Annahoeve - optie "Landmarkt" by KRACHTGROEN

A n n a Landmark(t) PROEF BELEEF HET LANDSCHAP VANUIT DE ANNAHOEVE NIEUWE KANSEN VOOR DE ANNAHOEVE TE ZOETERMEER

VANUIT LANDMARKT - FOOD & LEISURE LEERWERKPLAATS - ICT & MEDIA

Visie op Onderneming en Activiteiten

ANNAHOEVE ALS LANDMARK(T)

MARKT VOOR GEZOND GENIETEN, LEERWERKBEDRIJF VOOR VOEDING, HANDEL, HORECA EN ICT INDIENER Landmarkt is een professionele onderneming, die op 7 april 2010 een vestiging aan de rand van Amsterdam opent. Landmarkt is formeel de indiener voor de prijsvraag. Landmarkt wil de ontwikkeling van de Annahoeve realiseren in samenwerking met Confident Communities, projectontwikkeling, en Krachtgroen, architectencollectief. Plan-initiatief: De plannen voor de Annahoeve zijn door Confident Communities en Krachtgroen ontwikkeld binnen het programma Green & the City van de provincie Zuid Holland. Bij de planontwikkeling is vanaf het begin gestreefd naar samenwerking met partners uit de 5 O’s: onderwijs, onderzoek, ondernemers, overheid en omgeving. Draagvlak: Die samenwerking heeft geresulteerd in een breed draagvlak voor de plannen, binnen de verschillen-de geledingen: ROC ID-College. Academie ICT&Media/ Haagse Hogeschool, OndernemersAcademie/ OZON, Open Design Garage Zoetermeer, VanDorp Installaties, Wasabi Graphix & Visuals.

Landmarkt – Food & Leisure: Kern van de onderneming is de Landmarkt als totaal-concept voor gezonde voeding in een leisure-setting. De Annahoeve wordt na Amsterdam de tweede overdekte markt van Nederland voor alle verse en dagelijkse boodschappen. - Met de lekkerste producten, zoveel mogelijk direct van producenten uit de buurt. Want wat van dichtbij komt is verser, dus lekkerder! - In de diverse werkplaatsen worden primaire producten omgetoverd in tong- en oogstrelende kant en klare gerechten. - De ambachtelijke kwaliteit wordt verbonden met een levend boter-en-kaas-museum in de monumentale boerderij. - In ons markt-restaurant koken we elke dag met de mooiste producten van de markt de lekkerste menu’s. Bij mooi weer geserveerd in onze heerlijke tuin. De activiteiten worden naast markthandel dus vooral gekenmerkt door horeca. Daarbij gaat het om een duurzame bedrijfsvoering, en de inzet op het LeerWerkbedrijf. LeerWerkbedrijf – ROC-ID/HHS e.a.: Als LeerWerkbedrijf biedt Landmarkt perspectief aan een breed onderwijsprogramma voor mn. Voeding, Handel, Horeca, Facilitair Management, Duurzaamheid en Ondernemerschap. Een scala van onderwijsactiviteiten over de hele kolom van onderwijs en –onderzoek. Met name ROC ID-College zet in op een stevige regionale verankering van een breed onderwijspakket. In samenwerking met andere aanbieders in de regionale onderwijskolom, en met de OndernemersAcademie/Ozon. In het bijzonder ook met de Academie ICT&Media van de Haagse Hogeschool voor het thema Digitale Exploratie. Digital Discovery R&D – Zoetermeer van Boterdorp tot Leisurecity: Een bijzondere invulling van het LeerWerkbedrijf betreft de ontwikkeling en toepassing van ICT&Media. - Voor de innovatie van bedrijfsprocessen op de verschillende functies van het totaal-concept van Landmarkt en Restaurant, Botermuseum, LeerWerkbedrijf - Voor een eigentijdse beleving van de historie van Zoetermeer als Boterdorp. - En ook voor de digitale ontsluiting van Zoetermeer als Leisurecity. En vooral de verbinding van het Zoetermeerse aanbod in een Discovery Tour op basis van geo-caching en een eindeloos ontwikkelings- en toepassingspotentieel aan apps. ID-College en HHS/ICT&Media werken samen in deze afdeling van het LeerWerkbedrijf. En ook samen met het brede spectrum van aanbieders van culturele- en leisureactiviteiten.

Programmatische meerwaarde en imago

Visie op het plan als LeerWerkbedrijf De indieners hebben vooral ingezet op een sterk concept, en op draagvlak. Daarvoor is samen-werking gezocht en gevonden met partners uit de 5 O’s: onderwijs, onderzoek, ondernemers, overheid en omgeving. Het concept is als LeerWerkbedrijf ontwikkeld: - Studenten van ROC ID-college hebben promotiefilmpjes gemaakt voor de prijsvraag. - Een projectgroep ICT van het ID-College heeft de website www.annahoeve.eu gebouwd; deze interactieve website staat klaar om over de ontwikkelingen rond de Annahoeve te communiceren. - Projectgroepen Bedrijfseconomie van de Haagse Hogeschool werken aan businesscases voor de Annahoeve; een quick scan op basis van hun eerste resultaten is beschikbaar. - Een pojectgroep MER van de Haagse Hogeschool werkt aan een marktonderzoek voor de Annahoeve in mn. Leisure-perspectief; een quick scan op basis van hun eerste resultaten is beschikbaar. - Een projectgroep ICT&Media van de Haagse Hogeschool is gestart met het inrichten en uitwerken van een communicatieplan voor de Annahoeve; resultaten zijn nog voor de zomer voor implementatie gereed. - Een student Bouwkunde van de Haagse Hogeschool is gestart met de uitwerking van de restauratieplannen voor de Annahoeve als afstudeer-opdracht; duurzaamheid is daarvoor het primaire uitgangspunt. In samenwerking met de Regioregisseur Haaglanden wordt voor het studiejaar 2011/2012 een onderwijsprogramma uitgewerkt voor de implementatie van het concept: - Het inrichten van een R&D-programma voor de Zoetermeer Discovery Tour on Leisure and Culture. Het digitale hoofdstuk als samenwerkingsverband van de ICT & Media divisies van Haagse Hogeschool en ROC ID-College. - De verdere voorbereiding en uitwerking van de bouwplannen voor Annahoeve, met als doelstelling om de bouwactiviteiten uit te voeren als leerlingbouwplaats. Dat gaat ook kansen creëren voor uitvallers uit het reguliere onderwijs: ontwikkeling van vakmanschap. - De exploitatie en het beheer van de Annahoeve als Landmark en LeerWerkplaats; duurzaamheid en innovatie zijn daarvoor de belangrijkste opgaven. Op deze wijze vormt de LeerWerkplaats van de Annahoeve een sterke partner voor de Zoetermeerse Ondernemers Academie, en een kansrijke opstap naar het bedrijfsleven: - Het concept van Landmarkt, Leisure en ICT biedt een schat aan kansen voor ondernemende studenten. OZON wil als partner de inzet van ondernemend gedrag op de Annahoeve bevorderen. - Vanuit het Zoetermeerse bedrijfsleven is interesse en bereidheid getoond om studenten in hun ondernemende aanpak te coachen. Het gaat dan om bedrijven als Open Design Garage (Duurzaamheid en Innovatie), Van Dorp Installaties, en Wasabi Graphix & Visuals. Dat zijn ook bedrijven die met hun core-business aansluiten op de thema’s van het concept. - De inpulsen vanuit het LeerWerkbedrijf op mn. de terreinen van innovatie, ict, duurzaamheid en ondernemen, vormen een kansrijke ontwikkelingsmogelijkheid vanuit het perspectief van kennis-economie en innovatie.

Het concept van de Annahoeve als Landmarkt scoort hoog op de gemeentelijke speerpunten voor gezondheid, onderwijs en innovatie, leisure, ict en duurzaamheid: - Het Landmarkt-totaalconcept biedt een compleet programma voor gezonde voeding, leven en bewegen. Dat sluit goed aan bij de beleidsthema’s op het vlak van (maatschappelijke) gezondheid. - Als LeerWerkbedrijf versterkt het de positie van het onderwijs in de gemeente. Dat betreft de samenwerking in de onderwijskolom, en de regionale verankering. Met name de samenwerking van de divisies voor ICT & Media van Haagse Hogeschool en ROC ID-College krijgen in het LeerWerkbedrijf concreet gestalte. - De meerwaarde op het Leisure-thema ligt vooral op de inrichting van de Annahoeve als pleisterplaats voor een grote regionale doelgroep. Als een (toeristisch) Transferium voor de ontsluiting van de Leisure-zone, en de Poort voor de stedelijke functies. - In het concept van de Digital Discovery Tour ligt veel meerwaarde voor innovatie en ict: een eindeloos ontwikkelings- en toepassingspotentieel aan apps. Daarmee kunnen o.a. de museale schatten van het Zoetermeers Museum, maar ook die van Zoetermeers Roem van bijv. Spar en Nutricia van hun stoffig imago worden bevrijd. - De inzet op innovatie biedt ook meerwaarde aan het gemeentelijk programma voor duurzaamheid. Programmatisch is de duurzaamheid inzet gemaakt bij de uitwerking van de bouwplannen, en bij de inrichting van de exploitatie en het beheer. - De verbindingen van onderwijs, onderzoek, overheid en ondernemers vormen een goede bijdrage aan de Zoetermeerse inzet op kenniseconomie & innovatie (KIZ), en op de gewenste samenwerking van onderwijs en bedrijfsleven (SOB) - Het totaalconcept van de Annahoeve – Landmarkt, LeerWerkbedrijf voor Leisure en ICT – scoort ten slotte ook op het gemeentelijk programma voor jongeren. Het biedt voor grote groepen jongeren een ruim arrangement van kansen en uitdagingen, mn. in het LeerWerkbedrijf. Als zodanig zal het bijdragen aan het behoud van de jongerendoelgroep voor Zoetermeer.

Een hoge programmatische score betekent vaak ook een goede bijdrage aan het imago. Voor het concept van de Annahoeve als Landmarkt geldt dat zeker: - De goede score van het totaal-concept op de gemeentelijke programma’s voor gezondheid, onderwijs en innovatie, leisure, ict en duurzaamheid, draagt als zodanig positief bij aan het imago van de stad Zoetermeer. Eens te meer omdat de promotie van Zoetermeer op de verschillende thema’s een expliciete opdracht vormt binnen het LeerWerkbedrijf (ICT & Media). - De restauratie van de boerderij plus voorhuis zal de imagoschade van de huidige deplorabele bouwval gaan compenseren. De monumentale uitstraling zal beeldbepalend zijn voor de oude glorie aan de Voorwegzijde. Zeker als daar ook de inrichting van de openbare ruimte bij wordt betrokken (het restant van de Voorweg op de oude dijk). De nieuwbouw aan de achterzijde zal beeldbepalend zijn naar de Zoetermeerse Rijweg. Oud en nieuw harmonisch verweven in een Landmark(t) statement. - Zelfs in de ontwikkelingsfase zal de bouwput als leerlingbouwplaats positief kunnen bijdragen aan het Zoetermeers imago: hier ontwikkelt de stad duurzaam door en voor jongeren. - Last but not least zal de Annahoeve als opstap- en pleisterplaats voor de Zoetermeer Discovery Tour voor bezoekers uit brede doelgroepen een belangrijk toeristisch knooppunt vormen. Dat effect kan worden versterkt als in de directe omgeving van de Annahoeve een halteplaats voor de Randstadrail wordt geopend; een goede optie ook voor de realisatie van een (toeristisch) Transferium, op de percelen aansluitend op de kavels van de Annahoeve.

Financieel kader Het totaal-concept voor de Annahoeve als Landmarkt en LeerWerkbedrijf voor Voeding, Handel, Horeca en ICT, vereist een zorgvuldige inpassing van de verschillende functies in het uiteindelijke bedrijfsmodel. - Op dit moment wordt nader onderzoek gedaan voor de businesscase van de Annahoeve. Op basis van de quick scan van het businessplan en de beoogde markten, is een positief advies uitgebracht: afwegende de (maatschappelijke) kosten en baten van het concept, zit er zeker muziek in de Annahoeve. Het deelrapport is op aanvraag beschikbaar. - In het vervolg op de quick scan wordt onderzoek gedaan naar de kosten van restauratie van de boerderij en nieuwbouw van (bij)gebouwen. Een bijzondere insteek is de onderzoeksvraag hoe die ontwikkeling als leerlingbouwplaats kan worden uitgevoerd, en wat daarvan de (besparende) effecten zijn op de kostenontwikkeling. - De innovatie op het vlak van ICT – vanuit het thema van de Digital Discovery Tour – zal zoveel mogelijk bedrijfsmatig worden ingericht. In studie is op dit moment wat de (extra) bijdrage vanuit die studentbedrijven aan het totaal-concept kan zijn; naast de huurinkomsten van de bedrijfsruimtes mogelijk ook een aandeel in de winst. - We zijn gestart met een analyse van de mogelijkheden van financiering. Een bijzonder concept vraagt ook om bijzondere financiering; en dus maatwerk. We zien verschillende mogelijkheden voor fondsenwerving. We zijn ondermeer in gesprek met de Start Foundation, een fonds dat zich speciaal richt op de toeleiding van moeilijke groepen tot de arbeidsmarkt. Zij zien met name aanknopingspunten met de uitvoering als leerlingbouwplaats. Aanbod en vraag. De gemeente Zoetermeer vraagt van de indieners het onderste uit de kan. De indieners willen deze vraag beantwoorden met een aanbod en een vraag aan de gemeente. - Het aanbod is dat we samen met de andere partijen het onderste uit de kan hebben gehaald wat betreft concept en draagvlak: een sterk concept met een forse programmatische meerwaarde en een grote bijdrage aan het imago van de stad. Voor die inspanning willen partijen, elk vanuit hun eigen corebusiness en verantwoordelijkheden, zich gezamenlijk inzetten. Vanuit een besef van de meerwaarde van synergie. - De vraag aan de gemeente Zoetermeer is om bij de uitwerking van dit concept niet aan de kant te blijven staan, maar als betrokken overheid – wezenlijke partner binnen de 5 O’s – bij te dragen aan het succes van de Annahoeve als knooppunt van stad en land, van leisure en culture, van verbinding en verbondenheid. Een Westelijke Entree die als Landmarkt meer is dan een Landmark. Het grondbod. De gemeente stelt een marktconforme prijs voor. In het concept van de Annahoeve als Landmarkt en LeerWerkbedrijf voor Leisure en ICT, is die markt meer dan uitsluitend die van het economisch verkeer. Dan gaat het ook om de maatschappelijke kosten en baten van het project. Vanuit die bredere marktbenadering komen de indieners tot het volgende grondbod: - We stellen voor dat de gemeente de kavel Voorweg en de kavel Annahoeve in erfpacht uitgeeft voor een periode van bijv. 30 jaren; voor de opstallen bieden we het symbolische bedrag van € 1,- (zegge één euro). We doen dit bod onder de volgende voorwaarden: - Voorwaarde is dat de financiering van de plannen rond komt, en de gemeente garant staat voor de financiering van de restauratie van de hoeve; - Voorwaarde is ook dat gemeente de benodigde vergunningen voor de gewenste bedrijfsvoering verleent. Indieners nodigen de gemeente uit om op basis van het aanwezige draagvlak actief mee te werken aan de realisatie van dit unieke en kansrijke concept.

Ondertekening door onderstaande partijen: Indieners: 1. Landmarkt

2. Confident Communities

3. Krachtgroen

INITIATIEVEN ZOETERMEER DE BIG 5 EN VELE KLEINERE INITIATIEVEN DIE ELKAAR KUNNEN VERSTERKEN Snowworld

Ayers Rock

Burggolf

Silverdome

Dutch Water Dreams

Intratuin

Avatarbos

Perengaarde Wijktuin Manege Zilverster Balij Manege

Plannen en beleid

Ruitersportcentrum De Voorweg Manege De Randstad Vrijetijdscentrum Voorweg Roeibotenverhuur De Drie Molens Botenverhuur De Merenburger Speeltuin Zalm Buitenpret Scouting Impeesa Zoetermeer Scouting John Mc Cormick Scouting Pocahontas Scouting Ashanti Stadsboerderij ‘t Buitenbeest Stadsboerderij De Balijhoeve Stadsboerderij De Weidemolen Voorlichtingscentrum ‘t Westpunt Milieucentrum De Boerderij cultuurpodium Centrum voor Kunst en Cultuur Kaasboerderij De Vierhuizen Kaaboerderij De Keizershof Boerderij ‘t Geertje De Witte Raaf Hoeve Kromwijk Hofstede Meerzicht De Drie Hooibargen partycentrum Koetjes en Kalfjes Restaurant Aa-zicht Party- en recreatiecetrum Westerpark Minicamping De Drie Morgen Hotelboerderij Akkerlust Camping De Merenburger NH Zoetermeer Golden Tulip Zoetermeer Bastion Deluxe Hotel Zoetermeer

Visie Buytenpark

Nieuwe Driemanspolder (2009 - 2012)

Bentwoud (2030)

Waterplan Zoetermeer

Visie Openbare Ruimte

Stadsvisie 2030 Groen Blauwe Slinger

Perengaarde Zoetermeer

Perengaarde.nl

INLEIDING

Historisch

Dit verslag is het resultaat van een maand met elkaar nadenken over de toekomst van de Schieveense polder. In een intensief traject zijn bewoners, boeren en Natuurmonumenten met elkaar in gesprek gegaan om de kansen voor de Schieveense polder te benoemen. Het doel is om in 2011 deze visie aan de gemeente Ro�erdam te presenteren en vervolgens gezamenlijk afspraken te maken hoe deze kansen benut kunnen worden in de toekoms�ge ontwikkelingen. De kracht van de polder ligt in zijn oorspronkelijkheid, de weidevogels zijn de beschermers van het gebied. Niet voor niets heet het ontwikkelde beeld PURE POLDER, heel de polder. Met behulp van het ontwerpers collec�ef Krachtgroen zijn de ideeën van de par�jen verbeeld en doorontwikkeld. De beelden en de teksten die in de maand december 2010 zijn ontwikkeld zijn gebundeld in dit verslag. Dit is gezamenlijke input voor het vervolgtraject in 2011.

Bodem

KRACHTGROEN gebiedsontwikkelaars

INVENTARISATIE HISTORIE Zoetermeer is ongeveer 1000 jaar geleden ontstaan aan de rand van de veenontginning in de buurt van het in de 17e eeuw drooggemalen Soetermeerse meer. Het huidige centrum ligt op een oude kruising van wegen: de Voorweg/ Dorpsstraat als handelsverbinding tussen Den Haag naar Gouda en de Leidse- en Delftsewallenwetering als vaarroute tussen Leiden en Delft. De Voorweg/ Dorpsstraat vormde, samen met de Seghwaartseweg, de basis van de ontginning, nu nog zichtbaar als hoger gelegen wallen met kleinschalige lintbebouwing in de lage kleipolders. Om aan de grote behoefte aan huisvesting te kunnen voldoen wordt in 1962 Zoetermeer aangewezen als groeikern. De lage polders worden in snel tempo volgebouwd en met grootschalige infrastructuur ontsloten. De Annahoeve is onderdeel van de lintbebouwing aan de Voorweg en is in de afgelopen decennia ingeklemd tussen de Amerikaweg en de Randstadrail. PLANNEN EN BELEID Zoetermeer wil op weg naar 2030 haar bestaande kwaliteiten behouden en versterken. De stad heeft de ambitie voor inwoners en gebruikers een aantrekkelijk woon-, werken verblijfsklimaat te bieden. De hoofdopgaven voor Zoetermeer voor de periode tot 2030 zijn: vast blijven houden aan een groene, stedelijke woonomgeving met de kop in het Groene Hart en als onderdeel van Haaglanden voortbouwen op de sterke punten in de huidige economische structuur zoals de sectoren kenniseconomie en actieve recreatie. In het Masterplan 2025 verandert de ruimtelijke hoofdstructuur van Zoetermeer van een ringstructuur naar een Ladderstructuur. De ladder bestaat uit twee hoofdverbindingen, de Europaweg/Australiëweg en de A12, met daartussen dwarsverbindingen. De ladder is een vervoersconcept, de functies zijn hieraan gekoppeld. De Stadsvisie 2030 wijst vervolgens de Australie/ Europaweg aan als Leisure-as, met accent op voorzieningen, cultuur en vrije tijd met (boven) regionaal bereik. Een ‘bedrijven-as’ ontstaat door ontwikkeling A12 zone in de vorm van hoogwaardige bedrijvigheid, wonen, voorzieningen en betere verkeersafwikkeling. Ook wordt gezocht naar vaarverbindingen en routes naar groen. Meerdere ruimtelijke plannen en beleid zijn van invloed zijn op de kansen voor herbestemming van de Annahoeve. Zo raakt de lokatie aan de leisure-as, aangewezen in de Stadsvisie 2030, met accent op voorzieningen, cultuur en vrije tijd met (boven) regionaal bereik. Een stad-land verbinding is op deze plek aangewezen waardoor Zoetermeer beter verbonden wordt met de Groen Blauwe Slinger. Het plangebied grenst aan de Nieuwe Driemanspolder, onderdeel van de Groenblauwe Slinger, waarin ruimte gecreerd wordt voor waterberging, natuur en recreatie. De plannen rond het Buytenpark zijn van invloed, zo komt er mogelijk een nieuwe Randstadrail halte aan de Voorweg. Ook recente berichten over de aanleg van een Avatarbos in het Bentwoud biedt aanknopingspunten. Het bestemmingsplan tpv Annahoeve geeft aan bestemming recreatieve doeleinden, sportvoorzieningen, voorzieningen tbv persoonlijke verzorging (behalve fitness) en horeca. initiatieven Een inventarisatie is gedaan naar bestaande initiatieven die aanknopingspunten bieden voor de herontwikkeling van de Annahoeve. Kleinschalige initiatieven concentreren zich rond de Voorweg, de grootschalige leisure is meer aan de hoofdwegen gekoppeld.

DE ANNAHOEVE: EEN PAREL IN HET RAAMWERK OP HET KRUISPUNT VAN LEISURE EN GROEN OPSTAPPUNT VOOR BELEVEN BUITENGEBIED, FIETSEN EN VAREN INFORMATIEPUNT VOOR NATUUR KANS VOOR NIEUWE VORM VAN HORECA EN LEISURE UITBREIDEN OVERNACHTINGSMOGELIJKHEID

NIEUWE HALTE RANDSTADRAIL ALS GROEN BRUG PARK TUSSEN BUYTENPARK EN WESTERPARK KANOROUTE

LANDMARKT ANNAHOEVE LEVERT VERSE GROENTE & VLEES ETC. AAN RESTAURANT INTRATUIN

AYERSROCK KAN MEERDAAGSE ARRANGEMENTEN AANBIEDEN DOOR LOGEMENT ANNAHOEVE ID COLLEGE KAN HOTEL REALISEREN IN DE ANNAHOEVE

Plannen en beleid

Raamwerk: Groene as

VOLKSTUINEN LEVEREN GROENTE AAN LANDMARKT ANNAHOEVE grootschalige leisure collectieve tuin buitensport (manege/ kano) informatiecentrum/ stadsboerderij horeca overnachtingsfaciliteit

FIETSROUTES

Groene initiatieven (bestaand)

INLEIDING

MANEGES KUNNEN MEERDAAGSE PONYKAMPEN ORGANISEREN DOOR LOGEMENT ANNAHOEVE GROENE AS VERSTERKEN GROENE INITIATIEVEN FACILITEREN

Kansenkaart

KRACHTGROEN gebiedsontwikkelaars

KANSEN raamwerk en kansenkaart Bestaande en nieuwe initiatieven versterken elkaar als ze geplaatst worden in een raamwerk. Voorgesteld wordt daarom het aanwijzen van een Groene as, waaraan kleinschalige groene initiatieven een plek krijgen. Samen met de blauwe verbinding, leisure as en bedrijven as, aangewezen in de Stadsvisie 2030, vormt zich het raamwerk. Het samenkomen van beleid en initiatieven binnen het raamwerk resulteerd in een kansenkaart. KANSEN VOOR DE ANNAHOEVE 1. LANDMARKT/GEZONDE VOEDING Horecavoorzieningen zijn slecht ontwikkeld qua omvang en diversiteit. (Stadsvisie 2030, p.21) 2. LOGEMENT/JONGEREN De stad heeft de ambitie voor inwoners en gebruikers een aantrekkelijke woon, werk en verblijfsklimaat te bieden. Voortgebouwd wordt op de sterke punten in de huidige economische structuur: kenniseconomie en actieve recreatie. Actieve recreatie versterken door het aantrekkelijk en mogelijk maken om meerdaags te verblijven binnen Zoetermeer. (Stadsvisie 2030, p.6) OVERKOEPELENDE THEMA’S: LEERWERKPLAATS / ICT EN MEDIA Jongeren meer perspectief bieden op het gebied van onderwijs, werk, wonen en plezier. Oa dmv praktijk (locale bedrijfsleven) koppelen aan onderwijs (MBO en HBO). (Stadsvisie 2030, p.45) Jongeren meer perspectief bieden. o.a. door aanbod vergroten cultuur en uitgaansleven: creëren van flexibele ontmoetingsplekken. (Stadsvisie 2030, p.45) DE ANNAHOEVE, PAREL IN HET RAAMWERK De Annahoeve is slechts één van de initiatieven binnen het raamwerk. De meerwaarde van het raamwerk zit in dwarsverbindingen: de kruisbestuivingen tussen de verschillende functies op de assen. Enkele voorbeelden: - Ayers Rock biedt momenteel één-daagse arragementen aan. Door overnachtingsmogelijkheid in de Annahoeve als Logement kan Ayers Rock dit uitbreiden naar twee-daagse arrangementen. Dit zelfde is mogelijk voor de maneges naast de Annahoeve, die dan meerdaagse ponykampen kunnen aanbieden. - De Landmarkt als landmark voor de ‘Eetbare stad’ vormt een dwarverbinding tussen de grootschalige leisure voorzieningen en de kleinschaliger initiatieven langs de Groene en Blauwe assen zoals wijk- en volkstuinen langs Voorweg, Broekweg en Zegwaartseweg/Rokkeveenseweg. - De Leerwerkplaats is een dwarsverbinding tussen het onderwijs en de groene as: bijv. middels www.GreenGameZoetermeer.nl

Blauwe as Leisure as Groene as Bedrijven as

DWARSVERBINDINGEN

STARTPUNT AYERS ROCK

VISSEN OP EEN STEIGER LANGS DE VOORWEG HIER KOMT STRAKS HET AVATARBOS... BIG nr SIX

SLAPEN HOOG BOVEN DE BOMEN VAN HET WESTERPARK

APPELTJE VOOR ONDERWEG PLUKKEN BIJ DE BOER

FIETSEN DOOR DE POLDER

NIEUWSGIERIG NAAR WAT ER ZICH VROEGER AFSPEELDE IN DE ANNAHOEVE?

STARTPUNT ANNAHOEVE

DIGITALE PAINTBALL IN HET AVATAR BOS, DE VIRTUELE EN ECHTE WERELD LOPEN DOORELKAAR HOELANG STAAN DEZE KONINGSLINDES AL BIJ DE ANNAHOEVE?

INLEIDING

OVERNACHTEN OP HET KAMPEERVLOT

Dit verslag is het resultaat van een maand met elkaar nadenken over de toekomst van de Schieveense polder. In een intensief traject zijn bewoners, boeren en Natuurmonumenten met elkaar in gesprek gegaan om de kansen voor de Schieveense polder te benoemen. Het doel is om in 2011 deze visie aan de gemeente Ro�erdam te presenteren en vervolgens gezamenlijk afspraken te maken hoe deze kansen benut KANOVAREN RONDJE ZOETERMEERSEMEERPOLDER kunnen worden in de toekoms�ge ontwikkelingen. De kracht van de polder ligt in zijn oorspronkelijkheid, de weidevogels zijn de beschermers van het gebied. Niet voor niets heet het ontwikkelde beeld PURE POLDER, heel de polder. Met behulp van het ontwerpers collec�ef Krachtgroen zijn de ideeën van de par�jen verbeeld en doorontwikkeld. De beelden en de teksten die in de maand december 2010 zijn ontwikkeld zijn gebundeld in dit verslag. Dit is gezamenlijke input voor het vervolgtraject in 2011.

Digital Discovery Tour

KRACHTGROEN gebiedsontwikkelaars

ICT & MEDIA DE ANNAHOEVE OP DE KANSENKAART – DE ULTIEME BELEVING VAN ZOETERMEER Geocaching is de eigentijdse vorm van speurtochten en schatgraven. De schatten zijn de verschillende groene initiatieven op de kaart: de big five zijn snel gevonden, maar er zijn ook de meer verborgen parels langs de groene en blauwe as. Spannend wordt de ontdekking van de kwaliteiten van de verschillende landschappen: de recreatieve elementen in de Leisure-zone, de ‘eetbare stad’ in de volks- en wijktuinen aan de groene as. En niet in de laatste plaats de mysteries van het nieuwe Avatarbos…. Met geocaching kunnen die schatten worden opgespoord, in een verkenningstocht om Zoetermeer. Niet alleen opgespoord, de schatten kunnen ook ultiem worden beleefd. Toepassing van apps maakt het mogelijk om in te zoomen op de kwaliteiten, op de historische achtergronden, op verborgen verrassingen… De verkenningstocht kent verschillende opstapplaatsen, waarvan de Annahoeve er één is. Als één van de te ontdekken parels in de Leisure-zone en langs de groene as. Ook de Annahoeve krijgt een eigen verhaal in de ontdekkingstocht. Bijvoorbeeld het historische verhaal van het ‘boterdorp’, in samenwerking met het Stadsmuseum. En ook de toepassing om het verhaal van het huidige Zoetermeer virtueel te vertolken – de virtuele speurtocht naar de schatten van Zoetermeer.

ZO WAS HET VROEGER EEN PROJECTIE OP HET VOORHUIS VAN DE ANNAHOEVE IN SAMENWERKING MET STADSMUSEUM ZOETERMEER

WAT IS ER TE DOEN IN ZOETERMEER? VANUIT DE LUIE STOEL, IN DE ANNAHOEVE, HET GROENE LANDSCHAP VAN ZOETERMEER BELEVEN, VAN VOLKSTUIN TOT AVATARBOS

DE ‘BAK’ VAN DE ZOETERMEERSEMEERPOLDER SPRINGEN VAN HET ENE NAAR HET ANDERE GROENE DAK VAN HET CENTRUM NOORDERPLAS WORDT BERGMEER

DE ZOETERMEERSE BERG

HET AVATAR BOS

NAAST DE GAME VIA DE SITE OOK: INFO

Klik hier als je meer wilt weten over groen!

REUSACHTIGE SKIHELLING

FORUM OM AF TE SPREKEN

Klik hier voor het greengame zoetermeer Klik hier als je wil afspreken om te gamen

OERWOUD WESTERPARK

SNELWEG WORDT RIVIER

INLEIDING

www.greengamezoetermeer.nl EEN

KRACHTGROEN gebiedsontwikkelaars

ICT & MEDIA Zoetermeer profileert zich sterk op het vlak van ICT & Media. De verbinding met de concepten voor de Annahoeve vormt een uitgelezen kans om dat profiel te versterken. Door koppeling van het onderwijsprogramma ICT & Media aan de concepten voor Landmarkt en Logement. Dan gaat het om ict-vaardigheden en media-bewustwording: computercursussen, media support centre, media coaches, presslink, etc. En ook creatiever – geocashing en landschapsgaming. GREENGAMEZOETERMEER Vanuit de drie speerpunten van de Gemeente Zoetermeer: Leisure (de Big 5), ICT en Duurzaamheid wordt samen met ICT & Media opleidingen in Zoetermeer het GreenGameZoetermeer ontwikkeld. Een game waarmee een link wordt gelegd tussen de virtuele groene wereld van Zoetermeer en de ‘echte’ fysieke wereld van Zoetermeer. De game heeft ook een link met met het digitale paintball in het Avatarbos, waarbij je in je helm een scherm hebt met de virtuele wereld, en tegelijkertijd gecombineerd met de spelelementen in het echte bos. De game heeft 3 verschillende types interfaces, voor de verschillende doelgroepen: - Een rustige met simpele vormgeving - Een met meer gedetailleerde beelden - Super flashy wild Barrière wordt beleving, ook in het game. Het decor van het spel vormt gevormd door de landschappelijke elementen van Zoetermeer, in verhevigde vorm. De ‘bak’ van de Zoetermeersemeerpolder, de onderwaterwereld van de plassen ten noorden van Zoetermeer, de skihelling, dutch water dreams, de highway door Zoetermeer, het geplande Avatarbos, de parken Westerpark, Buytenpark, etc., komen er in voor. WWW.GREENGAMEZOETERMEER.NL Een website waarop een greengame kan worden gespeeld. Draagt bij aan het vergroten van het bewustzijn voor groen, natuur, landschap. In een format die nu een trend is. Tevens zet dit greengame Zoetermeer op de kaart; je kunt vanuit heel Nederland vanuit huis kennismaken met Zoetermeer en de activiteiten die in Zoetermeer te doen zijn.

OA HET AVATAR BOS ALS DECOR GAME

VOORBEELD LEER-WERKPLAATS

SJIEK ETEN OP STROBALEN

REFERENTIES

ZELF ETEN KOKEN BIJ DE BOER

EETHUISJE

TROTSE GROENTE- EN FRUITTELERS

ANNAHOEVE EN LANDMARKT LANDMARKT IS EEN OVERDEKTE MARKTPLAATS MET LEKKER EN GOED ETEN VOOR IEDEREEN. ZOVEEL MOGELIJK VAN BOERDERIJEN EN PRODUCENTEN UIT DE BUURT. BIJ LANDMARKT KOOP JE PRODUCTEN DIRECT VAN DE PRODUCENT. Bij Landmarkt is winkelen anders dan de boodschappenlijst voor de supermarkt. Landmarkt staat ook voor Leisure: genieten van wat het land je biedt – recreatief en productief. Daarom vind je Marktplaats niet in een winkelcentrum maar in de Leisure-zone, tussen Buytenpark en Burggolf. We bakken brood waar je bij staat en onze slager maakt vlees en vleeswaren zelf. Bij ons vind je echt verse seizoensgroenten, heerlijke kazen en de beste vis. Je kunt bij Landmarkt zien hoe producten gemaakt worden. En misschien nog wel belangrijker: onze vakmensen geven je graag advies! Geen zin of tijd om te koken? Landmarkt heeft een ruime open keuken. Je kunt er gezellig eten, afspreken met vrienden. Of een vers bereide maaltijd mee naar huis nemen. BOTERMUSEUM EN MULTIMEDIA In dit concept zou het monumentale voorhuis een plek kunnen bieden aan het in Zoetermeer gewenste ‘botermuseum’. Maar dan in een eigentijds kader, waarin ICT & Media een belangrijke rol spelen: digital history en multimedia koppelen historie aan eigentijdse ontwikkelingen, en de Annahoeve aan het Stadsmuseum. Mogelijk gekoppeld aan een ICT & Media onderwijsprogramma van bijv. het ID-College. LEERLINGBOUWPLAATS Restauratie, herontwikkeling en nieuwbouw kunnen worden voorbereid als Leerwerkplaats, samen met TU Delft en Haagse HBO-opleidingen. De uitvoering kan als leerlingbouwplaats worden gerealiseerd met studenten van lokale ROC- en VMBO-opleidingen, waaronder het Zoetermeerse ID-College. LEERWERKPLAATS GEZONDE VOEDING Binnen dit concept kan ook de leerwerkplaats Gezonde Voeding starten. Het programma Voeding en Gezondheid vormt een verbinding tussen onderwijs, onderzoek en de beroepspraktijk met daarin het (MKB) bedrijfsleven, zorginstellingen en publieke doelgroepen. Studenten van lokale ROC- en VMBO-opleidingen kunnen als stagiair het vak leren van de professionals van Landmarkt. Voor de HBO-opleidingen vormt Voeding en Gezondheid een zeer breed, interdisciplinair terrein waarin alfa-, bèta en gammawetenschappen samenkomen. Er zijn veel doelgroepen, actoren en belangen. Om een focus aan te brengen in de activiteiten is het thema Voeding en Gezondheid onderverdeeld in zes inhoudelijke doelstellingen: 1. Vergroten bewustzijn voeding en gezondheid, 2. Verbinden food met andere sectoren, met name de zorg, 3. Bijdragen aan innovatie, 4. Versterken aanbod voor de arbeidsmarkt foodindustrie, 5. Handhaven voedselveiligheid, 6. Vergroten duurzaamheid voedselproductie. Vanuit dat onderwijsprogramma kan ook samen met partners bij overheid, ondernemers en omgeving weer naar buiten worden gewerkt: verbindingen met activiteiten langs de groene as: volkstuinen, wijktuinen, stadsboerderijen, eetboerderijen – DE EETBARE STAD

VOORBEELD LEER-WERKPLAATS VELDACADEMIE ROTTERAM

SFEERBEELDEN

FOLLY

MODERN REGIONALISME

ANNAHOEVE EN LANDMARKT - ONTWERP “Landmarkt is een overdekte marktplaats met lekker en goed eten voor iedereen. We selecteren zelf de beste producten. Zoveel mogelijk van boerderijen en producenten uit de buurt. Bij Landmarkt koop je producten direct van de producent. Hierdoor kunnen we de lekkerste verse producten verkopen tegen concurrerende prijzen.” Bron: www.landmarkt.nl De doelstelling van Landmarkt zoals hierboven omschreven past goed bij de traditionele functie van de Annahoeve als boterboerderij en in de hedendaagse trend van het kopen bij de boer (www.landwinkel.nl). Ons inziens is dit dus ook niet zozeer een herbestemming als een modernisering van de Annahoeve. HET OUDE GEBOUW De oude Annahoeve past zonder veel aanpassingen goed binnen het Landmarkt-concept. Het woongedeelte van de Annahoeve wordt in dit voorstel grotendeels teruggebracht naar de originele staat (met duurzame aanpassingen). Dit past bij de beoogde functie als museumdependance en kantoor (op de verdieping). De huidige stal biedt ruimte aan een uitgebreide horecafunctie met terras. Hier worden bijvoorbeeld ook kookworkshops gegeven en kunnen kant-en-klaar-maaltijden gekocht worden. Hiertoe zullen we het plafond verwijderen en enkele glazen deuren toevoegen. Verder wordt er naar gestreefd zoveel mogelijk van het oude karakter van de stal te handhaven. Na sloop van de oude schuur kan tegen de oude kopgevel bijvoorbeeld een podium gerealiseerd worden. NIEUWBOUW De verkoopruimte en de koeling van de Landmarkt komen in een nieuw bouwdeel dat los staat van de oude Annahoeve. De richting van het gebouw volgt de traditionele lijnen van het landschap en staat aan het oude stuk weg. De nieuwbouw verwijst in de vormgeving naar kenmerken van de regionale landschappelijke architectuur zoals kassenbouw en schuren. Een deel van het volume wordt door een groendak visueel verbonden met het talud van de Randstadrail en lijkt hierdoor kleiner, (terwijl het toch de benodigde afstand van 8 meter tot de voet van het huidige talud heeft). Deze oplossing heeft daarnaast grote energetische voordelen. Door juist de grote koeling onder het talud te situeren maak je in feite een kelder boven de grond. Het nieuwe ‘talud’ sluit op een natuurlijke manier het erf van de oude Annahoeve af. Tussen de nieuwbouw en de stal ontstaat hier een buitenterras aansluitend op de horecafunctie van de oude stal.

VOORBEELD GROENDAK

SITUATIE 1:500

DUURZAAM BOUWEN - AMBITIES Zoetermeer vraagt om een GPR-score van 7. Afgezien van het feit dat de beslissing om een gebouw als de Annahoeve een nieuwe bestemming te geven al heel duurzaam te noemen is, is het binnen dit tijdsbestek en prijsvraagindiening ondoenlijk om dit werkelijk na te rekenen met de GPR-methodiek. Wel kunnen wij uitspraken doen over de ambities op dit gebied. De nieuwe functies en doelgroepen die wij hebben op het oog hebben voor de Annahoeve vragen ons inziens om een hoog niveau op het gebied van duurzaamheid. Monumentale panden zijn echter moeilijk aan te passen zonder de karakteristieke eigenschappen aan te tasten. Niet voor niets zijn de EPC-eisen voor bestaande panden lager dan voor nieuwbouwpanden. Wij willen dan ook niet zozeer streven naar toepassingen van technieken die leidden tot een “passief gebouw”, als wel naar toepassingen die leiden tot een “energieneutraal-gebouw”. Met andere woorden: de nadruk ligt niet alleen op het minderen en besparen maar juist op het produceren van energie (voor eigen gebruik) vanuit duurzame bronnen. Wij stellen voor binnen het oude pand (met gezond verstand) duurzame oplossingen toe te passen die een goede balans opleveren tussen duurzaamheid en behoud van karakteristieke elementen. Het nieuwe bouwdeel kan wel op een relatief eenvoudige manier voldoen aan hoge duurzame eisen. Het al genoemde groendak is hier een voorbeeld van. Daarnaast heeft de Landmarkt de ambitie hier een CO2-neutraal gebouw te realiseren. De locatie en het gebouw maken het eenvoudig mogelijk verschillende technieken en installaties toe te passen die genoeg energie opbrengen om de Annahoeve te laten functioneren. Te denken valt aan een WKO-installatie, zonnepanelen en kleine windmolens. Gezien de educatieve functie van de Annahoeve als leerlingwerkplaats is het echter ook denkbaar om de Annahoeve op dit gebied als “proeftuin” te gebruiken met de nieuwste innovatieve toepassingen. De materialen willen wij zoveel mogelijk kiezen vanuit de Cradle-to-Cradle principes. Niet alleen past dat bij de nieuwe functies en doelgroepen die de Annahoeve in ons ontwerp zullen gaan bevolken, C2C past ook bij de manier waarop de boeren werkten ten tijden van het ontstaan van de Annahoeve. SITUATIE De gemeente ziet de locatie van de Annahoeve als entree van Zoetermeer en benadrukt de zichtlijn vanuit het westen. Wij willen echter aandacht vragen voor de zichtlijn vanuit het oosten. De voorkant van de Annahoeve aan de Voorwegwetering is het enige traditionele stukje Voorweg dat zichtbaar is vanaf de weg. Cultuurhistorisch is dit ons inziens bijzonder interessant. Wij stellen dan ook voor om dit sterk verwaarloosde gebiedje weer op te knappen. Door het aanbrengen van bijvoorbeeld verlichting en bomen kan de belangrijke wetering beter onder de aandacht gebracht worden. PARKEREN De huidige oprit van de Annahoeve is in feite een oud stuk weg. Het volgt de oude lijnen van het landschap en kan om die reden ons inziens gehandhaafd blijven. Parkeerplaatsen kunnen eenvoudig aan weerszijden van deze oprit gerealiseerd worden. Voor de voorgestelde functies verwachtten wij ca. 80 - 90 pp nodig te hebben. Gezien de locatie zou het terrein ook als ‘leisure-transferium’ kunnen dienen. Bij de Annahoeve zou je dan bijvoorbeeld fietsen kunnen huren om de verschillende parken en activiteiten in de buurt te verkennen. RANDSTADRAIL Voor de Annahoeve en de Landmarkt maar ook voor de verschillende parken en ondernemers in de buurt zou het heel goed zijn aangrenzend aan het terrein een nieuwe halte van de Randstadrail te realiseren. FOLLY Wij stellen voor om een architectonische ‘folly’ in de vorm van een uitkijktoren te plaatsen op de westelijke hoek van het terrein. Deze folly heeft een signaalfunctie voor de Annahoeve als kruispunt van Leisure en groen, zichtbaar vanuit de Randstadrail en vanaf de weg.

WINDENERGIE