Tuba 13 by Krakowskie Szkoly Artystyczne

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH WWW.KSA.EDU.PL NR 13_01_2018 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY FREE ISSUE ISSN 1986-2858

10â&#x20AC;&#x201D;17. 03.2018

SPIS TREŚCI Kronika KSA 2017 Rzemiosło bez ściemy

4 10

Moda i graffiti

Moda, która kształtuje tożsamość

Moda z piękna podwodnego świata

Buty jak rzeźba

SAPU international students

Art, craft, social media

PtASZEK

Pinhole reality

Mamut

Serigrafia

Guma chromianowa

Meet me in the basement

Z miłości do psów i designu

Deskorolki życie po życiu

Pachnąca epoka

Powrót do korzeni: rękodzieło w aranżacji wnętrz

The new artisan

Rzemiosło czy sztuka

Manufaktura przyjemności

OKŁADKA / COVER

MAGAZYN

photo: Dawid H. Groński

redaktor naczelna: Maria Loades

dress: Sandra Stachura

teksty: Marta Augustyn, Katarzyna Cybuch,

MUA: Ula Kurowska

Anna Dziuba, Jerzy Gaweł, Nina Gregier, Harel, Jakub Kaja, Jakub Kolbusz,

models: Vlada Petrenko,

Margaret Larmuth, Monika Podolska, Patrycja Sioła,

Olga Dębowska

Małgorzata Sokołowska, Katarzyna Sosenko, Rafał Stanowski tłumaczenia: Maria Loades grafika i dtp: Nina Gregier www.ninagregier.com wydawca: Reklamex s.c., ul. Zamoyskiego 52, 30-523 Kraków druk: Drukarnia Leyko, ul. Romanowicza 11, 30-702 Kraków

KRONIKA KSA 2017 SAPU graduate projects featured frequently in all of the fashion magazines of 2017. It was a very strong year with numerous publications, awards and distinctions coming from a variety of international designer contests. Początek roku przywitał nas publikacjami w wielu prestiżowych magazy-

Cracow Fashion Week 2017

nach. Efekty współpracy projektantki Anny Załuckiej-Kuczery oraz fotografa,

nizowany pod hasłem „Fashion&E-

Michała MASSA Mąsiora zostały opublikowane w S League & S Magazine

cology” wspólnie z miastem Kraków

Duże wrażenie wywołała również sesja Piotra Serafina przedstawiająca

oraz Krakowskim Biurem Festiwalo-

. Twórczość Walerii Tokarzewskiej-Karaszewicz

wym odbył się pod patronatem orga-

zwróciła uwagę gwiazdy polskiej sceny muzycznej, Cleo, która na wszyst-

nizacji działających na rzecz zrów-

kie ważne okazje i uroczystości wybierała projekty naszej absolwentki. Jej

noważonego rozwoju, m.in. Fashion

kolekcja „Human” pojawiła się w Magazynie Be. Patrycja Cierocka / Patrizia

Revolution, Fundacji Kupuj Odpowie-

Aryton absolwentka SAPU we współpracy z Dawidem Tomaszewskim pokazali swą wspólną kolekcję podczas Mercedes-Benz Fashion Week Berlin 3 .

dzialnie, PETA, Clean Clothes Polska.

Projekty naszych studentek z SAPU, Wioletty Podsiadlik oraz Magdaleny

nież Muzeum Narodowe w Krakowie.

Wilk-Dryło znalazły się w prestiżowym ELEGANT Magazine.

Wydarzeniu towarzyszyły wystawy:

kolekcję Mateusza Pukło

, orga-

Partnerem wydarzenia było rów-

FOCUS ON FASHION (międzynarodo2

wa wystawa fotografii mody w Forum Przestrzenie), WHAT’S UP (zdjęcia młodych polskich projektantów w Pauza in Garden), GLAM&ROCK (wystawa fotografii mody Bastka Czernka oraz Anny Cichosz w Cricotece), NOWO OBSADZENI (zdjęcia Weroniki Kosińskiej w Galerii Trzecie Oko) oraz FASHION 50/60 – SZUKAJĄC MARILYN / FINDING MARILYN (wystawa mistrzów fotografii, Miltona Greena, Wojciecha Plewińskie-

go i Tadeusza Rolke). 3

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

18 marca w Centrum Kongresowym

Pierwsze miejsce w konkursie Radom

Wśród finalistów Ogólnopolskiego

ICE Kraków odbył się pokaz dyplo-

Fashion Show 2017 otrzymał Artur

Konkursu „Złota Nitka” i Międzynaro-

mowy SAPU oraz konkurs dla mło-

Stec / LESER

. Wraz z Ewą Choj-

dowego Konkursu Łódź Young Fashion

dych projektantów – Cracow Fashion

nacką, Darią Grabowską oraz Anną

Award znaleźli się Sandra Stachura,

Awards. Prócz projektów młodych

Marią Zygmunt wziął również udział

Kinga Kasińska, Joanna Moskal oraz

absolwentów swe najnowsze kolek-

w VIRUS FASHION w Wilnie.

Paulina Klimek.

cje pokazały Ola Bajer / bola, Pat Guzik, Lucia Alcaina z Hiszpanii, La-

ima Udre z Łotwy oraz Anna Spanberg ze Szwecji. Międzynarodowe jury, w którym zasiedli m.in. Mark Fast, Carol Morgan, duet MMC, Natasha Pavluchenko oraz Dorota Wróblewska wybrało zwycięzce CFA. Główna nagroda trafiła do Piotra Popiołka 5 . Jego kolekcja „iD”została doceniona również w konkursie Młoda Fala w ramach Silesia Fashion Day oraz International Award at Mercedes-

-Benz Fashion Week Central Europe, gdzie otrzymał tytuł Best International Designer. 25 marca mieliśmy okazję uczestniczyć w pokazie mody ekologicznej – No Waste Show 6 .

Po CFW młodzi projektanci z SAPU zaczęli odnosić liczne sukcesy. Kolekcja dyplomowa Darii Grabowskiej pojawiła się w magazynie 2B STYLE. Projekty Sandry Stachury z kolekcji DEEP SPACE znalazły się w magazynie Elle Polska oraz we włoskim wydaniu VOGUE’A. Projektantka zajęła II miejsce w konkursie OFF FASHION. Jej kolekcja została zaprezentowana podczas międzynarodowego festiwalu mody, FashionClash 7 .

Kolekcję Laury Filip mogliśmy zobaczyć w Jute Fashion Magazine

Projekty Kingi Chłopek, Laury Filip oraz Ewy Chojnackiej znalazły się w KALTBLUT MAGAZINE

. Kinga

Chłopek, prócz licznych publikacji wzięła udział w pokazach Mielnica Mody/Fashion Mill 2017 w Mińsku. Ich projekty mogliśmy zobaczyć również w Lounge Magazine. Ewa Chojnacka / Hojnatzka oraz Maciej Soja pokazali swe kolekcje podczas pokazów w ramach 3. edycji projektu „Marka Wspiera Markę”. Sandra Stachura oraz Piotr Popiołek 10

reprezentowali Polskę w kolejnej

edycji The European Fashion Accelerator w Koszycach (Słowacja).

WWW.KSA.EDU.PL

Natasha Dziewit znalazła się w fi-

Studentka SAPU Maja Gołkiewicz otrzymała nagrodę Rektora Akademii

nale międzynarodowego konkursu

Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi w konkursie EcoMade Festival 2017 15 . Jej projekt „Elbise simgesi” to suknia wykona w myśl up-

Fresh Fashion Awards echa

przeszła

. Nie bez

również

kolekcja

cyclingu z łupin orzechów ziemnych.

Anny Pietrowicz „Will pass – it’s beautiful”, której niezwykła sesja zdję-

Film promujący kolekcję Anki Letycji Walickiej – CURB_65 zakwalifikował

ciowa została wykonana w Løkken

się jako jedyny z Polski do konkursu Fashion Film Festival Milano

w Danii. W polsko-słowackim pro-

Leśniak wydał swoja kolejną książkę „Jak szyć spódnice i sukienki”.

. Jan

jekcie „Carpathian Art of Fashion” wzięła udział Magdalena Wilk-Dryło 13 , której projekty pojawiły sie

Projektanci związani z SAPU, Ola Bajer / bola 17 , Sandra Stachura,

również w Fashion World Magazine

Bartosz Pilawski oraz Artur Stec

oraz na okładce Surreal Mag.

/ LESER wzięli udział w KTW Fashion Week .

Projekty

Katy

Haratym,

Pauliny

Klimek i Ewy Chojnackiej zostały wykorzystane w futurystycznej sesji Anny Zyskowskiej – SPACE AGE.

Kalendarzu Dziewczyny InPost 2018 14 , wykorzystano projekty Anny W

Dudzińskiej, Pauliny Klimek / ILLICIT, Pauliny Korzeniowskiej, Eweliny Kosmal, Olivii Nowickiej, Patrycji Siwiec, Sandry Stachury, Patrycji Szybowskiej, Joanny Trela oraz Anki Letycji Walickiej.

15 czerwca poznaliśmy zwycięzców drugiej

edycji

naszego

konkursu

Polish Talent Support. Roczne stypendium otrzymali: Ania Szczygieł z Wielkiej Brytanii (moda), Barbara Strzelec z Norwegii (fotografia) oraz

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

Young photographers from SKF weren’t idle

Absolwenci Szkoły Kreatywnej Fotografii zaprezentowali prace dyplomowe na wystawach tworzących cykl „Indywidualne” Jacek Szopik

either. Their photos were prominent in many

magazines and at several exhibitions.

znalazł się w zesta-

Also, our lecturers were recognised

wieniu ELLE Sverige, które wskazało dziesięciu najlepszych fotografów

and received awards at international

wartych śledzenia w Skandynawii. Jego zdjęcia pojawiły się również

photographic competitions.

na okładce RAIN MAGAZINE, w Plaza Kvinna, K MAG, Rodeo Magazine, Boys by Girls, Odalisque Magazine

Ten rok obfitował w nagrody dla wykładowców Szkoły Kreatywnej Fotogra-

oraz FOXES Magazine.

fii. Marzena Kolarz otrzymała tytuł International Fine Art Photographer of the Year, pierwsze i trzecie miejsce w konkursie Moscow Photo Awards oraz

wyróżnienie w międzynarodowym

wyróżnienia w The Prix de la Photographie. Cykl fotografii Black Portraits znalazł się w DODHO MAGAZINE 22 . Jej zdjęcia zostały docenione przez

konkursie Monochrome Awards – In-

jury międzynarodowego konkursu Fine Art Photography Awards (I miejsce

ternational Black and White Photography Contest 20 .

w kategorii People). W konkursie tym wziął także udział Bartłomiej Jurecki,

Michał Włoch otrzymał podwójne

który otrzymał I miejsce w kategorii Nature. Dostał się on również do finału największego konkursu fotograficznego we Włoszech – Siena International

reali-

Photography Awards. Jego zdjęcie z cyklu Lady in Red znalazło się w spocie

projektu

National Geographic Travel. Został także laureatem międzynarodowego

fotograficznego #BLACKANDWHITE-

konkursu fotograficznego Insight Astronomy Photographer of the Year oraz

BEAUTY, który pokazuje, że każda

Black & White Spider Awards.

Bastek zację

Czernek swojego

rozpoczął nowego

kobieta jest wyjątkowa, bez retuszu Projekty „Le factice”, „Connection”

Bartłomiej Jurecki oraz Borys Maka-

oraz „They were”, których autorem

ry zostali docenieni również w prestiżowym konkursie Px3 Paris Photo-

cje ze zdjęciami naszych słuchaczy

jest nasz wykładowca, Borys Makary 23 zostały zaprezentowane w trak-

i absolwentów: Aleksandra Modrze-

cie festiwalu Art. Up! w Grand Palais

jewska - Hope Street Magazine oraz

oraz w La Maison de la Photographie

I-ON MAGAZINE; Dominik Łoziński

we Francji.

i specjalistycznej ekipy. W 2017 r. ukazały się liczne publika-

- w Lucy’s Magazine oraz L’Officiel Latvia 21 ; Mikołaj Perełkiewicz

graphy Prize.

– Kaltblut Magazine oraz Yearbook Online; Edyta Potrząsaj - iMute Magazine, HUF Magazine, LNE, Business Life, Northside Magazine, Fashion 18

WWW.KSA.EDU.PL

Following their graduation from SWP, many

Monika Grojec 25

interior designers are successfully running

zaprojektowa-

ła salę kinową w Wolbromiu, za co otrzymała gratulacje od Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Prowadzi również

their own design studios. This year brought

wykłady podczas Łódź Design Festi-

a fresh wave of graduates joining the ranks of these entrepreneurs. Our SVM graduates

val, gdzie w 2017 r. zaprezentowała projekt lampy Geometry dla firmy Lako. Wielu

successfully gain access to the most

absolwentów Szkoły Visual

Merchandisingu objęło kierownicze stanowiska w renomowanych fir-

influential Polish fashion brands through

mach: Paulina Ślaska-Chowaniec

successfully working as visual merchandisers.

(visual supervisor w Debenhams i project manager MHSHOWROOM); Olga Roth (główny visual merchan-

Zaprojektowani – Krakowskie Spo-

Jesteśmy niezwykle dumni z absol-

diser w Simple Creative Products);

tkania z Dizajnem – impreza zor-

wentów SWP, którzy realizują swoje

Anna

ganizowana przez Szkołę Wnętrz

projekty we własnych firmach (Mo-

vm w BRANDBQ); Karolina Gomół-

i Przestrzeni oraz Szkołę Visual

nika Grojec / Kwadrat Design Stu-

Merchandisingu to ponad 100 wy-

dio - Pracownia Projektowa, KAMA

w Bytom S.A.). Nasi studenci współ-

stawców, kilka tysięcy osób odwie-

MUCHA, Maria Podobińska - Proste

pracują także jako specjaliści vm

dzających targi, wykłady, panele

Wnętrze, Justyna Krala / Pracownia

z wieloma znanymi markami: Ja-

dyskusyjne oraz inspirujące warsz-

Projektowa Boprojekt, Justyna Pod-

rosław Pietrzak ( Calvin Klein, Tal-

taty na temat projektowania i dizaj-

czasi / SETO design i wielu innych).

ly Weil); Milena Czajkowska (Van

nu. Wśród gości tegorocznej edycji

Również młodzi projektanci kończą-

Graaf); Milena Brózda-Nikiel (Vistu-

znaleźli się m.in. Monika Harłacz,

cy naukę prezentują prace dyplomo-

la Group S.A.); Dawid Brzytwa (Big

Margareth Larmuth, Gosia i Tomek

we na bardzo wysokim poziomie.

Star); Karolina Śmietana (Peek&C-

Rygalik, Adam Groch, Konrad Wi-

Gontarz

(główny

(kierownik

visual

działu

merchandiser

loppenburg); Agata Rojek, Krzysztof

niarski, dr Hubert Bilewicz, przed-

Magdalena Falkiewicz współtwo-

Kowalewski (Empik Group); Sylwia

stawiciele firm PatyNowy oraz Flüg-

rzy markę Łobzowska Studio, któ-

Wnętrzak

ger farby. Wydarzeniu towarzyszyło

opakowania

Group, Bytom S.A.); Anita Witkowska

otwarcie wystawy „Fotoprzestrze-

dla czekolad Endorfina. Prócz tego

(Cross Jeans); Ewa Popowska (Clo-

nie”prezentującej projekty i zdję-

opracowała koncepcję wizerunku

udmine). Niektórzy absolwenci roz-

cia słuchaczy KSA oraz konkurs Mała Rzecz 2017 24 organizowany

marki, nazwę i logotyp oraz zre-

wijają własne firmy, jak Maria Koze-

alizowała stronę

rska, właścicielka KMSTUDIO.

we współpracy z Małopolskim In-

fotograficzną

stytutem Kultury pod patronatem

opisywano w wielu magazynach

Aleksandra Brzóska zajęła pierwsze

Marszałka Województwa Małopol-

branżowych oraz nagrodzono w kon-

miejsce w konkursie Swiss Krono Pol-

skiego (1. miejsce Martyna Piątek,

kursach „Art of Packaging” i „Dobry

ska x Design your life.

2. miejsce Monika Czesak, 3. miej-

Wzór 2017”. Joanna Jaworska otrzy-

sce Tomasz Golański, Julia Grochal,

mała

wyróżnienia Paulina Bielaszka oraz

zaprojektowała

www

produktu.

wyróżnienie

sesję

(Marketing

Investment

Projekt

konkursie Casio Grand Design 2017 26 .

Małgorzata Płoskońska). 25

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

SPOT graduates are active in numerous films, TV series and performances across Poland. Our choreographers have graced many cultural events, with some teaching younger generations

Cezary Borowik 28 student Szkoły Choreografii został vice mistrzem świata w stylu show dance oraz mistrzem Polski w tańcu współczesnym i show dance. Cezary dostał się także do prestiżowego konkursu międzynarodowego Grand Prix de Paris, którego finał odbędzie się 3 marca. Tym samym nasz student znalazł się wśród 25 najlepszych tancerzy w Europie. Nasi absolwenci grają w licznych filmach, serialach i spektaklach teatralnych: Jacek Janosz („Botoks” w reż. Patryka Vegi); Damian Jóźwik („Wyklęty” w reż. Konrada Łęckiego); Wojciech Sukiennik, Paweł Monsiel („Policjanci i Policjantki” – nominacja do TELEKAMER 2018); Paulina Łabuda, Małgorzata Heretyk, Tymoteusz Kutz, Renata Furdyna-Makowska ( „19+” – nominacja do TELEKAMER 2018); Jakub Reizer, Grzegorz Górecki („Więź), Jacek Tarnawa („Szpital); Dorota Darmochwał („Mecenas Lena Barska”); Dominika Maria Malczyńska, Jakub Sporek („Barwy Szczęścia”); Przemysław Gąsiorowicz (Teatr im. Osterwy w Lublinie); Aleksander Blitek (Teatr Zagłębie); Sławomir Bendykowski, Michał Orzyłowski (Teatr KTO); Magdalena Szczepanek (Teatr Variété oraz Teatr Plejada); Kamil Mąka, Malwina Czapiga, Paulina Kapłon (Teatr Impresaryjny).

to dance.

W 2017 r. Krakowskie Szkoły Artystyczne zostały partnerem Małopolskiej Nocy Naukowców, popularnonaukowego wydarzenia, które co roku gromadzi tysiące uczestników. Podczas inauguracji MNN na scenie kina KIJÓW.CENTRUM wystąpili absolwenci Szkoły Choreografii, którzy przygotowali niesamowite układy

Kamila Konieczko członkini zespołu I like crew występuje również w Te-

taneczne pod czujnym okiem Justyny

atrze Ludowym w spektaklu „Syn Smoka” w reż. Tadeusza Łomnickiego.

Kaczmarskiej. Natalia Nytko występuje na poka-

Paweł

Monsiel

wygrał

casting

Natalia Gap jest obecną student-

zach

Trinity Cheerleaders.

do spektaklu „Gorączka sobotniej

ką Szkoły Choreografii. Na swoim

Jest instruktorką tańca w Studiu

nocy” w reż. Tomasza Dutkiewi-

koncie ma wiele występów na pre-

Ruchu SK-art. Tańczy w Teatrze Lu-

cza w Teatrze Muzycznym w Gdyni.

stiżowych galach np. Gala Sportu

dowym w spektaklu pt: „Syn Smoka”

Na stałe współpracuje z krakow-

TVP, Otwarcie Mistrzostw Świata

w reż. Tadeusza Łomnickiego.

skim Teatrem KTO.

Wojciech Sukiennik 27 wystąpił w filmie „Dres Kod”, który został zre-

Studenci i absolwenci ze Szkoły Ak-

Teatrem

Groteska , Hothaus, Teatrem Ludo-

alizowanym w ramach Festiwalu

teatralną Prima Aprilis, wzięli udział

wy, Operą Krakowską oraz z Baletem

48 Hour Film Project Warszawa 2017.

w jednym z najstarszych i najbar-

Dworskim Cracovia Danza. Zajęła

Film zdobył nagrodę publiczności.

dziej prestiżowych festiwali amator-

grupy

w kajakarstwie oraz w spektaklach teatralnych i widowiskach cyrkowych. Współpracowała z

2. miejsce w 8. edycji programu You Can Dance.

torskiej SPOT, którzy tworzą grupę

skich zespołów teatralnych małych Każdego roku młodzi aktorzy koń-

form – 38. Ogólnopolskiej Biesiadzie

czący Szkołę przygotowują spek-

Teatralnej w Horyńcu Zdroju.

Agata Toporek jest tancerką w gru-

takle dyplomowe wystawiane na

pie „Teatr odRuchu”, w której razem

scenie Dekerta 10. W 2017 r. Mieli-

Paweł Monsiel, Sławek Bendykowski

ze studentami PWST w Bytomiu two-

śmy okazję zobaczyć m.in. „Wesele”,

i Michał Orzyłowski wzięli udział w

rzą nowy autorski projekt. Teatr jest

„Panna Nikt”, „Greta”, „Polowanie

Skopje Mot Festiwal, Theater-Festi-

połączeniem ruchu, polskiej techni-

„Wu-

val Holzminden, Festiwalu FEST-FDR

ki tańca współczesnego oraz teatru

jaszek Wania”, „Ożenek”. Damian

w Timișoara, 35. edycji Fadjr Interna-

dramatycznego. Agata również jest

Jóźwik znalazł się w obsadzie filmu

tional Theater Festival w Teheranie

instruktorką Zumby i Zumby Kids.

„Wyklęty” w reż. Konrada Łęckiego.

oraz w Festiwalu w Montrealu.

WWW.KSA.EDU.PL

karaluchy”,

„Płatonow”,

Rzemiosło bez ściemy

i przyglądając się pracy wcale nie takich delikatnych rąk. Alicja Sajewicz, z domu Wenska (i wszystko jasne z nazwą marki), podczas mojej wizyty uruchamia potwornie głośną maszynę, służącą do ścieniania skóry. To dzięki temu procesowi brzegi torby łatwiej się ze sobą układają i nie stawiają oporu przy zszywaniu. „Największą przyjemność w uprawianiu rzemiosła daje mi codzienny, prosty kontakt ze skórą i narzędziami, które traktuję już niemal jak przyjaciół. Przepadam

Tu nie ma na nią miejsca. Albo coś umiesz, albo nie. Albo się nauczysz, albo będziesz partaczyć. A jak będziesz partaczyć, to nikt nie będzie cię chciał. Proste. Każdą niedoróbkę widać, każdy błąd objawi się szybciej niż myślisz. Czy dlatego rzemieślników z prawdziwego zdarzenia ubywa?

w pracowni na długie godziny i poddaję się fascynującemu procesowi zamiany surowca w przedmioty. Z kawałów skór powstają prawdziwe, namacalne rzeczy, które zyskują znaczenie trafiając do swoich nowych właścicieli” - mówi.

Dochodzenie do perfekcji potrafi trwać latami.

Jednak każda ze znajomych projektantek potwierdza: warto. Godziny spędzone na wykuwaniu srebrnych elementów, wykrawaniu skóry czy nabijaniu okuć dają owoc jedyny w swoim rodzaju: własny od początku do końca. „Największą przyjemność sprawia mi sam proces tworzenia - własnoręcznie, według własnego projektu i na moich zasadach. To jest prawdziwa wolność! Nie muszę od nikogo zależeć, nikomu zlecać tworzenia prototypów, przekładać własnych pomysłów na czyjąś wrażliwość, czekać, poprawiać, zmieniać” - mówi Monika Przywara-Strzałka, absolwentka SAPU, twórczyni m.in. torby Tassel, która sprzedaje się każdego dnia przynajmniej w jednym egzemplarzu. Rzemieślniczy perfekcjonizm popłaca. Jej prace, składane z jednego kawałka grubej, gładkiej skóry, zwykle łączonej ćwiekami, a nie nicią, przypominają funkcjonalne Origami. Są pod każdym względem idealne. Zapewne dlatego

Obserwując polską modę i rozwój marek od ponad de-

spływają zamówienia nie tylko na gotowe modele, ale

kady, miałam przyjemność poznać parę reprezentantek

też na specjalne realizacje. Motocykliści dzwonią kil-

tej niewdzięcznej i fantastycznej jednocześnie gałęzi.

ka razy w miesiącu, a ostatnio, we współpracy z panią

Od podstaw tworzą torby, buty i biżuterię, przyuczając

„sex coach” z Berlina, Monika stworzyła profesjonalny

się do zawodu różnymi sposobami. Bywa, że droga jest

erotyczny gadżet.

wyboista, a zdobywanie wiedzy utrudnione. Starzy wy-

jadacze wcale nie dzielą się chętnie doświadczeniem,

dzam... kąpiel w ultradźwiękach dla mojej świeżo

choć na szczęście takie historie to niewielki procent.

wykutej srebrnej bransoletki. Pracownia daleka jest

Z jednej strony wcale mnie to nie dziwi. Przekażesz

od ogólnych wyobrażeń o miejscu pracy złotnika (za-

wiedzę dalej, a więc sam sobie stworzysz konkurencję.

wsze śmiejemy się z projektantami z fałszywego ich

Z drugiej, zamykając się na nowe pokolenie, skazujesz

obrazu, który w świadomości przynajmniej dwóch poko-

swoją specjalność na powolne zanikanie. Dlatego upór

leń nakreślił serial „Moda na sukces”, czyli natchnione-

jest niesamowicie ważną cechą tych wszystkich, którzy

go artysty przy sztaludze, szkicującego suknię ślubną,

przygodę z rzemiosłem dopiero zaczynają.

w której wystąpi na wybiegu finałowa modelka). Pełna

Gdy trzymam na kolanach efekt końcowy takiej

narzędzi, których przeznaczenia próżno się domyślać,

pracy, na przykład półokrągłą mini torebkę Wenska Le-

jeśli nie siedzi się w temacie. No i pojemnik z seledyno-

ather Goods, nie zastanawiam się zbytnio, jak doszło

wą cieczą, do którego wkładamy srebro. Kasia uczyła

do jej stworzenia. Obchodzi mnie, czy zmieszczą się

się najpierw w Akademii Sztuk Pięknych, potem termi-

w niej niezbędne do przeżycia poza domem przedmioty,

nując u specjalistów

ewentualnie czy mi się zgrywa kolorystycznie z płasz-

czem. Jakiś czas temu zaczęło obchodzić, gdzie i w ja-

jektów. Wciąż pojawiały się nowe i nie miały szans się

kich warunkach została wyprodukowana i czy przypad-

wydostać. Rzemiosło dla niej stanowi punkt wyjścia,

kiem nie jest podróbką. A już całkiem niedawno

nie cel sam w sobie. Gdy pytam o największą trudność,

zaczęłam dochodzić do sedna, odwiedzając warsztaty

odpowiada: „Świadomość, że chyba nigdy nie osiągasz

Z Kasią Wójcik, projektantką biżuterii, urzą-

Wiedza potrzebna jej była do realizacji pro-

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

już umiesz. Każdy projekt wymaga ode mnie szukania nowych rozwiązań, uczenia się, błądzenia i doskonalenia jednocześnie”. Nie chce się ograniczać do technicznych umiejętności i wykonywać powierzanych jej wzorów. „Dlatego niektóre aspekty mojej pracy przychodzą mi z łatwością, a inne są trudniejsze i bardziej wymagające - słynne wychodzenie poza strefę komfortu to moja codzienność, którą kocham”. łość.

Właśnie, to musi być miTaka,

która

przezwycięży

wszystkie przeciwności. Bo gdy już samodzielnie opanujesz część praktyczną, powoli zaczyna brakować rąk do pracy. „Ciężko jest zbudować zespół ludzi - w zasadzie nie ma młodych osób, które znają się na tym rzemiośle, a starsi nie są zainteresowani pracą w zawodzie. Swoich pracowników

muszę

wszystkiego

sama nauczyć, a jest to długi proces, wymagający doświadczenia. Więc jest jeszcze tak, że każdy etap pracy musi przejść w jakimś stopniu przez moje ręce i to w pewnym sensie mnie ogranicza” - przyznaje Monika Przywara-Strzałka. Jeszcze parę chwil temu to one stanowiły taką pomoc. A teraz poszukują no-

Artur Stec Moda i graffiti

stanu, w którym czujesz, że wszystko

Gdy wejdziecie na jego fan page o nazwie Leser, zobaczycie w opisie, że to „postać fikcyjna”. Ale Artur Stec, absolwent SAPU, wcale nie należy do nierealnych postaci, a jego działalność artystyczna jest zaprzeczeniem nicnierobienia. Leser jest zakręcony na łączenie mody i graffiti.

Obie te aktywności artystyczne tworzą u niego

nową wartość. Podkreśla to kolekcja dyplomowa Lesera zatytułowana „Miejski kamuflaż”. Modne, streetwearowe kroje łączą się w niej z przenikającymi się plamami barw, tworząc malarską przestrzeń. Leser zamienia tkaninę w płótno, przelewając grafficiarskie doświadczenia i nieokiełznaną wyobraźnię. Całości dopełniają torby, w których z powodzeniem można ukryć puszki ze sprayem oraz maski na twarzach – kluczowy atrybut artystów związanych ze street artem.

Prace malarskie Lesera można znaleźć w całej

Polsce, a także w wielu krajach Europy. Nie są to wyłącznie grafficiarskie wrzuty, Artur Stec często podejmuje się innych działań artystycznych, pokazując że artysta tworzący swoje prace na ulicy może równie dobrze odnaleźć się w innych formach sztuki. W swoim portfolio Artur Stec ma również identyfikacje wizualne, projekty koszulek, a nawet obrazy sakralne w kościele w Łukowicy. Prowadzi również warsztaty artystyczne z młodzieżą.

Działania Lesera na polu mody zyskały już sze-

rokie uznanie. Kolekcja „Miejski kamuflaż” otrzymała 3. miejsce w konkursie Virus Fashion na Litwie, była też prezentowana w czasie Mercede-Benz Fashion Week Central Europe oraz KTW Fashion Week, otrzymała 1. miejsce podczas Radom Fashion Show. W maju będzie prezentowana w Nowej Zelandii.

SAPU graduate Leser is obsessed with combi-

ning fashion with graffiti. Together, both of these cre-

wych rzemieślniczych zapaleńców,

ate something new and unique. This is emphasised in

chętne przekazywać wszystko, cze-

Leser’s graduation collection „Urban Camouflage”. Nu-

go do tej pory się nauczyły. Swoim

merous awards and invitations to international compe-

gorącym uczuciem dają nadzieję,

titions prove that his work is already gaining a great

że jednak nie wszystkie zawody zo-

and diverse range of recognition and popularity.

staną zapomniane. Harel

Crafts without half measures. Working to achieve perfection can take years. However, every designer confirms that it’s worth it. Harel takes on a tour through the ateliers of some of the designers she has befriended; Wenska Leather Goods, Monika Przywara-Strzałka, Kasia Wójcik.

WWW.KSA.EDU.PL

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

Piotr Popiołek

Moda, która kształtuje tożsamość Piotr Popiołek zakończył swoją naukę w SAPU mocnym akcentem – w 2017 roku wygrał Cracow Fashion Awards, czyli pokaz dyplomowy Szkoły. Wcześniej był już m.in. finalistą Art & Fashion Forum, gdzie zwrócił uwagę samego Marka Fasta, uznanego kanadyjskiego projektanta mody. Dyplomowa kolekcja „iD” przyniosła Piotrowi Popiołkowi wiele laurów. Wielkim sukcesem okazał się dla niego udział w konkursie dla młodych talentów mody w czasie Mercedes-Benz Fashion Week Central Europe w Budapeszcie. Międzynarodowe jury zachwyciło się projektami Piotra Popiołka tak bardzo, że przyznało mu nagrodę „Best International Designer”. Kolekcja „iD” była pokazywana także w czasie Off Fashion w Kielcach, gdzie dostała się do ścisłego finału, wygrała konkurs Młoda Fala w czasie Silesia Fashion Day, a także była prezentowana w ramach międzynarodowego projektu European Fashion Accelerator.

O kolekcji „id” Piotr Popiołek mówi: „Zdjąłem skórę z najbliższych mi osób. Kolekcja

inspirowana relacjami międzyludzkimi oraz wzajemną zależnością. „iD” ukazuje kształtowanie własnej tożsamości poprzez wpływ otoczenia. Nawiązanie do faktury skóry podkreśla indywiduum każdego z ludzi poprzez jej naturalną unikatowość. W skład „iD” wchodzi osiem męskich sylwetek wraz z autorskimi akcesoriami i bielizną. Kolorystyka została zaczerpnięta z naturalnych odcieni ludzkiej skóry. Materiały użyte w kolekcji to: bawełna, tiul elastyczny, ortalion, organza, folia, neopren, skóra lakierowana i lycra. Charakterystycznymi cechami są autorskie tkaniny oraz wielowarstwowość sylwetek”.

Piotr Popiołek jest również kostiumografem i stylistą.

Piotr Popiołek, fashion designer, costume designer and stylist, won last year’s Krakow Fashion Awards. His collection “iD” brought him also many more successes. „I took the skin off my loved ones. This collection is inspired by interpersonal relations and mutual dependence.” - says Popiolek.

WWW.KSA.EDU.PL

Sandra Stachura DEEP SPACE

Moda z piękna podwodnego świa Zdjęcia: Dawid H. Groński Projekty: Sandra Stachura MUA: Ula Kurowska Modelki: Vlada Petrenko, Olga Dębowska Scenografia: Barbara Iwańska

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

DEEP SPACE to kolekcja dyplomowa Sandry Stachury, absolwentki Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru SAPU. Ubrania, buty oraz akcesoria zostały wykonane ręcznie przez projektantkę z wykorzystaniem nowoczesnych, niestandardowych materiałów, druku 3D oraz światłowodów.

„Świat podwodny od wieków inspirował ludzkość do tworzenia

rozmaitych wytworów kultury, ukazujących jego głębię, niebezpieczne piękno oraz siłę. Woda kojarzy się nam nie tylko z życiodajną siłą, jest także żywiołem, zagrożeniem, nieokiełznaną potęgą. Wszystko zaś co tajemnicze, jest też fascynujące. Kolekcja DEEP SPACE stanowi wyraz tej fascynacji i przenosi do świata pełnego niespotykanych kształtów, barw, materii”, mówi Sandra Stachura, która w tym roku ukończyła Szkołę Artystycznego Projektowania Ubioru, otrzymując na dyplomie ocenę celującą.

Przykładem nowoczesnego podejścia do tematu podwodnego

świata jest także sweter wykonany na drutach z transparentnej gumożyłki oraz legginsy, wydziergane na szydełku z tego samego surowca. W kolekcji pojawiają się paski przeźroczystej folii, zabarwione na fioletowo, połączone w futurystyczne kształty. Uwagę zwraca body, wykonane z hologramowego materiału, na które projektantka naszyła paseczki z umieszczonymi na nich gumo-żyłkami. W wielu projektach wykorzystano podświetlenie światłowodami, które mają przypominać o podmorskiej inspiracji.

Całości dopełniają autorskie akcesoria, zaprojektowane również

przez Sandrę Stachurę. Na plan pierwszy wysuwają się buty z obcasami przypominającymi rafę koralową, wykonane zgodnie z najnowszymi trendami z transparentnego materiału. Przy tworzeniu obuwia Sandra Stachura wykorzystała metodę SLS wydruku 3D, dzięki której możliwe było stworzenie fantastycznych tworów łączących modę oraz piękno natury.

DEEP SPACE to kolekcja dyplomowa Sandry Stachury, która zo-

stała premierowo zaprezentowana podczas Cracow Fashion Week 2017. Następnie była pokazywana na największych wydarzeniach poświęconych młodym artystom mody – Fashionclash w Holandii, Mercedes-Benz Fashion Week Central Europe na Węgrzech czy Łódź Young Fashion.

ata

DEEP SPACE is a collection by Sandra Stachura, a diploma graduate of SAPU. Clothes, shoes and accessories were handmade by the designer using modern, non-standard materials, 3D printing and fibre optics.

WWW.KSA.EDU.PL

BUTY JAK

rzeźba Z Anką Letycją Walicką,

Museum można zobaczyć niesamo-

daczką kilku par butów, które kupi-

projektantką obuwia

wite projekty, które powstały tylko

łam od znamienitych projektantów,

i wykładowcą Szkoły

w jednym egzemplarzu, buty które

a okazały się tak niewygodne, że

Artystycznego Projektowania Ubioru

są prawdziwymi dziełami sztuki.

można je założyć tylko na jedno

rozmawia Rafał Stanowski

wyjście, i to niecałe, bo trzeba je Co

wyrażają

buty

Anki

Letycji

zmieniać w trakcie imprezy. Aby

Walickiej?

stworzyć wzorowego buta, który

Oddają moją osobowość i charak-

będzie się dobrze nosił, trzeba po-

Projektowanie butów

ter, czyli są ciężkie, twarde, dla nie-

święcić ładnych parę sezonów.

to sztuka czy rzemiosło?

których kobiet może wręcz męskie,

Myślę, że jest to sztuka.

a przede wszystkim - oryginalne.

Teraz projektuje się bardzo szybko,

Inspirowało mnie zawsze męskie

nawet nie na jeden, ale na pół sezo-

Dlaczego?

obuwie, nie kręciły mnie damskie

nu. To chyba nie pomaga w tworzeniu

Rzemieślnicy to ludzie, którzy nie

czółenka czy szpilki. Moje buty

dobrych butów?

produkują na masową skalę, two-

mają być też wygodne, a nie tylko

Tworzy się wszystko bardzo szybko,

rzą niewielkie serie. To również na

piękne.

więc powstają projekty niedopra-

swój sposób sztuka. Projektowanie

cowane, kopyta nie są dobrze do-

jest zawsze sposobem wyrazu, na-

Trudno pogodzić efektowność i uży-

pasowane do rodzaju stopy. I tak

wet jeśli tworzy się proste, męskie

teczność? Jedno z drugim nie zawsze

buty projektowane z myślą o Wło-

buty robione na miarę. W projektach

idzie w parze.

szkach nie będą często pasować

zawsze odbija się nasz sposób per-

Kupując nawet buty za ładnych kil-

na Polki, ponieważ kobiety w Italii

cepcji świata, to co nas interesuje

ka tysięcy nie ma się gwarancji, że

mają mniejsze od nas stopy. Ame-

i inspiruje. Na stronie Virtual Shoe

będą wygodne. Sama jestem posia-

rykańskie buty są z kolei luźniejsze,

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

fot. archiwum Anki Letycji Walickiej

bo tamtejsze kobiety mają szersze

Buty stały się wręcz fetyszem, przed-

Już na pierwszym roku nauki w SAPU

stopy. Oczywiście nie ma reguły,

miotami kultu, które się zbiera, jak

wiedziałam, że będę projektować

dlatego często kupuje się but, a po-

Louboutiny czy Blahniki. Skąd takie

buty. Zafascynowały mnie zajęcia

tem trzeba go oddać i wziąć inny

uwielbienie dla części garderoby,

z projektowania butów, które pro-

rozmiar, który na nas dobrze pasuje.

która znajduje się dużo niżej niż linia

wadził w szkole pan Tadeusz Ziajka.

wzroku?

Nie było jeszcze wtedy drukarek 3D,

Jak sądzisz, skąd się wzięła global-

Buty mają formę rzeźby, zawsze wy-

więc koturny trzeba było ręcznie wy-

na moda na buty sportowe, którą

glądają tak samo, niezależnie od

rzeźbić w drewnie. Starałam się jak

właśnie obserwujemy?

tego, czy je nosisz, czy tylko trzy-

najwięcej robić sama, stworzyłam

Współczesny świat pędzi naprzód,

masz na półce. To nie bluzka, która

nie tylko projekt buta, ale też jego

więc trzeba mieć wygodne obuwie

zaczyna swoje życie dopiero wtedy,

konstrukcję. Takie podejście może

i nie zastanawiać się, czy wzięliśmy

gdy zakładasz ją na ramiona. Po-

cię rozwinąć albo kompletnie obrzy-

drugą parę na zmianę. Cała moda

dobnie jest z torebkami, które rów-

dzić temat. Mnie zakręciło tak moc-

się zmieniła, nosimy luźne ubrania,

nież wiele kobiet uwielbia i które też

no, że zajmuję się tym do dzisiaj.

lubimy dresy, prowadzimy aktywny

posiadają niezmienną formę. Shoes like a sculpture. Rafał Sta-

tryb życia, do którego najbardziej pasują buty sportowe. Stopa nale-

Wróćmy do Twojej kolekcji dyplomo-

nowski talks to Anka Letycja Walic-

ży do najbardziej wrażliwych części

wej, która wygrała konkurs dyplomów

ka, a shoe designer and lecturer at

ciała. To but ustawia naszą sylwet-

Szkoły Artystycznego Projektowania

SAPU. “[My shoes] ...reflect my per-

kę, jeśli jest niewygodny, utrudnia

Ubioru. Zaprojektowałaś wtedy nie-

sonality and character, that is, they

nam życie dużo bardziej, niż źle do-

samowite, ręcznie rzeźbione buty,

are heavy, hard, for some women

brana bluzka.

które stały się wizytówką Twojego

maybe even male and above all -

talentu.

original.”- says Anka.

WWW.KSA.EDU.PL

„It shows that a medium is not so important, it’s the message that is important” - students of KSA talk about different means of expressing oneself . About craft, art, inspiration and positive bition we talk with 1st year students of Fashion College and Photography: Michelle Bińczyk from Colombia, Anna Klychikhnina from Russia, Barbara Stopyra from Poland and Rosa Stefansdottir from Iceland.

ilustracja: Anna Klychinkhnina

energy – just before opening of their exhi-

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

fot. Gaweł

The subject of the project was Emotion through creativity

Rosa Stefansdottir: Yes, definetely. I think that if you

– bringing emotional content to our work. Transforming

have good photographer, he or she will bring some in-

simple objects into objects of emotion and desire – what

teresting view for himself or herself, what they see. And

is your understanding of this theme?

if the designer and the photographer work together it

Michelle Bińczyk: I suppose, for me at least, it is finding

can be very interesting. What I found out is that a fa-

capability of seeing beauty in everything that’s around

shion photography is not just taking a picture of pret-

you. So training your mind to be very flexible and unco-

ty clothing, it’s really capturing something and this is

nventional, which I think is very important as an artist,

why I came to photography in the first place, because

to have this kind of versatility when it comes to art in

I wanted to be a news photographer, to capture a mo-

general, as a whole. So even this exercise itself, was

ment. But the same thing is possible with fashion pho-

quite eye-opening and it allowed us to be able to look

tography, I think if everything comes together, you can

at such simple objects through different perspective

really see your products in a good light.

and a different lense, so to speak. And at the same time

This project consisted from a lot of craftship and also

teaching us how to swap out different lenses, whatever

a lot of creativity. Stereotypically, art and craft are so-

that may be and kind of adapt to different changes and

mehow divided, craft brings to mind detailed, precise

allow us to grow and be a better artist.

work and art is viewed as a more of a creative chaos, ge-

What is a connection between emotions and the objects?

nius of subconciusness. What are your thoughts about it?

And actually, creating new objects and new visions from

Is art and craft two different concepts?

the old ones? Because you collected some objects and

Anna Klychikhnina: I think it is totally possible for artist

they were kind of reborned in a new form. So do you think

and craftman to go in each other territory and share the

that those emotions that you had to find in yourself, that

experience. For example I’ve been in MOCAK recently

this was the force behind it?

and there are pieces… I don’t remeber the name exactly

Barbara Stopyra: I think that some of things were just

but there is a female artist that uses embroidies, this

trash but there were some that caught our attention,

very traditional craft to send some artistic message

that there was purpose why we brought those objects.

about free spirit and things like that. But she used very

So I think that emotional connection between the object

traditional method to show how craft and art can go

and our perception was made. I think that this project

hand in hand to reach the ultimate goal, so to speak.

was also about training our perception and finding be-

It shows that a medium is not so important, it’s the

auty in what is not really considered beauty in general.

message that is important.

What role, in your opinion, visual arts like photography, can play in a fashion designing? Because, photography is

Małgorzata Sokołowska

of course an art itself but do you think that it can bring

This is only few excerpts from the full story – read whole interview

something to the process of designing also?

on our website: www.ksa.edu.pl/category/ksavery-blog-eng

WWW.KSA.EDU.PL

Art, craft, social media.

Sztuka i rzemiosło w komunikacji marek w mediach społecznościowych.

Opisane zostały publikacje, które pojawiły się w 2017 roku na oficjalnych profilach w mediach społecznościowych marek Dior, Gucci, Chanel oraz Alexander McQueen. Ilustracja: Xavier Casalta dla Diora

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

Doskonałe detale. Dopracowanie szczegółów. Projekty, które zmieniają historię. Ustalają trendy. Tendencje, do których wraca się po latach. Kolekcje najsłynniejszych domów mody dla wielu są dowodem na to, że moda jest dziedziną sztuki. Ich wykonanie to przykład na niezwykłą dokładność. Zaangażowanie. Pracę. Kunszt wielu ludzi. Sztuka i rzemiosło. Dwa słowa, która idą w parze nie tylko gdy spojrzy się na sam projekt i kolekcje. To także dwa motywy, do których marki wracają w swojej komunikacji.

pojawiła się w mediach społecznościowych.

Kulisy. To one zawsze wy-

dają się najciekawsze. Najczęściej publikowane materiały dotyczą samych przygotowań do pokazu. Jednak samo przygotowanie kolekcji to także praca wielu ludzkich rąk. Godziny spędzone na misternym dopracowaniu detali. To elementy w krótkim filmie zamieszczonym na Facebooku prezentuje Chanel. Zbliżenia podczas pracy. Kolekcja haute couture na sezon wiosna/lato 2017 pokazana jest w drobnych detalach. Na

wykończeniach.

Elementach,

które potem decydują o niezwykłości projektu.

Wejście do atelier, zobacze-

nie pracy z bliska. Obserwacja faz powstawania kolekcji. Twitter marki Alexander McQueen pełen jest bliskich ujęć. Detali ubrań i szkiców, które potem zostały wykorzystane w kolekcji. Zachęcając do zobaczenia całości, zbliża do momentu, w któ-

sposobu

prezentacji

kolek-

po punkcie. Angażował, intrygował,

rym projekt dopiero powstaje.

cji, pokazów, przez uhonorowanie

pokazywał proces twórczy.

wielkich twórców, aż po działania

Twórczość nie zawsze ozna-

art, który staje się metodą na komu-

mediach

Ilustrowane produkty. Street

społecznościowych.

cza ilustrację. Choć i te pojawiają się

nikację z odbiorcą. Z drugiej strony

Możliwość wejścia za kulisy. Wizy-

w komunikacji marki Gucci. Ten dom

proces rozłożony na czynniki pierw-

ta w atelier. Współpraca z młody-

mody zdecydował się na współpra-

sze. Precyzyjne ruchy igły i etapy,

mi artystami, przedstawienie pro-

cę z młodymi artystami. Obiecując

które prowadzą do końcowego po-

duktów w nowy sposób. Osadzenie

zmianę, zdecydował się na niety-

wstania kolekcji. Od inspiracji, kon-

w kontekście. Pokazanie twórczego

powe działania. Kolekcja t-shirtów

tekstu kulturowego, przez zachętę

procesu, efektu wysiłku całego ze-

stworzonych z Angeliką Hicks za-

do zobaczenia efektów pracy. Moty-

społu. Analizując wpisy wielu marek

powiadana była między innymi po-

wy związane ze sztuką i rzemiosłem

znaleźć można te elementy.

przez zdjęcia murali pojawiających

pojawiają się w komunikacji naj-

Ten rok był czasem, w któ-

się na ulicach Nowego Jorku i Me-

większych marek. Angażują i zachę-

rym paryskie Musée des Arts dé-

diolanu, oznaczonych hashtagiem

cają by poznać je bliżej. Pokazują,

coratifs wypełniły projekty Diora.

#GucciArtWall. Ten hashtag pojawił

jak wielką rolę pełnią razem.

Przegląd twórczości tych, którzy

się także przy muralach pokazują-

przez lata stali za sterami domu

cych ilustracje Ignasiego Monreala,

mody. Odwołania do sztuki po-

które powstały przy okazji promocji

jawiły się także na Instagramie.

nowego zapachu.

The ability to go behind the scenes,

Na oficjalnym koncie marki zostały

Ostatnie miesiące roku to

to visit the atelier and work with

opublikowane ilustracje stworzone

czas prezentacji kolekcji akceso-

young artists, presenting products

przez Xaviera Casaltę. Ich powsta-

riów. Te także przedstawione zostały

in new and interesting ways. Bear

nie związane było z rocznicą istnie-

na ilustracjach autorstwa wspomi-

witness to the creative process and

nia domu mody oraz samą wystawą.

nanego artysty. Kontekst, inspiracje,

marvel at the efforts of the team as

Używając drobnych punktów arty-

symbolika. To nie tylko charaktery-

a whole, all of this and more. Find

sta stworzył obraz przedstawiający

styczna estetyka i sposób wyrazu.

out how Dior, Gucci, Chanel and Ale-

fasadę siedziby Diora. Krótki film

To także dodanie historii i pakietu

xander McQueen bring their brands

pokazywał, jak powstaje ona punkt

znaczeń do każdej ilustracji, która

to life through social media.

WWW.KSA.EDU.PL

Marta Augustyn

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

projekty: MONIKA PtASZEK zdjęcia: KRZYSZTOF WYZYNSKI włosy+makeup: KARINA WACŁAWIK modelka: OLENA RZEPKA / UNCOVERMODELS studio: HUŚTAWKA

WWW.KSA.EDU.PL

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

serigrafia serigrafia Serigrafia, potocznie zwana sitodru-

kiem, kojarzy nam się na pierwszy

kawa i kreatywna, że projekt, który

norodności ze względu chociażby

rzut oka z typową techniką drukar-

stworzymy będzie na pewno orygi-

na to, że nie umiemy posługiwać

ską. Niemniej jednak ta metoda bar-

nalny. Mieszanie technik oraz wy-

się wszystkimi technikami, bądź na-

dzo często jest używana w przemy-

korzystywanie spontanicznej przy-

szą specjalnością jest tylko jedna z

śle głównie ze względu na trwałość

padkowości niejednokrotnie może

dziedzin plastycznych. Serigrafia to

druku. Sitodruk skrywa więcej ta-

pomóc stworzyć nam nie tylko ory-

okno na poznanie innych dziedzin

jemnic i możliwości, które mogą być

ginalny wzór-nadruk, ale jednocze-

artystycznych, które mogą okazać

ciekawą przygodą w projektowaniu

śnie unikatową pracę artystyczną.

się przyjazne i twórczo kreatywne w

nadruków oraz tworzenia własnych

Projekt może zostać umieszczony

przyszłości.

autorskich prac.

na zwykłym t-schircie jak również

Ta metoda drukarska jest

bluzie, kurtce, bluzce, czapce, sza-

cze myślenie. To okazja na stwo-

też bardzo elastyczna w możliwo-

lu, na butach czy bieliźnie. Wyko-

rzenie własnoręcznie oryginalnego

ściach tworzenia i łączenia technik

rzystanie nadruku sitem na ubiór to

oraz niepowtarzalnego projektu, któ-

artystycznych. Takich jak rysunek,

tylko jedna z wielu możliwości. Si-

ry może otworzyć nam drogę do cie-

grafika, typografia, malarstwo oraz

todruk to druk, który wykorzystujemy

kawych propozycji pracy i współ-

fotografia.

na elementach nie tylko płaskich,

pracy chociażby w branży modowej.

ale i obłych. Na tworzywach sztucz-

Każda farba ma swoje wła-

Technika jest na tyle cie-

Nie trzeba się bać tej róż-

Serigrafia to sposób na twór-

ściwości, ale w większości przypad-

nych, drewnie i kamieniu.

ków kolory mają mniejszą tendencje

do blaknięcia oraz degradacji struk-

nika dla ludzi, którzy lubią róż-

Screen printing. We usually asso-

tury druku aniżeli inne metody nadru-

norodność, kreatywność i niekon-

ciate screen printing only with a ty-

kowywania chociażby na tkaninach.

wencjonalne

Myślę,

pical paper printing technique. Ne-

Projekty mogą być wykona-

że jest to jedyna technika drukarska

vertheless, this method is often used

ne konkretną techniką lub mieszane.

a jednocześnie forma tworzenia

in the design industry, thanks to the

Matrycami są siatki poligraficzne

grafiki warsztatowej, która ma ta-

durability of the process. Screen

wykonane z poliestru lub poliamidu

kie spektrum możliwości. Niezba-

printing holds many secrets and

o określonej gęstości oczka, która

dane pokłady rozwiązań oraz mno-

possibilities for those wishing to be

określa nam precyzję druku. Dopa-

gość technik, które możemy użyć

adventurous in designing prints and

sowanie tego parametru jest bardzo

do tworzenia projektu. Reasumując

creating original artwork. Screen

istotne ponieważ za gęsta farba

to wspólny mianownik do tworzenia.

printing will be of special interest

może nie przedostawać się przez

Dla ludzi, którzy posiadają wszela-

to those who enjoy diversity, creati-

zbyt małe oczka.

kiego rodzaju zdolności artystyczne.

vity and unconventional solutions.

WWW.KSA.EDU.PL

Jakub Kaja

Serigrafia-sitodruk to tech-

rozwiązania.

A series of eight staged black and white photographs made with a camera obscura. Each photo refers to a different field of photography (portrait, documentary, still life, landscape, fashion, experiment, architecture, act). The hero of the series is a mannequin symbolising a man.

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

Cykl ośmiu inscenizowanych zdjęć czarno-białych,

w zależności od pogody. Wcześniej wykonywałem próby

wykonanych aparatem typu camera obscura. Każde

w różnych warunkach oświetleniowych. Następnie zdję-

zdjęcie odnosi się do innej dziedziny fotografii (por-

cia były wywoływane przeze mnie w ciemni, później

tret, reportaż, martwa natura, krajobraz, moda, ekspe-

skanowane na wysokiej klasy skanerze, a na zakoń-

ryment, architektura, akt). Bohaterem serii jest manekin

czenie poddane małej obróbce cyfrowej. Ostatecznie

symbolizujący człowieka.

zostały wydrukowane.

Fotografia otworkowa to technika wykonywania zdjęć

Zbudowałem tę kamerę na zajęciach z portretu w Szko-

przy pomocy aparatu typu camera obscura. Budowa

le Kreatywnej Fotografii. Bardzo spodobała mi się wte-

camery obscury jest bardzo prosta - to zaciemniony

dy ta technika i dobrze mi też wychodziła. Budowa tego

pokój lub zamknięta wyczerniona wewnątrz skrzynka

pudełka daje świetne efekty. Tworzy szeroki kąt oraz

z małym otworem w jednej ze ścian. Światło wpada

inną perspektywę, załamaną rzeczywistość oraz miękki,

do kamery przez otwór i na ścianie przeciwległej

rozmyty obraz. Projektowanie i budowa kamer otworko-

do otworu powstaje odwrócony, pomniejszony obraz.

wych to świetna zabawa. Robienie zdjęć własnoręcz-

Camera obscura bywa nazywana również ciemnią

nie wykonanym aparatem również daje dużo radości.

optyczną lub kamerą otworkową.

Stwierdziłem, że podejmę się tego trudnego zadania i wykonam w tej technice mój dyplom w SKF. Podoba

Zdjęcia dyplomowe wykonałem okrągłym pudełkiem po

mi się to, że jestem twórcą na wielu płaszczyznach, de-

tytoniu, w którym znajdował się papier fotograficzny

cyduję o wszystkim, nawet o budowie mojego aparatu.

o wymiarach 10 x15 cm. Wielkość otworu kamery wy-

Trudno wykonać drugi idealnie taki sam obraz i jest to

nosiła 0,5 mm. Fotografowałem w plenerze Krakowa,

technika trochę nieprzewidywalna. Chciałem pokazać,

a materiał światłoczuły wymieniałem w rękawie ciem-

że dobre zdjęcia można zrobić wszystkim i nie potrzeba

niowym. Zdjęcia wykonywałem ze statywu, w róż-

do tego drogiego sprzętu.

nych odległościach od motywu głównego. Czasy naświetlania wahały się od kilku sekund do kilku minut,

WWW.KSA.EDU.PL

Jakub Kolbusz

MAMU Za jedną z przyczyn wymarcia mamutów uznaje się wytępienie ich przez ludzi. To było ulubione danie jaskiniowców. Czy jesteśmy w stanie stwierdzić, że to natura się ich pozbyła, a nie praludzie? Wilk workowaty, lew berberyjski, czy multum ptaków, których nazw nie potrafimy wymienić, zawdzięczają śmierć ludziom.

Czy to natura sama zdecydowała? Większość gatunków wymarła

na skutek działalności człowieka, a nie natury. Za naszego życia wyginą „Mamut” is a project that condemns

tygrysy, pandy i nosorożce. Czy i tutaj będziemy mieli obiekcje, aby ratować

all cruelty to animals. It shows the

gatunek, który ginie w skutek ekspansywności ludzi, a nie przez naturę?

huge problem of our society and the

fact that animals are not treated as

zwierząt. Pokazuje ogromny problem naszego społeczeństwa i to, że zwie-

living beings which have feelings,

rzęta nie są traktowane jak żywe istoty, które czują, ale jako przedmiot,

but rather as objects, accessories

dodatek lub ozdoba.

or decorations.

„Mamut” to projekt, który potępia wszelkie okrucieństwo wobec

Patrycja Sioła

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

WWW.KSA.EDU.PL

fot. Olesia Tyrkus

fot. Ewa Lubaszka

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

G U M A CHROMIANOWA Szlachetna technika fotograficzna Jedną odbitkę wykonuje się trzy dni. Czy warto? To

tyczną. Nawet stosując wyłącznie czarny pigment

zależy od negatywu i umiejętności “gumisty”. Każda

mamy do wyboru kilka rodzajów czerni, od ciepłej czerni

odbitka jest inna, można jej wygląd kształtować na-

słoniowej, poprzez neutralną czerń lampową do czerni

kładając kolejne warstwy. Do każdej warstwy stosuje

z pestek winogron.

się trochę inny skład mieszaniny nanoszonej na pa-

pier. Możemy dodawać do kolejnych warstw różne pig-

da najstarsza guma sprzedana w domu aukcyjnym So-

menty, lub zdecydować się na wersję monochroma-

theby’s za 1,6 mln funtów miała tylko 150 lat, lecz pa-

Trwałość odbitki to kilka tysięcy lat. Co praw-

pirusy egipskie pisane są mieszaniną gumy arabskiej i pigmentu. Ludzka ręka decydowała gdzie będzie na papirusie czarno, a gdzie biało. W przypadku gumy chromianowej negatyw decyduje gdzie przepuścić światło i uczulić mieszaninę nałożoną na papier.

Jak się to robi? Porządny papier akwarelowy

zabezpieczamy trzema warstwami żelatyny spożywczej i formaliny, potem nakładamy mieszaninę gumy arabskiej pigmentu i dwuchromianu potasu. Ten ostatni jest substancję światłoczułą. Pełni podobną rolę jak sole srebra w tradycyjnej fotografii analogowej. Po wysuszeniu w dość ciemnym miejscu nakładamy na papier duży negatyw i naświetlamy na słońcu lub przy pomocy solarium. Wywołujemy w wodzie z kranu. Całą operację powtarzamy od 3 do 6 razy, ładnie susząc papier pomiędzy czynnościami. Proste? Tak, zasada jest prosta, ale zanim wyjdzie pierwsza dobra guma to poleci kilka łez.

Guma chromianowa jest obowiązkowym przed-

miotem na IV semestrze Szkoły Kreatywnej Fotografii. Łzy lecą, a potem wychodzą ciekawe prace. Jerzy Gaweł Gum Print. It takes three days to prepare one print. Is it worth it? Every print is different and could last for centuries, like Egyptian manuscripts. You buy a good quality watercolour paper and protect it by three layers of gelatine and formaldehyde. Then apply your own photographic emulsion consisting of gum arabic, chromium salt solution and pigment. Let it dry, cover with a negative and expose to the sun. Develop in tap water. Repeat the entire procedure 4 or 5 times. Simple? Yes, but students frequently cry in despair before they get a workable copy. This is a compulsory class for the fot. Gaweł

WWW.KSA.EDU.PL

Creative Photography School.

meet me in the basement

fot. Gaweł modele: Magda N., Vladyslav R., Agencja Reklamex stylizacja: Kordian Germanotta ubrania i nakrycia głowy: Kalina Kocemba, Magdalena Wilk-Dryło

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

WWW.KSA.EDU.PL

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

WWW.KSA.EDU.PL

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

backstage z sesji â&#x2020;&#x201C;

WWW.KSA.EDU.PL

Z miłości do psów i designu

HEY DOG to nowa polska marka, która łączy miłość do psów oraz pięknych rzeczy, designu i rzemiosła. Lokalna firma z Krakowa, prowadzona przez absolwentkę SAPU Annę Pirowską, odnosi już pierwsze międzynarodowe sukcesy, a jej produkty można kupić w sklepach w Hongkongu, Kanadzie, Szwecji, Hiszpanii czy Niemczech.

„Sami mamy psa i chcemy dla niego

ciele HEY DOG cenią społeczną od-

rzalne i zgodne z trendami. Chce-

jak najlepiej” - mówi Anna Pirowska,

powiedzialność biznesu, tradycyjną

my, aby Wasz ukochany pies poczuł,

współzałożycielka

projektantka

pracę ręczną, stosują najwyższej

że dajecie mu coś wyjątkowego. Coś,

marki. „Zajmujemy się artystycznymi

klasy materiały i dbają o wysoką

co jest dowodem Waszej najgłęb-

dziedzinami, design i moda są nam

jakość. Firma nie stosuje sztucznych

szej miłości” - mówi Anna Pirowska,

bliskie, cenimy stylowe rzeczy i do-

tworzyw i tkanin, plastiku ani kleju.

absolwentka Szkoły Artystycznego

ceniamy unikatowość. Chcieliśmy,

Materiały pochodzą w dużej mierze

Projektowania Ubioru w Krakowie

aby nasz pies również posiadał coś

z recyklingu, HEY DOG używa mate-

i projektantka z wieloletnim do-

niebanalnego, co go ozdobi, podkre-

riałów z końcówek serii lub przera-

świadczeniem w branży mody.

śli charakter i wyjątkowość. Na ryn-

bia stare ubrania, poddając je upcy-

ku takich rzeczy było niewiele, dla-

klingowi.

tego postanowiliśmy je stworzyć”.

Rafał Stanowski

„HEY DOG jest lokalną fir-

HEY DOG wprowadza do

mą, w której tworzymy rzeczy dla

HEY DOG is a new Polish brand that

psiego świata nowoczesny design

niezwykłych odbiorców. Pragniemy,

combines the love for dogs, design,

zgodny z aktualnymi trendami oraz

aby były czymś więcej - by stały się

crafts and beautiful things. Run by

powiew niezobowiązującego luk-

dowodem przyjaźni między człowie-

SAPU graduate Anna Pirowska, this

susu. Marka produkuje w Krakowie

kiem a zwierzęciem. Dlatego w pra-

local Krakow company has achie-

autorskie obroże i smycze tworzone

cę wkładamy całą energię i staran-

ved success internationally and its

w myśl zasady „nowoczesny design

ność, by tworzyć przedmioty piękne,

products are sold in stores in Europe

dla nowoczesnych psów”. Założy-

funkcjonalne, a zarazem niepowta-

and Asia.

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

WWW.KSA.EDU.PL

fot. archiwum heyDog

www.heydog.co

Deskorolki

życie po życiu Recykling i upcykling już na dobre wpisały się w świadomość konsumentów. Idee te wciąż ewoluują, czego znakomitym przykładem jest marka BoardThing dająca skateboardom nowe życie. W szwedzkim mieście Eskilstuna powstała ostatnio galeria handlowa ReTuna Recycling, gdzie znajdują się wyłącznie sklepy sprzedające przedmioty z recyclingu. Ale czy po boomie sprzed kilku lat nie czujecie lekkiego przesytu stolikami z europalet albo podkładkami z korków po winie? Ja tak, więc z nadzieją spoglądam na nowatorskie pomysły, oparte o świadome rozwiązania i zakorzenione w kontekście społecznym.

Przykładem takiego podejścia jest BoardThing, mała manufaktura stworzona przez dwóch skateboardzistów – Piotra Kierata i Sebastiana Sarysza, z pomocą kilku najbliższych przyjaciół. Ich flagowy produkt to pierścionki wykonywane ręcznie z zużytych blatów deskorolek, ale portfolio produktów obejmuje kilkanaście innych projektów, np. lampki stołowe czy otwieracze do butelek.

„Pomysł narodził się kilka lat temu kiedy to Pio-

trek postanowił zrobić pierścionek ze złamanej deskorolki dla swojej dziewczyny” - mówi Sebastian. Okazało się, że pierścionek to bardzo trwały przedmiot, który z powodzeniem przeszedł nawet przypadkową próbę prania w pralce. „Wkrótce po tym postanowiliśmy tworzyć też inne produkty ze zużytych desek i tak rozpoczęliśmy historię z BoardThing”.

Zapytany o źródło połamanych deskorolek

Sebastian odpowiada: „Sami od kilkunastu lat jeździmy na deskorolkach i jesteśmy bardzo mocno związani z tym środowiskiem. Mało kto spoza otoczenia deskorolkowców, wie, że średni czas użytkowania deski na poziomie profesjonalnym waha się w granicach 1 miesiąca, a czasem bywa to tylko kilka dni. 100 osób w ciągu jednego roku jest w stanie zużyć aż 1200 deskorolek. Każda deska zrobiona jest z 7 warstw klonu kanadyjskiego, bardzo twardego i szlachetnego drzewa. Warstwy klonu barwione są na unikalne kolory podczas procesu produkcji deskorolek. BoardThing wykorzystuje potencjał tkwiący w kolorowych deskach tworząc w 100% przyjazne środowisku produkty o niepowtarzalnych połączeniach kolorystycznych”.

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

fot. archiwum Boarthing

Pracownia BoardThing wyposażona jest w sze-

reg urządzeń i narzędzi do ręcznej pracy z drewnem na każdym etapie – od wycinania, przez szlifowanie po zdobienie i wykańczanie. Przedmioty wykonywane są w małopolskiej pracowni samodzielnie od początku do końca, a wyjątkowego charakteru dodają kolaboracje z lokalnymi artystami, np. Oliwia Smołuch jest autorką ilustracji, które pojawiają się na drewnianych młynkach. Chłopaki podkreślają, że skupiają się nie tylko na estetyce, ale też na funkcjonalności, dlatego przed wprowadzeniem na rynek, ich produty poddawane są wielokrotnym testom w różnych warunkach.

Przykład szwedzkiej galerii z recyklingiem po-

twierdza tezę, że na Zachodzie i w Skandynawii produkty z recyclingu czy upcyklingu, najczęściej ręcznie przetworzone, są pełnowartościowymi produktami, stawianymi na równi z tym wytwarzanymi przemysłowo. Klientami BoardThing są głównie ludzie z zagranicy, ale, jak optymistycznie zauważa Sebastian, świadomość ekologiczna Polaków jest coraz wyższa i coraz chętniej wybierają takie produkty, ograniczając w ten sposób produkcję odpadów. Ekologia jest istotnym ele-

BoardThing is a small workshop created by two skate-

mentem filozofii firmy, z każdego zakupu jeden dolar

boarders—Piotr Kierat and Sebastian Sarysz, with help

przekazywany jest na sadzonki drzew.

from a few close friends. Their flagship product is han-

Pozostaje mieć nadzieję, że środowisko twór-

dmade rings from used skateboards, but the product

ców handmade będzie rozwijać się właśnie w tę stronę

portfolio includes a dozen or so other designs, such as

– poszukując rozwiązań związanych zarówno z lokalną

table-shaped glasses or bottle openers. Sustainability

społecznością czy subkulturą, jak i oddziałujących glo-

is an important element within the company’s philoso-

balnie np. na ekologię.

phy, with each purchase one dollar is transferred to tree Nina Gregier

WWW.KSA.EDU.PL

seedlings.

fot. archiwum autorki

Pachnąca epoka Serial historyczno-kryminalny, „Belle Epoque”, podzielił

ustąpiły miejsca podkreślonym ramionom. Pojawiły się

widzów. Jedni byli zachwyceni pomysłem i klimatem,

delikatne koronki, nakładane na suknie żakiety, a praw-

który z pewnością był powiewem świeżości w świecie

dziwy triumf święciły kapelusze. Zdemokratyzowanie

polskich seriali, inni zarzucali mu niewykorzystany po-

się mody, za sprawą produkcji przemysłowej sprawiło,

tencjał. Jedno jest jednak pewne – serial, którego ak-

że nie tylko najwyższe warstwy społeczne mogły nosić

cja rozgrywała się na początku XX wieku w Krakowie,

modne kreacje. Nowe trendy znalazły się także w za-

zwrócił naszą uwagę na zachwycającą estetykę pięk-

sięgu mieszczaństwa. Choć kroje były podobne, różnice

nej epoki, której przejawy możemy znaleźć w naszym

kryły się jednak w materiałach. Nie każdego było stać

codziennym życiu. Jak wiadomo, moda kołem się toczy

na satynę, aksamit czy jedwab. Wśród mężczyzn zapa-

i wszystko, co już było, prędzej czy później wraca do

nowała natomiast moda na spodnie prasowane w kant,

nas w odświeżonej formie. Przyjrzyjmy się więc belle

marynarki, eleganckie fraki i tzw. jaskółki. Belle époque

époque i zobaczmy, jaki wpływ wywarła na współcze-

była istotnym krokiem w stronę praktycznej elegancji,

sną modę i kosmetyki, z których korzystamy na co dzień.

ale współcześnie czerpiemy z niej przede wszystkim to,

co teatralne i najbardziej ozdobne.

„Piękna epoka” przypada na okres od zakończe-

nia wojny francusko-pruskiej w 1871 roku do wybuchu

I wojny światowej. W tym czasie nastąpiła niezwykła

tetyki jest steampunk. Ten stosunkowo niszowy nurt

zmiana w gospodarce, przemyśle, kulturze i samym

bazuje nie tylko na modzie tamtych lat, ale także na

społeczeństwie. Skonstruowano telefon i samochód,

wspomnianym wcześniej postępie technicznym. Modna

pojawił się kabaret i kino, do których mogli uczęszczać

jest biżuteria i akcesoria, które odznaczają się prze-

Jednym ze stylów, który nawiązuje do tej es-

nie tylko najbogatsi, a szybki rozwój prywatnych firm

mysłowym charakterem. Pojawia się motyw trybików

produkujących kosmetyki, środki czystości i perfumy

i zębatych kół, możemy dostrzec elementy przypomina-

sprawił, że każdy mógł korzystać zarówno z produktów

jące fragmenty maszyn, a zwykłe okulary zastępowane

pierwszej potrzeby, jak i tych bardziej ekskluzywnych.

są spawalniczymi. Kobiety noszą mocno zaakcento-

A moda? Moda miała się znakomicie.

wane gorsety, bardzo często skórzane o mosiężnych

Bogato zdobione, rozkloszowane suknie z rozbu-

klamrach, a na głowie, zamiast zdobnych kapeluszy,

dowanymi turniurami zrobiły się prostsze i dzięki temu

męskie cylindry. Popularne są zarazem długie, obszyte

bardziej praktyczne. Akcentowane do tej pory biodra,

falbanami spódnice, jak i te krótkie, do których zakłada

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

się podkolanówki. Są one odpowiednikiem noszonych

w kostce zdobione tłoczonymi w masie ornamentami,

w tamtych czasach pończoch, choć w Belle Epoque

wśród których warto przywołać mydła marsylskie firmy

żadna kobieta nie pozwoliłaby sobie na wyekspono-

Foufour, czy też kosmetyki marki Najel, których bardzo

wanie tej części garderoby. Świetnym przykładem ste-

proste, jednobarwne etykiety zdobione są kwiatowymi

ampunkowej mody są kostiumy zaprojektowane przez

ornamentami.

Jenny Beavan do filmy „Mad Max: Na drodze gniewu”.

W estetykę belle époque doskonale wpisują się

Drugim nurtem jest styl wiktoriański. Jego po-

nie tylko kobiece kosmetyki, ale także produkty przezna-

czątki sięgają lat 30. XIX i częściowo pokrywają się

czone do pielęgnacji i modelowania brody. Znajdziemy

z modą belle époque. Jest on niewyczerpanym źró-

je nie tylko w drogeriach, ale także w tzw. Barber Sho-

dłem inspiracji, z którego czerpie wielu współczesnych

pach, które od kilku miesięcy wyrastają dosłownie jak

kreatorów mody. Znani na całym świecie projektanci

grzyby po deszczu. Choć historia fryzjerstwa i ścinania

nawiązują do niego, modyfikując go i dekonstruując,

brody sięga bardzo daleko, a początkowo zajmowali

przekształcając historyczny ubiór w zupełnie nową ja-

się tym medycy, to prawdziwy rozwój tej dziedziny przy-

kość, tworząc swego rodzaju neowiktoriańską estety-

pada właśnie na przełom XIX i XX wieku. Gdy wejdziemy

kę - weźmy tu za przykład Johna Galliano, Valentino

do dowolnego Barber Shopu poczujemy się jak byśmy

czy Vivienne Westwood. Na naszym rodzimym gruncie

przenieśli się o kilkadziesiąt lat wstecz. Nie tylko zlewy,

na szczególną uwagę zasługuje Waleria Tokarzewska,

armatura, szafki i fotele nawiązują do stylistyki belle

absolwentka Szkoły Artystycznego Projektowania Ubio-

époque, ale nawet brzytwy, nożyczki i grzebienie wyglą-

ru, w której twórczości widać liczne inspiracje modą

dają dokładnie tak, jak wyjęte z antykwarycznej gabloty.

z poprzednich epok, w tym również stylem wiktoriań-

skim i belle époque.

czych, otwiera się przed nami niesamowite bogactwo

Wracając do trendu kosmetyków rzemieślni-

Mówiąc o estetyce belle époque należy pod-

produktów, które zasługują na oddzielny artykuł. Pro-

kreślić, że to nie tylko moda, ale także rzemiosło ar-

jektanci opakowań pomad, balsamów, odżywek i olej-

tystyczne związane z przemysłową produkcją kosme-

ków czerpali inspirację nie tyle nawet z XIX-wiecznych

tyków i perfum. Rozwój technologiczny przyczynił się

kosmetyków, co z produktów aptecznych. Widać to za-

do powstania wielkich prywatnych firm (w Polsce była

równo na przykładzie stosowanych czcionek, jak i opa-

to m. in. Fabryka Perfum i Kosmetyków Falkiewicza,

kowań, które niejednokrotnie nawiązują do aptecznych,

a także marka perfumeryjno-kosmetyczna Frydery-

barwionych na brązowo szklanych butelek lub małych

ka Pulsa), a także domów perfumeryjnych, w których

fiolek z pipetkami. Rynek męskich kosmetyków wciąż się

można było stworzyć swój wymarzony zapach. Towa-

rozrasta, ale w tym momencie znakomitym odzwiercie-

ry, które kiedyś przeznaczone były tylko dla najbogat-

dleniem estetyki belle époque są produkty takich firm

szych, teraz w istotny sposób się zdemokratyzowały.

jak: Apothecary 87, Captain Fawcett czy The Brighton

Wpływ na to miała jednak nie tylko masowa produkcja,

Beard Company.

i rozwój chemii, ale także opracowanie syntetycznych

aromatów, które były o wiele tańsze od naturalnych

tetyka ma nam wciąż bardzo wiele do zaoferowania.

odpowiedników. Choć wciąż nie były to tanie produkty,

Zarówno w świecie mody, jak i rzemiosła artystyczne-

o wiele większa część społeczeństwa, zwłaszcza

go, znajdziemy wiele elementów, które mogą być twór-

mieszczaństwo, mogła sobie na nie pozwolić. To z kolei

czo i kreatywnie wykorzystane i przetworzone na na-

spowodowało, że producenci zmuszeni byli do tworze-

sze współczesne potrzeby. Najlepszym dowodem tego

nia nie tylko luksusowych kosmetyków, ale także luksu-

są kreacje najsłynniejszych projektantów modowych,

sowych opakowań, które zachęcą klientów do zakupu

odniesienia w filmach, które czerpią z tej estetyki, choć

ich towarów. Opakowania wód toaletowych i perfum

ich akcja dzieje się w zupełnie innym czasie i produkty

od samego początku charakteryzowały się bogatym

codziennego użytku, które stoją na naszych toaletkach

ornamentem i dekoracyjnością etykiety, ponieważ od

i w łazienkowych szafkach.

Belle époque to jedna z tych epok, której es-

zawsze przeznaczone były dla najbogatszych, którzy oczekiwali, że dostaną produkt z najwyższej półki.

Katarzyna Sosenko

Dlatego mówiąc o rzemiośle artystycznym, warto pamiętać, że nie tylko szklane flakoniki, z atomizerami

Fragnant era. Taking inspiration from discussions ra-

lub bez, stanowiły przykład prawdziwych dzieł sztuki.

ised by the recent TV series “BELLE EPOQUE”, we look

Na takie samo uznanie zasługują opakowania kremów,

at this era and see how it affected modern fashion, the

mydeł czy pudrów.

cosmetics we use, and even the male beard. An article

based on an interview given by Katarzyna Sosenko for

I to właśnie strona wizualna tych produktów

stała się źródłem inspiracji dla wielu współczesnych

Ola Nagel - Wirtualna Polska WP.PL

firm kosmetycznych. Na sklepowych półkach znajdziemy balsamy do ust nie w formie sztyftu, lecz wosku

Artykuł na podstawie wywiadu udzielonego przez Katarzynę Sosen-

zamkniętego w małym metalowym pudełeczku, mydła

ko dla Oli Nagel - Wirtualna Polska WP.PL

WWW.KSA.EDU.PL

Powrót do korzeni:

rękodzieło

w aranżacji wnętrz

fot. unsplash.com

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

Miłość do piękna od wieków towarzyszyła ludzkości. Już starożytni lubi-

także ogromny boom na polską

li otaczać się wspaniałymi przedmiotami, które dodatkowo pełniły rolę

sztukę ludową. Rodzimy etno-de-

funkcjonalną. Luksusowa biżuteria, delikatne tkaniny oraz piękne naczynia

sign od kilku sezonów opanowu-

z gliny, szkła i srebra stanowiły marzenie bogatych mieszczan.

je nie tylko wybiegi, ale również

Rewolucja przemysłowa przyniosła zmiany wiążące się z przej-

naczynia, a nawet całą zastawę

ściem z produkcji manufakturowej bądź rzemieślniczej do produkcji fa-

stołową i ceramikę. Łowickie wy-

brycznej na dużą skalę. Wraz z tą zmianą przedmioty codziennego użytku

cinanki zachwycają magią kolo-

utraciły swą niepowtarzalności i duszę, którymi cechowały się do tej

rów i z powodzeniem zastępują

pory. Te przekształcenia nie uszły uwadze artystów, którzy w opozycji

amerykańskie girlandy. Rzeźba sa-

stworzyli nowy nurt w sztuce. Ruch Arts & Crafts pod koniec XIX wieku

kralna,

miał służyć społeczeństwu, popularyzując dobre rzemiosło i wprowadza-

z naszą tożsamością kulturową, po-

jąc piękne, funkcjonalne przedmioty do ówczesnych wnętrz.

woli zakorzenia się w nowoczesnych

wnętrzach w stylu rustykalnym.

Dziś historia zatoczyła koło, a potrzeba piękna przebiła się przez

równie

mocno

związana

wszechobecną kulturę masową. Ogólna dostępność i brak oryginalności

przedmiotów użytkowych na rynku sprawiły, że użytkownicy poszukują

kiedyś przewrotnie „Każda sztuka

czegoś „innego”, z duszą, pełnego indywidualizmu i niepowtarzalnego. W

jest bezużyteczna”. Miał na myśli

odpowiedzi pojawiła się moda na projekty DIY, upcycling, młodych pro-

fakt, że sztukę tworzą artyści i robią

jektantów, małe zakłady produkcyjne i rękodzieło. Młodzi artyści przeży-

to dla piękna, które jest jej główną

wają teraz wspaniały czas, gdyż ich sztuka użytkowa jest niezwykle po-

i jedyną funkcją. Jakże wspania-

żądana. Unikalne przedmioty pozwalają swoim posiadaczom odróżnić

le jest wiedzieć, że w tym stwier-

się od tłumu noszącego ubrania z sieciówek, a ich domom tworzyć nowy

dzeniu nie kryje się wiele prawdy,

kanon piękna . - absolutnie oryginalny i niepowtarzalny! Tradycyjne rze-

a zjawiskowe przedmioty codzien-

miosło ludowe przeżywa obecnie swój renesans, choć w dzisiejszych cza-

nego użytku otaczają nas wszędzie.

sach wymyślono dla niego bardziej współczesną nazwę, brzmiącą „hand

Cieszmy się nimi w życiu codzien-

made”.

nym i podkreślajmy na każdym kro-

Oznacza to, że wśród popularnych obecnie trendów we współcze-

snej architekturze wnętrz pojawia się miejsce na zerwanie z perfekcjoni-

Oscar

Wilde

powiedział

ku ich rangę bo to one nadają naszej codzienności odrobinę koloru.

zmem, a w zamian dostarczenie naturalnych przedmiotów i materiałów, rzeczy autentycznych, stworzonych z pasją, często nadwyrężonych zę-

Anna Dziuba

bem czasu, przy tym posiadających urok, duszę. Dzięki temu nikt inny nie będzie miał takiej samej makramy zawieszonej nad łóżkiem, frywolitka

Return to the roots: handicrafts in

zdobiąca stolik kawowy nigdy nie powstanie w dwóch identycznych eg-

interior design. For centuries, man-

zemplarzach, a drewniana rzeźba sytuująca się na kominku sprawi, że sa-

kind has fallen in love with beauty.

lon zyska jeszcze bardziej indywidualne oblicze. Te wszystkie przedmioty

Even the ancients enjoyed surroun-

mają w sobie magię, cząstkę artysty, który tworzył je z pasji i miłości, są

ding themselves with exquisite ob-

zwierciadłem jego emocji, siły i charakteru dlatego użytkownicy na nowo

jects. Today, history has come full

je pokochali.

circle with the need for beauty pier-

cing the dreariness of ubiquitous

Cudze chwalimy, ale swoje też kochamy. Obok mody na styl etno,

inspirowany marokańską, indyjską i afrykańską stylistyką, pojawia się

WWW.KSA.EDU.PL

mass culture.

Kraków

W TRZECH AKTACH POŁOŻONY U WRÓT ŚREDNIOWIECZ-

ZWRÓCONA KU WIŚLE NOWOCZESNA

FANI KONCEPTU NOVO SQUARE MOGĄ

NEGO

KILKA

BRYŁA HOTELU NOVOTEL KRAKÓW CEN-

RÓWNIEŻ UDAĆ SIĘ W ZIELONE ZA-

KROKÓW OD DWORCA KOLEJOWE-

TRUM STRZEŻE PRADAWNEGO SZLA-

CISZE DOLINY RUDAWY, GDZIE CZE-

GO I BARBAKANU, HOTEL MERCURE

KU WIODĄCEGO ZE ZWIERZYŃCA DO

KA NA NICH NOVOTEL KRAKÓW CITY

KRAKÓW

ZAMYKA

STOLICY JAGIELLONÓW. Z OKIEN HOTE-

WEST. UROK OKOLICY ORAZ BOGATA

KRÓLEWSKI TEMPERAMENT W NO-

LU ROZTACZA SIĘ WIDOK NA WAWEL,

OFERTA REKREACYJNA HOTELU ZA-

WOCZESNEJ

NIEPOWTA-

A KRÓTKI SPACER BULWARAMI WYSTAR-

CHĘCAJĄ DO POŁĄCZENIA WIZYTY

RZALNY DESIGN WNĘTRZ NA NOWO

CZY, BY ZNALEŹĆ SIĘ W HISTORYCZNYM

Z AKTYWNYM WYPOCZYNKIEM. WY-

OPOWIADA DZIEJE RODU JAGIELLO-

SERCU MIASTA. RESTAURACJA NOVO

STARCZY SKORZYSTAĆ Z HOTELOWE-

NÓW, A RESTAURACJA WINESTONE

SQUARE ZACHWYCA PYSZNYM MENU

GO BASENU LUB WYBRAĆ JOGGING

INTRYGUJE KULINARNĄ INNOWACJĄ.

I BEZPRETENSJONALNĄ ATMOSFERĄ.

NA POBLISKICH BŁONIACH.

MERCURE KRAKÓW STARE MIASTO

NOVOTEL KRAKÓW CENTRUM

NOVOTEL KRAKÓW CITY WEST

UL. PAWIA 18B

UL. TADEUSZA KOŚCIUSZKI 5

UL. ARMII KRAJOWEJ 11

31-154 KRAKÓW

30-105 KRAKÓW

30-150 KRAKÓW

TEL.: 0048 12 22 51 111

TEL.: 0048 12 299 29 00

TEL.: 0048 12 622 64 00

E-MAIL: H9627@ACCOR.COM

E-MAIL: H3372@ACCOR.COM

E-MAIL: H3407@ACCOR.COM

WWW.MERCURE.COM

WWW.NOVOTEL.COM

GRODU,

STARE

ZALEDWIE

MIASTO

FORMIE.

/ MERCUREKRAKOWSTAREMIASTO

/ NOVOTELKRKCENTRE

/ NOVOTELKRKCITYW

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

THE NEW ARTISAN

fot. ohjuliaann.com

for. sudestapulia.com

If you have just bought yourself a new sewing machine

innovative. Today, technology is more accessible and

or were thinking of doing so - then you are not alone -

beneficial to artisans than before. All the 3-D printers,

hundreds of thousands of people, even millions around

laser tables, web-based market shops & social media

the world are doing the same. Sales of sewing machi-

etc., are the tools of the new artisans. The artisan eco-

nes have increased 30% as a new generation of people

nomy is local, authentic and sustainable, whether they

picked up skills from Youtube and sewing classes which

are making, jeans, bags, chocolates or wooden bicyc-

their grandparents where familiar with. Craftsmanship

les. According to the artisan economy, the demand for

has skipped an entire generation and has re-emerged

high-quality, craft products will only increase by produ-

again with additional tools learnt from technology. As

cing small quantities of products in an environmental-

a society, we have become resistant to globalization

ly friendly way, so that the overall economy becomes

with its loss of identity, and we want to find real, au-

more sustainable which is a benefit for everyone. It has

thentic clothes, food, furniture, architecture, and life-

been reported that eighty percent per cent of adults

styles. We want to relate to our own tribe, make things

have bought or would consider buying a craft. It’s no

for our friends, our village, town, city and country.

coincidence that global brands such as Camper, Levi’s

and Louis Vuitton have employed the word „craft” in re-

People want a direct contact with the artisan,

they want something that hasn’t got the impersonal

cent advertising.

perfection of the manufactured. But craft isn’t just a synonym for the hand-made. It is about technical skill as well, and a good idea, which is either traditional or

This is only few excerpts from the full story – if you want to read whole text – visit our website: www.ksa.edu.pl/category/ksavery-blog-eng

WWW.KSA.EDU.PL

Margaret Larmuth

Sztuka czy rzemiosło? Jak odróżnić sztukę od rzemiosła? Gdzie kończy się rzemiosło, a zaczyna sztuka? Czy wyznacznikiem tym jest trudność reprodukcji, unikalność czy nobilitacja przez instytucje kultury? A może po prostu wystarczy coś oprawić w złote ramki, by stało się dziełem sztuki? W obliczu tych pytań zatrzymajmy

wzrastają przepiękne kamieniczki,

i krakowskie rzemiosło współistnie-

się na swoim podwórku, w Krakowie

odznaczające

najwyższym

ją tu niczym małżeństwo, którego

- mieście, gdzie sztuka i rzemiosło

kunsztem rzemieślniczym, według

trwanie obok siebie można porów-

wpisały się w historię miasta. Tu

projektów najlepszych architektów

nać do metafory użytej przez Napo-

wymagania wobec sztuki użytkowej

krakowskich. I myli się ten, kto my-

leona Bonaparte, o tym, że mężczy-

i wytworów hand made są tak wygó-

śli, że te secesyjne cuda aspirują

zna jest prozą, a kobieta - poezją.

rowane, że dla niewprawionego oka

do miana sztuki, a Franciszek Mą-

Tą kobietą w Krakowie jest sztuka,

może pojawić się pytanie: sztuka to

czyński, Fryderyk Tadanier i Sławo-

a krakowskie rzemiosło tak zacza-

czy rzemiosło? Z tego pytania płynie

mir Odrzywolski - autorzy tych ma-

rowane jest jej urokiem, że nie rości

też odpowiedź, dlaczego Kraków na

lowniczych budynków - do miana

sobie pretensji do bycia w centrum

tle innych polskich miast jest miej-

artystów. Byłoby to zwykłą infamią

zainteresowania,

scem tak unikatowym i pięknym.

w obliczu takich nazwisk jak Wy-

na znakomitą rolę drugoplanową.

Krakowskie szopki – wyko-

spiański czy Matejko. To właśnie

nane z niezwykłą precyzją i staran-

tu na rogu placu Szczepańskiego 9

kliwych kamienic Krakowa, gdzie

nością, mienią się złotem i feerią

i ul. Szczepańskiej 11 zlokalizowa-

mieści się siedziba Fundacji Książąt

barw, rozstawione pod pomnikiem

Kamienica

Czartoryskich, by parę metrów dalej

Adama Mickiewicza na Rynku Głów-

Szołayskich. W jej murach zobaczy-

- przed Bramą Floriańską znów zanu-

nym. Te małe cuda znane są nie

my, co w swoich szufladach kryła

rzyć w urodzie rękodzieła lokalnych

tylko ze swojego uroku, ale i kunsz-

wielka poetka i noblistka związana

artystów

tu wykonawstwa, i to nie tylko

z Krakowem - Wisława Szymborska,

tworzą tu nie tylko na zamówienie,

w Polsce, ale i na całym świecie.

a wychodząc na piętro odkrywamy

ale i z pasji. Pośród ich wytworów

Czy są wytworem rzemieślniczym

kolejne zakamarki sztuki podczas

znajdziemy portrety, obrazy archi-

krakowskich szopkarzy czy mister-

prezentowanych tu wystaw.

tektury Krakowa oraz martwą natu-

nymi dziełami sztuki? By odpowie-

Zachwycamy się ich pięk-

rę. Sam mur jest solidną budowlą

dzieć na to pytanie, zróbmy mały

nem, zastanawiamy nad motywacją

z barokowym dachem i podcieniami

wojaż po mieście. Zabieramy nasz

autorów, ale czy kiedykolwiek zasta-

wykonanymi według projektu Karola

jednoślad i ruszamy, żądni przygód,

nawialiśmy się nad pięknem klatki

Kremera - świetnego krakowskiego

w przejażdżkę w poszukiwaniu od-

schodowej tej dziewiętnastowiecz-

rzemieślnika, architekta i konserwa-

powiedzi: sztuka to czy rzemiosło?

nej kamienicy? Czy przeżywamy

tora zabytków. Galeria obrazów pod

Naszą przygodę rozpoczy-

piękno polichromii ścian tego wie-

bramą Floriańską jest miejscem,

namy od Placu Szczepańskiego, nie-

kopomnego budynku? I tu kryje się

w którym krakowska sztuka spotyka

opodal Rynku Głównego, z którego

fenomen miasta. Sztuka krakowska

się z rzemiosłem w jednym akcie. Te

jest

się

dwupiętrowa

zgadzając

się

Mijamy mury kolejnej z uro-

rzemieślników,

którzy

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH

fot. Teatr im J. Słowackiego w Krakowie, Polona

dwa byty są tu tak ze sobą złączo-

w przestrzeń miejską, nie można

szukał nigdy klientów. To oni szukali

ne, że trudno je na pierwszy rzut oka

pozwolić sobie na nieprzemyśla-

jego. Był świetnym rzemieślnikiem,

odróżnić. Efektem tego połączenia

stojaków

którego krawieckie lustra odbijały

jest prawdziwie krakowski klimat

ostatecznie

zostało

twarze takich osób, jak Stanisław

- aura piękna, uroku, historii, sztuki

podkrakowskiej firmie Wood & Iron

Lem, prof. Antoni Dziatkowiak, Ma-

i wzniosłości.

Manufacture. W ucieleśnieniu tego

ciej Słomczyński, Czesław Miłosz,

pomysłu pomogła Anna Rossowska,

Krzysztof Penderecki, Lucjan Kydryń-

Rynku Głównego kierunek - z Flo-

krakowska architekt, która przeło-

ski czy sam Andrzej Wajda, który

riańskiej

kroków

żyła styl Wyspiańskiego na formę

we fraku spod igły Turbasy zwrócił

dzieli nas od Placu Św. Ducha, gdzie

wizualną. Ten projekt rzemieślniczy

uwagę samego Pierre’a Cardina.

mieści się Teatr im. Juliusza Sło-

być może w innych okolicznościach

wackiego, o randze którego sceny

stałby się sztuką, w Krakowie jednak

procesów kulturowych. Kontakt z in-

decydował sam Stanisław Wyspiań-

jest to tylko mebel miejski.

stytucjami kultury, odwiedzanie ga-

ski. Krakowscy aktywiści, by złożyć

W ścisłym centrum i na Ka-

lerii, bywanie w teatrze, patrzenie

cześć temu genialnemu krakow-

zimierzu działa jeszcze całkiem

na rzeczy piękne uczy nas dobrego

skiemu artyście, wyposażyli Kraków

sporo warsztatów szewców, kaletni-

gustu. W Krakowie mamy nagroma-

w wyjątkowe meble miejskie. „Przyp-

ków, zegarmistrzów, krawców - rze-

dzenie

nij się do Kultury i Sztuki!” – takim

mieślników pierwszej klasy. Jest ich

temu nasz smak się wyostrza i uod-

hasłem

Obierzmy zaledwie

przeciwny kilka

pomysłodawcy

projekt.

Wykonanie powierzone

Piękno jest konsekwencją

wspaniałych

dóbr,

dzięki

nietypo-

zresztą w Krakowie naprawdę spo-

parnia na bylejakość. Sztuka użyt-

wych mebli - stojaków rowerowych

ro, a przynajmniej więcej niż w in-

kowa made in Kraków to wizytówka

namawiali krakowian do realizacji

nych największych miastach Polski.

najwyższej jakości i piękna.

projektu. Efektem ich pracy jest 9

W Krakowie wciąż w cenie jest wy-

rowerowych „parkingów”, które zo-

soka jakość produktów. Młodsi kra-

stały zainspirowane pismem Stani-

kowianie coraz częściej ubierają

sława Wyspiańskiego. Jeden z napi-

się nie tylko w sieciówkach, ale tak-

Art or craft. How do we distinguish

sem „Sztuka” stanął w sąsiedztwie

że na targach designu. Furorę robi

between art and craft? Where does

Teatru im. J. Słowackiego.

zwłaszcza organizowany kilka razy

art begin and craft end?

do roku Kiermash, pomysł Izabeli

determined by the difficulty of re-

pomysłu, technologia wytworzenia

Chyłek i Mateusza Kaczana.

production, uniqueness or is it the

tego mebla miejskiego była bardzo

result of ennoblement by cultural

skomplikowana. Co więcej, trze-

artysty jest także Jerzy Turbasa. Ten

ba mieć na uwadze, że wchodząc

znakomity krakowski krawiec nie

Jak powiedzieli mi autorzy

WWW.KSA.EDU.PL

Przykładem

rzemieślnika

Adriana Krawiec

institutions?

Is this

fot. unsplash.com

MANUFAKTURA przyjemności „Majowie wierzyli, iż kakao posiada moc pozwalającą

z chęcią odwrotu od tego co wirtualne, a zwrotu ku

uwolnić ukryte pragnienia i odkrywać przeznaczenie”

temu, co realne) nie mogą dziwić wyrastające jak grzy-

– już to jedno zdanie pochodzące z filmu Czekolada (2000, reż. Lasse Hallstrom) wskazuje na szczególne

by po deszczu czekoladowe manufaktury, pijalnie czekolady i chocolateries.

miejsce jakie kakao, a przede wszystkim jego produkt

– czekolada – zajmują w kulturowej wyobraźni. Czeko-

twarzanie dóbr w sposób nieprzemysłowy, własnoręcz-

lada to dla starożytnych Majów substancja magiczna

nie, wraca do łask. Manufaktury zabawek, porcelany

i święta, dla nas – esencja zmysłowości i egzotyki.

czy biżuterii, ale także cukierków, nalewek czy właśnie

czekolady oferują obecnie całe bogactwo unikatowych,

Teksty kultury roją się od nawiązań, wystarczy

Nie ulega wątpliwości, iż rękodzieło, czyli wy-

wymienić tylko kilka tytułów filmowych: wspominana już Czekolada (romantyczna historia o odkrywaniu pra-

wysokiej jakości produktów.

gnień i wyzbywaniu się poczucia winy – czekolada jest

„manufaktura czekolady” znajdujemy liczne linki pro-

tutaj metaforą szczęścia osiągniętego dzięki prostym

wadzące nas do niesamowitego świata czekolady. Manufaktura Czekolady Chocolate Story w Warszawie

zmysłowym przyjemnościom), Charlie i fabryka czekolady (2005, reż. Tim Burton) – opowiadająca o chłopcu z ubogiej rodziny, który wygrywa wycieczkę do fantasmagorycznej fabryki czekolady Willie’go Wonki, tutaj czekolada widziana jest oczami dziecka, jako magiczna słodycz, zezwalająca na ucieczkę od codzienności) czy Krew jak czekolada (2007, reż. Katja von Garnier) – film spod znaku fantasy romance, czekolada i krew, podobne do siebie gęste, lepkie oraz „pełne” płyny składają się tu na fantazję o miłości kobiety i wilkołaka). W ostatnich latach przeżyliśmy comeback kulinariów w kulturze popularnej. Gotowanie (i smakowanie!) to już nie tylko pichcenie zupy pomidorowej w domowym zaciszu, to dochodowy biznes z etykietą lifestyle. W telewizji mamy dziesiątki programów kulinarnych, książki i blogi o gotowaniu są już absolutnie niepoliczalne, chadzamy chętnie na targi śniadaniowe i do restauracji, w których można skosztować potraw z różnych zakątków świata. Skąd to masowe zainteresowanie? Być może zmęczenie technologią wkraczającą we wszelkie obszary naszego życia sprawiło, że potrzebujemy zwrócić się ku temu co „ciału bliskie”. Po wiekach europejskiej kultury okulocentrycznej pasjonujemy się znowu zmysłami węchu, smaku i dotyku (wystarczy wspomnieć o zjawisku flaireur – miłośników zapachów czy dark restaurants, a także rozwijającym się marke-

Wpisując w przeglądarkę internetową hasło

oraz Łodzi, Czekoladowa Chatka w Tarnobrzegu, Czeko-

lada artystyczna – Manufaktura U Dziwisza w Kazimierzu Dolnym czy w końcu Krakowska Manufaktura Czekolady. Ten ostatni producent oferuje na swojej stronie całą gamę ręcznie robionych produktów. Zaczynając od zwykłych tabliczek czekolady (choć i te, dzięki kombinacji smaków i tekstur są niezwykle oryginalne – biała z makiem czy gorzka z pestkami dyni), poprzez pralinki nadziewane przepysznymi kremami, po finezyjne figurki z białej, mlecznej czy ciemnej czekolady. Zakupić można także zestawy prezentowe czy skomponować własną tabliczkę czekolady z szerokiego wyboru dodatków: orzechów, kandyzowanych owoców, przypraw i innych słodkości. Cena takiej ręcznie robionej, skomponowanej z oryginalnych składników czekolady jest znacznie wyższa niż cena tego samego wyrobu w zwykłych sklepach, sprzedających towar wyprodukowany w fabryce. Stugramowa tabliczka sklepowej czekolady to koszt rzędu 3zł – 5zł, natomiast wydatek na jaki musimy się przygotować, chcąc skosztować czekolady z manufaktury to 9zł – 12 zł za 100 g produktu. Katarzyna Cybuch , Małgorzata Sokołowska

tingu sensorycznym), chcemy znowu czuć i doznawać. Co więc lepiej się do tego nadaje niż czekola-

Pleasure manufacture. For the ancient Maya, chocolate

da – słodka przyjemność o archaicznych, mrocznych,

is a magical and holy substance, for us - the essence of

seksualnych konotacjach? W połączeniu z aktualnym

sensuality and exotica. The fascination of hand-made

zainteresowaniem tym, co rzemieślnicze, wykonane

items reached even the chocolate industry; the variety

z sercem od podstaw (co również zdaje się wiązać

of shapes and flavours is overwhelming.

MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH