M
A G
A
Z
Y
N
K R AKOW S K I CH S
Z
K
Ó
Ł
A R T Y S T YC Z N YC H W W W. K S A . E D U. P L
NR
14_01_2019
E G Z E M P L A R Z B E Z P Ł A T N Y FREE ISSN
ISSUE 1986-2858
SPIS TREŚCI Kronika KSA 2018
4
Dyplom SAPU: Bylevskay – NOT ME
10
Dyplom SAPU: Katarzyna Dworecka / MINDLESS – SUNNY SIDE UP 12
OKŁADKA
/
COVER
Dyplom SAPU: Anna Siemińska – Sztuczna Inteligencja
14
Miejski kamuflaż
16
Ulica mówi
19
Gra uliczna z Justinem Bettmanem
20
Now energia w starych murach
22
Miasta inspirujące
24
Nowy język luksusu?
26
Dobre światło pomaga w sprzedaży
28
Dyplomy SWP
30
Dyplom SKF: Katarzyna Szymańska-Polek – WeWnętrza
34
Dyplom SKF: Nami Muras – Pokolenie Kicz
38
My 365 days in Poland experience
40
Sztuka ulicy wyszła z cienia
42
Street art okiem Agi Świat
44
It matters what you wear
48
2 dni w Chinach
50
M
A
G
A
Z
Y
N
fot. Naomi Muras
redaktor naczelna: Maria Loades
modelka: Victoria Pokora
teksty: Marta Augustyn, Paweł Damski, Jerzy Gaweł, Natalia Hennig, Harel, Margaret Larmuth, Jagoda Maćkowiak, Agata Misiewicz, Rafał Stanowski, Ravi Sushma, Anita Żurek tłumaczenia: Maria Loades grafika i dtp: Nina Gregier www.ninagregier.pl wydawca: Reklamex s.c., ul. Zamoyskiego 52, 30-523 Kraków druk: Drukarnia Leyko, ul. Romanowicza 11, 30-702 Kraków
4
KRONIKA KSA 2018 SAPU GRADUATE PROJECTS FEATURED FREQUENTLY IN ALL OF THE FASHION MAGAZINES OF 2018. IT WAS A VERY STRONG YEAR WITH NUMEROUS PUBLICATIONS, AWARDS AND DISTINCTIONS COMING FROM A VARIETY OF INTERNATIONAL DESIGNER CONTESTS. Najgłośniejszym doniesieniem całe-
spektakl Chór sierot, w którym spo-
go roku jest rola absolwenta Szkoły
tkało się kilku absolwentów SPOT:
Aktorskiej SPOT, Rafała Zawieruchy u
Paweł Pepe Monsiel, Sławek Bendy-
samego Quentina Tarantino w Holly-
kowski, Michał Orzyłowski.
wood! W filmie „Once upon a time” wystąpiła ponadto cała plejada hol-
Współpraca naszych absolwentów
lywoodzkich gwiazd m.in. Leonardo
nie kończy się na Szkole Aktorskiej.
DiCaprio, Brad Pitt i Margot Robbie.
Publikacja w Period Magazine to efekt połączenia sił naszych absolwentek SAPU: Joanny Organiściak, Magdaleny Wilk-Dryło oraz Wioletty
Rok 2018 był bardzo udany dla
Podsiadlik.
Szkoły Choreografii, której student Cezary Borowik zakwalifikował się do prestiżowego konkursu GRAND PRIX DE PARIS i znalazł się w gronie 25 najlepszych tancerzy w Europie!
Do grona pedagogów Krakowskich
Absolwent SKF, Dominik Łoziński
Szkół Artystycznych dołączyły znane
specjalizujący się w fotografii mo-
osobistości:
Jacek
dowej zrealizował znakomite se-
Ura, Michał Mąsior i Nathanaël
sje opublikowane m.in. w L’Officiel
Coetzee (Francja), aktorzy Karolina
India, ELLE Serbia oraz w kam-
Chapko, Zygmunt Józefczak i Piotr
paniach wielu marek modowych.
Urbaniak.
W tej dziedzinie fotografii aktywnie
fotografowie
działają również inni absolwenci W teatrze Praska 52 można było zo-
SKF - Mikołaj Perełkiewicz, Adam
baczyć spektakl Biedermann i pod-
Cekiera oraz Edyta Potrząsaj.
palacze – czarna komedia Maxa Frisha w reżyserii wykładowcy SPOT Jana
Korwina-Kochanowskiego.
Publikacja w KALTBLUT Magazine to
Jacek
wynik współpracy absolwentki SAPU
Janosz, Daniel Piskorz oraz Jakub
Laury Filip ze świetną fotografką
Reizer. Inspiracja do wystawienia
Ammy Berent.
W
obsadzie
absolwenci:
tego spektaklu wyszła od dyrektora Na początku roku w naszej szkole
Jerzego Gawła.
odbyła się również zimowa wystawa sztuki ekologicznej Art Reprocess przygotowana przez anglojęzycz-
Nasi studenci i absolwenci doce-
nych studentów Fashion College.
niani są na wielu płaszczyznach. Realizują się w tym co robią, czego
W obsadzie popularnego musica-
świetnym przykładem jest Bartło-
lu Chicago znalazła się Magdale-
miej Jurecki, absolwent SKF, który
miejscem,
na Szczepanek, absolwentka SPOT.
zdobył trzecie miejsce w jednym
w którym w wielu sztukach możecie
Spektakl z udziałem Magdy w dal-
z
zobaczyć naszych absolwentów.
szym ciągu można zobaczyć na de-
kursów fotograficznych - Pictures
W krakowskiej Cricotece odbył się
skach krakowskiego Teatru Variete.
of the Year International!
Teatr
Praska
52
jest
najbardziej
prestiżowych
kon-
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
5
9. edycja Cracow Fashion Week or-
Projektowania Ubioru SAPU. Między-
tel Kraków City West, który przypo-
ganizowanego
Krakowskie
narodowe jury wybrało najlepszą
minał, że nie powinniśmy pochopnie
Szkoły Artystyczne, we współpracy
kolekcję roku 2018 – Not Me sióstr
wyrzucać przedmiotów.
z miastem Kraków i Krakowskim Biu-
Bylevskay.
przez
rem Festiwalowym odbyła się pod hasłem Fashion & Ecology.
Rada Mediów, pod przewodnictwem nagrodzi-
Po CFW młodzi projektanci zaczę-
ła natomiast kolekcję Katarzyny
li odnosić liczne sukcesy. O poka-
Dworeckiej
Radzie
zie pisano w wielu mediach, m.in.
przedstawicie-
w Elle, Harper’s Bazaar, na blogu
le najważniejszych mediów mody
Michała Zaczyńskiego oraz Harel,
w Polsce oraz goście zagraniczni
w The Fashion Conversation, Lounge
z
Magazyn, Polska The Times, Dzienni-
Michała
Mediów
Zaczyńskiego Mindless.
zasiedli
angielskiego
W
portalu
Fashion
ku Polskim.
Conversation.
Kalina Kocemba, laureatka nagrody przyznanej podczas Galeria Kazimierz Fashion Show w ramach Hasło to miało na celu przypo-
CFW 2018 wygrała również konkurs
mnienie, jak bardzo współczesny
Feeric w Ruminii, a także nagrodę
świat potrzebuje nowego spojrze-
Ponadto na wybiegu zobaczyliśmy
European Fashion Union, w ramach
nia na projektowanie i produko-
kolekcje
projektantów
której mogła pokazać swoją kolek-
wanie odzieży. Gośćmi CFW były
z wydziału mody Donghua Univer-
cję w Mediolanie. Ubrania Kaliny
znane osobistości ze świata mody:
sity – Wang Jiefei i Howu Wenwen,
mogliśmy zobaczyć w licznych ma-
Bin Chen (Chiny, profesor Donghua
projekty Moniki Ptaszek, absolwent-
gazynach drukowanych i interne-
University), Maria Cristina Rigano
ki SAPU oraz nową kolekcję Piotra
towych: Fashion Magazine Polska,
(Włochy), Nawie Kuiper i Laurens
Popiołka, zwycięzcy Cracow Fa-
Varsovie Magazine, Vogue Ukraine.
Hamacher (Holandia, Fashionclash
shion Awards 2017.
Jej projekt został wykorzystany rów-
gościnne
Festival), Mark Fast (Wielka Bryta-
nież w clipie amerykańskiej gwiazdy
nia), duet MMC, Katarzyna Sokołow-
Poppy.
ska, czy Malwina Wędzikowska. Działania CFW wspierały ponownie
międzynarodowe
organizacje
zajmujące się tematem mody zrównoważonej – Fashion Revolution Poland, Fair Trade Polska oraz Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie koordynująca w Polsce kampanię Clean
Gala
Finałowa
Cracow
Fashion
Clothes.
Week 2018 odbyła się w Galerii Kazimierz, gdzie jury złożone z model-
Krakowski tydzień mody jak co roku
ki Renaty Kaczoruk, a także blogerek
rozpoczął się od pokazu dyplomo-
Rebel Look i Cammy przyznało na-
wego SAPU. Podczas Cracow Fa-
grodę specjalną Kalinie Kocembie
shion Awards w Centrum Kongreso-
za kolekcję Taken From Nature.
wym ICE Kraków zaprezentowane zostały najlepsze kolekcje dyplo-
Cracow Fashion Week zakończył po-
mowe 2018 Szkoły Artystycznego
kaz No Waste Show w hotelu Novo-
WWW.KSA.EDU.PL
6
Często w międzynarodowych ma-
największych i najbardziej znanych
Gratulację należą się także Natalii
gazynach mody pojawiały się buty
targach mebli i designu w Europie.
Gap, która występując na Otwar-
zaprojektowane przez Kingę Kasiń-
tych Mistrzostwach Polski Twardo-
ską, absolwentkę SAPU. Jej projekty
Kolejny świetny edytorial ze zdję-
góra zdobyła 1. miejsce w kategorii
zobaczyliśmy m.in. w Vogue Polska,
ciami naszego absolwenta Dawida
15+ modern solo. Studenci i absol-
L’Officiel Polska, Elle, Harper’s Baza-
Grońskiego został pokazany w Vogue
wenci Szkoły Choreografii osiągają
ar, L’Officiel Austria, L’Officiel India,
Polska. Dawid zdobył również na-
coraz większe sukcesy!
Tank Magazine, a także w sesji pro-
grodę za swoje fotografie mody
mującej nową płytę Katarzyny No-
w konkursie VIVA! Photo Awards
W 2018 roku swoje 50-lecie pracy
sowskiej. Buty Kingi podbiły świat!
2018.
artystycznej obchodził nasz wykładowca, choreograf Tomasz Gołę-
Sebastian
Gąsienica-Łuszczek,
biowski.
absolwent SAPU zajął 2. miejsce w
konkursie
Fashion
Designer
Awards, gdzie jedną z nagród był staż w Bizuu!. Projektant znalazł się również w zestawieniu K MAG, które wyróżniło 5 młodych, nieszablonowych i utalentowanych polskich projektantów! Indywidualne 2018 to już 9. edycja
cyklu
wystaw
absolwentów
dyplomowych
Szkoły
Kreatywnej
Fotografii SKF. Co roku w ramach Indywidualnych w wielu galeriach i kawiarniach w Krakowie odbywa Wiele publikacji na swoim koncie mają
ubiegłoroczne
się kilkadziesiąt wystaw fotogra-
absolwentki
ficznych prezentujących prace dy-
SAPU, Wioletta Podsiadlik i Magda-
Cezary Borowik został Mistrzem
lena Wilk-Dryło, m.in. w Vogue Ita-
Polski w kat. 16+ solo ballet oraz
lia. Projektantki ubierały również
solo modern na Krajowych Mistrzo-
takie gwiazdy jak: Marta Gałuszew-
stwach IDO modern/ballet Wał-
ska, Honorata Skarbek, Małgorza-
brzych 2018. Kolejny wielki sukces
ta Rozenek czy Klaudia Szafrańska
odniósł
z zespołu XXANAXX.
Polski w kat. 16+ solo show Dance
zdobywając
plomowe absolwentów SKF.
Mistrzostwo
oraz Mistrzostwo Europy w kat. solo show dance mężczyzn dorosłych
W 2018 odbyła się także kolejna
Genova 2018!
edycja konkursu OFF Fashion w Kielcach, na którym nie mogło zabraknąć naszych projektantów. Agnieszka Maciocha zdobyła dwie nagrody, w tym półroczne stypendium mody w Pekinie w Chinach! Nagrody otrzymały także Katarzyna Dworecka działająca
pod
marką
Mindless
oraz siostry Bylevskay.
Studenci Szkoły Wnętrz i Przestrzeni SWP jak co roku mieli okazję wziąć udział w Salone del Mobile. Milano,
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
Kolejnym miejscem gdzie mogliście spotkać absolwentów Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru SAPU był Open’er Festival 2018. Podczas festiwalu swoje kolekcje zaprezentowały Kalina Kocemba, Kata Haratym i Wero Urbaniak.
7
YOUNG PHOTOGRAPHERS FROM SKF WEREN’T IDLE EITHER. THEIR PHOTOS WERE PROMINENT IN MANY MAGAZINES AND AT SEVERAL EXHIBITIONS. ALSO, OUR LECTURERS WERE RECOGNISED AND RECEIVED AWARDS AT INTERNATIONAL PHOTOGRAPHIC COMPETITIONS. Podczas pokazu semestralnego -
Małgorzata Rozenek, Dorota Wró-
Laboratorium Mody, który w 2018 r.
blewska.
odbył się pod nazwą Kreatywne Podkarpacie w centrum G2A Arena w Jasionce koło Rzeszowa, swoje projekty
zaprezentowali
studenci
pierwszego i drugiego roku SAPU oraz gościnnie absolwenci SAPU pochodzący z Podkarpacia - Anna Maria Zygmunt, Agnieszka Maciocha, Marta Pilas oraz Dawid Florek. Dwaj studenci SAPU znaleźli się Studentka Szkoły Kreatywnej Foto-
w finale międzynarodowego kon-
grafii SKF Roxana Romańska została
kursu
laureatką konkursu fotograficznego
ty
organizowanego przez Vogue Polska
Freudenberg. Szkołę Artystycznego
w ramach kampanii #Sexedpl, któ-
Projektowania Ubioru w Weronie re-
rą stworzyła Anja Rubik. W ramach
prezentowali Kordian Germanotta
nagrody jej zdjęcia ukazały się
i Eryk Bielawski.
Fashioning
organizowanego
Sustainabiliprzez
firmę
w grudniowym drukowanym numerze Vogue oraz na stronie interneto-
Publikacja goni publikację! Sesja
wej Vogue Polska. Wystawę ze zdję-
z projektami naszej absolwentki Kin-
ciami Roxany można było również
gi Kosoń ukazała się w magazynie
zobaczyć w warszawskim Muzeum
Volant oraz Trend Prive Magazine.
Sztuki
Nowoczesnej.
Natomiast
edytorial Shining mind inspirowany twórczością Alexandra McQueena, znalazł się na okładce kanadyjskie-
Do zespołu Krakowskiego Teatru Ko-
go magazynu Imirage Magazine.
media dołączył Jakub Reizer. Możecie go zobaczyć w spektaklu Miłość w dużych miastach, czyli korpo i tradycja. Natalia
Gap
i
Cezary
Borowik
ze Szkoły Choreografii znowu na podium! Zdobyli złote medale na IDO Prague Show Dance. To był świetny rok również dla absolwentki SAPU – Walerii Tokarzewskiej-Karaszewicz.
Wiele
gwiazd
i stylistów zdecydowało się na projekty Walerii m.in. Marta Gałuszewska, Cleo, Natalia Kukulska, Marcelina, Patrycja Kazadi, Sokół, Elwira Rutkowska,
WWW.KSA.EDU.PL
Katarzyna
Nosowska,
8
FOLLOWING THEIR GRADUATION FROM SWP, MANY INTERIOR DESIGNERS ARE SUCCESSFULLY RUNNING THEIR OWN DESIGN STUDIOS. THIS YEAR BROUGHT A FRESH WAVE OF GRADUATES JOINING THE RANKS OF THESE ENTREPRENEURS. OUR SVM GRADUATES SUCCESSFULLY GAIN ACCESS TO THE MOST INFLUENTIAL POLISH FASHION BRANDS THROUGH SUCCESSFULLY WORKING AS VISUAL MERCHANDISERS.
szą kolekcją prosto z Hongkongu, w Vogue Polska. W tym roku byliśmy również w Mediolanie gdzie swoje kolekcje w ramach European Fashion Union prezentowały dwie nasze absolwentki - Kalina Kocemba i Tetiana Paruzel. Nagrodę specjalną otrzymał dyrektor Jerzy Gaweł.
Laura Filip to kolejna z absolwentek
Policjantki i policjanci to serial,
SAPU, dla której rok 2018 był bardzo
w którym gra dwoje absolwentów
intensywny. Projekty Laury poko-
SPOT: Magda Szczepanek i Paweł
chały polskie gwiazdy m.in. Michał
Monsiel. Nie zabrakło ich również
Szpak, Sarsa, Małgorzata Ostrow-
w najnowszym sezonie.
ska. Można było je także zobaczyć w programie Top Model, podczas sesji zdjęciowych uczestników.
Kolejny
sezon
serialu
Telewi-
zji TVN 19 Plus z naszymi absolwentami
i
wykładowcami
SPOT: Gabrielą Bukowską, Sylwią Kolejny
z
naszych
absolwentów
Sokołowską, Kamą Mokrzycką, Małgo-
podbija Hollywood! Mateusz Jab-
rzatą Heretyk, Tymoteuszem Kutzem,
czanik wraz z Jimem Carrey’em oraz
Hubertem Dylem, Renatą Makow-
Laura wzięła także udział w kil-
Charlotte Gainsbourg zagrali w fil-
ską i Piotrem Urbaniakiem.
ku dużych pokazach m.in. w Kosice
mie Dark Crimes.
Fashion Week, w ramach projektu European Fashion Accelerator wraz z naszą drugą absolwentką, Katarzyną Dworecką Mindless! Podczas Kosice Fashion Week w jury zasiadł m.in. dyrektor Krakowskich Szkół Artystycznych Jerzy Gaweł.
Dagmara Rybak i Wojciech Daniel, absolwenci Szkoły Aktorskiej SPOT wystąpili
w
Pat Guzik, wykładowca Szkoły Ar-
Adamsów
w
tystycznego Projektowania Ubioru
w Poznaniu!
musicalu Teatrze
Rodzina
Muzycznym
SAPU znalazła się, ze swoją najnow-
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
SPOT GRADUATES ARE ACTIVE IN NUMEROUS FILMS, TV SERIES AND PERFORMANCES ACROSS POLAND. OUR CHOREOGRAPHERS HAVE GRACED MANY CULTURAL EVENTS, WITH SOME TEACHING YOUNGER GENERATIONS TO DANCE.
9
żowego konkursu fotografii i filmu O!Znaki Pracy 2018. Michał ma już na swoim koncie pierwszą publikację w FUZZ Magazine.
Siostry
Goławskie,
absolwentki
SPOT wydały płytę Siostry.sonet. Po raz czwarty zorganizowaliśmy Zaprojektowanych
–
pop.
Krakowskie
Spotkania z Dizajnem, które tym ra-
Jak co roku prace naszych studen-
zem rozpoczęły nowy miejski cykl
tów i absolwentów pojawiały się
Sztuka do rzeczy – design w Kra-
w Magazynie Lounge. W grudniowym
kowie. W czasie 4 dni wydarzenie
wydaniu okładkę zdobiło świątecz-
zorganizowane przez Szkołę Wnętrz
ne zdjęcie absolwentki SKF, Anny
i Przestrzeni SWP oraz Szkołę Visu-
Zborowskiej.
al Merchandisingu SVM odwiedziło ok. 5 tysięcy osób. Wydarzenie za-
Agnieszka Janik, wykładowca Szko-
kończyły cieszące się dużą popu-
ły Kreatywnej Fotografii SKF, zreali-
larnością targi polskiego dizajnu
zowała wraz z Danielem Światłym
Zaprojektowani, w czasie których
oraz Low Light Film film dokumen-
swoje produkty przedstawiło około
talny Nieskończoność jest na 50
100 wystawców. Jak co roku nie za-
metrach, którego bohaterem jest
brakło porad ekspertów z dziedziny
Krzysztof Pruszkowski – światowej
architektury i aranżacji wnętrz oraz
sławy artysta i fotograf. Agnieszka
atrakcji dla dzieci.
była kierownikiem produkcji i jest autorką zdjęć dodatkowych w filmie.
Pod
koniec
roku
miało
miejsce
otwarcie krakowskiego Pop Up Shop
Dyrektor Krakowskich Szkół Arty-
Pat Guzik – wykładowcy SAPU.
stycznych Jerzy Gaweł zasiadał w jury pokazu mody The second Jasan cup underwear. Designe competition w Chinach. Wykładowca Szkoły
Kreatywnej
Fotografii SKF Tomáš Agat Błoński stworzył okładkę do nowej płyWyróżnienie
zdolnego
ty Bedoes & Kubi Producent - Kwiat
studenta SKF – zdjęcie Michała
kolejnego
Polskiej Młodzieży. Okładka to tyl-
Kucharskiego zakwalifikowało się
ko część sesji, którą znajdziecie
do pokonkursowej wystawy presti-
w środku płyty.
WWW.KSA.EDU.PL
* ZE WZGLĘDU NA DUŻĄ LICZBĘ SUKCESÓW NASZYCH STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW W TYM PODSUMOWANIU WYMIENIAMY TYLKO WYBRANE.
10
dyplom Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru 2018
BYLEVSKAY – NOT ME Definicja atrakcyjności stała się mniej cenna. Różnice są mniej zauważalne. Operacje plastyczne zniszczyły ostatecznie definicję tożsamości.
fot. Evgenia Muzheva model: Aleksandr Karput mua: Liza Cewis
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
11
WWW.KSA.EDU.PL
12
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
13
dyplom Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru 2018
KATARZYNA DWORECKA/ MINDLESS – SUNNY SIDE UP Wchodząc w dorosłość, często zapominamy o naszych marzeniach z dzieciństwa. Kolekcja ma na celu pokazanie, że warto pielęgnować w sobie patrzenie na świat z dziecięcą ufnością i naiwnością.
Autorski
wykonany
techniką
druku
sublimacyjnego.
Tkanina
zmanipulowana metodą shibori, która tworzy strukturę folii bąbelkowej. Autorskie dodatki. fot. Marzena Kolarz model: Dagmara Pleszyńska mua: Anna Okuniewska
WWW.KSA.EDU.PL
14
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
15
dyplom Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru 2018
ANNA SIEMIŃSKA – SZTUCZNA INTELIGENCJA Kolekcja przedstawia wizję współistnienia człowieka i sztucznej inteligencji w przyszłości – świat, w którym nieunikniona wydaje się zamiana ról, w wyniku której człowiek straci swoją obecną pozycję, a ludzkie ciało stanie się wyłącznie wypełnieniem dla samodoskonalącej się technologii. Rewolucja technologiczna znalazła swoje odbicie w futurystycznych, przestrzennych i surowych formach.
fot. Anna Ciupryk model: Iwona Cieniawska mua: Anna Ciupryk
WWW.KSA.EDU.PL
16 M I EJS K I
KAMUFLAŻ
Dlaczego postanowił Pan podjąć naukę w Szkole Arty-
trzeba się przebrać, czasem wykorzystać kurtkę jako
stycznego Projektowania Ubioru SAPU? Skąd taka decyzja?
torbę, albo rozlokować w różnych miejscach markery,
Trochę przypadkowo. Chciałem działać coś z projek-
końcówki, spreje. To przejawia się też w warstwie dizaj-
towaniem ubioru, ale wyobrażałem sobie to całkiem
nowej. Występują farbowania. Wtedy miałem taki okres,
inaczej. Myślałem, że ma to związek głównie z nadru-
że dużo malowałem w sposób bardziej „plastyczny”
kiem. Nie miałem pojęcia o działaniu konstrukcją, ma-
tzn. nie aż tak ostro. Farbowania to trochę oddają.
teriałem, czy doborem dodatków. W zasadzie w tym się
To korelowało z moim aktualnym graffiti i różnymi for-
zawiera sedno projektowe. Grafika może być dopeł-
mami, które wtedy tworzyłem. W zasadzie ta kolekcja
nieniem, ale bez niej też można działać. I tak trafiłem
to takie podsumowanie.
do szkoły. Dowiedziałem się o SAPU, to może się wydawać dość śmieszne, z reklamy w radio, z tego co pamię-
Jak Pan zapatruje się na modę w swoim życiu? SAPU
tam. Słuchałem radio i usłyszałem, wtedy wyklikałem
to był epizod, czy może wstęp do kolejnych działań?
więcej informacji i postanowiłem wstąpić do szkoły.
Modą zajmuję się cały czas. Teraz są to już rzeczy, na których chciałbym coś zarobić. Nie wszystko jestem
Pana kolekcja dyplomowa „Miejski kamuflaż” zebrała
w stanie zrealizować, bo mam też dużo innej pracy, ale
pozytywne opinie. Co Pana zainspirowało do jej stwo-
to też nie jest tak, że to tylko epizod. Jak będę miał
rzenia? Pomysł jest oryginalny – kojarzy się z miejskim
trochę więcej wolnego czasu to na pewno jeszcze chcę
ninją.
porobić artystyczne rzeczy związane z modą. Mam
Ta kolekcja powstała bardzo naturalnie. To raczej pod-
jakieś plany, ale są w powijakach. Cały czas moda jest
sumowanie kilkunastu lat mojej działalności w kultu-
w moim życiu.
rze graffiti, malowania graffiti, zarówno legalnego jak i nielegalnego. To było związane też z wandalizmem,
Czyli jak dobrze rozumiem, w Pana życiu najpierw poja-
z różnymi formami działalności w mieście, nie wszyst-
wiło się graffiti, a dopiero później zainteresował się Pan
kimi aprobowanymi społecznie. To taki zlepek styliza-
modą?
cyjny, pojawiły się zamaskowane twarze, ale też mul-
W moim życiu graffiti jest od 98/99 roku. W zasadzie
tifunkcjonalne elementy ubioru, z wieloma kieszeniami,
ukształtowało wszystko, co robię dzisiaj. Większość
potrafiące się transformować w coś innego. Czasami
mojej pracy zarobkowej jest plastyczna, ale niekoniecz-
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
17
ARTUR STEC, ABSOLWENT SZKOŁY ARTYSTYCZNEGO PROJEKTOWANIA UBIORU, W SZERSZYCH KRĘGACH ZNANY JEST JAKO LESER – GRAFFITI WRITER. O SWOJEJ PASJI DO MODY, O SZTUCE GRAFFITI I STREET ARTU, A TAKŻE DYPLOMOWEJ KOLEKCJI MIEJSKI KAMUFLAŻ OPOWIADA W WYWIADZIE SPECJALNIE DLA CZYTELNIKÓW TUBY.
nie związana z ubiorem. W zasadzie działam cały czas,
Ja uważam, że tak, natomiast są dyskusje na ten temat.
czy robię jakieś zlecenia, czy nam się zdarza wspólnie
Takie graffiti związane malowaniem w swoim crew,
z Ewą Chojnacką pracować. Nawet teraz coś projektu-
z jakąś załogą, którą się podpisujemy, robieniem swoich
jemy, na jakąś sesję, czy jakieś mniejsze zlecenia. Więk-
tagów, swoich wrzutów jest uważane przez odbiorców
szość mojej pracy zarobkowej dzisiaj to też jest wypad-
za mniej wartościowe. Nawet słabo namalowany kotek
kowa graffiti, bo robię realizacje reklamowe, malarskie,
będzie się przeciętnemu odbiorcy bardziej podobał niż
projektuję graficznie.
bardzo dobrze zrobione graffiti literowe. Bo tak już jest. Street art jest nastawiony dużo bardziej na odbiorcę,
Skąd się wzięło u Pana zainteresowanie graffiti?
żeby jemu się podobało, i to go napędza. Ja uważam,
W tym momencie jest mi to ciężko jednoznacznie
że graffiti jest częścią sztuki ulicznej, a więc jak naj-
określić, ale domyślam się, że to była forma takiego
bardziej w street arcie się mieści. Nie da się go sklasy-
kreatywnego buntu. W graffiti dzisiaj mieści się tak
fikować jednoznacznie. Wielu graffiti writerów bardzo
naprawdę wszystko. Nie ma dziś dla mnie znaczenia,
często tworzy też inne rzeczy. Moglibyśmy się kłócić,
czy narzędzie którego używam to jest sprej, czy wałek,
czy to już np: malarstwo olejne, jeśli to jest namalowa-
czy pędzel, czy to jest mniej, bardziej literowe, czy na-
ne na płótnie farbami olejnymi, czy jest to jakaś inna
wet typograficzne, czy są to przedstawienia postacio-
forma działalności i tam ją kategoryzować. Natomiast
we. Raczej mnie to nie ogranicza. Natomiast wtedy, gdy
wywodzi się to z graffiti.
byłem nastolatkiem, to był kreatywny bunt związany z kulturą hip-hopu. Tak się wychowaliśmy. Nie było na to
Czy w sztuce graffiti możemy zaobserwować trendy?
zgody oświaty, rodziny, ale mieliśmy na to swoją zgodę
Co jest teraz modne?
i to robiliśmy. Tak jak nam mówiono, że to kiedyś minie,
Oczywiście, są mody. Nie wiem dokładnie co jest te-
to w moim graffiti crew jestem dzisiaj, w wieku 33 lat,
raz na czasie, bo tego aż tak nie śledzę. Po mediach
najmłodszy. To jest taki przedział między 30 parę a 40
społecznościowych widać, że wchodzi nowa końcówka,
parę lat. Także okazało się, że to nie minęło.
która daje jakiś efekt i momentalnie się roznosi na cały świat. Są trendy, to jest dziś potężnie rozwinięty prze-
Jaka jest Pana definicja graffiti? Co kryje się pod tym
mysł. Firmy, które produkują farby w spreju są bardzo
pojęciem?
często potentatami w branżach artystycznych. Produ-
Są różne definicje. Mówimy tutaj o tworzeniu, malowa-
kują też farby w spreju na wodnych rozpuszczalnikach,
niu czegoś, autoekspresji. Jeżeli ja robię, dajmy na to
dziesiątki lub setki różnego rodzaju markerów, które
kolekcję, czy rzeźbę i uważam, że jest to część mojego
służą grafikom, plastykom. Wywodzą się one z tych firm,
graffiti to dla mnie jest to graffiti. Dla każdego to może
które produkowały w swojej bazie tylko spreje do graf-
być coś innego. W zasadzie ludzie czują, że są graffi-
fiti, a wcześniej pewnie jeszcze spreje samochodowe.
ciarzami. Czasami ktoś maluje rzeczy, które nawet
Mody jak najbardziej są, może nie aż tak widoczne jak
ja bym klasyfikował jako graffiti, ale oni uważają, że
w projektowaniu ubioru, ale też oczywiście są.
nie są grafficiarzami, że są street artowcami, jakoś to dzielą, albo że są tylko wandalami, nie grafficiarzami.
Skąd pomysł na Pana pseudonim – LESER?
To jest to, jak się czujemy.
Sam sobie go wymyśliłem jak byłem dzieckiem. Bardzo go lubię, on jest częścią kultury hip-hop w Polsce, przy-
Powiedział Pan, że niektórzy czują się grafficiarzami, inni
najmniej tak go dziś odbieram. Na przełomie 99/2000
street artowcami. Czy to nie jest tak, że graffiti jest czę-
była taka moda, żeby mieć negatywnie nacechowane
ścią street artu?
pseudonimy. Był Urwis, Zbir i kilku innych. I ja też tak
WWW.KSA.EDU.PL
18
chciałem. Moim założeniem były przede wszystkim
byli zaskoczeni tym, że byliśmy dla wychowanków
pasujące do siebie litery, które dobrze się rysowało.
ośrodka autorytetem. Opowiadaliśmy, projektowaliśmy,
Zależało mi, żeby to był polsko brzmiący i negatywny
potem wykonywaliśmy wspólnie graffiti na ścianie.
pseudonim. Bo byłem zbuntowanym dzieciakiem, spra-
To podobno był jedyny taki moment, że chłopaki chęt-
wiającym problemy. To musiało się odzwierciedlać
nie wykonywali przygotowane przez nas zadania. To
w moim tagu. Dziś historia mojego tagu to moja tożsa-
nie jest stricte pedagogiczne podejście, tylko bardziej
mość. Cieszę się, że przy nim zostałem.
wdrożenie w wartości pewnej kultury, jaką jest kultura hip-hop. Pokazanie, że możesz być niski, wysoki, gru-
Co trzeba zrobić, żeby zostać grafficiarzem? Czy są
by, chudy, biedny, bogaty, ale tutaj będziesz oceniany
jakieś szkoły, kursy?
za to, co ty potrafisz, jakie litery czy charaktery potra-
Tak, teraz są. Jak my zaczynaliśmy to nie było. Ewen-
fisz namalować, to jest świetne moim zdaniem.
tualnie można było się uczyć od starszych kolegów. Z inicjatyw, które dzisiaj ułatwiają młodym chłopa-
Rozmawiała Anita Żurek
kom wdrożenie się w kulturę graffiti, to bardzo często w ośrodkach kultury, czy w interwencyjnych placówkach są prowadzone warsztaty z graffiti writerami. Też zdarzyło mi się takie prowadzić. Są tam przybory, można posiedzieć, porozmawiać, wydaje się, że to super rozwiązanie. Myślę, że przynajmniej jedno pokolenie
We had the pleasure to meet with a graduate from the
dzisiejszych młodych grafficiarzy jest wychowanych
Fashion Design College, Artur Stec, also known as LESER,
na warsztatach ze starszymi.
a graffiti writer. He tells us about his passion for fashion,
the art of graffiti and street art, as well as his diploma
Miałem takie spotkania w ośrodku interwen-
cji. Widziałem jakie to ma działanie. Wychowawcy
collection “Urban camouflage”.
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
19 C A
U L I M Ó W
I
Kiedy ulica przemówiła do mnie
ski Kraków. Do dziś, gdy tylko życie
dokumentuje to, czym wita nas dane
po raz pierwszy? Jeden moment pa-
pozwoli, mam takie hobby, że sia-
miasto czy jest rzeczą wymyśloną,
miętam szczególnie. Był rok 2000,
dam w kawiarni przy oknie i gapię
iluzją stworzoną na potrzeby tygo-
a ja wygrałam wycieczkę do Rzymu.
się na przechodniów. Zbieram po-
dni mody i imprez towarzyszących?
Choć wycieczka polegała na wska-
mysły dla siebie, ale też tym patrze-
kiwaniu ze sklepu do sklepu, bo tam
niem zaczynam większość swoich
święciły blogi z ulicznymi styliza-
chłodziła klimatyzacja, a na roz-
tekstów. Bo nic tak nie inspiruje, jak
cjami. Mistrzowie gatunku? Scott
grzanych lipcowym słońcem chod-
prawdziwa, organiczna wręcz (do-
Schuman oczywiście, Phil Oh i Ga-
nikach można było piec pizzę, do-
słownie) ludzka tkanka miejska.
rance Dore. Bardzo szybko nietknięte
skonale
zatrzymywania
manipulacją kroniki przemieniły się
to, co działo się pomiędzy. Różno-
jej w czasie byli choćby Henri Car-
w marketingowe twory, szczerość
rodność. Kolory. Odwaga. Zabawa.
tier Bresson, Robert Doisneau czy
poległa w nierównej rywalizacji
Dziewczyny
nerki
Elliot Erwitt. Ich czarno białe kadry
z pozą i maskaradą. Nie to, że cał-
na skos przez ramię, ciemne dżinsy
to rzecz, którą mogę oglądać za-
kiem przepadła, ale na podstawie
biodrówki z wywiniętymi na dwa-
wsze, bez względu na to, że więk-
tych zdjęć zdecydowanie trudniej
dzieścia centymetrów nogawkami,
szość znam na pamięć od dawna.
jest nam stworzyć obraz charakte-
obcisłe topy i staniki z silikonowymi
Paryżanki w bluzkach w marynarskie
rystycznego dla danego roku stylu.
ramiączkami. Starsze kobiety para-
paski i beretach, najpiękniej skrojo-
W szczytowym momencie popular-
dowały w obszernych czarnych suk-
ne płaszcze świata i ich przyziem-
ności tego medium niektórzy z fo-
niach. Panowie pomykali od stóp do
na codzienność, gwarne kawiarnie,
tografów pozwalali sobie nawet na
głów odziani w len. No, może nie od
pory roku. I zmieniający się styl,
uwagi dotyczące stylu danej osoby
stóp, bo na tych leżały perfekcyjnie
z każdym rokiem czy dziesięciole-
i (prawdziwa historia!) kazali jej się
skórzane mokasyny, bez towarzy-
ciem. Te zdjęcia często mówią wię-
przebierać do zdjęć. Na szczęście to
stwa skarpetek, rzecz jasna, w na-
cej niż niejeden książkowy opis. Dla-
już przeszłość, każdy może zostać
szym kraju nie do pomyślenia ze stu
tego tak lubię zaglądać do zbiorów
modnym bohaterem ulicy, wystarczy
powodów (skojarzenie z disco polo
Narodowego Archiwum Cyfrowego.
komórka i konto na Instagramie.
niech będzie tylko jednym procen-
Opowieść o polskich ulicach kolej-
tem argumentacji).
nych dekad, choć nie zawsze rado-
ufam tej ulicy, którą obserwuję z wy-
zapamiętałam
nosiły
wszystko
torebki
To nie była ulica subkultur
Mistrzami
Dziesięć lat temu triumfy
Dlatego wciąż najbardziej
sna, pozostaje szczera, bo niczego
godnego krzesła w ulubionej knajp-
czy różnic klasowych. Bo też nie
nie udaje.
ce. Albo przy wejściu do metra. Albo
był to od dawna ten czas. Chodzi-
Już ściśle kwestię mody do-
gdzieś daleko na wakacjach. Może
ło o styl miasta, swoiste DNA, któ-
kumentował Bill Cunningham. Jego
i nie jest spektakularna, może nie
rego jeszcze wtedy nie dało się
kolumna „On the Street” pojawiała
nosi samych pierwszych pozycji z li-
zanalizować na podstawie zdjęć
się w New York Timesie regularnie
sty przebojów sezonowych trendów,
w internecie. Ba, musiałabym się
od 1978 roku aż do 2016. Tworzył
ale za to wypowiada się najwyraź-
nieźle wykosztować, gdybym po-
do końca życia, zawsze w niebie-
niej. I najpiękniej.
stanowiła ten styl udokumentować
skiej kurtce, przemierzając nowo-
swoją starą i poczciwą analogową
jorskie ulice siłą rzeczy znacznie
Minoltą. Ale może właśnie dlatego
dłużej, niż którykolwiek bloger „stre-
tak dobrze go zapamiętałam. Potem
etstyle’owy”. I to właśnie on, wraz
THE
wrażenia powtarzały się niejedno-
ze swoimi poprzednikami, stworzył
Streets are the heart of every city.
krotnie. Co miasto, to inna historia.
podstawy pod tak modny od paru
Just sit down in a café and observe
Szalony Londyn, zmiksowana Bruk-
lat „street style”, którego nie da się
for a while. You will notice real cul-
sela, nonszalancki Paryż, artystow-
do końca zdefiniować. Bo czy wciąż
ture, real style and real fashion.
WWW.KSA.EDU.PL
Harel
STREET
SPEAKS
20
GRA ULICZNA Z JUSTINEM BETTMANEM
To jest Minecraft w realu! - tym od-
przedstawiające domowe wnętrza
playerów w Minecraft. Jego kon-
kryciem
niedawno
w przestrzeni miejskiej oraz insceni-
strukcje stanęły w wielu miejscach
powitał
mnie
pewien sześciolatek,
bez pardonu
zuje w nich scenki, które następnie
globu: w Nowym Jorku, Londynie,
moszcząc się przed moim lapto-
uwiecznia na fotografii. Sześciolatek
Pradze czy Berlinie.
pem. Również zasiadłam na kanapie
miał rację!
i zaczęłam uważniej przyglądać się otwartej stronie w przeglądarce.
Kreowana przez niego prze-
strzeń jest oparta na zaskoczeniu:
PLANSZA
z wydawałoby się już nieprzydatnych
Była to witryna poświęcona pro-
elementów tworzy stylowe wnętrza.
jektowi „Set in the Street” Justina
fotograficzno-miej-
Wiele możemy się z nich dowiedzieć
Bettmana. Fotograf odszukuje porzu-
skiej gry jest dla Justina Bettmana
o codzienności sprzed dekad: na fo-
cone meble i tworzy z nich instalacje
tak samo nieograniczony, jak dla
tografii z Moskwy zobaczymy stare
Świat
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
21
analogi, którymi utrwalano świat
kontrastowych kolorów. Jednocze-
życie, które jednak nie trwa długo
po wschodniej stronie Żelaznej Kur-
sne prawie całkowite pozbawienie
– niektóre znikają po upływie zale-
tyny oraz pistacjowy stacjonarny
kadrów światłocienia sprawia wra-
dwie 20 minut. A jednak: dzięki rze-
telefon z obrotową tarczą – nie-
żenie malarskości i odrealnienia.
czywistości 2.0 zostają uwiecznio-
które egzemplarze do dziś można
Może dlatego mijający instalacje
ne na zawsze. Tym sposobem toczy
odnaleźć w dawno nieremontowa-
przechodnie tak chętnie z nich ko-
się nieustanna gra między tym, co
nych hotelach. Z kolei instalacja
rzystają i wskakują na moment
stare i zniszczone, a tym, co desi-
z Londynu zawiera pokaźną liczbę
w na poły nierealny równoległy
gnerskie; tym co realne – a tym, co
książek i wiekową lampkę, wywołu-
świat. Artysta bowiem pozostawia
baśniowe i wirtualne. Jeśli chcesz
jąc tym samym skojarzenie z jedną
swoje budowle do dyspozycji spa-
dołączyć do rozgrywki, śledź projekt
z największych światowych biblio-
cerowiczów, którzy fotografują się
na www.setinthestreet.com, a może
tek: British Library. I choć wnętrza
w nich, nieraz dając upust swoim
uda ci się zalogować. Wystarczy
poskładane są z elementów pierwot-
humorystycznym pomysłom na wy-
znaleźć jeden ze światów Bettmana
nie ze sobą niezwiązanych, wszyst-
kreowane przestrzenie. Postaci ze
i użyć loginu-hasztaga w mediach
ko w nich jest spójne, bo zawiera
zdjęć Bettmana zastygają w odgry-
społecznościowych. Dobra wiado-
się w nich pamięć minionego czasu.
wanych rolach, a zwykli przechod-
mość jest taka, że z tej gry można
Może dlatego że, jak pisał Kleiner,
nie wprowadzają ruch, tak charak-
wyjść tylko bogatszym w nowe do-
„świat zbudowany jest na podo-
terystyczny
świadczenia!
bieństwo
tła projektu.
rzeczy
wspomnianych,
nie obserwowanych”. Z tego zbioru
zaaranżowanych
przedmiotów
dla
wielkomiejskiego
Natalia Hennig
GRA 2.0
z przeszłością, wynika jeszcze jedno: wizja zglobalizowanej kultury
Spacerowicze
korzystają-
XX wieku, w której każde zestawienie
cy z zaaranżowanych wnętrz stali
jest wyobrażalne i dostępne.
się niezwykle ważnym elementem
JUSTIN’S BETTMAN „SET IN THE STREET”
Bettman fotografuje insta-
artystycznego przedsięwzięcia. Zro-
A 6-year old calls it Minecraft for
lacje w dwóch ujęciach: w zbliże-
bione przez nich fotografie ozna-
real. For some this urban photo is
niu tylko na wykreowaną przestrzeń
czane są specjalnym hasztagiem
a constant game between what is
oraz w szerszym kontekście. Dzięki
#setinthestreet, zawierającym 1485
old and destroyed and what is newly
tej drugiej perspektywie stworzone
postów. Porzucone przedmioty do-
designed. What is real and what is
salony, biblioteczki czy łazienki wta-
stają dzięki kreacji Bettmana nowe
virtual.
piają się w otoczenie. Eleganckie wnętrze praskiego salonu współgra z widokiem na Stare Miasto stolicy Czech, kolorowy eklektyczny pokój w Nowym Jorku z feerią barw z reklam na Broadway’u. Instalacje z jednej strony wpisują się w otaczający je świat, z drugiej – współtworzą go.
PIONKI
W
świecie
wykreowanym
przez Bettmana nie tylko jest miejsce na przedmioty, ale i ludzi. W inscenizowanych,
sfotografowanych
scenach postaci nie odbiegają stylistycznie od przestrzeni, w której występują. Ich stroje nawiązują do przeszłości, a pozy są dokładnie wystudiowane. Bohaterowie zdjęć wraz z wnętrzami tworzą plastyczne obrazy: pełne nasyconych, czasem
WWW.KSA.EDU.PL
22
NOWA ENERGIA W STARYCH MURACH Miasta to żywe, pulsujące, nieustannie przekształcają-
publicznej. Mogą być instalowane tymczasowo lub na
ce struktury. Nie docierają do punktu docelowego i nie
stałe. W Wiedniu działa nawet strona CityMaking!Wien,
można dla nich określić formy ostatecznej i skończo-
która pozwala na zaproponowanie własnego projektu
nej, ponieważ ich rozwój trwa zawsze. Wszystkie części
parkletu.
składowe miast, ulice i konstrukcje służące komuni-
kacji, budynki biurowe, przemysłowe czy użyteczności
oddanie jej mieszkańcom są tzw. woonerfy – ulice, na
publicznej, ulegają przemianom, gdyż wraz ze zmianą
których ruch samochodowy jest zwolniony, pierwszeń-
trybu życia człowieka zmieniają się jego potrzeby i spo-
stwo mają piesi i które wzbogaca się o dodatkowe
sób korzystania z otoczenia. Pewne miejsca się dezak-
elementy małej architektury, np. ławki, stoły do gry
tualizują, wychodzą z powszechnego użytku, dla innych
w szachy. Woonerfy pochodzą z Holandii, a w Polsce
mija okres przydatności.
najwięcej ich znajduje się w Łodzi. W ciasnej zabudo-
Niewykorzystana parcela to znaczne stra-
wie miejskiej powstają też ogrody społeczne, gdzie lo-
ty finansowe dla współczesnych miast, borykających
kalna społeczność uprawia wspólnie warzywa i owoce,
się z problemem przeludnienia i niewystarczającej
a także parki kieszonkowe, czyli małe skupiska ziele-
przestrzeni. Na szczęście istnieją inne rozwiązania
ni zakładane na wolnym fragmencie gruntu. Jednym
niż wyburzenie budynku i zastąpienie go hotelem lub
z pierwszych parków tego typu jest nowojorski Paley
biurowcem-wieżowcem. Architekci, urbaniści, aktywi-
Park, stworzony w 1967 r.
ści miejscy czy wreszcie okoliczni mieszkańcy mają
mnóstwo pomysłów na wprowadzenie życia do miejsc
w przypadku bardzo popularnego parku linearnego
opuszczonych oraz takich, które wydają się nieprzyja-
High Line w Nowym Jorku. Inspiracja przyszła z Paryża,
zne człowiekowi.
gdzie już w 1993 r. ponad stuletni wiadukt zmienił się
Jednym z nich jest tworzenie parków i ogrodów,
w park Coulée verte René-Dumont. Na wiadukcie wśród
które sprzyjają wypoczynkowi i zawiązywaniu więzi
roślinności przemieszczają się piesi i rowerzyści, nato-
społecznych. Parklety, czyli małe ogródki przyuliczne,
miast między jego przęsłami ulokowano przestrzenie
składają się z siedzisk i donic na rośliny i zazwyczaj
komercyjne oraz warsztaty zajmowane około 50 arty-
mają powierzchnię jednego bądź dwóch miejsc par-
stów i rzemieślników, zgrupowane pod szyldem Viaduc
kingowych. Stawiane są tam, gdzie brakuje przestrzeni
des Arts.
Kolejnym sposobem na oswojenie ulicy poprzez
Zieleń porasta też nieczynne wiadukty, tak jak
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
23 Paley Park, Nowy Jork, fot: Aleksandr Zykov/Flickr
Budynki, które utraciły swoje dawne funkcje,
au Pied-du-Courant w Montrealu. Transformacje prze-
zyskują nowe, nierzadko niezwykle ciekawe i bardzo
chodzą też całe dzielnice, szczególnie te poprzemysło-
odległe od tych oryginalnych. Często przekształcenia
we. Zmieniają się w dynamiczne i innowacyjne osiedla,
mają charakter komercyjny, jednak zdecydowanie naj-
których modelowe przykłady to Confluence w Lyonie,
wartościowsze są te, które służą rozwojowi okolicy
Bjørvika w Oslo, De Ceuvel w Amsterdamie, Zoho w Rot-
i wspierają jej mieszkańców, a więc różnego rodzaju
terdamie, Vauban we Fryburgu.
przedsięwzięcia kulturalno-artystyczne. To w takich
miejscach swoje siedziby mają stowarzyszenia i funda-
nież nie stoi w miejscu. Park kieszonkowy na Zabłociu
cje, odbywają się spotkania, koncerty, spektakle, wysta-
i parklet na Krupniczej powstały jako pierwsze w Pol-
wy, tworzone są miejsca pracy twórczej czy inkubato-
sce. Na pozostałościach dawnej stacji kolejowej rośnie
ry dla młodych przedsiębiorstw i biura coworkingowe.
teraz park Stacja Wisła. Na Zabłociu w zabudowaniach
Wśród przykładów z samego Paryża i okolic znajdują się
poprzemysłowych mieszczą się siedziby młodych firm
niedziałający szpital, który stał się domem dla projektu
i warsztaty. Przez kilka lat prężnie działał tu klub Fabry-
Grands Voisins, biurowiec zmieniony w przestrzeń kul-
ka. Obecnie trwają prace nad przekształceniem ulicy
turalną 6b, jak też dawny miejski zakład pogrzebowy,
Krupniczej w woonerf.
w którym mieści się teraz poświęcone pracy artystycz-
nej Centquatre. Wśród takich przedsięwzięć istotną rolę
ludzkości, dlatego tak ważne jest, aby stały się one jak
odgrywają inicjatywy tymczasowe. Zanim opuszczony
najbardziej „ludzkie”.
budynek zostanie wykorzystany zgodnie z planami jego
Kraków, znany z przywiązania do tradycji, rów-
To w miastach będzie mieszkać większa część
Jagoda Maćkowiak
właściciela (który np. czeka na fundusze czy pozwolenia), zajmowany jest przez określony czas przez daną organizację, co często stanowi siłę, która zaczyna napędzać całą okolicę i nadawać jej dynamikę. W taki sposób działa np. ASBL Communa w Brukseli.
NEW GENERATION IN OLD WALLS
Na mieszkańców otwierają się również porty
Parklets, Woonerfs, social gardens, pocket or linear parks
miejskie, chociażby poprzez tworzenie ogólnodostęp-
– learn about the best ways to adapt dull urban spaces
nych plaż jak Islands Brygge w Kopenhadze i Village
and transform them into citizen-friendly green havens.
WWW.KSA.EDU.PL
24
MIASTA IN
OBRAZY NOWEGO JORKU, BERLINA I SINGAPURU W TEKSTACH KULTURY NA PODSTAWIE SERIALI „POLICJANCI Z MIAMI” I „BABYLON BERLIN” ORAZ POWIEŚCI NOELA BARBERA „TANAMERA”
Miasta jak miłość, są natchnieniem (współczesnych) poetów. Umieszczenie pociągających bohaterów o po-
ciągających życiorysach w jeszcze bardziej pociągających okolicznościach plenerowych to zawsze atrakcyjny zamysł. Okoliczności te winny mieć jednak swoją głębię i tajemnicę, mieszankę oczywistego blasku i niewypowiedzianego mroku. Winny przyciągać i odpychać jednocześnie.
NOWY JORK. POŻĄDANY PRODUKT W roku 1984 ekrany telewizyjne zawojował jeden z najsłynniejszych i najbardziej rozpoznawalnych seriali w historii. „Miami Vice” (polski tytuł „Policjanci z Miami”) szybko stał się objawieniem, był bowiem nowatorskim i spójnym konceptem o specyficznym, dystynktywnym wizerunku. Miejsce akcji to oczywiście Miami na Florydzie, jednak drugi sezon serialu otwiera dwuczęściowy odcinek „Syn marnotrawny”, w którym detektywi Crockett i Tubbs jadą do Nowego Jorku, by tam nawiązać „biznesowe” kontakty.
Zabieg przeniesienia akcji stał się dla twór-
ców okazją do ukazania Nowego Jorku w taki sposób, że gra on własną rolę jako pełnoprawny bohater odcinka. Wielka metropolia w tym wydaniu staje się pożądanym, (cool)towym produktem, jaki każdy pragnie mieć, by rozkoszować się nim niczym pysznym zapachem w eleganckim flakonie. Wizerunek ten został zapewne wzmocniony przez utwór Glenna Frey’a „You Belong To The City” i teledysk złożony z fragmentów serialu. Crockett w jasnobłękitnym garniturze, białym t-shircie i espadrylach wędruje ulicami, pozwalając by miasto zarażało go swoją energią. Światła Manhattanu odbijające się w rzece, girlandy mostów, życie nocnych stworzeń ożywających w mroku, eleganckie wystawy butików, citylight’y, sznury żółtych taksówek. Samotność outsidera, człowieka ulicy, który ciemną stronę życia ma we krwi, jest nią przesiąknięty i skażony.
BERLIN JAK BABILON Tom Tykwer, w europejskim kinie spadkobierca Krzysztofa Kieślowskiego, stworzył w 2017 roku oszałamiającą opowieść o Berlinie końca lat 20. XX wieku, gdy Republika Weimarska chyliła się ku upadkowi, a już za moment popularność miały zyskać w Niemczech nastroje narodowosocjalistyczne.
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
25
INSPIRUJĄCE NSPIRUJĄCE
Jego serial „Babylon Berlin” to nie tylko hip-
notyzująca kryminalna fabuła i wspaniałe aktorstwo, ale także ukazanie stolicy Niemiec jako królestwa życia w każdej jego odsłonie: najniższych instynktów i motywacji, bolesnego realizmu oraz brudu i plugastwa ukrytych za złotą maską lokali varieté. Berlin tylko na pozór jest schludny i uporządkowany w stylu art déco, zabudowany monumentalnymi kamienicami o eleganckich frontach, przecięty szerokimi alejami, po których z gracją suną obłe samochody. Gdy zajrzy się pod powierzchnię, mrok przenika miasto i mrozi duszę, a przechowywane przez podświadomość lęki wypełzają na światło dnia.
WÓDKA Z WODĄ SODOWĄ, CZYLI PRZEPIS NA SINGAPUR Wielka Brytania ma własne „Przeminęło z wiatrem”, a jest nim powieść Noela Barbera „Tanamera”, osadzona w Singapurze w złotych czasach Imperium. Tłem dla epickiej opowieści o zakazanej miłości rozdzielonych przez kolonialne zasady Anglika i Chinki jest wspaniałe Miasto Lwa. Tropikalny klimat, białe arkadowe zabudowania, kluby tenisowe i golfowe, bujnie zielona roślinność, niekończące się koktajle w wyłożonych egzotycznym drewnem barach. Singapur z powieści Barbera ma smak stengah - wódki z wodą sodową i zapach wszechobecnych cygar. Dla urodzonych tam i wychowanych w kolonialnym świecie obywateli Brytyjskiego Imperium to jedyna ojczyzna, którą chcą znać. Życie w charyzmatycznych skupiskach miejskich to bogactwo możliwości
i wyobcowanie jednostki, roz-
mycie jej indywidualności. Miasto staje się areną dynamicznych interakcji pomiędzy człowiekiem a jego otoczeniem, gdy ich wzajemne oddziaływanie prowadzi do powstania i umocnienia związku osoby z miejscem, w którym żyje. Tym samym miasto i jego mieszkańcy tworzą indywidualną jakość, markę o specyficznej osobowości, której cechy można jednoznacznie nazwać i określić. Agata Misiewicz
CITIES THAT INSPIRE The vision of New York, Berlin and Singapore from cultural texts based on the series „Policemen from Miami” and „Babylon Berlin” and the novels of Noel Barber „Tanamera”.
WWW.KSA.EDU.PL
26
HAUTE COUTURE I MODA ULICY MAJĄ ZE SOBĄ CORAZ WIĘCEJ WSPÓLNEGO. LUKSUSOWA MODA NAUCZYŁA SIĘ MÓWIĆ JĘZYKIEM STREETWEARU. TO NOWE SPOJRZENIE NA KAMPANIE, SPOSÓB FOTOGRAFOWANIA, MODELI, INFLUENCERÓW. JAK WYGLĄDA KOMUNIKACJA MAREK, KTÓRYCH PORTFOLIO ŁĄCZY WYSOKIE KRAWIECTWO I NAJBARDZIEJ POŻĄDANE SNEAKERSY SEZONU?
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
fot. Lasaye Hommes / Unsplash
NOWY JĘZYK LUKSUSU?
27 NOWE SŁOWA I ZNANE NAZWY
To współpraca, czyli kolaboracja.
się bohaterem jednej z kreacji zna-
Dobrze znane po tej podjętej przez
nego domu mody.
Louis Vuitton i Supreme. Krótki film Pierwsze
skojarzenia
SPÓJNA NARRACJA?
z
markami
zapowiadający kolekcję, wideo poka-
Historia,
tradycja,
zujące dobrze detale projektów, de-
rzemiosło. Jakość wykonania. Opo-
dykowany współpracy hasztag – to
Przykłady tego typu działań można
wieść o kreatywności, legendar-
część działań ją przedstawiających.
by mnożyć. Aktywne użytkowanie
luksusowymi?
nym
projektancie,
twórcy
marki.
Czy mocne osadzenie w przeszłości i ugruntowany wizerunek można
mediów społecznościowych, bezpo-
DŁUŻSZE WYPOWIEDZI
średniość przekazu, nowa estetyka w kampaniach, odwaga we wprowadzaniu zmian – to tylko niektóre
zmienić? Pokazać innowacyjność, otwartość i jednocześnie nie odry-
Nowa kolekcja to nowe wyzwa-
z widocznych trendów w komunika-
wać się od korzeni brandu?
nie
za-
cji. Czy da się pokazywać nowości
obejmując
chować spójność, warto wybrać
i łączyć je z wartościami wpisanymi
kreatywnego
określoną estetykę. Serie przypad-
w DNA marek? Obok t-shirtu zesta-
w Burberry, postawił na zmianę lo-
kowych ujęć, zdjęcia robione jak-
wić świetnie skrojony garnitur? Koło
gotypu. W tym czasie powstał także
by w biegu. Nawiązania do lat 90.
klasycznych
monogram i print z jego wykorzy-
– to sposób Balenciagi na przed-
nowe sneakersy w portfolio? Zwo-
staniem. Wizualnie wpisujący się
stawienie
lenników opisywanych zmian jest
w aktualne trendy, jednocześnie
Podobne,
znaj-
tak samo wielu jak przeciwników.
bezpośrednio nawiązywał do histo-
dziemy także chociażby na pro-
Czy to czas na kolejne innowacje?
rii i samego twórcy marki – to jego
filu wspomnianego już Supreme.
Pozostaje uważnie śledzić działa-
inicjały pojawiły się na kolejnych
nia luksusowych brandów.
projektach. Niezależnie czy były
otwartość.
to apaszki, t-shirty, paski.
alizmu. Jak wpleść to w narrację
funkcję
Ricardo
Tisci,
dyrektora
komunikacyjne.
Chcąc
ostatnich naturalne
projektów. ujęcia
Moda ulicy to kreatywność, Pochwała
projektów
pokazać
indywiduMarta Augustyn
została
marki? #MyMutiny to hashtag, który
także specjalna kolekcja B-series.
pojawił się na Instagramowym pro-
W artykule wykorzystane zostały in-
Sprzedawana jako limitowane dro-
filu marki Maisson Martin Margiela.
formacje przedstawione na oficjal-
py, o ograniczonej dostępności. To
W feedzie pojawiły się posty zapo-
nych profilach oraz stronach anali-
mechanizm znany z działań marek
wiadające premierę kolekcji, a na-
zowanych marek.
streetwearowych. Kolejne dostępne
stępnie tłumaczące ideę kampanii.
produkty komunikowane były przez
Krótkie filmy, mocny przekaz i oso-
Burberry na Instagramie. Sfotogra-
by, takie jak raperka Princess Nokia
fowane na modelach i w miejskiej
jako jedna z bohaterek kampanii.
przestrzeni. Słynny monogram za-
Pozostałe marki także inwestują
łożyciela marki stał się także bo-
w influencerów, którzy doskonale
A NEW LANGUAGE OF LUXURY
haterem graffiti, a historia jego
sprawdzają się także w kampaniach
Haute
powstania została przedstawiona
streetwearowych brandów. Kolejny
At least in terms of marketing and
na Instagram TV.
raper pojawił się w kampanii Louis
communication. Can new trends be
go-
Vuitton – Jaden Smith, który działa
mixed with the traditional DNA of
ści w słowniku luksusowych marek?
także jako aktor i projektant, stał
well-known brands?
Zaprojektowana
Kolejne
słowo,
WWW.KSA.EDU.PL
które
couture
goes
street-style.
28 DOBRE ŚWIATŁO POMAGA W SPRZEDAŻY MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
29 Czy paryska wieża Eiffla nadal byłaby tak atrakcyjna
Warto również zwrócić uwagę na świąteczne świateł-
nocą, gdyby nie była oświetlona przez setki reflekto-
ka, które otaczają wystawę z każdej strony – mały de-
rów? Jaką funkcję pełniłyby kiedyś latarnie morskie,
tal, ale wpływa na całość i również tworzy atmosferę.
skoro nie mogłyby nawigować za pomocą światła? Jak
Nie warto również rezygnować z oświetlenia witryny po
wyglądałoby miasto nocą bez światła? Odpowiadając
zamknięciu sklepu. Wystawa traci wtedy bardzo ważny
na te pytania zdajemy sobie sprawę, iż światło ma de-
element i nie jest już tak atrakcyjna dla potencjalnego
cydujący wpływ na nasze życie. Wpływa ono również
Klienta, a przede wszystkim nie przyciąga w ogóle jego
na naszą psychikę oraz nasze decyzje. Choć wiele osób
uwagi. Każdy Sprzedawca, Kierownik Sklepu czy Visual
nie zdaje sobie z tego sprawy, oświetlenie sklepowych
Merchandiser powinien doceniać ogromne znaczenie
półek czy aranżacji na witrynach sklepowych decyduje
światła. Dobre światło zawsze pomoże nam w sprzedaży.
o tym czy kupimy coś w tym sklepie, a co najważniejsze, czy do niego wejdziemy.
Oświetlenie to jeden z najważniejszych ele-
Paweł Damski
mentów Visual Merchandisingu, które wpływa na de-
GOOD LIGHT BOOSTS SALES
cyzje zakupowe naszego potencjalnego Klienta. Nie
80% of customers decide to visit the store because of an
każdy może wie, co to do końca jest ten VM, czyli wspo-
interesting shop window. Light plays a crucial part here.
mniany wcześniej Visual Merchandising. Mowa tutaj o „niemym sprzedawcy”, który za pomocą odpowiedniej i przyciągającej aranżacji jest w stanie „opowiedzieć” jakąś historię, przyciągając uwagę Klienta i skłaniając go do zakupu.
Odpowiednie oświetlenie jest kluczem do suk-
cesu, gdyż pomaga nam nakierować Klienta i wyznaczyć ciągi komunikacyjne w sklepie, a także pokazać mu to, na co powinien zwróci swoją szczególną uwagę. Światło pozwala nam na wydobycie kształtu, koloru czy obrazu prezentowanego produktu. A także jest przydatnym narzędziem, które ułatwia nam „opowiadanie” historii, poprzez stworzenie odpowiedniej atmosfery.
Według przeprowadzonych badań aż 80% klien-
tów decyduje się na wizytę w sklepie pod wpływem interesującej wystawy sklepowej. Przedstawiona witryna „opowiada” historię w niezwykle czytelny sposób, spoglądając na nią od razu pojawiają nam się w głowie myśli związane na przykład ze świętami, prezentami, śniegiem, gwiazdką czy spotkaniami z bliskimi. Ten przekaz nie byłby tak czytelny, gdyby nie gra światła.
WWW.KSA.EDU.PL
30
MARTA BAŁAZY
Dyplom Szkoły Wnętrz i Przestrzeni 2018 Projekt budynku mieszkalnego o powierzchni 290 m2. Dom znajduje się w miejscowości Zadroże w pobliżu Skały. Usytuowany jest na 50 arowej działce z widokiem na las.Dużym atutem jest brak bezpośredniego sąsiedztwa innych zabudowań, co gwarantuje ciszę i spokój rodzinie.
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
SYLWIA PROSZOWSKA Dyplom Szkoły Wnętrz i Przestrzeni 2018 „Róż i Tusz” Koncepcyjny projekt domu.
WWW.KSA.EDU.PL
31
32
ANDRZEJ WITEK
Dyplom Szkoły Wnętrz i Przestrzeni 2018 Projekt
modułowego domu, który
można dostosowywać w zależności od potrzeb mieszkających w nim osób. Podstawowy moduł powstał na bazie podwyższonego kontenera morskiego o powierzchni 13 m2, która wystarczyła do zaaranżowania przestrzeni dla jednej osoby. Odpowiednie zaprojektowanie pojedynczego modułu daje możliwość łączenia kolejnych elementów tak, aby funkcjonalnie powiększyć przestrzeń niewielkim nakładem prac.
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
34
dyplom Szkoły Kreatywnej Fotografii 2018
KATARZYNA SZYMAŃSKA-POLEK W e W n ę t r
z
a
Zdjęcia dyplomowe stanowią próbę zgłębienia tematyki aranżacji wnętrz i poszukiwania odpowiedzi na pytanie czym jest kreowanie własnej przestrzeni. Jednocześnie w pracach znajdziemy subtelne nawiązanie do twórczości Christo, czego celem było ukazanie komercjalizacji społeczeństwa. Obawa przed kolorem we wnętrzu, przywiązanie do symetrii, żądza posiadania, poszukiwanie tożsamości... to jedynie namiastka problemów jakie się wiążą się z tematyką dyplomu. modelka: Martyna Polek
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
35
WWW.KSA.EDU.PL
36
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
37
®
PIĘKNO JEST W SZCZEGÓŁACH
quilt expression™ 720
expression™ 710
PFAFF® expression™
maszyny do szycia
• Kolorowy Ekran Dotykowy PFAFF® 3.5” (88mm) • Duża przestrzeń szycia po prawej stronie igły 250 mm • Perfekcyjny Oryginalny System IDT™ firmy PFAFF® • Ekskluzywne Techniki Ściegów PFAFF® dla inspirujących projektów • Nowy Ekskluzywny Kreator Ściegów firmy PFAFF® w quilt expression™ 720
WWW.KSA.EDU.PL
www.maszynydoszycia.pl
NAZWY PFAFF, EXPRESSION, QUILT EXPRESSION oraz IDT są własnością Singer Sourcing Limited LLC. ©2018 Singer Sourcing Limited LLC. Wszystkie prawa zastrzeżone.
38
dyplom Szkoły Kreatywnej Fotografii 2018
NAOMI MURAS POKOLENIE KICZ
Szklane ekrany, neony, kolory, wolność słowa i wyboru, spodnie z wysokim stanem, uśmiechnięte twarze, upadająca nienawiść, rodzący się modernizm, niesztampowy punkt widzenia i pozytywne kontrasty. Wszystkiego tego można się doszukiwać a co będzie Twoim motywem przewodnim zależy tylko od Ciebie. Poprzednie lata opływały w inspiracje, bez nich nie żylibyśmy w środku tej karuzeli, nie bylibyśmy POKOLENIEM KICZ. ubrania: Katarzyna Szumiec SHOOM model: martyna Polek, Klaudyna Seniów, Zuzanna Chmarowska
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
39
WWW.KSA.EDU.PL
40
MY 365 EXPERIENCE Today it is still Tomorrow it will be fall I see the purple sky, I hear the autumn call I see flowers blooming and I still see grass grow The geese are flying over I see the cozy evenings coming And bright sunny days fading away The wind whistling and leaves swirling around I could her the voice of autumn, Dress up said the autumn to the leaves Then they came dressed in Yellow, Orange and Brown so gracefully A gentle shower sprinkle softly down The air is fragrant, crisp and cool And once again am stuck in school Dzien dobre the word I hear every where It’s a way people here greet each other I was happy and surprised to see everyone Greeting me when I did It was as pleasant as watching birds chirp And the autumn change colours. When I woke up The birds were gone, the world is white The winds wild, they chill and bite The ground is thick with slush and sleet And I could barely feel my feet The sky is dark The world is peaceful On this wintry night Not a laugh, not a car or even a bird For moments it’s just snow and me I smiled inside, I felt so free The snow boot penetrating into snow is so much fun It’s a great feeling when he cuddles with you The naughty attempt to walk on frozen water was so thrilling And it was even more exciting s it was my first snow experience There are strange and mysterious sounds
RAVI
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
41
D A Y S IN P O L A N D The long nights are crystal clear and cold yet pleasing to me I love to feel this stillness How could I forget Beautiful decorations on streets celebrating winter With so special hot wine and most popular drink That The Poles love - ‘Vodka’ And course one popular food that every tourist tries ‘The Polish Pierogis’ Wonderful churches all over the city creates a pious flavour And how about waking up to the Smell of freshly brewed coffee? To my surprise I saw coffeeshops in almost every street I must dance and sing to see the beauty of spring I could smell it coming The leaves are green and fresh Birds chirp and busy bees buzz I walked in the woods I saw the clear blue sky that gave view of Tall tress touching the sky And squirrels play hide and seek Was magical to watch They looked like orange-brown cotton candy So fluffy yet tender To see those flowers bloom and some buds still trying to open The ducks and swans making merry friendship in water That is no more-white and is crystal clear now With the wild spring rain and thunder My heart was wild and grey It was time for summer The place seemed warm I saw lot of people enjoying time with family and friends Swimming, trekking and celebrating the summer with loved ones The beautiful castles monuments and traditions are carefully preserved It was the time of carefree days The Night skies illuminated I could lie on grass and count the stars the whole night For, they were twinkling so beautifully The air, a gentle breeze very calm Another night rare to find
WWW.KSA.EDU.PL
SUSHMA
42
SZTUKA ULICY WYSZŁA Z CIENIA SZTUKA WYSZŁA Z SALONÓW, OPUŚCIŁA ZAUŁKI GALERII, SPODE ŁBA PATRZY NA GRUBE MURY MUZEÓW. STREET ART, CHOĆ DŁUGO ODMAWIANO MU PRAWA DO LEGALNEGO DZIAŁANIA, STAŁ SIĘ NAJWAŻNIEJSZYM PRĄDEM ARTYSTYCZNYM XXI WIEKU. ZMIENIŁ SPOSÓB PATRZENIA LUDZI NA ARTYSTÓW, WYKORZYSTUJĄC DO TEGO NAJPOTĘŻNIEJSZY KANAŁ KOMUNIKACYJNY, JAKI WYNALEZIONO, CZYLI SOCIAL MEDIA.
Tak naprawdę trudno oddzielić
na szczyt lub dekapitujące gło-
tystów jak Banksy, Levalet, Inva-
jedno od drugiego, czyli sztukę
wy, straciły wiele ze swej mocy.
der, Shepard Fairey, Keith Harring,
ulicy od jej emanacji wirtualnej.
Dzisiejszą sztukę, czy tę przez
Blek, Blu, SPY czy M-City pokazu-
Bo ilu z nas widziało prace Bank-
małe, czy duże S, napędza popu-
ją, że street art należy uznawać
sy’ego na żywo? Albo ilu rozgnio-
larność, jaką cieszy się w social
za pełnoprawną formę sztuki,
tło miniaturowe figurki Slinkachu,
mediach. To dzięki fanom, ich
która potrafi dotykać kluczowych
przyczajone na skraju chodnika –
lajkom, hype’om i komentarzom,
problemów współczesności.
jestem zresztą przekonany, że te
rośnie popularność twórców, a co
mikro-instalacje, tworzone przez
za tym idzie wartość dzieł współ-
trudna do przecenienia wartość
londyńskiego artystę, wychodzą
czesnych artystów. Dzięki tech-
sztuki ulicy. Jej moc kryje się nie
na trotuar wyłącznie po to, aby
nologicznej rewolucji street art
tylko w dopracowanym wymiarze
trafić na Instagrama i Facebo-
wyszedł z cienia, w którym pozo-
estetycznym czy konceptualnym,
oka, gdzie oglądają je miliony
stawał przez wiele dekad, działa-
czego znakomitym przykładem
fanów.
jąc w ukryciu i często za zasłoną
są interwencje Banksy’ego – na
nocy.
czele z Dismaland, anty-parkiem
Street, art i social media
I tu kryje się ogromna,
tworzą wybuchową mieszankę,
Prace artystów traktują-
anty-rozrywki, stworzonym jako
która sprawiła, że sztuka stała
cych przestrzeń publiczną niczym
bunt wobec konsumpcyjnej pro-
się łatwo dostępna, dosłownie
płótno nabrały niesamowitego
pagandy.
na wyciągnięcie ręki, a raczej -
rozmachu po roku 2000. Eskalacja
interakcję z ulicą w dużej mierze
na dotknięcie palca. Skrócił się
różnorodnych działań, od graffiti,
mają ambicję, by wpływać na
dystans między nadawcą i od-
przez murale, po rozmaite formy
światopogląd swoich odbiorców,
biorcą, salonowe koterie, mające
interwencji artystycznej, wsko-
przy pomocy sztuki naprawiając
kiedyś realny wpływ na kształ-
czyła szybko na niespotykany
świat. Stąd u Slinkachu co krok,
towanie się sztuki, wynoszące
dotąd poziom. Prace takich ar-
a raczej co milimetr, odnajdzie-
Artyści
podejmujący
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
ROA, fot. Paweł Czerwiński / Unsplash
43
my polemikę ze współczesnym
a trzy z ośrodków stały się ważny-
do przemieszczania się, a zyskała
kapitalizmem
konsumpcjoni-
mi punktami na mapie światowej
nowy walor – nieustannie zmie-
zmem. Dlatego Blu maluje swo-
muralistyki – to Łódź z niesamo-
niającej się galerii sztuki. Dzięki
je murale tylko tam, gdzie widzi
witą galerią ponad 60 prac, któ-
temu wielkie miasta można zwie-
sens ich istnienia, a raczej gdzie
ra przyniosła miastu światowy
dzać nie tylko pod kątem zabyt-
ich istnienie posiada głębszy
rozgłos, a także gdańskie osiedle
ków czy architektury, odbywając
sens (wspaniale, że dostrzegł
Zaspa oraz Katowice. Kraków,
też kreatywny spacer śladami
tę szansę w kilku polskich mia-
w dużej mierze dzięki aktywności
miejskich artystów. Może się on
stach, w Krakowie, Warszawie,
miejskiego Festiwalu Sztuk Wi-
okazać równie inspirujący, co od-
Wrocławiu i Poznaniu, ten ostat-
zualnych ArtBoom, a następnie
wiedziny w najsłynniejszych mu-
ni już nie istnieje). Dlatego She-
inicjatywom
zeach świata.
pard Fairey stworzył ikoniczny
z Forum Przestrzenie, także zyskał
plakat
Baracka
intrygującą galerię naściennych
Obamy i słowami „hope”, „chan-
obrazów. Intensywnie rozwija się
ge” i „progress”, pomagając li-
polska scena artystów street ar-
derowi Demokratów w wygraniu
towych, którzy zdobywają świa-
prezydenckich wyborów.
towy rozgłos, jak M-City, Etam
Polska stała się miej-
Cru czy NAWER. Pracę Mariusza
STREET ART CAME OUT OF THE SHADOWS
scem, które chętnie przyjęło stre-
Warasa M-City’ego umieszczono
Street artists often have the am-
et art, zwłaszcza w swoim najbar-
nawet kilka lat temu na bolidzie
bition to influence their viewers’
dziej monumentalnym wydaniu,
Formuły 1!
world view. Now, thanks to the
czyli murale. W każdym większym
Street art zmienił po-
technological revolution, street
mieście znajdziemy ściany pokry-
strzeganie ulicy. Przestała być
art can be experienced by the click
te artystycznymi malowidłami,
tylko
of a button to inspire the masses.
z
i
podobizną
WWW.KSA.EDU.PL
ludzi
bezosobowym
związanych
miejscem
Rafał Stanowski
44
STRET ART OKIEM AGI ŚWIAT
GĄSKI
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
45 KRAKÓW
KRAKÓW
WWW.KSA.EDU.PL
46
KRAKÓW
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
47
WROCŁAW
WWW.KSA.EDU.PL
48
IT MATTERS WHAT YOU WEAR
Facebook stole 87 million of our pro-
In an interview with the Financial Times, Christopher Wylie says that brands
files in 2016, which were used to ma-
like Wrangler, and the American student favorite Abercrombie & Fitch were
nipulate marketing for the American
compared and contrasted. Wrangler is „older,” and more „modest” than Ab-
presidential elections and Brexit in
ercrombie. Christopher Wylie said in an interview with the Financial Times
the UK. Fashion was the top criteria
that, people who like the yoga-wear brand Lululemon „are more extroverted,”
for this manipulation and our per-
while L.L.Bean fans are conscientious but „low in openness.” He found that,
sonal fashion preferences played
“extraverts like bolder colors and brands like Paul Smith or Christopher Kane.
a key role, which were used in nar-
People who were lower in openness tended to like more conventional styles
ratives that help to propagate the
and brands like Ralph Lauren, Gap, John Lewis, and so on.”
thinking and behavior that may of-
ten go against what many of us ac-
of style, can we use data to predict what a person would like to wear just
tually believe in. Christopher Wylie is
from consumer or social data”? And the answer is, yes. We all identify with
the fashion data analyst and whistle
the dream that a brand sells. We have all been indoctrinated one way or
blower (of the Facebook data theft)
the other. How often do you see “your look” being used to sell commer-
who brought us the truth of how we
cial products, in the media? How does it make you feel? Perhaps you have
are manipulated by what we wear.
a natural affinity with the brand or product or perhaps you feel your “look”
People talk about how fash-
is part of bigger scam? What we wear identifies us. And because we can
ion reacts to politics, but Christo-
be identified, we can be targeted either for political or marketing manipu-
pher Wylie does not agree. He thinks
lation. Your “look” can be analyzed, even when you do not wear brands. You
that fashion, music, and other visual
may design your own clothes, wear vintage clothes, or pull any old thing
media are very influential to politics
out of your wardrobe in the morning. This creates a “look” which aligns to
and not the other way around. Fash-
a certain attitude on life from which you can be manipulated.
ion is a way to study people. He says,
“Fashion and music are the most in-
does is create a fashion aesthetic. This is because fashion has power. Like
formative tools for predicting some-
the black Nazi SS uniforms, the brown Mao suits of Communist China, the
one’s personality. Wearing a particu-
white hooded cloaks of the Klu Klux Clan, spikes and leather of skin heads,
lar fashion brand label gives a very
and black face masks of ISIS.
clear indication of what
call
is often
“Populist political signaling.”
A question often asked is: “If we know the profile for certain types
When you look at history, the first thing every major movement
It is not only political parties and marketing giants who manip-
ulate us through the clothes we wear. Our own fashion industry does the
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
49 same. It has repeatedly margin-
some data net. Step out of any tram and you are right in front of a CCTV
alized people in our society with
camera (in your new neon graffiti jacket.)
its own cult of the “über” thin, the
preference for white models, white
H&M reported it was sitting on a $4.3 billion stockpile of unsold clothes.
fashion designers, ageism, gender
H&M is now exploring Artificial Intelligence (AI) so that it can match prod-
controversy, sexism, marginalizing
ucts with consumer demand and ultimately reduce waste. Christopher
disabled people, rejection of larger
Wiley points out that this investment will positively impact sustainability
women and the promotion of tox-
and encourage more efficient production.
ic masculinity. An example of this
masculine toxicity is the recent
ability to re-influence and re-shape these cultural narratives, in an authen-
Dolce & Gabbana video that went
tic, positive, personal way and to rebuild the confidence and trust of our
viral in China forcing the cancella-
clients. There is no better time to do this than now. We can ask ourselves:
tion of their major fashion launch in
what is my brand? what is my philosophy? what is my attitude to my com-
Shanghai: In the video a male voice-
munity? We can start new conversations with our customers that begin
over instructs a Chinese girl on how
with how we craft our brand, how we use imagery, how we use our clothes,
to eat pizza with chopsticks. This
how we show our values and how we project the culture of our brand. As we
insult to the Chinese culture was
engage with the customer more fully, we make them feel, think and under-
head-lined in China: “Dolce & Gab-
stand what we are doing as we start showing them a reality. A reality that
bana, born in Milan in 1987, died in
they can trust.
But data capturing doesn’t have to be all bad. Earlier this year,
Christopher Wiley also suggest that fashion designers, have the
Shanghai in 2018.” These outdated, limiting attitudes divide us all, and
Margaret Larmuth
once a society is fragmented and separated, it is in trouble.
We are not free to float
References:
around social media, showing our-
www.nytimes.com/2018/11/29/style/cambridge-analytica-fashion-data.html
selves in our new neon graffiti jacket
www.ft.com/content/4c394bbe-f22f-11e8-ae55-df4bf40f9d0d
on Instagram. This is an illusion, be-
www.theguardian.com/fashion/2018/nov/29/christopher-wylie-the-fashion-industry-was-
cause every day we are trawled like
crucial-to-the-election-of-donald-trump
tuna in the North Sea and caught in
www.youtube.com/watch?v=IE5ZvAj5tVI
WWW.KSA.EDU.PL
2 DNI W CHINACH
Underwear Contest in Hangzhou
Board of Jury
50
GDY BYŁEM NA MILAN FASHION WEEK PROF. BIN CHEN ZAPROPONOWAŁ MI OBOWIĄZKI JURORA NA KONKURSACH MODY W CHINACH. POLECIAŁEM WIĘC DO SZANGHAJU I ZOSTAŁEM PRZYJĘTY Z OGROMNĄ GOŚCINNOŚCIĄ.
Limuzyna z tłumaczem zawiozła mnie 220 km do Hang-
z głównych światowych producentów krawatów. Oprócz
zhou. To 9-milionowe miasto rozwija się najszybciej
pokazu obejrzeliśmy muzeum jedwabiu i fabrykę tkanin.
w całych Chinach. Pokaz mody był konkursem dla pro-
Nasuwały mi się się porównania z podobnymi instytu-
jektantów bielizny. Wysoki poziom projektów i perfekcja
cjami w Europie. Bankiety odbywały się przed pokaza-
w realizacji pokazu. Nieoficjalnie dowiedziałem się, że
mi, świętowano w grupach po 10 do 12 osób przy okrą-
moja punktacja poszczególnych kolekcji była zbieżna
głym stole i zamkniętych drzwiach. Czasem biesiadnicy
z oceną profesora z Pekinu. Zorientowałem się, że nie
odwiedzali sąsiednie pokoje. Ilość potraw ogromna,
tylko ja oceniam, ale też jestem oceniany i obserwowa-
a wszystkie smakowite. Ryżu nie podawano wcale.
ny. Jadłem pałeczkami i piłem to, co wszyscy, wręcza-
łem wizytówki dwoma rękoma.
sorowane przez China Fashion Association. Może kiedyś
polscy producenci tkanin i odzieży zechcą mocniej po-
Drugie miasto i drugi pokaz. Tym razem uczest-
nicy mieli zaprojektować tylko wzór tkaniny użytkowej.
Pokazy są organizowane z rozmachem i spon-
przeć konkursy i pokazy mody?
Przeznaczenie? Krawat lub pościel. Dlatego, że miasto Shengzhou to wielki ośrodek włókienniczy i jeden
Jerzy Gaweł
MAGAZYN KRAKOWSKICH SZKÓŁ ARTYSTYCZNYCH
51 2 DAYS IN CHINA During Milan Fashion Week Prof. Bin Chen invited me to be a Jury Member in China. Two fashion contests, two nice cities and a lot of hospitality. Hangzhou is the fastest developing town in China with 9 million inhabitants. Shengzhou cornered the worlds necktie market. Interesting designs and perfect organisation made these fashion shows well worth seeing. The events were sponsored by China Fashion Association. We can only dream of such support in Poland!
WWW.KSA.EDU.PL
Silk worm at work