10
Natuur
Ruige natuur regeert in Noord-IJsland Tekst: Angelique van Os | Fotografie: Henk Bothof
In allerlei opzichten is IJsland uniek en intens. Het vulkanische landschap, vol rotsformaties, versteende lavavelden en warm waterbronnen, afgewisseld door majestueuze watervallen, diepe kloven, gletsjers, glooiende heuvels en imposante fjorden met een rijk marine leven. En in het hoge noorden heb je al dat moois nog voor jezelf. Vanaf het vliegveld nabij hoofdstad Reykjavik is de verandering al merkbaar: er is meer verkeer, de autowegen zijn verbreed, er zijn meer tankstations en er rijden regelmatig volle bussen voorbij. Het IJsland dat ik tien jaar geleden leerde kennen was op de levendige hoofdstad na rustig en desolaat. Het is nog even kleurrijk, ruig en uitgestrekt, maar de bezoekers zijn met hordes toegenomen die allemaal hetzelfde rondje in het zuiden (The Golden Circle) maken. Gelukkig geldt de drukte niet voor het noorden en noord-westen van IJsland. Dit zijn ruwe parels en sinds juni 2019 vliegt Transavia da-gelijks naar de vierde grootste stad Akureyri (circa 19.000 inwoners). Wij rijden op de heenweg echter met een busje naar het hoge noorden, zodat we het landschap onderweg zien veranderen. Onze vrolijke gids Hjalti Páll Pórarinsson, die werkzaam is voor Visit North Iceland, neemt deels route 1 via de westkust. De bewoonde wereld neemt af, glooiende heuvels en bergen nemen toe. In het noorden wonen circa 50.000 mensen, terwijl de omvang vergelijkbaar is met Nederland. Schapen en IJslandse paarden domineren de uitgestrekte weilanden. Hoe noordelijker we komen, hoe groener het wordt. We zien zelfs lage struiken en
soms een aangeplant bosje. Door het bijzondere geologische ecosysteem, zijn er van nature nergens bossen te vinden. “We hebben de meeste zonuren van IJsland en door de combinatie met waterrijke gebieden, kleurt het landschap groener dan elders in het land”, legt Hjalti uit. We hebben dan ook mazzel, want vijf van de zes dagen van onze reis is het goed weer. En dat terwijl IJsland bekend staat om het veranderlijke, onstuimige weer. Een winden waterdichte jas is dan ook een must, evenals hand-schoenen en stevige wandelschoenen.
Arctic Coast Way
Om iets te kunnen begrijpen van de levensstijl van de IJslanders, is het goed om de tijd te nemen. Om traag te reizen door dat landschap van contrasten. Dat kun je het beste doen met een 4x4 landcruiser. Het is de ruige natuur die hier regeert. Tijd speelt geen rol en dat merk je aan de vriendelijke en relaxte IJslanders. Zeker niet in de zomer, als het 24 uur licht blijft. Het noorden van IJsland telt vooral kleine vissersdorpjes, veelal gelegen aan idyllische baaien. Hjalti verlaat de gangbare route 1 en geeft ons alvast een voorproefje van de inmiddels in juni 2019 geopende Arctic Coast Way. Deze in totaal 900 kilometer tellende route, kronkelt ter hoogte van de Arctische poolcirkel langs afgelegen wilde
kustlijnen, langs robuuste fjorden en doorkruist zes schiereilanden. “Dit is IJslands eerste verharde route die buiten de begaande paden loopt. We willen mensen kennis laten maken met de pure wildernis van dit gebied, het marine leven en de kleine gemeenschappen die er wonen.” Ondanks dat we in een paar dagen tijd slechts een aantal van de in totaal 21 vissersdorpjes aandoen, is al snel duidelijk dat ondanks de kleine omvang, het aan-bod best gevarieerd is per plaats. Zo zijn er restaurants, kleinschalige hotels, geothermische baden, musea tot een rijk marine leven. Beginpunt van de Arctische route is voor ons Hvammstangi. Dit dorp is een goed voorbeeld waar diverse organisaties nauw samenwerken en activiteiten aanbieden. Zo bezoeken we eerst Kidka, IJslands bekendste wolfabrikant. We krijgen een korte rondleiding door het kleine fabriekje, waar slechts tien mensen jaarlijks duizenden truien, dekens en accessoires breien van hoogstaande IJslandse wol. In hetzelfde dorp bevindt zich in de kleine haven het zeehondencentrum, The Icelandic Seal Center. Ook dit is een kleinschalige, maar zeer bedrijvige onderneming. Enerzijds bestaat het centrum uit een onderzoeksteam dat veel veldwerk verricht, anderzijds uit een kleinschalig museum, een giftshop, koffiebarretje en reisagent ineen.