Natural-Naturala
Comarca Natural
Natural-Naturala Comarca Natural
© Urkome 2010 Ideia eta koordinazioa / Idea y coordinación: Urkome. Urola Kostako landa garapen elkartea Maketazio eta aurreinprimaketa / Diseño y realización: Quod Sail. S.L. - Zut! Argazkiak/ Fotografías: Javier Larrea, Javier Lucas, Quod Sail. S.L. - Zut! Primera edición / Primera edición: Ekaina / Junio 2010
Natural-Naturala Comarca Natural
Aurkibidea / Indice Urola Kosta / Urola Costa Kokapen planoa / Plano de situaci贸n Produktuen zerrenda / Lista de productos Aia Aizarnazabal Azkoitia Azpeitia Beizama Errezil Getaria Orio Zarautz Zestoa Zumaia Nekazalturismoak eta landa-etxeak Agroturismos y casas rurales Eskerrak / Agradecimientos
10 14 17 18 24 30 38 46 52 58 66 72 82 88 94 100
6
Sarrera Europan 2001ean egin zen inkesta baten arabera, hiritarrek nekazaritza politikaren inguruan dituzten lehentasunak elikagai osasuntsuak eta ziurrak ekoiztea eta ingurumena errespetatzea dira. Ustiapen txikiak eta ertainak babestea, landa eremuetako bizi baldintzak hobetzea edo nekazaritza ekoizpena kontsumitzaileen beharretara moldatzea ere lehenesten dituzte. Kontsumitzaileentzako mesederik handiena elikagai osasuntsuak eta ziurrak izatea da. Logikoa da jatorri izendapenak eta labelak dituzten produktu ziurtatu hauek garestiagoak izatea ekoizpen metodo intentsiboak edo/eta masiboak erabiliz ekoiztutako produktuak baino. Eustat-en arabera, Gipuzkoan lehen sektorearen eta landa eremuetako bizimoduaren garrantzia nabarmenagoa da Urola Kosta eskualdean, jarduera ekonomikoan pisu handiagoa duelako (% 2,2).
7
Urola Kostako Landa Garapeneko Programaren (2007-2013) diagnostikoan, gure eskualdeak lehiarako dituen abantailak agertzen dira: s 5ROLA +OSTAN NEKAZARITZA JARDUERA BESTE ESKUALDEETAN BAINO profesionalizatuago dago, eta kontserbatu ere hobeto egin da. s "ESTE ESKUALDEETAN BAINO HOBETO KONTSERBATU DA HERRI TXIkietako eta landa auzoetako kultura. s %SKUALDEKO AZPIEGITURAK HOBETZEN ARI DIRA s h'ETARIAKO 4XAKOLINAv JATORRI IZENDAPENA ZABALDU ETA ESkualdea lehen baino erreferenteago bihurtu da. s 'URE ESKUALDEAK AHAL HANDIA DU TURISMO ALDETIK ETA HORRI esker, landa eremuen ekonomia dibertsiďŹ ka daiteke.
8
Introducción Según se desprende de una encuesta realizada en Europa durante 2001, las prioridades de los ciudadanos respecto a la política agrícola son la producción de alimentos sanos y seguros, y el respeto al medio ambiente. Aspectos como la protección de las pequeñas y medianas explotaciones, la mejora de las condiciones de vida rurales, o la ayuda para la adecuación de la producción agrícola a las expectativas de los consumidores también forman parte de estas prioridades. El mayor beneficio para el consumidor es la provisión de alimentos sanos y seguros. Como es lógico, resulta inevitable que estos productos certificados mediante denominaciones de origen y lábeles, tengan un precio de venta mayor que otros que hayan sido obtenidos utilizando métodos de producción intensiva y / o masiva. Según fuentes del Eustat, el peso del sector y estilo de vida rural en Gipuzkoa es más evidente en la comarca de Urola Kosta, de acuerdo con su mayor aportación a la actividad económica (2,2%).
9
En el diagnรณstico del Programa de Desarrollo Rural de Urola Kosta 2007-2013 podemos citar las ventajas competitivas de nuestra comarca: s %N 5ROLA +OSTA LA ACTIVIDAD AGRARIA ESTร Mร S PROFESIONALIzada y se ha conservado mejor. s 3E HA CONSERVADO MEJOR LA CULTURA DE LOS MUNICIPIOS PEQUEร OS y los barrios rurales. s 3E ESTร TRABAJANDO EN LA MEJORA DE LAS INFRAESTRUCTURAS DE LA comarca. s %L EXTENDER LA DENOMINACIร N DE ORIGEN DE h'ETARIAKO TXAKOLIรฑaโ , le otorga referencialidad a la comarca. s .UESTRA COMARCA TIENE UN ALTO POTENCIAL TURร STICO %LLO PUEDE generar una diversi๏ฌ caciรณn econรณmica en el รกmbito rural.
Urola kosta 10
Eskualdea 11 udalerrik osatzen dute: Aia, Aizarnazabal, Azkoitia, Azpeitia, Beizama, Errezil, Getaria, Orio, Zarautz, Zestoa eta Zumaia. Eskualdeko gauza erakargarrienetako bat herrietako paisaia aniztasuna da. Kostaldeko zonan, Zumaiak bi museo eta bi hondartza ditu (Itzurungo hondartza labarren artean dago eta Gipuzkoako kostaldeko dotoreena da, beharbada). Getaria Elkano nabigatzailearen eta Balenciaga jostunaren jaioterria da, eta portuak eta Getariako arratoiak bere xarma badute. Zarautz turismo herri handia da, lurraldeko hondartza handienarekin eta ikusteko gauza askorekin. Oriok kale aldapatsuak ditu. Aian, naturan murgiltzen zara, Pagoetako parke naturalari esker. Barnealderago joanez gero, berriz, Zestoa duzu, multzo historiko-artistiko aipagarria duen herria, bereziki eraikin erlijiosoak eta ur termalen eta mineralen bainuetxea; duela gutxi zaharberritu eta modernizatu dituzte, gainera, bainuetxearen instalazioak.
Azpeitian, Loiolako santutegia dago, Jesusen Konpainia sortu zuen Inazio Loiolakoaren oroimenez eraikia; santutegira hainbat erromesaldi egiten dira eta santutegirako bisita Azpeitia eta Azkoitia herriak bisitatzeko ere aprobetxa daiteke, herri horietako alde zaharretan Erdi Aroko oihartzunak izango dituzulako eta gozogintzan ospetsuak direlako. Ezin aipatu gabe utzi, noski, barrualdeko Errezil edo Beizama, inguru osoan natura garbi-garbia duten herriak. Natura aldetik begiratuta, interes berezia duten zonen artean aipa daitezke Pagoeta-Ernio-Andatza naturagune babestuak eta interes natural berezia duten guneak, hala nola, Izarraitz eta Murumendi (Beizama). Plater sendoez, tradizionalez eta bertako produktuez eginiko sukaldaritzak leku nabarmena du Urola bailaran; bikainak dira bertako gaztak, ardikiak eta behikiak, hegaztiak, baxurako arrantza (hegaluzea eta antxoak), errezil sagarra (errege sagarraren barietatea), babarrunak eta barazkiak.
12
Urola kosta La comarca está formada por 11 municipios, Aia, Aizarnazabal, Azkoitia, Azpeitia, Beizama, Errezil, Getaria, Orio, Zarautz, Zestoa y Zumaia. Uno de los principales atractivos de esta zona es la gran variedad paisajística de sus poblaciones. En la zona de costa, Zumaia con sus dos museos y sus dos playas (la de Itzurun, entre acantilados, acaso sea la más hermosa del litoral de Gipuzkoa). Getaria, cuna de un navegante, Elkano, y un modisto, Balenciaga, con el encanto de su puerto y el `ratón de Getaria`. Zarautz, la gran población turística, con la playa más extensa del territorio y muchas cosas que ver. Orio, con sus calles empinadas. Aia, una inmersión en la naturaleza con el Parque Natural de Pagoeta. Y más al interior nos encontramos con Zestoa, municipio con un notable conjunto histórico-artistico, especialmente en sus edificios religiosos, y su Balneario de aguas termales y minerales, recientemente rehabilitado y modernizadas sus instalaciones.
El santuario de Loiola en Azpeitia, dedicado a la memoria de San Ignacio, fundador de la compañía de Jesús, objeto de numerosas peregrinaciones, y cuya visita puede extenderse a los municipios de Azpeitia y Azkoitia, cuyos cascos históricos nos llenan de ecos medievales y cuya repostería es famosa.También en el interior, pueblos rodeados de naturaleza casi vírgen como Errezil o Beizama.
Como zonas de especial interés naturalístico son destacables el Espacio Natural Protegido de Pagoeta-ErnioAndatza y los Espacios de Especial di (B i ) Interés Natural de Izarraitz y de Murumendi (Beizama). La cocina recia, tradicional, elaborada con los productos de la tierra, ocupa un lugar destacado en el valle del Urola. Ofrece sobre todo sus excelentes quesos, su carne de cordero y bovino, aves, pescado de bajura (bonito y anchoas), Errezil sagarra (una variedad de manzanas reineta), alubias y una gran muestra de hortalizas de primera calidad.
Kokapen planoa
14
Urola Kosta Gipuzkoa Lurralde Historikoko eskualde bat da eta bi azpieskualdez osatua dago: s +OSTA 'IPUZKOAKO ITSASERTZAREN ERDIALDEAN DAGO /RIA ETA 5ROla ibaien bokaleen artean. Udalerri hauek osatzen dute: Orio, Aia, Zarautz, Getaria eta Zumaia. s 5ROLA BERRIZ 5ROLA IBAIAREN ERDIALDEKO ETA BEHEALDEKO ARROAN dago. Udalerri hauek osatzen dute: Azkoitia, Azpeitia, Beizama, Errezil, Zestona eta Aizarnazabal.
Plano situación Urola Kosta es una comarca del territorio histórico de Gipuzkoa. Está formada por dos subcomarcas a su vez: s ,A #OSTA QUE ES EL TRAMO CENTRAL DE LA COSTA de Gipuzkoa, situado entre las desembocaduras de los ríos Oria y Urola. Incluye los municipios de Orio, Aia, Zarautz, Getaria y Zumaia. s %L 5ROLA QUE ES LA CUENCA MEDIA Y BAJA del río Urola. Incluye los municipios de Azkoitia, Azpeitia, Beizama, Errezil, Zestoa y Aizarnazabal.
15
16
Produktuak / Productos 4XERRIKIA Cerdo
Kontserbak Conservas
Arrautzak Huevos
Marmelada Mermelada
Ekologikoak Ecol贸gicos
Amuarraiak Truchas
Sagardoa Sidra
Landareak Plantas
4OMATEA Tomate
Gazta Queso
Fruta Frutas
Eztia Miel
4ZAKOLINA Txakoli
Barazkiak Verduras
Artisau-ogia Pan artesano
Salmenta puntuak / Puntos de venta Baserrian En el caser铆o
Dendetan En tiendas
Azoketan En ferias
Online En internet
17
Aia
Aia
Aia 20
Aia, lursailez, Gipuzkoako herririk handienetarikoa dugu, bere mugak menditik itsasoraino iritsiz. Bere 1.959 biztanleak hamaika auzotan banatzen dira, Pagoetako magalean kokatutako gune nagusia den Aiatik hasi eta Laurgain, Urdaneta, Altzola, Andatza, Santio Erreka, Elkano, Olaskoegia, Arrutiegia, Kurpidea, Iruretaegia eta Etxetaballa guneekin jarraituz. Aiak, ondare kultural interesgarria du: eliza, ermita, dorretxe, baserri, burdinola, errota, karobi, elurzulo. Guzti hauek, pasatako denboretara itzultzen gaituzte, bizitzeko eta natura ulertzeko modu desberdin d bat erakutsiz.
A es uno de los pueblos más extensos de Gipuzkoa, Aia abarcando tanto zonas de montaña como de costa. ab Sus 1.959 habitantes están repartidos entre el casco Su que se encuentra situado en las faldas del monte Paqu goeta y en sus 11 barrios diseminados por otros tantos montes y valles: Laurgain, Urdaneta, Altzola, Anmon datza, Santio, Elkano, Olaskoegia, Arrutiegia, Kurdatz pidea, Iruretaegia y Etxetaballa. pidea Aia posee pos un interesante patrimonio cultural: iglesias, ermita mi t s, humilladeros, hum mitas, casas torre, caseríos, ferrerías, molinos, caleros nevero ca caleros, neveros... Todo ello nos habla de un tiempo pasado, de otras formas de vida y de otras formas de entender la naturaleza.
Azokak eta jaiak
Pagoetako Parke Naturala Pagoetako Parke Naturala 1998. urtean izendatu zuten. Iturraran baserria dugu Parke honen erdigune, bai informazio gune eta Museo gisa. Eskeintzen dizkigun beste aukeren artean, Lorategi Botanikoa, Agorregiko Burdinola (XVIII. Mendekoa), Erlategia edota hainbat ibilaldi ditugu. Natura, paisaia, kultura, arkeologi eta etnografia aldetik aberastasun izugarria gordetzen du.
Parque Natural de Pagoeta Fue declarado Parque Natural en 1998. El Caserio Iturrarán, funciona como Centro de Información y Museo del Parque. El Jardín Botánico de Iturrarán, el Colmenar Didáctico, el Complejo Ferro-molinero de Agorregi (S. XVIII), o la posibilidad de realizar paseos guiados... son algunas de las posibilidades que se ofrecen aquí. El Parque cuenta con un patrimonio naturalístico, paisajístico, histórico, arqueológico y etnográfico muy valioso.
APIRILA 3. ASTEBURUA – 3er FIN DE SEMANA ABRIL: Landare Berezien Azoka – Feria de Plantas de colección MAITZA / MAYO: Asentzio Feria / Feria de la Ascensión. EKAINAK 24 JUNIO: San Juan jaiak Iturriotzen / Fiestas de San Juan en Iturriotz EKAINAK 29 JUNIO: Andatza eta Elkano auzoetan San Pedro jaiak / Fiestas de San Pedro en los barrios de Andatza y Elkano. UZTAILAK 25 JULIO: Santio Erreka auzoko jaiak / Fiestas del barrio de Santio Erreka. ABUZTUAK 6-10 AGOSTO: Zaindariaren jaiak / Fiestas patronales. IRAILAK 29 SEPTIEMBRE: Laurgain auzoan San Migel jaiak / Fiestas de San Miguel en el barrio Laurgain. AZAROAK 11 NOVIEMBRE: Urdaneta auzoan San Martin jaiak / Fiestas de San Martín en Urdaneta. AZAROAK 18 NOVIEMBRE: Altzola auzoan San Roman jaiak / Fiestas de San Roman en Altzola.
www.aiako.com
Aia
APIRILA / ABRIL: Txakoli eguna.
21
Ekoizleak / Productores
Aia
Agerreburu Gaztak
22
Aia, Agerre-buru baserria, Kurpidea auzoa 943 83 42 01 - 607 18 94 42
Aiakoana S.L. Aia, Andatza auzoa - 943 24 01 07 maideraiakoa@yahoo.es - www.aiakoana.com
Barandiaran, Agustin Aia, Malkarte baserria, Urdaneta auzoa - 943 46 17 06 malkarte@gmail.com
Burnienea Aia, Otzarreta baserria - Urdaneta auzoa 630 375 720 - 606 525 705 burnienea@gmail.com
Goiabe sukaldea Aia, Elkano auzoa 25 - 943 58 08 32 goiabio@euskalherria.org
Izeta Sagardotegia
Liceaga Azcue, Ramon Aia, Sartalde kalea z/g - 652 643 844 euskalgazta@gmail.com
Orortegi Gaztak Aia, Orortegi baserria – Arrutiegia auzoa 943 83 08 04 - 656 773 368 orortegi-carmen@hotmail.com
Satxota Sagardotegia Aia, Satxota baserria– Santiago auzoa 3 - 943 835 738 - 667 635 618
Zudugarai Aia, Zarautz-Aia bidea, Laurgain auzoa - 943 83 03 86 txakolizudugarai@euskalnet.net www.txakolizudugarai.com
Aia
Aia, Izeta baserria – Urdaneta bidea 943 13 16 93 - 659 963 160 sidreriizeta@hotmail.com - www.izetasagardotegia.com
23
Aizarnazabal
Aizarnazabal 266
Aizarnazabal Errometarrek beren arrastoa utzi zuten Aizarnazabalen, eta horren adierazgarri Iraeta auzotik gertu dagoen zubia dugu. Bere egituran sei begi dituen Gipuzkoako bakarra da. Herrigunean, 2009 urtean bukatu zen LAUBURU Erabilera anitzeko gunea dugu, estilo modernoa duena, baita ere Udaletxea eta San Migel Eliza Nagusia nabarmendu behar dira, Eliza XVI. mendean eraiki eta XVII.ean berritua. Landa giroko eliza da,, bi alboetan kapera banarekin, eta kanpandorre bitxia duena. Bere hormak harlanduzkoak dira, eta barruan barroko estiloko erretaula du, XVI. mendeko zilarrezko kustodio bat duena. Etxabe auzoan, Etxabe Jauregia ere nabarmendu behar da, Baltasar Etxaberen jaiotetxea, kargu oďŹ zialak bete zituen pertsonaia. Herrian hainbat leinuetxe ere badira, Atristain baserria, Resusta Goikoa, Bekoa eta Enbil. Landa-auzoak, berriz, Zubialde, Etxabe, Mugitzagaina eta Saiatz.
Azokak eta jaiak
UZTAILAK 10 JULIO: San Cristobal
Los romanos dejaron su estela en Aizarnazabal y prueba de ello es el puente sito cerca del barrio Iraeta. Es el único en Gipuzkoa que dibuja seis ojos en su estructura. En su núcleo urbano destacan el edificio multifuncional LAUBURU finalizado en el 2009, de estilo moderno, el Ayuntamiento y la Iglesia Parroquial de San Miguel, construidaa en el VII. siglo XVI y remodelada en el XVII. Templo de tipo rural, con dos ca-pillas laterales y destacando su original Torre-Campanario. Sus muros son de piedra de sillería y, en su interior, se puede apreciar un retablo de estilo barroco que contiene una custodia de piata del siglo XVI. También destaca el Palacio de Etxabe, lugar de nacimiento de Ball tasar de Etxabe, personaje quee ocupó los cargos oficiales. En los términos del municipio se ubican varias casas solariegas como Atristain, Resusta Goikoa, Bekoa y Enbil. Barrios Rurales: Zubialde, Etxabe, Mugitzagaina y Saiatz.
UZTAILAK 25 JULIO: Idi probak / Arrastre de piedra. IRAILAK 29/30 SEPTIEMBRE: San Miguel. Sagardo eta gazta lehiaketa. Asto karrerak / Concursos de sidra y de queso. Carrera de burros.
Interesguneak - Erromatar zubia / Puente romano. - Udaletxea / Casa Consistorial. - Lauburu erabilera anitzeko gunea / Edificio multifuncional Lauburu.
www.aizarnazabal.net
Aizarnazabal
MAIATZAK 8 MAYO: Mikel Txiki. Zaindariaren jaiak / Fiestas patronales.
27
Ekoizleak / Productores Aizarnazabal
Aitzeta S.C. Aizanazabal, Etxabe Goikoa baserria 676 570 491 aitzetabarazki@euskalnet.net
Ekoigoa
28 Aizarnazabal, Beheko etxe zaharra baserria 943 14 83 86 - 656 737 280 ekoigoa@euskalnet.net
29
Aizarnazabal
Azkoitia
Azkoitia 32
Azkoitia Landa eremu asko ditu eta, bere paisaian, txukun zaindutako baserriak daude han-hemenka. Kultura ondare inportantea du; benetako elementu euskaldunak eguneroko bizitzan azaltzen dira, azken urteotan sartu diren aire abangoardista berriekin nahastuta. Azkoitia herria Gipuzkoako barnealdearen eta kostaldearen arteko merkantzien eta pertsonen komunikazioa indartzeko sortu zen, hain zuzen ere, 1324 inguruan. Azoka asteazkenetan izaten zen aurrena eta larunbatetan ondoren. Gaur egun, berduraplazan eguneroko jardunak jarraitzen badu ere, ostiral arratsaldeak eta larunbat goizak egun bereziak jarraitzen dute izaten jendearentzat elkartzeko; gure produktuez gozatzera gonbidatzen zaitu, giro atsegin batean. Azokaren eraikina bera ikur arkitektoniko bat da. Ibai gainean eta herriko plazan egonik, itxura bereziko eraikina da, Florentziako Vecchio zubiaren antza duena.
MAIATZEKO 3. IGANDEA / 3er DOMINGO DE MAYO: Tokiko merkataritzako produktuen erakusketa eta salmenta / Exposición y venta de productos agrícolas locales.
Azkoitia cuenta con numerosos enclaves rurales y un paisaje salpicado de CUIDADOS hBASARRISv ,A 6ILLA PRESENTA un importante patrimonio cultural, en donde lo genuinamente vasco se hace realidad en su vida cotidiana, entrelazándose con nuevos aires de vanguardia incorporados en los últimos años. Villa surgida precisamente para reforzar, allá por 1324, la comunicación de las mercancías y de las personas, del interior de Gipuzkoa con la costa. Actualmente perdura la activiDAD DIARIA EN hLA PLAZA DE VERDURASv pero hoy, un sábado por la mañana y un viernes por la tarde, siguen siendo días especiales de encuentro, que nos invitan a disfrutar y a saborear nuestros productos, en el eespecial ambiente que las rodean. El propio edificio del m mercado es un emblema arquitectónico. SSu situación encima del río, y en la Plaza Pl de la Villa, al estilo dell pu ppuente entee V Vecchio ecc de Florencia, singular le dan le dan uuna naa sing gul ulaar imagen.
AGOSTO 17 AGOSTO: Ganadu erakusketa eta produktuen salmenta / Exposición de ganado y venta de productos. ANDRAMARIK. AZAROKO AZKEN IGANDEA / ULTIMO DOMINGO DE NOVIEMBRE: Eskulangintzako eta nekazaritzako produktuen erakusketa eta salmenta / Venta de productos de artesanía y agricultura. SAN ANDRESAK.
Interesguneak - Jorge Oteiza frontoiak / Frontones Jorge Oteiza. - Santa Mª la Real parrokia / Parroquia Santa Mª la Real. - Hainbat jauregi / Numerosos palacios (Intsausti, Balda, Etxe-Beltz…).
www.azkoitikoudala.com
Azkoitia
Azokak eta jaiak
33
Ekoizleak / Productores
Azkoitia
Agerre Azkoitia, Agerre baseria – Santa Kruz auzoa 943 85 33 30 www.landagarre.com info@landagarre.com
Balentzixa 34 4 Azkoitia, Balentzixa baserria - 943 85 33 18
Epelarre Azkoitia, Epelarre baserria - 943 85 21 89
Erribera Azkoitia, Erribera baserria - 943 85 29 25
Ipintza Azkoitia, Ipintza baserria 943 85 28 55
Azkoitia, Korta baserria - 619 615 217
Korteta Azkoitia, Korteta baserria - 943 85 30 51
Mokoroa Azkoitia, Mokoroa baserria. Izarraitz auzoa 943 85 34 29 - 652 700 230 igorosabel@hotmail.com
Nordekua S.C. Azkoitia, Nordekua baserria - 943 85 22 35
Oixon Azkoitia, Oixon baserria - 943 85 04 42
Azkoitia
Korta
35
Azkoitia
Juan Mari Eizaguirre (Ondarru) San Juan Zahar
36 6
Azkoitia, San Juan Zahar baserria 943 85 21 33 sanjuanzahar@hotmail.com
Osa LarraĂąaga, Blanca Nieves Azkoitia, Zabaleta-berri baserria, Urrategi auzoa 943 58 10 01
Santa Kutz Azkoitia, Santa Kutz baserria - 943 85 24 16
Uzin Gonzalez, Jose MÂŞ Azkoitia, Kurutzia baserria - 943 85 11 14 jmuzin@gmail.com
Zumeta Azkoitia, Zumeta baserria - 943 85 34 57
37
Azkoitia
Azpeitia
Azpeitia 400
Azpeitia Loiolako santutegi barrokoa oso ezaguna da; zirkulu formako oina eta kupula ikusgarria dauzka. Loiolatarren Erdi Aroko dorretxean jaio zen Loiolako San Ignazio, den euskaldunik unibertsalena. 4RENAREN %USKAL -USEOAN %UROPAKO TREN BILDUMA ONENETAKO bat daukate. %ZINBESTEKOA DA hINAZIOv OSPETSUAK DASTATZEA )NAZIOAK HOSTOREZKO TARTALETAK DIRA ALMENDRA KREMAZ BETEAK hFORMULA BEREZIA REZIAv DUTE DUTE ETA ETA HOR HORREK EMATEN DIE DAUKATEN ZAPORE BEREZI eta paregabea. Landa au auzoak: OĂąatz, Izarraitz, Loiola, Elosiaga, Eizag Eizagirre, Odria, Aratz-Erreka, Nuarbe, Urrestilla tilla, Matxinbenta. Ber Bertako produktuen azoka egiteko gune bat dago. Azoka egunero egiten dute baina astea astearte eta ostiral arratsaldeetan ibiltzen da jende gehien. Ganad Ganadu feria hileko hirugarren asteazkenean egiten du dute.
Azokak eta jaiak URTARRILAK 19/20 ENERO: San SebastiĂĄn. Danborrada / Tamborrada
UZTAILAK 25 JULIO: Baserritarraren eguna / DĂa del baserritarra. UZTAILAK 30 JULIO / ABUZTUAK 2 AGOSTO: Zaindariaren eguna / Fiesta patronal.
Es muy conocida por el santuario de Loiola, construcciĂłn barroca de planta circular y rematada por una espectacular cĂşpula. En la casa-torre medieval de los Loiola naciĂł San Ignacio de Loiola, el vasco mĂĄs universal. El Museo Vasco del Ferrocarril cuenta con una de las mejores colecciones de trenes de Europa. Es obligatorio degustar los famosos hIGNACIOSv %S UNA TARTALETA DE HOJALdre rellena con crema de almendra y CON UNA hFĂ˜RMULA ESPECIALv QUE LE DA ese sabor Ăşnico e inconfundible. Barrios Rurales: OĂąatz, Izarraitz, Loiola, Elosiaga, Eizagirre, Odria, Aratz-Erreka, Nuarbe, Urrestilla, Matxinbenta. Tiene un espacio para el mercado con productos autĂłctonos que se celebra diariamente y con especial incidencia los martes y los viernes por la tarde.Feria de ganado, tercer miĂŠrcoles de cada mes.
IRAILA SEPTIEMBRE: Erdi Aroko azoka / Feria Medieval URRIA/ OCTUBRE: Ardoaren eguna / DĂa del Vino. ABENDUAK 21 DICIEMBRE: Santo TomĂĄs
Interesguneak - Loiolako basilika / BasĂlica de Loyola. - Trenaren museoa / Museo del Ferrocarril. - Olatz baseliza / Ermita de Olatz. - Soreasuko San Sebastian parrokia / Parroquia de San SebastiĂĄn de Soreasu.
www.azpeitia.net
Azpeitia
Inauteriak / Carnavales.
41
Ekoizleak / Productores
Azpeitia
Agirre Sarasua, Ignazio
42 2
Azpeitia, Enparan-gain baserria - 629 421 314 agirre@gmx.es
A単ota Sagardotegia Azpeitia, Elosiaga auzoa, Urraki bidea 943 81 20 92 - a単otasagardo@terra.es
Ardi-Gazta S.Coop. Azpeitia, landeta auzoa 943 15 05 18 - 666 73 04 31 mcalberdi@abelur.net
Arrizabalaga Balenziaga, Arantxa Azpeitia, Berrosueta torre baserria - 943 85 10 82
Artetxe Barrenetxe, Sebastiana !ZPEITIA 4XARABARREN BASERRIA n 5RRESTILLA AUZOA 943 81 27 65
Azpeitia, Iturbide baserria - 943 81 22 16
Bildotxola Azpeitia, Urreta-txiki baserria, Elosiaga auzoa 943 15 12 18
Errazkin Artetxea, Jose Azpeitia, Beristain baserria, Elkano auzoa 943 85 23 25
%SCRIBANO 2UIZ DE LA 4ORRE ,UIS -IGUEL %TXAIZ :AHAR Azpeitia, Etxaiz-zahar baserria, O単atz auzoa 943 81 68 70 - 676 996 091
Goenaga Mendizabal, Jose Luis Azpeitia, Ormaetxe baserria - 943 81 15 30
Azpeitia
Azkue Iraola, Milagros
43
(Haunditi) Agirre Etxeberria, Xabier
Azpeitia
Azpeitia, Haunditi baserria, Urrestilla auzoa 687 977 174 - xabier.agirre@bizkaia.net
44 4
Landa Bereciartua, Josefa Azpeitia, Etxarreta baserria - 943 81 49 47
LarraĂąaga Orbegozo, Jose Luis !ZPEITIA 4XANTON BASERRIA MINE HOTMAIL COM
Mauri arrautzak Azpeitia, Mauri baserria- Elosiaga auzoa - 943 85 27 77
Negutoki Azpeitia, Uresaundi baserria 426- Elosiaga auzoa 943 15 05 80 - 679 695 766
Otegi Altamira, Arantxa Azpeitia, Uresaundi baserria 426- Elosiaga auzoa 943 81 00 91 - uresaundi@hotmail.com
Orbegozo Agirre, Ageda Azpeitia, Ule baserria - 943 81 05 31
Azpeitia, Premietxeberri baserria - 943 81 55 56 - 619 723 792 premietxeberri@hotmail.com
Unanue Albizuri, Oihana !ZPEITIA 4XARIBAR unanueo@hotmail.com
Urkizu Azpeitia, Urkizu ustiategia, Loiola auzoa - 943 08 05 40 - 685 759 102 amaia@lbsolutions.es - www.urkizu.es
Zubizarreta Salegi, MÂŞ Luisa Azpeitia, Beristain baserria - 647 402 810 - tsesaiz@gmail.com
Xoxote gazta Azpeitia, Berastegi baserria - 943 81 46 53 - 628 283 258 xoxote@xoxote.com - www.xoxote.com
Azpeitia
Premietxeberri S.C.
45
Beizama
Beizama 4 48
Beizama Gipuzkoako Lurralde Historikoko bigarren udalerririk garaiena da. Baso berdez eta zelai zabalez inguratua dago eta duen ingurune naturala Gipuzkoa barnealdeko herri txiki honen gauzarik erakargarrienetako bat da. Udal barrutia egokia da era askotako mendi ibilaldiak egiteko, erosoak nahiz gogorrak, oinez nahiz bizikletaz. Beizamako herrigunea eliza, udaletxe eta pilotalekuaren inguruan dagoen etxe multzo txiki batek osatzen du. Gainerako beizamarrak hainbat auzotan bizi dira: Aginamendi, Amenabar, Baztarkalaldea, Ilarraldea, Urdanpileta eta Nuarbe. Herrian bada ingurune naturala ezagutzeko zentro bat, eta baita udal ostatu bat ere, 50 pertsona baino gehixeago sartzeko modukoa.
Azokak eta jaiak
Udaberriko festa / Fiesta de primavera. San Isidro.
Beizama es el segundo municipio situado a mayor altitud en el territorio histórico de Gipuzkoa. Rodeado de verdes bosques y extensas praderas, su entorno natural es uno de los principales atractivos de este pequeño pueblo del interior de Gipuzkoa. Su terreno es apto para realizar rutas montañeras de diversos niveles de dificultad, tanto a pie como en bicicleta. El núcleo del pueblo de Beizama es un pequeño grupo de casas agrupado en torno a la iglesia, el ayuntamiento y el frontón. El resto de la población del municipio se distribuye entre varios barrios: Aginamendi, Amenábar, Baztarkalaldea, Ilarraldea, Urdanpileta y Nuarbe. Existe un centro de descubrimiento del medio natural en el pueblo, así como un albergue municipal con capacidad para algo más de 50 personas.
San Juan Sua.
Beizama
EKAINAK 29 JUNIO: San Pedro. Zaindariaren eguna / Fiesta patronal.
Udazkeneko festa / Fieta de otoño. San Lorentzo.
Interesguneak - San Pedro parrokia / Iglesia parroquial de San Pedro. - Udaletxea / Casa consistorial. - Bakardadearen baseliza / Ermita de la Soledad. - San Lorentzo baseliza / Ermita de San Lorenzo.
www.beizama.net
49
Ekoizleak / Productores
Beizama
Otaegi Labaka, Patxi
50
Beizama, Arreta baserria 943 81 59 51 - 670 784 586 arreta@artzai-gazta.net
51
Beizama
Errezil
Errezil
Errezil 544
Errezil, Ernio mendiaren magalean, sagarrez eta ermitaz betetako landa eremuko bailara da. Ernio bidean derrigorrezkoa da h'IPUZKOAKO BALKOIANv GELDITZEA IZAN ERE BERTATIK LURRALDEAren zati handia ikus baitaiteke. Erniok eta Gazumek osatutako mendigunea mende askotan izan zen artzaintzarako gune eta trashumantziarako pasadizo. Ernioren magalean Zelatungo zelaiak ditugu, eta zelai horietan iraileko igande guztietan erromeriak egiten dira. Herriko nekazaritzaren produktu nagusia errege-sagarraren bertako barietate bat da, errezil sagar izenez ezagutzen dena. Abenduan errezil sagarraren eta honekin egindako produktuen (postreak, sagardoa...) inguruko azoka bat egiten da. Landa auzoak: Ezama, Ibarbia, Letea, Erdoizta, Sta. Marina, Arzallus.
Azokak eta jaiak MAIATZAK 15 MAYO: San Isidro Nekazaria / San Isidro Labrador.
Al pie del monte Ernio, Errezil es un valle rural lleno de manzanos y ermitas. Camino del monte Ernio, es preciso detenerse en ‘el balcón de Gipuzkoa’, puesto que desde él se domina con la vista buena parte del territorio. El macizo que conforman los montes Ernio y Gazume fue durante siglos zona pastoril y de paso para la trashumancia. En la falda del Ernio se encuenn tran las campas de Zelatun donde, los domingos de setiembre, se celebran animadas romerías. El producto estrella de la agricultura local es una variedad local de la manzana reineta, conocida como Ibarbi Sagarra o Errezil Sagarra. e En diciembre se celebra en Errezil una feria que gira en torno a este producto cto y sus derivados (postres, sidra, etc.). Barrios Rurales: Arzallus, Erdoizta, Ezama, Ibarbia, Letea, Sta. Marina, Arzallus.
IRAILAK 28 SEPTIEMBRE: Santo Domingo Erkizia AZAROAK 11 NOVIEMBRE: San Martín. Zaindariaren jaia / Fiesta patronal. ABENDUKO LEHENENGO IGANDEA / PRIMER DOMINGO DE DICIEMBRE: Errezilgo azoka/ Mercado de Errezil
Interesguneak - Ernio mendia / Monte Ernio. - San Martin Eliza Nagusia / Iglesia parroquial de San Martín. - Udaletxea / Casa consistorial.
www.errezil.net
Errezil
EKAINAK 13 JUNIO: San Antonio
55
Ekoizleak / Productores
Errezil
Aitzarte S.C.
56 6
Errezil, Aitzarte Haruzkoa baserria 943 81 52 24 - 626 414 111
Aizpurua, Jose Antonio Errezil, Mugarrieta baserria - 943 81 57 74
Añoia ESNEA
MAK
Errezil, Añoia baserria 618 628 368 - anoia@euskalerria.org
Galarraga Goena Errezil, Galarraga Goena baserria, Ibarbia auzoa 650 681 595 - galarragagoena@euskalherria.org
'ALARRAGA 4OLEDO "EGO×A Errezil, Galarraga baserria 943 15 12 34 - 655 719 012
Granada Erreka Errezil, Granadaerreka bidea 943 05 03 51 - 943 81 53 55
Errezil
Irure Errezil, Irure txiki baserria, Letea auzoa 943 50 00 01 - 675 711 907 irurebaserria@gmail.com
Jone Irulegi Amenabar y otros S.C. Errezil, Udaletxe behean 943 15 12 36 - 628 299 108
Katran Errezil, Arzallus berri (Katran) baserria 943 81 05 73 - 696 287 122
Zugasti, Ignacia Errezil, Aranguren baserria 943 15 05 03
57
Getaria
Getaria 6 60
Getaria Juan Sebastian Elkano itsasgizonaren eta Cristobal Balenciaga jostunaren jaioterri eta txakolinaren sorterri izateagatik da ezaguna Getariako herria. Arraina parrillan egiten duten jatetxeek ospe handia dute. 4XAKOLINAREN JATORRI DEITURA 'ETARIAKOA DA TXAKOLINA BERTAKO mahatsekin egiten dute, kontu handiz. Bisitariei alde zaharrak ematen die atentzioa. San Salbatore elizaren azpitik pasatzen den eta Kale Nagusia porturako eskailerekin lotzen duen du kalea deigarria eta oso ezaguna da. Getaria, tradizioz, marinel herria da. Ehunka urtean bale harrapake rrapaketak garrantzi handia izan zuen herriko ekonomian. San Anton A mendia, hau da, Getariako arratoia, parke natura natural interesgarria da. Landa auzoak: Askizu, San Prudentzio, Meaga, Eitzaga.
Azokak eta jaiak
Pueblo costero conocido por ser la localidad natal de Juan Sebastián Elcano y el modisto Cristóbal Balenciaga y patria del txakoli Son famosos sus restaurantes de pescado a la parrilla. Da nombre a la denominación de origen del txakoli, elaborado cuidadosamente con uvas autóctonas. Para el visitante destaca su casco antiguo. Es llamativo y muy conocido un pasadizo que pasa bajo la iglesia de San Salvador y que une la Calle Mayor con las escaleras que llevan al puerto. La vocación marinera ha sido tradicional en Getaria. Durante cientos de años la caza de ballenas tuvo una gran importancia en la economía de la villa. El Monte San Antón, conocido como Ratón de Getaria, constituye un interesante parque natural. Barrios Rurales: Askizu, San Prudentzio, Meaga, Eitzaga.
ABUZTUAK 6 AGOSTO: Salbatore eguna. Zaindariaren eguna. / San Salvador. Fiesta patronal LAU URTERO (2013KO ABUZTUA) / CADA 4 AÑOS (AGOSTO 2013): Juan Sebastian Elkanoren lehorreratzearen antzezpena / Recreación del desembarco de Juan Sebastián Elcano.
Interesguneak - Balenciaga museoa / Museo Balenciaga. - San Salbatore eliza / Iglesia de San Salvador. - San Anton mendia (Getariako arratoia) / Monte San Antón (“Ratón de Getaria”). - San Prudentzio baseliza / Ermita de San Prudencio.
www.getaria.net
Getaria
URTARRILAK 17 ENERO: San Anton eguna, eta azkeneko urteetan txakolinaren eguna ospatzen da / Día del txakoli. San Antón.
61
Ekoizleak / Productores
Getaria
Agerre
62 2
Getaria, Agerre baserria - Askizu auzoa 943 14 04 46 - txakaguerre@terra.es
Agerreberri Gaztak Getaria, Agerreberri baserria - Askizu auzoa 673 933 450
Aizpurua Getaria, Meagas bidea 943 14 06 96 - 943 58 09 22
!KARREGI 4XIKI 'ETARIA !KARREGI 4XIKI BASERRIA !KARREGI AUZOA 689 035 789 - lasaldeelkartea@hotmail.com
Alikante Getaria, Alikante baserria - 943 14 06 41
Ameztoi
Aroa S.C. Getaria, Jaime Burgaña. San Prudentzio 943 14 02 89 - 635 755 376 www.aroasc.com - jaime@aroasc.com - cristina@aroasc.com
Eitza Getaria, Eitza baserria 6 943 14 01 97
Etxetxo Getaria, Etxetxo baserria – San Prudentzio auzoa 943 14 00 85 - oier@etxetxo.com - www.etxetxo.com
Ezkurtxerri S.L. Getaria, Eguzkitza baserria – Meagas auzoa 943 240 125 - 690 260 783 - ezkurtxerri@ezkurtxerri.com
Getaria
Getaria, Eitzaga auzoa 10 - 943 14 09 18 ameztoi@txakoliameztoi.com www.txakoliameztoi.com
63
Gaintza
Getaria
Getaria, Gaintza baserria- San Prudentzio auzoa 943 14 00 32 - josebalazkano@gmail.com www.txakoligaintza.com
GaĂąeta Getaria, Agerre Goikoa baserria 943 14 01 74 - gainetatxakolina@gmail.com
64 4
Giez Berri, S.L. Getaria, Igarategi, 42 - San Prudentzio auzoa 943 14 09 92 - giezberri@euskalnet.net
Gorostiaga Hermanos CB Getaria, Portua 23 - 943 14 01 07
Itsasmendi gutiziak – Larrairi S.L. Getaria, Kaia z/g 943 14 09 93 - 649 910 185 maisor@maisor.com - www.maisor.com
Salanort S.L.
4XOMIN %TXANIZ Getaria, Ametsmendi 21 943 14 07 02 - txakoli@txominetxaniz.com www.txominetxaniz.com
Ulacia Getaria, Meagas bidea 943 14 08 93 - nicolasulacia@euskalnet.net
Urki Getaria, Urkidi baserria, Askizu auzoa 943 14 00 49 - 607 732 873 garaian@hotmail.com - info@urkitxakolina.com www.urkitxakolina.com
Ziarre Getaria, Ziarre baserria 609 917 251
Getaria
'ETARIA 0ORTUA 4XORITONPE 943 14 00 36 - info@salanort.com www.salanort.com
65
Orio
Orio
Orio 6 68
Orio, naturaren ikuspegitik ingurune zoragarria duen herri arrantzalea dugu. Orio ibaiak itsasoarekin bat egiten duen gunean dago, mendi berde ederren magalean eta horregatik da Orio urdina eta berdea. Bi hondartza eder ditu; Oribarzar eta Antilla, eta paisaiaz gain bisitariei bere Alde Zaharraren historia eta xarma eta kaiaren arrantzale kutsua ere eskaintzen dizkio. Orioko kaleetan barrena ibiliz gero, berehala konturatuko da bisitaria gastronomiak aparteko garrantzia duela hemen. Hanhemenka, toki gordeetan, parrillak ikusiko ditu, arraina eta haragia ikatzarekin erretzeko prest. Bisiguaz gain, maila handiko eskaintza egiten dio herriak aho sabaia gozatu nahi duenari. Arraunak Orion tradizio handia du eta baita jarraitzaile asko ere.
Azokak eta jaiak
EKAINAK 28 JUNIO / UZTAILAK 1 JULIO: San Pedro. Zaindariaren jaia / Fiesta patronal.
Orio, villa marinera situada en un enclave privilegiado donde confluyen el mar, el río y la montaña en un paisaje sin igual. Un lugar pintoresco con un especial atractivo que ofrece a sus visitantes la historia de su Casco Histórico, el sabor marinero de su puerto y el marco incomparable del río Oria en su desembocadura en el Mar Cantábrico con sus maravillosas playas Antilla y Oribarzar, rodeadas de montañas. Paseando por las calles de Orio se comprueba de inmediato el valor que la gastroalinomía tiene en esta localiilla es el dad. El besugo a la parrilla plato rey en Orio. Y el que ha dado a conocer los restaurantes de la localidad: pero aparte del besugo, los amantes de la buena mesa, encuentran una variada oferta de gran calidad. El remo goza en Orio de una gran afición y de una muy larga tradición.
UZTAILAK 15-18 JULIO: Bisiguaren festa / Fiesta del besugo. URRIAK 2-3 OCTUBRE: Txuletaren festa / Fiesta del chuletón. AZAROAK 11 NOVIEMBRE: San Martin auzoko jaiak / Fiestas del barrio San Martín. ABENDUAK 6 DICIEMBRE: San Nicolas.
Interesguneak - San Nicolas de Bari eliza / Iglesia de San Nicolás de Bari. - Goiko Kale, gune historikoa / Goiko Kale, el casco histórico. - San Martin baseliza / Ermita de San Martín.
www.oriora.com
Orio
MAIATZAK 9 MAYO: Artisautza azoka / Feria de artesanía.
69
Ekoizleak / Productores
Orio
Itsasmendi gutiziak – Larrairi S.L. Orio, eusko gudari 5 943 24 87 74 maisor@maisor.com - www.maisor.com
Oliden Lopez de Zubiria, Jose Andres 70
Orio, Anesta baserria - Botaleku auzoa 943 83 54 53 - 619 652 352
71
Orio
Zarautz
Zarautz 744
Zarautz Zarautz Gipuzkoako kostaren erdialdean dago eta herri turistikoa da. Zarauzko hondartza Euskal Herriko luzeena eta Kantauri ITSASOKO LUZEENETAKO BAT DA HORREGATIK ESATEN ZAIO hHONDARTZEN ERREGINAv Isabel II. erreginak Narros Jauregian igarotzen zuen udara. Hondartzaren mendebaldeko ertzean, golf zelai baten inguruan, IĂąurritzako biotopo babestua dago. Zarautz leku oso egokia da tokiko gastronomia dastatzeko. Zonan txakolina egiteko 100 hektarea inguru mahasti daude. 4XAKOLINA EDOZEIN JAKIREKIN EDATEKO APROPOSA DA BATIK BAT PINtxoekin; Zarauzko tabernetan pintxoak jatea ezinbestekoa da. ,ANDA AUZOAK 4ALAIMENDI 5RTETA Egunero azoka. Hilabetero azoka bereziak.
Azokak eta jaiak EKAINAK 25 / 27 JUNIO: San Pelaio. Zaindariaren eguna. / Fiesta patronal.
Zarautz es una villa turística situada en el centro de la costa de Gipuzkoa. La playa de Zarautz es la más extensa del País Vasco y una de las más largas del Cantábrico; por esta razón ES CONOCIDA CON EL SOBRENOMBRE DE h,A Reina de las Playas”. El Palacio de Narros fue lugar de veraneo de la reina Isabel II. En el extremo oriental de la playa, rodeando un campo de golf, se encuentra el biotopo protegido de Iñurritza. Zarautz, localidad costera y turística por excelencia, es un lugar idóneo para degustar la gastronomía local. Esta zona acoge unas 100 hectáreas de viñedos para txakoli, adecuado como acompañamiento de cualquier plato y EN ESPECIAL DE LOS FAMOSOS hPINTXOSv QUE el turista podrá degustar en los bares de Zarautz. Barrios Rurales: Talaimendi, Urteta. Mercado diario. Ferias mensuales.
IRAILAK 9 SEPTIEMBRE: Euskal Jaia
Zarautz
JAVIER LUCAS
ABUZTUAK 14 / 17 AGOSTO: Ama Birjinaren jaiak. / Fiestas de la Virgen.
Interesguneak
75
- Hondartza eta itsasaldeko pasealekua / Playa y paseo marítimo. - Arkeologia eta monumentu multzoa / Conjunto arqueológico momumental. - Narros jauregi / Palacio de Narros.
www.zarautz.org www.turismozarautz.com
Ekoizleak / Productores
Zarautz
Arizia Sagardotegia
76 6
Zarautz, Frantsesbidea z/g - Aitze auzoa 943 10 04 89 - 658 724 413 arizia@arizia.net - www.arizia.net
Arregi :ARAUTZ 4ALAIMENDI AUZOA BEHEA 943 58 08 35 - txakoliarregi@terra.es - www.txakoliarregi.com
Arregui Manterola, Jose Ramón Zarautz, Asti behekoa baserria- Aitze auzoa - 943 83 30 89
Arriaran Echeveste, Mª Jesus Zarautz, Indamendi 18, 8D - 943 02 09 59
Arruabarrena Larrañaga, Juan Mª Zarautz, Esterain baserria– Santa Barbara auzoa 13 943 14 05 63
Arrojeria Mendizabal, Milagros
Azcue Zorrilla, Margarita Zarautz, Asti auzoa 616 - 943 83 56 85
Basa-lore Zarautz, Basa-lore baserria, Santa Barbara auzoa 943 13 22 31 basa-lore@mixmail.com
Beristain Beristain, MÂŞ Lourdes Zarautz, Amatxilili plaza 3-4 943 89 06 90 - 678 586 767
Blas Enea Zarautz, Elkano Auzoa 803 625 705 857 - blasenea@yahoo.es
Zarautz
Zarautz, Baso Beltz baserria – Aitze auzoa 943 13 07 12 - eust555@hotmail.es
77
Zarautz
Eizagirre
78
Zarautz, AbendaĂąo kalea 10 620 779 025 - eizagirre@hotmail.com
Eizagirre Lurdes Zarautz, Ordeka Etxea 529 – Aitze auzoa - 943 58 01 21
Eizagirre Uranga, Asun Zarautz, Araba kalea 6 - 943 13 30 88
Gaztaindizahar Zarautz, Asti baserria - Aitze auzoa - 696 395 882 simonic74@yahoo.es
Herranz Fuentenebro, Luis Miguel(Elkano Baratza) Zarautz, 646 031 599 - micros77@hotmail.com
Zarautz, Alleme baserria- Santa Barbara auzoa 943 14 05 15
Iribar Lombide, Lucia Zarautz, Mitxelena kalea 61, 2 - 943 83 46 98
Itulazabal Zarautz, Itulazabal baserria – Argoin auzoa 321 - 943 13 30 53 itulazabal_nekazalturismo@yahoo.es www.itulazabal.com
Manterola Iriondo, Mª Mar Zarautz , Olaizola baserria -Argoin auzoa 312 - 943 13 32 80
Mokoroa Zarautz, Kortaburu baserria, Urteta auzoa - 943 83 39 25 bodega@txakolimokoroa.com
Zarautz
Iribar Lombide, Mª Concepción
79
Munuain Usandizaga, Jose Maria
Zarautz
Zarautz, Etxeberri bekoa baserria - Urteta auzoa 417 943 83 16 51
Rezabal Zarautz, Itsas begi 628 - 943 58 08 99 rezabal_txakolina@yahoo.es
80
Santarba Zarautz, Santa Barbara auzoa - 943 14 04 52 santarba-txaklolindegia@hotmail.es
4ALAI BERRI :ARAUTZ 4ALAIMENDIL info@talaiberri.com www.talaiberri.com
81
Zarautz
Zestoa
844
Zestoa Euskal Herrian ezaguna da bere ur termalengatik eta bainuetxe dotore eta historikoagatik. Horrez gain, aipagarria da Ekainberri, Gizateriaren Ondare izendatutako Ekaingo haitzuloaren erreplika. Bertan, arte paleolitikoaren zaldi-multzo ederrenetarikoa aurkitzen da, adituen ustez. Han inguruan daude, baita, Lili jauregi bikaina, Lau iturri eta Zubi Zaharra. Zestoako erdigunea harresiz inguratua egon zen garai batean eta gaur egun ere hainbat el elementu esanguratsu gorde ditu, hala nola, pparrokia eta plaza. Neka Nekazal guneak ere oso interesgarriak dira. IIzan ere, hainbat aldaketa izan badituzte ere, oraindik nahikoa mantentzen baitute artz artzantza edo baserriko bizitza. Nekazal gune horiet horietako festetan ere, erraz aurki daiteke nekazal kutsu kut hori. Aizarnako eliza / Iglesia de Aizarna
Zestoa
Zestoa
Azokak eta jaiak URTARRILAREN 21EAN: Santa Ines jaiak (Iraeta)
MAIATZEAN: Asentzio jaiak (Endoia)
Zestoa es conocida en el País Vasco gracias a sus aguas termales y a su elegante e histórico balneario. Pero además podemos disfrutar de Ekainberri, réplica a escala del interior de la cueva de Ekain, declarada Patrimonio de la Humanidad, en la que encontramos, según los entendidos, uno de los conjuntos de caballos más perfecto de todo el arte paleolítico. Cerca de la réplica se encuentra, también, el imponente palacio de Lili, así como la fuente de Lau Iturri o el Puente Viejo. El centro de Zestoa fue villa amurallada y conserva notables elementos entre los que destacan la parroquia y la plaza. Sus barrios rurales son también interesantes por que pese a las lógicas e inevitables transformaciones sufridas, aún puede verse en ellos el pastoreo y el modo de vida tradicional. También, sus fiestas populares dejan ver su vocación rural.
UZTAILAREN 10EAN: San Kristobal jaiak (Narruondo) UZTAILAREN 16AN: Karmengo Amaren jaiak (Arroa Behea) UZTAILAREN 26AN: Santa Ana jaiak (Arroa Goia) ABUZTUAREN 15EAN: Andra Mari jaiak (Aizarna) IRAILAREN 8AN: Amabirjinak (Zestoa). Herriko jai nagusiak. AZAROAREN 11N: San Martin jaiak (Lasao). ABENDUAREN 26AN: Zoroperia. Nekazaritza feria.
Interesguneak - Ekainberri. - Lili jauregia . - Plaza eta erdigunea.
www.zestoa.net
Zestoa
MAIATZAREN 3AN: Santa Krutz jaiak (Zestoa eta Ibañarrieta)
85
Ekoizleak / Productores
Zestoa
Basatxerri S.L. Zestoa, Arroa behekoa Sansinenea Industrialdea 943 655 682 - txerrizaleok@terra.es - www.txerrizaleok.com www.carnevasca.com
Igartza 86 6 Zestoa, Ezenarro bidea 8 - Akua auzoa - 943 14 70 35
Motxa Enea S.L. Zestoa, Olaizola y Uria 19 - Iraeta auzoa 943 14 79 39 - 616 845 208
Urola kostako Abere Hiltegi Koop B.M. (Urkaiko) Zestoa, Buskandegi kalea 5, lraeta auzoa - 943 89 70 00 urkaiko@urkaiko.com www.urkaiko.com
87
Zestoa
Zumaia
Zumaia 90
Zumaia Zumaia Gipuzkoako kostaldeko leku pribilegiatuan dago, itsaso ondoan eta Urola eta Narrondo ibaiek bat egiten duten lekuan. Zumaiako itsaslabarrak ikusgarriak dira, munduko santutegi geologiko garrantzitsu eta ezagunenak. Zumaiako ysch egitura munduko azaleratze garrantzitsu eta ikusgarrienetako bat da, Lurraren historiaren liburua. Bi landa auzo nabarmen daude: Oikia eta Artadiko San Migel. Zumaian gastronomiak garrantzi handia dauka: arraina eta mariskoa dira sukaldeko protagonista nagusiak. nagusia Aspaldian, afaltzeko olagarro zopa hartzea zen z ohikoena. Irailean, olagarroaren eguna os ospatzen dute; egun horretan tona erdi olagarro baino gehiago jaten dute, jai giroan.
Azokak eta jaiak
EKAINAK 29 JUNIO: San Pedro. Zaindariaren jaiak / Fiestas patronales.
Zumaia está situada en un lugar privilegiado de la costa guipuzcoana, a orillas del mar y de la bahía donde confluyen los ríos Urola y Narrondo. Los espectaculares acantilados de Zumaia componen uno de los santuarios geológicos más importantes y conocidos del mundo. El Flysch de Zumaia es uno de los afloramientos más importantes y espectaculares del mundo y representa un libro abierto de la historia de la Tierra. Caben destacar también dos barrios rurales, Oikia y San Miguel de Artadi. En Zumaia la gastronomía tiene gran importancia, además al estar situado en la costa el pescado y marisco se convierten en protagonistas indiscutibles de su cultura culinaria. La sopa de pulpo era una cena cotidiana en la Zumaia de antaño. En septiembre, se celebra el Olarro Eguna, durante el que se consume más de media tonelada de pulpo en un ambiente festivo.
IRAILAK 18 SEPTIEMBRE: Olagarroaren eguna / Día del Pulpo.
Zumaia
APIRILAK 25 ABRIL: San Telmo jaiak / Fiestas de San Telmo.
91
Interesguneak - Zumaiako flysch egitura / El Flysch de Zumaia. - PItzurungo hondartza eta San Telmo baseliza / Playa de Itzurun y ermita de San Telmo. - Algorriko Natura Interpretatzeko Zentroa / Centro de Interpretación de la naturaleza de Algorri. - Zuloaga museoa / Museo Zuloaga.
www.zumaia.net
Ekoizleak / Productores
Zumaia
Conservas NardĂn S.L.
92
Zumaia, Hego kalea, 3 - 943 86 11 50 www.conservasnardin.com
Viveros Konde Zumaia, Konde baserria 1, Oikia auzoa 625 705 882
93
Zumaia
Nekazalturismoak eta landa-etxeak Agroturismos y casas rurales Nekazalturismoak - Agroturismos
Landa-etxeak - Casas Rurales
AIA Agerresoro Haundi
94
San Pedro, 21 20809 - AIA 943835053 www.nekatur.net/agerresoro
Azkue Caserío Azkue, 1 20809 - AIA 652749047 www.nekatur.net/azkue
Begoña Urdaneta, 21 (Acceso por Zarautz, 5 km) 20809 - AIA 943831829 659620579 edualbixu@hotmail.com www.nekatur.net/begona
Indate Berri Indate-Berri, 12 - Urdaneta auzoa 20809 - AIA 943133058 667863023 agrogema@hotmail.com www.nekatur.net/indate
Landarbide Zahar Laurgain Auzoa 26 20809 - AIA 943831095 655720682 reservas@landarbide.com www.landarbide.com
Landarbide Zahar 2 Laurgain auzoa, 26 20809 - AIA 943831095 655720682 reservas@landarbide.com www.landarbide.com
Lokate Lokate baserria - Olaskoegia Auzoa, 12 20809 - AIA 943890715 665710151 lokatera@begira.com www.nekatur.net/lokate
Mañarinegi Santio Erreka auzoa, 4 20809 - AIA 650825190 626494947 manarinegi@gmail.com www.manarinegi.com
Olaskoaga Goikoa Olaskoegia, z/g 20809 - AIA 943580814 607233824 mjarrua@terra.es www.nekatur.net/olaskoaga
Orortegi Arrutiegia auzoa 20809 - AIA 943830804 656773368 www.nekatur.net/orortegi
Pagoederraga
Sarasola-Zahar
Bº Santiago (Agroturismo Pagoederraga ´GPS´ (santio erreka nº 7)) 20809 - AIA 943131096 686450004 677007908 pagoederraga@hotmail.com www.nekatur.net/pagoederraga
Bº Zehatz 20749 - AIZARNAZABAL 943147774 616072628 sarasolagro@yahoo.es www.nekatur.net/sarasola
Sagarmaneta Zarautz-Urdaneta Errepidea 20809 - AIA 943133094 630900050 aitorirureta1@terra.es www.nekatur.net/sagarmaneta
Txangiluenea etxea
Zabaldo Zabaldo - Bº Zubialde 20749 - AIZARNAZABAL 943148585 677405911 zabaldo@zabaldo.e.telefonica.net www.zabaldo.net
!:+/)4)!
Gozategi plaza 20809 - AIA 606102423 garbineaia@terra.es www.nekatur.net/txangiluenea
Laja
AIZARNAZABAL
Landagarre
Ekoigoa Behekoetxezaharra Baserria 20749 - AIZARNAZABAL 943148386 656737288 ekoigoa@euskalnet.net www.nekatur.net/ekoigoa
Larraxko Etxabe Auzoa 20749 - AIZARNAZABAL 943147829 685796549 larraxkomarijo@hotmail.com www.larraxko-apartamentosrurales.com
Santa Cruz !:+/)4)! 943853075 lajaerretegia@mixmail.com www.nekatur.net/laja Agarre-Basarte Baserria !:+/)4)! 943853330 609424013 info@landagarre.com www.landagarre.com
Zulueta Izarraitz, 77 !:+/)4)! 943853549 617287669 agrozulueta@yahoo.es www.nekatur.net/zulueta
95
ERREZIL Etxeberri Etxeberria,1 20737 - ERREZIL 943812992 649001254 628592843 www.nekatur.net/etxeberri
Letea
96
Letea auzoa 20737 - ERREZIL 943812887 www.nekatur.net/letea
'%4!2)! A. Berri Abeta-Berri baserria '%4!2)! 943133960 635753955 a.berri@hotmail.com www.aberricasarural.com
Abeta Meagas '%4!2)! 943132496 615744902 www.abetaetxea.com
Abeta Zaharra Bยบ Meagas, 27 '%4!2)! 943833041 635704494 669561292 abetazaharra@hotmail.com www.nekatur.net/abetazaharra
Agote Aundi Askizu '%4!2)!
943140455 659634103 ESNALERKIZIA@terra.es www.nekatur.net/agoteaundi
Gure ametsa Orrua '%4!2)! 943140077 www.nekatur.net/gureametsa
Itsas Lore Eitzaga Auzoa, 14 '%4!2)! 943140619 665738944 xeri@itsaslore.com www.itsaslore.com
Xabin Etxea Xabin Etxea, 2 - San Prudentzio auzoa '%4!2)! 943140067 669258061 xabinetxea@wanadoo.es www.nekatur.net/xabinetxea
ORIO Aizperro Camino de Igeldo 20810 - ORIO 943835419 636275893 www.nekatur.net/aizperro
Amalur Ortzaika 20810 - ORIO 943832888 686437858 www.nekatur.net/amalur
Erretzabal Txiki Ortzaika - Erretzabal txiki 20810 - ORIO
679627263 erretzabal.txiki@hotmail.com www.nekatur.net/erretzabal
Igeldo Erdiko Borda, 68 20810 - ORIO 645722537 jose@igeldoturismo.com www.igeldoturismo.com
:!2!54: Agerre Goikoa San Pelayo - Buzón 717 :!2!54: 943833248 www.nekatur.net/agerregoikoa
Berazadi berri 4!,!) -%.$) :!2!54: 943833494 www.nekatur.net/berazadi
Gaikoetxe Urteta :!2!54: 943132900 686265122 begotorrega@hotmail.com www.nekatur.net/gaikoetxe
Itulazabal Urteta bidea , Bº 321 :!2!54: 943133053 619971712 itulazabal_nekazalturismoa@ yahoo.es www.itulazabal.com
:%34/! Agiña Aizarna :%34/! 943147909 agina.turismoa@euskalerria.org www.nekatur.net/agina
Aranburu Aranburu Landetxea - Aizarna :%34/! 943148005 676908517 www.nekatur.net/aranburu
Azketa-Errota Arroa-Erreka auzoa, 38 (Azketa-Errota Baserria) :%34/! 658745118 azketaerrota@hotmail.es www.nekatur.net/azketaerrota
Kortazar 4XIRIBOGA !IZARNA :%34/! 606970265 943148505 info@kortazar.com www.kortazar.com
Tolare Berri Arroa-goikoa :%34/! 943148263 649518971 tolareberri@gmail.com www.nekatur.net/tolare
97
Zelaikoa A-8 salida 12, Sansinenea C/ Diseminados-Zestoa. :%34/! 943147492 679257196 zelaikoa@telefonica.net agrozelaikoa@hotmail.com www.zelaikoa.net
ZUMAIA Jesuskoa 98
OIKINA / ZUMAIA 20750 - ZUMAIA 635758849 jesuskoa@jesuskoa.net www.jesuskoa.net
Karakas Zar Artadi Auzoa 20750 - ZUMAIA 943861736 www.nekatur.net/karakas
Landarte Carretera Artadi, 1 20750 - ZUMAIA 943865358 reservas@landarte.net www.landarte.net
Santa Klara Diseminados Seccion 4 - Apdo. 93 20750 - ZUMAIA 943860531 639879611 santaklara2004@yahoo.es info@ santaklara.es www.santaklara.eu
Eskerrak Liburuxka honen helburua, Urola Kostako produktore eta elaboratzaileak ezagutaraztea eta promozionatzea da; bere baserri, azoka eta eskualdeko dendetan saltzen dituzten elikagai ugarien kontsumoa areagotuz.
100
Gure eskerrik beroenak: − Biolur − Nekatur − Getariako txakolina − Zarauzko Nekazal bulegoa − Azpeitiko Nekazal bulegoa − Urola Kostako udalak: - Aiako Udala - Aizarnazabalgo Udala - Azkoitiko Udala - Azpeitiko Udala - Beizamako Udala - Errezilgo Udala - Getariko Udala - Orioko Udala - Zarauzko Udala - Zestoako Udala - Zumaiako Udala − Eusko Jaurlaritzako osasun eta kontsumo saila − Kalitatea Fundazioa: Eusko Label − Urola Kostako produktore eta elaboratzaileak Liburuxka honetan azaltzen den informazio guztia URKOME-k egiaztatu du. Hurrengo edizioetarako aldaketa edo aportazioak egiteko: URKOME- Urola kostako Landa Garapen Elkartea Tel. 943 81 65 00 E-mail:urkome@infonegocio.com www.urkome.com
Agradecimientos Este folleto tiene como fin dar a conocer y promocionar los produtores y elaboradores de la comarca de Urola Kosta, que venden sus productos desde el caserio, mercados o comercios de la comarca, asi como fomentar el consumo de la gran variedad de alimentos que producen. Se agradece la colaboración de: − Biolur − Nekatur − Getariako txakolina − O.C.A de Zarautz − O.C.A.de Azpeitia − Ayuntamientos de Urola Kosta: - Aiako Udala - Aizarnazabalgo Udala - Azkoitiko Udala - Azpeitiko Udala - Beizamako Udala - Errezilgo Udala - Getariko Udala - Orioko Udala - Zarauzko Udala - Zestoako Udala - Zumaiako Udala − Eusko Jaurlaritzako osasun eta kontsumo saila − Kalitatea Fundazioa: Eusko Label − Productores y elaboradores de Urola Kosta Toda la información ha sido contrastada y confirmada por URKOME. En caso de tener algún cambio o aportación para próximas ediciones pueden contactar con: URKOME- Asociación de desarrollo Rural de Urola Kosta. Tel. 943 81 65 00 E-mail: urkome@infonegocio.com www.urkome.com
101