ISSN 2455-1082
S'lQF ÔUZ6 EFZTG]\ VU|[;Z S'lQF 5lZJFZ ;FDlIS
´ÉºÉÇ 2 +ÅH 11 LkðuBçkh 2015 `
#5qv
www.krishijagran.com
¾uzqíkku {kxu nkuLzkLkk 2 Lkðk ÃkBÃkMkux
WB15X Ÿ[kE MkwÄe Ãkkýe ÃknkU[kzðkLkwt Mkh¤
WS20X ykuAk #ÄýLkku ðÃkhkþ, «rík f÷kf Võík YrÃkÞk 21
¾uzqík Ãkkuíku çkLku yuf ftÃkLke rzrsx÷ EÂLzÞk- økk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk sYhík fhíkk ðÄkhu ®Mk[kE nkrLkfkhf ykí{k økwshkíkLkk MkV¤ ¾uzqíkkuLke MkkVÕÞfÚkk
‘¾uzqík, ði¿kkrLkf yLku ÔÞðMkkÞef yuf MkkÚku yuf {t[ Ãkh'
^^s{eLk çk¤ðkLk íkku ¾uzqík ÄLkðkLk** ykðku ykÃkýu Mkki MkkÚku {¤e s{eLkLkwt síkLk fhe MkkiLkku rðfkMk fheyu
Corporate Office : 1008-1009, 10th Floor, Akik Complex, Opp. Rajpath Club, S.G. Highway, Bodakdev, Ahmedabad-380 015, Gujarat, India, Ph: 07926871072 E-mail: national_org@hotmail.com, narmada@nbclindia.com • Web: www.nbclindia.com
lJØI;}lR
www.krishijagran.com
lJØI;}lR EFZTG]\ VU|[;Z S'lØ 5lZJFZ ;FDlIS
KRISHI JAGRAN
f]r»k Mk{k[kh..........10
MktÃkkËf rLkËuoþf
MknkÞf MktÃkkËf MktÃkkËfeÞ MktÞkusf {kfuo®xøk nuz
yu{.Mke. zkur{rLkf þkELke E{kLkwð÷ yu{.se.ðkMkLk zku.fu.xe.[tze hrðLÿ íkuðríkÞk [tLÿ{kunLk zku.Mktøkeíkk MkkuE MktsÞfw{kh Ãke.yuMk.MkiLke
sLkh÷ {uLkush
Vhnk ¾kLk
ðrhc MktðkËËkíkk
Áçke siLk
Ãkºkfkh
yrLkfuík rMkLnk frLkfk [kinký E{hkLk ¾kLk
rMkrLkÞh {uLkush
fu.su.MkhLÞk Mkkhk ¾kLk
{uLkush
{u½k þ{ko
{kfuo®xøk ykrMkMxLx
yVMkkLkk {r÷f [wtfe ¼wrxÞk ÃkqLk{ rðïf{ko økeíkk hkðík ®hfe ÃkwLzeh MkkurLkÞk {nksLk rþVk÷e {nksLk ÷û{e Ãkktzu ÃkqLk{ «ÄkLk yuøLkMk {uhe hu[÷ ÍurðÞh nu{k þ{ko «erík [kinký ft[Lk ®Mkn rhríkfk hksw siLkux òuLkMkLk hsLke fw{khe rðfkMk íÞkøke rLkþktík xktf
fkÞofkhe MktÃkkËf
{uLkush «Mkkh ykrMkMxLx {uLkush
yufkWLxTMk
[tËh Ëuð ¼è hknw÷ ®Mkn yçËwMk Mk{Ë Mkwòíkk økkiík{ ytfq ÞkËð {kurník ÃkðLk yksøku LkhuLÿ þuhíkkxu rþðfktík WÃkkæÞkÞ ykh.yuLk.[kuçku f]»ý rçknkhe ysÞfw{kh Mkwfw{kh Ë÷kE ÃkÃÃkw hkÞ fu.çke. ELÿk
rzòE®Lkøk
Ä{uoLÿ fw{kh Þkuøkuþfw{kh
ykurVMk ykrMkMxLx
ËuðuLÿ ®Mkn søkËeþ òLkk «u{ fw{kh htsLk
06
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
AGFJ8M...............44
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk-Sðkík ÔÞðMÚkkÃkLk...............47
o’kZ 2 vad 11 uoEcj 2015 :i;s 35
કં પની સમાચાર........20
Lkk{, «ríkck f{kððk Mk¾ík Ãkrh©{Lke sYh Ãkzu Au.................25 ykí{k økwshkíkLkk MkV¤ ¾uzqíkkuLke kkVÕÞfÚkk.............26 ykuAe Ãkzíkh{kt ðÄkhu WíÃkkËLkÚke ðÄkhu LkVku: zku.rMkðk[........28 rzrsx÷ EÂLzÞkøkk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk...29
HDLG RSF;6L VG[ 5wWlT...........51
5X] ZMUlGNFGDF\ ,[AMZ[8ZL 5ZL1F6G]\ DCtJ................53 SzeÃkeLkk yuf xfk f]r»k{kt ÷økkðku: zku.¾ku¾h.....56
ઉ પાદન લો ચ........58
T\N]Z:TL....................60
¾uzqík Ãkkuíku çkLku yuf ftÃkLke.............32 sYhík fhíkk ðÄkhu ®Mk[kE nkrLkfkhf.............34
yki»krÄÞ ÃkkfkuLke ykuõxkuçkh rzMkuBçkh {rnLkk{kt f]r»k «r¢Þk................38
ZFlX O/L................61
ખેલ........................62
JFGUL......................63
ÃkkLk ¾kLkkh (÷~fhe) RÞ¤Lkw LkwfMkkLk yLku íkuLkwt Mktfr÷ík Sðkík ÔÞðMÚkkÃkLk............42
ZFHSFZ6..................64
DUO/L VFWFZLT D}<IJlW"T
rVÕ{e ËwrLkÞk..............66
laiknd] çdk'kd] eqnzd ,oa Lokeh ,e- lh- Mksfefud ,e-,-lh- Ñf"k tkxj.k % 60@9 rhljk ry] ;wlqQ ljk; ekfdZV] utnhd xzhu ikdZ eSVªks LVs”ku] ubZ fnYyh&110016 ds }kjk ,p-Vh- ehfM;k izsl ch 2] lsDVj&63] uks,Mk&201301] ftyk&xkSrecq) uxj ¼;w-ih-½ *lokZf/kd lqjf{kr U;k; {ks= fnYyhA bl if=dk esa çdkf'kr ys[k ,oa fopkj ys[kdksa ds futh gSaA çdk'kd@laiknd blds fy, mRrjnk;h ugha gSaA dqy ist 70 Ph. : 011-26511845, 26517923 Email : info@krishijagran.com Web : www.krishijagran.com
Subscribe Krishi Jagran Magazine Gujarati, Marathi Hindi, Punjabi, Kannada, Bengali, Telugu and English
Nishant Taak 09953756433
MktÃkkËfeÞ
www.krishijagran.com
rçkÞkhý, çkòh yLku çk[ík
MktÃkkËfeÞ
¼k
hík yuf f]r»k «ÄkLk Ëuþ Au. ¾uzqíkkuLke {nuLkík yuf yuðku Wãkuøk Au suLkk ºký {wÏÞ fkhý Au- çkes, çkòh yLku çk[ík. ¾uzqíkLku yÒkËkíkk íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au, su Ähíke{ktÚke yLkks ÃkuËk fhu Au. íku ykÃkýe ykÄkh¼qík sYrhÞkíkLku Ãkqýo fhu Au. ®Mkr[ík ûkuºk{kt yLkksLke çku {wÏÞ òíkku ½ô yLku ÄkLk, yk ÃkkfLkk WíÃkkËLkLku ðÄkhðk {kxu ÃkkfLku hkuøkkuÚke çkLkkððk òuEyu yLku íku {kxe Mkkhe òíkLkwt yLkks {u¤ððk Mkkhe òíkLkk çkes rðfrMkík fhðk{kt ykðu÷ Au. ½ô yLku ÄkLk WÃkhktík {kuxk yLkks, Ëk¤, fXku¤ íkÚkk þkf¼kSLke WÒkík òíkku Ãký íkiÞkh ÚkÞu÷ Au. ykðk çkeÞkhý ¾uzqíkkuLku {¤u, íku rËþk{kt ½ýk «ÞkMkku ÚkE hÌkk Au Ãký MkkÁt rçkÞkhý Au õÞkt? yLkwÃkÞwõík s{eLk{kt rçkÞkhý WøkkzðkÚke íku Lkkþ Ãkk{u Au yLku yçkes yux÷u fu økwýð¥kkneLk rçkÞkhý Ãký ¾uíkh{kt rçkLksYhe çkLke òÞ Au. Võík Mkwçkes yux÷u fu Mkkhk rçkÞkhýÚke s Mkkhe s{eLk ¼hÃkqh WíÃkkËLk ykÃke þfu Au. ¾uzqíkkuLke sYrhÞkík Mkkhk rçkÞkhýLke Au yLku çkese çkkçkík Mkkhk çkòhLke sYrhÞkík Au. Lkçk¤k [ku{kMkkLku ÷eÄu ð»ko 2015-16{kt Ëk¤Lkwt WíÃkkËLk {ÞkorËík hneLku Võík 1.2 fhkuz xLk hnuðkLkku ytËks Au. su økík ð»koLke íkw÷Lkk{kt çku ÷k¾ xLk ykuAwt Au. rnMkkçk ÷økkðeLku òuEyu íkku ¾çkh Ãkzþu fu Ëk¤Lkwt WíÃkkËLk Võík 12 xfk ½xâwt Au. íkku ÃkAe ®f{ík{kt 100 xfkLkku ðÄkhu fu{ ÚkE økÞku? AuÕ÷k [k÷eMk ð»ko{kt Ëk¤Lkk WíÃkkËLk{kt yuf xfkLkk ðkŠ»kf ðÄkhÚke ð]rØ ÚkE Au ßÞkhu yk Mk{Þ økk¤k Ëhr{ÞkLk ðÂMík{kt ð]rØ çku xfk fhíkk ðÄkhu hne Au. [ku{kMkkLke Lkçk¤e ÂMÚkrík{kt Ëk¤Lke ¾uíkeLku yMkh
ÚkE Au. ykÃkýu íÞk Võík Ãkå[kMk xfk s{eLk ®Mk[kE MkkÄLkÚke Mkßs Au. Ëk¤Lkwt WíÃkkËLk fhíkk ¾uzqíkku {ktz ËMk xfk s{eLk Ãkh ®Mk[kE MkwrðÄk {¤u Au. {kxu ßÞkhu Ãký [ku{kMkkLkku htøk çkË÷kÞ Au íÞkhu Ëk¤Lke rft{ík{kt WAk¤ku ykðu Au. íkuLku ÷eÄu ¾heVLkk WíÃkkËLk{kt íkwðuh, y¤Ë, {øk ðøkuhuLke ¾uíke f{òuh Ãkzu Au. ð»koLke þhqykík{kt fhk, f{kuMk{e ðhMkkËLku ÷eÄu ¾uíke ûkuºkLku LkwfMkkLk ÚkÞwt níkwt. yk Ëw¾Ë ÂMÚkrík{kt {q¤ fkhý Lkeríkøkík f{òuheyku Au. Ëk¤Lkk WíÃkkËLk yLku ðÃkhkþ ðå[u Mkíkík {kuxe ¾kE hne Au. WíÃkkËLk ðÄkhðk {kxu økt¼eh «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞk LkÚke. hðe Ãkkf{kt ÷½w¥k{ {qÕÞLke ònuhkík fhðk{kt ykðe su{k ½ýku rð÷tçk ÚkÞu÷. íku Ãký yÃkÞkoó Au. Mkk{kLÞ heíku su {qÕÞLke ònuhkík fhðk{kt ykðu Au íku ¾uzqíkku {kxu ÷k¼ËkÞf nkuíkk LkÚke.¾uzqíkkuLke WÃks Ãkh Ãký ðÄw ÷k¼ íkku ÔÞkÃkkhe ðøkoLku s ÚkkÞ Au, ¾uzqíkku íkku rçkLksYhe ÃkhMkuðku ðnuðzkðu Au. MkhfkhLku ÃkkfLkk ÷k¼ËkÞf {qÕÞ ykÃkðk MkkÚku ®Mk[kELke ðÄw Mkkhe ÔÞðMÚkk fhðe òu E yu . WíÃkkËfíkk ðÄkhðk {kxu ðÄkhu WíÃkkËLk ykÃkíkk rçkÞkhý íkiÞkh fhðk yLku Mkkhe økwýð¥kkLkk fexLkkþfkuLke ÔÞðMÚkk fhðe òuEyu. ðÄw Mkkh {kfuoxªøk ÔÞðMÚkk íkíkk Mxkuf ÔÞðMÚkk Ãkf æÞkLk ykÃkðwt òuEyu. rçkÞkhý Mkkhk nþu, WíÃkkËLk ðÄkhu nkuÞ íkku çkòhLku ÷E ¾uzqík {kxu Mkkhe ÂMÚkík hnuþu yLku íku{Lkk {nuLkík «{kýu MkkÁt {qÕÞ {¤e þfþu.
v V[DP;LP0MlDlGS Email: dominic@krishijagran.com
www.krishijagran.com The Pulse of Agri-World
The Pulse of Rural India
AGRICULTURE W RLD n?Zw-J/-;h- feqPh ikroD
Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170
08
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
కృ ి జ గర
Email: info@krishijagran.com
www.kjcommoditynews.com the pulse of global commodity market (Portal for Agri Commodities, Research Reports, Prices & News)
কৃ িষ জাগরণ
Web: www.krishijagran.com
f]r»k Mk{k[kh
www.krishijagran.com
nðu Vhe {uøke çkòh{kt WÃk÷çÄ çkLkþu
f
ýkoxf yLku økwshkík hkßÞkuyu [kh {rnLkk çkkË {uøke LkqzÕMkLkk ðu[ký Ãkh ÷kËðk{kt ykðu÷ «ríkçktÄ nxkðe ÷eÄku Au. òufu çkòh{kt yíÞkhu {uøke WÃk÷çÄ LkÚke. ¼ksÃk yLku fkUøkúuMk þkrMkík çkÒku hkßÞ{kt nðu xqtf Mk{Þ{kt {uøke {¤íke Úkþu. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu LkuM÷u EÂLzÞk ftÃkLkeyu Ëkðku fÞkuo níkku fu íkuLkk yk WíÃkkËLkLke Lkðe hsqykík ºký {kLÞíkk«kó «Þkuøkþk¤kLke Mðef]rík çkkË s hsq Úkþu.
¼ksÃk þkrMkík økwshkíkLkk Vwz yuLz zÙøk fLxÙku÷ ykuÚkkurhxe (yuVzeMkeyu)yu sýkÔÞwt níkwt fu LkuM÷u EÂLzÞkLke {uøke LkqzÕMk ÃkhLkku «ríkçktÄ WXkðe ÷uðk{kt ykÔÞku Au. yk Ãkøk÷w íkuýu {wtçkE nkEfkuxoLkk ykuøkMx {rnLkk{kt hk»xÙÔÞkÃke «ríkçktÄ Ëqh fÞko çkkËLkwt Au. yËk÷íkLkk ykËuþ «{kýu ºký {kLÞíkk «kó «Þkuøkþk¤kÚke LkuM÷u EÂLzÞk {uøkeLkk Lk{qLkkLke íkÃkkMk fhe Au. yk WÃkhktík Ãkrhýk{ ykÔÞk çkkË {uøke çkòh{kt WÃk÷çÄ çkLkþu. çkeSçkksw fýkoxf Mkhfkhu Ãký Mk{økú rðMíkkh{ktÚke {uøke LkqzÕMk ÃkhLkku «ríkçktÄ WXkðe ÷eÄku Au. fkuE Ãký «Þkuøkþk¤k{kt íku{k MkeMkk yLku yu{yuMkSLkwt «{ký ðÄkhu òuðk {éÞwt Lk níkwt.
nkyËk¤ dkjks fkhku ckfj;ks çkkh Ãkh a ijMkulsçkeLke ch dh [ktdM+ Ãkíkeh Lksh utj
Ëk
¤Lke Ÿ[e ®f{ík ðå[u {qze çkòhLke rLkÞ{Lkfíkko MkuçkeLke Lksh Ëk¤ fkhkuçkkh Ãkh Au.yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu øku h fkÞËu M kh heíku Mkt ø kú n u ÷ Ëk¤Lkk sÚÚkkLku Ãkfzðk{kt ykðu÷ Au. MkuçkeLkk
[uh{uLk Þwfu rMkLnkLkk {íku Mktøkún¾kuhku fhLkkhkyku fkhkuçkkheyku Ãkh Ëhkuzk Ãkkzâk Au. fku{kurzxe ^Þw[h {kfuoxÚke íku{Lkk MktçktÄku ðå[u íkÃkkMk Ãký fhðk{kt ykðe Au. økúknf çkkçkíkkuLkk {tºkk÷ÞLkk {íku yíÞkh MkwÄe{kt 13 hkßÞku{kt Ãkkzðk{kt ykðu÷ Ëhkuzk{kt 84000 xLk fXku¤ só fhu÷ Au. rMkLnkLkk {íku Mkuçke MkhfkhLkk MktÃkfo{kt Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu yu fkhkuçkkheyku Ãkh Lksh hk¾ðk{kt ykðe hne Au, su{Lku ykð~Þf ðkMíkw
rLkÞ{ku yLku ftxÙku÷ ykuzohLkwt WÕ÷t½Lk fhu÷ Au. rMkLnkyu sýkÔÞwt níkwt fu òu y{Lku òý ÚkkÞ fu fku{kurzxe {kfuox{kt xÙu®zøk ÚkE hÌkwt Au íkku íkuLke Mkk{u Ãkøk÷k ¼hðk{kt ykðþu, yuðwt çkLke þfu Au fu ¼rð»Þ{kt íkwðuh Ëk¤ 140 YrÃkÞk rf÷kuLke ®f{íkÚke ðu[ký ÚkðkLke þõÞíkk Au. økwshkík yLku Íkh¾tz{kt Mkhfkhu fkhkuçkkheyku MkkÚku yk {wÆu Mk{sqíke fhe Au, yuðw çkLke þfu Au fu {kU½e Ëk¤{ktÚke ftEf hkník {¤e þfþu.
÷kEMkLMk{wõík [k Úke ®f{íkLku yMkh
ðu
MxLko EÂLzÞk xe ze÷Mko yuMkkurMkyuþLku sýkÔÞwt Au fu [kLke ¾uíkeLku ÷kEMkLMkÚke {wõík fhðk yLku [kLkk ðu[ký {khVíku ðu[ký fhðkÚke íkuLke ®f{íkku yLku økwýð¥kk Ãkh yMkh Ãkzþu.
yuMkkurMkyuþLkLkk yæÞûk ÃkeÞw»k ËuMkkEyu sýkÔÞwt níkwt fu Mkhfkh [kLkk ík{k{ çkøke[kLkk WíÃkkËLkkuLkwt ykuLk÷kELk ÷e÷k{e {khVíku ðu[ký fhðkLke Ëh¾kMík Ähkðu Au . yk {kæÞ{Úke Mkhfkh [kLke ®f{ík{kt Úkíkk çkeLksYhe ðĽxLku yxfkðe þfþu yLku ®f{íkku{kt ÂMÚkhíkk ÷kððe Ãkzþu. yk {kxu 10
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
Mkhfkhu xe {kfuo®xøk fLxÙku÷ ykuzoh{kt VuhVkh fÞko Au. yk MkkÚku Mkhfkhu [kLke ¾uíke {kxu ÷kEMkLMk ÷uðkLke «ÚkkLku Ãký Mk{kó fhðe òuEyu. íkksuíkh{kt xe-çkkuzo ÃkkMkuÚke ÃkhðkLkøke {u¤ÔÞk çkkË [kLkk çkøke[k ÷økkðe þfkÞ Au. Ãkhtíkw nðu Mkhfkhu [k yrÄrLkÞ{ 1953{kt VuhVkh fhðkLke Ëh¾kMík fhe Au, su{kt ÔÞÂõík [kLke ¾uíke fhe þfþu. ËuMkkEyu sýkÔÞwt níkwt fu {kiMk{ «{kýu [kLkku MðkË çkË÷kíkku hnu Au. yuf s çkøke[kLke [kLkku xuuMx y÷øk-y÷øk {rnLkkyku{kt yLku {kiMk{{kt y÷øky÷øk nkuE þfu Au. [kLke ¾uíke fkuE Ãký
ÔÞÂõík fhe þfíkk LkÚke. íku{ýu ®[íkk Ëþkoðe níke fu íku {kxu ½ýe MkkðÄkLke Ëþkoðe níke, ÃkktËzk Ãkh «r¢Þk fhðkLke sYh nkuÞ Au yLku íkuLkk Mktøkún{kt fkuE økhçkzeLke ÂMÚkík{kt Mk{økú [kLku yMkh ÚkE þfu Au, {kxu íkuLke ¾uíkeLke yLkw{rík fkuEÃkýLku ykÃkíkk Ãknu÷k íkk÷e{Lke sYh nkuÞ Au.
rðfkMk ík{khku xufLkku÷kuS y{khe
LÞw nku÷uLz 35 HP Úke 90 HP MkwÄeLke ykÄwrLkf xÙuõxhLke ©uýeËhuf «økríkþe÷ ¾uzqíkLke ÃkMktËøke
CNH ELzMxÙeÞ÷ suLÞwRLk ÃkkxTMko
ðÄw MkkÁt «ËþoLk- ÷ktçkw ykÞw»Þ
(CAPF Lkk MkŠðMk{uLk yLku yuõMk MkŠðMk{uLk {kxu MkeÃkeMke{kt WÃk÷çÄ)
1 ÃkkxTMko MkÃkkuxo
íðheík Mkuðk
#
xku÷ £e Lktçkh: 18004190124
f]r»k Mk{k[kh
www.krishijagran.com
®f{ík ðÄðkÚke ¾uzqíkkuLku ÷k¼: çkkr÷ÞkLk
¢w
zLke ®f{ík{kt ðÄkhu yu ¾uzqíkkuLkk rník{kt Au. íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLku hðe {kuMk{{kt MkhMkðLkwt ðkðuíkh ðÄkhðk WíMkkne çkLkþu. yk ytøku fuLÿeÞ f]r»k «ÄkLk hkßÞ «ÄkLk MktSð çkkr÷ÞkLku f]r»k ði¿kkrLkf ÃkMktË Mkr{ríkLkk 42{kt MÚkkÃkLkk rËðMk Mk{kht¼Lke yæÞûkíkk fhíkk sýkÔÞwt níkwt. çkk÷eÞkyu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuLku ¼kð ðÄðkLke ÂMÚkrík{kt Úkkuzku ÷k¼ ÚkkÞ
Au. {kU½ðkheLkk Mkt˼o{kt yk çkkçkíkLku òuðe òuEyu. MkhMkð íku÷Lke ®f{ík íkuLkk Ãkh «ríkfq¤ yMkhLkk Mk{Þ{kt ðÄðkLke þYykík ÚkkÞ Au . yk ð»ku o {k[o yur«÷{kt ÚkÞu÷ f{kuMk{e ðhMkkËÚke MkhMkðLkk ÃkkfLku LkwfMkkLk ÚkÞwt níkwt. ð»ko 2014-25{kt MkhMkðLkwt WíÃkkËLk 20 xfk ½xeLku 63 ÷k¾ xLk ÚkÞwt níkwt. MkhMkðLke ¾uíke {wÏÞíðu nrhÞkýk, hksMÚkkLk, Ãktòçk yLku {æÞ«Ëuþ{kt hðe {kuMk{{kt ÚkkÞ Au.
þuhze WíÃkkËf ¾uzqíkkuLkk ¾kíkk{kt MkçkrMkze
fu
Lÿ MkhfkhLkk ¾kãk {tºkk÷Þu þuhzeLkk ¾uzqíkkuLku ykÃkðk{kt ykðíke MkçkrMkzeLku MkeÄk s íku{Lkk ¾kíkk{kt s{k fhkððkLke íkiÞkhe fhe hÌkk Au. «kó {krníke «{ký ¾kã {tºkk÷Þu yk ytøkuLkk «MíkkðLku furçkLkux MktçktrÄík {tºkk÷ÞkuLku {kuf÷e ykÃke Au.xqtf Mk{Þ{kt furçkLkuxLke çkuXf{kt yk ytøku rLkýoÞ ÷uðk{kt ykðu íkuðe þõÞíkk Au. «Míkkð «{kýu þuhzeLkk ¾uzqíkkuyu «rík ÂõðLx÷ YrÃkÞk 47.50 MkçkrMkze ykÃkþu. ðíko{kLk ÔÞðMÚkk ytíkøkoík Mkwøkh r{÷kuLku fuLÿ Mkhfkh îkhk Lk¬e fhðk{kt ykðu÷ Au. Vuyh yuLz rhBÞwLkhurxð «kEÍ yux÷u fu yuVykhÃkeLkk Ëh Ãkh ¾uzqíkkuÚke ¾heËðk{kt ykðu÷ þuhzeLke [wfðýe fhðk{kt ykðu Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt þuhzeLke yuVykhÃke 230 YrÃkÞk «rík ÂõðLx÷ Au, su Mkwøkh r{÷kuLku [wfððkLke nkuÞ Au. Lkðe ÞkusLkk «{kýu fuLÿ Mkhfkh yk YrÃkÞk 230{ktÚke 47.50 YrÃkÞkLke MkçkMkeze þuhzeLkk
¾uzqíkkuLku MkeÄk s s{k fhkðþu yLku Mkwøkh r{÷kuLku yk ¾kíkk ¾ku÷kððk Ãkzþu. çkkfeLke hf{ yux÷u fu 182.50 «rík ÂõðLx÷ Mkwøkh r{÷kuLku [wfððk Ãkzþu. ¾kã {tºkk÷Þu yk «Míkkð Ãkh òu furçkLkux îkhk {tsqhe {¤þu íkku yk MkeÍLkÚke þuhzeLkk ¾uzqíkkuLku MkçkrMkze r{÷kuLku {¤ðkLke þYykík Úkþu.
{he Lke {sçkqík ®f{ík
Ëu
þLke WíÃkkËf {trzÞku{kt {ÞkorËík ðu[ðk÷eÚke {heLke ®f{ík{kt yktrþf {sçkqíke òuðk {¤e hne Au. ykøkk{e Mk{Þ{kt Ãkkf f{òuh hnuðkLku ÷eÄu ¼kð ðÄw ðÄe þfu Au. MkkiÚke {kuxk WíÃkkËf {tze fku[e{kt {heLke rft{ík YrÃkÞk 10 ðÄeLku 12
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
655 Úke 660 YrÃkÞk «rík rf÷ku ÚkE økÞk Au. çkeSçkksw fýkoxfLke {trzyku{kt ÞkuøÞíkk «{kýu {he 640 Úke 645 «rík rf÷ku ÚkE Au. rfhkýk çkòh{kt {khfh ðk¤e {he 20 Úke 25 «íke rf÷ku Au. rðíku÷e rMkÍLk{kt Ëuþ{kt {heLkwt WíÃkkËLk 48 nòh xLk ÚkÞwt níkwt, Ãkhtíkw yk rMkÍLk{kt íku ðÄeLku 65 nòh xLk hnuðkLkku ytËks Au. òufu yLkw{kLkÚke íkÆLk rðÃkheík WíÃkkËLk ykuAw ÚkðkLke þõÞíkk Ëþkoððk{kt ykðe hne Au. òufu
nsw yu çkkçkík MÃkü LkÚke fu þY ÚkðkLke ÂMÚkrík{kt rMkÍLk{kt WíÃkkËLk fux÷wt ykuAwt ÚkÞwt Au. ðíko{kLk {Mkk÷k çkkuzoLkk Lkðk yktfzk «{ký LkkýkfeÞ ð»ko 201516Lke þYykík{kt 635.90 fhkuz YrÃkÞkLke ®f{íkLke 10,750 xLk {heLke rLkfkMk fhu÷ Au. íkuLkkÚke {heLke rLkfkMk ÚkE Au. íkuLkkÚke yøkkWLkk LkkýkfeÞ ð»koLke yðÄe{kt 4335 xLk rLkfkMk fhe níke, íkuLkkÚke 211.37 fhkuzLke ykÞkík ÚkE níke. íkuLkkÚke yLkw{kLk ÷økkðe þfkÞ Au fu ykøkk{e rMkÍLk{kt ¼kð{kt ðÄkhku ÚkE þfu Au.
ykEMkku÷uxuz, yuÂõxð, yuLkSo {u÷uõÞw÷uMk R
çkkÞku fþehk çknwnuíkwf Ãkþw[khk{kt Ãkqhf yknkh 100% Ãkku»ký {urzrMkLk÷ Ã÷kLx MkkuMko
Íuh {wõík ðÄw Mkkhe ËqÄ WÃks
ðÄw MkkÁt ykhkuøÞ
'EfkuøkkuÕz' çkkÞku fþehkLkk VkÞËk · · · · · ·
ËqÄ WíÃkkËLk{kt ðÄkhku ( økkÞ ËeX 1.5 ÷exh Úke 2.0 ÷exh ËirLkf) r{Õf Vuz{kt ðÄkhku (3.3 Vux Úke 3.8 yÚkðk 3.8 Úke 4.3) yuftËhu ÃkþwLkk ykhkuøÞ{kt MkwÄkhku ÃkþwLku Lku[h÷ rnx MkkÞf÷ ò¤ððk{kt {ËËYÃk. Lku[h÷ zeðku{oh/yuLxenuÂÕ{rLÚkf ykuøkuorLkf ËqÄ WíÃkkËLk íkhV «Úk{ Ãkøk÷wt
y{u yusLx, ykÞkíkfkhku, rðíkhfkuLku yk{tºký ykÃke Aeyu
íku ík{k{ Ãkþwyku ½Uxk, çkfhk-çkfheyku, zw¬h, ykt¾÷k ðøkuhuLkwt ðsLk ðÄkhu Au.ðÄw {ktMk WíÃkkËLk {kxu.
þnuh ËeX rz÷ÃkþeÃkLke sYh Au, f]Ãkk fhe MktÃkfo fhku
f]r»k Mk{k[kh
rçkÞkhýÚke Ëqh Úkþu Ëk¤Lke yAík Ëuþ{kt Ëk¤Lke ®f{íkLku òuíkk yøkúýe hk»xÙeÞ þkuÄ MktMÚkkLk ¼k¼k Ãkh{kýw yLkwMktÄkLk fuLÿyu rðrðÄ Ëk¤kuLke ykþhu 19 òík íkiÞkh fhe Au, suLkwt WíÃkkËLk òu ¾uzqíkku îkhk fhðk{kt ykðu íkku Úkkuzk ð»kkuo{kt s Ëuþ{ktÚke Ëk¤ MktçktrÄík Mktfx fkçkq{kt ykðe þfu Au. ¼k¼k Ãkh{kýw yLkw M kt Ä kLk fuLÿ{kt xufLkku÷kuS nMíkktíkhý yLku MktÞkusLk rð¼køkLkk yæÞûk yLku ðrhc ði¿kkrLkf zku.þhË fk÷uLkk {íku MktMÚkk{kt Ëk¤Lkwt WíÃkkËLk ðÄkhðk {kxu ð»ko 1960Úke fk{ Úkíkwt níkwt.yíÞkh MkwÄe{kt íkwðuhLke Ãkkt[, {økLke ykX, y¤ËLke Ãkkt[ yLku [ku¤eLke yuf òík íkiÞkh fhe Au. yk òíkkuLku rðrðÄ f]r»k
www.krishijagran.com ÞwrLkðŠMkxe îkhk {kuxkÃkkÞu íkiÞkh fhðk{kt ykðu yLku ¾uzqíkku ðå[u ÃknkU[kzðk{kt ykðu íkku íkuLkkÚke Ëk¤Lkwt WíÃkkËLk ðÄðk WÃkhktík Ëuþ{kt íkuLke yAíkLku Ëqh fhe þfkÞ Au. íÞkhçkkË ¾uzqíkku {kuxkÃkkÞu WíÃkkËLk fhe þfu Au. zku.fk÷uLkk sýkÔÞk «{kýu ¼khíkLke íkw÷Lkk{kt ÞwhkuÃk{kt «rík nuõxh WÃks çkuÚke yZe økýk MkwÄe ðÄkhe þfkÞ Au. fkhý fu íÞktLke s{eLk{kt sirðf fkçkoLkLkwt «{ký çku Úke ºký økýw Au. ¼khík{kt Võík 1.2 yÚkðk 1.3 xfk MkwÄe s sirðf fkçkoLk s{eLk{kt òuðk {¤u Au. òufu fuLÿ îkhk íkiÞkh fhðk{kt ykðu ÷ rçkÞkhýLkk ÔÞkðMkkrÞf WíÃkkËLk fuLÿ òíku fhe þfíkk LkÚke. yk {kxu f]r»k ÞwrLkðŠMkxeLkk çkesWÃk[kh {kxu r[Lneík fhðk yÚkðk ¾kLkøke ûkuºk{kt rðïkMk Ähkðu
Au. ¼khíkLke íkw÷Lkk{kt ÞwhkuÃk{kt «rík nuõxh WÃks çku Úke yZe økýe ðÄkhu Au, fkhý fu íku{Lke s{eLk{kt sirðf fkçkoLkLkwt «{ký çku Úke ºký økýw ðÄkhu Au. ¼khík{kt Võík 1.2 yÚkðk 1.3 xfk MkwÄe s sirðf fkçkoLk s{eLk{kt òuðk {¤u Au. òufu fuLÿ îkhk íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ rçkÞkhýkuLkwt ÔÞðMkkrÞf WíÃkkËLk fuLÿ òíku s fhíke LkÚke. yk {kxu f]r»k ÞwrLkðŠMkxeLku rçkÞkhý WíÃkkËLk {kxu r[ÂLník fhðk yÚkðk ¾kLkøke ûkuºkLkk rðïMkLkeÞ ftÃkLkeykuLke MkkÚku ¼køkeËkhe fhðk Mkw[Lk ykÃku Au. zku. þhË fk÷uLkk {íku ¾uzqíkkuLku ÄkLk yLku ½ô fkÃkýe çkkË ¾uíke{kt íkwðuhLkwt WíÃkkËLk ðÄkhðk «kuíMkknLk ykÃkðkLke s\h Au.
1300 ð»ko sqLkwt Íkz {éÞwt
{
æÞ [eLkLkk nwLkkLk «ktík{kt rð÷wó ÚkÞu÷e 1300 ð»ko sqLkwt yuf ð]ûk {¤e ykÔÞwt Au. MkËkçknkh «òríkLkk
xuõMkkMk [eLkurMkMk ð]ûk ÞkUøkÍkUW þnuhLkk þwLknwyktøkþLk hk»xÙeÞ ðLk Ãkkfo{kt {éÞwt Au. íkuLke ÷tçkkE 35 {exh yLku økku¤kE 2.2 {exh Au. íkuLke ykøk¤ çkksw{kt yLÞ çku LkkLkk ð]ûk Au. [eLkLke MkhfkhLke MktðkË Mkr{rík rþLnwyk «{kýu yk ºkýuÞ ð]ûkLku MÚkkrLkf økúk{eýkuyu ðÄw Mkkhe heíku Mkthrûkík fhu÷ Au. yuðwt {kLkðk{kt ykðu Au fu xuõMkMk [eLku®MkMk yuf rð÷wó«kÞ Akuz
Au, su 25 ÷k¾ ð»koÚke yÂMíkíð{kt Au. íkuLkkÚke fux÷kf rçks rLkf¤u Au. yk Akuz Võík økh{ yLku ÷e÷e søÞkyku Ãkh s ÚkkÞ Au. yk ð]ûkkuÚke xuõMkku÷ «kó fhðk {kxu {kuxe MktÏÞk{kt fkÃkðk{kt ykðu÷. xuõMkku÷Lkku WÃkÞkuøk fuLMkhLkk E÷ks {kxu fhðk{kt ykðu Au. ðÄkhu Ãkzíke fkÃkýeLku ÷eÄu íkuLke MktÏÞk ykuAe ÚkE økÞu÷e. íku ÷wó Úkíke ©uýe{kt ykðu Au.
òËwE AkuzLkk SLkLke þkuÄ ÚkE
yku
MxÙur÷ÞkLkk ði¿kkrLkfLkk yuf sqÚku yuf òËwE Akuz{kt yuðk SLkLke þkuÄ fhu Au, su ytíkrhûk{kt¾kã ÃkËkÚkkuoLkk WíÃkkËLk{kt {ËË fhþu. {tøk¤ økún Mkrník øknLk ytíkrhûk þkuÄku Ëhr{ÞkLk WÃkÞkurøkíkk ðÄþu. õðeMk÷uLz ÞwrLkðŠMkxe ykuV xufLkku÷kuS{kt Akuz ykLkwðtrþfrðË «kuVuMkh Ãkexh ðkuxhnkWMkLkk SLkLke þkuÄ ykuMxÙur÷ÞkLkk «k[eLk ík{kfwLkk Akuz rLkfku x eLkLkk çku Ú kkr{Þk{kt fhu ÷ . ykrËðkMke sLkòrík yk rÃkxsheLkwt 14
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
Lkk{Úke çkku÷kðu Au. íku{ýu yk þkuÄ rÃkxsqhe AkuzLkk EríknkMkÚke ¼k¤ {u¤ðíkk WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðu÷ ykLkwðktrþfrðË rð»kkýw yLku fexLkk Ãkrhûký {kxu yuf {kuzu÷ Akuz MðYÃk{kt fhu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu su «fkhLkk rðrðÄ Ãkrhûkýku {kxu «Þkuøkþk¤k{kt ôËhLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au íku heíku AkuzLkk Ãkrhûký {kxu «Þku ø kþk¤k{kt yk Aku z Lkku WÃkÞku ø k fhðk{kt ykðu Au. y{u yu ðkíkLku þkuÄe fkZe Au fu yk Akuz LÞwz {kWMkLke Mk{íkwÕÞ
Au suÚke WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðíkk r[rfíMkfeÞ þku Ä {kt ÚkkÞ Au . Aku z ÃkkuíkkLkk «ríkhûkk íktºk økw{kðe [wfÞw Au yLku íku ykuAk{kt ykuAk ðhMkkË{kt Ãký V¤-Vq÷ ykÃku Au.
hkuxkðuxh {kuz÷ økneh S-700
R
nðu ¾uíke fhðkLke ÃkØríkLku çkË÷ku økkneh WíÃkkËLkku MkkÚku
{Õxe MÃkez røkÞh çkkuõMk
Wå[ økwýð¥kk Exkr÷ÞLk ç÷uzTMk
fBçkkELk nkðuoMxh {kuz÷ S-800
M«u ÃkBÃk {kuz÷ S- 580
økneh xÙuõxh Mkt[kr÷ík fBçkkELk nkðuoMxh WÃk÷çÄ Au 2 Ône÷ zÙkEð yLku 4 Ône÷ zÙkEðLke MkkÚku
e Ãkzíkh A u k y / ¤ o k ykuAku ¾[
¼ÔÞ ykfkh {sçkqík çkLkkðx Wå[ økwýð¥kk ÃkBÃk
WÃkÞkuøk fhku økneh ÷uÍh ÷uð÷h
¾uzqíkku îkhk Mkh¤íkkÚke Ãkrh[kr÷ík
ÃkkýeLke çk[ík fhku 45% yLku ÃkkfLkwt WíÃkkËLk ðÄkhku 35% MkwÄe
rðrðÄ çkUfku îkhk ykŠÚkf MknÞkuøk
APPROVED BY GOVT. OF INDIA
Contact: 01676-200180, 9530-800-280, 9530-900-280
MktÃkqýo ¼khík{kt yLkwËkLk Mðef]ík
9779911880
Email : gahiragro@gmail.com, www.gahirindia.com
f]r»k Mk{k[kh
www.krishijagran.com
¾uzqíkkuLkk rníkLke ò¤ðýe yrLkðkÞo :ykneh
yu
yuMkykhçke yuøkúefÕ[h MkkÞÂLxMx rh¢wx{uLx çkkuzoLke 42{e MÚkkÃkLkk rËðMk «Mkt ø ku ykÞku S ík fkÞo ¢ {Lke yæÞûkíkk fhíkk Wðohf hkßÞ«ÄkLk ntMkhks øktøkkhk{ ynehu sýkÔÞwt níkwt fu ÞwrhÞk f]r»k WÃkhktík çkeS søÞkyu Ãký WÃkÞkuøk{kt ÷uðk Ãkh «ríkçktÄ {wfðku òuEyu yk {kxu Mkhfkh yuf «Míkkð Ãkh fk{ fhe hne Au, su ytíkøkoík ¾uzqíkkuLkk MkíÞkÃkLk fÞko çkkË s ¾kíkhLkwt ðu[ký fhðk{kt ykðþu. {tºkeyu sýkÔÞwt níkwt fu Võík ¾uzqíkkuLku ÞwrhÞkLkwt ðu[ký fhðkLkk Mkt˼o{kt ÃkkÞ÷kux «kusuõx þY fhðk{kt ykðþu . Þw r hÞk Ãkh {ku x k«{ký{kt
MkçkrMkze ykÃkðk{kt ykðu Au. su ¾uzqíkkuLku MkMíkk ËhÚke {¤u Au yLku Võík f]r»k {kxu s WÃkÞkuøk ÚkkÞ. Ãkhtíkw yksu fkuE Ãký ÞwrhÞk ¾heËe þfu Au, ¾uzqíkku nkuÞ fu Lk nkuÞ, y{u EåAeyu Aeyu fu Võík ¾uzqíkkuLku íku {¤u. òufu íku{ýu fÌkwt níkwt fu yuðe fux÷ef çkkçkík Au ßÞkt ÞwrhÞk f]r»k WÃkhktík yLÞ fk{{kt Ãký WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðu Au. Ãkhtíkw y{u íkuLkk Ãkh MktÃkqýoÃkýu «ríkçktÄ EåAeyu Aeyu.ynehu yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu Mkhfkh ÞwrhÞkLkku ðÄkhu Ãkzíkku WÃkÞkuøk yxfkððk {køku Au suÚke Ëuþ{kt s{eLk Ãkh íkuLke fkuE «ríkfq¤ yMkh Lk ÚkkÞ.
ÃkkýeLke yAíkLku ÷eÄu ÃkkfLku LkwfMkkLk ÚkE hÌkwt Au
Ãkk
ýeLke yAíkLku ÷eÄu rçknkh hkßÞLkk rMkðkLk rsÕ÷k{kt ¾uzqíkkuLkk ykþhu 45 yçks LkwfMkkLk ÚkE sþu. Ëw»fk¤Lke ÂMÚkríkLku ÷eÄu 25 xfk LkwfMkkLk ÚkðkLkku ytËks Au. ðhMkkËLke {kuMk{ síke hnuíkk yk LkwfMkkLk ðÄe þfu Au. yLkuf MÚk¤kuyu ÄkLkLkk ÃkkfLke ÷øk¼øk yk s ÂMÚkrík Au yLku ¾uzqíkku fkÃkýe {kxu {sqh Ãký ÷økkððk EåAíkk LkÚke. ËkýkLkk y¼kðLke ÂMÚkrík{kt {sqhe {u¤ððe Ãký {w~fu÷ Au. Mkhfkhu yk ð»kuo Mkhuhkþ WíÃkkËLk ykuAwt ÚkðkLke ÂMÚkrík{kt ÷½w¥k{ xufkLke ®f{ík «rík ÂõðLx÷ 1410 Lk¬e fhu÷ Au. yk ÂMÚkrík{kt LkwfMkkLkLkku yktfzku 45.12 yçks zku÷h MkwÄe ÃknkU[e þfu Au. òufu yk [ku¬Mk yktfz LkÚke, suÚke yu çkkçkík Lk¬e ÚkE þfu fu ¾uzqíkkuLku yk ð¾íku LkwfMkkLk ÚkE þfu Au. Mk¥kkðkh {krníke nsw «kó ÚkE LkÚke.
økwshkík{kt fkuxLkLke ®f{ík{kt Lkçk¤w ð÷ý
økw
shkík fÃkkMk WíÃkkËLk fhíkw {kuxw hkßÞ Au. yk ð¾íku fkuxLkLke ®f{ík{kt ½xkzku ÚkE hÌkku Au. fkhkuçkkheÞkuLkk {íku su heíku ykðf Ãkh ÚkE hÌkwt Au. nk÷{kt {køk{kt Ãký ¾kMk MkwÄkhku òuðk {¤e hÌkku LkÚke, yk ÂMÚkrík{kt MkwÄkhkLke ðÄw fkuE ykþk LkÚke.
{trzÞku{kt Mktfh-6 fkuxLk{kt ¼khu ykðf ÚkE Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt fkuxLkLke ®f{ík «rík fuLze YrÃkÞk 32600 Úke 32800 Au . ðíko{kLk Mk{Þ{kt WÃkkz f{òuh Au. Lkðk ÃkkfLke ykðfLku ÷E Ëçkký ðÄkhu Au . rs®Lkøk r{÷kuLke {køk{kt ½xkzku ÚkðkLku yk Mk{Þ S®Lkøk r{÷kuLke {ktøk ÷eÄu {qÕÞ{kt fkuE MkwÄkhku ÚkÞku f{òuh çkLku÷e Au. suLku ÷eÄu ®f{íkku{kt LkÚke. ðÄw ½xkzku ykðu ÷ Au . økw s hkíkLke 16
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
{sçkqík ykf»kof yuf Mk{kLk, y÷eo òËq /íkusLke yk s íkku Au yku¤¾
SOMANI KANAK SEEDZ PVT LTD C-91/7, SECOND FLOOR, WAZIRPUR INDUSTRIAL AREA , NEW DELHI - 110 052 Ph- 011 47503925, 011 47505228
f]r»k Mk{k[kh
www.krishijagran.com
sux÷k «{ký{kt ðÄkhu íkzfku yux÷k «{ký{kt ËqÄLkwt ðÄkhu WíÃkkËLk
fu
x÷kf Mk{Þ{kt yuf yuðe økkÞLke «òrík rðfrMkík ÚkE sþu suLkwt ¼kusLk «kf]ríkf MðYÃk{kt nþu yLku sux÷ku íkkÃk íku ÷uþu yux÷wt ðÄkhu ËqÄ ykÃkþu. yux÷u fu sux÷k ðÄkhu Mk{Þ økkÞ íkzfk{kt hnuþu yux÷k ðÄw «{ký{kt íku ðÄkhu ËqÄ ykÃkþu. yk çkkçkík fÕÃkLkk Lknª Ãkhtíkw nfefík Au. nk, LkuþLk÷ zuhe rhMk[o EMxexâwx, fhLkk÷{kt yuf yuðe økkÞLke «òríkLku rðfrMkík fhðk Ãkh rð[kh fhu Au, su íkzfkLkk ¼kusLkLkk MðYÃk{kt økúný fhþu yLku ykÄkh Ãkh ËqÄ ykÃkþu. LkuþLk÷ zuhe rhMk[o ELMxexâwx fhLkk÷{kt yk rËðMkku õ÷ku®Lkøk rðrÄÚke økkÞkuLku yuøkLkk ze.yuLk.yu çkË÷kð{kt
yuðe ¼úwý rðfrMkík fhðk Ãkh fk{ fk÷u Au, suÚke ËqÄ{kt Ów{LkkEßz ELMkwr÷Lk «ku x eLk {¤þu , yu [ .yu { .ðe{kt ykÞku r sík EMÃkkÞh fu à k{kt nu L z{u z õ÷ku ® Lkøk xu f rLkfÚke rðïLke «Úk{ çkAeÞk çkLkkððk yuLk.ze.ykh.ykE MkkErxMx yu{.yuMk. [kinkýu sýkÔÞwt níkwt fu 2050 MkwÄe ËuþLke ykþhu 80 xfk ðMíke zkÞkrçkxef nþu. íku{ýu ®[íkk ÔÞõík fhíkk yk Mk{MÞkÚke {wõík {u¤ððk y{u þkuÄ fhe hÌkk Aeyu. yk fkhýÚke y{u økkÞ{kt ELMÞwr÷Lk «kuxeLk ELsuõþLk fhðk {kxu rð[khu Au. MktþkuÄLk fkÞoLku yrøkú{íkk ykÃkðk{kt ykðu Au. MkV¤íkk {u¤ððk s ÃkuxLx fhðk{kt ykðu÷. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu
økkÞkuLkk ËqÄ{kt yk {kLkðeÞ ELMÞwr÷Lk «kuxeLk ELkfkuÃkkuohux fhðk {kxu òLkðh {kxu yuøk{kt «kuxeLkLkk SLk ELsuõx fhðk{kt ykðþu. ELxhuõþLk MkuþLk{kt íku{ýu MxwzuLxTMkLku çkLkkÔÞk, õ÷ku®Lkøk rðrÄÚke ÷wó hnu Au, òLkðhkuLke økýíkhe ðÄkhe ËeÄe Au. íku{ýu sýkÔÞwt fu ykðe økkÞ rðfrMkík fhðk {kxu rð[khðk{kt ykðíkk níkk, su fwËhíke MðYÃk{kt ¼kusLk økúný fhðkLkk rMkØktík Ãkh fk{ fhþu. òu AkuzLkk fku»k{ktÚke õ÷ku®Lkøk {khVíku ykðe økkÞ rðfrMkík fhðk{kt ykðu íkku yk «fkhLke økkÞLku Võík íkzfk{kt fux÷kf f÷kf íkzfk{kt Akuzðk{kt ykðþu. sux÷ku íkzfku ÚkkÞ yux÷k «{ký{kt íku ËqÄ ykÃku Au.
ykEMkeyuykh yLku yuMkyuçkeMke ðå[u Mk{sqíke
¼k
híkeÞ f]r»k yLkwMktÄkLk Ãkrh»kË (ykEMkeyuykh) yuLz MkkWÚk yu r þÞk çkkÞku x u f Lkku ÷ ku S f÷ Mku L xh (yuMkyuçkeMke) ðå[u SLkktíkrhík Ãkkf MktçktrÄík yu{ykuÞw Ãkh Mkne fhðk{kt ykðe. ykEMkeyuykhLkk {nkrLkËuoþf zku.yuMk.yÞÃÃkLk yLku yuMkyuçkeMkeLkk MktMÚkkÃkf rLkËuoþf zku.Mke.ze.{kEyu
nMíkkûkh fhíkk WÃkÞkurøkíkk ytøku rðMík]ík {krníke ykÃke níke. yk Mk{sqíke ytíkøkoík çkkÞkuxuf Ãkkf {kxu Mðíktºk {t[ MÚkkrÃkík fhðk {kxu çkÒku MktMÚkkyku MkkÚku {¤eLku fkÞo fhþu. yk ytíkøkoík xufLkefe Mk{ÚkoLk, sið Mkwhûkk yLku rLkÞ{kfeÞ {tsqhe «kó fhðk {kxu MktÞwõík «ÞkMk fhðk{kt ykðþu. yk
yu{ykuÞw çkkË zku. yÞÃÃkLku ykþk Ëþkoðe níke fu íkuLkkÚke çkkÞkuxuf ÃkkfLkk rËþk-rLkËuoþ íkÚkk rLkÞ{fkhe rð¿kkLk «íÞu Mk{s ðÄþu yLku sið xufLkefLkk «Þkuøkþk¤Úke ¾uíkhku MkwÄe ÷E sðk{kt {ËË {¤þu.
Ëw½oxLkk ðe{kLke hf{{kt ðÄkhku ÚkÞku
Mk
hfkhe çkU f ku ÃkkMku Ú ke Ãkkf Éý {u¤ðíkk ¾uzqíkkuLkk Ëw½oxLkk ðe{ku 50 nòhÚke ðÄkheLku 3 ÷k¾ fhðk{kt 18
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
ykðu ÷ Au . yk r«r{Þ{Lke yzÄe hf{Lke ÷kuLk Mknfkhe çkUfku ykÃkþu yLku çkkfeLke hf{ ¾uzqíkku ykÃkþu. Mknfkheíkk «ÄkLk ysÞ®Mkn rf÷fu s{kÔÞwt níkwt fu Ëw½oxLkk ðe{k ÞkusLkkÚke ykuõxkuçkh MkwÄe{kt 17 ÷k¾ 10 nòh ¾uzqíkku òu z kE [w õ Þk Au . Mk{Þ Ãkh Éý [wfðLkkhk ¾uzqíkkuLkk Ãkkf MknkÞ ÉýLkk ÔÞksLke hf{ Mkhfkh ðnLk fhu Au. «{w¾
Mkr[ð, Mknfkheíkk, ËeÃkf W«uíke yLku hrsMxÙkh zku. ykh.ðUfxuïhu sýkÔÞwt níkwt fu çkktMkðkzk, ¼e÷ðkzk, çkqtËe, fkuxk yLku rMkhkuneLkk ík{k{ Éýe MkÇÞkuLke ðe{k ÞkusLkkÚke òuze þfkÞ Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu MkðkorÄf yuf ÷k¾ 71 nòh Éý {u¤ðLkkh sÞÃkwh MkeMkeçke yLku yuf ÷k¾ 11 nòh Éý ÷uLkkh Lkkøkkuh MkeMkeçke îkhk ÷k¼ {éÞku Au.
f]r»k Mk{k[kh
www.krishijagran.com
Mxkuf r÷r{x «{kýu fkhkuçkkh fhðku
fku
{kurzxe yuõMk[uLs yuLkMkezeE yuõMkLkk økwshkík{kt hkßÞ Mkhfkh îkhk fXku¤ yLku íkwðuh Ãkh ÷økkððk{kt ykðu÷ Mxkuf {ÞkoËk «{kýu ðu[ký fhu Au, fku{kurzxeLkk Mxkuf rzÃkkuÍex fhLkkh yLku rzr÷ðhe ÷uðk fnuðk{kt ykÔÞwt Au. yuõMk[uLs îkhk òhe fhðk{kt ykðu÷ MkfwoÞ÷h «{kýu ík{k{ MkÇÞkuLku rLkËuoþLk ykÃkðk{kt ykðu÷ Au fu íkuyku ÃkkuíkkLkk økúknfkuLku Mkhfkh îkhk Lk¬e fhðk{kt ykðu ÷ Mxku f r÷r{xzLke òýfkhe WÃk÷çÄ fhkðu. yk MkkÚku yuðk Ãký rLkËuoþ Ãký ykÃkðk{kt ykðu÷ Au fu
yuõMk[uLsLke {kLÞíkk «kó økkuËk{ku{kt Mxkuf r÷r{x «{kýu Mxkuf s{k fhðk yLku rzr÷ðhe WÃkkzðk fnu Au. økw s hkík Mkhfkhu økík {rnLku hkßÞ{kt Mxku f r÷r{x ÷økkððkLke ònuhkík fhe níke, suÚke hkßÞ{kt Ëk¤Lkk sÚÚkkçktÄ ÔÞkÃkkhkuLku [ýk yLku [ýkLke Ëk¤Lku çkkË fhíkk yLÞ Ëk¤Lku 100 xLk fhíkk ðÄkhu Mxkuf hk¾ðk {tsqhe ykÃke Lk níke. íÞkhu sÚÚkkçktÄ fkhkuçkkhe [ýk yLku [ýkLke Ëk¤Lku çkkË fhíkk Ãkkt[ xLk fhíkkt ðÄkhu yLÞ Ëk¤Lkku Mxkuf hk¾e
þfþu Lknª. yuðe s heíku hkßÞ Mkhfkhu MÃkü fÞwO Au fu ykÞkíke Ëk¤ Ãkh Mxkuf {ÞkoËk fkÞËku ÷køkw LkÚke. Ãkhtíkw EBÃkkuxoMkou yk ík{k{ EBÃkkuxuoz Ëk¤Lkku MktÃkqýo hufkuzo Ãkku í kkLke ÃkkMku hk¾ðku su Ú ke íkÃkkMk fhðkLke ÂMÚkrík{kt MktçktrÄík yrÄfkheyku yk hufkuzo Ëþkoðe þfþu. Mxkuf hk¾ðk {kxu økwshkík{kt yuLkMkezeEyuõMk îkhk {kLÞíkk «kó fkuE Ãký ðuhnkWMk LkÚke. {kuxk¼køkLkk ðuhnkWMk fuMxh Mkez, ½kýk, økðkh yLku Shk {kxu Au.
ykr£fe {erzÞk ykE.yu.ykh.ykE{kt
yk
r£fkÚke ¼khíkLkk «ðkMku ykðu÷ {erzÞk «ríkrLkrÄykuyu ykE.Mke.yu . ykh-¼khíkeÞ f] r »k
MktþkuÄLk MktMÚkk (ykEyuykhykE)Lke {w ÷ kfkík ÷eÄe níke. yk «Mkt ø ku ykEyuykhykELkk rLkËuoþf zku . rºk÷ku [ Lk {nkÃkkºkkyu ¼khíkeÞ f]r»kûkuºkLke WÃk÷ÂçÄ íkÚkk Ëuþ¼h{kt ¼khíkeÞ f]r»k MktþkuÄLk MktMÚkkLke ¼qr{fk Ãkh [[ko fhe níke. Ëuþ{kt ¾kãkLk íkÚkk ¾uzqíkkuLke ykSðefk {kxu Mkwhûkk {kxu f]r»k MktþkuÄLk yLku rþûký rðMíkkh ytøku
{krníke ykÃke níke. yk MkkÚku íku{ýu ¼khík-ykr£fk Vu÷kurþÃk ytøku Ãký òýfkhe ykÃke níke. ykr£fe {erzÞk f{o[kheykuyu ykE.yu.ykh.ykELke «Þkuøkþk¤k yLku ¾uíkhkuLke Ãký {w÷kfkík ÷eÄe níke. Wå[ xu f rLkf Mkt ç kt r Äík þkf¼kS ytøku nrhík øk]n WíÃkkËLkLke «þtMkk fhe níke.
¾uzqík òýþu ÃkÞkoðhý{eºk xufLkku÷kuS: fwtzheÞk
¾u
zqíkkuLku ykuAk ¾[o yLku ÃkÞkoðhý÷ûke f]r»k xufLkef WÃk÷çÄ fhkððe òuEyu. yk ytøku furLÿÞ f]r»k hkßÞ «ËkLk {kunLk÷k÷ fwtËz¤eÞkyu ykE.Mke.yu. ykhLkk W¥kh Ãkqðo ûkuºk{kt ÃkrhMkh ÷u ç kw [ u h k{kt ¾u z q í kku yLku ði¿kkrLkfkuLku MktçkkurÄík fhíkk sýkÔÞwt níkwt. yk «Mktøku fuLÿeÞ f]r»k hkßÞ «ËkLku MktÞwõík rLkËuoþf f]r»k xufLkef îkhk òhe yuf ÃkwMíkfLkwt rð{ku[Lk fÞwO níkwt.
¾uzqíkkuLku rðrðÄ ÃkkfkuLkk rçkÞkhý yLku {hÄk WAuh {kxu Ãkûke rðíkrhík fhðk{kt ykÔÞk. yk MkkÚku íku{ýu ykE.Mke.yu.ykh ÃkþwÄLk Vk{o{kt yku÷ EÂLzÞk rhMk[o «kusuõx ykuLk rÃkøMk (yu.ykE.Mke.ykh.Ãke) Lke MÚkkÃkLkk fhe níke. yk ÃkrhÞkusLkkLku MÚkkLkeÞ þqfh «òrík{kt MkÄkhk {kxu hsq fhðk{kt ykðu÷ Au. ykE.Mke.yu.ykhLkk W¥kh Ãkq ð eo ûku º k, {u ½ k÷Þ rLkËu o þ f zku .
yu M k.ðe.yu ykE.Mke.yu . ykhLke «ð]r¥kyku ytøku òýfkhe Ãký ykÃke níke. yk yøkkW ykE.Mke.yu.ykh MktþkuÄLk Ãkrh»kh, W¥kh Ãkqðo Ãknkze ûkuºk zku.yu{.Ë¥kkyu ¾uzqíkkuLku ¾uíkeÚke «kó WÃk÷ÂçÄÞku ytøku Ãký òýfkhe ykÃke níke. yk fkÞo¢{{kt {kuxe MktÏÞk{kt ði¿kkrLkfku yLku ¾uzqíkku WÃkÂMÚkík hÌkk níkk. f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
19
કં પની સમાચાર
www.krishijagran.com
çkkøkkÞíke {kxu MkkuLkkr÷fkLkk økkzoLk xÙuf 26 yLku ykhyuõMk 30 çkkøkðkLk MkwÃkh
Ëu
#ÄýLkk ðÃkhkþLke ÿrüyu ðÄkhu Ãkhðzu Au xÙuõxMko Mkh¤íkkÚke ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe fk{ fhe þfu Au. íku ÃkkðhVw÷ xÙuõxh ykfkh{kt LkkLke rzÍkELk {kxu fhðk{kt ykðu÷ Au. yk 4 ÂÔn÷ zÙkEð{kt ykðu Au, su xÙuõxhLku ðÄkhu Ãkfz ykÃku Au yLku þÂõík «ËkLk fhu Au. íkuLkk Ëhuf ¼køkku nuðe zâwxe çkLkkððk{kt ykðu÷ Au. suÚke xÙuõxhLku ÷ktçke ykðhËk {¤u Au.íku ytíkh¾uíke, M«u#øk, hkuxkðuxh, xÙku÷e yLku yLÞ fkÞkuo {kxu rçk÷fq÷ WÃk÷çÄ Au. MkkuLkkr÷fk ELxhLkuþLk÷ xÙuõxMko r÷r{xuzLkk MknÞkuøk WÃkkæÞkûk (MkuÕMk) ©e rððuf økkuÞ÷u sýkÔÞwt níkwt fu y{khk Lkðk yuzðkLMz økkzoLkxÙuf 26 yLku
þ{kt ºkeò ¢{Lke MkkiÚke {kuxe xÙuõxh WíÃkkËf ftÃkLke MkkuLkkr÷fk ELxhLkuþLk÷ xÙuõxMko r÷r{xuzu fwÕ÷w{kt ykÞkus{kt ykÞkursík Ëþuhk {u¤k{kt Lkðk yuzðkLMk økkzoLk xÙuf 26 økkzoLk xÙuf yLku ykhyuõMk 30 çkkøkðkLk MkwÃkh xÙuõxh hsq fhu÷ Au. yk xÙuõxhLku V¤kuLkk çkkøkðkLk MkwÃkh çkkøkðkLkku (MkVhsLk, ÿkûk, ÃkÃkiÞk yLku Ëk¤{) yLku ©uýeçkØ Ãkkf suðk fu fÃkkMk, þuhze yLku {økV¤eLke ¾uíkeLke rðþu»k sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾eLku íkiÞkh fhðk{kt ykðu÷ Au. fwÕ÷w Ëþuhk {u¤k{kt ÷køku÷k MkkuLkkr÷fkLkk Mxku÷ Ãkh yk xÙuõxMkoLku òuðk ykðu÷k rn{k[÷«ËuþLkk ¾uzqíkkuLku yk ÃkMktË ykðu÷ Au. yk xÙuõxMko íkfrLkfe MðYÃkÚke ½ýe WÒkík Au yLku íku{k ¢{þ: 26 yu[Ãke yLku 30 yu[ÃkeLku ðÄkhu Ë{Ëkh yuÂLsLk ÷økkðu÷ Au. MkkÚku íku{k Ãkkðh Mxu®høk yLku nkEzÙkur÷f rMkMx{ MkkÚku ykuxku{urxf zuÃÚk yuLz zÙk^x ftLxÙku÷ (yuzezeMke) Au. su ¾uzqíkkuLku fk{ {kxu ½ýw Mkh¤ çkLku Au.
ykhyuõMk 30 çkkøkðkLk MkwÃkh xÙuõxh çkkøkðkLke fhíkk ¾u z q í kku {kxu ½ýk VkÞËkYÃk Mkkrçkík ÚkkÞ Au. yk çkÒku s xÙuõxMkoLku yksLke {køkLku æÞkLk{kt hk¾eLku rðfrMkík fhu÷ Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu MkkuLkkr÷fk ELxhLkuþLk÷ xÙuõxMko r÷r{xuz MkkiÚke Ãknu÷e nuðe zâwxe xÙuõxh rðrLk{koý ftÃkLke Au, su 20 yu[Ãke Úke ÷E 120 yu[Ãke Ë{Ëkh yLku MkkiÚke ðÄkhu ðu[ký Úkíkk xÙuõxMkoLkwt rLk{koý fhu Au. yksu MkkuLkkr÷fk yk çkòhLke ºkeò ¢{Lke MkkiÚke {kuxe ftÃkLke Au yLku íku ¼khík{kt Mkki Ú ke ÍzÃk¼u h rðfkMkÃkk{e hnu ÷ e ftÃkLkeyku ÃkifeLke yuf Au. ftÃkLkeyu 80 fhíkk ðÄkhu Ëuþku{kt 6 ÷kf fhíkk ðÄkhu økúknfku çkLkkÔÞk Au. su{k y{urhfk, ÞwhkuÃk, ykr£fk yLku yurþÞk-«þktík Mkk{u÷ Au.
{rnLÿkyu þY fÞko f]r»k MktMkkÞý MktÞtºk
{
rnLÿkyu yuf {níðLkwt Ãkøk÷wt ¼híkk økwshkíkLkk ytf÷uïh{kt ÃkkfLke Ëu¾hu¾ f]r»k hMkkÞý, MktÞtºkLke þYykík fhe Au. yk MktÞtºkLkwt W˽kxLk zku. ÃkðLk økkuÞtfk, fkÞo f khe rLkËu o þ f, {rnLÿk yu L z {rnLÿkyu fÞwO Au. ykÄwrLkf MkwrðÄkykuÚke Mkßs yk MktÞtºkLku Wå[ økwýð¥kkðk¤e f]r»k Mkthûký hMkkÞýkuLkwt W˽kLk fhðk {kxu íkiÞkh fhu÷ Au. MktÞtºk{kt fexLkkþf, VwøkLkkþf yLku ®LkËýLkkþfLkwt WíÃkkËLk fhðk {kxu íkiÞkh fhðk {kxu E.Mke. yuMk.Mke yLku zçÕÞwÃke xufrLkfÚke íkiÞkh fhðkLke MktÃkqýo MkwrðÄkyku Au. zku. økkuÞLkfkyu Mk¼kLku MktçkkurÄík fhíkk
20
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
sýkÔÞw t níkw t fu yk Mkt Þ t º kÚke Wå[ økw ý ð¥kkðk¤k f] r »k hMkkÞýku WÃk÷çÄ fhkððk{kt ykðþu, suÚke {rnLÿk yuøkúerçkÍLkuMkLkk rðÍLk EÂLzÞk Vk{oxuf «kuMÃkurhxe ÃkqÁt Úkþu. {rnLÿk yuøkúe ykuÃkhuþLk ykr£fk yLku MkkWÚk yurþÞkLkk yæÞûk yþkuf þ{koyu sýkÔÞwt níkwt fu yk MktÞtºkÚke WíÃkkrËík økwýð¥kkðk¤k hMkkÞýkuÚke ÃkkfLke Mkwhûkk fhðk {kxu {ËË {¤þu. suLkku ÷k¼ [kh ÷k¾ fhíkk ðÄkhu ¾uzqíkkuLku {¤þu. íku{ýu yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu {rnLÿk yuøkúerçkÍLkuMkLkk rðÍLkLkk {kæÞ{Úke ÃkkuíkkLkk ðkÞËk Ãkqhk fhu Au. yk «Mkt ø ku rð¢{Ãkw h e, WÃkkæÞûk {rnLÿk yuøkúerçkÍLkuþ Ãký WÃkÂMÚkík hnu Au.
કં પની સમાચાર
www.krishijagran.com
Ã÷kLxçkkÞkurxõMk sið íkfrLkfe{kt yøkúýe: òÞxuõMk çkkÞkuxuf Ã÷ktxçkkÞkurxõMk sið xufLkefLkk ûkuºk{kt {w t ç kELke yøkú ý e ft à kLke òÞxu õ Mk çkkÞkuxuf «kEðux r÷r{xuz {kfuoxªøk yLku Mkwû{ sirðrýf MktçktrÄík rðþu»k¿kíkk «kó fhíkk rðrðÄ ûkuºkku suðk fu xuõMkxkEÕMk (ð†), ¾kãkLk, MkkiËÞo «MkktÄLk íkÚkk Ãkku»ký yki»krÄÞku{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðíkk òÞxuõMkLku sið-xufrLkfLkk ûkuºk{kt {sçkqík ÂMÚkrík «MÚkkrÃkík fhe Au. Ã÷kLx çkkÞkurxõMkLkwt {qÕÞËþoLk ðÄkhu xu f rLkfe, ðÄkhu rðfrMkík Au , su ÷k¼kËÞe ðÄkhu yLku xfkW ¾uíkeLke rËþk{kt {níðLke Ãknu÷ yLku ÞkuøkËkLk ykÃku Au. Y yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu òÞxuõMkLke ÃkkMku ykÄw r Lkf yLku ði r ïfMíkhLke rLk{o k ý yLku Ãkheûký Mkw r ðÄkyku Mku÷ðkMkk yLku ðzkuËhk{kt Ähkðu Au, su ykEyu M kyku 9000, ykEyu M kyku 9000, Syu{Ãke yLku yuVyuyu{ykEõÞwyuMk «{krýík Au. òÞxuõMkLke MktþkuÄLk «Þkuøkþk¤k ¼khík Mkhfkh íkÚkk zeykEyu M kykhÚke
yr¼«{krýík Au. Ã÷kLxçkkÞkurxõMk{kt {kLku Au, Mkwû{ Sðkýw ÃkhMÃkh SðLkLkk «íÞuf ykÞk{{kt yíÞtík MkrÒkfx Au, {kxu yk søkík{kt «kuçkkÞkurxõMk Au. Ã÷kLxçkkÞku r xõMkLkk WíÃkkËLkLku yMkh fhu Au , ÃkÞkoðhýeÞ íkÚkk {q¤ «¼kðe Au. Ã÷kLxçkkÞkurxõMk f]r»k ykËkLk «ËkLkfíkko ftÃkLke Au, su {wÏÞ Mkwû{ siðrýf ykÄkrhík Ãkkf Mkwhûkk, MktÃkqýo Akuz rðfkMk íkÚkk s{eLk MðkMÚÞ MkwÄkh fhíkk WíÃkkËLkku {kxu «ríkçkØ Au. yk LkðeLk¥k{ Mkwhrûkík yLku xfkW sirðf Mk{kÄkLkku{kt rðïkMk hk¾u Au, suLkkÚke f]r»kLkk SðLkMíkhLkk WÒkÞLk Mkt¼ð nkuÞ Au. zku.yr{ík rºkÃkkXe ze.S.yu{yu sýkÔÞwt níkwt fu Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLkk WíÃkkËLk {nkhk»xÙ «ktíkLkk LkkrMkf ûkuºk{kt «økríkþe÷ yLku yøkúýe V¤ yLku þkf¼kS WíÃkkËf ¾uzqíkku îkhk ÔÞkÃkf MðYÃk{kt AuÕ÷k çku ð»ko{kt íkÃkkMk fhðk{kt ykðu÷ Au. nðu Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLkk Wå[ økwýð¥kkðk¤k sirðf Ãkku»ký, sið rLkÞtºký yLku s{e MðkMÚÞ MktðÄoLkLkk WíÃkkËLk ¾uzqík ¼kEyku {kxu {nkhk»xÙ, økwshkík, {æÞ«Ëuþ yLku AríkMkøkZ{kt íkiÞkh Au. Ã÷kLx çkkÞkurxõMk, sirðf f]r»k ûkuºk{kt WíÃkkËLk ð]rØ s{eLk MðkMÚÞ MkwÄkh íkíkk hkuøk rLkÞtºký nuíkw sirðf Mk{kÄkLk, WíÃkkËLk yLku LkðeLk¥k{ yLkwMktÄkLkku «íÞu ð[LkçkØ Au. Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLkk {qÕÞËþoLk íkuLkk Mk{qn «{kýu, ðÄkhu xufrLkf÷, Mkkhk rðfkMk {kxu Au. íku ÷k¼ËkÞe ðÄkhu Mkkhe yLku xfkW ¾uíkeLke rËþk{kt {níðLke ¼qr{fkLke Ãknu÷ fhu Au yLku ÞkuøkËkLk ykÃku Au. rLkrùík MðYÃkÚke Ã÷kLx çkkÞkurxõMk sið ykÄkrhík ¼rð»ÞLke ¾uíkeLke íkhV yuf {níðLkwt Ãkøk÷wt Au. sirðf WíÃkkËLkku, Mk{kÄkLkku íkÚkk íkuLkk «ÞkuøkLke rðMík]ík {krníke nuíkw swyku:www.plantbio x.com
ykuxku{uxu hsq fhe çkxh^÷kE {kE¢ku ®M«f÷h ð»ko 1972{kt ©e Ãke.fu si L kLkk «ÞkMkkuÚke þY fhðk{kt ykðu÷ ykuxku{ux ELzMxTÙeÍ «kEðux r÷r{xuz yuf yuðe MktMÚkk Au su ðirïf Míkh Ãkh ÃkkuíkkLke yku¤¾ Ähkðu Au. íkuLkwt {wÏÞ fkÞko÷Þ Lkðe rËÕne{kt ykðu÷ Au. yk Mk{qn{kt 1,200 fhíkk ðÄkhu søÞk Ãkh yk ftÃkLke fkÞo fhe hne Au. ®Mk[kE {kxu WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðíkk WÃkfhýku suðk fu rM«tf÷Mko, þkuÄLk Þtºk yLku Wðohf Atxfkð fhðkLkk Þtºk yLku yLÞ ®Mk[kE Mkk{økúeykuLkwt rLk{koý fhðk {kxu òýeíke Au ykuxku{ux ELzMxÙeÍ yuf yøkúýe ftÃkLke
Au . ðíko { kLk Mk{Þ{kt ft à kLkeyu rM«t f ÷hLke ©u ý e{kt Lkðk WíÃkkËLk çkxh^÷kE {kE¢ku ®M«f÷h ÷kU[ fhu÷ Au. 350 fhíkk ðÄkhu ®Mk[kE WíÃkkËLkkuLke MkkÚku 80 fhíkk ðÄkhu Ëuþku{kt ftÃkLke ÃkkuíkkLke yku¤¾ Ähkðu Au. ykuxku{uxu yktíkhhk»xÙeÞ çkòh{kt ÃkkuíkkLke ÂMÚkríkLku MÚkkrÃkík fhðk {kxu MktÃkqýoÃkýu «ríkçkØíkk Ëþkoðe Au. ftÃkLke {qÕÞktfLk, ®f{ík rLkÄko h ý yLku rðï¼h{kt WíÃkkËLk Ãkku x o V ku r ÷Þku { kt rðrðÄ ¾heËËkhkuLke s\rhÞkíkkuLku Ãkqýo fhu Au. ðirïf yÚkoÔÞðMÚkk{kt ßÞkt økwýð¥kk yLku rðïMkLkeÞíkkLke MkV¤íkk {kxu
Mkðku o à khe {kLkðk{kt ykðu Au íÞkhu ykuxku{uxLku MðÞtLku yLÞ WíÃkkËfku ðå[u ÷ezhLkk MðYÃk{kt MÚkkrÃkík fhðk {kxu Mkkrçkík fhu ÷ Au . ft à kLke rLkht í kh «ÞkMkku Ú ke xu f Lkku ÷ ku S , rðfkMk, WíÃkkËLkLku Mk{Þ-Mk{Þ Ãkh rðrðÄ fk{økehe fhu Au. yufef]ík ¿kkLk, fwþ¤íkk yLku yuÂLsLkeÞ®høkLkk rðrðÄ ûkuºkkuÚke MktþkÄLkkuLke MkkÚku rðïMkLkeÞ WíÃkkËkuLku rðfrMkík fhðk yLku «ríkMÃkÄeo Ãkzíkh Mk{kÄkLkLke MkkÚku xku [ Lke ft à kLke{kt Ãkku í kkLkw t MÚkkLk çkLkkððkLkku «ÞkMk fhu÷ Au. f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
21
કં પની સમાચાર
www.krishijagran.com
MkkuÞkçkeLk çkesWÃk[kh {kxu zwÃkkUxLkwt fexLkkþf
zw
ÃkkUxLkk ÷w{erðÞk ykh.yuLke MkkÚku yksuoxeLkk{kt fexLkkþf WÃkíkkh {kxu MkkuÞkçkeLk rçkÞkhý çkòh{kt «ðuþ fhíkk Lkðk fexLkkþf hsq fÞko Au. ftÃkLkeLkwt yk WíÃkkËLk «¼kðþk¤e, MkMíkk yLku ykuAk rð»kkõíkíkk MðYÃk{kt ÷k¼«Ë fhu Au. zwÃkkuxLkku Ëkðku Au fu yk fezkykuLkk rLkÞtºký{kt «¼kðþk¤e Au. MkkuÞkçkeLk{kt ÷køkíkk fezk îkhk WíÃkkËLk fhðk{kt ykðíke rðÃkr¥kyku Mkk{kLÞ heíku yksuoxeLkkLkk W¥kh Ãkrù{{kt ÚkkÞ Au,
ßÞkt ftÃkLkeyu rðMík]ík MðYÃk{kt økík A ð»koÚke WíÃkkËLkLke MkkÚku WÃkÞkuøk fhu Au. fexLkkþf yLku çkes WÃk[khLkk {kfuoxªøk MktçktrÄík çkkçkíkku ytøku íku{ýu sýkÔÞw t níkw t fu yk WíÃkkËLkLkk ykøk{LkÚke ûkuºk{kt [n÷Ãkn÷ ÃkuËk ÚkE økE Au. íku çkòh {kxu yuf Mk{kÄkLk nkuðk MkkÚku «økríkþe÷ Ãký Au. ftÃkLkeyu yk çkkçkík ytøku Ãkh «fkþ Ãkkzíkk WíÃkkËLk ÃkÞkoðhýLku yLkwfq¤ Au. íkuLke rð»kkõíkk
tk
÷k¼ËkÞf fexkuLku Ãký çkhçkkË fhe Ëu Au, su ðíkkðhý Ãkh ykuAku «¼kð Ãkkzu Au. çkòh{kt {¤íkk fkuEÃký WíÃkkËLkLke íkw÷Lkk{kt íkuLkwt «{ký ºký økýw «rík nuõxh ykuAwt nkuÞ Au.
ÞwhkuÃkeÞLk çkòh {kxu xkurfxk xk{uxk
ò
ÃkkLkLke xkurfxk MkezTMkLkku ÷ûÞ þkf¼kSLke rðrðÄ Lkðe økwýð¥kkÞwõík òíkkuLku rðfrMkík fhðkLkku Au. xkurfxk MkezTMkLke Exkr÷ÞLk MknkÞf ftÃkLke, xkurfxk rMk{UxkE Exkr÷Þkyu ÞwhkuÃkeÞLk çkòh{kt xk{uxkLkk {kæÞ{Úke ÃkkuíkkLke WÃkMÂMÚkrík Ëþkoðíkk rðMíkhý fÞwO Au. yk xk{uxk MkLkhuøkk÷kuLkk Lkk{Úke çkòh{kt ÷kððk{kt ykðu÷ Au, suLkku ykfkh yk÷wçkw¾khu suðku Au yLku ¾kðk{kt Ãký ¾qçk s MðkrËü Au.
çke.yu.yuMk.yuV ¢kuÃk «kuxuõþLkLkku ykh{uòuLk «ku
çke
yu.yuMk.yuV.¢kuÃk «kuxuõþLk Ãkkf Mkwhûkk, çkes WÃk[kh yLku sirðf rLkÞtºkýLke MkkÚku Ãkku»kf íkíðkuLke ÔÞðMÚkk yLku AkuzLkk íkýkð {kxu Mk{kÄkLk «ËkLk fhu Au. íkuLkk ÃkkuxoVkur÷Þku{kt ÷kuLk yLku Mkòðxe Aku z , fex rLkÞt º ký íkÚkk MkkðosrLkf MðkMÚÞLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. çke.yu.yuMk.yuV.¢kuÃk «kuxuõþLk ÃkkfLke WíÃkkËfíkkLku ðÄkhðk yLku Wå[ økwýð¥kkðk¤k ¼kusLkLkk WíÃkkËLk{kt LkðeLkíkk ÷kðLkkhe yk yuf {níðLke ftÃkLke Au. 22
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
ftÃkLke WíÃkkËfkuLkwt Mk{ÚkoLk fhu Au, suÚke WíÃkkËfLkk SðLkLku ðÄkhu MkkÁt çkLkkðe þfkÞ yLku Ãkrhðkh íkÚkk Mk{wËkÞLkk SðLkLku Ãký ðÄw MkkÁt çkLkkðe þfkÞ. ft à kLkeyu rðíku ÷ k rËðMkku { kt ykh{uòuLk «ku ®LkËýLkkþf hsq fÞwO su ÷e÷k yLku Mkqfe çkÒku ÃkrhÂMÚkrík{kt ®LkËý Ãkh rLkÞtºký fhðk{kt Mkûk{ nkuÞ Au. ykh{uòuLk «ku ½kMk yLku LkkLkk rçksLkk [Ãkèk ÃkktËzkðk¤k ®LkËýkuLkk rLkÞtºký
{kxu «¼kðþk¤e ®LkËýLkkþf Au. íkuLkku WÃkÞkuøk fhðkÚke Mk{Þ yLku ÃkiMkkLke çk[ík ÚkkÞ Au. íku{k WÃk÷çÄ xkuÃkhk{uòuLk yLku zkE{eÚku L kkr{z-Ãke ®LkËýLku rLkÞtrºkík fhðk{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðu Au. yk s fkhýLku ÷eÄu ÃkkfLke MkkÚku {sçkqík MktÃkfo{kt ykðíkk yLku rðrþü «ËþoLkÚke {fkE WíÃkkËfkuLkku rðïkMk íkuLkk Ãkh çkLku÷ Au, íkuLkkÚke çkeSð¾ík M«u fhðkLke ®[íkkÚke {wÂõík {¤u Au.
કં પની સમાચાર
www.krishijagran.com
çk[íkLkku çkkËþkn nkuLzkLke WS20X yLku WB15X
nku
Lzk {kuxh ftÃkLke, òÃkkLkLke yLkw»kt¿ke ftÃkLke nkuLzk rMkÞ÷ Ãkkðh «ku z õxT M k r÷r{xu z u íkksu í kh{kt ¾u z q í kku {kxu zçÕÞwyuMk20yuõMk yLku zçÕÞwçke 15yuõMk ÃkuxÙku÷ ÃktÃkLke Lkðe huLs hsq fhe Au. suLku ftÃkLkeyu çk[íkLkk çkkËþkn Lkk{ ykÃÞwt Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Aufu nkuLzk {kuxh ftÃkLke Ãkkuxuoçk÷ sLkhuxMko, ðkuxh ÃkBÃMk, Mkk{kLÞ ÂMÚkrík{kt WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðíkk ELxhLk÷ fBçkþLk yuÂLsLk, ÷kuLk {kuðMko, çkúþ fxMko yLku rx÷MkoLkk WíÃkkËLk íkÚkk {kfuo®xøk {kxu «ríkçkØ Au. ¼khíkeÞ çkòh{kt ftÃkLkeLke ¾kMk yku¤¾ Au, su yÃkLku ÃkÞkoðhý yLkwfq÷Lk WíÃkkËLkLke ©uc økwýð¥kk {kxu òýeíke Au. ftÃkLke ykEyuMkyku 9000:2000 yLku ykEyuMkyku 14001 MkŠxrVfuþLkÚke «{krýík Au. ftÃkLkeLkk ykrMkMxLx sLkh÷ {uLkush, {kfuo®xøk ©e çkMktík fw{khu sýkÔÞwt níkwt fu sLkòíkeÞ ¾uzqíkkuLke ykð~ÞfíkkykuLku æÞkLk{kt hk¾e nku L zkyu Ãku x Ù k u ÷ ðku x h ÃkBÃk {ku z ÷ zçÕÞwyuMk20yuõMk yLku zçÕÞwçke15yuõMk hsq fhu÷ Au. ßÞkt zçÕÞwyuMk15 yuõMk MkuÕV «kE®{øk ðkuxh ÃkBÃk Au, su ÄkLk, þkf¼kS, V¤-Vq÷ yLku çkkøkkÞíke ÃkkfkuLke ®Mk[kE {kxu
rMk
WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðu Au. yuðe s heíku zçÕÞwyuMk20yuõMk «Úk{ LkkuLk MkuÕV «kE®{øk ÃkBÃk Au, su «Úk{ ð¾ík ¼khík{kt hsq fhðk{kt ykðu÷. ¾kMk fheLku yk ÃkBÃk ÃkqŠðÞ ûkuºkLkk çkòhLku æÞkLk{kt hk¾eLku WíÃkkrËík fhðk{kt ykðu÷ Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu íku{k 4 MxÙkuf, 2 yu[Ãke, ykuyu[ðe yLku yuhfwÕz ÃkuxÙku÷ yuÂLsLk ÷køku÷ nkuÞ Au. yk MkkÚku íku{k ykuAk ðsLkðk¤k LkkuLk MkuÕV «kE®{øk MkuõþLk-2 yLku rz÷uðhe-2 rMkMx{Lkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. ÃkBÃkLkk ÃkkýeLku VufðkLke ûk{íkk 520 r÷xh «íke {exh yux÷u fu 31,200 r÷xh «rík f÷kfLke ÍzÃkÚke ÃkkýeLku Vufðk{kt ykðu Au. íkuLkku ykøk¤Lkku ¼køk 16 {exhLkk ytíkh MkwÄe Ãkkýe VufðkLke ûk{íkk Ähkðu Au. íku{ýu yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu yk ÃkBÃk yLÞ ÃkBÃMkLke íkw÷Lkk{kt ðÄkhu MkMíkku yLku 40 xfk MkwÄe ðÄkhu #ÄýLke çk[ík fhu Au. yk ÃkBÃkLke MknkÞíkkÚke ¾uzqíkku 3 ð»koLke ytËh s ¾uíke{kt fhu÷ hkufký «kó fhe ÷u Au yux÷u fu ðÄkhu Ãkkýe ðÄkhu çk[ík. {kxu íku çk[íkLkk çkkËþkn Au. íkuLku [÷kððk {kxu ðÄkhu ¾[o ykðíkku LkÚke. ÃkBÃkLku [k÷w fhðk {kxu rhfkuE÷ rMkMx{ ykÃkðk{kt ykðu÷ Au. ÃkBÃkLkk #Äý xufLke ûk{íkk 1.5 r÷xh Au , su Mkíkík fu x ÷kf f÷kf Mkw Ä e [÷kðe þfkÞ Au . zçÕÞwyuMk20yuõMk ÃkkuíkkLke ©uýeLkku MkkiÚke nÕfku ÃktÃk Au, suLkku ¼kh Võík 22 rf÷ku Au. yLÞ ÃkBÃMkLke íkw÷Lkk{kt íkuLkku ¼kh 33 xfk ykuAku Au yLku íkuLku ÷eÄu s íkuLku yuf søÞkÚke çkeS søÞk ÷E sðk{kt Mkh¤íkk hnu Au. xâwç÷h £u{ íkuLku Mkwhrûkík, Mktíkwr÷ík, Mkh¤íkkÚke yuf søÞkÚke çkeS søÞk ÷E sðk Mkûk{ Au yLku ÂMÚkh «ËþoLk {kxu ykuAe ftÃkLke MkwrLkrùík fhu Au. íkuLke ®f{ík \k.15,150 hk¾ðk{kt ykðe Au. sLkòíkeÞ ¾uzqík {kxu íku yuf r{ºk MðYÃk{kt W¼hu÷ Au. yk «Mktøku nkuLzk rMkÞ÷ Ãkkðh «kuzõxTMkLkk yæÞûk yLku MkeEyku ÞkurþVw{e r÷zk yLku WÃkkæÞûk MkuÕMk yuLz {kfuo®xøk ðe.fu yÃkhuíke ðøkuhu {wÏÞYÃku WÃkÂMÚkík hÌkk níkk.
®MksuxkLke íku÷tøkkLkk{kt hkufkýLke ÞkusLkk
Lsuxk f]r»k ûkuºk{kt ÔÞkÃkkh fhíkk þuhLke yøkúýe ftÃkLke Au, suLku f]r»k WíÃkkËLk Ëuþ¼h{kt ÷kufr«Þ Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt ftÃkLke íku÷tøkkLkk hkßÞLke f]r»k ÔÞðMÚkk yLku hkßÞ{kt ÃkkuíkkLke ÂMÚkrík {sçkqík fhðk MkkÚku MÚkkLkeÞ çkòh Ãkh ÃkkuíkkLke {sçkqík ÂMÚkrík Ähkðu Au. rðrÃkLk Mkku÷tfe {uLkuStøk rzhuõxh ®MksuxkLku sýkÔÞwt níkwt fu yk{ íkku ftÃkLke íku÷tøkkLkk{kt yøkkWÚke s fk{ fhe hne
Au. Ãkhtíkw yk Mk{Þu hkßÞLkk 75 nòh ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku Ãkqýo fhðk {kxu ftÃkLke fxeçkØ Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu ftÃkLke nkErçkúz Ãkkf sðkh, Mkwhs{w¾e, [ku¾k yLku þkf¼kSLkk çkes hkßÞLkk ¾uzqíkku{kt ½ýk ÷kufr«Þ Au. ftÃkLkeLkk Ërûký yurþÞkûkuºkLkk «{w¾ rçkrÃkLk Mkku÷tfeLkk {íku ftÃkLke îkhk íku÷tøkkLkkLkk ÷kufkuLku Lkðe xufrLkf «ËkLk fhðk {kxu MktþkuÄLk yLku rðfkMk {kxu hkufký fhu Au.íkuLkkÚke hksÞLkk WíÃkkËfku, sÚÚkkçktÄ rð¢uíkkyku yLku økúknfkuLku ½ýku ÷k¼ {¤þu. ftÃkLkeLkk niËhkçkkË{kt ÚkÞu÷k ykX{k LkuþLk÷ Mkez fkUøkúuMk{kt ¼køkLku ÷E íÞkt ÃkkuíkkLkk LkðeLk xufLkefLkwt «ËþoLk fhu Au. f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
23
કં પની સમાચાર
www.krishijagran.com
¾uzqíkkuLke yÃkuûkkLku yLkwYÃk: rþ«k Mkez
fku
E Ãký Mkkhk ÃkkfLku Wøkkzðk {kxu Mkkhk rçkÞkhýLke ykð~Þfíkk hnu÷e nkuÞ Au. òu rçkÞkhý MkkÁt Lk nkuÞ íkku ÃkkfLkku fMk Mkkhku hnuþu Lknª. òu Ãkkf Mkkhku Lknª nkuÞ íkku ¾uzqíkku ¾wþ hne þfþu Lknª. yk {kxu Mkkhk rçkÞkhýLke ÃkMktËøke fhðe sYhe Au, òu ¾uzqík Mkkhk rçksLke ÃkMktËøke fhþu íkku MðMÚk V¤ yLku Akuz {¤e þfþu. rþ«k Mkez rçks yuf yøkúýe Lkk{ Au. rþ«k Mkkuz ftÃkLkeLkk {uLkuStøk rzhuõxh sÞ «fkþ r{©kyu sýkÔÞwt níkwt fu rþ«k MkkuzTMk AuÕ÷k 10 ð»koÚke f]r»k ûkuºk{kt fk{økehe Ähkðu Au, íku{ s ÃkkuíkkLkk økúknfLke sYrhÞkíkLku Mktíkku»ku Au. yk ftÃkLke AuÕ÷k ËMk ð»koÚke {kfuox yLku çkòhLkk rðïkMkLku ò¤ðe þfe Au.
rþ«k Mkez Mkçkk MkkuzMk MkkÚku MktÞwõík heíku fk{ fhu Au. Äkýk yLku {÷kE½kMk rçks íku { s ykÞkík-rLkfkMk íkÚkk {kfuoxªøk MkkÚku òuzkÞu÷ Au, su ¼khík{kt ÔÞkÃkf «{ký{kt fk{økehe Ähkðu Au. yk WÃkhktík ftÃkLke þkf¼kS, ½kMk[khk yLku yLkksLkk rçksLkwt WíÃkkËLk, ykÞkík yLku {kfuoxªøk MktçktrÄík fk{økehe fhu Au. íku{k fkuçke, þuhze 65, y÷ku-92, Vw÷kðh íku{ s ÔnkEx økkuÕz íku{ s {h[k, ®høký, Äkýk ðøkuhu MkkÚku Exkr÷ÞLk ðzh, {÷kE ½kMk íku{ s ¼ªzeLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. ftÃkLke ÷øk¼øk ík{k{ hkßÞku{kt ÃkkuíkkLke fk{økehe Ähkðu Au, íku { k Ãkt ò çk, nrhÞkýk, fýko x f, yktÄú«Ëuþ, W¥kh«Ëuþ {wÏÞ hkßÞku Au.
ßÞkt {níðLkw Lkuxðfo Au. ftÃkLke îkhk hksMÚkkLk, økw s hkík, Ãkt ò çk yLku W¥kh«Ëuþ{kt Ãký íkiÞkh fhu Au. yk WÃkhktík ftÃkLke rçkòuLke ykÞkík Exk÷e, fkurhÞk, òÃkkLk yLku y{urhfk íkÚkk çkktø÷kËuþ,LkuÃkk¤ yLku yLÞ Ëuþku{kt Ãký rLkfkMk fhu Au. ftÃkLkeLkk zku.sÞ «fkþ r{©kyu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLke nkErçkúz rçkÞkhý Ãkh ðÄkhu æÞkLk furLÿík fhu÷ Au, íku WíÃkkËLk yLku Mkûk{ çkLkkðu Au . ft à kLkeLkku yu f {kºk WÆu þ Mkkhe økwýð¥kkLkk rçkÞkhýLkwt WíÃkkËLk fhðkLkku ¾uzqíkku MkwÄe ÃknkU[kzðkLkku EhkËku Au. rþ«k yksu çkeÞkhýLkk {kfuox{kt yøkúýe Lkk{ Au.
MkkLkk-1Lku ¾uzqíkkuLku Mknkhku
su
fu xkÞh ftÃkLkeyu íkksuíkh{kt s nrhÞkýkLkk rnMkkh{kt ykÞkursík f]r»k ËþoLk yuõMkÃkku{kt ÷eÄku níkku, su{k ftÃkLkeyu ¾uzqíkku {kxu xkÞMkoLke rðþu»kíkk hsq fhe níke yLku ÞkuøÞ {krníke WÃk÷çÄ fhkðe níke. yk «Mktøku sufu xkÞhLkk zuÃÞwxe «kuzõx {uLkush r[hòuð ®Mknu f]r»k òøkhýu sýkÔÞwt níkwt fu {kuxe MktÏÞk{kt ¾uzqíkkuyu sufu xkÞMkoLkk xkÞh ytøku òýfkhe {u¤ðe níke. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuyu MkkiÚke ðÄkhu MkkLkk-1
xkÞh{kt rðþu»k hMk ÷eÄku níkku. yk xkÞh ytøku íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu íku ¾qçk s ¾zík÷, {w~fu÷ ÂMÚkrík{kt ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe fk{ fhðk Mkûk{ Au.íku Lkh{ {kxe{kt Ãký {sçkqík Ãk¬z Ähkðu Au.yk xkÞh yksu ¾uzqíkkuLku rðïMkLkeÞ WíÃkkËLk çkLke þõÞwt Au. sufu xkÞh «ËþoLk MÚk¤ku Ãkh {kuxe MktÏÞk{kt ¾uzqíkkuyu {w÷kfkík ÷eÄe níke. 24
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
સફળ કહાની
www.krishijagran.com
Lkk{, «ríkck f{kððk Mk¾ík Ãkrh©{Lke sYh Ãkzu Au
Mkt
½»ko SðLkLkwt Lkk{ Au, ¾Át fnuðk{kt ykÔÞwt Au fu sYrhÞkík s ykrð»fkhLke sLkLke Au yLku ßÞkhu ÔÞÂõíkLku fkuE [esLke s\h Ãkzu Au íÞkhu íku {u¤ððk {kxu íku rËþk{kt Ãkøk÷k ¼hu Au. ftEf ykðwt s ÃktòçkLkk yuf LkkLkk økk{{kt sL{u÷ økwÁ«eík ®Mkn WVuo økku÷w {kLku Au. økwh«eík ÃkkuíkkLkk Ãkrhðkh{kt MkkiÚke LkkLkk Au. økwÁ«eík fççkzeLkk ¾u÷kze Ãký hne [wõÞk Au. yíÞkÄwrLkf ¼usLku ÷eÄu s{eLk{kt ½wMkíke fBçkkELk nkðuoMxhLke søÞkyu Lkðe xufrLkf rðfMkkðeLku økwh«eíku yuf r{þk÷ fkÞ{ fhe Au yLku yuf ykðwt fBçkkELk nkðuoMkúT çkLkkðu÷ Au su [kh çkkÞ [kh yux÷u fu [kh xkÞhÚke ¾U[e þfkÞ Au. s{eLk{kt ½wMkðkLku ÷eÄu ¾uzqíkkuLku {sqhku îkhk Ãkkf fkÃkýe fhðkLkwt {kU½w Ãkzíkwt níkwt. yk Mk{MÞkLku òuíkk økwh«eíku õBçkkELk çkLkkðíke ft à kLkeyku L ku íku çkLkkððk Mk÷kn ykÃke Ãkhtíkw íkuLku fku
ELkku MknÞkuøk {éÞku Lknª. íku{ýu ÃkkuíkkLkk ½hu s íku çkLkkððkLke þYykík fhe. økwh«eíku çku r{ºkkuLke {ËËÚke ½hu s ykuòhkuLke {ËËÚke BçkkELkLku ykøk¤Lkk yLku ÃkkA¤Lkk xkÞhku çkLkkððkLke [¬h {u ¤ ðeLku Ãkku í kkLkku «Þku ø k{kt ð»ko 2008{kt MkV¤íkk {u¤ðe. íkksuíkh{kt s økwh«eíku ðÄw yuf f]r»k WÃkfhý hkuxkðuxhLke Lkðe xufLkku÷kuS rðfMkkðe Au. yk Lkðe xufLkku÷kuSLku ÃkhðkLkøke ykÃku Au. yk Lkðe xufLkefÚke hkuxkðuxhLku yuf rVhfeLke søÞkyu çku rVhfe ÷økkððkLke hsqykík fhe Au. çkøke[kyku{kt ®LkËýLkk rLkÞtºkýLke ½ýe EåAk Au. íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLku Mk{Þ íkÚkk zeÍ÷Lke çk[ík Úkþu. yk Lkðk hkuxkðuxhÚke su fk{ ¾uzqíkku çku ðkh{kt fhíkk níkk íku nðu yuf ð¾ík{kt s fhe Ëuþu. yk hkuxkðuxhLke ÷tçkkE Mkkík Vqx yLku ô[kE 14 #[ Au. yk Lkðe hkuxkðuhLke rVhfeLke ytËh Mke ykfkhLke ç÷uz ÷økkðu÷ Au, suLkkÚke xÙuõxh Ãkh
ykuAku ÷kuz Ãkzu Au. sqLkk hkuxkðuxh{kt yu÷ ykfkhLkk ç÷uzLku ÷eÄu xÙuõxh Ãkh ðÄkhu ÷kuz Ãkzu Au. íku hkuxkðuxh 25 yLku 35 yu[ÃkeLke xÙuõxh Ãkh [k÷e þfu Au, ¾uzqíkkuLke {køkLke rnMkkçk «{kýu 4 Úke 12 VqxLkk hkuxkðuxhkuLku çkLkkðu÷ Au. suLkkÚke ¾uzqíkkuLku VkÞËku ÚkkÞ Au. yuf íkku xÙuõxh Ãkh ÷kuz ykuAku Ãkzþu yLku zeÍ÷Lkku ¾[o Ãký ½xþu. yk Lkðe xufLkef ðk¤k hkuxkðuxhLku çkòh{kt ÃkMktË fhðk{kt ykðu÷ Au.
frLkfk [kinky Ãkºkfkh f]r»k òøkhý {kuçkkE÷: 09953 746 033 E{u÷: kanika@krishijagran.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
25
સફળ કહાની
www.krishijagran.com
ykí{k økwshkíkLkk MkV¤ ¾uzqíkkuLke MkkVÕÞfÚkk ¾u íke yu ¾uzqíkkuLke SðkËkuhe Au. ¾uzqíkku ¾uíkeLku Ãkwhk ¾tík yLku ÷økLkÚke fhu Au. Mk{Þ yLku Mktòuøkku MkkÚku íkk÷{u¤ økkuXðe ¾uíke{kt MkV¤íkk {u¤ððe yu s íkuLkwt ÷ûÞ nkuÞ Au. ÉíkwykuLkwt [¢ Vhu íku «{ký rðrðÄ Ãkkf {kxuLke íkiÞkhe {kxu MkwMkßs çkLku Au. íkuyku nt{uþk LkrðLk yr¼øk{u ¾uíke fhðk xuðkÞu÷k hnu Au. «økíkeþe÷ ¾uzqíkku f]r»k ði¿kkrLkfku íku{s yuøkúe fÕ[h ÞwrLkðŠMkxeLkk yæÞkÃkfku ÃkkMkuÚke çknku¤wt ¿kkLk {u¤ðu Au. yk ¿kkLk íku{Lku ¾uíke fhðk{kt Mkh¤íkk yLku Mk{]rÆ yÃkkððkLkwt [k÷f çk¤ çkLke hnu Au. MkkÚku MkkÚku ykí{k ÞkusLkk îkhk ¾uzqíkkuLkk ¾uíkh Ãkh s Vk{o Mfq÷ økkuXðe rLkËþoLk yLku ði¿kkrLkf yr¼øk{u Ãkkf íkiÞkh
ુ નામ : ક ભાઈ કશવભાઈ કાનપ રયા િવઠલ રુ
ગામ :
ુ : અમરલી તા કો
લો : અમરલી
ઉમર : ૬૨ વષ
જમીન : ૨.૯૦ હકટર ફોન ન ં : ૮૧૪૦૮૮૫૫૩૪
ÚkkÞ Au. ykuLk÷kRLk íkÃkkMke ßÞkt Mkkhk ¼kðku {¤u íÞk s ðu[e LkVku h¤íkku ÚkÞku Au. ykðk «økríkþe÷ ¾uzqíkku çkeò ¾uzqíkku {kxu Ãký «uhýk\Ãk Mkkrçkík ÚkR þfu Au. íkku ykðku ykðk s yuf rLkzh,MkknMke yLku WÄ{e ¾uzqíkLke MkVÕÞøkkÚkk rðþu òýfkhe {u¤ðeyu.
ðkŠ»kf ykðf (Y.) (rðÄk)
¾[o (Y.) [kuϾku LkVku (rðÄk) (Y.) (rðÄk)
2010-11
100
80,000
20,000
60,000
2011-12
130
1,17,000
31,000
86,000
2012-13
150
1,50,000
40,000
1,10,000
26
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
yk ¾uíke{kt {she ¾[o ½ýku yLku ykðf ykuAe Úkíkk íku{Lku ftRf y÷øk LkrðLk Ãkkf íkÚkk ¾uíke ÃkØrík yÃkLkkððk rLkýoÞ fÞkuo.
·
ykí{k îkhk íku y ku L ku f] r »k, çkkøkkÞík ¾kíkkLkk yrÄfkhe©eyku íkÚkk f] r »k ði¿kkrLkfkuLkku MktÃkfo ÚkÞku yLku yku»krÄÞ Ãkkf ÷uðkLkku rLkýoÞ fÞkuo íkÚkk íku L ke yÄíkLk {krníke {u¤ðe.
©e fLkw¼kE ð»kkuoÚke rçkçkkZk¤
MkVuË {wMk¤eLke ykðfLke rðøkíkku WíÃkkËLk (rføkúk «rík rðÄk)
·
MkVuË {wMk¤eLke ¾uíke ·
ð»ko
ÃkØríkyu fÃkkMk yLku {økV¤e suðk ÃkkfkuLke ¾uíke fhíkk yLku Ãkwhíke òýfkheLkk y¼kðu Ëðk, ¾kíkh íku{s rÃkÞík ÃkkA¤ ðÄkh ¾[o fhíkkt.
સફળ કહાની ·
www.krishijagran.com yki»krÄÞ Ãkkf{kt MkVuË {wMk¤eLkk ÃkkfLke ÃkMktËøke fhe yLku íkuLkk çkes (økkXku\Ãku) {nkhk»xÙLkk s÷økktWÚke {u¤ðe ðkðuíkh fÞwO. rçkLk sYhe ¾[o rLkðkhðk rÃkÞík ÔÞðMÚkk{kt xÃkf ®Mk[kE yÃkLkkðe Mk«{ký ¾kíkh yLku ÃkkýeLkk ðÃkhkþLku W¥kusLk ykÃÞwt.
·
MkVuË {wMk¤e{kt hkuøk-SðkíkkuLkku WÃkÿð íkÚkk ®LkËk{ýLkk «&™ku Lkrnðík Úkíkk {swhe ¾[o Ãký ½xu Au.
·
· MkVuË {wMk¤e yki»krÄÞ Ãkkf nkuÞ ykuAw ðkðuíkh yLku íkuLke Mkk{u ðÄw sYrhÞkík hnuíke nkuÞ {wÕÞ ðÄw {¤u Au. · MkVuË {wMk¤eLke ¾uíke íku{ýu Ãknu÷k ð»kuo «kÞkurøkf Äkuhýu fhe níke Ãký íku{kt Mkkhk Ãkrhýk{ yLku ykðf {¤íkkt íku{ýu ð»kkuo ð»ko íkuLke ¾uíke fhðkLkwt þY fÞwO yLku rËLk «rík rËLk íku{kt MkkÁt WíÃkkËLk {u¤ððk ÷køÞk. ði¿kkrLkf yr¼øk{u ¾uíke fhe çkkøkkÞíke Ãkkf{kt íku{Lkk rðMíkkh{kt íku{ýu yki»krÄÞ Ãkkf MkVuË {wMk¤eLke ¾uíke fhe rðrþ»x fk{økehe fhe yuf Lkðe þ\ykík fhe su çkË÷ ykí{k îkhk íku{Lke yk rMkrØLku çkehËkððkLkk ¼køk\Ãku ð»ko 2013-14 {kxu SÕ÷k fûkkLkku çkuMx ykí{k Vk{oMko yuðkuzo ykÃke MkL{krLkðk{kt ykÔÞk. ·
zku. yuMk.ykh.[kiÄhe yLku ykí{k MxkV ykí{k zkÞhuõxkuhux yuLz Mk{urík, økktÄeLkøkh VkuLk:079-23245287, 23245043 E-{u÷:sameti.gujarat@gmail.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
27
ુ લાકાત
www.krishijagran.com
ykuAe Ãkzíkh{kt ðÄkhu WíÃkkËLkÚke ðÄkhu LkVku: zku.rMkðk[ ¾u zqíkkuLku ykuAk ¾[oÚke ðÄkhu WíÃkkËLkÚke LkVku ÚkkÞ íku s y{khku ÷ûÞktf Au, Ãkhtíkw Mk{ÞMkh Mkkhku ðhMkkË Lk Úkðku,WÃks ykuAe Úkðe ðøkuhu yLkuf Mk{MÞkyku Au, suLku ÷eÄu ¾uzqíkkuLku ½ýk LkwfMkkLkLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu Au. yk{Aíkkt fux÷kf ¾uzqíkkuLku Úkíkwt Lkw f MkkLk þq L Þ Au . yk rËðMkku { kt Ãkt ò çk yLku nrhÞkýk{kt ÔnkEx ^÷kELke Mk{MÞk MkkiÚke ðÄkhu òuðk {¤u Au, suLku ÷eÄu ¾uzqíkkuLku ¼khu LkwfMkkLk ÚkkÞ Au yLku Mk{økú ÃkkfLku LkwfMkkLk ÚkkÞ Au. yk rð[kh nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxe (yu[yuÞw)Lkk zkÞhuõxh rhMk[o zku.MkwhuLÿ ®Mkn rMkðk[u f]r»k òøkhýLke xe{Lku ¾kMk {w÷kfkík{kt sýkÔÞwt níkwt.
zku. rMkðk[Lku sýkÔÞwt níkwt fu ÔnkEx ^÷kELke Mk{MÞk ÃkkrfMíkkLkLke íkw÷Lkk{kt ¼khík{kt ðÄkhu nkuÞ Au fkhý fu yk ð»kuo sqLk {rnLkk{kt ¼khu ðhMkkË ÚkÞku níkku, suLku ÷eÄu ¼usLkwt «{ký ðæÞwt níkwt. yk fkhýÚke ¼khík{kt ÔnkEx ^÷kELkku ¼khu WÃkÿð hÌkku níkku. yuðe s heíku yuLkfkŠþÞk «òríkLkk fex ÔnkEx ^÷kELku ¾ík{ fhu Au. zku.rMkðk[u sýkÔÞwt níkwt fu MkkÄkhý òíkku yÚkðk nkErçkúz{kt y{urhfLk ®xzuLke Mkqtze {kxu çkexe SLk Lkkt¾ðk{kt ykðu Au Ãkhtíkw hMk[qMkf fezku {kxu yíÞkh MkwÄe{kt fkuE «ríkhkuÄe òíkku LkÚke. yuðe s heíku y{u yu[.yu.Þw{kt ½ôLke y÷øk-y÷øk òíkku Ãkh fk{ fhe hÌkk Au, su{k zçÕÞwyu[ 1105 Mkðo©uc Au, fkhý fu íku{k Ãke¤e økuÁELke Mk{MÞk LkÚke yLku WíÃkkËLk ðÄkhu Au. yk òíkLke WÃks 50-65 ÂõðLx÷ «rík nuõxh nkuÞ Au. zku.rMkðk[u sýkÔÞwt níkwt fu ½ô{kt çku «fkhLke ¾kMk òík òuðk {¤u Au yuf ykuAk Ãkkýeðk¤e yLku çkeS ðÄkhu Ãkkýeðk¤e. MkkÚku 1142, 1124, 296, 297 ÃkqMkk 3036 ðøkuhu yuðe òíkku Au su ©uc Au yLku íku{k Ãke¤e økuÁELke Mk{MÞk hnuíke LkÚke. yk fkhýÚke ¾uzqíkku òu økúknfkuLke òíkkuLkk ÃkkfLkk rçkÞkhýLkku WÃkÞkuøk fhu íkku WíÃkkËLk ðÄkhu {¤u Au yLku fkuEÃký «fkhLkwt LkwfMkkLk 28
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
Úkíkwt LkÚke. íku{ýu {æÞ«Ëuþ{kt Wøkkzðk{t ykðíkk ½ôLke íkw÷Lkk{kt ðkíkkðhýLku ÷e½u ½ôLke òíkku{kt ytíkh ykðu Au. íku{ýu Mke306Lku yrîríkÞ økýkðe níke. zku.rMkðk[u sýkÔÞwt níkwt fu LkkLkk yLku rMk{ktík ¾uzqíkku {kxu y{u M{ku÷ yuLz {kŠsLk÷ Vk{oh rMkMx{ {kuzu÷ rðfrMkík fhðk{kt ykðu Au, su ytíkøkoík ¾uzqíkkuLke ykðf YrÃkÞk 1,40,000 LkkUÄkÞ Au. Mk{ÞLke {køkLku ÷eÄu ykuAe Ãkzíkh{kt ðÄkhu WíÃkkËLkÚke ðÄkhu LkVkuLkk rð[khÚke y{u fk{ fhe Aeyu. f]r»kûkuºk{kt ½ýk çkË÷kð ykðu÷ Au. ELxh¢ku®Ãkøk þY ÚkE íÞkhçkkË ÷ush ÷uð®÷øk xufrLkfLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu÷. zkÞhuõx Mkez MkkEMk (zeyuMkykh){kt ykuAwt WíÃkkËLk {¤u Au Ãkhtíkw y{u ÷ktçke huMkLkk ½kuzk çkLkðk {kxu yLÞ ÷k¼ òuðk {¤þu. su{ fu ¼rð»Þ {kxu ÃkkýeLke çk[ík. ¾kMk fheLku Ëk¤{kt LÞwLk¥k{ Mk{ÚkoLk {qÕÞ ðíko{kLk Mk{Þ{kt Lk¬e ÚkE LkÚke. òu yk heíkLke nk÷ík hnuþu íkku yuðk rËðMkku Ëqh LkÚke ßÞkhu ykÃkýu ¼wÏÞk-íkhMÞk hnuðwt Ãkzu. íku{ýu ytíku yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu Ëk¤{kt økrh{k yLku MkíkLkk MkkiÚke ©uc òíkku Au. íku{ýu f]r»k òøkhý ÃkrºkfkLkk {kæÞ{Úke ¾uzqíkkuLku MktËuþ ykÃÞku fu ¾uzqíkku nt{uþk LkwfMkkLk ytøku Lk rð[khu Ãkhtíkw ÞkuøÞ Mk{Þu ÞkuøÞ Ãkkf ÷økkððk{kt Úkíkk VkÞËkLku swyu. Áçke siLk1, E{hkLk ¾kLk2 1
ðrhc Ãkºkfkh, 2Ãkºkfkh, f]r»kòøkhý 9999142633, 9582957538 Email: ruby@krishijagran.co imran@krishijaran.com
økk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk
www.krishijagran.com
rzrsx÷ EÂLzÞk- økk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk xu
fLkku÷kuS 21{e MkËeLke rðfkMk ÞkusLkykuLkwt fuuLÿ çkLke økÞu÷ Au Ãkhtíkw økú k {eý ¼khíkLkk ËkÞfkyku sq L kk ÃkkÞkLkk «&™ku suðk fu rþûký, MðkMÚÞ, hkusøkkhe, ¾uíke ðøkuhu yksu Ãký yux÷k s ÃkzfkhsLkf Au . xu f Lkku ÷ ku S WÃkfhýku L ke {ËËÚke ¾u í ke MkkÚku
Mktf¤kÞu÷ yLkuf çkkçkíkku{kt [ku¬Mk yLkw{kLk ÷økkðe þfkÞ Au. ¾uíkhku{kt ¾kíkhkuLkk ÞkuøÞ WÃkÞkuøk, ®Mk[kE, fkÃkýe yÚkðk ÷ýýe {kxu LkkLkk zÙkuLk suðk LkðeLk WÃkfhýku yLku SÃkeyuMk MkwrðÄkLkku WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au, íkuLkkÚke ¾uíkeLku Mkh¤íkkÚke Lkurðøkux fhe ÞkuøÞ {krníke {u¤ðe þfkÞ Au.
yu çkkçkíkÚke ELfkh fhe þfkÞ íku{ LkÚke fu økúk{eý ¼khíkLku rðfkMkLke {wÏÞ Äkhk MkkÚku òuzðkLkwt {nkí{køkktÄe Mð¡ Ähkðíkk níkk, su økúk{eý MðhksÚke ÷E ykÄwrLkf Mk{ÞLkk M{kxo rð÷us MkwÄe Þkºkk Lk¬e fhe [wõÞk Au, òufu Ähkík÷ Ãkh òuEyu íkku ÂMÚkrík yuðe Lku yuðe s Au. ðíko{kLk Mk{Þ{kt su ÃkzfkhkuLkku xufLkku÷kuSLke {ËËÚke Wfu÷ {u¤ðe þfkÞ íku{ Au. xufLkku÷kuSyu ykÄwrLkf {kLkð Mk{ks{kt ÔÞkÃkf çkLkíke {q¤¼wík ykð~Þfíkkyku yLku Mkw¾Ë ¼rð»ÞLke fÕÃkLkkyku ðå[u yrMkr{ík yÃkuûkkykuLku rLkÄkoheík fhu Au. ¼khík MkhfkhLkk rzSx÷ EÂLzÞk r{þLk yLku M{kxo rð÷u s su ð e MktfÕÃkLkkyku yÃkuûkk Ãkqýo fhe þfkÞ Au. òufu yÃkuûkk Ãkhkuûk ËwrLkÞk{kt ÚkÞu÷e xufrLkf÷ rðfkMk Ãkh ykÄkrhík Au.
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
29
økk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk Mkhfkhe ÞkusLkkyku îkhk ¾kMk fheLku ¾uzqíkkuLkk SðLk{kt {kuxw ÃkrhðíkoLk ÷kðe þfkÞ Au. Ãkhtíkw yk fkÞo Úkkuzw {w~fu÷ sýkÞ Au. yu çkkçkíkÚke ELfkh fhe þfkÞ íku{ LkÚke. ykÄwrLkf xufLkku÷kuS yLku zuxk ÔÞðMÚkk Mkhfkh yLku Lkkøkrhf ðå[u ytíkhLku ½xkzu Au. íkuLkku MkeÄku s ÷k¼ LkkøkrhfkuLku {¤u Au yLku sLk òøkÁfíkk Ãkh íkuLke Mkkhe yMkh Ãkzu Au.íkuLkkÚke ÷kufíktºk {sçkqík çkLke þfu Au. ðÄíke ðMíkeLkk Ëçkký yLku ÃkÞko ð hýLku ÷økíkk Ãkzfkhku ðå[u ¼khík{kt ¾uíke yLku xufLkef÷ çkkçkíkLkk Mkkhk WÃkÞkuøkÚke ÿZ MktþkuÄLkLke s\h Au. AuÕ÷e fux÷ef ÞkusLkkykuLku rLkrùík heíku ¾uzqíkkuLku fux÷ef hkník ÃknkU[ðk{kt ykðu÷ Au, òufu ¼qr{økík ¼khík yLku {uxÙku ðk¤k ¼khík nðu yuf [ku¬Mk Mk{Þ MkkÚku ykøk¤ ðÄe hÌkwt Au. íkuLkkÚke økúk{eý SðLkþi÷eLkk ík{k{ ûkuºkku ¾kMk fheLku Mkk{krsf hnuýe fnuýe, MÚkkrLkf ÔÞkÃkkh, rþûký, MðkMÚÞ, çkU®føk, EøkðLkoLMk ðøkuhu{kt {kuxwt ÃkrhðíkoLk ykðe þfu Au, òufu hku®sËe sYrhÞkíkku suðk fu {kr÷feÃkýkLkk n¬, íku L ke MkkÚku Mktf¤kÞu÷ fhðuhk, hu÷ðu rxrfx çkq®føk, nkuÂMÃkx÷{kt ykuÃkezeLke MkwrðÄk MkwÄe ÃknkU[ MkkÚku yLkuf Mkh¤ yLku Mkns MðYÃk{kt WÃk÷çÄ çkLkþu. MkwÃkh fkuBÃÞwxh yLku f]r»k WíÃkk
30
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
www.krishijagran.com
ËLk MktçktrÄík rðrðÄ ÃkktMkkLku ÷økíke zuxk Mktf÷Lk çkkË fux÷kf yuðk Mk{kÄkLk nðu WÃk÷çÄ Au, suÚke ¾uíkeLke WÃks MktçktrÄík MktþkÄLkkuLke ò¤ðýe yLku ¾uíke Ãkh fk{ fhðk {sqh ðøkuhuLkk ÞkuøÞ Mkt[k÷Lk Mkh¤ hnuþu. f] r »k ûku º kLke rËøøks ft à kLke {kuLkMkUxku yLku WÃkfhý WíÃkkËf òuLk zeÞh ftÃkLkeLke ÞkusLkk {kuxe f]r»k WíÃkkËf ftÃkLkeÞkuLku LkðeLkfhý f]r»k yÃkzux rðþk¤ Míkh Ãkh zuxk íkÃkkMk çkkË WÃk÷çÄ Au. çkòh{kt «ríkMÃkÄko ðÄkhðk nuíkw {kuMk{{kt, WÃksLke Mktfr÷ík zuxk ytøku Ãkqhe íkÃkkMk fh Au, yk ÂMÚkrík{kt ¾uzqíkku xufLkefLkk WÃkÞkuøkÚke ðÄw ykfŠ»kík Úkþu. ykøkk{e ËkÞfk{kt xufLkku÷kuS ¢kt r íkL kk ykðuþ{kt rzSx÷ ¢ktríkLku æÞkLk{kt hk¾e r z S x ÷ Mkkûkhíkk ðÄkh
ðk yLku ÃkkrhÂMÚkríkfe íktºk rðfrMkík fhðk yLku hk»xÙeÞ fkiþ÷ rðfkMk rLkøk{Lke su{ yu f MðkÞík rLkøk{ çkLkkððkLke s\h Au. çkúkuzçkuLz MkuðkykuLke økwýð¥kk yLku rðMíkkhLku ÷E yuf {kuxku Ãkzfkh Mkk{u Au. rzSx÷ EÂLzÞk fkÞo ¢ {Lku æÞkLk{kt ÷E ÷ûÞ Mkw Ä e ÃknkU[kzðkLkk {køko{kt yLkuf ÃkzfkhkuLkku Mkk{Lkku fhu Au, Ëuþ{kt Mkw[Lkkyku «ur»kík fhíke Lku þ Lk÷ ELVku { u o r xf Mku L xh (yuLkykEMke) ÃkkMku yk xkMf Ãkqýo fhðk fu x ÷e ûk{íkk Ähkðu Au . yk {kxu yuLkykEMkeLku økúk{eýMíkh Ãkh ÷E sðwt Ãkzþu . yk ¿kkLk yÚko Ô ÞðMÚkkLkk rðfkMk{kt {kLkð MktþkÄLk yux÷u fu f{o [ kheyku L ke çkkçkík{kt {níðLke ¼qr{fk hnu Au. yk {kxu fkiþ÷ rðfkMk Þku s Lkk rçkLk Mkhfkhe Mkt ø kXLkku L ke ¼q r {fk {níðLke Au . Mkq [ LkkLkk rzSx÷fhý yLku MktB«u»kýLku Mkh¤ fhðk Mkhfkhe ÞkusLkkykuLku yíÞkh MkwÄe Mkw÷o¼ fhe þfkÞ Au. òu økúk{eýkuLku ÞkusLkkykuLke ÞkuøÞ òýfkhe ykÃkðk{kt ykðu, yk ¾[oLke hf{ yLku íkuLkk Ãkh Úkíkk fkÞkuo ytøku òýfkhe {u¤ððe þfkÞ Au. nðu ykøkk{e Mk{Þ{kt «íÞu f økk{{kt Ëhuf økúk{ Ãkt[kÞík{kt ELxhLkux nþu, íkuLke ÃkkuíkkLke ðuçkMkkEx nþu, íku ðuçkMkkEx{kt økk{ Ãkt[kÞíkLku ÷økíke ík{k {krníke, ÞkusLkyku íkÚkk yLÞ çkkçkíkkuLku ÷økíke {krníke WÃk÷çÄ nþu. íkuLkkÚke økk{Lku ½ýku ÷k¼ ÃknkU[þu. ¼khík MkwÄe ¿kkLkíktºkLkk rðMíkkh {kxu ÃkwMíkfku rzSx÷ Mð\Ãk{kt WÃk÷çÄ
økk{zkykuLkku fkÞkfÕÃk
çkLkþu. ËuþLke ík{k{ ÃkÂç÷f ÷kEçkúuheLku rzSx÷ EÂLzÞk{kt òuzðk{kt ykðþu, suÚke ¿kkLkLkwt MktðÄoLk þõÞ çkLkþu yLku ÞwðkLkku{kt xufLkku÷kuS MktçktrÄík Ëûkíkk ðÄþu. xufLkku÷kuS yLku Mkq[Lkk ¢ktrík 21{e MkËe{kt MðŠý{ ÞwøkLkku ykÄkh hk¾þu, íku{kt fkuE þtfk LkÚke fu {kLkð SðLk «íÞuLkk ykÞk{ku{kt xufLkefLku ÷E «¼kðþk¤e Ëhr{ÞkLkøkeheÚke ¿kkLkíktºkLkk rðfkMkLku Lkðe Wòo {¤e Au. íkuLku Mk{sðk {kxu Mkki«Úk{ rðïLkk çkË÷kíkk rzSx÷ MðYÃkLku Mkwû{íkkÚke òu ð kLke hnu þ u . LkkøkrhfLke Mkrxf yku¤¾ yLku r[LnefhýLke ÃkkÞkLke sYrhÞkíkkuLku ykÄkh fkzuo ftE nMíkf Ãkqýo fhu÷ Au. LkuþLk÷ nuÕÚk hufkuzo ytíkøkoík
1 2 3 5
12 24 36 60
www.krishijagran.com
ík{k{ LkkøkrhfkuLkk MðkMÚk çkkçkíkku, ErþûkýLkk {kæÞ{Úke rþûký yLku ¿kkLkLku Mkns yLku Mkw÷¼ çkLkkððwt, LkuþLk÷ ¢kE{ hufkuzo zuxkçkuÍLkk {kæÞ{Úke Ëuþ{kt yMkk{krsf íkíðku L kk r[Lnefhý, LkuþLk÷ ÷uLz hufkuzo suLkk ytíkøkoík «íÞuf ¼køk yLku íkuLkk {kr÷fLku ykuLk÷kELk zuxkçkuÍ {¤e þfu Au. {kr÷f ytíkrhûk rð¿kkLk{kt ¼khíkLkk Mku x u ÷ kEx{kt ¼khíkLke rzSx÷ r«Lx yux÷u fu MxÙex
420 840 1260 2100
ÔÞw íkiÞkh fhðk ðøkuhu ÞkusLkk yuf Lkðk ¼khíkLke íkMðehLku Mkk{u hsq fhu Au. Mk{økú rðï yk Lkðk «Þku ø kLkk yufMkqºkeÞ Zkt[u{kt Au yLku yøkúuMkh ÚkÞu÷ Au. zuxkLkk {kLkfefhýLkk «ÞkMkkuLku www.data.gov.in Ã÷uxVku{o Ãkh òuE þfkÞ Au. rðïLkk yLÞ Ëuþ Ãký yk rËþk{kt yøkúuMkh Au. 21{e MkËe{kt xu f Lkku ÷ ku S Lkk «kËw¼koð {kLkð SðLkLkk EríknkMk{t MkkiÚke srx÷ Ëkuh Au. íku Lkð MÚkkÃkLkkykuLkk fk¤ Mkk{kLÞsLk {kxu Mkw¾Ë nþu, yk çkkçkíkLku [ku¬Mk ÂMÚkrík Ëþkoðu Au. rzSx÷efhýÚke økk{Lkk fkÞkofÕÃkLku yuf MðåA, ¼úük[kh {wõík ¼khíkLke yku¤¾ yuðe xÙkLMkÃkuhLx nþu, økk{ Ãký rzSx÷ nþu, Ëhuf þnuh Ãký, rðï {kLkr[ºk{kt ¼khík Ãký ykÄwrLkfíkkLke Ëkuz{kt ík{k{Lke MkkÚku Mkw û { íkht ø kku L kk MkkÚk MkkÚku Mkkhk ¼rð»ÞLke fÕÃkLkk Mkuðu Au.
[Lÿ {kunLk ðrhc fkÞofkhe MktÃkkËf f]r»k òøkhý E-{u÷:cmohan@krishijagran.com {ku: 09891311166
40 140 260 600
380 700 1000 1500
Ph. : 011-2651185, 26517923, 45503170, Mob. : 09953756433, 09891263263 Email : circulation@krishijagran.com, Website : krishijagran.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
31
પેચીઅલ તોય
õ
¾uzqík Ãkkuíku çkLku yuf ftÃkLke
Þkhuf [ku{kMkk Mkwfw íkku õÞkhuf Mkkhe ÂMÚkrík{kt nkuÞ Au. yk ÂMÚkrík{kt ¾uzqíkkuLku ½ýe rLkhkþk ÚkkÞ Au, ðÄkhu ÃkezkLkku Mkk{Lkku fhðk yÚkðk ¾uíke Akuzðk WÃkhktík fkuE yLÞ rðfÕÃk Ëu¾kíkku LkÚke. yk ÂMÚkrík{kt òu ¾uzqíkku ¾uíke fhðkLkwt Akuze Ëu íkku þwt ÚkkÞ íku ytøku rð[kh fhku. su heíku ¾uzqíkkuLke WÃkh [ku{kMkw yLku ËuðkLke yMkh ÚkE hne Au íku heíku ¾uzqík ÃkkuíkkLku rLkhkþ nkuðkLkku ynuMkkMk fhu Au. õÞkhuf økt¼eh Ãkøk÷k ¼hðk {kxu {sçkqh çkLke òÞ Au, suLke Mk{økú Mk{ks Ãkh «ríkfq¤ yMkh ÚkkÞ Au. yk {kxu yksLkk Mk{Þ{kt ¾uzqíkkuLku ykøk¤ ðÄðk yLku íku{Lkk WíÃkkËLkLkk ÞkuøÞ {qÕÞ yÃkkððk yÚkðk {kuMk{Lke {khÚke çk[ðk {kxu fux÷kf Ãkøk÷k ¼híkk MkhfkhLke íkhVÚke Ãkøk÷k ¼hðk{kt ykðu Au . ¼khík MkhfkhLke MktMÚkk yuMk.yuV.Mke (÷½w ¾uíke f]r»k ÔÞkÃkkh Mkt½)Lku ¾uzqík {kxu Ãkkf ÞkusLkk yuV.Ãke.yku (¾uzqík WíÃkkËf ftÃkLke)Lke þYykík fhðkLkku «ÞkMk fhu Au. ¼khík Mkhfkhu yíÞkhu yuV.Ãke.ykuLku ftÃkLkeLkku Ëhßòu ykÃÞku Au yLku íkuLke MkV¤íkk LkkUÄkðe Au. yk ÂMÚkrík{kt s{eLkeMíkh Ãkh Lksh hk¾ðk{kt ykðe hne Au. 32
www.krishijagran.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
yu M k.yu V .yu . Mke îkhk W¥kh fýko x fLkk rçkËh rsÕ÷kÚke 20 rf÷ku { exh Ëq h økw ÷ çkøkku o { kt ð»ko 2011{kt sÞ rfMkkLk fkuhkuhuxeðLke MÚkkÃkLkk yuf yuðwt s WËknhý Au. yuV.Ãke.ykuLku MÚkkrÃkík fhðk{kt ðuË «fkþ þ{ko, zku. [tÿk yLku rððuf [fkuíkuLkwt {níðLkwt ÞkuøkËkLk Au. yk yuV.Ãke.ykuLkk ík{k{ MkÇÞ ¾uzqík Au, su{ýu fkÞofíkkoyku íkhefu økk{ku{kt sELku ¼tzku¤ yufrºkík fÞwO yLku Ãkkuíku yuV.Ãke.ykuLkwt rLk{koý fÞwo. íku{ýu f]r»k rð¿kkLk fuLÿLkku Ãký Mknfkh {éÞku níkku, suÚke ¾uzqíkkuLku íkk÷e{ MkwrðÄk {¤u. ðuË «fkþ þ{koLkk {íku þ\ykíkLkk A {rnLkk Úkkuzku {w~fu÷ Mk{Þ níkku Ãkhtíkw ðíko{kLk Mk{Þ{kt sÞ rfMkkLk ytíkøkoík 50 Mk{wn Au, su{k ykþhu 1000 fhíkk ðÄkhu ¾uzqíkku òuzkÞu÷ Au. sÞ rfMkkLk fkuÃkkuohuxeð{kt 2 xÙuõxh yLku yLÞ f]r»k Þtºk WÃk÷çÄ Au, suLkkÚke ûkurºkÞ ¾uzqíkkuLku Ãkkf yLku yLÞ WíÃkkËLkkuLku yuf søÞkÚke çkeS søÞk ÷E sðk{kt MktMÚkk {ËËYÃk çkLku Au.íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLkk ÄLk yLku Mk{ÞLke çk[ík ÚkkÞ Au. sÞ rfMkkLk Mk{qn ¾uzqíkku {kxu ykðf {kxu yuf {t[ çkLke økÞu÷ Au. yk MktøkXLkLkk MkÇÞku {wÏÞíðu Lke÷ftX yLku rððuf [fkuíku yu fXku¤{kt
{wÏÞíðu íkwðuhLkk çkesLkwt WíÃkkËLk þY fheLku ûku º keÞ ¾u z q í kku {kxu Mkkhe økwýð¥kkÞwõík rçkÞkhý WÃk÷çÄ fhkðu Au. yk MktMÚkk {wÏÞíðu Mkkhk rçkÞkhýLkk WíÃkkËLkLke økwýð¥kkLke íkÃkkMk fÞko çkkË s ¾uzqíkkuLku íku WÃk÷çÄ fhkðu Au. sÞ rfMkkLk Mk{qnLkk {kæÞ{Úke ¾uzqíkkuLku ¾uíke fhðk ykÄw r Lkf rðrÄ yt ø ku íkk÷e{ ykÃkðk{kt ykðu Au. íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLku WíÃkkËLk{kt ðÄkhu ÷k¼ {¤u Au.¾uíke{kt WÃkÞku ø k{kt ÷u ð k{kt ykðíkk si r ðf ¾kíkhLkw t rLk{ko ý fhðk yLku ½hu ÷ w fexLkkþf çkLkkððk íkk÷e{ MkkÚku WíÃkkËLkkuLku çkòh{kt ðu[ðk MkwÄeLke MkwrðÄk WÃk÷çÄ fhkðu Au. yk rðrÄ{kt {wÏÞíðu MktMÚkkLkk MkÇÞku{kt ÞkuøÞ Mktf÷Lk ½ýw {níð Ähkðu Au. yksLkk Mk{Þ{kt sÞ rfMkkLk yuV.Ãke.yku ytíkøkoík Mkhfkh yLku ¾kLkøke ûkuºkkuLkk MknÞkuøkÚke Ëk¤ r{÷, ¾uzqík økkuËk{, yuf {þeLk yLku WÃkfhý MkuLxh íku{ s WíÃkkËLk ÔÞðMkkÞ {kxu yuf yufh{kt fuBÃkMk WÃk÷çÄ Au. ¾uzqíkkuLkk Mk{qnyu fXku¤ {kxu ûkuºk{kt ¢ktrík fhíkk íkwðuhLke ¾uíke{kt yuf÷ rçks hkuÃkýe «ýk÷e (®Mkøk÷ Mkez rzð®÷øk)Lke þYykík fhe níke. íkuLkkÚke WíÃkkËLk{kt ÷k¼ {¤u Au. Ëk¤ r{÷Lkk
પેચીઅલ તોય {kæÞ{Úke sÞ rfMkkLk Mk{qnyu íkwðuhLke Ëk¤Lkwt ðu[ký þY fÞwO Au. Mkíkík Mkkhk «ËþoLk fhíkk nðu ¾kã yLku fexLkkþf ftÃkLkeykuLke yusÂLMkyku Ãký sÞ rfMkkLk yuV.Ãke.yku MkkÚku òuzkE [wfe Au. ftÃkLkeykuLkk yrÄfkhe Ãký Mk{Þktíkhu ykðeLku ¾uzqíkkuLku WíÃkkËLkLkk WÃkÞkuøk ytøku òýfkhe ykÃku Au, íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLku ðÄkhu ÷k¼ {¤u Au. {wÏÞíðu MðYÃk{kt {þeLkheLkk WÃkÞkuøk Ãkh æÞkLk fuLÿeík fhðk{kt ykðu Au, suÚke ûkuºkLkk ¾uzqíkku {kxu ykuAe Ãkzíkh Ãkh ykÄwrLkf f]r»k Þtºk WÃk÷çÄ çkLku Au. yk yuV.Ãke.ykuLkk {kæÞ{Úke s¤ Mktøkún ytøku Ãký ¾uzqíkkuLku íkkr÷{ ykÃkðk{kt ykðu Au. íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLku ®Mk[kE ytøku ÃkkýeLke ÞkuøÞ ÔÞðMÚkk ÚkE þfu Au . sÞ rfMkkLk yuV.Ãke.yku ¾uzqíkkuLke ytËh WòoLke MkkÚku ykí{rðïkMkLkku LkðMkt[kh fhu Au. yk rËþk{kt MknÞku ø k fhíkk MkhfkhLke ¼qr{fk Mk{Þ «{kýu {níðLke çkLke Au. yksu sÞ rfMkkLk yuV.Ãke.yku MkSð WËknýh Au. fýkoxf{kt {wÏÞíðu fXku¤Lkk WíÃkkËLkÚke ¾uzqíkkuLku ykŠÚkf MðYÃkÚke {sçkqíke {¤u Au. sÞ rfMkkLkLkk MkÇÞku, y¤Ë, {øk, MkkuÞkçkeLk, íkwðuh ðøkuhu Ãkkf Wøkk¤ðkÚke ðÄkhu «{ký{kt ÷k¼ ÚkkÞ Au. WíÃkkËLk yLku økwýð¥kk{kt Ãký W¥khe fýkoxf MkkiÚke ykøk¤ Au. hkßÞLke MktMÚkkyku yLku ykEMkeykhykEyuMkyuxe yu Ãký yk ytøku ÷kufr«Þ Au. f]r»k ûkuºk{kt òýeíke nMíke zku. yuMk.yu.Ãkkrx÷ (Ãkqðo rLkËuoþf ¼k.fw.y.Mk) yLku yku.Mke.Ãke {kuh¬kuLkku Ãký rðþu»k MknÞkuøk {éÞku Au. fuðe heíku çkLkkðþku ¾uzqík WíÃkkËLk ftÃkLke
www.krishijagran.com yuV.Ãke.ykuLkwt rLk{koý fkuE Ãký hkßÞLkk ¾uzqík ÃkhMÃkh heíku òuzkE þfu Au, suLkkÚke ¾uzqíkku {kxu ykŠÚkf MðYÃkÚke Mkþõík çkLkðk{kt MknkÞíkk {¤e þfu Au yLku ¼rð»Þ{kt Lkðk {køkkuo Ãký çkLk þfu Au. MkkÄkhý heíku yuV.Ãke.ykuLkwt rLk{koý fhðk {kxu yuf ûkuºkLkk 10-15 økk{kuLkk ¾uzqíkkuLkku Mk{wn MkkÚku {¤eLku fk{ fhðkLke ¼kðLkkLke sYh Ãkzu Au. Mkki«Úk{ økk{{kt Mk{wn çkLkkðku. yLkuf Mk{wnLkk yæÞûk {¤eLku yuf ftÃkLkeLkwt rLk{koý fhe þfku Aku. íku{k fkÞofkhe MkÇÞkuLke h[Lkkfhu Au. fkuE Ãký yuV.Ãke.ykuLke þYykík fhðk {kxu MkkiÚke Ãknu÷k yuV.Ãke.ykuLkwt hk¾u yLku ÃkkuíkkLkk Mk{wn {kxu yuf fkÞoMÚk¤ MkwrLkrùík fhu Au. ÃkkuíkkLkk MkÇÞkuLke Mkðo M kt { r¥k yÚkðk [q t x ýe «{kýu rLkÄkorhík fhðk, íkuLkkÚke Mk{økú ÷kufku fk{{kt ÃkhkËŠþíkk Ëþkoðu Au. yksLkk Mk{Þ{kt {wÏÞíðu íkuLke sYh hnu Au. fkuE Ãký ftÃkLkeLkwt rLk{koý ÚkkÞ Au íkku MkÇÞkuLke ÃkkhËŠþíkkLke ¼qr{fk {níðLke çkLke òÞ Au, yk {kxu yLkuf ftÃkLke MkV¤íkkLkk rþ¾h Ãkh Au. ykðe s sYrhÞkík fku E Ãký ¾uzqíkLke WíÃkkËLk ftÃkLkeLkk MkçÞku{kt nkuðe òuEyu íkku s íku ÞkuøÞ yuV.Ãke.ykuLkwt rLk{koý fhe þfþu yLku ¾uzqíkku ykí{ rðïkMk MkkÚku f]r»k ûkuºk{kt ykøk¤ ðÄe þfþu. yk yuV.Ãke.yku{kt {wÏÞíðu fkÞkuoLke òýfkhe Lke[u «{kýu Au· Mkki « ík{ økú k { Míkh Ãkh ¾u z q í k Mk{wnLke h[Lkk · Mk{wn{kt ykuAk{kt ykuAk 15 MkÇÞku nkuðk òuEyu. · Mk{wn{kt çk[ík fhku. · Mk{wnLkk yæÞûk {¤eLku yuf {kuxe yuV.Ãke.yku çkLkkðu. · yuVÃkeykuLkwt Lkk{ yLku yrÄfkheLke ÃkMktËøke fhðe. · yuVÃkeykuLkk rLkÞ{ yLku rËþkMkq[Lkku çkLkkððk. · 3 ð»koLkk fkhkuçkkhLke ÞkusLkk ½zðe · yuVÃkeykuLkk MkÇÞkuLkk þuhÄkhf çkLkkððk. · ftÃkLkeLkk þuhLkwt yufºkefhý
f]r»k ûkuºk{kt rðfkMk yLku ykÄwrLkf xu f Lkku ÷ ku S Lkku WÃkÞku ø k íkÚkk òýfkhe {kxu {krMkf çkuXf · fkÞkuo{kt ÃkkhËŠþíkk nkuÞ · f] r »k yLku ¾u z q í kLkku rðfkMk MkðkuoÃkrhíkk nkuÞ Au. ¾uzqíkLkk ykŠÚkf MðYÃk {sçkqík fhðk {kxu yLkuf hkßÞku{kt ¾kLkøke yLku fuLÿeÞ Mkhfkhe MktMÚkk yuMkyuVyuMke (÷½w f]r»k ÔÞkÃkkh Mkt½) Lkk «çktÄf rLkËuoþf «ðuþ þ{ko îkhk «kuíMkkrník yLkuf yuVÃkeyku ðíko{kLk Mk{Þ{kt MkV¤ ÚkÞu÷ Au. ¼khík{kt 29 hkßÞ{kt yíÞkh MkwÄe{kt 927 yuVÃkeyku Au, su{k 592 LkkUÄkÞu÷ Au yLku 335 LkkUÄýeLke «r¢Þk ytíkøkoík Au. íku{ s 8,98,169 ¾uzqík yuVÃkeyku MkkÚku òuzkÞu÷ Au. yk rËþk{kt yíÞkhu ¾uzqíkku ykøk¤ ðÄe hÌkk Au yLku Mk{wnLkwt rLk{koý fhu Au yLku ÃkkuíkkLkk yu V Ãkeyku { kt {w Ï Þíðu yk íkÚÞku L ku æÞkLk{kt hk¾u Au. · hkßLkerík Lk nkuÞ · ÃkiMkkLke yrLkÞr{íkíkk Lk ÚkkÞ. · ÷kufkuLku Mk¥kk Ãkh nkðe Úkðk Ãkh «ríkçktrÄík nkuÞ · MktþkÄLkkuLkku ËqhWÃkÞkuøk Lk Úkðk Ëuðku. nk÷Lke ÂMÚkríkLku æÞkLk{kt hk¾eLku ËuþLkk ¾uzqík ÃkhMÃkh {¤eLku MðÞt s yuVÃkeykuLkwt rLk{koý fhe suÚke ¾uzqíkkuLke yLkuf {q¤¼wík Mk{MÞk Ãkqýo ÚkE þfu Au. Mk{qnLkk MkÇÞkuLku ¾ík{ ÚkE þfu Au. Ëuþ{kt y{q÷ zuhe çkkË Ãký yk MkkÁt WËknhý Au. yuV.Ãke.yku çkLkkððk EåAwf ¾uzqíkkuLku MÚkkrLkf Lkqh fkuÃkkuohuxeð, ðkhtøk÷, yktÄú«ËuþLke {w÷kfkík ÷uðe òuEyu. ·
yrLkfuík rMkLnk Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý {ku-9891335460 E{u÷:aniket@krishijagran.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
33
®Mk[kEÚke LkwfMkkLk
www.krishijagran.com
sYhík fhíkk ðÄkhu ®Mk[kE nkrLkfkhf fku
EÃký [esðMíkwLke ykð~Þfíkk fhíkk ðÄkhu WÃkÞkuøk nkrLkfkhf nkuÞ Au. su heíku ðÄkhu ¼kusLk fhðkÚke yÃk[ku ÚkE þfu Au yLku zkuõxh ÃkkMku E÷ks fhkðku Ãkzu Au íkuðe heíku Ãkkfku{kt ykð~Þfíkk fhíkkt ðÄkhu Ãkkýe ykÃkðkÚke WíÃkkËLk ykuAwt ÚkE òÞ Au. ykð~Þfíkk fhíkk ðÄkhu Ãkkýe ykÃkðkÚke Lke[u «{kýu nLke MkòoE þfu Au: ðÄkhu Ãkkýe ykÃkðkÚke {q¤Lke ykswçkksw Ãkkýe hnu Au yLku s{eLkLke ytËh ÃkÞkoó ôzkE MkwÄe økuMk hnuíkku LkÚke. íkuLku ÷eÄu ¾wÕ÷e nðkÚke ÃkÞkoó «{ký{kt ykuÂõMksLk AkuzLkk {q¤ MkwÄe ÃknkU[íkku LkÚke yLku AkuzLku ïkMk ÷uðkLke sYrhÞkíkku Ãkqhe Ãkzíke LkÚke. íkuLku ÷eÄu ïkMk ÷uðk{kt WíÃkÒk fkçkoLk zkÞkuõxMkkEz òu¾{e «{ký{kt {q¤Lke ykswçkksw yufrºkík ÚkE òÞ Au. yk
34
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
økuMkLke WÃkÂMÚkríkLku ÷eÄu fkçkokurLkf yðþu»k ÃkËkÚkkuoÚke MkÕVkEz yLku {eÚkuLk suðk nkrLkfkhf ÃkËkÚko çkLku Au. · s{eLkLke MkÃkkxeÚke ÃkkýeLke MkÃkkxeLke Lke[u {ku x e {kxe (huík)Lke yÃkuûkk [ku¬Mk «fkhLke {kxe hk¾ðe òu E yu . ykðe s\rhÞkík {rnLk {kxe{kt furÃk÷he yuõþLk nkuðkÚke ÚkkÞ Au, · ðhMkkËLke MkkÚku MkkÚku s{eLkLke MkÃkkxe Ãkh WÃkÂMÚkík nkLkefkhf íkíð ÃkkýeLke MkkÚku s{eLkLke ytËh síkk hnu Au. s{eLkLke ytËhLkwt ÃkkýeLkwt Míkh ðÄðkÚke yk íkíð ÃkkýeLke MkkÚku {q¤ MkwÄe òÞ Au yLku AkuzLku LkwfMkkLk fhu Au. · AkuzLke ytËh 5 Vqx yÚkðk íkuLkk fhíkkt ðÄkhu ŸzkE Ãkh nkrLkfkhf íkíð ðÄðkÚke LkSf ykðþu yLku AkuzLku LkwfMkkLk fhu Au.
· ®Mk[kELkk WÃkÞku ø k{kt ÷u ð k{kt ykðíkk ÷ðý r{©ý nkuÞ Au. òu yk ÷ðýku L kk {q ¤ Lke LkSf yu f rºkík ÚkkÞ Au . {q ¤ Lke[u yufrºkík Úkíkw yk Ãkkýe yuðk ûkuºkÚke «kf]ríkf yÚkðk f]rºk{ zÙuLkus Ëqh fhðk{kt ykðu Au. s{eLkLke MkÃkkxe Lke[u hnu Au yLku ðkyh ÷u®økøkLke ÂMÚkrík rLk{koý Lk ÚkkÞ íku sYhe Au. · su {kxe-s{eLk{kt ÃkkýeLkku «ðkn nkuíkku LkÚke yLku ÃkkýeLke MkÃkkxe ½ýe Lksef ykðe òÞ Au. yk ÃkkýeLkk Míkh, ðkMíkrðf Ÿ[k ðkuxh ÷uçk÷Lku Mk{kLk LkwfMkkLk ykÃku Au. · s{eLkLke ytËh ÃkkýeLke Ÿ[e MkÃkkxeLku ÷eÄu ¾rLks Ãkku » kf íkíðLke WÃk÷çÄíkkLku yMkh fhu Au. ðÄkhu ®Mk[kELkk Ãkkýe s{eLkLke
®Mk[kEÚke LkwfMkkLk
ytËh AkuzLkk {q¤Lke ytËh síkk hnu Au.yLkuf íkíð suðk fu ÷kun, yu Õ Þw r {rLkÞ{ ðøku h u {kxe{kt òu¾{e «{ký{kt {¤u Au. · {kxe{kt ðÄkhu ÃkkýeLku ÷eÄu {kxeLke økh{e þku»kðkLke ûk{íkk ðÄe òÞ Au. ¼eLke {kxeLkk íkkÃk¢{{kt fkuEÃký ÃkrhðíkoLk ÚkÞk ðøkh Ãkkýe Wze sðkLke ÂMÚkrík{kt økh{e sYhe Au. · {kxu ¼eLke {kxeLkwt íkkÃk{kLk{kt Mkíkík ðÄkhku ÚkkÞ Au, yÃkuûkkf]ík Xtze hnu Au. yk ÂMÚkrík{kt çkes rð÷t ç kÚke Vq x u Au yLku íku L ke ðÄðkLke ÂMÚkík{kt ykuAe økh{eLku ÷eÄu ykuAe hnu Au. ði¿kkrLkf ÃkheûkýkuÚke òuðk {éÞwt Au fu ÃkkfLku ykÃkðk{kt ykðíkwt Ãkkýe yuf [ku¬Mk Mke{k çkkË WíÃkkËLk ykuAwt ykÃku Au. {kxu ¾uzqíkkuLkwt yuðwt rð[khðwt ¾kuxwt Au fu sux÷wt ðÄkhu
www.krishijagran.com
Ãkkýe ykÃkðk{kt ykðu yux÷wt WíÃkkËLk ðÄkhu {¤u Au. · Ykð~Þfíkk fhíkk ð½khu ÃkkýeLkk WÃkÞkuøkÚke çku «fkhLkwt LkwfMkkLk ÚkkÞ Au (1) ðÄkhu ÃkkýeLku ÷eÄu ¾uíke{kt WíÃkkËfíkk ykuAe ÚkkÞ Au. (2) ðÄkhu ÃkkýeLku ÷eÄu çkeò ¾uzqík¼kEykuLku ykuAk «{ký{kt Ãkkýe {¤u Au. {kxu ykð~ÞfíkkÚke ðÄkhu ÃkkýeÚke ík{k{ ¼kEykuLku LkwfMkkLk nkuÞ Au. Fkuxk rsÕ÷k{t [Bçk÷ f{kLz yk WËkhý Au. ¾uzqíkku îkhk ykð~Þfíkk fhíkk ðÄkhu ÃkkýeLkk WÃkÞkuøkLku ÷eÄu f{kLz ûkuºk{kt ÃkkýeMíkh Mkíkík ðÄíkw òÞ Au yLku rçkLkWÃkòW ÚkE òÞ Au. [Bçk÷Lke Lknuhku ð»ko 1960{kt «Úk{ ð¾ík Ãkkýe Akuzðk{kt ykðu÷ yLku Ãkkt[ ð»ko çkkË 1965{kt MkhfkhLku zuLkus Mfe{ íkiÞkh fhe zÙuLk çkLkkððe Ãkze yLku ¾uíkh MkeÃkusLku ÷eÄu ¾hkçk ÚkE òÞ Au,
íku{k ½ýk ûkuºk{kt Vhe ¾uíke Úkðk ÷køke Au, Ãkhtíkw ¾uzqíkku nsw MkwÄe ðÄkhu WÃkÞkuøk çktÄ fÞkuo LkÚke. fhkuz YrÃkÞk ¾[o fhe [Bçk÷ «kusuõx çkLkkððk{kt ykðu÷ Au. Ãkhtíkw ¾uzqíkku îkhk ðÄkhu ÃkkýeLkk WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðíkku,suÚke íku zÙuLkku{kt ðneLku çkhçkkË ÚkkÞ Au. òu ÞkuøÞ «{ký{kt ÃkkýeLkku WÃkÞkuøk ¾uíkh{kt fhðk{kt ykðu íkku zÙuLkku{kt ðnuíkk ÃkkýeLkk Lknuhku îkhk ðÄkhu ûkuºkV¤{kt ®Mk[kE fhðk {kxu WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. {khk rð[kh{kt ¾uzqík¼kEyku îkhk ðÄkhu Ãkkýe WÃkÞkuøk fhðk Lke[u fkhýku Au: · fux÷k, õÞkhu yLku fux÷k «{ký{kt rËðMkLkk yt í khÚke ÃkkýeLke s\rhÞkík Ãkkf «{kýu òýfkhe Lk nkuðe. · xu÷Lkk ¾uzqíkku «rík ÃkkuíkkLke ÂMÚkrík ykuAe Au. · ðÄkhu Ãkkýe WÃkÞkuøk fhðk ytøku Úkíkk LkwfMkkLkLke òýfkhe Lk nkuÞ. · ¾uíkhku{kt Ãkkýe ykÃkðkÚke ÞkuøÞ heík ytøku òýfkhe Lk nkuðe, MkhnË ®Mk[kE ðøkuhu. · ¾uíkhku{kt ðÄkhu «{ký{kt Z¤kð nkuÞ Au. WÃkhkuõík {wÆk Ãkh ¾uzqík¼kEyku òu rð[kh fhþu íkku ÞkuøÞ «{ký{kt Ãkkýe ÷uðkLke yLku økt¼eh rð[kh fhðku Ãkzþu íku{ s ÞkuøÞ «{ký{kt Ãkkýe ÷uðkLke þ\ykík fhðe.
Yogesh Agarwal Ph: 01412203508 Email: yc.agarwal@gmail.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
35
yki»krÄÞ ÃkkfkuLke
www.krishijagran.com
yki»krÄÞ ÃkkfkuLke ykuõxkuçkh-rzMkuBçkh {rnLkk{kt f]r»k «r¢Þk sw
Lk-sw÷kE{kt Wøkkzðk{kt ykðíke yïøktÄkLkku Ãkkf nðu ð]rØsLkf ÂMÚkrík{kt Au. ºký {rnLkkLkk økk¤kLkk ytík MkwÄe{kt Ãkkf Ãkw»ÃkkðMÚkk{kt ykðe sþu. yk Mk{Þ {q¤ ð]rØ {kxu {níðLke Au. {kxu ¾uíkh{kt ®LkËý «ð]r¥k îkhk ®LkËýLku Ëqh fhðk{kt ykðu Au. ®Mk[kE ûkuºkku{kt ykð~Þfíkk «{kýu {rnLkk{kt yuf ®Mk[kE fhðe. y®Mkr[ík íkÚkk ðhMkkË-ykÄkrhík ûkuºkku{kt Ÿzk ¾uzký Lknª fhe Ãkhtíkw WÃkhÚke ¾whÃkeLke {ËËÚke ®LkËýLku Ëqh fhðe ¾uíkhLku Akuze Ëuðwt. suÚke {®Õ[økLkk MðYÃk{kt s{eLkLkk ¼usLkwt «{ký Mkwhrûkík fhðk{kt MknkÞf ÚkE þfu Au. y®Mkr[ík ûkuºkku{kt ®LkËýLku Ëqh fhðwt yux÷k {kxu ykð~Þf Au fu s{eLk{kt ¼usLku þku»keLku ÃkkýeLke yAík ÃkuËk fhu Au. yk ûkuºkku{kt Ãkkf ðhMkkËÚke {¤íkk ¼u s Lku îkhk s Ãkku í kkLke ÃkrhÃkõðíkkLke ÂMÚkrík MkwÄe ÃknkU[e þfkÞ Au. ÃkkfLke ð]rØ Ëhr{ÞkLk yLkuf ð¾ík ÃkktËzkLku yknkh çkLkkðíkk fexf yk ÃkktËzk ¾kMk heíku nkLke ÃknkU[kzu Au. 38
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
íku{Lkk E÷ks {kxu hkuøke yÚkðk Lkwykh (0.6 xfk) r{©ýLkku Atxfkð fhðku. ðÄkhu «fkuÃkLke ÂMÚkrík{kt íkuLkku MkóknLkk ytíkhu çku-ºký ð¾ík Atxfkð fhðku. {q¤Lke ð]rØ Ëhr{ÞkLk {q¤{kt ÷køkíke MkVuË økúçk {q¤Lku fkÃke Lkkt¾u Au.íkuLkk E÷ks {kxu 5 xfk yurÕzÙLkLkk r{©ýLkku WÃkÞkuøk fhðku. rþÞk¤k{kt yk Ãkkf Ãkh rçk[s çkúw{ Lkk{Lkk hkuøkLk «fkuÃk ÚkE þfu Au. íkuLkkÚke «¼krðík AkuzkuLke ð]rØLkku
yxfkð ðÄe òÞ Au. ÃkktËzk LkkLkk hne òÞ Au, MknkÞf f¤eÞkuLke ðÄkhu MktÏÞk çkLkðk ÷køku Au yLku þk¾kykuLkk ÃkðkULke ð]rØ yxfe òÞ Au. íkuLkk E÷ks {kxu xÙuxkMkkEõ÷eLk nEzÙkuõ÷kuhkEzku Atxfkð
fhðku. f÷enkhe: W¥kh ¼khík{kt LkMkohe îkhk sqLksw÷kE{kt Wøkkzðk{kt ykðíkk Ãkkf Ãkh yk Mk{Þ V¤ ykðu Au, su rzMkuBçkh MkwÄe Ãkkfe òÞ Au. Ãkkfe økÞk çkkË íkuLke ÷ýýe fhðe yLku MkwfkE síkk çkes fkZe Lkk¾ðk. V¤kuLku íkzfk{kt Lkkt¾ðkÚke íkuLkwt {ku ¾wÕ÷e òÞ Au. yk yðMÚkk{kt Mkk{kLÞ EòÚke çkeÞkhýkuLku Mkh¤íkkÚke y÷øk fhe þfkÞ Au. {q¤Lku ¾uzký yÚkðk ÃkkðzÚke MknkÞíkkÚke fhe þfkÞ Au . sq L k{kt rçkÞkhýLkk ðkðu í khLke ÂMÚkrík{kt LkMko h eLkk Aku z ðÄðkLke yðMÚkk{kt hnu Au. LkMkoheLkk Mk{Þu
yki»krÄÞ ÃkkfkuLke ®LkËýLku Ëq h fhðw t yLku ÃkkýeLke WÃk÷çÄíkkLku ò¤ðe hk¾ðe. MkLkkÞ: ¼khík{kt rðrðÄ ûkuºkku{kt MkLkkÞLkk hðe yLku ¾heV çkÒku {kuMk{{kt ðkðuíkh fhðk{kt ykðu Au. W¥kh yLku Ãkrù{e ¼khíkLke ®Mkr[ík ûkuºkku{kt MkLkkÞLke ðkðuíkh yk Mk{Þ{kt fhe þfkÞ Au. Ãkrù{ ¼khík{kt yk swLk-sw÷kE{kt Ãký ðkðuíkh fhðk{kt ykðu Au. ¼khík{kt rðrðÄ ûkuºkku{kt y÷øk-y÷øk Mk{Þu ðkðuíkh fhðk{kt ykðíkk nkuðkÚke yk ºký {rnLkkLkk økk¤k{kt yLkuf f]r»k r¢ÞkLkwt ðýoLk AuÕ÷k ytfku{kt fhe þfkÞ Au. ®LkËýLke «ð]r¥k nkÚk Ähðe yLku ÃkkýLke ÔÞðMÚkkLke ÂMÚkrík{kt ykð~Þfíkk «{kýu ®Mk[kE fhðe. Mkq f k yLku y®Mkr[ík ûkuºkku{kt Wøkkzðk{kt ykðu÷ Ãkkf{kt ®LkËýLku Ëqh fhðk, Ãkhtíkw Ÿzwt ¾uzký fhðwt, Lknª íkku s{eLk{kt ¼usLkwt «{ký ykuAwt ykðu Au. ®LkËý çkkË ®LkËýLke ÂMÚkrík{kt s{eLk Ãkh s hnu Au, suÚke ¼usLke ûkrík ykuAe ÚkkÞ Au.
www.krishijagran.com ykð~Þfíkk LkÚke. òu økík {kuMk{{kt ðhMkkËLku ÷eÄu MkuZkLke {kxe ¾MkeLku Lke[u ykðe òÞ Au yLku õÞktf õÞktf MkVuË {qMk¤eLkk {q¤ òuðk {¤u Au. íkuLkkÚke ¾uíkh{kt hnu÷ý ®LkËýLku Ëqh fhe þfkþu. ÃkkfLkk ¾uzkýLkk 15 rËðMk yøkkW ®Mk[kE fhðkLkwt çktÄ fhe Ëku suÚke {q¤Lkk ¾uzkýLkk Mk{Þu ¾uíkhLke {kxe Lkh{ hnu Au. fwðkhÃkkx: yk ð»kuo sw÷kE{kt ÷økkððk{kt ykðu÷ ÃkkfLkk ®LkËý fhe ÷uðw yLku 50 rføkúk «rík nuõxhLkk «{kýÚke LkkExÙkusLkLkku yuf yknkh ykÃkðku. ®Mk[kE ÔÞðMÚkk WÃk÷çÄ nku ð kLke ÂMÚkrík{kt {rnLkk{kt yuf ð¾ík ®Mk[kE fhðe. sqLkk ÃkkfLke 9-10 {rnLkkLkk ÃkktËzkLke fkÃkýeLkk «Þkuøk{kt ÷uðk.
çkkçk[e: çkkçk[eLkku Ãkkf yk rËðMkku{kt Ãkw»Ãk yLku V¤ yðMÚkk{kt nkuÞ Au. rzMkuBçkh MkwÄe V¤ ÃkkfðkLkku «kht¼ ÚkE òÞ Au. yt í ku Ãkkfu ÷ k V¤ku L ke «Úk{ ÷ýýe rzMkuBçkhLkk ytík{kt ÚkkÞ Au. ðÄkhu Mk{Þ MkwÄe V¤kuLku Ãkkf MkkÚku Lknª íkkuzeLku íkuLku Mkw f kðk Ëu ð k òu E yu . Ëhr{ÞkLk rçkÞkhýkuLkk WÃkh yuf Ãkkík¤e Íeýe VkuÕ÷eyku ÚkkÞ Au, yk rçkÞkhýkuLkk V¤ku íkhefu yku ¤ ¾ðk{kt ykðu Au . {kxu ÔÞðnkrhf MðYÃk{kt yk V¤ku L ke rçkÞkhý ÚkE òÞ Au. Ãkkf{kt ®LkËýLke «r¢Þk îkhk ®LkËýÚke {wõík fhe þfkÞ Au. òu rLk{xkuzLkku «fkuÃk nkuÞ íkku rLk{u x ku z Lkkþf hMkkÞýLku s{eLk{kt WÃkÞku ø k fhðku . rLk{u z ku x Lku ðÄkhu Mkt¢{ýÚke Akuz MkwfkELku {hðk ÷køku Au. {w÷nXe: sw÷kE{kt ÷økkððk{kt ykðu÷ Ãkkf yk Mk{Þ ð]rØLke yðMÚkk{kt hnu Au. ÃkkfLke Mkkhe ð]rØ {kxu 20 rføkúk «rík nuõxhLkk ËhÚke LkkExÙkusLkLkku yuf ¾kuhkf
MkVuË {qMk¤e: MkVuË {qMk¤eLkku Ãkkf yk Mk{Þu {q¤Lkk rðfkMkLke ytrík{ yðMÚkk{kt hnu Au. LkðuBçkh-rzMkuBçkh MkwÄe {q¤Lke ð]rØ Ãkqýo ÚkE sþu. yk Mk{Þ Ãkkf{kt fkuE ¾kíkh yÚkðk Ãkku»kf íkíðkuLke
Mkk{kLÞ heíku sqLkk Ãkkf Ãkh VqøksLÞ hkuøkLkku «fkuÃk òuðk {¤u Au, su ÃkktËzk Ãkh LkkLkk LkkLkk fk¤k Äççkk MðYÃk{kt òuðk {¤u Au. yk fk¤k Äççkk ðk¤k ÃkktËzk WÃkhLkk Ãkz MkwÄe {ÞkorËík hnu Au yLku íkuLkkÚke íkuLkk Ãkh fkuE yMkh Úkíke LkÚke. yk {kxu fkuE ¾kMk WÃk[kh fhðkLke sYh LkÚke. ðÄkhu Mkt¢{ý nkuðkLke ÂMÚkrík{kt VwøkLkkþfLkku WÃkÞkuøk fhðku òuEyu.
MkÃxuBçkh{kt ykÃkðk{kt ykðu Au. òu fku íku íÞkhu ykÃkðk{kt Lk ykðu íkku íku ykuõxkuçkh{kt ykÃkðku òuEyu. LkkExÙkusLk ykÃkíkk Ãknu÷k ®LkËýLku Ëqh fhðwt. nðu ðhMkkËLkku Mk{Þ Ãkqýo ÚkE økÞku f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
39
yki»krÄÞ ÃkkfkuLke Au. {kxu Ãkkf{kt rLkÞr{ík ®Mk[kE fhíkk hnuðwt òuEyu. òu ¾uíkh{kt WÄELkku WÃkÿð nkuÞ íkku 25-30 rføkúk «rík nuõxh «{kýÚke yuÕzÙuõMkLkku WÃkÞkuøk fhðku. õÞkhuf íkuLkk Ãkkf Ãkh ÷eV ç÷kEx, Áx hkux, fku÷h hkux yÚkðk rðÕx hkuøkLkku WÃkÿð òuðk {¤u Au. ÷eV ç÷ExLkk E÷ks {kxu 6 rËðMkLkk ytíkhu 3-4 ð¾ík Âç÷xkuõMk,õÞwÃkhkuõMk (0.2 xfk)Lkku Atxfkð fhðku. yLÞ hkuøkkuÚke çk[ðk {kxu ðurçkMxeLk, fkçkkuoLzkÍe{ yÚkðk ðuLk÷ux (0.05 xfk) Úke WÃk[kh fhðku òuEyu. sqLkk ÃkkfLke Ëu¾hu¾ Ãký yk «fkhÚke fhðe yLku 3-4 ð»ko sqLkk ÃkkfLkk fkÃkýe LkðuBçkh-rzMkuBçkh {rnLkk{kt fhe ÷uðe òuEyu. V¤kuLkk çkkÌk ¼køkkuLku fkÃkeLku íkuLkku fBÃkkuMx çkLkkððk WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au, fkhý fu íku{k ÃkÞkoó «{ký{kt fhðk òuEyu.íkuLkk {q¤ 2 VqxLke ŸzkE MkwÄe òuð k {¤u Au . {q¤ Lku ¾ku Ë ðk ÃkkðzkLke {ËË ÷E þfkÞ Au. ¾kuãk çkkË {q¤Lku MkkV fhe LkkLkk-LkkLkk xwfzk fhe Mktøkún fhðku.
www.krishijagran.com Wøkkzðk{kt ykðu÷ Ãkkf{kt rLktËý fhðwt òuEyu yLku Mk{ÞMkh ®Mk[kE fhíkk hnuðwt òuEyu. MkÃkoøktÄk: MkÃkoøktÄkLke çku-ºký ð»ko sqLkk ÃkkfLke rzMkuBçkh{kt ÷ýýe fhðk{kt ykðu Au. ¾uzkýLkk Mk{Þ fux÷ef çkkçkíkLku æÞkLk{kt ÷uðkLke sYh Au, {q¤Lke Ak÷ ûkríkøkúMík Lk nkuÞ. ¾uzký çkkË {q¤Lku fkÃkeLku Mkwfðk òuEyu. økík ð»ko ÷økkððk{kt ykðu÷k Au. ¾kíkhkuLkk WÃkÞkuøk ®LkËý çkkË fhðku. yøkkWLkk ð»ko{kt ÷økkððk{kt ykðu÷ Ãkkf{kt ykuõxkuçkh {rnLkk{kt 20 rføkúk «rík nuõxh «{kýÚke LkkExÙkusLkLkku WÃkÞkuøk fhðku. ÃkkfLku Mk{ÞMkh ÃkkýeLke WÃk÷çÄíkkLku MkwrLkrùík fhðe òuEyu. Ãkkf{kt ÷eV MÃkkuxLkku «fkuÃk Ëu¾kÞ yux÷u 3 økúk{ Âç÷xkuõMk «rík r÷xh Ãkkýe{kt r{r©ík fhe Atxfkð fhðku. ÷eV MÃkkux
þíkkðhe: þíkkðheLkku Ãkkf yk Mk{Þ MkwþwóyðMÚkk{kt nkuÞ Au. {kxu {q¤Lku ¾kuËðkLkku Mk{Þ W¥k{ Au. LkðuBçkhÚke rzMkuBçkh MkwÄe íku fhe þfkÞ Au. ðÄkhu sqLkk ÃkkfLkk {q¤Lku ÷E WÃks MkkÚku ð]rØ ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw {q¤{kt huþkLkwt «{ký ðÄkhu ÚkkÞ Au, suÚke økwýð¥kk{kt ½xkzku ykðu Au. ÍzÃk¼uh Äkuzðk{kt ykðu÷ Ãkkf{kt
Ãký {q¤ yÃkrhÃkõð nkuðkLke ÂMÚkrík{kt W¥k{ økwýð¥kk «kó Úkíke LkÚke. Mkk{kLÞ heíku ËkuZ Úke çku ð»ko sqLkk ÃkkfLku ¾uzeLku Ëqh fhðk òu E yu . yk ð»ko sw ÷ kE{kt
40
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
hkuøk{kt ÃkktËzk Ãkh Mkk{kLÞ Ãke¤k htøkLkk LkkLkk zkøk çkLku÷k nkuÞ Au, su çkkË{kt ½uhk htøkLkk çkLke òÞ Au. MkÃkoøktÄk{kt õÞkhuf {kusuf hkuøkLkku «fkuÃk Ëu¾kÞ Au. yk hkuøkLkk ÃkktËzkLke rfLkkhkuLke íkhVÚke {æÞ ¼køk {h¤ðk ÷køku Au yLku Ãke¤e ÃkzeLku ¾hðk ÷køku Au. Mkt¢r{ík AkuzLku W¾kzeLku Lkkþ fhðku òuEyu. fk÷{uÄ: fk÷{u½ Ãkkf yk Mk{Þu Ãkw»ÃkkðMÚkk{kt [k÷u Au. Ãkw»Ãk rzMkuBçkh MkwÄe hnu Au. yk Mk{Þ Ãkkf{kt Ãkkýe ykuAw Lk hnuðk Ëuðw, Lknª íkku ÃkkýeLke WýÃkÚke Ãkw»Ãk ¾hðk ÷køku Au. Mk{ÞMkh Ãkkýe ykÃkðkÚke ÃkktËzk yLku Vw÷Lke ð]rØ yLkwfq¤ yMkh Úkðk ÷køku Au. yk Ãkkf Ãkh fkuE ¾kMk rçk{khe Ëu¾kðk ÷køkíke LkÚke. hkuøkLke ykhtr¼f yðMÚkk{kt Ãkkf Ãkh
300 ÃkeÃke yu{ ÞwSLkku÷Lkku Atxfkð fhðku yÚkðk 0.3 xfk ÞwSLkku÷Lkk ÃkkWzhLkku Atxfkð fhðku. fkuE Ãký hkuøkLke ÂMÚkrík{kt hkMkkÞrýf fexLkkþfkuLkku «Þkuøk Lk fhku. yktçk÷k: yktçk÷kLkk Ãkkf yk Mk{Þu V¤ yðMÚkk{kt hnu Au. V¤ LkðuBçkhrzMkuBçkh MkwÄe{kt ÷ýýe {kxu íkiÞkh ÚkE òÞ Au. MktÃkqýo rðfrMkík ÚkðkLke ÂMÚkrík{kt htøk [{fËkh çkLku Au, Ãke¤k yÚkðk ÷kr÷{kfu Ãke¤k htøk{kt ÃkrhðŠíkík ÚkkÞ Au. yk Mk{Þu V¤ku{kt ðÄkhu rðxk{eLk-Mke òuðk {¤u Au.yk Mk{Þu V¤ku{kt ðÄkhu «{ký{kt rðxk{eLk Mke {¤u Au. V¤kuLku nkÚk yÚkðk ztzkuLke {ËËÚke fhðk{kt ykðu Au. íkkuzkE çkkË ÃkrhðnLk yLku Mktøkún Ëhr{ÞkLk yLkuf «fkhLkk SðýwykuLku ÷eÄu V¤ku Mkzðk ÷køku Au. {kxu ÃkrhðnLk yLku Mktøkún ð¾íku MkkðÄkLke hk¾ðe òuEyu. Mktøkún fhíkk fhíkk Ãknu÷k V¤kuLku çkuhuõMk yÚkðk {eXkÚke ÞkuøÞ WÃk[kh fhðku Au.
zku. hks fw{kh ®Mkn, yæÞûk f]r»k rð¿kkLk fuLÿ, nòheçkkøk {ku: 09939690109 E{u÷:rksingh.icar@gmail.com
RޤLkw LkwfMkkLk
www.krishijagran.com
ÃkkLk ¾kLkkh (÷~fhe) RÞ¤Lkw LkwfMkkLk yLku íkuLkwt Mktfr÷ík Sðkík ÔÞðMÚkkÃkLk yk
RÞ¤yu ÃkíktøkeÞk ðøkoLke ¾wçks {níðLke Au. yk Sðkík çknw¼kuS yux÷u fu íkuLkk Þs{kLk ÃkkfkuLke MktÏÞk ðÄkhu Au. {kuxk¼køkLkk çkÄk s Ãkkfku{kt íkuLkwfMkkLk fhu Au. íkuLkk Þs{kLk Ãkkfku { kt {fkE, rËðu ÷ k, fÃkkMk, xk{uxk,fkuçkes, {økV¤e yLku {øk ðøkuhu Ãkkfku{kt LkwfMkkLk fhu Au. [ku{kMkk{kt xk{uxk suðk Ãkkf{kt ykþhu 12-23 xfk LkwfMkkLk LkkUÄkÞu÷ Au. 40-45 rËðMkLkk çkxkfkLkk Ãkkf{kt 20-100 xfk sux÷wt LkwfMkkLk òuðk {¤u Au. ík{kfwLkk Ãkkf{kt ykþhu 50 xfk sux÷w LkwfMkkLk LkkuÄkÞu÷ Au. yk Sðkík sw÷kELkk ytík{kt yLku ykuøküLkk {æÞÚke ykuõxkuçkh ËhBÞkLk økh{ yLku ¼usðk¤k ðkíkkðhý{kt íkuLkku WÃkÿð ðÄkhu òuðk {¤u Au. yk Sðkík ykÃkýk {níðLkk Ãkkfku { kt ¾w ç ks LkwfMkkLk fhu Au. ykÚke yk SðkíkLkwt SðLkf [¢, LkwfMkkLkLkku «fkh íkÚkk íkuLkk rLkÞtºkýLkk Ãkøk÷k Mk{ÞMkh ¼sðk 42
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
¾wçks yøkíÞLkwt Au.
íÞkhçkkË RÞ¤ fkuþuxk{kt òÞ Au.
Þs{kLk Ãkkfku: yk RÞ¤Lkk ykþhu 120 sux÷k Þs{kLk Ãkkfku Au. su{kt {fkE, rËðu ÷ k, {økV¤e, xk{u x k, fkuçkes, {øk, ík{kfw, çkxkfk, hsfku íkÚkk swðkh ðøkuhuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.
fku þ u x ku : fku þ u x k þYykíkLke yðMÚkk{kt ÷e÷k htøkLkk òuðk {¤u Au, ßÞkhu Ãkwg yðMÚkk{kt ½kxk fÚÚkkR htøkLkk Úkíkk nkuÞ Au.
yku¤¾: $zk: Ãkwg {kËk Mk{wn{kt $zk {wfu Au, su MkVuË íkkíkýktÚke ZtfkÞu÷k nkuÞ Au. RÞ¤: $zkt{ktÚke Lkef¤íke RÞ¤ku ÷e÷kþ Ãkzíkk htøkLke yLku þheh Ãkh ¼w ¾ hk ht ø kLkk Ãkèkðk¤e nku Þ Au . ÃkkA¤Lke yðMÚkkLke RÞ¤ku ykAk çkËk{e htøkLke yLku íkuLkk þheh WÃkh fk¤kþ Ãkzíke Lkkhtøke htøkLke ÷exeyku nkuÞ Au. RÞ¤ A yðMÚkk{ktÚke ÃkMkkh ÚkkÞ Au , su { kt «Úk{ yLku rîíkeÞ yðMÚkk{kt RÞ¤ ÃkkLkLke Lke[u hnu Au yLku íÞkhÃkAeLke yðMÚkkyku Akuz Ãkh fu s{eLk{kt hneLku Lkw f MkkLk fhu Au .
Ãkwg : Ãkwg fexf çkËk{e htøkLkwt nkuÞ Au. Ãkkt¾Lke Ãknu÷e òuz ¼w¾hk htøkLke yLku íkuLkk WÃkh ykAk htøkLke ÷exeyku ykðu÷e nkuÞ Au. ßÞkhu Ãkkt¾Lke çkeS òuz MkVuË htøkLke yLku rfLkkhe ¼w¾hk htøkLke nkuÞ Au. Ãkkt¾ku WÃkh Íeýk ¼ªøkzk (Mfu÷) nkuÞ Au. SðLk[¢: yuf SðLk[¢ 32-60 rËðMk{kt Ãkq ý o ÚkkÞ Au . Ãkw g fexf rLkþk[h nkuÞ Au. Ãkwg fexf 22 {e{e ÷ktçkk yLku Ãkkt¾kuLkk Vu÷kðk MkkÚku 40 {e{e sux÷k ÃknkU¤k nkuÞ Au. Ãkwg yðMÚkk 7-10 rËðMkLke nkuÞ Au. Ãkwg RÞ¤ 35-40 {e{e ÷ktçke nkuÞ Au. RÞ¤ {wÏÞíðu A yðMÚkk{ktÚke ÃkMkkh
RޤLkw LkwfMkkLk
www.krishijagran.com
ÚkkÞ Au . RÞ¤ yðMÚkk 15-30 rËðMkLke òuðk {¤u Au. fkuþuxk yðMÚkk 7-15 rËðMkLke nkuÞ Au. ð»ko Ëhr{ÞkLk ykþhu 8 ÃkuZeyku çkLku Au. LkwfMkkLk ·
yk RÞ¤ku hkºku ÃkkLk fkuhe ¾kR LkwfMkkLk fhu Au. {fkELkk Ãkkf{kt Akuz Ãkh zkuzk çkuXk nkuÞ íkku íkuLkk huþ{Lkk íkktíkýk íku{s ËqrÄÞk Ëkýkt Ãký ¾kíke nkuÞ Au.
·
EÞ¤ku ¾wçks ¾kWÄhe nkuðkÚke ÃkkLkLke rþhkrðLÞkMk rMkðkÞLkku ¼køk ¾kR òÞ Au.
·
hkrºk ËhBÞkLk yu f ¾u í kh{kt LkwfMkkLk fhe íku ÃkwÁ Úkíkkt RÞ¤ku Mkk{qrnf heíku ÷~fhLke {kVf çkeò ¾uíkh{kt «ðuþu Au. suÚke íku ÷~fhe EÞ¤ íkhefu Ãký yku¤¾kÞ Au.
·
Ãkwg RÞ¤ku s{eLkLke ríkhknku{kt fkuþuxk çkLkkðu Au.
·
Zktøkh,½ô yLku {fkE WÃkhktík [ku{kMkk íkÚkk rþÞk¤kLkk {kuxk ¼køkLkk ÃkkfLku LkwfMkkLk fhu Au.
·
rËðu÷kLkk Ãkkf{kt ÃkkLk WÃkhktík Vw÷zkuzðkLke ÷w{ku{kt íkÚkk xk{uxk, {h[e, {øk ðøkuhu{kt V¤-þªøkku fkuhe ¾kÞ Au.
Mktfr÷ík ÔÞðMÚkkÃkLk ·
ÃkkfLke fkÃkýe çkkË ¾uíkh{kt Ÿze ¾uz fhðe.
·
¾uíkh{kt Úkkuzk Úkkuzk ytíkhu Mkwfk ÃkkLk yÚkðk ½kMkLke
LkkLke Zøk÷eyku fhðe suÚke RÞ¤ku íkuLke Lke[u MktíkkR hnu Au. yk RÞ¤kuLku Mkðkhu ðeýe ÷R íkuLkku Lkkþ fhðku. ·
yk SðkíkLke {kËk VwËe ÃkkLk Ãkh sÚÚkk{kt $zk {wfu Au. yuhtzk suðk Ãkkf{kt ykðk $zk íku{s LkkLke EÞ¤kuLkk Mk{wnðk¤k ÃkkLk íkkuze Lkkþ fhðku íku{s {økV¤e yLku fÃkkMk{kt ®ÃkshÃkkf íkhefu yuhtzkLkwt ðkðuíkh fhðwt.
·
yk EÞ¤ {kxuLkk Vuhku{kuLk xÙuÃk nuõxh ËeX 5 Úke 6 Lke MktÏÞk{kt ÃkkfLke ô[kE fhíkk ËkuZ Vwx sux÷e ô[kEyu økkuXððk. xÙuÃk{kt ykf»kkoÞu÷k Lkh VwËkykuLkku Lkkþ fhðku.
·
õ÷kuhÃkkÞheVkuMk 20 EMke 20 r{r÷ yÚkðk ÂõðLkk÷VkuMk 25 EMke 20 r{r÷ yÚkðk zkÞõ÷kuhkuðkuMk 76 RMke 7 r{r÷ 10 r÷xh Ãkkýe{kt r{r©ík fhe MkktsLkk Mk{Þu Atxfkð fhðku.
·
yk Sðkík ûkBÞ{kºkk ðxkðu íÞkhu VuLkð÷hux 20 RMke 10 {e÷e yÚkðk RLzku õ Íkfkçko 14.50 yuMk.yu÷ 10 r{.r÷. yÚkðk ^÷wçkuLzeyu{kRz 48 3 r{r÷ yÚkðk LkkuðkÕÞwhkuLk 10 RMke 20 r{r÷ yÚkðk fkhxuÃk nkRzÙkuõ÷kuhkEz 50 yu M k.Ãke. 10 økú k { y Ú k ð k
õ÷kuhkyuLxÙkrLkr÷«ku÷ 20 yu M k.Mke.3 r{.÷e 10 r÷xh Ãkkýe{kt ¼u¤ðe Atxfkð fhðku. ·
yk SðkíkLkk rLkÞtºký {kxu rð»ku «÷ku¼efkLkku WÃkÞkuøk fhðku. yk rð»k «÷ku ¼ efk çkLkkððk {kxu ½ôLkku ¼hzku 5 rføkúk íku{ s økku¤ 750 økú k {, {eÚkku { e÷ 250 økúk{Lku çkhkçkh r{r©ík fhðe, yk rð»k «÷ku¼efkLku MkktsLkk Mk{Þu AkuzLkk Úkz ÃkkMku y{wf y{wf MÚk¤u ðuhðku 7.5 r÷xh Ãkkýe «rík nuõxh «{kýu rð»k «÷ku¼efk MkktsLkk Mk{Þu Atxfkð fhðkÚke RÞ¤kuLkwt rLkÞtºký fhe þfkÞ Au. yk rð»k «÷ku¼efk ðkÃkhíke ð¾íku Ãkûkeyku, Ãkk÷íkwt «kýeyku fu LkkLkk çkk¤fku íkuLku ¾kÞ Lknª íkuLke fk¤S hk¾ðe.
{eLkkûke ÷wýkøkheÞk zku. xe.yu{.¼hÃkkuzk yLku zku. Ãke.fu çkkuhz fexfþk† rð¼køk, çkt.y.f]r»k {nkrðãk÷Þ, ykýtË f]r»k ÞwrLkðŠMkxe, ykýtË {kuçkkE÷Lktçkh-09426508347 Email: pkb5458@yahoo.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
43
DUO/L VFWFZLT
www.krishijagran.com
DUO/L VFWFZLT D}<IJlW"T AGFJ8M EFZT DUO/LGF pt5FNDFlJ`JDF\ ALHF :YFG[ K[P VF56M N[X lJ`JGF S], pt5FNGDF\ ,UEU !&@ lC:;M WZFJ[ K[P EFZTDF\ VF\W|5|N[X4 TFlD,GF0]\4 U]HZFT4 ZFH:YFG4 S6F"8S4 DwI5|N[X VG[ DCFZFQ8= V[ DUO/LG]\ pt5FNS SZTF D]bI ZFHIM K[P VF56F N[XDF\ JQF" Z_!Zv!# DF\ DUO/LGF $*P* ,FB C[S8Z HDLG lJ:TFZDFYL $*P5 ,FB D[8=LS 8G pt5FNG YI[, K[P H[DFG]\ (_ 8SF pt5FNG T[, D[/JJF4 !! 8SF pt5FNG ALIFZ6 TZLS[4 ( 8SF pt5FNG ;LWF BMZFS TZLS[ VG[ ! 8SF pt5FNGGL V[ R P5LPV[ ; P TZLS[ lGSF; YFI K[ P DUO/LGF NF6FDF\ ZC[, 5MQFS TtJMG]\ 5|DF6 5F6L T[,$5 YL 5|M8LG SFAM"CF.0=[8 OF.AZ sZ[;Ff V[X sZFBf
44
* YL ( 8SF 5_ 8SF Z_ YL Z5 8SF !_ YL !& 8SF 5 8SF # 8SF
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
DUO/LGF 0M0JFDF\ V[NFH[ Z5 YL #_ 8SF OMTZF4 VG[ *_ YL *5 8SF NF6FG]\ 5|DF6 ZC[,]\ K[P D]<IJ'lwW V[8,[ DUO/LGL SF56L 5KLGL 5|lS|IF £FZF T[G]\ D]<I S[ lS\DTDF\ JWFZM SZJFGL lS|IFP 5FSGL SF56L 5KL T[DF\ YT] G]SXFG V8SFJJF T[ D H J{ 7 FGLS VlEUD V5GFJL 5|M;[;L\U £FZF U]6JTFJF/L D]<IJW"S AGFJ8M D[/JJFYL pt5FNS4 pnMU TYF lGSF;SFZMG[ B]AH ;F~ J/TZ D/[ K[P D}<I J'lwWGF OFINFVM prR U]6JTF JF/L 5[NFXM D/[ K[P VFlY"S J/TZ JW] D/[ K[P 5FSGL SF56L 5KLGM AUF0 V8SFJL XSFI K[P 5[ N FXMGL ;\ U | C XlSTDF\ JWFZM YFI K[P 5[NFXM JW] 5MQF61FD4:JFNLQ8 TYF VFSQF"S AG[ K[P D}<I JW"S I]lG8M s S'lQF pWMUMf wJFZF DFGJ ZMHUFZLGL TSM JWFZL XSFI K[P VFJL AGFJ8M GLSF; SZL lJN[ X L C]\0LIFD6 SDF. XSFI K[P
p5HGF JWFZ[ EFJM D/JFYL U|FdI :TZ[ ;FDFHLS VG[ VFlY" S WMZ6M ;]WFZL XSFI K[P DUO/LGL lJlJW D}<IJlW"T 5wWlTVM !P ;OF. TYF U|[0L\U £FZF D]<IJ'lwW DM8F EFUGF B[0}TM DUO/LG[ ;OF. TYF U|[0L\U SIF" lJGF ;LW]H AHFZDF\ J[RF6 SZ[ K[P T[G[ ,LW[ DF,GF 5}Z[5}ZF EFJ D/TF GYLP DUO/LDF\ ZC[, VX]lwWVM H[JLS[ 0FB/F4 DF8L4 SFSZL lJU[Z[G[ N]Z SIF" AFN ;F.h TYF JHG 5|DF6[ U|[0L\U SZLG[ AHFZDF\ D}SJFDF\ VFJ[ TM ;FZF EFJ D/L ZC[ K[P ;OF. TYF U|[0L\U DF8[ ;L\U, O[.h .,[S8=LS DM8Z YL RF,TF GFGF I\+M AHFZDF\ p5,aW K[ H[GM CFY lJ^FF8 sD[gI],Lf ;OF. U|[0L\U SZTF BR" 36M VMKM ,FU[ K[P ZP DUO/LGF NF6FDF\ D]<IJ'lwW DUO/LDF\ ZC[, p5ZG]\ OMT~ N]Z SZL NF6F D[/JJFDF\ VFJ[ K[P VF DF8[ CFY VG[ 5UYL RF,TF I\+ s0LSM8L" S [ 8 Zf TYF .,[ S 8= L S DM8Z YL RF,TF I\+M B}AH ;C[,F.YL DUO/LG[ OM,LG[ OMTZF N}Z SZ[ K[P DUO/LGF NF6FG[ U|[0L\U SZL V[RP5LPV[;P NF6FGL lGSF; £FZF D]<IJ'lwW SZL XSFI K[P
DUO/L VFWFZLT V[RP5LPV[;P U[|0L\U DUO/LGF NF6FG]\
www.krishijagran.com H p5IMUL K[P DUO/LG]\ N}W TYF NCL\ 3ZVF\U6[ T{IFZ SZJF DF8[GL DUO/LGF NF6F ;LWL;FNL 5| l S| I FVM 5| M ;[ ; O,M RF8"v$ DF\ NXF"J[, K[P ;OF. VG[ U|[0L\U VFD4 DUO/LDF\YL 5LG8 A8Z4 N] W vNCL\ TYF VgI DL9F. VG[ JZF/YL ;L\UNF6FG[ AFOJF OZ;F6GL AGFJ8M T[DH ZMHAZMHGL AFO[,F NF6FG]\ V[S;5[,Z YL BFn AGFJ8MDF\ 56 DUO/LGM p5IMU SZJFDF\ VFJ[ TM T[DF\ T[, SF-J]\
DUO/LGM ,M8
JHG4 VFSFZ4 Z\U4 SN4 JU[Z[ AFATMG[
DUO/LGM BM/ N/J]\
sU|F.g0L\Uf BFZL ;L\U
DUO/LGM ,M8 5|M;[; O,M RF8"v5 DUO/LGM ,M8 AGFJJFGL 5|lS|IF
VF p5ZF\T 5|M;[;L\U £FZF DUO/LGF NF6FDFYL GLR[ D]HAGL lJlJW AGFJ8M AGFJL XSFI K[P DUO/LGF NF6F 5F6LDF\
H~ZL DL9] pD[ZL 5,F/JF
DUO/L DUO/L OM,JFGL 5|lS|IF
s!_ S,FS ;]Wlf JZF/YL ;L\UNF6FG[ AFOJF JZF/YL AFOJF AFO[,F NF6FG]\
V[S;5[,Z YL T[, SF-J]\
;]SJ6L SZJL s;}I"5|SFXYLf Z[TLDF\
X[SJF sZM:8L\Uf
VX]wW T[,
BM/
T[,GL UF/6 5|lS|IF sOL<8Z I]GL8f BFZL ;L\U
5|M;[; O,M RF8"v! BFZL ;L\U AGFJJFGL 5|lS|IF
X]wW DUO/LG]\
T[,
5|M;[; O,M RF8"vZ T[, D[/JJFGL 5|lS|IF
A8Z sDUO/LG]\ DFB6f DF\ 5}ZTL DF+FDF\ O[8 VG[ 5|M8LG A\G[ CMJF p5ZF\T VgI lJ8FDLg; H[JF S[4 YFI[DF.G VG[ GLIF;LG 56 D/[ K[P H[ VgI DFB6DF\ G CMJFYL VD[lZSF VG[ VgI I]ZM5LIG N[XMDF\ GF:TFDF\ A|[0 ;FY[ 5LG8 A8Z BFJFGL 5|YF K[P 5|M;[; O,M RF8"v# DF\ NXF"jIF 5|DF6[ ;LWL;FNL 5|lS|IFGL DNNYL 5LG8 A8Z 3ZVF\U6[ T{IFZ SZL XSFX[P VF56[ tIF\ VF{nMlUS WMZ6[ 56 DUO/LDF\YL A8Z T{IFZ SZLG[
T[GL lJSl;T N[XMDF\ lGSF; SZJFGL jIF5S TSM ZC[, K[P V,AT4VF DF8[GL DXLGZL CF, ACFZGF N[XMDF\YL ,FJJL 50TL CMI BRF"/ K[P VFYL DM8F pnMUSFZM VF W\ W FDF\ h\ 5 ,FJ[ TM 3ZVF\U65LG8 A8Z T{IFZ SZL T[GL lJS;LT N[XMDF\ ;C[,F.YL lGSF; SZL XSFI T[D K[P CF,4 VF\TZZFlQ8=I S\5GL c5[%;L O}0c V[ 5\HFAGF ,]lWIF6F HL<,FGF Z#_YL JW] B[0}TM ;FY[ S|Mg8=FS8 OFDL"\U SZLG[ V\ N FH[ 5__ V[ S Z lJ:TFZDF\ DUO/LG] \ JFJ[TZ SZFJJFDF\ VFJ[ K[P H[DF\YL pt5FlNT DUO/LDF\YL VFXZ[ 5__ 8GYL 56 JWFZ[ 5LG8 A8Z AGFJLG[ VDZ[LSF VG[ 5l`RD V[ l XIFDF\ lGSF; SZJFDF\ VFJ[ KP[ VF 5D | F6[ UH ] ZFTDF56 S|Mg8=FS8 OFDL" \ U SZLG[ D UO/LG] \ 5|M;[;L\U SZJFGL H~lZIFT KP[ N}WvNCL\ - M Z G F N } W G L ;ZBFD6LDF\ VF DUO/LG]\ N}W AF/SM TYF lADFZ DF6;M DF8[ B}A H 5MQF6NFIL CMJF p5ZF\T T[DF\ VgI H~ZL lJ8FDLg; 56 pD[ZL XSFI K[P VFD DUO/LG]\ N}W TYF NCL\ B}A
DUO/LGF NF6F Z[TL q DF.S|MJ[J VMJG DF\ s!#__ ;[P4 $5 DLGL8 ;]WLf X[SJF X[S[, NF6FG[ 5\BFGL DNNYL h05YL 9\0F SZL NF6F p5ZGL OMTZL SF-JL NF6FGF OF0F SZL RFI6LDF\ RF/LG[ DL\H SF-JF JW] X[SFI[, VG[ AU0[,F NF6F N}Z SZJF NF6FGF OF0FG[ U|F.g0ZGL R86L AGFJJFGL hFZDF\ ! lDlG8 ;]WL WLDL UlTYL N/JF NF6FGF E}SFDF\ H~ZLIFT 5|DF6[ Dl9]\ VG[ BF\0 GFBL OZ YL U|F.g0ZDF\ #_ lDlG8 ;]WL h05L UlTYL N/JF HFZG]\ -F\S6] BM,LG[ 5\BFGL DNNYL 5LG8 A8ZG[ h05YL 9\0] SZJ]\ CJFGL VJZvHJZ ZlCT SFR q %,F:8LSGL AZ6LDF\ EZJ]\ 5|M;[; O,M RF8"v# 3ZUyY]\ 5LG8 A8Z AGFJJFGL 5|lS|IFVM
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
45
DUO/L VFWFZLT
www.krishijagran.com
SZJFGL jIF5S TSM ZC[, K[P V,AT4VF DF8[GL DXLGZL CF, ACFZGF N[XMDF\YL ,FJJL 50TL CMI BRF"/ K[P VFYL DM8F pnMUSFZM VF W\ W FDF\ h\ 5 ,FJ[ TM 3ZVF\U65LG8 A8Z T{IFZ SZL T[GL lJS;LT N[XMDF\ ;C[,F.YL lGSF; SZL XSFI T[D K[P CF,4 VF\TZZFlQ8=I S\5GL c5[%;L O}0c V[ 5\HFAGF ,]lWIF6F HL<,FGF Z#_YL JW] B[0}TM ;FY[ S|Mg8=FS8 OFDL"\U SZLG[ V\NFH[ 5__ V[SZ lJ:TFZDF\ DUO/LG]\ JFJ[TZ
SZFJJFDF\ VFJ[ K[P H[DF\YL pt5FlNT DUO/LDF\YL VFXZ[ 5__ 8GYL 56 JWFZ[ 5LG8 A8Z AGFJLG[ VDZ[LSF VG[ 5l`RD Vl[XIFDF\ lGSF; SZJFDF\ VFJ[ KP[ VF 5D | F6[ UH ] ZFTDF56 S|Mg8=FS8 OFDL"\U SZLG[DUO/LG]\ 5|M;[;L\U SZJFGL H~lZIFT KP[ DUO/LGF NF6F Z[TL q DF.S|MJ[J VMJG DF\
;C[H X[SJF
X[S[, NF6FG[ 5\BFGL DNNYL h05YL 9\0F SZL NF6F p5ZGL OMTZL SF-JL NF6FGF OF0F SZL RFI6LDF\ DL\H SF-JF
RF/LG[
JW] X[SFI[, VG[ AU0[,F NF6F N}Z SZJF NF6FGF OF0FG[ U|F.g0ZGL R86L AGFJJFGL hFZDF !_ lDlG8 ;]WL WLDL UlTYL N/JF T{IFZ YI[, 5[:8DF\ H~ZLIFT 5|DF6[ s;FT U6]\f 5F6L GFBL U|F.g0ZDF\ lDz SZJ]\ lDz6G[ UZ6LqS50FYL UF/LG[ N}W V,U SZJ]\ sUZ6L p5ZGF O[8L D8LZLI<; DF\YL C,JM AGFJL XSFIf
N}WvNCL\ -MZGF N}WGL ;ZBFD6LDF\ VF DUO/LG]\ N}W AF/SM TYF lADFZ DF6;M DF8[ B}A H 5MQF6NFIL CMJF p5ZF\T T[DF\ VgI H~ZL lJ8FDLg; 56 pD[ZL XSFI K[P VFD DUO/LG]\ N}W TYF NCL\ B}A H p5IMUL K[P DUO/LG]\ N}W TYF NCL\ 3ZVF\U6[ T{IFZ SZJF DF8[GL ;LWL;FNL 5|lS|IFVM 5|M;[; O,M RF8"v$ DF\ NXF"J[, K[P VFD4 DUO/LDF\YL 5LG8 A8Z4 N]WvNCL\ TYF VgI DL9F. VG[ OZ;F6GL AGFJ8M T[DH ZMHAZMHGL BFn AGFJ8MDF\ 56 DUO/LGM p5IMU SZJFDF\ VFJ[ TM T[DF\ ZC[, VD}<I 5MQFS TtJM CF,GF BMZFSGL ;ZBFD6LDF\ 5MQF6GL p65 5}ZL SZL XSX[P NFPTP VF56[ NZZMHGF J5ZFXDF\ ,[TF 3p\GF ,M8 ;FY[ DUO/LGM ,M8 s* 8SF GF 5|DF6DF\f E[/JLV[ TM BMZFSDF\ 5}ZTL DF+FDF\ HZ]ZL 5|M8Lg; D/L XS[P T[DH DUO/LGM D}<IJlW"T 5[NFXM T{IFZ SZJFDF\ ACM/M p5IMU YI[ B[0}TMG[ 56 DUO/LGF 5MQF61FD EFJM D/L XSX[P VF p5ZF\T DUO/LGF\ NF6FDF\YL lJlJW AGFJ8M H[JL S[4 D;F,F ;L\U4 DUO/LGL RLSL4 DUO/L 5FS4 C,JM4 AZOL4 ;L\U E]\HLIF4 lA:SL84 O,[J0" 5LG8 lJU[Z[G[ ;FZF 5[SL\U DF\ 5[S SZL J[\RF6DF\ D]SJFDF\ VFJ[ TM ;FZF AHFZEFJ D[/JL XSFI K[P 5|MP 5LP VFZP 0FJZF
N}WDF\
V[,RLGM E}SM GFBLG[ pEZM VFJ[ tIF\ T{IFZ YI[, N}W 9\0] YI[ p5IMUDF\
N}WDF\
;]WL pSF/J]\
0MP JLP 5LP ;F\UF6L
,. XSFI
D[ZJ6 sKF;f GFBL V[S ZFT ZFBJFYL NCL\
DNNGLX 5|FwIF5S DNNGLX 5|FwIF5S
YX[
5|M;[; O,M RF8"v$ 3ZUyY]\ DUO/LG]\ N}WqNCL\ \ AGFJJFGL 5|lS|IFVM
0MP 0LP S[P V\8F/F DNNGLX 5|FwIF5S
5|M;[;L\U V[g0 O]0 V[gHLGLIZL\U lJEFU4 S'lQF .HG[ZL VG[ 8[SGM,MHL DCFlJnF,I4 H]GFU- S'lQF I]lGJ;L"8L4 H]GFU- v #&Z__!
f]r»k òøkhý f]r»k òøkhý Mkk{rÞfLku ½hu-½hu ÷E sðk {kxu ç÷kuf Míkh Ãkh {uLkush, yuÂõÍõÞwxeðLke ykð~Þfíkk Au. rsÕ÷k {kfuo®xøk ykurVMkh MLkkíkf (3-4 ð»ko yLkw¼ð)
ðuíkLk yLku yLÞ ykf»kof Ãkufus
ç÷kuf yuÂõÍõÞwxeð 10{wt ÃkkMk (yLkw¼ð- ¾uzqíkku MkkÚku Mkkhe heíku ðkík[eík)
MktÃkfo fhku: rLkþktík xktf [tËhËuð ¼è. yku÷ EÂLzÞk MkõÞwo÷uþLk yrÄfkhe, VkuLk: 09953756433, 09891263263 60/ 9, ºkesu {k¤, ÞwMkwV MkhkÞ {kfuox,økúeLk Ãkkfo {uxÙku MxuþLk ÃkkMku, Lkðe rËÕne-110016, VkuLk Lktçkh: 011-26511845, 26517923 E{u÷: circulation@krishijagran.com, info@krishijagran.com, Website: www.krishijagran.com, www.kjcommoditynews.com
46
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk
દ
www.krishijagran.com
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk-Sðkík ÔÞðMÚkkÃkLk
xk{u x k yu þkf¼kS Ãkkfku { kt çkxkxk ÃkAe çkeò LktçkhLkwt MÚkkLk Ähkðíkku Ãkkf Au. økwshkík{kt ytËkSík 3880h nufxh{kt xk{uxkLkwt ðkðuíkh ÚkkÞ Au. íku{s hkufrzÞk Ãkkf íkhefuLkwt MÚkkLk Ähkðíkwt nkuE rËðMku-rËðMku {ktøk ðÄðkÚke ðkðu í kh rðMíkkh ðÄíkku òÞ Au . økwshkík{kt ðzkuËhk, ykýtË, ¾uzk, y{ËkðkË, Mkqhík, ¼Y[ yLku {nuMkkýk SÕ÷kyku{kt xk{uxkLkwt rðþu»k «{ký{kt ðkðuíkh ÚkkÞ Au. xk{uxkLkk {wÏÞ hkuøkku yLku íkuLkwt Mktfr÷ík ÔÞðMÚkkÃkLk yk Ãkkf{kt LkMkohe yðMÚkkyu ÄYLkku fkunðkhku íkÚkk VuhhkuÃkýe çkkË ÃkkLkLkku Mkw f khku , xk{u x ku ÷eV f÷o (fkufzðk) suðk {wÏÞ hkuøkku ykðu Au. xk{uxeLkk çkes LkkLkk nkuðkÚke ÄY íkiÞkh fheLku VuhhkuÃkýe fhðk{kt ykðu Au. Mktfh òíkkuLkwt çkes {kU½w nkuðkÚke íkuLkk çkes{ktÚke íktËwhMík Akuz {¤e hnu íku yøkíÞLkwt Au. (1) ÄY {]íÞw : yk ÄYðkzeÞk{kt òuðk {¤íkku yuf VwøksLÞ hkuøk Au. hkuøkLke þYykík ÄYðkrzÞk{kt fkuEÃký yðMÚkkyu ÚkkÞ Au. «Úk{ Akuz Ãkkýe Ãkku[k, ykAk ÷e÷k fu
Íkt¾k çkËk{e htøkLkk Ëu¾kÞ Au. Mkk{kLÞ heíku s{eLk ÃkkMkuLkwt Úkz Ãkku[wt Ãkze fkunðkE sík
k Akuz Lk{e Ãkzu Au yLku Auðxu yk¾ku Akuz fku n ðkE Lkkþ Ãkk{u Au . yLkw f q ¤ ðkíkkðhý {¤íkkt Akuz íku{s s{eLk WÃkh íkktíkýk suðe VwøkLkwt ðÄoLk ÚkÞu÷wt Ãký òuðk {¤u Au. ykðe ÃkrhÂMÚkrík{kt hkurøk»x AkuzLke ykswçkkswLkk AkuzLku Ãký [uÃk ÷køku Au yLku íku Ãký fkunðkðk {ktzu Au. Mk{ÞMkh ÞkuøÞ fk¤S ÷uðk{kt Lk ykðu íkku hkuÃkðk {kxu yuf Ãký Akuz {¤u Lknª íkuðe ÃkrhÂMÚkrík MkòoÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : WLkk¤k{kt Wtze ¾uz
ÄYðkzeÞkLke søÞk ô[kýðk¤e, Mkkhe rLkíkkhðk¤e ÃkMktË fhðe. íku{kt çkksheLkk ZwtMkk, zktøkhLkwt Ãkhk¤ fu f[hku 10-1h Mku.{e. ÃkkÚkhe ÃkðLkLke rðYæÄ rËþkÚke Mk¤økkðe s{eLk íkÃkkððe (hkçkªøk fhðwt.) MkkYt fnkuðkÞu÷wt AkýeÞwt ¾kíkh ÄYðkzeÞk{kt ðkÃkhðwt. yur«÷-{u {kMk{kt Ãkkýe ykÃke s{eLk ðhkÃku ¾uzeLku Mkh¾e fhe íkuLkk WÃkh ÃkkhËþof 100 økus (hÃk {kE¢kuLk) yu÷.yu÷.ze.Ãke.E. Ã÷kMxef ÃkkÚkhe Äkhku s{eLk{kt Ëçkkðe Ëuðe. yk{ 1Ãk rËðMk MkwÄe Zktfe hk¾ðwt, suÚke s{eLksLÞ Vqøk, f]r{ yLku LkªËýLkwt ÔÞðMÚkkÃkLk ÚkkÞ. økkËe õÞkhk çkLkkððk. çkesLku ðkðíkk Ãknu÷k ÚkkÞh{, fu à xkLk fu {u x k÷u õ Íe÷ su ð e VqøkLkkþf Ëðk 3 økúk{/rf÷ku çkes «{kýu Ãkx ykÃÞk ÃkAe ðkððk. ÄY WøÞk ÃkAe fkuÃkh ykuõÍeõ÷kuhkEz Ãk0 xfk (hÃk økúk{/10 r÷xh Ãkkýe{kt) yÚkðk {uxk÷ufÍe÷ (hezku{e÷ yu{.Íuz. 7h xfk ðu.Ãkk.) 0.1Ãk xfk (h0 økúk{
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
47
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk / 10 r÷xh Ãkkýe)Lkk ÿkðýÚke «rík [ku h Mk {exh 3 r÷xh «{kýu rLkíkkhðkÚke VkÞËku ÚkkÞ. ÄYðkzeÞwt yufLke yuf søÞkyu Ëh ð»kuo fhðwt Lkrn. ðkˤAkÞwt ðkíkkðhý yLku ðhMkkËLke nu ÷ e nku Þ íÞkhu ÄYðkzeÞk{kt 0.6 xfkLkwt çkkuzkuo r{©ý (60 økúk{ {kuhÚkwÚkw + 30 økúk{ [qLkku + 10 r÷xh ÃkkýeLkwt ÿkðý ÍkhkLke {ËËÚke yuf [kuhMk {exhu 3 r÷xh «{kýu ÄYðkzeÞkLku rLkíkkhðkÚke (zÙuL[ªøk fhðkÚke) s{eLksLÞ hkuøkLku yxfkðe þfkÞ. (h) øktXðk f]r{ : yk hkuøk{kt AkuzLkk {q¤{kt f]r{Lkk yk¢{ýÚke {q ¤ WÃkh yrLkÞr{ík ykfkhLke økku¤ fu ÷tçkøkku¤ LkkLke {kuxe økktXku ÚkE òÞ Au. AkuzLkk rðfkMk YtÄkíkk Akuz Xªøkýk hnu Au, yLku Ãke¤k Ãkze [e{¤kðk ÷køku Au. V¤ ykuAk çkuMku Au, yLku yrðÂõMkík hnu Au. Auðxu yk¾ku Akuz MkwfkE òÞ Au. yk hkuøk huíkk¤ yLku økkuhkzw s{eLk{kt íku{s økh{ yLku Mkwfk
ðkí kkð hý{kt ÍzÃkÚke Vu÷kÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÃkkfLke VuhçkË÷e fhðe AkýeÞk ¾kíkhLke çknku¤k «{ký{kt WÃkÞkuøk fhðku. hkuÃkýe çkkË 10-1Ãk rËðMkLkk ytíkhu fkçkkuo^ÞwhkLk 3 S (^ÞwhkzkLk 3 S) Ëðk nufxhu 30 rf÷ku «{kýu AkuzLke Vhíku hªøk fheLku ykÃkðe. (3) ykøkkuíkhku Mkwfkhku : yk hku ø k ÃkkfLke þYykíkLke yðMÚkk{kt òuðk {¤u Au. yk hkuøkLke Vqøk s{eLk WÃkhLkk ¼køkku WÃkh xÃkfkt yLku Mkwfkhku ÃkuËk fhu Au. þYykík{kt ÃkkLk 48
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
WÃkh LkkLkk {kuxk fËLkk økku¤ yÚkðk yrLkÞr{ík ykfkhLkk çkËk{eÚke fk¤kþ Ãkzíkk htøkLkk xÃkfkt òuðk {¤u Au. xÃkfktLke ðå[uLkk ¼køk{kt økku¤kfkh fwtzk¤k òuðk {¤u Au. fux÷ktf xÃkfkt ¼uøkk ÚkE {kuxk zk½k ÚkkÞ Au yLku ÃkkLk
Mkw fkELku ¾he Ãkzu Au. hkuøkLkwt íkeðú yk¢{ý nkuÞ íkku fux÷ef ðkh V¤ WÃkh fk¤k çkËk{e çkuMku÷k zk½ Ãkzu Au. Úkz yLku ÃkkLk WÃkh Ãký ykðk zk½k Ãkzu Au. Auðxu ykðk Akuz MkwfkE òÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÄY Lkk¾ðk {kxu hku ø k{w õ ík rðMíkkhLkwt ¾kºkeðk¤wt rçkÞkhý ÃkMktË fhðwt. çkesLku ÚkkÞh{ 7Ãk% yu M kze VqøkLkkþf Ëðk 3 Úke 4 økúk{ «rík rf÷ku «{kýu çkes {kðsík ykÃkðe. ¾uíkh{kt hkuøk Ëu¾kÞ fu íkhík s {uLfkuÍuçk 7Ãk% ðu.Ãkk. yÚkðk «kuÃkeLkuçk 70% ðu.Ãkk. h0 økúk{ Ëðk 10 ÷exh Ãkkýe{kt ykuøkk¤e sYh {wsçkLkk 1Ãk Úke h0 rËðMkLkk ytíkhu 3 Úke 4 Atxfkð fhðk. f{kuMk{e ðhMkkË nkuÞ íÞkhu yð~Þ Atxfkð fhðku. (4) ÃkkAkuíkhku Mkwfkhku : yk hkuøk s{eLksLÞ VqøkÚke ÚkkÞ Au. þYykík{kt ÃkkLk, ÃkkLkLke Ëktze yLku Úkz WÃkh ykAk fÚÚkkE fu ¼qhkþ Ãkzíkk yrLkÞr{ík ykfkhLkk zk½k Ãkzu Au. zk½kLke MktÏÞk yLku fË ¾qçk s ÍzÃkÚke ðÄu Au. hkuøkðk¤ku Akuz ÍzÃkÚke [e{¤kE òÞ Au . hku ø kLke íkeðú í kk ðÄíkkt fux÷efðkh ¾hkçk ðkMk Ãký ykðu Au. V¤ Ãkh ¾kMk fheLku WÃkhLkk yzÄk ¼køk WÃkh ykðk zk½ Ãkzu Au. ðÄkhu yk¢{ý nku Þ íÞkhu ÚkzLkku ¼køk [e{¤kE òÞ Au yLku Akuz {he òÞ Au.
www.krishijagran.com Xtzw yLku ðkˤAkÞw ðkíkkðhý MkkÚku Úkkuzku ðhMkkË yÚkðk ðkíkkðhý ¼usLkw ðÄw «{ký nkuÞ íkku yk hkuøk ÍzÃkÚke Vu÷kÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : hkuøk{wõík çkesLke ÃkMktËøke fhðe. hkurøk»x AkuzLkk yðþu»kkuLkku çkk¤eLku Lkkþ fhðku. ÃkkfLke VuhçkË÷e fhðe. hkuøkLke þYykík ÚkÞu {uLfkuÍuçk 7Ãk xfk ðu.Ãkk. (zkÞÚkuLk yuMk.4Ãk) Ëðk hÃk økúk{ yÚkðk íkktçkkÞwõík Ëðk
(fkuÃkh ykuÂõÍõ÷kuhkEz) 40 økúk{ 10 r÷xh Ãkkýe{kt ykuøkk¤e 3-4 Atxfkð 1h-1Ãk rËðMkLkk ytíkhu fhðk. rÃkÞík {kVfMkhLkwt ykÃkðwt. LkkExÙkusLkÞwõík ¾kíkh Mk«{ký ykÃkðwt. (Ãk) SðkýwÚke Úkíkku Mkwfkhku : yk hkuøk{kt xk{uxkLkk ÃkkLk, ÃkýoËtz, Úkz yLku V¤ WÃkh LkkLkk yLku ÃkkA¤Úke {kuxk çk¤eÞkLkk [kXk suðk ¾hçk[zk WÃkMku÷kk çkËk{e - fk¤k htøkLkk xÃkfk ÚkkÞ Au. V¤Lkku rðfkMk yxfu Au yLku ÃkkA¤Úke V¤{kt Mkzku ÃkuËk ÚkkÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÃkkfLke VuhçkË÷e fhðe. hkuøk ÷køku÷ ¾uíkh{kt hkuøke»x ÃkkLk, Úkz yLku V¤Lku yufXk fhe çkk¤eLku Lkkþ fhðku. øk¤ríkÞk fu fBÃkkuMx ¾kíkhLkku çknku¤k «{ký{kt WÃkÞkuøk fhðku. ÄYðkzeÞk fu Vu h hku à kýe çkkË hkuøkLke þYykík sýkÞ fu íkwhtík s yk¾ku Akuz ËðkÚke ¼ªòE òÞ íku heíku yuf økúk{ MxÙuÃxkuMkkÞõ÷eLk yLku 30 økúk{ íkktçkkÞwõík Ëðk Ãk0
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk ¾uíkh{ktÚke LkªËý yLku ½kMk f[hku fkZe Lkk¾ðku suÚke MkVuË{k¾eLku ykþhku {¤u Lkrn. ¾u í kh{kt Ãkkf WÃkh A ð¾ík xÙ k ÞÍku V ku M k 0.04 xfk yÚkðk E{ezkõ÷ku«ez 0.009 xfk yÚkðk yu Í kzehu f xeLk 0.03 xfkLkku ðkhkVhíke Atxfkð fhðku. (7) MÃkkuxuz ðeÕx ðkÞhMk : hkuøkðk¤k AkuzLkk fw{¤k ÃkkLk WÃkh ½ýeðkh LkkLkk-LkkLkk økku¤kfkh fÚÚkkE htøkLkk xÃkfkt òuðk {¤u Au. hkurøk»x AkuzLkk ÃkkLk òtçkwzeÞk htøkLkk Ëu¾kÞ Au. ÃkkLk skzk ÚkE òÞ Au. V¤ ykuAk çkuMku Au yLku Ãkkfk V¤ Ãkh økku¤ fu yrLkÞr{ík ykfkhLkk Ãke¤k htøkLkk [kXk òuðk {¤u Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : þYykík{kt ¾u í kh{kt Ëu ¾ kíkk AwxkAðkÞk yuf÷ Ëkuf÷ hkurøk»x Akuz WÃkkze ÷E çkk¤eLku Lkkþ fhðku. MÃkkuxuz ðeÕx ðkÞhMk ÚkúeÃMk Lkk{Lke
SðkíkÚke Vu÷kíkku nkuÞ ÄYðkzeÞk{kt çkes WøÞk çkkË Mkkík ËeðMku Vkuhux 10S ËkýkËkh Ëðk nuõxhu 1Ãk rf÷kuøkúk{ «{kýu s{eLk{kt ykÃkðwt. ÄYðkzeÞk{kt rLkÞr{ík n¤ðw rÃkÞík ykÃkðw. ÃkkýeLke ¾U[ Ãkzðk Ëuðe Lk®n. VuhhkuÃkýe çkkË h0 Úke 30 rËðMku Vkçkkuo^ÞwhkLk 3S ËkýkËkh Ëðk 1Ãk rf÷kuøkúk{ /nufxhu ykÃkðe. hkuÃkýe çkkË Ãk0 rËðMku 10 Úke 1h rËðMkLkk ytíkhu þku»kf «fkhLke rfxLkkþf ËðkLkk 3 Úke 4 Atxfkð fhðk. xk{uxkLke {wÏÞ Sðkík yLku íkuLkwt Mktfr÷ík ÔÞðMÚkkÃkLk
(1) ÷e÷e EÞ¤ : yk SðkíkLkk #zk Ãke¤kþ Ãkzíkk MkVuË htøkLkk nkuÞ Au. EÞ¤Lkk htøk{kt ÷e÷kþÚke ¼q¾hk htøkLke rðrðÄíkk òuðk {¤u Au. íku ½uhk çkËk{e htøkLke yLku çktLku çkkswyu fk¤k htøkLke hu¾k nkuÞ Au. yk Sðkík ÃkkuíkkLke fkuþuxk yðMÚkk s{eLk{kt ÃkMkkh fhu Au. yk SðkíkLkwt Ãkwg {ktËk VqËw Íkt¾k Ãke¤kþ Ãkzíkk íkÃk¾heÞk htøkLke nkuÞ Au. íkuLke ykøk¤Lke Ãkkt¾ku Íkt¾k çkËk{e htøkLke yLku íkuLkk {æÞ{kt yuf ¼q¾hk htøkLkwt økku¤kfkh Ãkxfwt nkuÞ Au. #zk{ktÚke Lkef¤u÷ LkkLke EÞ¤ fw{¤k ÃkkLkLku ¾kÞ Au yLku {kuxe EÞ¤ V¤Lku LkwfþkLk fhu Au. ßÞkhu V¤ çkuMku íÞkhu fkýwt Ãkkze þhehLkku yzÄku ¼køk V¤Lke ytËh yLku yzÄku ¼køk V¤Lke çknkh hk¾e ytËhLkku øk¼o fkuhe ¾kÞ Au.
÷e÷e EÞ¤Lkwt SðLk[¢ : #zk yðMÚkk : 4 rËðMk EÞ¤ yðMÚkk : 10 Úke 13 rËðMk fkuþuxku yðMÚkk : 17 Úke h0 rËðMk Ãkwg yðMÚkk : 9 Úke 10 rËðMk ÔÞðMÚkkÃkLk : WLkk¤k{kt Ÿze ¾uz fhðe suÚke s{eLk{kt hnu÷k ÷e÷e EÞ¤Lkk fkuþuxk WÃkh ykðþu yLku MkqÞoLkk íkkÃkÚke fu Ãkh¼ûke Ãkûkeyku îkhk Lkkþ Ãkk{þu. ÷e÷e EÞ¤Lkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu ÄYðkzeÞk{kt fkçkkuo^ÞwhkLk 3% ËkýkËkh Ëðk nufxhu 30 rf÷kuøkúk{ «{kýu ykÃkðe. ÷e÷e EÞ¤Lkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu Ãke¤k Vq÷ðk¤k nòheøkkuxk ®Ãksh Ãkkf íkhefu ÃkkfLke Vhíku íku{s ytËh hkuÃkký fhðkÚke yk SðkíkLke {ktËk VqËe nòhe økkuxkLkk Vq÷ yLku f¤e WÃkh #zk {qfðkLkwt ðÄw ÃkMktË fhu Au. ykðk #zk MkrníkLkk Vq÷ku yLku f¤eyku rLkÞr{ík heíku íkkuze ÷uðkÚke
www.krishijagran.com
¼krð ÃkuZe ykøk¤ ðÄíke yxfkðe þfkÞ Au. ÷e÷e EÞ¤Lkk Lkh VqËkLku ykf»koíkk Vuhku{kuLk xÙuÃk nufxhu 40 «{kýu økkuXððk yLku ÕÞwh Ëh h1 rËðMku çkË÷ðe. ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷ Ãk%Lkku yfo (Ãk00 økúk{ {ªsLkku ¼qfku/10 ÷exh Ãkkýe) Lkku 1Ãk rËðMkLkk ytíkhu Atxfkð fhðku. ÷e÷e EÞ¤Lkk #zkLkk ÃkhSðe xÙkÞfkuøkúk{k ¼{he 1.Ãk÷k¾/nufxhu Ëh yXðkzeÞu Akuzðk. ÷e÷e EÞ¤Lkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu
hkMkkÞrýf Ëðkyku õ÷kuhkLxÙkrLkr÷«ku÷ h0 yuMk.Mke. (3 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe), ^÷wçkuLzeÞk{kEz 480 yuMk.Mke. (h r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe), ELzkufÍfkçko 14.Ãk yuMk.Mke. (10 r{.r÷./10 r÷.Ãkkýe) yÚkðk ÂõðLkk÷Vku M k hÃk E.Mke. (h0 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe) Ãkife fkuEÃký yuf ËðkLkku Atxfkð fhðku. (h) ÃkkLk fkuheÞwt : yk SðkíkLke EÞ¤ LkkLke, Ãke¤kþ Ãkzíkk Lkkhtøke htøkLke Ãkøkrðnkuýe nkuÞ Au. íku ÃkkLkLkk çku ÃkzLke ðå[u hneLku MkÃkkofkh ÃkkLkLkku ÷e÷ku ¼køk fkuhe ¾kÞ Au. suLkk fkhýu ÃkkLk MkwfkELku ¾he Ãkzu Au. ðÄw{kt AkuzLke «fkþMkt&÷u»kýLke ûk{íkk ½xe òÞ Au suÚke AkuzLkku rðfkMk YtÄkÞ Au. fkuþuxk Ãke¤kþ Ãkzíkk ¼q¾hk htøkLkk nkuÞ Au. Ãkwg fexf ykAk Ãke¤k htøkLkwt nkuÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÃkkLkfkuheÞkLkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu ÄYðkzeÞk{kt fkçkkuo^ÞwhkLk 3% ËkýkËkh Ëðk nufxhu 30 rf÷kuøkúk{ «{kýu ykÃkðe. ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
49
xk{uxk{kt Mktfr÷ík hkuøk hkMkkÞrýf Ëðkyku õ÷kuhkLxÙkrLkr÷«ku÷ h0 yuMk.Mke. (3 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe), ^÷wçkuLzeÞk{kEz 480 yuMk.Mke. (h r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe), ELzkufÍfkçko 14.Ãk yuMk.Mke. (10 r{.r÷./10 r÷.Ãkkýe) yÚkðk ÂõðLkk÷Vku M k hÃk E.Mke. (h0 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe) Ãkife fkuEÃký yuf ËðkLkku Atxfkð fhðku. (h) ÃkkLk fkuheÞwt : yk SðkíkLke EÞ¤ LkkLke, Ãke¤kþ Ãkzíkk Lkkhtøke htøkLke Ãkøkrðnkuýe nkuÞ Au. íku ÃkkLkLkk çku ÃkzLke ðå[u hneLku MkÃkkofkh ÃkkLkLkku ÷e÷ku ¼køk fkuhe ¾kÞ Au. suLkk fkhýu ÃkkLk MkwfkELku ¾he Ãkzu Au. ðÄw{kt AkuzLke «fkþMkt&÷u»kýLke ûk{íkk ½xe òÞ Au suÚke AkuzLkku rðfkMk YtÄkÞ Au. fkuþuxk Ãke¤kþ Ãkzíkk ¼q¾hk htøkLkk nkuÞ Au. Ãkwg fexf ykAk Ãke¤k htøkLkwt nkuÞ Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÃkkLkfkuheÞkLkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu ÄYðkzeÞk{kt fkçkkuo^ÞwhkLk 3% ËkýkËkh Ëðk nufxhu 30 rf÷kuøkúk{ «{kýu ykÃkðe. ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷ Ãk%Lkku yfo (Ãk00 økúk{ {ªsLkku ¼qfku/10 ÷exh Ãkkýe) Lkku 1Ãk rËðMkLkk ytíkhu Atxfkð fhðku. (3) ÃkkLk ¾kLkkh EÞ¤ : yk SðkíkLkwt VqËw ykAk ¼q¾hk htøkLkwt nkuÞ Au. #zk{ktÚke Lkef¤u÷ EÞ¤ þYykík{kt Íkt¾k ÷e÷kþ Ãkzíkk ¼q¾hk htøkLke nkuÞ Au su Mk{Þ síkk fk¤k ¼q¾hk htøkLke ÚkkÞ Au. þYykíkLke yðMÚkk{kt EÞ¤ku ÄYðkzeÞk{kt íkÚkk ¾uíkh{kt fw{¤k ÃkkLk ¾kÞ Au. LkkLke EÞ¤ku ÃkkLkLkku ÷e÷ku ¼køk ¾kELku ÃkkLkLku ò¤e suðk çkLkkðe Ëu Au. {kuxe EÞ¤ku ¾qçk s LkwfMkkLk fhu Au yLku rËðMk ËhBÞkLk s{eLkLke rÃkhkzku{kt MktíkkE hnu
50
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÃkkLk ¾kLkkh EÞ¤Lke {ktËk VqËe Mk{qn{kt #zk {qfíke nkuðkÚke ykðk #zk yLku LkkLke EÞ¤kuLkk Mk{qnLku ðeýeLku íkuLkku Lkkþ fhðku. ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷ Ãk%Lkku yfo (Ãk00 økúk{ {ªsLkku ¼qfku/10 ÷exh Ãkkýe) Lkku 1Ãk rËðMkLkk ytíkhu Atxfkð fhðku. ÃkkLk ¾kLkkh EÞ¤Lkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu yuLk.Ãkeðe. (hÃk0 yu÷.E./nu.) Lkk MkktsLkk Mk{Þu Atxfkð fhðku yLku çkexe ÃkkWzhLkku nufxhu 1 rf÷ku «{kýu Atxfkð fhðku. ÃkkLk ¾kLkkh EÞ¤Lkk Lkh VqËkLku ykf»koíkk Vuhku{kuLk xÙuÃk nufxhu 40 «{kýu økkuXððk yLku Ëh h1 rËðMku ÕÞwh çkË÷ðe. ÃkkLk ¾kLkkh EÞ¤Lkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu hkMkkÞrýf Ëðkyku õ÷kuhkLxÙkrLkr÷«ku÷ h0 yuMk.Mke. (3 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe),
^÷wçkuLzeÞk{kEz 480 yuMk.Mke. (h r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe), ELzkufÍfkçko 14.Ãk yuMk.Mke. (10 r{.r÷./10 r÷.Ãkkýe) yÚkðk ÂõðLkk÷Vku M k hÃk E.Mke. (h0 r{.r÷./10 r÷. Ãkkýe) Ãkife fkuEÃký yuf ËðkLkku Atxfkð fhðku. (4) MkVuË {k¾e : yk Sðkík fË{kt LkkLke, MkVuË Ãkkt¾ðk¤e yLku Ãke¤k htøkLkwt WËh«Ëuþ Ähkðu Au. çkå[kt yLku Ãkwg çktLku ÃkkLkLke Lke[uLke MkÃkkxeyu hneLku hMk [qMku Au suÚke AkuzLkku rðfkMk YtÄkÞ Au. yk Sðkík fkufzkðk hkuøkLkk ðknf íkhefu fk{ fhu Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : [qrMkÞk «fkhLke SðkíkLku ykf»koíkk Ãke¤k [efýk xÙuÃkLkku WÃkÞkuøk fhðku.
www.krishijagran.com ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷ Ãk%Lkku yfo (Ãk00 økúk{ {ªsLkku ¼qfku/10 ÷exh Ãkkýe) Lkku 1Ãk rËðMkLkk ytíkhu Atxfkð fhðku. MkVuË {k¾eLkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu yuMkeVux 7Ãk yuMk.Ãke. 10 økúk{ yÚkðk xÙkÞÍkuVkuMk 40 E.Mke. 10 r{.r÷. yÚkðk MÃkkÞhku { u M keVu L k hh.9 yu { .Mke.1h.Ãk r{.r÷. fexLkkþfLku 10 ÷exh Ãkkýe{kt ykuøkk¤e ðkhkVhÚke Atxfkð fhðku. (Ãk) r[fxku : yk SðkíkLke {ktËk Ãkkt¾ku ðøkhLke, ÷tçkøkku¤ yLku MkVuË {eýLkwt ykðhý Ähkðu Au su Mk{qn{kt fkuÚk¤e{kt #zk {qfu Au. ßÞkhu Lkh yuf òuze Ãkkt¾ Ähkðu Au. çkå[kt Ãke¤kþ Ãkzíkk {eýLkwt ykðhý Ähkðíkk yLku MkVu Ë {eýLkk çku íkktíkýkkðk¤e ÃkqtAze Ähkðu Au. Ãkwg yLku çkå[k ÃkkLk yLku zk¤e Ãkh hneLku hMk [qMku Au Ãkrhýk{u ÃkkLk MkwfkELku ¾he Ãkzu Au. ÔÞðMÚkkÃkLk : ÷ªçkku ¤ eLkk {ªs{kt Ú ke çkLkkðu ÷ Ãk%Lkku yfo (Ãk00 økúk{ {ªsLkku ¼qfku/10 ÷exh Ãkkýe) Lkku 1Ãk rËðMkLkk ytíkhu Atxfkð fhðku. [qrMkÞk «fkhLke SðkíkLku ykf»koíkk Ãke¤k [efýk xÙuÃkLkku WÃkÞkuøk fhðku.
r[fxkLkk ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu «kuVuLkkuVkuMk Ãk0 E.Mke. 10 r{.r÷. yÚkðk ÚkkÞkuzefkçko Ãk0 zçkÕÞw Ãke. 10 økúk{ yÚkðk çkw«kuVuÍeLk hÃk yuMk.Mke. h0 r{.r÷. ËðkLku 10 r÷xh Ãkkýe{kt ykuøkk¤e ðkhkVhÚke Atxfkð fhðku.
- zkì Ãke. fu. þ{ko, rLkÞk{f, f]r»k rð¿kkLk fuLÿ, ËuÚk÷e - ©e yu. çke. Ãkh{kh, rð»kÞ rLk»ýktík-Ãkkf Mkhtûký (O) +91-2694-291252 (M) +91-9427159810 Email : kvkkheda@gmail.com
HDLG RSF;6L VG[ 5wWlT
www.krishijagran.com
HDLG RSF;6L VG[ 5wWlT HDLG RSF;6LGL H~lZIFT XF DF8[ B[TLDF\ VFW]lGS ;\XMWGGL ;FY[ ;FY[ B[0}TM 5FSGL JW] pt5FNG VF5TL GJL HFTMG]\ JFJ[TZ SZTF\ YIF K[P VF HFTM HDLGDF\YL 5MQFSTtJMGM JW] p5F0 SZL JW] pt5FNG VF5[ K[P 5lZ6FD[ HDLGGL O/ã]5TFDF\ 38F0M YFI K[ VG[ 5KLGF\ JQFM"DF\ WFI]" pt5FNG D[/JL XSFT]\ GYLP VFYL HDLGGL O/ã]5TF 8SFJL ZFBJF VG[ V[SD lJ:TFZDF\YL 3lGQ9 B[TL 5wWlTVM V5GFJL JW] pt5FNG D[/JJF HDLGDF\ H[ 5FS ,[JM CMI T[ 5FSGL H~lZIFT VG[ HDLGDF\ SIF\ TtJMGL BFDL K[ T[ HF^IF l;JFI UD[ T[ BFTZ UD[ T[8,F HyYFDF\ ;DHIF JUZ VF5J]\ T[ NN" HF^IF JUZ NJF ,[JF H[J]\ K[P BFTZMGL p\RL lS\DTG[ SFZ6[ HM T[GM SFI"1FD VG[ E,FD6 5|DF6[ p5IMU SZL JW] VFlY"S OFINM D[/JJM CMI TM B[0}TMV[ HDLGGL RSF;6L SZFJJL BF; H~ZL K[P H[YL HDLG RSF;6LGF\ VC[JF,GL E,FD6 D]HA HDLGDF\ 5MQFSTtJM 5}ZF 5F0JF H~ZL ZF;Fil6S BFTZM VF5L JW] pt5FNG D[/JL XSFI VG[ HDLGGL O/ã]5TF ,F\AF ;DI ;]WL HF/JL XSFI K[P HDLGG]\ 5'yYSZ6 SZFJJFYL S> DFlCTL VG[ DFU¶NX¶G D[/JL XSFI K[ HDLGGM 5LV[R sVd,TFf VF\SP HDLGDF\ H]NF H]NF 5MQFS TtJM S[8,F 5|DF6DF\ p5,aW K[P HDLGGL O/ã]5TFGL S1FF HF6L XSFI K[P 5FSG[ BFTZMGL H~lZIFT GSSL SZL S[8,F 5|DF6DF\ VF5JF T[ HF6L XSFI K[P HDLG SIF B[TL 5FSM DF8[ VG]S}/ K[ T[ HF6L XSFI K[P HDLG BFZL S[ EFl:DS CMI TM T[ HF6L T[G[ ;]WFZJFGF p%FFI Y. XS[ K[P HDLGG]\ A\WFZ64 lGTFZXlST4 E[H ;\U|C XlST H[JF HDLGGF EF{lTS U]6WDM" HF6L XSFI K[P
HDLG RSF;6L S[JL ZLT[ SZJFDF\ VFJ[ K[ HDLG RSF;6LG[ RFZ EFUDF\ JC[\RL XSFIP HDLGGM GD}GM ,[JMP HDLGG]\ ZF;Fil6S 5'yYSZ6 SZJ]\P 5'yYSZ6GF VFWFZ[ 5MQFSTtJMGL DF+F GSSL SZJLP HDLGDF\ ZC[ , F 5MQFSTtJM VG[ VgI AFATGL RSF;6LGF VFWFZ[ ,[JFGF\ YTF\ 5FS DF8[ BFTZGL E,FD6 SZJLP HDLG RSF;6L DF8[ HDLGGM GD}GM S[JL ZLT[ ,[JM HM>V[ Vf56[ HF6LV[ KLV[ S[ AWF H B[TZM V[S ;ZBF ;DT, CMTF GYLP V[S ;ZBL O/ã]5TFJF/F CMTF GYL V[8,[ 5'yYSZ6 DF8[GM GD}GM IMuI ZLT[ ,[JFI T[ 36]\ H VutIG]\ K[P HDLGGM GD}GM ,[JFGL ZLTG]\ ZF;Fil6S 5'yYSZ6 SZTF\ HZF 56 VMK]\ DCTJ GYL SFZ6 S[ ;\5}6" B[TZGL HDLG ;\A\WL H[ ;,FC VF5JFDF\ VFJ[ K[ T[ GD}GFGF 5'yYSZ6GF VFWFZ[ V5FI K[P VFYL HDLGDF\YL ,[JFDF\ VFJ[, GD}GM H[ T[ HDLGG]\ ;FR] 5|lTlGlWtJ WZFJTM CMJM HM.V[P 5|YD B[TZGM lJ:TFZ4 HDLGG]\ A\WFZ64 Z\U4 VUFp ,LW[,F\ 5FSM TYF p5IMU SZ[, BFTZM wIFG[ ,. B[TZG[ ;DFGTFGF\ WMZ6[ V,U v V,U B\0DF\ lJEFHLT SZL4 NZ[S B\0DF\YL VFS'lT ! YL # 5|DF6[ TYF GLR[ H6FjIF 5|DF6[ V[S GD}GM T{IFZ SZJMP HDLGGM GD}GF ,[JF DF8[ HDLGG[ N}Z SIF" l;JFI p5ZYL 3F;4 SRZ]\ JU[Z[ ;FO SZJ]\ VG[ SMNF/L S[ B]Z5L J0[ V\U|[HL cJLc VFSFZGM !5 YL Z_ ;[PDLP p\0M BF0M SZJMP BF0FGL V[S AFH]V[YL Z YL ZP5 ;[PDLP H[8,L V[S ;ZBL HF0F.GF YZGL p5ZYL GLR[ ;]WL DF8L V[S9L SZJLP VFD ( YL !_ :Y/[YL GD}GM ,. AWL DF8LG[ E[UL SZL ;FZL ZLT[ lDz6 SZJ]\P tIFZAFN DF8LG[ V[S ;ZBL 5FYZL RFZ ;ZBF EFU 5F0JFP T[DF\YL ;FD ;FD[GF\ A[ EFUGL DF8L V[S+ SZL p5Z D]HA DF8L V[S lS,MU|FD ZC[
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
51
HDLG RSF;6L VG[ 5wWlT
www.krishijagran.com
tIF\ ;]WL 5]GZFJT"G SZJ]\P VF ZLT[ T{IFZ SZ[, HDLGGM GD}GM SF50 S[ 5M,DHA]T SMY/LDF\ EZL 5'yYSZ6 DF8[ DMS,JF T{IFZ SZJMP VF ZLT[ NZ[S B\0 DF8[ V,UvV,U GD}GF T{IFZ SZJFP GD}GM S. HuIFV[YL G ,[JM HM>V[ ;FDFgI ZLT[ l;\RF. DF8[GF -Fl/IF4 BFTZ VF5[, RF;4 BFTZGM BF0M4 JF0M4 hF04 X[-M TYF Z:TFGL 5F;[YL HDLGGM GD}GM ,[JM GlCP HDLGGF GD}GF ;FY[ S> DFlCTL DMS,JL H~ZL K[ DFlCTL5+S A[ GS,DF\ T{IFZ SZL V[S GS, HDLGGF GD]GFGL SMY/LDF VG[ ALHLÒ GS, 5M:8 äFZF DMS,JLP GD}GFGL SMY/L GLR[ D]HAGL DFlCTL ,BJLP 5'yYSZ6GF 5lZ6FDMGL p5IMULTF
DFlCTL 5+S o ! Z # $ 5 & * ( )
GD}GF G\AZ B[0}TG]\ GFD UFD TF,]SM lH<,M ;J[¶ G\ GD}GFGL p\0F. s;[PDLPf HDLGGL HFT 5F6LGM lGTFZ
o o o o o o o o o
!_ !! !Z !# !$ !5 !& !*
HDLGGM -M/FJ HDLGG]\ WMJF6 HDLGDF\ ,[JFTF 5FSM VUFp ,[JFI[, 5FS l;\RF.GM 5|SFZ ,[JFGM YTM 5FS GD}GM ,LWF TFZLB GD}GM ,[GFZG]\ GFD VG[ ;CL
o o o o o o o o
HDLGGM 5LV[R VF\S * GL VFH]AFH] CMI T[JL HDLG NZ[S 5FS DF8[ VG]S]/ K[P HIFZ[ 5P5 YL GLR[ VG[ (P5 YL p5Z 5LV[R VF\SJF/L HDLGDF\ 5MQFSTtJMGL V;DT],F HMJF D/[ K[P U]HZFTDF\ (P5 YL JW] 5LV[R VF\SJF/L V[8,[ S[ EFl:DS HDLG 36L HMJF D/[ K[P VFJL HDLGGM E[H p0L HTF B}A H S96 AG[ K[ VG[ B[0 SZL XSFTL GYL T[DH ,eI 5MQFSTtJMGL DF+F 38L HFI K[P VFJL HDLGG[ 5M\RL VG[ EZEZL AGFJJF DF8[ lRZM0L sÒHL%;Df GM p5IMU SZJM H~ZL K[P VFJL HDLG KFl6I]\ BFTZ4 Sd5M:8 BFTZ VG[ ,L,F\ 50JFX J0[ 56 ;]WFZL XSFI K[P HDLGDF\ S], ãFjI 1FFZ _P$ 8SFYL VMKF CMI TM NZ[S 5|SFZGF 5FS DF8[ VG]S}/ K[P HIFZ[ _P$ YL _P&@ äFjI 1FFZ JF/L CMI TM 1FFZ ;FD[ Vn"5|lTSFZS 5FSM sH]JFZ4 DSF.4 3p\4 0F\UZ4 ;]I¶D]BL4 A8F8Ff JFJL XSFI K[P 5Z\T] _P& 8SFYL JW] 1FFZM CMI TM S5F;4 3p\4 0F\UZ JU[Z[ JFJL XSFI K[P HDLGGL RSF;6L SIF SZFJXM !P HDLG RSF;6L 5|IMUXF/F o NZ[S lH<,F DYS[P ZP H]GFU- S'lQF I]lGJl;"8L GL 5|IMUXF/FVMDF\ #P HLPV[;PV[OP;LP4 ÒHLP V[GP V[OP ;LP4 .OSM4 lS|ESM lJU[Z[GL HDLG RSF;6L 5|IMUXF/FP HDLGDF\ ZC[, 5MQFSTtJMGL DF+FG[ VFWFZ[HDLGGL O/ã]5TFG]\ JUL¶SZ6 S|D
lJUT VMKL
;FDFgI ZLT[ HDLG RSF;6L 5|IMUXF/FDF\ HDLGG]\ ZF;FIl6S 5'yYSZ6 SZJFYL HDLGGM Vd,TF VF\S s5LV[Rf4 S], ãFjI 1FFZGF 8SF4 ;[lgãI SFA¶G4 D]bI4 UF{6 VG[ ;}1D TtJMGF 5|DF6GL DFlCTL D/[ K[P HDLG RSF;6LGF\ VC[ J F, 5ZYL HDLGDF\ 5MQFSTtJMG]\ 5|DF6 HF6L XSFI K[P T[GF VFWFZ[ SIF\ 5MQFSTtJM VF5JF 50X[ T[D H ;]WFZ6F DF8[ SIF\ 5U,F ,[JF 50X[ T[GL E,FD6 SZJFDF\ VFJ[ K[P p5ZMST E,FD6G[ VFWFZ[ BFTZGM p5IMU SZJFYL DCTD pt5FNG D/[ K[ VG[ VFlY¶S OFINM YFI K[P
52
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
5MQFS TtJMGL DF+F DwID 5}ZTL
! ;[lgãI SFA¶G s8SFf ZP OM:OZ; slSPU|FDq C[Pf #P 5M8FX slSPU|FDq C[Pf $P U\WS s5L5LV[Df 5P H;T s5L5LV[Df &P ,MC s5L5LV[Df *P TF\A] s5L5LV[Df (P D[U[GLh s5L5LV[Df )P AMZMG s5L5LV[Df !_PDM,La0[GDs5L5LV[Df
_P5 YL VMKF Z( YL VMKF !$_ YL VMKF !_ YL VMKF _P5 YL VMK 5P_ YL VMKF _PZ YL VMKF 5P_ YL VMKF _P! YL VMK _P_5 YL VMK
_P5 YL _P*5 Z( YL 5& !$_ YL Z(_ !_ YL Z_ F_P5 YL !P_ 5P_ YL !_P_ _PZ YL _P$_P 5P_ YL !_P_ F_P! YL _P5 F_P_5 YL _P!
_P*5 YL JWFZ[ Z( YL 5& Z(_ YL JWFZ[ Z_ YL JWFZ[ !P_ YL JWFZ[ !_P_ YL JWFZ[ $ YL JWFZ[ !_P_ YL JWFZ[ _P5 YL JWFZ[ _P ! YL JWFZ[
!!P5LV[R VF\S !ZP ãFjI1FFZM s8SFf
&P5 YL VMKFVd,LI &P5 YL *P& ;FDFgI *P& YL JWFZ[ EFl:DS !P_ YL VMKF;FWFZ6 !P_ YL ZP_ ;FDFgI ZP_ YL JWFZ[ G]SXFGSFZS
5|MP H[P ;LP WL\UF6L sDNNGLX 5|FwIF5Sf4 0MP JLP5LP RMJ8LIF sVFRFI"zLf S'lQF DCFlJnF,I4 H]GFU- S'lQF I]lGJl;"8L4 VDZ[,LOMGPGP _Z*)Z ZZZ))(
5X] ZMUlGNFGDF\ ,[AMZ[8ZL
www.krishijagran.com
5X] ZMUlGNFGDF\ ,[AMZ[8ZL 5ZL1F6G]\ DCtJ 5X]5F,S ;FY[GF ;\JFN £FZF D[/J[, 5X]VMGF ZMUGF ,1F6MGL DFlCTL VG[ 5X]VMGL lS,lGS, T5F; £FZF D[/J[, lRgCMGL VM/BGM ;DgJI SZL4 5X] 0MS8Z 5MTFGF ZMUlJQFIS 7FG J0[ H[ SFDR,Fp S[lGNFG SZ[ T[G[ 5|FYlDS lGNFG s 5|MlJhG, 0FIuGMl;;f SC[ K[P tIFZ AFN ,[AMZ[8ZL VG[ Z[l0IM,MHLGF\ VnTG ;FWGM £FZF YTL T5F; 5|FYlDS lGNFGG[ JW] RMSS; VG[ 5}6":J~5 VF5[ K[ H[G[ V\lTD lGNFG s OF.G, 0FIuGMl;;f SC[ K[P VFD ,[AMZ[8ZL 8[:8 VG[ VgI lJlXQ8 T5F; c5|FYlDS lGNFGc VG[ c V\lTD lGNFGc G[ HM0TL ;F\S/ K[P ,[AMZ[8ZL 8[:8 VG[ VgI T5F; V\U[ lJUT[ JFT DF\0TF 5C[,F\4 VFJF 5ZL1F6M XF DF8[ SZJF H~ZL K[P V[ V\U[GL VF56F DGDF\GL l£WFVM VG[ D\]hJ6MGM B],F;M D[/JL ,[JM H~ZL K[P s!f SM. T5F; DM8L S[ GFGL4 C,SL S[ EFZ[ CMTL GYLP T5F; RMSS; C[T]5}J"SGL CMI K[4 5KL T[ c RFJL~5 c CMI S[ ZMU lGNFGDF\ ;CFIS CMIP s Z f VD]S T5F; RMSS; ;DI[ SZFJJFYL JW] O/NFIL 5lZ6FD D/[ K[P NFPTP DG]QIDF YTL 0FALl8hDF\ ,MCLGL T5F; E}bIF5[8[ VG[ HdIF 5KL A[ S,FS[ SZJFDF\ VFJ[ K[P s#f 5}6" lGNFGDF\ S[J/ ZMUG]\ GFD H GCL4 T[G]\ SFZ64 jIF54 lJ:TFZ4 VG[ TASSM s :8[H f 56 HF6JF H~ZL CM.4 V[SYL lJX[QF 5ZL1F6M H~ZL AG[ K[P s$f BF; T5F; S[J/ lGNFG DF8[ H GCL4
tIFZ AFN 56 ZMUGL 5|UlT S[ NJFVMGL ;FZLv DF9L V;ZM HF6JF 56 SZJL 50[ K[P NFPTP S'lDGL ;FZJFZDF\P s5f S[8,FS ZMUMDF\ NFPTP S[g;Z DF8[GL SLDMY[ZF5LDF\4 NNL"GL 5lZl:YlT ;FG]S}/ K[ S[ GCL\ T[ HF6JF DF8[ 56 T5F; SZFJJL H~ZL K[P ,[AMZ[8ZL T5F; DF8[GF GD}GF H[JF S[ ,MCL4 5[XFA4 hF0M S[ U/OF V[S+ SZTL JBT[ GLR[GL AFATM wIFG ZFBJL H~ZL K[P s!f GD]GF IMuI4 X]â VG[ H\T]ZlCT 5F+ H[ ,[AMZ[8ZLDF\YL H V[S+ SZJFP sZf GD}GM V[S+ SZJFGL RMSS; ZLT V\U[GL DFlCTL ,[AMZ[8ZLDF\YL D[/JL ,[JLP s#f ,MCLGM GD}GM V[S+ SZJFDF\ J5ZFTF ;MI4 l;lZ\H sl0:5MH[A,f V[SH J5ZFX DF8[GF\ K[ T[GL BFTZL SZJLP s$f GD}GF ;FY[ lJUTJFZ NFSTZL lJG\TL5+S VR]S ;M\5JFP VF lJG\TL5+SDF\ ;FWFZ6T o 5X]5F,SG]\ GFD4 ;ZGFD]\4 5X]GL HFT4 p\DZ4 GD}GFG]\ GFD VG[ S. T5F; V5[l1FT K[ T[4 GD]GM V[S9M
SIF"GL TFZLB ;DI4 VG[ 0MS8Z[ SZ[,F SFDR,Fp lGNFGGL GMW CMI K[P ,[AMZ[8ZL 5ZL1F6GF 5|SFZM D]bItJ[ RFZ 5|SFZGF ,[AMZ[8ZL 5ZL1F6 YFI K[P s!f lS,lGS, 5[YM,MHL sZf H{JvZF;FIl6S 8[:8 sAFIMS[lDS, 8[:8f s#f DF.S|MAFIM,MHL s$f lC:8M5[YM,MHLP 5[YM,MHLGL XFBFDF\ GLR[ D]HAGF\ GD]GF G[ ,UTL T5F; SZJFDF\ VFJ[ K[P s!f ,MCL s lCD[8M,MHL f sZf 5[XFA s#f hF0M s$f U/OM s5f JLI" s&f Dl:TQS D[Z]H/ s ;[lZA|F:5F.G, O<I}.0 f s*f KFTLDF\4ìNIGL VF;5F; S[ 5[8DF\ EZFI[,]\ 5|JFCL s(f ;F\WFDF\ p\H6 5}~ 5F0T]\ 5|JFCL s;FIGMJLI, O<I}.0f s)f UE":Y lXX]G[ WFZ6 SZT]\ 5|JFCL sV[ldGIM8LS O<I}.0f s!_f H9ZDF\GM VFDZ; JU[Z[P ZSTlJQFIS T5F; TALAL VFJxISTF VG];FZ VF T5F;DF\ VF8,F\ 5ZL1F6M ,. XS[ o s!f lCDMu,MlAG sZf ZSTS6M VG[ Sl6SFVM s#f ZST S[ Vl:Y DHHFGL :,F.0 s$f .PV[;PVFZP 4 ;LPVFZP5LP4 VM:DM8LS O|[H[l,8L s5f ZST:+FJ VG[ ,MCL U\9JFGL 5lS|IF V\U[GF 5ZL1F6 lCDMu,MlAG o XZLZGF V\U[V\UDF\ 5|F6JFI]
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
53
5X] ZMUlGNFGDF\ ,[AMZ[8ZL sVMS;LhGf 5CMRF0JFG]\ SFD SZGFZF VF DCtJGF ãjIGL DF+F 5]bT JIGF 5X]DF\ ;Z[ZFX !$P$ YL !&P# U|FD q 3G l,P CMI K[P5F\0]ZMU s V[GLlDVFf DF\ T[ 38L HFI K[P ,MCLG]\ S[g;Z4 Y[,[;LlDIF JU[Z[ ZMUMDF\ BFDLI]ST lCDMu,MlAGG]\ 5|DF6 ZMUGF D}<IF\SGDF\ DNN SZ[ K[P ZSTDF\GF S6M VG[ Sl6SFVM o ,MCLDF\ ZSTS6MGL ;\bIF ;FDFgITo ZP5 YL 5 ,FBq 3G ;[PlDP CMI K[PZ[l8SI],M;F.8 GFDGF S6M HgD ;DI[ Z YL &@ VG[ 5]bT JI[ _PZ YL Z@ CMI K[P ZST:+FJ4 V[GLlDVF VG[ V[GLlDVFGL ;FZJFZDF\ VFJF S6MG]\ 5|DF6 JW[ K[P `J[TS6MGL S], ;\bIF $4___ YL !_4___ 3G ;[PlDP CMI K[P DMGM;F>8; GFDGF S6M RMSS; 5|SFZGF TFJDF\ JW[ K[P V[H ZLT[ l,dOM;F>8=; VG[ A[hMlO<; TZLS[ HF6LTF S6MGF 5|DF6DF\ 56 ZMU VG];FZ JWFZM YFI K[P +FSSl6SFVM s%,[8=,[8=; f GL ;\bIF ;FDFgI ZLT[ !P5 YL 5 ,FB 3G ;[PlDPlDP CMI K[P a,0 S[g;Z H[JF ZMUMDF\ VF ;\bIF VlTXI 38L HTF\ ZST:+FJ RF,] ZC[ K[P :DLIZ 5ZL1F6 o SFGGL G;DF\YL S[ lXZFDF\GF JC[TF ,MCLDF\YL SFRGL :,F.0 5Z :TZ 5FYZL4 IMuI VlEZ\HS J0[ :8[>G SZL4 ;}1DNX"S I\+ £FZF T5F;FI T[G[ :DLVZ 5ZL1F6 SC[ K[P lJlJW ZMUM H[JF S[4 YF.,[ZLIF4 AA[l;IF4 8=L5[GM;MDF4 VFJF H\T]VMGL CFHZL4 T[GF 5|SFZ s JFIZ; S[ OF<;L5[ZD f VG[ 5|DF6 sU|[0f HF6JF DF8[ p5IMUL K[P Vl;TDHHF s AMG D[ZM f GL T5F; o lXZFDF\GF ,MCLG]\ 5ZL1F6 5}ZTL VG[ H~ZL DFlCTL G VF5L XS[ s NFPTP D,[lZIF VG[ a,0 S[g;ZGF S[8,FS S[;DF\ f tIFZ[ Vl:T5M,F6DF\ ZC[,F Vl:YDHHF DF\YL lJlXQ8 ;MI J0[ GD}GM V[S+ SZL T[GL T5F; YFI K[P ;MHFDF\ sNFPTP ;F\3FGM JFf VF T5F; J0[ ZMUGL ;lS|ITF HF6L XSFI K[P T[YL ZMUGL 5|UlT HF6JF lJX[QFTo p5IMUL K[P ZMUGL U[ZCFHZLDF\ s NFPTP ;U"EFJ:YF NZlDIFG f 56 T[ JWL XS[ K[P T[YL T[G]\ VY"38G XF:+LI SF{X<I DF\UL ,[ K[P
54
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
c ZST:+FJ c DF\ YTF 8[:8 o s!f a,Ll0\U 8F>D s ;FDFgI o ZP5 lDlG8 f sZf S,M8= lZ8[=SXG 8F.D s#f %,[8,[8 s+FSS6MGL ;\bIFf H[ ;FDFgI ZLT[ ZP5 ,FBq3G ;[PlDP ZST U\9JFGL lS|IFDF\ lJ1F[5 HF6JF DF8[ S,Ml8\U 8F.D4 Y|MldAG 8F.D4 5|MY|MldAG 8F.D4 OF.lA|GMHGGL DF+F JU[Z[ YFI K[P hF0FGL T5F; o hF0FGL T5F; DZ0FDF\ VG[ hF0Fvp,8LGF S[;DF\ sR[54 5;4 ,MCL4 RLSFX JU[Z[ HMJFf S'lD VYJF SZlDIFGF lGNFG DF8[4 SFO :OMZ l;JFI JFKZ0FVMG[[ YTF SM,[ZFGF S[ S[g;ZGF V;FDFgI SMQFMGL CFHZL T5F;JFDF\ VFJ[ K[P 5[XFAGL T5F; o 5[XFAGF EF{lTS 5ZL1F6DF\ SN4 Z\U4 JF;4 3GTF 5LPV[RP >tIFlN T5F;FI K[P I}lZGDF\ XS"ZF su,]SMh f G]\ 5|DF6 8SFJFZL D]HA VYJF +,+ +,+ + + NXF"JFI K[P s NFPTP 0FIFALl8hDF\f I]lZGDF\VF<Ai]lDG GFDG]\ 5|Ml8G ;FDFgITo CMT]\ GYL 5Z\T] D}+l5\0GF lJlJW ZMUMDF\VF 5|M8LG 5[XFADF\ HMJF D/[ K[P I]lZGDF\ l5¿1FFZ VG[ l5¿ Z\HSGL CFHZL SD/M VG[ IS'T s ,LJZ f GL ALDFZL ;}RJ[ K[P VG[ V[l;8MGvV[;[l8S V[l;0 H[JF\ Z;FI6MGL CFHZL U\ELZ U6FI K[P 5[XFADF\ ,MCLGL CFHZL R[54 5YZL4 UF\94 ZST:+FJ S[ lS0GLGF RMSS; ZMUMGM lGN["X SZ[ K[P 5[XFAGL ;}1D T5F;DF SMQFM4 HLJF6]VM4dI}S; sRLSF; f4 5; s5Z]f4 H]NF H]NF SF:84 X]S|SMQFM JU[Z[ GL GMW ,[JFI K[P 5[XFADF\GF HLJF6] S[ 8LPALPGF H\T]VMGL VM/B4 S[g;ZGF SMQFM4 A[g; HMg; 5|M8LG sDl<85, DFI,MDF GFDGF ZMUMDF\f DF.S|M VFl<AlDgI]lZIF JU[Z[ DF8[ BF; 8[:8 CMI K[P Dl:TQS D[Z]H/ s;LP V[;P V[OPf GL T5F; o DUH VG[ SZM0ZHH] H[ 5|JFCL;TT 3[ZFI[,F\ ZC[ K[P T[ 5|JFCLG[ SDZGF +LHF VG[ RMYF D6SF JrR[YL ;MI äFZF V[S+ SZFI K[P T[DF ZSTGL CFHZL sNFPTP ;AV[ZSGFM.0 C[DZ[Hf4 V;FDFgI SMQFMs NFPTP S[g;ZGFf4 R[5v5Z] s NFPTP ;[l%8S D[lGgHF>l8;DF\f48LPALPGL V;Z4u,MaI]l,G GFDG]\ Z;FI6 JU[Z[ RSF;FI K[P lJlXQ8 5|JFCL 5ZL1F6 o S[8,FS ZMUMDF\ ìNIGL VF; 5F;4 KFTLDF\ S[ 5[8DF\ 5|JFCLGM EZFJM
www.krishijagran.com YFI K[P VF 5|JFCLGL EF{lTS4H{JvZF;FIl6S4SMQFLI VG[ VgI T5F; äFZF 8LPALP ,LJZ l;ZMl;;4 S[g;Z OF.,[lZIF4 ~D[8M>0 VFY|F">l8; VG[ ìNIGL TYF lS0GLGF RMSS; ZMUMDF\ RFJL~5 S[ ;CFIS DFlCTL D[/JL XSFI K[P U/OFGL T5F; o O[O;F\GM 8LPALP4 O[O;FDF\ 5Z]4 O[O;FGM ;MHM s gI]DMlGIF f4 S[g;Z JU[Z[ ZMUGF\ lGNFGDF\ U/OFGL T5F; VlT DCtJGL K[P VFD Z; o GFS äFZF H9Z ;]WL pTFZFI[,L G/L J0[ VF 5|JFCL D[/JFI K[P T[GF 5ZL1F6YL V[l;l08LG]\ 5|DF6 VG[ H9Z 5SJFXIGL RF\NL4 CMHZLG]\ S[g;Z4 JU[Z[ GF\ lGNFG Y. XS[ K[P ;F\WFGF 5M,F6DF\ s HM>g8 :5[; f ZC[,F S[ JWL UI[,F 5|JFCLGF 5ZL1F6 äFZF lJlJW 5|SFZGF JF s VFY|F">l8; f4R[5 s>gO[SXG f JU[Z[G]\ lGNFG YFI K[P V[ldGVMl8S 5|JFCL o UE":Y lXX]G[ WFZ6 SZTF VF 5|JFCLGL T5F;YL lXX]GL VJ:YF s NFPTP HLlJT4D'T S[ D]xS[,LDF\ f4 O[O;F\ S[ 7FGT\+GL 5lZ5SJTF4 HFTL4 Z\U;}+M ;FY[ ;\S/FI[,F ZMUM VG[ 5|;}lTGF ;\ElJT ;DI V\U[GL HF6SFZL 5|F%T YFI K[P JLI"GL T5F;o ;F\- J\wItJGF lGNFG DF8[4 JFZ\JFZGF UE"5FTDF\ X]S|SMQFMGL ;\ElJT HJFANFZL GSSL SZJF VF T5F; VlT DCtJGL U6FI K[P ,[AMZ[8ZLDF\ YTL H{J v ZF;FIl6S T5F; o ;DU| XZLZ HLJ\T SMQFM;D}CM s5[XLVMf G]\ AG[,]\ K[P H[DF\ lGZ\TZ RIF5RIGL 5|lS|IF RF<IF SZ[ K[P XZLZDF\GF\ H{JvZF;FIl6S ãjIMGL DF+F VFJL 5|lS|IFG]\ 5|lTlA\A 5F0[ K[P VF l;âF\T 5Z VFWFlZT 5ZL1F6M lJlJW C[T];Z Y. XS[4 H[D S[ ZMUlGNFG DF8[ sNFPTP YF.ZM.0 8[:8f4 VlTRMSS; lGNFG DF8[ sNFPTP SD/FGM 5|SFZ HF6Jf4ALDFZLG]\ :YFG GSSL SZJF sNFPTP V[P;LP8LPV[RPGL DF+F äFZF A|ïU|\lY S[ V[l0=G, U|\lYGL ALDFZLf4 NN"GL U\ELZTF HF6JF sNFPTP lS0GLGF ALDFZ5|DF6f4 NN"GL5lZl:YlT HF6JF sNFPTP 0FIFALl8hDF\f4;FZJFZGL V;ZSFZSTF äFZF NJFGL DF+Fq 0MhG]\ lGIDG SZJF s NFPTP 0FIFALl8hDF\f4NNL"G[ V5FTL ;FZJFZYL SM. RMSS; V\U 5Z YTL VF0V;ZGL EF/ D[/JJF sNFPTP 8LPALPGL
5X] ZMUlGNFGDF\ ,[AMZ[8ZL NJFVMYL IS'T 5Z YTL 5|lTS}/ V;Z f DF8[ VD]S 5FIFGF\5ZL1F6M SZJFDF\ VFJ[ K[P D}+l5\0 slS0GLf GL SFI"1FDTF NXF"JTF 5ZL1F6M o VF DF8[ I]lZIF s;FDFgI DF+F !5v$_@f VG[ lS|V[l8lGG s;FDFgI DF+F _P(v!P$@f GF 5ZL1F6M SZJFDF VFJ[ K[P VF p5ZF\T V[GP 5LP V[GP4 I}lZS V[l;0 4 V[DMlGIF4 V[lDGM V[l;0|h VG[ lS|V[l8lGG lS,VZg; 8[:8 JU[Z[ 8[:8 YTF CMI K[P VF 5ZL1F6M wJFZF lS0GL GL ALDFZLVM VG[ VgI ALDFZL H[JL S[ 0FIFALl8;4 CF.ALP5LP JU[Z[ GL T[GL 5Z 50TL 5|lTS}/ V;Z GM V\NFH D[/JL XSFI K[P IS'T s,LJZf GL SFDULZL NXF"JTF 5ZL1F6M o ;FDFgI ZLT[ VF C[T] DF8[ ;LZD lAl,Z]lAG4 V[;PHLP5LP8LP4 ;LZD VF<SF,F.G OM:O8[h JU[Z[ 8[:8 SD/FGL V;Z4 T[GL DF+F VG[ 5|SFZ HF6JF YFI K[P VF p5ZF\T ,LJZ4 ;LZM;L; VG[ VgI lJlJW ALDFZLVMDF\ ;LZD 5|M8LG4 5|MYMldAG 8F.D4 JU[Z[ 5ZL1F6M YFI K[P pt;[RSM sV[ghF.d;f G] 5|DF6 o RMSS; V\UGL BFDL RMSS; pt;[RSMDF\ JW38 SZ[ K[P T[ l;wWF\T D]HA VF 5ZL1F6M YFI K[P NFPTP ìNIGF ZMUMDF\ ;LP5LPS[P VG[ V[;PHLPVMP8LP4 5|M:8[8 s5]Z]QFU|\lYf GF S[g;ZDF\ 5LPV[;PV[P VG[ V[l;0 O:O[8[h JU[Z[P RZAL ;\A\lWT 5ZL1F6 o cl,l50 5|MOF>,c TZLS[ VtI\T HF6LTF VF 8[:8DF\ ;FDFgITo 8M8, SM,[:8ZM,4 c ,M c VG[ c VG[ c CF. c 0[lg;8L ,FI5M5|M8LG4 VG[ 8=FIlu,;ZF.0=h DF5JFDF\ VFJ[ K[P ìNIGL ZSTJFlCGLG[ ,UTF ZMUMDF\ V[5M,FI5M5|M8LG c V[ c VG[ c AL c DCtJGF K[P RZALGF 5ZL1F6M4 ìNIZMU p5ZF\T YF.ZM.0v 0FIFAL8Lh VG[ lS0GLGF RMSS; ZMUMDF\ RFJL~5 S[ ;CFIS DFLCTL 5}ZL 5F0[ K[P :JFN]l5\0 s 5[lgS|IF; f G[ ,UTF 5ZL1F6M o c:JFN]l5\0GF ;MHFc DF\ VlT p5IMUL V[JF VF 8[:8 ;LZD V[DFI,[h4 ;LZD ,FI5[hGF GFD['VM/BFI K[P JW] lJ:T'T HF6SFZL D[/JJF lJX[QF 5ZL1F6M HZ]ZL K[P V\To:+FJL U|lYVM ;\A\lWT 5ZL1F6Mo
A|ïU|\lYsl5rI}8ZLfGL SFDULZLGM SIF; D[/JJF U|MYCMDM"G4 V[P0LPV[RP4 V[P;LP8LPV[RP4VMS;L8M;LG4 V\05L\0 DF8[ .:8=MHG4 V[,PV[RP4 V[OP V[;P V[RP4 X]S|5L\0 DF8[ 8[:8M:8LZMG4 V[l0=G, U|\lY DF8[ I]Z[GZL lS|8M:8LZM.0|h VG[ JLPV[DP V[P4 YF.ZM0 DF8[ 8Lv#4 8Lv$ VG[ 8LPV[;P V[RP4 V\To:+FJL :JFN]5L0 DF8[ .g:I],LG4 u,]SFUMG JU[Z[ VG[ 5[ZFYFZF[.0 DF8[ 5LP8LP V[RP4 JU[Z[ 5|R,LT K[P .,[S8=M,F.8; o 3lGQ9 ;FZJFZ C[9/GF NNL"VMDF\ ;M0LID4 5M8[XLID4 S,MZF.0 VG[ AFIMSFAM"G[8 DCtJGF K[P VlT U\ELZ NNM" DF\ ,MCLDF\GF JFI]VM sa,0U[;f G]\ lJ`,[QF6 VG[ 5LP V[RP HF6JF H~ZL K[P XZLZDF\GF\ ;}1D §jIM sH[JFS[ V[<I]lDlGID4 VF;["lGS SMAF<84 S|MlDID4 TF\A]4 VFIMl0G4 O,F.ZF0 JU[Z[ 5ZL1F6M 56 Tt;\A\WL ZMUMDF\ SZJFDF\ VFH[ K[P J/L OMZ[lg;S ,[AMZ[8ZLDF\ lJQF7FGG[ ,UTF\ 5ZL1F6M 56 SFG}GL 5|lS|IFDF\ ;CFI~5 YFI K[P 5YZL G[ ,UTF\ 5ZL1F6M o D}+DFU"DF\ VG[ l5¿F;IDF\ YTL 5YZL G]\ ZF;FIl6S 5'YSSZ6 SZL4 T[G]\ A\WFZ6 HF6L4 5YZLG[ V8SFJJFGF VG[ D8F0JFGF p5RFZMDF\ p5IMUL DFlCTL D[/JFI K[P S[g;Z DFS";" o VlTVFW]lGS V[JF VF 8[:8 lJlJW S[g;ZGL UF\9MGF lGNFG VG[ 5|UlT GL DFlCTL VF5[ K[P lC:8M5[YM,MHL T5F; o H[ V\UGL ALDFZL CMI T[GF SMQF;D}C s5[XLf GL ZRGFGL T5F; YFI K[P NFPTP ;MHM VG[ R[5YL EZ[,F VJIJG] 5ZL1F64 H[ GD}GF GL T5F; SZJFGL CMI T[GM a,MS AGFJL 4 DF.S|M8MD p5SZ6 åFZF T[GF 5FT/F :,F.; H[JF K[N SZL4 SFRGL :,F.0 p5Z UM9JJFDF\ VFJ[ K[P tIFZAFN IMuI VlEZ\HS åFZF :8[.G SZL4 ;}1DNX"S I\+ J0[ T5F;FI K[P
www.krishijagran.com O|MhG ;[S;G o UF\9 s8I}DZf H[JL S[8,LS X:+lS|IFDF\RF,] VM5Z[XG[ UF\9GM 8]S0M T5F; DF8[ DMS,L T[G] 5ZL6FD HF6LG[ 4 TNFG];FZ AFSLG] VM5Z[XG 5]Z] YFI K[P SMQF 5ZL1F6 o VF T5F;DF ;\A\lWT V\U[GF ;F{YL ACFZ GF VG[ K}8F 50[,F sV[S;OM,LV[8[0f SMQFMGL T5F;YL ZMU lGNFG YFI K[P NFPTP cUEF"XIGF D]BG] S[g;Zc DF\ YTM 5[5 8[:84 HFTLI Z\U;}+GL 5ZB JU[Z[P V[OPV[GPV[P;LP o sOF.G, lG0, V[l:5Z[XG ;FI8M,MHLf VF T5F; U/FDF\ AU,DF\ S[ HF\3DF\ ,l;SFU|\lY su,[g0f GL UF\9GF[ 5|SFZ HF6JF DF8[ ;MI J0[ UF\9DF\G] 5|JFCL S[ 5NFY" R};L ,.G[ 4 T[G] ;}1D :,F.0 äFZF 5ZL1F6 SZJFDF\ VFJ[ K[P AFIM%;L o X:+lS|IF AFN VYJF 5FRGT\+GL N}ZALG4 T5F; sV[g0M:SM5Lf J[/FV[4 BFDLI]ST V\UGM GD}GM ,. T[GM VeIF; YFI K[P DF.S|MAFIM,MHL sHLJF6] 5ZL1F6f o VF T5F;DF\ ZMUM DF8[ HJFANFZ V[JF A[S8[ZLIF sHLJF6]f4 lJQFF6] sJF.Z;f S[ O}UGL VM/B 5|:YFl5T YFI K[P NFPTP U|FD:8.G GFDGF VlEZ\HS J0[ YTL gI}DMlGIFGF HLJF6]GL T5F; VG[ h[0PV[GP :8[.G åFZF YTL 8LPALP GF H\T]GL VM/B T[DH D:8F.8L; sVFpGM ;MHMf GL VM/BP D:8F.8L; GF H\T]GF S<RZ DF8[ gI]8=LIg8 VUFZ DFwID S<RZ o HLJF6] VMG[ IMuI VG[ VG]S]/ DFwIDDF\ cpUF0L 4c T[DGL cSM,MGLc AGFJL 4 T[GM lJX[QF VeIF; YFI K[P NFPTP 8LPALP GF H\T] GF S<RZ DF8[ V[,P H[P DFwID J5ZFI K[P V[lg8AFIM8LS ;\J[NGl;,TF s;[lg;l8lJ8Lf o ZMU DF8[ HJFANFZ HLJF6]VM 5Z S. V[lg8AFIM8LS S[8,L V;Z SZX[ T[G] VG]DFG SZJF VF T5F; YFI K[P S<RZ åFZF Jl'£ 5FD[,F HLJF6]VM 5Z ;<OMG[DF.04 5[lGl;l,G VG[ VgI VFW]lGS NJFVMGL V;Z T5F;L4 T[GF 5ZL6FDF[GF VFWFZ[ V;ZSFZS ;FZJFZ VF5L XSFI K[P
0F¶P ZFI;\U B[Z4 0F¶P ;\HI ;LP5ZDFZ 0F¶PS<5[X ;MZ9LIF VG[ 0F¶PHUNLX RÁWZL
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
55
ુ લાકાત
www.krishijagran.com
SzeÃkeLkk yuf xfk f]r»k{kt ÷økkðku: zku.¾ku¾h yLkuf ð»kkuo yøkkW su MktMÚkkyku{kt rðãkÚkeo y ku y u «ðu þ {u ¤ ÔÞku yLku Mk{ÞLke MkkÚku íku MktMÚkkLke sðkçkËkhe ÃkkuíkkLku nkÚk ÷eÄe níke. ykðku MkwyðMkh fux÷kf rðh÷ ÷kufkuLku s «kó ÚkkÞ Au. yk ÷kufku{ktÚke yuf Au nrhÞkýkLkk hkuníkf rsÕ÷kLkk ftMkk÷k økk{{kt sL{u÷ nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxeLkk ðkEMk [kLMku÷h zku. f]»ý®Mkn ¾ku¾h. f]r»k òøkhýLke xe{Lkk íku{Lke {w÷kfkík fhe òýfkhe {u¤ðe níke fu MkVh{kt íku{ýu [ku¬Mk ÃkzfkhkuLkku Mkk{Lkku fhu Au yLku nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxeLku fkuEÃký yuf Lkðk {wfk{ Ãkh ÃknkUåÞk níkk. zku.¾ku¾hLkk {køkoËþoLk{kt rðrðyu Lkðe WÃk÷ÂçÄÞku nktMk÷ fhe yLku yLkuf rðãkŠÚkyku L kk ¼rð»Þ rLk{ko ý {kt {níðÃkqýo Míkt¼ Mkkrçkík ÚkÞu÷ Au. Mk{Þ-Mk{Þ Ãkh rðãkÚkeoykuLke sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾e zku.¾ku¾hLkk rðrðLku MktÃkqýo MðYÃk{kt rðfrMkík fhðk{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðe Au. Ãktòçk f]r»k ÞwrLkðŠMkxe, ÷wrÄÞkLkkÚke MLkkíkfLke rzøkúe ÷eÄk çkkË MLkkíkfku¥kh {kxu zku. ¾ku¾hu nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxe íkhV «Þký fÞwO íÞkhçkkË íku{ýu Ëhuf Ãkøk÷k Ãkh MkV¤íkk {u¤ðe níke yLku íÞkhçkkË õÞkhu ÃkkA¤ òuÞwt Lk níkwt. íku{Lke MkkÚkuLke ðkík[eíkLkk fux÷kf ytþ yk «{kýu AuMxqzUxÚke ðeMke MkwÄeLke MkVh zku. ¾ku¾hu sýkÔÞwt níkwt fu MxwzUxÚke ðkEMk [ktMk÷uh MkwÄeLke MkVh hku{kt[f hne Au. ð»ko 1972Úke nwt nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxe MkkÚku òuzkÞu÷ Awt. ykx÷e ÷ktçke MkVh{kt yLkuf {w~fu÷eykuLkku íku{Lku Mkk{Lkku fhðku Ãkzâku níkku yLku Mkðo©uc «ËþoLk fhu÷. Mkk{kLÞ heíku rðãkÚkeo rþûký økúný fhu Au.íÞkhçkkË «þkMkLk MkkÚku òuzkðkLkwt íku{Lku Mkki¼køÞ {éÞwt níkwt. «þkMkLkLkku rnMMkku nkuðkLkk Lkkíku {u ¼hÃkw h «ÞkMkku fÞko níkk, «íÞu f rðãkÚkeoLku íku ík{k{ MkwrðÄk WÃk÷çÄ 56
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
fhkðe níke. Mkfqt fu su íku{Lke sYrhÞkík Au. yk MkkÚku íku{Lkk ðÄkhu Mkkhk ¼rð»Þ {kxu nt{uþk «ÞkMkhík hnwt Awt. {wÏÞ Ãkkf Ãkh rðþu»k ¼kh íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu nrhÞkýk{kt {níðLkk Ãkkfku [k, sð, {fkE, Ëk¤, ½ô, fXku¤ yLku ÄkLk Au. Mk{Þ-Mk{Þ Ãkh ÞwrLkðŠMkxeLkk yLkwMktÄkLk rð¼køk{kt yk ík{k{ Ãkkf Ãkh MktþkuÄLk ÚkkÞ Au. yk ík{k{ {wÏÞ Ãkkf rðþu»k ¼kh ykÃkðk{kt ykðu Au. suÚke ¾uzqíkkuLku íku{Lke WÒkík òíkkuLkk ðkðuíkhLkku rðþu»k ÷k¼ {¤e þfu Au. òufu çkkshkLkk ûkuºkV¤ yne ykuAk nku Þ Au , Ãkht í kw íku { Lke yLku f Lkðk nkErçkúz rLkf¤u Au, suÚke ¾uzqíkkuLku ½ýku ÷k¼ ÃknkU[u Au. ¢urzx fkzoLkku ¾uíke {kxu WÃkÞkuøk zku. ¾ku¾hLkk {íku ¾uzqíkkuLku ¢urzx fkzoLkku WÃkÞkuøk Võík ¾uíke {kxu s fhðku òuEyu. y{q{Lk òuðk{kt ykðu Au, ¾uzqíkku rfMkkLk ¢urzx fkzoLkku WÃkÞkuøk yLÞ fkÞkuo {kxu WÃkÞkuøk fhe ÷u Au yLku íÞkhçkkË Éý {kxu ßÞk-íÞkt ¼xfu Au. yk ÂMÚkrík{kt ÔÞksLkk çkkus Lke[u íku AÃkzkE òÞ Au yLku íÞkhçkkË ykí{níÞk fhðk {sçkqh çkLke òÞ Au.
¾uzqíkkuyu Mkhfkh îkhk su Ãký MkwrðÄkyku WÃk÷çÄ ÚkkÞ Au íkuLkku ÞkuøÞ heíku WÃkÞkuøk fhðku òuEyu. ÞkuøÞ †kuíkÚke rçkÞkhý zku.¾ku¾hu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqíkkuyu ÞkuøÞ †kuíkÚke rçkÞkhý ¾heËðk òuEyu. ð[uxeÞkykuÚke MkkðÄkLk hnuðwt òuEyu. ºký Mk{MÞkyku {wÏÞ Au íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu nwt rðãkÚkeo níkku yLku ðíko{kLk Ãkrhÿ~Þ{kt ½ýku çkË÷kð ykðe økÞku Au. ¾kMk fheLku ºký Mk{MÞk Mkk{u ykðe Au. «Úk{ ELkçkúe®zøk yux÷u fu su ÞwrLkðŠMkxe{kt yÇÞkMk Úkíkku nkuÞ íÞkt Lkkufhe Ãkh ÷køke økÞk. çkeS MkkiÚke {kuxe Mk{MÞk ykŠÚkf íktøke yLku fk{Lkku {knku÷ Au. ºkeS MkkiÚke {kuxe Mk{MÞk Lkðk[khLku ÷eÄu {þeLkefhý{kt LkðeLk «Þkuøkku Au, suLku ÷eÄu rMkrð÷ ðfo íkku ðÄu Au yLku Lkðk WÃkfhý Ãký ykðe økÞk Au, Ãkhtíkw økwýð¥kkÞwõík {e÷ ÃkÚÚkh Ãkh Mkkrçkík Lk ÚkE þfe. SzeÃkeLkk yuf xfk ¾[o zku . ¾ku ¾ hu sýkÔÞw t níkw t fu Ãkrhýkí{f heíku íkku yLkwMktÄkLk {kxu Vt®zøkLkwt «{ký «íÞuf ð»kuo ðÄe hÌkwt Au, Ãkhtíkw xfkðkheLke ÿrüyu íku ðíko{kLk
ુ લાકાત Mk{Þ{kt MktÏÞk ½ýe ykuAe Au. yk WýÃkLku Ëqh fhðk {kxu Mkhfkhu SzeÃkeLkk yuf xfk f]r»k ûkuºk{kt ¾[o fhu.ðíko{kLk Mk{Þ{kt 0.5 xfk f]r»kûkuºk{kt ¾[o fhðk{kt ykðu Au. çku ûkuºkeÞ MktMÚkk Au zku. ¾ku¾hu òýfkhe ykÃke níke fu nrhÞkýk f]r»k ÞwrLkðŠMkxe ytíkøkoík çku f]r»k ÞwrLkðŠMkxe fkÞoþe÷ Au ßÞkt ûkuºke ðkíkkðhý «{kýu þkuÄ Ãký ÚkkÞ Au. yuf huðkzeyu çkkð÷{kt Au, su þw»f yLku çktsh s{eLk Ãkh fkuE «fkhLkk Ãkkf ÷E þfkÞ íkuLkk Ãkh þkuÄ ÚkkÞ Au. yuðe s heíku çkeS f]r»k ÞwrLkðŠMkxe fuÚk÷Lkk fkiu÷{kt Au. ßÞkt ÄkLk Ãkh þkuÄ ÚkkÞ Au. ÞwðkLkku ykøk¤ ykðu rçkÞkhý yLku fexLkkþLkf, çkUfku, nkErçkúz ELzMxÙe ðøkuhu yuðk ûkuºk Au su{kt {kuxk¼køkLkk ÞwðkLk {kxu íkiÞkh Au Ãkhtíkw f]r»kûkuºk MkkÚku òuzkÞu÷ ÞwðkLkkuLke MktÏÞk ykuAe Au. yk ûkuºk{kt Mkíkík íkuyku ykðe
www.krishijagran.com hÌkk Au yLku ¾uíke «íÞu òøk]r¥k ykðe hne Au. fux÷kf ÞwðkLkku {kuxk ÃkøkkhLke Lkkufheyku AkuzeLku f]r»kLku ÷E fkhrfËeo çkLkkððkLkku rLkýoÞ fhu Au. ÞwðkLkkuLku ykøk¤ ykððkLke sYh Au. zku. ¾ku¾hu sýkÔÞwt níkwt fu y{khe ÞwrLkðŠMkxeÚke rþûký økúný fhe þfkÞ Au. Ãkzíkh ðÄðkÚke LkwfMkkLk Ãký ðÄkhu Au ¾uzqíkLke Ãkzíkh íkku ðÄu Au Ãkhtíkw íku{Lku ÃkkfLke ÞkuøÞ ®f{ík {¤íke LkÚke. yk fkhýÚke s ¾uzqíkLke ykŠÚkf íktøkeLkku rþfkh Au.f{kuMk{e ðhMkkË, ÃkkfLke ÞkuøÞ ®f{ík {¤ðkÚke, ÞkuøÞ WíÃkkËLk Lk nkuðkÚke, fexfkuLkk «fkuÃk ðøkuhu fkhý Au, suLku ÷eÄu yksu ¾uzqíkkuLke ykŠÚkf íktøkeLke Mkk{u yLkuf ÃkhuþkLkeykuLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu Au. rçkÞkhý WÃk÷çÄ Lk nkuðwt MkkiÚke {kuxe Mk{MÞk yu Au fu ¾uzqíkkuLku ©uc økwýð¥kkLkk rçkÞkhý WÃk÷çÄ Úkíkk LkÚke. Mkhfkh MkwrLkrùík fhu fu MÚkkrLkf
ykÄkh Ãkh økwýð¥kkÞwõík rçks ¾uzqíkkuLku {¤e þfu. yk {kxu y÷økÚke Éý {¤ðwt òuEyu. ¾uzqíkkuLkk nkÚk{kt ykðu {kfuo®xøk ÔÞðMÚkk f]r»k ÔÞðMkkÞLku Mkkhe heíku [÷kððk {kxu ¾u z q í kku L kk nkÚk{kt {kfu o ® xøkLke ÔÞðMÚkk ykÃkðe òuEyu. ßÞkt MkwÄe ¾uzqíkkuLkk nkÚk{kt {kfuo®xøk fkÞo Lk ykðu íkku ð[uxeÞkyku yk «fkhÚke Mkr¢Þ hnuþu yLku ¾uzqíkkuLku LkVk{kt ðÄkhku Úkþu. íkuLkk ÞkuøÞ Ãkk÷Lk {kxu yuÃkeyu{Mke yuõx MktÃkqýo heíku çkË÷kð ÷kðþu.
Áçke siLk1, E{hkLk ¾kLk2 1
ðrhc Ãkºkfkh, 2Ãkºkfkh, f]r»kòøkhý 9999142633, 9582957538 Email: ruby@krishijagran.co imran@krishijaran.com
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
57
ઉ પાદન લો ચ
www.krishijagran.com
nðu ÷uÃkxkuÃk ík{khk çksux{kt
òu
ík{khk Lkðk ÷uÃkxkuÃk ÷uLkk Au yLku çksux 30,000 \rÃkÞk ¢kuMk LkÚke fhe þfíkku íkku y{u ík{Lku 30,000 \rÃkÞkÚke ykuAe ®f{íkLkk ÷uÃkxkuÃk ytøku òýfkhe ykÃke Aeyu. yk ÷uÃkxkuÃk çku r Mkf fku B ÃÞw x h su ð k fu ELxhLku x çkúkWÍh, MkkurþÞ÷ Lkuxð‹føk, E-{u÷, zkuõÞw{uLxTMk, M«uzþex, «usuxuþLk ðøkuhu Mkh¤íkkÚke fhe þfku Aku. Vkuxku yurzxªøk, BÞwrsf Mkkt¼¤ðk yLku yu[ze rðrzÞku òuðk{kt Ãký fhe þfkÞ Au. íkku [k÷ku òuEyu fu ík{khk {kxu fÞw ÷uÃkxkuÃk WÃkÞku ø ke Au . yu [ Ãke MxÙ e { 13Mke019xeÞw (fu8xe73Ãkeyu) 13.30 $[ yu[xe M¢eLkLke zeMÃ÷u MkkÚku rðLzku
8.1 «kuuMkuMkh 2.58 Syu[Íuz ELxu÷ Mku÷xkuLk zâwy÷fkih yuLk2840, hu{ 2 Sðe, Mxkuhus 32 Sçke ^÷uþ Mxkuhus, fLkuÂõxrðxe 2 ÞwyuMkçke 2.0, yuf ÞwyuMkçke 3.0 suLke ®f{ík ftÃkLkeyu Võík 20,500 hk¾e Au. ÷uLkkuðku Þkuøkk 300 2-ELk 1 11.5 #[ yu[ze x[M¢eLkLke rzMÃ÷uLke MkkÚku rðLzku 8.1, «kuMkuMkh 2. 66Syu[Íuz ELxu÷ ÃkurxÞ{ õðkz-fkuh yuLk3540, hu{ 4 Sçke, Mxkuhus 500 Sçke nkzo zÙkEð, fLkuÂõxrðxe çku ÞwyuMkçke 2.0, yuf ÞwyuMkçke 3.0 suLke rft{ík ftÃkLkeyu 29,040 hk¾e Au. yuMkh yuMÃkkÞh E5-573 15.60 $[ yu[ze M¢eLkLke rzMÃ÷uLke MkkÚku WçkLíkw ykuÃkhu®xøk rMkMx{, «kuMkuMkh 1.70 Syu[ ELxu÷ 4S sLkhuþLk fkuh ykE3 4005Þw, hu{ 4 Sçke, Mxkuhus 1 Sçke nkzo zÙkEð, fLkuÂõxrðxe çku ÞwyuMkçke 2.0, EÚkhLkux, zeðeze hezh yLku hkExh suLke ®f{ík ftÃkLkeyu \rÃkÞk 25,500 hk¾e Au.
ç÷ufçkuheLkku M{kxoVkuLk ç÷ufçkuheyu íkuLkku MkkiÚke {kuxku M{kxo VkuLk r«ðLku ykurVrþÞ÷e hsq fÞkuo Au. yk VkuLkLku ftÃkLkeyu yuðku M{kxoVkuLk {kLkðk{kt ykðu Au fu su ftÃkLkeLke zqçkíke LkkðLku çk[kððk{kt {ËË\Ãk çkLke þfu Au. Mk{økú xuf çkòh{kt yk VkuLkLke ½ýk Mk{ÞÚke hkn òuðk{kt ykðe hne Au. ftÃkLkeyu Ëkðku fÞkuo Au fu r«ð{kt {kuxe fðzo M¢eLk ykÃkðk{kt ykðe Au, su yuLzÙkuEz yuÃk, økqøk÷ Ã÷u MxkuhÚke Mkßs Au.yk M{kxoVkuLk ç÷ufçkuheLke ðuçkMkkEx Ãkh yuð÷uçk÷ Au. y{urhfk yLku fuLkuzk{kt yk VkuLkLkwt ðu[ký þY fhðk{kt ykðe Au. r«ð M{kxoVkuLk ík{Lku yuðe {krníke ykÃkþu fu õÞkhu zuxkLku rMkõÞwrhxe rhMf Au, suLke òýfkhe ykÃkkuykÃk yÃkzux ÚkkÞ Au. r«ð ðÄkhu ÂM÷{ yLku rVrsf÷ M÷kEzhLke çkkuzoðk¤e M{kxoVkuLk Au. ç÷ufçkuhe r«ðLke MÃkurMkrVfuþLkLke ðkík fheyu íkku íkuLkkÚke 5.4 #[Lke yu[ze MfeLk,VkuLkLkwt «kuMkuMkh õðk÷fku{ nuõMkkfkuh MLkuÃkzÙuøkLk 808 r[ÃkMkux Au. VkuLk{kt 3Sçke hu{ 18 {uøkkrÃkõMk÷Lkku {wÏÞ fu{uhk MkkÚku 5 {uøkkrÃkõMk÷Lke MkuÕVe fu{uhku ykÃkðk{kt ykðu÷ Au.3Sçke hu{ MkkÚku yk VkuLk ÷ku÷eÃkkuÃk 5.1 Ãkh hLk fhu Au.
hkuÕMk hkuÞ÷Lke Vux{u {[kÔÞku íknu÷fku hkuÕMk hkuÞ÷Lke Vux{ ðkuxhMÃkez ßÞkhu çkòh{kt ykðe íkku íkuýu ÷õÍhe fkhLku çkòh{kt íknu÷fku {[kðe ËeÄku níkku. ftÃkLkeyu yk fkhLku Võík 35 ÞwrLkxTMkLkwt rLk{koý fÞwO níkwt yLku yk ðkík yk fkhLku rðþu»k çkLkkðu Au. [k÷ku íÞkhu òýeyu fu yk MkwtËh fkh{kt hkuÕMk hkuÞ÷{kt 6.75 ÷exhLke ðe12 yuÂLsLk ÷køku÷ Au. hkuÕMk hku Þ Mk ðku x hMÃkez yu r zþLk Vu x {{kt rðLzr[÷ økúu ÷uÄh ELxerhÞMko ík{Lku s\h ykfŠ»kík fhþu. yk WÃkhktík íkuLkk 58
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
x›-xkuLk MxeÞ®høk Ône÷ Ãký MkwtËhíkkLku ðÄkhþu. yk økkze{kt LkkLke-LkkLke yuðe [esðMíkwyku Au su íku{Lku ÷õÍheLkku ynuMkkMk fhkðþu. ðkík òýu nuz-yuLkøkúuÔz zkuh yk{ohuMx xLk÷ fuÃk nkuÞ fu ÃkÚke MkwtËh ykxoðfoLke. íkuLke rzxu®÷øk Ãkh Ãký æÞkLk ykÃkðwt òuEyu. hkuÕMk hkuÞ÷Lke yk fkhLke rft{ík Võík 2.90 fhkuz Au. òu íku ík{khk çksux{kt nkuÞ íkku yk fkh {u¤ððk{kt ftE ¾kuxw LkÚke.
KRISHI JAGRAN MEDIA GROUP OF PUBLICATIONS Krishi Jagran Media Group is World's Largest Circulated Multilingual Agri Rural Monthly with brand leadership in a variety of Media products like Mac Krishi Jagran Hindi, Mac Krishi Jagran Punjabi, Krishi Jagran Gujarati, Krishi Jagran Marathi, Krishi Jagran Kannada, Krishi Jagran Telugu, Krishi Jagran Bengali, Krishi Jagran Assamese and Agriculture World
Marketing To strengthen our space marketing division, we are looking for. Trainee Executives (40) Space Marketing Executives (30) Space Marketing Managers (6) General Manager (2) The person should be graduate, smart, well mannered with excellent communication skills and fluent in Hindi and English. For 2nd and 3rd positions experience in the same field is must. Trainee need not be graduate but must have keen interest for a career in marketing. If you think you are right person.
resume to : response@krishijagran.com
Editorial Staff To strengthen our editorial team we are looking for fresh talents. The candidate should be graduate from a renowned university and should have flare to write. Knowledge of different Languages will be an added advantage. Freelance Journalist: We welcome journalists who want to contribute to our publication as well as portal. The remuneration will be attractive.
resume to : editor@krishijagran.com
ftyk Lrj ds fy, eSustj] ,Dth+D;wfVo dh vko';drk gS Ñf"k tkxj.k] fo'o dh lcls yksdfiz;] lcls T;knk fcdus okyh ,oa ?kj&?kj esa i<+s tkus okyh Ñf"k ikfjokfjd fgUnh] iatkch] ejkBh] xqtjkrh] déM+] rsyxq] caxkyh] vleh if=dk gSA gekjh if=dk vius bDdloas o"kZ esa izos”k dj pqdh gS vkSj gj eghus N% yk[k ls T;knk ?kjksa esa igqaprh gSA Ñf"k tkxj.k if=dk dks izxfr”khy fdlkuksa rd ys tkus ds fy, ftyk Lrj ij eSustj] ,DthD;wfVo dh vko”;drk gSA ftyk foi.ku dk;Zdkjh % ¼'kSf{kd ;ksX;rk@vuqHko ¼3&5 o"kZ½ vkosnd de ls de Lukrd gks ,oa Ñf"k esa fo”ks"k dj cht] dhVuk”kd] [kkn ,oa Ñf"k midj.kksa vkfn ds foi.ku esa de ls de 3 ls 5 lky dk vuqHko j[krs gksaA vkosnd dk izxfr”khy fdlkuksa ls esy&tksy ,oa tkudkjh gksuk vko”;d gSA osru ,oa vU; iSdst yxHkx ,d yk[k #i;s okf"kZd gksaxsA LFkkuh; foi.ku dk;Zdkjh % ¼'kSf{kd ;ksX;rk ,oa vuqHko½ vkosnd LFkkuh; fdlkuksa ls ckrphr djus esa l{ke gksA yksxksa rd vius fopkj igqapkus dh dyk esa ekfgj gksA de ls de 10oha d{kk mÙkh.kZ gksA osrueku 75000@& #- okf"kZdA vuqHko de gksus ij Hkh vxj vki esa dke djus dh n`<+ bPNk ”kfDr gS rks vki Hkh vkosnu dj ldrs gSaA viuk vkosnu bZ&esy djsaA resume to : circulation@krishijagran.com ণ কৃ িষ জাগর
రণ గর జাগ కকৃృিষి জ
ণ GRরAN JAাগ ISHIজ কৃKRিষ
Whatsaap No.
+91-9313301029 Be with RAN KRISHI JAG ia Network Social Med
KRISHI JAGRAN 60/9, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi - 10016 Tel: 011-26511845 / 26517923 / 45503170 Email: info@krishijagran.com, www.krishijagran.com
T\N]Z:TL
www.krishijagran.com
Ëkz{Lkk çkesLkk yLkuf VkÞËk Ëk
z{Lkk çkes{kt ¼hÃkwh «{ký{kt huþk Au. yux÷wt s Lknª rðxk{eLk yu,Mke, fu, yLku E Lke MkkÚku Vkur÷f yurMkz ½ýk ðÄkhu «{ký{kt Mkúkuík nkuÞ Au. yk WÃkhktík Ëkz{{kt yuLxeykuõMkezuLx yLku yuLxe ðkÞh÷Lkk Ãký økwý nkuÞ Au, Ãkhtík íku{ Aíkkt fux÷kf ÷kufku Ëkz{Lkk çkeòu ¾kðkLku çkË÷ çknkh fkZeLku Vufe Ëu Au. Ëkz{Lkk es{t rðÃkw÷ «{ký{kt huþk WÃk÷çÄ nkuÞ Au, su ðsLk ½xkzðk{kt {ËËYÃk çkLku Au. íku{ s Ëkz{Lkk çkes{kt fuLMkh yLku xâw{h Mkk{u ÷zðkLke þÂõík nkuÞ Au. rçk{kheLku yxfkððk {kxu rðxk{eLk Mke ík{khk þhehLke ytËh sYhe rðxk{eLk Ãkife yuf Au. yuðwt {kLkðk{kt ykðu Au fu ¾kxk V¤ku{kt rðxk{eLk-Mke rðÃkw÷ «{ký{kt nkuÞ Au. ½ýk ðÄkhu ¾kxk V¤ku LkkÃkMktË nkuÞ Au. yuf Ëkz{Lke ytËh ËirLkf sYhík «{kýu ykþhu 40 xfk rðxk{eLk Mke nkuÞ Au.
Ëkz{Lkk çkes{kt WÃk÷çÄ rVxku-fur{f÷ þheh{kt fku÷uMxÙku÷Lkk «{kýLku rðrLkÞr{ík fhðk MkkÚku Mkkhk «{ký{kt [hçkeLke ykÃkqŠík{kt
{ËË\Ãk çkLku Au, suÚke ÓËÞLke rçk{kheLkk E÷ks MkkÚku Wå[ hõík Ëçkký, yÚkuhkuMfu÷uhkurMkMk íkÚkk yLÞ fkŠzÞku ð Mfw ÷ h hku ø kku L kk E÷ks{kt MknkÞíkk {¤u Au . zeyuLkyuLke ûkrík fkurþfk [¢{kt ÁfkðxLkw t Mkso L k fhe fu L MkhLkk rðfkMkLku yxfkðu Au. yk heíku Ëkz{Lkk çkes çkú u M x, fku ÷ ku L k, «kuMxuLk ÕÞwfur{Þk yLku xâw{hLku yxfkððk yLku íkuLkk E÷ks{kt {ËËYÃk çkLku Au. Ëkz{Lkk çkes Ãký yLÞ huþkÞwõík yknkhLke su{ ðsLk ½xkzðk{kt ík{Lku {ËËYÃk çkLke þfu Au. «ríkhûkk «ýk÷e, ½kLku ¼hðk, MðkMÚÞ {Mkqzku íkÚkk fku ÷ u s Lk íku { s E÷kÂMxLkLkk rLk{koý{kt íku {ËËYÃk çkLku Au. rðxk{eLk-Mke yLku rðxk{eLk-fu {sçkqík yLku MðMÚÞ nktfzk íkÚkk hõíkLkk ÚkhLku çkLkkððk{kt {níðLke
¼qr{fk ¼sðu Au. íkuLke {ktMkÃkurþÞku{kt Ëw¾kðku yLku Mkkuòu Ãký ykuAku fhðk{kt {ËËYÃk çkLku Au , Ëkz{Lkk çkesLkku WÃkÞkuøk øk]rnýeyku {Mkk÷k{kt Ãký WÃkÞkuøke çkLku Au.
½hu÷w ¢e{Úke Ëqh fhku zkfo Mkfo÷ E÷ks {kxu ½h{kt çkLkíke ytzh ykE ¢e{ yÃkLkkðeLku Ãký íkuLkku E÷ks fhe þfkÞ Au. ytzh ykE ¢e{ çkLkkððkLke rðrÄ çku MkkuMk ÃkuLk, çku ø÷kMk, [{[e, Úk{kuo{exh, nuznuÕz r{õMkh, fkufkuLkx íku÷, r«{hkus,rðxk{eLk E, ÷uðuLzh ykuE÷ ðøkuhu ÷ku. ½h{kt ykt¾kuLke Lke[u fk¤k ½uhk zkøk Ëqh fhðk {kxu yuf {æÞ{ ykfkhLke MkkuMkÃkuLkLku ÷ku yLku íku{k fkufkuLkx íku÷,r«{hkus, rðxk{eLk E Úkkuzk ÃkkýeLke MkkÚku økh{ fhku. Mk{økú íku÷Lku ykswçkksw{kt Mkkhe heíku r{r©ík fheLku íku{k ÷uðuLzh ykuE÷ r{r©ík fhku. yk r{r©ík Xtzk hkn òuðku. òu ík{khu Wíkkð¤ nkuÞ íkku r{©ýLku £e{kt hk¾ku. ßÞkhu r{õMkh ½kxk ÚkE sþu, yuf çkhýe{kt ¼heLku hk¾ku. ík{u hkºku Ãký íkuLkku WÃkÞkuøk fhe þfku Aku.
ykt
¾kuLke Lke[u Úkíkk fk¤k ½uhk Äççkk ík{khe MkwtËhíkkLku ykuAe fhu Au íku{ s ík{khe ô{hLku Ãký ðÄkhu Ëþkoðu Au. ykt¾kuLke ykswçkkswLke íð[k yíÞkrÄf Lkkswf nkuÞ Au yLku [nuhkLkk yLÞ ¼køkkuLke íkw÷Lkk{kt ðÄkhu Ãkkík¤e íð[k nkuÞ Au, suÚke íku ytøku [k Lkkt ÃkktËzkLku hkºku ËqÄ{kt r{r©ík fhku. nðu [k Lkk ÃkktËzkLku ËqÄ{kt rðþu»k æÞkLk ykÃkðkLke s\h hnu Au. íku yLkwðktrþf Mkkhe heíku r{r©ík fheLku fk¤k Mkfo÷ Ãkh ÷økkðku. Úkkuzk rËðMkku{kt ík{Lku Ãký Au yÚkðk ÚkkfLku ÷eÄu Ãký MkòoÞ Au. zkfo Mkfo÷Lkk VuhVkhLkku ynuMkkMk Úkþu. zkfo Mkfo÷ Ãkh 10 r{rLkx MkwÄe ÷økkðe hk¾ku. 60
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
ZFlX O/
www.krishijagran.com
{krMkf
fnlEcj 2015
ÄLk
r{ÚkwLk ®Mkn
Þkºkk yLku ðknLk [÷kðíke ð¾íku ½ýe MkkðÄkLke hk¾ku, fkhý fu ½xLkkËw½oxLkkLkk Þkuøk Au. Lkðk fkÞo yLku Þkºkk {kxu Mk{Þ yLkwfq¤ LkÚke.{kxu ÃkrhÂMÚkrík ½ýw yÃkrhnkÞo Lk nkuÞ, íkku íkuLku Úkkuzk Mk{Þ {kxu xk¤e þfkÞ Au. ½hÚke fux÷kf Mk{Þ Ëqh sðkLkk Þkuøk Au. rçkLks\he ¢kuÄ, íkýkð yLku ÄúwýkLkku rþfkh çkLke þfu Au. {Lk yLku rð[kh{kt W¥kusLkk hnuþu.
{eLk
fLÞk
MktíkkLkLke yæÞÞLk, r{ºk yLku økríkrðrÄykuLke òýfkhe ík{u ÷uþku,suÚke MktíkkLkLke {w~fu÷e Ãký ðÄe þfu Au. yk ð»ko ½h{kt fkuE LkðeyLku {kuxe ¾heËe fhe þfku Aku.
{fh
ÓËÞ yLku Ãku x Úke hku ø ke yíÞkrÄf MkkðÄkLke hk¾ðe. çknuLkku yLku fkuE †eyku ½ýku MknÞkuøk {¤e þfu. ÄLk MktçktrÄík rLkýoÞ þktík {LkÚke ÷E þfu Au. fkuE fuMk{kt VMkkðkLke Lkkuçkík ykðe þfu Au.
þºkw yLku hkuøkLkwt þ{Lk Úkþu, Ãkhtíkw ÄLkLke çkkçkík{kt Mk{Þ Mkkhku LkÚke, Mkhfkhe ûkuºkÚke nkLke ÚkE þfu Au. LÞkÞk÷Þ MktçktrÄík rððkË{kt Ãký Ãkrhýk{ ík{khe íkhVuý{kt Lknª ykðu. SðLk{kt WÚk÷-ÃkkÚk÷ hnuþu. ¾kuxk rLkýoÞÚke ÄLk ykððkLke Mkt¼kðLkk hnu÷e Au. ÷kufku økw{hkn fhe þfu Au. yLku yuf ð¾ík ½ýw ÄLk ykðe þfu Au, Ãkhtíkw íkuLkku ytík Mkkhku Lknª nkuÞ.
ffo
rð»k{ ÃkrhÂMÚkrík ðå[u Mkw¾Lkku ynuMkkMk Úkþu. ÄLk nkLkeLke Mkt¼kðLkk çkLke hnuþu. MktíkkLkÚke ÃkhuþkLke ÚkE þfu Au. rþûkýLkk ûkuºk{kt MkV¤íkk {kxu ðÄkhu Ãkrh©{ fhðku Ãkzþu.
ð]rùf
yk Mk{Þ yíÞtík MkkðÄkLke yLku Mkíkfo hnuðkLke s\h Au. MðkMÚÞ MktçktrÄík Mk{MÞk Ãký MkòoE þfu Au. ¾[o Ãkh yíÞtík rLkÞtºký hk¾ðkLke sYh Au. Þkºkk xk¤e Ëku íkku ðÄkhu MkkÁt.
yk Mk{Þ{kt «u{ rð»kÞku {kxu ÂMÚkrík Ãknu÷kÚke s ðÄkhu MkkheAu. yk MktçktÄku{kt yøkkWÚke íkýkð çkLku÷ Au, íkuyku Ëqh Úkþu. ík{khk Lkðk MktçktÄ, Lkðk r{ºkku çkLkþu. ík{u ÍzÃkÚke rLkýoÞ ÷E þfku Aku. ¾kuxe heíku ½Lk ykðe þfu Au yLku ¾kuxk fkÞo fhðkLke «ð]r¥k Ãký çkLkþu. {ík¼uËLku ÷eÄu ík{khkÚke ytíkh çkLke þfu Au.
ð]»k¼
yk {rnLkku Võík ík{khwt MkknMk Au, su ík{khk MknÞkuøke hnuþu. ík{khk {kxu yLkwfq¤ çkLke hnuþu, ÄLk nkLke ÚkðkLke Mkt¼kðLkk Au. fkuE Lkðk yLku òu¾{¼Þko fkÞkuo{kt nkÚk Lkkt¾þku Lknª.
íkw÷k
íku MkkðÄkLke hk¾ðkLkku Mk{Þ Au . {kíkk,ÃkíLke yLku ÃkkuíkkLkk çkk¤fku WÃkhktík ykuAk ÷kufku MkkÚk ykÃkþu. þºkw nkðe ÚkE þfu Au. MðkMÚÞ{kt ½ýw fü ÃknkU[ðkLkk Þkuøk Au, {kxu yíÞtík MkkðÄkLke hk¾ðe.
fwt¼
{u»k
¼rð»ÞV¤
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
61
ખેલ
www.krishijagran.com
rðsuLËh Mkk{u røk÷uLk ÄhkþkE «kuVuþLk÷ {wfTfuçkks çkLÞk çkkË rðsuLËhu ÃkkuíkkLkwt ðÄw MkkÁt «ËþoLk ò¤ðe hkÏÞwt Au. yk ¼khíkeÞ {w¬uçkksu çkeSçkksw Lkkuf ykWx Sík nktMk÷ fhe yk ðkíkLku Mkkrçkík fhe ykÃÞwt Au fu ¼rð»Þ{kt ÃkkuíkkLkwt «ËþoLk s¤ðkE hnuþu. rðsuLËhu yøkkW «Úk{ hkWLz{kt Etø÷uLzLkk zeLk røk÷uLkLku Võík 2 r{Lkx{kt ÄhkMkkE fhe ËeÄk níkk. yk Mk{Þ Ëhr{ÞkLk rðsuLËh ®Mkn ¾wþ Lksh ykðíkk níkk. íku{ýu yøkkW 20-30 MkufLz{kt s røk÷uLkLku Mk{S ÷eÄku yLku yuf Ãkt[ ÷økkÔÞku níkku.røk÷uLku yk {wfkçk÷k{kt ÃkkuíkkLku ò¤ðe hk¾ðkLkku «ÞkMk fÞkuo níkku Ãkhtíkw rðsuLËh s AðkÞu÷ku hÌkku níkku. yk ¼khíkeÞ {w¬kçkks Mkk{u øke÷uLk ÄhkMkkE Úke økÞku. nðu rðsuLÿLkku nðu ÃkAeLkku {wfkçk÷ku 19{e rzMkuBçkhLkk hkus Au, su{kt íkuLkk «ríkMÃkÄof ytøku òýfkhe {¤e LkÚke.
©erLkðkMkLk yLku þk†eLku {níðLkk ÃkËkuÚke nxkðkÞk
yu
Lk ©erLkðkMkLkLku yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux Ãkrh»kËLkk [uh{uLk ÃkË ÃkhÚke nxkðe Ëuðk{kt ykÔÞk Au. ©erLkðkMkLkLku çku ð»ko {kxu ÃkMktË fhðk{kt ykÔÞk níkk. nðu íku{Lkk fkÞofk¤Lku çkeMkeMkeykELkk nk÷Lkk nk÷Lkk yæÞûk þþktf {Lkkunh Ãkqhku fhþu. ykuõxkuçkh {rnLkk{kt Mkwr«{ fkuxuo çkeMkeMkeykELku rLkËuoþ ykÃÞku Au. Ëhr{ÞkLk ©erLkðkMkLkLku Ëqh fhðk{kt ykðu÷ Au. çkeSçkksw rníkkuLkk xfhkðLku ÷E hrðþk†eLku ykEÃkeyu÷Lke økð‹Lkøk fkôÂLMk÷{ktÚke Ëqh fhðk{kt ykÔÞk Au Ãkhtíkw yíÞkhu
MkkrLkÞk-{kŠxLkkyu Lkkuðk r¾íkkçk {u¤ÔÞku
¼k
híkeÞ xurLkMk Mxkh MkkrLkÞk r{Íko yLku MðeíÍ÷uoLzLke {kŠxLkk ®nøkeMkLke òuzeyu zçÕÞwxeyu VkELkÕMkLke MÃkÄko 6-0,6-3 Úke SíÞk Au. yk EÂLzÞk-MðeMk òuzeyu økuhçkeLkfkh÷kLke MÃkurLkþ òuzeyu yuf íkhVe MÃkÄko{kt nhkðeLku xÙkuVe Ãkh fçòu s{kÔÞku níkku. yk MkkÚku yk òuzeLku yk ð»kuo Lkð{ku r¾íkkçk Au. yk òuzeyu økÞk ð»kuo MkkÁt «ËþoLk fÞwO Au.
62
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
xe{ EÂLzÞkLkk rLkËuþf Ãkh 2016 {kt ÚkLkkhk xe-20 ðÕzo-fÃk MkwÄe çkLke hnuþu.
r[hkøk çkLÞk ÃkuLkkMkkurLkf EÂLzÞk ykuÃkLk [uÂBÃkÞLk
¼k
híkeÞ økkuÕV ¾u÷kze r[hkøkfw{khu rËÕne økkuÕV õ÷çk{kt Ãkqýo ÚkÞu÷ ÃkuLkkMkkurLkf EÂLzÞk ykuÃkLkLkku r¾íkkçk Síke ÷eÄku Au. r[hkøku [kuÚkk hkWLz{kt çku ytzh 70Lkku Mfkuh nktMk÷ fÞkuo Au yLku ºký MxÙkufLke çkZík MkkÚku [uÂBÃkÞLk çkLÞk Au. yk {u[{kt íku{ýu çkktø÷kËuþLkk rËøøks ¾u÷kze rMkrÆfwh hnu{kLkLku nhkÔÞk níkk. r[hkøku [kh hkWLz{kt ¢{þ: 67, 66,72 yLku 70 Mfkuh nktMk÷ fhe 72 nòh zku÷hLke ELkk{e hf{ yLku xÙkuVe ÃkkuíkkLku Lkk{ fÞko níkk.r¾íkkçk SíkLkkh r[hkøkLke rðï hu®Lføk 578 Au.
JFGUL
www.krishijagran.com
XtzeLke {kuMk{{kt ykhkuøkku ½e-ÃkLkehÚke çkLku÷ økh{k økh{ LkkMíkk XtzeLke {kuMk{{kt økh{k økh{ LkkMíkku Ãký {kuMk{Lku ¾wþLkw{k fhe Ëu Au. òu MLkuf ½e yLku ÃkLkehÚke çkLkkðu÷ nkuÞ íkku íkuLkku MðkË ðÄw Mkkhku ÷køkþu.
Ërûký EÂLzÞLk ÂMxh £kE Ãkkuxuxku Mkk{økúe : {kuxk çkxkzk 6 (ykX ¼køk{kt Mk{khðk), MkhMkð 1 LkkLke [{[e, íku÷ 2 {kuxe [{[e, f¤e Ãk¥kk 7 Úke 8, ÷k÷ {h[k 2 (LkkLkk Mk{khu÷), yuf {kuxe zwtøk¤e (Íeýe Mk{khu÷e), n¤Ëh ÃkkWzh yzÄe [{[e, MðkË «{kýu {eXw, ½e (ík¤ðk {kxu). rðrÄ : fzkE{kt ½eLku {kÃkMkh økh{ fhðwt. íÞkhçkkË MkhMkku, ÷k÷ {h[k, f¤e Ãk¥kk Lkkt¾eLku økh{ fhku. zwtøk¤eLkwt r{©ý fhe íkuLku ík¤ku. nðu çkxkfk, n¤Ëh Ãkkðzh yLku {eXkLku MðkË «{kýu Lkk¾ku. çkxkfk {w÷kÞ{ ÚkkÞ íÞkt MkwÄe Ãkfðku yLku hkux÷e yÚkðk ÃkhkXk MkkÚku økh{ fhe rÃkhMkku.
ÃkhkuXk fkXe hku÷ Mkk{økúe : ÃkLkeh 250 økúk{ (÷ktçkk fkÃku÷k), zwtøk¤e 1 Mk{khu÷e, xk{uxk 1 Mk{khu÷, çkes hrník, rþ{÷k {h[w 1 Mk{khu÷ çkes hneík. {eXw MðkË «{kýu, ÷k÷ {h[k ÃkkWzh yzÄe [{[e, økh{ {Mkk÷ku yzÄe [{[e, Shk ÃkkWzh yzÄe [{[e, Ëne yzÄku fÃk, ÷ªçkw yuf [{[e, ÷k÷ {h[w yLku Äkýk «íÞuf LkkLke [{[e, ykËw-÷MkýLke ÃkuMx 1 LkkLke [{[e, Á{k÷e hkux÷e 4, ½e 2 {kuxe [{[e. rðrÄ : ½eLku økh{ fhku yLku ykËw ÷MkýLke ÃkuMxLku Lkk¾eLku økh{ fhku, íÞkhçkkË zwtøk¤e, rþ{÷k {h[k yLku xk{uxkLku r{r©ík fhe 2-3 r{rLkx MkwÄe økh{ fhku. nðu Mkwfk {Mkk÷k yLku ËneLku r{r©ík fhku. ÃkLkeh, ÷k÷ {h[k yLku ÄkýkLku r{r©ík fhku. Úkkuzk MkwfkÞ íÞkt MkwÄe Ãkfðku. íkiÞkh Mkk{økúeLku Á{k÷e Mkwfe hkux÷e Ãkh ÷eçkw hMk yLku Mk{khu÷ zwtøk¤e MkkÚku hku÷ fhku. ÃkwËeLkk [xýe MkkÚku økh{k økh{ rÃkhþku. f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
63
ZFHSFZ6
www.krishijagran.com
Mkq dh feLkudks SíkLke lw thrykþk dh mEehn rçknkh{kt {nkøkXçktÄLkLke
Ë
rûký-Ãkqðeo yurþÞkE Ëuþ BÞkLk{kh{kt 25 ð»koLkk ÷ktçkk ytíkhk¤ çkkË ÚkE hnu÷e yiríknkrMkf [qtxýe {kxu {íkËkLk çkkË nðu yktøk MkkLk Mkq feLkk Mk{Úkofku{kt SíkLke ykþkLku ÷E ¾w þ eLkku ½ýku WL{kË Au . BÞkLk{kh{kt ÚkÞu÷e [qtxýe{kt ºký fhkuz ÷kufkuyu {íkËkLk fÞw O Au . yk [q t x ýe{kt yuLkyu÷zeLku ¼khu çknw{íkÚke SíkLke ykþk Au. íkuLku Ãkrhýk{u BÞkLk{kh{kt yíÞkhu Mkhfkh çkLkkððk {kxu yrLkrùíkíkk ÞÚkkðík Au.
çkesuÃkeLke Lkðe hýLkerík íkksuíkh{kt rçknkh{kt {¤u÷k ¼khu ÃkhksÞLkk Úkkuzk rËðMk çkkË LkhuLÿ {kuËeyu ßB{w {kxu 80,000 fhkuzLkk ÃkufusLke ½ku»kýk fhe Au, suÚke íÞkt økÞk ð»kuo ykðu÷ ÃkqhLku ÷eÄu çku½h çkLku÷ ÷kufkuLkk ðMkðkx fhðk{kt ykðþu . ykøkk{e rËðMkku{kt çkesuÃkeLku {¤u÷ ÃkhksÞ MkkÚku rçknkh {kxu ½kur»kík fhðk{kt ykðu÷ Ãkufus{kt rçknkhLku ¾kMk Ëhßòu {¤e þfþu fu Lknª yu íkku ykøkk{ e rËðMkku{kt Mk{Þ s çkíkkð þu.
64
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
Lkðe rËþk
rçk
nkh{kt yiríknkrMkf Sík çkkË nðu {nkøkXçktÄLk íkhVÚke rçknkh{kt rðfkMkLke Lkðe rËþk þwt nþu, yu íkku ykøk{e Mk{Þ s çkíkkðþu. íÞkhçkkË rçknkh{kt rðfkMkLke hýLkeríkLke þ\ykík Úkðe òuEyu fkhý fu yk {nkøkXçktÄLk{kt ÷k÷w «MkkË yLku rLkíkeþfw{kh MkkÚku {¤eLku rçknkhLku ykøk¤ ÷E sðk {køku Au. «ò nðu òuþu yLku Mk{sþu fu rËþk yLku Ëþk þwt hnuþu.
yfnk{ «Úk{ EhkLke {rn÷k yuBçkuMkuzh
«
Úk{ ð¾ík fkuE {rn÷k EhkLk íkhVÚke fkuE çkeò Ëuþ{kt yuBçkuMkuzh ÃkMktË fhðk{kt ykðu÷ Au. {hSn yfnk{Lku {÷urþÞk{kt EhkLkLkk yuBçkuMkuzh çkLkkððk{kt ykðu÷ Au.yfnk{ yíÞkhu EhkLkLkk rðËuþ {tºkk÷ÞLkk «ðõíkk Au. EhkLkLkk rðËuþ «ÄkLk òðu Ë sheVu yk ònu h kík fhe Au . yfnk{Lkk yÃkkuE{uuLxLke ònuhkík fhe níke. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu òufu VkuhuLk r{rLkMxÙe{kt íku{Lke {níðLke søÞk fkuý ÷uþu íku ytøku rLkýoÞ ÷uðk{kt [kh {rnLkk ÷køÞk Au. 50 ð»koLke yfnk{ {÷urþÞk{kt sçkuh ytMkkheLke søÞk ÷uþu. EhkLke {erzÞkyu yur«÷{kt sýkÔÞwt níkwt fu yfnk{Lku «{kuþLk ykÃkeLku yuBçkuMkuzh çkLkkÔÞk níkk. yk{ íkku yfnk{ s EhkLke VkuhuLk r{rLkMxÙeLke «Úk{ ðw{Lk MÃkkuõMkÃkMkoLk Ãký Au. EhkLke {erzÞkyu VkuhuLk r{rLkMxhu ynk{Lku yu B çku M ku z h çkLkkððkLkk rLkýoÞLku MkknrMkf Ãkøk÷w økýkÔÞwt níkwt.
www.ashirvad.com
GUJARAT : 9909155535
rVÕ{e ËwrLkÞk
www.krishijagran.com
D;k MsfoM þwt Mktçfj'rk ktÄ Au zugSrðz yLkuvkSj iz«erík hfr ðå[u ds chp\ ?
çkku
r÷ðqzLke yr¼Lkuºke r«rík ͪxk Vhe yuf ð¾ík ÃkkuíkkLkk yVuyMkoLku ÷E MkwŠ¾Þku{kt Au, MkkiÚke hMk«Ë çkkçkík yu Aufu r¢fuxhLke MkkÚku íku{Lkwt Lkk{ òuzkðkLke {krníke Mkk{u ykðu÷ Au. íkuyku r¢fuxh yLku fkuE Lkne Ãkhtíkw Ërûký ykr£fkLkk ÄwykÄkh ¾u÷kze zurðz r{÷h Au. y÷çkík çkÒkuLku {wtçkELke yuf huMxkuhuLx{kt rzLkh zux fhíkk òuðk {éÞk níkk. íÞkhÚke çkÒkuLkk yVuyMkoLku ÷E çkòh økh{ Au.ykÃkLku sýkðe ËEyu fu r{÷h, r«íkeLke ykEÃkeyu÷ r¢fux xe{ Ãktòçk E÷uðLk rføMkLkku rnMMkku Au.
Mk
þwt ðkMíkrðf SðLk{kt Ãký MkuõMke Au MkLke?
Lke r÷ÞkuLke ÃkkuíkkLke ykøkk{e rVÕ{ {MíkeòËu{kt zçk÷ hkuÕMk{kt Lksh ykðþu. rVÕ{{kt íkuLke ¼qr{fkLkwt Lkk{ ÷i÷k yLku r÷÷e nþu. MkLke Ãknu÷e ð¾ík swzðk çknLkkuLke ¼qr{fk{kt Au, su{ktÚke yuf ÃkZkfw Au, íkku çkeò ðÄkhu MkuõMke Au. ð»ko 2012{kt rVÕ{ rsM{ 2 Úke çkku÷eðqz{kt zuçÞw fhLkkhe MkLke yíÞkh MkwÄe rVÕ{{kt çkkuÕz yðíkkh{kt Lksh ykðu Au . r{÷kÃk òðu h eLkk rLkËuoþLk{kt çkLke {MíkeòËu{kt íkuLke ¼qr{fk çkkuÕz nþu ßÞkhu çkeS ¼qr{fk yuf yuðe AkufheLkku nþu su ÃkwMíkfLkku fezku nþu. MkLkeLkwt fnuðwt Au fu íkuyku rVÕ{{kt ÃkkuíkkLke çkeS ¼qr{fk MkkÚku ðÄkhu òuzkðLkku ynuMkkMk fhu Au. rVÕ{{kt MkLke WÃkhktík rhíkuþ Ëuþ{w¾ yLku íkw»kkh fÃkwh ÷ez hku÷{kt Au.
{wtçkELke yuf òýeíke huMxkuhuLx{kt rzLkh fhíkk òuðk {éÞk
rZMkq{{kt fur{Þku fhðk sE hne Au LkhrøkMk
y «eríkLkk SðLk{kt þwt fkuE ¾kMk ÔÞÂõík ykðe økE Au?
çkÒku yuf s fkh{kt MkkÚku sE hnu÷k Lkshu Ãkzu Au
«erík MknsíkkÃkqðof ÃkkuÍ ykÃkíke Lksh Ãkzu Au
66
f]r»k òøkhý LkðuBçkh 2015
¼eLkuºke LkhrøkMk Vk¾he ytíku çkkh 2014{kt ykðu÷ rVÕ{{kt íkuhk nehku{kt Lksh ykðe níke yLku nðu íku òuLk yçkúkn{Lke yuõþLk yuzðU[h rZþq{{kt òuðk {¤þu. hkurník ÄðLkLkk rLkËuoþLk{kt çkLke hnu÷e yk rVÕ{{kt íkuLkk LkkLkk ¼kE ðÁý ÄðLk yLku sifr÷Lk VLkkozeMk Ãký ÷ez hku÷{kt Au. òufu yuðk Ãký Mk{k[kh Au fu LkhrøkMk yk rVÕ{{kt Võík yuf fur{Þku hku÷ fhþu. Mkqºkkuyu sýkÔÞwt níkwt fu íku yuf økuMx yÃkerhÞtMk{kt Au. òuLkLke EòLku æÞkLk{kt hk¾eLku zuxTMk Lk¬e fhðk{kt ykðþu. yuðk Ãký Mk{k[kh Au fu yûkÞfw{kh Ãký yk rVÕ{{kt fhþu.òufu yk ð¾íku íku{Lkk «ðõíkk MkkÚku ðkík ÚkE þfe LkÚke. hkurníkLke çkkuEÍ{kt Ãký{kt yûkÞ yLku Ãknu÷e zkÞhuõxkurhÞ÷ rVÕ{ Ëuþe òuLk ÷ez hkuÕMk{kt níkk.
Publised on 25th & Posted on 27th & 28th of Every Month
RNI NO. DELGUJ/2014/54893
Postal Reg. No. DL-SW-1/4181/14-16