ก
คำนำ เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา สนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 รหัสวิชา ง16201 กลุ่มสาระการ เรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สาหรับนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จัดทาขึ้นเพื่อใช้ ประกอบกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาและฝึกทักษะการใช้โปรแกรม Microsoft Excel 2010 ให้กับนักเรียน ซึ่งนักเรียนสามารถฝึกปฏิบัติด้วยตนเอง หรือฝึกแบบกลุ่มทั้งในเวลาเรียนและฝึกเพิ่มเติม ในเวลาว่าง ทั้งนี้จะช่วยให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง นวัตกรรม มีทั้งหมด จานวน 8 เล่ม ดังนี้ เล่มที่ 1 หนูจ๋ามารู้จักโปรแกรม Microsoft Excel 2010 กันเถอะ เล่มที่ 2 หนูจ๋ามาเริ่มใช้โปรแกรม Microsoft Excel 2010 กันเลย เล่มที่ 3 หนูจ๋าป้อนข้อมูลและการแก้ไขข้อมูลได้อย่างไร เล่มที่ 4 หนูจ๋าย้ายข้อมูลและคัดลอกข้อมูลได้อย่างไร เล่มที่ 5 แผ่นงานจ๋า เล่มที่ 6 หนูจ๋ามาจัดรูปแบบข้อมูลและการแสดงผลให้สวยงามกันเถอะ เล่มที่ 7 มหัศจรรย์ของการคานวณ เล่มที่ 8 หนูจ๋างานเสร็จแล้วโชว์หน่อยจ้า เอกสารประกอบการเรียนแต่ละเล่ม จะมีสาระการเรียนรู้ที่เน้นให้นักเรียนได้พัฒนาฝึกทักษะ การปฏิบัติด้วยตนเองเป็นอย่างดี โดยจะเพิ่มเทคนิควิธีการ และความยากขึ้นตามลาดับ หวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารประกอบการเรียน เรื่องการใช้โปรแกรมตารางทางาน Microsoft Excel 2010 จะเป็นประโยชน์ต่อนักเรียน ครูผู้สอน และผู้ที่สนใจได้เป็นอย่างดี อภิศร ทิพเสนา
ข
สำรบัญ หน้า คานา…………………………………………………………………………………………………………….. สารบัญ………………………………………………………………………………………………………….. คาชี้แจง…………………………………………………………………………………………………………. คาแนะนาสาหรับครู………………………………………………………………………………………… คาแนะนาสาหรับนักเรียน………………………………………………………………………………… สาระสาคัญ…………………………………………………………………………………………………….. สาระการเรียนรู้………………………………………………………………………………………………. จุดประสงค์การเรียนรู้..……………………………………………………………………………………. กรอบเนื้อหา…………………………………………………………………………………………………… การจัดรูปแบบข้อมูล......................................…………………….……..……….. - การจัดรูปแบบตัวอักษร..................................................................... - การปรับขนาดแถวและคอลัมน์.......................................................... - การกาหนดรูปแบบตัวเลข วันที่และเวลา.......................................... - การจัดตาแหน่งข้อมูลในเซลล์............................................................ - การจัดรูปแบบตารางอัตโนมัติ............................................................ - การแทรกรูปภาพ................................................................................ - การสร้าง Smart Art.......................................................................... การป้องกันสมุดงาน..........................................……..…………..…...………….. การป้องกันแผ่นงาน..........................................……..……………..…………….. กรอบกิจกรรม กิจกรรมฝึกทักษะที่ 11…………………..........…………………...…………….…….. กิจกรรมฝึกทักษะที่ 12……………….…………………………………….………….... แบบทดสอบหลังเรียน…………………………………………………………………………..…………. บรรณานุกรม……………………………………………………………………………………….…………. ภาคผนวก…………………………...………………………………………………………….…….………... เฉลยกิจกรรมฝึกทักษะที่ 11…………………..........……………………….….…….. เฉลยกิจกรรมฝึกทักษะที่ 12……………….………………………………….…….... เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน…………………………........…………………….……...
ก ข ค ง จ 1 1 2 3 3 3 5 7 9 13 15 16 18 19 24 26 28 31 32 33 35 36
ค
คำชี้แจง เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา สนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 เรื่อง การใช้โปรแกรมตาราง ทางาน Microsoft Excel 2010 เล่มที่ 6 เรื่อง หนูจ๋ามาจัดรูปแบบข้อมูล และแสดงผลข้อมูลให้ สวยงามกันเถอะ ประกอบด้วย 1. คาแนะนาสาหรับครู 2. คาแนะนาสาหรับนักเรียน 3. สาระการเรียนรู้ / จุดประสงค์การเรียนรู้ 4. กรอบเนื้อหา ประกอบด้วย - การจัดรูปแบบข้อมูล - การป้องกันสมุดงาน - การป้องกันแผ่นงาน 5. กรอบกิจกรรม ประกอบด้วย - กิจกรรมฝึกทักษะที่ 11 การจัดรูปแบบข้อมูลในโปรแกรม Microsoft Excel 2010 - กิจกรรมฝึกทักษะที่ 12 การจัดรูปแบบข้อมูลในแผ่นงาน 6. แบบทดสอบหลังเรียน เอกสารประกอบการเรียน รายวิชาสนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 เรื่อง การใช้โปรแกรมตาราง ทางาน Microsoft Excel 2010 เล่มที่ 6 เรื่อง หนูจ๋ามาจัดรูปแบบข้อมูล และแสดงผลข้อมูลให้ สวยงามกันเถอะ ใช้เวลาในการเรียนการสอน จานวน 2 ชั่วโมง
อ่านให้เข้าใจนะ เด็กๆ
ง
คำแนะนำสำหรับครู เอกสารประกอบการเรียน รายวิชา สนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 เรื่อง การใช้โปรแกรมตารางทางาน Microsoft Excel 2010 เล่มที่ 6 หนูจ๋ามาจัดรูปแบบข้อมูล และแสดงผลข้อมูลให้สวยงามกันเถอะ เป็นสื่อประกอบการเรียนการสอนสาหรับแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 ซึ่งใช้เวลาในการเรียนการสอน จานวน 2 ชั่วโมง ในการดาเนินกิจกรรมการเรียนการสอน ครูผู้สอนควรปฏิบัติ ดังนี้ 1. ขั้นเตรียมกำรสอน ครูผู้สอนต้องศึกษารายละเอียด ดังนี้ 1.1 ศึกษาโครงสร้าง ผลการเรียนรู้ที่คาดหวังของแผนการจัดการเรียนรู้ให้เข้าใจอย่าง ละเอียด 1.2 ตรวจสอบเอกสารประกอบการเรียน รายวิชา สนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 เรื่อง การใช้ โปรแกรมตารางทางาน Microsoft Excel 2010 สื่อการสอนและคอมพิวเตอร์ให้อยู่ ในสภาพที่ใช้งานได้ดี 1.3 ครูผู้สอนควรเตรียมความรู้ในเนื้อหาอย่างลึกซึ้ง และควรมีพื้นฐานในการใช้งาน โปรแกรม Microsoft Excel 2010 2. ขั้นดำเนินกิจกรรมกำรเรียนกำรสอน 2.1 ครูผู้สอนสามารถยืดหยุ่นเวลาในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนได้ตามความ เหมาะสม 2.2 ครูแจกเอกสารประกอบการเรียนรายวิชา สนุกกับคอมพิวเตอร์ 3 เรื่อง การใช้ โปรแกรมตารางทางาน Microsoft Excel 2010 ให้นักเรียนได้ศึกษา 2.3 ครูอธิบายและสาธิตขั้นตอนการฝึกปฏิบัติ 2.4 ครูให้นักเรียนเปิดเครื่องและฝึกปฏิบัติกิจกรรมฝึกทักษะที่กาหนดไว้ในกรอบกิจกรรม 2.5 ครูผู้สอนสามารถเพิ่มเติมเนื้อหาบางตอนได้ 3. ขั้นกำรประเมินผล 3.1 ครูผู้สอนควรแจ้งให้นักเรียนทราบถึงขอบเขตเนื้อหาที่จะประเมิน 3.2 ครูผู้สอนควรประเมินผลทุกครั้งหลังสิ้นสุดกิจกรรมการเรียนการสอนและ แจ้งให้นักเรียนทราบถึงผลการประเมิน
การใช้งาน โปรแกรมตารางทางาน ไม่ยากอย่างที่คิดครับ
จ
คำแนะนำสำหรับนักเรียน 1. อ่านคาชี้แจง และคาแนะนาสาหรับนักเรียนให้เข้าใจก่อนลงมือศึกษาเอกสารประกอบ การเรียน 2. ฟังคาอธิบาย และการสาธิตของครู พร้อมทั้งฝึกปฏิบัติหลังจากการสาธิต 3. ศึกษากรอบความรู้ และฝึกปฏิบัติตามขั้นตอนที่ระบุไว้ในกรอบกิจกรรม 4. ทดสอบการฝึกปฏิบัติกับครูผู้สอน 5. ทาแบบทดสอบหลังเรียนเพื่อดูความก้าวหน้าในการเรียนของนักเรียนหลังจาก ทากิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้กิจกรรมฝึกทักษะ 6. หลังจากทากิจกรรมการเรียนการสอนเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้นักเรียนปิดเครื่อง คอมพิวเตอร์อย่างถูกวิธี และช่วยกันทาความสะอาดห้องเรียนให้เรียบร้อย 7. ในการทากิจกรรมฝึกทักษะทุกเล่ม ขอให้นักเรียนปฏิบัติด้วยความตั้งใจ มีความซื่อสัตย์ ต่อตนเองให้มากที่สุด และไม่ดูเฉลยก่อนทาแบบทดสอบ 8. หากนักเรียนยังไม่สามารถปฏิบัติได้ตามกรอบกิจกรรมของแต่ละกิจกรรม นักเรียนสามารถ รับเอกสารประกอบการเรียนไปศึกษา และฝึกปฏิบัติเพิ่มเติมนอกเวลาเรียนได้ เพื่อเพิ่มความ ชานาญมากยิ่งขึ้น
1
สำระสำคัญ
การจัดรูปแบบและการแสดงผลข้อมูลในโปรแกรม Microsoft Excel 2010 เพื่อให้การนาเสนอข้อมูลมีความน่าสนใจ ซึ่งการจัดรูปแบบข้อมูลของโปรแกรมทาได้ง่าย ขึ้นอยู่กับประเภท ของข้อมูลที่จะนามาประมวลผล การจัดรูปแบบทาได้ทั้งแผ่นงาน เฉพาะส่วนที่กาหนด รวมถึงการป้องกันการแก้ไขแผ่นงาน
สำระกำรเรียนรู้
1. การจัดรูปแบบข้อมูล 2. การป้องกันแผ่นงาน
2
จุดประสงค์กำรเรียนรู้
ด้ำนควำมรู้ 1. อธิบายการจัดรูปแบบข้อมูล และการป้องกันสมุดงานได้ 2. สามารถทาการจัดรูปแบบข้อมูล และการป้องกันสมุดงานได้ ด้ำนกระบวนกำร - ทักษะกระบวนการทางาน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ใฝ่เรียนรู้ 2. มีวินัย
อ่านจุดประสงค์การเรียนรู้ ให้ดี ๆนะครับเพื่อนๆ
3
กรอบเนื้อหา การจัดรูปแบบข้อมูล การจัดรูปแบบข้อมูลในแผ่นงาน เป็นการปรับการแสดงผลข้อมูลให้สวยงาม น่าสนใจ เป็นระเบียบ และเหมาะกับการทางาน การจัดรูปแบบตัวอักษร เราสามารถจั ด รู ป แบบตั ว อั ก ษรให้ ส วยงาม เพื่ อ เพิ่ ม ความน่ า สนใจให้ กั บ ข้ อ มู ล ได้ ด้ ว ยการ ใช้เครื่องมือใน กลุ่มคาสั่งแบบอักษร (Font) ที่อยู่ใน แท็บหน้าแรก ขนาดตัวอักษร
เพิ่ม/ลดขนาดตัวอักษร
แบบตัวอักษร ตัวอักษรหนา/เอียง/ขีดเส้นใต้
สีตัวอักษร ใส่เส้นขอบเซลล์
ใส่สีพื้นเซลล์
การกาหนดรูปแบบตัวอักษรด้วยแป้นพิมพ์ > Ctrl+B : กาหนดตัวอักษรเป็นตัวหนา > Ctrl+I : กาหนดตัวอักษรเป็นตัวเอียง > Ctrl+U : ขีดเส้นใต้ให้ตัวอักษร > Ctrl+1 : เปิดหน้าต่างการจัดรูปแบบเซลล์ (Format Cells) เพื่อกาหนดขนาดและ รูปแบบตัวอักษร
4 หากต้องการลักษณะพิเศษให้ตัวอักษร เช่น กาหนดเป็นตัวห้อย (Subscript) หรือตัวยก (Superscript) ก็สามารถทาได้ด้วยวิธีการต่อไปนี้ 1. คลิกเซลล์หรือเลือกตัวอักษรที่ต้องการกาหนดรูปแบบ 2. คลิก แท็บหน้าแรก > คลิกปุ่ม ตรงกลุ่มคาสั่งแบบอักษร (Font) 2.1 2.2
1
กาหนดรูปแบบ ตัวอักษรเพิ่มเติม
3.1 3.2
3. กาหนดรูปแบบพิเศษให้ตัวอักษรตามต้องการ > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
5
การปรับขนาดแถวและคอลัมน์ ในกรณีที่ข้อมูลมีความยาวมากๆ ก็สามารถปรับขนาดของแถว และคอลัมน์ให้เหมาะสม ได้ด้วยวิธีการ ต่อไปนี้ การปรับขนาดด้วยเมาส์ เป็นการใช้เมาส์ลากเพื่อปรับขนาดของแถว และคอลัมน์ให้เป็นไปตามต้องการ โดยมีวิธีการ ดังนี้ การปรับขนาดคอลัมน์ 1. วางเมาส์บนเส้นแบ่งตรงท้ายชื่อคอลัมน์ที่ต้องการขยาย ให้พอยน์เตอร์เปลี่ยนเป็นรูป 2. คลิกเมาส์ค้างแล้วลากเมาส์ไปทางขวา เพื่อขยายขนาด (หรือลากไปทางซ้ายเพื่อลดขนาด)
การปรับขนาดแถว 1. วางเมาส์บนเส้นแบ่งด้านล่างของหมายเลขที่ต้องการขยาย ให้พอยน์เตอร์เปลี่ยนเป็นรูป 2. คลิกเมาส์ค้างแล้วลากลง เพื่อขยายขนาด (หรือลากเมาส์ขึ้นเพื่อลดขนาด)
6
การปรับขนาดด้วยเมนูคาสั่ง นอกจากการใช้เมาส์แล้วยังสามารถปรับขนาดแถวและคอลัมน์ได้ โดยใช้เมนูคาสั่ง ซึ่งมีขั้นตอน ดังนี้ การปรับขนาดคอลัมน์ 1. คลิกเมาส์ขวาที่หัวคอลัมน์ > เลือก คาสั่งความกว้างคอลัมน์ (Column Width) 2. ใส่ขนาดความกว้างตามต้องการ > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 2.1 1 2.2
การปรับขนาดแถว 1. คลิกเมาส์ขวาที่หมายเลขแถว > เลือก คาสั่งความสูงคอลัมน์ (Row Height) 2. ใส่ขนาดความสูงตามต้องการ > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
2.1 1 2.2
7
การกาหนดรูปแบบตัวเลข การกาหนดรูปแบบการแสดงผลของตัวเลข เช่น การกาหนดจานวนเลขทศนิยม การใส่สกุล เงิน หรือการกาหนดตัวเลขเป็นเปอร์เซ็นต์นั้น สามารถทาได้โดยการใช้เครื่องมือใน กลุ่มคาสั่งตัวเลข (Number) ที่อยู่ใน แท็บหน้าแรก ดังรูป กาหนดตัวเลขรูปแบบอื่นๆ กาหนดสกุลเงิน
กาหนดรูปแบบเป็นเปอร์เซ็นต์
เพิ่ม/ลด จานวนเลขทศนิยม
ใส่เครื่องหมาย,คั่นตัวเลขทุก 3 หลัก และทศนิยม 2 ตาแหน่ง
การกาหนดรูปแบบวันที่และเวลา สาหรับข้อมูลประเภทวันที่และเวลานั้นสามารถกาหนดรูปแบบได้หลากหลาย เช่น การกาหนดให้ แสดงผลเป็นภาษาอังกฤษหรือภาษาไทย เป็นต้น โดยอันดับแรกต้องเปิด หน้าต่างการจัดรูปแบบเซลล์ (Format Cells) ขึ้นมาก่อน ด้วยวิธีการต่อไปนี้ 1. เลือกเซลล์ที่ต้องการกาหนดรูปแบบข้อมูล > คลิก แท็บหน้าแรก 2. คลิกปุ่ม ตรงกลุ่มคาสั่งตัวเลข (Number) 1 2
8
การกาหนดรูปแบบวันที่ 1. คลิก แท็บตัวเลข (Number) > คลิก วันที่ (Date) 2. เลือกรูปแบบภาษา (ในที่นี้เลือกภาษาไทย) และปี (พ.ศ./ค.ศ.) 3. เลือกรูปแบบการแสดงผล > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 1.1
1.2
3.1
2.1 2.2
3.2
9 การกาหนดรูปแบบเวลา 1. คลิก แท็บตัวเลข (Number) > คลิก เวลา (Time) 2. เลือกรูปแบบภาษาและการแสดงผล > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 1.1 2.2 1.2
2.1
2.3
การจัดตาแหน่งข้อมูลในเซลล์ ปกติเมื่อป้อนข้อมูลเข้าไปในเซลล์ โปรแกรมจะจัดตาแหน่งข้อมูลให้อัตโนมัติ โดยข้อมูล ประเภทข้อความจะจัดชิดด้านซ้าย ส่วนข้อมูลตัวเลขจะจัดชิดด้านขวาของเซลล์ ซึ่งเราสามารถจัดตาแหน่ง ข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบที่เราต้องการได้ เพียงใช้เครื่องมือใน กลุ่มคาสั่งการจัดแนว (Alignment) ที่อยู่ใน แท็บหน้าแรก ดังรูป กาหนดแนววางข้อมูล จัดตาแหน่งตามแนวตั้ง (บน/กลาง/ล่าง)
ตัดข้อความขึ้นบรรทัดใหม่ รวมเซลล์และจัดข้อมูลให้อยู่กึ่งกลาง
จัดตาแหน่งตามแนวนอน (ซ้าย/กลาง/ขวา)
ลด/เพิ่มระยะย่อหน้า
10
การจัดตาแหน่งข้อมูลเพิ่มเติม นอกจากการใช้เครื่องมือที่อยู่ใน กลุ่มคาสั่งการจัดแนว (Alignment) แล้วเรายังสามารถ จัดตาแหน่งข้อมูลผ่านทาง หน้าต่างการจัดรูปแบบเซลล์ (Format Cells) ได้ โดยมีวิธีการดังนี้ 1. เลือกเซลล์ที่ต้องการจัดตาแหน่ง > คลิก แท็บหน้าแรก (Home) 2. คลิกปุ่ม ตรงกลุ่มคาสั่งการจัดแนว (Alignment) 1
2
3. คลิก แท็บการจัดแนว (Alignment) > เลือกรูปแบบการจัดตาแหน่ง > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 3.1
3.2
3.3
11
การใส่เส้นขอบเซลล์ เส้นตารางจางๆ บนแผ่นงานนั้น เป็นเส้นที่ใช้สาหรับแบ่งขอบเขตของเซลล์แต่ละเซลล์เท่านั้น และ เส้นเหล่านี้จะไม่ปรากฏออกมาเวลาสั่งพิมพ์ ดังนั้นหากต้องการให้มีเส้นตารางปรากฏออกมาเวลาสั่งพิมพ์ เราจะต้องใส่เส้นขอบให้เซลล์ก่อน ด้วยวิธีการต่อไปนี้ 1. เลือกเซลล์ที่ต้องการใส่เส้นขอบ 2. คลิก แท็บหน้าแรก > คลิก ลูกศรตรงท้ายปุ่ม 3. เลือกรูปแบบเส้นขอบที่ต้องการ 2.1 2.2 3
1
กาหนดสี/รูปแบบเส้นขอบเพิ่มเติม
4. เส้นขอบก็จะปรากฏขึ้นมา ดังรูป
12
การกาหนดสีพื้นเซลล์ หากต้องการเติมสีพื้นเซลล์และลวดลายต่าง ๆ เพื่อความสวยงามก็สามารถทาได้ ดังนี้ 1. เลือกเซลล์ที่ต้องการใส่เส้นขอบ 2. คลิก แท็บหน้าแรก > คลิก ลูกศรตรงท้ายปุ่ม > เลือกสีที่ต้องการ 2.1
2.2
1
2.3
3. สีพื้นเซลล์จะเปลี่ยนไปตามที่กาหนดไว้ ดังรูป
13 การจัดรูปแบบตารางอัตโนมัติ การจัดรูปแบบอัตโนมัติเป็นการใช้คุณสมบัติตารางอัตโนมัติ โดยจะมีรูปแบบต่างๆ ที่มีการกาหนดแบบตัวอักษร ขนาด สี และกรอบของตารางให้เลือกใช้ได้หลายรูปแบบ ซึ่งมีวิธีการดังนี้ การจัดข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบตาราง 1. เลือกช่วงข้อมูลที่ต้องการ 2. คลิก แท็บหน้าแรก > คลิก ปุ่มจัดรูปแบบเป็นตาราง (Format as Table) 2.1 2.2
1
3. คลิกเมาส์ขวาบนรูปแบบ ที่ต้องการ แล้วเลือก ใช้และล้างการจัดรูปแบบ (Apply and Clear Formatting)
14 4. หน้าต่างแสดงช่วงเซลล์ในข้อ 1 จะปรากฏขึ้นมา (สามารถแก้ไขช่วงเซลล์ได้ตามต้องการ) 5. คลิกเลือก ตารางของฉันมีส่วนหัวของตาราง (My table has headers) เพื่อให้แถวแรกของ ช่วงเซลล์เป็นหัวคอลัมน์ > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
4 5.1 5.2
6. ตารางจะเปลี่ยนไปตามรูปแบบที่เลือกไว้ ดังรูป ฟิลเตอร์สาหรับกรองข้อมูล
การลบฟิลเตอร์ออกจากหัวตาราง : หากไม่ต้องการใช้ฟิลเตอร์บนหัวตารางในตอนนี้ก็ สามารถสั่งยกเลิกได้ ด้วยการคลิกที่เซลล์ไหนก็ได้ในตาราง แล้วคลิก ปุ่มตัวกรอง(Filter) ที่อยู่ใน แท็บข้อมูล(Data) ดังในภาพ
15
การแทรกรูปภาพจากแฟ้ม การนาไฟล์รูปภาพจากเครื่องคอมพิวเตอร์มาใส่ไว้บนแผ่นงานนั้น มีขั้นตอน ดังนี้ 1. คลิก แท็บแทรก (Insert) > คลิก ปุ่มรูปภาพ (Picture) 2. เลือกรูปที่ต้องการ > คลิก ปุ่มแทรก (Insert)
1.1
1.2
2.1
2.2
การแทรกภาพตัดปะ นอกจากการใส่รูปจากไฟล์ที่มีอยู่ เรายังสามารถใส่ภาพสาเร็จรูปที่มาพร้อมกับโปรแกรมของ Microsoft Office ได้อีกด้วย โดยมีขั้นตอน ดังนี้ 1. คลิก แท็บแทรก (Insert) > คลิก ปุ่มภาพตัดปะ (Clip Art) 2. หน้าต่างภาพตัดปะจะเปิดขึ้นมา ให้พิมพ์ข้อความเกี่ยวกับรูปที่ต้องการลงใน ช่องค้นหา (Search for) > คลิก ปุ่มไป (Go) 3. รูปภาพที่ค้นหาจะปรากฏขึ้นมา ให้คลิกรูปที่ต้องการ > รูปจะถูกแทรกบนแผ่นงาน ดังรูป
16 1.1 1.2 2.1
3.1
การสร้าง Smart Art นอกจากการใส่รูปภาพแล้ว Microsoft Excel ยังมีภาพไดอะแกรม (Diagram) สาเร็จรูปที่เรียกว่า Smart Art ซึ่งเราสามารถเรียก Smart Art ขึ้นมาใช้งานได้ ด้วยวิธีการต่อไปนี้ 1. คลิก แท็บแทรก (Insert) > คลิก ปุ่ม Smart Art 2.1 1.1 1.2
2.2
2. เลือกรูปแบบ Smart Art ที่ต้องการ > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
2.2
17
การใส่ข้อความลงใน Smart Art สาหรับการใส่ข้อความลงใน Smart Art นั้นสามารถทาได้ 2 วิธี ดังนี้ วิธีที่ 1 : คลิกเมาส์ตรงรูปทรง > พิมพ์ข้อความ วิธีที่ 2 : คลิกปุ่มลูกศรด้านข้าง Smart Art > พิมพ์ข้อความลงในกล่องข้อความ วิธีที่ 1
วิธีที่ 2
การกาหนดสีและลักษณะให้ Smart Art เราสามารถกาหนดสีและลักษณะ Smart Art ได้ โดยใช้คาสั่งที่อยู่ใน แท็บออกแบบ (Design) ตรง กลุ่มคาสั่งลักษณะ Smart Art (Smart Art Styles) ดังรูป
เปลี่ยนรูปแบบ Smart Art
กาหนดลักษณะของ Smart Art
18
การป้องกันสมุดงาน การป้องกันสมุดงานคือ การป้องกันโครงสร้าง และหน้าต่างสมุดงานไม่ให้เข้าไปแก้ไข หรือปรับเปลี่ยน ได้ แต่ในส่วนของข้อมูลต่าง ๆ ภายในเซลล์ยังสามารถแก้ไขได้ตามปกติ โดยการป้องกันสมุดงาน มีวิธีการดังนี้ 1. คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มป้องกันสมุดงาน (Protect Wordbook) 1.1
1.2
2. เลือกรูปแบบการป้องกันที่ต้องการ โดยมีรายละเอียด ดังนี้ โครงสร้าง (Structure) : ป้องกันการแก้ไขโครงสร้างของแผ่นงาน เช่น ป้องกัน การเพิ่ม ลบ ย้าย เปลี่ยนชื่อ หรือซ่อนแผ่นงาน เป็นต้น หน้าต่าง (Windows) : ป้องกันการเปลี่ยนขนาดหรือย้ายตาแหน่งหน้าต่างสมุดงาน ซึ่งส่งผลให้บางคาสั่งในกลุ่มคาสั่งหน้าต่าง (Window) ไม่ทางาน เช่น ปุ่มสร้างหน้าต่าง (New Window) หรือ ปุ่มตรึงแนว (Freeze Panes) เป็นต้น 3. กาหนดรหัสผ่าน > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 4. ใส่รหัสผ่านเพื่อยืนยันอีกครั้ง > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
2 3.1
3.2 4.1
4.2
19
การยกเลิกการป้องกันสมุดงาน หากต้องการยกเลิกการป้องกันสมุดงานก็สามารถทาได้ ดังนี้ 1. คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มป้องกันสมุดงาน (Protect Workbook) 1.1 1.2
2. ใส่รหัสผ่าน (ถ้ามี) > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
2.1
2.2
การป้องกันแผ่นงาน
การป้องกันแผ่นงาน คือ การป้องกันการแก้ไขข้อมูลต่าง ๆ รวมไปถึงการปรับขนาดเซลล์ในแผ่นงาน นั้นๆ ซึ่งวิธีนี้เหมาะสาหรับกรณีที่จาเป็นต้องใช้ไฟล์งานร่วมกับผู้อื่น และไม่ต้องการให้ผู้ใช้รายอื่นเข้ามาแก้ไข ข้อมูลในแผ่นงานของเรา โดยการป้องกันแผ่นงาน มีขั้นตอนดังนี้ การป้องกันทั้งแผ่นงาน เป็นการป้องกันแผ่นงานทั้งหมด และไม่อนุญาตให้เข้าไปแก้ไขข้อมูลใดๆ ในแผ่นงาน โดยมีขั้นตอน ดังนี้ 1. เปิดแผ่นงานที่ต้องการป้องกัน > คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มป้องกันแผ่นงาน (Protect Sheet) 1.1 1.2
20
2. เลือก ป้องกันแผ่นงานและเนื้อหาในเซลล์ที่ถูกเลือก ( Protect worksheet and contents of locked ) 3. กาหนดรหัสผ่าน (ใส่หรือไม่ใส่ก็ได้) 4. คลิกข้อกาหนดเพิ่มเติม > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 5. ใส่รหัสผ่านอีกครั้งเพื่อยืนยัน > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 2 3
5.1
4.1 5.2
4.2
การป้องกันโดยสั่งปลดล็อกเซลล์บางช่วง ในกรณีที่จาเป็นต้องส่งไฟล์งานให้ผู้ใช้รายอื่นป้อนข้อมูลต่อ ก็สามารถอนุญาตให้เข้าไปแก้ไขข้อมูล เฉพาะบางเซลล์ได้ โดยมีขั้นตอนดังนี้ 1. เลือกเซลล์ที่จะอนุญาตให้เข้าไปแก้ไขข้อมูล 2. คลิก แท็บหน้าแรก > คลิกปุม่ ที่ กลุ่มคาสั่งการจัดแนว (Alignment) ตัง้ ใจอ่าน ตัง้ ใจเรียน เราก็เข้าใจเอง นะเด็กๆ
21
2.1
2.2
3. คลิก แท็บการป้องกัน (Protection) > คลิกเอาเครื่องหมาย ออกเพื่อสั่งปลดล็อก > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
หน้า ล็อก (Locked)
3.1
3.2
3.3
4. คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มป้องกันแผ่นงาน (Protect Sheet) 4.1 4.2
22
5. เลือก ป้องกันแผ่นงานและเนื้อหาในเซลล์ที่ถูกล็อก (Protect worksheet and contents of locked) 6. กาหนดรหัสผ่าน (ใส่หรือไม่ใส่ก็ได้) 7. คลิกข้อกาหนดเพิ่มเติม > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 8. ใส่รหัสผ่านอีกครั้งเพื่อยืนยัน > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 5 6
8.1
7.1 8.2
7.2
9. เมื่อกลับไปคลิกที่แผ่นงานจะพบว่าช่วงเซลล์ที่เลือกไว้จะสามารถเข้าแก้ไขข้อมูลได้ ดังรูป
9
23
การยกเลิกการป้องกันแผ่นงาน หากต้องการยกเลิกการป้องกันแผ่นงานก็สามารถทาได้ โดยมีขั้นตอน ดังนี้ 1. เลือกแผ่นงานที่ต้องการยกเลิกการป้องกัน > คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มยกเลิก การป้องกันแผ่นงาน (Unprotect Sheet) 1.1 1.2
2. ใส่รหัสผ่าน > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
2.1 2.2
24
กรอบกิจกรรม กิจกรรมฝึกทักษะที่ 11 การจัดรูปแบบข้อมูลในโปรแกรม Microsoft Excel 2007 คาชี้แจง ให้นักเรียนเติมคาตอบที่ถูกต้องลงในช่องว่างที่กาหนดให้ 1. จงบอกชื่อเครื่องมือใช้งานตามหมายเลขจากรูปที่กาหนดให้ การจัดรูปแบบตัวอักษร 1
2
7
6
3 5
4
หมายเลข 1………………………………………….………………………….………………………………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 2………………………………………….…………………………….……………………………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 3………………………………………….……………………………….…………………………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 4………………………………………….………………………………….………………………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 5………………………………………….………………………………….………………………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 6………………………………………….…………………………………………………..………………… ………………………………………….………………………………………………………………………………………. หมายเลข 7………………………………………….……………………………………………………………….…… ………………………………………….……………………………………………………………………………………….
25
2. จงอธิบายขั้นตอนการปรับขนาดแถวและคอลัมน์ ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….…………………………………………………………………………..…………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. 3. จงอธิบายขั้นตอนการใส่เส้นขอบเซลล์ ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. 4. จงอธิบายขั้นตอนการป้องกันสมุดงานมาเป็นข้อๆ ………………………………………….…………………………………………………………………………..…………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ………………………………………….………………………………………………………………………………………. ....……………………………………….…………………………………………………………………………………… ………………………………………….……………………………………………………………………………………….
26
กิจกรรมฝึกทักษะที่ 12 การจัดรูปแบบข้อมูลในแผ่นงาน 1. การจัดรูปแบบตัวอักษร การตีเส้นตาราง
คาสั่ง 1. ป้อนข้อมูลตามโจทย์ที่กาหนดให้ 2. ทาการกาหนดการตีเส้นตารางและเปลี่ยนแบบอักษร ตามรูปแบบ ดังนี้ แถวที่ 1 ให้ข้อความอยู่กึ่งกลางเซลล์ ตัวอักษรเป็น AngsanaNew ตัวหนา ขนาด 18 และเป็นตัวเอน เซลล์ A2 : A4 ตัวอักษรเป็นแบบ TH SarabunPSK ขนาด 16 สีน้าเงินทั้งหมด 3. บันทึกงาน ชื่อ Format 1
27
2. การกาหนดสี และลวดลาย
คาสั่ง 1. ป้อนข้อมูลตามโจทย์ที่กาหนดให้ 2. ทาการจัดทารูปแบบสี และลวดลายให้กับเซลล์หรือกลุ่มเซลล์ ดังนี้ a. เซลล์ A2:F2 ให้สีพื้นเป็นสีฟ้า b. เซลล์ A3:F4 ให้มีสีเหลืองเข้ม c. เซลล์ A5:F6 ให้มีสีเขียว d. เซลล์ A7:F8 ให้มีสีม่วงอ่อน e. เซลล์ A9:F10 ให้มีสีฟ้า f. เซลล์ A13:F14 ให้มีสีเหลืองอ่อน g. เซลล์ A15:F15 ให้มีสีฟ้าลายขวาง 3. บันทึกงาน ชื่อ Format 2 4. ให้ทาการป้องกันสมุดงานด้วย
33
เฉลยกิจกรรมฝึกทักษะที่ 11 การจัดรูปแบบข้อมูลในโปรแกรม Microsoft Excel 2007
1. จงบอกชื่อเครื่องมือใช้งานตามหมายเลขจากรูปที่กาหนดให้ การจัดรูปแบบตัวอักษร 1
2
7
6
3 5
หมายเลข หมายเลข หมายเลข หมายเลข หมายเลข หมายเลข หมายเลข
1 ขนาดตัวอักษร 2 เพิ่ม/ลด ขนาดตัวอักษร 3 สีตัวอักษร 4 ใส่สีพื้นเซลล์ 5 ใส่สีขอบเส้น 6 ตัวอักษรหนา/เอียง/ขีดเส้นใต้ 7 แบบตัวอักษร
4
34
2. จงอธิบายขั้นตอนการปรับขนาดแถวและคอลัมน์ การปรับขนาดแถว 1. วางเมาส์บนเส้นแบ่งด้านล่างของหมายเลขที่ต้องการขยาย ให้พอยน์เตอร์เปลี่ยนเป็นรูป 2. คลิกเมาส์ค้างแล้วลากลง เพื่อขยายขนาด (หรือลากเมาส์ขึ้นเพื่อลดขนาด) การปรับขนาดคอลัมน์ 1. วางเมาส์บนเส้นแบ่งตรงท้ายชื่อคอลัมน์ที่ต้องการขยาย ให้พอยน์เตอร์เปลี่ยนเป็นรูป 2. คลิกเมาส์ค้างแล้วลากเมาส์ไปทางขวา เพื่อขยายขนาด (หรือลากไปทางซ้ายเพื่อลดขนาด) 3. จงอธิบายขั้นตอนการใส่เส้นขอบเซลล์ การเส้นขอบเซลล์ 1. เลือกเซลล์ที่ต้องการใส่เส้นขอบ 2. คลิก แท็บหน้าแรก (Home) > คลิก ลูกศรตรงท้ายปุ่ม ที่ต้องการ
เลือกรูปแบบเส้นขอบ
4. จงอธิบายขั้นตอนการป้องกันสมุดงานมาเป็นข้อๆ 1. คลิก แท็บตรวจทาน (Review) > คลิก ปุ่มป้องกันสมุดงาน (Protect Wordbook) 2. เลือกรูปแบบการป้องกันที่ต้องการ โดยมีรายละเอียด ดังนี้ โครงสร้าง (Structure) : ป้องกันการแก้ไขโครงสร้างของแผ่นงาน เช่น ป้องกัน การ เพิ่ม ลบ ย้าย เปลี่ยนชื่อ หรือซ่อนแผ่นงาน เป็นต้น หน้าต่าง (Windows) : ป้องกันการเปลี่ยนขนาดหรือย้ายตาแหน่งหน้าต่างสมุดงาน ซึ่งส่งผลให้บางคาสั่งในกลุ่มคาสั่งหน้าต่าง (Window) ไม่ทางาน เช่น ปุ่มสร้างหน้าต่าง (New Window) หรือ ปุ่มตรึงแนว (Freeze Panes) เป็นต้น 3. กาหนดรหัสผ่าน > คลิก ปุ่มตกลง (OK) 4. ใส่รหัสผ่านเพื่อยืนยันอีกครั้ง > คลิก ปุ่มตกลง (OK)
35
เฉลยกิจกรรมฝึกทักษะที่ 12 การจัดรูปแบบข้อมูลในแผ่นงาน
1. ผลลัพธ์ดังรูปภาพข้างล่าง โดยชื่อแฟ้มงานชื่อ Format 1
2. ผลลัพธ์ดังรูปภาพข้างล่าง โดยชื่อแฟ้มงานชื่อ Format 2 ต้องมีการป้องกันสมุดงานด้วย
28
แบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง การจัดรูปแบบข้อมูลและการแสดงผลข้อมูล คาชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถูกที่สดุ แล้วทาเครื่องหมาย X ลงในกระดาษคาตอบ 1. คาสั่งสาหรับสร้าง SmartArt อยู่ในแท็บใด ก. แท็บหน้าแรก (Home) ข. แท็บข้อมูล (Data) ค. แท็บแทรก (Insert) ง. แท็บมุมมอง (View) 2. การทาการป้องกันแผ่นงานมีประโยชน์อย่างไร ก. ป้องกันการเปลี่ยนแปลงแก้ไขแผ่นงาน ข. ป้องกันการบันทึกแผ่นงาน ค. ป้องกันการบันทึกแผ่นงานซ้า ง. ป้องกันการพิมพ์ 3. การขยายตัวอักษรให้มีขนาดใหญ่ขึ้น ต้องคลิกเครื่องมือใด ก. ข. ค. ง.
29
4.
เป็นเครื่องมือสาหรับจัดรูปแบบตามข้อใด ก. ขีดเส้นใต้ตัวอักษร ข. เติมสีให้กับเซลล์ ค. เติมเส้นขอบให้กับเซลล์ ง. เติมสีให้กับตัวอักษร
5. การกดปุ่ม Ctrl + 1 เป็นปุ่มคีย์ลัดที่ทาหน้าที่อะไร ก. จัดรูปแบบเซลล์ตามเงื่อนไข ข. จัดรูปแบบคอลัมน์ ค. จัดรูปแบบเซลล์ ง. จัดรูปแบบแถว 6. ถ้าต้องการปรับรูปแบบตัวเลข 10000 ให้เป็น 10,000.00 จะต้องเลือก เครื่องมือจัดรูปแบบใด ก. ข. ค. ง. 7. แบบอักษรใด ที่นิยมใช้สาหรับพิมพ์ข้อความในปัจจุบัน ก. Angsana New ข. Browallia New ค. Time New Roman ง. Cordia UPC
30
8. การจัดรูปแบบเซลล์จะต้องใช้คาสั่งใดบนแท็บคาสั่ง ก. แท็บคาสั่งหน้าแรก (Home) ข. แท็บคาสั่งแทรก (Insert) ค. แท็บคาสั่งข้อมูล (data) ง. แท็บคาสั่งตรวจทาน (Reviwe) 9. เครื่องมือใดที่ใช้ในการผสานเซลล์ ก. ข. ค. ง. 10. เครื่องมือใดที่ใช้จัดรูปแบบให้อยู่กึ่งกลางเซลล์ ก. ข. ค. ง.
31
บรรณานุกรม ดวงพร เกี๋ยงคา. (2554). คู่มือ Excel 2010 ฉบับสมบูรณ์. บริษัท โปรวิชั่น จากัด, กรุงเทพฯ. (2554). คู่มือ Windows 7 และ Office 2010 ฉบับสมบูรณ์. บริษัท โปรวิชั่น จากัด, กรุงเทพฯ. วีรพล ยุทธสภุภากร.(2554). Office 2010 ง่ายกว่าคุณคิด. My Idea Publishing, กรุงเทพฯ. สุพีชา ถิรจิตตกุล.(2554). คู่มือเรียนรู้และใช้ง่าน Excel 2010 ฉบับสมบูรณ์. บริษัท อินโฟเพส จากัด, กรุงเทพฯ สถาบัน กศน ภาคกลาง. (2556). การใช้ Ms Excel 2010 เบื้องต้น. (ออนไลน์) สืบค้นจาก http://www.crnfe.ac.th/excel2010/index.html. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2557. อรพิน ประวัติบริสุทธิ์.(2557). คู่มือ Excel 2010. บริษัท โปรวิชั่น จากัด, กรุงเทพฯ.
32
ภาคผนวก
36
เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง การจัดรูปแบบข้อมูล และการแสดงผลข้อมูล
แบบทดสอบหลังเรียน ข้อที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
เฉลย ค ก ง ง ค ข ก ก ก ง
เกณฑ์การตัดสิน ระดับช่วง คะแนน 8 – 10 6- 7 5 ต่ากว่า 5
ระดับคุณภาพ ดี ระดับคุณภาพ พอใช้ ระดับคุณภาพ ผ่าน ระดับคุณภาพ ไม่ผ่าน