2
Ιούλης 2021
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ
ΜΕΛΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΤΡΟΠΗΣ «Ν»: ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΟΚΟΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΚΑΡΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΕΛΕΝΗ ΕΥΑΓΟΡΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΚΑΒΕΛΗ ΙΑΚΩΒΟΣ ΤΟΦΑΡΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΜΕΛΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΥΚΟΣ ΣΟΦΙΑ ΛΑΖΑΡΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ ΧΑΡΙΣ ΖΑΝΤΗ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΜΩΥΣΕΩΣ
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ:
ΠΕΤΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥ ΙΑΚΩΒΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΓΙΑΓΚΟΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΑ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΙΑ ΔΙΠΛΑΡΟΥ
ΣΕΛΙΔΩΣΗ
ΑΝΤΡΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΝΤΡΕΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ 1 Τ.Κ. 1037 ΚΑΪΜΑΚΛΙ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ Τ.Θ. 21986 Τ.Κ. 1515 ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22766459 FAX: 22757161
ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ 22766535
ΕΚΤΥΠΩΣΗ
ASTRAFTI PRESS LTD
περιεχόμενα
ιδεολογία
Ιούλης 2021
3
O
Ιούλης είναι κάθε χρόνο «γεμάτος» για την Οργάνωση μας. Μαύρες Επέτειοι, κατασκηνώσεις, υπό άλλες συνθήκες ΠΦΝΦ και φυσικά ο μήνας έναρξης της Οργανωτικής Εξόρμησης (Ο.Ε.)! Η Οργανωτική Εξόρμηση για την ΕΔΟΝ, δεν είναι ένα ακόμα κομμάτι της πολυποίκιλης δράσης της, δεν αποτελεί μόνο μια τυπική διαδικασία. Η Ο.Ε. αποτελεί βασικό πυλώνα της ίδιας της ύπαρξης της ΕΔΟΝ. Είναι στοιχείο του χαρακτήρα μας και οι ρίζες αυτής της οργανωτικοπολιτικής αρχής έχουν ιδεολογικό βάθος που εκτείνεται πολύ πέρα από τις ιδιαίτερες συνθήκες της εποχής μας.
H Ο.Ε. ως κομμάτι της τακτικής μας Η «στρατολόγηση» νέων στις γραμμές της Οργάνωσης, δεν αποτελεί βέβαια κυπριακό φαινόμενο. Με ανάλογο τρόπο εργάζονται και όλες οι αδελφές μας οργανώσεις σε άλλες χώρες. Υπάρχει ωστόσο μια ειδοποιός διαφορά στον τρόπο που η ΕΔΟΝ αναπτύσσει αυτή την πτυχή της δράσης της. Ενώ σε άλλες οργανώσεις του δικού μας ιδεολογικοπολιτικού χώρου, η οργάνωση συμβαίνει μια φορά και διαρκεί μέχρι το άτομο να ξεπεράσει το ηλικιακό όριο, για την ΕΔΟΝ είναι μια συνεχής διαδικασία που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Όπως αναφέρει το καταστατικό μας, «Η ΕΔΟΝ είναι αυτοτελής πρωτοπόρα δημοκρατική μαζική πολιτική και πολιτιστική οργάνωση της νεολαίας». Δημοκρατική μαζική πολιτική και πολιτιστική οργάνωση, σημαίνει πως χρειάζεται να απευθυνόμαστε πλατύτερα στη νεολαία, δεν αρκούμαστε στη στενή οργάνωση «ψημένων» και συνειδητοποιημένων νέων. Αντίθετα για εμάς η οργάνωση στην ΕΔΟΝ αποτελεί το πρώτο βήμα ενός νέου προς τη συνειδητοποίηση. Η ΕΔΟΝ απευθύνεται στη νεολαία, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα ανοιχτό και πλατύ μέτωπο, στη βάση των στόχων που προτάσσει το ίδιο το καταστατικό μας, με βασικό σημείο τον αγώνα για την επίλυση του «εθνικού μας ζητήματος», τον αγώνα για τερματισμό της κατοχής και την επανένωση του τόπου και του λαού μας. Δεν σημαίνει πως η προσέγγιση αυτή είναι ορθότερη από την άλλη, είναι όμως πιο αποτελεσματική στα δικά μας δεδομένα. Από την πιο πάνω τακτική προκύπτουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα: α) προσπαθούμε να απευθυνόμαστε ανοιχτά στη νεολαία, μακριά από ελιτιστικές προσεγγίσεις, χωρίς να αποκλείουμε κανέναν, β) έχουμε τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουμε με ευελιξία τυχόν αστοχίες στην οργάνωση ατόμων, καθώς η «οργάνωση» κάποιου διαρκεί μόνο ένα έτος, γ) δεν επιτρέπει να επαναπαυτούμε και να θεωρήσουμε τον οποιοδήποτε ως δεδομένο, καθώς από τον πρώτο ως τον τελευταίο ΕΔΟΝίτη, ξανασυζητούμε και επαναβεβαιώνουμε τους πολιτικούς μας δεσμούς με την Οργάνωση, κάθε χρόνο.
Η ζύμωση μέσω της Ο.Ε. Η Ο.Ε. είναι μια άκρως δημιουργική διαδικασία. Από χρόνο σε χρόνο καλούμαστε να επανεξετάσουμε τα μέσα με τα οποία απευθυνόμαστε στη νεολαία, να ενδυναμώσουμε την παρέμβαση μας και να διαβάσουμε ξανά τις ιδιαίτερες συνθήκες της εποχής. Η Ο.Ε. είναι μια πολύτιμη διαδικασία γιατί προσφέρει ασύγκριτη ζύμωση, τόσο για τα στελέχη της Οργάνωσης, όσο και για τον κόσμο στον οποίο απευθυνόμαστε. Για τους νέους στους οποίους απευθυνόμαστε, είναι η στιγμή που κάποιος ανοίγει μπροστά τους ένα νέο ορίζοντα. Αυτόν της συλλογικότητας, της οργανωμένης πάλης, της γνήσιας δημοκρατίας. Είναι η περίοδος που οι πόρτες της οργάνωσης μας ανοίγουν διάπλατα, και καλούμε κάθε νέο που αρνείται να συμβιβαστεί, κάθε νέο που νιώθει την αδικία και την εκμετάλλευση, να στρατευτεί μαζί μας, να ξεφύγει από τη μοιρολατρία και να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Για τον κόσμο που βιώνει τη σημερινή πραγματικότητα έξω από τις δομές του αγώνα, η ευκαιρία αυτή είναι κυριολεκτικά κάτι το οποίο δεν μπορεί να βρει πουθενά αλλού. Για εμάς τους ίδιους, πολύτιμη διαδικασία επειδή είναι η περίοδος στην οποία καλούμαστε να αναπτύξουμε πολιτικό λόγο, να μεταφέρουμε τις θέσεις και τη δράση μας, να γειώσουμε τη σκέψη και τις ιδέες μας στην πραγματικότητα του συμμαθητή, του συμφοιτητή και του συναδέλφου μας. Θέτουμε τον εαυτό μας στη βάσανο του να πείσουμε! Καλλιεργούμε την επαναστατική μας υπομονή, μαθαίνουμε να ακούμε, γινόμαστε καλύτεροι στο να μεταδίδουμε και αναπτύσσουμε αρετές που είναι απαραίτητες για έναν αγωνιστή. Βρίσκουμε, το θάρρος να αρθρώσουμε καθαρό και ειλικρινές κάλεσμα, σε ένα άκρος εχθρικό περιβάλλον, και το κουράγιο να συνεχίζουμε, να επιμένουμε και να πεισμώνουμε, για να πετύχουμε όποιο στόχο θέσουμε.
Οι στόχοι, ένα φετίχ των αριθμών (;) Και η απάντηση είναι όχι! Δεν είναι θέμα εμμονής, και σίγουρα όχι φετίχ. Οι στόχοι τίθενται για να καταχτιούνται. Εάν δεν μπορούμε να κατακτήσουμε τον απλό, μικρό στόχο της Ο.Ε., τι απαίτηση έχουμε από τους εαυτούς μας για τους μεγάλους, σύνθετους
στόχους, που επιτάσσει ο αγώνας μας για αλλαγή της κοινωνίας; Η κατάκτηση των στόχων, ποσοτικών ή ποιοτικών, πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτο στοιχείο της δράσης μας. Για να κατακτηθεί όμως ένας στόχος, δεν αρκεί μόνο το πείσμα και ο αγώνας. Προηγείται κάτι άλλο. Η στοχοθεσία αποτελεί πολύτιμη πτυχή της Ο.Ε. Το να θέτεις στόχους συλλογικά, στα σώματα, στις Τοπικές και Επαρχιακές Οργανώσεις, είναι από μόνο του διαπαιδαγώγηση. Θέτοντας τον στόχο καλείσαι να αναγνωρίσεις: α) την οργανωτική σου κατάσταση, β) το που θέλεις να φτάσεις, γ) το περιβάλλον στο οποίο καλείσαι να δώσεις τη μάχη. Η αδυναμία σωστής ανάγνωσης ενός από τα ποιο πάνω είναι ικανή να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην οργανωτική μας ανάπτυξη. Ο χαμηλός στόχος θα προκαλέσει συρρίκνωση, όχι γιατί δεν διαθέτουμε την οργανωτική δύναμη, αλλά επειδή το κριτήριο μας δεν είναι επαρκές για να ξέρουμε για τι παλεύουμε. Ο πολύ ψηλός, ανέφικτος στόχος, θα αφήσει πίσω πληγές λόγω της απογοήτευσης και της υπέρμετρης πίεσης. Η πιο πάνω διττή φύση των οργανωτικών στόχων (ο ορισμός και η κατάκτηση) , καταδεικνύει με ποιο τρόπο, πίσω από ένα ξεκάθαρα ποσοτικό στοιχείο (τον αριθμητικό στόχο) υψώνεται το ποιοτικό.
Το ειδικό της εποχής Οι δυσκολίες, με το πέρασμα των τελευταίων χρόνων μεγαλώνουν, ο ατομικισμός κερδίζει έδαφος, η μοιρολατρία καταχτά τη νεολαία, η παρουσίαση αυτού του συστήματος ως μονόδρομος εμπεδώνεται. Μέσα σε μια κοινωνία η οποία τα τελευταία χρόνια τείνει προς τη συντηρητικοποίηση, κάτω από την πίεση ενός δύσκολου εκλογικού αποτελέσματος και με μια κυβέρνηση που αποκαλύπτει όλο και περισσότερο τον αντιλαϊκό-αντινεανικό και αυταρχικό της χαρακτήρα το καθήκον μας πρέπει να είναι ξεκάθαρο! Να μεγαλώσουμε, να δυναμώσουμε, να βγούμε μπροστά! Ας κρατήσουμε πως μέσα σε όλο το ιδεολογικοπολιτικό της πλαίσιο, η Ο.Ε. είναι παράλληλα καθοριστικό πεδίο για τους αγώνες που έπονται. Καταφέρνοντας τη μαζικοποίηση, δεν πιάνεις μόνο ένα στόχο αλλά θέτεις παράλληλα την προϋπόθεση για την κατάκτηση του επόμενου. Αυτή η ακαδημαϊκή χρονιά, που είναι χρονιά συνεδρίου για την Οργάνωση, πρέπει να είναι συνάμα χρονιά οργανωτικής ξεδίπλωσης και νέων επιτυχιών για τη νεολαία και τον λαό της Κύπρου. Η Οργανωτική Εξόρμηση, είναι πάντα η αρχή! •Ιάκωβος Τοφαρής Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ
4
Ιούλης 2021
παραπολιτικά
συνέντευξη
«Ν»: Έχετε ήδη, σε νεαρή ηλικία, μια αξιοθαύμαστη πορεία και αναγνώριση, στο χώρο σας. Πείτε μας λίγα λόγια για τα πρώτα σας βήματα. Ποιο ήταν το αρχικό έναυσμα;
Ιούλης 2021
5
λειτουργώ πάντα επηρεασμένη από το κοινωνικό, ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ζω και εργάζομαι
Τα πρώτα μου βήματα δεν ξεκίνησαν μέσα σε σχολές Καλών Τεχνών όπως είθισται να είναι η πορεία μιας νεαρής καλλιτέχνη που ξεκινά την πορεία της. Σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες και Ιστορία στο Ηνωμένο Βασίλειο και έπειτα πήγα στην Νέα Υόρκη στο School of Visual Arts για να ολοκληρώσω το πτυχίο μου στην Τέχνη. Όταν αποφοίτησα από τη Νέα Υόρκη και αφού είχα την ευκαιρία να δείξω τη δουλειά μου σε τοπικές γκαλερί, γύρισα στην Κύπρο και είχα την πρώτη μου ατομική έκθεση στην γκαλερί Alpha C.K. στην Λευκωσία. Εκεί πραγματοποίησα και την πρώτη μου ατομική έκθεση στην Κύπρο. Έπειτα αποφάσισα να συνεχίσω τις σπουδές μου στο University of Oxford, αποκτώντας MFA in Fine Art. Το αρχικό έναυσμα δεν το θυμάμαι σαν μια συγκεκριμένη στιγμή. Μεγαλώνοντας πάντα δρούσα και επεξεργαζόμουνα καταστάσεις πιο δημιουργικά. Απλά φάνηκα τυχερή που βρήκα τον τρόπο να διοχετεύσω την δημιουργικότητα μου σε πράξη μέσω της τέχνης μου. «Ν»: Ποια θα χαρακτηρίζατε την πιο σημαντική στιγμή στη πορεία σας ως καλλιτέχνης; Νομίζω καθετί που κάνω είναι εξίσου σημαντικό. Κάθε παρουσίαση, κάθε project αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πορείας μου. Αποτελούμαι από κάθε μεγάλο και μικρό πράγμα που συνέβη στην ζωή μου. Η πιο τολμηρή στιγμή, και ίσως αυτό να φαίνεται και η πιο σημαντική στιγμή στα μάτια τρίτων, ήταν όταν αποφάσισα πως θα ακολουθήσω την τέχνη επαγγελματικά με κάθε κόστος. «Ν»: Τι είναι αυτό που σας δίνει έμπνευση να δημιουργείτε; Ποιος είναι ο σκοπός των έργων σας;
«Ν»: Ποια η σημασία της τέχνης για την εξέλιξη μιας κοινωνίας; Πώς επηρεάζει τους ανθρώπους;
Η γλώσσα της τέχνης είναι ζωντανός οργανισμός, εύκολα ερμηνεύσιμος, όπου μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε μια αισθητική ικανοποίηση, αλλά και στη διάπλαση νέων τρόπων σκέψης και κατανόησης του κόσμου.
Πολλά αλλά και τίποτα συγκεκριμένο. Κύριο ερέθισμα στην δουλειά μου είναι ο άνθρωπος, ή μάλλον ο «σύγχρονος άνθρωπος». Ο άνθρωπος που τυραννιέται από ανησυχία ή φόβο. Ο άνθρωπος με τα πάθη και τα λάθη του. Η τέχνη μου δεν Εγώ προσωπικά λειτουργώ πάντα επηρεασμένη από το κοινωνικό, ιστορικό είναι πάντα αναπαραστατική. Αλλά αναζητά πάντα να αγγίξει το αθέατο χέρι, τον και πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ζω και εγκέφαλο. Να προβληματίσει, να επιτρέψει στο ασυνείδητο να σχηματίσει μια εργάζομαι. Με αυτό τον τρόπο θεωρώ πως εικόνα, μια ιδέα. Το νόημα είναι υποκειμενικό και εναπόκειται στον άνθρωπο η τέχνη έχει την δυναμική να επηρεάσει να του δώσει την δική του ερμηνεία. Είναι μια σχέση μεταξύ του έργου και της τρόπους σκέψης ή μάλλον να καλλιεργήσει ζωής του ανθρώπου που το κοιτάζει. Όλα εξαρτώνται από τη θέση του θεατή τρόπους σκέψεις. Η τέχνη έχει την ικανότητα να αμφισβητήσει και να επαναπροσδιορίσει αυτό και κατά με αυτό τον τρόπο διαμορφώνεται η ερμηνεία. που γνωρίζουμε ως αλήθεια. Το περιεχόμενο κάθε μορφής τέχνης μπορεί να έχει επιρροές σε οποιονδήποτε άνθρωπο ή και κοινωνικό σύνολο για το πώς βλέπουμε την πραγματικότητα. Η γλώσσα της τέχνης είναι ζωντανός οργανισμός, εύκολα ερμηνεύσιμος, όπου μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε μια αισθητική ικανοποίηση, αλλά και στη διάπλαση νέων τρόπων σκέψης και κατανόησης του κόσμου. «Ν»: Δυστυχώς στη Κύπρο οι καλλιτέχνες δεν στηρίζονται επαρκώς από το κράτος και από την κοινωνία. Γιατί θεωρείτε πως συμβαίνει αυτό; Tι αξίες έχουμε ως κοινωνία όταν δεν σεβόμαστε τον πολιτισμό; Τι αξία έχουμε ως άνθρωποι, όταν έχουμε μόνο την ατομική επιβίωση, την παραγωγή, τη χρηματοδότηση, σαν κύριους πυλώνες της κοινωνίας μας; Γι’ αυτό τον λόγο οι καλλιτέχνες δεν στηρίζονται επαρκώς, γιατί δεν έχουμε εσωτερικεύσει την αναγκαιότητα της τέχνης στην ζωή μας. •Επιμέλεια Σοφία Λαζαρή Μέλος Συντακτικής «Ν» Πηγή φωτογραφιών: Εφημερίδα “Φιλελεύθερος”
6
ιδεολογία
Ιούλης 2021
Α
ναπτύσσοντας και εμπλουτίζοντας τις θεμελιακές αρχές του Καρλ Μαρξ και του Φρίντιχ Ένγκελς, ο Λένιν, επεξεργάστηκε και εδραίωσε τις αρχές που πρέπει να διέπουν το Προλεταριακό Κόμμα Νέου Τύπου. Βασισμένος στη διαλεκτική σύνδεση της θεωρίας και της πράξης, υπογράμμιζε ότι η εργατική τάξη χρειάζεται το δικό της κόμμα για να μπορεί να αγωνιστεί αποφασιστικά για τη ριζική αλλαγή της κοινωνίας. Η ίδρυση του Κόμματος Νέου Τύπου, δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιων υποκειμενικών επιθυμιών. Ήταν αποτέλεσμα μελέτης, της κοινωνικής εξέλιξης, της πείρας προηγούμενων ταξικών αγώνων από το τότε επαναστατικό κίνημα της Ρωσίας και των άλλων χωρών του κόσμου. Βασική επιδίωξη του Λένιν, ήταν η συνένωση όλων των επαναστατικών στοιχείων σε ένα ενιαίο πανεθνικό κόμμα.
Θα πρέπει να έχει ως προορισμό του τη ριζική αλλαγή του κοινωνικόοικονομικού συστήματος που ζούμε.
στις συλλογικές αποφάσεις, πράγμα που αποτελεί δύναμη για το κόμμα.
Πρέπει να είναι εξοπλισμένο με ενότητα θέλησης, ενότητα δράσης, ενότητα πειθαρχίας. Μια από τις βασικές αρχές, οικοδόμησης του κόμματος, αποτελεί ο δημοκρατικός
Ο Λένιν αναγνωρίζοντας ότι η ιδεολογική ενότητα δεν είναι αρκετή από μόνη της, επεξεργάστηκε τις οργανωτικές αρχές του κόμματος, τους κανόνες συγκεντρωτισμός. της κομματικής ζωής και τις αρχές της κομματικής καθοδήγησης. Πρέπει να είναι εξοπλισμένο με ενότητα θέλησης, ενότητα δράσης, ενότητα πειθαρχίας. Μια από τις βασικές αρχές, οικοδόμησης του κόμματος, αποτελεί ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός. Αρχή που επιτρέπει την ανάπτυξη της πλήρους εσωκομματικής δημοκρατίας. Τα μέλη του κόμματος εκλέγουν τα καθοδηγητικά τους όργανα και τα ελέγχουν. Εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις – θέσεις και προτάσεις τους, στα κομματικά σώματα που συμμετέχουν (από τις ΚΟΒ μέχρι το Συνέδριο). Μετά τη λήψη της απόφασης, έστω και αν είχαν διαφορετική άποψη κατά τη διάρκεια της συζήτησης, παίρνουν ενεργό μέρος στην υλοποίηση της. Η κριτική και η αυτοκριτική, αποτελεί ακόμη ένα στοιχείο της εσωκομματικής δημοκρατίας. Βοηθά στο ξεπέρασμα των δυσκολιών και των αδυναμιών, που υπάρχουν μέσα στο κόμμα, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο και στη διαπαιδαγώγηση των μελών του κόμματος. Οι οργανωτικές δομές, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ικανότητα του κόμματος να αναπτύξει οργανωτικές σχέσεις με την κοινωνία. Πρέπει απαραίτητα να υπάρχει ένα ενιαίο καθοδηγητικό κέντρο, η Κεντρική Επιτροπή, που να εξασφαλίζει την ενιαία καθοδήγηση, ενώ απαραίτητες είναι οι Κομματικές Ομάδες Βάσης. Χωρίς ΚΟΒ δεν μπορεί να εξασφαλιστεί η σύνδεση του κόμματος με την κοινωνία. Στην περίπτωση της Κύπρου, τα ενδιάμεσα καθοδηγητικά σώματα (Επαρχιακές Επιτροπές, Συντονιστικές Επιτροπές πόλης και υπαίθρου, Συμπλεγματικές Επιτροπές), αποτελούν τους καθοδηγητικούς ενδιάμεσους κρίκους ανάμεσα στην Κ.Ε. και τις ΚΟΒ, και βοηθούν στον καλύτερο έλεγχό της κομματικής δουλειάς. Ανώτατη αρχή της κομματικής καθοδήγησης αποτελεί η συλλογικότητα. Η συλλογικότητα της κομματικής καθοδήγησης προϋποθέτει την προσωπική, ατομική ευθύνη του καθενός για την υλοποίηση των συλλογικά παρμένων αποφάσεων.
Ο Λένιν αγωνιζόταν για ένα μονολιθικό, συσπειρωμένο, οργανωμένο και πειθαρχημένο κόμμα. Έθετε ως βασική προϋπόθεση την ύπαρξη εφημερίδας, η οποία «δεν είναι μόνο συλλογικός
Η θεωρία του Λένιν για το κόμμα, δεν αποτελεί συλλογή από έτοιμες φόρμουλες, που ταιριάζουν σε όλους τους καιρούς. Στη βάση των συμπερασμάτων και της πείρας εμπλουτίζει τους τρόπους οργάνωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος.
τακτικά και θα σύνδεε όλες τις τοπικές ομάδες.
Από το 1926 το ΚΚΚ – ΑΚΕΛ, έθεσε τις βάσεις για οργάνωση των κύπριων εργαζομένων. Πέρασε μέσα από δύσκολους δρόμους. Πέρασε από δρόμους ηρωικών αγώνων. Γνώρισε όχι μόνο νίκες και ανόδους, αλλά και πτώσεις και ήττες. Στα 95 χρόνια της δράσης του, το ΚΚΚ – ΑΚΕΛ, με συνέπεια καθοδηγούμενο από το Μαρξισμό – Λενινισμό, κατάφερε να ξεπεράσει δυσκολίες, να βελτιώσει τις αδυναμίες του. Με φάρο το σχεδόν ένα αιώνα ζωής και δράσης, και πιστό στην ιδεολογία του και τις οργανωτικές του αρχές, θα συνεχίζει να Η κριτική και η βαδίζει στον ίδιο δρόμο. Στο δρόμο του αγώνα αυτοκριτική, αποτελεί για δημοκρατία και σοσιαλισμό.
προπαγανδιστής και συλλογικός διαφωτιστής, μα και συλλογικός οργανωτής», που θα κυκλοφορούσε
Το κόμμα, αποτελεί την ενότητα θεωρητικών, πολιτικών και οργανωτικών αρχών, οι οποίες είναι απαραβίαστες στην ανάπτυξη του. Να μπορεί να κατανοεί τη θεωρία του Μαρξισμού - Λενινισμού και να είναι ικανό να δίνει μάχες στο πολιτικό, οικονομικό και ιδεολογικό επίπεδο. Θα πρέπει να έχει ως προορισμό του τη ριζική αλλαγή του κοινωνικόοικονομικού συστήματος που ζούμε. Μέλη του κόμματος, θα πρέπει να είναι τα πιο συνειδητά και πρωτοπόρα στοιχεία της εργατικής τάξης. Βασική προϋπόθεση του μέλους του κόμματος είναι ότι θα πρέπει να συμφωνεί με το πρόγραμμα του. Θα πρέπει να συμμετέχει σε μία από τις κομματικές ομάδες βάσης, ενώ θα πρέπει να πειθαρχεί
Η προσπάθεια από μέρους αστικών και διάφορων αριστερίστικων κύκλων, η ιδεολογική πίεση από κάποιους που το παίζουν «φίλοι» του κόμματος, να παραιτηθεί από την ιδεολογική του ενότητα, να «εκδημοκρατικοποιηθεί» αφαιρώντας τις λενινιστικές οργανωτικές αρχές, έχουν ως μοναδικό στόχο τη διάλυση του κόμματος. Τα μέλη του κόμματος, πρέπει να υπερασπίζονται και διαφυλάσσουν αυτές τις αρχές, που είναι αναγκαίες για την πολιτική και οργανωτική του συνέχεια.
ακόμη ένα στοιχείο της εσωκομματικής δημοκρατίας. Βοηθά στο ξεπέρασμα των δυσκολιών και των αδυναμιών, που υπάρχουν μέσα στο κόμμα,
• Χρίστος Μακρής Υπεύθυνος Μορφωτικού Γραφείου Κ.Σ. ΕΔΟΝ Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ
Ισότητα & Ισοτιμία
Ό
ταν ακούς τη λέξη μάγισσα, μάλλον σου έρχεται στο μυαλό η εικόνα μιας άσχημης γριάς με ρυτίδες, μεγάλη γαμψή μύτη και μαύρα ακάθαρτα ρούχα. Με ένα γέλιο ειρωνικό, συχνά τρομαχτικό. Ναι! Αυτή είναι η εικόνα που έχουν δημιουργήσει για τις μάγισσες οι ταινίες και τα παραμύθια.
Οι γυναικοκτονίες εκρέουν από το σύστημα κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης της κοινωνίας: την
πατριαρχία και τον καπιταλισμό.
Υπάρχει ωστόσο κι άλλη εκδοχή της λέξης μάγισσα. Αυτή που αφορά τις χιλιάδες γυναίκες που κυνηγήθηκαν, χτυπήθηκαν, βιάστηκαν και οδηγήθηκαν στον θάνατο στην Ευρώπη και στην Αμερική από τον 15ο μέχρι και τον 19ο αιώνα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως γνωρίζουμε ελάχιστα για τα πραγματικά γεγονότα αυτού που επικράτησε να λέγεται «κυνήγι μαγισσών» αφού αφενός, τα περιστατικά απουσιάζουν από πολλές επίσημες ιστορικές καταγραφές και αφετέρου στις περισσότερες περιπτώσεις οι δολοφονίες γίνονταν με τον σύμφωνο ρόλο του κράτους και της νομοθεσίας.
Ιούλης 2021
7
Το κυνήγι των μαγισσών δηλαδή, ήταν καθαρά αποτέλεσμα των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών της εποχής, της επιβολής της τάξης των εκμεταλλευτών πάνω στους εκμεταλλευόμενους αλλά και της σχέσης εξουσίας που είχαν οι άντρες πάνω στις γυναίκες. Το κυνήγι μαγισσών δεν τελείωσε τον 19ο αιώνα. Αντιθέτως, στη σύγχρονη ιστορία, κατά περιόδους εμφανίζονται αντίστοιχες πρακτικές. Σε χώρες της Αφρικής και της Ινδίας, μέχρι πρόσφατα, παρατηρούνταν μαζικές δολοφονίες γυναικών σε περιοχές όπου γίνονταν αναδιαρθρώσεις του οικονομικού συστήματος. Η αναφορά στο κυνήγι μαγισσών έγινε για να καταδείξουμε ότι έχει κοινή προέλευση με τις δολοφονίες γυναικών από συντρόφους, συζύγους και άλλα μέλη της οικογένειας τους, οι οποίες συχνά αποτελούν αντικείμενο συζήτησης στις μέρες μας. Η προέλευση αυτή δεν είναι άλλη από το σύστημα κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης: την πατριαρχία και τον καπιταλισμό.
Οι γυναίκες, αποτελούν φθηνό εργατικό δυναμικό ακόμη και στις μέρες μας. Ο καπιταλισμός στηρίζεται σε εκμεταλλευόμενους δύο ταχυτήτων. Πρώτα στους άντρες και έπειτα στις γυναίκες, οι οποίες αμείβονται με μισθούς πολύ χαμηλότερους ενώ παράγουν ίσης αξίας εργασία. Τα πατριαρχικά στερεότυπα που ορίζουν πως η γυναίκα είναι αδύναμη, πως δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε θέσεις ευθύνης, πως είναι υπεύθυνη για τις οικιακές εργασίες και την ανατροφή των παιδιών καθιστά τις γυναίκες υποδεέστερες στην συλλογική συνείδηση και ως εκ τούτου χαμηλότερα αμειβόμενες. Ταυτόχρονα, η πατριαρχία συνεχίζει να ορίζει πως οι γυναίκες είναι κτήμα των αντρών. Πως δικαιούνται να ορίσουν την συμπεριφορά, το ντύσιμο, το σώμα τους. Πως οι άντρες μπορούν να ασκήσουν βία στις γυναίκες και στις θηλυκότητες που εκφεύγουν όσων ορίζουν. Κάπου εδώ είναι που εμφανίζεται η έμφυλη βία, η παρενόχληση, ο βιασμός, η γυναικοκτονία. Συνεχίζοντας το πατριαρχικό αφήγημα πολλοί είναι εκείνοι που υποσυνείδητα ή ενσυνείδητα προσπαθούν να μειώσουν το μέγεθος τους εγκλήματος της γυναικοκτονίας χρησιμοποιώντας όρους όπως «έγκλημα πάθους», «έγκλημα τιμής», ενώ αφηγούνται «τυφλωμένους έρωτες» και «δολοφονίες από αγάπη». Το γεγονός αυτό εντοπίζεται και στο ευρύτερο πολιτιστικό πλαίσιο καθώς εύκολα μπορεί να αναφερθεί κανείς σε τραγούδια και μύθους που αναφέρονται σε γυναικοκτονίες ως εγκλήματα πάθους και τιμής.
Οι μάγισσες ήταν στην συντριπτική Η γυναικοκτονία ωστόσο είναι ένα ειδεχθές έγκλημα που τους πλειοψηφία γυναίκες. Το κυνήγι διαφέρει από μια απλή δολοφονία καθώς ως επί το πλείστων άρχισε με την εμφάνιση του αγροτικού συμβαίνει ως αποκορύφωμα καπιταλισμού περί τα τέλη του άλλων εγκλημάτων όπως η 15ου αιώνα. Όταν η γη πέρασε ψυχολογική και σωματική στα χέρια των φεουδαρχών, ο Η γυναικοκτονία βία, ο εκφοβισμός, οι πληθυσμός που έμεινε χωρίς ωστόσο είναι ένα απειλές. Γιατί τα θύματα πόρους έπρεπε με κάποιο βρίσκονται τρομοκρατημένα ειδεχθές έγκλημα τρόπο να εξοντωθεί. Όσες και κακοποιημένα στα που διαφέρει από και όσοι οδηγήθηκαν στην χέρια των θυτών μέρες, μια απλή δολοφονία επαιτεία κατηγορήθηκαν ως νύχτες, μήνες, χρόνια. καθώς ως επί το πλείστων μάγισσες, βασανίστηκαν και Γιατί συχνά προσπαθούν δολοφονήθηκαν. Επιπλέον συμβαίνει ως αποκορύφωμα να ξεφύγουν αλλά δεν διαχρονικά ο καπιταλισμός άλλων εγκλημάτων καταφέρνουν. Γιατί συνήθως εξοντώνεις εκείνο τον όπως η θύματα, βρίσκονται πληθυσμό που δεν θα του ψυχολογική και δολοφονημένα, προσφέρει την αύξηση του απλώς γιατί δεν σωματική βία, πλουτισμού που επιθυμεί και ακολούθησαν τις βουλές ενός ο εκφοβισμός, οι οι γυναίκες ήταν ο πληθυσμός άντρα, που ο ίδιος θεωρεί απειλές. εκείνος που αποτραβήχθηκε ότι είναι απόλυτος άρχοντας από την παραγωγή και κλείστηκε στο σπίτι. Ο αριθμός των γυναικών είναι σημαντικά μεγαλύτερος μιας ανθρώπινης ζωής, την οποία μπορεί ακόμη από αυτόν των αντρών καθώς φαίνεται και να αφαιρέσει. πως πολλές εξεγέρσεις οργανώθηκαν εκείνη την περίοδο από γυναίκες που Σε μια πρόσφατη καταγραφή ο ΟΗΕ, αναφέρει διεκδικούσαν τα δίκαια του λαού. 137 γυναίκες ανά το παγκόσμιο δολοφονούνται Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι κάθε μέρα από τον σύντροφό τους ή από κάποιον μάγισσες χαρακτηρίστηκαν ως εριστικές συγγενή τους. Στην Κύπρο, οι γυναικοκτονίες γυναίκες, που έμπλεκαν συχνά σε αγγίξει τις 40 τα τελευταία 20 χρόνια. Για αυτό τσακωμούς με μέλη της κοινότητας και οι γυναικοκτονίες επιβάλλεται να λέγονται φορείς εξουσίας και κατηγορήθηκαν όνομα τους, να καταγράφονται ως τέτοιες. για αντίσταση κατά της αρχής και Επιβάλλεται τα κράτη να αναπτύξουν δράση φιλοδικία. Την ίδια περίοδο, το γυναικείο καταπολέμηση των κοινωνικών στερεοτύπων σώμα αποτελούσε για την επικρατούσα των συνθηκών που θυματοποιούν το μισό τάξη, αυτή των φεουδαρχών, μέσο πληθυσμού. Επιβάλλεται η εφαρμογή πολιτικών αναπαραγωγής εργατικής δύναμης. αντιμετωπίζουν ουσιαστικά την έμφυλη Έπρεπε λοιπόν οι γυναίκες να υπακούνε βία και προστατεύουν τα θύματα. Μόνο σε όσα όριζε η φεουδαρχία και να με αυτό τον τρόπο θα απαλλαγούμε γεννούν παιδιά, τα οποία στη συνέχεια κοινωνία από τις ευθύνες που φέρουμε για τις θα εργάζονταν στα χωράφια. Όσες δολοφονίες γυναικών που συχνά συζητούμε αποφάσιζαν να μην συμμετέχουν σε αυτή στοιχειώνουν τη συλλογική συνείδηση. τη διαδικασία και να ορίσουν οι ίδιες το σώμα τους, κατηγορούνταν για πρόστυχη •Ελένη Ευαγόρου συμπεριφορά και διώκονταν, ενώ όσες Μέλος Συντακτικής «Ν» είχαν γνώσεις μαιευτικής οδηγούνταν Μέλος Κ.Σ. ΕΔΟΝ άμεσα στην πυρά.
τα τα
ότι έχουν το λόγο με το για την κ α ι τ ο υ π ο υ ω
ς
π ω ς
νέοι επιστήμονες
Ιούλης 2021
9
H
συντροφική βία (ΣΒ) είναι η πιο κοινή μορφή βίας προς τις γυναίκες, και ασκείται από σύντροφο ή πρώην σύντροφο. Προκαλεί σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη συμπεριλαμβανομένης και της σωματικής επίθεσης, του σεξουαλικού εξαναγκασμού, της ψυχολογικής κακοποίησης και της άσκησης ελέγχου (WHO, 2017). Η ΣΒ αποτελεί πρόβλημα δημόσιας υγείας και καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων (World Health Organization, 2011). Ως σύντροφος θεωρείται το πρόσωπο με το οποίο κάποιος/α μπορεί να έχει μια στενή προσωπική σχέση που χαρακτηρίζεται από συναισθηματική σύνδεση, τακτική επαφή, συνεχή σωματική επαφή και / ή σεξουαλική συμπεριφορά) να φέρει την ταυτότητα του ζευγαριού, ή γ) να έχει ανεπίσημη σχέση και γνώση για τη ζωή του (Chisholm, Bullock and Ferguson, 2017).
Υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες σε βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της περιόδου μετά τον τοκετό. Μία πιθανή αιτία γι’ αυτό είναι το ότι η εγκυμοσύνη προκαλεί ανασφάλεια στη γυναίκα και ως εκ τούτου αυξάνει το κίνδυνο για καταχρηστικές σχέσεις (Gashaw et al, 2018). Βέβαια, τα σχετικά δεδομένα διαφοροποιούνται ανάλογα με τη χώρα και τo πολιτισμικό πλαίσιο (Velasco et al., 2014). Από την άλλη, η μετάβαση στην πατρότητα συνοδεύεται πολλές φορές από διαφορετικές συναισθηματικές αντιδράσεις (Chin, Hall and Daiches, 2011), με τους βίαιους άνδρες να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αυτή τη μετάβαση αποτελεσματικά, και να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνη και της γονεϊκότητα (Perel and Peled, 2008). Παράγοντες κινδύνου για την άσκηση βίας από το σύντροφο στη γυναικά είναι η νεαρή ηλικία, βιώματα βίας κατά την παιδική ηλικία, διαταραχές προσωπικότητας και παλαιότερο ιστορικό βίας (WHO, 2012). Συνολικά, οι οικονομικές δυσκολίες, η μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας κατά την εγκυμοσύνη και η μετάβαση στη γονεϊκότητα φαίνεται να επηρεάζουν την ισορροπία των ζευγαριών (Harandi, Taghinasab and Nayeri, 2017). Η ΣΒ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει συνδεθεί με αρνητικές επιπτώσεις στη γυναίκα, όπως καταθλιπτική διαταραχή/ επιλόχεια κατάθλιψη, αυτοκτονία και γυναικοκτονία (Shidhaye et al., 2011 Beydoun et al., 2012; Nhi et al., 2019), αλλά και στο έμβρυο, όπως πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης και ενδομήτριο θάνατο εμβρύου (Hill et al., 2016). Άλλοι ερευνητές αναφέρουν ότι η ΣΒ κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη μετέπειτα σύνδεση μητέρας και βρέφους (Hooker et al., 2016). Την ίδια στιγμή, η περίοδος της εγκυμοσύνης μπορεί να αποτελέσει ένα κρίσιμο σημείο παρέμβασης, καθότι πολλές γυναίκες χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες υγείας κατά τη διάρκεια της. Η προγεννητική φροντίδα μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για την ανίχνευση ΣΒ και την παροχή υπηρεσιών για την πρόληψη και τον μετριασμό των συνεπειών της στη γυναίκα, στο έμβρυο και μετέπειτα στο παιδί (Hill et al., 2016;(Van Parys et al., 2014). Οι συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την προάσπιση της θετικής εμπειρίας της εγκυμοσύνης και της περιγεννητικής φροντίδας, και συνολικά την προαγωγή θετικών βιωμάτων στις περιόδους αυτές προτείνουν να γίνεται κλινική αξιολόγηση για την ανίχνευση περιπτώσεων ΣΒ κατά τις τακτικές επισκέψεις των εγκύων στις υπηρεσίες υγείας (WΗΟ, 2016). Έμφαση πρέπει να δίνεται στην αξιολόγηση των συνθηκών κατά τις οποίες συμβαίνουν τέτοια περιστατικά, αλλά και στους παράγοντες που σχετίζονται με το φαινόμενο. Απώτερος στόχος είναι να προσφέρεται υποστηρικτική φροντίδα, αλλά και να ενεργοποιούνται οι κατάλληλες παραπομπές προς άλλους επαγγελματίες υγείας και υπηρεσίες, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο (WΗΟ, 2016). Οι μαίες, λόγω του ρόλου τους στη προγεννητική φροντίδα, τις περισσότερες φορές είναι οι πρώτοι επαγγελματίες υγείας που θα αντιληφθούν περιπτώσεις ΣΒ (Baird et al., 2015;Eustace et al., 2016). Οι έγκυες, από την άλλη, αναμένεται να νιώσουν ασφάλεια και οικειότητα ώστε να αποκαλύψουν πληροφορίες για τυχόν βιώματα ΣΒ, εάν προηγουμένως έχει αναπτυχθεί μεταξύ αυτών και της μαίας μία σχέση εμπιστοσύνης, που να χαρακτηρίζεται από σεβασμό προς τη γυναίκα και επαγγελματισμό από την πλευρά της μαίας (Baird, Salmon and White, 2013). Παρόλαυτα, οι επαγγελματίες υγείας αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην αξιολόγηση θεμάτων βίας και στον εντοπισμό γυναικών θυμάτων ΣΒ, λόγω
της ευαίσθητης φύσης του θέματος, την έλλειψη εκπαίδευσης και δεξιοτήτων αξιολόγησης στον τομέα αυτό, αλλά και δεξιοτήτων διαχείρισης τέτοιων περιπτώσεων μετά την αποκάλυψή τους (Feder et al., 2011; Sprague et al., 2018). Σύμφωνα με τους Henriksen et al., (2017) φαίνεται ότι αν και οι μαίες γνωρίζουν τις κατευθυντήριες γραμμές και καταβάλλουν προσπάθειες για την εφαρμογή τους, ωστόσο, απαιτείται λειτουργικότερη οργάνωση των προγεννητικών υπηρεσιών προκειμένου να υποστηριχθούν οι μαίες, ώστε να αξιολογούν και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά ζητήματα ΣΒ.
Tα στατιστικά εννοείς και τα ερευνητικά δεδομένα στην Κύπρο είναι μηδαμινά αναφορικά με τα περιστατικά ΣΒ κατά την εγκυμοσύνη. Ειδικότερα, με βάση τα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας Κύπρου, καταγράφηκαν το διάστημα 2014-2018, 4712 περιστατικά βίας στην οικογένεια, εκ των οποίων τα 2868 (60,87%) ήταν κατά ενηλίκων γυναικών, χωρίς όμως να έχει καταγραφεί σε ποιο ποσοστό τα περιστατικά αυτά συνέβησαν σε περίοδο εγκυμοσύνης της γυναίκας ή όχι (ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΥΠΡΟΥ, 2018). Βάσει των πιο πρόσφατων στοιχείων του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) από τις 1680 υποθέσεις βίας κατά των γυναικών που καταγράφηκαν, σε ποσοστό 2% οι γυναίκες εγκυμονούσαν (ΣΠΑΒΟ, 2017). Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η συχνότητα ΣΒ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν έχει μελετηθεί στην Κύπρο σε εθνική εμβέλεια, ούτε υπάρχουν καταγεγραμμένα σχετικά περιστατικά στις υπηρεσίες προγεννητικής φροντίδας. Επομένως, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί και να καταγραφεί σε μελλοντικές μελέτες η πραγματική έκταση του φαινομένου. Όπως και να καταγραφούν οι εμπειρίες και οι στάσεις των επαγγελματιών υγείας σχετικά με περιστατικά ΣΒ κατά την εγκυμοσύνη, αλλά και οι γνώσεις τους σχετικά με την αξιολόγηση και την αντιμετώπισή τους. Βέβαια, προκειμένου να γίνεται έγκυρη καταγραφή των εν λόγω περιστατικών είναι απαραίτητο οι επαγγελματίες υγείας, και ειδικά εκείνοι των υπηρεσιών προγεννητικής φροντίδας και οι μαίες να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι στην αξιολόγηση, καταγραφή και αντιμετώπισή περιπτώσεων ΣΒ Κατά την εγκυμοσύνη. Η πρόληψη των περιστατικών ΣΒ κατά την εγκυμοσύνη και η αντιμετώπιση τους απαιτείται να είναι μέρος των υπηρεσιών προγεννητικής φροντίδας, στελεχωμένες με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Αυτό προϋποθέτει την επιμόρφωση και τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των μαιών στο θέμα της ΣΒ κατά την εγκυμοσύνη και την εφαρμογή κλινικών δεξιοτήτων για έγκαιρο εντοπισμό των περιστατικών αυτών. •Εμμανουέλα Μανώλη Bsc, Msc, PhD (c) RN RM Μαία - Υποψήφια Διδάκτορας Ειδική Επιστήμονας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Ειδική Επιστήμονας Πανεπιστήμιο Frederick
ευρωπαϊκά θέματα
Η
Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μαζί με την Ενωμένη Ευρωπαϊκή Αριστερά στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, καταγγέλλουν την επίθεση του Προέδρου Ερντογάν στη δημοκρατική αντιπολίτευση στην Τουρκία, και παροτρύνουν την ΕΕ να μιλήσει ενάντια στην αυταρχική καταστολή στη χώρα καθώς συγκεντρώνονται οι ηγέτες στη σύνοδο κορυφής αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες. O Ερντογάν αποδεικνύεται ανίκανος να αντιμετωπίσει τις πολλές συσσωρευμένες κρίσεις στη χώρα, και εντεινει τις προσπάθειες του για να φίμωση την αντιπολίτευση. Αυτήν την εβδομάδα, το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποδέχτηκε ένα κατηγορητήριο για το κλείσιμο του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP), του τρίτου μεγαλύτερου πολιτικού κόμματος στην Τουρκία. Η απόφαση ενδέχεται να απαγορεύσει εκατοντάδες μέλη του HDP από το πολιτικό αξίωμα και να παγώσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς του κόμματος. Καθώς η τουρκική κυβέρνηση παραβιάζει τους θεμελιώδεις κανόνες της δημοκρατίας, με μια ολοένα και πιο επιθετική χρήση του δικαστικού σώματος για τη σιωπή του HDP, αυτή η υπόθεση σηματοδοτεί το αποκορύφωμα μιας καταστολής κατά του κόμματος, το οποίο έχει δει χιλιάδες μέλη και εκλεγμένους αντιπρόσωπους να δικάζονται κυρίως με τις κατηγορίες για τρομοκρατικές ενέργειες. Η απόφαση έρχεται μετά από τη θανατηφόρα ένοπλη επίθεση της περασμένης εβδομάδας στα γραφεία του HDP στην Σμύρνη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο του ακτιβιστή του κόμματος Deniz Poyraz. Πιέζοντας τους ηγέτες της ΕΕ να πάρουν μια ισχυρή στάση για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, οι ομάδες ζητούν επίσης την
Ιούλης 2021
11
άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση του Selahattin Demirtaş καθώς και όλους τους άλλους πολιτικούς κρατουμένους που εκτίουν ή αναμένουν ποινές φυλάκισης λόγω της συνεργασίας τους με τη δημοκρατική αντιπολίτευση στην Τουρκία. Πέντε χρόνια μετά, η αμφιλεγόμενη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τη μετανάστευση τροφοδότησε την ατιμωρησία του καθεστώτος, επιτρέποντας στον Ερντογάν να χρησιμοποιήσει τους πρόσφυγες ως ανταλλακτικό “νόμισμα” στις διαπραγματεύσεις για να προστατεύσει την κυβέρνησή του από την ευθύνη. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ πρέπει να τερματίσουν αμέσως αυτήν την επαίσχυντη συμφωνία, τηρώντας τις υποχρεώσεις της για τη διεθνή προστασία των προσφύγων και να καταδικάσουν την Τουρκία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.
12
Σ
Ιούλης 2021
ιστορία
Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία αλλά το αποκορύφωμα διάφορων ιστορικών γεγονότων και συνωμοσιών καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου 1960-1974. Οι αλλεπάλληλες δολοφονικές απόπειρες κατά της ζωής του Προέδρου Μακαρίου, δεν ήταν παρά το προοίμιο της εγκληματικής υπονομευτικής δραστηριότητας της ΕΟΚΑ Β΄. Το 1971, άρχισε η δράση της ΕΟΚΑ Β’ υπό την ηγεσία του Γρίβα. Ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών και άλλων δημόσιων κτηρίων, πολιτικές δολοφονίες και άλλες τρομοκρατικές ενέργειες, βομβιστικές επιθέσεις εναντίον γραφείων του ΑΚΕΛ και οικιών στελεχών του κόμματος. Εκρηκτική βόμβα ρίχτηκε και στην είσοδο του σπιτιού του τότε Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Εζεκία Παπαϊωάννου στη Λευκωσία με αποτέλεσμα να προκληθούν αρκετές ζημιές.
Ο Μακάριος πίστευε πως με το πραξικόπημα θα εισέβαλε η Τουρκία στην Κύπρο, όμως αυτό που δεν υπολόγιζε είναι πως η Χούντα δε θα σκεφτόταν ποτέ τα συμφέροντα της Κύπρου. Δεν πίστευε πως θα τολμούσαν να πραγματοποιήσουν πραξικόπημα για την ανατροπή του. Η Πολιτοφυλακή δεν ιδρύθηκε παρά τις πιέσεις του ΑΚΕΛ και άλλων δημοκρατικών δυνάμεων. Τις μόνες ομάδες που όπλισε ο Μακάριος ήταν μερικές του Λυσσαρίδη. Το ΑΚΕΛ ποτέ δεν πίστευε στα καπετανάτα, παρ’ όλο που ποτέ δεν του προσφέρθηκαν όπλα για παρόμοιες ομάδες με εκείνες του Λυσσαρίδη. Το ΑΚΕΛ ήταν πάντα πρόθυμο να διαθέσει όλες του τις δυνάμεις για τη σωτηρία της Κύπρου αλλά κατά οργανωμένο τρόπο μέσω του κράτους, μέσω μιας πολιτοφυλακής που θα βρισκόταν υπό τον πλήρη έλεγχο του Μακαρίου και της Κυβέρνησης του.
Το ΑΚΕΛ και ο Γ.Γ. του πολλές φορές προειδοποίησαν την κυβέρνηση και τον λαό πως ο στόχος Μόλις έγινε γνωστό το πραξικόπημα κάπου δυόμιση χιλιάδες Ακελιστές και αυτής της εγκληματικής δραστηριότητας ήταν η προετοιμασία του εδάφους για φασιστικό οπαδοί του κόμματος παρουσιάστηκαν στους κατά τόπους πραξικόπημα. Το ΑΚΕΛ είχε τονίσει αρκετές φορές στον Μακάριο ότι αστυνομικούς σταθμούς και ζητούσαν επίμονα όπλα με τα έπρεπε να πάρει πιο αυστηρά μέτρα. ώστε να συντρίψει την ανατρεπτική οποία να υπερασπιστούν τη δημοκρατία και την ανεξαρτησία εγκληματική δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β’. Για να το πράξει αυτό θα έπρεπε Το ΑΚΕΛ είχε της Κύπρου. Όμως μονάχα στη Λάρνακα, στη Λεμεσό και στην πρώτα να εξυγιανθούν οι δυνάμεις ασφαλείας της Δημοκρατίας απ’ όλα Πάφο δόθηκαν μερικά όπλα με τα οποία πρόβαλαν αντίσταση τονίσει αρκετές τα στοιχεία που δεν ήταν πιστά στη Δημοκρατία. Παράλληλα, το ΑΚΕΛ μαζί με τους νομιμόφρονες αστυνομικούς. Σ΄ όλες τις άλλες με πρόταση του τότε πρότεινε πως θα έπρεπε να ανατεθεί σε έμπιστους περιπτώσεις συνελήφθησαν και κλείστηκαν στις φυλακές. φορές στον στρατιωτικούς η επεξεργασία ενός επιτελικού σχεδίου για την πρόληψη Οργανωμένη αντίσταση δεν προκλήθηκε στο πραξικόπημα ή την συντριβή πιθανού πραξικοπήματος. Όλες οι δυνάμεις του ΑΚΕΛ Μακάριο ότι έπρεπε γιατί το επιτελικό σχέδιο για το οποίο μίλησε ο Μακάριος και τέθηκαν στη διάθεση του Μακάριου για να τις χρησιμοποιήσει εναντίον αν υπήρχε δε λειτούργησε. Αν όπλιζε έστω και τους χίλιους να πάρει πιο αυστηρά των ανατρεπτικών ενεργειών της ΕΟΚΑ Β΄ και του πραξικοπήματος που άνδρες του ΑΚΕΛ που υποτίθεται πως θα αποτελούσαν μέρος θεωρούσε βέβαιο ότι θα γινόταν. Οι προειδοποιήσεις του ΑΚΕΛ ήταν τόσο μέτρα. ώστε να συντρίψει του επιτελικού σχεδίου θα υπήρχε σοβαρή αντίσταση και συχνές που ο ακροδεξιός και φιλοχουντικός τύπος έφτασε στο σημείο ίσως τα πράγματα να έπαιρναν διαφορετική τροπή. Αντί την ανατρεπτική να ζητά την λήψη μέτρων εναντίον του ΑΚΕΛ και της ηγεσίας του γιατί αυτού, όμως, οι πραξικοπηματίες βρήκαν 700 αυτόματα όπως έγραφαν «καθυβρίζονταν» οι Ελλαδίτες Χουντικοί αξιωματικοί και η εγκληματική με γράσο στα υπόγεια της Αρχιεπισκοπής. Στο Προεδρικό ηγεσία του ΑΚΕΛ έβλεπε φαντάσματα. βρήκαν σε κάποιο συρτάρι και τον κατάλογο των ονομάτων δραστηριότητα της των χίλιων ανδρών του ΑΚΕΛ που έδωσε στον Μακάριο. Οι Στις 10 Ιουλίου, η ΕΔΟΝ με διακήρυξη της δηλώνει απερίφραστα πως ΕΟΚΑ Β’. πραξικοπηματίες δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι αυτά τα τα δημοκρατικά νιάτα της Κύπρου είναι στην υπηρεσία του κράτους για μέλη του ΑΚΕΛ ή και άλλα ακόμη δεν είχαν όπλα. Γι’ αυτό και την πάταξη της τρομοκρατίας. Στο κείμενο υπογραμμίζονται τα εξής: «Η επίμονα ζητούσαν από αυτούς να τους παραδώσουν όπλα. αποθράσυνση του εγκληματικού συνδικάτου της ΕΟΚΑ Β΄, με το όργιο Στις πλείστες περιπτώσεις τους έδειραν και τους βασάνιζαν. των ανατινάξεων και δολοφονιών, αποσκοπούσε σ’ ένα καταστρεπτικό εμφύλιο σπαραγμό, μεσ’ απ’ τον Σε άλλες, όπως η περίπτωση του Κώστα Μισιαούλη από το Τσέρι, οποίον ήλπιζαν να προωθήσουν τα ανατρεπτικά τους σχέδια. Η ΕΔΟΝ επαναλαμβάνει για ακόμα μια φορά τον σκότωσαν ενώ τον μετέφεραν για ανάκριση και κράτηση. Τα την πλήρη συμπαράσταση της στον Πρόεδρο Μακάριο και την κυβέρνηση του για τη σωτηρία της Κύπρου, περισσότερα θύματα στο προδοτικό πραξικόπημα ήταν του ΑΚΕΛ για ειρήνη, πρόοδο κι ευτυχία του λαού μας…» παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση Μακαρίου ούτε ένα όπλο δεν έδωσε στο ΑΚΕΛ. Τον Αύγουστο του 1973, ο Μακάριος θα επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον Εζεκία Παπαϊωάννου και θα τον ενημερώσει πως θα τελείτο σε εφαρμογή το επιτελικό σχέδιο που είχε ζητήσει το ΑΚΕΛ, για την αντιμετώπιση Οι Ακελιστές κατόρθωσαν να πάρουν μερικά από την αστυνομία την πιθανού πραξικοπήματος, ζητώντας χίλιους άντρες οι οποίοι είχαν ολοκληρώσει τη θητεία τους στην Εθνική ημέρα του πραξικοπήματος, αντιστάθηκαν αποφασιστικά μαζί με Φρουρά και γνώριζαν από τη χρήση όπλων. Ο κατάλογος αυτός των χιλίων ανδρών που ζήτησε ο Μακάριος τους ελάχιστους νομιμόφρονες αστυνομικούς. Στην Εθνοφρουρά δόθηκε άμεσα σε αυτόν και μάλιστα σε ομάδες των δεκαπέντε ατόμων ώστε να εξοπλιστούν και να εκπαιδευτούν σε απομακρυσμένες περιοχές, καταλλήλως. Από τον Αύγουστο 1973 μέχρι τον Ιούλιο 1974 όπου έγινε το πραξικόπημα, παρά τις πολλές υπήρξαν περιπτώσεις όπου εκκλήσεις από το ΑΚΕΛ προς το Μακάριο να καλέσει τους άντρες αυτούς για να τους γυμνάσει και να τους αριστεροί στρατιώτες οπλίσει, βάσει του επιτελικού σχεδίου που ετοιμάστηκε, όταν ξέσπασε το πραξικόπημα ούτε ένα πιστόλι δεν σκότωσαν τους Χουντικούς είχε δοθεί στους άντρες του ΑΚΕΛ. Οι ομάδες των δεκαπέντε ζητούσαν επίμονα να τους δοθεί κάποιο καθήκον αξιωματικούς τους. Στο να εκτελέσουν, όμως το μοναδικό καθήκον που δόθηκε σε μερικές ομάδες ήταν να γυρνούν στους δρόμους των Καϊμακλί Ακελιστές πόλεων τη νύχτα και να καταγγέλλουν κάθε ύποπτη κίνηση που έβλεπαν. Αυτό το καθήκον εκτελούσαν μερικές που κατόρθωσαν να ομάδες χωρίς έστω και ένα πιστόλι και χωρίς έστω μια ταυτότητα που να τους καλύπτει έναντι της αστυνομίας. εξασφαλίσουν μερικά Κι όμως, όπως ήταν φυσικό υπήρξαν περιπτώσεις ομάδων που συνελήφθησαν από την αστυνομία σαν ύποπτοι. όπλα αντιστάθηκαν μαζί με άλλους δημοκράτες. Δέκα μέρες πριν ξεσπάσει το πραξικόπημα έφθασε η πληροφορία στο ΑΚΕΛ ότι μέσα σε λίγες μέρες θα γινόταν. Ο Στη Λάρνακα Ακελιστές Εζεκίας Παπαϊωάννου θα δώσει αυτήν την πληροφορία στον Μακάριο, ο οποίος με δυσπιστία και πάλι ανέφερε στον και πάλι κατόρθωσαν να Εζεκία πως η πραγμάτωση πραξικοπήματος από την Χούντα και την ΕΟΚΑ Β’ θα οδηγούσε σε διεθνείς περιπλοκές. πάρουν όπλα από την
Το ΑΚΕΛ ήταν πάντα πρόθυμο να διαθέσει όλες του τις δυνάμεις για τη σωτηρία της Κύπρου αλλά κατά οργανωμένο τρόπο
ιστορία
η ΕΔΟΝ με διακήρυξη της δηλώνει απερίφραστα πως τα δημοκρατικά νιάτα της Κύπρου είναι στην υπηρεσία του κράτους για την πάταξη της τρομοκρατίας. αστυνομία, προβάλλοντας μαζί με άλλους αστυνομικούς αντίσταση. Στη Λεμεσό μερικοί Ακελιστές που κατόρθωσαν να πάρουν όπλα πρόβαλαν μέχρι την τελευταία στιγμή αντίσταση. Στην Πάφο όπου η κατάσταση για τις δημοκρατικές δυνάμεις ήταν καλύτερη, οι Ακελιστές που εξασφάλισαν οπλισμό αντιστάθηκαν στους πραξικοπηματίες. Μεταξύ αυτών και τα ηγετικά στελέχη της Επαρχιακής Επιτροπής του ΑΚΕΛ οι Στέφος Σάββα και Γιάννος Αναστάση. Στόχος των πραξικοπηματιών ήταν μέσω της επίθεσης η συντριβή του δημοκρατικού κινήματος και ειδικότερα του κόμματος της εργατικής τάξης του ΑΚΕΛ, λόγω της μεγάλης επιρροής που ασκούσε στα ευρύτερα στρώματα του Κυπριακού λαού. Την περίοδο εκείνη, γίνονταν και αποκαλύψεις για δήθεν άφθονο εξοπλισμό του ΑΚΕΛ. Ο αντικομμουνισμός έκανε το παν να αποπροσανατολίσει το λαό από τους πραγματικούς κινδύνους. Ανέφερε πως το ΑΚΕΛ εξοπλιζόταν για να καταλάβει την εξουσία και να καταργήσει τις ελευθερίες, την πατρίδα, την οικογένεια και τη θρησκεία. Γι’ αυτό το ΑΚΕΛ αποφάσισε την ίδρυση ένοπλων ομάδων στις πόλεις και στην ύπαιθρο για να αντιμετωπίσει τον εκφυλισμό του. Με λιβελλογραφήματα τους έγραφαν πως το ΑΚΕΛ έκανε ειδικές συγκεντρώσεις για να μοιράσει εξοπλισμό στα μέλη του. Σχετικά με τα πιο πάνω χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες στο πραξικόπημα συνελήφθησαν εκατοντάδες μέλη του κόμματος εκτός από τη στερεότυπη απαίτηση που υποβαλλόταν σε όλους ανεξαιρέτως για να παραδώσουν στο καθεστώς του Σαμψών τον άφθονο οπλισμό του ΑΚΕΛ, οι εγκληματίες αυτοί επικαλούμενοι τις πιο πάνω πληροφορίες βασάνιζαν πολλούς συντρόφους αναστατώνοντας κυριολεκτικά τα σπίτια τους για να ανακαλύψουν όπλα του κόμματος.
Ιούλης 2021
13
Η αλήθεια είναι πως κανείς, μη εξαιρουμένου και του ΑΚΕΛ, πίστευε ότι το πραξικόπημα θα γινόταν την ημέρα. Όλοι όσοι πίστευαν ότι αυτό θα γινόταν και το περίμεναν νύχτα. Γι’ αυτό και όταν ακόμη κινήθηκαν τα τανκς από την Αθαλάσσα με κατεύθυνση το Προεδρικό φαινόταν κάπως απίστευτο ότι θα έκαναν πραξικόπημα εκείνη ακριβώς την ώρα. Το ΑΚΕΛ, πριν το πραξικόπημα, δεν είχε δικές του παράνομες ένοπλες δυνάμεις αφού πίστευε πως η ύπαρξη τέτοιων ομάδων θα οδηγούσε στην όξυνση της κατάστασης της ήδη έκρυθμης κατάστασης στην Κύπρο, και παράλληλα οι πραξικοπηματίες θα επέσπευδαν το πραξικόπημα με το επιχείρημα πως οι κομμουνιστές οπλίζονταν για να καταλάβουν την εξουσία. Το ΑΚΕΛ, όμως, με το ξέσπασμα του πραξικοπήματος έπραξε το καθήκον του. Υποτίμηση και σοβαρά κενά παρουσίασε το κράτος και ο Κυβερνητικός Μηχανισμός. Αν οι προτάσεις του ΑΚΕΛ λαμβάνονταν υπόψη από την Κυβέρνηση και εφαρμόζονταν όλα εκείνα τα μέτρα που εισηγήθηκε κατά καιρούς το Κόμμα μας, το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου θα μπορούσε ίσως να είχε αποτραπεί ή ακόμα και να συντριβεί. Το πιο σημαντικό συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί είναι πως η πλειοψηφία του κυπριακού λαού εκείνα τα κρίσιμα χρόνια αντιστάθηκε με σθένος και με κάθε τρόπο για αποτροπή αυτών των σχεδίων και στάθηκαν δίπλα στον νόμιμα εκλεγμένο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Μακάριο Γ΄. Το ΑΚΕΛ, παρά τις πολλές δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει, στάθηκε και αυτό ως ραχοκοκαλιά της αντίστασης και της υπεράσπισης της Δημοκρατίας και του συντάγματος, ενώ μέλη και φίλοι του υπερασπίστηκαν την Κύπρο δίνοντας ακόμα και τη ζωή τους. Πηγες: • Κ. Ε. ΑΚΕΛ, Ιούλιος – Αύγουστος 1974. Χρονικό της σύγχρονης κυπριακής τραγωδίας, Λευκωσία 1974. • Παπαϊωάννου Εζεκίας, Ενθυμήσεις από τη ζωή μου, Λευκωσία 1988. •Χαράλαμπος Πανταζής Μέλος Συντακτικής “Ν” Μέλος Εκτελεστικού Συμβουλίου ΕΔΟΝ
14
Ιούλης 2021
ΕΔΟΝόπουλα & ποίηση ποίημα από αναγνώστη
H
1η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού. Ως Παγκύπριο Κίνημα ΕΔΟΝόπουλων, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού, πραγματοποιήσαμε παιδικό φεστιβάλ στην Λεμεσό και προγραμματίζουμε παιδικό φεστιβάλ στην Πάφο. Τα φεστιβάλ αυτά αποδεικνύουν περίτρανα ότι το παιδί βρίσκεται πολύ ψηλά στις προτεραιότητες μας ως οργάνωση. Παράλληλα δείχνει έμπρακτα τη σημασία που πρέπει να δίνεται στις ανάγκες και τα δικαιώματα των παιδιών. Η δραστηριότητά μας ως Παγκύπριο Κίνημα ΕΔΟΝόπουλων είναι πολύπλευρη και αναπτύσσει τη δράση των ίδιων των παιδιών, τα οποία λειτουργούν δημοκρατικά ως ισότιμα μέλη στις ομάδες τους μαθαίνοντας να συζητούν, να προβληματίζονται, να συμμετέχουν. Μέσα από το παιδικό φεστιβάλ, που πραγματοποιήσαμε στην Λεμεσό, οι μικροί μας φίλοι είχαν την ευκαιρία να εκφραστούν καλλιτεχνικά μέσα από τα εργαστήρια χαρακτικής, αγγειοπλαστικής και ζωγραφικές. Επιπλέον να παίξουν στο φουσκωτό και στο διαγωνισμό foot dart, αλλά και να κερδίσουν δώρα μέσα από την τυχερή γωνία και να αγοράσουν βιβλία από το βιβλιοπωλείο μας. Τέλος χορέψαμε, τραγουδήσαμε και διασκεδάσαμε με το θέατρο σκιών, μέσα από το καλλιτεχνικό μας πρόγραμμα. Στα πλαίσια των παιδικών φεστιβάλ η ΕΔΟΝ Πάφου, θα πραγματοποιήσει το Σάββατο 10 Ιουλίου, από τις 11 το πρωί μέχρι τις 13.00, το δικό της παιδικό φεστιβάλ, στη σχολή χορού “ Skeui Menelaou Dance School”. Τα παιδιά εκεί θα έχουν τη δυνατότητα να εκφραστούν μέσα από την κίνηση και το χορό. Παράλληλα θα υπάρχει γωνιά με θεατροπαιχνίδια και ζωγραφική. Η είσοδος θα είναι ελεύθεροι για όλους. Τα παιδιά αποτελούν το μέλλον μας. Για αυτό ως ΕΔΟΝ θεωρούμε χρέος μας είναι την προστασία τους και την προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Θα αγωνιζόμαστε μέχρι να φτιάξουμε ένα κόσμο όπου τα παιδιά θα ζουν ελεύθερα, χωρίς πολέμους, βία και ρατσισμό. Ένα κόσμο όπου όλα τα παιδιά θα έχουν ίσες ευκαιρίες πρόσβαση στην υγεία, στη διατροφή, στη βασική εκπαίδευση και τη μόρφωση. Γιατί μόνο αν γλυτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα. •Έλενα Αντωνίου
Επαρχιακή Υπεύθυνη ΕΔΟΝόπουλων Λεμεσού Μέλος Κεντρικού Συμβουλίου
Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που οι απατεώνες ντύθηκαν ευαισθησία, η σκλαβιά πρόληψη, το βόλεμα επανάσταση. Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που το αίμα βάφτηκε μαύρο χρυσό κι οι ιδεολογίες αλλάζουν χρώμα και σχήμα όταν αλλάζει η γωνία της ματιάς σου. Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που ναρκωμένοι αναιρέσαμε τα συνθήματα των παλαιών αγώνων, γιατί τα μάσησαν σαν ηλιόσπορο παρείσακτοι και πια κανείς δεν τα πιστεύει. Ήρθανε μέρες, σύντροφε, «Ειρήνη», «Δίκαιο», «Ελευθερία», «Παιδεία», «Αξιοπρέπεια», παίζουν στα δάκτυλα φιλοπόλεμοι, απαίδευτοι τύράννοι. Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που η ηρεμία προκαλεί εκρήξεις τρόμου. Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που φοβάμαι να σε πω «σύντροφο». Ήρθανε μέρες, σύντροφε, που δεν μπορώ πια να σε πω «σύντροφο». Και σιωπώ. •Γιώργος Καλογήρου Μουσικός
μαθητές
Ιούλης 2021
15
Η φετινή σχολική χρονιά, δεν κύλησε όπως την περιμέναμε. Μαθητές και καθηγητές ήρθαν αντιμέτωποι με πολλά προβλήματα λόγω της πανδημίας. Μάσκες, αποστάσεις, εξ αποστάσεως εκπαίδευση, επιπρόσθετο άγχος, ενίσχυση ανισοτήτων, ψυχοκοινωνικά προβλήματα και διάφορες άλλες πρωτόγνωρες συνθήκες, συν τα κενά και την ανετοιμότητα των αρμοδίων να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κατάσταση, η φοίτηση στα σχολεία έγινε εξαιρετικά δύσκολη και κουραστική. Κοντά σε όλα αυτά και τα διαχρονικά προβλήματα του εκπαιδευτικού συστήματος, τα οποία έκαναν τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα. Ένα κύριο θέμα που προβληματίζει τους μαθητές, είναι οι εξετάσεις τετραμήνων. Οι εξετάσεις αυτές, οι οποίες από την αρχή βρήκαν αντίθετη την πλειοψηφία των μαθητών, στον βαθμό που εφαρμόστηκαν, επιβεβαίωσαν τις ανησυχίες μας. Αύξηση άγχους και πίεσης, «κυνήγι» για κάλυψη της ύλης, «κυνήγι» βαθμών, εις βάρος της ουσίας και της γνώσης, εις βάρος του στόχου για ενίσχυση της κριτικής σκέψης, του ανθρώπινου και δημοκρατικού σχολείου και την καλλιέργεια πολιτών με χαρακτήρα, αξίες και ιδανικά. Επίσης, θα ήθελα να αναφέρω ότι οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου καλέστηκαν να πάρουν μια πολύ σημαντική απόφαση: Να επιλέξουν τον κλάδο που θα ακολουθήσουν στο Λύκειο. Μια δύσκολη απόφαση που έγινε ακόμα δυσκολότερη λόγω του κορονοϊού. Αυτό, είναι ένα ζήτημα που προβληματίζει πολλούς μαθητές, διότι δεν είναι σίγουροι για την επιλογή τους. Μια επιλογή που καθορίζει το μέλλον τους και κάποιες φορές οι λάθος επιλογές είναι μη αναστρέψιμες. Στο σημείο αυτό, να σημειώσω ότι ο θεσμός της συμβουλευτικής αγωγής πρέπει να ενισχυθεί και η στήριξη προς τους μαθητές να γίνει πιο ουσιαστική.
Ως μαθητές, στις μεγαλύτερες πλέον τάξεις, πρέπει να αναζητήσουμε ακόμα πιο ενεργό ρόλο και να διεκδικήσουμε πιο αποφασιστικά και αποτελεσματικά λύσεις στα προβλήματα, που στο κάτω-κάτω, αφορούν, κυρίως, εμάς. Μέσα από τη συμμετοχή μας στο Οργανωμένο Μαθητικό Κίνημα, την ΠΕΟΜ, αλλά και τις Συνδικαλιστικές Μαθητικές Οργανώσεις (ΠΣΕΜ, ΕΣΕΜ), η φωνή μας δυναμώνει και μπορούμε να πετύχουμε πολύ περισσότερα. •Αλέξανδρος Καυκαλιάς Τ.Ο. ΕΔΟΝ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗ
16
Η
Ιούλης 2021
Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών, είναι η παράταξη της Αριστεράς στο κυπριακό φοιτητικό κίνημα. Ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1974, στην Αθήνα, έπειτα από την επιτακτική ανάγκη για δημιουργία οργανωμένου φοιτητικού κινήματος που θα αντιστεκόταν στις αντιδημοκρατικές πολιτικές και θα μαχόταν για να επιφέρει προοδευτικές αλλαγές προς όφελος του φοιτητή. Επιπλέον, στόχος της παράταξης μας αποτελεί η ενότητα δράσης όλων των δυνάμεων του φοιτητικού κινήματος μέσα από τις πλειοψηφικές του αποφάσεις. Η ενότητα δράσης του οργανωμένου φοιτητικού κινήματος γίνεται πράξη μέσα από δύο σώματα ή επίπεδα. Το πρώτο είναι οι Φοιτητικές Ενώσεις στον κάθε χώρο σπουδών που χαρακτηρίζονται ως τα πρωτοβάθμια όργανα και δεύτερο η Παγκύπρια Ομοσπονδία Φοιτητικών Ενώσεων ως το δευτεροβάθμιο όργανο των φοιτητών όπου έχει ως μέλη της όλα τα πρωτοβάθμια σώματα του οργανωμένου φοιτητικού κινήματος.
φοιτητές
οι ΕΔΟΝίτες και οι ΕΔΟΝίτισσες δείχνουν την αποφασιστικότητα τους να παραμείνει η Προοδευτική Κ.Φ. στην πρωτοπορία των αγώνων για τα δικαιώματα των φοιτητών σε όλους τους χώρους σπουδών
Όντας, λοιπόν, δημοκρατική παράταξη, κάθε καλοκαίρι πραγματοποιείται η Συνδιάσκεψη του φοιτητικού τμήματος της ΕΔΟΝ. Η ανάγκη για την πραγματοποίηση της Συνδιάσκεψης είναι επιτακτική, αφού όχι μόνο αποτελεί το κλείσιμο της ακαδημαϊκής χρονιάς αλλά επίσης θέτει γερές βάσεις και δίνει το εναρκτήριο έναυσμα για την επόμενη χρονιά. Στη Συνδιάσκεψη συμμετέχουν φοιτητές και φοιτήτριες από όλους τους χώρους σπουδών όπου συλλογικά λαμβάνουν αποφάσεις τόσο για φοιτητικά προβλήματα όσο και για κοινωνικά προβλήματα που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την ζωή του φοιτητή. Σκοπός της Συνδιάσκεψης είναι να τονίσει την πολιτική σημασία της παρουσίας της νεολαίας και των φοιτητών στους αγώνες που δίνονται από το Λαϊκό Κίνημα και να καταδείξει ξανά τις δημοκρατικές διαδικασίες της οργάνωσης και τον συλλογικό τρόπο λήψης αποφάσεων.
Στα πλαίσια της Συνδιάσκεψης γίνεται και εκτενής παρουσίαση στον τρόπο λειτουργίας των Βοηθητικών Γραφείων της Οργάνωσης. Τα βοηθητικά γραφεία στοχεύουν στην αποκέντρωση, στην εξειδίκευση και στην επέκταση της δουλειάς μας. Η καλύτερη λειτουργία των γραφείων επιτυγχάνεται με το όσο το δυνατό μαζικότερη συμμετοχή όλο και περισσότερων φοιτητών. Η μαζική συμμετοχή στα Βοηθητικά Γραφεία συμβάλλει στη διάδοση των θέσεων και της δράσης μας. Τα εννέα Βοηθητικά Γραφεία της οργάνωσης είναι τα εξής: Συνδικαλιστικό Γραφείο, Οικονομικό Γραφείο, Πολιτιστικό Γραφείο, Μορφωτικό Γραφείο, Γραφείο Τύπου και Νέων Τεχνολογιών, Γραφείο Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Αθλητικό Γραφείο, Γραφείο Περιβάλλοντος και Γραφείο Επαναπροσέγγισης οπού το καθένα έχει τεράστια σημασία για την σωστή λειτουργία της οργάνωσης. Οι ΕΔΟΝίτες και οι ΕΔΟΝίτισσες μέσα από τις εργασίες της Συνδιάσκεψης, δείχνουν τη θέλησή τους να παλέψουν για να επανακτήσουν όσα ετσιθελικά αποκόπηκαν από τα κεκτημένα των φοιτητών τα τελευταία 8 χρόνια- διακυβέρνησης Αναστασιάδη και παράλληλα πως να ανακινήσουν και να προωθήσουν το κάθε συνδικαλιστικό ζήτημα που προκύπτει σε κάθε χώρο σπουδών. Ταυτόχρονα, μέσω της κάθε Συνδιάσκεψης, οι ΕΔΟΝίτες και οι ΕΔΟΝίτισσες δείχνουν την αποφασιστικότητα τους να παραμείνει η Προοδευτική Κ.Φ. στην πρωτοπορία των αγώνων για τα δικαιώματα των φοιτητών σε όλους τους χώρους σπουδών, δίνοντας παράλληλα την υπόσχεση πως η παράταξη της Αριστεράς θα παραμείνει πρώτη στις συνειδήσεις των φοιτητών. Αμετάθετος στόχος για τους
ΕΔΟΝίτες, παραμένει ο αγώνας για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, που θα επανενώνει τον τόπο και το λαό μας. Σε μια χρονιά όπου και πάλι η κυβέρνηση Αναστασιάδη – Συναγερμού συνέχισε την επίθεση προς το φοιτητικό κίνημα, η οργάνωση μαζικών τοπικών οργανώσεων αποτελεί επιτακτική ανάγκη στις μέρες μας.
Φέτος, η 28η Συνδιάσκεψη, θα πραγματοποιηθεί στα αναπαυτήρια της ΠΕΟ στα Περβόλια στις 31 Ιουλίου και 1 Αυγούστου. Σαφώς επηρεασμένοι από την κατάσταση της πανδημίας τα περισσότερα πανεπιστήμια λειτούργησαν διαδικτυακά με αποτέλεσμα η φοιτητική δράση μας να γινεί εξαιρετικά δύσκολη. Η επικοινωνία με τους συμφοιτητές μας για την οργάνωση στον αγώνα μας ήταν αρκετά δύσκολη. Παρόλα αυτά στην προσπάθεια μας να διατηρήσουμε επαφή με τους συμφοιτητές/τριες μας, αξιοποιήσαμε όλα τα μέσα που είχαμε στην διάθεση μας. Στην 28η Συνδιάσκεψη τέθηκε και ο στόχος να εντοπίσουμε ορισμένα λάθη και αδυναμίες που έγιναν κατά την διάρκεια αυτής της δύσκολης ακαδημαϊκής χρονιάς και συλλογικά να τα συζητήσουμε, να προτείνουμε και να τα διορθώσουμε. Ως πρωτοπόρα οργάνωση οφείλουμε κάθε χρόνο στη Συνδιάσκεψη να προτείνουμε νέες ιδέες όπου θα μας βοηθήσουν να προετοιμαστούμε κατάλληλα και να κτίσουμε γερά θεμέλια για τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά και τις νέες προκλήσεις που αναμένεται να εντοπίσουμε. Τέλος, σε κάθε Συνδιάσκεψη οι αντιπρόσωποι όλων των Τοπικών Οργανώσεων εκλέγουν το νέο Φοιτητικό Συμβούλιο που με τη σειρά του εκλέγει τη νέα γραμματεία και το νέο επαρχιακό γραμματέα του Φοιτητικού. Γι’ αυτό, λοιπόν, σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες καλούμαστε για ακόμα μια χρονιά να λειτουργήσουμε και να δράσουμε απέναντι στην πιο αντιφοιτητική νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, που μοναδική της έγνοια είναι η υπεράσπιση των συμφερόντων των λίγων εκλεκτών. •Αντρέας Λουκαΐδης, Μέλος Τ.Ε. ΕΔΟΝ Παν. Κύπρου
νέοι εργα ζόμενο ι
Α
πό τις 11 Μαΐου μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, συνεχίζεται η απεργία 5 χιλιάδων ωρομίσθιων εκπαιδευτικών των απογευματινών και βραδινών προγραμμάτων του Υπουργείου Παιδείας (μαζί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις ΟΕΚΔΥ, - ΣΕΚ και ΠΑΣΕΥ - ΠΕΟ και εκπαιδευτικές οργανώσεις ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ) οι οποίοι επιζητούν την κατάργηση του παράνομου καθεστώτος «αγοράς υπηρεσιών» της κυβέρνησης ΔΗΣΥ- Αναστασιάδη, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια τους εργαζόμενους στον εργασιακό μεσαίωνα. Η επ’ αόριστον απεργία ήρθε ως αποτέλεσμα της αδιαφορίας και απάθειας της Κυβέρνησης να απαντήσει σε επανειλημμένες επιστολές των οργανώσεων, αλλά και λόγω παράκαμψης δικαστικής απόφασης. Κύριο αίτημα των απεργών, είναι η επαναφορά του καθεστώτος μισθωτής εργασίας όπως αυτή ήταν καθορισμένη, προτού καταργηθεί μονομερώς από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη τον Μάρτιο του ’13. Αυτή η ενέργεια εξανάγκασε χιλιάδες εκπαιδευτικούς να εργάζονται με το καθεστώς αυτοεργοδοτούμενου, μέσω της αγοράς υπηρεσιών. Αυτό το τέχνασμα της Κυβέρνησης, πέραν της μείωσης που έχει επιφέρει στο 35% των μισθών, έχει αποστερήσει βασικά εργασιακά δικαιώματα, όπως το επίδομα ανεργίας και άδεια απουσίας, υποχρέωση στην πληρωμή διπλάσιων εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και το ΓΕΣΥ, την ώρα που ο μέσος μισθός των, φτάνει στα 200-300 ευρώ σύμφωνα με δηλώσεις και του Υπουργού κ.Προδρόμου. Παρά την ξεκάθαρη σχέση εργοδότη – εργοδοτουμένου ανάμεσα σε κυβέρνηση και εκπαιδευτικούς, το κράτος μετέτρεψε αυτή τη μερίδα εκπαιδευτικών σε αυτοεργοδοτούμενους ακυρώνοντας με αυτό τον τρόπο τα εργασιακά τους δικαιώματα Στο θράσος της κυβέρνησης ήρθε να προστεθεί κι η αλαζονεία, αφού η ίδια προχώρησε σε έφεση της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου στην υπόθεση 1368, το οποίο εξέθεσε ως παράνομες και καταχρηστικές τις αυτόβουλες ενέργειες της Κυβέρνησης. Χαρακτηριστικά το Διοικητικό Δικαστήριο ανέφερε πως η αγορά υπηρεσιών, η μετατροπή δηλαδή του καθεστώτος απασχόλησης, είναι: «εσφαλμένη, ως πεπλανημένη, το αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας Η αντιλαϊκή και και συνακόλουθα ως αναιτιολόγητη».
νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθεί τα τελευταία 8 χρόνια κάνει ξεκάθαρη την αντίληψη και το όραμα της για την κοινωνία της Κύπρου: την περιθωριοποίηση των πολλών, για την εξυπηρέτηση των λίγων.
Ιούλης 2021
17
απαιτήσεις της πλειοψηφίας της κοινωνίας και των αποφάσεων της Βουλής. Έχει καταντήσει μια αυταρχική συνήθεια πλέον, αφού το πράττει αυταρχικά κατά το δοκούν τα τελευταία χρόνια, με τελευταίο παράδειγμα τις 6 αποπομπές νόμων ψηφισμένων από την Βουλή, που ήταν προς όφελος των εργαζομένων. Μπορεί η κυβέρνηση να παρουσιάζει σαν «φύλλο συκής» στο πιο πάνω ζήτημα της αγοράς υπηρεσιών το υποτιθέμενο δημοσιονομικό νοικοκύρεμα, ωστόσο είναι ηλίου φαεινότερο πως στόχος της δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η συνέχεια μιας ευρύτερης προσπάθειας απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και μείωσης των μισθών όλων των εργαζομένων, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Η κυβέρνηση συνειδητά μετατρέπει το κράτος στο χειρότερο πρότυπο εργοδότη, για να δίνει το τέλειο παράδειγμα και άλλοθι στους οικονομικούς κύκλους που υπηρετεί, για να εντείνουν την εκμετάλλευση και φτωχοποίηση των εργαζομένων. Η αντιλαϊκή και νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθεί τα τελευταία 8 χρόνια κάνει ξεκάθαρη την αντίληψη και το όραμα της για την κοινωνία της Κύπρου: την περιθωριοποίηση των πολλών, για την εξυπηρέτηση των λίγων. Ως ΕΔΟΝ στηρίξαμε από την πρώτη στιγμή τον απεργιακό αγώνα και τα δίκαια αιτήματα των εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών για επαναφορά των αυτονόητων δικαιωμάτων τους. Ως νεολαία οφείλουμε να αντιπαλέψουμε οργανωμένα και με συνέπεια την προσπάθεια της Κυβέρνησης να ισοπεδώσει ε ρ γ α σ ι α κ ά δικαιώματα που έχουν κερδηθεί με αγώνες, βάζοντας φρένο στη νέα κανονικότητα φτωχοποίησης των νέων που προσπαθεί να μας σερβίρει η νεοφιλελεύθερη πολιτική της 8ετούς κυβέρνησης Αναστασιάδη.
Αυτό το τέχνασμα της Κυβέρνησης, πέραν της μείωσης που έχει επιφέρει στο 35% των μισθών, έχει αποστερήσει βασικά εργασιακά δικαιώματα
Ανήθικα λοιπόν η κυβέρνηση παραπέμπει την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο, αφού το ίδιο το Υπουργικό Συμβούλιο στις 28 Μαρτίου 2018, δεσμεύτηκε επίσημα πως θα συμμορφωθεί πλήρως με οποιαδήποτε απόφαση λάβει το Διοικητικό Δικαστήριο, κάτι που εκ του αποτελέσματος δεν έπραξε.
Οι ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί δεν αντίκρυσαν τυχαία και απρόοπτα την κατάφωρη αδικία των κυβερνόντων, σαν ένα ξεκομμένο σύνολο της κοινωνίας.
Όχι πως αποτελεί έκπληξη η συμπεριφορά της Κυβέρνησης ΔΗΣΥ-Αναστασιάδη να αποπέμπει νόμους που δεν είναι της αρεσκείας και φιλοσοφίας της, κι οποίοι έρχονται σε αντιδιαστολή με τις
•Χριστόδουλος Κόνσολος Μέλος Γραφείου Νέων Εργαζομένων Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Αντιθέτως, είναι ο κανόνας στην επιχείρηση της Δεξιάς να διαλύσει τις εργασιακές σχέσεις και να δημιουργήσει περιβάλλον εργασιακής επισφάλειας. Κι έτσι ακριβώς οφείλει να το αντιλαμβάνεται το σύνολο των εργαζομένων, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, για δημιουργία ασπίδας κι ενότητας σε ένα κοινό μέτωπο προάσπισης κοινών συμφερόντων.
18
Ιούλης 2021
Τ
ο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των εργαζομένων στην απεργία αποτελεί σημαντικό όπλο στα χέρια της εργατικής τάξης στην διεκδίκηση και διαφύλαξη των εργασιακών δικαιωμάτων και την οργανωμένη πάλη. Η κλιμάκωση του αγώνα των εργαζομένων για διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας και ζωής, μέσω των απεργιών, εξυπηρετεί επίσης στην ιδεολογικοπολιτική ζύμωση και ταξική συνειδητοποίηση της εργατικής τάξης, καθώς επίσης στην όξυνση της ταξικής πάλης. Στην Κύπρο, οι μεγαλύτερες κατακτήσεις των εργαζομένων φέρουν την σφραγίδα του ΑΚΕΛ και της ΠΕΟ, που καθοδηγούσε τον αγώνα για βελτίωση των συνθηκών εργασίας και ζωής των εργαζομένων. Την δεκαετία του ’40 διεξάγονται οι πιο σημαντικοί ταξικοί αγώνες και κερδήθηκαν οι πρώτες κατακτήσεις όπως το οκτάωρο που κερδήθηκε στην απεργία του 1941, η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) το 1944, και κλιμακώθηκαν με τις πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις που πήραν απεργιακό χαρακτήρα ως ένδειξη αλληλεγγύης στους απεργιακούς αγώνες που έδωσαν οι μεταλλωρύχοι. Το 1958, επίσης κερδίζονται οι Κοινωνικές Ασφαλίσεις και Συντάξεις. Σήμερα, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της Κυβέρνησης Αναστασιάδη - Δημοκρατικού Συναγερμού, με την στήριξη και άλλων πολιτικών κομμάτων, έχουν υψώσει ταξικούς φραγμούς σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής, θέτοντας στο στόχαστρο τους νέους, εργαζόμενους, άνεργους, φοιτητές και μαθητές και τα δικαιώματά τους. Τα εργασιακά δικαιώματα ξηλώνονται, θεσμοθετείται η φθηνή και ευέλικτη εργασία μερικής ή περιορισμένης απασχόλησης, επιχειρείται η ποινικοποίηση του δικαιώματος της απεργίας και της οργανωμένης πάλης, ενώ η παιδεία και η υγεία εμπορευματοποιούνται και γίνονται προνόμια των ολίγων.
πολιτική
Η προσπάθεια για ποινικοποίηση της απεργίας από την κυβέρνηση ΑναστασιάδηΔημοκρατικού Συναγερμού, δεν αποτελεί πρωτοφανές φαινόμενο συνδικαλίζεσθαι, για την εχθρική στάση του εναντίον του κλάδου και τα τιμωρητικά μέτρα εναντίον νοσηλευτών– μελών της Συντεχνίας του Νοσοκομείου Αθαλάσσας που συμμορφώθηκαν με αποφάσεις της συντεχνίας τους. Οι νοσηλευτές συμμετείχαν σε συνδικαλιστική κινητοποίηση της συντεχνίας για προώθηση της εργατικής διαφοράς που έχει προκύψει λόγω της επιμονής της εργοδοτικής πλευράς να παραβιάζει συστηματικά τους όρους εργασίας και το δικαίωμα για υγιείς και ασφαλείς συνθήκες εργασίας. Η προσπάθεια για ποινικοποίηση της απεργίας από την κυβέρνηση Αναστασιάδη-Δημοκρατικού Συναγερμού, δεν αποτελεί πρωτοφανές φαινόμενο. Το 2016 ο ΔΗΣΥ κατέθεσε πρόταση νόμου για ποινικοποίηση του δικαιώματος στην απεργία, ωστόσο αναγκάστηκε να την αποσύρει υπό το βάρος των έντονων αντιδράσεων από κόμματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Παράλληλα, με πρόσφατες ανακοινώσεις του το ΚΕΒΕ, επίσης εξέφρασε ξεκάθαρα την πρόθεση του για ποινικοποίηση του δικαιώματος της απεργίας μέσω προώθησης νομοθετικής ρύθμισης για τις ουσιώδεις υπηρεσίες, με την δικαιολογία ότι οι απεργίες εμποδίζουν την «ομαλή» λειτουργεία ζωτικών χώρων της χώρας.
Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες αρκετών απεργιακών Σε τέτοιες στιγμές, δύσκολης κινητοποιήσεων από εργαζόμενους Την ίδια ώρα το ΑΚΕΛ τόσο στον χώρο της Παιδείας όσο οικονομικής κρίσης, πρέπει οι και η ΠΕΟ εκδήλωσαν κα της Υγείας. Συγκεκριμένα, από εργαζόμενοι να οργανώνονται την στήριξή και τις 11 Μάϊου 2021 οι εκπαιδευτικοί αλληλεγγύη τους στους χώρους εργασίας τους, για και οι συντεχνίες τους, κατήλθαν στις απεργίες των να μπορούν να διεκδικούνται και να σε επ’ αόριστο απεργία για να νοσηλευτών και διαμαρτυρηθούν για το θέμα της διασφαλίζονται τα εργασιακά τους των εκπαιδευτικών, παράνομης και άδικης εφαρμογής καταδικάζοντας δικαιώματα ενάντια στην του καθεστώτος εργοδότησής τα επικοινωνιακά αυθαιρεσία της εργοδοσίας τους υπό τη μορφή της αγοράς τεχνάσματα για να υπηρεσιών το οποίο κρίθηκε χρησιμοποιηθεί η παράνομο από το Διοικητικό ευαισθησία της κοινής Δικαστήριο αλλά η κυβέρνηση δεν γνώμης και να εμφανιστεί η συνδικαλιστική δράση ως συμμορφώνεται με την απόφαση του δικαστηρίου και ακραία και ανεύθυνη. δεν προχωρά σε αλλαγή του καθεστώτος εργοδότησής τους. Η κυβέρνηση, μετατρέποντας πέντε χιλιάδες Σε τέτοιες στιγμές, δύσκολης οικονομικής κρίσης, εργαζόμενους από μισθωτούς σε «αυτοεργοδοτούμενους» πρέπει οι εργαζόμενοι να οργανώνονται στους χώρους με τη μέθοδο της αγοράς υπηρεσιών, τους στέρησε εργασίας τους, για να μπορούν να διεκδικούνται και να αυτόματα το 35% περίπου των εισοδημάτων τους, όπως διασφαλίζονται τα εργασιακά τους δικαιώματα ενάντια και κάθε εργασιακό δικαίωμα. Με αυτό τον τρόπο η στην αυθαιρεσία της εργοδοσίας, που συνεχίζει να κυβέρνηση δημιουργεί ένα απαράδεχτο και επικίνδυνο εκμεταλλεύεται την εργατική δύναμη για να αυξήσει τα προηγούμενο τόσο για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα όσο κέρδη της. Είναι καθήκον των εργαζομένων να παλέψουν και για τον ιδιωτικό τομέα. για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής, παράλληλα με την οργάνωση του αγώνα για να φέρουμε την κοινωνία Στο πλαίσιο της προσπάθειας από την κυβέρνηση αλλά και που ονειρευόμαστε. Την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση του κύκλου εργοδοτών που έχουν θέσει ως πρωταρχικό ανθρώπου από άνθρωπο, του σοσιαλισμού. στόχο την ποινικοποίηση της απεργίας, εντάσσεται και η απεργία των νοσηλευτών που προχώρησαν σε απεργία •Καλλής Αντούνας την Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021, με αφορμή τις αυθαίρετες Μέλος του Μορφωτικού Γραφείου Κ.Σ. ΕΔΟΝ και αντισυνδικαλιστικές ενέργειες του Υπουργού Υγείας Κωνσταντίνου Ιωάννου να παρέμβει στο δικαίωμα του
πολιτισμός
M
ια μορφή ταυτισμένη με την περηφάνια, την ανθρωπιά και την αγωνιστικότητα, υπήρξε ο Νίκος Ξυλούρης. Ένας καλλιτέχνης ο οποίος μας δίδαξε πολλά για το ρόλο του καλλιτέχνη αλλά και τη στάση του απέναντι στην ίδια την τέχνη και την κοινωνία. Ακόμα και μετά τον θάνατό του, εξακολουθεί να χαρίζει συγκίνηση με τις αξέχαστες ερμηνείες του, έχοντας ριζωθεί βαθιά στις καρδιές μας.
Ο λυράρης της Κρήτης Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος και ερμηνευτής γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 1936, στα Ανώγεια της Κρήτης. Στα οχτώ του χρόνια, κατά τη διάρκεια της κατοχής, οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό του και αναγκάστηκε να ξεριζωθεί από τον τόπο του. Από μικρό παιδί όμως, με μία λύρα στο χέρι, άρχισε να παίζει και να τραγουδάει. Το ταλέντο του ξεχώρισε από νωρίς στην Κρήτη, καθιστώντας τον ως τον πιο διάσημο λυράρη του νησιού, στα 15 του μόλις χρόνια. Ο Νίκος Ξυλούρης, χάρη στην αυθεντία του και τη ξεχωριστή ερμηνεία του, κατάφερε να γίνει πολύ αγαπητός στους συμπατριώτες του και ιδιαίτερα στη νεολαία. Στόχος του ήταν να κάνει την κρητική μουσική ευρύτερα γνωστή, ταυτόχρονα έμεινε γνωστός και ως συνθέτης. Εν τέλη κατάφερε, οχι μόνο να ριζωθεί βαθιά στις καρδιές των Κρητικών, μα και ολόκληρης της Ελλάδας και πέρα απ’αυτήν. Από τα πιο γνωστά τραγούδια του εκείνης της εποχής είναι τα «Ανυφαντού», «Καυγάδες με το γιασεμί», «Η τζαναμπέτισσα», «Μηνάς μου πως θα μ’ αρνηθείς», «Τον αντρειωμένο μην τον κλαις» κ.α.
Η μουσική της Κρήτης στην Αθήνα
«Ο σύντροφος του Πολυτεχνείου» Το 1973 ερμηνεύει το έργο του Μαρκόπουλου «Θητεία». Μέσα από τις ιστορικές αναφορές και τα τραγούδια του έργου αυτού, εκφράζεται το αντιδιδακτορικό κλίμα που οδήγησε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Μετά το τέλος του έργου, τα τραγούδια, οι δίσκοι, ακόμα και οι τηλεοπτικές δηλώσεις του Νίκου Ξυλούρη είχαν απαγορευτεί από την Χούντα. Η φωνή του όμως είχε ήδη μετατραπεί σε σύμβολο της αντίστασης. Ο Νίκος Ξυλούρης ως άνθρωπος που γαλουχήθηκε με τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανθρωπιάς, δήλωνε πάντα παρών στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες του λαού. Δίπλα στους εξεγερμένους φοιτητές και στον αγανακτισμένο λαό, δεν δίστασε να τραγουδά περήφανα πίσω από τα κάγκελα μαζί με τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου: «Πότε θα κάνει ξεστεριά...» και «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί..» και διάφορα άλλα αντιδακτατορικά τραγούδια. H φωνή του, στην καρδιά της δικτατορίας, γίνεται σημαία αντίστασης κατά της Χούντας των Αθηνών.
Αυτά τα κόκκινα σημάδια.. Η έντονη καλλιτεχνική και πολιτικο-κοινωνική δραστηριότητα χαρακτηρίζει τον Νίκο Ξυλούρη και κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο. Συνεργάζεται με τον Σταύρο Ξαρχάκο στο «Διόνυσε, καλοκαίρι μας» και ερμηνεύει το σπουδαίο έργο «Καπνισμένο Τσουκάλι» του Χρήστου Λεοντή, σε ποίηση του Γιάννη Ρίτσου.
ως άνθρωπος που γαλουχήθηκε με τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανθρωπιάς, δήλωνε πάντα παρών στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες του λαού
Ο «Αρχάγγελος της Κρήτης», γνώρισε μεγάλη ανοδική πορεία πηγαίνοντας στην Αθήνα το 1969, όπου και άρχισε να γίνεται γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Γνώρισε και συνεργάστηκε με μεγάλα ονόματα της εποχής, που τον καθιέρωσαν στο ευρύ κοινό ως ένα σπουδαίο καλλιτέχνη, αλλά σινάμα και άνθρωπο. Συνεργασίες όπως αυτή με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, που ερμηνεύει τον πρώτο κύκλο τραγουδιών του, το «Χρονικό», που μάλιστα αποτέλεσε καθοριστική στιγμή της καριέρας του και έμμελε να τον στιγματίσει για πάντα. Ακολουθεί η ερμηνεία των «Ριζίτικων» που γνώρισαν στο κοινό όλης της Ελλάδας τα δυναμικά παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης. Για την ερμηνεία του στα «Ριζίτικα» θα τιμηθεί το 1976 από την Ακαδημία «Σαρλ Κρος», ως η αξιολογότερη ερμηνεία στον τομέα της Διεθνούς Λαϊκής Μουσικής. Στη συνέχεια, η «Ιθαγένεια» και πάλι του Μαρκόπουλου, που καθιερώνει τον Ξυλούρη σαν έναν από τους καλύτερους τραγουδιστές της εποχής.
«Κάποια ξημερώματα σε μακρύ τραπέζι θά ‘ρθουν να καθίσουνε μάνες και παιδιά. Μέρα αναστάσιμη κι ο λαός θα παίζει τα πολλά τραγούδια του για τη λευτερι» Από τον πρώτο κύκλο τραγουδιών του Γ. Μαρκόπουλου, το «Χρονικό», που ερμήνευσε ο Νίκος Ξυλούρης με την Μαρία Δημητριάδη,αποτέλεσε ίσως την πιο ξεχωριστή στιγμή στην πορεία του. Ο Ξυλούρης, εκτός από τα παραδοσιακά τραγούδια της πατρίδας του, τραγούδησε και κορυφαία έργα Ελλήνων δημιουργών, όπως Μαρκόπουλο, Ξαρχάκο, Χάλαρη, Λεοντή, Κόκκοτο, Ανδριόπουλο, Ανδρεόπουλο, Γκάτσο, Γεωργουσόπουλο, Σεφέρη, Σολωμό, Κινδύνη, Ρίτσο και άλλους, αποδεικνύοντας ότι δεν ήταν μόνο ένας «κρητικός λυράρης», αλλά ένας απο τους πιο σπουδαίους ερμηνευτές της εποχής του.
«Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους, μπορεί να ‘ναι κι από αίμα. Όλο το κόκκινο στις μέρες μας είναι αίμα»… Στα τέλη της πορείας του, ο Ξυλούρης καταλήγει όπως ακριβώς είχε ξεκινήσει. Το 1977 συνεργάζεται ξανά με τον Γ. Μαρκόπουλο ερμηνεύοντας το έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», βασισμένο στο ποιητικό αριστούργημα του Διονύσιου Σολωμού.
«Με χίλιες βρύσες χύνεται με χίλιες γλώσσες κραίνει: Όποιος πεθάνει σήμερα, χίλιες φορές πεθαίνει»… Τον Ιούνη του 1978 κυκλοφορεί το έργο τα «Αντιπολεμικά». Έργο το οποίο κατάφερε να ανανεώσει και να θεμελιώσει ξανά το λυρισμό.
«Τα κανόνια πολεμάνε και οι άνθρωποι πεθαίνουν, τα κανόνια τραγουδάνε μα οι έμποροι σωπαίνουν»…
Ο «Αρχάγγελος της Κρήτης» Ο Νίκος Ξυλούρης πέθανε στις 08 Φεβρουαρίου 1980, μετά από μάχη με τον καρκίνο. Δεν ήταν ένας απλός ερμηνευτής. Χάριζε μέσα από τη φωνή του εμψύχωση και στεκόταν με περηφάνια στο πλευρό των αγωνιστών. Ήταν συνειδητά παρών στα μεγάλα αγωνιστικά καλέσματα της εποχής του, συμμετέχοντας στο 3ο Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή και παίρνοντας μέρος σε αρκετές εκδηλώσεις αντιστασιακών και άλλων προοδευτικών φορέων. Μετά τον θάνατο του, έπειτα από χρονική καθυστέρηση, κυκλοφόρησε το τραγούδι «Η μπαλάντα του Κυρ Μέντιου» του Κώστα Βάρναλη, που ξεχωρίζει ακόμα και σήμερα για το προφητικό του μήνυμα αλλά και για τη διαχρονικότητα του. Ένα τραγούδι που μας συντροφεύει σήμερα σε κάθε μας διαδήλωση, απεργία, πορεία. Στους δρόμους, όπου ο λαός υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του. Συντροφιά με τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη. •Μαρία Κωνσταντίνου Μέλος Πολιτιστικού Γραφείου Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Ιούλης 2021
19
20
Ιούλης 2021
η «Ν» προτείνει
Στο σανίδι «Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος» Το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, παρουσιάζει «κλασικά» κείμενα των «μεγάλων». Έργα που αξίζει να τα δεις το ελάχιστο μια φορά στη ζωή σου. Οι θεατρόφιλοι έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πέντε θεατρικά σχήματα από Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία και Κύπρο. Τα φώτα της σκηνής είναι έτοιμα να ζωντανέψουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή, τους Ιππείς του Αριστοφάνη, τη Μήδεια του Ευριπίδη και τον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου. Πότε: 2 μέχρι 30 Ιουλίου Που: Αρχαίο Θέατρο Κουρείου, Αμφιθέατρο «Το Σκαλί», Λευκωσία Πληροφορίες: 7000 2414
Στη βιβλιοθήκη
«Μια κωμωδία» Στις όχθες της Αχερουσίας λίμνης ο οικοδεσπότης θεός του Κάτω Κόσμου υποδέχεται τους επισκέπτες του. Ο Πλούτων έχει δημιουργήσει μια υπαρξιακή πατρίδα, απενοχοποιώντας το θάνατο -δίνοντάς του ζωή. Ο Άδης ηλιόλουστος, χαρούμενος και συνάμα κωμικοτραγικός φτιάχνει ένα νέο παράδεισο ανταγωνιστικό προς τον επίγειο, που ο Δίας διοικεί. Εξελίξεις και αλλαγές θα φέρει σ’ αυτόν τον «τόσο γαλήνιο τόπο» η εισαγωγή διαφθοράς. Μέσω της ευθύνης της ζωής του καθενός και κατ’ επέκταση της ανθρώπινης αυτονομίας, αμφισβητούνται οι ανώτερες δυνάμεις. Ο Πλούτων καλείται να πάρει αποφάσεις που θα κρίνουν το μέλλον του Κάτω, αλλά και του Πάνω Κόσμου. Πότε: 6 Ιουλίου Που: Αμφιθέατρο Λακατάμιας, Λευκωσία Πληροφορίες: 99 523818
«4ο φεστιβάλ αρχαιολογικού, εθνογραφικού και ιστορικού ντοκιμαντέρ» Αισθήσεις και αρώματα από «ανθρώπινες διαδρομές μέσα στον χρόνο και τον χώρο» προσφέρουν φέτος οι Υπαίθριες Κινηματογραφικές Προβολές Ντοκιμαντέρ. Μια γκάμα επίλεκτων ντοκιμαντέρ παρμένα από διάφορα σημεία του χάρτη -Κύπρο, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ουκρανία, Γερμανία, Τουρκία, Λίβανο, Φιλανδία, Ολλανδία και Πολωνία- επιδιώκουν να σε ταξιδέψουν λίγο πιο πέρα από εδώ που είσαι. Παράλληλα θα φιλοξενηθούν δύο φωτογραφικές εκθέσεις, δύο παιδικά εργαστήρια και τρεις διαλέξεις για επαγγελματίες και φίλους του κινηματογράφου. Πότε: 7 μέχρι 11 Ιουλίου Που: Αμφιθέατρο Πολιτιστικού Ιδρύματος Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία Πληροφορίες: www.aei-filmfestival.org
Οι γυναίκες από την αστική Γαλλική Επανάσταση στην Παρισινή Κοµµούνα Στις 11 Απρίλη 1871, στο φύλλο της Journal Οfficiel, επίσημης εφημερίδας της Κομμούνας, δημοσιεύεται ένα επαναστατικό κείμενο γραμμένο από γυναίκες: «Γυναίκες-πολίτες, η αποφασιστική ώρα έφτασε. Πρέπει να ευχηθούμε να τελειώσει ο παλιός κόσμος! Θέλουμε να είμαστε ελεύθερες.» Με αυτά τα λόγια οι επαναστάτριες της Παρισινής Κομμούνας, έτοιμες να δώσουν και τη ζωή τους για το «βασίλειο της εργασίας και της ισότητας», κάλεσαν τις γυναίκες να οργανώσουν επιτροπές για την άμυνα της πόλης σε κάθε συνοικία του Παρισιού.
Ρωσική Επανάσταση Η Ρωσική Επανάσταση, αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός, δεν ήταν «δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» ούτε κάτι το ενιαίο. Ήταν μια μακρόχρονη διαδικασία, μια γιγάντια τεκτονική κίνηση, που πέρασε διά πυρός και σιδήρου, με τις εξάρσεις και τις υποχωρήσεις της, την πολυμορφία, τις αντιφάσεις, τις μικρές και μεγάλες στιγμές της. Η Ρωσική Επανάσταση δεν τελείωσε, όσο τουλάχιστον διατηρεί την ικανότητα να συνομιλεί με το ιστορικό μας παρόν· όσο είναι ακόμη αντικείμενο αποκρυπτογράφησης και ερμηνείας, δηλαδή, όσο εξακολουθεί να αποδεσμεύει σημασίες και δυνατότητες μη ενεργοποιημένες έως τώρα, σημασίες και δυνατότητες που λειτουργούν αναδρομικά σαν οδόσημα στους σημερινούς μας προσανατολισμούς.
Μίλτος Πασχαλίδης
Εκδηλώσεις Επαρχιακών Οργανώσεων ΕΔΟΝ και Προοδευτικής Κ.Φ.
Ο Μίλτος που λατρέψαμε κατηφορίζει στην Κύπρο για το καθιερωμένο πια ραντεβού. Ανυπομονούμε γι’ αυτή την απολαυστική βραδιά γεμάτη συναίσθημα, αγαπημένα τραγούδια, εμπνεύσεις της στιγμής με τον χαρακτηριστικό δυναμισμό και αυθορμητισμό που τον εκφράζει. Πότε: 5 μέχρι 6 Ιουλίου Που: Δημοτικό Κηποθέατρο – Μάριος Τόκας, Λεμεσός | Κοινοτικό Θέατρο Λυμπιών, Λευκωσία
«16ο Φεστιβάλ με Moυσικές του Κόσμου» Τις μουσικές του κόσμου συντροφεύουν για 2η συνεχομένη χρονιά Κύπριοι μουσικοί. Με πολύχρωμους ρυθμούς καλλιτεχνικής παραγωγής και δημιουργίας, συνδέθηκε ένα πρόγραμμα έτοιμο να μας συνεπάρει αυτό τον μήνα. Πότε: 6 μέχρι 29 Ιουλίου Που: Πάρκινγκ (πίσω από Θέατρο Ριάλτο) Πληροφορίες: 77 77 77 45
Αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο, «Το πιο όμορφο απ’ όλα..» Ένα κάλεσμα στις αναμνήσεις και στα όνειρα μας, μεστό από οικεία πρόσωπα, γνώριμες φιγούρες και ταξίδια σε μακρινές θάλασσες. Ο Γιάννης Κότσιρας, ο Χρήστος Θηβαίος και Βίκυ Καρατζόγλου σε μια συναυλία με τα πιο αγαπημένα τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου. Πότε: 29 και 30 Ιουλίου, 31 Ιουλίου, 2 Αυγούστου Που: Αμφιθέατρο «Το Σκαλί» Λευκωσία, Παττίχειο Αμφιθέατρο Λάρνακας, Κηποθέατρο Λεμεσού Πληροφορίες: 22 766459
ΕΔΟΝ Λάρνακας •Διαδικτυακή Τόμπολα ΕΔΟΝ Λάρνακας Πότε: 9/7 ώρα 19:30 Πληροφορίες: 97902181 •Περιφερειακό Φεστιβάλ ΕΔΟΝ Πότε: 23/7 ώρα 19:30 Πού: Περβόλια (κοινοτικός χώρος στάθμευσης Περβολιών) Πληροφορίες: 97902181 Πότε: 1/8 ώρα 18:00 Πού: Ορμήδεια (κοινοτικό πάρκο) Πληροφορίες: 97902181
ΕΔΟΝ Λεμεσού •Μεγάλη Τόμπολα Πότε: Τρίτη 6 Ιουλίου ώρα 19:30 Πού: Πολιτιστικό Όμιλο το Στέκι Πληροφορίες: 99296769 •45ο Φεστιβάλ Κωστάκη Ευαγόρου Αιμοδοσία Πότε: 9 Ιουλίου ώρα 18:30. •Μέρα Παιδιού Πότε: 10 Ιουλίου ωρα 18:00. •Μνημόσυνο στην Εκκλησία Τίμιου Προδρόμου στο Λουβαρά Πότε: 11 Ιουλίου ώρα 8:00 -Κατάθεση Στεφάνων στον τάφο του ήρωα ώρα 10:15 •Συναυλία με αφιέρωμα στον Νίκο Ξυλούρη.
Πότε:18 Ιουλίου ώρα 20:00 Πληροφορίες: 99681191 Χώρος Δραστηριοτήτων: Πρώην Δημοτικό Σχολείο Λουβαρά.
ΕΔΟΝ ΛευκωσίαςΚερύνειας •Latin Night Πότε: 9 Ιουλίου 19:30 Πού: Πλατεία Φανερωμένης •Περιφερειακό Φεστιβάλ Πότε: 22 Ιουλίου 18:30 Πού: Κοινοτικό πάρκο Λυμπιών
κοινωνιολογία
Ιούλης 2021
21
«Όπως ο Δαρβίνος ανακάλυψε το νόμο της εξέλιξης της οργανικής φύσης, έτσι ο Μαρξ ανακάλυψε το νόμο της εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας»1 – Φ. Ένγκελς (στον επικήδειο του Κ. Μαρξ) Το έργο του Κάρολου Δαρβίνου και η εξελικτική θεωρία δεν ήταν προϊόν στιγμιαίας ανακάλυψης. Αντιθέτως, αποτελεί αποτέλεσμα συσσώρευσης και επεξεργασίας γνώσης και ασταμάτητης επιδίωξης της ανατροπής του παλιού με το νέο. Αν πρέπει φυσικά να αναζητήσουμε το πρώτο ερέθισμα στην όλη πορεία του Δαρβίνου, ήταν αναμφίβολα η συμμετοχή του στην ερευνητική αποστολή του πλοίου Beagle το 1831. Όσα αποκόμισε στο πενταετές ερευνητικό ταξίδι, επέτρεψαν στον Δαρβίνο να έρθει σε επαφή με πρωτόγνωρα δεδομένα και να μαζέψει στοιχεία τα οποία μετέπειτα θα χρησιμοποιούσε ως βάση για την επαναστατική του θεωρία. Άνοιξε το δρόμο για μια νέα μελέτη της ιστορίας μακριά από θεολογικές ερμηνείες που έθεταν τον άνθρωπο μέχρι τότε στο περιθώριο της ιστορίας, παθητικό υποκείμενο δοσμένο τυχαία σε μια υπερφυσική πορεία του κόσμου. Πλέον, ο άνθρωπος αποτελούσε προϊόν και ταυτόχρονα πρωταγωνιστή της ιστορίας. Η θεωρία της εξέλιξης, καταδείκνυε τη προέλευση των ειδών μέσω κοινών προγόνων και έριχνε άπλετο φως στη ξεχωριστή εξελικτική τους πορεία μέσω της φυσικής επιλογής. Έτσι, κάθε είδος ακολουθούσε βιολογικά τον δικό του δρόμο με βάση τα χαρακτηριστικά εκείνα που ευνοούσαν την προσαρμογή του στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον2. Όπως όλα τα ζωντανά είδη στον πλανήτη, έτσι και ο άνθρωπος χρησιμοποίησε τη φυσική επιλογή σαν εργαλείο εξέλιξης και προσαρμογής. Μπορούμε να δούμε αυτή την εξέλιξη στο βάθος χιλιετιών, αφού ο άνθρωπος σταδιακά ξεκίνησε να επενεργεί στις φυσικές συνθήκες γύρω του και αλλάζοντας τις, να επωφελείται και να αναπτύσσεται ο ίδιος. Βάζοντας σε κίνηση τις φυσικές του δυνάμεις σε χέρια, πόδια αλλά και μυαλό, ο άνθρωπος άρχισε πλέον να εξυπηρετεί τις ανάγκες του και να εκτελεί σκόπιμες δραστηριότητες, αντί ακούσιες πράξεις που προορίζονταν αποκλειστικά για την κάλυψη των βασικών αναγκών.
Δαρβινισμός και Μαρξισμός: Βίοι παράλληλοι «Στο έργο του “Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου”, ο Ένγκελς χρησιμοποίησε τις επιστημονικές ανακαλύψεις του Μαρξ και του Δαρβίνου για ν’ αποδείξει ότι η γένεση του ανθρώπου και η γένεση της κοινωνίας είναι πράγματα αξεχώριστα, διαλεκτικά αλληλεπιδρούσες, πλευρές ενός και του αυτού προτσές»3 – Ι. Αντρέγιεφ
Από τους δύο κλασικής θεωρητικούς, ο Ένγκελς ήταν αυτός που ασχολήθηκε σε περισσότερο βάθος με την εξέλιξη του είδους μας και τη «μεταπήδηση» του από τον μακρινό μας πρόγονο, τον ανθρωπόμορφο πίθηκο, στη σύγχρονη αντίληψη που έχουμε γι’ αυτό. Όπως εξηγεί, μια σειρά αναγκών οδήγησαν τους προγόνους μας στο να διαμορφώσουν σταδιακά τη ζωή και το σώμα τους ανάλογα με τις επιταγές της εποχής. Το καθοριστικότερο σημείο σε αυτή την μακραίωνη πορεία, ήταν Συνεπακόλουθα, με δεδομένο το αντικείμενο του δαρβινισμού, αποτέλεσε μία από τις βασικές θεωρίες η απελευθέρωση των χεριών του ανθρώπου που μπορούσαν πλέον να χρησιμοποιηθούν πάνω στις οποίες τεκμηριώθηκε επιστημονικά ο διαλεκτικός υλισμός και ο μαρξισμός στην ολότητα για νέες ανάγκες όπως αυτή της εργασίας. Η εργασία με τη σειρά της, άνοιξε νέους του. Όπως κατά τον Δαρβίνο, έτσι και κατά τον Μαρξ ο άνθρωπος δεν τοποθετείται στο ιστορικό δρόμους που απαιτούσαν εξυπηρέτηση των καινούργιων αναγκών. Όντας από τη φύση περιθώριο των γεγονότων αλλά συνυπάρχει διαλεκτικά με τη φυσική ζωή και το περιβάλλον του. της κοινωνική δραστηριότητα, η ανάπτυξη της εργασίας έχριζε συνεργασίας και σύσφιξης δεσμών μεταξύ των ανθρώπων. Έτσι, οι πρόγονοι μας, οδηγούμενοι από την ανάγκη, Οι δύο μεγάλοι θεωρητικοί μπορεί ουδέποτε να γνωρίστηκαν προσωπικά ή να μην ταυτίζονταν άρχισαν να διαμορφώνουν στο μυαλό τους πρακτικές που θα ευνοούσαν την αλληλοβοήθεια, απόλυτα ιδεολογικά -άλλωστε ο Δαρβίνος δήλωνε ότι κατέχει ελάχιστες γνώσεις περί πολιτικής άρχισαν να αναπτύσσουν τη συνείδηση τους και φυσικά, άρχισαν να επικοινωνούν μεταξύ οικονομίας4-, ωστόσο, έτρεφαν αμοιβαία εκτίμηση, αναγνωρίζοντας ο ένας το βαρυσήμαντο έργο τους διαμορφώνοντας τις πρώτες μορφές λεκτικής επικοινωνίας. Η όλη αυτή εξελικτική του άλλου. Μάλιστα, ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία της «Καταγωγής των Ειδών» του Δαρβίνου, διαδικασία, οδήγησε εν τέλει στην ανάπτυξη και τη βελτιστοποίηση όλων των αισθήσεων του ο Μαρξ απέστειλε γράμμα στον Ένγκελς, για να του εκφράσει τον αρχικό του θαυμασμό για ανθρώπου, ακόμη και της ίδιας της συνείδησης. Η εργασία λοιπόν, ήταν το βασικό γρανάζι το έργο του Άγγλου συγγραφέα: στην ουσιαστική μετατροπή του ανθρώπου σε ενσυνείδητο και ενεργό ον. Ήταν ο πρωταρχικός όρος στη διαμόρφωση του και σε αυτό που ονόμασε ο Ένγκελς «εξανθρώπιση του πιθήκου»7.
«Παρότι το αναπτύσσει με το χοντροκομμένο εγγλέζικο τρόπο, αυτό το βιβλίο εμπεριέχει τη βάση της φυσικής ιστορίας από τη δική μας σκοπιά»5. Εντρυφώντας περαιτέρω στη δαρβινική θεωρία την οποία αποδέκτηκαν ως επιστημονική βάση του έργου τους, οι Μαρξ και Ένγκελς αναζητούσαν την ειδοποιό διαφορά που ξεχώρισε τον άνθρωπο από τα υπόλοιπα μέλη του ζωικού βασιλείου και του έδωσε τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στο φυσικό του περιβάλλον, να προσαρμόζεται και να διαμορφώνει τη πορεία του αναλόγως των ιστορικών συνθηκών. Η απάντηση σε αυτό το κεφαλαιώδες, για το έργο τους, ήταν η εργασία.
Μπρος κινείται η ιστορία «O Δαρβίνος έβαλε τέρμα στην αντίληψη ότι τα είδη των φυτών και των ζώων είναι τελείως ασύνδετα μεταξύ τους, τυχαία «δημιουργήματα από το θεό», αμετάβλητα, και τοποθέτησε για πρώτη φορά τη βιολογία σε ολότελα επιστημονικό έδαφος διαπιστώνοντας τη μεταβλητότητα των ειδών και τη διαδοχικότητα μεταξύ τους»8 - Β. Λένιν
Η ανάγνωση της ιστορίας από την ορθολογική και ανθρωποκεντρική της σκοπιά, είναι άλλη μια απόδειξη Σε συνέπεια με όσα υποστήριζε ο Δαρβίνος για την εξέλιξη του ανθρώπου, ο Μαρξ με της αιώνιας κίνησης των πάντων. Γι’ αυτό, και είναι λογικό να ενοχλούνται από αυτήν όσοι θέλουν τον την επαναστατική του οξύτητα προχώρησε την ερμηνεία της ανθρώπινης ιστορίας κόσμο στάσιμο ή όσοι μιλούν για το τέλος της ιστορίας9. Η ιστορία και ο τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας ένα βήμα παρακάτω. Όπως υποστήριζε, η εργασία ήταν ο βασικός συντελεστής στην δεν αποτελούν το τελευταίο στάδιο ανάπτυξης. Προφανώς και δεν είναι το τέλος. Ο Μαρξ και ο Δαρβίνος εξέλιξη του ανθρώπου αφού του επέτρεπε να αξιοποιεί τις φυσικές δυνάμεις του απέδειξαν επιστημονικά ότι η αιώνια κίνηση της ιστορίας δεν μπορεί να σταματήσει. Μπορεί να υπάρξουν σώματους του και να τις βάζει σε κίνηση ούτως ώστε «να ιδιοποιηθεί τη φυσική πρόσκαιρα πισωγυρίσματα και σκαμπανεβάσματα, αλλά η φύση και η ιστορία με πείσμα κινούνται μπροστά. ύλη με μία μορφή χρήσιμη για τη δική του ζωή. Επενεργώντας με την κίνηση Μαζί και η ανθρωπότητα. αυτή πάνω στη φύση που βρίσκεται έξω απ’ αυτόν και αλλάζοντάς την, αλλάζει ταυτόχρονα και τη δική του φύση»6. •Στυλιανός Ιωάννου Τ. Ο. Νέων Εργαζομένων ΕΔΟΝ Ανατολικής Λεμεσού 1 Ball, T., 1979. Marx and Darwin: A Reconsideration. Political Theory, 7(4). 2 Δαρβίνος, Κ., 1998. Η καταγωγή των ειδών. Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών. 3 Αντρέγιεφ, Ί., 1987. Για το έργο του Ένγκελς: Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου. Σύγχρονη Εποχή. 4 Ένγκελς, Φ., 1984. Η διαλεκτική της φύσης. 10th ed. Σύγχρονη Εποχή. 5 Μαρξ, Κ. και Ένγκελς, Φ., 2019. Αλληλογραφία για Το Κεφάλαιο – Τόμος Α΄. Σύγχρονη Εποχή. 6 Μαρξ, Κ., 1976. Το Κεφάλαιο (Τόμος Ι). 1st ed. Σύγχρονη Εποχή. 7 Ένγκελς, Φ., 1987. Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου. Σύγχρονη Εποχή. 8 Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ, 1990. Ιστορία των Νέων Χρόνων. Σύγχρονη Εποχή. 9 Φουκουγιάμα, Φ., 1992. Το τέλος της ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος. Λιβάνης.
22
διεθνή
Ιούλης 2021
Η πολιτική σταθερότητα όμως δεν κράτησε για πολύ καθώς μόνο λίγες μέρες μετά την ανεξαρτησία οι στρατιωτικές μονάδες του Λεοπολντβιλ και του Τισβίλ προχώρησαν σε στάση ενάντια στη παραμονή των Βέλγων αξιωματικών και στράφηκαν ενάντια στους λευκούς Ευρωπαίους οι οποίοι έμεναν στην περιοχή. Τη στάση αυτή εκμεταλλεύτηκε ο Μωυσής Τσόμπε, ο οποίος με την ενίσχυση του Βελγίου κήρυξε την απόσχιση της Κατάνγκα, περιοχή η οποία είναι πλούσια σε ορυκτά και η εκμετάλλευση τους γινόταν αποκλειστικά από την Βελγική Ένωση Ορυχείων. Ο Λουμούμπα και η κυβέρνηση του πλέον είχε υπονομευτεί από τους πολιτικούς της αντιπάλους ενώ ταυτόχρονα είχε να αντιμετωπίσει περισσότερα από ένα μέτωπα, τα οποία υποστηρίζονταν από τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις και τα συμφέροντα των πολυεθνικών. Έτσι στράφηκε προς τον ΟΗΕ από τον οποίο ζήτησε να παρέμβει ώστε να εκδιωχθούν τα βελγικά στρατεύματα και να κατασταλεί η εξέγερση στην Κατάνγκα. Το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε την απομάκρυνση του βελγικού στρατού ενώ δεν αποφάσισε την καταστολή της εξέγερση στην Κατάνγκα λόγω των αμερικανικών αντιδράσεων. Έτσι ο Λουμούμπα στράφηκε προς την ΕΣΣΔ η οποία υπερασπίστηκε τις θέσεις του Κογκό στο Συμβούλιο Ασφαλείας και ενίσχυσε την κυβέρνηση Μακρόνησος 1949 με στρατιωτικό υλικό. Από αριστερά Τάσος Κατράπας, με την υποστήριξη των ΗΠΑ και του Στις 5 Σεπτεμβρίου 1960 ο πρόεδρος Καζαβούμπου Νίκος Κούνδουρος, Βελγίου «απέλυσε» τον Λουμούμπα από πρωθυπουργό με αφορμή το ότι χαιρέτησε την Βέγγος. αποστολή ειρηνευτικών δυνάμεωνΘανάσης στην Κατάνγκα «ως νίκη του Κονγκό». Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκαν δύο κυβερνήσεις. Στις 14 Σεπτεμβρίου ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και πρώην σύμμαχος του Λουμούμπα, συνταγματάρχης Ζόζεφ Μομπούτου κατέλαβε με πραξικόπημα την εξουσία και καθαίρεσε τις δύο κυβερνήσεις. Από εκείνη τη στιγμή ο Λουμούμπα βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό και στρατεύματα του ΟΗΕ απέτρεπαν τη σύλληψη του. Στην προσπάθεια του να δραπετεύσει μαζί με τους συνεργάτες του στο Stanleyville για να συνεχίσουν τον αγώνα τους συνελήφθησαν από τα στρατεύματα του Μομπούτου. Η ΕΣΣΔ κατήγγειλε τον Γ.Γ. του ΟΗΕ Dag Hammarskjöld για την απραξία του και απαίτησε σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας, ώστε να αποκατασταθούν τα κυβερνητικά αξιώματα του Λουμούμπα και να συλληφθούν ο Μομπούτου και ο Τσόμπε. Ο Γ.Γ. όμως αδιαφόρησε ενώ έγινε ξεκάθαρο πως πίσω από τη σύλληψη του Λουμούμπα κρύβονταν το Βέλγιο και οι ΗΠΑ.
Π
άτρις Λουμούμπα – ένα άσπρο γέλιο στη νύχτα του λαού σου. Όλα τα ντουφέκια σημάδευαν το γέλιο
έγινε σύμβολο αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό και φάρος για τον αγώνα ενάντια στον ρατσισμό και προς την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
σου. Πάνω στο γέλιο σου σημάδευαν την καρδιά της Αφρικής. Πολύ γελούσες, Πάτρις Λουμούμπα. Πολύ πίστεψες στη δικαιοσύνη των αδικημένων. Έδινες στόχο, Πάτρις Λουμούμπα…. -Γιάννης Ρίτσος, 1961, ”Ο Μαύρος Άγιος”
Ο Λουμούμπα μεταφέρθηκε στη Κατάνγκα όπου βασανίστηκε άγρια από ντόπιους και Βέλγους αξιωματικούς και στις 17 Ιανουαρίου 1961 εκτελέστηκε. Η είδηση του θανάτου του έγινε γνωστή τρείς εβδομάδες αργότερα με τα τοπικά μέσα να διαδίδουν ότι είχε πέσει θύμα προπηλακισμού από χωρικούς. Η διεθνής κοινή γνώμη με την είδηση του θανάτου του γέμισε με αγανάκτηση και ξέσπασαν μεγάλες διαδηλώσεις σε χώρες σε όλο τον κόσμο ενώ οι σύντροφοι του συνέχισαν τον αγώνα του, στον οποίο μάλιστα συμμετείχε και ο διεθνιστής κομμουνιστής επαναστάτης ΤΣΕ Γκεβαρα, ο οποίος έφτασε στη χώρα το 1965. Το 2002, το Βέλγιο επίσημα ανέλαβε την ευθύνη για τη δολοφονία του Λουμούμπα και με έγγραφα τα οποία δημοσίευσε η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποκαλύφθηκε η εμπλοκή της CIA.
Η μνήμη του Λουμούμπα παραμένει ζωντανή μέχρι και σήμερα στην Αφρική ενώ το όνομα του συνδέθηκε με τον αγώνα των αφρικανικών φυλών για απελευθέρωση από τον αποικιακό ζυγό και την εκμετάλλευση από τις μεγάλες δυνάμεις και τις πολυεθνικές εταιρίες. Ο Πατρίς Λουμούμπα έγινε σύμβολο αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό και φάρος για τον αγώνα ενάντια στον ρατσισμό και προς την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μπορεί να κατάφεραν να σκοτώσουν τον ίδιο το Λουμούμπα αλλά δεν κατάφεραν να σκοτώσουν τις ιδέες του. Στο Κονγκό ο μύθος λέει πως ο Λουμούμπα κάποια μέρα θα επιστρέψει για να ολοκληρώσει το όνειρο του. • Ελένη Σιαμπτάνη Μέλος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων Κ.Σ. ΕΔΟΝ
Πριν από περίπου 96 χρόνια γεννήθηκε ο ηγέτης της Κονγκολεζικής ανεξαρτησίας και ο πρώτος πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Κονγκό, ο Πατρίς Λουμούμπα. Ο Λουμούμπα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη μετατροπή του Κονγκό από αποικία του Βελγίου σε ανεξάρτητο κράτος και έγινε σύμβολο της αποαποικιοποίησης. Γεννήθηκε στις 2 Ιουλίου 1925 στο χωριό Οναλού του Βελγικού Κονγκό από φτωχή οικογένεια αγροτών. Φοίτησε σε Καθολικό και στη συνέχεια Προτεσταντικό Σχολείο και μιλούσε πέντε γλώσσες. Σπούδασε στην Ταχυδρομική Σχολή της χώρας και κατά τη διάρκεια των σπουδών του έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις ιδέες του Διαφωτισμού ενώ άρχισε να εκδίδει ποιήματα του τα οποία καταπιάνονταν με θέματα αντί-ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα. Η πολιτική του δράση άρχισε το 1955 όταν εκλέγηκε πρόεδρος μιας συνδικαλιστικής οργάνωσης δημοσίων υπαλλήλων ενώ παράλληλα έγινε μέλος του Βελγικού Φιλελεύθερου Κόμματος. Το 1958 διετέλεσε ένας από τους ιδρυτές, αλλά και επικεφαλής του Εθνικού Κινήματος του Κογκό (Mouvement National Congolaise). Το ΜNC αποτελούσε το πρώτο κόμμα στο Κονγκό το οποίο διεκδικούσε την ενιαία εκπροσώπηση όλων των φυλών ενώ ταυτόχρονα διεκδικούσε την ανεξαρτησία της χώρας από το Βέλγιο και την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, που μέχρι τότε ήταν υπό των έλεγχο βελγικών, ευρωπαϊκών και αμερικανικών πολυεθνικών, προς όφελος του λαού του Κονγκό. Ως απάντηση στο κίνημα αυτό το Βέλγιο προσπαθεί να κερδίσει χρόνο έτσι ανήγγειλε τοπικές εκλογές το Δεκέμβριο του 1959. Το MNC και οι οπαδοί της ανεξαρτησίας αποφάσισαν την αποχή τους από τις εκλογές αφού θεώρησαν πως ήταν καθοδηγούμενες από τη Βελγική κυβέρνηση ώστε να τοποθετηθούν στις διοικητικές θέσεις κατευθυνόμενα άτομα. Ενόψει των εκλογών ξέσπασαν ταραχές με τριάντα νεκρούς στη πόλη Stanleyville ενάντια στους Βέλγους αποικιοκράτες γεγονός το οποίο έγινε αφορμή για τη σύλληψη του Πατρίς Λουμούμπα ως ο επικεφαλής του ΜΝC για υποκίνηση των ταραχών. Με τη σύλληψη του η κατάσταση κλιμακώθηκε και οι βίαιες συγκρούσεις έγιναν εντονότερες. Ως αντίδραση στη σύλληψη του ηγέτη του κόμματος, το κόμμα συμμετείχε στις εκλογές και επικράτησε με το 90% των ψήφων. Αυτό το αποτέλεσμα ανάγκασε τη Βελγική κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για την Ανεξαρτησία της χώρας. Παράλληλα ο Λουμούμπα απελευθερώθηκε λόγω της διεθνούς πίεσης ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει στο Συμβούλιο της Στρογγυλής Τραπέζης στις Βρυξέλλες όπου θα συζητείτο το μέλλον του Κονγκό. Το Βέλγιο συμφώνησε να παραχωρήσει την ανεξαρτησία στις 30 Ιουνίου 1960, υπό τον όρο η διοίκηση και ο στρατός να παραμείνουν υπό βελγικό έλεγχο, και την πραγματοποίηση εκλογών τον Μάιο του 1960. Στις εκλογές του Μαΐου 1960 το MNC κυριάρχησε ξανά και ο Λουμούμπα ανακηρύχθηκε ο πρώτος πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Κονγκό και διόρισε ως πρόεδρο τον πολιτικό του αντίπαλο Ζόζεφ Καζαβούμπου.
διεθνή
Ιούλης 2021
Διεξήχθη στις 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ (North Atlantic Treaty Organization). Οι σύνοδοι κορυφής διεξάγονται κάθε χρόνο με την παρουσία των ηγετών όλων των χωρών μελών του ΝΑΤΟ (αυτή τη στιγμή το ΝΑΤΟ αριθμεί 30 χώρες μέλη). Κατά τη διάρκεια τους, συζητιέται η γεωπολιτική κατάσταση που επικρατεί την εκάστοτε περίοδο, ζητήματα που αφορούν μέλη του ΝΑΤΟ αλλά κυρίως χαράσσεται η στρατηγική που θα ακολουθήσει η συμμαχία τα επόμενα χρόνια. Γίνεται επί της ουσίας κάθε φορά ένα ξαναμοίρασμα του κόσμου στις ζώνες επιρροής των διαφόρων ιμπεριαλιστικών κέντρων, διαδικασία που προφανώς δεν γίνεται και με τις πιο ειρηνικές μεθόδους. Το σύνθημα “Οι ιμπεριαλιστές τη γη ξαναμοιράζουν με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράζουν” άλλωστε προσδίδει εν συντομία μεν αλλά με απόλυτα ακριβή τρόπο δε την ιστορία του ΝΑΤΟ από τη μέρα ίδρυσης του.
Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ 2021 Για τη πρόσφατη σύνοδο κορυφής, αξίζει πρώτα να αναφερθεί η ισχυρή παρουσία του ηγέτη των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, γεγονός που επαναβεβαιώνει ότι παρά τις επιμέρους διαφορές των προέδρων των ΗΠΑ, η προσήλωση τους σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ αλλά και η γενικότερη εξωτερική τους πολιτική δεν διαφέρει ουσιαστικά. Η σύνοδος επαναβεβαίωσε για μια ακόμη φορά το πόσο εύθραυστη είναι η παγκόσμια ειρήνη στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Στην κορυφή της ατζέντας βρισκόταν η μακροπρόθεσμη στρατηγική “NATO 2030” αλλά και οι σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία, με το λεκτικό το οποίο χρησιμοποιήθηκε να προδιαγράφει δυστυχώς μια πορεία έντονων αντιπαραθέσεων από τις οποίες οι λαοί μόνο κακά έχουν να βιώσουν.
Η Κίνα στο στόχαστρο του ΝΑΤΟ
Η μετατόπιση αυτή, απογυμνώνει για μια ακόμη φορά τον ρόλο ύπαρξης του ΝΑΤΟ, αφού ακόμη και αν δεχτεί κάποιος το επιχείρημα που προβάλλεται ότι το ΝΑΤΟ ιδρύθηκε το 1949 για να αντιμετωπίσει την επιρροή της ΕΣΣΔ, θα πρέπει να διερωτηθεί ποιος είναι ο ρόλος του σήμερα. Στη δική μας αντίληψη είναι ξεκάθαρο ότι το ΝΑΤΟ λειτουργεί ως μηχανισμός προώθησης των Ιμπεριαλιστικών συμφερόντων και της «Νέας Τάξης Πραγμάτων». Άλλωστε το ΝΑΤΟ έχει πλούσιο ιστορικό από επεμβάσεις -είτε άμεσα είτε έμμεσα- σε όλο τον πλανήτη, από την Κούβα και τη Χιλή μέχρι την Κορέα και το Βιετνάμ, από το Ιράκ μέχρι και τη Γιουγκοσλαβία. Η Κύπρος αποτελεί και η ίδια θύμα του ΝΑΤΟ, αφού τα σχέδια διαμελισμού της Κύπρου, του πραξικοπήματος και της εισβολής σχεδιάστηκαν σε Νατοϊκά στρατηγεία και εκτελέστηκαν από Νατοϊκές δυνάμεις. Είναι για αυτό το λόγο που θεωρούμε ότι η πιο ουσιαστική ενέργεια που μπορεί να πράξει το ΝΑΤΟ για την παγκόσμια
ειρήνη είναι η διάλυση του.
το ΝΑΤΟ έχει πλούσιο ιστορικό από επεμβάσεις -είτε άμεσα είτε έμμεσα- σε όλο τον πλανήτη, από την Κούβα και τη Χιλή μέχρι την Κορέα και το Βιετνάμ, από το Ιράκ μέχρι και τη Γιουγκοσλαβία
Συγκεκριμένα στο κείμενο συμπερασμάτων αναφέρεται ότι «Οι δεδηλωμένες φιλοδοξίες της Κίνας και η δυναμική στάση της συνιστούν συστημικές προκλήσεις για τη διεθνή, βασιζόμενη σε κανόνες, τάξη και για τους τομείς που σχετίζονται με την ασφάλεια της συμμαχίας» (σημείο 55) και ότι «μπορεί να παρουσιάσουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί ως Συμμαχία» (σημείο 3). Αυτή η ρητορική έρχεται σε συνέχεια με τη ρητορική που υιοθέτησαν οι ΗΠΑ στήνοντας έτσι ένα σκηνικό αντιπαράθεσης με την Κίνα σε όλα τα επίπεδα τόσο σε πολιτικό επίπεδο -όπου η Κίνα κατηγορείτε ότι καταπατεί τα ανθρώπινα δικαιώματα-, οικονομικό -όπου οι ΗΠΑ ξεκίνησαν ένα νέο εμπορικό πόλεμο εισάγοντας δασμούς σε μια σειρά από προϊόντα που εισάγονται από την Κίνααλλά και βεβαίως σε στρατιωτικό επίπεδο.
το “ενδιαφέρον” του ΝΑΤΟ για την ανατολική Μεσόγειο παραμένει αμείωτο. Η εξεύρεση υδρογονανθράκων στην περιοχή στρέφει εκ νέου την προσοχή του ΝΑΤΟ κοντά μας, το οποίο αξιοποιεί τα μέγιστα την εκλογή ΔΗΣΥ- Αναστασιάδη στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας
23
ΟΥΤΕ Η ΚΥΠΡΟΣ ΣΤΟ ΝΑΤΟ - ΟΥΤΕ ΤΟ ΝΑΤΟ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Την ίδια ώρα βεβαίως το “ενδιαφέρον” του ΝΑΤΟ για την ανατολική Μεσόγειο παραμένει αμείωτο. Η εξεύρεση υδρογονανθράκων στην περιοχή στρέφει εκ νέου την προσοχή του ΝΑΤΟ κοντά μας, το οποίο αξιοποιεί τα μέγιστα την εκλογή ΔΗΣΥ- Αναστασιάδη στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας για να δέσουν περεταίρω την Κύπρο στο άρμα των ΝΑΤΟ – ΗΠΑ. Θέτοντας ως σκοπό τη διάλυση κάθε σχέσης που έχει η Κύπρος με παραδοσιακούς συμμάχους και υποστηρικτές της στην διαδικασία εξεύρεσης λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα, Κίνα και Ρωσία. Η κατεύθυνση αυτή έλαβε σάρκα και οστά με το νομοσχέδιο Μενέντεζ – Ρούμπιο, αφού αναφέρεται ότι “Είναι πολιτική των ΗΠΑ η υποστήριξη προσπαθειών για αντιμετώπιση των παρεμβάσεων και της επιρροής της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ανατολική Μεσόγειο” (Σελ. 8, σημείο 9). Επίσης, ενθαρρύνονται οι χώρες της περιοχής να αρνούνται υπηρεσίες ελλιμενισμού σε πλοία της Ρωσίας ενώ προωθείται και η αντικατάσταση στρατιωτικών εξοπλισμών με εξοπλισμό από χώρες μέλη του ΝΑΤΟ.
CYCLOPS Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι Υπουργοί Εξωτερικών Κύπρου κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και ΗΠΑ κ. Μάικ Πομπέο υπέγραψαν Μνημόνιο Συναντίληψης το οποίο μεταξύ άλλων περιελάβανε τη σύσταση και λειτουργία του Κυπριακού Κέντρου για την ασφάλεια εδάφους, ανοικτής θαλάσσης και λιμένων «Cyprus Center for Land, Open-seas, and Port Security» (CYCLOPS). Το CYCLOPS – το οποίο χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ- θα παρέχει στρατιωτική εκπαίδευση εστιάζοντας σε θέματα συνοριακής ασφάλειας προωθώντας ουσιαστικά τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή. •Μάριος Λαγού Μέλος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων Κ.Σ. ΕΔΟΝ