25 Μαρτίου 1945 Αιµατοκύλισµα σΤ το Λευκόνοικο ψευδοκράτους Το τέλος του Β’ Παγκόσµιου ου Πολέµου, βρήκε τον κυπριακό λαό να αναµένει ότι οι Βρετανοί – µαζί µε τους οποίους είχαν λίγο πριν παλέψει ενάντια στο χιτλεροφασισµό – θα αποφάσιζαν να εγκαταλείψουν το νησί και να αφήσουν τους Κύπριους να αποφασίσ αποφασίσουν για τη µοίρα τους. Οι αποικιοκράτες όµως είχαν άλλα σχέδια για την Κύπρο και φρόντισαν άµεσα να δείξουν τις πραγµατικέςς τους προθέσεις. Χαρακτηριστικές Χ ενέργειες του αποικιοκρατικού καθεστώτος ήταν η απόλυση της προοδευτικής ηγεσίας των δασκάλων, η σύλληψη της ηγεσίας της Παγκύπριας Συντεχνιακής Επιτροπής η οποία τέθηκε εκτός νόµου και το αιµατοκύλισµα κύλισµα της ειρηνικής διαδή διαδήλωσης των Λαϊκών Οργανώσεων του Λευκόνοι Λευκόνοικου που ης πραγµατοποιήθηκε για την επέτειο της 25 Μαρτίου.
ΑΚΕΛ: πρωτοπόρα δύναµη στον αντιαποικιακό αγώνα Το
ΑΚΕΛ,
επικεφαλής
του
Λαϊκού
Κινήµατος, ήταν ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1940 η πρωτοπόρα δύναµη στον αντιαποικιακό αγώνα αφού ξεσήκωνε µαζικά το λαό της Κύπρου για να διεκδικήσει το δικαίωµα της αυτοδιάθεσης του,, που τότε σήµαινε ένωση µε την Ελλάδα, χωρίς βέβαια ανταλλάγµατα στους ιµπεριαλιστές. Τα συλλαλητήρια της Αριστεράς συγκλόνιζαν το νησί. Μάλιστα πριν ακόµα τελειώσει ο πόλεµος πόλεµος, τον Αύγουστο του 1944 το ΑΚΕΛ είχε κυριολεκτικά συνταράξει την Κύπρο µε τις παλλαϊκές κινητοποιήσεις και την παναπεργία της 28ης Αυγούστου 1944, µε την ευκαιρία της επίσκεψης του Βρετανού Υπουργού Αποικιών στην Κύπρο.
Το Κόµµα, καθόλη τη διάρκεια της αποικιοκρατίας, προσέδιδε αγωνιστικό αντιαποικιακό περιεχόµενο στους εορτασµούς των εθνικών επετείων. Έτσι και την 25η Μαρτίου του 1945, οι Λαϊκές Οργανώσεις του Λευκόνοικου µετά τη δοξολογία στην εκκλησία του χωριού και την εορταστική τελετή για την εθνική επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, πορεύθηκαν σε ειρηνική αντιαποικιακή διαδήλωση που θα κατέληγε στο οίκηµα τους. Έξω όµως από το οίκηµα των Λαϊκών Οργανώσεων, βρίσκονταν οπλισµένοι αστυνοµικοί οι οποίοι χωρίς καµιά πρόκληση άνοιξαν πυρ κατά της διαδήλωσης σκοτώνοντας τρία άτοµα και τραυµατίζοντας άλλους δεκατρείς. Οι µαρτυρίες αποδεικνύουν ότι επρόκειτο για συνειδητή ενέργεια, να διαλυθεί βίαια η διαδήλωση της Αριστεράς. Οι πυροβολισµοί ρίφθηκαν όταν το πλήθος βρισκόταν σε απόσταση δεκαπέντε µόνο µέτρων από τους αστυνοµικούς. ∆εν ήταν προειδοποιητικοί πυροβολισµοί στον αέρα, αλλά ούτε και εκφοβιστικοί στα πόδια. Έπεσαν όλοι στο ψαχνό. Νεκροί ο Ανδρόνικος Μιχαήλ, ο Ανδρέας Εξηντάρης και ο µαθητής Μιχαλάκης Κουρτέλλας.
Παλλαϊκή κατακραυγή ενάντια στο έγκληµα Η κατακραυγή για το έγκληµα των αποικιοκρατών ήταν καθολική, παλλαϊκή. Ακόµα και ο Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Λεόντιος απευθύνθηκε µε τηλεγράφηµα στον Άγγλο κυβερνήτη για να επισηµάνει ότι αναµένει το πόρισµα της ανάκρισης για τα αιµατηρά γεγονότα. Αξιοσηµείωτο ήταν το γεγονός ότι, όταν η αποικιακή αστυνοµία προσπάθησε να δικαιολογηθεί υποστηρίζοντας ότι άνοιξε πυρ για να «αποτρέψει συγκρούσεις µεταξύ αριστερών και δεξιών», πήρε καταπελτική απάντηση από τις τοπικές αρχές και όλα τα σωµατεία και οργανώσεις του Λευκόνοικου. Σε κοινή ανακοίνωση τους ξεκαθάριζαν ότι ουδεµία σύγκρουση έγινε ή απειλήθηκε και ότι όλες οι εκδηλώσεις πραγµατοποιήθηκαν ειρηνικά και κατέληγαν πως, οποιαδήποτε άλλη εκδοχή ήταν προσπάθεια να δικαιολογηθεί η εγκληµατική ενέργεια της αστυνοµίας. Το αποικιακό καθεστώς προκειµένου να κατευνάσει την οργή του κυπριακού λαού προχώρησε στο διορισµό Ειδικής Ανακριτικής Επιτροπής αποτελούµενη από έναν εκπρόσωπο των Βρετανών και δύο δικαστές, ένα Ε/κ και ένα Τ/κ. Ταυτόχρονα όµως, επέβαλε περιορισµό «εις την δηµοσίευσιν ειδήσεων και σχολίων επί των εν λόγω γεγονότων», προκαλώντας την αντίδραση των εκπροσώπων του Τύπου. ∆εκαέξι Ε/κ και Τ/κ εκπρόσωποι εφηµερίδων του νησιού σε κοινή διακήρυξη τους καταγγέλουν τη λογοκρισία και τον ανελεύθερο περί Τύπου Νόµου και προς ένδειξη διαµαρτυρίας προχωρούν σε αναστολή της έκδοσης των εφηµερίδων τους για την 28η του Μάρτη.
Το κουκούλωµα της υπόθεσης Κατά τη διάρκεια των εργασιών της ανακριτικής επιτροπής, έγινε φανερό ότι καµιά από τις αιτιάσεις της αποικιακής αστυνοµίας δεν ευσταθούσε ούτε στο ελάχιστο. Με την
ολοκλήρωση των εργασιών της, η Ανακριτική Επιτροπή δήλωσε ότι «επιφυλάττει την έκδοση του πορίσµατος της, το οποίον θα υποβάλει προς τον Κυβερνήτην». Πράγµατι το πόρισµα υποβλήθηκε στην επτασφράσγιστο µυστικό.
αποικιακή
κυβέρνηση
η
οποία
όµως
το
κράτησε
Ουδέποτε όµως οι Βρετανοί διανοήθηκαν να διαψεύσουν τα δηµοσιεύµατα που έλεγαν ότι το πόρισµα µε τις ψήφους των δύο Κυπρίων δικαστών (του Ε/κ Κ. Μελισσά και του Τ/κ Μεχµέτ Ζεκκιά) και τη διαφωνία του προέδρου της ανακριτικής επιτροπής σερ Γκόντουιν Όστιν, επέρριψε εξολοκλήρου την ευθύνη για τους πυροβολισµούς, τους φόνους και τους τραυµατισµούς στα αποικιακά όργανα της τάξης. Τα γεγονότα στο Λευκόνοικο είναι µια τιµηµένη σελίδα της αντιαποικιακής απελευθερωτικής πάλης του Λαού µας και της κυπριακής Αριστεράς, ενώ είναι ένα ανεξίτηλο στίγµα για τους Βρετανούς αποικιοκράτες. Η θυσία των τριών λαϊκών αγωνιστών και οι αιµατοβαµµένες γαλανόλευκες σηµαίες µε το αίµα ηρώων της Αριστεράς από τη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1945, είναι άλλη µια ενδεικτική απάντηση σε όσους κατηγορούν το ΑΚΕΛ για ανθελληνισµό.
ΑΚΕΛ: η µόνη συνεπής αντιαποικιακή, αντιιµπεριαλιστική δύναµη Οι δολοφονίες στο Λευκόνοικο δεν έγιναν τυχαία. Οι αποικιοκράτες αντιλαµβάνονταν ότι ο κυπριακός λαός θα διεκδικούσε όσα δικαιούνταν: την Ελευθερία του. Γι αυτό και σχεδιασµένα έστειλαν τα πρώτα µηνύµατα εκφοβισµού των Κυπρίων και ειδικότερα του ΑΚΕΛ, που ήταν η µόνη συνεπής αντιαποικιακή, αντιιµπεριαλιστική δύναµη στο νησί η οποία κατάφερνε να ενώνει Ε/κ και Τ/κ στον αγώνα για ψωµί και ελευθερία. Τα γεγονότα που ακολούθησαν απέδειξαν ότι το ΑΚΕΛ ήταν ο πραγµατικός εχθρός των αποικιοκρατών, αφού δε δεχόταν να παζαρέψει την αυτοδιάθεση του Λαού µας «στα πλαίσια της ελληνοβρετανικής φιλίας», ούτε συναινούσε στη µετατροπή της Κύπρου σε στρατιωτική βάση των ιµπεριαλιστών. Όµως, όπως λέει ο ποιητής «λογαριάσατε λάθος µε το νου σας εµπόροι», γιατί τίποτα δεν µπόρεσε να ανακόψει την απήχηση του ΑΚΕΛ µέσα στο λαό. Τίποτα δεν µπόρεσε να ανακόψει την κλιµάκωση του αντιαποικιακού αγώνα. Τίποτα δεν µπόρεσε και τίποτα δεν µπορεί να σιγήσει τον πόθο του κυπριακού λαού για ελευθερία.
«25 Μαρτίου 1945 - Αιµατοκύλισµα στο Λευκόνοικο» Εφηµερίδα «Νεολαία», Τεύχος Μαρτίου 2012