AON-EDON 70. yıl tezleri GİRİŞ 1. Gençliğin İlerici Örgütü AON’un kuruluşunun 70. ve onun devamcısı olan Gençliğin Birleşik Demokratik Örgütü EDON’un kuruluşunun 55. Yıldönümü olan 2014 yılı ülkemiz ilerici gençlik hareketi açısından özel bir sembolizme sahiptir. 70 yıl öncesine ve hatta daha da gerilere, 1920’li yıllara baktığımızda, ülkemizde ilerici gençlik hareketinin ortaya çıkışında Kıbrıs Komünist Gençliği (KNK), AON ve EDON’un çok önemli faaliyetleriyle tarih yazdığını bugünkü EDON’cu nesiller hayranlıkla görmektedir. KNK, AON ve EDON’un tüm tarihi dönemlerde faaliyetleri iki temel eksen üzerinde gelişmiştir: Bunlardan birincisi, sosyalizm, demokrasi, özgürlük, sosyal adalet, eşitlik ve dayanışma değerlerine ve ilkelerine tutarlı bir biçimde bağlılıktır. İkinci eksen ise, EDON’un Kıbrıslı emekçilerin partisi, Solun partisi AKEL ve geniş halk hareketiyle yakın ve kopmaz bağlarıdır. TARİHİ ÇERÇEVE 2. Yurdumuzun ilerici gençlik hareketinin kökleri 20. Yüzyılın üçüncü on yılına kadar uzanmaktadır. Büyük Ekim Sosyalist Devrimi’nin devrimci düşüncelerinin etkisiyle ilk Marksist çekirdeklerin ve ilk sendikaların oluşturulmasına başlandı ve çok kısa bir sürede, 1926 yılını Ağustos ayında işçi sınıfının partisi Kıbrıs Komünist Partisi kuruldu. Başlangıçta Marksist hareketler aracılığıyla ve 1924’te Limasol İşçi Genliği’nin ve Kadın Gençliği’nin oluşturulmasıyla, bu süreçte, emekçilerin en mücadeleci kesimi olarak gençlik önemli rol oynadı. 1926 Eylülünde, KKP’nin Kuruluş Kongresi’nin ardından, bu üç örgüt birleşip, ülkemizde ilerici gençlik hareketinin örgütlü ifadesinin başlangıcına damgalarını vurarak, Kıbrıs Komünist Gençliği’nin oluşturdular. Yoksulluğun ağır koşulları içerisinde, sömürgeciliğin baskılarına, illegalite ve yoğun kovuşturma koşullarına ve sayısal olarak sınırlı gücüne rağmen, Komünist Gençlik
gençliğin ve halkımızın hakları için fedakârca mücadele etti. Sübjektif koşulları yaratarak, gençliğin ilerici kitlesel örgütü AON’un mayası oldu. 3. İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması, binlerce Kıbrıslının faşizme karşı savaşa katılması ve halk hareketinin çok yönlü faaliyetleriyle kitleselleşmesi karşısında sömürge yönetimi baskılarını (1931-1941) Palmer diktatörlüğü dönemine kıyasla –bir oranda da olsa- azaltmak zorunda kaldı. Ortaya çıkan yeni koşullarda, 1944’te AKEL’in gençlik örgütü kuruldu ve yasal olarak faaliyete geçti. Kısa sürede kent ve kırsal alanlarda gençliği kucakladı. Birinci Kongresi’ni gerçekleştirerek İlerici Gençlik Örgütü - AON adını aldı. AON’un kuruluşu adamızda ilerici demokratik gençlik hareketinin gelişiminde önemli bir adım oldu. Gençlik kurtuluş ve haklarını kazanma mücadelesinde kitlesel, mücadeleci bir ifade, dinamik bir güç olma niteliğini kazandı. AON halk hareketinin ulusal kurtuluşçu, antiemperyalist politikasına sadık bir şekilde, gençliğin birliği ve birleşik yurtsever eylemi taktiğini uyguladı, sömürge boyunduruğundan kurtuluş için mücadelede gençliği cesur bir biçimde harekete geçirdi. Binlerce genci sömürgeciliğe ve emperyalizme, faşizme ve baskıya karşı mücadele ruhuyla eğitti ve onların barış, demokrasi, sosyal ilerleme ve sosyalizm ideallerini benimsemelerinin yolunu açtı. 1955 Aralık ayında AON ve halk hareketinin diğer örgütleri sömürgeci rejimin saldırısıyla karşılaştı ve yasa dışı ilan edildi. Faaliyetlerini baskılar ve kovuşturmalar altında 1959’a kadar illegalite koşullarında sürdürdü. 4. Bu dönemde, Sol, aynı zamanda, emperyalizmle aynı istikamette hareket eden ve ülkeyi bir iç savaşa sürüklemek isteyen Grivas’ın maskelilerinin faşist saldırılarına da maruz kalıyor ve halkın mücadeleci evlatları faşistler tarafından öldürülüyordu. Savvas Meniku, İlias Tofaris, Mihalis Petru ve daha onlarca mücadelecinin hunharca katledilmelerine rağmen, Sol yüksek sorumluluk ve yurtseverlik hissiyle hareket ederek, Kıbrıs ve Kıbrıs halkı aleyhine hazırlanan planların önünde engel oldu ve ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesini engelledi.
AON’un faaliyetlerini illegalite koşullarında sürdürdüğü dönemde de, AON’cular sömürge rejimine karşı halkın kitlesel eylemlerinde en ön saflarda yer aldılar. 1955 Eylülünde AON’cu öğrenci Andreas Yeorgiyu Limasol’da böylesi bir etkinlikte İngiliz sömürgeciler tarafından öldürüldü. Sömürge rejiminin baskıları ve kovuşturmaları altında mücadelesini sürdüren AON, Zürih ve Londra anlaşmalarının imzalanmasından sonra dahi yasa dışı kalmaya devam ediyordu. AON liderliği yeni koşulları değerlendirerek ve bu koşullardan kaynaklanan görevlere örgütün yanıt verebilmesi için yasal örgütlü mücadele gereksinimini göz önünde alarak, AON’un dağıtılması ve yerine gençliğin yeni, yasal, kitlesel, siyasi ve kültürel örgütünün kurulması yönündeki tarihi kararı aldı. 5. 12 Nisan 1959’da EDON’un kuruluşu Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşunda temel olan Zürih ve Londra anlaşmalarının imzalanmasının ardından Kıbrıs’ta hâkim olan somut siyasi-sosyal-ekonomik
koşulların
sonucuydu
ve
yurdumuzun
ilerici
gençlik
hareketinin yaşamı ve faaliyeti açısından tarihi bir dönemeci teşkil etti. Sömürgeci boyunduruktan kurtulmak için gençliğin öncü rol oynadığı çok boyutlu ve kanlı mücadelelerin ardından, sunulan çözüm Kıbrıs halkının beklentilerine yanıt vermiyordu. Zürih ve Londra anlaşmaları iki toplumu birbirinden ayıran hususlar içererek, Kıbrıs’ta emperyalistlerin mevcudiyetini sonlandırmayan bir uzlaşıydı. Ancak, Sol’un olası olumsuz sonuçları konusunda sürekli uyarılarda bulunarak hem fikir olmadığı silahlı mücadele taktiğinin yol açtığı çıkmazlar nedeniyle bunun dayatılması mümkün olmuştu. 1959 anlaşmalarıyla hemfikir olmamasına rağmen, Sol, devamında, yeni kurulan bağımsız devleti destekledi, onun korunması ve Kıbrıs’ın bağımsızlığının tamamlanması için mücadele etti. Sömürgecilik büyük ekonomik ve sosyal sorunları Kıbrıs halkına ve gençliğine miras bıraktı. Kıbrıs ekonomisi geri kalmış bir durumdaydı. Emekçi kesimler işsizlik ve yoksullukla karşı karşıyaydı. Başta genç emekçilerin olmak üzere, çalışanların ücretleri çok düşüktü. Göç adeta toplumsal bir bela haline dönüşmüştü. Eğitim, özünde sadece küçük bir azınlığın sahip olduğu bir imtiyaz olmaya devam ediyordu. Okullarda antidemokratik, antipedagojik yöntemler hâkimdi. Kırsal alanlarda çalışma
ve yaşam koşulları korkunç zordu. Kültürel yaşam adeta yoktu ve bunun sonucu olarak gençliğin sağlıklı uğraşıları açısından da ciddi sorunlar vardı. Yeni koşullarda, demokratik gençliğin kitleleri yabancı üslerin varlığına son verilmesi, garanti ve ittifak anlaşmalarının kaldırılması, Anayasa’nın demokratikleştirilmesi, Kıbrıs’ın bağımsızlığının tamamlanması için emperyalizme karşı mücadeleye devam etmeye hazırdılar. Demokratik gençlik ekonomik ve sosyal sorunların çözümü için, daha iyi yaşam koşullarının yaratılması için, barış-demokrasi ve sosyal adalet için mücadele etmeye hazırdı. 6. EDON’un kuruluş kongresinde, Kıbrıs’ın bağımsızlığının tamamlanması için, genç nesillerin antiemperyalist dayanışma ve enternasyonalizm ruhuyla eğitilmesi için, ekonomik ve sosyal sorunların çözümü mücadelesinde gençliğin aktif olarak yer alması için, kültürel ve sportif faaliyetlerle gençlerin sağlıklı uğraşılarının olmasının koşullarının yaratılması için, gençliğin örgütlenmesi ve emperyalizme karşı mücadeleye katılması örgütün hedefleri olarak belirlendi. 7. Kıbrıs kitlesel ilerici gençlik hareketinin 70 yıllık tarihinde, sömürgeciliğe, emperyalist komplolara, iş ve dış gericiliğe karşı etkinlikler, demokrasiyi ve Kıbrıs’ın bağımsızlığını savunan etkinlikler AON’un, EDON’un ve binlerce üye ve kadrolarının imzasını taşımaktadırlar. 1964’te EDON’cular Türkiye’nin saldırısına karşı savaşmak için kitlesel bir biçimde Ulusal Muhafız Ordusu’na katıldılar. Mihalakis Kusulidis, Panayotis Z. Astanyos, Yeorgios İkosaris, Hristakis Ftohopulos, Yeorgios Prodromu ve EDON’un başka seçkin üye ve kadroları özgürlük için canlarını feda ettiler. NATO’nun Kıbrıs aleyhine işlediği çifte müdahalede – (15 Temmuz) faşist darbesi ve (20 Temmuz, 14 Ağustos) Türkiye’nin barbar istilasında – Kıbrıs halkının yurtsever güçleri
bağlantısız
Kıbrıs
Cumhuriyeti’nin
demokrasisinin,
bağımsızlığının,
egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün savulması için çok yönlü bir biçimde direndiler. EDON’cu gençlik Cunta’nın ve Atilla’nın tanklarına karşı kahramanca direndi. Papalazaros
kardeşler,
Kestas,
Kleanthus,
Matheu,
Mişaulis,
Haralambus,
Papathanasiyu, Sokratus, Stilyanu, Andreu ve daha onlarca EDON’cu genç kızıl kanlarıyla bir kez daha adamızın özgürlük ağacını suladı. EDON’cu gençler bilinçli bir şekilde yaşamlarını feda ettiler, çünkü onlar EDON’da tamamen insancıl ideallerle, özgürlük-demokrasi-barış-sosyal adalet ve sosyalizm idealleriyle yetiştiler. 8. Faşist darbe ve onu izleyen Türkiye’nin istilasıyla Kıbrıs’ta ortaya çıkan trajik durum ada halkı ve gençlik açısından yeni koşullar yarattı. NATO’cu komplo tüm Kıbrıs halkıyla birlikte EDON’u da yaraladı. EDON’un 190 biriminden 71 yerinden oldu. Bununla birlikte, göçmenlik ve ekonomik yıkım EDON’a boyun eğdirmedi. Örgüt çalışma biçimlerini, örgütsel mekanizmasını yeniden organize etti ve Kıbrıs’ın kurtuluşu için faaliyetlerini gençliğin siyasal kitlesel hareketi üzerine yoğunlaştırdı. Göçmenlerin soluk alması ve maneviyatının yükselmesi içim yardım kampanyaları, gönüllü çalışma etkinlikleri, göçmen kamplarında zengin kültürel etkinlikler gerçekleştirdi. Daha başından itibaren halkımızın işgal karşıtı antiemperyalist mücadelesinde öncü oldu. Kıbrıs sorununda Kıbrıslırumların, Kıbrıslıtürklerin, Maronitlerin, Ermenilerin ve Latinlerin, halkımızın tümünün çıkarlarını güvence altına alacak bir çözümün bulunmasıyla yurdumuzun ve halkımızın yeniden birleşmesi için mücadele etti. 1974’ün çifte cinayeti ile ilgili olarak Sol’un öngörüleri trajik bir biçimde doğrulandı ve bu, EDON’un örgütlenme çabalarına ivme kazandırdı. Örgüt gençliğin yoğun bir biçimde politikleşmesi ve radikalleşmesi için çalıştı. Gençliğin ve halkın siyasi, sosyal ve insani hakları için örgütlü mücadeleyi geliştirdi. Bu dönemde, EDON önemli başarılar kaydetti ve daha öncesinde görülmemiş bir kitleselliğe ulaştı. 9. 1974 sonrasında hızla yaşanan sosyoekonomik gelişmelerin beraberinde getirdiği olumlu unsurlarda Sol’un önemli katkısı oldu. Ancak gerek 74’te yaşananların üzerinden zamanın geçmesi, gerek yaşanan hızlı ekonomik gelişmeyle kapitalist “değerler”in toplumda aşamalı bir şekilde hâkim olmasıyla gençlik hareketi içerisinde bu radikalleşme tablosu 80’li yıllardan itibaren değişmeye başladı. Ortaya çıkan yeni
gerçeklik apolitikleşmenin, kendi içine kapanmanın, tüm toplumu ilgilendiren konulara ilgisizliğin ve bireyselliğin gelişmesine yol açtı. 10. Bunlara paralel olarak, 1980’li yılların sonunda Avrupa’da sosyalist devletlerin dağılmaları Kıbrıs’ta dâhil olmak üzere, tüm dünyada Solu olumsuz olarak etkiledi. Buna ilaveten, EDON ve genelde tüm halk hareketi, bu gelişmenin bir yan etkisi olarak, parti içi fraksiyonun faaliyetiyle karşı karşıya kaldı ve sonuçta fraksiyoncular halk hareketinden ayrıldı. 11. ‘90’lı yıllarda ABD ve NATO “Yeni Dünya Düzeni”, küreselleşme ve “uluslararası teröre karşı savaş” politikasıyla dünya çapında hegemonyasını, emperyalizmin cüretkârlığını arttırdı ve çok uluslu tekellerin çıkarları lehine halkları ve emekçileri tamamen kendi boyunduruğu altına almaya teşebbüs etti. 21. YÜZYIL 12. 21. Yüzyıla girişle birlikte iki önemli gelişme yaşandı. Kıbrıs sorununun nihai çözüm planı olarak Annan Planı 24 Nisan 2004’te iki toplumda ayrı ayrı ve eş zamanlı referandumlara sunuldu. Boğucu takvimler ve BM Genel Sekreterinin öngörülen hakemliği plan hakkında iki tarafın özlü müzakerelerde bulunmasına ve üzerinde anlaşmaya varılan bir çözüme ulaşılmasına izin vermedi. Sonuç planın Kıbrısrum toplumu tarafından reddedilmesi oldu. Bir hafta sonra, Kıbrıs toplumunu belirleyici bir şekilde etkileyen bir gelişme yaşandı ve Kıbrıs Avrupa Birliği’nin üyesi oldu. 13. Bu yeni koşullar ve güçlükler karşısında, Sol ve EDON güçsüz düşmedi, bilakis daha da güçlendi. Solun toplum içerisindeki etkisi 2008’de çok net bir biçimde görüldü ve AKEL
tarihinde
ilk
kez
olarak
Genel
Sekreteri
Dimitris
Hristofyas’ın
Cumhurbaşkanlığı’na seçilmesini başardı. EDON gençlik ve halk içerisinde yıllar boyunca geliştirdiği bağları dayanak alarak, Solun bu tarihi başarısında önemli rol oynadı.
14. Solun ülke yönetiminde olduğu bu dönemle kapitalizmin tarihinin en büyük krizi patlak vermesi aynı döneme denk geldi. Bu koşullarda, Sol emekçilerin kazanımlarının ve haklarının, sosyal devletin korunması için mücadele etti ve halkın ekonomik olarak zorda olan kesimleri lehine sosyal kazanımların geliştirilmesi yönünde pek çok başarıları kaydetti. Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesinde hidrokarbon yataklarının araştırılması ve bulunmasıyla Hristofyas hükümetinin en büyük başarısı Kıbrıs’ın geleceği açısında tarihi önem kazandı. Bankacılık alanında (bankaların yönetimlerinin ve o Merkez Bankası’nın o zamanki başkanının aldığı) canice kararlarla ve siyasi ekonomik düzenin bu konuyu ört bas etmesiyle bağlantılı olarak, kapitalist kriz ülkeyi iflasın eşiğine getirdi. Bu gelişmelerin yaşandığı bir dönemde, 2013’te Sağ iktidara geldi ve ülke yönetimini üstlenmesinin ilk altı ayında Eurogroup’la birlikte 15 ve 25 Mart 2013 kararlarını biçimlendirdi ve özünde bankacılık sistemini yıkıma sürükleyerek Kıbrıs ekonomisini yerle bir etti. Kıbrıs artık- Troyka’nın (Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu) ve Anastasiadis hükümetinin dayattığı neoliberalizmin ve kemer sıkma politikalarının sonuçlarını yaşıyor. 15. EDON uzun yıllar boyunca gençlik hareketi içerisinde öncü rolünü koruyarak ve güçlendirerek talep eden, kayda değer ve önemli bir siyasi ve kültürel güç olduğunu kanıtladı. Örgütün bütün alanlardaki mücadeleci tutumu ve faaliyetleri, kanlı bir şekilde yaratılan“Yeni Dünya Düzeni”ne ve neoliberal küreselleşmeye karşı direniş, DİSİ’nin ve onunla aynı yolu izleyenlerin neoliberal politikalarına karşı direniş, şovenizme karşı mücadele ve yeniden yakınlaşma hareketinin kitleselleştirilmesi, halkımızın işgal karşıtı mücadelesinde örgütün öncü rolü EDON’un en önemli ve en büyük gençlik örgütü olmaya deva etmesini, binlerce demokrat genci kucaklayarak daha iyi bir gelecek için onları harekete geçirebilmeyi başarmasını sağladılar. DİSİ hükümeti ve Troyka’nın neoliberal saldırılarının sürdüğü, çalışma ilişkilerinin düzensizleştirilmeye çalışıldığı, kamu servetinin yok pahasına satılmaya kalkışıldığı, kurumların ve politikanın toplumda değersizleştirildiği bugünkü derin ekonomik durgunluk koşullarında, örgütümüzün Solun partisinin yanında ve her zaman sosyalist dünya görüşü bayrağını yüksekte tutarak, barış, özgürlük, demokrasi ve
sosyal ilerleme için gençlikle gençlik için mücadelesini daha da yoğunlaştırması gerekmektedir. YENİDEN YAKINLAŞMA 16. Kıbrıs Komünist Gençlik (KNK) örgütü döneminden itibaren, ilerici gençlik hareketi ideolojisinin sınıfsal-enternasyonalist karakterini dayanak alarak, adanın iki temel toplumunun ilişkilerine özel önemi ve dikkati vermekte ve daha geniş bir şekilde Sol hareket gibi, kendisini sadece Kıbrıslırum olarak değil, Kıbrıslı olarak nitelemektedir. Sömürgeciliğe ve sermayeye karşı Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin ortak örgütü ve ortak mücadelesi için KNK’nin tezi Kıbrıslıtürklerin KKP’de ve sendikalarda yer almalarıyla ve Kıbrıslırumların-Kıbrıslıtürklerin ortak eylemiyle elle tutulur bir şekilde ifade ediliyordu. Bu ortak faaliyet AON döneminde, sömürgeciliğe karşı ortak mücadeleler, 1940’lı yılların büyük grev mücadeleleri gibi ortak sınıfsal mücadeleler aracılığıyla ve aynı zamanda ortak sportif ve kültürel faaliyetlerle daha da güçlendi, AON’un festivali ve ortak kültür derneklerinin kuruluşuyla doruğa ulaştı. Milliyetçiliğin ve şovenizmin kininin sömürgeciler ve emperyalizm tarafından iki toplum içerisinde de körüklenmesi 1957-58’de başlayan ve 1963-64 ve ‘67’de yaşanan toplumlar arası çatışmalar örgütü emperyalistlerin Kıbrıs aleyhine planlarına ve şovenizme karşı Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin barış içinde bir arada yaşama ve işbirliği kültürünü geliştirme çabasını daha güçlendirmeye yöneltti. Sol hareketin mücadeleleri, 1965 Nisanında TMT tarafından öldürülen ve iki toplumun dostluğunun sembolü olan Derviş Ali Kavazoğlu ve Kostas Mişaulis başta olmak üzere, Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin dostluğu için canlarını feda eden yoldaşlarımızın fedakârlıkları ne yazık ki emperyalistlerin Kıbrıs aleyhine planlarını önleyemedi. Böylece, 1974 ve sonrasında, artık halkımızın şiddet yoluyla bölündüğü koşullarda EDON aşırı sağ ve milliyetçi güçlerin saldırdıkları yeniden yakınlaşma politikasını öne çıkarılmasında öncü olup, “Kıbrıslıtürkler düşmanımız değil, kardeşlerimizdir” sloganıyla mücadeleye devam etti. İstilanın hemen ardından yapılan temaslar, koordinasyon, ortak inisiyatifler ve faaliyetlerle yeniden yakınlaşma politikası pratikte ete kemiğe büründü. 1990’lı
yılların başında geniş taban kazandı. Statükoya karşı çıkarak yurdumuzun ve halkımızın yeniden birleşmesi için iki toplum içerisinde de mücadele eden, neredeyse tüm siyasal güçler tarafından artık kabul edildi ve günümüzde yaşamın kendisi bu politikanın doğruluğunu açıkça gösterdi. 2003’te barikatların açılmasının ardından, yeniden yakınlaşma hareketi kitleselleşti ve EDON Kıbrıslıtürk ilerici örgütlerle birlikte kitlesel etkinlikler yönünde ortak çabalar yoğunlaştı. EYLEM BİRLİĞİ 17. Gençlik hareketinin ilkelere dayanan ve gençlik ile halkımızın çıkarlarına hizmet eden eylem birliğinin büyük öneminin bilincinde olan ilerici gençlik hareketi mevcudiyetinin daha ilk yıllarından itibaren bu konuya özel önem verdi. Sömürgeciliğe karşı ortak cephe için AON’un çağrısı, Gençlik Örgütlerinin Yurtsever Cephesi’nin oluşturulmasıyla ve devamında ‘60’lı yıllarda gençliğin koordinasyonu için kalıcı bir organın oluşturulması yönünde EDON’un talebi Sağ örgütlerin bu perspektifi reddeden tutumları nedeniyle pratikte yaşama geçirilemediyse de, ilerici gençlik
hareketinin
eylem
birliği
alanında
yıllar
boyu
süren
tutarlılığını
göstermektedir. Başlangıçta Kıbrıslı Öğrencilerin Ulusal Birlikleri Federasyonu’nun (OEFEK) desteklenmesi ve ardından bu federasyon Cunta’nın denetimi altına girdiğinde, yeni kurulan Tüm Kıbrıs Öğrenciler ve Genç Bilim insanları Federasyonu’nun desteklenmesi, Kıbrıslırum demokratik gençlik örgütleriyle ilerici Kıbrıslıtürk gençlik örgütlerinin Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik olarak koordinasyonları, işbirliği ve ortak eylemi, mücadele eden halklarla enternasyonalist dayanışmayı ifade eden ortak inisiyatifler, başta öğrenci gençlik içerisinde olmak üzere gençliğin kitlesel kurumlarının
desteklenmesi
ve
bunların
eylem birliği,
başlangıçta
Gençlik
Kurumu’nun ve devamında Gençlik Organizasyonu’nun kurulması çabası, EDON’un inisiyatifiyle İki Toplumlu Gençlik Forumu’nun oluşturulması, örgütümüzün Kıbrıs Barış Konseyi’nde kuruluşundan itibaren kesintisiz bir biçimde yer alması gençlik hareketinde eylem birliği hedefine yönelik olarak EDON’un ortaya koyduğu girişimlerin ve çabaların elle tutulur örneklerinde bazılarıdır.
YAYIN ORGANLARI 18. KNK döneminden bugüne kadar, ilerici gençlik hareketi yurdumuzun özgürlüğü ve ulusal bağımsızlığı için, gençliğin sorunlarına işaret etmek ve bu sorunlara çözümler üretici diyaloğu canlandırmak için, halkımızın sosyal ilerlemesi için, tarihi doğru ve objektif bir biçimde ülkemiz gençliğine sunmak için, sosyalizmin idealleriyle gençliğin eğitimi için zaman, zaman çeşitli yayınlarda da bulundu. Gençliğe yönelik yayınların başlangıcı 1928’de kısa bir süre yayınlanan “Neo Bolseviko (Genç Bolşevik)” oldu. Bu, KKP’nin yayın organı olan “Neos Anthropos (Yeni İnsan)”ın eki olarak sadece iki kez yayınlandı. Daha sonra AON’un yayın organı olarak “Protopori tis Neas Yenias (Genç Neslin Öncüleri)” ve “Nea Politia (Yeni Devlet)” yayınlandı. EDON’un yayın organı ise önce yaklaşık bir yıl “Tilegrafo (Telgraf)” ve daha sonra da bugüne kadar yayını devam eden “Neolea (Gençlik)” oldu. “Neolea (Gençlik)” bugün günümüzün yozlaştırılmış medya araçlarına karşı sesi duyulan az sayıdaki yayın organlarından biridir ve EDON’un nitelikli önerilerini, tezlerini ve eylemlerini duyurmaktadır. İlerici gençlik hareketinin yayın organları gençlik hareketinin yarattığı en canlı, en gerçek yayın aracı oldukları için karşılaştıkları tüm güçlüklerin üstesinden gelmeyi başardılar. Gerek ilerici gençlik hareketinin ve gerekse daha genel olarak Sol’un tarihi ile yakın bağlarıyla gençliğin ve halkın siyasal, sosyal ve sınıfsal mücadelelerine kendi katkılarını da sundular. GENÇLİĞİN SORUNLARI 19. Kıbrıs ilerici gençlik hareketi ortaya çıktığı ilk yıllardan itibaren, gençliğin ekonomik ve sosyal sorunlarını inceleme ve öne çıkarmayı temel ilke olarak benimsedi. Gençlik hareketinde bugüne kadar kazanılmış olan her şeyin ilerici gençlik hareketinin imzasını taşıdığını söylemek hiç de abartma değildir. AON-EDON gençliğin (emekçi, öğrenci, çiftçi, asker) kesimlerine karşı karşıya oldukları sorunlara çözümler bulunması için mücadele yolunu gösterdi. Aynı zamanda kapitalist sistemin yol açtığı ve başta gençlik üzerinde etkisi olan
(uyuşturucu bağımlılığı, çevresel yıkım, hakkaniyetsizlik, konut sorunu, işsizlik, yoz kültür vb.) sosyal sorunlara karşı çözümler önerdi. AON-EDON, AKEL ve halk hareketinin diğer örgütleriyle işbirliği içerisinde bu alanlarda mücadeleler verdi ve önemli başarılar kaydetti. Gençliği ilgilendiren kararların alınma süreçlerine özlü kurumsal katılımı aracılığıyla gençliğin sosyal rolünü ve gençlerin toplum içindeki yerini önemli derecede güçlendirmeyi başardı. Ayrıca Kıbrıslı kadınların kurtuluşu ve toplumsal cinsiyet eşitliği AON-EDON’un mücadelelerinde öncelikli hedefler arasında yer almıştır. Toplumsal cinsiyet eşitliği alanında eşit olmayan muamele olguları ortadan kaldırılamadıysa da, elde edilen kazanımlarla Kıbrıslı kadınların toplumdaki konumu iyileştirilmiştir. Kıbrıs gençliğinin EDON’u yaşamda, eğitimde, çalışma yaşamında haklarının ve kazanımlarının genişletilmesi için mücadele eden tutarlı güç olarak görmesi tesadüfî değildir. EDON’un gençliği ilgilendiren konularda mücadele eden öncü güç olmaya devam etmekte olması bugün gençliğin apolitikleştirilmesine ve pasifliğe itilmesine karşı mücadele eden ana gücün Sol olduğunun en iyi kanıtıdır. ÇOCUK HAREKETİ 20. Çocukların bakımı, çocukların karşı karşıya oldukları sorunların çözümü için devletin kararlı girişimi çabası, çocukların kültürel ve sosyal düzeylerinin geliştirilmesi yönünde sürekli faaliyetleri çocukların katılımıyla gerçekleştirilen etkinlikler, başta çocukların haklarının hukuki olarak güçlendirilmesine yönelik faaliyetler olmak üzere çocukların yeteneklerinin ve inisiyatiflerinin çok yönlü bir biçimde geliştirilmesi AON ve EDON’un temel öncelikleri arasında yer almıştır. AON tarafından Çocuk Birimi’nin ve 1960’ta EDON tarafından EDON’cu Çocuklar Hareketi’nin kurulması çocukların haklarının kazanılması, demokratik eğitime ve sağlıklı meşguliyetlere sahip olabilmeleri için ilerici gençlik hareketinin tutarlı mücadelesinin somut bir ifadesini teşkil etmektedir. Çocuk hareketi tarihi süreci içerisinde 1970’te başlayıp gelenekselleşen ve Larnaka’nın Pervolya yöresinde kendi tesislerini
edinen çocuk kamplarının
kurumsallaştırılması, Kıbrıs çapında gerçekleştirilen “Oynuyoruz ve Öğreniyoruz” Kültür müsabakaları, Kıbrıs konferansları, Kıbrıs gezilerinin gelenekselleştirilmesi,
yılbaşı dayanışma kampanyalarının kurumsallaştırılması, uluslararası kamplara katılım, çocuk festivalleri ve zengin kültürel ve sportif çalışmaları olan onlarca yerel hareketin faaliyetleri gibi önemli başarılar kaydetmiştir. ORTA ÖĞRENİM ÖĞRENCİ HAREKETİ 21. Örgütlü ilerici gençlik hareketinin başlangıcı 1924’te Öğrenci Komünist Gençliğin kuruluşuna kadar uzanmaktadır. 1955’te PEOM’un (Kıbrıs Öğrencilerinin Birleşik Örgütü) kuruluşuyla bugün de devam eden kitlesel bir nitelik kazandı ve 1991’de EDON’un Öğrenci Bölümü kuruldu. İlerici gençlik hareketinin daimi hedeflerinden biri bütün gençlerin sınıfsal köken ya da başka türden bir ayrımcılıkla karşılaşmaksızın eğitimin bütün derecelerinde erişim olanaklarına sahip olmaları oldu ve öyle olmaya devam etmektedir. Bütün gençlere devlet tarafından ücretsiz eğitim olanağının sunulmasına ilişkin anlayışa paralel olarak,
hedef,
eğitim
sisteminin
içeriğinin
ve
yapılarının
sürekli
olarak
demokratikleştirilmesi, okulun ilerici yöneliminin olması, öğrencilerde eleştirel düşüncenin, insani değer ve ideallerin geliştirilmesi ve çağdaş bir teknik altyapının önkoşullarının yaratılması olmaya devam etmektedir. Öğrenci hareketinin mücadelelerinde yıllar boyunca dile getirilen bu anlayışla ilerici gençlik hareketinin öncülüğünde pek çok kazanıma ulaşılmıştır. AON-EDON öğrenci gençliğin halkımızın yanında verdiği özgürlük, bağımsızlık ve toplumsal ilerleme mücadelesinde eylem birliğini yıllardır desteklemektedir. Öğrenci hareketinin mücadele eden halklarla enternasyonalist dayanışmasından yanadır. Öğrenci hareketinin gerek eğitimle ilgili süreçlerde, gerekse daha genel olarak toplumsal süreçlerde aktif rol almasını özellikle desteklemektedir. 1994 yılında Kıbrıs genelinde ve İlçeler düzeyinde öğrencilerin Koordinasyon Komitelerinin kurumsallaştırılması bu yönde atılan önemli bir adımı teşkil etmişti. Bunu izleyen yıllarda EDON, okullarda faaliyet gösteren öğrenci örgütlerinin kurumsallaşması hedefini önüne koymuştur. EDON, öğrenci kampları, eğitim seminerleri, siyasi ve kültürel etkinlikler vb. gibi çalışmalar aracılığıyla, öğrenci gençlik içerisinde eğitim, kültür ve spor faaliyetlerinin geliştirilmesine özel önem vermektedir.
YÜKSEK ÖĞRENİM ÖĞRENCİ HAREKETİ 22. AON-EDON yüksek öğrenim gençliğine daima özel bir önem verdiler. Özellikle 1960’lı yıllarda kitleselleşmesinin öncesinde öğrenci gençlik AON tarafından Uluslararası Yüksek Öğrenim Gençliği Birliği’nde temsil ediliyordu. Yüksek öğrenim gençliğinin kitleselleşmesiyle, EDON, Kıbrıs halkının ve öğrenci gençliğin çıkarlarına hizmet etmek için sonuç alıcı bir biçimde mücadele eden bir yüksek öğrenim gençliği hareketini hedefleyerek, öğrenci gençliğin eylem birliğini ve kitlesel örgütlerini destekledi. Bu çerçevede, EDON, 1962 yılında kurulan Kıbrıslı Yüksek Öğrenim Öğrencileri Birlikleri Federasyonu’nu (OEFEK) destekledi ve işbirliği içerisinde bulundu. Bu federasyona desteğini Atina Cuntası aşırı Sağcı EOKA-B’ci unsurları federasyonun liderliğine tayin edinceye kadar sürdürdü. OEFEK’in sağlıklı bir hale getirilmesi yönündeki çabanın başarısızlığa uğraması üzerine öğrenci hareketindeki ilerici demokratik güçler 1973 Haziranında Kıbrıs Öğrenciler ve Genç Bilim İnsanları Federasyonu’nu (POFNE) ve ardından Kıbrıs Yüksek Öğrenim Öğrencileri Birlikleri Federasyonu’nu (POFEN) kurdular. Bu Kıbrıs öğrenci hareketinin demokratikleştirilmesinde ve Kıbrıs halkının büyük çoğunluğunun mücadeleleriyle uyumlu gelişiminde dönemeci teşkil etti. EDON, başta Kıbrıs aleyhine emperyalist planlara ve ülkemizde demokrasiyi yok etmeyi hedefleyen EOKA-B’nin ve Cunta’nın faşist faaliyetlerine karşı direnerek, federasyonla bağlarını kuruluşundan bu yana ortak hedefler ve ortak mücadele temelinde daha da güçlendirerek, POFNE-POFEN’i desteklemektedir Türkiye’nin istilasının ardından ülkemizin işgalden kurtulması, ülke ve halkın yeniden birleşmesi, Kıbrıslıtürk yurttaşlarımızla yeniden yakınlaşma, tüm dünyada mücadele eden halklarla enternasyonalist dayanışma ve elbette ki öğrenci hareketinin haklarının kazanılması hedefiyle ortak mücadeleye devam etmektedir. EDON içerisinde yüksek öğrenim öğrencileri bölümü 1992 yılından itibaren ilçe örgütü statüsünde yer almaktadır. Yüksek öğrenim gençliği içerisinde Sol güçler başlangıçta 1974 Ekiminde Atina’da kurulan ve ardından Kıbrıs’taki ve aşamalı olarak yurt dışındaki eğitim birimlerinde örgütlenen İlerici Öğrenci Hareketi
(Proodeftiki) şemsiyesi altında yer almaktadırlar. Öğrenci hareketinin birliği için uzun yıllar boyunca ortaya koyulan çabaların sonucunda 2004 yılında bütün öğrenci birliklerinin POFNE içerisinde yer alarak, POFEN’in oluşturulması EDON açısından önemli bir siyasi zaferdir. Öğrenci hareketi içerisinde en tutarlı ve mücadeleci güç olan Proodeftiki Kıbrıslı öğrencilerin
bilinçlerinde
kazandığı
yerle,
Kıbrıs
üniversitelerindeki
öğrenci
seçimlerinde büyük başarılar kaydetti ve genel sonuçlarda birinci oldu. GENÇ EMEKÇİLER 23. Kıbrıs’ta emekçi gençlik hareketinin örgütlü mücadelesi 1924’te kurulan Komünist İşçi Gençlik’le başladı. Ağır sömürü ve sefalet koşulları içerisinde, Kıbrıs Komünist Partisi saflarında yer alan genç komünistler çocukların köle gibi çalıştırılmasına karşı çıkarak, çalışanların ücret ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için mücadele ediyorlardı. Emekçi gençliğin talepleri ve hakları için mücadele yıllarca AONEDON’un faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçasını teşkil etti. AON’un 1945’teki kuruluş kongresinde,
örgütün
1940’lı
yıllarda
çetin
sınıf
mücadeleleri
veren
sınıf
sendikacılığının yanında yer alması ve çalışan gençliğin çalışma ve sosyal yaşamına ilişkin hakları için mücadele etmesi kararlaştırıldı. EDON kuruluşundan itibaren genç emekçilerin eğitim, kültür ve spor faaliyetleriyle sağlıklı meşguliyetlerinin olmasına özel bir önem verdi. Konut soruna ve yerel yönetimlere ilişkin öneriler sundu. Özellikle 1993-2000 yılları arasında DİSİ hükümeti döneminde hâkim olan adam kayırma uygulamalarına karşı mücadele etti. EDON çalışma hakkına önem vererek, işsizliğe karşı mücadeleye ağırlık verdi. Bu mücadeleyi işverenlerin keyfi uygulamalarına, esnek çalışma biçimlerine ve sigortasız çalıştırmaya karşı çıkarak, çalışanların sigortalı, istikrarlı ve düzenli çalışma koşullarına sahip olmaları hakkıyla bağlantılı bir şekilde ele aldı. EDON genç emekçilerin ve işsizlerin bireyciliğe ve ilgisizliğe yönelmelerine karşı mücadele ederek, onların örgütlü sınıf sendikacılığı hareketine katılmaları yönünde çalışmaktadır. Genç çalışanlar 1980’li yılların sonuna kadar örgütün bel kemiğini teşkil ediyorlardı. Daha sonraki yıllarda orta ve yüksek öğrenim gençliği bölümlerinin oluşturulması ve
çalışan gençlik üyelerinin sayısının azalması üzerine Genç Emekçiler Bölümü’nün oluşturulması gereksinimi doğdu. Bu bölüm 16. Kongre’de alınan kararın ardından 2010 yılında oluşturuldu ve kısa sürede genç emekçilerin EDON saflarına geniş kitlesel katılımını tekrar sağladı. KÜLTÜR 24. KNK döneminden itibaren, gençliğin sağlıklı meşguliyetlerinin olması konusu örgütün üzerine önem verdiği konulardan biri oldu. Zor koşulların hâkim olduğu o dönemde bu yöndeki çaba tiyatro gurubun oluşturulması ve KKP’nin kültürel faaliyetlerinin bir bölümünün örgütlenmesinde somut ifadesini buldu. AON döneminde kültürel faaliyetler onlarca tiyatro, müzik, folklor gruplarının oluşturulmasıyla halk hareketini kültürel yaratıcılık feneri halime getiren eğitim-kültür derneklerinin kuruluşu, çok sayıda etkinliklerin organizasyonu ve Kıbrıs Gençlik Festivalleri aracılığıyla kitleselleşti. EDON’un kuruluşuyla kültürel faaliyetler daha da kitleselleşti. Yut dışında kültürel çalışmalar yapıldı, başka ülkelerden gruplar Kıbrıs’ta misafir edildi. Sergiler, müsabakalar, siyasi şarkı festivalleri organize edildi. Şiir antolojileri yayınlandı. AON-EDON’un kültürel faaliyetlere ilgisi sadece örgütün temel bir hedefini de teşkil eden gençliğe sağlıklı uğraşı alanları sunma gereksiniminden kaynaklanmamaktadır; kültürel faaliyetler aynı zamanda geçleri siyasal ve ideolojik konulara ilgilerini arttıran araçlardan da biridir. Kültürün siyasi, siyasetin de kültür olduğu bir gerçektir. Kültür ideolojik olarak, renksiz ve kokusuz bir şey değildir. EDON, kültürün daha iyi, daha adil ve insancıl bir gelecek için mücadele etme yönünde gençliğin bilincini güçlendirdiğini net bir biçimde göstermektedir. Ayrıca ülkemizde ve uluslararası alanda başta medya aracılığıyla yoz kültürü öne çıkararak, gençleri bireyselliğe, edilgenliğe ve boyun eğmeye iten kapitalizmin değerleri karşısında da kaliteli kültürel faaliyetler bir siperi teşkil etmektedir. Kültür insanlarına kürsü, genç sanatçılara kendilerini ifade etme olanakları sunmak örgütün bugüne kadar başarıyla hizmet ettiği temel hedeflerinden biridir. SPOR
25. İlerici gençlik hareketi halk sporuna büyük önem vermektedir. Hedef, kitlesel spor için gerekli önkoşulların yaratılması aracılığıyla, bütün gençlere spor yapma olanaklarının devlet tarafından sunulmasıdır. AON-EDON çeşitli spor dallarında takımlar oluşturarak, Solcu ve demokrat sporcuların resmi müsabakaların dışında tutulduğu 1948-1953 döneminde Kıbrıs Koşu Müsabakaları’nı organize ederek, binlerce spor faaliyeti gerçekleştirerek, köy futbol federasyonlarının kuruluşu ve gelişmesi aracılığıyla köylerde futbolu geliştirerek, spor alanında da yoğun faaliyetler içerisinde olmuştur. Bunlara paralel olarak, EDON sporun meta haline getirilmesi, sahalarda şiddet, sporda doping, spor alanlarında aşırı sağcı grupların ırkçı-nazi sloganları ve sembolleri gibi olumsuz olgulara karşı da mücadeleler verdi ve vermeye devam ediyor. Sporun kitleselleştirilmesi alanında kaydedilen ilerlemeye rağmen, EDON durumun daha da iyileştirilmesi için somut önerilerde bulunmaya devam etmektedir. Ayrıca kampanyalar, seminerler vb. gibi faaliyetler aracılığıyla sporun olumlu yanlarını öne çıkaran inisiyatifler üstlenmektedir. FESTİVAL HAREKETİ 26. Kıbrıs’ta festival hareketinin başlangıcı ve gelişimi ülkemiz ilerici gençliğinin tarihiyle yakından bağlantılıdır. 1947’de PODN ve Dünya Gençlik Festivalleri tarafından kararlaştırılan ve 1951’de AON tarafından Mağusa’da gerçekleştirilen 1. Kıbrıs Festivali başlangıç oldu. AON toplam olarak üç, EDON 26 festival gerçekleştirdi. Gerek bu festivaller, gerekse festival öncesi gerçekleştirilen etkinlikler her zaman yoğun siyasi, kültürel ve sosyal niteliğe sahip olmuştur. Dolayısıyla bu festivaller sadece kültürel yaratıcılık açısından önemli alanlar olmakla kalmayıp, aynı zamanda ilerici gençlik hareketinin vizyonlarının, beklentilerinin ve mücadele hedeflerinin ifade edildikleri kürsüler de olmaktadır. Bu festivaller emperyalizme ve savaşa karşı mücadele, enternasyonalist dayanışma alanı olmasının yanı sıra, Kıbrıslıtürk ilerici gençlerin aktif katılımıyla Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin ortak mücadelesinin vurgulandığı bir alan da olmaya devam
etmektedirler. Başka bir toplumun, nitel olarak daha yüksek olan bir toplumun, demokrasi, adalet, eşitlik, dayanışma ve sosyalizmin toplumunun inşası hedefiyle gençliğin iradesinin ve mücadelelerinin dile getirildiği bir kürsü olmaya devam etmektedirler. ULUSLARARASI FAALİYET 27. Komünist ve ilerici hareket doğası gereği enternasyonalisttir. Emperyalizme, sömürgeciliğe ve faşizme karşı enternasyonalist dayanışma hareketin faaliyetlerinde birincil önemde olmaya devam etmektedir. Mücadele eden diğer halklarla dayanışma ve onları destekleme AON-EDON’un faaliyetlerinde her zaman önemli yere sahip olmuştur ve bu aynı zamanda enternasyonalist dayanışma aracılığıyla Kıbrıs halkının mücadelesinde de yardımcı olmuştur. Ayrıca uluslararası düzeyde gençlik örgütleri arasında siyasi, sosyal ve sınıfsal mücadele deneyimlerinin paylaşılması her zaman günlük pratikte de yardımcı olan değerli bir aracı teşkil etmiştir. İspanya’daki iç savaşta 60 Kıbrıslı komünistin Uluslararası Tugay’da yer alıp, Franko diktatörlüğüne karşı demokrasi için verilen mücadeleye katkılarıyla enternasyonalist dayanışma ete ve kemiğe bürünmüştü. Aralarında canlarını feda eden 19 yoldaşımızın da yer aldığı bu 60 Kıbrıslı arasında AKEL Merkez Komitesi Genel Sekreteri Ezekias Papayuanu da vardı ve ciddi olarak yaralandı. II: Dünya Savaşı sırasında Avrupa ve Afrika’daki cephelerde yüzlerce genç komünist Hitler faşizmine karşı savaştı. Uluslararası ilerici gençlik hareketinin ve AONEDON’un uluslararası ilişkilerinin gelişimini büyük oranda etkileyen Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu’nun kuruluş çalışmalarında AON aktif olarak yer aldı. Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu’nda yer alan ve federasyon üyesi örgütlerle yakın
ilişkileri
olan
örgüt
uluslararası
toplantılara,
kongrelere,
dayanışma
kampanyalarına, dostluk festivallerine katıldı. EDON sosyalist ülkelerin gençlik örgütleriyle, Batı ülkelerinin sömürüye karşı mücadele eden ilerici gençlik örgütleriyle, dünyanın çeşitli ülkelerinde emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı mücadele eden gençlik örgütleriyle güçlü bağlar kurdu.
Aynı çerçeve içerisinde, Kıbrıs’ta onlarca bölgesel ve uluslararası buluşmaya, Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu Genel Konsey toplantılarına, 15. Genel Kurul toplantısına ve 17. Dünya Gençlik Festivali’nin Hazırlık Buluşması’na ev sahipliği yaptık. Tüm bu faaliyetler EDON’un uluslararası ilerici gençlik hareketi içerisindeki önemli rolünü
yansıtmaktadır.
Nitekim EDON
yıllardır
Dünya
Demokratik Gençlik
Federasyonu’nun Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcılığı ve Koordinatörü görevini sürdürmektedir. AON-EDON ayrıca uluslararası ilerici gençlik hareketinin en kitlesel etkinliği olan ve antiemperyalist enternasyonalist dayanışmanın ifade edildiği en önemli kürsüyü teşkil eden 18 Dünya Gençlik Festivali’nin hepsine katılmıştır. Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu’nun 8-12 Kasım 2012 tarihleri arasında Portekiz’de gerçekleştirilen 18. Genel Kurul Toplantısı EDON’un uluslararası alandaki faaliyetleri açısından tarihi bir öneme sahiptir. Bu toplantıda EDON, 70 yıllık tarihi boyunca ilk kez Federasyon Başkanlığı görevini ve dünya çapında uluslararası, bölgesel ve ulusal gençlik örgütlerinin işbirliğinin güçlendirilmesi sorumluluğunu üstlenmiştir. Örgütün uluslararası ilişkileri Kıbrıs sorununun uluslarasılaştırılması, Kıbrıs halkının mücadelesinin desteklenmesi, işgalin yol açtığı sorunlara karşı koyulabilmesi, yurdumuzun ve halkımızın yeniden birleşmesi açısından güçlü bir araç oldu ve olmaya devam etmektedir. GÖNÜLLÜLÜK 28. Kıbrıs ilerici gençlik hareketi sendikal, siyasi, kültürel, sportif ve eğitim faaliyetlerine paralel olarak, II. Dünya Savaşı’nın ardından Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu aracılığıyla tüm dünyada yaygınlaştırılan gönüllü çalışma hareketini Kıbrıs’ta da yaşama geçirdi. Dünya çapında gönüllü çalışma hareketinin hedefi kolektif, fedakârca, dayanışmacı bir anlayışla ve ilerlemeye yönelik sevgiyle gençliğin eğitimi olmuştur. AON döneminden itibaren, gönüllü çalışmanın niteliği yaşam düzeyinin iyileştirilmesi olmuştur ve ağaçlandırma, yol yapımı, temizlik gibi biçimler almıştır. EDON’un
kuruluşundan sonra da bu alandaki faaliyetler tarihi ve arkeolojik eserlerin korunması, halk hareketi binalarının inşası, yeşil alanların genişletilmesi, toplum yararına projelerin yaşama geçirilmesi gibi yüzlerce gönüllü inisiyatifiyle önemli derecede güçlendirilmiştir. Ayrıca gönüllü çalışmanın siyasi karakteri adı dostluk yolu olan Dali-Potamya yolunun Kıbrıslıtürklerin de katılımıyla düzeltilmesi, sosyalist ülkelerde ve Latin Amerika’da
uluslararası
gönüllü
çalışma
kampları,
antiemperyalist
ve
enternasyonalist bir içerikli 22 uluslararası dayanışma etkinliğinin Kıbrıs’ta organizasyonu gibi faaliyetlerde de dile getirilmiştir. 2000’li yıllarda EDON’un bu alandaki çalışmalarında bir gerileme görüldüyse de, örgüt zor ekonomik koşullara rağmen, son yıllarda Küba, Lübnan ve Filistin’deki dayanışma çalışmalarına katılarak, bu alana gerekli önemi vermeye devam etmektedir. EĞİTİM ÇALIŞMALARI – İDEOLOJİK EĞİTİM 29. Eğitim çalışmaları ve ideolojik eğitim ilerici gençlik hareketinin daima üzerine eğildiği odak noktası oldu. Bu eğitim çalışmalarının hedefleri gençliğin sömürgeciliğe ve emperyalizme karşı mücadele ruhuyla ve demokrasi, barış, ilerleme, mücadele eden halklarla dayanışma idealleriyle eğitimi oldu. Ayrıca bilinçli mücadelecileri yaratılması ve başta şovenizm ve milliyetçilik olmak üzere, kapitalist ideolojik çarpıtmalara karşı koymak için, hedef, halk hareketinin politikasının, Marksist-Leninist ideolojimizin halk içerisinde yaygınlaştırılması oldu. Tarihi dönemlere ve var olan önceliklere göre, ideolojik çalışmalar, KNK döneminde okuryazar olmayanların genel eğitiminden, AON döneminde yerel taban örgütlerinde edebi eserlerin grup halinde okunmasına, çeşitli konularda seminerlere, ideoloji okullarına kadar, çeşitli araç ve yöntemlerle öne çıkarıldı. EDON döneminde çalışmalar daha fazla kitleselleşti ve daha da örgütlü bir hal aldı. 1959’dan itibaren kurumsallaşan kendi kendini eğitme müsabakaları, okullar ve başta “Neolea” dergisi olmak üzere çeşitli yayınlar aracılığıyla EDON’cular ideolojik ve siyasi donanımlarını güçlendirdiler ve Sol politika ve ideolojinin gençlik içerisinde sözcüleri oldular.
30. EDON tüm bu yıllar boyunca Sol ideallere ve ilkelere yürek veren, yılmadan yorulmadan fedakârca örgütü destekleyen ve hatta pek çok seferinde en değerli varlıklarını, canlarını dahi vermekte tereddüt etmeyen binlerce gönüllünün katkılarını dayanak aldı ve bugün de buna devam etmektedir. KIBRIS SORUNU 31. Ülkemizin işgalden, adaya yasa dışı bir biçimde nüfus taşınmasından kurtulması, Kıbrıs sorunda ülkemizi ve halkımızı yeniden birleştirecek barışçıl bir çözüme ulaşmanın başarılması için EDON mücadeleci geleneklerini dayanak alarak, mücadeleye devam etmektedir. Birleşmiş Milletler kararlarında belirtildiği şekilde siyasi eşitlikli, iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon çözümü için mücadeleye daha da yoğun bir biçimde devam etmekteyiz. Kıbrıs’ı işgalden, yasa dışı bir şekilde nüfus taşınmasından ve her tür yabancı bağımlılıktan kurtaracak bir çözüm için; tek egemenlikli, tek vatandaşlıklı ve tek uluslararası kimlikli bir devlete götürecek bir çözüm için mücadeleye daha da yoğun bir biçimde devam etmekteyiz. EDON Kıbrısrum tarafının yıllardır var olan tezleri temelinde, Kıbrıs sorunun çözümü için doğru yöndeki her çabayı destekleyecektir. EDON milliyetçiliğe ve şovenizme karşı, karanlığa ve faşizme karşı, iki toplumun arasındaki ilişkileri zehirleyen aşırı sağcı ideolojik saplantılara karşı istikrarlı bir biçimde yıllarca mücadele eden gençlik örgütüdür. Bir yandan kaderci anlayışları, Amerikan hayranlığını, diğer yandan maksimalist tezleri, milliyetçi hedefleri öne süren güçlere karşı mücadele etmiştir ve mücadele etmeye devam etmektedir. Bunlara paralel olarak, ülkemizin bölünmesini kalıcılaştırmaya götürecek yasa dışı devletin statüsünün yükseltilmesi için emperyalist güçlerin, Türkiye’nin oyunlarına karşı mücadele ediyoruz. Kıbrıslırumların, Kıbrıslıtürklerin, Maronitlerin, Ermenilerin ve Latinlerin, Kıbrıs’ın tüm evlatlarının barış, güvenlik ve refah koşullarında yaşayabilecekleri birleşik, özgür, bağımsız, egemen, askersizleştirilmiş, federal bir Kıbrıs vizyonuna ve hedefine sadece böyle bir yaklaşımla hizmet edilebileceğine inanıyoruz.
SON SÖZ 32. EDON öncü faaliyetleri, özverileri ve hizmetleriyle Kıbrıs gençliğini kucakladı ve gençlik tarafından kucaklandı. Solun gençlik örgütünün kuruluşu ve gelişimi bir tesadüf sonucu değildi. Bilakis bu, EDON’un gençliğin ve halkın bağrında doğarak, genç nesillerin beklentilerine ve vizyonlarına yanıt vermesinin ve gençlerin gerçek çıkarlarının sözcüsü olmasının sonucudur. EDON ülke gençliğinin büyük bir bölümünün güvenini ve halkımızın büyük bir kesiminin takdir ve saygısını kazanarak, gençlerinin yüreklerinde yer etti. Sosyalist kampın dağıldığı koşullarda, kapitalizmin savunucularının tarihin sonunu ilan ettikleri ve sermaye ile düzenin başta genç insanların bilinçlerine karşı tam cepheden saldırıya geçtiği bir dönemde, EDON, kimilerinin umduğunun aksine, güç kaybetmedi, bilakis gençlerin sosyalist ideolojimizin ilkelerine ve değerlerini savunarak, beklentilerinin ve vizyonlarının yanıtının EDON ve Sol’da olduğunu pratikte göstererek, örgüte yoğun katılımlarıyla saflarını daha da güçlendirdi. Örgütümüzün kahramanlarının ve şanlı tarihinin karşısında, öncü ortak mücadele arkadaşlarımızın bize emanet ettikleri insancıllık ve özveri dolu siyasi mirası göz bebeğimiz gibi korumamız boynumuzun borcudur. Sosyalist ideolojimizin ideallerine, sosyal adalet, özgürlük, demokrasi ve dayanışma ilkelerine istikrarlı bir biçimde bağlı kalmaya devam ediyoruz. Tek kıstas olarak gençliğin ve emekçi halkımızın çıkarlarını alarak, sınıfsal, sosyal ve siyasi mücadelelere kararlılıkla devam ediyoruz. KNK, AON ve EDON’un mücadele geleneklerini dayanak alarak ve örgütümüzün şanlı tarihinden aldığımız güçle binlerce ortak mücadele arkadaşımızın açtığı yolda daha iyi bir gelecek vizyonuyla ilerlemeye devam ediyoruz.