#KSAinbeeld - Een magazine boordevol KSA-verhalen

d e vo l KS A r o o b e in z a g a m Een

-verhalen

#ksainbeeld @KSANationaal ksanationaal @KSANationaal KSA Nationaal www.ksa.be

voorwoord

het dna van ksa

K S A, het mooiste drieletterwoord van Vlaanderen roept bij ieder van jullie een andere connotatie op. Misschien is KSA voor jou vriendschappen smeden voor het leven, op stap gaan in de vrije natuur of gewoonweg die (twee-) wekelijkse speelse namiddag waar iedereen zich ten volle kan uitleven.

Het magazine is een bundeling van verhalen waar we kunnen proeven van jullie daadkracht en veerkracht en van het echte KSA-DNA. Je komt te weten wat het geheim van Joepie is, waar KSA de komende jaren verder op wil inzetten en wat er leeft bij vrijwilligers, medewerkers, leiding en oud-leiding.

De voorbije maanden is KSA voor mij onlosmakelijk verbonden aan de woorden veerkracht en daadkracht. In een periode waar niets vanzelfsprekend is, werd jouw engagement op heel wat vlakken op de proef gesteld. Maar ondanks de moeilijke periode waar vrijwilligers, leiding en medewerkers mee te maken kregen, werd telkens, vol passie en energie, alles klaargestoomd om KSA voor alle kinderen en jongeren mogelijk te maken. Dat maakt van mij vandaag nog meer dan ooit een trotse KSA’er. En ik ben niet alleen …

Laat je onderdompelen in 120 pagina’s KSA-beleving die je nog eens doen herinneren aan waar KSA allemaal voor kan staan. Spelen, groeien, verbinden en engageren vinden we in elk verhaal terug en blijven de kernwaarden die we met onze beweging met trots verder uitdragen.

#KSAinbeeld is het resultaat van KSA’ers die hun trotsheid en de veelzijdige betekenis die ze aan KSA geven met jou willen delen.

Verdiep, geniet, droom groot, inspireer jezelf en draag samen met ons de KSA-gedachte in de toekomst verder mee uit.

Vol goede moed gaan we de toekomst samen tegemoet.

Benjamin Verhegge nationaal coördinator

Bouwstenen van de KSA-toekomst

Vier kernwaarden Spelen, groeien, verbinden en engageren zijn de kern­waarden die de basis vormen van onze jeugd­beweging. Die vier kernwaarden vormen het uitgangspunt van onze visietekst en zijn bovendien sinds 2018 de bouwstenen van de toekomstplannen voor onze jeugdbeweging.

Dat merk je ook aan de straffe verhalen in dit magazine. Ieder verhaal valt onder minstens één kern­waarde, de ene keer al wat duidelijker dan de andere.

Spelen

KSA speelt

Dat spelen de kern van de KSA-werking vormt, hoeft geen uitleg meer. Wekelijks genieten de leden binnen hun leeftijdsgroep van creatieve spelen met een goed uitgewerkt concept en tot een verbeelding sprekende inkleding. KSA wil jou daarbij optimaal blijven ondersteunen.

8 18 22

Joepie, al 29 edities een mix van spanning, plezier en samenwerken Oud KSA’ers over hun tijd als leider Spel en kamp, de essentie van KSA

Niels Coeleman

Groeien

KSA groeit

KSA draait niet enkel om spelen, onze jeugd­ beweging is ook een plek waar leden ervaringen opdoen, zichzelf en de wereld ontdekken, zichzelf ontplooien en ontwikkelen. Leiding krijgt kansen om talenten te ontwikkelen, competenties aan te scherpen, grenzen te verleggen … KSA wil iedereen de nodige (leer)kansen aanbieden en de nodige ruimte voorzien om te experimenteren en om verantwoordelijkheden op te nemen.

44 48 51

4

Femke vertelt openhartig over haar psychisch welzijn De NAR- en RVB-voorzitter over KSA, kansen en trots Stage bij KSA: voor je het weet, blijf je plakken

Verbinden

KSA verbindt

KSA is een ontmoetingsplaats waar unieke banden worden gesmeed, waar je voor elkaar door het vuur gaat en waar vriendschappen voor het leven ontstaan. Met KSA zorgen we ervoor dat we samen sterk staan; door samen te werken, maken we allen werk van een sterke jeugdbeweging. Die verbondenheid en KSA-trots willen we de komende jaren nog meer uitdragen.

66 73 84

Project XX, een succesverhaal tussen jeugdwerk en jeugdbeweging KSA’ers in de Vlaamse Jeugdraad Vrienden voor het leven, ook na KSA

Engageren

KSA engageert

Je vrijwillig inzetten voor je groep en KSA, dat betekent verantwoordelijkheid opnemen, keuzes maken, telkens het beste van jezelf geven.

KSA’er zijn is je engageren. Bij KSA vormen we onze kritische mening en proberen we die uit te dragen, we zetten onze frisse en vernieuwende ideeën om in krachtige acties. Als enthousiaste en geëngageerde KSA’er draag je bij aan de versterking en uitbouw van jouw groep, maar ook aan een betere samenleving.

94 100 114

Duurzaamheid binnen KSA Iedereen welkom bij KSA Nazareth Vijf persoonlijke verhalen van de PER-voorzitters

5

6

SPELEN

7

Al 29 edities een mix van spanning, plezier en samenwerken

Joepie

Binnenkort wandelen duizenden KSA’ers de 29e editie van Joepie.

Het zal er dit jaar anders uitzien, maar in essentie is Joepie nog steeds hetzelfde als zoveel jaren geleden. Ook toen waren mysterie, uitdaging en samenhorigheid de kernelementen van een geslaagde tocht.

We interviewen Bert Taeymans over die allereerste edities, Ruth Busschaert over de afgelopen edities en als kers op de taart onthullen we het geheim van Joepie.

De oorpsrong Bert Taeymans werd geboren op 28 januari 1932 in Wijnegem en is een boegbeeld voor KSA waar hij als verbondscoördinator voor de Jonghernieuwers startte met de eerste Jonghernieuwer­rally die we onder­ tussen kennen als Joepie. Bert heeft de eerste drie nationale edities gecoördineerd, nog meegewerkt aan de vier volgende edities en was sindsdien aanwezig op alle slotshows in stad X op eentje na. Niemand doet hem dat na.

een auto hadden. Ze verjongden het concept en maakten er een staptocht met proeven en tochttechnieken van.”

“In het werkjaar 1964-1965 kwam vanuit de Algemene Leiding de vraag dat er een nationaal initiatief zou zijn voor elke leeftijdsgroep. De Jongknapen kregen een Zeedag, de Knapen gingen een dagje naar Bokrijk en Werkgroep Jonghernieuwers koos ervoor om een nationale versie te organiseren van de

Van waar kwam het idee om iets als Joepie te organiseren?

Al s je s amen een uitdaging al s Joepie aankunt, dan smeed je sterke vriend s chap sbanden – Bert

8

SPELEN

Bert: “KSA Antwerpen organiseerde begin jaren 60 al een Jonghernieuwerrally voor de (toen enkel) Antwerpse KSA’ers. De organisatoren hadden zich gebaseerd op de toen heel populaire autorally’s: een rondrit met de wagen waarbij je af en toe controleposten passeerde en vragen moest oplossen.

Die rally’s vielen erg in de smaak, omdat vele gezinnen toen voor het eerst

Bert Taeymans Stichter van Joepie

Antwerpse rally. Zo werd de ‘Nationale Jonghernieuwerrally’ geboren. De bedoeling was dat alles nationaal georganiseerd werd, maar dat de tocht zou verlopen onder leiding van de eigen leid(st)ers. Op die manier wilden we banden smeden binnen de groepen: als je samen een uitdaging als Joepie aankunt, dan smeed je sterke vriendschapsbanden.”

“We wilden ook een samenhorigheidsgevoel creëren tussen alle wandelaars.

Daarom was het zo belangrijk dat alles eindigde in X, waar alle stappers samenkomen en het gevoel hebben dat ze tot een grote groep van gelijkgestemden behoren. Ook toen was X al ultrageheim en dat zorgde in het begin wel voor ongeruste ouders die geen idee hadden van waar hun zonen uithingen met KSA. Daarom organiseerde de coördinatie een dag op voorhand een ‘telefoondag’ om ouders gerust te stellen door op hun vragen te antwoorden. Zonder stad X te verklappen natuurlijk.”

Waar kwam de naam Joepie dan vandaan?

Bert: “Ik was destijds leraar op het Kleinseminarie in Mechelen. Terwijl ik speelplaatstoezicht had, hoorde ik een jongen plots ‘JOEPIE!’ uitroepen.

Ik weet nog altijd hoe die jongen heette: Anthonis. Ik dacht meteen: ‘Dat is een interessante kreet, daar valt mee te werken!’”

“Zo gezegd, zo gedaan en ik gebruikte de kreet op het briefpapier. Wanneer de stappers bij de controleposten hun opdrachten kregen, stond onderaan telkens in grote letters JOEPIE, en zo creëerde Joepie zichzelf. Na de eerste Jonghernieuwerrally spraken de deelnemers gewoon van ‘de Joepie’!

We zijn hen daar natuurlijk ook in gevolgd!”

“Wist je trouwens dat ik ooit een brief kreeg geadresseerd aan ‘de heer Taeymans, stichter van het tijdschrift Joepie’? Die kwam van het KADOC, waar ik mijn KSA-archief heb ondergebracht.”

Konden verloren gelopen stappers toen ook al terecht bij JOKO? Bert: “Ook bij de allereerste edities van Joepie moesten de deelnemers al zelf de route zoeken aan de hand van tochttechnieken. Met kaart en kompas in de hand kwam men toen nog door het ganse land. Af en toe belandden groepen dus ook al op het verkeerde pad, maar de organisatie van JOKO, de centrale die je helpt als je verloren loopt, lag toen heel wat minder voor de hand. Van Google Maps hadden we nog nooit gehoord en ook gsm’s waren toen nog niet aan de orde.”

Tijdens de eer ste Joepie zat JOKO nog in een kelderkeuken met één huistelefoon – Bert

“Wie verdwaalde, moest dus aankloppen bij de mensen thuis of binnengaan in een cafeetje en vragen om de telefoon te gebruiken. Daarmee konden ze bellen naar de ‘Dispatching’, die vlakbij stad X een hele telefooncentrale had opgebouwd. Tijdens de eerste rally was dat nog een kleine kelder-

9

keuken en de enige huistelefoon stond halverwege de trap. We moesten ook werken met losse stafkaarten. Bij Joepie 2 hadden we al heel wat bijgeleerd en hadden we gezorgd voor een mooie locatie met een grote zaal en een apart lokaal per werkkring. De volledige tochten waren uitgestippeld op stafkaarten in een kader en we hadden drie telefoonlijnen.”

Welk Joepie-verhaal zal je altijd bijblijven?

Bert: “Helaas eerder een droevig verhaal. Tijdens de tocht kwam het bericht dat de papa van een deelnemende jongen verongelukt was aan een spoorweg. Wij zijn die jongen op een CP (controlepost) gaan opwachten; maar dat nieuws was verschrikkelijk om te moeten brengen aan zo een jonge gast. Ook zo’n momenten komen voor op Joepie en zal ik nooit vergeten.”

Bij het vertrek van de allereer ste Joepietocht waren we helaa s vergeten om het mooie weer te reserveren – Bert

10

SPELEN

“Gelukkig herinner ik me ook nog enkele leukere anekdotes. Op Joepie werden foto’s als tochttechniek op voorhand afgedrukt. In Zoutleeuw was er een foto van een pomp, maar toen

de groepen aankwamen had de gemeente de pomp ondertussen weggehaald. Toen was het even alle hens aan dek om het op te lossen, maar achteraf hebben we er toch goed mee gelachen. Bij de oversteek over de Schelde in Sint-Amands was er een roeier die de 200 Joepie-stappers over moest roeien. Die man had zijn werk die dag.”

Kan je ons verder nog iets vertellen over die mythische eerste editie van Joepie?

Bert: “Bij het vertrek van de allereerste Joepietocht in 1965, met Leuven als stad X, waren we helaas vergeten om het mooie weer te reserveren. Het regende, het sneeuwde, het hagelde: alle ergs dat je je kunt inbeelden kregen wij die dag over ons hoofd. Sommige stappers hadden vooraf ingeschreven, maar verschenen door het slechte weer niet op het appel. Toch konden we op zo’n 1300 à 1500 deelnemers rekenen, een opkomst waar we zeker trots op mochten en mogen zijn!”

Een gewaagde tegenkandidaat We zeiden in de inleiding dat niemand het Bert Taeymans nadoet om zo’n Joepiecarrière uit te bouwen, toch hebben we nog iemand die al een mooi traject heeft gelopen binnen de organisatie van Joepie. Ruth Busschaert was de drijvende kracht achter elke Joepietocht van 2011 tot 2019 en heeft ook nog de aanzet gegeven voor Joepie 29. Daarom stellen we haar graag enkele vragen.

Hoe was de Joepie die je zelf meewandelde als lid? Welke editie was dat?

Ruth: “Op mijn 15de wandelde ik mee op Joepie 18. Ik heb geen bijster goed geheugen, dus ik herinner me er weinig van. Waar ik wel zeker van ben, is dat ik het behoorlijk goed uitgestapt heb.”

Hoeveel edities heb je zelf meegemaakt?

Ruth: “Sinds Joepie 18 heb ik geen enkele Joepie gemist. Tijdens de drie daaropvolgende edities – J19, J20, J21 – stapte ik mee als leidster bij mijn eigen groep. op Joepie 22 was ik postzitter bij de tocht van KSA West. Daarna was ik bij elke editie nationaal medewerker.”

Hoe ben je in de organisatie van Joepie terecht gekomen?

Stad X op Joepie 24 (Tienen)

Ruth: “Lieselot, een vriendin en toenmalige medeleidster, was al vrijwilliger bij KSA Nationaal en zat in de stuurgroep van Joepie 22 die in Hasselt eindigde. Zij sleurde mij mee naar de vergaderingen voor de voorbereiding van Joepie 23 te Geraardsbergen. Daar hebben we de slotdag vorm gegeven met slechts zes vrijwilligers, waar nu een team van zo’n 60 vrijwilligers aan werkt! Die slotdag viel letterlijk in het

Ruth Busschaert Coördinator Joepie 2011-2019

water. Het was de eerste keer dat we kozen om een openluchtevenement te organiseren. Helaas was het weer nog niet op de hoogte van die verandering.”

“Ondanks al dat geploeter voor Joepie 23 had ik wel zin om ook mijn schouders onder Joepie 24 te steken. We vormden opnieuw een stuurgroepje van enkele vrijwilligers, maar al snel bleek dat er wegens veranderingen op KSA Nationaal nood was aan versterking bij de beroepskrachten. Zo ben ik deeltijds voor KSA beginnen werken, enkel om Joepie 24 te organiseren. En wat een editie was dat! Na enkele omzwervingen in het jeugdwerkveld ging ik in 2012 voltijds bij KSA aan de slag, met de algemene coördinatie van Joepie in mijn takenpakket.”

Welk Joepie-verhaal zal je altijd bijblijven?

Ruth: “Joepie 24 was een hels karwij, maar het zalige gevoel dat we met de hele ploeg hadden nadat de stappers van het terrein vertrokken waren, is onbe-schrij-fe-lijk. We did it! Toen hadden we een samenwerking met Defensie waardoor we de grote luchtfoto van het logo konden nemen (zie foto links, nvdr). Er liep een wedstrijd waarbij één groep als prijs met een helikopter van Defensie over het slotterrein mocht vliegen tijdens het slotevent. Vanuit die helikopter is de foto genomen. Dat blijft een iconisch beeld! Die keer dat Lieven Scheire door een Seaking gedropt werd op het strand van Oostende was ook fenomenaal.”

11

Wat mij het meeste zal bij­blij ven is de sfeer in X2 en de realis aties van de vrijwilliger s , zowel op de tochten al s in X – Ruth “Met Joepie blijft de geheimhouding altijd de moeilijkheid om het initiatief tot in de puntjes goed te organiseren. Het blijft altijd spannend of alles lukt. Met Joepie 28 was het nagelbijtend spannend, want het slotterrein in Oudenaarde was gelegen aan de eindmeet van de Ronde van Vlaanderen. De feesttent en de tribune van de Ronde waren slechts deels afgebroken op het moment dat wij wilden opbouwen. Het was een race tegen de klok.

Maar met de flexibiliteit en creativiteit van de logistieke medewerkers is het in orde gekomen.”

“Ik heb dus niet één verhaal dat eruit springt, want daarvoor was er tijdens elke Joepie-editie iets memorabels te beleven, maar wat mij het meeste zal bijblijven is de sfeer in X2 en de realisaties van de vrijwilligers, zowel op de tochten als in X. Zonder al die vrijwilligers kan je als coördinator niks realiseren. En ik ben echt verwend geweest met de steun en medewerking van fantastische vrijwilligers! Daarvoor ben ik echt dankbaar.”

Had je een Joepiemotto?

Ruth: “Collega’s en kernmedewerkers weten dat ik ter motivatie, in de hectische weken voor Joepie, wel eens te veel het Joepielied liet weerklinken op bureau. Dus niet echt een motto, gewoon ‘Ha ja Joepie’!”

Welke veranderingen zijn er tijdens jouw Joepiecarrière geweest in vergelijking met vroeger?

Ruth: “Ik haalde al aan dat we op Joepie 23 voor het eerst een openluchtevenement organiseerden. Voordien verzamelden we allemaal in een grote hal voor een slotshow. Dat hebben we bewust geschrapt om het meer in

de lijn van Joepie zelf te houden: outdoor. Gaandeweg maakten we er een festivalconcept van, dus geen echte slotshow meer, waar awards werden uitgereikt, maar wel een line-up van DJ’s om het echt te laten knallen in X.” “Joepie verkent alle windstreken binnen Vlaanderen, maar we proberen voor X toch te mikken op een stad of gemeente waar een KSA-groep actief is. Sinds Joepie 24 betrekken we de aanwezige KSA-groep(en) ook bij de het slotgebeuren. Dat is een heel hachelijke operatie, want de geheimhouding wordt daardoor nog extra op de proef gesteld. Maar de meerwaarde en verbondenheid die daaruit voortvloeit maakt het meer dan de moeite waard.”

“Ook binnen de tochten en de gehele structuur hebben we het niveau verhoogd. Alles wordt wat professioneler aangepakt. De controle en aansturing verloopt nu stukken beter dan vroeger.

Zo werkte JOKO vroeger met stafkaarten, nu is alles online te volgen. De verwachting van wat een Joepietocht moet zijn, bundelden we in een kwaliteitslabel. Elke tocht moet aan bepaalde standaarden voldoen. Dat wordt goed gemonitord, zodat een tocht van de ene werkkring gelijkaardig is aan de tocht van een andere werkkring. Qua opzet natuurlijk, niet qua route. Maar er blijft marge tot verbetering en verandering. Een uitdaging voor mijn opvolgers!”

12

SPELEN

Het geheim van Joepie Tenzij het coronavirus er een stokje voor steekt, zal in april 2021 Joepie 29 plaatsvinden. Dat het een unieke editie wordt, staat vast, maar wat is het geheim van Joepie?

We vroegen het aan een aantal oud-leden die minstens vier Joepies meemaakten als stapper of organisator.

Marc Messiaen (KSA Zwevezele en in KSA Noordzeegouw gouwproost van achtereen­ volgens Kabouters, Knapen en Jonghernieuwers tussen 1986'87 en 1997-'98): “Joepie is een initiatief om 'joepie' tegen te zeggen (of be­ ter: uit te roepen), want Joepie is om van te smullen: op weg gaan met vrienden, plezier hebben, afzien, doorbijten, el­ kaar moed inspreken, volhou­ den en op zoek gaan naar een slaapplaats – hopend de mooi­ ste en beste te vinden en met een beetje geluk zelfs eten te krijgen, gesterkt de volgende dag aanvatten om uiteindelijk stad X te bereiken. Joepie is voor mij: jeugdig, onvoorstel­ baar, enthousiasme, persoons­ vormend, inzet en energie.”

Marc Messiaen (links op de foto) op Varsikakamp in 1989.

Marc Derudder (KSA Tielt, Jonghernieuwerhoofdman KSA Noordzeegouw 1977-'85): “Als 15-jarige was dat voor de eerste keer echt tsjolen (sukkelen): slapen op een hooizolder, zelf potje koken, dagenlang wandelen in de natuur door weer en wind en de samenhorigheid van de groep voelen. De magie van stad X, waar je met zovelen samen kan nagenieten van vier dagen stappen, dat moet je gewoon meege­ maakt hebben. Ik heb vier keer de kans gehad met een enthousi­ aste ploeg de Joepietocht van KSA Noordzeegouw uit te stippelen; goed voor jarenlang verkennen van de mooiste natuurhoekjes van Vlaanderen en telkens weer die typische sfeer opnieuw mogen beleven. Geen enkele KSA'er die dat mag missen in zijn carrière.”

Marc Derudder in het buitenverblijf van de paus.

De magie van stad X , waar je met zovelen s amen kan nagenieten van vier dagen stappen, dat moet je gewoon meegemaakt heb ben 13

Verder moeten, ook al s de vermoeidheid weegt, in regen, wind, sneeuw, duisternis .

Dat zijn de momenten die ‘beklijven’ en waar fier aan teruggedacht wordt

Lieve Boone (diocesaan vrijgestelde VKSJ West 1979 tot 1982, actief tot 1995 en nu drijvende kracht voor de VKSJ-historiek in West):

Stichter Bert Taeymans: “Er zijn volgens mij vier redenen die er voor zorgen dat deze formule de tand des tijd doorstaat: Er is het mysterieuze: de geheimzinnige stad X, het vertrekpunt dat geheim blijft, het stap voor stap prijsgeven van de tocht zelf. Er is de uitdaging: vier dagen stappen is niet evident. Verder moeten, ook als de vermoeidheid weegt, in regen, wind, sneeuw, duisternis. Dat zijn de momenten die 'beklijven' en waar fier aan teruggedacht wordt. Er is het groepsgebeuren: samen op stap met de ganse groep, een betere manier om naar elkaar toe te groeien is er niet.

Daarnaast zijn er de vele contacten: de andere groepen, de mensen bij wie ze slaapgelegenheid krijgen en over wie ze dikwijls in de wolken zijn. En er is het gemeenschappelijk slotmoment: de korte onderdompeling in de massa op het einde, juist genoeg om het enthousiasme aan te scherpen en met een wij-gevoel naar huis te gaan. Beseffen dat KSA meer is dan je eigen groep.”

14

SPELEN

“Joepie meemaken is wellicht mijn meest avontuurlijke ervaring bij VKSJ West. Ik stapte nooit mee, maar mocht wel verschillende tochten voorbereiden en organiseren. In het grootste geheim – zelfs voor collega’s vrijgestelden, tot hun grote frustratie! – slaapplaatsen zoeken, mooie + foto Lieve Booneaanwegen uitstippelen, leuke tochttechnieken uitwerken, praatpalen bij De Sjelter, spreken, Simmers/Sjo’ers enthousiasmeren (opgevraagd om deel te nemen en zich die er nog degelijk voor te bereiden, meedenken rond hetvoorlopig onthaal inisstad X en een zo denderend mogelijke slotshow … Er kwam heel wat niet) bij kijken! Maar eens op weg zag je iedereen genieten, zingen, lachen, afzien, zichzelf overtreffen, elkaar verder helpen … Dat deze ervaring gedeeld werd met deelnemers uit heel Vlaanderen, die uit alle windstreken naar dat ene doel stapten, maakte het natuurlijk nog specialer. Zelfs na de laatste zware loodjes – sommigen strompelend naar de eindmeet – zag je vaak deelnemers tijdens het slotfeest toch dansen en uit de bol gaan. Niet het aantal kilometers telt, wel het samen op tocht gaan. Lang leve Joepie.”

Lieve Boone (vierde van links op de foto)

Niet het aantal kilometer s telt, we l het s amen op tocht gaan

15

Een beleving van een échte KSA’er

Op Joepie met een beperking Riete Van Rysselberghe, leidster bij KSA OnzeLieve-Vrouw Laarne, nam deel aan Joepie in een rolstoel. Riete heeft namelijk pseudoartrose en neurofibromatose.

Daardoor is het moeilijk om lange afstanden te wandelen, maar toch wou ze Joepie niet missen. Riete spreekt over haar ervaring op Joepie en binnen haar eigen KSA-groep.

Emma De Mulder

Ik dacht vooral: ‘een nee heb je en een ja kan je krijgen’ – Riete

Riete Van Rysselberghe Leidster bij KSA Onze-LieveVrouw Laarne

16

SPELEN

Dag Riete, kan je jezelf even kort voorstellen?

Riete: “Ik ben eerstejaars leidster bij KSA Onze-Lieve-Vrouw Laarne en dat van de tweede jongste groep. Zelf ben ik al lid sinds het eerste leerjaar. Ik ging toen naar KSA met mijn beperking en dat verliep heel vlot. Tijdens activiteiten kon ik altijd aangeven wat ik aankon en wat niet. Mijn leiding had daar totaal geen problemen mee.”

“Ik werd namelijk geboren met neurofibromatose, dat is een aandoening op je genen. Daarnaast heb ik ook een aangeboren ziekte, namelijk pseudo­ artrose. Bij pseudoartrose heb je een bot dat ziek is en bij mij zit dat in mijn linkerbeen. Als dat bot breekt, groeit het niet meer aan elkaar. Toen ik één jaar was, brak dat bot, waarna vele operaties volgden om het terug aan elkaar te laten groeien. Het lukte maar niet. In het vierde leerjaar is het bot dan uiteindelijk weer aan elkaar gegroeid. Mijn linkerbeen is ook korter dan mijn rechterbeen en ik heb verschillende beenverlengingen gehad van ongeveer vijftien centimeter. Dat was zeer pijnlijk. Nu heb ik een spalk om mijn been te beschermen tegen schokken en om mijn voet wat recht te houden.”

“Ook als leiding heb ik nog geen problemen ervaren. Door corona heb ik natuurlijk nog niet veel leiding kunnen geven, maar de keren dat het wel mocht, ging alles heel vlot. De kinderen doen ook gewoon normaal tegen mij.

Sommige kinderen zijn wel nieuwsgierig waarom ik twee paar schoenen aan heb. Dan bedoelen ze mijn gewone schoen en mijn spalk, maar dan leg ik dat gewoon uit aan hen.”

Enkele jaren geleden deed je mee aan Joepie. Hoe was die ervaring voor jou?

Riete: “Door mijn ziekte heb ik problemen met stappen. Lange afstanden zijn voor mij moeilijk. Doordat KSA echt mijn leven is, wou ik heel graag meegaan op Joepie. Ik heb dat toen besproken met mijn leiding hoe we dat het beste konden doen. Zij hebben dan gevraagd aan de koepel of het mogelijk was en of we de gemakkelijkste tocht konden nemen zodat ik zeker met de rolstoel meekon. Dat was geen probleem, ik ben kunnen meegaan en iedereen van mijn groep heeft mij geduwd en geholpen. Dat was een fantastische ervaring! Ik was heel blij dat ik mee mocht op Joepie en dat we stad X bereikt hadden. Ik dacht niet dat het zou lukken. Ik ben iedereen heel dankbaar. Dat was echt één van mijn leukste KSA-ervaringen!”

Heb je het zelf aan jouw leiding gevraagd of het mogelijk was om mee te gaan?

Riete: “Ja, maar ik heb het wel eerst met mijn ouders besproken. We hebben dan bekeken of het wel mogelijk zou zijn voor mij. Het was iets groots dat ik vroeg, maar ze stonden erachter en dat deed me veel plezier. Ik dacht vooral: ‘een nee heb je en een ja kan je krijgen’. En die heb ik gekregen.

Daarna heb ik die vraag aan mijn leiding gesteld en zij zagen het ook zitten. Zij gingen er direct mee aan de slag. Mijn KSA-groep heeft altijd veel voor mij gedaan en ook dit wouden ze graag doen. Mijn ouders en ik zijn dan samengekomen met de leiding om alle zaken te regelen en te bespreken.”

S oms had ik wel het gevoel: ‘Ik zit in de rol stoel terwijl iedereen aan het afzien is bij het stappen’.

– Riete

Hoe denk je dat andere KSAgroepen daar meer op kunnen inzetten?

Verliep alles vlot op Joepie of heb je ook enkele tegenslagen ervaren?

Riete: “Ik vond het een heel positieve ervaring, met geen enkele tegenslag of belemmering. Iedereen was tijdens Joepie ook positief, mijn leiding, mijn vrienden, andere groepen die we tegenkwamen … Soms had ik wel het gevoel: ‘Ik zit in de rolstoel, terwijl iedereen aan het afzien is bij het stappen’. Mijn vrienden zeiden dan tegen mij dat ze het al leuk vonden dat ik gewoonweg mee was. Ze vonden het zeer fijn om mij erbij te hebben en ze vonden dat al een prestatie.”

Zet jouw eigen groep in om toegankelijk te zijn voor iedereen, zoals kinderen met een fysieke beperking?

Riete: “Ja, sowieso. We doen ons uiterste best daarvoor. Als er een kind zou bijkomen met een beperking zijn wij even enthousiast en laten we hen er gewoon bij horen. Het kindje kan dan zelf aangeven wat er voor hem/ haar kan, wat hij/zij aankan en die mag zich altijd even aan de zijkant zetten.

Dat was bij mij ook zo.”

Riete: “Het begint met begrijpen hoe het is voor kinderen en jongeren om een beperking te hebben. Als je dat begrijpt, zul je meer inzien dat het niet altijd even gemakkelijk is voor hen. Het is ook niet zo moeilijk om enkele aanpassingen te doen binnen jouw groep.

Je kan bijvoorbeeld een verhoogje aanbrengen op jouw terrein zodat kinderen met een rolstoel makkelijk op het terrein kunnen. Je kan met het kind in gesprek gaan over zijn/haar beperking en zo bekijken wat je als KSAgroep kan betekenen voor het kind en waar je nog op kan inzetten. Ook bepaalde spelen kan je aanpassen, zodat zij de kans krijgen om mee te spelen.

Uiteraard hoef je niet al jouw spelen aan te passen, dat kindje zal al blij zijn om even mee te spelen en dan aan de kant te kijken naar de andere leden.

Dat was bij mij ook zo. Het kijken naar mijn vrienden vond ik al goed en leuk.”

Zou je het aanraden aan iedereen met een beperking om mee te gaan op Joepie?

Riete: “Ja, zeker. Ik denk ook wel dat het te maken heeft met hoe je in het leven staat. Ik sta echt positief in het leven. Ik wil elke uitdaging aangaan en als je dezelfde instelling hebt, raad ik het zeker aan. Het is superplezant om dat mee te maken samen met jouw vrienden, ook al heb je een beperking.

Als ik het kan, dan kan iedereen het!”

Al s ik het kan, dan kan iedereen het!

– Riete

17

Trotse KSA’er en mijn opa!

Willy Hermans Mijn opa was, net als ik, een trotse KSA’er en dat mogen we nog steeds weten. Wanneer ik “KSA” nog maar uitspreek, zijn we vertrokken voor een uur. En dat heb ik graag, want een ander gespreksonderwerp met mijn opa zou ik zeker niet willen. We bladeren vaak samen door fotoalbums en bij elke foto weet hij wel een heel verhaal te vertellen! Ik laat je graag meegenieten van een paar verhalen van mijn opa Willy.

Esther Melders

ingericht en bij het slagen kregen ze hun monitorbrevet (het animator­attest van nu, nvdr) toegewezen.

Als veertienjarige trok Willy in 1951 naar de KSA van Beek-Gerdingen-Reppel, een kleine jeugdbeweging met een 30-tal leden. Hij startte als Knaap en vervolgde zo zijn traject als lid binnen KSA. De activiteiten bestonden vooral uit trektochten, bosspelen, op ‘inki-jgeljacht’ (eekhoornjacht, nvdr) gaan met de katapult, land veroveren … Niet zo verschillend van de activiteiten van tegenwoordig dus.

Toen hij leider werd, werd het natuurlijk tijd om zich bij te scholen. Hij volgde in 1957 de klaskampen. Dat is te vergelijken met de animatorcursussen van tegenwoordig, al verliepen die toen iets ‘schoolser’. De cursus vond plaats aan het kasteeltje van Kiewit in Hasselt. De cursusgevers sliepen binnen en de cursisten sliepen buiten in tenten die ze zelf moesten rechtzetten. De lessen werden gegeven door leiders, proosten, gouwleiders … Daar leerden ze de kneepjes van het vak om een goede leider te worden. Op het einde van de week werden er examens

18

SPELEN

Zelf gaf Willy ook meerdere malen enkele lessen op het klaskamp. Zijn lessen gingen vooral over openluchtleven: tenten opzetten en hygiëne op kamp. Terwijl hij me dit vertelt, haalt hij bijna volledige cursussen boven. Hij heeft veel notities genomen tijdens de lessen en ook zijn examenvragen heeft hij goed bewaard. Wat ben ik blij dat we tegenwoordig geen schriftelijke examens meer moeten afleggen bij een animatorcursus!

In 1956 werd Willy gewestleider van Bree en omstreken. Hij ondersteunde in die rol de groepen in en rond Bree

vraag aan mijn opa wat er het meest gedaan werd op kamp, is zijn antwoord duidelijk: zingen! Op trektochten werden er heel wat liederen gezonden.

Zo was iedereen afgeleid van de vermoeidheid of pijn en konden ze heel wat kilometers doorgaan. Traditiegetrouw werd er op de laatste avond van het kamp natuurlijk een groot kampvuur gemaakt en ook daar zongen de vendels liederen tegen elkaar op.

en had regelmatig contact met de leiders. Bij problemen sprong hij in om de groepen te helpen. Zo ging hij bijvoorbeeld mee als kampleider bij een aantal KSA-groepen met leidingstekort. De aanstelling van een nieuwe groepsleider was toen een hele gebeurtenis.

Dat ging vaak gepaard met een feest, waar een speech van de gewestleider natuurlijk niet kon ontbreken. Die speeches heeft hij allemaal bewaard.

Daarin kan ik lezen dat de kern van KSA na al die jaren nog steeds hetzelfde is.

Zo schreef hij: “Jeugd moet spelen! Dit is de leuze die in alle jeugdbewegingen steeds op het programma staat. Jeugd heeft behoefte om te bewegen, aan ontspanning van de geest, die best in het spel verwezenlijkt worden.” Willy was gewestleider tot 1960, tot hij meer tijd moest steken in zijn studies, want ook toen had je al herexamens.

Op kamp gaan was – en is nog steeds – het hoogte punt van de zomer. Ze trokken naar een kampplaats in de buurt voor de week van hun leven.

Het waren vaak geen luxueuze kampplaatsen. Nee hoor, slapen deden ze op hooizolders, in oude kippenstallen of in schuren. Ze namen van thuis een grote stoffen zak mee die ze moesten vullen met stro en zo maakten ze hun eigen matrasjes. Het koken gebeurde vaak door ouders of kookmoekes, al was dat vooral bij de Roodkapjes.

De taken op kamp werden netjes verdeeld: elke dag was er een vendel (leeftijdsgroep, nvdr) verantwoordelijk voor het hout sprokkelen, patatten schillen, water halen … Wanneer ik

dion georganiseerd, de Jonghernieuwers hielden een vaardigheidstornooi waar ze hun kennis over openluchtleven moesten gebruiken en de Hernieuwers namen het tegen elkaar op in een zang- en voordrachtstoernooi.

Willy kijkt nog steeds graag terug op die periode in zijn leven. Hij leerde daar enorm veel uit en dat werd een goede voorbereiding voor zijn verdere carrière als leerkracht en stadssecretaris. Het verenigingsleven liet hij nooit meer achter zich: hij was voorzitter van de atletiekclub, lid van de kaartclub en wielerclub, stadsgids van Bree …

De activiteit die hem het meest is bijgebleven, is de fietstocht naar Roeselare.

Ze fietsten enkele dagen heel wat kilometers met het gewest en bleven onderweg slapen in kloosters en internaten en werden onder politiebegeleiding op Vespa begeleid tot in Roeselare.

Ook het avontuurlijke en de leergierigheid is alleen maar gegroeid. Nog steeds staat hij op 84-jarige leeftijd op de eerste rij om te leren hoe hij een post kan plaatsen op Instagram, om een keertje van de grond te gaan met een paramotor, om via Zoom te skypen en een quiz te volgen op Kahoot.

Ook de trefdagen voor de Knapen, Jonghernieuwers en Hernieuwers herinnert hij zich nog goed. Voor de Knapen werd er een olympiade in het sportsta-

Mijn opa is niet de enige KSA’er in de familie. Oma was ook jaren lid bij de Roodkapjes van Bree en hun kinderen gingen op hun beurt naar KSA Bree. De kleinkinderen volgde dan weer de generatie op bij KSA Roy. Wie weet wat de volgende generatie zal brengen?

19

OUD-KSA’ER AAN HET WOORD

KSA’er voor het leven KSA telt momenteel dan 36 000 leden. Maar ook na je KSA-carrière blijf je KSA’er in hart en nieren.

In dit rubriekje laten we bekende en onbekende oud-KSA’ers aan het woord die vertellen welke invloed KSA heeft gehad in hun verdere leven. Dit artikel verscheen eerder in Kompas 4, jaargang 38, editie KSA Noordzeegouw.

DIRK DE FAUW • Burgemeester van Brugge • KSA’er bij KSA Ter Straeten en Gouwraadslid van de Hernieuwerwerkgemeenschap van KSA Noordzeegouw

Dag Mr. De fauw, je bent een KSA’er in hart en nieren! Doet het je plezier dat KSA steeds meer groeit in ledenaantal (en bijgevolg ook in Brugge)?

Dirk: “Zeker en vast. Het belang van de jeugdbeweging voor jongeren kan niet genoeg beklemtoont worden. Binnen de jeugdbeweging breng je bewust of onbewust zaken bij aan kinderen en jongeren die voor het verdere leven van ongelooflijk belang zijn. De periode dat in één gezin 4, 5 of meer kinderen samen opgroeiden licht reeds ver achter ons. In gezinnen met een beperkt aantal kinderen moeten ze minder rekening houden met elkaar, wordt er minder samen gespeeld, moet er

minder gedeeld worden. In de jeugdbeweging moeten kinderen en jongeren meer rekening houden met elkaar, leren ze delen, leren ze winnen en verliezen, zorgen ze ook voor elkaar.”

“Bovendien leven we meer en meer in verstedelijkte omgevingen waar het ravotten minder evident is. In de jeugdbeweging kan dit wel nog, je mag je er nog eens goed vuil maken bij een spel.”

Je was leider en uiteindelijk ‘Gouwleider van de Hernieuwer­ werk­gemeenschap’ van KSA Noordzeegouw. Welke invloed heeft jouw KSA-periode nu (nog) in jouw dagelijkse leven?

Dirk: “Ik geloof er stellig in dat KSA mij de beginselen van de democratie heeft bijgebracht. In de leidingsgroep krijg je niet altijd gelijk, moet je luisteren naar de mening van anderen, moet je naar oplossingen zoeken en moeten er knopen doorgehakt worden. Dat is iets wat ik dagelijks moet doen in de politiek.”

Dirk De fauw op Lourdeskamp in 1972

Ik geloof er stellig in dat de KS A mij de beginselen van de democratie heef t bij gebracht – Dirk De fauw Dirk in de Gouwraad 82-83 (tweede van rechtsonder)

20

SPELEN

Dirk De fauw tijdens Compostella-reis

Dirk De fauw viert 50 jaar KSA Noordzeegouw

Hebben jouw KSA-skills meegeholpen met de uitbouw van je politieke carrière?

Dirk: “Zeker. Ik had natuurlijk wel een vader die politiek actief was maar toen ik KSA-leider was, kwam ik in contact met de burgemeester en de schepenen waar gepleit moest worden om nieuwe lokalen te bekomen of het kampvervoer geregeld te krijgen. Dat heeft mij ertoe aangezet om zelf de stap te zetten in de politiek.”

Wat is je mooiste herinnering/ anekdote als vrijwilliger bij KSA? Dirk: “Daar kan ik een boek over schrijven. Over de kampen in de Ardennen, de meerdaagse voettochten, de Lourdes­kampen, de hoofdmonitoren­ cursussen, de fietstocht naar Compostella …”

“Als ik dan toch één anekdote moet kiezen dan keer ik terug naar de periode toen ik Knaap was. We waren op tentenkamp in Frahan sur Semois. Op een avond was er een dropping. Met ons vendel moesten we proberen te zoeken waar we waren en moesten we gewapend met stafkaart, kompas en de zaklamp zo vlug mogelijk terug naar de kampplaats geraken. We dachten dat de kortste weg deze was waar we twee keer de Semois zouden dwarsen in wat op de kaart een “gué” of doorwaadbare plaats werd genoemd.

Het begon echter stevig te regenen en telkens we probeerden de Semois te dwarsen bleek deze veel te diep te zijn. We besloten dan maar om een hooischuur op te zoeken en hebben er ons te slapen gelegd tot het niet meer

Dirk De fauw viert 60 jaar KSA Noordzeegouw in Oostende

regende en de duisternis van de nacht plaats maakte voor de opkomende zon. De leiding had ons echter de volledig nacht gezocht. Er was toch wel een lichte paniek want de volgende ochtend kwamen mijn ouders op bezoek. Gelukkig waren we tijdig terug op de kampplaats.”

De leiding had ons een volledige nacht gezocht, er wa s toch wel een lichte paniek

Wil je nog iets kwijt aan huidige KSA-leid(st)ers?

Dirk: “Jullie doen ongelooflijk belangrijk werk voor kinderen en jongeren. Ik ben zo blij dat jongeren nog steeds de verantwoordelijkheid willen opnemen om in de leiding te staan, activiteiten voor te bereiden, maar ook bereid zijn de handen uit de mouwen te steken voor de bouw of inrichting van het lokaal of ook samen een financiële actie op te zetten voor de KSA-groep. De vriendschapsband van de KSA-leiding is een band voor het leven.”

– Dirk De fauw

21

(Online) activiteiten in code rood 2020 kan ook wel het coronajaar genoemd worden. Leid(st)ers over heel Vlaanderen toonden enorme flexibiliteit. In oktober 2020 gingen we in België over naar code rood. Dat had als gevolg dat enkel -12-activiteiten nog fysiek mochten doorgaan. In heel wat gemeenten mochten ook -12-activiteiten niet plaatsvinden of kozen de groepen er zelf voor om ze niet fysiek te organiseren.

Ter vervanging bedachten ze de meest creatieve online activiteiten.

Andere groepen konden in hun gemeente wel fysieke -12-activiteiten aanbieden. We zochten enkele groepen op en polsten hoe zij met code rood omgingen.

Manon Vanhee

Online activiteiten in code rood KSA Sint-Goedele Ninove Kan je jouw KSA-groep in het kort voorstellen?

“Wij zijn KSA Sint-Goedele Ninove! We zijn een kleine meisjes-KSA-groep. We hebben zo’n 80 leden en zijn met 14 leidsters. Wij starten onze ronde (activiteit, nvdr) telkens met een openingswoord in een cirkel, en dus niet in een vierkant.”

Wat is de reden dat jullie voor zowel -12 als +12 overgeschakeld zijn naar digitale activiteiten?

“Tijdens de eerste lockdown waren alle fysieke KSA-activiteiten verboden.

We hebben toen niet getwijfeld en zijn meteen voluit voor online rondes gegaan. Het was wel wat zoeken hoe we dat gingen aanpakken: hoe bereiken

22

SPELEN

we zowel -12 als +12 en hoe voorzien we activiteiten die voor alle leeftijden geschikt zijn? We hebben dan een Instagrampagina gemaakt waarop we afwisselden tussen opdrachten gericht op -12 en op +12. Af en toe zochten we een opdracht die gepast was voor elke leeftijd: TikTok-filmpjes maken bijvoorbeeld.”

“Nu zijn we sinds de tweede lockdown van oktober weer online bezig. Stad Ninove verbood immers alle activiteiten, ook voor -12 en dus zagen we ons genoodzaakt opnieuw alles online te doen. Wel beslisten we deze keer om de activiteiten op te splitsen: we voorzien online activiteiten op onze pagina voor -12. Voor +12 organiseert de leiding activiteiten per groep. Begin december startte onze -12-werking weer fysiek op.”

Op welke digitale activiteit zijn jullie echt trots?

“Enkele leidsters staken dit jaar een online escaperoom in elkaar, dat was echt heel chique! We waren daar heel fier op en kregen er complimenten over. Tijdens de eerste lockdown hadden we een digitaal doeboek ge-

“Het was leuk om te merken dat heel wat ouders onze moeite echt apprecieerden! De complimentjes deden zeker deugd. We merkten ook wel dat we soms voorzichtiger moesten zijn met onze activiteiten. Zo speelden we eens Cluedo, en bij wijze van teaser hadden we een opsporingsbericht van een leidster verspreid. We deden dat in een Western-‘wanted’-stijl, om duidelijk te maken dat het niet echt was, maar toch schenen enkele inwoners van onze stad het te geloven! Het bericht bleef maar gedeeld worden. Daar hebben we toch eens goed om kunnen lachen.”

KSA Sint-Maarten Loppem Kan je jouw KSA-groep in het kort voorstellen?

maakt voor in de paasvakantie! Iedere leidster had enkele opdrachten uitgewerkt. Eigenlijk zijn we best wel trots op veel van onze digitale rondes. Het is immers helemaal niet zo evident om zo’n dingen uit te werken.”

Hadden jullie tijdens de online activiteiten veel deelnemers?

“Onze deelnemers waren eerder beperkt. Het is eigenlijk wat afhankelijk van activiteit tot activiteit. We organiseerden eens een quiz via Socrative en toen hadden we enorm veel deelnemers. Bij knutselactiviteiten, of activiteiten met veel afzonderlijke deelnemers ligt dat aantal beduidend lager.

Wanneer de leden iets kunnen winnen, zijn er wel altijd veel deelnemers.

Competitie werkt dus altijd beter!”

Hoe reageerde je omgeving op jullie digitale activiteiten?

“Wij zijn KSA Sint-Maarten Loppem.

Om de twee weken organiseren wij op zaterdag leuke activiteiten voor meisjes van 6 t.e.m. 16 jaar. Voor de -12-jarigen is dat van 14u tot 17u en voor de +12 kan er ook al eens een avondactiviteit gepland worden. De leidingsgroep haalt iedere activiteit weer het beste in zich naar boven om er een topnamiddag van te maken. Samen met onze 100 leden vormen we een toffe bende en amuseren we ons rot!”

Wat is de reden dat jullie voor zowel -12 als +12 overgeschakeld zijn naar digitale activiteiten?

“Een aantal leidsters liep op dat moment stage in een school, ziekenhuis of rusthuis voor hun studies. Zij gaven eerlijk toe dat ze het niet echt zagen zitten om nog activiteit te geven omdat ze geen extra risico wilden lopen dat ze besmet zouden worden en daardoor hun stage niet zouden kunnen afwerken. De rest van de leiding zag

het wel nog zitten, maar we besloten dat het veiliger was voor iedereen om de activiteiten toch voor een bepaalde periode stil te leggen. We zijn wel steeds alternatieven blijven voorzien voor alle leden.”

Op welke digitale activiteit zijn jullie echt trots?

“We hebben in de week na de vakantie een ‘strijd om de beste tak (leeftijdsgroep, nvdr)’ georganiseerd. Wij hadden vijf challenges bedacht en de bedoeling was om per tak zo veel mogelijk filmpjes en foto’s door te sturen en zo gekroond te worden tot de beste tak. Zo moesten ze een zo lang mogelijk parcours maken met dominosteentjes of andere voorwerpen, overheerlijke kerstcupcakes bakken, een grappige foto trekken waarop het lijkt dat ze op reis waren naar een warm land of hoog in de bergen, een schilderij namaken met hun gezin en iets origineels knutselen voor iemand die ze heel erg misten. Ze kregen daarvoor een week tijd. Uiteindelijk werden de Springers tot de beste tak verkozen.”

“We zijn trots op die activiteit omdat we echt ons best hebben gedaan om het zo aantrekkelijk mogelijk te maken zodat veel leden zouden deelnemen.

We zijn zeker in ons opzet geslaagd.

Daarnaast maakte het ons ook wel trots dat zoveel leden hun foto’s en filmpjes doorstuurden van hun challenges.”

Hadden jullie tijdens die activiteit veel deelnemers?

“Voor de +12 had de Jim- en Simleiding een aparte activiteit voorzien, dus het was vooral gericht op de -12.

Van hen hebben we heel wat filmpjes en foto’s doorgestuurd gekregen, maar we merkten wel dat er minder leden deelnamen dan bij onze vorige

23

activiteit: de ‘Wie is de mol?’-wandeling. Maar ondertussen was de vakantie afgelopen en hadden de kinderen dus minder tijd.”

Hoe reageerde je omgeving op jullie digitale activiteit?

“Bij de reacties de we kregen waren niet alleen foto’s te zien van de leden die de opdrachten volbrachten, maar ook van ouders die zich eraan waagden. De ouders waren dus ook zeer enthousiast.”

KSA De Vlasbloem Wevelgem Kan je jouw KSA-groep in het kort voorstellen?

“We zijn KSA De Vlasbloem Wevelgem, een jongens-KSA-groep gelegen in Wevelgem. We maken deel uit van de koepel van KSA Noordzeegouw. We hebben een 270-tal leden en leiders en bestaan dit jaar 86 jaar. Speciaal aan onze groep is dat we alle bannen (leeftijdsgroepen, nvdr) van het lager gesplitst hebben per leerjaar. Zo hebben we onder andere de Kroebels voor het tweede leerjaar, de Piepers voor het vierde leerjaar en de Jongknapen 2 voor het zesde leerjaar. Dit jaar zijn we ook gestart met een kleuterwerking: de Bengels.”

Wat is de reden dat jullie voor zowel -12 als +12 overgeschakeld zijn naar digitale activiteiten?

“Het was een van de enige mogelijkheden zodat de leden toch nog met iets bezig waren buiten hun schoolwerk.

Daarnaast was het ook leuk voor de leiders om hun creatieve geest – die ze anders wekelijks de vrije loop laten gaan – nog eens van onder het stof te halen. We probeerden iedere week trouwens twee activiteiten te maken: een dagactiviteit en een weekactiviteit. Zo was er meer KSA dan enkel op zaterdagmiddag. Vanaf dat we de mogelijkheid kregen om -12-activiteiten fysiek te organiseren, sprongen we er natuurlijk meteen op om dat met de nodige voorzorgsmaatregelen weer mogelijk te maken.”

24

SPELEN

Op welke digitale activiteit zijn jullie echt trots?

“Voor de +12 is dat toch wel Among Us. Dat was niet zo heel ingewikkeld, maar de leden vonden het fantastisch!

De meeste kennen het spel wel: je moet de saboteurs ontmaskeren, zoals bij Weerwolven. Door het grote succes moesten de leiders zich splitsen over meerdere servers om alles te kunnen leiden.”

“De activiteiten voor de -12 waren ook toegankelijk voor onze +12. Om daar de leukste uit te kiezen is heel moeilijk. We organiseerden een KSA 5 kamp voor in je eigen tuin. We daagden alle leden uit om een kamp te maken, een parcours te doen door de living … De kampactiviteiten waarvan we de leukste foto’s kregen, waren de ‘tok je huis rond’ en het spaghetti eten zonder handen. Voor ‘tok je huis rond’ moesten de leden zich verkleden met hun KSA-uniform in een ander land.

De andere leden konden dan raden waar iedereen zich bevond. Daarmee belandden we ook op de Instagrampagina ‘Tok de wereld rond’ van KSA Noordzeegouw. Dat was wel een zeer leuke erkenning voor de ideeën van onze leiders.”

Hadden jullie tijdens de online activiteiten veel deelnemers?

“We hadden relatief veel deelnemers op onze activiteiten. We hielden een scorebord bij tussen de bannen, wat voor onderlinge competitie zorgde.

Dat zorgde op zijn beurt weer voor de hoge deelnemersaantallen. Uiteraard komen ze niet in de buurt van een echte activiteit, maar dat is uiteindelijk ook wel logisch.”

Fysieke activiteiten in code rood KSA Broechem Kan je jouw KSA-groep in het kort voorstellen?

“Wij zijn KSA Broechem, een levendige KSA-groep waar meisjes en jongens, voorlopig nog, apart vergaderingen (activiteiten, nvdr) hebben en op kamp gaan. De leidingsgroep werkt wel gemengd: we hebben één kas, organiseren samen evenementen en overleggen de werking. We zijn een inclusieve groep en hebben voor het eerst dit jaar een kindje met een beperking.

Iedereen verdient het om plezier te maken en zeker in een klein dorp als Broechem willen we dat plezier aan iedereen gunnen.”

Jullie kozen ervoor om in code rood -12-activiteiten te blijven organiseren. Wat was de reden daarvoor?

“We hadden twee redenen. We willen de kinderen in deze tijden iets leuks gunnen, zonder nadenken, zonder stress en zonder gedoe. Kinderen zitten door corona altijd thuis of op school.

Er zijn weinig mogelijkheden om eens iets anders te doen. Daarom vonden wij het een goed idee de kinderen wat buitenspeelplezier te geven.”

“Daarnaast weten we dat het voor de ouders ook niet makkelijk is. Hun creativiteit om hun kinderen bezig te houden, loopt wat ten einde. Daarom wilden we een ‘opvang’ zijn, zodat ook ouders even kunnen genieten van de rust of iets anders kunnen doen.”

Hoe reageerde je omgeving daarop?

“De meeste ouders reageerden enorm enthousiast en ook de leiding staat erachter. We blijven natuurlijk vrijwilligers, dus leid(st)ers die zich er niet gemakkelijk bij voelen of die een risicopatiënt in de gezinsbubbel hebben, worden zeker niet verplicht om

te komen. Dat geldt ook voor ouders die het niet zien zitten hun kinderen te sturen. We verwachten niet dat alle leden er elke week zijn. We geven de beslissing aan de ouders.”

Welke aanpassingen moesten jullie doen om de activiteiten te doen slagen?

“We mochten enkel nog buitenactiviteiten organiseren. Dat is niet zo’n grote aanpassing, maar bij regenweer wordt het toch moeilijker. We hebben maar een kleine oppervlakte buiten met afdak, dus dan zou niet elke groep vergadering kunnen houden. Tot op heden is dat nog niet voorgevallen.

Wel moesten we ons programma wat aanpassen, zoals de geplande cinemadag van de jongste groep. We verplaatsten die naar een latere datum en zorgden voor een alternatief. De leiding van de jongste groep had voor Halloween een versie van ‘levende Stratego’ gemaakt om te spelen in het bos, een plaats waar we gewoonlijk niet veel naartoe gaan. We ontdekken elke week verschillende mogelijkheden voor oud en jong, onze creativiteit staat niet stil. Het bedenken en leiden van vergaderingen is dan ook een van onze enige ontsnappingen van onze bureaus en koten.”

Wat deden jullie ondertussen met de activiteiten voor +12? “+12 heeft elke zaterdag van 14u-16u online vergadering. Hun leiding is even goed een hele week bezig om op een creatieve manier een vergadering in elkaar te boksen. Zo stak de leiding van de oudste groep van de meisjes ‘The Masked Singer’ in elkaar. Ik ben enorm fier als groepsleider op mijn lei-

dingsgroep. Het zijn geen gemakkelijke tijden en toch staat iedereen zaterdag weer goedgemutst op het terrein of zitten ze enthousiast achter hun pc.

Het zijn kleine lichtpuntjes in onze week en nu begrijpen we hoe belangrijk KSA voor ons is. We steunen elkaar en peppen elkaar op als het moeilijker gaat. We missen zelfs het harde werk voor een evenement of de grote kuis van onze lokalen. Na deze periode nemen we niets meer for granted, maar voor nu genieten we van de mogelijkheden die we hebben. En dat is op ‘onze’ zaterdag.”

KSA-Chiro Barrier Kan je KSA-Chiro Barrier in het kort voorstellen?

“Wij zijn een KSA-Chiro. Enkele jaren waren we enkel KSA, maar sinds dit jaar zijn we weer KSA-Chiro. We hebben een toffe gemende leidingsgroep waarmee we de gekste dingen doen.”

Jullie kozen ervoor om in code rood -12-activiteiten te blijven organiseren. Wat was de reden daarvoor?

“Toen de herfstvakantie verlengd werd, hebben we met onze leidingsgroep besloten dat we de activiteit van dat weekend gingen annuleren.

We hebben toen een alternatieve activiteit voorzien voor onze jongsten.

Er werd een heuse speurwandeltocht voor hen uitgestippeld. Die verloren activiteit van november werd teruggeplaatst op de kalender van december. Daarna zijn we fysieke activiteiten blijven organiseren voor de -12. Wel namen we natuurlijk extra maatregelen. Zo droeg leiding altijd een mondmasker en wasten de kinderen bij aankomst hun handen aan onze zelfgemaakte wasbak. De ouders apprecieerden dat we verder activiteit deden, ze hadden niet het gevoel dat de kinderen een risico liepen. Dat komt door onze duidelijke communicatie van wat we doen en wat de regels zijn.”

25

Welke aanpassingen moesten jullie doen om de activiteiten te doen slagen?

“We spelen zoveel mogelijk buiten, daarom komen onze leden lekker warm ingepakt naar de activiteit toe.

We proberen rekening te houden met de weersomstandigheden: druppelt het, dan trekken we onder de bomen om verder te spelen, beschut voor de regen.”

Merken jullie terughoudendheid bij ouders of leden?

“Onze leden waren erg blij dat ze nog bij ons mochten ravotten op zondagnamiddag. Ze vertellen honderduit als ze er zijn. Ook vanuit de ouders vingen we een sterk signaal op dat ze blij waren dat de kinderen nog naar KSAChiro mochten komen.”

Wat deden jullie ondertussen met de activiteiten voor +12?

“De leiding van de +12 voorziet online activiteiten voor hen. Zo blijft er interactie tussen leiding en leden in deze periode. We organiseerden ondertussen al een quiz, een namiddagje Among Us en andere digitale spelen.”

26

SPELEN

KSA Wytewa Roeselare Kan je KSA Wytewa Roeselare in het kort voorstellen?

“Wij zijn een KSA-groep voor jongens tussen 6 en 16 jaar, gevestigd in het Klein Seminarie van Roeselare. Onze grootste troef is misschien wel onze vestiging in het college, 8 hectare aan school- en speelterrein in het centrum van Roeselare. Die troef hebben we te danken aan onze historische band met de school. Op 1928 heeft Karel Dubois namelijk KSA gesticht in het Klein Seminarie van Roeselare als katholiek antwoord voor het groeiende Vlaamsgezinde AKVS. Zo zijn we niet enkel de eerste KSA ooit ‘ter wereld’, maar genieten we ook van een lange en verweven band met ons Vlaamse en Roeselaarse verleden.”

Jullie kozen ervoor om in code rood -12-activiteiten te blijven organiseren. Wat was de reden daarvoor?

“Als jeugdbeweging in een stadscentrum hebben we wel wat leden die op een appartement wonen of een kleine tuin hebben en dus weinig mogelijkheid tot buitenspelen. In de

eerste lockdown organiseerden we volop onze KSA online, maar na een tijdje merk je dat de originaliteit van activiteiten daalt en het meestal niet gemakkelijk is om jongeren van thuis uit te engageren. Wat KSA'ers vooral leuk vinden is het bewegen en ravotten in de buitenlucht. We wilden er alles aan doen om een uitlaatklep te blijven voor onze 150 leden bij de start van de tweede golf en het dus ook zo coronaproof mogelijk te houden. Eerlijk, ik denk dat we daar tot nu toe vrij goed in geslaagd zijn. We hebben nog geen besmettingen gehad en de ouders reageren ook erg positief op onze aanpak.”

Welke aanpassingen moesten jullie doen om de activiteiten te doen slagen?

“Bij de start van de nieuwe strenge coronamaatregelen pasten we onze activiteiten zoveel mogelijk aan naar een doorschuifsysteem in kleine groepjes, zo zorgden we ervoor dat onze leden zo weinig mogelijk in contact kwamen met andere leden in de leeftijdsgroep. Grote pleinspelen kwamen er niet meer aan te pas. De laatste weken proberen we dat weer wat meer te doen, maar intensief contact wordt nog steeds vermeden.”

Merken jullie terughoudendheid bij ouders of leden?

“Bij de eerste verstrenging merkten we toch een lichte daling van veertig naar dertig Kabouters op de activiteit. Ook bij de Jongknapen ervaarden we een verschil. Na verloop van tijd kwamen er elke activiteit weer leden bij en op dit moment hebben we weer evenveel opkomst als in het begin van het jaar.

Soms zelfs meer, want jongeren willen meer dan ooit buiten zijn.”

Wat deden jullie ondertussen met de activiteiten voor +12?

“We hadden wat geluk dat de herfstvakantie samenviel met de verstrengingen. Zo kreeg onze +12-werking een extra weekje tijd om zich voor te

bereiden op het geven van activiteiten op een veilige manier, in overeenstemming met de opgelegde regels. Er werd wat geëxperimenteerd met verschillende concepten. De eerste activiteit voor de +12 sinds de verstrengingen was een online Cluedo, waarbij de leiding verhoringen ensceneerde en de leden op zoek moesten gaan naar de juiste dader. Naast online activiteiten werd er ook ingezet op het organiseren van spelen die de leden vanop afstand individueel zouden kunnen spelen én die niet achter een computerscherm gespeeld moesten worden. Zo zorgden we ervoor dat de Knapen en Jonghernieuwers toch nog eens tussen hun online schoolwerk door naar buiten konden gaan! Het vroeg allemaal zeker wat extra energie, maar het resultaat loonde de moeite.”

In december 2020 stuurden we een groepsbevraging uit over de coronamaatregelen. 112 groepen vulden die coronabevraging in. Daaruit bleek dat net geen 65% van de groepen fysieke -12-activiteiten organiseerde sinds de verstrengingen van oktober. Het merendeel van de groepen die overschakelden naar online -12-activiteiten gaven aan dat ze als leidingsgroep het zekere voor het onzekere namen. 10% vond hun lokalen niet geschikt om enkel buitenactiviteiten aan te bieden, 7,5% mocht geen fysieke activiteiten organiseren van hun gemeentebestuur. Bij twee groepen waren negatieve reacties van de omgeving een reden om over te schakelen op online activiteiten.

De meeste KSA-groepen schakelden wel snel over naar online activiteiten voor +12-groepen. Het is duidelijk dat leiders en leidsters gemotiveerd blijven om activiteiten te organiseren voor hun leden. Online of fysiek maakt daarbij niet uit, elke groep maakt voor zichzelf de afweging welke optie het beste aansluit bij hun plaatselijke context. We kunnen het niet genoeg herhalen: we zijn enorm trots op iedere KSA’er. Het is zeker geen evidentie om iedere week weer het beste van jezelf te geven terwijl er maar geen toekomstperspectief komt op de Overlegcomités. Toch is net dát hetgeen jullie doen, waarvoor oprechte dank.

27

Meer dan een speldag

Gouwdag+ 1 mei 2018 was een speciale dag in KSA-land.

Op een zonovergoten dag – een groot contrast met de dagen ervoor – kwamen in Ieper maar liefst 4500 KSA’ers, oudKSA’ers en sympathisanten van de werkkring KSA Noordzeegouw samen om een gigantische speldag voor elke leeftijd te beleven. 60 van onze 64 bonden (KSA-groepen, nvdr) waren present.

We vierden die dag niet alleen de negentigste verjaardag van KSA, we stonden ook stil bij het maatschappelijk en tijdloos thema ‘vrede’, honderd jaar na het einde van de Eerste Wereldoorlog, de Groote Oorlog.

Laurens De Loof

28

SPELEN

Twee grote tradities in KSA Noordzee­ gouw lagen aan de basis van Gouwdag+. Om de twee jaar organiseren we een speldag – Gouwdag – voor de allerkleinsten, gericht op fantasie en verhaal en in een jubileumjaar maken we er altijd een extra groot feest van voor alle leeftijden. Zo werden er in het verleden grote jubileumgouwdagen – jubelgouwdagen genaamd – gehouden. Wat startte als heuse massavertoningen in de vorm van bedevaarten, stoeten en stadsparades voor de buitenstaander, evolueerde naar leeftijdsgerichte speldagen voor de leden.

Intussen hebben we al tien jubelgouwdagen achter de rug, telkens met een eigen klemtoon. In 2018 vierden we onze tiende jubelgouwdag, KSA blies negentig kaarsjes uit. De Gouwdag werd omgedoopt tot Gouwdag+. We zagen het groots … en dat wás het ook.

We betrokken ons hele vrijwilligersnetwerk bij de voorbereiding en zorgden voor een aantrekkelijk programma dat niet enkel alle KSA-groepen maar ook oud-leiding en buurtbewoners aansprak. Er werd een structuur opgezet om één van de grootste evenementen ooit in KSA-geschiedenis te organiseren. Er werd een stuurgroep opgericht met vertegenwoordigers van de deelwerkgroepen, elk verantwoordelijk voor een specifiek onderdeel van het geheel. De leeftijdsgerichte werkgemeenschappen (onze vrijwilligersgroepen) kregen elk een locatie toegewezen en staken voor hun eigen leeftijdsgroep een activiteit in elkaar.

De archiefgroep Altijd Jarig zorgde voor een receptie met maaltijd voor oudgedienden, werkgemeenschap OL (Openluchtleven) voor de logistieke ondersteuning, Kokekiep voor de catering, het gewest KSA De Graal voor de inkleding en ad hoc vrijwilligers nestelden zich in werkgroepen Verhalend Kader, Slotmoment, Veiligheid, Communicatie … Losse vrijwilligers uit KSA Noordzeegouw en uit andere gou-

wen (werkkringen, nvdr) vervoegden de rangen. Uiteindelijk werkten een 350-tal vrijwilligers mee aan het verbluffende resultaat.

De dag begon op de Grote Markt van Ieper met een verwelkoming door de burgemeester en het beluisteren van het verhaal waarin Moeder Aarde en Vadertje Tijd aan hun vijf kinderen de aardbol schenken. Ze gaven hen de boodschap dat ze er iets moois moesten van maken. De kinderen, die elk een continent voorstelden, interpreteerden deze boodschap echter anders. Ze werden egoïstisch en maakten de wereld stuk. Moeder Aarde werd ziek. Met dit startverhaal vertrokken duizenden KSA’ers naar een locatie in Ieper om zo samen Moeder Aarde te genezen. Elke leeftijdsgroep had een eigen plek en een eigen spel met een eigen vrijwilligersploeg. De KSA’ers beleefden samen met één van de zonen of dochters van Moeder Aarde een groots avontuur.

Op het einde van de speldag verzamelden we opnieuw met z’n allen op de

Grote Markt voor het slotmoment. Gelukkig wisten de KSA’ers hoe ze Moeder Aarde konden genezen, dat kon enkel door samen te werken. Met die wijze woorden vingen we het tweede deel van het slotmoment aan: de vredeswake, voorgegaan door bisschop Lode Aerts en gouwproost Bart. Een KSA-band zorgde voor lied en muziek.

Naast het spelgebeuren gaf het massa-­ initiatief ons een platform om extra aandacht te schenken aan vrede. Er werd een vredescharter afgekondigd en als aandenken werd dit charter overhandigd aan de burgemeester, de bisschop, de gouwleiding en de bondsleiding (groepsleiding, nvdr). Een mooi gebaar in de Vredesstad Ieper.

Een speldag, verjaardag en vredesdag waren de drie concepten van Gouwdag+. Maar bovenal heeft Gouwdag+ getoond waar we als KSA voor staan: het samenbrengen van mensen, spelen, samenwerken, engagement opnemen, talenten inzetten, bezinnen en de vriendschap vieren. Een feestelijke en leuke KSA-dag om nooit te vergeten!

In 2018 vierden we onze tiende jubelgouwdag, KS A blies negentig kaar sjes uit. We zagen het groots … en dat wá s het ook

29

Hoe organiseer ik een coronaproof kamp?

Kampzomer is gered?!

Afgelopen zomer kwam na lang wachten eindelijk het verlossende nieuws: de kampen mochten doorgaan. Na de euforie kwamen bij veel plaatselijke groepen de eerste vragen naar boven: hoe gaan we dit juist organiseren? Welke maatregelen moeten wij nemen? We spraken met twee plaatselijke groepen om te zien hoe zij dit aangepakt hebben.

Matthias Devlieger

Jens Heirmans KSA Hamme

De grootste verandering die we hebben moeten doorvoeren, wa s bij de maaltijden – Jens

30

SPELEN

Kookeiland in plastic folie KSA Hamme • 190 leden en 31 leiding • Gingen op kamp met 132 leden, 36 leiding en 10 kookouders • Geïnterviewden: Sander Omblets, Remmelt De Rauw en Jens Heirmans

Hoe kwam het nieuws bij jullie binnen dat de zomerkampen mochten plaatsvinden?

Sander: “Wij waren heel blij dat we op kamp konden gaan. Iedereen van onze leidingsgroep was dolenthousiast, zeker omdat onze werking sinds maart stil had gelegen. Na de vreugde kwam wel snel het realiteitsbesef. Heel wat zaken zouden aangepast moeten worden. Na wat twijfel en overleg besloten we er toch voluit voor te gaan.”

Hoe ziet een normaal kamp er voor jullie uit?

Welke zaken moesten jullie allemaal aanpakken/ veranderen om veilig op kamp te kunnen gaan?

Jens: “Op kamp hebben wij altijd de combinatie van tenten en een heem.

De twee jongste leeftijdsgroepen slapen in het heem, de oudste drie slapen in tenten. We gaan altijd met alle leeftijdsgroepen samen op kamp. Op die manier leren we elkaar ook beter kennen. Gemiddeld gaan er altijd 130 à 140 leden mee op kamp, van 11 tot en met 20 juli. Daarna volgt nog een nakamp van één dag voor de leiding.”

Remmelt: “Ten eerste hebben we gewerkt met een preregistratie om een idee te krijgen hoeveel leden er per leeftijdsgroep mee zouden gaan op kamp. Dat was belangrijk om de groepen in bubbels te kunnen verdelen.

Uit die registratie bleek al snel dat we geen twee leeftijdsgroepen samen zouden kunnen steken in één en dezelfde bubbel. We gingen dus in totaal in zes bubbels op kamp: vijf bubbels

met leden en hun leiding en één bubbel voor de kookouders.”

Jens: “Normaal gezien houden wij twee inschrijvingsdagen in onze KSA-lokalen, waarbij de ouders hun kinderen kunnen inschrijven voor het kamp. We kunnen hen daar ook meteen de juiste informatie meegeven en eventuele vragen beantwoorden.

De kampinschrijvingen zelf zijn nu ook volledig digitaal moeten gebeuren, wat wel even aanpassen was.”

Sander: “Ons kamp zelf hebben we één dag later laten starten dan gepland. Zo had de leidingsgroep de kans om alles voor te bereiden voor de komst van de leden. Het vervoer moest uiteraard ook aangepast worden. Waar onze jongste leeftijdsgroepen normaal gezien met de trein komen, de Jonghernieuwers meerijden met leiding en kookouders en de oudste groep met de fiets op kamp gaat, hebben we alle ouders gevraagd om hun kinderen af te zetten op de ‘dropen-go-zone’ vlakbij ons kampterrein in verschillende tijdssloten. Ook bij het vervoer naar huis pasten we dat principe toe, waar we normaal gezien een bezoekdag met eetfestijn koppelen aan de laatste kampdag.”

Remmelt: “Normaal gezien zetten we tijdens het kamp onze klokken ook een uur achteruit, een kampuur dus.

Op die manier is het sneller donker en kunnen ook onze jongste groepen genieten van een nachtspel. Om het ritme van onze leden niet te veel in de

war te sturen en hen de nodige nachtrust te gunnen, hebben we er voor gekozen dit jaar geen kampuur in te lassen.”

Jens: “De grootste verandering die we hebben moeten doorvoeren, was bij de maaltijden. Normaal wordt er één buffettafel voorzien en mag elke leeftijdsgroep elk om beurt aanschuiven Dit jaar hebben we echter een eetplein gecreëerd, waarbij elke bubbel zijn eigen eetplek had. Bij elke eetplek stond een frigo met eigen beleg, frisdrank, overschotten … Tijdens elke warme maaltijd had de kookploeg een afhaaleiland voorzien dat via plexiglas verdeeld werd per bubbel. Elke bubbel kreeg dan zijn eigen potten. De kookploeg hanteerde ook het principe: wat er bij ons vertrekt van eten of beleg komt niet meer bij ons terug.”

Sander: “Ook het afwassen hebben we veranderd. Normaal doet elke leeftijdsgroep elk om beurt de afwas van het volledige kamp. Dit jaar hadden we voor de jongste twee groepen een afwasmachine voorzien, zodat de afwas vlot en zo hygiënisch mogelijk verliep.”

Na de vreugde kwam wel snel het realiteitsbesef.

Heel wat zaken zouden aangepa st moeten worden – S ander

Sander Omblets KSA Hamme

Remmelt: “Tot slot moesten we nog een belangrijke verandering doorvoeren: het avondgebeuren met de leiding. Normaal gezien hebben we één leidingstent waar iedereen samenzit als de leden slapen. Dit jaar hadden we zo’n plek voorzien per bubbel. Elke leid(st)er bleef namelijk ook ’s avonds in de eigen bubbel. Onze kampstaf

31

Ondanks alle beperkingen en aanpa ssingen is o ns kamp heel goed v erlopen – Remmelt

Remmelt De Rauw KSA Hamme

zag er daardoor ook anders uit natuurlijk. Per leeftijdsgroep stelden we één bubbelverantwoordelijke aan, die samenkwamen voor de kampstaf. Een groot verschil ten opzichte van een normale kampstaf met 25 leiding.”

werking van onze toneeltjes, dagverantwoordelijken … Maar al bij al is onze kampvoorbereiding vlot verlopen.”

Welke bijzondere maatregelen hebben jullie genomen tijdens jullie kamp?

Remmelt: “Ondanks alle beperkingen en aanpassingen is ons kamp heel goed verlopen. Samen hebben we er het beste van gemaakt. We hebben geen problemen gehad. Ik denk dat iedereen vooral blij was dat het kamp kon doorgaan. Wij zijn heel tevreden hoe het kamp is verlopen en zijn dan ook supertrots op onze leiding, want zij hebben daar mee voor gezorgd.”

Jens: “Onze kookouders hadden de meest bijzondere maatregel ingevoerd: de knuffelwand! Ze hadden hun kooktent volledig omwikkeld met plastic folie. Daardoor creëerden ze als het ware hun eigen eiland. In die folie hadden ze per bubbel armen voorzien zodat iedereen die het wilde, toch een knuffel kon krijgen. De knuffelwand was vooral bij de jongste groepen zeer populair.”

Welke moeilijkheden hebben jullie ervaren bij de voorbereiding van jullie kamp?

Sander: “Voor onze voorbereidingen moesten we noodgedwongen een andere locatie zoeken, omdat in de zomer de speelpleinwerking op ons terrein zit. Normaal is dat geen probleem, maar nu wel vanwege het bubbelsysteem. Dankzij de hulp van de gemeente mochten wij de lokale fuifzaal gebruiken voor onze voorbereidingen.

Daardoor moesten we natuurlijk wel al ons kampmateriaal verhuizen naar de fuifzaal, extra werk dus. Daarnaast was het wel aanpassen om in onze kampbubbels te blijven. De leiding van onze verschillende groepen mochten niet met elkaar mengen, waar we ook rekening mee moesten houden bij de uit-

32

SPELEN

Hoe is jullie kamp verlopen?

Blikken jullie tevreden terug?

Welke zaken gaan jullie behouden uit de aangepaste kampversie, ook al is corona (hopelijk) verdwenen?

Jens: “De aanpassingen aan het eten gaan we zeker behouden. Iedereen vond het een handig systeem en we zeiden na het kamp unaniem: ‘Dit doen we volgend jaar opnieuw.’ We waren – los van corona – trouwens al bezig met heel het eetgebeuren om te vormen, aangezien dat de laatste jaren nog al veel tijd in beslag nam.”

Sander: “Ook het principe van de verantwoordelijke per groep gaan we waarschijnlijk behouden. Zo heeft de hoofleiding één contactpersoon bij elke groep. De staf zouden we ook met de groepsverantwoordelijken behouden, aangezien dat veel vlotter verliep.”

10-jaarlijks bondskamp, bijna in de war door corona KSA Ter Straeten in 7 (!) bubbels

KSA Ter Straeten • 327 leden en 68 leiding • Gingen op hun 10-jaarlijks bondskamp, met alle leden samen • Geïnterviewden: Brecht Maréchal

Hoe ziet een normaal kamp er voor jullie uit?

Brecht: “Normaal gezien gaan wij per leeftijdsgroep afzonderlijk op kamp, maar om de tien jaar organiseren wij een ‘Bondskamp’, waar we er met de volledige KSA-groep opuit trekken.

Voor sommige groepen is dat jaarlijkse gewoonte, maar voor ons toch een behoorlijke uitdaging. Niet alleen omdat onze groep bijna 400 leden telt, maar ook omdat het Bondskamp een kamp moet worden waar de komende jaren ontelbaar veel verhalen over verteld worden. Dit bondskamp werd dan ook reeds drie jaar op voorhand voorbereid, geen onnodige luxe.”

Hoe kwam het nieuws bij jullie binnen dat de zomerkampen mochten plaatsvinden?

Brecht: “We hadden reeds drie jaar voorbereid aan ons Bondskamp. Te beginnen met het kiezen van een thema, het uitschrijven van een verhaal en het ontwerpen van decors. Ons lokaal begon op een depot van rekwisieten te lijken. In het werkjaar van het Bondskamp zelf schakelden we een tandje hoger qua voorbereiding. Er werd materiaal besteld, vrachtwagens geregeld, vervoer gereserveerd … Fantastisch om te zien hoe elke leider zijn eigen talenten kan inzetten om dit geheel te organiseren.”

“Na een aantal vergaderingen via Google Meet en heel wat spannende maanden, kwam dan het verlossende nieuws. De voltallige leidingsgroep heeft de persconferentie op het puntje van zijn stoel gevolgd. De WhatsAppgroep van de leiding stond op dat moment geen moment stil.”

Welke zaken moesten jullie allemaal aanpakken/ veranderen om veilig op kamp te kunnen gaan?

Brecht: “We beseften al snel dat we het echte ‘Bondskampgevoel’ – waar iedereen zo naar uit keek – niet voor de volle honderd procent zouden kunnen beleven. Normaal gezien kwamen heel wat oud-leiders een dag op bezoek om de sfeer op te snuiven en om mee te spelen in het VK. Het woord samen, dat zo centraal stond bij de organisatie van het kamp, moest herbekeken worden.”

“Het massaspel, waarin alle 300 gasten door elkaar zouden spelen, werd herschreven. Het decor werd aangepast om toch onze zeven bubbels tegelijkertijd naar het toneel te laten kijken. Het materiaalteam bestelde liters ontsmettingsmiddel om al het materiaal van bubbel naar bubbel te kunnen doorgeven. Team media zorgde ervoor dat het thuisfront geen dag van het bondskamp hoefde te missen. En dan mag ik het hele kookteam niet vergeten, die zich ook aan een hele reeks maatregelen moest houden.”

Het goede nieuws dat de kampzomer kon doorgaan, kwam gepaard met heel wat te volgen maatregelen – Brecht

“We zorgden er ook voor dat onze ‘feesttent’ waar de leiding ‘s avonds bij elkaar kon komen, verdeeld werd in verschillende vakken, per bubbel. In Kinrooi werd deze zomer zowaar het grootste (legale) festival van het hele land gehouden!”

Welke moeilijkheden hebben jullie ervaren bij de voorbereiding van jullie kamp?

Brecht: “Het goede nieuws dat de kampzomer kon doorgaan, kwam gepaard met heel wat te volgen maatregelen. Ik weet nog goed dat we dezelfde avond als de persconferentie met de drie kampverantwoordelijken – op afstand en in de tuin – zijn samengekomen om alle gevolgen voor ons Bondskamp op een rijtje te zetten.”

“In de week die volgde werd er wel bijna iedere avond een online vergadering georganiseerd: met de beroepskrachten van KSA Noordzeegouw, met de groepsleiding, met het Bondskampteam en tot slot ook met de voltallige leidingsgroep. Een online vergadering met zeventig deelnemers, geen evidentie.”

Hoe is jullie kamp verlopen?

Blikken jullie tevreden terug?

Brecht: “Het voelt aan alsof de hele periode tussen de persconferentie en de thuiskomst van kamp één grote rush was. Er kwam ontzettend veel bij kijken en de volledige leidingsgroep heeft zich echt tweehonderd procent gegeven. Pas achteraf komt het besef wat een ongelofelijke prestatie we daar hebben neergezet. Daar kunnen de politiekers van ons land nog iets van leren! Corona leek ons even een hak te zetten in onze kampvoorbereidingen, maar ondanks alle extra maatregelen werd het een kamp om nooit te vergeten!”

33

34

GROEIEN

35

Een ervaring om nooit te vergeten

Op reis met de K

We groeiden op een kor­t e periode heel dicht naar elkaar toe.

– A rne B.

Dat de K van KSA in 2021 nog steeds leeft, bewijzen de successen van onze buitenlandse kampen.

KSA Noordzeegouw kent de vierjaarlijkse hoogmis Lourdeskamp en met KSA Nationaal worden er reizen gemaakt naar Rome, IsraelPalestina of andere mooie bestemmingen.

Lees hier het relaas van Michiel, deelnemer op het Lourdeskamp, en Arne en Arne, deelnemers van Israel-Palestina.

Arne Baeyens, Arne Eeckhout en Michiel De Jaeger

Israel-Palestina De kans dat Arne en Arne elkaar zouden tegenkomen in een niet-jeugdbewegingscontext is redelijk klein. Ze wonen in ander provincies en gaan zelfs niet naar dezelfde jeugdbeweging.

Arne Eeckhout is leider bij KSA Izegem, terwijl Arne Baeyens KLJ’er in hart en nieren is bij KLJ Zele-heikant. Dankzij de koepeloverschrijdende K-reizen van KLJ en KSA leerden ze elkaar kennen.

Arne Baeyens (maart 1992) is al van jongs af aan te vinden bij de OostVlaamse afdeling KLJ Zele-heikant, waar hij nog steeds leider is van de +16 werking. Arne is ook nationaal ondervoorzitter van KLJ, instructeur en afdelingsondersteuner voor OostVlaanderen.

Arne Eeckhout (november 2000) is ondertussen vier jaar leider bij KSA Izegem en staat te popelen om als instructeur de animatorcursus te geven bij KSA Noordzeegouw.

Waarom beslisten jullie om mee te gaan op Israel-Palestina-reis?

Arne B.: “Ik ben op de vorige editie van de Romereis meegegaan, wat al een hele goede belevenis was. Daarbij kwamen de verhalen van vrienden die de vorige editie van de Israël-Palestina-reis hebben ervaren. Dus zonder twijfelen heb ik me ingeschreven voor deze reis.”

Arne Baeyens (links) en Arne Eeckhout (rechts)

36

GROEIEN

Arne E.: “Ik was al een keer mee geweest op Lourdeskamp, alsook op Romereis. Beide reizen zijn zeer goed meegevallen. Wat mij vooral opvalt bij deze reizen is dat mensen een beetje in shock zijn dat ik meega op reizen die een zeer duidelijk link hebben met geloof. Hoewel ik zelf niet gelovig ben, heb ik op de reizen gemerkt dat dit absoluut geen probleem vormt. Je leert

sowieso heel veel bij, ook van de verschillende geloven.”

Hoe vond je de reis?

Arne B.: “Ik heb me van de eerste tot de laatste minuut geamuseerd. Ik kende al heel wat mensen, maar heb nog een heleboel andere mensen leren kennen. Met gezonde stress keek ik uit naar het avontuur, want Israël en Palestina zijn nu ook niet bij de deur.”

Arne E.: “Ik vond het 'berezalig': er hing een goeie sfeer, iedereen was chill en ik kwam heel goed overeen met veel mensen. Het was een zeer gevarieerd programma. De ene dag was het veel plezier en alles op het gemak.

De andere dag stond er een serieuzer onderwerp op de agenda waar je veel bijleerde.”

Hoe was jullie kennismaking met de andere beweging?

Arne B.: “Ik kon jammer genoeg op geen enkel kennismakingsmoment voor de reis aanwezig zijn, maar de animatie op reis zelf heeft ervoor gezorgd dat je heel snel heel veel mensen leert kennen. Vanaf de eerste klik, ongeacht welke beweging, verliep alles heel vlot. We groeiden op een korte periode heel dicht naar elkaar toe.

Tegen dat we goed en wel in Israël waren aangekomen, vormden we al een hechte groep.”

Arne E.: “Op de kennismakingsmomenten voor de reis zocht ik voornamelijk contact met de mensen die ik al kende. Toen we op het vliegtuig stapten, merkte ik dat we heel snel één groep waren, een veilige groep waar ik mezelf kon zijn. Op voorhand wist ik niet zoveel over KLJ maar daar heeft deze reis zeker verandering in gebracht.

Vendelen, wimpelen en het landjuweel, ik ken het nu allemaal en ik ben blij dat ik een andere jeugdbeweging

van zo dichtbij heb mogen leren kennen. Een beweging heeft sowieso zijn eigen grappen en eigen gewoontes en die heb ik van dichtbij leren kennen.”

Wat is je bijgebleven van de activiteiten op reis?

Veel te veel om op te noemen.”

Vond je de samenwerking tussen KSA en KLJ een meerwaarde?

Arne B.: “Veel: het voetballen in het vluchtelingenkamp, de douanecontrole, de hele site van de Klaagmuur, de Stad Jerusalem, hoe alle gelovigen in hun deeltje van de stad wonen maar toch zo’n mooi geheel vormen, de legendarische avond in Tel Aviv ...”

Arne B.: “Zeker. Als je samen met iemand van je eigen beweging op reis gaat, ken je al een deel de achtergrond van de beweging en leer je vooral de persoon kennen. Nu leerde je zowel de persoon als zijn/haar hobby of jeugdbeweging kennen van heel dichtbij. En dat kan je meenemen naar de werking van je eigen groep.”

Arne E.: “En breaking the silence waarbij ex-soldaten kwamen vertellen over hoe zij de cultuur in Israël beïnvloeden. Of toen we hebben overnacht in dat oude klooster.”

Arne E.: “Je had een extra vleugje variatie in de groep zitten, waardoor je een mooie mix van hele mooie mensen kreeg. Voor mij was dat een heel groot voordeel.”

En wat is het tofste moment dat je samen hebt beleefd?

Hielden jullie contact na de reis?

Arne E.: “Toen we in de geboortekerk in Nazareth samen één front vormden zodat iedereen in lijn bleef, of toen we samen aten in een overvol restaurant.

Je had een extra v leugje va­riatie in de groep zitten, waardoor je een mooie mix van hele mooie men­s en kreeg – Arne E.

Arne E.: “We zijn een aantal keer samengekomen, tot corona ook daar een stokje voor stak. Maar digitaal hebben we heel wat contact. Tot op vandaag blijven we digitaal verbonden met elkaar.”

Wat zijn de sterke punten van zo’n K-reis?

Arne B.: “Ik ben binnen KLJ gegroeid van leiding in mijn lokale groep naar een vrijwilliger in mijn regio tot nationale ondervoorzitter. Deze reis gaf me de kans om mijn kijk binnen mijn be-

weging en mijn kijk op KSA nog te vergroten. De reizen op zich zijn echt aangenaam, het is bezinnend en je komt op rust maar je doet ook heel veel dingen die je normaal niet zou doen: fietsen door Rome, gaan voetballen in een vluchtelingenkamp …”

Arne E.: “Je krijgt op zo’n reis kansen voor activiteiten die je alleen niet zou doen. Je verandert als mens sowieso door alle dingen die je bijleert, al ben je gelovig of niet. Het is een mooie combinatie van bezinnen, plezier, nieuwe dingen leren en gewoon op reis zijn. De drempel om geloof ter sprake te brengen is heel laag. Je hebt zoveel respect voor iedereen ongeacht hun geloof. Dat maakt dat er vragen kunnen gesteld worden of er oprecht geluisterd wordt naar de vragen en ideeën van anderen. Door dat in groep te beleven is het veel bespreekbaarder en sta je open voor veel meer dingen.”

En tot slot, hoe zou je mensen overtuigen om mee te gaan op K-reis?

Arne B.: “Het is een bijzondere kans die je met twee handen moet grijpen.”

Arne E.: “Ja, sowieso meegaan, het is een kans die je maar één keer krijgt!

Je hoeft nergens bang voor te zijn, je leert sowieso veel over de stad, de cultuur, je wordt er een beter mens van …

Je hebt eigenlijk alleen maar dingen te winnen.”

37

Het mysterie van Lourdes We schrijven 1964. KSA Noordzeegouw organiseert het eerste Lourdeskamp.

Als we de geschiedenisboeken mogen geloven, verliep de eerste editie niet van een leien dakje. Anno 2020 wordt het Lourdeskamp nog steeds vierjaarlijks georganiseerd. Voor het eerst werd het Lourdeskamp in 2020 echter uitgesteld wegens het coronavirus, maar van uitstel komt geen afstel! Wat is nu dat magische recept dat er voor zorgt dat in deze huidige context nog vele honderden jongeren er bewust voor kiezen om deel te nemen aan dit kamp? Op zoek naar een antwoord …

Ikzelf nam drie keer deel aan het Lourdeskamp. In 2008 en 2012 als deelnemer, in 2016 als weideverantwoordelijke voor kampweide A. Met een rugzak vol goede herinneringen blik ik maar al te graag even terug op mijn drie deelnames. Het succes van Lourdes is volgens mij de geslaagde mix van sport en spel, van keuzevrijheid en geleid programma en tot slot vrijblijvend de K van KSA mogen beleven.

Voeg dan nog de vele vriendschappen over de bondsgrenzen heen, een unieke kampsfeer zowel op de kampplaats als in Lourdes zelf en een ‘special guest’ op de laatste avond toe en de ingrediënten voor een geslaagd Lourdeskamp zijn allemaal aanwezig.

Dat de K als een rode draad aanwezig is in Lourdes is uiteraard niet meer dan normaal. De acht dagen aanwezigheid in de stad waar volgens het verhaal Bernadette meermaals Maria zag verschijnen, worden van begin tot einde doorspekt met K-momenten. Het begint al in de vertrekstad in België, waar alle deelnemers vanuit alle uithoeken van West-Vlaanderen samen komen en de startviering meemaken. Naast de zegening van de Lourdesvlag en -kaars is ook meestal de bisschop aanwezig om alle KSA’ers toe te spreken vooraleer ze op dit toch wel unieke kamp vertrekken. Het Lourdeslied, dat doorheen de week steeds luider door de omgeving van Lourdes gezongen wordt, weer­ klinkt er ook voor het eerst.

Een vrijblijvend K-moment is de viering aan de Lourdesgrot. Heel vroeg in de morgen wordt er bijeengekomen aan de grot en worden de vele intenties die vanuit België werden meegebracht door de deelnemers aangebracht. Een toch wel magisch moment om dit te kunnen meemaken.

Voor vele KSA-leid(st)ers staat Lourdes voor eeuwig in het geheugen gegrift.

Ik kan me dan ook niet voorstellen dat je, hoe ongelovig je misschien ook kan zijn, niet als een rijker mens terugkeert.

Michiel De Jaeger KSA Tielt Werkgemeenschap K Ex-gouwraadslid KSA Noordzeegouw

38

GROEIEN

De verzoeningsviering vond ik persoonlijk steeds de meest aangrijpende viering. Ingetogen, sereen en voor vele deelnemers ook zichtbaar een emotionele viering. Zelfs de ruwste KSA-bolsters tonen daar vaak hun blanke pit.

De slotviering die buiten plaats vindt in de Cathédrale de Verdure kan zowat gezien worden als de apotheose van de vieringen op het Lourdeskamp. Indrukwekkend is ze in ieder geval met het aanbrengen van alle Lourdeskaarsen en bondsvlaggen. Het is het orgelpunt van een, op veel vlakken, intense acht dagen in het wondermooie Lourdes.

Daarvoor alleen mogen we hopen dat het Lourdeskamp nog vele jaren een toekomst mag kennen. Het sprak tot de verbeelding in het verleden maar doet ook hunkeren naar een mooi vervolg.

Een moment van bezinning

K op Kamp

De zomer van 2020 zal door iedereen herinnerd worden. Het werd een zomer waarin we vooral in eigen bubbel uitstappen moesten plannen, maar zomerkampen mochten gelukkig doorgaan.

Over op kamp gaan in coronatijden kan je meer lezen op pagina 30.

Eén aspect van kampen is bij heel wat groepen een intiem en sereen moment: de bezinning of het K-moment. Jente van KSA Vlaamse Kerels Zwijndrecht vertelt hoe zij dat aanpakten in de coronazomer van 2020.

Jente Vandeputte

22 mei, het is een datum die veel KSA'ers niet snel zullen vergeten: het was de dag waarop beslist werd of de zomerkampen konden doorgaan of niet. We waren opgelucht want we konden, zoals we al maanden hoopten, toch op kamp gaan met de leden.

Het viel niet te ontkennen dat we ook ietwat meer druk voelden dan andere jaren aangezien de kampen niet zoals gewoonlijk gingen verlopen. Het grootste obstakel was voor ons als KSA het feit dat de leden en leiding niet in bubbels groter dan 50 personen mochten terechtkomen en de bubbels niet met elkaar in contact mochten komen.

Ook de mis en de bezinning konden door de omstandigheden niet doorgaan in hun originele vorm. Omwille van de veiligheidsmaatregelen konden onze diaken Herman uit Zwijn­drecht en zijn vrouw Marie Louise niet langskomen. Ook Jolien Caubergh, K-mede­ werker bij KSA, kon de mis spijtig genoeg niet bijwonen. Normaal gezien wordt de hele groep verdeeld in twee groepen: zij die naar de mis gaan en

de leden die liever de bezinning bijwonen. Aangezien zo’n samenkomst niet mocht, moesten we creatief optreden en dat hebben we dan ook gedaan. De verantwoordelijken van zowel de mis als de bezinning hebben samen een bundel gemaakt die geschikt was voor elke bubbel en waarbij de leiding per leeftijdsgroep zelf nog aanpassingen kon doorvoeren. De tien geboden waren de rode draad in die bundel. Het muzikaal intermezzo werd behouden en we moeten toegeven: het was weer prachtig!

We kunnen met trots zeggen dat het ons gelukt is, we zijn op kamp kunnen gaan! We kijken dan ook met veel plezier terug op voorbije zomer. De positieve reacties van ouders en leden waren hartverwarmend. Na een lange tijd thuis te zitten was het voor velen een grote opluchting terug in de KSA-omgeving te vertoeven om te ravotten.

Het was een memorabele zomer met fantastische kampen.

39

Van Animator tot Instructeur

Vorming bij KSA KSA biedt heel wat vormingen aan, gaande van losse Vormingen Op Maat (de VOM) tot onze Instructeurcursus, waar je opgeleid wordt om zelf cursussen en vormingen te begeleiden. We spraken met Jarne, Senne en Liv, drie KSA’ers die iedere kadervormingscursus volgden en zo het volledige traject van Animator naar Hoofdanimator tot Instructeur voltooiden.

Lotte Hufkens

Wat was het leukste moment?

Jarne: “De sessie improvisatie. Dat klinkt misschien niet spannend, maar was o zo leuk!”

En wat was de grootste uitdaging?

Jarne: “Zeker de lange dagen.”

Wat zal je nooit vergeten?

Jarne De Baere KSA Eine – KSA Oost-Vlaanderen Animator in 2016 Hoofdanimator in 2018 Instructeur in 2020

Animator

Jarne: “De toiletten kregen het thema sociale media. Eén wc was Facebook, de andere Instagram en in nog een andere had je Snapchat. In de wc’s hingen er prikborden. Je kon er een berichtje achterlaten, wat het kakje van de dag wel leuk maakte.”

Waarom ging je mee op Animatorcursus?

Waarom zou iemand op Animatorcursus moeten gaan?

Jarne: “Animatorcursus was de eerste cursus die ik volgde. Door het leidingstekort bij mijn KSA-groep, werd ik op mijn zestiende leider. De animatorcursus hoorde bij het leiding worden.”

Jarne: “Als beginnende animator steek je er gewoonweg zo veel van op. Je ziet hoe KSA werkt, leert hoe je maximaal je creativiteit kan benutten, je leert mensen van andere KSA-groepen kennen en nog zó veel meer. Niet twijfelen en gewoon doen!”

Hoofdanimator Waarom ging je mee op Hoofdanimatorcursus?

Jarne: “Ik was vrijwilliger bij KSA Oost-Vlaanderen en in functie daarvan leek het me wel handig om deze cursus te volgen.”

Wat was de grootste uitdaging?

Jarne: “Tijdens de cursus krijg je veel nieuwe en soms abstracte informatie die je moet verwerken en onthouden.

Dat kon soms wel eens uitdagend zijn.”

Jarne op Instructeurcursus

40

GROEIEN

Op wc kon je berichtjes achterlaten, wat het kakje van de dag wel leuk maakte – Jarne

Waarom zou iemand op Hoofdanimatorcursus moeten gaan?

Jarne: “Op Hoofdanimatorcursus leer je echt veel over verzekeringen, evenementen, begeleiding … Dat kan je als (toekomstige) hoofdanimator zo veel gemak brengen!”

Instructeur Waarom ging je mee op Instructeurcursus?

Jarne: “Om eerlijk te zijn, was ik eerst niet van plan om mee op Instructeurcursus te gaan. Gelukkig heeft iemand me toch kunnen overtuigen, want amai, wat een goed idee was dat!”

Senne op X-pert (Hoofdanimatorcursus)

Waarom zou iemand op Instructeurcursus moeten gaan?

varing en had ik moeite met activiteiten verzinnen. BKV, de animatorcursus van KSA Limburg, hielp daar zeker mee.”

Jarne: “Waarom niet? Als je cursus wilt geven, is dit een enorm leerzame cursus. Ik gebruik nu nog steeds bepaalde zaken die ik voordien nooit gebruikt zou hebben.”

Wat was het leukste moment?

Wat was het leukste moment?

En wat was de grootste uitdaging?

Jarne: “Het weerzien van oude bekenden. Als vrijwilliger kom ik af en toe in contact met vrijwilligers van andere werkkringen die je niet vaak terugziet.

Bij het toekomen zag ik plots niet één, niet twee, maar vier bekende gezichten van personen die ik heel graag heb.

En toen wist ik, in het West-Vlaams: ‘Dees wordt berretof!’”

En wat was de grootste uitdaging?

Jarne: “Uitdagingen zijn er altijd en die zijn bij iedereen anders. Voor mij waren de lange dagen wel een enorme uitdaging, maar het was het meer dan waard!”

Wat zal je nooit vergeten?

Jarne: “Hahaha, er was een deelnemer die gewoon per-fect het geluid van een kip kon nadoen. Daar hebben we mee gelachen! Tip: als sms-toon werkt dat geluid ideaal.”

Senne: “Hoe stom het ook mag klinken, de cursusblokken. De cursus wordt grotendeels op een speelse manier gegeven en zo kon ik toch een beetje lid zijn voor een week.”

Senne: “Ik had aanvankelijk moeite met mijzelf te zijn, omdat ik wat verlegen was. Natuurlijk ging dat redelijk snel over door de goeie sfeer in onze cursusgroep.”

Wat zal je nooit vergeten?

Senne Charlier KSA Dilsen – KSA Limburg Animator in 2015 Hoofdanimator in 2019 Instructeur in 2019

Animator Waarom ging je mee op Animatorcursus?

Senne: “Ik ben nooit lid geweest bij KSA, ik ben onmiddellijk leider geworden. Daardoor had ik helemaal geen er-

Senne: “De laatste avond is er een soort fuif waar iedereen met een traantje in ’t oog terugkijkt op de geweldige week die we samen beleefd hebben en de vriendschappen die er gevormd zijn.”

Waarom zou iemand op Animatorcursus moeten gaan?

Senne: “Je leert veel bij over het leiderschap, maar je leert ook geweldige mensen kennen.”

41

Je leert zoveel nieuwe mensen kennen en je ziet mensen terug die je nog kent van andere initiatieven – Senne

Hoofdanimator Waarom ging je mee op Hoofdanimatorcursus?

Senne: “Om de fakkel over te nemen van de toenmalige groepsleider die ging stoppen. En na de goeie ervaring van BKV en dingen die ik gehoord had dacht ik: ‘Dit klinkt als een geweldig weekje.’”

Wat was het leukste moment?

Senne: “Er was een zelfgemaakte jacuzzi waar we ’s avonds in mochten.

Nadat we een paar mensen, die rond de jacuzzi stonden, konden overtuigen om er bij te komen, zat de jacuzzi de tweede avond vol. Toen hebben we heel veel gelachen!”

En wat was de grootste uitdaging?

Senne: “De blok rond zelfreflectie vond ik enorm uitdagend, omdat ik toen nog niet zo goed wist hoe ik zelf was. Dat was een beetje confronterend, maar ook ontnuchterend.”

Wat zal je nooit vergeten?

Senne: “De goeie momenten tussen de blokken waar er veel gelachen werd en er soms spelletjes gespeeld werden waar iedereen aan mee deed.”

Waarom zou iemand op Hoofdanimatorcursus moeten gaan?

Senne: “Dit is een cursus met wat volwassenere mensen. Je leert veel door te horen en zien hoe het er bij andere groepen van over half Vlaanderen aan toe gaat. X-Pert wordt namelijk door KSA Limburg en KSA Antwerpen-Brabant samen georganiseerd.

Vaak denk je: ‘Misschien ga ik dat toch eens proberen of voorstellen bij mijn

42

GROEIEN

KSA-groep.’ Natuurlijk zijn er nieuwe mensen die je kan leren kennen en misschien zelfs al mensen die je kent van andere initiatieven.”

Instructeur Waarom ging je mee op Instructeurscursus?

Waarom zou iemand op Instructeurscursus moeten gaan?

Senne: “Als je cursus wilt geven of gegeven hebt, is dit zeker een aanrader om oftewel je cursusgeven wat bij te schaven of te weten te komen hoe het allemaal eigenlijk moet. Ook weer een week om niet te vergeten!”

Senne: “Ik wou heel graag cursus geven en ook begrijpen wat ik de cursisten allemaal kon leren. Natuurlijk lagen de verwachtingen qua plezier maken ook weer hoog.”

Wat was het leukste moment?

Senne: “De paardenrace. Het thema was Instructeur Royal en we moesten onze eigen koets maken waar één of meerdere personen in konden. Via spelletjes doorheen de week konden we “goud” verzamelen en zo dingen kopen om onze koets te versieren. Dan moesten we op het einde een obstakelrace afleggen om als eerste over de streep te komen. Op de eindmeet stonden leerkrachten die op weekend waren als bedrijfsuitje ons toe te juichen, terwijl wij één voor één over de meet kwamen.”

En wat was de grootste uitdaging?

Senne: “Duidelijk maken wat ik wou overbrengen. Ik wist vaak in mijn hoofd wat ik wou zeggen, maar dat kwam er meestal wat ongestructureerd uit waardoor het soms niet volledig duidelijk was wat ik bedoelde.”

Wat zal je nooit vergeten?

Senne: “Hoe gemotiveerd iedereen was om er een onvergetelijke week van te maken.”

Liv Verstappen KSA Mortsel KSA Antwerpen-Brabant Animator in 2016 Hoofdanimator in 2019 Instructeur in 2019

Animator Waarom ging je mee op Animatorcursus?

Liv: “Op animatorcursus gaan was bij mij niet echt uit eigen overtuiging. Het is eerder een soort verplichting vanuit mijn eigen KSA-groep wanneer je leid(st)er wordt. Achteraf gezien zou ik iedereen het echt aanraden om het te volgen. Wij volgen de cursus wanneer we laatstejaarslid zijn en als je nog nooit leiding hebt gegeven, is het animator zijn wel nog één groot vraagteken.”

Hoofdanimator­ cur s us kan voor iedereen in je leiding s groep een inte­ress ante ervaring zijn – liv

Wat was het leukste moment?

Liv: “Zo diep kan ik niet meer in mijn geheugen graven. Wat ik – als ik er nu op terugblik – het leukste vond, was de sfeer in de groep die je door die cursusweek loodste!”

Wat zal je nooit vergeten?

Liv: “De toffe groep.”

Waarom zou iemand op Animatorcursus moeten gaan?

Liv: “Het is gewoon superleuk en leerrijk! Het is echt een goede basis om te starten als leiding. Ik zou mensen wel aanraden om het te volgen in je eerste jaar als leid(st)er, zodat je al een beetje een beeld hebt van jouw KSA-groep en van het leiding zijn.”

Hoofdanimator Waarom ging je mee op Hoofdanimatorcursus?

Liv: “Meegaan met X-Pert was wél volledig uit eigen interesse. Ik was al een jaar hoofdleidster toen ik meeging en vond het interessant om nog meer bij te leren en verhalen van andere KSA-groepen te horen.”

Wat was het leukste moment?

Liv: “Het gek doen met de groep! Het was een kleine groep en je merkte dat iedereen erg gemotiveerd was en vanuit zijn eigen motivatie kwam. Dat maakte de week extra interessant en superleerrijk!”

En wat was de grootste uitdaging?

Liv: “De opgedane kennis vertalen in concrete acties op mijn eigen KSAgroep.”

Liv op X-pert (Hoofdanimatorcursus)

Wat zal je nooit vergeten?

Wat was het leukste moment?

Liv: “Gewoon heel de week; de toffe mensen, toffe sessies, gespreken, spelletjes, vuurtje …”

Liv: “Er waren veel leuke momenten.

De animatie ’s avonds was altijd wel superleuk om de dag mee af te sluiten!

Maar ook gewoon het groepje waarin we zaten was top.”

Waarom zou iemand op Hoofdanimator moeten gaan?

Liv: “Da’s echt súperleuk! Naast gewoon de ervaring en de toffe dingen die je doet, is het een heel interessante ervaring en echt goed om eens de aanpak van andere groepen te horen en dingen uit te wisselen. Daardoor kom je tot nieuwe inzichten en begin je kritisch te kijken naar je eigen aanpak. Sommigen denken misschien dat je die cursus enkel moet volgen als je hoofdleid(st)er wilt worden, maar dat is totaal niet! Het kan echt voor iedereen in je leidingsgroep een heel interessante ervaring zijn.”

Instructeur Waarom ging je mee op Instructeurscursus?

Liv: “Ik studeerde toen voor Sociaal Cultureel Werk en deed hetzelfde jaar stage bij een organisatie die vormingen en cursussen organiseerde. Ik wil dat later nog vaker doen, daarom vond ik het wel goed om er een cursus over te volgen.”

En wat was de grootste uitdaging?

Liv: “Zelf een sessie geven met de opgedane kennis. We kregen toen een hele dag om met twee een sessie te organiseren die we voor de rest van de groep moesten brengen.”

Wat zal je nooit vergeten?

Liv: “De inhoud. Uiteraard ook die supertoffe week hoor, maar op deze cursus heb ik echt veel dingen geleerd die ik in cursussen later zeker nog ga kunnen gebruiken!”

Waarom zou iemand op Instructeurscursus moeten gaan?

Liv: “Het is niet alleen echt plezant, maar ook zeer leerrijk en interessant als je van plan bent om vormingen of cursussen te geven. Je leert op een luchtige en leuke manier veel verschillende aspecten. En het is echt een grote meerwaarde om zo’n attest op zak te hebben.”

43

Een intiem verhaal van Femke

Psychisch Welzijn Mentale gezondheids­ problemen komen helaas in vele vormen.

De laatste tijd wordt er over heel Vlaanderen meer aandacht aan besteed. Door het in de schijnwerpers te plaatsen, kunnen we het taboe doorbreken en psychisch welzijn nog meer bespreekbaar maken.

Ook Femke hoopt dat het taboe verder afbrokkelt door haar persoonlijk verhaal neer te pennen.

Femke Opdenacker

Al s laatstejaar slid vertelde ik een leid ster waar mijn probleem met eten zat, dat ik mezelf extreem lelijk vond – Femke

44

GROEIEN

Mentale gezondheid, Jezus, wat een onderwerp. Ik zou er boeken over moeten schrijven, zo belangrijk is het. Boeken over hoeveel mentale problemen er bestaan en hoe ze ontstaan. En over hoe ze elkaar opvolgen: als je denkt het ene probleem onder controle te hebben, neemt een ander monster je leven weer over.

Zelf heb ik al een heel gevecht met mentale gezondheid moeten doorstaan. Bij mij begon dat gevecht op vrij jonge leeftijd. Waarom? Echt geen flauw idee. Misschien omdat er familieproblemen waren, ik altijd als laatste overbleef en nooit iemand zijn eerste keuze was? Maar het antwoord daarop maakt voor mij echt niet meer uit, want ik ben blij met wie ik nu ben.

Ik merkte de eerste keer iets van mijn mentale gezondheid door de nachtmerries, misselijkheid/hoofdpijn en overgeven. Acht jaar was ik toen ik voor het eerst naar een psycholoog ging. Onmiddellijk bij de foute psycholoog terechtgekomen, want na twee sessies kreeg ik te horen dat mijn problemen te complex waren. Als kind was ik een combinatie van zelfstandigheid en nog geloven in sprookjes. Zo ben ik nu nog steeds, alleen heb ik nu kennis over gevoelens.

Bij KSA had ik net hetzelfde gevoel als op school: dat ik nooit iemands eerste keuze was en dat het eigenlijk voor niemand uit maakte of ik kwam of niet. Ik was echt het buitenbeentje, een meisje van een dorp verder dat ook nog op een andere school zat.

Dat gevoel ging pas weg toen ik bij de JIMSIM terechtkwam (oudste groep bij Femke haar KSA-groep, nvdr). Toen merkte ik dat er nog meisjes op een andere school zaten. Iedereen deed wat anders en dat brak voor mij wat het gevoel een buitenbeentje te zijn.

Ik werd snel omarmd, waarschijnlijk omdat mijn drijfveer om te winnen

zo groot was dat ik vaak samen in de groep kwam met de grote meisjes uit het vierde middelbaar. Als eerstejaar JIMSIM is dat echt een dingetje bij ons.

Nadat ik veel problemen had van interne woede en heel wat psychologen had afgesleten, kwam de zomer van 2013. In die zomervakantie ging ik op vakantie met mijn nichtjes. Een van hen was heel mager en de andere was gewoon gezellig vol. Zij kon zorgeloos eten wat ze wou en genieten van elke hap die ze nam. Op een gegeven moment zei ze dat we ongeveer even dik waren. EVEN DIK … Ik was toen al heel onzeker. De hele familie grapte over wat voor een flinke eter ze was, maar ik zag dat als iets negatiefs.

Als ik nu terugkijk naar die periode, was dat totaal niet negatief en wenste mijn nicht me niets liever toe dan zorgeloos te kunnen eten. Een negatieve stem begon in mij te kruipen, zeer snel … Ik kreeg contact met andere tieners die ook graag een paar kiloo­ tjes wilden afvallen. Ik liet steeds meer vallen, begon bij extraatjes en daarna ook snacks. Voor mij was dat simpel: op KSA kon niemand mij verplichten bij het eetmoment chips te nemen, dus koos ik een koek en later zelfs niets.

Als laatstejaarslid vertelde ik een leidster waar mijn probleem met eten zat, dat ik mezelf extreem lelijk vond. Hoe langer ik zelf leidster was, hoe meer eetmomenten ik kon skippen. Activi-

Ik vertelde wat er in me omging, hoe slecht het werkelijk ging en dat ik geen relatie kon hebben al s ik zelf niet OK wa s – Femke

teit van 14u tot 17u? Easy, enkel ontbijt en avondeten. Toen ik merkte hoe makkelijk dat ging, begon ik ook op school lunch over te slaan. Dat kwam goed uit, meer tijd voor mijn vakken.

Ik volgde een kunstopleiding, dus de tijd die ik nu over had, kon ik gebruiken voor mijn vele projecten. Ik ging ’s middags ook soms met mijn toenmalige vriend de stad in. Op een gegeven moment had ik schuldgevoelens wanneer ik bepaalde voedingsmiddelen at.

Toen begon ik met af en toe te braken.

De week voor school weer van start ging, brak ik. Ik vertelde wat er in me omging, hoe slecht het werkelijk ging en dat ik geen relatie kon hebben als ik zelf niet OK was. We bleven vrienden en spraken elkaar nog. Ik had nog steeds gevoelens voor hem en hij ook voor mij. Hij sprak het niet uit omdat hij bang was dat ik hem ging afwijzen en ik zei niets omdat ik niet weer gekwetst wilde worden. Vriendschap deed pijn …

In de zomervakantie van 2017 gingen er verschillende zaken slecht. Mijn lief van toen ging naar een feestje. Ik was totaal niet gerust en zoals ik had verwacht, liep er wel wat mis die avond: drugs, alcohol, lust … Zijn vrienden stuurde me diezelfde avond nog: “Fem, X doet verkeerde dingen, hij is echt dronken en we kunnen hem niet meer onder controle houden …” De ochtend erna – Lil Kleine had net Loterij gereleaset – kreeg ik een bericht: “Femke, het spijt me. Ik heb echt foute dingen gedaan.” Terwijl ik dit schrijf, voel ik me weer als toen. Ik werd onmiddellijk misselijk. Ik liet mijn ontbijt staan en begon te huilen, terwijl ik niet eens wist wat er gebeurd was.

Maar natuurlijk was er gebeurd wat ik dacht. Een maand lang was ik nog heel naïef en geloofde ik dat het goed zou komen. We spraken nog vier keer af die vakantie.

Ik zocht toen nieuwe vrienden, maar dat was moeilijk, want we hadden dezelfde vrienden. Ik werd steeds smaller, eten ging moeilijker en ik huilde er steeds meer over. Bijna de hele school wist ervan. Ik was er vrij open over en mijn vrienden van toen wisten dat als ik iets at, ik het zou uit braken. Ze wisten wat ik deed maar niemand wist wat er in me om ging. Bijna niemand wist dat ik het leven helemaal beu was, dat ik elke nacht huilend in slaap viel, of dat ik een boekje bij hield met alle nare gedachten. Niemand kende de pijn en het verdriet dat ik voelde.

Niemand wist dat ik elke dag loog, dat ik zeven keer op de weegschaal stond en dat ik niet kon slapen als ik niet eerst X aantal sit-ups deed. Mijn gewicht ging omlaag, mijn sociaal leven was geïsoleerd en ik werd letterlijk een persoon die bij een groep zat om niet totaal alleen te zijn. En mijn gezondheid ging achteruit.

Mijn medeleiding wist pas op het kamp van 2017 dat ik een relatie had met iemand, terwijl dat toen al tien maanden bezig was. Ik sprak erover met één meisje, een eerste vriendin die ik echt kon vertrouwen. Zij was ook een KSA’er in hart en nieren maar zij was toen laatstejaarslid, dus veel tijd hadden we niet om te praten. De breuk kwam redelijk snel na kamp, na nog een keer af te spreken. We konden niet goed praten. Hij wist van mijn eetstoornis, maar ik hield dingen achter.

Ik verloor mijn menstruaties, mijn haar viel uit, nagels braken af, blauwe plekken gingen niet weg. Ik had continu last van maagzuur, van hoofdpijn, had het altijd koud, ik was altijd moe en ik kreeg epilepsie. Ik viel wel eens flauw, maar als je epileptische aanvallen krijgt door een mentale breakdown, stopt je leven wel even. Het zet je twee keer aan het denken. Er bleef niet meer veel van me over. Mensen durfden me niet meer vast te houden.

Ik kreeg continue opmerkingen van:

45

Ik wist niet meer wat ik moest doen.

Ik at nog amper , sliep tijdens de les en voelde me steed s s chuldiger wanneer ik toch iets at. Dat kon niet langer . Ik hield te veel van het leven – Femke

“Wat ben je mager.” Mijn eetstoornis was zo blij dat mensen het opmerkten en ik kreeg zelfs complimentjes.

In de tussentijd lieten ze thuis iemand komen voor een overlijdensverzekering. Ik hoorde vanuit mijn kamer een man vragen naar mijn maten, waarop mama antwoordde: “Ze is 157 cm en weegt 45 kg.” Was dat de maat die ze hoopte dat ik nog had? Ik vroeg later die dag wie hij was en waarom hij mijn maten moest weten en ze zei: “Voor het geval dat je zou sterven.” Toen ik op bezoek ging bij mijn grootouders, klikte het eindelijk. “Waar ben je mee bezig?” vroeg ik me af. Als ik zo door deed, zou ik sterven voor mijn grootvader. Dat was het enige waaraan ik kon denken. Ik slikte mijn tranen in, want dat wou ik niet. Niemand wilt een oude man verdriet doen.

In april gingen we op schoolreis. Fun. Ik wou voor herstel gaan, denkend dat mijn ontbijt kon bestaan uit een flinke dosis fruit, mijn middagmaal uit wat koffie en dat ‘s avonds soep of een salade voldoende was. Als dat is wat je eet op een dag, moet je weten dat dat verschrikkelijk weinig is. Op schoolreis kreeg ik vaak de vraag hoe ik zoveel zelfcontrole had. Ze vroegen of ik voor hen op de foto kon staan, zodat hun lichaam verborgen werd. Toen ik thuiskwam, was mijn mama echt gechoqueerd. Ik ging verplicht naar de dokter om mijn bloedwaarden te checken.

Die lagen rond de 6, ik had een hartslag van 45 en ik stond nog recht. Voor het eerst kwam het onderwerp ‘opname’ aan bod. Hoe was het mogelijk?

Ik belde een vriendin van me huilend op. Ik wist niet meer wat ik moest doen. Ik at nog amper, sliep tijdens de les en voelde me steeds schuldiger wanneer ik toch iets at. Dat kon niet langer. Ik hield te veel van het leven.

Ik studeerde een richting die ik graag deed en ik had eindelijk vrienden die

46

GROEIEN

om me gaven. Ik moest herstellen! Ik wist niet hoe ik eraan zou beginnen.

Alleen kon ik het niet, dat had ik al bewezen. Ik zocht naar opnameklinieken die mij zouden kunnen helpen en sprak erover met mijn psycholoog. Zij vond dat het niet nodig was. Uiteindelijk heb ik beslist dat er geen keuze meer was. Lopen op het lijntje van de dood is het heftigste wat iemand kan overkomen. Na veel treuzelen en denken, zag ik een opname wel zitten. Ik sprak erover met mijn mama en ze was opgelucht dat ik voor herstel wou gaan. Het was de eerste keer dat ik ja tegen herstel zei. Je moet dan een intakegesprek volgen. Dat vond mama spannender dan ik zelf. Ze vroeg zich af of ik wel ziek genoeg zou zijn om te herstellen. Ik kreeg toestemming om in opname te gaan! Vier weken moest ik daarop wachten. Vrijdagnamiddag kreeg ik een telefoontje dat ik maandag in opname mocht. Ik kreeg drie dagen de tijd om mensen in te lichten.

De meisjes van mijn KSA-groep had ik op voorhand al iets laten weten. Ik vond het wel fatsoenlijk om het zelf in de groep te zeggen na de activiteit. Zo zou niemand zich afvragen waarom ik niets meer deed voor KSA. Nog nooit was ik zo eerlijk en kwetsbaar tegen een groep: “Ik heb jullie samen geroepen om te zeggen dat ik de volgende activiteiten niet meer ga komen en waarschijnlijk ga ik er ook niet bij zijn op kamp. Want ik ga in opnamen voor mijn eetstoornis.” Natuurlijk vloeide de tranen, maar ik was zo trots dat ik het eindelijk kon zeggen.

Alles was plots nieuw: de opname, niet meer naar KSA of naar school gaan … Zes maanden ben ik in opname geweest en ik kreeg de meeste steun ooit. Mijn vriendschappen zijn toen enorm gegroeid. Ik stond ervoor open en mijn KSA-vriendinnen gaven wel elke week een kaartje met een liefdevolle tekst af. Dat iemand of een groep

tijd en moeite in je steekt, geeft jezelf wel het gevoel dat je het waard bent.

14 december 2018 was mijn laatste dag in de opnamekliniek en ik was ZO BLIJ om naar huis te gaan! We hadden KSA-activiteit en daar stortte ik mij helemaal op. Het ging niet onmiddellijk vlekkeloos maar ik had vriendinnen die me steunden in elke situatie.

Ik werd assertiever en maakte steeds meer beslissingen voor mezelf. In 2019 besloot ik om te stoppen met KSA, enkel omdat ik belangrijkere dingen voor ogen had, zoals een diploma behalen.

Vandaag volg ik de studie van mijn dromen. Ik heb de beste KSA-vriendinnen en de Nacht van de Jeugdbeweging heeft me een superlief bezorgd. Ik wil me altijd inzetten voor KSA en sta sterker in mijn schoenen dan ooit.

Ik wil graag aan iedereen het volgende meegeven: als je nood hebt aan een babbel, babbel dan! Al is het met een kookmoeder, volwassen begeleider, groepsleid(st)er. Ze zijn er voor je, ook al heb je het gevoel dat je niet belangrijk genoeg bent, want dat is de grootste onzin ooit!

Durf als leiding de confrontatie aangaan met je leden of medeleiding, want enkel praten helpt als iemand een situatie niet meer onder controle heeft. Het is heel belangrijk dat niemand wordt uitgesloten. Er zijn altijd jongens en meisjes die minder in de groep liggen. Als je dat ziet, moet jij als leiding zorgen dat hij/zij toch betrokken wordt bij de groep.

Na veel treuzelen en denken, zag ik een opname wel zitten. Ik sprak erover met mijn ma ma en ze wa s op gelucht dat ik voor her stel wou gaan. Het wa s de eer ste keer dat ik ja tegen her stel zei

Iedereen ervaart wel eens moeilijke momenten en bovendien beleeft iedereen ze op zijn of haar eigen manier. Niet enkel familie, school, directe omgeving, maar ook de jeugdbeweging kan een belangrijke bron van steun vormen. KSA heet iedereen welkom, bij ons telt iedereen. We willen als jeugdbeweging dat kinderen en jongeren in een veilige omgeving samen met leeftijdsgenoten zorgeloos kunnen spelen, de wereld ontdekken, groeien.

KSA is een ontmoetingsplaats waar men voor elkaar door het vuur gaat, waar vriendschappen voor het leven ontstaan, een plek waar respect centraal staat.

Door intensief samenwerken, door een krachtig vertrouwen in elkaar en door het kunnen rekenen en bouwen op elkaar, hechten we in onze werking meer aandacht aan het opstaan dan aan het vallen. Precies daarom wil KSA het thema psychisch welzijn bespreekbaar maken, op maat van leden en leiding, leeftijdsgericht. Samen maken we een verschil!

– Femke

Iedereen heeft zijn of haar eigen verhaal. Dit is het mijne en mijn belangrijkste groeipunt was het delen met anderen.

47

Voorzitters aan het woord

NAR & RVB op de rooster KSA heeft heel wat beroepskrachten, ieder met zijn eigen expertisedomein, maar in hart en nieren blijven we een vrijwilligersorganisatie.

Beslissingen over de koepel worden genomen door een groep geëngageerde vrijwilligers van over heel Vlaanderen uit diverse lokale KSA-groepen. De Nationale Raad (NAR) buigt zich over het pedagogische aspect van KSA terwijl de Raad Van Bestuur (RVB) het financiële plaatje bewaakt. Ieder orgaan wordt geleid door een gedreven voorzitter. Maak kennis met Ignace en Wouter, voorzitters van respectievelijk de NAR en de RVB. Niels Coeleman

Wouter Nys KSA-groep: KSA Pius X Functie: Voorzitter RVB

48

GROEIEN

Kan je jezelf in het kort voorstellen?

Ignace: “Ik ben Ignace, met veel trots de huidige voorzitter van de Nationale Raad. Mijn KSA-carrière begon bij KSA Beerse in de Antwerpse Kempen in 1997 als kleine zesjarige. In navolging van mijn broer en buurjongens ging ik ook naar KSA en dat deed ik elke week met veel plezier gedurende tien jaar.

En dan was het tijd om keuzes te maken: leiding worden of gaan werken.

Ik koos voor weekendwerk en zei KSA vaarwel en werd ‘slapend lid’.”

“In 2011 begon de KSA-microbe weer te werken. Ik zag op Face­book een oproep van KSA Nationaal, zo kwam ik als medewerker terecht op Joepie en sindsdien is het zéér snel gegaan. Onze groepen zagen mij op elk initiatief en op elke vorming verschijnen en ik kon het niet laten om al mijn vrije tijd naar KSA te laten gaan. Ik voelde me als een vis in het water en ook het beleid liet me niet koud, waardoor ik in 2014 de stap zette naar Brantpunt (de voormalige Pedagogische Raad van KSA Antwerpen-Brabant, nvdr). In 2017 werd ik voorzitter van KSA Antwerpen-­ Brabant en nog eens twee jaar later werd ik dan verkozen tot voorzitter van de Nationale Raad. Een blitzcarrière, maar hoe kan het ook anders in een sector waar het verloop enorm groot is? Trots ben ik; als medewerker, als beleidsmaker, als vrijwilliger, als groepsondersteuner, als KSA’er.”

Wouter: “Mijn naam is Wouter Nys, ik ben voorzitter van de Raad Van Bestuur van KSA. Ik ben afkomstig uit KSA Pius X, waar ik vanaf mijn vijfde levensjaar elke zaterdag vol enthousiasme naar toe ging om er naar hartelust te spelen en te ravotten. Samen met mijn leeftijdsgenoten werd ik er op mijn 18e leider. Dat was de start van een mooie leidersperiode van zes jaar, waarvan drie als groepsleider. Die jaren blijven

voor mij de meest memorabele van mijn 21-jarige KSA-carrière. (Groeps-) leider zijn was voor mij een ongelofelijk boeiende ervaring, waar ik naast mooie vriendschappen, ook de ruimte kreeg om in een vertrouwde en veilige omgeving immens veel bij te leren. Na een korte passage op het pedagogisch beleidsorgaan van KSA West, ben ik reeds vijf jaar bestuurder van KSA Nationaal vzw, waar ik de eerste drie jaar de focus legde op het personeelsbeleid van KSA, en nu voor het tweede jaar voorzitter van de RVB ben.”

Kan je kort kaderen wat de NAR/RVB doet?

Ignace: “De Nationale Raad, NAR in de volksmond, is het pedagogisch beleidsorgaan van KSA Nationaal. Maandelijks komen vrijwilligers van over heel Vlaanderen samen om de plannen uit te tekenen voor de pedagogische weg die KSA moet uitgaan, die vervolgens geplaveid wordt door de vrijwilligers in de verschillende werkkringen en onze groepen. Tijdens die vergaderingen zitten er veertien personen aan de vergadertafel; twee vertegenwoordigers van elk van de vijf werkkringen, de medewerker verantwoordelijk voor Intern Beleid, de Nationaal Coördinator en een ondervoorzitter en voorzitter.

Er is een goede mix van input vanuit de werkkringen en expertise van alle aanwezigen, waardoor ik zonder verpinken kan zeggen dat KSA een sterk beleid voert. Naast het pedagogisch beleid is de NAR ook tegelijk de Algemene Vergadering van KSA Nationaal vzw, die met de goede adviezen van de Raad Van Bestuur ook daar KSA op de juiste weg zet.”

Wouter: “De RVB is het bestuursorgaan van KSA. Ze heeft als doel om KSA als organisatie en vzw op professionele en transparante manier te besturen, en is verantwoordelijk voor het financieel en personeelsbeleid van KSA. Zo

Ignace Dierckx KSA-groep: KSA Beerse Functie: Voorzitter NAR maakt de RVB jaarlijks een begroting op en houdt ze een goed overzicht op de financiën van KSA via de jaarlijkse afrekening. Daarnaast maakt de RVB allerlei afspraken, die over heel Vlaanderen gelden, zoals over prijs van drank op initiatieven en vormingen, onkostenvergoedingen, het budget voor de bedanking van vrijwilligers …”

Hoe ben je NAR-/RVB-voorzitter geworden? Was dat altijd een ambitie?

Wouter: “Mijn engagement als voorzitter van de RVB vloeide voort uit de drie voorafgaande jaren, waar ik reeds lid was van de Raad Van Bestuur, als expert personeelsbeleid. Initieel vond ik mijn weg naar de RVB en het Coördinatieteam (CT) van KSA via Dirk Decuypere, de vorige proost. Ik kende Dirk via enkele initiatieven van KSA Pius X. Plots stond hij voor mijn deur, met de vraag of ik niet geïnteresseerd zou zijn om verantwoordelijk te worden voor personeelszaken binnen de RVB en het CT. Ik hoorde het op dat moment donderen in Keulen, want ik kende op dat moment quasi niets over personeelsbeleid en mijn bovenlokale KSA-ervaring was nog beperkt. Het idee me te kunnen inzetten voor alle KSA-groepen sprak me wel aan, dus ging ik in op zijn aanbod. Na mij drie jaar te engageren binnen de RVB, heb ik dan mijn kandidatuur voor voorzitter ingediend. Dat was dus zeker en vast geen droom of ambitie van kinds af aan; alles is eerder stapsgewijs gegroeid.”

Van links naar rechts: Ignace, Wouter, Benjamin (huidig nationaal coördinator) en Kaat (huidig financieel verantwoordelijke).

Ignace: “De ambitie is een beestje dat steeds in mij heeft gezeten, maar dat uitte zich niet per se in KSA, tot in 2017. Als voorzitter van de werkkring in Antwerpen-Brabant proefde ik van wat werkdruk was en het fijne gevoel dat mensen op je rekenden. Toen ik in 2018 tijdens de NAR vernam dat Ilke (de vorige NAR-voorzitter, nvdr) haar laatste werkjaar inging, heb ik haar gecontacteerd. We zouden samen bekijken wat het voorzitterschap inhield en of het iets voor mij zou zijn. Een klein jaar later volgde er dan een aartsmoeilijke verkiezing, aangezien ik een meer dan geduchte tegenkandidaat had, maar het geluk stond me bij en ik werd verkozen.”

Waarop ben je het meeste trots als NAR-/RVB-voorzitter?

Ignace: “Da’s een moeilijke vraag, want er is veel om trots op te zijn. De NAR is een pracht van een orgaan, met heel veel mooie verwezenlijkingen.

Ik denk dat ik persoonlijk het meeste trots ben op het ‘Samen Sterk’-traject (het traject waarbij de interne werking van KSA tegen het licht werd gehouden, nvdr). Hoewel ik het traject als vertegenwoordiger en niet als voorzitter heb beleefd, heb ik het einde mogen bezegelen met ‘De AV is akkoord dat de beslissingen die vanuit Samen Sterk zijn genomen, in werking gaan op 1 september 2020’. Ik zat op de

voorste rij toen er absolute geschiedenis geschreven werd in KSA. Een hele VZW hervormen, zowel administratief als pedagogisch, was een plan dat misschien al 30 jaar in de hoofden van de voorgangers van Wouter en mij zat, maar wij zijn er, samen met alle andere vrijwilligers, in geslaagd. KSA is er absoluut beter van geworden en het is een traject waar nog lang over gesproken zal worden en waar we hopelijk nog lang de vruchten van kunnen plukken.”

Wouter: “Inderdaad, ik ben ook heel trots dat we met de beweging de afgelopen jaren grote stappen gezet hebben op vlak van interne efficiëntie met het ‘Samen Sterk’-traject. KSA als koepel is geëvolueerd van vijf werkkringen die elk op hun eiland zaten, tot een sterke organisatie, waarin de werkkringen aan één zeel trekken en efficiënt samenwerken om zo tijd vrij te maken voor die zaken waar KSA voor staat: al onze groepen op kwalitatieve wijze ondersteunen, door nabijheid en opbouw van expertise op tal van do-

Ik zat o p de voor ste rij toe n er ab s olute ges chiede­ nis ges chreven werd in KS A – ignace

49

Het is ontzettend leerrijk om op dit niveau met KS A bezig te zijn en impact te hebben in het hart van de beweging – Wouter

meinen. Concreet ben ik persoonlijk vooral heel trots op het administratieve luik van het ‘Samen Sterk’-traject.

Daar werd het financieel beleid van alle werkkringen samengevoegd tot één groot geheel, waarbij vrijwilligers en beroepskrachten zelf eigenaarschap nemen van de begroting van de individuele pedagogische acties, en die afzonderlijke begrotingen door de RVB samengepuzzeld worden tot één correcte begroting voor heel KSA.”

NAR en RVB doen dus straffe zaken, waarom zou een KSA’er lid moeten worden van deze organen?

Wouter: “De RVB bestaat in de eerste plaats uit een groep geëngageerde mensen met een groot hart en veel passie voor KSA. Sommige bestuurders hebben via hun opleiding of werksituatie financiële en/of bestuurlijke affiniteit, maar in de eerste plaats heeft iedereen er een gezonde interesse voor het financieel en personeelsbeleid van KSA. Ben jij als KSA’er ook geïnteresseerd in die thema’s, dan is de RVB zeker interessant voor jou. Het is ontzettend leerrijk om op dit niveau met KSA bezig te zijn en impact te hebben in het hart van de beweging.”

Ignace: “Ik zou er iedereen willen verwelkomen, maar helaas zijn we maar met veertien natuurlijk. Ik zou aan iedereen dezelfde kans willen geven die ik ook heb gekregen; de kans om bij te leren. Ik heb geleerd om met mensen om te gaan, vorming te geven, medewerkers aan te sturen ... Bij de NAR leerde ik beleid maken dat gedragen moet worden, begrotingen en afrekeningen begrijpen, toekomstgericht beslissingen maken en nog zoveel meer.

De NAR heeft me echt doen groeien en heeft me kansen gegeven voor het leven dat na KSA ook verder gaat. Het

50

GROEIEN

heeft me als persoon laten evolueren in het leven naar een niveau dat ik nooit voor ogen kon hebben en daar ben ik dankbaar voor. Het is een wandeltocht die ik iedereen kan aanraden, vol bochten met nieuwe kansen en heuvels met nieuwe vergezichten.”

Welke persoonlijke anekdote is voor jou het ultieme bewijs dat KSA een plaats is om te groeien?

Ignace: “In 2011, aan de start van mijn carrière als vrijwilliger bij KSA, woonde ik een K-moment bij op de Instructeurcursus waar ik toen in het animatieteam zat. Dirk, onze toenmalige nationale proost, had een moment voorzien in de bossen van Leuven waar we tot onszelf konden komen. Hij had enkele vragen opgesteld en we moesten er één uitkiezen. Vervolgens gingen we op in de natuur en dachten we na over die vraag en vooral over het antwoord. De vraag die ik mezelf toen stelde was ‘Welke leuze beschrijft wie je bent in KSA?’ Vijf minuten zittend op een boomstronk had ik nodig om te beseffen dat KSA voor mij puur genieten was en dat ik van elk moment gebruik ging maken om van het leven

een feest te maken. Ik zou niet twijfelen en elke leerkans grijpen die er lag, elke groep ondersteunen die dat nodig had en elke vrijwilliger enthousiasmeren die dezelfde kansen greep die ik greep. Dat alles was genieten voor mij. ‘Genot kent geen twijfel’ werd geboren en bijna tien jaar later leef ik er nog elk dag naar, zowel binnen, als buiten KSA. Dat ene K-moment heeft me levenswijsheid gegeven die ik voor de rest van mijn hopelijk lange leven zal meedragen en ik gun iedereen binnen KSA ook die kans. Het heeft me op een pad naar de toekomst gezet, een toekomst vol genieten zonder twijfelen.”

Wouter: “Doorheen de afgelopen 20 jaar heb ik zo ontzettend veel mogen doen en leren binnen KSA, dat ik het heel moeilijk vind om er één specifieke anekdote uit te kiezen. Het is voor mij duidelijk dat al die situaties en ervaringen ervoor zorgen dat je doorheen de tijd allerlei vaardigheden ontwikkelt.

Zo heb ik door de vele vergaderingen – zowel bij KSA Pius X als op koepelniveau – geleerd om mijn gedachten te ordenen, om zo een punt kernachtig en duidelijk te verwoorden.”

Misschien ben jij wel onze volgende stagiair(e)!

stagiair(e) bij KSA Jaarlijks volgen heel wat personen stage bij KSA. Hoe is het om stagiair(e) te zijn bij een van onze werkkringen? Wat kan een stage allemaal inhouden?

Voor antwoorden op bovenstaande vragen moet je zeker deze dagboekverhalen van de stagiair(e)s lezen. Eén van hen werd zelfs onze collega. Benieuwd wie?

Lees dan zeker verder!

Manon Vanhee

Ik leerde veel bij over KS A , over het beroep en over de initia­tieven.

Mijn liefde voor KS A is er alleen maar door gegroeid – Floris

“Elk semester erna kreeg ik er een grotere taak bij. Zo hielp ik om Trophy in goede banen te leiden en het semester daarna was Survo­weekend ‘mijn’ project. Daarnaast maakte ik ook heel wat initiatieven mee als helpende hand.”

Floris

Student sociaal werk, deed stage bij KSA Noordzeegouw “Toen ik nog trouwe leider was bij KSA De Blauwe Torre Varsenare, kreeg ik van school en van KSA groen licht om stage te lopen bij KSA Noordzeegouw.

In mijn opleiding werd stage gespreid over de hele opleidingsduur en konden we ieder semester wisselen van plaats. Ik koos ervoor om drie semesters lang bij KSA Noordzeegouw te blijven. Anderhalf jaar lang konden Laurens, Niels, Xavier en Bart genieten van een helpende hand op het bureau en tijdens initiatieven.”

“Een doorgaans dagverloop veranderde ieder semester. In het eerste semester was het vooral ad hoc taken uitvoeren voor de initiatieven. Ik herinner me nog mijn allereerste opdracht: “Maak een creatieve evaluatievorm voor de vormingsavonden Boost.” Het was toen de periode rond Valentijn, dus in dat thema iets uitwerken was interessant. De grootste taak die ik toen uitvoerde was helpen bij het uitschrijven van het kookboek Bretellen voor het Kokerellen. Vanuit die taak ben ik dan gerold in het vrijwilliger zijn bij Werkgemeenschap Kokekiep.”

“Ik heb er iedere minuut van genoten.

Het was meer bureauwerk dan ik eerst dacht, maar het werk lag me en het was leuk om de initiatieven eens van een andere kant mee te maken. Ik heb goed gelachen met beroepskrachten en vrijwilligers en ik zou het allemaal opnieuw doen. Ik leerde veel bij over KSA, over het beroep en over de initiatieven. Mijn liefde voor KSA is er alleen maar door gegroeid. Het is dan ook fijn om nog eens te mogen schrijven voor een tijdschrift.”

Bettie

Studente pedagogie van het jonge kind, deed haar laatstejaarstage bij KSA West “Ik ben Bettie, leidster bij KSA Grensvuur Wervik. Ik studeer Pedagogie van het Jonge Kind aan de Arteveldehogeschool in Gent en volg mijn afstudeerstage bij KSA West. Om alles zo veilig mogelijk te laten verlopen, gaat mijn stage momenteel door via telewerk. Ik toon jullie graag een dag uit mijn stageperiode.”

51

Ik heb het gevoel dat iedereen echt openstaat voor sta­g iair(e)s en er zoveel mogelijk leerkansen worden gezocht om alles uit de stage te halen

vragen of opmerkingen. Ik heb het gevoel dat iedereen echt openstaat voor stagiair(e)s en er zoveel mogelijk leerkansen worden gezocht om alles uit de stage te halen. Er wordt op een heel luchtige manier omgegaan met feedback geven en ik krijg voldoende ruimte om taken op mijn eigen manier in te vullen. Een echte aanrader dus!”

altijd even makkelijk is. Normaal gezien moest ik elke ochtend fietsen om naar de Rasp te gaan, maar dat is nu weggevallen. Het thuiswerken kan ook zeer vermoeiend zijn, maar ik probeer zoveel mogelijk eens buiten te komen voor een wandeling.”

Emma

“Ik vind het zeer leuk om stage te mogen lopen bij KSA Oost-Vlaanderen. Als KSA’er heb je vaak geen idee over wat beroepskracht zijn bij KSA eigenlijk betekent. Door stage te mogen doen bij hen, ben ik meer te weten gekomen over hun takenpakket, de visie en missie van KSA, alle initiatieven, alle vormingen, maar ook over hoe het te werk gaat op de Rasp. Iedereen is ook heel vriendelijk en ik ben in het begin direct met open armen ontvangen.

Stage lopen bij KSA Oost-Vlaanderen is echt een meerwaarde!”

– Bettie

“’s Ochtends sport ik om de dag goed te beginnen. Zo probeer ik het lange stilzitten wat te compenseren. Om 9u30 zit ik klaar achter de laptop en maak ik een mini to-dolijstje van wat ik die dag wil doen. Vandaag heb ik overleg om 11u, dus begin ik met het voorbereiden ervan. Het overleg is samen met een beroepskracht van KSA Antwerpen-Brabant over netwerken.

We gaan een indicator uit de beleidsnota uitwerken.”

“Gisteren was er Pedagogische Raad van KSA West. Daar kreeg ik feedback op enkele visieteksten en randdocumenten die ik reeds opmaakte over coaching van vrijwilligers en vrijwilligerswerving. Met die feedback kan ik nu aan de slag gaan.”

“Tijd voor middagpauze: een half uurtje eten en daarna vlieg ik er weer in!

Ik schrijf een interview uit met een volwassen begeleider voor in dit beleidsmagazine. Daarna werk ik nog een evaluatietool uit om te gebruiken op de Pedagogische Raad van december.

Ik moet even zoeken naar een leuke manier, want de vergadering gaat online door. Evaluatie check, nu nog een vormingssessie nalezen rond armoede – die sessie herwerkte ik voor op de hoofdanimatorcursus – en mijn stage zit erop voor vandaag.”

“Vanavond staat nog een ouderraad van KSA Wervik op de planning en daarna is het tijd voor Netflix productiever zal het niet meer worden.”

“Stage bij KSA volgen is echt heel aangenaam. Natuurlijk was de periode waarin we nog op het secretariaat konden werken leuker dan nu, maar zelfs tijdens het telewerken staan de beroepskrachten steeds klaar voor

52

GROEIEN

Studente sociaal werk, doet haar stage bij KSA Oost-Vlaanderen “Ik ben Emma De Mulder. Ik ben nu vier jaar leiding bij KSA Heizijde en ben in totaal al 15 jaar een trotse KSA’er.

Ik studeer sociaal werk aan HoGent en zit momenteel in het derde jaar.

Vanuit mijn opleiding loop ik stage bij KSA Oost-Vlaanderen. In februari en maart heb ik al enkele weken stage mogen volgen, maar door corona is deze vroeger stopgezet. Sinds eind september loop ik opnieuw stage bij KSA Oost-Vlaanderen. Ik ben zeer tevreden dat ik, ondanks corona, mijn stage nog kan verderzetten tot januari.

Sinds enkele weken moet ik ook van thuis uit werken en ik merk dat dit niet

De verscheiden­ heid aan taken vind ik zeer aangenaam.

Zo ben ik niet te lang bezig aan één ding, maar kan ik voor genoeg afwisseling zorgen – Emma

“Mijn takenpakket is heel uitgebreid.

Ik moet enerzijds vergaderingen volgen, vergaderingen voorbereiden, verslag nemen … en anderzijds moet ik KSA Student voorbereiden, de werkgroep racisme van WG Taboe leiden, artikels schrijven … Een dag is snel gevuld met al deze taken. Vaak komen er kleinere taken tussen, wat voor afwisseling zorgt. De verscheidenheid aan taken vind ik zeer aangenaam. Zo ben ik niet te lang bezig aan één ding, maar kan ik voor genoeg afwisseling zorgen.

Ook heb ik al een studiedag gevolgd van Jeugdwerk tegen Racisme en ik zal nog enkele online vormingen volgen.”

Jaimie

Student sociaal werk, doet stage bij KSA Antwerpen-Brabant

“Ik ben Jaimie Van Camp, studeer sociaal cultureel werk aan de KDG en loop stage bij KSA Antwerpen-Brabant.

Zelf zit ik op de scouts en ik sta daar nu voor het derde jaar in de leiding.

Ik neem jullie een dagje mee op mijn stage!”

“Ik word wakker met volle zin om aan de stage te beginnen. De dag begint om 10u met een online call met mijn stagementor Bart. We praten over wat ik kan doen en welke projecten er nog zijn waar ik aan kan deelnemen. Ik krijg weer leuke projecten, een daarvan is een online teambuildingactiviteit maken voor de pedagogische medewerkers. Om 11u eindigt de call en krijg ik een melding op Teams waarbij er gevraagd wordt wie er mee wil helpen met een brainstorm over de Week van de Vrijwilliger. Ik twijfel, want ik heb al veel werk. Ik zie dat er nog niet zo veel reactie op is gekomen, dus laat ik weten dat ik wel wil helpen. Ik werk verder aan mijn verslag van een werkoverleg en aan de tips van de uitwisselingsavond omtrent corona die we op onze sociale media willen zetten. Ik kijk op de klok en zie dat het 12u30 is.

Tijd om iets te eten. Ik begeef me naar de keuken en kijk in de ijskast. Weeral weinig beleg. Het zal geroosterd brood met salami worden.”

“Ik start de namiddag met een blik op mijn to-dolijst. Ik moet nog een aantal groepen contacteren en vragen hoe het met hen gaat in deze lastige tijden.

Terwijl ik wacht op antwoord, schiet me te binnen dat ik om 14u nog een meeting heb over het belang van ouders binnen een KSA-groep. Ik neem nog snel even het verslag van de vorige keer door. De meeting begint zoals gewoonlijk met te polsen hoe het met iedereen gaat. Daarna begint de bespreking: wat willen we doen, hoe gaan we het uitwerken, is er budget voor … Na de meeting check ik mijn to-dolijstje. Ik hoor eens bij de andere stagiairs of ze willen meehelpen met de online teambuilding en begin aan een sjabloon om de peters en meters voor te stellen in Kompas. Pling. Een melding op Teams. Mijn stagementor stuurt dat hij het verslag heeft nagelezen en feedback heeft voorzien. Het is al na 16u en ik begin met de feedback te lezen en het verslag te verbe-

Iedereen ontvangt je met open armen en is zeer bereid om je te ondersteunen en te helpen waar nodig. Ik heb zo veel bijgeleerd en ik voel dat ik groei als werker – Jaimie teren. Ik zit nu al lang achter de laptop en begin het toch wat beu te worden.

Ik merk dat omdat het werken trager gaat dan vanmorgen. Tegen 17u is het verslag helemaal klaar en stop ik met werken. Beneden hoor dat mijn oma kip met rijst en curry heeft klaargemaakt. Jammie!”

“Hopelijk heeft deze dag uit mijn stage je overtuigt om ook stage bij KSA aan te vragen! Iedereen ontvangt je met open armen en is zeer bereid om je te ondersteunen en te helpen waar nodig. Ik heb zo veel bijgeleerd en ik voel dat ik groei als werker. Er zijn ook veel grappige momenten op de stage, zeker omdat ik zelf op de scouts zit, wat leidt tot een gezonde competitie tussen scouts en KSA. Dit lijkt me zeker een job die ik later wil uitoefenen.”

nog groepsleiding bij KSA Mortsel en ondertussen al dertien jaar enthousiaste KSA’er.”

“Zo’n drie jaar geleden stapte ik binnen in de Schoen, het Antwerps secretariaat van KSA Antwerpen-Brabant.

Daar begon mijn avontuur als stagiaire, tijdens mijn derdejaarsstage in de opleiding Sociaal-Cultureel Werk. Mijn stage liep toen van september tot januari en tijdens mijn stage moest ik ook mijn bachelorproef schrijven. Ik heb als hoofdopdracht de peter- en meterwerking herbekeken en uitgewerkt. Daarnaast hielp ik met de administratie, volgde ik enkele vergaderingen, ging ik mee op BKV, gaf ik vormingen op Boost … Een stage met heel veel afwisseling, uitdaging en leerkansen dus!”

“Daarna ben ik wat blijven hangen bij KSA Antwerpen-Brabant. Ik bleef me inzetten in verschillende werkgroepen en probeerde regelmatig te helpen bij evenementen. Ik heb heel veel geweldige vrijwilligers leren kennen, heel veel geleerd over KSA en vooral heel veel fijne momenten meegemaakt. Na mijn stage wist ik dan ook meteen: dit wil ik doen! Toen ik later afstudeerde en er een vacature vrijkwam, werd dit het begin van een nieuw, spannend avontuur binnen de KSA-wereld!”

“Stage doen bij KSA is dus zeker een aanrader, maar pas op, als je er eenmaal inzit geraak je er niet meer weg!” ;-)

Stage doen bij KSA is dus zeker een aanrader, maar pas op, als je er een­m aal inzit geraak je er niet meer weg!

Lotte

– Lotte

Beroepskracht bij KSA Antwerpen-Brabant “Ik ben Lotte Torney, ondertussen beroepskracht bij KSA, maar ooit stagiaire bij KSA Antwerpen-Brabant. Ik ben zelf

53

Een samenwerking tussen studenten en KSA

Rond-om-Rond Voortbouwend op de roots als studentenbeweging, biedt KSA naast stage­ plaatsen nog andere mogelijkheden aan studenten. Binnen onze jeugdbeweging duiken er soms onderzoeksvragen op of doen we een beroep op studenten voor de uitwerking en ontwikkeling van een pedagogische tool.

Zo werkte vorig jaar een groep van zes studenten binnen de opleiding Pedagogische Wetenschappen aan KU Leuven in kader van een gezamenlijke bachelorproef een 360°-reflectietool uit voor KSA-groepen: ‘Rond-omRond’. Eline Verhaegen en Mattias Theys delen graag hun ervaringen.

Jo Baetens

ROND-OM-ROND 360°-reflectietool voor groepen Dit instrument helpt groepen om hun werking onder de loep te nemen. De leiding kan op verschillende (ludieke) manieren reflecteren over bepaalde thema’s en laat parallel relevante stakeholders (zoals ouders, leden, de gemeente …) daarover nadenken.

Door verschillende fases van de tool te doorlopen en de eigen input samen te leggen met die van de stakeholders, kan het groepen inzicht geven in welke aspecten al heel goed zitten en met welke punten ze eventueel verder aan de slag willen gaan.

Rond-om-Rond wordt aan de groepen voorgesteld op het Groepsleidingscongres 2021 en zal daarna worden ingebed in het groepsondersteuningsaanbod. Ook in de komende beleidsperiode 2022-2025 zullen we groepen stimuleren om aan de hand van dit instrument te reflecteren over hun werking. We willen als koepel bovendien groepsoverschrijdend aan de slag gaan met de verkregen inzichten.

Waren jullie verrast dat KSA één van de organisaties was die jullie een onderzoeksthema voorstelde?

Eline: “Ondanks ik wist dat KSA soms werkt met stagiair(e)s en studenten, vond ik het toch niet meteen vanzelfsprekend. Voor alle zekerheid had ik me daarom bevraagd bij een beleidsvrijwilliger. Die was laaiend enthousiast over de begeleiding van de koepel, waardoor mijn keuze als KSA’er voor dit thema snel gemaakt was.”

Mattias: “Achteraf bekeken is het logisch waarom KSA inzet op dergelijke projecten. Het leidt tot waardevolle

54

GROEIEN

Jeugdwerk is een belangrijke hoeksteen voor ieders ontwikkeling

resultaten en inzichten, iets wat onder andere omstandigheden misschien moeilijk realiseerbaar zou zijn.”

Wat was jullie eerste indruk van KSA toen jullie van start gingen met het project?

Mattias: “Het was fijn dat we meteen in groep het nationaal secretariaat konden bezoeken. Iedereen kent de jeugdbewegingen uiteraard door de plaatselijke werking. De achtergrond en de bredere structuur waarin jeugdbewegingen opereren, dat was wel een openbaring. Je zag meteen dat er een groot netwerk van vrijwilligers en beroepskrachten achter zit. Daarbij valt ook op dat KSA zich op een bepaalde ‘eigenzinnige’ manier profileert tussen de andere jeugdbewe­ gingen en binnen de jeugdsector, iets wat ik zeker positief bedoel.”

Eline: “De groepsleden waren blij met de uitgebreide duiding die ze kregen tijdens het bezoek. Ook al was er naast mezelf slechts één medestudent met een KSA-verleden, toch was dit voor iedereen meteen helder. Niet evident, rekening houdend met de complexe structuur van KSA en de interne structuurwijzigingen die net op til waren.”

Wat typeert KSA als jeugdbeweging volgens jullie?

Eline: “Voor mij is dat zeker het vrijwilligersbeleid. Daarnaast is er ook een grote openheid en vrijheid: we konden in goede dialoog ons eigen ding doen binnen het aangereikt kader.”

Mattias: “Je hebt twee grote jeugdbewegingsspelers in Vlaanderen: Chirojeugd Vlaanderen en Scouts & Gidsen Vlaanderen. Om daarnaast durven te gaan staan, om zich als bijkomende speler te manifesteren, moet je een duidelijke identiteit en een sterke visie hebben. Je moet je goed kunnen profi-

leren en daar slaagt KSA met verve in.

De jeugdbeweging heeft daartoe zeker bestaansreden in het jeugdwerklandschap. Het is duidelijk dat KSA in het jeugdwerkveld haar stempel kan drukken en dit effectief ook doet.”

Eline: “Net doordat KSA wat kleinschaliger is dan de twee grote spelers, krijgen vrijwilligers heel wat kansen.

Bij ons project bijvoorbeeld vond ik het heel goed dat er effectief naar ons geluisterd werd tijdens het traject en dat de koepel ook verder gaat met het uitgewerkte instrument. Zo was het positief dat er wekelijks aftoetsmomenten waren met een pedagogisch medewerker van KSA. Het siert de koepel dat ze het ritme van de studentengroep volgden en daar telkens tijd voor wilden vrijmaken.”

Mattias: “Tijdens die momenten was er bovendien voldoende ruimte voor onderhandeling, zodat we elkaars verwachtingen goed konden inschatten.”

KSA kiest ervoor om studenten heel wat zelfstandigheid en vrijheid te geven bij de uitwerking van een actie of instrument. Dat was ook zo bij Rond-om-Rond. Was dat voor jullie een valkuil of eerder een voordeel?

Eline: “In het begin was dat eerder een valkuil. Je weet als student totaal niet wat de organisatie precies wilt, waar de gevoeligheden liggen en wat de finaliteit precies moet zijn. Bij de start kon er misschien al sneller een richting meegegeven worden, zonder afbreuk te doen aan de vrijheid voor de verdere realisatie van het project.”

Het siert de koepel dat ze het ritme van de studen­t engroep volgden en daar telkens tijd voor wilden vrijmaken – Eline

“Eens een goede richting was gekozen, speelde die vrijheid wel in ons voordeel. Voor de uiteindelijke uitwerking was het heel fijn om je eigen ding te kunnen doen, mits dat daarbij voldoende te kunnen aftoetsen bij KSA-groepen zelf. In het begin is die vrijheid een grote uitdaging, maar achteraf bekeken werd het zeker niet als negatief ervaren.”

Mattias: “Beschouw het als een uitdaging. Misschien moet dat ook wel een doel zijn bij een bachelorproef.

Bij Rond-om-Rond lag die uitdaging erin om de expertise, aanwezig in het team, om te zetten in iets wat resulteert tot een bruikbaar en concreet instrument voor de KSA-groepen.”

Eline Verhaegen 22 jaar – Oud-(groeps)leidster bij KSA Molenveld

Eline: “Het maakt ook dat we als team terecht kunnen trots zijn op het eindproduct. Want de richting en de uitwerking werd volledig door de studentengroep bepaald.”

55

Mattias: “KSA moet er zich wel van bewust zijn dat ze op die manier een bepaald soort studenten aantrekt. Voor dergelijke projecten heb je immers studenten nodig die een uitdaging willen aangaan en zich daarvoor ten volle willen engageren.”

Zou je andere studenten aanraden om zich te engageren voor een onderzoeks- of themavoorstel van KSA? Mattias Theys 22 jaar – Oud-leider bij Scouts & Gidsen Sint-Kwinten Linden

Dat we de tool finaal mochten voorstellen aan de Nationale Raad was nog een extra beloning en blijk van er­k enning – Mattia s

Mattias: “Ik zou dat zeker aanraden, maar niet aan elke student. Studenten die een uitdaging zoeken en enigszins geëngageerd zijn binnen het jeugdwerk, zullen zich volledig kunnen vinden in een themavoorstel van KSA.” Eline: “Ook qua begeleiding is het een aanrader. Ondanks dat medewerkers bij KSA al veel werk hebben (naar wat ik hoor althans – lachend), was dit heel positief. Het is heel uitdagend om tijdens het traject te blijven doorzetten en ervoor te blijven gaan. De intrinsieke motivatie is uiterst belangrijk. Het is tot de laatste dag doorduwen en doorwerken.”

Hoe werden de interviews met de groepen ervaren?

Eline: “Het was supermakkelijk dat de leiding door de koepel werd gecontacteerd. Door de interviews konden we de tool nog beter afstemmen op de noden en behoeften van de leiding zelf. Bij het eindresultaat was er een deel van de leiding opnieuw aanwezig, dat bevestigt hun enthousiasme over deze tool. Bovendien kregen we tijdens en na de interviews heel wat positieve reacties.”

Mattias: “Door corona waren de interviews digitaal, het initieel idee om dit te doen op de kadervormingscursussen was nog beter geweest. Maar de respons die we kregen, was heel positief. Leiding zit al te wachten op het resultaat. Hopelijk zullen ze blij verrast zijn van zodra de tool gelanceerd wordt.”

56

GROEIEN

Wat is voor de groepen de grootste incentive om met de tool aan de slag te gaan?

Eline: “Het is een tool waar je je moet achter zetten, maar eens je dat doet haal je er veel uit. Door er tijd voor te maken, verzamel je heel wat input, verrijkend voor de werking. Groepen hoeven daarbij niet noodzakelijk de hulp van de koepel in te schakelen, ze kunnen het aan de hand van de tool zelf doen. Nog een tip voor de leiding: de tool komt misschien heel serieus over, maar pak het zeker ludiek en leuk aan. Doe er iets mee, reflecteren en evalueren hoeft niet saai te zijn!”

Mattias: “De meerwaarde voor de groepen is vooral om via het instrument even stil te staan bij de werking.

Neem niet alles binnen de werking aan als vanzelfsprekend. Ontleed per thema en aan de hand van de fases de werking van de groep. Ik zou de groepen aanraden om de uitdaging te durven aangaan, go for it of – als de groep er nog niet meteen klaar voor is – zet dan alles in gang om er op termijn mee aan de slag te kunnen gaan.”

Kunnen jullie tevreden terugblikken op het traject en zijn jullie blij met het eindresultaat?

Eline: “Zeker! We hadden vooraf niet gedacht dat we tot dit eindpunt gingen geraken, ik ben uiterst tevreden.”

Mattias: “In deze coronaperiode vind ik het een straf staaltje dat we dit eindresultaat kunnen voorleggen. Ik had nooit verwacht dat we zo ver gingen raken met de concrete uitwerking van de tool. Dat we het finaal mochten voorstellen aan de Nationale Raad was nog een extra beloning en blijk van erkenning.”

Eline: “Dat was inderdaad de kers op de taart op het einde van het traject.”

57

Meer dan zomaar een constructie

Sjorren is ...

“Het maken van bouwwerken met behulp van touw en houten palen,” zo beschrijft Wikipedia het sjorgegeven. Wat het is, weet elke KSA’er.

Waarvoor het staat en wat het kan betekenen, daar staan we niet elke dag bij stil. Dringend tijd om de meerwaarde van sjorren dichterbij te bekijken, want het is o zoveel meer dan wat houten balken bij elkaar geknutseld.

Ik interviewde de enige tweemalige winnaars in de geschiedenis van acht sjorcontesten: KSA OLV Ster-Der-Zee Maldegem, KSA Leiezonen Kuurne, KSA Sint-Jan Berchmans Schoten en KSA Vrasene.

Eva Dessers

Werkkring: KSA Oost-Vlaanderen Geïnterviewde: Arthur De Bruyckere Start sjorcarrière: 5de leerjaar

KSA Maldegem, winnaar 'categorie decor' 2020

… bonding Dat sjorren meer dan enkel bouwen is, beaamt Arthur, groepsleider van KSA Maldegem. Er wordt bij hen meer dan enkel gesjord: “Je komt naar de lokalen, je neemt iets om te drinken en je praat wat bij. Soms sjorren we daardoor maar drie palen aan elkaar.”

Naarmate de deadline vordert, wordt er uiteraard wat harder doorgewerkt, vult Arthur aan. Bij hen draait het om het samen toewerken naar een mooi eindresultaat. En dat mag er steeds wezen, zo blijkt uit de afgelopen sjorcontesten.

Maar het gaat verder dan dat. Naar aanleiding van het overlijden van een

Het b ouwen van de vlaggenma st wa s vooral een s oort therapie om allemaal s amen te zijn en aan iets te werken ter ere van Florian – Arthur

58

GROEIEN

KSA OLV SterDer-Zee Maldegem

medeleider besloot zijn groep om een hoge vlaggenmast te bouwen, ter ere van Florian. Daar hebben ze samen met de oudste leden en oud-leiding twee weken aan gewerkt. “Het bouwen van de vlaggenmast was vooral een soort therapie om allemaal samen te zijn en aan iets te werken ter ere van Florian.” Een ontroerend initiatief dat aantoont dat sjorren meer betekent dan het aan elkaar wikkelen van twee palen.

Ook Ken en Arnold van KSA Vrasene bevestigen het sociale gegeven dat verbonden is aan het sjorren. Ken omschrijft het als een ‘bondingsactiviteit’: “Er is altijd wel een moment dat je gefrustreerd bent en dan kan er wel wat discussie ontstaan, maar dat is nooit slecht.” Het moment dat je klaar bent nadat je twee dagen aan een stuk hebt gesjord, is voor Ken het beste gevoel: “Dat vind ik het tofste aan sjorren: achteraf tien meter achteruit stappen en zeggen ‘wauw, het is gelukt’.” Bovendien benadrukt Arnold dat je elkaar ook nodig hebt tijdens het bouwen: “Sjorren is echt teamwerk.” Vaak kruip je in iemands rug of houdt de andere een sjorbalk vast om je te ondersteunen.

KSA Maldegem, winnaar 'buiten categorie' 2017, voor overleden medeleider Florian

We zorgen er steed s voor dat de leden er iets aan hebben, zodat het meer is dan enkel het aanleren van de sjortechniek – Maxim

… amusement Tijdens het voorkamp van KSA Sint-Jan Berchmans Schoten focust de leidingsgroep drie dagen lang op het sjorren en niets anders. Hun zotte constructie moet namelijk af zijn wanneer de jongere leden toekomen: “Vanaf dan zitten we tien dagen in een kampverhaal dat helemaal draait rond en zich afspeelt in het bouwwerk,” zegt groepsleider Anton. Daarbij bouwen ze ook in hun constructies tribunes of ruimtes waar de leden kunnen spelen. Ook het dagelijks toneeltje of het grote eindtoneel wordt uitgeschreven navenant de constructie. ”Ja, op kamp draait echt alles rond het bouwwerk,” bevestigt Anton.

De winnende constructie van KSA Leie­zonen Kuurne stelde de thuis van een inheemse stam voor binnen het

kampthema. Daarbij genoten de leden tijdens vrije momenten van de sjorring of werd ze af en toe geïntegreerd in een spel. Volgens groepsleider Maxim is een sjorconstructie bij hen altijd met spel verbonden, ook doorheen het werkjaar: “We zorgen er steeds voor dat de leden er iets aan hebben, zodat het meer is dan enkel het aanleren van de sjortechniek.”

Ook de glijbaan, het reuzenrad, de ark en de tank van KSA Maldegem zijn stuk voor stuk sjorringen waarvan de leden spelenderwijs kunnen genieten. Door een erg late wissel van kampterrein was de tijdsdruk om iets te bouwen dit jaar groter dan normaal. Toch lukte het: “We sjorden snel een glijbaan en dorp in elkaar om de kinderen toch een leuke kampbeleving te geven.” Ze geven de leden elk jaar weer een open-top kamp- en startdagbelevenis.

KSA Vrasene, winnaar 'sjorren met leden' 2018

KSA Vrasene Werkkring: KSA Oost-Vlaanderen Geïnterviewde: Ken De Meyer en Arnold Goossens Start sjorcarrière: 1ste middelbaar

KSA Vrasene, winnaar 'sjorren met leden' 2016

59

… publiciteit

KSA Leiezonen Kuurne, winnaar 'sjorren met leden' 2015

KSA Leiezonen Kuurne Werkkring: KSA Noordzeegouw Geïnterviewde: Maxim Vandevenne en Pieter Duchi Start sjorcarrière: 1ste middelbaar

Al s kleine jongen kijk je naar de sjorringen van de oud ste leden en denk je ‘dat wil ik later ook doen’ – Ken

Sjorconstructies zetten groepen ook in de kijker: “Sjorren is belangrijk als groepsactiviteit, maar ook naar de buitenwereld toe,” laat Arthur weten.

Zo behaalt KSA Maldegem telkens het Nieuwsblad en Het Laatste Nieuws met de constructies voor hun startdagen.

Hun sjorvaardigheiden zijn welgekend in Maldegem: ze sjorren de ingang van een Maldegems festival en ouders vragen zelfs om iets leuks te komen sjorren voor verjaardagsfeestjes thuis: “Zo merk je dat we bekend staan als jeugdvereniging die al sjorrend iets moois kan creëren.” Ook KSA Sint-Jan Berchmans Schoten belandt wel eens in de media. Met hun Notre Dame verschenen ze op VTM Nieuws, ATV en de Luxemburgse nieuwsuitzending én in Het Laatste Nieuws, het Nieuwsblad en de Gazet van Antwerpen.

Leuk, die media-aandacht, maar het werpt ook daadwerkelijk zijn vruchten af wat ledenwerving en -behoud betreft. De lokalen van KSA Maldegem bevinden zich aan de sporthal waar heel wat ouders met kinderen voorbij wandelen. Zo ziet iedereen hun gekke constructies en trekt het op die manier leden aan: “Hoe groter en hoe mooier, hoe beter de reclame.” Beide groepen maken ook ijverig gebruik van sociale media, waar ze al eens durven pronken met hun jaarlijkse constructies. In de powerpoints rond ledenwerving gebruikt KSA Sint-Jan Berchmans Schoten ook hun bouwwerken als extra overtuigingskracht om leden te sprokkelen.

KSA Leiezonen Kuurne, winnaar 'categorie decor' 2019

60

GROEIEN

KSA Vrasene ziet het niet echt als reclame, maar denkt wel dat de sjorringen bijdragen aan ledenbehoud: “Als kleine jongen kijk je naar de sjorringen van de oudste leden en denk je ‘dat wil ik later ook doen’.” Op bezoekdag zijn hun bouwwerken daarbij het uithangbord naar de ouders toe. Met de vlaggenmast kunnen ze uitpakken bij de oud-leiding. “Onderling is het altijd een wedstrijd om beter te kunnen te doen,” zegt Arnold.

… functionaliteit Niet sjorren betekent voor vele KSA-groepen geen bedden en tafels op kamp. Ook voor de oudste groepen bij KSA Maldegem is dat het geval: “Er zijn geen gebouwen dus alles wordt ter plekke opgebouwd. Je hebt sjorren echt nodig op kamp want anders heb je niets.” Het enige wat de leden vanaf het eerste middelbaar ter beschikking krijgen, is een weide. Elk lid moet bijgevolg zijn eigen bed en eettafels sjorren, maar ook een zwembad of een steiger wordt samen opgezet. Ook de leden bij KSA Leiezonen Kuurne leren tijdig sjorren als voorbereiding op hun tentenkamp. “Sjorren is toch wel belangrijk, vooral om op tentenkamp te gaan,” zegt Maxim. Naast eettafels sjort de groep een hudo (‘Houd uw darmen open’, nvdr) en een afdak bij de vuurplaats. Bij KSA Vrasene wordt er naast een bed, ook plaats geweven om je valiezen en verder materiaal te stockeren. Zo blijft alles droog en veilig opgeborgen.

KSA Sint-Jan Berchmans Schoten, winnaar 'categorie decor' 2017

KSA Sint-Jan Berchmans Schoten Werkkring: KSA AntwerpenBrabant Geïnterviewde: Anton Deltour Start sjorcarrière: 5de leerjaar

TIP: BE SAFE! Wil je met jouw KSA-groep ook graag sjorren? Of doe je dat al jarenlang?

Denk zeker aan de veiligheid. Anton van KSA Schoten benadrukt het belang van veiligheid, zeker als je in de hoogte wilt werken: “Let erop dat je sjorringen steeds stevig zijn en werk altijd veilig, want een ongeval is nooit ver weg.” Hoe belangrijk veiligheid is, heeft Anton zelf ondervonden afgelopen zomer: “Ik dacht dat de dwarsbalk mij zou houden maar hij brak. De beveiliging bleef klemmen rond een stuk balk dat nog vasthing en ineens hing ik zo een halve meter boven de grond te bengelen, ondersteboven. Gelukkig had ik die beveiliging want anders had het erger kunnen zijn.”

Enkele tips

1

Koop goed materiaal aan! De groep van Anton stapte van sisaltouw over op polypropyleen en hij beaamt de kwaliteit ervan. Ook goede sjorbalken zijn daarbij essentieel.

2

Probeer in de hoogte eventueel extra ondersteuning te bieden door een dwarspaal te sjorren.

3

Wees je bewust van het gevaar dat er in de hoogte kan spelen en zorg voor voldoende beveiligingsmateriaal.

KSA Sint-Jan Berchmans Schoten, winnaar 'categorie decor' 2019

Een slotwoord van de werkgroep Openluchtleven De eerste keer sjorren vergeet men niet. Met zijn allen op een rij, zittend aan een lange sjorbalk, kort eindje touw in de hand. Een wereld ontvouwt zich, nieuwe woorden dwarrelen binnen. Dit leert men niet op school. Mastworp, kruissjorring. Sisal, of toch maar polypropyleen. Wikkelen en woelen.

Het stugge touw dat striemt in de vingers. We zetten onze eerste driepikkel recht, oei, iets minder stevig dan gedacht. Oefening baart kunst.

Een hudo, ladder, schommel of toren ... Hoe ouder men wordt, hoe meer men durft. Een steigersjorring en de hoogte in. Risico's nemen, maar het resultaat mag er zijn. Uittorenend boven alles en iedereen toont de vlaggenmast die hier de plak zwaait. De jongste leden kijken bewonderend toe.

Sjorren is bouwen met houten palen en touwen. Nadenken over ontwerp, krachten, structuur en stabiliteit. Modelleren van alledaagse voorwerpen tot complexe constructies, al dan niet functio-

neel. Het product is maar tijdelijk, de prestatie is blijvend. We denken vol trots terug aan onze spectaculaire verwezenlijkingen.

Sjorren is bouwen met alleen maar houten palen en touwen. Net die eenvoud spreekt ons aan. Het brengt ons naar de basis, weg van alle comfort en luxe. Bewegen en buiten zijn, leven in de openlucht, het maakt inherent deel uit van KSA. Sjorren wordt bij uitstek mondeling overgeleverd. Al doende leert men van de leiding, en geeft men later zelf door aan de leden. De traditie kan evenwel snel verloren gaan.

Een korte interruptie is voldoende om een volgende generatie deze mooie stiel te ontzeggen. Daarom de nood aan bewustzijn en vakkundigheid. Daarom de oproep om te tonen wat men in zijn mars heeft.

Wie vaardig is, wil meer. De kansen zijn er: polypedestra, siersjorren, tensegrity ... Verras ons, verbluf jezelf, overtref de verwachtingen. Ga ervoor, OL the way!

Namens de Werkgroep Openluchtleven – Koen Verbeke

Gelukkig gebruikte ik beveiliging, want ander s wa s het ander s uitgedraaid – Anton

61

62

VERBINDEN

63

Nieuwe verbindingen en samenwerkingen

De Buitenspeeldag van KSA Wijchmaal Jaarlijks vindt op de woensdag na de paasvakantie de Buitenspeeldag plaats, een dag waar kinderen en jongeren extra worden gestimuleerd om buiten te spelen in hun onmiddellijke woonomgeving. In Peer faciliteert de stad jaarlijks een samenwerking tussen alle Peerse jeugdverenigingen om een toffe Buitenspeeldag te voorzien. Lies Neyes, groepsleidster bij KSA Wijchmaal, vertelt ons wat hun Buitenspeeldag zo uniek maakt.

Lieselot Depredomme

De organisatie van een Buitenspeeldag

We gaan altijd in gesprek met de ouder s , dat is echt een belangrijk uitgang sp unt

64

VERBINDEN

Onze buitenspeeldag is een samenwerking tussen georganiseerde en niet-georganiseerde jeugd en de jeugdraad van de stad Peer en deelgemeenten om alle kinderen en jongeren een woensdagmiddag vol spelplezier te bezorgen.

Enkele leiders van onze groep gaan naar de vergaderingen van de stad Peer en de jeugdraad ter voorbereiding van de Buitenspeeldag. Daar wordt een thema uitgewerkt en een draaiboek opgesteld. Er wordt van ons verwacht dat wij de begeleiding voorzien die middag en dat we de spelletjes die in het draaiboek staan uitvoeren. We zorgen er dan ook voor dat er voor elk wat wils is: actieve spelen, rustige spelletjes, vrije spelen, kookworkshops, dansworkshops … Alles komt aan bod bij ons!

De uitvalsbasis voor de Buitenspeeldag is ons eigen lokaal, want wij zijn de enige jeugdbeweging in onze deelgemeente. Alle kinderen en jongeren van Wijchmaal, of die Wijchmaal passeren, zijn meer dan welkom om die woensdagmiddag met ons mee te spelen. De promo gebeurt hoofdzakelijk door de stad Peer en de jeugdraad maar zelf voeren we natuurlijk ook promo via onze kanalen.

Tijdens de Buitenspeeldag trekken we vooral onze eigen leden aan, want de meeste kinderen in onze gemeente zijn al lid bij ons. Toch komen er nog veel vriendjes, nichtjes, neefjes … – die in het weekend een andere hobby hebben – die woensdagmiddag eens meespelen met ons. De lagere school komt ook altijd eens langs en daarnaast komen er ook kinderen en jongeren van het begeleidingscentrum Sint-Elisabeth meespelen.

De verbinding met het begeleidings­centrum SintElisabeth Het begeleidingscentrum Sint-Elisabeth is een centrum in onze gemeente voor kinderen en jongeren met een mentale of fysieke beperking. Tijdens de Buitenspeeldag komen zij langs met begeleiding. Sommigen kijken enkel en sommigen spelen met veel plezier mee. Zo krijgen die kinderen en jongeren de kans om eens een middag zorgeloos te spelen. Het vereist soms een andere aanpak maar onze leidingsgroep kan er zeer goed mee overweg, mede doordat we die middag zo een uitgebreid gamma hebben aan activiteiten.

Enkele kinderen en jongeren van het begeleidingscentrum zijn aangesloten bij KSA Wijchmaal. Als leidingsgroep houden we daar dan ook rekening mee. We herhalen onze speluitleg of passen die aan zodat de speluitleg voor iedereen duidelijk is. Of we doen eerst een voorbeeldronde voor het ‘echte’ spel begint. Er kan tijdens het

We zorgen ervoor dat er voor elk wat wil s is: actieve spelen, rustige spelletjes , v rije spelen, kookworkshop s , dansworkshop s …

Alles komt aan b od bij ons

spelen al eens frustratie ontstaan omdat de een het spel beter begrijpt dan de ander, maar oefening baart kunst.

Na enkele keren weten we bij wie we extra uitleg dienen te geven en in feite kan dat bij iedereen eens gebeuren.

We gaan ook altijd in gesprek met de ouders. Dat is echt een belangrijk uitgangspunt: luisteren naar hen, naar wat er werkt voor hun kind en wat niet. Een goede band opbouwen is belangrijk, zowel met het kind als met de ouders. We weten ook dat als er zich een probleem zou voordoen, we altijd raad kunnen vragen aan het begeleidingscentrum. Er werken enkele ouders van leiding en bij hen kunnen we altijd terecht als we vragen hebben.

De meerwaarde van de Buitenspeeldag Op de Buitenspeeldag zetten we KSA Wijchmaal extra in de verf. We tonen met veel trots dat we een groep zijn voor jongens en meisjes en dat we voor iedereen wat te bieden hebben.

Zoals al gezegd hebben we een heel breed gamma aan activiteiten die dag: kookworkshops, dansworkshops, vrije spelen, rustige spelen en er is zelfs een groot springkasteel aanwezig. Dat breed gamma aan activiteiten is er niet enkel tijdens de Buitenspeeldag maar ook tijdens onze reguliere werking.

We zorgen doorheen het jaar voor heel wat afwisseling in onze activiteiten. Het is typerend voor ons dat we geen activiteiten schuwen, alles komt wel eens aan bod bij ons. Het is zeker een meerwaarde om dat in de kijker te zetten tijdens de Buitenspeeldag.

Ons ledenaantal is de laatste jaren in een stijgende lijn gegaan, we hebben vertrouwen in wat we doen en zijn er heel trots op De Buitenspeeldag gaat door op een woensdagmiddag wat niet voor elke leid(st)er evident is, want sommigen zitten op kot. Toch kiezen we er jaarlijks voor om mee te doen. Als we onze leden en andere kinderen en jongeren een extra uitleefdag kunnen bezorgen, doen we dat met veel plezier. En toegegeven: voor ons als leiding is het ook echt een heel fijne dag, want ook wij kunnen ons nog eens uitleven. Daarnaast zit de meerwaarde ook echt in de samenwerking en de verbindingen die worden gemaakt. Bij de voorbereidingen worden we samengebracht met andere jeugdbewegingen en is er ruimte om ideeën uit te wisselen. Zo komen we jaarlijks tot een mooi geheel.

We raden iedereen aan om eens een extra activiteit zoals de Buitenspeeldag te organiseren waar alle kinderen en jongeren welkom zijn. Er kunnen nieuwe samenwerking en verbindingen uit ontstaan. Ons ledenaantal is de laatste jaren enkel maar in een stijgende lijn gegaan, dus we hebben vertrouwen in wat we doen en zijn er heel trots op!

65

Een brug tussen jeugdwerk en jeugdhulp

Project XX Project XX zocht wegen om jeugdwerk en jeugdhulp met elkaar te verbinden. Ben jij ook benieuwd wat dit project heeft verwezenlijkt en hoe het er kan uitzien in de praktijk? Kom er alles over te weten op de volgende vier pagina's!

Julie Goedseels

Wist je dat de naam van het project, Project XX, is ontstaan omdat er in Lionshulp enkel meisjes verblijven?

Door de achtergrond van bepaalde meisjes werd ervoor gekozen om ook enkel meisjes als vrijwilligers aan te spreken. De dubbele X in de naam verwijst dus naar het dubbele X-chromosoom bij vrouwen. Het project was op deze manier van meisjes, voor meisjes!

Project XX: een samenvatting Project XX is een project dat het afgelopen werkjaar actief was in Gent.

Het uitgangspunt? Inzetten op zinvolle vrije tijd voor alle kinderen en jongeren, ook de kinderen en jongeren die in de jeugdhulpverlening terecht zijn gekomen!

Jeugdhulp, wat is dat?

Jeugdhulp kan heel veel zijn. Kort door de bocht is ‘jeugdhulp’ alles waar kinderen en jongeren geholpen worden.

Dat uit zich in veel vormen en maten van hulpverlening. Er zijn zaken die rechtstreeks toegankelijk zijn, daar kunnen ouders, kinderen en jongeren meteen terecht met hun vragen.

Denk bijvoorbeeld aan het JAC en het CLB. Maar er zijn ook organisaties waar niet-rechtstreekse hulp geboden wordt. Dat zijn organisaties waar je als ouder, kind of jongere voor moet doorverwezen worden via de ‘inter-

sectorale toegangspoort’. Daar vallen observatiecentra en begeleidingstehuizen onder.

Hoe zat dat dan?

Vrijwilligers uit de jeugdbeweging maakten kennis met meisjes uit de jeugdhulpverlening. Op die manier werd het netwerk, de competenties en de positie van de meisjes uit de jeugdhulpverlening versterkt.

Zo werd er een brug gebouwd tussen beide sectoren. In de jeugdbeweging wordt er soms te weinig bij deze doelgroep stil gestaan, terwijl dit ook gewoon kinderen en jongeren zijn die graag een middag spelen. Bij een jeugdhulpvoorziening is er vaak weinig tijd voor échte vrije tijd, die gaat vaak ten koste van het behandelplan of de mogelijkheden van de voorziening. Dat beide sectoren de handen in elkaar slaan en elkaar kunnen ontmoeten, is een win-win situatie voor iedereen!

Wist je dat er in 2019 maar liefst 21.519 kinderen en jongeren zijn bereikt door jeugdhulpvoorzieningen en pleegzorgdiensten samen? Dat komt meestal omdat de ouders de opvoeding niet meer alleen kunnen dragen. Dat wordt omschreven als een VOS, een Verontrustende OpvoedigsSituatie. © Charlotte van Hacht

Project XX, een samenwerking tussen KSA, Chirojeugd Vlaanderen, jeugddienst stad Gent en Lionshulp VZW.

66

VERBINDEN

Door de ogen van de stagiaire Het zal je maar overkomen. Je bent op zoek naar een interessante stage­ plaats en je spreekt je connecties aan. Je trekt eens aan de mouw van een nationaal coördinator van de jeugd­beweging waar je al jaren bij zit en plots zit er een voorstel in je mailbox dat je echt niet kan weigeren. Dat is exact wat mij is overkomen. Als studente pedagogische wetenschappen-­orthopedagogiek was ik op zoek naar een leerrijke stageplaats. Een stageplaats bij een jeugdhulpverlening had ik al op mijn planning staan. Ik was nog op zoek naar een boeiende aanvulling daarop. Twee werelden kwamen voor mij samen toen Brecht (toenmalig coördinator) mij vertelde over Project XX. Project XX stond voor de verbinding tussen jeugdhulp (waar ik stage zou lopen) en jeugdwerk (waar ik al jaren bij was aangesloten).

Meewerken aan dat project, waar twee leefwerelden samenkomen, daar kon ik geen ‘nee’ tegen zeggen.

Let’s Go! Zoals elke stagiaire vertrok ik vol goede moed voor mijn eerste stagedag.

Project XX was een samenwerking tussen verschillende partners in het Gentse. Die samenwerking zorgde ervoor dat ik met de verschillende partners in contact kwam én dat de locatie van mijn stage elke dag anders was. Aangezien Project XX al een tijdje aan de gang was voor mijn stage begon, werd ik er echt meteen ingesmeten. Gelukkig werd ik goed opgevangen door Ella en de collega’s van KSA Oost-Vlaanderen, ik kon steeds ergens met mijn vragen terecht.

Samen op pad Ik herinner mij nog de eerste keer dat ik Lionshulp binnenwandelde. Zelf was ik een beetje onwennig en in spanning.

Ik kende de omgeving, de meisjes en de begeleiding nog niet. Lionshulp is een toegankelijke en open organisatie, de contacten waren snel gelegd. Het eerste uitstapje dat ik heb gemaakt was naar het Design-museum in Gent.

Enkel de geïnteresseerde meisjes gingen mee op pad, dat maakte het al iets gemakkelijker om ze persoonlijk te leren kennen. Ik merkte dat een moment buiten de organisatie ervoor zorgde dat er bij de meisjes even ruimte was voor échte ontspanning, iets gaan doen wat ze graag doen en mee voor gekozen hebben.

Wist je dat de agenda van jongeren in een jeugdhulporganisatie vaak vol zit met afspraken? Gesprekken met begeleiders, therapiesessies … Daarom is het nodig om te blijven inzetten op échte vrije tijd voor alle kinderen en jongeren!

Kalender op maat Elke maand werd er een vergadering gehouden met de kernvrijwilligers van het project. Dat waren meisjes die zich engageerden om het project mee vorm te geven. Vanuit de interesses van die vrijwilligers en van de meisjes uit Lionshulp werd een kalender voorgesteld. Er werd gezocht naar afwisseling in binnen- en buitenactiviteiten, sport, ontspanning, iets individueel en iets in groep … Zo was er zeker elke maand voor ieder wat wils.

De meest succesvolle activiteit die ik mee heb kunnen vormgeven was JumpSky in Gent! Toen waren er veel meisjes uit Lionshulp én veel vrijwilligers mee op pad. Die uitstap is het best te vergelijken met een uitstap met de Sjo’ers, Simmers of Jonghernieuwers.

Een grote bende jongeren die gewoon een avondje plezier maakt!

Roet in het eten De grootste uitdaging tijdens mijn stage was toch wel de uitbraak van het coronavirus. Niet alleen moest mijn takenpakket bijgestuurd worden, maar er moest ook nagedacht worden hoe we de meisjes uit Lionshulp én de vrijwilligers konden blijven bereiken. Veel meisjes had ik nog niet echt kunnen ontmoeten/leren kennen, mijn stage was nog maar een maand gestart.

67

Maar bij de pakken zijn we niet blijven zitten. In samenwerking met de Instuifwerking van Lejo en De Banier (vanuit Chiro) zijn we pretpakketten beginnen samenstellen. Zo konden we toch op een afstand activiteiten voorzien vanuit het project. Wat er uiteindelijk met het materiaal is gebeurd, weten we niet exact. Het aanbod was er, dat is het belangrijkste.

Om toch contact met elkaar te kunnen houden, heeft er wekelijks een Zoomsessie plaatsgevonden. Zo was er toch de mogelijkheid om contact te houden met de meisjes uit Lionshulp en de vrijwilligers!

Nieuwe mogelijkheden

Wil je het filmpje van Project XX bekijken?

Scan dan zeker deze QR-code of surf naar www.ksa.be/themas/project-xx.

Een pandemie brengt nieuwe uitdagingen, maar ook nieuwe mogelijkheden met zich mee. In het kader van de verankering van het project hebben we zo een script geschreven voor het filmpje over Project XX. Het resultaat is echt heel mooi om te zien!

Ook heb ik tijd gekregen om een vorming uit te werken voor leiding en vrijwilligers. Die vorming leert leiding hoe ze actie kan ondernemen om jeugdhulpvoorzieningen aan te spreken. Elke jongere heeft namelijk recht op zinvolle vrije tijd en er zit echt geen elektriciteit op de deurbel van een jeugdhulpvoorziening!

Femke (links) en Julie (rechts) gaven vorming over Project XX aan groepen en vrijwilligers.

En nu?

Nu ben ik aan de slag als ‘vormingsmedewerker’ voor Project XX. In het najaar van 2020 heb ik samen met Femke De Bisschop vorming gegeven aan plaatselijke groepen en vrijwilligers. We hebben geprobeerd om de boodschap van het project nog zo veel mogelijk te verspreiden! Zo gaat al het harde werk dat iedereen in het project heeft gestoken zeker niet verloren.

Oh ja, ik werk nu ook in een jeugdhulpvoorziening! De wijze lessen die ik heb geleerd tijdens mijn stage bij Project XX, probeer ik nu mee om te zetten in realiteit en te streven naar zinvolle vrije tijd!

68

VERBINDEN

In de praktijk KSA Scherpenheuvel is afgelopen zomer op kamp gegaan met een meisje uit de jeugdhulpvoorziening. Leider Tibo vertelt hoe dat is verlopen en welke stappen ze gezet hebben.

Hey Tibo, afgelopen kampzomer hebben jullie Chloë*, een meisje uit een jeugdhulpvoorziening, meegenomen op kamp! Hoe is dat van start gegaan?

Tibo: “Een paar weken voor we op kamp vertrokken, werden we gecontacteerd door een jeugdhulpvoorziening uit de buurt. De vraag kwam of we het zouden zien zitten om een meisje dat daar geplaatst is mee te nemen op kamp.

Die organisatie had al een samenwerking met een ander jeugdwerk­initiatief, maar Chloë wou een avontuurlijker kamp. De begeleider van Chloë was een oud-KSA’er, onze jeugdbeweging was gekend en sloot beter aan bij haar vraag. We hebben hun vraag dan afgetoetst met de groepsleiding en de leiding van de +15.”

Waren er bepaalde vragen of bedenkingen die bij jullie naar boven kwamen?

Tibo: “Ja, toch wel. We wouden zeker zijn dat de leiding het zag zitten en zich er helemaal goed bij voelde. Op dat moment kenden we Chloë nog niet, dus dat was sowieso wel spannend.

Ook hebben we ons de vraag gesteld hoe we dit als leidingsploeg zagen in combinatie met de andere leden van de +15. We hebben de groepssamenstelling afgewogen en ons de vraag gesteld of en hoe Chloë in deze groep zou worden opgenomen.”

Hoe hebben jullie een ‘antwoord’ op jullie vragen en bedenkingen gekregen?

Tibo: “We hebben met de begeleider van Chloë afgesproken om een zicht te krijgen op haar situatie. Natuurlijk moesten we niet alles te weten komen, enkel de zaken die voor ons belangrijk waren om te weten. Daarna hebben we

daar waren we niet van op de hoogte.

We zijn haar toen gaan halen, maar de groep had al wel wat vertraging opgelopen. Dat akkefietje was gelukkig wel snel opgelost! Op kamp namen we ook af en toe de tijd om even een babbeltje met haar te doen, hoe het voor haar was.”

Is het jullie gelukt om na het kamp nog contact met Chloë te houden? ook een gesprek gehad met de begeleiding en Chloë zelf op het kampterrein.

Zo kregen wij de kans om een beeld te schetsen hoe het kamp er zou uitzien en kon ze nog vragen stellen. Samen hebben we dan ook afspraken gemaakt over wat wel en niet kan op kamp.”

Wat heeft jullie over de streep getrokken om haar mee te nemen?

Tibo: “Verschillende zaken, maar zeker het goede contact met de organisatie heeft ons overtuigd. Er is in een residentiële jeugdhulporganisatie (een jeugdhulporganisatie waar jongeren overnachten, nvdr) dag en nacht permanentie. Daardoor waren we zeker dat we altijd iemand konden bereiken als we met vragen zaten of niet goed wisten hoe we met een situatie moesten omgaan.”

“We gingen ook op kamp in de buurt, dat speelde ook in ons en haar voor-

deel. Zo wisten wij dat er snel iemand kon zijn als het niet meer zou gaan én was Chloë toch in een vertrouwde omgeving.”

Hoe is het kamp verlopen?

Tibo: “Het kamp verliep over het algemeen heel vlot. De +15 vertrok zoals altijd met de fiets op kamp. Voor we vertrokken hebben we de leden kunnen aanspreken dat er een nieuw lid zou aansluiten. We hebben de groep meegedeeld dat Chloë een rugzakje meedraagt, net zoals iedereen, maar dat ze dus best twee keer nadenken voor ze er iets zouden uitflappen. Voor Chloë was het sowieso wel wennen, ze was nog op zoek naar haar plaats in de groep. Dat is ook logisch, de leden en Chloë kenden elkaar nog niet. Gelukkig liep dit wel snel los, op kamp leer je elkaar natuurlijk nog beter kennen! Het enige moment dat even zoeken was, was de dropping. Chloë mocht/kon niet echt verre afstanden wandelen,

Tibo: “We hebben een goed contact met de plaats waar Chloë verblijft. Zo kregen we te horen dat ze na het kamp nog veel in de leefgroep babbelde over de avonturen die ze had meegemaakt! We kregen de vraag of Chloë zich als lid zou mogen aansluiten bij onze KSA-groep. Chloë is nog een paar keer geweest, maar door de nieuwe corona-uitbraak is het wel moeilijker om contact met haar te houden. Chloë was wel actief in de chat, je merkt wel dat ze haar plekje in de groep nog aan het zoeken is.”

Welke tips en tricks zou je andere groepen willen meegeven?

Tibo: “Wij hebben nogal snel moeten handelen met het kamp. We zouden volgende keer meer tijd willen nemen om alle leiding mee te krijgen in het verhaal. In het beste geval zou het nog fijner zijn als een jongere uit de jeugdhulpvoorziening in het jaar al zou kunnen inspringen, dan kent iedereen elkaar al en is er meer veiligheid. Ook hadden we ons meer willen informeren en meer ondersteuning willen vragen vanuit de koepel. Verder mag je als groep ook niet vergeten dat het uiteindelijk maar een gewone jongere is die plezier wilt maken! Wij zouden het zo opnieuw doen en raden elke groep aan om deze uitdaging aan te gaan!”

* Wegens privacy-redenen is een fictieve naam van het meisje gebruikt.

69

Een unieke samenwerking tussen Sogeha vzw en KSA Ledeberg

De playday Sogeha vzw is een vrijwilligersvereniging die tot doel stelt kansarme kinderen een leuke vakantie aan te bieden waar zij achteraf met plezier aan terugdenken. Jaarlijks organiseert Sogeha vzw, in samenwerking met KSA Ledeberg, de eerste of tweede zaterdag van de krokusvakantie een playday.

Dat is een dag gevuld vol spel en plezier voor de leden van Sogeha vzw en de leden van KSA Ledeberg.

Bavo Geerts, groepsleider bij KSA Ledeberg, geeft ons met plezier meer uitleg over het ontstaan van de playday, hoe zo een playday er juist uitziet, wat de samenwerking met Sogeha vzw zo waardevol maakt en wat zij eruit meenemen.

Lieselot Depredomme

Omdat niet alle leden dagelijks toegang hebben tot een warme maaltijd, kiezen we er bewust voor om op de playday een warm maal aan te bieden

70

VERBINDEN

Het ontstaan van de samenwerking Sogeha vzw organiseert enkel zomerkampen voor kansarme kinderen en jongeren, waardoor ze hun leden maar eenmaal per jaar zien. Sogeha wou graag een terugkomdag organiseren, ergens in het midden van het jaar, zodat ze hun kinderen en jongeren nog eens kunnen zien buiten het zomerkamp. Zo is de playday ontstaan.

De samenwerking met KSA Ledeberg ontstond toen Nicole, de voorzitster van Sogeha en voormalig directrice van het Onze-Lieve-Vrouw Internaat in Ledeberg aan de praat raakte met mijn mama, die in de keuken van het internaat staat. Nicole vertelde toen dat ze te weinig leiding hadden op hun playday en dat was het begin van de samenwerking. Wanneer die eerste playday samen met KSA Ledeberg was,

weet ik niet zeker, maar als lid nam ik zelf ook ieder jaar deel aan de playday.

Het gaat dus alvast meer dan tien jaar terug.

De playday De playday vindt steevast plaats in het Onze-Lieve-Vrouw-internaat in Ledeberg. Onze leiding en de leiding van Sogeha komen daar samen om 9u.

Erna volgt de uitleg van het voormiddagspel. Dat spel wordt gemaakt door de KSA-leiding en is meestal een postjesspel. We verdelen alle leid(st)ers over de verschillende posten en zetten het materiaal per post klaar.

Om 10u beginnen de leden toe te stromen en voorzien we een ontbijtbuffet met ontbijtkoeken voor ieder kind en natuurlijk ook voor de leiding. Zodra alle leden zich hebben aangemeld en

Bij de huisbezoeken voor de kampen overlopen we altijd de materiaallijst s amen met de ouder s . We vertellen hen daarbij dat al s ze bepaalde zaken niet hebben, ze die niet speciaal moeten gaan kopen een lekkere ontbijtkoek hebben opgegeten, gaat de voormiddagactiviteit van start. Dat is zonder onze klassieke vierkantsformatie, want dat kennen de leden van Sogeha niet. We verdelen de leden in groepen op basis van de leeftijdsverdeling van Sogeha haar zomerkampen. De jongens en meisjes worden wel gemengd, aangezien we een gemengde KSA-groep zijn.

Na een geweldig spel is het tegen 12u30 tijd voor een warm middagmaal. De keukenploeg van het internaat, waaronder dus ook mijn mama, maakt dat voor ons klaar. Veel van hen gaan trouwens ook mee op de zomerkampen van Sogeha om er te koken.

Omdat niet alle leden dagelijks toegang hebben tot een warme maaltijd, kiezen we er bewust voor om op de playday een warm maal aan te bieden.

Namiddag is het tijd voor de activiteit van Sogeha. Dat is meestal een betalende activiteit, maar Sogeha dekt alle kosten. Zo gaan de kleintjes bijvoorbeeld naar een indoor speeltuin, terwijl de grootsten gaan bowlen. Er kwam ook al eens een circusschool met allerhande workshops. Plezier gegarandeerd! Wanneer de activiteit op verplaatsing is, voorziet Sogeha bussen. Zo hoeft geen enkel lid zich zorgen te maken over een buskaart of andere verplaatsingskosten.

Om 17u zijn we allemaal terug op het internaat en worden de leden weer opgehaald. De leiding ruimt dan nog samen op, zodat het internaat er weer spic en span uitziet voor de maandag erop. Aansluitend op de dag is er dan nog een avondactiviteit voor de leiding van Sogeha, want de playday is niet enkel een terugkomdag voor de leden van Sogeha maar ook voor hen.

Win-win voor iedereen Zowel wij als Sogeha kunnen onze leden een fantastische dag bezorgen.

Daarbij financiert Sogeha de volledige dag, niemand hoeft iets te betalen en zo valt niemand uit de boot omdat het financieel niet haalbaar zou zijn. Er ontstaat tijdens de dag ook bonding tussen onze leiding en de leiding van Sogeha én ook tussen de leden onderling. Het is altijd fijn om bij de start van de playday onze leden en de leden van Sogeha door elkaar te zien lopen. Er is geen onderscheid, geen stempel.

We creëren een echte win-win situatie met deze samenwerking. Toen ik groepsleider werd, zaten we in een dipje qua leidingsaantal. We hadden acht leid(st)ers voor vier leeftijdsgroepen. Twee leid(st)ers per leeftijdsgroep was echt nipt en het ging zeker nog drie jaar duren vooraleer er nieuwe leiding uit onze oudste leeftijdsgroep zou voortvloeien. We hebben toen enkele leid(st)ers van Sogeha gevraagd om eens bij ons leiding te geven en dat heeft ons de afgelopen jaren al enkele toppers opgeleverd. En ook omgekeerd zijn er heel wat leid(st)ers van KSA Ledeberg leiding bij Sogeha.

Bavo Geerts Bavo, groepsleider bij KSA Ledeberg

De lessen die we meenemen vanuit Sogeha We hebben al heel wat geleerd uit onze samenwerking met Sogeha. Zo nemen we, net als hen, tegenwoordig bijvoorbeeld een wasmachine mee op kamp.

Dat is zeer handig voor als er kindjes in hun slaapzak hebben geplast, maar ook voor kinderen die niet voldoende kleren hebben voor tien dagen kamp.

Zo voorkomen we dat sommige ouders nog extra kleren moeten inkopen.

71

KS A Ledeberg is op zich al een zeer diver se groep en we zien dat al s een grote meerwaarde

Bij de huisbezoeken voor de kampen overlopen we altijd de materiaallijst samen met de ouders. We vertellen hen daarbij dat als ze bepaalde zaken niet hebben, ze die niet speciaal moeten gaan kopen. Wij hebben doorheen de jaren heel wat reservemateriaal verzameld van gestopte leiding die hun ‘KSA-materiaal’ schenkt aan ons. Zo hebben we wandelschoenen, trekrugzakken, slaapzakken, luchtmatrassen … Op sommige kamplocaties vragen we om een hoeslaken mee te brengen. Van Sogeha krijgen we dan een doos met hoeslakens mee. Het is een vangnet voor de vergeetkousen die een hoeslaken zijn vergeten maar ook een discrete dekmantel voor kinderen die er geen konden meenemen.

Daarnaast hebben we een fantastische vzw die onze KSA-groep ondersteunt en die het mogelijk maakt dat we een sociaal tarief kunnen aanbieden. Op het lidgeld kunnen we een korting geven van vijf euro en het kampgeld kunnen we zelfs halveren. De communicatie daarover is heel belangrijk,

72

VERBINDEN

dat hebben we ook geleerd uit onze samenwerking met Sogeha. We leggen altijd alles uit tijdens een huisbezoek, ook al is het niet de eerste keer dat het lid meegaat op kamp of inschrijft bij ons. Herhaling is belangrijk. We herinneren ouders eraan dat we een sociaal tarief hebben, dat we reservemateriaal hebben, dat er een wasmachine aanwezig is op kamp …

Diversiteit is een troef KSA Ledeberg is op zich al een zeer diverse groep en we zien dat als een grote meerwaarde. Het bruist van de verschillende nationaliteiten bij ons en dat is ook zichtbaar. Iedereen is welkom bij ons, ongeacht afkomst of achtergrond. Doordat onze groep zo divers is, spreken we automatisch ook meer diverse doelgroepen aan. Eenmaal dat die trein aan het rollen is, is het gemakkelijk om die op gang te houden. We hebben geleerd dat niet enkel kinderen en jongeren die maatschappelijk kwetsbaar zijn ervan genieten maar eigenlijk alle leden.

Twee nieuwe jongerenadviseurs aan het woord

KSA en de jeugdsector Doorheen de jaren probeert KSA zich als een constructieve en betrouwbare partner in te zetten binnen de jeugdsector. Heel wat medewerkers nemen vertegenwoordigingswerk op voor thema’s waar we binnen KSA veel belang aan hechten. Door te gaan voor een intense samenwerking met andere organisaties laten we de stem van kinderen en jongeren steeds luider klinken.

De Vlaamse jeugdraad is één van de jongeren­ organisaties waarbij de stem van kinderen en jongeren steeds centraal wordt gezet. We klopten aan bij twee kersvers verkozen jongerenadviseurs Floren en Loredana, beiden oud-KSA’er.

Hey Floren en Loredana, waarom hebben jullie je kandidaat gesteld als jongerenadviseur van de Vlaamse Jeugdraad?

Floren: “De verhalen en meningen van jongeren, die in de jeugdhuizen, de pleinen, de jeugdverenigingen en de skateparken voor het rapen liggen, wil ik tot bij de minister brengen. Als oud-leider bij KSA Ahoy Vinkt, huidige voorzitter van Jeugdraad Deinze en als vrijwilliger in Jeugdhuis Brieljant heb ik de schitterende kans gekregen om met veel jongeren in gesprek te gaan. Soms kreeg ik een hoop bezorgdheden mee.

Andere keren was ik heel enthousiast over al die zotte ideeën en creatieve oplossingen die jongeren vol passie aan me vertelden. Maar ik botste vaak op de grenzen van het lokale beleid.

Hun verhalen en meningen kon ik niet zomaar naast me neerleggen. Dat motiveerde me enorm om me kandidaat te stellen voor de Vlaamse Jeugdraad.

Zo kan ik mij echt inzetten voor kinderen, jongeren en hun organisaties. Ik kan hen opzoeken, met hen in dialoog gaan en hen betrekken bij het Vlaamse beleid.”

Benjamin Verhegge

Al s jongeren­ adviseur van de Vlaamse Jeugdraad kan ik jongeren opzoeken, met hen in dialoog gaan en hen betr ekken bij het Vlaamse beleid – Floren Muys

Floren Muys Jongerenadviseur Vlaamse Jeugdraad & oud-leider KSA Ahoy Vinkt

Loredana: “Het feit dat ‘jongeren’ worden gezien als schoolgaande jeugd die perfect in een hokje passen, was voor mij de trigger om dat denkbeeld te veranderen. Ik kwam in nauw contact met veel jongeren die uit de boot vielen. Ik wou dat ook zij het gevoel hadden dat er naar hen geluisterd werd. Als jongerenadviseur kan ik die stem mee naar het beleid brengen.”

Wat kan de meerwaarde zijn van de Vlaamse Jeugdraad voor de samenleving?

Loredana: “Veel volwassenen vergeten hoe slim jongeren zijn! Jongeren zijn expert in jong zijn en dat is ook hun troef. Wij weten als de beste hoe het voelt om nu op te groeien en wat de noden zijn. De Vlaamse Jeugdraad is klaar om op tafel te kloppen en ook de aandacht te vestigen op jongeren.

Een maatschappij waar jongeren zich gehoord voelen zal een goede invloed hebben op de maatschappij omdat die op deze manier meer inclusief wordt.”

Floren: “De Vlaamse Jeugdraad kan kinderen en jongeren inderdaad een stem geven. Niet alleen wanneer het voor beleidsmakers gunstig is, maar op structurele basis. Het is onze missie vanuit de Vlaamse Jeugdraad om dat perspectief van kinderen en jongeren overal op de agenda te krijgen. Als kinderen en jongeren hun ei kwijt kunnen en gehoord worden, zetten we een gigantische stap richting een inclusieve samenleving. Gehoord worden doet deugd, maar als we met jongeren en jeugdwerkorganisaties zelf impact kunnen hebben op onze eigen leefwereld, dan voelen we ons pas echt thuis. Wij zijn dus niet alleen de toekomst, maar wij leven ook nu in een wereld die wordt geleid door volwassenen. Wij verdienen meer inspraak en dat moeten we soms gewoonweg opeisen. Tussen generaties hoeft het niet te botsen, want de verschillende

73

KS A moet gaan voor een s amenleving waar het mogelijk is voor kinderen en jongeren om te groeien en te bloeien in een veilige omgeving waar iedereen zich thuis voelt – Loredana Cremery

perspectieven leren appreciëren en bij elkaar brengen stimuleert ons samenleven.”

Waarop vinden jullie dat de Vlaamse Jeugdraad de komende jaren moet inzetten?

Loredana Cremery Jongerenadviseur Vlaamse Jeugdraad & oud-leider KSA Nazareth

Loredana: “Ik heb een papa met een beperking en daardoor kwam ik al vaak met jongeren met een beperking in contact. Wat mij het meeste stoort is dat er in onze maatschappij dagelijks – soms letterlijke – drempels worden

gebouwd en het is echt wel tijd dat daar verandering in komt. Persoonlijk wil ik graag pleiten voor meer aangepaste scholen en dat kinderen met een fysieke beperking niet mogen geweigerd worden.”

“Ook vind ik mentale gezondheid heel belangrijk! Ik heb zelf een burn-out gehad toen ik 19 jaar was – heel jong dus – en vind dat hier nog meer hulp rond kan/moet komen. Meer gratis beurten bij psychologen is voor mij al een groot speerpunt.”

Floren: “Ik sluit me daar bij aan. We moeten echt wel de noden van kwetsbare kinderen en jongeren prioritair maken. Voor jongeren die het lastig hebben op mentaal vlak of getroffen worden door armoede moet de komende jaren wat veranderen. Zij mogen niet uit het oog worden verloren.

Wij moeten hen niet alleen kansen bieden, maar hen echt begeleiden om uit die moeilijke situaties te geraken.”

“Daarnaast wil ik ook de schakel tussen het lokale en het Vlaamse jeugdbeleid versterken. Hoe kunnen we de stem van al deze kinderen en jongeren laten doorstromen tot op het kabinet van onze minister van Jeugd? Dat betekent dat we met de Vlaamse Jeugdraad overal voelsprieten moeten hebben zodat wij goed aanvoelen wat er leeft bij kinderen en jongeren en ook sneller kunnen inspelen op hun noden.”

Vrijwilligers van KSA en pedagogisch medewerkers zijn ook heel actief binnen de jeugdsector, welke rol vind je dat KSA moet (blijven) opnemen binnen de samenleving?

Floren: “Het klinkt misschien wat cliché, maar KSA is een plek die voor vrijwilligers en leden een tweede thuis is. Dat is op zich voor alle jeugdbewegingen een mooie en nobele missie:

74

VERBINDEN

een plek creëren waar kinderen en jongeren zich thuis voelen en waar ze zich vooral eens goed kunnen uitleven. Dat maakt een jeugdbeweging en vooral KSA zo uniek: leren samenspelen en samenwerken. Voor veel kinderen en jongeren is het een plek waar ze zichzelf kunnen zijn, een plek om even de wereld vol rigide regels te ontvluchten en gewoon genieten van het jong zijn.”

Loredana: “Daarnaast vind ik dat KSA zich zeker moet blijven inzetten voor een inclusieve samenleving waar het mogelijk is voor kinderen en jongeren om te groeien en te bloeien in een veilige omgeving waar iedereen zich thuis voelt!”

Is er een specifiek thema waar KSA de komende jaren sterk op moet inzetten?

Floren: “Armoede en gelijke kansen.

Ik merk bijvoorbeeld dat ook KSA-­ groepen uit Deinze worstelen met hun werking open te stellen voor kwetsbare kinderen en jongeren. Zij doen hun uiterste best net zoals vele andere jeugdbewegingen, maar botsen te vaak tegen allerlei problemen waar zij zelf moeilijk vat op hebben: een moeilijk bereikbaar Sociaal Huis (vroegere OCMW), taalbarrière in communicatie met anderstaligen … De creativiteit en alternatieve oplossingen die ik zie bij lokale groepen doet me vermoeden dat wij op goede weg zijn om onze KSA-werkingen zo laagdrempelig mogelijk te maken. Dat sluit mooi aan op wat KSA voor mij betekent: die tweede thuis waar alle kinderen en jongeren maar ook de leiding welkom zijn en zichzelf kunnen zijn.”

Loredana: “Die tweede thuis moet een thuis kunnen zijn voor alle kinderen en jongeren. KSA kan daarom ook een grote rol spelen om het taboe rond mentale gezondheid weg te wer-

ken om zo een veilige plaats te bieden waar de leden, leiding en vrijwilligers hun bezorgdheden kwijt kunnen.

Bege­leiding in het nemen van verdere stappen kan belangrijk zijn: de taboe van naar een psycholoog gaan kan ook zo doorbroken worden. Een plek creëren waar het vanzelfsprekend is om naar elkaar te luisteren, is dus ‘key’.”

Als je binnen drie jaar terugkijkt op je mandaat, wat wil je verwezenlijkt hebben?

Floren: “Die schakel tussen lokale jeugdraden en de Vlaamse Jeugdraad wil ik versterkt zien zodat de verhalen en meningen van kinderen en jongeren uit alle hoeken van Vlaanderen tot bij de Vlaamse regering komen.”

“Bij de strijd tegen kinderarmoede wil ik ook een versnelling hoger schakelen. Ik vind dat een enorm onrecht

waar we ons niet mogen bij neerleggen. Als de armoedecijfers in Vlaanderen binnen drie jaar dalen en wij daar met de Vlaamse Jeugdraad een kleine rol in hebben kunnen spelen, dan zal ik daar heel tevreden over zijn. Ik wil kinderen en jongeren uit die situaties niet alleen een betere toekomst bieden, maar vooral ook nu ingrijpen, want ook zij verdienen een zorgeloze, plezante jeugd!”

Loredana: “Ik wil graag dat er een wet komt die stelt dat scholen binnen dit en drie tot vijf jaar de fysieke drempels wegwerken. Een breder vangnet voor psychologische hulp waarbij psychologen dichter bij de jongeren staan vind ik ook essentieel. Daar wil ik met de Vlaamse jeugdraad de komende jaren op wegen.”

75

Hoe voelen KSA’ers zich die tot de LGBTIA+ community behoren?

LGBTIA+ in KSA “KSA is er voor iedereen” en “iedere jongere heeft recht op vrijetijdsbesteding” zijn twee uitspraken waar we als KSA altijd achter zullen staan. We streven naar een inclusieve werking waar iedereen zich veilig voelt om zichzelf te zijn.

We vroegen aan Jelle, Kyana en Jelte of zij KSA op die manier ervaarden.

Alle drie zijn ze naast KSA’er lid van de LGBTIA+ community en ze delen graag hun persoonlijke KSA-verhaal.

Emma De Mulder

Het verhaal van Jelle, oudleidster bij KSA LotenhullePoeke meisjes Dag lieve lezer,

Jelle

Ik ben Jelle Van Steenkiste, oud-leidster bij KSA Lotenhulle-Poeke meisjes en enthousiaste vrijwilliger bij KSA Oost-Vlaanderen en KSA Nationaal. Ik wil jou graag nog iets anders vertellen: ik ben lesbisch. Vroeger stond ik daar niet bij stil of durfde ik er misschien niet over nadenken. Het bewust onder ogen zien, kwam pas toen een oud-leidster me naar mijn geaardheid vroeg. Beetje bij beetje werd het voor mij allemaal duidelijk. Ik sprak er enkel over met mijn beste vriendin, voor de rest hield ik het nog stil, vooral uit schrik. Mijn KSA-groep bestaat enkel uit meisjes, dus ik had schrik dat we normale zaken niet meer zouden kunnen doen, zoals samen slapen, douchen … Ik was bang dat ze me anders zouden bekijken of dat ze vies van mij zouden zijn.

Het tegendeel was waar! Mijn groep heeft dat toen echt goed opgenomen.

Er veranderde niets en dat was zeer fijn. Ik was op dat moment de enige van mijn groep die anders geaard was/ uit de kast kwam, waardoor ik niet echt een voorbeeldfiguur had. Ik ben hen heel dankbaar dat ze mij nooit anders hebben behandeld of hebben gediscrimineerd. Ze waren er voor mij en dat deed deugd. Door hun positieve reactie was het voor mij een stuk gemakkelijker om alles te aanvaarden en te ervaren. Ik kreeg niet overal zo’n positieve reacties en ik weet dat

Ik behoor tot de LGBTIA+ c ommunit y en ik ben er trots op!

– Jelle

76

VERBINDEN

sommigen ook geen positieve reacties krijgen van hun vrienden. Ik mag dus mijn beide pollekes kussen met mijn KSA-vrienden.

Ik behoor tot de LGBTIA+ community en ik ben er trots op! Het is een thema dat ik op beide handen draag. Ik vind het zo erg om te zien dat er mensen zijn die niet aanvaard worden door hun eigen familie. Dan kan de LGBTIA+ community een chosen family zijn, een gekozen familie waar je jezelf kan zijn en waar iedereen je direct zal aanvaarden. Ik probeer nu zelf een vertrouwenspersoon te zijn. Ik wil toegankelijk zijn voor iedereen die vragen, twijfels of bedenkingen heeft, want ik weet hoe belangrijk dat kan zijn. Via sociale media kan je heel wat informatie terugvinden en zelf probeer ik awareness te creëren bij de mensen rondom mij. Verder zit ik bij Werkgroep Taboe van KSA Nationaal. Met het deelgroepje rond gender zetten ze zich keihard in om awareness te creëren bij iedereen en om te tonen dat we ermee bezig zijn. Ik vind het dan ook zeer belangrijk dat KSA een plaats kan zijn voor iedereen, ongeacht wie je bent.

Ben je trouwens ooit al eens naar de Pride gegaan? Dat is pas een avontuur, dat raad ik iedereen echt aan!

Mijn eerste Pride was samen met KSA en was geniaal. Ik probeer elk jaar te gaan, maar dit jaar zal het wat moeilijker zijn door corona.

Het mag duidelijk zijn dat KSA en LGBTIA+ belangrijk zijn voor mij. Gelukkig gaan ze bij mij hand in hand.

Liefs, Jelle

Het verhaal van Kyana, leidster bij KSA Berbroek Hallo daar, lezer, Ik ben Kyana Stulens, vierdejaarsleidster bij KSA Berbroek, in het verre Limburg. Ik was maar twee jaar lid, waarna ik direct leidster werd samen met mijn leeftijdsgenoten. Ik behoor tot de LGBTIA+ community, maar dat was niet altijd zo. Voordat ik het doorhad, had ik een beste vriend die tot LGBTIA+ behoorde en ik heb hem altijd gesteund, tot op de dag van vandaag. In de zomer ging ik altijd op vakantie met mijn mama en een vriendin van haar. Die vriendin nam haar lief mee, een vrouw, en hun kinderen. Ik beschouwde de LGBTIA+ community dus altijd als iets normaal, maar toen ik terechtkwam in het christelijk onderwijs, schrok ik. Ik merkte dat niet iedereen het normaal vond: sommigen zagen het als iets slecht en keken er heel vuil naar.

Ik ben bij KSA Berbroek niet expliciet uit de kast gekomen. Ik had mijn eigen vriendengroepje, wij deden alles samen en wisten alles van elkaar, nu nog.

Ik ben dan beginnen nadenken over mijn seksualiteit en ik kon met mijn vragen en twijfels altijd bij hen terecht. Zij

Ik merkte dat niet iedereen het normaal vond: s ommigen zagen het al s iets slecht en keken er heel v uil naar – Kyana

Kyana

hebben me ook altijd gesteund. Omdat ik erover babbelde met mijn vrienden en de anderen dit konden horen, kwam mijn KSA-groep er zo achter. Iedereen deed er heel normaal over. Dat was fijn.

Ik zet me heel hard in voor deze community. Momenteel zit ik in het deelgroepje Gender van Werkgroep Taboe van KSA Nationaal. Met die werkgroep willen we het thema meer in de kijker zetten en iedereen aansporen om er mee op in te zetten. Wat er zal komen, dat zul je wel nog zien! In mijn privé­leven post ik veel op sociale media, vooral op mijn Instagramaccount.

Soms doe ik eens een oproep naar mensen die LGBTIA+ zijn en bij KSA zijn aangesloten en dan krijg ik altijd zeer veel reactie.

Een aantal zaken zitten me wel nog dwars. Op sociale media wordt er bijvoorbeeld veel gesproken over uit de kast komen. Velen vinden dat je niet per se uit de kast moet komen, aangezien hetero’s zich ook niet moeten outen als hetero. Ik zou ook graag het gender­stereotype anders willen zien.

De verwachtingen die bij jouw gender horen, zoals meisjes dragen enkel rokjes en doen make-up op, zijn nog steeds zeer stereotiep en dat vind ik spijtig. Jongens zouden ook rokjes mogen dragen en make-up mogen opdoen. Enkele weken geleden was er een actie waarbij iedereen een rokje aandeed, inclusief de jongens. Dat vond ik zo fijn om te zien.

Zoals ik al zei, wil ik KSA daarbij betrekken. KSA kan nog meer inzetten op LGBTIA+. Als groep kan je kleine dingen doen. Bestel geen meisjes- en jongensmaten, maar bestel unisex maten.

Dat kan al veel betekenen voor kinderen en jongeren die zich niet meisje of jongen voelen. Ook kan je goed nadenken over je kampthema. Probeer stereotypen te vermijden: laat de meisjes eens ridder zijn en de jongens jonkvrouw. Of kies een thema waarin die genderrollen niet specifiek voorkomen. Op activiteiten kan je teamnamen zoals “team meisjes” en “team jongens” vermijden, want het kan zijn dat iemand zich niet identificeert als jongen of meisje. Gebruik in de plaats daarvan een voornaam, of laat de kinderen zelf een naam verzinnen.

Het is belangrijk dat je als KSA-groep inzet op die inclusiviteit. Het is echt een meerwaarde omdat je het zo bespreekbaar maakt en laat zien dat je het oké vindt. Kinderen en jongeren die worstelen met hun seksualiteit of gender zullen zich veiliger voelen binnen de groep en zullen weten dat jullie toegankelijk zijn om erover te praten.

Ze zullen zich comfortabeler voelen met zichzelf en met de groep. Het is dus zeker van belang.

Liefs, Kyana

Jelte

Het verhaal van Jelte, leider bij KSA Mol Hallo lezer, Ik ben Jelte, leider bij KSA Mol en ik wil je graag iets vertellen over mezelf, over een thema dat ik oh, zo belangrijk vindt, namelijk LGBTIA+. Ik behoor zelf tot die community en ik merk dat er nog heel veel mensen zijn met vooroordelen of mensen die niets over hun geaardheid durven zeggen. Ik stoor me aan de seksuele opvoeding in het onderwijs. Ik vind dat er meer kan ingezet worden op de diversiteit die er vandaag de dag is, zoals gender, geaardheid … Door daarop in te zetten kunnen er meer mensen in contact komen met elkaar of met het thema. Zo ontstaat er een veilige plaats om erover te praten, in plaats van dat het steeds verborgen wordt. Amai, nu val ik met de deur in huis, zeker? Ik deel dit graag eens omdat ik vind dat KSA daar ook een rol bij speelt. KSA moet, volgens mij, een plaats zijn waar je jezelf kan zijn, waar iedereen zichzelf is, voelt en doet zoals die persoon is. Niemand hoeft zich anders te gedragen.

77

Ik ben zelf uit de kast gekomen, ook in mijn KSA-groep. Ik was veruit de eerste die uit de kast kwam. Ik had daar ook wel wat schrik voor, maar iedereen heeft het heel goed opgevangen.

Ze hebben mij altijd proberen helpen wanneer ik problemen had, ze hebben me altijd gesteund en naar mij geluisterd. Dat deed heel veel deugd. Bij ons op kamp houden we vaak bezinningsmomenten met de oudste groepen. Tijdens die momenten denken ze na over zichzelf en over wat hun plaats is binnen KSA, dat vind ik zeer positief.

Zo kan er een veilig gevoel gecreëerd worden om jezelf te durven zijn. Het is belangrijk om met je leden daarover in gesprek te gaan. Zowel leden als leiding kunnen baat hebben bij gesprekken of bezinningsmomenten, want sommige zullen nog zoekende zijn naar hun identiteit. Dan is het goed om daarover te praten met de groep of met iemand die je vertrouwt.

KSA zou kunnen inzetten op genderdiversiteit en alles daarrond door er bijvoorbeeld een initiatief over te organiseren. Iedereen kan vrijwillig deelnemen. Op het initiatief zouden er workshops kunnen zijn over het thema om zo KSA-groepen aan te sporen zelf ook in te zetten op het thema.

Ik wil graag nog een tip meegeven voor iedereen die nog uit de kast moet komen: ga ervoor! Ik kan mij heel goed voorstellen dat sommigen het moeilijk vinden om uit de kast te komen als ze twijfelen en dat kan soms heel lang duren. Je raakt gefrustreerd doordat je jezelf niet bent of het gevoel hebt dat je jezelf niet kunt zijn. Als je het gewoon zegt, dan zal iedereen jou goed opvangen en omringen. Je zal zoveel liefde terugkrijgen.

Jelte

Ik wil graag nog een tip meegeven voor iedereen die nog uit de ka st moet komen: ga ervoor!

– Jelte

78

VERBINDEN

in de bloemetjes

Meters/peters Heel wat groepen hebben een peter of meter. Dat is een vrijwilliger van jouw provinciale werkkring die geregeld eens binnenspringt voor een babbel, langskomt op je eetfestijn of kamp en waaraan je heel wat KSA-vragen kan stellen. Als beweging zijn we heel trots op deze groepsondersteuners, maar ook de KSA-groepen appreciëren hun peters en meters, zoals je kan lezen in deze bedankingen van KSA Broechem, KSA Melle, KSA Roodkapjes Gistel en KSA Wijchmaal.

KSA Broechem 2020-2021 is voor ons een turbulent jaar. Zo streven we naar een vlot samengaan van jongens en meisjes binnen drie jaar. Dat vraagt veel toegevingen, tradities langs beide kanten die gewijzigd moeten worden of moeten verdwijnen … Daarnaast zijn onze lokalen toe aan vernieuwing. We zijn volop in gesprek met de gemeente in functie van de verbouwingen en subsidies, wat veel administratief werk, inzicht en vooral veel tijd vraagt.

Tibo is nog maar sinds dit werkjaar onze peter, maar hij begeleidt ons erg goed en vraagt regelmatig hoe het ervoor staat. Hij vult steeds aan met nieuwe ideetjes en inzichten. Ook was hij aanwezig op onze Startdag om iedereen te leren kennen en te luisteren naar de verschillende standpunten. Bij problemen is hij altijd bereikbaar en hij besteedt veel tijd aan het zoeken naar oplossingen. Wij, KSA Broechem, zijn daarom enorm blij met onze peter.

Hoe meer hij kan doen, hoe beter. Niets is hem te veel gevraagd. We willen hem dan ook bedanken voor zijn enthousiasme en hulpvaardigheid.

KSA Melle Annelien was een fantastische meter omdat ze echt heel betrokken was. Ze wist van iedereen wie hij/zij was en haar interesse naar ons toe was enorm groot. Ze was op al onze evenementen aanwezig en dat gaf enorm veel steun. Ook op onze gewone zondagse vergaderingen was ze aanwezig en toonde ze enorm veel betrokkenheid.

Ze viel soms zelf in als leiding wanneer we leiding te kort hadden en dat hielp ons echt enorm vooruit.

Een jaar geleden deed er zich een gevoelige en moeilijke situatie voor. We konden haar toen onmiddellijk bereiken om hulp te vragen terwijl ze toen eigenlijk onze meter niet meer was. Toch deed ze alles wat ze kon om ons te helpen en gaf ze goede raad.

Ze is ook eens meegegaan op kamp als kok. Dat was een enorm grote hulp omdat we wel wat handen te kort schoten. Annelien heeft heel veel voor onze groep betekend en we zijn haar daar dan ook heel dankbaar voor. Zij mag elk jaar onze meter zijn!

KSA Roodkapjes Gistel Margo kennen we als 'Otje', haar bijnaam. Iedereen van KSA kent haar wel. Ze is een persoon die geweldige ideeën heeft, ook toen ze zelf nog leiding was. Margo kon na haar vertrek uit de leidingsgroep KSA nog niet loslaten. Ze kookt al jaren op onze weekenden, maar dat was voor haar niet genoeg en ze werd onze meter.

Toen onze KSA-groep verhuisde, regelde zij dat vlotjes voor ons samen met een andere oud-leidster, Sofie. Wij vertrokken toen op kamp en konden er minder tijd voor vrijmaken. Kasten schilderen, meubelen voorzien, het bouwproces opvolgen … Ze kan het allemaal! We kunnen haar niet genoeg bedanken. Uiteindelijk, als kers op de taart, werd ze samen met Sofie volwassen begeleidster. Otje haar gedrevenheid, enthousiasme en positiviteit zorgt ervoor dat ze onze werking en leiding motiveert en laat groeien. Helpen op onze fuif, koken, inspringen op kamp als vervangleiding … Niets is haar te veel gevraagd!

KSA Wijchmaal Doorheen de jaren hebben we een goede vertrouwensband met onze meters opgebouwd en hebben ze onze vereniging zien groeien.

Wanneer we met vragen of wensen zitten, zijn we er zeker van dat ze ons helpen.

Ze staan altijd voor ons klaar en maken problemen lichter door ondersteuning op maat te bieden. Dus bij deze, dikke merci aan onze meters en hopelijk doen jullie er nog een aantal jaartjes bij.

79

Aan het woord

Volwassen begeleiders en ouderraadsleden Heel wat groepen krijgen steun van hun volwassen begeleiding of ouders. Die steun ziet er voor iedere groep anders uit. Wij interviewden Geert, Flor, Johan, Pieter en Hilde, elk volwassen begeleider of lid van de ouderraad.

Zij vertellen met plezier over hun engagement, het contact met leiding/ouders en de evolutie van KSA.

De voornaamste taak voor mij is om er te zijn al s ruggensteun en aan­spreekp unt voor de leiding en hoofd­leider

Hoe ziet jullie KSA-groep eruit?

Geert: “KSA VIVED Tongerlo heeft voor het komende werkjaar een jongensgroep van 86 leden en 17 leiders. Het ledenaantal is zeer mooi aangezien we in een klein dorp wonen. Er is een goede samenwerking met de meisjes van KSA Vruilie Tongerlo.”

– Geert Flor: “KSA Hoogstraten is een relatief grote groep in KSA Antwerpen-Brabant termen. We zitten altijd goed boven de 200 leden. De leiding schommelt tussen de 30 tot 40 leiders en leidsters.

Leden worden in het 5de middelbaar al leiding bij ons. We gaan ook altijd met z’n allen samen op kamp.”

Geert Knoops Leeftijd: 38 jaar Job: STEM-leerkracht KSA-groep: KSA VIVEDE Tongerlo Functie: volwassen begeleider

80

VERBINDEN

Johan: “KSA Zulte is een typische jongensgroep met ongeveer 100 leden en 12 leiders. We gaan twee keer op kamp. De +12 gaat op groot kamp: sjorren, aan een beek, zelfkook ’s middags … De -12 gaat op klein kamp naar een heem. Op beide kampen doen we veel over de groepen heen.”

Pieter: “KSA Ter Straeten is een gemengde groep met momenteel 89 leid(st)ers en meer dan 400 leden. Wij zijn dus een gigantisch grote KSA-groep en daar kunnen we handig gebruik van maken. Typerend aan Ter Straeten is dat we durvers zijn. Zo gingen we vorige zomer in volle coronatijd op bondskamp met 350 man, dat is ons ook gelukt zonder corona-uitbraken.”

Hilde: “KSA Sint-Kruis en Male is een meisjesgroep van zo’n 175 leden.

Naast de leeftijdsgroepen en het kopteam – hoofdleiding en secretaresse – hebben we ook de Hlif: ‘H(G)eestige Leiding In Form’. Het is een groep die zich richt op leiding en oud-leiding die ik, samen met een medeleidster, zo’n 15 jaar geleden oprichtte.”

Hoe zijn jullie volwassen begeleider geworden?

Geert: “Vanaf mijn zevende was ik gedurende 10 jaar gewoon lid, daarna ben ik 7 jaar actief geweest als leider.

Enkele jaren geleden begon een twee-

de KSA-hoofdstuk toen de vorige volwassen begeleider stopte. Die kwam samen met de hoofdleiding en nog enkele andere leiders vragen of ik dat zag zitten. Ondertussen is dit mijn 4de jaar als VB (Volwassen Begeleider, nvdr).”

Johan: “Ik ben 11 jaar leider geweest.

Na even uit KSA te zijn, sprong ik in als kampouder. Toen enkele jaren later mijn voorganger stopte, dachten ze aan mij. Mijn KSA-hart bloeit nog altijd even veel, dus ik heb niet lang moeten nadenken. Dit is mijn 13de jaar als volwassen begeleider.”

Pieter: “Eigenlijk ben ik nooit gestopt met KSA. Ik ben lid sinds 1981 en ben bijna 12 jaar leider geweest. Toen ik 26 jaar was, ben ik actief lid geworden bij KSA Noordzeegouw. Op een gegeven moment zocht Ter Straeten een nieuwe proost. Zo kwamen ze bij mij terecht.

Ik doe het wel op een andere manier, want ik ben prozi en geen proost.”

Hilde: “Ik ben lid geworden in 1984 en was 10 jaar leidster. Aansluitend werd de Hlif opgericht. Ik hielp andere groepen uit de nood en ging net als Johan mee om te koken op weekends en kampen tot 2007. Toen onze oudste dochter bij KSA startte, ging ik vol enthousiasme bij het oudercomité waar de voorzitter een jaar later stopte. Ik werd gevraagd die rol op me te nemen.

Daar kon ik geen neen op zeggen!”

Welke taken horen tot je takenpakket?

Geert: “De voornaamste taak voor mij is om er te zijn als ruggensteun en aanspreekpunt voor de leiding en hoofdleider. Hen, op basis van eigen ervaring, een klankbord te bieden en bij te staan indien nodig. Ik zie dat niet als de touwtjes in handen nemen, maar door de leiders hun ding te laten doen en zich te laten ontwikkelen. Ik hecht veel belang aan positieve feedback, want er gaat veel goed. Ik ben aanwezig op de maandelijkse vergaderingen, wijs de leiding op hun verantwoordelijkheden, zorg ervoor dat er voldoende kwaliteitsvolle activiteiten op de agenda staan en ga mee als kookouder op kamp.”

Flor: “Ik probeer ook aanwezig te zijn op de leidersvergaderingen en daarnaast probeer ik een beter overzicht op de financiën te krijgen samen met de leidersploeg én de ouderraad. Waar ik het meeste voldoening uit haal is dat ik op leidersweekend altijd een sessie organiseer voor de leiding over een thema dat leeft. Verder zijn mijn taken moeilijk te omschrijven. Dat is en blijft een zoekoefening langs twee kanten. De leidersploeg moet bekijken wat zij van mij verwachten. Langs mijn kant is het nodig na te denken wat ik wil doen, elk jaar opnieuw.”

Johan: “Het takenpakket wisselt, net zoals bij Flor. Meestal hou ik me op de achtergrond. Ik volg op en onderhoud contact met de leiding. Enkele taken die wel steeds terugkomen zijn: aanwezig zijn op de vergadering op vrijdagavond, meegaan op groot kamp als kookouder, pedagogische ondersteuning geven, ouders de weg naar het steunfonds van KSA leiden, de secretaris opvolgen, duurdere dingen bij mij thuis bewaren en aanwezig zijn op de leidersevaluaties. Ik probeer te denken aan zaken die de groepsleiding wel eens durft te vergeten.”

Pieter: “Samen met Veerle, mijn leidster van in destijds, ben ik gestart aan het avontuur. We zochten samen met de leiding naar een andere naam dan ‘proost’. We werden gedoopt als de prozis: een unieke naam die enkel in onze KSA bestaat en die hangt tussen ‘proost’ en ‘prosit!’. We hebben nog steeds een functie binnen de K van KSA zoals zoveel mogelijk kampen proberen te bezoeken waar we een verhaal vertellen voor het slapengaan.

Daarnaast openen we de bondstaf met een tekstje of inspirerende gedachte.

Ook maken we de gebedsdienst op de startdag, samen met de leiding. Verder komt er een heleboel fun en amusement bij. Ik speel eens een rolletje op kamp of we springen eens binnen op de bar. De leiding weet ons te vinden als er een probleem is. Samen met Veerle en de leiding werkten we een tijdje geleden aan een afsprakenkader rond alcohol en drugs. Dat was een lastig moment, maar ik denk dat we daar voor een stuk ons mandaat hebben verdiend.”

Flor Vinckx Leeftijd: 26 jaar Job: HR-consultant KSA-groep: KSA Hoogstraten Functie: volwassen begeleider

Ik ben nog leider geweest van de mensen die nu leiding zijn. Ik heb mensen helemaal zien openbloeien, op genomen worden in de groep en zelfvertrouwen zien krijgen p uur door leiding te zijn – Flor

81

Eigenlijk ben ik nooit gestop t met KS A . Ik ben lid sind s 1981 en ben bijna 12 jaar leider geweest – Pieter

Pieter Chlarie (rechts op foto) Leeftijd: 44 jaar Job: directeur van BUSO-school KSA-groep: KSA Ter Straeten (Sint-Andries) Functie: prozi

Het ouderc omité denkt mee met de leiding en geven tip s , maar het is de leiding die de eindbeslissingen heef t – Hilde

Hilde: “Het oudercomité is een groep ouders die KSA Sint-Kruis en Male onder­steunt op velerlei manieren. We komen een viertal keer per werkjaar samen, meestal in het kader van een activiteit. Voor heel wat activiteiten steekt het oudercomité samen met de leidingsgroep de handen uit de mouwen. Dat zijn veelal jaarlijks terugkerende activiteiten die we voorbereiden en evalueren op onze vergaderingen.

Daarnaast klussen we samen om onze lokalen te onderhouden. Als voorzitter ondersteun ik de leiding op vraag. We denken mee met de leiding en geven tips, maar het is de leiding die de eindbeslissing heeft.”

Hoe verloopt het contact met de leiding?

Geert: “Dat contact is vriendschappelijk en eigenlijk heel spontaan. In het begin moest iedereen elkaar leren kennen, maar dat liep al snel los. Ik probeer bij sommige zaken wel bewust de sfeer op de achtergrond te houden. Ik ga bijvoorbeeld altijd mee op leidersweekend, maar ik blijf niet overnachten.”

Flor: “En nu verloopt dat contact natuurlijk vooral digitaal in coronatijden.

Eens passeren tijdens een activiteit is nu minder aan de orde. Het contact is vooral op de vergaderingen of als het nodig is.”

Pieter: “Het contact met de leiding was voor mij de grootste schrik. Ik was bang dat de leiding ons ging zien als “de twee ouden” in hun bar. Het werkt net omgekeerd. Als wij in de bar komen, komt de leiding vanzelf praten met ons. Het verloopt heel naturel. We zijn wel wat ouder en die afstand mag en moet er zijn. We proberen niet de coole, hippe vogel uit te hangen maar authentiek te blijven.”

Hilde: “Het contact met leiding verloopt vlot. Ik ervaar het zeker als een voordeel dat ik een aantal leidsters ken doordat ik uit dezelfde groep kom.”

Hilde Hillewaert Leeftijd: 42 jaar Job: logopediste in revalidatie­ centrum en secundair onderwijs KSA-groep: KSA Sint-Kruis en Male Functie: voorzitter oudercomité

82

VERBINDEN

Hoe verloopt het contact met de ouders?

Geert: “Ouders vertellen je wel eens plezante anekdotes die gebeurden

tijdens activiteiten en die de kinderen dan thuis enthousiast vertelden.

Meestal is dat via een babbeltje op straat, bij de bakker of op café. Heel sporadisch eens een telefoontje of berichtje voor meer serieuzere zaken.”

Johan: “Ik probeer bereikbaar te zijn voor ouders: ik ben aanwezig bij vertrek en terugkomst van kamp, bij de start van belangrijke activiteiten, mijn contactgegevens staan op de website … Natuurlijk zie ik ouders minder dan de leiding. Ik merk wel dat ze me vinden als het nodig is. Zeker oud-­ leiding waarvan hun kinderen nu in KSA zitten, spreken me gemakkelijk aan en koppelen voldoende terug.”

Hilde: “Heel wat van onze leden komen uit de basisschool van mijn eigen kinderen en zo kom ik met verschillende ouders in contact. Op die manier verneem ik bezorgdheden van ouders en kan ik een brugfiguur vormen tussen ouders en leiding, al doe ik dat zeker niet alleen. Het is belangrijk om in ons oudercomité een afvaardiging te hebben van meerdere scholen zodat iedereen zich betrokken voelt. Het is voor ouders heel belangrijk dat er contact is met de leiding. Dat geeft vertrouwen en daar is blijvende aandacht voor nodig.”

Welke verschillen en gelijkenissen merk je met hoe de groep in jouw tijd werkte en nu?

Geert: “Er is nu een heel andere manier van communiceren bijgekomen door het gebruik van sociale media. Ik heb als leiding nog de opkomst van de website gekend. Toch blijkt een briefje in de brievenbus nog goed te werken.

Verder zijn de verschillen op zich niet zo groot. Je ziet de vriendschappen die ontstaan en hoe bepaalde mensen groeien doorheen de jaren.”

Johan: “Je kan niet anders dan veranderen. Vroeger was het anders dan nu. Zo stond de leiding in mijn tijd op om 7u op kamp. Dat is door de jaren heen veranderd. We zitten in een fase dat we blij mogen zijn dat jonge gasten leider willen worden. Tradities moeten soms blijven, maar soms moet je ze ook durven veranderen. Als groep moet je blijven bewegen.”

Pieter: “Ik merk bijna geen verschil met vroeger. De kern blijft nog steeds hetzelfde als 25 jaar geleden. We smeren bijvoorbeeld nog steeds boterhammen voor onze Jonghernieuwers op kamp. Bepaalde zekerheden zijn er nog altijd. Alleen zijn de tijden enorm veranderd en zijn er meer mogelijkheden. Zo kunnen ze heel verstandig omgaan met financiën en het beheren van hun materiaal. In onze tijd spendeerden we ook veel meer tijd fysiek in ons lokaal. Er gebeurt nu meer online voor KSA.”

Johan: “Ik ben zelf door een hele evolutie als persoon gegaan door leider te zijn. Leiding zijn draag je mee voor de rest van je leven, in positieve zin.”

Hilde: “Er zijn nog heel wat gelijkenissen met vroeger. De eigenheid van een meisjesgroep is nog heel herkenbaar.

Wat grondig veranderd is sinds mijn jaren als leidster, is de hiërarchie binnen de groep. Vroeger was die veel strikter.

Leiding en kopteam staan nu meer op gelijke voet. De teneur was vroeger om alles heel voordelig te houden en erg zuinig te zijn op materiaal. Geleidelijk aan kwam daar verandering naar geld beheren als een ‘goede huisvrouw’ met voldoende oog voor kwaliteit.”

Wat betekent KSA eigenlijk voor jou?

Zie je leden en/of leiding veranderen door KSA? Geert: “Het doet deugd om jaar na jaar te zien hoe – zeker ook de kleinsten – zich kunnen uitleven en zichzelf kunnen ontdekken binnen KSA. Het jaarlijkse kamp is daarin een grote stap: een week weg van hun vertrouwde thuis gaat al eens gepaard met een traantje, maar dat maakt snel plaats voor oogjes die blinken van enthousiasme. Ook de oudere leden die leiding worden, zie je ineens weer fel veranderen. Ze moeten actief meedenken, beslissingen maken, verantwoordelijkheid nemen. Bij sommigen merk je dan al eens beginnende ‘papa-skills’, en dat is mooi om zien.”

Flor: “Ik ben nog leider geweest van de mensen die nu leiding zijn. Ik heb mensen helemaal zien openbloeien, opgenomen worden in de groep en zelfvertrouwen zien krijgen puur door leiding te zijn. Ik denk dat het voor heel wat mensen een positieve impact heeft op hun sociale vaardigheden en verantwoordelijkheidszin.”

Pieter: “Ik merk dat ik veel van de vaardigheden die ik vandaag als directeur nodig heb, geleerd heb bij KSA Ter Straeten. Leiderschap en verantwoordelijkheid zijn zaken die je leert met vallen en opstaan. Als prozi vind ik het dan ook zalig om te zien hoe ook deze generatie groeit in vriendschap en verantwoordelijkheid.”

Flor: “Ik was 6 jaar toen ik bij KSA ging en zonder dat ik het door had is het echt een deel van mijn leven geworden. Toen ik studeerde in Leuven was KSA echt mijn leven en ik ben KSA en de mensen die ik daar heb leren kennen voor altijd dankbaar. Het is een investering die zichzelf terugbetaalt.”

Mijn KS A-hart zit nog altijd op de plaats waar het altijd gezeten heef t – Johan

Johan: “Als je ergens zelf leider geweest bent, ga je die groep nooit loslaten. Mijn engagement is voor mijn groep die ik wil steunen maar ook voor het overkoepelende geheel. Mijn KSAhart zit nog altijd op de plaats waar het altijd gezeten heeft. Je krijgt er veel van terug.”

Pieter: “KSA was voor mij de plek waar ik een vriendenkring kon uitbouwen voor het leven. Ik hoop dat de huidige leid(st)ers ook het geluk zullen kennen om vrienden voor het leven te maken in KSA, net zoals de vele generaties voor hen. Eigenlijk is dat ook echt de kern van mijn engagement als Prozi: er samen met de leiding voor zorgen dat de kinderen en jongeren in Sint-Andries een unieke tijd mogen beleven en hechte vriendschapsbanden kunnen smeden.”

Johan De Poorter Leeftijd: 51 jaar Job: onderwijzer in het buitengewoon lager onderwijs KSA-groep: KSA Zulte Functie: volwassen begeleider

Hilde: “KSA staat voor sterke vriendschappen, engagement en een grote leerschool voor het werkveld.”

83

Waarom KSA niet uit het leven mag verdwijnen

KSA’er ben je niet voor even, maar voor het leven “KSA'er ben je niet voor even, maar voor het leven.” Onder dat motto brengen we vandaag vier unieke verhalen, over vier KSA-groepen en hun oud-leidingswerking.

We interviewden telkens een groepsleider en een oud-leider over de samenwerking tussen leiding en oud-leiding en kregen vier mooie verhalen waarin iedere keer weer duidelijk wordt dat KSA niet hoeft te stoppen wanneer je de leidingsdas aan de haak hangt. Laat je inspireren door KSA Parsival, KSA Stevoort, KSA Tijlsbond Deerlijk en KSA Moos Herk en maak kennis met Kwitters, POLO’s, K.O.L.D. en een Noodplan.

Lotte Torney

KSA PARSIVAL KSA groep: KSA Parsival Geïnterviewden: Tom Maes (groepsleider) & Peter Michiels (oud-leider)

Stel jullie zelf eens voor?

Tom: “Ik ben Tom, ik zit nu in mijn zesde jaar leiding en ik ben tevens ook bondsleiding (groepsleiding, nvdr). Ik zit al bij KSA sinds het eerste Pieperjaar. Een echte fanatieke KSA’er dus.”

Peter: “Ik ben Peter, vijf jaar leider geweest bij KSA Parsival. Ik ben als Sloeber begonnen bij KSA en ongeveer zeven jaar geleden gestopt. Ondertussen ben ik bondsleider bij POLO 5, de vijfde generatie oud-leiding. Leuk weetje: ik heb nog vier jaar leiding gegeven aan Tom.”

Je spreekt over POLO, dat is jullie oud-leidingsgroep. Hoe zit die in elkaar?

Peter: “POLO staat voor Parsival Oud-Leiding Organiseert en is onderverdeeld in verschillende generaties.

Dat is altijd ongeveer 8 jaar samen, daarna start er meestal een nieuwe POLO. Dat gebeurt altijd spontaan, wanneer men aanvoelt dat de jongste en de oudste oud-leiders nog weinig connectie hebben met elkaar. Momenteel zitten we aan POLO 5.”

“Een POLO bestaat uit een bondsleiding en een secretaris, het is dus echt een vereniging op zich. De oud-leiding moet zich dus inschrijven en lidgeld betalen, er is dan ook een eigen bankrekening van elke POLO. Dat maakt het

84

VERBINDEN

makkelijker om samen activiteiten, weekends en kampen te organiseren.

De bondsleiding maakt het contact met de huidige leidingsgroep eenduidig en vlot, ze weten altijd naar wie ze moeten communiceren met hun vragen. We organiseren als POLO maandelijkse activiteiten voor onze groep.

Het leuke aan de verschillende POLO’s is dat je met mensen van dezelfde levensfase samen zit en dat de activiteiten goed kunnen aansluiten aan iedereen.”

Tom: “De POLO’s zijn altijd aanwezig op onze grote financiële acties, om ons te steunen maar ook om elkaar terug te zien. KSA Parsival organiseert voor alle POLO’s minstens een keer op een jaar een evenement (bijvoorbeeld een baravond).”

Peter: “De band met de huidige leidingsgroep blijft wel heel belangrijk, dus die momenten zijn wel fijn om elkaar nog eens terug te zien. We gaan ook altijd op bezoek op kamp of gaan er koken.”

Wat is de meerwaarde van een goede oud-leidingswerking?

Tom: “De POLO zorgt voor een sterk netwerk van de groep. De investeringen die je doet in de band met je oud-leiding krijg je dubbel en dik terug. Enkele voorbeeldjes zijn: opvangen van leidingstekort, figurantenwerk (sinterklaas), ledenwerving (hun kinderen die bij KSA komen), hulp bij bouwen website, hulp bij financiële acties, oude zetels/koelkasten/stoelen die we krijgen, hulp bij technische klusjes …

Teveel om op te noemen eigenlijk.”

KSA Parsival

Peter: “We doen dat graag voor hen, de ‘tegenprestatie’ is eigenlijk dat we nog altijd welkom zijn op KSA of op kamp. Dat toont ook de appreciatie voor wat wij allemaal voor KSA hebben gedaan in onze tijd.”

En de meerwaarde voor de oud-leiding?

Wat doen jullie om de band tussen leiding en oud-leiding te onderhouden/versterken?

POLO. Teveel structuur – in de zin van verplichtingen – moet natuurlijk ook niet. Het moet vooral plezant blijven!”

Tom: “Wij proberen ze uit te nodigen als we gewoon in het lokaal een pintje aan het drinken zijn. En ook op al onze evenementen nodigen we hen uit natuurlijk.”

Tom: “Mijn tip is: blijf oud-leiding uitnodigen op evenementen of in het lokaal. Maak daar het nodige onderscheid tussen de generaties oud-leiding voor de verschillende evenementen. Voor een feestje hoef je niet de oudste generatie uit te nodigen bijvoorbeeld. Respecteer de tradities waar zij nog veel belang aan hechten.

Het is een appreciatie tegenover de oud-leiding.”

Peter: “Als oud-leiding dragen we – tot op zekere hoogte – graag nog iets bij aan KSA. Onze oud-leidingswerking geeft die ruimte om dat te kunnen doen. We snuiven de sfeer hier en daar mee op door nog eens in het lokaal te komen, een paar dagen op kamp te gaan, mee te doen aan de dropping …

Dat zijn echt fijne momenten: samen met je vrienden nog eens samenkomen op KSA en tegelijkertijd je groep steunen.”

Peter: “Dat is het speciale ook wel: de nieuwere generaties leiding kennen we niet altijd, maar die KSA Parsival-band blijft wel. Dat is wel iets speciaals en dat schept automatisch een band. We vinden het ook belangrijk om te blijven investeren in die band met de nieuwe leiding.”

De P OLO zorgt voor een sterk netwerk van de g roep

Peter: “Misschien een beetje een saaie tip, maar ik denk dat die wel belangrijk is: structuur. Het geeft duidelijke, gemakkelijke richtlijnen bij communicatie. Dat loopt altijd via de bondsleiding van KSA en de bondsleider van de

– ks a par sival

Wat is jullie ultieme tip aan andere groepen voor een goede oud-leidingswerking?

“Organiseer ook af en toe eens iets voor de oud-leiding. Dat gaat over respect naar hen toe, ze hebben veel betekend voor de groep en kunnen ook nog steeds veel betekenen. Hou ze daarom ook op de hoogte van jullie werking. Maak echter wel een onderscheid tussen oudere generaties en ‘actievere’ generaties in je communicatie. En tot slot: sta open voor feedback van hen en dan komt het helemaal goed!”

85

KSA Stevoort KSA groep: KSA Stevoort Geïnterviewden: Febe Bussé (groepsleidster), Julie Liefsoens & Jordi Ulenaerts (oud-leiding)

Alles begint met een goede trekker – ks a stevoort

Hallo, stel jullie zelf eens voor?

Febe: “Ik ben Febe, ik ben al drie jaar leiding en ik ben nu hoofdleiding (groepsleiding, nvdr) bij KSA Stevoort.”

Julie: “Ik ben Julie, oud-hoofdleiding en nu sinds vier jaar Kwitter, dat is onze oud-leidingsgroep. Ik zit ook nog in de overkoepelende vzw van onze KSA en het jeugdhuis, samen met Jordi.”

Jordi: “Ik ben Jordi, ik ben vijf jaar leiding geweest bij KSA Stevoort. Twee jaar geleden ben ik gestopt en nu ben ik Kwitter en zoals Julie zei, ben ik actief in de vzw, als voorzitter.”

Hoe zit jullie oud-leidings­ werking in elkaar? Je sprak over Kwitters?

Jordi: “Dat klopt. We organiseren doorheen het jaar activiteiten voor de leiding om de teamgeest wat te versterken, we gaan koken op weekend, helpen met de bar, koken op voorkamp … We zitten regelmatig samen met de hoofdleiding om ons mee te buigen over moeilijkere vraagstukken en geven feedback voor het in de leidingsgroep terecht komt.

De groep neemt nog steeds de beslissing, maar met onze feedback in het achterhoofd.”

Julie: “We zijn met een dertigtal Kwitters. Om de vier jaar ongeveer is er auto­matisch wissel tussen de generaties. In onze Kwittergroep is er één trekker die er vooral voor zorgt dat de vergaderingen plaatsvinden, activiteiten worden georganiseerd en de Kwitterkas opgevolgd wordt. Die trekkers worden de Kwonds genoemd. Onze

KSA Stevoort

86

VERBINDEN

groepsleiding heet Bonds en dus is het bij de Kwitters de Kwonds. We organiseren met de Kwitters activiteiten om geld in te zamelen, maar proberen dat wel te beperken om geen concurrentie te vormen voor de leidingsgroep zelf.”

Wat is de meerwaarde van een goede oud-leidingswerking voor de groep?

Febe: “Als we met een moeilijk onderwerp zitten, kunnen we altijd bij hen terecht (denk maar aan de corona­ situatie). Zij hebben vaak al wat meer ervaring en dat maakt het makkelijker om samen met hen naar een oplossing te zoeken. Op voorkamp is het fijn dat zij erbij zijn om te koken voor ons.”

En voor de oud-leiding?

Jordi: “Het is fijn dat je toch betrokken blijft bij KSA, want je hebt zoveel jaren in de leiding gezeten. Zo weet je ook wat er nog leeft bij de jeugd.”

Julie: “Het is plezant om samen met je vrienden in KSA-context nog dingen te doen. Er is ook altijd wel iets te doen: in het weekend vind je in Stevoort altijd wel ergens leiding of oud-leiding.

Het is ook wel fijn dat de leiding en de oud-leiding elkaar goed kennen, dat zorgt voor veel respect en vertrouwen.

Dat maakt het gemakkelijker om hulp te vragen of te geven. Feedback wordt ook sneller aanvaard en niet per se als ‘moeien’ gezien en dat is wel belangrijk. Oud-leiding wil echt nog wel helpen en heeft vaak net iets meer expertise dan de jongere leiding, maar uiteindelijk doet de groep nog altijd wat ze zelf wil natuurlijk.”

KSA Stevoort

Wat doen jullie om de band tussen leiding en oud-leiding te onderhouden/versterken?

Julie: “Onze sterkte is zeker dat onze jeugd heel sterk aan elkaar hangt.

Dat komt ook wel door het jeugdhuis, waar we vaak zitten en elkaar regelmatig tegenkomen. We organiseren ook regelmatig samen activiteiten of hadden bijvoorbeeld een voetbalploeg van jongensleiding en -oud-leiding en een volleybalploegje met de meisjesleiding en -oud-leiding. Dat maakt dat we elkaar allemaal regelmatig zien buiten KSA en dat er een hele goede band ontstaat onderling.”

Wat is jullie ultieme tip aan andere groepen voor een goede oud-leidingswerking?

Julie: “Alles begint met een goede trekker. Je moet iemand of een paar mensen hebben die er echt achter staan en die er volledig voor willen gaan.

Er moet vooral al een goede band zijn tussen leiding en oud-leiding, want als je als leiding denkt dat oud-leiding er alleen maar is om commentaar te geven, dan wordt het moeilijk.”

Jordi: “Het voornaamste blijft dat plezier centraal staat. Zowel voor oud-leiding als voor leiding.”

KSA Tijlsbond Deerlijk KSA groep: KSA Tijlsbond Geïnterviewden: Gilles Goemaere (groepsleider) & Wim Degroote (oud-leider)

Hallo, stel jullie zelf eens voor?

Gilles: “Ik ben Gilles, ik ben ondertussen al acht jaar leider waarvan jaar drie hoofdleider bij KSA Tijlsbond Deerlijk.”

Wim: “Ik ben Wim Degroote, oud-leider van KSA Tijlsbond Deerlijk. Ikzelf ben acht jaar leider geweest, waarvan twee jaar als hoofdleider. Van zodra ik gestopt ben als leider, ben ik gestart als actief lid in het bestuur van onze oud-leiding (ondertussen achttien jaar). In 2015 heb ik de fakkel als voorzitter overgenomen. Ik ben ook reeds achttien jaar kookouder op kamp en lid van onze vzw. Nog een leuke anekdote: Ik heb ondertussen twee zonen die bij de KSA zitten bij de Knapen en de Jonghernieuwers.”

Hoe zit jullie oudleidingswerking in elkaar? En heeft die een specifieke naam?

Wim: “Wie stopt als leider bij KSA Deerlijk, krijgt de kans om zich bij de oud-leiding aan te sluiten voor het magische eenmalige bedrag van drie euro.

Je kiest of je ook in het bestuur wenst te komen of niet. Momenteel zijn we met zo’n 35 man in ons bestuur.”

87

KSA Tijlsbond Deerlijk

Het is fi jn om te weten dat er na je leiding s carrière een fijne groep oud-leiding staat te wachten – ks a tijl sb ond Deerlijk

KSA Tijlsbond

88

VERBINDEN

“Wie geen zin/tijd heeft om in het bestuur te komen, geeft gewoon aan dat hij graag wil deelnemen aan de oud-­ leidingsactiviteiten en wordt daarvoor dan uitgenodigd. Voor coronatijd vergaderden wij zo een keer per twee maanden en werd er tussendoor af en toe iets georganiseerd. Het Bestuur is er om KSA een handje te helpen bij financiële activiteiten, maar ook om voor eigen kas activiteiten te organiseren. We zorgen daarna dat we een potje hebben als reserve voor moest KSA Deerlijk dat nodig hebben. Natuurlijk organiseren we vooral ook veel fun activiteiten voor de oud-­leiding.

Die oud-leiding heet K.O.L.D (KSA Oud-leiding Deerlijk) en we hebben zelfs een eigen logo. Wij hebben één leeftijdsoverschrijdende oud-leidingsgroep. We zijn geen immens grote KSA-groep, maar wel de beste jeugden ‘oud’-jeugdbeweging van Deerlijk uiteraard.”

“Ons hoogtepunt is ons driejaarlijks oud-leidingstentenkamp gedurende vijf dagen: in 2019 zijn we voor de zevende keer op kamp geweest, ditmaal naar Klemskerke. We waren met 35 man tussen de 20 en eind 50 jaar. Elk kamp wordt door een werkgroep volledig in thema uitgewerkt; zo hadden we al de Olympische Spelen, de Tour de France, Cowboys-Indianen-Aliens, het gala van het gouden Bertje …

Wat is de meerwaarde van een goede oud-leidingswerking voor de groep?

Wim: “Een goeie oud-leiding zorgt volgens mij voor een leuke en gezonde dynamiek met de leidingsgroep. Er zit steeds een competitief kantje tussen ‘de oude garde’ en de huidige ploeg, wat het niveau omhoog tilt. Enkele oud-leiders hebben zonen die leider of lid zijn, wat natuurlijk voor nauw contact zorgt en waardoor de leiding steeds kan rekenen op een helpende hand, advies …”

“Het enthousiasme van onze oud-leidingsgroep creëert ook een positief beeld binnen onze gemeente over KSA als een hechte levenslange vriendengroep. Het kan aanstekelijk werken om KSA als jeugdbeweging voor hun kinderen te kiezen. Dat er achter de jonge leidingsgroep een grote groep ervaren oud-leiding klaar staat, zorgt ook voor vertrouwen bij de ouders.”

Gilles: “Ook voor de leiding is het fijn om te weten dat er oud-leiding klaar staat om te helpen waar nodig. Die ondersteuning is voor onze groep zeer belangrijk. Af en toe loopt het niet zoals het moet, maar dan weet je wel dat ze klaar staan om te helpen. Ze zorgen voor veel dynamiek door het organiseren van fijne activiteiten of het in ere houden van tradities. Het is ook fijn om te weten dat er na je leidings­ carrière een fijne groep oud-leiding staat te wachten.”

En voor de oud-leiding?

Wim: “Het beste excuus om ons jeugdig te blijven gedragen met als grootste voordeel het plezier dat we er zelf uithalen!”

Wat doen jullie om de band tussen leiding en oud-leiding te onderhouden/versterken?

Wim: “Sowieso vloeit alles vanzelf wat door elkaar doordat oud-leiders zelf kinderen als leider of lid hebben.

Daarnaast zitten gedeeltelijk dezelfde mensen ook in onze vzw van ons lokaal ‘Den Bonten Os’, gaan er mee als kookouder en zo blijft en ontstaat er een contact door generaties heen.”

“Daarnaast versterken wij vooral de band met de leiding door hen uit te nodigen op onze ‘weggemoffelde’ en ook door hen elk jaar op 31 december in de vernieling te voetballen! Dat is een jaarlijkse traditie waarbij er na de match menig man blijft ‘plakken’ en waar verhalen uit de verschillende generaties opgehaald worden. Op de achtergrond (maar meestal de voor-

grond) kan je een valsstemmige nachtegaal horen die het ganse gebeuren muzikaal komt opluisteren.”

Wat is jullie ultieme tip aan andere groepen voor een goede oud-leidingswerking?

Wim: “Volgens mij zijn er drie belangrijke zaken. Als eerste helpt het wanneer er een link/verbintenis behouden blijft met de huidige KSA-groep, door financiële steun, een helpende hand, advies … Daarnaast is het waarderen van tradities belangrijk, maar sta ook open voor vernieuwing natuurlijk. Het is een evenwicht zoeken tussen die twee. En als derde: wees creatief op een luchtige, leutige manier. Bij ons zijn activiteiten in een bepaald thema altijd een succes.”

Gilles: “Als je een oud-leidingswerking wil opstarten, kan ik je aanraden om het simpel te houden. Probeer het niet direct te groots aan te pakken of te veel te willen doen. Laat de mensen elkaar enthousiast maken en laat ze zelf mee dingen organiseren, dan komt de rest van zelf

KSA Moos Herk KSA groep: KSA Moos Herk Geïnterviewden: Hanne Oome (oud-leidster) & Fien Schreurs (groepsleidster)

Hallo, stel jullie zelf eens voor?

Hanne: “Ik ben Hanne en ik ben drie jaar leidster geweest bij KSA Moos Herk waarvan twee jaar hoofdleidster.

Ik ben sinds dit jaar Noodplan, dat is onze oud-leiding. Daarnaast zit ik bij de Pedagogische Raad van KSA Limburg.”

Fien: “Ik ben Fien, ik ben nu vier jaar leidster en dit is mijn eerste jaar als hoofdleidster.”

Jullie oud-leiding heet Noodplan, hoe gaat dat in zijn werk?

Hanne: “Noodplan bestaat uit oudleid­sters die nog niet volledig willen stoppen met KSA. Daarna kan je, als je echt wil stoppen met KSA, ook uit Noodplan gaan, Noodplan is dus echt nog een engagement dat je aangaat, maar kleinschaliger dan leiding. Noodplan ondersteunt de leidingsgroep.

Ze vallen in voor leidsters wanneer dat nodig is en helpen bij evenementen als de leiding onderbevolkt is of als ze gewoon nog extra hulp kunnen gebruiken. Elke leeftijdsgroep heeft eigen Noodplanners, het zijn dus altijd dezelfde die invallen bij één groep. In begin van het jaar kies je als Noodplanner dus je eigen groep, net zoals je dat deed als leiding.”

“Er zijn twee tot drie hoofdnoodplanners. Zij zorgen voor een maandelijkse vergadering waar we de afgelopen evenementen bespreken en eventueel feedback geven. De hoofdnoodplanners communiceren ook met de

KSA Moos Herk

89

B onding tussen leiding en oud-leiding is heel belangrijk . Plezier moet altijd centraal staan – ks a moo s herk

leidingsgroep wanneer dat nodig is.

We hebben een eigen kas en betalen lidgeld. Met dat geld organiseren we heel wat leuke activiteiten voor Noodplan en leiding. Oh ja, we hebben zelfs een eigen kreet: bij de vierkantsformatie in het begin van de ronde (activiteit, nvdr) wordt er geroepen: ‘NOODPLAN’, en dan roepen de Noodplanners: ‘TER HULP!’” Fien: “Het leeftijdsverschil is best groot tussen de oudste Noodplanners en eerstejaarsleidsters, maar door die activiteiten proberen we elkaar zoveel mogelijk te leren kennen.”

Hanne: “Leuk om te weten is dat we ons eigen uniform hebben. Dat zorgt voor veel herkenbaarheid bij ouders, leden en leiding. -12-leden hebben een rood sjaaltje (das, nvdr), +12 heeft een blauw sjaaltje, leiding heeft beide sjaaltjes en als je Noodplanner wordt, verandert je rood sjaaltje in een oranje sjaaltje. We hebben ook een eigen noodplanembleempje en een eigen trui.”

Wat is de meerwaarde van een goede oud-leidingswerking voor de groep?

Fien: “Ze hebben vaak meer ervaring, waardoor het wel fijn is dat ik met bepaalde vragen op hen kan terugvallen.

Bij examens of grote activiteiten staan ze ook altijd klaar om in te vallen voor leiding. En ze organiseren natuurlijk vaak activiteiten voor Noodplanners en leiding.”

90

VERBINDEN

En voor de oud-leiding?

Hanne: “Je hoeft niet meteen te stoppen met KSA wanneer je als leidster stopt. Je kan nu rustig afbouwen, want ook in Noodplan kan je blijven zolang als je wilt. En het is gewoon ook leuk dat je mensen terugziet waarmee je zelf in de leiding hebt gestaan.”

Wat doen jullie om de band tussen leiding en oud-leiding te onderhouden/versterken?

Hanne: “Het zijn vooral die driemaandelijkse leidings-onderhoudsmomentjes en dat kan echt van alles zijn. Dat vinden we als Noodplan wel echt belangrijk, relatie-onderhoud is zelfs een aparte taak binnen Noodplan. Het is telkens een ander groepje dat die activiteit organiseert en zo proberen we elkaar toch regelmatig te zien.”

Wat is jullie ultieme tip aan andere groepen voor een goede oud-leidingswerking?

Fien: “Organiseer vooral leuke activiteiten samen. Die bonding is heel belangrijk. Dat zorgt ervoor dat je elkaar goed kent en dat oud-leiding zich flexibel opstelt om, als het nodig is, last minute in te vallen. Maar natuurlijk, plezier moet altijd centraal staan.”

Hanne: “Ook kleine dingen, zoals bijvoorbeeld een eigen uniform, maken het leuk om deel te zijn van een oud-leidingsgroep.”

91

Waarom KSA-ervaring meer is dan alleen goede herinneringen

Jong geleerd, oud gedaan KSA’er ben je niet even, dat ben je voor het leven. Een quote van formaat, maar daaronder schuilt meer dan je zou denken. De zaken die je leert bij KSA, neem je inderdaad mee doorheen je hele leven. We bekijken met een expert in het vakgebied zaken die je kan meenemen naar je (eerste) job en je sollicitaties!

Bart Verwaest

Dag Bart, jij neemt veel mensen aan. In welke mate hou je rekening met jeugdbewegingservaring?

Bart: “Vooral bij schoolverlaters kan dat toch een groot verschil zijn tussen een gewone schoolverlater of een ‘betere’ schoolverlater. Het grote verschil tussen hen is wat zij bijvoorbeeld in hun vrije tijd doen. Iemand die daar ‘film kijken’ of ‘gamen’ antwoordt, geeft zijn vrije tijd een totaal andere invulling dan iemand die ‘leider’ of ‘groepsleiding’ uit de jeugdbeweging heeft genoteerd. Vooral leiding of groepsleiding die veel georganiseerd hebben, bezitten vaak toch capaciteiten die je bij de anderen minder ziet.”

“Jeugdwerkervaring op zich valt niet per se op, want je kan ook leid(st)er zijn in de jeugdbeweging zonder veel zaken op te nemen of je te engageren voor bepaalde zaken. Het zijn de leiders en leidsters die fuiven organiseren, groepsleiding zijn of een keukenteam op de animatorcursus leiden die eruit springen. Daarom vraag ik altijd specifiek naar hun ervaring tijdens de sollicitatie. Als ze dan een mooi verhaal vertellen over de jeugdbeweging dat lijkt te kloppen, dan word ik daar enthousiast van en zal ik waarschijnlijk die mensen ook positief adviseren.”

Bart Delvaux KSA-groep: Oud-lid en -leiding bij KSA Mol, nu ook actief bij KSA Lichtaart als ondersteuner voor de oudste leeftijdsgroep Bovenlokaal engagement: o.a. kernvrijwilliger geweest bij Joepie 26 Job: lead developer bij een groot bedrijf voor webshops. Doet sollicitatiegesprekken en heeft een voorliefde om schoolverlaters aan te nemen.

Op welke manier merk je dan een verschil?

Bart: “Er vallen veel verschillende zaken op. Let wel op, dit geldt niet voor iedereen, maar eerder zaken die mij gemiddeld meer opvallen dan bij niet jeugdbewegingsmensen. Alle zaken die opvallen, zijn dan ook kansen of competenties die je ontwikkelt in de praktijk van een jeugdbeweging.”

“Een leuk verschil zit hem bijvoorbeeld in het reageren op moeilijke situaties.

Tijdens de sollicitatie zoeken we vaak

92

ENGAGEREN

een moment op waar de sollicitant in de moeilijkheden komt. We stellen moeilijke vragen tot er geen antwoord meer komt. Mensen reageren heel verschillend. Sommige proberen zich in bochten te wringen om maar niet te moeten zeggen dat ze het niet weten, beginnen over iets anders te praten of klappen totaal toe. Als laatste zijn er mensen die eerlijk toegeven dat ze het momenteel niet weten (en sommige geven ook aan hoe ze het antwoord zouden zoeken). Vaak zijn jeugdbewegingsmensen die laatste categorie van eerlijke mensen.”

“Sollicitanten met veel ervaring (groepsleiding, leiding die grote fuiven heeft georganiseerd, Algemene Coördinatie-leden van grote initiatieven van de koepel …) stralen ook een vertrouwen uit, wat zeker op een sollicitatie goed van pas komt!”

“Een ander verschil is dat jeugdbewegingsmensen heel pragmatisch denken. Als er een probleem is, moet niet altijd de juiste ‘procedure’ gevolgd worden, maar wordt de snelste en beste oplossing gevonden voor dat moment. Niet: “het werkt niet en we zoeken een oplossing tot alles is opgelost,” maar “Als we dit snel doen, dan is het al voor 80% opgelost. Dat geeft ons tijd om over de laatste 20% na te denken en dat in orde te brengen.” Zo’n pragmatisch denken wordt gevoed in de jeugdbeweging waar je snel grote knopen moet doorhakken zonder onmiddellijk alles te hebben opgelost.”

Ik zie vaak dat jeugdbeweging s ­ mensen eerlijke mensen zijn – Bart

Mensen overtuigen om dingen te doen die ze eer st zelf niet mo gelijk zagen, dat is een belangrijke skill die het heel aangenaam maakt om met mensen s amen te werken – Bart

9 TIPS OM JE JEUGD­ BEWEGINGSERVARING GOED TE GEBRUIKEN Op je CV

1

Vermeld als schoolverlater altijd je jeugdwerkervaring. 50% van alle Vlamingen nam ooit deel aan jeugdwerk. De kans is dus groot dat je CV gelezen zal worden door iemand die een soortgelijke ervaring deelt.

2

Vermeld ervaringen die het meest relevant zijn voor de functie waarvoor je solliciteert. Kies een of twee relevante ervaringen die je hebt opgedaan. Denk aan een fuif organiseren, tochtcoördinatie bij Joepie … Wees kort, maar geef aan wat je hebt bijgeleerd (bijvoorbeeld: stressbestendigheid).

3

Haal kort je andere hobby’s aan. In je nieuwe job zal je collega’s hebben, wie weet deel je wel interesses of hobby’s met je toekomstige werkgever. Dat kan je extra interessant maken.

Op je motivatiebrief

4

Geef minstens één voorbeeld van je ervaring met betrekking tot de functie waarvoor je solliciteert. Weet goed waarvoor je solliciteert. Solliciteer je bijvoorbeeld voor boekhouder, schrijf dan niet over je sjorkennis maar wel over je ervaring als penningmeester of afgevaardigde voor de Raad Van Bestuur van KSA Nationaal.

5

Bart (centraal met rode das) op kamp in Durbuy met de Sjo.

“Hetzelfde kan ook gezegd worden over budgetten. Als leid(st)er heb je de gewoonte om zoveel mogelijk gedaan te krijgen met zo weinig mogelijk budget. Vanuit onze klanten krijgen we budgetten, maar die hoeven daarom niet allemaal besteed te worden.

Als je de gewoonte had om eetdagen te organiseren bij je KSA-groep, dan weet je beter hoe je elke euro zo goed mogelijk moet gebruiken om zoveel mogelijk op te brengen.”

“Nog zoiets dat een (groeps)leider vaak bezit, zijn leidinggevende skills.

Een voorbeeld daarvan is mensen overtuigen dat ze tot meer in staat zijn dan ze zelf eerst dachten: leden en/of (mede)leiding overtuigen om die 100 kilometer van Joepie toch uit te wandelen of – zoals bij KSA Lichtaart – om de jaarlijkse fietstocht vanuit Lichtaart naar het kampterrein in Durbuy op één dag uit te fietsen. Iedereen onderweg verklaart ons voor gek, maar elk jaar halen we het toch vlot. Dat zijn skills die het ook heel aangenaam maken om met mensen samen te werken.”

“Wat ook opvalt is dat bijvoorbeeld heel gespecialiseerde mensen, zoals doctorandi of specialisten in hun domein, vaak die leidinggevende skills missen. Door hun ervaring en expertise willen of verwachten ze een hogere functie waarbij ze een team moeten aansturen, maar daar loopt het vaak mis. Zo’n dingen leer je niet op school, ook al proberen ze dat via groepswerk en dergelijke na te bootsen, maar dat is nooit hetzelfde als in de praktijk. Als hoofdleiding of Algemene Coördinatie op animatorcursus, leer je zoiets wel.

Als je een team leidt, mag je eigenlijk zelf niets doen. Je moet zien dat je heel je team meehebt en dat je verhaal juist en positief is.”

Bedankt Bart. Het is duidelijk dat je als geëngageerde leid-­ (st)er bij de jeugdbeweging zeker een streep voor kan hebben tijdens sollicitaties. Erg bedankt voor het interview!

Meer tips over solliciteren?

Check dan zeker www.vdab.be/jongeren/sterke-punten

Staaf je competenties (doelgericht werken, teamspeler …) met je jeugdbewegingsverleden. Het is leuk dat je ‘planmatig werken’ als sterkte opgeeft, maar geef er ook een voorbeeld bij: “als eindverantwoordelijke van onze jaarlijkse fuif, heb ik draaiboeken opgesteld om de fuif met een strak plan en visie te organiseren. We grijpen vaak terug naar die draaiboeken.”

6

Durf te vertrouwen op je ervaring uit het jeugdwerk. Als leid(st)er heb je veel meer kansen om bepaalde vaardigheden te ontwikkelen dan anderen. Lijst eens al je talenten en vaardigheden op met je leidingsgroep en je merkt snel dat één bladzijde niet toekomt!

Tijdens je sollicitatie

7

Durf actief te verwijzen naar de meerwaarde van je jeugdwerkervaring tijdens het gesprek. Zoals in het interview met Bart werd aangehaald, kan je ‘teamwork’ wel verduidelijken met groepswerk in je opleiding, maar dat teamwerk verbleekt bij je leidingsengagement.

8

Zorg dat je concrete voorbeelden kan geven om je ervaring kracht bij te zetten.

Ga voorbereid naar je sollicitatiegesprek en bedenk al enkele specifieke voorbeelden uit je KSA-carrière die je kan aanhalen tijdens het gesprek. Denk bewust na waarom je bent gegroeid in professionele communicatie door het organiseren van die ene fuif.

9

Wees eerlijk als je het antwoord niet weet. Durf toe te geven dat je momenteel iets niet weet. Bonuspunten als je daarbij vermeldt hoe je het antwoord wilt bekomen.

93

Groots of klein

Duurzaamheid bij KSA Iedereen kent het en iedereen heeft er al van gehoord. Dé term die je overal te lezen of te horen krijgt: duurzaamheid.

Een term die ook bij KSA leeft en ijverig omgezet wordt in kleine of grote acties. We leggen alle misverstanden rond duurzame initiatieven op een hoopje, zeggen waar het op staat en geven tastbare tips om jouw KSA-groep duurzamer aan het werk te laten gaan.

Klein begonnen, is volledig gewonnen We stellen kort Bie van KSA Roodkapjes Bree, Robin van KSA Mortsel en Rienke van KSA Westmalle voor. Ze behoren een voor een tot groepen die zich op kleinere schaal inzetten voor het milieu én het klimaat en zodoende aan het grotere geheel ervan bijdragen. Tezamen geven ze tien concrete tips die voor jouw KSA-groep de start kunnen betekenen binnen het duurzame plaatje.

KSA Mortsel claims the climate KSA Mortsel is sterk gemotiveerd om zich in te zetten voor het milieu.

Daarbij willen ze vooral de leden inzicht meegeven “zodat ze van kleins af aan beseffen hoe belangrijk het klimaat is.” Let op, in een leidingploeg van 36 gebeurt het volgens Robin zelden dat iedereen het met een punt eens is, dus ook bij duurzaamheidsinitiatieven is dat het geval. “Maar In het algemeen staan we tezamen achter het duurzaamheidsplaatje, we beseffen allemaal hoe belangrijk het klimaat is,” vult ze aan. Dat toonden groepsleidsters Lotte en Liv toen ze in januari 2019 met KSA-hemd mee betoogden in de klimaatprotesten. Met de slogan “nul beleid, daarvan krijgen we het schijt” liepen ze doorheen Brussel.

We beseffen met de leidingploeg allemaal hoe belangrijk het klimaat is – Robin, KS A Mortsel ENGAGEREN

1

Eet eens vegetarisch op kamp of weekend. Voor je hier al afhaakt: een veggie maaltijd hoeft niet out-of-thebox of duur te zijn. Dat bevestigt KSA Mortsel, zij eten simpelweg eens soep met kaasboterhammen.

2

Neem de bus, de trein of de fiets naar de kampplaats. “Naar onze kampplaats in de Ardennen nemen we met de leden onder de 12 jaar de trein om dan vijf à tien kilometer naar de kampplaats te wandelen,” zegt Robin.

De oudere groepen bij KSA Westmalle en KSA Mortsel fietsen dan weer naar de kampplaats. KSA Roodkapjes Bree vroeg aan de ouders om eventueel te carpoolen tot de Oost-Vlaamse kampplaats en kreeg veel positieve reacties.

3

Eva Dessers

94

10 TIPS VOOR EEN DUURZAME START

Schenk overschotten aan de lokale voedselbanken na een evenement of kamp. “Vorige maand merkten we op dat de Ice Tea binnenkort ging vervallen en hebben we 30 flessen weggegeven.” Zo is iedereen tevreden: KSA Mortsel is zijn overtollige voorraad kwijt, en een ander kan genieten van een heerlijk frisse Ice Tea.

4

Kijk eens na of je gemeente of stad afwasbare bekers verhuurt of investeer zoals KSA Bree en KSA Westmalle zelf in je herbruikbare bekers. Na de fuif van KSA Westmalle zwom je in de plastic bekers, het aantal vuilniszakken was te groot. “Er moest iets aan gebeuren, en daarbij leken afwasbare bekers de oplossing,” beweert Rienke.

5

Communiceer online met externen in de mate van het mogelijke. KSA Roodkapjes Bree stapte van ‘briefjescommunicatie’ over op digitale communicatie via de website, sociale media en zelfs WhatsApp-groepen met de ouders. Zo vermijd je overtollig papieren inktverbruik.

6

Drink kraantjeswater. Bij KSA Roodkapjes Bree en KSA Westmalle stapten ze af van het plastic flessenwater. Ook op kamp nemen ze waterkannen of zelfs een watertank mee die ze bij de lokale boer opvullen.

Gewoon proberen, daar doe je echt geen kwaad mee – Rienke, KS A Westmalle

7

Recycleer je afval. KSA Roodkapjes Bree ontdekte dat er meer in een pmd-zak mag dan ze dachten en maakte een overzicht voor leiding en leden over wat er in welke afvalzak gegooid mag worden. Consumeer ook minder afval door bijvoorbeeld koeken in één verpakking aan te kopen in plaats van individueel verpakte koeken. Zo heb je minder afval en spaar je geld, want rest­afval­zakken kosten heel wat.

8

Laat de verwarming of lichten niet onnodig aanstaan. Organiseer eens een dikketruienactiviteit zoals de leidsters in Bree dat doen. Dan kleden leden en leiding zich iets warmer aan, zodat de verwarming zelfs niet aan hoeft.

KSA Westmalle gewoon doen!

Ook bij KSA Westmalle zit er af en toe vertraging op de uitwerking van hun duurzame ideeën. “We wilden vaak iets invoeren, maar dan zeggen velen ‘dat zal toch niet lukken’ of ‘we gaan dat niet kunnen’. Gewoon proberen, daar doe je echt geen kwaad mee.” Hun investering in afwasbare bekers lag een hele tijd op tafel, omdat er wel wat tegenstanders waren. Uiteindelijk hebben ze de knoop doorgehakt en “nu spreekt het vanzelf dat iedereen zijn beker afwast en heeft niemand er problemen mee.”

9

Verkoop tweedehandsuniformen.

In het kader van duurzaamheid en diversiteit wilt KSA Westmalle ouders oproepen om te kleine uniformen opnieuw in te leveren. Zo hergebruik je uniformen in perfecte staat en bied je KSA-geïnteresseerden die het krap bij kas hebben een goedkoper alternatief.

10

Werk samen met andere organisaties. Dat verduurzaamt je KSA-groep niet alleen, het spijst ook nog eens de kassa! Zo werkt KSA Westmalle jaarlijks samen met Mooimakers, een Vlaams initiatief tegen zwerfvuil en sluikstorten. Of bij lokale onderneming Turtlee Green liet KSA Westmalle hun logo drukken op herbruikbaar en ecologisch materiaal: “De leden bestelden via de website hun eigen drinkfles of herbruikbaar besteksetje om mee te nemen op kamp en voor tijdens het jaar.”

KSA Roodkapjes Bree de duurzaamste jeugdvereniging van Bree Zeven duurzame initiatieven waren er nodig om de A+++-koelkast ter waarde van 500 euro te winnen van de Breese jeugddienst. Die acties mocht KSA Roodkapjes Bree naar hun eigen hand zetten en daar kwamen op z’n minst gezegd leuke ideeën uit. “Die wedstrijd heeft ons bewuster gemaakt en sindsdien letten we er echt op,” zegt Bie. Ze zetten hun duurzame acties tot de dag van vandaag verder. Enkele van hun duurzame initiatieven lees je bij de tips!

Die wed strijd heef t ons bewuster gemaakt en sind sdien letten we er echt op – Bie, KS A Roodkapjes Bree

95

Grootse duurzaamheid

Wannes Leider KSA Aalter

project 1 een groenere omgeving Na een bevraging bij leden en leiding bleek het terrein een belangrijk KSA-aspect voor KSA Aalter. Team Outdoor zette vlot een boomplantactie op poten, waarbij leden en leiding in spelvorm bomen op het eigen terrein plantten. Leden zullen later zelf van hun eigen speelbos kunnen genieten.

96

ENGAGEREN

Via een artikel van Het Laatste Nieuws kwam ik terecht bij KSA Aalter en hun befaamde boomplantactie op eigen terrein: een ambitieus langetermijnproject waar een groot netwerk en tonnen motivatie achter schuilt.

Leider Wannes Sucaet en oud-leider Karel Van De Velde leggen hun hele netwerk bloot en lichten toe hoe hun KSA-groep met duurzaamheid aan de slag ging.

project 2 een speelsere omgeving Een bos is een meerwaarde, maar KSA Aalter zoekt verder naar manieren om van hun terrein de optimale speelplek te maken. Daarbij ondersteunt provincie Oost-Vlaanderen hen in de vorm van een testproject: klimaatgezonde terreinen bij jeugdverenigingen. Go KSA Aalter dus!

Karel Oud-leider KSA Aalter

project 3 een diversere omgeving KSA Aalter zet ook in op sociale duurzaamheid, waarbij ze zoveel mogelijk doelgroepen willen bereiken. Zo zullen ze in de nabije toekomst samenwerken met voedselbanken om de KSA-drempel te verlagen.

De provincie biedt top onder­steuning door iemand met expertise en ervaring, wat in de jeugdbeweging vaak ontbreekt

Het sleutelwoord: co-creatie “Co-creatie is het enige woord dat je zeker moet onthouden.” Zo eindigde Karel het interview, waarmee hij een duidelijk statement nalaat. KSA Aalter zoekt verder dan hun eigen groep waardoor ze er bij de opstart en uitvoering van een project niet alleen voor staan. Naast een netwerk van leden en ouders, leiding en oud-­ leiding, werkten ze samen met een landschapsarchitect, de gemeente en de provincie Oost-Vlaanderen.

We kunnen ons niet inbeelden dat het KS A-b o s er niet zou zijn Een eerste groep die ze aanspraken, waren de leden. Ze zijn de toekomst van je KSA-groep en daarom een cruciale groep om bij activiteiten te betrekken. KSA Aalter liet de leden de bomen planten, net zoals Wannes als lid met toenmalig leider Karel 15 jaar geleden deed. Daardoor dragen ze er extra goede zorg voor en kunnen ze later zelf genieten van hun eigen bos. “We kunnen ons niet inbeelden dat het KSA-bos er niet zou zijn,” zegt

Wannes. Ook ouders vormen een belangrijke schakel in het netwerk. Bij de start van de boomplantactie stonden ze met schoppen en spades te popelen om mee te helpen: “Voor het volgende project zullen we ook de ouders proberen inschakelen, want er is heel veel enthousiasme,” liet Karel weten.

De samenwerking tussen Team Outdoor, een vertakking van de oud-­ leidingvzw waar Karel toe behoort, en de leiding is eveneens belangrijk. Die werkgroep focust op langetermijnprojecten zoals het duurzaam uitbreiden van hun terrein. Volgens KSA Aalter was die sterke samenwerking een factor die mee zorgde tot het succes van de actie.

Ook buiten je groep vind je interessante partners die financiële en logistieke ondersteuning bieden, zoals de gemeente: “De schepen van jeugd was erbij toen ons bos werd aangeplant,” vertelt Karel. Bij volgende projecten willen ze de samenwerking met de gemeente graag verderzetten. Ze bieden kennis en materiaal aan die zij gratis ter beschikking hebben en de KSAgroep heel wat geld uitspaart. Daarnaast contacteerde KSA Aalter een landschapsarchitect die advies gaf over “welke bomen waar en hoe bij elkaar te plaatsen.” Tot slot speelde de

provincie Oost-Vlaanderen een grote rol als externe partner: “De provincie biedt topondersteuning door iemand met expertise en ervaring, wat in de jeugdbeweging vaak ontbreekt. Zo helpen ze ons denken op lange termijn.”

Daarnaast bieden ze ook financiële middelen die KSA Aalter investeert in het volgen van workshops rond bijvoorbeeld visievorming of het bouwen van wilgenhutten.

Het bovengenoemde netwerk is broodnodig en de ondersteuning is goud waard. Laten we echter de motivatie van de leiding zelf niet uit het oog verliezen: “Het realiseren van het project ligt nog altijd bij de leidingsgroep die alles uitdenkt.” Het resultaat is het volgens Wannes waard, ze kijken met trots terug op wat ze als groep gerealiseerd hebben.

Allemaal goed en wel, maar onze lokalen zijn van ‘t stad!

Vaak behoren KSA-lokalen tot je gemeente of stad. Zomaar naar een groene­stroom­leverancier overstappen, de isolatie herzien of een bos aanplanten is in dat geval niet vanzelfsprekend.

Daarbij is de relatie met gemeente of stad zeker zo belangrijk. Probeer eens met je gemeente in gesprek te gaan rond duurzaamheid. Zijn ze enthousiast? Ga ermee aan de slag. Lukt het niet meteen, dan zijn er de tien tips van KSA Mortsel, KSA Roodkapjes Bree en KSA Westmalle waar je alvast van start mee kan gaan!

97

5 MUST DO’s BIJ DE OPSTART VAN EEN DUURZAAM PROJECT

1

Start met een brainstorm! KSA

groot of klein, een brainstorm met een kleinere groep vormt steeds een goed startpunt. Stel je de vraag: “Wat kunnen we als groep realiseren?” Zo filter je de meest interessante ideeën eruit om ze later voor te stellen aan de hele leidingsgroep.

2

Begin klein of groot. Wat zie je

zitten als KSA-groep? Het duurzaam verhaal van KSA Aalter begon met een groot project. Dat is zeker geen must volgens Wannes. Niks houdt jouw groep tegen om klein te beginnen (bekijk de 10 voorgenoemde tips). Heb je een groot plan? Splits het op in deelprojecten om de controle niet te verliezen en de groep sneller te overtuigen.

3

Ga op zoek naar expertise. Ook bij

KSA Aalter worden projecten weleens twijfelachtig ontvangen. Door steun van externe partners met expertise creëer je vertrouwen en haal je sterke

Duurzaam, niet duur 15 jaar geleden had KSA Aalter geen cent om op terug te vallen: “We moesten naar de bank gaan om balpennen te vragen.” Ondanks hun financiële situatie hebben ze indertijd toch bomen geplant. Elk lid kon toen een boom kopen. Door die actie ontvingen ze een prijs van Prins Laurent: 2500 euro. Van verlies was geen sprake, integendeel, het was een goudmijn. “Plots waren we uit een financiële crisis verlost, doordat we een bos hadden geplant.

Het heeft onze groep financieel gered.” De anekdote van Karel bewijst dat zelfs KSA-groepen met andere prioriteiten of opduikende uitdagingen een duurzaam idee kunnen uitwerken en uitvoeren.

Duurzaamheid heeft onze KSA financieel gered met een prijs overhandigd door prins Laurent wie weet zit er wel een kraanman of -vrouw tussen. Een advies waar KSA Aalter ijverig gebruik van maakte.

Duurzame initiatieven blijken realistischer dan we vaak denken, doordat er tal van projecten en prijzen zijn te winnen via verschillende partners en kanalen: “Het is de moment om ervoor te gaan.” Zoek met je KSA-groep zeker eens de mogelijkheden op.

Wannes liet weten dat KSA Aalter zich momenteel wel in een financieel gezonde situatie bevindt: “We denken kritisch na over onze budgettering.

Denk niet dat je er alleen voor staat.”

Naast een budget van de vzw, startten ze een crowdfunding voor de boomplantactie, waarbij de ouders hun financieel steentje bijdroegen aan het project.

argumenten binnen. Zo enthousiasmeer je de hele leidingploeg en andere partners met een ‘wauw, hier is goed en duidelijk over nagedacht’-gedachtegang.

4

Creëer en onderhoud je netwerk.

Volgens KSA Aalter was de sterke samen­werking tussen leiding en oud-­ leiding een succesfactor van de boomplantactie. Iedereen motiveert elkaar om tot actie te kunnen overgaan. Provincie Oost-Vlaanderen, leden, ouders en de gemeente zijn zoals je zelf leest ook niet weg te denken uit hun duurzame verhaal.

5

Kies een project dat past bij de iden-

titeit van jouw groep! Het idee moet passen bij de identiteit van de jeugdbeweging: eet je elke week frietjes om 17u? Dat brengt afval van verpakkingen en blikjes met zich mee. Werk iets uit rond recyclage! Of hechten je meer waarde aan spelen op eigen terrein?

Werk dan daarrond iets uit.

98

ENGAGEREN

Dat duurzaamheid veel geld kost, is een fout idee Wannes en Karel benadrukken het belang en de levendigheid van het thema: “Vergeet niet dat deze thema’s leven bij ouders, leden en overheden.”

Ook over het financiële plaatje wist de provincie KSA Aalter sterk te overtuigen: “Laat de kosten geen struikelblok zijn om het project te starten, zeiden ze.” Zo raadden ze aan je netwerk van leden en ouders aan te spreken,

Is je interesse gewekt? Ga voor duurzaamheid met je KSA. Heb je een vraag rond duurzaamheid? Aarzel niet en contacteer liene@ksa.be.

99

KSA Nazareth geeft het goede voorbeeld

Diversiteit binnen KSA KSA Nazareth doet al heel wat om kinderen van diverse achtergronden te betrekken bij hun groep. Zo werken ze samen met organisaties en voorzieningen én hebben ze een sociale kas. Ze zetten vooral in op kinderen van gezinnen die het financieel moeilijk hebben. Severien Leys vertelt ons meer over hun werking.

Emma De Mulder

Dag Severien, kan je jezelf even kort voorstellen voor de lezers?

Severien: “Ik ben leidster bij KSA Nazareth, nu al vijf jaar, waarvan drie jaar hoofdleidster. Als hoofdleiding sta ik er niet alleen voor, we zijn namelijk met drie. We staan in voor de communicatie naar externen, de gemeente, de ouders …”

Wat doen jullie precies om meer in te zetten op diversiteit?

Severien: “In de gemeente Nazareth is er niet veel diversiteit hebben we al opgemerkt. Toch zetten we er heel graag op in. We gaan samenwerkingen aan met het OCMW, Het Huis van het Kind en andere voorzieningen. Die samenwerkingen verlopen al enkele jaren zeer vlot en we blijven erop inzetten. Ook op scholen voeren we promo voor onze werking, zo bereiken we veel kinderen.”

Hoe zijn jullie op die ideeën gekomen?

Severien Leidster KSA Nazareth

We zijn altijd zeer enthousia st al s voor zieningen en organis aties ons vragen om s amen te werken – Severien

100

ENGAGEREN

Severien: “We zijn een groep die iedereen wil bereiken en die breed wil werken. Daarom vinden we het belangrijk dat elk kind de kans krijgt om naar een jeugdbeweging te kunnen en mogen gaan. Het idee om in te zetten op diversiteit bestaat dan ook al heel lang, al van voor ik leidster werd. Liene, oud-leidster van KSA Nazareth, is ermee begonnen. Sindsdien blijven wij inzetten op die samenwerkingen.

We zijn ook altijd zeer enthousiast als voorzieningen en organisaties ons vragen om samen te werken.”

“Er zijn nog niet veel kinderen die we op die manier bereiken, maar ons dorp is ook gewoon niet heel divers. Maar het OCMW trekt wel wat mensen over de streep om hun kind(eren) naar onze

KSA te laten komen. Ze overlopen samen met hen de inschrijving en kijken zo wat er mogelijk is voor ouders die het financieel moeilijk hebben. Op die manier hebben we zeker al kinderen bereikt die anders niet de kans zouden krijgen om naar een jeugdbeweging te gaan.”

Stappen jullie zelf naar de voorzieningen/OCMW’s of contacteren zij jullie bij aanvragen?

Severien: “Het OCMW is gegroeid doorheen de jaren en zij weten nu hoe wij werken. We vinden het dan ook niet nodig om elk jaar opnieuw langs te gaan en onze werking uit te leggen.

Zij vragen elk jaar aan ons wie ze kunnen contacteren van de leiding en de rest loopt vanzelf. De samenwerking loopt al enkele jaren zeer vlot. Als er wijzigingen zijn in het reglement dan contacteren we ze zeker. Dat is hetzelfde bij de andere organisaties en voorzieningen waarmee we samenwerken.

Doorheen de jaren is het een soort van automatisme geworden.”

Hoe communiceren jullie naar potentiële ouders over die samenwerkingen?

Severien: “Dat doen de voorzieningen en organisaties zelf. Bij kinderen die in voorzieningen zitten, zullen de begeleiders de ouders aanspreken over de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij ons. Wij communiceren niet rechtstreeks met de ouders, dat gebeurt altijd via de begeleiding van de kinderen. Bij het OCMW maken wij ons ook kenbaar en het OCMW zal dan zelf de ouders inlichten dat er een mogelijkheid bestaat om hun kind(eren) te laten aansluiten bij ons.”

We vinden het belangrijk dat elk kind de kans krijgt om naar een jeugdb eweging te kunnen en mogen gaan – Severien

“Ook de scholen in Nazareth kunnen ons aanspreken. Zij kunnen ons de vraag stellen om onze werking uit te leggen aan een gezin met een kind of kinderen die naar die school gaan.

We zullen de gezinnen zelf nooit op­ zoeken.”

vijftig euro. Die kaart kan dan gebruikt worden voor ledenweekends, kampen … Zo hoeven ze maar de helft van het totale bedrag te betalen. En we bieden pakketten aan met een slaapzak en een slaapmatje. Dat kunnen ze krijgen als het materiaal zelf niet in huis hebben.”

Zetten jullie op nog manieren in op diversiteit?

“Bij de voorzieningen gaat het soms anders. Zij krijgen vaak al een budget om de kinderen en gezinnen financieel uit de nood te helpen. Als dat niet zo is, dan nemen ze contact op met ons met de vraag of wij financieel kunnen helpen. Afhankelijk van de vraag, krijgen die voorzieningen ook een tegemoetkoming van de sociale kas.”

Severien: “Ja, we hebben ook nog een sociale kas. Dat is een pot geld die we apart houden. Volgens ons reglement komt daar 3% van elk winstgevend evenement in, maar eigenlijk gebruiken we ook vaak middelen uit onze gewone pot. Dat geld wordt gebruikt voor oudes die aangesloten zijn bij het OCMW die aan budgetbeheer doen of recht hebben op een leefloon. Het OCMW stelt ons op de hoogte dat ze een kindje hebben dat zich graag wil aansluiten bij ons en dat in aanmerking komt voor een tegemoetkoming.

Zij vragen of wij daarin ook kunnen tegemoetkomen. Zoals bij het lidgeld; ze betalen dan twintig euro in plaats van dertig euro. Daarnaast krijgen ze een kaart van ons met een bedrag van

“Ik vind dat iedereen zeker nog meer kan inzetten op diversiteit. Wij kunnen bijvoorbeeld vooral in onze communicatie er nog extra moeite insteken.

Onze communicatie is volledig in het Nederlands en dat is voor enkele leden toch wel een drempel. Het gaat voorlopig wel maar om één of twee leden, maar toch, communiceren in andere talen is zeker iets wat we nog kunnen doen.”

Hoe reageren ouders en leden op jullie inspanningen?

Severien: “Om een voorbeeld te geven: de samenwerking met het OCMW is niet algemeen geweten bij alle ouders. We vinden het niet nodig om daarover te communiceren. Vaak weten de ouders wel dat er kinderen uit voorzieningen naar onze activiteiten komen, en ze helpen hen ook. Als een voorziening ons bijvoorbeeld vraagt of wij vervoer kunnen regelen naar kampen, ledenweekends … dan nemen wij de kinderen mee of we stellen de vraag aan de andere ouders. Daar komt altijd veel reactie op, wat zeer fijn is. Negatieve reacties op onze acties ervaren wij totaal niet.”

1 01

We doen eens iets anders dan de traditionele fuif en/of eetfestijn

Evenementen organiseren doe je zo!

Veel plaatselijke groepen organiseren jaarlijks een aantal evenementen in hun dorp/gemeente/stad.

Ze maken connectie met de buurt, kunnen zich positief in de kijker zetten en brengen uiteraard wat geld in het laatje, om de kosten van de dagelijkse werking en het zomerkamp te kunnen financieren. Sommige groepen komen daarbij bijzonder origineel uit de hoek. We volgen mee hoe ze dit aanpakken.

Matthias Devlieger

102

ENGAGEREN

Broer en zus organiseren samen een jaarlijkse digi­ montage in Gent Stel jullie zelf even voor: Wie zijn jullie?

Benoit: “Ik ben Benoit Boone. Ik ben nu twee jaar groepsleider van KSA Sint-Lieven Gent Jongens en sta al vijf jaar in de leiding.”

Camille: “En ik ben Camille Boone, groepsleidster van KSA Sint-Lieven Gent Meisjes sedert dit jaar. Daarvoor heb ik reeds één jaar leiding gegeven en was ik dertien jaar lid.”

Wie zijn KSA Sint-Lieven Gent Jongens en KSA Sint-Lieven Gent Meisjes?

Benoit: “KSA Sint-Lieven Jongens en KSA Sint-Lieven Meisjes zijn twee aparte KSA-groepen die gebruik maken van dezelfde terreinen. KSA Jongens – dé Gentse KSA – is een KSAgroep die al bestaat sinds 1933 en elke zaterdagnamiddag klaarstaat voor zijn leden. KSA Sint-Lieven Meisjes bestaat iets minder lang maar geeft ook werking op zaterdagnamiddag. De jongens hebben een leidingsgroep van 27 man die elke zaterdag klaarstaat voor 160-tal leden. Bij de meisjes staan we met 20 leidsters paraat voor een even groot aantal kinderen. Naast onze onafhankelijk van elkaar georganiseerde werking hebben we ook enkele zaken die ons samenbinden waaronder een groot evenement.”

Kan je meer vertellen over dat evenement?

Camille: “Wij hebben dit jaar gezamenlijk een fantastisch alternatief georganiseerd voor onze jaarlijkse digimontage. Dat is een dag waarop de ouders worden verwelkomd op

het Sint-Lievenscollege om – met een hapje en een drankje – samen met leden en leiding naar een montage van kampfoto’s te kijken. Door de huidige omstandigheden was dat natuurlijk niet mogelijk, maar daar zagen we een opportuniteit om eens creatief om te gaan met het evenement. We bedachten namelijk een systeem waarbij wij voor een hele mooie prijs manden aanboden met tal van leuk en lekkers waarvan de ouders en leden konden genieten bij de mooie montages die erbij zaten.”

Benoit: “Het was hopelijk een eenmalig alternatief voor onze gewone werking maar bleek enorm aan te slaan bij onze doelgroep. Deze formule was voor ons, maar ook voor de betrokkenen, nog onbekend. In onze meest extravagante mand staken we een superleuke gadget: een dekentje met ons logo op. Dat viel enorm in de smaak!

Ik denk dat de combinatie van de hele actie een enorm uniek iets is waar we met zowel KSA Sint-Lieven Jongens als Meisjes enorm trots op mogen zijn.”

Hoe bereidden jullie dit evenement voor?

Camille: “In dit geval werd het evenement georganiseerd door een werkgroep van de jongens en de meisjes.

Wij zaten veel online samen en konden zo een mooie mand voorleggen.

De distributie kon echter niet door ons als KSA uitgevoerd worden omdat dit in Oost-Vlaanderen niet langer mocht. Daarvoor konden we terugvallen op enkele connecties uit de buurt.

We mochten gebruik maken van twee restaurants die erkend waren als officieel distributiepunt. Daar konden de ouders onze manden dan afhalen. Zo konden de ouders via een veilig systeem met tijdsloten op zaterdag en zondag de manden komen halen zonder zich druk te hoeven maken om hun veiligheid.”

Wat is de return van de digimontage voor jullie als KSA-groep, behalve dan het financiële aspect?

Benoit: “Het primaire doel van onze actie was de leden een mooie reportage bezorgen van een supermooi kamp.

Daarnaast wouden we dat dit meer was dan enkel de foto’s bekijken. Door die manden konden we de betrokkenheid met onze leden behouden en waren zij enorm gelukkig om nog even de onvergetelijke kampsfeer te beleven.”

Jullie spraken al over enkele aanpassingen in functie van corona, moesten jullie nog meer aanpassen?

Camille: “We hebben twee enorme aanpassingen moeten doen. Ten eerste moesten we ons evenement helemaal ombouwen naar een van op afstand te beleven ervaring. We moesten dus op zoek gaan naar een alternatief. Ten tweede kwam er nog eens bij dat in de aanloop naar het evenement, toen alles gepland was, we te maken kregen met steeds verstrengende maatregelen. Daardoor moesten we zowel de samenstelling als de afhaalsystemen volledig herzien. We mochten ook maximum met vier tegelijk werken aan onze actie, waar we voorheen met dubbel zoveel mochten werken. Zo hebben we langer en harder moeten werken om hetzelfde resultaat te behalen.”

Benoit Boone Groepsleider KSA Sint-Lieven Gent Jongens

Wij blikken enorm p o sitief terug op ons evenement – Benoit

Hoe blikken jullie terug op de laatste editie?

Benoit: “Wij blikken enorm positief terug op dit evenement. Hoewel het ons enorm veel moeite en tijd heeft gekost, hebben we leden, leiding en ouders zeer blij kunnen maken met het resultaat, wat voor ons echt wel het doel was. We hebben ook zeer veel geleerd uit deze ervaring, wat we meenemen naar later.”

Wat gaan jullie onthouden uit deze coronaperiode en blijven toepassen in volgende edities?

Camille: “Dat alles enorm snel kan veranderen en we continue bereid moeten zijn om snel aanpassingen te kunnen maken. Ook dat we snel beslissingen gaan moeten maken en deze dan ook vlug uitvoeren. Communicatie is dan ook echt enorm belangrijk!

Daarenboven beseffen wij des te meer hoe graag wij KSA zien en hoe hard we hopen dat we snel weer volledig normaal onze werking kunnen starten.”

Camille Boone Groepsleidster KSA Sint-Lieven Gent Meisjes

We beseffen nu des te meer hoe graag we KS A zien en hoe hard we hopen dat we snel weer volledig normaal onze werking kunnen starten – Camille

1 03

Door de organis atie van dit evenement op het kerkplein, krijgen wij veel naam en faam binnen onze ge­m eente. Onze KS A-groep wordt er op een p o sitieve manier in de kijker gezet.

– Kamiel

Rumbeke viert tien dagen lang feest Stel jullie zelf even voor: Wie zijn jullie?

Kamiel: “Ik ben Kamiel Collette, bezig aan mijn tweede jaar groepsleider en vijfde jaar als leider.”

Jerom: “En ik ben Jerom Wallican, derde jaar groepsleider en zoals Kamiel ook in mijn vijfde jaar als leider.”

Wie zijn KSA Torrewachters Rumbeke?

Kamiel: “KSA Torrewachters Rumbeke is gelegen op het kerkplein van Rumbeke. We tellen ongeveer 150 leden en hebben 26 leiders ter beschikking. We zijn een hechte familie waar er ook effectief veel broers en familie aanwezig zijn. ‘KSA Groet u’ is onze slogan.”

Op welk evenement binnen jullie groep zijn jullie het meeste trots?

Kamiel Groepsleider KSA Torrewachters Rumbeke

104

ENGAGEREN

Jerom: “In augustus organiseren wij een kermiscafé met een daarop aansluitende ‘zwientjeskermesse’. Het kermiscafé is een zomerbar dat wij met onze leidingsgroep acht dagen openhouden. Iedere dag organiseren we een ander evenement. Zo is er de eerste vrijdag bijvoorbeeld een fuif, genaamd Lady’s Night, is er dinsdag een Breughelmaaltijd waar men na het werk op het gemak iets kan komen eten van de plaatselijke winkels, voorzien we woensdag een quiz en geven we op vrijdag de ruimte aan het Rode Kruis voor een bloedinzamelactie. De hele week houden wij onze bar open van 14u tot …”

Kamiel: “De ‘zwientjeskermesse’ wordt aansluitend in het laatste weekend georganiseerd. Dan mogen wij als KSA ons kerkplein volledig bezetten. We organiseren onder andere een kids­run: een loopwedstrijd voor kindjes tot en met het 6e leerjaar in verschillende cate­gorieën. Er is ook een rolmarathon, waar verschillende groepen tegen elkaar fietsen op rollen tegen de tijd. De zondag wordt afgesloten met een heerlijke BBQ.”

Wat maakt jullie evenement zo bijzonder?

Jerom: “Ons evenement zelf duurt tien dagen lang, waardoor iedereen wel eens kan komen. Op die manier hoeft niemand iets te missen.”

Hoe bereiden jullie het kermiscafé voor?

Kamiel: “We hebben een werkgroep binnen onze leidingsgroep die nauw samenwerkt met onze oud-leidingsvereniging en met de ouderraad. Die laatste twee groepen zorgen vooral voor de organisatie van het laatste weekend en de afsluitende BBQ. De werkgroep zorgt voor de volledige praktische kant van het kermiscafé.

Ze zorgt dat alles gereserveerd wordt, voert promo en verdeelt de taken onder de leidingsgroep. De werkgroep wordt gedragen door een drietal personen, die de verantwoordelijkheid dragen over het kermiscafé en twee personen die de ‘zwientjeskermesse’ organiseren.”

Hoe zijn de reacties binnen jullie stad/gemeente op het kermiscafé?

Hoe hebben jullie het kermiscafé moeten aanpassen in coronatijden?

Jerom: “Het is een van de grotere evenementen in onze stad: op de afsluitende BBQ kunnen het aantal eters tegen de vijfhonderd man oplopen.

Mensen komen zeer graag, om eens andere mensen te zien, te genieten van het zonnetje en natuurlijk van de heerlijke BBQ.”

Jerom: “Gezien de grootte van ons evenement, hebben wij besloten het dit jaar niet te organiseren. We voelden aan dat ons evenement veel maatregelen kon doen schenden, doordat mensen met andere bubbels in contact kwamen. We hebben daarin dus onze verantwoordelijkheid willen nemen.”

Wat is de return van het evenement voor jullie als KSA-groep, behalve dan het financiële aspect?

Dat is spijtig om te horen, maar een begrijpelijke keuze.

Is er toch iets dat jullie zullen onthouden uit deze coronaperiode en zullen toepassen in volgende edities?

Kamiel: “Door de organisatie van dit evenement op het kerkplein, krijgen wij veel naam en faam binnen onze gemeente. Onze KSA-groep wordt er op een positieve manier in de kijker gezet.

Daarnaast werken we als leidingsgroep tien dagen intensief samen, waardoor onze groep nog hechter wordt.”

Kamiel: “In het algemeen merken we dat we ons buitenterras kunnen uitbreiden tot een echte zomerbar. We hebben dat samen met de werkgroep uitgedokterd om aan de op dat moment geldende coronamaatregelen te voldoen. Dat nemen we dus zeker mee naar volgende edities!”

Succes!

Ons evenement zelf duurt tien dagen lang, waardoor iedereen wel eens kan komen.

Op die manier hoef t niemand iets te missen – Jerom

Jerom Groepsleider KSA Torrewachters Rumbeke

1 05

Gereedschap in de aanslag!

KSA verbouwt Binnen KSA zijn er veel groepen waarbij de lokalen grondig onder handen genomen worden.

Groepen zitten volop in de (ver)bouwfase, plannen worden getekend, kleine aanpassingen worden gedaan, sommige zoeken ecologische alternatieven en noem maar op. Ik vind het dan ook heerlijk bladeren door mijn “KSA verbouwt – vriendenboekje”. Het zou geweldig zijn moest ik nog enkele vrienden kunnen toevoegen. Stuur zeker een berichtje naar geerte@ksa.be als je met je KSA-groep ook aan het (ver)bouwen bent of plannen hebt om te (ver)bouwen. Zo kunnen we dit boekje samen laten groeien! Tot snel!

Wie ben ik?

Dit vriendenboek is van: KSA Nationaal Bijnaam: KSA-lokalen Mijn droom: Voor elke KSA-groep een mooi lokaal waar KSA’ers iedere week het beste van zichzelf kunnen geven.

Ik eet graag: Heerlijke hotdogs met veel saus, daar kun je pas op bouwen. :) Mijn hobby’s zijn: Muren slopen en terug opbouwen, deuren plaatsen, putten graven, beton gieten en nog veel meer.

Dit boekje staat boordenvol met: De toekomstige lokalen van mijn vrienden van KSA Hoogstraten, De prachtige verwezenlijkingen van de toppers van KSA Westkerke en mijn geweldige bouwvrienden van KSA Limburg die de ecologische toer op gingen.

Kurt

Geerte Marreel

Dit vriendenboek is van: Kurt Mijn favoriete werktool is: Handen, daar krijg je veel mee gedaan.

Mijn allergrootste blunder tijdens de verbouwingen was: Een strobaal ondersteboven in de muur steken.

Deze beroemdheid mag mij wel eens komen helpen op de werf: Roger van Dobbit TV, dan kan die ook eens iets leren van onze medewerkers. ;) Ik kijk erg uit naar: het einde van de verbouwingen omdat dit een project is geweest van lange adem, maar zoveel voldoening gaat geven als het eenmaal klaar is.

Ik ben het meest trots op: De vrijwilligers die meehelpen aan de opbouw. Stuk voor stuk toppers die met enthousiasme inzet tonen waar men op professioneel vlak (werkgevers) jaloers op mag zijn. Ze weten van aanpakken en doen werken leuk worden.

106

ENGAGEREN

Het secretariaat in Limburg wordt ecologisch verbouwd KSA Limburg heeft de afgelopen tijd veel – maar echt heel veel – stro gezien. Zij besloten namelijk om het nieuwe secretariaat met stro te isoleren. Dat was genoeg aanleiding om hen te laten schrijven in mijn vriendenboekje. Lees snel verder en ontdek wie er zo allemaal meewerkt aan het bouwen van dat nieuwe secretariaat.

Dit vriendenboek is van: Daphne Mijn favoriete werktool is: Goede handschoenen om mijn handjes te beschermen tegen het jeukende stro!

Dit kun je mij elke klusjesdag laten doen: Goh aangezien ik op de tweede dag al superveel spierpijn had, denk ik eerder aan iets waar weinig kracht voor nodig is … Zoals zorgen voor de lunch, dat wil ik gerust elke klusjesdag doen. ;) De beste schijf om helemaal loco te gaan tijdens het verbouwen is: “Een eigen huis, een plek onder de zon,” want daar dromen we nu al zoveel jaren van!

Mijn grootste frustratie was: Toen bleek dat er niet genoeg stro op de tweede verdieping lag en we de strobalen dus één voor één naar boven moesten sleuren!

Van dit eten kreeg ik steeds een tweede werkboost: Van madeleintjes met chocolade vanbinnen.

Dit talent zou mij al ver gebracht hebben tijdens deze werken: Meer spierkracht! Dat miste ik duidelijk wel soms.

Dit talent heeft mij al ver gebracht tijdens de werken: Dingen durven vragen. Als je iets vergeten bent, gewoon naar je buren durven stappen en vragen of zij wel de juiste tool in huis hebben om het vlotter te laten gaan. En als je zo toffe buren hebt als KSA Oskaria Kermt, ontvangen ze je altijd met een glimlach!

Mijn bouwmotto is: Als het over stro gaat: Gewoon rammen a volonté!

Deze beroemdheid mag mij wel eens komen helpen op de werf: Liefst iemand met veel spieren om het zware werk te doen, misschien Hulk of Superman.

Ik kijk er naar uit: om te zien dat het gebouw klaar is en dat het echt terug een nieuwe stek kan worden voor KSA Limburg, waar vrijwilligers met plezier komen vergaderen, knutselen voor initiatieven, ontspannen …

Ik ben het meest trots op: Dat we niet altijd voor de ‘gemakkelijkste’ oplossing gekozen hebben maar ook durven kiezen voor vernieuwende ecologische technieken. En dat we met zoveel vrijwillige handen alle stro hebben gestoken in de muren. Het was hard werk maar we mogen echt trots zijn op het resultaat!

Mijn all-time favorite werkbuddy is: Iedereen die mee wou zingen tijdens het werken!

Naam: Esther Mijn favoriete werktool is: Een ladder.

Dit kun je mij elke klusjesdag laten doen: Stro steken (kuch).

Mijn allergrootste blunder tijdens de verbouwingen was: Niet weten dat je met stro kon isoleren.

De beste schijf om helemaal loco te gaan tijdens het verbouwen is: Satisfaction – Benny Benassi De beste anekdote van tijdens de werken is: Sjoên è, da’s vakmanschap! (ondertiteling: Schoon he, da’s vakmanschap).

Mijn grootste frustratie was: Stro.

Van dit eten kreeg ik steeds een tweede werkboost: FRIETJES! Dit talent zou mij al ver gebracht hebben tijdens deze werken: Geduld.

Mijn bouwmotto is: Vège (ondertiteling: knallen, alles geven).

Deze beroemdheid mag mij wel eens komen helpen op de werf: Roger van Dobbit TV. Ik kijk erg uit naar: de eerste werkdag wanneer de verbouwingen klaar zijn omdat we dan al onze vrijwilligers steeds kunnen uitnodigen in een fantastisch KSA-huis.

Ik ben het meest trots op: WG Huis omdat ze na heel wat jaren hard werk eindelijk trots mogen zeggen dat het gebouw er eindelijk staat!

Mijn all-time favorite werkbuddy is: Natuurlijk iedereen die is komen helpen, maar zeker de mannen die van Lommel met de fiets naar Kermt kwamen om te helpen.

Esther

Daphne

1 07

Jordy

Bouwwerken in Hoogstraten en Westkerke Isa van KSA Hoogstraten en Charlotte van KSA Westkerke schreven een uitgebreid tekstje over de verbouwingen van hun KSA-lokalen. KSA Hoogstraten staat nog aan het begin van de bouwwerken, terwijl KSA Westkerke sinds 2019 trotse eigenaar is van nieuwe lokalen.

Naam: Jordy Mijn favoriete werktool is: De werfradio.

Dit kun je mij elke klusjesdag laten doen: Middagpauze nemen.

Mijn allergrootste blunder tijdens de verbouwingen was: Het nietjespistool verkeerd in elkaar steken.

De beste schijf om helemaal loco te gaan tijdens het verbouwen is: 9 to 5 – Dolly Parton Mijn grootste frustratie was: Stof, overal stof!

Van dit eten kreeg ik steeds een tweede werkboost: Glazen boterhammen.

Dit talent zou mij al ver gebracht hebben tijdens deze werken: Ook een rechterhand hebben.

Dit talent heeft mij al ver gebracht tijdens de werken: Goeie schijfjes kiezen op Spotify.

Mijn bouwmotto is: “Kraakt het niet, dan kunt ge nog eens harder kloppen.”

Deze beroemdheid mag mij wel eens komen helpen op de werf: Bob de Bouwer.

Ik kijk erg uit naar: De receptie wanneer de verbouwingen klaar zijn omdat ik dan alle KSAvriendjes nog eens terugzie!

Ik ben het meest trots op: Hoe we samen aan het gebouw hebben gewerkt.

Mijn all-time favorite werkbuddy is: IEDEREEN!

Naam: Sophie Mijn grootste frustratie was: Dat de stro erg vast in de muur moest zitten en dat al het 'opvulsel' dus ook echt strak moest zijn. Als er dan iemand komt checken en er al het stro weer uittrekt, dan geraak je wel eens in een dipje. Langs de andere kant ben ik ook het meest trots op het feit dat we uiteindelijk alles strak hebben kunnen opvullen.

Mijn favoriete werktools zijn: Handschoenen, want bij het steken van stro besef je pas dat handen echt kunnen afzien zonder.

Het eten dat mij een tweede werkboost gaf was: 100% een klein frietje met joppie! Hoera!

Mijn bouwmotto is: “Sophie, je bent geen (ver)­ bouwer dus bezint voor ge begint.”

Naam: Julie Mijn favoriete werktool is: Een leatherman!

Mijn grootste frustratie is: Dat nu eenmaal niet alles zo snel gaat als dat ik altijd zou willen.

Van dit eten kreeg ik steeds een tweede werkboost: Appels.

Deze beroemdheid mag mij wel eens komen helpen op de werf: Bartel Van Riet of Sieg De Doncker.

Ik ben het meest trots op: De architect!

KSA Hoogstraten Mijn droom voor nieuwe lokalen Door de enorme groei van onze groep, KSA Hoogstraten, hebben we gemerkt dat er toch een serieus ruimtetekort was. Om dat op te vangen, hebben we onze wilde dromen omgezet in realiteit, en het resultaat mag er zijn, al zeggen we het zelf.

Al jaren zitten we met KSA Hoogstraten samen onder één dak met vier organisaties: wij, de KLJ, de Plussers en de parochie zelf, van wie het gebouw is. We brachten onze hoofden samen op een brainstormavond en kwamen zo tot het idee om nieuwe gebouwen te zetten. Door de leeftijd van ons gebouw, was verbouwen geen optie. Dat bracht een te groot kostenplaatje met zich mee. Stap één was gezet en met ons plan voor een nieuw gebouw, stapten we naar de gemeente. Het plan werd gemaakt, concepten afgeklopt en locaties gekozen. De parochie en de jeugdbewegingen krijgen elk een apart gebouw, voor ons kon het niet beter zijn. Een stuk grond in een grote, open, groene ruimte met speeltuin. De architect ging aan de slag met ieders wensen en ondertussen kunnen we uitkijken naar de start van de bouw. Dankzij de vzw Jeugdlokalen Hoogstraten waarin enkele oud-leiding en mensen van de andere organisaties zijn samengebracht, wordt alles vlot verder opgevolgd.

Het zullen nog spannende tijden worden met onderhandelingen over de huur en de nieuwe organisaties die mee in het gebouw komen, maar zoals echte KSA’ers gaan we geen enkel avontuur uit de weg. Wij als leiding staan al te springen om over twee jaar de lokalen in te huldigen.

Isa Martens

108

ENGAGEREN

KSA Westkerke Ik kan trots terugblikken op een geweldige verbouwperiode Als het op lokalen en verbouwingen aankomt, heeft KSA Westkerke reeds heel wat op haar kerfstok staan. In ons nog niet zo lange bestaan, hebben wij maar liefst vijf lokalen versleten en verbouwd!

Het begon allemaal met Gerda Denduyver, die in 1979 activiteiten startte in haar tuin. Daarna kreeg onze groep een eerste upgrade en namen ze intrek in het lokaal ‘De Zandkobbe’. In het jaar 1993 kende KSA Westkerke een grote tegenslag en brandde het lokaal volledig af. Na heel wat verschillende locaties – zoals turnzaaltjes, parochiezalen, het lokaal ‘Het Spinnenweb’ … – kwamen we uiteindelijk terecht in ons huidige lokaal: ‘De Kobbe’ (we denken dat stad Oudenburg fan is van spinnetjes). De leiding en het stadsbestuur werkte toen hard om het lokaal speelklaar te krijgen. Maar ook dat lokaal had gebreken: KSA Westkerke begon langzaamaan te groeien en de nood aan grotere lokalen steeg, we hadden last van vocht en er stond schimmel op de muren. Bij ons moest je niet naar het bos gaan om paddenstoelen te plukken! Rond 2010 trok de leiding van toen aan de alarmbel.

Eind 2017 zaten we nog niet in onze lokalen. De verbouwing ging helemaal niet van een leien dakje en liep uit tot de herfst van 2019. Nee hoor, dat is geen typefout. De afbraak nam veel meer tijd in beslag dan verwacht en ook onvoorziene problemen gooiden roet in het eten. Gelukkig konden wij op heel wat mensen rekenen, waardoor alles uiteindelijk op zijn pootjes terecht kwam!

Ik hoor je al denken: “Wat hebben zij in godsnaam allemaal gedaan in die twee jaar?” Naast het blijven entertainen van onze leden en onvergetelijke herinneringen maken op onze kampen, waren wij daarnaast ook nog parttime bouwvakkers. Een hele belevenis als je het mij vraagt! Elke zaterdag- en zondagochtend kon je ons vinden op onze werf. Zelfs regen of sneeuw hield ons niet tegen! Al moeten we toegeven dat wij zonder Franky wellicht vele malen in ons warme bedje waren blijven liggen. Franky was onze rots in de branding. Onze bloemsuiker op onze pannenkoek. Ons koffietje in de ochtend (en geloof me, dat koffietje hadden we nodig). Hij motiveerde ons telkens opnieuw om om 8u zo fris en monter mogelijk aan het lokaal te staan en het beste van onszelf te geven. Want zoals hij zelf altijd zei: “Te neegn ekik al twèè kis geetn” (onder-

titeling: om negen uur heb ik al twee maal gegeten). Maandenlang heeft hij ons geholpen met de afbraak van het lokaal. Tegels uitbreken en het plafond uithalen, ging opeens veel beter met een drilboor en een stelling dan met een hamer en een Jenga-constructie van stoelen en tafels. Daarnaast voorzag hij ons ook van een opslagplaats voor al ons materiaal. Moesten we het geld hebben om een standbeeld van hem te maken, hadden we het gedaan!

Nadat alles afgebroken was, voorzag stad Oudenburg een groot deel van de opbouw van het nieuwe lokaal. De lokalen en buitenmuren schilderen, was dan weer onze taak.

We hebben die verbouwingen ontelbare keren vervloekt, maar toch was het een fantastisch leuke tijd! Het continu samen zijn en werken aan een gemeenschappelijk doel, creëerden een ongelooflijk sterke band. Onze grote opening in november was dan ook de kers op de taart van dit hele gebeuren.

De uren zand scheppen, schilderen, containers vullen, materiaal verliezen, betonblokken versleuren, nog meer materiaal verliezen … waren het allemaal waard! Al denk ik toch dat sommigen liever eens tot negen uur hadden geslapen. ;) Charlotte Depoorter

Het duurde maar liefst zeven jaar voor er een concreet plan was, maar eindelijk was het zo ver: in de zomer van 2017 begonnen we aan de afbraak van de oude lokalen. Het plan was om in de herfst/winter van 2017 opnieuw in ons lokaal te kunnen. Om de kosten zo laag mogelijk te houden, moest de leiding ook heel wat tandjes bijsteken. Ik kan je met zekerheid en trots vertellen dat de leiding en oud-leiding van KSA Westkerke van alle houtjes thuis zijn.

Moet je terras of keuken uitgebroken worden, je weet ons te vinden!

1 09

Op kamp bij KSA, het kan

KSA-hemen Wist je dat KSA ook eigen hemen heeft? Verscholen in de uithoek van WestVlaanderen vind je vijf kamphuizen terug die hun oorsprong vinden in de KSA-wereld. KSA Noordzeegouw bezit drie kasteelachtige hemen – Monsalvaet, Parsifal en Lanceloot – die tot op de dag van vandaag worden verhuurd en door KSA’ers worden uitgebaat onder de vzw KSA Hemen. KSA West beheert de Touwladder, een prachtig heem in Dadizele en uitgebaat door de Touwladder vzw én Domein Hoogveld, een fabelachtig jeugdverblijfcentrum in een groene omgeving, uitgebaat door Hoogveld vzw.

110

ENGAGEREN

Monsalvaet, Parsifal en Lanceloot KSA-trio in de ‘bergen’ Westouter, het is een rustig WestVlaams dorpje dat mee door KSA wordt gekleurd. Niet alleen door de lokale KSA-groep, maar ook door drie jeugdverblijven. Het trio in de Schomminkelstraat aan de voet van de Rode Berg werd zowat letterlijk door KSA-handen gebouwd en tot vandaag verbouwd, uitgebouwd en beheerd.

Al voor de Tweede Wereldoorlog droomde KSA in West-Vlaanderen van een eigen ‘burcht’. Een vormingsplek.

Na wat omzwervingen werd dat uiteindelijk Monsalvaet in Westouter.

Het werd wellicht het enige kamphuis in Vlaanderen dat intussen 70 jaar ononderbroken dienst doet. “De bouw van Monsalvaet, genoemd naar de Graallegende, werd opgestart na de schenking van een mooi stuk grond onder aan de Rode Berg,” vertelt huidig voorzitter Bert Gilté. “Met de hulp van vele (KSA-)handen werd gebouwd aan wat er uit moest zien als een echt kasteel. Vandaag zijn we nog steeds trots op onze haardzaal, een heuse ingangspoort, een toren en een gaande-

rij.” In 1949 opende Monsalvaet haar trotse poort.

Monsalvaet is in de loop der jaren gemoderniseerd en milieubewust gerenoveerd. In 1982 werd naast Monsalvaet het heem Parsifal gebouwd en eind jaren negentig werd ook het kloostertje in de straat verbouwd tot een modern derde heem: Lanceloot. Jaarlijks verblijven vele duizenden gasten van allerlei slag en soort in de drie KSA-hemen, vaak ook KSA’ers van dichtbij of verder weg. De aantrekkingskracht is volgens Bert Gilté niet ver te zoeken: “Onze drie jeugdverblijven worden omringd door de West-Vlaamse bergen op de grens van Frans-Vlaanderen (‘de schreve’). We willen onze groepen een echt ‘thuisgevoel’ bezorgen, niet met grote luxe, maar met ruimte om te ontdekken, te genieten en plezier te maken.”

De Schomminkelstraat is en blijft ook dat tweede thuis voor KSA Noordzee­ gouw, om te vergaderen, te werken en te vieren. Zowat elke West-Vlaamse KSA’er uit KSA Noordzeegouw zet tijdens de Paascursus de eerste stap naar het leiderschap onder de poort van Monsalvaet. Het zorgt voor blijvende herinneringen die schittering in de ogen brengen van wie jaren later met de fiets of de wandelschoenen terug in de streek terechtkomt.

Heel wat passanten kunnen het niet laten om diezelfde poort van toen weer even open te duwen. Om tegemoet te komen aan de grote vraag, richtte KSA Hemen vzw een interactieve wandelroute in die start aan de fameuze toegangspoort.

In Monsalvaet bevindt zich de Graal­ kapel. Daar houden we KSA’ers van wie we te vroeg afscheid moeten nemen in gedachten. Hun naam komt op een steentje dat er een plaats krijgt in twee open handen met de KSA-belofte: “Ik draag je en heb je lief over de grenzen van de dood”. Deze plaats kan steeds bezocht worden door nabestaanden om hun dierbaren te gedenken.

Kortom, de KSA-hemen in Westouter blijven een bron van engagement, van de vriendschap ondereen en altijd weer die prachtige herinneringen!

Kort over de drie KSA-hemen Locatie: Schomminkelstraat, Westouter (Heuvelland) Monsalvaet: 53 tot 77 bedden Parsifal: 40 bedden Lanceloot: 22 bedden (voor grote groepen is er de optie ‘Graalkasteel’ (= combinatie Monsalvaet en Parsifal (117 bedden), eventueel met mogelijkheid om uit te breiden met tentengrond van 300 vierkante meter).

Accommodatie? Sfeervol en degelijk. Grote polyvalente zalen en veel buitenruimte. Nabij (speel)bos en in een aantrekkelijke groene omgeving.

Bereikbaarheid? Samen met andere jeugdverblijven in de regio werden goede prijzen onderhandeld voor busvervoer van en naar de stations van Poperinge of Ieper.

Alles weten en reserveren? www.ksahemen.be

111

Kort over de Touwladder Locatie: Ledegemstraat 13B, 8890 Dadizele Overnachtingen: 50 bedden (en in de zomer is tentengrond mogelijk) Accommodatie? Dit is een zeer goed ingericht centrum met vier mooie dagzalen, een groot privé-spelterrein en speelbos.

Vooral de industriële keuken is een grote troef. Ideaal voor groepen die net dat ietsje meer willen.

Bereikbaarheid? Samen met andere jeugdverblijven in de regio werden goede prijzen onderhandeld voor busvervoer van en naar de stations van Poperinge of Ieper.

Alles weten en reserveren? https://zelfkook.cjt.be/nl/ detail/8111/de-touwladder

112

ENGAGEREN

De Touwladder Onder de kerktoren van Dadizele en in de achtertuin van het Dadipark “Waar kind koning is”, het was de slagzin van Dadipark vanaf de opening in 1950 tot en met de sluiting in 2002.

Dadipark was een 12 hectare groot recreatiepark in Dadizele. Het was niet gericht op grote, moderne attracties, maar was eerder een laagdrempelig en betaalbaar park voor kleine kinderen.

Hét uithangbord was een 800 meter lange hangbrug aan de randen van het domein, de langste op dat moment in Europa.

In dezelfde sfeer en vlak naast het toenmalige Dadipark, ligt momenteel een ander jeugdverblijf van KSA, namelijk de Touwladder. Ook in de Touwladder is kind nog steeds koning. Met zijn speelbos, ruime dagzalen en omringende weide/grasveld is het een jeugdverblijfcentrum waar het ganse jaar door 50 kinderen en hun begeleiders naar hartenlust kunnen spelen en ravotten, midden in het centrum van Dadizele.

De ultramoderne keuken is het uithangbord van de Touwladder waar elke kookploeg duimen en vingers bij aflikken!

Kort over domein Hoogveld Locatie: Hoogveld 4, 8210 Zedelgem Overnachtingen: Kasteel: 42 bedden / Hoeve: 18 bedden / Paviljoen: 40 bedden / Landhuis: 28 bedden (Elk apart of samen te huren) Accommodatie? VZW Hoogveld is een jeugdverblijfcentrum binnen het kader van jeugd- en sociaal toerisme. Met z'n uniek Kasteel, de pittoreske Hoeve, het ruime Paviljoen en het verbouwde landhuis gelegen in een prachtige parkomgeving, vormt Hoogveld de basis voor een geslaagd groepsverblijf nabij Brugge en de kust in WestVlaanderen.

Alles weten en reserveren? www.hoogveld.be

Hoogveld

naast werd het domein uitgebreid met het Landhuis en het Paviljoen.

Een jeugdverblijfcentrum te midden in het groen, op een boogscheut van Brugge

Het ondertussen 5 hectare groot domein omvat naast deze vier gebouwen ook een eigen bos, weiden, speelplein en vijver. Doordat het paalt aan 20 hectare natuurdomein, biedt de omgeving prachtige wandelroutes. Stad Brugge zelf – waar de baron nota bene burgemeester van is geweest – ligt op slechts 14 km.

Jean-Jacques Ghislain baron van Zuylen van Nyevelt van de Haar, ook geschreven als Johannes Jacobus Ghislanus van Zuylen van Nijevelt Wyckerslooth, (Brugge, 11 oktober 1752 – 23 januari 1846) was Tweede Kamerlid in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en burgemeester van Brugge in de Franse tijd en onder het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Op zijn voormalig privédomein, ligt sinds 1982 domein Hoogveld te blinken.

Sinds 1982 heeft domein Hoogveld een ware metamorfose ondergaan. Het oorspronkelijke kasteel werd gerestaureerd (met behoud van authentieke elementen), het koetshuis werd omgebouwd tot privéwoning en de aanwezige hoeve kreeg een serieuze opknapbeurt. Daar-

Jaarlijks komen een 100-tal KSA’ers bijeen op het volledige domein om er de animatorcursus te volgen georganiseerd door KSA West. Het is dus mogelijk te stellen dat bijna elke KSA Westgroep (oud-)leiding in zijn rangen heeft die minstens één nacht heeft doorgebracht op dit fabelachtige domein.

1 13

Vijf voorzitters over hun engagement bij KSA

De Pedagogische Raad Iedere werkkring heeft een gedreven team beleidsvrijwilligers dat nadenkt over de visie en toekomst van de beweging.

Zij vormen de Pedagogische Raad (PER). Aan het roer van iedere PER staat een PER-voorzitter. We namen een groepsinterview af met de vijf PER-voorzitters.

Wat volgt is een relaas van engagement, inzet en trots.

Aan de spreekwoordelijke tafel zitten Goedsi, Kris, Pieter, Xavier en Hannah, voorzitters van respectievelijk KSA Antwerpen-Brabant, KSA Limburg, KSA Oost-Vlaanderen, KSA Noordzeegouw en KSA West.

Niels Coeleman

Wat heeft je overtuigd om voorzitter te worden van jouw werkkring?

Pieter: “Ik was eerst lid van WG Vorming en van de PER. Omdat beleid mij wel aansprak en er gezocht werd naar een ondervoorzitter heb ik die taak op mij genomen om zo mee de vergadering te ondersteunen, en af en toe eens een powerpointje te maken.

Toen de vorige voorzitster Liene beroepskracht werd, nam ik haar rol als voorzitter over. Naast voorzitter van de PER ben ik ook de voorzitter van het Dagelijks Bestuur (DB). Daarin zetelen de voorzitters van de verschillende Oost-Vlaamse werkgroepen en bereiden we o.a. de PER voor.”

Hannah: “Ik werd ook voorzitster omdat mijn voorganger Anneleen in mij een ideale opvolger zag, aangezien ik net vol enthousiasme als PER-lid gestart was. Dankzij haar overtuigingskracht begon het te prikkelen bij mij.

Toen Robin aangaf dat ze eventueel wel ondervoorzitter wou zijn, was ik helemaal overtuigd. Matthias begon toen net als beroepskracht bij KSA

Hannah Place KSA-groep: KSA Sint-Maarten Loppem Eerste vrijwilligerservaring: Cursusgever op animatorcursus PER-voorzitter sinds 2017

West, één van zijn taken was de ondersteuning van de PER. Al vier jaar zijn wij een trio dat goed kan samenwerken, elkaar aanvult en helpt wanneer het nodig is. Daarnaast zijn we ook vrienden die naast de PER (bijna) geen enkel ander KSA-initiatief missen. Dat geldt trouwens ook voor de andere PER-leden. Wij zijn een hechte bende die elkaar regelmatig zien, ook buiten de PER. Wie wil daar nu geen deel van uitmaken?”

Al s je op een initiatief of vorming al die blije gezichten ziet, dan geef t dat enorme voldoening om te weten dat jij één van de vele s chakel s bent die de KS A-motor doet draaien – Hannah PER KSA West

114

ENGAGEREN

Ik ben het meest trots op de pa ssie binnen onz e PER .

Iedereen smijt zich steed s – Pieter

Goedsi: “Zoals Hannah aangeeft was ook voor mij een goede ondervoorzitter belangrijk om dit engagement op te nemen. Die partner vond ik in Sander. Dat was noodzakelijk aangezien ik in de jeugdhulp werk en niet altijd nine to five beschikbaar ben. Wat mij nog over de streep heeft getrokken is de vrijheid om dit engagement je eigen te maken. Je hoeft het niet op dezelfde manier aan te pakken als je voorgangers. Eigen ideeën over hoe een PER te organiseren staan centraal, het is dan ook een ruime experimenteerzone om met verschillende vergadertechnieken aan de slag te gaan.”

Kris: “Voor mij was het een combinatie die bij veel groepsleid(st)ers gekend zal zijn: het graag genoeg willen doen samen met het feit dat er ook wat in mijn richting werd gekeken om die rol op te nemen. Natuurlijk sta ook ik er niet alleen voor: ik val regelmatig terug op onze ondervoorzitster Sophie, de financiële verantwoordelijken Brent en Coby, en onze beroepskrachten Sarah en Esther. Samenwerken met hen, alsook met alle andere PER-leden, maakt het voorzitterschap een hele dankbare taak. Daarnaast zie ik het ook als een

Pieter D’hont KSA-groep: KSA Lokeren Eerste vrijwilligerservaring: Lid van de werkgroep Vorming van KSA Oost-Vlaanderen PER-voorzitter sinds 2018

PER KSA Oost-Vlaanderen

extra kans om terug te kunnen geven aan KSA en om nog meer over de werking en mezelf bij te leren.”

Xavier: “Onze PER, ook wel gekend als Gouwraad, wordt traditioneel voorgezeten door de Gouwleiding, dat zijn Gouwproost Bart, Gouwsecretaris Niels, Gouwleider Laurens en mezelf, beroepskrachten van KSA Noordzee­ gouw. Naast de Gouwleiding bestaat de Gouwraad uit twee NAR-vertegenwoordigers en telkens twee vaste eindverantwoordelijken uit onze zes leeftijdsgerichte Werkgemeenschappen. De taak van voorzitter opnemen was dus eerder een kwestie van onze structuur dan van overtuigd worden.

Mocht het niet in onze structuur zitten, zou ik deze taak toch graag opnemen. Door de ongelooflijke drive en inzet van alle Gouwraadsleden is dit namelijk een zeer dankbaar en boeiend engagement!”

hanteren bv. in zake alcohol en vrijwilligers. Zo proberen we een voorbeeld te stellen met de bedoeling dat groepen dit oppikken.”

Waar houdt de PER van jouw werkkring zich vooral mee bezig?

Goedsi: “Bij KSA Antwerpen-Brabant hebben we de afgelopen jaren veel ingespeeld op het vrijwilligersbeleid van onze werkkring. Er stond relatief weinig op papier over deze materie en daar wouden we met het hele team verandering in brengen. Het gaat dan niet enkel over ‘wat moet een vrijwilliger allemaal doen/kunnen’, maar ook over werken op maat, functieprofielen, groeikansen. Ook zitten we bij KSA Antwerpen-Brabant met een permanente zoektocht over het bereikbaar zijn binnen twee provincies. Als PER willen we – net als KSA Noordzee­gouw en ik denk alle werkkringen – alle groepen kunnen ondersteunen. We merken dat dit soms lastig is omdat we over twee provincies verspreid zitten.

Het zorgt er ook voor dat dit een creatieve brainstorm met zich mee brengt, waar verschillende opties worden overwogen.”

Xavier: “Groepsondersteuning is de kern van wat we doen en de rode draad door nagenoeg alle zaken die op de vergadering aan bod komen. We bespreken telkens hoe we het contact met onze groepen kunnen verbeteren, welke groepen we bezoeken … Daarnaast zijn we ook constant bezig om beleid uit te werken om onze groepen mee te ondersteunen. Dat kan gaan om een rechtstreeks aanbod naar de groepen toe – bv. welke vormingen we aanbieden, sensibiliseringscampagnes opzetten – maar ook op onrechtstreekse manier proberen we hen te bereiken, namelijk door op onze eigen initiatieven en cursussen een bepaald beleid te

Kris: “Sinds dit jaar werken we met eigen beleidsprioriteiten. Dat zijn thema’s waar wij als PER extra aandacht aan willen besteden door er acties voor uit te werken en na te denken over hoe we onze lokale groepen binnen die thema’s extra kunnen ondersteunen. Psychisch welzijn, verkeersveiligheid en financieel beleid werden door onze PER-leden gekozen als de prioriteiten van dit werkjaar. Het is het eerste werkjaar dat we op deze manier aan de slag gaan. Ondanks dat er nog wat fine tuning nodig is om alles op punt te krijgen, merk ik wel al dat het een toffe manier is om onze PER boeiend te houden voor onze leden.”

115

PER KSA Antwerpen-Brabant op Dag van de Jeugdbeweging

Het wa s nogmaal s duidelijk dat PER-leden creatieve denker s en out-ofthe-b ox’er s zijn.

Maar vooral: dat ze niet bij de pakken blijven zitten en dat KS A een plek van dynamiek , innoveren en groeien is – Goed si

Hannah: “Onze agenda heeft een vaste structuur. We beginnen met groepsondersteuning waar we een antwoord of oplossing bedenken op de vragen en problemen van onze groepen. Ook het positieve komt aan bod, zo overlopen we op de PER de komende initiatieven van onze plaatselijke groepen en spreken we af om samen een bezoekje te brengen. Het volgende onderdeel is het provinciale luik. Daar denken we na over onder andere het kampgadget, werkten we de bundel nieuwe groepsleiding uit, de bedankje-leiding-maand … Daarna volgt het nationale luik: onze twee NAR-vertegenwoordigers vragen de mening van de PER over bepaalde onderwerpen en die verkondigen zij dan in de NAR. Tot slot overlopen we de stand van zaken van al onze werkgroepen, iedere vorming of ieder initiatief heeft een eigen werkgroep. We eindigen telkens met een varia-ronde waar ook niet KSA-gerelateerde zaken aan bod kunnen komen. Zo zijn recent velen van ons afgestudeerd en beginnen werken, zijn er enkelen alleen gaan wonen en komen er dus housewarmings aan …”

Pieter: “Net als bij KSA West vallen de meeste activiteiten van KSA Oost-Vlaanderen onder een van onze werkgroepen. Onze PER is daarom opgebouwd rond het overlopen en vooruitkijken naar wat er gebeurt in de verschillende werkgroepen samen met de puntjes vanuit de NAR en hun inputnota’s.”

116

ENGAGEREN

“En daarnaast vinden we ook tijd voor beleidsdiscussies, als die zich aandienen. Hoe zit het met ons alcoholbeleid, vanaf welke leeftijd mag iemand medewerker zijn op een initiatief, of op een vorming …?”

Waarop ben je het meeste trots als PER-voorzitter?

Hannah: “De fantastische bende PER-leden zelf en wat we samen allemaal verwezenlijken! In de PER zitten, is eigenlijk een beetje zoals werken achter de schermen. Als je dan op een initiatief of vorming al die blije gezichten ziet, dan geeft dat enorme voldoening om te weten dat jij één van de vele schakels bent die de KSA-motor doet draaien.”

Kris: “Ik ga volledig akkoord met Hannah. Ik ben trots op onze (beleids-) vrijwilligers, alsook onze fantastische beroepskrachten. We hebben allemaal een kutperiode achter de rug van organiseren en annuleren, herorganiseren en opnieuw annuleren. De focus heeft hier veel gelegen op hoe goed wij het hebben gedaan met en binnen de jeugdsector. Hoewel er gezegd kan worden dat het enthousiasme onuitputtelijk is, mag nog meer erkend worden dat dit zeker geen evidentie is.

Daar ben ik net zo trots op, dat doorzettingsvermogen, ondanks dat de motivatie misschien toch op een laag pitje staat. Trots, en heel erg dankbaar.”

Julie ‘Goedsi’ Goedseels KSA-groep: KSA Molenveld Edegem Eerste vrijwilligerservaring: Controlepost bij KSA AntwerpenBrabant op Joepie PER-voorzitter sinds 2019

Goedsi: “Ik kan dat alleen maar beamen. Het engagement dat de PER-leden opnemen naast alle andere verwachtingen die er zijn, dat vind ik ontzettend leuk om te zien. Tijdens het hele coronaverhaal is het mij nog eens extra opgevallen hoeveel engagement er in die groep vrijwilligers zit.

Meedenken aan alternatieven, input geven via online platforms over online platforms … Het was nogmaals duidelijk dat zij creatieve denkers en out-ofthe-box’ers zijn. Maar vooral: dat ze niet bij de pakken blijven zitten en dat KSA een plek van dynamiek, innoveren en groeien is.”

Hoewel er gezegd kan worden dat het enthousia sme onuitp uttelijk is , mag nog meer erkend worden dat dit zeker geen evidentie is – Kris

Waarom zou een KSA’er lid moeten worden van de PER? Kris Kunnen KSA-groep: KSA Roy Eerste vrijwilligerservaring: Groepsondersteuner/peter PER-voorzitter sinds 2020

Pieter: “Ik denk dat ik het meest trots ben op de passie binnen onze PER. Iedereen smijt zich steeds in een discussie, durft en wil zijn mening brengen, speelt soms advocaat van de duivel …

En niet omdat iedereen zijn gelijk wilt halen, maar omdat iedereen luistert en meegaat in elkaars ideeën en we zo tot betere oplossingen komen. Dat de discussie daardoor al eens langer durft uitvallen, nemen we er dan graag bij.”

Xavier: “Bij meningsverschillen zoeken we telkens naar een goed onderbouwde conclusie, een gedragen beslissing.

Zo stellen we altijd het belang van onze groepen en de kwaliteit van onze gehele werking voorop. Het betekent evenzeer dat we blijven werken aan beleidsthema’s en blijven innoveren.

Nog voordat alle jeugdbewegingen vanuit de overheid verplicht werden om een API (aanspreekpersoon integriteit, nvdr) aan te stellen, was de Gouwraad bijvoorbeeld al bezig met de uitwerking van een beleid rond integriteit en grensoverschrijdend gedrag. We durven ook regelmatig ons alcohol- en rookbeleid op cursussen en initiatieven te herzien. We maakten op ons laatste beleidsweekend werk van een coachingsmethode voor onze cursusgevers. Daaraan zie je dat we inhoudelijk niet blijven stilstaan!”

Kris: “Op de PER worden zaken besproken die, enkel al door het feit dat je een KSA’er bent, je nauw aan het hart kunnen liggen. Elke KSA’er die graag hun mening verduidelijkt over een bepaald onderwerp, graag een gesprek voert met andere gemotiveerde en geboeide KSA’ers over deze thema’s, is welkom. Hoe meer insteken we kunnen verzamelen, hoe interessanter die gesprekken worden, en hoe waardevoller het resultaat zal zijn.”

Xavier: “Zoals gezegd is dat bij ons verweven met de structuur van onze werkgemeenschappen. De Gouwraads­ leden nemen bij ons ook de leiding op in de eigen Werkgemeenschap, waar ze dus zelf de vergaderingen voorzitten, de administratie voor de leeftijdsgerichte cursussen in orde brengen, de organisatie van hun leeftijdsgericht spelinitiatief op zich nemen … Door hun engagement in de PER, nemen ze ook nog veel taken op buiten de eigen Werkgemeenschap, niet in het minst

op vlak van groepsondersteuning. Dat maakt die ploeg van Gouwraadsleden tot het kloppend hart van KSA Noordzeegouw!”

Goedsi: “Zoals Kris en Xavier aanhalen: als beleid en groepsondersteuning je interesseren, moet je het zeker eens een kans geven. Daarnaast is de PER ook een ruimte waar je aan je eigen competenties kan werken. Bij KSA Antwerpen-­Brabant maken we er af en toe tijd voor vrij om die te bespreken.

Meestal doen we dat op de beleidsdagen in november, daar kan elk PER-lid aangeven op welke competenties hij/ zij dat werkjaar graag wilt inzetten. Als voorzitters gaan wij zelf ook na wat we dat werkjaar nog verder willen bereiken.”

Pieter: “Voor iedereen die graag meedenkt over beleid, over welke richting we met KSA uitgaan of over wat we kunnen verbeteren, kleine of grote zaken is de PER inderdaad de place to be. Aangezien we in Oost-Vlaanderen met verschillende werkgroepen werken en die overlopen op de PER is het

PER KSA Limburg op beleidsweekend

117

ook ideaal voor mensen die nog niet goed weten wat ze willen doe binnen KSA Oost-Vlaanderen, of gewoon voor wie graag op de hoogte blijft van wat er gebeurt in de provincie.”

Hannah: “Ik volg de anderen. Je leert er enorm veel uit, je maakt er heel wat nieuwe vrienden en het is gewoon ook echt tof om te doen!”

Xavier Montaine KSA-groep: KSA Waregem Eerste vrijwilligerservaring: Leider op Knapengouwkamp Varsika PER-voorzitter sinds 2017

Zo draaien we allemaal mee in die bijzondere cyclus waarin we allen groeien al s KS A’er , al s individu en al s groep, met eigen talenten, eigen verantwoordelijk­ heden en eigen verwezenlijkingen – Xavier

PER KSA Noordzeegouw

118

ENGAGEREN

Welke persoonlijke anekdote is voor jou het ultieme bewijs dat KSA een plaats is om te groeien?

Goedsi: “Voor mij is het bewijs mijn traject als vrijwilliger. Dat traject startte als leidster bij mijn thuisgroep, waar ik me enkele keren ook engageerde voor provinciale en nationale initiatieven en vormingen. Na mijn leidingscarrière had ik meer tijd om mijn schouders mee onder het beleid te zetten. Van losse vrijwilliger tot beleidsvrijwilliger, elke keer leerde ik weer bij en kwamen er andere uitdagingen bij kijken. Elke keer had ik meer kennis om in mijn rugzak te stoppen.”

Pieter: “Ik denk voor mij persoonlijk het feit dat ik voorzitter ben. Ik was vroeger niet direct zeer sociaal, en zou nooit gedacht hebben dat een groep leiden iets voor mij zou zijn. Uiteindelijk ben ik hoofdleider geweest, heb ik fuiven georganiseerd en ben ik nu de voorzitter van de PER. Allemaal door langzaam te ontdekken wat mij ligt, te kunnen mislukken in een omgeving waar dat al eens mag, en met de hulp van mensen die net hetzelfde doen.

Ik denk niet dat je een andere organisatie vindt waar je zoveel vrijheid en

mogelijkheden krijgt, zonder dat het moet, maar omdat je het zelf wilt proberen.”

Hannah: “Net als Pieter was ik vroeger heel verlegen. Ik durfde amper iets zeggen. Nu geef ik cursus aan honderd mensen en leid ik maandelijks een vergadering van een twintigtal personen.

Als ik nu zeg dat ik vroeger het stille meisje was dat niet opviel en niets durfde zeggen, dan lacht iedereen. Ik ben ondertussen zo veel veranderd en dat alles dankzij KSA!” Xavier: “Het is niet echt een anekdote, maar wellicht heel herkenbaar voor wie al even meedraait in KSA. Als lid maak je zo veel memorabele momenten mee in KSA, vaak gelinkt aan bepaalde kampen, kampthema’s, speciale activiteiten … Op een dag sta je zelf in de leiding en zorg je er zelf voor dat je leden die momenten kunnen meemaken. Uiteindelijk worden die leden ook leiding, voor sommigen wordt dat zelfs je eigen medeleiding. Dan komen die memorabele momenten van toen meer dan eens ter sprake. Dat geeft dan weer goesting om zelf voor legendarische activiteiten te zorgen. En zo draaien we allemaal mee in die bijzondere cyclus waarin we allen groeien als KSA’er, als individu en als groep, met eigen talenten, eigen verantwoordelijkheden en eigen verwezenlijkingen.”

Kris: “Ik ging in september 2019 voor de eerste keer mee als cursusgever op Instructeurcursus. Dat was toen met een klein hartje en grote onzekerheid over mijn eigen kunnen. Ik ben in die week samen met onze cursisten enorm kunnen groeien. Vooral het gesprek met mijn medecursusgeefster Marie na de tussentijdse evaluatie van onze cursisten voelde toen aan als een positief kantelpunt die week. Ik blijf het ontzettend zot vinden hoe één week samen met andere door en door gemotiveerde KSA’ers zo een grote indruk kan maken, en dat geldt voor alle vormingscursussen waar ik al aan heb mogen deelnemen.”

COLOFON Werkten mee aan dit nummer: Benjamin Verhegge, Geerte Marreel, Bert Taeymans, Ruth Busschaert, Marc Messiaen, Marc Derudder, Lieve Boone, Emma De Mulder, Riete Van Rysselberghe, Esther Melders, Willy Hermans, Dirk De Fauw, Manon Vanhee, KSA Sint-Goedele Ninove, KSA Sint-Maarten Loppem, KSA De Vlasbloem Wevelgem, KSA Broechem, KSA-Chiro Barrier, KSA Wytewa Roeselare, Laurens De Loof, Matthias Devlieger, Jens Heirmans, Sander Omblets, Remmelt De Rauw, Brecht Maréchal, Jolien Caubergh, Arne Baeyens, Arne Eeckhout, Michiel De Jaeger, Jente Vandeputte, Lotte Hufkens, Jarne De Baere, Senne Charlier, Liv Verstappen, Femke Opdenacker, Ignace Dierckx, Wouter Nys, Floris Baele, Jaimie van Camp, Bettie Lernout, Lotte Torney, Jo Baetens, Eline Verhaegen, Mattias Theys, Eva Dessers, KSA OLV Ster-Der-Zee Maldegem, KSA Leiezonen Kuurne, KSA Sint-Jan Berchmans Schoten, KSA Vrasene, Lieselot Depredomme, Lies Neyes, Julie Goedseels, KSA Scherpenheuvel, Bavo Geerts, Loredana Cremery, Floren Muys, Jelle Van Steenkiste, Kyana Stulens, Jelte Vangenechten, Liene Verreth, KSA Melle, KSA Roodkapjes Gistel, KSA Wijchmaal, Geert Knoops, Flor Vinckx, Pieter Chlarie, Hilde Hillewaert, Johan De Poorter, KSA Parsival, KSA Stevoort, KSA Tijlsbond Deerlijk, KSA Moos Herk, Bart Verwaest, Bart Delvaux, KSA Mortsel, KSA Westmalle, KSA Roodkapjes Bree, KSA Aalter, KSA Nazareth, Benoit Boone, Camille Boone, Kamiel Collette, Jerom Wallican, Kurt Nys, Daphne Vuurstaek, Jordy Vos, Sophie Van Erum, Julie Liefsoens, KSA Hoogstraten, KSA Westkerke, Hannah Place, Pieter D’hont, Kris Kunnen, Xavier Montaine, Niels Coeleman Eindredactie: Niels Coeleman Foto’s: Benjamin Verhegge, Joepie 28, Bert Taeymans, Ruth Busschaert, Marc Messiaen, Marc Derudder, Lieve Boone, Riete Van Rysselberghe, KSA Onze-Lieve-Vrouw Laarne, Willy Hermans, Dirk De Fauw, KSA Sint-Goedele Ninove, KSA Sint-Maarten Loppem, KSA De Vlasbloem Wevelgem, KSA Broechem, KSA-Chiro Barrier, KSA Wytewa Roeselare, Jens Heirmans, Sander Omblets, Remmelt De Rauw, KSA Hamme, KSA Ter Straeten, Israel-Palestina 2019, Arne Baeyens, Arne Eeckhout, Michiel De Jaeger, KSA Vlaamse Kerels Zwijndrecht, Instructeurcursus 2020, Jarne De Baere, Senne Charlier, Liv Verstappen,, Ignace Dierckx, Wouter Nys, Floris Baele, Jaimie van Camp, Emma De Mulder, Bettie Lernout, Lotte Torney, Eline Verhaegen, Mattias Theys, KSA OLV Ster-Der-Zee Maldegem, KSA Leiezonen Kuurne, KSA Sint-Jan Berchmans Schoten, KSA Vrasene, KSA Wijchmaal, Julie Goedseels, KSA Scherpenheuvel, KSA Ledeberg, Loredana Cremery, Floren Muys, Jelle Van Steenkiste, Kyana Stulens, Jelte Vangenechten, Liene Verreth, Tibo, Annelien, Margo, Maud, Lore, Geert Knoops, Flor Vinckx, Pieter Chlarie, Hilde Hillewaert, Johan De Poorter, KSA Parsival, KSA Stevoort, KSA Tijlsbond Deerlijk, KSA Moos Herk, Bart Delvaux, KSA Mortsel, KSA Westmalle, KSA Roodkapjes Bree, KSA Aalter, Severien Leys, KSA Nazareth, Benoit Boone, Camille Boone, KSA Sint-Lieven Gent Jongens, KSA Sint-Lieven Gent Meisjes, Kamiel Collette, Jerom Wallican, KSA Torrewachters Rumbeke, Kurt Nys, Daphne Vuurstaek, Jordy Vos, Sophie Van Erum, Julie Liefsoens, KSA Hoogstraten, KSA Westkerke, Hannah Place, Pieter D’hont, Kris Kunnen, Xavier Montaine Coverfoto: KSA Wijchmaal Vormgeving & lay-out: Pepijn Haghebaert Drukkerij: Buroform Illustraties: Lisanne Venken, Hannelore Thys, Charlotte Van Hacht © KSA Nationaal vzw – maart 2021

1 19

Wat is KSA? Een samenvatting

262 groepen en 36.000 leden vormen samen KSA. Onze werking is gebouwd op vier kernwaarden: spelen, groeien, verbinden en engageren. Wekelijks genieten de leden in hun KSA-groep, samen met leef­tijds­genoten, van creatieve spelen. We kunnen daarvoor rekenen op het engagement en de verantwoordelijkheid van duizenden jongeren. KSA biedt hen de nodige (leer)kansen, voorziet de nodige ruimte om te experimenteren, verantwoordelijkheden op te nemen, talenten te ontwikkelen, competenties aan te scherpen, grenzen te verleggen …

KSA, dat is samen op weg gaan, samen­werken, intens vertrouwen in de ander, kunnen rekenen en bouwen op elkaar, samenwerken aan een gemeenschappelijk doel. We doen dit met respect voor de K in onze naam, rekening houdend met de eigenheid van elk individu en elke groep. Er ontstaan vriendschappen voor het leven!

Bij KSA vormen we ook een kritische mening en proberen we die uit te dragen. We zetten onze frisse en vernieuwende ideeën om in krachtige acties. Het amusement dat kinderen en jongeren telkens uit elk spel halen, geeft hen goesting om zich te engageren en de spelvreugde aan anderen door te geven.