ΧΩΡΟΙ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΩΝ

Χρήση κτιρίου Γενικές προδιαγραφές Το κτίριο ή τα κτίρια πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εκπλήρωση των σκοπών του γυμναστηρίου ή της αθλητικής σχολής. Η άσκηση των εκγυμναζόμενων δεν επιτρέπεται να πραγματοποιείται σε υπόγειους χώρους, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως βοηθητικοί (αποδυτήρια, αποθήκες οργάνων κτλ.).

Ελάχιστες απαιτούμενες επιφάνειες Ο συνολικός χώρος του γυμναστηρίου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 m2, χωρίς βοηθητικούς και τυχόν υπαίθριους ή ημιυπαίθριους χώρους. Ο συνολικά ωφέλιμος χώρος που χρησιμοποιείται από τους εκγυμναζόμενους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 70 m2. Η ελάχιστη επιφάνεια ωφέλιμου χώρου άθλησης ανά εκγυμναζόμενο θα πρέπει να είναι 5 m2 .

Ελάχιστο ύψος

Φωτισμός και αερισμός

Ηχητική όχληση Το ελάχιστο ύψος κάθε χώρου ορίζεται σε 2,65 m.

Το κτίριο και οι χώροι κυρίας χρήσης θα πρέπει να διαθέτουν επαρκή και ομοιόμορφο φυσικό και τεχνητό φωτισμό, καθώς και επαρκή αερισμό με φεγγίτες και με αθόρυβους εξαεριστήρες.

Η λειτουργία του γυμναστηρίου δεν πρέπει να συνεπάγεται ηχητικές εκπομπές ή οχλήσεις των περιοίκων. Αλλιώς επιβάλλεται η ηχητική μόνωση.

Αποδυτήρια

Χώροι υγιεινής Βοηθητικοί χώροι Το κτίριο του γυμναστηρίου θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον δύο χώρους αποδυτηρίων (ανδρών και γυναικών), με πρόβλεψη για την ασφάλεια των προσωπικών αντικειμένων. Η ελάχιστη επιφάνεια των αποδυτηρίων ορίζεται σε 0,50 m2 ανά εκγυμναζόμενο.

Το γυμναστήριο θα πρέπει να διαθέτει λουτρό με δύο τουλάχιστον καταιονητήρες, ζεστού και κρύου νερού, για κάθε αποδυτήριο και τουλάχιστον δύο αποχωρητήρια (ανδρών και γυναικών) για τους εκγυμναζόμενους, όταν η δυναμικότητα του είναι μέχρι και 80 εκγυμναζόμενων, αυξανόμενη κατά ένα αποχωρητήριο για κάθε 40 εκγυμναζόμενους. Στους χώρους υγιεινής πρέπει να υπάρχουν: • πλήρης υδραυλική εγκατάσταση καθαρισμού και αποχέτευσης των αποχωρητηρίων, καθώς και λεκάνες υγιεινής, • φυσικός ή τεχνητός εξαερισμός, • επένδυση με ανθεκτικά πλακάκια σε όλη την επιφάνεια των τοίχων, τουλάχιστον μέχρι ύψους 1,70 m, • ανθεκτική και αντιολισθητική επίστρωση σε όλη την επιφάνεια των δαπέδων, • πόρτες που ανοίγουν από έξω προς τα μέσα, • ένας τουλάχιστον νιπτήρας ανά δύο αποχωρητήρια.

Πυρασφάλεια

Πίνακες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος

Πρώτες βοήθειες Μέτρα ασφαλείας Σε κεντρικό σημείο κάθε γυμναστηρίου θα πρέπει να υπάρχει επαρκής πυρασφάλεια, πιστοποιούμενη από την αρμόδια πυροσβεστική υπηρεσία.

Στους πίνακες παροχής ηλεκτρικού ρεύματος θα πρέπει να υπάρχουν ηλεκτρονόμοι διαφυγής ρεύματος.

Σε κάθε γυμναστήριο θα πρέπει να υπάρχει φαρμακείο πρώτων βοηθειών, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο βοήθημα για την αντιμετώπιση τραυματισμών.

στηριοτήτων ευεξίας και από τους δευτερεύοντες χώρους, που είναι απαραίτητοι για την ομαλή λειτουργία τους, όπως ο χώρος υποδοχής, τα αποδυτήρια, οι τουαλέτες, τα γραφεία διοίκησης και οι αποθηκευτικοί χώροι. Πολλά γυμναστήρια περιλαμβάνουν επιπλέον χώρους, όπως καφέ / μπαρ, κατάστημα λιανικής πώλησης αθλητικών ειδών, χώρο πρώτων βοηθειών, χώρο φύλαξης παιδιών και ανεξάρτητους χώρους προσωπικού, ενώ σε πολλές περιπτώσεις εντάσσονται σε εγκαταστάσεις μεγαλύτερης κλίμακας και συνδυάζονται με χώρους υδροθεραπείας, χώρους για θεραπείες υγείας και ομορφιάς, χώρους φυσιοθεραπείας ή και εξωτερικές εγκαταστάσεις άθλησης, όπως γήπεδα και πισίνες. Για την εύρυθμη λειτουργία των γυμναστηρίων θα πρέπει πέρα από τις ισχύουσες νομοθεσίες να πληρούνται και ορισμένες λειτουργικές προδιαγραφές, που εξασφαλίζουν την άνεση, την ασφάλεια και την ικανοποίηση των χρηστών: • Μέγεθος και διάταξη αιθουσών γυμνα-

στικής. Ο αριθμός, το μέγεθος και η διάταξη των αιθουσών γυμναστικής εξαρτώνται άμεσα από τον τύπο των ασκήσεων, τον αριθμό των χρηστών και τον εξοπλισμό που θα φιλοξενήσουν. Προσοχή πρέπει να δίνεται στο απαιτούμενο ύψος (για τη χρήση ορισμένων αθλητικών οργάνων απαιτείται ελάχιστο ύψος 3,5 m), στη διαμόρφωση ειδικών ή ανθεκτικών επιφανειών, αλλά και σε πρακτικά θέματα, όπως στην κυκλοφορία των χρηστών και στην αποθήκευση του εξοπλισμού. • Αντοχή κατασκευής και υλικών. Τα υλικά τόσο των κατακόρυφων, όσο και των οριζόντιων επιφανειών, καθώς και του εξοπλισμού ενός γυμναστηρίου θα πρέπει να είναι ανθεκτικά και εύκολα στη συντήρηση και στον καθαρισμό. • Ακουστικός έλεγχος. Στόχος του σχεδιασμού του ακουστικού ελέγχου ενός γυμναστηρίου είναι από τη μια, η σωστή ενσωμάτωση συστημάτων ήχου και ο εύκολος έλεγχός τους από τα μέλη του προσωπικού και από την άλλη, ο περιο-

Τα σύγχρονα γυμναστήρια πρέπει να αξιολογήσουν και να ενσωματώσουν τις νέες τάσεις στο σχεδιασμό και στη λειτουργία τους, προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικά και να προσελκύσουν ακόμη μεγαλύτερη πελατεία.

ρισμός της μετάδοσης του θορύβου που προέρχεται από τους χώρους άθλησης. Ο ακουστικός έλεγχος των αιθουσών μπορεί να επιτευχθεί με την κατάλληλη χωροθέτηση των λειτουργιών και με τη χρήση εσωτερικών ηχοπροστατευτικών διαχωριστικών και υλικών επένδυσης σε τοίχους, οροφές και δάπεδα. • Συνθήκες θερμικής άνεσης. Όλοι οι χώροι ενός γυμναστηρίου θα πρέπει να διατηρούν μια σταθερή θερμοκρασία 16°C - 20°C ανάλογα με τη χρήση τους και σταθερά επίπεδα υγρασίας, ιδανικά κάτω από 60%. Από τα πιο σημαντικά ζητήματα είναι ο σχεδιασμός του σωστού συστήματος εξαερισμού, που θα πρέπει να διασφαλίζει τη σωστή κυκλοφορία του αέρα σε όλους τους χώρους και ταυτοχρόνως να ελέγχει τα θερμικά φορτία, την υγρασία και τη μετάδοση δυσάρεστων οσμών. • Υγιεινή και ασφάλεια. Οι απαιτήσεις υγιεινής και ασφάλειας είναι αυξημένες στους χώρους των γυμναστηρίων, δεδομένου

Με τις έννοιες της ευεξίας και της άθλησης να γίνονται όλο και πιο σημαντικές για τους σύγχρονους καταναλωτές, τα γυμναστήρια γνωρίζουν μια μεγάλη άνθηση τα τελευταία χρόνια.

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΘΡΑ | ότι συνδέονται άμεσα με την εύρυθμη λειτουργία τους. Για την ευκολότερη καθαριότητα των χώρων θα πρέπει να επιλέγονται υλικά εύκολα στη συντήρηση και τελικές επιφάνειες ασφαλείς για τους χρήστες, όπως αντιολισθητικά δάπεδα, ενώ το προσωπικό θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένο για παροχή πρώτων βοηθειών. Όλοι οι χώροι θα πρέπει να φωτίζονται επαρκώς και να φέρουν κατάλληλη σήμανση. • Προσβασιμότητα. Όλοι οι χώροι ενός γυμναστηρίου και ο εξοπλισμός του θα πρέπει να επιτρέπουν την εύκολη πρόσβαση και χρήση από άτομα με ειδικές ανάγκες.

Οι τάσεις στο σχεδιασμό γυμναστηρίων μεταλλάσσονται συνεχώς και οι ιδιοκτήτες τους θα πρέπει να προσαρμόζονται στις νέες απαιτήσεις, εάν θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί. Ο αποτελεσματικός σχεδιασμός μπορεί να διαφοροποιήσει σημαντικά ένα γυμναστήριο, να ενισχύσει την ευχάριστη διάθεση των χρηστών και να οικοδομήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με τα μέλη του, αλλά και να αποτελέσει πόλο έλξης για νέους πελάτες. Παρ’ όλα αυτά, πριν από την επένδυση σε οποιαδήποτε νέα τάση, θα πρέπει να μελετηθεί, εάν πρόκειται για μια προσωρινή μόδα και εάν η υιοθέτησή της συνάδει με την ταυτότητα και τους στόχους του γυμναστηρίου.

Στροφή στο βιώσιμο σχεδιασμό και στην πράσινη αρχιτεκτονική Η υιοθέτηση μιας πράσινης πολιτικής και η ενσωμάτωση βιώσιμων αρχών στην καθημερινή λειτουργία μιας επιχείρησης, αποτελεί μια από τις πιο σύγχρονες τάσεις, με τα γυμναστήρια να μην αποτελούν εξαίρεση. Η επένδυση στον οικολογικό σχεδιασμό μειώνει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο του γυμναστηρίου και βοηθάει στην εξοικονόμηση χρημάτων. Παράλληλα, ενισχύει την ταυτότητα της επιχείρησης και λειτουργεί ως μέσο προώθησης και αύξησης της πελατείας, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένοι. Η πράσινη πολιτική ενός γυμναστηρίου μπορεί να εφαρμοστεί με τη λήψη μιας σειράς μέτρων, όπως προώθηση της ανακύκλωσης, επιλογή ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού, χρήση οικολογικών αναλώσιμων προϊόντων, ενεργειακή αναβάθμιση του κελύφους, ενίσχυση του φυσικού φωτισμού και αερισμού, επιλογή ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, δροσισμού και εξαερισμού κ.ο.κ. Οι περισσότερες βιώσιμες πρακτικές μπορούν να εφαρμοστούν τόσο σε νέες εγκαταστάσεις, όσο και σε υφιστάμενα κτίρια, αν και ορισμένες επεμβά-

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΜΕΤΡΑ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΕ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙΑ

Προώθηση ανακύκλωσης Η τοποθέτηση κάδων ανακύκλωσης στους χώρους του γυμναστηρίου μπορεί να παροτρύνει τα μέλη να πετούν σε χωριστούς κάδους ανακυκλώσιμα απορρίμματα, όπως γυαλί, χαρτί και πλαστικό. Η εμφανής σηματοδότηση και η εκπαίδευση του προσωπικού, αλλά και η συνεργασία του γυμναστηρίου με μια εταιρεία ανακύκλωσης για παραλαβή των απορριμμάτων, μπορούν να μεγιστοποιήσουν τα αποτελέσματα της προσπάθειας.

Παροχή φιλτραρισμένου νερού

Μείωση κατανάλωσης νερού

Αποτελεσματική διαχείριση φωτισμού

Μεγιστοποίηση έλεγχου συνθηκών εσωτερικού περιβάλλοντος

Επιλογή ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού Η παροχή δωρεάν φιλτραρισμένου νερού στους πελάτες του γυμναστηρίου μπορεί να συντελέσει στη μείωση της χρήσης πλαστικού. Το γυμναστήριο μπορεί παράλληλα να πουλάει οικολογικά επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια, ενισχύοντας την οικολογική του ταυτότητα.

Η επένδυση σε ένα πρόγραμμα αποτελεσματικής διαχείρισης του νερού μπορεί να έχει σημαντικά οικολογικά, αλλά και οικονομικά οφέλη για ένα γυμναστήριο. Ανάμεσα στα πιο διαδεδομένα μέτρα συγκαταλέγονται η εγκατάσταση βαλβίδων για μειωμένη πίεση του νερού στις βρύσες και στους καταιονητήρες, η μόνωση των σωληνώσεων θερμού νερού, η εγκατάσταση συστήματος επανάχρησης γκρι νερού, η συλλογή βρόχινου νερού για κάλυψη αναγκών άρδευσης κτλ.

Η καλύτερη διαχείριση του τεχνητού φωτισμού μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη τόσο για το περιβάλλον, όσο και για το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την ενίσχυση του φυσικού φωτισμού, την αντικατάσταση των κοινών λαμπτήρων με λαμπτήρες φωτοδιόδων (LED) και την εγκατάσταση αισθητήρων κίνησης σε χώρους δευτερεύουσας χρήσης, όπως σε διαδρόμους, αποδυτήρια και μπάνια.

Η άνεση και ικανοποίηση των χρηστών εξαρτάται άμεσα από τη διαμόρφωση ενός ιδανικού εσωτερικού περιβάλλοντος. Τα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και δροσισμού (HVAC), καθώς και ο εξαερισμός αποτελούν ίσως τα πιο ενεργοβόρα συστήματα ενός γυμναστηρίου. Η εκμετάλλευση παθητικών συστημάτων φυσικού αερισμού, η αντικατάσταση του εξοπλισμού με πιο αποδοτικά συστήματα, η εγκατάσταση έξυπνων θερμοστατών, ο διαχωρισμός θερμικών ζωνών, η τοποθέτηση ηλιακών συλλεκτών κτλ. είναι μερικά από τα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των εσωτερικών συνθηκών με πιο αποτελεσματικό και οικολογικό τρόπο.

Ο ηλεκτρικός αθλητικός εξοπλισμός ενός γυμναστηρίου είναι επίσης υπεύθυνος για μεγάλη κατανάλωση ενέργειας. Η αντικατάσταση των παλαιών μηχανημάτων με νέα τεχνολογικά εξελιγμένα, καθώς και η καλή συντήρησή τους μπορεί να έχουν σημαντικά οφέλη. Πέρα από τα παραδοσιακά μηχανήματα, στο εμπόριο έχουν κάνει την εμφάνιση τους καινοτόμα μηχανήματα, που χρησιμοποιούν την ενέργεια των χρηστών για να λειτουργήσουν, μειώνοντας ή και εκμηδενίζοντας τη χρήση ηλεκτρισμού.

Επιλογή οικολογικών προϊόντων και φυσικών καθαριστικών Η σταδιακή αντικατάσταση όλων των αναλώσιμων ενός γυμναστηρίου με οικολογικές εναλλακτικές μπορεί επίσης να συμβάλει στη βιώσιμη διαχείρισή του. Από τα αναλώσιμα γραφείου έως το υλικό του δαπέδου και το βασικό εξοπλισμό, όπως στρώματα, βαράκια κτλ., υπάρχουν προϊόντα που προέρχονται από ανακυκλώσιμα ή φυσικά υλικά και έχουν μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Ζωτικής σημασίας είναι και η αντικατάσταση των χημικών προϊόντων καθαρισμού με οικολογικά, που δεν παράγουν πτητικές οργανικές ενώσεις και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.

Μείωση χρήσης χαρτιού Το χαρτί μπορεί να αποτελεί μέχρι και το 50% των απορριμμάτων μιας επιχείρησης. Η εγκατάσταση ενός λογισμικού διαχείρισης επιτρέπει την καταγραφή των πελατών, την αποστολή αποδείξεων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, την ηλεκτρονική υπογραφή συμβολαίων κτλ., επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να μειώσουν ή και να εκμηδενίσουν τη χρήση χαρτιού και συντελώντας στην καλύτερη οργάνωσή τους.

Επιλογή τοπικών προϊόντων και συνεργασία με "πράσινες" επιχειρήσεις Η προμήθεια αναλώσιμων ή άλλων προϊόντων από τοπικές επιχειρήσεις δεν έχει μόνο σημαντικό περιβαλλοντικό όφελος, καθώς μειώνει το ενεργειακό κόστος μεταφοράς, αλλά ενισχύει και την τοπική κοινότητα. Παράλληλα, όλες οι συνεργαζόμενες εταιρείες θα πρέπει να επιλέγονται με γνώμονα τις βιώσιμες πρακτικές που ακολουθούν.

Ανεξαρτήτως της σχεδιαστικής και αισθητικής κατεύθυνσης που θα ακολουθήσει το κάθε γυμναστήριο, ο σχεδιασμός θα πρέπει να βασίζεται σε ορισμένες γενικές προδιαγραφές, όσον αφορά στη διάταξη των χώρων, στην επιλογή των υλικών και στη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών εσωτερικής άνεσης και ασφάλειας των χρηστών.

H συνεχής μεταβολή των προτιμήσεων των χρηστών ως προς τους τρόπους άθλησης, επιβάλλει τη δημιουργία ευέλικτων χώρων, που μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στις νέες απαιτήσεις, χωρίς να διαταράσσεται η ομαλή ροή και η ασφάλεια των χώρων.

σεις, όπως οι μονώσεις και η τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων, είναι λιγότερο κοστοβόρες εάν προβλεφθούν από τα αρχικά στάδια σχεδιασμού.

Ενσωμάτωση συστημάτων αυτοματισμού Χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας η ενσωμάτωση συστημάτων αυτοματισμού στα κτίρια γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. Η επιλογή των κατάλληλων συστημάτων, που προσαρμόζεται στις μοναδικές ανάγκες της επιχείρησης, μπορεί να συντελέσει στη βιώσιμη διαχείριση, στη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου, στην εξοικονόμηση χρημάτων, στην πιο αποδοτική λειτουργία της επιχείρησης και στη μεγαλύτερη ικανοποίηση των χρηστών. Στην περίπτωση των γυμναστηρίων, ο διαχωρισμός ζωνών λειτουργίας ανάλογα με τις ανάγκες και ο έλεγχος τους από ένα κεντρικό σύστημα μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ιδανικών εσωτερικών συνθηκών θερμοκρασίας, υγρασίας, εξαερισμού και φωτισμού, μειώνοντας το ενεργειακό κόστος. Επιπροσθέτως, συστήματα αυτοματισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο των οπτικοακουστικών μέσων, αλλά και για τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας των εγκαταστάσεων.

Βιοφιλικός σχεδιασμός και ενίσχυση της επαφής με τη φύση Η επαφή με τη φύση αποδεδειγμένα βελτιώνει την ψυχική και σωματική υγεία, μειώνει τα επίπεδα άγχους και αυξάνει τη διάθεση για ζωή. Ο βιοφιλικός σχεδιασμός αποτελεί μια σύγχρονη σχεδιαστική προσέγγιση, που εμπνέεται από τη φύση και ενισχύει τη σύνδεση ανθρώπου και περιβάλλοντος. Σχεδιαστικά μπορεί να εφαρμοστεί στους εσωτερικούς χώρους ενός γυμναστηρίου με

Ο σχεδιασμός θα πρέπει να στοχεύει στη διαμόρφωση αισθήματος ικανοποίησης του χρήστη όχι μόνο στους κύριους χώρους άθλησης αλλά και στους βοηθητικούς, όπως στα αποδυτήρια και στους διαδρόμους, χώρους που πολλές φορές παραβλέπονται.

Από τις πιο πρόσφατες καινοτομίες στον εξοπλισμό των γυμναστηρίων είναι τα μηχανήματα εκγύμνασης που απαιτούν για τη λειτουργία τους μόνο την κινητική ενέργεια των χρηστών. Πέρα από το γεγονός πως είναι οικολογικά και δεν ξοδεύουν ενέργεια, επιτρέπουν την ευελιξία του σχεδιασμού, καθώς δεν απαιτούν σύνδεση με ηλεκτρικό ρεύμα.

Πολλά σύγχρονα γυμναστήρια συνδυάζουν την άσκηση με υπηρεσίες σωματικής και ψυχικής υγείας, αντιμετωπίζονυας ολιστικά τις ανάγκες του χρήστη και καλύπτοντας μ’ αυτό τον τρόπο και τις ανάγκες των μεγαλύτερων ηλικιακά ομάδων. Τεχνολογικά εξελιγμένος εξοπλισμός Στον τεχνολογικά εξελιγμένο εξοπλισμό γυμναστηρίων συμπεριλαμβάνονται μηχανήματα, που λειτουργούν με την κινητική ενέργεια των χρηστών με την απαίτηση ελάχιστου ή και καθόλου ηλεκτρικού ρεύματος, μηχανήματα που προσαρμόζονται στις ανάγκες του εκγυμναζόμενου, μηχανήματα που καταγράφουν μέσω καμερών τα βιομετρικά στοιχεία και την πρόοδο των ασκούμενων, προειδοποιώντας και για πιθανούς κινδύνους ή τραυματισμούς κτλ.

Φορέσιμη τεχνολογία

Εφαρμογές κινητών τηλεφώνων

Εικονικοί εκπαιδευτές

Εικονική πραγματικότητα Στη φορέσιμη τεχνολογία των γυμναστηρίων περιλαμβάνονται συσκευές χειρός, όπως έξυπνα ρολόγια, που καταγράφουν την απόδοση των ασκούμενων και συλλέγουν στοιχεία μέσω εφαρμογών κινητών τηλεφώνων..

Οι εφαρμογές κινητών τηλεφώνων που προορίζονται για γυμναστήρια επιτρέπουν την ολοκληρωμένη εκγύμναση του χρήστη μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων, οδηγιών και προτροπών. Παράλληλα, παρέχουν συμβουλές υγείας και καταγράφουν τη διατροφή, λειτουργώντας ως προσωπικοί σύμβουλοι. Πολλές φορές συνδέονται με φορέσιμη τεχνολογία ή άλλες συσκευές για καταγραφή της απόδοσης. Ακόμη, πολλά σύγχρονα γυμναστήρια σχεδιάζουν τις δικές τους εφαρμογές που παρέχουν στους χρήστες 24-ωρη υποστήριξη και καθοδήγηση, ακόμη και όταν δεν είναι στους χώρους του γυμναστηρίου.

Οι εικονικοί εκπαιδευτές έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια στα γυμναστήρια, αντικαθιστώντας σε πολλά ομαδικά τμήματα τους γυμναστές. Λειτουργούν κατευθύνοντας τους εκγυμναζόμενους και καταγράφοντας την πρόοδο της ομάδας σε πραγματικό χρόνο καθ 'όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, προωθώντας τον υγιή ανταγωνισμό και κινητοποιώντας την τάξη. Για τη χρήση εικονικών εκπαιδευτών θα πρέπει να δοθεί προσοχή στο θέμα του φωτισμού, καθώς ο σχεδιασμός θα πρέπει να επιτρέπει την πλήρη συσκότιση του χώρου, ενώ ο τεχνητός φωτισμός θα πρέπει να επιτελεί λειτουργικό σκοπό, διασφαλίζοντας την ασφάλεια των χρηστών.

Η άθληση μέσω παιχνιδιών εικονικής πραγματικότητας είναι μια ακόμη σύγχρονη τάση, που απευθύνεται κυρίως στις νεότερες ηλικιακές ομάδες ενός γυμναστηρίου. Πρόκειται για παιχνίδια που μεταφέρουν τους χρήστες μέσω ειδικού εξοπλισμού και γραφικών σε ένα εικονικό περιβάλλον, το οποίο ελέγχουν με σωματικές κινήσεις, με αποτέλεσμα να γυμνάζονται μέσω μιας διασκεδαστικής διαδικασίας.

την ενίσχυση του φυσικού φωτισμού και αερισμού, τη χρήση άφθονων φυτών εσωτερικών χώρων, την επιλογή φυσικών, μη τοξικών υλικών και υφών, την επικράτηση γήινων χρωμάτων κτλ. Η διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων και η ενίσχυση της θέας τους από το εσωτερικό, αλλά και η μεταφορά μέρους των δραστηριοτήτων στον εξωτερικό χώρο μπορεί να λειτουργήσει συνεπικουρικά, όπου το επιτρέπει η τοποθεσία.

Υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών Το μεγάλο εύρος σύγχρονων τεχνολογιών που διατίθενται σήμερα στο εμπόριο επιτρέπει την τεχνολογική αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των χώρων των γυμναστηρίων. Παρ’ όλα αυτά, η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών πρέπει να γίνεται με πολύ προσοχή, ώστε η επένδυση να αποφέρει κέρδος και η ενσωμάτωσή τους να γίνεται εύκολα στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις. Πριν από την επιλογή οποιασδήποτε τεχνολογίας θα πρέπει να ελέγχονται οι καλωδιώσεις και οι ενεργειακές ανάγκες του νέου εξοπλισμού, ενώ, αν απαιτείται συνδεσιμότητα, θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο και η συμβατότητα των διαφορετικών τεχνολογιών. Ο τεχνολογικά εξελιγμένος εξοπλισμός βρίσκεται συνήθως στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ιδιοκτητών γυμναστηρίων, με την επιλογή μηχανημάτων που καταγράφουν τα βιομετρικά στοιχεία των χρηστών ή προσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες τους, ακόμη και μηχανημάτων που λειτουργούν με κινητική ενέργεια. Η φορέσιμη τεχνολογία, που συνδέεται πολλές φορές με εφαρμογές κινητών τηλεφώνων ή με μηχανήματα άθλησης και επιτρέπει την καταγραφή της απόδοσης, η χρήση παιχνιδιών εικονικής πραγματικότητας (VR), αλλά και η εμφάνιση εικονικών γυμναστών αποτελούν μερικές από τις καινοτομίες, που έχουν αρχίσει να γίνονται δημοφιλείς στον κλάδο των γυμναστηρίων.

Οργάνωση ευέλικτων και προσαρμόσιμων χώρων Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα του σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και συνδέονται άμεσα με την ανάγκη προσαρμογής των εσωτερικών χώρων στις συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις και στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των χρηστών. Στα γυμναστήρια η οργάνωση ευέλικτων χώρων από τα αρχικά στάδια σχεδιασμού μπορεί να συντελέσει στη μελλοντική επίλυση διαφόρων θεμάτων, όπως αλλαγών στη νομοθεσία και στις ισχύουσες προδιαγραφές, στα δημογραφικά δε-

Η ψηφιακή τεχνολογία έχει κάνει την εμφάνισή της και στα γυμναστήρια, με την ενσωμάτωση φορέσιμης τεχνολογίας, εξοπλισμού καταγραφής βιομετρικών στοιχείων και δημιουργία ειδικών εφαρμογών που βοηθούν στην άσκηση των χρηστών.

δομένα των πελατών, στους τύπους άθλησης και στις προτιμήσεις των χρηστών. Ο χώρος θα πρέπει να έχει σχεδιαστεί με τρόπο που να επιτρέπει τις εσωτερικές αλλαγές των αιθουσών, την αναδιάταξη του εξοπλισμού ή τη φιλοξενία νέων μηχανημάτων. Για την ευκολότερη προσαρμογή των εσωτερικών χώρων συνιστάται η δημιουργία ενιαίων χώρων, που μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν με τη χρήση κινητών διαχωριστικών, και όχι μικρών αιθουσών με σταθερά χωρίσματα. Ακόμη, η χρήση υπερυψωμένων δαπέδων, κάτω από τα οποία γίνεται εγκατάσταση των καλωδιώσεων και του εξοπλισμού, μπορεί να λύσει μελλοντικά θέματα συνδεσιμότητας και να ενισχύσει την προσαρμοστικότητα. Πρόσθετη ευελιξία προσφέρουν και διάφορα εξελιγμένα μηχανήματα, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διαφορετικούς τύπους ασκήσεων, ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών.

Δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας και ενσωμάτωση διακοσμητικών τάσεων Η ψυχολογική διάθεση σχετίζεται άμεσα με τον περιβάλλοντα χώρο και συγκεκριμένα με στοιχεία που διαμορφώνουν την ατμόσφαιρα, όπως με το φωτισμό, τη μουσική, τη χρήση χρωμάτων, τις διακοσμητικές λεπτομέρειες κτλ. Η δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας σε ένα γυμναστήριο, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την εμπειρία των χρηστών, να κινητοποιήσει τη φυσική δραστηριότητα, να ενισχύσει την αλληλεπίδραση μεταξύ ασκουμένων και να αυξήσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Όσον αφορά στην αισθητική κατεύθυνση των σύγχρονων γυμναστηρίων, εξαρτάται άμεσα από τα ενδιαφέροντα και τον τρόπο ζωής των πελατών, καθώς και από την ταυτότητα που επιδιώκει να αποκτήσει κάθε γυμναστήριο. Έτσι, σήμερα μπορεί να συναντήσει κανείς χώρους που παραπέμπουν σε κέντρα υγείας, με γήινα χρώματα, φυσικό φωτισμό, φυτεύσεις, καθαρά και οργανικά σχήματα έως χώρους με έντονα χρώματα, γραφικά στοιχεία στους τοίχους, εντυπωσιακό φωτισμό κτλ., που θυμίζουν σκηνικό από ταινία δράσης.

Συνδυασμός με υπηρεσίες ψυχικής και σωματικής υγείας Μελέτες δείχνουν πως η σωματική άσκηση μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο σε συνδυασμό με την κατάλληλη ψυχολογία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά γυμναστήρια να επενδύουν στην επέκταση των υπηρεσιών τους με τη παροχή πρόσθετων υπηρεσιών όπως μασάζ, διαλογισμό, ασκήσεις αναπνοής κτλ. Παράλληλα, απευθυνόμενοι

Από τις πιο σύγχρονες διακοσμητικές τάσεις στα γυμναστήρια είναι η δημιουργία χώρων με έντονα χρώματα, γραφικά στοιχεία και ατμοσφαιρικό φωτισμό, που παροτρύνουν τους ασκούμενους και θυμίζουν σκηνικό ταινίας δράσης.

σε μεγαλύτερο εύρος ηλικιών, συνδυάζουν ιατρικές υπηρεσίες, όπως παρακολούθησης υγείας, προγράμματα αποκατάστασης, διατροφική καθοδήγηση, φυσιοθεραπεία και άλλες εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως παρακολούθηση χρόνιων θεμάτων υγείας.

Στροφή σε νέες δημογραφικές ομάδες Τα τελευταία χρόνια η πελατεία των γυμναστηρίων δεν περιορίζεται στο κλασικό κοινό, αλλά επεκτείνεται σε νέες δημογραφικές ομάδες. Οι μεγαλύτερες γενιές ανακαλύπτουν το ρόλο της άσκησης για μια ισορροπημένη ζωή και την εντάσσουν στο πρόγραμμά τους. Τα γυμναστήρια που απευθύνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, συνήθως συνδυάζουν ιατρική παρακολούθηση, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασκουμένων και μειώνοντας τα ιατρικά τους κόστη. Από την άλλη, παρατηρείται άνθηση στην οικογενειακή άσκηση, αλλά και στα προγράμματα που απευθύνονται σε ανήλικους. Σ’ αυτήν την περίπτωση η άθληση μετατρέπεται πολλές φορές σε παιχνίδι, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η ευαισθητοποίηση των νέων σε θέματα υγείας και ευζωίας, διασφαλίζοντας την ιδιωτικότητα και την ασφάλειά τους αλλά και την παρακολούθηση από εκπαιδευμένο προσωπικό.

Εμφάνιση κινητών γυμναστηρίων Σε μια προσπάθεια η άσκηση να γίνει προσιτή σε όλους, τα τελευταία χρόνια έκαναν την εμφάνιση τους τα κινητά γυμναστήρια. Πρόκειται για μεγάλα τρέιλερ, που εσωτερικά διαμορφώνονται ως γυμναστήρια, διαθέτοντας όλο τον εξοπλισμό για βασικές ασκήσεις ενδυνάμωσης και αεροβικής άσκησης. Συνήθως μετακινούνται από περιοχή σε περιοχή, παραμένοντας για ένα χρονικό διάστημα σε σημεία, στα οποία υπάρχει ενδιαφέρον, ενώ πολλές φορές λειτουργούν παρέχοντας τις υπηρεσίες τους δωρεάν σε προβληματικές περιοχές ή λειτουργούν διαφημιστικά για να αξιολογήσουν τη δυναμική μιας περιοχής πριν να ανοίξουν μόνιμες εγκαταστάσεις.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Jenny Weller, 10 ways to create an environmentally friendly gym, Glofox, 2019. Biofilico, Biophilic design in gyms & spa, Biofilico. com, 2019. Justin Honas, 6 trends in strategic fitness facility design, Active Wellness, 2019. Zen Planner, 9 ways to make your fitness studio or gym more eco-friendly, Zenplanner.com, 2018. Joseph Robison, Experts weigh in on current trends in gym design, Coastal Creative, 2018. Roy Crocker, Gym design. How it can make or break your gym, Gym Pros, 2017. Ener G. Wellness, Greening up your gym: Energy use and your facility, Energwellness.com, 2017. Brock Technology Group, The best building automation technologies for gyms and fitness centers, Brocktg.com, 2017. National Institute of Building Sciences, Physical fitness (exercise room), WBDG, 2016. Mike Rucker, Fitness facility design: How to plan for the unexpected, Active Wellness, 2015. Mike Rucker, 4 essential components of fitness center design, Active Wellness, 2015. Valerie Applebaum, Creating an environmentally friendly fitness facility, IDEA Health & Fitness Association, 2009. Fred Gibson, Green design and sustainability in sport and recreation facilities, The Smart Journal, 2008. Sport England, Fitness and exercise spaces. Design guidance note, 2008. Προεδρικό διάταγμα 219/2006, Περί καθορισμού των όρων και των προϋποθέσεων ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών γυμναστηρίων ή ιδιωτικών σχολών εκμάθησης αθλημάτων, 2006.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ΣΤΟ ''ΚΤΙΡΙΟ''

Γυμναστήρια. Νέες τάσεις & προδιαγραφές. Τεύχος 1/2014, σελ. 81. Μικρές υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις. Σχεδιασμός, κατασκευή, επιλογή επιστρώσεων. Τεύχος 5/2016, σελ. 63. Αθλητικά κέντρα. Γενικές αρχές σχεδιασμού. Τεύχος 180, σελ. 67.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ

ΜΙΚΡΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ

EΞΥΠΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ

Η ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗ ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΚΡΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ. Η ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΟΥΝ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΝΟΣ ΤΥΠΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΜΕ ΕΥΦΥΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΙΚΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ.

Άρθρο των: ΣΟΦΟΚΛΗ ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΥ, δρ. αρχιτέκτονα μηχ., διδάσκοντος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ. και ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΖΗΡΙΝΗ, διπλ. αρχιτέκτονα μηχ. Α.Π.Θ., M.Arch interior design I.E.D. Roma. Η αντιμετώπιση του εσωτερικού χώρου και οι απαιτήσεις στο σχεδιασμό των διαμερισμάτων κατοικίας αλλάζουν ανάλογα με τις κοινωνικές ανάγκες και τις γενικότερες πολιτισμικές και οικονομικές παραμέτρους. Οι συνθήκες διαβίωσης στα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα στα μεγαλύτερα, μεταβάλλονται κατά το τελευταίο διάστημα με απρόσμενο τρόπο. Κατά τις πιο πρόσφατες δεκαετίες, κατά τις οποίες ο μη δομημένος χώρος είναι πλέον ανύπαρκτος, οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται με σταθερό ρυθμό, ενώ η εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας δημιουργεί μία νέα πραγματικότητα. Μ' αυτά τα δεδομένα, που ενισχύονται από μία σειρά οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων, η μείωση του μεγέθους των κατοικιών ήταν αναπόφευκτη. Η τάση της έντονης συρρίκνωσης των διαμερισμάτων κατοικίας ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πριν από περίπου δύο δεκαετίες και