BoekStart voor jou! nummer 10

Mama Marijke: ‘Het boekje Baba Baby heeft een buikje is populair bij Job (16 mnd). Met het mooie weer kunnen we Jobs blote buik makkelijk kriebelen, net zoals Baba op zijn buik wordt gekriebeld.

Op vakantie gaan met een kleintje vind ik best spannend. Allemaal nieuwe indrukken, maar het voorlezen doen we net als thuis regelmatig. Lekker vertrouwd maar nu op een hele mooie plek.’

BoekStart voor jou! 10

BOEKENTIPS Baby’s very first book: Night time Stella Baggott (tekeningen) Uitgeverij Usborne, € 14,50

Dit zachte, stoffen harmonicaboek toont aan de ene kant een bos vol dieren, bomen en bloemen, aan de andere zijde is het heelal afgebeeld met planeten (en hun bewoners), ruimtevaartuigen, astronauten en sterren. Met aan de bovenzijde lintjes, waarmee het vastgemaakt kan worden aan bijvoorbeeld de box. AB (3 mnd+)

nijntje speelt verstoppertje Dick Bruna (tekst en tekeningen) Uitgeverij Mercis, € 10,95

Kartonboek met stevige schuifjes over een bij peuters geliefd spel: verstoppertje spelen. Ontdek samen waar nijntje en haar vriendjes zich verstopt hebben. AP (1,5+) • Doe beide handen voor je gezicht en vraag: ‘Waar ben ik?’.

Verbergen onder een sjaal of dekentje geeft ook veel pret.

• Speel verstoppertje met een knuffel en een zakdoek; roep bij het ontdekken: ‘Kiekeboe’!

• Laat je peuter zich verstoppen. Kijk op vaste plekken en vertel waar je aan het zoeken bent: ‘Ben je onder de bank?’; ‘Ik denk dat je achter de stoel zit’; ‘In de keuken dan?’.

• nijntje viert dit jaar haar zestigste verjaardag. Neem eens een kijkje op de nijntje-website.

Mooie staartjes Liesbet Slegers (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 10,95

Twee dieren hebben steeds dezelfde staart. Ze zijn te vinden door telkens de afgesneden bladzijde om te slaan. Dun kartonboek met achterin een verrassing: wie heeft er net zo’n staart als het paard?

In dezelfde opzet verscheen ook Lieve snoetjes. AP (1,5+)

>2

BOEKENTIPS De zee / De nacht Hector Dexet (tekst en tekeningen) Uitgeverij De Eenhoorn, € 14,95 per stuk

Twee uitvouwboeken met pagina’s die steeds een stukje groter zijn dan de vorige, over de zee en haar bewoners en over dieren in de nacht. De nacht heeft prenten die oplichten in het donker! Beeldwoordenboek, met aan de andere kant een kort verhaaltje. AP (2+)

Piep naar de dokter Fleur van der Weel (tekst en tekeningen) Uitgeverij Querido, € 7,50

Piep gaat naar de dokter. Maar hij is niet de enige. De wachtkamer zit vol zieke dieren en de dokter onderzoekt ze allemaal. Kartonboek dat je kunt lezen met een peuter die (voor het eerst) naar de dokter gaat. AP (2+) • Bekijk en lees eerst het hele verhaaltje.

• In de tekst staat een aantal keer de vraag ‘Kun jij dat ook?’.

Laat je kindje nadoen wat de dieren doen.

• Lees het gedichtje ‘Rooie oogjes, prikkelkeel...’ van Miep Diekmann uit Ik zie je wel, ik hoor je wel.

• Laat je kindje doktertje spelen met een pop of knuffel.

Van wie is dat huis?

Joukje Akveld (tekst) en Annemarie van Haeringen (tekeningen) Uitgeverij Gottmer, € 8,95

Van wie is dat kasteel, die iglo of dat hok? Er kan telkens een keuze worden gemaakt uit vier mogelijkheden. De oplossing staat mooi uitgebeeld op de volgende dubbele pagina! AP (2+) • Lees en bekijk ook Van wie is die hoed? met tekeningen van Thé Tjong-Khing. Dit boek is bekroond met een Kiddo Leespluim.

3<

BOEKENTIPS Mijn potje Anita Bijsterbosch (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 13,95

Er valt iets roods van de heuvel. Is het een hoed, een mok, een bedje of een bloemenvaas? Niks van dat alles: het is het potje van Haas. Dun kartonnen boekje over de zindelijkheidstraining voor peuters die er al iets van gaan snappen! AP (2+) • Bekijk en lees samen het verhaal. Laat een knuffel of pop ook een ‘plasje’ op een potje doen.

• Stel vragen: ‘Welke kleur heeft jouw potje?’, ‘Gaat papa/mama ook op een potje?’, ‘Ben jij al eens op de grote wc geweest?’

• Laat het kind zelf een plekje voor zijn potje kiezen.

Het mooiste voorleesboek van Muis Lucy Cousins (tekst en tekeningen) Uitgeverij Leopold, € 14,99

Muis is al 25 jaar oud! Deze feestbundel bevat zes vrolijke verhalen over Muis en haar vriendjes. Met een bewegende afbeelding op de voorkant. Een boek om vaak uit voor te lezen! AP (2+) • De avonturen van Muis zijn ook op dvd verkrijgbaar.

• Op de website van de uitgever heeft Muis haar eigen hoekje, met kleurplaten, een filmpje en tips bij de boeken.

Onze hond Helen Oxenbury (tekst en tekeningen) Uitgeverij Christofoor, € 9,95

Ouders van nu kennen de boekjes van Helen Oxenbury misschien nog van toen ze zelf klein waren. Zoals dit, over een hond die in het water springt, door de modder rolt en thuis in bad moet.

Na veel gedoe is hij weer schoon. Om daarna buiten weer recht op de sloot af te rennen! Lees ook: Het verjaardagspartijtje. AP (3+)

>4

BOEKENTIPS Steen voor steen Giuliano Ferri (tekeningen) Uitgeverij De Vier Windstreken, € 9,95

Een muisje plukt een plantje uit een muur, waardoor er een steen loslaat. Wat zit er achter de muur? Samen met wat vrienden haalt het muisje steen voor steen de muur weg. Tekstloos kartonboek met een heldere boodschap: bouw geen muren maar bruggen! AK (4+)

Klein Monster Motta Yvonne Jagtenberg (tekst en tekeningen) Uitgeverij Rubinstein, € 12,95

Stel: je bent een monster. Maar iedereen vindt je schattig en niemand is bang voor je… Klein monster Motta zou best graag zo groot en sterk en monsterlijk eng zijn als zijn grote, woeste broers! En ja hoor: het lukt hem de broers te laten rillen en beven van angst. Nu hoort hij er helemaal bij! AK (4+) • Lees eerst het hele verhaal.

• Stel vragen: ‘Vind jij monsters eng?’, ‘Waar ben jij bang voor?’.

• Trek het monster over of teken zelf een monster en laat het kleuren of beplakken.

• Maak samen een monstermasker en speel daarna dat je heel erg schrikt van elkaar.

Dries en de weerwolf Annie M.G. Schmidt (tekst) en Martijn van der Linden (tekeningen) Uitgeverij Querido, € 9,95

Dries is een echte held! In zijn eentje weet hij de verschrikkelijke weerwolf te verslaan. Zijn geheime wapen: kauwgom! Een griezelig sprookje dat – zoals dat hoort voor jonge kinderen – gelukkig wel goed afloopt. AK (5+)

☞

Kijk voor meer boekentips op boekstart.nl, Leesplein 0-6 en Boekenzoeker 0-8.

5<

LEKKER BEWEGEN Lekker bewegen doet je kindje graag; de basis voor een goede motorische ontwikkeling wordt al gelegd in de eerste zes maanden. Spelenderwijs leert het allerlei bewegingen, met vallen en opstaan. Veel (buiten) spelen betekent gezond en evenwichtig opgroeien.

Wist je dat bewegen ook belangrijk is bij het leren van taal? Begrippen als onder, boven, voor, achter, links en rechts maakt je kindje zich al bewegend eigen.

Springen, spelen en sporten met nijntje Dick Bruna (tekst en tekeningen) Uitgeverij Mercis Publishing, € 8,50

Spelen en sporten vindt nijntje heerlijk: ze zwemt in een opblaasbadje en hangt aan een rekstok. Met haar vriendjes gaat ze dansen en wandelen, steppen, rolschaatsen of voetballen! AP (2+)

Tips en suggesties bij Springen, spelen en sporten met nijntje • Bekijk samen het boek en praat over de activiteiten van nijntje. ‘Wat doe jij als je buiten speelt?’, ‘En welk spelletje doe je graag binnen?’.

• Laat je kind iets kiezen van wat nijntje doet en onderneem dat samen. Pas het aan aan wat hij al kan. Touwtje springen is best moeilijk. Maar met een touw zijn ook andere spelletjes te verzinnen. Leg het bijvoorbeeld op de grond en spring er samen overheen zonder het aan te raken. Voor een dreumes al een hele uitdaging!

• Haal het nijntje beweegdiploma! Voor 2-6 jaar.

Spelen met je kindje Is je kindje nog erg klein? In dit boek verzamelde Sabine Wisman tips voor het spelen met baby’s en dreumesen tot 18 maanden. Het is handig ingedeeld naar leeftijd en soort activiteit. Met veel aandacht voor lezen, zingen en andere activiteiten die de taalontwikkeling stimuleren. Het boek is te koop in de (kinderboek)winkel of online (Ploegsma, € 14,99).

>6

BEWEGEN MET BOEKEN Ook ‘gewone’ prentenboeken, die niet speciaal over sport of spel gaan, kunnen als basis dienen om lekker te bewegen. Lees het boek voor en laat je kindje het verhaal naspelen door middel van bewegingsoefeningen. Met twee kinderen of een klein groepje is het helemaal leuk. Kies bijvoorbeeld een boek over dieren en kruip als een slang of doe gek als een aap. Of ren als een struisvogel, zoals deze peuters aan wie eerst Fiet wil rennen van Bibi Dumon Tak (uitgeverij Querido) is voorgelezen. Bekijk het filmpje.

☞

‘Hoofd, schouders, knie en teen’, ‘Jan Huigen in de ton’ of ‘In de maneschijn’: kijk hier voor bewegingsspelletjes op bekende kinderliedjes.

PIPPO Kijk ook in het julinummer van peutertijdschrift PIPPO. Dat gaat over de zomer met lekker veel buitenactiviteiten! Alle vaste vriendjes zoals aapje Pippo en Muisje Meisje spelen in een voor peuters herkenbare omgeving. Een tijdschrift boordevol verhalen, spelletjes en doe-tips; met elke maand een gratis Speelbrief met voorleestips per verhaaltje. Kijk op: pippo.nl!

Andere boeken over bewegen Kijk eens. In de speeltuin!

Liesbet Slegers (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 12,95. AP (1,5+)

Voetballen met Muis Lucy Cousins (tekst en tekeningen). Uitgeverij Leopold, € 13,99. AP (2+)

Eentje meer Yvonne Hergane (tekst) en Christiane Pieper (tekeningen). Uitgeverij Gottmer, € 9,95. AP (3+)

Balotje op ballet Yvonne Jagtenberg (tekst en tekeningen). Uitgeverij Rubinstein, € 8,95. AK (3,5+)

7<

TIPS & TRICKS

Mijn kind wil helemaal niet voorgelezen worden… Wat nu?

Samen een boekje kiezen, je kindje gezellig op schoot: het voorlezen kan beginnen. Maar dan blijkt je kindje helemaal geen aandacht te hebben voor het verhaal… Het wurmt zich los en gaat op ontdekkingstocht door de kamer.

Een rustige omgeving opzoeken kan helpen. Zet in elk geval de televisie of de muziek uit.

Dat leidt te veel af. Een vaste plaats om voor te lezen werkt ook. Een stapel kussens of een bepaalde stoel gaat je kindje al gauw associëren met aandacht van papa of mama: gezellig samen in een boekje kijken hoort daarbij!

Iets om op te letten is of het boekje aansluit bij wat je kindje al aankan of wat het interesseert. Misschien is het er nog niet aan toe om een heel verhaal aan te horen, maar valt plaatjes aanwijzen en benoemen wel in de smaak. Dat is prima. Het gaat om samen bezig zijn met een boekje, waarmee je tegelijk de woordenschat vergroot. Of je kindje wil alleen maar dat ene boekje dat jij intussen wel kunt dromen. Ook dat is zinvol: het geeft rust en bevestiging.

Wil je kindje echt niet voorgelezen worden? Praat dan samen veel bij alles wat je doet en benoem voorwerpen in je omgeving. Ook liedjes zingen is goed voor de taalontwikkeling.

Op de website kinderliedjesboek.nl vind je bekende kinderliedjes op basis van prentenboeken. Zo kun je deze boeken al zingend samen met je kindje beleven! >8

BOEKSTARTBUZZ Wist je dat er online veel over BoekStart wordt gepost? Bijvoorbeeld op Facebook, Twitter en YouTube. We zetten de leukste berichten voor je op een rijtje!

Op Facebook 1 Lidewij Timmermans Ieder kindje moet lid worden van de bieb omdat lezen zo verschrikkelijk leuk en leerzaam is! Ons dochtertje lezen we al Jip en Janneke voor sinds ze 2 weken is!

En ze is zo verschrikkelijk dol op boekjes! Zelf heb ik als kind de hele bibliotheek leeg proberen te lezen en ik hoop dat zij hetzelfde gaat doen. Tot nu toe vindt ze voorlezen tenminste heel erg leuk!

Op Facebook 2 Debbie Plantinga Duindam Omdat er niets leuker is dan samen een boekje lezen. Ik lees graag voor aan mijn moppies, daardoor leest mijn dochtertje van 3 nu ook heel graag haar broertje van 7 maanden voor!

Op Facebook 3 Chantal Siepel Vincent is 4 maanden oud en is sinds kort ook lid van de bibliotheek. Hij vindt voorgelezen worden en â&#x20AC;&#x2DC;spelenâ&#x20AC;&#x2122; met boekjes erg leuk.

Op Facebook 4 Sammy Jo Dielissen Henraath Feya houdt nu al van boekjes 'lezen'.

Hier is ze net 7 weken oud en wordt heel rustig van het boekje Baby ziet. Het was al een groot succes bij haar grote zus toen die zo klein was en nu dus weer. Hopelijk wordt Feya ook een boekenwurmpje.

9<

WAT ZIT DAAR IN JE MONDJE? OVER DUIMZUIGEN EN SPEENTJES Baby’s en peuters kunnen getroost worden als ze moe zijn of verdrietig met een speentje (in het Vlaams: tutje) of ze stoppen zelf hun duimpje in hun mond. Het is moeilijk om afscheid te nemen van deze gewoonte. Dat lukt soms beter als je je kindje helpt zelf deze stap te maken.

Karel en zijn duimpje Liesbet Slegers (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 12,95

Karel geniet soms van zijn duimpje in zijn mond. Net als baby Bas, die bij Karel op bezoek komt. Maar opeens beseft Karel dat dat duimpje soms in de weg zit!

Achter in het boek zijn instructies voor ouders opgenomen voor als het tijd is te stoppen met het duimzuigen. AP (2+)

Tips en suggesties bij Karel en zijn duimpje • Lees het verhaal en neem de instructies eerst zelf door. Kies de aanpak die bij jou en je kindje past.

• Lees het gedichtje voor dat voor in het boek staat.

• Duimendokter Kaatje helpt Karel bij het afleren: ze plakt een pleister op zijn duim.

Speel dat na; in plaats van een pleister kan ook een vingerpopje gebruikt worden.

Stoppen met foppen Difrax, onder meer fabrikant van fopspeentjes, ontwikkelde een boek voor ouders over het afbouwen van het gebruik van speentjes. Dit is gratis te downloaden op de website, net als spelletjes, een kalender en beloningsstickers.

> 10

huile baby, huile kind, als je dan niks van me wil, hier, je tuut... zo, die is stil! duimpje in de roosvicee... hoor je wel, ik zuig ook mee.

Uit: Stappe stappe, step van Miep Diekmann (uitgeverij Querido)

Knutseltip Maak een waslijn met tekeningen die duidelijk maken wanneer het duimpje of speentje wel mag (bijvoorbeeld ’s nachts in bed) en wanneer het niet mag (overdag en/of buiten).

• Maak een aantal kaarten met eenvoudige tekeningen van dagelijkse activiteiten: aan tafel, in de kinderwagen/buggy, in de auto, speelzaal/kinderopvang, middagslaapje, thuis binnen, ’s nachts in bed… Bevestig deze met wasknijpers aan de lijn.

• Met dezelfde knijper bevestig je bij de activiteit een kaartje met daarop een duimpje of speentje, maar alleen als dat van toepassing is.

• Laat steeds meer kaartjes met een duimpje of speentje weg (en prijs je kindje uitgebreid voor het behaalde resultaat!).

Andere boeken over duimzuigen en speentjes Apie en het speentje van Vera Coby Hol (tekst en tekeningen). Uitgeverij De Eenhoorn, € 12,95. AP (2+)

Hugo Haas hoeft geen speen meer Hermien Stellmacher (tekst en tekeningen). Uitgeverij Veltman, € 6,99. AP (2+)

Anna gooit haar tutjes weg Kathleen Amant (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 12,95. AP (2,5+)

Dag-Dag Speentje Brigitte Weninger (tekst) en Yusuke Yonezu (tekeningen).

Uitgeverij De Vier Windstreken, € 12,95. AP (2,5+)

11 <

ACTUALITEIT

De vader van Kikker De vader van Kikker (Leopold, € 14,99) is een verhaal van Rindert Kromhout bij eerder gemaakte tekeningen van Max Velthuijs. Het is een eerbetoon aan de maker van de verhalen over Kikker en zijn andere boekfiguren. Rond de Kikkerboeken is een speciale tentoonstelling te zien in het Kinderboekenmuseum in Den Haag. Voor kinderen van 2 t/m 6 jaar.

De Kabouter De Kabouter is een familievoorstelling van theatergroep Terra voor iedereen vanaf 4 jaar.

De voorstelling is gebaseerd op de boeken van Rien Poortvliet en Wil Huygen. Te zien van september 2016 tot en met februari 2017.

nijntje in Madurodam Een bezoek met jonge kinderen aan Madurodam wordt nu extra leuk door de pasgeopende nijntje-speeltuin. Kinderen kunnen met nijntje op de foto en hun ‘nijntje beweegdiploma’ halen. Regelmatig zijn er ook speciale nijntje-dagen. Kijk hier voor meer informatie.

BoekStart bij Mama's Wereld Op 1 mei was BoekStart te zien bij Mama’s Wereld op RTL4. Aukje van Ginneken gaat haar BoekStartkoffertje ophalen bij CODA Bibliotheek in Apeldoorn. Ze komt op een wel heel bijzondere manier terecht bij de BoekStarthoek. Bekijk het filmpje!

> 12

WEETJES Maak je eigen leesplek Het is belangrijk dat een kind al jong met boeken leert omgaan. Zo leert hij dat boeken iets anders zijn dan speelgoed en hoe je ze moet hanteren. Maak thuis een eigen boekenverzameling: een paar boeken is al voldoende! Bij Ikea is een handzame, houten boekenstandaard te koop (Flisat; â&#x201A;Ź 19,95). Je kind kan zijn lievelingsboekjes zelf gemakkelijk pakken!

Leespluim Iedere maand bekroont de Leespluimjury een boek voor kinderen van 0 tot 6 jaar. Een overzicht van de bekroningen vanaf 2012 is te vinden op de website. Leuk om nieuwe ideeĂŤn op te doen, ook als je een cadeautje zoekt voor een jarige job!

Boeken kiezen Welk boekje is geschikt voor mijn baby? En wat vindt een dreumes leuk? Aan welke boeken heeft mijn peuter het meest? Dit hangt samen met hoe de ontwikkeling van je kindje verloopt. Lees hier over de verschillende ontwikkelingsfasen van 0-4 jaar, welke soorten boeken daarbij aansluiten en hoe je het beste samen een boekje kan lezen.

Naar de Bibliotheek Heb jij je kindje lid gemaakt en het BoekStartkoffertje opgehaald? Dan weet je de weg naar de Bibliotheek te vinden! Ga er af en toe samen met je kindje eens kijken. Dat is een leuk uitje en je ontmoet andere jonge ouders. Bibliotheken organiseren regelmatig speciale BoekStartbijeenkomsten voor ouders en hun kinderen tot 4 jaar. Bijvoorbeeld in combinatie met een leuke workshop of interactief voorlezen. Vraag ernaar in je Bibliotheek.

13 <

COLOFON SA M E N S TE L LI N G E N R ED AC T I E

Julienne van den Heuvel & Wilma van der Pennen V O R MGE V I N G

Lijn 1, Haarlem F OTO GR A F I E

Jørgen Koopmanschap p. 8; Anette Heideman p. 13; Julienne van den Heuvel illustratie p. 11

BoekStart wordt gecoördineerd door Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek, is onderdeel van het programma Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door OCW. kunstvanlezen.nl boekstart.nl

De AJ-nummers na sommige annotaties verwijzen naar de SISO-indeling in de Bibliotheek: AB betekent geschikt voor baby’s, AP is voor peuters (2-4 jaar), AK voor kleuters (4-6 jaar), A betekent voorleesboek.

Kom naar de Bibliotheek!