BoekStart voor jou! nummer 9

Mama Sandra: ‘Amy (6 maanden) vindt het vooral leuk om boekjes te lezen met geluidsknopjes. Ze wrijft graag over de pagina's en luistert naar de geluidjes. In bad hebben we een badboekje van nijntje, ook erg favoriet. Na het wassen kijken we samen naar de plaatjes en vertel ik wat we zien of verzin ik er een klein verhaaltje bij. Zodra ze het boekje ziet, begint ze al te stralen, maar het verdwijnt ook nog vaak in haar mond.’

BoekStart voor jou! 9

BOEKENTIPS Tuin Speelboekje Lilliputiens, € 13,95

Stoffen babyboekje met een lintje waarmee het bevestigd kan worden aan box, stoeltje of wagen. Op de vrolijke applicaties valt al heel wat te zien! (6 mnd+) • Voor een baby rond een half jaar is er nog geen verschil tussen een boek of speelgoed: hij wil het op zijn eigen manier ontdekken. Door te voelen, te sabbelen, ermee te gooien.

Boe zegt de koe Dick Bruna (tekst en tekeningen) Uitgeverij Mercis Publishing, € 8,95

Groot kartonboek met herkenbare ‘Bruna’-dieren, inclusief de geluiden die zij maken. Om samen te kukelen, knorren of miauwen… AB (1+) • Neem je kindje op schoot en houd zelf het boek vast.

• Benoem de dieren die te zien zijn.

• Boots de geluiden na die de dieren maken.

• Zing een liedje over dieren, bijvoorbeeld ‘Poesje mauw’, ‘Een koetje en een kalfje’ of ‘Boer wat zeg je van mijn kippen’.

• Maak een uitstapje naar de kinderboerderij.

• Bouw samen een boerderij van bijvoorbeeld ‘Duplo’.

• Neem eens een kijkje op de nijntje-website.

Raad eens hoeveel ik van je hou: kleuren Sam McBratney (tekst) en Anita Jeram (tekeningen) Uitgeverij Lemniscaat, € 8,95

Vierkant, kartonnen buggyboekje dat gebaseerd is op het klassieke prentenboek uit 1994 over Grote Haas en Hazeltje, die verschrikkelijk veel van elkaar houden. Hazeltje laat in dit boekje aan de hand van dieren en planten de kleine lezer kennismaken met een aantal kleuren. AP (1,5+)

>2

BOEKENTIPS Dieren / Tellen / Woorden / Voertuigen Gertie Jaquet (tekst en tekeningen) Hema, € 1,- per stuk

Vier kleine, hardkartonnen aanwijsboekjes waarin de figuren, letters en cijfers gemaakt zijn met stempels. Met dezelfde stempelfiguren zijn ook blokkendozen, houten spelletjes, houten puzzels, knuffels en stickers gemaakt. AP (1,5+)

Eet kleine giraf alleen?

Anita Bijsterbosch (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 10,95

Is het kleine luipaardje helemaal alleen in het oerwoud? Nee hoor: wie achter de flap kijkt, ziet zijn mama. En zo is het met alle andere dieren ook, want steeds zit of papa of mama heel dichtbij! Vrolijk flapjesboek met dunkartonnen bladzijden en met een geruststellende boodschap. Lees ook: Piept kleine Muis alleen?. AP (1,5+)

Een dag met Jip en Janneke Annie M.G. Schmidt (tekst) en Fiep Westendorp (tekeningen) Uitgeverij Querido, € 4,99

Kartonboek waarin al echte verhaaltjes staan. Over smikkelen van een boterham met hagelslag, of samen in bad gaan. De gebeurtenissen zijn heel herkenbaar voor dreumesen en peuters. AP (2+) • Tot en met 25 mei speelt Wijnand Stomp de voorstelling Jip & Janneke, bedoeld voor peuters vanaf 3 jaar. Lees verder.

Koffertje voor wakkere kinderen Isabelle Chauvet (tekst en tekeningen) Uitgeverij De Eenhoorn, € 16,95

Koffertje met vier kartonboekjes, uitgevoerd in vrolijke kleuren en grappige dessins. Er valt heel wat te leren, van Poes bijvoorbeeld, over emoties.

Of van Beer, die alles weet over het weer... AP (2+) 3<

BOEKENTIPS MMM… Een taart!

Susanne Strasser (tekst en tekeningen) Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren, € 11,50

Een beer ziet een heerlijke taart voor het raam staan. Maar… hij kan er onmogelijk bij, omdat het raam veel te hoog zit! Zijn vrienden komen hem helpen. Het verhaal nodigt uit mee te denken over hoe de beer bij de taart kan komen. AP (2,5+) • Praat over de tegenstelling: boven en beneden. Noem ook andere tegenstellingen: klein/groot, dik/dun, ver/dichtbij.

• Tel de dieren; ze stapelen zich op, van groot naar klein.

• Volg samen op de afbeeldingen de zwarte vogel, die er uiteindelijk met de kers (die op de taart hoort!) vandoor gaat.

Anna wil een huisdier Kathleen Amant (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 12,95

In dit 40ste Anna-boek wil peuter Anna graag een eigen huisdier.

Wat zal ze kiezen? Anna weet het niet, want er zijn zoveel leuke dieren! Als de poes van haar tante jonkies krijgt, aarzelt ze niet langer: ze wil een poes! AP (2,5+) • Al in 2004 verschenen de eerste boekjes over deze levenslustige peuter rond herkenbare onderwerpen uit het dagelijks leven: afscheid nemen van je speentje, spetteren in bad, een zoekgeraakte knuffel. Kijk hier voor de verkrijgbare boeken, kleurplaten en het Anna-lied!

De dieren van Ingela Ingela Arrhenius (tekst en tekeningen) Uitgeverij Gottmer, € 19,95

Samen kijken naar de dieren en leren hoe ze heten, dat kan met dit grote prentenboek dat is uitgevoerd in fraaie kleuren. Op de schutbladen zijn alle 32 dieren nog een keer te zien. AP (2,5+).

>4

BOEKENTIPS Hoogdringend Guido van Genechten (tekst en tekeningen) Uitgeverij Clavis, € 15,95

Hondje moet nodig een plasje doen. Maar zijn zusje zit al op zijn potje, en Muis zit op het potje van zijn zusje, en Kikker zit op het potje van Muis…. Er zit maar een ding op: Hondje moet op de grote wc! Een speels uitgevoerd prentenboek over de zindelijkheidstraining, met een poster en bijbehorende beloningsstickers! AP (2,5+) Beestje, kom je op mijn feestje?

Marjet Huiberts (tekst) en Iris Deppe (tekeningen) Uitgeverij Gottmer € 13,95

Alles staat klaar voor het verjaardagsfeestje van Mik. Wie zouden er komen? Een voor een komen de dierenvriendjes eraan, terwijl ze allemaal een verjaardagsliedje zingen. De tekst op rijm laat zich makkelijk voorlezen. Over Mik verschenen ook: We hebben er een geitje bij! en Dag meneer, hebt u een hond?. AP (3+) • Hoeveel vriendjes komen er op Miks feestje? Benoem de dieren en tel ze samen.

• Zing de liedjes die in het verhaal worden genoemd, zoals ‘Happy Birthday’, ‘Lang zal die leven’ of ‘Is de koffie nog niet klaar?’.

• Met een groepje kan ook feestelijke muziek worden gemaakt: met een tamboerijn, trommel en allerlei ritme-instrumentjes.

Zeg daarbij een ‘feestgedicht’ op, dat de maat bepaalt.

In Holland staat een huis Uitgeverij Leopold, € 22,50

Verzameling liedjes, versjes en verhalen van de beste Nederlandse schrijvers, met als thema Holland. Het boek bevat kleurrijke illustraties en kijkplaten. Een meegroeibundel, waarvan je kind jarenlang plezier heeft! A (3,5+)

☞

Kijk voor meer boekentips op boekstart.nl, Leesplein 0-6 en Boekenzoeker 0-8.

5<

APPS EN DIGITALE PRENTENBOEKEN Al zijn baby’s zelf nog niet bezig met een laptop, smartphone of tablet, zij zien jou dat wel doen.

Zo komen ze er ongemerkt mee in aanraking en willen ze er graag zo gauw mogelijk ook zelf mee omgaan.

Tot 2 jaar: de echte wereld ontdekken Tot de leeftijd van twee jaar is beperkt gebruik van digitale media in principe niet verkeerd, al geeft het geen meerwaarde. Blijf wel altijd in de buurt om je kind te begeleiden en zorg daarnaast voor variatie. Het is belangrijk dat kinderen hun zintuigen ontwikkelen. Voelen, sabbelen, proeven: baby’s ontdekken de wereld met hun hele lijfje! Zorg daarom ook altijd dat ze met echte boekjes in aanraking komen.

Vanaf 2 jaar: samen kijken en lezen Vanaf twee jaar kunnen tablets en televisie een aanvulling zijn op het spel van je kindje.

Maar alleen samen met jou of een andere volwassene. Breng onder woorden wat je kindje ervaart. En zorg ervoor dat digitale media niet in de plaats komen van ‘echte’ boeken.

Het voorlezen met een digitaal prentenboek of app geeft een andere beleving dan uit een ‘papieren’ boek. Daarom vullen boeken en digitale prentenboeken of apps elkaar goed aan.

>6

MEDIA UKKIE DAGEN 2016 Met de Media Ukkie Dagen, dit jaar van 1 t/m 8 april, vraagt Mediawijzer.net jaarlijks aandacht voor het belang van mediaopvoeding van kinderen van 0-6 jaar. Want de leefomgeving van kinderen medialiseert in rap tempo. Ook bij de allerkleinsten.

Spelen met media Hoe zorg je dat je kindje verstandig leert omgaan met digitale media? Om ouders van jonge kinderen hierbij een handje te helpen, staan de Media Ukkie Dagen dit jaar in het teken van ‘Spelen met media’. Bij de start van de Media Ukkie Dagen zullen de resultaten van het jaarlijks terugkerende onderzoek Iene Miene Media bekend worden gemaakt.

Op donderdag 7 april vindt de uitreiking plaats van de Kinder Media Awards 2016: dé prijzen voor de beste digitale toepassingen voor kinderen.

Kinder Media Awards • Media Ukkie Award: beste app voor peuters & kleuters (0 t/m 6 jaar) • Kameleon: Beste digitale, interactieve kinderboek (0 t/m 12 jaar) • Gekko: Beste interactieve spin-off van een kinderboek (0 t/m 12 jaar) • Gouden @penstaart XL: Persoon of organisatie die zich bijzonder heeft ingespannen voor betere digitale inhoud voor kinderen (speciale editie) Digitale extra’s Een digitaal prentenboek of app heeft iets extra’s. Dat zit hem bijvoorbeeld in animaties, muziek, achtergrondgeluiden of spelletjes en testjes, iets wat in een ‘echt’ boek niet kan.

Ook kan het digitale product gebaseerd zijn op een kinderboek, bijvoorbeeld een spelletje met figuurtjes uit een boek. Zo’n spin-off attendeert kinderen op het oorspronkelijke boek en kan daarmee aanzetten tot lezen.

7<

LEERZAAM: SCHERMPJE ÉN BOEK Bekijk met je kind de beelden op de computer of tablet. Pak later het boek er weer bij.

Zo ontstaat een goede wisselwerking. Het is leuk om de boekfiguurtjes op de plaatjes te zien bewegen op het scherm. En andersom: om over de figuurtjes van het scherm meer avonturen te lezen. Op de goede manier gebruikt, kan spelen met tablets leerzaam zijn.

Vertel wat je ziet en praat daar samen over.

Jip en Janneke Spelen / Jip en Janneke Dieren Getekend door Fiep Westendorp naar de verhalen van Annie M.G. Schmidt Uitgeverij Querido, € 0,99 per stuk

In deze apps kunnen kinderen van 0-3 jaar spelenderwijs woordjes leren, spelen met de tekeningen en animaties en puzzeltjes maken.

Noa Tovervijver Hanneke van der Meer (tekst en tekeningen) Uitgeverij Somoiso, € 3,99

Noa laat zich door Kikker meevoeren in een magische wereld, opgewekt door grote, gekleurde bubbels in de vijver. Peuters kunnen Noa en Kikker helpen door tijdens het verhaal elementen aan te tikken. Er zijn nog twee apps over Noa. Vanaf 3 jaar.

digi is een online magazine over digitale prentenboeken.

Het biedt je achtergrondinformatie en een overzicht van de leukste digitale prentenboeken voor peuters en kleuters: apps, verrijkte e-books, luisterverhaaltjes of animaties.

☞ >8

Kijk hier waar je nog meer digitale prentenboeken en apps voor je kind kan vinden.

BOEKSTARTBUZZ Wist je dat er online veel over BoekStart wordt gepost? Bijvoorbeeld op Facebook, Twitter en YouTube. We zetten de leukste berichten voor je op een rijtje!

Op Facebook 1 Bedankt voor het onwijs leuke koffertje. Elina is er blij mee!

Op Facebook 2 Je kunt niet vroeg genoeg beginnen (Nora 5 maand oud) – Bibliotheek Keizerslanden.

BoekStart als oppastip Tijdschrift Trots voor opa’s en oma’s deed via Facebook een oproep voor de beste oppastip, waaruit er vijftig werden geselecteerd. Op nummer 36: ‘Maak je kleinkind gratis lid van de Bibliotheek en krijg het BoekStartkoffertje!’

Oppastip 36 Toen onze kleindochter drie maanden was, kreeg ze van de gemeente een brief met een waardebon voor BoekStart. Daarmee zijn Lize en ik naar de Bibliotheek gegaan: ze werd gratis lid van de Bibliotheek en kreeg een leuk koffertje met boekjes en voorleestips voor ouders (en grootouders natuurlijk). In de Bibliotheek staat een speciale kast met boekjes voor baby's tot achttien maanden. Op mijn oppasdag gaan we bijna altijd boekjes ruilen.

Voorlezen is heel goed voor de taalontwikkeling! Meer informatie hierover staat op boekstart.nl Krista van de Meer 9<

HET IS WEER LENTE! Langzaam worden de dagen langer, de natuur krijgt steeds meer kleur en in de wei zijn lammetjes te zien: het is weer lente! In deze tijd vieren we Pasen, Ramadan of het Suikerfeest, wordt moeder extra verwend op Moederdag, viert de koning zijn verjaardag en trekken we eropuit, de natuur in!

Het hele jaar rond: lezen, zingen, spelen en knutselen met jonge kinderen Maria van Donkelaar & Martine van Rooijen (tekst) en Sandra Klaassen (tekeningen) Uitgeverij Lemniscaat, € 24,95

Dit boek bevat bij elk seizoen verhalen, gedichten, liedjes, doe-tips en recepten.

Lees over Kikker en Pad, die zaadjes zaaien (en doe dat ook met je kindje), over Jip, het piepkleine kuikentje (en maak van wol een zacht donskuiken), of over Dottie’s eieren (en maak samen gekleurde eieren)!

Een uitgave die jarenlang meegaat! J 908.3 (4+)

Tips en suggesties bij Het hele jaar rond Lezen • Lees, afhankelijk van de leeftijd, een van de verhalen of gedichten voor.

Praten • Vind jij het fijn als: de zon schijnt, de wind waait, het regent, de bladeren aan de bomen komen? Waarom vind je dat het fijnst?

• Wat vind jij het leukst: met je badpak in de zon of met je kaplaarzen in de regen?

• Bespreek de kringloop van de natuur aan de hand van een boom met en zonder blad.

Doen • Plant tuinkers op natte watten. Iedere dag kan het groeiproces worden gevolgd.

• Trek eropuit en verzamel schatten uit de natuur.

• Maak daarmee een seizoenstafel of gebruik ze om te knutselen.

> 10

Andere boeken over lente en feesten Lentekriebels Liesbet Slegers (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 6,95. AB (1+)

Anna en de lente / Anna en de Paashaas Kathleen Amant (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 12,95 per stuk. AP (2+)

Boer Boris en de eieren Ted van Lieshout (tekst) en Philip Hopman (tekeningen). Uitgeverij Gottmer, € 10,-. AP (3+)

Kikker viert feest Max Velthuijs (tekst en tekeningen). Uitgeverij Leopold, € 7,95. AP (3+)

Het Gruffalo Lente Natuurspeurboek Julia Donaldson (tekst) en Axel Scheffler (tekeningen). Uitgeverij Lemniscaat, € 7,50 (3,5+)

Alles over seizoenen Mack (tekst en tekeningen). Uitgeverij Clavis, € 19,95. A (4+)

Een vogel in de appelboom (illustratie op deze pagina) Anne Crausaz (tekst en tekeningen). Uitgeverij Moon, € 17,50. AK (4+)

Knutseltip: een collage van bloemen • Droog in een bloemenpers, tussen stukjes karton of stevig papier, bloemen en grasjes.

Het drogen duurt een paar weken.

• Maak daarmee een mooi schilderij of een kaart voor opa en oma.

• Maak een natuurplakboek van een fotoalbum met doorzichtige, zelfklevende bladzijden met daartussen de gedroogde bloemen.

Schooltv Website boordevol filmpjes over allerlei onderwerpen en voor verschillende leeftijden.

Vul in de zoekbalk een trefwoord in (lente, feest, Pasen…) en filter de resultaten daarna op doelgroep (0-4 jaar; 5-6 jaar). De filmpjes komen uit programma’s als Het Zandkasteel en Hoelahoep. Zie: Schooltv.

PIPPO Kijk ook in het aprilnummer van peutertijdschrift PIPPO. Dat gaat over de lente! Alle vaste vriendjes zoals aapje Pippo en Muisje Meisje spelen in een voor peuters herkenbare omgeving. Een tijdschrift boordevol verhalen, spelletjes en doe-tips; met elke maand een gratis Speelbrief met voorleestips per verhaaltje. Kijk op: pippo.nl!

11 <

ACTUALITEIT Buurman & Buurman worden beroemd Buurman en Buurman willen graag beroemd worden. Na veel geknutsel en getimmer blijkt dat je met muziek het allerberoemdst wordt. Buur en Buur gaan optreden! De voorstelling rond de twee beroemde buurmannen toert nog tot 5 juni door het hele land (3+).

Lees verder.

nijntje museum Op 6 februari opende het nieuwe nijntje museum de deuren. Er is voor peuters en kleuters van alles te zien en te doen. Zo wordt er elke zondagmiddag voorgelezen uit verhaaltjes over nijntje, nina, knorretje en snuffie. Lees meer.

ZELF! Tijdens deze tentoonstelling in Villa Zebra worden workshops georganiseerd voor peuters en kleuters. Zo kunnen kinderen hun eigen verhalen verzinnen in ‘De Monsterstraat’.

ZELF! bestaat uit interactieve installaties, gemaakt door kunstenaars (3+). Lees meer.

Gonnie en vriendjes Tot en met eind mei is er nog de poppenvoorstelling, gebaseerd op de populaire Gonnie-boekjes van Olivier Dunrea. Er is ook een nieuwe cd met liedjes over de gansjes van Ageeth de Haan (Gottmer, € 9,95).

Zie: Joggy Creations.

> 12

WEETJES Kraamcadeau: nijntjes avonturen Ben je op zoek naar een cadeautje om mee te nemen op kraambezoek? Denk eens aan nijntje! Gloednieuw is een doosje met daarin twee handzame kartonboekjes en een piepklein knuffeltje: nijntjes eigen knuffelbeertje!

(Mercis, € 9,95).

Spelen met je kindje In dit boek verzamelde Sabine Wisman tips voor het spelen met baby’s en dreumesen tot 18 maanden. Het is handig ingedeeld naar leeftijd en soort activiteit. Met veel aandacht voor lezen, zingen en andere activiteiten die de taalontwikkeling stimuleren. Het boek is te koop in de (kinderboek)winkel of online (Ploegsma, € 14,99).

Het BoekStart Babyboekje 2016: Kiekeboe!

Kiekeboe! van Giuliano Ferri is verkozen tot Het BoekStart Babyboekje 2016. Ouders en pedagogisch medewerkers konden stemmen op hun favoriete boekje uit een shortlist van vijf boekjes die was samengesteld door een deskundige jury.

Lees meer.

Kleine boekenwurmpjes Vroeg beginnen met voorlezen is belangrijk. En leuk! Lekker even samen met een boekje bezig zijn. Goed voor het vergroten van de woordenschat en je bouwt een band op met je kindje. Lees meer in het interview met Marijke Bos, projectleider BoekStart, in Ouders van Nu.

13 <

COLOFON SA M E N S TE L L I N G E N R E DAC T I E

Julienne van den Heuvel & Wilma van der Pennen V O R MGE V I N G

Lijn 1, Haarlem F OTO GR A F I E

Janiek Dam p. 1, p. 6; Jorrit Lousberg / Light at Work p. 7

BoekStart wordt gecoĂśrdineerd door Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek, is onderdeel van het programma Kunst van Lezen en wordt gefinancierd door OCW. kunstvanlezen.nl boekstart.nl

De AJ-nummers na sommige annotaties verwijzen naar de SISO-indeling in de Bibliotheek: AB betekent geschikt voor babyâ&#x20AC;&#x2122;s, AP is voor peuters (2-4 jaar), AK voor kleuters (4-6 jaar), A betekent voorleesboek.

Kom naar de Bibliotheek!