Vieren kun je leren feesten en gedenkdagen op de basisschool
Vieren kun je leren feesten en gedenkdagen op de basisschool Auteurs:
Illustraties: Samenstelling en redactie: Muzieknotatie: Vormgeving: Druk
Aart van den Berg, Tom de Boer, Jan Willem Drost, Riet-FiddelaersJaspers, Cockie Gerritsen en Marijke van Grafhorst, Jos van Hest, Helmke Hofman, Jeroen Hoogerwerf, Maarten de Jongh, Joke Schutten, Ineke Sloover-Post, Inge van der Veen, Bette Westera, Kees van der Zwaard Iris Boter Marita Nijenhuis Compoprint, Ermelo www.compoprint.nl Garage - bureau voor grafisch en illustratief ontwerp BNO www.garage-bno.nl Drukkerij Wilco, Amersfoort
©2007 Kwintessens Uitgevers, Amersfoort www.kwintessens.nl Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Getracht is alle rechthebbenden te achterhalen. Diegene die meent alsnog aanspraken te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met de uitgever. Eerste druk, eerste oplage ISBN 978 90 5788 204 3 NUR-code 193 Bestelnummer 0707
Inhoud Zomer Levensweg
Voorwoord Cora Vlaming
62
Tom de Boer
bouwstenen
Schoolvieringen Start van het schooljaar De wensboom en het wensplantje
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
11
Inge van der Veen
draaiboek - school
Afscheid van groep acht Klaar met de basisschool
17
Verjaardag van een leerling Er is er één jarig …
draaiboek - school
Afsluiting van het schooljaar 21 Vruchten oogsten van de wensboom Inge van der Veen
Jos van Hest
bouwstenen
Verjaardag van een leerkracht Feestnummers en feestbeesten
Seizoensvieringen
Joke Schutten
bouwstenen
31
Multiculturele verjaardag leerkracht Oerwoudsoep met sappige olifantenkeutels
Tom de Boer
Jos van Hest
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Winter Relaties
Nieuwkomers op school Laat zien en horen dat iemand welkom is
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
40
bouwstenen school
bouwstenen
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
92
Kees van der Zwaard
Tom de Boer
bouwstenen
90
bouwstenen
bouwstenen
Tom de Boer
84
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
draaiboek - school
Lente Zorgen
71
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Inge van der Veen
Herfst Oogsten
Levensloopvieringen
49
Jubileum school Als de muren konden praten Joke Schutten
draaiboek - school
97
Jubileum leerkracht Bloemen voor jou …
105
Ineke Sloover-Post
bouwstenen
draaiboek - school
109
Aart van den Berg
onderbouw, middenbouw
115
bouwstenen
draaiboek - school
124
Jan Willem Drost
Valentijnsdag Liefde & aandacht bouwstenen - bovenbouw
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
127
Carnaval Anders is normaal draaiboek - school
Riet Fiddelaers-Jaspers
131
Riet Fiddelaers-Jaspers
Moederdag Vaderdag Iemand die er altijd voor je is bouwstenen
Traditionele kinderfeesten
Gebeurtenissen om bij stil te staan
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
184
Jan Willem Drost
bouwstenen
bouwstenen
177
Aart van den Berg
draaiboek - school
Jos van Hest
170
Aart van den Berg
bouwstenen
Dierendag Alle dieren vieren Dierendag
163
Aart van den Berg
alle bouwen
Overlijden van een leerling Jij blijft in ons hart
Sinterklaas Ik lijk op Zwarte Piet Niet heilig… wel goed
Joke Schutten
Overlijden van een leerkracht Jij blijft in mijn hart
153
bouwstenen
school - alle bouwen
Geboorte Jij hebt een naam …
Sint Maarten Delen en geven Jos van Hest
bouwstenen
Bruiloft leerkracht Een sprookjeshuwelijk
146
Bette Westera
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Afscheid Afscheid is ook hallo
Kinderboekenweek Boeken gaan altijd precies zo vlug als ik
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
137
Prinsjesdag Ontraadsel het geheim van Prinsjesdag
191
Kees van der Zwaard
bouwstenen - bovenbouw
Vredesweek Vrede moet je voelen Bette Westera
draaiboek - school
195
Rechten van het kind Tot je recht komen
199
Bette Westera
bouwstenen - onderbouw, middenbouw
Helmke Hofman
draaiboek middenbouw en bovenbouw
Europadag Samen staan we beter
263
Jeroen Hoogerwerf
bouwstenen – bovenbouw
bouwstenen - bovenbouw
210
Aart van den Berg
Wereldmilieudag Eerbied voor het leven
269
Bette Westera
bouwstenen - bovenbouw
bouwstenen
Internationale Vrouwendag 217 Een land waar mensen willen wonen Bette Westera
bouwstenen - bovenbouw
Anti-racismedag Iedereeen is het leven waard
253
Jos van Hest
Wereld Aids Dag 206 Van vele schakels kun je een ketting maken
Rechten van de mens Afspraak is afspraak!
Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Vrede, vrijheid en verdriet
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Keti Koti Koto’s, angisa’s en Anansi
276
duo decimo - Cockie Gerritsen en Marijke van
223
Grafhorst
bouwstenen - bovenbouw
Bette Westera
draaiboek school bouwstenen
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Nationale Boomfeestdag 230 Meehelpen aan een groene wereld Maarten de Jongh
bouwstenen school
onderbouw, middenbouw, bovenbouw
Koninginnedag Een feest voor Nederlanders
236
Aart van den Berg
draaiboek - school
Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Alle kleuren van de regenboog Joke Schutten
draaiboek onderbouw en middenbouw bouwstenen
onderbouw en middenbouw
244
Personalia Vieren kun je leren feesten en gedenkdagen op de basisschool
283
Inhoud Vieren kun je leren (inter)religieuze feesten op de basisschool
285
Personalia Vieren kun je leren (inter)religieuze feesten op de basisschool
287
Voorwoord Vieren kun je leren...
De uitgave biedt culturele, godsdienstige en levensloopvieringen aan. Deze vieringen of vieringsopzetten worden vaak voorafgegaan door een voorbereidende les. Hierin wordt iets verteld over de herkomst van het feest, het verhaal bij het feest, de godsdienst of cultuur waar het feest bij hoort en welke voorbereidingen er getroffen moeten worden voordat het feest kan worden gevierd. De leerlingen leveren hieraan een actieve bijdrage door zelf bijvoorbeeld maskers te maken voor Chinees Nieuwjaar, een palmpaasstok te versieren, een Ode aan de Vreugde te schrijven voor Europadag of een presentatie over hun lievelingsboek voor Kinderboekenweek of een smachtende liefdesrap voor Valentijnsdag voor te bereiden.
Vieren kun je leren
Voorwoord
Dit is een belangrijk uitgangspunt van deze uitgave: vieren is iets wat je kunt leren aan en van elkaar, in elk geval sámen. Het tweede uitgangspunt dat we in deze uitgave hanteren: de school is daarvoor een goede plek. Maar waarom zou je dat willen: leren vieren? En waarom zou je dat op school doen? Bijzonder aan vieren is dat het accent ligt op een gezamenlijke beleving, op ervaringen die je met elkaar deelt. Dat is de geheel eigen dimensie van vieren: je doet het samen. Je deelt vreugde en verdriet of gedenkt een bepaalde gebeurtenis met elkaar. Een verjaardag van één persoon bijvoorbeeld wordt een feest voor velen door het samen te vieren. Het vieren van feest- en gedenkdagen, van de wisseling van de seizoenen, van afscheid en opnieuw ontmoeten, markeren de tijd en geven die extra betekenis. Omdat de school een gemeenschap vormt, is de school bij uitstek geschikt om te vieren: gedeelde ervaringen helpen een gemeenschapsgevoel op te bouwen. Het vieren van markeringsmomenten in de tijd kan een goed schoolklimaat sterk bevorderen. Vieren heeft ook een educatief element: het is een unieke en voor kinderen zeer aansprekende manier om kennis te maken met onze maatschappij, onze geschiedenis, gebruiken en gewoonten - waarbij vieren zowel multicultureel als multireligieus is. Koninginnedag, Prinsjesdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag bijvoorbeeld zijn belangrijke dagen in onze democratie. Maar ook Nationale Boomfeestdag, de Dag van de rechten van het Kind en de Vredesweek geven een maatschappelijke betrokkenheid weer die het cement vormt van onze samenleving: het laat zien dat je samen ergens voor staat, samen verantwoordelijkheid wil dragen voor de wereld om je heen. Ook de godsdienstige feesten hebben een educatieve en actuele betekenis: van oudsher vieren we in Nederland Kerst, Pasen en Pinksteren, maar welk verhaal en welke gebruiken horen daar bij? En in de laatste decennia worden feesten uit andere godsdienstige tradities steeds zichtbaarder gevierd zoals de ramadan en het Suikerfeest, Divali en Chanoeka. Om kinderen te laten delen in de rijkdom van de verschillende tradities en hen kennis te laten maken met elkaars leefwereld, hebben we deze twee zeer gevarieerde mappen met vieringen samengesteld.
In de viering zelf wordt het verhaal bij het feest verteld en wordt een aantal elementen en rituelen behorend bij het feest uitgevoerd zoals zingen, dansen, eten, iets presenteren en stil zijn. Maar het zwaartepunt van de les ligt bij de viering: het belevingselement is het speerpunt van deze uitgave. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat scholen ‘kerkje gaan spelen of moskee of synagoge’. Het gaat erom dat kinderen kennismaken met cultureel-religieuze gewoonten en uitingen en ontdekken en ervaren dat het vieren van bijzondere gebeurtenissen een belangrijk onderdeel is van het leven. Dat houdt in dat alle vieringen godsdienstig neutraal zijn: je hoeft zelf niet in een bepaalde godsdienstige traditie te staan om de les en de viering te kunnen meebeleven. In de opzet van deze lesmappen deel je met elkaar het verhaal en mag je proeven van de diepere ervaringen van anderen. Zo raken kinderen meer thuis in de samenleving waarin ze leven, in de eigen traditie en de traditie van de ander. De vieringen zijn afwisselend uitgewerkt als draaiboek en als bouwstenen. Een draaiboek is een volledig uitgewerkte viering. Bouwstenen bestaan uit verschillende activiteiten rond de feest- of gedenkdag op basis waarvan de school een eigen viering kan voorbereiden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vieringen voor de hele school of voor één of meer bouwen: onderbouw, middenbouw en bovenbouw. Laatstgenoemde vieringen kunnen worden gehouden met alle kinderen van een bouw of in het klaslokaal met de eigen groep.
Voorwoord
Ruim twintig auteurs hebben met enthousiasme, creativiteit en deskundigheid deze schat aan vieringen bij elkaar geschreven. Wij wensen u en uw leerlingen er veel plezier mee! Cora Vlaming Uitgever Kwintessens Uitgevers
Vieren kun je leren
Start van het schooljaar draaiboek school
De wensboom en het wensplantje Achtergrond
Voorbereiding Punten van voorbereiding op een rijtje:
– Het verzamelen van materiaal om de wensboom van te maken: karton, dozen, behangrol, verf, kwasten, lijm, plakband, etc.. – Voor elke groep wordt een zakje (van stof of papier) met materiaal verzameld. Dit bestaat uit: • voor elk kind en de leerkracht een envelop met een gaatje in de bovenhoek waar een touwtje aan hangt; • voor elk kind en de leerkracht een wenskaart; • een bloempotje, aarde en een zaadje om te planten. Vieren kun je leren
11
Start van het schooljaar
De eerste dag na de zomervakantie is extra spannend. Iedereen kan weer beginnen met een frisse nieuwe start. De school bestaat uit individuen die samen een groep vormen. Elk individu heeft verwachtingen, dromen en wensen voor dit nieuwe jaar. Deze wensen zijn de basis voor de viering. Het symbool voor de viering is de boom. De boom staat met zijn wortels in de aarde. Een boom kan een rustpunt zijn. Een plek waar je altijd terecht kunt, waar je kunt dromen en je wensen veilig kunt achterlaten. De wensboom staat dan ook centraal tijdens de opening van het nieuwe schooljaar. Aan deze wensboom kunnen de kinderen hun wensen voor dit schooljaar toevertrouwen. Iedere groep krijgt kaartjes om de persoonlijke wensen voor dit nieuwe jaar op te schrijven. De wenskaarten worden opgehangen aan de takken van de wensboom. Iedere groep krijgt een zaadje en een potje aarde mee voor in de klas. Zo heeft elke groep zijn eigen wensplantje om voor te zorgen. Gedurende het schooljaar kan het wensplantje in de klas worden gebruikt bij het bespreken van fijne of moeilijke situaties. Denk hierbij aan: pesten in de klas, een nieuw broertje of zusje, verhalen na een schoolvakantie of het overlijden van een huisdier. Aan het einde van het schooljaar (zie: ‘Afsluiting van het schooljaar’) komt de wensboom met alle persoonlijke wensen van de kinderen terug.
– De materialen om de wenskaarten mee te versieren worden in de klas klaargelegd: stiften, potloden, wasco, stukjes papier, glitters, plaatjes uit tijdschriften etc.. – De tekst van de twee liedjes (‘Ik ben welkom’ en ‘Heb je wel gehoord van de wensboom’) wordt groot uitgeschreven op een vel, zodat iedereen de tekst kan lezen. Voor de 7 tellen van ‘Heb je wel gehoord van de wensboom’ kunnen tevens pictogrammen worden getekend, zodat iedereen kan zien wat de bijbehorende gebaren zijn. – Degene die het verhaal van de wensboom gaat voorlezen, bereidt zich hierop voor.
Voorbereidingsgroepje
Uit de bovenbouwgroepen wordt een voorbereidingsgroepje van kinderen samengesteld. Dit voorbereidingsgroepje maakt samen met een handige leerkracht een grote wensboom in de centrale ruimte. De boom krijgt voor elke groep een eigen tak. De boom kan bijvoorbeeld worden gemaakt van grote dozen en stukken karton of van echte takken. Een andere optie is een twee-dimensionale boom, getekend op grote vellen of een behangrol. De boom wordt op een houten plaat of een prikbord geplakt, zodat de enveloppen met wenskaarten er met een punaise op geprikt kunnen worden. De boom komt op een centrale plek in de school te staan waar de gezamenlijke opening van het schooljaar wordt gevierd. Het voorbereidingsgroepje zorgt er ook voor dat de pakketjes met wenskaarten en spullen voor het wensplantje voor alle groepen aan de takken van de boom hangen.
In de eigen klas 12
Start van het schooljaar
Welkom en vakantieverhalen
De kinderen komen ’s morgens binnen in de eigen klas. Iedereen kan even wennen aan de nieuwe omgeving. De kinderen wisselen vakantieverhalen uit. Omdat de kinderen allemaal hun verhaal kwijt willen, is het handig om ze in tweetallen om de beurt aan elkaar te laten vertellen wat ze hebben beleefd. Zo heeft iedereen de kans om zijn verhaal te doen.
Tekenen
Laat de kinderen een tekening maken over de vakantie. De tekening wordt voorzien van één kernwoord, dat is het woord dat zij centraal willen stellen in de tekening. Voor de kinderen van de onderbouw wordt dit woord door de leerkracht erbij geschreven. De vakantietekeningen worden door de leerkracht bewaard. Deze worden aan het eind van het schooljaar meegegeven (zie ook ‘Afsluiting van het schooljaar’).
Klassengesprek
Na het tekenen legt de leerkracht in een klassengesprek de nadruk op de verwachtingen die de kinderen hebben van het nieuwe schooljaar. Hebben ze daar nog over nagedacht? Wat zijn hun verwachtingen? Wat hopen ze dit jaar te bereiken of mee te maken? Hoe kunnen ze daar zelf voor zorgen? Hoe kunnen ze elkaar daarbij helpen?
Vieren kun je leren
Viering Alle groepen verzamelen zich in de gemeenschappelijke ruimte. De wensboom staat op een centrale plek. Aan de takken hangt per groep een zakje met spulletjes. De kinderen nemen plaats bij de boom.
Intro
Welkom door een leerkracht van de school. Deze eindigt met een wens die voor dit schooljaar geldt. Bijvoorbeeld: ‘Ik hoop dat we dit jaar goed voor elkaar zorgen.’
Zingen
De tekst voor het lied wordt uitgerold. Zingen op de wijs van ‘Vader Jacob’. Ik ben welkom Jij bent welkom Allemaal helemaal Jij zult voor mij zorgen We zullen voor jou zorgen Allemaal Allemaal
De wensboom Er was eens lang geleden een jongen. De jongen heette Ilan. Hij woonde in een dorp. Hij zorgde voor zijn planten en zijn geiten. En hij zorgde voor het hout voor het hele dorp. Ilan was een opgewekte jongen. Elke dag gaf Ilan zijn planten water en bracht hij de geiten naar een nieuwe plek waar ze konden grazen. Ilans voeten brachten hem voorbij de heuvels rond het dorp. Telkens was hij op zoek naar mooi, nieuw gras voor zijn geiten. ’s Avonds kwam hij thuis en maakte hij een groot kampvuur in het dorp. De mensen zaten bij elkaar en vertelden verhalen. Verhalen over verre landen en vreemde dieren. Ilan luisterde er graag naar. Als iedereen naar bed was, zat hij voor het huis met zijn rug tegen de boom. Dan deed hij een grasspriet in zijn mond en keek naar de heuvels. Zou er iemand naar mij terugkijken? dacht hij. En als ik op de laatste heuvel zou staan en verder kijk, wat zie ik dan? Of als ik nog verder ga dan voorbij de heuvels, waar kom ik dan? Waar is het mooiste plekje van de wereld? Elke dag droomde Ilan van plaatsen waar hij nog nooit was geweest. Op een avond zat Ilan weer onder de boom. Weer droomde hij over verre streken. Hij deed zijn ogen dicht en zuchtte: ‘Ik zou wel eens het mooiste plekje op aarde willen vinden.’ Het begon te waaien. Er dwarrelde een blaadje van de boom naar beneden. Ilan pakte het blaadje van de grond en stond op. ‘Ik zorg dat mijn wens uitkomt,’ zei hij hardop. De volgende dag liep hij naar de stal waar zijn geiten stonden. Ze mekkerden toen ze hem
Vieren kun je leren
Start van het schooljaar
Verhaal
13
14
Start van het schooljaar
zagen. Hij deed de deur wijd open en zei: ‘Gaan jullie je eigen weg maar. Jullie kennen de heuvels nu wel goed genoeg. Jullie hebben mij niet meer nodig.’ Daarna bracht hij zijn planten naar de tuin van de buren. Hij ging naar het bos en sprokkelde twintig karren met hout. Genoeg voor het hele dorp om de winter door te komen. Toen ging hij op pad. Zijn voeten brachten hem verder dan voorbij de heuvels. Hij kwam langs rivieren, door bossen, door grote steden en kleine dorpen. Hij liep en liep en kreeg niet één keer last van zijn voeten. Toen hij maanden gelopen had, kwam hij bij een groot, donker bos. Hij moest bukken om door het struikgewas te komen. Op handen en knieën kroop hij verder. Zijn kleren scheurden van de scherpe takken. Maar Ilan ging door. Hij hoorde geruis dat steeds luider werd. Opeens zag hij licht door de dichte takken schijnen. Hij rook een zoete geur. Voorzichtig kroop hij verder. Toen kwam hij op een open plek. Op de grond groeide vers lichtgroen gras met daartussen wel honderd bloemen, in alle kleuren en vormen. Ilan had nog nooit zoveel bijzondere bloemen gezien. Bijen gonsden en vlinders fladderden er omheen. Iets verderop zag Ilan waar het geruis vandaan kwam dat hij had gehoord. Een kleine waterval stroomde langs de rotsen naar beneden. Onderaan de waterval was een meertje. Vissen sprongen uit het water om vliegjes te vangen. Ilan ging zitten op de grond. Hij deed een grasspriet in zijn mond en knikte tevreden. ‘Dit is de mooiste plek op aarde,’ zei hij. Hij haalde het blaadje van de boom uit zijn zak en legde het naast zich in het gras. Ilan bleef een uur op de open plek zitten. Toen stond hij op en draaide zich om. Hij ging terug naar huis. Toen Ilan terug kwam in het dorp, kwamen de mensen op hem afgerend. Ze vertelden dat ze goed hadden gezorgd voor zijn geiten en zijn planten, omdat ze hoopten dat hij weer terug kwam. Ze waren blij om hem weer te zien. Hij vertelde van de plek in het donkere bos. De mooiste plek op aarde. ‘Maar waarom ben je dan terug gekomen?’ vroegen de mensen uit het dorp. ‘Ik wenste dat ik het mooiste plekje op aarde zou vinden. En dat is gelukt. Mijn wens is uitgekomen. Maar ik wil iets te dromen houden. Dus nu kan ik hier onder mijn boom zitten en dromen van de mooiste plek op aarde. Ik weet nu hoe die eruit ziet. Maar ik hoor hier, bij deze boom. Want dit is mijn lievelingsplek. Onder mijn wensboom.’ Ilan pakte een grasspriet en deed hem in zijn mond.
Nabespreking
Ga kort in op de inhoud van het verhaal. Het is fijn om wensen en dromen te hebben. Wensen en dromen zorgen ervoor dat je iets hebt om naar te verlangen. Iets om je voor in te spannen of gewoon iets om over te fantaseren. Ilan moest ver lopen, maar hij wilde graag die mooiste plek ontdekken. En dat is gelukt. Hij wilde alleen niet op die plek blijven, hij wilde liever iets hebben om over te dromen.
Wensboom op school
Op school staat nu ook een wensboom. Bij deze boom kunnen de kinderen hun wens voor dit jaar nu kwijt. Elke groep krijgt een eigen tak waar de kinderen hun wensen en dromen kwijt kunnen. De boom waakt over de wensen van de kinderen. Aan die tak hangt ook een zak met spullen voor de groep. De leerkracht pakt zelf of met een of twee kinderen de zak en neemt hem mee naar de klas.
Vieren kun je leren
Terug in de klas
Bekijk samen de zak met spullen. Zaai gezamenlijk het zaadje en zoek een mooi plekje voor de wensplant in de klas. Maak afspraken over de verzorging. Wie geeft water en op welk moment? Voor elk kind zit er een envelop en een kaart in de zak. Daarop schrijven de kinderen hun wens voor dit schooljaar. Het gaat daarbij om een niet-materiële wens. Het kan gaan om een bepaalde leerprestatie (ik wil dit jaar veel spannende boekjes lezen, ik wil alle tafels uit mijn hoofd kennen) of om een wens in de sociaal-emotionele sfeer (ik wil dit jaar een ruzie uit mezelf goedmaken). Het gaat dus om een voornemen van het kind dat ook haalbaar moet zijn. Iets waarvoor ze zich zelf kunnen inzetten. Veel kinderen zullen wat hulp nodig hebben bij het bedenken van een wens. Dit kan eventueel door de kinderen in tweetallen te laten overleggen. Overigens zijn de kinderen vrij om hun wens voor zichzelf te houden. De kinderen in de onderbouw mogen eventueel in plaats van een wens een tekening maken van iets dat zij heel mooi of bijzonder vinden en aan de boom willen toevertrouwen. Daarna versieren de kinderen hun wenskaartje en de envelop. Laat hen niet vergeten hun naam erop te zetten. In de hoek van de envelop is een gaatje gemaakt met de perforator. Bind hier een touwtje doorheen, zodat de envelop aan de tak van de boom kan worden gehangen. En de leerkracht heeft natuurlijk ook een wens voor dit nieuwe schooljaar!
Centrale afronding
– Zingen op de wijs van ‘De zevensprong’ (het lied wordt in tegenstelling tot het origineel achter elkaar uitgezongen, er wordt dus niet na elke tel opnieuw begonnen). Heb je wel gehoord van de wensboom de wensboom Heb je wel gehoord dat je wensen mag Ik wens voor ons dit nieuwe jaar een fijne schooltijd met elkaar dat is één dat is twee dat is drie dat is vier dat is vijf dat is zes dat is zeven
gebaar: gebaar: gebaar: gebaar: gebaar: gebaar: gebaar:
pak een pen pak een wenskaartje schrijf je wens op doe je wens in de envelop naam erop hang aan de tak zorg voor de boom, geef water
Vieren kun je leren
15
Start van het schooljaar
– Aan het eind van de dag verzamelen de groepen zich weer bij de boom. Elke groep hangt de enveloppen aan de tak. Terwijl dit gebeurt wordt er gezongen (nadat de tekst en tekeningen behorend bij het lied zijn uitgerold).
Extra idee n
– De wensboom kan blijven staan op de centrale plek en zo het hele schooljaar dienen als plek van bezinning. Kinderen kunnen hun wensen kwijt, maar misschien ook dingen waar ze mee zitten. – De plant in de klas kan wekelijks symbool staan voor de wensboom. Het kan dienen als uitgangspunt om te bespreken hoe het gaat in de school, in de groep en met de kinderen individueel. Er kan eventueel wekelijks een nieuwe spreuk (of wens) bij de plant worden neergezet.
16
Start van het schooljaar Vieren kun je leren
Vieren kun je leren feesten en gedenkdagen op de basisschool
Vieren kun je leren biedt concrete en originele vieringen voor in de klas en voor de hele school. De vieringen zijn ondergebracht in twee mappen: de eerste map biedt vieringen bij de godsdienstige feesten die in ons land worden gevierd. Hiermee leren kinderen de verhalen kennen die bij feesten als Kerstmis, Pasen, Suikerfeest en Divali horen. Maar vieren is meer dan leren. Vieren heeft te maken met ervaren, ontdekken, voelen, beleven. Heeft te maken met aandachtig zijn, luisteren, zien en doen: zingen, bewegen, dansen, spelen, eten en drinken. Aan al deze elementen van vieren wordt aandacht besteed.
en uitingen. Het leert ze ontdekken en ervaren dat het vieren van feesten en het stilstaan bij bijzondere gebeurtenissen een belangrijk aspect is van het leven. De vieringen sluiten aan bij onze multiculturele en multireligieuze samenleving en voegen een heel eigen dimensie toe: de gezamenlijke beleving en de gedeelde ervaring. Samen vieren helpt om echt samen te leven.
In de tweede map staan allerlei vier- en gedenkdagen die horen bij ons samen leven thuis, op school en in de maatschappij. Zoals de vierdagen die ons leven markeren: verjaardagen, het begin van het schooljaar, de wisseling van de seizoenen. Maar ook de traditionele feesten die we in ons land kennen en die voor kinderen zo belangrijk zijn: Dierendag, Sint Maarten, Sinterklaas, Valentijnsdag. Als laatste is er een categorie feest- en gedenkdagen opgenomen die hun basis hebben in de maatschappij waarin we leven en de geschiedenis die we delen: Koninginnedag, 4 en 5 mei, Prinsjesdag. Maar ook Anti-racismedag, Europadag, Wereldmilieudag, de Vredesweek, Internationale Vrouwendag en andere gedenkdagen komen vierenderwijs volop aan bod.
Schoolvieringen: opening en afsluiting schooljaar en afscheid groep 8 Seizoensvieringen: herfst, winter, lente, zomer Levensloopvieringen: verjaardag kind en leraar (intercultureel), nieuwkomers, jubilea school en leraar, afscheid, bruiloft, geboorte, overlijden (leraar / kind) Traditionele kinderfeesten: Dierendag, Kinderboekenweek, Sint Maarten, Sinterklaas, Valentijnsdag, Carnaval, Vader- en Moederdag Gebeurtenissen om bij stil te staan: Prinsjesdag, Vredesweek, Rechten van het kind, Wereld Aids Dag, Rechten van de mens, Internationale Vrouwendag, Anti-racismedag, Nationale Boomfeestdag, Koninginnedag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag, Europadag, Wereldmilieudag, Keti-koti
Het speelse en diepzinnige materiaal laat kinderen kennismaken met culturele en religieuze gewoonten
Twintig auteurs hebben vanuit hun eigen achtergrond en deskundigheid van Vieren kun je leren een feestelijk en afwisselend geheel gemaakt.
Bestelnummer 0707 ISBN 978 90 5788 2043
9
789057 882043
00 000