N 1 o
Jaargang 86
Moet je horen! – Verhalen uit het Nieuwe Testament
3 september t/m 26 november 2017
KIND OP ZONDAG www.kindopzondag.nl
Van de redactie
Colofon
KIND OP ZONDAG Voorbereidingsteam Kind op Zondag
Leny de Pijper, Amsterdam
Hanna Holwerda-de Jong
Neeltje Rietveld, Amersfoort
Jolanda van der Marel-Krikke
Harm Siebesma, Westervoort
Iris Stekelenburg-van Halem
Jennine Staring, Vorden
Irma Visser
Abe Thijs, Amsterdam
Hoofdredacteur Drs. Erik Idema
Redacteur werkbladen Irma Visser
Bureauredactie ABC Redactie, Culemborg
Uitgever Erik Idema
Irma Pijpers, Alphen aan den Rijn
Jessa van der Vaart, Amsterdam Gesineke Veerman, Leiden Petra Vossegat-de Bruin, Zoetermeer Sytze de Vries, Schalkwijk Petra Warmelink-van Harten,
Erik Idema, Hoofdredacteur Kind op Zondag
Stegeren Mattijs Weegenaar, Amersfoort Maartje Wildeman, Nijemirdum Anneke Wouda, Sexbierum
Illustraties Iris Boter en illustraties uit
Gerard van Amstel, Weesp
Kleur in de Kerk (Kwintessens)
Marjoke Eikelenboom, Steenwijk
Muzieknotaties
Jacobien Engel, Dedemsvaart
Gerard van Amstel
Lutske Folkerts, Groningen
Het thema ‘Moet je horen!’, dat we als rode draad voor dit nummer gekozen hebben, zegt ook iets over wat we in zoveel kerken elke zondag opnieuw doen. We willen kinderen laten delen in de rijkdom van de Bijbelse verhalen. ‘Moet je horen,’ zeggen we elke zondag opnieuw. Dat kunnen we zeggen omdat we zelf ook iets gehoord hebben. Iets dat steeds opnieuw moet worden doorverteld. Daarbij wens ik u en de kinderen veel zegen toe!
Jikkie Veenstra, Delden
Met bijdragen van Tim van Beek, Kesteren
Er zijn dingen waarover je blijft praten. Omdat het zo mooi is om erover te vertellen. Omdat het zo belangrijk is dat anderen het horen. Omdat je er simpelweg je mond niet over kunt houden. De Bijbel staat vol met zulke dingen. Met wonderen van geluk, vrede en trouw. We horen over mensen die ervaren hoe geweldig het is als je Gods liefde over je leven laat schijnen. Moet je horen, hoe bijzonder dat is! Het eerste verhaal van deze periode gaat over een man die doof is en moeilijk spreekt. Maar Jezus maakt hem beter. Als Jezus tegen de omstanders zegt dat ze maar niet verder moeten vertellen wat ze meegemaakt hebben, lukt dat hen niet. Hier móeten ze wel over praten! Daarmee zet dit eerste verhaal de toon voor de rest van de verhalen. Want steeds opnieuw gebeuren er dingen die je niet voor je kunt houden. Het maakt de tongen los, van iedereen die erover hoort.
ABONNEMENTEN
Arianne Geudeke, Wilnis
Ontwerp
Erica Hoebe, Wageningen
Ester Eijkmans,
Abonnees betalen met ingang van 1 september 2017
Dit tijdschrift is voor visueel gehandicapten
Hanna Holwerda-de Jong,
www.estereijkmans.nl
€ 109,80 per jaar. Abonnementen kunnen elke
verkrijgbaar bij Dedicon, lectuur en informatie
maand ingaan. Losse nummers kosten € 21,50. Het
voor mensen met een leeshandicap, Molenpad 2,
abonnementsjaar loopt van 1 september tot en met
1016 GM Amsterdam, tel. 0486 – 486 178,
31 augustus. Opzeggingen dienen vóór 1 juni
www.dedicon.nl
Hilversum Elizabeth Kooman, Leiderdorp
Realisatie
Martha Kroes, Hoogeveen
Opmaak: Sabine van Winsen,
Heleen Mulder, Den Bosch Connie de Peuter, Noordwijk
Hilversum
schriftelijk te geschieden. Advertenties van derden worden onafhankelijk van
Drukwerk: BDUprint, Barneveld
Staffelkorting bij meer abonnementen
de redactie geredigeerd. Niets uit deze uitgave mag
Voor de voorwaarden om in aanmerking te komen
worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt
voor de staffelkorting kunt u contact opnemen met
door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke
de abonnementenadministratie. Let op: staffel-
andere wijze dan ook, zonder voorafgaande
korting kan alleen ingaan bij de aanvang van de
toestemming van de uitgever.
nieuwe jaargang. Opgave vóór 1 juni.
Kwintessens
De staffel is als volgt:
Kwintessens is bereikbaar van maandag tot en
– ieder 2e abonnement € 105,-
met vrijdag van 8.30 uur tot 17.00 uur.
– ieder 3e en 4e abonnement € 99,60
Het telefoonnummer van Kwintessens is
– ieder 5e t/m 9e abonnement € 96,90
033 - 460 1943.
– ieder 10e abonnement en meer € 90,De redactie is bereikbaar via telefoonnummer
Postbus 1492, 3800 BL Amersfoort Telefoon: 033 – 460 1943
De abonnementenadministratie is bereikbaar
E-mail: info@kwintessens.nl
tijdens kantooruren via telefoonnummer
Bezoekadres: Berkenweg 11, Amersfoort
033 – 460 1943, of per email:
Internet: www.kindopzondag.nl
abonnementen@kwintessens.nl.
IBAN: NL39 INGB0000192930 t.n.v. Kwintessens Kwintessens levert bijdragen aan de geloofsopvoeding in de kerk, op school en thuis.
KIND OP ZONDAG • JAARGANG 86, NR. 1
033 - 460 1903. ISSN: 0023 • 1444
In deze periode
Eenvoudig vieren, zie blz. 11, 29, 61 en 86 Vieren met jongeren, zie blz. 9, 22, 35, 47, 59, 72 en 84
04
24
42
Moet je horen!
Waar maak je je zorgen om?
Geloven is een dagtaak
Er wordt een man bij Jezus gebracht. Zijn oren zijn dicht, uit zijn mond komt nauwelijks geluid. Het volk smeekt Jezus om de man de handen op te leggen. Jezus raakt hem aan en zucht. Hij roept: ‘Ga open!’ En het gebeurt. Jezus vraagt de mensen het niet verder te vertellen, maar zij kunnen hun mond niet houden. Dit moet je horen!
Maak je je zorgen om geld, om spullen, kleren en eten? Of maak je je zorgen om het koninkrijk van God? Dat zijn niet alleen twee verschillende dingen, ze kunnen zelfs tegenover elkaar komen te staan. Maak je liever zorgen om het koninkrijk, houdt Jezus de mensen voor. Dan komt de rest vanzelf wel.
Je kunt niet een beetje geloven, je kunt God niet een beetje liefhebben. Als je gelooft zoals Jezus dat doet, doordringt dat je hele bestaan. Met heel je hart, heel je ziel, heel je verstand. Dat is geen zware opdracht waar je onder gebukt gaat. Integendeel. Bij alles wat je doet, mag je de liefde van en voor God ervaren. Daar word je vrolijk van!
| Zondag 3 sept 2017 | Marcus 7:31-37
12
| Zondag 10 sept 2017 | Lucas 10:23-37
| Zondag 24 sept 2017 | Matteüs 6:24-34
30
| Zondag 1 okt 2017 | Lucas 7:11-16
| Zondag 15 okt 2017 | Matteüs 22:34-46
49
| Zondag 22 okt 2017 | Matteüs 9:1-8
Huil niet meer Je ziet het toch? Een priester en Leviet komen langs de man die gewond op de grond ligt, maar zij kijken weg. Juist de Samaritaan, degene van wie de toehoorders het het minst verwachten, ziet wat er mis is en helpt. ‘Gelukkig ben je als je iets gezien hebt’, zegt Jezus tegen zijn leerlingen. ‘Iets van wat hier gebeurt. Van het geheim van Gods liefde voor de mensen.’
17
| Zondag 17 sept 2017 | Lucas 17:11-19
Kom erbij Tien melaatse mannen worden genezen, slechts één komt er terug om God te verheerlijken: een Samaritaan, iemand van buiten de kring van Israël. ‘Uw geloof heeft u behouden’, vertelt Jezus de man. Niet de mensen bepalen wie erbij horen, maar God.
Jezus gaat op weg naar Naïn waar juist op dat moment een dode jongen wordt uitgedragen. Zijn moeder loopt achter de baar. Het verdriet van de moeder is een verdriet van alle eeuwen. Over dat verdriet gaat dit verhaal. En over het geloof in een God die mensen troost. In de kerk vieren we dat het leven nooit ophoudt. Dat heeft Jezus laten zien met dit verhaal.
37
| Zondag 8 okt 2017 | Lucas 14:1-11
Laat het achter je Jezus zegt tegen een verlamde man: ‘Wees gerust. Uw zonden worden u vergeven. Wat verkeerd ging in uw leven, mag u achterlaten.’ De man staat op en gaat naar huis. Ook in ons leven gebeuren dingen die je graag achter je wilt laten. Het is prachtig dat Jezus zegt dat dat kan!
54
| Zondag 29 okt 2017 | Matteüs 22:1-14
De beste plaats
Kom maar!
Wanneer je wordt uitgenodigd, bijvoorbeeld voor een bruiloft, moet je niet meteen op de beste plaats gaan zitten. Je loopt kans alsnog weggestuurd te worden, wanneer er iemand binnenkomt die meer recht heeft op een goede plaats. Beter is het om jezelf klein te maken; wie weet ben jij de laatste die de eerste wordt.
Het koninkrijk van de hemel lijkt op een bruiloftsfeest dat de koning geeft voor zijn zoon. Er zijn mensen uitgenodigd die niet komen. Sommigen reageren zelfs woedend op de uitnodiging. Uiteindelijk worden mensen van de straat uitgenodigd. Waarom is het zo moeilijk gehoor te geven?
3 september t/m 26 november 2017 | Kind op Zondag
1
Deze zondag staat dicht bij Hervormingsdag (31 oktober). Dit jaar is het 500 jaar geleden dat Luther met zijn stellingen de kerk begon te veranderen. Met de kinderen staan we daarom ook stil bij de toegankelijkheid van de kerk.
74
| Zondag 19 nov 2017 | Matteüs 25:31-46
62
| Zondag 5 nov 2017 | Johannes 4:46-54 God ziet het verschil
‘Ga met me mee!’ Een man vraagt aan Jezus: ‘Heer, ga toch mee, voordat mijn kind sterft.’ Jezus gaat niet met hem mee en zegt: ‘Jullie geloven alleen als jullie wonderen meemaken!’ Maar de vader maakt duidelijk waarom hij om dit wonder vraagt: niet omdat hij dat nodig heeft voor zijn geloof, maar vanwege zijn zoon. Jezus stuurt de man weg met de boodschap dat zijn zoon leeft.
De wereld gaat altijd maar door en daar kun jij niets aan veranderen. Armoede, honger, verdriet; je doet er niets aan, toch? In de lezing van vandaag vertelt Jezus dat God het verschil ziet. Hij ziet het verschil tussen mensen die voor een ander zorgen en mensen die dat niet doen. ‘Ik was het’, zegt Jezus. ‘Ik was degene die jij wel of juist niet geholpen hebt.’
79
| Zondag 26 nov 2017 | Matteüs 25:1-13
67
| Zondag 12 nov 2017 | 1 Tessalonicenzen 4:13-18 Vol verwachting
Een brief die hoop geeft De mensen in Tessalonica hebben gehoord over Jezus. Ze geloven dat hij de Zoon van God is. Maar wat betekent dat precies? De apostel Paulus schrijft hun een brief waarin hij dingen uitlegt. De brieflezing biedt meer aanknopingspunten dan Matteüs 24:15-28 over de verwoestende gruwel en mensen die moeten vluchten. Vandaar deze keuze.
2
Tien meisjes wachten de bruidegom op. Vijf wijze en vijf dwaze meisjes, ze hebben wel lampen meegenomen maar geen extra olie… Wees waakzaam. Het gaat om waakzaamheid voor de komst van de Heer; je weet niet op welke dag en op welk tijdstip hij komt. Maar als hij komt, zul je klaar staan en deelnemen aan het feest. Dit wil je niet missen!
87
| Krabbelviering | Matteüs 25:1-13
De wijze en de dwaze meisjes Een verhaal, werkvormen, liedjes en een gebedje voor de allerkleinsten.
Kind op Zondag | 3 september t/m 26 november 2017
Presentatie Adventsproject De afgelopen jaren organiseerde Kind op Zondag twee keer per jaar een serie projectavonden voor Advent en de Veertigdagentijd. Vanaf dit jaar vervangen we deze avonden door een online projectpresentatie.
Amersfoort, 29 mei 2017 Beste abonnees en bezoekers van onze projectavonden, Jarenlang was het een goede gewoonte: twee keer per jaar trokken we met Kind op Zondag het land door om onze projecten voor Advent en de Veertigdagentijd aan u te presenteren. De laatste jaren deden we dat op acht verschillende locaties, verspreid door het land. Op deze avonden vertelden we de verhalen, we presenteerden de projectmaterialen en er was ruimte voor ontmoeting en uitwisseling. Door veel bezoekers werden de avonden als inspirerend en nuttig ervaren. En zo beleefden wij ze zelf ook. Voor mij persoonlijk waren de avonden steeds opnieuw een goede gelegenheid om samen met u na te denken over hoe we kinderen kunnen laten delen in de rijkdom van de Bijbelse verhalen. In de afgelopen elf jaar heb ik ruim 120 projectavonden geleid. Op weg naar Goes, Zuidhorn en andere plaatsen heb ik me steeds opnieuw gerealiseerd hoe bijzonder het is dat in ons land zo veel mensen zich vrijwillig inzetten voor het kindernevendienst- en zondagsschoolwerk. Ik wil alle bezoekers van de avonden dan ook heel hartelijk bedanken voor hun komst, hun enthousiasme en hun betrokkenheid. Hoewel de avonden over het algemeen goed bezocht werden, hebben we toch besloten om onze projectpresentaties niet meer op deze manier te organiseren. We zetten de investeringen voor deze avonden voortaan in om het project online aan u te presenteren. Daarmee kunnen we meer mensen in de gelegenheid stellen om zich goed voor te bereiden op het project. We realiseren ons goed dat we daarmee ook iets kwijtraken, want persoonlijk contact is nooit helemaal te vervangen door een online aanpak. Maar na alle voors en tegens te hebben afgewogen, zijn we toch tot deze beslissing gekomen. Vanaf 25 september vindt u op onze website een projectpresentatie, waarbij we filmpjes gebruiken om u meer te vertellen over de komende adventstijd. Het project zelf wordt uiteraard gewoon ontwikkeld op de manier die u van ons gewend bent. Ik hoop dat u daarmee weer voldoende inspiratie vindt om in de adventstijd met de kinderen aan de slag te gaan!
Met vriendelijke groet, Erik Idema, hoofdredacteur / uitgever
3 september t/m 26 november 2017 | Kind op Zondag
3
3 september 2017
Voorbereiden Moet je horen!
3 september 2017
Marcus 7:31-37
Grenzen Het verhaal van vandaag staat te midden van een serie verhalen waarmee het onlosmakelijk verbonden is. Het zijn verhalen waarin Jezus grenzen opzoekt en letterlijk en figuurlijk over grenzen, ook de zijne, heenstapt. In dit gedeelte van zijn evangelie beschrijft de evangelist Marcus tweemaal hoe Jezus brood deelt waarbij er genoeg is voor iedereen, er zelfs volop overblijft. Hij vertelt hoe Jezus rondtrekt in gebieden waar heidenen wonen en daar ook mensen geneest, soms nadat Jezus er zelf van overtuigd moet worden dat Gods boodschap ten leven vérder reikt dan de grenzen van het jodendom. Zo horen we dat Gods liefde grenzeloos is: ze is groot genoeg voor iedereen.
Doof Er wordt, in het land van de heidenen, iemand naar Jezus toe gebracht die niet kan horen en die gebrekkig spreekt. Hoe bedoelt Marcus dit? Is deze man letterlijk doof en een moeilijk spreker en afgesloten van een normale manier van communicatie met de mensen om hem heen, waardoor hij leeft in een isolement? Vragen ze om herstel, om genezing? Er is een tweede uitleg, die zegt dat de doofheid van deze man, deze inwoner van het land van de heidenen, betekent dat hij God nog niet kent. Deze man is nog doof voor Gods liefde, voor Gods woorden ten leven. Hij kent Gods roepstem niet en daardoor heeft hij geen weet van de zin en samenhang van het leven. Daarover kan hij dus niet duidelijk spreken. De mensen die hem brengen, smeken Jezus om hem de handen op te leggen. In hun vertrouwen klinkt de profetie van Jesaja door, waarin God een belofte doet: ‘God zal jullie bevrijden. Dan worden
4
blinden de ogen geopend, de oren van doven worden ontsloten. Verlamden zullen springen als herten, de mond van stommen zal jubelen’(Jesaja 35:4b6). Zien de mensen die de man bij Jezus brengen, Jezus als de Messias, degene die zal bevrijden?
Genezing Jezus neemt, zoals vaker, de man apart. De genezing die volgt, lijkt op de genezing van de blinde in Betsaïda, zoals die beschreven staat in Marcus 8:2226. Opvallend is dat beide verhalen niet overgenomen zijn door de evangelisten Matteüs en Lucas. Zij kenden het evangelie van Marcus en gebruikten dat bij het schrijven van hun eigen goede boodschap, maar beiden hebben juist deze twee genezingen weggelaten. Dat dat geen toeval is, daarover is men het eens, maar waaróm zijn deze verhalen weggelaten? Sommigen denken dat het is omdat de andere twee evangelisten moeite hadden met de wijze waarop Jezus in deze twee verhalen de mensen geneest: niet alleen met woorden, maar ook lijfelijk. Hij komt letterlijk dichtbij. Marcus besteedt veel aandacht aan de handelingen van de genezing. Jezus raakt de man aan, niet door de handen op te leggen zoals hem gevraagd is door de mensen die hem brachten, maar door hem op die plekken aan te raken die heelheid behoeven: de oren en de tong. Hij steekt zijn vingers in de oren van de man en raakt met speeksel zijn tong aan. Hij komt letterlijk dichtbij, heel dichtbij, verbindt zich aan de man. Jezus heft zijn blik op naar de hemel, de plek waar hij zijn hulp weet, en zucht diep. Een zucht, waarmee hij levensadem uitblaast. Een zucht die doet terugdenken aan de levensadem van God in den beginne.
Kind op Zondag | 3 september t/m 26 november 2017
‘Open je’ Dan spreekt hij tot de man: ‘Effata’. Een Aramees woord, dat niet vertaald is. Dat maakt je als lezer alert: dat is niet voor niets, hier staat een sleutelwoord. ‘Effata’ betekent letterlijk ‘open je’. Het is een woord in het enkelvoud, waardoor we weten dat het woord niet gesproken wordt tot de oren en de mond, dan zou het immers meervoud zijn, maar tegen de man in zijn geheel. De man wordt opgeroepen zich open te stellen, open te stellen voor God. Dát is de kracht van Jezus, hij bevrijdt mensen, zodat er een opening ontstaat om uit te breken uit wat je benauwt, beklemt, kleineert… Ruimte ontstaat, zodat je je kunt openen voor de liefde van God, zijn roepstem hoort en zijn licht ziet. Deze man kan horen en spreken, letterlijk, of is hij tot geloof gekomen?
Het is goed De omstanders zijn geweldig onder de indruk. Ze zeggen ‘alles wat Jezus doet is goed!’. In deze woorden resoneert de bekende zin uit het scheppingsverhaal: ‘God zag dat het goed was’. Ook bij Jezus zie je dat het goed is, hij bevrijdt mensen, blaast hen nieuwe levensadem in en verbindt zo mensen aan God én aan elkaar. Zo geeft hij zicht op de toekomst van heelheid, van leven voor alle mensen. De omstanders wordt gevraagd om dit teken niet verder te vertellen, maar de mensen kunnen niet zwijgen. Als je eenmaal de tekens van leven hebt gezien, of de roepstem van God heb gehoord, dan gaan de ogen open en komen de tongen los, dan kun je er je mond niet over houden. Dit moet je verder vertellen! Erica Hoebe
3 september 2017
Lezen en zingen Moet je horen!
3 september 2017
Marcus 7:31-37
Tweede zondag herfst Elfde zondag vanvan dede zomer Jaar A Lezing uit het Oude Testament
Ezechiël 18:1-4:25-32 Jeremia 7:23-28
Antwoordpsalm
25:1-10 105:1-7
Epistellezing
(Filippenzen12:1-8) 2:1-13) (Romeinen
Lezing uit het Evangelie
Matteüs 21:23-32 17:14-20
leesrooster Alternatief leesrooster
Zestiende Twaalfde zondag na Trinitatis Daniël6:8-13 9:14-19 Jesaja (Ezechiël) 102:1, 6, 8 Liedboek 34:1-3 Efeziërs 3:13-21 2 Korintiërs 3:4-9 Lucas 7:11-16 Marcus 7:31-37
3 september t/m 26 november 2017 | Kind op Zondag
5
3 september 2017
Vieren Moet je horen!
3 september 2017
Marcus 7:31-37
Viertafel: Bijbel of kinderbijbel, collectemand, kaars, krant of Iphone met nieuws-app
Introductie Vraag aan de kinderen of zij wel eens een geheimpje moeten bewaren. Is dat moeilijk? Hebben de kinderen wel eens per ongeluk iets verklapt? Vraag het ook aan de grote mensen: Als je iets weet wat anderen nog niet weten, kun je het dan voor je houden? Of wil je het heel graag vertellen? Vandaag gebeurt in het Bijbelverhaal iets heel bijzonders. Jezus zegt tegen de mensen dat ze het niet verder mogen vertellen. Maar of dat ze lukt?
b
Voorlezen
Ik heb een geheim van J. Emmet, vertaling A. Jorna en met illustraties van V. Cabban (Uitgeverij Van Goor). Tijdens een zomerse boswandeling leert Mol Muis kennen. Mol wil zijn nieuwe vriendinnetje het liefst geheimhouden. Maar hoe moet het dan met zijn andere vriendjes?
m
Zingen of zeggen
Handen heb je om te geven van je eigen overvloed en een hart om te vergeven wat een ander jou misdoet.
Refrein: Open je oren om te horen, open je hart voor alleman. Open je oren om te horen, open je hart voor alleman. Ogen heb je om te zoeken naar wat mensen nog ontbreekt en een hart om uit te zeggen wat een ander moed inspreekt. Refr.
Refr. Voeten heb je om te lopen naar de mens die eenzaam is en een hart om waar te maken dat geen mens een eiland is. Refr. Oren heb je om te horen naar de mens die vrede is en een hart om te geloven in zijn God die liefde is. Muziek: T. van Erp; tekst: H. Jongerius
Verhaal: het donzen kussen Een joodse rabbi hoorde eens dat zijn leerling over anderen roddelde. Toen de rabbi hem erop aansprak, haalde de leerling zijn schouders op. ‘Als ik er spijt van krijg dat ik het gezegd heb, kan ik het altijd weer rechtzetten’, zei hij. Toen vroeg de rabbi zijn leerling om een donzen kussen uit te schudden. Daarna mocht hij naar huis gaan. De volgende dag liet de rabbi zijn leerling opnieuw bij zich komen en hij vroeg hem om alle veren te verzamelen. ‘Dat gaat niet’, zei de leerling. ‘Ze zijn weggewaaid, ik weet niet waar naartoe.’ ‘Zo is het ook met roddels en kwade geruchten’, vertelde de rabbi. ‘Als je ze een keer laat wegvliegen, kun je ze nooit weer terughalen.’
Werkblad en tips
o
Het tijdschrift Kleur in de Kerk biedt werkbladen bij de verhalen in Kind op Zondag. Met het werkblad maken de kinderen een doosje. Daarin doen zij een geheim, wat niet voor andere oren bestemd is, of wel?
Schouders heb je om te dragen zorg en pijn van alleman en een hart om te aanvaarden wat een ander beter kan.
6
Kind op Zondag | 3 september t/m 26 november 2017
Bidden Vader in de hemel, wat een wonder, een man die doof en stom is, kan weer horen en praten. Het is zo bijzonder, dat mensen erover praten. Moeilijk is het om een geheim te bewaren. Ook wij herkennen dat, Het is zo verleidelijk om toch even iets te zeggen. Help ons Vader om trouw te blijven aan ons woord. Om trouw te blijven aan U. Amen Petra Warmelink-van Harten
3 september 2017
Vertellen Moet je horen!
3 september 2017
Marcus 7:31-37
Werkvormen 4-7 jaar
Vertelling 4–7 jaar
Gesprek: Een geheim bewaren. Wie van de kinderen kan er een geheim bewaren? Is dat moeilijk of niet? Kun je dat uitleggen? Wat gebeurde er in het verhaal? Hoe vonden de mensen het om een geheim te bewaren?
Een wonder!
l p o s
Spel: Doorfluistertje. We gaan in de kring zitten en de leiding fluistert een woord in het oor van een kind. Hij/zij fluistert het woord door aan het volgende kind, tot de laatste van de kring, die mag het woord zeggen. Is er iets veranderd aan het woord? Tekenen: Wat teken je? Een van de kinderen mag iets tekenen, het mag daarbij niet praten. De anderen mogen raden wat hij/zij tekent. Lukt dat? Knutselen: Materiaal: Lege doosjes, papier, lijm, scharen. Maak een geheimendoosje. Versier het heel mooi, dan kun je het doosje gebruiken als je iets heel moois hebt gevonden en je niet wilt dat een ander het ziet. Stop het in je geheimendoosje.
Jezus loopt langs het meer van Galilea. Golfjes kabbelen bij zijn voeten en zonnestralen toveren sterretjes op het water. Het is stil en warm. Opeens klinken er stemmen achter hem. ‘Heer! Wacht op ons. Wij willen u iets vragen.’ Jezus draait zich om en ziet een groep mensen aankomen. Als ze vlak bij hem zijn, duwen ze een man naar voren. De man kijkt Jezus aan, maar zegt niets. Jezus glimlacht naar de man. ‘Wilt u mij iets vragen?’ Maar de man zegt niets. ‘Spreekt u mijn taal?’ vraagt Jezus. ‘Of verstaat u mij niet?’ Weer zegt de man niets. Hij kijkt alleen maar. Dan gaat er een vrouw naast hem staan. ‘Hij kan u niet horen, Heer’, zegt ze. ‘Hij is doof. En hij kan ook niet praten. Dat heeft hij nooit kunnen leren, omdat hij ons niet kan verstaan. Wilt u hem alstublieft helpen?’ Jezus kijkt de man aan. ‘Je oren zitten dicht, dus er kunnen geen woorden in’, zegt hij. ‘Je mond zit dicht, dus er kunnen geen woorden uit. Kom mee. Ik zal je oren en je mond open maken.’ Hij pakt de man bij de arm en neemt hem mee naar een plek in de schaduw. De andere mensen blijven achter bij het meer. Ze kijken naar wat Jezus doet. Voorzichtig duwt hij de mond van de man open. Dan likt hij aan zijn vinger en raakt daarmee de tong van de man aan. En terwijl hij dat doet, roept hij zó hard, dat de mensen bij het meer hem kunnen horen: ‘Oren… ga open! Mond… ga open.’ En zachtjes haalt hij zijn vinger uit de mond van de man. Heel rustig slaat Jezus zijn arm om de man heen. ‘Kom mee’, zegt hij zacht. Verbaasd kijkt de man hem aan. Hij heeft gehoord wat Jezus zei. ‘Wat is er met me gebeurd?’ mompelt de man. ‘Er komen woorden uit mijn mond….’ Dan rent hij naar het meer en roept: ‘Praat met mij, want ik kan naar jullie luisteren. Luister naar mij, want ik kan met jullie praten.’ Even later is het een drukte van belang. Iedereen praat door elkaar heen. ‘Kom. We gaan naar de stad om aan iedereen te vertellen wat we gezien en gehoord hebben.’ ‘Ik wil liever niet dat jullie dat doen’, zegt Jezus nog. En hij zegt het nog een keer. Maar niemand luistert. De mensen rennen weg en roepen in de straten van de stad: ‘Moet je horen! Er is een wonder gebeurd!’ Jennine Staring
3 september t/m 26 november 2017 | Kind op Zondag
7
3 september 2017
Vertelling 8–12 jaar Heb jij het al gehoord? Martha en Ester zitten bij de put. Ze hebben hun kruiken vol water gedaan en hebben nu nog even tijd om de laatste nieuwtjes uit te wisselen. ‘Hé, pst, heb je het al gehoord?’ fluistert Ester in het oor van haar vriendin. Martha kijkt Ester aan. ‘Wat moet ik gehoord hebben?’ ‘Die man die helemaal alleen in dat kleine hutje bij het meer woont…. Hij kan…. praten!’ Martha kijkt haar vriendin aan. ‘Dat bestaat niet. Die man heeft nog nooit een duidelijk woord gezegd! Je houdt me voor de gek! Die man kan geen zinnig woord zeggen!’ Ze schudt verbaasd haar hoofd. ‘Dat kan niet of er is een wonder gebeurd. Maar hoe weet jij dat trouwens?’ ‘Iemand die erbij was, heeft het aan mij verteld’, zegt Ester. ‘Nu snap ik er helemaal niets meer van’, zegt Martha. ‘Luister, dan zal ik je vertellen wat er gebeurd is.’ Ester vertelt verder: ‘Gisteren was Jezus in de buurt van het meer. Hij was met zijn vrienden op reis naar Galilea.’ ‘Was jij daar ook? Had je mij niet even kunnen waarschuwen, dan was ik met je meegegaan….’ ‘Ik was er niet, maar Marcus wel’, zegt Ester, ‘hij zou wat vis voor me vangen voor het avondeten. Hij zag heel veel mensen staan. Toen is hij natuurlijk gaan kijken wat er aan de hand was. Het was Jezus. Hij praatte met de mensen en luisterde naar hun verhalen en vragen. Maar opeens werd het stil. De mensen gingen aan de kant. Er kwam een groepje mensen aanlopen en raad eens wie ze bij zich hadden? Die man uit dat hutje!’ ‘En toen?’ ‘Die mensen vroegen aan Jezus: ‘Heer, wilt u alstublieft uw handen op deze man leggen?’ Marcus zei dat die arme man heel bang om zich heen keek. Hij zal vast niet begrepen hebben wat er allemaal om hem heen gebeurde en wat er gezegd werd. Hij was natuurlijk wel doof ! Maar Jezus nam de man mee naar een rustig plekje. Marcus kon wel zien wat daar gebeurde, maar hij kon niets horen….’ ‘Ja, maar wát gebeurde er dan?’vraagt Martha ongeduldig. ‘Jezus deed zijn vingers in de oren van de man en daarna wat spuug op zijn tong.’ ‘Maar dat is toch niets bijzonders? Dat doet de dokter ook wel eens als je oorpijn hebt of keelpijn.’ Martha haalt haar schouders op. ‘Jezus deed nog meer. Hij keek omhoog naar de hemel, alsof hij ging bidden en hij zei ook iets tegen de man. De man voelde met zijn handen aan zijn oren en zijn mond. En toen kwamen ze samen terug, al pratend! Stel je voor: hij kon praten! En heel goed ook! Marcus zei dat de man straalde en bijna liep te dansen.’ ‘Wat zal die man blij zijn geweest! Wat een wonder zeg! Jezus is vast een….’ Ester schudt haar hoofd. ‘Nee, Jezus is geen wonderdokter. Jezus deed dat omdat hij zoveel van de mensen houdt. Hij wil dat mensen erbij horen en mee kunnen doen. Marcus vroeg aan die man gevraagd wat er precies gebeurde toen Jezus zijn vingers in zijn oren deed. De man zei toen dat Jezus heel diep zuchtte en “Effata!” zei. Dat betekent: “Ga open!” Hij vertelde verder dat zijn oren toen opengingen en dat hij zijn tong opeens goed bewegen kon. Hij keek in Jezus’ ogen en zag dat hij van hem hield. Dat was volgens de man het allerfijnste! Nog nooit had er iemand zo naar hem gekeken.’ ‘Wat een verhaal!’ zegt Martha zacht. ‘Als ik straks thuiskom, vertel ik….’ ‘Nee, nee’, Ester legt gauw haar hand op Martha’s mond. ‘Marcus zei dat Jezus had gezegd dat niemand door mocht vertellen wat er gebeurd was.’ ‘Maar wat doe jij nu dan?’ ‘Eh… Ik vertel het alleen maar aan jou. Niet verder vertellen hoor!’ Jikkie Veenstra
8
Kind op Zondag | 3 september t/m 26 november 2017
8-10 jaar Gesprek: Kun jij een geheim bewaren? Is dat moeilijk of niet? Ken jij iemand die niet kan praten of niet kan horen? Wat voor manier is er dan om te communiceren? Roddelen, wat is dat? Wordt er in jouw omgeving geroddeld? Hoe vind je dat?
l p o l p o
Spel: Uitbeeldspel. Materiaal: kaartjes met beroepen of iets dergelijks. De kinderen bekijken het kaartje en proberen het beroep uit te beelden. Lukt dat zonder iets te zeggen? Misschien kunnen ze zelf ook iets bedenken wat ze kunnen uitbeelden? Tekenen: Teken een onderdeel van je lichaam. Kunnen de anderen raden wat je tekent?
11-12 jaar
Gesprek: Praten de kinderen veel over anderen? Wanneer is dat leuk, wanneer niet? Wat is roddelen? Doen de kinderen dat weleens?
Spel: Het verboden woord. Schrijf op een papier een woord uit het verhaal of bedenk zelf een woord. Omschrijf het woord, zonder het woord te zeggen. De anderen moeten het woord raden met jouw aanwijzingen. Tekenen: Vouw het papier, zodat het in tweeën wordt gedeeld. Aan de linkerkant teken je Jezus en de doofstomme man. Aan de rechterkant dezelfde man die genezen is. Let daarbij op zijn gezichtsuitdrukking. Eerst verdrietig, daarna blij. Teken de omstanders erbij, misschien al fluisterend over wat er gebeurd is.