RitLbhÍnr.84 2018
Samanburðarsafnídýrabeinafornleifafræði
viðLandbúnaðarháskólaÍslands Ársskýrsla2017 AlbínaHuldaPálsdóttirogElísaSkúladóttir
Samanburðarsafní dýrabeinafornleifafræði viðLandbúnaðarháskólaÍslands Ársskýrsla2017 AlbínaHuldaPálsdóttirogElísaSkúladóttir Febrúar2018 LandbúnaðarháskóliÍslands ISSN1670 5785 ISBN978 9979 881 55 1 RitLbhÍnr.84
©AlbínaHuldaPálsdóttir,ElísaSkúladóttirogLandbúnaðarháskóliÍslands2018
SamanburðarsafnídýrabeinafornleifafræðiviðLandbúnaðarháskólaÍslands:Ársskýrsla2017 RitLbhÍnr.84
Útgefandi:LandbúnaðarháskóliÍslands
Útgáfustaður:Reykjavík
ISSN1670-5785
ISBN978-9979-881-55-1
Myndáforsíðu:HauskúpaafkindfráSigurgeiriÞorgeirssynisembúiðeraðhreinsa.Myndinertekiní húsnæðiLandbúnaðarháskólaÍslands.Ljósmynd:ElísaSkúladóttir.
1 Efnisyfirlit Myndaskrá...............................................................................................................................................2 Stuttyfirlityfirsafnið...............................................................................................................................3 Collectionsummary.................................................................................................................................4 Inngangur.................................................................................................................................................5 Samanburðarsafnídýrabeinafornleifafræði............................................................................................6 Vinnaviðsamanburðarsafniðnóvember2016-september2017......................................................6 Aðferðirviðsöfnunogverkunsýna.........................................................................................................7 Staðanásafninu......................................................................................................................................7 Spendýr...............................................................................................................................................8 Fuglar...................................................................................................................................................9 Fiskar.................................................................................................................................................10 Nýtingsafnsins.......................................................................................................................................10 Lánúrsafninu....................................................................................................................................12 Framtíðarhorfur.....................................................................................................................................13 Þakkir.....................................................................................................................................................13 Fjármögnun............................................................................................................................................13 Viðauki1:Verkferillfyrirverkunáhræjumísamanburðarsafn.............................................................14 Viðauki2:GreinumsamanburðarsafniðíICAZNewsletterVolume18No.2,Fall2017.......................15 Heimildir................................................................................................................................................16
Myndaskrá
Mynd1:BeinúrsauðféúrsafniSigurgeirsÞorgeirssonar.Meirihlutibeinannaþurftiaðfaraívatnsrotnun ínokkrarvikurogsvoífituhreinsunáðurenhægtvaraðgangafráþeim.Ljósmynd:ElísaSkúladóttir..6
Mynd2:Herbergifyrirsamanburðarsafniðá3.hæðíKeldnaholtiíágúst2017enorðiðvaransiþröngt umsafnið.Ljósmynd:AlbínaHuldaPálsdóttir..........................................................................................7
Mynd3:Hillurmeðsýnumúrsamanburðarsafninu,íefstuþremurhillunumerubeinagrindurúrfuglum, svoeruspendýrabeinogneðsterukindabeinúrSigurgeirssafni.Ljósmynd:AlbínaHuldaPálsdóttir.....8
Mynd4:HauskúpurogbeinúrSigurgeirssafnisemveriðeraðmerkjaogpakka.Ljósmynd:Elísa Skúladóttir...............................................................................................................................................9
Mynd5:EricaHillfráUniversityofAlaska-Southeastheimsóttisafniðínóvember2016.Ljósmynd: AlbínaHuldaPálsdóttir..........................................................................................................................10
Mynd6:HazelCashmanaðmerkjabeinísamanburðarsafninuogholdhreinsagæsfyrirvatnsrotnuní nóvember2016Ljósmynd:AlbínaHuldaPálsdóttir...............................................................................11
Mynd7:Höfuðkúpaafketti,M135,semlánuðvarásýninguna„Dýrin-Leyndardómurlandnáms“frá apríl2017tildesember2019.................................................................................................................12
Mynd8:Kattarhauskúpanásýningunni„Dýrin-Leyndardómurlandnáms“..........................................12
2
Stuttyfirlityfirsafnið
Safniðinnihelduraðmestuíslenskspendýr,fuglaogfiska.Sýnineru340talsins ogeruþaraf258sýni tilbúintilnotkunar.Ítarlegarupplýsingarfylgjamörgumsýnumþ.á.m.fundarstaður,tegund,aldurog kyn.
Skráðeru148spendýrasýni,heilarbeinagrindur,hlutarúrbeinagrindumogstökbeiní einhverjumtilfellum,ígagnagrunnsafnsinsogerunokkurenníverkun.Íþennanhlutasafnsinsvantar helstfleiriseliafþekktritegund,aldriogkyni,folald,höfuðkúpuafhyrndumnautgripogheila beinagrindaffullorðnumnautgrip.Aukþessaerunúum90sýniafíslenskusauðféaðgengilegásamt gögnumumkyn,aldurogstærð.Ekkierumaðræðaheilarbeinagrindurenafflestumeinstaklingum erutilstaðarhauskúpur,kjálkar,leggir,lærleggirogsköflungar,hlutiafhryggjarliðumogrifbeinum.
Staðafuglasýnaermjöggóðogerusýnin152talsinsogeru140þeirratilbúintilnotkunar. Meirihlutisýnannaeruheilarbeinagrindurogtegundasamsetningþessmjöggóð.Þóvantarfleiri endur,sjófugla,vaðfuglaogmávategundir.Ísafninueru22beinagrindurafíslenskumhænsnum,af báðumkynjumáýmsumaldri.
Söfnunbeinagrindafiskahefurekkiveriðíforgangiundanfarinárenþóeruísafninu40heilar fiskbeinagrindur.Helstþarfaðbætategundaúrvalaukþessaðfjölgaeinstaklingumafmismunandi stærðuminnantegunda.Fjöldifiskbeinagrindaísafninustóðístaðfráárinu2016.
LandbúnaðarháskóliÍslandshefurkomiðuppgóðriaðstöðutilþessaðverkasýniaukþesssem ágætaðstaðaerfyrirvísindamennsemviljanýtasérsafniðtilgreininga.Listiyfirþausýnisem aðgengilegeruísafninuerbirturáheimasíðuLandbúnaðarháskólaÍslandsoguppfærðurþegartilefni ertil.
3
Collectionsummary
ThezooarchaeologicalreferencecollectionoftheAgriculturalUniversityofIcelandhasspecimensof variousmammals,birdsandfishfoundinoraroundIceland.Thereare340specimensintotaland258 arereadyforuse.Detailedinformationsuchasorigin,species,ageandsexisavailableformany specimens.Zooarchaeologicalmeasurementsandphotosofpreparedskeletonsareavailableforsome specimens.
148samplesfrommammalsarelistedinthereferencecollection,includingsomesamplesthat arestillbeingprocessed.Themammalcollectionneedsmoresealsofknownspecies,ageandsex,a foal,skullofhornedcattleandacompleteskeletonofanadultcattle.Inaspecialsheepcollection, Sigurgeirssafn,thereareabout90samplesfromIcelandicsheepwithinformationaboutsex,ageand size.Mostsamplesincludeskulls,mandible,humerus,femur,tibia,scapula,partsofvertebraandribs.
ThebirdbonereferencecollectionincludesadiverserangeofspeciesfoundinIceland,with 152 specimens,140ofthosearereadyforuse.Mostofthespecimensarewholeskeletonsandthe speciescompositionisgood.Thecollectionstillneedsamorediverserangeofducks,seabirds,waders andgulls.Thecollectionincludes22skeletonsofIcelandicchickens,bothmalesandfemalesandof variousages.
Thenumberoffishskeletonsinthecollectionisthesameasin2016.Currentlythecollection includes40fishskeletonsbutmorespeciesareneededinadditiontoincreasethenumberof individualsofdifferentsizeswithinspecies.
TheAgriculturalUniversityofIcelandhasestablishedgoodfacilitiesforsampleprocessingas wellasfacilitiesforresearcherswishingtousethecollectionforanalysis.Listofavailablesamplesis accessibleontheAgriculturalUniversityofIcelandwebsiteandisupdatedasmoresamplesareadded tothecollection.
4
Inngangur
Þettaerlokaskýrslavegnastyrksnr.201702-0044úrfornminjasjóðisemúthlutaðvarvorið2017.Skýrt erfrástöðuvinnuviðuppbyggingusamanburðarsafnsíslenskradýra-,fugla-ogfisktegundavið LandbúnaðarháskólaÍslands.Ísafniðerunúkomin340sýni(voru300árið2016),auk90
kindabeinagrindaíSigurgeirssafni.Mörgsýnieruheilarbeinagrindurogermeirihlutiþeirrafullunninn ogkominnínotkunviðgreiningarádýrabeinumúríslenskumfornleifauppgröftum,viðkennslu,miðlun ogrannsóknir.Safniðernúorðiðaðgengilegtnemendumogvísindamönnumutan LandbúnaðarháskólaÍslandstilrannsóknaogmunþaðleiðatilaukinnarnýtingarþessánæstuárum.
Fylgigögn:SamanburðarsafnLbhÍ,Excel-skjalmeðyfirlitiyfireintökísamanburðarsafniLbhÍfrá21. ágúst2017.
5
Samanburðarsafnídýrabeinafornleifafræði
Vinnaviðsamanburðarsafniðnóvember2016-september2017
Vorið2017fékkstafturstyrkurfráforminjasjóði(nr.201702-0044)tilaðráðastarfsmanntilaðvinna viðsamanburðarsafniðíþrjámánuði.ElísaSkúladóttirmastersnemiílíffræðivarráðinafturíverkefnið, semsparaðitímaviðþjálfunánýjumstarfsmanni.Lögðvaráherslaáaðvinnasýnisemtilvorufrekar enaðsafnanýjumsýnumenum40sýnivoruívatnsrotnuníbyrjunsumars.Viðloksumarsvarbúiðað pakkaoggangafráum31sýnum.Einnigvarhafinverkuná15fuglasýnumsemtilvoruífrystiá Keldnaholti.HaldiðvaráframaðhreinsabeinúrdoktorsverkefniSigurgeirsÞorgeirssonar(1981)og náðistaðkláraum90sýnisemnúeruaðgengilegísamanburðarsafninu.Ennerueftirókláruðsýnisem eruívatnsrotnuneðaáeftiraðfituhreinsa(Mynd1).
Stuttgreinumsamanburðarsafniðbirtistífréttabréfialþjóðasambands dýrabeinafornleifafræðingahaustið2017,sjáViðauki2:GreinumsamanburðarsafniðíICAZ NewsletterVolume18No.2,Fall2017.
Mynd1:BeinúrsauðféúrsafniSigurgeirsÞorgeirssonar.Meirihlutibeinannaþurftiaðfaraívatnsrotnunínokkrarvikurogsvoí fituhreinsunáðurenhægtvaraðgangafráþeim.Ljósmynd:ElísaSkúladóttir.
6
Aðferðirviðsöfnunogverkunsýna
Sömuaðferðirvoruviðverkunogsöfnunsýnaogárið2016(sjáAlbínaHuldaPálsdóttirogElísa Skúladóttir,2016).FerliðviðverkunsýnafyrirsamanburðarsafniðmásjáíViðauki1:Verkferillfyrir verkunáhræjumísamanburðarsafn.CharlottaOddsdóttirdýralækniroglektorvið
LandbúnaðarháskólaÍslandsvaráframtilráðgjafarvarðandisjúkdómahættuviðverkunsýnafyrir samanburðarsafniðlíktog2016.
Staðanásafninu
Núeruskráðísafnið340sýnanúmerafhúsdýrum,villtumdýrum,sjávarspendýrum,fuglumogfiskum ogþaraferu258sýnitilbúintilnotkunar(voru313og223íoktóber2016).30sýnieruenníverkun eðaáeftiraðfituhreinsaog15sýnieruífrystiogbíðaverkunar.Aukþessaeru90sýniúr
Sigurgeirssafnitilbúintilnotkunaren56eruenníverkun.Listiyfirsýniísamanburðarsafninuerbirtur ávefsíðuLbhÍsamhliðaþessariskýrslusvoeinfalterfyrirfræðimennaðsjáhvaðertilísafninuogóska eftiraðgangiaðsafninueðaeinstökumsýnum.Sendvarútkynningásafninuápóstlista
dýrabeinafornleifafræðinga11.janúar2017ogfékksápósturstraxnokkurviðbrögð.Núíhaustkomút stuttgreinumsafniðírafrænufréttabréfiICAZ(InternationalCouncilforArchaeozoology)svosafnið hefurveriðvelkynntfyrirdýrabeinafornleifafræðingum(sjáViðauka2).Árið2018verðursettupp heimasíðafyrirsafniðsemmunveraþátturíaðkynnasafniðbeturfyriröðrumfræðimönnumbæði hérálandiogerlendissemogtilþessaðvekjaathyglialmenningsásafninu.
Mynd2:Herbergifyrirsamanburðarsafniðá3.hæðíKeldnaholtiíágúst2017enorðiðvaransiþröngtumsafnið.Ljósmynd:Albína HuldaPálsdóttir.
7
Safniðfluttistumsetaf3.hæðíhúsnæðiLandbúnaðarháskólaÍslandsíKeldnaholti(Mynd2) niðurá1.hæðínóvember2017.Munrýmraeruumsafniðínýjuaðstöðunniogvinnuaðstaðamun betri(Mynd3).Veriðeraðvinnaíaðklárafrágangínýjuaðstöðunnisvohúnnýtistsembest.
Spendýr
Núeruskráðísafnið148spendýrasýni(voru137árið2016),flestþeirraeruheilareðanánastheilar beinagrindur.Sumspendýrasýnannaeruenníverkun.Þaðeruennsömudýrategundirsemhelst vantaríspendýrahlutasafnsinsogvarílokárs2016,ísafniðvantarfleiriseliafþekktritegund,aldriog kyni,folald,höfuðkúpuafhyrndumnautgripogheilabeinagrindaffullorðnumnautgrip.Í samanburðarsafninuerunúafarfáhvalbeinenverkunábeinagrindafhnísu(M125)erlokiðoghún orðinaðgengilegísafninu.
Stærstabreytingináspendýrahlutasamanburðarsafnsinsárið2017varverkunogskráningum 90sauðfjárbeinagrindaísvokölluðuSigurgeirssafni.Þessarbeinagrindurvoruverkaðarfyrir doktorsverkefniSigurgeirsÞorgeirssonar(1981)oghöfðuekkiveriðnýttarsíðan.Flestarþurftuþær afturaðfaraívatnsrotnunínokkramánuðiogsvoífituhreinsuníacetontilaðveratilbúnarínotkuní samanburðarsafninu.Ákveðiðvaraðskráþessarbeinagrindursemundirhlutasamanburðarsafnsinsog haldaupprunalegumnúmerumáþeimfrekarenaðskráþærásamaháttogönnursýnií samanburðarsafninu.Núeruum90afþessumbeinagrindumafíslenskusauðféaðgengilegarásamt
8
Mynd3:Hillurmeðsýnumúrsamanburðarsafninu,íefstuþremurhillunumerubeinagrindurúrfuglum,svoeruspendýrabein ogneðsterukindabeinúrSigurgeirssafni.Ljósmynd:AlbínaHuldaPálsdóttir.
gögnumumkyn,aldurogstærð.Afflestumeinstaklingumerutilstaðarhauskúpur,kjálkar,leggir, lærleggirogsköflungar,hlutiafhryggjarliðumogrifbeinum(Mynd1ogMynd7).Um56sýniúr Sigurgeirssafnieruennáýmsumstigumverkunarsvonokkuðverkerenneftirþar.Þettaermjög verðmættsafnvegnaþesshvemiklarupplýsingarerutilumhverneinstaklingsemnýttmunverðatil ýmissarannsóknaánæstuárum.
Mynd4:HauskúpurogbeinúrSigurgeirssafnisemveriðeraðmerkjaogpakka.Ljósmynd:ElísaSkúladóttir.
Fuglar
Söfnunfuglasýnahefurgengiðvelennúeru152fuglasýniísafninu(voru138árið2016).Mikill meirihlutifuglasýnannaeruheilarbeinagrindurúreinstaklingumsemvorumældirogljósmyndaðir fyrirverkun.Ísafniðerunúkomnarmargarhelstutegundirsemfinnastífornleifauppgröftumþó vantarfleiriendur,sjófugla,vaðfuglaognokkrarmávategundirísafnið.Nánariumræðuumfuglasýni másjáískýrslufrá2016(AlbínaHuldaPálsdóttirogElísaSkúladóttir,2016).
9
Fiskar
Núeruísamanburðarsafninu40fisksýnienenginfisksýnivoruverkuðísafniðárið2017.Næstþegar sóttverðurumstyrktilvinnuviðsamanburðarsafniðþarfaðhugasérstaklegafþvíaðfjölga fiskbeinagrindumísafninu.Bætaþarfviðtegundaúrvaliðífiskibeinasafninuogmáþarhelstnefna villtanlax,karfa,marhnút,skötuogsíld.Aukþessþarfaðfjölgaeinstaklingumafmismunandistærðum innanalgengustutegundasvosemþorsks,ýsu,keilu,löngu,steinbítsogfjölgabeinagrindumflatfiska. ÆskilegtværiaðfáísafniðhelstuhákarlategundirsemfinnastviðÍslandþarsemtennurhákarlageta fundistífornleifarannsóknum.
Nýtingsafnsins
Safniðfékkþrjárheimsóknirfráerlendumfræðimönnumfránóvember2016ogútárið2017,eittsýni varlánaðásýninguogeinnnemandivannsjálfstættverkefniítengslumviðsafnið.Samanburðarsafnið ereinnignotaðíkennsluíýmsumáföngumviðLandbúnaðarháskólaÍslands.
Dr.EricaHill,aðstoðarprófessorviðUniversityofAlaska-SoutheastvaráÍslandimeð Fulbright-NSFArcticresearchgrantogheimsóttisafniðtilaðskoðarostungsbein(Mynd5). Mynd5:EricaHillfráUniversityofAlaska-Southeastheimsóttisafniðínóvember2016.Ljósmynd:AlbínaHuldaPálsdóttir.
Fyrriheimsókninárið2017varílokmars.FráUniversityofCardiffkomuDr.JacquiMulvilleog SallyEvans,doktorsnemitilaðskoðahvalbeinísafninuogræðamöguleikaáframtíðarsamstarfi.Þær heimsóttueinnigNáttúrufræðistofnunÍslandsogHvalasafniðáHúsavíkíferðsinni.
10
ÍlokjúníkomGraceCesariodoktorsnemiviðTheGraduateCenter,CityUniversityofNewYorkað skoðaaðstöðunaísamanburðarsafninu.Graceerdýrabeinafornleifafræðingurogeraðvinnaað greiningudýrabeinasafnafráfornleifarannsóknumíSkagafirðitilaðskoðabreytingarínýtinguvilltra dýra.Húnhefurhugáaðnýtasafniðárið2018þegarhúnmunaðöllumlíkindumdveljastáÍslandií nokkramánuði.
Seinnihlutahaustsins2016vannHazelM.Cashmanaðsjálfstæðurannsóknarverkefnivið samanburðarsafnið.HazelernemandiviðBatesCollegeíBandaríkjunumenvarínámsdvöláÍslandi viðSchoolforInternationalTraining,IcelandandGreenland,ClimateChangeandtheArcticFall2016. Hazelverkaðinokkursýnifyrirsamanburðarsafniðogskrifaðiaukþessritgerð„IndependentStudy Project:Investigationintotheimplicationsofzooarchaeologicalstudiesforclimatereconstructionin theNorthAtlantic;zooarchaeologicalresearchattheAgriculturalUniversityofIceland,Reykjavík“.
Mynd6:HazelCashmanaðmerkjabeinísamanburðarsafninuogholdhreinsagæsfyrirvatnsrotnunínóvember2016Ljósmynd: AlbínaHuldaPálsdóttir.
Samanburðarsafniðhefuráframveriðnýttviðverkefnið“Hestarogsauðfévíkinganna: FornerfðafræðihúsdýraíNorður-Atlantshafi.”VerkefniðerstyrktafrannsóknasjóðiRannísstyrkurnr. 162783-051.VerkefnastjóriDrJónHallsteinnHallsson,dósentviðLandbúnaðarháskólaÍslandsen meðumsækjendureruAlbínaHuldaPálsdóttir,Dr.SanneBoessenkoologDr.JuhaKantanen.
11
Eittminnisblaðkomútíársemnýttisamanburðarsafnið:AlbínaHuldaPálsdóttir.(2017).
FjallkonanviðAfréttarskarð:Minnisblaðummeintfiskbein.Ritnr.88.Reykjavík:Landbúnaðarháskóli Íslands.
Lánúrsafninu
Mynd7:Höfuðkúpaafketti,M135,semlánuðvarásýninguna„Dýrin-Leyndardómurlandnáms“fráapríl2017tildesember2019. BorgarsögusafnReykjavíkurfékkaðlánihauskúpuogneðrikjálkaafketti,M135,þann19.apríl2017 (Mynd7)tilaðnotaásýningu.Höfuðkúpanerásýningunni„Dýrin-Leyndardómurlandnáms“sem opnaði18.maí2017íLandnámssýningunniíAðalstrætisemstenduryfirtillokárs2019(Mynd8).Er þettafyrstaformlegalangtímalániðúrsafninuenvonandiverðafleirislíktækifæritilaðnýtasýniúr safninuísafnsýningareftirþvísemþaðstækkar.
Mynd8:Kattarhauskúpanásýningunni„Dýrin-Leyndardómurlandnáms“.
12
Framtíðarhorfur
Flestþaðsemrættvaríársskýrslu2016áennvið,búaþarfbeturaðfuglabeinasafninuogsetjaupp sértakanskápfyrirþað,bætaþarfverulegaífiskihlutasafnsinsogtillangstímaværifrábærtaðgeta fengiðhvalbeinagrindurísafniðentilþessþarfmunstærriaðstöðuensafniðhefurnúyfiraðráða.
Vegnaannaviðönnurverkefnivarákveðiðaðsækjaekkiumstyrktilvinnuviðsafniðtilfornminjasjóðs fyrirárið2018.
Eittafverkefnunumfyrirsafnið2018eraðkynnasafniðoggeraþaðþarmeðaðgengilegt fræðimönnumhérálandiogerlendistilnotkunarviðrannsóknir.Árið2018verðurútbúinheimasíða fyrirsafniðsemmungeraþaðsýnilegraánetinu.Hugaþarfsérstaklegaaðkynnasafniðfyrir fræðimönnumáÍslandisemgætueftilvillnýttsérsafniðáeinhvernhátttilrannsóknaeðakennslu.
Þakkir
ÝmsirstarfsmennLandbúnaðarháskólanshafaíárveittaðstoðtengdasafninu,berþarhelstaðnefna JónHallsteinHallssonogCharlottuOddsdóttur,ogkannégþeimbestuþakkirfyrir.ÞakkirfærlíkaÆvar Petersensemgaf10fuglaísafniðídesember2016semverkaðirvorusumarið2017.Meðfuglunum fylgdunákvæmarupplýsingarsvoumvaraðræðasérlegavermætsýni.
Fjármögnun
Vinnaviðsamanburðarsafniðhefurveriðstyrktaffornminjasjóðiárið2017(styrkurnr.201702-0044), árið2016(styrkurnr.201602-0099).Verkunhænsnasýna2014-2016varhlutiafverkefninu „HænsnaræktáÍslandifrálandnámitil20.aldar“.semeinnigvarstyrktaffornminjasjóðistyrkurnr. 201401-0051.Árið2009fékkverkefniðstyrkúrfornleifasjóði.MinningarsjóðurMargrétar Björgólfsdótturstyrktivinnuviðsafniðárið2007.LandbúnaðarháskóliÍslandshefurlagtsafninutil aðstöðufrá2013semermikilvægurgrundvöllurfyriráframhaldandiuppbyggingusafnsins.
13
Viðauki1:Verkferillfyrirverkunáhræjumísamanburðarsafn
Uppfærtfebrúar2018–AlbínaHuldaPálsdóttirogElísaSkúladóttir
1. SkráíExcelskjal
a. Fánúmerfyrirsýniðogskráupplýsingarumupprunaogfleira
2. Mælasýniðísamræmiviðstaðla(ReitzogWing,2008;Tomkins,Rosendahl,ogUlm,2013)
3. Vigtasýnið(þegarþaðerhægt)
4. Takaljósmyndafsýninu
a. Prentaútmeðmiðameðnúmeri,tegundogdagsetninguoghafaámynd
b. Munaaðhafaskalaámynd(reglustikueðatommustokkt.d.)
c. Vistamyndirísérmöppufyrirhvertsýnisemmerktermeðnúmeriogtegund
5. Geraálmerkimeðnúmerisýnisins(skrifaðtvisvarámerkið),tegundogdagsetningu
6. Verkasýnið,fláoghreinsamjúkvefiafeinsoghægter
7. Setjasýniðínetpokameðálmerki
8. Vatnsrotnun–tekur1-6mánuði/suða(fyrirfiska)–tekur2-8klst
9. Fituhreinsun(ekkialltafnauðsynleg)
a. EfbeininerufituhreinsuðþarfaðskráþaðíExcelskjaliðogsegjahvaðaefnivarnotað viðhreinsunina.
b. Beininerusettínetpokameðálmerkiogsvoíplastboxmeðlokisemfylltermeð hreinuaceton.Boxiðermerktaðutanogsettístinkskáp.
c. Fituhreinsuningeturtekiðfrátveimurvikumuppínokkramánuði.Gotteraðfæra beininyfiríhreinnilausnánokkraviknafresti.
d. Þegarbeininlítaútfyriraðveraorðinhreinernetpokinntekinúracetonlausninni, lagðurátrébakkaoglátiðþornaístinkskápí1-2tíma.Síðanerubeininþveginmeð vatni.
10. Beinineruþurrkðábakka,þaðtekur1-2sólarhringa
11. Merkjabeininmeðsýnanúmeri
a. Naglalakkaðmeðglærulakki
b. Númersýnisskrifaðástærribeinmeðtússpenna
12. Pakkaíkassa/öskjuíheppilegristærð
a. Merkjakassann,álokiogframhlið
b. Setjamiðaíkassannmeðupplýsingumumsýnið
13. UpplýsingaríExcelskjaliuppfærðar
a. Skráefeinhverummerkieruumslyseðasjúkdóm(e.pathology)erábeinum b. Uppfærastaðsetningusýnis
c. Skráhvenærsýnikomstínotkunísamanburðarsafni
14
15 Viðauki2:GreinumsamanburðarsafniðíICAZNewsletterVolume18No.2,Fall 2017
Heimildir
AlbínaHuldaPálsdóttirogElísaSkúladóttir.(2016). Samanburðarsafnídýrabeinafornleifafræðivið LandbúnaðarháskólaÍslands:Staðaárið2016ogframtíðarhorfur (nr.71).RitLbhÍnr.71. Reykjavík:LandbúnaðarháskóliÍslands.
Reitz,E.J.ogWing,E.S.(2008). Zooarchaeology (2.útgáfa).CambridgeUniversityPress. SigurgeirÞorgeirsson.(1981). GrowthanddevelopmentofScottishblackfaceandIcelandicsheep (PhD thesis).UniversityofEdinburgh,Edinburgh.
Tomkins,H.,Rosendahl,D.ogUlm,S.(2013).TropicalArchaeologyResearchLaboratoryComparative FishReferenceCollection:DevelopingaResourceforIdentifyingMarineFishRemainsin ArchaeologicalDepositsinTropicalAustralasia. QueenslandArchaeologicalResearch, 16,1–14.
16
