โครงการวางผังและออกแบบสวนมะม่วงเพื่อการเพิ่มมูลค่า ต.หินลาด จ.พิษณุโลก

โครงการวางผังและออกแบบสวนมะม่วง เพื่อการเพิ่มมูลค่า ตาบลหินลาด จังหวัดพิษณุโลก

นายพิสิฐวงศ์ อภิญญาณสัจจะ 6116684090

ที่มาของโครงการ เทรนด์การท่องเที่ยวที่กาลังมาในปัจจุบัน คงไม่พน้ เทรนด์การท่องเที่ยวเชิงเกษตร ซึ่งได้สัมผัสกับวิถีเกษตร ที่ได้ทั้งพักผ่อนและเรียนรู้ สาหรับการท่องเที่ยวเชิงเกษตร มักจะให้ประสบการณ์แบบ ฟาร์มสเตย์ ที่จะมีกิจกรรมต่างๆให้ทา เช่น ปลูกและเก็บเกี่ยวพืชพรรณ ดูแลปศุ สัตว์ สารวจฟาร์ม ไปจนถึงเข้าคลาสหัดทาอาหาร นอกจากจะได้ประสบการณ์ใหม่แล้วยังมีจุดเด่นที่ให้ความรู้สึกเหมือนผจญภัยอีกด้วย ซึ่งหากนา ผลิตภัณฑ์หรือสิ่งที่เป็นจุดเด่นในสวนผลไม้มาผนวกเข้ากับด้านการท่องเที่ยวจะสามารถเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์จากผลไม้ ได้อย่างมากและจะ ช่วยส่งเสริมในเรื่องของการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจได้อีกด้วยผมจึงขอเสนอโครงการออกแบบสวนมะม่วงเพื่อการเพิ่มมูลค่า โดยจะหา เกษตรกรหรือกลุม่ เกษตรกรที่มีความพร้อมและมีความสนใจที่จะพัฒนาจากสวนมะม่วงที่ส่งออกอย่างเดียวให้กลายเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวเชิง เกษตร

ที่มาของโครงการ เจ้าของพื้นที่โครงการ ประธานกลุ่มและสมาชิกภายในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้ผลตาบลหินลาด อ.วัดโบสถ์ จ.พิษณุโลก ในปัจจุบันกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้ผลตาบลหินลาด มีสมาชิกในวิสาหกิจ 34คน รวมพื้นที1่ ,750

เป้าหมายของเจ้าของโครงการ พัฒนาพื้นที่ของตนเองให้เป็นพื้นที่ ท่องเที่ยวเชิงเกษตรเพื่อเพิ่มมูลค่า ให้กับผลผลิต

เพื่อเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ และเพิ่มมูลค่าของสวนผลไม้ใน จังหวัดพิษณุโลก

พัฒนาพื้นที่ เป็นสวนเกษตรที่มีความ หลากหลายมากขึ้นโดยที่ยังมีมะม่วงเป็น หลักและต้องการทาเป็นสวนเกษตร ปลอดภัย

สร้างรายได้จากผลผลิตและผลิตภัณฑ์ แปรรูปในพื้นที่โครงการ

เพื่อยกระดับมาตรฐานสวนผลไม้ให้เป็น สวนเกษตรปลอดสารพิษ เพื่อเป็นพื้นที่ด้านการเพิ่มมูลค่าสวน เกษตรผลไม้

Site location อาเภอวัดโบสถ์ จังหวัดพิษณุโลก

site

พิษณุโลก เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในภาคกลาง ตอนบนหรือภาคเหนือตอนล่างของประเทศ ไทย แบ่งการปกครองส่วนภูมิภาคออกเป็น 9 อาเภอ ได้แก่ อาเภอเมืองพิษณุโลก วัง ทอง บางกระทุ่ม พรหมพิราม นครไทย เนินมะปราง ชาติตระการ วัดโบสถ์และบาง ระกา มีอาณาเขตติดต่อกับแขวงไชย บุรี ประเทศลาว ทางทิศ ตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัด เป็น จังหวัดเดียวของภาคกลางที่มีอาณาเขต ติดต่อกับประเทศลาว

การเข้าถึงของพื้นที่ ประเทศลาว

การเข้าถึงพื้นที่ เส้นทางไปจังหวัด อุตรดิตถ์ เส้นทางไป ประเทศลาว 20 กม.

เขื่อนแควน้อยบารุงแดน

SITE

1296

เส้นทางไปภูทับเบิก

ภูทับเบิก

ข้อมูลชุดดิน

SITE

จังหวัดพิษณุโลก มีลักษณะดินชุดภูพาน (กลุ่มชุด ดินที่ ๔๐) สภาพพื้นที่ค่อนข้างราบเรียบ ถึงเนินเขา ดินมี การระบายน้าดี การซึมผ่านได้ของน้าอยู่ใน ระดับปานกลางถึงเร็ว การไหลบ่ของน้าบนผิวดิน ระดับ ปานกลาง ลักษณะสมบัติของดิน เป็นดินลึก มากก ดินบนเป็นทราบปนดินร่วนหรือดินร่วนปน ทราย สีน้าตาลหรือ น้าตาลเข้ม ดินล่างเป็นดินร่วน ปนทรายข้อจากัดของดินมีความอุดมสมบูรณ์ของ ดินต่า เนื้อดินเป็นดินปนทรายและ สภาพพื้นที่มี ความลาดชันสูง ซึ่งต้องควรมีมาตรการอนุรักษ์ดิน และน้า และจัดระบบการปลูกพืชที่เหมาะสม ปรับปรุงบารุงดินอยู่เสมอโดยเพิ่มอินทรียวัตถุ

ประเภทการใช้งานที่ดิน ที่ดินประเภทชุมชน ที่ดินประเภทอุตสาหกรรมและคลังสินค้า ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม ที่ดินประเภทอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรม ที่ดินประเภทปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ที่ดินประเภทจัดรูปที่ดินเพื่อการเกษตร ที่ดินประเภทอนุรักษ์ป่าไม้ ที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อการรักษาคุณภาพ สิ่งแวดล้อม

การระบายน้าของพื้นที่ แม่น้าแควน้อย จ.พิษณุโลก

เขื่อนแควน้อย

แม่น้าน่าน

ปริมาณน้าฝน SITE

SITE

SITE

SITE

SITE

SITE

SITE

SITE ารุงต้น มี มะม่วงระยะบ

SITE

SITE

SITE

SITE

การรับน้าฝนในพื้นที่ปริมาณน้าฝนเฉลี่ยในพื้นที่อยู่ 1,200 ม.ม./ปี = 1.2 ม./ปี พื้นที่โครงการ 54ไร่ พื้นที1่ ไร่ = 1.2 x 1,600 ตารางเมตร = 1,920 ลูกบาศก์เมตร ใน1ปี จะมีปริมาณน้าฝนในพื้นที่ = 1,920 ลูกบาศก์เมตร x 54 ไร่ = 103,680 ลูกบาศก์เมตร/ปี/54ไร่ ปริมาณน้าฝนในพื้นที่ แต่ละเดือน ม.ค. 864 ลูกบาศก์เมตร ก.พ 864 ลูกบาศก์เมตร มี.ค. 2,592 ลูกบาศก์เมตร เม.ย. 4,320 ลูกบาศก์เมตร พ.ค. 15,552 ลูกบาศก์เมตร มิ.ย. 13,824 ลูกบาศก์เมตร ก.ค. 13,824 ลูกบาศก์เมตร ส.ค. 20,736 ลูกบาศก์เมตร ก.ย. 19,008 ลูกบาศก์เมตร ต.ค. 10,368 ลูกบาศก์เมตร พ.ย. 864 ลูกบาศก์เมตร ธ.ค. 864 ลูกบาศก์เมตร

ปริมาณการใช้น้าของมะม่วง มะม่วงระยะบารุงต้น มีความต้องการน้าประมาณ 0.5 เท่าของอัตราการระเหยน้า กล่าวคือ ถ้าสภาพ อากาศมีอัตราการระเหยน้า 5 มิลลิเมตรต่อวัน (การระเหย 1 มิลลิเมตรเทียบเท่ากับน้า 1 ลิตรต่อ ตารางเมตร) ต้นมะม่วงที่มเี ส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม 3 เมตร จะต้องให้น้าประมาณ 22.5 ลิตร/ต้น/วัน มะม่วงหลังการติดผล ถือเป็นระยะวิกฤตที่มะม่วงต้องการใช้น้ามากทีส่ ุด ประมาณ 0.7-0.8 เท่าของ อัตราการระเหยน้า กล่าวคือ ถ้าสภาพอากาศมีอัตราการระเหยน้า 5 มิลลิเมตรต่อ วัน ต้นมะม่วงที่มี เส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม 5 เมตร จะต้องให้น้าประมาณ 87.5-100ลิตร/ต้น/วัน ความถี่ในการให้น้า สัปดาห์ละ 2-3 วัน ม.ค. – พ.ค. คือช่วงระยะบารุงต้น ใช้น้า 22.5 x 3วัน = 67.5ลิตร x 20สัปดาห์ = 1,350 ลิตร ต่อต้น มิ.ย. –พ.ย. คือช่วงระยะหลังการติดผลใช้น้า 100 x 3วัน =300ลิตร x 20สัปดาห์ = 6,000ลิตร ต่อต้น เดือนธันวาคมเป็นช่วงก่อนออกดอกต้องงดให้น้า

25000

20000

15000

อายุของต้นมะม่วงในพื้นที่ 5-10ปี ขนาดความสูง 2-2.5 เมตร ผลผลิตมะม่วง 1ต้น จะให้ผลผลิตต่อครั้ง 15-20 กิโลกรัม 1ไร่ปลูกมะม่วงได้ประมาณ 80 ต้น โดย 1ไร่ จะได้ผลผลิตมะม่วงประมาณ 80 x 15 กิโลกรัม = 1200 กิโลกรัม ดังนั้น ในพื้นที่ 54 ไร่ จะได้ผลผลิตประมาณ 1200 x 54 ไร่ = 64800 กิโลกรัม

10000

5000 มะม่วง 1 ไร่จะมีการปลูกประมาณ 80 ต้น ในพื้นที่โครงการมีการปลูกมะม่วง 54 ไร่ =80 x 54 ไร่ = 4,320 ต้น ดังนั้น จานวนน้าทีใ่ ช้ในการปลูกมะม่วง 54 ไร่ 0 ม.ค. – พ.ค. = 1,350 ลิตร x 4,320 ต้น = 5,832,000 ลิตร หรือ 5,832 ลูกบาศก์เมตร เฉลี่ยรายเดือน จะใช้น้าต่อเดือน 1,166.4 ลูกบาศก์เมตร มิ.ย. –พ.ย. = 6,000 ลิตร x 4,320 ต้น = 25, 920,000 ลิตร หรือ 25,920 ลูกบาศก์เมตร เฉลี่ยรายเดือน จะใช้น้าต่อเดือน 5,184 ลูกบาศก์เมตร ดังนั้นใน 1 ปี จะใช้น้า = 31,752 ลูกบาศก์เมตร ช่วงเดือน ม.ค.- ก.พ. และช่วงเดือน พ.ย.-ธ.ค. จะเป็นช่วงทีพ่ ื้นทีโ่ ครงการมีปริมาณน้าฝนไม่ เพียงพอต่อการใช้

ปริมาณนา้ ฝนภายในพืน้ ที่ (ลบ.ม.)

ปริมาณนา้ ที่ใช้ (ลบ.ม.)

สถิติด้านการท่องเที่ยว จานวนนักท่องเที่ยว ภาคเหนือ จังหวัดพิษณุโลก รายเดือนย้อนหลัง ข้อมูลจากสานักงานการท่องเที่ยวจังหวัดพิษณุโลก

สภาวะน่าสบาย อุณหภูมิของอากาศ(Temperature) คนที่อยู่อาศัยในเขตร้อนชื้นจะรู้สึกสบายเมื่ออยู่ภายใต้อุณหภูมิ 23.3–29.4 องศาเซลเซียส (Olgyay 1962) ภายในพื้นที่ มีอุณหภูมิเฉลี่ยอยู่ที่ 24.1องศา – 30.7 องศา

สถิติภูมิอากาศเฉลี่ยรายเดือนของพิษณุโลก ความชื้นสัมพัทธ์(Relative humidity) โดยปริมาณความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศที่เหมาะสมต่อสภาวะน่าสบายของ คนอยู่ที่ร้อยละ 30-70 แต่พื้นที่ศึกษามีความชื้นสัมพันธ์ประมาณ 60-80 %RH ส่งผลให้บางช่วง เดือน เหงื่อหรือความชื้นบริเวณผิวหนังของเราจะไม่สามารถระเหย ออกไปและอาจรู้สึกเหนอะหนะ

สถิติภูมิอากาศเฉลี่ยรายเดือนของพิษณุโลก

สวนเกษตรพ่อโจ้ ตาบล หินลาด อาเภอวัดโบสถ์ พิษณุโลก 65160

พื้นที่สมาชิกวิสาหกิจ

22 ไร่

สวนเกษตรพ่อโจ้

50 ไร่

พื้นที่สมาชิกวิสาหกิจ

9.5 ไร่ พื้นที่สมาชิกวิสาหกิจ

35.5 ไร่

1296

มะม่วงและฤดูกาลของมะม่วง ช่วงฤดูกาลของมะม่วง ซึ่งจะมีช่วงออกใบใหม่ของต้นมะม่วง ช่วงติดผล ช่วงออกผล ช่วงติดดอกที่มีทั้งความสวยงามของดอกมะม่วง ซึ่งเรื่องของฤดูกาล ก็จะส่งผลถึงประสบการณ์ และการรับรู้ของผู้ที่เข้ามาใช้งานในแต่ละฤดูกาลทีจ่ ะแตกต่างกันออกไปตามช่วง กิจกรรมก็จะต่างกันออกไป ช่วงออกใบใหม่ ช่วงการออกดอกและเริ่มติดผล จะอยู่ในช่วง ช่วงติดดอก เดือนธันวาคม - มกราคม ช่วงติดผลจนถึงช่วงการเก็บผลผลิต จะอยู่ในช่วง เดือนกุมภาพันธ์ - พฤษภาคม

ช่วงออกผล

ช่วงติดผล

ช่วงติดผล

ชนิดพันธุ์มะม่วงในพื้นที่ ภายในพื้นที่จะมีชนิดพันธุ์ของมะม่วงที่แตกต่างกันออกไปดังนี้ ฟ้าลั่น

น้าดอกไม้สีทอง

เขียวเสวย

อาร์ทู

สิ่งที่จะนาไปใช้ในโปรแกรมและการออกแบบ : ประโยชน์และการแปรรูปของมะม่วง

ผลมะม่วง

-มีวิตามินเอและซีสูง -ทั้งผลดิบและสุกนาไปประกอบ อาหารและรับประทานได้

เปลือกต้นมะม่วง

-รักษาโรคระบบเนื้อเยื้อ นามาต้มทิ้งไว้1คืน -นาไปย้อมผ้า กลายเป็นสีเขียว

ใบจากต้นมะม่วง

-แก้อาการท้องอืดละลาไส้อักเสบได้ นาใบสดมาต้ม ทิ้งไว้1คืนแล้วนนามากรองเป็นน้าดื่ม -สมานแผลสดลดแผลเป็นได้ นาใบสดมาตาและพอกบริเวณแผล

เนื้อไม้

-ไม้เนื้ออ่อน ทาเฟอร์นิเจอร์ขนาดเล็กงานแกะสลัก

ฤดูกาลของมะปรางหวาน-มะยงชิด ช่วงฤดูกาลของมะยงชิด ซึ่งจะมีช่วง ออกใบใหม่ของต้นมะยงชิด ช่วงติดผล ช่วง ออกผล ช่วงติดดอกที่มีทั้งความสวยงามของ ดอกมะยงชิด ซึ่งเรื่องของฤดูกาล ก็จะส่งผลถึงประสบการณ์ และการรับรู้ของผู้ที่ เข้ามาใช้งานในแต่ละฤดูกาลที่จะแตกต่างกัน ออกไปตามช่วง กิจกรรมก็จะต่างกันออกไป ดอกมะยงชิดจะบานช่วงเดือน พฤศจิกายน – ธันวาคม เก็บผลผลิตมะยงชิดได้ในช่วงเดือน มกราคม – มีนาคม

การใช้ชันโรงและประโยชน์ของชันโรง ชันโรง (stingless bee) เป็นผึ้งชนิดหนึ่งไม่มีเหล็กใน มีขนาดเล็กกว่าผึ้งพันธุ์ประมาณ 2 - 3 เท่า ซึ่งมีอยู่ทุกภาคของประเทศไทย ชันโรงเป็นแมลงที่มีประโยชน์ในด้านการเกษตร ทาหน้าที่ช่วยผสมเกสรให้พืชผลทางการเกษตรทั้งในสวนไม้ผล และพืชผักทาให้เกษตรกรได้ปริมาณผลผลิตอย่างสม่าเสมอ และมีคุณภาพดี เนื่องจากชันโรงมี พฤติกรรมเก็บเกสรดอกไม้ 80 เปอร์เซ็นต์ และเก็บน้าหวาน 20 เปอร์เซ็นต์ นอกจากนี้เกษตรกรยังสามารถ เก็บผลผลิตจากชันโรง ได้แก่ น้าผึ้งชันโรง และพรอพอริส น้าผึ้ง ชันโรง มีสรรพคุณ ทางยามากกว่าน้าผึ้งทั่วไป

ตารางพืชที่เป็นแหล่งอาหารของผึ้ง

ช่วงออกดอกของมะม่วง

ช่วงออกดอกของมะม่วง

อายุของต้นมะม่วงในพื้นที่ 5-10ปี ช่วงออกดอกของมะยงช ขนาดความสูง 2-2.5 เมตร ผลผลิตมะม่วง 1ต้น จะให้ผลผลิตต่อครั้ง 15-20 กิโลกรัม 1ไร่ปลูกมะม่วงได้ประมาณ 80 ต้น โดย 1ไร่ จะได้ผลผลิตมะม่วงประมาณ 80 x 15 กิโลกรัม = 1200 กิโลกรัม ดังนั้น ในพื้นที่ 54 ไร่ จะได้ผลผลิตประมาณ 1200 x 54 ไร่ = 64800 กิโลกรัม ผลผลิตเยอะ แต่ราคาต่าที่สุด

ผลผลิตปานกลาง ราคาเริ่มต่าลง

ผลผลิตน้อย แต่ราคาสูงที่สุด ม.ค.

ก.พ.

มี.ค.

เม.ย มะยงชิต

พ.ค. นา้ ดอกไม้

มิ.ย. เขียวเสวย

ก.ค.

สิ.ค. ฟ้าลั่น

ก.ย. อาร์ทู

ต.ค. ชันโรง

พ.ย.

ธ.ค.

ช่วงเวลาที่มีนกั ท่องเที่ยวเยอะสุดในปี

การใช้งานพื้นที่ในปัจจุบัน : สวนเกษตรพ่อโจ้ ตาบล หินลาด อาเภอวัดโบสถ์ พิษณุโลก 65160 อาคารที่อยู่อาศัยเดิม และร้านขายผลผลิตแปรรูป

พื้นที่ปลูกต้นใหม่ แหล่งน้าในพื้นที่ บ่อบาดาล

พื้นที่รอการพัฒนา พื้นที่สวนมะม่วง

1296

EXITTING STRUCTURE

มุมมองและทัศนียภาพ 1

2 4 3 2

3 4

3

4

5

1 5

2

1

SLOPE ANALYSIS

50 % ขึ้นไป = < 2.0 ม.

40-50% % ขึ้นไป = > 2.5- 2.0 ม.

30-40% % ขึ้นไป = > 3.3- 2.5 ม.

20-30% % ขึ้นไป = > 5.0- 3.3 ม.

10-20% % ขึ้นไป = > 10.0- 5.0 ม ไม่เกิน10% = > 10.0 ม.

Potential & Constraints 1

19 16

17 18

15

6

14

4

5

1 2

8

7

3

1296

9

10 11

12

13

เป็นพื้นบริเวณด้านหน้าโครงการอยู่ติดถนน เข้าถึงได้ ง่าย มีมุมมองที่เปิดโล่ง และเห็นวิวเขาด้านหลัง ลักษณะพื้นที่เป็นลานโล่ง มีอาคารที่อยู่อาศัยเดิม ตั้งอยู3่ หลัง มีการใช้อาคารที่พักเป็นพื้นที่ขายของ แปรรูปเล็กๆ มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นจุดแวะซื้อ ของฝากของพื้นที่โครงการ

Potential & Constraints เป็นพื้นโล่ง ยังไม่มีการใช้งานพื้นที่ เหมาะกับการ พัฒนาเป็นพื้นที่กิจกรรม มีมุมมองที่ดีมองเห็นแนว เขาด้านหลังพื้นที่โครงการ

19 16

17 18

15

2 6

14

4

5

1 2

8

7

3

1296

9

10 11

12

13

เป็นพื้นที่ ที่อยู่ติดถนน เข้าถึงได้ง่าย ปัจจุบันมีการทา สวนมะม่วงน้าดอกไม้ มีศักยภาพในเรื่องของการเพิ่ม 3 กิจกรรมเรียนรู้เกี่ยวกับสวนมะม่วง ข้อจากัดเป็น พื้นที่ของสมาชิกวิสาหกิจ อาจติดปัญหาในเรื่องของ การลงทุนระยะยาว เป็นพื้นที่ทาเกษตรสวนมะม่วง เป็นแปลงมะม่วง 4 เขียวเสวย 5ไร่ มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นพื้นที่ เรียนรู้เกี่ยวกับชนิดพันธุ์มะม่วง เป็นพื้นที่ทาเกษตรสวนมะม่วง เป็นแปลงมะม่วงฟ้า 5 ลั่น 4ไร่ มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นพื้นที่เรียนรู้ เกี่ยวกับชนิดพันธุ์มะม่วง

Potential & Constraints 5

1

16

19 17 18

15

3

14

2

6

4

5

1 2

8

6

7

3

1296

9

4

1296

เป็นพื้นที่ทาเกษตรสวนมะม่วง เป็นแปลงมะม่วงอาร์ 6 ทู 4ไร่ มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นพื้นที่เรียนรู้ เกี่ยวกับชนิดพันธุ์มะม่วง เป็นพื้นที่ที่มีการลงปลูกสวนมะม่วงแปลงใหญ่ส่วนใหญ่ ผลผลิตใช้ในการส่งออก มีมุมมองที่ดีมีศักยภาพใน 7 เรื่องของการท่องเที่ยวและเพิ่มกิจกรรมการท่องเที่ยว และเรียนรู้ได้ เป็นพื้นที่ที่มีการใช้เป็นพื้นที่ในการคัดผลผลิตซึ่งมีการ ทิ้งผลผลิตบางส่วนบริเวณนี้ทาให้เกิดเป็นมุมมองที่ไม่ดี และยังส่งกลิ่นเหม็น

8

10 11

12

13

9

เป็นแหล่งน้าของพื้นที่มีการขุดเป็นบ่อเล็กๆ อยู่ บริเวณด้านหลังพื้นที่โครงการ อาจพิจารณาขุด ขยายบ่อเพื่อให้สามารถกักเก็บน้าไว้ใช้ได้

Potential & Constraints 10 5

1

16

19 17 18

15

11 3

14

2

6

4

5

1 2

8

6

7

12

3

1296

9

4

1296

10 11

12

13

13

เป็นพื้นที่แนวกาแพงธรรมชาติที่อยู่บริเวณด้านหลัง พื้นที่มีศักยภาพในเรื่องของการลดผลกระทบที่มาจาก พื้นที่บริเวณด้านหลังพื้นที่โครงการ เป็นพื้นที่ธรรมชาติยังไม่มีการใช้งาน มีพืชพรรณ ขึ้น อีกทั้งยังเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่อยู่บริเวณด้านใน สุด เข้าถึงยากอาจจะมีการปรับพื้นที่เพื่อรองรับ กิจกรรม เป็นพื้นที่ ที่มีการปรับพื้นที่ทางการเกษตรปัจจุบันยัง ไม่มีการใช้งานพื้นที่ อาจพัฒนาพื้นที่เป็นพื้นที่เรียนรู้ เกี่ยวกับชันโรงเนื่องจากอยู่ใกล้พื้นที่ที่มีความเป็น ธรรมชาติ เป็นพื้นที่ ที่มีการทาพืชไร่บริเวณด้านในสุดของพื้นที่ เข้าถึงยาก อาจปล่อยไว้เป็นพื้นที่ทาเกษตร

เป็นพื้นที่ที่มีการลงปลูกกล้ามะม่วงใหม่ สามารถ 14 พัฒนาเป็นพื้นที่เรียนรู้เรื่องการปลูกกล้าและการขุด หลุมปลูกมะม่วง แต่พื้นที่อยู่ด้านหลังอาจเข้าถึงยาก เป็นพื้นที่ที่มีการลงทาพืชไร่หรือปลูกข้าวโพด มี ศักยภาพในเรื่องของการเป็นแหล่งอาหารให้ชันโรง 15 และเป็นพื้นที่ของสวนเกษตรพ่อโจ่ สามารถปรับ พื้นที่เพื่อพัฒนาเป็นพื้นที่เชิงท่องเที่ยวได้

Potential & Constraints 5

1

16

เป็นพื้นที่ไม่มีการใช้งานและเป็นพื้นที่ต่าในพื้นที่ 16 โครงการมีศักยภาพในเรื่องของการรับน้า อาจ พิจารณาเป็นพื้นที่เก็บน้า

19 17 18

15

3

14

2

6

4

5

1

เป็นพื้นที่บริเวณด้านหน้าเข้าถึงง่าย สะดวกต่อการ 18 ขนส่งผลผลิต

2 8

6

7

3

20 1296

9

4

เป็นพื้นที่ที่มีการปลูกมะยงชิตอยู่แล้วจานวน 13 ไร่ 17 สามารถพัฒนาพื้นที่บางส่วนเป็นพื้นที่เรียนรู้ด้านการ ดูแลเก็บเกี่ยวมะยงชิต

1296

เป็นพื้นที่เป็นแนวกาแพงธรรมชาติมีศักยภาพในเรื่อง 19 ของการลดผลกระทบจากพื้นที่บริเวณโดยรอบ โครงการ

10 11

12

13

เป็นพื้นที่ว่างระหว่างพื้นที่สวนมะม่วง มีศักยภาพใน 20 เรื่องของการเพิ่มกิจกรรมลงในพื้นที่หรือเพิ่มพืช พรรณที่สามารถเป็นอาหารชันโรงได้

USER ผู้ใช้งานในโครงการ - กลุ่มผู้ใช้งานประจา สมาชิกภายในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้ผลตาบลหินลาด สมาชิกภายในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มไม้ผลตาบลหินลาด อ.วัด โบสถ์ จ.พิษณุโลก มีสมาชิกทั้งหมด 34 คน บริหารจัดการและดูแลความเรียบร้อยต่างๆ ในโครงการ แบ่งกันทาหน้าทีส่ ่วนต่างๆ -หน้าที่ดูแลสวนเกษตร -หน้าที่ดูแลฟาร์มผึ้ง -หน้าที่วิทยากรให้ความรู้และพาทัวร์สวน -หน้าที่การขาย -หน้าที่ดูแลรักษาความสะอาด -หน้าที่ให้ความรู้ประจาโซน

ผู้ใช้งานในโครงการ - กลุ่มผู้ใช้งานชั่วคราว

คนงานภายในพื้นที่โครงการ คนงานที่เข้ามาทางานเกี่ยวกับด้านเก็บเกี่ยวและตัดแต่ง ในช่วงฤดูกาล เป็นคนรอบๆพื้นทีโ่ ครงการที่เป็นคนงาน เข้ามารับงานประจาในช่วงฤดูกาล จานวน 10-15 คน

กลุ่มผู้ที่ใช้เส้นทาง1296

กลุ่มคนที่สัญจรผ่านถนน หมายเลข1296 มีโอกาสในการที่ จะแวะเข้ามาใช้พื้นที่ อาจจะซื้อของฝาก ซื้อผลผลิต ความคาดหวังจานวนผู้เข้าใช้ในช่วงเทศกาล 120 คน/วัน ความคาดหวังจานวนผู้เข้าใช้ในช่วงปกติ40 คน/วัน พื้นที่สามารถรองรับได้ 40 คนต่อ1ช่วงเวลา

กลุ่มคนที่มาติดต่อซื้อผลผลิต คนที่มาติดต่อซื้อผลผลิตทั้งผลสด และแปรรูปเพื่อไปใช้ในเชิง เศรษฐกิจ ติดต่อซื้อในปริมาณมาก

นักท่องเที่ยวที่สนใจในด้าน การท่องเที่ยวเชิงเกษตร

กลุ่มคนที่สนใจในการท่องเที่ยว เชิงเกษตรเข้ามาท่องเที่ยวเพื่อ พักผ่อนและเรียนรู้วิถีชีวติ ต่างๆ เพื่อเพิ่มประสบการณ์ชีวิต ต้องการเข้ามาเรียนรู้และลงมือท จริง มาแบบหมู่คณะและมาเป็น ครอบครัว ความคาดหวังจานวนผู้เข้าใช้ ในช่วงเทศกาล 16 คน/ทริป ความคาดหวังจานวนผู้เข้าใช้ ในช่วงปกติ 10 คน/ทริป พื้นที่สามารถรองรับได้ 16 คน/ทริป

PROGRAM ฐานการทาสวนผลไม้ -ปลูกกล้า

-การดูแลตัดแต่งกิ่ง

-ดูแลผลผลิตด้วยการห่อ

-เก็บผลผลิตจากสวนผลไม้และเรียนรู้ เทคนิคการเก็บเกี่ยว

-เรียการคัดผลผลิตและลองลงมือทา

ฐานการเรียนรูด้ ้านการสร้างมูลค่าของสวนผลไม้ -ทากิจกรรมแกะสลักจากไม้ของมะม่วง

-ทากิจกรรมย้อมผ้าจากเปลือกไม้มะม่วง

-ทากิจกรรมแปรรูปผลิตจากผลสด ของมะม่วงและมะยงชิด

-work shop ประกวดแปรรูปสร้างสรรจาก ผลผลิตในโครงการ

PROGRAM ฐานการเรียนรูเ้ กี่ยวกับผึ้งชันโรง -เรียนรู้เก็บน้าผึ้งจากรังของผึ้งชันโรง

-เรียนรู้เรื่องของการเลี้ยงผึ้งชันโรง

-รีดน้าผึ้งที่ได้จากการเก็บรังผึ้ง

-ปั่นจักรยานในพื้นที่โครงการ

กิจกรรมนันทนาการและการพักผ่อน -ปั่นจักรยานในพื้นที่โครงการ

-นั่งรถไถชมสวน

-ตั้งแคมป์นอน

-พักค้างคืนในบ้านพัก

-farm shop/ร้านอาหาร

-ชมสวนดอกไม้

ขั้นตอนการขนส่ง โดยขนย้ายผลผลิตใส่รถบรรทุก รังชันโรง ขั้นตอนการคัดแยกและ พักผลผลิต

ชันโรง มีรัศมีการออกหากิน 300เมตร และใน พื้นที1่ ไร่ สามารถวางรังชันโรงได้ 4รัง

ขั้นตอนการเก็บเกี่ยวผลผลิตโดยจะนา รถไถ บรรทุกผลผลิตที่พักไว้ใต้ต้นผลไม้ ขนไปไว้ยังพื้นที่คัดแยกผลผลิต ขั้นตอนการเก็บเกี่ยวผลผลิตจะมี การเก็บเกี่ยวและพักผลผลิตไว้ ใต้ต้นผลไม้

PROGRAM สรุปโปรแกรม โปรแกรมเดิมในพื้นที่ -ปลูกกล้า -การดูแลตัดแต่งกิ่ง -ดูแลผลผลิตด้วยการห่อ -เก็บผลผลิตจากสวนผลไม้และเรียนรู้ เทคนิคการเก็บเกี่ยว -คัดผลผลิตคัดเกรดและจัดส่ง -คัดผลผลิตคัดเกรดและจัดส่ง -การแปรรูปแช่อิ่ม -ร้านขายสินค้าแปรรูป 1ร้าน

โปรแกรมที่เพิ่มในพื้นที่ โปรแกรมการเรียนรู้สาหรับผู้ที่ใช้เส้นทาง1296 -แวะซื้อของฝาก -แวะ café/ร้านอาหาร -ปั่นจักรยานในพื้นที่โครงการ -นั่งรถไถชมสวน -farm shop/ร้านอาหาร -ชมสวนดอกไม้

โปรแกรมการเรียนรู้สาหรับผู้ที่สนใจท่องเที่ยวเชิงเกษตร -work shop การเรียนรู้ด้านการทาเกษตรสวนผลไม้ -work shop ด้านการแปรรูปผลสด -work shop การแปรรูปเปลือกไม้ และการย้อมผ้า -เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้ชันโรง -การเก็บผลผลิตชันโรง โปรแกรมพักผ่อน -ปั่นจักรยานในพื้นที่โครงการ -นั่งรถไถชมสวน -ตั้งแคมป์นอน -พักค้างคืนในบ้านพัก -farm shop/ร้านอาหาร -ชมสวนดอกไม้

PROGRAM สัดส่วนพื้นที่โครงการ พื้นที่นันทนาการและที่พัก 2 %

พื้นที่ส่วนเรียนรู้และกิจกรรม 3% พื้นที่นันทนาการ และที่พัก 3 %

พื้นที่บริการ1 %

พื้นที่เกษตร 91 %

พื้นที่ส่วนต้อนรับ รวม 1,880 ตร.ม.

Drop off 60 ตร.ม. ลานจอดรถ 30 คัน 500 ตร.ม. อาคารต้อนรับ (บ้านเจ้าของพื้นที่รวม3หลัง) 1,050 ตร.ม. อาคารประชุมกลุ่มวิสาหกิจ 60 ตร.ม. พื้นที่นันทนาการและที่พัก รวม 2,270 ตร.ม. จุดจอดรถบริการพาชมสวน 4คัน 80 ตร.ม. จุดจอดจักรยาน 20คัน 40 ตร.ม. ลานอเนกประสงค์ 250 ตร.ม. พื้นที่ตั้งแคมป์ในสวนรองรับ 10 เต็นท์ 150 ตร.ม. บ้านพัก 4 หลัง หลังละ 80 ตร.ม. รวม 360 ตร.ม. ร้านอาหาร 200 ตร.ม. farm shop 2 ชั้น 400 ตร.ม. พื้นที่บริการ ลานจอดรถบรรทุก 5 คัน อาคารเก็บของและซ่อมบารุง อาคารพักผลผลิตเตรียมจัดส่ง

รวม

380 ตร.ม.

120 ตร.ม.

60 ตร.ม.

200 ตร.ม.

PROGRAM สัดส่วนพื้นที่โครงการ พื้นที่ส่วนเรียนรู้และกิจกรรม รวม ฐานการเรียนรู้ด้านการสร้างมูลค่าของผลไม้ อาคารเรียนรู้แปรรูปลาต้นและเปลือกไม้ รวมพื้นที่เก็บไม้จากการตัดแต่งมะม่วง อาคารเรียนรู้แปรรูปอาหาร ผลผลิตจากผลไม้ ฐานเรียนรู้ การทาสวนผลไม้ โรงเรือนปลูกกล้า อาคารเก็บอุปกรณ์ตัดแต่งกิ่งและเก็บเกี่ยว พื้นที่แปลงworkshopการห่อและดูแลผลผลิต อาคารพักผลผลิตและเรียนรู้เรื่องการคัดเกรดและเบอร์ของผลไม้ ฐานการเรียนรู้เกี่ยวกับผึ้งชันโรง พื้นที่สาทิตการเลี้ยงผึ้งชันโรง สาธิตการเก็บรังผึ้งชันโรง

2,200 ตร.ม.

80 ตร.ม.

100 ตร.ม.

60 ตร.ม.

40 ตร.ม.

1,600 ตร.ม.

200 ตร.ม.

160 ตร.ม.

พื้นที่เกษตร สวนมะม่วง สวนมะยงชิด พื้นที่เลี้ยงผึ้งชันโรง 40 รัง สวนดอกไม้ บ่อเก็บน้า

รวม 118,979 ตร.ม.

67,580 ตร.ม.

38,749 ตร.ม.

450 ตร.ม.

8,000 ตร.ม.

4,200 ตร.ม.

PROGRAM Bubble Diagram

อาคารที่พัก

แผงขายของฝาก

Schematic Schematic 1

Schematic 2

Master plan แปลงมะยงชิต จุดจอดรถ

Pond

แปลงกล้ามะม่วง แปลงมะม่วง น้าดอกไม้ อาร์ทู 5ไร่

โซนที่พักฟาร์มสเตย์และบ้านพักอาศัย เจ้าของโครงการ

แปลงมะม่วง แปลงมะม่วง เขียวเสวย 5ไร่ ฟ้าลั้น 4ไร่

อาคารพักผลผลิต อาคารแปรรูป Farm shop

Pond เนินสวนดอกไม้

อาคารเก็บอุปกรณ์ โรงเรือนเพาะกล้า โรงแยกขยะ โรงหนักปุ๋ย

จุดจอดรถบริการในพื้นที่โครงการ อาคารเรียนรู้ workshopด้านการเพิ่มมูลค่า มะม่วงน้าดอกไม้แปลงสาธิตworkshop 8ไร่

แปลงมะม่วง น้าดอกไม้ Pond

Scale 1:750

SYStem plan Circulation เส้นทางสัญจร

Circulation service Parking 20 slot

เส้นสัญจรรถยนต์ เส้นสัญจรโดยการเดินและจักรยาน เส้นสัญจรรถบริการนักท่องเที่ยวในโครงการ

เส้นทางสาหรับขนส่งผลผลิต

SYStem plan Zoning

Zone บริการ การท่องเที่ยว โซนปลูกมะยงชิต โซนparking โซนเรียนรู้เกี่ยวกับมะม่วง โซนพักผลผลิต โซนท่องเที่ยว

โซนต้นไม้เดิม โซน BOH โซนมะม่วงน้าดอกไม้ โซนมะม่วงอาร์ทู โซนมะม่วงฟ้าลั้น โซนมะม่วงเขียวเสวย

โซนสาหรับนักท่องเที่ยว one day trip โซนสาหรับนักท่องเที่ยว one day trip

SYStem plan Planting

ชันโรง

พืชพรรณเดิมในพื้นที่ พืชพรรณปลูกใหม่ที่ใช้งานในโครงการ พืชพรรณที่เป็นอาหารสาหรับชันโรง พืชพรรณเกษตร

planting palette หงอนไก่ไทย

บานชื่น (Zinnia)

ตรีชวา

ฉัตรพระอินทร์

หน้าน้าดับไฟ

หญ้าดอกขาว

SYStem plan ระบบเกษตร

เส้นทางที่ใช้ในการดูแลพื้นที่เกษตร

ระบบน้า

พื้นที่เก็บอุปกรณ์และดูแลสวนเกษตร พื้นที่พักผลผลิต

จุดรดน้าสปริงเกอร์

Enlargement plan

Enlargement plan โซนบ้านพักฟาร์มสเตย์ และบ้านเจ้าของพื้นที่ โครงการ เน้นกิจกรรมเกี่ยวกับวิถีชีวิตของเจ้าของพื้นที่ โครงการที่เป็นเจ้าของสวนผลไม้ โดยจะมีอาคารกลาง สาหรับทากิจกรรมร่วมกันอยู่และมีการแทรกกิจกรรมเล็กๆ อย่างเช่นการปลูกผักเข้าไปบริเวณรอบบ้านพัก

Overall

THANK YOU