Wprowadzenie
XXI wiek zarówno w ekonomii, jak i w zarządzaniu, niesie zmiany w paradygmacie neoliberalnym, nastawionym głównie na maksymalizację zysku w działalności gospodarczej. Kryzysy ekonomiczne i zmiany w stylu funkcjonowania społeczeństw pokazały, że zachodzi potrzeba przewartościowania celów w życiu społeczno-gospodarczym, a także weryfikacji priorytetów w szeroko ujętym kapitalizmie. Zmiany te dotyczą wprowadzenia prospołeczności i uspołecznienia kapitalizmu w procesach gospodarowania1. Możemy mówić o nich w aspekcie makroekonomicznym (uspołecznienie polityki gospodarczej, społeczna gospodarka rynkowa i tworzenie prospołecznych systemów na poziomie makro w celu przeciwdziałania nierówności ekonomicznej i wykluczeniu społecznemu). Na poziomie mikroekonomicznym z kolei prospołeczność dotyczy funkcjonowania przedsiębiorstw (finansowych, operacyjnych, strategicznych oraz zarządczych), jak również kształtowania relacji przedsiębiorstw z otoczeniem zewnętrznym i interesariuszami. Obserwujemy też rozwój sektora organizacji pozarządowych, a także wyodrębnianie się na rynku przedsiębiorstw społecznych. Prospołeczność odnosi się ponadto do szeroko pojętego zarządzania rozumianego jako uwzględnienie podmiotowości człowieka w decyzjach i procesach zarządczych. Niniejsza monografia składa się z dwóch części. Pierwsza część dotyczy prospołeczności we współczesnej gospodarce w ujęciu teoretycznym i makroekonomicznym, druga część z kolei obejmuje ujęcie praktyczne przejawów prospołeczności w gospodarce. Pierwszy rozdział poświęcony jest genezie, źródłom i zasadom społecznej gospodarki rynkowej. Piotr Pysz i Anna Jurczuk podejmują w nim próbę wyjaśnienia długookresowych uwarunkowań trwałości i skuteczności – przede wszystkim w niemieckim obszarze językowym – koncepcji społecznej gospodarki rynkowej. Przeprowadzenie przez autorów badań na ten temat wynika z niezaakceptowania rozpowszechnionego w literaturze i uproszczonego poglądu, że koncepcja ta została rozwinięta w latach 30. i 40. XX wieku jako odpowiedź niemieckich
J. Brdulak, E. Florczak, T. Gardziński, Uspołecznienie kapitalizmu w Europie Środkowo-Wschodniej, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” 2019, nr 1(64), s. 74–95.
1
