Ons Recht Februari 2016 by LBC-NVK

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 2 - FEBRUARI 2016

ALTERNATIEVE ENERGIE: POLITIEK FAALT

FLEXIBILITEIT: ‘TROP’ IS TEVEEL BELFIUS BANK LOKAAL VERANKEREN!

INHOUD

16 14 ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

VORMGEVING: Peer De Maeyer

www.lbc-nvk.be

Veerle Verleyen Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen

REDACTIESECRETARIS: Jan Deceunynck DRUKKERIJ: Corelio Printing

REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

03 04 06

08 09 10 11 12

10 cOveR Alternatieve energie: politiek faalt standPUnt

Modernisering

WetsOntWeRP dRiJFt FleXibiliteit nOG MeeR OP de sPits

Plannen beloven weinig goeds voor deeltijdse werknemers snaPsHOts

sOciale veRKiezinGen

Militant Michel Dekens: "Ik ben er niet alleen voor kaderleden"

sOciale veRKiezinGen

Veerle Vanpoucke vangt veel signalen op

vaKbOnd bOeKt ResUltaten OP vele niveaUs Grote inzet is niet altijd zichtbaar of bekend

besPaRinGen in sOciale zeKeRHeid ziJn PeRFect te veRMiJden Open brief aan premier Charles Michel vRaaG van de Maand

STAND PUNT. MODERNISERING Stefaan Decock Algemeen Secretaris

Het sociaal overleg over ‘werkbaar werk’ zou moeten resulteren in goede afspraken tussen vakbonden en werkgevers, aangemoedigd door de regering. Iedereen wil toch dat we goede jobs hebben, dat die werkbaar zijn en dat we onze loopbaan lang(er) volhouden? De vakbonden ijveren hier sinds jaar en dag voor. Het behoort tot de kern van ons werk.

18 13 14 16 18 21 22 24 26

28 29

29 30 31 32

nieUWe aFsPRaKen van KRacHt biJ Kleine banKKantORen

Sectorbarema's, ADV-dagen en anciënniteitsverlof

vaKbOnd HeeFt ROl te sPelen in KliMaatstRiJd Akkoord van Parijs is relatief succes

GROene eneRGie in Plaats van KeRncentRales Waarom lukt het in België niet en in Duitsland wel?

aRMen de scHUld Geven vOOR eiGen ellende? GRiezeliG! Jaak Brepoels beschrijft rijke geschiedenis arbeidersbeweging

vaKbOnd zeGt sORRY vOOR vele veRWezenliJKinGen

Actie op Brussels Airport valt in de smaak

WaaRde landGenOten

"Het gaat goede kant op in Charleroi"

belFiUs MOet lOKaal veRanKeRde banK WORden Vakbond dringt aan op serieus debat over toekomst bedrijf vRiJe tiJd / UitGaanstiP / FilM

scHOenenKeten bRantanO KRUiPt dOOR OOG van de naald

Overnemers beloven investeringen en nieuwe dynamiek activiteitenKalendeR

acv-bOeKJe Met inFO OveR OPleidinGsMOGeliJKHeden Wat Onze lezeRs eRvan denKen UitbetalinG vaKbOndsPReMie vanMOl

Met gezonde ambitie willen we deze onderhandelingen aanvatten. Zonder naïef te zijn willen we alles uit de kast halen om goede afspraken te bereiken. Veel thema’s liggen op de tafel: recht op opleiding, een beter kader voor werken op afstand, meer ruimte voor tijdkrediet en landingsbanen, werktijden op maat, meer fatsoenlijke en minder gammele jobs, preventie & bescherming op het werk, stress aanpakken, loopbaansparen, recht op loopbaanbegeleiding, mobiliteitsbudgetten. Aan discussiepunten géén gebrek. En erg boeiend als iedereen van goede wil is en er geen dubbele agenda op na houdt. Aan ‘ons werk’ valt heel wat te sleutelen. Jongeren snakken bijvoorbeeld naar voltijdse jobs terwijl ze almaar vaker blijven steken in deeltijdse contracten die ze niet kunnen combineren met andere deeltijdse banen. Steeds vaker zijn parttime jobs niet langer netjes afgebakend. Parttimers moeten al te dikwijls dienen om goedkope flexibiliteit te leveren. Je kan hen te pas en te onpas inschakelen, extra uren laten kloppen, oproepen om in te springen. Geweldig toch?! Alleen: niet voor de werknemer. Dit is één van de punten uit het hoofdstuk ‘Werkbaar werk’ die zeker moeten worden gemoderniseerd of vereenvoudigd. Maar dan wel op de juiste manier. In het kader van hun moderniseringsdrift willen de werkgevers niet langer alle mogelijke uurroosters opnemen in het arbeidsreglement. Ze willen de kans krijgen om een variabel uurrooster niet langer 5 dagen op voorhand mee te delen maar desnoods maar 1 dag van tevoren. ‘Heel modern’ misschien, maar zoiets helpt geenszins om het een loopbaan lang vol te houden. Komt daar nog bij dat deze regering vindt dat jonge deeltijdse werknemers toch ook een beetje ‘profiteurs’ zijn. Deeltijds werken en een aanvulling krijgen vanuit de werkloosheid is voor deze regering iets te genereus. Snoeien dus maar in die werkloosheidsuitkeringen, de begroting kan er maar baat bij hebben. Vervelend alleen dat banken aan jongeren niet toestaan om leningen maar voor de helft terug te betalen. Huishuren worden ook niet gehalveerd voor deeltijdsen, en rekeningen voor het gebruik van internet al evenmin. De LBC-NVK vecht voor voltijdse banen en voor leefbare deeltijdse jobs op mensenmaat die het mogelijk maken om 2 jobs te combineren. Iedereen heeft recht op een volwaardig inkomen en (later) een leefbaar pensioen. Dat is nu eens modern! |

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 3

Wetsontwerp drijft FLEXIBILITEIT nog meer op de spits PLANNEN BELOVEN WEINIG GOEDS VOOR DEELTIJDSE WERKNEMERS Chris Van Droogenbroeck

Flexibel moeten werken heeft een ongelooflijke impact op het leven van werknemers met een deeltijds contract. Ook hun omgeving ondervindt de gevolgen. De getuigenissen van Saskia (Texaco) en Annelies (H&M) spreken in dit verband boekdelen. Je leest er elders op deze pagina’s meer over. Een wetsontwerp van de regering-Michel dreigt het voor deeltijdse werknemers nog lastiger te maken. Toen Annelies bij H&M solliciteerde, wist ze dat er vier deeltijdse contracten voor 18 uur per week werden aangeboden. Zij vroeg naar een voltijdse job maar kreeg ze niet. De werkgever was perfect in staat om een voltijds contract te geven maar weigerde. Werkgevers die zo handelen, veroordelen mensen om tegen hun wil deeltijds te werken. Of om werkloos te blijven, voort te zoe- JOUW RECHTEN dat zelf misschien niet zo aan. Hun werkgeken en opnieuw te worden ‘geactiveerd’. In ver speelt het namelijk klaar om in elk van het slechtste geval krijgen ze een sanctie en Je arbeidsregeling en uurrooster moeten zijn winkels de werknemers zo onder druk moeten ze elders toch een deeltijdse job aan- sowieso verplicht in je arbeidscontract te zetten dat ze extra presteren en dus vaak vaarden. Gevolg: Annelies, Saskia en vele worden toegelicht. Is er een vaste arbeids- liever zwijgen om zich niet buiten de groep anderen accepteren toch maar een deeltijds regeling met een wisselend uurrooster? te plaatsen. contract in plaats van werkloos te blijven. Dan somt de werkgever de uurroosters op Het zit erin dat de situatie van werknemers De verhalen van Annelies en Saskia, die of verwijst hij naar die uurroosters uit het als Saskia en Annelies zal verslechteren. De niet toevallig uit winkelbedrijven komen, arbeidsreglement die op jou van toepassing regering-Michel heeft namelijk een wetsbewijzen dat er met de bestaande wetge- zijn. Werk je met een gemiddelde arbeids- ontwerp klaar om deeltijds werk te ‘verving al veel flexibiliteit kan worden geor- duur die is gekoppeld aan een periode van eenvoudigen’ en ‘moderniseren’, zogezegd ganiseerd. Beide werkneemsters werken meer dan één maand? Ook in dat geval moet zonder de rechten en de bescherming van in een winkel waar het uurrooster volgens de werkgever verwijzen naar de bestaande de werknemers aan te tasten. de sectorafspraken drie weken op voorhand uurroosters, opgesomd in het arbeidsreglewordt bekendgemaakt. Desondanks is het ment. WAT WIL DE REGERING voor beiden moeilijk om de kinderopvang VERANDEREN? vlot te regelen of afspraken te maken met de kapper of de huisarts. Als de regering haar zin krijgt, moet je Volgens de regering zou de Normaal gezien kan het uurrooster niet arbeidscontract voortaan nog alleen de meer worden aangepast nadat het is uitge- nieuwe wet moeten bepalen overeengekomen arbeidsregeling vermelhangen. Tenzij als de werknemer akkoord dat een uurrooster tot één den. Als de arbeidsregeling variabel is, moegaat. Dikwijls komen er toch nog aanpassinten de regels van het arbeidsreglement worwerkdag op voorhand mag gen en durft de werknemer niks te zeggen. den gerespecteerd. Het gebeurt ook vaak dat werkneemsters op worden bekendgemaakt. De uurroosters moeten niet meer worden vraag van de winkelverantwoordelijke dooropgesomd in het arbeidsreglement. Wel is werken nadat ze hun uren hebben gepreser sprake van een ‘algemeen kader’: hoeveel teerd: in kleine teams in winkels wordt het De wetgeving zegt verder dat het uurrooster dagen per week kan er worden gewerkt? meestal niet geapprecieerd als je op tijd uiterlijk 5 dagen op voorhand moet worden Binnen welk dagelijks tijdsvak moet er worvertrekt en collega’s met het onafgewerkte bekendgemaakt en dat veranderingen niet den gewerkt? Wat is het minimale en maxiwerk laat zitten. mogen, tenzij dus wanneer de werknemer male aantal werkuren per dag? Hoe moeAan flexibiliteit bij werknemers is er dus dat oké vindt. Elke prestatie buiten het uit- ten die worden gepresteerd? Volgens welke zeker geen gebrek. Maar werknemers gehangen uurrooster moet worden bijge- timing moeten werknemers op de hoogte beschikken wel over mogelijkheden om houden in een ‘wijzigingsschrift’. worden gebracht van hun uurrooster? hun rechten af te dwingen. Saskia en Annelies zijn dus wel degelijk Volgens de regering zou de nieuwe wet door de wet beschermd. Ook al voelen ze moeten bepalen dat een uurrooster tot één 4

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

werkdag op voorhand mag worden bekendgemaakt. Dat zou voortaan ook gewoon langs digitale weg mogen gebeuren. Als de wet in die zin verandert, zal dat niet meteen grote gevolgen hebben in bedrijven waar de arbeidsreglementen langere termijnen voorzien. Maar het zit er wel in dik in dat het gaandeweg ‘normaal’ zal worden dat een nieuw uurrooster tot één werkdag vooraf wordt meegedeeld. Hoe moet je zo nog privé een activiteit, een bezoek aan de huisarts of gepaste kinderopvang organiseren? Laat staan op zoek gaan naar een tweede job, ter aanvulling van je eerste? Akkoord, de verplichting om alle mogelijke uurroosters te beschrijven leidde vaak tot ellenlange opsommingen. En in de praktijk werden soms toch nog andere uurroosters gehanteerd dan de bestaande. Maar een werknemer kon nog altijd zijn gelijk halen als hij of zij vaststelde dat het opgelegde uurrooster niet overeenkwam met een bestaand uurrooster. Straks dreigen werknemers écht alle uurroosters te moeten slikken, voor zover die maar vallen binnen het kader dat is beschreven in het arbeidsreglement.

TIJDSREGISTRATIE Volgens het wetsontwerp moeten veranderingen aan uurroosters straks ook niet meer worden bijgehouden in een wijzigingsschrift. Tenminste, toch niet wanneer er een degelijk systeem voor tijdsregistratie is. De vakbond is voorstander van tijdsregistratie, maar het moet wel duidelijk zijn dat elk systeem dat op dat vlak vandaag bestaat niet alleen de arbeidstijd bij begin en einde van de dagtaak en bij iedere onderbreking registreert. In veel van zulke systemen kunnen de oorspronkelijke ‘tikkingen’ achteraf nog worden gecorrigeerd. Soms zijn die correcties zichtbaar, soms veel minder. Geen woord daarover in het wetsontwerp! Zodra een systeem het begin en einde van de werkdag en daarbij iedere onderbreking registreert, volstaat dat om geen wijzigingsschrift te moeten bijhouden. Vergeet niet dat deze maatregel ook impact zal hebben in alle ondernemingen waar bij arbeidsreglement of bij conventie een langere termijn geldt voor de uithanging van het uurrooster dan de wettelijk toegestane één dag.

OVERLOON Als toemaatje mikt het wetsontwerp nog op een ‘vereenvoudiging’ van de regeling voor de berekening van het ‘overloon’ voor de extra prestaties van deeltijdse werknemers. De huidige wetgeving aanvaardt dat er aanpassingen kunnen worden aangebracht in het uurrooster van deeltijdwerkers; daarom worden voor een deeltijdwerker met een vast werkregime de eerste 12 uren per maand die afwijken van het officiële uurrooster, toch vergoed als gewone uren tegen 100 procent. Voor zij die met een gemiddelde arbeidsduur werken, geldt nu nog een maximum van 39 meeruren. Het nieuwe ontwerp wil dat plafond afschaffen waardoor alleen nog de basisregel overeind blijft die zegt dat per week telkens de eerste 3 uren prestaties buiten het uurrooster tegen 100 procent – en dus zonder toeslag – zullen worden betaald. De huidige regeling is heel omslachtig en moeilijk en wordt hierdoor niet altijd juist toegepast. Maar de vakbond vreest dat de nieuwe regeling als gevolg zal hebben dat heel wat deeltijdse werknemers, die werken met een gemiddelde arbeidsduur, minder loon zullen krijgen. |

“VOLTIJDS CONTRACT IS VOOR H&M ONBESPREEKBAAR”

“HOE NOG NAAR DOKTER OF OUDERCONTACT GAAN?”

Lieveke Norga

Pol Schats

Annelies heeft een job bij de kledingketen H&M. Het bedrijf nam haar in dienst met een contract van bepaalde duur. “Van meet af aan kreeg ik de boodschap dat H&M mijn contract kon stopzetten voor het einde van de looptijd. Werken in de sector is niet weggelegd voor iedereen, zo klonk het. H&M wil werknemers die flexibel, fysiek sterk en klantvriendelijk zijn.”

Saskia werkt in een vestiging van Texaco, de keten van tankstations. “De huidige regering maakt van meer flexibel werken haar stokpaardje maar haar plannen zullen een grote weerslag hebben op ons privéleven”, waarschuwt ze.

Toen Annelies solliciteerde, had H&M vier contracten van 18 uur per week in de aanbieding. De vraag naar een voltijds contract bleek onbespreekbaar. “Heel wat van mijn collega’s bij H&M wilden niets liever dan meer werkuren. Onze uurroosters hingen twee weken op voorhand uit. Elke week zagen die er anders uit. Dikwijls werden de uurroosters nog aangepast nadat ze waren meegedeeld. De winkelverantwoordelijke sprak me daarover aan. Werknemers durven niet neen te zeggen, het wordt normaal gevonden dat iemand zich vrijmaakt.”

“Als we nog meer flexibiliteit in onze job moeten accepteren, hoe moeten we naar de dokter gaan, met de tandarts afspreken, oudercontacten van onze kinderen op school plannen? Wie plannen maakt, kan dan alleen maar hopen dat het uurrooster op het werk niet meer verandert. Wat zal er overblijven van ons gezinsleven of sociaal leven? Niet veel.”

De afdelingsverantwoordelijke wil geregeld dat Annelies wat langer blijft om taken af te werken. “Van het hoofdkantoor komen er steeds striktere richtlijnen, en de shopmanager staat onder zware druk om de cijfers te halen. Wij moeten elke keer springen om de gaten op te vullen.”

Volgens Saskia zal het nog vaker voorkomen dat ouders hun kinderen alleen ’s ochtends of ’s avonds zien. “Als kinderen hun mama te veel moeten missen of hun ouders veel te weinig zien, is dat geen goede zaak, niet voor de kinderen en niet voor de ouders. Soms krijg je nu al het gevoel dat je een onbekende bent voor je kinderen. Ze zien de oppas meer dan vader of moeder. Als je goede opvangmogelijkheden hebt, houdt het ook op. Eigenlijk moeten we kiezen: werken en geld verdienen maar de kinderen weinig zien of stempelen, de kinderen wel zien maar de rekeningen niet kunnen betalen. Alles in het teken van de flexibiliteit!”

Een collega van Annelies vroeg ouderschapsverlof. De werkgever kan zoiets niet weigeren, maar de collega kreeg géén vaste vrije dag. “Wat ben je met vrije dagen als je ze niet kan gebruiken wanneer er een probleem is met de kinderopvang?”, zegt Annelies. “Voor mij is deze toestand niet vol te houden. De shopmanager merkt maar al te goed dat ik het zwaar heb. Mijn contract wordt na een jaar waarschijnlijk niet verlengd.”

“Werkgevers verlangen dat hun personeel te allen tijde beschikbaar is, liefst ook bijna elk weekend. Zo raakt de balans tussen werk en privé helemaal verstoord. Om nog te zwijgen van wat we verdienen. We krijgen een karige premie als we vroeg starten maar geen premie voor weekendwerk. Ze verwachten veel flexibiliteit voor weinig loon.”

Annelies heeft nog een klein kindje dat naar de kinderkribbe gaat. “In de kribbe weten ze graag een maand op voorhand hoe de planning eruit ziet. Het is dan ook vervelend dat ik geregeld moet vragen om van dagen te wisselen. Gelukkig springt mijn moeder af en toe bij.”

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 5

SNAPSHOTS SOCIAAL AKKOORD NA LANGE STAKING IN FRANS PRIVÉZIEKENHUIS

NEEM DEEL AAN ACV-ENQUÊTE OVER OUTPLACEMENT!

De Vedici-groep kocht in 2012 het ziekenhuis in het Franse Pont de Chaume. Vedici is een grote privé-onderneming in de Franse zorgsector die op winst en expansie uit is. Sinds kort krijgt de groep ook financiële middelen van investeerder CVC om deze strategie uit te voeren. Voor het ziekenhuis in Pont de Chaume betekende de overname een grote verandering. In drie jaar tijd werd er wel drie keer geherstructureerd. Dat leidde tot grote problemen voor de arbeidsorganisatie en de veiligheid van personeel en patiënt. Via sociaal overleg trachtte de vakbond de problemen aan te kaarten, zonder resultaat. Het personeel van het ziekenhuis staakte twee keer maar telkens weigerde de directie te onderhandelen over een collectief akkoord. Op 22 oktober 2015 was de maat vol voor de werknemers. Ze voerden niet minder dan 51 dagen lang actie. 183 van de 500 personeelsleden namen aan de diverse acties deel. Het misprijzen van de directie ten aanzien van de actievoerders was groot. Al het mogelijke werd gedaan om het overleg te vertragen of saboteren. Maar op een bepaald moment werd de druk te groot voor de directie. Op 14 december kwam er toch een voorakkoord. Hierin stonden afspraken over extra aanwervingen, een bruto premie van 400 euro en meer verlofdagen.

De Dienst Onderneming van het ACV heeft een enquête gemaakt rond outplacement. Sinds 1 januari 2014 was het mogelijk om bij werknemers, die worden ontslagen met een opzegvergoeding van meer dan 30 weken, 4 weken loon hiervan af te trekken om met dat geld outplacement te regelen. Tot 31 december 2015 kon de ontslagen werknemer van dit outplacement afzien en zo dus

Lees meer op www.epsu.org

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

PRODUCTIEKETEN VAN 50 TOPBEDRIJVEN ONDER DE LOEP GELEGD De mondiale vakbondsconfederatie IVV heeft onderzoek gedaan naar de productieketen van 50 topbedrijven waaronder Sony, Samsung, Siemens, L’Oréal, Maersk, 3M en Fedex. Al die bedrijven hebben samen een omzet van 3.100 miljard euro. In theorie geeft dit hen de macht om de ongelijkheid in de wereld te verminderen. In plaats daarvan stellen ze in hun productieketen slechts zes procent van de werknemers te werk via een direct arbeidscontract. Dat betekent dat 94 procent of 116 miljoen werknemers via een ‘indirecte arbeidsrelatie’ hun bijdrage leveren aan het te vervaardigen product. De productieketen is complex en ondoorzichtig. Neem nu Apple. Die onderneming telt 98.000 werknemers maar stelt indirect nog eens 1,6 tot 2,3 miljoen mensen in haar productieketen tewerk. In heel die wirwar gaan bedrijven als Apple telkens op zoek naar goedkopere grondstoffen en lage lonen. Telkens proberen ze ook te vluchten wanneer regeringen meer regels willen opleggen of meer belasting willen innen. Lokale leveranciers worden uitgeperst. Dat heeft natuurlijk zo zijn effect op de gewone werknemer.

de volledige opzegvergoeding behouden. Maar sinds 1 januari 2016 is de situatie veranderd: werknemers kunnen nu niet langer weigeren en kunnen dus ook niet meer verhinderen dat er 4 weken loon wordt afgetrokken om outplacement te betalen. Het ACV wil dan ook heel graag inschatten hoe het is gesteld met de kwaliteit van outplacement en met de service van de erkende outplacementbureaus. De ondernemingsraad of de vakbondsafvaardiging hebben namelijk inspraak wanneer er een outplacementbureau moet worden gekozen. Het is dan ook zeer nuttig dat de vakbond een beter zicht krijgt op de kwaliteit en de resultaten van outplacementkantoren. Ook jij kan daarbij helpen, als je al hebt gebruik gemaakt van outplacement! Vertel het ACV over jouw ervaringen! Wil je graag deelnemen aan de enquête? Surf dan naar deze plek: https://goo.gl/7Nx7Mi. Bedankt om mee te doen! In de toeleveringsketen van het Amerikaanse Walmart zie je hoe werknemers in China worden gedwongen om overuren te presteren. De vakbond wordt er actief tegengewerkt. Sommige multinationals trachten opnieuw greep te krijgen op hun productieketen om wantoestanden te kunnen aanpakken. Zo zie je bijvoorbeeld dat er bij groepen als Carrefour, Umicore en Ikea mondiale afspraken worden gemaakt met de internationale vakbonden. Die afspraken moeten de basisrechten van werknemers in de productieketen beter beschermen. Er is natuurlijk nog een lange weg af te leggen om gerealiseerde vooruitgang in de praktijk om te zetten. Meer details over het onderzoek vind je op www.ituc-csi.org

De transportsector is een belangrijk onderdeel van de Europese economie. Vijf procent van de Europese bevolking (of 11 miljoen mensen) is direct tewerkgesteld in de sector. Europa heeft tal van stappen gezet om een open interne markt te creëren voor transport. Dat proces ging spijtig genoeg niet gepaard met een proces van sociale harmonisering. Wel integendeel. Het ging bergafwaarts met de tewerkstelling en de arbeidsvoorwaarden, en dat voor alle vervoer (weg, spoor, water, lucht). Nationale wetgeving is niet altijd perfect afdwingbaar, wat leidde tot oneerlijke concurrentie, sociale dumping en frauduleuze praktijken. Voor de Europese transportvakbond ETF is het hoog tijd om gemeenschappelijke normen af te spreken rond faire arbeidsvoorwaarden en sociale rechten in de Europese transportsector. Om die reden startte ETF met een campagne die steun krijgt van de

VEEL ARMOEDE BIJ NIET-EUROPESE NIEUWKOMERS Mensen die niet in Europa zijn geboren en in België komen wonen, hebben een vier keer hoger risico om in armoede te leven dan autochtone Belgen. Dat stond in de krant te lezen in januari. Nergens in de Europese Unie is de kloof groter dan in ons land. Van de mensen die buiten Europa werden geboren maar hier wonen, leven er zeven op de tien onder de armoededrempel. Griekenland is de enige EU-lidstaat waar

nationale transportvakbonden. Het uiteindelijke doel is om de Europese Commissie te doen nadenken over een goed wetgevend kader. Om dit doel te realiseren mikt ETF via een petitie op de steun van één miljoen

Europese burgers uit de 28 lidstaten. Als dit lukt, is de Commissie verplicht om te reageren op hun oproep. Zet je mee jouw handtekening?

nieuwkomers er nog iets slechter aan toe zijn. Ter vergelijking: van de mensen die in België zijn geboren, dreigt 18 procent in armoede te moeten leven. Wat ook al niet niks is. In landen als Zweden en Luxemburg lopen nieuwkomers ook betrekkelijk veel risico om armoede mee te maken. Het Verenigd Koninkrijk en Duitsland scoren dan weer betrekkelijk goed. Geen wonder dus dat vluchtelingen momenteel graag naar die landen trekken. Een probleem in België is dat we er te weinig in slagen om nieuwkomers aan het werk te

krijgen. Soms zijn nieuwkomers te laaggeschoold. Maar er is ook nog altijd veel discriminatie op onze arbeidsmarkt. Heel wat mensen met vreemde roots vinden geen job of moeten genoegen nemen met een baan die ver onder hun capaciteiten ligt en slecht wordt betaald. Het blijft dan ook een geweldige uitdaging voor de federale en regionale regeringen om armoede structureel aan te pakken. Niet alleen bij nieuwkomers, maar ook bij andere lagen van onze bevolking.

Kijk op www.fairtransporteurope.eu

EUROPESE VAKBOND ETF IN ACTIE VOOR ‘FAIR TRANSPORT’

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 7

SOCIALE VERKIEZINGEN (5)

Militant Michel Dekens: “Ik ben er niet alleen voor kaderleden” WERKEN AAN EEN BETER CARREFOUR VOOR ÀLLE WERKNEMERS Sandra Vercammen

Michel Dekens begon zijn carrière in 1983 bij Carrefour, dat toen nog GB heette. Tien jaar later ging hij zich bij de vakbond engageren. “Betrokkenheid bij de vakbond heb ik eigenlijk altijd al gevoeld”, vertelt Michel. “Voor ik vakbondsmilitant werd, had ik al veel respect voor de vakbonden. Gaandeweg groeide bij mij de goesting om me in ons bedrijf in te zetten rond de sociale situatie.”

Michel is een actief lid van het preventiecomité (CPBW), de ondernemingsraad en de kaderafvaardiging. Hij heeft ook een zitje in de Europese ondernemingsraad. Kaderleden en professionals hebben specifieke vragen, weet Michel. “We helpen hen op een discrete manier. Achter persoonlijke vragen gaan vaak collectieve problemen schuil, en die willen we graag via sociaal overleg oplossen. Veel mensen denken dat kaderleden het voor mekaar hebben omdat

ze meer verdienen maar het gaat ook om werkomstandigheden alleen in functie van werknemers die een zware werkdruk erva- winstbejag en concurrentie. ren. De druk om soms onrealistische streef- Volgens Michel kan een kadermilitant doelen te bereiken kan heel zwaar wegen. invloed uitoefenen en bruggen bouwen. Zelf Kaderleden die lid zijn van een vakbond krij- kan Michel door zijn inbreng op de ondergen mettertijd een andere kijk op bepaalde nemingsraad en in het preventiecomité situaties. Redenen genoeg dus om ook mee wegen op sommige beleidsbeslissinkaderleden genoeg te bereiken.” gen. Hij gelooft ook in een goede dialoog en Maar Michel wil er zijn voor alle werkne- samenwerking. “Vakbonden staan sterker mers, niet alleen voor kaderleden. “Collega’s als ze samenwerken in plaats van elkaar te kunnen altijd bij mij terecht, in alle vertrou- beconcurreren. Ook met een directie moet wen. Daar ligt mijn roeping.” je goed kunnen dialogeren, met wederzijds Vooroordelen over kaderleden zijn dikwijls respect en vertrouwen. Verschillen qua misplaatst, vindt de militant. “Kaderleden ideeën of overtuiging hoeven geen obstazijn meestal niet minder sociaal bewogen kel te zijn. Maar als een dialoog niet leidt maar verbergen dat wel eens achter een tot een oplossing, moet je ook niet aarzelen façade. Ze denken zo hun kansen op promo- om actie te voeren.” tie te beschermen en niets te moeten verliezen van hun variabel loon. Een bedrijf ver- ‘GEEN ZALANDO-TOESTANDEN’ wacht nu eenmaal meer van kaderleden en zet hen meer onder druk.” Internationale ondernemingen als Carrefour hebben belang bij een sterke vakbond. “Zonder het werk en de acties van de BRUGGEN BOUWEN vakbonden zouden wij hier toestanden als Met steun van de vakbond kunnen werkne- bij Zalando meemaken. Je kunnen organimers opboksen tegen de puur economische seren als werknemers en vrij je vakbond logica in een onderneming. Anders staan de kunnen kiezen zijn belangrijke rechten. Iets wat jonge werknemers te weinig beseffen. Soms veranderen ze van bedrijf omdat ze bij Carrefour te weinig perspectief zien. Ik zou zulke jongeren liever bij ons houden om samen te werken aan een betere onderneming.” Volgens Michel moet er worden gestreefd naar zoveel mogelijk degelijke én voltijdse jobs. “Ben je hoog opgeleid of ambitieus? Dan is de distributie niet aantrekkelijk door de vele gammele jobs met lage lonen, contracten met weinig werkuren, tijdelijke contracten, het weekendwerk, de onregelmatige werkuren. In de voorbije tientallen jaren gebeurde het niet zo vaak dat werknemers van aan de basis doorstroomden naar een kaderfunctie. Terwijl ervaring en vakmanschap juist zo belangrijk zijn in onze branche.” | Michel Dekens, vakbondsmilitant bij Carrefour: "Achter persoonlijke vragen gaan vaak collectieve problemen schuil".

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Veerle Vanpoucke vangt veel signalen op ‘ANDER MENSBEELD ZAL WERKGEVERS GOED DOEN’

Op een bepaald moment kreeg Veerle de vraag om kandidaat te zijn bij de sociale verkiezingen in 2012. Ze was al lang bewust aangesloten bij de vakbond, zonder meteen te overwegen om militant te worden. “Toen ik de vraag kreeg, zei ik niet meteen ja want het is in een bedrijf toch een hele stap om openlijk uit te komen voor je sociaal engagement.” Uiteindelijk stelde Veerle zich toch kandidaat. Zo kreeg ze de kans om, samen met collega-militanten, op een meer gestructureerde manier engagement te tonen en zo meer impact te hebben.

BESPARINGSWEDLOOP

Veerle Vanpoucke werkt al 26 jaar bij KBC. Als organisatieadviseur is ze nauw betrokken bij diverse (re) organisatieprojecten. Veerle heeft dan ook veel contacten met collega’s bij KBC. “Zo vang ik heel wat signalen van op de werkvloer op”, zegt ze.

Veerle Vanpoucke engageert zich voor het personeel bij KBC. Zij ziet de werkdruk zienderogen toenemen als gevolg van de niet aflatende besparingswedloop tussen de financiële instellingen.

te koesteren competente en loyale bondgenoten.”

SAMEN AAN DE KAR TREKKEN

“In mijn job krijg ik veel signalen, op alle Bij KBC is de kaderwerking van de LBCvlakken, maar ik merk vooral dat de werk- NVK geïntegreerd in de globale vakbondsdruk op de vloer zienderogen toeneemt als werking. “En zo moet het ook”, zegt Veerle. gevolg van de niet aflatende besparings- “Die samenwerking is volgens mij cruciaal. wedloop tussen de financiële instellingen. Enerzijds om voldoende slagkracht te kunDe werkdruk is zeker niet op alle plaatsen nen ontwikkelen voor acties en dienstverleonder controle, met alle gevolgen van dien.” ning, maar anderzijds vooral omdat kaderIn de ondernemingsraad van KBC is Veerle leden aan het eind van de rit ook gewoon actief als kaderafgevaardigde. Ze is ook werknemers zijn die worden geconfronafgevaardigde in de Europese onderne- teerd met dezelfde bedreigingen, zorgen mingsraad en plaatsvervangend lid van het en bekommernissen.” preventiecomité (CPBW). “In dat laatste Veerle zit ook in het dagelijks bestuur van orgaan concentreerde ik me op meedenken het NVK, de structuur voor kaderwerking binnen de stresswerkgroep, vooral rond de binnen de LBC-NVK. Dat is een werking thema’s stressbeheersing en burn-out.” voor kaderleden en –militanten die over alle sectoren heen werkt. “Ik kreeg een ruimere kijk door in het dagelijks bestuur te zitten”, MENSELIJK PRIJSKAARTJE stelt Veerle. “Zo leerde ik hoe ze in andere “Voor veel bedrijven staat groei gelijk met bedrijven en sectoren met resultaat aan vakhet brutaal schrappen van jobs of het ver- bondswerk doen. De problemen van kaderplaatsen van tewerkstelling naar landen met leden zijn niet in alle sectoren dezelfde. Ze lagere lonen. Werknemers worden bij zulke staan ook niet overal even hoog op de vakoefeningen dikwijls herleid tot pure ‘cijfers’, bondsagenda.” die je makkelijk kan schrappen of vervan- “Kaderleden zijn een groeiende doelgroep gen door een lager cijfer. Sociaal overleg voor vakbondswerk”, ervaart Veerle. “Het moet ervoor zorgen dat we de werkgever NVK geeft ondersteuning rond inhoudeblijven sensibiliseren rond het maatschap- lijke thema’s en specifieke dienstverlening pelijke en menselijke kostenplaatje van waarmee we kaderleden en hoger opgeleizijn beslissingen. Het moet ook de ruimte den kunnen aanspreken.” | scheppen om in onderling overleg te zoeken naar creatieve oplossingen om het tij van de tanende tewerkstelling te keren. Met een open geest bij alle partijen, maar vooral vertrekkend van een mensbeeld dat werknemers niet alleen als kosten ziet, maar als

Zin om je collega’s te verdedigen? Surf naar www.wordacvkandidaat.be

NVK GEEFT KADERLEDEN EEN STEM Het NVK is de kaderwerking van LBCNVK en ACV die kadervertegenwoordigers uit alle sectoren bijeen brengt. De kaderwerking diept onderwerpen uit die de kadermilitanten zelf van heel groot belang vinden: aansprakelijkheid, werkdruk, zich gekneld voelen tussen hamer en aambeeld, leiderschap, loonbeleid, innovatie… Al deze thema’s en de geïntegreerde manier waarop ze worden aangekaart op het sociaal overleg hebben als gevolg dat heel wat kaderleden zich willen engageren als lid of vertegenwoordiger van het kaderpersoneel. Het NVK roept (hogere) kaderleden, mannen en vrouwen, op om te kiezen voor een actief engagement. Kaderleden kunnen mee vorm geven aan een ‘win-win’: de uitdagingen van werkbaar werk en inkomen koppelen aan een snel innoverende en concurrentiële werkomgeving. Vragende partij voor een discreet gesprek of meer info? Surf naar www.nvk.be

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 9

Vakbond boekt op vele niveaus

RESULTATEN

GROTE INZET IS NIET ALTIJD ZICHTBAAR OF BEKEND Veerle Verleyen

Vakbonden worden door sommigen wat graag verguisd. Maar ze boeken wel dagelijks resultaten, werken aan oplossingen, sluiten akkoorden en halen asociale regeringsmaatregelen van de agenda. Dat was vroeger zo. En dat is nu nog zo. Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe sectorakkoorden, zoals de overeenkomst rond nachtwerk voor e-commerce. Of aan onze resultaten in de strijd tegen de mogelijke bestraffing van langdurig zieke werknemers. In dat dossier ging de financiële sanctie voor langdurig zieken van tafel, onder meer nadat meer dan 10.000 mensen hadden gereageerd op een poll van de LBC-NVK en nadat heel wat zieke werknemers getuigenissen hadden afgelegd. Ziek zijn kies je niet, straffen helpt je niet. De vakbond wil de werkgever op zijn verantwoordelijkheid aanspreken om zo betere resultaten te boeken in de strijd tegen ziekte, stress en burnout.

ONDERHANDELEN EN VEEL MEER Vakbondswerk speelt zich vooral af op de werkvloer en aan de onderhandelingstafel. Militanten en secretarissen bemiddelen, zoeken naar oplossingen, onderhandelen, leggen voorstellen op tafel, stellen kritische vragen, vermijden ontslagen en ijveren voor degelijke arbeidscontracten die inkomensen jobzekerheid bieden. Lokaal, regionaal en landelijk zijn vakbondsafgevaardigden lid van sociale raden, milieuraden, raden voor ontwikkelingssamenwerking, gemeentelijke commissies voor ruimtelijke ordening. Ze zijn sociaal rechter bij de arbeidsrechtbank. Of vrijwilliger bij de lokale Hart boven Hard-afdeling of in een ngo.

TAL VAN CAO’S

werknemersbelangen verdedigen. Elk jaar worden in de bedrijven en instellingen tal van cao’s afgesloten over de lonen, degelijke jobs, arbeidsorganisatie, veiligheid en preventie, vorming, verlof, functieclassificaties en noem maar op. In de sectoren bereikt de vakbond belangrijke afspraken. Die afspraken zorgen ervoor dat ook werknemers in bedrijven zonder vakbondswerking betere loonen arbeidsvoorwaarden hebben. Om resultaten te behalen moet de vakbond een draagvlak vinden en creëren voor zijn ideeën en voorstellen. De snelheid waarmee de regering-Michel asociale maatregelen lanceert en wetsvoorstellen op de agenda zet dwingt de vakbond meer dan eens in een strak en dwingend carcan. In de media krijgen de werknemersorganisaties niet altijd de ruimte om de kern van de zaak goed uit te leggen.

MODERNE COMMUNICATIE Maar de vakbond laat zich niet in een hoekje drummen. Zo werd het filmpje over de ‘rijkentaks’ op de LBC-NVK-facebookpagina meer dan 850.000 keer bekeken. Een persbericht van het ACV over de dwaasheid van nog meer besparingen in de sociale zekerheid en over de roep naar een eerlijker fiscaliteit kreeg veel weerklank in de media. Veel Belgen vragen een belasting op grote vermogens, en toch bedient deze regering zo graag het Grote Geld. In West-Vlaanderen scoorde het ACV met een fictief aanslagbiljet, dat voor de mensen pijnlijk duidelijk maakte dat hun rekening sterk aandikt door de vele besparingsmaatregelen. Op het kabinet van premier Charles Michel konden ze er niet om lachen. De waarheid kwetst waarschijnlijk. In Vilvoorde en op Brussels Airport voerden militanten van de LBC-NVK ‘sorry-acties’. Ze verontschuldigden zich voor de afschaffing van de kinderarbeid, voor de kinderbijslag, voor ons pensioen, voor de degelijke sociale zekerheid. Deze acties zetten duidelijk het belang en de waarde van vakbonden in de verf. En er is ook een ‘event’ om de strijd voor een degelijk statuut voor onthaalouders opnieuw kracht bij te zetten.

Individuele en collectieve belangen verdedigen staat ook hoog op de vakbondsagenda. De juridische medewerkers op onze LBC-NVK-secretariaten handelen elk jaar talloze ledendossiers af met goed ACTIE IN VELE VORMEN resultaat. Als de werkgever zijn plichten niet vervult, stapt de vakbond voor het lid Sociale vooruitgang bereik je meestal niet naar de arbeidsrechtbank. Collectief vor- zonder slag of stoot: acties zijn nodig om men onze militanten en secretarissen een de werknemersbelangen pittig en kordaat sterke ploeg die in bedrijven en sectoren de te verdedigen. De LBC-NVK en het ACV 10

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

bewijzen dat ook alternatieve acties helpen om draagvlak te creëren, de vinger op de wonde te leggen en resultaten te scoren. Wordt er zwaar gereorganiseerd en staan er jobs op het spel? Worden werknemersof mensenrechten flagrant geschonden? Dan zijn hardere acties soms noodzakelijk omdat niemand aan de overkant van de onderhandelingstafel wil bewegen. Uit de sociale geschiedenis hebben we onthouden dat allerlei vormen van actie noodzakelijk zijn om resultaten te boeken. Draagvlak creëren, de macht van het getal, vrije meningsuiting, het recht om actie te voeren in allerlei vormen: ziedaar essentiële componenten van een maatschappij die democratisch wil zijn. |

De vakbond wil dat alle mensen een fatsoenlijk bestaan kunnen leiden en dat inspanningen eerlijk en rechtvaardig worden verdeeld. Vandaar ook de vraag naar eerlijke fiscaliteit en een faire taks op grote vermogens.

Besparingen in sociale zekerheid zijn perfect te vermijden OPEN BRIEF AAN PREMIER CHARLES MICHEL Geachte Eerste Minister Charles Michel,

U moet wel zijn geschrokken toen u hoorde dat Bart De Wever (N-VA) opriep om nog meer te besparen in de sociale zekerheid. Het vergt van u al veel om de bevolking ervan te overtuigen dat de besparingen die u oplegt aan werknemers, werklozen, zieken, invaliden en gepensioneerden broodnodig zijn om ons land een begroting in evenwicht te bezorgen. Het moet voor u nog moeilijker zijn geweest dat juist Bart De Wever, een historicus van opleiding, in de media zei dat er bijkomende besparingen te vinden zijn door de werkloosheidsvergoedingen niet langer door de vakbonden te laten uitkeren. Het is immers geen toeval dat vakbonden werkloosheidsuitkeringen uitbetalen: zij hebben de werkloosheidsverzekering uitgevonden en het is iets van hen! Aan het einde van de 19de eeuw staken vakbondsleden iedere maand een bijdrage in een kas

waarop ze bij werkloosheid een beroep konden doen. Werkgevers richtten kassen op voor vakantiegeld en kinderbijslag. Allemaal buiten de overheid die daar toen weinig of geen belangstelling voor had. Met het Sociaal Pact van 1944 werd dit systeem verankerd. Werkgeversorganisaties werden zo de uitbetalingsinstelling voor kinderbijslag en vakantiegeld, centen die werden uitgekeerd via de kassen die georganiseerd zijn in sociale secretariaten. Sindsdien betalen de vakbonden de werkloosheidsuitkeringen en de ziekenfondsen de ziekte-uitkeringen.

ILLEGALE BELASTINGDEALS De reactie van uw regering bleef dan ook niet uit en u gaf de opdracht aan uw ministers om de bevolking gerust te stellen dat er geen bijkomende bezuinigingen zouden komen bovenop de 3,2 miljard euro besparingen in de sociale zekerheid. Dat leidde de aandacht af, want u kreeg nog maar pas te horen van de Europese Commissie dat de belastingdeals die België

sloot met multinationals, onwettig zijn. 700 miljoen euro zou u moeten terugvorderen van die bedrijven. U had waarschijnlijk gehoopt dat de bevolking hier niet te veel aandacht aan zou schenken. Maar helaas reageerde uw minister van Financiën, Johan Van Overtveldt (N-VA), prompt dat hij ‘er alles zou aan doen om een terugvordering te vermijden’. Wat een herrie moet dat zijn geweest in uw regeringsploeg! Stel u even voor dat deze uitspraken de werknemers, werklozen, zieken, invaliden en gepensioneerden doen beseffen dat er bij hen het zwaarst wordt bezuinigd. Maar er is, uiteraard, wel een andere weg. Zoals bijvoorbeeld faire belastingen heffen op grote vermogens.

VERMOGENSBELASTING Ik weet natuurlijk, beste Premier, dat uw regering van MR, CD&V, N-VA en Open VLD geen voorstander is van een vermogensbelasting. Zo’n vermogensbelasting kan het land nochtans veel geld opleveren. Surft u eens naar de website van journalist Ludwig Verduyn: www.derijkstebelgen.be. Daar vindt u de 200 rijkste families van België. Uit de lijst blijkt dat een vermogensbelasting voor de 25 rijkste gezinnen van ons land – die samen beschikken over 93,6 miljard euro – ons al genoeg geld zou opleveren. Als we op hun gezamenlijk vermogen een taks van 3 procent heffen, brengt dat 2,8 miljard euro op. Dat is bijna het bedrag dat uw regering zo graag wil wegsnoeien uit de sociale zekerheid, maar dan alleen betaald door de 25 rijkste families. U hoeft écht niet het geld te gaan zoeken bij werknemers, werklozen, zieken, invaliden en gepensioneerden. Vanwaar komt die 3 procent? Die komt van de berekening van de vermogensbelasting die het Financieel Actie Netwerk (FAN) voorstelt. Deze vermogensbelasting bestaat uit drie tarieven: 1 procent voor het bedrag boven de 1 miljoen euro, 2 procent voor het bedrag boven de 2 miljoen euro en 3 procent voor het bedrag boven de 3 miljoen euro. En meneer de Eerste Minister, hierbij wil ik er nog aan toevoegen dat een onderzoek heeft aangetoond dat 85 procent van de Belgen voorstander is van een belasting op grote vermogens vanaf 1 miljoen euro. Met vriendelijke groeten, Guido Deckers, nationaal ACV-propagandist voor het thema rechtvaardige fiscaliteit. Lees meer over het FAN op www.hetgrotegeld.be |

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 11

Moet ik bij mijn sollicitatie vertellen dat ik zwanger ben? Bram Van Goethem

Bij het bekijken van enkele websites met werkaanbiedingen zie je plotseling de job van je dromen. Je bent net zwanger geraakt en nu worstel je met de vraag of je je potentiële werkgever hiervan zelf op de hoogte moet brengen. WELKE VRAGEN KAN DE WERKGEVER JE EIGENLIJK STELLEN? In principe mag de werkgever je geen vragen stellen die gaan over je privéleven, tenzij ze relevant zouden zijn wegens de aard en 12

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

de uitoefeningsvoorwaarden van de functie WELKE HOUDING KAN JE ZELF waarvoor je solliciteert. Hoogst uitzonder- AANNEMEN? lijk kan een zwangerschap melden echt als relevant worden beschouwd, bijvoorbeeld In principe ben je dus niet verplicht om zelf wanneer het gaat om een job waarbij je in spontaan te vertellen dat je zwanger bent. aanraking zou komen met gevaarlijke stof- Ook als de werkgever ernaar vraagt of peilt fen. naar je eventuele kinderwens, ben je niet Daarnaast zijn er criteria waarmee de werk- verplicht om te antwoorden. Een bepaalde gever in feite geen rekening mag houden rechtspraak aanvaardt zelfs dat je hierover bij de aanwerving, bijvoorbeeld het feit of liegt. Gewoon zwijgen zou immers argwaan je al dan niet lid bent van de vakbond, maar kunnen wekken bij de werkgever en biedt ook het feit of je misschien zwanger bent. dus niet noodzakelijk genoeg bescherming. Iemand niet aanwerven op basis van zulke Als je ongeoorloofde vragen niet of zelfs vergronden kan vallen onder de wettelijk verkeerd beantwoordt, kan dat niet leiden tot boden vormen van discriminatie. de nietigheid van je arbeidsovereenkomst wegens bedrog. De werkgever kan zoiets evenmin inroepen om een ontslag om dringende reden te rechtvaardigen. |

VRAAG VAN DE MAAND

SECTORBAREMA'S, ADV-DAGEN EN ANCIËNNITEITSVERLOF Ook bij de kleine bankkantoren is het bewijs geleverd dat werknemers meer gedaan krijgen als ze de handen in elkaar slaan, via de vakbond.

Denis Bouwen

De meer dan 10.000 personeelsleden bij kleine zelfstandige bankagentschappen genieten sinds begin 2016 van nieuwe afspraken over hun loon en arbeidsduur. Het gaat om een groep werknemers die sinds midden vorig jaar valt onder het nieuwe paritair comité 341, bevoegd voor de ‘bemiddeling in banken beleggingsdiensten’. Voor de zomervakantie van 2015 ging het nieuwe PC officieel van start. Werkgevers en vakbonden maakten afspraken over nieuwe loonen arbeidsvoorwaarden die werken in de sector aantrekkelijker moeten maken. De nieuwe afspraken staan in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) waaraan alle werkgevers zich moeten houden. De lonen van de werknemers bij kleine bankkantoren zijn voortaan gebaseerd op zeven functiecategorieën. Onder welke functiecategorie val je precies? Die informatie moet je van jouw werkgever krijgen.

Aan elke functiecategorie zijn sectorbarema’s gekoppeld die de lonen bepalen op basis van ervaring. Bijna alle ervaringsjaren in en buiten de sector worden in rekening gebracht. Deze afspraken zijn trouwens van toepassing op oude én nieuwe werknemers. Op 1 januari 2016 werden de barema’s en reële lonen met 0,43 procent geïndexeerd.

LAGERE ARBEIDSDUUR Werkgevers en bonden raakten het ook eens over een collectieve arbeidsduurvermindering. De gemiddelde arbeidsduur zakt van 38 naar 37,5 uur per week. Als gevolg hiervan krijgt de werknemer drie dagen inhaalrust of ‘ADV’ per jaar. Die dagen kan hij of zij opnemen in halve of volle dagen. De arbeidsduurvermindering wordt in twee stappen ingevoerd: in 2016 krijgt de werknemer 1,5 ADV-dag, in 2017 komt daar nog eens 1,5 dag bij. Er is ook overeengekomen dat de werkweek mag worden gespreid over 5,5 dagen: vijf weekdagen en de zaterdagvoormiddag. Het bankkantoor mag twee keer per week worden opengehouden tot 19.00u (niet op zaterdag).

De ‘bank holidays’ vallen dit jaar op 25 maart en op een datum die de werknemer vrij mag afspreken met de werkgever.

EXTRA VERLOF Nieuw in de sector is ook het anciënniteitsverlof. Per begonnen schijf van vijf jaar ononderbroken anciënniteit krijgt de werknemer een extra verlofdag per jaar. In totaal kan de werknemer zo maximaal vier ancienniteitsverlofdagen opbouwen. Deeltijdse werknemers krijgen deze dagen in verhouding tot hun tewerkstellingsregime. Neem deze dagen wel voor het eind van het jaar op, anders ben je ze kwijt. De nieuwe afspraken illustreren wat werknemers kunnen bereiken door hun krachten te bundelen via de vakbond. Het spreekt vanzelf dat de LBC-NVK ook voor deze groep werknemers haar inspanningen voortzet. Wil je meer weten? Surf naar http://pc341. lbc-nvk.be. Wil je graag geregeld nieuws ontvangen over de ontwikkelingen in deze sector? Geef dan je e-mailadres, naam en bankkantoor door via pc341@acv-csc.be. Hartelijk dank namens je vakbond! | Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 13

Nieuwe afspraken van kracht bij kleine bankkantoren

Vakbond heeft rol te spelen in

KLIMAATSTRIJD AKKOORD VAN PARIJS IS RELATIEF SUCCES

atalie is meer dan fashionable late. Zo’n twee uur na de afspraak komt ze het café nabij Brussel-Zuid binnen. Maar dat is oké. Natalie is spoedarts in opleiding en op haar stageplaats moest een patiënt in ijltempo naar intensieve zorgen, dat heeft toch even voorrang. Naast geneeskunde heeft ze een passie voor ecologie.

Ze is frontvrouw van de klimaatactiegroep Climate Express. Met 10.000 naar Parijs, dat was de doelstelling. Een actie om aan te sluiten bij de miljoenenbetoging voor een goed klimaatakkoord. Maar een stel terroristen en de daaropvolgende noodtoestand beslisten er anders over. Climate Express trok dan maar een week later met 14.000 betogers naar Oostende.

Wouter Parmentier

MIRAKEL EN RAMP ONS RECHT: Ben je tevreden over het

Parijse klimaatakkoord? N AT H A L I E

ZWAKKE ENGAGEMENTEN

EGGERMONT: ONS RECHT: Waarom is het akkoord dan ook

“Journalist en milieu-activist George Monbiot drukte het zo uit: ‘Als je het akkoord vergelijkt met wat het zou kunnen zijn geweest, is het een mirakel. Als je het vergelijkt met wat het zou moeten zijn, is het een ramp.’ De COP (‘Conference of Parties’, de klimaatonderhandelingen, nvdr) is een plaats waar wetenschap vertaald wordt in beleid. Daar zitten geen wetenschappers of activisten rond de tafel, maar politici en zelfs multinationals. Die laatste sponsoren de COP zelfs. Eigenbelang

een ramp?

NATHALIE: “Het akkoord is even zwak in zijn engagementen als het sterk is in zijn retoriek. Ieder land moest een klimaatplan indienen. Als je alle klimaatplannen optelt, kom je aan een temperatuurstijging van 3 graden. In het akkoord staat dat we willen streven naar 1,5 graad. Wat we effectief doen is ruim onvoldoende. De poort wordt ook opengezet voor een aantal non-oplossingen. In het akkoord staat niet dat de uitstoot nul moet zijn, er staat dat de uitstoot netto nul moet zijn. Er mag dus uitstoot zijn zolang die maar wordt gecorrigeerd. Dat is een belangrijk detail, want zo zetten ze de deur open voor allerlei technieken zoals koolstofopvang en -opslag. Daarmee wil

“Het klimaatprobleem gaat over meer dan een windmolen rechts en een zonnepaneel links, het gaat over een maatschappelijke omwenteling. De vakbond is daarom een essentieel onderdeel van de klimaatstrijd, net zoals een klimaatactivist moet deelnemen aan de sociale strijd. We moeten elkaar versterken.” Dat zijn de woorden van Natalie Eggermont, de sterke vrouw achter het klimaatcollectief ‘Climate Express’. Zij schreef het gelijknamige boek over haar klimaatreis naar Warschau en over de vraag hoe de sociale en ecologische strijd met elkaar verweven zijn.

en winstbejag komen vaak roet in het eten strooien. In zo’n context is het een wonder dat er eindelijk een klimaatakkoord is dat geldt voor heel de wereld. En het heeft de ambitieuze doelstelling om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Het is een enorme verdienste dat dit er zo in staat. Dit akkoord zou er nooit zijn gekomen zonder zware druk van onderuit en zonder de talloze mensen die wereldwijd de straat zijn opgegaan. Zo bekeken is er dus zeker succes geboekt.”

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

men CO2 uit de lucht zuigen en onder de in stukken geknipt. Als je dan als milieuac- We moeten de hele economie omvormen. Je grond steken. Wetenschappers onderzoe- tivist zegt: ‘We sluiten de mijnen’, dan zeg kan de kennis en de organisatiekracht van ken dit al sinds de jaren 1990 en de resul- je net hetzelfde als wat de rechtse regering de vakbonden gebruiken om dat te doen.” taten waren nooit bevredigend. Terwijl we al jaren aan het zeggen is. Dat is een klap in perfect kunnen overschakelen op hernieuw- het gezicht van al die mijnwerkers.” DEENS VOORBEELD bare energie die wél de toets van de weten- “Tijdens een rondetafelgesprek met de vakschap doorstaat. Het is onaanvaardbaar bonden zei de vertegenwoordiger van de ONS RECHT: Welk land is voor jou een goed risicogedrag van wereldleiders wanneer ze Poolse bonden dat ze helemaal niet tegen voorbeeld als het op klimaatbeleid aanzouden inzetten op zaken die hun nut nog een transitie waren. Maar ze wilden wel komt? niet hebben bewezen. Ik vergelijk dat met dat zoiets op een rechtvaardige manier NATHALIE: “Denemarken. Duitsland, met geneeskunde. De aarde is een kritiek zieke gebeurde. Ik besefte dat het over veel meer zijn ‘Energiewende’, wordt dikwijls aangepatiënt. Je moet dan handelen op basis van ging dan het afstappen van fossiele grond- haald als voorbeeld. In Duitsland komt alles de beste wetenschappelijke kennis. Dan doe stoffen. Het ging over een maatschappe- van onderuit. Je hebt er coöperatieven en je zo snel mogelijk alles wat je kan en ga je lijke omwenteling die impact heeft op jobs klimaatneutrale steden. Maar als je wat verniet tot het laatste moment wachten om en de samenleving. Die omschakeling gaat der kijkt, zie je dat de energiemarkt er nog experimentele geneeskunde toe te passen.” er alleen maar komen als mensen het gevoel altijd in handen is van een aantal multinahebben dat ze veilig is. Wat met mijn ener- tionals en dat die blijven kiezen voor bruingiefactuur? Wat met mijn job en mijn pen- kool, een vervuilende energieopwekker. POOLSE MIJNWERKERS sioen? Daarom hebben we met Climate De overheid laat begaan. Zo komt het dat ONS RECHT: Je hebt een boek geschreven met Express meegedaan aan de nationale vak- Duitsland de doelstelling met betrekking tot de titel ‘Climate Express’. Toen ik het eerste bondsbetoging op 7 oktober. Omdat we hernieuwbare energie niet zal halen.” hoofdstuk las, was ik verrast. Je neemt het op weten dat een transitie niet rechtvaardig “In Denemarken is er een overheid die natiovoor Poolse steenkoolmijnwerkers en bent kan zijn als ze plaatsvindt in een omgeving nale plannen maakt en nationale wetten uitkritisch voor Greenpeace. Hoe leg je dat uit? waarbij het hele sociale weefsel wordt afge- vaardigt. Daar hebben ze een langetermijnNATHALIE: “Greenpeace had voor de COP broken.” visie. Er is een uitstootnorm en een degelijk in Warschau al campagne gevoerd om de klimaatplan. De klimaatneutrale steden en steenkoolmijnen te sluiten. Dat is logisch ONS RECHT: In je boek vertel je dat 90 onder- coöperatieven in Denemarken werken in vanuit het gezichtspunt van een klimaatac- nemingen in de voorbije 200 jaar verant- een andere context dan in Duitsland. Daar tivist: steenkool is slecht voor het klimaat, woordelijk waren voor twee derde van de heb je geen multinational die deze initiatiedus steenkoolmijnen moeten dicht. Daar is uitstoot van broeikasgassen. Zie je dan ook ven allemaal teniet doet. In Denemarken is heel veel tegenkanting tegen gekomen en een rol voor de vakbond in die bedrijven? er enorm veel hernieuwbare energie en een de Poolse vakbonden waren gedegouteerd NATHALIE: “Ja. Alles waar ik nu van kan heel grote daling van emissies. Vorig jaar van de klimaatactivisten. Toen wij met genieten - mijn weekend, mijn vakanties, produceerden de Denen zoveel windenerClimate Express naar Polen trokken, wilden stemrecht – zijn er gekomen door strijd van gie dat de hele elektriciteitsbehoefte was de vakbonden een tegenbetoging organise- onderuit en daar hebben de vakbonden een gedekt én ze zelfs elektriciteit konden verren! Waarover ging dat? De mijnbouw had belangrijke rol in gespeeld. Dat zal voor de kopen aan hun buurlanden. Een voorbeeld het al twintig jaar hard te verduren. Ze gin- klimaatverandering niet anders zijn. Eén dus.” | gen van de ene herstructureringsgolf naar van de mensen van Climate Express, Marc de andere. De productiviteit moest omhoog, Alexander, werkt bij Nyrstar, een bedrijf dat mensen verloren hun werk. En dat in een zink produceert in Balen. Marc is als vaksociale context waar er ook aan de pensioe- bondsafgevaardigde bezig met het klimaat. Een betoging voor doortastende maatregelen tegen de nen en de werkloosheidsuitkeringen werd In zijn bedrijf denkt hij na over de overscha- klimaatopwarming bracht op zondag 6 december 14.000 geknibbeld. Het hele sociale vangnet werd keling naar een duurzaam productieproces. mensen op de been in Oostende.

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 15

GROENE ENERGIE in plaats van kerncentrales

WAAROM LUKT HET IN BELGIË NIET EN IN DUITSLAND WEL? Sebastiaan Kok

Duitsland kiest met zijn ‘Energiewende’ resoluut voor hernieuwbare energie. In ons land worden versleten kerncentrales tien jaar langer open gehouden. Sara Van Dyck van de Bond Beter Leefmilieu vertelt aan Ons Recht hoe we onze energie kunnen ‘vergroenen’ en legt uit waarom België zo achterop hinkt. Is overschakelen naar hernieuwbare energie wel mogelijk in België? SARA VAN DYCK: “Ook ons land kan volledig overschakelen naar hernieuwbare energie. Zulke energie kan je halen uit windmolens, zonnepanelen en in mindere mate biomassacentrales. Om volledig te kunnen overschakelen heb je ook een flexibele vraag nodig, bijvoorbeeld door elektrische auto’s op te laden wanneer er veel wind is. Met Typisch Belgisch? kerncentrale het net met een constante hoeeen Europees energienetwerk kunnen we SARA: “Het klimaatbeleid van ons land veelheid elektriciteit. Komt daar nog veel overschotten aan elektriciteit gemakkelijk wordt gekenmerkt door een gebrek aan windproductie bij op momenten van weitransporteren naar plaatsen met tekorten. visie. De regering neemt beslissingen die nig vraag, dan ga je windmolens moeten Overschakelen naar hernieuwbare ener- ze zelf meteen ter discussie stelt. In 2003 uitschakelen. Om de dalen in hernieuwbare gie is technisch perfect haalbaar, maar kwam de regering-Verhofstadt op de prop- energie op te vangen, is een gascentrale dan moet het beleid daar wel voor kiezen. pen met een wet die mikte op een kern- veel geschikter. Met zulke centrales kan je Duitsland bewijst dat het kan.” uitstap tegen 2025. Maar kort nadien veel sneller inspelen op stroomtekorten.” discussieerden ministers al over de bevoorONS RECHT: Is Duitsland de beste leerling radingszekerheid. Na jarenlang gekibbel en STERKE LOBBY van de klas? akkoordjes sluiten met Electrabel besliste SARA: “Duitsland doet het erg goed. De de regering-Di Rupo om Tihange 1 open te ONS RECHT: Hoe komt het dat de regering zo zichtbare klimaatopwarming en de kern- houden. En de regering-Michel houdt ook vasthoudt aan kernenergie? ramp in het Japanse Fukushima brachten Doel 1 en 2 tien jaar langer open. Zelfs de SARA: “De regering houdt Doel 1 en 2 lanalles in een stroomversnelling. In 2011 lan- nucleaire uitstap tegen 2025 staat ter dis- ger open om de elektriciteitsbevoorraceerden onze oosterburen de ‘Energiewende’ cussie. Kiezen voor kernenergie betekent ding te garanderen. ‘Toevallig’ verklaarde om een einde te maken aan de risico’s van hernieuwbare energie dwarsbomen.” Elia, de beheerder van het stroomnetwerk, kernenergie en de afhankelijkheid van fospas enkele dagen na die beslissing in een siele brandstoffen. In 2022 gaat daar de laat- ONS RECHT: Waarom gaan kernenergie en rapport dat deze kerncentrales niet nodig ste kerncentrale dicht. De CO2-uitstoot moet groene energie niet samen? zijn om het licht te laten branden. Ook de er verminderen met 40 procent tegen 2020 SARA: “Wind en zonneschijn variëren elke CREG (Commissie voor de Regulering van en met 80 tot 95 procent tegen 2050.” dag. Tegen 2050 kunnen we evolueren naar de Elektriciteit en het Gas) bevestigt dat. Er “Maar Duitsland is niet het enige land dat een samenleving die volledig draait op her- zijn geen objectieve redenen om de centrawerk maakt van een energietransitie. Zo is nieuwbare energie. Maar op korte termijn les langer open te houden. In Duitsland nam Denemarken een echte koploper. En ook kan je met wind- en zonne-energie alleen de bevoorradingszekerheid zelfs toe sinds in Spanje en Portugal maakte hernieuw- de stroomtoevoer niet garanderen. Je hebt de Energiewende.” bare energie de voorbije jaren een stevige dus in een overgangsfase nog alternatieven “Achter deze onlogische beslissing zit een opmars.” nodig, voor wanneer er te weinig zon en sterke lobby, die inspeelt op de onterechte wind is. Kernenergie is geen geschikt alter- angst dat het licht zal uitgaan. De fedenatief. Een kerncentrale kan je niet even rale minister van Energie, Marie-Christine VEEL GEKIBBEL aanzetten als het plots te weinig waait. Het Marghem (MR), heeft zich omringd met ONS RECHT: Terwijl Vlaanderen en Wallonië duurt verscheidene dagen om een centrale kabinetsmedewerkers die komen van bleven kibbelen over de klimaatdoelstellin- in Doel of Tihange weer te laten draaien. Electrabel, de uitbater van de kerncentragen voor 2013-2020, hakte de klimaatconfe- Als een kerncentrale elektriciteit levert, les. Grote stroomverbruikers zoals BASF rentie in Parijs knopen door voor 2020-2050. is dat voor een langere tijd. Zo ‘bezet’ een en Solvay doen er alles aan om zo goedkoop ONS RECHT:

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

mogelijk elektriciteit te krijgen. Zij hebben én van de buurlanden. Daarom zijn Bond verzetten zich daardoor veel minder tegen het meeste baat bij een grote ‘basislast’, Beter Leefmilieu en Inter-Environnement de bouw van windmolens.” dat is de hoeveelheid energie die constant Wallonie naar het Grondwettelijk Hof “Er moet ook ruimte zijn om omwonenden wordt geproduceerd. Omdat deze elektrici- gestapt om de wet over de levensduurver- inspraak te geven wanneer er nieuwe windteit toch wordt geproduceerd, vraag of geen lenging van de kerncentrales te laten vernie- turbines worden gepland. In ons land worvraag, is de prijs ervan laag. In België, waar tigen. We zoeken via crowdfunding steun den de omwonenden dikwijls pas betrokken kernenergie zorgt voor zowat de helft van de voor deze rechtszaak. Meer daarover lees je wanneer ze worden geconfronteerd met de stroomproductie, is de basislast erg groot. op www.sloopdekerncentrales.be. vergunningsaanvraag. Op zo’n moment De grootindustrie geniet van de laagste prij- “De overheid moet ook meer ruimte maken kunnen ze alleen nog maar een bezwaarzen, terwijl de kleine consument opdraait voor coöperatieve energieproducenten, schrift indienen. Dat is veel te laat.” voor alle investeringen in groene stroom en met genoeg locaties voor windmolens. “Verder is er nood aan een stabieler invesbinnenkort zelfs ook voor die in gascentra- Coöperatieve energieleveranciers vinden teringsklimaat. Welke energieproducent les. De Turteltaks en andere verhogingen nauwelijks gronden voor windmolens. In durft nog windmolens te bouwen als je niet van de elektriciteitsprijs bewijzen dat.” Duitsland komt 47 procent van de her- weet of de kerncentrales wel of niet langer nieuwbare energie van coöperatieve ver- zullen open blijven? Tot slot moet de bevolenigingen. Burgers participeren hierin en king ook de voordelen van hernieuwbare MEER DAN 300.000 JOBS dat heeft een positief effect. Als mede-eige- energie beter leren kennen. Deze vorm van ONS RECHT: Zal hernieuwbare energie de naar van een windmolen geniet je ook van energie leidt tot meer jobs en een gezondere stroomfactuur doen stijgen? de voordelen – groene stroom en inkomsten leefomgeving zonder dat het meer hoeft te SARA: “De studie ‘Our Energy Future’ van – en zie je niet alleen de nadelen. De Duitsers kosten.” | de Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en het Wereldnatuurfonds (WWF) toont aan dat Sara Van Dyck (Bond Beter Leefmilieu): “De federale minister van Energie, Marie-Christine Marghem (MR), heeft zich het niet duurder is om in ons land over te omringd met kabinetsmedewerkers die komen van Electrabel, de uitbater van de kerncentrales.” stappen naar een energiemix met een veel groter aandeel voor hernieuwbare energie. Wist je dat de bouw van een nieuwe kerncentrale in Groot-Brittannië alleen maar mogelijk is dankzij miljarden subsidies, terwijl zonnepanelen op dit moment winstgevend zijn zonder overheidssteun? Maar de lasten zijn ongelijk verdeeld. Grote industriële bedrijven krijgen allerhande vrijstellingen en kortingen, terwijl de burger opdraait voor de investeringen in groene stroom.” “Investeren in hernieuwbare energie betekent ook meer jobs. In Duitsland heeft de Energiewende meer dan 340.000 banen gecreëerd!” ONS RECHT: Kernenergie produceert geen CO2. Zal België zijn klimaatdoelstellingen wel kunnen halen zonder kernenergie? SARA: “In België is de elektriciteitsproductie maar voor 20 procent verantwoordelijk voor de uitstoot van CO2. De rest van die uitstoot heeft te maken met transport, gebouwen, industrie en landbouw, met een groot potentieel aan energiebesparing. Maar ook binnen de elektriciteitsproductie hoeft de CO2-uitstoot niet te stijgen als kerncentrales worden vervangen door windmolens, zonnepanelen en in mindere mate biomassacentrales. Trouwens, met het huidige beleid zal België de verlaging van de CO2-uitstoot met 40 procent tegen 2030 niet halen. Het zal daarvoor ook geen boekhoudkundige trucjes meer kunnen toepassen.”

ANDERE KEUZE GRAAG Hoe kan België de omslag maken naar duurzame energie? SARA: “Het beleid moet voluit kiezen voor hernieuwbare energie en niet voor kernenergie. Geen langere levensduur voor de versleten centrales. De regering is doof voor de kritiek van milieu-organisaties ONS RECHT:

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 17

"Armen de schuld geven voor eigen ellende? Griezelig!"

Denis Bouwen

“Wie arm is, heeft dat alleen maar aan zichzelf te wijten.” Zo oordeelde de goegemeente meer dan eens in de 19de eeuw. Anno 2016 is die opvatting opnieuw ‘bon ton’ JAAK BREPOELS BESCHRIJFT RIJKE GESCHIEDENIS bij sommigen. “Griezelig”, ARBEIDERSBEWEGING vindt historicus Jaak e christelijke en bestaanszekerheid te geven”, zegt Brepoels. “In de 19de eeuw vond Brepoels, die onder de socialistische arbei- het establishment dat je maar hard moest werken om iets te bereititel ‘Wat zoudt gij zondersbeweging kunnen ken, tegen om het even welke voorwaarden. Alleen wie toen geld der ’t werkvolk zijn?’ een een palmares voorleggen had, hoefde zich geen zorgen te maken over de toekomst. Die visie dat de grondleggers ervan maakt nu een verontrustende comeback.” geschiedenis schetst voor onmogelijk zouden “Vanuit de politieke rechterzijde – N-VA en Open VLD - worden gerevan de Belgische arbeihebben gehouden. “Er is geld ballonnetjes opgelaten, die de toegang tot de sociale zekerheid dersbeweging tuszwaar gestreden om arbei- en het leefloon koppelen aan strenge voorwaarden. Wie geen werk ders en werkers die veroor- heeft of langdurig werkzoekend of ‘armlastig’ is, heeft dat bijgesen 1830 en 2015. Het deeld waren tot een armoe- volg alleen maar aan zichzelf te danken. Maar goed dat er tegen dat boek is uitgegeven dig bestaan in de marge van ‘voor-wat-hoort-wat’-verhaal steeds meer verzet komt: niet alleen bij Van Halewyck. de kapitalistische samenle- van de vakbonden, maar ook van het middenveld, zoals het Netwerk

ving sociale rechten en meer

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

tegen Armoede en Hart boven Hard.”

De christelijke arbeidersbeweging kan prat gaan op een rijk en gevarieerd verleden.

“VAKBONDEN ZULLEN NIEUWE ALLIANTIES VORMEN” Zullen er in 2050 nog vakbonden zijn? “Zeer zeker”, weet Jaak Brepoels. “Zolang de wereld van het kapitaal weigert om de wereld van de arbeid mee te laten genieten van de vruchten van de koek die samen wordt gebakken– en die bereidheid neemt elke dag af – zal de vakbeweging nodig blijken om de rechten van de werknemers solidair veilig te stellen. Werkgevers willen bijvoorbeeld wat graag nog veel meer flexibiliteit opleggen.” Tegelijk wijzen andere bewegingen op andere bedreigingen, die mee de toekomst beïnvloeden van de manier waarop we werken, leven en consumeren. “Met bewegingen als Hart boven Hard en Climate Express zullen allianties worden gesloten om de gezamenlijke bedreigingen aan te pakken. In die zin zal de vakbeweging mee de tolk moeten worden van een verzet dat veel meer dekt dan alleen maar de werksituatie. Het is dan weer verontrustend dat de broodnodige solidariteit sterk op de proef wordt gesteld door onzekerheid over de toekomst, de vluchtelingencrisis en de terreurdreiging.”

In België bestaat de arbeiders- het beleid hebben ons de verzorgingsstaat beweging uit twee grote poten, een christe- opgeleverd.” lijke en een socialistische. Een goede zaak? JAAK BREPOELS: “België is in syndicaal ALGEMEEN STEMRECHT opzicht een tweestromenland, waar de socialistische en de christelijke arbeidersbe- ONS RECHT: De katholieke arbeidersbeweweging een vaste stek in het sociaalecono- ging ontstond ooit als reactie op de socialismisch landschap verwierven. Als je naar het tische. Tegelijkertijd werkten socialisten en resultaat kijkt, kan je moeilijk zeggen dat dit progressieve liberalen wel vaak samen met schadelijk was. Integendeel. De christelijke de daensisten. Ze waren dus zeker niet altijd arbeidersbeweging leunde historisch dicht vijanden of tegenstrevers? aan bij één van de klassieke machtspartijen BREPOELS: “Dat klopt. Al deze stromingen en dat hielp soms om sommige eisen sneller vonden elkaar in de strijd voor het algegerealiseerd te krijgen.” meen stemrecht. Na de Eerste Wereldoorlog “Bij de grote staking van 1936 schreven werd dat stemrecht afgedwongen, weliswaar beide arbeidersbewegingen geschiedenis alleen voor mannen. Het gemeenschappedoor samen te vechten voor het minimum- lijk doel was gerealiseerd en dus kwamen loon, de betaalde vakantie en arbeidsduur- de sociale en economische tegenstellingen verkorting. Tot dan waren beide bewegin- opnieuw bovendrijven, waardoor de arbeigen eerder water en vuur. Na de Tweede dersbewegingen ook naar mekaar toegroeiWereldoorlog ontstond het gemeenschap- den. Niet vergeten dat het ACW eerder een pelijk vakbondsfront, dat hoogtes en laag- soort politieke beweging was, die heel wat tes kende. Die goede verstandhouding tus- raakvlakken had met de socialisten. Beiden sen vroegere kemphanen én de deelname vonden elkaar in de progressieve regering van christendemocraten en socialisten aan Poullet-Vandervelde (1926), maar die werd ONS RECHT:

door het bankkapitaal en conservatieve krachten ten gronde gericht. Daarna was het spijtig genoeg gedaan met de politieke paringsdans tussen socialisten en christendemocraten.”

WERKLOOSHEIDSGELD De vakbonden keren werkloosheidsgeld uit, iets wat graag wordt gehekeld door hun tegenstanders. Ten onrechte. BREPOELS: “Wie de rol van de uitbetalingsinstellingen (mutualiteiten, vakbonden) bekritiseert, mag best eens worden herinnerd aan de oorsprong van het socialezekerheidsstelsel. Dat gaat terug op de bijstandskassen uit de 19de eeuw, toen arme donders die hooguit konden rekenen op het manna dat van de tafelen der rijken viel, uit eigen zak spaarcentjes opzij legden om zich onder elkaar tegen onverwacht onheil te verzekeren. Met andere woorden, de arbeidersbeweging kan het vaderschap van en dus de zeggenschap over de sociale zekerheid opeisen. Als de politieke rechterzijde de rol van vakbonden en mutualiteiten als uitbetalingsinstellingen in vraag stelt, is dat niet zonder bijbedoelingen.” “Het hele sociaal overleg is de rechterzijde ook een doorn in het oog. We hebben in ons land een model waarbij diverse belangengroepen elkaar kunnen vinden. Dat heeft gezorgd voor een zekere sociale stabiliteit. Het sociaal overleg krijgt steeds minder speelruimte. De werkgevers weten zich gesterkt door de regering, die zich steeds minder gelegen laat aan sociale consensus. ” ONS RECHT:

VERMOGENSBELASTING ONS RECHT: Wie je boek leest, merkt dat progressieve inkomstenbelasting en een vermogensbelasting altijd opnieuw op tafel werden gelegd door de arbeidersbeweging? BREPOELS: “Juist. Het is nooit echt gelukt om grote vermogens – de rijke bovenlaag – in dezelfde mate als loonen weddetrekkenden mee te laten bijdragen voor de financiering van de sociale zekerheid of van collectieve diensten. De sociale zekerheid wordt gefinancierd door bijdragen van werknemers en werkgevers maar de overheid zelf gebruikte belastinggeld om het systeem financieel drijvend te houden. Wat gebeurt nu? Werkgeversbijdragen worden verminderd. Het financieel onevenwicht wordt opgevangen door te besparen in de uitgaven of voorwaarden te koppelen aan uitkeringen. Tegen die achtergrond betaalt de verzekerde dubbel: door een beperking van de baten en door via de fiscus mee te betalen aan de tekorten. Van een taxshift of een verschuiving van belastingen op arbeid naar belastingen op kapitaal is geen sprake. Er is dan ook geen sprake van een hogere bijdrage van meer vermogenden aan de financiering van het stelsel.” >

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 19

Historicus Jaak Brepoels: “Als de politieke rechterzijde de rol van vakbonden en mutualiteiten als uitbetalingsinstellingen in vraag stelt, is dat niet zonder bijbedoelingen.”

RECHTSPERSOONLIJKHEID

“RENARD EN CARDIJN, TWEE GROTE BRONNEN VAN INSPIRATIE” De Waalse socialistische vakbondsleider André Renard en de Vlaamse priester Jozef Cardijn, de stichter van de Katholieke Arbeidersjeugd (KAJ), zijn voor Jaak Brepoels monumenten uit de syndicale geschiedenis. Beide mannen waren controversieel, Renard wegens zijn Waalse opstelling in Vlaanderen, Cardijn lange tijd in katholieke middens én bij de socialistische tegenstrever. “Renard besefte in de jaren ‘50 wat Wallonië in economisch opzicht te wachten stond. Het holdingkapitaal verliet de leeggezogen regio voor het meer toekomstgerichte Vlaanderen. Om die dreiging te keren wilde Renard de vakbeweging tot motor van economische structuurhervormingen maken. Hij inspireerde een hele generatie Waalse syndicalisten en politici.” “Een gelijkaardige invloed ging uit van Cardijn, maar dan binnen de katholieke arbeidersbeweging. Deze geëngageerde priester, die het van kapelaan tot kardinaal bracht, wilde de arbeidersklasse als een volwaardige stand erkend en gewaardeerd zien. Dat leek in de jaren twintig en dertig minder vanzelfsprekend dan later. In de jaren zeventig belandde zijn geesteskind, de KAJ, in moeilijker vaarwater: ook katholieke jongeren kwamen in de greep van de anti-autoritaire tijdsgeest, die niet langer traditioneel gezag zomaar voetstoots aanvaardde.”

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

ONS RECHT: De eis om vakbonden rechtsper-

soonlijkheid te geven is ook al zo oud als de straat? BREPOELS: “Aan het eind van de 19de eeuw konden mutualiteiten overheidssubsidies krijgen als ze onder meer rechtspersonen werden. Daar viel wat voor te zeggen omdat ze een verzekering waren. Maar pogingen om vakbonden in dat juridisch keurslijf te dwingen zijn steevast mislukt. En terecht. Want het zijn belangen- en strijdorganisaties, waarvan de slagkracht er juist in bestaat om in alle vrijheid te mogen kiezen welke actiemiddelen ze willen inzetten. Het debat over rechtspersoonlijkheid gaat daarover: voor de rechterzijde en de werkgevers is dat een middel om de vakbonden te kortwieken, voor de vakbonden gaat het om hun overleven. Vakbonden geven op vele niveaus een stem aan de werknemers en dat zint de politieke rechterzijde niet: voor hen is de vakbeweging een obstakel voor hun hervormingsdrift. Zonder vakbonden zouden bepaalde partijen veel makkelijker hun plannen kunnen doordrukken.” ONS RECHT: Een Besluitwet uit 1944 voerde de sociale zekerheid in. Hoe belangrijk was dat? BREPOELS: “Die wet veralgemeende de toegang tot de sociale zekerheid naar iedereen die werkte, dus ook naar niet-vakbondsleden. De invoering ervan was tijdens de bezettingsjaren voorbereid omdat de regering in ballingschap en werkgevers zich zorgen maakten over de sociale onrust die na de bevrijding zou kunnen ontstaan. Die schrik verklaart ook de ‘toegeeflijkheid’ van het patronaat na de Eerste Wereldoorlog, die toen het algemeen stemrecht, de achturendag en de vakbondsvrijheid opleverde. De besluitwet van 1944 maakte een einde

Een oude affiche in het Frans, die belangrijke verwezenlijkingen van de vakbond in de verf zet.

aan de schrijnende armoede. Het monument is nu zo imposant geworden dat het stilaan uitkijken is of het fundament nog sterk genoeg is om het gebouw te dragen. Het is een discussie die we niet mogen overlaten aan tegenstrevers die het systeem te duur vinden en die er vanuit snode bedoelingen de bezem willen doorhalen. Ons Recht kan drie exemplaren van het boek ‘Wat zoudt gij zonder ’t werkvolk zijn?’ wegschenken. Wie belangstelling heeft in deze historische turf, kan dat melden via lbc-nvk@acv-csc.be. Graag voor 18 februari. De spreekwoordelijke onschuldige hand zal de gelukkigen aanduiden. Wie het boek wil kopen, kan terecht in de boekhandel of bij de auteur zelf: jaak.brepoels@telenet. be of 0494/33.54.00. | Beelden: met dank aan Kadoc en Jaak Brepoels

Vakbond zegt sorry voor vele verwezenlijkingen ACTIE OP BRUSSELS AIRPORT VALT IN DE SMAAK Het eerste weekend van de kerstvakantie was een ideaal moment om ‘sorry’ te zeggen tegen een grote groep mensen.

Tijs Hostyn

Je kan geen krant meer openslaan of de vakbond ligt onder vuur. De éne dag lezen we dat de vakbond ‘onverantwoordelijk’ is, de andere dag zijn er getuigenissen van mensen die last hebben van een vakbondsactie en, voor de week half om is, komt een politicus ons vertellen dat de vakbond een relikwie is van de vorige eeuw. Voor vakbondsmensen, die zich dag in dag uit inzetten voor hun collega’s, komt dat natuurlijk hard aan. Zij steken al een tandje bij om het lot van hun collega’s te verbeteren. Blijkbaar nemen journalisten en politici hen dat niet in dank af. Blijven we dan maar bij de pakken zitten? Neen dus. In Vilvoorde kwam een aantal délégués op het idee om dit negatieve en foute beeld op een sympathieke manier ter discussie te stellen. Als we de kranten moeten geloven, gaan we als vakbond wel dagelijks in de fout met al het ‘onheil’ dat we veroorzaken. Moeten we ons dan verontschuldigen bij de mensen? Zo werd de ‘sorry-actie’ geboren. Een sorry-actie is een actie met een dikke

knipoog. Ironisch, zeg maar. Bij zo’n actie excuseren we ons voor één van de verwezenlijkingen van de vakbond. Een verwezenlijking die door sommigen al te vanzelfsprekend wordt gevonden.

EIEREN BREKEN Het helpt ons om even stil te staan bij het belang van de vakbond, vroeger én vandaag. Soms moet je alleszins eieren breken om een lekkere omelet te kunnen bakken. Zonder vakbondsacties was en is het onmogelijk om de rechten van werknemers en werkzoekenden effectief te beschermen of verbeteren. Of het nu gaat over de sociale zekerheid met al haar vertakkingen of over de loonen arbeidsvoorwaarden in je eigen onderneming of instelling, een sterke vakbond is nodig om de bestaande rechten te waarborgen en om verbetering af te dwingen. Een recente aflevering van de sorry-campagne was de actie op Brussels Airport. In het eerste weekend van de kerstvakantie vertrokken zo’n 70.000 mensen vanuit de luchthaven van Zaventem. Een ideaal moment om sorry te zeggen tegen een grote groep mensen. Een aantal délégués ‘excuseerde’ zich voor de betaalde vakantie. Ludiek, met borden, pamfletten en een kerstman met snoep

en een slinger voor de kinderen, werden de vakantiegangers verwelkomd.

BETAALDE VAKANTIE Met de actie werd op een toffe manier in beeld gebracht dat de vakbond véél meer is dan de ongemakken waar sommigen wat graag naar verwijzen. Die ongemakken wegen niet op tegen de vele sociale voordelen waar we elke dag allemaal van genieten. Zoals onze betaalde vakantie. De actie op Zaventem was dus een onderdeel van een bredere campagne, die nu een goed jaar loopt. Eerdere sorry-acties gingen over de vijfdagenweek en over het sociaal abonnement voor het woon-werkverkeer. Zulke acties zijn zeer zinvol om het vaak eenzijdige beeld te bestrijden dat media nogal eens ophangen van ‘de vakbond’. Het is en blijft belangrijk om te onderstrepen dat de vakbond al veel heeft verwezenlijkt voor de werkende bevolking in ons land. Gelukkig blijkt ook dat heel wat mensen de verdiensten van de vakbonden goed kennen. Zij hebben wel positieve ervaringen en vertellen daar ook over. Het wordt tijd dat sommige politici hun beeld over de vakbond positief bijstellen. |

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 21

WAARDE 5 LANDGENOTEN "Het gaat de goede kant op in Charleroi" SYNDICALIST FABRICE EEKLAER ZIET VOORUITGANG MAAR OOK GROTE KNELPUNTEN

In Charleroi werden de kaaien langs de Samber modern heraangelegd. Het stadscentrum wordt nieuw leven ingeblazen.

sinds de vorige legislatuur om de situatie wel luchtbelletjes te zien zijn maar dat het te verbeteren. Momenteel kan je zeggen dat water nog niet kookt. De politiek van de fedeDe grootste stad van Wallonië, zo’n 30 procent van het grondgebied van rale regering maakt het ook hier niet gemakCharleroi, draagt een flinke last uit Charleroi aan het veranderen is. Zo zijn de kelijker om de armoede terug te dringen. het verleden met zich mee. “Alle kaaien langs de Samber modern heraange- Politici komen wel zwaaien met cheques problemen zijn nog lang niet van de legd. Het stadscentrum wordt nieuw leven voor Viva for Life maar we zien geen of te weiingeblazen. En de metro is af.” nig structurele maatregelen tegen armoede.” baan maar er waait toch een wind “De politiek en het middenveld werken “Met onze beweging MOC binden we sinds van verandering”, ervaart Fabrice samen om van Charleroi een betere plek te lang mee de strijd tegen armoede aan. Zo Eeklaer, verbondssecretaris van maken. Op cultureel vlak gooien ons foto- organiseren we mee opleidingen voor werkde christelijke arbeidersbeweging grafiemuseum en het kunstmuseum BPS22 zoekenden en kansengroepen. In stadswijMOC in de regio Charleroi-Thuin. hoge ogen. En op het plateau van Gosselies ken hebben we acties en projecten. We hebhebben we niet alleen de bloeiende regio- ben ook een project om mensen in armoede ONS RECHT: Charleroi heeft niet altijd zo’n nale luchthaven maar ook nieuwe bedrij- te helpen om te besparen op hun energiefacpuike reputatie. Hoe kijk jij daar tegenaan? ven, bijvoorbeeld in de biotechnologie. Het tuur. Heel vaak weten ze niet hoe ze premies FABRICE EEKLAER: “Onze stad had het enige wat nog ontbreekt is een project dat kunnen krijgen om hun energieverbruik te trieste voorrecht om in een korte tijds- de hele bevolking écht kan mobiliseren, een drukken. Onze beweging is ook actief rond spanne allerlei mutaties te moeten onder- programma om het stadscentrum autovrij huisvesting: heel wat mensen wonen in gaan. Na het verlies van de steenkoolmijnen te maken of iets van die aard.” slechte omstandigheden. In dat verband hadden we onze hoop op de staalindustrie beheren we mee twee maatschappijen voor gevestigd, maar ook die sector verloor veel ARMOEDE sociale huisvesting in Henegouwen.” van zijn slagkracht. Dat had erg schadelijke gevolgen voor de streek. We kregen ook af ONS RECHT: De benefietactie ‘Viva for Life’ MARSHALLPLAN te rekenen met politieke schandalen, en zamelde in december centen in voor 12.000 de maatschappij ging veel strengere eisen kinderen in armoede in Charleroi. Een teken ONS RECHT: De werkloosheid blijft een uitstellen op het vlak van goed bestuur. Tot aan de wand? daging van formaat? overmaat van ramp kregen we de affaire- FABRICE : “Net als op andere plaatsen FABRICE: “Op het vlak van de tewerkstelling Dutroux over ons heen.” in Wallonië is het nu gelukkig zo dat de is de bloeding gestelpt maar er is nog veel “Gedurende lange tijd zagen we geen echt armoede niet meer groter wordt. In de pro- werk aan de winkel. Laaggeschoolden en toekomstperspectief. Maar de voorbije jaren vincie Henegouwen worden netto weer jobs vrouwen hebben het nog heel lastig om aan merkten we toch een positieve verandering. gecreëerd. Maar de armoede en de werkloos- een job te geraken. De Waalse politiek deed Het stadsbestuur van Charleroi tracht al heid blijven groot. Laten we zeggen dat er al al haar best om met het Marshallplan en Denis Bouwen

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Het zuiden des lands lijkt voor sommigen heel ver weg. Maar Wallonië ligt natuurlijk niet op een andere planeet. Ons Recht brengt onze landgenoten uit het zuiden graag een stukje dichterbij.

andere maatregelen een positievere omgeving te creëren. Maar veel meer kan ze ook niet doen. Uiteindelijk moeten ondernemers toch beslissen of ze wel of niet investeren.” “Persoonlijk denk ik dat niet alleen de privésector jobs kan creëren. De overheid en het middenveld hebben ook hun rol te spelen. Ook in Wallonië maken we nu bijvoorbeeld een ‘papy boom’ mee: een sterke stijging van het aantal senioren. Gaan we die alleen laten opvangen door privé-investeerders of kunnen overheid en non-profit ook hun deel doen?” “In de geesten van velen heeft het kapitalisme als economisch systeem ondertussen de strijd gewonnen. Dat geldt ook voor veel van onze leden. Veel mensen zijn gaan geloven in het potentieel van het individu en de ‘Amerikaanse droom’. Als arbeidersbeweging moeten we het belang van cultuur opnieuw meer beklemtonen en moeten we de kritische geest bij de burgers weer trachten aan te scherpen.”

VLUCHTELINGEN Net als andere Belgische grootsteden wordt Charleroi geconfronteerd met de toestroom van nieuwe vluchtelingen. Hoe gaan jullie daar hier mee om? FABRICE: “De MOC lag ooit mee aan de basis van het lokale centre d’immigration. We zijn ook betrokken bij initiatieven om nieuwkomers Frans te laten leren en in te wijden in de betekenis van de term burgerschap. Meer dan eens steunden we kerkbezettingen van sans-papiers die vroegen om een regularisatie van hun situatie.” “In alle nuchterheid moet ik erkennen dat ook onze achterban bang is van de nieuwe vluchtelingenstroom. Op zich is dat opmerkelijk want Wallonië is toch al lang een terre d’immigration met alle inwijkelingen uit het Vlaamse landsdeel, Italianen, Polen, Turken en Marokkanen die hier ooit een nieuw bestaan vonden. De vluchtelingenkwestie is naar mijn smaak perfect beheersbaar maar het probleem is voor een stuk ontstaan doordat de vorige en de huidige regering heel wat opvangplaatsen voor asielzoekers hadden afgebouwd.” “De modale burger zag in de voorbije maanden vluchtelingen in Brussel kamperen en grote aantallen mensen Europa binnenkomen. Door het bestaan van facebook en twitter krijgt die kwestie nog veel meer weerklank, zeker wanneer een kleine gemeente te horen krijgt dat er een asielcentrum zal worden geopend. Ik begrijp dat mensen in landelijke gemeenten opschrikken als ze zo’n nieuws krijgen. Voor onze beweging is ONS RECHT:

het dan zaak om te focussen op de rechten en plichten van migranten en om de ontmoeting tussen nieuwkomers en Belgen mee mogelijk te maken. We hebben trouwens een project in die zin gelanceerd.”

INTEGRATIE ONS RECHT: Hoe kunnen we de nieuwkomers integreren op onze arbeidsmarkt? FABRICE: “Een uitstekende vraag. De werkgevers zullen deze vluchtelingen wel weten te vinden, zeker als ze bepaalde vaardigheden hebben. Als arbeidersbeweging moeten we voorkomen dat de rechten van deze nieuwe werknemers worden geschonden. We moeten deze nieuwkomers ook winnen voor de vakbond. Sommige Belgen zijn bang dat de koek zal moeten worden verdeeld onder een grotere groep. Maar alle studies geven aan dat de komst van nieuwe migranten doorgaans leidt tot een groei van het BNP. Wat jobs aangaat, hamer ik er graag op dat we de beschikbare arbeid meer moeten verdelen. Nu moeten sommigen 60 uur per week werken, terwijl anderen werkloos zijn. Een groot onrecht.”

daar trouwens in mee; we leven dan ook in een liberaal Europa, en niet in een sociaal Europa. Ik vind dat een overheid zich eerst moet afvragen welke diensten ze moet verlenen, om dan uit te maken welke middelen daarvoor nodig zijn. De ene schuld is de andere niet. Soms is het juist zinvol om schulden te maken omdat je daarmee een belangrijk doel kan bereiken. Vergelijk het met een huishouden dat bewust schulden maakt om een eigen woning te verwerven.”

BAND MET VLAANDEREN

Hoe denk je over de relatie tussen Charleroi en Vlaanderen? FABRICE: “Tegenwoordig geniet Charleroi weer een betere bekendheid, ook bij Vlamingen. Ook uit Vlaanderen zien we meer toeristen naar onze stad komen, niet in het minst dankzij onze musea. Heel wat mensen komen hier om de oude industrie of de ‘stedelijke archeologie’ te bezichtigen. Ik vind zeker dat Franstalige en Nederlandstalige Belgen elkaar meer moeten ontdekken. Zelf trek ik met plezier naar steden als Gent, Brugge, Antwerpen.” “Met onze lokale MOC doen we ook inspanningen om de banden aan te halen. Zo trokOPEN UNIVERSITEIT ken we naar onze collega’s van Beweging.net ONS RECHT: De Waalse steden concurreren in Limburg om te onderzoeken hoe zij proonderling om prestigeprojecten naar zich toe jecten rond energiebesparing ondersteunte kunnen trekken? den. En in januari kregen we in Charleroi FABRICE: “Ik vind die race bedroevend. bezoek van studenten van een Antwerpse Soms heeft het Waals parlement veel weg opleiding voor maatschappelijk assistenvan een verzameling van burgemeesters ten.” | die voor hun lokale belangen opkomen. Charleroi staat nu wel veel meer op de kaart, met Paul Magnette (PS) als burgemeester. Ook al ben ik het niet noodzakelijk eens met alles wat hij doet of voorstelt.” “Een eigen universiteit heeft Charleroi nooit gehad, ook al blijken de Waalse universiteiten wel meer en meer cycli ook in onze stad aan te bieden. Een grote stap vooruit was de oprichting van de ‘Université Ouverte’ in Charleroi (2014), iets waar onze beweging mee had voor gepleit. Via die open universiteit krijgen volwassenen uit heel Franstalig EEN ÉCHTE CAROLO België, die niet lang naar school gingen, een tweede kans.” Fabrice Eeklaer is een geboren en getogen ‘Carolo’. Zijn moeder was ONS RECHT: Vorig jaar had de stad Charleroi een Siciliaanse. Zijn vader en grootnog zo’n 3.000 mensen in dienst. Een verminvader waren ook van Charleroi. De dering met 500 ten opzichte van 2013? overgrootvader van Fabrice kwam FABRICE: “Een neerwaartse trend die ik uit Vlaanderen. Als arbeiderszoon moeilijk kan toejuichen. Overal in Europa behaalde deze syndicalist het diploma vinden politici nu dat overheden minder van maatschappelijk assistent in schulden moeten hebben en slanker moeten Charleroi. zijn. Die visie leidt vaak tot een verlies van ONS RECHT:

overheidsbanen. Heel wat socialisten gaan

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 23

BELFIUS moet

lokaal verankerde bank worden VAKBOND DRINGT AAN OP SERIEUS DEBAT OVER TOEKOMST BEDRIJF

elgische banken zijn de De federale regering is de enige eigenaar van voorbije tientallen Belfius Bank maar heeft plannen om haar jaren almaar meer opgeslokt door interparticipatie in het bedrijf geleidelijk in te nationale groepen krimpen. Een deel van de politiek is ongemet beslissingscentwijfeld gemotiveerd om Belfius gewoon te tra buiten onze landsgrenzen. Gevolg: de privatiseren. Maar de LBC-NVK denkt daar Belgen hebben steeds anders over en dringt aan op een ernstig minder te vertellen over maatschappelijk en parlementair debat de banken die hier aanwezig zijn. De CEO’s in ons over de toekomst van Belfius. De instelland zijn meestal niet meer ling kan een staatsbank blijven of evodan managers die uitvoeren lueren naar een mengvorm tussen een wat het moederhuis dicteert en oplegt. openbare bank en een coöperatieve Daar komt nog bij dat de bank, waarbij de lokale en maatBelgische poot van een interschappelijke rol sterk moet doorwenationale bank vaak niet is afgestemd op de lokale ecogen. Laten we lessen trekken uit het nomische en maatschappelijke verleden, adviseert de vakbond. behoeften: die activiteiten moeten eerst en vooral dienen om Elke Maes en Luc Soete

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

zoveel mogelijk winst te realiseren voor het moederbedrijf. Aandeelhouders zetten banken onder druk om altijd maar meer winst binnen te rijven. Daar ligt zeker één van de verklaringen voor de financiële crisis van 2008 en voor de instabiliteit bij banken. Een bank kan alleen maar duurzaam zijn als ze financieel gezond is en in staat is om aan alle lopende betalingsverplichtingen te voldoen. En als ze wordt beschermd tegen al te hoge winstverwachtingen.

KANSEN GRIJPEN Het is wenselijk en nodig om weer meer greep te krijgen op de bankactiviteiten in ons land. De toekomst van de Belfius Bank biedt in dit opzicht kansen die we vooral moeten grijpen. Zo zouden we nog iets positiefs distilleren uit de zware problemen die de banksector teisterden. Belfius kwam in 2011 voor 100 procent in handen van de Belgische staat. Destijds heette het bedrijf nog Dexia Bank België.

De vakbond vindt dat de samenleving goed moet zijn vertegenwoordigd in het beheer van de Belfius Bank.

Wordt Belfius verkocht aan een andere speler op de Belgische markt, dan dreigt er een sociaal bloedbad want heel wat functies zullen dan dubbel bestaan. En bij een verkoop aan een buitenlandse speler is het ook verre van zeker dat alle werkgelegenheid in ons land behouden blijft. Als Belfius de ambitie van lokale bank moet waarmaken, volstaat het niet dat de regering de instelling puur als investeerder bekijkt. Er is dan ook nood aan democratische controle en parlementair debat. De vakbond vindt dat de samenleving goed moet zijn vertegenwoordigd in het beheer van de bank. Het is belangrijk om de dagelijkse en operationele leiding van Belfius over te laten aan professionelen. Maar de samenleving moet ook een rol spelen door aan te geven hoe Belfius zijn rol als lokale bank moet invullen en door daarop toe te zien. Het middenveld moet meer inspraak kunnen hebben zodat Belfius maatschappelijk verantwoord investeert.

ALTERNATIEVE SCENARIO’S

Momenteel is de overheid dus de enige eige- ons land over een bank te beschikken die naar van Belfius Bank. De bank wordt wel lokaal is verankerd en de ambitie heeft gerund zoals een privébank. Volgens een om de eigen economie en de publieke secrecent rapport wil de federale regering het tor te financieren. Voor een bank met zo’n belang in Belfius geleidelijk verminderen. doelstelling zou het ook logisch zijn om de Op zich is dat niet zo verwonderlijk want het eigendom ervan lokaal te verankeren. Het was altijd de bedoeling van de politiek om zou geen goede zaak zijn om Belfius over te de bank zo gauw mogelijk klaar te stomen dragen aan een externe privé-aandeelhouom te worden geprivatiseerd. Het lijkt erop der. Wie dat zou doen, zou de controle verdat de regering vanaf eind dit jaar aandelen liezen over de missie van Belfius. De missie Belfius van de hand zal doen. Uiteraard ook van deze bank zou moeten getuigen van een en vooral omdat die verkoop de Schatkist maatschappelijk engagement. En de nalezal plezieren. ving van die missie moet ook kunnen worVoor de regering is het blijkbaar niet echt den gecontroleerd. belangrijk om een maatschappelijk debat Als de regering beslist om Belfius aan privéte voeren over mogelijke toekomstscena- investeerders te verkopen, wil dat eigenlijk rio’s voor Belfius Bank. De LBC-NVK denkt zeggen dat er geen lessen zijn getrokken daar heel anders over. Volgens de vakbond uit de financiële crisis. Zo’n scenario zou is een ernstig debat hierover meer dan op de voedingsbodem creëren voor nieuwe zijn plaats. instabiliteit en zou Belfius opnieuw de weg opjagen van het zoeken naar zoveel mogelijk winst. Het zou ook nefaste gevolgen BETER NIET PRIVATISEREN kunnen hebben voor de tewerkstelling bij De LBC-NVK vindt het belangrijk om in de onderneming.

Laten we een nieuw toekomstverhaal bedenken voor Belfius Bank. Er is nood aan een alternatief voor de plannen van de regering, die het bedrijf gewoon wil privatiseren. Hoe kan een alternatief eruit zien? De bank in staatshanden houden is één optie, maar het is niet de enige oplossing. Voor de vakbond is het uitermate wenselijk dat de overheid op zijn minst een belangrijke aandeelhouder blijft. Dat zou getuigen van een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het gevoelige punt is dan de relatie tussen de overheid en de bank. De staat zou meer dan een aandeelhouder moeten worden: Belfius zou een openbare instelling met een democratisch afgesproken en gecontroleerde opdracht moeten worden. Ook mogelijk zijn mengvormen tussen een openbare bank en een coöperatieve bank. Een deel van de aandelen Belfius zou kunnen worden verkocht aan de klanten zodat die coöperant van de bank worden. Misschien biedt die optie ook de mogelijkheid om de Arco-coöperanten te betrekken bij het uitwerken van een oplossing. De vroegere coöperanten werden de dupe van de problemen bij Dexia/Arco. In die zin zou het knap zijn om hen nu te betrekken bij een nieuw project dat lessen trekt uit de fouten van het verleden. Er zijn in ons land misschien ook institutionele investeerders die mee in zo’n verhaal willen stappen. Dat moeten dan ‘institutionelen’ zijn die niet alleen geld in de bank willen steken maar ook voldoende geloven in de ambitie om van Belfius een lokale, duurzame bank te maken. Zulke investeerders mogen Belfius dus in geen geval alleen als ‘melkkoe’ gebruiken. |

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 25

VRIJE TIJD 1

SUDOKU

1 4

2 11

5 13

1 8

7 2

8 12

CRYPTOGRAMMEN

OPLOSSINGEN SUDOKU

DRIEHOEKEN

Hoeveel driehoeken staan er hier?

6 5 7 8 2

9 2

8 2 1 3 9 4

5 9

2 7 3

5 7

6 4

9 2 6

5 7 3

9 6

Cryptogrammen: onderwijzer / bioloog Beroepen: Goudsmid / Dierenarts Rekenpuzzel

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Vul in de witte vakjes de cijfers van 1 tot en met 7 in. Elk cijfer mag maar 1 keer gebruikt worden. Elk groen getal is de som van de cijfers uit de witte vakjes waarvan een hoek dit groen getal raakt.

6 4

7 4

Welke beroepen oefenen deze mensen uit? • Gido Muds • Dina Sterre

Driehoeken: Er staan 13 driehoeken

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘ELEKTRICITEITSPRIJSVERHOGING’. T.V.B. uit Doel werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat! Stuur je antwoord naar puzzelonsrecht@acv-csc.be, ten laatste op 15 februari 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro. Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/ wedstrijd-OR

REKENPUZZEL

• Wie wijst met opgeheven vinger naar beneden? • Welke wetenschapper sprak niet de waarheid over zijn leven?

PRIJSVRAAG

BEROEPEN

OPLOSSINGEN

verticaal 1. grand prix (afk.); waarbij je blijft bij wie je was 2. slechthorende; meisjesnaam 3. Italiaanse schilder; tak dat op een wilde plant wordt gehecht om daarop te groeien 4. afval; muzieknoot 5. boos 6. muzieknoot; roeren (anagram) 7. Germaans volk 8. alleen gewone mensen draaien op voor het ... van de staat; voorzetsel 9. hutjes (anagram); internationale vakbond 10. opvouwbaar kampeerhuisje; Duitse stad 11. meisjesnaam; wat de regering laat springen zodat jij minder koopkracht overhoudt

Horizontaal 1. jongerenlidmaatschap van ACV; Centrum voor Loopbaanontwikkeling (afk.); positief antwoord 2. rendez-vous (afk.); Duits (afk.) 3. condens; hap 4. fooi (anagram); zweertje in de mond 5. heilige van de liefde 6. eensgezinde bundeling van krachten 7. vis (knorhaan, poon) 8. muzieknoot; gezicht; bijnaam (afk.) 9. lofzang; naaldboom; oud (anagram) 10. rund (anagram); meisjesnaam 11. vloeistof; raadselachtig beeld in Egypte

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen: 1

UITGAANSTIP

FILM

Boren in de fundamenten van een huwelijksleven (Tom Courtenay en Charlotte Rampling).

THEATERVOORSTELLING ‘HOOP’ Stijn Devillé schreef in het verleden met ‘Hebzucht’ en ‘Angst’ al twee gelauwerde politieke thrillers over de wereld sinds de bankencrisis. In het derde deel, Hoop, gaan de personages op zoek naar perspectieven. Zo verwoordde cultuurrecensent Wouter Hillaert het. Banken vallen. Fabrieken sluiten, arbeiders verliezen hun jobs, kleine zelfstandigen gaan failliet, coöperanten verliezen hun aandelen, waarvan ze dachten dat het spaargeld was... Je geld of je leven! Wat is iets waard? We drukken die vraag alleen nog in economische termen uit. Werknemers zijn geen medewerkers meer, maar FTE’s, voltijdse equivalenten. Gelijk-waardigen. Of Human Resources. Menselijke grondstoffen. Zelfs nu, op een moment dat de dystopie van de vrije markt zijn gelaat laat zien, meten we alles nog steeds af aan die economische maatstaf. Het gevoel ‘geen andere keuze te hebben’. TINA. There is no alternative... Maar dat is er wel. De realiteit is het gevolg van onze eigen keuzes. In de alternatieven schuilt de Hoop. Utopieën worden in eerste instantie op drie gronden bestreden. Eén. Futiliteit: het kan niet. Twee. Gevaar: de risico’s zijn te groot. Drie. Perversiteit: het ontaardt in zijn tegendeel. Maar kort nadat utopieën zijn ingevoerd, ervaren we ze als de normaalste zaak van de wereld. Het Nieuwstedelijk, het stadstheater van Leuven, Hasselt en Genk, is met ‘Hoop’ op tournee. In februari en maart 2016 zijn er nog voorstellingen op heel wat plaatsen in het Vlaamse land. Waar zijn er nog voorstellingen? Kijk op www.nieuwstedelijk.be/project/hoop Veel meer over het stuk ‘Hoop’ kan je hier lezen: www.huubcolla.be/theater/nrnieuwstedelijk.htm

45 years Karin Seberechts

‘My Katia’. Twee woorden, meer niet. Maar meer dan genoeg woorden om een bres te slaan in een relatie die tot voor die woorden onwrikbaar leek…

een vrouw én een liefde die altijd jong zijn gebleven… Vijf jaar geleden liet regisseurscenarist Andrew Haigh in het hartveroverende ‘Weekend’ twee jongemannen in 48 uur tijd op elkaar verliefd worden. In ‘45 years’ drijft hij in zes dagen een wig tussen twee mensen die elkaar een halve eeuw liefhadden. Laverend tussen trage ‘long shots’ en intense ‘close ups’ zet Haigh een onsentimenteel, schurend drama neer dat geduldig peilt naar de fundamenten van een relatie. En naar de schaduw die (half) verborgen feiten uit het verleden kunnen werpen over de beslissingen uit een mensenleven. De omzichtigheid waarmee Haigh een storm uit stil water puurt, verbluft en ontwapent. De emoties mogen in deze ingetogen ‘scènes uit een huwelijksleven’ grotendeels onuitgesproken zijn, zij zijn tegelijk glashelder. Alsof ze zich in de bleke en vlakke uithoeken van Norfolk – ‘zo plat als een pannenkoek’ – nergens kunnen verschuilen. Tom Courtenay groeit langzaam in zijn rol van sikkeneurige linkse jongen die de spoken uit het verleden het hoofd moet bieden. Charlotte Rampling begeestert, tout court.

Kate en Geoffrey Mercer zijn een mooi stel. Mooi ‘oud geworden’ ook. Zij is lerares op rust, hij een rooie rakker die zich heeft opgewerkt tot diensthoofd in een fabriek. Hun landelijke huis in het kille Britse Norfolk ademt harmonie uit. Kinderen zijn er niet. Een week voor de festiviteiten voor hun 45ste huwelijksverjaardag dwarrelt een brief binnen. De Zwitserse autoriteiten melden Geoff dat in het gletsjerijs in de Alpen het lichaam is aangetroffen van de jonge Katia. Geoffs toenmalige vriendin verdween tijdens een wandeltocht in 1962 letterlijk van de aardbodem. Het incident was geen geheim voor Kate, toen nog lang niet ‘in beeld’, maar meer dan een voetnoot was het tot nog toe niet. De twee woorden die Geoff slaakt wanneer hij het nieuws uit Zwitserland verneemt, zetten hun hele geschiedenis samen op losse schroeven. Geoffs grillige reactie ligt voor de hand, maar het is op Kate dat deze vreemde tijding het meeste effect heeft. ‘45 years’ is vanaf 10 februari te Zij moet zich plots meten met zien in de Belgische cinema’s.

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 27

Schoenenketen Brantano kruipt door oog van de naald OVERNEMERS BELOVEN INVESTERINGEN EN NIEUWE DYNAMIEK Sven De Scheemaeker

Nagelbijten en bang afwachten, zo verliep de kerstvakantie voor de werknemers van de schoenenketen Brantano. De eigenaar van Brantano België, de Macintosh Retail Group, had op 22 december namelijk de opschorting van betaling aan zijn schuldeisers gevraagd. Kort voor Nieuwjaar sprak de rechtbank het faillissement uit. Weken van grote onzekerheid braken aan. Brantano dreigde te worden meegesleurd in de financiële draaikolk. Tot de directie drie weken later tot ieders opluchting kon aankondigen: Brantano wordt overgenomen, de keten is gered. Die aankondiging op de bijzondere ondernemingsraad van 17 januari was wel een verrassing van formaat voor vakbonden en werknemers. Niemand minder dan rechtstreekse concurrent Wouter Torfs zou voortaan de lakens uitdelen. Onder zijn impuls en gesteund door twee bevriende zakenpartners, Rens van de Schoor van Miss Etam 28

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

en Dieter Penninckx van Claudia Sträter en Fred & Ginger, zag een nieuwe vennootschap het levenslicht: BrantNew. Geen toevallig gekozen naam, want volgens gedelegeerd bestuurder Van de Schoor is het allerminst de bedoeling om alles bij het oude te laten. Brantano staat voor geweldige uitdagingen. In de voorbije tien jaar werd amper geïnvesteerd in de winkels, ‘met dank’ aan de Macintosh Retail Group. De keten was ook licht verlieslatend.

ONLINEHANDEL Alle schoenenketens hebben zware migraine door de concurrentie van de e-commerce. Onlineverkopers als Amazon, Zalando en Bol doen de spelers met traditionele winkels en veel vaste kosten erg veel pijn. Veel waarnemers denken dat ketens als Torfs, Brantano, Miss Etam en Claudia Sträter kunnen samenspannen om zo stevig weerwerk te bieden aan de e-commerce. Aan de tewerkstelling bij Brantano verandert voorlopig helemaal niets. Alle 129 winkels en 1.130 personeelsleden worden mee overgenomen. Ook alle bestaande akkoorden en cao’s blijven van kracht, zo verzekerde het zakentrio Torfs, Penninckx en Van de Schoor. In de komende drie tot vier

jaar wil BrantNew investeren om minstens 100 winkels grondig te vernieuwen. Alle winkels krijgen sowieso een opknapbeurt.

DIALOOG WORDT VOORTGEZET In de voorbije crisisperiode hadden de werknemersvertegenwoordigers en de directie van Brantano een intense maar vruchtbare sociale dialoog. Die dialoog wordt ten volle voortgezet. Het huidige management, geleid door Stefaan Van Weyenbergh, blijft

Alle schoenenketens hebben zware migraine door de concurrentie van de e-commerce. op post, wat ontegensprekelijk een goeie zaak is. Op het eerste gezicht is deze overname heel goed nieuws en een enorme opsteker voor het personeel. Tijdens de verdere gesprekken met de nieuwe eigenaars zal blijken of het voorzichtig optimisme van de vakbond gerechtvaardigd is. In de komende maanden zal alleszins nog veel worden gedebatteerd over het nieuwe investeringsplan en de bedrijfsstrategie zodat ook de werknemers hun zeg kunnen doen. |

ACTIVITEITENKALENDER

www.lbc-nvk.be

MINISYMPOSIUM WERKERSCOÖPERATIE In Brussel is er op woensdag 17 februari 2016 een minisymposium (met boekvoorstelling) over ‘de werkerscoöperatie’. Je kan er in debat gaan met vakbonden, ondernemers en experts op het vlak van arbeidsmarkt en arbeidsrecht.

De e

Markten (achterzolder), Oude Graanmarkt 5, 1000 BRUSSEL (onthaal om 9.30u)

Entree? 30 euro (boek en lunch inbegrepen) Inschrijven? E-mail naar info@coopkracht.org of bel naar 03 / 294 16 70 Meer info? www.coopkracht.org

INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE) Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksituatie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

Dinsdag 16 februari 2016, r

Dinsdag 1 maart 2016, Dinsdag 15 maart 2016, 9.30u – 16.30u ACV-verbond, Poel 7, 9000 GENT e Woensdag 20 april 2016, r

WORKSHOPS Workshop cv en brief:

woensdag 24 februari 2016, r

9.30u – 12.30u Workshop interview: woensdag 24 februari 2016, r 13.30u – 16.30u ACV-verbond, Martelarenlaan 8, e 3000 LEUVEN

Woensdag 4 mei 2016, Woensdag 18 mei 2016, 9.30u – 16.30u lbc-nvk, Sudermanstraat 5, e 2000 ANTWERPEN Workshop 'visibility':

vrijdag 18 maart 2016, r

13.30u – 16.30u

ACV-verbond, Mgr. Broekxplein 6, e

Vrijdag 16 februari 2016, r

Vrijdag 26 februari 2016, Vrijdag 4 maart 2016, 9.30u – 16.30u ACV-verbond, Martelarenlaan 8, e 3000 LEUVEN Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

3500 HASSELT

Wil je je je loopbaan bijsturen of zelfs het roer omgooien? Toe aan een nieuwe uitdaging? Een nieuwe start als 50-plusser? Het gevoel te verdrinken in het werk? Dan kan je deelnemen aan één van de startbijeenkomsten van het CLO. Er zijn er binnenkort in Antwerpen (vrijdag 5 februari en vrijdag 4 maart), Gent (maandag 14 maart), Hasselt (woensdag 17 februari), Mechelen (dinsdag 23 februari) en Turnhout (woensdag 2 maart). Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

ACV-boekje met info over opleidingsmogelijkheden Wil je meer weten over betaald educatief verlof, opleidingskrediet, verlof voor sociale promotie, opleidingscheques en bepaalde maatregelen voor werklozen? Dan vind je nu heel wat nuttige informatie in de editie 2016 van de ACV-brochure ‘Opleiding voor werknemers & werkzoekenden’. Heb je hulp nodig bij het zoeken naar een gepaste opleiding? Dan kan je terecht bij de bijblijfconsulenten van het ACV. Deze consulenten houden rekening met je interesses, je mogelijkheden en de

manier waarop jij graag leert. Ze kijken ook na of je recht hebt op tegemoetkomingen zoals opleidingscheques, betaald educatief verlof, gratis kinderopvang en een opleidingspremie. De bijblijfconsulenten vind je in elke provincie. Het boekje ‘Opleiding voor werknemers & werkzoekenden’ is gratis te verkrijgen in de ACV-dienstencentra en op de LBC-NVK-secretariaten. Je kan het hier downloaden: http://publicaties.acvonline.be (kijk in het luik over loopbaanadvies). Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 29

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat. Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

SPOORCONFLICT (1) L.A. - PER E-MAIL

Met stijgende verontwaardiging heb ik de berichtgeving gevolgd over de verdeeldheid bij de vakbonden die betrokken zijn bij het spoorconflict. Over de zin van de spoorstakingen kan ik niet oordelen omdat ik te weinig geïnformeerd ben over de achtergronden. Maar ik vind het verschrikkelijk dat de spoorbonden er niet in slagen om samen één lijn te volgen. Ze worden geconfronteerd met een regering die onze rechten zoveel mogelijk wil uithollen. Al in de 19de eeuw wisten de arbeiders dat je de belangen van werkende mensen alleen maar kan verdedigen door samen een vuist te vormen. Vakbonden die zich laten verdelen, verzwakken zichzelf en dienen de belangen van de leden niet. Ik vind de verdeeldheid bij de spoorbonden heel triest. Zo wordt het moeilijker en moeilijker om jongeren te overtuigen dat we juist solidair moeten zijn. N.v.d.r. Een artikel in Ons Recht van januari legde goed uit wat er allemaal dreigt te gebeuren bij onze spoorwegen. Heel wat media maken zich er erg gemakkelijk vanaf door vooral het beeld op te roepen van werknemers bij het spoor die ‘voor hun eigenbelang opkomen’. Om te beginnen is het niet verkeerd dat werknemers hun loonen arbeidsvoorwaarden verdedigen. Verder is het twijfelachtig of het spoorpersoneel zo ‘bevoorrecht’ is, ook

al willen anderen het graag zo voorstellen. De LBC-NVK deelt de wens van velen dat de spoorbonden er gezamenlijk in slagen de optimale aanpak te vinden om de belangen van hun leden en SPOORCONFLICT (2) niet meer op de ‘nieuwe econovan de reizigers te verdedigen. S.G. - PER E-MAIL Als het plan-Galant erdoor mie’? Ook in de nieuwe realiteit komt, zal dat heel schadelijk Soms vraag ik me toch af of vak- is er nood aan vakbonden die zijn voor de werknemers maar bondsmensen op een andere pla- ijveren voor menswaardige jobs net zo goed voor de reizigers neet leven. Na lezing van het voor mensen die almaar langer en voor de hele samenleving, Ons Recht-artikel over de spoor- moeten werken en voor laaggedie meer dan ooit een goed wegen wil ik graag erkennen dat schoolde arbeiders. Ouders met uitgebouwd openbaar vervoer een directie niet altijd gelijk heeft. kinderen hebben het verdomd nodig heeft. Maar ook de vakbonden hebben moeilijk in de huidige economie. Het spoorconflict is geen dos- niet altijd de wijsheid in pacht. Als de vakbond daar nu eens een sier van de LBC-NVK. Onze ‘Goed openbaar vervoer en 6.000 breekpunt van zou maken. centrale sloot wel in de voor- jobs staan op het spel bij NMBS’, bije maanden tal van sector- staat er boven het artikel. Die N.v.d.r. akkoorden in het belang van titel stoot mij tegen de borst. Is er De vakbond leeft zeker niet op grote groepen werknemers. dan geen goed openbaar vervoer een andere planeet, maar in de In de winkelsector werkten mogelijk met 6.000 jobs minder realiteit van hier en nu. Bij de we intens mee aan de reali- bij de NMBS? Proximus, tot voor NMBS gaat het lang niet alleen satie van een akkoord rond kort nog Belgacom, was ook een om ‘verworven rechten’ maar nachtwerk voor e-commerce. mastodont maar daar hebben ook en vooral om de strijd voor Zonder dit akkoord zouden ze via een prachtig sociaal plan een sterk spoorbedrijf met de werkgevers gewoon ‘hun veel werknemers laten afvloeien genoeg financiële middelen. ding hebben gedaan’. In het zodat het bedrijf nu nog mee kan Als de spoorwegen drastisch dossier van de langdurig zieke in de telecom. moeten bezuinigen, zullen werknemers lukte het de vak- Natuurlijk is het gigantisch ook de reizigers en de mobilibeweging om te voorkomen moeilijk geworden om in onze teit daarvoor een prijs betalen. dat zulke mensen een finan- economie jobs voor laaggeschool- De 6.000 jobs die de NMBSciële sanctie zouden riskeren. den te vinden. Maar wat heeft het directie hoopt weg te saneDit resultaat werd bekomen voor zin om bij de NMBS verwor- ren zijn voor vakbondsmendankzij de nodige inspannin- ven rechten uit de gouden jaren sen uiteraard geen klein bier. gen van de bonden en overleg met hand en tand te verdedigen? Zeker niet met regeringen in de Groep van Tien. In KMO’s krijg je een hoop zaken die ons juist vele duizenden Laten we ons vooral niet niet uitgelegd. Zelf werk ik in een ‘jobs, jobs, jobs’ beloven. De gewonnen geven of verslagen 37-urenweek maar mijn werkge- vergelijking tussen NMBS en voelen. Ook in de 21ste eeuw ver vindt het doodnormaal dat Proximus gaat niet echt op: wil en zal de vakbond het ver- ik elk week minstens 43 uren het eerste is een bedrijf met schil maken voor vele gewone presteer. In vele KMO’s presteren openbare dienstverlening, het mensen van uiteenlopende bedienden veel meer uren dan in tweede is een nutsbedrijf. In leeftijden. hun uurrooster staat, en voor mij een openbaarvervoerbedrijf als is dat normaal. de NMBS heb je altijd veel perWaarom focust de vakbond zich soneel nodig om een degelijke

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN én veilige dienstverlening te kunnen bieden. We delen uw mening dat er zeker veel meer nood is aan werkgelegenheid voor laaggeschoolden. Net zoals er nood is aan veel meer jobkansen voor jongeren en oudere werkzoekenden. De werkgevers kregen van de huidige regeringen vele miljarden euro’s aan bijdrageverlagingen cadeau. Het is nog altijd wachten op de massale jobcreatie die daaruit zou moeten resulteren... De opkomst van de ‘nieuwe economie’ houdt ons ook bezig, te meer daar de digitalisering van vele activiteiten per saldo eerder werk vernietigt dan creëert. Vandaar ook onze uitgesproken aandacht voor mogelijke risico’s rond e-commerce en ons pleidooi voor waardige jobs. Wij willen dat mensen fatsoenlijk werk vinden en geen genoegen moeten nemen met gammele loonen arbeidsvoorwaarden. SPOORCONFLICT (3) Y.M. - PER E-MAIL

Het staat buiten kijf dat de vakbond nuttig werk doet. Maar ik ben het oneens met artikel dat Ons Recht in januari publiceerde over de spoorwegen. Bij de NMBS worden mensen op hoge posten politiek benoemd, zonder dat ze per se verstand hebben van het spoorbedrijf. Als er daar

te veel (onbekwaam) volk werkt, is dat ook het gevolg van politieke benoemingen. Dit is alleen op te lossen door de spoorwegen te privatiseren. Zesduizend jobs schrappen is pijnlijk, maar het moet rendabel blijven. Als een privatisering, een serieuze herstructurering (ook aan de top) en eerlijke benoemingen de belastingen kunnen drukken, zal iedereen wel iets meer willen betalen voor een treinticket. N.v.d.r. De spoorwegen privatiseren lijkt ons geen verstandig idee. In GrootBrittannië weten ze dat een privatisering leidt tot een slechtere dienstverlening en duurdere treinkaartjes. Over het Kanaal eisen vakbonden, reizigersverenigingen en milieu-activisten trouwens dat de spoorwegen opnieuw in handen van de overheid zouden komen. Als er bij de NMBS 6.000 jobs zouden sneuvelen, zou dat naar alle waarschijnlijkheid resulteren in een slechtere dienstverlening. Openbaar vervoer is een vorm van openbare dienstverlening en kan beter in handen van de overheid blijven. Wie denkt dat we minder belastingen zullen moeten betalen na een privatisering of (verkeerd opgevatte) herstructurering van de NMBS, maakt zich illusies.

GROTE VERMOGENS M.D.C. - BRUGGE

Op basis van vroegere werkervaring weet ik dat personen met grote vermogens de belastingen onder meer omzeilen via hun chique huis, hun peperdure wagens, hun meubilair, hun buitenverblijf. God weet wat ze nog allemaal onderbrengen in diverse vennootschappen, om zo veel minder aan de fiscus te moeten afstaan. Wat ik heb gezien, dateert van vele jaren geleden. Tegenwoordig zal de trukendoos van mensen met grote vermogens ongetwijfeld nog meer geperfectioneerd zijn. Is het dan zo moeilijk om na te gaan wie op deze manier heel rijk wordt, terwijl anderen hun centen met bloed en zweet moeten verdienen? Kan de regering dan geen maatregelen uitwerken om te voorkomen dat het vennootschapsrecht wordt misbruikt om belastingen te ontduiken? Veel zoeken is niet nodig. Op tv is er zelfs een ‘reality show’ over heel rijke Belgen, ‘The sky is the limit’. Zelf heb ik al negen jaar borstkanker, stadium 4. Mijn kerstcadeautje was een verdubbeling van mijn belastingen.

UITBETALING VAKBONDSPREMIE PC 329 SOCIOCULTUREEL WERK In de socioculturele sector (PC 329) krijgen de gesyndiceerde werknemers een vakbondspremie van 75 euro uitbetaald als ze de volledige vakbondsbijdrage betalen. Wie de bijdrage voor deeltijdse werknemers betaalt, krijgt een premie van 37,50 euro. Om recht te hebben op de premie moet je ten laatste op 1 oktober 2015 bij de vakbond aangesloten zijn. Je moet ook minstens één dag in de sector

gewerkt hebben tussen 1 januari 2015 en 31 december 2015. Uiteraard moet je ook in orde zijn met de betaling van de vakbondsbijdrage op het ogenblik van de uitbetaling. De tewerkstellingsattesten die recht geven op de premie, moeten ingevuld en ondertekend worden terugbezorgd aan uw plaatselijke LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaalperiode startte op 1 december 2015.

• LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be

Missie van de lbc-NVK

De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

| FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht