Ons Recht nr 9 november 2016 by LBC-NVK

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 9 - NOVEMBER 2016

EEN REGERING ZONDER RECHTVAARDIGHEID SCRUPULES? ING HEEFT ER GÉÉN ARBEIDSRECHT IS BESCHERMENDE PARAPLU

INHOUD

04 03 04 06

16 ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

Veerle Verleyen • Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen

REDACTIECOMITÉ: Veerle Verleyen, Wouter Parmentier,

Sebastiaan Kok, Jan Deceunynck, Denis Bouwen, Peter Bakema VORMGEVING: Peer De Maeyer DRUKKERIJ: Corelio Printing

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. www.lbc-nvk.be

REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

07 08

12 14

cOveR Een regering zonder rechtvaardigheid standPUnt

De wijze raad van Epictetus

ReGeRinG zit OP veRKeeRd sPOOR, en nOG Geen Klein beetJe

“Kloof tussen arm en rijk wordt stelselmatig groter gemaakt”

belGiË is belastinG- en sUbsidiePaRadiJs vOOR bedRiJven

Eerlijke belastingen nog niet in zicht

nieUWe caMPaGne ROnd WeRKOMstandiGHeden in cOntactenteRs! snaPsHOts

scRUPUles ziJn niet besteed aan inG banK

Digitaliseren tot daar aan toe, maar waarom een sociaal bloedbad?

FleXibiliseRinG: “Wil belGiË de aldi van eUROPa ziJn?” Specialisten onderschrijven belang arbeidsrecht en vakbondswerk

WinKelWeRKeRs alleR landen, veReniGt U!

Conferentie in Berlijn inspireert jonge vakbondslui activiteitenKalendeR

STAND PUNT. DE WIJZE RAAD VAN EPICTETUS Stefaan Decock Algemeen Secretaris

24 16 17 18 20 21

23 24 26

nacHt van Het veRzet, een andeRe ManieR OM Je steM te laten HORen Culturele sector en Hart boven Hard steunen vakbondsprotest

seniORen OKRa tOnen zicH sOlidaiR Met OUdeRen OveRal teR WeReld sOciaal WeRK is niet te KOOP

Kiezen voor privébedrijven is een complete blunder

“bevOlKinG laten PaRticiPeRen in eandis is PeRFect te dOen”

Dirk Barrez en Rudi Bollen geloven in coöperatief project

HelP Mee de PRestaties van OUtPlaceMentKantORen te beOORdelen! vRaaG van de Maand

HeRvORMinG in GeHandicaPtenzORG is FiKse acHteRUitGanG GeWeldlOOs vecHten vOOR een veel beteR cOnGO Bevolking snakt naar verkiezingen en echte democratie vRiJe tiJd

bRUssels aiRlines WORdt vOlle dOcHteR van lUFtHansa

cHOcOladeFabRieK in Halle is nieUWe tOeKOMst aan Het vOORbeReiden

30 31 32

Gevolgen voor tewerkstelling vallen af te wachten

België dreigt productie Côte d’Or op termijn te verliezen Wat Onze lezeRs eRvan denKen UitbetalinG vaKbOndsPReMie vanMOl

“Iedereen zei dat het niet ging en toen kwam er iemand binnen die dat niet wist en die deed het.” Een eeuwenoud citaat van de Griekse wijsgeer Epictetus. Anders gezegd: regeringen kunnen wel degelijk een andere politiek voeren. De regering-Michel kiest voor veel besparen, de sociale zekerheid ondergraven, de bevolking verarmen, de kloof tussen arm en rijk nog dieper maken. Het is hemeltergend dat dit beleid wordt verkocht als ‘het enig mogelijke’. Na veel geruzie kwam Michel voor de pinnen met zijn nieuwe begroting. Meer van hetzelfde, eigenlijk. De bevolking levert verder in, terwijl het begrotingstekort blijft toenemen. Onze bewindslieden doen bijna 17 miljard euro gratuit cadeau aan het bedrijfsleven. ING, Caterpillar, AXA en vele anderen gebruiken hun cadeaus om aandeelhouders rijker te maken en duizenden jobs te vernietigen. Onethisch en onrechtvaardig. De regering plengt wat krokodillentranen over de ING’s van deze wereld. Het zou moediger zijn om te verhinderen dat loonlastenverlagingen zo schandelijk worden misbruikt. Ging het niet over jobs, jobs, jobs voor deze regering? De huidige groei van de tewerkstelling volgt fijntjes de voorspelling die de Nationale Bank al deed onder de regering-Di Rupo. Het beleid van deze regering draagt dus bitter weinig bij tot de huidige banengroei. Als de economie globaal aantrekt in Europa, profiteren wij daar mee van. Punt. Flexi-jobs geven bovendien nul return. Als LBC-NVK pleiten we voor verplichte tewerkstellingsakkoorden in ruil voor de taxshift en de opbrengst van de indexsprong. Zoiets geeft meteen een ‘boost’ aan de tewerkstelling. Het zorgt voor extra inkomsten voor de sociale zekerheid en voor de fiscus en verkleint de ‘noodzaak’ om nog meer te snoeien in de sociale zekerheid. Als we bovendien iedereen met grote vermogens kordater en rechtvaardiger belasten, geraken we al veel verder. Geen spoor van dat alles tijdens het begrotingsconclaaf. Geen investeringen, geen inspanningen voor degelijke jobs, startende werknemers verarmen, pensioenstelsels uithollen, langdurig zieken opjagen en bestraffen, de koopkracht ondermijnen en verder felle pleidooien voor meer en goedkope flexibiliteit. Langer werken wordt bemoeilijkt en niet vergemakkelijkt. Er is wel degelijk een alternatief. Verplichte akkoorden over 3% tewerkstellingsgroei in ruil voor de taxshift en de indexinlevering, 3% vrije onderhandelingsmarge als impuls voor de economie en 3% arbeidsherverdeling en/of arbeidsduurvermindering. Zo zorg je voor échte tewerkstelling, meer centen voor de sociale zekerheid en meer inkomsten voor de fiscus. Hopelijk zullen de wijze woorden van Epictetus de Wetstraat tot betere inzichten brengen. Je weet maar nooit. Als dat niet lukt, zullen we het deze winter opnieuw zelf uitleggen aan de politiek… | Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 3

Regering zit op VERKEERD SPOOR, en nog geen klein beetje “KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK WORDT STELSELMATIG GROTER GEMAAKT” Denis Bouwen

Na een zeer zware bevalling heeft premier Charles Michel in oktober dan toch een politiek akkoord gepresenteerd over de federale begroting voor 2017. “De rode draad is duidelijk: méér van het zelfde”, reageert Stefaan Decock, algemeen secretaris van de LBC-NVK. “We hebben dringend een herstelregering nodig die een totaal andere, rechtvaardigere koers wil varen.” Eigenlijk zit er niks van serieuze investeringen in de begrotingsmaatregelen, bedenkt Decock. “Op dat punt is het akkoord werkelijk ondermaats. De besparingskoers wordt blindelings voortgezet, en de zwaksten moeten een zware prijs blijven betalen. Op het vlak van meer fiscale rechtvaardigheid wordt geen enkele fundamentele vooruitgang geboekt.” ONS RECHT: “Wie werkt wint, de rest verliest”,

blokletterde één van de kranten. Klopt dat wel? STEFAAN: “Wij vinden van niet. Mensen met hoge pensioenen winnen wel, want voor hen wordt de solidariteitsbijdrage met een kwart verminderd. De zoveelste illustratie dat deze rechtse regering voor de rijksten rijdt. En wie mag het gelag betalen? De modale burger en wie weinig heeft.”

ONS RECHT: De regering wil via de loonnorm-

ONS RECHT: Langdurig zieken moeten volgens de regering harder onder druk worden gezet. STEFAAN: “De ploeg van Michel wil besparen op langdurig zieke werknemers. Het wordt voorgesteld alsof zieken hun problemen aan zichzelf te wijten hebben. Verder wekt de regering graag de indruk dat de jobs voor het grijpen liggen, maar ook dat is natuurlijk niet juist. Ziek zijn kies je niet en straffen helpt je zeker niet: een preventieve aanpak is belangrijk om te zorgen dat werknemers niet uitvallen.”

wet (1996) ingrijpen om de stijging van de lonen zoveel mogelijk af te remmen. JONGERENLONEN STEFAAN: “Op deze manier wordt het sociaal overleg over de loonontwikkeling voor ONS RECHT: Charles Michel zwaait ook vele jaren gehypothekeerd. De echte rege- graag met de verlaging van de minimumringsagenda is het uitschakelen van het lonen voor jongeren, die deze groep meer sectoraal en intersectoraal overleg, en dat tewerkstellingskansen zou moeten geven? is rampzalig. In de praktijk komt dat neer op STEFAAN: “Wij dachten nochtans dat het een jarenlange matiging van de lonen van niet langer mocht om nog iets af te spreken de werknemers. Kan niet. De LBC-NVK vindt op basis van leeftijd. De regering beweert dat werknemers recht hebben op hun deel dat ze de brutolonen laat zakken en dat de van de koek.” jongeren netto even veel zullen verdienen. Een bewering die weinig geloofwaardig is. ONS RECHT: Wie langdurig werkloos of met En stel nu dat het klopt wat ze claimen, wat SWT is, zal minder pensioenrechten opbou- dan? Oudere werknemers zijn zogezegd wen en dus minder pensioen krijgen? ‘te duur’, jongeren ook, wie is de volgende STEFAAN: “Inderdaad. Ook dat sluit perfect die aan de beurt komt? Bij het vorige secaan bij de foute en onrechtvaardige koers toroverleg maakten we net komaf met de van deze regering. Er wordt gepredikt dat lagere jongerenlonen onder 21 jaar: we hoewe langer moeten werken. Maar uiteindelijk ven dat echt niet terug te schroeven.” zullen we armer en veel moeizamer aan de eindmeet geraken.” 4

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

SOCIALE ZEKERHEID ONS RECHT: Uiteindelijk leverde de regering een ‘inspanning’ van 3 miljard euro, waaronder voor 2 miljard besparingen. Wel 900 miljoen euro van de besparingen moet komen uit de gezondheidszorg. De ziekenfondsen spreken van ‘de grootste sociale achteruitgang in 10 jaar’! STEFAAN: “Nog meer het mes zetten in de sociale zekerheid is natuurlijk ook een methode om België voort te ontmantelen, want dit systeem verbindt alle Belgen met elkaar. We mogen stilaan best aannemen dat de aanvallen op de sociale zekerheid moeten dienen om ons land te kunnen splitsen. Ach, er is zoveel dat wraakroepend is. De regering doet niets om langer werken echt mogelijk te maken, legt de werknemers nog meer flexibiliteit op en blokkeert eindeloopbaanregelingen. Oudere werknemers worden naar het ziekenfonds gejaagd, maar ook daar staat de regering klaar om hen hard aan te pakken. ONS RECHT: Ook de federale overheid zal nog

meer op de eigen middelen moeten bezuinigen. Allemaal in het kader van de strijd tegen het ‘te grote overheidsbeslag’. STEFAAN: “Een kei kan je niet stropen. De regering zou veel beter investeren in openbare diensten. Blijven bezuinigen op het overheidsapparaat doet jobs teloorgaan en leidt tot een slechtere dienstverlening.”

ONS RECHT: Redelijk schokkend is dat de ‘welvaartsenveloppe’ om sociale uitkeringen op te trekken maar voor drie vierde zal worden aangesproken. STEFAAN: “We kunnen alleen maar vaststellen dat de regering-Michel de kloof tussen arm en rijk stelselmatig groter maakt. Ze houdt zich niet aan eerder aangegane engagementen. De regering-Di Rupo maakte soms ook verkeerde keuzes maar nooit was het contrast tussen arm en rijk zo groot als nu.”

RECHTVAARDIGE FISCALITEIT Regeringspartij CD&V drong lang aan op een soort meerwaardebelasting maar ving uiteindelijk bot. Het idee zal worden ‘onderzocht’. STEFAAN: “De rel hierover in de regering bewijst dat onze jarenlange strijd voor rechtvaardige belastingen de geesten doet bewegen, ook in de politiek. Op zich is het prima om te ijveren voor zo’n meerwaardebelasting maar het blijft een te geringe maatregel. En zelfs een flauwe versie van zo’n taks komt er voorlopig niet. CD&V hield een aantal dagen lang het been stijf, onder druk van het vakbondsprotest en van de opiniepeilingen. Het voorstel over een meerwaardebelasting komt hoe dan ook te laat. Dit had moeten worden gekoppeld aan de zogenaamde taxshift van de regering.” ONS RECHT:

ONS RECHT: Econoom Paul De Grauwe (London School of Economics) windt er geen doekjes om. De bepleite meerwaardebelasting is volgens hem ‘een vijgenblad’. De vennootschapsbelasting verlagen zal de Schatkist ‘netto’ geld kosten en niet budgetneutraal zijn. En de prof breekt ook een lans voor een belasting op grote fortuinen of vermogensbelasting. STEFAAN: “Als zelfs een liberale professor als De Grauwe dit allemaal zegt, wie zijn wij dan als vakbond om dit tegen te spreken? Om ons belastingsysteem fundamenteel rechtvaardiger te maken moeten we de klemtoon niet zozeer leggen op een meerwaardebelasting, maar wel op een vermogensbelasting die gebaseerd wordt op een aan te leggen vermogenskadaster. Als we een vermogensbelasting invoeren zijn de begrotingsproblemen van de baan en is er zelfs ruimte voor nieuwe investeringen.” “Overigens, de zogeheten taxshift van de

regering is voor 5,6 miljard euro financieel niet afgedekt. Ze rekenen erop dat de economische groei het gat wel zal dichtrijden. Bovendien willen ze de belastingen voor bedrijven nog verminderen. Dit kan alleen maar resulteren in nog meer besparingen in de sociale zekerheid of meer belastingen voor gewone burgers.”

WAAR ZIJN DIE JOBS? ONS RECHT: De regering zegt dat ze al 70.000 jobs heeft gecreëerd in de voorbije jaren. Maar volgens de oppositie waren dat slechts 8.000 of 9.000 voltijdse jobs, de rest waren deeltijdse en tijdelijke banen, iets wat de regering niet heeft tegengesproken. STEFAAN: “Van die 70.000 jobs was al sprake in de voorspellingen ten tijde van de regering-Di Rupo. De impact van de politiek van Charles Michel op de jobcreatie is nul. Toch dweept deze regering met jobs die niet te danken zijn aan haar beleid. De werkgevers kregen wel zware gratuite cadeaus: 12 miljard euro loonsubsidies, 2,5 miljard via de indexsprong en 2,5 miljard via de zogenaamde taxshift.”

De Wet Peeters, die de flexibiliteit nog moet vergroten, wordt toch doorgedrukt door de regering. Waren de recente acties van de werknemersorganisaties dan zinloos? STEFAAN: “Eén van onze belangrijkste bezwaren gingen over de ‘annualisering’: minister Kris Peeters (Werk) wilde de arbeidsduur op jaarbasis bekijken. Dat punt is nu uit zijn teksten gezwierd. Winst voor de werknemers. Het had dus zeker zin om te protesteren en manifesteren: actievoeren blijft nodig. Verder kan ik over die hele Wet Peeters niet veel goeds zeggen.” “De regering wil de werkgevers vooral helpen om goedkope flexibiliteit te organiseren. Maar die koers levert geen werkgelegenheid op, en ook geen betere banen. Volgens de huidige teksten zal er wel sociaal overleg komen over deze flexibiliteit, maar wat kopen werknemers in vele KMO’s daarvoor? In die KMO’s kan de werkgever gewoon het arbeidsreglement aanpassen. Voor ons krijgen alle werknemers prioriteit: of ze nu werken in grote bedrijven, in kmo’s of in precaire statuten, allemaal hebben ze recht op een waardige job met inkomens- en werkzekerheid.” | ONS RECHT:

3X3- PLAN ALS BASIS VOOR BETERE POLITIEK

Sommigen verwijten de vakbond dat hij wel kritiek geeft maar geen oplossingen biedt. Maar de LBC-NVK heeft wel degelijk recepten om de begroting op orde te krijgen en een veel rechtvaardiger politiek te voeren. Stefaan Decock: “We hebben wel degelijk serieuze voorstellen. Onze vraag naar een vermogensbelasting is zeker niet nieuw. Als die belasting er komt, betekent dat veel extra middelen voor de Schatkist en een rechtvaardiger fiscaliteit. Maar we hebben ook ons eigen 3x3-plan dat we naar voren willen schuiven. Hiermee willen we wanpraktijken zoals bij ING en AXA tegengaan en ervoor zorgen dat er gegarandeerd jobs worden gecreëerd.” “Om te beginnen vragen we 3 procent meer tewerkstelling op basis van cao’s. We kunnen dat perfect vragen als tegenprestatie voor de taxshift en de indexinlevering. Verder willen we 3 procent onderhandelingsmarge bovenop de index en de baremieke verhogingen. De koopkracht moet omhoog, iets wat onze economie veel deugd zal doen.” “Tot slot is er de 3 procent welzijn en welvaart. Laten we de productiviteitsverhoging, onder meer als gevolg van digitalisering en automatisering, als hefboom gebruiken om arbeid te herverdelen en de arbeidsduur te verminderen. Zo kunnen we 93.000 jobs creëren.” “Met ons plan geven we extra zuurstof aan de economie en creëren we bijkomende inkomsten voor de sociale zekerheid en de fiscus. Nog meer besparen is dan helemaal niet nodig. En werkgevers die niet bereid zijn om meer jobs te creëren, die moeten ook niet profiteren van de taxshift. Dat lijkt ons een zeer logische en gezonde redenering.”

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 5

België is belastingen subsidieparadijs voor bedrijven EERLIJKE BELASTINGEN NOG NIET IN ZICHT Sebastiaan Kok

Werkgeversfederaties klagen steen en been: de vennootschapsbelasting is met 33,99 procent te hoog, net als je loon en je pensioen. Ook onze sociale zekerheid vinden ze te duur. “Bedrijven betalen te veel belastingen”, zo beweren de werkgevers. Maar klopt dat wel?

voor bedrijven. Dat is erg veel. In onze buurlanden is dat maar 0,8 procent van het BBP. Een ware subsidiekloof.

DUURDER DAN UITKERINGEN

De werkgevers en de regering-Michel keken echter vooral naar gezondheidszorg, de lonen en de pensioenen tijdens de begrotingsgesprekken. Ze spraken graag van ‘een te dure sociale zekerheid’, ‘de loonhandicap’, ‘te hoge loonlasten’ en ‘onbetaalbare pensioenen’. Het klinkt bijna als ‘de mensen kosSUBSIDIEKLOOF ten te veel’. Slechts weinig bedrijven betalen de volle Maar wat kosten de bedrijven? In België krijpot van 33,99 procent belastingen. De 50 gen bedrijven meer subsidies dan ze belasbedrijven met de grootste belastingkorting tingen betalen. Die overheidssteun, zo’n 12 betalen slechts 2,7 procent. Daarmee loopt miljard euro per jaar, is ook bijna 2 keer zo de schatkist 7 miljard euro mis. Maar ook groot als de kosten voor uitkeringen voor de andere ondernemingen betalen min- wie ziek is, zijn werk verliest enzovoort. der. Michel Maus, professor in fiscaal recht, schat dat KMO’s 25 procent belastingen ING-JOBS betalen, grote bedrijven 15 procent en multinationals maar 7 tot 8 procent. De regering-Michel blijft er rotsvast van Bedrijven krijgen ook allerhande subsi- overtuigd dat ze bedrijven tot niets moet dies, zoals geld voor innovatie, steun voor verplichten. Belastingkortingen, loonsubonderzoek en investeringen, loonsubsidies sidies, RSZ-kortingen, het zorgt ‘automaen opleidingssteun. In ons land gaat 2,7 pro- tisch’ voor extra jobs. Maar het verlies van cent van het bruto binnenlands product 3.150 jobs bij ING bewijst net het tegen(BBP) naar subsidies en belastingkortingen deel. De bank betaalde afgelopen 10 jaar

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

7,2 miljard euro aan dividenden aan haar aandeelhouders en boekte vorig jaar zelfs meer dan 1 miljard euro winst. De topman van ING heeft vorig jaar 28 procent opslag gekregen en verdient nu een slordige 1,63 miljoen euro per jaar. ING genoot in de afgelopen 10 jaar van minstens 4,2 miljard euro overheidssteun: 1,9 miljard notionele intrestaftrek en 2,3 miljard belastingkorting. Dat geld is in de zakken van de aandeelhouders verdwenen. Jobs zijn er niet gecreëerd. Integendeel: ING schrapt 4 van de 10 banen. ING is geen alleenstaand geval. AXA, P&V, MS Mode, Caterpillar en vele andere bedrijven kondigen massale ontslagen aan. Ondanks de indexsprong en loonmatiging voor gewone mensen is België in Europa zowat de slechtste leerling wat betreft jobcreatie. Alleen in ons land wordt alles duurder dankzij de Turteltaks en andere belastingen. België is samen met Griekenland de enige plaats waar de winkels steeds minder verkopen. De regering-Michel blijft maar verkondigen dat haar beleid werkt, terwijl andere Europese landen het gewoon veel beter doen zonder dat beleid. Het kan en moet gewoon anders! |

Nieuwe campagne rond werkomstandigheden in contactcenters! Robert Veekman

In oktober vestigen de vakbonden elk jaar de schijnwerpers op de lastige werkomstandigheden in de contactcenters. Dit jaar ging er speciale aandacht naar de jonge werknemers, onder het motto ‘Laat je niet vangen!’. Niet alleen de Belgische vakbonden voerden actie. Ook andere vakbonden, aangesloten bij UNI Global Union, deden in Europa en elders in de wereld mee. De campagne in België viseerde met name de ‘Wet Peeters’, die de federale regering toch wil doordrukken. Actievoerders van de diverse vakbonden trokken naar het kabinet van minister Kris Peeters (Werk) om hem te wijzen op de moeilijke arbeidsomstandigheden van wie in een contactcenter werkt. Ook zonder Wet Peeters is er al veel flexibiliteit in de contactcenters.

THEORIE EN PRAKTIJK Volgens Peeters moeten werknemers maar met hun werkgever tot een werkbaar evenwicht komen. Maar in de praktijk werkt het meestal niet zo. De realiteit in de contactcenters is dat het bedrijf eigenhandig een planning opstelt, in functie van de eisen van de klanten. Overigens, voor veel mensen is een baan in een contactcenter de enige kans om geregeld te kunnen werken. Wie zal in zo’n situatie veel kritiek durven te uiten op de werkgever? Er is al lang hevige concurrentie in de sector. Als een contactcenter geen verregaande UITZENDWERK flexibiliteit accepteert, verliest het meer dan eens projecten omdat concurrenten Uitzendarbeid van onbepaalde duur mogeinschikkelijker willen zijn. De werknemers lijk maken is vooral aantrekkelijk voor betalen de rekening. Met hun verzuchtin- werkgevers in de sector, die er vaak gebruik gen wordt niet veel rekening gehouden. Het en soms ook misbruik van zouden maken. personeel moet gewoon uitvoeren wat werd Als dit idee wordt uitgevoerd, wordt het afgesproken met de klant. voor de vakbond uitermate moeilijk om Het overurenkrediet optrekken leidt hele- uitzendkrachten nog aan een vast contract maal niet tot betere jobs. Wie nu al met een te helpen. flexibele werkregeling zit, heeft het al moei- Uurroosters in het slechtste geval 1 dag op lijk genoeg. In de praktijk dreigen werkne- voorhand bekendmaken – wat alleen kan als mers hun wekelijkse arbeidsduur gewoon het in de sector wordt aanvaard - is de meest te zien stijgen. Werkbaarder werk, op deze asociale regeling die we ooit hebben meegemanier? Hoogstwaarschijnlijk niet! maakt in de sector. Op dit vlak valt een versoepeling van de regels niet te aanvaarden. De Wet Peeters zal het sociaal overleg in de

Actievoerders trokken in oktober naar het kabinet van minister Kris Peeters (Werk) om hem te wijzen op de moeilijke arbeidsomstandigheden van wie in een contactcenter werkt. Of de minister een realistische kijk heeft op die werkomstandigheden, is zeer de vraag.

bedrijven een nieuwe kaakslag toebrengen. Het is een zoveelste maatregel op maat van de werkgevers. De werknemers moeten het maar slikken en vooral ‘dankbaar’ zijn voor de ‘jobs, jobs, jobs’, die de regering-Michel blijft beloven. Of het gaat om leefbare of werkbare jobs, daar liggen politici noch werkgevers wakker van. De LBC-NVK blijft ijveren voor goede loon- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen, ook voor de vele jongeren in de contactcenters. | Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 7

SNAPSHOTS

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Samsung is één van de grootste elektronicabedrijven in de wereld. De Zuid-Koreaanse groep heeft vestigingen in meer dan 58 landen en telt wereldwijd meer dan 326.000 werknemers. In 2015 haalde Samsung 177,3 dollar miljard omzet. Uit onderzoek van het Internationaal Vakverbond (IVV) en IndustriAll blijkt dat de groep wel middeleeuws omgaat met zijn werknemers. In de late jaren ’90 rekruteerde Samsung Electronics in Zuid-Korea tal van jonge vrouwen om in de chipproductie te werken. Ze presteerden extreem veel uren, shiften werden frequent gewisseld en de vrouwen werden geregeld blootgesteld aan gevaarlijke chemicaliën. In 2016 stelde de mensenrechtenorganisatie SHARPS vast dat 223 van deze vrouwen aan acute leukemie leden. 76 van hen zijn al gestorven. Vakbonden worden volledig buitengehouden. Dit anti-vakbondsbeleid tracht Samsung toe te passen in alle landen waar het aanwezig is. In Indonesië werden in oktober 12 vakbondsleiders en –activisten ontslagen. Een maand later werden de andere werknemers geïntimideerd door gewapend tuig in te huren.

In het onderzoek vind je tal van voorbeelden van de mensonwaardige werkomstandigheden. Volgens IVV gaat het om een extreme vorm van fanatiek winstbejag. Het is verder bedroevend dat zo’n grote onderneming geen verantwoordelijkheid opneemt voor haar productieketen. IVV en IndustriAll voeren campagne om dit aan te kaarten. Jij kunt mee steunen door de protestpetitie te ondertekenen op act.samsungexposed.org. Lees meer op www.ituc-csi.org

De bewegingen Hart boven Hard en Tout Autre Chose trokken op 4 oktober naar het kabinet van minister Kris Peeters (Werk). Samen met vertegenwoordigers van vrouwenorganisaties, het brede middenveld en vakbonden gaven ze daar 31.200 handtekeningen af van burgers die zich verzetten tegen de Wet Peeters. Het is slecht voor de gezondheid van werknemers wanneer de grenzen van de werktijd steeds meer worden uitgerokken en wanneer uurroosters te vaak wisselen. Steeds meer 50-plussers worden langdurig ziek. Langere loopbanen en nog grotere flexibiliteit op dagen weekbasis plegen roofbouw op het privéleven en op sociale activiteiten. Jonge ouders met onvoorspelbare uurroosters redden het niet meer. Om nog maar te zwijgen van een alleenstaande moeder die ineens verneemt dat ze enkele weken na elkaar 45 uren moet werken. Sport, cultuur, mantelzorg, opleiding komen in de verdrukking, ondergeschikt aan rendement en winsthonger. Volgens de medewerkers van Peeters vindt de minister het niet alleen belangrijk dat werknemers individueel beschermd worden maar ook dat ze de nodige vrijheid hebben. “De beste garantie voor individuele vrijheid van werknemers is een goede collectieve bescherming”, reageerde de vertegenwoordigster van de vrouwenorganisatie Femma. De delegatie wees verder op het tekort aan goede jobs voor jongeren. “Het beleid zou beter investeren in collectieve arbeidsduurvermindering. Met z’n alleen minder werken om beter te leven en beter samen te leven.”

SAMSUNG: MODERNE TECHNOLOGIE, MIDDELEEUWSE ARBEIDSPRAKTIJKEN

ITALIAANSE ENERGIEMULTINATIONAL ENI RICHT MONDIALE ONDERNEMINGSRAAD OP ENI is een Italiaanse multinational in de energiesector. Wereldwijd stellen ze 33.000 werknemers te werk in 65 landen, waaronder België. Al sinds midden 1995 bestaat er voor de werknemers een sociaal overlegorgaan op Europees niveau. Daarnaast tekende het ENI-management in 2002 met de industrievakbond IndustriAll een mondiaal afsprakenkader over de werknemersrechten. In de voorbije 15 jaar is het bedrijf serieus gegroeid op het vlak van olie- en gasexploratie en raffinage, onder meer in Algerije, Angola en Egypte. Het management en IndustriAll vonden het tijd om het akkoord van 2002 te herzien. In juli van dit jaar werd een nieuw akkoord gesloten, dat geldt voor alle vestigingen wereldwijd. De tekst erkent basisrechten zoals het recht op vereniging en op collectieve onderhandelingen. ENI verplicht zich ertoe om positief om te gaan met vakbonden. De groep onderschrijft nu ook belangrijke conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) op het vlak van gelijke kansen en zwangerschapsbescherming. Leveranciers en onderaannemers zullen de vraag krijgen om ook

een verklaring te tekenen en te beloven dat de internationale mensenrechten zullen worden nageleefd. Verder komt er een mondiale ondernemingsraad die elk jaar wordt bijeengeroepen, onder meer om mee te waken over de toepassing van het akkoord. Alle managementniveaus en werknemers worden geïnformeerd en bijgeschoold over de inhoud van het akkoord. ENI is hiermee een positief voorbeeld voor andere bedrijven uit de sector.

MEER DAN 31.000 HANDTEKENINGEN TEGEN WET PEETERS

WERKNEMERS UIT ASIELOPVANG SLAKEN NOODKREET

Uit diverse hoeken van Europa kwamen er negatieve berichten binnen over ontwikkelingen in de zorgsector. In Oostenrijk kwamen de vakbonden op straat met een sjaal van wel 6,4 km. De sjaal was gebreid door vakbondsleden uit de zorgsector. Ze gaven de sjaal af bij het ministerie van Financiën, met als boodschap dat er nood is aan sociale warmte. De vakbonden vragen meer financiële middelen: de lonen zijn te laag, er is te weinig personeel, de werkuren zijn onregelmatig en de werknemers worden lichamelijk en geestelijk te zwaar belast. In Zwitserland staat de ziekenhuissector voor gelijkaardige uitdagingen. Daarom hielden de vakbonden daar op 3 november een nationale actiedag. Ze protesteerden tegen een gebrek aan personeel, de stijging van het aantal flutcontracten en aanvallen op collectieve afspraken. Verder vroegen ze een eerlijker verloningssysteem en een herziening van het huidige financieringskader van de overheid. Ook de Griekse vakbonden trokken aan de alarmbel. Zij organiseerden een karavaan die alle grote ziekenhuizen in het land bezocht en finaal eindigde bij de minister van Financiën. Na de financiële crisis en de

daaropvolgende besparingsrondes nam de kwaliteit van de dienstverlening aanzienlijk af. De uitdagingen zijn gigantisch. Uit Denemarken liep ook een bericht binnen. De Deense publieke vakbond FOA is ongerust over het faillissement van twee private zorgondernemingen, Intensiv Pleje en AK Service. De afhandeling van dit faillissement komt volledig op de nek van de lokale overheden. Zij moeten een oplossing zoeken voor de patiënten en werknemers. Dit jaar waren er al 9 gelijkaardige faillissementen. FOA wil dat de overheid dringend optreedt om gelijkaardige scenario’s in de toekomst te vermijden. www.epsu.org

ZWEEDSE ECONOMIE VEERT OP DOOR KOMST ASIELZOEKERS De toestroom van veel asielzoekers en migranten blijkt een zegen voor de Zweedse economie. In 2015 nam Zweden, in vergelijking met veel andere Europese landen, ontzettend veel vluchtelingen op. Uit recente cijfers blijkt nu dat de grote sociale uitgaven voor vluchtelingen uit landen als Syrië, Irak en Afghanistan de werkloosheid deden verminderen. In het vierde kwartaal van 2015 scoorde de Zweedse economie een groei van 4,5 procent. De sterke groei had ook te maken met stijgende consumentenbestedingen, een grotere opname van kredieten en hogere

huizenprijzen. In heel wat Europese landen is er grote weerstand tegen de komst van nieuwe vluchtelingen en migranten. Maar de ervaring in Zweden geeft toch aan dat het niet allemaal kommer en kwel is, wel integendeel. Op korte termijn lijkt de komst van nieuwe mensen eerder de economische groei van een land op te krikken. Belangrijk is wel dat een land als Zweden ook een langetermijnstrategie bedenkt om vluchtelingen met succes te integreren en de economische groei voort te zetten.

De werknemers uit de sector van de asielopvang hebben eind september deelgenomen aan de grote vakbondsbetoging in Brussel. Ze slaakten daarbij een zware noodkreet. Begin deze zomer heeft de federale regering een plan aangekondigd om de asielopvang in te krimpen. “Maar de manier waarop dit gebeurt, is schadelijk”, waarschuwden de LBC-NVK en andere vakbonden. “De beslissing lijkt alleen op politiek ideologische uitgangspunten te zijn gebaseerd, waardoor degelijke fundamenten verloren gaan. Sommige partners worden letterlijk buiten spel gezet. Er is ook helemaal geen sociaal overleg.” De werknemers uit de asielsector, die onder meer in dienst zijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Caritas International, Ciré en Rode Kruis Vlaanderen, zijn verbouwereerd. “Tot op de dag van vandaag is ons werk absoluut nodig”, zo onderstrepen ze. “Nooit zijn er wereldwijd zo veel mensen op de vlucht geweest. Momenteel zitten in Griekenland naar schatting meer dan 50.000 asielzoekers vast in vaak mensonterende omstandigheden. De buurlanden van Syrië vangen bijna 5 miljoen mensen op, bijna 3 miljoen vluchtelingen zitten in Turkije. Families raken tijdens de vlucht gescheiden van elkaar. Echtgenotes, papa’s, mama’s, die erin slagen om België te bereiken, moeten soms jaren wachten voor zij hun dierbaren, die ergens in Griekenland of Turkije vastzitten, terug zien. Dit allemaal terwijl ons land de daling van het aantal nieuwe asielaanvragers toejuicht, de verantwoordelijkheid van zich afwerpt en de asielopvang inkrimpt.” Volgens het personeel uit de asielsector moet de regering haar beslissing herzien. “De kwaliteit van de asielopvang, de rechten van de werknemers en de rechten van de asielzoekers moeten voorop staan.”

ZORGSECTOR IN EUROPA ONDER DRUK

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 9

Scrupules zijn niet besteed aan

ING Bank

DIGITALISEREN TOT DAAR AAN TOE, MAAR WAAROM EEN SOCIAAL BLOEDBAD?

Herman Vanderhaegen is als secretaris verantwoordelijk voor ING. Erwin Veestraeten is de hoofdafgevaardigde van de LBC-NVK bij de bank.

niet alles te weten maar is dat wel zo? We hebben begrepen dat ons contactcenter, dat nu onder paritair comité 341 valt, zou worden ondergebracht bij ING Bank. Fiducre, een dochter van ING Bank, zou een deel van het werk van Record Bank overnemen.” HERMAN VANDERHAEGEN: “De groep wil dat de Belgische poot volgens het Agilesysteem gaat werken. Dat wil zeggen nog meer zelfsturende teams, meer projectmatig werken en nog flexibeler omspringen met de inhoud van jobs. In Nederland wordt het systeem al langer gebruikt, en ook onze IT heeft er al ervaring mee. Een deel van onze IT-activiteiten zou trouwens worden verplaatst naar Bulgarije en de Filippijnen.” ERWIN: “In de komende jaren dreigen bij ING veel administratieve jobs weg te vallen. Van de mensen die mogen blijven wordt verwacht dat ze zelf producten en processen kunnen ontwikkelen.”

ONS RECHT: “ING shame on you” was de reac-

SOLIDE WINSTEN

Denis Bouwen

De bank ING jaagde op 3 oktober een schok door België met haar mededeling dat ze meer dan 3.000 banen wilde schrappen. “We hadden al wel wat meegemaakt op het vlak van digitalisering en we gingen daar ook een eind in mee”, zeggen Herman Vanderhaegen en Erwin Veestraeten namens de vakbond LBC-NVK. “Maar de operatie die ING nu voor ogen heeft, getuigt van een enorme brutaliteit en een totaal gebrek aan scrupules.”

tie van de LBC-NVK-militanten toen de bank het bloedbad in België aankondigde. De verontwaardiging was groot, en terecht. Wat leeft hierover onder het personeel? ERWIN VEESTRAETEN: “Er is vooral veel dat we nog niet precies weten, en dat geldt niet alleen voor de gewone personeelsleden maar ook voor de vakbondsmilitanten. De Belgische directie goochelt met tal van cijfers. Misschien willen ze nog niet alle details prijsgeven omdat de mensen dan nog meer gechoqueerd zouden zijn dan ze al zijn. De Belgische directie beweert zelf nog

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

ONS RECHT: De Belgische poot heeft in de voorbije jaren miljarden euro’s winst naar Nederland overgeheveld. Het bedrijf realiseert in ons land solide winsten. En toch zoveel jobs willen vernietigen. Zoiets is toch niet uit te leggen? HERMAN: “De aandeelhouders van ING zijn gewend aan een rendement op hun investering van circa 10 procent. ING wil nu erg drastisch in zijn personeel

snoeien om die return op peil te kunnen houden. De werknemers betalen dus een hoge prijs.” ONS RECHT: De ING-directie verwijst naar de voortschrijdende digitalisering, de scherpe concurrentie, de lage rentes, de dalende marges, de bankentaks, de vele regels. Een opmerkelijke uitspraak was: ‘We moeten het dak repareren als de zon schijnt, niet als het regent’. Houden de argumenten van de directie steek? ERWIN: “Als vakbond zijn wij niet gekant tegen digitalisering of technische vernieuwing. We gingen daar al een heel eind in mee. Elk jaar sneuvelden er pakweg 300 banen, maar dat werd telkens gekoppeld aan een sociaal plan. Nu wil ING veel radicaler te werk gaan, en dat enkel en alleen om de aandeelhouders happy te houden.” ONS RECHT: Drastisch besparen is het motto van de directie, maar zowel hier als op groepsniveau verdienen de directeurs stukken meer dan voordien! HERMAN: “De topman van de hele groep, Ralph Hamers, incasseerde in 2015 een vast salaris van 1,63 miljoen euro. Ruim 28 procent meer dan in 2014. Het hele groepsmanagement kreeg trouwens flink meer geld toegeschoven. Over het loon van de baas in België, Rik Vandenberghe, weten we niks want zulke cijfers

moeten hier niet worden gepubliceerd. Maar de Belgische directie bestaat nog altijd uit 7 personen, ook al werd het personeel in de voorbije jaren al gevoelig ingekrompen.”

hebben we nog geen precies zicht op de leeftijdsverdeling bij het personeel.”

ARBEIDSHERVERDELING

ONS RECHT: Minister Kris Peeters (Werk) was er als de kippen bij om een ‘heroriënteringsfonds’ voor de bankensector te eisen. Voelen jullie iets voor dat voorstel? HERMAN: “De werknemersvertegenwoordigers van ING werden wel even ontvangen door bepaalde kabinetten maar daarna hoorden we niet veel meer van de politiek. Ik verwacht niet dat er in de banksector veel solidariteit zal zijn om geld te steken in een sectoraal heroriënteringsfonds. ING heeft hoe dan ook zelf middelen genoeg om werknemers te helpen die worden afgedankt en die ander werk moeten zoeken.” ERWIN: “Eerst willen we van de directie weten welke werknemers ze weg wil. Het aantal vertrekkers moet voor ons zo klein mogelijk worden. Voor de collega’s die uiteindelijk toch moeten vertrekken moeten er maatregelen en oplossingen worden uitgewerkt.”

HERORIËNTERINGSFONDS

Is het mogelijk om dankzij collectieve arbeidsherverdeling veel jobs te redden bij ING? HERMAN: “Momenteel moeten we eerst een berg informatie verwerken en analyseren. De directie vindt dat er een tewerkstellingsprobleem is. Voor de vakbond is het zaak om in alle entiteiten zoveel mogelijk mensen aan boord te houden. Op korte termijn vergt de digitalisering grote kosten maar op lange termijn leidt ze tot een grote productiviteitsgroei. Moet dat voordeel alleen naar de aandeelhouders vloeien of mogen de werknemers er ook van profiteren? We zouden bijvoorbeeld collectief de 4-daagse werkweek kunnen invoeren om zoveel mogelijk banen te redden. Dat voorstel zal op het juiste moment zeker op tafel worden gelegd.” ONS RECHT:

ONS RECHT: “Geen nood”, roepen experts. “Wie zijn job verliest bij ING, vindt snel ander werk”. Is die bewering terecht? HERMAN EN ERWIN: “Het is maar hoe je het bekijkt. Een werknemer van ING met een universitair diploma die jarenlang bedrijfsklanten hielp, zal vermoedelijk wel in dienst kunnen blijven of elders werk vinden. Maar voor administratieve bedienden ligt het een stuk moeilijker. Heel veel gewone bediendejobs gaan verloren omdat er zo sterk wordt geautomatiseerd.” “Als we praten over de kansen van mensen op de arbeidsmarkt, speelt ook de leeftijd een rol. Wie boven de 45 of de 50 is, heeft het heel lastig, dat is bekend. Momenteel

ZELFSTANDIGE AGENTEN ONS RECHT: Bij de zelfstandige agenten van ING Bank en Record Bank dreigen ook veel kantoren en jobs te sneuvelen. Wat kan daar de impact zijn? ERWIN: “De impact daar is momenteel moeilijk in te schatten. ING Bank wil het aantal eigen kantoren sterk afbouwen. Daarnaast werkt de bank ook met zelfstandige agenten. Record Bank werkt uitsluitend met zelfstandige agenten en met verzekeringsmakelaars die er wat bankzaken bij nemen. Als er bij de zelfstandige agenten jobs verdwijnen, zal dat zonder sociaal plan zijn. De werknemers daar dreigen helemaal het kind van de rekening te worden.”

ING is een verbijsterend voorbeeld van een winstgevende onderneming die (nodeloos) veel jobs schrapt. Maar we hebben een regering-Michel die de mond vol heeft van nieuwe jobs die er zouden komen door de toegekende lastenverlagingen? HERMAN: “Voor de vakbond is het al lang duidelijk dat het dwaas is om lastenverlagingen te geven zonder daar duidelijke voorwaarden aan te koppelen. In de banksector zitten we met het fenomeen van de lage rentes. Het IMF en de Europese Centrale Bank willen de rente laag houden om spaarders te dwingen hun centen te investeren. Maar de EU eist ook van haar lidstaten dat ze hun begrotingen in orde brengen. In heel Europa maken mensen zich ongerust over © FOTO: DANIËL RYS

ONS RECHT:

De werknemers bij ING betalen een heel zware prijs omdat de bank er alles aan doet om de aandeelhouders een groot rendement te blijven bezorgen. Veel personeelsleden en klanten begrijpen dit van geen kanten.

hun werk, hun pensioen, hun gezondheid. Gevolg: ze houden hun spaargeld liever bij. Een klein lichtpuntje is nu dat de politiek toch begint in te zien dat de overheid meer moet investeren.” ERWIN: “De werknemers van ING kunnen leven met een evolutie. Maar wat de bank nu wil doorduwen is geen evolutie maar een revolutie. Zullen de werknemers die kunnen blijven uiteindelijk nog met veel goesting bij ING willen werken? Ik ben daar niet zeker van. Het zou me ook niet verbazen dat ING over drie jaar met een nieuw saneringsplan voor de dag zou komen. Topman Ralph Hamers was vroeger enkele jaren de baas in onze Belgische poot. Hij weet dus heel goed wat hij waar kan wegsaneren.”

REST VAN DE SECTOR ONS RECHT: Wat betekent de aanpak van ING voor de rest van de banksector? ERWIN: “ING heeft de knuppel in het hoenderhok gegooid, en nu schieten anderen in de financiële sector ook wakker.” HERMAN: “Mijn verwachting is dat elke kleine en grote bank in België in de komende drie tot vier jaar een transformatie zal ondergaan. Daarom is het ook zo belangrijk dat we als vakbond het ING-dossier zo goed mogelijk aanpakken en afwerken. De rest van de sector kijkt toe. Banken zullen nog meer reorganiseren dan vroeger, maar wellicht met minder scrupules dan in het verleden.” |

WAT WETEN WE NU? • Bij ING Bank en Record Bank moeten 3.500 van de 8.500 jobs weg tegen eind 2021; in de praktijk gaat het om 3.150 jobs, want er vertrokken dit jaar al 350 werknemers • De directie zegt maximaal 1.700 gedwongen ontslagen te willen doorvoeren, de rest van de inkrimping zou via ‘natuurlijke afbouw’ gebeuren • Record Bank verdwijnt als aparte entiteit • Het aantal bankkantoren moet zakken van 1.250 naar 650 • Binnen de hele groep staan 7.000 banen op de tocht, waarvan 2.300 in Nederland • ING heeft al langer dan vandaag de ‘Think Forward’-strategie. Die wil onder meer de ‘klantenbeleving’ verbeteren, de efficiëntie vergroten en 800 miljoen euro investeren in ‘digitale transformatie’. Tegen 2021 moeten de jaarlijkse kosten zijn gedaald met 900 miljoen euro.

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 11

FLEXIBILISERING:

“Wil België de Aldi van Europa zijn?” SPECIALISTEN ONDERSCHRIJVEN BELANG ARBEIDSRECHT EN VAKBONDSWERK

et gaat om een dik boek met ONBESCHERMD WERKEN meer dan 500 pagina’s over de BETEKENT MEER ONGELIJKHEID Wouter Parmentier arbeidswetgeving. “Een juridische houvast in begrijpbare taal”, zo Alle panelleden stonden kritisch tegenover Als we een werkdag van 8 uren, omschreef Stefaan Decock, algemeen hyperflexibel werken. Econoom Glenn 20 dagen wettelijke vakantie, secretaris van de LBC-NVK, de turf toen Rayp toonde in een glasheldere grafiek hoe hij de auteurs in de bloemetjes zette. Dit flexibel en onbeschermd werken ongelijkzwangerschapsrust en opzegboek is een handig hulpmiddel voor vak- heid in de hand werkt. Rayp doceert aan de termijnen hebben, is dat te bondsvertegenwoordigers die hun leden en Universiteit van Gent en is gespecialiseerd danken aan ons arbeidsrecht, achterban juist willen informeren. Het gaat in internationale handel en inkomensonom een gezaghebbend werk, dat heel popu- gelijkheid. Het valt op dat er geen bescherdat werknemers bescherming lair is bij menig arbeidsrechter en bij advoca- mend arbeidsrecht bestaat in landen met biedt. Dit beschermende ten die zich specialiseren in arbeidsrecht. Op weinig of geen vakbonden. Een sterke vakarbeidsrecht is het resultaat 22 september werd de nieuwe editie met enige bond die de werknemers organiseert en luister voorgesteld in het Bondsgebouw van de collectief onderhandelt, zorg ervoor dat de van méér dan een eeuw strijd LBC-NVK in Antwerpen. lonen beter de stijgende productiviteit volen vakbondswerk. Die eeuw Het hoeft geen betoog dat ons arbeidsrecht gen. strijd staat juridisch juist onder druk staat. Werknemers krijgen de vraag Stan De Spiegelaere, onderzoeker bij het om flexibeler te werken en hebben in sommige ‘European Trade Union Institute’, breekt en in mensentaal omschregevallen ook zelf wensen op dit vlak. Is een eveneens een lans voor beschermend ven in de herwerkte verbeschermende arbeidswet vandaag nog relevant? arbeidsrecht: “Flexibel en onbeschermd sie van de arbeidsover“Beschermend arbeidsrecht voor de economie van werken is concurreren op basis van arbeidsmorgen”, luidde dan ook de ronkende titel van het voorwaarden. Delhaize concurreert op basis eenkomstengids van panelgesprek in september. Een aantal deskundi- van service en kwaliteit, Aldi op basis van je vakbond LBC-NVK. gen gaf een heldere analyse van het belang van de arbeidsvoorwaarden. Willen wij in België arbeidswet in de 21ste eeuw. Advocate en actrice een Delhaize of een Aldi zijn?” Lien Van De Kelder leidde de avond in goede banen. Ook Jan Buelens, advocaat bij Progress 12

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Collectief komt ge beter aan uw gerief!

IS DE FLEXI-JOB EEN JOB?

“Is flexibiliteit altijd slecht? Waarom geen flexibiliteit op maat van werknemers?”, vroeg Lien Van De Kelder. Geen van de panelleden was resoluut tegen. Onderzoeker Stan De Spiegelaere maakt wel een onderscheid tussen hoog- en laaggeschoolden. De eersten zijn vaak vragende partij voor een flexibele werkweek op maat, de laatsten niet. Laaggeschoolden blijken vaak de slachtoffers van meer flexibiliteit. Dat hooggeschoolden een erg variabele werkweek wensen, geldt zeker niet algemeen, merkte Buelens op. Vaak voelen ook zij de nadelen na een aantal jaren werken in een flexibel regime. De drie panelleden waren het erover eens dat een flexibele arbeidsmarkt geen politieke prioriteit kan zijn in tijden van hoge werkloosheid en crisis. Een ‘soepele’ arbeidsmarkt heeft nog nooit meer mensen aan het werk gezet. “Een flexi-job is uiteindelijk ook maar een klein contractje toegevoegd aan een viervijfde overeenkomst, geen echte bijkomende arbeidsplaats”, aldus Jan Buelens.

Lawyers Network, is voorstander van een was. Hij vond de ‘frapuccino’ uit, ijskoffie. stevig beschermend arbeidsrecht in de 21ste Innovatief personeel krijgt een bedrijf pas eeuw. Hij merkt wel op dat tegenwoordig wanneer de werknemers werkzekerheid minder werknemers in aanraking komen hebben en zich goed voelen in dat bedrijf. met de vakbond. Bij Uber worden werkne- Als werkgever heb je veel te winnen bij een mers opgeroepen met een ‘app’. Ze werken beschermend arbeidsrecht.” individueel en hebben geen formeel werk- Advocaat en docent Buelens gaat een stapje nemersstatuut. Hetzelfde geldt voor een verder en wijst op het bredere plaatje: “Ons groeiende groep vrijwillige en onvrijwillige arbeidsrecht bestaat binnen een econofreelancers. Ook zij moeten kunnen genie- misch model dat erop gericht is winst te ten van een beschermend arbeidsrecht, een maken. Als je ons arbeidsrecht gaat afmeten belangrijke uitdaging voor vakbonden in de aan wat ondernemers erbij kunnen winnen, komende jaren. zullen de werknemers en het arbeidsrecht uiteindelijk de verliezer zijn.” IJSKOFFIE: UITGEVONDEN DOOR Buelens illustreert zijn visie met een verwijzing naar TTIP, het omstreden handelsEEN GELUKKIGE WERKNEMER akkoord dat Europa en de VS willen afsluiOp de vraag of werkgevers iets te win- ten. “Als het in zijn huidige vorm passeert, nen hebben bij een beschermend arbeids- krijgen multinationals een internationale recht was het antwoord eensluidend. “Een rechtbank op hun maat. Zo zouden ze bijbeschermde werknemer is een gelukkige voorbeeld België kunnen aanklagen omdat werknemer, en gelukkige werknemers zijn we bepaalde regels invoeren die werkneproductiever”, verklaart Rayp. Onderzoeker mers beschermen maar werkgevers geld Stan De Spiegelaere laat zich inspireren kosten. Dat zou natuurlijk een enorme door ijskoffie: “Bij Starbucks in Californië druk zetten op alle bestaande en toekomstelde een werknemer vast dat mensen er stige beschermende arbeidsregels.” geen koffie dronken omdat het veel te warm

Het valt op dat er geen beschermend arbeidsrecht bestaat in landen met weinig of geen vakbonden. Volgens advocaat Buelens mag het voor vakbonden géén prioriteit zijn om te onderhandelen over individuele flexibiliteit voor werknemers. “De regering-Michel zet collectieve arbeidsovereenkomsten onder druk, en dat kan snel gaan. In het Verenigd Koninkrijk zagen we in de voorbije tientallen jaren dat het aantal werknemers, beschermd door cao’s, kelderde van 82 naar 20 procent. Met alle negatieve gevolgen van dien voor de loon- en arbeidsvoorwaarden. Historisch gezien kregen onze individuele rechten pas body toen ze collectief werden afgedwongen. Het belang van vakbonden mag daarbij niet worden onderschat. We moeten ervoor zorgen dat we in de toekomst nog rechten collectief kunnen afdwingen.” “En wat nu?”, vroeg Lien Van De Kelder. “Een tegengewicht voor deze regering zijn. Anders zal het arbeidsrecht zoals we dit kennen iets van het verleden worden”, klonk het niet mis te verstane antwoord van professor Glenn Rayp. Alle panelleden waren het eens over het nut van een vakbond op de werkvloer, aan de deuren van de Wetstraat en nabij de Europese instellingen. Van De Kelder concludeerde dan ook in sappig Antwerps: “Collectief komt ge beter aan uw gerief!” | Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 13

Winkelwerkers aller landen,

VERENIGT U! CONFERENTIE IN BERLIJN INSPIREERT JONGE VAKBONDSLUI Wouter Parmentier

Aan de oevers van de Havel, net boven Berlijn, heeft de Duitse dienstenvakbond Ver.di een opleidingscentrum. Tijdens het laatste stukje nazomer van september was dit het decor voor het UNI Global Commerce Youth Camp. Kort gezegd, 30 jongeren uit de retailsector bliezen verzamelen om syndicale uitdagingen en strategieën in hun werkveld te bespreken. Ons Recht praatte met Kevin en Anniek, werknemersvertegenwoordigers bij respectievelijk Makro en Carrefour. Zij gingen in gesprek met Shane uit Ierland en Josefin uit Zweden. Shane werkt bij de supermarktketen Tesco en is actief bij de Ierse retailvakbond Mandate. Josefin werkt bij Martin and Servera, een voedingsgroothandel voor restaurants, ziekenhuizen en scholen. Ze is zowel op haar werk als in haar regio actief bij Handels, een Zweedse vakbond voor werknemers in de winkels en de groothandel. ONS RECHT: Jullie zijn allemaal jong en wer-

ken in de distributiesector. Hoe ziet een werkweek voor een jongere in een supermarkt eruit? KEVIN: “Wij hebben vooral last van tijdelijke contracten. Makro is een bedrijf in herstructurering, dus die mensen maken nog maar weinig kans op een vaste baan. Een ander probleem is dat mensen hun uurrooster pas vrij laat kennen.” JOSEFIN: “In de winkels is dat bij ons ook het geval. In een verdeelcentrum, waar ik werk, niet. Ik werk vooraf vastgelegde vroeges en lates. Ik kan één en ander plannen. Mensen die in de winkels werken, weten vaak niet hoe hun werkweek eruit ziet en kunnen 14

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Een zonovergoten Duitse rivieroever was het decor voor een internationale bijeenkomst van jonge vakbondsvertegenwoordigers uit de retailsector. Ons Recht sprak met Kevin (25) en Anniek (29), geëngageerde jongeren uit de LBC-NVK-stal. Ze zaten samen met Shane (30) uit Ierland en Josefin (25) uit Zweden. Waanzinnige uurroosters en snertcontracten blijken een gedeeld probleem, opkomen voor collega’s en sociale rechtvaardigheid een gedeeld engagement.

Tientallen jonge syndicalisten kwamen in Berlijn bijeen om te discussiëren over de verzuchtingen van werknemers en over de vakbond van morgen.

inderdaad zo’n beetje overal worden ingepland. Soms werken mensen ook gewoon van bij de opening tot aan de sluiting, de hele dag. Ze worden vaak onder druk gezet om meer uren te presteren. Werknemers vrezen hun job kwijt te raken als ze neen zeggen.” ANNIEK: “Dat is herkenbaar. Bij Carrefour werken we deeltijds, met heel flexibele uren. Onze jongeren zijn vooral studenten en uitzendkrachten. Zeker die laatsten hebben nog veel minder werkzekerheid.” SHANE: “Bij Tesco heb je meteen een contract van onbepaalde duur, maar de uren zijn enorm flexibel. De flexibele planning wordt door het management misbruikt om werknemers te berispen. Wanneer je bijvoorbeeld een aantal keren ziek bent geweest, is de directie meer geneigd je ’s avonds in te plannen om de volgende dag een ochtend te werken, eigenlijk als straf. De combinatie van ochtenden en avonden werken in dezelfde week komt ook bijzonder vaak voor. Dat is erg nefast voor je nachtrust, zelfs al heb je een rustdag tussendoor.” Maakt dat werknemers niet kwaad? Kan je jongeren organiseren in jullie vakbond? SHANE: “Jongeren krijgen tegenwoordig niet aangeleerd wat een vakbond is en wat die doet. Dat is zelfs een probleem binnen de vakbond. Maar door het repressieve

ONS RECHT:

management beginnen meer jonge mensen het belang van collectieve actie in te zien. Het is de bedoeling dat je gewoon gaat werken en daarna naar huis gaat, het hoort niet dramatisch te zijn zoals bij ons. Zeker niet wanneer je bij Tesco werkt. Maar door de repressieve houding van onze directie is het moeilijk om hen aan te spreken. Ze zijn niet tegen de vakbond. Ze zijn nieuwsgierig, maar niet georganiseerd.” ANNIEK: “Ik heb het heel lastig om jongeren warm te maken voor de vakbond. Het zijn vaak studenten en uitzendkrachten. Ze hebben het gevoel dat ze de vakbond niet nodig hebben. ‘Waarom zouden we betalen als we geen problemen hebben?’, zeggen ze dan. We moeten aantonen dat collectieve actie wel degelijk nuttig en zinvol is.” JOSEFIN: “Met Handels doen we een aantal campagnes per jaar in onze regio. Op die manier kom ik in veel winkels en ontmoet ik veel jonge werknemers. Bij ons gaat het organiseren van jongeren soms heel gemakkelijk omdat ze grote problemen hebben op hun werk. Wanneer we langsgaan, gooien ze zich bijna op ons. ‘Help ons, alsjeblieft!’ Dan wordt bijna iedereen lid. Soms is het omgekeerde het geval. Dan zien jongeren hun job als een bijbaantje of een tijdelijke situatie. Dan is het veel moeilijker om ze te organiseren.” KEVIN: “Met de LBC-NVK zijn we bij de Makro in Machelen de jongste vakbond.

Jongeren overtuigen jongeren. Het lukt ons om ze lid te maken. Naast de klassieke problemen zoals uurroosters en contracten zetten we ook in op specifieke dienstverlening. We helpen hen bijvoorbeeld met een sollicitatiebrief als ze hogerop in het bedrijf willen geraken.” ONS RECHT: Jullie zitten hier samen met vak-

bondsjongeren uit de hele wereld. Wat leren jullie van elkaar? Hoe waardevol is die internationale ervaring? SHANE: “Ik vind dat erg belangrijk en dat gaat verder dan de vakbond. De krant of het journaal is niet verplicht om je de waarheid te vertellen. Door mensen te ontmoeten en met hen te praten leer je zoveel meer. Je kijkt voorbij stereotypes wanneer je mensen in het echt ontmoet. Wij Europeanen hebben misschien een groot vooroordeel tegenover Amerikanen en hoe ze denken, maar wanneer je ze in het echt ontmoet merk je dat ook Amerikanen heel divers zijn en heel uiteenlopende ideeën kunnen hebben. Het verschil tussen pakweg Zweden en Sri Lanka

ontdekken zal nog een veel grotere schok zijn. De sociaaleconomische ongelijkheid tussen die landen is enorm. Hoe komt het dat we hier niet allemaal kwaad van worden en revolteren?”

Jongeren overtuigen jongeren. Het lukt ons om ze lid te maken. “Voor ik naar de conferentie in Berlijn kwam, had ik geen uitgesproken mening over internationaal vakbondswerk. Na deze week besef ik dat zoiets heel belangrijk is. Ik heb hier zo veel ideeën opgedaan. Ik voel me geïnspireerd. Het doet ook goed om te weten dat we er zijn voor elkaar. We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen.” ANNIEK: “Solidariteit vind ik heel belangrijk. Nu weet ik dat de vakbond zo veel meer is dan België alleen. We zijn zoveel sterker als we schouder aan schouder staan. Ik was ook

JOSEFIN:

ACTIVITEITENKALENDER

gechoqueerd wanneer ik te weten kwam wat ze bij Carrefour verdienen aan de andere kant van de wereld. De lonen liggen er veel lager, de werkdagen zijn er veel langer. We moeten onze collega’s daar ondersteunen.” JOSEFIN: “Hetzelfde is waar voor Ikea. In Zweden kan de vakbond mensen organiseren, in Ierland verzet Ikea zich actief tegen een werknemersvertegenwoordiging. In Zweden moeten we kwaad worden van zo’n onrecht.” SHANE: “Inderdaad, die bedrijven moeten begrijpen dat we ze in de gaten houden, hier en elders. Ik heb nog in Zuid-Korea gewoond. Onze culturen zijn heel verschillend. Maar wanneer je over de eerste schok heen bent, besef je dat mensen gewoon hetzelfde willen: een dak boven hun hoofd, een volle ijskast, het beste voor hun kinderen, de rekeningen kunnen betalen en weten wat Manchester United heeft gedaan in de Premier League. Dat is de basis. Dat is de eigenschap die mensen gemeenschappelijk hebben. Het gaat niet om huidskleur, religie of idealen.” |

www.lbc-nvk.be

KRITISCH NADENKEN OVER ‘PARTICIPATIESAMENLEVING’ In Nederland en Groot-Brittannië hebben ze al de nodige ervaring met ‘de participatiesamenleving’. Burgers kunnen daar op sommige plaatsen hun stads- of gemeentebestuur uitdagen om een buurthuis, een zorgcentrum, een zwembad, een sportclub en andere publieke diensten ‘over te nemen’. Maar is dat wel zo’n goed idee? Is het een manier om burgers meer greep te geven op het beleid? Of wordt er vooral een mooi verhaaltje opgehangen om besparingen te realiseren?

Bij De Wakkere Burger willen ze kritisch nadenken over de participatiesamenleving. Zijn er kansen? Of vooral risico’s? Onderzoeker Pascal Debruyne (Universiteit Gent) komt het fenomeen toelichten op een reflectiedag in Brussel. Katia Scholder vertelt over de ervaringen in Utrecht. Andere sprekers zijn Jim Segers van City Mine(d), Mieck Vos (VVSG) en Tom Willems (Open VLD en Universiteit Antwerpen).

Muntpunt, zaal Mallemunt. Munt 6, e

dat elke persoonlijkheid bestaat uit een onnoemelijke waaier van verschillende ‘ikken’. Tijdens deze avond leer je je ‘ikken’ beter kennen en hoor je wat je kan doen om meer balans te vinden. Iedereen is welkom, ook wie geen burn-out heeft.

Dinsdag 15 november, van 20.00u tot r

1000 Brussel.

Donderdagnamiddag 24 november r

van 13.00u tot 17.00u Voor wie? Academici, ambtenaren, lokale politici en actieve burgers. (betalend) Meer info: www.dewakkereburger.be en lisa@dewakkereburger.be. Bellen kan naar 02 / 274.24.04

BURN-OUT ANDERS BEKEKEN Tele-onthaal Antwerpen zet op dinsdag 15 november het thema burn-out in de kijker. Gastspreekster Ann Leonard belicht de methode van ‘Voice Dialogue’. Deze methode werd ontwikkeld door twee Amerikaanse psychologen, Hal en Sidra Stone. De methode gaat ervan uit

22.00u

Auditorium “De Stroming”, e

Nationalestraat 111, Antwerpen Inkom: 7 euro Reserveren: via jaklin@telenet.be

BURN-OUT Infosessie burn-out: woensdag 9 november, 18.00u – 19.30u

Vierdaagse herstel na burn-out:

vrijdagen 18 en 25 november en 2 en r 9 december, 13.30u – 17.00u

ACV-verbond, Martelarenlaan 8, 3000 r LEUVEN

WORKSHOPS Workshop solliciteren:

donderdag 10 november, r

9.30u – 12.00u

H. Horriestraat 31, 8800 ROESELARE e Schrijf in via www.jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

Er zijn ook infomomenten van het Centrum voor Loopbaanontwikkeling (CLO) in Antwerpen (vrijdag 9 december), Gent (maandag 16 januari), Hasselt (woensdag 14 december), Leuven (woensdag 16 november en woensdag 18 januari), Kortrijk (woensdag 7 december) en

Oostkamp (woensdag 16 november). Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 15

Nacht van het verzet, een andere manier om je stem te laten horen CULTURELE SECTOR EN HARD BOVEN HARD STEUNEN VAKBONDSPROTEST

Ine Hermans

Wie de beelden van de nationale betoging (29 september) in de media en op sociale media zag, moet het ook hebben opgemerkt. Niet alleen vakbondsleden in groen, rood en blauw liepen door de straten van Brussel. Het verzet tegen de maatregelen van de regering-Michel en de regeringBourgeois komt niet alleen van de werknemersorganisaties. Het verzet is ruimer en breidt nog uit. Zo bliezen heel wat organisaties uit de sociale sector ook verzamelen om mee te betogen. Heel wat deelnemers liepen mee met boodschappen als ‘Sociaal werk is niet te koop’ en ‘Investeer in de menselijke kant van het land’. Alles bij elkaar manifesteerden bijna 70.000 mensen in de hoofdstad. Het protest is niet alleen af te meten aan het aantal betogers. Aan de vooravond van de nationale manifestatie vond ‘de Nacht van het verzet’ plaats. De culturele sector organiseerde samen met de burgerbeweging ‘Hart boven Hard’ een tijdelijke culturele bezetting aan de Beursschouwburg in Brussel. De cultuursector krijgt ook zware klappen, diverse organisaties zullen geen centen meer krijgen en zien zich genoodzaakt om de deuren te sluiten. De gevolgen van een politiek die kunst en cultuur alleen als een kostenpost ziet. Maar er waren nog andere redenen om in actie te schieten. Als onze eigen regering 16

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

niet meer wakker ligt van de menselijke haar zetel kon ze ‘liken’ en ‘sharen’ zoveel ze kant van ons land, dan moeten we er samen wilde, maar maakte het enig verschil? De over waken, bedachten de organisatoren. ‘Nacht van het verzet’ deed haar inzien dat Iedereen die de waarde van mensen boven actie voeren wel iets voor haar is en wel het de wetten van het geld plaatst, iedereen die verschil kan maken. elke dag waarde creëert voor mensen of die De LBC-NVK kreeg ook de kans om het hartelijk ontvangt, van cultuur tot onder- publiek toe te spreken. We vertelden dat wijs, van zorg tot jeugdwerk, was welkom. onze vakbond niet alleen opkomt voor Samen protesteren, debatteren, animeren aantrekkelijke werkvoorwaarden, voor een en van elkaar leren, dat waren de doelstel- degelijk en zeker inkomen en voor een goed lingen van de Nacht van het verzet. evenwicht tussen werk en privéleven. Wij komen ook op voor goed uitgebouwde zorgen welzijnssectoren en voor een cultuurSCHOT IN DE ROOS sector waarin genoeg wordt geïnvesteerd. De Nacht was een schot in de roos en Want daar heeft iedereen baat bij. slaagde glansrijk in haar opzet. Een paar honderd mensen zakten op 28 september GEEN LUXEPRODUCT af naar de Beursschouwburg. Het leek wel een zomerse avond in Brussel, de sfeer had De nieuwe subsidieronde van de Vlaamse bij momenten iets weg van een festival, minister van Cultuur, Sven Gatz (Open VLD), maar de boodschappen waren heel duide- zal er jammer genoeg niet toe leiden dat cullijk. Ze gingen over de steeds groter wor- tuur de plaats in onze maatschappij krijgt dende groep van mensen die het moeilijk die ze verdient. Cultuur is nochtans geen hebben in onze maatschappij, over onze luxeproduct. De bijdragen van kunst en sociale zekerheid die steeds minder waard cultuur aan onze maatschappij mogen niet wordt en over de minderheid die niet wak- worden onderschat. Zeker in deze complexe ker ligt van de 99 procent maar die wel meer en verwarrende tijden is investeren in culmacht en geld naar zich toe trekt. Acteurs tuur essentieel. De Italiaanse regering heeft lazen getuigenissen van mensen die elk dag dat alleszins goed begrepen: voor elke euro de gevolgen ondervinden van de besparin- die daar wordt geïnvesteerd in terreurbegen. Muzikanten en zangers zongen over strijding, gaat er ook een euro naar cultuur. wat misloopt en wat beter kan. In de levende Want kunst brengt mensen samen, artiesbibliotheek kon je in plaats van een boek ten houden ons een spiegel voor, leren ons een mens ontlenen om er een half uurtje anders kijken. En, als ik voor mezelf mag mee te praten. spreken, kunst helpt mij om de gruwelijkEen aantal sprekers vertelde over wat hen heden en miserie te verwerken die dagelijks bezighield. Zo zei actrice Charlotte De het wereldnieuws domineren. Bruyne dat ze nog nooit actie had gevoerd. De Vlaamse regering heeft het jammer Haar sociaal engagement beperkte zich genoeg niet begrepen. Voor haar imago voordien tot het digitale universum, vanuit in het buitenland pakt ze graag uit met de

De ‘Nacht van het verzet’ was een prachtige illustratie van het feit dat actie voeren ook in de cultuursector mogelijk, nuttig en nodig is.

slogan ’State of the Art’ en met artiesten die internationaal bekend zijn, maar de bereidheid om echt te investeren in cultuur ontbreekt. Op de Nacht van het verzet vertelde ik ook dat ik als vakbondssecretaris elke dag in contact kom met werknemers. Door hun verhalen weet ik al lang wat de gevolgen zijn van de opeenvolgende besparingen van onze regeringen en het tekort aan investeringen. Wanneer wordt er geluisterd?

AMPER TIJD VOOR ZORGBEHOEVENDE OUDEREN Zullen we het met zijn allen normaal blijven vinden dat er in heel wat woonzorgcentra nauwelijks tijd is om de noodzakelijke zorg aan de bewoners te geven? Om nog te zwijgen van de echte aandacht die de bewoners verdienen! Is het normaal dat in sommige rusthuizen het avondeten om 16.00u wordt opgediend om vanaf 18.00u de eerste bewoners in bed te kunnen leggen, om zo op tijd rond te geraken? Is het normaal dat jonge verpleegkundigen uit een ziekenhuis mij onlangs met tranen in hun ogen vertelden dat ze zich hun beroep anders hadden voorgesteld, dat ze na een paar jaar werken al op zijn. Er is nauwelijks tijd voor meer dan alleen de lichamelijke verzorging. Er is geen tijd om snel genoeg te reageren op een belletje, geen tijd om een patiënt die ondervoed is genoeg in het oog te houden, geen tijd om bij een palliatieve patiënt te waken en geen tijd om moeilijke momenten samen te verwerken. Is het normaal dat in Antwerpen het stadsbestuur beslist heeft om subsidies voor sociale projecten ‘op de markt te gooien’? Iedere organisatie, maar ook ieder bedrijf kan er dingen naar de centen. Is het normaal dat dit al tot eerste resultaat heeft dat het inloopcentrum De Vaart voor dak- en thuislozen niet meer zal worden gerund door het CAW, een vereniging zonder winstoogmerk, maar door het bedrijf G4S Care? Een dochter van een multinational zonder enige expertise en ervaring in deze sector die zelfs niet wil investeren in het nodige gekwalificeerde personeel. Op de Nacht van het verzet en op de nationale betoging in Brussel heb ik gezien dat we met velen zijn die dit niet normaal vinden en dat we met velen zijn om ons te blijven verzetten tegen de huidige afbraakpolitiek. Dit verzet heeft verschillende gezichten en hoe individualistisch artiesten ook mogen lijken, de solidariteit met de sociale sector en openbare diensten is er. De Nacht van het verzet toont dat de kracht van mensen samen nog altijd van tel is. |

Senioren

OKRA

tonen zich solidair met ouderen overal ter wereld De organisaties OKRA en Wereldsolidariteit brachten op zaterdag 1 oktober 500 senioren bijeen in het Centraal Station van Antwerpen om er samen te dansen op de beats van ‘Waka Waka’ (this time for Africa), een liedje van Shakira. Een ‘flashmob’ heet zoiets. Met de actie werd de solidariteit met ouderen elders in de wereld in de verf gezet. Want alle ouderen op deze planeet hebben recht op een leefbaar pensioen en betaalbare zorg. Het dansspektakel paste in de campagne die OKRA en Wereldsolidariteit al meer dan een jaar aan het voeren zijn. 1 oktober werd uitgekozen omdat dan de Internationale Dag van de Ouderen wordt gevierd. In 2050 zullen er wereldwijd 2 miljard zestigplussers zijn: 1/5 van de wereldbevolking! In ons land kampen heel wat ouderen met armoede, leven ze in eenzaamheid of is de zorg die ze nodig hebben, niet betaalbaar. Elders in de wereld is de toestand vaak nog veel schrijnender. Het aantal oudere bedelaars in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, neemt spectaculair

toe. In Burundi leven in de dorpen alleen nog ouderen en jonge kinderen. 48% van de pensioengerechtigden wereldwijd heeft geen pensioen. 46% van de ouderen is ziek of heeft een fysieke handicap. OKRA en Wereldsolidariteit vragen aan de minister van Ontwikkelingssamenwerking, Alexander De Croo, om in ontwikkelingslanden organisaties en bewegingen van ouderen te ondersteunen zodat ze zelf initiatieven kunnen nemen om de situatie van ouderen te verbeteren. Verder willen ze dat België de uitdagingen op het vlak van vergrijzing opneemt in zijn ontwikkelingsbeleid. In de hoofdstad van Bangladesh, Dhaka, werd de Internationale Dag van de Ouderen ook gevierd. Wereldsolidariteit werkt daar samen met GK, dat opkomt voor een betaalbare gezondheidszorg voor iedereen. De Bengaalse partner wil nu ook de zorg voor ouderen op de agenda zetten. | www.wereldsolidariteit.be en www.okra.be

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 17

Werner Van Mierlo

In de stad Antwerpen zie je hoe een deel van de politiek staat te popelen om stukken van de sociale sector te verkwanselen aan privébedrijven. “Pardon”, zal je zeggen. “Sociaal werk laten doen door commerciële bedrijven, wie verzint zoiets?”. Het antwoord is: het Antwerpse stadsbestuur. Maar ook in andere steden en gemeenten gaat het soms de foute kant op. “Sociaal werk is niet te koop”, zeggen de vakbonden en het Sociaal Werk Actie Netwerk (SWAN). Goed ingeburgerde non-profitorganisaties als het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW), Samenlevingsopbouw, Free Clinic, Vagga en De Sleutel zijn ‘vastgeroest’, vinden de politici die Antwerpen nu besturen. “Ze moeten een extra duwtje krijgen om hun werking te vernieuwen.” Hoe ziet dat er in de praktijk uit? Simpel: het stadsbestuur gaat ‘de markt’ op en kijkt welke organisaties en bedrijven een bepaalde dienstverlening willen verzorgen. In mei lanceerde de Antwerpse OCMW-raad een reeks projectoproepen. Eén ervan ging over De Vaart, een inloopcentrum waar daklozen overdag worden opgevangen. Deze werking wordt al 18 jaar lang georganiseerd

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

SOCIAAL is niet WERK te koop KIEZEN VOOR PRIVÉBEDRIJVEN IS EEN COMPLETE BLUNDER door het Antwerpse CAW. Er zijn 8 betaalde krachten. Aan deze werking hangt een overheidssubsidie vast van bijna 400.000 euro. Het Antwerpse CAW stelde zich uiteraard kandidaat om De Vaart te blijven uitbaten. Maar er verscheen een kaper op de kust, G4S Care, een dochter van het bewakingsen beveiligingsbedrijf G4S. Een ‘onafhankelijke jury’ beoordeelde de kandidaturen en gaf de voorkeur aan G4S Care. Volgens de jury is het CAW te duur en heeft het personeel te veel anciënniteit. Bovendien vindt het CAW dat de werknemers ook soms moeten worden bijgeschoold, stel je voor.

MINDER PERSONEEL EN GEEN BIJSCHOLING G4S denkt met minder personeel te kunnen werken maar wil ook een beroep doen op

vrijwilligers. De jury zet daar vraagtekens bij maar geeft er geen slechte punten voor. G4S spreekt ook niet van bijscholing voor het personeel. Ook geen probleem voor de jury. G4S Care geeft, volgens de jury toch, een goed aanbod tegen een scherpe prijs en is dan ook de kandidaat waarmee voort moet worden onderhandeld. Bij De Vaart moesten ze 18 jaar lang hopen dat de tijdelijke projectmiddelen telkens weer zouden worden hernieuwd. Geen ideale basis om de continuïteit te verzekeren. Maar het CAW kreeg telkens opnieuw subsidies, wat toch aangeeft dat er goed werk is geleverd. Als Antwerpen de subsidiëring van het CAW voor De Vaart wilde stopzetten, had het eerst de werking correct moeten evalueren. Zo hadden het CAW en de personeelsleden de kans gekregen om waar nodig bij te sturen.

BIJ HET VUILNIS GEZET Het rapport van de ‘onafhankelijke jury’ werd afgerond op 8 juli. In een week tijd werd de jarenlange werking van De Vaart bij het vuilnis gezet. Zonder inspraak van het CAW en het personeel. De sociaal werkers werden gewoon ‘te duur’ bevonden. Te duur? Oké, we pleiten ‘schuldig’. Volgens de anciënniteitsbarema’s uit de sector verdienen mensen inderdaad meer brutoloon naarmate ze langer werken. En de werknemers krijgen ook extra vrije dagen vanaf 45, 50 en 55 jaar. Om het werk langer vol te houden. Sorry daarvoor. G4S Care heeft de jury kunnen paaien. “Wij zullen het voor minder geld doen.” “Wij zullen een frisse wind laten waaien met jongeren die De Vaart moeten runnen zonder opleiding of bijscholing. Zij krijgen assistentie van vrijwilligers, en de daklozen moeten zelf ook meer uit hun pijp komen. We zullen ook inzetten op veiligheid en agressiebeheersing, en op zelfredzaamheid en uitstroom.”

PERSONEEL KAN STIKKEN Laten we even vergelijken met een kinderdagverblijf, uitgebaat door een gemeente. Het gemeentebestuur beslist het kinderdagverblijf over te dragen aan een privépartner. Een nieuwe vzw zal subsidies krijgen en zal de werking voortzetten. Die vzw zal ook het personeel overnemen, tegen de bestaande loon- en arbeidsvoorwaarden. In het geval van De Vaart loopt het helemaal anders. Antwerpen wil de werking en de subsidies toevertrouwen aan G4S Care, maar het personeel mee laten overnemen, dat is een ander paar mouwen. G4S Care zegt de loon- en arbeidsvoorwaarden van de opvoedings- en huisvestingsinstellingen te zullen naleven. Maar de Antwerpse schepen Fons Duchateau (N-VA) kan naar eigen zeggen het bedrijf niet verplichten om het personeel te behouden. Het spreekt vanzelf dat G4S Care ander en jonger personeel zal zoeken waarvoor het minder moet betalen. Als G4S Care winst wil maken, moet het net alles doen om het bestaande personeel niet mee te pakken. De kwaliteit van de daklozenopvang zal hoogstwaarschijnlijk een duik nemen, maar dat is duidelijk niet de hoofdbekommernis van de politici die hierover beslissen.

VAN SUBSIDIES NAAR DIVIDENDEN In 2015 begon G4S Care ook vluchtelingen op te vangen voor de federale overheid, in het kader van de vluchtelingencrisis. Het boekjaar 2015 werd afgerond met een gecumuleerde winst van bijna 2,35 miljoen euro. In april 2016 besloot de raad van bestuur om dat bedrag bijna helemaal uit te keren aan

de aandeelhouders. Amper 1 euro en 37 cent werd overgedragen naar het boekjaar 2016. G4S Care realiseert winsten dankzij overheidssubsidies en sluist die vlotjes door naar zijn aandeelhouders. Zonder dat er één haan naar kraait. “Winst maken met subsidies, wat is daar mis mee?”, vraagt schepen Duchateau zich af. We wijzen de schepen er graag op dat subsidies overheidsmiddelen zijn die solidair werden bijeengebracht door eerlijke belastingbetalers. Waarom zou de belastingbetaler het prima moeten vinden dat zijn geld wordt omgevormd tot dividenden voor aandeelhouders? Als er winsten of reserves zijn, moeten die worden geherinvesteerd in het maatschappelijk doel van een sociale organisatie. Zo gaat dat namelijk bij vzw’s die correct en normaal werken. |

NATIONALE BETOGING NON-PROFIT SECTOR OP 24 NOVEMBER! De LBC-NVK organiseert op donderdag 24 november in Brussel een algemene non-profitbetoging met de werknemers uit alle sectoren van zorg, welzijn en cultuur. De regering kan niet blijven weigeren om ernstig te overleggen over een nieuw sociaal akkoord. Kwaliteit verzekeren in zorg, welzijn en cultuur is cruciaal voor onze samenleving. Het is dringend nodig om samen een krachtig signaal te geven aan de regering. Geen afbraak, maar opbouw! Ja, dat kan. Met ‘Kwaliteit op elk moment van je loopbaan’, het nieuwe Non-Profit Plan van de LBC-NVK, wordt het hoog tijd voor ernstige onderhandelingen. Lees hier meer: www.wittewoede.be/nieuws/nieuwnon-profit-plan-voor-kwaliteitsvollejobs-op-elk-moment-van-de-loopbaan

PERSONEEL DE VAART WORDT 3 KEER GETROFFEN Het personeel van inloopcentrum De Vaart wordt drie keer getroffen. • De jarenlange ervaring, het grote engagement, de relatie met de daklozen worden met één pennentrek vernietigd. Zonder dat de werknemers zich kunnen verdedigen. • Het Antwerpse CAW moet de contracten van de 8 personeelsleden opzeggen. Ofwel krijgen ze elders binnen het CAW een job, ofwel staan ze gewoon op straat. • De werknemers krijgen niet de kans om mee over te gaan naar de werking onder G4S Care.

BETER GEEN COMMERCIE IN ZORG EN WELZIJN Een commerciële logica toepassen in zorg en welzijn is géén goed idee. In onze bejaardenzorg en in de kinderopvang zijn er genoeg voorbeelden te vinden die aantonen wat er kan gebeuren als ‘winst maken’ het voornaamste motief wordt. Verpleegster Liesbet Claeys vertelde in augustus in de krant wat er allemaal mis liep in het privérusthuis waar zij als ‘interim’ werd ingeschakeld. En met privécrèches waren er ook al ettelijke ongelukkige ervaringen. Liesbet Claeys stuurde in augustus een brief naar De Standaard. Daarin vertelde ze over de omstandigheden waarin ze als verpleegkundige moest werken in een ‘zorghotel’. “Veel ‘zorg’ of ‘hotel’ heb ik niet gezien”, schreef de verpleegster. “Helaas lijkt dit representatief voor de ouderenzorg in ons land.” In de brief was te lezen hoe Liesbet als enige verpleegkundige voor meer dan 100 bewoners moest zorgen op een weekenddag. “Na een uur werk op andere verdiepingen kom ik terug en staat één van de bewoners in de gang te roepen dat hij wil drinken. In de eetzaal heeft een dame koffie uitgeschonken in haar potje druiven. Een andere bewoner staat volledig gedesoriënteerd te leunen op haar rollator in de gang, op zoek naar haar kamer. Het voortdurende gepiep van de beloproepen maakt me gek.” Liesbet had slechts 5 minuten per patiënt om hem of haar klaar te maken voor de nacht. Sommige bewoners werden al om 18.00u in bed gestoken omdat het nu eenmaal niet anders kon. “Is dit de verzorgingsstaat waar we altijd zo hoog mee oplopen?”, verzucht Liesbet. “Ik hoop het niet, ik wil het niet. Ik wil me niet meer verontschuldigen voor mijn werk. Ik wil doen waarvoor ik ben afgestudeerd. Mag dat?” In de krant verschijnen ook geregeld bericht over privé-aanbieders van kinderopvang die hun crèche plots moeten sluiten, al dan niet om met de noorderzon te verdwijnen. Zo liet de uitbaatster van de crèche Klein Klein Peuterke (Huizingen) in de zomer aan de gebruikers weten dat het kinderdagverblijf zou moeten sluiten. De uitbaatster zag zich gedwongen om te stoppen, want ze kreeg te kampen met gezondheidsproblemen. Het schepencollege van Beersel liet weten dat ze de ouders wilde begeleiden in hun zoektocht naar nieuwe opvangplaatsen voor hun kleuters. Beersel kondigde tegelijk aan zelf een nieuw kinderdagverblijf te willen beginnen.

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 19

“Bevolking laten participeren in is perfect te doen”

EANDIS

DIRK BARREZ EN RUDI BOLLEN GELOVEN IN COÖPERATIEF PROJECT

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Denis Bouwen

Eandis, het nutsbedrijf dat het Vlaamse distributienet voor stroom en gas beheert, wilde de Chinezen als aandeelhouder binnenhalen om 830 miljoen euro vers kapitaal te incasseren. Maar dat mislukte. Almaar meer politici begonnen de deal te bekritiseren, en ook vanuit de maatschappij kwam er veel weerwerk. Dirk Barrez en Rudi Bollen zijn ervan overtuigd dat Eandis ook op een andere manier aan extra kapitaal kan geraken: door een coöperatie te creëren en de bevolking mee te laten participeren.

LAGERE DISTRIBUTIEKOSTEN Rudi Bollen gelooft evenzeer in een coöperatief project. Volgens hem zijn veel formules mogelijk om een coöperatief scenario mogelijk te maken. “Persoonlijk denk ik aan een reeks coöperaties, die telkens een aantal gemeenten of zelfs een hele provincie kunnen vertegenwoordigen. Burgers die mee geld steken in Eandis kunnen dan kiezen tussen dividenden of lagere distributiekosten. Coöperatieve bestuurders en investeerders moeten mee hun stem krijgen in de raad van bestuur van Eandis. Belangrijk is dat deelgroepen het beleid niet kunnen blokkeren en dat alle beslissingen democratisch worden genomen. Het valt ook te overwegen om de werknemers van Eandis aandeelhouder te laten worden.”

“Elke samenleving, overheid of economie die zichzelf respecteert, neemt de volle Mondialisering is geen verantwoordelijkheid voor haar essentiële infrastructuur”, zegt Dirk Barrez. argument om publieke “Ze creëert die zelf en beheert ze ook zelf. voorzieningen uit handen Het netwerk voor gas en elektriciteit, transportcapaciteit of zelfs communi- te geven. catienetwerken. Ook in een geglobaliseerde wereld zijn we maar beter zelfredzaam. Mondialisering is geen argument “Nu gigantisch veel miljarden op spaarom publieke voorzieningen uit handen boekjes niks opbrengen mag het geen te geven.” probleem zijn om 1 miljard euro te vinden bij de burgers”, denkt Rudi. “Wie geld steekt in een bedrijf, neemt een PUBLIEKSCOÖPERATIE risico. Maar ik denk niet dat Eandis gauw Volgens Dirk is het perfect haalbaar failliet zal gaan. Een mogelijk belangenom een publiekscoöperatie op te rich- conflict kan wel ontstaan wanneer de ten waarbij overheid en burgers samen burgers liever lagere facturen willen en eigenaar van Eandis worden. “Laten de gemeenten vooral uit zijn op genewe publieke bedrijven als Eandis of reuze dividenden op hun participaties.” Proximus het statuut van coöperatie Bij Open VLD werd al flink gekird bij de geven. Daarna zijn diverse formules gedachte dat Eandis naar de beurs zou mogelijk. Ik ben voorstander van een kunnen worden gebracht. “Geen al te publiekscoöperatie, met als vennoten de best idee”, stelt Rudi Bollen. “De beurs is gemeenten, eventueel andere overheden meestal een synoniem voor winstmaxien alle burgers. Iedere burger moet dan malisatie. Als Eandis onder druk van de minstens 1 aandeel krijgen. Het zou ver- beurs hogere distributiekosten zou wilstandig zijn om overheden en burgers elk len opleggen, zijn de burgers en gezin50 procent van de stemmen te geven op nen daar niet meteen mee gebaat. Een de algemene vergadering en in de raad coöperatief scenario lijkt me dan ook van bestuur.” veruit te verkiezen.” | Dirk vermoedt dat er genoeg geld te vinden is. “De berg spaargeld is honderden keren groter dan het kapitaal dat Eandis zoekt. Als Eandis goed werkt, Dirk Barrez is hoofdredacteur van een degelijk bedrijfsplan heeft, de burwww.pala.be en auteur van het gers inspraak geeft en hen dezelfde boek ‘Transitie. Onze welvaart van garanties biedt als wat de Chinezen konmorgen’. Advocaat Rudi Bollen is den krijgen, is er geen reden waarom er gespecialiseerd in arbeidsrecht. Hij niet genoeg centen zouden te vinden schreef mee aan het boek ‘De werzijn. Eind 2011 werd in volle financiële kerscoöperatie. Het ondernemercrisis voor maar liefst 5,7 miljard euro schap herbekeken’. ingetekend op de zogeheten Letermestaatsbons.”

HELP MEE DE PRESTATIES VAN OUTPLACEMENTKANTOREN TE BEOORDELEN! Na hun ontslag hebben heel wat werknemers de kans om outplacement te volgen. Dat is een pakket van dienstverlening en begeleiding om zo vlug mogelijk weer een passende job te vinden bij een andere werkgever. Sinds 1 januari 2016 betalen werknemers dit outplacement voor een deel zelf. Zij moeten 4 weken opzegvergoeding afstaan om outplacement te betalen. Daarom vindt de vakbond het heel belangrijk dat de ontslagen werknemers waar voor hun geld krijgen. En dus een degelijke begeleiding. Maar het ene outplacementbureau is het andere niet; het ene spitst zich toe op een bepaalde sector, het andere kantoor heeft dan weer meer expertise in het begeleiden van hooggeschoolden. Leden van de ondernemingsraad hebben een adviserende rol als er een outplacementbureau moet worden gekozen bij een collectief ontslag. Daarom bedacht het ACV een tevredenheidsenquête. Op die manier komen we te weten welke kantoren goed scoren. De eerste resultaten zijn terug te vinden op www.acv-online.be (doorklikken op afdanking en ontslag – outplacement); je kan er de globale score per bureau raadplegen en ook filteren volgens regio/doelgroep. Een kleine 500 mensen vulden de enquête al in en beoordeelden samen 32 kantoren. Sommige kantoren kregen al meer dan 20 beoordelingen, andere nog geen. Heb je als werknemer al outplacement gehad? Doe dan ook mee en vul de ACV-enquête in. Hartelijk dank! |

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 21

VRAAG VAN DE MAAND

Ik heb mijn droomjob gevonden maar wil mijn eigen baas zijn. Mag ik een activiteit in bijberoep beginnen in dezelfde branche als mijn werkgever? June Geuens

Neen, je mag je werkgever namelijk geen concurrentie aandoen. Het is op zich geen probleem dat je naast het werk waarvoor je een arbeidsovereenkomst hebt nog een andere beroepsactiviteit uitoefent, als werknemer of als zelfstandige. Zolang je jouw werkgever maar geen concurrentie aandoet. Net zoals iedere contractpartij moet je als werknemer jouw arbeidsovereenkomst te goeder trouw uitvoeren. Dat betekent dat jij je loyaal moet opstellen tegenover jouw werkgever. Omgekeerd geldt dit natuurlijk ook voor de werkgever. Op basis van deze loyaliteitsplicht mag je als werknemer jouw werkgever dus geen concurrentie aandoen, ook geen eerlijke concurrentie. Dit concurrentieverbod geldt zolang de arbeidsovereenkomst bestaat, ook op momenten dat de arbeidsovereenkomst 22

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

geschorst is. Na het einde van je arbeidsovereenkomst is eerlijke concurrentie wel toegestaan, tenzij er een geldig concurrentiebeding zou zijn. Daden van oneerlijke concurrentie blijven natuurlijk altijd verboden.

GEEN CONCURRENTIE Wat wordt er bedoeld wanneer er wordt gezegd dat eerlijke concurrentie verboden is? Dit verwijst bijvoorbeeld naar het zelfstandig uitbouwen van een concurrerende activiteit of het beoefenen van een concurrerende activiteit als werknemer bij een andere onderneming. Maar het kan net zo goed gaan over het oprichten van een concurrerende onderneming, hoofdaandeelhouder zijn in een bestaande, actieve, concurrerende onderneming of het ontplooien van een activiteit die complementair is aan de activiteit van de werkgever die zinnens is deze activiteit zelf ook te gaan uitoefenen. Gaat het alleen maar om een voornemen

of om het treffen van voorbereidingen om een concurrerende activiteit te beginnen na het einde van de arbeidsovereenkomst? Dan schend je het concurrentieverbod niet.

ONTSLAG OM DRINGENDE REDEN Doe je jouw werkgever toch concurrentie aan terwijl de arbeidsovereenkomst loopt? Dan riskeer je ontslagen te worden om dringende reden en/of te worden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan de werkgever. In sommige arbeidsovereenkomsten is een exclusiviteitsbeding opgenomen, waarbij de werknemer belooft om geen enkele bijkomende activiteit uit te oefenen. Zo’n clausule is maar geldig voor zover ze slaat op concurrerende activiteiten of op activiteiten die de correcte uitvoering van de arbeidsovereenkomst in het gedrang zouden kunnen brengen. |

Hervorming in

GEHANDICAPTENZORG is ﬁkse achteruitgang Fatiha Dahmani

De LBC-NVK heeft altijd kritisch maar constructief de veranderingen in de gehandicaptenzorg gesteund. Met principes zoals ‘zorg op maat’ en ‘inclusie’ is op zich niets mis. Maar wat schuilt er achter de mooie principes? Voor personen met een handicap is er nog altijd geen deftige oplossing voor de wachtlijsten. Als het niet om erg schrijnende situaties gaat, moeten zij voor onbepaalde tijd op hulp wachten en dit zonder enig perspectief. Voor de werknemers in de gehandicaptenzorg wordt de ‘zorgvernieuwing’ een fikse achteruitgang. Om te beginnen worden de personeelsnormen afgeschaft. De overheid past de regels aan zonder in een nieuw modern personeelskader te voorzien. Maar dat was wel afgesproken in een akkoord tussen vakbonden, werkgevers en overheid. Ook de werkgevers weigeren het akkoord te respecteren. Een personeelskader is belangrijk want zo kan je bepalen hoeveel personeel van elke functie nodig is om kwaliteitsvolle zorg te bieden. Bovendien zorgt een goed personeelskader ervoor dat de werkdruk beheersbaar blijft.

SPLITSING SECTOR IS FOUT

Eigenaardig genoeg deed de Vlaamse minister van Welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V), in de vorige legislatuur precies het omgekeerde in de kinderopvang. Daar maakte hij juist werk van één vergunde kinderopvang omdat elk kind recht heeft op dezelfde kwaliteit. De werknemers in de gehandicaptenzorg pikken dit uiteraard niet. Op 10 juni was er al een eerste protestactie. In de komende weken zijn er lokale acties en personeelsvergaderingen. En op de nationale non-profitbetoging op 24 november zal ook de gehandicaptenzorg stevig van de partij zijn. |

ONEERLIJKE CONCURRENTIE Deze situatie leidt tot oneerlijke concurrentie en zet de deur open voor commerciële praktijken: bedrijven die dure zorg met lage kosten leveren om zoveel mogelijk winst te maken. Net daarom pleitte de sector in een unaniem advies voor één vergunde sector waarbij de persoon met een handicap effectief centraal staat. De overheid negeerde dit advies compleet.

Maar de Vlaamse overheid splitst ook de sector op in een vergunde en een niet-vergunde zorg. Niet elke organisatie moet een vergunning vragen. Onbegrijpelijk, want zelfs een dierenasiel moet voldoen aan voorwaarden. Een vergunde zorgaanbieder is een organisatie met een sociaal oogmerk die zich te houden heeft aan kwaliteitsregels. De zorginspectie ziet hierop toe. In de vergunde zorg moet je

ook de sectorale loon-en arbeidsvoorwaarden toepassen. Bij de niet-vergunde zorgaanbieder geldt het tegenovergestelde. Zo’n organisatie kan een commerciële vennootschap zijn. De enige ‘regel’ hier is dat er maximaal 15 personen worden opgevangen en dat minstens de helft van de leden van de raad van bestuur behoort tot familie tot de tweede graad. Er worden geen kwaliteitsvoorwaarden opgelegd en de zorginspectie heeft geen enkele bevoegdheid. Bovendien worden niet-vergunde aanbieders niet verplicht om de sectorale loon-en arbeidsvoorwaarden te respecteren. Het non-profitstatuut, waar de sector samen met de Witte Woede jaren aan timmerde, wordt in dit deel van de sector opgeblazen.

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 23

GEWELDLOOS VECHTEN voor een veel beter Congo BEVOLKING SNAKT NAAR VERKIEZINGEN EN ECHTE DEMOCRATIE

Denis Bouwen

Alles wijst erop dat in het oosten veel gewapende groepen die President Kabila en zijn de bevolking terroriseren. Met onze bewe“Er bougeert niks in Congo maar iedereen is regering nu proberen die ging, Lucha, eisen we al lang dat leger, poliwel aan het lopen.” Een uitspraak van activerkiezingen uit te stellen. tie, nationale inlichtingendienst (ANR) en Hoe zie jij dat? Republikeinse Garde zouden worden herviste Micheline Mwendike, die zich in de MICHELINE MWENDIKE: “De vormd. Ook de rol van de internationale Democratische Republiek Congo engamensen pas laten stemmen gemeenschap op het vlak van veiligheid geert voor echte democratie en een vreedin 2018 is voor mij géén optie. moet worden herzien.” Technisch is er geen probleem “Op sociaal vlak hebben veel ouders het zame machtswissel. Als militante van om veel vroeger verkiezingen nog altijd erg moeilijk om de schoolkosten de burgerbeweging Lucha (Lutte pour te organiseren. Het probleem van hun kinderen te betalen. De Congolese le Changement) eist ze de naleving is van politieke aard. De macht- economie groeide soms behoorlijk, maar de hebbers stellen zich heel egoïs- mensen zagen daar weinig van in hun dagevan de Congolese Grondwet, tijdige tisch op en tonen geen politieke lijkse leven. Onze economie is nog veel te en correcte verkiezingen en respect wil om tijdig verkiezingen te hou- sterk afhankelijk van de mijnbouw: als de voor burgers die hun mening uiten. den. Ze manipuleren de regels zodat grondstoffenprijzen op de internationale Kabila langer dan toegestaan in het markten dalen, presteert de economie ook pluche kan blijven zitten. Volgens de slechter. In de landbouw is het zo dat de n feite beweegt er in onze vroegere kolo- Grondwet mag Kabila trouwens geen kan- grond heel vruchtbaar is; maar de wegen nie best wel iets, want meer en meer didaat meer zijn bij nieuwe verkiezingen.” van de boeren zijn in slechte staat en de Congolezen pikken het niet langer dat gebruikte technieken zijn vaak verouderd.” president Joseph Kabila de macht niet wil RONDJES DRAAIEN “Als je me vraagt naar realisaties van Joseph overdragen aan een democratisch verkoKabila, kan ik alleen zeggen dat hij jarenzen opvolger. Veel gewone Congolezen gaan ONS RECHT: Bij de Congolese bevolking leeft lang een hoge baan heeft gehad, punt. Onze geregeld de straat op om hun woede te uiten. veel frustratie. Hoe is de situatie van de door- economie functioneert eigenlijk als een Spijtig genoeg vallen bij die manifestaties snee burger na 15 jaar Joseph Kabila? soort maffia. Alles moet passeren langs de ook meer dan eens doden en gewonden. De MICHELINE: “In die 15 jaar zijn we niet voor- president.” repressie is nietsontziend. uit gegaan maar hebben we de hele tijd rondjes gedraaid. Bij de verkiezingen van NATIONALE DIALOOG ONS RECHT: Overeenkomstig de Congolese 2006 haalde Kabila veel stemmen in de Kivu Grondwet moesten er eind 2016 nieuwe pre- (Oost-Congo) omdat hij beloofde de veilig- ONS RECHT: Kabila drong lang aan op een sidents- en parlementsverkiezingen worden heid te zullen herstellen. Een belofte die hij ‘nationale politieke dialoog’. Waarom? gehouden. Maar daar komt niks van in huis. nooit echt kon inlossen. Nog altijd zijn er MICHELINE: “Officieel moest die dialoog er

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Aanhangers van de Congolese oppositie geven president Kabila een ‘gele kaart’. Op 19 oktober waren er in Kinshasa en op andere plaatsen opnieuw acties tegen de plannen van Kabila om aan te blijven na het verstrijken van zijn tweede en laatste ambtstermijn in december. De internationale gemeenschap vreest voor zware onlusten en bloedvergieten als Kabila bij zijn plannen blijft.

BUITENLANDSE KRITIEK Als er vanuit het buitenland kritiek komt op de gang van zaken in Congo, verweert het regime zich steevast door de Congolese soevereiniteit in te roepen. Mag de internationale gemeenschap zich wel moeien? M I C H E LI N E : “Kijk, de internationale gemeenschap is sowieso al betrokken partij. Jarenlang kreeg Kabila steun en krediet omdat hij werd gezien als de man die de stabiliteit kon verzekeren. Nu heeft de internationale gemeenschap de kans om van koers te veranderen en om de bevolking en de instellingen te steunen in plaats van een bepaalde persoon. Andere landen moeten nog kritischer worden en desnoods ook sancties gebruiken. De rechten van de mens moeten op alles primeren. Kabila, maar ook anderen, moeten zich verantwoorden voor misdrijven die ze pleegden of lieten plegen. Ongelooflijk is trouwens dat we in ons leger nog altijd generaals hebben die vroeger rebellenleiders waren.” ONS RECHT:

komen om de samenhang binnen Congo te versterken maar in werkelijkheid ging het niet om het algemeen belang. De dialoog moest vooral dienen om te legitimeren dan Kabila nog langer president blijft. Bij de verkiezingen van 2011 was er al stevig gefraudeerd. In januari 2015 probeerde de president de kieswet aan te passen om zijn ambtstermijn te verlengen: in de Nationale Assemblee haalde hij zijn slag thuis, maar in de Senaat lukte het niet. De senatoren wezen het idee af onder zware druk van een bevolking die protesteerde.”

ONS RECHT: Nogal wat betogingen in Congo eindigen in bloedvergieten door de genadeloze repressie van de machthebbers, zo blijkt. MICHELINE: “De beweging Lucha kiest voor geweldloze strijd. Wij willen graag manifesteren, maar dan zonder geweld. In Congo komt het geweld altijd van diegenen die de orde moeten handhaven. Die ordehandhavers krijgen logistieke steun van de internationale gemeenschap. Het lijkt me dan ook logisch dat de internationale gemeenschap die repressie zou afkeuren.”

Zijn er in de huidige politieke IN DE GEVANGENIS klasse figuren die de Congolezen echt een perspectief kunnen geven? ONS RECHT: Heel wat activisten van Lucha MICHELINE: “Het is waar dat velen in de en andere bewegingen hebben al in de politieke klasse tekortschieten. Sommige gevangenis gezeten. bekende politici zijn te zwak of uitgeput. MICHELINE: “We schrijven nu geschiedeAnderen uit de oppositie azen op een job als nis. Maar we moeten het met blote handen premier of minister en zijn daarom bereid opnemen tegen monsters. Wat we doen en toegevingen te doen aan de machthebbers. zeggen raakt ‘de staat’, en dat wordt niet Wij willen dat er verkiezingen komen om op op prijs gesteld. Onze aanklacht is gericht zijn minst het pad te effenen voor een pro- tegen een staat die het monopolie op het ces van ontwikkeling. En we vragen ook dat geweld heeft. Door onze offers tonen we de politici eindelijk onze Grondwet begin- hoever de repressie in Congo soms kan nen na te leven. Hiervoor zijn al veel men- gaan.” sen gestorven bij manifestaties. En er was “De staat deinst er niet voor terug om schijnook veel bloedvergieten door toedoen van processen te voeren en tegenstrevers op te rebellengroepen. Hoe dan ook geloof ik in sluiten of zelfs te doden. Zelf zat ik ooit de democratie: ik wacht af hoe het volk zal acht dagen vast bij de inlichtingendienst stemmen bij verkiezingen.” omdat ik simpele pamfletjes had helpen

MICHELINE MWENDIKE (31) werd geboren in de Oost-Congolese stad Goma (Noord-Kivu), waar ze ook opgroeide en studeerde. Na een universitair diploma economie te hebben behaald werkte ze voor humanitaire ngo’s. In 2012 sloot ze zich aan bij de burgerbeweging Lucha, die vooral geënt is op jonge Congolezen die vreedzame veranderingen willen. In 2014 trok Micheline met een beurs naar het Italiaanse Firenze om daar politieke wetenschappen te studeren. Ze schrijft er nu haar thesis. In september en oktober was de activiste in België, waar ze in het kader van de Vlaamse Vredesweek deelnam aan een reeks gespreksavonden. Kijk ook op www.vredesweek.be.

te verspreiden. Die dagen in het cachot deden me serieus nadenken: ik had daarna gewoon een baan kunnen zoeken maar ik vond het belangrijker om te ijveren voor een beter Congo dat we konden doorgeven aan volgende generaties. Overigens, mensen opsluiten heeft vaak een tegenovergesteld effect: als een regime je in de cel steekt, word je juist radicaler en meer vastberaden om de strijd voort te zetten. Nu ik in de cel heb gezeten, ben ik er veel minder bang van dan vroeger.”

ONS RECHT:

ONS RECHT: Stel dat gemotiveerde jongeren

meedoen aan verkiezingen en ook verkozen worden. Riskeren ze niet om te worden opgevreten door ‘het systeem’? MICHELINE: “Dat is soms al gebeurd. Zowel bij de meerderheid als bij de oppositie zien we veel cliëntelisme en vriendjespolitiek. Een systeem en een samenleving veranderen vergt enorme inspanningen. Maar de echte verandering begint bij jezelf. Je moet een sterke wil hebben en de nodige moed opbrengen.” | Midden oktober raakte bekend dat Congo presidentsverkiezingen wil houden in april 2018. President Kabila zou tot dan aanblijven, en de oppositiepartij UNC zou een nieuwe premier leveren.

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 25

VRIJE TIJD 1

SUDOKU

Vul de cijfers van 1 tot en met 9 in, zodanig dat: • in elke rij elke cijfer maar één keer voorkomt • in elke kolom elk cijfer maar één keer voorkomt • elk cijfer ook maar één keer voorkomt in elk wit vierkant en in elk grijs vierkant van 9 vakjes

1 2 5

3 12

5 8

6 3

7 10

8 9

9 4

OPLOSSINGEN SUDOKU

OPLOSSINGEN

2 1

Droedel r om L = rommel

7 5

Anagrammen 1 Schoorsteenveger 2 Horlogemaker

6 8

2 6

9 3 2 1 4

4 9 5

7 1 3

6 4

9 4 5 6

1 3 4 7

6 4

3 2 1 4 5

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

DROEDEL

Welk beroep oefenen deze personen uit? Zet de letters van hun naam in de juiste volgorde om het te achterhalen. 1 Geert Overschoens 2 Karel Hoogmoer

ANAGRAMMEN

Stuur je antwoord naar puzzelonsrecht@acv-csc.be, ten laatste op 15 november 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro. Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR

We konden ook gratis boeken uitdelen. Dankzij de onschuldige hand gaat ‘Burn-out in de zorg’ naar M.J. uit Oostkamp, L.P. uit Tessenderlo en P.V.C. uit Sint-Niklaas. J.M.P. uit Bredene, I.V.W. uit Booischot en M.G. uit Turnhout ontvangen een exemplaar van ‘De werkerscoöperatie’. En ‘De staat van de welvaartsstaat’ wordt opgestuurd naar L.D. uit Halle, K.F. uit Antwerpen en R.V.W. uit Herentals.

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘NATIONALE MANIFESTATIE’. K.T. uit Izegem werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!

PRIJSVRAAG

verticaal 1. genot bij een job 2. lokmiddel 3. snavel; aspirant (afk.); warren abstract machine (afk.) 4. sociale markteconomie (afk.); als ‘t u belieft (afk.) 5. draaiend speeltuig; verzekeraar waar veel jobs verdwijnen 6. zich met de tweewieler verplaatsen 7. jongensnaam; betekenisvolle reeks woorden 8. mannelijke hond; meisjesnaam 9. meisjesnaam; afwijking van een exact aspect uitgedrukt in graden; oud (anagram); Nederlandse gebarentaal (afk.) 10. eerste vrouw 11. majorette

Horizontaal 1. bedrijven maken steeds meer ...; adelaar 2. muziektype en subcultuur uit de jaren 80; deel van het oor 3. Belgische bank waarvan de voorloper genoemd wordt in de Bahama leaks 5. gekende gele bloem 6. metalen verbinding; Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (afk.) 7. koffiehuis 9. grote onzin 10. type audioingang; bank die winst belangrijker vindt dan jobs 11. Cubaanse dans; propere

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen: 1

UITGAANSTIP

FILM

Van de mainstream naar de marge: pertinent sociaal drama (Hayley Squires en Dave Johns).

I, Daniel Blake Karin Seberechts

Populaire schilderkunst is net als muziek en dans onlosmakelijk verbonden met het dagelijks leven, ook in de Democratische Republiek Congo. Ze vormt een afdruk van het collectieve geheugen. Dat zie je goed in deze tentoonstelling die schilderijen toont uit de periode 1968-2012. Portretten, landschappen en allegorische schilderijen wisselen af met stedelijke taferelen, historische figuren en kritische reflecties op religie, politiek en maatschappelijke problemen. Humor is daarbij nooit ver weg. Met historische voorwerpen, foto’s, tekeningen en archiefstukken krijg je een breder perspectief en zie je gelijkenissen met oudere kunst en andere genres uit Congo. De betekenis van populaire schilderijen blijkt niet fundamenteel af te wijken van de rol die oudere kunstvormen speelden in de Congolese samenleving. Een tentoonstelling van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, in samenwerking met het Paleis Voor Schone Kunsten Brussel. Ze loopt nog tot 22 januari 2017.

WAAR? Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel Meer inlichtingen en tickets: 02 / 507 82 00 en tickets@bozar.be www.bozar.be/nl/activities/104695-congo-art-works

Kunt u nog 50 meter stappen? Kunt u met uw handen boven uw hoofd reiken, alsof u een hoed opzet? Lopen uw darmen soms spontaan leeg, buiten uw wil om? Het zijn maar enkele van de vragen die Daniel Blake telefonisch moet afvinken om een verlenging van zijn ziekteverzekering te bekomen.

Londen naar Newcastle is ‘versast’… Ken Loach vertelt, net zoals ‘onze’ Dardennes, verhalen van mensen die diep in hun reserves moeten tasten voor een waardig leven. In ‘I, Daniel Blake’ toont hij hoe kort de weg van de mainstream naar de marge kan zijn. Hij trekt van leer tegen het ‘uitbestede’ Britse systeem van sociale voorzieningen dat in naam van de heilige professionalisering en zaligmakende efficiëntie mensen die niet méé zijn in een onmenselijk keurslijf wringt en kortwiekt, zijn eigen ambtenaren incluis. Meer nog dan het gehekelde neoliberale dictaat dat door ‘het systeem’ waait, zijn het de totale onachtzaamheid en het gebrek aan mildheid voor mensen die Loach op stang jagen. “Ik ben geen klant, geen afnemer, geen lijntrekker, geen rijksregisternummer, geen dief” zet Daniel in zijn testament. “Ik ben een burger, niet meer en niet minder. Dank u.” De werkman krijgt het laatste, pijnlijke woord in een, jawel, mild drama, dat drijft op empathie én verbolgenheid. Ken Loach is 80 nu. Hij is niet hip en al helemaal niet cool. Maar 16 jaar ver in het 21ste millennium is hij nog altijd even relevant. Dat kunnen we betreuren of toejuichen. Misschien doen we het best allebei. |

De schrijnwerker loopt tegen de 60 aan en mag van zijn dokters na een hartinfarct voorlopig niet aan de slag. Hij vulde zijn aanvraag al in op papier, maar dat telt niet. Zijn schampere opmerking dat hij niets aan zijn armen, voeten of darmen mankeert, maar dat zijn hart niet deugt, ketst af op de ‘health care professional’ aan de andere kant van de lijn. Resultaat: Daniel komt 3 vinken te kort voor een ziekte-uitkering en moet de hort op om aan een inkomen te geraken. De keurige weduwnaar, die nooit van sociale diensten gebruik heeft moeten maken en geen kaas heeft gegeten van computers, raakt verstrikt in een jungle van formaliteiten, voorwaarden, sancties en beroepsprocedures, allemaal digitaal welteverstaan. Ondertussen speelt hij ook nog engelbewaar- ‘I, Daniel Blake’ speelt sinds der voor een alleenstaande moe- 26 oktober in de Belgische der die net van het onbetaalbare cinema’s.

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 27

Brussels Airlines wordt volle dochter van LUFTHANSA GEVOLGEN VOOR TEWERKSTELLING VALLEN AF TE WACHTEN Paul Buekenhout

In de luchtvaart werd de kroniek van een aangekondigde overname op 28 september bevestigd. Het Duitse Lufthansa besloot om de resterende 55 procent in Brussels Airlines te verwerven en zo de enige eigenaar te worden van de Belgische luchtvaartmaatschappij. In 2008 waren de Duitsers al voor 45 procent eigenaar geworden. Brussels Airlines wordt nu helemaal een stuk van Star Alliance, de grootste luchtvaartgroep van Europa. Ook Austrian en Swiss zijn daar onderdelen van. De grote baas van Lufthansa, Carsten Spohr, was op 17 oktober in ons land en maakte toen kennis met de Belgische vakbonden. Op de ontmoeting werden vooral het belang en de eigenheid van Brussels Airlines beklemtoond. Brussels Airlines zal op een aantal vlakken heel nauw moeten samenwerken met een andere Lufthansadochter, EuroWings. Vanaf 2017 zullen beide filialen worden samengevoegd en zullen ze er dus anders gaan uitzien. Spohr spreekt van een situatie waar beiden beter moeten van worden. Het Belgische cachet van Brussels Airlines zou worden behouden. En Brussels Airlines zal zijn vluchten op Afrika kunnen blijven

voortzetten en misschien zelfs uitbreiden. Afwachten is de boodschap. In de voorbije jaren verdiende het Belgische bedrijf zijn sporen met een sterk gevarieerd aanbod. Het is een jong, dynamisch bedrijf dat in 2015 winst kon boeken, een hele prestatie met agressieve concurrenten als Ryanair en EasyJet. De reizigers vragen waar voor hun geld en veel keuzemogelijkheden: Brussels Airlines speelt daar creatief op in. Bedoeling is om de dienstverlening samen met Eurowings voort te ontwikkelen.

EN DE WERKNEMERS?

In 2012 aanvaardde het personeel 10 procent meer ‘productie’ zonder loonsverhoging. Die inspanning moet nu worden beloond door het bedrijf verder uit te bouwen. Anders was de gedane inspanning een maat voor niets. Het is ook essentieel dat het sociaal overleg voluit zijn rol kan blijven spelen. Dit terugschroeven in de nieuwe situatie kan niet. Met de Duitse collega’s zal structureel moeten worden overlegd zodat Brussels Airlines en Zaventem een volwaardige rol krijgen. Brussels Airport mag in geen geval een tweederangsluchthaven worden.

Maar wat zullen de gevolgen zijn voor de tewerkstelling? Dat is koffiedik kijken. Voor de vakbonden moet de tewerkstelling in België maximaal worden uitgebouwd, in het belang van Brussels Airlines én dat van de luchthaven van Zaventem. Het beslissingscentrum moet bij ons blijven, en Brussel zou een draaischijf moeten worden in het nieuwe Europese netwerk.

Voor de vakbonden moet de tewerkstelling in België maximaal worden uitgebouwd, in het belang van Brussels Airlines én dat van de luchthaven van Zaventem.

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

CHOCOLADEFABRIEK in Halle is nieuwe toekomst aan het voorbereiden BELGIË DREIGT PRODUCTIE CÔTE D’OR OP TERMIJN TE VERLIEZEN Tina De Greef

In zijn fabriek in Halle laat de multinational Mondelez nog altijd de producten van het legendarische chocolademerk Côte d’Or maken. De fabriek levert niet alleen chocoladerepen en Chokotoffs maar ook ‘warme chocolademassa’. Het laatste product gaat naar vestigingen in Oost-Europa, die er de Bouchers en Mignonettes mee maken. Halle moest de Bouchers en Mignonettes in 2012 afstaan. Sindsdien ziet de Belgische fabriek haar productie gestadig verminderen. Almaar meer productielijnen liggen er werkloos bij. Er zijn nog een dikke 200 arbeiders maar zij zijn geregeld economisch werkloos. Van de bedienden blijven er nog een kleine 100 over. Sinds geruime tijd wordt bijna niemand nog vervangen als er personeel weggaat. Op 15 september was er een bijzondere

ondernemingsraad. Menig werknemer Daarna wil Mondelez chocolademassa bij hield zijn hart vast. Sommigen waren bang Barry Callebaut kopen om elders alles van voor een sluiting. Het was dan ook een soort Côte d’Or te fabriceren, wie weet in Oostopluchting toen bekend werd dat Mondelez Europa. Côte d’Or is een erg winstgevend de fabriek in Halle ging verkopen aan het assortiment, en de Belgen blijven er dol op. Zwitserse Barry Callebaut, de chocoladepro- Als het merk verdwijnt uit Halle, zal het perducent die in 1996 ontstond door de fusie soneel daar zeker een stuk van zijn ondervan het Belgische Callebaut en het Franse handelingsmacht verliezen. Cacao Barry. De vakbond heeft ook pertinente vragen. Barry Callebaut is aan het groeien en heeft Wat zal er gebeuren als de loon- en arbeidsmeer Belgische chocolade nodig. Het wil al voorwaarden in Halle worden afgestemd het productiegebonden personeel in Halle op die van Barry Callebaut? Zal er na 2020 overnemen om minstens tien jaar lang nog even veel personeel nodig zijn, want het 30.000 ton vloeibare chocolademassa per produceren van chocolademassa is minder jaar te produceren. Tijdens een overgangs- arbeidsintensief ? En wat met de jobs van periode van drie jaar blijven ze in Halle ook niet-productiegebonden bedienden, die niet producten van Côte d’Or maken. Hiermee worden overgenomen door Barry Callebaut? lijkt een einde te komen aan een lange peri- Op welke plek zullen zij werken? Wat met de ode van onzekerheid. vakbondsafgevaardigden? Uiteraard zal de vakbond er alles aan doen om de belangen van de werknemers maxiOOST-EUROPA maal te verdedigen. Niet alleen de fabriek Maar Mondelez geeft het merk Côte d’Or in Halle verdient een mooie toekomst, maar niet af. In een eerste fase blijft de groep Côte ook alle mensen die er hun boterham verd’Or-artikelen afnemen van Barry Callebaut. dienen. |

Ons Recht | 120ste jaargang | NOVEMBER 2016 | 29

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN

UITBETALING VAKBONDSPREMIE PC 310 BANKEN

Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat. Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

EANDIS P.S. - ALKEN

Eandis heeft nood aan extra kapitaal. In die context stel ik mij de vraag waarom de vele miljarden euro’s op spaarboekjes in België niet worden gemobiliseerd. Zodat kleine spaarders ook eens een zeker rendement kunnen realiseren. In de praktijk

zien we dat er jarenlang rond de pot wordt gedraaid en gespeculeerd over de vraag hoe politici, banken en gemeenten flink kunnen verdienen aan het aantrekken van vers kapitaal voor dit nutsbedrijf. Waarom zouden we bij Eandis buitenlandse bedrijven laten investeren in ruil voor een mooi rendement?

HEEFT STAKEN EN BETOGEN ZIN? F.G. - HOBOKEN

Op donderdag 29 september werd er betoogd in Brussel. En op vrijdag 7 oktober waren er stakingsacties in een aantal bedrijven en sectoren. Maar heeft staken en betogen wel zin, vermits er bij mijn weten nog niet op een volwassen manier is gepraat? Wat er nu gebeurt in de politiek, is trouwens onze eigen schuld: wij hebben toch deze regering verkozen? Waar is dan de democratie? N.v.d.r. Eind september manifesteerden bijna 70.000 mensen in Brussel om hun afkeuring van de regeringspolitiek te uiten. De vakbonden probeerden op diverse momenten om ernstig te onderhandelen met de werkgeversorganisaties. Maar de werkgevers hebben weinig zin in compromissen en toegevingen. Logisch: er zijn regeringen die vooral naar hun wensen willen luisteren. De werkgeversorganisaties

kunnen de regering influisteren wat er volgens hen moet gebeuren, en vaak krijgen ze gewoon hun zin. Is dat democratie? Bij de verkiezingen stemmen mensen voor partijen, niet voor een bepaalde coalitie. Er is inderdaad een bepaalde coalitie op de been gebracht, maar die werd niet speciaal gevraagd door de kiezers. Het zijn partijen die kiezen voor of tegen een bepaalde coalitie. Feit is en blijft dat veel werknemers, werkzoekenden en anderen niet gediend zijn met deze regeringspolitiek, die al te vaak de zelfden viseert en de zelfden buiten schot laat. De vakbond zou in zijn taak falen als hij de grote onvrede over deze politiek niet zou tot uitdrukking brengen. Wie anders zal het opnemen voor de gewone bevolking?

| NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Voor de banken (paritair comité 310) wordt de vakbondspremie (30 euro voor voltijdse en deeltijdse werknemers) overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met SWT (brugpensioen) of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde.

PC 308 SPAARBANKEN Voor de spaarbanken (paritair comité 308) wordt de vakbondspremie (35 euro voor voltijdse en deeltijdse werknemers) overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met SWT (brugpensioen) of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde.

PC 306 VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJEN Voor de verzekeringsmaatschappijen (paritair comité 306) wordt de vakbondspremie (40 euro voor voltijdse en deeltijdse werknemers) overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met SWT (brugpensioen) of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

PC 307 MAKELARIJ EN VERZEKERINGSAGENTSCHAPPEN Voor de makelarij en verzekeringsagentschappen (paritair comité 307) wordt de vakbondspremie (35 euro voor voltijdse en deeltijdse werknemers) overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met SWT (brugpensioen) of heb

je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBCNVK-afgevaardigde.

PC 319 OPVOEDINGS- EN HUISVESTINGSINSTELLINGEN Bij de opvoedings- en huisvestingsinstellingen (paritair comité 319) wordt in de periode van oktober tot december de vakbondspremie van 80 euro uitbetaald aan leden die de voltijdse bijdrage betalen. Wie een verminderde bijdrage betaalt, krijgt een premie van 40 euro. Van de werkgever heb je bij de loonstrook een lichtblauw formulier gekregen dat dient als attest voor de vakbondspremie. Dit attest moet je bezorgen aan het

LBC-NVK-secretariaat in jouw streek. Om recht te hebben op de vakbondspremie moet je ten laatste op 1 oktober 2015 lid geworden zijn van de vakbond en nog steeds aangesloten zijn op het moment van betaling. Je moet ook in het refertejaar 2016 minstens één dag hebben gewerkt in een opvoedings- en huisvestingsinstelling die erkend is door de Vlaamse overheid.

PC 220 VOEDING Vanaf 4 november 2016 krijgen de gesyndiceerde bedienden uit de voeding hun vakbondspremie. De premie bedraagt maximaal 135 euro. Het precieze bedrag is afhankelijk van het aantal gewerkte dagen en de duur van het lidmaatschap. Om recht op de vakbondspremie te hebben, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zo moet je tussen 1 april 2015 en 31 maart 2016 minstens elf dagen gewerkt hebben in een onderneming die valt onder het paritair comité voor de bedienden uit de

voeding (PC 220). Ook moet je ten laatste op 1 maart 2016 lid zijn van het ACV en nog altijd aangesloten zijn op het ogenblik van de uitbetaling. In orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage is ook vereist. De premie wordt gestort op de rekening van de rechthebbende. Uitbetaling in speciën of via circulaire cheque is niet mogelijk. De rechthebbende moet zijn of haar attest ingevuld en ondertekend terugsturen naar het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

PC 325 OPENBARE KREDIETINSTELLINGEN Voor de Openbare Kredietinstellingen (paritair comité 325) wordt de vakbondspremie (50 euro voor voltijdse en deeltijdse werknemers) overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met SWT (brugpensioen) of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je

recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBCNVK-afgevaardigde.

LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be

Missie van de lbc-NVK

De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

|â&#x20AC;&#x201A; NOVEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht