Ons Recht, oktober 2013

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 117de jaargang | nummer 8 | OKTOBER 2013

6-7

© foto: IMAGEGLOBE daniël rys

Er broeit iets in de luchtvaart

17 E D U C AT I E F V E R LO F O P T I J D AA N V RAG E N

22-23 I N STA P STAG E S

Standpunt Campagne Luchtvaart Luchtvaart Media Sociaal Media Lock-out Financiën Over de grenzen Sociaal Campagne Opleiding Arbeids-gericht Campagne Vernieuwing Jongeren Time to go In de marge Film Film Boek Distributie De lezer schrijft (1) Inbox De lezer schrijft (2) Uitbetaling vakbondspremie Achterklap Vanmol

© foto: photonews

RUBRIEKSNAAM inhoud

Ook in de mediasector zijn er geregeld fusies en krachtenbundelingen.

LBC-NVK-secretaris Hans Elsen vraagt zich af of de krantenlezer daar altijd beter van wordt. De druk op de loonen arbeidsvoorwaarden in de sector is niet te onderschatten.

Uitgevers schakelen wat graag freelancers in om hun kosten te verminderen. De vrije markt bepaalt meer dan ooit wat kan en wat niet kan. Lees meer op pagina 10-11.

2 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

3 4 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 24 25 25 26 26 27 28 29 29 30 30 31 32

Arbeiders-bedienden: rit is nog niet uitgereden Werknemers verdienen beter dan wat hen wordt aangedaan Vakbond helpt werknemers hun rechten te verdedigen bij Ryanair Onhoudbare werkdruk leidt tot veel wrevel bij Brussels Airlines Eerste sociaal charter voor audiovisuele media Zenuwachtigheid neemt toe bij krantenverdeler AMP “Vierde macht is overgeleverd aan grillen vrije markt” Canadees chemiebedrijf Kronos zet 320 vakbondsleden buiten Cao zet bakens uit voor echt eindeloopbaanbeleid bij KBC Oudere werknemers kop van jut Armoede ‘op den buiten’ komt meer en meer in beeld Vraag je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan!

Eerlijk loon voor werknemers in contactcenters “Veel jongeren weten niet meer wat een vakbond is” Instapstages moeten vaardigheden voort ontwikkelen Kernwapens mogen terug naar afzender Werk jij bij een zelfstandige bankagent?

Omar Prisoners Stand-up filosoof Voorzichtig optimisme bij winkelketen Free Record Shop

RUBRIEKSNAAM

Arbeiders-bedienden: rit is nog niet uitgereden FERRE W YCKMANS

standpunt.

ALGEMEEN SECRETARIS

De LBC-NVK heeft zich met alle kracht op dit dossier geworpen, en dat al sinds 2001.

Het dossier arbeiders-bedienden kunnen we nu misschien nog niet ‘het dossier van de eeuw noemen’; er zijn nog 87 jaar te gaan. Maar het mag duidelijk zijn dat we het niet over een fait divers hebben.

We overdrijven niet als we stellen dat de LBC-NVK zich met alle kracht op dit dossier geworpen heeft, en dat al sinds 2001. Het was de moeite waard om er véél energie in te steken. We moeten vaststellen dat we niet alles realiseerden wat we beoogden.

Het spijtige lot van veel van ons werk.

Mààr de waarheid heeft haar rechten: zonder de halsstarrige inzet van LBC-NVK zou wat er uiteindelijk uit de bus kwam immens veel slechter zijn geweest. In het septembernummer van Ons Recht maakten we kort de balans op. De LBC-NVK mag inderdaad trots zijn. En ja, we zijn onze leden en militanten dank verschuldigd voor de volgehouden ijver.

Ultieme actie

Met overtuiging voerden we op 20 september, samen met CNE, een ultieme actie om de regering en de werkgevers niet nog verder rechten te laten afbreken. Wij willen dat er wordt gekozen voor perspectief met vrijwaring van fundamentele rechten, onder meer op het vlak van sociaal overleg.

De reacties van werkgeversorganisaties rond het sociaal overleg, het vastklikken van verworven rechten en het ondergraven van de bescherming van werknemers, bedienden én arbeiders, bewezen dat extra actie nodig was. Nu ligt er dan uiteindelijk een wetsontwerp op de parlementaire tafel waarin een aantal door ons nog formeel geëiste garanties verzekerd is.

We denken aan de onwrikbaar vastgeklikte rechten voor bedienden van de opzegtermijnen waarop ze op 31 december 2013 recht blijven hebben bij ontslag. En er is de garantie dat deze verworven rechten nog zullen worden aangevuld op basis van de nieuwe ontslagregels. We verwijzen ook naar de mogelijkheid om in ondernemingen, al dan niet bij herstructureringen, cao’s te sluiten om een betere regeling te voorzien. Zo hoort het ook, wettelijke regels zijn in het sociaal recht minimumbepalingen, wie beter kan en wil mag daartoe niet worden gehinderd.

Het blijft veelbetekenend dat de werkgevers zulke ‘verbeteringen’ alleen willen toestaan in individuele dossiers. Veel liever dan algemene regels af te spreken met vakbonden beslissen ze zelf à la tête du client. En dan maar beweren dat de vakbonden het sociaal overleg onmogelijk maken.

Outplacement

Ook het recht op outplacement willen de werkgevers eigenlijk liever niet. Toch niet collectief of voor iedereen. Het liefst zouden ze die begeleiding willen voorbehouden aan een selectief clubje. De regeling die voorzien is zint ons niet wat de aanrekening op ontslagrechten betreft, maar ze wordt in ieder geval een breder recht dan de werkgevers op het oog hadden. En ook de bestaande rechten voor 45-plussers blijven overeind. De eis van de werkgevers om toch een algemene proefperiode ingevoerd te zien met erg korte opzegtermijn is door de minister terecht niet opgenomen.

Er is een erg zware smet die door het wetsontwerp niet is weggewerkt en die wellicht tot nieuwe juridische problemen zal leiden: de wettelijke verankering van een ongunstiger regeling voor arbeiders uit de bouw, of zelfs wat breder. Die regeling houdt de kiem in van een nieuwe procedure voor het Grondwettelijk Hof rond discriminaties in opzegrechten.

Ofwel zal blijken dat er een discriminatie blijft tussen arbeiders en bedienden in dezelfde bedrijven, met de onzekerheid welke conclusie daar dan uit zal worden getrokken. Maar het is vooral zonneklaar dat opnieuw een discriminatie wordt bestendigd tussen werknemers tout court.

Arbeiders uit bijna alle sectoren gaan erop vooruit wat ontslagrechten betreft, flinke groepen van arbeiders in activiteiten rond de bouw worden blijvend benadeeld. Op dit punt liet de minister de oren te veel hangen naar de werkgevers van de bouwsector. Ze had de politieke moed moeten tonen om dit meteen op te lossen.

In Ons Recht van september las u al uitgebreid over andere mankementen in het 5 juli-regeringscompromis. Die zijn in het wetsontwerp niet allemaal weggewerkt. En laten we vooral niet vergeten dat er nog een flinke brok niet behandelde andere verschillen zijn tussen bedienden en arbeiders. Denken we maar aan de vakantiewetgeving.

Zoals in het verleden zullen we die dossiers onder de aandacht blijven brengen. Het werk is verre van af. De LBC-NVK blijft in dit dossier uiteraard actief.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

OR-oktober13.indd 3

3

27/09/13 10:19

RUBRIEKSNAAM

Werknemers verdienen beter dan wat hen wordt aangedaan Onrecht is veel te groot om erover te zwijgen Ferre W yckmans

de bredere betekenis: werknemers verdienen een correcte behandeling, respect en gelijke behandeling ten aanzien van andere inkomensgroepen.

Tevredenheid is een ruim begrip. Dat geldt ook wanneer het om werknemers gaat.

Personeelsmanagers schuimen graag congressen en studiedagen af waar ze leren hoe je werknemers met respect behandelt.

In allerhande bladen doen ze aanbevelingen over tevredenheidsenquêtes. Alleen laten de praktijk én de wettelijke omkadering het meer en meer afweten.

De term ‘verdienen’ heeft hier een dubbele We overlopen even de recente praktijken die betekenis. Er is de geldelijke ondertoon, alles behalve van respect voor werknemers namelijk het feit dat werknemers een waar- getuigen. dig en correct loon verdienen. Maar er is ook Laten we beginnen met het meest

‘Werknemers verdienen beter’: onder die niets aan duidelijkheid verhullende titel vertolken we al sinds begin dit jaar in Ons Recht wat er aan kleinere en grotere verwachtingen leeft bij onze leden. En wat daar leeft is voor uw vakbond, die deze verwachtingen uitermate ter harte neemt, méér dan een leidraad.

wraakroepende feit. In 1996 werd de Wet ter vrijwaring van ’s lands concurrentiekracht van kracht. Sindsdien werden de maximale loonstijgingen begrensd zoals de tabel onderaan schetst.

‘Lonen te hoog’

Voor 2013 en 2014 is dus geen enkele loonsverhoging toegestaan. Eigenlijk is de achterliggende redenering dat de lonen in ons land te hoog zijn. Een redenering die wordt gehanteerd los van het loonniveau. Verdien je 1.600 euro per maand of 6.100 per maand?

Het wordt allemaal op dezelfde rechtlijnige manier aangepakt. Durft iemand te beweren dat een loon van 1.600 euro te hoog is?

Periode

1997-1998

1999-2000

2001-2002

2003-2004

2005-2006

2007-2008

2009-2010

2011-2012

2013-2014

Norm

6,1%

5,9%

6,4-7% (1)

5,4%

4,5%

5,0%

250 euro (2)

0,3% (3)

0,0% (4)

(1) 6,4 procent, naargelang de sector verhoogd met 0,2 procent volgens sociale afspraken en 0,4 procent volgens de economische prestaties.

(2) netto-enveloppe waarvan 125 euro kon worden toegekend in 2009; index en baremieke verhogingen waren altijd gewaarborgd.

4 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

(3) waarvan 0,0 procent kon worden toegekend in 2011; index en baremieke verhogingen waren altijd gewaarborgd.

(4) index en baremieke verhogingen zijn altijd gewaarborgd.

campagne De LBC-NVK en CNE trokken op 20 september naar Brussel om opnieuw actie te voeren rond het nieuwe werknemersstatuut. Het compromis van minister Monica De Coninck (Werk) vertoont serieuze tekortkomingen.

tegen slechtere loonvoorwaarden te werken.

Intriest is het te moeten vaststellen dat deze redenering van ‘eigen schuld, dikke bult’ zo sterk ingeburgerd raakte. Zo mogelijk nog triester is het feit dat werklozen in hun inkomen worden geraakt op een moment dat de werkloosheidseffecten van de crisis pas echt beginnen te spelen, met ook in Vlaanderen een hogere werkloosheid tot gevolg. De federale regering, die volgens sommigen ‘marxistisch’ zou zijn, nam de spijtige en verkeerde beslissing om de werkloosheidsuitkeringen te verminderen.

Ze stelde ‘activeren’ gelijk met ‘bestraffen’.

Minister Monica De Coninck (Werk) toeterde dat ‘al wie oren en poten heeft moet werken’. Het soort uitspraken dat je in een beetje beschaafd land misschien aan de cafétoog verwacht, zij het dan pas laat op de avond. Ook werklozen verdienen echt wel beter.

Pensioen

Jazeker, de regering die ook dit loon zonder enig pardon blokkeert voor minstens twee jaar.

De vakbond zegt duidelijk dat zo’n loonblokkering onrechtvaardig is en niet getuigt van respect voor werknemers. Met andere woorden: werknemers verdienen beter. Samen met de andere vakbonden besliste het ACV om bij de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) een procedure aan te spannen in de hoop zo de regeringsbeslissing onderuit te halen. In de jaren 1950 keurde België trouwens een Conventie van de IAO goed waarin werd verboden om het vrije loonoverleg te belemmeren.

Maar het is nog niet gedaan. Of eigenlijk wel. We zouden namelijk ook een tabel moeten kunnen afdrukken die uitlegt welke ingrepen sinds 1996 werden gedaan om de andere inkomensgroepen ook te doen matigen. Maar zo’n tabel hebben we niet. Niet omdat we niet over de informatie zouden beschikken. Wél omdat er geen enkele maatregel is genomen die aan zelfstandigen, vrije beroepen, aandeelhouders, verhuurders een gelijkwaardige inspanning oplegde. In de voorbije jaren niet. In 2013 niet. En al

evenmin voor 2014. Werknemers zijn in dit land dus slechter af dan anderen. Zij worden aangesproken en moeten hun loon matigen, terwijl anderen met rust worden gelaten.

Ook op dit vlak geldt dat werknemers beter verdienen dan deze tweederangsrol.

Werklozen

Ons lijstje is nog lang niet klaar. Er is ook een belangrijke groep van mensen die nog niet of niet langer werken: de werklozen.

Het is al jaren in de mode om deze groep de schuld van de crisis en alle andere rampen te geven. Zo verklaarde meester-baggeraar Jan De Nul eerder dit jaar dat ons land een verzameling luiaards is. Hij doelde daarbij niet alleen op de werklozen. De lezersbrieven in de kranten die volgden op De Nuls gebazel gaven vaak blijk van een merkwaardige rancune. Werklozen mag je van zowat alles beschuldigen, niet in het minst omdat ze ‘werkloos zijn door eigen schuld’. Ze hadden maar beter moeten opletten in de klas.

Ze hadden maar niet in een sector zonder toekomst moeten gaan werken. Of ze moeten maar aanvaarden om onder de prijs en

Het wordt wel eens vergeten maar de Belgische wettelijke pensioenen zijn betrekkelijk laag, zelfs voor wie een volledige loopbaan (45 jaar) kan voorleggen. Natuurlijk is het zo dat er voor periodes van inactiviteit wegens ziekte of werkloosheid een gelijkstelling is wanneer het pensioen wordt berekend. Stel je even voor wat dat zou geven zonder zo’n gelijkstelling! De armoede bij ouderen zou gevoelig toenemen.

Sommigen waarschuwen graag dat onze pensioenen niet betaalbaar zullen blijven, ook al liggen ze dan te laag. Die voorspelling wordt gebruikt om een alternatief systeem te ontwikkelen via de tweede pensioenpijler en de groepsverzekeringen. Maar wat zien we als het wat minder goed gaat op de beurs en in de wondere wereld van de beleggers? Dan verkondigen de grootste pleitbezorgers van een tweede pijler onomwonden dat de wettelijke waarborg voor zulke fondsen en verzekeringen snel en doortastend moet worden verminderd. Een lagere waarborg wil zeggen dat er minder kans is dat de fondsen op termijn hun verplichtingen kunnen nakomen.

Anders gezegd: de extra pensioenpijlers dreigen op termijn minder zekerheid te geven dan het woord ‘verzekering’ zou doen denken. Werknemers verdienen betere rechten en een betere bescherming van hun pensioenrechten. Dat geldt zowel voor het wettelijke pensioen als voor de tweede pijler.

U heeft goed begrepen dat artikelen onder de slogan ‘Werknemers verdienen beter’ vaste kost zullen blijven in Ons Recht. Omdat er nu eenmaal veel te veel onrecht is.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

5

luchtvaart

Vakbond helpt werknemers hun rechten te verdedigen bij Ryanair Uitbuiting personeel loopt spuigaten uit Denis Bouwen

Nogal wat Belgen trekken naar de luchthaven van Charleroi om er voor een prikje met Ryanair naar een al dan niet zuiderse vakantiebestemming te vliegen. Maar de dolle pret heeft ook een keerzijde. Voor haar werknemers is de lagekostenmaatschappij helemaal geen grote weldoener. Drie stewardessen en drie stewards, vroegere werknemers van Ryanair, trokken naar de rechter om hun belangen te verdedigen. Met de steun van CNE, de Franstalige zustervakbond van de LBC-NVK.

betaald als ze uiteindelijk niet moeten vlie- Net sluit zich gen. Als ze ziek zijn, moeten ze hun doktersattest komen tonen bij de personeelsdirec- Yves heeft het gevoel dat ‘het net zich aan teur op de luchthaven. Bij ziekte hebben ze het sluiten is rond Ryanair’. “De stappen die geen gewaarborgd loon en worden ze dus CNE onderneemt voor het personeel krijgen elders navolging. Zo gaf een Noors hof van beroep de vakbonden gelijk en veroordeelde het Ryanair om een schadevergoeding uit te keren aan een gewezen werkneemster. Het hof erkende ook dat Noorse rechtbanken Bij de arbeidsrechtbank bevoegd zijn om zaken van werknemers in Noorwegen te behandelen.” in Charleroi eisen Bij de arbeidsrechtbank in Charleroi eisen de zes stewards en stewardessen nu een de zes stewards voorlopige schadevergoeding van 20.000 en stewardessen euro. Als de rechter de ex-personeelsleden gelijk geeft, zullen de betrokken bedienden nu een voorlopige trachten om nog meer geld te verhalen op schadevergoeding het bedrijf.

“In beginsel moet de rechter uitspraak doen van 20.000 euro. op 4 november”, zegt Yves. “Ik hoop dat de rechtbank gevoelig zal zijn voor de argumenten van de vakbond en de bedienden in het gelijk zal stellen.”

“Op zich zijn we niet tegen Ryanair omdat het bedrijf veel werkgelegenheid creëerde op de luchthaven van Charleroi”, legt Yves Lambot uit. Hij is bij CNE secretaris voor Henegouwen en werkt vanuit Charleroi. “We willen wél dat de onderneming het arbeidsrecht toepast van het land waar de werknemers het grootste deel van hun taken niet betaald. Ze moeten ook thuis stand-by verrichten. In dit geval dus het Belgische blijven zonder hiervoor een premie te krijarbeidsrecht.” gen. De tijd die ze steken in hun ‘debrieDe zes klagende bedienden werkten drie tot fing’ wordt niet vergoed. Het gebeurde ook vijf jaar bij Ryanair. Twee van hen kregen al eens dat een werkneemster door sneeuwde bons omdat ze hadden geklaagd over de val zes uur vast zat op de luchthaven zonder werkomstandigheden. Ryanair had gehoord dat ze voor die tijd werd betaald.” dat ze advies waren gaan vragen bij de vakbond. Iets wat de directie absoluut niet weet te waarderen. “In essentie eisen de zes exwerknemers nu dat ze worden uitbetaald volgens de criteria van paritair comité 315 (luchtvaart).”

Iers arbeidsrecht

“Het hele systeem van Ryanair is bewust gebaseerd op het Ierse arbeidsrecht. Door de Ierse regels toe te passen bespaart de maatschappij aanzienlijk op haar kosten.

Maar de werknemers zijn wel het kind van de rekening. De directie blijft doof voor de vakbondseis om de Belgische regels te volgen en het personeel beter te behandelen.

Wanneer bekend raakt dat een werknemer bij de vakbond is, wordt hij of zij automatisch aan de deur gezet. Zo slaagt Ryanair erin om een groot deel van het personeel te muilkorven.”

Dat het personeel wordt uitgebuit, staat volgens Yves Lambot buiten kijf. “Soms moeten werknemers tot zes uur lang stand-by zijn op de luchthaven en worden ze niet 6 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

luchtvaart

Onhoudbare werkdruk leidt tot veel wrevel bij Brussels Airlines Vakbondsafgevaardigden straal negeren kan niet Jan Deceunynck

Bij de luchtvaartmaatschappij Brussels Airlines werd eind 2012 met veel moeite een akkoord bereikt over het ‘Beyond Plan’.

Een herstructureringsplan waarbij het personeel schoorvoetend instemde met een productiviteitsverhoging van 10 tot 15 procent, zonder extra loon en in ruil voor werkzekerheid tot eind 2014. Met dat plan werden eigenlijk al de kiemen gezaaid van mogelijke excessen. Afgelopen zomer kwamen er verontrustende signalen vanuit de ‘crew room’. Het cabinepersoneel kon de werkdruk niet meer aan.

de Duitse groep waartoe Brussels Airlines behoort. “Al sinds januari 2013 stelde de vakbondsafvaardiging voortdurend vragen over de invulling van de werkroosters. Maar er kwam weinig respons. Het wantrouwen groeide zienderogen”, vertelt Paul.

In de zomer formuleerde de vakbondsafvaardiging van het cabinepersoneel 14 vragen die de basisprincipes uit het Beyond Plan moesten vertalen in een nieuwe manier van werken. “De onduidelijkheid zat vooral in de planning van de ‘missies’, wanneer er drie dagen na elkaar wordt gewerkt, met twee night stops. Het personeel drong ook aan op een flinke vermindering van het aantal overuren. De directie had weinig oren naar de vakbondseisen en deed geen voorstellen om eraan tegemoet te komen. Daarop besliste de vakbondsafvaardiging om de cao van december 2012 op te zeggen.”

Vo l g e n s L B C - N V K - s e c re t a r i s Pa u l Buekenhout nam het aantal werkuren exponentieel toe, terwijl op de rusttijden werd Stroeve onderhandelingen beknibbeld. “Meer dan dertig werknemers zijn thuis met een burn-out of liggen in de Tijdens moeizame bemiddelingspogingen werden dan toch voorstellen uitgewerkt en voorgelegd aan de vakbondsafvaardiging. De klemtoon lag daarbij vooral op de transparantie in de werkrollen: de werkdruk moest in de werkroosters evenredig

ziekenboeg. Geen twintig procent werkt nog voltijds. Het management legt overuren tot 140 procent van het contract op.”

“De werkdruk bedreigt niet alleen de gezondheid van het personeel maar ook de veiligheid van de passagiers”, onderstreept Paul. “Als steward of stewardess moet je fit en paraat zijn om in noodsituaties alert te worden gespreid over alle personeelsleden. kunnen handelen. Dat kan je niet garande- In de kranten verkondigde de directie doodren als de werkdruk zo hoog is”, zegt het leuk dat Brussels Airlines een laboratorium was voor ‘een nieuw sociaal overleg’. Eentje cabinepersoneel. waarbij de vakbondsafgevaardigden straal worden genegeerd. Het overleg speelt zich af Vertrouwen zoek buiten het bedrijf door contacten op andere De directie gaf aarzelend toe dat er deze niveaus. “Nooit gezien. En voor de LBC-NVK zomer hard moest worden gewerkt. Maar duidelijk een brug te ver”, stelt Buekenhout dat was volgens haar nu eenmaal de prijs formeel. “Sociaal overleg hoort thuis in het die moest worden betaald om iedereen bedrijf en moet gebeuren mét de verkozeaan boord te houden en een lening van nen vertegenwoordigers. Niet ergens bui100 miljoen euro te krijgen van Lufthansa, ten de bedrijfsmuren met buitenstaanders.

Het zijn de vakbondsafgevaardigden die het laatste woord hebben over het sociale reilen en zeilen van het bedrijf.”

Sociaal overleg hoort thuis in het bedrijf en moet gebeuren met de verkozen vertegenwoordigers.

Prestatiecommissie

Inmiddels werd op voorstel van de vakbondssecretarissen een prestatiecommissie paritair in het leven geroepen . Die moet in de komende maanden criteria uitwerken om het werk leefbaarder te maken.

“Die commissie moet de sleutel worden om het wankele vertrouwen tussen directie en vakbondsafvaardiging te herstellen. Een positieve wending

in dit verhaal is alleen mogelijk als er echt transparant kan worden gewerkt en als de werknemersvertegenwoordigers inspraak en controle krijgen bij het opstellen van de werkrollen.”

De LBC-NVK-delegatie zal het personeel informeren over de huidige gang van zaken.

Kort op de bal spelen is noodzakelijk. Geen getalm meer. De directie is gewaarschuwd.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

7

MEDIA

Eerste sociaal charter voor audiovisuele media Gevraagde flexibiliteit tart soms alle verbeelding Koen Dries

De tekst van het sociaal charter vind je op www.lbc-nvk.be. Je moet daar doorklikken naar Sectoren / Diensten / PC 227 / Actueel.

Duurzamer werken

Na wat diplomatieke evenwichtsoefeningen wordt eerstdaags het eerste sociaal charter voor de audiovisuele media ondertekend. Het is nog geen cao of wet. Maar de ondertekenaars engageren zich wel om op diverse vlakken duurzamer te werken. Denk aan werktijden, onderaanneming, veiligheid Leefbaar of auteursrechten. Elk jaar zullen actiepunOp initiatief van de Vlaamse mediaminister ten worden bepaald, om achteraf te evalueIngrid Lieten begonnen de vakbonden en de ren hoe de evolutie is. Doel is de werkbaarVRT te onderhandelen met alle andere ‘spe- heid te verbeteren en de rotte appelen uit lers’ om tot een sociaal charter te komen te mand te verwijderen. Het sociaal charter

8 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

moet een kwaliteitslabel worden voor de ernstige bedrijven.

Ook na de ondertekening van de tekst blijft de LBC-NVK een actieve rol spelen. Zodat jullie favoriete televisieprogramma met flink wat minder drama tot in de woonkamer komt.

In een volgende stap wordt de eisenbundel voor paritair comité 227 ingediend. Dat is voor binnenkort.

http://onsrecht.lbc-nvk.be

dat de sector leefbaar moet houden. Het duurde niet lang of er werd overeenstemming bereikt met ‘de gilden’. Die vertegenwoordigen immers dezelfde mensen, die vaak een dubbel lidmaatschap hebben.

Bij de privéwerkgevers was er wat meer koudwatervrees. Maar ook zij merken stilaan de gevolgen van oneerlijke concurrentie of het fenomeen dat werknemers te vroeg de sector verlaten. Jonge schoolverlaters staan te drummen om desnoods onervaren en gratis aan de slag te gaan. Tegelijkertijd stijgt het aantal burn-outs en vertrekken almaar meer mensen van middelbare leeftijd. Organisaties als Smart vergiftigden de sfeer dusdanig dat freelancers nu zelfs durven te vragen om zich in de vorm van meubilair of verplaatsingsvergoedingen te laten betalen.

Schrijf je in voor Ons Recht digitaal via

De audiovisuele media zijn juridisch een heel diverse sector. Het gros van de bedrijven valt onder het paritair comité voor de audiovisuele sector (PC 227). Maar de grootste onderneming, de VRT, is een overheidsbedrijf. Daarnaast vind je de filmbedrijven in PC 303 en de stukjes vzw van de regionale zenders in het sociocultureel werk.

Artiesten, al dan niet echte zelfstandigen en een legertje uitzendkrachten maken het werkvolk compleet.

Naast de klassieke werkgevers- en werknemersorganisaties hebben acteurs, regisseurs, scenaristen en journalisten ook telkens een eigen beroepsvereniging om de specifieke belangen buiten het arbeidsrecht te behartigen. Met enige historische ironie duiden ze zichzelf aan als ‘de gilden’. Een wat duistere organisatie, Smart, biedt dan weer andere statuten aan die zich vooral in de arbeidsrechtelijke, fiscale en parafiscale donkergrijze tot pikzwarte zone bevinden.

Veel mensen hopen hun geluk te vinden door ‘iets te doen in de media’ en slikken dan maar een flexibiliteit, een werkdruk en bizarre loonvoorwaarden die elders ongezien zijn. Eerder dit jaar ging Alfacam uit Lint failliet. Wie toen naar de verdeling tussen werknemers en (schijn)zelfstandigen keek, wist genoeg. En Alfacam was dan nog een grote speler.

Er wordt al erg veel flexibiliteit toegestaan.

Maar toch gaan sommige bedrijven nog altijd elke dag over die grenzen.

In de audiovisuele sector is het toegestaan om zeven dagen na elkaar telkens twaalf uur lang te werken. Toch speelde een personeelsmanager van één van de grote bedrijven het in juni nog klaar om te beweren dat er écht meer flexibiliteit nodig was.

‘Modernisering’, zou minister Monica De Coninck (Werk) zoiets waarschijnlijk noemen.

© foto: IMAGEGLOBE

Het eerste sociaal charter voor de audiovisuele media is binnenkort een feit. Bedoeling is zo de werkomstandigheden te verbeteren en rotte appelen uit de mand te halen.

SOCIAAL

Zenuwachtigheid neemt toe bij krantenverdeler AMP Directie tracht personeel via rechter in het gareel te laten lopen Robert Schuermans

Het weer is niet altijd goed en het politieke klimaat al evenmin. Zo gaat het ook met het sociaal overleg bij AMP. Deze distributeur van kranten en magazines is een onderneming met een lange traditie van sociale dialoog. Vroeger was AMP in zijn sector een symbool van slagkracht en puike voorwaarden.

De loon- en arbeidsvoorwaarden werden gestaag verbeterd, uiteraard niet zonder slag of stoot.

© foto: DANIËL RYS

Maar AMP ging automatiseren, diensten stopzetten of centraliseren en sociale plannen bedenken. Het razend populaire kookprogramma van Jeroen Meus zou uit dit aanbod antisociale gerechten maaltijden kunnen fabriceren bij de vleet. Of die maaltijden goed zouden zijn voor de appetijt en het verteringsproces is een andere kwestie.

De financiële en economische crisis liet ook AMP niet ongemoeid. Vermits de verkoop van kranten en tijdschriften zienderogen achteruit ging, werd het bedrijf gedwongen om te diversifiëren, en dat op een markt met veel concurrentie. Er is een obsessionele drang om de kosten terug te schroeven.

De nervositeit neemt toe, zowel bij de directie als bij het personeel. Terwijl de directie bang is om ‘de targets’ niet te halen, zitten de werknemers met de schrik dat ze hun job zullen kwijtspelen. Op sommige diensten die onder vuur liggen is sprake van ter- gaan, kon maar beter niet meedoen, klonk reur. Geen wonder dat er daar een plotse de dreigende boodschap. Nochtans had de gezichtsverlamming optreedt wanneer je vakbond dit dossier al eerder behandeld en opgelost; de werkgever was duidelijk personeelsleden aanspreekt. in overtreding. Deeltijdse werknemers die structureel overuren kloppen komen in aanErg actiebereid merking voor een uitbreiding van hun conHoeft het te verbazen dat de werknemers tract. Moet het nog worden gezegd dat de bijzonder bereid zijn om deel te nemen AMP-directie helemaal niet blij was met de aan acties en manifestaties, zeker wan- gevoerde actie? neer de vakbonden ten volle mobiliseren? In de nacht van 5 op 6 juni stuurde de perDe interne problemen verklaren mee die soneelsdirecteur een gerechtsdeurwaarder actiebereidheid. naar AMP in Brussel. Daar was ook de hoofdOp 6 juni was er rond ‘een beter werkne- afgevaardigde van zustervakbond CNE aanmersstatuut’ een nationale actiedag, met wezig. Iemand die duidelijk werd geviseerd. een betoging in Brussel. Die actiedag werd Er was zogezegd een alarm afgegaan in de bij AMP in Brussel en Wallonië een groot vestiging zodat de politie ten tonele kon versucces. Maar werkwilligen werden niet schijnen. Uiteraard diende dat om de deurgehinderd zodat ze gewoon konden werken. waarder te ondersteunen. De directie sprak De directie benaderde wel enkele deeltijdse van ‘illegale acties van enkele individuen’. werknemers van AMP in Brussel die wilden Ze zag zich gedwongen om via een eenzijdeelnemen aan de actiedag. Wie van een dig verzoekschrift een einde te maken aan deeltijds naar een voltijds contract wilde de acties die het bedrijf economisch troffen.

Voor de vakbond ging het natuurlijk om acties die bedoeld waren om druk uit te oefenen op de werkgever. Zodat die op zijn beurt druk zou zetten op het VBO. Als provisie vroeg AMP aan CNE een bedrag van ruim 164.000 euro, voor de schade die de vakbond zou hebben veroorzaakt. De vakbond tekende derdenverzet aan.

Slinkse trucs

Het is duidelijk dat er almaar meer slinkse trucs worden toegepast om het stakingsrecht te torpederen. Werkgevers, hun belangenorganisaties, de media, de politiek: allemaal doen ze hun duit in het zakje.

Op de dag dat het juridische dossier van AMP wordt behandeld, dienen de vakbonden een stakingsaanzegging in. Zo kunnen zoveel mogelijk werknemers de directie duidelijk laten weten dat haar manier van handelen niet wordt geduld. Het volstaat niet om te blaffen wanneer je ook kan bijten.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

9

media

“Vierde macht is overgeleverd aan grillen vrije markt” Aantal journalisten met vast contract gaat in dalende lijn gepland intern bekend te maken. Helemaal onverwacht was het nieuws nu ook weer niet want er circuleerden al langer geruchten over een mogelijke toenadering tussen Corelio en Concentra.”

op de actualiteit wereldkundig te maken.

Maar toen kwam de ontzuiling en werden Ook in de mediasector zijn er gerede media zogezegd objectiever. Nu is een krant een economisch product waarin alleen geld fusies en krachtenbundelinwordt geïnvesteerd als dat extra winst kan gen. LBC-NVK-secretaris Hans opleveren. Net zoals dat geldt voor wie Elsen, die de sector volgt, is lang Ons Recht: Sommigen waarschuwen voor een shampoo of fietsen maakt. Het moet verniet zeker of de krantenlezer daar verdere verschraling van het medialandschap. kopen en opbrengen.” altijd beter van wordt. De loon- en Anderen denken dat de krachtenbundeling juist “De papieren krant beleeft een crisisperiode. arbeidsvoorwaarden staan al lankansen creëert. Hoe zie jij dat?

In tijden van crisis volgen fusies elkaar snel ger onder druk. Uitgevers doen Hans: “De mediasector is zijn achterstand op omdat de kleintjes het moeilijker hebben gretig een beroep op freelanop andere bedrijfstakken in snel tempo om te overleven. Dat geldt voor de media cers om hun kosten te drukken. aan het inhalen. Gedurende lange tijd was net zoals voor andere bedrijfstakken.” de sector een buitenbeentje in die zin dat “Uiteraard zijn er ook opportuniteiten.

Meer dan ooit is de sector overgeleverd aan winst maken en dividenden uitkeren niet Dankzij de schaalvergroting zullen onze de grillen van de vrije markt. Onlangs kon- het eerste doel van een krant was. Wie eige- kranten aanzienlijk kunnen besparen. Of digde de Finse uitgever Sanoma nog een naar was van een krant, genoot een bepaald de modale krantenlezer hierdoor sterkere grote reorganisatie bij zijn Nederlandse bla- aanzien en had zo een kanaal om zijn kijk artikelen zal krijgen voorgeschoteld, valt te den aan. Of er ook gevolgen zullen zijn voor de activiteiten in België, moet nog blijken.

Denis Bouwen

Ons Recht: Corelio (Het Nieuwsblad en De Standaard) en Concentra (Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg) pakten eind juni uit met de oprichting van Het Mediahuis. In die constructie willen ze hun kranten en digitale producten onderbrengen.

Hoe reageerden de werknemers?

Hans Elsen: “Het personeel reageerde tot op zekere hoogte verrast. Na een lek in de krant De Tijd zagen de directies zich gedwongen om de plannen vroeger dan

10 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

betwijfelen.” politici er alles aan doen om hem te vriend “De verschraling van ons medialandschap is te houden.” wel iets om alert voor te zijn. Het gaat ten- “Dé centrale kwestie blijft de vraag of we slotte om de vierde macht, toch een belang- het aan de vrije markt mogen overlaten rijke pijler van onze democratie. Die vierde om het publieke debat te organiseren en macht is nu overgeleverd aan de grillen van het publiek te informeren. In een maatde vrije markt en de dictatuur van de winst.” schappij die daarvoor kiest krijg je onvermijdelijk mediatycoons als Van Thillo en Murdoch. De instapkosten zijn groot voor Onderzoek nieuwe spelers in de media. Logisch dus O n s R e c h t: Het auditoraat bij de dat je een concentratie van macht krijgt.

Mededingingsautoriteit heeft nogal wat vragen Of dat gevaarlijk is? Jazeker. De filosofen bij de toenadering tussen Corelio en Concentra uit de tijd van de Verlichting wisten al dat en vraagt een diepgaand onderzoek. In welke een democratie zonder goed geïnformeerde mate kan dit de plannen nog doorkruisen? burgers en zonder publiek debat maar een Hans: “Ik acht de kans klein dat de opera- schijndemocratie is.” tie nog in het water zal vallen. De Vlaamse minister van Media, Ingrid Lieten, liet al Negatieve trend weten dat zij geen bezwaren maakt. Voor een monopolie moeten we niet echt vrezen Ons Recht: Hoe evolueren de loon- en arbeidsomdat er nog altijd een grote concurrent is, voorwaarden in de grote uitgeversbedrijven? In De Persgroep, de uitgever van Het Laatste welke mate moet het personeel flink inleveren?

Hans: “De loon- en arbeidsvoorwaarden Nieuws, De Morgen en De Tijd.” evolueren negatief. Zo werden bij Mediafin – Ons Recht: In het zuiden van ons land wer- dat tot de Persgroep behoort en onder meer den de kranten van de groep L’Avenir net De Tijd uitgeeft – onlangs de barema’s voor door Corelio verkocht aan de intercommunale de journalisten teruggeschroefd. Maar de Tecteo. Dat doet daar flink wat stof opwaaien. uitgevers besparen vooral door nog grotere Sommigen spreken van een ‘berlusconisering happen van de krant uit te besteden. Ze van de media’. Wat is jouw mening? doen een beroep op zelfstandigen of kleine Hans: “Ik denk dat daar vooral sprake is van bedrijfjes die diverse pagina’s samenstellen.” verkiezingspraatjes. Hoe kan je nu spreken van een berlusconisering van de media in Ons Recht: Er is sprake van een zekere verFranstalig België? Tecteo is een intercom- splintering van redacties. Zo wordt het moeimunale met vertegenwoordigers van diverse lijker om het personeel te organiseren. Hoe reapolitieke partijen in de raad van bestuur. De geert de vakbond daarop?

MR van Charles Michel gaat dan ook heel Hans: “Pakweg 30 jaar terug was er zeker kort door de bocht als ze nu laat uitschij- meer samenhang binnen redacties. Nu is nen dat de PS voor zichzelf een krant kocht.” er veel meer personeelsverloop en werken er meer zelfstandigen. De bedrijven werden ook groter. Verder denk ik dat de tijdsMachtsconcentratie geest een invloed heeft. We trachten maxiOns Recht: Is er in Vlaanderen al niet langer maal samen te werken met de Vlaamse sprake van een ‘berlusconisering’? In die zin Vereniging van Journalisten (VVJ) en zo dat vooral De Persgroep (Christian Van Thillo) gezamenlijk de belangen van de journalisten en Corelio nog de lakens uitdelen. Als machts- te verdedigen. Daarnaast moedigen we jourconcentratie kan dat toch ook flink tellen? nalisten aan om redactieraden op te richHans: “Ook in Vlaanderen vind ik de ten of voort uit te bouwen omdat zoiets de term berlusconisering niet meteen op zijn samenhang versterkt.” plaats. Belangrijk is dat het niet gaat om geïsoleerde ontwikkelingen. Overal in het Digitale producten Westen komen de media in handen van enkele groepen of indivi- Ons Recht: De traditionele kranten hebben duen. Kijk naar Groot-Brittannië, het moeilijker door de concurrentie van digiwaar Rupert Murdoch met zijn tale producten en door het vele gratis nieuws. imperium de plak zwaait en waar Wordt hun positie zo niet geleidelijk onhoudbaar?

Hans: “Ik zie eerder nieuwe mogelijkheden.

Nieuws is er genoeg maar een krant kan

Er is nog altijd een markt voor goede journalistiek met diepgravende artikelen. De journalisten moeten dan wel genoeg tijd en middelen krijgen en worden bijgeschoold

juist meer doen dan alleen maar feiten melden. Ze kan analyses maken en orde brengen in het nieuws. Ik ben ervan overtuigd dat mensen nog altijd willen betalen voor degelijke berichtgeving. Er is nog altijd een markt voor goede journalistiek met diepgravende artikelen. De journalisten moeten dan wel genoeg tijd en middelen krijgen en worden bijgeschoold. Opleiden lijkt minder en minder te gebeuren, ook al trekt de Vlaamse overheid daar wel een hoop geld voor uit. De uitgeverijen moeten opnieuw meer investeren in hun mensen. In degelijke specialisten en in onderzoeksjournalistiek.”

Ons Recht: Een krant als De Morgen promoot

nu een digitaal abonnement, gekoppeld aan het papieren product in het weekend. Zoiets creëert natuurlijk nog meer ruimte om met minder mensen ‘de krant’ te maken, artikelen uit te wisselen enzovoort. Een gevaarlijke ontwikkeling?

Hans: “Dat is zeker niet zonder risico’s omdat met name de online-artikelen over de redacties heen worden gefabriceerd.

Experimenteren met de digitale wereld is op zich wel positief. In het moderne krantenlandschap kan het niet anders.”

Freelancers

Wordt de journalist met een vast arbeidscontract niet stilaan een ‘bedreigde diersoort’? De media werken meer en meer met freelancers, die nog makkelijker te controleren zijn en die sneller slechte arbeidsvoorwaarden zullen slikken.

Hans: “Het aantal journalisten met een vast contract gaat inderdaad achteruit. Bij Sanoma, de uitgever van een blad zoals Libelle, werken nu al 30 procent freelancers.

Als vakbond doen we inspanningen om ook die freelancers te betrekken. Niet lang geleden deden we samen met de andere bonden en de VVJ een actie om de arbeidsvoorwaarden voor de freelancers op te krikken. We eisen dat er voor die mensen duidelijkheid komt op fiscaal vlak. Op termijn moeten ze uitzicht krijgen op een vast arbeidscontract.”

“Freelancers zijn echter zelfstandigen en voor een vakbond is het moeilijk om representatief te zijn voor die groep. Dus is het lastig om collectief te onderhandelen over hun rechten. Toch proberen we op diverse manieren iets te doen. Bij het jongste collectief ontslag bij Sanoma konden we in de cao laten opnemen dat het percentage freelancers per afdeling niet mag stijgen. Om te vermijden dat vaste krachten worden vervangen door freelancers.”

“De LBC-NVK moet alles geven om de toenemende concurrentie tussen mensen met een vast contract, freelancers en stagiairs aan banden te leggen. Alleen zo kan het lukken om de neerwaartse spiraal in de sector te keren.”

Ons Recht:

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

11

LOCK-OUT

Canadees chemiebedrijf Kronos zet 320 vakbondsleden buiten ACV en LBC-NVK schrijven brief naar directie in Gent

vakbondsvrijheden druist in tegen de internationale arbeidsverdragen.

De Canadese multinational Kronos Er staan nu wel 320 werknemers zonder inkomen op straat. Een stakingsvergoeproduceert titaniumdioxide, een wit ding van de vakbond garandeert hen 25 pigment dat in honderden toepastot 30 procent van hun aanvankelijk loon. singen zoals verf, ‘plastics’, comVeel solidariteitsacties van werknemers uit ponenten voor de autoindustrie en andere ondernemingen en de steun van zelfs tandpasta terug te vinden is. vrienden en familie helpen de getroffen Kronos, dat ook een vestiging in gezinnen om te overleven. ons land heeft, stelt zich in Canada De onderhandelingen werden eind augustus erg vijandig op tegenover werkhervat onder het toezicht van het ministenemers die bij de vakbond zijn. rie van Werk. Tot nu toe werd geen akkoord bereikt. De directie van Kronos houdt vast Er zijn vestigingen van Kronos in Noordaan al haar oorspronkelijke eisen.

Amerika en Europa. Het Belgische filiaal Weggejaagd Gedurende 56 jaar leidden de sociale verligt in Gent. houdingen met de Canadese directie nooit In de Canadese afdeling werd op 13 juni aan Niet lang nadat de werknemers hadden tot een conflict. Het ACV en de LBC-NVK alle werknemers, aangesloten bij de natio- gestemd over de plannen, werd het aanwe- vroegen in een brief aan de directie van nale chemievakbond, abrupt de toegang tot zige personeel brutaal het bedrijf uit gejaagd. Kronos Europe in Gent om contact op te de onderneming ontzegd. Een zogenaamde Dat gebeurde op 13 juni, met behulp van een nemen met het management in Canada en lock-out. De directie was woest omdat 93 beveiligingsbedrijf. Sindsdien houden de de collega’s daar aan te sporen om de lockprocent van het personeel daar had gewei- werknemers dag en nacht de wacht voor de out af te blazen en het sociaal overleg onder gerd een radicale vermindering van hun poorten van het bedrijf. Het optreden van normale omstandigheden voort te zetten. de directie is in strijd met de arbeidswetgearbeidsvoorwaarden te accepteren.

De Canadese directie wil massaal met ving in Québec (Canada). De aanval tegen de Sebbe Vandeputte

12 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

onderaannemers werken zodat één derde van de huidige werknemers dreigt zijn job kwijt te spelen. Ze wil ook de huidige pensioenafspraken radicaal terugschroeven en de collectieve verzekering afschaffen voor wie sinds juni van dit jaar met pensioen vertrok. De uurroosters moeten veranderen. Ook voor overuren wordt een andere aanpak gepland. Kronos wil bovendien heel wat jobs onder de paraplu van de vakbond weghalen door de betrokken werknemers tot kaderpersoneel te benoemen. Om zo de kracht van de vakbond aan de onderhandelingstafel ernstig te verzwakken.

financiën

Cao zet bakens uit voor echt eindeloopbaanbeleid bij KBC

© foto: IMAGEGLOBE

Initiatiefrecht ligt nu bij werknemer

Elke Maes

Bij de bankverzekeraar KBC sloten vakbonden en directie in juli een belangrijk akkoord, een tewerkstellingscao voor 2014 en 2015.

Met die cao wordt het eindeloopbaanbeleid grondig aangepakt.

Ons Recht babbelde met Dirk De Backere. Hij is de secretaris van de ondernemingsraad en onderhandelde mee namens de LBC-NVK.

dat het initiatiefrecht nu bij de werknemer ligt en niet langer bij de werkgever en dat het over veel meer gaat dan de vraag ‘wanneer iemand kan vertrekken’. Iedere werknemer wordt uitgenodigd om na te denken over het laatste deel van zijn of haar loopbaan.”

Werknemers zelf de keuze laten maken hoe ze langer willen werken is de sleutel om het vol te houden, zegt de LBC-NVK bij de bankverzekeraar KBC.

maanden vrijstelling is afhankelijk van de leeftijd en de anciënniteit bij KBC op 57 jaar.

De periode van vrijstelling schommelt tusZelf keuze maken sen drie en 16 maanden. Voor werknemers Ons Recht: Wat houdt dat dan concreet in? met 40 jaar dienst is er een afwijkende regeDirk: “KBC wil de kennis van de oudere ling: in hun geval kan de vrijstelling oplopen werknemers in huis houden en hen blij- tot 24 maanden.” ven motiveren. Werknemers zelf de keuze Ons Recht: Een eerste cruciaal punt in deze laten maken hoe ze langer willen werken is Uitgroeibanen cao is de werkzekerheidsgarantie. Wat houdt de sleutel om het vol te houden. Elke werkdie juist in? nemer kiest hoe hij zijn loopbaan in de aan- Ons Recht: Regelt de cao nog andere kwesDirk De Backere: “De werkzekerheid wordt loop naar het pensioen wil invullen. Ben je ties? verlengd voor de jaren 2014 en 2015. KBC er als werknemer helemaal uit hoe de laat- Dirk: “De drempel voor tijdkrediet wordt belooft dus om in die periode niemand te ste jaren van je loopbaan er concreet zullen opgetrokken van vijf naar 12,5 procent en ontslaan om economische of organisato- uitzien? Dan leg je dat vast in een document er worden uitgroeibanen voorzien voor rische redenen. Toch wel een belangrijke dat I-DEAL wordt genoemd. De werknemer 50-plussers die – wanneer ze op eigen inizekerheid als je weet dat de context waarin kan er bijvoorbeeld voor kiezen om te blij- tiatief hun tewerkstellingspercentage verKBC werkt grondig veranderd is en nog zal ven doen wat hij doet, minder te werken of minderen met 20 procent – een gedeeltelijke of volledige gelijkstelling krijgen voor het veranderen. Niet alle werknemers zullen lichter werk te krijgen.” aanvullend pensioen.” altijd hetzelfde werk kunnen blijven doen.

Maar KBC engageert zich wel om iedereen Ons Recht: Nieuw in jullie akkoord is ook het maximaal te ondersteunen bij het vinden recht op vrijstelling van prestaties voor je pen- Ons Recht: Je zou denken dat de cao alleen van een nieuwe functie en garandeert dat je sioen. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? voordelen biedt voor het personeel. Wat zit erin Dirk: “Werknemers die minstens 57 jaar voor de werkgever? een job behoudt in de onderneming.” zijn en diegenen met 40 jaar dienst krijgen Dirk: “We probeerden de belangen van Ons Recht: Het tweede belangrijke luik gaat de mogelijkheid om enkele maanden voor de werknemers en die van KBC maximaal over het eindeloopbaanbeleid. Wat is er op dat ze op pensioen gaan van een vrijstelling te laten samenvallen. KBC kan zijn werkvlak zo vernieuwend? van prestaties te genieten. Ze hoeven dan nemers langer gemotiveerd aan het werk Dirk: “De nieuwe cao zet de bakens uit voor niet te komen werken maar kunnen thuis houden en een proactieve personeelsplaneen écht eindeloopbaanbeleid. We stapten blijven met een inkomen dat in totaal 60 ning maken.” af van de traditionele invulling van een procent van het laatste vaste brutomaand- “Met dit akkoord is de werkzekerheid en dus werkzekerheidsakkoord waarbij het meestal loon bedraagt. Ook op dit punt is het aan de de inkomenszekerheid van de werknemers gaat over vertrekregelingen en niet over werknemer zelf om uit te maken of hij dit gegarandeerd. Dat is en blijft voor ons de duurzame werkgelegenheid. Belangrijk is recht al dan niet wil gebruiken. Het aantal eerste prioriteit.”

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

13

RUBRIEKSNAAM over

de grenzen

annick aerts

Letland werd in 2008 hard getroffen door de financiële en economische crisis. Het werd het eerste Europees land waar het Internationaal Monetair Fonds, de Europese centrale bank en de Europese Commissie budgettair toezicht invoerden en tal van beleidshervormingen voorstelden. Dat had zware gevolgen voor de gezondheids- en zorgsector. De besparingsrondes van de overheid leidden ertoe dat in 2010 slechts 3,92 procent van het bruto nationaal product naar de gezondheidszorg ging en in 2012 zelfs maar 3,21 procent. In andere Europese landen ligt dat percentage tussen de 4,6 en zeven procent.

De Letse gezondheidszorg werd aanzienlijk minder toegankelijk omdat patiënten in verhoogde mate verplicht werden om direct – zonder tussenkomst van het ziekenfonds – te betalen voor medische verzorging. Als gevolg van die evolutie begonnen de sterfte- en invaliditeitscijfers meteen te stijgen. Zieken werden niet langer tijdig behandeld, de betaalbaarheid van geneesmiddelen werd een probleem.

Volgens de Europese Health Consumer Index is de kwaliteit van de gezondheidszorg in Letland één van de laagste in Europa.

Onvermijdelijk heeft dat ook een negatief effect op de kwaliteit van de arbeidsvoorwaarden van gezondheidswerkers.

De vakbonden, publieke instituten en nietgouvernementele organisaties kaartten de situatie al dikwijls aan bij de nationale en Europese overheden. Hiervoor kregen ze veel steun van de Letse bevolking. Tot op heden zonder veel resultaat.

Maar de Letse vakbond LVSADA geeft de strijd niet op. Op 18 juni organiseerde die bond een demonstratie die gericht was tegen de Letse eerste minister. Met steun van de Europese vakbonden konden ze hun ongenoegen nogmaals kenbaar maken. Voor de bonden is de situatie een schending van de fundamentele rechten van Europese burgers. Eén van die rechten is immers het recht op een toegankelijke gezondheidszorg.

Massaal protest tegen hervormingen in Polen De drie grootste Poolse vakbonden, FZZ, OPZZ en Solidarnosc, hielden van 11 tot 14 september massabijeenkomsten in het hele land. Met de acties wilden ze drie centrale eisen naar voor schuiven.

Vakbonden en werknemers zijn ontevreden over het arbeidsmarktbeleid van de overheid. Ze eisen een andere aanpak.

De overheid wil flexibelere arbeidstijden invoeren en de omkadering van arbeidscontracten verslechteren. Voor vakbonden is dat ongehoord in een tijd van hoge werkloosheid (13 procent). Bovendien bieden werkgevers nu al in grote mate jobs aan via korte en precaire contracten. Het overheidsbeleid moet werkgevers belonen die bij een vermindering van de productie geen werknemers ontslaan en het aantal precaire contracten beperken. De Poolse werkweek is volgens de bonden al de langste in Europa.

Een tweede eis gaat over de hervorming van het pensioensysteem. Polen wil de pensioenleeftijd voor mannen en vrouwen optrekken tot 67 jaar. Een stijging van zeven jaar voor vrouwen en twee jaar voor mannen. De vervroegde pensionering voor werknemers met zware werkomstandigheden moet behouden blijven.

De bonden hebben ook een eis rond de hoogte van de minimumlonen. Ze vragen dringend een verhoging van het nationale minimumloon. Momenteel zijn de gemiddelde lonen in Polen bij de laagste van heel Europa. Op de eerste dag van de protesten trokken vakbondsactivisten naar

van 30 euro per maand. NUM, de betrokken vakbond, eist voor bovengrondse mijnwerkers een verhoging van 230 euro en voor ondergrondse 300 euro. De bonus van de ‘ceo’ van het mijnbedrijf Gold Fields bedroeg vorig jaar 4,5 miljoen euro.

Enkele dagen na het begin van de acties schoven de werkgevers opnieuw aan tafel.

De druk van 80.000 stakende mijnwerkers Meer informatie: www.epsu.org verplichtte hen hiertoe. Op 10 september tekenden de werkgevers een akkoord dat aan de eisen van de vakbond voldeed.

Golf van stakingen In augustus vond een vergelijkbare actie plaats in de automobielsector. Toen kwain Zuid-Afrika men 30.000 werknemers van onder meer In heel Zuid-Afrika heerst sociale onrust. Toyota, Volkswagen en BMW op straat. Die Op 3 september kondigden de vakbonden staking duurde drie weken. In de autoseceen staking van onbepaalde duur aan in tor gingen de werknemers opnieuw aan het de goudmijnen. Ze eisen een waardig loon werk nadat voor de komende drie jaar een en verwerpen de te lage voorstellen van de loonsverhoging van 10 percent was afgewerkgevers, met name een stijging van 6,5 sproken. Het akkoord ging ook over de verprocent. Dat is in reële cijfers een verhoging hoogde terugbetaling van vervoerkosten,

14 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

de gebouwen van acht ministeries om nadien te betogen nabij het parlement.

In de twee dagen daarna vonden tal van debatten met experts plaats over diverse facetten van het sociaal en arbeidsmarktbeleid. Op de laatste dag werd het hoogtepunt bereikt. Toen kwamen op diverse plaatsen in Warschau meer dan 100.000 werknemers op straat. De Europese vakbond EVV hoopt samen met de Poolse bonden dat de acties zullen uitmonden in concrete politieke resultaten.

© foto: imageglobe

Letse vakbonden verdedigen gezondheidszorg

een hogere toelage voor medische kosten en huisvestingspremies.

De twee acties waren nog maar pas afgehandeld of 70.000 werknemers uit de motorfabrieken kwamen op straat. Ook in die sector werd het voorstel tot loonsverhoging van de werkgevers verworpen.

Sinds januari 2012 verdwenen stakingen in de meest diverse sectoren en de daarbij behorende sociale onrust nooit echt uit de actualiteit. En dit jaar houdt de onrust aan.

Voor de NUM draaien de stakingen om veel meer dan alleen maar looneisen. NUMwoordvoerder Lesiba Seshoka zei begin augustus: “Onze grootste bekommernis als vakbond is dat we volgend jaar 20 jaar democratie vieren maar dat de inkomenskloof sinds het einde van de apartheid niet wezenlijk kleiner werd. Die kloof kunnen en zullen we nooit accepteren. Daarom moeten we nu staken, volgend jaar is het te laat”.

Sociaal

Oudere werknemers kop van jut Kritiek op SWT illustreert dubbele moraal Marijke Persoone

De federale minister van Werk, Monica De Coninck, kende het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) – het vroegere brugpensioen – toe aan een kleine 1.800 ontslagen Ford-werknemers van meer dan 52 jaar. Een logische beslissing, zou je denken op een ogenblik dat duizenden werknemers tegelijkertijd hun baan verliezen in Limburg, een provincie met 35.000 werkzoekenden, van wie één op vier jonger is dan 25 jaar. Toch ontketende die beslissing op slag alle liberale en patronale duivels.

Minister Muyters wil ontslagen werknemers, naar Duits voorbeeld, liever zo snel mogelijk op droog zaad zetten.

Dan laten ze zich makkelijker activeren.

Open Vld-minister Alexander De Croo leidde het koor van de verontwaardigde stemmen met zijn uitspraak in De Zevende dag: “Ik heb altijd gezegd dat het onmenselijk is om werknemers ouder dan vijftig jaar aan te kant te schuiven”. Had de minister van Pensioenen die verontwaardiging uitgesproken tegen de bedrijfsleiding van Ford toen de sluiting werd aangekondigd, dan kon hij op onze instemming rekenen. Maar voor de minister zijn niet de directie van Ford en andere bedrijven in herstructurering de kop van jut, wel de ontslagen werknemers en de vakbonden die hun rechten verdedigen.

Patronale polyfonie

‘Vloek’, ‘verslaving’, ‘fout signaal’, ‘werkloosheidsval’, ‘knieval voor de vakbonden’, … de media zijn een gewillig klankbord voor de

© foto: DANIËL RYS

De minimumleeftijd voor SWT bij bedrijven in herstructurering werd opgetrokken naar 55 jaar. Alleen voor grote herstructureringen is er een overgangsregeling. De sluiting van Ford Genk viel nog net onder de oude regeling.

patronale polyfonie tegen het ‘brugpensioen’. Want ja, al wie kritiek heeft op het systeem blijft natuurlijk hardnekkig de oude term gebruiken. Daarmee wekken ze de indruk dat werknemers in het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag uit de arbeidsmarkt stappen, het ‘dolce far niente’ tegemoet. Niets is minder waar.

Werknemers in het SWT zijn werkloos en moeten, net als alle andere werklozen, ter beschikking staan van de arbeidsmarkt, deelnemen aan outplacement en bereid zijn om opleiding te volgen. Ik las met grote bewondering de verhalen in de krant over ex-Ford-werknemers die, na vele jaren aan de band, nu aan een opleiding tot verpleegkundige beginnen. Chapeau! Maar ik heb ook alle begrip voor ontslagen werknemers die laten weten dat het voor hen genoeg is geweest: “Ik heb tien jaar in de mijn gewerkt en 26 jaar bij Ford, mijn rug en mijn knieën zijn kapot”. Rijkeluiszoontjes vinden dat zulke ‘profiteurs’ strenger moeten worden geactiveerd. Wat een degoutant misprijzen.

bedrijven. “Alsof wij niet in staat zouden zijn om de ontslagen werknemers weer aan een baan te helpen.” Wat belet hen in godsnaam om dat te doen? De ontslagen werknemers zijn werkloos. Daar verandert een eventuele bedrijfstoeslag niets aan. Toch wordt die hen misgund door bedrijfsleiders die zelf geregeld dikke bonussen opstrijken.

Ook N-VA-minister Philippe Muyters schurkt aan tegen de patronale bezorgdheid. Vaderlijk waarschuwt hij voor de werkloosheidsval: “Met het huidig systeem van brugpensioen is het financiële verschil tussen thuisblijven met brugpensioen en gaan werken te klein”. De Vlaamse minister van Werk weet blijkbaar nog altijd niet dat het brugpensioen niet meer bestaat. Maar dit terzijde. Muyters laat wel mooi in zijn kaarten kijken. Ontslagen werknemers hoeven volgens de minister kennelijk geen schadevergoeding te krijgen van het bedrijf. Het is beter om hen, naar Duits voorbeeld, zo snel mogelijk op droog zaad te zetten. Dan laten ze zich makkelijker activeren.

Slachtoffers van de crisis met de vinger wijzen, toch wel een bedenkelijke houding voor Schijnheiligheid bedrijfsleiders en politici die de voorbije En wat een schijnheiligheid. Voka-Limburg weken opvallend veel begrip toonden voor staat aan de klaagmuur omdat de beslis- managers die voor een loontje van 290.000 sing om SWT toe te staan blijk geeft van euro per jaar de deur niet uitgaan. Van een een gebrek aan vertrouwen in de Limburgse dubbele moraal gesproken.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

15

campagne

Armoede ‘op den buiten’ komt meer en meer in beeld Welzijnszorg schuift maatregelen naar voren

Denis Bouwen

Niet alleen in de grootstad maar ook ‘op den buiten’ is er armoede.

Sommige groepen hebben het zelfs moeilijker op het platteland dan in de stad, signaleert Welzijnszorg. Zo is er voor 31 procent van de alleenstaanden op het platteland een verhoogd armoederisico. Ook 15 procent van de ouderen en tien procent van de woningbezitters in landelijke gebieden lopen extra risico om arm te worden. Met steun van diverse partners schuift Welzijnszorg nu mogelijke remedies naar voren.

Samen met Landelijke Gilden, KVLV, Mobiel 21 en Welzijnsschakels stelde Welzijnszorg een eisenpakket samen. Antwoorden op de vraag hoe je armoede op het platteland beter kan aanpakken.

Winkels, bankkantoren, de post, het OCMW of gemeentelijke diensten zijn in landelijke gemeenten lang niet voor iedereen even makkelijk bereikbaar. Volgens de nieuwe campagne van Welzijnszorg moet erover worden gewaakt dat allerlei diensten en voorzieningen ook goed toegankelijk zijn 16 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

voor mensen in armoede. Heel wat mensen om de sociale doelstelling van deze structuur komen niet aan hun trekken via een zoge- beter te waarborgen. naamd e-loket. Buurtdiensten, gemeentelijke bodes en wijkbibliotheken kunnen voor Huisvesting een deel soelaas bieden. En waarom zouden diensten en ambtenaren soms niet gewoon Ook in landelijke gebieden zijn mensen in armoede vaak slecht gehuisvest. Vaak worter plaatse gaan bij de burger. den ze gediscrimineerd door huiseigenaars.

Een eigen woning kopen blijkt meestal Sociale taxi’s onmogelijk, wegens te duur.

De mobiliteit van mensen in armoede op het platteland is dikwijls beperkt. Werk Welzijnszorg wil dat een inschrijving op een zoeken en vinden, naar de dokter of het zie- wachtlijst voor een sociale huurwoning zo kenfonds gaan of familie bezoeken, het is vlug mogelijk positief wordt beantwoord. allemaal niet zo vanzelfsprekend. Daarom Het systeem van huursubsidie – om de pleit Welzijnszorg ervoor om het telefoon- wachtperiode te overbruggen – moet wornummer van de ‘belbus’ gratis te maken en den uitgebreid. Vlaanderen moet ook meer het uit te breiden tot een algemeen num- investeren in sociale huurwoningen. Tussen mer voor alle vragen rond openbaar vervoer. 2008 en 2013 denkt de Vlaamse overheid Voor De Lijn moet het een aandachtspunt 43.000 extra sociale huurwoningen te reazijn om deelgemeenten beter met elkaar te liseren. Als dat al lukt, zal het zeker niet verbinden. Sociale taxi’s kunnen mensen in alle noden dekken. Er moet meer geld worarmoede de kans geven om zich tegen een den uitgetrokken voor de bouw van sociale betaalbaar tarief te verplaatsen wanneer het woningen. Verder moeten nog meer gemeenopenbaar vervoer tekort schiet. ten werk maken van een sociaal verhuurkantoor, dat woningen op de privémarkt bereikSinds de lente van 2013 zit er geld in het baarder maakt. nieuwe Plattelandsfonds van de Vlaamse overheid. Welzijnszorg vraagt om nog meer Lees meer over de nieuwe campagne van middelen in dit fonds onder te brengen en Welzijnszorg op www.welzijnszorg.be.

opleiding

Vraag je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan!

ACV-brochure geeft meer uitleg Piet Van den Bergh

Online

Het betaald educatief verlof geeft je het recht om erkende opleidingen te volgen waarbij je met behoud van loon afwezig mag blijven van het werk. Binnen vastgelegde grenzen van 80 tot 180 uren per schooljaar, afhankelijk van het type opleiding, mag je een uur afwezig blijven van het werk per effectief gevolgd lesuur.

Voor meer informatie over het betaald educatief verlof kan je gebruik maken van de ACV-brochure ‘Opleiding voor werknemers’.

Je kan die brochure online raadplegen op www.acv-online.be, onder Publicaties, Folders en brochures. Uiteraard vind je in die brochure ook de nieuwigheden voor het schooljaar 2013-2014. Naast de indexering van het loonplafond tot 2.760 euro werd ook het forfait dat je werkgever krijgt terugbetaald per uur betaald educatief verlof geïndexeerd. Dat forfait bedraagt nu 22,08 euro.

Je werkgever mag het betaald educatief ver- In de brochure komen ook de aanmoedilof niet weigeren maar moet wel instem- gingspremies in het kader van het Vlaamse men met de planning van het verlof. Na opleidingskrediet aan bod. Dat stelsel is de opleiding krijgt hij de loonkosten ove- op sommige punten aangepast voor het rigens terugbetaald door de federale overheidsdienst Werk. De werkgever mag je loon voor de uren betaald educatief verlof wel Je werkgever moet beperken tot de wettelijk bepaalde grens. wel instemmen met de Die grens bedraagt 2.760 euro bruto voor het schooljaar 2013-2014. Ligt je brutoloon planning van het verlof. boven dit bedrag, dan zal je dus minder loon krijgen voor de uren dat je betaald educatief verlof opneemt.

schooljaar 2013-2014: opleidingen moeten voortaan minstens 120 effectieve contacturen of het equivalent van negen studiepunten contacturen omvatten, met uitsluiting van afstands- en webleren. Het opleidingskrediet voor tweedekansonderwijs werd zonder gelijkstellingen beperkt tot zijn oorspronkelijke betekenis: onderwijs dat iemand van 18 jaar of ouder de kans geeft om een diploma of getuigschrift van algemeen, beroeps- of technisch secundair onderwijs te behalen van een hogere graad dan de graad die de persoon al heeft.

Nog een tip. Is je werkgever niet vertrouwd met het stelsel van het betaald educatief verlof? Verwijs hem gerust door naar de website www.werk.belgie.be, waar hij onder het thema verloven alle informatie kan nalezen over het betaald educatief verlof. Daar leest hij ook hoe hij de loonkosten kan terugbetaald krijgen voor je uren betaald educatief verlof. Zo staat niets je opleiding nog in de weg. Denk er wel aan om je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan te vragen. Doe het nu!

Op tijd graag

Je werkgever mag het betaald educatief verlof niet weigeren maar moet wel instemmen met de planning van het verlof.

© foto: DANIËL RYS

Belangrijk is dat je het betaald educatief verlof op tijd aanvraagt bij je werkgever.

Volgens de regelgeving moet je aanvraag uiterlijk tegen 31 oktober ingediend zijn bij de werkgever. Dat geldt voor opleidingen die lopen over een normaal schooljaar. Bij de aanvraag voeg je het getuigschrift van regelmatige inschrijving bij de onderwijsinstelling toe.

Schrijf je je pas nà 31 oktober voor een opleiding in? Of schrijf je je in voor een opleiding die start nà 31 oktober? Dan moet je aanvraag voor betaald educatief verlof gebeuren ten laatste binnen de vijftien dagen, te rekenen vanaf de inschrijving. Wanneer je van werkgever verandert in de loop van een schooljaar, dan vraag je de voortzetting van het betaald educatief verlof binnen de 15 dagen bij je nieuwe werkgever. Worden die termijnen niet nageleefd? Dan kan je werkgever het aantal uren betaald educatief verlof beperken in functie van de laattijdige verwittiging. Bovendien moet je je dan schikken naar de al opgemaakte planning in het bedrijf.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

17

arbeids-gericht marc weyns

Een werkneemster is in dienst van een commerciële televisiezender. Ze oefent er de functie uit van journalist en in haar arbeidsovereenkomst is een uurrooster afgesproken. De werkgever vindt dat hij zowel de inhoud van de functie als het uurrooster eenzijdig mag veranderen.

Bepaalde veranderingen in de functie aanvaardt de journaliste wel. Maar als de werkgever echt te ver gaat en bij een volgende functiewijziging ook nog eens het uurrooster grondig verandert, loopt het fout. De werkneemster legt zich niet langer neer bij die eenzijdig opgedrongen veranderingen. Het loopt uit op de stopzetting van de arbeidsovereenkomst. De werkneemster vindt dat de werkgever door de eenzijdige veranderingen het contract verbreekt.

Het arbeidshof van Brussel ontwart de knoop in een arrest van 18 december 2012.

De werkgever moet de voorwaarden naleven zoals die in het contract zijn overeengekomen, hij heeft niet het recht die eenzijdig te veranderen. Dat geldt ook voor onbelangrijke veranderingen of wijzigingen van bijkomstige voorwaarden. Wanneer de werkgever een essentieel element van de arbeidsovereenkomst in belangrijke mate verandert, beëindigt hij daarmee de arbeidsovereenkomst op een onregelmatige manier.

De rechters zetten het in hun arrest nog eens goed op een rijtje: de werkgever beëindigt de arbeidsovereenkomst onregelmatig als hij de arbeidsvoorwaarden eenzijdig verandert en als de wijziging betrekking heeft op een essentieel element van het contract en de wijziging belangrijk en zeker is. Dat geldt ook bij tijdelijke wijzigingen.

In dit concrete geval besluit het arbeidshof dat de eenzijdige verandering van het uurrooster te ver gaat. Door die toch eenzijdig op te dringen aan de werkneemster verbreekt de werkgever de arbeidsovereenkomst en moet hij een ontslagvergoeding betalen.

Dringende reden op tijd inroepen Een ontslag wegens dringende reden is een ingrijpende gebeurtenis met verstrekkende gevolgen. Daarom schrijft de wet een strikte procedure voor. Zo moet het ontslag worden gegeven binnen de drie werkdagen nadat de werkgever – het is bijna altijd de werkgever die zich op een dringende reden beroept – kennis kreeg van de feiten die aanleiding geven tot het ontslag.

Een werknemer wordt positief geëvalueerd maar krijgt korte tijd nadien toch een nieuwe arbeidsovereenkomst voorgeschoteld met een ferme loonvermindering. De werknemer weigert te ondertekenen en daags nadien wordt hij ontslagen wegens dringende reden. Immers, de werkgever had ontdekt dat de werknemer voor de concurrentie werkte. Maar volgens de werknemer wist de werkgever dat al veel langer.

Uitzendarbeid mag niet zomaar Sinds de Expo van 1958 raakte uitzendarbeid stilaan ingeburgerd in de ondernemingen. Maar uitzendarbeid mag niet zomaar worden toegepast. Een bedrijf mag er alleen een beroep op doen in de gevallen die de wet bepaalt en bovendien moet een procedure worden nageleefd. Bij een ‘vermeerdering van werk’ kan een bedrijf uitzendkrachten inzetten als de vakbondsafvaardiging daarmee akkoord gaat. Overtreedt een bedrijf die spelregels, dan is er geen 18 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Voor het arbeidshof van Brussel tracht de werkgever aan te tonen dat hij die feiten niet langer dan drie dagen kende. Hij beweert dat hij het slechts te weten kwam bij het verhoor van de werknemer op de dag van het ontslag. Uit de verklaringen in het dossier blijkt echter dat de werkgever bij de aanvang van het gesprek zegde ‘dat hij wist dat de bediende voor de concurrenten van het bedrijf werkte’. Daarover verklaarde de werkgever zonder blikken of blozen dat die verklaring slechts een poging was om met een leugentje achter de waarheid te komen.

De rechters trapten daar echter niet in: het valt niet te aanvaarden dat de werkgever zich op een eigen leugen beroept om de geldigheid van het ontslag wegens dringende reden te verantwoorden. Het arbeidshof van Brussel veroordeelde de werkgever op 22 maart 2013 en liet hem een opzegvergoeding uitbetalen.

© foto: DANIËL RYS

Werkgever mag jobinhoud niet blijven veranderen

uitzendovereenkomst meer maar ontstaat een gewoon contract van onbepaalde duur.

Bij een geschil over de geldigheid van een proefperiode in een arbeidsovereenkomst die gesloten werd meteen na een uitzendcontract voor hetzelfde werk, stelde het arbeidshof van Luik op 8 maart 2013 vast dat het bedrijf uitzendkrachten had ingeschakeld wegens een vermeerdering van werk. Maar de vakbondsafvaardiging was

daarvan niet op de hoogte, laat staan dat ze haar goedkeuring had gegeven. Dat deed de rechters besluiten dat er van in het begin een arbeidsovereenkomst bestond voor onbepaalde tijd en dat het proefbeding dat in een later contract werd opgenomen ongeldig was. Ze veroordeelden de werkgever om de normale opzegvergoeding te betalen.

campagne

Eerlijk loon voor werknemers in contactcenters LBC-NVK doet mee aan internationale actiemaand Robert Veekman

De LBC-NVK en de andere bonden breken samen een lans voor eerlijke loon- en arbeidsvoorwaarden in de contactcenters. In de maand oktober voeren alle bonden, die meedoen aan de campagne van Union Global, jaarlijks campagne in de sector.

gesprekspartners hebben? Waarom lukt in België niet wat in Nederland wel mogelijk is?

De vakbonden zijn somber gestemd over de toekomstige ontwikkelingen op het vlak van de loonvorming. Meer dan ooit is het noodzakelijk om de werknemers te organiseren.

Een eenzijdig opgelegde loonstop kan voor de bonden niet. De huidige compensatie voor de gevraagde flexibiliteit is ondermaats.

Cowboys En de invoering van crisismaatregelen zet de Nieuwe KMO’s blijven neerstrijken in ons loonvorming nog meer onder druk. land en bieden daarbij hun diensten aan De bonden eisen een transparante loonvortegen commerciële voorwaarden die onmo- ming bij ‘outbound’-gesprekken (verkoop) gelijk zijn voor bedrijven die correcte lonen en vragen een correcte vergoeding voor de willen betalen. De nieuwe spelers werken flexibiliteit die de contactcenters opleggen. met een waaier aan flexibele regelingen. Er moet ook op ondernemingsniveau kunZo verplichten ze hun ‘operatoren’ om te nen worden onderhandeld over cao’s. presteren volgens uurroosters die moeilijk vol te houden zijn. De operatoren moeten Bedrijfsbezoeken zeven dagen op zeven draaien, liefst dag en nacht. Niet zelden maken de ‘cowboys’ uit De deelnemende vakbonden zullen van 21 de sector ook nog eens massaal gebruik van tot 25 oktober een aantal contactcenters uitzendkrachten. Soms vertegenwoordigen in het hele land bezoeken om de standuitzendkrachten wel meer dan de helft van punten uit te leggen. Zowel bedrijven met vakbondsafgevaardigden als firma’s zonder het personeel.

En er is nog meer. De federale regering sociaal overleg worden bezocht. zadelde iedereen op met een loonstop en Onder het logo van Uni Global zullen de een quasi-verbod op collectieve onderhan- bonden symbolisch ijsblokjes overhandidelingen op ondernemingsniveau. Is dat gen. Ze willen iedereen warm krijgen om in misschien de reden waarom we aan werk- de komende maanden de ijslaag rond het geverskant nog altijd geen volwaardige loonzakje te laten smelten.

© foto: DANIËL RYS

Voor deze editie van de campagne werd besloten om de klemtoon vooral te leggen op de samenstelling van het loon van de werknemers. Dit jaar doen ook andere sectoren mee. Meer bepaald Uni Finance.

De werknemers worden geconfronteerd met een almaar groter wordende druk op de lonen. Niet alleen in België, ook in de rest van Europa en van de wereld. Het geeft wel grote voldoening dat het internationale vakbondsnetwerk, opgezet om het personeel te steunen, almaar hechter wordt. De problemen die de vakbonden telkens opnieuw aankaarten wekken ook de belangstelling van andere spelers uit de sector. Werkgevers en regeringen kunnen niet langer als struisvogels hun kop in het zand steken.

Hoe dan ook zijn de lokale lonen in de contactcenters onderhevig aan een neerwaartse

spiraal. Diverse elementen spelen daarbij een rol.

Om te beginnen blijven de gebruikers van de diensten van contactcenters op een heel agressieve manier commerciële contracten afsluiten. Gevolg: de winstmarges voor de contactcenters worden voortdurend kleiner.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

19

vernieuwing

“Veel jongeren weten niet meer wat een vakbond is” Owen Jones: te weinig politici komen uit werkende klasse Bij Owen Jones moet je niet komen aandraven met het idee dat we tegenwoordig bijna allemaal middenklasse zijn. “Straatvegers, vuilnisophalers, leerkrachten, verpleegsters, supermarktpersoneel, mensen in callcenters, allemaal behoren ze tot de werkende klasse. Allemaal moeten ze hun werkkracht verkopen om te kunnen leven. Uiteraard zijn er verschillen onder werknemers. Maar de linkerzijde moet die verschillen overbruggen en sociale vooruitgang nastreven.”

Owen herinnert er graag aan dat vorige generaties enorme sociale verbeteringen bevochten en afdwongen. “Die verworvenheden mogen we ons niet laten afpakken door de bovenlaag. In heel Europa moeten we veel meer de krachten bundelen en één grote beweging vormen.”

Denis Bouwen

De vakbonden met alle zonden Israëls beladen: in bepaalde kringen is het tegenwoordig ‘bon ton’.

Maar er zijn ook andere, positieve geluiden. Het geluid van de jonge Engelsman Owen Jones bijvoorbeeld. Jones schreef een aanstekelijk boek over de werkende klasse.

Hij pleit voor een nieuw elan in de vakbondswereld zodat werknemers en werkzoekenden hun belangen beter kunnen verdedigen tegen sociaaleconomisch rechts.

“Veel jonge Britten van mijn leeftijd weten zelfs niet wat een vakbond is”, constateert de publicist.

Meer ongelijkheid

Owen Jones (29) was onlangs op uitnodiging van de vakbonden LBC-NVK, CNE en ACV-Transcom te gast op Manifiësta, het feest van de solidariteit in Bredene. Hij kwam er zijn boek ‘Chavs - De demonisering van de Britse arbeidersklasse’ voorstellen.

De Nederlandse vertaling van een Britse bestseller, uitgebracht door uitgeverij EPO. Als jonge knaap groeide Owen op in de streek van Manchester, waar veel hechte gemeenschappen waren uit elkaar gevallen door de teloorgang van de industrie. De syndicale microbe kreeg hij in zijn familie mee: beide ouders waren erg actief in vakbondsmiddens.

Owen heeft er geen moeite mee om het oude begrip ‘klassenstrijd’ van onder het stof te halen. “Zonder het begrip ‘klasse’ kan er geen politiek links bestaan”, zegt hij.

“Toen ik de Engelse versie van mijn boek in 2011 lanceerde, was Lehman Brothers failliet gegaan, er heerste een grote economische crisis, de politiek was erg rechts en veel mensen hadden hun levensstandaard zien zakken. Ik wilde mijn bescheiden bijdrage leveren om een nieuwe linkse beweging uit te bouwen die kon vechten tegen de besparingspolitiek en voor werkende mensen.

Tegenwoordig heeft iedereen het weer over het woord ‘klasse’, zelfs bij de rechterzijde.”

Anders gezegd: spring op je fiets en kijk maar waar je ergens een baantje kan vinden, ook al zijn er veel te weinig werkaanbiedingen. Wie in het leven mislukt, heeft dat volgens de neoliberale logica vooral aan zichzelf te wijten. Ben je arm? Dan werk je niet hard genoeg. Ben je werkloos? Dan zoek je niet intens genoeg naar werk.

Onder impuls van de notoire conservatieve politica Margaret Thatcher werden de Britse vakbonden bikkelhard aangepakt en aan banden gelegd. IJzeren Maggie deed zelfs de Britse mijnwerkersvakbonden in het zand bijten. Ze verstrengde de wetten om vakbonden sterk te beknotten in hun bewegingsvrijheid.

Sociale woonwijken werden ghetto’s van arme mensen. De Britse bovenlaag werd rijker dan ooit. De conservatieven verkondigden gretig dat (bijna) iedereen tot de middenklasse was gaan behoren. Een mythe, maar het sloeg wel aan. De Britse media bewierookten de middenklasse en berichtten heel karikaturaal over armen en werklozen. Die laatsten werden wat graag neergezet als marginale nietsnutten.

Get on your bike

New Labour

In Groot-Brittannië is het neoliberale Onder ‘New Labour’ veranderde er fundagedachtegoed nog dominanter in de poli- menteel niets. Maggie Thatcher liet zich ooit tiek aanwezig dan in België. ‘Get on your zelfs ontvallen dat New Labour eigenlijk bike’, verkondigde een Britse conservatief haar ‘grootste verwezenlijking’ was. Precies toen het aantal werklozen op een bepaald omdat Tony Blair en de zijnen veel van het moment was opgelopen tot vier miljoen. neoliberale gedachtegoed hadden omarmd.

20 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

“De sociale ongelijkheid nam in GrootBrittannië heel sterk toe”, vertelt Owen Jones. “Mensen worden opgezet tegen hun werkloze buren omdat die zogezegd profiteren. Ze worden ook opgezet tegen anderen met een hoger pensioen. Of tegen migranten. Terwijl je natuurlijk de mensen moet kwaad maken over de groeiende ongelijkheid en hen moet verenigen in de strijd tegen wat dan moet doorgaan voor de elite.”

Je zou verwachten dat de financiële crisis van 2008 – met alle economische miserie die daarna volgde – in het voordeel zou spelen van de linkerzijde in de politiek. Maar dat draaide anders uit. “Bij de neoliberalen is er geen gebrek aan ideeën, terwijl het linkse kamp een veel beter samenhangend verhaal moet vinden. Onder Blair kreeg je New Labour, dat in feite het neoliberale gedachtegoed aanvaardde. Zelf werk ik nu mee in de People’s Assembly Against Austerity, een nieuw initiatief waarmee we een brede beweging tegen de brute besparingslogica willen creëren.”

Een groot probleem is dat de politieke klasse in veel landen vooral bestaat uit beroepspolitici. Mensen die nooit een schamel loontje hadden en die niet weten wat het betekent om voor een habbekrats te werken in een kleine supermarkt of een callcenter. Of wat het betekent om elke dag stand-by te moeten zijn voor het geval dat een werkgever een beroep wil doen op je werkkracht. “Er zijn gewoon te weinig politici die komen uit de werkende klasse”, betreurt Owen.

In België staan de vakbonden nog betrekkelijk sterk, ondanks felle aanvallen uit diverse hoeken. Maar over het Kanaal ligt

Wie is Owen Jones?

Owen Jones werd in 1984 geboren in Sheffield en groeide op in Stockport, niet ver van Manchester. Hij noemt zichzelf soms ‘een socialist van de vierde generatie’.

Een tijdlang werkte Owen als lobbyist van de vakbonden en als researcher voor diverse parlementsleden.

Daarna waagde hij zich in de media.

Artikelen van Owen Jones verschenen in invloedrijke bladen als The Guardian, New Statesman, Sunday Mirror en Le Monde diplomatique.

Hij schrijft wekelijkse columns in de krant The Independent en is geregeld op tv te zien.

Owen is ook beleids- en media-adviseur bij het ‘Centre for Labour and Social Studies’, een denktank. Hij is sterk actief binnen de linkervleugel van de Britse Labour-partij.

In 2011 publiceerde Owen zijn eerste boek, ‘Chavs: The Demonization of the Working Class’. De Nederlandstalige vertaling wordt nu door EPO uitgebracht.

Het boek oogstte in binnen- en buitenland veel lof. Ondanks zijn jonge leeftijd wordt Owen Jones nu al gerekend tot één van de belangrijkste Britse progressieve denkers.

Owen Jones op Manifiësta: “Straatvegers, vuilnisophalers, leerkrachten, verpleegsters, supermarktpersoneel, mensen in callcenters, allemaal behoren ze tot de werkende klasse.”

© foto: DANIËL RYS

dat anders. Daar zijn maar 14 procent van bevoorrechte kringen. Het hoeft dat ook de werknemers uit de privésector en amper niet te verwonderen dat veel kranten vijde helft van de ambtenaren lid van een vak- andig staan tegenover vakbonden, sociaal bond. In veel bedrijven is er gewoon geen bewogen politici of de solidariteitsgedachte. vakbond.

Linkse columnisten zijn er ook bitter weinig.

“Veel Britten denken bijvoorbeeld dat de fraude met sociale uitkeringen veel groter Strenge wetten is dan de werkelijke cijfers. Precies omdat “Die situatie is voor een deel het gevolg van de media een vertekend beeld ophangen en de strenge antivakbondswetgeving”, denkt graag artikelen brengen waarin armen en de jonge Engelsman. “Bovendien konden de werklozen worden verguisd. Uit de cijfers bonden te weinig duidelijke overwinningen blijkt dat de sociale fraude 60 keer kleiner behalen. De evolutie van een industriële eco- is dan de fiscale fraude.” nomie naar een diensteneconomie had ook een zekere invloed. Heel wat gemeenschap- Tegenoffensief pen, georganiseerd rond een mijn of een staalfabriek, werden van de kaart geveegd. Het linkse kamp moet in het tegenoffensief En rond een supermarkt, met veel tijdelijke gaan door de sociale media te gebruiken en contracten en een personeelsverloop van 60 de media te democratiseren, vindt Owen. procent, bouw je geen gemeenschap op. De “We moeten er ook voor zorgen dat meer vakbonden trachten nu hun positie te ver- mensen van gewone afkomst in de media sterken door aansluiting te vinden bij plaat- aan de slag kunnen.” selijke gemeenschappen en actiever te wor- Sinds 1945 slaagden de vakbonden er in heel wat landen, ook in België, in om de den rond mensen die zonder werk zitten.”

Volgens Owen worden de vakbonden in armoede te verminderen en het welzijn van Groot-Brittannië door de politiek en de veel werknemers te verbeteren. Misschien media niet als een legitieme macht aanzien. werden ze wel het slachtoffer van hun eigen Wel als lastpakken en stoorzenders. “Veel succes? jongeren van mijn leeftijd weten zelfs niet “In Groot-Brittannië waren de bonden zeker wat een vakbond is. De vakbonden werden niet het slachtoffer van hun succes”, aldus gedemoniseerd. Eén lichtpuntje wel: in 2012 Owen Jones. “De vakbond moet niet bang zagen de vakbonden voor het eerst in twin- zijn om succes te boeken. In mijn land merken we dat mensen juist minder geneigd zijn tig jaar weer het aantal leden stijgen.”

De Britse media worden voor een groot stuk om lid te worden wanneer ze slechter af zijn. gecontroleerd door enkele steenrijke zaken- Natuurlijk moeten vakbonden ervoor opletlieden die een eigen politieke agenda heb- ten dat ze niet te bureaucratisch worden. Ze ben en die politici kunnen maken of bre- hebben betaalde krachten nodig maar moeken. Zulke mediatycoons gebruiken hun ten ook genoeg luisteren naar de achterban kranten voor eigen politieke doeleinden. en rekenschap afleggen aan hun leden.”

Journalisten zijn heel vaak afkomstig uit

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

21

jongeren

Instapstages moeten vaardigheden voort ontwikkelen

van 897 euro. Netto praat je over 750 tot 800 euro per maand.

Als je solliciteert, vermeld dan zeker dat je in aanmerking komt voor een instapstage want dat maakt je voor de werkgever extra aantrekkelijk als werkkracht. De werkgever betaalt zelf maar 200 euro maar krijgt wel de kans om al je kwaliteiten en capaciteiten te ontdekken.

Netto verdien je slechts 750 tot 800 euro per maand Een instapstage is vooral bedoeld om je vaardigheden voort te ontwikkelen. Bij volElke Oeyen gende sollicitaties kan je dan aangeven dat maart 2014; ten laatste kan je beginnen op je al wat werkervaring hebt opgedaan. Na de De federale minister van Werk, 31 juli 2014. stage moet de werkgever je een attest geven dat de verworven competenties beschrijft.

Monica De Coninck, toverde in Maar misschien heb je wel geluk en maak je Werkplekken 2012 een plan uit haar hoed om de zo’n overdonderende indruk dat je gewoon werkloosheid bij jongeren aan te Mogelijke werkplekken voor een instapkan blijven. pakken. Ze wilde die terugdringen stage zijn privébedrijven, vzw’s of over- Blijk je plotseling de ‘job van je leven’ te hebdoor 10.000 stages te creëren. Op heidsdiensten. Je stage kan voltijds zijn ben gevonden? Dan kan je de instapstage 1 februari 2013 startte de uitvoemaar ook halftijds. Gaat het om een half- stopzetten, in overleg met de VDAB. ring van het plan. Enkele maantijdse stage, dan zal de VDAB dit aanvullen den geleden begonnen de eerste met specifieke acties of een tweede stagejongeren aan hun ‘instapstage’. plaats regelen. Een instapstage duurt drie Waarop letten als maanden. Als jongere kan je maximaal twee instapstagiair en als Ben je jonger dan 25 jaar, ingeschreven bij de instapstages doen, bij twee verschillende ouder?

VDAB en behaalde je geen diploma secundair werkgevers. onderwijs (een voorwaarde die alleen voor Leren, werken en toch centjes verdienen?

Het gaat om een eerste werkervaring, Vlaanderen geldt)? Dan kan je werkervaring Bij een voltijdse stage betaalt de werkgedus is de jongere doorgaans nog niet opdoen in een bedrijf via een instapstage. ver je elke maand 200 euro (bruto) en komt zo goed op de hoogte van zijn of Zo’n betaalde stage kan je beginnen vanaf hij tussen in de verplaatsingskosten. Van haar rechten en plichten. de zevende maand tot aan het einde van je de RVA krijg je per gewerkte dag nog een De instapstage moet een echte eerberoepsinschakelingstijd. De laatste dag stage-uitkering van 26,86 euro (bruto). Om ste werkervaring worden. Je kan niet om een stagecontract te ondertekenen is de die uitkering te kunnen krijgen moet je wel zomaar aan het werk gezet worden laatste dag van je beroepsinschakelingstijd, een ‘attest van aanwezigheid’ krijgen van de om drie maanden lang gewoon te dus de 310ste dag. Stopte je met je studies werkgever. Dat attest moet je bezorgen aan presteren. Dat is niet de bedoeling in juni 2013, dan begon je beroepsinschake- het ACV of een andere uitbetalingsinstelling. van de instapstage en zoiets zou ook lingstijd te lopen op 1 augustus 2013 en kan Wie een instapstage doet, komt alles bij reguliere jobs ondergraven. Het is je een eerste instapstage beginnen vanaf 1 elkaar aan een maandelijks brutobedrag niet de bedoeling om instapstagiairs puur als spotgoedkope werkkrachten te gebruiken.

De werkgever moet genoeg tijd vrijmaken om je te begeleiden. Best ligt er al een heel opleidingstraject voor je klaar. Het is de bedoeling dat je proeft van het werk en ook bepaalde competenties en een zekere arbeidsattitude aanleert zodat je na drie of zes maanden sterker staat op de arbeidsmarkt.

De stagebegeleid(st)er van de VDAB is een belangrijke aanspreekfiguur als je vaststelt dat er te weinig aandacht aan je begeleiding wordt besteed.

In grotere ondernemingen kan je zeker terecht bij de werknemers die daar de LBC-NVK en het ACV vertegenwoordigen. Bijvoorbeeld met specifieke vragen over de arbeidsvoorwaarden in het bedrijf zelf.

Voor algemene info over de instapstages kan je altijd terecht bij www.acv-enter.be of bij het lokale dienstencentrum van het ACV.

22 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Stage lopen in de supermarkt Kristel Van Damme

Bij supermarkt Het Kruispunt, midden in een doorsnee Belgisch dorpje, werken op dit ogenblik vier jongeren met een instapstagecontract in de hand. Laura, Sanny, Elena en Jackie.

Laura werkt alleen maar aan de kassa, vijf dagen, telkens acht uur. Haar eerste dag mocht ze om 9.00u beginnen. Laura kreeg een kleine rondleiding in de winkel en een korte uitleg over het kassasysteem. Om 10.30u zat ze al zelf aan de kassa, terwijl een ‘ancien’ over haar schouder meekeek. Rond 15.00u mocht ze dan helemaal alleen de klanten voort bedienen. Nu doet ze al twee maanden hetzelfde werk, dag in, dag uit.

Sanny werkt in de diverse afdelingen, ze heeft zelfs al een dagje meegeholpen om goederen in ontvangst te nemen voor de winkel. Voor haar is het boeiend om te kunnen proeven van het werk dat achter de schermen gebeurt. Op vrijdag moet ze tot 21.00u werken en op zaterdag tot 20.00u. Haar collega’s krijgen daar op vrijdag voor drie uur een extra vergoeding van 50 procent en op zaterdag voor twee uur een extra vergoeding van wel 100 procent. Sanny krijgt niets extra, aan haar betaalt de werkgever alleen 200 euro. Bovendien beginnen de collega’s haar ook een beetje scheef te bekijken.

Niet opzettelijk! Maar sinds Sanny en de andere instapstagairs in de winkel zijn aangekomen draait iedereen wat minder late ploegen. Zo hadden de vaste medewerkers vorige maand allemaal wat minder loon.

Elena heeft een toffe chef. Die heeft echt tijd genomen voor haar en zo heeft ze heel veel bijgeleerd.

Ze doet de job erg graag en heeft gevraagd om in de supermarkt te mogen blijven werken na de instapstage. Haar chef heeft een goed woordje gedaan bij de winkeldirecteur. Volgende maand mag ze starten. Alleen, Elena mag niet voltijds werken. Ze krijgt maar 20 uur per week en een tijdelijk contract van zes maanden, zonder verdere beloftes. Enerzijds is Elena blij, anderzijds is ze ook een beetje teleurgesteld. Volgend jaar zal ze zeker niet genoeg centen hebben gespaard om de roze Mini Cooper te kopen waar ze al zo lang van droomt. Ze zal genoegen moeten nemen met een roze i-Podje.

Jackie moest zich van de VDAB aanbieden voor een job in supermarkt Het Kruispunt. Erg vond ze dat niet. Ze was al een tijd zwanger en kon zo toch nog iets verdienen. In principe neemt de supermarkt geen zwangere vrouwen in dienst. Maar voor een instapstage was een uitzondering toch mogelijk. Na amper enkele weken te hebben gewerkt, voelde Jackie zich plots onwel. Ze werd meteen naar het ziekenhuis gebracht en beviel daar van een flinke jongen, George. De baby kwam een stuk te vroeg. Maar Jackie is enorm blij en geniet met volle teugen van haar moederschap. Wel zonder vergoeding natuurlijk, want ze zit nu terug in haar beroepsinschakelingstijd.

Elke gelijkenis met bestaande gebeurtenissen en/of personen berust op louter toeval.

© foto: DANIËL RYS

RUBRIEKSNAAM

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

23

time to go

Kernwapens mogen terug naar afzender

‘onze’ kernbommen gericht waren, zijn nu onze bondgenoten.”

Maar als ze niet meer worden gebruikt, kunnen ze ook geen kwaad, zou je denken.

Manifestatie in Brussels Jubelpark op 20 oktober Annemarie: “Zelfs als ze niet militair worden gebruikt, zijn ze gevaarlijk. In K arin Seberechts behouden, haalt de verwijdering van een paar de Verenigde Staten en Rusland gebeu‘kleine’ kernwapens dan wel iets uit? ren wel vaker ongelukken met kernwaWeet jij nog waar je was op 23 Annemarie: “Daar wordt inderdaad altijd pens. ‘Incidenten’ wordt dat dan genoemd. mee geschermd. Ook met het feit dat alles Kernwapens kunnen ook in handen vallen oktober 1983? Misschien betoogde met NAVO-consensus moet gebeuren. Maar van mensen met slechte bedoelingen; dat je mee met zowat 400.000 op die manier beweegt er niets. Die NAVO- risico bestaat niet alleen met chemische anderen tegen de komst van consensus is geen juridisch gegeven, het is wapens. En vergeet ook niet dat de bomAmerikaanse kernraketten. Die een diplomatieke uitvlucht. Griekenland men die bij ons liggen – B61’s – per stuk volkstoeloop kon niet verhindebijvoorbeeld heeft zijn Amerikaanse kern- tien keer krachtiger zijn dan de bommen ren dat er toch raketten kwamen. wapens wél de deur gewezen. De wapens op Hiroshima en Nagasaki. Ik wil mij zelfs Vier Belgische vredesbeweginin Kleine-Brogel zijn overblijfselen van niet voorstellen wat voor een catastrofe dat gen – Pax Christi Vlaanderen, Vrede de Koude Oorlog. Zij hebben geen mili- zou worden.” vzw, Vredesactie en het Franstalige tair nut meer. Dat zeggen niet alleen vreCNAPD – maken van de ‘verjaardag’ desactivisten maar ook generaals in het Ons Recht: De Amerikaanse nucleair expert gebruik om opnieuw te onderstreAmerikaans leger. De landen waartegen Hans Kristensen zei onlangs in het blad MO dat onze regering ermee instemde pen dat de kernwapens dat de kernwapens worden gemoweg moeten uit België. derniseerd. Wellicht blijven ze dus Anno 2013 lig gen er in toch nog even liggen.

Annemarie: “Die modernisering Kleine-Brogel tien tot twinis inderdaad gepland tegen 2020. tig Amerikaanse kernwapens.

Reden te meer om nu te vragen Wie ook vindt dat het voor die dat ze worden weggehaald. De wapens ‘Time to go!’ is, kan op kernwapens opslaan en onder20 oktober 2013 meedoen met houden kost de Belgische belaseen grote manifestatie in het tingbetaler al tientallen jaren Brusselse Jubelpark. Annemarie lang handenvol geld. Als je bereGielen van Pax Christi licht toe. kent wat de ‘modernisering’ zal Ons Recht: Is er behalve die verkosten, duizel je toch even. De jaardag eigenlijk nog een reden vernieuwde bommen kosten 25 waarom de kernwapens nu aan de miljoen dollar per stuk. Maar orde zijn? ook de ‘dragers’ moeten worAnnemarie Gielen: “Voor de den vervangen. De nieuwe F35vredesbeweging zijn de kernvliegtuigen kosten circa 150 milwapens uiteraard altijd aan de joen dollar per stuk. In tijden orde gebleven. Het zijn massavan crisis en besparingen lijkt vernietigingswapens. Ze kunmij dat moeilijk te verantwoornen immens veel menselijk leed den.” veroorzaken én zijn in strijd De manifestatie ‘Time to go!’ met het internationaal recht. vindt plaats in het Brusselse Maar er zijn ook directe aanleiJubelpark op 20 oktober, vanaf dingen. Onze regering schreef 14.00u. Met toespraken, kinin haar regeerakkoord dat zij deranimatie en optredens van ‘op een besliste manier zal ijveonder meer Jaune Toujours en ren voor ontwapening, ook op Helmut Lotti. Kijk ook op nucleair vlak, en voor een verwww.timetogo.be en bod op wapensystemen met een www.facebook.com/ willekeurig bereik’. Tot nog toe Timetogo20.10.13 is daarvan niet veel in huis gekomen. En dan zijn er de speeches van president Obama. In 2009 in Praag en deze zomer opnieuw in Berlijn zei hij dat hij het kernwapenarsenaal wilde afbouwen.

Wij willen graag een handje toesteken.”

Als de grote kernwapenstaten hun arsenaal gewoon

Ons Recht:

24 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Ons Recht:

Annemarie Gielen (Pax Christi): “De wapens in Kleine-Brogel zijn overblijfselen van de Koude Oorlog.

Zij hebben geen militair nut meer.”

in de marge wf

Werk jij bij een zelfstandige bankagent?

Hubris syndroom

© foto: DANIËL RYS

Schrijf mee vakbondsgeschiedenis!

specifieke syndicale vertegenwoordiging is in deze sector, bestaat er ook binnen de LBCZo’n 15.000 tot 20.000 werkneNVK nog geen specifieke vakbondswerking voor de betrokken werknemers. Daar willen mers werken in ons land bij zelfwe dus wat graag verandering in brengen. standige bankagenten. Aan de Eerst willen we een netwerk uitbouwen buitenkant van een bankkantoor van werknemers uit de sector van de zelfmerk je er weinig van. Maar voor standige bankbemiddeling. Wil je op de het personeel langs de binnenkant hoogte worden gehouden van de evoluties maakt het een wereld van verschil in de ontwikkeling van deze aparte sector, of ze tot de echte ‘banksector’ dan volstaat het als LBC-NVK-lid om ons (paritair comité 310) behoren of tot je e-mailadres te bezorgen. Zo krijg je niet het Aanvullend Nationaal Paritair alleen specifieke informatie maar zal je ook Comité voor Bedienden (PC 218). worden uitgenodigd voor de regionale infovergaderingen. Op die vergaderingen zal Al wie in dienst is bij een zelfstandige, valt worden uitgelegd wat het allemaal betewat loon- en arbeidsvoorwaarden betreft kent om een vakbondswerking in de sector onder dit laatste paritair comité. In PC 218 te creëren. zijn de voorwaarden beduidend minder Zodra de nieuwe sector écht operationeel goed dan in de banksector. wordt, zullen we samen met onze LBC-NVKDe LBC-NVK is sinds een aantal maanden in leden uit de branche bespreken en beslissen de weer om voor het personeel bij de zelf- hoe we de werking structureel uitbouwen. standige bankagenten een eigen sector op Wil je hier meer over weten of wil je meepoten te zetten. Uiteraard is het daarbij de werken aan dit boeiende project? Stuur bedoeling om voor die werknemers speci- dan gewoon een mailtje naar acv.zelfstandifieke loon-en arbeidsvoorwaarden te bepa- gebankbemiddeling@acv-csc.be. Je krijgt dan len op maat van deze sector. meteen een eerste nieuwsbrief. Doen!

Omdat de jobs verspreid zijn over vele duizenden kantoren en er dus ook geen Stefa an Decock

Internet is en blijft een merkwaardig medium. In geen tijd kom je bij de meest bevreemdende teksten en analyses terecht. Het netwerk van links en doorverwijzingen is daarbij nog het meest merkwaardige. Zo komt het dat ik, terwijl ik zocht naar wat de schare medewerkers van de zogenaamd ‘onafhankelijke’ denktank Itinera over enkele recente sociaaleconomische problemen denkt én schrijft, terecht kwam bij de onvermijdelijke Ivan van de Cloot en zijn tweets.

Wat die man op 24 uur aan wetenswaardigheden en al dan niet gefundeerde opinies en meningen over zowat gelijk welk denkbaar onderwerp debiteert grenst aan het ongelooflijke. Over alles een mening – vrije meningsuiting is een hoog goed – en dit in 140 tekens, waardoor nuancering uiteraard niet telt en diepgang per definitie ver weg is. Voor iemand die zichzelf als hoofdeconoom presenteert – wat dus ontleding en studie vooronderstelt – is die twittercommunicatie een hoogst markante aanpak.

Wat er ook van zij, zo kwam ik dus terecht bij een in september 2009 gepubliceerde studie in ‘Brain’ – a journal of neurology. In de studie wordt een beoordeling gemaakt over de mogelijke aanwezigheid van het ‘hubris syndroom’, een persoonlijkheidsstoornis, bij Amerikaanse presidenten en Britse eerste ministers van de voorbije 100 jaar. Kort gezegd komt de studie erop neer dat zeven van de laatste 26 Britse eerste ministers en zeven van de laatste 18 Amerikaanse presidenten aan die stoornis leden. Eigenlijk luidt de conclusie dat politieke leiders aan deze ziekte leden door gebrek aan controles allerhande.

Ik ben uiteraard niet in staat om de wetenschappelijke ernst van deze studie te beoordelen, laat staan die van de erin geformuleerde retrodiagnose. Maar hoofdeconoom Van de Cloot legt minder schroom aan de dag. Hij spreekt van een fascinerende ‘must read’ en voegt er de vraag aan toe: wie past dit toe op België?

Toegegeven, ook ik bezondig me in deze rubriek en daarbuiten al wel eens aan boude uitspraken over politici. Maar de terloopse redenering die Van de Cloot maakt is dat dit onderzoek best wel eens zou kunnen impliceren dat ook onze politici, eerste ministers op kop, aan een persoonlijkheidsstoornis leiden.

Misschien moeten die voortaan dan maar besluiten om niet meer in debat te gaan met hem… Hij insinueert immers dat ze niet helemaal goed bij hun hoofd zijn.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

25

RUBRIEKSNAAM film k arin seberechts

Prisoners

Twee koningskinderen, Palestinian style (Leem Lubany en Adam Bakri).

Omar De Arabisch-Israëlische regisseur Hany Abu-Assad (‘Paradise Now’) is na een manke Hollywooduitstap (‘The Courier’) weer ‘thuis’: in bezet Palestijns gebied. Protagonist in zijn nieuwe film is Omar, een jonge Palestijnse bakker die elke dag een muur over moet om bij zijn liefje Nadia te geraken. Niet zomaar een muur overigens, maar de metershoge scheidingsmuur die de Israëlische overheid op de bezette Westoever neerpootte.

Wanneer hij na één van zijn romantische oversteken door Israëlische soldaten betrapt én vernederd wordt, volgt de vergelding ijlings en zonder veel omhaal. Samen met zijn vrienden Tarek en Amjad valt Omar een Israëlische wachtpost aan.

Een soldaat komt daarbij om.

Opgepakt en gefolterd door de politie, staat Omar voor de keuze: de naam van de echte schutter verraden in ruil voor ‘vrijheid’ of de rest van zijn dagen slijten achter tralies.

in de hoofden en het gemoed van mensen. Zoveel is duidelijk in ‘Omar’. Hany Abu-Assad laat de gevolgen van bezetting en isolering zonder veel commentaar voor zich spreken. Hij gebruikt de letterlijke en figuurlijke puinhoop die zij veroorzaakten niet als uitgangspunt voor een pamflet, maar als fundament voor een vinnige, efficiënte thriller die af en toe zelfs ‘Bourne Identity’-allures krijgt.

‘Omar’ zeilt intens mee op het groeiend wantrouwen van een verliefde jongen die verstrikt raakt in een kluwen van intimidatie, verraad en bedrog: niet alleen aan beide kanten van de politieke realiteit, maar ook op romantisch vlak.

Abu-Assad kijkt empatisch en genuanceerd naar zijn personages en filmt zijn ingesloten ‘koningskinderen’ tegen een zonnig maar gehavend decor, waarin alleen de uit de toon vallende reclameborden voor (nep)vrolijkheid zorgen.

Zijn jonge, onervaren acteurs – Adam Bakri en Leem Lubany als Omar en Nadia – stralen een aandoenlijke onbevangenheid uit en de Amerikaans-Arabische acteur Waleed F. Zuaiter heeft De Israëlische bezetting van een opmerkelijke présence als Palestijns gebied is niet alleen Omars Israëlische ondervrager. een kwestie van ingenomen grondgebied en beknotte ‘Omar’ komt op 23 oktober in fysieke vrijheid. Ze kruipt ook de Belgische zalen.

26 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Een goed ingelicht mens is er twee waard. Maar nergens van afweten heeft af en toe ook voordelen. Ik wist bij het binnengaan van ‘Prisoners’ alleen dat het een film was van Denis Villeneuve (Québécois en maker van ‘Incendies’) met Hugh Jackman en Jake Gyllenhaal. Het werd een bouleversante ervaring, om eerlijk te zijn.

Zelden zo een beangstigende film gezien.

hem in pure wrekersstijl achterna. Zelfs de afgemeten wetsdienaar Loki (Gyllenhaal), die zich in de zaak vastbijt, kan de losgeslagen vader niet in toom houden. Maar is die ziedende vader wel helemaal koosjer?

Is de zwakbegaafde verdachte echt zwakbegaafd? En waarom heeft de politieman de naam van een Noorse vuurgod en is zijn lichaam bezaaid met allerhande (a)religieuze symbolen?

Villeneuve laat personages vallen, kijkt niet op een onwaarschijnlijkheid of twee en strooit véél zand in de ogen. Maar ondertussen houdt hij wel Wilt u het voor uzelf spannend iedereen tweeënhalf uur lang houden, lees dan niet verder, in de ban van de meest onheilmaar bewaar dit stukje tot na de spellende, grauwste en killigste film. Bent u toch een heel klein race tegen de tijd die ik in lange beetje nieuwsgierig, laat mij u tijd heb gezien. Villeneuve teert dan deze minimale voorkennis efficiënt en maximaal op burgerin het oor blazen. lijke angst en dito morele rekbaarheid als het op misdaden Tijdens een thanksgivingfeestje tegen kinderen aankomt. En in guur Pennsylvania verdwij- Gyllenhaal en Jackman (grannen twee zesjarige buurmeisjes dioos, allebei) sleuren je een plots van de aardbol. De politie maalstroom van vrees, geweld sleept diezelfde avond nog een en achterdocht in, waaruit nog zonderling uit een mobilhome moeilijk te ontsnappen valt. die even voordien in de buurt Onverkwikkelijk, onthutsend was gezien. Maar afgezien van en ongemeen meeslepend. het dragen van een vreselijk altmodisch brilmontuur kunnen zij Je weet bij Villeneuve niet waar de jongeman weinig aanwrijven. je aan begint. En je weet al helemaal niet waar je gaat uitKeller Dover (Jackman), de komen… vader van één van de verdwenen meisjes, springt uit zijn ‘Prisoners’ draait sinds 2 oktovel wanneer de politie de enige ber in de Belgische cinema’s. verdachte laat lopen en gaat Beangstigende en zenuwslopende race tegen de tijd (Jake Gyllenhaal en Hugh Jackman).

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Stand-up filosoof Wilma De Rek

De journaliste Wilma De Rek kwam zo onder de indruk van de wijsheid en het inzicht van de Nederlandse filosoof René Gude dat ze vroeg of ze hem uitvoerig mocht interviewen voor een boek over filosofie.

Gude zei ‘ja’ en suggereerde meteen drie grote gespreksthema’s: “Hoe houden we het uit met de dingen?”, “Hoe houden we het uit met elkaar?” en “Hoe houden we het uit met onszelf?” Het resultaat van hun urenlange gesprekken leverde inderdaad een argeloos, charmant en toegankelijk boekje op.

René Gude is bij onze noorderburen geen onbekende. Hij was een van de oprichters van het maandblad voor filosofie, ‘Filosofie Magazine’, en werd daarna directeur van de School voor Wijsbegeerte, de ISVW in Leusden. Hij geeft overal in het land lezingen om het onderwerp ‘filosofie’ toegankelijk te maken voor de geïnteresseerde leek en duikt geregeld op in de krant of op de televisie, zodat hij in Nederland een beetje de rol vervult van onze eigen professor Vermeersch. Enkele jaren geleden tastte een agressieve botkanker Gudes rechterbeen aan. In 2001 moest het been worden geamputeerd, wat meteen een goede titel opleverde voor het boek en een boeiend laatste hoofdstuk over de dood.

ervaringen en slimmigheden van mensen uit te wisselen, op te slaan en door te geven.

Taal leidt tot denken en zonder denken en taal zou elke generatie steeds weer vanaf nul moeten beginnen. “Planten draaien tijdens hun leven een geautomatiseerd programma af. Een zebra leeft in het hier en het nu. Hij staat zich niet te verlustigen bij de gedachte aan het sappige groene weitje waar hij gisteren is geweest. Bij ons is die spontaniteit er behoorlijk af. Wie eenmaal aan het denken is geslagen, leeft nooit meer helemaal in het hier en nu.”

Taal leidt tot denken en zonder denken en taal zou elke generatie steeds weer vanaf nul moeten beginnen.

vorm te geven? Wat is het voordeel van het uitstellen van je natuurlijke aandrang tot directe behoeftebevrediging? Waarom zijn we het minst aardig tegen de mensen die ons het meest na staan? Kan iemand optimistisch van aard zijn? Waarom noem je hoogmoed je leukste ondeugd? Waarom is wat we pretenderen te zijn in ons leven veel invloedrijker dan wie we werkelijk zijn?

Persoonlijker

Het zijn heel andere, veel persoonlijkere en meer praktische vragen dan de kwesties die Dirk Verhofstadt voorlegde aan Etienne Gude is geen filosoof die een eigen, sluitend En dan gaan de twee gesprekspartners in Vermeersch (‘Een zoektocht naar waarheid’, systeem heeft uitgebouwd over de wereld het boek samen praten en denken. De jour- uitg. Houtekiet, 2011), misschien ook omdat en het leven, zoals Plato of Schopenhauer naliste is een filosofische leek, een slimme, de vragensteller bij Gude een vrouw is, met en Kant dat hebben gedaan, maar hij heeft geïnteresseerde jonge vrouw die vragen een minder theoretische benadering van zijn grote voorgangers wel aandachtig gele- stelt die we allemaal kunnen verzinnen, de wereld. Maar ook in ‘Stand-up filosoof’ zen. In de gesprekken met Wilma De Rek maar ook andere, onverwachte waaraan komen we aardig wat te weten over onsblijkt dat hij zijn leven lang vooral heeft je niet zo meteen denkt: wat moet je doen zelf en hoe we – als we wat nadenken en willen weten. Je kan je natuurlijk zomaar als je gevoel heel andere dingen schreeuwt wat oefenen – van ‘een rare, kale, rechtop in het leven storten, zegt Gude en terwijl dan je verstand? Is ‘nieuw’ altijd beter dan lopende bundel knoken met een scheutje je overal tegenaan botst, proberen van je ‘oud’? Wat trekt iemand in de eerste instan- doodangst’ (dixit Gude) toch nog een vergissingen te leren, maar volgens hem tie aan in een ander? Is God echt een bij- gelukkig, goed functionerend mens kunwordt je leven veel aangenamer als je af en product van de evolutie van onze hersenen? nen maken. toe de moeite neemt om de dingen waar je Hebben politieke leiders filosofen nodig? Is tegenaan loopt, te observeren en een beetje het neoliberalisme eigenlijk wel een ideolo- GUTENBERG gestructureerd gaat nadenken over een situ- gie? Zijn alle mensen echt losers? Waarom STAND-UP FILOSOOF atie, net zolang tot je die beter begrijpt. spreekt het idee dat we hard moeten werken Wilma De Rek Om te beginnen benadrukt Gude het om iets te verkrijgen ons nooit echt aan? ISVW Uitgevers belang van taal. Taal is het vermogen om Dient het denken alleen maar om het willen 159 blz.

Willen weten

Onverwachte vragen

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

27

distributie

Voorzichtig optimisme bij winkelketen Free Record Shop Overnemer moet nieuwe wind laten waaien Denis Bouwen

De winkelketen Free Record Shop lijkt in België een nieuwe adem te kunnen vinden. Ook de Nederlandse winkels hebben waarschijnlijk weer enig toekomstperspectief. Dankzij de komst van overnemer ProCures. Maar de LBC-NVK vindt het nog te vroeg om victorie te kraaien. “We zijn voorzichtig optimistisch maar blijven tegelijkertijd erg waakzaam”, zegt secretaris Patrick Wauman.

“Het Nederlandse ProCures lijkt een investeringsmaatschappij met visie te zijn”, vertelt Wauman. “Nederlanders zijn natuurlijk vlotte praters. Afwachten of hun daden even krachtdadig zullen zijn als hun woorden. Op dit moment heeft Free Record Shop toch opnieuw betere vooruitzichten.”

Nieuwe, grote spelers als Media Markt slaagden erin de keten te overtroeven, vaak met lagere prijzen. Op internet kon Free Record Shop ook moeilijk opboksen tegen rivalen als Amazon, i-Tunes en andere webshops.

In het voorjaar ontstond in de Belgische concerten en andere producten. Voor de Free Record Shop heeft nu 60 winkels in België vestigingen – goed voor bijna 280 werkne- onlineverkoop zou een eigen platform wor- maar het is mogelijk dat er op termijn een stuk of tien worden gesloten. mers – ongerustheid toen bepaalde factu- den ontwikkeld.” ren niet bleken te zijn betaald. De bevoorrading van de winkels begon te sputteren. opgedoken maar die toonde eigenlijk alleen Zouden er winkels worden gesloten? Kwam interesse in de winkelpanden. Uiteindelijk er een overname? Of een faillissement? De vroegen de curatoren aan ProCures om ook Nederlandse tak zat flink in het rood, terwijl de Nederlandse winkels van Free Record de Belgische winkels nog altijd winst maakShop te kopen. ten. Voor een deel omdat de huuruitgaven De winkels van Free hier een stuk lager uitvielen.

Sluitingen ProCures

“Op een bijzondere ondernemingsraad op 23 april kwam ProCures uitleggen hoe het Free Record Shop in België wilde voortzetten.

Procures kocht eerder De Slegte, een keten voor tweedehandsboeken (nu Polare). Hoe de Nederlanders de Belgische poot wilden overnemen zonder logistieke ondersteuning vanuit Nederland, was op dat moment nog een raadsel.”

De Nederlandse winkels werden eind mei failliet verklaard. Een dag later liet Procures weten ook te azen op de Nederlandse activiteiten. “De investeerder wil de winkels omvormen tot ‘entertainmentportalen’ die cd’s, dvd’s en bestsellerboeken verkopen.

Het is ook de bedoeling klanten te lokken voor impulsaankopen en met tickets voor 28 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Record Shop waren wat vastgeroest in hun profiel van traditionele cd-winkel met veel aanbod en goed geïnformeerd personeel.

Op 3 juni reageerde het Belgische personeel onthutst toen de curatoren in Nederland aangaven dat de overname in België niet ‘conform de regels’ was gebeurd. Er was een onbekende Duitse kandidaat-overnemer

ProCures ging op de vraag in. “Er zijn nu 60 winkels in België maar het is mogelijk dat er op termijn een stuk of tien worden gesloten.

In Nederland wil de nieuwe eigenaar van 85 naar 47 winkels gaan.”

Volgens Patrick Wauman zat de schrik er in april flink in bij de Belgische werknemers. Nu is de sfeer weer wat rustiger. “Wij hopen dat de nieuwe strategie zal aanslaan.

Aanvankelijk leken alle winkels in België open te kunnen blijven maar nu dreigen er toch wel wat sluitingen. De vakbond hoopt het aantal sluitingen zoveel mogelijk te beperken en zo banen te redden. Gelukkig heeft de LBC-NVK bij Free Record Shop knappe militanten die de ontwikkelingen erg goed opvolgen. Ze hebben zelfs een eigen facebookpagina om snel te kunnen communiceren met de achterban.”

inbox jan deceunynck

de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

KLETSPRAAT VAN UNIZO E.L. – HINGENE-BORNEM

De baas van Unizo, Karel Van Eetvelt, kreeg eerder dit jaar in de media nog maar eens een forum, deze keer met een oproep om langdurig zieken en invaliden te ‘activeren’. Erg origineel was hij niet want die andere liberale Karel, Europees commissaris De Gucht, had het vorig jaar al over ‘profiterende invaliden’.

Ik heb goed nieuws voor meneer Van Eetvelt: ik wil meteen mijn ziekte-uitkering, samen met mijn endogene depressie en polyneuropathie, inruilen tegen zijn gezondheid en zijn job. Eens zien wie dan het hardst zal lachen.

Als Karel Van Eetvelt de spreekbuis is van de leden van zijn organisatie zou ik graag zo vlug mogelijk een ledenlijst ontvangen. Zo weet ik tenminste bij wie ik mijn karige uitkering alvast niet meer zal spenderen.

“Onze ondernemers hebben de langdurig zieken en invaliden nodig”, beweert de Unizobaas. België haalt momenteel 0,1 procent economische groei, terwijl minstens twee procent nodig is om extra jobs te creëren. Kletspraat dus.

Blijkbaar willen Van Eetvelt en zijn liberale vrienden onze sociale zekerheid herleiden tot een systeem zoals in de VS. Alle bevolkingsgroepen worden tegen elkaar uitgespeeld : jonge werknemers tegen oudere werknemers, werknemers uit de privésector tegen ambtenaren, werkenden tegen werklozen, bruggepensioneerden, zieken en invaliden, de zwaksten in onze samenleving. ‘Divide et impera’ is waarschijnlijk zijn lijfspreuk!

De man vergeet wel dat het leeuwendeel van zijn leden middenstanders zijn die het uiteindelijk van iedereen moeten hebben, ook van langdurig zieken en invaliden dus. Of wil hij dat die ‘zelfstandige ondernemers’ hun fijne vleeswaren in lageloonlanden aan de man gaan brengen?

LBC-NVK CENTRUM VOOR LOOPBAANONTWIKKELING Geen plezier in je werk?

Op een dood spoor?

Zoek je meer evenwicht tussen werk en privéleven?

Klop dan eens aan bij onze loopbaancoaches.

Zij helpen je een nieuwe richting in te slaan.

Onze dienstverlening mikt op iedereen die - aan het werk is; - minstens 1 jaar werkervaring heeft; - de jongste zes jaar geen gesubsidieerde loopbaanbegeleiding volgde.

Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be of tel. 03/220.89.50

Nieuw statuut Over het eengemaakte werknemersstatuut is het laatste woord nog niet gesproken of geschreven. De ‘compromistekst’ die de regering afgelopen zomer presenteerde, moet nog in concrete wetteksten worden gegoten. En die concretisering belooft nog aardig wat voeten in de aarde te hebben. De werkgevers lezen het compromis niet alleen met een andere bril, maar stellen bovendien nog bijkomende eisen. Op die manier willen ze ontslagen voor hen nog makkelijker en goedkoper maken. De LBC-NVK houdt je op de hoogte van de jongste evoluties in dit dossier via www.lbc-nvk.be.

Sectoronderhandelingen De kop is eraf! In de petroleumsector is het eerste sectorakkoord afgesproken. Maar in de andere sectoren lopen de onderhandelingen minder vlot. Daar lopen de gesprekken nog duchtig voort. Op www.lbc-nvk.be vind je alleszins steeds een actueel overzicht van de stand van zaken in de diverse sectoren. Op het moment dat we dit schrijven valt er al nieuws te rapen uit deze sectoren: Verzekeringen (PC 306); Banken (PC 310); Apothekers en Tarificatie (PC 313); Scheikunde (PC 207); Staal (PC 210); Petroleum (PC 211); Textiel en Breiwerk (PC 214); Kleding en Confectie (PC 215); Voedingsnijverheid (PC 220); Papiernijverheid (PC 221); Papier- en Kartonbewerking (PC 222), Non-ferro (PC 224), Logistiek (PC 226), Kleinhandel in voedingswaren (PC 202), Grote Kleinhandelszaken (PC 311); Warenhuizen (PC 312) en Farmaceutische groothandel (PC 321).

Maar volg het vooral zelf op www.lbc-nvk.be.

Lid worden?

Afgestudeerd en nieuw op de arbeidsmarkt?

Alvast van harte welkom! Misschien wil je dan ook wel aansluiten bij de vakbond?

Neem eens een kijkje op www.lbc-nvk.be en ontdek welke dienstverlening we voor jou in petto hebben. En je kan er uiteraard ook meteen online aansluiten. Doen!

LBC-NVK en sociale media Naast onze website laten we via de sociale media onze stem horen. Via twitter, facebook en youtube klinkt onze boodschap door. Volg ons via deze media: ‘Like’ ons op facebook: www.facebook.com/vakbondlbcnvk

Twitter: www.twitter.com/lbcnvk Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 |

29

de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

VIJFTIGPLUSSERS W.B. - VIA E-MAIL

In het septembernummer van N.v.d.r.

Ons Recht stond een lezersbrief over de begeleiding van 50-plus- Het stelsel van werkloosheid sers. Lezer A.K. doet me wel met bedrijfstoeslag (SWT) is even de wenkbrauwen fronsen zowat de vroegere brugpensimet de gedane uitspraken over oenregeling. Maar niet alleen het stelsel van werkloosheid met de naam veranderde. De toebedrijfstoeslag. tredingsvoorwaarden werden Was het SWT geen vangnet voor verstrengd en er wordt ook mensen die door bedrijfssluitin- van uitgegaan dat er een grogen op straat komen te staan? tere beschikbaarheid voor de Voor de briefschrijver lijkt het arbeidsmarkt moet zijn. systeem eerder een zetel om niet Op zich is de LBC-NVK niet meer te moeten werken. Het is gekant tegen die beschikbaarnormaal dat de VDAB zijn rol heidsvoorwaarde. Maar het speelt en probeert om mensen moet natuurlijk niet al te gek weer aan het werk te krijgen. worden. Vaardigheden, kenDat is ook wettelijk voorzien in nis, ervaring, het zijn allemaal de voorwaarden van het SWT- elementen die kunnen helpen statuut. om opnieuw werk te vinden.

Als iemand een voldoende lange Maar niet elke job is voor 57loopbaan had, kon hij vroe- of 58-jarigen even geschikt als ger zeker genieten van de toen voor dertigers. En uiteraard geldende cao’s over brugpensi- zijn niet alle 57- of 58-jarigen oen. Willen we onze kinderen over dezelfde fitheidskam te en kleinkinderen een toekomst scheren. garanderen? Dan moeten we op Bij heel veel van de discussies dit punt iets doen. over ‘langer werken’ stuit het Het is zeker niet makkelijk om tegen de borst dat er gewoon je op de werkvloer te handha- wordt vertrokken van het ven, met goede en slechte dagen. idee dat de jobs voor het Maar we kunnen niet op onze oprapen liggen en dat werkkrent blijven zitten. De vakbond gevers 50-plussers met open kan ervoor ijveren om oudere armen ontvangen. Alle stuwerknemers aan andere of aan- dies, alle feiten bewijzen net gepaste arbeidsvoorwaarden te het tegendeel. Al te vaak wordt helpen. er gesteld dat 50-plussers aan Persoonlijk ken ik enkele geval- het werk zouden kunnen als len waarbij mensen hun uitke- de voorwaarden aangepast ring kwijtspeelden. Naar mijn worden. Werkgevers hebben mening was dat terecht en het dan niet over de arbeidsnoodzakelijk. Soms moet je als voorwaarden maar over de vakbond en als vakbondsman loonvoorwaarden. Ze willen of –vrouw aan sommige mensen graag ervaring en deskundiguitleggen waar de begrippen heid binnenhalen, maar wel arbeidsmarkt, rechten en plich- tegen de prijs van onervarenten voor staan. heid en ongeschooldheid. Zo Zelf werkte ik vijf jaar in de werkt de markt niet, ook de bouw en al 35 jaar in het open- arbeidsmarkt niet. baar vervoer. Nog vijf jaar werken en dan hou ik het voor bezien.

30 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

uitbetaling vakbondspremie Verzekeraars en verzekeringsmakelaars Wie werkt bij een verzekeringsmakelaar (paritair comité 307) krijgt dit jaar voor het eerst een vakbondspremie. Al weer een reden om lid te zijn van de vakbond! De voorwaarden voor de premie zijn dezelfde als in de sector van de verzekeringsmaatschappijen (paritair comité 306).

In PC 306 is er al langer een vakbondspremie die wordt uitgekeerd tussen 15 september en 15 november 2013.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld.

Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2012.

Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling?

Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2012 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie.

De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen.

Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

Banken en spaarbanken Bij de banken en spaarbanken (paritair comité 310) wordt in september de vakbondspremie van 35 euro uitbetaald.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je aan diverse voorwaarden voldoen. Zo moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de

vakbondspremie wordt uitbetaald.

Je moet ook minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2012.

Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling?

Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2012 nog minstens één maand werkte en als je nog in orde bent met de bijdrage op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie.

De vakbondspremie wordt uitgekeerd tussen 15 september en 15 november 2013. Het bedrag wordt gestort op je bankrekening.

Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

Kleding en confectie In de sector kleding en confectie (paritair comité 215) wordt de vakbondspremie uitgekeerd tussen 15 september en 15 december 2013. De premie bedraagt 135 euro.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens sinds 31 maart 2012 aangesloten zijn bij de LBCNVK. Je moet ook in orde zijn met de betaling van het lidgeld.

De premie is er ook voor wie met pensioen gaat tussen 31 maart 2013 en 31 maart 2014. Er is verder een premie ‘eerste jaar werkloos’.

Die bedraagt 135 euro. De premie ‘tweede of derde jaar werkloos’ beloopt 37,18 euro.

De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde. Als je geen attest hebt gekregen, kan je er één vragen bij je plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.

indexaanpassingen OKT 2013 201.00 zelfstandige kleinhandel 202.01 middelgrote

levensmiddelenbedrijven 216.00 notarisbedienden 308.00 maatschappijen voor hypothecaire

leningen, sparen en kapitalisatie 309.00 beursvennootschappen 310.00 banken

vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,0051 vorige lonen x 1,002 vorige lonen x 1,001988 vorige lonen x 1,002

achterklap walter

Een mooie avond op het plein Heel soms, als ik in een slechte bui ben, wegens Syrië of omdat weer eens een vrachtwagen zijn lading heeft verloren op de E19, dreig ik mijn geloof in de mensheid te verliezen. Het is een zootje ongeregeld, denk ik dan.

Mensen zullen altijd prutsers blijven, hebzuchtig, wreed en dom.

is met zorg gemaakt van Pinotdruiven en Chardonnay, geteeld op de dikke kalklaag van het bassin parisien, één van de rijkste wijngebieden van de wereld. De beste champagneboeren gebruiken alleen het druivensap van de eerste persing en in hun koele kelders draaien ervaren remueurs duizenden flessen om en om om het bezinksel in exact de juiste hoek uit de fles te halen.

Dan komt het voorgerecht eraan, een vissoep met rouille en toast. De soep is heerIk denk aan Noë en zijn ark en hoe de Heer lijk en ik proef de roodbaars, een langzaam er eeuwen voor onze tijdrekening en net in groeiende vis die de vorige dag nog uit het zo’n boze bui als ik voorgoed een streep had Noorden van de Atlantische Oceaan is opgeonder getrokken. Weg met die handel, ander haald, honderd tot zeshonderd meter onder en beter, après nous le déluge, ze hebben het wateroppervlak. In de rouille zit look, hun kans gehad. mayonaise, olijfolie, saffraan, Spaanse peper Hoe zouden ze opschrikken, stel ik me dan en tomatenpuree uit landen als Griekenland, voor: de gewetenloze wapenhandelaars en Turkije en Italië. De combinatie is verrukkede bankiers, de corrupte politici, de beu- lijk en ik vraag me af wie voor het eerst op len en de makers van slechte televisiepro- de gedachte is gekomen, maar dan eist het gramma’s, als de storm opnieuw zou komen hoofdgerecht al mijn aandacht op. Ik heb opzetten en de wrekende tsunami hun villa’s Vlaamse stoofkarbonade met witloofsalade en hun martelkamers zou wegvegen van het en frieten besteld. aardoppervlak, samen met de vuilnisbelten, de giffabrieken en het ontwaarde geld?

Schuimend bier Het is een zuiverende gedachte, dat de wereld een tweede kans zou krijgen, te Het vlees is gestoofd in tafelbier van beginnen met de vissen en hoe die opnieuw Piedboeuf en de bintjes zijn twee keer gebakaan land zouden kruipen om een beter ras te ken, op 170 en op 190° zoals het hoort. Ik maken, deze keer misschien met iets meer drink er een frisse pint bij en nog één en nog één en ik wil niet eens meer denken aan de verstand en meer gevoel. mout en het wort en hoe alleen vrouwelijke hopplanten mogen worden gebruikt omdat Mensen in zomerkleren het bier anders nooit zo mooi zou schuimen.

En dan vergeet je de Apocalyps en je kui- Het enige wat ik wél denk is: ook hiertoe is ert op je gemak naar het pleintje achter de het mensenras dus in staat, tot koken en Bourlaschouwburg waar je hebt afgespro- brouwen en het aanleggen van prachtige ken met een oude vriend. Het is de laat- pleintjes in steden met ziekenhuizen met ste warme zomeravond van het jaar en niersteenvergruizers en moderne operatiede restaurants op de Graanmarkt hebben zalen, tot het draaien van films en het schrijhun mooiste terrasmeubels buitengezet. ven van spannende boeken, het componeren Overal zitten mensen in lichte zomerkle- van hemelse vioolsonates en vrolijke songs. ren te eten, te lachen en te praten. Er bran- Hoor, er klinkt er eentje op het plein:Let’s den straatlantarens en lampions en vrien- call the whole thing off van George Gershwin. delijke obers laten je kiezen waarmee ze je En ik denk terwijl ik naar de tramhalte slendie avond zullen verwennen. Je bestelt een ter: ja, laten we met die zondvloed nog maar glas champagne en je vertelt je kameraad de even wachten. Het kan altijd nog. laatste grap, voor je ze weer voorgoed ver- Let’s call the whole thing off. geet. De champagne is kruidig en koel. Hij

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

ons recht verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten en -steunpunten • LBC-NVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK DENDERMONDE Oude Vest 146 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK SINT-NIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 | 31