Ons Recht oktober 2014

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 118DE JAARGANG | NUMMER 8 | OKTOBER 2014

4-5

Š FOTO: GUY PUTTEMANS

Blind besparen is een dood spoor

14-16 BURN-OUT E N W E R KST R E SS

17 UITKERINGEN VO O R J O N G E R E N

RUBRIEKSNAAM INHOUD

Standpunt Politiek Alternatief Distributie Belastingen Solidariteit Diversiteit Welzijn Welzijn Jongeren Media Over de grenzen

Voedsel Vraag van de maand Armoede Film Film Boek Sociaal Sociaal Wat onze lezers ervan denken Indexaanpassingen Uitbetaling vakbondspremie Achterklap Vanmol

3 4 6 7 8 9 10 12 14 16 17 18 20 21 21 22 23 24 26 26 27 28 29 30 30 30 31 32

Lijdzaam toezien en afwachten? No way!

Kamikazecoalitie vaart verkeerde koers Meedogenloos besparen? Het kan ook héél anders Dovemansgesprek bij Delhaize Waarom een rechtvaardige fiscaliteit besparingen overbodig maakt Raise your voice!

“Onze sociale zekerheid is een voorbeeld voor de rest van de wereld” Jezelf kunnen zijn komt je levenskwaliteit ten goede Hoe gaat het met jou?

Over verveling die te vermoeiend wordt Verlies van uitkering dreigt voor vele duizenden werkzoekenden Vakbonden redden jobs bij nieuw krantenbedrijf Mediahuis Zondagopeningen in Kortrijk staan op de helling ACV-Metea zorgt in de toekomst voor Textiel en Kleding Sorry is niet genoeg Moet je een schriftelijke arbeidsovereenkomst hebben?

“Besparen kan een middel zijn, maar toch geen doel?”

Mommy Locke Gerijpte wijsheid Nieuwe afspraken rond outplacement in paritair comité 218 Actie voeren leidt tot sociaal plan bij contactcenter Manpower

Jongerenenquête: lees meer op p.9!

© FOTO: DANIËL RYS

Als sommige politieke partijen hun kans schoon zien, halen ze zonder veel scrupules miljarden euro’s weg bij onze sociale zekerheid. Maar heel veel mensen koesteren die sociale zekerheid en willen helemààl niet dat er wordt aan geraakt. Bekende en minder bekende Belgen vertellen in Ons Recht waarom zij dit systeem zo belangrijk en waardevol vinden. Hun commentaren en bedenkingen vind je op p. 10-11.

2 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

standpunt.

Geen wonder dat er in werkgeverskringen zoveel applaus te horen is.

Lijdzaam toezien en afwachten? No way!

FERRE W YCKMANS ALGEMEEN SECRETARIS

“Het is een beleid van ‘backing winners’ en niet van krampachtig (met overheidssteun) vasthouden aan de economie van het verleden”. “We versterken de opvolging en controle van de beschikbaarheid van de werklozen en we verfijnen het normatief kader voor de regelgeving inzake passende betrekking, actief zoekgedrag, administratieve controle en sancties.”

Twee letterlijke citaten uit de Vlaamse regeringsverklaring. Veel duidelijker kan je niet aantonen wat de politieke keuzes van de nieuwe bestuurders zijn.

Hardvochtigheid voor wie zwak is en ondersteunende adoratie voor ondernemers. Het is de baseline van de drie partijen die de Vlaamse regering vormen – N-VA, CD&V en Open VLD – en die ook meewerken aan de vorming van een nieuwe federale regering. De Franstalige liberalen van de MR zijn niet de partij die federaal voor een extra sociale toets zal zorgen.

Een indexsprong, een loonstop voor de komende twee jaar, geen enkele mogelijkheid meer om voor 63 jaar met vervroegd pensioen te gaan, een afschaffing van het SWT (vroeger brugpensioen), een beperking

van de gelijkstelling van werkloosheid en ziekte tot maximaal vijf jaar voor de berekening van de pensioenen, een inkomstentoets voor werklozen, een stevige beperking van het tijdkrediet, een beperking van het stakingsrecht. We vinden het niet uit… het staat in de ontwerpnota’s van de federale regering.

Geen wonder dat in werkgeverskringen het Vlaamse beleid nog alleen maar applaus heeft gekregen en dat de federale onderhandelaars al bij voorbaat worden gefeliciteerd voor deze ‘fraaie’ opties.

Eerste waarschuwing Is het dan verwonderlijk dat de vakbonden op 23 september met zo’n 7.000 deelnemers een eerste waarschuwingsactie hielden in Brussel? Meteen reageerden de N-VA en de werkgevers dat het altijd hetzelfde is met die vakbonden, al betogen voor het allemaal klaar is. Maar onze boodschap was niet mis te verstaan: we zullen niet wachten tot alles in wetten gegoten is om dan te moeten horen dat we de wetten moeten respecteren.

Tot nader order leven we nog altijd in een democratie waar werknemersrechten bestaan, inclusief het recht om daarvoor op te komen. Wij zullen niet wachten tot dat recht, samen met alle andere verworvenheden, onderuit wordt gehaald ten behoeve van de heilige concurrentiekracht. Als je vecht, maak je kans om te winnen. Wie afwacht, verliest altijd.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

3

Kamikazecoalitie

vaart verkeerde koers

Nieuwe federale regering slikt klakkeloos praatjes van werkgevers tewerkstelling in de openbare diensten. Zo zet je dus zeker niet in op jobs. Waartoe zo’n De vakbonden verwachten niet veel aanpak leidt, is duidelijk genoeg: te weinig griffiers bij de rechtbanken, waardoor het goeds van de nieuwe kamikazegerechtelijke apparaat hapert. Je kan een coalitie op federaal niveau (N-VA, democratie ook kapot besparen.”

CD&V, Open VLD en MR). Ferre “Een regering kan ook tewerkstelling creëWyckmans, algemeen secretaris ren door te investeren in de gezondheidsvan de LBC-NVK, praat met Ons zorg, het sociaal-cultureel werk, mobiliteit Recht over de vele pijnpunten en en ga zo maar door. Ze zet dan subsidies bekommernissen. Voor werknemers om in jobs. Die jobs leveren koopkracht op, en mensen met een uitkering is er zorgen voor extra dienstverlening aan de weinig om vrolijk van te worden. burgers én dragen bij tot de sociale zekerheid en de belastinginkomsten. Hetzelfde is ONS RECHT: ‘Jobs, jobs, jobs’ is de topprioriteit waar voor een beleid dat investeert in schovoor de nieuwe rechtse federale regering die in len en openbare werken. Ook in deze gevalde maak is. In welke mate is het beleid in staat len praat je over een service aan de burger om jobs te creëren? met tewerkstelling én terugverdieneffecten.”

FERRE WYCKMANS: “De overheid is zelf een belangrijke werkgever en een regering heeft Loonkloof dus rechtstreeks de mogelijkheid om jobs te creëren of op zijn minst te behouden. ONS RECHT: De kamikazecoalitie wil de conIk verwijs naar alle tewerkstelling in onze currentiekracht van de bedrijven verbeteren openbare dienstverlening. Maar we stellen en de loonkloof met de buurlanden wegwerken. vast dat de nieuwe kamikazecoalitie een FERRE: “Een flink deel van de politiek zweert andere keuze maakt. Het is al besparen wat al bijna 20 jaar lang bij een verlaging van de de klok slaat. De nieuwe coalitie wil minder loonlasten. Het gaat dan om kortingen op FERRE W YCKMANS

4 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

socialezekerheidsbijdragen, fiscale kortingen voor bedrijven en maatregelen die ploegenarbeid en overuren goedkoper maken.

Maar telkens opnieuw zien we dat zulke maatregelen niet resulteren in meer jobs.

Al die kortingen leiden wel tot besparingen op de uitkeringen van de sociale zekerheid omdat er minder bijdragen binnen komen.

Elke euro die de overheid aan fiscale korting geeft aan een bedrijf, incasseert ze niet om een sociaal investeringsbeleid te kunnen voeren.”

“De lonen zijn al sinds 1996 onderworpen aan een ‘norm’. In de voorbije vier jaar werden de lonen zelfs wettelijk geblokkeerd.

En de regeringsonderhandelaars willen dat zeker de komende twee jaar nog eens verlengen. De werknemers leveren dus in om ‘de concurrentie met de buurlanden’ aan te kunnen. En de werkgevers klampen zich nu al jaren vast aan hun stelling dat de loonkloof met onze buurlanden 16 procent bedraagt. Maar ze houden daarbij géén rekening met de reële verlagingen van de loonlasten. Hun verhaal is een onhoudbare schijnvertoning die alleen in het nadeel van de werknemers is.”

© FOTO: GUY PUTTEMANS

Zowat 7.000 vakbondsmensen waren op 23 september verzameld in Brussel. Er is een alternatief voor de blinde en weinig sociale besparingen.

Arbeidsmarkt ONS RECHT: De arbeidsmarkt zal worden ‘gemoderniseerd’, voortbordurend op wat al werd gedaan om tot één statuut voor arbeiders en bedienden te komen. Maar een ‘modernisering’ is niet noodzakelijk beter voor werknemers en werkzoekenden?

FERRE: “Om te beginnen is dat ene statuut voor alle werknemers er nog lang niet. In het debat daarover zijn niet de arbeiders of bedienden de meest behoudsgezinde krachten, wel de werkgevers. Kijk naar de voorstellen die de werkgevers doen rond het vakantiegeld. Ze kiezen niet voor het beste van één van de twee stelsels en zelfs niet voor het slechtste. Nee, ze mikken op een nieuw systeem waarbij elke werknemer erop achteruit gaat.”

“Voor zo’n zogenaamde modernisering passen wij natuurlijk. En dat gaat ook op voor andere voorstellen. Overuren nog meer mogelijk en goedkoper maken, daar krijg je geen extra banen mee, zo laat je gewoon werknemers langer werken voor minder geld.

Contracten waarbij alleen de werkgevers uitmaken wanneer werknemers in piek- en dalperiodes komen werken: wat is dat voor modernisering?! Zo gooi je fundamentele werknemersrechten en de waardigheid van werknemers overboord. Het is niet omdat je iets ‘modern’ noemt dat het dat ook is.”

Sociale uitkeringen

De sociale uitkeringen zouden geleidelijk worden verhoogd tot het niveau

ONS RECHT:

POLITIEK

van de Europese armoededrempel. Een positief punt?

FERRE: “Als de sociale uitkeringen in België onder de Europese armoedegrens liggen, is dat voor een land als het onze een regelrechte schande. Onbegrijpelijk dat zoiets al niet lang geleden werd rechtgezet. De vakbonden pleiten al jaren voor welvaartsvaste uitkeringen die deze blamage uit de wereld helpen. Een ontwikkeld land zou het zich toch niet mogen veroorloven om een sociale zekerheid te hebben die zelfs niet in staat is om armoede uit te sluiten. Maar sociale zekerheid moet natuurlijk hoger mikken.

Net de armoededrempel vermijden is een erg minimalistische ambitie. De sociale zekerheid moet ook houvast en perspectief bieden aan mensen.”

voor de consumptie en dus voor de binnenlandse markt en voor bedrijven. Koopkracht van burgers leidt tot economische activiteit, verlies aan koopkracht doet dat juist niet. In de jaren 1990 werd tot drie keer toe een ‘eenmalige’ indexsprong doorgevoerd.

Nu willen sommigen opnieuw ‘eenmalig’ een indexsprong maken. Als je zo’n sprong neemt of het mechanisme ‘herziet’, betekent dit dat de bedrijven de lonen niet moeten aanpassen. Ze zullen het uitgespaarde geld zelf mogen gebruiken. Géén kip gelooft dat die centen zullen worden omgezet in extra aanwervingen. Ze zullen dus gewoon de winsten van de bedrijven vergroten; en zo worden de aandeelhouders dus gesponsord door de werknemers. Er is dan ook alle reden om argwanend te zijn.”

ONS RECHT: De partijen uit de nieuwe federale

Werklozen

coalitie deinzen er niet voor terug om met vele miljarden euro’s te goochelen. Er is sprake van 17 tot 20 miljard euro besparingen, gespreid over de hele legislatuur. Gigantische bedragen…

FERRE: “Onvoorstelbaar met wat voor cijfers er allemaal wordt gegoocheld. Eerst ging het over 12 miljard, dan werd het 17 miljard, dan 17,5 miljard en wat later werd dat meer dan 20 miljard. Om enkele dagen nadien toch weer met 12 miljard op de proppen te komen. Om een oud-politicus te citeren: wie gelooft die mensen nog?”

“Er is niet alleen het dolle gegoochel met cijfers. Het is ook hallucinant hoe lichtzinnig er met die bedragen wordt omgesprongen.

Om het allemaal in perspectief te zetten wil ik graag enkele andere cijfers aanhalen. Zo keren we jaarlijks afgerond 11 miljard euro uit aan werklozen, SWT’ers (bruggepensioneerden) en mensen in economische werkloosheid en met tijdkrediet. Aan pensioenen betaalt de Rijksdienst voor Pensioenen zo’n 22 miljard. De N-VA beweert dat er in de sociale zekerheid zeker 9 miljard per jaar kan worden bespaard. Hallo? Dat noem ik geen bezuiniging maar wel een ontmanteling van de sociale zekerheid.”

“De partijen laten onheilspellende, niet te vatten bedragen vallen. Maar ze zeggen er nooit bij wie de echte, eerste en laatste slachtoffers zullen zijn. ‘We’ moeten besparen, ‘we’ moeten de broeksriem aantrekken, ‘we’ moeten inspanningen doen. Maar die ‘we’, dat blijkt altijd weer de gewone burger te zijn. Bedrijven en ondernemers moeten worden ontzien want ‘zij’ zorgen voor de welvaart.”

Index

De automatische indexering van de lonen blijft bestaan maar ‘het mechanisme kan wel worden hervormd’. Reden tot argwaan?

FERRE: “Een systeem van automatische loonindexering beschermt de koopkracht van de werknemers. Het is ook een zegen

ONS RECHT:

De werkloosheidsuitkeringen worden niet in de tijd beperkt, heet het. Wel komt er mogelijk een gemeenschapsdienst voor werklozen.

FERRE: “Benieuwd of er inderdaad geen nieuwe beperking van de werkloosheidsduur komt. Want laten we er geen misverstand over bestaan: de werkloosheidsuitkeringen zijn in de feiten al flink in de tijd beperkt.

Schoolverlaters krijgen door een beslissing van de regering-Di Rupo geen werkloosheidsuitkeringen meer. De wachtuitkeringen waarop ze pas na een veel langere periode dan voordien recht hebben schommelen tussen 266 euro per maand en in een uiterste geval 1.105 euro per maand. Het laatste bedrag geldt voor een gezinshoofd en moet dus dienen om minstens twee personen te laten overleven. Met zulke sommen kan je natuurlijk geen fatsoenlijk bestaan leiden.

De ontslagnemende regering paste ook de afbouwperiodes aan zodat werkzoekenden veel vlugger terugvallen op een heel lage werkloosheidsuitkering. Die werkloosheidsuitkering afschaffen betekent gewoon dat werklozen worden uitgehongerd.”

“De voorstanders van zulke ingrepen redeneren dat mensen ‘wel zullen werken’ als ze op droog zaad worden gezet. Alsof er voor iedereen werk is. Alsof bedrijven echt zitten te wachten op ongeschoolde 55-plussers, al dan niet met ervaring. Of op twintigers die laaggeschoold zijn en amper ervaring hebben.”

“Zij die ervoor pleiten om werklozen dan maar gemeenschapsdienst te laten doen hanteren een perverse logica. Besparen op openbare dienstverlening en ondernemingen steunen voor jobs die ze echt nodig hebben. Pleitbezorgers van deze aanpak vertrekken dus van de logica dat er niet genoeg betaald werk voorhanden is. De werklozen moeten dan maar wat gaan doen, en we noemen dat gauw gemeenschapsdienst.”

ONS RECHT:

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

5

ALTERNATIEF

Meedogenloos besparen?

Het kan ook héél anders Beweging ‘Hart boven hard’ pleit voor positief alternatief ‘Hart boven hard’. Dat is de naam van een nieuw platform dat opkomt voor een positief alternatief voor het harde besparingsbeleid op Vlaams en federaal niveau. Het platform, dat ook een beweging wil zijn, geniet brede steun in de samenleving. Mensen uit cultuur, welzijn, jeugdwerk, onderwijs en socioculturele verenigingen zetten er hun schouders onder. En ook de vakbonden trekken mee aan de kar.

In juli ging de nieuwe Vlaamse regering onder leiding van Geert Bourgeois (N-VA) van start. Een rechtse regering (N-VA, CD&V en Open VLD) die eenzijdig de klemtoon legt op de economie en de bedrijven als scheppers van welvaart. Logisch dat zo’n ploeg veel applaus krijgt in werkgeverskringen.

Op zich is het niet fout om een gezond klimaat voor bedrijven na te streven. Zonder bedrijven geen jobs. Maar om van ondernemersvriendelijkheid nu hét criterium te maken voor een land waar het goed is om te wonen? Om het Grote Geld ongemoeid te laten, terwijl wij de rekening betalen van wat de banken hebben verspeeld? Dat is toch verregaand. Een economie staat in dienst van mens en samenleving, en niet omgekeerd. “Wij wensen zuurstof voor de samenleving, en niet dat alle zuurstof uit de samenleving naar de bedrijven gaat”, zegt

6 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

‘Hart boven hard’. “Het verenigingsleven, Startschot het onderwijs, de zorg, de cultuur, de diensten zijn geen ‘last’. Integendeel, ze maken Om die reden werd op maandag 22 september actie gevoerd met een ‘alternatieve deel uit van onze rijkdom.” septemberverklaring’. In die tekst werd het beleid, aangekondigd door Geert Bourgeois, Behoud wat goed is kritisch becommentarieerd. Het document Goed kiezen is ook kiezen voor het behoud stond ook centraal op debatavonden in van wat goed is. Ons land wordt interna- Antwerpen, Brussel en Gent. De debatavontionaal geroemd om de kwaliteit van de den waren het startschot voor een brede sociale voorzieningen en de zorg. Die kwa- maatschappelijke beweging van mensen en liteit wordt dag aan dag bewaakt én ver- organisaties die hopen op méér dan louter beterd door leden, vrijwilligers en profes- vijf jaar besparingspolitiek. Er is een posisionals van maatschappelijke organisaties tief alternatief, een beleid dat investeert in die samen een sterk middenveld vormen. mensen, in solidariteit en rechtvaardigheid.

Onze sociale zekerheid geeft waardigheid ‘Hart boven hard’ wil iedereen het gevoel en kansen aan elk. Onze leerkrachten wer- geven dat hij of zij kan bijdragen aan een ken dagelijks aan een hoogstaand onderwijs. samenleving waarin hart boven hard gaat, Omringende landen benijden ons het alom- als we ons maar verbinden. “Solidair zortegenwoordige, toegankelijke verenigingsle- gen voor elkaar, dat is pas echt vertrouwen ven. Wie is in zijn jeugd niet in aanraking geven”, klinkt het. “Daar zullen we met alle gekomen met sportclub, muziekschool of ondertekenaars van onze tekst over waken. zomerkamp?

Wie gelijkheid, rechtvaardigheid en andere Onderwijs, welzijn, cultuur, overheids- waarden van samenleven miskent, kan op diensten worden vooral als ‘kostenpos- ons verzet rekenen. Samen maken we het ten’ beschouwd. Vandaar dat er ook wordt verschil.” bespaard op onderwijs, op kinderopvang, op het verenigingsleven, op overheidspersoneel. Er gaat minder geld naar werknemers Op internet is het platform terug te en gezinnen. De burgers zullen meer moevinden op www.hartbovenhard.be. ten betalen voor openbare dienstverlening.

Er is ook een pagina op facebook.

Grote vermogens en multinationals worden E-mailen kan naar helemaal ontzien bij deze besparingswoede. info@hartbovenhard.be.

Willen we zo’n beleid op Vlaams of Belgisch niveau? Natuurlijk niet.

DISTRIBUTIE

Dovemansgesprek bij

© FOTO: BELGAIMAGE

Delhaize

Voeg daarbij nog de vermindering van het personeel in de eigen supermarkten en je Bij de supermarktgroep Delhaize, beseft dat de service aan de klant in het gedrang komt. die fors wil herstructureren, is Terecht vragen de vakbonden zich af hoe op 8 september het sociaal overje deze evolutie kan keren door met 2.500 leg hervat. Maar voorlopig blijft werknemers minder te werken. Jaag je zo de directie doof voor de verde klant niet nog meer weg? zuchtingen van de werknemers.

Op het jongste overleg hield de directie halsstarrig vast aan haar idee om 2.500 mensen De werkgever beroept zich op diverse stu- te ontslaan. Als het personeel inspannindies om de huidige commerciële aanpak in gen zou doen door in te leveren of betaalde de winkels te verantwoorden. Maar hij ver- pauzes te verliezen, zou dat géén enkele job geet te luisteren naar de vakbondsafvaardi- redden, kregen we horen. De directie lijkt ging die blijft herhalen hoe de realiteit op de op lange termijn nog meer jobs te willen werkvloer eruit ziet. schrappen, zo was de indruk.

Producten geraken niet altijd in de winkelrekken omdat er te weinig personeel ‘Toekomstplan’ is om ze tijdig uit de reserve te halen. In het nieuwe logistieke centrum ‘DC Fresh Het fameuze toekomstplan van Delhaize III’ zijn er kinderziektes die niet de schuld dreigt een maat voor niets te worden zolang zijn van de arbeiders. De problemen in de de directie niet met cijfers kan aantonen logistiek raken ook de franchisewinkels van dat haar aanpak en commerciële strategie AD Delhaize en Shop and Go. Winkels met de juiste zijn. Delhaize doet trouwens zelf klanten die Delhaize helemaal niet graag wil lustig mee aan de prijzenslag in de sector.

Wie minder inkomsten boekt door lagere verliezen.

De kwaliteitscontrole op verse producten prijzen moet extra volume halen. Maar dat gebeurt niet langer manueel per colli waar- blijkt nog niet uit de omzet. Investeringen door die artikelen aan kwaliteit inboeten. moeten dan maar worden gefinancierd door VEERLE VERLEYEN

jobs te schrappen en door de werknemers te laten inleveren op hun loon en betaalde pauzes.

Betaalde pauzes opgeven betekent dat een voltijdse winkelmedewerker 2,5 uur per week langer werkt voor hetzelfde loon.

Dat is ook negatief voor het welzijn van de werknemer. Zonder betaalde pauzes zal die geneigd zijn om voort te werken en geen pauze te nemen om zo vlugger naar huis te kunnen gaan. Ouders zullen extra kosten moeten maken als ze opvang moeten betalen wanneer ze later huiswaarts keren.

Alleen al door de betaalde pauzes af te voeren wil Delhaize 610 jobs wegsaneren. Een perverse gedachte: je moet je pauze opgeven om je collega op straat te zien belanden.

Op de volgende ondernemingsraden willen de vakbonden precieze informatie over de inleveringen die de directie het personeel wil doen slikken. Hoe komen ze aan het aantal van 2.500 jobs die weg moeten? Graag ook een uitgebreid dossier voor elk van de 14 winkels die met sluiting worden bedreigd.

En uitleg over de visie op een simpeler winkelstructuur. Benieuwd welke aap er nog uit de mouw zal komen.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

7

BELASTINGEN De voorgestelde vermogensbelasting zal de hele rijke medeburgers treffen, niet de kleine of modale spaarder, in tegenstelling tot wat soms wordt beweerd.

doen? Als de regering zou kiezen voor een progressieve belasting op het totaal vermogen vanaf 1 miljoen euro, kan dat 9,5 miljard euro opbrengen voor de staatskas. Opgelet: in dit voorstel wordt het totale vrijgestelde vermogen nog eens verhoogd met 500.000 euro voor de eigen woning.

Via het Financieel Actie Netwerk (FAN) steunt de LBC-NVK voluit mee het pleidooi voor een vermogensbelasting met drie aanslagvoeten: 1 procent op de schijf tussen 1 en 2 miljoen euro, 2 procent op de schijf tussen 2 en 3 miljoen euro en 3 procent op alles boven de 3 miljoen euro. Als alleen de gezinnen met een vermogen groter dan 1,5 miljoen euro onder de vermogensbelasting vallen, dan komt slechts 3 procent van de bevolking in aanmerking. Dat zijn 138.000 gezinnen! De voorgestelde vermogensbe-

Waarom een rechtvaardige fiscaliteit besparingen overbodig maakt Grootste deel vermogen zit bij beperkt deel bevolking GUIDO DECKERS

De besparingen die de nieuwe coalities op Vlaams en federaal niveau voor ogen hebben dragen een ideologische stempel en zijn doordrenkt van het neoliberale gedachtegoed.

Het gaat om politieke keuzes die steunen op twijfelachtige veronderstellingen die sommige groepen schaamteloos bevoordelen.

Zo geloven velen in de nieuwe rechtse regeringen dat rijken beginnen te investeren als ze een groter stuk van de rijkdom toebedeeld krijgen. Een uitgangspunt dat door de werkelijkheid niet wordt gestaafd. Als we het ideologische karakter van regeringsmaatregelen willen beoordelen, moeten we ons de cruciale vraag stellen wie daarbij profijt heeft.

8 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

Wanneer regeringen vooral besparen in de sociale zekerheid, in het onderwijs, in de openbare diensten, in de kinderopvang en op lonen en uitkeringen, kunnen ze moeilijk beweren dat het doorsnee individu daar baat bij heeft. Als je bepaalde maatregelen nader bekijkt en ook voor ogen houdt welke maatregelen net niet worden genomen, dan wordt het helemaal duidelijk dat bepaalde groepen in onze samenleving worden bevoordeeld.

Wanneer regeringen vooral besparen in de sociale zekerheid, in het onderwijs, in de openbare diensten, in de kinderopvang en op lonen en uitkeringen, kunnen ze moeilijk beweren dat het doorsnee individu daar baat bij heeft. lasting zal de hele rijke medeburgers treffen, niet de kleine of modale spaarder, in tegenstelling tot wat soms wordt beweerd.

Herverdeling

Uit onderzoek van de krant De Standaard bleek dat de 10 procent rijkste Belgen bijna de helft van de totale belastingen betalen.

De krant blokletterde zelfs op de voorpagina dat België ‘kampioen’ is in het herverdelen van de rijkdom. Nergens in Europa zou de ongelijkheid tussen de beschikbare Vermogensbelasting inkomens zo klein zijn als in België.

Alles wijst erop dat ook de nieuwe federale Maar het inkomen is maar een deel van regering geen vermogensbelasting zal invoe- iemands rijkdom! Inkomensongelijkheid ren op het totale bezit. Wanneer je weet dat onderschat de totale welvaartsongelijkde rijkste 1 procent van de bevolking over heid. Je moet ook kijken naar het vermoeen vermogen beschikt dat net iets groter is gen dat bestaat uit roerende en onroerende dan wat de 60 procent minst rijken bezitten, goederen zoals aandelen, obligaties, huidan zou je toch verwachten dat de politiek zen en noem maar op. De Standaard wees eerst aan deze onrechtvaardigheid iets gaat er overigens wel op dat het vermogen veel

ongelijker verdeeld is dan het beschikbare beschikbare inkomens. Dat heeft dan weer de overheid zo geld misloopt. In zijn boek inkomen. De rijkste twintig procent bezit te maken met de afbraak van het progres- ‘De schande van een rijk land’ schrijft poli35,5 procent van het beschikbare inkomen sieve stelsel, waarbij de sterkste schouders ticus Jan Béghin (sp.a) dat de afschaffing de zwaarste lasten dragen. Een kort over- van de belastingtarieven van 55 procent en maar 61,25 procent van het vermogen.

België staat op dit punt niet alleen. De zicht van de geschiedenis: in 1988 werd het 52,5 procent de overheid elk jaar zo’n 6 miltegenstelling tussen inkomensongelijk- aantal belastingtarieven verminderd van jard euro kost. heid en vermogensongelijkheid is vol- 13 naar 7. De toenmalige tarieven van 61,90 Als de regering meer dan 17 miljard euro gens een onderzoek van de UNCTAD procent, 67,80 procent en 70,30 procent wer- zoekt, moet ze niet zozeer snoeien in onze (United Nations Conference on Trade and den afgeschaft. Vanaf het aanslagjaar 1990 sociale zekerheid maar wel ons belastingDevelopment) vooral groot in Europese zou het hoogste tarief 55 procent bedragen stelsel op een eerlijke manier organiseren. landen met een lage inkomensongelijkheid op het gedeelte van het inkomen boven de Waarom zou het aantal belastingschalen zoals Noorwegen en Duitsland. Als je weet 2.200.000 frank (circa 54.500 euro). Met de niet kunnen worden verhoogd, door te voordat in België de inkomens uit kapitaal veel belastinghervorming die werd doorgevoerd zien in schijven lager dan 25 procent voor minder worden belast dan inkomens uit sinds 2002, werden de tarieven nog meer de lage inkomens en in schijven hoger dan arbeid en dat daarbij het bankgeheim nog afgebouwd. In het aanslagjaar 2003 werden 50 procent voor de hoge inkomens? Zo draredelijk solide is, kunnen we België dan een de tarieven van 55 procent en 52,5 procent gen de sterkste schouders de zwaarste lasafgeschaft en werd het hoogste tarief 52 ten en krijgt de overheid meer inkomsten. herverdelingskampioen noemen? procent. En in het aanslagjaar 2004 sneu- Als we de belastingschalen van 52,5 procent, velde het tarief van 52 procent en werd het 55 procent en 65 procent herinvoeren voor Gepruts aan tarieven hoogste tarief 50 procent. de inkomens vanaf 6.000 euro per maand, In de krant wordt overigens wel toege- Minder ‘progressiviteit’ in de belastingen is zou dat 9 miljard euro opbrengen. Of bijna geven dat ongelijkheid ook groeit bij de voordelig voor de hoge inkomens. Terwijl 370 miljard oude franken.

Raise your voice!

Doe mee aan onze jongerenenquête Bovendien wordt een nieuwe vorm van flexibiliteit ingevoerd met het ‘Nieuwe Werken’. Een traditionele werkomgeving, met een eigen vaste werkplek op kantoor en vaste werkuren, lijkt achterhaald.

De zogenaamde ‘precaire statuten’ zoals Onderzoek geeft aan dat het jongeren uitzendjobs, contracten van bepaalde wel aanspreekt om af en toe wat langer duur of specifieke tewerkstellingsprojec- te werken en op andere momenten juist ten (zoals instapstages) geven jongeren een beetje vroeger naar huis te kunnen. weinig werkzekerheid, een slecht loon Maar uit onderzoek blijkt evenzeer dat en soms geen pensioenrechten of andere jongeren behoefte hebben aan grenzen en sociale voordelen. Het resultaat van de kaders binnen de vrijheid die het Nieuwe zovele tewerkstellingsplannen die jonge- Werken biedt. Een ander belangrijk punt ren moeten helpen om een eerste werker- in het kader van het Nieuwe Werken is de varing op te doen. Zo wordt de loopbaan balans tussen werk en privéleven. Zijn we van jongeren vaak een aaneenschakeling op den duur niet altijd aan het werk en van tijdelijke contracten, afgewisseld met periodes van werkloosheid.

Jongeren hebben het niet gemakkelijk op de arbeidsmarkt. Ze hebben minder kans op vast werk en een contract van onbepaalde duur.

R

wordt het niet te onduidelijk wanneer je aan het werk moet of niet?

Over deze thema’s willen wij graag jouw stem horen: de vakbond LBC-NVK wil werk maken van kwaliteitsvolle jobs voor iedereen!

Ben je tussen de 20 en 35 jaar? Vul dan voor 30 november onze enquête in via http://goo.gl/AP27xr en maak kans op een waardebon van 50, 100 of zelfs 200 euro van het Wijnegem Shopping Center.

YO E S AI

IC O V UR

E

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

9

SOLIDARITEIT

“Onze sociale zekerheid is een voorbeeld voor de rest van de wereld” Bekende en onbekende Belgen over onze voorzieningen en verworvenheden

Laat sommige politieke partijen hun gang gaan en ze beroven onze sociale zekerheid zonder veel scrupules van vele miljarden euro’s omdat ze ‘moeten besparen’ en ‘de lasten van bedrijven dringend moeten verlagen’. En hoe makkelijk is het wel niet om mensen die geholpen worden door onze sociale zekerheid te bestempelen als ‘profiteurs’ of erger? Ons Recht laat al dan niet bekende Belgen aan het woord die uitleggen waarom zij onze sociale zekerheid zo belangrijk en waardevol vinden.

“De sociale zekerheid is de hoeksteen van ons sociaal model. Via dit systeem krijgt iedereen recht op een wettelijk en zeker pensioen dat niet onderhevig is aan de markt en ontvangt iedereen de steun die nodig is in moeilijke periodes zoals ziekte en invaliditeit.”

“De opvoeding van kinderen wordt via de kinderbijslag financieel draaglijker gemaakt.

Een belangrijke eigenschap van de sociale zekerheid is dat ze herverdelend werkt.

Iedereen draagt bij volgens draagkracht maar krijgt dezelfde service. Het is geen verzekering in de ware zin van het woord maar een solidariteitsmechanisme.”

Willy Verbeek, voorzitter BewegingHerent.net

“Wat ik zo schitterend vind aan onze sociale zekerheid? Om te beginnen wordt ze terecht in Europa en in de rest van de wereld vaak aangehaald als voorbeeld van een systeem waarmee je ongelijkheid bestrijdt.”

“Eigenlijk is er bijna geen gebied in ons leven waar de sociale factor niet meespeelt. Denk aan de gezondheidszorg die we krijgen als we ziek worden. Aan de inspanningen om het onderwijs zo toegankelijk mogelijk te maken. Of aan de lieve zorgen die mijn vader tot aan zijn levenseinde kon genieten in een rust- en verzorgingstehuis. Wie niet ziet wat er kan gebeuren als al die dingen worden teruggeschroefd, is ziende blind.”

Mitta Van der Maat, actrice / regisseur

10 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

“De sociale zekerheid is een sociaal vangnet.

In 2000 ben ik bijna een jaar lang opgenomen geweest met een kanjer van een depressie. De sociale zekerheid zorgde er toen voor dat ik mijn rekeningen kon blijven betalen.

Ikzelf werkte voor de sociale zekerheid: mijn werkgever was het ziekenfonds De Voorzorg.

Toen ik genezen was, mocht ik daar mijn werk hervatten. Na een nieuwe actieve periode van 14 jaar bij het ziekenfonds kon ik recent met brugpensioen vertrekken.

Allemaal dankzij ons vangnet.”

Marc Daems, werknemer met SWT (brugpensioen)

“De sociale zekerheid is een monument dat werd uitgebouwd door socialisten en christen-democraten in de eerste jaren na de oorlog. Het zal misschien wel kloppen dat de situatie in 2014 anders is en dat er dus wat aan moet worden gesleuteld. Maar de fi losofi e achter dit systeem moet wel worden behouden. Die fi losofi e houdt in dat iedereen recht heeft op sociale zekerheid, los van zijn of haar afkomst, opleiding of fi nanciële mogelijkheden.”

“Maar zo zien de bewonderaars van het ‘Amerikaans model’ het natuurlijk niet.

Die hoor je nu verkondigen dat iedereen maar voor zichzelf moet zorgen.

Ben je oud, arm, ziek of gehandicapt en heb je geen dure privé-ziekteverzekering? Brute pech dan. Ga dan maar ‘s proberen bij het OCMW. Of beter gezegd, bij de Openbare Onderstand, zoals het vroeger heette. Want liefdadigheid willen ze nog wel beoefenen, de profeten van het neoliberalisme.

Zo’n terugkeer naar de 19de eeuw zullen we toch niet laten gebeuren zeker?”

“Ik ben gelukkig nog geen dag werkloos geweest, ben nog niet met pensioen en ben ook nog nooit lang ziek geweest. Toch hebben ook geluksvogels als ik die sociale zekerheid broodnodig. Zonder sociale zekerheid waren mijn tanden een regelrechte aanslag op de portemonnee van mijn ouders geweest. Belangrijker is dat ik diverse familieleden nog heb dankzij het systeem.

Zo kreeg mijn moeder een donornier nadat ze jarenlang ziek was en nierdialyses en vele ingrepen had moeten ondergaan. Het zoontje van mijn zus kon herstellen van een levensbedreigende zeldzame aandoening. In een land zonder degelijke sociale zekerheid was ik beide mensen gegarandeerd al kwijt geweest.”

Bart Reyns, verbondspropagandist ACV Waas en Dender

Walter Zinzen, gewezen journalist bij de openbare omroep VRT

© FOTO: VRT

DENIS BOUWEN EN MARIJKE PERSOONE

“Waarom ik zo verknocht ben aan onze sociale zekerheid? Nogal wiedes. Dit systeem is verdomd pienter bedacht. Het helpt ons wanneer we tegenslag in het leven meemaken door ziekte of het verlies van onze job.

En het brengt ook een bepaalde rust in ons leven omdat we weten dat we een soort ‘loon’ ontvangen wanneer we met zwangerschapsverlof zijn. Kinderbijslagen helpen ons om de kinderen groot te brengen. En het pensioen is er voor onze oude dag.”

“Onze sociale zekerheid is gestoeld op collectieve solidariteit: niemand valt uit de boot.

Dankzij dit systeem voorkomen we dat heel wat mensen in de armoede wegzinken; via het vangnet kunnen ook zij een bepaalde consumptie handhaven. Iedereen heeft daar baat bij.”

“Je hoort trouwens genoeg dat België beter dan andere landen opgewassen is tegen de crisis omdat er een systeem van sociale bescherming bestaat dat gebaseerd is op de principes van verzekering en solidariteit.”

“Zelf ben ik de moeder van twee kinderen.

Dankzij de sociale zekerheid kon ik bij hen zijn in de eerste maanden van hun bestaan.

Zonder moederschapsverlof had ik meteen weer moeten aan het werk gaan na de bevallingen. Ik zou dan bijzondere momenten uit het verhaal van een nieuw mensenleven hebben moeten missen.”

Isabelle Debroux, vakbondsvrouw bij CSC Luik-Hoei-Borgworm

© FOTO: VRT

Sven Pichal, radiomaker en journalist

“Ik zie onze sociale zekerheid als een fantastische uiting van maatschappelijke solidariteit. Als het gaat over onze sociale voorzieningen, denk ik bijvoorbeeld aan de studiebeurzen die we bij ons thuis kregen. Hierdoor hadden mijn ouders met hun lage inkomen de mogelijkheid om hun vier zonen te laten studeren.”

Wouter Deprez, cabaretier

Bij de vzw Over-Hoop, onze lotgenotenvereniging voor families met jonge verkeersslachtoffers, ervaar ik aan den lijve hoe uitermate belangrijk een goed uitgebouwde sociale zekerheid wel is. We maakten het ook in ons eigen gezin mee. Naast het enorme emotionele leed, het worstelen met de schuldvraag, met de verzekeringsmaatschappijen, zijn er uiteraard de torenhoge ziekenhuiskosten, de vaak langdurige en heel intensieve revalidatie en zeker ook de diverse vormen van ondersteuning die nadien nodig zijn om een verkeersslachtoffer opnieuw te integreren in de maatschappij.”

“Want na zo’n ongeval – vaak met hersenletsel tot gevolg – is niets nog zoals het ooit was. Er is de aanschaf van de noodzakelijke hulpmiddelen, de nood aan thuisbegeleiding, aan begeleid wonen of een verblijf in een aangepaste voorziening, aan ondersteuning richting aangepast werk en nog zoveel meer. Hoe zouden families van verkeersslachtoffers het in godsnaam kunnen redden zonder degelijke sociale zekerheid?

“In onze huisartsengroepspraktijk hebben we er dagelijks mee te maken. De oudere medemens die zich niet meer alleen kan behelpen, de demente persoon die zich niet meer kan oriënteren, de psychisch zieke die eenzaam tegen zijn verwarring vecht, de uitgebluste werknemer of de mens met chronische pijn. Als huisarts onderken ik de noden en doe ik een beroep op versterking: een verpleegkundige, bejaardenhulp, psychiatrische thuishulp, materiële hulpmiddelen zoals rollator, handvaten en andere aanpassingen in de woning. Wij artsen steunen hierbij op alle pijlers van de gezondheidszorg en roepen geregeld een team bijeen om het werk te verdelen. Dat alles is alleen mogelijk dankzij het vangnet van de sociale zekerheid: vervangingsinkomen, mantelzorgpremie, maximumfactuur en noem maar op. Want aan wat pillen en een schouderklopje hebben zij die hulp nodig hebben niet genoeg.”

Elisabeth Rundfeldt, huisarts

© FOTO: VRT

Sabine Cocquyt, auteur en coördinator vzw Over-Hoop

Marijke Pinoy, actrice en regisseur

“De sociale zekerheid is een verworvenheid die zeker niet mag afkalven. Al te veel mensen hebben die heel hard nodig.

Onze sociale zekerheid is ook een teken van beschaving. Wat zouden mensen die bedlegerig zijn of andere hulpbehoevenden doen zonder ons goed uitgewerkt systeem van sociale bescherming?”

Leah Thys, actrice – erg bekend als ‘Marianne’ uit de VRT-soap ‘Thuis’

“Als 56-jarige freelance actrice en regisseur en alleenstaande moeder van drie studerende zonen voel ik me heel fragiel wanneer ik iets hoor over de nieuwe besparingen. Een paar maanden geleden moest ik met spoed in het ziekenhuis worden opgenomen. Volgens de artsen moest ik het wat kalmer aan doen. Maar hoe moet ons gezin dan leven? Hoe moeten de zonen studeren?

Een hele groep mensen zal door de besparingen en de grotere onzekerheid meer en meer in een benarde situatie terechtkomen. Ik weet zelf hoe moeilijk het al is. Soms zakt de moed mij in de schoenen. Ik werk nochtans keihard, soms met drie korte contracten die door elkaar lopen. Een freelancer kan niet te vaak neen zeggen.

Ik ben werknemer en geen zelfstandige.

Een degelijke tweedehandsauto of een nieuwe wagen kopen kan niet omdat ik het geld er niet voor heb en omdat ik zoiets ook niet kan inbrengen. Het openbaar vervoer wordt teruggeschroefd en ook duurder gemaakt.

Voor mij is de kinderbijslag heel belangrijk. Als daaraan wordt geraakt, krijg ik de eindjes niet meer aan elkaar geknoopt.

Heel veel alleenstaanden zuchten nu al over hun krappe situatie. Velen uit de middenklasse dreigen in de armoede te belanden, ik overdrijf echt niet.

Als ik zie dat sommigen de noodzaak van het artiestenstatuut betwijfelen, denk ik dat ik na 30 jaar héél veel werken best naar een andere job kan zoeken. Het is onmogelijk als losse werknemer te overleven zonder zo’n statuut.

De statuten en rechten van kunstenaars zijn erg wankel. Je leert daarmee leven maar het artiestenstatuut is wel nodig wanneer je tussen twee opdrachten in zit.

Alle artiesten die ik ken willen het liefst van al een vast contract. Artiesten met een vast inkomen en een eigen huis zijn eerder de uitzondering dan de regel.

We worden minder en minder op basis van ons tarief betaald maar we hebben vaak geen keus. Als je een aanbod afwijst, heb je geen werk. Er moet dan ook een minimum aan bescherming zijn van buitenaf. Daarom ben ik ook lid van de vakbond. Zonder mijn lidmaatschap zou ik al een paar keer ernstig in de problemen hebben gezeten.”

© FOTO: PHOTONEWS

“Jarenlang werden we benijd in het buitenland om onze sociale zekerheid, ons degelijke vangnet. Nu lijkt dit systeem vooral negatief in beeld te komen.

Omdat alleen ‘profiteurs’ er zogezegd van zouden profiteren. Omdat jongeren zo wereldreizen zouden kunnen maken.

Omdat ‘poseurs’ dankzij dit systeem jarenlang een luilekkerleventje zouden kunnen leiden. Het is spijtig dat het debat soms op dit bedroevende niveau wordt gevoerd. Ik werk graag hard, maar ik hoop dat als ik ziek word, of als mijn job verdwijnt, het vangnet een troost mag zijn. Een duwtje in de rug om weer recht te kunnen krabbelen en door te gaan.”

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

11

DIVERSITEIT

Jezelf kunnen zijn komt je levenskwaliteit ten goede

DENIS BOUWEN

Homo- en lesbiennestellen kunnen sinds 2003 in het huwelijk treden in België. Kinderen adopteren is in principe ook mogelijk voor holebi’s. En op de jongste ‘Antwerp Pride’ namen zelfs holebipolitieagenten in hun uniform deel aan de feestelijke mars. Kortom, de kijk op holebi’s is behoorlijk geëvolueerd in de afgelopen 15 tot 20 jaar. Toch kan het altijd beter.

Ook op de werkvloer, zoals nieuw onderzoek van de Université Libre de Bruxelles (ULB) aantoont.

ULB peilt naar situatie van holebien transgenderwerknemers

Onderzoeker Jan Van der Linden en professor Caroline Closon zijn verbonden aan het onderzoekscentrum voor arbeids- en consumptiepsychologie van de ULB. Zij voerden begin dit jaar een enquête uit om na te gaan in welke mate holebi’s en transgenders nog discriminatie ondervinden op de werkvloer.

Niet meer van deze tijd, zeg je? Toch wel.

Herinner je hoe een homoseksuele leraar in de zomer een baan weigerde in een Brusselse basisschool. De reden: de directie had hem gevraagd om te zwijgen over zijn geaardheid. Het voorval deed heel wat inkt vloeien in kranten en op sociale media.

En ook de politiek mengde zich in het debat.

De onderzoekers van de ULB konden zich baseren op 722 compleet ingevulde vragenlijsten. Het merendeel van de antwoorden kwam van werknemers en werkzoekenden in België (68,4 procent). Maar er waren ook antwoorden uit Frankrijk (13,4 procent), andere Europese landen (13,4 procent) en zelfs de VS (4,8 procent). Bijna de helft van de respondenten bestond uit homomannen. De andere respondenten waren lesbische vrouwen, biseksuelen of transgenders.

“In de psychologie onderzoeken we graag hoe mensen tegenover een zogezegde norm reageren”, zegt arbeidspsycholoog Jan Van der Linden. “Stereotypes kunnen leiden tot discriminatie. Toen we onze enquête uitwerkten, gingen we ervan uit dat er op de werkplek nog altijd heel wat discriminatie voorkomt op grond van seksuele geaardheid en van geslacht. Als je ziet hoe er vorig jaar in Frankrijk verhit werd gedebatteerd over le mariage pour tous, besef je dat holebi’s nog lang niet algemeen zijn aanvaard. Ook al is er zeker vooruitgang geboekt.”

Coming-out

© FOTO: BELGAIMAGE

Uit de antwoorden op de enquête blijkt dat 66,8 procent van de holebi’s en transgenders

12 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

Twee mannen die samenleven, het is maatschappelijk al veel meer aanvaard dan 15 of 20 jaar geleden. Maar alle discriminatie is zeker nog niet weg. Ook niet op de werkvloer.

zijn coming-out heeft gemaakt bij familie en vrienden. In het beroepsleven zijn de rechtstreekse collega’s in 46 procent van de gevallen op de hoogte. Van een coming-out bij de leidinggevende van de werknemer is in slechts 37 procent van de gevallen sprake.

“Holebi’s doen vaker hun coming-out dan transgenders”, constateert Van der Linden.

“Wie open is over zijn seksuele geaardheid of gender-identiteit, voelt zich minder angstig, heeft een beter zelfbeeld en is meer tevreden over het werk en het leven in het algemeen.”

Bij de holebi’s zegt bijna 54 procent al met homofobe uitspraken of gedragingen te zijn geconfronteerd in de werksituatie. Van de transgender-werknemers verklaart 62 procent al te hebben moeten afrekenen met ‘transfobie’.

Uitgesloten

Worden holebi-werknemers soms uitgesloten van ‘sociale activiteiten’? Eén op vijf zegt dat dit effectief voorkomt. Bij de transgenders gaat het om meer dan één derde die soms hiervan wordt uitgesloten. Bijna acht procent van de holebi’s zegt ooit te zijn ontslagen of een contractverlenging te hebben gemist als gevolg van de seksuele oriëntatie.

Bij de transgenders liggen de scores op die punten een stuk hoger.

“De algemene mentaliteit is veranderd maar alle discriminatie is zeker niet verdwenen”, stelt Van der Linden. “Transgenderwerknemers ervaren nog meer uitsluiting en stigmatisering dan holebi’s. Werkgevers doen doorgaans weinig of niets om discriminatie te bestrijden. Soms hebben ze wat aandacht voor homomannen. De andere groepen worden verwaarloosd.”

om de doelstellingen van het bedrijf of de organisatie te verwezenlijken. Wie wil innoveren, is gebaat bij een zo divers mogelijk personeelsbestand. Als werkgever moet je ernaar streven om de juiste persoon op de juiste plek te zetten. Bekwaamheden en vaardigheden moeten dus primeren, niet de seksuele geaardheid of gender-identiteit.”

“Werk neemt ook een heel belangrijke plaats in ons leven in. Als een werknemer zich goed in zijn vel voelt, is hij productiever en ONS RECHT: Heb je enig idee hoe groot de homo- verbetert zijn levenskwaliteit.” en transfobie op de werkvloer is?

VAN DER LINDEN: “Daar cijfers op plakken is Vakbonden uiterst moeilijk. Het varieert ook van werkgever tot werkgever en van sector tot sec- ONS RECHT: Doen de vakbonden genoeg rond tor. Ik kan me inbeelden dat holebi’s minder dit thema? problemen zullen ondervinden in het artis- VAN DER LINDEN: “Afgaande op de antwoortieke milieu dan in de bouw. Maar vergeet den in onze enquête zijn de vakbonden niet dat discriminatie vaak niet flagrant is alleszins niet genoeg actief op dit vlak. De maar onrechtstreeks. Wat onrechtstreeks betrokken werknemers voelen zich eerder gebeurt, is moeilijker te bewijzen én lastiger aan hun lot overgelaten. Vakbonden voeren te bestraffen. Het blijkt wel dat transgen- soms wel algemene campagnes tegen disders soms met een smoes worden geweerd criminatie maar holebi’s en transgenders komen daarbij maar beperkt aan bod.” uit sollicitatieprocedures.”

“Ik zou vakbonden de raad geven om werkgevers te sensibiliseren rond de strijd tegen discriminatie van holebi’s en transgenders.

Vakbonden moeten het positieve effect van diversiteit onderstrepen en kunnen traininBij de holebi’s zegt gen organiseren. Meer specifieke campagbijna 54 procent al met nes zijn zeker te overwegen. En ook vakbondsafgevaardigden moeten inzien dat homofobe uitspraken aandacht voor deze groep werknemers zinvol en nuttig is.” of gedragingen te Er zijn ook werknemers die er liever over zwijgen?

VAN DER LINDEN: “Zulke werknemers willen zichzelf beschermen tegen vormen van homo- of transgenderhaat. Soms zijn ze bang voor pesterijen. Of voor het missen van promoties en carrièrekansen. Ze willen ook niet worden uitgesloten op formele of informele momenten in hun bedrijf of organisatie.”

ONS RECHT:

zijn geconfronteerd in de werksituatie.

Waarom gebeurt de coming-out vaker privé dan op het werk?

VAN DER LINDEN: “Vrienden en kennissen kan je zelf kiezen. Maar je collega’s kies ONS RECHT: De situatie is dus rooskleuriger je niet. Als de reactie op een coming-out voor holebi’s? tegenvalt op het werk, moet je wel voort VAN DER LINDEN: “Dat zou ik nu ook niet met die collega’s. Verder is er op het werk meteen willen beweren. Transgenders zijn ook minder ruimte om te praten over je pri- wel extra kwetsbaar omdat ze meer ‘normen’ in het gedrang brengen: zij kunnen véleven dan buiten de werksfeer.” worden gediscrimineerd op basis van hun ‘gender’ en van hun seksuele geaardheid.

Authenticiteit Homoseksualiteit is niet langer een taboe ONS RECHT: Wat motiveert werknemers om voor een groeiend deel van de bevolking op het werk te vertellen dat ze ‘anders’ zijn? maar transgender-zijn wordt nog dikwijls VAN DER LINDEN: “Diegenen die de stap zet- gezien als een medisch of psychiatrisch proten, willen ten volle zichzelf kunnen zijn op bleem.” het werk. Het is voor hen een kwestie van authenticiteit. Ze zien de coming-out ook Diversiteit helpt als een daad die hun leven minder ingewikkeld kan maken omdat ze dan geen verhaal- ONS RECHT: Waarom zouden werkgevers tjes meer moeten ophangen over hun privé- inspanningen moeten doen om de discriminaleven. Altijd alles verzwijgen en rond de pot tie van holebi’s en transgenders op de werkvloer tegen te gaan? draaien vergt veel energie van een mens.”

VAN DER LINDEN: “Ons uitgangspunt is dat diversiteit onder het personeel kan helpen ONS RECHT:

De enquête van de ULB staat nog altijd online. Wie er alsnog wil aan deelnemen, kan surfen naar http://goo.gl/CoqYhN. Jan Van der Linden en Caroline Closon willen in de komende jaren nog meer onderzoek uitvoeren rond holebi’s en transgenders. Wie vragen of suggesties heeft, kan e-mailen naar jan.van.der.linden@ulb.ac.be.

Holebi? Transgender?

Holebi is een samentrekking die verwijst naar homomannen, lesbische vrouwen en biseksuele mensen. Deze term ontstond in de jaren 1990 in Vlaanderen. In de loop der jaren werd het woord ook enigszins populair in Nederland.

Transgender is een koepelterm voor travestie, transgenderisme en transseksualiteit en alle andere vormen van gendervariantie. De term verwijst bewust niet naar een probleem of een stoornis.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

13

© FOTO: DANIËL RYS

Hoe gaat het met jou?

Campagne onder het motto ‘Minder stress, meer energie’

JAN DECEUNYNCK

Er rust een bepaald taboe op het thema stress. Al helemaal op de aandoening burn-out. Niemand praat er graag over. Wie eronder lijdt, is bang om als zwakkeling te worden afgeserveerd. Burnout? Eigen schuld. End of story.

Het NVK, de kaderwerking van de LBC-NVK, ziet stress en burn-out almaar vaker opduiken. Meer en meer komen kaderleden met verhalen over collega’s die de handdoek in

de ring moesten gooien. “Kaderleden kampen zelf met stress, maar zien ook collega’s of medewerkers onder de druk bezwijken”, legt Sandra Vercammen uit. Zij is de nationaal secretaris van het NVK. Problemen als stress en burn-out treffen uiteraard lang niet alleen kaderleden.

“Het NVK voert nu een campagne maar die is zeker niet beperkt tot de doelgroep van de kaderleden”, onderstreept Sandra.

“Stress en burn-out zijn een probleem van alle werknemers. Wel zien we dat kaderleden en leidinggevenden door hun positie ook belangrijk zijn voor inspanningen om problemen van deze aard te voorkomen.

Daarom vonden we het als NVK dringend nodig om een campagne op te zetten om het taboe te doorbreken.”

Praten op de werkvloer

Onder de slogan ‘Minder stress, meer energie’ willen kadermilitanten tussen 7 en 20 oktober in bijna 70 ondernemingen het gesprek aangaan over de stress die het werk veroorzaakt. ‘Hoe gaat het met jou?’ is de vraag die centraal staat in de campagne. “We vertrekken van de concrete situatie van werknemers en willen hen doen nadenken over stress op het werk. Dat is

Gevolgen van werkstress en burn-out voor de gezondheid Geen stressprobleem

Problematische werkstress

Burn-out risicogroep

Ernstige slaapstoornissen

6,4 procent

33,6 procent

46,4 procent

Cardiovasculaire signalen

7,3 procent

26,1 procent

34,6 procent

Nek/schouder/rugproblemen

17,2 procent

33,7 procent

39,3 procent

Frequent ziekteverzuim

3,2 procent

8,4 procent

9,2 procent

Langdurige arbeidsongeschiktheid

3,7 procent

6,9 procent

8,8 procent

Intentie om op te stappen

6,2 procent

15,4 procent

23,2 procent

Cijfers: Vlaamse Werkbaarheidsmonitor

14 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

WELZIJN

“Je voelt het niet aankomen.

Het is zoals het gekookte kikkersyndroom. Het komt geleidelijk, je voelt het eerst niet, je doet niet meer aan zelfrefl ectie, je negeert het gewoon. En dan plots is het daar helemaal.”

het uitgangspunt van onze campagneflyer. voordelig voor werknemers. Ook werkgeEr werd ook een website gemaakt, vers worden daar beter van, stelt Sandra. Ze www.minderstressmeerenergie.be.” denkt dan niet alleen aan het kostenplaatje Het NVK wil stress en burn-out vooral dat aan langdurig ziekteverzuim vasthangt: bespreekbaar helpen te maken. Er moet “Wie investeert in preventie, bezorgt zijn makkelijker kunnen worden gepraat over werknemers meer energie en vergroot hun dit thema. “Onze campagne zal geslaagd motivatie en productiviteit. Puur vanuit zijn als mensen spontaan met elkaar pra- een bedrijfslogica bekeken is het onmiskenten over stress en burn-out”, vat Sandra de baar zo dat je meer ‘rendement’ haalt door hoofddoelstelling van de camwerk te maken van een beter pagne kort samen. Maar de ambities reiken ook verder. “Door het gesprek aan te gaan en mensen te informeren willen we hen ook weerbaarder maken. We willen hardnekkige misverstanden en vooroordelen wegwerken. Stress en burn-out zijn géén individuele problemen, het is geen kwestie van schuld of van een gebrek aan weerbaarheid. Nee, het heeft veel te maken met de organisatie van het werk. Onze economie verandert in een snel tempo onder invloed van technologie en onder druk van aandeelhouders en korte termijnbeslissingen. De balans tussen productiviteit en welzijn is zoek. Op de campagnesite vind je cijfers die duidelijk aantonen dat stress en burn-out géén ingebeelde ziekte zijn of een individueel probleem van geïsoleerde werknemers. Het gaat om een collectieve verantwoordelijkheid. De problemen van stress en burn-out kosten wel handenvol geld aan de overheid én het bedrijfsleven.”

Beter voor iedereen

evenwicht tussen de bedrijfsprestaties en de gezondheid van de werknemers.”

Het NVK wil iedereen ervan overtuigen dat een win-winsituatie mogelijk is. Iedereen wordt er beter van als stress en burn-out au sérieux worden genomen. “We willen graag het gesprek aangaan met werkgevers en personeelsdiensten”, zegt Sandra. “Maar we merken dat er daar nog veel terughoudendheid is. Zo krijgen leidinggevenden vandaag weinig of geen ruimte om de mensen in hun team te coachen. Het taboe op stress en burn-out moet dringend sneuvelen.”

Op de campagnesite vinden mensen niet alleen nuttige informatie over stress en burnout. Ze kunnen er ook hun eigen ervaringen kwijt. “De stressbarometer op de site stelt de vraag ‘Hoe gaat het met jou?’ en laat je nadenken over hoe stressvol het er in je eigen werkomgeving aan toe gaat. Waar zitten de knelpunten? En hoe bespreekbaar is stress?

De informatie die mensen daar achterlaten, is ook voor ons als vakbond belangrijk materiaal om nadien mee aan de slag te gaan. We willen de oorzaken van stress en burn-out op de werkvloer aanpakken.”

Surf ook naar www.minderstress meerenergie.be

Stress en burn-out voorkomen is niet alleen

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

15

WELZIJN

Over verveling die te vermoeiend wordt Burn-out en bore-out drukken diepe stempel SASKIA DE BONDT

Soms verveelt iemand zich zo erg op z’n werk dat hij of zij er ziek van wordt. “Klinkt toch best aanlokkelijk”, kan je zeggen, “een saaie job die je de mogelijkheid geeft om een beetje rond te surfen, praatjes te slaan met collega’s en te telefoneren naar je beste vriendin?”

Alleen, zó simpel is het niet. Een keer een dagje lanterfanten zal wel eens voorkomen. Maar het mag niet de spuigaten uitlopen. Is dat wel het geval, dan bestaat er een naam voor dit gezondheidsbedreigende fenomeen: de ‘bore-out’.

Het gaat om de minder bekende kleine broer van de wijd en zijd bekende ‘burnout’. Daarover kunnen we elke dag wel iets lezen. Iedereen weet tegenwoordig wel dat werknemers volkomen uitgeput kunnen geraken door teveel hooi op hun vork te nemen in een veeleisende werkomgeving. Ze raken minder gemotiveerd, presteren slechter en krijgen gezondheidsklachten als gevolg van stress.

Proces van jaren

Burn-out treft medewerkers met veel inzet, die jaren achter elkaar in het rood gaan. Op den duur beginnen ze te twijfelen aan zichzelf en aan hun job. Het duurt lang voor iemand ‘crasht’. De werknemer slaapt slecht, voelt zich uitgeput en heeft allerhande kwaaltjes zoals zeurende rugpijn of hartkloppingen. Daardoor presteert hij ook minder en heeft hij minder zin in contacten, op en buiten het werk.

Om te compenseren steekt de werknemer nog een tandje bij en doet hij zijn uiterste best om te tonen dat alles onder controle is. Zelfs ziek moet het werk gebeuren. De verwachtingen over de job doorstaan al lang niet meer de toets met de realiteit. Gestaag nemen

teleurstelling en demotivatie toe. De werknemer piekert meer en de vermoeidheid groeit tot ongekende hoogten. Tot het niet meer lukt.

Meer informatie Loopbaanbegeleiding Via een individueel traject kan je met je coach je eigen stressverschijnselen doorgronden en leren aanpakken. Je leert meer over wat je energie geeft of kost. Je krijgt inzicht in de valkuilen die je tot uitputting kunnen brengen. Kom meer te weten over onze trajecten via www.loopbaanontwikkeling.be of door te e-mailen naar loopbaancentrum@acv-csc.be.

Onderbelasting Herstellen van burn-out

Bore-out is ook een energiestoornis.

Te herkennen aan onderbelasting, verveling en onverschilligheid. Het werk dat iemand moet doen is te makkelijk en te gering om de werktijd te vullen.

De werknemer vindt het maar saai. Er volgt een vicieuze cirkel. Hij/zij kaart bij de werkgever aan dat er meer taken of verantwoordelijkheden mogen komen.

Maar die komen er niet. Dus spreidt de werknemer de schaarse taken over het teveel aan tijd en vult hij de rest van de tijd met dingen die niets met het werk te maken hebben. De verveling stijgt. Dit wordt verborgen. De werknemer doet alsof hij het druk heeft om het nut van de eigen job niet ter discussie te stellen. Het gevoel van onderwaardering en onzekerheid groeit.

De werknemer ontwikkelt gelijkaardige symptomen als bij burn-out: minder concentratie, een groeiend risico op fouten. Hij/zij raakt ervan overtuigd lui en dom te zijn, verliest zelfvertrouwen, blijft vaker ziek thuis. Uiteindelijk blijft de persoon ook thuis, ziek aan z’n energie. Terugkeren naar dezelfde werksituatie is bijna onmogelijk, tenzij er kan worden gepraat over veranderingen.

CM en de LBC-NVK werken samen voor hun leden. Interesse in een driedaagse rond herstellen van burn-out? Die vindt plaats in Kortrijk op 22 november, 6 en 20 december.

Interesse? Contacteer loopbaanbegeleider Saskia De Bondt sdebondt@acv-csc.be.

De nieuwe wetgeving over psychosociale risico’s op het werk Op basis van de nieuwe wet, die van kracht werd op 1 september 2014, kan nu ernstig werk worden gemaakt van de preventie van psychosociale risico’s waaronder stress en burn-out. Vroeger waren er zelden risicoanalyses of bleef het bij vaststellingen.

Vaak kwamen maatregelen niet verder dan een workshop ‘omgaan met stress’ voor het personeel. Maar zoiets neemt de echte oorzaken niet weg. In oktober start de LBCNVK met een campagne ‘Minder stress, meer energie!’ Militanten doorbreken het taboe rond stress en burn-out en maken het bespreekbaar op de werkvloer. Als basis voor een risicoanalyse en voor een preventieplan. De LBC-NVK roept werkgevers en personeelsverantwoordelijken op om de structurele oorzaken van stress en burn-out aan te pakken

Burn-out treft medewerkers met veel inzet, die jaren achter elkaar in het rood gaan.

16 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

JONGEREN

Verlies van uitkering dreigt voor vele duizenden werkzoekenden Heel wat schoolverlaters komen in nauwe schoentjes TOM VRIJENS

Niet minder dan 20.000 werkzoekenden die lid zijn van het ACV dreigen vanaf 1 januari 2015 hun ‘inschakelingsuitkering’ kwijt te spelen. In heel wat gevallen gaat het om schoolverlaters die tijdens de crisis de aansluiting met de arbeidsmarkt volledig hebben gemist. Een gevolg van de besparingsmaatregelen van de regeringDi Rupo: de werkloosheidsuitkeringen voor schoolverlaters werden beperkt in de tijd en de activeringsmaatregelen werden verstrengd.

© FOTO: DANIËL RYS

In de voorbije vier jaar waren er voor nogal wat schoolverlaters te weinig kansen om een duurzame baan te vinden. Zulke schoolverlaters kregen een inschakelingsuitkering op voorwaarde dat ze om de zes maanden positief werden geëvalueerd door de RVA. Je krijgt recht op een inschakelingsuitkering na een ‘beroepsinschakelingstijd’ – vroeger heette dat wachttijd – van één jaar te hebben doorlopen en na twee positieve evaluaties te hebben gekregen voor de inspanningen om werk te vinden.

Nog altijd voelen schoolverlaters en jonge werkzoekenden de gevolgen van de financiele crisis. Naast de effecten van het structurele probleem van werkloosheid bij jongeren.

Vooral kortgeschoolden en jongeren met een migratieachtergrond en in de grootsteden pieken in de werkloosheidsstatistieken.

Er is ook een verband met de groei van het aantal precaire of kwetsbare jobs op de arbeidsmarkt. Maar één op drie schoolverlaters vindt werk dat meer dan één jaar duurt. Twee op drie schoolverlaters worden verlammend. De jonge werkzoekende haakt dus geconfronteerd met de RVA, die hun helemaal af, schrijft zich uit bij de VDAB en verdwijnt. Volgens de VDAB stromen drie ‘zoekgedrag’ opvolgt. op de tien schoolverlaters uit de werkloosheid uit om een onbekende reden.

Verstikkende druk

bouwen is weinig toekomstgericht. Er is ook nood aan veel meer jobs van voldoende kwaliteit als je weet dat er voor elke werkaanbieding wel zes werkzoekenden zijn.

Veel schoolverlaters zijn geen lid van een vakbond en krijgen zo weinig of geen inforVanaf het einde van de studies worden Zuurstof matie over de veranderingen. Maar ook schoolverlaters platgewalst door papierbungeïnformeerde schoolverlaters schatten hun dels van de RVA en brieven van de VDAB Met de machtswissel op diverse politieke situatie vaak niet goed in. Elke schoolveren het kinderbijslagfonds. Jonge werkzoe- niveaus is het niet uitgesloten dat inscha- later kan zich kosteloos registreren via het kenden snel begeleiden en opvolgen is niet kelingsuitkeringen helemaal worden afge- ACV-Enterlidmaatschap. Via deze registraverkeerd. Maar de huidige druk om hen te schaft. Activeringsmaatregelen kunnen nog tie kan de schoolverlater terecht bij het ACV ‘activeren’ werkt verstikkend. Ze moeten verstikkender worden gemaakt. Zo wordt voor informatie. Hij of zij kan ook samen niet alleen werk zoeken maar ook stelselma- een start van de loopbaan met diverse tijde- met de vakbond het gesprek met de RVA tig bewijzen verzamelen waaruit blijkt dat lijke contracten een onzekere periode, met voorbereiden of zich laten bijstaan. ze moeite doen. Als er uiteindelijk van een maanden met een inkomen afgewisseld met job niets in huis komt, is de aanpak van de maanden zonder inkomen. Jongeren alle Meer info vind je op www.acv-enter.be. overheid frustrerend, demotiverend en zelfs zuurstof ontnemen om een loopbaan uit te

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

17

Vakbonden redden jobs bij nieuw krantenbedrijf

Mediahuis

Harmonisering loon- en arbeidsvoorwaarden moet nog volgen

K AREME NOURI

De uitgevers Corelio en Concentra hebben hun kranten bijeengebracht in de nieuwe constructie Mediahuis. Het lukte de werknemersafvaardiging om de nodige resultaten te boeken in de onderhandelingen over de reorganisatie. Maar het kostte wel verduiveld veel tijd en energie.

Net voor de zomer van 2013 ontstond er heel wat beroering in de krantensector.

Er zou een fusie komen tussen Corelio en

18 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

Concentra. Corelio maakt Het Nieuwsblad en De Standaard en Concentra is de groep achter de Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg.

Op een extra ondernemingsraad op 27 juni 2013 meldden de directies dat er inderdaad een fusie zou komen. In het najaar van 2013 zette de Raad voor Mededinging het licht op groen voor de operatie. Op 6 november 2013 werd de procedure van de Wet Renault gestart en werden alle betrokken personeelsleden ondergebracht bij Mediahuis.

Het duurde tot 3 april van dit jaar om een beginselakkoord te bereiken. De cao’s werden op 29 april ondertekend. Even terugblikken op de onderhandelingen en ook

vooruitkijken. De vakbondsafgevaardigden slaagden erin om het jobverlies toch te beperken. Volgens het oorspronkelijke plan wilde Mediahuis 206 voltijds equivalente jobs laten sneuvelen. Dat aantal werd uiteindelijk beperkt tot 135. In 60 van de gevallen werden werknemers ontslagen.

Anderen konden vrijwillig vertrekken, vrijwillig deeltijds werken of met SWT (brugpensioen) gaan. Er werden ook goede vertrekregelingen afgesproken.

Er werd ook rekening gehouden met de uitzendkrachten, wat niet zo vanzelfsprekend was. Voor een aantal uitzendkrachten werd een vast contract uit de brand gesleept. En voor werknemers die het bedrijf moesten

MEDIA De vakbonden moesten bij Mediahuis niet alleen akkoorden afsluiten voor de vertrekkers.

Ook de werknemers die konden blijven zaten met heel wat vragen en onduidelijkheden.

bereikte resultaten illustreren dat dit ook lukte.

Mediahuis is zijn veelbesproken reorganisatie momenteel aan het uitvoeren. En er zijn al nieuwe onderhandelingen gaande.

Bonden en directie onderhandelen nu over een harmonisering van de loon- en arbeidsvoorwaarden van alle werknemers. Op dit ogenblik zijn er nog verschillende loon- en arbeidsvoorwaarden in Groot-Bijgaarden, Antwerpen en Hasselt. Er zijn niet alleen loonverschillen, ook de organisatie van het werk wordt niet overal op dezelfde manier aangepakt.

De loon- en arbeidsvoorwaarden harmoniseren zal erg zware inspanningen vergen, niet alleen van de werknemersafgevaardigden maar van alle personeelsleden. Er zal hierover worden onderhandeld in vijf werkgroepen waarin alle vakbondsafgevaardigden hun plaats zullen krijgen. Deze onderhandelingen tot een goed einde brengen zal nog maanden vergen. Het najaar kan dan ook flink heet worden.

Moeilijk en pijnlijk

verlaten, werden ook periodes van uitzendarbeid meegeteld om de ontslagpremies te berekenen.

op de werkvloer. Een positief resultaat van de onderhandelingen was de afspraak dat alle getroffen werknemers dezelfde regeling zouden krijgen. Arbeiders en bedienden werden gelijk behandeld.

Ingewikkeld De vakbonden moesten niet alleen akkoorWaarom was het dossier Mediahuis zo den afsluiten voor de vertrekkers. Ook de ingewikkeld? Om te beginnen wilden werknemers die konden blijven zaten met beide krantenuitgevers niet alleen samen- heel wat vragen en onduidelijkheden. gaan maar ook een drastische herstructurering doorvoeren. Verder moesten nogal Eén front wat werknemers op een andere plek gaan werken. Sommigen moesten bijvoorbeeld Voor de vakbondssecretarissen bestond de verkassen van Hasselt of Groot-Bijgaarden grootste uitdaging erin om de werknemersnaar Antwerpen, of vice versa. Zulke ver- vertegenwoordigers uit de drie vestigingen anderingen lokten flink wat weerstand uit te verenigen in één werknemersfront. De

Het valt niet te ontkennen dat de onderhandelingen rond Mediahuis moeilijk en pijnlijk waren. Toch zijn de vakbonden tevreden over al het werk dat werd verzet. Door hun manier van werken dwongen de bonden en hun militanten respect af bij de directie.

Met verenigde krachten bedacht het personeel een concreet plan dat mikte op een fusie waarbij minder banen zouden verdwijnen dan aanvankelijk was aangekondigd.

De werknemersvertegenwoordigers wonnen ook het vertrouwen van de collega’s op de werkvloer. Bij diverse stemmingen bleek dat de werknemers veel vertrouwen hadden in de vakbondsmensen die hun belangen verdedigden.

Er werden veel personeelsvergaderingen georganiseerd, er werd gepraat met elke afdeling van Mediahuis en er werd snel en duidelijk gecommuniceerd met het personeel. Op die manier kon elke werknemer stap voor stap het verloop van de besprekingen volgen. Nog belangrijker was dat het personeel zelf inspraak had in het hele proces.

Het komt er nu vooral op aan om de goede relatie tussen de vakbondsploeg en het personeel in stand te houden. In de komende maanden zullen de vakbondsmilitanten de achterban namelijk nog hard nodig hebben.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

19

OVER DE GRENZEN ANNICK AERTS

Ontbijten met een glas fruitsap erbij is voor velen een goede start van de dag. Waar komt jouw fruitsap vandaan?

Volgens de ngo Oxfam is er één kans op twee dat je fruitsap uit Brazilië afkomstig is. Dat land produceert meer dan de helft van het sinaasappelsap dat in de wereld wordt gedronken.

Het maakt niet uit welk merk je koopt.

Zowat alle sinaasappelsap dat we in Europa consumeren passeert bij enkele grote verwerkers: Citrosuco, Cutrale en Louis Dreyfus Commodities (LDC). Die gebruiken hun dominante positie om de prijs voor de consument kunstmatig te verhogen en hun winst te maximaliseren.

Boeren in Brazilië kunnen maar weinig kiezen aan wie ze hun oogst verkopen. De voorwaarden en prijzen zijn bepaald door de drie giganten. Uiteraard is dat niet in het voordeel van de consument.

Als verbruiker betaal je doorgaans geen eerlijke prijs. Oxfam roept overheden op om erover te waken dat er in de internationale handel genoeg concurrentie speelt. De

roep naar een ander handelsmodel is groot.

De Wereldhandelsorganisatie (WTO) kan een belangrijke rol spelen door sterke regels op te stellen tegen monopolievorming. Verder is er wereldwijd toezicht nodig om de ‘concentratiegraad’ in diverse landbouwketens op te volgen. Uiteraard kan deze eis door de Belgische en Europese overheden worden ondersteund.

Mondiale actie tegen precair werk

www.oxfamwereldwinkels.be

om een groot deel van hun personeel aan te werven. De Duitse metaalvakbond IG Metall ziet in de scheepsbouw dat onderOp 7 oktober is het de Werelddag voor nemingen hun verantwoordelijkheid overWaardig Werk. Naar jaarlijkse gewoonte dragen aan onderaannemers, zonder veel is dat voor de mondiale industrievakbond toezicht. Die onderaannemers doen op hun IndustriAll een actiedag om precair werk beurt ook een beroep op andere bedrijven. aan te klagen. Overal neemt het aantal Met zijn actiedag wil IndustriAll de natioonzekere en precaire jobs gestaag toe. Vaste nale campagnes ondersteunen die de aangejobs met goede lonen en arbeidsvoorwaar- sloten vakbonden ondernemen. Zelf willen den komen onder druk. ze multinationals, overheden en mondiale In Nigeria zijn bijvoorbeeld 60 uitzendbu- instituten nogmaals ter verantwoording reaus actief. Maar 20 daarvan zijn in orde roepen. met de wetgeving. Veel multinationals Vorig jaar organiseerden industrievakbonmaken gebruik van deze illegale bureaus den in 46 landen acties op deze dag. Dit

jaar pakt de Canadese vakbond UNIFOR uit met een groot tweedaags evenement rond kwaliteitsvolle jobs. Politici, werkgevers, studenten en werknemers zullen met elkaar in debat gaan. In Pakistan worden de werknemers ook gemobiliseerd. Een sensibiliseringscampagne rond een duurzaam industrieel beleid staat op de agenda van de vakbonden in Uganda. Slechts een kleine greep uit de acties die plaats vinden.

De centrale eis is de erkenning van collectieve onderhandelingen om de belangen van alle werknemers te verdedigen.

Is de iPhone een eerlijk product?

Verder worden sommige nooduitgangen afgesloten. Op sommige werkplaatsen is er een dichte mist. Werknemers worden ook verplicht om tot 100 overuren per maand te presteren, waarvan sommige onbetaald.

Apple wil aan de problemen in China iets doen. Het beloofde de situatie te laten onderzoeken. Maar 16 maanden eerder waren bij een gelijkaardige aanklacht ook beloftes gedaan. Zonder verder gevolg.

Druk zetten op Apple blijft nodig. Ben jij ook een verontruste Apple-gebruiker?

Ondersteun dan de petitie van de organisatie SumOfUs.

Bij de lancering van de iPhone 6, begin september, draaide de pr-machine van Apple op volle toeren. Apple vertelde natuurlijk niet dat er ethische barsten zitten in zijn toeleveringsketen. De internationale vakbondswereld is sterk verontrust over de schending van vakbondsrechten bij de toeleverancier NXP Semiconductors in de Filipijnen. En de mensenrechtenorganisatie China Labour Watch zegt dat de veiligheidsregels niet worden nageleefd bij een Chinese toeleverancier in Suqian.

Op 5 mei ontsloeg NXP 24 vakbonds

De consument kan ook iets doen. Kies voor een Oxfam-fruitsap! Om bij een breed publiek deze kwestie onder de aandacht te brengen, schenkt Oxfam 40.000 liter eerlijk fruitsap uit tijdens de week van de Fair Trade, van 1 tot 11 oktober.

© FOTO: BELGAIMAGE

Verander sap voor sap

20 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

vertegenwoordigers in zijn vestiging in de vrijhandelszone van Cabuyao. Op basis van valse beschuldigingen. Het tijdstip was niet toevallig. De vakbond wou namelijk beginnen aan het overleg over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst. Als gevolg van de ontslagen zitten 24 gezinnen nu zonder inkomen.

Het bedrijf in Suqian, dat onderdelen maakt voor Apple, zou zijn personeel blootstellen aan toxische chemische producten en te weinig veiligheidstraining voorzien.

Werknemers die geen beschermingsmiddelen dragen, lijden vaak aan huid- en oogirritaties. Op lange termijn dreigt dit ernstige gezondheidsproblemen te veroorzaken.

www.industriall-union.org

Kijk op www.sumofus.org.

Zondag­ openingen in Kortrijk staan op de helling

ACV-Metea zorgt in de toekomst voor Textiel en Kleding

lange geschiedenis vooraf. Al in 2002 werden gesprekken Het ACV en de diverse aangeknoopt over een grensoverschrijdende samenwerking. aangesloten vakbondsInmiddels gaat het om méér dan centrales zoals de LBClouter samenwerking.

In 2011 NVK hebben altijd een tekenden beide vakbondscenlans gebroken voor een trales een samenwerkingsprotogelijke behandeling van col dat ervoor moest zorgen dat arbeiders en bedienden. er op de werkvloer nog maar één We willen ook graag de vakbondswerking zou komen beschotten tussen deze waarin arbeiders en bedienden verschillende werknehun plek hebben. Er zal ook merscategorieën helmaar één vakbondssecretaris pen weg te werken. die werking opvolgen.

Op 18 september 2014 was er Vanuit die invalshoek is nu een startdag voor militanten. afgesproken dat de LBC-NVK Daarmee werd het startschot en ACV-Metea in de sectoren gelost om de genomen beslisTextiel en Kleding hun werking sing ook in de praktijk door te in elkaar schuiven. Wat bete- voeren in de bedrijven. Want kent dat in de praktijk? Vanaf 1 uiteraard is dit een ingrijpende september 2015 zal ACV-Metea aanpassing. Niet alleen voor de “Wij denken dat er goede en alle collectieve en individuele professionele medewerkers van gegronde redenen zijn om niet dossiers in deze sectoren opvol- beide vakbondscentrales maar mee te gaan in deze ontwik- gen. Alle leden van het ACV in ook voor de betrokken vakkeling”, onderstreept Van deze sectoren, zowel arbeiders bondsvrijwilligers, die op de Droogenbroeck. “Het is hele- als bedienden, zullen vanaf dan werkvloer hun collega’s met raad maal niet nodig om meer win- worden geholpen door ACV- en daad bijstaan en onderhankels open te laten zijn op Metea. delingen voeren met de werkgezondag. Nu al werken nogal wat Aan de verandering gaat een ver en in de overlegstructuren. winkelbedienden op een aantal zondagen. Deze mensen vinden de zondagsrust wel belangrijk en willen niet graag dat hier nog méér wordt aan geraakt.

En als vakbond verdedigen wij uiteraard de belangen van deze werknemers.”

De vakbonden LBC-NVK en BBTK startten eind februari in gemeenschappelijk front met een procedure om de erkenning van Kortrijk als toeristisch centrum te laten vernietigen. Het ging om een spoedprocedure bij de Raad van State.

Het dossier werd op 10 september 2014 behandeld door de Raad van State. “Wij hopen dat de beslissing in ons voordeel zal uitvallen”, zegt Van Droogenbroeck. © FOTO: BELGAIMAGE

JAN DECEUNYNCK

Kortrijk is één van de steden die via een ‘erkenning als toeristisch centrum’ een aantal winkels op zondag willen laten open zijn. “Maar het is lang niet zeker dat die vlieger zal opgaan”, zegt Chris Van Droogenbroeck, nationaal secretaris distributie bij de LBC-NVK. “De vakbonden willen de erkenning als toeristisch centrum laten schorsen. En de kans is reëel dat we ons doel zullen bereiken.”

Begin september was er veel getoeter over de eerste koopzondag in het centrum van Antwerpen, dat al als ‘toeristisch centrum’ werd erkend.

Her en der trachten steden en gemeenten zich als dusdanig te laten erkennen zodat winkels hun deuren kunnen openen op zondag.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

21

VOEDSEL

Sorry Campagne 11.11.11 staat in

Eén derde van het voedsel wereldwijd wordt verspild. En dat terwijl één op acht mensen honger lijdt. Bovendien betekent voedselverspilling een verkwisting van schaarse grondstoffen.

Dat is onaanvaardbaar. Alleen ‘sorry’ zeggen is niet genoeg.

Er moet dringend een beleid komen dat verspilling tegengaat. Daarom spoort 11.11.11 in zijn nieuwe ‘Sorry Is Niet Genoeg’campagne politici aan om verspilling te beperken in elke schakel van de voedselketen: vanop de akker in het Zuiden tot bij de consument in het Noorden. Want alleen als we fundamenteel ingrijpen, kunnen we verspilling tegengaan.

Heel veel voedsel gaat verloren: in totaal één derde van wat geproduceerd wordt. Dat vertaalt zich jaarlijks naar 1,3 miljard ton voedsel dat niet wordt opgegeten.

Voor een deel, en vooral in het Zuiden, gaat het om voedselverlies: voedsel dat om uiteenlopende redenen uit de voedselketen raakt. Op het veld gaat veel voedsel verloren door factoren waar boeren slecht tegen gewapend zijn. Denk bijvoorbeeld aan ziektes, insectenplagen, erosie. Maar er is ook veel voedselverlies door een schrijnend gebrek aan middelen en kennis.

In het Noorden spreken we veel meer van voedselverspilling: perfect eetbaar voedsel dat verloren gaat door menselijk toedoen of door nalatigheid. Zo worden in restaurants vaak veel te grote porties aangeboden, verleiden supermarkten ons met kortingen of aankoopformules of gooien wij ook zelf, als consument, ongelooflijk veel eten in de vuilbak.

Er wordt genoeg geproduceerd om iedereen in de wereld te voeden. En toch lijden heel wat mensen honger. Bovendien wordt er ook onzorgvuldig omgesprongen met de grondstoffen, het water en de energie die nodig zijn om voedsel te produceren.

Campagne

V.U. Bogdan Vanden Berghe, Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel

RACHEL VAN NEVEL

is niet genoeg

teken van voedselverspilling

1/3 van hEt VOEDsel wordt verspild

1/3 van het voedsel wereldwijd wordt verspild. En dat terwijl 1 op 8 mensen honger lijdt. Bovendien betekent voedselverspilling een verkwisting van schaarse grondstoffen. Dat is onaanvaardbaar. Enkel ‘sorry’ zeggen is niet genoeg.

KOM IN ACTIE EN ZET ONZE POLITICI ONDER DRUK WWW.niet genoeg.BE

191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen.

Armoede moet de wereld uit! www.detijdloopt.be

Advertentie_2014_A4.indd 1

maak gebruik van bewaartechnieken zoals opleggen, confituur maken, drogen, invriezen, steriliseren. Onthoud zeker ook dat producten met een datum ‘tenminste houdbaar tot’ nog lang na datum goed kunnen zijn. Gooi ze niet zo maar weg maar kijk, ruik, proef of ze nog goed zijn. Zo kunnen we al 20 procent van de verspilling in de huishoudens tegengaan. Meer tips over hoe je zelf je verspilling kan beperken vind je op www.nietgenoeg.be.

Sorry zeggen voor al die verspilling volstaat niet. Als consument kan je zelf heel wat verspilling vermijden door bewust te winkelen Doe mee en voedsel juist te bewaren. Bereid met je ‘overschotjes’ nieuwe maaltijden (soepen, Omdat honger een onrecht is, wil 11.11.11 salades, broodsmeersels, sappen, puree) of met uw hulp aan politici vragen om de

22 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

BE30 0000 0000 11 11

28/07/14 11:35

voedselverspilling kordaat aan te pakken, als onderdeel van een samenhangend beleid tegen honger.

Organiseer of steun op 17, 18 en 19 oktober een politieke actie, en help 11.11.11 de beleidsmakers te tonen dat het menens is en dat er een goed beleid tegen voedselverspilling moet komen. Verzamel dan zoveel mogelijk ‘Sorry Is Niet Genoeg’-filmpjes en post ze op www.nietgenoeg.be. Daar vind je ook alle info over hoe je zo’n actie moet aanpakken of waar in jouw buurt een actie wordt georganiseerd.

www.nietgenoeg.be

?

VRAAG VAN DE MAAND

RUBRIEKSNAAM

AUDREY ROTTIER

Moet je een schriftelijke arbeidsovereenkomst hebben?

Ik werk al twintig jaar bij dezelfde werkgever maar heb eigenlijk nooit een arbeidsovereenkomst getekend of zelfs maar zo’n document gezien. Ben ik of is mijn werkgever dan eigenlijk wel wettelijk in orde?

schriftelijke arbeidsovereenkomst zijn. In die tekst moeten op zijn minst de arbeidsregeling (het aantal werkuren per week) en het uurrooster opgenomen zijn. Als er geen schriftelijke arbeidsovereenkomst is, wordt de werknemer beschouwd als een voltijdse kracht.

Bestaat er bij een voltijdse arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur geen geschrift?

Dan is het nog altijd mogelijk om aan de hand van bekentenissen, getuigenissen of vermoedens te bewijzen dat er een arbeidsovereenkomst is. Wie dat wil bewijzen zal moeten aantonen dat er sprake is van arbeidsprestaties, loon en gezag van de werkgever.

Om bewijsproblemen of discussies over de inhoud – bijvoorbeeld over afgesproken voordelen – te vermijden is het natuurlijk aan te raden om altijd een geschreven arbeidsovereenkomst te hebben. “Goede afspraken maken goede vrienden”, zoals de volkswijsheid ons leert.

© FOTO: BELGAIMAGE

aangaat. Dat betekent dat dit in principe dus zowel mondeling als schriftelijk kan worden geregeld.

In een aantal gevallen is het wettelijk wél verplicht om een schriftelijke arbeidsovereenkomst op te stellen. Voorbeelden hiervan zijn: • arbeidsovereenkomsten voor bepaalde Om een wettelijk geldige arbeidsovereenduur of voor een duidelijk omschreven komst te hebben, moet er gewoon een werk; akkoord zijn tussen een werkgever en een • deeltijdse arbeidsovereenkomsten; werknemer. Dit akkoord houdt in dat de • studentenovereenkomsten; werknemer tegen loon zal werken onder het • arbeidsovereenkomsten voor uitzendgezag van de werkgever. Met andere woorkrachten (interim); den: de werknemer zal prestaties leveren • arbeidsovereenkomsten voor huisarbeien de werkgever zal hem daarvoor moeten ders; betalen.

• vervangingsovereenkomsten.

Voor de rechten en verplichtingen van werkgever en werknemer tegenover elkaar Deeltijds werk bestaat er een specifieke wet: de arbeidsovereenkomstenwet. In die wet staan echter Wil iemand niet voltijds maar deeltijds wergeen vormvereisten voor wie een voltijdse ken? Dan moet er uiterlijk op het moment arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur waarop die persoon begint te werken een

‘Hoe is het sollicitatieverlof precies geregeld?’ Dat was de Vraag van de maand in Ons Recht van september.

We beklemtonen graag dat het sollicitatieverlof voor deeltijdse werknemers wordt toegekend in verhouding tot de arbeidsprestaties.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

23

RUBRIEKSNAAM

“Besparen kan een middel zijn, maar toch geen doel?”

Dr. Dirk Avonts toont zich kritisch over armoedebeleid nieuwe Vlaamse regering

DENIS BOUWEN

Dirk, in een vrije tribune over armoedebestrijding die je mee ondertekende, staat te lezen dat besparen een middel moet zijn, en géén doel op zich.

DIRK AVONTS: “Kijk, je kan tegen een student zeggen dat hij offers moet brengen en harder moet werken om in ruil later een diploma te halen. Zo geef je hem of haar hoop en perspectief. Nu krijgen we een beleid dat sterk door de N-VA wordt geïnspireerd en waarbij vooral de rekeningen moeten kloppen. Sluitende begrotingen hebben is niet verkeerd maar waar leidt al dat besparen toe? Uiteraard mogen de huidige bestuurders werkgevers en aandeelhouders meer in de watten leggen maar dat ze dit dan ook gewoon openlijk zeggen: jullie moeten inleveren om kapitaalkrachtigen te sparen. Mijn politieke visie is heel anders.”

“De verdedigers van de besparingen sussen door te zeggen dat ze ‘correctiemechanismen’ voorzien om de kwetsbaarsten te ontzien. In de praktijk zien we dat kwetsbare mensen vaak niet de juiste weg kennen om van corrigerende maatregelen te kunnen genieten. De middenklasse, en zeker de hogere klasse, kent de weg wél. Het zou veel beter zijn om sociale correcties automatisch toe te passen. We moeten redeneren in termen van sociale rechten, terwijl de nieuwe meerderheid eerder lijkt te denken ONS RECHT:

“De politieke macht komt nu in handen van partijen die de mantra hanteren dat er vooral moet worden ingeleverd en bespaard. Maar waartoe moeten die besparingen juist dienen? Wat is het doel van die inleveringen? Dat is veel minder duidelijk.” Aan het woord is dr. Dirk Avonts, die deel uitmaakt van de vakgroep huisartsgeneeskunde aan de Universiteit Gent. De vakgroep kijkt met een maatschappelijke en wetenschappelijke bril naar maatregelen die de politiek aankondigt.

Dirk Avonts geeft niet alleen les in Gent. Hij is ook politiek actief en zit voor de partij Groen in de Antwerpse OCMW-raad.

“In onze maatschappij hebben we een subtiel evenwicht bereikt op het vlak van solidariteit en financiële herverdeling”, zegt Avonts.

“Maar dat evenwicht dreigt met de recente politieke machtswissel op de helling te komen. Een aantal aangekondigde maatregelen kan bij de middenklasse nog net passeren. Maar voor de armen, de kwetsbaren, zie ik veel minder respect. Er blijkt minder bereidheid om hen te ontzien in het besparingsverhaal.”

24 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

in termen van gunsten, die worden toegekend als het even uitkomt. Sociale bescherming is een verhaal van rechten, niet van gunsten.”

Een aantal aangekondigde maatregelen kan bij de middenklasse nog net passeren. Maar voor de armen, de kwetsbaren, zie ik veel minder respect.

Rol van onderwijs ONS RECHT: Ondanks alle inspanningen levert

de strijd tegen armoede nog altijd niet genoeg resultaten op. Hoe zou jij die strijd aangaan?

DIRK: “De federale regering kan armoede helpen te verminderen door bijvoorbeeld genoeg centen te voorzien voor chronisch zieken of mensen met psychiatrische problemen. Als ik me toespits op het Vlaamse

ARMOEDE Dirk Avonts: “Uiteraard mogen de huidige bestuurders werkgevers en aandeelhouders meer in de watten leggen maar dat ze dit dan ook gewoon openlijk zeggen: jullie moeten inleveren om kapitaalkrachtigen te sparen. Mijn politieke visie is heel anders.”

Op straat voor waardige inkomens Op 17 oktober 2014 wordt naar jaarlijkse gewoonte de Werelddag van Verzet tegen Armoede gehouden.

Die dag gaat gepaard met allerlei acties. In de aanloop naar dat moment komen organisaties tegen armoede uit heel België al op zondag 12 oktober op straat. Met de betoging willen ze hun eis om een waardig inkomen voor iedereen in ons land kracht bijzetten. Nu moeten mensen met een leefl oon, langdurig werkzoekenden, personen met een handicap en chronisch zieken het nog altijd stellen met een inkomen onder de Europese armoedegrens.

Als alleenstaande krijg je amper 817 euro per maand. Voor een gezin gaat het om slechts 1.089 euro per maand.

Lees meer en teken een petitie op www.netwerktegenarmoede.be.

niveau, denk ik dat daar het onderwijs een sleutelrol kan vervullen. Zo kan de Vlaamse overheid minder bemiddelde ouders steunen zodat ze alle schoolrekeningen kunnen betalen. Je kan ook de kinderopvang op school uitbreiden zodat het bijvoorbeeld voor alleenstaande ouders makkelijker wordt om betaald werk te aanvaarden. Het is ook heel belangrijk dat jongeren minstens een diploma secundair onderwijs behalen.

Met zo’n diploma wordt de kans om vast werk te vinden een stuk groter, anders is het meestal behelpen met wat interimjobs.

Ik zou het secundair onderwijs trouwens aanraden om zich te laten inspireren door de universiteiten: voer een modulair systeem in waardoor leerlingen punten kunnen scoren zodat ze uiteindelijk toch aan hun diploma geraken. Met zo’n systeem kan je een hoop kinderen recupereren die nu gewoon foert zeggen tegen de school. Wie zijn secundair diploma op zak heeft, staat mentaal een stuk sterker. En het is ook makkelijker om zo iemand later bij te scholen in functie van bepaalde jobs.”

ONS RECHT: De politiek heeft het vaak over ‘mensen activeren’. Hoe sta jij daar tegenover?

DIRK: “Het hangt er allemaal vanaf wat je precies verstaat onder het woord activeren.

Als arts kan ik alleen maar bevestigen dat het voor een individu een groot verschil

uitmaakt of hij wel of geen job heeft, want zoiets is sterk gekoppeld aan de levenskwaliteit. Maar we zien dat heel veel ongeschoolde jobs verdwenen zijn. Hierdoor zijn heel wat mensen niet meer in te zetten in het gewone economische circuit. Al die mensen gewoon laten niksen is geen oplossing. Hen wat bezigheidstherapie geven haalt ook weinig uit. Laten we voor hen dus banen creëren die het Bruto Nationaal Geluk doen stijgen. De zorg is een mooie ingangspoort om dat waar te maken. Als samenleving kunnen we meer geld uittrekken om een aantal zorgfuncties te creëren in woonzorgcentra en andere voorzieningen.

Neem nu de woonzorgcentra of rusthuizen: daar kunnen ze extra krachten goed gebruiken om senioren te verzorgen, te animeren of klussen uit te voeren. Bejaarden die genoeg spaargeld hebben, willen best wat meer betalen voor een betere zorg. En voor bejaarden die te weinig geld hebben moet de samenleving financieel zorgen.”

ONS RECHT: Als ‘groene jongen’ heb je ook een

goed idee om dit in de praktijk te brengen?

DIRK: “Met het oog op al die extra zorgfunc-

ties kan je een alternatief beloningssysteem invoeren. Wie zulke extra zorgtaken vervult, krijgt in ruil voor die inspanning ‘credits’.

Die ‘opgespaarde credits’ kunnen mensen later in hun leven verzilveren wanneer ze zelf zorgbehoevend worden. Zo blijft hun

zorgfactuur betaalbaar en moet het OCMW er niet voor opdraaien. We hebben nu veel mensen met SWT (brugpensioen) en jonge gepensioneerden die perfect in staat zijn om in zo’n systeem mee te draaien. Met zo’n benadering kan je burgers positief activeren, zonder hen te pesten.”

Wat dan met de vele werklozen, die volgens sommigen ook veel harder moeten worden ‘geactiveerd’?

DIRK: “Dat verhaal is grotendeels flauwekul als je kijkt naar het grote verschil tussen het aantal werkaanbiedingen en het aantal werkzoekenden. Middenklassers denken al gauw dat je in een handomdraai aan werk kan geraken. Enige ervaring met de praktijk zal hen snel op andere gedachten brengen.

Het gebrek aan genoeg ongeschoolde jobs draagt alleszins bij tot de grote werkloosheid. Maar voor ongeschoolde werkzoekenden zouden we dus heel wat jobs kunnen maken in woonzorgcentra, in de thuiszorg en op zorgboerderijen. Zo zouden ook zij hun geluk kunnen vinden en zichzelf kunnen ontplooien.”

ONS RECHT:

Huisvesting ONS RECHT: De armoedeverenigingen hebben

al gewaarschuwd dat de nieuwe Vlaamse regering kansen dreigt te laten liggen. Zij merken bijvoorbeeld op dat de Vlaamse overheid veel te weinig sociale woningen wil laten bijbouwen.

DIRK: “Op het vlak van huisvesting zijn de uitdagingen zeker groot. Neem iemand met een leefloon van 817 euro die 400 of 500 euro huur moet betalen voor een appartementje met vensters zonder dubbel glas, schimmel op de muren en een verwaarloosde badkamer. Er zijn genoeg mensen die hun schamele leefloon grotendeels moeten besteden aan de huur. Zo maak je vooral de huisjesmelkers rijker. Ik pleit ervoor om meer sociale woningen te bouwen en huurwoningen strenger te inspecteren.”

“Er is ook een ernstig probleem van schulden die ontstaan door huurachterstallen en onbetaalde energierekeningen. Laten we iedereen thuis een slimme budgetmeter geven. Zo valt de discriminatie en de stigmatisering weg. Mensen in armoede zouden zo’n meter kunnen opladen met een speciale kaart, zoals al het geval is met de bestaande budgetmeters. En anderen zouden er geld kunnen op zetten via hun bankrekening. Zo’n systeem kan voorkomen dat de kwetsbaarsten te vaak zonder gas of elektriciteit vallen. En de armoedeangel van onbetaalde energierekeningen is meteen weg.”

“Aan onze universiteiten lopen er slimmeriken genoeg rond die zo’n project in de praktijk kunnen uitwerken. We mogen best een stuk innovatiever worden. Nu pakken we de armoede van de 21ste eeuw nog te dikwijls aan met remedies uit de 19de eeuw.”

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

25

RUBRIEKSNAAM FILM K ARIN SEBERECHTS

Locke

Onthutsende emotionele achtbaan (Anne Dorval en Antoine Olivier Pilon).

Mommy “Het is niet omdat je van iemand houdt, dat je hem kunt redden.” Met deze opbeurende raad krijgt Diane ‘Die’ Depres haar onhandelbare zoon Steve weer mee naar huis: de instelling waar hij ‘in bewaring was gegeven’ heeft hem na een zoveelste incident voor de mensheid opgegeven.

Het is nu aan weduwe en fortysomething Diane om haar hyperkinetische, handtastelijke en in fysiek en verbaal geweld grossierende tienerzoon thuis op te vangen én onderwijs te geven.

is lang, woelig, sentimenteel en tomeloos gelardeerd met (aanstekelijke) songs en slow motion.

Maar vanaf het moment dat Diane door een beslagen ruit naar haar buurvrouw zwaait, en Kyla vertwijfeld terugzwaait, schiet jeune Xavier zo raak als je maar raak kan schieten, en ga je als kijker door de knieën. Je kunt alleen maar meesporen in deze furieuze achtbaan.

Dolan stroomlijnt zijn film feilloos langs emoties, temperament en drijfveren van zijn duo/ trio en suist van uitzinnig naar intimistisch, en terug. Dat hij onderweg niets aan lichtvoetigheid verliest, is misschien nog de grootste verdienste van dit onthutsende relatiedrama. Dolan, die in zijn andere films telkens een hoofdrol voor zichzelf weglegde, laat die eer nu royaal aan zijn grandioze vertolkers: Anne Dorval, Suzanne Clement en Antoine Olivier Pilon.

“Disillusion with a dancebeat”: zo noemde de New York Times ‘onze’ Stromaes opgewekt getoonzette ontnuchteringen in het leven. Het had evengoed boven elke recensie van ‘Mommy’ kunnen staan. Xavier Dolan blijft de filmwereld verbazen en groeit voor de ogen van zijn publiek op, zonder struikelblokken uit de weg te gaan of grenzen te erkennen. Mooi om mee te maken.

Geen sinecure, want Diane is zelf tamelijk tumultueus van aard en kan het zich als alleenstaande moeder niet permitteren om de hele dag op orkaan Steve te passen. Kyla, de timide overbuurvrouw die een spraakstoornis en een trauma torst, tempert het woelige duo. Tot op zekere hoogte…

Net als in zijn vier vorige films blijft duivel-doet-al Xavier Dolan in ‘Mommy’ de eigenzinnigheid zelve. In zijn Québécois gesproken en even buiten Montréal gesitueerde verhaal dwingt de 25-jarige Canadees zijn personages Vine- en Instagramgewijs ‘Mommy’ is sinds 1 oktober te in een vierkant beeldkader, waar zien in de Belgische zalen. zij ei zo na uitbarsten. Zijn film

26 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

Een man met een baard in een BMW. Dat is wat je 84 minuten lang te zien krijgt in ‘Locke’. En een verlichte snelweg, met tamelijk druk verkeer.

De man praat – gelukkig – terwijl hij, in reële tijd, van Birmingham naar Londen rijdt. Of dat voldoende is om een publiek een klein anderhalf uur naar een zaal te lokken, laat staan in de ban te houden? Ja dus.

soms wat kleurloze acteur leek, vangt van bij de eerste minuut van dit gedurfde opzet de aandacht en laat die niet meer los.

Met de handen aan het stuur en worstelend met afzakkende hemdsmouwen en een opkomende verkoudheid, tilt hij iets wat een pure gimmick had kunnen zijn op tot een intens drama. Het is verbazingwekkend hoe Hardy zonder een spier te vertrekken voor je ogen verkruimelt van een man die het gewend is alles onder controle te hebben tot een man die zijn hele leven zal moeten heruitvinden. De vanity-platen van zijn voertuig, die beginnen met ADIO, voorspellen in dat opzicht weinig goeds.

Regisseur/scenarist Steven Knight bouwt dit ‘begrensd’ psychologisch drama ingenieus op en bewijst, na ‘Dirty Pretty Things’ en ‘Eastern Promises’, dat de scenarioregisters wat hem betreft altijd verder open kunnen. De onberispelijke stilistische omkadering, een resem onzichtbare, maar voortreffelijke ‘tegenspelers’ én een glimp relativerende humor maken het plaatje compleet.

“Alles wat je nodig hebt voor een film is een meisje en een pistool”, zei Jean-Luc Godard ooit.

‘Locke’ levert het bewijs dat het met een man en een auto ook goed lukt.

De man in kwestie, bouwopzichter Ivan Locke, trekt op de vooravond van de grootste betonstorting ooit – in Engeland, voor een burgergebouw – zijn werklaarzen uit en stapt in zijn wagen. Bij de eerste stoplichten verlaat hij de weg naar huis, waar zijn zonen zich opmaken voor een belangrijke match op tv. Het gezin en de gapende bouwput moeten baan ruimen voor een ‘verplichting’ in Londen. Onderweg belt Locke handenvrij met zijn baas (‘bastard’), collega’s, betonleverancier, vrouw, zonen en met de ‘wachtenden’ in Londen; om voor alles wat hij onverhoeds heeft laten varen ‘een oplossing te zoeken’. Op een goed uur tijd praat hij zo zijn gezins- en ‘Locke’ is sinds 1 oktober te beroepsleven aan flarden…

Tom Hardy, die mij eerder een zien in de Belgische cinema’s.

A man in a car: ingenieus opgebouwd psychologisch drama met Tom Hardy.

BOEK

RUBRIEKSNAAM

GUTENBERG

Gerijpte wijsheid Wilfried Van Craen Wilfried Van Craen is bekend als psychotherapeut en seksuoloog.

Hoe oud hij is kan ik nergens vinden, maar met 35 jaar ervaring als hulpverlener moet hij minstens 60 zijn. Ik vermeld dit omdat zijn boek ‘Gerijpte Wijsheid’, na eerdere werken als ‘Gek van liefde’, ‘Intimiteit’ en ‘De prijs van de passie’ voor een groot deel over ouder worden gaat, over verlies, aanvaarding en uiteindelijk de dood. Eros, liefde en passie worden achteraan nog wel vermeld als ingrediënten van een vervullend leven, maar in hoofdzaak laat Van Craen krasse knarren aan het woord voor wie de hunkering naar lichamelijke extase wat minder is geworden en die rustig terugblikken op hun leven en vooruitkijken naar het naderende einde.

De auteur koos 25 bekende intellectuelen – “luminaries” noemt hij hen, “bezielers” – die allemaal minstens 77 zijn geworden en hij verdiepte zich in hun uitspraken over het leven. Het is belangrijk dat ik het rijtje overloop, om te zien of u als lezer affiniteit met hen heeft. Misschien is het typisch voor de levenshouding van Van Craen dat hij zijn “helden” alfabetisch per voornaam heeft geklasseerd, alsof de 25 wondergrijsaards persoonlijke vrienden van hem zijn.

Dat kan ook kloppen, want de auteur zegt in zijn voorwoord dat hij alleen mensen aan het woord heeft gelaten die zijn persoonlijke leven hebben verrijkt.

Michel de Montaigne, de uitvinder van het essay, maar 59 geworden is, wijst de auteur erop dat 59 in de 16de eeuw al uitzonderlijk was en dat Montaigne bijzonder wijs was voor zijn leeftijd.)

Energieke werkers

Want wijsheid, daar is het waar het in dit boek om gaat. Bij de meeste van de geciteerden valt op dat ze energieke werkers en zoekers waren of zijn.

Woody Allen maakt op zijn 78ste nog elk jaar een film, Aster Berkhof begon op zijn 90ste aan een 100ste roman, Lucian Freud schilderde tot op de dag dat hij op zijn 88ste trok hij zich terug in zijn kamer, viel nieoverleed. Ze hebben geen tijd voor spijt of mand lastig, at nog amper en bleef in bed voor verveling, zijn gretig en willen altijd tot het voorbij was. meer. (“Passioneel actief blijven is je tong uitsteken tegen de aftakeling.”) De Japanse Er is een hoofdstuk “Mildheid voor het lijf” prentkunstenaar Hokusai zei zelfs: “Pas op en één over “Omgaan met verlies”. Er staan mijn honderdste zal ik echt groot zijn”. En ook interessante inzichten over huwelijksSimone de Beauvoir: “Om te voorkomen trouw in het boek en bij “liefde” trekt Van dat de ouderdom een lachwekkende paro- Craen het begrip liefde open tot de liefde die wordt op ons voorgaande leven, bestaat voor wat ons omringt en waar we deel van één mogelijkheid: een doel blijven nastre- uitmaken: de aarde en de mensen, de dieren en de planten, de natuur, het leven zelf. ven dat zin geeft aan ons leven.”.

Van zijn boeddhistische leermeester Thich In zijn laatste hoofdstuk pleit hij voor een Nhat Hanh leerde Wilfried Van Craen in zekere mate van eigenzinnigheid, proberen het nu te leven. Winnie de Pooh zei het het leven te leiden dat je echt wil, in plaats al: “Today is my favourite day”, maar ook van het leven dat anderen van je verwachMartha Gellhorn kwam aardig in de buurt: ten, het opnemen van de verantwoordelijk“Ik herinner me vooral de dingen die me heid voor de eigen levenskwaliteit. Zo wordt pijn hebben gedaan, dus verkies ik in het de kernachtige wijsheid van Montaigne misnu te leven. De dag van vandaag schikt me schien wel de mooiste samenvatting van uitstekend.” Ook de Amerikaanse schrijf- het hele boek: “Alleen wie tevreden heeft ster Marilyn French zag het zo: “Ik ben nog geleefd, kan zonder onvrede sterven.” nooit zo gelukkig geweest als nu. Minder boos. Veel rustiger. Omdat ik geen toekomst meer heb. (...) Ik leef nu volledig in het heden. Ik plan niets meer. En dat is zeer, zeer rustgevend.”

Hier komen ze, zeven vrouwen en 19 mannen, want Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir worden samen behandeld: Alice Herz-Sommer (schrijfster en overlevende van de nazikampen), Annie M.G. Schmidt, Aster Berkhof, Benoîte Groult, Diane Athill (uitgeefster en schrijfster), Eric Rohmer (cineast), George Steiner (filosoof), Casanova, Harry Mulisch, Hella Haasse, Henry Miller, Ivo Michiels, Jan Hoet, Sartre & Beauvoir, John Berger (kunstcriticus), Leo Vroman, Leopold Flam (prof VUB), Lucian Freud, Luis Bunuel, Martha Gellhorn (oorlogscorrespondente), Montaigne, Simon Casanova Vinkenoog, Thich Nhat Hanh (boeddhistische leraar), Toots Thielemans en Woody Klagen schijnt ook geen goed idee te zijn: Allen. (Opmerkzame lezers die wisten dat wanneer Casanova een moeilijke dag had,

GUTENBERG GERIJPTE WIJSHEID Wilfried Van Craen uitgeverij Witsand 271 blz.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

27

SOCIAAL

Nieuwe afspraken rond outplacement in paritair comité 218 Vakbond vindt kwaliteit aanbod erg belangrijk JEROEN VANDAMME

In de nieuwe ontslagreglementering staan niet alleen afspraken over de duur van de opzegtermijn. Er is ook de verplichting voor werkgevers om aan ontslagen werknemers outplacement aan te bieden van zodra de opzegtermijn minstens 30 weken bedraagt.

Het is mogelijk om dit outplacement te laten volgen op de dagen die voorzien zijn voor sollicitatieverlof.

Wanneer het arbeidscontract meteen wordt stopgezet met een verbrekingsvergoeding van minstens 30 weken, kan de werkgever de vergoeding met vier weken verminderen om het outplacement te betalen. De LBCNVK vindt dat een slechte zaak en stelt dat de werkgever de kosten van outplacement zelf moet dragen. Helaas staat de bepaling in de nieuwe wetgeving zodat heel wat werknemers hiermee zullen worden geconfronteerd. De vakbond blijft ervoor ijveren om de regels op dit punt aan te passen.

© FOTO: DANIËL RYS

In het Aanvullend Nationaal Paritair Comité (PC 218) werden deze zomer nieuwe afspraken gemaakt rond outplacement. Een gevolg van het feit dat de ontslagreglementering begin dit jaar grondig was veranderd. Outplacement is een vorm van begeleiding die werknemers na hun ontslag helpt om ander werk te vinden.

sowieso al recht op. En ook bij herstructureringen werd outplacement voorzien.

In PC 218 werden in het verleden al afspraken gemaakt om outplacement te organiseren via de sectorale opleidingsinstelling CEVORA. Met de komst van de nieuwe wetgeving werden die afspraken aangepast.

Outplacement blijft mogelijk voor werknemers vanaf 35 jaar, ook als er minder dan 30 weken opzeg is. Net zoals dit voor 45-plussers het geval is. Bij een herstructurering kunnen de getroffen werknemers outplacement blijven krijgen via CEVORA.

aanbod is gekoppeld aan het loonniveau, duurt maximaal twaalf maanden en bestaat uit 60 uur begeleiding, deels in groep en deels individueel. Er zijn drie loonklassen voorzien, op basis van één twaalfde van het brutojaarloon. In de klasse tot 3.000 euro is 4 uur opleidingsadvies, 10 uur individuele begeleiding en 46 uur groepsbegeleiding voorzien. Voor de groep werknemers met een loon tussen de 3.001 en de 4.200 euro gaat het om 4 uur opleidingsadvies, 19 uur individuele begeleiding en 37 uur groepsbegeleiding. Werknemers van wie één twaalfde van het brutojaarloon hoger is dan 4.200 euro hebben recht op 4 uur opleidingsadCEVORA Wat is nieuw? vies, 28 uur individuele begeleiding en 28 Het idee van outplacement is niet nieuw. Een werknemer die ontslagen wordt met uur groepsbegeleiding. Wie het outplaceWerknemers vanaf 45 jaar hadden er een opzeg van minstens 30 weken kan het ment volgt, krijgt per gevolgde schijf van nu meemaken dat zijn verbrekingsvergoe- 20 uur een onkostenvergoeding van 70 euro. ding wordt verlaagd met vier weken loon, in Word je ontslagen met een opzegterruil voor outplacement. Opgelet: tot eind mijn van meer dan 30 weken? Dan heb je Om welke bedienden gaat het?

2015 kan de werknemer deze deal nog wei- recht op 60 uur begeleiding. Meer inforParitair comité 218 is er voor alle geren en is er dus géén vermindering maar matie over deze afspraken vind je op bedienden en kaderleden die werken ook geen outplacement. http://.lbc-nvk.be of www.cevora.be. in bedrijven uit de industrie, de hanDe werkgever kan het outplacement laten De LBC-NVK is ervan overtuigd dat deze del, de diensten of de landbouw en verlopen via CEVORA. In dat geval stort hij regels voor de werknemers uit PC 218 zullen die onder geen enkel ander PC vallen. een bedrag door aan het Sociaal Fonds. Het resulteren in een degelijk outplacementaanHeel vaak gaat het om werknemers gaat om één twaalfde van het jaarloon, met bod na ontslag. In de sector zijn er overigens uit KMO’s. Ze werken bijvoorbeeld bij een minimum van 1.800 euro en een maxi- ook erg veel kleine bedrijven. De vakbond uitzendbureaus, consultancykantoren, mum van 5.500 euro. Voor deeltijdsen wordt wil er zeker van zijn dat de vier weken loon drukkerijen en uitgeverijen en in calldit in verhouding berekend. die de werknemers moeten inboeten goed centers, de informatica, het toerisme, Voor de LBC-NVK is het erg belangrijk dat worden besteed. Uiteraard blijft de LBCde telecom en de bouw. iedere werknemer uit PC 218 kan rekenen NVK de kwaliteit van het outplacement op outplacement van hoge kwaliteit. Het nauwgezet opvolgen.

28 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

SOCIAAL

Actie voeren leidt tot sociaal plan bij contactcenter Manpower Staken kan wel degelijk het verschil maken ROBERT VEEKMAN

Bij het contactcenter van het uitzendbedrijf Manpower lijkt de onzekerheid voor het personeel na negen maanden voorbij te zijn. De multinational Sony had zijn contract met het contactcenter opgezegd, met alle gevolgen van dien.

Nu weten de werknemers eindelijk wanneer ze hun laatste werkdag hebben en kunnen ze werk maken van een nieuwe toekomst.

vakbondsfront werd het werk neergelegd.

Plotseling werd het stil aan de andere kant van de lijn. Sony was niet in zijn sas want er was geen telefonisch onthaal meer voor hun klanten. En Manpower had een woedende menigte aan zijn deur in Brussel.

Geknetterd

In de coulissen zal het ongetwijfeld hebben geknetterd tussen Manpower en Sony. Contactcenters moeten altijd een bepaalde minimale service kunnen garanderen. Gebeurt dat niet, dan wordt er met boetes gezwaaid. De werknemers zagen Het verhaal van het contactcenter illus- zich genoodzaakt om wel vier dagen lang treert wat je kan bereiken door je solidair het werk te onderbreken om de druk groot en strijdbaar op te stellen. Opdrachtgever genoeg te maken. En op die manier werd de Sony stelde zich erg arrogant op en had directie van Manpower wel heel kwetsbaar. nooit het lef om eerlijk te communiceren. Uiteindelijk werd Manpower verplicht ernSony keek het liefst nog de andere kant op stig sociaal overleg te voeren om de rust wanneer het werd geconfronteerd met het enigszins te kunnen herstellen. Als het menselijke leed dat de groep aanrichtte door de samenwerking stop te zetten.

Ook het management bij Manpower België was in zekere zin de speelbal van Sony. Al is het natuurlijk de vraag welke instructies Manpower van zijn Amerikaans hoofdkwartier had gekregen.

aantal stakingsdagen bleef oplopen, zou het prijskaartje duurder uitvallen dan het budget dat er nodig was om een aanvaardbaar sociaal plan uit te werken.

Tijdens de zomermaanden werden de besprekingen in alle sereniteit gevoerd. De medewerkers van het contactcenter gingen weer aan de slag. Maar ze bleven ook als één blok aan elkaar hangen.

Begin september kwam dan de finale doorbraak. Heel eventjes dreigde de sociale vrede opnieuw te worden opgeblazen. Maar na enkele telefoontjes met de bazen in de States werden toch genoeg euro’s vrijgemaakt om een sociaal plan te financieren.

“Het heeft geen zin om te staken”, verkondigen sommigen in onze politiek. Die bewering raakt dus kant noch wal. Doordachte acties doen wel degelijk pijn en kunnen voor het verschil zorgen. In dit geval voor een aantal werknemers bij Manpower.

Geen makke schapen

De medewerkers van het contactcenter wilden zich niet als makke schapen naar de slachtbank laten brengen. Hun woede werd nog groter toen bleek dat ze hun bonus niet volledig zouden krijgen. De reden? Ze hadden niet langer de juiste motivatie, zo vond Sony. Gemotiveerd blijven is uiteraard niet vanzelfsprekend voor werknemers die weten dat hun lot bezegeld is zonder daar een precieze timing op te kunnen zetten. De ontslagen moesten trouwens ‘zo goedkoop mogelijk’ worden doorgevoerd.

Het personeel bij het contactcenter bestaat uit mensen met een bediendecontract, voor het merendeel jongeren. In sommige gevallen ook werknemers uit het buitenland die het erg lastig hebben om hier een stabiel bestaan te kunnen uitbouwen. Tracht vandaag maar eens een lening af te sluiten als je niet weet hoe lang je nog werk hebt.

Begin deze zomer hadden de werknemers hun buik vol van het kat-en-muis-spel dat er met hen werd gespeeld. De bom barstte toen het management zonder ernstig overleg een groot aantal collega’s meteen op straat wilde zetten. Iedereen werd gemobiliseerd en onder leiding van het gemeenschappelijk

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 |

29

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat.

Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

JOBS VOOR VERPLEEGKUNDIGEN?

Graag zou ik weten welke ziekenhuizen met grote tekorten kamV.D. - PER E-MAIL pen. Dan kan mijn dochter daar Ons Recht liet in zijn juninum- meteen solliciteren. Ze wil namemer weten dat het ‘opleidings- lijk graag zo snel mogelijk aan de project verpleegkunde’ nog slag als verpleegkundige. altijd een voltreffer is. Dit artikel sprak me aan omdat ik zelf N.v.d.r. een dochter heb die afstudeerde De functie van verpleegkunals bachelor verpleegkunde. dige is inderdaad nog altijd Het kostte me behoorlijk wat een kwantitatief knelpuntgeld om mijn dochter haar beroep volgens de cijfers van studies te kunnen laten doen. de VDAB. In de lijst van 2013 Schoolgeld, boeken, studen- is sprake van meer dan 6.000 tenkot, noem maar op. Toen ze ‘ontvangen jobs’. De databank uiteindelijk was afgestudeerd, bevat momenteel ongeveer bleken er geen vacatures ver- 1.100 werkaanbiedingen. Dat pleegkunde te zijn. Mijn dochter afgestudeerden uit de VDABschreef brieven naar zowat alle opleidingen voorrang zouden ziekenhuizen in de grensstreek. krijgen is ons onbekend en Ze solliciteerde ook bij UZA in kan niet te maken hebben met Antwerpen en UZ Leuven. En bij enige vorm van subsidie. nog andere instellingen. Telkens Ook op de websites van de kreeg ze te horen dat er ‘geen genoemde zorginstellingen vacatures waren’. staan vacatures voor verpleegWaar is dan die grote vraag naar kundigen. Werkaanbiedingen verpleegkundigen, vraag ik me af. zijn verder te vinden in andere Waar liggen die ziekenhuizen die databanken en bij andere zoveel vraag hebben naar nieuw instellingen. Het moet dus personeel? zeker mogelijk zijn om aan de Mijn dochter ondervond overi- slag te geraken als verpleeggens dat wie bij de VDAB afstu- kundige. Alvast spoedig sucdeerde voorrang kreeg wanneer ces gewenst, want de zorgsecer dan toch een werkaanbieding tor heeft inderdaad nog veel was. Wellicht heeft dat met sub- verpleegkundigen nodig. sidies te maken?

INDEXAANPASSINGEN SEPTEMBER 216.00 308.00

309.00 310.00

notarisbedienden maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie beursvennootschappen banken

vorige lonen x 0,9989 vorige lonen x 0,9983 vorige lonen x 0,998308 vorige lonen x 0,9983

UITBETALING VAKBONDSPREMIE Hogere premies in ziekenhuizen, psychiatrie, ouderenzorg en revalidatie Goed nieuws voor werknemers uit de privé-ziekenhuizen, psychiatrie, ouderenzorg en revalidatiecentra. In paritair comité 330 is de vakbondspremie flink verhoogd. Naar 90 euro voor leden die een volledige vakbondsbijdrage betalen en naar 45 euro voor wie de verminderde bijdrage betaalt. De premie wordt overgeschreven tussen 1 september en 30 november.

Om er recht op te hebben, moet je lid zijn van een erkende

Banken en spaarbanken Bij de banken en spaarbanken op de premie als je in 2013 nog (paritair comité 310) wordt in de minstens één maand werkte en periode van 15 september tot 15 als je nog in orde bent met de november 2014 de vakbondspre- bijdrage op het ogenblik van de mie van 35 euro uitbetaald. Om betaling. Wie met tijdkrediet is de vakbondspremie te krijgen of arbeidsongeschikt is, blijft moet je minstens zes maanden recht hebben op de vakbondsaangesloten zijn bij de LBC-NVK premie. op het ogenblik waarop de pre- Het enige wat je moet doen mie wordt uitbetaald. Je moet is controleren of de gegevens ook minstens zes maanden in de op het premieattest kloppen. sector hebben gewerkt in 2013. Bezorg het ondertekende en Vertrek je met brugpensioen of eventueel gecorrigeerde attest heb je een andere uitstaprege- bij voorkeur aan je LBC-NVKling? Dan blijf je recht hebben afgevaardigde.

Verzekeraars en verzekeringsmakelaars Voor de verzekeringsmaat- heb je een andere uitstapregeschappijen (paritair comité 306) ling? Dan blijf je recht hebben wordt de vakbondspremie over- op de premie als je in 2013 nog geschreven tussen 15 september minstens één maand werkte en en 15 november 2014. Wie werkt als je nog altijd lid bent van de bij een verzekeringsmakelaar LBC-NVK op het ogenblik van (paritair comité 307) krijgt ook de betaling. Wie met tijdkrediet een vakbondspremie. is of arbeidsongeschikt is, blijft Om de vakbondspremie te krij- recht hebben op de vakbondsgen moet je minstens zes maan- premie. den aangesloten zijn bij de LBC- Het enige wat je moet doen NVK op het ogenblik waarop de is controleren of de gegevens vakbondspremie wordt uitbe- op het premieattest kloppen. taald en in orde zijn met de beta- Bezorg het ondertekende en ling van het lidgeld. Verder moet eventueel gecorrigeerde attest je minstens zes maanden in de bij voorkeur aan je LBC-NVKsector hebben gewerkt in 2013. afgevaardigde.

Vertrek je met brugpensioen of

Nog meer vakbondspremies In de kleding en confectie (paritair comité 215) wordt de vakbondspremie uitgekeerd tussen 15 september en 15 december 2014. De premie bedraagt 135

30 | OKTOBER 2014 | 118de jaargang | Ons Recht

vakbond sinds 1 oktober 2013 en in orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage. Je moet in 2013 minstens één dag effectief gewerkt hebben in de sector; dit geldt ook voor zieken, mensen met loopbaanonderbreking, werkloosheid, brugpensioen enz.

Het tewerkstellingsattest moet ondertekend worden teruggestuurd naar het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

euro. En ook voor de openbare kredietinstellingen of OKI’s is er een vakbondspremie. Die wordt uitbetaald tussen 15 september en 15 november 2014.

ONS RECHT

ACHTERKLAP

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

Marijke Persoone Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen REDACTIESECRETARIS: Jan Deceunynck VORMGEVING: Peer De Maeyer DRUKKERIJ: Corelio Printing REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

WALTER

Changez!

Ik kwam op het idee tijdens het scrabbelen. Hoewel er natuurlijk een hoop vaardigheid bij te pas komt, blijft Scrabble een zuiver geluksspel. Wie de hele tijd Q’s en C’s en Y’s krijgt, zal maar zelden een zevenletterwoord kunnen leggen. Om te winnen is een redelijke aanvoer van E’s en N’nen nodig en een mooie mix van klinkers en medeklinkers.

Villawijk in Rome

En toen dacht ik nog verder, voor ik me geheel uitgeput te ruste legde. De hele maatschappij, de hele wereld, het leven zelf is toch ook grotendeels een loterij? Je kan geboren worden midden in een drassig malariagebied of met een gouden lepel in je mond in een zonnige villawijk in Rome.

Als je geluk hebt, heb je lieve en toegewijde ouders, anders zijn je kansen in het leven al van bij het begin gehypothekeerd. Om het onrechtvaardige verschil tussen ziek En toen dacht ik: stel dat er bij het begin van of gezond op te vangen, hebben we een het spel een wekkerklokje wordt ingesteld, slimme verzekering uitgedacht, maar zelfs dat begint te rinkelen op een totaal onvoor- dan is het toeval nog een veel te grote en zien moment. Wanneer de wekker afgaat, onbarmhartige factor in het verloop van een na vijf of 20 minuten of na anderhalf uur, mensenleven. moeten de spelers hun rekje met hun letters En dus, dacht ik toen – en ik besefte meteen ruilen met elkaar en voort spelen, maar nu dat het idee in de praktijk totaal onuitvoermet totaal nieuwe kansen en mogelijkheden. baar is – zou het niet oneindig spannend Ze weten dat het lot hen op elk moment van zijn als een gewiekst computerprogramma hun pracht- of rotletters kan ontdoen en dat in het wilde weg de inkomens van al onze besef hangt als een zwaard van Damocles medeburgers zou kunnen ruilen, al was het boven hun hoofd. Het blinde toeval zal hen maar voor een maand of twee? Een lampje onvermijdelijk belonen of straffen en alle gaat branden, op een computerscherm gezeur over eerlijkheid en toeval is van dan verschijnen twee namen, er worden twee af voorgoed van de baan. beleefde brieven verstuurd en ineens moet Het idee beviel me zo goed dat ik het begon een niets vermoedende bankdirecteur het toe te passen op andere spellen en sporten, stellen met de uitkering van een werkloze ook die waar het geluk niet zo’n grote rol cultuurassistent. En omgekeerd natuurlijk, meer speelt. Schakers verwisselen op een anders is er maar weinig aan. totaal onverwacht moment van stoel, wit speelt de rest van de partij met zwart en Speelser omgekeerd. Bridgers veranderen van hand of van partner, Mens-erger-je-nieters en Er zijn al gekkere Utopia’s verzonnen, Monopolyspelers van kleur. Alle voetbal- onder andere door Marx, sir Thomas More teams moeten halfweg de competitie hun (iedereen draagt dezelfde kleren en werkt doelmannen ruilen en de keeper blijft voor even lang) en door de Amerikaan Edward de rest van het seizoen bij zijn nieuwe Bellamy (iedereen heeft een credit card die ploeg (anders laat hij expres goals bin- hem recht geeft op hetzelfde deel van het nen). Concurrerende jockeys veranderen bruto nationaal product), maar mijn kleine van paard, schrijvers van uitgevers, kinde- egalitaire experiment zou speelser zijn en ren wisselen van hond of marmot. Pubers minder zuur, eerder in de richting van de die voor een tijdje van gezin moeten ver- lotto-uitslagen dan van een bloederige revoanderen, zie je al wel eens op tv, minnaars lutie. en minnaressen die van partner ruilen ken En toch, denk ik, zou het de geprivilegieerde ik persoonlijk niet, maar kenners verze- medemens aan het denken kunnen zetten, keren me dat het principe al wordt toege- als hij het de dag na de eerste aanbetaling past in parenclubs. Het oude principe van op zijn nieuwe Maserati Gran Turismo plots ‘Changez!’ tijdens een danspartij wordt een poosje met een tweedehandse fiets zou moeten doen. ineens universeel.

MISSIE VAN DE LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

LBC­NVK­SECRETARIATEN EN ­STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144 bus 2 – 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 118de jaargang | OKTOBER 2014 | 31