Ons Recht Mei 2016 by LBC-NVK

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 5 - MEI 2016

ﾂｩ FOTO: DANIﾃ記 RYS

SOCIALE VERKIEZINGEN VAN 9 TOT 22 MEI! REGERING STAPELT FOUTE KEUZES OP ALLES OVER JE BETAALDE VAKANTIE

INHOUD

09 14 ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

Veerle Verleyen Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen

REDACTIECOMITÉ: Veerle Verleyen, Wouter Parmentier, Sebastiaan Kok, Jan Deceunynck, Denis Bouwen VORMGEVING: Peer De Maeyer DRUKKERIJ: Corelio Printing REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. www.lbc-nvk.be

03 04 06 08

09 10

cOveR Sociale verkiezingen van 9 tot 22 mei! standPUnt

Stevige actie in plaats van nepoverleg

WeRKneMeR is stUKKen beteR aF Met baReMa Én indeX

Vakbond verdedigt verwezenlijkingen met volle overgave

eenziJdiG OPGeleGd lOOnbeleid biJ aXa banK HOUdt GevaRen in

Kritische bedenkingen bij ‘grotere vrijheid voor werknemer’ vRaaG van de Maand

sOciale veRKiezinGen

Stem ACV, stem lijst nummer 3! snaPsHOts

“KeUzes ReGeRinG MaKen WeRK niet WeRKbaaRdeR”

Jobs op mensenmaat vergen heel andere aanpak

STAND PUNT. STEVIGE ACTIE IN PLAATS VAN NEPOVERLEG Stefaan Decock Algemeen Secretaris

17 18 20 21

24 26

28 30 31 32

betaalde vaKantie in 10 vRaGen en antWOORden activiteitenKalendeR

OPleidinGscentRUM vOOR bedienden biJ vRiJe beROePen “leeFbaaR PensiOen en betaalbaRe zORG, OveRal en altiJd”

ACV, Wereldsolidariteit en OKRA voeren samen actie

vele HOndeRden banen OP de tOcHt biJ tOeleveRancieRs vOlvO

Opnieuw twijfels over discours van ‘jobs, jobs, jobs’

bRede steUn vOOR vaKbOnden en staKinGsRecHt WaaRde landGenOten

OnlineveRKOOP stelt bRantanO vOOR enORMe UitdaGinG Nieuwe directie mikt op sterkere band met klant en mooiere winkels vRiJe tiJd / UitGaanstiP / FilM

“PanaMaROUte bestaat OMdat OveRHeid dat MOGeliJK MaaKt”

Guido Deckers pleit voor meer debat over rechtvaardige belastingen Wat Onze lezeRs eRvan denKen UitbetalinG vaKbOndsPReMie vanMOl

We zitten volop in de periode van de sociale verkiezingen, en de LBC-NVK is erg hoopvol. Duizenden nieuwe kandidaten zijn aangetreden voor ondernemingsraden en preventiecomités. Dit sterkt ons geloof in de vakbeweging en in sociaal engagement. Collega’s die het voor de anderen willen opnemen, die mee willen zoeken naar een evenwicht tussen zinvolle arbeid en een kwaliteitsvol leven. Werknemersvertegenwoordigers met talloze idealen, plannen en ambities. Gedurende decennia werden het institutionele kader en de regels uitgebouwd om ons sociaal overleg mogelijk te maken. We kregen op diverse niveaus wetten en cao’s als resultaat van een proces van geven en nemen. Interprofessionele afspraken over arbeidsduur, vorming, flexibiliteit, nachtwerk, loonvorming boden de kans om, op basis van gelijkwaardigheid, economische besognes en werknemersbelangen op elkaar af te stemmen. Maar de regering-Michel toonde een niet aflatende ijver om het institutionele kader onderuit te halen en het sociaal overleg in heel strakke keurslijven te dwingen; zo kan je geen winwinsituaties creëren. De pensioenen moeten worden hervormd zonder dat het meer geld kost, terwijl langer werken wel het motto is van de politiek. Inleveren dus. Flexibiliteit wordt bij wet veralgemeend, en daarna mag er wat worden overlegd. De werkgevers van het VBO en Co leunen achterover: toegevingen niet nodig want de regering haalt voor hen wel de kastanjes uit het vuur. De minister van Werk, Kris Peeters, wil wettelijk de contouren van ‘wendbaar’ en ‘werkbaar’ werk omschrijven. Eens te meer voert hij een werkgeversagenda uit. Als Peeters zijn slag thuishaalt, krijgen de werkgevers alle ruimte om flexibiliteit naar believen in te vullen, de overurenregels uit te hollen en rond vorming hun gang te gaan. Tijdkrediet moet worden vervangen door ‘loopbaanspaarrekeningen’, met dien verstande dat je het zelf als werknemer mag financieren. Samen met de andere vakbonden zegt het ACV neen tegen de ‘Wet Peeters’. Het ACV wil graag onderhandelen, maar aan een schijnoverleg in de ‘Groep van Tien’ doen we niet mee! Sinds anderhalf jaar trachten we op diverse plekken te overleggen. Telkens weer blijkt de politiek beslissingen op te dringen die ons sociaal bestel afbreken en verwezenlijkingen vernietigen. En dat alleen maar omdat de regering het vertikt om iedereen op een rechtvaardige manier zijn belastingen te doen betalen. Trop is teveel. De rek is eruit. Michel en Co varen een zeer foute koers. Samen met de andere bonden voeren we nu het verzet op. Nog voor de zomervakantie zal je dat duidelijk merken. Genoeg is genoeg. Sociale democratie bouw je op gezonde funderingen, en die laten we niet verwoesten. | Neen tegen de Wet Peeters! Teken je mee? www.loipeeterswet.be

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

Werknemer is stukken beter af met barema én index VAKBOND VERDEDIGT VERWEZENLIJKINGEN MET VOLLE OVERGAVE

e regering-Michel maakt er geen geheim van dat ze de loonkosten wil verminderen via een reeks maatregelen. Zo wil ze naar verluidt onze economie ‘opnieuw concurrentieel maken’ en hierdoor ook ‘nieuwe werkgelegenheid creëren’. Alleen, dat laatste is dan wel heel ‘misschien’. “We kunnen het niet garanderen”, zeggen de regeringspartijen. Maar ‘jobs, jobs, jobs’ zijn wel een motor van onze economie. En dus belangrijk voor onze welvaart. De vakbond wil dat de politiek volop werk maakt van jobcreatie en van het behoud van banen. Bedrijven die lagere ‘lasten’ moeten betalen, moeten worden verplicht om extra jobs te creëren. Het is te vrijblijvend om bedrijven te ‘subsidiëren’ zonder daar voorwaarden aan te koppelen rond jobcreatie. In het regeerakkoord lees je in de rubriek ‘modernisering van de arbeidsmarkt en de loopbanen’ dat de regering een ‘nieuw model’ wil waarbij de werknemers een loon verdienen ‘dat meer overeenstemt met hun competenties en productiviteit’. Ze wil af van de louter lineaire loonstijging in functie van anciënniteit en ervaring. Er staat ook te lezen: “De hiervoor noodzakelijke herziening van de loonbarema’s, die vervolgens geleidelijk kan worden ingevoerd, moet worden afgerond in samenhang met de vermindering van het aantal paritaire comités”. In feite wil de regering dus komaf maken met een transparant 4

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

minimumloonbarema en met de minimale automatisch verworven loonsverhogingen voor werknemers. Onderhandelen over de loonen arbeidsvoorwaarden is én blijft de kernopdracht van de sociale partners in de sectoren en ondernemingen. Van de vakbonden en werkgevers dus. Transparante minimumbaremalonen en gewaarborgde minimumopslagen gelden voor de werknemersorganisaties als fundamenteel. Aan die sokkel valt in géén geval te tornen.

BAREMA’S ZIJN MODERN Loonbarema’s – tabellen met daarin de brutolonen – staan in collectieve arbeidsovereenkomsten of cao’s die in elke sector worden afgesloten tussen vakbonden en werkgevers. De bedragen in de tabellen stijgen voor iedereen al naargelang de werknemer meer ervaring en meer anciënniteit heeft. Loonopslagen zijn verworven. Het maakt dus wel een verschil in welke sector of bedrijfstak je werkt. Als je buurman of buurvrouw dezelfde opleiding en dezelfde verantwoordelijkheid heeft als jij, kan hij of zij nog altijd meer of minder verdienen omdat zijn of haar job zich in een andere sector situeert. Het is ook mogelijk dat jouw onderneming een eigen loonsysteem gebruikt; maar dat moet dan wel beter zijn dan de afspraken die in je sector zijn gemaakt.

INDEXERING Onze lonen, pensioenen en uitkeringen volgen tot op zekere hoogte de evolutie van de prijzen in de winkels. De prijsevolutie of inflatie wordt gemeten aan de hand van de index van de consumptieprijzen. Stijgt de index, dan wil dat zeggen dat het leven duurder is geworden. De index is een coëfficiënt die de gemiddelde evolutie van de prijzen meet. Hierbij wordt rekening gehouden met honderden producten en diensten zoals voedingsartikelen, kleding, meubels, gezondheidszorg enzovoort. Om de lonen aan te passen wordt er gewerkt met de ‘gezondheidsindex’. Een versie van de index die geen rekening houdt met de prijsstijgingen voor duurdere producten als brandstof, alcoholische dranken en merkproducten. Wanneer je de gezondheidsindex gebruikt, stijgt de levensduurte dan ook minder snel in de metingen. Sinds maart 2015 heeft de federale regering de gezondheidsindex ‘vastgeprikt’. Alle indexeringsmechanismen in de diverse sectoren werden opgeschort. Loonsverhogingen op basis van de index worden niet langer toegekend. Maar de evolutie van de gezondheidsindex wordt nog altijd berekend en bijgehouden. Zodra die index met 2 procent is gestegen, worden de lonen opnieuw aangepast. Afhankelijk van het mechanisme in jouw sector wordt je loon dan opnieuw geïndexeerd. Maar

Annemie Van Gucht

INDEXSPRONG Wanneer de prijs van je wekelijkse boodschappenkarretje in de winkel stijgt van 100 naar 102 euro, moet je loon met 2 procent toenemen om even veel koopkracht te behouden. Maar een ‘indexsprong’ wil zeggen dat je loon een tijdlang niet meer wordt aangepast, terwijl de prijzen wel blijven stijgen. “Een keertje 2 procent verliezen, wat stelt dat nu voor?”, zal je misschien opperen. Vergis je niet: het geleden verlies gaat een stuk verder dan een eenmalige maatregel. Als gevolg van die ene indexsprong zal je in de toekomst een pak minder verdienen. De reden: het basisbedrag waarop je later zal worden geïndexeerd, zal heel wat lager liggen, en de inlevering heeft voor de rest van je loopbaan financiële gevolgen.

HOEVEEL EURO VERLIEZEN WE MET DEZE INDEXSPRONG?

Het antisociale regeerakkoord van de regering-Michel zet het sociaal overleg op losse schroeven. Enerzijds wordt ons transparante systeem met lonen op basis van barema’s ter discussie gesteld. Anderzijds wordt de stijging van de werknemerslonen aan banden gelegd. Maar de automatische indexering van de baremalonen is een solide verwezenlijking die de koopkracht, en dus ook de consumptie, beschermt en zo de economie meer zuurstof geeft. Ons Recht legt uit wat dit in de praktijk betekent en vertelt waarom de vakbond onmogelijk kan instemmen met de kijk van de regering op de loonvorming. ondertussen ben je wel 2 procent extra koopkracht kwijt. Voor de binnenlandse vraag leidt een dalende koopkracht tot een dalende consumptie. En dus ook tot een dalende tewerkstelling. Maatregelen, bedoeld om het aantal jobs te vergroten, zouden wel eens averechts kunnen uitpakken.

GEZIN 1: GEHUWD + 2 KINDEREN

BRUTOLOON €

TOTAAL BRUTO VERLIES NA 1 MAAND

Bart

2.400

Saar

2.800

totaal

5.200

Het voorbeeld van Bart en Saar Bart en Saar zijn een getrouwd stel met twee kinderen. Allebei werken ze als bediende. Een indexsprong betekent voor dit gezin over een loopbaan van 20 jaar een inlevering van 14.199 euro netto of over een loopbaan van 40 jaar 28.398 euro netto.

van 20 jaar een inlevering van 7.496 euro netto of over een loopbaan van 40 jaar 14.991 euro netto.

BELANG VAN BAREMA EN INDEX Precies omdat er transparante loonbarema’s bestaan is het mogelijk om dit soort van berekeningen te maken. Alle werknemers verliezen loonopslag en het loonverlies loopt hoog op. En de sociale zekerheid en fiscus delen ook in de klappen. Want de niet-geïndexeerde brutolonen en de werkgeversbijdragen dragen minder bij tot de staatskas. De indexsprong blijft bijzonder omstreden. De vakbonden hebben beslist om naar het Grondwettelijk Hof te trekken. Zij blijven erbij dat de indexblokkering in strijd is met het gelijkheidsbeginsel uit onze Grondwet. Het kan nog een hele tijd duren voor het Grondwettelijk Hof uitspraak doet over deze zaak. Ondertussen kan de regering de indexsprong wel gewoon toepassen. Lees: ondertussen leveren de werknemers dus wel in. Er is nu misschien wel een beetje goed nieuws. De indexblokkering stopt vanaf deze maand (mei).

Het voorbeeld van Chris en Nina Chris en Nina wonen samen en werken als bediende. Een indexsprong betekent voor dit gezin over een loopbaan van 20 jaar een inlevering van 14.540 euro netto of over een loopbaan van 40 jaar 29.079 euro netto.

Barema betaalt beter. Het moderne loonbarema en de automatische indexering van de lonen zijn grote verwezenlijkingen die de koopkracht, en dus de consumptie, ondersteunen. Voor de LBC-NVK is het essentieel en vanzelfsprekend om deze verwezenlijkingen te verdedigen, ten bate van de werknemers. |

Het voorbeeld van Paulien Paulien is alleenstaande en heeft ook een bediendejob. Een indexsprong betekent voor haar huishouden over een loopbaan

Wil je je eigen situatie nog eens narekenen? Dan kan je terecht op de ‘inkomenscalculator’ van het ACV: www.berekenjeinkomensverlies.be

TOTAAL BRUTO VERLIES NA 1 JAAR

TOTAAL BRUTO VERLIES NA 20 JAAR

NETTO MAANDELIJKS VERLIES

NETTO JAARLIJKS VERLIES

TOTAAL NETTO VERLIES NA 20 JAAR

TOTAAL NETTO VERLIES NA 40 JAAR

665

13.296

776

15.512

325

6.507

13.013

385

7.692

15.385

104

1.440

28.808

710

14.199

28.398

GEZIN 2: SAMENWONEND Chris

3.300

914

18.282

388

7.762

15.523

Nina

2.650

734

14.681

339

6.778

13.556

totaal

5.950

119

1.648

32.963

727

14.540

29.079

776

15.512

375

7.496

14.991

GEZIN 3: ALLEENSTAANDE Paulien legende

2.800

• totaal bruto verlies na 1 maand = 2% van brutoloon gemiste indexering • totaal bruto verlies na 1 jaar = totaal bruto verlies na 1 maand x 13,85 (inclusief eindejaarspremie en vakantiegeld) • totaal bruto verlies na 20 jaar = totaal bruto verlies per jaar x 20 (dito na 40 jaar)

• netto maandelijks verlies = (brutoloon + index 2%) - (brutoloon) telkens na afhouding RSZ en bedrijfsvoorheffing • netto verlies na 1 jaar = netto maandelijks verlies x 13,84 • totaal netto verlies na 20 jaar = netto jaarlijks verlies x 20 (dito na 40 jaar)

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

Eenzijdig opgelegd loonbeleid bij AXA Bank houdt gevaren in KRITISCHE BEDENKINGEN BIJ ‘GROTERE VRIJHEID VOOR WERKNEMER’

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Vic Van Kerrebroeck

AXA Bank (Europe) staat, net als andere bankverzekeraars, onder druk om zijn winstgevendheid weer zoveel mogelijk op te krikken. Na de bankencrisis van 2008 ging het bergaf met die winstgevendheid. Als onderdeel van een wereldwijde, beursgenoteerde groep moet AXA Bank (Europe) ook zo goed mogelijke kwartaalcijfers presenteren en een aantal ‘targets’ nastreven. Zeker met de huidige rentesituatie doet het bedrijf dan ook alles om de kosten nog meer te drukken. Alle mogelijke middelen en technieken zijn daarbij welkom. En dat merk je ook aan het nieuwe loonbeleid bij de bankverzekeraar.

n 2014 kregen de werknemers van AXA Bank al een besparingsronde voor de kiezen. Het jaar nadien voerde de directie schijnonderhandelingen met de vakbonden die niets opleverden. Uiteindelijk besliste de bank om alle loonen arbeidsvoorwaarden, beschreven in een cao uit 2001, eenzijdig op te zeggen. Sinds 1 februari 2016 geldt een nieuw ‘modern’ loonbeleid voor alle personeelsleden die in dienst kwamen sinds 1 januari 2015. Andere werknemers kunnen – voorlopig nog – zelf kiezen of ze onder het nieuwe loonbeleid willen vallen. Wat houdt dit nieuwe loonbeleid juist in? Eén element is een door de directie bedachte functieclassificatie die kostenbesparend moet werken. Daarnaast worden de lineaire ervaringsbarema’s afgeschaft. AXA Bank heeft nu ook een cafetariaplan waarbij werknemers tot 15 procent van hun brutosalaris – een zogenaamd ‘flexbudget’ – kunnen gebruiken voor het hebben van een bedrijfswagen (‘benefit car’), al dan niet met een tankkaart, een bedrijfsfiets en een treinabonnement in eerste klasse. Sommige werknemers hadden gevraagd om hun verloningspakket meer op individuele basis te kunnen samenstellen, in functie van eigen noden op bepaalde momenten.

> De aanpak van AXA Bank is niet juist, vindt de LBC-NVK. Zo’n aanpak holt alleen maar de solidariteit uit die wordt georganiseerd via onze sociale zekerheid.

Voor AXA Bank moet de hele operatie vooral helpen om de winstgevendheid nog meer te vergroten. Op de ‘flexbudgetten’ moet het bedrijf namelijk gevoelig minder belastingen en sociale bijdragen betalen.

WAT IS DAAR MIS MEE?

“Wat is daar mis mee?”, zal je misschien zeggen. “Is het dan fout om werknemers op het vlak van hun verloning meer keuzemogelijkheden te geven? Zeker wanneer de werkgever hierdoor hogere winsten kan boeken en wanneer de werknemer aan het eind van de maand misschien netto zelfs iets meer overhoudt?” Het antwoord van de LBC-NVK op deze vragen is genuanceerd. Nogal wat werkgevers trachten om hun kosten te ‘optimaliseren’ en hun loonbeleid te ‘individualiseren’. Hopelijk kan je de redenering van je vakbond volgen. Al jaren is de LBC-NVK vragende partij voor een grondige aanpassing van ons belastingsysteem: de vakbond eist meer rechtvaardigheid door een verschuiving te organiseren van ‘lasten op arbeid’ naar belastingen op grote vermogens. Zolang deze fundamentele verschuiving er niet komt, kan de vakbond onmogelijk aanvaarden dat de inkomsten van de sociale zekerheid in de tang worden genomen. Veel politici vinden dat we ‘de tering naar de nering moeten zetten’, wat in hun ogen neerkomt op ‘nog meer snoeien in de sociale zekerheid’.

Voor AXA Bank moet de hele operatie vooral helpen om de winstgevendheid nog meer te vergroten. In de praktijk constateert de vakbond dat hoge rendabiliteitseisen en het ontbreken van een goed wettelijk kader meer en meer ondernemingen ertoe aanzetten om allerlei vormen van ‘loonoptimalisering’ te hanteren.

LONEN OPTIMALISEREN Wat er bij AXA Bank gebeurt, is een zoveelste voorbeeld. De bank ‘optimaliseert’ de lonen en verkoopt dat met het praatje dat ze een ‘moderne werkgever’ wil zijn. Bij AXA Bank zie je hoe werknemers zich al te snel laten verblinden door foto’s van blinkende

bolides in glimmende brochures; ze dreigen zo alle ratio te laten varen om zonder enige garantie een deel van hun brutoloon in te leveren. Voor zover ze mogen kiezen natuurlijk. Dat verlies van brutoloon is definitief, zonder recht om het nadien te herstellen. Zo’n stap heeft meestal nadelige gevolgen voor de opbouw van de eindejaarspremie, het (dubbel) vakantiegeld en het (aanvullend) pensioen. Werkgevers zoals AXA Bank zetten zoiets in een ‘policy’. Dat komt erop neer dat werknemers nadien altijd kunnen worden onder druk gezet om aanpassingen individueel te laten doorvoeren. Anders dan wanneer er afspraken gemaakt worden via een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).

VERKEERDE WEG AXA Bank kiest niet de juiste weg, vindt de LBC-NVK. Zo’n aanpak holt alleen maar de solidariteit uit die wordt georganiseerd via onze sociale zekerheid. Een sociale zekerheid die sinds de Tweede Wereldoorlog ‘in consensus’ is uitgebouwd. Benaderingen zoals die van AXA Bank dreigen op termijn ook als gevolg te hebben dat werknemers zich individueel moeten verzekeren tegen het inkomensverlies dat ze lijden wanneer ze tegenslag in het leven hebben. Willen we dat? Eigen keuzes maken op basis van eigen behoeftes, op zich is daar niks mis mee. Maar de vakbond kan niet akkoord gaan met technieken en bedenksels die de collectieve solidariteit nog meer doen afkalven. Zoiets is niet in het belang van werknemers en mensen met een uitkering. Kiezen een onderneming en haar werknemers er alsnog voor om individuele loonsystemen uit te werken? Dan pleit de LBC-NVK ervoor om in een cao collectieve en individuele loongaranties af te spreken, zonder beperking van het basisloon. In zo’n cao moet ook staan dat een werknemer vrijwillig een bepaalde keuze kan maken en nadien ook op zijn stappen kan terugkeren. Werknemers mogen nooit minder rechten krijgen op een vervangingsinkomen wanneer dat nodig is – een werkloosheidsuitkering, een pensioen, een ziekte-uitkering. In zulke individuele loonsystemen moet er ook aandacht zijn voor het klimaatthema. Waarom zou een werkgever bijvoorbeeld niet een gamma aan (elektrische) fietsen kunnen aanbieden, als alternatief voor eindejaars- of andere premies bovenop het loon van de werknemer? De ‘vrijheid’ om als werknemer ‘vrijwillig’ voor een andere weg te kiezen is er één die onze maatschappij meer dreigt te kosten dan sommigen momenteel in hun verblinding beseffen. Het is te hopen dat het voorbeeld van AXA Bank ook in andere bedrijven de ogen nog meer doet opengaan. | Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

VRAAG VAN DE MAAND

Audrey Rottier

Ja. De werkgever mag je alleen niet ontslagen wegens je zwangerschap. Ons Recht legt uit waar het verschil precies zit. ONTSLAGBEPERKING VERSUS ONTSLAGVERBOD In België wordt een zwangere vrouw beschermd door het arbeidsrecht. Zo kan je in de wetgeving terugvinden dat een zwangere werkneemster niet mag worden ontslagen ‘behalve om redenen die vreemd zijn aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of van de bevalling’. Het gaat hier dus om een ontslagbeperking en dat is niet hetzelfde als een ontslagverbod 8

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

tijdens de zwangerschap. Je werkgever kan je dus nog wel ontslaan om redenen die niets met de zwangerschap te maken hebben. De bescherming van een zwangere werkneemster tegen ontslag loopt vanaf het moment dat je werkgever op de hoogte is gebracht van je zwangerschap tot één maand na het einde van je rustperiode na de geboorte. Word je ontslagen tijdens die periode, dan is het ook de werkgever die moet kunnen bewijzen dat de redenen effectief niets te maken hebben met je zwangerschap. Kan hij dat niet, dan moet hij je een bijkomende beschermingsvergoeding betalen gelijk aan zes maanden brutoloon. Ondanks deze zware sanctie voor de werkgever wordt toch geregeld een arbeidsovereenkomst van een zwangere werkneemster

Kan ik tijdens mijn zwangerschap worden ontslagen? stopgezet. Recent oordeelde een rechtbank nog dat de werkgever bij zo’n ontslag moet kunnen bewijzen dat: - er objectieve feiten waren die aantoonden dat het ontslag werd gegeven om redenen die niets met de lichamelijke toestand van de werkneemster te maken hadden; - die redenen echt waren aan de hand van concrete bewijzen; - er een oorzakelijk verband was tussen die redenen en het ontslag. Je kan dus effectief worden ontslagen tijdens je zwangerschap om eender welke reden zolang die reden niets met je zwangerschap te maken heeft. Maar je werkgever zal dan wel genoeg concrete bewijzen moeten hebben om die reden te kunnen onderbouwen. |

SOCIALE VERKIEZINGEN (8) VAN 9 TOT 22 MEI

STEM ACV,

stem lijst nummer 3! KIES MEE JE VERTEGENWOORDIGERS VOOR PREVENTIECOMITÉ EN ONDERNEMINGSRAAD Veerle Verleyen

Meer dan 850.000 werknemers hebben in 2012 hun stem uitgebracht om in hun onderneming of instelling hun afgevaardigden aan te duiden voor het preventiecomité (CPBW) en/of de ondernemingsraad. Vier jaar geleden was de opkomst groot: 71,9 procent voor het preventiecomité en 70,2 procent voor de ondernemingsraad. Dit jaar wordt er gestemd tussen 9 en 22 mei.

Bij elke aflevering van de sociale verkiezingen wordt de deelname van vrouwelijke kandidaten sterker. Het ACV is – afgetekend – de meest vrouwvriendelijke vakbond: in 2012 waren vrouwen goed voor ruim 40,3 procent van de militanten die werden verkozen voor de comités voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Een historisch record! Qua vrouwelijke kandidaten presteert het ACV beter dan de politiek. Desondanks blijft het onze ambitie om het aandeel van de vrouwelijke werknemersafgevaardigden de stijging van de vrouwelijke tewerkstelling te laten volgen.

HOE STEM JE GELDIG? Er zijn twee manieren om geldig te stemmen. Met een lijststem of met één of meer naamstemmen.

Met een lijststem

Je kiest voor het ACV én je stemt in met de volgorde van de kandidaten op de lijst. Je kleurt het bolletje bovenaan lijst nummer 3.

Met één of meer naamstemmen

Heb je liever een andere volgorde op de lijst met kandidaten? Dan kan je één of meer naamstemmen uitbrengen. Je kleurt het bolletje achter één of meer namen op ACV-lijst nr 3. Maar let wel op: je kan niet meer naamstemmen uitbrengen dan er effectieve mandaten in te vullen zijn. Als je dat toch doet, wordt je stem opnieuw een lijststem.

De grote opkomst in 2012 was opmerkelijk. Belgische werknemers voelen zich duidelijk sterk betrokken bij de vakbonds- Ook in 2016 staat een werking in hun bedrijf. ‘Kunnen stemmen’ klein leger aan ervaren en ligt niet altijd zo voor de hand: sommige werknemers werken deeltijds of zijn met nieuwe ACV-kandidaten in tijdkrediet, in een aantal bedrijven wer- de startblokken. ken de mensen op heel wat uiteenlopende sites, er is ook veel werk in ploegen. Sociale verkiezingen geven jou als werknemer een stem in je onderneming of PER BRIEF OF ELEKTRONISCH instelling. De vakbond hoopt dat heel veel werknemers deze maand opnieuw gebruik Als er per brief wordt gestemd, dan moet zullen maken van het democratische recht je daar de nodige aandacht aan besteden. om hun délégués (m/v) te kiezen. Meestal moet de werknemer dan zelf een aangetekende brief afhalen bij het postkantoor. Hij of zij moet er ook voor zorgen VEEL VERNIEUWING, dat de ingevulde stembrief op tijd wordt VEEL VROUWEN teruggestuurd. Met een volmacht stemIedere editie van de sociale verkiezingen men mag niet. jaagt een golf van vernieuwing en verjon- In sommige bedrijven of instellingen ging door heel het ACV. Méér dan 40 pro- wordt elektronisch gestemd. Dat moet in cent van de kandidaten begint aan zijn of beginsel gebeuren in een apart stembuhaar eerste vakbondsmandaat. Zowat de reau met stemhokjes. Alle werknemers helft van alle ACV-kandidaten is jonger moeten tijdens de werkuren een pc kundan 45 jaar. nen gebruiken. Vanzelfsprekend moeten Ook in 2016 staat een klein leger aan hun stemmen uitermate vertrouwelijk ervaren en nieuwe ACV-kandidaten in de worden behandeld. Iedereen moet namestartblokken. Het engagement is en blijft lijk onafhankelijk en ongehinderd zijn of groot, zo stellen we vast. haar stem kunnen uitbrengen. |

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

SNAPSHOTS

ACV MET 8.000 BETOGERS OP STRAAT IN BRUSSEL!

NACHTWERK BIJ DECATHLON? ALLEEN NA BEHOORLIJK OVERLEG!

De directie van de sportartikelenketen niet voor bedoeld.” Decathlon gaf uiteenZowat 8.000 betogers, onder wie flink wat Decathlon wil graag nachtwerk invoeren in lopende cijfers over het aantal extra jobs jongeren, zijn op woensdag 20 april met het het distributiecentrum in Willebroek maar dat kan worden gecreëerd door nachtwerk. ACV op straat gekomen in Brussel. De actie de vakbond ligt dwars. Zo luidt althans de Dat is vreemd. Verder wil het bedrijf slechts was bedoeld als protest tegen de asociale versie van de directie. De werkelijkheid is povere toeslagen betalen voor het personeel politiek van de regering-Michel, die met toch een beetje anders. dat ’s nachts zou werken. “Als de directie de dag driester wordt. “Het bedrijf neemt een loopje met de een cao over nachtwerk wil afsluiten, zal Het ACV bracht duizenden mensen van uit- waarheid”, zegt LBC-NVK-secretaris Erika ze rekening moeten houden met de pertieenlopende leeftijden op de been om het Lambert. “Wij willen gerust een cao over nente opmerkingen en verzuchtingen van behoud van de 38-urenweek en de creatie nachtwerk afsluiten maar dan moet die de werknemers”, aldus nog Erika. van werkbare, voltijdse jobs te eisen. Werk wel aansluiten bij de nieuwe wet. Als vakmoet werkbaar worden ‘van start tot lan- bond staan we open voor sociaal overleg bij ding’. “De rek is eruit!”, zo luidde het motto Decathlon, op voorwaarde dat dit ernstig van de vakbondsactie. wordt aangepakt. Aan een schijnvertoning De regering wil de 38-urenweek verkwan- doen we niet mee.” selen voor een veel flexibeler systeem. “Zowel bij Decathlon als in de hele distribuHierdoor zouden werknemers soms werk- tie denken we mee na over de ontwikkeweken van 45 uur en werkdagen van 9 uur ling van de nieuwe economie”, vertelt Erika. moeten presteren. Zonder enig sociaal over- “Wij kunnen aanvaarden dat Decathlon leg in hun sector of onderneming. Wie kan nachtwerk wil regelen in het kader van uitleggen wat zoiets met ‘werkbaar werk’ te e-commerce. Maar als nachtwerk moet maken heeft, mag het zeggen. De nuchtere dienen om de winkels te bevoorraden, zegwaarheid is dat werknemers gewoon meer gen we neen. Daar is de nieuwe wetgeving zullen moeten werken wanneer hun werkgever dat verlangt. Ze zullen thuis moeten blijven wanneer de werkgever hen minder nodig heeft. BRITSE VAKBONDEN VINDEN ‘BREXIT’ En er is meer. De ministers Maggie De Block GEEN GOED IDEE (Volksgezondheid) en Kris Peeters (Werk) vinden dat zieken en invaliden strenger In het Verenigd Koninkrijk zal op 23 juni roepen ze op tot een ander en socialer moeten worden gecontroleerd. Als ze ‘niet een referendum plaatsvinden over het lid- Europa. Een nieuwe sociale pijler voor genoeg moeite doen’ om weer aan het werk maatschap van de Europese Unie. Sinds vele Europa moet de balans tussen economische te gaan, moeten ze maar financieel worden jaren waait er over het Kanaal een stevige en sociale rechten herstellen. Bekrompen gestraft, vindt de regering. Maar ziek zijn wind van euroscepticisme. De Britse pre- nationalisme dat verdeeldheid zaait, moet kies je niet, en straffen helpt je niet. mier David Cameron onderhandelde met de worden bestreden. Het zal niemand ontgaan dat er weinig of Europese partners over een nieuwe EU die De bonden zijn van mening dat de EU veel geen deftige jobs bijkomen, ondanks de aanvaardbaarder lijkt voor de eurosceptici. tijd moet steken in het uitleggen aan de retoriek van de regering. Flexi-jobs kan je De Britse vakbonden zijn verontrust. Zij roe- modale burger waarom een goedwerkende moeilijk associëren met sociale vooruit- pen op om in de Europese Unie te blijven en EU zo belangrijk is. Als ons land de EU de gang. De pensioenleeftijd wordt opgetrok- zo een ‘Brexit’ af te wijzen. rug toekeert, zal dat elk huishouden in de ken van 65 naar 67 jaar. De werknemers Het referendum komt op een tijdsstip dat komende 15 jaar zo’n 5.400 euro per jaar kregen een indexsprong te slikken. Tal de basisrechten van werknemers en de posi- kosten, waarschuwt de TUC. van facturen voor gewone mensen werden tie van vakbonden zwaar onder druk staan Meer informatie lees je op www.tuc.org.uk duurder gemaakt. Dit is geen politiek waar door de wetgeving die de nationale overwerknemers, werkzoekenden, gepensio- heid uitvaardigt. De EU heeft tot nu toe een neerden beter van worden, wel integendeel. positieve invloed op de werknemersrechten in het VK, zo blijkt uit een studie van de vakbondskoepel TUC. Een paar voorbeelden. Zes miljoen werknemers kregen nieuwe of verbeterde rechten op het vlak van betaald verlof. Voor het bestaan van een Europees wetgevend kader hadden twee miljoen werknemers in het VK geen jaarlijks betaald verlof. Voor 400.000 parttime werknemers, meestal vrouwen, werden de loonen arbeidsvoorwaarden beter dankzij de evolutie binnen de EU. Geen wonder dat de Britse vakbonden campagne voeren pro Europa. Tegelijkertijd 10

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

UITZENDKRACHTEN KRIJGEN HOGERE EINDEJAARS- EN VAKBONDSPREMIES In de uitzendsector werd midden maart een akkoord bereikt over hogere eindejaarsen vakbondspremies. Dankzij dit akkoord bedraagt de eindejaarspremie voortaan 8,33 procent van het verdiende jaarloon, ofwel een volledige dertiende maand voor uitzendkrachten die een volledig jaar hebben gewerkt. Daarnaast komen uitzendkrachten die lange dagen maken sneller in aanmerking voor het recht op de eindejaarspremie. De vakbondspremie wordt verhoogd met 4 euro en stijgt naar 104 euro. Deze verbeteringen komen bovenop de loonsverhogingen, tot 0,8 procent, die de uitzendkrachten verkrijgen door de cao’s die voor de ‘gebruikende ondernemingen’ worden afgesloten in het kader van het sociaal akkoord dat het ACV vorig jaar onderhandelde voor de privésector. Door het principe van gelijk loon voor gelijk werk delen ook de uitzendkrachten daarin. “Stap voor stap verbeteren we de loonen arbeidsvoorwaarden voor uitzendkrachten”, onderstreept Mathieu Verjans, nationaal secretaris van het ACV. “We zullen nu een verbetering van de verplaatsingsvergoedingen voor uitzendkrachten op tafel leggen. Daarover willen we in 2017 een akkoord afsluiten.”

DESASTREUZE ARBEIDSWETGEVING IN CAMBODJA Het Cambodjaanse parlement heeft op 4 april een omstreden en rampzalige wetgeving goedgekeurd. De nieuwe wet legt nieuwe beperkingen op rond het stakingsrecht. De overheid kan gemakkelijker tussenkomen in de interne aangelegenheden van vakbonden en aan derden de kans geven om bonden te laten ontbinden. Tegelijkertijd worden slechts minuscule boetes ingevoerd voor werkgevers die oneerlijke arbeidspraktijken hanteren. Na de goedkeuring van de wet in het parlement werd er onmiddellijk geprotesteerd. Internationale vakbonden en ngo’s zijn bezorgd over de nieuwe wetgeving. Ze spraken de Cambodjaanse overheid al diverse keren hierover aan. Een gevolg van de wet is dat de fundamentele arbeidsrechten van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) niet langer worden nageleefd in Cambodja. De mondiale industrievakbond IndustriAll geeft alvast aan te blijven samenwerken met de Cambodjaanse vakbonden, grote kledingmerken die er produceren en ngo’s die er actief zijn in de strijd voor de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandelingen.

ENERGIEREKENING IS VEEL DUURDER GEWORDEN Twee derde van onze energierekening bestaat uit btw, distributienettarieven en andere supplementen. Vooral de Vlaming voelt de recente aanpassingen in de portemonnee. Dat bevestigde de consumentenvereniging Test-Aankoop in april. Volgens Test-Aankoop was de gemiddelde Vlaamse energiefactuur in maart van dit jaar 399 euro of 59 procent duurder dan pakweg een dik jaar voordien. In Wallonië steeg de gemiddelde factuur met 173 euro of 23 procent. De Brusselaars betalen 88 euro

De LBC-NVK schreef, samen met andere vakbonden en ngo’s uit het Schoneklerennetwerk, een brief naar een aantal kledingmerken. In de brief kregen de merken de vraag om druk te blijven zetten op de Cambodjaanse overheid en om de fundamentele arbeidsnormen wel te respecteren. Lees meer op www.cleanclothes.org en www.industriall-union.org

meer, een stijging met ‘slechts’ 13 procent. De consumentenvereniging schrijft de veel hogere energiefacturen in Vlaanderen toe aan de verhoging van de btw van 6 naar 21 procent, de hogere distributienettarieven, de afschaffing van gratis stroom, de doorrekening van de vennootschapsbelasting van de intercommunales aan de eindgebruiker en de ‘Turteltaks’. Die laatste taks is een jaarlijkse bijdrage van minstens 100 euro per gezin, bedoeld om de schulden weg te werken die zijn ontstaan door de groenestroomcertificaten. Test-Aankoop spreekt van een ‘dubbele belasting’ en voegt eraan toe dat de Turteltaks discriminerend is voor alleenstaanden; zij betalen evenveel als een gezin dat het driedubbele verbruikt.

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

“Keuzes regering maken werk niet werkbaarder” JOBS OP MENSENMAAT VERGEN HEEL ANDERE AANPAK

Denis Bouwen

De regering-Michel heeft na de begrotingscontrole in april nog maar eens maatregelen voorgesteld die de werknemers moeilijk vrolijk kunnen stemmen. “Plannen die de werknemersbelangen schade toebrengen”, beklemtoont Stefaan Decock, algemeen secretaris van de LBC-NVK. “Keer op keer bedenkt de regering voorstellen die op maat van de werkgevers zijn geschreven. Dit is niet meer ernstig.”

“D

e regering bedacht maatregelen die zogenaamd het werk van de mensen werkbaarder en wendbaarder moeten maken”, stelt Stefaan. “Maar de vlag dekt de lading niet. De plannen zullen jobs niet werkbaarder maken. Ze zullen de werknemers niet helpen om genoeg te verdienen, vastere contracten te hebben of het langer vol te houden.” “In feite wordt de ‘modernisering van ons arbeidsrecht’ misbruikt om aan Europa te bewijzen dat België ‘structurele hervormingen’ doorvoert. Eens te meer worden de werkgevers op hun wenken bediend. Ze krijgen nog meer flexibiliteit, en het sociaal overleg wordt aan de kant geschoven, of op zijn minst ondermijnd.”

KRIS PEETERS ONS RECHT: “We leven met zijn allen boven onze stand”, liet Kris Peeters zich ontvallen. De minister van Werk voorspelde nog zwaardere bezuinigingen. STEFAAN: “De uitspraak van Peeters was dom, maar hij is zeker niet de enige die domme verklaringen aflegt. Er is een verbaal opbod bezig onder de rechtse politieke partijen. Ze overtroeven elkaar met uitspraken die aangeven dat de grote massa nog meer moet inleveren en inbinden. Echte inspanningen om de kloof tussen arm en rijk te verkleinen blijven uit. We zien die kloof eerder groter worden.”

ONS RECHT: ‘Weg met de 38-urenweek’, zegt de regering. Het moet mogelijk zijn om mensen tot 45 uur per week te laten werken, met

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

> De werkgevers krijgen nog meer flexibiliteit, en het sociaal overleg wordt aan de kant geschoven, of op zijn minst ondermijnd. Iets wat de vakbond niet kan accepteren.

name tijdens piekperiodes. Op jaarbasis zou het aantal werkuren niet mogen stijgen. STEFAAN: “De gratuite veralgemening is totaal verkeerd. Het is een oplossing voor situaties die nu al worden geregeld via sociaal overleg. Geregeld worden hierover cao’s afgesloten. Peeters merkt op dat één derde van de werknemers al valt onder cao’s die deze vorm van flexibiliteit regelen. Waarom zou twee derde van de werknemers ook die toer moeten opgaan, maar dan zonder sociaal overleg en zonder mogelijkheid om te discussiëren over flexibiliteit op mensenmaat? De werkgevers krijgen carte blanche om verregaand hun goesting te doen.” Wat wil de regering nu juist doen met de overuren van werknemers? STEFAAN: “Op dit ogenblik is het nog niet duidelijk of de regels over de toeslag voor overuren al dan niet veranderen. Wat we wel weten is dat de regering langere periodes met overuren wil mogelijk maken. Verder wil ze meer mogelijkheden creëren om gepresteerde overuren niet te laten inhalen; werknemers zouden die overuren dan kunnen krijgen uitbetaald, of ze kunnen sparen op een loopbaanspaarrekening.” ONS RECHT:

LANGER WERKEN, MEER STRESS De regering wil nog meer flexibiliteit maar zoiets kan alleen maar uitmonden in nog meer stress, meer burn-outs, meer langdurig zieken? STEFAAN: “Michel & Co hebben de mond vol van jobs, jobs, jobs. Hun regeringswerk heeft daar tot nu toe bitter weinig toe bijgedragen. Iedereen langer aan het werk houden levert alvast geen jobs op, integendeel, dat heeft als gevolg dat minder jongeren hun plek vinden op de arbeidsmarkt. Meer flexibiliteit mogelijk maken zal de aanwerving van nieuwe krachten ook niet meteen bevorderen. De verkeerd ingevulde taxshift van de regering levert weinig jobcreatie op. Als deze regering écht nieuwe jobs wil creëren, moet ze tewerkstellingsvoorwaarden durven koppelen aan de financiële cadeaus voor bedrijven.”

VOORAL MEER FLUTJOBS Over de jobcreatie van de regering ben je niet te spreken? STEFAAN: “De vakbond wil dat er vooral goede, voltijdse jobs met een degelijk loon bijkomen. Op dat punt heeft de regering nog niks bereikt. Wel worden duizenden jobs weggesaneerd bij de overheid. Volgens de federale overheidsdienst Economie kwamen er 25.000 banen bij. Maar die jobcreatie gebeurde vooral in de gezondheidssectoren, waar de operatie Sociale Maribel het mogelijk maakt om werk te scheppen.

ONS RECHT:

ONS RECHT: De proefperiode in het arbeidscontract zou nu opnieuw worden ingevoerd? STEFAAN: “De werkgevers hebben daar blijkbaar op aangedrongen. De afschaffing van het proefbeding was één kaart uit het hele kaartenhuis van het ééngemaakte statuut voor arbeiders en bedienden. Haal één kaart daaruit weg, en het hele kaartenhuis dreigt ineen te stuiken. Als de regering mordicus opnieuw wil praten over het proefbeding, moet er bij haar en bij de werkgevers ook de bereidheid zijn om het nieuwe werknemersstatuut voort te realiseren want ook dat noem ik modernisering van het arbeidsmarktbeleid.”

ONS RECHT:

Opnieuw is daar het idee om langdurig zieken financieel te straffen als ze ‘niet genoeg moeite doen’ om het werk te hervatten? STEFAAN: “Langdurig zieken en werkzoekenden blijven profiteurs voor deze rechtse regering. Beide groepen ‘moeten worden aangepakt’. Het gaat om een louter budgettaire ingreep op de kap van mensen die het al moeilijk hebben. Eerst worden alle deuren naar eindeloopbaanregelingen gesloten waardoor het voor velen niet lukt om langer te werken; deze werknemers belanden zo in de ziekteverzekering, en nu wil de regering die groep ’s flink onder handen nemen. De sanctie voor langdurig zieken kunnen we gerust de De Block-taks noemen.” ONS RECHT:

heeft ze een groot probleem van geloofwaardigheid. Van Overtveldt mag nu de vennootschapsbelasting hervormen. We houden ons hart vast. Ik wil nog zien dat de regering van het bedrijfsleven zal eisen om met gesloten budgetten te werken: als het ene bedrijf minder belasting betaalt, moet een ander méér afdragen. Zo werkt het blijkbaar wel wanneer de regering praat over de hervorming van de werknemerspensioenen. Een hervorming van onze fiscaliteit kan alleen rechtvaardig zijn wanneer ze ertoe leidt dat elke ondernemer de rechtmatige belasting betaalt. Op dat punt is de regering Oost-Indisch doof.” ONS RECHT: In het pensioendossier is er ook

niet veel reden tot blijdschap? STEFAAN: “De regering wil nu 11 miljoen euro besparen op de ambtenarenpensioenen. Dat doet het ergste vrezen voor de hervorming van de werknemerspensioenen in de privésector. Daniel Bacquelaine, de minister van Pensioenen, is vastbesloten om de ‘gelijkgestelde periodes’ – werkloosheid, ziekte, tijdkrediet – te beperken bij de berekening van het pensioen. Hij wil ook de hoogste pensioenen optrekken omdat die in zijn ogen gaan naar de ‘enige echte harde werkers’ in onze maatschappij.”

VAN KWAAD NAAR ERGER

Michel & Co hebben de mond vol van jobs, jobs, jobs. Hun regeringswerk heeft daar tot nu toe bitter weinig toe bijgedragen.

FISCAAL GESJOEMEL Met de ‘Panama Papers’ bleek nog maar eens dat de allerrijksten altijd wel uitwegen en achterpoortjes vinden om hun vermogens weg te moffelen en zoveel mogelijk belastingen te vermijden. Wie zegt dat de regering nu eindelijk wel zal handelen? STEFAAN: “Verwacht op dat vlak niets van deze regering. Zie hoe ze hebben beslist om geen volwaardige parlementaire onderzoekscommissie in te stellen rond de Panama Papers. Eerder weigerde de minister van Financiën, Johan Van Overtveldt, al om zo’n 700 miljoen euro aan fiscale cadeaus voor bedrijven te recupereren, ook al wilde Europa hem daartoe verplichten. Waarom zou de regering dan nu de fiscale achterpoortjes dichtdoen? Ook op dit punt ONS RECHT:

Als je alles op een rij zet, gaat het van kwaad naar erger met deze regering? STEFAAN: “Inderdaad. De vraag is hoelang ze deze sociale afbraak kan voortzetten. Met dit beleid hypothekeren we de toekomst van hele generaties jongeren.”

ONS RECHT:

ONS RECHT: Wat schuiven wij als alternatief

naar voren? STEFAAN: “Al veel langer dan vandaag eist de vakbond een échte, geloofwaardige taxshift die leidt tot een rechtvaardiger belastingsysteem. Maar er is meer. We zijn ook voorstander van een onderhandelde flexibiliteit op maat van de mens. Jonge mensen moeten zekere arbeidscontracten krijgen. Werknemers moeten een volwaardig loon kunnen verdienen. We willen ook voor iedereen leefbare jobs die niet leiden tot overmatige stress of ziekte en die te combineren zijn met het privéleven. Er is maar één groot probleem: zowat alles wat deze regering uit haar mouw tovert, gaat in de tegenovergestelde richting.” |

Vind jij ook dat de werklast niet mag verzwaren, dat je werk aangenaam moet zijn en dat je job gemakkelijk te combineren moet zijn met je privéleven? Teken dan mee de petitie tegen de Wet Peeters: www.loipeeterswet.be.

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

BETAALDE VAKANTIE vragen & antwoorden

‘vakantiedienstjaar’). Werk arbeidsongeschiktheid voor maximum 12 je in een zesdagenweek, dan maanden), arbeidsongeschiktheid wegens heb je recht op twee vakantie- ‘gewone’ ziekte of ‘gewoon’ ongeval (gelijkAudrey Rottier dagen per gewerkte maand in stelling voor maximum 12 maanden), De zomermaanden zitten er opnieuw het vakantiedienstjaar. Werk moederschapsrust, borstvoedingspauzes, aan te komen en heel wat mensen je in een vijfdagenweek, dan economische werkloosheid bedienden, wordt het aantal vakantiedagen vaderschapsverlof, adoptieverlof, geboorkijken uit naar hun vakantiegeld om waarop je recht zou hebben in teverlof, betaalde vakantiedagen, wetteeen mooie reis te maken, gewoon een zesdagenweek, vermenigvul- lijke feestdagen, ADV-dagen, aanvullende uit te blazen of uitgaven te kunnen digd met 5/6 en mag je het resul- vakantiedagen, klein verlet, syndicaal vertaat naar boven afronden. Heb je in lof, betaald educatief verlof, dagen erkende doen die anders moeilijk te beta2015 een volledig jaar gewerkt, dan staking of lock-out. Maar tijdkrediet of een len zijn. Ons Recht geeft antwoord heb je recht op vier weken betaalde thematisch verlof (ouderschapsverlof, palop tien vragen die dikwijls worvakantie in 2016. Dat zijn 24 vakan- liatief verlof of medische bijstand), verlof tiedagen in een zesdagenweek of 20 om dwingende redenen en onbetaalde toeden gesteld rond de betaalde vakantiedagen in een vijfdagenweek. gestane afwezigheid worden niet gelijkgevakantie voor bedienden. steld. Je bouwt in die periodes dan ook geen IK BEN VORIG JAAR EEN vakantierechten op voor volgend jaar. PAAR KEER AFWEZIG GEWEEST, TELLEN IK WERKTE VORIG DIE PERIODES MEE ALS JAAR VOLTIJDS EN NU GEWERKTE MAANDEN? DEELTIJDS. OP HOEVEEL VAKANTIEDAGEN HEB IK DAN OP HOEVEEL Sommige periodes wel. Een aantal afwe- RECHT? DAGEN VAKANTIE zigheden wordt immers gelijkgesteld met HEB IK RECHT? gewerkte periodes. Dat is bijvoorbeeld Voor deeltijdsen gelden in principe dezelfde Het aantal vakantiedagen waarop je in 2016 het geval voor arbeidsongeschiktheid berekeningsregels als voor voltijdse werk(het huidig kalenderjaar of ‘vakantiejaar’) wegens arbeidsongeval of beroepsziekte nemers. Als je in heel 2015 voltijds gewerkt recht hebt, is afhankelijk van je prestaties (volledige arbeidsongeschiktheid wordt hebt, heb je in 2016 ook recht op vier weken in 2015 (het voorgaande kalenderjaar of onbeperkt gelijkgesteld, gedeeltelijke betaalde vakantie. Maar je kan nooit meer

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

vakantie opnemen dan mogelijk volgens je arbeidsregime in het vakantiejaar (2016). Het aantal vakantiedagen waarop je als deeltijdse recht hebt, moet dan ook worden berekend in verhouding tot het aantal werkdagen per week: vakantiedagen in een 6-dagenweek x aantal werkdagen per week

loop van het vakantiejaar bent overgestapt naar minder arbeidsuren, zal je in het volgende jaar (2017) waarin je nog altijd minder arbeidsuren werkt óók recht hebben op minder vakantiedagen dan je eigenlijk vóór de vermindering van uren had opgebouwd. Dit verlies aan vakantiegeld zal ook worden gecompenseerd in december van het jaar volgend op het vakantiejaar (2017).

Je kan genieten van aanvullende vakantie,op voorwaarde dat: • je een activiteit als werknemer begint (bijvoorbeeld afgestudeerde jongeren die in het vakantiedienstjaar geen arbeidsprestaties hebben geleverd of bedienden die in het vorige kalenderjaar als ambtenaar of zelfstandige hebben gewerkt) of hervat (bijvoorbeeld na volledige werkloosheid, na tijdkrediet, na een niet-gelijkgestelde periode van arbeidsongeschiktheid, maar ook na deeltijds ouderschapsverlof); • je tijdens het vakantiejaar arbeidsprestaties hebt verricht (of daarmee gelijkgesteld) gedurende minstens drie maanden, de zogenaamde ‘aanloopperiode’.

Ook deeltijdse werknemers die hun arbeidstijd verhogen of overstappen naar een voltijds regime, hebben onder bepaalde voorwaarden recht op aanvullende vakantie. Dit geldt nu ook voor werknemers in deeltijds ouderschapsverlof. Vanaf de laatste week van de aanloopperiode heb je recht op één week vakantie (dit komt overeen met vijf vakantiedagen in een vijfdagenweek). Na de aanloopperiode wordt de vakantieduur in een zesdagenweek bepaald in verhouding tot twee vakantiedagen per maand prestaties (of daarmee gelijkgesteld). Als je volgens een ander arbeidsregime werkt, moet je het aantal vakantiedagen berekenen in verhouding tot het aantal werkdagen in jouw arbeidsregime. Bij omzetting naar een vijfdagenweek moet in principe per schijf van zes dagen één dag in mindering worden gebracht. Telkens wordt in de derde maand de schijf

6 werkdagen per week Voorbeeld: als je in 2016 nog 19 uur per week werkt, gespreid over 3 werkdagen, heb je recht op (12 x 2) x 3/6 = 12 vakantiedagen.

IK WERKTE EERST VOLTIJDS EN NU DEELTIJDS. BEN IK DAN EEN DEEL VAN MIJN 20 OPGEBOUWDE DAGEN GEWOON KWIJT?

Je kan nooit meer vakantie opnemen dan mogelijk volgens je arbeidsregime, maar die ‘verloren’ dagen worden wel uitbetaald. Als je in de loop van het vakantiejaar (2016) overstapt naar een arbeidsregime met gemiddeld minder arbeidsuren per week, wordt een ‘decemberafrekening’ opgesteld. Bij de overstap worden de (resterende) vakantiedagen immers onmiddellijk herrekend waardoor je niet meer alle vakantiedagen zal kunnen opnemen waarop je op basis van de prestaties in het vakantiejaar recht had. Dat verlies aan vakantiegeld wordt dan gecompenseerd in december van het vakantiejaar (2016). Doordat je echter pas in de

IK HEB GEEN VOLLEDIG JAAR GEWERKT. HEB IK DAN OOK RECHT OP VIER WEKEN VAKANTIE? Het Europese principe is dat iedereen recht heeft op vier weken vakantie. Maar als je bovenstaande Belgische berekeningsregels volgt, kan je in dat geval geen 4 weken opbouwen. Daarom werd in 2012 een aanvullend stelsel van vakantie ingevoerd ingeval van begin of hervatting van activiteit als werknemer. Dit wordt ook wel ‘aanvullende’ of ‘Europese’ vakantie genoemd. Je kan genieten van aanvullende vakantie als je aan alle voorwaarden voldoet. Belangrijk is dat het altijd gaat om een recht. Je bent dus niet verplicht om gebruik te maken van dit extra stelsel. Doe je dat toch, dan moet je wel eerst de gewone vakantiedagen opnemen.

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

van zes vakantiedagen bereikt en wordt dan die ene dag in mindering gebracht. De eerste maand worden dus twee vakantiedagen opgebouwd, de volgende maand nog eens twee dagen, de derde maand slechts één dag. Maar opgelet: je kan nooit meer dan vier weken vakantie opbouwen (inclusief de gewone vakantiedagen). De werkgever betaalt het normale loon voor de aanvullende vakantiedagen. Maar dit loon wordt in mindering gebracht van je dubbel vakantiegeld van het volgende kalenderjaar. Je betaalt de aanvullende vakantie dus eigenlijk zelf. Aangezien de regelingen jeugdvakantie en seniorvakantie om die reden gunstiger zijn, is het aan te raden om eerst na te gaan of je al dan niet op één van die regelingen een beroep kan doen.

KAN IK OM HET EVEN WANNEER MIJN VAKANTIEDAGEN OPNEMEN?

De vakantiedagen moeten binnen hetzelfde kalenderjaar allemaal worden opgenomen en dit kan in principe om het even wanneer. Maar dit gebeurt – behalve wanneer in de sector of op ondernemingsvlak collectieve vakantiedagen werden vastgelegd – steeds bij individueel akkoord tussen jou en je werkgever. Je kan dus niet eenzijdig je vakantiedagen opnemen. In het arbeidsreglement kunnen regels zijn afgesproken over de opname van de vakantiedagen (bijvoorbeeld wijze en termijn van aanvraag, voorrangsregels). Wanneer je niet tot een akkoord komt, kan het geschil worden voorgelegd aan de arbeidsrechtbank (eventueel in kort geding). Volgende principes moeten sowieso in acht genomen worden: • vakantie moet worden toegekend vóór 31 december van het vakantiejaar. Vakantiedagen mag je dus in principe niet overdragen naar het volgende kalenderjaar. Wanneer het wegens overmacht of een schorsing van de arbeidsovereenkomst onmogelijk is al je vakantiedagen op te nemen vóór het einde van het vakantiejaar, dan moeten die door de werkgever worden uitbetaald; • een ononderbroken vakantieperiode van één week moet worden gewaarborgd; • voor gezinshoofden wordt de vakantie bij voorkeur tijdens de schoolvakantie toegekend; • tenzij je het anders vraagt, moet tussen 1 mei en 31 oktober: - een ononderbroken vakantieperiode van drie weken worden gewaarborgd als je jonger bent dan 18 jaar; - een ononderbroken vakantieperiode van twee weken worden gewaarborgd als je minstens 18 jaar bent; • de vakantie mag niet in halve dagen worden genomen, behalve als de vakantie 16

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

met een halve dag van gewone inactiviteit of aanvullende vakantie wordt genomen of als het gaat om de laatste drie dagen van de vierde week vakantie (de werkgever mag zich tegen dit laatste verzetten).

WAT ALS IK ZIEK WORD TERWIJL IK AL VAKANTIE GEPLAND HAD?

In principe geldt de regel dat de eerste schorsing primeert: word je ziek vóór het begin van je vakantie, dan primeert de ziekte en kunnen de vakantiedagen die samenvallen met ziektedagen later worden opgenomen. Word je pas ziek tijdens je vakantie, dan primeert de vakantie en ben je die vakantiedagen gewoon kwijt. Het Europees Hof van Justitie heeft in 2012 nochtans duidelijk gezegd dat wie ziek wordt tijdens zijn vakantie het recht moet hebben om deze dagen later op te nemen, aangezien beide afwezigheden een ander doel hebben (enerzijds genezing, anderzijds uitrusten, ontspanning en vrije tijd). De Belgische wetgeving is hier echter jammer genoeg nog altijd niet aan aangepast.

WAT GEBEURT ER MET MIJN NIET OPGENOMEN VAKANTIEDAGEN WANNEER IK IN 2016 UIT DIENST TREED? De niet opgenomen dagen worden op dat moment uitbetaald. Dat heet ‘vertrekvakantiegeld’ en het bestaat uit twee delen, namelijk: 1) saldo vertrekvakantiegeld: 15,34 procent van je verdiende brutoloon tijdens het vakantiedienstjaar voor de vakantierechten die je hebt opgebouwd voor het vakantiejaar; 2) vervroegd vertrekvakantiegeld: 15,34

procent van je verdiende brutoloon tijdens het vakantiejaar voor de vakantierechten die je hebt opgebouwd voor het volgende jaar. De werkgever die je vertrekvakantiegeld uitbetaalt, bezorgt je ook de vakantieattesten waarop deze berekeningen vermeld staan.

KAN IK DE REST VAN MIJN VAKANTIEDAGEN DAN NOG OPNEMEN BIJ MIJN NIEUWE WERKGEVER? Op het vakantieattest dat je van je vorige werkgever krijgt, staat ook vermeld hoeveel dagen je dat jaar al had opgenomen. De rest kan je nog gewoon opnemen bij je nieuwe werkgever.

WAAROM KRIJG IK HET JAAR DAAROP BIJ MIJN NIEUWE WERKGEVER DAN ZO WEINIG DUBBEL VAKANTIEGELD? Omdat je vakantiedagen al werden uitbetaald op het moment dat je uit dienst trad, zal je nieuwe werkgever, op het moment dat hij je dubbel vakantiegeld moet uitbetalen, het al betaalde vertrekvakantiegeld daarvan aftrekken. Vandaar dat je in het jaar daarop in die maand meestal niet zoveel geld zal krijgen. De aftrek is wel altijd beperkt tot het vakantiegeld dat je nieuwe werkgever had moeten betalen als je gewoon bij hem in dienst was geweest tijdens het vorige jaar. | Heb je nog vragen? Klop dan even aan bij één van de LBC-NVK-afgevaardigden in jouw onderneming of organisatie. Of neem contact op met één van onze LBC-NVK-secretariaten. De lijst met al onze secretariaten vind je op p. 31 van Ons Recht.

ACTIVITEITENKALENDER

www.lbc-nvk.be

INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE) Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksituatie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

Woensdag 11 mei 2016, r

Vrijdag 23 september 2016, r

Woensdag 25 mei 2016, Woensdag 8 juni 2016, 9.30u – 16.30u ACV-verbond, President e Kennedypark 16d, 8500 Kortrijk

Vrijdag 30 september 2016, Dinsdag 7 oktober 2016, 9.30u – 16.30u ACV-verbond, Mgr. Broekxplein 6, e 3500 Hasselt

Workshop cv en brief

LBC-NVK, Sudermanstraat 5, e

9.30u – 12.30u Workshop interview vrijdag 17 juni 2016, r 14.00u – 17.00u

Er zijn ook startbijeenkomsten van het Centrum voor Loopbaanontwikkeling (CLO) in Antwerpen (vrijdag 10 juni en

woensdag 27 juli), Gent (maandag 20 juni), Hasselt (woensdag 15 juni) en Leuven (woensdag 18 mei).

WORKSHOPS vrijdag 17 juni 2016, r

2000 Antwerpen

Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

Schrijf in via www.jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

OPLEIDINGSCENTRUM voor bedienden bij vrije beroepen Ben je bediende in de sector van de vrije beroepen (paritair comité 336)? Dan hebben we goed nieuws. Sinds dit jaar hebben de sociale partners in deze sector een eigen opleidingscentrum, Liberform. Via Liberform krijg je als werknemer toegang tot opleidingen waardoor je je job goed kan blijven doen. Op www.liberform. be vind je in de rubriek ‘Opleidingsaanbod’ opleidingen die je gratis kan volgen. Volg je op eigen vraag of op verzoek van je werkgever een betaalde opleiding, dan kan je werkgever daarvoor een opleidingspremie krijgen. Meer informatie over de premies, de voorwaarden en de aanvraagprocedure is te vinden op Liberform. Liberform publiceert ook informatie over de sector waarin je werkzaam bent. Door samenwerking met de VDAB, Forem en Actiris wil de site werknemers stimuleren om na te denken over hun competenties en om die voort te versterken. Bij Liberform kan de werknemer ook op elk moment de lijst opvragen van alle opleidingen die hij of zij al heeft gevolgd via het trainingscentrum. Je moet je één keer registreren op de website. En je kan je ook inschrijven voor een nieuwsbrief.

Wil je nog meer weten over je rechten en mogelijkheden op het vlak van vorming en opleiding? Of over andere sectorale afspraken? Neem dan contact op met het

LBC-NVK-secretariaat in jouw streek. De lijst met onze secretariaten vind je op de voorlaatste pagina van Ons Recht. |

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

“Leefbaar pensioen en betaalbare zorg, overal en altijd” ACV, WERELDSOLIDARITEIT EN OKRA VOEREN SAMEN ACTIE Jaklien Broekx

Blijven werken tot je erbij neervalt: in België is het al even geen realiteit meer, ook al verlangt een deel van onze politiek dat we ‘langer werken’. Dankzij een uitgekiend pensioenstelsel kunnen de meeste Belgen genieten van hun oude dag. De verplichte ziekteverzekering zorgt ervoor dat de kosten van de zorg bij ons binnen de perken worden gehouden. In veel landen hebben de mensen dat allemaal niet. 48 procent van de pensioengerechtigden wereldwijd heeft helemaal géén pensioen. In de meeste landen is het pensioen te pover om van te leven. De ngo HelpAge International berekende dat een pensioen voor elke 60-plusser tussen de 0,7 en 2,5 procent van het bruto nationaal product (BNP) kost. Er is dus wel geld voor een pensioen, maar het ontbreekt in veel landen aan politieke wil om er werk van te maken. Wie ouder wordt, wordt meer dan eens

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

geconfronteerd met lichamelijke beperkingen. 46 procent van de ouderen kampt met ziekte of een lichamelijke handicap. In ontwikkelingslanden zijn oog- en longaandoeningen de meest voorkomende kwalen. In een land als Burundi bijvoorbeeld is er geen enkel rusthuis, ziekenhuizen hebben er geen speciale zorg voor bejaarden en er is geen enkele geriater aan het werk.

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

werk te maken van een ‘sociale bescherming voor iedereen’: dat is de sleutel om wereldwijd armoede aan te pakken. Met specifieke aandacht voor ouderen. Hun prioriteiten: een leefbaar pensioen of inkomen en betaalbare zorg. Aan onze politici in het algemeen vragen we om zich mee in te zetten voor een systeem van sociale bescherming overal ter wereld. Plaatselijke sociale organisaties als vakbonden, ziekenfondsen en ouderenbewegingen moeten daarbij inspraak krijgen. En in elk land moet er een ouderenstrategie komen die leidt tot leefbare pensioenen of inkomens en betaalbare zorg.

In 2050 zullen er wereldwijd twee miljard zestigplussers zijn. Dat is 1/5 van de wereldbevolking! Hoog tijd dus om ‘ouderen’ zichtbaar te maken en een verdiende plaats te geven in ontwikkelingssamenwer- Onderteken de petitie op www.wereldking. Om die reden zal het ACV samen met solidariteit.be. En steun ouderen wereldWereldsolidariteit en OKRA actievoeren. wijd door een gift te doen op het rekeConcreet zullen de vakbond, Wereld ningnummer BE96-7995-5000-0005 solidariteit en OKRA foto’s en handtekenin- van Wereldsolidariteit. Deze actie kadert gen inzamelen rond de oproep ‘leefbaar in de gemeenschappelijke campagne pensioen en betaalbare zorg wereldwijd’. ‘sociale bescherming voor iedereen’ die Eind dit jaar trekken ze met al dat materiaal Wereldsolidariteit, OKRA, CM en ACV voenaar Alexander De Croo, de federale minis- ren samen met de andere vakbonden, mututer van Ontwikkelingssamenwerking. De aliteiten en de Noord-Zuid-beweging onder minister zal de vraag krijgen om dringend leiding van 11.11.11. |

“EEN PENSIOEN, DAT KEN IK NIET” verraadt een hard en moeilijk leven. “Ik blijf werken,” zegt de Malinees. “Tot ik niet meer kan. Een pensioen, zeg je? Ik zou niet weten wat dat is. Ik heb een gezin en een grote familie die ik moet onderhouden, daarom moet ik blijven werken. Als ik echt niet meer kan, zullen mijn kinderen voor mij zorgen. Daarom heb je ook kinderen, natuurlijk.” (lacht) Dramane heeft al gehoord van mutualiteiten, maar wil zich niet aansluiten. “Als er een familielid ziek wordt, zoek ik het geld bijeen om de dokterskosten te betalen. Een aansluiting bij de mutualiteit kost veel geld. En momenteel kan ik niets missen.” Ook niet als het is om het leven van zijn kinderen en kleinkinderen te redden? “Het is niet dat ik het niet wil, het is gewoon onmogelijk”, zegt Dramane.

In het West-Afrikaanse land Mali moet 78 procent van de inwoners het stellen zonder enige vorm van sociale bescherming. Maar er is hoop. De mutualiteit UTM, een partner van CM en Wereldsolidariteit, biedt een betaalbare ziekteverzekering voor iedereen. Ze telt momenteel 224.000 leden en die zijn alvast overtuigd van de voordelen. Hoe gaat UTM te werk? En zijn er ook andere vormen van bijstand? Dramane Traore is 66 jaar en werkt al sinds 1973 als puttendelver. “Het is heel zwaar werk. En bijna niemand anders wil het doen.” Voor elke put krijgt Dramane een kleine vergoeding, maar hij kan niet rekenen op een vast maandelijks bedrag. “Tijdens het droge seizoen kom ik net rond, maar in het regenseizoen wordt het al een pak moeilijker.” Zijn oude, verweerde gezicht

“MIJN KINDEREN ZIJN TE ARM OM MIJ TE HELPEN”

Gunairami uit Bangladesh heeft 5 zonen en 2 dochters. Ze is 70 jaar en nog altijd aan het werk. “Voor mijn man stierf, 10 jaar geleden, was voor mij alles beter. Nu woon ik alleen in mijn huis”, vertelt Gunairami. “Alle kinderen zijn uitgezwermd. Om te overleven kook ik elke dag rijst, die ik probeer te verkopen. Per

dag verdien ik daarmee 60 à 70 taka (minder dan 1 euro). Dat is mijn enige inkomen. Gelukkig woon ik in mijn eigen huis. Mijn kinderen wonen te ver en zijn te arm om mij te helpen. Ik heb pijn in mijn knie en lijd aan hoge bloeddruk. Daarom neem ik medicijnen. Voor zes van die pillen moet ik 60 taka betalen.”

De pijn in haar stokkende woorden is voelbaar, maar alle tranen zijn al lang opgedroogd. Hamida uit Bangladesh is duidelijk een vechtster. Maar sinds haar enige zoon zeven jaar geleden bij haar wegging, is de zon toch voor een flink stuk uit haar leven gevlogen. Sindsdien heeft ze hem niet meer gezien, en nog pijnlijker: ook haar twee kleinkinderen ziet ze niet meer opgroeien. “Ik denk nog altijd dat mijn schoondochter hem heeft gedwongen. Want we rekenden op hem om mee de bruidsschat voor de twee dochters bijeen te sparen en dat zag zij helemaal niet zitten.” Hamida is boos: “We zijn hier op een bijeenkomst voor schoondochters en –moeders. Ik ben hier met mijn dochter en kleinzoon. Als ik zou durven, zou ik hier ook de negatieve kant van de relatie met een schoondochter uit de doeken doen.” Sinds haar huwelijk, precies 60 jaar geleden met de zeven jaar oudere Abdul Mannen, nu 82 jaar, heeft Hamida dag en nacht gewroet en gezweet om haar gezin in leven te houden. Letterlijk. Want met vijf dochters en een zoon is het een dagelijkse heksentoer geweest om genoeg eten op de plank te brengen. “Al heel ons leven al proberen we het hoofd boven water te houden. Van familieplanning was vroeger nog geen sprake. Ik herinner me nog de geboorte van mijn oudste dochter, die te vroeg op de wereld kwam. Later heb ik begrepen dat dat kwam omdat ik slecht en te weinig at.” Zoeken naar een job was voor Hamida absoluut noodzakelijk. 40 jaar geleden kon ze aan de slag in een kledingfabriek, in de tijd dat de lokale textielsector aan het begin van een geweldige groei stond. “Nu alle kinderen het huis uit zijn, hebben we het nog

“STOPPEN MET WERKEN ZIT ER NIET IN”

niet breed. Mijn man is de 80 voorbij maar is nog elke dag acht uur aan het werk als hersteller van riksja’s. Stoppen met werken zit er niet in want we hebben de centjes hard nodig. Tien jaar geleden kreeg ik problemen aan mijn ogen en moest ik bovendien een tumor laten weghalen. En nu hebben mijn man en ik allebei last van diabetes. Gelukkig springen onze dochters af en toe bij, maar zij hebben het ook niet al te breed.” Op haar 75ste staat Hamida elke morgen tussen vijf en zes op, voor het ochtendgebed samen met haar man. Daarna gaat ze een uurtje wandelen. “Op advies van de dokter. Dat is goed voor mijn suikerziekte. Nadat mijn man om acht uur naar het werk vertrokken is, begin ik op te ruimen, en het middageten klaar te maken. Om één uur eten we dan samen. Daarna vertrekt Abdul terug naar het werk. Ik ruim op, doe de was en start de voorbereidingen voor het avondeten. Om vier uur onderbreek ik even om te bidden, waarna ik weer een uurtje ga wandelen. Uiterlijk om tien uur gaan we slapen. Gelukkig komen de dochters en negen van de elf kleinkinderen regelmatig langs. Dat brengt wat afwisseling in het dagelijkse leven.”

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

Vele honderden banen op de tocht bij toeleveranciers Volvo OPNIEUW TWIJFELS OVER DISCOURS VAN ‘JOBS, JOBS, JOBS’

Wouter Parmentier

Bij vijf toeleveringsbedrijven van de autofabriek Volvo Cars in Gent dreigen niet minder dan 900 banen te verdwijnen. Volvo wil een stuk van de assemblage opnieuw zelf in handen nemen en rekent daarbij niet op het personeel van deze toeleveranciers. De beslissing zet veel kwaad bloed, niet alleen bij de werknemers. Volvo Cars, de grootste werkgever in Gent, kreeg namelijk van de overheid veel gemeenschapsgeld om zich te kunnen ontwikkelen. De gang van zaken illustreert dat er veel vraagtekens te zetten zijn bij het verhaal van de regering-Michel, die de mond vol heeft van ‘jobs, jobs, jobs’ en van een – verkeerd ingevulde – taxshift. Hoe werkt het in de praktijk? Zowat elke zeven jaar moeten diverse toeleveranciers tegen elkaar opbieden om bepaalde onderdelen van een nieuw Volvo-model te mogen maken. Dat geldt ook voor de XC 40 en de V60 die in 2017 in Gent van de band zullen rollen. Ondertussen loopt de assemblage van de huidige modellen gestaag terug, tot in 2019. Volvo kiest voor de nieuwe modellen voor een andere aanpak. Een deel van de assemblage gebeurt nu nog bij toeleveringsbedrijven in de omgeving van de autofabriek. In de toekomst zal dat werk naar de fabriek zelf verhuizen. 20

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

REDENEN Daar zijn enkele redenen voor. Om te beginnen is de productielijn bij Volvo aangepast zodat er nu minder volk nodig is om een auto ineen te steken. Er komt daar dus personeel vrij dat ander werk kan doen. Volvo Cars saneert liever bij zijn toeleveranciers dan in de eigen vestiging. Een tweede verklaring: de toeleveranciers maken aardig wat winst, en Volvo wil een deel van die winst nu in eigen zak steken. Niet dat de autoconstructeur krap bij kas zit, want vorig jaar werd een bedrijfswinst van 700 miljoen euro geboekt. Ons Recht legde zijn oor te luisteren bij LBCNVK-vakbondssecretaris Swat Clerinx, die de Gentse havenindustrie als zijn binnenzak kent. “De toeleveranciers die in de klappen delen zijn Tower Automotive, Benteler, Tenneco, SAS Automotive en Faurecia”, legt Swat uit. “De lasfabriek Tower en Benteler, dat voor- en achterassen produceert, maken zich sterk dat ze elders contracten zullen binnenhalen. Of dat zal lukken, valt af te wachten want beide productielijnen werken exclusief op het ritme van Volvo. De fabrieken liggen in de Gentse Kanaalzone net omdat Volvo er ligt.” Het blijft dus afwachten of een deel van de werknemers van Tower en Benteler ook na 2019 zijn job kan behouden. ‘Voor de uitlatenfabrikant Tenneco en de dashboardassembleur SAS betekent dit het einde van het verhaal”, zegt Swat. “In 2019 staan alle personeelsleden daar op

straat. Faurecia, dat deurpanelen maakt, haalde het contract voor de XC 40 wel binnen maar dat werk zal worden uitgevoerd in een fabriek in Polen! Een vreemde beslissing want in het verleden wilde Volvo zijn toeleveranciers graag in de nabijheid hebben om een feilloze just-in-time-levering te verzekeren.”

VEEL OVERHEIDSSTEUN De verbazing van Swat is terecht. Jij en ik hebben als belastingbetaler allemaal mee geïnvesteerd om een vlottere verbinding tussen de Volvo-fabriek en zijn Gentse toeleveranciers mogelijk te maken. Op vraag van Volvo bouwde de overheid het kruispunt tussen het industriepark met de meeste toeleveranciers en de Volvo-site om tot een brug. Aanschuiven om de drukke John F. Kennedylaan over te steken ging zo tot het verleden behoren. Vanuit milieu-oogpunt kan je je trouwens de vraag stellen of het wel zo slim is om productie te verhuizen naar Polen. Wat daar wordt gemaakt, moet een afstand van 1.000 kilometer overbruggen om in Gent te worden geleverd. Negenhonderd werknemers dreigen nu in Gent hun werk te verliezen maar de Vlaamse en federale regeringen geven geen kik. Daar heerst een oorverdovende stilte. Na de bekendmaking van zijn versie van de taxshift klonk premier Charles Michel nog heel optimistisch: “Jobs, jobs en nog eens jobs. Het is een sterke keuze, een moedige keuze. Het is 7,2 miljard euro aan zuurstof,

koopkracht, jobcreatie en dus de financiering van onze sociale zekerheid.”

WOUTER TORFS Het fraaie verhaal van Michel bleef niet zonder reactie. “Ik heb iets tegen de simplistische redenering dat een lastenverlaging automatisch tot jobs moet leiden”, reageerde Wouter Torfs, de baas van schoenenketen Torfs. “Zo eenvoudig werkt het natuurlijk niet. Geen enkele werkgever kan die garantie geven.” De doorgewinterde zakenman Wouter Torfs had overschot van gelijk. Als je de werkgeversbijdrage vermindert, heb je maar één zekerheid: het feit dat de werkgever meer geld in zijn portemonnee kan houden. Wat hij daarna met dat geld doet, blijft een open vraag. Het geld kan dienen om extra personeel aan te werven maar het kan net zo goed worden omgezet in dividenden voor de aandeelhouders, in een opknapbeurt voor de bedrijfsentree of in nieuwe firmawagens. Niets daarover in wet of regeerakkoord.

‘ZUURSTOF VOOR ECONOMIE’ In de komende jaren wordt ook Volvo Cars Gent bedacht met een lagere werkgeversbijdrage. ‘Zuurstof voor de economie’, noemen ze zoiets in werkgeverskringen. Maar er is helemaal niets dat erop wijst dat deze maatregel nieuwe jobs zal creëren. De honderden jobs die bij de toeleveranciers van Volvo dreigen te sneuvelen wijzen eerder op het tegendeel. Voor 900 werknemers wordt de zuurstof gewoon afgesneden. Swat Clerinx vindt dat alle personeelsleden snel duidelijkheid moeten krijgen over hun toekomst. De ongerustheid en kwaadheid moeten worden omgebogen naar een duidelijk toekomstperspectief voor de getroffen werknemers en hun gezinnen. “Over enkele jaren staan honderden werknemers op straat. Sommigen werken samen met hun partner bij één van de toeleveranciers, anderen zijn enige kostwinner. Jonge mensen vragen zich af hoe ze hun huis moeten afbetalen. Ouderen willen weten wie hen nog zal in dienst nemen.” De ongerustheid moet de bedrijven, de overheid en de vakbonden ertoe aanzetten om iedereen een toekomstperspectief te bieden, zo vindt Swat. “Dit verhaal mag niet eindigen in een sociaal bloedbad. Alle werknemers, ook die van de toeleveranciers, hebben gewerkt voor die 700 miljoen euro winst van Volvo Cars. Werknemers zijn geen afval. Ze verdienen beter.” |

Brede steun voor vakbonden en stakingsrecht Denis Bouwen

De politiek en de media tonen zich vaak overdreven kritisch tegenover de vakbonden. Maar bij de brede bevolking blijkt er wel veel steun en waardering te zijn voor het vele werk dat vakbonden leveren. Eén en ander blijkt uit recent onderzoek van professor Marc Swyngedouw (KU Leuven) en zijn Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek (IPSO). Een grote meerderheid van de Belgische kiezers zegt dat de vakbonden noodzakelijk zijn om sociale rechten te beschermen. In het Vlaamse landsdeel zit 75 procent van de kiezers op deze lijn, in Franstalig België gaat het om 81 procent. Volgens 27 procent van de Vlaamse kiezers moeten de vakbonden zelfs ‘een veel hardere politiek voeren’ om de belangen van de werknemers resoluut te behartigen. Is het stakingsrecht nodig om de werknemersbelangen te verdedigen? Jazeker, antwoordt 64 procent van de kiezers in Vlaanderen. Bij de Franstalige kiezers loopt dat cijfer op tot 75 procent. Een duidelijke meerderheid van alle kiezers zegt dat rechters stakingen niet mogen verbieden. Minder animo is er voor het stakingsrecht in openbare diensten zoals het spoor en de post. Bij de vakbondsleden zegt 73 procent dat de algemene dienstverlening van de vakbond een belangrijk motief is om lid te worden. Voor 45 procent van de huidige of vroegere vakbondsleden is de uitbetaling van de werkloosheidsuitkering een belangrijke reden om aan te sluiten. Maar er zijn ook ideologische motieven. “Ik wil meewerken aan een solidaire en democratische samenleving”, stelt een solide 40 procent van de Vlaamse vakbondsleden. In Franstalig België scoort dat motief 54 procent. Moet de overheid een sterke rol spelen in openbaar vervoer, energie en watervoorziening? Ja, zo vindt wel 79 procent van de Vlaamse kiezers. Bij de Franstalige kiezers gaat het om 78 procent. 64 procent van de Vlaamse kiezers zegt dat de vrije markt moet worden gereglementeerd door de overheid; in Franstalig België is 56 procent die mening toegedaan. In Vlaanderen spreekt 22 procent van de

> Ook Volvo Cars Gent wordt in de komende jaren bedacht met een lagere werkgeversbijdrage. ‘Zuurstof voor de economie’, noemen ze zoiets in werkgeverskringen. Maar er is helemaal niets dat erop wijst dat deze maatregel nieuwe jobs zal creëren, wel integendeel.

kiezers zijn vertrouwen in de vakbonden uit, terwijl 39 procent met twijfels zit. “22 procent lijkt weinig maar het is wel 7 procentpunt beter dan in 1999”, zegt professor Swyngedouw. “Het valt trouwens op dat de mensen een stuk meer vertrouwen hebben in vakbonden dan in politieke partijen.” Recent onderzoek van Randstad geeft dan weer aan dat 70 procent van de werknemers in bedrijven met minder dan 50 personeelsleden wil dat de vakbond een officiële rol krijgt in hun onderneming. Wat onderstreept dat vakbonden ook in KMO’s nuttig en noodzakelijk zijn. | Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

WAARDE 8 LANDGENOTEN

“Institutionele lasagne in Brussel krijg je slecht uitgelegd” JACQUES DEBATTY REDUCEERT MENSEN LIEVER NIET TOT ENGE IDENTITEITJES Denis Bouwen

ONS RECHT: In Brussel vind je hele rijke buur-

KANS OP WERK ten maar ook straatarme wijken? Nogal wat Belgen hebben een haatJACQU E S: “Qua inkomens, samenstel- ONS RECHT: Er is veel werkloosheid, en liefdeverhouding met Brussel. “Er ling van de bevolking en toegang tot de vooral laaggeschoolde jongeren zijn daaris een fundamentele verandering arbeidsmarkt is er inderdaad een scherp van de dupe? gaande waarbij Brussel niet lancontrast tussen het bemiddelde zuidoos- JACQUES: “Het Brussels Gewest probeerde ten van Brussel en de arme ‘halve maan’ echt wel om meer bedrijven aan te trekken. ger wordt gezien als het hart van waartoe gemeenten als Molenbeek, Vorst, De tewerkstelling in Brussel is toegenomen. België maar als de ‘periferie’ van Anderlecht en Schaarbeek behoren. Een Maar er zijn ook minder fijne vaststellingen: Vlaanderen en Wallonië”, ervaart jongere uit Molenbeek heeft een heel ander zo blijkt dat de NMBS en bpost relatief weiJacques Debatty, de ondervoorzitbeeld van Brussel dan een jonge eurocraat. nig personeel rekruteren in Brussel. Bij de ter van de christelijke arbeidersbeIn wezen leven die twee in heel verschil- autofabriek van Audi in Vorst werken ook lende steden. Zoiets kan je alleen maar niet enorm veel Brusselaars. Nogal wat weging MOC in Brussel. “Het gewest rechttrekken door een gepast stedelijk Brusselaars zoeken nu werk buiten de stad, zit opgescheept met een ‘institubeleid, maar dan moet er wel geld genoeg al dan niet op of rond de luchthaven van tionele lasagne’ die zijn inwoners op tafel komen.” Zaventem.” zelf niet hebben gewild. Politiek “De overheid heeft nu niet genoeg middelen “De organisatie van het Franstalig onderwijs hebben we hier een ingewikkelde om massaal te investeren in sociale wonin- in Brussel blijft een zorgenkind. Wij als MOC situatie die je niet makkelijk krijgt gen en betaalbare huisvesting. Heel Europa vinden dat dit onderwijs zijn band met de is in de greep van de besparingswaanzin, en scholen in Wallonië moet behouden. Er uitgelegd aan de rest van België. we betalen daar ook een prijs voor in Brussel moet wel meer gebeuren om de talenkennis Zelf staan de Brusselaars wanen België.” bij onze leerlingen te verbeteren. En we kuntrouwig tegenover plannen die “Een lichtpuntje is dat de ontwikkelings- nen zeker meer doen om de diverse ondervan buitenaf worden opgelegd.” maatschappij Citidev.Brussels flink inves- wijsnetten beter te laten samenwerken teerde in stadsvernieuwing. Die projecten zodat ze hun aanbod kunnen verbeteren.” En Debatty gaat verder: “Maar geluk- gaven meer kansen aan tweeverdieners, en “Nogal wat Brusselaars werken in de schoonkig zijn er ook veel Brusselaars, Walen en dat is goed voor de sociale mix in Brussel.” maak, de horeca of de bouw. Sommige Vlamingen die van deze stad houden. Er Brusselaars zijn goed geschoold maar worzijn ook Vlamingen die hier bewust komen den gediscrimineerd op grond van hun etniwonen.” sche afkomst. Bij sommige uitzendbureaus 22

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Het zuiden des lands lijkt voor sommigen heel ver weg. Maar Wallonië en Brussel liggen natuurlijk niet op een andere planeet. Ons Recht brengt onze landgenoten uit het zuiden graag een stukje dichterbij.

> Jacques Debatty van MOC in Brussel: “We moeten opletten voor ‘les identités meurtrières’, zoals de FransLibanese schrijver Amin Maalouf het uitdrukt. Mensen zijn méér dan een staat, een taal, een godsdienst of een huidskleur.”

bleken racistische reflexen van opdrachtgevers toch gevolgen te hebben. En de werkgevers weigeren nog altijd om praktijktests te aanvaarden om discriminatie tegen te gaan.” ONS RECHT: Ben je bang voor de gevolgen van de aanslagen in Brussel en Zaventem op het economisch leven in Brussel? JACQUES: “Jazeker. Het terrorisme zullen we niet uitroeien door overal soldaten te laten patrouilleren. Zo creëer je alleen maar een klimaat van angst en schrik je toeristen af. We moeten meer doen om ons gerecht en onze politie efficiënter te laten functioneren. Als ons gerechtelijk apparaat nu mank draait, is het vooral de gewone mens die daaronder lijdt.”

MOUREAUX

méér dan een staat, een taal, een godsdienst of een huidskleur. Ons blindstaren op die moordlustige identiteiten zou catastrofaal zijn. In het Midden-Oosten zien we waar zoiets toe leidt.”

OPENBARE RUIMTE ONS RECHT: Op sommige punten is er ook vooruitgang? JACQUES: “Zeker. De zorg voor de openbare ruimte in Brussel is de jongste jaren aanzienlijk verbeterd. In de jaren ’80 en ’90 hadden we op dat vlak nog veel achterstand. Er zijn nog altijd Brusselaars die de openbare ruimte als een vuilnisbak beschouwen. Zoiets gaan we niet oplossen met GASboetes. We kunnen alleen maar burgerzin aanmoedigen, bijvoorbeeld door genoeg te investeren in het verenigingsleven, wat nu niet gebeurt. De MOC is ook voorstander van een inburgeringsparcours, maar dan wel zonder verplichting. Zo’n parcours heeft wel beperkingen want het geldt bijvoorbeeld niet voor nieuwkomers uit OostEuropa, die op sommige punten ook andere zeden en gewoonten hebben dan wij.”

ONS RECHT: De kritiek op het bestuur van Brussel is niet uit de lucht. Idem voor de radicalisering die sommige Brusselaars in haar ONS RECHT: Wat doet de christelijke arbeigreep kreeg. dersbeweging om de sociale samenhang in JACQUES: “De vroegere burgemeester van Brussel te vergroten? Molenbeek, Philippe Moureaux, krijgt vaak JACQUES: “Vie Féminine, de Franstalige kritiek in dat verband maar hij investeerde tegenhanger van Femma, heeft nogal wat in zijn gemeente wel veel in cultuur en ste- groepen om vrouwen te emanciperen. Die delijke projecten. Hij ging ook de discussie organisatie leert vrouwen lezen en schrijaan met de zotten van Sharia4Belgium toen ven, geeft lessen Frans, organiseert huisdie zijn gemeente probeerden op stelten te werkbegeleiding en heeft cursussen over zetten.” betaalbare lichaamsverzorging. De politiek “Radicalisering bestrijden wil zeggen we moet nog wennen aan het idee dat zulke goed moeten in de gaten houden wie naar groepen soms niet gemengd zijn en alleen Syrië gaat en wie terugkeert. We moeten allochtonen bereiken. Soms is dat de enige iedereen een toekomstperspectief kunnen manier om vrouwen uit hun gebruikelijke geven. En we moeten begrijpen dat som- omgeving te laten komen.” mige gebeurtenissen in het Midden-Oosten “Als MOC hebben we ook initiatieven om ook invloed kunnen hebben op moslims mensen bij te scholen en jobs te creëren. hier bij ons. De foute oorlog tegen Irak en Zo hebben we diverse projecten op het vlak de situatie van de Palestijnen frustreerden van sociale economie. Maar, net als Vie veel moslims en ondermijnden de geloof- Féminine, moeten we ons werk doen met waardigheid van het Westen.” weinig middelen.” “Laten we vooral de oorlogsretoriek vermijden. We erkennen nu dat we de Saudi’s te FUSIEGEDACHTE veel invloed hebben laten uitoefenen op de islam in België. De Brusselse minister- ONS RECHT: Sommigen zeggen al lang dat president Rudi Vervoort zegt nu klaar en Brussel één grote gemeente moet worden duidelijk dat er problemen zijn bij de Grote en dat de zes politiezones moeten worden Moskee in Brussel. Ook de invloed van het samengevoegd. Maar het komt er maar niet Turkse regime (Erdogan) op moskeeën bij van. ons is problematisch.” JACQU ES: “De Brusselaars willen niet “We moeten wel opletten voor les identités dat hun regio wordt gereduceerd tot een meurtrières, zoals de Frans-Libanese schrij- agglomeratie die ondergeschikt is aan ver Amin Maalouf het uitdrukt. Mensen zijn Vlaanderen of Wallonië. Maar ze zijn wel

te vinden voor een vereenvoudiging van de instellingen in Brussel. Er zijn zeker maatregelen te bedenken om de middelen nog rationeler in te zetten. Maar als het gaat over de vorming van één politiezone, zou ik het debat willen opentrekken: waarom maken we dan niet gewoon van elke provincie één grote politiezone? In de huidige situatie hebben de Brusselaars het idee dat ze nog altijd hun eigen lokale burgemeester kunnen aanspreken en blijkbaar vinden ze dat prettig.”

MEERTALIGHEID Officieel is Brussel tweetalig maar in de praktijk is dat niet echt het geval. Kan er in Brussel geen onderwijs komen waardoor alle inwoners gewoon meertalig worden? JACQUES: “Dat idee geniet voor 200 procent mijn steun. Je wordt meer mens naarmate je meer talen spreekt. De immersiescholen in Brussel en Wallonië zijn een stap in de goede richting. Mijn kleindochter woont in het Waals-Brabantse Virginal en krijgt daar sommige lessen in het Nederlands. Dat is een evolutie die we moeten versterken en aanmoedigen.” | ONS RECHT:

WIE IS JACQUES DEBATTY? Jacques Debatty is met pensioen maar hij zit bepaald niet stil. Hij is de ondervoorzitter van de Franstalige christelijke arbeidersbeweging (MOC) in Brussel en bekleedt dezelfde functie bij de Franstalige Noord-Zuid-koepel CNCD-11.11.11. “Mijn vader kwam uit Spa en mijn moeder uit Charleroi maar zelf werd ik geboren in Brussel”, vertelt Jacques. “Tot mijn 18de levensjaar woonde ik in de wijk Kuregem, die ook in mijn jonge jaren al erg multicultureel was.” Debatty beleefde als jonge gast mei ’68 en studeerde sociologie aan de UCL. Via de christelijke arbeidersbeweging raakte hij sterk betrokken bij de strijd voor een stad op maat van haar inwoners en tegen de betonboeren die Brussel wilden volbouwen met autosnelwegen, kantoorgebouwen en tunnels. Debatty herinnert zich nog levendig hoe hele wijken in Brussel werden gesloopt als gevolg van de nietsontziende bouwwoede. Hij deed diverse jobs binnen de vakbond CSC (ACV) en zat een tijdlang mee in de vakbondsleiding voor Brussel-Halle-Vilvoorde.

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

Onlineverkoop stelt BRANTANO voor enorme uitdaging NIEUWE DIRECTIE MIKT OP STERKERE BAND MET KLANT EN MOOIERE WINKELS ONS RECHT: December was een woelige maand voor Brantano. Op welk moment zag u het potentieel van de keten? RENS VAN DE SCHOOR: “Als beginnend retailer volgde ik vooral de bewegingen van MacIntosh, de financiële groep boven Brantano, die lange tijd toonaangevend was. Toen die groep in vereffening ging, kwam ik in beeld bij de curatoren. Wouter Torfs en Dieter Penninckx maakten me er attent op dat er nog één parel in de portefeuille van MacIntosh zat, Brantano, en ook onze eigen financiële oefening wees in dezelfde richting.”

Sven De Scheemaeker

De winkelketen Brantano dreigde in heel nauwe schoentjes te belanden als er niet vlug een overnemer zou worden gevonden. In januari kwam er een oplossing uit de bus: de familie Torfs (van de bekende schoenenketen), Dieter Penninckx (van de kledingketens Fred & Ginger en CKS) en Rens van de Schoor (van de Nederlandse kledingwinkels Miss Etam) werden de nieuwe eigenaars. Ons Recht praat met Van de Schoor, de nieuwe algemeen directeur van de overgenomen schoenenketen.

ONLINE SPELERS ONS RECHT: Het risico is toch aanzienlijk vermits de distributie een heuse revolutie meemaakt door het beukwerk van online spelers als Zalando en bol.com? VAN DE SCHOOR: “Ik zie erg veel potentieel bij Brantano maar ik heb geen kristallen bol. Op dit moment weten we gewoon niet waar we naartoe gaan. Een deel van wat je wil doen, is gebaseerd op geloof. Zalando is, net zoals Uber dat is voor de taxisector, vooral een ‘front’ voor de retailsector. In essentie is Zalando geen schoenenverkoper. Wat zij doen is met marketing heel veel trafiek genereren, en al het werk laten ze over aan de retailer. Niet vergeten ook dat hun financiële resultaten onderaan de streep flink tegenvallen. Maar eigenlijk zijn ze bezig met iets anders: marktaandeel veroveren. Net zoals Amazon.” “Het is ook zo dat bol.com in Nederland nog altijd verlies lijdt. Ik ben ervan overtuigd dat een speler die beide terreinen aan kan, zowel e-commerce als winkels, veel beter gewapend is voor de toekomst.” ONS RECHT: Aanwezig zijn op beide terreinen, dat

wordt dus de strategie? “Absoluut. Wat ik sterk vind aan Brantano is dat het leeuwendeel van wat online wordt besteld, in de winkel wordt opgehaald. In Nederland is dat wel eventjes anders, daar wordt 90 procent thuis bezorgd. Dat heeft veel te maken met het gemak waarmee de klant bij Brantano terecht kan, de gratis parkeerplaatsen en de goeie service in de winkel. Die aanpak willen we nog versterken.” VAN DE SCHOOR:

BELANG VAN ‘BELEVING’ Hoe moet de nieuwe Brantanowinkel eruitzien? Groter, moderner? VAN DE SCHOOR: “Vooral mooier. Ik denk dat er in de retail geen woord zoveel wordt misbruikt

ONS RECHT:

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

> Het nieuwe Brantano wil zijn winkels verbeteren en de mogelijkheden van e-commerce voldoende benutten.

als beleving, maar dat is wel wat totaal ontbreekt bij Brantano. Het Brantano van vroeger was een club mensen die trots waren op hun bedrijf. En dat mis ik nu. Ik kan me perfect inbeelden hoe de werknemers zich in de winkels moeten voelen. Dat straalt geheid ook af op de klanten. En dan durf ik bijna zeggen dat Brantano zo groot is ondanks die handicap. Daarom zie ik ook zoveel potentieel.” Een aantal winkels maakt al heel lang verlies. Zullen jullie die niet zo snel mogelijk sluiten? VAN DE SCHOOR: “Vanuit financieel oogpunt zijn er argumenten genoeg om dat te doen, tenzij misschien het behoud van schaalgrootte. Maar vanuit sociaal oogpunt vind ik wel dat je zoiets altijd in overleg moet doen. Als een winkel slecht draait, heeft het hele collectief daar last van. Daar moet je iets aan doen. Soms loont het ook de moeite om een winkel te verplaatsen naar een andere regio.” ONS RECHT:

UITDAGINGEN

trouwens tot de mogelijkheden? “De media-impact van Wouter heb ik wel onderschat, ja. Hij is een fenomeen in België. En het is zeker niet de bedoeling om Brantano in Torfs te laten opgaan of omgekeerd. Zeker niet. Neen, eerlijk, wat de Torfs-kant van dit verhaal betreft, zie ik geen belemmeringen. Alleen maar mogelijkheden. De familie Torfs vond Brantano vooral een verstandige investering. Van een overname is geen sprake. En ik geloof oprecht dat er in Vlaanderen plaats is voor twee grote schoenenketens, vooral omdat de ene zich concentreert op merken en de andere op een gemengd aanbod op maat van de klant. Vergelijk het met Pepsi Cola en Coca-Cola. Zelfs logistiek zie ik nu geen samenwerking mogelijk tussen de magazijnen van Torfs en Brantano.” VAN DE SCHOOR:

ONS RECHT: Is het niet vervelend dat de grote concurrent volledige inzage heeft in Brantano, maar u niet in Torfs? VAN DE SCHOOR: “Neen. Ik geloof niet in de kwetsbaarheid van transparantie. De grote concurrent ligt trouwens niet op diezelfde steenweg als de Brantano-winkel, die vind je op internet. Daar ligt de echte uitdaging.”

ONS RECHT: Wat zijn de grote uitdagingen voor de komende drie jaar? VAN DE SCHOOR: “De band met de klant kan ARBEIDSMARKT een stuk beter. Onze medewerkers moeten de klant proactief benaderen, net zoals een ONS RECHT: Vindt u als Nederlander de kleine zelfstandige van meneer en mevrouw Belgische arbeidsmarkt erg stroef? Ik doel Janssen weet hoeveel kinderen ze hebben op de ‘problemen’ om winkels laat te opeen hoe lang ze al getrouwd zijn. We moeten nen, of op zondag, of om personeel ’s nachts oprecht interesse tonen in de klant. Verder te laten werken? moet je die band met de klant via een data- VAN DE SCHOOR: “Ik vind dat ergens wel base professioneel analyseren. Dat is het charmant. Dat geeft blijk van karakter. In grote dilemma voor de meeste retailers: Nederland is weinig heilig gebleven. Aan enerzijds de nood aan genoeg schaalgrootte, de andere kant: nachtwerk bijvoorbeeld anderzijds de behoefte aan een authentieke is ook het resultaat van een fenomeen als verstandhouding met de klant.” ‘same day delivery’. Dat is vooral de wens “Een tweede uitdaging is niet langer vertrek- van de klant, en iemand moet daar de rekeken vanuit je product, maar vanuit de klant. ning voor betalen. Op dit moment is het Bij Brantano staat alles in het teken van vooral het personeel dat zich moet aanschoenen. Als iemand tegen me zegt: hier passen aan de nieuwe wensen. En ik vind staat de klant centraal, dan antwoord ik: nou, het oké dat België daar zijn eigen tempo in dat valt wel mee. Wanneer je vertrekt van- bepaalt. Maar ik vind ook dat België zijn uit de klant, weet je perfect wie je doelgroep winkels grenzen oplegt die online spelers is en welke levens die mensen leiden. Dan niet respecteren. Voor Zalando bestaat de moet je helemaal weten welke behoeftes die Belgische grens amper. Veel van de distribuklanten hebben. Hier vertrekken we alleen tie gebeurt immers vanuit Nederland. Waar maar vanuit de voeten. Dat moet verande- Nederlandse cao’s gelden. Je beschermt dus ren. Mode wordt dan een evidente keuze. werknemers die voor ondernemingen werMaar je mag je achtergrond niet verlooche- ken die moeten concurreren tegen bedrijven nen. Schoenen blijven belangrijk. Met een die zich van die regels niks (moeten) aanslimme aanpak en een totale ‘outfit’ kan je trekken. Het eindresultaat zou in België wel echt wel iets verwezenlijken. De meeste win- eens hetzelfde kunnen zijn als in Nederland, kels zijn hiervoor groot genoeg. Het is ook alleen zal het wat langer duren en gepaard gewoon prettig om bij je nieuwe broek met- gaan met veel jobverlies.” een de gepaste schoenen te vinden.” NACHTWERK WOUTER TORFS ONS RECHT: Moet Brantano ook gebruik ONS RECHT: Loopt het mediafenomeen kunnen maken van nachtwerk, laatavondWouter Torfs u niet een beetje voor de voeten? en zondagopeningen? Behoort een fusie tussen Brantano en Torfs VAN DE SCHOOR: “De klant centraal stellen

wordt al vlug een holle frase als je je daar niet daadwerkelijk aan aanpast. Je moet proberen te voldoen aan alle wensen van de klant, en als daarvoor mensen op andere tijdstippen moeten werken, dan is dat de consequentie die je met zijn allen accepteert. Je kunt je daartegen verzetten maar dan komt er wel een ander die het toch doet, en dan denk ik dat ik wel weet wie zal overleven. Maar je moet de dingen ook in balans brengen.” R E C H T : Hoe ziet de Brantanowerknemer van de toekomst er volgens u uit? VAN DE SCHOOR: “Vroeger was er meer vraag dan aanbod. De klant kwam binnen en had niet zoveel service nodig, die schoenen ging je wel verkopen. Nu is de wereld 180 graden gedraaid. De klant wil worden geholpen, er is nu immers meer aanbod dan vraag. Je moet je als medewerker kunnen verdiepen in de mens voor je, te weten komen wat zijn behoeftes en drijfveren zijn. Het personeel moet zich trotser, en dus verantwoordelijker en zelfstandiger, kunnen voelen in de winkel. Daar komt zeker een stuk training bij kijken. Zoiets wordt een langdurig proces. We kunnen trouwens ook wel wat leren van de gastvrijheid die horecamedewerkers haast van nature eigen lijkt te zijn.” ONS

ONS RECHT: Ziet u geen conflict tussen de eerder lage lonen en de nood aan goed gekwalificeerd personeel, dat terecht loon naar werken verwacht? VAN DE SCHOOR: “Ja, toch wel. Dat moeten we niet onder stoelen of banken steken. Ik wou dat de sector zo rendabel was dat we die hogere lonen ook effectief konden betalen.” |

SOCIALE VERKIEZINGEN Ook bij Brantano vinden deze maand sociale verkiezingen plaats. Voor de eerste keer in de geschiedenis van het bedrijf heeft de LBC-NVK in zowat alle geledingen van het personeel kandidaten gevonden. Vanaf juni hopen we te kunnen rekenen op vertegenwoordigers bij de kaderleden, de jongeren, het winkelpersoneel en de medewerkers van de hoofdzetel. Aan thema’s duidelijk geen gebrek om de sociale dialoog voort te versterken. De LBC-NVK is zich ten volle bewust van de nieuwe syndicale uitdagingen die de e-commerce inhoudt. Om die reden komt er, onder leiding van nationaal secretaris Distributie Chris Van Droogenbroeck, een werkgroep met militanten en secretarissen. Zodra de denkoefening resultaten oplevert, lees je er zeker over in jouw ledenblad Ons Recht.

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

VRIJE TIJD 1

10 11

SUDOKU

Vul de cijfers van 1 tot en met 9 in, zodanig dat: • in elke rij elke cijfer maar één keer voorkomt • in elke kolom elk cijfer maar één keer voorkomt • elk cijfer ook maar één keer voorkomt in elk wit vierkant en in elk grijs vierkant van 9 vakjes

1 1

2 2

5 6

6 13

4 9

8 4

4 2

10 8

6 2

11 verticaal 1. hoed 2. rund; oppervlaktemaat; laagtij 3. dwingende vraag 4. verhouding van de omtrek tot de diameter van een cirkel; hals; moeder 5. verbrandingsrest; oude lengtemaat 7. waarmee je kijkt 8. jouw ... is belangrijk; loon 9. ploeg; meisjesnaam 10. slee; Europese Centrale Bank (afk.); ultraviolet (afk.) 11. bank waarop voetballers zitten die kunnen inspringen

Horizontaal 1. ruimte waarin je stemt; Nationale Arbeidsraad (afk.) 2. rund; hetgeen voor elektriciteit dit jaar 50% stijgt; muzieknoot 3. muzieknoot; voorzetsel 4. meisjesnaam; ploeg 5. priester die opkwam voor werknemers; voorzetsel; daar 6. lijstnummer van ACV; muzieknoot; vakbond met lijstnummer 3 7. meisjesnaam; grand prix (afk.); België (afk.) 8. muzieknoot; rondhout 9. voorzetsel; plus 10. klank; wereld; een (Frans) 11. Landelijke Bediendencentrale (afk.); Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (afk.)

5 6

CRYPTOGRAM 1. Welk klein hemellichaam bestuurt het land? 2. Welke edelman werkt met beelden?

OPLOSSINGEN SUDOKU

4 2

6 4

6 2

8 1

3 5

2 6 7

1. minister 2. fotograaf

OPLOSSINGEN

2 6 3 5

3 7

7 4

5 1

9 4 1

1 9 2 6 8

4 6 5 3 8 9 7 2

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR Met de letters van de genummerde vakjes kan je een zin vormen:

Stuur je antwoord naar puzzelonsrecht@acv-csc.be, ten laatste op 15 mei 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘SOCIALE VERKIEZINGEN’. D.H. uit Hulste werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!

PRIJSVRAAG

UITGAANSTIP

FILM

> Dalton Trumbo: charismatisch, onorthodox en – vooral – taai (Bryan Cranston).

TRUMBO moest jarenlang ‘onder water’ broodschrijven, won twee sceHollywood blikt gaarne nario-Oscars onder pseudoterug op Amerika’s oorniem en werd uiteindelijk door logen, zelfs als ze werden Otto Preminger (voor ‘Exodus’) verloren. Al die voor het en Kirk Douglas (‘Spartacus’) opnieuw met naam én toenaam scherm vastgelegde strijd opgevist. wordt wel bij voorkeur met Voor een film die een eerbetoon vuurkracht uitgevochten, wil zijn aan één van Hollywoods zoals het een wapenminveelzijdigste scenarioschrijvers nende natie betaamt. Het kleurt de prent van Jay Roach (regie) en John McNamara’s (sceis misschien daarom dat nario) weinig buiten de lijnen de naoorlogse communisvan de klassieke ‘biopic’. Maar tenjacht, op ‘The Front’ en de authentieke genegenheid van ‘Good Night, and Good Luck’ de makers voor hun ‘onderwerp’ na, minder breed in de film- deugt dan weer wel. annalen is uitgesmeerd. ‘Trumbo’ is, behalve een rechtlijnig relaas van een kwalijke Die ‘oorlog’, die eerst in het episode uit de Amerikaanse Amerikaanse parlement door de geschiedenis, een meeslepend House Un-American Activities portret van een charismatisch Committee/HUAC en daarna in auteur én een onorthodox maar de Senaat door Joseph McCarthy toegewijd familieman. Het werd gevoerd, maakte nochtans licht prekerige toontje en de duizenden slachtoffers: mensen wat nadrukkelijk geïmiteerde die werden gebroodroofd omdat Trumbo waarmee de film aanze communistische sympathieën heft, gaan gaandeweg overboord hadden of enigszins naar links in een sympathieke biografie die leunden. zonder toeters en bellen, maar De bekendste slachtoffers met humor en een tikkel sarwaren Hollywoodprofessionals casme en leedwezen Trumbo’s die, vaak met snedige tegenbe- wedervaren uit de doeken doet. togen, de HUAC-verhoorders te Bryan Cranston (‘Breaking Bad’) kakken zetten. Ster-scenarist, is als de taaie schrijver vooral communist (of ‘zwembadso- goed op dreef in interactie met cialist’ zoals hij ook wel werd een uitmuntende co-cast: Helen genoemd ) en auteur van het Mirren en comedian Louis CK anti-oorlogsdrama ‘Johnny Got (giftig aan de beide uiteinden his Gun’ (1938) Dalton Trumbo van het politieke spectrum), een zag zijn opdrachten én fortuin ontwapenende Diane Lane en slinken nadat hij met negen Elle Fanning en een héérlijke andere Hollywoodgroten de John Goodman op kop. | gevangenis ín en de studio’s uit werd geflikkerd wegens ‘smaad ‘Trumbo’ is sinds 27 april te zien aan het parlement’. Trumbo in de Belgische cinema’s. Karin Seberechts

Anne Frank in Stavelot De Abdij van Stavelot ontvangt tien maanden lang het ‘Anne Frank Huis’ uit Amsterdam. In Stavelot kan je een bezoek brengen aan een onuitgegeven versie van de tentoonstelling over Anne Frank, als eerbetoon aan deze tiener. In de tentoonstelling is er aandacht voor de geschiedenis van nazi-Duitsland, de bezetting van een groot deel van Europa en de uitroeiing van miljoenen Europese joden. Genocides en misdaden tegen de menselijkheid zijn nog altijd harde realiteit. Ook vandaag zijn er spijtig genoeg nog altijd vele vormen van nationalisme, racisme en antisemitisme. De expo kwam er omdat het in 2015 al 70 jaar geleden was dat de concentratiekampen van de nazi’s werden bevrijd. Anne Frank en haar zuster Margot overleden naar alle waarschijnlijkheid op of rond dat moment in het concentratiekamp van Bergen-Belsen. Op 10 april werd dat kamp bevrijd door de geallieerden.

Waar? Abdij van Stavelot, Cour de l’Abbaye 1, 4970 Stavelot Wanneer? Nog tot 29 mei 2016 Meer info? www.abbayedestavelot.be educatif@abbayedestavelot.be Tel. : 080/88.08.78

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

“Panamaroute bestaat omdat overheid dat mogelijk maakt” GUIDO DECKERS PLEIT VOOR MEER DEBAT OVER RECHTVAARDIGE BELASTINGEN > Guido Deckers: “De gefortuneerde aandeelhouders

achter AB InBev en andere superrijke families betalen wereld, bekenden en onbekenden, Denis Bouwen nog steeds veel te weinig belastingen. Kleine dieven ‘offshorevennootschappen’ gebruikgaan achter slot en grendel terwijl grote dieven hun Ook zoveel gehoord over de ten om hun rijkdom weg te moffelen gang kunnen blijven gaan. Dat kan niet.” en zo min mogelijk belastingen te ‘Panama Papers’? Het lijvige dosmoeten betalen. Die vennootschapsier over superrijken die de fispen zaten in Panama en op de Britse gegevens aan het uitwisselen over vluchtecus een flinke neus zetten via Maagdeneilanden. Meer dan 700 lingenstromen. Als dat kan, moet zoiets ook Belgen, onder wie zelfs bakkers en mogelijk zijn voor geldstromen. In Europa vennootschappen in Panama tandartsen, speelden het spel gretig en wereldwijd.” en de Caraïben? “Ik kijk al lang mee. Hoe kijk jij hier tegenaan? “Maar er is meer. Heel wat landen lopen veel niet meer op van zulke verhaGUIDO DECKERS: “Mensen die hun rijk- geld mis omdat andere landen of eilanden dom in een offshoreconstructie parke- fiscale vluchtroutes blijven organiseren. Ik len”, vertelt Guido Deckers aan ren doen dat om hun geld maximaal te pleit ervoor om die belastingparadijzen te Ons Recht. Hij was jarenlang laten renderen. Uiteraard rijst de vraag bestraffen, bijvoorbeeld met handelssancde nationale ACV-propagandist of al die constructies wel of niet wet- ties. Het Groothertogdom Luxemburg lijkt telijk zijn. Fiscalisten maken graag het misschien zijn leven te hebben gebeterd rond ‘rechtvaardige belastingen’. verschil tussen belastingontwijking en maar dat is dus niet zo. Ook Luxemburg belastingontduiking. Maar als bepaalde moet nog meer onder druk worden gezet. constructies mogelijk worden gemaakt Maar, eerlijk is eerlijk: ook België is en blijft door onze eigen wetgeving, kan je alleen een belastingparadijs voor de rijksten. De ONS RECHT: Een internationaal consor- maar spreken van georganiseerde fraude gefortuneerde aandeelhouders achter AB tium van journalisten heeft bekendge- met medeplichtigheid van onze overheid.” InBev en andere superrijke families betamaakt hoe talloze superrijken uit de hele “Heel Europa is tegenwoordig automatisch len nog steeds veel te weinig belastingen.

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Kleine dieven gaan achter slot en grendel “Op de website www.derijkstebelgen.be terwijl grote dieven hun gang kunnen blij- lees je hoe de 25 rijkste families in ons land ven gaan. Dat kan niet.” een gezamenlijk vermogen van wel 93,6 miljard euro bezitten. Hef daar 3 procent ONS RECHT: ‘Panamafraudeurs kunnen geen vermogenstaks op en je hebt 2,8 miljard kant meer op’, titelde een krant begin april. voor onze Schatkist. Bijna evenveel als het Fiscale amnestie zouden ze niet meer kun- bedrag dat de federale regering wil wegnen krijgen, en hoe dan ook zouden ze 36 snoeien uit onze sociale zekerheid.” procent van hun zwart kapitaal kwijtspelen. GUIDO: “Als de Panamafraudeurs effectief ‘TAXSHIFT’ geen fiscale amnestie kunnen krijgen, is dat toe te juichen. Maar ik weet niet of dat ONS RECHT: Wat vind je van het fiscale palklopt. De zondaars moeten fiscale boetes marès van de regering-Michel? betalen, weliswaar rekening houdend met GUIDO: “De taxshift in de versie van de regede omvang van hun fraude.” ring krijgt van mij 0 op 10. Wie fiscaal meer “Minstens even belangrijk is dat we een zou moeten worden aangesproken, wordt thema als fiscaliteit weer politiseren. door deze regering in bescherming genoVakbonden moeten aan de bevolking heel men. Alle taksjes die de regering bedacht, bevattelijk uitleggen hoe een belastingsys- overtuigen niet. In het beleid van Charles teem werkt en hoe je zoiets veel eerlijker Michel & Co zit heel veel onrechtvaardigkunt organiseren. De ingewikkeldheid van heid. En dan spreek ik nog niet van de het systeem, het ambtelijke taalgebruik, de indexsprong. Of van de veel hogere enerEngelse termen, dat is allemaal geen toeval, gierekeningen.” dat moet dienen om de vele scheve verhoudingen te camoufleren.” ONS RECHT: Jij startte bij de vakbond aan het “Vandaar ook mijn pleidooi om de fiscaliteit begin van de jaren 1970. Een heel andere tijd? veel democratischer te maken. Elke burger GUIDO: “Het rumoer van mei ’68 lag toen zou het systeem makkelijk moeten kunnen nog vers in het geheugen. Er was veel maatsnappen. Niet voor niets heb ik zo veel opi- schappelijke discussie, zowel in de vakbond niestukken geschreven over rechtvaardige als in de hele samenleving. In de jaren ’80 belastingen. Ik ga ook werk maken van een kregen we Reagan, Thatcher en hun medeboek over fiscaliteit, nu ik met pensioen ga.” standers over ons. Zo raakte de samenleving aanzienlijk gedepolitiseerd. De ‘vrije markt’ ging het denken van velen beheersen.” FINANCIEEL ACTIE NETWERK “Anno 2016 vind ik dat de vakbond opnieuw ONS RECHT: Binnen het ACV heb je jarenlang veel politieker moet worden. En dan heb ik aan de kar getrokken rond rechtvaardige het niet over partijpolitiek. Een kapitalistibelastingen. Raakte je nooit ontmoedigd? sche economie is voor mij niet de oplossing. GUIDO: “Het ligt niet in mijn aard om snel Overheidsbedrijven of –diensten privatiseontmoedigd te raken. In mijn job putte ik ren is onwenselijk. Naar mijn smaak moeveel steun uit het feit dat we als ACV konden ten sommige sectoren juist worden ‘vermeedoen aan het Financieel Actie Netwerk maatschappelijkt’. Als vakbond moeten we (FAN). Met het FAN konden we de strijd ook zelf weer meer beseffen dat onze socivoor rechtvaardige belastingen kordater ale zekerheid mogelijk wordt gemaakt door voeren. We bundelden en deelden kennis centen die de werknemers afstaan voor het en steunden gelijkgestemde organisaties. collectief. Dat besef is veel te zwak geworTegenwoordig is rechtvaardige fiscaliteit den.” brandend actueel. Het thema is extreem “Zoeken naar een ander soort economie is relevant geworden voor de arbeidersbewe- niet zo makkelijk. Maar het is wel mogeging.” lijk. De mens wordt geschapen door zijn omgeving. Laten we de omgeving aanpasONS RECHT: Maar het lijkt zo traag op te sen zodat de mens minder roofdier wordt schieten. Onze politieke klasse zegt graag en zich minder laat drijven door geldzucht. dat ze het allemaal eerlijker wil maken maar Wie daarover durft te praten, zorgt ervoor in de praktijk verzandt dat meestal in fraaie dat de vakbond weer meer met politiek denpraatjes en symboolmaatregelen. ken bezig is.” GUIDO: “Je neemt me de woorden uit de mond. Politici verbloemen veel en jongle- IN DE KLAS ren met diverse termen om hun discours te verantwoorden. Het ‘overheidsbeslag’ is ONS RECHT: Stel dat je moet spreken voor zo’n woord maar er zijn er wel meer. De wer- een klas van 16-jarigen die weinig of niets kelijkheid is dat er een grote vermogenson- afweten van de vakbond. Met welk verhaal gelijkheid bestaat in België en dat het belas- ga je hen warm maken? tingstelsel nog erg onrechtvaardig is. Als we GUIDO: “Ik zou het allemaal heel tastbaar een belasting op grote vermogens invoeren, maken door te vertellen over een ingrijzetten we een duidelijke stap om dat te ver- pende gebeurtenis. Mijn zoon Toon bijvooranderen.” beeld werd in zijn leven twee keer getroffen

door leukemie. Dat waren hele moeilijke tijden voor onze familie. Maar Toon is er door gekomen omdat zijn behandeling betaalbaar was dankzij de sociale zekerheid die we met de werknemers hebben opgebouwd. Ooit organiseerden sympathisanten een benefiet voor de behandeling van mijn zoon. Ik vond dat geweldig maar ik hield ook een vlammende speech waarin ik uitlegde waarom onze sociale zekerheid zo belangrijk is. Reken maar dat de mensen toen aandachtig luisterden.” |

VAN HET SPOORWEGATELIER NAAR DE VAKBOND Guido Deckers gaat nu, op zijn 60ste, met vervroegd pensioen. Na een loopbaan van 42 jaar. Ondanks zijn pensionering blijft Guido mee de strijd voeren voor een rechtvaardiger belastingsysteem. Als jonge kerel ging Guido aan de slag in de centrale werkplaatsen van de spoorwegen (NMBS) in Mechelen. Hij gaf er vorming aan spoorarbeiders, terwijl zijn echtgenote als vrijwilligster les kwam geven aan NMBS’ers die hun examens moesten voorbereiden. “Mijn vrouw, Annemie Daniëls, en ik zijn al heel ons leven een hecht team”, vertelt Guido. “Zij bleef bewust huisvrouw maar we werkten op tal van momenten samen, ook bij de stakingen tegen de volmachten van premier Wilfried Martens.” In de centrale werkplaatsen van de NMBS was Guido eerst vakbondsmilitant en daarna vrijgestelde. Uiteindelijk slaagde hij in het examen voor vakbondssecretaris. Binnen het ACV was hij ook nauw betrokken bij de strijd tegen extreemrechts. Guido werkte sinds 1998 bij de confederatie, zeg maar op het hoofdkwartier van het ACV in Brussel. Sindsdien was fiscaliteit een belangrijk aandachtspunt voor hem. Toen hij Eric Goeman (ABVV) leerde kennen, ontstond een sterke vriendschap die de werking van het Financieel Actie Netwerk (FAN) ten goede zou komen. Al vele jaren voert het FAN actie rond de strijd voor rechtvaardige belastingen. “Met het FAN vechten we tegen de onrechtvaardige fiscale verhoudingen en zeggen we tegelijkertijd dat belastingen heel nuttig en nodig zijn om diensten en voorzieningen mogelijk te maken in onze maatschappij.” Lees meer over rechtvaardige belastingen op www.hetgrotegeld.be

Ons Recht | 120ste jaargang | MEI 2016 |

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat. Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

BEZINNING NA 22 MAART W.B. - PER E-MAIL

De luchthaven van Zaventem en Brussel werden op 22 maart getroffen door verschrikkelijke terreuraanslagen. Tijd voor enkele kritische bedenkingen. Internationaal kregen we uit vele hoeken de kritiek dat België een ‘failed state’ zou zijn. Vreemd. België op gelijke voet plaatsen met landen als ZuidSoedan, Somalië, de CentraalAfrikaanse Republiek en Soedan lijkt mij toch een grote stap te ver. Volgens de ‘Fragile States Index’ van het Amerikaanse ‘Fund for Peace’ staat België pas op de 163ste plaats in het klassement van fragiele staten. Landen die veel kritiek hadden op ons zoals het Verenigd Koninkrijk (161ste), Frankrijk (160ste) en de VS (158ste) scoren slechter in die lijst. Nederland presteert beter dan België, maar is alles daar dan rozengeur en maneschijn? Denk aan de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh, de criminele bendes in Amsterdam die moorden plegen op klaarlichte dag, de schandalen bij het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid, de pogingen om daar 26 politieregio’s tot één nationaal korps om te vormen. Gaat ons eigen land dan vrijuit? Neen. We moeten een aantal juiste vragen op de juiste plaats stellen, met name in de parlementaire commissie die nu de terreur moet onderzoeken. Dit werk moet eerder in de luwte

| MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

gebeuren, om zo tot een gedegen en onderbouwd rapport te komen. Al te snel werd een verbindingsofficier in Turkije aan de schandpaal genageld. We kunnen beter naar het totaalplaatje kijken en nadenken over het beleid van de voorbije jaren. Maar soms is de behoefte om de paraplu open te trekken groter dan de nood om te zwijgen. Soldaten op straat laten patrouilleren blijkt ons niet te beschermen tegen aanslagen. Moet die maatregel niet worden herbekeken? Mark Singleton, directeur van het International Centre for Counter Terrorism, denkt dat zulke patrouilles weinig zin hebben. Misschien verhogen ze het veiligheidsgevoel bij burgers, maar dat is dan ook alles. We leven in nieuwe, andere tijden, en dus moeten er ook andere regels gelden, herhalen sommigen tot in den treure. Akkoord, er moeten maatregelen worden getroffen. Maar dan wel graag de juiste, en geen schoneschijnmaatregelen. Er is ook meer dan ooit wijzij-denken. Als Dyab Abou Jahjah aan bod komt op de tv, leidt dat tot kritiek. Maar waar is dan onze vrijheid van

m e n i n g s u i t i n g ? Ve l e n schreeuwen om de doodstraf voor terroristen. Maar we vinden toch de shariawetten van IS achterlijk en middeleeuws? Allochtonen zouden niet langer aan de klaagmuur moeten gaan staan, beweren sommigen. Maar waarom zouden zij moeten stoppen met hun strijd voor emancipatie? Dat vragen we aan vrouwen of holebi’s toch ook niet? Veel voorbeelden van twee maten en twee gewichten dus. De nieuwkomerverklaring die sommige vreemdelingen in de toekomst zullen moeten ondertekenen is voor mij ook een indicatie van dubbele standaarden. Vind je homohaat of intrafamiliaal geweld alleen bij nieuwkomers, en niet bij Belgen die hier geboren en getogen zijn? Voor mij hoeft die verklaring er niet te komen. Sociologe Sarah Bracke had het in De Standaard over ‘de ontmenselijking van een bevolkingsgroep’. In het debat over onverdoofd slachten bijvoorbeeld hebben we het altijd over de praktijken bij moslims, nooit over die in de joodse gemeenschap. Als we groepen ontmenselijken, kan dat uiteindelijk ontaarden in fysiek geweld. We moeten onze dubbele standaarden afzweren en streven naar accommodatie: een maatschappij moet zich aanpassen aan de wijzigende samenstelling van de bevolking. Er is nog werk aan de winkel. We moeten de ramp van 22 maart ombuigen in ons voordeel. Anders zullen we inderdaad mislukken, in het samenleven met elkaar.

WERKEN OM TE LEVEN EN NIET ANDERSOM M.V.D.W. - PER E-MAIL

In het artikel ‘Werken om te leven en niet andersom’ in Ons Recht van april wordt dieper ingegaan op het begrip ‘werkbaar werk’, en dit tegen de achtergrond van een stijgende vraag naar meer flexibiliteit. De vraag of we werken om te leven of leven om te werken is een belangrijke levensvraag. Het antwoord op die vraag hangt in grote mate samen met het gevoel van voldoening dat de eigen job oplevert. Wie het geluk heeft om een job te hebben die veel voldoening schenkt, zal gemakkelijker buigen voor de druk om flexibeler te zijn dan wie dat geluk niet heeft. Maar er zijn grenzen. Flexibiliteit moet leefbaar blijven. En die leefbaarheid wordt in grote mate bepaald door natuurlijke ritmes zoals het dagen nachtritme en het ritme van de seizoenen. Maar wat als die ritmes worden verstoord door toestellen die – in tegenstelling tot mensen - 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 kunnen functioneren? En dit niet alleen op bedrijfsterreinen maar ook thuis. Vanuit onze luie zetel kunnen we om het even wanneer met enkele klikjes onze wensen in vervulling doen gaan. De handel floreert en ergens op deze wereld kan er iemand aan de slag om ook de onlinewensen van anderen onmiddellijk te helpen bevredigen. Automatisering creëert inderdaad ook banen maar ze heeft niet geleid tot de onbekommerde vrijetijdsmaatschappij zoals ze de samenleving enkele decennia geleden werd voorgespiegeld. De momenten van vrije tijd worden nu opgedrongen op momenten waarop ze niet van pas komen. De vraag naar meer flexibiliteit is in zekere mate het gevolg van veranderende consumptiepatronen in een wereld die 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 kan draaien. Misschien kan het werk van anderen werkbaar en leefbaar blijven als we bij de bevrediging van onze behoeftes rekening houden met natuurlijke ritmes waaraan automaten geen boodschap hebben. Automaten werden in het leven geroepen om te werken. Mensen werken om te leven.

UITBETALING VAKBONDSPREMIE PETROLEUM In de sector van de petroleum (paritair comité 211) is er een vakbondspremie van 135 euro. Om de vakbondspremie in de petroleumsector te krijgen moet je minstens één maand tewerkgesteld (in dienst) zijn in het PC 211 tussen 1 januari 2015 en 31 december 2015.

Zieken en leden in loopbaanonderbreking behouden het recht op de premie. De betaalperiode loopt van 1 mei 2016 tot 31 augustus 2016. Rechthebbenden moeten lid (geworden) zijn tijdens de uitbetalingsperiode en lid zijn op het ogenblik van de uitbetaling. Ze moeten ook in orde zijn met de bijdrage.

INTERNATIONALE HANDEL, VERVOER EN LOGISTIEK Ben je tussen 1 januari 2016 en 30 juni 2016 aangesloten bij de LBC-NVK en ben je tijdens deze periode ook minstens 1 dag tewerkgesteld in een onderneming die valt onder paritair comité 226 (internationale handel, vervoer en logistiek)? Dan heb je recht op een vakbondspremie van 135 euro. De premie aanvragen is heel eenvoudig. Het vereiste attest wordt naar je thuisadres opgestuurd. Kijk even na of je gegevens op het attest, zoals adres en naam van de werkgever, nog kloppen. Pas de gegevens

aan als er iets is veranderd. Controleer ook of je rekeningnummer juist wordt vermeld. Teken dan het attest en bezorg het aan een vakbondsmilitant(e) in jouw onderneming. Is er geen militant beschikbaar? Stuur het attest dan op naar het LBC-NVKsecretariaat in je streek. Had je eind februari nog geen attest voor de vakbondspremie ontvangen? Laat dit dan even weten aan jouw vakbond LBC-NVK. De betaalperiode loopt van 1 maart tot 31 oktober 2016.

NON-FERROMETALEN In de sector van de non-ferrometalen (paritair comité 224) is er een vakbondspremie van 105 euro. De premie wordt uitgekeerd van 15 april tot 31 juli 2016. Voor de bedienden en kaderleden bij Umicore, Aurubis en Nyrstar is er een eigen bedrijfspremie. Om de vakbondspremie in de non-ferrometalen te krijgen moet je in 2015 minstens één maand lang in de sector hebben gewerkt. Langdurig zieken worden gelijkgesteld. Gepensioneerden en bruggepensioneerden hebben recht op de premie als

ze in 2014 nog minstens één maand lang effectief gewerkt hebben. De premie geldt alleen als je je uiterlijk op 1 april 2016 lid was van de LBC-NVK. Je moet ook in orde zijn met de betaling van je bijdragen op het ogenblik dat de premie wordt uitgekeerd. Het geld wordt uitbetaald op basis van een origineel attest dat je ontvangt van de werkgever. Je moet het ingevulde attest bezorgen aan je LBC-NVK-secretariaat.

METAALSECTOR In de metaalsector (paritair comité 209) wordt dit jaar een vakbondspremie van 105 euro uitbetaald. De uitbetalingsperiode loopt van 15 april tot 31 juli. De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2015 werkten in de metaalsector. Onder PC 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen werken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaalhandel of de controleorganismen. Om recht te hebben op de premie moet de bediende of het kaderlid in 2015 ten minste één maand in dienst geweest zijn van een metaalbedrijf en ten laatste op 1 oktober 2015 aangesloten zijn bij het ACV. Ook moet de bediende in orde zijn met de

bijdrage op het moment van de betaling. Werkloze bedienden, gepensioneerden en bruggepensioneerden hebben nog recht op deze vakbondspremie wanneer zij in 2015 nog minstens één maand in dienst geweest zijn van een metaalbedrijf (en aan de voorwaarden qua lidmaatschap voldoen). Bedienden en kaderleden in de metaalsector, aangesloten bij de LBC-NVK, krijgen een formulier. Dat formulier moeten ze ingevuld terugbezorgen aan hun vakbondsafgevaardigde of aan het gewestelijke LBC-NVK-secretariaat van hun woonplaats. Wie geen formulier kreeg, kan contact opnemen met zijn LBC-NVKsecretariaat. Het premiebedrag wordt overgeschreven naar de individuele bankrekening.

LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be

Missie van de lbc-NVK

De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

|â&#x20AC;&#x201A; MEI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht