Ons Recht september 2016 by LBC-NVK

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 7 - SEPTEMBER 2016

DE GEVAREN VAN

TTIP VRAAG JE EDUCATIEF VERLOF OP TIJD AAN! LAAT JE NIET FOPPEN DOOR REGERING-MICHEL

INHOUD

06 16

03 04 05 06

ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

Veerle Verleyen • Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen

REDACTIECOMITÉ: Veerle Verleyen, Wouter Parmentier,

Sebastiaan Kok, Jan Deceunynck, Denis Bouwen, Peter Bakema VORMGEVING: Peer De Maeyer DRUKKERIJ: Corelio Printing

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. www.lbc-nvk.be

REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

12 14

cOveR De gevaren van ttiP standPUnt

Hoe heet wordt de herfst?

Je bent JOnG en Je Wil lOOninFO? Doe de looncheck bij de LBC-NVK

betaald edUcatieF veRlOF: Wees eR OP tiJd biJ! Vraag het aan tegen uiterlijk 31 oktober

HandelsaKKOORden GOOien HelebOel RecHten te GRabbel Bescherming van werknemers en consument komt zwaar in het gedrang snaPsHOts

OUdeRe WeRKneMeRs: te dUUR en te WeiniG PROdUctieF?

Bevindingen vakbond én overheid relativeren clichés

PittiG, sliM en MeeRtaliG, MaaR tOcH WeRKlOOs Arbeidshandicap speelt Sabine Stevens flink parten

veROniQUe selleslaGH is WaaRneMend vOORzitteR lbc-nvK

STAND PUNT. HOE HEET WORDT DE HERFST?

20 14 15 16 18

ledenbiJdRaGen acv aanGePast WaaR is Ons veRMOGen OM te dROMen naaRtOe?

Thomas Decreus en Christophe Callewaert schrijven ‘Dit is morgen’

tWee JaaR ReGeRinG-MicHel: laat Je vOORal niet FOPPen!

Vakbonden in actie op 29 september en 7 oktober vRaaG van de Maand

PRiMa OPleidinGen biJ lbc-scHOlen ziJn eR OOK vOOR JOU!

even Uit Het lOOd GeslaGen MaaR zeKeR niet UitGeteld

22 24 25

25 26

28 30 30 31 32

Stefaan Decock Algemeen Secretaris

Vul de bon in en geniet van de premie

Planeet houdt niet op met draaien na ontslag

Was iK MaaR een RObOt!

Gilbert De Swert nuanceert doemscenario’s rond nieuwe technologie

‘KOst’ JiJ Geld OF ‘investeRen’ We in JOUW tOeKOMst? Taal als wapen in de politieke strijd activiteitenKalendeR

WORKsHOPs ROnd aanPaK PsYcHOsOciale belastinG Vorming voor leidinggevenden vRiJe tiJd

“eRvaRinGen delen Met lOtGenOten dOet deUGd” Suzanne keert tevreden terug van ACV-driedaagse over burn-out

Wat Onze lezeRs eRvan denKen indeXaanPassinGen UitbetalinG vaKbOndsPReMie vanMOl

Hoe was jouw vakantie? Het EK voetbal, de Ronde van Frankrijk en de Olympische Spelen vulden misschien een flink stuk van je tijd. Maar deze topevenementen werden spijtig genoeg afgewisseld met dramatische aanslagen, soms wel en soms niet het werk van terroristen. Ondertussen leverden politieke thuisblijvers schijngevechten over veiligheid, privacy, racisme en ja, zelfs over werk. De politieke machinerie deed hard haar best om de indruk te wekken dat het regeringsbeleid vruchten afwerpt. Even vaak verschijnen er cijfers die aantonen dat de beoogde resultaten van het regeringswerk er niet komen. Consumenten consumeren minder, de werkloosheid zakt vooral in de statistieken maar niet zozeer in de werkelijkheid, van ‘jobs, jobs, jobs’ is niet zoveel te merken, de belastinginkomsten blijven ondermaats en economen twijfelen steeds luider aan het nut van de besparingsoperaties. Een grote positieve verandering? Weinig van te merken! Minister Kris Peeters (Werk) loste eindelijk zijn wetsontwerpen over ‘werkbaar en wendbaar werk’, maar onze fundamentele kritiek blijft gehandhaafd. Flexibiliteit veralgemenen maakt werken niet werkbaarder, integendeel. Het haalt ook het sociaal overleg helemaal onderuit. Peeters wil de sectoren tot eind dit jaar de kans geven om zelf afspraken te maken maar dat zal vooral schijnoverleg opleveren: als akkoorden uitblijven, wordt de wet automatisch van kracht. Desondanks zal de vakbond het verantwoordelijkheidsgevoel van de werkgevers testen. Welke afspraken kunnen we maken om jobs te creeren, koopkracht te verbeteren, jobs werkbaarder te maken, arbeid en gezin beter te combineren en de ‘eindeloopbaan’ beter te regelen? Richting regeringen manifesteren de vakbonden alvast op 29 september opnieuw hun verzet. Het is niet de vraag of de regering-Michel nog meer zal besparen maar wel bij wie en hoeveel. Ze moet blijkbaar ruim 2,4 miljard euro vinden. Het geld kan niet blijven komen van werknemers en mensen met een uitkering! Tijd voor rechtvaardige belastingen waarbij iedereen correct zijn steentje bijdraagt. Wij hebben alvast (veel) gegeven. De pensioenhervorming gaat de verkeerde kant uit. En de besparingen in de sociale zekerheid moeten ophouden. We willen een ernstig kader om te onderhandelen, met genoeg ruimte om afspraken te maken. Het roer moet omgegooid! Eind september oogsten we al twee jaar onrechtvaardig verdeeld besparingsbeleid van de regeringen Michel en Bourgeois. Het is genoeg geweest. En dat zullen we massaal laten horen, hopelijk samen met jou. Wie de echte problemen wil verdoezelen met debatjes over boerkini’s en radarverklikkers houdt de bevolking voor de aap. Doe mee op donderdag 29 september in Brussel! De werknemers betogen dan voor meer banen, leefbare en werkbare jobs, koopkracht, sociale bescherming en rechtvaardige belastingen. Logisch! |

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 3

Je bent jong en je wil looninfo? DOE DE LOONCHECK BIJ DE LBC-NVK

Sandra Vercammen

Mik je op een bepaalde job? Wil je weten wat je mag vragen als loon tijdens je sollicitatie? Wil je je marktwaarde goed kunnen inschatten? Dan ben je bij onze vakbond aan het juiste adres. Elk jaar geeft de LBC-NVK loonadvies aan honderden jongeren die de schoolbanken verlaten en aan het werk gaan. Schoolverlaters krijgen een goed beeld van wat ze financieel waard zijn op de arbeidsmarkt, wanneer ze mikken op een bepaalde job of bepaalde diploma’s kunnen voorleggen. Niet voor niets is de LBC-NVK met haar startersloonadvies elk jaar aanwezig op de jobbeurzen van de universiteiten. Daarnaast is er het digitaal aanbod waarmee de LBCNVK-medewerkers jongeren heel het jaar door professioneel adviseert. Het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBC-NVK en het ACV organiseren ook heel wat workshops voor jongeren. Een stevig cv opstellen en zich goed voorbereiden op een sollicitatiegesprek helpen jongeren om sterk aan hun loopbaan te beginnen.

HOE? Startersloonadvies is digitaal en eenmalig gratis te verkrijgen voor jongeren. Surf 4

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

naar ‘dienstverlening’ op www.lbc-nvk.be. Ga dan naar de subrubriek ‘startersloonadvies’. Je klikt op de regio waar je woont en wacht tot het formulier opgeladen is. Dan vul je het formulier in. De medewerkers van de LBC-NVK zoeken voor jou de juiste informatie op. Niet lang nadien krijg je een loonadvies doorgestuurd. Je kan ook rechtstreeks bij elk LBC-NVK-secretariaat aankloppen met vragen over je loon of je contract. De lijst met alle adressen van onze secretariaten vind je op pagina 31 van Ons Recht. Interessante workshops over onder meer solliciteren en cv-analyse vind je op www.jeloopbaan.be.

WAT STUDENTEN ZELF VINDEN Lode, student in Leuven: “Ik heb samen met mijn maten loonadvies gekregen en we waren verrast door deze interessante service. Voor een jonge starter is het nuttig om te weten waar hij recht op heeft wanneer hij gaat solliciteren. Ze beweren vaak dat het loon er niet toe doet voor je eerste job, maar loon maakt wel degelijk het verschil.”

Warre, student in Antwerpen: “Jullie waren de enige jobstand op de beurs met deze informatie. Ik zie dat als een sterk engagement ten aanzien van hoogopgeleide jongeren. Ik heb van niemand in mijn omgeving een negatieve reactie gehoord over jullie aanbod. Jullie mogen de voordelen van het vakbondslidmaatschap nog meer in de verf zetten voor jongeren.”

DIVERSE LIDMAATSCHAPSFORMULES Het ACV en de LBC-NVK investeren in jongeren. Getuige daarvan de aangepaste lidmaatschapsformules en het dito aanbod. Voor jonge werknemers heeft het ACV een extra voordelig lidmaatschap: ACV GO. In plaats van de gebruikelijke 16 euro per maand betalen jongeren onder de 25 jaar in hun eerste aansluitingsjaar slechts 10 euro per maand. Dat is 33 eurocent per dag. En laten we eerlijk zijn, wat koop je vandaag nog voor 33 cent? Lees meer op https://goo.gl/faiVQL.

Marie, studente in Brussel: “Nu heb ik toch Nog volop aan het studeren? Enter is het een beter beeld van wat mijn startersloon ACV-lidmaatschap voor studenten en zou moeten zijn zodra ik afstudeer als han- schoolverlaters in beroepsinschakelingstijd, delsingenieur. Ik kreeg een interessant vanaf 15 tot 25 jaar. En dit is volledig gratis. beeld van mijn toekomstig loonpakket.” Lees meer op https://goo.gl/eFT297. Fatiha, studente in Gent: “Als ik aan mijn eerste job begin, ga ik al meteen vergelijken of dat het klopt.”

Aarzel niet en informeer je over dit interessante lidmaatschap! Dat kan uiteraard ook bij de ACV-dienstencentra en via de LBCNVK-secretariaten. |

Betaald educatief verlof: wees er op tijd bij! VRAAG HET AAN TEGEN UITERLIJK 31 OKTOBER Peter Bakema

Betaald educatief verlof is een individueel recht op vorming voor werknemers uit de privésector en contractuelen van overheidsbedrijven. Je hebt hierdoor het recht om afwezig te zijn op het werk om vorming te volgen of je bij te scholen. Zo wordt het gemakkelijker om werk, opleiding en privéleven met elkaar te verzoenen. Je kiest zelf welk soort opleiding je volgt, zolang zij maar erkend is en het gaat om een beroepsopleiding of een algemene opleiding van ten minste 32 lesuren per jaar. Cursussen in het volwassenenonderwijs, het kunstonderwijs, het hoger onderwijs, de basiseducatie of opleidingen voor knelpuntberoepen komen in aanmerking. Je mag dan afwezig zijn op je werk gedurende

het aantal uren dat overeenstemt met de lesuren. Afhankelijk van het type opleiding mag je 80 tot 180 uur per schooljaar afwezig zijn. Je werkgever mag het betaald educatief verlof niet weigeren, maar moet wel instemmen met de planning ervan: je betaald educatief verlof moet passen binnen de arbeidsorganisatie. In de regel wordt dit geregeld in de ondernemingsraad of in overleg met de vakbondsafvaardiging. Tijdens je afwezigheid behoud je het normale loon tot een bepaald bedrag (2.760 euro). Ligt je brutoloon boven dit bedrag, dan zal je dus minder loon krijgen voor de uren dat je betaald educatief verlof opneemt. Je werkgever betaalt je loon, maar kan dit deels terugvorderen bij de federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Zo staat niets je opleiding nog in de weg! Naast inkomenszekerheid biedt betaald

educatief verlof ook jobzekerheid. Vanaf het moment dat je het aanvraagt, ben je beschermd tegen ontslag tot aan het eind van de opleiding. Je kunt dan alleen worden ontslagen om redenen die niet met het betaald educatief verlof te maken hebben, en de werkgever moet dit bewijzen. Belangrijk is dat je het betaald educatief verlof op tijd aanvraagt bij je werkgever, ten laatste op 31 oktober voor opleidingen die per schooljaar worden georganiseerd. Bij je aanvraag voeg je een inschrijvingsbewijs dat de onderwijsinstelling aflevert. Doe het nu! Sinds 1 juli 2014 is het betaald educatief verlof overgeheveld van de federale naar de Vlaamse overheid (departement Werk en Sociale Economie). Hierdoor kan de reglementering veranderen en minder gunstig worden in de nabije toekomst. Maak gebruik van het systeem nu het nog kan! Meer informatie over het betaald educatief vind je in de ACV-brochure ‘Opleiding voor werknemers 2016’ en op de webpagina www.werk.be/online-diensten/betaaldeducatief-verlof. De ACV-brochure kan je vinden in de ACV-dienstencentra en op de secretariaten van de LBC-NVK. |

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 5

Handelsakkoorden gooien heleboel rechten te grabbel BESCHERMING VAN WERKNEMERS EN CONSUMENTEN KOMT ZWAAR IN HET GEDRANG

Annick Aerts

voedselnormen. Koeien mogen in de VS bepaalde hormonen toegediend krijgen, in Europa niet. In de cosmeticasector verbiedt de EU 1.300 gevaarlijke producten; in de VS zijn dat er amper 11. Sommige multinationals zeggen dat de strengere Europese regels de internationale handel belemmeren. Bovendien kost het te veel geld om eraan te voldoen, beweren ze. De multinationals willen internationale standaarden en normen.

De Europese Unie onderhandelt achter gesloten deuren over drie internationale handelsakkoorden: TTIP, CETA en TiSA. Bedoeling is om met die akkoorden de economische groei op te krikken en jobs te creëren. Probleem: om die nieuwe afspraken te realiseren worden Europese rechten op het vlak van veiligheid, gezondheid, openbare dienstverlening en voedselnormen VEEL GELOBBYD te grabbel gegooid. Amerikaanse bedrijven staan te springen om Geen probleem toch! We kunnen de Europeanen te bestoken met gewoon de beste norm als standaard nemen. Spijtig genoeg zal het anders hun hormonenvlees, schaliegas uitdraaien. Amerikaanse multinationals en commerciële rusthuizen. begonnen volop te lobbyen, bijvoorbeeld

erdere handelsakkoorden gingen vooral over invoer- en uitvoertarieven. TTIP, CETA en TiSA willen vooral regels aanpakken die de internationale handel afremmen. Neem het voorbeeld van een Amerikaanse auto. Voor die op de Europese markt kan worden verkocht, moet worden getest of hij aan de Europese normen voldoet. Hetzelfde geldt voor een reeks 6

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

om ook hormonenkoeien in Europa te kunnen verkopen. Ook Europese bedrijven gaan niet vrijuit. De Londense City, een belangrijk financieel centrum, wil dat de Amerikanen hun regels voor de financiële sector versoepelen. Sommige milieuen gezondheidsregels zijn strenger in de VS, denk aan het gebruik van giftige chemische stoffen in speelgoed. De jongste jaren laat de EU zich ook niet van haar fraaiste kant zien. Voorbeelden genoeg die doen vermoeden dat er sterke

banden zijn tussen de Europese Commissie en bedrijfslobbyisten. Gewezen Europese Commissarissen geven nu advies aan bedrijven. Een voorbeeld is de Nederlandse Neelie Kroes, die nu advies verstrekt aan Uber. De Commissie maakt regels minder streng, zogezegd omdat dit leidt tot administratieve vereenvoudiging. Ze moedigt ook diverse lidstaten aan om ‘structureel te hervormen’. Lees: om de arbeidsmarkt nog flexibeler te maken en werknemers minder te beschermen. Kortom, zowel in de VS als in Europa is er veel druk om de normen te verlagen. Hoewel de onderhandelingen achter gesloten deuren gebeuren, zijn er toch documenten uitgelekt. Die lekken maken de ongerustheid nog groter. Zo denken de onderhandelaars bijvoorbeeld aan een speciaal op te richten orgaan dat alle wetgeving kan onder de loep nemen en desgewenst afzwakken. Dat kan grote gevolgen hebben voor veiligheid & gezondheid, de openingsuren van winkels, de personeelsnormen in ziekenhuizen. Nieuwe wetgeving zou eerst langs het nieuwe orgaan moeten passeren om te kijken of ze wel ‘noodzakelijk’ is. Het ligt voor de hand dat dit de ontwikkeling van nieuwe wetten zal afremmen. Deze manier van werken zou ook de macht van parlementen uithollen.

Koeien mogen in de VS bepaalde hormonen toegediend krijgen, in Europa niet. Vrijhandelsakkoorden à la TTIP dreigen effecten te hebben die we helemaal niet willen of goed vinden.

er kwamen geen 70.000 banen bij maar er sneuvelden 40.000 jobs! Ook het NAFTA-akkoord is een voorbeeld van een deal die de beloftes niet inloste. Volgens Celeste Drake van de Amerikaanse vakbond AFL-CIO zie je in de drie NAFTAlanden – VS, Canada, Mexico – een groeiende inkomensongelijkheid, lonen die ter plaatse trappelen, een daling van het aantal vakbondsleden en een stijging van de armoede. “Uiteraard kan dat niet uitsluitend worden toegeschreven aan NAFTA”, zegt Drake. “Het gaat om de combinatie van NAFTA met het verminderen van regels en ander neoliberaal beleid: lagere belastingen en minder investeringen in infrastructuur en menselijk kapitaal. Die combinatie heeft een erg negatieve invloed gehad.”

MINDER JOBS, MINDER INKOMEN

RECHT BUITEN SPEL Elke buitenlandse investeerder – lees: multinational – kan een land dat onder het akkoord valt bij een arbitrageorgaan aanklagen ‘wegens handelsbelemmeringen’. Het bestaande rechtssysteem in de VS, Canada en Europa wordt zo buiten spel gezet. Alleen buitenlandse investeerders kunnen een klacht indienen, KMO’s en burgers komen niet aan bod. Eén dossier kost gemiddeld 8 miljoen euro. Bij het beoordelen van zo’n dossier wordt alleen gelet op de gevolgen voor de handel. Het gaat zeker niet om het versterken van consumentenen werknemersrechten. Deze arbitrage is niet nieuw. Zo werd Slovakije gedagvaard door een verzekeraar nadat het de privatisering van de ziekteverzekering had teruggedraaid; de verzekeraar eiste 22 miljoen euro schadevergoeding. Slovakije vond dat de privatisering meer kosten dan baten had. De Zweedse energiegroep Vattenfall eist dan weer 3,7 miljard van Duitsland omdat het land besliste om tegen 2022 de kenenergie af te zweren. De grote handelsakkoorden zijn niet alleen een gevaar voor bestaande en toekomstige regels. Ook de tewerkstelling zal eronder lijden. Maar de Europese Commissie belooft wel economische groei. Vroegere handelsverdragen leren dat de banengroei altijd zwaar wordt overdreven. Zo sloten de VS in 2013 een verdrag met Zuid-Korea:

Volgens de Amerikaanse Tufts-universiteit dreigen job- en inkomensverlies als TTIP in zijn huidige vorm wordt ondertekend. In Europa staan er 600.000 jobs op de helling. En in België zal een doorsnee werknemer 4.800 euro per jaar verliezen. Niet voor niets dringt het Europes Parlement sinds geruime tijd aan op een analyse van de globale effecten. Middenveldorganisaties zijn bezorgd over de manier waarop er wordt onderhandeld. De geheimhouding voedt het wantrouwen. Nationale parlementen en het middenveld krijgen alleen mondjesmaat informatie. Deelnemen aan het debat is niet mogelijk. Parlementen en rechtbanken worden buitenspel gezet. Kortom, de democratie wordt aan banden gelegd.

COALITIE BIEDT WEERWERK De Belgische vakbonden, ziekenfondsen en ngo’s hebben de handen in elkaar geslagen. Zij publiceerden een gezamenlijk standpunt over de nieuwe handelsakkoorden. En ze lobbyden in de coulissen. Deze coalitie wil dat het onderhandelingsmandaat voor TTIP wordt herbekeken. Ze zegt neen tegen de arbitrage en neen tegen alles wat sociale vooruitgang in de weg staat. Ze wil geen lagere normen op het vlak van arbeidsrechten, milieu, consumentenbescherming. Openbare diensten moeten worden beschermd. En de regels voor financiële diensten mogen niet worden afgezwakt. Vakbonden, ziekenfondsen en ngo’s willen dat er veel democratischer wordt beslist over de geplande akkoorden. En ze vragen om neen te zeggen tegen het CETA-akkoord, als duidelijk politiek gebaar; een punt dat al midden oktober aan de orde is.

Internationaal verenigde het middenveld zich in de coalitie STOP TTIP. Die coalitie trok naar de Europese Commissie met een petitie met méér dan 3 miljoen handtekeningen. Europese steden als Barcelona, Amsterdam en Birmingham en talloze gemeenten verklaarden zich TTIP-vrij. Met die symbolische daad klaagden ze de gevolgen voor hun openbare dienstverlening aan. Zo is de ophaling van huisvuil vaak gebaseerd op samenwerking tussen de openbare en private sectoren. Via TTIP dreigen privébedrijven hun macht ten aanzien van steden en gemeenten te vergroten wanneer er wordt gediscussieerd over privatiseringen. Demonstraties tegen TTIP brachten al heel wat mensen op de been. Op 28 mei waren er op wel 27 plaatsen in Nederland betogingen. Ook in Frankrijk, Duitsland, Zweden, Spanje, Finland, Polen en Tsjechië werd actie gevoerd. In het najaar van 2015 kwamen in Berlijn meer dan 250.000 mensen bijeen. Hoog tijd dat België volgt. Op 20 september is het zover: dan organiseren de Belgische middenveldorganisaties om 17.00u een actie in de Europese wijk van Brussel. Neem deel, het is echt belangrijk! De LBC-NVK heeft al heel wat werknemers hierover geïnformeerd op de werkvloer. Er blijkt nog veel onwetendheid te bestaan. Ben je mee verontwaardigd? Aarzel niet om het thema aan te kaarten bij je collega’s, familie, vrienden! Meer info vind je op www.stopttip.be. Je kan daar ook een nieuwsbrief aanvragen. En op de actie op 20 september ben je bijzonder welkom! | Lees meer hierover op www.lbc-nvk.be

ZIJN TTIP, CETA, TISA CHINEES VOOR JOU? Een woordje uitleg over TTIP, CETA en TiSA. TTIP is een beoogd handelsverdrag tussen de EU en de VS. Samen vertegenwoordigen ze bijna 45 procent van de wereldeconomie. TiSA is een handelsverdrag tussen de EU en 22 landen met uiteenlopend ontwikkelingsniveau (waaronder de VS, Australië, Canada, Colombia, Taiwan, Chili, Mauritius). Het doel is handel in diensten - e-commerce, maritiem vervoer, bagageafhandeling, dienstverlening aan bedrijven zoals boekhouding, ICT - te vergemakkelijken. 70 procent van de mondiale dienstenhandel zal onder dit akkoord vallen. CETA is dan weer een handelsverdrag tussen de EU en Canada. De onderhandelaars zitten in de laatste rechte lijn. Dit akkoord wordt mogelijk al midden oktober ondertekend.

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 7

SNAPSHOTS “VEERTIGPLUSSERS OUDERSCHAPSVERLOF MÉT UITKERING IS WERKEN MISSCHIEN VERSTANDIGE MAATREGEL BETER 30 UUR PER WEEK” De ondernemersorganisatie NSZ (Nationaal De vakbond vindt het net belangrijk dat tijd-

Syndicaat voor Zelfstandigen) maakt zich krediet, loopbaanonderbreking en ouderWie ouder is dan 40 jaar en voltijds werkt, zorgen over het toenemende gebruik van schapsverlof zo makkelijk mogelijk kunbewijst zijn hersenen misschien niet zo’n ouderschapsverlof door werknemers. nen worden aangevraagd door werknemers. geweldige dienst. Als een veertigplusser “Dat verlof mag blijven maar de uitkering Zulke formules helpen om jobs werkbaarder meer dan drie dagen per week werkt, kan ervoor moet weg”, klinkt het. Een stand- te maken. Spijtig genoeg staan diverse sysdat zijn of haar denkvermogen schaden, punt dat voor de vakbond onaanvaardbaar temen onder druk als gevolg van de huidige zeggen onderzoekers van het Melbourne is. Gelukkig zijn er ook afwijzende reacties regeringspolitiek. Institute of Applied Economic and Social uit de politiek. De ondernemers van Unizo zitten in dit Research in Australië. Het NSZ vindt het blijkbaar een vreselijk geval op een andere golflengte dan het NSZ. “Maximaal 30 uur per week werken is een idee dat er jaarlijks 150 miljoen euro gaat Unizo vindt dat gemotiveerde verloven een goede zaak voor het menselijke brein”, stel- naar uitkeringen voor ouderschapsverlof. uitkering verdienen, ongemotiveerde niet. len de onderzoekers. “Maar als je meer pres- Vooral mannen zouden hun schade aan het Bij regeringspartij CD&V werd het pleidooi teert, gaat het bergafwaarts. En wie 60 uur inhalen zijn. Zij vertegenwoordigen nu zo’n van het NSZ afgewezen. En zelfs de N-VA, per week presteert, heeft slechtere cogni- 30 procent van de ouderschapsverloven. De niet bepaald een grote voorvechter van tieve vermogens dan iemand die helemaal strengere regels voor tijdkrediet en loop- werknemersrechten, is van mening dat er niet werkt.” baanonderbreking zouden werknemers een uitkering moet blijven voor werkneDe onderzoekers uit Melbourne baseren aanmoedigen om sneller ouderschapsver- mers met ouderschapsverlof. zich op gegevens over meer dan 3.000 lof te vragen. mannen en 3.500 vrouwen die deelnamen Veerle Verleyen, adjunct-algemeen secretaaan een nationale enquête in Australië. In ris van de LBC-NVK, begrijpt het standpunt die enquête werd het denkvermogen met van de ondernemersorganisatie van geen diverse tests geëvalueerd. kanten. “Als er zoveel vraag is naar ouderHet is niet duidelijk waarom meer dan 30 schapsverlof, wil dat zeggen dat dit systeem uur per week werken niet goed is voor de helpt om werk en gezin te combineren”, zegt hersenen. Professor Colin McKenzie uit ze. “Bedrijven eisen almaar meer flexibiliMelbourne spreekt van een ‘tweesnijdend teit van hun werknemers, wat de stress en mes’. “Werken kan de hersenactiviteit sti- het aantal burn-outs doet stijgen. Als de muleren, veel werkuren hebben kan leiden uitkering voor ouderschapsverlof zou wegtot vermoeidheid en stress, wat schadelijk vallen, zouden alleen nog mensen met veel kan zijn voor de cognitieve functies.” financiële armslag deze formule kunnen In vakbondskringen wordt al langer gepleit gebruiken. Slecht idee dus!” voor een verregaande arbeidsherverdeling en kortere werkweken. Zo’n aanpak kan het werk voor heel wat mensen een stuk werk- AKKOORD OVER NACHTWERK IN E-COMMERCE, baarder en leefbaarder maken. En boven- MAAR GÉÉN AANVRAGEN dien kan je zo een hoop extra banen creëren om de werkloosheid terug te dringen. De vakbonden uit de handel hebben nog dat het sociaal overleg in de sector niet In een land als Zweden experimenteren van geen enkele werkgever de vraag gekre- werkt, om dan alles op het niveau van de diverse bedrijven al met succes met kor- gen om een cao te maken rond nachtwerk in ondernemingen te kunnen regelen.” tere werkweken. het kader van e-commerce. Dat verklaarde Chris Van Droogenbroeck voor de zomer. Chris is bij de LBC-NVK nationaal secretaris voor de Distributie. Eind 2015 sloten werkgevers en vakbonden in ons land een sectorakkoord over de invoering van nachtwerk in de e-commerce. Dat akkoord moest het concurrentienadeel tegenover Nederland wegwerken. Volgens het sectorakkoord kunnen afspraken op bedrijfsniveau nader worden ingevuld. Het koninklijk besluit over het nachtwerk in de e-commerce verscheen pas in maart in het Belgisch Staatsblad. “Maar nadien kregen we geen enkele vraag om hierover een cao af te sluiten”, aldus Chris. “Het zijn zeker niet de vakbonden die dwars liggen. Mogelijk hebben de werkgevers een verborgen agenda en willen ze graag ‘aantonen’ 8

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

ZWEDEN: MEER PRODUCTIVITEIT DOOR 6 UUR PER DAG TE WERKEN Het Zweedse bejaardentehuis Svartedalen experimenteert nu al meer dan een jaar met kortere werkdagen. Verpleegkundigen werken er nog maar 6 uur per dag, zonder loonverlies. Onderzoekers hebben vastgesteld dat het experiment de productiviteit bevorderde. De onderzoekers vergeleken de werknemers van Svartedalen met een ‘controlegroep’. Wat bleek? De werknemers van Svartedalen meldden zich maar half zo vaak ziek als de controlegroep. Ze namen ook minder vaak vrije dagen op en hadden minder te lijden van stress. Als verpleegkundigen minder vaak afwezig en gezonder zijn, komt dat de werking van het bejaardentehuis ten goede, zeggen de onderzoekers. Met andere woorden: de kwaliteit van de verstrekte zorg neemt toe. Uit de bevindingen blijkt ook dat de verpleegkundigen met de 6-urige werkdag zich gelukkiger voelen en dat ze zowel op het werk als in hun vrije tijd meer energie hebben. Er is meer onderzoek dat in dezelfde richting wijst. Uit onderzoek van Stanford University (2014) bleek al dat te lange werkdagen niet goed zijn voor de productiviteit. Werknemers die lang moeten werken maken meer fouten. Afwachten of het experiment in Zweden het draagvlak voor kortere werkdagen kan versterken. Uit onderzoek blijkt alleszins dat werknemers minder stress vertonen, minder vaak een burn-out oplopen en tevredener zijn over hun job als ze zelf hun werktijd kunnen indelen.

NIEUWE EDITIE MANIFIESTA IN WEEKEND VAN 17 EN 18 SEPTEMBER ManiFiesta is het feest van de solidariteit in België. Vorig jaar bracht het 13.000 mensen van over heel het land samen aan de Noordzee. In 2016 vindt het feest plaats op zaterdag 17 en zondag 18 september. Het programma is interessant voor jongeren, gezinnen met kinderen en ouderen: debatten, gevarieerde concerten, cultuur, sport, ontmoetingen en ook, simpelweg, veel gelegenheid om een hapje te eten of een glaasje te drinken met vrienden. Heel veel progressieve organisaties, waaronder ook vakbonden, dragen bij tot dit feest. En dit alles in de open lucht van de Noordzee, op een terrein en in een gebouw dat direct verbonden is met het strand van

Bredene-Aan-Zee. ManiFiesta, dat wil zeggen ‘feest’. Omdat men zich moet kunnen ontspannen, er moet van kunnen profiteren. Overal in België strijden duizenden mensen voor meer rechtvaardigheid, tegen ontslagen en sluitingen van bedrijven, voor gratis gezondheidszorg, voor internationale solidariteit, tegen nationalisme, voor de vrede. ManiFiesta, wil ook zeggen: de taalgrenzen overbruggen, met spektakels en concerten van Nederlandstalige en Franstalige artiesten. Veel meer over het programma vind je op www.manifiesta.be

VLAAMSE VREDESWEEK IN TEKEN VAN CONGO In de Democratische Republiek Congo nemen jonge activisten hun toekomst in eigen handen. Deze nieuwe generatie strijdt op een geweldloze manier voor veiligheid, inspraak en sociale rechtvaardigheid. Congolese jongeren zetten zich in 2016 in voor eerlijke verkiezingen. Tijdens de Vlaamse Vredesweek, die loopt van 21 september tot 2 oktober 2016, geven Pax Christi Vlaanderen en Broederlijk Delen een stem aan moedige jongeren uit Congo. Micheline Mwendike van de burgerbeweging Lucha is één van hen. Zij komt tijdens de Vredesweek getuigen over haar strijd. In 2006 vonden voor de eerste keer in meer dan 40 jaar tijd algemene en vrije verkiezingen plaats in de DR Congo. Miljoenen Congolezen trokken naar de stembus om een president en parlementsleden te kiezen. Joseph Kabila, president sinds 2001, kwam als overwinnaar uit deze historische stembusgang. Vijf jaar later, in 2011, bleef hij aan de macht na controversiële verkiezingen. Normaal gezien zouden op 27 november 2016 opnieuw verkiezingen moeten plaatsvinden. Volgens de grondwet moet Kabila in december de macht overdragen aan zijn verkozen opvolger. Dat zou een historisch gebeuren zijn: Congo kende immers nog

nooit een democratische en vreedzame machtswissel tussen twee levende presidenten. De kans is echter klein dat de verkiezingen op tijd doorgaan. Meer info lees je op www.vredesweek.be

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 9

ACV KRITISCH OVER NIEUWE REGELING VOOR JOBSTUDENTEN Vanaf 2017 mogen studenten 475 uren studentenarbeid doen in plaats van de huidige 50 dagen. Dat heeft de regering beslist in juli. Volgens de nieuwe regeling zouden studenten soms ook enkele uren mogen worden ingeschakeld zonder hierdoor meteen een hele dag kwijt te zijn. Bij de regeringspartij Open VLD werd gejubeld want de nieuwe regeling zou leiden tot ‘meer flexibiliteit voor studenten en werkgevers’. Maar het ACV heeft toch kritische bedenkingen over de gang van zaken. “Het gaat niet op om studentenwerk om te vormen tot een extra vorm van goedkope, superflexibele arbeid die normale jobs verdringt”, zegt Elke Oeyen van ACV Jongeren. “Studentenwerk mag ook niet dienen als oplossing voor almaar stijgende studiekosten. Elke jongere moet kunnen studeren zonder dat hier baantjes voor nodig zijn. Het is ook niet nodig om het aantal flexibele werkuren voor jobstudenten te verhogen. 65 procent van de studenten werkt 25 dagen of minder. Gemiddeld werken jobstudenten 22 dagen per jaar.” Het ACV vreest dat de nieuwe regeling het aantal goedkope uren studentenarbeid flagrant zal doen toenemen. En dat is gevaarlijk voor de gewone jobs van mensen die

vaak laaggeschoold zijn. “Deze ontwikke- “Kijk hoe de horeca op zijn wenken wordt ling zal de lonen nog meer onder druk zet- bediend. Studenten kunnen nu al 50 dagen ten en zal het bereiken van werkbare jobs als jobstudent combineren met 50 dagen als nog moeilijker maken.” gelegenheidswerker in de horeca.” De vakbond wijst erop dat er in het huidige systeem al uitzonderingen bestaan. www.acv-enter.be

FRANSE REGERING DRUKT OMSTREDEN ARBEIDSWET DOOR De Franse regering heeft in juli ‘bijzondere grondwettelijke bevoegdheden’ ingeroepen om haar erg omstreden arbeidswet door het parlement te krijgen. Deze wet zal het makkelijker maken om werknemers te ontslaan en aan te werven. Premier Manuel Valls beriep zich op grondwetsartikel 49.3, waardoor de wet zonder instemming van het parlement kon worden aangenomen. Alleen een motie van wantrouwen tegen de regering had de arbeidswet nog kunnen tegenhouden. Maar die motie kwam er niet. In de voorbije maanden gingen veel Fransen woedend de straat op om te protesteren tegen de wet. De regering kon het protest voor een deel verzwakken door hier en daar nog wat aanpassingen aan te brengen. De arbeidswet gaat onder meer over een versoepeling van het ontslagrecht. Werkgeverskringen waren enthousiast over de voorstellen voor een maximale ontslagvergoeding; maar dat punt verdween uit de tekst onder druk van het hevige protest. Wel behouden zijn de eenvoudiger ontslagregels voor ondernemingen die af te rekenen hebben met conjuncturele tegenwind. Volgens de wet wordt het mogelijk om af te wijken van de 35-urige werkweek. Bedrijven krijgen de mogelijkheid om twaalf weken lang telkens 46 uur te werken. De Franse wet doet sterk denken aan de 10

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

omstreden plannen van onze minister van Werk, Kris Peeters, om het werk ‘werkbaarder’ en ‘wendbaarder’ te maken. Ook die plannen krijgen behoorlijke tegenwind.

Eerder dit jaar verklaarde het ACV dat de regering werknemers blijkbaar wil reduceren tot ‘hyperflexibele lagekostenkoopwaar’.

OUDERE WERKNEMERS: te duur en te weinig productief? BEVINDINGEN VAKBOND ÉN OVERHEID RELATIVEREN CLICHÉS En het is niet alleen de vakbond die dit zegt. Onze vaststellingen worden bevestigd Toen de federale regering de beslisdoor een studie van de federale overheidssing nam om de wettelijke pensidienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal oenleeftijd naar 67 te verhogen, Overleg (WASO). Volgens deze dienst heeft duurde het niet lang voor de discusde loonspanning een impact op de tewerkstelling van oudere werknemers. “Maar sie over ‘die oude werknemers’ de die impact is volgens onze studie zeker kop opstak. Je weet wel, die oudeniet lineair of het belangrijkst”, luidt het. ren die ‘te duur’ en ‘te weinig pro“De loonspanning bij bedienden is in reële ductief’ zijn. Daar moest dringend termen 6 keer zo groot als die arbeiders. iets aan gebeuren, klonk het. Raken Desondanks is er een ‘kleiner’ tewerkstellingsprobleem voor oudere bedienden dan aan de anciënniteitsbarema’s werd voor oudere arbeiders.” als ‘de oplossing’ gepresenteerd. De studie concludeert hoe dan ook dat het effect van loonsverhogingen op basis van Maar klopt dat wel? Als je de sectorbarema’s anciënniteit op de tewerkstelling niet mag grondig bestudeert, blijkt dat de argumen- worden overdreven. Bij de vakbond merken ten van de werkgevers sterk moeten worden we dat werkgevers soms verhogingen vergerelativeerd. In de meeste sectoren stijgen mijden door personeel maar kort in dienst de lonen alleen gedurende periodes van 14 te houden zodat er geen anciënniteit kan tot 25 jaar op basis van het aantal dienstja- worden opgebouwd. ren. Aan het eind van die periodes worden de verhogingen betrekkelijk klein. Hoe meer PERSOONSGEBONDEN anciënniteit, des te kleiner de verhogingen. Met andere woorden: als je gemiddeld een Oudere werknemers krijgen ook geregeld werknemer van 55 jaar langer laat werken, het verwijt dat ze ‘minder productief zijn’. is het effect van de baremaverhoging nihil. Opnieuw een argument dat sterk moet Frans Geerts

worden gerelativeerd. Beter nog: je mag niet iedereen over dezelfde kam scheren. Productiviteit is sterk persoonsgebonden: sommige werknemers kunnen zonder veel problemen nog op oudere leeftijd ‘volcontinu’ werken, terwijl anderen het tempo niet meer aankunnen. Hoe dan ook is er een verband tussen zware lichamelijke inspanningen en productiviteit. Hoe meetbaar is productiviteit trouwens? Daarover valt te discussiëren. Meestal worden meetinstrumenten gebruikt die gericht zijn op de industrie. Wie bij bedienden het aantal verwerkte dossiers vergelijkt zonder rekening te houden met de moeilijkheidsgraad, krijgt al vlug een verkeerd beeld. Feit is dat heel wat oudere werknemers op grond van opgebouwde ervaring zwaardere dossiers toegeschoven krijgen. Om die reden werden trouwens eerder al ervaringsbarema’s ingevoerd voor bedienden. In het algemeen kan je wel stellen dat de productiviteit in België minder snel groeit. Het gevolg van de voorsprong die we jarenlang opbouwden. Nu is het dan ook moeilijk om onze buurlanden qua productiviteitsverhoging te blijven overtroeven. |

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 11

Pittig, slim en meertalig, maar toch werkloos ARBEIDSHANDICAP SPEELT SABINE STEVENS FLINK PARTEN

Denis Bouwen

een zwaar verkeersongeval

mee. Elf dagen lang lag ze in Sabine Stevens is een pittige veertiger die coma, met diverse breuken en je zo achter een receptie ziet zitten bij een een whiplash. Alles bij elkaar hip bedrijf of achter de balie in een swinbracht ze 28 dagen in het ziekengend fitnesscentrum. Ze praat vlot vier huis door. Daarna moest ze twee talen. Vijf eigenlijk, als je Hollands meejaar lang op geregelde tijdstippen rekent, want een Hollands accent kan naar een centrum in Lanaken, om te revalideren. “Mijn psychotherapeute ze ook aan. Alleen: een baan vinden daar kwam altijd te laat maar rondde wil niet zo lukken. Aan een zwaar wel graag stipt af”, herinnert Sabine verkeersgeval hield Sabine een niet zich. “Ik moest er ook geregeld psychozichtbare arbeidshandicap over. metrische tests doen, maar op den duur En dat blijft haar achtervolgen. ken je die uit je hoofd.”

ls je met Sabine Stevens praat, hoor je in de verte de vrolijke, zoetgevooisde klanken van haar Limburgse accent. Bijna 46 is ze nu. Na haar middelbare studies (handel-administratie) vond Sabine als ‘grensarbeider’ interimwerk bij het Academisch Ziekenhuis in Maastricht. Toen het geld voor uitzendkrachten daar op was, moest ze iets anders bedenken. Ze besloot bij te studeren om orthopedagogisch dienstverlener te kunnen worden. Maar in 1995, het laatste jaar van haar studie, sloeg het noodlot toe. Sabine maakte 12

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

FAALANGST Het duurde wel negen jaar voor de rechter Sabine voor 40 procent ‘invalide’ verklaarde. “Aan de buitenkant zie je weinig of niks aan mij, denk ik. Jezelf als ‘perfect’ presenteren is misschien gemakkelijk maar het is ook belangrijk welke indruk je op anderen maakt. Ik kamp met grote faalangst en concentratieproblemen. En ik noteer alles omdat mijn geheugen gebrekkig functioneert. Toen ik na mijn ongeval uit de coma ontwaakte, had ik geen geheugen en het verstand van een driejarige. Ik herkende

mijn moeder en andere bekenden wel maar kon ze toch niet goed plaatsen. Praten deed ik vooral in vreemde talen. Ik heb nog altijd mijn whiplash en met mijn enkel is het nooit meer goed gekomen.” Sabine volgde diverse opleidingen bij de VDAB. In dat kader werd ze in 2003 zelfs geselecteerd voor het Leonardo-project bij de VDAB. Zo verbleef ze drie maanden lang in Berlijn, waar ze werkervaring opdeed bij een hotel en een reisbureau. Later deed ze diverse tijdelijke jobs, bijvoorbeeld anderhalf jaar lang bij een IT-callcenter. Op zeker ogenblik kreeg Sabine begeleiding van een GTB, een dienst die personen met een arbeidshandicap helpt om werk te vinden. “Mijn eerste begeleider bij de GTB stuurde me naar een project voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel. Voor mij leverde dat niks op. Om mijn stressbestendigheid te testen moest ik daar heel snel een tekst in het Zweeds typen, maar dan wel met een Belgisch klavier. Begin er maar ’s aan.” Toen de GTB aan Sabine vroeg of ze zelf nog een goed idee had, stelde ze voor om naar de jobclub van de VDAB in Antwerpen te gaan. Een deelname aan zo’n jobclub werd geregeld.

“Toen ik na mijn ongeval uit de coma ontwaakte, had ik geen geheugen en het verstand van een driejarige”, vertelt Sabine Stevens. “Ik herkende mijn moeder en andere bekenden wel maar kon ze toch niet goed plaatsen.”

het gesprek trok ik me terug en kwamen de tranen.” Tijdens de daaropvolgende nacht had Sabine een droom waarin ze zichzelf zag in een astronautenpakje, uitgerust met een grote plumeau. De ochtend nadien vertelde ze aan de HR-manager – ‘de Huichelende Resources Manager’ – dat ze het aanbod afwees. “Het was ronduit vernederend. En die man wist van geen kanten hoe hard ik al had moeten knokken om te staan waar ik toen stond.” Sabine moest een periode van vijf maanden uitdoen. “Anders zou het bedrijf problemen hebben gekregen met de RVA.”

VDAB

HORECABEDRIJF Op zeker moment botste Sabine op een werkaanbieding van een horecabedrijf, dat in het kader van zijn diversiteitsbeleid een gespecialiseerde individuele beroepsopleiding (GIBO) aanbood aan iemand met een arbeidshandicap. Werkgevers die zoiets doen, ontvangen daar ook subsidie voor. “Het kennismakingsgesprek verliep erg goed en in januari 2013 mocht ik beginnen. Als bediende moest ik dossiers van arbeidsongevallen beheren. Ik werkte samen met de preventieadviseur. Eén dag per week moest ik de receptioniste vervangen tijdens haar middagpauze. Na een tijdje deed ik dat zelfs iedere middag. Ik presteerde 32 uur per week en had elke vrijdag vrijaf.” Op 1 juli 2013 kon Sabine haar vast contract tekenen. Twee maanden later werd ze uitgenodigd bij de personeelsmanager. Sabine kreeg haar uren niet allemaal zinvol ingevuld en er werd haar een aanpassing aangeboden. Haar takenpakket zou worden uitgebreid met het werk van de poetsvrouw, die op dat moment ziek was. Ze moest met andere woorden de voltijdse job van de poetsvrouw zien te combineren met de taken die ze al aan het doen was. “Na

Over de VDAB is Sabine eigenlijk niet zo tevreden. “Die organisatie is er toch vooral voor gezonde mensen, zo ervaar ik. Ze laten je veel aan zelfstudie doen en houden geen rekening met je arbeidshandicap. En als je bepaalde cursussen wil volgen, moet je diverse stappen doorlopen zonder veel zekerheid dat je ook wordt aanvaard.” In 2015 werkte Sabine één dag per week op het hoofdkantoor van de winkelketen Hubo. En dat gedurende een week of 15. Daarna solliciteerde ze voor onthaalbediende bij een groot Antwerps advocatenkantoor. “Maar die job bleek erg complex voor mij. De eerste twee weken was ik de hele tijd bezig met faxen verdelen. Na 3,5 weken was het voorbij. Die baan maakte me gek. Toen ik vertrok, vertelden collega’s me dat ook anderen al hun tanden stuk hadden gebeten op die functie.” Sinds december vorig jaar gaat Sabine naar het psychosociaal revalidatiecentrum De Keerkring. “Daar gebeurt van alles. Ik leer er klussen in een houtatelier. Ze hebben ook een groep waarin je beter leert nadenken over jobs die je wel of niet wil doen en over je capaciteiten. De Keerkring geeft individueel en in groep psychotherapie. Je kan er in groep wandelingen maken en met ervaringsdeskundigen uitwisselen.” Bij de GTB had Sabine Bert Bylemans als begeleider. “Bert begeleidde me goed maar hij moest wel 100 ‘speciale gevallen’ opvolgen. Ik heb iemand nodig die mijn hand vastpakt en me tot bij de deur brengt: daar pak ik dan de klink en mogen ze me loslaten. Maar zo gaat het dus niet in de praktijk, er is gewoon geen tijd voor.” Hoe nu verder? Sabine haalt de schouders op. “Af en toe krijg ik arbeidscoaching. Lichamelijk heb ik niet zoveel klachten en geestelijk voel ik me best sterk en strijdlustig. Ik wil graag opnieuw werken, productief zijn en meedraaien in de maatschappij. Het

liefst van al als onthaalbediende en in een job waar ik af en toe Duits kan praten. Een fitnesscentrum zou wel iets voor mij zijn, zeg je? Ach, ook in die sector heb ik al vaker gesolliciteerd. Maar daar willen ze alleen hyperslanke vrouwen die hooguit 26 zijn.” |

BEGELEIDER BERT BYLEMANS: “WERKGEVERS LEGGEN LAT HOOG” Bert Bylemans was lange tijd bij GTB de begeleider van Sabine Stevens. “Werkgevers stellen in hun werkaanbiedingen hoge eisen op het gebied van competenties en ervaring”, weet hij. “Bij heel wat werkgevers krijgen personen met een arbeidsbeperking geen kans omdat ze vaak lang niet actief waren door een revalidatie, een opname of werkloosheid.” De GTB’s trachten te bemiddelen door gebruik te maken van maatregelen die de tewerkstelling moeten bevorderen. “Verder trachten we ieder jaar om de werkgevers één keer te sensibiliseren en houden we een ‘duoday’ waarbij iemand met een arbeidsbeperking een dag meedraait in een onderneming. Zo proberen we de beeldvorming rond personen met een arbeidsbeperking te verbeteren en creëren we kansen voor mensen.”

SOCIALE ECONOMIE Soms kunnen we mensen aan het werk helpen in de sociale economie. Maar ook in die sector lijkt de markt verzadigd te geraken. En ook daar krijgen de sterke profielen de meeste kansen. Ondanks de ondersteunende maatregelen blijft het dus heel hard knokken om werkzoekenden met een arbeidshandicap aan een job te helpen.” “Of we tijd genoeg hebben om deze mensen intensief te begeleiden? Je bent altijd geneigd om te denken dat je te weinig tijd hebt, en alles kan altijd beter natuurlijk. We willen graag meer tijd uittrekken om te bemiddelen maar soms is dat niet mogelijk. Daarom werken we ook nauw samen met erkende partners waaronder de GOB’s, de gespecialiseerde opleidings-, begeleidings- en bemiddelingscentra. Bij GTB willen we nog intensiever het sollicitatieproces begeleiden door jobclubs te organiseren voor mensen die nog een extra duwtje kunnen gebruiken.”

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 13

Veronique Selleslagh is waarnemend voorzitter LBC-NVK De LBC-NVK werd op 8 maart 2016 getroffen door het trieste overlijden van haar voorzitter, Robert Schuermans. Als gevolg hiervan moest de Raad van de LBC-NVK een plaatsvervangende voorzitter aanduiden om het mandaat van Robert te voltooien. Veronique Selleslagh zal de functie van voorzitter waarnemen tot onze statutaire Raad wordt vernieuwd in februari 2017. Ze is een doorgewinterde vakbondsmilitante, die een mandaat kreeg vanuit de verzamelsector Industrie. Sinds 2009 maakt Veronique deel uit

van het Dagelijks Bestuur van onze vakbond. Het voorzitterschap van de LBC-NVK is de belangrijkste functie in onze organisatie. Overeenkomstig onze statuten wordt deze functie altijd toevertrouwd aan een militant(e). Op die manier onderstrepen we extra dat duizenden vrijwillige vakbondsmilitanten hun democratische rol moeten en kunnen spelen in de professionele organisatie die we zijn. We zijn blij dat Veronique de rol van voorzitter op zich wilde nemen. Op de Raad van de LBC-NVK van 6 juni 2016 kreeg ze massaal het vertrouwen van de raadsleden. |

LEDENBIJDRAGEN ACV AANGEPAST Stefaan Decock

De ledenbijdragen bij het ACV worden normaal gezien automatisch geĂŻndexeerd. Maar in het najaar van 2014 besliste de regering-Michel om lonen en uitkeringen niet te indexeren ten belope van 2 procent: de fameuze indexsprong. Uit solidariteit met de getroffen werknemers en sociaal verzekerden besloot het ACV toen om ook de automatische indexering van de ledenbijdragen te bevriezen. Ondertussen is het opnieuw mogelijk om lonen en uitkeringen te indexeren. De Algemene Raad van het ACV nam daarom de beslissing om ook de ledenbijdragen opnieuw te laten indexeren. Bij deze indexering wordt de indexsprong van 2 procent in mindering gebracht. Het gevolg is dat de ledenbijdragen sinds 1 juli 2016 zijn aangepast. Voor de actieven kwam er 0,17 euro per maand bij. En voor de niet-actieven stegen de ledenbijdragen met 0,10 euro per maand. Het tabelletje toont je de nieuwe bedragen. Door hun lidgeld te betalen maken de meer dan 1,6 miljoen leden van het ACV een belangrijk en zinvol verschil. Zij stellen zo hun vakbond in staat om hun belangen als werknemer, werkzoekende, zieke of gepensioneerde fatsoenlijk te verdedigen. Het ACV financiert zo zijn dienstverlening, voert acties en onderhandelt en staat op de bres in jouw bedrijf, jouw sector en in het sociaal overleg. Voor heel wat actieve leden is er ook een jaarlijkse vakbondspremie, die soms zelfs oploopt tot 135 euro. Als je vragen hebt over die vakbondspremie, kan je terecht bij jouw vakbondsafgevaardigde of bij het LBC-NVK-secretariaat in jouw streek.

BIJDRAGE PER 1 JULI 2016 (IN EURO) Vanaf 21 jaar 16,34 Jeugd - 21 jaar 14,85 SWT (brugpensioen) 10,93 Zieken (langer dan 1 jaar) 6,26 Werklozen (na 3 maanden) 10,18 Zieken ( minder dan 1 jaar) 10,18 Volledige loopbaanonderbreking zonder vergoeding/onthaalouders 4,28 Volledige loopbaanonderbreking met vergoeding 7,58 Valide bedienden in sociale werkplaatsen 15,34 Mindervaliden (+ 21 jaar) 7,45 Mindervaliden (- 21 jaar) 7,40 Studenten met inschakelingsuitkering 7,58 Halftijdsen 11,05 ACV GO 10,00 Schoolverlaters via ACV-Enter gratis

|â&#x20AC;&#x201A; SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Waar is ons vermogen om te dromen naartoe? THOMAS DECREUS EN CHRISTOPHE CALLEWAERT SCHRIJVEN ‘DIT IS MORGEN’ Veerle Verleyen

Zijn we ons vermogen om te dromen kwijtgeraakt? In hun boek ‘Dit is morgen’ (Uitgeverij EPO) schuiven Thomas Decreus en Christophe Callewaert nieuwe ideeën naar voren en presenteren ze alternatieven die kunnen werken. Is de 30-urenweek echt een utopie, of kan het idee geweldig werken? Is het een illusie om belastingen progressiever te willen maken en zo rijkdom beter te herverdelen, of is dat perfect uitvoerbaar? De auteurs gaan ervan uit dat positieve veranderingen wel degelijk te realiseren zijn. Met hun boek willen ze de verbeelding opnieuw ‘een schop onder de kont geven’ en de vraag stellen hoe we een emancipatorisch project kunnen bedenken in de 21ste eeuw. Decreus en Callewaert vertellen over de geschiedenis tussen het einde van Wereldoorlog II en nu. Ze passeren via Ronald Reagan en Margaret Thatcher om uit te komen bij de vraag of we een donkere, chaotische, bloederige toekomst tegemoet gaan, of net niet. In andere hoofdstukken gaat het over eigendom, arbeid, grenzen, herverdeling en macht.

EIGENDOM DELEN Kan de mens terugkeren naar de ‘commons’, het idee van een meer gemeenschappelijke eigendom? Als eigend o m m e e r wo rd t gedeeld, speelt geld een kleinere rol in je leven; werk wordt dan minder belangrijk, en het leven wordt aangenamer. Zo is er meer tijd voor vrienden, je gezin, jezelf,

ontspanning. Meer gemeenschappelijk denken kan ook de sleutel zijn van de deur die ons naar een ecologische transitie leidt.

Vooruitgang is het realiseren van utopieën

Het idee van ‘gemene gronden’ is eeuwenoud, onze huidige manier van leven is een historische uitzondering. De ‘commons’ kunnen opnieuw onze toekomst worden, zoals de Parckfarm in Molenbeek en het Schotse ecodorp Findhorn illustreren. Natuurparken en de manier waarop we samen Wikipedia uitbouwen zijn ook interessante voorbeelden. Is het mogelijk om arbeid te herverdelen om zo iedereen meer vrije tijd, een beter inkomen en genoeg welvaart te gunnen? Arbeidstijdverkorting is opnieuw heel actueel, zeker in tijden van digitalisering en robotisering. De politiek declameert graag dat we ‘langer, harder en flexibeler moeten werken’. Andere vragen zijn hoe we met grenzen omgaan en hoe we de globalisering kunnen vormgeven op een rechtvaardige manier. En hoe kan je een politieke tegenmacht opbouwen die weegt op het beleid? Dit frisse boek heeft niet alleen als meerwaarde dat er ideeën worden aangekaart. Er worden ook alternatieven voorgesteld. Welvaart herverdelen op basis van rechtvaardige belastingen is een belangrijk breekijzer om een minder ongelijke samenleving te realiseren en sociale vooruitgang te boeken. De Brit Oscar Wilde zei het ooit al: “Vooruitgang is het realiseren van utopieën.” Kortom, dit boek verdient een plekje op jouw nachtkastje of salontafel. | Ons Recht kan drie stuks van ‘Dit is morgen’ uitdelen. Wil je het boek graag ontvangen? Stel je dan kandidaat door een berichtje te sturen naar lbc-nvk@acv-csc.be. lbc-nvk@acv-csc.be Graag voor 15 september. Een onschuldige hand trekt de drie winnaars.

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 15

TWEE JAAR REGERING-MICHEL: laat je vooral niet foppen! VAKBONDEN IN ACTIE OP 29 SEPTEMBER EN 7 OKTOBER Veerle Verleyen

De rechtse regering van Charles Michel zit nu al twee jaar in het zadel. Maar wat blijkt? De werknemers zijn flink gefopt, en hoe! Michel & Co toverden een hele reeks onrechtvaardige maatregelen uit hun hoge hoed. Laat deze regering haar zin doordrijven, en ze zet een punt achter de 38-urenweek. Ze vermindert uitkeringen, beperkt de marge voor loonsverhogingen, duwt een indexsprong door de strot, verlaagt pensioenen en verplicht werknemers om langer te werken (tot hun 67ste). Tal van facturen werden duurder door de regeringsmaatregelen. De ‘tax shift’, de verschuiving van belastingen, werd totààl verkeerd en onrechtvaardig aangepakt. En het gaat maar door. Werknemers zouden nog veel flexibeler moeten worden dan ze al zijn. Het sociaal overleg dreigt

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

een schijnvertoning te worden. Mensen WAAROM MOET JIJ verliezen inkomsten, en er komen te weinig FLEXIBEL ZIJN VOOR nieuwe jobs bij. De werkloosheid onder jonJE BAAS, MAAR NIET geren blijft aanzienlijk. Openbare dienstOMGEKEERD? verlening wordt afgebouwd. De sociale zekerheid wordt uitgehold. Btw, taksen en • Als Kris Peeters zijn gang mag gaan, is accijnzen zijn verhoogd. het gedaan met de 38-urenweek. Hij wil De minister van Werk, Kris Peeters (CD&V), de arbeidsduur op jaarbasis laten berelanceerde in volle zomervakantie twee wetskenen en bekijken. Je werkweek zou dan voorstellen. Eén over ‘werkbaar en wendhet ritme van je onderneming volgen. baar werk’ en één over de loonwet van 1996. Resultaat: een langere arbeidsduur, minVoorstellen waar veel kritiek op is en die der loon, minder rechten voor deeltijdsen gelukkig nog niet zijn omgezet in wetten. en vooral minder tijd voor kinderen en Als werknemers moeten we die voorstellen jezelf niet zomaar slikken! • Deze regering vindt dat werknemers zich De LBC-NVK is een vakbond voor morgen. in 1.000 bochten moeten kunnen wrinWij zien dan ook toekomstgerichte alternagen voor hun werkgever. Het aantal langtieven die de belangen van werknemers en durig zieken swingt de pan uit. Tussen mensen met een uitkering wel dienen. De 100 en 360 overuren doen, zonder recuregering-Michel probeert de werknemers peratie? keer op keer te foppen. Laat je niet foppen. • Over flexibiliteit moet altijd worden Het kan ook heel anders! onderhandeld in sectoren en bedrijven. Doel: een goede combinatie van werk, gezin, vrije tijd, een goede gezondheid,

leven neemt de armoede toe. De vakbond eist dat de rijkdom eerlijk wordt verdeeld! We eisen ook dat er vrij kan worden onderhandeld over de lonen.

HET GAT IN DE BEGROTING DICHTEN KAN WEL ZONDER TE BESPAREN EN ZONDER IN JOUW PORTEMONNEE TE ZITTEN!

Deze regering is nog géén enkele euro gaan zoeken bij de grote fortuinen maar klopt wel stelselmatig aan bij de werknemers. Maar met genoeg politieke wil liggen de miljarden voor het grijpen: • Voer een belasting op grote vermogens in (6 miljard euro per jaar) • Pak de fiscale fraude serieus aan (8 miljard euro per jaar) • Laat onterechte steun aan multinationals terugbetalen (700 miljoen euro) Waar blijven die eerlijke belastingen? Investeer in mensen! De vakbond eist een vermogensbelasting of miljonairstaks.

een fair loon. Als er voor 31 december 2016 geen akkoorden in de sectoren komen, geldt een wet waardoor de werkgever in een luie zetel zit. Wat met werknemers in zwakkere sectoren, kleine bedrijven, kwetsbare jobs? De vakbond eist een eerlijk onderhandelde arbeidsduur en flexibiliteit, enkel op mensenmaat. We eisen het recht om werk, gezin en vrije tijd goed te kunnen combineren. En jobs voor iedereen, met werken inkomenszekerheid.

OP JE 65 MET PENSIOEN GAAN IS WEL HAALBAAR! STE

Jij zou in de toekomst tot je 67ste moeten werken, maar politici mogen al op hun 55ste afzwaaien. Logisch, vindt de regering, want de rijkdom die we samen creëren is er niet

meer voor jou maar voor multinationals en andere bedrijven. Het blijkt al 100 jaar lang mogelijk om langer te leven, korter te werken en vroeger met pensioen te gaan. Laat ons niet langer werken dan nodig! De vakbond eist een deftig einde van de loopbaan en pensioen op 65!

ER ZIJN WÉL MOGELIJKHEDEN OM OPSLAG TE GEVEN!

Deze regering wil de lonen drukken in de komende jaren maar ceo’s incasseren jaarlijks gemiddeld 20 procent opslag. Werknemers zorgen via hun werkkracht en productiviteit voor de winsten: ook zij hebben recht op een eerlijk deel van de koek. België wordt elk jaar rijker, maar de kloof tussen arm en rijk wordt groter. Bij mensen die van een vervangingsinkomen moeten

BESPAREN IS SLECHT VOOR DE ECONOMIE EN VOOR JOBS!

Besparen = minder geld voor jou, minder kopen, minder omzet voor winkels. Besparen = minder overheid, minder orders voor bedrijven, minder jobs, minder dienstverlening. Besparen is slecht voor jou én voor de economie. De vakbond vindt dat er juist stevig moet worden geïnvesteerd. In zorg, onderwijs, openbaar vervoer, cultuur en ontspanning. In jobs. Deze regering zwaait met het begrip ‘modernisering’ om maatregelen te treffen die de werkgevers dienen en in veel gevallen niet leiden tot sociale vooruitgang. Als vakbond voor morgen eisen wij een toekomst op mensenmaat! Het kan én moet anders! Wij moeten ons helemaal niet neerleggen bij deze politiek. Laat je stem horen. Laten we samen bewust kiezen voor een toekomst op mensenmaat. Samen staan we sterk! Sinds mensenheugenis is sociale strijd de motor voor verandering, betere lonen, betere werkomstandigheden. We moeten knokken voor jobs, een juist werktempo, faire lonen, leven op mensenmaat. Nu meer dan ooit! Zet er mee je schouders onder! Op donderdag 29 september manifesteren de vakbonden samen in Brussel, als aanloop naar de nationale staking in gemeenschappelijk vakbondsfront op vrijdag 7 oktober. Omdat het anders kan én moet: betoog mee op 29 september in Brussel ! We werken om te leven en niet andersom. | Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 17

VRAAG VAN DE MAAND

Moet je werkgever je vertellen waarom je ontslagen bent? Bram Van Goethem

In principe is je werkgever wettelijk niet verplicht om je op het ogenblik van je ontslag uit te leggen waarom je nu precies wordt ontslagen. Hij moet je wel een C4-document bezorgen met daarop de ‘juiste oorzaak van de werkloosheid’. Maar die informatie is vooral bestemd voor de RVA. Nà je ontslag heb je wel het recht om te vragen wat de precieze motieven waren om je te ontslaan. Je werkgever is verplicht om hierop te antwoorden. Dat recht staat ook beschreven in cao nr. 109. Maar in die cao is ook sprake van een aantal uitzonderingen: denk aan uitzendkrachten die worden ontslagen, werknemers die hun ontslag krijgen om met SWT (brugpensioen) te kunnen gaan, personen die om dringende reden worden ontslagen; bij een ontslag om dringende redenen gelden specifieke verplichtingen.

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

OPVRAGEN MOTIEVEN

Dan is hij jou 2 weken loon verschuldigd als vergoeding.

Wil je precies weten waarom je bent ontslagen? Dan moet je de redenen hiervoor ONTSLAG per aangetekende brief opvragen bij de ex- OM DRINGENDE REDEN werkgever. Dat moet je doen binnen de 2 maanden nadat je contract werd beëindigd Ontslagen om dringende reden vallen dus (laatste werkdag). Gaat het om een opzeg- niet onder cao nr. 109. Voor zulke ontslaging, dan moet dit binnen de 6 maanden na gen heeft de wet een specifieke regeling de betekening van de opzegging, zonder dat voorzien. de termijn van 2 maanden na het einde van Wil je werkgever een dringende reden inroeje contract kan worden overschreden. pen? Dan moet hij zijn motieven meedelen Je werkgever moet je dan per aangetekende binnen de 3 werkdagen na het ontslag. Hij brief de concrete redenen meedelen die tot moet dat doen per aangetekende brief, via je ontslag hebben geleid. Hij moet dat doen een ‘exploot’ van een gerechtsdeurwaarder binnen de 2 maanden nadat hij je aangete- of via de aflevering van een document waarkende brief heeft ontvangen. Alleen wan- bij je een dubbel tekent voor ontvangst. De neer al hij al uit eigen beweging de concrete dringende reden moet nauwkeurig en preredenen heeft meegedeeld, moet hij niet cies genoeg zijn uitgelegd. Ook hier volstaat ingaan op je verzoek. het niet om algemene omschrijvingen te De motieven die je werkgever opgeeft, moe- geven. ten concreet genoeg zijn zodat je als werk- Als je werkgever de wettelijke formaliteinemer de exacte aanleiding tot je ontslag ten niet heeft nageleefd, heeft hij in feite kan inschatten. Zeggen dat je ‘niet meer je contract onmiddellijk beëindigd. In dat voldeed aan de eisen van de functie’ is niet geval moet hij jou een verbrekingsvergoeprecies genoeg als uitleg. ding betalen. | Antwoordt je werkgever niet of niet correct?

Prima opleidingen bij LBCscholen zijn er ook voor jou! VUL DE BON IN EN GENIET VAN DE PREMIE

Bart De Naegel

De vakbond LBC-NVK hecht al sinds zijn ontstaan erg veel belang aan de opleiding van werknemers. In de loop der jaren groeide zo een aparte organisatie die ieder jaar zo’n 11.000 mensen over de vloer krijgt die (bijkomende) opleiding willen volgen en die zich bijscholen en omscholen. Het Volwassenenonderwijs LBC-NVK is een organisatie waarin zes volwaardige centra voor volwassenenonderwijs samenwerken. Deze centra bieden jou een erg uitgebreid en heel goed aangeschreven aanbod aan cursussen, en dat in een groot deel van Vlaanderen. Er is het eerder klassieke aanbod van opleidingen over vreemde talen, boekhouding en computergebruik. Maar daarnaast

maken de centra veel werk van opleidingen die inspelen op actuele noden in de maatschappij: Nederlands als tweede taal, diverse opleidingen in de personenzorg (bijvoorbeeld begeleider in de kinderopvang, jeugd- en gehandicaptenzorg, verzorgende), tweedekansonderwijs enzovoort. In de mate van het mogelijke houden de LBCscholen ook rekening met actuele regionale economische noden. Zo werd bijvoorbeeld een opleiding proceschemie ontwikkeld die veel succes oogst. De scholen zetten nu ook sterk in op nieuwe opleidingen over logistiek en distributie.

WEBSITE VERTELT JE VEEL MEER Wil je graag precies weten welke opleidingen in welk centrum, op welke plek en op welk moment worden gegeven? Surf dan naar www.lbconderwijs.be. Het cursusaanbod is veel te groot om het hier volledig uit te leggen. Op de site vind je al veel informatie over de organisatie, de diverse centra en alle cursussen. Je treft er ook

contactinformatie aan die je kan gebruiken om vlot antwoorden te krijgen op alle mogelijke vragen. De vakbond LBC-NVK houdt het niet bij alleen maar ronkende verklaringen rond het inzetten op opleidingen voor werknemers. Alle leden van de vakbond LBC-NVK, die een opleiding volgen bij één van de centra voor volwassenenonderwijs LBCNVK, kunnen per schooljaar een premie van 15 euro krijgen van de vakbond. Wil je deze premie krijgen? Vul dan de bon op de website van het volwassenenonderwijs volledig in. Je vindt deze bon op dit adres: algemeen.lbconderwijs.be. Na ontvangst van de bon checken we of je bent ingeschreven in één van onze centra en of je lid bent van de vakbond LBC-NVK. Daarna wordt de premie overgemaakt. Een niet te versmaden extraatje. Meer informatie over het volwassenenonderwijs van de LBC-NVK vind je op algemeen.lbconderwijs.be |

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 19

Even UIT HET LOOD GESLAGEN maar zeker niet uitgeteld PLANEET HOUDT NIET OP MET DRAAIEN NA ONTSLAG Denis Bouwen

Journaliste en columniste Hilde Sabbe was verbijsterd toen ze begin 2015 brutaal op de straatstenen belandde bij het dagblad Het Laatste Nieuws. Maar ze krabbelde overeind, bokste terug en schreef het pittige boekje ‘Lessen uit een ontslag’, uitgegeven bij Manteau. “Je moet letterlijk en figuurlijk in beweging blijven”, adviseert Sabbe. “Blijf in contact met andere mensen en wees zo actief mogelijk.” Toen je bij de krant je ontslag kreeg, was je niet alleen kwaad, je wilde ook zeker niet als zielenpoot worden beschouwd? HILDE SABBE: “Ik was vooral ongelukkig over de manier waarop ik te horen kreeg dat ik mijn baan zou kwijtspelen. Toen ik met de garage belde over een nieuwe firmawagen van de krant, kreeg ik daar te horen dat ik toch maar ’s met onze personeelsdienst moest babbelen. Op die manier ontdekte ik dus dat de hoofdredactie me wilde buitengooien. Ik was niet alleen boos maar vooral verbijsterd. Hoe kan je nu iemand zo onfatsoenlijk ontslaan?” ONS RECHT:

BUITENBEENTJE “Eigenlijk was ik altijd al wel een buitenbeentje op mijn redactie. Dat was een aantal jaar lang perfect mogelijk. Maar toen er een nieuwe hoofdredacteur werd benoemd, wilde die dat alle neuzen in de zelfde richting gingen staan. Plots werd alles verdacht wat ik deed of schreef. Als ik in een column een afwijkende mening verkondigde over vakbonden, migranten of de klimaatopwarming, kwam daar meteen commentaar op.” “Na mijn ontslag hoopte ik wel op begrip van anderen. Maar ik wilde zeker geen medelijden krijgen. Wie wordt ontslagen, krijgt een deuk in zijn zelfvertrouwen. Op zo’n moment wil je vooral in je waarde worden gelaten.” ONS RECHT: Je werd geconfronteerd met een

existentiële vraag: “Wie ben ik wanneer ik niet schrijf?” Heb je het antwoord al gevonden? HILDE: “Eigenlijk niet nee. Ik schrijf namelijk nog altijd. Niet langer in een landelijk verspreid dagblad maar wel in allerlei krantjes en voor websites. Ik stelde vast dat ik Het 20

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Laatste Nieuws niet nodig heb om te kunnen schrijven. Maar mijn mening kunnen uiten blijkt wel essentieel voor mijn identiteit als persoon.”

voor mij is dat een heel trieste gedachte. Het is alleszins niet mijn ambitie om de rest van mijn leven in de sofa te hangen.”

WEG COMFORTZONE CENTEN ZIJN BELANGRIJK

ONS RECHT: Zijn er ook positieve kanten aan Werken kan je doen voor de werkloos zijn, zoals in je boek staat? arbeidsvreugde, om jezelf te ontplooien, voor HILDE: “Kijk, als je werkt, ontwikkel je een de contacten met collega’s, maar toch aller- zekere routine en beland je in een bepaalde eerst voor de centen, zeg je in je boek? comfortzone. Niet alle werkdagen zijn HILDE: “Aan mijn zoon heb ik altijd de raad even uitdagend. Als je wordt ontslagen, is gegeven dat hij een job moest zoeken die de comfortzone plots weg. Je moet jezelf niet aanvoelde als ‘werk’. Op die manier zou in vraag stellen en dieper nadenken over hij nooit tegen zijn zin moeten gaan werken. alternatieven. Heel even heb ik overwogen Mijn ontslag bij de krant beroofde me van om een bed & breakfast te openen in mijn mijn inkomen, en dat is toch confronterend. geliefde Portugal, maar dat idee heb ik maar Een job geeft je een inkomen, eten, kleren, opgeborgen.” een dak boven je hoofd. Ik woon nu in Ukkel “Een collega-journaliste had bij Het maar ik kan best kleiner gaan wonen. Als ik Nieuwsblad een vertrekregeling gekregen. mijn woning verkoop, red ik het wel. Zelf Zij was al jaren bezig met boksen en stelde ben ik overigens iemand die graag centen me voor om het ook ’s te proberen. Ik ben uitgeeft om te kunnen reizen.” daarop ingegaan zodat ik nu af en toe in de boksring sta. Joggen doe ik ook af en toe. Blijven bewegen is de boodschap.” ONS RECHT:

Te lang werkloos zijn is natuurlijk ook niet goed? HILDE: “Zeker niet. Ik ben nu 59 jaar en heb dus zo goed als geen kans om nog een vast contract aan de haak te slaan. Mijn opzegperiode loopt nog, en ik freelance nu een beetje. Maar als freelancejournalist verdien je echt niet veel. Eerlijk gezegd zou ik nu geen jonge, beginnende freelancer willen zijn. Als freelancer merk ik wel dat je soms een betere vergoeding kan krijgen door harder op tafel te kloppen. Maar waarom moet je daarvoor altijd op je strepen staan? In de media zijn er sterjournalisten die riante sommen vragen, terwijl gewone freelancers alleen kruimels krijgen. Bij de krant probeerden ze ook eerst op mijn opzegvergoeding te beknibbelen. Met de hulp van een advocaat heb ik dat kunnen vermijden.”

ONS RECHT:

De meeste werklozen die ik ken doen alles om weer aan de slag te geraken. Als je de werkloosheidsuitkeringen beperkt in de tijd, bereik je maar één ding: je bezorgt werkzoekenden nog meer stress dan ze al hebben.

ONS RECHT: Als je ‘geldvoorraad’ eindig is, geeft dat niet per se een extra stimulans om ijveriger naar werk te zoeken, is jouw overtuiging. Sommige politieke partijen zouden werklozen graag hun geld afpakken om ze steviger te ‘activeren’. HILDE: “Partijen die zo redeneren, slaan de bal mis. Het werkt zo niet. Ik geloof niks van het verhaaltje dat alle werklozen ‘één grote bende luierikken’ zijn. De meeste werklozen die ik ken doen alles om weer aan de slag te geraken. Als je de werkloosheidsuitkeringen beperkt in de tijd, bereik je maar één ding: je bezorgt werkzoekenden nog meer stress dan ze al hebben. Mensen extra opjutten door een geweer tegen hun kop te zetten,

Zin om het boek ‘Lessen uit een ontslag’ van Hilde Sabben te lezen? Ons Recht kan drie exemplaren cadeau doen. Meld je interesse via lbc-nvk@ acv-csc.be. Aub voor 15 september aanstaande. Een onschuldige hand zal drie gelukkigen aanduiden.

KUDDE TREKT VOORT Bij je ontslag kreeg je niet veel steun van je collega’s bij de krant? HILDE: “Spijtig genoeg niet. Ik kreeg enkele e-mails en een telefoontje. De kudde laat het gewonde dier achter en trekt voort. Collega’s proberen contact te vermijden uit zelfbehoud. Mijn werkgever checkte ook wat er op facebook gebeurde. Sommige collega’s waren zelfs zo bang dat ze mijn facebookberichten niet meer durfden te liken.” ONS RECHT:

Elk jaar studeren er wel nieuwe fotografen af. Filip vindt zich niet te goed om zich elke dag opnieuw te bewijzen.” ONS RECHT: Er zijn veel vijftigers die, net als jij, werkloos zijn. Ze willen graag opnieuw werken maar vinden niks. Heb je troostende woorden voor hen? HILDE: “Ach, het is allemaal zo hypocriet. De krant waarvoor ik

werkte, pleitte altijd vurig voor daarin te investeren.” het idee dat mensen zouden “De regering wil werknemers moeten werken tot hun 65ste. langer doen werken. Maar ook Toch wel raar voor een bedrijf zij kan niet voorbij aan het dat oudere werknemers gewoon harde feit dat oudere werknedumpt. In de journalistiek is er mers nog vaak worden uitgezeker een trend om ouder per- spuwd. Ik ben er zeker van dat soneel de deur uit te werken. Op 50-plussers dikwijls nog veel in zich kan een krant beslist een hun mars hebben en helemaal aantal coaches en mentoren niet uitgeblust zijn. Alleen, hoe voor jongere redacteurs gebrui- overtuigen we de werkgevers ken. Maar de wil ontbreekt om daarvan?” |

De krant waarvoor ik werkte, pleitte altijd vurig voor het idee dat mensen zouden moeten werken tot hun 65ste. Toch wel raar voor een bedrijf dat oudere werknemers gewoon dumpt.

ONS RECHT: In ‘Lessen uit een ontslag’ laat je ook andere ervaringsdeskundigen aan het woord, mensen die net als jij een interessante en goedbetaalde job hadden? HILDE: “De getuigenis van Filip Claus, een vroegere fotograaf van De Morgen, riep bij mij veel herkenning op. ‘Als je op een redactie werkt, gaat daar een inspirerende invloed vanuit’, vertelde hij me. ‘Zodra je alleen staat, moet alles uit jezelf komen.’ Filip vindt verbittering zinloos. ‘Wie verbitterd raakt, is al halfdood’, waarschuwt hij.

Na haar ontslag bij de krant kreeg Hilde Sabbe enkele e-mails en een telefoontje van de collega’s. “De kudde laat het gewonde dier achter en trekt voort. Collega’s proberen contact te vermijden uit zelfbehoud.”

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 21

Was ik maar een

ROBOT! GILBERT DE SWERT NUANCEERT DOEMSCENARIO’S ROND NIEUWE TECHNOLOGIE

De grote kanonnen van de vrije- “De informatietechnologie zal de typische markteconomie voorspelden op bediendejobs overnemen. Dat geldt ook Het aantal administratieve jobs is in het Wereld Economisch Forum voor sommige functies voor hoger opgeleivier jaar tijd met 20 procent verminin Davos een verlies van 5 miljoen den, bijvoorbeeld cijferaars in de verzekejobs binnen dit en vijf jaar. Ook ringen.” derd in België. En het aantal loketbevoor De Swert, ooit nog de baas van dienden en medewerkers van callde ACV-studiedienst, is het onmo- MINDER ZICHTBAAR centers is sinds 2011 zelfs met 40 gelijk om Madame Soleil te spelen. Maar in een gesprek met Ons Recht In de 20ste eeuw werd veel handenarbeid procent gekelderd. In de voorbije geeft hij wel een verhelderende kijk vervangen door machines. “Dat was heel maanden regende het verontrusop heel wat uitdagingen voor de werk- zichtbaar”, zegt De Swert. “Maar de digitende berichten over de impact nemers en hun organisaties, de vak- talisering die we nu meemaken is dat veel bonden. Slagen we er als werknemers- minder.” van de ‘digitalisering’ en nieuwe beweging in om al die innovatie ook in De mens slaagt er tegenwoordig in om comtechnologie op de tewerkstelons voordeel in te zetten? Dat wordt een puters te bouwen die op eigen kracht slimling, en dus ook op de samencruciale vraag in de komende tien jaar. mer kunnen worden. Taken die volgens een Sommige doemdenkers voorspellen een bepaald patroon verlopen, kunnen in prinleving. Gilbert De Swert heeft gigantisch banenverlies maar zo’n vaart cipe door een computer worden uitgevoerd, er een intrigerend boek over zal het vermoedelijk niet lopen. Toch is zelfs wanneer dat patroon nog niet volledig geschreven met als titel ‘De het duidelijk dat heel wat jobs die nu door is doorgrond. mensen gebeuren in de nabije toekomst Gilbert De Swert wil de doemscenario’s robot, de mens, de arbeid’. Het zullen worden geautomatiseerd. “Het is toch nuanceren en in perspectief plaatboek is uitgegeven bij EPO. vooral nieuw dat het hierbij niet zozeer sen: “Werkgevers stellen de bedreigingen meer om handenarbeid gaat”, stelt De Swert. graag als onoverkomelijk voor. Zo willen Lieveke Norga en Vic Van Kerrebroeck

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

De technologie staat voor niets, ook in de landbouw. Hier wordt een drone ingezet om een tarweveld in China te besproeien met insectenverdelger. Zo’n drone heeft slechts acht uur nodig om 15 tot 20 hectare te besproeien.

De werkorganisatie zal almaar rationeler en op ‘softwaremaat’ worden bekeken, eerder dan rekening te houden met de mensen in de structuren. En het kapitaal zal nog meer worden geconcentreerd in de handen van een kleine minderheid.

MEER VRIJE TIJD

Op zich zou al dat geautomatiseerde hersenwerk goed nieuws voor de mensheid moeten betekenen. Naarmate we minder tijd nodig hebben om te produceren wat nodig is om aan onze behoeften te voldoen, is meer ‘vrije tijd’ over. Vrije tijd die bijvoorbeeld kan dienen om jezelf bij te scholen en te ontwikkelen, voor elkaar te zorgen en onze levenskwaliteit op allerlei manieren te vergroten. Een belangrijke voorwaarde is natuurlijk dat de ‘geproduceerde meerwaarde’ zo “Mensen betalen daar een prijs voor. Er wordt verdeeld dat de hele samenleving er momenteel klinkt er wel een heel luide beter van wordt, en niet alleen een beperkt roep naar meer koopkracht. Op dit moment groepje superrijken dat de middelen heeft moeten we vooral proberen om het werk om de machines en megaservers van de 21ste te verlichten, eerder dan aan te sturen op eeuw te controleren. Om de geproduceerde een mathematische vermindering van de rijkdom en welvaart beter te verdelen heb- arbeidsduur. Werknemers moeten zelf ben we een rechtvaardig belastingsysteem veel meer hun werkuren kunnen bepalen nodig, en dat systeem moet ook inspelen op en moeten opnieuw meer vrijheid kunnen nieuwe vormen van economische productie. vinden in hun werk.” “Technologische operatoren spuiten heel Sommigen pleiten hevig voor een ‘basisinwat mist over hun inkomensstromen maar komen’ als minimumgarantie wanneer het eigenlijk is het heel simpel. Als een onder- aantal werkaanbiedingen voor volwassenen neming de vruchten plukt van de voorzie- vermindert. Maar De Swert vindt zoiets niet ningen en faciliteiten in ons land, moet genoeg. “Ik voel dan meer voor een soort ze er ook belasting betalen.” We moeten meewerkinkomen, dat mensen in staat stelt ook werk maken van een arbeidsmarkt die en ertoe aanzet om maatschappelijke meerze ons voorbereiden op veranderingen van iedereen de kans geeft om op basis van de waarde te creëren volgens hun eigen capade regels die zogezegd ‘onvermijdelijk’ zijn. eigen vaardigheden en competenties zinvol citeiten. Iedereen zou er recht op hebben op Denk aan de grote drang om het werkne- bij te dragen tot de gemeenschap. voorwaarde dat hij of zij blijft leren en ook mersstatuut nog flexibeler te maken. In Iedereen dan maar IT’er, 25 uur per week? kennis en kunde doorgeeft aan anderen.” het debat over de vergrijzing van onze Zo makkelijk is het nu ook weer niet. bevolking wordt langer werken als een “Nu al wordt de 38-urenweek niet altijd TIJDKREDIET ONDER DRUK soort natuurwet voorgesteld. Maar je kan nageleefd. Op dit moment is het niet zo’n die kwestie natuurlijk ook helemaal anders realistische prioriteit om de gemiddelde Nog niet zo lang geleden was de Belgische benaderen.” werkweek algemeen korter te maken. Ik vakbeweging apetrots op de mogelijkhezou de vele mensen geen pint willen beta- den op het vlak van tijdkrediet en looplen die nu al meer dan 38 uur werken zonder baanvermindering. Maar die systemen VERVREEMDING dat hun overuren worden vergoed. Voltijdse worden nu gekortwiekt door de politici die In de praktijk gaat het in de economie niet werknemers presteren gemiddeld 41,3 uur! aan de macht zijn. “Ze waren nochtans een om ‘natuurwetten’ maar om ideologische Er is dus nog werk genoeg aan de winkel knappe stap in de goede richting”, vindt standpunten en keuzes. Als ‘de markt’ onbe- voor we beginnen te vechten voor een alge- De Swert. “Tijdkrediet en loopbaanvermingrensd alles dicteert, is het logische gevolg mene verlaging van de arbeidsduur.” dering geven mensen de kans om op hun dat steeds goedkopere en productievere maat en tegen hun tempo een bijdrage te machines voor de werknemers leiden tot KOOPKRACHT leveren. Ze maken het mogelijk om zorg, een gevoel van vervreemding en een veropleiding en werken tegen een werkbaar lies van koopkracht. “Dat is het kapitalisme”, Een valkuil is dat de koopkracht nog meer ritme te verzoenen. Het zou verstandig zijn aldus De Swert. “Als het goedkoper kan, dreigt te stagneren wanneer vakbonden in om deze stelsels niet uit te hollen maar ze zal geen enkele ondernemer twijfelen.” In interprofessionele onderhandelingen wil- juist uit te breiden. Alleen zo kunnen we in zulke omstandigheden zullen de middenin- len praten over minder werken. “Dat zag je de komende jaren nog vooruitgang boeken komens nog meer stagneren en zal de inko- bijvoorbeeld goed toen ze in Frankrijk de voor de samenleving.” | mensongelijkheid zeker niet verminderen. 35-urenweek invoerden”, vertelt De Swert. Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 23

‘Kost’ jij geld of ‘investeren’ we in jouw toekomst? TAAL ALS WAPEN IN DE POLITIEKE STRIJD Sebastiaan Kok

Zijn ‘loonlasten’ lastig voor loontrekkenden? Bestaan ze wel, ‘eigenaars van 4 appartementen die een werkloosheidsuitkering krijgen’? Woorden zijn nooit neutraal. Ze bevatten vaak een oordeel of overtuiging. Soms is er echter sprake van bewuste misleiding.

NEOLIBERALISME Alles draait om geld, vindt de regering-Michel. De sociale zekerheid is een ‘kostenpost’ in plaats van een deugd. Werknemers moeten flexibel zijn zodat bedrijven ‘efficiënter’ worden (lees: ‘winstgevender’ en niet ‘een betere werkplek’). De regering communiceert

STEENTJE BIJDRAGEN ‘We moeten allemaal ons steentje bijdragen’. De boodschap van de regering-Michel klinkt aanvaardbaar. ‘We allemaal’ blijkt echter niet iedereen te zijn, maar uitsluitend gewone mensen. We leveren in met 50 procent duurdere elektriciteit, de indexsprong en langer werken. Werkgevers blijven buiten schot en betalen nog minder belastingen dan ze subsidies krijgen. ‘Ons steentje bijdragen’, aan wat? Niet aan welvaart en gezondheid, nu het aantal langdurig zieken de pan uit swingt en de kloof tussen arm en rijk groeit. ‘Besparen is goed voor de economie’, zo luidt de neoliberale mantra van de regering-Michel. Maar wat is dat, ‘de economie’? Hier komt ideologie om de hoek kijken. Volgens de neoliberale kijk op de economie komt alles vanzelf goed als de markt volledig vrij spel krijgt.

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

alsof deze neoliberale uitgangspunten wetmatigheden zijn, met uitspraken als ‘de sociale zekerheid is te duur’ en ‘we moeten flexibeler werken’. Het is belangrijker dat gezondheidszorg weinig kost dan dat ze goed is voor de mensen. Het evenwicht werk-privé moet wijken voor meer winst voor bedrijven. Alles wordt in euro’s uitgedrukt, maar is dat wel

automatisch goed voor ons en onze maatschappij? De OESO, het IMF en wetenschappers zijn het erover eens: de neoliberale recepten werken niet. Ze liggen mee aan de basis van de bankencrisis van 2008 en de Panama Papers.

TACTIEK Er zijn verschillende technieken om mensen te misleiden met slogans: • Met beladen woorden geef je een gevoel mee. ‘Arme oorlogsvluchtelingen’ zijn meelijwekkend, maar ‘een tsunami aan vluchtelingen’ klinkt als een bedreiging. • Vergroot de uitzondering uit tot de regel. De uitspraak over de werkloze met 4 appartementen is daar een goed voorbeeld van. • Leg de schuld bij een ander door een wijzij-gevoel te creëren. Iedereen associeert zich met ‘de hardwerkende Vlaming’, maar ‘de werkonwillige uitkeringstrekkers’, dat zijn altijd anderen. Wil je meer weten over taal als politiek wapen? Lees dan zeker eens het boek ‘Let op je woorden. Politiek, taal en strijd’ van Jan Blommaert, uitgegeven bij EPO. | Ons Recht heeft drie exemplaren van ‘Let op je woorden’ in de aanbieding. Wil je het boek graag ontvangen? Stel je dan kandidaat door een berichtje te sturen naar lbc-nvk@acv-csc.be. Graag voor 15 september. De drie winnaars krijgen een seintje!

Workshops rond aanpak psychosociale belasting VORMING VOOR LEIDINGGEVENDEN Almaar meer werknemers zien hun stress stijgen of krijgen een burn-out. Wie tot het middenkader behoort, kan veel doen om problemen te voorkomen en om collega’s na een burn-out te helpen terugkeren naar de werkvloer. Soms staan leidinggevenden zelf onder druk en kunnen zij die rol te weinig waarmaken. Het kadernetwerk NVK (www.nvk.be) en het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBC-NVK (www.loopbaanontwikkeling.be) bieden vorming aan voor leidinggevenden die met stresspreventie aan de slag willen.

WAT EN WANNEER?

VOOR WIE?

Algemene infosessie stress en burn-out – woensdag 14 september, van 18.00u tot 20.30u Workshop preventief werken rond burn-out in je team, vrijdag 30 september, van 13.30u tot 17.00u Workshop re-integratie van werknemers met een burn-out, vrijdag 14 oktober, van 13.30u tot 17.00u

Leidinggevenden die een team moeten coachen. Inschrijven kan via www.jeloopbaan.be. Surf naar workshops stress en burn-out, ‘rol van de leidinggevende bij burn-out’. Je moet wel de drie onderdelen volgen. Gratis voor leden van LBC-NVK en ACV. Nietleden storten 100 euro op LBC-NVK rekeningnummer BE 57 8939 4400 1035 met vermelding van ‘CLO NVK workshops najaar 2016 + naam en voornaam’.

WAAR? Bondsgebouw LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen

Nog vragen? E-mail naar renata.feyen@acv-csc.be of bel naar 03 / 220 89 53.

ACTIVITEITENKALENDER

www.lbc-nvk.be

INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE) Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksituatie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

Vrijdag 9 september 2016 r

Vrijdag 16 september 2016, Vrijdag 23 september 2016, 10.00u – 16.00u Bondsgebouw LBC-NVK, e Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen

Vrijdag 23 september 2016 r

Vrijdag 30 september 2016, Vrijdag 7 oktober 2016, 9.30u – 16.30u LBC-NVK, Mgr. Broekxplein 6, e 3500 Hasselt

Schrijf in via www.jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

BURN-OUT Infosessie burn-out

woensdag 9 november 2016, r

18.00u - 19.30u

WORKSHOPS Workshop cv en brief:

Vierdaagse herstel na burn-out

vrijdag 18 november 2016, r

vrijdag 25 november 2016, vrijdag 2 december 2016,

Workshop cv en brief:

vrijdag 9 december 2016, 18.00u - 19.30u acv-verbond, e Martelarenlaan 8, 3000 Leuven Workshop solliciteren:

vrijdag 30 september 2016, r

vrijdag 14 oktober 2016, r

donderdag 10 november, r

vrijdag 7 oktober 2016, 9.30u – 12.30u r

Workshop solliciteren:

Workshop interview: vrijdag 14 oktober 2016, 13.30u – 16.30u

H. Horriestraat 31, 8800 ROESELARE e

Bondsgebouw LBC-NVK, e

ACV Hasselt, Mgr. Broekxplein 6, 3500 e

Schrijf in via www.jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk. loopbaancentrum@acv-csc.be

Er zijn ook startbijeenkomsten van het Centrum voor Loopbaanontwikkeling (CLO) in Antwerpen (vrijdag 7 oktober en vrijdag 4 november), Gent (maandag 10 oktober), Hasselt (woensdag 19

9.30u – 12.30u

Sudermanstraat 5, 2000 ANTWERPEN

9.30u – 12.30u

9.30u – 12.00u

HASSELT

oktober), Leuven (woensdag 16 november), Mechelen (dinsdag 18 oktober) en Turnhout (woensdag 12 oktober). Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 25

Vul de cijfers van 1 tot en met 9 in, zodanig dat: • in elke rij elke cijfer maar één keer voorkomt • in elke kolom elk cijfer maar één keer voorkomt • elk cijfer ook maar één keer voorkomt in elk wit vierkant en in elk grijs vierkant van 9 vakjes

1 7

2 3

6 10

7 3

2 5

8 9

N Z

8 dr

OPLOSSINGEN DROEDELS

1. Over d r 8 → overdracht 2. op Z N → opzetten

4 5 9

9 7

1 2 7

7 1 5 9 6 4

9 2 6 4 3 8 1

7 5

8 4 2 9 6 5 7

6 4

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

OPLOSSINGEN SUDOKU

Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR

Stuur je antwoord naar puzzelonsrecht@acv-csc.be, ten laatste op 15 september 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

DROEDELS

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘KORTER WERKEN KAN WEL’. M.H. uit Appelterre werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!

PRIJSVRAAG

verticaal 1. gebeurtenis bij protest; meisjesnaam 2. hoe de regering de lasten niet verdeelt 3. Brits oliebedrijf; centimeter (afk.) 4. regering-Michel maakt velen ... ; gemeentelijke basisschool (afk.); straat (Frans) 5. knock-out (afk.); Grieks eiland; lawrencium (afk.) 6. voorwaarden 7. persoonlijk voornaamwoord; luizeneitjes; Universiteit Antwerpen (afk.) 8. Inwoner van een Baltische staat; schrijfinstrument; vogel 7. do; rechtbank (afk.) 10. apparaat 11. priester die opkwam voor werknemersrechten; jongensnaam

Horizontaal 1. peukenbakje; jongeren 2. uiting van verzet 3. voorzetsel; voorzetsel 4. Europese eilandbewoner; jongensnaam; vat 5. bijwoord; ziekte; loofboom 6. aanhef 7. muzieknoot; kei; titanium (afk.) 8. koude lekkernij; meisjesnaam; kleine vrucht 9. Europees Kampioenschap (afk.); muzieknoot 10. sector waar minister Gatz met de hakbijl door gaat 11. hetgeen spreekwoordelijk overloopt; peukenbakje

8 dr

VRIJE TIJD

SUDOKU

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen: 1

UITGAANSTIP

FILM

Pierre Niney en Paula Beer: broos en bedeesd duet.

Frantz Karin Seberechts

Show us the money! ‘Show Us The Money’ neemt je mee naar belastingparadijzen en het zenuwcentrum van de financiële macht. Het Fotomuseum provincie Antwerpen (FOMU) geeft je een inkijk in de structuren die de hele wereld beïnvloeden, maar zelf liefst onzichtbaar blijven. Drie projecten stellen de globale problematiek aan de kaak. Het ambitieus fotografisch onderzoek ‘The Heavens’ van Paolo Woods en Gabriele Galimberti confronteert ons met de belastingparadijzen. De twee registreren zelf een bedrijfje ‘The Heavens’ in Delaware, tussen ’s werelds grootste multinationals. Van Panama tot Amsterdam, van Luxemburg tot Londen: Woods en Galimberti reizen de wereld rond en geven een gezicht aan deze mondiaal ingrijpende praktijk. Met ‘Wealth Management’ neemt Carlos Spottorno ons mee in de visuele wereld van zijn fictieve WTF Bank. De beelden zijn een streling voor het oog, maar Spottorno’s ironische ondertoon is niet mis te verstaan. In ‘You Haven’t Seen Their Faces’ recupereert Daniel Mayrit de beeldtaal van beveiligingscamera’s. Zo ontzegt hij de machtigste mensen in Europa’s financiële zenuwcentrum - The City of London – de luxe van de anonimiteit en roept hij hen ter verantwoording voor hun rol in de financiële crisis van 2008. Show us the money loopt nog tot 9 oktober 2016.

WAAR? FOMU - Fotomuseum provincie Antwerpen Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen MEER INFO: www.fotomuseum.be info@fomu.be en 03 / 242 93 00

Op de tonen van een paar weifelende piano-aanslagen, die uit Beethovens ‘Ode an die Freude’ lijken gedruppeld, belanden we in een Duits dorp, een jaar na het einde van de Eerste Wereldoorlog. Anna woont er in bij de ouders van haar verloofde Frantz Hoffmeister, die sneuvelde in het laatste oorlogsjaar. Op een dag treft zij op het graf van Frantz bloemen aan van een vreemdeling.

van 20 jaar nog altijd één van Frankrijks boeiendste regisseurs, speelt met de geplogenheden van het filmmedium: hij filmt ‘het heden’ in zwart-wit, de flashbacks in kleur. Maar zijn dit wel herinneringen? Vertelt Adrien het hele verhaal over zijn band met de gesneuvelde Duitser? Vertelt hij het echte verhaal? Ozon baseerde ‘Frantz’ deels op ‘Broken Lullaby’ van Ernst Lubitsch. Net als Lubitsch laat hij voor dit van een bijna uit de tijds pacifisme doordrongen melodrama de heerlijk sardonische ondertoon, die veel van zijn films kenmerkt, varen. Elegantie opgeteld met mysterie tillen deze Frans-Duitse vertelling, waarin Ozon schroomvallig in het puin van een wereldoorlog scharrelt, echter boven een doordeweeks periodedrama uit.

Kort daarna klopt de mysterieuze Adrien bij de Hoffmeisters aan. De Fransman blijkt een vriend van Anna’s overleden geliefde, die voor de oorlog in Parijs studeerde. De aanwezigheid van de ‘fransoos’ doet Duitse wenkbrau- Immense vonken slaan er niet wen fronsen: het ijs tussen win- over tussen Frankrijks chouchou naar en verliezer van de oorlog van het moment Pierre Niney is nog lang niet gebroken. Maar – in mooi Duits met een Frans Frantz’ ouders putten troost uit accent – en Paula Beer – in mooi de herinneringen die de jonge- Frans met een Duits accent. Maar man ophaalt aan zijn vriend- hun broos duet neemt de kijker schap met Frantz. Aan diens hoe dan ook op sleeptouw naar liefde voor Verlaines ‘Chanson een omzichtige evenwichtsoefed’automne’ en zijn begeestering ning tussen waarheid, inkeer en voor een doek van Manet in het vertroosting. Louvre. ‘Frantz’ lijkt misschien wat te Zij leren onbekende kanten van bedeesd voor zijn eigen goed. hun zoon kennen, schuiven met Voor wie Ozons koppige teneur, een zekere opluchting hun ran- tempo en reserve voor lief neemt, cune tegenover de oorlogsvijand is het alleszins ook een veradeopzij en krijgen er als het ware ming. | een ersatzzoon bij… François Ozon, na een carrière

‘Frantz’ komt op 7 september in de Belgische cinema’s.

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 27

“Ervaringen delen met lotgenoten doet deugd” SUZANNE KEERT TEVREDEN TERUG VAN ACV-DRIEDAAGSE OVER BURN-OUT

Marc Van den Broeck

“V

oor mij was om me te helpen ontdekken hoe ik nu voort de d r i e - wil en hoe ik dat best aanpak.” Niet alleen enigszins bekende mensen als tvdaagse rond journaliste Kathy Pauwels en radiopresentaburn-out echt een open- TIEN DINGEN DIE SUZANNE trice Eva Daeleman weten wat het is om een baring”, vertelt Suzanne OPSTAK TIJDENS DE aan Ons Recht. “Die DRIEDAAGSE: burn-out mee te maken. Ook veel gewone namiddagen hebben me werknemers kunnen ervan meespreken. beter geholpen dan de 1.Je bent lang niet de enige Wordt het allemaal teveel? Het Centrum talloze bezoeken aan de “Ik werd samen met enkele collega’s ziek huisdokter en psycholoog. doordat de werkdruk was gestegen na voor Loopbaanontwikkeling van de LBCAls ik dit niet zou hebben een reeks ontslagen. Van de ene dag op de NVK organiseert speciale workshops rond gevolgd, zou ik me een stuk andere lag ik in mijn eentje thuis op de sofa, burn-out. Drie namiddagen lang begeslechter hebben gevoeld over en ook die collega’s waren te ziek om conhet feit dat ik in een burn-out tact te houden. Dat gaf me het gevoel dat ik leiden deskundigen mensen die herstelterechtgekomen was. Het deed helemaal alleen stond. Voor mij was het dan len van een burn-out of die het risico mij enorm deugd om erover te ook een echte verademing toen ik na die lopen om er één op te lopen. De deelnekunnen praten met lotgenoten. eerste zware maanden een hele groep menDankzij verschillende oefenin- sen leerde kennen die met hetzelfde zaten.” mers delen hun ervaringen over deze gen en opdrachten die we in groep veelbesproken ziekte. Suzanne deed deden, heb ik opnieuw een correct 2.Het kan deugd doen om ervaringen te mee aan een driedaagse en maakte beeld van mezelf en van de situatie. delen met lotgenoten Ik leerde ook verschillende tips en “Tijdens de driedaagse kreeg iedereen de achteraf, als ACV-lid, gebruik van tricks om beter om te kunnen gaan kans om verhalen, vragen en twijfels met de individuele coachingsgesprekken. met stress, bijvoorbeeld het advies groep te delen. En wat bleek? Velen van ons Zij vertelt over haar ervaringen. dat je moet focussen op het positieve. zaten met gelijkaardige verhalen, vragen Maar ik ben vooral dankbaar dat de en twijfels. Dat zorgde ervoor dat we elkaar begeleiders van het ACV klaar stonden ontzettend goed begrepen. Als iemand zei 28

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Heel wat mensen krijgen af te rekenen met een burn-out. Je bent dus zeker niet de enige. En praten met lotgenoten kan enorm deugd doen.

voelen. Wat me meteen opviel toen ik de andere deelnemers ontmoette, was dat ze van alle leeftijden waren en sterk uiteenlopende beroepen hadden. De geslachten waren trouwens tamelijk evenredig vertegenwoordigd.”

‘Hé dat probleem heb ik ook’ nadat ik iets had verteld, luchtte dat op. Want als je er tegen je naasten over vertelt, hebben ze in 8.Je bent niet de enige die geen ‘veel het beste geval medelijden. Maar het echt beterschap’-kaartje krijgt begrijpen, dat kunnen ze niet. Toch niet “Tijdens de gesprekken bleek dat leidingzoals andere mensen in dezelfde situatie.” gevenden niet goed weten hoe ze moeten reageren bij een burn-out, en collega’s even3.Neen, je bent niet gek min. De meeste bedrijven sturen een atten“Ik herinner me nog goed dat één van de tie bij langdurige ziekte, maar tegelijk hadandere deelneemsters zich op een bepaald den de meeste deelnemers niets ontvangen. moment afvroeg of wij ook het gevoel had- Een aantal burn-out’ers werd zelfs volledig den dat we gek aan het worden waren. Het genegeerd. Ook de omgeving toont niet schaamrood stond al op haar gezicht, maar altijd even veel begrip. Zo kan een hardwertegen haar verwachtingen in antwoordden kende mens van de ene dag op de andere de meesten dat ze dat inderdaad ook even een ‘zoveelste profiteur aan de ziekenkas’ hadden gedacht. Maar gelukkig blijkt het worden. Dat vergeet je niet zomaar.” een van de vele voorbijgaande fasen van burn-out.” 9.Maak tijd om te genieten van de kleine dingen 4.Burn-out is voor iedereen anders “Een belangrijk punt waar met veel enthou“Wat me opviel tijdens dag 1 van de drie- siasme aan werd bijgedragen, is ‘genieten daagse, is dat burn-out zich bij iedereen op van de kleine dingen’. Samen met onze een andere manier uit. Een jonge moeder begeleiders maakten we lijstjes met de dinvertelde hoe alles zwart werd voor haar ogen gen die we graag doen en die ons energie wanneer ze thuiskwam van haar werk. Een geven. Op basis daarvan konden we een hele oudere man had dan weer geen zichtbare maandkalender opmaken met de dingen problemen in het dagelijkse leven, maar die we dagelijks, wekelijks of maandelijks kreeg wel een hartaanval telkens wanneer konden doen om onze batterijen weer op te hij op vakantie was. Ikzelf had dan weer laden. Een koffietje drinken, ijsjes likken en voortdurend de griep, terwijl iemand anders wandelen zijn zonder twijfel de populairste jarenlang de diagnose ‘CVS’ had gekregen.” items.” 5.Neen, het is niet jouw schuld 10.Burn-out is iets waar je sterker uit “Ik dacht in het begin even dat het mijn komt schuld was dat ik ziek was geworden. Maar “Aanvankelijk dacht ik dat burn-out het dan hoorde ik de anderen praten over de einde van mijn carrière in de media zou recente ontslagen in hun bedrijf, de bedrijfs- betekenen. Ik dacht dat ik voor de rest van cultuur en de manier waarop hun bazen met mijn leven stress zou moeten vermijden. hen omgingen. Bleek dat daar verrassend Niets is minder waar. Ik weet intussen dat veel overeenkomsten waren. Niet toevallig.” het niet mijn fout is, en tegelijk heb ik toch geleerd hoe ik op de best mogelijke manier 6.Je bent een goede werknemer met stress om kan gaan. Ik sta nu op een “Daarnaast vonden we overeenkomsten in andere manier in het leven en ik denk wel onze karakters. Stuk voor stuk zijn we men- dat ik hetzelfde kan zeggen over de andere sen die hun werk ter harte nemen. We wer- mensen met burn-out die ik dankzij de ACVken precies en we vertrekken niet voor het workshop heb leren kennen. Dit gaat ons werk gedaan is. Dat zijn goede eigenschap- geen tweede keer overkomen.” | pen waar we trots op moeten zijn. Maar als we in onze goede eigenschappen overdrijven, worden het valkuilen. Tijdens de drieWe plannen geregeld een drie- of daagse hebben we geleerd hoe we dat kunvierdaags hersteltraject voor werknenen vermijden.” mers met een burn-out, al dan niet in samenwerking met het ziekenfonds 7.Burn-out is iets van alle leeftijden en CM. Je vindt het aanbod op www.loopsectoren baanontwikkeling.be of www.cm.be/ “De eerste maanden kreeg ik van elke dokter agenda. Met vragen kan je terecht op die ik zag te horen dat ik ‘toch wel uitzonhet e-mailadres loopbaancentrum@ derlijk jong was om een burn-out te krijgen, acv-csc.be of bij de contactpersoon in want meestal is dat iets voor oudere mensen jouw regio (www.loopbaanontwikkedie hun job met de kinderen en het huisling.be/contacteer ons). houden moeten zien te combineren’. Een mens zou zich voor minder slecht beginnen

WAT MOET DE WERKGEVER DOEN ROND PSYCHOSOCIALE BELASTING? Sandra Vercammen

De werkgever heeft de wettelijke verantwoordelijkheid om stress en burn-out op het werk te voorkomen. Bedrijven met een echt preventiebeleid hebben meer gezonde én fitte werknemers. Inspanningen lonen dus. De werkgever moet een risicoanalyse maken en moet de werknemers, hun afgevaardigden en de ‘preventieadviseur psychosociale aspecten’ daarbij betrekken. Hij hoort maatregelen te treffen om situaties weg te werken die aanleiding kunnen geven tot stress of burn-out, angsten, depressies. Het kan bijvoorbeeld gaan om situaties waarbij werknemers emotioneel belast kunnen worden door contacten met klanten of patiënten. Als die situaties niet te vermijden vallen, zijn er specifieke preventiemaatregelen nodig om te vermijden dat er zich schade voordoet of om de schade behoorlijk te beperken. De werkgever heeft ook de plicht om te beschrijven wat leidinggevenden moeten doen om psychosociale risico’s te voorkomen. Als werknemers na een langdurige afwezigheid hun werk hervatten, moet dat goed worden begeleid. Het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) krijgt informatie over punten als afwezigheden, personeelsverloop, structurele overuren. Er moeten procedures bestaan die de werknemer kan gebruiken om hulp te vragen aan de vertrouwenspersonen of de preventieadviseur. Na zo’n interventie moet de werkgever maatregelen nemen. Het is ook de taak van de werkgever om een specifieke risicoanalyse te maken van een bepaalde dienst bij steeds terugkerende problemen zoals conflictsituaties, druk verhogende beoordelingsgesprekken of hoge werkdruk door stelselmatige overuren. De risicoanalyse en de preventiemaatregelen moeten elk jaar worden geëvalueerd en indien nodig bijgestuurd.

Ons Recht | 120ste jaargang | SEPTEMBER 2016 | 29

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat. Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

STAKINGEN G.D.B. - LEDE

Ik ben al sinds 1973 lid van het ACV, via de centrale voor openbare diensten en via de centrale LBC-NVK. Nu ben ik gepensioneerd maar ik ben nog altijd een actief lid van de vakbond. En ik blijf mijn vakbond trouw. Op de cover van Ons Recht van juni heb ik gelezen dat de Wet Peeters slecht is voor werknemers. En dat ‘de maat vol is’. Inderdaad, de maat is vol. Stop gewoon met staken! N.v.d.r. Het doet ons veel plezier dat u al zo lang lid bent van het ACV. Geëngageerde mensen zoals u zijn een rijkdom. U verwijst waarschijnlijk onder meer naar de stakingen bij het spoor. Met staken op zich is niets verkeerd. Het stakingsrecht is afgedwongen met veel bloed, zweet en tranen. Over de treinstakingen bestaan uiteenlopende meningen, ook onder werknemers die aangesloten zijn bij de vakbond. Uiteraard kan je discussiëren over de frequentie van spoorstakingen. Een optimale, volgehouden communicatie kan zeker helpen om uit te leggen waarom stakingen nodig of nuttig zijn.

Sommigen stellen nu alternatieven voor ‘klassiek staken’ voor. Maar die alternatieven zijn niet altijd even makkelijk om te zetten in de praktijk. Ze moeten ook voldoende impact (kunnen) hebben. De vakbond staat open voor het idee van alternatieve acties, op voorwaarde dat die de slagkracht van de werknemersorganisaties niet ondermijnen. In essentie verdedigt het spoorpersoneel zijn loonen arbeidsvoorwaarden en ijvert het voor een spoorwegbedrijf dat financieel sterk genoeg is om een degelijke service te kunnen bieden. Deze service staat onder druk omdat de regering een flinke hap uit het NMBS-budget wegsnijdt en ook het aantal werknemers vermindert. Zulke

| SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

INDEXAANPASSINGEN JUNI 2016 211.00 petroleumnijverheid en -handel vorige lonen x 1,02 327.01 beschutte en sociale werkplaatsen Vlaamse Gemeenschap – Subsector Beschutte werkplaatsen vorige lonen x 1,02 330.00 gezondheidsinrichtingen en -diensten vorige lonen x 1,02 336.00 vrije beroepen vorige lonen x 1,02 JULI 2016 209.00 metaalverwerkende nijverheid vorige lonen x 1,0088 221.00 papiernijverheid vorige lonen x 1,0088 222.00 papier- en kartonbewerking vorige lonen x 1,0088 304.00 vermakelijkheidsbedrijf vorige lonen x 1,02 307.00 makelarij en de verzekeringsagentschappen vorige lonen x 1,02 308.00 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie vorige lonen x 1,0061 309.00 beursvennootschappen vorige lonen x 1,006143 310.00 banken vorige lonen x 1,0061 318.02 diensten voor gezins- en bejaardenhulp van de Vlaamse Gemeenschap vorige lonen x 1,02 319.01 opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en –diensten van de Vlaamse Gemeenschap vorige lonen x 1,02 322.01 erkende ondernemingen die buurtwerken of –diensten leveren vorige lonen x 1,02 327.01 beschutte en sociale werkplaatsen Vlaamse Gemeenschap – Subsector Sociale werkplaatsen vorige lonen x 1,02 329.00 socio-culturele sector van de Vlaamse Gemeenschap + de federale en bicommunautaire socioculturele organisaties vorige lonen x 1,02 331.00 Vlaamse welzijns- en gezondheidssector o.a. kinderopvang en geestelijke gezondheidszorg vorige lonen x 1,02 AUGUSTUS 2016 227.00 audiovisuele sector 315.02 luchtvaartmaatschappijen

maatregelen zijn zeer bedenkelijk vermits we juist meer moeten investeren in openbaar vervoer en niet minder. Op een ruimer niveau nemen de LBC-NVK en het hele ACV deel aan een uitgebreid actieplan tegen de huidige regeringspolitiek. De koers van de huidige regering(en) is op veel te veel punten schadelijk voor werknemers, werkzoekenden, gepensioneerden, zwakkeren. Als vakbond is het onze plicht om hierop te wijzen, in het belang van onze vele leden. Als wij het niet doen, zal niemand het doen.

vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02

ARCO EN BELASTINGGELD C.D. - ROESELARE

Sommigen willen niet dat er ook maar 1 euro belastinggeld wordt gebruikt om de gedupeerden in het Arcodossier te helpen. Ik snap heel goed wat ze bedoelen. Ik wil ook niet dat de steenrijke Fernand Huts, Electrabel of anderen miljoenen euro’s van ons als ‘subsidie’ krijgen. Ik wil ook niet dat grote belastingfraudeurs amnestie krijgen. Ik wil ook niet dat sommige mensen wel érg veel geld verdienen en toch weinig of geen belastingen betalen. Ik wil ook niet dat mensen die veel geld in

UITBETALING VAKBONDSPREMIE ZIEKENHUIZEN, OUDERENZORG, WIJKGEZONDHEIDSCENTRA (PC 330) De vakbondspremie voor werknemers uit de privé-ziekenhuizen, psychiatrie, ouderenzorg en revalidatiecentra is sinds een tijdje flink opgetrokken. Naar 90 euro voor leden die een volledige vakbondsbijdrage betalen en naar 45 euro voor wie de verminderde bijdrage betaalt. De premie wordt overgeschreven tussen 1 augustus en 31 oktober 2016. Om er recht op te hebben moet je lid zijn

van een erkende vakbond sinds 1 oktober 2015 en in orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage. Je moet in 2015 minstens één dag effectief gewerkt hebben in de sector; dit geldt ook voor zieken, mensen met loopbaanonderbreking, werkloosheid, brugpensioen enzovoort. Het tewerkstellingsattest moet worden ondertekend en teruggestuurd naar het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

BANKEN EN SPAARBANKEN Bij de banken en spaarbanken (paritair comité 310) wordt in de periode van 15 september tot 15 november 2016 de vakbondspremie van 35 euro uitbetaald. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de premie wordt uitbetaald. Je moet ook minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht

hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog in orde bent met de bijdrage op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

VERZEKERAARS EN VERZEKERINGSMAKELAARS Voor de verzekeringsmaatschappijen (paritair comité 306) wordt de vakbondspremie overgeschreven tussen 15 september en 15 november 2016. Wie werkt bij een verzekeringsmakelaar (paritair comité 307) krijgt ook een vakbondspremie. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in 2015. Vertrek je met brugpensioen of heb je een

andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2015 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

NOG MEER VAKBONDSPREMIES Voor de openbare kredietinstellingen of OKI’s is er ook een vakbondspremie. Die het zwart incasseren allerlei tegemoetkomingen krijgen omdat ze officieel bijna niks verdienen. Ik wil ook niet dat bedrijven genereus voetbal- en wielerploegen sponsoren en hiervoor een fiscaal voordeel krijgen, terwijl ze hun werknemers laten inleveren. Ik wil ook niet dat grote bedrijven aan sommige politici schandalig veel geld betalen om misschien vier keer per jaar op een bestuursvergadering

wordt uitbetaald tussen 15 september en 15 november 2016. op te dagen, terwijl in diezelfde bedrijven wordt gesnoeid in het personeel. Ik wil ook niet dat politici allerlei mandaten en jobs kunnen combineren en zo nog meer geld opstrijken. En ik wil al evenmin dat europarlementariërs naast hun hoge salaris maandelijks meer dan 4.300 euro ontvangen als ‘onkostenvergoeding’. En toch... gebeurt er van alles wat ik niet wil, en nog meer onrechtvaardigs.

LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be

Missie van de lbc-NVK

De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

|â&#x20AC;&#x201A; SEPTEMBER 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht