Ons Recht, januari 2017

3X3-PLAN IS OPKIKKER © FOTO: DANIËL RYS

VOOR JOBCREATIE BEDRIJFSBELASTING VERLAGEN IS DADA VAN NEOLIBERALEN RE-INTEGRATIE LANGDURIG ZIEKEN

INHOUD

© FOTO: BELGAIMAGE

08

© FOTO: DANIËL RYS

10

© FOTO: BELGAIMAGE

04 12

06

ONS RECHT VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

Veerle Verleyen • Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen

REDACTIECOMITÉ: Veerle Verleyen, Wouter Parmentier, Sebastiaan Kok, Jan Deceunynck, Denis Bouwen, Peter Bakema VORMGEVING: Peer De Maeyer DRUKKERIJ: Corelio Printing

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier.

Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. www.lbc-nvk.be

REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be

2

03 04

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

08 09

cover 3x3-plan is opkikker voor jobcreatie standPUnt

Zonder liberale dogma’s is IPA haalbaar

Het Kan WÉl: 3% nieUWe Jobs, 3% Meer loon en 3% investeren in WelziJn

3x3-plan van LBC-NVK is goed voor mensen én economie snaPsHots

de lbc-nvK staat tot Je dienst!

Juridische dienstverlening levert jaarlijks 5 miljoen euro op voor onze leden activiteitenKalender

10

een bareMa is beter voor WerKneMers Én WerKGevers!

11

bereKen Wat Je aan Pensioen Kan verliezen, ‘Met danK’ aan de reGerinG

Zonder barema verdien je minder

STAND PUNT. ZONDER LIBERALE DOGMA’S IS IPA HAALBAAR

© FOTO: BELGAIMAGE

Stefaan Decock Algemeen Secretaris

20 12

vennootscHaPsbelastinG verlaGen is stoKPaardJe van neoliberalen

14

vaKbond beKiJKt aanPaK lanGdUriG zieKe WerKneMers Met Heel KritiscH ooG

15 17 20 23 24 26 28

29 30 31 32

‘Race to the bottom’ is niet in belang van staat of bevolking

Preventiecomités moeten nu hun rol voluit spelen

“aanGePast WerK reGelen is niet zo vanzelFsPreKend”

Plannen regering dreigen te botsen met de praktijk

GerontoFobie MaaKt velen Het leven zUUr oP onze arbeidsMarKt

Wie 45-plusser is en werk zoekt, botst op veel weerstanden

sociale beWeGinGen KUnnen ‘transitie’ Mee MoGeliJK MaKen Welvaart verzekeren door duurzamer te produceren

zeven Goede redenen voor een vaKbondsaFvaardiGinG voor Kaderleden en ProFessionals “alleMaal GelUKzoeKers? een coMMentaar die MiJ vreseliJK erGert” Annelies D’Hulster volgt West-Afrikanen op hun reis naar het Beloofde Land vriJe tiJd vraaG van de Maand

sinterKlaasaKKoord is Goede zaaK voor WerKneMers in aanvUllend Paritair coMitÉ voor non-ProFit

Aanloop naar volwaardige loon- en arbeidsvoorwaarden Wat onze lezers ervan denKen UitbetalinG vaKbondsPreMie

De Groep van Tien probeert eindelijk om een interprofessioneel akkoord (IPA) te bereiken voor de komende twee jaar. Een nieuwe kans of toch niet? De LBC-NVK wil dat de vakbonden ambitieus aan dit overleg beginnen.

De sociale stilstand en afbraak heeft lang genoeg geduurd en leidt alleen tot grotere begrotingstekorten.

Werknemers en economieën hebben vertrouwen, geloof en perspectief nodig. Het komende overleg is daar een kans toe, tenzij de donkerblauwe liberale hardliners bij de werkgevers blijven de plak zwaaien, ook al werken hun recepten niet. De LBC-NVK wil in ieder geval dat er akkoorden komen.

Maar zonder maatschappelijk draagvlak, rechtvaardige financiële evenwichten en toekomstperspectief voor wie werkt of een uitkering heeft lukt het niet. Het begrotingstekort stijgt, en er worden steeds meer facturen naar de volgende regering doorgeschoven. Zo is de ‘taxshift’ van de regering voor zo’n 6 miljard euro niet gefinancierd.

Niet echt verantwoordelijk beleid. De vrijemarktlogica van ‘verlaag de loonkosten maar en dan volgt de rest vanzelf’ werkt niet. Zo blijft er de druk om onze sociale zekerheid uit te hollen, verder te saneren en koopkracht af te bouwen. Een vicieuze cirkel.

Begin december lanceerden de LBC-NVK en haar Franstalige zustervakbond CNE het 3x3-plan. Een ambitieus plan dat mikt op groei, echte banen, een gezonde financiering van onze sociale zekerheid, meer koopkracht en degelijke loopbanen met meer levenskwaliteit. Bekijk de voorstellen op www.3x3.be. Misschien is het veel wijzer om onze logica eens uit te testen. Geen taxshift zonder een akkoord over extra jobs. Vrije loononderhandelingen die echt de koopkracht verhogen en zo ook de sociale zekerheid versterken. Afspraken over kwaliteitsvol werk in balans met een kwaliteitsvol leven. Tegenover de hoge productiviteit moeten we arbeidsherverdeling en arbeidsduurvermindering zetten. Zo doe je iets aan werk dat ziek maakt en hou je mensen echt langer aan het werk. Wat ook leidt tot minder uitgaven voor de sociale zekerheid.

Meer jobs, meer koopkracht, meer welzijn! Zoek de fout!

Om dit allemaal toe te passen moeten de werkgevers zich wel verantwoordelijk opstellen, en dat is erg twijfelachtig.

Je kan niet de hele tijd een regering opfokken met liberale dogma’s en dan verwachten dat er plots verstandige redelijkheid binnen sluipt. De stakingen in Groot-Brittannië en Duitsland zijn veelbetekenend. Als de werkgevers bij ons geen woelige lente willen, denken ze best heel goed na. De aangepaste loonnormwet van 1996 is een misplaatst keurslijf en iets wat wij als LBC-NVK hartsgrondig afwijzen als overlegkader.

De keuze is er nog. Wij zijn hoopvol en ambitieus. Nu zien hoeveel zin voor verantwoordelijkheid er zich aandient. |

vanMol Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 3

4

|  JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

Het kan wél: 3% nieuwe jobs, 3% meer loon en 3% investeren in welzijn 3X3-PLAN VAN LBC-NVK IS GOED VOOR MENSEN ÉN ECONOMIE Sebastiaan Kok

De regering-Michel laat trots weten dat er 35.000 jobs zijn bijgekomen ‘dankzij het regeringsbeleid’.

Per nieuwe job krijgen de bedrijven 385.000 euro via maatregelen die een diep gat slaan in de begroting.

Ondertussen scheert het aantal zieke werknemers recordhoogten en is België zowat het enige Europese land waar alles duurder wordt, óók dankzij het regeringsbeleid. Dat moet anders en beter, vindt de LBC-NVK. Daarom pakt de vakbond uit met het 3x3-plan.

De prijs van elektriciteit is in 2016 met 50 procent gestegen, dankzij het regeringsbeleid! Ook diesel, water en een heleboel andere producten en diensten werden duurder. België is zowat het enige land in Europa waar de prijzen zijn gestegen.

Werknemers moeten almaar harder, langer en onregelmatiger werken, met meer flexibiliteit op maat van de werkgevers en minder rust door tijdkrediet en eindeloopbaanregelingen. Het aantal langdurig zieken is daardoor op 10 jaar tijd verdubbeld.

Het is nog nooit zo hard gestegen als onder de regering-Michel.

Bedrijven krijgen zo’n 16 miljard euro subsidies per jaar. Dat is méér dan wat ze aan belastingen betalen. Ze moeten daarvoor niets terug doen.

© FOTO: DANIËL RYS

3% JOBS IN RUIL VOOR 16 MILJARD LOONSUBSIDIES De regering-Michel gaat er van uit dat de nieuwe jobs wel vanzelf volgen. We spreken over 35.000 nieuwe jobs in 2016. Maar het grootste deel van die jobgroei is te danken aan de economische conjunctuur. Niet meer dan 13.000 jobs zijn te danken aan het regeringsbeleid.

Maar wat kosten die jobs? De bedrijven kregen al 11 miljard euro loonsubsidies per jaar. De regering-Michel schenkt nog eens 2,5 miljard met de indexsprong plus 2,5 miljard via haar ‘taxshift’. Met andere woorden: 5 miljard euro extra aan de bedrijven, die

daarmee 13.000 banen creëerden. Dat is meer dan 385.000 euro per job!

De LBC-NVK eist daarom dat de werkgevers zich verbinden om 3 procent bijkomende jobs te creëren, in ruil voor die 5 miljard euro. 3% jobs, dat zijn 93.000 banen, bovenop de huidige groei van 35.000 banen. We vragen om deze maatregel na 2 jaar te herhalen, waarmee de teller op 186.000 nieuwe jobs komt. Dat is pas goed voor mens en economie!

Werknemers profiteren nauwelijks van de toegenomen bedrijfswinsten.

3% OPSLAG, EEN ‘BOOST’ VOOR DE ECONOMIE De praktijk bewijst het: wanneer mensen meer verdienen, geven ze ook meer geld uit in de winkels. De regering-Michel wil de loonstijgingen beperken met de nieuwe loonnormwet. Dat fnuikt de economische groei. Er is nochtans ruimte voor loonsverhoging. De productiviteit ligt in België nog altijd hoger dan in onze buurlanden. De lonen zijn in de afgelopen tientallen jaren maar lichtjes geklommen, terwijl de productiviteit per werknemer sterk toenam.

Werknemers profiteren nauwelijks van de toegenomen bedrijfswinsten die ze hebben gecreëerd. 3% marge voor loonopslag, dat is echt niet te veel gevraagd!

3% WELZIJN VOOR ÉCHT WERKBAAR WERK We zeiden het al: het aantal langdurig zieken en burn-outs neemt hallucinant toe. De regeringsmaatregelen voor ‘werkbaar werk’ blijken vooral ziekmakers te zijn: onregelmatiger werken, langer werken, minder rust.

De LBC-NVK eist korter werken voor het zelfde loon. Daarmee krijgen werknemers

ademruimte, hebben ze minder last van stress en zal het aantal langdurig zieken drastisch dalen.

Met deze arbeidsduurvermindering ontstaat er ruimte voor nieuwe jobs en kunnen er meer mensen aan de slag. Dat is haalbaar dankzij de productiviteitsstijging: we kunnen in minder tijd even veel werk verzetten.

De LBC-NVK eist meer flexibiliteit op maat van werknemers. Nieuwe technologie maakt het ook mogelijk om thuis te werken in plaats van in de file te staan. Of om flexibeler te werken, maar dan op maat van de werknemer.

De LBC-NVK eist ook dat de uitkeringen worden opgetrokken tot minstens boven de armoedegrens. En dat de sociale zekerheid wordt versterkt in plaats van afgebouwd.

OVERLEG MET DE BEDRIJVEN Werknemers en werkgevers zitten binnenkort samen rond de tafel om afspraken te maken. Bedrijven krijgen heel wat cadeaus.

De vakbond vindt dat daar ook iets tegenover moet staan voor werknemers en mensen die werk zoeken of niet meer (kunnen) werken. En daar willen we ons hard voor inzetten bij de komende cao-onderhandelingen! |

De LBC-NVK en haar zustercentrale CNE brachten in december het 3x3-plan onder de aandacht van het brede publiek via interviews in De Standaard en Le Soir. Op maandag 12 december promootten vakbondsmilitanten het plan met een actie in de Brusselse Wetstraat. Die actie haalde ook de VRT-journaals. Onze militanten zullen het plan nu uitdragen op de werkvloer en in het sociaal overleg.

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 5

SNAPSHOTS

Het kabinet van de Vlaamse minister van Werk en Economie, Philip Muyters (N-VA), heeft op 9 december bezoek gekregen van de vakbonden, waaronder uiteraard ook het ACV. De vakbonden protesteerden tegen het plan om de Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschappen (PWA’s) te vervangen door het zogenaamde wijkwerken. Volgens de bonden dreigt de meerwaarde van de PWA’s compleet te sneuvelen.

Bij het wijk-werken moeten langdurig werklozen binnen of na 6 maanden de volgende stap zetten in een traject naar werk.

“Maar niet iedereen in het PWA-systeem kan zomaar terecht op de gewone arbeidsmarkt”, onderstreept Karim Dibas van het ACV. “Dikwijls gaat het om mensen met een fysieke beperking of zonder het juiste diploma.”

Volgens de bonden is de kans reëel dat veel wijk-werkers na 6 maanden in de werkloosheid zullen blijven steken. In het PWAsysteem kunnen ze blijven werken tot aan hun pensioen. Zowat 12.000 mensen zijn nu opgenomen in het PWA-systeem. Voor hun werk en inzet krijgen ze 4,10 euro per uur extra bovenop hun werkloosheidsuitkering. “Een maatregel die zeker moet blijven gelden”, zeggen de bonden.

Om hun protest kracht bij te zetten leverden de vakbonden een petitie met wel 14.000 handtekeningen af bij het kabinet-Muyters.

De minister liet ondertussen weten dat hij het nieuwe wijk-werken wil uitstellen en dat het nieuwe systeem zeker niet zal starten voor 1 januari 2018.

6

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

ENERGIEARMOEDE KAN ERNSTIGE GEZONDHEIDSKLACHTEN VEROORZAKEN Het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting, editie 2016, is begin december verschenen. De onderzoekers van de Universiteit Antwerpen focusten deze keer op energiearmoede. Van energiearmoede is sprake wanneer een huishouden het moeilijk heeft om de woning te verwarmen. Ze kan leiden tot ernstige gezondheidsklachten en is ook nefast voor de geestelijke gezondheid en sociale relaties.

Uit cijfers van 2014 blijkt dat 11,2 procent van de huishoudens in Vlaanderen een te groot deel van hun inkomen - na aftrek van de woonkosten - uitgeeft aan energie.

Nog eens 3,4 procent van de huishoudens besteedt minder dan de helft aan energie dan wat een vergelijkbaar gezin normaal uitgeeft. En 2,3 procent van de huishoudens zegt niet genoeg centen te hebben om de woning genoeg te verwarmen.

Energiearmoede wordt vooral veroorzaakt door te kleine inkomens, stijgende energieprijzen en slechte woonomstandigheden.

Het Energiearmoedeplan van de Vlaamse overheid is volgens de onderzoekers een stap in de goede richting. Maar er moet dan wel genoeg geld voor worden uitgetrokken, en ook in andere beleidsdomeinen moet meer ambitie worden getoond.

Als een lokale adviescommissie in een Vlaamse gemeente beslist dat stroom, gas of water mogen worden afgesneden, dan kan

de getroffen burger hiertegen geen beroep aantekenen. In Wallonië is er al wel een duidelijke beroepsprocedure.

Het woonbeleid moet worden versterkt, adviseren de experts. Stevige huursubsidies kunnen er op de private huurmarkt voor zorgen dat mensen niet langer in energieverslindende woningen moeten blijven. Het blijft overigens noodzakelijk om het aantal sociale huurwoningen gevoelig uit te breiden en bestaande sociale woningen grondig te renoveren.

Anno 2015 leefde bijna 15 procent van de Belgen nog altijd in een gezin met een inkomen onder de armoederisicogrens. Er is in de diverse landsdelen flink wat armoede, maar vooral in Brussel bereiken de cijfers angstaanjagende niveaus.

Het hele Jaarboek is gratis te downloaden via www.uantwerpen.be/oases

© FOTO: PIXABAY

PROTEST TEGEN SCHRAPPEN PWASYSTEEM LEIDT TOT UITSTEL WIJK-WERKEN

PROTEST TEGEN SOCIALE DUMPING IN EUROPA Vertegenwoordigers van Belgische en Europese vakbonden hebben op 8 december in Brussel actie gevoerd om te protesteren tegen sociale dumping. De actie werd gesteund door de Belgische vakbonden, waaronder het ACV. Honderden vakbondsmilitanten zakten af naar de Europese wijk in Brussel. Het initiatief ging uit van de bouwsector maar ook militanten van de LBC-NVK waren van de partij.

De organisatoren van de actie eisten dat

de Europese Commissie ‘daadkrachtig en vastberaden’ zou optreden tegen sociale dumping. Het probleem deed al duizenden banen sneuvelen in de bouwsector. De vakbonden wijzen verder op de ‘totaal onaanvaardbare situaties van sociale onrechtvaardigheid en uitbuiting van werknemers’. Ze eisen dat er veel meer wordt gecontroleerd of de Belgische en Europese voorschriften worden nageleefd.

KINDERARBEID IN PALMOLIE-INDUSTRIE IN ZUIDOOST-AZIË

KWB EN WERELDSOLIDARITEIT OP DE TRAPPERS VOOR ‘SCHONE FIETSKLEREN’ D a p p e r e f i e t s e r s va n K W B e n Indonesië bleek dat er in België amper Wereldsolidariteit hebben meer dan 1 ‘schone’ sportkleding en al helemaal geen miljoen kilometers afgelegd en die ‘over- schone fietskleding te vinden is. Geen handigd’ aan Bioracer, een producent van enkele verdeler is aangesloten bij de Fair fietskleding in Limburg. De fietsers vroegen Wear Foundation (FWF). Schone fietsshirts aan Bioracer om werk te maken van ‘Schone voor ploegen, die je met je sponsor wil laten Fietskleren’, zeg maar kleren voor wielren- bedrukken, zijn al helemaal niet te vinden. ners die worden geproduceerd met respect De actievoerders konden eind november voor de mensen- en arbeidsrechten van de op bezoek gaan bij Bioracer in Tessenderlo. stiksters.

Bioracer laat zijn fietskleding produceren In 2015 trokken KWB-fietsers met de in Roemenië, Tsjechië en België. Het bedrijf ngo Wereldsolidariteit op Schone Kleren doet al bepaalde inspanningen en is bereid Expeditie naar Indonesië. Met een heuse om samen te werken met de Schone Kleren fietstour op het Indonesische eiland Java Campagne. gingen ze op zoek naar de omstandigheden In 2017-2018 zal bij ons een publiekswaarin onze sportkleren worden gemaakt. campagne worden gevoerd rond Schone Geschokt door wat zij zagen, staan de Sportkleren. Ook het ACV en de LBC-NVK deelnemers sindsdien op de eerste rij om zullen deze campagne ondersteunen. mensen bewust te maken rond de werkomstandigheden in de kledingindustrie.

De deelnemers wilden echter méér doen dan hun verhaal vertellen. Met de actie ‘Ik fiets voor Schone Kleren’ nodigden ze elke Vlaming uit om fietskilometers te verzamelen, om zo aan te tonen dat ‘de consument’ wel degelijk wakker ligt van ‘Schone Kleren’.

Op 7 maanden tijd verzamelden ze meer dan 1 miljoen fietskilometers: 12.376 fietsers in 145 groepen verzamelden 1.032.371 kilometers. Een onverwacht stevig resultaat.

Bij de voorbereiding van de reis naar

Jonge kinderen produceren in gevaarlijke omstandigheden de palmolie die grote multinationals verwerken in voeding, cosmetica en andere dagelijkse artikelen. Dat blijkt uit onderzoek van Amnesty International. De organisatie wijst ook op ernstige schendingen van de mensenrechten in de sector.

Onderzoekers van Amnesty bogen zich over de werkomstandigheden op diverse plantages in Indonesië, die palmolie leveren aan de Singaporese onderneming Wilmar. Dat is de belangrijkste verwerker en verkoper van palmolie ter wereld. Deze palmolie gaat naar grote namen als Colgate-Palmolive, Kellogg’s, Nestlé, Procter & Gamble en Unilever.

Gesprekken met 120 arbeiders, werkzaam op diverse plantages, wezen uit dat kinderen, die soms maar 8 jaar oud zijn, riskant en fysiek zwaar werk doen. Soms gaan de kinderen niet naar school om hun ouders te helpen op de plantage. Soms worden arbeiders zwaar gewond omdat ze moeten werken met paraquat, een heel giftig scheikundig product. De arbeiders moeten veel uren presteren en overdreven hoge streefcijfers halen.

Van de vijf onderzochte palmkwekers zijn er drie die erkend zijn als leverancier van ‘duurzame palmolie’. Officieel voldoen de drie aan de normen van de Rondetafel over Duurzame Olie, een orgaan dat in 2004 ROCKMUZIEK VOOR BEWEGING werd opgericht.

VAN HUISARBEIDERS IN INDIA Amnesty concludeert dat er ernstige misbruiken zijn in de bevoorradingsketen van ACV Voeding en Diensten heeft op 19 decem- het evenement in de AB: namen als Adamo, Wilmar. De bedrijven zijn blind voor het feit ber ‘Artists for India’ georganiseerd in de Clouseau, Frank Vander Linden, Wannes dat de arbeiders worden uitgebuit. In veel Brusselse AB. Een muzikaal evenement in Cappelle, Guy Swinnen & Willy Willy, gevallen is van duurzame palmolie hele- het kader van de Warmste Week van Studio Mario Goossens van Triggerfinger en David maal geen sprake. Amnesty snapt niet dat Brussel. De opbrengst gaat volledig naar de Poltrock van Hooverphonic en De Mens. grote multinationals als Colgate, Nestlé en National Domestic Workers Movement, de Unilever niet bij machte zijn om het lot te organisatie van de Belgische zuster Jeanne verbeteren van de arbeiders op de planta- Devos, die zich al jarenlang inzet voor de ges, die voor een habbekrats hard moeten huisarbeiders in India. werken.

“Wij werken al vele jaren samen met Jeanne Devos”, zegt voorzitter Pia Stalpaert van ACV Voeding en Diensten. “Vooral in de aanloop naar de conventie rond huisarbeid hebben we veel samen overlegd en besproken. Er bestaan ook heel concrete uitwisselingsprojecten: mensen van onze vakbondscentrale gaan geregeld naar India om daar mensen te begeleiden en op te leiden. Maar er komen ook delegaties van India naar hier om te kijken hoe wij hier het vakbondswerk regelen.”

De beweging in India krijgt ook financiële steun van ACV Voeding en Diensten.

Voor ‘Artists for India’ werkte de vakbond samen met de Belgische rockgroep Jacle Bow. De gitarist van die groep is ook cameraman en werkt aan een filmpje over het engagement van Jeanne Devos.

Heel wat bekende artiesten deden mee aan Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 7

De LBC-NVK staat tot je dienst!

JURIDISCHE DIENSTVERLENING LEVERT JAARLIJKS 5 MILJOEN EURO OP VOOR ONZE LEDEN

Jan Deceunynck

Dat zijn geen eenvoudige vragen – anders zouden onze leden er ook niet mee naar ons komen. Maar wij weten er wel weg mee. Als LBC-NVK hebben we, in samenwerking met het ACV, alle expertise in huis om die complexe dossiers in orde te brengen.”

Dat je met problemen op het werk bij de LBC-NVK terecht kan, wist je natuurlijk al langer. Maar wist je ook dat ieder jaar zowat 6.000 leden van onze vakbond op die manier worden geholpen? En dat dit onze leden vorig EERLIJKE COMMUNICATIE jaar ruim 5 miljoen euro opleverde “We kunnen uiteraard niet altijd het veraan achterstallige lonen, ontweken hoopte resultaat bereiken. We proberen ontslagvergoedingen en fout beredaar van meet af aan eerlijk en correct over te zijn. Als iemand bij ons komt aankloppen, kend vakantiegeld? Hopelijk overkomt het jou nooit. Maar als je er toch proberen we zo snel mogelijk in te schatten wat de slaagkansen zijn. Soms is er geen eens mee te maken krijgt, weet dan twijfel mogelijk. Als er loon niet betaald is, dat wij klaar staan om jou te helpen! dan moet dat worden rechtgezet. Daarover Ben Catteau draait al ruim 15 jaar mee als juridisch medewerker van de LBC-NVK. Hij heeft al aardig wat juridische dossiers achter de kiezen. Efficiënt, snel en correct. Dat is de drieledige ambitie die hij nastreeft. “De vragen die we krijgen zijn vaak complex.

Het is dan aan ons om daar op een efficiente manier een antwoord op te geven. Het gaat vaak om vragen die te maken hebben met verschillende aspecten van het arbeidsrecht. Over ontslag, maar ook over ziekteverlof of vakantiegeld of achterstallig loon.

8

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

bestaat geen discussie. Maar liggen de kaarten moeilijker en is het een kwestie van onderhandelen met de werkgever of zelfs procederen, dan is de uitkomst veel minder zeker. Dat vertellen we ook vooraf aan de betrokken leden. Correct communiceren is belangrijk. Niet in het minst ook over de slaagkansen in een juridisch dossier.”

PROCEDEREN HOEFT VAAK NIET Gerechtelijke stappen zet de LBC-NVK alleen voor een lid dat al zes maanden

aangesloten is op het moment van de feiten. Voor ‘nieuwe’ leden wordt uitsluitend met de werkgever onderhandeld. Maar in de praktijk blijkt dat die onderhandelingen in het gros van de dossiers volstaan. “We moeten maar procederen in ongeveer 5 procent van de dossiers. Dat is veel minder dan wanneer je bij een advocaat aanklopt. Die gaat veel sneller over tot dagvaarding”, weet Ben. “Maar dat levert niet altijd meer resultaat op. Soms is het beter om met de werkgever tot een onderling akkoord te komen.

Heel vaak zitten betwistingen in een grijze zone. Ons overlegmodel biedt dan oplossingen die voor alle partijen aanvaardbaar zijn. Ook de sociale secretariaten waarmee we onderhandelen –vaak verloopt het contact met de werkgever via die weg – kennen en appreciëren die manier van werken. Op die wijze slepen we meestal wel het beste resultaat uit de brand voor onze leden. Maar voor alle duidelijkheid,” beklemtoont Ben: “Het is altijd het lid dat beslist en al dan niet akkoord gaat met de voorgestelde regeling.

Wij kunnen wel alle pro’s en contra’s op tafel leggen, maar de uiteindelijke beslissing is niet aan ons.” | De lijst met al onze secretariaten vind je op p. 31.

© FOTO: DANIËL RYS

VALERIE: “DE LBC-NVK HEEFT ME ECHT HEEL GOED GEHOLPEN!” Toen Valerie Smedts (*) door haar werkgever werd ontslagen, klopte ze aan bij haar vakbond LBC-NVK. “Ik werkte in principe halftijds bij mijn bedrijf maar presteerde veel meer dan dat”, legt Valerie uit. “Nooit had ik enige waarschuwing gekregen of was er kritiek op mijn werk. Het ontslag kwam dan ook als een donderslag bij heldere hemel.

Ik ben meteen naar de LBC-NVK gestapt om me te laten bijstaan.”

De werkgever bleek al een reputatie te hebben bij de vakbond.

Het was niet de eerste keer dat hij nogal losjes omsprong met een ontslag en de daarbij horende regels. “Bij de vakbond kreeg ik goede raad over mijn dossier. Juridisch medewerkster Ine Verschragen legde me uit wat ik wel en vooral niet mocht doen.

Er was duidelijk iets niet in orde met de voorgestelde opzegtermijn. Ine legde me uit dat ik wettelijk recht had op meer dan wat de werkgever me wilde geven.

Door haar deskundigheid kreeg ik vertrouwen in mijn zaak en raakte ik vastbesloten om op te komen voor mijn rechten.”

ADVIES HEEFT GELOOND Uiteindelijk was het Valerie zelf die in overleg met haar voormalige werkgever een regeling bereikte. “In een weekend contacteerde hij me met een voorstel om de zaak te regelen. Aangezien mijn partner nog altijd aan de slag was en is bij diezelfde werkgever, heb ik niet

het onderste uit de kan kunnen halen. Misschien spijtig, maar nog een extra ontslag in ons gezin wilde ik niet riskeren. En daar dreigde de werkgever toch wel een beetje mee. Niet met zoveel woorden, maar ik voelde wel die druk. Maar desondanks heb ik dankzij de goede raad van de LBC-NVK toch een goede regeling uit de brand gesleept. Het helpt wel als je voelt dat je er niet alleen voor staat. En zeker ook als de werkgever voelt dat je niet alleen staat. Naar één persoon luisteren ze niet. Maar als de vakbond achter je staat, weten ze dat ze niet zomaar kunnen doen waar ze zin in hebben.”

Veel moeite heeft de procedure Valerie alvast niet gekost. “Het verliep eigenlijk heel vlot. Ik ben één keer in het vakbondskantoor langs geweest. Nadien hebben we alles vlot en eenvoudig telefonisch en via e-mail voort afgehandeld. Een beetje jammer dat ik Ine zelf nooit heb gezien, want toen ik die eerste keer op het kantoor kwam was ze er niet en heeft iemand anders mijn dossier opgestart. Maar nadien heeft Ine dat dan vlot voort afgehandeld. Via deze weg wil ik haar dus nog eens heel hard bedanken: Ine, je hebt me echt heel goed geholpen! Dat zeg ik intussen ook tegen iedereen. Problemen op je werk? Ga dan zeker langs bij de LBC-NVK. Met hun steun sta je er niet alleen voor!” (*) De geïnterviewde werkneemster vroeg om een schuilnaam te gebruiken.

ACTIVITEITENKALENDER

www.lbc-nvk.be

LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP Een intensieve loopbaangeleiding in groep.

Je wisselt uit met andere groepsleden die, net als jij, beter willen omgaan met hun werksituatie of willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

TURNHOUT

Op vrijdagen 3 r

februari, 17 februari en 3 maart, 9.30u 16.30u.

ACV-gebouw, Korte e Begijnenstraat 20

KESSEL-LO

Op vrijdagen 10 r

februari, 17 februari en 24 februari, 9.30u - 16.30u ACV-gebouw, e Martelarenlaan 8 GENT Op donderdagen 2 februari, 16 februari en 2 maart, 9.30u – 16.30u ACV-gebouw, Poel 7 r Aansluitend is er een e individueel traject met twee gesprekken. Dit stuk kan plaatsvinden op een aantal plekken.

Schrijf in via www.jeloopbaan.be.

Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be

WORKSHOPS TURNHOUT Workshop cv en brief: Vrijdag 17 maart 2017, r 9.30u – 12.30u Workshop interview: Vrijdag 17 maart 2017, r 14.00u – 16.30u ACV-gebouw, Korte e Begijnenstraat 20 KESSEL-LO Workshop cv en brief: Vrijdag 3 maart 2017, r 9.30u – 12.30u Workshop interview: Vrijdag 3 maart, r 13.30u – 16.30u ACV-gebouw, e Martelarenlaan 8 GENT Workshop cv en brief: Donderdag 16 maart, r 9.30u – 12.30u Workshop interview: Donderdag 16 maart, r 13.30u – 16.30u ACV-gebouw, Poel 7 e

Schrijf in via www. jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of lbc-nvk.loopbaancentrum@acv-csc.be Er zijn ook infomomenten van het Centrum voor Loopbaanontwikkeling (CLO) in Antwerpen (vrijdagen 13 januari, 10 februari en 10 maart), Gent (maandag 16 januari), Hasselt (woensdag 15 februari), Herentals (woensdag 18 januari), Leuven (woensdagen 18 januari en 15 maart), Kortrijk (dinsdag 14 maart), Mechelen (dinsdag 31 januari) en Roeselare (dinsdag 17 januari).

Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 9

EEN BAREMA

is beter voor werknemers én werkgevers!

ZONDER BAREMA VERDIEN JE MINDER Sebastiaan Kok

Regering en werkgevers willen sleutelen aan de loonbarema’s om te kunnen besparen op jouw loon. Ze willen af van een automatische loonopslag voor iedereen.

Jongeren zouden zonder barema’s meer verdienen, maar in de praktijk gebeurt net het omgekeerde: starterslonen worden verlaagd. Laat je dus niet vangen! De LBC-NVK knokt voor hogere lonen voor jongeren.

PRESTATIEVERLONING WERKT BIJNA ALTIJD DEMOTIVEREND

© FOTO: BELGAIMAGE

Krijgt iedereen opslag als iedereen goed presteert? Nee. De één krijgt meer ten koste van een ander.

Zelfs als je goed presteert, vindt je werkgever vlotjes een reden om geen extra loon te geven. Dat is erg demotiverend en ondermijnt de goede samenwerking.

Trouwens: goede prestaties belonen kan ook mét barema’s. Een barema bepaalt het minimaal gegarandeerde loon.

Je werkgever mag daar altijd iets bovenop doen.

10

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

LOONBAREMA’S GEVEN JE ZEKERHEID Alleen barema’s zijn objectief, eerlijk en transparant: geen vervelende discussies of argwaan!

Gelijk loon motiveert werknemers. Je gaat daardoor beter presteren.

De gegarandeerde opslag zorgt ervoor dat je niet elk jaar over een beetje opslag moet onderhandelen en dat ervaren werknemers in het bedrijf blijven.

MEER NETTOLOON EN TOCH MINDER OVERHOUDEN? Een lager brutoloon, aangevuld met nettovoordelen zoals ecocheques, een laptop, een bedrijfswagen of andere extralegale voordelen, wekt de indruk dat je meer overhoudt. Toch ga je er op achteruit!

Jouw wettelijk pensioen of de uitkering bij langdurige ziekte of werkloosheid hangt af van de sociale bijdragen die je betaalt met je

brutoloon. Met een lager brutoloon is je pensioen lager, maar ook de uitkering die je krijgt als je lang ziek bent of je werk verliest. Lagere brutolonen leiden tot een kleinere sociale zekerheid waardoor je op termijn zelf dure ziekte- en pensioenverzekeringen moet afsluiten, omdat de overheid steeds minder tussenkomt.

Extralegale voordelen ‘on top’ en niet ter vervanging van brutoloon is onze leuze.

LOONBAREMA’S ZIJN MODERN! Barema’s zorgen voor gemotiveerd personeel en betere prestaties. Dat is goed voor werknemers én werkgevers!

WAT VIND JIJ VAN LOONBAREMA’S? Wil je meer weten over barema’s? Wat vind jij wel en niet belangrijk?

Vul de enquête in en beantwoord anoniem 10 korte vraagjes. De enquête vind je online op enquete.baremabetaaltbeter.be | Meer weten?

Wil je meer weten over de voor- en nadelen van loonbarema’s en prestatielonen, praat er dan over met je vakbondsafgevaardigde, surf naar www. baremabetaaltbeter.be of kijk op www.facebook.com/ baremabetaaltbeter

© FOTO: DANIËL RYS

Bereken wat je aan pensioen kan verliezen, ‘met dank’ aan de regering Periodes van werkloosheid en SWT (brugpensioen) telden tot voor kort nog mee voor de berekening van je pensioen. Maar de regeringMichel wil die ‘gelijkgestelde periodes’ vanaf 2017 minder laten meetellen voor je latere pensioen. Wie werkt, moet worden beloond, vindt de regering. Het gevolg is wel dat de pensioenen vanaf 2018 verminderen voor wie langer dan een jaar werkloos is of met SWT gaat.

“Alleenstaanden dreigen 204 euro per jaar kwijt te spelen”, waarschuwen de vakbonden. “Voor een modaal gezinspensioen loopt het jaarlijkse verlies op tot 255 euro.”

Wil jij weten wat je riskeert te verliezen aan pensioen? Surf dan naar www.pensioencalculator.be, een ‘tool’ dat is ontwikkeld door de vakbonden.

Volgens de vakbonden realiseert de regering zich niet wat de impact zal zijn wanneer de gelijkgestelde periodes worden

teruggeschroefd. Erger nog, de regering ligt er gewoon niet wakker van. “Dit is een pure besparingsmaatregel”, verklaarde Anne Léonard, lid van de nationale ACV-leiding.

ACTIE IN BRUSSEL De hele kwestie leidde tot een geslaagde vakbondsactie in Brussel op 28 november 2016. Meer dan 3.000 militanten namen eraan deel. Met die actie wilden ACV, ABVV en ACLVB de kwalijke regeringsmaatregel aanklagen en op de impact ervan wijzen.

Heel wat leden van de vakbonden zitten met vragen over het precieze effect van de foute maatregel.

Volgens de bonden is er sprake van een ‘contractbreuk’ door de regering. Want de nieuwe regels gelden ook voor wie vanaf 1 januari 2017 in een regime van SWT zit dat nadien nog doorloopt. “Het gaat om werknemers die hiervoor kozen en nu merken wat er op hen afkomt. Ze kunnen niet meer terug, met enorme gevolgen voor de rest van hun pensioen.”

De vakbondsactie ging niet onopgemerkt voorbij want de minister van Pensioenen, Daniel Bacquelaine, reageerde dat de maatregel alleen zou gelden voor nieuwe SWT’ers en niet voor wie al voor 1 januari 2017 met SWT was. Het ACV zal de minister blijven onder druk zetten tot er hierover absolute zekerheid is.

Een niet onbelangrijk detail is dat de wettelijke pensioenen al erg laag zijn in België.

De regering doet ook niets om die wettelijke pensioenen op te trekken.

Ook de vrouwenorganisatie Furia is gekant tegen de ingreep van de regering. “Ruim de helft van de loopbaan van arbeidsters en bijna een kwart van de loopbaan van bediendes bestaat uit gelijkgestelde periodes”, zegt Furia, het vroegere Vrouwen Overleg Komitee. “Bij pensioen bedraagt het aandeel werkloosheid in de gelijkgestelde periodes bij vrouwen meer dan 40 procent.

Deze ingreep zal de gemiddeld lagere pensioenen van vrouwen nog verder doen afkalven.” | www.pensioencalculator.be

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 11

Vennootschapsbelasting verlagen is stokpaardje van neoliberalen ‘RACE TO THE BOTTOM’ IS NIET IN BELANG VAN STAAT OF BEVOLKING ook geen diensten aanbieden wanneer er tewerkstelling is veel te gering, zo zal de bedrijven zijn die dat kunnen doen en die lage tewerkstellingsgraad in België zeker De federale minister van Financiën, er winst mee kunnen maken. Denk bijvoor- niet worden opgelost. Vooral niet omdat Johan Van Overtveldt (N-VA), wil abso- beeld aan openbaar vervoer, nutsbedrijven, de actieve bevolking blijft groeien. Bijna luut de vennootschapsbelasting flink de post, onderwijs, gezondheidszorg, pen- 40 procent van het totale aantal gecreëerde verlagen. Hij beweert dat dit geen gat sioenvoorzieningen. Voor aanhangers van banen zijn tijdelijke en onzekere banen.” het neoliberalisme moeten al die diensten in de begroting zal slaan. Wat bezielt de man? “Van Overtveldt is een neoli- worden geprivatiseerd om er winstmachi- DUIVELSE SPIRAAL nes van te maken. In hun visie moet je taken beraal in hart en nieren”, antwoordt afstoten om het overheidsapparaat ingrij- ONS RECHT: De Britse premier Theresa May Guido Deckers, de coördinator van pend in te krimpen, het gat in de begroting wil in het Verenigd Koninkrijk de ‘laagste het Financieel Actie Netwerk (FAN) te dichten en de belastingen te verlagen. vennootschapsbelasting van de G20-landen’ Alles wat Van Overtveldt voorstelt, past in invoeren om hiermee zoveel mogelijk onderdat al jaren ijvert voor meer rechtnemingen te behouden of aan te trekken. vaardige fiscaliteit. “Alles wat van zijn die context.”

Als elk land die toer opgaat, krijgen we toch kabinet komt, hangt samen met zijn ONS RECHT: Alle regeringspartijen, ook CD&V, een duivelse spiraal naar beneden die nooit neoliberale kijk op de maatschappij.” lijken van oordeel dat de vennootschapsbe- ophoudt?

“Als ik een voorstel beoordeel, kijk ik eerst lasting moet zakken. Waarom?

GUIDO: “In de vennootschapsbelasting is er vanuit welke ideologische hoek de wind GUIDO: “De regeringspartijen MR, CD&V, een voortdurende ‘race to the bottom’ bezig. waait”, zegt Guido Deckers. “Johan Van N-VA en Open VLD zijn ervan overtuigd De Britse premier zou moeten beseffen dat Overtveldt is een hevige aanhanger van dat lagere belastingen resulteren in meer de fiscale aanslagvoet geen doorslaggehet neoliberalisme en van de vrije markt en banen. Laten we de cijfers er eens bijne- vend element in de internationale concurschreef er in 2012 zelfs een boek over met men. De vennootschapsbelasting brengt rentie is. Een bedrijf vestigt zich ergens als titel: ’Red De Vrije Markt. De Terugkeer bijna 13 miljard euro op. Om investeringen als het zeker is dat daar winst kan worden van Milton Friedman’. De centrale idee van en tewerkstelling aan te moedigen, bedraagt gemaakt. Daarvoor heb je ook geschoolde het neoliberalisme is dat een economie de overheidssteun vandaag jaarlijks 12 mil- werknemers, onderwijs, afzetmarkten, een het beste gedijt bij een ongebreidelde vrije jard euro; bijna evenveel als wat bedrijven goed functionerende overheid en transportmarkt die niet mag worden ‘verstoord’ door aan belastingen betalen. Bekijken we de faciliteiten nodig. Op een bepaald ogenblik de regering en de overheid. Een regering tewerkstelling, dan zien we dat het aantal werd Ierland afgeschilderd als hét model bij moet zoveel mogelijk alle regels afschaf- voltijdsequivalenten in het eerste kwartaal uitstek. Het land had zijn aanslagvoet voor fen die de bedrijven belemmeren om hun van 2016 nog geen procentje hoger ligt dan bedrijven verlaagd van 50 naar 12,5 prowinst te maximaliseren. Een overheid mag in het eerste kwartaal van 2015. De extra cent. Dat had als gevolg dat er een ziekelijk Denis Bouwen

12

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

© FOTO: BELGAIMAGE

Veel meer jobs door bedrijven minder te belasten op hun winst? Zeer twijfelachtig!

een belastingtarief kunnen bepalen. De Europese Commissie bepleit een gelijkaardige oplossing met haar plan voor een ‘gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de vennootschapsbelasting’. Het plan komt erop neer dat de winsten en verliezen van alle vennootschappen van een multinational worden samengeteld en gebundeld in één belastingaangifte. Zo heb je de belastbare winst van de groep, die dan volgens bepaalde criteria wordt verdeeld over de betrokken EU-lidstaten. Zodra de belastbare grondslag per land is bepaald, mag het land zijn eigen belastingtarief toepassen op de belastbare grondslag.”

“De formule die de Commissie verdedigt is nadelig voor belastingparadijzen waar weinig omzet, werknemers, machines en gebouwen zijn. Ze is voordelig voor de grote landen van het Europese vasteland die door de belastingparadijzen veel verlies lijden.

Zo kost belastingontwijking de Europese

opgeblazen financiële sector ontstond; heel overheden elk jaar wel 1.000 miljard euro. wat financiële bedrijven vestigden zich in Het enige nadeel aan het Europese voorstel Ierland zonder jobs in de plaats te creë- is dat het geen verplichte regeling is. In een ren. Ze betaalden erg weinig belastingen. volgende stap zou de EU dit systeem moeVandaag zijn de werkloosheid en de over- ten verplichten en afspraken moeten maken heidsschuld in Ierland groter dan in België, over minimumtarieven waar de vennooten dat met een lager gemiddeld nationaal schapsbelasting niet onder mag duiken. inkomen per inwoner.”

Alleen zo kan een einde worden gemaakt aan de race to the bottom.”

ONS RECHT: Kunnen we de uitholling van de vennootschapsbelasting dan niet tegen- VEEL GEKAKEL houden?

GUIDO: “Dat kan wel degelijk, als we een ONS RECHT: De regering-Michel kakelt manier vinden om bedrijfsbelasting te hef- graag over ‘rechtvaardige fiscaliteit’, maar fen op de wereldwijde winsten. Om die win- legt ook op dit vlak weinig of geen eieren. sten over verschillende landen te kunnen Een vermogenstaks, lees een faire belasspreiden, moet worden rekening gehou- ting op grote fortuinen, is er nog altijd niet. den met de omzet per land, de loonkosten En maar weinigen in onze politiek lijken en het kapitaal dat voor de productie nodig bereid om deze belasting in te voeren. Hoe was. Wanneer de winsten eenmaal over de kijk jij hier tegenaan? Hoe verklaar je dat de verschillende landen zijn gespreid, staat het meeste gewone mensen pro zijn en dat een elk land vrij om ze te belasten volgens een groot deel van de politiek de vermogenstaks tarief dat het zelf wenselijk acht.” blijft afwijzen?

GUIDO: “Als we de grote vermogensongelijkheid in ons land willen verminderen, moet EUROPESE COMMISSIE er een vermogensbelasting komen voor de ONS RECHT: Is dat geen utopie? miljonairs. Die belasting zal er niet komen GUIDO: “Helemaal niet! In de Verenigde via het parlement. In het verleden moesten Staten worden de bedrijfswinsten op lan- de mensen sociale actie voeren om grote delijk niveau berekend en daarna vol- sociale verworvenheden af te dwingen. Ook gens een formule uitgesplitst naar de ver- een vermogenstaks zal op die manier moeschillende staten, die dan elk afzonderlijk ten worden afgedwongen.” |

TWEEPIJLERSYSTEEM: VOORDELEN, MAAR OOK VRAGEN Regeringspartij CD&V pleit voor een ‘dual income tax’, lees een tweepijlersysteem. In dat systeem zouden er twee soorten belastbare inkomsten zijn, arbeidsgebonden inkomsten (uit een job of uitkering) en inkomsten uit vermogen (bijvoorbeeld uit aandelen, obligaties, grote rijkdommen). De eerste groep inkomsten zou progressief worden belast, voor de tweede groep zou een vast belastingtarief gelden.

“Het Financieel Actie Netwerk (FAN) moet zijn officiële standpunt hierover nog bepalen”, stelt Guido Deckers.

“Maar ik heb wel een persoonlijke mening. Ik stel me toch vragen. Zo vraag ik me bijvoorbeeld af waarom inkomens uit arbeid en inkomens uit vermogen verschillend zouden moeten worden belast. Waarom moet iemand met een groot inkomen uit kapitaal hetzelfde tarief betalen als iemand die weinig inkomen haalt uit kapitaal? Wat ga je doen met ondernemers en zelfstandigen bij wie het vaak niet zo duidelijk is welke inkomsten uit arbeid komen en welke uit kapitaal? Zij zullen liever zoveel mogelijk worden belast op inkomsten uit kapitaal omdat die in het tweepijlersysteem minder worden belast dan inkomsten uit arbeid.”

“Positief aan het idee van een tweepijlersysteem is dat dit ons belastingsysteem eenvoudiger en transparanter kan maken. Maar om dat te doen moet er vooraf nog veel werk gebeuren. Wat ga je doen met belastingen die geregionaliseerd zijn? Zal het systeem ook van toepassing zijn op de belastingen waarvoor de Vlaamse overheid bevoegd is?”

Guido heeft zelf een antwoord op zijn vragen: “Ik heb het gevonden in de geschiedenis. Tot 1983 werden inkomsten uit kapitaal en inkomsten uit arbeid opgeteld. Het totaal werd aan het progressief tarief van de personenbelasting onderworpen. Dat is veel rechtvaardiger. We moeten dan wel het aantal belastingtarieven, de hoogte ervan en de inkomensschijven herzien. En de belastingvrije som verhogen. Bij een globalisering van alle inkomens moet rekening gehouden worden met de vrijstelling van het spaarboekje en met het aanvullend pensioen.”

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 13

© FOTO: DANIËL RYS

De vakbond is bang dat meer werknemers zullen worden ontslagen ‘wegens medische overmacht’.

Vakbond bekijkt aanpak langdurig zieke werknemers met heel kritisch oog PREVENTIECOMITÉS MOETEN NU HUN ROL VOLUIT SPELEN Frans Geerts

De regering van Charles Michel wil langdurig zieken fors aanporren om sneller het werk te hervatten. ‘Return to work’ heet het actieprogramma. Er zijn positieve kanten aan de plannen maar de vakbond heeft zeker ook kritische vragen en bedenkingen. Financiële sancties worden – tot nu toe – niet voorzien.

Het RIZIV telde eind 2015 niet minder dan 370.400 Belgen die langdurig ziek thuis zaten. Onder hen 23.500 mensen met een statuut van zelfstandige. In tien jaar tijd steeg het aantal langdurig zieken met wel 64 procent. Tussen 2014 en 2015 was er een stijging met 8 procent, terwijl het gemiddelde in de jaren voordien tussen de 5 en de 6 procent schommelde.

Waarom neemt het aantal langdurig zieken zo sterk toe? De voornaamste oorzaak is het terugschroeven van de 14

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

ziekte (nog) is. In een eerste fase zullen zieken die nog niet zo lang afwezig zijn thuis een brief ontvangen. Pas later volgen diegenen die al langer ziek zijn. Hoe dan ook is het de bedoeling dat iedereen aan de beurt komt.

Na drie maanden afwezigheid maakt de adviserend geneesheer een inschatting van wat de zieke nog kan doen. Als hij vast stelt dat de werknemer na zes maanden meer dan waarschijnlijk hersteld is, zal de patiënt met rust worden gelaten. Dat is ook het geval wanneer de persoon terminaal ziek is of een zware behandeling moet ondergaan.

Om de twee maanden zal in zulke situaties wel een nieuwe evaluatie plaatsvinden.

Als de arts oordeelt dat het mogelijk is om het werk te hervatten, zal hij starten met een re-integratietraject. Voor iemand die nog onder contract is zal dit lopen via de bedrijfsarts. Die moet dan op zijn beurt uitzoeken wat de mogelijkheden zijn op het bedrijf en of er eventueel aangepaste maatregelen moeten worden getroffen. Het is dan aan de werkgever om die maatregelen uit te werken, als hij instemt met het traject.

Tegelijkertijd komt de regering met maatregelen die zieke werknemers in staat stellen om in kleinere stapjes aan het werk te gaan zonder daarbij veel geld te verliezen.

Momenteel is het in veel gevallen financieel beter om volledig in de ziekteverzekering te blijven dan om halftijds te gaan werken.

Ook wie ziek is tijdens een periode van werkloosheid zal een re-integratietraject moeten volgen. In dat geval zal er niet worden doorverwezen naar de arbeidsgeneesheer, maar zal een traject in het kader van het zoeken naar werk worden ontwikkeld, in samenwerking met onder meer de VDAB.

eindeloopbaanregelingen én onze hectische WAT VINDT DE VAKBOND? manier van leven. De Nederlandse neuroloog Theo Compernolle stelt in een studie Er zitten positieve kanten aan de nieuwe vast dat de werknemers tussen 25 en 35 jaar regeling. Zo is het een goede zaak dat zieken het grootste risico lopen op een burn-out. In voortaan in kleinere stappen progressief het die leeftijdsgroep zijn er velen die jonge kin- werk kunnen hervatten zonder centen te deren grootbrengen, pas een huis hebben verliezen. Het is ook positief dat er met de gekocht en kampen met een zware presta- werkgever een plan moet worden gemaakt, tiedruk op het werk. met een aantal stappen die rekening houMet haar actieprogramma ‘Return to work’ den met de problemen van de zieke. Zo wil de regering-Michel langdurig zieken wordt de kans verkleind dat de werknemer vlugger weer aan het werk krijgen. De vast- nadien weer ziek wordt. stelling is immers deze: naarmate werkne- Aanvankelijk wilde de regering mogemers langer afwezig blijven, groeit de kans lijke sancties koppelen aan het systeem. dat ze nog langer weg blijven wegens ziekte. Sancties voor de zieke als die weigert mee te werken en voor de werkgever als die niet akkoord gaat met het voorgestelde traject.

DE PLANNEN Momenteel is hierover nog niets verscheIn de regeringsplannen staat dat de werk- nen in het Staatsblad. Tot nader order gaan nemer in de tweede maand afwezigheid we er van uit dat deze sancties niet worden wegens ziekte van het ziekenfonds een vra- doorgevoerd. Maar met deze regering weet genlijst zal krijgen die ingevuld moet wor- je dus nooit. den teruggestuurd naar de medisch advi- Minder fraai is dat de plannen er zijn gekoseur. Op basis van de antwoorden moet de men om een gat in de begroting te helpen medisch adviseur afwegen hoe ernstig de dichten. De vraag rijst dan ook hoe lang het

nog zal duren voor de regering toch sancties oplegt. En zullen zieken en werkgevers even streng worden behandeld, of niet? Wie langdurig ziek is, moet het stellen met minder inkomen. Ziek zijn kost geld: wie het al meemaakte, weet dat maar al te goed.

De vakbond is bang dat er zal worden gezocht naar meer mogelijkheden om zieke werknemers te ontslaan ‘wegens medische overmacht’. In de toekomst zal blijken of deze angst al dan niet gewettigd is.

OPDRACHT VOOR AFGEVAARDIGDEN

“Aangepast werk regelen is niet zo vanzelfsprekend” PLANNEN REGERING DREIGEN TE BOTSEN MET DE PRAKTIJK Denis Bouwen

Peter Degand en Guy Decaluwe Het hele verhaal is zeker een uitdaging werken allebei bij het Heilig voor vakbondsmilitanten. In de preven- Hart-ziekenhuis in Ieper. De eertiecomités (CPBW) moeten ze mee zoeken ste is psychiatrisch verpleegkunnaar mogelijkheden om een re-integratie op dige, de tweede hoofdverpleeghet werk mogelijk te maken. Die opdracht kundige. Peter en Guy zijn ook is niet nieuw maar zal wel extra aandacht allebei actief als militant van de vergen nu langdurig zieke werknemers zich bij de arbeidsgeneesheer beginnen aan te LBC-NVK. Zij geven hun kijk op de melden met het oog op een werkhervatting. plannen van de regering voor werkDe militanten in de preventiecomités doen nemers die langdurig ziek zijn. er verstandig aan om al preventief mee aan de slag te gaan. Enerzijds moeten ze ervoor zorgen dat er genoeg mogelijkheden zijn om re-integratietrajecten mogelijk te maken. Anderzijds moeten ze erover waken dat werkgevers een preventiebeleid voeren om langdurige afwezigheden wegens ziekte maximaal te beperken. |

ONS RECHT: De federale ministers Maggie De Block (Volksgezondheid) en Kris Peeters (Werk) hopen dit jaar 10.000 zieken weer aan het werk te krijgen. Ze maken het ook mogelijk om progressief het werk te hervatten, met behoud van een deel van de ziekteuitkering. Klinkt positief, zou je zeggen?

“Natuurlijk is het op zich positief om langdurig zieke werknemers te helpen om hun werk te hervatten. We denken alleen dat de plannen van de regering zullen botsen met de praktijk op de werkvloer. Voor de werkgever is het niet zo simpel om via aangepast werk iemand de kans te geven om terug te keren. Stel dat iemand normaal gezien 38 uur per week werkt en dat hij of zij in een eerste fase 19 uur per week wil proberen te presteren: dan is het heel moeilijk om te garanderen dat er aangepast werk zal zijn.” ▸ GUY:

Guy Decaluwe (links op de foto) en Peter Degand: “Vakbonden, werkgevers en regering zouden moeten samenwerken om de werkdruk te verminderen en arbeid te herverdelen. Specifiek voor de re-integratie van langdurig zieken lijkt het ons beter om bedrijven met een voorbeeldige aanpak te belonen dan om sancties te voorzien.”

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 15

GEEN KUNSTEN VLIEGWERK GRAAG

ons beter om bedrijven met een voorbeeldige aanpak te belonen dan om sancties te voorzien.”

ONS RECHT: Wat zijn voor jullie de essentiële bezwaren tegen de aanpak die de rege- ONS RECHT: Zijn er in jullie psychiatrisch ring voorstaat? ziekenhuis veel langdurig zieken bij het GUY: “Het is goed dat de problemen van personeel? langdurig zieken bespreekbaarder worden PETER EN GUY: “Op dat vlak scoort ons gemaakt. Wij vinden het wel een probleem ziekenhuis beter dan het gemiddelde. als langdurig zieke werknemers zwaar Sommige collega’s worden ziek omdat de onder druk zouden worden gezet om toch psychosociale belasting te zwaar weegt. maar zo vlug mogelijk weer aan het werk Anderen worden getroffen door kanker. te gaan. Je kan ook situaties krijgen waar- Kortdurende ziektes zijn iets om goed in de bij de ene wel aangepast werk krijgt en de gaten te houden. In menig geval zijn die de andere niet. Zoiets moet wel tot spannin- voorbode van een meer langdurige ziekte.” gen leiden.”

PETER: “Wij vinden dat de herintegratie ONS RECHT: Hoe gaat jullie werkgever met van een langdurig zieke in stappen moet dit thema om? gebeuren. Het mag niet gauw-gauw wor- GUY: “Het beleid rond de re-integratie van den afgehaspeld. Leidinggevenden hebben langdurig zieken is nog niet zo transparant ook bepaalde vaardigheden nodig om een in ons ziekenhuis. De directie stelt zich herintegratie te begeleiden, en die zijn niet wel constructief op. Wij willen de kwestie altijd aanwezig.” zeker meenemen in ons sociaal overleg GUY EN PETER: “In het preventiecomité over stress en psychosociale risico’s.”

(CPBW) van ons ziekenhuis timmeren we PETER: “We vinden het heel belangrijk dat al langer aan een beleid rond psychosoci- er een speciale werkgroep is die over zulke ale risico’s. Nu komt de herintegratie van thema’s kan terugkoppelen naar het prelandurig zieke werknemers daar nog eens ventiecomité. Het is ook van belang dat bovenop. Er is tijd nodig om dit allemaal militanten op dit vlak genoeg vorming duurzaam aan te pakken. Wij vrezen dat krijgen van de vakbond.” het in veel bedrijven en instellingen zal neerkomen op kunst- en vliegwerk.”

VOORBEREIDING EN MIDDELEN NODIG

Haspel de re-integratie van een zieke werknemer niet gauw-gauw af.

Op welke punten zou de regering haar plannen moeten aanpassen of veranderen?

GUY: “Maggie De Block en Kris Peeters gaan ervan uit dat 1 plus 1 automatisch 2 ONS RECHT: Peter, je bent ook lid van de is. In de praktijk werkt het anders. Als een nationale belangengroep ziekenhuizen bij zieke werknemer moet terugkeren na een de LBC-NVK. Welke ideeën leven daar over de langdurige afwezigheid, moet de leiding- re-integratie van langdurig zieken? gevende daar veel energie in steken. De PETER: “In de nationale belangengroep ziewerkplek en de afdeling moeten worden kenhuizen hebben we met militanten en voorbereid op de re-integratie. Het is posi- secretaris Johan Fobelets een werkgroep tief dat er wordt geprobeerd om iemand opgericht die zich buigt over psychosociale opnieuw naar het arbeidscircuit te loodsen belasting en re-integratiebeleid. Sommige maar dit vergt ook de nodige middelen.” van de deelnemers zijn ervaringsdeskunPETER: “Als werknemersvertegenwoordi- digen, wat ons enorm vooruit helpt. Onze gers zijn wij alleszins gekant tegen het idee werkgroep organiseerde al twee studieom zieke werknemers een financiële sanc- dagen en maakte werk van teksten die de tie te geven als ze ‘niet genoeg meewer- preventiecomités helpen om de nieuwe ken’. Gelukkig staat dat niet (meer) in de wetgeving te vertalen naar de werkvloer. teksten van de regering. Op sommige pun- We komen geregeld samen. In januari evaten neemt de politiek wel heel rare beslis- lueren we onze jongste studiedag en dissingen. Als ze ADV-dagen willen afpakken cussiëren we voort over de tekst over reof de middelen voor 800 jongerenjobs in integratiebeleid en de nieuwe koninklijke de zorg schrappen, valt dat toch niet te rij- besluiten.” men met het streven om werknemers lan- “We promoten ook het boek ‘Burn-out in de ger gezond aan de slag te houden?” zorg, dat er kwam op vraag van de werkgePETER EN GUY: “Vakbonden, werkgevers versvereniging Zorgnet-Icuro. In dat boek en regering zouden moeten samenwer- zitten heel wat kapstokken om het gesprek ken om de werkdruk te verminderen en aan te gaan met werkgevers. Vakbonden arbeid te herverdelen. Specifiek voor de en werkgevers zijn het erover eens dat we re-integratie van langdurig zieken lijkt het dit thema paritair moeten aanpakken.” | ONS RECHT:

16

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

BURN-OUT WORDT ERKEND ALS BEROEPSGELATEERDE ZIEKTE De federale minister van Volksgezondheid Maggie De Block is van plan om burn-out te erkennen als ‘beroepsgerelateerde ziekte’. “Hiermee erkent ze onmiskenbaar de link tussen burn-out en werk”, zegt Saskia De Bondt, die bij het Centrum voor Loopbaanbegeleiding van de LBC-NVK gespecialiseerd is in het thema burn-out.

“Sommigen blijven beweren dat burn-out weinig of niets te maken heeft met het werk. Uit de stap van de minister mogen we afleiden dat die stelling niet opgaat.

Volgens sommigen raken mensen uitgeput door de berg aan privéproblemen en sociale activiteiten. Nu worden de werkgevers met de neus op de feiten gedrukt: ze moeten werk maken van stresspreventie en van een beleid om werknemers na een burn-out opnieuw naar de werkvloer te laten terugkeren.”

Een interessante vraag is of dit nu een opstap kan zijn naar de volledige erkenning van burn-out als beroepsziekte.

Sla er de lijst van de erkende beroepsziektes op na en je ziet dat ook sommigen vormen van astma, van allergieën, zelfs malaria en tetanos erin opgesomd staan. Hoewel ook dat ziekten zijn die je perfect buiten de werksituatie kan oplopen. Net zo met burn-out: die treft ook mantelzorgers, doctoraatsstudenten of thuiswerkende ouders. Maar het merendeel van de zieken vinden we op de bedrijfsvloer.

“Wat nog ontbreekt is het geschikte instrument om de correcte metingen te doen”, aldus Saskia. “Het is wachten op het moment waarop de neurologische wetenschap er onomstotelijk in slaagt om burn-out als diagnose te stellen. En ook op de vragenlijst die of het interview dat erin slaagt om (te veel) stress vast te stellen op de werkvloer. Want de wetgeving stelt dat een beroepsziekte gedurende een lange periode een ‘vaststelbare blootstelling aan risico’ inhoudt.

En dat het oorzakelijke verband tussen beroepsuitoefening en ziekte zo goed als zeker moet zijn.”

“Laten we de erkenning van burn-out als beroepsgerelateerde ziekte steunen en ervoor blijven ijveren dat het in de toekomst ook als beroepsziekte wordt beschouwd.”

Loopbaanbegeleiding bij burn-out? Surf naar www.loopbaanontwikkeling.be

Gerontofobie maakt velen het leven zuur op onze arbeidsmarkt WIE 45-PLUSSER IS EN WERK ZOEKT, BOTST OP VEEL WEERSTANDEN zelfvertrouwen aan het voltallige personeel 45-plussers zijn namelijk oververtegenverklaard dat de klant voortaan centraal woordigd in de werkloosheidsstatistieken.

De regering heeft de pensioenleefmoest staan. Iedereen moest een tandje bij- Ze zijn niet alleen vaker werkloos, ze zijn het tijd verhoogd, waardoor we langer steken om deze uitdaging aan te gaan. Alsof ook langer. Het enige lichtpuntje is dat de moeten werken. Maar wat blijkt? ze de afgelopen 15 jaar iets anders hadden tewerkstellingsgraad van oudere werkne45-plussers komen erg moeilijk gedaan! Alsof het om een doorbraak in het mers de afgelopen jaren is toegenomen: wie denken ging! werk heeft, blijft langer aan de slag. Voor aan de slag, en er is veel leeftijdsVerder blies de ceo een glanzende bel van onze sollicitant is dat natuurlijk geen troost. discriminatie op de arbeidsmarkt. woorden, hij sprak over ‘digitalisering van Integendeel: als iedereen langer blijft zitten Het ACV stelt een aantal maatregede werkvloer’, ‘slim projectmanagement’ waar hij zit, maakt hij minder kans op een len voor om er iets aan te doen. (was altijd dom geweest), ‘het transitietra- nieuwe baan. ject’ en ‘de optimalisatie van de marketing- Er zijn veel oudere werknemers op zoek Stel: je bent 45-plusser en je wil wat. mix’. Maar waar ging het over? Nee, van de naar werk en er zijn veel kandidaten met Uitbreken uit de gouden kooi waarin je bent nieuwe topman viel niets te verwachten. een vergelijkbare werkervaring. Hij heeft terechtgekomen door (te) lang bij dezelfde Weer een mooi voorbeeld van het principe: nog het voordeel dat hij vanuit een baan kan werkgever te blijven. De tralies worden hoe lichter je bent, des te hoger je stijgt. solliciteren. Maar wat blijkt? Oudere werksteeds dikker, want nog steeds stijgt je loon Het is hoog tijd voor een andere baan en de nemers die solliciteren worden minder vaak een beetje en wordt bij ontslag je vertrek- 45-plusser besluit om te gaan solliciteren. uitgenodigd voor een gesprek en na afloop premie hoger. Iedere dag haast je je naar je Hoeveel kans heeft hij of zij? van dit gesprek maken ze minder kans om werk, maar steeds vaker vraag je je af: is dit de job te krijgen, terwijl ze zich tijdens het nu alles? Wat is er van mijn dromen terecht- METEN IS WETEN gesprek harder moeten bewijzen. Professor gekomen?

Stijn Baert van de Universiteit Gent toonde Iedere hoop op verandering werd op de per- Zijn kansen zijn niet nul, maar bepaald dit met een praktijktest aan. Hij had vorig soneelsvergadering van gisteren de bodem kansrijk is hij nu ook weer niet. Tussen leef- jaar 1.152 fictieve sollicitaties uitgestuurd in geslagen. De nieuwe ‘ceo’ had met veel tijd en werkloosheid bestaat een verband. van 38-, 44- en 50-jarigen. Ouderen werden ▸

© FOTO: BELGAIMAGE

Peter Bakema

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 17

© FOTO: BELGAIMAGE

tot 39 procent minder vaak uitgenodigd.

Leeftijdsdiscriminatie blijft niet beperkt tot sollicitaties. Zo hebben ouderen minder kansen op een opleiding of om door te stromen in een organisatie.

Hoeveel kans hij maakt, is ook afhankelijk van de job waarvoor hij solliciteert. Je krijgt maar van weinig werkgevers de kans om iets volstrekt anders te doen dan wat je tot nu toe hebt gedaan. Wie is hier nu eigenlijk conservatief ?

Er zijn dus aanwijzingen dat er sprake is van leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt en dit is even strafbaar als discriminatie op basis van ras of geslacht. Toch is het moeilijk om leeftijdsdiscriminatie aan te tonen.

Als er na een sollicitatie al een reactie van de werkgever komt, zal hij maar zelden zeggen waarom je bent afgewezen. En als hij dit al doet, zal het meestal in vage termen zijn, bijvoorbeeld met de ‘uitleg’ dat je in vergelijking met andere kandidaten minder aan het gewenste profiel voldoet. Er zijn maar weinig werkgevers die ronduit verklaren dat een werknemer te oud is om in aanmerking te komen.

Toch zijn er uitzonderingen. Zo stapte een 59-jarige man naar de rechtbank omdat hij niet was uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek bij Dovy Keukens. Als reden 18

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

noemde het bedrijf in een e-mail de leeftijd van de man: “Laten we zeggen dat u inderdaad het perfecte profiel hebt met uitzondering van uw leeftijd, sorry dat ik daar zo eerlijk over ben, maar het is misschien beter dat u weet waarom ik u niet direct uitnodig op gesprek”. De arbeidsrechtbank veroordeelde Dovy tot een schadevergoeding van 25.000 euro.

Leeftijdsdiscriminatie blijft dikwijls onder de radar, maar het aantal gevallen is in opmars. In 2015 waren er bij Unia, het Interfederaal Gelijkekansencentrum, 45 dossiers geopend. Tot oktober 2016 waren er al 74 dossiers. Ongeveer de helft daarvan werd ingediend door 45-plussers.

VOOROORDELEN OVER JONG EN OUD Waarom worden mensen met meer kilometers op de teller gediscrimineerd? Veel hangt af van onze stereotiepe voorstellingen van jong en oud. Jongeren zijn energiek, dynamisch, flexibel, leergierig en staan open voor alles wat nieuw is. Ouderen hebben weliswaar ervaring, maar zijn daardoor duurder. Ze zouden vaker ziek zijn en soms minder gemotiveerd. Ze zijn gesteld op hun routine en staan minder open voor

vernieuwing. Uit dit soort stereotypen blijkt dat onze cultuur de jeugd adoreert.

De reclame is dan ook bijna uitsluitend op jongeren gericht. Ouderen moeten fit blijven en er zo jong mogelijk uitzien. ‘Forever young’, zoals Bob Dylan ooit zong. Jongeren worden in bladen als Vacature opgevrijd voor carrières met salarissen die alleen voor een minderheid zijn weggelegd. Alsof er geen andere levensdoelen zijn! Bovendien: jongeren worden vanzelf ouderen.

Stereotypen zijn vastgeroeste ideeën gebaseerd op een buikgevoel of een vage intuïtie. Ze gaan volledig voorbij aan individuele verschillen. Het is altijd onzin. Nog niet zo lang geleden vonden ‘we’ dat vrouwen alleen geschikt waren voor huishoudelijke taken en dat sommige rassen lui waren. Nu vinden werkgevers dat ouderen niet meer meekunnen op de arbeidsmarkt.

Zijn ouderen minder productief ? Uit onderzoek blijkt meestal dat de productiviteit toeneemt tot een bepaalde leeftijd en daarna afneemt. Afhankelijk van de job ligt die leeftijd hoger of lager. Hoger voor jobs die ervaring vragen, lager voor jobs die veranderlijke vaardigheden vragen, zoals snelheid en kracht. Dr. Kim De Meulenaere van de KU Leuven bracht aan het licht dat juist een mix van oud en jong de productiviteit vergroot.

Zijn oudere werknemers te duur? Ouderen zouden zich uit de arbeidsmarkt prijzen omdat hun ervaring een hogere anciënniteit betekent en een hoger loon. Sommigen bepleiten dan ook om de verloning los te koppelen van de anciënniteit om ouderen meer kansen op de arbeidsmarkt te geven.

Maar oudere werknemers zijn door dezelfde ervaring ook productiever. Bovendien heeft de koppeling van loon en anciënniteit een positief effect op de productiviteit.

Werknemers worden gemotiveerd door het perspectief op een hoger loon in de toekomst. Verder stijgen baremalonen tot een bepaalde leeftijd, maar daarna tot het pensioen niet meer. Ten slotte subsidieert de overheid bedrijven die een diversiteitsplan hebben en geeft ze een loonlastenverlaging tot 500 euro per maand als bedrijven een oudere aanwerven en in dienst houden. Even zag het ernaar uit dat de laatste maatregel zou worden afgeschaft voor een bepaalde leeftijdsgroep, maar ze is onder druk van de vakbond opnieuw ingevoerd.

De werkgever wijst ouderen niet af omdat ze minder gemotiveerd, vaker ziek of te duur zouden zijn. Het is eerder omgekeerd: hij wijst ze af omdat ze ouder zijn en omdat hij ervan uitgaat dat ze daarom minder gemotiveerd, vaker ziek en te duur zijn. Pure gerontofobie.

FALEND BELEID VAN WERKGEVERS EN OVERHEID Toch zullen werkgevers zich moeten aanpassen aan de veranderende demografie. Door de vergrijzing zijn er steeds meer oudere werknemers. De jongeren raken op.

Als werkgevers menen dat ouderen vaker ziek en minder gemotiveerd zijn, waarom doen ze daar dan niets aan? Komt er nog iets

terecht van een leeftijdsbewust personeelsbeleid of van werkbaar werk? Sommige overheidsmaatregelen die het mogelijk maken de loopbaan langer vol te houden zijn beperkt of teruggedraaid, zoals tijdkrediet.

Voor de overheid is leeftijdsdiscriminatie een lelijke streep door de rekening. De overheid had zich al rijk gerekend! Zogenaamd om het systeem betaalbaar te houden, was de pensioenleeftijd stilzwijgend opgetrokken tot 67 jaar, zodat werknemers langer bijdragen betalen en pas later een beroep kunnen doen op hun pensioen. Nu blijkt dat 45-plussers moeilijk aan de bak komen, loopt de overheid 22 jaar belastingen en sociale premies mis. Zo raakt de begroting natuurlijk nooit in evenwicht.

Voor de oudere werknemers is de leeftijdsdiscriminatie in combinatie met de verhoging van de pensioenleeftijd een ramp. Als ze werk hebben, moeten ze het langer volhouden, want veel kans op een andere baan is er niet. Als ze hun werk verliezen, komen ze moeilijk weer aan de slag. Ze kunnen zelfs in armoede terechtkomen als werkloosheidsuitkeringen degressiever worden en niet meer meetellen bij de pensioenberekening (waardoor ze ook nog minder pensioen krijgen).

De Vlaamse overheid weet er een antwoord op: ‘werkzoekenden activeren’. Minister Philippe Muyters (Werk) wordt het niet moe om de leeftijd die voor activering in aanmerking komt voortdurend te verhogen. Zo wordt een werkloze 45-plusser geactiveerd door de VDAB met trajectbegeleiding, sollicitatieopvolging en opleiding. Maar zolang er leeftijdsdiscriminatie is, lijkt al die moeite vergeefs. Waarom mensen dwingen te solliciteren als ze vrijwel kansloos zijn? |

HOE PAK JE DISCRIMINATIE OP DE ARBEIDSMARKT AAN? Vice-premier en federaal minister van Werk Kris Peeters bezint zich over sancties om leeftijdsdiscriminatie aan te pakken. In afwachting daarvan heeft het ACV alvast een aantal voorstellen op tafel gelegd om discriminatie – op basis van wat dan ook – tegen te gaan: - De invoering van praktijktests om met testpersonen te onderzoeken of er sprake is van discriminatie.

- Een verplichte screening van gepubliceerde vacatures. Als er discriminerende voorwaarden in staan, dan moet de werkgever die aanpassen, zo niet wordt UNIA ingeschakeld.

- De invoering van quota die rekening houden met regionale en sectorale verschillen. Werkgevers kunnen worden beloond als ze bepaalde streefcijfers halen.

- De verplichting voor de werkgever om te antwoorden op een sollicitatie van de werkzoekende. De VDAB gaat via de vacaturebank na welke werkgevers geen sollicitaties beantwoorden, zij kunnen dan worden geweerd uit de vacaturebank en geen beroep meer doen op de diensten van de VDAB. - Een eenvoudige procedure om discriminatie te melden.

- Werkgevers moeten selectieprocedures verder professionaliseren en standaardiseren en alle personeelsleden vertrouwd maken met ethische gedragscodes en hiervoor vorming en training organiseren.

Het gaat dus vooral om sanctionerende en stimulerende maatregelen.

Op langere termijn zullen als gevolg daarvan de mentaliteit en de kijk op ouderen veranderen. Maar oudere werknemers hoeven niet te wachten tot het zover is. Ze kunnen het heft in eigen handen nemen en velen doen dat dan ook. Ze zijn hun baan beu en zijn gefrustreerd door hun vruchteloze sollicitaties. Ze pakken hun biezen en beginnen een bed & breakfast, gaan pottenbakken of verkopen verse geitenkaas. Niet voor niets zijn oudere werknemers de meest ondernemende leeftijdsgroep.

Het ACV heeft al enkele jaren een meldpunt voor discriminatie: acv-infopunt-discriminatie.be.

Andere info is te vinden op www.acv-diversiteit.be.

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 19

Sociale bewegingen kunnen ‘transitie’ mee mogelijk maken WELVAART VERZEKEREN DOOR DUURZAMER TE PRODUCEREN

Denis Bouwen

De welvaartsstaat staat onder druk en flink wat politici en filosofen van (neo)liberale signatuur staan te trappelen om onze sociale verworvenheden terug te dringen. Willen we opnieuw meer sociale rechtvaardigheid realiseren, onze economie veel duurzamer organiseren en mensen meer democratische inspraak geven?

Dan moeten we werk maken van een ware transitie, zegt Dirk Barrez. Hij schreef hierover het boek ‘Transitie.

Onze welvaart van morgen’, verschenen bij Pala.be en Pelckmans Pro. Barrez verwijst naar de grote sociale bewegingen die pakweg 100 jaar geleden al de analyse maakten dat de samenleving niet rechtvaardig was en die vooruitgang afdwongen. Het algemeen stemrecht, de 8-urendag, de kinderbijslag, de sociale 20

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

zekerheid: stuk voor stuk prachtige prestaties van die bewegingen.

“Eigenlijk waren die sociale bewegingen toen al bezig met een transitie”, bedenkt Barrez. “De arbeidersbeweging innoveerde en experimenteerde met kleine lokale ziekenkassen. Uit die kleine kassen groeide mettertijd onze grote sociale zekerheid. Ze drukten ook hun stempel door een brede waaier aan coöperatieve bedrijven. In een transitie is het de kunst om kleine experimenten ‘op te schalen’ en te vermenigvuldigen.”

ECOLOGISCHE DIMENSIE De oude maatschappelijke problemen zijn zeker niet weg. In de 21ste eeuw komt daar het pijnlijke besef bij dat de ecologische problemen ook veel meer aandacht verdienen. “Tientallen jaren lang ging het vooruit met de sociale rechtvaardigheid maar tegenwoordig zien we de ongelijkheid weer groeien”, constateert Barrez. “De ecologische problemen krijgen een systemisch

karakter. Al sinds de jaren 1970 botsen we op onze ecologische limieten. De klimaatverandering houdt de hele aardbol bezig.”

Volgens de auteur is er nu nood aan een nieuw pact dat zowel sociaal is als ecologisch. Het moet maximaal sociale rechtvaardigheid nastreven en de rechten van werknemers beschermen. En het moet ecologisch zijn omdat we onze welvaart in de toekomst alleen verzekeren als we die ook duurzaam produceren. Onze economie moet rekening houden met wat onze planeet kan verdragen en wat samenlevingen willen. Daarom moet ze ook democratischer worden, we moeten er vat op hebben.”

HERNIEUWBARE ENERGIE In de energiesector zie je hoe een land een enorme transitie kan verwezenlijken, als maatschappij en politiek genoeg op één lijn zitten. Onze Duitse buren maken werk van een opmerkelijke ‘Energiewende’, terwijl de politieke klasse in ons land nog altijd veel te weinig duidelijke keuzes blijft maken. “Heel

“Als het ijs van Groenland smelt, betekent dat in de snelste prognose 7 meter erbij tegen 2072”, zegt Dirk Barrez.

“Beeld je in wat zoiets betekent voor de havens in de Lage Landen, voor een land als Bangladesh, voor de Nijldelta.”

dat allemaal net zo goed mogelijk, maar het ontbreekt nog altijd aan heldere politieke keuzes en er is ook nog altijd geen sterke coöperatieve bank opgericht.”

Een andere enorme ecologische uitdaging is de strijd tegen de opwarming van het klimaat. Ondanks het klimaatverdrag van Parijs riskeert de aarde nog altijd gemiddeld 3 graden warmer te worden. We moeten dus nog een flinke tand bijsteken. Ook onze biodiversiteit staat zwaar onder druk. Heel wat dier- en plantensoorten sterven uit.

“Naarmate het ijs op Antarctica voort smelt, zal het waterpeil tegen het eind van deze eeuw met 1 meter stijgen”, vertelt Barrez.

“Als het ijs van Groenland smelt, betekent dat in de snelste prognose 7 meter erbij tegen 2072. Beeld je in wat zoiets betekent voor de havens in de Lage Landen, voor een land als Bangladesh, voor de Nijldelta.

Metropolen als New York en Shanghai zullen zwaar onder druk komen te staan.

Talloze miljoenen mensen dreigen te moeten verhuizen.”

© FOTO: BELGAIMAGE

GEVAAR VOOR OORLOGEN “De groeiende ecologische problemen kunnen grote burgeroorlogen en militaire conflicten uitlokken. Een gitzwart scenario maar het is niet zo onrealistisch. We weten eigenlijk dat het anders moet én kan, maar hoe geraken we daar? Onze maatschappij, politiek en sociale bewegingen kampen met te veel inertie. Het is dan ook belangrijk dat de sociale bewegingen hun kracht van vroeger terugvinden.”

Vanaf de jaren ’70 kon de milieubeweging veel mensen beroeren. “Die beweging kreeg enige impact maar bereikte nooit even veel als de oude sociale bewegingen. De sociale bewegingen moeten mee de transitie bevorderen, mee in de cockpit kruipen en zelf met concrete voorstellen op de proppen komen.”

wat Duitsers zijn gekant tegen kernenergie en eisen massale investeringen in hernieuwbare energie. Er is in Duitsland een sterke maatschappelijke onderstroom die druk zet op alle regeringen. Honderdduizenden Duitsers namen al deel aan betogingen voor meer windmolens, zonnepanelen en biogasinstallaties. In Duitsland worden ook massaal woningen gerenoveerd zodat ze energiezuiniger worden, een inspanning die ook COÖPERATIES heel wat jobs creëert voor laaggeschoolden.

En die jobs leveren weer inkomsten voor de Barrez vindt al langer dan vandaag dat er staat op.” veel meer nieuwe coöperaties moeten wor“Tweederde van de nieuwe energiesyste- den opgericht. De sociale bewegingen hadmen in Duitsland is in handen van burgers den vroeger veel van die coöperaties, maar en lokale besturen. Wat we daar zien is een het merendeel daarvan verdween, meer voorbeeld van de kringloopeconomie die nog bij ons dan in andere landen. “Met de in het transitiedenken wordt bepleit. Ook sociale bewegingen moeten we opnieuw de vakbeweging kan hierbij een grote rol meer macht verwerven zodat de Facebooks, spelen. Ze kan en moet mee nadenken over Googles en Ubers van deze wereld minder te andere vormen van produceren en winst vertellen krijgen dan nu het geval is.” verdelen. Als het over energie gaat, worden “Akkoord, het coöperatieve model heeft in heel wat beslissingen bij onze oosterburen het verleden meer dan eens gefaald”, erkent lokaal genomen, met ondersteuning van Barrez, “maar ze falen beduidend minder kleinere coöperatieve banken. In België is dan klassieke bedrijven.” “Dikwijls werden

DE SMELTOVEN VAN UMICORE De transitiedenkers pleiten voor de ontwikkeling van een ‘kringloopeconomie’. “Alles lokaal produceren zal niet lukken”, geeft Dirk Barrez toe.

“Internationale handel zal altijd wel bestaan. Maar ik geloof wel dat er een stuk de-globalisering zit aan te komen. Naarmate we afstappen van steenkool, olie en gas, zullen we hernieuwbare energie vooral lokaal en regionaal produceren. In de toekomst zullen de Lage Landen o.a. veel meer energie halen uit windmolens op en rond de Noordzee.”

“Een metaalgroep als Umicore haalde vroeger veel ertsen uit landen als de DR Congo en Chili. Die ertsen werden dan in Belgische fabrieken verwerkt, met veel vervuiling en gezondheidsproblemen als gevolg. Tegenwoordig staat er in Hoboken een smeltoven die vooral ertsen recycleert uit afgedankte producten. Dat is een flinke aanzet tot circulaire economie. Winden zonne-energie passen ook in dat circulaire verhaal, want ze zijn hernieuwbaar. Herstelbare producten ook omdat er zo veel minder materialen nodig zijn. Zo’n duurzame economie levert wel meer werk op.”

In de voedselproductie zijn er ook zeker mogelijkheden om veel duurzamer te werken, zegt Barrez. “Het is toch absurd dat wij wereldwijd varkens exporteren en dat we producten als soja en palmolie uit het verre buitenland moeten betrekken. Er zijn manieren om onze landbouw meer regionaal of Europees te organiseren, minder kwetsbaar te maken en met meer biodiversiteit te laten werken. Een land als Zwitserland is veel sterker dan België ingesteld op zelfvoorziening. Daar heb je veel kortere voedselketens, die mee mogelijk zijn dankzij de sterke Zwitserse coöperaties in de distributiesector.”

coöperaties slecht gerund of kwamen ze in handen van apparatsjiks. Fouten waaruit we moeten leren. Als een coöperatieve bank als NewB effectief zou beginnen te draaien, zou ze heel wat nieuwe coöperaties kunnen financieren. In de digitale economie, in de deeleconomie, op het vlak van voedsel, mobiliteit of energie, in de media enzovoort zijn nieuwe initiatieven denkbaar. Wat met de mondiale jacht op steeds goedkopere en minder beschermde jobs die nu ook volop digitaal woedt? Waarom zouden we geen werkplatforms ontwikkelen die worden ▸ Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 21

beheerd door sociale bewegingen en werknemersorganisaties?”

Interesse in het boek van Dirk Barrez over transitie? Ons Recht kan drie stuks verloten. Stel je dan kandidaat door een berichtje te sturen naar lbc-nvk@acv-csc.be. Graag voor maandag 16 januari. Een onschuldige hand trekt de drie winnaars.

We hebben ook een voordeelaanbod. Lezers van Ons Recht betalen slechts 17 euro (en geen 19,95 euro) voor ‘Transitie.

Onze welvaart van morgen’. Ze krijgen het boek gratis toegezonden. Mail je bestelling naar info@pala.be met uw naam, postadres en vermelding ‘Transitie – Ons Recht’. Je betaalt pas na ontvangst van het boek.

ZWITSERLAND ALS VOORBEELD Anders aan economie doen, hoe doe je dat? Alleszins door bedrijven veel meer rekening te laten houden met de 3 P’s: people, prosperity, planet. Voorbeelden als de sluiting van Caterpillar (Gosselies) en het sociale bloedbad bij ING tonen aan dat er op dat vlak nog heel veel werk op de plank ligt. Al te vaak focussen ondernemingen zich uitsluitend of hoofdzakelijk op winstgevendheid en op het enge profijt van de aandeelhouder of belegger.

“Zwitserse distributieketens als Coop en Migros zijn ecologisch, sociaal en financieel-economisch heel winstgevend maar zitten niet op de beurs”, weet Dirk Barrez. “Als ze investeren, doen ze dat op basis van hun eigen middelen, soms met kredieten. Ze verbranden hun vingers niet aan zotte overnameavonturen buiten Zwitserland maar concentreren zich op de belangen van hun miljoenen coöperanten. Sterke coöperaties zijn dus zeker een interessant instrument.”

In de digitale economie kunnen sociale bewegingen met beperkte middelen zelf nieuwe initiatieven ontwikkelen, denkt Barrez. “Waarom geen Belgische tegenhanger ontwikkelen van het Zwitserse coöperatieve autodeelbedrijf Mobility? Of een sociaal verantwoorde versie van Uber? Vakbonden zijn uitstekend geplaatst om digitale platforms te creëren die werkers beter beschermen dan platforms die uitsluitend op winstmaximalisatie mikken. Momenteel zien we dat nogal wat grote fabrieken en bedrijven voor de bijl gaan of verhuizen. Onze economie wordt meer en meer afhankelijk van KMO’s en nieuwe platforms. De vakbond heeft daar ook een rol te vervullen. Ook die werknemers moeten worden verdedigd en gesteund.”

© FOTO: BELGAIMAGE

In zijn boek verwijst Barrez naar ‘transitiesteden’, een beweging die is ontstaan in Engeland en Ierland.

In deze transition towns wordt ‘van onderuit’ gebouwd aan een meer duurzame economie. “Soms voeren ze een plaatselijke munt in. Ze proberen het lokale energieverbruik te drukken. Of ze creëren bedrijvencentra voor duurzame innovatieve bedrijven. Ook bij ons zijn er interessante ontwikkelingen. Zo krijgen ze in een kleine stad als Lier honderden mensen bijeen voor lezingen over transitie.

Dat duidt toch op een bepaalde voedingsbodem.”

Dirk Barrez denkt dat er een veel ruimer streven is naar meer democratische inspraak en meer sociaal en ecologisch verantwoord handelen. “Repair cafés, voedselteams, open source beweging en wereldwinkels, andersglobalisten, indignados en transition towns, het zijn allemaal stukjes van een grotere puzzel. We moeten proberen om te verbinden met traditionele sociale bewegingen en coöperaties en aanknopen met hun vroegere transitiekracht. Op een aantal vragen moet de transitiebeweging wel nog antwoorden geven. Hoe vermijd je dat mensen worden uitgesloten

wanneer je werk maakt van een ruileconomie? Hoe financier je de sociale zekerheid en publieke goederen en diensten in een transitiemodel? Het basisinkomen kan dienen als eerste sokkel maar het kan geen vervanging zijn voor een sociale zekerheid die de grote risico’s dekt.” |

22

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

Zeven goede redenen voor een vakbondsafvaardiging voor kaderleden en professionals Jan Deceunynck

4 ESSENTIËLE SCHAKEL IN SOCIAAL OVERLEG

In veel bedrijven worden kaderleden ten onrechte uitgesloten uit de vakbondsafvaardiging. Ook kaderleden hebben recht op de individuele ondersteuning van een vakbondsafgevaardigde en op volwaardig sociaal overleg via een vakbondsafvaardiging. Dat heeft het Arbeidshof van Bergen een tijdje geleden al geoordeeld. Dat las je ongetwijfeld ook toen al in Ons Recht.

De ondernemingsraad en het preventiecomité (CPBW) adviseren de werkgever bij het financieel, sociaal en welzijnsbeleid. In de vakbondsafvaardiging komen werknemersvertegenwoordigers op voor de gemeenschappelijke en individuele belangen van hun collega’s. Ze brengen de ongelijke verhoudingen tussen werkgever en werknemers in balans.

5 COLLECTIEF ONDERHANDELEN IS EEN UNIVERSEEL GRONDRECHT

Tijdens de komende maanden zullen kadermilitanten in hun bedrijven actief ijveren voor het recht van kaderleden om zich te organiseren in een vakbondsafvaardiging en zo op te komen voor hun specifieke werknemersbelangen. En daar hebben ze 7 goede redenen voor!

Dat recht is verankerd in onze Grondwet en in internationale verdragen. Alleen de vakbondsafvaardiging is bevoegd om met de werkgever bindende cao’s te sluiten over je loon- en arbeidsvoorwaarden.

1 KADERLEDEN ZIJN WERKNEMERS

6 KADERLEDEN UITSLUITEN IS DISCRIMINATIE EN DUS ONWETTIG

Als kaderlid heb je meer autonomie en beslissingsbevoegdheid dan arbeiders en bedienden. Maar het is nog altijd je werkgever die het bedrijfsbeleid uittekent in opdracht van de aandeelhouders. En wie werkt onder het gezag van een werkgever, heeft wettelijk recht op de steun van een vakbondsafvaardiging.

Zo oordeelde het Arbeidshof van Bergen in 2014 in een rechtszaak tegen Caterpillar.

Werknemers die zich in vergelijkbare situaties bevinden ongelijk behandelen kan alleen als daarvoor objectieve en redelijke

motieven zijn. Dat is volgens het Arbeidshof niet zo. Meer nog, kaderleden weren uit de vakbondsafvaardiging tast de vrijheid van vereniging aan. Ook dat is een grondwettelijk recht!

7 OOK WERKGEVERS HEBBEN BAAT BIJ SOCIAAL OVERLEG De vakbondsafvaardiging is de spreekbuis van wat er bij werknemers leeft. Een verstandige werkgever weet dat een duidelijk aanspreekpunt het zoeken naar oplossingen vereenvoudigt. En dat overleg het draagvlak vergroot! Tevreden werknemers zijn loyaler en productiever. Een win-winsituatie voor beide partijen.

Je leest er meer over op www.vakbondvoorkaderleden.be. Roept dit artikel vragen bij je op? Aarzel dan niet en neem contact op met het NVK, de kaderwerking van de LBC-NVK via kader@acv-csc.be

2 EEN ‘BOOST’ VOOR JE INDIVIDUELE POSITIE Je vakbondsafgevaardigde informeert je over je rechten en kan je met raad en daad bijstaan. Is je werkdruk voortdurend te hoog? Doe je te veel overuren? Word je niet eerlijk geëvalueerd of niet juist beloond? Je kan het – in alle discretie – met je afgevaardigde bespreken. Op voorwaarde dat er in je bedrijf een vakbondsafvaardiging is…

Stress, veel werkdruk, lange werkdagen, evaluatieprocedures, ondoorzichtige verloning… Ook je collega’s hebben er mee te maken. Een gezamenlijke aanpak is aangewezen en levert betere resultaten op dan individueel naar oplossingen zoeken. Ook dan blijft maatwerk mogelijk.

© FOTO: BELGAIMAGE

3 GEDEELDE PROBLEMEN VRAGEN OM GEMEENSCHAPPELIJKE OPLOSSINGEN

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 23

“Allemaal gelukzoekers? Een commentaar die mij vreselijk ergert” ANNELIES D’HULSTER VOLGT WEST-AFRIKANEN OP HUN REIS NAAR HET BELOOFDE LAND Denis Bouwen

Vele honderdduizenden vluchtelingen zijn al vanuit Libië de Middellandse Zee overgestoken in de hoop een veiliger en minder armoedig bestaan te vinden in Europa.

“Allemaal gelukzoekers”, is vaak de commentaar van mensen die de komst van deze vluchtelingen met lede ogen aanzien. “Mij ergert die commentaar verschrikkelijk”, zegt Annelies D’Hulster. “Alsof die migranten nergens over te klagen hebben, tenzij dan over dat beetje armoede.”

D’Hulster trok zelf haar stoute schoenen aan en reisde door Gambia, Senegal, Mauritanië, Mali, Burkina Faso en Niger. Zo wilde ze achterhalen hoe de reis van vele WestAfrikanen eruit zag, op weg naar Libië en langs daar naar het Beloofde Land, Europa.

Over haar ervaringen schreef ze het boek ‘Nooit meer thuis. Onderweg van WestAfrika naar Europa’, uitgegeven bij Polis.

Annelies D’Hulster gebruikte haar eigen 24

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

spaarcenten om de reis te kunnen maken. is het verlangen zo sterk dat je niet meer Ze kon de kosten drukken door vaak te ver- terugkrabbelt. Ik probeerde vooral menblijven bij Afrikaanse families, in goedkope sen te vertrouwen die zich niet echt opdron‘compounds’ of bij journalisten die in bal- gen. De anderen hield ik zoveel mogelijk op lingschap leefden. “Eén van de motieven afstand.” om de reis te maken was mijn liefde voor Vele duizenden Afrikanen en anderen Afrika”, vertelt de schrijfster. “Ik had al zijn al verdronken in de Middellandse Zee. vrijwilligerswerk gedaan in Zuid-Afrika, “Aanvankelijk reageerden de Europeanen Oeganda en Tanzania maar ik kende West- geschokt en verontwaardigd, herinner je Afrika totaal niet. Ik stelde me de vraag sommige rampen nabij Lampedusa of de waarom vooral zoveel West-Afrikanen de dood van de Syrische kleuter Aylan bij een oversteek naar Europa wilden wagen en Grieks eiland. Maar ondertussen raakten we wilde de verhalen brengen achter de cijfers.” gewend aan de tragische beelden. Als er nog mensen verdrinken, haalt dat misschien nog een klein hoekje in de krant. Over de MENSELIJK VERLANGEN vele doden in de woestijn weten we al heleOp zich is het geen groot mysterie waarom maal niks, maar ook daar is er eigenlijk een velen uit Afrika andere horizonten willen massagraf. De media spelen vooral in op de opzoeken. In de menselijke geschiedenis angsten van de Europeanen.” waren er altijd wel groepen of volkeren die zich verplaatsten om het elders beter te kun- FAMILIALE BANDEN nen hebben. Dat verlangen is dan ook erg normaal en menselijk.

Tijdens haar reis door West-Afrika ontDe schrijfster erkent dat haar reis niet moette Annelies een klein regiment aan bepaald gespeend was van gevaren en risi- Afrikanen. Met sommige van hen raakte co’s. Zeker voor een alleen reizende vrouw. ze ook bevriend. Menig Afrikaan gaat op “Voor ik vertrok, was ik ongelooflijk bang”, reis in de hoop zo zichzelf en de familie klinkt het. “Maar op een bepaald moment te kunnen helpen. “Anders dan in Europa

© FOTO: BELGAIMAGE

zijn de familiale banden en structuren nog heel solide in Afrika.

Ginder wordt het heel normaal gevonden dat iemand met een inkomen zijn best doet om 30 familieleden in leven te houden.

Desnoods steekt zo iemand zich maar in de schulden. Niemand wordt er graag gezien als een gierigaard of als iemand die niet wil helpen.”

Ook andere factoren spelen mee bij de ‘reislust’ van de West-Afrikanen. Zo waren er bijvoorbeeld in Mali lange tijd nog nauwe relaties met de ex-kolonisator Frankrijk.

Daardoor was het makkelijk om van Mali naar Frankrijk te reizen. Tegenwoordig is dat véél moeilijker. “In Burkina Faso lijken de inwoners dan weer veel honkvaster te zijn. Er is in dat land wel een streek waar ze veel tomatenkwekers hebben. Een aantal van die kwekers geraakte in Italië en doet daar nu in wezen het zelfde werk.”

In de menselijke geschiedenis waren er altijd wel groepen of volkeren die zich verplaatsten om het elders beter te kunnen hebben. Dat verlangen is dan ook erg normaal en menselijk.

aanbod van smokkelaars blijven.”

Voor veel vluchtelingen die ‘nog onderweg’ of al in Europa zijn geldt dat ze ‘niet meer terug kunnen’. “Ik heb vastgesteld dat velen hun thuis enorm missen. Zij die niet om politieke redenen zijn gevlucht, zeggen wel eens dat ze het nooit meer zouden doen als ze beter geïnformeerd waren geweest. Maar ik ken maar één Afrikaan die probeert om anderen te waarschuwen.

Hij tracht zelf te overleven in Duitsland.”

Menig vluchteling wil niet terug uit schaamte.

“Toegeven dat ze het niet hebben gemaakt in Europa vinden ze heel pijnlijk. In vele gevallen hebben ze ook geld geleend bij vrienden en familie en zijn ze nog niet in staat om dat allemaal terug te betalen.”

GEKKE DICTATOR IN GAMBIA

In ‘Nooit meer thuis’ wordt geregeld verwezen naar het piepkleine landje Gambia. Daar houdt de ‘gekke dictator’ Yahya Jammeh zijn volk in een ijzeren greep. Er zijn overal spionnen, en homoseksuelen riskeren er genadeloos te worden vervolgd. “De president van Gambia kan volledig zijn gang gaan”, constateert Annelies. “Hij haalde zijn land zelfs uit het Britse Gemenebest. Er bestaan heel wat rapporten over schendingen van de mensenrechten in Gambia, maar er gebeurt amper iets mee. Wat een contrast met buurland Senegal, waar de mensen wel op straat durven te komen om te manifesteren. In Gambia worden opposanten in de gevangenis gestoken of gewoon vermoord.”

Het laatste land dat Annelies D’Hulster op haar reis aandeed, was Niger. Een groot HET ZAL NIET OPHOUDEN land met een kleine, straatarme bevolking.

Zolang de situatie in grote delen van Afrika Migranten zijn er ‘een zegen voor de econiet fundamenteel verbetert, zullen veel nomie’. Hoe dat komt? Politieagenten die Afrikanen blijven droom van een beter leven ‘checkpoints’ organiseren, hoteluitbaters en als emigrant. “De vluchtelingenstroom zal andere sjacheraars vinden er allemaal hun dan ook niet ophouden”, voorspelt Annelies. manier om een graantje mee te pikken van Naast de economische migranten komen er de migratie. “Een stad als Agadez had vroeook ecologische migranten. Dat zie je zelfs ger wel wat toerisme, maar dat is grotenin Tanzania, waar het klimaat ook aan het deels voorbij. Tegenwoordig wordt de stad veranderen is. Europa denkt ‘het probleem’ overspoeld door migranten die van overal te kunnen oplossen door de smokkelnet- komen. Veel lokale handelaars verdienen werken op te rollen. Maar dat is een illusie: daar geld aan, net zoals de politie. Niger zolang de vraag blijft bestaan, zal er ook een krijgt geld van Frankrijk om de situatie

daar onder controle te brengen. En zo zie je dus dat de politie af en toe een nummertje opvoert en wat ‘foyers’ van migranten binnenvalt om de Fransen te sussen.”

Bij de smokkelaars kennen het cynisme en de geldzucht geen grenzen. Maar de schrijfster maakt toch een onderscheid. “Sommige smokkelaars zijn platte criminelen, andere weer niet. In Libië heb je veel criminele netwerken die in een situatie zonder echt staatsgezag anderen uitbuiten. Maar in het traject voor Libië kom je vaak Afrikanen tegen die zelf onderweg zijn, zonder geld vallen en dan maar wat mee smokkelen om nadien voort te kunnen reizen. Er zijn natuurlijk ook smokkelaars die hun ‘klanten’ gewoon voorliegen en die het gevaar op zee ontkennen of wegwimpelen.”

ONTVOERINGEN Wie uiteindelijk levend door de Sahara raakt en in Libië arriveert, loopt veel gevaar om te worden gekidnapt en te worden opgesloten in een gevangeniscontainer. De kidnappers eisen dan losgeld van de thuis gebleven familieleden. “Een praktijk die erg frequent voorkomt. Heel wat Afrikanen hebben ergens vastgezeten op de route tussen Agadez en Tripoli.”

Bij de voorbereiding van haar boek trok Annelies D’Hulster ook naar Sicilië, om er te praten met vluchtelingen die de oversteek van de zee hadden overleefd. “Zij die in Europa geraken, worden zeer vaak teleurgesteld. Heel velen krijgen gewoon geen papieren. Sommigen slagen erin door te reizen naar een land als Duitsland, waar ze makkelijker aan een flutbaantje kunnen komen.”

Tijdens de reis sloot Annelies vriendschap met een aantal Afrikanen. Of ze ook kan vertellen wie op haar de grootste indruk maakte? Ze denkt even na. “Dat moet dan de Malinees Lamine zijn, die ik leerde kennen in Bamako. Ik vond het indrukwekkend hoe die alles deed om voor zijn zoontje en zijn familie te zorgen, totaal belangeloos.

Anderen die ik tegenkwam cijferden zichzelf vaak minder weg.”

De Gambiaanse president Yahya Jammeh verloor eind 2016 de verkiezingen. Aanvankelijk leek hij zich daarbij neer te leggen maar volgens recente berichten klampt de man zich toch vast aan de macht. |

Ons Recht kan drie stuks van ‘Nooit meer thuis’ uitdelen. Wil je het boek graag ontvangen? Stel je dan kandidaat door een berichtje te sturen naar lbc-nvk@acv-csc.be. Graag voor maandag 16 januari. Een onschuldige hand trekt de drie winnaars.

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 25

VRIJE TIJD 1

2

3

4

5

6

7

SUDOKU

8

9

10

Vul de cijfers van 1 tot en met 9 in, zodanig dat: • in elke rij elke cijfer maar één keer voorkomt • in elke kolom elk cijfer maar één keer voorkomt • elk cijfer ook maar één keer voorkomt in elk wit vierkant en in elk grijs vierkant van 9 vakjes

11

6

1 11

4

2 5

3

9

9

6

2

6

5

4

2

7

4 4

2

1

5

7

9

6

4

4

6

7

2

1

7

9

8

6

4

7

8

6

8

9

3

7

3

5

2

3

6

10

4

10

11

_E__ ___L

DROEDEL

K__L

Welk woord staat hier?

tC OPLOSSING HONINGRAAT

KWEL

POOL DEEL DOOL

KWAL DOEL

OPLOSSINGEN SUDOKU

1

5

7

2

6

1

5

OPLOSSING DROEDEL

9

8

4

7

2

6

9

1

4

3

8

senaat

7 3 5

1 9 4 5 7 2 8

3 5 2 1 8 6 9 4

3

7

6

7 6 8 4 3 9 1

4

8

7

2

9

3

8

9

6 4 1

5

3

5 2

5 1 6 3 2 7

6 4

2 5

8

7

9

1

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

KWAL

D_O_

POOL

2

26

4 DO__

Vul de vierletterwoorden aan en verbind de zeshoeken in de juiste volgorde. De woorden in de zeshoekjes die met elkaar verbonden zijn, mogen maar 1 letter van elkaar verschillen.

8

Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR

2

HONINGRAAT

6

Stuur je antwoord naar puzzelonsrecht@acv-csc.be, ten laatste op 20 januari 2017. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen.

De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

7

4

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘BESTE WENSEN’. N.S. uit Berchem werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!

7

1

3

PRIJSVRAAG

2

9

verticaal 1. arbeidsvreugde 2. voorzetsel; stad in Oekraïne 3. persoonlijk voornaamwoord; tweeklank; moeder 5. voorzetsel; Russische heerser 6. bevoordelen 7. mij; voorste deel van de hals 8. koude lekkernij; voegwoord 9. steen; op die manier 10. voorzetsel; hooghartige houding 11. loonstrook

5

KEEL

Horizontaal 1. persoonlijk voornaamwoord; eerste vrouw; reeds 2. voorzetsel; persoonlijk voornaamwoord 3. kledingstuk; muzieknoot; persoonlijk voornaamwoord 4. kilometer (afk.); voorzetsel; muzieknoot 5. trade mark (afk.); terrabyte (afk.)

6. werknemer 7. verklaring; selenium (afk.)

8. persoonlijk voornaamwoord; landbouwgrond 9. in samenwerking met (afk.); Duitse stad; klaar 10. European Space Agency (afk.); dier met een gewei; persoonlijk voornaamwoord 11. rondhout van een mast; Nederland (afk.); 100ste van een kroon

8

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een term vormen: 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

UITGAANSTIP

FILM

Eerlijk, minzaam en genereus portret (Jarkko Lahti en Oona Airola)

THE HAPPIEST DAY IN THE LIFE OF OLLI MÄKI Karin Seberechts

Kinderen horen te spelen en naar school te gaan.

Werken en geld verdienen, dat mogen alleen volwassenen. Discussie gesloten, of toch niet? Wie dacht dat kinderarbeid vandaag enkel voorkwam in het Zuiden heeft het mis. Ook na de invoering van de leerplicht in België in 1914 en het VN-Kinderrechtenverdrag in 1989 roept het wereldwijd controverse op.

In het Gentse Museum over industrie, arbeid en textiel (MIAT) loopt nog een jaar lang, tot 7 januari 2018, de tentoonstelling ‘Made by Children. Kinderarbeid vroeger en nu’. De tentoonstelling geeft kinderarbeid een gezicht. Veertien kinderen nemen het woord.

Norbertine, 14 jaar, werkt in de Lokerse haarsnijderijen. Juliana, 12 jaar, gaat aan de slag in een Gentse vlasspinnerij. Joseph Balthazar en Maria Daeninck, beide 12 jaar, zijn werkzaam in een drukkerij. Het zijn stuk voor stuk meeslepende verhalen. Van vroeger en nu. Uit de textielindustrie, de steenbakkerijen en de showbizz. Verhalen van bij ons en verhalen van kinderen uit het Zuiden. Want misschien is jouw T-shirt wel ‘made by children’ of is het kobalt uit je smartphone door kinderhanden uit een Congolese mijn gedolven.

Pakkende foto’s en persoonlijke bezittingen tonen het leven van deze kinderen.

Bij de expo hoort een gratis interactief museumspel voor kinderen vanaf 10 jaar, zonder reservatie. Je kan ook een rondleiding met gids vragen voor je vereniging, je school of andere groepen.

Waar?

MIAT, Minnemeers 10, 9000 Gent Meer info?

09 / 269 42 00 of www.miat.gent.be

Een boksfilm uit Finland?

Van een debuterend regisseur? In zwart-wit? In mainstream termen is dit niet meteen het uithangbord dat drommen filmgangers op de been brengt. En toch moet u dat maar doen.

hoofdfiguur weet regisseur Juho Kuosmanen precies in welke gewichtsklasse hij het beste ‘bokst’. Hij zet een genereuze film neer, die nergens steken laat vallen. Jarkko Lahti en Oona Airola zijn volkomen geloofwaardig als verliefd stel, maar ook het camerawerk, de ‘look’ en toon van deze film zijn pretentieloos subliem.

Kuosmanen schaatst gezwind het doordeweekse sport(melo)drama voorbij, en zet een authentiek en hartelijk portret neer, doordrongen van lichte weemoed, mensenkennis en fijne humor. De over bantam-, veder- en lichtgewicht palaverende kerkgangers, het blote ontvangstcomité van de cameraploeg in de sauna, Olli’s looptraining met een gerecupereerde vlieger of Raija’s monkelende vraag “Heeft je vriendje een naam?” aan een fotomodel, in de richting van haar grote nerts… Het zijn maar enkele van de resem aandoenlijke scènes die Kuosmanen voor ons in petto heeft. Boksen krijgt u, we waren het bijna vergeten, ook nog te zien. Even toch, tussen warme mensen en dito momenten door.

2017 is wat dit Finse charmeoffensief betreft alvast minzaam ingezet.

Want The Happiest Day in the Life of Olli Mäki is heerlijke, eerlijke en meeslepende cinema. De Olli Mäki van de titel is een jonge bokser die nog maar net meedraait in het professioneel circuit. Toch heeft zijn coach Elis Ask nu al het ambitieuze plan opgevat om hem uit te spelen tegen de Amerikaanse wereldkampioen. 17 augustus 1962 moet een memorabele datum worden in de Finse boksannalen. Ask zet een circus op van sponsors, media en reclamelui en stuurt een reportageploeg achter Olli aan. De bokser/bakker uit Kokkola ondergaat alles aanvankelijk zonder veel tegensputteren. Maar onderweg gaat één en ander aan de jongeman knagen. De media-aandacht en onderonsjes met geldschieters hangen hem de keel uit, en er zijn nog een paar ‘gewichtiger’ The Happiest Day in the Life of bezwaren. Olli weegt zes kilo Olli Mäki komt op 11 januari in de teveel voor de vedergewicht- zalen (originele titel: Hymyileva klasse waarin hij moet uitko- mies). men. Bovendien wordt één ding tijdens de persconferentie voor p.s. Little Men, de film die vorige de grote clash helemaal helder: editie werd besproken, is in hij is verliefd op Raija, zijn vrien- België te zien onder de titel: din uit Kokkolo… Net zoals zijn Brooklyn Village. | Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 27

VRAAG VAN DE MAAND

Kan ik na mijn vakantie nog klein verlet krijgen voor een gebeurtenis die tijdens mijn vakantie heeft plaatsgevonden?

Audrey Rottier

Het hangt er van af om welke gebeurtenis het precies gaat.

ALGEMENE REGEL: GEEN RECHT MEER Sommige gebeurtenissen geven je als werknemer het recht om van het werk afwezig te zijn met behoud van je normale loon. Dat verlof wordt ‘klein verlet’ genoemd. Het moet worden gebruikt voor het doel waarvoor het is toegestaan. Je hebt dus eigenlijk maar recht op klein verlet voor zover je aanwezigheid op het werk zou verhinderen dat je de gebeurtenis kan bijwonen. Wanneer een gebeurtenis dus plaatsvindt wanneer je met vakantie bent, kan je daarna die dag klein verlet niet meer opeisen.

Voorbeeld: Koen heeft vakantie van 1 juli tot 28

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

20 juli en tijdens zijn vakantie, namelijk op 10 juli, is zijn zus getrouwd. Het huwelijk van een zus geeft recht op 1 dag klein verlet op de dag van het huwelijk zelf. Hij kan die dag dus na zijn vakantie niet meer opeisen.

Gaat het om een te voorziene gebeurtenis, zoals het huwelijk van je zus? Dan kan je hier wel al op voorhand rekening mee houden en een dag minder vakantie aanvragen zodat je die dag klein verlet niet kwijt bent.

UITZONDERING AFHANKELIJK VAN DE GEBEURTENIS Voor sommige gebeurtenissen, zoals het huwelijk van je zus, moet je het klein verlet opnemen op de huwelijksdag zelf. Voor andere gebeurtenissen heb je dan weer de keuze wanneer je het klein verlet opneemt.

Zo heb je bijvoorbeeld recht op tien dagen klein verlet voor de geboorte van je kind

(‘geboorteverlof’) die je vrij kan opnemen binnen de vier maanden vanaf de bevalling.

Je hoeft die dagen niet noodzakelijk in één keer en meteen na de geboorte op te nemen.

Voorbeeld: Koen heeft vakantie van 1 juli tot 20 juli en tijdens zijn vakantie, namelijk op 16 juli, is zijn zoontje geboren. Hij kan dus eventueel nog geboorteverlof opnemen na zijn vakantie.

Tot slot: het klein verlet is bij wet of Koninklijk Besluit voorzien, maar in individuele of collectieve overeenkomsten kunnen er nog gunstigere bepalingen afgesproken zijn. Die gunstigere regelingen kunnen bijvoorbeeld klein verlet toestaan voor nog andere gebeurtenissen of zelfs voor een langere periode. Kijk dus best ook altijd eerst even na of er voor jou misschien geen betere regeling bestaat. |

Sinterklaasakkoord is goede zaak voor werknemers in aanvullend paritair comité voor non-profit AANLOOP NAAR VOLWAARDIGE LOON- EN ARBEIDSVOORWAARDEN Jeroen Vandamme

Op 6 december, Sinterklaasdag, werden voor de werknemers van het aanvullend paritair comité van de non-profitsector (PC 337) voor het eerst enkele belangrijke cao’s afgesloten. Bijna twee jaar na de oprichting van dit nieuwe PC konden vakbonden en werkgevers eindelijk de eerste overeenkomsten ondertekenen.

Daarmee komt voor deze werknemers een einde aan een lange periode van uitsluiting van elke vorm van sectoraal sociaal overleg. Nu worden dus de eerste stappen gezet om te komen tot een volwaardig pakket van sectorale loon- en arbeidsvoorwaarden, net zoals in andere sectoren.

van bijvoorbeeld jongeren of oudere werknemers op de arbeidsmarkt te verbeteren.

Het kan gaan over investeringen in opleiding en vorming of over extra initiatieven om jobs werkbaar te houden.

TIJDKREDIET Ook over tijdkrediet werd een algemene cao afgesloten die het recht van werknemers op loopbaanvermindering of een volledige onderbreking garandeert. Dit recht kan worden beperkt voor bepaalde jobs, maar dan alleen in akkoord met de werknemers.

De LBC-NVK is heel tevreden over de eerste

akkoorden. Als er over deze thema’s eerder al cao’s zijn afgesloten in de organisaties, blijven die van kracht.

Toch is er nog een lange weg te gaan om een volwaardig statuut te regelen voor de werknemers in de sector. De LBC-NVK zal samen met de andere vakbonden aandringen op afspraken over kwesties als arbeidsduur, minimumlonen, terugbetaling van woon-werkverplaatsingen en zeker ook over de uitbouw van syndicaal overleg in de organisaties. We rekenen daarbij op een constructieve sociale dialoog met de werkgevers én de vertegenwoordigers van de ziekenfondsen. |

Het aanvullend paritair comité voor de nonprofitsector is bevoegd voor ondernemingen en organisaties die geen winstgevend doel hebben en niet onder een ander paritair comité vallen. Dat zijn bijvoorbeeld de ziekenfondsen, allerhande vzw’s en belangenorganisaties of politieke partijen. Een hele waaier aan organisaties en activiteiten waarvoor de LBC-NVK aan de kar van het sociaal overleg zal blijven trekken.

LONEN GEÏNDEXEERD Een belangrijk akkoord gaat over de automatische loonindexering. Vanaf 1 januari 2017 worden de lonen in deze sector ook gekoppeld aan de stijging van de prijzen.

Nog altijd de beste garantie voor werknemers om hun koopkracht te behouden.

Zodra de spilindex van 2 procent wordt overschreden, zullen alle lonen met 2 procent worden verhoogd. De LBC-NVK is bijzonder tevreden dat hierover een akkoord kon worden bereikt.

‘RISICOGROEPEN’ Een tweede overeenkomst gaat over de oprichting van een fonds voor ‘risicogroepen’. Via een werkgeversbijdrage op de lonen van alle werknemers wordt een fonds gemaakt. Vakbonden en werkgevers zullen binnenkort afspraken maken om de kansen Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 29

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat.

Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen.

E-mailen kan uiteraard ook: lbc-nvk.communicatiedienst@acv-csc.be.

RIMPELDAGEN S.H. - PER E-MAIL

‘Als werkneemster uit de zorg voor personen met een handicap betreur ik sterk dat de huidige regeringen opnieuw de druk op de sociale sector vergroten. Het zijn té vaak dezelfden die moeten inleveren, terwijl grote vermogens buiten schot blijven. Er is nog altijd geen faire taks op grote fortuinen! Als er ooit een vermogensbelasting komt, zal er waarschijnlijk weer worden gezorgd voor genoeg achterpoortjes zodat mensen met veel bezittingen en bedrijven weer kunnen ontkomen. Als iedereen in dit land naar vermogen zou bijdragen, zouden de lasten voor iedereen redelijk worden en zouden we genoeg centen hebben voor goede publieke voorzieningen en sectoren.

Ik ben nu 57 en werk al sinds 1985 in de zorg voor personen met een handicap. Mijn goesting en inzet waren zo groot dat ik zelfs een periode van burnout meemaakte. Gelukkig kon ik gebruik maken van de extra ADV-dagen of ‘rimpeldagen’ en kon ik op mijn 55ste halftijds gaan werken via de landingsbanen. En zelfs dan is het niet makkelijk om vol te houden in de zorg.

De regering wil nu dat mensen tot hun 67ste blijven werken, maar ik vrees dat maar weinigen dit zullen kunnen. De zorgzwaarte van de mensen in onze voorzieningen wordt groter, er is minder geld, de druk stijgt.

Van de werknemers in de zorg wordt erg veel flexibiliteit verwacht. Dat maakt de job heel zwaar. De rimpeldagen zijn

30

noodzakelijk om het werk werkbaar te houden.

Maggie De Block (Volksgezondheid) verklaarde dat ze de rimpeldagen alleen wil herzien voor een bepaalde groep werknemers. Dat is een tactiek van verdeel-en-heers, en dat valt me zwaar tegen. Ik ben bij de gelukkigen, maar wat met jongere collega’s? Nu al is burn-out zo’n groot probleem. Mensen altijd maar meer uitpersen als citroenen zal de maatschappij zuur opbreken. Ik werk al lang genoeg in de sector om te weten dat de rimpeldagen er zijn gekomen door af te zien van een bepaalde loonsverhoging.

Ik kan begrijpen dat er vragen zijn over rimpeldagen voor mensen die administratief werk in de zorg doen, met name wanneer ze niet effectief werken met de personen met een handicap. Maar ik zie ook dat collega’s die poetsen, wassen en woon- en leefruimtes onderhouden het zwaar hebben; zij zouden ook de rimpeldagen moeten behouden en de kans moeten blijven hebben om vervroegd uit te stappen.

PENSIOEN L.V.R. - PER E-MAIL

Ik ben heel kwaad op de regeringMichel, die mijn kleine pensioentje nog gaat verminderen. Meer dan 30 jaar lang heb ik gewerkt.

Ik werd ontslagen toen ik al de 50 voorbij was. Daarna volgde ik nog een cursus bij de VDAB in de hoop opnieuw werk te vinden. Maar iedereen weet dat iemand van bijna 55 jaar geen passend werk meer kan vinden.

Bij de VDAB bevestigden ze dat

| JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht

BESPARINGEN IN GEZONDHEIDSZORG H.M. - PER E-MAIL

Een kennis van ons werd om 17.00u geopereerd wegens een gecompliceerde liesbreuk. ‘s Anderendaags moest de man om 12.00u naar huis vertrekken. Die nacht steeg de koorts bij hem tot ver over de 39° Celsius. Zijn vrouw wist niet waar ze het had met zo’n zieke, pas geopereerde mens. De ochtend nadien werd de man via de spoeddienst terug binnengebracht in het ziekenhuis. Het over en weer rijden was heel pijnlijk. Zijn leven hing aan een zijden draadje. Ze hebben hem in ijs moeten leggen om de temperatuur naar beneden te krijgen. Ook moest er véél en langdurige antibiotica worden toegediend.

Zo kan ik nog een tijdje doorgaan, met verhalen uit ons eigen gezin en over andere kennissen en vrienden. Allemaal ‘te danken’ aan de besparingen van de regering in de gezondheidszorg. Het is schandalig wat ze met de mensen doen.

Even grof is dat het extra besparen maar blijft duren.

Vroeger bleven patiënten na

een ingreep nog 8 tot 10 dagen in het ziekenhuis, waar ze werden verzorgd door professionele mensen. Alle parameters werden goed opgevolgd, en de urine werd zelfs gemeten om te kijken of de patiënt wel genoeg plaste na een operatie.

Nu zitten mensen met dit alles thuis te sukkelen. Er wordt zelfs niet meer gevraagd of er thuis wel enige hulp is. Huisartsen en thuisverpleging moeten uitrukken. Onze huisarts kon er alvast nooit mee lachen. “Ze zullen het nog zo ver drijven dat ze de patiënt vanuit de operatiezaal in een taxi schuiven en naar huis sturen”, zei die. Wel, we zijn bijna aanbeland bij zulke situaties!

Ministers als Maggie De Block of Kris Peeters of andere hoge piefen zullen zoiets natuurlijk nooit aan den lijve ondervinden. Deze hoge dames en heren zullen altijd met de nodige zorgen worden omringd. Idem voor hooggeplaatste professoren of dokters.

Met gewone mensen kan dit blijkbaar allemaal. Zelfs een dier wordt beter behandeld. Als ze dit met dieren zouden doen, zou het kot te klein zijn.

UITBETALING VAKBONDSPREMIE SOCIOCULTURELE SECTOR In de socioculturele sector (PC 329) krijgen de gesyndiceerde werknemers een vakbondspremie van 80 euro uitbetaald als ze de volledige vakbondsbijdrage betalen.

Wie de bijdrage voor deeltijdse werknemers betaalt, krijgt een premie van 40 euro.

Om recht te hebben op de premie moet je ten laatste op 1 oktober 2016 bij de vakbond aangesloten zijn.

Je moet ook minstens één dag in de sector

gewerkt hebben tussen 1 januari 2016 en 31 december 2016.

Uiteraard moet je ook in orde zijn met de betaling van de vakbondsbijdrage op het ogenblik van de uitbetaling.

De tewerkstellingsattesten die recht geven op de premie, moeten ingevuld en ondertekend worden terugbezorgd aan uw plaatselijke LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaalperiode start op 1 december 2016 en loopt tot 31 maart 2017.

SCHEIKUNDE In de periode van 1 november 2016 tot 31 januari 2017 krijgen de gesyndiceerde bedienden uit de scheikunde hun vakbondspremie. De premie bedraagt 95 euro.

Om er recht op te hebben, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan.

Zo moet je in de loop van 2015 gedurende ten minste één maand tewerkgesteld (in dienst) zijn geweest in een onderneming die valt onder het paritair comité voor de bedienden uit de scheikundige nijverheid (PC 207). Ook moet je ten laatste op 1

augustus 2016 lid zijn van het ACV en nog altijd aangesloten zijn op het ogenblik van de uitbetaling. In orde zijn met de betaling van de ledenbijdrage is ook vereist.

De premie wordt gestort op de rekening van de rechthebbende. Uitbetaling in speciën of via circulaire cheque is niet mogelijk. De rechthebbende moet zijn of haar attest ingevuld en ondertekend terugsturen naar het plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.

UITZENDKRACHTEN Uitzendkrachten die lid zijn van de LBCNVK krijgen ook nog eens een vakbondspremie wanneer hun eindejaarspremie via onze diensten wordt uitgekeerd. De vakbondspremie bedraagt 104 euro.

Om aanspraak te kunnen maken op de eindejaarspremie moet je 65 dagen hebben gewerkt in de referteperiode, die loopt van 1 juli 2015 tot 30 juni 2016. Voor de 65 dagen mogen hoogstens vijf dagen tijdelijke werkloosheid – wegens economische werkloosheid, technische werkloosheid of

crisiswerkloosheid voor bedienden – als uitzendkracht worden meegeteld.

Treed je als uitzendkracht in vaste dienst bij de gebruiker waarbij je onmiddellijk daarvoor als uitzendkracht was tewerkgesteld? Dan heb je al recht op een eindejaarspremie als je in de referteperiode minstens 60 dagen hebt gewerkt Je lidgeld loont dus.

Verdeling van de attesten door het fonds begin december en de uitbetalingsperiode start ook in december 2016.

trouwens. In mijn nieuwe situatie ben ik gaan regering om het pensioen te verminderen voor zorgen voor mijn moeder, die bij mij inwoonde. werknemers die meerdere jaren werkloos zijn Zij was al 80-plusser en kreeg dementie. geweest. Van zoiets word ik dus woedend. Kan Zelf ben ik al ziek sinds mijn geboorte, door ik er iets aan doen dat ik niet gezond ben geboeen fout bij de bevalling. Gevolg is dat ik elke ren? Kan ik eraan doen dat mijn werkgever me dag veel medicijnen moet innemen en mezelf heeft ontslagen? moet inspuiten. Om de twee weken komt een Als de politiek beweert dat er niet genoeg geld verpleegster langs om nog een andere inspui- is voor de pensioenen, moeten ze maar iederting te geven. een hetzelfde pensioen geven, bijvoorbeeld Toen ik nog werkte, moest ik twee keer per jaar 1.500 euro per maand. Nu zijn er mensen met tijdens de werkuren naar het ziekenhuis. Om pensioenen tussen de 2.200 en 3.000 euro, dat die reden werd ik door een nieuwe personeels- is toch niet normaal? Er zijn zovele mensen directrice de laan uitgestuurd. Je kan je inden- die het moeten stellen met een pensioentje van ken hoe ik me toen voelde.

1.000 euro of nog minder! Ik hoop dat de vakVanaf 2017 zal ik mijn kleine pensioentje bonden de regering nog op andere gedachten beginnen te ontvangen. Net nu besluit de kunnen brengen.

LBC-NVK-SECRETARIATEN EN -STEUNPUNTEN • LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be • LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.waasendender@acv-csc.be Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be

ALGEMEEN SECRETARIAAT Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be

Missie van de lbc-NVK

De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Ons Recht | 121ste jaargang | JANUARI 2017 | 31

32

|  JANUARI 2017 | 121ste jaargang | Ons Recht