Ons Recht, April 2012 by LBC-NVK

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 116de jaargang | nummer 4 | april 2012

ÂŠ foto: photonews

8 Vrouwen verdienen minder

5 B O N U SWAA N Z I N BIJ AB INBEV

18 F I L M F E ST I VA L OPEN DOEK

Standpunt Verkiezingen Industrie Financiën Financiën Gender Gender Solidariteit Campagne Arbeids-gericht Jongeren Over de grenzen Investeringen Inbox Festival In de marge Film Film Boek De lezer schrijft Indexaanpassingen Achterklap Vanmol

RUBRIEKSNAAM inhoud

2 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 17 18 19 19 20 20 21 22 22 22 23 24

Onophoudelijk saneren Sociale verkiezingen in mei Topmanagement AB InBev wint groot lot Boze werknemers AG Insurance komen op straat Banken moeten in eerste plaats samenleving helpen Vrouwen verdienen gemiddeld 21 procent minder dan mannen Vrouwen in de watten gelegd in Kortenberg Arabische Lente dreigt vrouwen te negeren Financiële transactietaks kan veel geld in het laatje brengen Weet jij wat je waard bent? Daar komen de Chinezen Voorlopige rust bij Aviapartner en FlightCare Filmfestival Open Doek bestaat twintig jaar Sociaal akkoord bij Kraft Foods in Halle Tyrannosaur Das Letzte Schweigen Hartstochtjes Open bijeenkomst over index in Turnhout Spannend

Franse, Luxemburgse en Belgische vakbondsvrouwen hebben samen met hun collega’s bij de Tunesische vakbond UGTT Wereldvrouwendag gevierd in Tunis. Ze waren erg benieuwd naar wat de Tunesische vrouwen te vertellen hadden na één jaar Arabische Lente. “Tijdens de opstand, bij sit-ins en bij betogingen hadden de mannen ons graag aan hun zijde”, vertelt Leyla Ben Hazem, een vakbondsmilitante bij de Post. “Maar in de leiding van de vakbond houden de mannen toch het liefst zelf de touwtjes in handen. Dat pikken wij niet langer.” De vakbondsmilitantes zetten zich ook af tegen het achterlijke, populistische discours van de islamisten, die in de Tunesische regering de meerderheid hebben. Lees het hele verhaal op p. 10-11.

standpunt. Een minimale belasting voor bedrijven voorstellen is vloeken in de liberale kerk.

Onophoudelijk saneren als inzet. Wie het diepst snijdt, is bij voorbaat gewonnen. De Duitse ongenadig harde looningrepen strekken daarbij als zogenaamd stichtend voorbeeld. Het lijkt wel voetbal: het spel waarbij 22 spelers achter Voor wie er nog mocht aan twijfelen… de bal aanlopen en uiteindelijk winnen de Duitsers. we hebben het einde van de saneringen En telkenmale zal worden gezegd en geschreven dat en besparingen nog niet gezien. De ‘we allemaal onze bijdrage zullen moeten leveren’. regeringsonderhandelingen duurden Steevast zal finaal worden gezegd en geschreven onbetamelijk lang maar de opstelling dat de zwaksten en/of de werknemers ook deze keer van de begroting die ermee gepaard zoveel mogelijk gespaard worden of werden. ging leverde in ieder geval een eerste Verdenk ons niet van een gebrek aan goede wil maar reeks maatregelen op die meestal we geloven er bij voorbaat niets meer van. Op het gelijk stonden met ‘minder in plaats scheiden van de markt zal immers blijken dat je geen van meer’. De begrotingscontrole drie of vier keer ‘kleine maatregelen’ kan bedenken in maart deed daar nog een tweede om tot de slotsom te komen dat het beperkt is gebleven. Vier keer klein… is groot voor wie het al met schepje bovenop, of beter ‘vanaf’. weinig moet stellen. Vier keer weinig doen rond dieEn op dit moment wordt onder de algemene noe- genen die écht wel meer kunnen doen blijft te weinig. mer ‘competitiviteitsgroei’ opnieuw gebroed op een We vrezen en stellen vast dat tot op heden geen funderde ronde aan besparingsmaatregelen. Voor werk- damentele keuzes zijn gemaakt om bij diegenen die gevers is de concurrentiekracht versterken hetzelfde echt heel ruim in de financiële kleren zitten het maa als de loonkosten verminderen. Geen werknemer tje of het naadje wat te dichten. Wie op erg ruime die daar gemiddeld beter van wordt. En de sociale voet kan leven, heeft nog geen ingreep gevoeld en zekerheid passeert evenmin langs de kassa als er op moet ook niet voor erger bevreesd zijn. Die conclusie lonen bespaard wordt. Neen, we zijn niet gerust in durven we te trekken na de regeringsmaatregelen tot dat komende debat en ‘de werven’ die daaromtrent op heden gewikt en gewogen te hebben. worden opgezet. En als er in september gestart wordt met de voor- Vloeken in de kerk bereiding van het parlementaire jaar 2012-2013 zal er opnieuw, in functie van de begroting 2013, Een minimale belasting voor bedrijven voorstellen en dus voor een vierde keer gesaneerd worden in is vloeken in de liberale kerk. Een vermogenskadasminder dan één jaar. Gedurende al die tijd zullen ter aanleggen om vermogens daadwerkelijk te belaseens te meer door de één na de ander ‘rapporten’ ten: het passeert een ampel partijbestuur en geen worden afgeleverd. De Europese Commissie en het enkele ministerraad. De begrippen ‘zwaarste lasten Internationaal Monetair Fonds (IMF) zullen copie en sterkste schouders’ worden slechts gebezigd in conforme adviezen geven of richtlijnen uitvaardi- preolympische debatten voor het gewichtheffen. gen rond zwaardere overheidsingrepen, meer flexibe- Ondertussen wordt wel in geheimcodetaal gesproler arbeidsregelingen en loondumpingsmaatregelen. ken over inkomensmaatregelen waarbij het i-woord En alsof dat niet genoeg is zal ook de Organisatie (index) formeel niet meer wordt uitgesproken, maar voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling creatief wordt herdacht. De index hertekenen is een (OESO), waar Yves Leterme momenteel het tweede aanslag plegen op één van de allergrootste verworpenseel vasthoudt, nog wat fraaie stillevens van kos- venheden van de werknemers. Wij schamen ons niet om dit als een uitermate groot taboe te bestempetenreducties afleveren. len. De vakbond zal onophoudelijk de automatische index als dé absolute garantie voor de koopkracht Net als voetbal blijven verdedigen. Via www.mijnindex.be leert u er Een internationale competitie met de loonhoogtes meer over. ferre w yckmans

algemeen secretaris

Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

verkiezingen

Sociale verkiezingen in mei LBC-NVK verschijnt fit aan de start

Marijke Persoone

Bijna anderhalf miljoen werknemers uit de privésector en in sommige openbare diensten verkiezen tussen 7 en 20 mei hun afgevaardigden in de ondernemingsraad (OR) en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Sinds 1950 gebeurt dat om de vier jaar. Het gaat om een belangrijke gebeurtenis in meer dan 6.000 ondernemingen. Sociale verkiezingen geven de werknemers een stem in hun onderneming of instelling. Hopelijk zullen volgende maand opnieuw heel veel werknemers gebruik maken van het democratische recht om hun afgevaardigden te kiezen.

Op de ACV-lijsten zullen meer dan 70.000 kandidaten aantreden voor het CPBW en ruim 60.000 voor de OR. De LBC-NVK heeft een kleine 10.000 kandidaten voor het CPBW en 8.000 kandidaten voor de OR. Al die kandidaten verdienen veel dank voor het engagement dat ze willen opnemen. Duizenden gemotiveerde militanten die het voor hun collega’s willen opnemen geven een krachtig antwoord op alle negatieve kritiek en verdachtmakingen die de vakbond de jongste tijd te verduren kreeg. Zij bewijzen dat veel werknemers solidariteit verkiezen boven rivaliteit en eigenbelang. Dat er ook veel nieuwe, jonge mensen vakbondswerk willen doen stemt hoopvol voor de vakbond van morgen. 4 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

De kandidaten steken hun nek uit. Zij kunnen alleen iets verwezenlijken wanneer de werkgever voelt dat ze de steun genieten van een solidaire werknemersgroep en een sterke vakbond. Een vakbond die met stevige argumenten en veel dossierkennis aan de onderhandelingstafel verschijnt en die er niet voor terugschrikt om een vuist te maken wanneer het nodig is. ‘Vakbond maken’ is niet alleen een job van verkozen afgevaardigden. Sociale verkiezingen vormen een solide basis om solidariteit en sociale rechten op te bouwen. De opkomst bij de verkiezingen en de stemuitslag zijn een graadmeter voor de slagkracht van de vakbond. Het is dan ook erg belangrijk dat alle werknemers in ondernemingen met sociale verkiezingen hun stem uitbrengen. Laat vooral jouw stem horen en nodig je collega’s uit hetzelfde te doen. Waarom het preventiecomité en de ondernemingsraad zo belangrijk zijn

Het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) en de ondernemingsraad (OR) zijn erg belangrijke organen. Zij maken een goed sociaal overleg in bedrijven en instellingen mogelijk. Wie in het CPBW verkozen wordt, moet actief bijdragen tot het welzijn van de werknemers. Het preventiecomité behandelt thema’s als arbeidsveiligheid , hygiëne, gezondheid en ergonomie. Daarnaast is er ook aandacht voor psychosociale belasting en milieuzorg. Waarover kan zo’n comité vergaderen? Bijvoorbeeld over de ergonomie van de beeldschermen, een cursus

tiltechnieken, een stressenquête, gezonde voeding in de bedrijfskantine of werken rond groene mobiliteit. Het comité brengt mogelijke risico’s in kaart en geeft advies om een goed preventiebeleid tot stand te brengen. De ondernemingsraad buigt zich over de economische en financiële situatie van een onderneming of instelling, de arbeidsorganisatie, het personeelsbeleid, werk en opleiding. Ze beslist bijvoorbeeld over de inhoud van het arbeidsreglement, onder meer de arbeidstijden, de regimes van deeltijdse arbeid, de mogelijkheid van telewerk, loonsystemen, afspraken over de controle en het toezicht op de werknemers, de bescherming tegen discriminatie en tegen pesten. Ook de organisatie van de jaarlijkse vakantie en de planning van het educatief verlof worden in de OR afgesproken. Volgens de wet moet de werkgever de OR op regelmatige tijdstippen allerhande informatie verschaffen over het reilen en zeilen van het bedrijf. De werknemersvertegenwoordigers in de OR kunnen ook punten op de agenda zetten die ze belangrijk vinden. Ze kunnen bijvoorbeeld voorstellen doen rond het onthaal en de coaching van nieuwe medewerkers. Of ze kunnen aandringen op een opleidingsplan voor alle personeelsgroepen. De afgevaardigden van de LBC-NVK houden de vinger aan de pols. Zij zorgen ervoor dat problemen worden opgelost en dat goede voorstellen uit werknemershoek uitgevoerd worden. Lees meer op www.uwjobonswerk.be en http://sv2012.lbc-nvk.be.

industrie

Topmanagement AB InBev wint groot lot Redelijke eisen voor bedienden stuiten op veto

Veertig managers mogen wel heel diep in de kas graaien bij AB InBev. Filip Oosthuyse

De topmanagers van de bierbrouwer AB InBev mogen onderling een bonus van ruim één miljard euro verdelen. Nieuws dat bij velen rauw op hun dak viel in maart. Kort voor de bekendmaking van de bonus slaagde het gemeenschappelijk vakbondsfront er niet in een bedrijfscao af te sluiten voor de bedienden bij de brouwer. De onderhandelingen liepen vast omdat de directie weigerde werkzekerheid en een inkomensgarantie te geven aan de bedienden.

Het bonusverhaal gaat terug tot 2008, het jaar waarin het Amerikaanse AnheuserBusch werd overgenomen door InBev. De directie besloot destijds om de 40 belangrijkste managers te belonen. Zij kregen samen 28,4 miljoen aandelenopties toegeschoven. Op voorwaarde dat ze de schuldenberg zouden verkleinen. De grote schulden hingen samen met de overname. Aan de 40 managers werd gevraagd de verhouding tussen de nettoschulden en de bedrijfskasstroom te verlagen van 4,7 in 2008 naar minder dan 2,5 in 2011. Tal van herstructureringen, sluitingen, collectieve ontslagen en verhogingen van de bierprijs later heeft het management zijn doel bereikt. Eind vorig jaar was de verhouding tussen de nettoschulden en de bedrijfskasstroom gezakt tot 2,28. Veertig

managers, algemeen directeur Carlos Brito op kop, mogen langs de kas passeren. Hoeveel hun gezamenlijke bonus precies waard is, moet nog blijken. Het gaat om aandelenopties die tussen 2014 en 2019 kunnen worden uitgeoefend. Het aandeel van AB InBev kost momenteel bijna 55 euro. De 28,4 miljoen opties zijn tegen die koers zowat 1,2 miljard euro waard. Tegen de huidige beurskoers krijgt Brito een bonus van 145 miljoen euro. Zijn bonus kan in waarde zakken maar ook nog stijgen. Het topmanagement moet nog wel in dienst zijn op het moment dat de opties worden uitgeoefend. Als dat geen mooie werkzekerheidsclausule is. Het is overigens lang niet ondenkbaar dat het topmanagement nog betere scores zal moeten behalen om nieuwe opties los te kunnen krijgen. Onderhandelingen

Maar hoe zit het eigenlijk met de gewone werknemers van de bierbrouwer? Eind vorig jaar sloten de arbeiders een cao af die de lonen verhoogde met 0,3 procent, overeenkomstig het interprofessioneel akkoord (IPA) 2011-2012. In die cao stonden ook afspraken over werkzekerheid en een inkomensgarantie tot eind 2014. Een schitterende cao die alleen mogelijk was nadat in 2011 nog bijna 300 mensen werden ontslagen. Momenteel kan geen enkele arbeider nog worden gemist. In de afgelopen tien jaar steeg de productie, terwijl het aantal arbeiders ruimschoots halveerde. Het gemeenschappelijk vakbondsfront vond

het logisch om voor de bedienden dezelfde afspraken te eisen. Groot was de verbazing toen de directie tot twee keer toe weigerde om op die vraag in te gaan. AB InBev beseft blijkbaar nog niet dat er één gezamenlijk statuut voor alle werknemers op komst is. De bonden hopen dat de directie in België alsnog inbindt. Als de werknemers almaar meer moeten presteren, moeten ze ook de gevraagde garanties krijgen. De bonden vragen voor de bedienden geen werkzekerheid tot 2019. Tot 2014 volstaat. Grote verhaal

Het bonusverhaal bij AB InBev staat uiteraard niet op zichzelf. De bankencrisis in 2008 bracht enorme excessen in de financiële sector aan het licht. Met dank aan de deregulering. Toen de autofabriek Opel Antwerpen sloot, bleek nog maar eens dat bedrijven gaan, staan en produceren waar ze willen, los van objectieve argumenten. En heel recent was er nog de controverse rond de veel te hoge vergoedingen van topman Didier Bellekens bij Belgacom, dat nog altijd voor een flink deel in overheidshanden is. AB InBev springt eruit door het buitensporige niveau van de bonussen. Het wordt hoog tijd om regels te bepalen die aangeven hoeveel het loon en de bonussen van het management mogen afwijken van de laagste bedragen of van het gemiddelde loon in een onderneming. De tijd dat werknemers fier waren op hun onderneming en op hun management is helaas voltooid verleden tijd. Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

Boze werknemers AG Insurance komen op straat Verzekeraar toont zich aanvankelijk Oost-Indisch doof

financiën

Als de directie van AG Insurance haar zin doordrijft, moeten 230 mensen willens nillens van werkplek veranderen. Stefa an Decock

Provocatie

De directie van de verzekeraar AG Insurance wil de afdeling ‘Broker Channel’ reorganiseren. Het gaat om de afdeling die zich bezighoudt met branden, ongevallen, verkeersongevallen en andere risico’s (ook Leven). AG Insurance trachtte eerst alles door te drukken zonder sociaal overleg. Uiteindelijk moest de directie toch onderhandelingen aanvaarden.

Een grotere provocatie aan het adres van de werknemers en van de bonden kan je moeilijk verzinnen. In januari ving de LBC-NVK al signalen op dat er iets op til was. De werknemersvertegenwoordigers kaartten de kwestie aan in de ondernemingsraad en in de vakbondsafvaardiging. Maar snel bleek dat de directie haar plannen niet echt wilde toelichten, laat staan grondig bespreken. Voor het gemeenschappelijk vakbondsfront waren slechts drie dagen nodig om een enquête te houden onder de geviseerde werknemers. De bonden wilden vooral weten hoelang de werknemers extra zouden onderweg zijn om naar het werk te komen en om naar huis terug te keren. Een oefening die verbijsterende bevindingen opleverde. Niet minder dan 90 procent van de ondervraagden zou elke dag langer onderweg zijn om zijn of haar boterham te verdienen. De helft zou bijna twee uur extra verplaatsingstijd moeten slikken. Het was dan ook erg arrogant om vol te houden dat er niet overlegd moest worden. Een solidaire vakbondsactie drong zich op.

Het verzekeringsbedrijf wil de afdeling Broker Channel concentreren in Antwerpen en Charleroi. De antennes van de afdeling Leven moeten verdwijnen uit de ‘commerciële centra’. En bepaalde serviceteams moeten worden weggehaald uit Antwerpen, Brussel en Charleroi om te worden toegevoegd aan de commerciële centra. De commerciële centra van Charleroi en Hasselt zouden worden verplaatst naar respectievelijk Bergen en Leuven. In heel Limburg zou de maatschappij niet langer fysiek aanwezig zijn. Volgens de directie ‘om dichter bij de verzekeringsmakelaars te staan’. Als de directie haar zin doordrijft, moeten 230 mensen willens nillens van werkplek veranderen, met lastige extra verplaatsingstijden tot gevolg. De vakbonden probeerden sociaal overleg te voeren over de plannen. Maar de directie toonde zich aanvankelijk Oost-Indisch doof. Zij wilde alles apart regelen voor elk individu. ‘Sociaal overleg niet nodig’. 6 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Met bordjes toonden de actievoerders hoeveel extra verplaatsingstijd hen te wachten stond als de directie niet zou inbinden. De bordjes werden daarna in het hoofdkantoor opgehangen opdat de boodschap goed zou doordringen. Het plan van de directie zou ook gevolgen hebben voor de collega’s in Antwerpen, Hasselt en Charleroi. In die vestigingen dreigen mensen hun baan te verliezen om plaats te maken voor collega’s die verplicht moeten overkomen van andere sites. Een beter recept om werknemers tegen elkaar op te zetten of frustraties aan te wakkeren is niet te bedenken. De bonden wilden de druk opvoeren en actie voeren tot er een oplossing uit de bus zou komen. Op 2 maart werd een eerste staking gehouden. Compenserende maatregelen

Onder druk van de acties verklaarde de directie zich uiteindelijk bereid om te overleggen. Alle personeelsleden zullen kunnen deelnemen aan een enquête om na te gaan of vrijwillige overplaatsingen mogelijk zijn in de plaats van gedwongen mutaties. Er komt een keuzemenu met compenserende maatregelen. Directie en bonden plannen Actie in Brussel overleg over de precieze details. Hoe dan Op 27 februari trokken bijna 200 perso- ook is het duidelijk dat solidariteit rendeert. neelsleden rond 11.30u de deur achter zich Zijn alle problemen nu van de baan? Dat nu dicht in Brussel. Zij wilden luidkeels protes- ook weer niet. Maar er is wel een flinke stap teren aan het hoofdkantoor. Even kleurde vooruit gezet. Met felicitaties aan de LBCde Emile Jacqmainlaan groen, rood en NVK-ploeg en aan het gemeenschappelijk blauw. Vooral vastberaden medewerkers vakbondsfront. van de afdeling Broker Channel uitten hun grote ongenoegen.

financiën

Banken moeten in eerste plaats samenleving helpen Tegenlobby Finance Watch mikt op strakkere regels Denis Bouwen

De financiële crisis heeft duidelijk gemaakt dat de banken op een aantal vlakken het noorden kwijt zijn. Strakkere regels kunnen dat probleem voor een deel verhelpen. De nieuwe vzw Finance Watch wil ertoe bijdragen dat de financiële sector opnieuw dienstbaar wordt aan de samenleving. Oliver Roethig, de regionaal secretaris van UNI Europa, vertelt er meer over.

UNI Europa is de Europese dienstenbond die zeven miljoen leden bij 330 vakbonden vertegenwoordigt. De LBC-NVK is één van de leden van UNI Europa. Finance Watch is een vzw naar Belgisch recht die op 30 juni 2011 werd opgericht in Brussel. “Met Finance Watch willen we het middenveld helpen om zijn stem te laten horen in het debat over de hervorming van de financiële sector”, zegt Oliver Roethig. “Wij willen dat het financiewezen ten dienste staat van de maatschappij. Met Finance Watch zullen we technische voorstellen uitwerken die de leden kunnen aankaarten bij bewindslieden en politici.” Leden Ons Recht:

Watch?

Wie zijn de leden van Finance

“De leden zijn 38 organisaties uit diverse landen en 16 financiële experts en academici. Onder de aangesloten organisaties vind je bijvoorbeeld verbruikersverenigingen, groeperingen van kleine beleggers, huisvestingsmaatschappijen, vakbonden, stichtingen, denktanks en ngo’s. Samen vertegenwoordigen de leden bijna honderd miljoen Europese burgers.”

Oliver:

Ons Recht: Zal het initiatief een verschil kun-

nen maken? “Finance Watch kwam er op vraag van de mensen die het wil beïnvloeden, europarlementariërs en andere beleidsmakers. Zij vroegen om een tegengewicht voor de lobby van de financiële sector. Hun deuren zullen dan ook vlotjes open gaan wanneer Finance Watch een boodschap kwijt wil. Als Finance Watch het slim aanpakt, wordt het voor de financiële sector een stuk moeilijker om positieve veranderingen tegen te houden.” Oliver:

Leerde de sector iets uit de gemaakte fouten? op het initiatief. Uiteraard hebben zij vaak Oliver: “Niet echt. De grootverdieners bij andere standpunten dan Finance Watch. de banken incasseren nog altijd veel geld en Maar Finance Watch wil de banken niet te de bonuscultuur is niet verdwenen. We zien pas en te onpas bekritiseren maar hen hel- dat de banken veel geld blijven uitgeven om te lobbyen tegen strengere regels. Voor de pen om de maatschappij beter te dienen.” gewone werknemers van de banken, de burgers en bedrijven blijft het moeilijk. De EU Fatsoenlijk toezicht dwingt ons in een budgettair keurslijf. Dat Ons Recht: Zijn nieuwe financiële crisissen leidt tot een neerwaartse spiraal waarbij te voorkomen? we onze loonkosten moeten verminderen Oliver: “Ik vrees van niet. Maar we kun- om te kunnen concurreren met landen als nen wel lessen trekken uit het verleden en China, India en Brazilië. En dat allemaal om de risico’s verkleinen. De crisis was vooral multinationals in staat te stellen nog hogere het gevolg van een falende ‘markt’, die zelf winstcijfers te halen.” te wijten was aan een gebrek aan regels. Adam Smith wist het al: zonder fatsoenlijk Ons Recht: Hoe kunnen gewone mensen toezicht op markten en sectoren veroorza- Finance Watch steunen? ken ze miserie en ondermijnen ze de maat- Oliver: “Op de website kunnen ze zich aanschappij en de economie. Het neoliberale melden als ‘vriend van Finance Watch’. Zo gedachtegoed ging veel te sterk domineren. ontvangen ze geregeld de nieuwsbrieven. Winst komt voor de mensen. De financiële Mensen kunnen met vrienden en collega’s sector moet terugkeren naar zijn roots en over ons babbelen en naar europarlemende reële economie en mensen helpen. Er is tariërs schrijven. Een onlinegift doen is de nood aan degelijke regels en toezicht en er beste manier om ons te steunen. Als veel moet een einde komen aan het gespeculeer. mensen kleine giften storten, kan Finance Nu worden de banken gesubsidieerd om Watch een sterke tegenlobby worden en te blijven speculeren, terwijl de regels nog onafhankelijk blijven.” altijd niet volstaan.” Surf naar www.finance-watch.org. Ons Recht:

Hoe reageren de banken?

Ons Recht:

Oliver: “De banken reageerden erg hoffelijk

Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

gender

Vrouwen verdienen gemiddeld 21 procent minder dan mannen Ongelijkheid vaak gevolg van flexibel en deeltijds werk goed dus. In de distributie werken erg veel vrouwen deeltijds, vooral in uitvoerende Voor het ACV en KAV is maart al jobs. En dat is zeker niet altijd hun wens. De cao deeltijds werk bepaalt nu dat werkenkele jaren dé maand bij uitstek nemers in drie stappen kunnen doorgroeien om het streven naar loongelijkheid van een basiscontract van 18 uur naar een extra onder de aandacht te brencontract van 24 uur in de week na vijf jaar. gen. Want vrouwen moeten werken Deeltijds personeel kan door zijn statuut tot maart om evenveel te verdienen vaak niet genoeg ervaring opbouwen. Het als mannen het jaar voordien. Dat is krijgt ook te weinig opleidingskansen om ook in 2012 niet anders: ondanks de door te groeien naar jobs met méér verantwetgeving rond gelijk loon verdiewoordelijkheid. Telkens opnieuw blijken nen vrouwen nog altijd gemiddeld werkgevers wél te investeren in opleidin21 procent minder dan mannen. gen voor voltijdse werknemers en mensen in verantwoordelijke jobs. De vakbond Op 2 maart werd de Europese dag voor loon- vindt het daarom erg belangrijk om opleigelijkheid gehouden. Het ACV en KAV gin- ding, vorming en training in de distributie gen op die dag met de federale minister van te democratiseren. Werk, Monica De Coninck, praten over de loonongelijkheid als gevolg van flexibel en Uitvoerend werk deeltijds werk. Heel wat jobs in hoofdzakelijk vrouwelijke Mannen zijn opvallend sterker vertegensectoren als distributie, schoonmaak en woordigd in verantwoordelijke jobs en in non-profit zijn deeltijds. Veel deeltijdse jobs functies ter ondersteuning van de verkoop. zijn voltijds ook niet te bolwerken wegens Toch zijn er ook mannen die uitvoerend onderbroken shifts, veranderingen in uur- werk doen. Waar dat het geval is, werken roosters, korte opdrachten op piekmomen- mannen veel vaker dan vrouwen toch volten. In sommige sectoren worden werkne- tijds. Ze doen fysiek zwaarder werk, krijmers gedwongen om deeltijds te werken gen toch iets meer verantwoordelijkheid dan vrouwen of zijn bezig met producten omdat er dan meer flexibiliteit is. Maar deeltijds werken levert per uur gemid- die ‘mannelijk’ gevonden worden. deld minder op dan voltijds werken. En wie Wie tijdelijk werk heeft, wordt er financideeltijds werkt, heeft het ook niet gemak- eel slechter van. In de distributie werden kelijk om anciënniteit en pensioenrechten afspraken gemaakt om het aantal tijdelijke op te bouwen. Neem daar nog bij dat veel contracten te beperken maar toch stijgt beroepen in die sectoren met betrekkelijk het aanbod van tijdelijk werk zienderogen. lage lonen voor een groot deel door vrouwen Vooral jonge vrouwen komen zo in een sysworden ingevuld. Je hoeft dan ook niet lang teem van opeenvolgende contracten terecht. te zoeken naar verklaringen voor de loonongelijkheid die er nog altijd is. Diane Pardon

De laagste lonen op de arbeidsmarkt vind je in de textiel, de horeca, de schoonmaak en de distributie. Het tweejaarlijks cao-overleg is dan ook heel belangrijk om de koopkracht te verzekeren en zo gelijke tred te houden met de lonen in ‘mannelijke sectoren’. In cao’s kan je waarborgen opnemen voor ‘gender-neutraliteit’. Maar in de voorbije twee overlegrondes werd precies dat onmogelijk gemaakt. De sectorale functieclassificatie is al lang niet meer van deze tijd. Maar voorlopig blijft het bij het schrijven van een aanbeveling dat er best werk wordt gemaakt van een analytische functieclassificatie. Alweer niet 8 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Gender-neutraal

Ze missen zo sommige voordelen en bouwen minder anciënniteit op. Als remedie worden voordelen voor werknemers met vast werk ook in zekere mate toegekend aan hun collega’s met tijdelijke contracten. Zo gelden de eindejaarspremie, de ecocheques en de andere premies ook voor iedereen die al dan niet aaneensluitend gedurende drie of zes maanden in de sector werkte. En voortaan wordt ook vanaf de eerste werkdag geteld om de anciënniteit van de werknemer te bepalen. Om tijdelijke medewerkers even snel als hun vaste collega’s te laten evolueren in de loonschalen. In de eigen vestigingen van de grote winkelketens schiet het al beter op dan in dat deel van de distributie waar het personeel werkt voor lokale, zelfstandige uitbaters. Ook dat verklaart voor een deel de loonkloof. In sectoren met een goed sociaal overleg én waar de vakbonden toegang hebben tot de bedrijven, wordt sneller resultaat geboekt dan in KMO’s en in sectoren waar de bonden geen toegang krijgen. Non-profit

De non-profit heeft bij cao vastgelegde gelijke loonschalen voor alle werknemers. Geen inkomensverschil tussen mannen en vrouwen dus? Toch even van dichterbij bekijken. In de non-profit bestaat 77 procent van alle werknemers uit vrouwen. Dat cijfer is al tien jaar stabiel. Het is een sector met erg veel deeltijds werk. Bij de vrouwen werkt 70 procent gemiddeld 28 uur per week, bij de mannen presteert 85 procent gemiddeld 32 uur per week. De helft van de mannen en maar één vijfde van de vrouwen hebben een voltijds arbeidscontract. Wie voltijds werkt, maakt doorgaans meer kans op een verantwoordelijke job. Deeltijds werk betekent deeltijds loon. Ook in de non-profit wordt vaak verplicht deeltijds gewerkt. Er zijn nog te veel deeltijdse jobs met veel flexibiliteit. Als de contracten kunnen worden uitgebreid, krijgen de werknemers een beter inkomen en is er ook meer kans om genoeg werkkrachten te vinden.

Het ACV en KAV grepen 2 maart, de Europese dag voor loongelijkheid, aan om te gaan praten met de federale minister van Werk, Monica De Coninck. Op de agenda: de loonongelijkheid als gevolg van flexibel en deeltijds werk.

gender

Vrouwen in de watten gelegd in Kortenberg Drie verpleegkundigen leggen getuigenis af Van links naar rechts: Lucyna Poniatowska, Linda Vaes en Maridel Imperio.

de studies opnieuw te doen. Het duurt vaak en geneesmiddelen zijn onbetaalbaar voor maanden of zelfs jaren om het Nederlands velen. In sommige jobs heb je een verzekeOp Wereldvrouwendag, 8 maart, goed onder de knie te krijgen. Vele verpleeg- ring. Maar niet in alle jobs. Als je al werk kundigen moeten hun gezin voor langere hebt. De film ‘Sicko’ van Michael Moore, die waren er redenen te over om alle tijd achterlaten. de gecommercialiseerde gezondheidszorg sympathieke medemensen met aanklaagt, is geen entertainment maar biteen dubbel X-chromosoom eens Het vertrek van veel verpleegkundigen heeft tere realiteit. flink in de watten te leggen. Zo ook gevolgen voor de gezondheidszorg in dachten ook ACV Gender, ACV Polen. In de Poolse gezondheidszorg stijgt ‘Goud voor Zorg’ Openbare Diensten, de LBC-NVK, de werkdruk sterk. Er is dan ook nog veel te Wereldsolidariteit en KAV. Samen doen om de loon- en arbeidsvoorwaarden te Na de gesmaakte getuigenissen en herkenorganiseerden ze al op 7 maart bare filmpjes vertelde KAV over haar actie verbeteren, in Polen en hier bij ons. een ‘wattenmoment’ voor vrouwen ‘Goud voor Zorg’. Met de actie ijvert de vrouin het UPC Kortenberg. Ook manwenorganisatie voor een haalbare combinaWerk-gezin nen waren welkom. Zowat honderd tie van zorg en werk. KAV vraagt een premie De Genkse verpleegster Linda Vaes vindt voor mantelzorgers, vijf jaar tijdkrediet voor vrouwen en mannen waren erbij. vooral de combinatie werk-gezin moeilijk. zorg en 60.000 extra banen in de zorgsector. De bijeenkomst focuste op de situatie van Van verpleegkundigen wordt een enorme Zorg is topsport. Om te ‘zorgen’ heb je net verpleegkundigen in het buitenland en in flexibiliteit verwacht. Het is een beroep met zoveel moed, kracht en doorzettingsverVlaanderen. Groene draad doorheen de een grote fysieke en psychische belasting. mogen nodig als een atleet. Hardloopster voormiddag waren de getuigenissen van drie Haar tip: plan geregeld tijd voor jezelf en Hanna Mariën is meter van de actie. Meer straffe madammen, Lucyna Poniatowska, durf ook eens neen te zeggen. Zorg dat je weten? Surf naar www.goudvoorzorg.be. Linda Vaes en Maridel Imperio. genoeg tijd overhoudt voor jezelf, voor je Tot slot vertelde Wereldsolidariteit hoe Lucyna Poniatowska komt uit Polen maar gezin, je hobby’s en sociaal leven. je mee kunt opkomen voor gezondheid woont al meer dan tien jaar in België. Ze is Maridel Imperio komt uit de Filipijnen. wereldwijd. Daarvoor heeft de ngo vijf actieverpleegster. Volgens deze moeder van twee Een tijdje werkte ze als verpleegster in punten. Je kunt de campagne steunen door zoontjes worden Poolse verpleegkundigen Californië. Nu woont ze in België. In afwach- de petitie voor toegang tot gezondheidszorg vooral aangetrokken door het loon dat ze ting van een job als verpleegster is ze vol- te ondertekenen op www.wereldsolidariteit. hier kunnen verdienen. In Polen verdienen tijdse mama voor haar drie kindjes. be of een bijdrage te storten op het rekeze voor hetzelfde werk, met nachtploegen In de VS zag Maridel tot wat een gepriva- ningnummer BE96-7995-5000-0005. Of en werkdagen van twaalf uur, amper 500 tiseerde zorgverzekering leidt. Mensen die door een ‘fruitshake’ te organiseren in je euro per maand. zich geen verzekering kunnen veroorloven, vereniging of vriendenkring. Als een Poolse verpleegkundige hier wil wer- hebben geen gezondheidszorg. De kosken, is die wel bijna verplicht een deel van ten van zelfs eenvoudige behandelingen Peter Darin en Vinciane Mortier

Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

solidariteit Marijke Persoone

Een groepje Franse, Luxemburgse en Belgische vakbondsvrouwen is op 8 maart naar Tunis gereisd. Op uitnodiging van vakbondsvrouwen van de Tunesische UGTT vierden ze daar mee Wereldvrouwendag. De Europese bezoeksters waren erg benieuwd naar wat de Tunesische vrouwen te vertellen hadden na één jaar Arabische Lente.

Arabische Lente dreigt vrouwen te negeren Tunesische vakbondsmilitantes kijken niet lijdzaam toe

Het vrouwenforum vond plaats in het kader van UNI, de internationale dienstenbond waar de LBC-NVK deel van uitmaakt. De deelnemers discussieerden over de plaats van de vrouw in de vakbond en de toekomst van meisjes en vrouwen in de nieuwe Tunesische samenleving. Aan het begin van de bijeenkomst kreeg Hayet Trabelsi een warm applaus. De dag voordien was zij verkozen tot algemeen secretaris van de dienstencentrale FGPS. Ze is de eerste vrouw die het zo ver schopte. Aan de basis van de vakbond zijn vrouwen erg militant aanwezig. Maar op hogere echelons botsen ze tegen een heel dik glazen plafond. Traangas en matrakslagen

“Tijdens de opstand, bij sit-ins en bij betogingen hadden de mannen ons graag aan hun zijde”

“Tijdens de opstand, bij sit-ins en bij betogingen hadden de mannen ons graag aan hun zijde”, vertelt Leyla Ben Hazem, een vakbondsmilitante bij de Post die geen blad voor de mond neemt. “De mannen noemen ons dapper wanneer we samen met hen het traangas en de matrakslagen van de politie trotseren. Maar in de leiding van de vakbond houden ze toch het liefst zelf de touwtjes in handen. Dat pikken wij niet langer.

Veel vrouwen namen actief deel aan de Arabische Lente. Ze eisen nu ook hun rechtmatige plaats bij de vakbonden en in het middenveld op.

Een kleine helft van het half miljoen vakbondsleden zijn vrouwen. In de ‘vrouwelijke sectoren’ onderwijs, textiel, gezondheid, toerisme en openbare diensten zijn veel strijdbare en goed opgeleide militantes actief. Als we stakingen kunnen leiden, kunnen we ook de vakbond mee leiden.” Leyla herinnert zich wat er gebeurde op het jongste congres van UGTT, in december vorig jaar. “Onder de 517 congresdeelnemers waren er welgeteld dertien vrouwen. Zonder quota komen we er nooit. Dat is 10 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

waar in de politiek en dat is, jammer genoeg, ook waar in onze eigen vakbond. ‘Vrijheid, waardigheid en werk’ was de slogan van de Arabische lente. Welnu, geen waardigheid zonder gelijkheid.” Geen angst meer

Vrouwen uit allerlei sectoren getuigen over hun strijd en hun verwezenlijkingen. Samira vertelt hoe ze na de revolutie met

vakbondswerk begon in de drukkerij waar ze werkt. Zij overtuigde haar collega’s om betere lonen te eisen en beschermende kleding te vragen voor wie werkt met giftige chemische stoffen. Samira kreeg het zwaar te verduren en werd zelfs geconfronteerd met seksuele intimidatie. Zonder de steun van andere vrouwen uit de vakbond zou ze het niet volhouden. Aida is poetsvrouw. Zij komt op voor waardig werk en socialezekerheidsrechten in de

onderaanneming. Aida en haar collega’s werken zes uur per dag. Ze verdienen minder dan twee derde van het minimumloon zodat ze buiten het systeem van sociale zekerheid vallen. De vrouwen bouwen geen pensioenrechten op en krijgen geen ‘gezondheidskaart’ die toegang geeft tot de medische zorg. Zulke schrijnende toestanden kunnen niet meer in het nieuwe Tunesië, vindt Aida. En Amira vertelt over de moeizame weg om in haar Carrefourwinkel met de vakbond te starten. In 2009 deed ze een eerste poging. Die mislukte omdat het management zwaar intimideerde. Nu heeft Amira nieuwe collega’s bereid gevonden en op 14 maart hebben ze voor het eerst sociale verkiezingen. Zo gaat het nog een tijdje door. Elke vrouw krijgt een bemoedigend applaus. ‘Samen kunnen we het’ en ‘geen angst meer’ zijn hier de slogans. Mensenrechten

De vrouwen die het woord nemen brengen niet enkel verhalen van op de werkvloer. Ze zijn ook erg begaan met de brede politieke en maatschappelijke werkelijkheid. Hun belangrijkste eisen bespreken ze met de minister van Sociale Zaken en de minister van Vrouwenzaken & Gezin. De bezoeksters uit Europa gaan mee naar de ontmoetingen met beide bewindslieden. Velen maken zich zorgen over de dreigende afbraak van vrouwenrechten nu de islamistische partij Ennahdha de grondwetgevende regering leidt. En Kaouther, vakbondsafgevaardigde in een bank, wijst op het grote belang van de massale UGTT-betoging van 25 februari. Die kwam er na zware incidenten met verbaal en fysiek geweld tegen de vakbond. Aan de kop van de betoging liep het gemeentepersoneel dat al een week aan het staken was voor een waardig loon. Er liepen duizenden arbeiders mee, maar ook leerkrachten, studenten, journalisten, mensenrechtenactivisten en opvallend veel vrouwen. “De regering moet het leren”, zegt Kaouther, “vakbondsrechten zijn mensenrechten”.

Strijd is nog lang niet gestreden “Islamistische partij heeft achterlijk en populistisch discours” Saida Garrache, een advocate en militante van de Tunesische vereniging van democratische vrouwen, was één van de gastspreeksters op het vrouwenforum in Tunis. Ons Recht had een gesprek met haar. Ons Recht: Saida, deel jij de ongerustheid van de

vakbondsmilitantes over een mogelijke achteruitgang op het vlak van de vrouwenrechten? Saida Garache: “Zeer zeker. Wij vrouwen hebben veel te verliezen. In de Arabische wereld is Tunesië al tientallen jaren een voorloper op het gebied van de gelijkheid tussen man en vrouw. Het onderwijs is gratis. Dat is belangrijk opdat ouders ook hun dochters zouden laten studeren. In het huwelijk en rond de kinderen hebben vrouwen dezelfde rechten en plichten als mannen. Vrouwen hebben het recht om een scheiding aan te vragen. Je kan voorbehoedsmiddelen krijgen en al sinds 1961 is het wettelijk mogelijk om een abortus te hebben in de eerste drie maanden van de zwangerschap. Polygamie en besnijdenis van meisjes zijn bij wet verboden. Tunesische vrouwen bewegen zich vrij in de publieke ruimte en kleden zich zoals ze willen.” “Nu de islamistische partij Ennahdha de meerderheid heeft in de regering, zien de salafisten en andere religieuze fanatici de kans schoon om die verworvenheden terug te schroeven. Hun discours is achterlijk en populistisch en ze prediken een gesloten, religieuze identiteit. Ze willen de nieuwe grondwet baseren op de islamitische sharia. Maar de sharia is onverenigbaar met de rechten van de mens. De Arabische Lente dreigt voor de vrouwen een winter te worden als de islamisten terrein winnen. Progressieve leraressen, studentes, journalistes, advocaten worden bedreigd, uitgescholden en zelfs fysiek aangevallen. De incidenten stapelen zich op en de regering laat begaan. In naam van de vrije meningsuiting. Blijkbaar hebben de politici nog niet begrepen dat het de rol is van de staat om fundamentele rechten te beschermen. Gelukkig is er wel telkens protest vanuit het democratische middenveld. Voor vrouwen, mensenrechtenactivisten en vakbondsmensen is de strijd zeker nog niet gestreden.” Geld uit Qatar Ons Recht:

vandaan?

Waar haalt Ennahdha zijn macht

Saida Garrache, een advocate die militeert bij de Tunesische vereniging van democratische vrouwen.

Saida: “De partij krijgt veel geld uit Qatar. De emir van Qatar was trouwens in Tunesië toen de eerste verjaardag van de revolutie werd gevierd. Met de centen uit het golfstaatje bouwen de islamisten een sociaal netwerk uit in de volksbuurten, waar ze wat aan liefdadigheid doen. Focussen op religieuze kwesties doet de armoede en de ongelijkheid vergeten.” “Maar Ennahdha loste zijn verkiezingsbeloftes nog niet in. Tunesië staat er economisch slecht voor. Het toerisme slabakt. De prijzen swingen de pan uit. Het minimumloon is beschamend laag. De werkloosheidscijfers gaan naar de twintig procent. En de ontwikkeling van het platteland hinkt achterop. Het antwoord van Ennahdha is niets anders dan de neoliberale politiek van de verdreven president Ben Ali voort te zetten. Of toch (lacht). Partijleider Gannouchi heeft een oplossing voor de werkloosheid: vrouwen moeten hun job aan de mannen afstaan. Echt waar, dat heeft die man gezegd. Van een herverdeling van de welvaart komt met deze regering niets in huis. Hopelijk zal dat besef veel kiezers losweken van Ennahdha.”

Hoe kijk je naar de toekomst? “Wij blijven de straat opgaan voor vrijheid, waardigheid en werk zolang openbare gebouwen met tanks en prikkeldraad moeten worden beschermd, zolang gerechtvaardigde eisen worden bestreden met traangas en de wapenstok en zolang het vernielen van vakbondslokalen en het bedreigen van vrouwen zonder hoofddoek niet worden bestraft.”

Ons Recht: Saida:

Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

campagne

Financiële transactietaks kan veel geld in het laatje brengen Maatregel viseert kleine spaarders niet Eric Goeman

De handel in buitenlandse deviezen is tussen 1977 en 2011 niet minder dan 234 keer zo groot geworden. Vandaag wordt alleen al op deze markt voor 4.000 miljard dollar gespeculeerd. Dat is ruim 30 keer de jaarlijkse ontwikkelingshulp wereldwijd. Alle financiële transacties samen, wisseltransacties meegerekend, zijn goed voor 4.200 biljoen dollar. Ziedaar de belastingbasis om een financiële transactietaks te heffen.

De financiële transactietaks (FTT) is een kleine belasting die je heft op alle transacties op de financiële markten, meer in het bijzonder op beurzen, valutamarkten en markten van afgeleide producten, en op de transacties van alle andere financiële producten die verhandeld worden door de professionelen van de financiële markten. Het is de bedoeling de taks te beperken tot transacties op de financiële markten. Transacties, uitgevoerd door consumenten, moeten buiten schot blijven. Hetzelfde zou gelden voor kortetermijnleningen tussen Wall Street, de Londense City en de lobby van de financiële sector in Europa zijn als de dood voor banken en bankverrichtingen. de invoering van een financiële transactietaks. Het Oostenrijkse Instituut voor Economisch Onderzoek (WIFO) berekende dat een invloed te hebben op occasionele transacties Australië, Japan, Nederland, Polen, Rusland, wereldwijd toegepaste transactietaks van van spelers uit de ‘reële economie’. Maar wel China en India kanten zich tegen de taks. 0,05 procent per jaar tussen de 447 en 1.022 hoog genoeg om speculatie tegen te gaan. Om nog te zwijgen van grote zakenbladen miljard dollar kan opbrengen. Een heffing als The Economist en The Financial Times. van de taks in de eurozone kan tussen de Tegen speculatie 250 en 400 miljard euro opbrengen. Sociale belasting De FTT viseert niet de kleine spaarders, wel De FTT is nog iets anders dan de taks op wis- financiële instellingen die op korte ter- De tegenstanders hebben ongelijk. Vanuit seltransacties (Tobintaks). Bij een belasting mijn speculeren. In de middenklasse zijn het streven naar een rechtvaardige fiscaliop wisseltransacties hef je een taks op het de meeste investeerders zelden betrokken teit is de FTT juist een erg sociale belasting. wisselen van deviezen. Die belasting is niet bij zulke instellingen; zij willen vooral spa- De taks treft namelijk een kleine groep verbedoeld om speculatie te beperken maar ren met een bepaald doel voor ogen – bij- mogenden die het zich kunnen veroorloven moet alleen geld opleveren om extra mid- voorbeeld een extra pensioen opbouwen – om hun kapitaal in speculatieve ondernedelen voor ontwikkelingssamenwerking te en niet om extra inkomsten te creëren via mingen te steken. Kleine spaarders worhebben en maatregelen tegen de klimaat- speculatie. De middenklasse hoeft dan ook den nauwelijks door de taks getroffen. Per opwarming te financieren. Een FTT zou veel niet al te bang te zijn voor een FTT. Hoe dan slot van rekening profiteren alle burgers ook het is beter om collectieve pensioensys- van zo’n taks omdat de overheid dan niet meer opbrengen dan de Tobintaks. Voor de financiële transactietaks worden temen te promoten in plaats van systemen gedwongen wordt extra belastingen te innen door algemene belastingverhogingen. meestal tarieven tussen 0,01 en 0,5 pro- om aan privé-sparen te doen. cent voorgesteld. De meeste experts plei- Lang niet iedereen staat te popelen om ten voor tarieven die verschillen naarge- de financiële transactietaks in te voeren. Via de FTT haal je het kapitaal waar het in lang het soort transactie. Anderen geven Zo zijn de Britse regering en de Londense overvloed voorhanden is. De taks is ook een de voorkeur aan één tarief omdat ze vrezen City zeker tegen. Net zoals Wall Street en dankbaar instrument voor al wie de financidat investeerders anders vooral zullen kie- de lobby van de financiële sector in Europa. ële markten onder democratische controle zen voor de minst belaste transacties. Het Vanuit de Amerikaanse regering komt er ook wil brengen. tarief moet laag genoeg zijn om nauwelijks flink wat verzet. En ook landen als Canada, 12 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

arbeids-gericht marc weyns

Anciënniteit loopt volledig door bij deeltijdse job In heel wat loonschalen speelt de anciënniteit een belangrijke rol. Naarmate de anciënniteit stijgt, gaat ook het loon naar omhoog. Een kinderdagverblijf telt voor deeltijdse werknemers die loonanciënniteit in evenredigheid tot de arbeidsduur. Op 13 mei 2011 besliste het arbeidshof van Brussel dat de werkgever daarmee in de fout gaat. De anciënniteit voor de periodes van deeltijdse tewerkstelling moet worden in aanmerking genomen op basis van het aantal gepresteerde jaren en niet op basis van de arbeidsduur van de werknemer in de loop van die jaren. Het arbeidshof verwijst daarbij naar arresten van het Hof van Justitie in Luxemburg uit 1988 en 1991. Hoewel die Europese rechtspraak dus toch al wel enkele jaren oud is, blijkt de boodschap nog niet bij alle werkgevers te zijn doorgedrongen.

Geantidateerd proefbeding Een proefbeding in een arbeidsovereenkomst is pas geldig als het schriftelijk werd vastgesteld, uiterlijk op het ogenblik waarop de werknemer aan zijn arbeidsovereenkomst begint. De Arbeidsovereenkomstenwet is heel duidelijk op dat punt. Wat doe je wanneer een proefbeding pas opgesteld werd nadat de arbeidsovereenkomst al van start ging, maar waarbij de datum van de ondertekening werd geantidateerd? Op 18 februari 2011 boog het arbeidshof van Luik zich over dat probleem. Als er een geschreven overeenkomst is, ondertekend door de beide partijen, mag geen bewijs tegen dat geschrift worden geleverd door getuigen of vermoedens. Het Burgerlijk Wetboek en de Arbeidsovereenkomstenwet staan dat niet toe. Toch wringt de strengheid van de wet wanneer er bedrog in het spel is. Als de rechter de zekerheid heeft dat het geschrift niet de waarheid weergeeft, mag die geschreven overeenkomst terzijde worden geschoven ter wille van de waarheid, oordeelde het arbeidshof. De rechter moet daarbij de grootste voorzichtigheid in acht nemen en bij de minste twijfel moet het geschreven document toch de voorrang krijgen. In het concrete geval kwamen de rechters tot het besluit dat de werkgever had gefraudeerd. De e-mails die hij had verstuurd waren daarbij een belangrijk bewijselement. De werkgever zette een constructie op om de werknemer nog te kunnen ontslaan in de loop van een vermeende proefperiode, maar die was helemaal niet op tijd overeengekomen.

Loon niet betalen is strafbare fout Een werkgever die het loon niet betaalt, te weinig loon betaalt of te laat betaalt, begaat een strafbare fout. Dat heeft belangrijke gevolgen. In dat geval kan immers niet alleen de werkgever – vaak is dat een nv, een cvba of een vzw – worden aangesproken, maar ook de persoon die als aangestelde of lasthebber van de werkgever de verantwoordelijkheid draagt om het loon te betalen. De procedure om het achterstallig loon te eisen van de lasthebber van de werkgever kan meteen voor de arbeidsrechtbank worden gevoerd. Het is helemaal niet nodig dat er vooraf ook een strafrechtelijke veroordeling plaatsvond. Maar het misdrijf moet wel vast staan: het niet betalen van het loon en het opzet. Een bijzonder opzet is niet vereist, de onachtzaamheid of het gebrek aan voorzichtigheid volstaan.

De werkgever of zijn lasthebber kunnen een rechtvaardigingsgrond inroepen. Als die niet ongeloofwaardig is, moet de werknemer die zich op het bestaan van het misdrijf beroept, de onjuistheid aantonen van de rechtvaardigingsgrond die de werkgever of zijn lasthebber inroepen. Dwaling of goede trouw zijn bijvoorbeeld geen rechtvaardigingsgronden. Er bestaat heel wat rechtspraak waarin die principes worden bevestigd. De arbeidsrechtbank in Antwerpen velde op 3 maart 2012 een vonnis waarin ze nog eens klaar en duidelijk werden samengevat. Een werkgever had grootse plannen maar belandde in financiële problemen. Enkele maanden na elkaar vroeg hij ‘geduld’ aan zijn werknemers. Maar toen die ondanks mooie beloftes op hun loon moesten blijven wachten, was de maat meer dan vol. De arbeidsrechtbank veroordeelde niet alleen de vennootschap maar ook de zaakvoerder om het achterstallig loon uit te keren.

Het proefbeding werd ongeldig verklaard en een andere baan. De werkgever verneemt de werknemer kreeg een normale ontslag- dat en maakt meteen een einde aan het contract wegens dringende reden. vergoeding toegekend. Het arbeidshof van Brussel is het daarmee niet eens. Voor zover de werknemer geen Vrijgesteld van prestaties oneerlijke concurrentie pleegt, is het niet verboden in dienst te treden van een andere Een onderneming zegt de arbeidsovereen- werkgever in de loop van een opzegtermijn komst op van één van haar werknemers. De met vrijstelling van prestaties. De rechter partijen raken het erover eens dat er tijdens besloot op 23 februari 2011 dat de werknede opzegtermijn geen arbeidsprestaties mer nog recht had op een vergoeding gelijk meer moesten worden geleverd. In de loop aan het saldo van de opzegtermijn. van die opzegtermijn vindt de werknemer Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

jongeren

Weet jij wat je waard bent? Sensor op de jobbeurzen, daar kijk je niet naast! aanbod rond startersloon. Persoonlijk vind www.startersloon.be doe je de aanvraag ik het directe contact met studenten heel online. Het jongerennetwerk van de LBCbelangrijk. We luisteren naar hun vragen Mathias is bijna afgestudeerd als ingenien bekommernissen. Wat speelt er bij jonge eur: “Op de jobbeurs zoek je allereerst naar NVK, Sensor, is al een paar jaar een mensen, welke thema’s vinden zij belang- bedrijven die geïnteresseerd zijn in jouw cv. vaste waarde op de jobbeurzen die Maar het is tegelijkertijd erg goed dat je op hogescholen en universiteiten orga- rijk?” zo’n beurs ook bij de vakbond terecht kunt. niseren. Op de voorbije jobbeurIk kende Sensor niet en was evenmin op de Online zen werd Sensor overrompeld door hoogte van jullie diensten. Maar de service laatstejaarsstudenten met vragen Jonge mensen weten niet altijd wat ze rond loonadvies vind ik echt heel interesover hun loon en hun cv. Jongeren financieel kunnen verwachten wanneer sant. Je wil toch graag weten wat je straks konden hun startersloon laten ze hun eerste stappen op de arbeidsmarkt als salaris mag verwachten of welk loon je berekenen en hun cv laten nakijzetten. Ze komen vers van de schoolban- mag vragen tijdens een sollicitatiegesprek.” ken door vakbondsmedewerkers. ken en wachten met spanning op hun eerste Een schot in de roos, zo bleek uit echte sollicitatiegesprek. Maar dan? Welk Ons Recht: Hoe reageren studenten wanneer loon kunnen ze vragen? Wat is het gang- je voor hen een brutoloon berekent op de jobhet grote aantal geïnteresseerden. bare loon voor een job in een bepaalde sec- beurs? Dave is één van de LBC-NVK-medewerkers tor? En beïnvloedt je opleiding ook mee de Dave: “Heel wat studenten denken in tervan het project startersloon. “Veel studen- hoogte van je loon? men van nettoloon. Dus is het soms wel ten kennen ons nog te weinig”, weet Dave. Sensor speelt hierop in. Als jonge starter even schrikken voor hen als blijkt dat het “Door onze aanwezigheid op de jobbeurzen verdien je advies op maat. Met het loon- berekende brutoloon netto minimum 30 leren jonge mensen ons beter kennen. Het is advies van de LBC-NVK krijgen pasafgestu- procent lager uitvalt. ‘Er gaat toch wel veel belangrijk om duidelijk te maken dat we er deerden en jonge starters zicht op de markt- vanaf’, hoor je ze zeggen. Maar wij beklemniet alleen zijn voor werknemers die al jaren waarde van de job die ze ambiëren in een tonen dat er ook rechten worden opgeaan de slag zijn. De LBC-NVK is er ook voor bepaalde sector of met een bepaalde afstu- bouwd door bij te dragen voor de sociale jongeren die nog op de drempel van hun deerrichting. Op de jobbeurzen krijgen stu- zekerheid en bedrijfsvoorheffing te betalen. carrière staan. Kijk maar naar het concrete denten individueel startersloonadvies. Via Daarnaast leggen we uit dat het loon in de eerste plaats sterk wordt bepaald door de functie en de sector waarin je aan de slag gaat. Het startersloon blijft een indicatie van de gangbare lonen op de arbeidsmarkt.” Monique Bra am

Workshops

En er is nog meer. Via Sensor kunnen jonge starters zich ook inschrijven voor workshops rond solliciteren en het cv. Op de jobbeurzen lieten studenten ook hun cv checken door medewerkers van de LBC-NVK. Lien en Eva zijn bijna afgestudeerd in de communicatiewetenschappen. “Eigenlijk dachten we dat onze cv’s wel dik in orde waren”, vertellen ze. “Maar toen ze werden nagekeken, merkten we dat er toch nog verbeterpuntjes waren. Goed om te weten, want je cv is immers een soort visitekaartje bij de toekomstige werkgever.” De LBC-NVK betrekt jonge starters bij haar werking. Na de jobbeurzen krijgen de studenten op regelmatige tijdstippen de digitale nieuwsbrief Sensor met praktische en bruikbare informatie over loon en werk. Activiteiten, services en workshops worden ook via Sensor aangekondigd. Meer informatie lees je op www.startersloon.be en www.nvk.be. Door de aanwezigheid op de jobbeurzen leren jonge mensen de vakbond LBC-NVK beter kennen.

14 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

over de grenzen annick aerts

Abdolreza Ghanbari is een 44-jarige professor aan de ‘Payam e Nour’-universiteit in Iran. Op 4 januari 2010 werd hij in zijn woning in Pakdasht aangehouden. De professor werd beschuldigd van ‘moharebeh’ of vijandschap tegenover God – omdat hij ongevraagd e-mails had gekregen van een gewapende oppositiegroep. Tijdens zijn opsluiting werd Abdolreza Ghanbari 25 dagen aan een stuk ondervraagd. Hierdoor legde hij onder druk bekentenissen af. De advocate van de man werd ook opgepakt. Zij kreeg een celstraf van zes jaar wegens ‘propaganda tegen het regime’ en ‘acties tegen de nationale veiligheid’. Professor Ghanbari werd in 2007 al veroordeeld tot 120 dagen cel. Destijds was hij actief bij de leerkrachtenvakbond ITTA die op bevel van de autoriteiten ontbonden werd. Volgens de Iraanse wetgeving mogen leerkrachten zich niet inzetten voor de vakbond. Leerkrachten hebben dus niet de vrijheid om zich te verenigen. Momenteel is Abdolreza tot de doodstraf veroordeeld. Hij zit in de dodenrij te wachten op zijn terechtstelling. Alle gerechtelijke stappen om dit aan te klagen, draaien negatief uit. Het is niet de eerste keer dat een activist van de onderwijsvakbond ter dood veroordeeld wordt. De mondiale onderwijsvakbond Education International voert campagne om dit aan te klagen. Jouw hulp is nodig om extra druk uit te oefenen. Surf naar www.labourstart.org en doe mee aan de petitie.

Spanjaarden tegen besparingsplannen De Spaanse overheid keurde op 10 februari een plan goed dat de arbeidsmarkt drastisch zal hervormen. Alle werknemers kunnen hierdoor gemakkelijk, snel en goedkoop worden ontslagen. Het plan kwam er zonder de sociale partners te raadplegen. Van een hervorming van het financieel systeem of een economisch beleid dat mikt op groei is geen sprake. De werknemers worden overgeleverd aan de goede wil van de werkgevers. In het hervormingsplan voor de arbeidsmarkt staat dat kleine bedrijven voortaan werknemers met een drie jaar lopend contract kunnen aanwerven. Het eerste jaar geldt als proefperiode. In die periode kunnen werknemers zonder enige vormvereiste of compensatie worden ontslagen. Kleine bedrijven krijgen ook 3.000 euro overheidssubsidie voor elke werknemer onder de 30 jaar die ze aanwerven. Voor alle ondernemingen worden stagecontracten vanaf nu niet langer beperkt tot de leeftijdsgroep van 16 tot 25 jaar.

Op 5 december 2011 startten vijf van de 51 ontslagen werknemers met een hongerstaking om de plaatselijke overheid onder druk te zetten. Na een opname in het ziekenhuis zetten ze die actie stop. De bevoegde rechtbank gaf op 26 januari het bevel om de algemeen directeur van de stedelijke overheid in Cali te arresteren. Precies omdat die de 51 ontslagen mensen Geweld tegen niet opnieuw in dienst wilde nemen. De algemeen directeur ligt er niet wakker van. Colombiaanse Rond dit dossier werd een internationale vakbondsmensen campagne op touw gezet. Via een petitie Voor een vakbondsvertegenwoordiger is het aan de president van Colombia wordt het niet ongewoon dat hij wel eens een lastige staatshoofd opgeroepen om de mensen te werkgever tegen het lijf loopt. Maar de auto- beschermen die doodsbedreigingen krijgen. riteiten in de Colombiaanse stad Cali gaan De petitie dient ook ter ondersteuning van wel erg ver in hun acties tegen de vakbond de eis om de werknemers hun baan terug Sintraemcali. te geven. In 2004 verloren 51 werknemers hun baan Surf naar www.labourstart.org en neem deel bij de stad omdat ze zich bij de vakbond aan de campagne. hadden aangesloten. Volgens de rechtbank moesten de werknemers hun job terugkrijgen maar de stad Cali negeerde die uitspraak. Op zwarte lijst wegens Tot drie keer toe deed de Internationale vakbondswerk Arbeidsorganisatie (IAO) gelijkaardige aanUFCW Canada en Agriculture Workers bevelingen. Maar tevergeefs. De advocaat van de vakbond Sintraemcali Alliance (AWA) zijn twee vakbonden die en acht vakbondsleden werden vermoord. opkomen voor de rechten van Mexicaanse En de voorzitter van de vakbond, Jorge werknemers op Canadees grondgebied. In Ivan Valez, werd herhaaldelijk met de de landbouw stelden ze serieuze probledood bedreigd. Meer dan 100 werknemers men vast in British Columbia. Mexicaanse werknemers worden daar op een zwarte lijst werden bedreigd.

Een stagecontract kan ook nog voor iemand van 30 jaar. De stagecontracten kunnen drie jaar duren en de effectieve arbeidstijd blijft 75 procent in het eerste jaar. Voor de overige twee jaar kan de arbeidstijd oplopen tot 85 procent. Collectieve ontslagen moesten tot voor kort worden goedgekeurd door een plaatselijke instantie. Maar dat is nu niet meer nodig. Werknemers kunnen eventueel nog naar de rechter stappen. En wie te vaak op het werk afwezig is, kan zijn job verliezen, zelfs als de afwezigheden te rechtvaardigen waren. De Spaanse bonden UGT en CCOO protesteren tegen de hervormingsmaatregelen. Op 29 maart was er een dag van nationaal protest.

Iraanse vakbondsman wacht op zijn dood

gezet wanneer ze sympathie tonen voor één van beide vakbonden. De feiten schenden de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandelingen. Twee landbouwbedrijven stelden de zwarte lijst op. De Mexicaanse federale overheid en het Mexicaanse consulaat in Vancouver waren ook betrokken. Via de lijst wilden de bedrijven bereiken dat de Mexicanen geen seizoensarbeid meer zouden kunnen doen in Canada. De bonden vonden hiervoor bewijzen. Op basis van het bewijsmateriaal diende UFCW een klacht in bij de rechtbank. Het consulaat in Vancouver werkte niet alleen mee aan de zwarte lijst maar spoorde ook het personeel van de landbouwbedrijven aan om geen beroep meer te doen op een vakbond. De Mexicaanse diplomatieke diensten weigeren officiële commentaar. Ze roepen daarbij de diplomatieke onschendbaarheid in. UFCW en AWA doen inspanningen om de gang van zaken aan de kaak te stellen. Via een internationale campagne roepen ze de Mexicaanse overheid op om zich niet te bemoeien met de werknemersrechten in Canada. De bonden willen dat de mensenrechten van de seizoensarbeiders gewaarborgd worden. Ondersteun de campagne via www.ufcw.ca. Kijk in de rubriek ‘Issues – Stop blacklisting migrants’. Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

investeringen

Daar komen de Chinezen Bang zijn is niet nodig Koen Dries

Politiek Vlaanderen heeft in de afgelopen maand nog maar eens de rode loper uitgerold voor Chinese investeerders. Rode lopers en Chinezen… De commentaren balanceerden alweer tussen hoop en vrees.

Tot voor de Europese 9/11 – de val van de Muur op 9 november 1989 – waren hoop en vrees ongetwijfeld van politieke aard. Vandaag zijn nogal wat mensen in de wereld alleen nog belust op geld, liefst snel geld. Het is dan ook hopen op werk of bang zijn voor concurrentie. Maar waarom zouden we bang zijn? Het ‘Vlaamse kapitaal’ staat al lang te boek als uiterst conservatief en weinig durvend of vernieuwend. Anders dan de werkende bevolking overigens. Zonder de massale investeringen die buitenlanders hier amper 50 of 60 jaar geleden deden zou Arm Vlaanderen nog altijd realiteit zijn. Het klopt natuurlijk dat de Chinese industriële opgang niet geheel pijnloos verliep voor menig arbeider in dit land. Nogal wat producten werden goedkoper maar dat compenseert voor (gewezen) productiearbeiders lang niet het verlies van beter betaald werk. De macro-economische groei van dit model leidde vooral tot meer ongelijkheid in Europa en de VS. Het komt dan ook veel meer de aandeelhouder ten goede. Dat kan je de goedkoop slavende Chinees uiteraard bezwaarlijk verwijten. Het westerse kapitaal kon enkele tientallen jaren lang van twee walletjes eten: produceren tegen lage lonen en verkopen in de EU en de States. Voor sommige van de nieuwe producerende landen wegen de voordelen op tegen de nadelen. De ‘boom’ van de diensten in India en de industrie in China haalde er letterlijk honderden miljoenen mensen uit de absolute armoede. Ook al blijft een veelvoud daar nog altijd straatarm. Ook diensten

Op zeker ogenblik was het niet alleen de productie die naar het oosten verhuisde. De oosterse medemens begon ook diensten te leveren aan huis. Zo werd de evolutie ook voor bedienden en kaderleden tastbaar en bedreigend. En dan vooral als de dienst niet meer op afstand geleverd werd. De Indiase of Chinese IT’er die in Brussel van het vliegtuig stapte, deed dat niet altijd volledig wettelijk. Zo moest nog niet zo 16 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

lang geleden een kleine KMO aan Chinese Huawei-medewerkers op last van Toezicht Sociale Wetten het vliegtuig naar Peking op. Tot grote ergernis overigens van de toenmalige Vlaamse minister van Werk, de sp.a’er Frank Vandenbroucke. De Vlaamse regering en de sociale wetgeving, het bleek al vaker een moeilijke combinatie. Het ziet er naar uit dat er nu een derde fase op gang komt. Directe investeringen. Niet onder de vorm van één of andere technologieovername, maar wel investeringen in bedrijvigheid.

te klein is voor een vakbondsafvaardiging, maar wél een verkozen lid van een Europese ondernemingsraad heeft, is Chinees. Die Europese ondernemingsraad kwam er dan nog op initiatief van de onderneming zelf. Het is een klein voorbeeld, maar het bevestigt de ervaringen van anderen. In China konden we ons verbazen over de kennis van en belangstelling voor Europa. Ons sociaal model wordt er met interesse bestudeerd. China bouwt zelf stilaan een sociale bescherming op. In de VS verloopt het debat wel even anders, zelfs bij diegenen die de ‘Tea Party’ niet achterna lopen. De winsthonger van grote ondernemingen Verwondering leidde tot een massale verplaatsing van Vandaar toch onze verwondering over som- productie en ook almaar meer diensten. Zo mige commentaren. Als een Amerikaanse groeiden de Chinese staat en zijn bedrijven multinational technologie koopt, is dat uit tot zowat de rijkste potentiële investeerzelden om hier te produceren voor de der ter wereld. Er is geen reden om dat aan Amerikaanse markt. Nochtans wordt daar onze regio voorbij te laten gaan. Zeker niet doorgaans wel lyrisch over gedaan. Voor in vergelijking met het gedrag van andere sommige Amerikaanse multinationals is investeerders. Als de Vlaamse regering in alles in België te duur, behalve dan de lob- haar ijver om te scoren niet de fout maakt byisten die de Europese Commissie bewer- de broek af te stropen, dan loopt het heus ken om de wetgeving te liberaliseren of de wel los. index af te voeren. Chinese bedrijven blijken een verregaande politiek van ‘niet-inmenging’ te voeren. Zo is het in de IT-sector slecht kersen eten met het gros van de Amerikaanse bedrijven als het erom gaat een Europese of Belgische ondernemingsraad enigszins te doen respecteren. Het enige bedrijf in België dat zelfs

inbox monique bra am

Voorlopige rust bij Aviapartner en FlightCare

Ledenvoordelen

Paul Buekenhout

In de goederenafhandeling op Zaventem blijft alles voorlopig bij het oude. Maar Aviapartner en FlightCare hebben nog altijd geen zekerheid op lange termijn.

Op 8 juni 2011 brak bij Aviapartner een staking uit toen de werknemers te horen kregen dat hun werkgever naast een nieuw zeven jaar lopend contract had gevist om de goederenafhandeling op de tarmac van Zaventem te mogen uitvoeren. FlightCare en Swissport vielen wel in de prijzen. Aviapartner startte met een gerechtelijke procedure tegen The Brussels Airport Company (TBAC), de uitbater van de luchthaven. En de toenmalige staatssecretaris van Mobiliteit, Etienne Schouppe, besloot om het dossier voor onbepaalde tijd te bevriezen. Zo bleven Aviapartner en FlightCare voorlopig toch de goederenafhandeling doen. Op 24 januari van dit jaar was er een zitting in hoger beroep op het Brusselse Justitiepaleis. Die werd bijgewoond door de bedrijven TBAC, Aviapartner, FlightCare, Swissport en Menzies en een legertje advocaten. Ook de vakbonden waren van de partij. Swissport verklaarde zich niet gebonden te voelen door cao 32bis. Lees: het bedrijf weigerde het personeel van Aviapartner over te nemen tegen de geldende loon- en arbeidsvoorwaarden. Menzies waarschuwde dat de recente toenadering tussen FlightCare en Swissport een quasimonopolie dreigde te creëren als de

rechter de beslissing van TBAC zou volgen. Aviapartner bleef erbij dat TBAC op een aantal punten geen juiste beoordeling had gemaakt. Eind februari besliste de rechter dat het proces ten gronde zal moeten worden gevoerd. Die zaak moet in november van start gaan. Het zal dus nog heel wat maanden wachten zijn op een definitieve regeling. Voor het personeel van Aviapartner een voorlopige geruststelling. Maar zonder zekerheid op lange termijn willen Aviapartner en FlightCare niet investeren in materieel of personeel. Ook de luchtvaartmaatschappijen hebben meer houvast nodig. Het is niet uitgesloten dat sommige maatschappijen eieren voor hun geld kiezen en uitwijken naar het buitenland. Europa wil dan weer de regels op Europees niveau aanpassen zodat de hele aanbestedingsprocedure volgens nieuwe toekenningsvoorwaarden dreigt te worden overgedaan. Nu moet elke luchthaven minstens twee afhandelaars hebben. Europa wil minstens drie afhandelaars per luchthaven. De Europese bonden dienden heel wat amendementen in om het plan af te wenden. Tot nu toe is er op dit punt nog niets beslist. Aviapartner zegt luidop dat het de Europese piste wel ziet zitten. Hierdoor zitten bonden en directie bij het bedrijf niet langer op dezelfde golflengte. Als er op Zaventem een derde afhandelaar komt, zal dat leiden tot meer concurrentie en werkonzekerheid en minder veiligheid, zeggen de bonden. In zo’n scenario mag het personeel zich verwachten aan nog méér flexibiliteit en méér deeltijdse en tijdelijke arbeidscontracten.

Pas lid van de LBC-NVK? Of mag je je al een jarenlang trouw lid noemen? Maar weet je wel wat jouw lidmaatschap waard is? Welke voordelen je eraan mag ontlenen? Wat voor dienstverlening wij aan onze leden geven? Ga het na op www.lbc-nvk.be. Onder het luik ‘ledenvoordelen’ (zie linkernavigatie) staan onze voordelen op een rijtje. Wist je dat je naast het maandblad Ons Recht ook een heel scala aan andere publicaties kunt bestellen en/of downloaden? En dat je recht hebt op een aantal ACV-premies? En wellicht ook op een vakbondspremie, afhankelijk van de sector waarin je werkt? Verder bieden we juridische bijstand bij arbeidsconflicten. En als je het even niet meer weet met je loopbaan, staan medewerkers van het LBC-NVK Centrum voor Loopbaanontwikkeling klaar om je te begeleiden. Bekijk het aanbod op www.lbc-nvk.be.

Handen af van onze index De automatische indexering van de lonen wordt vanuit diverse hoeken onder vuur genomen. Toch is het systeem van levensbelang om de koopkracht van werknemers en uitkeringstrekkers te beschermen. Het is het enige systeem dat de koopkracht in stand houdt. De bescherming die de index geeft zorgt ervoor dat je inkomen mee stijgt met de levensduurte. Volgens de vakbond is het huidige systeem van de automatische index een fair systeem dat de koopkracht op peil houdt. Europa zou er beter aan doen het systeem te veralgemenen in plaats van het te willen laten afschaffen. Op www.mijnindex.be lees je meer over het hoe en waarom van de index, aangevuld met artikelen en pamfletten van de LBC-NVK. www.mijnindex.be

Reparaties Het ACV trachtte door overleg, ondersteund door acties, de saneringsplannen van de regering bij te sturen. Eerst en vooral om de contractbreuken en grootste onrechtvaardigheden eruit te halen. Het ACV bekwam in december al een eerste reeks ‘reparaties’. In februari kwam de regering na intensief overleg met een bijkomende reeks reparaties voor de privésector. De website www.dereparaties.be verzamelt alle reparaties die er gekomen zijn door overleg tussen vakbonden, werkgevers en regering. www.dereparaties.be

Sociale Verkiezingen 2012 Stem op lijst 2. Zoveel is duidelijk. LBC-NVK-kandidaten komen op namens het ACV en dat betekent lijst 2. In mei 2012 kiezen anderhalf miljoen werknemers in de privésector voor de volgende vier jaar hun vertegenwoordigers in de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Wil je meer weten over de sociale verkiezingen, affiches downloaden of folders bekijken, surf dan naar de LBC-NVKwebsite rond de sociale verkiezingen of de ACV-site ‘Uw job Ons Werk’. http://sv2012.lbc-nvk.be www.uwjobonswerk.be Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

festival Leo Lauwerysen

De LBC-NVK steunt al voor het vijfde jaar de initiatieven van Open Doek in de Kempen. Open Doek programmeert het hele jaar door films op dinsdag. Maar het is vooral bekend dankzij het filmfestival Open Doek dat dit jaar plaatsvindt van 20 tot 29 april in Turnhout. Ook nu slaat Open Doek zijn vleugels uit naar Roeselare, Koersel en Lier.

Filmfestival Open Doek bestaat twintig jaar Indiër Anurag Kashyap is centrale gast

ze in de complete anonimiteit. Lang voor Hollywood kon Open Doek al de prent ‘A Separation’ ontdekken. A Separation was in 2011 de openingsfilm. Nu is het de trotse winnaar van een Oscar. Twintig jaar Open Doek, dat vraagt om een Af en toe oogsten ontdekkingen van Open terugblik. In 1993 klonk het als volgt: “Een Doek nadien grote bekendheid en wereldfilm uit Burkina Faso? Dat is toch de Derde wijde erkenning. Maar niet alle goede films Wereld? Beelden van hongerende kinderen, krijgen dezelfde mogelijkheden. burgeroorlogen,… Die ‘Derde Wereld’ is ech- Twintig jaar na de start blijft één ding ter meer, zo blijkt. Maar films? Welke dan?” onveranderd: de enthousiaste ambitie. Met die woorden opende de brochure van Open Doek wil nog altijd een venster op de het allereerste filmfestival in Turnhout, toen wereld zijn, met films die je open en eerlijk, nog ‘Focus op het Zuiden’. Vijf dagen lang soms artistiek maar altijd geëngageerd een werden films vertoond waarmee de toen- blik gunnen op die dingen die anders te dikmalige organisatoren een andere kijk op de wijls verborgen blijven. In 2013 slaat Open (derde) wereld wilden bieden. Doek de handen ineen met Cinema Novo De voorbije twintig jaar veranderde er veel. uit Brugge, een nieuwe grote stap vooruit. Het festival presenteert dit jaar meer dan honderd films, gespreid over tien dagen en De LBC-NVK steunt zo’n festival dan ook vertoond in Turnhout, Roeselare, Koersel graag. Als moderne vakbond die zich kant (Beringen) en Lier. De lat wordt hoger gelegd. Er wordt niet alleen gekeken naar het land waaruit de film komt maar ook naar kwalitatieve en artistieke criteria. Er is nu een programma met meer en betere films, met meer durf en ambitie samengesteld. Vermoedelijk zal je de centrale gast van dit festival, de Indiase regisseur Anurag Kashyap, nog niet kennen. Maar hopelijk ga je wel naar minstens één van zijn films kijken. Hoge kwaliteit

Ook de positie van het festival is veranderd. Kwaliteitsfilms hebben het nog moeilijker dan vroeger om in het reguliere bioscoopcircuit of bij een breed publiek te geraken. Kwaliteit heeft het niet altijd makkelijk. Festivals als Open Doek zijn voor veel films een laatste toevluchtsoord. Zulke festivals zijn broodnodig , anders worden sommige films gewoon niet meer vertoond of verdwijnen 18 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

tegen elke vorm van bekrompenheid en die de openheid van geest promoot. De LBCNVK behartigt de belangen van bedienden en kaderleden hier, maar doet dat wel met oog voor alles wat er in de wereld gebeurt. Fototentoonstelling

Bij deze editie is er ook een tentoonstelling met foto’s van Kris Dewitte. Hij zet de jonge Aziatische filmmakers in de kijker met kleurenfoto’s van filmsets en Aziatische actrices. De tentoonstelling ‘Open Asia’ is te zien in de kunstgalerij van Würth in Turnhout. Het aanbod van films is weer immens en gevarieerd. Alle informatie hierover vind je op www.opendoek.be. Heel wat films gaan in première op het filmfestival. Voor sommige prenten is de releasedatum nog niet bekend, andere worden nog niet in België verdeeld en zijn exclusief te zien op het festival. Er is voor ieder wat wils: stories, discoveries, documentaires, competitiefilms, kinderfilms. Gratis kaarten

Voor leden van de LBC-NVK zijn er voor de vertoningen in Turnhout 25 gratis duotickets ter beschikking. En dat voor een film naar keuze. De gratis tickets kunnen niet worden gebruikt op de andere locaties. Interesse? E-mail dan voor 13 april je naam, adres en lidnummer naar lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be, graag met de vermelding ‘gratis tickets Open Doek Turnhout’.

Turnhout: van 20 tot 29 april 2012 in Utopolis Roeselare: van 24 april tot 1 mei in CC De Spil Koersel – Beringen: van 23 tot 29 april in The Roxy Lier: van 7 tot 13 mei in CC Vredeberg, Variétés en CC De Mol Alle informatie over het festival vind je op www.opendoek.be.

in de marge

Sociaal akkoord bij Kraft Foods in Halle

Geert De Wortelaer

Bij Kraft Foods in Halle werd in maart een sociaal akkoord bereikt. Hierdoor kunnen 420 werknemers aan het werk blijven. Maar voor hoelang?

Op 20 juni 2011 kondigde de directie van Kraft Foods Halle op een bijzondere ondernemingsraad aan dat de chokotoffs, mignonettes en bouchées niet langer in de Belgische vestiging zouden worden gemaakt. Het plan bedreigde het werk van 99 mensen, onder wie 23 bedienden en 76 arbeiders. Na diverse acties en een week staken gingen de eerste onderhandelingen op grond van de Wet Renault van start in september vorig jaar. De beslissing tot collectief ontslag werd effectief genomen op 28 november. Uiteindelijk werden de onderhandelingen pas afgerond op 6 maart 2012. Een pluim op de hoed van de vakbonden is dat ze de productie van de chokotoffs in ons land konden houden. Zo werden dertien banen gered. Arbeiders en bedienden keurden het definitieve herstructureringsplan in maart goed.

De onderhandelingen sleepten onder meer zo lang aan omdat er heel wat onduidelijkheid heerste over de gevolgen van sommige maatregelen uit het federale regeerakkoord. Vooral de leeftijdsgrens bij ontslag was cruciaal. De nieuwe regering deinsde er niet voor terug om komaf te maken met een reeks sociale verworvenheden. In een eerste fase zal vooral worden gezocht naar werknemers die het bedrijf vrijwillig willen verlaten. Verder komt een grote groep werknemers in aanmerking voor een systeem van werkloosheid met bedrijfstoeslag vanaf 52 jaar. Om ontslagen werknemers te begeleiden hebben Kraft Foods, de vakbonden en de VDAB samen een tewerkstellingscel opgericht. Er wordt ook outplacement geregeld. Na de herstructurering zal de fabriek in Halle alleen nog de chocolade produceren voor de bouchées en de mignonettes. De bouchées en mignonettes zelf zullen in Oost-Europa worden gefabriceerd. Tot nader order blijft Halle ook de chokotoffs en de repen en tabletten maken. Voor hoelang nog? Een pertinente vraag. Voorlopig blijven 420 mensen aan de slag.

Toplonen In tegenstelling tot de titel van deze rubriek meen ik te moeten stellen dat het debat over de excessieve lonen en bonussen van toplui en wat al niet meer zij géén discussie in de marge mag zijn. Integendeel, zo’n debat is heel belangrijk en dient gevoerd met pertinente cijfers erbij! De topman van bierbrouwer AB InBev, Carlos Brito, incasseerde onlangs een bonus van 123 miljoen euro. Hier is alleen extreme verontwaardiging op zijn plaats. Een bonus van 123 miljoen euro, dat is voor één man drie keer zoveel als het geld dat de verhoging op de beurstaks oplevert die de Belgische regering onlangs goedkeurde als ‘forse ingreep op de financiële transacties’. De Belgische overheid wilde daarmee aan Europa duidelijk maken dat ze ook de financiële transacties echt wel durft aan te pakken. Peanuts dus en geen teken van grote durf, wel een bewijs van nalatige laksheid. “Ja maar, dat zijn uitzonderingen en in België gaat het er allemaal decenter aan toe.” Het is de vergoelijkende boodschap die de gigantische lonen van de Albert Frères (GBL) en Didier Bellensen (Belgacom) moeten verantwoorden. “En als we aan die kerels die lonen en bonussen niet zouden betalen, dan vluchten ze weg. En dan?!” Ja… en dan?! Alsof het onvervangbare specimens betreft zonder wie we niet zouden kunnen telefoneren of ondernemen. Telefoneren is in België voor de gemiddelde klant veel duurder dan elders in Europa. Mijns inziens heeft mijnheer Didier niet veel gedaan om de internettarieven bij ons te laten zakken. En misschien geraakt mijnheer Albert zelf wel wijs uit de onwezenlijke doolhof van participaties van zijn holding, maar moet je voor die vaardigheid dan meteen 4,1 miljoen euro veil hebben? De twintig Belgische beursgenoteerde ondernemingen uit de zogenaamde Bel20 hebben een gemiddelde loonspanning van 32. In die onderneming verdient – enfin, krijgt – de topverantwoordelijke gemiddeld dus 32 keer meer loon dan wat de gemiddelde werknemer ontvangt. Daarmee is nog niets gezegd over de verhouding tussen die topmanager en de kleinste verdiener. Want dan praat je al gauw over bedragen die minstens 50 of 60 keer groter zijn. Wie enige zin voor realisme heeft, kan niet blijven beweren dat zoiets een correcte graadmeter is van inzet, inspanningen, arbeidsritme en verantwoordelijkheid. Weg met die tergende onrechtvaardigheid.

Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

film k arin seberechts

Das Letzte Schweigen

Niks mis met barmhartigheid (Olivia Colman en Peter Mullan).

Tyrannosaur “Niks mis met barmhartigheid.” Het stond onlangs op een spandoek van een CDA’er die het kennelijk wel gehad heeft met de hardvochtige (Wilders) koers die zijn tanende partij hedentendage vaart. Maar het had net zo goed de ondertitel voor Paddy Considine’s ‘Tyrannosaur’ kunnen wezen.

u en ik sinds vele jaren op het scherm mochten aanschouwen. Geen wonder dat de goede ziel, wier oogkassen de hele film door diverse tinten blauw vertonen, haar toevlucht zoekt bij de Heer. En in de fles. En bij een zatladder zoals Joseph... Toegegeven, Paddy Considine speelt een beetje vals. Naast Hannahs echtgenoot – een weinig benijdenswaardig acteerhoogstandje van Eddie Marsan – doorstaat zelfs de grootste kl**tzak elke empathietest. Dit handigheidje neemt niet weg dat ‘Tyrannosaur’ een bijzonder humane inkijk biedt in het gemoed van mensen die hun hang naar hun eigen miserie verpakken als tirades tegen ‘de maatschappij’ of wegmoffelen in christelijk vertoon. Considine heeft met acteurs Peter Mullan en de delicieuze Olivia Colman weliswaar feilloze troeven in handen. Maar de serene mise-en-scène en het secure, bijna ‘rustbarende’ camerawerk waarmee hij dit bittere relaas doet openbloeien, komen geheel en al op zijn conto. Wie van een brullende dierenbeul vertrekt en uitkomt op een ‘barmhartig’ relatiedrama dat ook nog een tikkel hoop in het verschiet stelt, mag nog even door, met hetzelfde elan.

Acteur Considine (‘Cinderella Man’, ‘The Bourne Ultimatum’) maakt zijn langspeelfilmdebuut met een grimmig en gewelddadig drama dat lonkt naar Ken Loach. Op de keper beschouwd heeft dit beukend verhaal over gehavende én elkaar havenende lieden echter meer te vertellen over de psyche en de moraal van de personages dan over hun maatschappelijke leefomstandigheden. Considine zet ons met Joseph een bepaald onfraai heerschap voor. Hij tiert en blaft, wellicht omdat hij meent dat het zo hoort. En o ja, hij schopt ook nog eens zijn eigen hond dood. Maar geen nood; Hannah, uitbaatster van de charity shop waar hij zich verschanst voor jongelui die niet onder de indruk zijn van zijn oprispingen, heeft in haar nette burgerhuis nog een fraaier exemplaar zitten. Wederhelft James Tyrannosaur is vanaf 25 april is de meest degoutante vent die te zien in de Belgische zalen. 20 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Het misdaadgenre heeft de voorbije jaren vorderingen gemaakt in Europa. Met de Scandinaviërs op kop. Maar ook onze oosterburen laten zich niet onbetuigd. De Zwitser Baran bo Odar doet zijn duit in het zakje met een naargeestige in Duitsland gedraaide thriller, gebaseerd op een werk van misdaadauteur Jan Costin Wagner.

als ‘The Pledge’ door Sean Penn. En het doet uiteraard ook denken aan de Deense voltreffer ‘The Killing’. Maar met zijn eigenzinnig killige afwikkeling van Wagners gegeven toont Odar dat hij als debuterend regisseur al flink zonder zijwieltjes kan rijden. Odar weert het geweld grotendeels uit beeld en passeert met zijn camera, geduldig en gereserveerd, de pedofiele dader(s), de ouders van de slachtoffers en de over elkaar struikelende speurders, maar laat geen van hen een hoofdrol spelen. Die is namelijk weggelegd voor alles wat ongrijpbaar is in dit zonovergoten ‘horrorverhaal’. Pijn, angst en wanhoop, frustratie en schuldbesef nemen in dit drama vol akelige stiltes en huiveringwekkend onschuldige scènes met spelende kinderen op een beklemmende manier bezit van iedereen die door deze gruweldaden beroerd worden. En laten de dader, gruwelijk genoeg, volkomen ongemoeid. Want wie zoals pedofiel Peer Sommer – zomer zoals winter – geen graten ziet in zijn (wan)daden, kan niet worden geraakt. Een afstandelijke en desondanks zinderende thriller is dit, met onder meer een ijzingwekkende vertolking van de Deen Ulrich Thomsen.

‘Das Letzte Schweigen’ begint in 1986. In een zomers landschap met wiegende graanpartijen en groen omzoomde tuinwijken rijden twee vreemde mannen in een rode auto een fietsend kind klem. Verborgen tussen het graan volgt er een verkrachting en een moord. Drieëntwintig jaar na de onopgehelderd gebleven moord verdwijnt op precies dezelfde plaats opnieuw een fietsend tienermeisje. Krischan Mittich, de politie-inspecteur die de zaak destijds onderzocht en die net met enig ophef is uitgewuifd door zijn collega’s, keert ongevraagd uit pensioen terug. Deze keer zal de dader hem niet ontglippen. Mittich sleept in zijn koortsachtige zoektocht twee rouwende ‘medestanders’ mee… Wagners onverkwikkelijke verhaal her- ‘Das Letzte Schweigen’ komt innert aan ‘Das Versprechen’ op 4 april uit in Vlaanderen. van zijn landgenoot Friedrich Release in Brussel en Wallonië Dürrenmat, smartelijk verfilmd nog te bepalen. Afstandelijke én zinderende thriller.

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Hartstochtjes Kees van Kooten

Ik heb wat zitten rekenen en dan kom je tot onthutsende vaststellingen. Het populaire Nederlandse televisieprogramma ‘Keek op de Week’ liep van 1988 tot 1993. Dat wil zeggen dat u waarschijnlijk nooit Kees van Kooten en Wim de Bie aan het werk heeft gezien als u vijfenveertig jaar of jonger bent. Erger nog: dat hun namen u slechts vaag iets zeggen, zoals Audrey Hepburn u nog vaag iets zegt of Marnix Gijsen of Anouk Aimée.

Om het even simpel te stellen: Van Kooten en de Bie waren zo’n beetje de Schalkse Ruiters van Nederland (of kent u die ook al niet meer?). Jaren aan een stuk parodieerden ze op de VPRO, op zondagavond, al wat in Nederland fout liep, belachelijk was of kapsones had. Daarenboven schreven ze allebei mooie korte – en soms langere – verhalen, die ze om de zoveel jaar bundelden in bestsellende boeken. Ik heb ze allemaal, want ik was een fan van het eerste uur. Toen Van Kooten (71) dus onlangs zijn nieuwe bundel ‘Hartstochtjes’ publiceerde, wilde ik de eerste zijn om hem te lezen, vooral omdat het boek vol staat met zijn bewondering voor artiesten die ook bij mij ten minste een bel doen rinkelen. In twintig, prachtig geïllustreerde hoofdstukken zingt Van Kooten de lof van onder andere de abstracte kunstenaar César Domela, de tekenaars Siegfried Woldhek en Sempé, de baldadige professeur Choron uit Hara-Kiri, de schilder Albert Marquet, onze eigen Frans Masereel en de Amerikaan Duane Hanson met zijn hyperrealistische beelden in polyesterhars. Daarbij wijdt hij lekker uit over legpuzzels van 1.000 stukjes en meer, over de teloorgang van het rijm, halfvergane muurschilderingen van reclames, de kunst van het arceren, tweede huisjes in het zuiden van Frankrijk, slecht vertaalde ondertitels en karikaturen.

Zoveel gemeen

Het komt zo zelden voor dat je het gevoel hebt zoveel gemeen te hebben met een schrijver, dat je je moet inhouden om hem niet meteen een brief te schrijven. “Ik ook, ik ook”, roep je bij het lezen de hele tijd en “Juist, dat ik dat zelf niet eerder heb gemerkt.” Neem nu Van Kootens bewering dat wat hij het Grote Afglijden noemt, is begonnen in 1935 met die ene strofe uit het gedicht ‘Impasse’ van Martinus Nijhoff. Juist vangt de fluitketel te fluiten aan, haar hullend in een wolk die opwaarts schiet naar de glycine door het tuimelraam.

kunstenaar César Domela, zoon van de beroemde socialistische voorman Domela Nieuwenhuis met zijn kruistocht tegen de vijf K’s: Kapitaal, Kazerne, Kerk, Kroeg en Koning. César Domela was als jongeman van Nederland naar Berlijn gevlucht en in 1933 van Berlijn weer naar Parijs, want hij was getrouwd met een joodse vrouw. Hij is al in de negentig als Van Kooten hem gaat opzoeken. Kees is zenuwachtig en met reden want de oude artiest heeft Bertolt Brecht nog gekend en Kurt Tucholsky en Mondriaan en Kurt Schwitters. Maar het gesprek verloopt vlot en het verhaal wordt een typische Van Kooten-mix van naïeve bewondering, grote liefde en onhandig enthousiasme.

De dichter laat ‘fluiten aan’ zonder te blozen rijmen op ‘tuimelraam’ en dat kan niet, zegt Van Kooten. Het is een detail, op zich Parasolden stelt het nauwelijks iets voor, maar sindsdien hebben we wel Nelly Byl gehad die in Als de schrijver op een dag bedenkt dat haar teksten voor Will Tura ‘hart’ laat rij- hij volgens het Chinese spreekwoord lelijk men op ‘gedacht’ en ‘vannacht’, ‘houden’ op tekort is geschoten (“Een man moet in zijn ‘bouwen’ en ‘droom’ op ‘wondermooi’. Het leven drie dingen doen: een boek schrijzijn jarenlang kleine haperingen geweest in ven, een kind maken en een boom planten”), haast hij zich met zijn racefiets naar mijn liefde voor het Vlaamse lied. de boomkwekerij van monsieur Verdier en bestelt hij een fraaie parasolden. Van Kooten Vergankelijkheid houdt van vrijelijk associëren: de anekdote En krijgt u ook niet telkens dat half-treu- leidt hem als vanzelf naar kunstschilders als rige, half-mooie gevoel van vergankelijk- Derain of Manguin en hoe die het licht van heid als u op de muur van een oud gebouw boomschors schilderden. En als hij aan monzo’n bijna vergane reclameschildering ziet sieur Verdier vraagt wanneer zijn nieuwe voor, pakweg, BYRRH of DUBONNET? Kees boom genoeg schaduw zal geven om eronder van Kooten maakte foto’s van die muren te kunnen picknicken, zegt die achteloos: “O, en is in Frankrijk, waar hij een buiten- binnen dertig, veertig jaar ongeveer.” huisje heeft, op zoek gegaan naar de schilder van al dat fraais. (Zelf heb ik me eens “Boompje groot, plantertje dood”, besluit laten fotograferen voor een muurschilde- Van Kooten geresigneerd. Moge hij voor die ring voor metaalpoets BRILLIANT BELGE!) tijd nog veel mooie boeken schrijven. Hij treft de kunstenaar aan in een café, in hevige omstrengeling met de barjuffrouw HARTSTOCHTJES en ontlokt hem alle geheimen van het vak. Kees van Kooten Heel mooi ook is Van Kootens verslag van De Bezige Bij zijn bezoek in Parijs aan de Nederlandse 215 blz. Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 |

BESCHERMENDE REGELS H.J. - HASSELT

“In Spanje worden de beschermende regels van de arbeidsovereenkomsten terzijde geschoven.” Dat schreef Ferre Wyckmans in zijn editoriaal in het maartnummer van Ons Recht. Ik heb een zoon die al enkele jaren woont en werkt in Spanje. Je staat ervan versteld hoe zwaar beschermd werknemers met een arbeidscontract van onbepaalde duur daar wel niet zijn. Met zware gevolgen voor al wie géén regulier contract kan vinden. Werk je minstens één jaar bij dezelfde werkgever en word je door hem ontslagen, dan heb je in beginsel recht op een ontslagvergoeding van 42 dagen loon per dienstjaar. Voor nieuwe contracten verminderde de conservatieve regering die vergoeding tot 33 dagen loon per dienstjaar. Het effect van de regels in Spanje is dat alle werknemers met een lange staat van dienst zich als het ware gebetonneerd voelen in hun job. “De werkgever kan mij niets maken, tenzij hij er veel geld wil voor uitgeven”, zoiets dus.

de lezer schrijft antwoord op de crisis in Spanje of Europa. Volgens de Europese Raad voor Economische en Financiële Zaken (Ecofin) is zoiets beter voor de economie. Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van De vakbond blijft in twijfel trekde steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel ken of de betrokken werknegepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats mers hiermee beter af zijn. van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen Ook in Spanje kregen de werkworden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te nemers hun rechten niet lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat zomaar in de schoot geworpen. de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan. Waarom zouden die rechten dan ‘vanzelfsprekend’ moeten worden teruggeschroefd? In Spanje is er in bedrijven en tweedeling, opmerken dat zulke Ook bij ons horen we, vooral organisaties dan ook veel verstar- regels niet vanzelfsprekend zijn in in werkgeverskringen, verkonring en blokkering door oudere andere landen van Europa. Maar digen dat de betere beschergeneraties werknemers. Nieuwe de beschermde Spaanse collega ming van ‘kernwerknemers’ de medewerkers, jongeren, komen hoort het dan in Keulen donderen. bedrijven verplichtte om uit te vaak alleen maar aan de bak met Enige nuancering is dan ook op wijken naar goedkopere, mineen contract van zelfstandige, zijn plaats. Over tal van sociale der beschermde medewerkers. met wat geluk met een contract kwesties in Spanje is zeker nog Zo krijg je dan bijvoorbeeld een van bepaalde duur. Met heel veel een hartig debat te voeren, met hoop tijdelijke arbeidsovereengeluk vinden ze maximaal één pro’s en contra’s. komsten en uitzendcontracten. jaar werk. Ze kunnen ook in het Als vakbond pleitten wij er dan zwart werken. Je ziet in Spanje N.v.d.r. ook steevast voor om gelijk loon dan ook een grote kloof tussen De vraag is niet of werknemers voor gelijk werk te geven, ook mensen met een vast contract en in Spanje of elders beter of voor uitzendkrachten. Niet de anderen zonder. Vooral jonge- slechter beschermd zijn tegen het zwakste statuut moet onze ren lijden onder deze situatie. ontslag dan in België of een referentie zijn, wel het beste. Als Vlaming kan je hierover vra- ander land. Het gaat erom dat er Als het om de rechten van werkgen stellen in Spanje, wijzen op de telkens opnieuw beschermende nemers gaat, kijken we naar maatschappelijke gevolgen van de regels worden afgebouwd als boven, niet naar beneden. Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be

Open bijeenkomst over index in Turnhout De automatische indexering van de lonen houdt de koopkracht in België op peil. Het is mee aan dit systeem te danken dat ons land de crisis beter doorstaat dan de rest van Europa. Maar toch willen werkgevers en een deel van onze politieke klasse het indexsysteem aanpassen of zelfs afschaffen. Ze krijgen daarbij volop steun van grote namen zoals Angela Merkel, Nicolas Sarkozy, Herman Van Rompuy en José Barroso. Voor de vakbond moet de automatische indexering absoluut worden behouden. De index beschermt de koopkracht van werknemers en uitkeringstrekkers, bestrijdt armoede en ongelijkheid, zorgt voor solidariteit tussen grote en kleine ondernemingen en tussen arme en rijke sectoren. En de indexering van onze lonen is goed voor de economie. Als de koopkracht van de mensen vermindert, draait de economie minder goed. Sommigen pleiten ervoor om de automatische indexering van de lonen een keertje over te slaan. 22 | APRIL 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Bij een ‘indexsprong’ van twee procent moet iemand met een loon van 2.000 euro op jaarbasis 556 euro inleveren. Heb je nog een loopbaan van 37 jaar voor de boeg, dan praat je over een inlevering van bijna 28.000 euro, gespreid over de hele carrière. Sta je aan het begin van je loopbaan en moet je nog 47 jaar werken, dan gaat het om bijna 43.000 euro dat je verliest. Het afdelingsbestuur LBC-NVK Turnhout houdt op donderdag 3 mei om 20.00u een open vergadering rond de index. Plaats van het gebeuren is de aula van ACVKempen, Korte Begijnenstraat 20 in Turnhout. Frans Geerts van de LBC-NVK-studiedienst geeft uitleg. Hoe zit het indexsysteem in elkaar? Welke ingrepen waren er al in het verleden? En welke voorstellen liggen op tafel? Waarom is de koppeling tussen lonen en index zo belangrijk? Hoe luidt de kritiek op het systeem? En wat vindt de LBC-NVK? Allemaal prangende vragen die aan bod komen.

indexaanpassingen maart 2012 226.00 307.00 308.00 309.00 310.00 318.02 319.01 322.01 327.01 329.00 331.00

internationale handel, vervoer en logistiek vorige lonen x 1,014 makelarij en verzekeringsagentschappen vorige lonen x 1,02 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie vorige lonen x 1,0076 beursvennootschappen vorige lonen x 1,007597 banken vorige lonen x 1,0076 diensten voor gezins- en bejaardenhulp van de Vlaamse Gemeenschap vorige lonen x 1,02 opvoedings- en huisvestingsinrichtingen en –diensten van de Vlaamse Gemeenschap vorige lonen x 1,02 erkende ondernemingen die buurtwerken of –diensten leveren vorige lonen x 1,02 beschutte en sociale werkplaatsen van de Vlaamse Gemeenschap: enkel voor de sociale werkplaatsen vorige lonen x 1,02 socioculturele sector van de Vlaamse Gemeenschap + voor de federale en bicommunautaire socioculturele organisaties vorige lonen x 1,02 Vlaamse welzijns- en gezondheidssector o.a. kinderopvang en geestelijke gezondheidszorg vorige lonen x 1,02

achterklap

ons recht

walter

Spannend Voor mijn goede vriend L. gaat vandaag de spannendste week van zijn leven in. “Hoewel”, zei hij, “toen met dat examen voor journalist, veertig jaar geleden, dat was ook niet van de poes.” “Hoezo?” “We waren nog met zes kandidaten. We zaten allemaal op een rij te wachten voor we werden binnengelaten bij de jury. Ik ging bijna dood van de zenuwen. We zaten in een gang met glazen deuren. Eén van de kandidaten was na zijn gesprek zo opgelucht dat hij knalboem tegen zo’n deur opliep. Bril kapot en helemaal van zijn melk. Niemand durfde te lachen, niemand stak een vinger uit om hem te helpen. Ik weet nog dat er wat verder in de gang een vent de ramen aan het lappen was en dat ik dacht: ja, dat word ik ook, ruitenwasser, ik hoef al die stress en die spanning niet.” “En? Was je geslaagd?” “Nee, toen niet. Drie jaar later wel. En dat met Anja, dat was ook suspens.” “Vertel.” “Ik speelde nog toneel in die tijd, amateurtoneel, bij ons in het dorp. Na de repetitie kwam de juffrouw van de kostuums mee op het podium. Ze was het mooiste meisje dat ik ooit had gezien. We praatten allemaal wat door elkaar en toen ze weer wegging, was ik zo verliefd als honderdduizend man. Ze liep tussen de stoelen door naar de uitgang en ik dacht: als ze omkijkt voor ze weer buiten is, vindt ze me leuk. Naast mij stond de regisseur nog te lullen, een oude vent met een dikke buik. Ik luisterde maar half. Nog drie stappen en ze zou de zaal uitgelopen zijn, de zaal uit en mijn leven uit. En toen draaide ze zich om en stak haar hand naar me op. Anja. Je kent haar, in september zijn we vierenveertig jaar getrouwd.” “Mooi verhaal. Maar nu is het dus het allerspannendst volgens jou? De volgende veertien dagen?” Erop of eronder

“Ja, de geboorte van de kinderen was natuurlijk ook niet mis en de openbare verkoop waar ik ons huis heb gekocht en toen die keer met dat busongeval toen we niet wisten of Johan bij de overlevenden was. Spanning en sensatie. Maar nu is het echt erop of eronder.” “Die scan?”

“Ja, die scan.” “Hoe kwamen ze erbij?” “Mijn gewicht. Dat gewichtsverlies. Ik woog altijd honderd kilo en ik voelde me daar prima bij, maar toen zei de dokter dat ik moest vermageren. Op mijn suiker moest letten. Dus dat heb ik dan gedaan: geen taartjes meer voor deze jongen en geen kaas en geen chocola en geen roomsoep en veel minder cognac, dus de kilo’s vlogen eraf. Tien kilo het eerste halve jaar en daarna nog eens tien. Het ging vanzelf, ik snapte niet waarom de mensen zo ingewikkeld deden over hun dieet. En toen geen enkele broek me nog paste en ik vond dat het welletjes werd en ik stilaan weer overschakelde op elke week friet met mayonaise, ging ik nog eens op de weegschaal staan. Weer vijf kilo minder. Kijk, dat klopte niet. En dus zei die dokter: jij moet onder de scan.” “Want?” “Want in mijn geval kon het de pancreas zijn. Een zieke alvleesklier. Zoals bij Steve Jobs. Dan is het amen en uit.” “Grote god!” Leven of dood

“Ja. En dus heb ik nu een afspraak gemaakt. Binnen een week kunnen ze me hebben. Intussen oefen ik me in leven of dood. Dat is niet simpel, omdat ik op alle twee wil voorbereid zijn. Leven, dat valt nogal mee. Als het niks is, gaan we die avond lekker uit eten. Hou voor alle veiligheid die dag maar vrij. Er zal champagne zijn en ik ga alles proeven wat niet mag.” “En dood?” “Dood is moeilijker, vooral nu in de lente. Ik zit met mijn negenenzestig jaar natuurlijk al lang boven het mondiale gemiddelde, maar toch. Het ging nu net zo lekker. En dan dat gedoe met die ziekte. Soms lig ik stil in mijn bed en oefen ik mijn laatste woorden. Of ik stel me voor wat ze allemaal zullen zeggen bij het graf... Dat uur dat je moet wachten na het onderzoek, eer ze iets weten, dat moet ook behoorlijk stressy zijn. Die dokter komt binnen en je kijkt naar zijn gezicht... Arme kerel, hoe moet je dan kijken, elke keer opnieuw?” “Dus als ze nog eens zeggen: het was een spannende film...?” “Ja.” Hij lachte dunnetjes. “Geef mij maar een musical. Ik houd je op de hoogte.”

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten en -steunpunten • LBC-NVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK DENDERMONDE Oude Vest 146 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • LBC-NVK GENT-EEKLO-ZELZATE Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK OUDENAARDE Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK SINT-NIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. Ons Recht | 116de jaargang | APRIL 2012 | 23