Ons Recht, nr 3 maart 2013

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 117de jaargang | nummer 3 | MAART 2013

6-7 Hebben lagere loonkosten gewenst effect?

8-9 FO R D G E N K : B OT E R B I J D E V I S

17-19 T U SS E N KO M ST I N T R E I N KAA RT E N

Standpunt Distributie Distributie Campagne De lezer schrijft Industrie Statuut De lezer schrijft ANPCB Europa Over de grenzen Inbox Arbeids-gericht In de marge Woon-werkverkeer Film Film Boek Indexaanpassingen Uitbetaling vakbondspremie Achterklap Vanmol

3 4 5 6 7 8 10 10 11 12 14 15 15 16 17 17 20 20 21 22 22 22 23 24

Regering luistert slecht - ACW Forever 21 denkt winkel in Brussel dicht te doen Onlineverkoop nekt keten Schoenenreus Arbeid goedkoper maken levert bitter weinig nieuwe jobs op Werknemers Ford vragen boter bij de vis Onthaalouders met uitsterven bedreigd Opleidingsdagen voor elke bediende in PC 218 Europese Unie orkestreert sociale afbraak ‘Europese droom’ is ver weg voor generatie Y

Werkgeverstussenkomst in de treinkaart Arbitrage The Master Een geschiedenis van België Vrijkaarten filmpremière

De invloed van Europa op ieders dagelijkse leven neemt toe. Flexibele werknemers, individuele loonafspraken, lage minimumlonen zijn volgens de Europese Commissie recepten voor succes. Maar kritische stemmen waarschuwen voor de effecten van de strenge Europese aanpak. Europa is kernwaarden aan het ondergraven waarmee het ooit pionierde. De Europese vakbonden vinden dat sociale rechten voorrang moeten krijgen op economische rechten.

Lees er meer over op p. 12-13.

© foto: imageglobe

RUBRIEKSNAAM inhoud

2 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

RUBRIEKSNAAM

ferre w yckmans algemeen secretaris

Regering luistert slecht

standpunt.

Een groot aantal leden van de LBC-NVK heeft deelgenomen aan de vakbondsbetoging die op 21 februari door de straten van Brussel trok. Met de terechte boodschap dat de gevolgen van de crisis erg onrechtvaardig verdeeld zijn.

Zal de geplande lastenverlaging nieuwe jobs opleveren? Dat is zeer de vraag.

worden opgetrokken. Toch wat lichtpuntjes in de duisternis.

Maar er blijven donderwolken. Overuren zullen gemakkelijker en meer kunnen worden gepresteerd. Terwijl bijvoorbeeld een tijdsregistratiesysteem om de gepresteerde uren te meten achterwege blijft. Wat dit met het creëren van bijkomende tewerkstelling te maken heeft? Het antwoord is kort: niets.

Zal de geplande lastenverlaging nieuwe jobs opleveren? Dat is zeer de vraag. Er is een onvoorwaardelijke lastenverlaging, niks van verplichting voor de werkgevers. Niks rond het behoud of de creatie van jobs. Het wordt nog hallucinanter: de non-profitsector en de beschutte werkplaatsen worden in 2013 en 2014 gewoon uitgesloten van een lastenverlaging. Uitgerekend sectoren waar lagere lasten in het verleden werden omgezet in extra banen. Blijkbaar is het signaal niet genoeg gehoord of begrepen.

Diverse maatregelen van de regering treffen de werknemers en de sociaal verzekerden: de lonen worden minstens twee jaar lang geblokkeerd, een indexmanipulatie die nu al 0,25 procent koopkrachtverlies betekent. De sociale uitkeringen worden nog licht aangepast, maar van het oorspronkelijke budget snoeide de regering al liefst 40 procent weg. Alle andere inkomensgroepen ontspringen de dans. Zij kunnen gerust zijn, nu én in de komende jaren ondergaan zij geen blokkering en worden hun inkomsten zeker niet Op 14 maart voeren de Europese vakbonden in beperkt. De gevolgen van de crisis zijn oneerlijk Brussel actie om erop te wijzen dat de Europese verdeeld en er wordt niets in bijgestuurd. koers, die ook in België slaafs wordt gevolgd, absoluut verkeerd is. Zowel sociaal als economisch. Je Een week na de betoging antwoordde de regering leest er meer over in deze editie van Ons Recht. dat alles zou blijven zoals was beslist. Wel zijn Graag roepen we op om erbij te zijn wanneer we er mogelijkheden om de netto minimumlonen in Brussel op 14 maart duidelijk maken dat het aan te passen. De jeugdlonen zullen stelselmatig anders kan en anders moet.

ACW

hoort thuis in het rijtje van de aberrante fiscale constructies, waarvan Didier Reynders Met een zelden geziene gretigheid het vaderschap heeft. Reynders en Co willen België op de kaart zetten als semi-belastingpawerd het ACW op Valentijnsdag in radijs voor bedrijven. Wat oorspronkelijk maar de pers en door de N-VA beschul400.000 euro zou kosten evolueerde tot een sysdigd van diefstal, fraude, schriftverteem van onvoorwaardelijke belastingvermindevalsing… Stuk voor stuk beschuldiginring van vijf miljard euro per jaar. Ter vergelijgen waar een rechter niet mee lacht, king: dat is de helft van wat de RVA op een heel maar die onder het mom van ‘vrije jaar aan werkloosheidsuitkeringen, brugpensimeningsuiting’ en ‘parlementair werk’ oenen, tijdkrediet enzovoort betaalt. Kortom: werden gelanceerd. Mocht blijken dat veel geld. Omdat dit geld niet binnenkomt moehet toch niet waar zou zijn, dan zou ten werknemers zoveel belastingen betalen en er wel een verontschuldiging volgen. worden de lonen geblokkeerd, wordt de index ‘Oesje’, foutje, sorry. De belastingdiengemanipuleerd en stijgen de sociale uitkeringen minder sterk. Het valt dus niet te rijmen met de sten en de inspectie moeten klaaridee van rechtvaardige fiscaliteit. heid brengen, liefst zo vlug mogelijk.

Vermits wij onze campagne voor een rechtvaardige fiscaliteit ongehinderd willen voortElf dagen later dook een interne nota van het zetten, vonden wij dat de combinatie van ACW ACW in de pers op waarin het eventuele gebruik en notionele intrestaftrek echt geen goed idee van de notionele intrestaftrek werd geopperd. was. Gelukkig is dat voorstel ondertussen opzij De LBC-NVK, nadien gevolgd door het ACV, geschoven. De uitdagingen voor het ACW blijkantte zich van meet af aan tegen het gebruik ven, zowel financieel als naar opdracht. Voor die van deze juridische mogelijkheid. laatste zoektocht wil de LBC-NVK graag intens Het systeem van de notionele intrestaftrek meewerken.

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

3

distributie

Forever 21 denkt winkel in Brussel dicht te doen

Het management van Forever 21 moet het personeel ernstig nemen en mensen niet als kleine kinderen behandelen.

Kassa rinkelt niet snel genoeg voor Amerikaanse keten Lieveke Norga en Denis Bouwen

De Amerikaanse kledingketen Forever 21 heeft wereldwijd 30.000 mensen in dienst. In België tot voor kort enkel bekend bij de jonge garde van online shoppende fashionista’s, siert het logo nu ook de Brusselse Nieuwstraat en de Antwerpse Meir. Maar aan de overkant van de Oceaan is beslist dat de winsten uit België niet snel en spectaculair genoeg binnenstromen. En dus is alvast de intentie aangekondigd om het Brusselse filiaal te sluiten.

Een brand in een aanpalend pand van de winkel in de Nieuwstraat maakte het personeel daar maandenlang technisch werkloos. Forever 21 grijpt de problemen nu aan als excuus om weg te trekken uit de hoofdstad. De centen van de verzekeraar volstaan nochtans ruimschoots om de problemen op te lossen. In de Antwerpse vestiging wachten de werknemers bang af wat zij voor de kiezen zullen krijgen, ook al geloven ze voor 200 procent in hun merk.

Gelukkig is er bij Forever 21 sinds vorig jaar een vakbondswerking om de belangen van het personeel in deze woelige tijden te verdedigen. Dat zo’n personeelsvertegenwoordiging nodig is, was ook voor de recente aankondiging al overduidelijk. “Meteen na de opening in Antwerpen liepen er al dingen mis voor het personeel”, herinneren de verkozenen van de LBC-NVK zich. “De lonen 4 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

bleken niet juist te zijn, er werd voortdu- altijd het gevoel dat het bedrijf ons liever rend op het laatste nippertje gevraagd om kwijt dan rijk is. Nieuw personeel krijgt overwerk te doen, de planning kwam er te niets te horen over de vakbondswerking. laat en pauzes werden niet gerespecteerd. En gemaakte afspraken worden vaak niet Verder werden de vergoedingen voor het uitgevoerd. Meer dan eens zijn aangetewoon-werkverkeer niet goed berekend. Er kende brieven, kwade e-mails en telefoonwerd dan ook geregeld geklaagd bij de vak- tjes van onze vakbondssecretaris richting bond LBC-NVK.” sociale inspectie nodig om schot in de zaak te krijgen.”

Pesterijen Misbruiken

Toen LBC-NVK’ers een bezoek brachten aan de vestiging, bleken diverse mensen snel bereid zich te engageren. “Ook al deed het management veel moeite om ons van gedacht te doen veranderen. In de eerste maanden na de sociale verkiezingen (mei 2012) moesten we echte pesterijen doorstaan”, vertellen de militanten bij Forever 21.

Bij Forever 21 werken vooral jonge twintigers, hoofdzakelijk vrouwen. “Het is tof om met zo’n groep jonge collega’s er tegenaan te gaan. Maar het management moet het personeel wel ernstig nemen en mensen niet als kleine kinderen behandelen. De leidinggevenden maken misbruik van het feit dat de werknemers nog niet veel ervaring op de arbeidsmarkt opdeden. Vaak zijn ze dan ook wat goedgelovig en weten ze niet zoveel over hun sociale rechten. Wellicht werft de keten ook om die reden zo graag jongeren aan.”

In de beginfase verliep het sociaal overleg erg stroef. Maar dankzij contacten met militanten van andere kledingketens kon de LBC-NVK-ploeg bijbenen en dossiers beter voorbereiden. Al hun werk moest wel buiten de werkuren gebeuren. “We hebben nog

Aan misbruiken en blunders ontbreekt het zeker niet. Zo werd de eindejaarspremie te laat uitgekeerd en bleek hij in de meeste gevallen nog verkeerd berekend ook. De directie toonde weinig bereidheid om die fout recht te zetten. Ecocheques en attesten voor de vakbondspremie kwamen pas met veel vertraging in orde, na aanmaningen door de LBC-NVK. Een lokaaltje en een kast voor de vakbondswerking zijn er niet.

Het tijdsregistratiesysteem is officieel niet actief en wordt niet gebruikt om de lonen te berekenen. “Niemand kan zo op een ernstige manier zijn loon nakijken.”

De militantes Hafsa, Veronique en Awatif geven zich niet gewonnen. Ze konden toch al één en ander voor elkaar krijgen: respect voor de rusttijden en meer persoonlijke uitrusting voor het personeel (een locker en veiligheidsschoenen in het magazijn). De komende weken zal blijken of met de steun van de hele personeelsgroep de beslissing in de VS nog kan worden teruggeschroefd.

Zodat de keten in België, met haar 160 personeelsleden, een eerlijke kans krijgt om haar plaatsje op de markt te veroveren.

distributie

Onlineverkoop nekt keten Schoenenreus Tien winkels dicht, 40 personeelsleden op straat Monique Bra am

“Schoenen eerst passen is passé” kopte een Nederlandse krant onlangs. Schoenenreus kan er van meespreken. De Nederlandse schoenenketen met 200 winkels in Nederland en België kondigde vorige maand de sluiting aan van zo’n 60 winkels. Tien van de 29 winkels in België zullen verdwijnen. Volgens de keten zijn het krimpende consumentenvertrouwen en de toenemende internetverkoop de boosdoeners.

“Het ging al een tijdje niet zo goed met Schoenenreus”, vertelt LBC-NVK-secretaris Patrick Wauman. “De werkgever ging bijvoorbeeld op zoek naar ‘gratis tewerkstelling’ door zoveel mogelijk stagiairs tewerk te stellen in de winkels. In Nederland lukte dat behoorlijk maar zo werd de reguliere tewerkstelling natuurlijk wel bedreigd.

Reguliere tewerkstelling in deze sector betekent overigens veel deeltijdse werknemers en ‘kleine’ contracten, aangevuld met studenten. Het manoeuvre met de stagiairs was al een teken aan de wand. Kort daarop werd bij een aantal leveranciers uitstel van betaling gevraagd. Er werd in Nederland een curator aangesteld die orde op zaken moest stellen.”

een nieuw gesprek met de directie. Deze keer met de klemtoon op de toekomst.

De nieuwe Schoenenreus wil in twee jaar tijd alle winkels inrichten volgens een nieuw concept; geen saaie rekken meer maar schoenen ordelijk op de schoendozen gepresenteerd. In Ninove is de winkel op die manier al omgebouwd, met succes.

Ook in Nederland is het nieuwe concept goed onthaald. De aandeelhouders en de banken wilden investeren in Schoenenreus 2 op voorwaarde dat alle winkels op termijn die nieuwe look zouden krijgen.

Maar ook de ‘e-commerce’ wordt verder ontwikkeld. Want de onlineverkoop zit in Afscheid de lift. Getuige het gigantische succes van Maar de werknemers zijn erg ontgoocheld het Duitse Zalando, een internetwinkel met over de aanpak van de directie. Het snelle meer dan 1.000 merken en een omzet van en botte optreden leidde tot veel wantrou- 510 miljoen euro in 2011. wen. Sommige mensen kregen een nieuw Schoenenreus wil echter de e-commerce vercontract maar anderen mochten vertrekken der ontwikkelen in harmonie met de winkel. of werden overgeplaatst naar een vestiging De winkel als (gratis) afhaalpunt of omruilaan de andere kant van het land. De ontsla- punt. En terwijl de klant in de winkel is, kan gen waren erg willekeurig. hij een impulsaankoop meepikken.

Veel werknemers geloven er niet meer in en zien een overstap naar ‘Schoenenreus 2’ niet meer zitten. Van de 120 personeelsleden in Tien van de 29 winkels in België zullen sluiten.

België zijn er 40 die hun job kwijtspelen.

De winkel in Merksem is één van de zaken die Op 21 februari had de LBC-NVK-afvaardiging open blijven.

de anciënniteit. Werken van maandag tot zondag werd verplicht, iets wat onmogelijk is in België.

“Samen met de vakbondsafgevaardigden hielden we het contract grondig tegen het licht. Onze opmerkingen kaartten we aan bij de ‘nieuwe’ directie. En het moet gezegd, de contracten werden herzien. Zo blijft de anciënniteit behouden en geldt het contract voor een werkweek van maandag tot en met zaterdag. Verder zullen de uurroosters 14 dagen op voorhand worden bekendgemaakt in plaats van de voorgestelde vijf dagen.”

Vanaf dat moment ging het erg snel. De filiaalleiders van de Belgische vestigingen en de vakbondsafgevaardigden werden, samen met de Nederlandse werknemers, uitgenodigd op een bijeenkomst voor alle sleutelposten. “Ongeveer 60 mensen uit België vertrokken op 24 januari naar het Nederlandse Uden”, zegt Wauman. “De term ‘sleutelposten’ is erg letterlijk op te vatten. Alle filiaalleiders moesten die dag hun sleutel inleveren. De werkgever wist van wanten.

Diezelfde dag werd zowel het faillissement als een doorstart uitgesproken. Een flink aantal mensen hoorde dat zij of hun collega’s ontslagen werden. Maar tegelijkertijd kreeg een aantal aanwezigen meteen een nieuw contract aangeboden. ‘Te nemen of te laten’, klonk het botweg.”

De LBC-NVK-afgevaardigden vertrouwden het zaakje niet. Er ontbraken belangrijke elementen in de nieuwe contracten. Zo werd er niets gezegd over het behoud van

© foto: daniël rys

Sleutelposten

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

5

campagne

Arbeid goedkoper maken levert bitter weinig nieuwe jobs op Bedrijven en aandeelhouders worden er vooral rijker van Ferre W yckmans

Er zijn weinig begrippen die op zoveel verschillende manieren worden ingevuld als het woord ‘loonkosten’. Wie de term gebruikt, geeft er naar eigen goeddunken een betekenis aan. In werkgeverskringen wordt het woord loonkosten nogal eens gebruikt als alternatief voor ‘loonhandicap’. Lonen zijn een last en geen lust in die kringen. Voor werknemers zijn lonen uiteraard een lust. Het verschil pijnlijk in beeld gebracht.

Lonen zijn een handicap voor werkgevers, in hun voortdurende strijd om concurrenten de loef af te steken. Alsof alleen prijzen tellen en kwaliteit er niet meer toe doet.

Volgens de werkgevers kan je de ‘loonhandicap’ alleen maar wegwerken door de lonen te verlagen en de sociale bijdragen te verminderen. Wie betaalt het gelag, denk je?

De werknemers natuurlijk. Zij moeten het stellen met een lager nettoloon. Of de sociale zekerheid krijgt minder centen in kas; dat leidt onverbiddelijk tot lagere sociale uitkeringen bij ziekte, werkloosheid of pensioen.

Laten we wel wezen: dat er op lonen bijdragen voor sociale zekerheid worden betaald is juist een zegen. Soms wordt de werknemers voorgehouden dat hierdoor de loonkosten te hoog zijn. Zonder die sociale bijdragen zouden ze hogere nettolonen opstrijken.

Een voorstelling van zaken die misschien fraai lijkt maar in werkelijkheid een regelrecht sociaal fiasco verbergt.

Zonder fatsoenlijke sociale zekerheid zou iedereen zich persoonlijk moeten verzekeren tegen ziekte, werkloosheid, arbeidsongevallen, gezinslast, ouderdom. Maar iedereen weet perfect waar verzekeringen voor staan. Je betaalt premies in verhouding tot het persoonlijke risico, en op de achterkant van de polis vind je vaak heel veel kleine lettertjes. Laaggeschoolden zouden onbetaalbare premies voorgeschoteld krijgen als ze zich tegen werkloosheid willen verzekeren.

Ouderen al even onbetaalbare pensioenpremies. Lonen waarop sociale afdrachten worden verrekend zijn dus een deel van een

Zowat 40.000 mensen, jongeren en ouderen, kwamen op 21 februari in Brussel op straat om de belangen van de werknemers te verdedigen.

6 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

fundamenteel solidair en niet egoïstisch systeem. Alles toespitsen op onmiddellijke nettolonen is riskant, dwaas en kortzichtig.

Werknemer betaalt

Op lonen worden ook belastingen betaald, dat hoeven we je niet te vertellen. Het zijn, voor alle duidelijkheid, de werknemers die de belasting op hun arbeid betalen. Niet de werkgevers. De werkgevers storten de bedrijfsvoorheffing op jouw brutoloon door, ze betalen geen belasting op arbeid. Als de werkgevers pleiten voor lagere lasten op arbeid, wekken ze de indruk dat zij die lasten betalen. Klopt dus niet. De werknemers betalen hun belasting. Kan je de lasten op arbeid dan niet verminderen? Zoiets is mogelijk op voorwaarde dat bedrijven correct hun

vennootschapsbelasting betalen en niet nog minder zoals ze graag voorstellen. Wie de fiscale lasten op arbeid wil verminderen zonder voor andere inkomens fiscaal bij te sturen, vertelt fabeltjes aan de burger.

Al meer dan twintig jaar lang wordt in ons land de politieke logica gehanteerd die zegt dat er automatisch nieuwe banen ontstaan als je de loonkosten verlaagt. Uiteraard hebben de loonkosten enige invloed op de creatie van tewerkstelling. Met uurlonen van 1.000 euro worden geen jobs gecreëerd. En als de arbeid volledig gratis zou zijn, zoals in de slavernij, dan wordt op geen job of honderd meer of minder gekeken. Maar natuurlijk opereert de arbeidsmarkt niet in die uitersten.

Lonen zijn de vergoedingen die werkenden ontvangen voor hun prestaties. Met dat inkomen moeten zij in staat zijn om convenabel te leven. Lonen moeten werknemers de mogelijkheid geven om producten en diensten te betalen. Worden de lonen niet aangepast, dan dreigt de koopkracht onderuit te gaan en valt de economie stil.

Merkwaardig toch hoe gemakkelijk bedrijfsleiders die logica telkens weer vergeten.

Amper verplichtingen

Het Belgische tewerkstellingsbeleid legt amper of geen tewerkstellingsverplichtingen op. Telkens weer worden maatregelen bedacht om arbeid goedkoper te maken. De afgelopen jaren werden zo de lonen geblokkeerd. Als de regering haar zin krijgt, wordt dat in de komende zes jaar voortgezet.

De lonen van werknemers mogen dus niet stijgen. En dat moet werkgevers ertoe aanzetten om extra personeel aan te werven, zo is de redenering.

Aan de index is per 1 januari opnieuw gemorreld, waardoor de koopkracht onmiddellijk met 0,25 procent wordt ingeperkt. Die kleinere aanpassing van de lonen aan de levensduurte verdwijnt volledig in de zakken van de bedrijven. Van enige link met jobcreatie is geen sprake. Daarbovenop wordt een bijkomende forfaitaire en onvoorwaardelijke loonlastenverlaging toegekend. Werkgevers krijgen die loonlastenverlaging zonder enige verplichting om nieuwe jobs te creëren, zelfs niet om de huidige tewerkstelling te handhaven. Zolang Ford Genk nog niet dicht is, zal ook dat bedrijf profiteren van die nieuwe loonlastenverlaging. Net zoals ArcelorMittal en andere ING’s.

Geen tewerkstelling en geen hogere lonen.

De loonlastenverlaging doet dus gewoon de

winsten van de bedrijven aanzwellen of maakt de portemonnees van aandeelhouders dikker. Geen haan die ernaar kraait, geen politicus die we enige nuance bij deze bizarre logica horen plaatsen. De bewindslieden blijven blind geloven in iets wat in de voorbije twintig jaar nooit werkte. Ze volharden in de boosheid.

Blindheid kent nog amper grenzen, en zeker geen budgettaire meer. Er is geen sprake van een doelmatige, gerichte tewerkstellingspolitiek, gebaseerd op het logische principe ‘voor wat hoort wat’.

stimulansen zowat alles doen behalve jobs creëren.

De LBC-NVK loopt al langer aan tegen deze stuitende aanpak. En die aanpak wordt nog stuitender als de tewerkstellingsmaatregelen die nu gepropageerd worden nog minder tewerkstellingseffect zullen hebben. Wat zijn de patronale én spijtig genoeg ook politieke remedies? Meer flexibiliteit.

Gemakkelijker overuren laten presteren die je nadien niet compenseert maar gewoon betaalt? Zo schep je geen enkele baan extra.

Het is de bedoeling om elke persoon 78 overuren per trimester te kunnen laten presteren. Dat komt neer op het equivaFiscale kortingen lent van twee weken langer werken op Over de vette fiscale kortingen kan je 13 weken. Laat in een bedrijf met zeven ook heel wat zeggen. Er is namelijk geen mensen het personeel een trimester enkele fiscale maatregel die gekoppeld lang met dit systeem werken en je hebt wordt aan verplichtingen op het vlak zo eigenlijk een voltijdse job voor een van tewerkstelling. Opnieuw wordt werkloze in gepikt. met een weloverwogen argeloosheid Waarom moeten we overuren aanmoeeen vorm van fiscale dumping georga- digen? Het zou veel beter zijn om ze te niseerd die geen greintje tewerkstelling verbieden of alleszins veel sterker te opbrengt. Hoe tergend roekeloos kan ontmoedigen. Godgeklaagd is het dat het beleid soms zijn. niet die logica wordt gehanteerd, maar Zo kwamen er stelselmatig nieuwe kor- juist de tegenovergestelde redenering. tingen in de fiscaliteit en in de sociale Als klap op de vuurpijl wordt er dan nog zekerheid. Allemaal om ‘de loonkosten gesnoeid in de werkloosheidsuitkerinte verlagen of de fiscale druk op bedrij- gen. Wie werkloos is, moet maar harder ven te verlichten’. Momenteel wordt naar werk zoeken, is de gedachte. zo op jaarbasis voor 14,5 miljard euro Werknemers almaar harder laten weraan kortingen voorzien. In negen jaar ken en de jobkansen voor werklozen tijd groeide het bedrag met meer dan verkleinen? Die race eindigt onherroe300 procent. Terwijl de effecten op de pelijk altijd in het nadeel van de werklotewerkstelling zo goed als verwaarloos- zen. Werknemers én werklozen verdiebaar zijn. De tewerkstelling nam in die- nen beter! zelfde periode met amper negen procent toe. Je hoeft geen rekenwonder www.werknemersverdienenbeter.be te zijn om te zien dat lagere loonkosten en fiscale

lastenverlagingen aan werkgevers

450% 400% 350% 300% 250% 200% 150% 100% tewerkstelling 50% 0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Lastenverlagingen voor bedrijv en, waar blijven de jobs?

de lezer schrijft BETOGING 21 FEBRUARI (1)

A.L. - GENT

Ik ben geboren in 1953. Op 21 februari ben ik voor de eerste keer in mijn leven mee opgestapt in een betoging. Want het is gewoon intellectueel oneerlijk en onrechtvaardig wat er nu aan het gebeuren is. Via sloganeske uitspraken en simpele oneliners in de media worden leeftijdsgroepen tegen elkaar opgezet. Het is allemaal niet zo eenvoudig als sommigen het voorstellen.

Vroeger las ik meestal vooral de koppen wanneer ik Ons Recht in de bus kreeg. Als gevolg van de actie op 21 februari nam ik de moeite om de cijfers van ‘Werknemers verdienen beter’ in het maartnummer eens wat grondiger te bekijken. Het is allemaal nogal hallucinant en leidt bij mij tot gefronste wenkbrauwen. Elke dag worden we blijkbaar subtiel gemanipuleerd. Voor de vakbond is het een levenswerk om al dat gemanipuleer aan de grote massa uit te leggen.

Op mijn werk keek ik altijd op naar de collega’s die militeerden voor de vakbond. Zij hebben de moed om voor anderen hun nek uit te steken en in te gaan tegen onbegrip en onwetendheid. De korte uiteenzetting van onze militanten over de motieven voor de betoging overtuigde mij om mee te doen.

Toen de dag van de betoging was aangebroken, klonk het op de radio dat het geen actie van de drie kleuren maar van ‘de grijze koppen’ zou zijn. Vijftigplussers die in de goede jaren geld konden oppotten en die nu opstapten om hun privileges te behouden.

Niets bleek minder waar! Aan Brussel-Noord zag ik een massa jongeren achter spandoeken en vlaggen. Ik ontdekte een nieuw gevoel. Blikken die elkaar begripvol kruisten. Het warme gevoel dat je voor een juiste en goede zaak op straat komt. Ik moest ook denken aan mijn Griekse vrienden, die in hun land in mensonwaardige omstandigheden trachten te overleven.

Ik ben ook bang want de sociale ravage deint uit.

Ons economisch systeem maakt almaar meer slachtoffers en laat mensen aan het woord die beweren dé oplossing te hebben maar niet alles vertellen. Is er een verschil tussen een Vlaming, een Waal of een Brusselaar die ’s ochtends naar zijn werk vertrekt?

De inzet en de strijdvaardigheid van de vakbond krijgen van mij respect en waardering. Voor de vakbond is het de uitdaging om het individualisme te doorbreken. Gewoon op facebook op de ‘vind ik leuk’-knop klikken volstaat niet om de maatschappij wezenlijk te veranderen.

BETOGING 21 FEBRUARI (2) D.C. - MECHELEN

Lichamelijk kon ik niet mee betogen met de vakbonden op 21 februari. Maar ik was wel met hart en ziel, met volle overtuiging, bij de arbeidersbeweging die op die dag door Brussel marcheerde. Om mijn betoog nog meer kracht bij te zetten heb ik meteen een vrijwillige bijkomende bijdrage gestort voor de weerstandskas of ‘stakingskas’ van het ACV: als vakbondsmilitant heb ik er het volste vertrouwen in dat daarmee mijn bijdrage in goede handen is.

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 | www.werknemersverdienenbe ter.be

7

Werknemers Ford vragen boter bij de vis “Sociaal plan moet iedereen omvatten”

Ons Recht: De onderhandelingen bij Ford Genk en zijn toeleveranciers kwamen met de De geplande sluiting van Ford nodige horten en stoten op gang. Wat zijn de uitgangspunten van de vakbonden bij de onderGenk en van diverse toeleveranhandelingen?

En wanneer hopen jullie te kunciers zal pakweg 10.000 jobs nen afronden? doen sneuvelen in Limburg. “Ford Sofie Michiels: “Bij Ford Genk kwamen nam een beslissing met dramade gesprekken vroeger op gang dan bij de tische gevolgen. De groep heeft toeleveranciers. In het geval van de toelenu de verantwoordelijkheid om veranciers stelde zich het probleem dat de die gevolgen zo goed mogelijk werknemers vreesden minder goed te zulop te vangen”, onderstrepen de len worden behandeld dan hun collega’s vakbonden. Ons Recht sprak met in de assemblagefabriek. Die vrees moest diverse LBC-NVK’ers die betrokeerst worden weggenomen. De vakbonden ken zijn bij de onderhandelingen. willen voor de werknemers in de toelevering een plan realiseren dat als ‘gelijkaardig Secretaris Sofie Michiels werkt mee aan en gelijkwaardig’ kan worden bestempeld. de onderhandelingen voor de assemblage- Sommige ongelukkige uitspraken van de fabriek. Haar collega Kareme Nouri doet Europese Ford-top helpen wel niet echt om hetzelfde, maar dan bij de toeleveranciers. een serene sfeer te creëren.”

Hubert Broeckx is de hoofdafgevaardigde Hubert Broeckx: “De gesprekken schieten van de LBC-NVK bij Ford Genk. En Nino maar moeizaam op. Er een einddatum op Randisi is vakbondsafgevaardigde bij het plakken is dan ook erg moeilijk.” bedrijf IAC, dat ‘cockpits’ en consoles levert Sofie: “Een belangrijk principe voor de vakbonden is dat er een sociaal plan voor iederaan Ford. een moet komen. Dus ook bijvoorbeeld voor Denis Bouwen

8 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

tijdelijke werknemers, uitzendkrachten en mensen met een startbaanovereenkomst.

Wie bij de aankondiging van de sluiting, op 24 oktober 2012, in dienst was, moet onder het plan kunnen vallen. Ook wanneer die werknemer ondertussen al vertrokken zou zijn. De gesprekken bij Ford zijn de locomotief, daarnaast is er ook overleg bij de toeleveranciers, de wagonnetjes. Alles wat bij Ford Genk wordt besproken, zal ook in de toelevering op tafel worden gegooid.”

“Op financieel vlak willen we uiteraard het onderste uit de kan halen. Daarnaast willen we maximale kansen creëren om mensen aan ander werk te helpen. Tot eind 2014 moet een soort ‘buffer’ worden voorzien zodat we werknemers op alle mogelijke manieren kunnen bijscholen. We willen vermijden dat de hele groep op hetzelfde moment op de arbeidsmarkt belandt.

Dat moet in tranches worden aangepakt.

Sommige mensen zijn bereid om een andere job bij Ford te aanvaarden. We onderzoeken dus ook de mogelijkheden bij Ford in Brussel en in Lommel, in de Duitse fabrieken en zelfs in Spanje.”

industrie

© foto: photonews

“Alles wat bij Ford Genk wordt besproken, zal ook in de toelevering op tafel worden gegooid”, zeggen de LBC-NVK’ers die bij de gesprekken betrokken zijn.

Loze beloftes

In 2010 engageerde Ford zich nog tot investeringen en het behoud van jobs als de werknemers flink zouden inleveren. De LBC-NVK vertrouwde de zaak niet en weigerde de cao daarover te tekenen. Speelt dat dossier sterk mee in de onderhandelingen?

Sofie: “Reken maar dat die kwestie serieus meespeelt. Veel werknemers, zeker bij de arbeiders, dachten dat ze safe waren tot 2020. Alleen staat dat nergens in die fameuze cao. Ford of Europe wist dus heel goed waar het mee bezig was. Het gevolg is wel dat het personeel nu erg gefrustreerd is en zich belogen en bedrogen voelt. Geen wonder dat de sfeer heel gespannen en zelfs explosief is. In zulke omstandigheden is het niet gemakkelijk om te onderhandelen.”

Kareme Nouri: Bij de toeleveranciers IAC, Syncreon, Lear en SML meenden ze ook veilig te zijn tot 2020. Met de LBC-NVK zijn we syndicaal actief in drie van die bedrijven. De werknemers bij de toeleveranciers respecteren ons nu enorm omdat wij destijds de cao afwezen. Het wantrouwen van destijds bleek gegrond.”

Ons Recht:

Hubert: “In het geval van Ford Genk zijn er

ongeveer 270 bedienden. Het is veel makkelijker communiceren met zo’n compacte groep dan met de arbeiders. Bij de bedienden is de sfeer redelijk rustig. De arbeiders Grote verwachtingen hitsen elkaar veel sneller op. Bij die groep Ons Recht: Wat verwachten de werknemers kan het minste gerucht een nieuwe ontplofvan de onderhandelingen? fing uitlokken.”

Kareme: “De verwachtingen zijn, terecht, Nino: “Mijn achterban wil zoals gezegd hooggespannen. Ze hopen op het beste weten hoe ze zo weinig mogelijk van de sociaal plan dat ooit in Limburg werd afge- sluitingspremie aan de fiscus moeten afgesloten.” ven. Ze willen ook horen welke retentiepreNino Randisi: “Ik hoor vaak de vraag hoe mies worden voorzien voor werknemers die sluitingspremies kunnen worden ontvangen bereid zijn om de hele rit uit te doen.” zonder er al te veel belastingen op te moe- Kareme en Sofie: “Sommige werknemers willen nog zo lang mogelijk hun brood ten betalen.”

Kareme: “Van heel wat bedienden krijg ik bij Ford Genk verdienen. Maar je hebt er tips en ideeën in dat verband. Ook mana- ook die uit eigen beweging willen kunnen gers denken met ons mee. Met name bij IAC opstappen als ze ergens anders een job vinwas er altijd al een speciale band tussen het den. Ze zijn bang om met te velen tegelijk management en de rest van het personeel.” op zoek te moeten naar werk.”

Hubert: “Bij Ford Genk zelf ervaren we dat de lokale directie sterk gebonden is aan de Toekomstplan instructies die ze krijgt van de Europese top.

De lokale directie weet heel goed wat ze wel Ons Recht: De econoom Herman Daems werkte een ‘toekomstplan voor Limburg’ uit. en niet mag zeggen.”

Sofie: “De directie van Ford praat heel graag Hij denkt dat er in vijf jaar tijd 10.000 jobs over het aantal auto’s dat we kunnen assem- kunnen bijkomen, even veel als wat nu dreigt bleren. Zoiets maakt ons kwaad. De werk- te verdwijnen. nemers willen nu wel heel andere dingen Kareme: “Het hele plan lijkt me vooral theorie. Wie zal geld op tafel leggen om een aanhoren. Auto’s maken is nu bijzaak.” tal ideeën uit dat plan te verwezenlijken?”

Ons Recht: Kan je zeggen dat er een sterk Sofie: Deze studie moet nu worden omgegemeenschappelijk vakbondsfront is? zet in concrete voorstellen. Het is voor onze Hubert: “Bij de sociale verkiezingen in mei regio heel belangrijk dat er meteen voorstel2012 was er bij de arbeidersbonden een wis- len worden verwezenlijkt zodat de veransel van de wacht. En bij de bedienden ver- dering vandaag wordt ingezet. Zo zullen overde de LBC-NVK toen bijna alle mandaten mensen opnieuw kunnen geloven in hun omdat heel wat mensen het beruchte inves- toekomst, want die werd door Ford zwaar teringsakkoord niet goed vonden. De hui- onderuit gehaald. We hebben veel nieuwe dige vakbondsafgevaardigden beseffen maar jobs nodig. En er moeten ook genoeg mogeal te goed dat ze moeten luisteren naar de lijkheden zijn om mensen op te leiden en achterban. Het is wel elke dag bijsturen om om te scholen.” erover te waken dat alle neuzen in dezelfde Ons Recht: In essentie kan een multinational richting staan.”

Sofie: “Tegenover de directie vormen we natuurlijk nog altijd doen en laten wat hij wil. zeker één front maar er kruipt wel veel Na Renault Vilvoorde en Opel Antwerpen hebenergie in. Alleen al bij Ford Genk zitten ben we nu Ford Genk en de drastische reorgazowat 30 werknemersvertegenwoordigers nisatie bij ArcelorMittal. mee rond de tafel. Ieder woord moet worden Kareme: “Moet de politiek niet sleutegewikt en gewogen. Het kost veel moeite len aan de wetgeving? In sommige andere om er de nodige structuur in te brengen. Er landen is het wettelijk toch moeilijker om is geprobeerd om ons uit elkaar te spelen, zomaar een fabriek dicht te doen.” zonder succes. Ook als er meningsverschil- Sofie: “Onze overheid blijft blindelings sublen bestaan moeten we aan één en hetzelfde sidies, belastingvoordelen en lastenverminderingen toekennen zonder dat daar ernzeel trekken.” stige garanties tegenover staan. Als er in België met overheidssteun iets nieuws wordt Wantrouwen ontwikkeld, wordt het nadien al te makkelijk Ons Recht: Hoe is de sfeer onder de mensen elders geproduceerd. Je ziet ook dat bedrijop de werkvloer? ven de EU-lidstaten tegen elkaar uitspelen, Kareme: “Bij de toeleveranciers zie ik veel wat leidt tot een neerwaartse spiraal. Zo wantrouwen en nervositeit. Vooral de rela- eiste Ford niet alleen inleveringen in Genk ties tussen de arbeiders en hun directies zijn maar eerder ook al in Keulen en Valencia. slecht. Sommigen opperen om nu al apart Met de vakbond moeten we vechten tegen namens de bedienden te onderhandelen dat Europa van de sociale afbraak.” maar dat is nog te vroeg.”

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

9

statuut

Onthaalouders met uitsterven bedreigd Actie bij Vlaamse regering Monique Bra am

Bob De Bouwer Het aantal onthaalouders neemt zienderogen af. Waarom? Onthaalouders beschikken nog altijd niet over een deftig statuut. Ze werken vaak meer dan 50 uur per week en ontvangen slechts een schamele kostenvergoeding. Omgerekend houden onthaalouders netto zo’n drie euro per uur over. En ze hebben geen recht op betaalde vakantie of vakantiegeld, geen dertiende maand of eindejaarspremie Ze krijgen een armzalig pensioen en hebben maar een beperkt ziekteverlof. Je zou voor minder de pijp aan Maarten geven.

De LBC-NVK voert al dertien jaar lang samen met de onthaalouders actie voor een volwaardig statuut. Een statuut dat in 2006 al had moeten worden ingevoerd, zo beloofde de Vlaamse regering.

Campagne

Vorig jaar lanceerden de onthaalouders de campagne ‘Wat als er geen onthaalouders waren’ om aandacht te vragen voor hun erbarmelijke situatie. Een website onder de gelijknamige titel en een facebookpagina leverden enorm veel reacties op. Van de onthaalouders zelf, maar vooral ook van ouders die de sector een hart onder de riem wilden steken.

Een paar reacties: Mama Marijke: “Op 3 januari ging mijn tweeling voor het laatst naar onthaalmoeder Karin. Wij voelden ons enorm goed bij jou. Dit verdient meer dan een bloemetje, dit verdient om deftige rechten te krijgen als onthaalmoeder!”

Mama Hilde: “Natuurlijk moeten onthaalouders een volwaardig werknemersstatuut krijgen. Zij staan aan de basis van onze economie: geen onthaalouders staat gelijk aan geen werkende ouders.”

10 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Op 1 februari werd de eerste fase van de campagne afgesloten met een actie voor de deuren van de Vlaamse regering in Brussel. Veel onthaalouders bliezen verzamelen: in het groen, met werkkledij en veiligheidshelmen zongen ze uit volle borst een persiflage op het liedje van Bob De Bouwer: “Een statuutje. Kunnen we het maken?

Een statuutje. Nou en of!

Gelijke rechten. Kunnen we ze krijgen?

Gelijke rechten. Nou en of!”

De onthaalouders zijn terecht verontwaardigd. “Met ons werk bouw je niks op qua sociale rechten”, vertelt onthaalmoeder Els. “Je bent eigenlijk de dupe van het liefdevol verzorgen van kleine kinderen. Het wordt hoog tijd dat ze in Brussel (lees: de Vlaamse en federale regering) voor ons gaan zorgen”.

“Het wordt dringend tijd dat de overheid ons werk erkent en beseft dat dit werk voor ons geen hobby is, maar meer dan een voltijdse job”, stelt onthaalmoeder Sarah. “Wij hebben, net zoals iedereen, recht op een vast inkomen”.

Vlaams minister Jo Vandeurzen nodigde een delegatie uit voor een gesprek. Hij is verantwoordelijk voor de sector. Vandeurzen vertelde dat hij wil meewerken aan concrete stappen om tot een beter statuut te komen.

Daarvoor is wel samenwerking met de federale regering nodig.

Op 21 februari 2013 had de LBC-NVK, samen met de Franstalige collega’s, een gesprek op het kabinet van minister Monica De Coninck (Werk).

De bonden kregen daar een samenvatting van een gesprek van eerder die maand. Het kabinet beloofde een stappenplan met timing op te stellen waarin het volwaardige werknemersstatuut concrete vorm krijgt.

Dat plan wordt eind maart besproken op een technische werkgroep waarin alle betrokken partijen vertegenwoordigd zijn. Op 19 april organiseren de onthaalouders een nationale betoging.

de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten.

De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

ONTHAALOUDERS L.V.D.A. - OUDENAARDE

In Ons Recht lees ik geregeld over de komst van één statuut voor alle werknemers, arbeiders en bedienden samen. Maar waar blijft het ‘volwaardig statuut’ voor onthaalouders? Er wordt gezocht naar een evenwichtig statuut voor arbeiders en bedienden maar de onthaalouders blijven in de kou staan. Beschamend en frustrerend.

Mijn echtgenote is al 32 jaar lang onthaalmoeder. In 1983 werd ons huis grondig verbouwd om kinderen te kunnen opvangen. We maakten een aparte speelruimte en aparte kamers waar zeven baby’s konden slapen. Ziek worden staat niet in de agenda. Neemt mijn vrouw verlof, dan staat daar niets tegenover.

In het verleden schreef of e-mailde ik naar het ACV, naar professor Blanpain (KU Leuven), naar Yves Leterme.

Telkens kreeg ik als antwoord dat ‘men’ er wel iets zou aan doen. Misschien mag je de moed niet opgeven maar ik geloof er niet meer in.

N.v.d.r.

Het debat over één statuut voor werknemers gaat over alle werkende mensen in België. Over de inspanningen om tot een volwaardig statuut voor onthaalouders te komen leest u geregeld in Ons Recht en in onze Nieuwsbrief Onthaalouders. In dat dossier gaat het over zo’n 7.200 mensen.

Omdat het statuut nu tekortschiet, neemt het aantal onthaalouders af. Als het alleen van de LBC-NVK had afgehangen, was er al in 2006 een volwaardig statuut voor deze groep geweest. Zoals destijds ook door de overheid was beslist.

Uw frustratie en ontgoocheling is te begrijpen.

Het is een schande dat onthaalouders nog altijd niet dezelfde rechten hebben als alle andere werknemers. Bijvoorbeeld wanneer ze ziek worden of verlof nemen. De verhalen op onze campagnesite www.watalsergeenonthaalouderswaren.be spreken boekdelen.

De LBC-NVK is de enige organisatie die blijft knokken voor een volwaardig werknemersstatuut voor onthaalouders. We zijn zeker niet van plan die strijd op te geven. De toekomst van de onthaalouders hangt ervan af.

Via onze campagne en acties konden we dit dossier opnieuw op de politieke agenda zetten. Op 19 april houden we een nationale betoging voor een volwaardig statuut.

ANPCB

Opleidingsdagen voor elke bediende in PC 218 Je moet ze wel aanvragen voor 31 maart naar keuze worden opgenomen. Je kan kiezen om de resterende vormingsdagen om Bijna één op drie van alle bediente zetten in betaald verlof of je kan je zelf inschrijven bij Cevora. Soms stelt de werkden in België werkt in het gever wel opleiding voor, maar blijken dit Aanvullend Nationaal Paritair nadien loze woorden te zijn. Ook dan kan Comité voor Bedienden, PC 218. je zelf kiezen om de dagen om te zetten in Elke bediende in deze sector betaald verlof of je in te schrijven voor vier heeft recht op vier opleidingsdadagen opleiding bij Cevora. Dit kan dan na 31 gen. De werkgever moest jou voor december 2013 en op voorwaarde dat je indihet einde van 2012 een concreet vidueel je vormingsdagen hebt aangevraagd. opleidingsaanbod doen. Kreeg Vergeet niet dat deze vorming plaatsvindt je geen opleidingsdagen aangetijdens de werkuren. Gaat de opleiding toch boden, dan kan je deze zelf opeidoor buiten de normale werktijd, dan mag sen. Je schrijft voor 31 maart 2013 je die dagen compenseren. Dit doe je uiteraard in overleg met de werkgever. Voor bijeen individuele brief. Zo heb je komende inlichtingen kan je altijd terecht zeker recht op de vormingsdagen. bij de LBC-NVK-secretaris in je regio. Je Het gaat om een recht voor elke bediende kan ook rechtstreeks contact opnemen met in de sector. Je hebt recht op vier dagen Annemie Plessers, aplessers@acv-csc.be of voor een periode van twee jaar, 2012-2013. 0478 /45 42 62.

Een deeltijdse bediende heeft recht op het aantal vormingsdagen in verhouding tot Meer info op http://diensten.lbc-nvk.be het arbeidsregime. Als een bediende bijvoorbeeld halftijds werkt, krijgt hij twee vormingsdagen. Voor een bediende in zijn Voorbeeldbrief om je opleidingsdagen te vragen opzegperiode geldt het recht niet. Ook een werknemer met een contract van bepaalde Adres van de onderneming duur van één jaar of minder is uitgesloten.

De werkgever kan een aanbod doen op basis Plaats, datum (vóór 31/03/2013) van de opleidingen die Cevora geeft. Cevora is het opleidingscentrum van het ANPCB Geachte, (www.cevora.be). Het is ook mogelijk opleidingen te organiseren via erkende opleiBetreft: opleidingsdagen in het kader van de cao van 19/09/2011 dingsinstellingen. De laatste mogelijkheid is dat de werkgever zelf de vormingsdagen Tot op heden zijn er geen collectieve afspraken gemaakt over de invulling van invult. Door een opleidingsplan op te stellen de vier opleidingsdagenzoals voorzien in de cao van 19/09/2011. Ik ontving ook plant de werkgever de opleidingsdagen in. geen individueel voorstel van u.

Zo’n opleidingsplan is niet verplicht.

Als je werkgever voor 31 december 2012 je Met deze brief wens ik u dan ook op de hoogte te brengen van mijn aanvraag tot geen voorstel deed over de invulling van de concrete invulling van de vier opleidingsdagen zoals in de sectorale cao voorde vier vormingsdagen, dat moet je dit zelf zien werd. Ik wens gebruik te maken van mijn recht op opleiding. doen. Je vraagt de vorming individueel en schriftelijk aan voor 31 maart 2013. Een In afwachting van een concreet voorstel groet ik u vriendelijk. voorbeeld vind je op deze pagina. Je laat de werkgever best tekenen voor ontvangst Met de meeste hoogachting, (datum en handtekening van de werkgever).

Dit vormt het bewijs als de aanvraag wordt (naam en adres van de aanvrager) betwist. Voor advies en informatie kan je zeker terecht bij je vakbondsafgevaardigden.

(Om er zeker van te zijn dat je nadien ook een concreet bewijs in handen hebt van Zij kunnen je ook helpen om de brief op te je aanvraag, kan je best de werkgever laten tegentekenen voor ontvangst van de stellen. Vergeet niet dat de aanvraag indivibrief. Eventueel kan je overwegen om de brief aangetekend te versturen.) dueel is. Eis je zelf de vormingsdagen niet op, dan gaat het recht op de vier vormingsdagen definitief verloren.

Datum en handtekening voor ontvangst: De werkgever reageert schriftelijk voor 30 april 2013 op je aanvraag. Zo is hij in orde ........................................................................................................................................... met de vormingsverplichtingen. Doet hij dit niet, dan kunnen de vier opleidingsdagen Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

© foto: daniël rys

Annemie Plessers

11

europa

Europese Unie orkestreert sociale afbraak Plannen bedreigen belangen werknemers Annick Aerts

Voor veel werknemers is Europa een ver-van-mijn-bed-show.

Niemand kan blind zijn voor de economische crisis die Europa teistert maar weinigen weten welke verregaande ‘remedies’ de Commissie hiervoor naar voren schuift. José Manuel Barroso, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft het over ‘een stille revolutie’ waarbij Europa de economische touwtjes meer en meer in handen neemt. Volgens Barroso krijgen de Europese instellingen veel macht als toezichthouder en versterken ze hun greep op de overheidsfinanciën in de lidstaten.

beter op bedrijfsniveau kon worden aangepakt. Onderhandelen op sectoraal niveau werd nog meer ondermijnd door de aanbeveling dat werkgevers moeten kunnen kiezen of ze de sectorafspraken al dan niet toepassen. De minimumlonen moesten worden beperkt en er moest flexibeler kunnen worden omgesprongen met lage lonen.

Die fameuze aanbevelingen kregen een Belgische staart toen onze regering besliste om de lonen te blokkeren en de index uit te hollen. Ook in een land als Italië waren de gevolgen zichtbaar. Daar verkiezen ze nu bedrijfsakkoorden boven ‘dure sectorafspraken’. En de werknemers zijn er minder goed beschermd bij ontslag.

Uiteindelijk wil de Commissie dat er een

In gewonemensentaal wil dat zeggen dat Europa zijn greep op de 27 lidstaten vergroot. De invloed van Europa op ieders dagelijkse leven neemt toe.

Sinds het losbarsten van de financiële crisis maakte de EU werk van een grondige sanering in de lidstaten. Noodlijdende landen als Griekenland, Ierland en Portugal werden verplicht zwaar te bezuinigen om nog financiële steun te krijgen. Maar die bezuinigingen hadden perverse effecten. Zo zakten de minimumlonen voor jongeren in Griekenland met 32 procent. Veel mensen kwamen er in de armoede terecht.

Ook in de andere Europese landen werd de crisis bestreden door te hervormen. Vroeger kon je de nationale munt nog devalueren om de export op te krikken en de concurrentiepositie te verbeteren. Maar sinds de invoering van de euro is dat in een aantal landen niet meer mogelijk. Het gevolg is dat nu de loon- en arbeidsvoorwaarden worden ‘gedevalueerd’. De EU orkestreert de concurrentie tussen Belgische, Bulgaarse, Letse, Duitse en andere werknemers.

Vorig jaar kregen elf landen uit de eurozone van de Commissie aanbevelingen of minstens opmerkingen op het vlak van lonen, collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) en minimumlonen. Zo vond de Commissie bijvoorbeeld dat het collectief loonoverleg Sociale rechten moeten voorrang krijgen op economische rechten, zeggen de Europese vakbonden.

12 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

© foto: imageglobe

Gevaarlijke aanbevelingen

sterke economische unie wordt gevormd.

De weinige economen die waarschuwden voor (te) zware besparingen krijgen inmiddels gelijk. Het is duidelijk dat de crisis nog niet voorbij is. Er is een grote nood aan maatregelen om de economie nieuw leven in te blazen en de werkgelegenheid op te vijzelen.

Actieplan

In juni wil Europa nog verder gaan.

President Herman Van Rompuy zal dan een ‘Routekaart voor de voltooiing van de economische en monetaire unie’ lanceren, zeg maar een actieplan met een duidelijke kalender voor bijkomende hervormingen.

Die hervormingen zullen niet alleen slaan op de slechte leerlingen uit de klas maar op alle lidstaten. Elke lidstaat zal via een contract met de Europese instellingen beloven om hervormingen door te voeren en ‘starre mechanismen’ af te bouwen.

Wat mag je dan verwachten? Een aanval tegen het sectoraal overleg over lonen- en arbeidsvoorwaarden, tegen de index, tegen de minimumlonen. In een rapport van het Directoraat-Generaal Economische en Financiële Zaken stond zelfs zwart op wit te lezen dat de gewenste hervormingen de macht van de vakbonden bij de loonvorming zullen verminderen.

Flexibele werknemers, individuele loonafspraken, lage minimumlonen zijn volgens de Europese Commissie recepten voor succes. Maar Juan Somavia, de voormalige baas van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), waarschuwde in zijn openingsspeech op de Internationale Arbeidsconferentie van juni 2012 al voor de effecten van de strenge Europese aanpak. Volgens Somavia is Europa kernwaarden aan het ondergraven

Enkele feiten over Europa • 27 lidstaten met in totaal 495 miljoen Europese burgers.

• 25,9 miljoen werkzoekenden in 2012; in het merendeel van de lidstaten was er een stijging van de werkloosheid, uitgedrukt in procenten.

• Meer dan 15 procent van de jongeren is werkloos in 24 EU; in de eurozone gaat het zelfs om 22 procent. In Spanje en Griekenland zit één jongeren op twee zonder job.

• Armoede bij kinderen stijgt in alle landen. 9,1 procent van de Deense kinderen leeft in een arm gezin; in België is dat 17,1 procent en in Roemenië 33,2 procent.

• Griekse werknemers werken gemiddeld 42,2 uur per week; Belgen 41,7 en Denen 39,1.

• Luxemburg, Nederland en België hebben de productiefste werknemers; Bulgarije, Letland en Roemenië de minst productieve.

• Het maandelijks minimuminkomen varieerde in juli 2012 tussen 1.801 euro per maand in Luxemburg en 148 euro in Bulgarije. Als je rekening houdt met de koopkracht vind je het hoogste maandinkomen nog altijd in Luxemburg (1.478 euro) en het laagste in Roemenië (272 euro).

over de verzuchtingen van de vakbonden vind je op www.etuc.org.

Tot de Europese politieke verkiezingen in 2014 zullen de Europese en nationale vakbonden campagne voeren rond het sociaal contract voor Europa. Alle politieke partijen moeten zowel nationaal als op EU-niveau de belangen van de werknemers op hun agenda zetten.

De bonden willen ook met de Europese werkgeversverenigingen praten over hun Vakbonden op straat eisen. Er kan maar een sterke Europese vakHet standpunt van de vakbonden is duidelijk. beweging en tegenmacht zijn als de natioZo eist het Europees Vakverbond (EVV) in nale vakbonden in alle landen tegelijk camhet belang van werknemers en uitkering- pagne voeren. strekkers een ‘sociaal contract voor Europa’. Op 13 en 14 maart wordt de eerste aanzet Sociale rechten moeten voorrang krijgen op gegeven. Eerst worden op 13 maart in heel economische rechten. Werknemers moeten Europa nationale vakbondsmanifestaeen eerlijk en onderhandeld loon krijgen op ties gehouden. De dag nadien organiseert basis van vrije collectieve onderhandelingen. het EVV, samen met de Belgische vakDe Europese sociale partners moeten meer bonden, een rally in Brussel. In de namidworden betrokken bij een vernieuwend dag (14.00u-17.00u) zullen tal van vakeconomisch beleid. Volgens de vakbonden is bondsvertegenwoordigers uit heel Europa er nood aan duurzame investeringen en een verzamelen blazen bij de Europese instelrechtvaardige fiscaliteit. Meer informatie lingen. waarmee het ooit pionierde. De IAO vindt dat kwaliteitsvolle jobs een centrale rol moeten spelen in het herstelbeleid. Zowel de lidstaten als internationale structuren moeten mikken op productieve investeringen, een groei die jobs oplevert en een correct fiscaal kader. De IAO ziet de sociale dialoog zelfs als iets dat kan helpen om uit de crisis te geraken.

Actie voeren is nodig!

Bjorn en Marc leggen uit waarom.

Bjorn Vanden Eynde is voor de LBCNVK werknemersvertegenwoordiger bij Aviapartner, actief in de grondafhandeling op Brussels Airport.

“De luchtvaartsector is bij uitstek een internationale werkomgeving.

Prijszetting, wie vliegtuigtickets mag uitgeven,… dat wordt allemaal op een mondiaal niveau bepaald. Als het om concrete arbeidsvoorwaarden gaat werkt elke luchthaven op haar eigen manier, afhankelijk van de nationale situatie. Bij Aviapartner bijvoorbeeld verdienen de Belgische werknemers gemiddeld meer dan de Duitse collega’s. Zoiets misbruikt de werkgever om in ons land de lonen naar beneden te krijgen. Daarom is het zeer belangrijk om collega’s uit landen als Duitsland en Italië te ontmoeten en te zien dat ze met dezelfde vragen en problemen zitten. We moeten samen op dezelfde lijn staan. Samen actie voeren maakt hier onvermijdelijk deel van uit.”

“Met de Europese transportvakbond hebben we al twee keer actie gevoerd om de deregulering die de Europese Commissie op gang wil zetten in de sector tegen te houden. Werknemers uit heel Europa kwamen hiervoor op straat. Het Europees Parlement luisterde naar de bekommernissen van de actievoerders en handelde navenant. De europarlementariërs stemden tegen het

voorstel om nog meer te dereguleren.

Kortom, we moeten onze collega’s op de werkvloer warm blijven maken om oog te hebben voor wat er met werknemers in Europa gebeurt. Makkelijk is het niet maar we kunnen niet anders dan zij aan zij actie te blijven voeren.”

Marc Buys is militant van de LBC-NVK bij Coca-Cola.

“Jonge werknemers moeten dringend worden warm gemaakt om Europees te denken. Meer dan ooit is dat nodig.

Multinationals brengen de kwaliteit van werknemers niet meer in rekening. Aan het einde van de rit wordt alleen gelet op het belang van de aandeelhouders.

Bij Coca-Cola besliste het hoofdkwartier in Atlanta bijvoorbeeld dat 300 tot 400 werknemers in Europa hun job zullen kwijtspelen door activiteiten te verschuiven naar Bulgarije. Puur en alleen omdat werknemers daar minder kosten.

Willen we nog meer zulke scenario’s in Europa vermijden? Dan moeten we als vakbond vechten voor heel concrete Europese arbeidsnormen. Dat gaat niet automatisch gebeuren. We moeten op Europees niveau dringend meer daadkracht tonen. Meer communiceren met onze leden om de Europese uitdagingen zichtbaar te maken. De Europese vakbonden moeten hun leden mobiliseren om samen op straat te komen.

Samen moeten we sterk staan om sociale vooruitgang te verwezenlijken.”

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

13

over de grenzen annick aerts

Volgens de Wereldbank is Letland samen met de Baltische buurlanden een ondernemingsvriendelijke economie. Ook anderen volgen deze redenering en zien in het Letse besparingsbeleid van 2009 een succesverhaal. Niet alleen wegens de genomen maatregelen maar ook omdat werknemers er geen verzet tegen aantekenden en het beleid ondergingen. Dit in tegenstelling tot Griekenland dat kort daarna met een gelijkaardig beleid grote protesten uitlokte.

De realiteit is anders maar kreeg nooit internationale aandacht. Om te beginnen protesteerde de Letse bevolking wel hevig. Dat was het meest zichtbaar op 13 januari 2009 bij een manifestatie in Riga waaraan 10.000 mensen deelnamen. In de daaropvolgende maanden waren er tal van betogingen van studenten, leerkrachten, boeren, gepensioneerden en gezondheidswerkers. Verder blijven de werkloosheidscijfers hoog (14,2 procent) in Letland ondanks de grote migratiegolf. Tussen 2004 en 2007 verliet al tien procent van de bevolking het land. Die exodus zwol nog aan na de economische crash in 2008. In 1991 had het land nog 2,7 miljoen inwoners; in 2010 2,08 miljoen maar volgens sommigen zou het in werkelijkheid maar om 1,88 miljoen mensen gaan.

Er zijn in Letland bijna geen beschermingsmaatregelen voor werknemers.

Vakbonden slagen er amper in om waardige arbeidsomstandigheden en lonen af te dwingen. Desondanks blijft Letland een goed geschoolde bevolking hebben. Hun geschoolde werknemers zijn bekend om hun creativiteit en aandacht voor detail. Met een beter economisch beleid, met oog voor investeringen in innovatie, zou het daadwerkelijk een succesverhaal kunnen worden.

Het volledige verhaal kan je lezen op: http:// www.baltic-course.com/eng/

Vakbondsleider in hongerstaking in Zuid-Korea Al jaren zet Zuid-Korea geleidelijke stappen van een dictatuur naar een democratie.

Het pad naar democratie verloopt niet altijd even vlot. Eén van de indicatoren waaruit blijkt dat er nog geen volledige democratie bestaat is het continue gevecht voor erkenning van vakbonden en collectieve onderhandelingen.

De overheidsvakbond KGEU is één van de vakbonden die vechten voor erkenning. Voor de overheid is KGEU geen partner voor sociaal overleg. Er werden zelfs 137 vakbondsleden ontslagen, onder wie 14 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

Poolse uitzendkrachten in actie bij Albert Heijn Albert Heijn is op de Belgische markt een jonge speler onder de supermarktketens. In Nederland is dat anders. Albert Heijn nam er in 1886 de kruidenierszaak van zijn vader over. Sindsdien groeide de onderneming uit tot een beursgenoteerde groep met een stevige greep op de sector. Vorig jaar begon Albert Heijn met een kostenbesparing die 600 miljoen zou moeten opleveren. Sindsdien werd al 14 miljoen euro bespaard op logistieke kosten. Vooral door vrachtwagens meer te beladen. De werkdruk van de vrachtwagenchauffeurs en de medewerkers in de distributiecentra is daarom hoog.

Transportbedrijven concurreren met elkaar om werk gegund te krijgen. De basisprijs ligt net boven de kostprijs.

Verder wil Albert Heijn de inzetbaarheid van zijn mensen ‘optimaliseren’. Ziek ben je door een voedselvergiftiging of als je net geopereerd bent, anders valt er altijd nog wat te doen. Albert Heijn vraagt uiterste flexibiliteit om taken te ruilen, zodat het ziekteverzuim naar beneden

kan. Dat ligt met acht procent nu ongeveer 2,5 procentpunt boven de norm van 5,4 procent. Meer dan 2,5 keer het verzuim in de sector handel (3,3 procent) en bijna twee keer het gemiddelde verzuim in Nederland (4,2 procent).

Albert Heijn sprak met de uitzendbureaus zogenaamde opjaagbonussen af.

De bureaus krijgen extra geld als hun uitzendkrachten geen 100 procent maar 110 procent draaien. Als de vakbond Albert Heijn aanspreekt over de negatieve effecten van de bonus weten ze van niks.

Honderden van deze uitzendkrachten zijn Polen. Een groep van ongeveer 30 Poolse uitzendkrachten kwam eind januari in actie tegen Albert Heijn en het uitzendbureau Tempo Team. De Poolse distributiewerkers van Albert Heijn eisen betere werk- en woonomstandigheden.

“Dit is het andere gezicht van Albert Heijn.

De rauwe werkelijkheid van duizenden distributiewerkers staat in schril contrast met het sprookjesachtige imago van de nationale troetel-supermarkt”, zegt Ron Meyer van de Nederlandse vakbond FNV Bondgenoten.

Lees meer op: www.fnvbondgenoten.nl

© foto: daniël rys

Letland: succesverhaal of rampscenario?

de voorzitter en de algemeen secretaris.

Voor de overheid is KGEU een onwettelijke organisatie. Nochtans doet KGEU gewoon wat andere vakbonden elders ook doen in de publieke sector. Ze komen op voor een kwaliteitsvolle dienstverlening, volwaardige vakbondsrechten en rechtvaardige arbeidsvoorwaarden.

KGEU eist dat alle 137 ambtenaren opnieuw in dienst worden genomen en dat de vakbond erkend wordt. Die vraag stelden ze rechtstreeks aan de huidige presidente van het land. Van haar willen ze een duidelijk engagement om werk te maken van een echt sociaal overleg.

Op 15 januari ging de voorzitter van KGEU in hongerstaking om de eisen kracht bij te zetten. Twee weken later stortte hij in en moest hij worden opgenomen in het ziekenhuis. Op dat moment begonnen de ondervoorzitters aan een hongerstaking. Andere Koreaanse vakbondsleiders scheerden hun haar af, een typische vorm van protest in het land.

Er was al veel internationale aandacht voor de strijd van KGEU. De mondiale vakbond voor de publieke sector betuigde al steun.

En meer dan 10.000 sympathisanten van vakbonden tekenden al een petitie via www.labourstart.org.

‘Europese droom’ is ver weg voor generatie Y Jonge vakbondsmensen delen verlangens en verzuchtingen in Portugal Hans Elsen

Jonge kerels en meiden van vakbonden uit heel Europa zijn begin februari bijeengekomen in Albufeira, een plaats vlakbij de Portugese stad Faro. De jonge vakbondslui discussieerden over de toekomst van het Oude Continent.

Zowat veertig vakbonden uit twintig Europese landen tekenden present voor de jongerenconferentie. Het belangrijkste punt op de agenda was uiteraard de economische crisis in Europa.

Ongeveer een kwart van alle jongeren in Europa zit zonder werk. Dat is niet zomaar ‘een probleem’ maar een regelrechte ramp. Jongeren die wel het geluk hebben om aan een baan te geraken, worden geconfronteerd met kwetsbare werkomstandigheden en loonmatigingen.

In tegenstelling tot wat sommige politici beweren was van een tegenstelling tussen Noord en Zuid weinig te merken in Albufeira. Het samenhorigheidsgevoel en de solidariteit onder de afgevaardigden waren zelfs opvallend groot.

De Europese Unie dringt aan op nog meer flexibiliteit, bezuinigingen en privatiseringen. Voor alle deelnemers aan het congres was dat een onmiskenbare aanval op het recht van jongeren op een stabiele en sociale toekomst.

Probeer als 25-jarige werkloze Zweed uit Malmö maar eens te snappen dat Zweden stevig bezuinigt om je toekomst te beveiligen. Hoe moet een werkneemster bij Aldi in Aken begrijpen dat de zogeheten één eurojobs er kwamen om haar welvaart te verzekeren? En heeft een jonge Rotterdammer er boodschap aan dat het ‘goed is voor hem’ wanneer werknemers in Nederland vlotter kunnen worden ontslagen?

In de media wordt sterk gefocust op de gevolgen van de crisis in het zuiden van Europa.

Maar de Belgische delegatie stelde vast dat het noorden van

inbox

RUBRIEKSNAAM

monique bra am

Zowel het ACV als de LBC-NVK lanceerde de voorbije weken campagnes. Met één rode draad: werknemers verdienen beter. We zetten de diverse campagnesites voor je op een rij en vragen je deze campagnes mee bekend te maken, bijvoorbeeld via facebook.

het continent met dezelfde problemen worstelt. In ‘gidsland’ Zweden is één op vier jongeren www.werknemersverdienenbeter.be werkloos. En in dat andere ‘gidsDe LBC-NVK betwijfelt of het huidige beleid op federaal en op Vlaams land’ Nederland worden almaar niveau wel het beste laat verhopen voor de werknemers. De al genomeer jongeren verplicht om fleximen en aangekondigde regeringsmaatregelen bevestigen die twijfel. beler te werken en noem maar op. Van een serieuze hertekening van de belastingen naar een echte rechtvaardige fiscaliteit is immers weinig of niets te merken. En tegelijkertijd wordt beslist dat de inkomens van de werknemers tot 2018 Tegen bezuinigingen geblokkeerd zullen worden.

De congresgangers stemden Daarom lanceerde de LBC-NVK de campagne ‘Werknemers verdienen unaniem tegen het Europa van beter’. Op www.werknemersverdienenbeter.be lees je meer over onze de bezuinigingen. Ze eisten een standpunten. En we voeren actie om onze eisen kracht bij te zetten.

Europa dat investeert in de toe- Zoals tijdens de grote manifestatie op 21 februari. Fotoreportages komst. Ook jongeren moeten en video’s brengen onze campagne in beeld. Want het is tijd voor hun dromen en verlangens kun- rechtvaardigheid. nen waarmaken. Een stabiele, degelijke job mag in Europa geen www.beterstatuut.be utopie zijn.

Op zo’n conferentie worden Het ACV wil een algemeen en verbeterd statuut voor alle werkneniet alleen politieke discussies mers. Voor het ACV is het daarbij ondenkbaar dat de discriminatie gevoerd. De bijeenkomst was van arbeiders blijft bestaan. Op basis van de Belgische Grondwet en ook een ideaal moment om te de Europese regels is dat trouwens niet langer mogelijk. Maar het bekijken hoe bij de buren wordt kan evenmin dat het model van de arbeiders model gaat staan voor geprobeerd om jongeren te orga- de bedienden. De bedienden vertegenwoordigen ruim 60 procent van niseren en warm te maken voor de werknemers. We aanvaarden evenmin dat er een harmonisering vakbondswerk. Sommige vak- komt op de kap van de sociale zekerheid of de overheid. bonden konden in Albufeira Het ACV heeft een helder, uitgesproken standpunt over een beter uitpakken met sterke acties of gemeenschappelijk werknemersstatuut. Dat standpunt is de basis campagnes die aansloegen bij om te onderhandelen. Veel van de verschillen zijn gegroeid in de secjongeren. Met de nodige energie toren en bedrijven en moeten eerst en vooral op dat niveau worden opgelost. Maar zeven dossiers moeten centraal worden geregeld. En en creativiteit is veel mogelijk.

De deelnemers aan de conferentie voor die zeven dossiers willen we een globale oplossing. kregen ook een lesje geschiedenis. Op www.beterstatuut.be lees je meer over deze dossiers en de voorZo leerden ze bijvoorbeeld dat de stellen van het ACV. Daar kan je brochures en affiches downloaden. ‘spontane’ stakingen van scholie- Ook staan er cartoons op de site die de kwestie op ludieke wijze verren en studenten in het kader van duidelijken. Deze cartoons kan je bijvoorbeeld delen via de sociale de Franse pensioenhervormin- media. Doen! gen toch niet zo spontaan waren.

Sommige Franse vakbonden zet- www.vermogensbelasting.be ten immers al jongerenafgevaardigden in op middelbare scholen Tijd voor rechtvaardigheid betekent ook tijd voor fiscale rechtvaaren aan universiteiten. Zo komen digheid. Het kan niet zo zijn dat talrijke grote bedrijven amper belasmensen al op jonge leeftijd in tingen betalen op hun winst. Ons land is verworden tot een fiscaal paradijs voor grote vermogens. Rechtvaardige fiscaliteit betekent dat aanraking met vakbondswerk. we een vermogensbelasting moeten invoeren. Ook mensen met grote Een verstandige keuze. vermogens, speculanten en bedrijven moeten eindelijk hun deel betalen. Eén procent vermogensbelasting op alle vermogens boven één miljoen euro brengt wel zes miljard euro op. Waar wacht de overheid UNI Youth is de jongerenafnog op? deling van UNI, een vakbond Op www.vermogensbelasting.be lees je meer over de vakbondsstanddie wereldwijd zowat 20 milpunten. Het ACV legt uit waarom een vermogensbelasting een eerlijke joen werknemers uit de dienmaatregel is en doet voorstellen voor een coherente aanpak. stensector vertegenwoordigt.

Maak deze campagne bekend, bijvoorbeeld via facebook door banners, Het gaat om werknemers die affiches en cartoons te delen. aangesloten zijn bij circa 900 vakbonden, allemaal lid van UNI. De jongerenafdelingen van die bonden verkozen in Portugal een nieuw bestuur.

Ze stemden ook over de plannen van UNI Youth voor de komende twee jaar.

LBC-NVK en sociale media

Naast onze website laten we via de sociale media onze stem horen.

Via twitter, facebook en youtube klinkt onze boodschap door. Volg ons via deze media: ‘Like’ ons op facebook: www.facebook.com/vakbondlbcnvk Twitter: www.twitter.com/lbcnvk Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

15

arbeids-gericht marc weyns

Verbroken arbeidsovereenkomst moet je bewijzen Een werknemer daagt op 16 juli 2001 niet op het werk op. De werkgever stuurt hem een aangetekende brief en vraagt om de reden van de afwezigheid mee te delen binnen de 48 uur. Er volgt geen reactie en de werkgever stuurt een tweede brief. Omdat een antwoord uitblijft stelt de werkgever met een aangetekende brief van 27 juli 2001 vast dat de werknemer de arbeidsovereenkomst verbrak. Even later reageert de werknemer dan toch. Hij had heel wat overuren gemaakt en had daarvoor inhaalrust genomen. De man was met vakantie en kon dus niet antwoorden op de aangetekende brieven. Hij was van mening dat de werkgever er onterecht van was uitgegaan dat de arbeidsovereenkomst was beëindigd.

Het Hof van Cassatie deed over dit geschil een uitspraak op 22 oktober 2012. De rechters wonden er geen doekjes om: het was een fout van de werknemer om zonder akkoord met de werkgever inhaalrust te nemen. Maar wie een fout maakt geeft daarmee nog niet te kennen dat hij de arbeidsovereenkomst wil beëindigen. Dat was nochtans wat de werkgever in de schoenen schoof van de werknemer: door niet op te dagen verbrak de werknemer zijn contract.

Wie iets beweert moet dat ook bewijzen en in dit geval vonden de rechters dat de werkgever niet bewees dat de werknemer de wil had geuit om zijn contract te verbreken.

Door die onterechte vaststelling verbrak de werkgever zelf het contract. Hij moest dus een opzegvergoeding betalen.

Buitensporig hardnekkig gedrag Een werknemer heeft de tegenslag een paar keren ziek te worden. Zijn werkgever treuzelt met het afleveren van de documenten voor het ziekenfonds. De werknemer pikt de tergende traagheid van de werkgever niet en stuurt hem enkele aangetekende brieven. Maar de werkgever bezorgt de documenten niet.

Ten einde raad weet de werknemer een inspecteur van de politie te overtuigen om samen met hem naar de werkgever te gaan. Dan laat de werkgever zijn lijdzame

houding varen, niet om de documenten af te leveren maar wel om de werknemer nog diezelfde dag te ontslaan wegens dringende reden.

Het arbeidshof van Luik was zich er in een arrest van 9 maart 2012 goed van bewust dat de handelwijze van de werknemer tot gevolg had dat samenwerken wellicht onmogelijk werd. Toch vormde de felheid waarmee de werknemer achter zijn documenten aanging geen dringende reden. De werkgever was immers zelf flink in de fout gegaan. Hij werd veroordeeld en moest een ontslagvergoeding betalen.

Een bedrijf past een eigen loonsysteem toe met een deel vast en een deel variabel loon.

Om recht te hebben op het variabele deel van het loon moeten de werknemers doelstellingen behalen. In het contract van de werknemer staat: “De doelstellingen worden opgesteld bij het begin van het jaar en u wordt beoordeeld rond het einde van het boekjaar. U kunt ‘kwantitatieve’ doelstellingen hebben (bijvoorbeeld orderontvangst, rendement of marge) en ‘kwalitatieve’ doelstellingen (bijvoorbeeld kwaliteit van de klantencontacten). De doelstellingen kunnen door de manager per divisie, afdeling, functie of medewerker worden bepaald.”

In 2005, 2006 en 2007 behaalt de werknemer zijn doelstellingen en krijgt hij het variabele loon. Voor 2008 en 2009 bepaalt de werkgever geen doelstellingen en aan het einde van het jaar volgt ook geen variabel 16 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

© foto: nrey

Doelstellingen voor loon correct bepalen

loon. De werknemer is het met die gang van zaken niet eens en krijgt in een arrest van het arbeidshof van Brussel van 15 juni 2012 gelijk.

De redenering van de rechters is eenvoudig.

Als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, heeft de werknemer wel recht op variabel loon. Als de werkgever nalaat om één van die voorwaarden – de doelstelling die moet

worden behaald – te bepalen, begaat hij een contractuele fout en moet ervan worden uitgegaan dat de voorwaarde vervuld is. Dat is een regel uit het Burgerlijk Wetboek die ook op de arbeidsovereenkomsten van toepassing is: een voorwaarde wordt geacht vervuld te zijn wanneer degene die zich onder die voorwaarde verbonden heeft, zelf de vervulling ervan verhindert.

in de marge

woon-werkverkeer © foto: daniël rys

wf

Werkgeverstussenkomst in de treinkaart Met de trein naar het werk

© foto: daniël rys

Procedures

Dominiek Van Dooren

Afwijkingen in sectoren

De tarieven van de NMBS werden op 1 februari 2013 verhoogd met 1,32 procent. Je zou verwachten dat de tussenkomst van de werkgever ook werd aangepast, maar dat is niet het geval.

Deze prijsverhoging komt, net als vorig jaar, volledig ten laste van de werknemers. Hun aandeel in de kosten voor het woon-werkverkeer verhoogde daardoor van gemiddeld 25 procent in 2009 tot 28,8 procent dit jaar.

De hierboven vermelde regeling geldt voor alle werknemers die niet behoren tot een sector, onderneming of instelling die bij cao een afwijkende regeling heeft. Zo kan bijvoorbeeld een tussenkomst worden berekend als percentage van de treintarieven. Voor meer informatie over deze sectorale regelingen kan je als lid van de LBC-NVK je plaatselijke secretariaat contacteren.

Dit is het gevolg van het sociaal akkoord voor de hele privésector voor 2009–2010. Toen werd afgesproken dat er om de twee jaar met de sociale partners zou worden onderhandeld over de aanpassing van de werkgeverstussenkomst. Anders dan in het verleden zou er dus geen automatische aanpassing meer komen wanneer de treintarieven naar omhoog gaan.

Voor 2013 werd geen akkoord gesloten over een verhoging van de werkgeverstussenkomst in de verplaatsingskosten. De bestaande forfaits werden onveranderd verlengd (art.3 cao nr. 19 octies van 20 februari 2009). Daardoor moeten ook dit jaar de werknemers opdraaien voor de volledige prijsverhoging van de treinkaart.

Eigen vervoer

Welke vergoeding is er voor wie met eigen vervoer naar het werk rijdt? Het antwoord op die vraag hangt af van de sectorafspraken. Als in een sector uitdrukkelijk een tussenkomst is voorzien bij gebruik van eigen vervoermiddelen en hierbij verwezen wordt naar de tussenkomst van de werkgever voor het openbaar vervoer, dan zal het bedrag in 2013 niet toenemen. En als het sectorakkoord naar de treintarieven zelf verwijst en de tussenkomst wordt uitgedrukt als een percentage hiervan, dan zal de terugbetaling van de werkgever stijgen op dezelfde manier als de treintarieven.

Een overzicht van prijzen en tussenkomsten vind je op de volgende pagina’s.

Ik heb advocaat altijd een merkwaardig beroep gevonden.

En natuurlijk ben ik me ervan bewust dat het een job is die een heel bijzondere bijdrage kan leveren aan een democratische rechtstaat. Van een klein kind dat al snel begint te praten wordt wel eens gezegd ‘die wordt later advocaat’. De maatschappij beschouwt advocaten als mensen die het goed moeten kunnen uitleggen. In een wat prozaïscher formulering stellen we dat ze zich vooral overal weten uit te lullen.

Zou ik de enige zijn die zich soms vragen stelt bij het feit dat er daders zijn die toch nog een advocaat vinden om hen te verdedigen? Toegegeven, het alternatief dat daders ‘het dan maar eens zelf moeten uitleggen’ en hun eigen verdediging opnemen zou waarschijnlijk geen al te fraai proces opleveren. Niet in het minst omdat de procescodes en de procedures meteen aan flarden zouden liggen; enige rechtsorde is geen overdreven luxe. Dat wordt het wel als het respect voor procedures het haalt op de inhoudelijke beoordelingen van schuld (en boete). Geen specialist zijnde valt het me evenwel op dat er ondertussen sprake is van echte procedurepleiters. Advocaten van wie de ogen minder op de feiten dan op de kleine lettertjes van wetsparagrafen zijn gericht.

Vergis ik me als er naar mijn aanvoelen, meer dan in het verleden, wegens procedurefouten uitspraken, zeg maar vrijspraken komen, die niet meer stroken met een rechtsgevoel?

Natuurlijk is het noodzakelijk om de rechtsregels na te leven.

Maar is er ook niet zoiets als proportionaliteit? Een minutieuze regel schenden heeft meteen tot gevolg dat alles wat ervoor en erna correct gebeurde ongegrond wordt. Dat moet toch anders kunnen.

Ik las over een initiatief op dit punt. “Dan zitten we in een politiestaat”, klonk het meteen bij procedurepleiters. Een beetje ernstig blijven, ‘confraters’.

woon-werkverkeer

Werkgeverstussenkomst Weektreinkaart 1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

8,10 9,00 9,90 10,70 11,60 12,30 13,10 13,80 14,60 15,30 16,00 16,80 17,50 18,30 19,00 19,70 20,50 21,20 22,00 22,70 23,50 24,20 24,90 25,50 26,50 27,00 28,00 28,50 29,50 30,00 31,50 33,00 35,00 37,00

5,50 6,10 6,70 7,30 7,90 8,40 8,90 9,40 9,90 10,40 11,00 11,50 12,10 12,60 13,10 13,60 14,10 14,60 15,30 15,80 16,30 16,80 17,40 17,90 18,40 19,10 19,50 19,90 20,60 21,00 21,80 23,30 24,40 26,00

Maandtreinkaart 43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

1

2

3

38,50 40,50 42,50 43,50 45,00 46,00 48,00 50,00 52,00 54,00 57,00 59,00 61,00 63,00 65,00 67,00 69,00 72,00 74,00 76,00 78,00 80,00 82,00 85,00 87,00 89,00 91,00 93,00 95,00 98,00 100,00 102,00 104,00 106,00

27,50 29,00 30,00 31,50 32,00 33,50 34,50 36,00 38,00 40,00 41,50 43,00 44,50 46,00 48,00 49,50 51,00 53,00 54,00 56,00 58,00 59,00 61,00 63,00 64,00 66,00 67,00 69,00 71,00 73,00 74,00 76,00 78,00 79,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

27,00 30,00 33,00 35,50 38,50 41,00 43,50 46,00 48,50 51,00 53,00 56,00 58,00 61,00 63,00 66,00 68,00 71,00 73,00 76,00 78,00 81,00 83,00 86,00 88,00 91,00 93,00 95,00 98,00 100,00 104,00 111,00 117,00 123,00

18,30 20,50 22,30 24,40 26,00 28,00 30,00 31,00 33,00 35,00 37,00 38,50 40,00 42,00 43,50 45,00 47,50 49,00 51,00 53,00 54,00 56,00 58,00 59,00 62,00 63,00 65,00 67,00 68,00 70,00 73,00 78,00 82,00 87,00

43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

129,00 135,00 141,00 145,00 149,00 154,00 160,00 167,00 174,00 181,00 188,00 196,00 203,00 210,00 217,00 224,00 232,00 239,00 246,00 253,00 260,00 268,00 275,00 285,00 289,00 296,00 304,00 311,00 318,00 325,00 332,00 340,00 347,00 354,00

91,00 96,00 101,00 104,00 107,00 111,00 115,00 120,00 126,00 132,00 137,00 143,00 148,00 153,00 160,00 165,00 171,00 177,00 181,00 187,00 192,00 198,00 203,00 211,00 214,00 220,00 225,00 231,00 236,00 242,00 246,00 253,00 258,00 264,00

205,00 212,00 219,00 226,00 233,00 240,00 247,00 254,00 260,00 267,00 274,00 281,00 293,00 309,00 326,00 343,00 360,00 377,00

142,00 147,00 152,00 157,00 162,00 167,00 172,00 177,00 182,00 187,00 191,00 197,00 206,00 218,00 229,00 244,00 256,00 268,00

49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130

394,00 406,00 419,00 431,00 447,00 467,00 487,00 507,00 527,00 548,00 568,00 588,00 608,00 628,00 648,00 669,00 689,00 709,00

282,00 291,00 299,00 310,00 322,00 336,00 354,00 368,00 383,00 400,00 415,00 430,00 447,00 462,00 477,00 493,00 509,00 524,00

131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

729,00 749,00 769,00 798,00 810,00 830,00 850,00 870,00 890,00 910,00 931,00 951,00 971,00 991,00

538,00 553,00 568,00 592,00 601,00 615,00 631,00 646,00 661,00 676,00 691,00 708,00 723,00 738,00

Treinkaart voor 3 maanden 1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

76,00 84,00 92,00 100,00 108,00 115,00 122,00 129,00 136,00 143,00 150,00 157,00 164,00 170,00 177,00 184,00 191,00 198,00

52,00 57,00 62,00 68,00 74,00 78,00 83,00 88,00 93,00 98,00 103,00 108,00 113,00 118,00 122,00 127,00 132,00 137,00

18 |  MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42 43-45 46-48

in treinkaart Treinkaart voor 12 maanden 1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

270,00 299,00 328,00 357,00 386,00 411,00 436,00 461,00 485,00 510,00 535,00 559,00 584,00 609,00 634,00 658,00 683,00 708,00 732,00 757,00 782,00 807,00 831,00 856,00 881,00 905,00 930,00 955,00 980,00 1004,00 1045,00 1105,00 1166,00 1227,00

185,00 204,00 224,00 243,00 264,00 280,00 297,00 314,00 331,00 348,00 366,00 383,00 402,00 420,00 436,00 455,00 472,00 489,00 507,00 524,00 542,00 560,00 579,00 596,00 614,00 632,00 650,00 667,00 684,00 701,00 733,00 776,00 818,00 871,00

43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

1 2 3

AFSTAND (IN KM) PRIJS VANAF 1/2/2013 WERKGEVERSBIJDRAGE VANAF 1/2/2013

Treinkaart voor deeltijds werkenden Railflex

1287,00 1348,00 1409,00 1452,00 1495,00 1538,00 1596,00 1668,00 1740,00 1812,00 1884,00 1956,00 2028,00 2100,00 2172,00 2244,00 2316,00 2388,00 2460,00 2532,00 2604,00 2676,00 2748,00 2848,00 2891,00 2963,00 3035,00 3107,00 3179,00 3251,00 3323,00 3395,00 3467,00 3539,00

914,00 957,00 1008,00 1039,00 1070,00 1108,00 1149,00 1201,00 1265,00 1317,00 1369,00 1429,00 1481,00 1534,00 1597,00 1650,00 1703,00 1763,00 1816,00 1869,00 1922,00 1975,00 2028,00 2114,00 2146,00 2199,00 2252,00 2306,00 2359,00 2412,00 2466,00 2529,00 2583,00 2637,00

1

2

3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

11,20 11,20 11,20 12,20 13,20 14,00 14,90 15,70 16,50 17,40 18,20 19,10 19,90 20,80 21,60 22,40 23,30 24,10 25,00 26,00 26,50 27,50 28,50 29,00 30,00 31,00 31,50 32,50 33,50 34,00 35,30 37,50 40,00 42,00

7,40 8,60 9,50 10,30 11,00 11,60 12,10 12,60 13,10 13,60 14,20 14,60 15,00 15,50 15,90 16,40 16,90 17,30 17,70 18,20 18,70 19,10 19,50 20,20 20,60 21,00 21,30 21,70 22,60 24,10 25,00 27,00

43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

44,00 46,00 48,00 49,50 51,00 52,00 54,00 57,00 59,00 62,00 64,00 67,00 69,00 72,00 74,00 77,00 79,00 81,00 84,00 86,00 89,00 91,00 94,00 97,00 -

28,00 29,00 31,00 32,00 33,00 34,50 36,00 38,00 40,50 42,00 44,50 46,00 47,50 50,00 52,00 53,00 55,00 57,00 59,00 61,00 62,00 63,00 65,00 67,00 -

© foto: daniël rys

©© foto: foto: daniël daniël rys rys

(*) Eveneens geldig voor treinkaarten in gemengd verkeer NMBS/TEC. Bij het ter perse gaan waren de terugbetalingstarieven nog niet verschenen in het Belgisch Staatsblad.

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

19

film k arin seberechts

The Master een uitputtend amalgaam van Het lag bijna voor de hand dat Joaquin Phoenix oratie, psychoanalyse en regressietherapie. Er komt nog net na de aankondiging dat geen waterboarding aan te pas… hij voortaan als hiphopper Je kunt een paar dingen met door het leven zou gaan zekerheid zeggen over deze – een stunt die eigenlijk film: hij is fascinerend, breed deel uitmaakte van de en briljant in beeld gebracht pseudo-documentaire en nerveus getoonzet. En hij is ‘I’m still here’ – op geheel grandioos geacteerd. Phoenix eigengereide wijze zijn en Anderson-habitué Philip ‘comeback’ zou maken.

Seymour Hoffman zijn allebei ‘monsterlijk’ goed. Maar wat Nu, eigengereid is Paul meer is: zij vullen elkaar zelfs Richard Gere: elegante bedrieger, die ten koste van alles zijn hachje Thomas Andersons ‘The probeert te redden. in die beeldvullende incarnaties Master’ alleszins. Phoenix geraffineerd aan. loopt erbij als een uitgeHouvast biedt Anderson zijn teerd aapje in dit grillig kijker overigens niet met deze relaas waar nooit echt humeurige queeste die zo non‘Make your point and de keien. Geld en macht, maar een peil valt op te trekken. conformistisch is dat zij af vooral een onbedaarlijk winneen toe alleen voor zijn maker get out.’ Het ongeschrerinstinct vormen de grote drijf- De film begint als een ongemak- bestemd lijkt. Maar je zit wel ven motto van filmmaveer in ‘Arbitrage’. Het zijn niet kelijke karakterstudie van een aldoor verbaasd te kijken naar kers in Hollywood wordt voor niets de vele nijdige tête- labiele veteraan. Freddie Quell deze film en zijn ontembare perzelden letterlijker genoà-têtes – duels bijna – die deze is gestoord en verslaafd aan sonages. Soms meegesleept, in men dan in ‘Arbitrage’. film een eind boven het gemid- zelfgestookte brouwsels uit de trance bijna. En soms een beetje Nicholas Jarecki doet met delde vermaak tillen. Jarecki Tweede Wereldoorlog. Ergens als een koe naar een trein. Met zijn eerste speelfilm een drijft zijn geladen verhaal over in een poëtischer verleden had zijn intuïtieve aftasting van onfrisse intrige terdege een man die niet beter weet hij iets puurs met een meisje. gekweldheid en manipulatie uit de doeken, en slaat dan koste wat kost zijn hachje Tijdens één van zijn uitzicht- voegt Anderson alleszins een dan de deur abrupt voor te redden behendig van de ene loze escapades kruist hij het weerbarstig kijkstuk toe aan een iedereen dicht. Kwestie bedrieglijke episode naar de pad van Lancaster Dodd en zijn al opvallend eclectisch oeuvre. ‘gevolg’. Dit bezwerende heer- Om maar te zeggen: het hoeft andere. van niet te dralen…

Arbitrage

Durfkapitalist Robert Miller leidt ons een vermogend New York binnen, vol ‘beautiful people’ met luxueus toebehoren.

Op zijn verjaardagsfeest komt de elegante zestiger over als een goed in de slappe was zittende, bedaarde pater familias.

Even voorbij de schone schijn blijkt er echter een stevig gat in die slappe was te zitten – eentje van 400 miljoen dollar – en houdt zijne elegante bedaardheid er een dure Franse minnares op na.

Millers gekonkel om het miljoenenhiaat voor potentiële overnemers weg te moffelen is al weinig fraai om zien. Maar wanneer hij ook nog eens een dodelijk ongeluk wil verdoezelen, dat hij zelf heeft veroorzaakt, en zijn gezin en trouwste vrienden een rad voor de ogen draait, gaat de resterende doorluchtigheid smadelijk tegen 20 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

De enige morele overweging in schap trekt het land rond om niet allemaal vanzelfsprekend deze van elke gewetensnood ‘the cause’ te prediken, een van te wezen. weg ijlende geschiedenis, is dat de pot gerukte filosofie die erg slechtheid er zowaar attractief aan Scientology doet denken. gaat uitzien als ze met glamour Freddie wordt troetelpupil en ‘The Master’ komt op 6 maart is omgeven. En dat een gracieuze middelpunt van Dodds sessies: 2013 in de Belgische cinema’s. man er kwetsbaar kan uitzien, Phoenix en Hoffman: monsterlijk en geraffineerd in P.T. Andersons ook als hij iedereen voorliegt. hypnotiserend kijkstuk.

Voor een nieuweling in de branche heeft Jarecki – die zelf uit New Yorks financiële society stamt – mooie ‘production values’ ter beschikking. Niet in het minst een uitmuntende cast, met Richard Gere op kop.

‘Arbitrage’ past Gere, die voor een keer eens niet op automatische piloot elegant loopt te wezen, als een handschoen.

Net zoals ‘American Gigolo’ hem meer dan dertig jaar geleden paste als zijn maatpak van Armani.

‘Arbitrage’ is sinds 27 februari 2013 te zien in de Belgische zalen.

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Een geschiedenis van België Benno Barnard en Geert Van Istendael

Volgens een recent onderzoek is het droevig gesteld met de algemene kennis van de Vlaamse studenten in de lerarenopleiding. Heel wat van hen denken dat de Tweede Wereldoorlog plaats vond in de negentiende eeuw, dat China in de buurt van Groenland ligt (misschien iets meer naar links) en dat de Koude Oorlog uitgevochten werd om het bezit van de Noordpool. Waarschijnlijk zal hun kennis over ons eigen land niet veel groter zijn, maar daarvoor is er nu een oplossing: maak het nieuwe geschiedenisboek van Benno Barnard en Geert Van Istendael verplicht in alle middelbare scholen.

In 300 bladzijden, aangevuld met een namenregister en geïllustreerd met grappige tekeningen van (dochter) Judith Van Istendael, nemen de auteurs ons mee op een verhelderende reis in de tijd, te beginnen bij de dinosaurussen van Bernissart tot bij Marc Dutroux en de film ‘Rundskop’ van Michaël Roskam.

Barnard en Van Istendael weten hun weetje.

In makkelijk te begrijpen Nederlands (“Een kouter is een veld”, “gekerstend is tot christen gemaakt”), chronologisch en opgesmukt met relativerende knipogen en spannende verhalen vertellen zij in sneltreintempo maar verbazend gedetailleerd de geschiedenis van ons land.

Bezet en geplunderd

Strikt genomen bestaat België als natie nog maar een kleine 200 jaar (Zwitserland is er al sinds 1291!), dus de auteurs wijden meer dan de helft van hun boek aan de Belgische voorgeschiedenis: de achttien eeuwen waarin onze contreien bezet, geplunderd en bestuurd werden door Romeinen, Vikingen, Spanjaarden, Oostenrijkers, Fransen en Nederlanders.

Om de geschiedenis van België te kaderen

krijgen we ook nog verhelderende verhalen over onder meer de boekdrukkunst, de Franse Revolutie, Napoleon, Bismarck, de beide Wereldoorlogen, het ontstaan van de moderne kunst en het IJzeren Gordijn.

Hoewel ‘Een geschiedenis van België’ in principe geschreven is voor elfjarigen, nemen de schrijvers hun lezertjes behoorlijk au sérieux. Er zijn uitweidingen over taal (“In de tijd van Kiliaan werd het Nederlands vaak ‘Nederduits’ genoemd. Daarnaast had “De grote meerderheid van de Vlaamse menje dan het ‘Hoogduits’, dat we nu gewoon sen haatte de activisten en weigerde iedere Duits noemen”), over godsdienst (“Calvijn samenwerking”, “Je hebt ook zes gemeenten verkondigde het zogenaamde ‘decretum met faciliteiten die grenzen aan Brussel. Die horribile’, het ‘verschrikkelijke besluit’ zijn toch wel een beetje eigenaardig”.) van God om iedere ziel al voor zijn of haar geboorte aan de hemel of de hel toe te wij- Grote liefde zen”) en cartografie (“Je kan alle kaarten van Ferraris bekijken op het internet: Uit heel hun boek spreekt een grote liefde http://www.kbr.be/collections/cart_plan/ voor dit lapje grond en zijn dappere, koppige, goedmenende bevolking. Over het ferraris/ferraris_nl.html”).

Charter van de Blijde Inkomst uit 1356 schrijven ze: “In vergelijking met bijna alle andere Europeanen waren onze voorouders al vroeg (..) op hun democratische rechten De Belgische grondwet gesteld”. Na de val van Antwerpen in 1585 trokken ‘de beste kooplieden, ambachtsvan 1830 was zo lieden en knappe koppen naar de Vrije Republiek in de Noordelijke Nederlanden’. modern dat later En over de Belgische grondwet van 1830: een heleboel nieuwe “Die was zo modern dat later een heleboel nieuwe landen haar hebben overgenomen”. landen haar hebben Ze geven eer wie eer toekomt: de Belgische overgenomen. liberalen die de eerste politieke partij stichtten, Jan Frans Willems en kanunnik David die hun taalgenoten één enkele spelling wisten op te leggen, het KAJ van Jozef Cardijn, Achille Van Acker en de sociale zekerheid, Nuances Paul-Henri Spaak en het nieuwe Europa.

Barnard en Van Istendael zingen de lof van ‘Een geschiedenis van België’ is een must, de democratie en van de Verlichting en niet alleen voor nieuwsgierige kinderen hekelen godsdienstgekte, heksenverbran- maar ook voor hun ouders die al lang verdingen, dweperij, domheid en kolonialisme. geten waren waar ze vandaan komen.

Tegelijk zijn ze op veel terreinen heel genuanceerd, wat de geloofwaardigheid van hun GUTENBERG geschiedenisles zeker ten goede komt. (“We EEN GESCHIEDENIS VAN BELGIE haalden (in Congo) de rijkdom weg, maar Benno Barnard en Geert Van Istendael we gaven ook heel wat in ruil”, “Je had gema- Uitgeverij Atlas/Contact tigde en extremistische VNV’ers”, “Leopold 320 blz.

III bleef in België, bij zijn soldaten, zei hij”, Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 |

21

Vrijkaarten filmpremière De sociaalartistieke werking Victoria Deluxe nodigt u samen met de LBC-NVK, BBTK en Vooruit uit voor de première van de documentaire ‘cRISEs UP’. Die première vindt plaats op vrijdag 29 maart 2013 om 20.00u in de Theaterzaal van de Vooruit in Gent.

Halverwege 2010 – in de slipstream van een nieuwe economische en financiële crisis – besloot Victoria Deluxe (Gent) de aanzwellende straatprotesten in beeld te brengen. Ze coachten zowat 40 deelnemers en medewerkers in het interviewen, filmen en monteren en trokken naar manifestaties en acties op zoek naar wat mensen

tot strijd en verzet beweegt.

Uit de bijna driehonderd uur interview- en beeldmateriaal werd uiteindelijk een stevige documentaire gepuurd als sluitstuk van dit sociaalartistieke project.

De prent cRISEs UP vertrekt van de groeiende sociale strijd van de vakbonden en andere sociale bewegingen in België.

Aansluitend trok Victoria Deluxe naar de Indignados en Occupy’ers die wereldwijd van zich laten horen, in Caïro, New York, Chicago, Montreal en Madrid.

Wil je graag aanwezig zijn op de première van deze film? Stuur dan een e-mailtje naar persdienst.lbc-nvk@acv-csc.be. De eerste 75 geïnteresseerden krijgen een duoticket.

uitbetaling vakbondspremie Beschutte en sociale werkplaatsen Tussen 1 februari en 1 juni 2013 wordt in de sector van de beschutte werkplaatsen de vakbondspremie uitbetaald. Voor de sociale werkplaatsen gebeurt hetzelfde tussen 1 maart en 1 juni 2013.

Om recht te hebben op de premie moet je aangesloten zijn bij een erkende werknemersorganisatie.

Ook moet je vorig jaar gewerkt hebben in een onderneming die valt onder de sectoren van de beschutte of sociale werkplaatsen (paritair comité 327). De premie geldt niet voor uitzendkrachten en jobstudenten.

Wie in een beschutte werkplaats de volle bijdrage betaalt, krijgt een premie van 86,76 euro per jaar of 7,23 euro per gepresteerde maand. Betaal je de verminderde bijdrage, dan krijg je een premie van 54,54 euro per jaar of 4,55 euro per gepresteerde maand.

In de sociale werkplaatsen is er een premie van 63 euro of 5,25 euro per gepresteerde maand voor wie de volle bijdrage betaalt.

De rechthebbenden kregen van hun werkgever een tewerkstellingsattest dat recht geeft op de premie. Dat attest moet worden

In het februarinummer van

Werknemers zonder papieren Het februarinummer van Ons Recht berichtte over de situatie van werknemers zonder papieren. Maar de zetduivel speelde ons parten. De naam OR.C.A staat voor Organisatie voor clandestiene arbeidsmigranten.

En wie via internet meer informatie wil vinden, kan surfen naar deze twee websites: www.orcasite.be en www.werknemerszonderpapieren.be.

indexaanpassingen - feB. 2013 307.00 Makelarij en verzekeringsagentschappen Vorige lonen x 1,02

22 | MAART 2013 | 117de jaargang | Ons Recht

terugbezorgd aan de Dienst Vakbondspremies van de LBCNVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen of aan het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

Internationale handel, vervoer en logistiek De gesyndiceerde bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de logistiek (paritair comité 226) krijgen tussen 1 maart en 30 juni van dit jaar een vakbondspremie van 125 euro uitbetaald.

Wanneer heb je recht op de premie? Alleen als je tussen 1 maart en 30 juni minstens één dag lang werkt in een onderneming uit PC 226. Ook (brug)gepensioneerden hebben recht op een vakbondspremie, tenminste als ze tussen 1 januari 2013 en 30 juni 2013 met brugpensioen vertrekken. Het lid moet in orde zijn met de bijdrage op het moment van uitbetaling.

De bedienden uit PC 226 krijgen een attest dat ze moeten invullen en terugbezorgen aan hun plaatselijke LBC-NVKsecretariaat. Ben je lid, werk je in PC 226 en heb je geen attest gekregen? Dan kan je het beste contact opnemen met jouw LBCNVK-secretariaat.

dit artikel kon de indruk wek-

Ons Recht verscheen een arti-

ken dat we ook de zelfstan-

kel over het loonbeleid in de

dige agenten van de financiële

financiële sectoren, met als

instellingen op de korrel wilden

titel ‘Werkgevers dreigen loon-

nemen. Maar dat was zeker niet

stop te misbruiken’. De foto bij

de bedoeling van het artikel.

achterklap

ons recht RUBRIEKSNAAM

walter

Wolf In het Engels hebben ze een mooie uitdrukking die in het Nederlands niet bestaat: ‘to cry wolf’. Er zit een fabel van Aesopus aan vast, over een jongetje dat schapen hoedde.

Op een dag verveelde de jongen zich zo erg dat hij hardop begon te gillen: “Een wolf! Er komt een wolf aan om mijn schapen op te eten!” Alle mannen van het dorp kwamen aangelopen, met rieken en gaffels, maar het jongetje lachte hen uit: “Er is helemaal geen wolf. Ik heb jullie beetgenomen.”

ging brengen, zag hij er verrassend welvarend uit voor iemand met inwendige kneuzingen en een gebroken rib. Ik gaf hem vijftig euro, maar ik dacht: dit lap je me geen tweede keer.

Nog geen week later was hij er opnieuw. Deze keer stond hij onverwacht voor de deur. Zijn fiets was gestolen, hij was te voet. Had hij dan geen fietsslot gehad? Jawel, natuurlijk, maar er was een bende actief met laserstralen, waarschijnlijk Portugese maffia. Zelfs het strafste slot maakte geen kans tegen hen. Hij had aangifte gedaan, wat dacht ik wel, maar de politie speelde onder één hoedje met die ploerten, dat wist toch iedereen? Had ik al gegeten, zeg? Willem rammelde van de honger. En die fles wijn daar, oei, 2007, die was bijna over tijd. Goed dat hij langs kwam, mensen dachten dat ze hun wijn eeuwig konden bewaren.

Bang en onzeker

“Niet doen,” zei de burgemeester. “Dit is flauw. Nooit meer, dacht ik. Nu was het genoeg Met een wolf moet je nooit lachen.” Maar een geweest, maar gisteren belde Willem weer. week later deed de jongen het weer: “Wolf! Zijn stem klonk bang en onzeker. Om negen Wolf!” Opnieuw repten de mannen zich en uur kreeg hij bezoek waar hij erg tegen opnieuw werden ze uitgelachen. opkeek. Hij had per ongeluk de kraan in U bent genoeg thuis in fabels om de ontkno- de badkamer laten openstaan en het water ping al te kennen: de jongen riep nog een was langs de luster tot op de eerste verdiederde keer, de mannen kwamen niet meer ping gelopen, net op de postzegelverzamehelpen, deze keer was er wel een wolf en alle ling van zijn benedenbuur. Een dure reeks uit schapen werden opgevreten. ‘To cry wolf’ wil Monaco, over het huwelijk van Grace Kelly zeggen: om hulp vragen als je het niet nodig met prins Rainier was aan de tafel vastgehebt, zodat niemand je nog helpt als het wer- plakt en nu kwam buurman rekenschap kelijk moet. vragen. Hij heette Rosmalen, dat moest ik Ik moest aan Aesopus denken toen Willem onthouden, voor als hij neergestoken werd, me weer eens belde. Willem is een oude gab- want Rosmalen was een oud-messenwerper ber. We hebben samen leuke tijden meege- uit Circus Tirol. Kon ik echt niet even langsmaakt, maar toen ging hij aan de drank en komen? verloor hij zijn baan, zijn vrouw en zijn vrien- Ik was televisie aan het kijken, dus ik maakte den. Af en toe belt hij me nog eens op en dan me er maar met een smoes van af. Ja, die luister ik een uur naar hem, met frisse tegen- messenwerpers, daar moest je voor opletten, zin, want Willem kan zeuren als de beste. Hij Willem. Ja, inderdaad, zo’n verzamelaar kon heeft altijd straffe verhalen, maar ik kan er lelijk uit zijn bol gaan als je aan zijn zegels maar de helft van geloven. Een maand gele- kwam. Wat zeg je? Een baseballbat? Goed den hadden vijf Polen hem in elkaar geramd, idee, hou die maar klaar. Onder een deken, toen hij een spuitwatertje was gaan drinken dan valt ie niet op. Ja, eerst op de knieschijin zijn stamcafé. Ze hadden hem geslagen en ven mikken, dan zal hij zijn messen wel gauw geschopt, zei hij, alleen maar omdat hij per laten vallen. ongeluk ‘tatara boem’ had gezegd, wat vol- Sindsdien heb ik niets meer van mijn vriend gens hem ‘armzalige schooier’ betekent in het gehoord, maar ik volg met meer dan gewone Pools. Hij had zijn bankkaart moeten afgeven aandacht het plaatselijke nieuws. Ik mag er en zijn geheime code. En nu had hij geen euro niet aan denken dat ik een titel in de krant meer om de maand door te komen. Kon ik zie staan: “MAN NEERGESTOKEN OM hem wat lenen?

ZELDZAME ZEGEL” of in het journaal van VTM: “Met deze baseballbat werd het slachtoffer doodgeknuppeld.”

Schooier Misschien zeg ik dan bij mezelf: dat komt Natuurlijk kon ik dat. ’s Avonds zocht ik ervan, van ‘Wolf!’ te roepen, maar mezelf ‘boem’ op het internet op. Het is inderdaad kennende zal ik denken: flink hoor, een ‘schooier’ in het Pools, maar ‘tarara’ kende de vriend in de steek laten voor een aflevering vertaalmachine niet. Toen ik Willem het geld van ‘Komen Eten’.

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten en -steunpunten • LBC-NVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK DENDERMONDE Oude Vest 146 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK SINT-NIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 117de jaargang | MAART 2013 | 23