Ons Recht,nr 3 maart 2012 by LBC-NVK

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 116de jaargang | nummer 3 | maart 2012

6-7 Vakbond moet verjongen en vernieuwen

8 HOE NU VERDER BIJ CITIBANK?

13 B E T E R B LO E D M O O I B I J ABERCROMBIE

Standpunt Verkiezingen Nieuwe vakbond Banksector Woon-werkverkeer Industrie

In de marge Over de grenzen Non-Profit Fiscaliteit Waardig Werk

3 4 6 8 9 12 12 13 14 15 15 16 17 17 18 19 20 22

Europa Distributie Film Film Boek Herstructurering Bedrijfssluiting De lezer schrijft Uitbetaling vakbondspremie Indexaanpassingen Achterklap Vanmol

23 24 26 26 27 28 29 30 30 30 31 32

Distributie Index Inbox Arbeids-Gericht

De index: geen symbooldossier Samen kan je veel meer bereiken Werken aan vakbond nieuwe stijl Overnemer Citibank doet geen beloftes over werkzekerheid Werkgeverstussenkomst in de treinkaart Van Hool ontdekt 21ste eeuw, althans op sommige punten Met sluiting Comet verdwijnt stuk Mechelse geschiedenis Veelbesproken Abercrombie & Fitch strijkt neer in Brussel Loonindexering dient met hand en tand verdedigd Arcelor Mittal betaalt 496 euro belastingen, en jij?

Alternatieve valentijnsactie in Brussel

Alliance of Healthworkers Filippijnen Weg naar rechtvaardige fiscaliteit is nog lang Mayerline, Cassis en Bel&Bo verbeteren beleid rond arbeidsrechten bij toeleveranciers Steun uit onverwachte hoek Duur, het leven is duur Mixed Kebab My Week with Marilyn Stadsliefde - Scènes in Parijs “Het woord ‘sociaal is wansmakelijk” “Sociaal gevoel is grotendeels weg bij multinationals”

De Schone Kleren Campagne heeft de resultaten meegedeeld van een nieuw onderzoek rond het beleid dat 36 kledingketens en -merken voeren op het vlak van werkomstandigheden en toelevering. Bij de Belgische ketens blijken Mayerline, Cassis en Bel&Bo vooruitgang te boeken. In het kader van het nieuwe onderzoek werd ook actie gevoerd in de Brusselse Nieuwstraat. Paspoppen liepen door de bekende winkelstraat en verkondigden voor de etalages van de betrokken winkelketens hoe zij hadden gescoord. Lees er meer over op p. 22.

RUBRIEKSNAAM inhoud

2 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

ferre w yckmans

standpunt.

algemeen secretaris

Werknemers hoeven geen koopkracht in te leveren om aandeelhouders te plezieren!

Het jennen van werknemers lijkt een nieuwe trend. Alsof zij het zijn die de vooruitgang stuiten en die door hun loon onze economie naar de verdoemenis helpen. Alsof zij de hypotheekcrisis, de bankencrisis en de economische crisis veroorzaakt hebben. Alsof zij het zijn die frauderen en de meestersjoemelaars zijn en geen belastingen op hun arbeid betalen. Alsof zij het zijn die fiscale trucs en belastingconsulenten in dienst hebben. Alsof zij het zijn die de sociale zekerheid uitmelken in plaats ervoor te betalen. Alsof rentenierend nietsdoen hun bezigheid is. Alsof ze de veroorzakers zijn van een fundamenteel scheefgetrokken inkomensverdeling.

In Griekenland heeft de sanering een pijnlijk dieptepunt bereikt. De komende jaren dreigen weinig perspectief te leveren voor de gemiddelde Griek. In Spanje worden de beschermende regels van de arbeidsovereenkomsten terzijde geschoven. Langere werktijden en vlugger, goedkoper en makkelijker ontslaan van werknemers is het nieuwe wonderrecept. Bij ons worden de werkloosheidsuitkeringen verminderd en staat de automatische indexering van de lonen pertinent ter discussie. De idee van een ethische minimumbelasting voor vennootschappen wordt als ‘dommemanspraat’ meteen gekelderd. Het bekoren van de economische krachten is de leidraad geworden van alle politieke uitspraken en daden. Dat werknemersrechten daarvoor sneuvelen is allemaal in de prijs inbegrepen. Wie het waagt om daar enige nuance bij te plaatsen, wie durft om het begrip “verworven sociale rechten” te hanteren is een onverlaat, die onverantwoordelijkheid met ouderwetsheid combineert. Verworven sociale rechten zijn uit den boze, verworven fiscale werkgeversrechten daarentegen zijn heilig en onaantastbaar. De hardnekkigheid waarmee de automatische index wordt bekampt, is symptomatisch. Het afschaffen is dan zogenaamd niet aan de orde. Het beperken, uitstellen, overslaan, herzien, creatief aanpassen enz. is dat echter des te meer. In elk van die gevallen is een ingreep aan de index

De index: geen symbooldossier een koopkrachtverlies voor de werknemers. Maar een niet of slechts gedeeltelijke indexering betekent – we spreken voor de privésector – ook minder inkomsten voor de overheid (belastingen op een niet gestegen loon) en de sociale zekerheid. Slechts één winnaar in dit verhaal: de werkgevers. Het niet indexeren van lonen betekent dat die lonen niet worden aangepast aan de levensduurte en dat dat deel in de onderneming blijft. In de meeste ondernemingen zal dit dus bij de winst komen en dus de aandeelhouders ten goede komen. Op die basisredenering hebben we van de voorstanders van de indexingrepen nog geen aanzet tot het futielste antwoord gelezen. Zij houden het erbij dat wat goed is voor de ondernemingswinst, ook goed is voor de jobcreatie. Daar kunnen de werknemers bij Arcelor Mital en bij Inbev u fraaie ervaringen van uit de doeken doen. Het is niet zo dat bedrijfswinsten automatisch leiden tot behoud of toename van tewerkstelling. Daarom luidt onze stelling onverkort en krachtig: werknemers hoeven geen koopkracht in te leveren om de winsten van bedrijven te doen toenemen en om aandeelhouders te plezieren. Dit is geen ouderwetse vakbondspraat, het is de kern van het verdelingsvraagstuk. Het behoud van de index is dus geen symbooldossier, het is een reëel dossier dat gaat over het behoud van koopkracht voor wie werkt. De indexdiscussie reduceren tot iets symbolisch maakt een karikatuur van de werkelijkheid. Die symboolaanpak is een welbewuste strategie om het af te doen als iets ouderwets, niet meer van deze tijd… zoals vakbonden ook in die ouderwetse hoek moeten geduwd worden. We zouden niet bezig zijn met wat er echt schort of leeft. We zouden de band met de realiteit verloren hebben en al helemaal de voeling met de werkvloer. Dat onze communicatie verbeterd kan en moet worden, dat we inzake verdere analyse van strategie en werking zullen moeten vernieuwen, dat we nog meer zullen moeten luisteren en het gesprek aangaan,… allemaal vierkantig waar. Maar qua representativiteit durven we nog wel een boompje opzetten en zullen we de lessen van onze leden en militanten zeer ter harte blijven nemen. Als cijfers iets betekenen dan toch deze bemerking. In Vlaanderen hebben alle politieke partijen samen zo’n 235.000 leden. LBC-NVK heeft in Vlaanderen en Brussel 320.000 leden. We willen bescheiden blijven… er zijn immers nog meer mensen niet dan wel aangesloten, maar ons in de hoek van de aftandse clubjes steken, ho maar! Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

verkiezingen

Samen kan je veel meer bereiken

Kaderleden zoeken uitgesproken sociaal perspectief

Nummer 146 van Kader is het resultaat van vier jaar kaderwerking die investeerde in contacten met kaderleden via netwerken, thematische workshops, vorming en training en digitale communicatie. Het werk van het Nationaal Comité is en blijft het kloppende hart van de kaderwerking. Kaderleden zijn een erg diverse groep werknemers, met eigen kenmerken. Er is dan ook nood aan maatwerk op het vlak van dienstverlening, vorming en betrokkenheid. Het NVK mikt niet op een apart en volledig vakbondsprogramma voor hoger opgeleiden en leidinggevenden. Wel op een aanvulling op wat kaderleden samen met de vakbondsvertegenwoordigers van arbeiders en bedienden willen verwezenlijken.

De LBC-NVK maakt ernstig werk van de inspanningen om één statuut voor alle werknemers te creëren. In die omstandigHet wordt stilaan een traditie dat heden is het belangrijk erover te waken dat de werknemers niet opnieuw worden opgede kaderleden van het Nationaal splitst, deze keer in ‘gewone bedienden’ en Verbond voor Kaderpersoneel kaderpersoneel. Die dreiging bestaat zeker. (NVK) de periode van de sociMaar het NVK wil zo’n opsplitsing niet steuale verkiezingen aangrijpen nen. De kaderwerking van de LBC-NVK wil om na te denken over hun wervooral uitvergroten wat alle werknemers king en programma. Dat gebeurt bindt en verenigt. ook nu weer, want wie om een Binnen de groep van kaderleden bestaat mandaat vraagt aan zijn colveel diversiteit op het vlak van jobinhoud. lega’s, moet een plan hebben. De arbeidsmarkt verandert snel en eist meer vaardigheden en kwalificaties. Jongeren en Verantwoordelijkheid opnemen wil zeggen hoger opgeleiden hebben andere noden dan dat je eerst vragen moet stellen over de gang pakweg twintig jaar geleden. De vakbewevan zaken in de onderneming en de samenging moet daar oog voor hebben. leving. De actualiteit levert genoeg stof om Geïntegreerde aanpak De LBC-NVK spaart kosten noch moeite om oude zekerheden ter discussie te stellen. Het de kaderwerking uit te bouwen. Dat die NVK wil een betere toekomst voor iedereen Heel bewust kiest het NVK voor een geïn- inspanningen renderen, blijkt uit de cijfers. en een meer democratisch ondernemer- tegreerde aanpak omdat de uitbouw van In 2008 veroverde het NVK, als onderdeel schap. Ideeën die neerkomen op respect voor een solidaire samenleving daar alle baat bij van de vakbond LBC-NVK, meer dan 52 prodiversiteit en méér en beter sociaal overleg. heeft. NVK’ers voelen zich helemaal geen cent van de mandaten bij de kaderleden. De In het verkiezingsnummer van Kader, het ‘klasse apart’. Ze zien zich als bedienden andere representatieve vakbonden deden gespecialiseerde blad voor kaderleden, vind met een specifiek takenpakket. Hiermee het behoorlijk. Maar de NCK (Nationale je het resultaat van de jongste denkoefening onderscheidt onze vakbondswerking zich Confederatie van Kaderpersoneel) en de bij het NVK. Wil je de inhoud lezen? Stuur van andere, meer corporatistisch geïnspi- individuele lijsten gingen achteruit. dan even een e-mailtje naar kader@acv-csc. reerde organisaties. be. Opmerkingen en feedback zijn altijd Om de vier jaar worden de kandidatenlijsten Sterk programma voor de sociale verkiezingen samengesteld. welkom. Vooral doen! Het NVK ziet dan wie door de werkgevers als Het Nationaal Comité is de spil van de NVKkaderpersoneel wordt beschouwd. De kan- werking. De militanten van het Nationaal Na de sociale verkiezingen van mei didatenlijst opsplitsen heeft als voordeel Comité liggen aan de basis van een zeer zal het NVK met hernieuwde enerdat minderheden als jongeren en kaderle- sterke dynamiek. Langs de kant blijven gie voortwerken en de nodige kennis den gemakkelijker een mandaat in de wacht staan interesseert het NVK niet. Als meest opdoen om over allerlei sociaal econoslepen. Helaas blijven andere minderheids- representatieve organisatie voor kaderleden mische onderwerpen een vakbondsgroepen ondervertegenwoordigd. Speciale wil het NVK een reeks thema’s op de agenda visie te ontwikkelen. Mag het voor aandacht en eventueel een duwtje in de rug van het sociaal overleg zetten. jou iets meer zijn? Wij houden graag In de komende jaren zal het NVK zijn zijn altijd welkom.

Jan De Paepe

een plaatsje vrij en informeren je met plezier over onze initiatieven! En we zullen je actieve inbreng naar waarde schatten. Geïnteresseerd? Stuur dan een e-mailtje naar kader@acv-csc.be met vermelding van uw naam, lidnummer en adres.

4 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

1987

1991

1995

2000

2004

ACV/CSC

254

377

494

604

722

2008 829

ABVV/FGTB

127

173

221

323

348

395

ACLVB/CGSLB

123

162

194

NCK/CNC

269

247

216

204

223

190

Huislijsten

314

305

272

232

243

153

Sociale verkiezingen: digitale tools en websites http://wordkandidaat.lbc-nvk.be Moedig je collega aan om zich kandidaat te stellen voor de komende sociale verkiezingen. Er resten nog een paar dagen om je kandidaat te stellen voor het comité preventie en bescherming op het werk (CPBW) of de ondernemingsraad. De sociale verkiezingen zijn een sleutelmoment in een sociaaleconomische democratie. En jij kan daar jouw steentje toe bijdragen. Door zelf kandidaat te zijn of door je collega in wie jij een ideale vakbondsmilitant ziet een steuntje in de rug te geven. Dat laatste doe je via het eenvoudige en ludieke kanaal http://wordkandidaat.lbc-nvk.be.

Stuur je collega een bemoedigende mail en wie weet zie je hem of haar terug op de lijst. www.wordacvkandidaat.be Op deze toegankelijke site vind je meer info over vakbondswerk in de praktijk. Vakbondsafgevaardigden getuigen en houden een weblog bij. http://sv2012.lbc-nvk.be Via deze weg kan je materiaal downloaden dat bruikbaar is voor je zoektocht naar

actiepunten voort uitdiepen, verbeteren, bijwerken en concreter maken. Kaderleden bouwen graag hun syndicale strategie op met krachtige argumenten. Voor NVK’ers is het bijzonder belangrijk om sterk te kunnen argumenteren. Alleen zo boek je genoeg resultaten. Voor 2012 draait het actieprogramma van het NVK rond deze thema’s: - Kwalitatief leidinggeven heeft grote invloed op het welzijn van medewerkers. Heel vaak zullen de gedrevenheid voor de job en het scholingsniveau de kaderleden naar leidinggevende jobs stuwen. Zo hebben ze ook een impact op het welzijnsgevoel van andere medewerkers. Kaderleden moeten vaak een evenwicht vinden tussen ‘het management behagen’ en zichzelf ontplooien. - Houden van een job vol uitdagingen heeft ook een belangrijke keerzijde: de werkduur is moeilijk onder controle te houden, kaderleden zijn weinig thuis, vaak doen ze aan telewerk. De balans tussen werk en privéleven is soms uit evenwicht. - Collectieve voorzieningen creëer en behoud je door socialezekerheidsbijdragen en belastingen te betalen. De sociale zekerheid leidt tot een herverdeling van inkomsten. Anders dan de vakbond vinden veel kaderleden dit maatschappelijk kader van solidariteit te beperkend. De vakbond wil wel het verzekeringsprincipe

kandidaten en de kiescampagne: denk aan affiches en folders. Facebook Word fan van ACV Sociale Verkiezingen via http://facebook.com/acvonline. En breng ook eens een bezoekje aan de facebookpagina van LBC-NVK: www.facebook.com/ lbcnvkactueel. Voor meer info kan je ook contact opnemen met één van onze LBC-NVKsecretariaten. Of bel naar het gratis nummer 078/150.555. Startmoment kaderpersoneel sociale verkiezingen 2012 Het Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (NVK) organiseert op 20 april een ‘meet and greet’ met nieuwe en ervaren kandidaten uit de wereld van de kaderleden. Dat gebeurt in samenwerking met de Franstalige collega’s van de ‘Groupement National des Cadres’ (GNC). Plaats van het gebeuren is het studiecentrum Ter Nood in Overijse. De bijeenkomst loopt van 9.00u tot 13.00u. De ‘meet and greet’ is voor het NVK en de GNC het gezamenlijke startschot voor de campagne rond de sociale verkiezingen van dit jaar. In erg veel ondernemingen zullen vertegenwoordigers van het NVK en de GNC zij aan zij staan en samen aan het sociaal overleg deelnemen. Goed overleggen betekent dat je sterke argumenten moet hebben. Samen kunnen

van de sociale zekerheid verbeteren door de loonplafonds op te trekken en ervoor te zorgen dat uitkeringen beter worden afgestemd op het loonniveau. - Kaderleden nemen graag initiatief en dragen graag verantwoordelijkheid. Maar het leidinggevend management geeft niet graag de touwtjes uit handen en oefent zijn gezag vaak uit via gedragscodes. Veel kaderleden stellen zich vragen bij de verhoogde risico’s om aansprakelijk gesteld te worden wanneer het mis gaat. - Beleidsmakers en ondernemers nemen de woorden creativiteit en innovatie graag in de mond. Kaderleden engageren zich graag voor hun onderneming en willen

we méér. Er staat erg veel op het spel voor alle kaderleden. Op het nationale evenement in Overijse zal worden nagedacht en gediscussieerd over de uitdagingen. Programma 9.00u Onthaal 9.30u Voorstelling agenda Tony Demonte (CNE-GNC) en Jan De Paepe (LBC-NVK) 9.40u Sociale verkiezingen 2012 – Uitdagingen voor de kaderleden Resultaten sociale verkiezingen van 2008 Aandachtspunten voor 2012 Herman Fonck, hoofd ‘Dienst Onderneming’ van het ACV 10.15u Vragen en debat 10.30u Wat zijn de kerntaken van de NVK- en GNC-werking? Sandra Vercammen (LBC-NVK) en Lahoucine Tazribine (CNE-GNC) 11.30u Pauze 11.45u De toekomst is maakbaar Felipe Van Keirsbilck, algemeen secretaris CNE-GNC en Ferre Wyckmans, algemeen secretaris LBC-NVK 12.30u Lunch, kennismaking en uitwisseling Inschrijven kan via kader@acv-csc.be. Voor meer informatie kan je ook surfen naar www.nvk.be.

creatief en vernieuwend zijn. De vraag naar meer flexibiliteit en loyauteit heeft ook grenzen. Sociaal overleg over intellectuele rechten brengt klaarheid over de eigendomsrechten en vergroot het wederzijdse vertrouwen. - Loon wordt meer en meer geïndividualiseerd en aangeboden onder een andere vorm dan geld. Denk aan voordelen in natura, een groepsverzekering, een bedrijfswagen, extralegale vergoedingen of verzekeringen. Met collectieve afspraken over de geïndividualiseerde aanpak krijg je meer transparantie en geef je mensen het gevoel dat er eerlijk wordt gehandeld.

Wie zijn die kaderleden? Volgens de ‘Wet houdende Organisatie van het Bedrijfsleven’ zijn kaderleden ‘bedienden die geen deel uitmaken van het leidinggevend personeel en in de onderneming een hogere functie uitoefenen die in het algemeen voorbehouden wordt aan de houder van een diploma van een bepaald niveau of aan diegene die een evenwaardige beroepservaring heeft’. Een nogal droge omschrijving die dient voor de sociale verkiezingen. De NVKwerking ziet het levendiger en ruimer. Het NVK nodigt kaderleden, professionals en

werknemers met leidinggevende taken uit om samen te werken aan een betere samenleving. Ben je geïnteresseerd in onze vakbondswerking? Laat het zeker weten! Misschien ben je kaderlid maar sta je niet als dusdanig geregistreerd bij onze ledenadministratie. Je kan je nu als NVK-lid laten registreren. NVK-leden krijgen vier keer per jaar het ledenblad Kader met interessante informatie en vrijblijvende uitnodigingen voor studiedagen en netwerkinitiatieven. Registreren kan via kader@ acv-csc.be.

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

nieuwe vakbond

Werken aan vakbond nieuwe stijl Filosoof Thomas Decreus: “Stakingsrecht behoort tot essentie democratie” Vic Van Kerrebroeck

In de Gentse Vooruit heeft op 30 januari 2012, de dag van de algemene staking, een opmerkelijk evenement plaatsgevonden. De organisatoren hadden in een korte tijdsspanne een boeiende debatnamiddag- en avond in elkaar geknutseld, onder de titel ‘We Strike Back’. Onder de sprekers was er ook een jongeman met een boodschap voor de vakbonden. Ons Recht luisterde aandachtig mee en trok de man in kwestie, Thomas Decreus, nadien voor de microfoon.

Leuven. Hij is niet alleen filosoof maar ook historicus. Sinds zijn zestiende is Thomas geïnteresseerd in maatschappijkritiek en politiek in de breedste zin van het woord. Hij was nooit lid van een politieke partij of vakbond maar noemt zichzelf zonder enige gêne ‘links’. “Misschien kent het grote publiek mij ook van de SHAME-betoging die ik samen met enkele vrienden in januari 2011 organiseerde.” Ons Recht: Het debat in de Vooruit ging onder

meer over de zin en onzin van staken anno 2012. Jij verklaarde met overgave dat staken en het recht op staken een essentieel onderdeel zijn van onze democratische erfenis en dat staken zeker geen voorbijgestreefde vorm van actievoeren is. Wat bedoelde je precies? Het werd een uitermate interessant gesprek Thomas Decreus: “Ik wilde vooral zeggen over de zin en onzin van staken en de dat het stakingsrecht tot de essentie van manier waarop jongeren naar de vakbon- een democratie behoort. Als een democraden kijken. Als progressieve denker heeft tie goed functioneert, moeten beslissingen Decreus ook prikkelende ideeën rond de altijd kunnen worden betwist door het volk. vraag hoe een ‘vakbond 2.0’ er in de 21ste Dat kan door een volksraadpleging maar eeuw zou kunnen uitzien. ook door een betoging of een staking. Een Thomas Decreus (27) werkt momenteel aan democratie mag je zeker niet verengen tot zijn doctoraat als politiek filosoof aan de KU het feit dat er verkiezingen plaatsvinden. 6 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Ook beslissingen van verkozen politici moeten in een democratie altijd kunnen worden aangevochten. Als dat niet meer mogelijk is, is er geen sprake van een échte democratie.” “Mensen moeten ook goed beseffen waar diegenen die pleiten tegen stakingen hun historische mosterd halen. Vanuit ideologisch en historisch perspectief zegt de rechterzijde in de politiek altijd dat de gemeenschap één groot ondeelbaar volk is dat niet kan of mag worden verstoord door personen of groepen. Tegenwoordig hoor je van rechts ook almaar vaker dat er ook één economische gemeenschap is. Als stakers die gemeenschap door hun acties schade toebrengen, moeten ze worden ‘terechtgewezen’. Het zijn ‘storende elementen’ die niet te tolereren vallen. Ik stel vast dat veel mensen die naar aanleiding van de staking van 30 januari tegen het stakingsrecht pleitten automatisch die gedachtegang volgden.” “Zeg ik daarmee dat iedereen die kritiek gaf op de algemene staking tegen de democratie is? Natuurlijk niet. Maar wie zich verzet tegen stakingen als middel om te protesteren, moet onder ogen zien dat hij zich inschrijft in een bepaald discours dat ondemocratisch is.”

“Vandaag weten de mensen veel meer over de gevoelens van de finalisten van Mijn Restaurant dan over een fundamenteel sociaal beschermingsmechanisme als de index”, zegt Thomas Decreus.

Niet voorbijgestreefd

Even los van de ideologische context, is het middel zelf, een algemene staking, tegenwoordig niet gewoon voorbijgestreefd? Thomas: “Absoluut niet. Staken is en blijft het enige middel waarmee je als gewone werknemer genoeg gewicht in de schaal kan werpen om bijsturingen van het beleid af te dwingen. Wat uiteraard niet betekent dat je geen oog moet hebben voor het vereiste draagvlak. Ik ben ervan overtuigd dat veel mensen staken nog altijd een legitiem en zelfs hedendaags actiemiddel vinden, kijk maar naar wat er nu gebeurt in Griekenland. Alleen moet je genoeg mensen vinden die zich achter de motieven voor een staking kunnen scharen.” Ons Recht:

dikwijls alleen nog maar met het establishment geassocieerd, en zeker niet in positieve zin. Heel wat mensen, zeker jongeren, zien vakbonden als instituten met veel te veel macht die er alleen op uit zijn om verworven en – in hun ogen – onhoudbare rechten te verdedigen door te staken. Ik merk hier op dat het onderwijs toch wel tekort schiet. Je hoort me zeker niet pleiten voor een veel sterkere ideologische oriëntering in het onderwijs maar ‘basisinstituten’ van onze democratie zoals een vakbond en het werk dat een vakbond doet zouden toch in het middelbaar onderwijs veel meer aan bod moeten komen. Maar dat gebeurt dus niet, met alle gevolgen van dien.” “De media, die toch veel oppervlakkiger nieuws brengen dan vroeger, worden zo het enige kanaal dat mensen over die belangrijke onderwerpen informeert en beïnvloedt. En dan vaak nog ergens in de marge. Om het met de woorden van een andere spreker op ‘We Strike Back’ te zeggen: “Vandaag weten

Op 30 januari was er te weinig Staken is en blijft steun voor de algemene staking, denk je? het enige middel Thomas: “Dat is best mogelijk, ja. Veel had te maken met communicatie en perceptie. waarmee je als Ik merkte dat ook heel duidelijk bij veel discussies die ik erover voerde met vrienden en gewone werknemer kennissen. Velen wisten eigenlijk niet goed genoeg gewicht in de waartegen de vakbonden wilden staken. We kregen over het algemeen in de media een schaal kan leggen om heel verdeelde boodschap te horen die de vakbonden wilden uitdragen: aan de ene bijsturingen van het kant ging het over het behoud van verwor- beleid af te dwingen ven rechten, bijvoorbeeld op het vlak van pensioenen en tijdkrediet. Aan de andere kant was er een soort algemene kritiek de mensen veel meer over de gevoelens van dat de gevraagde begrotingsinspanningen de finalisten van ‘Mijn Restaurant’ dan over ‘onrechtvaardig verdeeld waren’ en dat de een fundamenteel sociaal beschermingsmeechte rijken te veel de dans ontsprongen. chanisme als de index”. Spijtig. Vooral die laatste boodschap moest veel sterker naar voren worden gebracht Ons Recht: Zouden we mensen kunnen senen uitgediept. Dàt zou het draagvlak voor sibiliseren door alleen maar betere basisinforde algemene staking veel groter en sterker matie te geven via het onderwijs? hebben gemaakt. Veel mensen zijn nu een- Thomas: “Ik denk niet dat zoiets kan volmaal al veel langer dan vandaag overtuigd staan. Ook de vakbonden zelf kunnen hun dat we gemiddeld langer zullen moeten wer- werking zeker op een aantal punten verbeken en elk protest daartegen zien zij als een teren. Ze kunnen ook inspanningen doen al lang verloren en zelfs contraproductief om hun ‘verbinding’ met de brede publieke gevecht waar ze niet achter kunnen staan. opinie te versterken.” Een strijd tegen een fundamenteel onrechtvaardig belastingsysteem, dààr kunnen ze Ons Recht: Geef eens wat concrete voorbeelden en suggesties. zich wel achter scharen.” Thomas: “Eerst misschien iets zeggen over het algemene kader. Vakbonden moeten ‘Establishment’ erkennen dat de maatschappij waarin we Ons Recht: Tegenstanders noemen de vak- nu leven en werken helemaal niet meer bond verouderd, achterhaald. Jij bent het daar de maatschappij is van twintig, dertig niet mee eens? jaar geleden. Door de globalisering en het Thomas: “In géén geval. Eén van de pro- grotere belang van enkele technologische blemen die ik vaststel is dat er bij velen, evoluties is er een verregaande vorm van ook hoogopgeleiden, een compleet gebrek flexibilisering ontstaan in onze bedrijven. aan basiskennis is rond de betekenis en de Dat gaat gepaard met een groeiend indirol van de vakbond. Vakbonden worden vidualisme. Ik vind die evolutie kwalijk en Ons Recht:

betreurenswaardig maar het heeft waarschijnlijk weinig zin om er lijnrecht tegen in te gaan. Een dominante trend op het vlak van arbeidsorganisatie en denken kan je niet zomaar omgooien. De uitdaging bestaat er net in om de bestaande situatie als gegeven te aanvaarden en te kijken hoe je toch opnieuw de solidariteit kan vorm geven. Dàt is de grote uitdaging voor de vakbonden. Ik ben ervan overtuigd dat de vakbonden die uitdaging ook aan kunnen. Alleen moet er dan ook verstandig en doelgericht worden gecommuniceerd. En daar wringt toch wel het schoentje.” Modern communiceren Ons Recht:

Hoe bedoel je?

Thomas: “De vakbonden moeten veel meer

inzetten op een snel, gestroomlijnd en professioneel communicatieapparaat dat aangepast is aan de 21ste eeuw. Ze kunnen bijvoorbeeld werken met een netwerk van opiniemakers en bloggers. En volop investeren in een goed pr-netwerk, met professionele bureaus, woordvoerders en snel geformuleerde maar gefundeerde inhoudelijke standpunten. De bonden moeten op dat vlak durven te vernieuwen. Je mag niet vergeten dat het publiek de afgelopen jaren veel mondiger werd. Mensen slikken niet zomaar alles wat er verteld wordt. Hou daar rekening mee. En geef ook jongeren in de vakbond veel meer kansen en mogelijkheden om als spreekbuis op te treden zodat het brede publiek de vakbond niet altijd associeert met ouderen – zoals nu helaas wel het geval is.”

Ons Recht:

ties?

Genoteerd. Nog andere sugges-

Thomas: “Het is misschien al wat afgezaagd,

maar werk ook aan alternatieve vormen van actievoeren die wél de sympathie van velen kunnen wekken. Dat betekent uiteraard niet dat er niet meer kan gestaakt worden wanneer nodig. Maak ook openingen naar werknemers die geen lid zijn van de vakbond en naar kleine zelfstandigen. Doe eerlijke middenstanders en veel kleine zelfstandigen zoals freelancers inzien dat zij uiteindelijk dezelfde tegenstrevers hebben als de vakbonden. Met name de financiële en economische elites die nu nauwelijks of niet meer bijdragen aan ons algemeen welzijn. De vakbonden moeten ook durven meer te verbreden en openlijk nieuwe sociale bewegingen steunen zonder die over te nemen. Als de vakbonden niet op die kar springen, acht ik het niet uitgesloten dat er op middellange termijn nieuwe vakbonden of groeperingen ontstaan. Die nieuwe structuren zullen zich dan via de sociale media organiseren en mensen in precaire statuten verenigen over diverse sectoren heen. Aan de vakbonden dus de keuze: ingehaald worden door de toekomst of zelf de toekomst zijn.” Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

banksector

Overnemer Citibank doet geen beloftes over werkzekerheid Belgische poot in handen van Franse bank Crédit Mutuel Denis Bouwen

Citibank België geeft werk aan 770 bedienden. Het bedrijf heeft een half miljoen klanten, 35 eigen kantoren en 166 zelfstandige agentschappen. “Citibank België was altijd erg winstgevend met een hoger rendement op eigen vermogen dan de meeste andere banken in ons land”, zegt LBC-NVK-militant Dany Balcaen. “De affaire Lehman Brothers had een negatief effect op de resultaten maar desondanks bleven we winst maken.” Hoe reageerde het personeel van Citibank België op het nieuws over de overname door Crédit Mutuel Nord Europe (CMNE)? Dany Balcaen : “Toen de bankencrisis drie jaar terug losbarstte, dwongen de Amerikaanse financiële autoriteiten Citibank om de bank in te krimpen. De bank werd opgesplitst in een kerndeel en een ‘holdings’-deel. Dat laatste deel wordt verkocht, afgebouwd of gesloten. In tegenstelling tot de consumentenbank in Oost-Europa valt de consumentenbank in West-Europa onder CitiHoldings. Als gevolg hiervan werden we sinds meer dan drie jaar geconfronteerd met onzekerheid, een gebrek aan middelen en een onduidelijke strategie en was er weinig toekomst voor het personeel. Zonder overnemer dreigde Citibank België sterk te worden afgebouwd. De meeste collega’s reageerden dan ook opgelucht op de overname door Crédit Mutuel.” “De overname moet nog worden goedgekeurd door de Belgische autoriteiten. Dat zal wellicht tegen 1 mei gebeuren. Als gevolg van de verkoop van Citibank België aan Crédit Mutuel zal Citi in ons land alleen nog aanwezig zijn als bedrijfsbank.” “Bij de werknemers die onze bank kenden voor de crisis, is er veel heimwee naar het verleden. We hadden altijd een aangenaam sociaal klimaat en een erg internationale sfeer. De meeste mensen waren fier dat ze behoorden tot een wereldwijde speler. In de huidige moeilijke tijden stelt het gerust dat Crédit Mutuel niet op de beurs zit en zich beperkt tot het gewone bankieren. De Ons Recht:

8 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

De Franse bank Crédit Mutuel Nord Europe (CMNE) heeft eind 2011 de overname van Citibank België aangekondigd. Het personeel reageert opgelucht. Maar de nieuwe eigenaar wil niets beloven rond werkzekerheid.

Franse bank was bij ons overigens al actief via BKCP, een firma met 135.000 klanten en 350 personeelsleden.” Integratieplannen

Zijn jullie bang voor de gevolgen van de overname? Dany: “Naast de vele zelfstandige kantoren heb je in 21 steden zowel een kantoor van Citibank als één van BKCP. Het Franse management beloofde dat er geen kantoren zouden dichtgaan. Vanaf 2014 moet er wel maximaal worden geïntegreerd. Hopelijk zal dat pijnloos kunnen gebeuren. Bijna honderd medewerkers van Citibank zijn ouder dan 55 jaar. De eerste jaren zal er aan werk geen gebrek zijn. Een reeks diensten die vroeger naar het buitenland werden verschoven moet terug naar België komen. We praten dan over ruim honderd jobs, die vroeger verhuisden naar Shanghai, Singapore, Manilla, Boedapest, Barcelona en Polen.” “Veel collega’s vinden het belangrijk dat het serene en correcte sociale klimaat bij Citibank behouden blijft. Bij BKCP schijnen de sociale verhoudingen toch iets anders te zijn. Wij willen constructief aan vakbondswerk blijven doen, met respect voor het sociaal overleg.”

dat een opsteker. Onze nieuwe baas zegt dat de economische omstandigheden nu heel anders zijn dan destijds in Duitsland. Voor Crédit Mutuel Nord Europe is de overname van Citibank België blijkbaar niet zo’n grote prioriteit.”

Ons Recht:

Nieuwe naam

Gaat Citibank België van naam veranderen? Dany: “Tot de zomer van 2012 mogen we de naam Citibank België gebruiken. Of we zullen overschakelen naar de naam BKCP, is nog niet duidelijk. Er is al flink geïnvesteerd in de naamsbekendheid van BKCP, bijvoorbeeld via het veldrijden. In de wandelgangen wordt gefluisterd dat we vlugger dan verwacht een nieuwe naam zullen aannemen. Crédit Mutuel gebruikt in Duitsland en Spanje het uithangbord Targo Bank; ook dat zou een optie zijn voor ons.”

Ons Recht:

Ons Recht: Jullie nieuwe baas, Favillier, komt

erg pittig uit de hoek? “Toen hij aan ons werd voorgesteld, kwam Favillier inderdaad strijdlustig over. Hij komt van BKCP en daar noemen ze hem ‘Monsieur Non’. Favillier heeft de reputatie dat hij alles afwijst wat de vakbonden vragen. Maar laten we niet vooruitlopen en afwachten hoe de man werkt. Als het uit de hand loopt, zullen de bonden zeker hun slagkracht tonen.” Dany:

De nieuwe eigenaar wilde nog geen beloftes doen rond werkzekerheid? Dany: “Crédit Mutuel stuurde een Franse manager, Jacques Favillier, die meteen ver- Ons Recht: Wat verwachten jullie voor de kondigde dat er geen enkele vorm van werk- sociale verhoudingen? zekerheid te verwachten was. Hard werken Dany: “Bij de vorige sociale verkiezingen is de enige optie, zei de nieuwe algemeen scoorde het ACV (LBC-NVK) zeven van de directeur. Citibank Duitsland werd enkele twaalf zitjes in de ondernemingsraad en jaren terug overgenomen door Crédit vijf van de acht zitjes in het preventiecoMutuel de l’Est en toen was het geen enkel mité. De andere zitjes belandden bij de probleem om 24 maanden werkzekerheid te socialistische vakbond. Als we ooit samengeven. Voor de collega’s in Duitsland was gaan met BKCP, zullen er zo ook liberale Ons Recht:

vakbondsvertegenwoordigers komen.” “Met het ACV willen wij dat de werknemers zich goed voelen in het bedrijf en dat ze hun werk kunnen doen in optimale omstandigheden. In de voorbije jaren nam de werkdruk gevoelig toe. De werkonzekerheid brengt veel stress met zich mee. Naast de ondernemingsraad staat ook het preventiecomité voor belangrijke uitdagingen. Dat comité kan veel doen in de strijd tegen stress en verslavingen en moet proberen de werkomgeving leefbaarder te maken.”

woon-werkverkeer

Ons Recht: Worden de sociale verkiezingen in

mei mee gekleurd door het overnameverhaal? “Citibank heeft een gemeenschappelijk vakbondsfront en dat draait goed. Alle bonden bekeken de overname vooral pragmatisch en dat is maar goed ook. Enkel de werkgever heeft er baat bij als de vakbonden hopeloos verdeeld zijn.” “Onze samenwerking met de Franstalige collega’s van CNE is prima. We vergaderen vaak samen en doen de voorbereiding samen. Vakbondsmensen die zich voor het volle pond inzetten zijn een zeldzaam ras. Laten we dus vooral de krachten bundelen.” Dany:

Met de trein naar het werk Marc Weyns

Dany Balcaen is bij Citibank België de secretaris van de ondernemingsraad en lid van het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Hij leidt ook de vakbondskern en is de voorzitter van het Citibank Communication Forum, de Europese ondernemingsraad bij Citibank. Om maar enkele van zijn vakbondstaken op te noemen. In de financiële sector is Dany de voorzitter van de sectie ‘kleine en middelgrote banken’ en de ondervoorzitter van de provinciale belangengroep Brussel. Hij zit verder in de Nationale Belangengroep Banken en in het Intersectorieel Comité Financiën. “Bij de meeste kleine en middelgrote banken zijn het enkelingen die het vakbondswerk dragen”, vertelt Dany. “Ik doe mijn vakbondstaken met veel plezier. Bij Citibank was er een betrekkelijk grote kern maar de groep werd een stuk kleiner omdat een aantal mensen vertrok. Met het oog op de sociale verkiezingen in mei gingen we dan ook volop op zoek naar nieuw bloed. Het lukte om enkele waardevolle nieuwe kandidaten te vinden. De vereiste tijdsinvestering en de schrik voor effecten op de verdere loopbaan houden de meeste mensen wel bezig.”

Wie met de trein naar het werk rijdt, betaalt vanaf februari meer. De NMBS verhoogde de prijzen van de treinkaarten immers met 2,7 procent. Je zou verwachten dat ook de tussenkomst van de werkgever navenant stijgt, maar dat is niet het geval. Die prijsverhoging komt volledig ten laste van de werknemers. Hun aandeel in de kosten voor het woon-werkverkeer verhoogde daardoor van gemiddeld 25% in 2009 tot 27,9% dit jaar.

Dat is nog altijd het gevolg van het sociaal akkoord voor de hele privésector voor 2009– 2010. Toen werd overeengekomen de werkgeverstussenkomst niet langer te indexeren, maar er voortaan om de twee jaar over te onderhandelen. In het ontwerp van interprofessioneel akkoord voor de periode 2011–2012 was geen verhoging voorzien van de forfaitaire tussenkomst van de werkgevers. Dat ontwerp werd uiteindelijk niet goedgekeurd, maar een ander akkoord over de werkgeverstussenkomst in de verplaatsingskosten werd niet gesloten. Daardoor valt ook dit jaar de stijging van de treinkaart helemaal ten laste van de werknemers. De Nationale Arbeidsraad, het nationaal

overlegorgaan tussen vakbonden en werkgevers, heeft eind vorig jaar wel een advies uitgebracht voor de regering. De NAR dringt aan op een aangepaste tariefregeling komt voor wie leren en werken combineert. Wie ouder is dan 26 en een opleiding volgt tijdens een periode van werkloosheid, moet worden aangemoedigd met een lager treintarief. De toeslag voor wie opstapt in een onbemand treinstation, vindt de NAR niet helemaal fair. En werknemers zijn niet echt vooruitgeholpen met een bescheiden vergoeding als hun trein te laat is; beter is het de treinen stipt te laten rijden. De verhoging van de treintarieven is lager dan de stijging van de gezondheidsindex. Dat is een sanctie voor de NMBS wegens het gebrek aan stiptheid van de treinen.

“Ik doe mijn vakbondswerk met veel plezier”

Werkgeverstussenkomst in de treinkaart

Eigen vervoer

Welke vergoeding is er voor wie met eigen vervoer naar het werk rijdt? Het antwoord op die vraag hangt af van sectorafspraken. Als in de sector verwezen wordt naar de tussenkomst van de werkgever voor het openbaar vervoer, dan zal het bedrag in 2012 niet toenemen. Verwijst het sectorakkoord naar de treintarieven zelf, dan zal de terugbetaling van de werkgever stijgen op dezelfde manier als de treintarieven. Een overzicht van prijzen en tussenkomsten vind je op de volgende pagina’s. Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

woon-werkverkeer

Werkgeverstussenkomst Weektreinkaart (*)

Maandtreinkaart (*)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

8,00 8,90 9,70 10,60 11,40 12,20 12,90 13,60 14,40 15,10 15,80 16,60 17,30 18,00 18,80 19,50 20,20 21,00 21,70 22,40 23,20 23,90 24,60 25,50 26,00 27,00 27,50 28,50 29,00 29,50 31,00 32,50 34,50 36,50

5,50 6,10 6,70 7,30 7,90 8,40 8,90 9,40 9,90 10,40 11,00 11,50 12,10 12,60 13,10 13,60 14,10 14,60 15,30 15,80 16,30 16,80 17,40 17,90 18,40 19,10 19,50 19,90 20,60 21,00 21,80 23,30 24,40 26,00

43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

38,00 40,00 41,50 43,00 44,50 45,50 47,00 49,50 52,00 54,00 56,00 58,00 60,00 62,00 64,00 66,00 69,00 71,00 73,00 75,00 77,00 79,00 81,00 84,00 86,00 88,00 90,00 92,00 94,00 96,00 98,00 101,00 103,00 105,00

27,50 29,00 30,00 31,50 32,00 33,50 34,50 36,00 38,00 40,00 41,50 43,00 44,50 46,00 48,00 49,50 51,00 53,00 54,00 56,00 58,00 59,00 61,00 63,00 64,00 66,00 67,00 69,00 71,00 73,00 74,00 76,00 78,00 79,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

26,50 29,50 32,50 35,50 38,00 40,50 43,00 45,50 48,00 50,00 53,00 55,00 58,00 60,00 63,00 65,00 67,00 70,00 72,00 75,00 77,00 80,00 82,00 84,00 87,00 89,00 92,00 94,00 97,00 99,00 103,00 109,00 115,00 121,00

18,30 20,50 22,30 24,40 26,00 28,00 30,00 31,00 33,00 35,00 37,00 38,50 40,00 42,00 43,50 45,00 47,50 49,00 51,00 53,00 54,00 56,00 58,00 59,00 62,00 63,00 65,00 67,00 68,00 70,00 73,00 78,00 82,00 87,00

127,00 133,00 139,00 143,00 148,00 152,00 157,00 165,00 172,00 179,00 186,00 193,00 200,00 207,00 214,00 221,00 229,00 236,00 243,00 250,00 257,00 264,00 271,00 281,00 285,00 292,00 300,00 307,00 314,00 321,00 328,00 335,00 342,00 349,00

91,00 96,00 101,00 104,00 107,00 111,00 115,00 120,00 126,00 132,00 137,00 143,00 148,00 153,00 160,00 165,00 171,00 177,00 181,00 187,00 192,00 198,00 203,00 211,00 214,00 220,00 225,00 231,00 236,00 242,00 246,00 253,00 258,00 264,00

Treinkaart voor 3 maanden (*) 1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

75,00 83,00 91,00 99,00 107,00 114,00 120,00 127,00 134,00 141,00 148,00 155,00 161,00 168,00 175,00 182,00 189,00 196,00

52,00 57,00 62,00 68,00 74,00 78,00 83,00 88,00 93,00 98,00 103,00 108,00 113,00 118,00 122,00 127,00 132,00 137,00

19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42 43-45 46-48

202,00 209,00 216,00 223,00 230,00 237,00 243,00 250,00 257,00 264,00 271,00 278,00 289,00 305,00 322,00 339,00 356,00 372,00

142,00 147,00 152,00 157,00 162,00 167,00 172,00 177,00 182,00 187,00 191,00 197,00 206,00 218,00 229,00 244,00 256,00 268,00

49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 101-105 106-110 111-115 116-120 121-125 126-130

389,00 401,00 413,00 425,00 441,00 461,00 481,00 501,00 521,00 540,00 560,00 580,00 600,00 620,00 640,00 660,00 680,00 700,00

282,00 291,00 299,00 310,00 322,00 336,00 354,00 368,00 383,00 400,00 415,00 430,00 447,00 462,00 477,00 493,00 509,00 524,00

131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200

719,00 739,00 759,00 787,00 799,00 819,00 839,00 859,00 879,00 899,00 918,00 938,00 958,00 978,00

538,00 553,00 568,00 592,00 601,00 615,00 631,00 646,00 661,00 676,00 691,00 708,00 723,00 738,00

10 |â&#x20AC;&#x201A; MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

in treinkaart Treinkaart voor 12 maanden (*)

1 AFSTAND 2 PRIJS VANAF 1/2/2009 3 WERKGEVERSBIJDRAGE VANAF 1/2/2009 Treinkaart voor deeltijds werkenden (*)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

267,00 296,00 324,00 353,00 381,00 406,00 430,00 455,00 479,00 503,00 528,00 552,00 577,00 601,00 625,00 650,00 674,00 699,00 723,00 747,00 772,00 796,00 820,00 845,00 869,00 894,00 918,00 942,00 967,00 991,00 1031,00 1091,00 1151,00 1211,00

185,00 204,00 224,00 243,00 264,00 280,00 297,00 314,00 331,00 348,00 366,00 383,00 402,00 420,00 436,00 455,00 472,00 489,00 507,00 524,00 542,00 560,00 579,00 596,00 614,00 632,00 650,00 667,00 684,00 701,00 733,00 776,00 818,00 871,00

1271,00 1330,00 1390,00 1433,00 1475,00 1518,00 1575,00 1646,00 1717,00 1788,00 1859,00 1930,00 2001,00 2072,00 2143,00 2214,00 2285,00 2356,00 2428,00 2499,00 2570,00 2641,00 2712,00 2811,00 2854,00 2925,00 2996,00 3067,00 3138,00 3209,00 3280,00 3351,00 3422,00 3493,00

914,00 957,00 1008,00 1039,00 1070,00 1108,00 1149,00 1201,00 1265,00 1317,00 1369,00 1429,00 1481,00 1534,00 1597,00 1650,00 1703,00 1763,00 1816,00 1869,00 1922,00 1975,00 2028,00 2114,00 2146,00 2199,00 2252,00 2306,00 2359,00 2412,00 2466,00 2529,00 2583,00 2637,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42

11,10 11,10 11,10 12,00 13,00 13,80 14,70 15,50 16,30 17,20 18,00 18,80 19,70 20,50 21,30 22,20 23,00 23,80 24,70 25,50 26,50 27,00 28,00 29,00 29,50 30,50 31,50 32,00 33,00 34,00 35,00 37,00 39,00 41,50

7,40 8,60 9,50 10,30 11,00 11,60 12,10 12,60 13,10 13,60 14,20 14,60 15,00 15,50 15,90 16,40 16,90 17,30 17,70 18,20 18,70 19,10 19,50 20,20 20,60 21,00 21,30 21,70 22,60 24,10 25,00 27,00

43,50 45,50 47,50 49,00 50,00 52,00 54,00 56,00 59,00 61,00 63,00 66,00 68,00 71,00 73,00 76,00 78,00 80,00 83,00 85,00 88,00 90,00 92,00 96,00 -

28,00 29,00 31,00 32,00 33,00 34,50 36,00 38,00 40,50 42,00 44,50 46,00 47,50 50,00 52,00 53,00 55,00 57,00 59,00 61,00 62,00 63,00 65,00 67,00 -

(*) Eveneens geldig voor treinkaarten in gemengd verkeer NMBS/TEC. Bij het ter perse gaan waren de terugbetalingstarieven nog niet verschenen in het Belgisch Staatsblad.

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

industrie

Van Hool ontdekt 21ste eeuw, althans op sommige punten

Familiebedrijf communiceert nog altijd heel onhandig

Wim Penninck x

Algemeen directeur Filip Van Hool maakte begin januari bekend dat het familiebedrijf Van Hool een nieuwe busfabriek ging neerpoten in een lagelonenland. De keuze viel op Macedonië. In Koningshooikt (Lier) zouden er geen banen sneuvelen, klonk het. Heeft zelfs de familie Van Hool de 21ste eeuw ontdekt met haar investering in Macedonië?

De fundamentele argumenten voor de investering ogen eerder positief. Zonder het project in Macedonië dreigde Van Hool zijn Amerikaanse markt grotendeels te verliezen. Die markt vertegenwoordigt één derde van de bedrijfsomzet. Filip Van Hool is een goede onderhandelaar die erin slaagt om belangrijke orders vast te krijgen. Alle concurrenten van de busbouwer zijn grote internationale ondernemingen met fabrieken in een reeks landen. Op het eerste gezicht is het dan ook logisch dat Van Hool wil uitgroeien tot een echte internationale speler.

landkaart probeerde de directie de bonden ervan te overtuigen dat Macedonië heel goed gekozen was. De vakbonden volgen die visie voor een deel maar ze blijven ook erg waakzaam. Op het vlak van communicatie moet Van Hool nog altijd aankomen in de 20ste eeuw, om nog te zwijgen van de 21ste eeuw. Het bedrijf bracht het investeringsproject op een bizarre manier in de media. Van overleg met de bonden was nauwelijks sprake. Er was veel geheimdoenerij. De directie pakte de communicatie helemaal fout aan. Dat alles leidde tot een spontane actie van de arbeiders. Gaf Van Hool de verkeerde communicatie Kanttekeningen toe? Welnee. De directie goot olie op het vuur Is alles dan rozengeur en maneschijn? Zo in plaats van te zoeken naar een positieve simpel is het ook weer niet. Een nieuwe communicatie. Alleen de verantwoordelijke fabriek in een uithoek van Europa leidt ook opstelling van de collega’s van ACV-Metea tot ongerustheid. De bonden zullen goed kon een zwaarder sociaal conflict vermijden. moeten in de gaten houden welke investerin- Als Van Hool echt een internationale spegen waar worden uitgevoerd. Zal de Belgische ler van formaat wil worden, dan moet het vestiging nog wel genoeg kansen krijgen? ook op het vlak van communicatie nog veel Het is maar de vraag of het slim is om de bijleren. En werknemers die in een bedrijf nieuwe fabriek in Europa te bouwen. Velen als Van Hool het beste van zichzelf moehadden verwacht dat Van Hool zou inves- ten geven, verdienen ook veel meer waarteren in de VS. Met behulp van een grote dering.

De Lierse busbouwer wil een onderscheid maken tussen goedkopere standaardbussen en meer luxueuze voertuigen die ‘op maat’ worden gemaakt. Een onderscheid dat overeenstemt met de ontwikkelingen op de markt. Door zijn aanbod te diversifiëren kan Van Hool vermoedelijk grote klanten binnenhalen die soms éénzelfde leverancier zoeken voor beide types bussen. Voor de LBC-NVK is het duidelijk dat Van Hool een onvermijdelijke keuze maakte door te willen investeren op de Balkan. Hierdoor vergroot Van Hool zijn overlevingskansen op lange termijn.

Met sluiting Comet verdwijnt stuk Mechelse geschiedenis Biervatenproducent is wel degelijk winstgevend Wim Penninck x

De Mechelse biervatenproducent Comet zal zijn deuren sluiten. Heel wat bedrijven zouden nochtans jaloers zijn op de winsten van Comet. Tijdens de crisis

12 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

van 2007-2008 liep de winst terug tot zes procent van de omzet. Maar in 2011 scoorde de onderneming een winstmarge van 16 procent. Het is dan ook een raadsel waarom Comet moet sluiten.

Comet is gevestigd in Sint-Katelijne-Waver, vlakbij Mechelen. Toen het Spaanse moederbedrijf Teka in november vorig jaar het einde van Comet aankondigde, wees alles erop dat er te weinig rekening was gehouden met de structurele kosten van een sluiting in België. De vakbonden hoopten dat Teka zou inzien dat het veel verstandiger

distributie

Veelbesproken Abercrombie & Fitch strijkt neer in Brussel

Werken in bloot bovenlijf levert premie op

De website van Abercrombie & Fitch leert ons dat ze altijd op zoek zijn naar ‘modellen’ voor hun winkels. De jobomschrijving die daar bij hoort, komt gewoon overeen met de doorsnee parttime job van een verkoper of verkoopster. De foto’s op de website van – meestal gewone – medewerkers tonen al snel dat het bedrijf hoge eisen stelt wat betreft het uiterlijk van zin verkooppersoneel. Voor je wordt aangeworven, sturen ze je foto door naar de States om te checken of je wel aan alle uiterlijke criteria voldoet. Iedere jonge man wordt ook gescreend op zijn naakte torso. Heb je goed gewerkt aan je

‘sixpack’, dan verdien je zelfs een extra premie als je werkt als ‘shirtless guy’. Bij de opening waren dan ook veel gillende bakvisjes op post. Het concert van tieneridool Justin Bieber in het Antwerpse Sportpaleis, enkele maanden voordien, was er zowaar niets bij. 3 februari 2012. De eerste sneeuw valt over Brussel en de thermometer zakte tot 5° onder nul. Een ideale dag dus om onze vrouwelijke undercover uit te zenden naar de gloednieuwe winkel van Abercrombie & Fitch in Brussel. Een mooie maar discrete buitengevel geeft weinig prijs. Alleen een verguld bordje ‘Abercrombie & Fitch New York’ verraadt de identiteit van de nieuwe huurder van het historische pand. Een mooie blonde man opent de deuren voor de klanten, rekening houden met het weer niet in ontbloot bovenlijf. De winkel is sterk geparfumeerd, een typische mannengeur. Om de vrouwtjes extra aan te zetten om te kopen? De moderne muziek staat erg luid, het pand is donker. Een wirwar van kamers die worden gedecoreerd met prachtige muurschilderingen die erg doen denken aan de Romeinse sportzalen. Foto’s maken is uit den boze. Denk er vooral niet aan om de

knappe verkopers te fotograferen. De winkel aan de Waterloolaan – Naamsepoort – in Brussel is dus zeker een bezoekje waard. Neen, dit is geen publireportage. We zijn bezorgd en dus waakzaam. Hopelijk krijgen we ongelijk maar een bezoekje aan Wikipedia leert ons dat Abercrombie & Fitch in het verleden al diverse keren aangeklaagd werd wegens discriminatie. Als de tands des tijds een beetje toeslaat, worden de medewerkers eerder onvriendelijk bedankt voor bewezen diensten. Weinig kans dat een medewerker in 2051 zijn 40-jarig jubileum in de onderneming zal vieren. Over brugpensioen en pensioenregelingen zullen ze zich weinig zorgen moeten maken. Abercrombie werd trouwens in 2010 ook toegevoegd aan de ‘Sweatshop Hall of Shame’. De kleten laat namelijk kleren maken in mensonwaardige omstandigheden. In het verleden kwam de onderneming in nauwe schoentjes omdat ze niet alle geldende wetten in de VS naleefde. Het valt te hopen dat Abercrombie hier de betere leerling van de klas zal willen zijn. De LBCNVK zal de nieuwkomer alleszins goed in de gaten houden.

was om een fractie van het ‘sluitingsbedrag’ te investeren in de toekomst van de Belgische vestiging. Dat bleek ijdele hoop. Sinds een jaar of tien maakt Comet deel uit van Teka. De Spaanse groep Teka produceert voornamelijk keukens, vooral in ZuidEuropa. In het Spaanse Portonox ligt er een veel grotere fabriek dan het filiaal in ons land. De Spanjaarden willen de productie van biervaten in Portonox samenbrengen. Zo kunnen ze jobs creëren voor Spaanse arbeiders die zonder werk zitten omdat de verkoop van keukens terugloopt. Comet is een efficiënt draaiend bedrijf. De werknemers zijn erg loyaal. Comet sluiten zou veel overbodige kosten met zich mee

brengen. En veel Belgische klanten zouden afhaken als hun vaten niet langer in eigen land zouden worden gemaakt. Al die tegenargumenten van de bonden haalden weinig uit. Midden januari werd duidelijk dat Teka niet op zijn beslissing wilde terugkomen. De bonden trachtten een fatsoenlijk sociaal plan af te dwingen voor de 50 werknemers. Nogal wat personeelsleden gingen als prille twintiger bij Comet aan de slag. Zij zijn nu een heel eind de vijftig voorbij. De bonden moesten veel moeite doen om de leeftijd voor vervroegd pensioen zo laag mogelijk te krijgen. Zij die met brugpensioen gaan, zullen hoe dan ook aanzienlijk minder nettoinkomen hebben. Hun enige voordeel is

dat ze tot aan hun pensioen inkomenszekerheid krijgen. Bij Comet zullen de mensen vanaf 52 jaar met brugpensioen kunnen gaan. Wie gewoon ontslagen wordt, zal de regeling voor bedienden krijgen. Vanaf een bepaalde looncategorie is er de formuleClaeys en een kleine premie per jaar dienst. De werkgever moet uiteraard ook een sluitingspremie betalen. Normaal gezien zal eind maart het doek vallen bij Comet. Daarna zullen de installaties worden ontmanteld. Het trieste einde van een stuk Mechelse geschiedenis.

Kristel Van Damme

Abercrombie & Fitch is een Amerikaans kledingmerk dat werd opgericht in 1892. Bij de jeugd en de jongvolwassenen erg gegeerd en bekend via het elandlogo. Wereldwijd hebben ze 340 winkels. Sinds 2007 mikt de kledingketen haar pijlen ook op de Europese markt.

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

index

Loonindexering dient met hand en tand verdedigd Prijscontrole is lachertje in ons land Frans Geerts

Als de vakbond de automatische koppeling van de lonen aan de index flink verdedigt, heeft dat alles te maken met jouw koopkracht. Gaat de prijs van je winkelkarretje met twee procent naar omhoog? Dan wordt jouw loon, weliswaar met enkele maanden vertraging, ook met twee procent opgetrokken. Zo werkt het systeem zoals het nu is.

De prijzen stijgen duidelijk in ons land. In België is er een inflatie van 3,4 procent, meer dan in veel andere Europese landen. De gemiddelde prijsstijging in onze buurlanden bedraagt 1,9 procent. Alleen wie nooit naar de winkel gaat of wie dik in de slappe was zit, kan beweren dat hij niets merkt van de gestegen prijzen. Hooggeleerde dames en heren publiceren voortdurend artikelen die laten uitschijnen dat de automatische indexering van de lonen de enige verklaring is voor de inflatie bij ons. Uit rapporten van de Nationale Bank en het Federaal Planbureau blijkt nochtans dat de prijzen van energie en voedsel in België de pan uit swingen. Voor wie het zou ontgaan zijn: als de prijzen niet stijgen, klimt de index evenmin en blijven de lonen stabiel. In onze buurlanden worden inspanningen gedaan om de prijsstijgingen onder controle te houden. De gouverneur van de Nationale Bank, Luc Coene, deed wel suggesties in die zin maar in de praktijk gebeurde er niets. Het privilege van de energieleveranciers om de Belgische economie leeg te zuigen is blijkbaar onaantastbaar.

weliswaar eerder via prestatiepremies en bonussen op individuele basis. Over het algemeen zullen de meeste werknemers minder geld kunnen uitgeven, met negatieve gevolgen voor de binnenlandse economie. In het vierde kwartaal van 2011 was er al een recessie. Die zal nog verergeren omdat mensen meer zullen sparen en dus minder zullen consumeren. Wat wil zeggen: minder verkoop, minder productie, meer werkloosheid.

de bedrijven te versterken? Of moet het naar de staat gaan om het gat in de begroting te helpen dichten? Liberale denkers zullen zeker geen zin hebben om de staat te sponsoren door een indexsprong te nemen. Zij zullen liever de werkgevers plezieren. Tussen 2001 en 2009 stegen de jaarlijkse winsten van de ondernemingen al van 47 naar 82 miljard euro, waarvan twee derde naar de aandeelhouders vloeide en slechts één derde naar investeringen. En de hardwerkende werknemers in ons land? Die krijgen alleen de rekening gepreSprongen van Martens senteerd. Hun inkomsten stegen tussen Sommigen pleiten ervoor om de automa- 2001 en 2009 met een factor drie, terwijl de tische indexering een keertje over te slaan inkomsten uit vermogens verachtvoudigden. en een ‘indexsprong’ te nemen. Onder de diverse regeringen van Wilfried Martens Bewezen nut werden ooit drie indexaanpassingen van twee procent overgeslagen. Een klein reken- De automatische loonindexering is perfect sommetje leert dat iemand met 2.000 euro om de koopkracht te beschermen. Tijdens loon per maand zo jaarlijks 556 euro – 40 de voorbije crisis bleef de koopkracht in maal 13,92 - moet inleveren. Wie nog 37 jaar België op een hoger niveau dan in de ons Enige kans moet werken, dreigt dus drie keer 27.836 omringende landen, mee dankzij diverse De huidige economische crisis geeft de hard- euro te verliezen. Of 83.510 euro voor de steunmaatregelen. Zo verteerden de Belgen liners bij de werkgevers en liberale kringen hele loopbaan. Werknemers aan het begin de crisis beter. Europese rapporten gooiden een enige kans om komaf te maken met van hun loopbaan, die nog 47 jaar moeten hiervoor met bloemetjes. Maar de Belgische de automatische indexering van de lonen. werken, mogen 42.771 euro inleveren met pers berichtte er amper of niet over. Anderen stellen zich milder op en willen het één indexsprong. Of meer dan 128.000 euro Je mag ook niet vergeten dat de automasysteem eerder terugschroeven. Zij willen met drie indexsprongen. Veel werknemers tische loonindexering extra inkomsten producten die de prijzen doen stijgen uit het zouden overgelukkig zijn met zoveel geld. oplevert voor de overheid. Bij elke loonsversysteem halen zodat de lonen minder vaak In 1994 werd overigens de ‘gezondheidsin- hoging incasseert de staat via belastingen moeten worden verhoogd. dex’ ingevoerd. Die maatregel kwam neer op en socialezekerheidsbijdragen gemiddeld Als de automatische loonindexering ver- een inlevering van één procent. 40 procent van de doorgevoerde stijging. dwijnt, zal de ongelijkheid onder werkne- Blijft de vraag wat er moet gebeuren met Positief voor de begroting. En bovendien mers zeker groter worden. In rijke bedrijven het geld dat wordt uitgespaard. Moet dat kan de overheid zo ook tijdens een crisis en sectoren zullen de lonen blijven groeien, geld dienen om de concurrentiekracht van meer aan inkomensherverdeling doen.

14 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

inbox monique bra am

Arcelor Mittal betaalt 496 euro belastingen, en jij? Werknemers voelen al volop de gevolgen van de besparingsmaatregelen die de nieuwe federale regering uit haar hoed toverde – al zijn de allerscherpste randjes er dan inmiddels onder druk van de vakbonden al afgevijld. De grote tabel vertelt veel over een reeks grote bedrijven. In de geconsolideerde jaarrekeningen die deze ondernemingen zelf publiceerden, staan Bedrijf

Sectorale informatie

frappante cijfers over hun winst … en over de belastingen die ze daarop betaalden. Werknemers betalen gemiddeld zowat 35 procent belastingen op de ‘winst’ die ze uit hun werk halen. Bij deze grote bedrijven ligt het percentage ‘net’ iets lager. En wij moeten besparen, zegt u? Bron: jaarrekeningen 2010

Winst voor belastingen

Betaalde belastingen

Aanslagvoet

¤ 4.170.332.000

¤ 10.000

0,00 %

¤ 2.754.024.000

¤0

0,00 %

¤ 1.412.287.000

¤0

0,00 %

¤ 1.394.711.000

¤0

0,00 %

EXXONMOBIL PETROLEUM & CHEMICAL SOLVAY TELENET GROUP HOLDING

RUBRIEKSNAAM

worden georganiseerd. Deze beurzen richten zich op de laatstejaarsstudenten. Sensor, het jongerennetwerk van LBC-NVK Op www.lbc-nvk.be vind je is aanwezig op deze jobbeurinformatie over de ruim 40 zen. We stellen onszelf voor en paritaire comités waar LBC-NVK leggen uit wat de vakbond voor voor verantwoordelijk is. Via de deze toekomstige werknemers rubriek ‘sectoren’ kun je je pari- kan betekenen. En natuurlijk taire comité terugvinden. Je kunnen de studenten op basis vindt er info over je rechten en van enkele eenvoudige paramede loon- en arbeidsvoorwaarden ters zoals functie en diploma in de betreffende sector. Soms hun startersloon laten berestaan de loon- en weddeschalen kenen. Op www.nvk.be vind je erbij, aangevuld met informatie het overzicht van de jobbeurover de syndicale premie. Daar zen waar je ons kunt vinden. waar sectorpublicaties bestaan, En natuurlijk kan je via www. kan je ze via de site downloaden. startersloon.be ook je startersWerk je toevallig in het het pari- loon laten berekenen, je aansluitair comité 218, 226 of 311? Dan ten bij Sensor, inschrijven op de word je extra verwend. Deze nieuwsbrief... grote sectoren hebben een eigen website binnen www.lbc-nvk.be: LBC-NVK en de - http://218.lbc-nvk.be - http://226.lbc-nvk.be sociale media - www.pc311.be

ARCELORMITTAL FINANCE AND SERVICES BELGIUM

Sociale verkiezingen

GDF SUEZ CC

¤ 745.573.000

¤ 1.451.000

0,19 %

TRUVO BELGIUM

¤ 720.140.000

¤ 56.000

0,01 %

ELECTRABEL

¤ 807.690.000

¤ 35.423.000

4,39 %

BASF ANTWERPEN

¤ 446.202.000

¤0

0,00 %

¤ 323.023.178

¤0

0,00 %

¤ 303.649.000

¤0

0,00 %

¤ 294.243.175

¤ 46.696

0,02 %

¤ 290.556.000

¤0

0,00 %

¤ 297.379.000

¤ 4.628.000

1,56 %

VANDEMOORTELE

¤ 230.041.536

¤0

0,00 %

UCB

¤ 220.546.000

¤ 1.326.000

0,60 %

UCB PHARMA

¤ 217.855.000

¤ 855.000

0,39 %

¤ 209.756.000

¤ 729.000

0,35 %

¤ 207.776.000

¤ 234.000

0,11 %

¤ 187.048.000

¤ 2.277.000

1,22 %

www.startersloon.be

¤ 176.508.924

¤0

0,00 %

¤ 168.851.317

¤0

0,00 %

LBC-NVK is ook dit jaar weer present op de jobbeurzen die door universiteiten en hogescholen

ACCOR HOTELS BELGIUM UMICORE THOMAS COOK BELGIUM (THCB) BELGACOM GROUP INTERNATIONAL

wordkandidaat.lbc-nvk.be

SERVICES IKEA SERVICE CENTRE

DEXIA INVESTMENT COMPANY EXXONMOBIL BELGIUM FINANCE DANONE FINANCE INTERNATIONAL TESSENDERLO CHEMIE SABAM

Elders ook al vernoemd, maar toch nog even herhalen. LBCNVK en het ACV hebben online de nodige websites ontwikkeld rond de komende sociale verkiezingen: - Moedig je collega aan om zich kandidaat te stellen: http:// - www.wordacvkandidaat.be - http://sv2012.lbc-nvk.be: handig voor het downloaden van folders, logo’s en affiches. - Word fan van ACV Sociale Verkiezingen via http:// facebook.com/acvonline

- En breng ook eens een bezoekje aan de facebookpagina van LBC-NVK: www.facebook.com/lbcnvkactueel

- Facebook: www.facebook. com/lbcnvkactueel . Onze vriendenpagina speelt kort op de bal, veel aandacht voor de actualiteit, met aanvullingen van oplettende ‘vrienden’. - YouTube: www.youtube. com/vakbondlbcnvk: LBC-NVK heeft een eigen YouTubekanaal. We plaatsen er videoboodschappen en reportages op. Neem eens een kijkje en laat je commentaar achter. - Picasa: http://picasaweb. google.com/lbcnvkfoto: Voeren we actie, dan maken we foto’s. En zetten we een selectie op picasa, onze fotodatabank. - Twitter: http://www.twitter. com/lbcnvk: Twitteren doen we ook, meestal om onze acties en aanwezigheid ten velde aan te kondigen. - Blog: het maandelijkse standpunt van onze algemeen secretaris online, aangevuld met andere meningen en ideeën: http://lbc-nvk.blogspot.com

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

arbeids-gericht marc weyns

Werknemers volgen met lokalisatiesysteem is niet zomaar geoorloofd Veel werknemers hebben een bedrijfsauto. Sommige bedrijven rusten die auto’s uit met een geolokalisatiesysteem. Dat laat de werkgever toe, te volgen waar de werknemer zich bevindt, hoe snel hij rijdt of hoe lang hij stilstaat, enz. Als de werkgever dan in de fout gaat, wordt hij op de vingers getikt. Maar is zo’n lokalisatiesysteem wel geoorloofd? Het arbeidshof te Gent legt in een arrest van 14 november 2011 uit hoe de vork aan de steel zit. Een bedrijf schrijft in het arbeidsreglement dat: “Alle voertuigen zijn beveiligd met een GPS tracking systeem”. Dat was voor de rechter echter niet voldoende. De werkgever moet het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Privacywet naleven. Het lokalisatiesysteem moet een geoorloofd doel hebben en dat moet duidelijk en precies omschreven zijn. Daarnaast moet inzetten van zo’n systeem in verhouding staan tot het beoogde doel. De werkgever heeft die regels in dit geval niet nageleefd en daarom moet hij een morele schadevergoeding van 800 euro betalen aan de werknemer.

Sluiting van de “Ideeënbuspremies” = loon Zijn wachtdiensten onderneming is – meestal – arbeidstijd? De RSZ klopte bij een bedrijf aan omdat geen overmacht het ideeënbuspremies betaalde maar ‘ver- Een uitzendkantoor verwacht van de uit-

In 2003 en 2006 wordt een rusthuis op de vingers getikt omdat het de normen op het gebied van hygiëne, gezondheidszorgen en voedselkwaliteit met de voeten treedt. De directie grijpt in en de situatie verbetert. In 2008 loopt het rusthuis echter opnieuw tegen de lamp. Het verliest zijn vergunning en moet sluiten. Net zoals hij een loopje neemt met de uitbatingsvoorwaarden voor een rusthuis, doet de werkgever alsof er geen sociaalrechtelijke regels bestaan. “Overmacht” zo beweert hij. Het arbeidshof te Luik kijkt in zijn arrest van 25 maart heel anders aan tegen de situatie. Er is – zo oordeelt het hof – overmacht in het spel als een gebeurtenis zich plots voordoet, zonder dat ze kan voorzien worden. Bovendien mag die gebeurtenis niet het gevolg zijn van een fout die begaan werd door degene die zich op de overmacht beroept. Definitieve overmacht is er slechts als de plotse gebeurtenis de uitvoering van het contract compleet onmogelijk maakt. Zeker en vast voldoet de werkgever niet aan minstens twee van deze voorwaarden. Er is helemaal geen overmacht en de werkgever moet een ontslagvergoeding en het achterstallig loon betalen aan de werknemers. 16 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

gat’ die als loon aan te geven. De werkgever verweerde zich met het argument dat die premies geen “loon” zijn. Het arbeidshof te Gent boog zich over dit vraagstuk en kwam tot een interessant besluit. Verschillende bedrijven betalen een premie aan hun werknemers als die een verbetering aan het productieproces voorstellen of de werkorganisatie optimaliseren. De werknemers kunnen die ideeën in een “bus” deponeren en als de werkgever hun voorstel nuttig vindt, betaalt hij een ideeënpremie. Het is echter niet de opdracht van die werknemers om uitvindingen te doen of verbeteringen uit te werken; als ze dan toch een premie krijgen, hoeft die dan ook niet als loon te worden beschouwd. Het arbeidshof oordeelde dat het wel over loon gaat: elke vergoeding die enig verband houdt met de arbeidsovereenkomst is loon. De rechter voegde er nog aan toe dat de werknemer die een uitvinding doet, in principe de eigenaar blijft van de intellectuele rechten die daaraan verbonden zijn, ook al krijgt hij er een premie voor.

zendconsulente dat ze – volgens een wachtdienst – ook buiten de gewone arbeidsuren beschikbaar is voor de (horeca)klanten. Als die klanten bellen omdat ze op zoek zijn naar een uitzendwerknemer, moeten ze ook meteen geholpen worden. De uitzendconsulente hoeft daarbij niet in het kantoor van de werkgever op een telefoontje te wachten. Ze kan gewoon thuis zijn en – volgens de werkgever – “ruim over haar tijd vrijelijk beschikken”. Zijn die wachtdiensten als arbeidstijd te beschouwen? In een kort maar heel duidelijk arrest stelde het Gentse arbeidshof op 23 november 2011 dat het om arbeidstijd ging. Voor de Belgische Arbeidswet is arbeidstijd: “de tijd gedurende welke de werknemer ter beschikking is van de werkgever”. Ook tijdens de wachtdiensten staat het personeel ter beschikking, aldus het Hof. Deze wachtdiensten zijn dus arbeidstijd met als gevolg dat de uitzendconsulente recht heeft op loon voor die uren.

Alternatieve valentijnsactie in Brussel ‘Tax Justice Day’ voor bedrijven en vennootschappen Monique Bra am

Met Valentijnsdag geven we elkaar bloemen en cadeaus. Maar het Financieel Actie Netwerk, kortweg FAN, zette op 14 februari 2012 niemand in de bloemetjes. Integendeel, het vierde ‘Tax Justice Day’ voor de 1.000 grootste bedrijven en vennootschappen. Een actie om het teveel aan fiscale cadeaus aan een deel van het bedrijfsleven aan te klagen en te ijveren voor meer fiscale rechtvaardigheid.

Daarnaast wil het FAN ook weerwerk bieden aan iedereen die pleit voor minder belastinginkomsten voor de overheid. Een rechtvaardige fiscaliteit, dat is wat het FAN wil. Eisen

Het netwerk vraagt om meer belastingcontroles voor bedrijven en vennootschappen en meer transparantie en uitwisseling van financiële gegevens. Verder moet het gebruik van de notionele intrestaftrek aan banden worden gelegd. De fiscale achterpoortjes sluiten is een andere eis van het FAN. Als de overheid de bedrijfsbelastingen deftig zou innen, tegen het effectieve tarief van 33 procent, dan zou Het valentijnsfeestje vond plaats dicht bij het dat miljarden euro’s opleveren voor de gemeenVerbond voor Ondernemingen (VBO), hartje schap. Brussel. En die plek was niet toevallig geko- Tot slot vindt het FAN dat er een einde moet zen. Het VBO vertegenwoordigt immers een komen aan de verregaande ‘vervennootschapflink pak van de Belgische bedrijven en ven- pelijking’. Het gebeurt al te vaak dat mensen nootschappen. vennootschappen oprichten met de uitsluiNiet alleen de belastingfraude moet worden tende bedoeling om aan de personenbelasting aangepakt, ook de fiscaal gunstige achterpoort- te ontsnappen. Dat mag niet de bedoeling zijn. jes moeten worden gesloten, onderstreept het Fiscale rechtvaardigheid levert de overheid FAN. Voor een aantal bedrijven blijft België een miljarden op. Waar wacht de politiek nog op? belastingparadijs. De duizend Belgische vennootschappen met de grootste winsten wer- Wil je meer weten over de strijd den vorig jaar belast tegen een gemiddeld tarief voor een rechtvaardige fiscaliteit? van 5,73 procent. Weet dat het officiële tarief Surf dan naar www.hetgrotegeld.be en in de vennootschapsbelasting 33,99 procent http://hetgrotegeld.lbc-nvk.be De leden van het FAN zijn ABVV, ACLVB, bedraagt. Een gigantisch verschil dus. Grote ondernemingen kunnen dankzij fiscale ACV, ATTAC-VLAANDEREN, BBL, KWB, LEF, spitstechnologie de belastingfactuur verklei- LBC-NVK, Netwerk-Vlaanderen, Oxfamnen zonder daarbij buiten de lijntjes te kleuren. Solidariteit en 11.11.11.

in de marge wf

Europese terreur Hardvochtigheid is een Europese waarmerk geworden. Op het moment dat de Europese vakbonden afspraken proberen te maken over wettelijke minimumlonen beslissen de Europese ministers dat, in ruil voor verdere financiële steun, de Griekse minimumlonen met 20% moeten verminderen. 20% vermindering van het minimumloon, omdat, zo luidt de redenering, de Grieken boven hun stand hebben geleefd. Sancties zijn op hun plaats. Pardon? “Minimumloon” en “boven zijn stand leven”, is dat in één zin te gebruiken? Iemand met een minimumloon is in staat te blijven leven, maar leeft per definitie nooit boven zijn stand. 20% korting op weinig levert ‘zeer weinig’ op. Onze minister van Financiën, Steven Vanackere, erkent dat het inderdaad een zware ingreep is, maar dat het toch nog altijd betekent dat het hoger is dan het minimumloon in Portugal. De minister heeft zeer correct gerekend. Een onderzoek op basis van gegevens van de Europese werkgeversfederatie geeft hem gelijk. In 2011 was het Griekse minimumloon 751 euro (voor bedienden). Dat wordt dus voortaan 601 euro, inderdaad hoger dan het minimumloon van de Portugese bediende dat 485 euro bedraagt. Fraai rekenwerk maar bedroevend en beschamend politiek denkwerk. Een argument dat uit geen democratische mond zou mogen komen. De Europese burgers leven ondertussen onder een financieel-economische dictatuur. De Europese Commissie en de Europese ministerraden missen elke band met de dagelijkse werkelijkheid. Scoreborden met vergelijkende statistieken vormen het menu van elke Europese bijeenkomst. Daarbij wordt het gemiddelde de referentie en de norm. Een graadmeter die op zijn beurt naar beneden wordt gesaneerd omdat de minima naar beneden gaan. Het is een sociale vernietigingsmachine die geen democratische verantwoording meer heeft of geeft. De Griekse burgers, niet de Griekse miljardairs, worden de handen, armen en benen omgewrongen en de kelen dichtgeknepen. Dit alles met het unieke doel om een voorbeeld te stellen aan alle andere Europeanen. Portugezen, Spanjaarden, Italianen en Belgen leren we best bij voorbaat een lesje. Dat zijn haast terroristische praktijken. De zogenaamd beoogde Europese eenheid betekent in de praktijk een scheuring. De breuk tussen de politiek en de burgers is er al, de interne Europese breuk is niet ver meer af. Verkozen Europarlementariërs, waar zijn jullie?

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

RUBRIEKSNAAM over

de grenzen

annick aerts

Norbert Dentressangle gooit 30 Polen buiten Norbert Dentressangle is een multinational in transport en logistiek. In 2008 nam het Christian Salvesen over. Zo werd Norbert Dentressangle de Europese leider in zijn sector. Er zijn nu 27.000 werknemers in 16 Europese landen 355 vestigingen. Vorig jaar scoorde de groep een groei van 5,6 procent. Maar de stevige groei leidde in de Poolse activiteiten niet tot betere loon- en arbeidsvoorwaarden. Sinds juni verleden jaar probeert de vakbond Solidarnosc met het management tot een akkoord te komen om de situatie te verbeteren. De Poolse vrachtwagenchauffeurs kregen al vier jaar lang geen opslag meer. In vergelijking met collega’s uit andere landen verdienen ze aanzienlijk minder. De chauffeurs klagen ook over verschrikkelijke werkomstandigheden, bijvoorbeeld op het vlak van hygiëne en voeding. Toen de vakbond aandrong om hierover te overleggen en collectieve afspraken te maken, begon het bedrijf werknemers te intimideren en te dreigen met ontslagen. Dat leidde in januari tot een staking waarbij 350 chauffeurs achttien dagen lang het werk neerlegden. Het bedrijf zette 30 van die chauffeurs aan de deur. Via een wettelijke verzoeningsprocedure tracht de vakbond de onrechtvaardige ontslagen aan te kaarten. Samen met de Europese transportvakbond ETF roept Solidarnosc op om niet langer zulke ontslagen door te voeren. Wie al ontslagen is, moet zijn werk terug krijgen. ETF wil de druk op het bedrijf vergroten door een internationale campagne. Die campagne mikt onder meer op grote klanten van Norbert Dentressangle als BP en Solvay. In een brief krijgen die klanten uitleg over het asociale gedrag van de transportgroep. Als de actie geen resultaat oplevert, zullen bonden uit andere landen worden opgeroepen om mee actief campagne te voeren. Lees meer op www.etf-europe.org.

Algemene staking in India In India was er op 28 februari een algemene stakingsdag. Alle grote vakbonden mobiliseerden hun leden om eraan mee te doen. De vakbondsactivisten wilden protesteren tegen de lage lonen en de te lange werkdagen in het land. Heel wat jobs bieden te weinig werkzekerheid en zijn te fragiel. Vaste contracten worden soms omgezet in tijdelijke contracten. De werkloosheid en de ontslagrondes in het bedrijfsleven zitten de vakbonden ook 18 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

enorm dwars. Voor veel Indiase werknemers is een fatsoenlijke sociale zekerheid een verre droom. De kloof tussen mensen met socialezekerheidsrechten en hun collega’s zonder rechten neemt toe. In de voorbije maanden werd de hele beroepsbevolking geconfronteerd met stijgende prijzen, vooral van voedingsartikelen. Vakbondsorganisaties zetten hun ideologische verschillen opzij. Ze wilden samen een signaal geven aan de regering. Het regeringsbeleid ligt aan de basis van de huidige wantoestanden. De bonden probeerden meermaals de dialoog met de regering aan te gaan. Zonder succes. De tijd was dan ook rijp voor een algemene staking. Met die actie konden de bonden de toenemende ellende onder gewone Indiërs op de agenda zetten. Uiteraard was het initiatief bedoeld om gehoor te vinden bij de regering. Deftig overleg op gang krijgen is enorm belangrijk. Volgens de vakbonden moet de overheid greep krijgen op de prijzen. En de overheid moet er ook voor zorgen dat basisrechten uit de arbeidswetgeving afdwingbaar zijn. Ze moet verder werk maken van een universeel sociaal vangnet op diverse vlakken. Op die manier kunnen mensen bijvoorbeeld een beter pensioen krijgen en rekenen op het bestaan van minimumlonen.

Nederlandse schoonmakers hebben er schoon genoeg van De Nederlandse schoonmakers hebben er ruimschoots genoeg van om voor weinig geld almaar meer te worden opgejaagd. Daarom besloten ze te staken. Bij het ter perse gaan was er al tientallen dagen gestaakt. Grote klanten van schoonmaakbedrijven als Philips, ING, Ahold, de universiteiten en de ziekenhuizen bezuinigen voortdurend op hun schoonmaakbudget. Philips bespaarde bijvoorbeeld 1,3 miljoen euro op zijn budget. Uit onderzoek van de Nederlandse vakbond FNV Bondgenoten blijkt dat schoonmaakbedrijven nog altijd veel te makkelijk opdrachten aanvaarden tegen veel te lage prijzen. Zo explodeert de werkdruk en is er geen marge voor simpele eisen van de schoonmakers. Welke eisen? Dat ze doorbetaald worden als ze ziek worden, genoeg tijd krijgen om hun werk goed te doen en een rechtvaardig loon verdienen. Samen met FNV Bondgenoten voeren de schoonmakers campagne om de verzuchtingen zichtbaar te maken. Om hun eisen kracht bij te zetten werden niet minder dan

zeven marsen georganiseerd. Actievoerders brachten een bezoek aan de voorzitter van de werkgeversfederatie. Er waren ook al honderd ludieke acties. Sinds ettelijke weken zijn meer dan 3.000 schoonmakers aan het staken. De actievoerders proberen overleg af te dwingen met de eigenaars van de grootste schoonmaakbedrijven en met de grote klanten. Wil je deze schoonmakers steunen in de acties? Surf dan naar www.labourstart.org voor een onlinecampagne. En ook naar www.schoongenoeg.nu.

Rio Tinto laat werknemers niet meer binnen Rio Tinto is een Brits-Australische mijnbouwgroep met activiteiten in de hele wereld. Eén van hun vestigingen bevindt zich in Alma, in Québec (Canada). Op 31 december 2011 zette het bedrijf net voor middernacht daar 780 werknemers op straat. Om middernacht liep de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) af. Voordien had 88 procent van de werknemers de voorstellen van het management voor een nieuwe cao verworpen. De werknemers eisten geen loonsverhogingen of andere financiële voordelen maar wel een beperkt gebruik van onderaannemers. In het bedrijf in Alma zijn onderaannemers er niet voor geïsoleerde, eenmalige projecten of om een te hoge werkdruk tijdelijk te verminderen. Het gebeurt bijvoorbeeld dat twee werknemers dezelfde taken hebben waarbij één van beide de helft minder verdient omdat hij voor een onderaannemer werkt. Rio Tinto schakelde in Alma ongeveer 150 bewakingsagenten in om de werknemers op straat te krijgen. Sinds het gedwongen vertrek van 780 personeelsleden draait de vestiging op één derde van haar capaciteit. Wettelijk is het verboden om tijdens een staking of lock-out werknemers te vervangen. Het management beweert dan maar dat 200 kaderleden de productie waarborgen. Volgens de vakbonden was het management zo slim om tijdig ‘valse kaderleden’ aan te werven. De overheid is het dossier aan het onderzoeken. Zowel in Canada als daarbuiten krijgen de werknemers veel steun. Op 31 maart zal in Alma een mars plaatsvinden met vakbondsmensen uit de hele wereld. Meer informatie vind je op www.icem.org of www.usw.ca.

non-profit

Uitverkoop in Filippijnse gezondheidszorg Alliance of Healthworkers voert moedige strijd Johan Fobelets

LBC-NVK heeft samen met Wereldsolidariteit een structureel partnership uitgebouwd met Alliance of Healthworkers (AHW). Dit is een Filippijnse vakbond voor het personeel van de gezondheidszorg. De voorbije maanden voerde de AHW actie voor een goede openbare gezondheidszorg waar de bevolking terechtkan. Schrijnende verhalen van armoede, van dood en verdriet. Maar ook van solidariteit en hoop. Protest tegen regeringsbesparingen

Filippijnse gezondheidsorganisaties hoopten eind vorig jaar op een verhoging van het nationale gezondheidsbudget. Zeker in de moeder en kindzorg zijn investeringen broodnodig. Jaarlijks sterven 80.000 baby’s aan te voorkomen ziekten, 3000 Filippijnse vrouwen sterven tijdens de bevalling. Maar deze hoop werd niet bewaarheid. Personeel van het National Center for Mental Health protesteert tegen mogelijke verhuis. Integendeel. De regering besliste tot een nieuwe besparing. Het land kampt met worden. De Alliance of Healthworkers voerde Slechts 1.500 patiënten betalen hun rekeeen immense schuldaflossing en het hier onlangs nog actie met spandoeken “PHC ningen. De andere 4.800 patiënten zijn serInternationaal Monetair Fonds (IMF) maant is not for sale”. De budgetten van de zieken- vicepatiënten. Het is het enige(!) psychiatride regering aan de investeringen in publieke huizen worden door te regering verminderd sche ziekenhuis in het centrum van Manilla. dienstverlening en ziekenhuizen terug te hetgeen het ziekenhuis dan verplicht elders AHW voerde zes jaar geleden al actie tegen geld te zoeken. De kosten van een hartope- de mogelijke verhuis van het ziekenhuis. schroeven. Schandalig is dat het budget voor militaire ratie, tot voor kort ongeveer 3.500 € lopen Recent werd opnieuw actie gevoerd door doeleinden wel veel meer subsidie krijgt. Al nu op tot 400 à 500.000 peso’s (ofwel 7 à 500 personeelsleden samen met hun patieven wraakroepend is het feit dat de talrijk 8.000 €). Dat betekent dat de armen nog ënten. In het ziekenhuis draagt het persoaanwezige multinationals in de Filippijnen nauwelijks in het PHW terecht kunnen en neel zwarte armbanden en hangen ze spanquasi nul euro belastingen moeten betalen. dat zij plaats moeten maken voor degene doeken op: “Het psychiatrisch ziekenhuis is De AHW protesteerde. Net voor het kerst- die deze enorme sommen geld wel kunnen niet te koop”. Zij protesteren tegen het feit reces betoogde ze met banners “Tegen het ophoesten. Elmer, een vakbondsafgevaar- dat het ziekenhuis verplaatst zou worden anti-volkse nationale budget”. Immers ver- digde van de Alliance of Healthworkers in ver buiten de hoofdstad naar een ruimte die schillende grote overheidsinstellingen in de het Heart Center vertelt: “Er zijn nu aparte slechts 1/6 van de huidige capaciteit biedt. gezondheidszorg moeten inleveren en drei- wachtlijsten voor arme patiënten (service- Dat accepteren is hetzelfde als een sluiting. gen geprivatiseerd te worden. Twee voor- patiënten). De wachtlijst van de servicepati- Vrijwel geen enkele patiënt zal mee verhuiënten blijft maar aangroeien en dit leidt tot zen want reizen kost enorm veel. En schrijbeelden… schrijnende situaties. Sociaal verpleegkun- nend genoeg, de huidige gebouwen worden Philippine Heart Center ‘not for sale’ digen bellen patiënten van de wachtlijst op afgebroken om plaats te maken voor een maar krijgen dan te horen dat die al overle- nieuw commercieel centrum. Het Philippine Heart Center (PHW) is een den zijn. Hopeloos zijn we op zoek naar liefopenbaar ziekenhuis gespecialiseerd in hart- dadigheidsfondsen die toch kunnen tussen- Tegen deze (overheids)praktijken voert AHW een moedige strijd. Meer info over chirurgie. Naast het Heart Center ligt het komen in de kosten.” AHW vind je op http://internationaal.lbcLung Center en verderop in hartje Manilla nvk.be liggen het Nationale Kidney and Transplant Psychiatrie in uitverkoop Institute alsook het Philippines Children’s Medical Center. Ze staan allemaal op het Een ander voorbeeld is het National Center regeringsverlanglijstje om geprivatiseerd te for Mental Health met 6.300 patiënten. Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

Weg naar rechtvaardige fiscaliteit is nog lang Pleidooi voor vermogensbelasting valt in dovemansoren roerende voorheffing. Voor intresten uit vastrentende beleggingen en de opbrengHet Belgische Staatsblad heeft op sten van aandelen met verminderde voorheffing bedroeg de roerende voorheffing 30 december 2011 de ‘wet houmeestal 15 procent. Sinds 1 januari 2012 dende diverse bepalingen’ gepusteeg het tarief naar 21 procent. De roebliceerd. Zo werd duidelijk hoe rende voorheffing blijft 25 procent voor roerende inkomsten vanaf 1 janudividenden uit aandelen en intresten die ari 2012 worden belast. De nieuwe voordien al belast werden tegen een tarief federale regering wil inkomsten van 25 procent. uit roerend vermogen méér belasIn een aantal gevallen blijft de roerende voorten. Het pleidooi voor een vermoheffing 15 procent. Om te beginnen voor de gensbelasting voor superrijken intresten van staatsbons die uitgegeven weren het voorstel van een belasting den tussen 24 november 2011 en 2 december op gerealiseerde meerwaarden 2011 en waarop tijdens diezelfde periode is ingeschreven. Verder voor de intresten van bij aandelenverkopen werden tijgewone spaarboekjes, met name het deel dens de regeringsonderhandelinboven de vrijgestelde schijf van 1.830 euro gen van tafel geveegd. En er wordt (geïndexeerd bedrag voor inkomsten 2012). niets gedaan aan de mogelijkheJe blijft ook 15 procent betalen op de inkomden om de hogere belasting op sten van roerende goederen en kapitalen roerende inkomsten te ontlopen. die volgens de bepalingen van het Wetboek Inkomstenbelasting (WIB) geen intresten of Wanneer er intresten worden uitgekeerd, dividenden zijn – bijvoorbeeld inkomsten betaal je een belasting aan de bron, de uit auteursrechten en inkomsten begrepen Renilde De Busschop

20 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

in lijfrenten en tijdelijke renten. En eveneens op de diverse inkomsten van roerende aard bedoeld in art. 90, 5° tot 7° WIB. Dat zijn bijvoorbeeld ‘inkomsten uit de niet-beroepsmatige onderverhuur van onroerende goederen en opbrengsten uit de verhuring van jachtrechten’. De regering raakt niet aan de belasting op ‘liquidatieboni’ die er zijn wanneer een vennootschap volledig of deels verdeeld wordt. Liquidatieboni zijn de bedragen die aandeelhouders krijgen bovenop het bedrag dat ze in de vennootschap inbrachten. Voor zulke opbrengsten blijft de roerende voorheffing tien procent bedragen. Als een bedrijfsleider een deel van zijn aandelen in de vennootschap opnieuw inkoopt en daarbij een bonus realiseert, wordt hij voortaan wel zwaarder belast. De roerende voorheffing op zo’n bonus wordt opgetrokken van tien naar 21 procent. Een terechte maatregel, vindt de vakbond. Deze techniek om geld uit de vennootschap over te pompen naar het privévermogen van de bedrijfsleider zal dus zwaarder worden belast.

fiscaliteit Extra heffing vier procent

Bovenop de roerende voorheffing van 21 procent wordt een belasting van vier procent geheven wanneer het totale nettobedrag van de roerende inkomsten – intresten en dividenden uit aandelen – de som van 20.020 euro overtreft. De vier procent moet dan worden betaald op het deel boven de 20.020 euro. In feite is deze bijkomende heffing een extra personenbelasting voor belastingplichtigen met erg hoge roerende inkomsten en dus een groot financieel vermogen. Gemeentebelasting moet er niet worden op betaald. De term ‘nettobedrag’ betekent hier het geïnde bedrag vóór aftrek van innings - en bewaringskosten en verhoogd met de roerende voorheffing, de woonstaatheffing – de heffing ingehouden door een buitenlandse bank in het kader van de Spaarrichtlijn – en de hier bedoelde bijkomende heffing. Het is immers mogelijk dat de bijkomende heffing al in de vorm van een verhoogde roerende voorheffing werd ingehouden. Vrijgesteld

De volgende roerende inkomsten zijn vrijgesteld van deze heffing en tellen ook niet mee om te bepalen of het grensbedrag van 20.020 euro wordt bereikt. Ze worden dus volledig buiten beschouwing gelaten. Het gaat om: - de liquidatieboni - de vrijgestelde eerste schijf van 1.830 euro van de gewone spaarboekjes - de inkomsten uit staatsbons uitgegeven tijdens de periode van 24 november tot 2 december 2011 en waarop tijdens diezelfde periode is ingeschreven. Andere roerende inkomsten zijn ook vrijgesteld van de bijkomende heffing maar tellen wel mee om na te gaan of het grensbedrag werd bereikt: - de intresten en dividenden onderworpen aan een tarief van 25 procent - de intresten van gewone spaarboekjes onderworpen aan een tarief van 15 procent (het deel boven de vrijgestelde schijf van 1.830 euro).

belastingwetgeving intresten en dividenden zijn. Vermits de eerste schijf van 1.830 euro van de intresten op een spaarboekje volgens die wetgeving geen belastbare roerende inkomsten zijn, ontsnappen ze aan de meldingsplicht. De belastingdienst kan bij het aanspreekpunt inlichtingen vragen om de extra heffing juist te kunnen toepassen. Het aanspreekpunt zal de belastingdienst automatisch moeten informeren wanneer het totaal van de netto roerende inkomsten van een bepaalde belastingplichtige de limiet van 20.020 euro overtreft. Er zijn nog inkomsten die niet moeten gemeld worden bij het aanspreekpunt. Het gaat om de roerende inkomsten onderhevig aan 21 procent roerende voorheffing en waarbij de belastingplichtige ervoor koos om de vier procent extra heffing meteen aan de bron te laten afhouden, dus vanaf de eerste euro. De belegger kan dus zijn ‘anonimiteit’ kopen door extra vier procent te betalen bovenop de roerende voorheffing. Kiest de belastingplichtige niet voor de afhouding aan de bron, dan is de bijkomende heffing verschuldigd wanneer de belastingdienst de definitieve jaarbelasting vaststelt. De berekening zal dan gemaakt worden op basis van de gegevens die de belastingplichtige in zijn aangifte heeft vermeld en de inlichtingen die de belastingdienst eventueel heeft gevraagd aan het aanspreekpunt. Aangifteplicht

Ook de belastingplichtige krijgt dus een meldingsplicht vanaf het aanslagjaar 2013 (inkomsten van 2012). In zijn jaarlijkse belastingaangifte moet hij al zijn belastbare roerende inkomsten vermelden, ook die waarop al roerende voorheffing is ingehouden. De enige bedoeling van die verplichte aangifte is na te gaan of de bijkomende heffing van vier procent al dan niet verschuldigd is. Inkomsten onderhevig aan een roerende voorheffing van 21 procent en waarvoor de extra heffing van vier procent al aan de bron werd afgehouden, moeten niet worden aangeven. De belastingplichtige heeft wel de mogelijkheid om ook die inkomsten aan te geven. Als dan zou blijken dat teveel bijkomende hefMeldingsplicht fing van vier procent aan de bron werd afgeVanaf aanslagjaar 2013 (inkomsten van houden, kan die teveel ingehouden belasting 2012) moeten de schuldenaars van de roe- gerecupereerd worden via het aanslagbiljet. rende voorheffing – lees: de uitbetalers van intresten en dividenden – aan een centraal Opbrengst aanspreekpunt bij de Nationale Bank van België laten weten wat ze aan dividenden De eerder vermelde veranderingen moeten en intresten uitkeerden en aan wie. Maar voor het lopende begrotingsjaar 917 miljoen de Nationale Bank ziet die opdracht niet zit- euro opbrengen. Voor het begrotingsjaar ten. Daarom zal een speciale dienst bij de 2014 wordt de opbrengst geschat op 943 milfederale overheidsdienst (FOD) Financiën joen euro. In dat bedrag zit de bijkomende heffing van vier procent meegerekend voor die informatie verzamelen. Volgens de wettekst is de meldings- zo’n 100 miljoen euro. plicht erg ruim en heeft ze betrekking op Vraag is of de verwachte opbrengsten wel alle roerende inkomsten die volgens de gehaald zullen worden als je rekening houdt

met de talrijke ontsnappingsroutes. Er bestaan immers beleggingsvormen waarmee je de roerende voorheffing kan ontwijken. Bijvoorbeeld beleggingsverzekeringen met een looptijd van minstens acht jaar en beleggingsfondsen die vooral beleggen in aandelen en geen jaarlijks dividend uitkeren maar de winst – de meerwaarde – uitkeren wanneer de belegger uit het fonds stapt. Mensen met grote vermogens kunnen een groot stuk van hun financieel vermogen jaren opzij zetten en zo voldoen aan de voorwaarden om te ontsnappen aan de roerende voorheffing. Ook het Rekenhof, de onafhankelijke overheidsinstelling die de uitgaven en ontvangsten van de overheden controleert, zegt dat de opbrengsten uit de hogere roerende voorheffing niet realistisch zijn ingeschat. Meerwaarden gerealiseerd bij de verkoop van de aandelen of andere effecten door particulieren blijven onbelast. Nochtans zijn dat ook inkomsten. In de voorstellen van Elio Di Rupo was een heffing van 25 procent voorzien als de verkoop plaatshad binnen de acht jaar na de aankoop en een heffing van 50 procent als er van speculatieve meerwaarden sprake was (aankoop en verkoop binnen hetzelfde jaar). Los van de vraag of de geschatte opbrengst zal worden gehaald, is een extra inspanning van 100 miljoen euro voor de superrijken bitter weinig in vergelijking met de ingrijpende maatregelen op andere vlakken. Maatregelen die werknemers en werklozen treffen. Wat wil de vakbond?

De vakbond heeft diverse eisen. Ten eerste moet er een kadaster komen van de financiële bezittingen om iedereen juist te kunnen belasten op de inkomsten uit dat financieel vermogen. Maar de overheid aanvaardt dat mensen een extra belasting kunnen betalen om anoniem te blijven en zo hun vermogen verborgen te houden. Hoe kan je zo meer transparantie mogelijk maken? Verder is het niet meer dan normaal dat van de superrijken een extra belasting wordt gevraagd. Hun potentieel om bij te dragen is ook enorm veel groter. Zo is het vermogen en zeker het financieel vermogen van de Belgische gezinnen erg ongelijk verdeeld. De tien procent meest vermogende gezinnen bezitten zowat de helft van het totale vermogen. Elk van die gezinnen heeft een gemiddeld vermogen van 1,9 miljoen euro. De één procent meest vermogende gezinnen bezitten ongeveer 20 procent van het totale vermogen. Zij bezitten gemiddeld een vermogen van 7,5 miljoen euro. De LBC-NVK en het ACV pleiten samen met het Financieel Actie Netwerk (FAN) voor een progressieve vermogensbelasting voor de twee tot drie procent meest vermogende gezinnen. Zo’n belasting zou 7,6 miljard euro kunnen opbrengen. Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

waardig werk

Mayerline, Cassis en Bel&Bo verbeteren beleid rond arbeidsrechten bij toeleveranciers Nieuw onderzoek van Schone Kleren Campagne Frieda De Koninck

De Schone Kleren Campagne heeft eerder dit jaar de resultaten bekendgemaakt van een onderzoek rond het beleid dat 36 kledingketens en –merken voeren op het vlak van werkomstandigheden en toelevering. Bij de Belgische ketens valt op dat Mayerline, Cassis en Bel&Bo vooruitgang boekten.

Naar aanleiding van het nieuwe onderzoek was er een opgemerkte actie in de Brusselse Nieuwstraat. Paspoppen liepen door de bekende winkelstraat en verkondigden voor de etalages van de betrokken winkelketens hoe zij hadden gescoord. Een mooie brochure onder de titel ‘Wij willen Schone Kleren’ bundelt de bevindingen van het onderzoek. Het is de tweede keer dat de Schone Kleren Campagne een stand van zaken publiceert. In 2008 kwamen 17 van de 36 onderzochte kledingketens al aan bod in een eerdere studie. Deze keer kwamen daar dus 19 ondernemingen bij. In het nieuwe onderzoek concentreert de Schone Kleren Campagne zich op de modewereld. Er gaat ook meer aandacht dan vroeger naar Belgische ondernemingen. Sportmerken en discountketens komen niet meer voor in de jongste studie. De campagne heeft vier basisindicatoren om het engagement van elke onderneming te beoordelen. Is er een gedragscode? Wordt die toegepast? Is er controle? En wat met de transparantie? Opvallende resultaten

Sinds de eerste editie van het onderzoek deden de Belgische ondernemingen Mayerline, Cassis en Bel&Bo inspanningen om meer rekening te houden met hun verantwoordelijkheid ten aanzien van hun bevoorradingsketen. Door de vooruitgang te tonen hoopt de Schone Kleren Campagne zulke bedrijven aan te moedigen om op de ingeslagen weg verder te gaan en wil ze anderen aanzetten om ook de sprong te wagen. Een grote meerderheid – 26 van de 36 ondernemingen – heeft een gedragscode en engageert zich zo formeel voor goede werkomstandigheden bij de toeleveranciers. Bij 22 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

In de nieuwe brochure van de Schone Kleren Campagne wordt elk bedrijfsprofiel ingeleid door een diagram dat op basis van vier indicatoren uitdrukt hoe een bepaald bedrijf wordt beoordeeld. De bedrijven werden ingedeeld in vijf categorieën. De groene en gele categorieën staan voor de meest vooruitstrevende en volledige beleidsinstrumenten die tijdens het onderzoek gevonden werden. Maar dat wil niet zeggen dat er geen ruimte meer is voor verdere ontwikkeling en verbetering. In de oranje en rode categorieën vind je een brede waaier aan beleidsinstrumenten die gebruikt worden door bedrijven die hun eerste stappen zetten om hun verantwoordelijkheid op te nemen voor de werkomstandigheden bij hun toeleveranciers. Je vindt bij deze groepen ook wel bedrijven die beter zouden kunnen scoren als ze iets beter zouden informeren. De zwarte categorie bestaat uit ketens die geen beleid hebben rond hun verantwoordelijkheid voor de toeleveranciers. En uit bedrijven die nauwelijks of geen informatie verstrekten.

de internationale bedrijven heeft alleen werknemers het recht hebben om zich te een minderheid – drie van de 24 bedrij- organiseren. Maar in de praktijk bevoorraven – geen gedragscode, met name Diesel, den alle bedrijven die antwoordden zich in New Yorker en Pimkie. Aan Belgische kant China. Uitgerekend een land waar werknebeschikken vijf van de twaalf ondernemin- mers niet het recht hebben om lid te zijn gen over een code, waaronder Mayerline, van een onafhankelijke vakbond. Cassis en Bel&Bo, die hun code gevoelig Is er een onafhankelijke controle op de toelevering van de ketens? Niet meer dan vier verbeterden sinds de eerste bevraging. ondernemingen blijken aangesloten te zijn bij een controle-initatief: Mayerline bij de Leefbaar loon Fair Wear Foundation, H&M en Mexx bij Eén derde van de bedrijven verwijst in hun de Fair Labor Association en Zara bij het gedragscode naar een leefbaar loon. De Ethical Trading Initiative. meeste ondernemingen beloven alleen dat het wettelijke minimumloon zal worden betaald. Het is nochtans duidelijk dat Exemplaren van de brochure kan je bestelzo’n minimumloon nooit kan volstaan len via campagne@schonekleren.be. Ben je om de basisbehoeften te dekken. Zowel in een vakbondsmilitant in één van de onderBangladesh als Cambodja leidden de lage zochte ketens? Dan bestaan er begeleidingslonen en de ferm gestegen prijzen de voorbije mappen waarmee je de resultaten van het maanden trouwens tot massale protesten. onderzoek voort kan opvolgen in overleg Alle ondernemingen met een gedrags- met je directie. code vermelden in het document dat

europa

Steun uit onverdachte hoek Besparen en saneren zal Europa niet uit de problemen helpen Jan Deceunynck

Onder druk van ‘Europa’ en ‘de markten’ wordt in talloze Europese landen diep gesneden in sociale rechten en verworvenheden. Mensen moeten langer werken, uitkeringen worden ingeperkt, publieke dienstverlening wordt afgebouwd. Steevast worden daarvoor economische redenen aangehaald en worden ‘onafhankelijke’ denktanks opgevoerd om de boodschap wetenschappelijk te onderbouwen.

Nochtans zijn er ook anders stemmen. Ook uit economische hoek. Zij stellen steeds meer en luider dat Europa met deze harde saneringen niet op het juiste pad zit. De verregaande besparingen duwen ons nog dieper in het economische moeras. Hieronder een aantal citaten die we in de media opmerkten de voorbije maanden. Ze komen niet noodzakelijk van onze traditionele medestanders. Maar ze ondersteunen wel onze bekommernis om het Europees sociaal model niet overboord te gooien. Econoom Paul De Grauwe stelt onomwonden dat de Europese Commissie fout zit. “De eurozone stevent af op een recessie. We weten nu allen wat dat betekent. Als de nationale productie daalt, dalen ook de belastinginkomsten van de staat, en stijgen de uitgaven (werkloosheidsuitgaven bijvoorbeeld). Het gevolg is dat het begrotingstekort automatisch toeneemt. (…) Dat automatisme is goed onder meer omdat het toelaat dat de mensen die hun baan verliezen toch een menswaardig bestaan kunnen leiden. Het is ook goed omdat het stabiliserend werkt. Het tekort zorgt ervoor dat er koopkracht in de economie wordt gestoken die de neergaande beweging van de economie gedeeltelijk corrigeert.” En precies dat wil de Europese Commissie nu uitschakelen. En dat vindt De Grauwe “geen goed idee”. “Niet alleen omdat ik sympathie heb voor de werklozen, maar omdat het idee niet werkt.” En over het wantrouwen van de financiële markten: “De Europese Commissie beroept zich op de theorie dat budgettaire saneringen een vertrouwenwekkend effect zullen hebben. (…) In een recente gedetailleerde studie van tientallen episodes van budgettaire saneringen in de wereld, kwam het IMF tot de conclusie dat dit vertrouwenseffect buitengewoon zwak is.” Dat IMF roept de rijke landen dan ook op om niet verder te besparen. “De rijke landen

moeten de economische groei en de werkgelegenheid voldoende ondersteunen. Daarom zijn extra besparingen in 2012 niet wenselijk.” En IMF-directeur Christine Lagarde hekelde in een toespraak tot de Duitse beleidsmakers de Europese aanpak. “Breed uitgevoerde bezuinigingen zullen alleen de kans op een recessie vergroten,” waarschuwde ze de Europese beleidsmakers. “Dit is een beslissend moment. Het gaat er niet om een land of een regio te redden. Het gaat erom de wereld te redden van een neerwaartse spiraal. Het gaat erom een crisis zoals in de jaren ’30 te voorkomen.” Paul Krugman, winnaar van de Nobelprijs voor economie, zit op dezelfde lijn. “Ook al blijven de Europese leiders aanvoeren dat het probleem erin bestaat dat landen met schulden te veel uitgeven, toch is het echte probleem dat Europa als geheel te weinig uitgeeft. En hun pogingen om de problemen op te lossen door nog strengere bezuinigingen te eisen, hebben de situatie alleen maar erger gemaakt.” Een andere Nobelprijswinnaar in dezelfde categorie, Joseph Stiglitz, is nog scherper. “Wat vandaag in Europa gebeurt, lijkt op een economisch zelfmoordpact.” Ook professor Hendrik Vos vraagt zich

af “of meer discipline en besparen tot het einde der tijden zullen volstaan om de crisis op te lossen. Ik betwijfel het. Vandaag wordt in Europa de ene na de andere sanering aangekondigd, maar de economie trekt niet aan.” Hij vreest ook dat de crisis misbruikt wordt. “Eigenlijk vinden de Duitsers de eurocrisis een beetje tof. Het laat hen immers toe om een agenda door te drukken, die in andere omstandigheden de toets van de democratie moeilijk zou doorstaan. (…) Als begrotingsdiscipline verheven wordt tot een Europese waarde die thuis hoort in het Verdrag, waarom dan armoedebestrijding niet?” Internationale steun is er ook van de UNCTAD (de VN-organisatie voor handel en ontwikkeling). “Sociale uitgaven en publieke investeringen hebben een groter effect op de economische groei en tewerkstelling dan belastingverlagingen,” stellen ze in een recent rapport. De OESO, de economische denktank van de westerse industrielanden, voegt daar nog iets aan toe. “De groeiende ongelijkheid is een van de belangrijkste risico’s voor onze toekomstige welvaart en veiligheid,” klinkt het. Hopelijk horen de Europese beleidsmakers deze wijze woorden... Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

Chris Van Droogenbroeck

Alles wordt duurder, de prijzen stijgen. Dat is geen recent fenomeen. En het is ook niet typisch Belgisch. Maar toch… Het jaarrapport 2010 van het prijsobservatorium gaf aan dat niet alleen de inflatie hoger was in België, maar dat ook de prijzen hoger lagen dan in de ons omringende landen.

In 2010 bedroeg de inflatie 2,3%. De helft van de totale inflatie is te wijten aan de energiekost. Zo steeg de prijs van huisbrandolie met 28% en van motorbrandstoffen met 15%. Elektriciteit steeg 4% ten opzichte van 2009. Niet bewerkte levensmiddelen stegen met 3,6% (vooral groenten werden duurder +12%) en de inflatie voor bewerkte levensmiddelen bedroeg 1%. Ook het afgelopen jaar, in 2011 werd het leven aanzienlijk duurder. Aardgas werd in vergelijking met 2010 18,5% duurder; voor elektriciteit betaalden we 13,9% meer. Stookolie werd zelfs 33,4% duurder. En vanaf het tweede kwartaal van 2011, gingen ook de prijzen van de levensmiddelen, die voordien maar zeer gering inflatiegevoelig waren, sterker de hoogte in. Toch valt ook in 2011 op dat de stijging van de energieprijzen ook in 2011 verantwoordelijk blijft voor de helft van de inflatie. Gas en elektriciteit alleen duurder voor huisgezinnen

Recent nog haalden minister Johan Vande Lanotte en staatssecretaris Melchior Wathelet de pers. Naar aanleiding van een studie van CREG (Centrale Regulator voor Energie en Gas) overwogen ze de maximumprijzen voor gas en elektriciteit te willen bevriezen – waarmee ze zich de woede van de sector op de hals haalden. De energieleveranciers voelen zich ‘gepakt’ en vinden dat voorafgaand overleg toch beter op zijn plaats ware geweest. Uit de studie van de CREG blijkt dat alleen in Duitsland de prijs voor elektriciteit nog hoger is dan bij ons en dat de prijs voor gas nog alleen in Nederland hoger ligt. Maar uit de studie blijkt vooral ook dat alleen de Belgische gezinnen die de hoge tarieven ook werkelijk betalen. Voor de ‘commerciële klanten’ zijn er kortingen. Volgens de CREG is trouwens niet alleen de prijs van de energie zelf overwegend duurder. Ook de energieleveranciers rekenen steviger door dan buitenlandse collega’s. En de overheid int via de energiefactuur ook meer

Nederlandse supermarkten zijn gemiddeld ruim 10% goedkoper dan in Belgische winkels.

24 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

RUBRIEKSNAAM

distributie

Duur, het leven is duur Index volgt levensduurte met vertraging taksen dan in het buitenland. Ook aan de benzinepomp voelen we de stevige prijsstijgingen. Méér dan 70€ voor en volle tank! Diesel +22,8%, Super 95 +10%, super 98 + 9,3%. België duurder

ondervinden van de inflatie dan de prijzen van de A-merken. Voor de producten van de distributeursmerken (al kan je die niet steeds onderling vergelijken omdat ze nogal eens verschillen in samenstelling) betaal je in België ongeveer even veel als in Nederland. Dat de prijzen voor de producten van de A-merken in België hoger liggen dan in de omringende landen, zou wel eens te maken hebben met de manier waarop de Europese markt functioneert. Voor de leveranciers is er wel degelijk een eengemaakte markt. Zij kunnen de producten die ze eender waar produceren ook eender waar verkopen. Maar de producenten laten niet toe dat de aankopers hun producten ook overal aan de consument mogen verkopen. Dat deel van de markt blijft strikt nationaal, waardoor de prijs voor de kleinere afnemers kunstmatig hoog blijft.

sociale voorwaarden in de bedrijven (eigen winkels versus franchisewinkels) sterk verschillen, en dat – ondanks de grote roep van werkgevers naar steeds méér flexibiliteit en deeltijdwerk – net het bedrijf dat de meeste voltijdse werknemers tewerk stelt, de grootste marges kan genereren. Is dat dan geen voldoende bewijs van het tegendeel voor het Nederlandse model? Door het verbod om met verlies te verkopen, wordt in België de prijs vaak kunstmatig hoog gehouden. Vooral bij de merkproducten valt op dat de prijzen hoegenaamd niet schommelen, maar dat dat iedere prijsaanpassing er één in de hoogte betekent. Dit terwijl bij de private labelproducten er inderdaad schommelingen van de prijzen, ingegeven door de kostprijs van de grondstoffen of de productie, worden waargenomen. En laat het nu net voor die merkproducten zijn dat een internationale vergelijking mogelijk is. Dan weet je meteen dat je in deze vergelijking geen goede beurt kan maken. Maar of de opheffing van het verbod op verkopen met verlies zal leiden tot prijsdalingen van de merkproducten, blijft maar zéér de vraag.

Sinds midden 2011 lijkt ook voor levensmiddelen de inflatie te zijn versneld. De producten in de Belgische winkels zijn gemiddeld 10,4% duurder dan in Nederlandse winkels, 10,6% duurder dan in Duitsland en 7% duurder dan in Frankrijk. Voormalig minister van Economie, Van Quickenborne, bestelde prompt een studie bij de Belgische Mededingingsautoriteit, maar aarzelde niet om nog voor het onderzoek afgerond was, in een persbericht al meteen zijn conclusie kenbaar te maken: de hoge Belgische personeelskosten (30% hoger dan in Nederland), de grotere personeelsflexibiliteit in Nederland, het in ons land nog steeds geldende verbod op de verkoop met verlies. En dus Inflatie is voor de helft moest volgens de minister de Belgische loonhandicap dringend worden aangepakt te wijten aan stijgende via een hervorming van de index, én verdere energieprijzen flexibilisering maken van de arbeidsmarkt. Levensduurte stijgt Deze conclusies leidden niet alleen bij de Het is duidelijk dat de levensduurte LBC-NVK tot veel wenkbrauwgefrons. Ook in België de afgelopen 3 jaren enorm de consumentenvereniging OIVO noemde de conclusies verrassend. Ze hekelt het feit Belgische winkels hebben, net als de is toegenomen. Door de ingebouwde dat de resultaten, van een onafgewerkte buitenlandse, een brutomarge van 20 vertragingsmechanismen speelt die studie toch wel zéér snel bekend werden tot 30%. Maar de Belgische keten is veel stijging nu ook door in de index. En wat gemaakt. Ze vroeg zich dan ook af welk minder geneigd tot prijsverlagingen en Van Quickenborne in het najaar van 2011 al belang de besteller van de studie eigenlijk ziet de marges vooral als een buffer ter inzette, wordt nu weer gretig overgenomen had bij de verspreiding van de gedeeltelijke vrijwaring van de gezondheid van de eigen in het licht van de begrotingscontrole en de op handen zijnde bijkomende onderneming. resultaten. Intussen is de studie helemaal rond. Vermits loonkost en arbeidsreglementering besparingen. Nochtans is het duidelijk dat Daaruit blijkt dat de voedselprijzen van ook een factor zijn in de prijsvorming, niet de index het probleem is, wel de inflatie. merkproducten in België hoger zijn dan zal dat ook een effect hebben. De Als we bijgevolg niet opletten, dreigen in de omringende landen. Maar er is geen personeelskosten vertegenwoordigen zowel de werknemers minstens 2 keer het enkele indicatie dat de prijzen van de in België als in Nederland zowat de helft van gelag te betalen: een eerste keer hebben warenhuismerken, de zogenaamde private de brutomarge. Maar procentueel bedraagt we al betaald via de prijsverhogingen; labels, ook hoger zouden liggen dan in het die in België gemiddeld 14% tegenover 12% een tweede keer dreigen we te gaan in Nederland. De verschillen tussen de betalen door ingrepen op de index. buitenland. D e v a s t g e s t e l d e p r i j s v e r s c h i l l e n Belgische ketens onderling, zijn ook hier De werknemers van de distributiesector zijn inderdaad aanzienlijk. Maar de veel groter. In Nederland ligt de gemiddelde dreigen het gelag zelfs nog een derde keer prijsverschillen variëren sterk van product leeftijd van het personeel lager dan 25 jaar. te betalen indien de door Van Quickenborne tot product. Lang niet alles is duurder in Het merendeel onder hen werkt met een vroegtijdig en foutief geconcludeerde België. Bovendien zijn de prijsverschillen studentencontract, wat de lagere lonen conclusie dat het werk in deze sector tussen de Belgische supermarkten onderling verklaart, en werkt veelal minder dan 16 dringend flexibeler en polyvalenter moet veel groter dan tussen België en Nederland. uur per week in de supermarkt. Onze worden georganiseerd, straks ook een eigen conclusie is het dat je hier nog bezwaarlijk leven gaat leiden. van volwaardige tewerkstelling kan spreken. Verschillen verklaard En het pleidooi van Van Quickenborne voor Opvallend is ook dat de prijzen van de grotere flexibilisering is al helemaal uit de distributeursmerken en van de producten lucht gegrepen. In de Belgische winkels van de discounters minder invloed maakt de studie vooral duidelijk dat de

Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

film k arin seberechts

My Week with Marilyn

Aarzelende coming-out in de Turkse gemeenschap (Cem Akkanat en Simon Van Buyten)

Mixed Kebab Guy Lee Thys, de man die de term ‘boerenpeutenfilm’ introduceerde in Vlaanderen, liet alweer tien jaar geleden in Kassablanka zijn licht schijnen over de multiculturele samenleving. De Romeo & Juliaromance tussen een Marokkaanse en een autochtoon veroorzaakte de nodige deining.

bij uitbreiding gemeenschap uit de doeken. Ook de fricties tussen Turken en Arabieren en het recupereren van verloren moslimzonen en brave winkeliers door radicale islamisten passeren de revue. En dan is er nog de hoog oplopende broedertwist tussen Bram en Furkan die heuse thrillerallures aanneemt. Ik geloof niet dat Guy Lee Thys dit boude multiculti-drama uit maatschappelijke bekommernis heeft gemaakt. Daarvoor waart zijn smirk iets te onmiskenbaar over deze onbeholpen aanvattende maar voorts onderhoudende prent. Thys zet met de hulp van goed in hun vel zittende nieuwkomers Cem Akkanat en Simon Van Buyten een innemende homolove-story annex familieportret neer. Maar het alleraardigst zijn de momenten waarin hij zijn sarcasme aan enige sympathie kan koppelen: zoals in de scène waarin Brams moeder huilend naar de Aldi moet omdat de Turkse winkeliers haar niet willen bedienen. Thys kijkt altijd een beetje als een meewarige god naar een hoop mieren. Zo om de zoveel jaar kunnen we ons daar wel bij neerleggen.

Die deining neemt wellicht fermere afmetingen aan met ‘Mixed Kebab’, opnieuw een multiculturele romance, ditmaal met twee Romeo’s in de hoofdrol. Ibrahim ‘Bram’ Aydin, barman van Turkse komaf, is verloofd met zijn pittige nichtje Elif. Hij moet zijn toekomstige wederhelft nog wel in Turkije van haar blinde vader gaan losplukken. Terwijl Brams familie uitkijkt naar de blijde gebeurtenis en ondertussen diens broer Furkan in het gareel tracht te houden, loopt Bram blonde Kevin tegen het lijf. Er groeit wat tussen de barman en de uitbater van een eethuis, en Kevin mag mee naar Turkije… Thys neemt nogal wat hooi op zijn vork in ‘Mixed Kebab’. ‘Mixed Kebab’ is sinds Hij doet namelijk niet alleen 29 februari te zien in de Brams aarzelende coming out Belgische zalen. in een klassiek Turks gezin en 26 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

In 1956 fladderde Marilyn Monroe met haar nieuwe echtgenoot Arthur Miller de grote plas over om in de Londense Pinewood Studios ‘The Prince and the Showgirl’ te draaien. Een komedie van en met Sir Laurence Olivier.

dropt. En Michelle Williams de kijker en de schijnwerpers naar zich toe trekt. Williams kwijt zich netjes van een reeks verplichte Marilyn Monroenummertjes, maar is pas echt ontwapenend als getroebleerde ster die haar eigen sterrendom niet de baas kan. Williams’ Monroe is een wankel kindvrouwtje dat zichzelf wijsmaakt dat ze aan de glitter wil ontkomen, maar tegelijk verslingerd is aan aandacht. Liefst van zoveel mogelijk mensen en camera’s tegelijk. Een ster ook die erkenning zoekt als actrice. ‘My Week with Marilyn’ is als film niet echt een hoogvlieger, maar als onbevangen blik op wat charisma betekent en wat het teweegbrengt, heeft hij wel één en ander te vertellen. Naast Williams onthouden we vooral Kenneth Brannagh als uit de kluiten gewassen en venijnige Olivier, die zichzelf gepasseerd ziet door een onbenullige starlet, wijdogige Eddie Redmayne als Clark én Judi Dench: om het even in welke rol goed voor enige heerlijke filmmomenten.

De film was voor geen van beiden memorabel, maar Marilyns passage was dat kennelijk wel voor Colin Clark, derde assistent op de set. Clark, van goede huize en net als zijn broer Torypoliticus Alan Clark later vrij bedreven in het uitgeven van opgesmukte dagboeken, toefde naar verluidt een week aan de zijde van de platinablonde Hollywoodmythe. Tv-regisseur Simon Curtis (Cranford) en scenarist Adrian Hodges vangen echter weinig aan met het al dan niet aangedikte relaas van Colin Clark. My Week with Marilyn laat zich lang aanstaren als een stugge processie van kostelijke acteurs die aardige dialogen komen reciteren en voorts niets om handen hebben. Tot Marilyns lijfwacht de show- ‘My Week with Marilyn’ komt girl en de loopjongen van de set op 7 maart in de Belgische haalt en in elkaars intimiteit zalen. Meer dan verplichte Monroe-nummertjes (Michelle Williams)

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Stadsliefde Scènes in Parijs Adriaan Van Dis Veertig jaar lang zeurde de Nederlandse tv-maker en schrijver Adriaan Van Dis dat hij in Parijs wilde wonen. Keer op keer stond hij met kloppend hart voor de etalage van één van de duizenden buurtmakelaars van de stad, op zoek naar een goedgelegen studio, een betaalbare ‘chambre de bonne’. Altijd kwam er iets tussen, tot hij in 2003 een zonnige zolder kon huren onder een zinken dak, ergens vijf hoog in het zesde arrondissement, misschien wel het meest romantische deel van de stad, tussen de Seine en de Boulevard du Montparnasse. Negen jaar woont Van Dis er nu al en over die periode schreef hij een zonnig boek.

begraven. Parijs is liedjes, Parijs is boeken en films en geschiedenis en kunst. Parijs is in één woord romantiek, zeker op het eerste gezicht. Ontdekkingstochten

Hetzelfde gevoel moet Adriaan Van Dis hebben gehad, toen hij besloot zijn kamers in Amsterdam op te geven en een echte Parijzenaar te worden. In vijftig stukjes, sommige van amper één bladzijde, brengt hij verslag uit van zijn ontdekkingstochten door de stad. Daarbij vermijdt hij de obligate observaties over de hoogte van de Eiffeltoren en de geschiedenis van het Louvre, maar zoomt hij met nieuwsgierigheid en een bijna vrouwelijk gevoel voor detail in op het Parijs van alledag, over de clochard en de winkelierster uit zijn eigen straat, de duiven voor zijn zolderraam, een bezoek aan het Lido in het gezelschap van Wat is er toch met Parijs? Zelf ben ik er mis- een oude Blue Bell-girl en over zijn tachtigschien maar vijf of zes keer geweest, maar jarige overbuurvrouw die zonder gêne in telkens roep ik de stad uit tot de mooiste, haar nakie het stof afdoet. de interessantste, de meest joyeuze van de wereld. In mijn kast staan minstens tien Hij vertelt over de rampzalige hittezomer boeken over Parijs, van een simpele Trotter van 2003 (45° Celsius op zijn zolderkamer!), tot verjaarde, beduimelde gidsen van Jan over de uitvaart van Yves Saint-Laurent, Brusse en Philip Freriks, naast fotoboeken over het groepje fanatieke royalisten die elk van Doisneau en Cartier-Bresson en kleur- jaar tot op de minuut de executie herdenken rijke catalogi vol Parijse kunst. van Lodewijk XVI en Marie-Antoinette, over Ik hou van de stad, ongeveer zoals ik van de diverse soorten Parijs’ lawaai en over de Antwerpen hou, met bewondering maar geuren die hem tijdens zijn wandelingen niet met ontzag, met het warme, ver- tegemoet komen waaien. (Een zwerver trouwde gevoel dat je hebt als je thuis- stinkt naar aceton, ‘vermoedelijk doordat komt bij een oude vriend. Het maakt me hij hetzelfde eet als zijn honden: vleesbrokblij en droevig tegelijk dat ik nog (even) ken uit blik’.) in dezelfde tijd heb geleefd als Jean-Paul Sartre en Beauvoir, Boris Vian, Koestler, Knappe Marokkanen Hemingway, Picasso, Brancusi en zovele anderen die van Parijs voor een tijd het cen- Van Dis woont alléén in Parijs. Hij heeft trum van hun leven maakten, er werkten, zijn vrienden achtergelaten in Nederland en er gelukkig waren en er uiteindelijk werden doet dus zijn best om te integreren. Soms

wordt hij uitgenodigd in de salons van de bourgeoisie, maar veel sympathieker zijn de man zijn excursies in de weinig toeristische wijken van de stad: in de arbeidersbuurten ten noordoosten van de périphérique: Saint-Denis, Sarcelles, La Courneuve, Noisy-le-Sec. Misschien wel gedreven door zijn interesse in jonge, knappe Marokkanen woont hij in een afgelegen loods een boksmatch-zonder-handschoenen bij op leven en dood tussen Le Tigre en Le Légionnaire. Hij bezoekt de wijk La Goutte d’Or, ten oosten van Montmartre, waar op zaterdagochtend duizenden Noord-Afrikanen hun boodschappen komen doen en hij koopt zijn diepvriesmaaltijden in de winkel van Picard, waar hij met andere eenzame vrijgezellen ‘ijskoud staat te flirten boven de vriesdamp’. Eén keer laat hij met opzet een stoppelbaard staan en schuift hij mee aan in de rij voor de gaarkeuken van de SDF, de Sans Domicile Fixe, dan weer luistert hij op straat de gesprekken van fanatieke rokers af of gaat hij in de wijk Belleville een paar Reebok EasyTone sportschoenen kopen en verbroedert hij er met jonge schoenverkopers, ‘die de profielen van wel honderd zolen kenden’/ Adriaan Van Dis houdt niet alleen van Parijs, hij houdt zich ook overeind door de stad, omdat hij maar al te goed beseft dat hij er deel uitmaakt (of tenminste aan de rand loopt) van een legende, een mythe, een eeuwig verhaal. Lezers die gevoelig zijn voor dit soort gesublimeerde romantiek, zullen net als ik met volle teugen van Stadsliefde genieten. STADSLIEFDE Adriaan Van Dis/foto’s van Tessa van der Waals en Frans Toet Uitgeverij Augustus 270 blz. Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

Herstructurering

“Het woord ‘sociaal’ is wansmakelijk” 609 banen op de tocht bij Bekaert

K arel Hoorelbeke

De multinational Bekaert nv wordt geconfronteerd met de zwaarste reorganisatie in België. 609 jobs - ofwel een derde van de werknemerspopulatie - staan op de tocht. Een herstructurering staat meestal synoniem met collectief ontslag, sociale drama’s en veel onzekerheid over de toekomst van het bedrijf. Ons Recht sprak met LBC-NVK-vakbondsafgevaardigde Lieve Vansevenant over het drama.

herstructurering aan? Zodra het nieuws Wansmakelijk bekend werd, stond mijn telefoon roodgloeiend. Veel bedienden stelden me vra- Ons Recht: Bekaert nv is een winstgevend gen over hun eigen toekomst. Want ieder- bedrijf dat in België blijkbaar geen belastineen is erg ongerust, ook omdat Bekaert gen betaalt. Hoe rijmt dit met deze herstrucnv bovenop deze herstructurering een bij- turering? komende besparing van 100 miljoen euro Lieve Vansevenant: “Dat valt niet te rijheeft aangekondigd. Syndicaal moet je je men. Bekaert nv maakt gretig gebruik van snel organiseren. Gelukkig kon en kan ik alle mogelijkheden om geen belastingen te rekenen op een sterk team van militanten.” hoeven betalen. Op die manier kunnen ze hun winstcijfers optrekken. Dat is de harde realiteit die wij te weten komen via de economische en financiële informatie op de ondernemingsraad.” Bekaert maakt gretig

gebruik van alle

Het nieuws over de herstructurering bij mogelijkheden om Bekaert nv kwam op een erg onverwacht moment. geen belastingen te Lieve Vansevenant: “We waren verbaasd en vooral verbouwereerd. De aankondiging hoeven betalen. Op die sloeg in als een bom, zowel bij de werkne- manier kunnen ze hun mers als ook bij de syndicaal afgevaardigden. We wisten dat de productie van zaagdraad winstcijfers optrekken. onder druk stond, maar dat de impact op het bedrijf zo zwaar zou zijn, hadden we niet verwacht. Zaagdraad wordt gebruikt voor de vervaardiging van zonnepanelen. Door het systematisch afbouwen van over- Ons Recht: Wat vind jij van de argumenten heidssubsidies voor zonnepanelen en de die Bekaert nv aanhaalt? goedkope import uit Azië, wisten we dat Lieve Vansevenant: Als je het persbericht de vooruitzichten niet bijster positief waren, van Bekaert nv van 2 februari (de dag van de maar een herstructurering van deze omvang aankondiging) leest, stel je vast dat Bekaert nv zich verschuilt achter nietszeggende zinhadden we echt niet zien aankomen.” nen als “de wereld verandert snel en Bekaert nv moet zich daar constant aan aanpasOngerust sen…” of “Bekaert herschikt zijn activiteiOns Recht: Hoe reageerde je zelf op de plan- ten in de lijn met een nieuwe businessconnen van je werkgever? text”. Gelukkig voorziet de Wet Renault in Lieve Vansevenant: Het was die 2e febru- een informatie- en consultatieronde waarin ari toch wel even slikken. Meteen denk je we met de vakbonden zeer gerichte vragen aan je collega’s. Hoe ga je dit slechte nieuws kunnen stellen over het hoe en waarom van overbrengen? Hoe pakken we zo’n grote deze herstructurering.” 28 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

Wat betekent dit nu voor de sociale verhoudingen bij Bekaert nv? Lieve Vansevenant: “Het woord ‘sociaal’ is in deze context misplaatst en zelf wansmakelijk. Het zal een bittere strijd worden waarvan we nu al weten dat we op het einde afscheid zullen moeten nemen van heel wat collega’s.”

Ons Recht:

Hoe gaat het nu verder? “We starten nu met de informatie- en consultatieronde volgens de Wet Renault. Zowel vakbond als werkgever kunnen alternatieven naar voren brengen voor de 609 jobs die op de helling staan. Je mag er donder op zeggen dat wij gretig gebruik zullen maken van die mogelijkheid. We willen het aantal naakte ontslagen zoveel mogelijk beperken. Voor diegenen die echt moeten vertrekken, willen wij spijkerharde garanties in de vorm van een degelijk sociaal plan. Voorlopig hebben we nog geen actie gevoerd. Maar wat niet is, kan nog komen. Wij houden onze actietroeven achter de hand. We geven er nu de voorkeur aan om een degelijk sociaal plan te onderhandelen.”

Ons Recht:

Lieve Vansevenant:

bedrijfssluiting

“Sociaal gevoel is grotendeels weg bij multinationals” Crown Cork Deurne maakt winst en moet toch sluiten Denis Bouwen

Mensen lijken bij multinationals steeds vaker een nummer. Het sociaal gevoel is grotendeels weg. De topdirectie beslist vanop grote afstand, zonder eerst mogelijke oplossingen van de problemen met de plaatselijke directie of ondernemingsraad te bespreken. Het sluitingsplan bij Crown Cork in Deurne is de zoveelste illustratie.

“We moeten zoveel mogelijk ondernemingen in eigen handen houden”, vindt LBC-NVKsecretaris Peggy Schuermans. “Alleen dan kan je met gelijke wapens strijden.” Het Amerikaanse Crown Holdings wil Crown Cork, ‘de stopkesfabriek’ in Deurne (Antwerpen), sluiten. Hierdoor dreigen meer dan 320 banen te verdwijnen. “Wij hadden dit zeker niet zien aankomen”, verklaart Schuermans. “In het voorbije boekjaar verdiende het bedrijf nog vijf miljoen euro winst en haalde het zijn streefcijfers. In de aërosol-afdeling (spuitbussen) verloor Crown Cork wel enkele klanten door de zakt licht en Crown Cork heeft nog veel keiharde concurrentie. Daar sloten we een andere fabrieken in Europa. Er is ook veel beperkte reorganisatie niet uit. Maar in de concurrentie. De fabriek laten overnemen ‘food’ (conserven) waren de vooruitzichten is dan ook onwaarschijnlijk. Via alle mogelijke overlegorganen trachten wij nog een voor 2012 erg gunstig.” “In totaal kunnen 73 bedienden en 252 arbei- alternatief te verzinnen. Maar de beslisders nu hun werk verliezen. Niet meer dan sing is genomen en de directie praat al met 17 bedienden zouden aan de slag kunnen een makelaar over de gronden. Voor het blijven. In de pers was er speculatie over de resterende personeel zijn al nieuwe kantomogelijke overheveling van werknemers ren gepland. Het Europese hoofdkwartier naar de vestiging in Hoboken. Maar we ver- van Crown zit in Zwitserland en daar werwachten daar niet te veel van. De situatie ken heel weinig Belgen op hoog niveau. Dat van die vestiging is verre van rooskleurig.” maakt onze positie er niet gemakkelijker op.”

met de kwaliteit? Het personeel in Deurne haalde een hoog rendement.” ‘Hoge loonkosten’

Ons Recht: De Amerikaanse moeder Crown Holdings schermt met de ‘hoge Belgische loonkosten’. Peggy: “Ik betwist dat de hoge loonkosten een belangrijk motief voor de sluiting zijn. De loonkosten bedragen zowat 16 procent van alle kosten. Als het loon gevoelig wordt verminderd, heeft dat maar een beperkt effect op de prijs van de producten. Ons Recht: In ons economisch systeem stre- Deurne kreeg hogere eisen opgelegd op het Ongeloof ven de meeste investeerders naar maximale vlak van flexibiliteit en levertermijnen en Ons Recht: Hoe reageerden de werknemers en winsten. Dus zetten ze hun productie daar dat resulteerde mee in een stijging van de vakbondsmilitanten op de sluiting? waar de (loon-)kosten het laagst zijn en de loonkosten.” Peggy Schuermans: “Met gevoelens van Ons Recht: Hoe gaan de LBC-NVK en de winsten het grootst. ‘Logisch’, toch? verslagenheid, ongeloof, verdriet en woede. Peggy: “Almaar meer winst maken is een andere vakbonden dit dossier aanpakken? De gemiddelde leeftijd van het personeel bij normaal streven voor ieder bedrijf. Maar Peggy: “In het kader van de Wet Renault Crown Cork bedraagt 46 jaar. Hoeveel van daar is wel een langetermijnvisie voor nodig. werd nog geen enkel sluitingsplan teruggedie mensen zullen nog ander werk kunnen Vele beslissingen en investeringen bleken draaid. Op dat vlak hebben we dan ook geen geen rekening te houden met verwachte ver- grote verwachtingen. Tijdens de consultavinden?” anderingen in de organisatie. Andere nood- tiefase willen we ervoor zorgen dat we alle Ons Recht: Crown Cork Deurne is nog altijd zakelijke investeringen om de algemene informatie krijgen om mogelijke alternatiewinstgevend, ook al zijn de winsten wel ver- kosten en productie kosten te verminderen ven uit te werken. Als die alternatieven niet minderd. Waarom dan niet gewoon de fabriek werden niet goedgekeurd, ondanks weinig haalbaar blijken, dan zullen we alles doen open houden? Of ze verkopen aan een overne- of geen terugverdientijd. Wij willen sowieso opdat de mensen met een degelijk rugzakje mer? weten of Deurne wel zoveel duurder is dan kunnen vertrekken.” Peggy: “De vraag naar blikverpakkingen de sites in andere landen. En hoe zit het Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 |

VAKBOND OMVORMEN M.M. - BRUGGE

“U houdt niet van de vakbond? Word nu lid”. Onder die titel publiceerden Vic Van Kerrebroeck en Lieveke Norga, twee jonge medewerkers van de LBC-NVK, een opiniestuk in de traditionele media. Proficiat met dit opiniestuk waar ik al jaren op zat te wachten. Je kan perfect met hart en ziel voor de vakbond blijven pleiten en tegelijkertijd kritisch zijn. De vakbond zal zichzelf moeten transformeren en er zullen nieuwe en andere actievormen moeten worden ontwikkeld. Op die manier kan de vakbond zijn rol ten volle blijven waarmaken. Zelf ben ik lid van de vakbond, maar niet actief genoeg. Soms stel ik me vragen over de gebruikte actievormen. Ik zit ook te wachten op de transformatie. Voor het denken actieproces dat Van Kerrebroeck en Norga beschrijven wil ik mij zeer zeker engageren. Laat maar komen de voorstellen om een ‘G-1000 van de vakbond’ te organiseren. Ik doe absoluut mee. De grote staking van 30 januari had overigens mijn volste steun, laat dat duidelijk zijn. VIJFTIGER EN ZONDER WERK W.M. - VIA E-MAIL

de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

In 2003 verloor ik mijn werk in het kader van een collectief ontslag; ik was toen 49 jaar oud. Als gemotiveerde harde werker kreeg ik links en rechts werk aangeboden. Heel soms via uitzendkantoren, meestal dankzij eigen sollicitaties bij werkgevers. Jammer genoeg werd ik geconfronteerd met tegenslagen als reorganisaties en faillissementen. Bij de VDAB volgde ik ‘actief 50+’ en andere cursussen. Als kind werkte ik dus best hard. Nadien deed ik veel inspanningen om op de arbeidsmarkt actief te kunnen blijven. Al mijn sollicitaties sinds 2008 leverden alleen maar frustraties op. Ik ben nu 58 jaar en zit zonder werk. Nu drukken de regering en de sociale partners nog maar eens een negatieve stempel op mij. Degoutant. Het verschil tussen mijn kinderjaren en nu? Niets.

Als kind heb ik weinig de kans gehad om te studeren. In de zelfstandige zaak van mijn ouders N.v.d.r. kwamen er altijd handen te kort. Langer werken is de fetisj van Toch behaalde ik mijn diploma bewindslieden en werkgevers. TSO/A3 (houtbewerking) met 65 Alsof werkgevers allemaal procent van de punten. Via aller- staan te wachten staan op vijfhande instanties, waaronder de tigplussers. De RVA en zelfs SD VDAB, schoolde ik me voort bij. Worx, het sociaal secretariaat

uitbetaling vakbondspremie Internationale handel, vervoer en logistiek

een vakbondspremie, tenminste als ze tussen 1 januari 2012 en 30 juni 2012 met brugpensioen vertrekken. Het lid moet De gesyndiceerde bedienden uit in orde zijn met de bijdrage op de internationale handel, het het moment van uitbetaling. vervoer en de logistiek (pari- Deeltijdse werknemers krijgen tair comité 226) krijgen tussen een volledige vakbondspremie. 1 maart en 30 september van dit De bedienden uit PC 226 krijjaar een vakbondspremie van gen een attest dat ze moeten 125 euro uitbetaald. invullen en terugbezorgen Wanneer heb je recht op de aan hun plaatselijke LBC-NVKpremie? Alleen als je tussen 1 secretariaat. Ben je lid, werk je maart en 30 juni minstens één in pc 226 en heb je geen attest dag lang werkt in een onderne- gekregen? Dan kan je het beste ming uit PC 226. Ook brugge- contact opnemen met jouw LBCpensioneerden hebben recht op NVK secretariaat. 30 | MAART 2012 | 116de jaargang | Ons Recht

van de Vlaamse werkgevers, komen ondubbelzinnig tot de conclusie dat werkgevers geen enkele inspanning leveren om vijftigplussers aan te werven. De maatregelen om de werkloosheidsuitkeringen van jongeren én ouderen te verlagen en om brugpensioenen en landingsbanen te bemoeilijken of onmogelijk te maken helpen ons niets vooruit. Het blijft onbegrijpelijk dat al die kennis en al die ervaring gewoon opzij worden geschoven. De slachtoffers hard aanpakken blijft de boodschap, terwijl de veroorzakers van het probleem ongemoeid worden gelaten. INDEX H.B. - EDEGEM

Ik las met aandacht de lezersbrief van P.D. uit Eeklo over de aanvallen op de index. Zelf vind ik de index absoluut noodzakelijk om de koopkracht in stand

te houden. Maar we moeten dan wel het begrip koopkracht duidelijk omschrijven. Betekent koopkracht hetzelfde voor iemand met 1.800 euro bruto per maand en voor iemand met 6.000 euro bruto per maand? Is dat hetzelfde voor een gezin met tweeverdieners en één kind en voor een gezin met één kostwinner en drie kinderen? Wie 6.000 euro bruto per maand verdient, zal zonder index niet echt koopkracht verliezen. Heel anders is dat voor wie 1.800 euro bruto per maand heeft. Het huidige indexeringssysteem heeft een ingebouwde onrechtvaardigheid. Nu krijgen we een percentage op ons loon, wat tot (meer) ongelijkheid leidt. In de jaren 1970 had ik gelukkig een erg goed loon. Er was toen een hollende inflatie. Door de veelvuldige indexaanpassingen kon ik destijds telkens wat meer sparen, zonder er verder veel voor te doen. Zou het niet veel rechtvaardiger zijn om, in functie van de gezinslasten, een nettobedrag te berekenen? Zonder rekening te houden met extreem hoge of lage lonen. Laten we bij een indexering centen geven in plaats van procenten. Dit alternatieve systeem laten ingang vinden zal geen gemakkelijke klus zijn, besef ik. Maar de gezinnen met de laagste lonen en de hoogste kinderlasten zouden er wel beter van worden.

Studieavond over nieuwe regels tijdkrediet en brugpensioen De recente regeringsmaatre- om 19.30u in vergadercengelen wijzigen in belangrijke trum Den Hof in St-Niklaas. mate de regels rond tijdkre- Gastspreker is Ivo Verreyt diet, loopbaanonderbreking van de LBC-NVK-studiedienst. en brugpensioen. De LBC- Vooraf inschrijven is noodNVK-besturen van Waas en zakelijk en kan via dit adres: Dender organiseren hierover lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc. voor hun leden een infoavond be of via het telefoonnummer op dinsdag 20 maart. Afspraak 03/765 23 70.

indexaanpassingen februari 2012 211.00 petroleumnijverheid en -handel 327.01 beschutte werkplaatsen Vlaamse Gemeenschap 327.02 beschutte werkplaatsen Franse Gemeenschap 330.00 gezondheidsinrichtingen en -diensten

vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02

achterklap walter

Onze leiders Ik ben altijd een nogal gezagsgetrouw jongetje geweest. Niet dat ik blindelings alles deed wat mijn ouders ordonneerden, maar in de regel gaf ik hen wel gelijk. Met die nieuwe voetbal moet je niet spelen in een drukke straat. Twee uur wachten na het eten voor je de zee ingaat. Als je op school je best niet doet, moet je later bij de vuilniskar gaan werken.

op beide oren slapen. Het was dus al rijkelijk laat eer de twijfel in mijn hart begon te sluipen. Akkoord, met de Tutsi’s was iets fout gelopen en de Kroaten waren ook niet helemaal zuiver op de graat, maar dat was politiek en onbeschaafd en ver van ons veilige, warme bed. In het Westen wist men gelukkig nog hoe het moest, daar waren de leiders slim en correct. We waren veilig. Ondanks alles waren wij safe. En toen kwam de bankencrisis en de Belgische regeringsvorming. Drie of vier republikeinen stelden zich kandidaat om Het waren wijze, bezonnen geboden en ver- de wereld te regeren. Kapitein Schettino boden, ingegeven door jarenlange ervaring stuurde zijn cruiseschip tegen de rotsen en en gezond verstand. Pa had gelijk want hij reed met een taxi naar huis. Die nacht kreeg was pa, en hij wist het altijd het best, zo ik een verschrikkelijke droom. heette er in die dagen zelfs een feuilleton. Ook op school ging ik er voor de gemak- In een vliegtuig kelijkheid maar van uit dat leerkrachten echte kenners waren. Heel af en toe kwam Ik zat in een vliegtuig, ik weet nog hoe het er een barst in hun autoriteit, wanneer ze heette: The World.com. Het was een gloedeen Engels woord niet uitspraken zoals wij nieuw toestel, een Boeing 737, de passagiers het kenden uit de liedjes of wanneer ze nog aten een sandwich met kip en keken door de nooit van de Brandewijnbrug in Midden- raampjes naar buiten. We vlogen net boven Aarde hadden gehoord. Maar over het alge- het Andesgebergte, toen ik twee stewardesmeen aanvaardden we allemaal hun gezag. sen naast mijn zetel hoorde fluisteren. Het heelal is oneindig. Bijou, caillou, chou, “Een echte bink,” zei de ene. (Het was een genou, hibou, joujou en pou krijgen in het mooi blondje, zo te zien recht uit de serie meervoud een x. De som van twee vierkan- PanAm.) ten op de zijden van een rechthoekige drie- “Ja, hé?”zei de tweede. “En een leuke babbel hoek is gelijk aan de derde, dat komt nu een- heeft hij ook.” We keken allemaal naar de cockpit. De deur maal nicht im Frage. stond open en we konden door de voorruit naar buiten kijken. In de verte doemde een Nixon en Mao hoge berg op. Zelfs na Nixon en Reagan en Mao Tse Toeng “De Aconcagua,” zei de ene hostess. “De had ik nog altijd het gevoel dat het lot van hoogste berg buiten de Himalaya.” de wereld in veilige handen was. Ze zegden Een jongeman in uniform kwam lachend dan wel dat Kennedy enorm gebluft had met op ons af. Cuba en de rakettencrisis, maar zo’n man “Die is te hoog voor mij,” zei hij. “6.958 meter. zal toch wel geweten hebben wat hij deed? Daar hebben we een échte piloot voor nodig, Een president had in zijn regering toch de geen flauwe praatjesmaker als ik. Willen julknapste adviseurs, de slimste generaals en lie hem even roepen, dames?” professoren uit Harvard die de Nobelprijs De twee hostessen keken elkaar aan. hadden gewonnen of doorgestudeerd had- En toen begreep ik het. den tot ze er kaal van werden? Hoe goed Je mag geen koud water drinken als je zweet. – dacht ik in die tijd – dat die helden, die Bij een appel zitten de vitamines vlak onder experts, die specialisten in onze plaats wilde schil. Met antibiotica kreeg je alle ziekten den tobben en dubben, investeren in ons klein. Het valt wel mee met de opwarming welzijn, vernuftige beslissingen wilden van de aarde. Na elke depressie zwengelt de nemen op korte, middellange en lange ter- economie weer aan. mijn. Onze toekomst zat snor. We konden Er was geen echte piloot aan boord.

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

ons recht verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten en -steunpunten • LBC-NVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK DENDERMONDE Oude Vest 146 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • LBC-NVK GENT-EEKLO-ZELZATE Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK OUDENAARDE Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK SINT-NIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. Ons Recht | 116de jaargang | MAART 2012 | 31