Ons Recht, oktober 2011

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 115de jaargang | nummer 9 | oktober 2011

Š foto: imageglobe

12-13 Vermogensbelasting viseert superrijken

4 SA M E N W E R K I N G O P D E LU C H T H AV E N

6-7 O P N AA R D E S O C I A L E VERKIEZINGEN

Standpunt Samen sterk Sociaal Verkiezingen

Kader Solidariteit Campagne Over de grenzen Welzijn Service Sectoroverleg Sociaal Campagne Arbeids-gericht Inbox Non-profit Non-profit In de marge Film Film Boek Sociaal De lezer schrijft Indexaanpassing Uitbetaling vakbondspremie Achterklap Vanmol

3 4 5 6 7 7 8 10 12 14 15 16 17 18 19 20 21 21 22 24 25 25 26 26 27 28 30 30 30 31 32

Europees cijferwerk ACV-Aviation verbindt werknemers op luchthaven Zaventem Sociaal overleg zit muurvast bij Mutoh Belgium Al meer dan 60 jaar werknemersdemocratie Solidariteit met de Filippijnen Cao voor paritair comité 218 Vakbond en kaderpersoneel, niet te verzoenen?

“Gehandicapten hebben recht op menswaardig bestaan” “Vermogensbelasting leidt niet tot massale exodus van kapitalen” Jeugdbewegingen zoomen in op armoede Sterk starten is een weldaad voor je hele loopbaan Eindelijk akkoord in verzekeringssector (PC 306) Mismanagement en conflicten doen TBP Electronics struikelen Vakbondswerk in contact centers is broodnodig!

Directie Auto 5 dumpt bekwame vakbondsafgevaardigde Affaire Southern Cross toont risico’s commercialisering zorg Ontwerpakkoord voor 130.000 werknemers uit Vlaamse non-profit Eerste magazine rond ‘gender’ in Vlaanderen Boycot The Trip We need to talk about Kevin De magie achter de Michelinster ICT-bedrijf Devoteam neemt zijn werknemers in de tang

Sommige politici suggereren dat er ‘te veel gehandicapten’ in ons land zijn. Ze vinden dat veel meer personen met een handicap aan het werk moeten in plaats van een uitkering te krijgen. Ingrid Borré, algemeen secretaris van de Katholieke Vereniging van Gehandicapten (KVG), zorgt voor meer nuance in de discussie. “Wij zijn geen mensen die zoveel mogelijk financieel profijt willen halen uit onze handicap.

Personen met een handicap hebben wel recht op een menswaardig bestaan.” Het hele gesprek lees je op p. 10-11.

© foto: daniël rys

RUBRIEKSNAAM inhoud

2 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

© foto: PHOTONEWS

Europees cijferwerk ferre w yckmans

standpunt.

algemeen secretaris

In de slipstream van de hypotheekcrisis en daarop volgende bankencrisis in 2008 ontstond het licht euforisch gevoel dat het nooit meer zou worden als vroeger. Aan banden gelegde banken, gemuilkorfde financiële spelers en sterk gereglementeerde financiële markten: het leek haast zo voor het grijpen.

Een nooit geziene reeks financiële overheidstussenkomsten en evenveel overdreven hoge bonussen voor CEO’s later moeten we vaststellen dat we opnieuw staan waar het begon. We staan nu voor een schuldencrisis waarbij ingrepen niet meer in het vooruitzicht worden gesteld, maar effectief zullen zijn. En het zal serieus zijn, zo redeneert Europa.

Alsof het ondertussen voor de werknemers al niet serieus was. Een sociale dumping met de meest lamentabele lage lonen in Duitsland heeft de inkomenssituatie van de gemiddelde Duitse werknemer ongemeen hard getroffen. In Frankrijk worden alleen al in het onderwijs tienduizenden banen weggesaneerd. Wie in Engeland nog het universitair inschrijvingsgeld wil kunnen betalen, moet van extreem goeden huize zijn. En in het Zweedse welvaartsparadijs van weleer is ernstig ziek worden een luxe die alleen de rijken zich nog kunnen veroorloven.

Qua loonmatiging in 2011 en 2012 weten de Belgische werknemers wat hun cijfers-na-dekomma-part is. Voor andere inkomensgroepen is het nog wachten op de eerste aanzet van iets wat op een matiging lijkt.

Snoeiharde controle

Een Europa waar het statistische bureau Eurostat de lijnen uittekent is een fout sociaal Europa.

Inmiddels keurde het Europees Parlement op 28 september een reeks maatregelen goed die hun gelijke evenmin kennen. Onder het mom dat Griekse toestanden moeten worden vermeden komt er een snoeiharde Europese controle van de staatshuishoudens aan. Het is onbegrijpelijk dat een meerderheid in het Europees Parlement zichzelf buiten spel zet. De macht om te controleren en in te grijpen wordt overgedragen aan de Europese Commissie en meer bepaald bij de Europese Commissie voor Economische en Financiële zaken gelegd. ‘Ecofin’ in vakjargon.

U zal niet ten onrechte zoeken naar de woorden ‘sociale zaken’… die deden er in Europa al lang niet toe. Dat wordt nu nog maar eens bevestigd.

Want de finale controle op de Belgische en andere nationale overheidsbegrotingen komt zelfs niet meer bij de nationale parlementen te liggen maar bij die Ecofin. Een door het Europees Parlement gelegitimeerde staatsgreep van zaakwaarnemers.

Er kunnen sancties worden opgelegd die variëren tussen 0,1 en 0,2 procent van het bruto binnenlands product. Vertaald naar Belgische begrippen betekent 0,1 procent van het BBP een som van zo’n 360 miljoen euro. Geen kleingeld dus.

Loonvorming

Overheidsbegrotingen binnen de perken houden en financiële informatie correct doorgeven? Daar valt mogelijk nog iets voor te zeggen. Maar onze vrees gaat dieper. Zullen de heren – en dames? – van Ecofin voortaan kunnen ingrijpen in de loonvorming? Anders gezegd, zullen zij indexeringsmechanismen als ‘financieel te mijden’ kunnen beoordelen? Het valt ook te vrezen dat Ecofin zich zal moeien met de echte loonsonderhandelingen omdat de loonkosten een invloed hebben op de handels(on)evenwichten met andere landen. Als dat gebeurt, kunnen we niet meer onderhandelen over meer loon of er strijd voor leveren.

Loonsverhogingen zullen dan afhangen van wat eurocraten ervan vinden.

Een Europa waar het statistische bureau Eurostat de lijnen uittekent is een fout sociaal Europa. De Europese beslissingnemers, zowel Commissie als Parlement, misten een magistrale kans om aansluiting te vinden bij de verzuchtingen van hun burgers en meer bepaald die van de werknemers.

De saneringen, bezuinigingen en ‘straf-bovenstraf’-maatregelen die worden aangekondigd en uitgevoerd raken niet aan de fundamentele werking van een superliberale markt. Ze raken wel de terreinen die werknemers treffen. Eens te meer is het woord ‘sociaal’ geschrapt uit de Europese woordenschat. Als er in de komende periode weer over ‘de kloof tussen de Europese politiek en de burgers’ wordt gesproken, hebben de Europese politici alleen naar zichzelf te kijken.

De LBC-NVK is actief in diverse Europese vakbondsfederaties en samen met het ACV – en de andere Belgische bonden – in het Europees Vakverbond. Werk dat de komende maanden en jaren nog meer inzet zal vergen en aan belang zal winnen. Tegenmacht ontwikkelen, er zit niks anders op.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

3

SAMEN STERK

ACV-Aviation gaat op 10 oktober de lucht in. Het gaat om een samenwerkingsverband van de vakbondscentrales die op de luchthaven van Zaventem actief zijn.

“Een jaar of tien geleden is op de luchthaven het ‘Luchthavencomité’ van start gegaan”, schetst vakbondsafgevaardigde Heidi Michiels (Brussels Airlines), die zelf destijds nog maar net actief was geworden in de vakbond. Jorn Hanssen (Aviapartner) was er al wat langer bij. “Het was één van de eerste vormen van netwerksyndicalisme.

Omdat we merkten dat we met vijf centrales eigenlijk allemaal op gelijkaardige problemen botsten, dachten we dat het beter was om iedereen uit de ACV-familie samen te brengen en te kijken of we er gezamenlijk iets aan konden doen.”

Samen met het Luchthavencomité was ook ACV-Aviation gestart, met ongeveer dezelfde ambitie. Nu zitten beide netwerken samen onder de vlag van ACV-Aviation. Klaar om de gemeenschappelijke problemen aan te pakken.

Wat zijn die problemen?

“In de diverse bedrijven werden we geconfronteerd met toenemende flexibiliteit. Maar er werd overal anders mee omgesprongen. De loon- en arbeidsvoorwaarden zijn erg verschillend in de diverse bedrijven op en rond de luchthaven.”

Heidi: “Je had vroeger een groot verschil tussen Sabena en de andere ondernemingen.

Sabena had een eigen paritair comité, waar alles goed geregeld en georganiseerd was. De andere luchtvaartondernemingen zaten in een ander paritair comité. Maar dat was niet meer dan een lege doos. Daar was alles veel minder optimaal. Daar was de ‘glitter and glamour’ van de luchthaven ver te zoeken.”

Jorn: “Vroeger lag de klemtoon van de luchthaven op kwaliteit, nu almaar meer op kostenbeheersing. In vroeger tijden moest het goed zijn. Nu mag het vooral niet te veel kosten, want de aandeelhouders willen hun centen terugverdienen. De luchthaven is dan ook technisch veel minder in orde. Ook dat is een probleem dat we willen aanpakken.”

ACV-Aviation verbindt werknemers op luchthaven Zaventem “Samenwerken rond gemeenschappelijke problemen” © foto: daniël rys

Jan Deceunynck

Ons Recht:

Jorn:

Veiligheid Ons Recht: Waar wil ACV-Aviation werk van

maken?

Jorn: “We willen vooral met de diverse cen-

trales een strategie ontwikkelen om de gezamenlijke problemen aan te pakken. Zoals de veiligheid. Door de hoge werkdruk zijn er veel arbeidsongevallen. Maar de oplossingen liggen vaak niet binnen de afzonderlijke bedrijven.”

4 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Vroeger lag de klemtoon van de luchthaven op kwaliteit, nu almaar meer op kostenbeheersing, zeggen militanten van de LBC-NVK. Heidi: “Op dit moment kunnen we enkel met onze eigen werkgever onderhandelen over veiligheidsproblemen. Maar vaak verschuilt die zich achter ‘de luchthaven’. Toen de bagageafhandelaars vorige winter op ijsgladde wegen moesten werken, kregen ze van hun werkgevers te horen dat die daar niks aan konden doen, want dat de uitbater van de luchthaven (The Brussels Airport Company) daarvoor verantwoordelijk was.”

Jorn: “Maar met TBAC zitten we als vakbond nooit aan tafel. Met ACV-Aviation willen we wel mee aan tafel zitten als het over de veiligheid gaat. We willen van TBAC horen of het verhaal van onze werkgevers klopt en waarom er dan niks gedaan wordt aan die gladde wegen. De uitbater beseft wel dat wij kunnen helpen om de luchthaven beter te laten werken.”

Heidi: “En wat niet geregeld is, willen we wel regelen. Het vliegend personeel op de luchthaven is uitgesloten van nogal wat arbeidswetten, zoals die op de arbeidstijd.

Er is wel Europese regelgeving. Die willen we laten toepassen.”

Jongeren

“We kijken ook verder dan de pure werknemersbelangen: voor de Brusselse regio is de luchthaven, met al wat daar rond hangt, erg belangrijk – goed voor ongeveer 20.000 jobs. Tegelijk is de jongerenwerkloosheid in Brussel erg groot. Daar zijn best wel redenen voor: transport is een probleem, maar ook opleiding en talenkennis. ACVBrussel wil proberen om dat te verhelpen. In overleg met verschillende spelers willen we nagaan hoe we op de luchthaven jobs kunnen creëren voor Brusselse jongeren.”

Jorn:

Wat verandert er voor personeelsleden van de luchthaven die met een individuele vraag zitten?

Jorn: “Voor het personeel in de grote bedrijven niet veel. Die kunnen in hun eigen onderneming terecht bij hun afgevaardigden. Maar voor werknemers van de kleine bedrijfjes, zoals die op Brucargo, verandert er wel iets. Daar was de vakbond vaak niet echt aanwezig. Die kunnen vanaf nu terecht bij ACV-Aviation.”

Ons Recht:

Sociaal overleg zit muurvast bij Mutoh Belgium Japanse eigenaar houdt been stijf Erik Somers

Bij Mutoh Belgium in Oostende dreigt meer dan 70 procent van het personeel zijn werk te verliezen. Het overleg over een sociaal plan bij het bedrijf zit muurvast. De 69-jarige eigenaar van Mutoh, Masanori Takayma, talmt om te beslissen.

Mutoh Belgium is een dochter van het Japanse Mutoh Holdings. De onderneming in Oostende ontwikkelt en produceert complexe grote printers, plotters en snijmachines. Het gaat om een nichemarkt met cliënteel in Europa, Afrika en het MiddenOosten.

De activiteiten in Oostende vertegenwoordigen 40 procent van de groepsomzet. Mutoh Belgium realiseerde steevast prachtige winsten ten bate van het Japanse moederbedrijf. De Japanse poot is slechts sinds twee jaar winstgevend.

Mutoh Belgium bestond op 13 mei twintig jaar. Uitgerekend op die mooie verjaardag kondigde het bedrijf een zwaar collectief ontslag aan. Er zijn 169 werknemers. Maar 74 van de 113 bedienden zouden moeten ophoepelen. Hetzelfde lot dreigt voor 50 van de 56 arbeiders. “De geplande herstructurering staat los van onze loonkosten”, zegt de directie in Oostende. “Wij zijn zelfs goedkoper dan Japan.”

Volgens de plannen wordt de afdeling onderzoek & ontwikkeling in Oostende volledig opgedoekt. Ook de productie zou

volledig sneuvelen. Alleen de verkoop en wat ondersteunende activiteiten zouden in Oostende blijven. Mutoh Belgium zal alleen nog Japanse producten verkopen.

Wurggreep

Toen het Japanse moederbedrijf werd gekocht door Masanori Takayma, bleek redelijk snel dat Mutoh Belgium in een wurggreep werd genomen. De vestiging in Oostende kreeg geen manoeuvreerruimte meer.

Voor de onderhandelaars, de werknemers en zelfs de plaatselijke directie is het hemeltergend dat de onderhandelingen over een sociaal plan zo lang aanslepen. Eerst moest fase 1 worden afgesloten, de informatie- en consultatieprocedure die voorzien is in de Wet Renault. Na fase 1 werd voor het eerst onderhandeld op 1 juli. Bij dat gesprek legde de directie een erg bescheiden voorstel op tafel.

Op 22 en 25 augustus zou de directie ‘tot de finish’ onderhandelen, zo werd beloofd. Met de bedoeling tegen 1 september een sociaal plan voor te leggen. De directie kon haar belofte niet inlossen omdat Japan niet mee wilde. Het duurde zes weken voor de vakbonden dat te horen kregen van het management.

Directie en bonden konden op 1 september alsnog een gemeenschappelijk en betaalbaar voorstel presenteren dat nog wel de zegen van Japan moest krijgen. Er was sprake van een afscheidspremie van 850 euro per dienstjaar voor de bedienden en 1.200 euro per dienstjaar voor de arbeiders.

Amper budget

Op 6 september nam de raad van bestuur van Mutoh België, waarin drie Belgen en vier Japanners zitten, opnieuw een negatieve beslissing. Het beschikbare budget bleef wat er op tafel lag op 1 juli, een premie van 250 euro per dienstjaar. Eén van de Japanse bestuurders had het personeel uitdrukkelijk beloofd zijn best te zullen doen.

Bleek dat even een ontnuchtering. Het vertrouwen was daarmee helemaal weg.

Nog diezelfde dag besloten de vakbonden om actie te voeren. De directie stuurde het personeel voor de rest van de week naar huis, met doorbetaling van het loon. Op dinsdag 13 september werd wel gestaakt om druk uit te oefenen op een verzoeningsvergadering onder leiding van een sociaal bemiddelaar.

De vakbond hoopt dat de raad van bestuur het voorstel van de bemiddelaar – een vertegenwoordiger van de federale minister van Werk – ernstig zal nemen. Hoe langer hoe meer ontstaat de indruk dat het hier niet om een centenkwestie gaat maar om een principiële opstelling waarbij de Japanse eigenaar geen respect toont voor het personeel en ‘afrekent’ met Oostende.

Voor de vakbond blijft het essentieel om een sociaal plan af te dwingen waarin maatregelen staan voor wie moet vertrekken en wie kan blijven. Afwachten wanneer bij Mutoh eindelijk de redelijkheid zal zegevieren.

Bij het ter perse gaan vernam de redactie dat er bij Mutoh Belgium dan toch een sociaal plan werd goedgekeurd.

De vestiging van Mutoh in Oostende werkt goedkoper dan het Japanse moederbedrijf. En toch moet het Belgische filiaal zwaar bloeden.

Onbegrijpelijk.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

5

© foto: daniël rys

sociaal

verkiezingen

Al meer dan 60 jaar werknemersdemocratie Sociale verkiezingen zijn belangrijk scharniermoment

Marijke Persoone

De volgende sociale verkiezingen worden in mei 2012 gehouden. Voor de zestiende keer kiezen honderdduizenden werknemers hun afgevaardigden. Rechtvaardigheid en democratie op de werkvloer realiseer je niet door grote verklaringen. Het is een praktijkverhaal van geëngageerde mensen die zich met de steun van hun vakbond inzetten voor hun collega’s. En dat al meer dan zestig jaar. Daar mogen we fier op zijn. Ons Recht zal vanaf nu elke maand één of ander aspect van de sociale verkiezingen belichten.

Er was toen geen wettelijk kader voor vakbondsactiviteiten en vele afgevaardigden kregen te maken met allerlei vormen van intimidatie – tot en met ontslag. Dat is nu trouwens nog altijd het geval in landen waar de LBC-NVK partnervakbonden steunt. Het is lang niet vanzelfsprekend om echt vakbondswerk te doen in Israël, in Bangladesh of in de Filippijnen. Daarom zijn we dankbaar dat de generaties voor ons hun nek hebben uitgestoken om werknemersdemocratie en sociale rechten af te dwingen.

Dat de eerste sociale verkiezingen dateren van 1950 is geen toeval. In 1944 onderhandelden de vakbonden en de werkgevers in het geheim in Londen over een ‘Ontwerp van overeenkomst tot sociale solidariteit’.

De werkgevers wilden te allen prijze een herhaling vermijden van de algemene staking

Om de vier jaar kiezen de werknemers hun vertegenwoordigers in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en de Ondernemingsraad (OR). Elke onderneming of instelling met minstens 50 werknemers moet een CPBW hebben. Vanaf 100 werknemers moet er een OR worden opgericht. Het Preventiecomité heeft als opdracht het welzijn van de werknemers te verzekeren. De Ondernemingsraad waakt over de economische en financiële toestand van het bedrijf en heeft inspraak in heel wat aspecten van de arbeidsorganisatie zoals opleidingsplannen, uurroosters, collectieve vakantie. Meer uitleg over de opdrachten van het Preventiecomité en de Ondernemingsraad vind je volgende maand in Ons Recht of op www.lbc-nvk.be.

In 2008 waren er OR-verkiezingen in 3.844 ondernemingen en CPBW-verkiezingen in 6.593 bedrijven. Meer dan anderhalf miljoen werknemers konden hun vertegenwoordigers verkiezen. Dat is meer dan het dubbel van het aantal kiezers bij de eerste sociale verkiezingen in 1950. Wie een beetje historisch besef heeft, beseft maar al te goed dat werknemers geen enkele sociale verworvenheid zo maar cadeau hebben gekregen.

Nek uitgestoken

In de periode voor de Tweede Wereldoorlog moest je een flinke dosis lef hebben om als woordvoerder van je collega’s op te treden.

Officiële cijfers en gegevens tonen zwart op wit aan dat werknemers het beter hebben waar er een vakbond actief is.

6 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

van 1936 en zagen met lede ogen hoe de communistische partij aanhang won door haar rol in het verzet. Ze hadden sociale vrede nodig voor de economische heropbouw na de oorlog en daarvoor wilden ze wel enkele toegevingen doen. De werkgevers aanvaardden vakbondsafgevaardigden in de bedrijven, weliswaar met de nodige beperkingen. Ze gingen ook akkoord om bij te dragen voor een systeem van sociale zekerheid.

Het is in die naoorlogse sfeer dat de ondernemingsraden werden opgericht, aanvankelijk alleen in bedrijven met meer dan 200 werknemers. In 1952 volgde de ‘Wet betreffende de gezondheid en de veiligheid van de werknemers’, die voorzag in de oprichting van Veiligheidscomités.

In de daaropvolgende jaren werden, op aansturen van de vakbonden, nog

veranderingen doorgevoerd. Zo werd in 1963 een apart kiescollege voor jongeren ingevoerd. Er kwam een striktere wetgeving die de economische en financiële informatie aan de Ondernemingsraad regelde.

Dat gebeurde niet toevallig in 1973, na een periode van hevige sociale onrust. En verder in de jaren ’70 verruimde de reikwijdte van de sociale verkiezingen doordat ook in de non-profitsector verkiezingen konden plaatsvinden en doordat al een Ondernemingsraad kon worden opgericht vanaf 100 werknemers. Een laatste interessante verandering kwam er in 1987 met een apart kiescollege voor kaderleden in de OR. Mooie resultaten

Solidariteit met de Filippijnen De 16de editie van de ‘Filippijnen Solidariteitshappening’ vindt op zaterdag 29 oktober plaats bij het ACV in de Pletinckxstraat 19, 1000 Brussel. Vanaf 15.30u ben je hartelijk welkom. Je komt binnen via het restaurant.

Wat staat er op het programma?

Misschien vraag je je af of het nog altijd 16.00u - Missing home nodig is om vakbondsafgevaardigden te hebben in bedrijven. Er is nu toch een soci- Poëzie, zang en dans over het leven van ale wetgeving die de rechten van werkne- Filippijnse migranten mers waarborgt? Bovendien zijn veel werknemers dankzij een betere opleiding heel 16.00u - Dukot (Verdwijningen) wat mondiger dan vroeger. Welnu, het zijn niet alleen de vakbonden die beweren dat Indrukwekkende langspeelfilm van Joel werknemers belang hebben bij sociale ver- Lamangan over de mensenrechtenschendingen in de Filippijnen. Junix en zijn vrienkiezingen.

Officiële cijfers en gegevens tonen zwart op din Marice, beiden actief in volksorganisawit aan dat werknemers het beter hebben ties, worden ontvoerd. Hun ouders starten waar er een vakbond actief is. In onderne- de zoektocht naar hun kinderen. Gebaseerd mingen waar sociale verkiezingen worden op de realiteit van verdwijningen en margehouden ligt het gemiddelde loon hoger telingen en wordt meer geïnvesteerd in vorming en opleiding van het personeel. Bedrijven 18.00u - IMF: geldschieter, met sociale verkiezingen zijn doorgaans in wiens belang? veiliger. Uit cijfers van het Fonds voor Arbeidsongevallen blijkt dat het risico op Dominique Strauss-Kahn, de baas van het ongevallen kleiner is en dat de ongevallen Internationaal Monetair Fonds (IMF) en dus minder ernstig zijn in bedrijven en instel- ’s werelds topbankier, kwam dit jaar ten val.

Die gebeurtenis en de opvolging van DSK lingen met een Preventiecomité.

Ook de kwaliteit van de arbeid en de werk- kregen veel aandacht in de media. Maar zekerheid scoren beter in ondernemingen hoe werkt het IMF, één van de machtigste met sociale verkiezingen. Er is minder tij- instellingen ter wereld? Welke druk oefent delijke arbeid en er zijn minder ontslagen. het Muntfonds uit op de economie van En waar er toch ontslagen vallen, liggen de opzegvergoedingen hoger en is er een betere begeleiding om een nieuwe job te zoeken. Dat leren de officiële cijfers van de Nationale Bank en dat merken onze onderhandelaars en juridische dienstverleners elke dag opnieuw.

Redenen te over dus om in zoveel mogelijk bedrijven met meer dan 50 werknemers verkiezingen te organiseren. Zo kan er actief gewerkt worden rond betere wer- De cao voor paritair comité 218 komstandigheden, meer vormingsmoge- (Aanvullend Nationaal Paritair lijkheden, een betere combinatie van werk Comité voor Bedienden) werd op en gezin. maandag 19 september onderMaar zonder kandidaten zijn er geen ver- tekend. Het gaat om een overkiezingen mogelijk. Misschien is het wel eenkomst voor 2011-2012. iets voor jou? Wil jij er graag over nadenken, surf dan eens naar www.wordacvkandidaat. Nieuwe elementen zijn 0,3 procent loonsbe of neem contact op met het secretariaat verhoging, 80 procent tussenkomst in de van de LBC-NVK in je buurt. De gegevens treinkaart (in plaats van 75 procent) en de vind je op www.lbc-nvk.be. Je kan ook bel- terugbetaling tot 100 euro van opleidingskosten buiten de werkuren. De andere len naar 078 / 150.555.

landen? Journalist John Vandaele neemt ons mee achter de schermen. Een Griekse en Filippijnse werknemer vertellen over de invloed van het IMF op hun land.

Doorlopend: lekker Filippijns eten voor de kleine en grote honger; boekenstands; live muziek.

De happening wordt georganiseerd door Sama Sama (ACV Steungroep Filippijnen) en UPB (Ugnayang Pilipino Sa Belgium).

Meer informatie krijg je via het nummer 0494 / 05 54 15.

Cao voor paritair comité 218 punten zijn gewoon een verlenging van bestaande cao-afspraken. Voor 90 procent van de werknemers blijft de nieuwe cao dus beperkt tot 0,3 procent loonsverhoging, terwijl in andere sectoren extra voordelen worden toegekend. Om die reden wees de LBCNVK het sectorakkoord af.

Op onze website http://218.lbc-nvk.be vind je de folder ‘Cao 218 in 10 punten’ met de oude en nieuwe sectorafspraken. Je vindt daar ook de nieuwe cao-teksten.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

7

Vakbond en kaderpersoneel, niet te verzoenen?

Kaderwerking LBC-NVK gaat op zoek naar sterk profiel

Werken als kaderlid kan erg boeiend zijn. Maar er zijn ook beperkingen aan de job.

doet. Maar werken als kaderlid is niet altijd plezierig. Meer dan eens botsen kaderleden Wat hebben de vakbond en kaderop de beperkingen van hun job. Ook zij zien soms zwarte sneeuw. Er is veel werkdruk leden gemeen? Dienen kaderleen stress, werk en privé zijn soms moeilijk den niet vooral de belangen van te combineren, er wordt druk uitgeoefend hun broodheer? Is er sprake van om mensen te doen presteren en ethische een belangenconflict? Zijn kaderlegrenzen te overschrijden. Kaderleden moeden wel geïnteresseerd in de vakten ook soms de eigen medewerkers sterk bond? Wat kan een vakbond voor onder druk zetten. Wie vandaag bewierookt kaderleden dan betekenen? En wordt, kan morgen worden uitgespuwd; ook omgekeerd, wat kunnen kaderledat is een stuk realiteit. den voor de vakbond betekenen?

Kaderleden willen hun belangen verdedigd zien door de vakbond. Het is dan ook een Zodra de sociale verkiezingen eraan komen, goede zaak dat kaderleden die taak op zich krijg je traditioneel zulke vragen voorge- nemen. schoteld. Het Nationaal Verbond voor het Wie zich voor vakbondswerk wil engageren, Kaderpersoneel (NVK), een onderdeel van de vakbond LBC-NVK, geeft wat graag antwoord op die prangende vragen.

Tegenwoordig telt het NVK al zowat 10.000 leden en 700 kadermilitanten. Daarmee is Kaderleden willen hun het in België de grootste organisatie die belangen verdedigd opkomt voor de belangen van kaderleden in de privé-sector. Toch een ‘statement’ dat zien door de vakbond. kan tellen. Kaderafgevaardigden, kadermili- Het is dan ook een tanten én leden maken het vakbondswerk goede zaak dat tot wat het is.

Een doorsnee functie als kaderlid is een inte- kaderleden die taak op ressante job. Je hebt tof, afwisselend werk en krijgt de nodige autonomie om een pro- zich nemen. ject in goede banen te leiden. Dat alles wordt gestoffeerd met interessante contacten en buitenlandse missies. Het gemiddelde kaderlid doet dan ook zijn of haar werk met hoeft dat niet alleen te doen op grond van begeestering. Voor de vakbond is het trou- kommer en kwel. In heel wat bedrijven wilwens een belangrijke uitdaging om ervoor len kaderleden graag werk maken van een te zorgen dat elke werknemer zijn job graag betere werkomgeving en een duurzaam Sandra Vercammen

8 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

beleid, in het voordeel van bedrijf én werknemers. Er zijn ook genoeg ondernemingen waar de directie niet negatief denkt over medewerkers die zich bij de vakbond inzetten.

Sociale verkiezingen

Om de vier jaar zijn er sociale verkiezingen en kunnen werknemers hun vertegenwoordigers voor het sociaal overleg aanduiden.

De volgende editie van de sociale verkiezingen is gepland in mei 2012. In grote ondernemingen met minstens 15 kaderleden is een apart kiescollege ‘ondernemingsraad’ voorzien voor kaderleden. Alleen kaderleden kunnen zich hiervoor kandidaat stellen en hun stem uitbrengen. Zo wordt de aanwezigheid van kaderafgevaardigden in de ondernemingsraad gegarandeerd.

Er wordt de jongste tijd veel gepraat over de uitbouw van één statuut voor arbeiders en bedienden. Velen stellen zich dan ook de vraag waarom er nog een opsplitsing moet zijn tussen ‘gewone bedienden’ en kaderleden. Het NVK is zich bewust van dit probleem en kijkt niet zozeer naar verschillen maar eerder naar wat werknemers bindt.

Samen sterk

Als kadervakbond wil het NVK sterk ingebed zijn in een representatieve vakbond als de LBC-NVK (ACV). Alleen door samen te werken valt er vooruitgang te boeken. Geen enkele werknemer staat geïsoleerd in zijn werk, onderneming, instelling of organisatie. Niemand werkt op een eiland. Bedrijven

kader

© foto: daniël rys

voor verantwoordelijkheid levert binnen ontwikkelt, staat niet haaks op die stratehet bedrijf een goede beoordeling op. Niet gie. Dat programma is een aanvulling op alle werkgevers staan negatief tegenover wat kaderleden samen met bedienden wilgeëngageerde kaderleden. len realiseren voor meer rechtvaardigheid en solidariteit. Eigen sociaal overleg en cao’s • Het NVK kan terugvallen op een degelijk uitgebouwde structuur van diensten, kunnen daar deel van uitmaken. In de ene vorming en opleiding binnen de LBC-NVK sector is dat al meer aan de orde dan in de en het ACV. Een vakbondssecretaris is je andere sector. coach en steunt je bij de uitbouw van jouw syndicaal mandaat in de onderneming.

Wie zoeken wij?

• Het NVK biedt kadermilitanten en kaderKan jij je terugvinden in één van deze kwaleden die lid zijn een ruim en interessant liteiten? Ben je iemand die: netwerk van mensen die hun ervaringen • de gave heeft om te luisteren naar collega’s delen over thema’s waarmee kaderleden en mensen bij te staan? in bedrijven, instellingen en organisaties • een natuurlijke leider is, mensen kan te maken hebben: ethische gedragscodes, enthousiast krijgen en kan verbinden? duurzame ontwikkeling, werkstress, ver• wil bijdragen tot een gezonde en fijne loning. werksfeer in het bedrijf?

• Het Nationaal Comité vormt het hart van • snel correcte analyses kan maken en comde NVK-werking. De kadermilitanten tekemunicatief sterk staat? nen voor dynamiek, standpunten en ini• een flinke portie rechtvaardigheidsgevoel tiatieven. Via de werking kan je mee aan heeft om er wat mee te doen in vakbondshet roer staan van maatschappelijke ververband? andering omdat het NVK ook investeert in • verder kan kijken dan het eigen profijt, interessante projecten die bedrijven overdan het voordeel van de eigen kadergroep stijgen. en zich wil inzetten voor de werksituatie • Voel jij je aangesproken? Wil je hierover van alle werknemers? een gesprek of heb je nog vragen? E-mail … lees dan verder! dan naar kader@acv-csc.be met vermelhalen resultaten doordat heel het personeel ding van jouw volledige naam, lidnumzich inspant. mer en adres. Bellen kan naar het nummer Wat hebben wij aan kadermilitanten Het syndicaal project is voor het NVK een te bieden?

03 / 220.87.37. samenwerkingsverband. Er is een geïntegreerde aanpak nodig waarbij bedienden • Het NVK geeft jou via sociale verkiezin- Ben je lid van de LBC-NVK en kadergen de kans om belangrijke taken op te lid maar krijg je nog niet ons magazine en kaderleden samen rond de tafel zitten nemen en je vaardigheden voort te ont- Kader? Geef dan even een seintje via en samen naar oplossingen zoeken. Dat wikkelen: samenwerking, overleg, onder- kader@acv-csc.be. het NVK met zijn kadermilitanten eigen handelen, actie voeren, leiding nemen. Zin accenten legt en een eigen actieprogramma

Kaderleden uit energiesector welkom De LBC-NVK sloot enkele jaren geleden een akkoord met ACV Bouw Industrie en Energie (ACV BIE) om de kaderwerking te ondersteunen.

Almaar meer kaderleden vinden, gemakkelijker dan vroeger, de weg naar de vakbond. Maar veel kaderleden kennen het akkoord nog niet.

Stilaan bereiden wij ons voor op de sociale verkiezingen van 2012. We roepen geïnteresseerde kaderleden met een stevige sociale reflex op om zich kandidaat te stellen. Wie hierover graag wat meer informatie krijgt, kan zich richten tot het NVKsecretariaat in Antwerpen via het e-mailadres kader@acv-csc.be. Wij nemen zo spoedig mogelijk contact op met jou en maken graag tijd vrij voor een gesprek.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

9

solidariteit

“Gehandicapten hebben recht op menswaardig bestaan” Uitkeringen zijn vaak veel te laag Denis Bouwen

Vlaamse premies

Zijn er te veel gehandicapten in ons land? En zouden veel meer gehandicapten beter werken in plaats van een uitkering te ontvangen? Als je sommige politici moet geloven wel. “Wij zijn geen mensen die zoveel mogelijk financieel profijt willen halen uit onze handicap”, onderstreept Ingrid Borré, algemeen secretaris van de Katholieke Vereniging van Gehandicapten (KVG). “Personen met een handicap hebben wel recht op een menswaardig bestaan. Als ze een baan kunnen vinden, des te beter. Maar dat lukt alleen als het de werkgever niets extra kost. Dus moet de overheid bijspringen.”

Volgens KVG is het ook belangrijk dat werkgevers bereid zijn aangepaste jobs te geven aan mensen met een handicap. “De Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) moet dat mee mogelijk maken. Maar de Vlaamse minister van Werk, Philippe Muyters, zette vorig jaar flink het mes in het budget waarmee zulke premies worden gefinancierd.”

De uitspraken van Helga Stevens (N-VA) gaven een communautair tintje aan de discussie over gehandicapten. “Wij zijn voorstander van een genuanceerd debat”, stelt Borré. “Ook al hebben we wel de indruk dat de medische keuringen in Vlaanderen anders verlopen dan in Wallonië. Maar ook binnen Vlaanderen zijn er op dat punt verschillen. Misschien zijn er in Wallonië verhoudingsgewijs wel meer mensen met een zware handicap, dat is best mogelijk.

Stevens citeerde slechts een deel van de cijfers om haar politieke standpunt kracht bij te zetten.”

Karel De Gucht (Open VLD) gooide eind augustus de knuppel in het hoenderhok met de uitspraak dat er te veel gehandicapten zijn in België. “Er zijn veel mensen die een gehandicaptenuitkering krijgen terwijl ze perfect zouden kunnen werken”, klonk het. Helga Stevens (N-VA) deed er een schep bovenop door te stellen dat er ‘in Wallonië liefst 50 procent meer personen met een handicap zijn dan in Vlaanderen’.

“Politici moeten weten waarover ze spreken”, vindt Ingrid Borré, die zelf een fysieke handicap heeft. “De uitkeringen voor gehandicapten vallen niet onder de sociale zekerheid maar onder een apart systeem. In veel gevallen zit er voor een gehandicapte niets anders op dan te leven van een uitkering.

Het basisbedrag voor die uitkering stemt overeen met het leefloon.”

“Als belangenvereniging vinden wij het prima dat meer mensen met een handicap aan het werk worden geholpen. Maar dan moeten er wel genoeg jobs voor hen bestaan en mogen ze er niet financieel op achteruitgaan door werk te aanvaarden. Als iemand een financiële tegemoetkoming ontvangt, valt die grotendeels en zelfs soms helemaal weg als hij een job vindt. Maar er komen wel extra kosten om de hoek kijken wanneer een gehandicapte werk heeft. De bus of de tram nemen naar het werk is vaak niet haalbaar, dus moet je wel een auto hebben om die verplaatsing te maken.”

10 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Karel De Gucht (Open VLD) gooide eind augustus de knuppel in het hoenderhok met de uitspraak dat er te veel gehandicapten zijn in België.

Volgens de veelbesproken ‘nota’ van Elio di Rupo (PS) zouden de inkomensvervangende uitkeringen federaal blijven, terwijl de integratietegemoetkomingen en de hulp aan bejaarden naar de regio’s zouden worden doorgeschoven. KVG is op zich voorstander van een regionalisering maar heeft ook twijfels. “Uiteraard willen we in geen geval dat de gehandicapten er op achteruitgaan. De Vlaamse minister van Welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V), is duidelijk op zoek naar mogelijkheden om te besparen.

Sommige van zijn plannen baren ons dan ook zorgen.”

Administratieve molen

In Vlaanderen word je als gehandicapte erkend door het Vlaams Agentschap voor

Personen met een Handicap (VAPH). Om die erkenning te krijgen moet er een langdurig, blijvend probleem bestaan waardoor iemand zonder hulp of hulpmiddelen niet ten volle aan de samenleving kan participeren. Op federaal vlak zijn er regelingen voor kinderen en volwassenen. Een kind met een handicap kan een verhoogde kinderbijslag krijgen. Vanaf 21 jaar kan je een ‘tegemoetkoming’ krijgen. “Maar als je meerderjarig wordt, moet je opnieuw door de administratieve molen, met een nieuwe medische keuring.”

Momenteel zijn er voor personen met een handicap op allerlei vlakken financiële voordelen of vrijstellingen. “Al die vrijstellingen mogen van ons gerust verdwijnen op voorwaarde dat er een duidelijke regeling komt voor de tegemoetkomingen”, aldus KVG. “Wij vragen al lang om het systeem, dat heel ingewikkeld is, sterk te vereenvoudigen. De ene na de andere staatssecretaris kondigde aan dat hij het systeem wilde verbeteren maar uiteindelijk werd er zoveel aan gesleuteld dat de boel nu nog meer met haken en ogen aan elkaar hangt.”

Prijskaartje

Een degelijke hervorming van het systeem van tegemoetkomingen zal wel een prijskaartje hebben, waarschuwt Borré. “Wij vragen bijvoorbeeld om de inkomensvervangende uitkeringen op te trekken. Een alleenstaande met een handicap krijgt nu zo’n 750 euro per maand, vergelijkbaar met wat een leefloner ontvangt. Maar veel leefloners zullen vroeg of laat wel een job vinden, terwijl gehandicapten vaak niet kunnen werken of geen kans daartoe krijgen.

Heel je leven lang van zo’n habbekrats moeten leven is geen prettig vooruitzicht.”

Natuurlijk is het zo dat mensen met een handicap ook aanspraak kunnen maken op een ‘integratietegemoetkoming’. “Maar die uitkering is bedoeld om alle niet-becijferbare meerkosten van een handicap te helpen betalen. Zo zal iemand met een spierziekte extra verwarmen omdat hij anders helemaal niet uit de voeten kan. Begin maar eens te becijferen wat dat aan extra verwarmingskosten vertegenwoordigt.”

Als we gehandicapten meer kansen op de arbeidsmarkt willen geven, zal er nog veel moeten gebeuren. De mobiliteit van gehandicapten is vaak zo beperkt dat het erg moeilijk wordt om ze in het normale arbeidscircuit in te schakelen. Werkgevers die een

gehandicapte aanwerven, moeten zich erg soepel willen opstellen, zeker als het om iemand met een zware handicap gaat.

“We moeten werkgevers nog veel meer motiveren en sensibiliseren zodat ze kandidaten met een handicap een kans gunnen”, denkt Borré. “Maar op dat punt is er wel een financieel probleem. De Vlaamse minister van Werk, Philippe Muyters, maakte de pot voor Vlaamse ondersteuningspremies (VOP) toegankelijk voor iedereen met een arbeidshandicap. Dat betekent dat een werkgever ook steun kan krijgen wanneer hij iemand met rugklachten of een slechte kennis van het Nederlands en lage scholing in dienst neemt. Op die manier zijn de echte mensen met een handicap wel de pineut. KVG vindt dat er bij de toekenning van de premies een vorm van positieve discriminatie moet zijn ten aanzien van gehandicapten.”

Werkgevers moeten bereid zijn om aangepaste jobs te geven aan mensen met een handicap.

© foto: daniël rys

zouden personen met een handicap drie procent van alle werknemers moeten uitmaken. Maar op veel federale overheidsdiensten wordt dat quotum niet gehaald zonder dat iemand daar een punt van maakt.

Als er gehandicapten worden aangeworven, zijn het meestal mensen met een lichte handicap.

De Vlaamse overheid streeft ernaar 4,5 procent gehandicapten te hebben onder haar personeelsbestand. Maar in werkelijkheid gaat het om minder dan één procent. De gemeenten en provincies scoren betrekkelijk goed met meer dan twee procent gehandicapten, iets boven hun streefdoel.

In een recent opiniestuk op www.dewereldmorgen.be constateerde de directeur van een instelling voor gehandicapten dat er voor veel mensen met een handicap geen plaats meer is op de arbeidsmarkt. De beschutte werkplaatsen moeten knokken om het hoofd boven water te houden.

Overheid “Het klopt zeker dat de beschutte werkplaatVreemd genoeg geeft de overheid vaak sen in een lastig parket zitten”, bevestigt niet het goede voorbeeld wanneer ze zelf Borré. “Een deel van het werk dat zij vroemensen aanwerft. Bij de federale overheid ger deden, verschoof naar lageloonlanden.

Als ze niet concurrentieel zijn, blijven ze niet bestaan. Werknemers die niet langer mee kunnen in een beschutte werkplaats, belanden in een dagcentrum. In de dagcentra trachten ze nu toch nog vormen van ‘begeleid werk’ te voorzien. Dat werk is dan voor mensen die eigenlijk te goed zijn voor een dagcentrum maar niet sterk genoeg voor een beschutte werkplaats.”

Armoede treft ook personen met handicap Nogal wat mensen met een handicap leven onder de armoedegrens. Ze stellen sommige uitgaven uit omdat ze anders niet rond komen. Dat leidt soms tot schrijnende toestanden.

De Katholieke Vereniging van Gehandicapten (KVG) en de Vereniging Personen met een Handicap (VFG) voerden samen met de Universiteit Antwerpen in 2010 een onderzoek uit naar de inkomenssituatie van mensen met een handicap. Wat bleek? Eén op de vier personen met een handicap is arm.

Wie een lichte handicap heeft, loopt meer risico om arm te zijn dan wie een ernstige handicap heeft. Iemand met een lichte handicap heeft zelfs één kans op twee om een inkomen te hebben dat lager is dan de armoedegrens. Daarenboven is de kans dat personen met een handicap niet de nodige gezondheidszorgen krijgen drie keer groter dan voor wie geen handicap heeft.

Tweeduizend gehandicapten werkten mee aan het onderzoek van de UA. Dertig procent van de ondervraagden bespaarde op naar de tandarts gaan, op een bril of lenzen, een huisartsbezoek of psychische hulp.

Personen met een handicap besparen ook op basisbehoeften. Meer dan 4 op de 10 bespaart op voeding, kleding, water, energie en zorgen voor zichzelf en het gezin. Ook aan woonbehoeften kunnen personen met een handicap niet altijd voldoen.

KVG en VFG nodigden vorig jaar de beleidsmakers uit op een conferentie. Ze eisten toen concrete maatregelen om de inkomenssituatie van personen met een handicap te verbeteren. Een centrale eis van de organisaties is dat de uitkeringen voor personen met een handicap moeten worden opgetrokken tot aan de armoedegrens.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

11

campagne

“Vermogensbelasting leidt niet tot massale exodus van kapitalen” Symbolische gestes van superrijken volstaan in géén geval Denis Bouwen

© foto: daniël rys

Tegenstanders van een vermogensbelasting argumenteren wel eens dat zo’n maatregel kan leiden tot een massale kapitaalvlucht naar het buitenland. “Klinkklare onzin”, zegt Guido Deckers van het ACV. “In landen met een vermogensbelasting blijkt het ontzettend mee te vallen met die exodus van kapitalen. Bovendien ga je toch niet de verkeerslichten afschaffen omdat er een paar auto’s door het rood rijden?”

Guido Deckers is lid van de ‘bewegingsploeg’ van het ACV en verdiept zich sinds lang in het thema fiscaliteit. Hij noemt zichzelf vol overtuiging propagandist. “Meer dan ooit “Bij vele rijken lijkt er een schrijnend gebrek aan moreel besef te zijn”, zegt Guido Deckers. moeten wij vakbondsmensen naar buiten komen en onze waarden krachtig uitdragen”, zou betalen, dan rijft de Amerikaanse ook bereid te zijn om ‘tijdelijk’ meer af te drastelt Guido. gen. Andere rijken als Fernand Huts (Katoen De Amerikaanse belegger en speculant Schatkist elk jaar 1 miljard dollar binnen.”

Warren Buffett, Franse superrijken en zelfs “Een aantal superrijken wil nu iets dieper Natie), Leopold Lippens (de burgemeester van onze eigen Etienne Davignon verklaarden in de portemonnee tasten maar sommige Knokke), distributeur Eric Mestdagh en Paul zich in de voorbije maanden allemaal bereid waarnemers koppelen dit aan de groeiende Buysse (Bekaert) staan duidelijk niet te popeom meer belasting te betalen. Al werd daar in angst voor sociale onrust. In België wil de len om meer te worden belast. veel gevallen wel haastig aan toegevoegd dat politiek enkele tientallen miljarden euro’s Guido: “Bij vele rijken is er toch een schrijhet om een ‘tijdelijke’ maatregel moest gaan. besparen, een gigantisch bedrag. En de nend gebrek aan moreel besef. Als ze alleen “Rijke mensen moeten goed beseffen dat ze superrijken zijn natuurlijk niet ongevoelig maar een tijdelijke maatregel willen accephun bezittingen ook te danken hebben aan voor de protesten in Griekenland en Spanje teren of bezwaar maken tegen hogere belastingen, kunnen wij dat toch niet normaal de gemeenschap. Alles wat je weet, weet je en de heftige rellen in de Britse steden.” vinden? Veel superrijken zijn in hetzelfde van een ander. Zonder degelijk onderwijs bedje ziek: ze willen zoveel mogelijk rijkdom zouden veel ondernemers hun bedrijven voor zichzelf opbouwen en zo min mogelijk nooit kunnen laten draaien. Warren Buffett Als we de één procent aan anderen gunnen. Ze vergeten dat hun zei zelf dat hij nooit zoveel kansen had vennootschappen veel te weinig belast worgekregen als hij niet in de VS had geleefd rijkste Belgen belasten, den en van allerlei aftrekposten en voordemaar in Bangladesh. Er is in de wereld meer len genieten.” dan genoeg om iedereen te eten te geven, als verdienen we jaarlijks “We zouden eventueel de vennootschapsbewe maar goed herverdelen. We moeten dan al bijna zeven miljard lasting kunnen verminderen zoals sommiook niet de armoede bestrijden maar overgen bepleiten. Maar dan moet een aantal dreven rijkdom aanpakken en werk maken euro.” fiscale aftrekposten wel sneuvelen en moet van herverdeling.” het allemaal veel transparanter worden.

Ons Recht: Guido, jij vindt Warren Buffett “De rijken moeten vooral niet vergeten Onder bedrijven onderling is er trouwens helemaal niet zo vrijgevig met zijn uitspraak dat de banken en de kapitaalbezitters met maar weinig solidariteit. KMO’s betalen vaak dat hij gerust meer belasting wil ophoesten? belastinggeld gered werden. Zij kunnen dan betrekkelijk veel belastingen, terwijl grote Guido Deckers: “Buffett heeft nu een ook moeilijk helemaal buiten schot blijven bedrijven de dans ontspringen.” belastbaar inkomen van 40 miljoen dollar als de middenklasse in tal van landen extra en betaalt daarop 17 procent belasting. Stel moet betalen.”

Permanent graag dat ze die belasting verdubbelen, dan draagt Ons Recht: De vakbonden en het Financieel hij nog geen 14 miljoen af aan de fiscus. Wat Davignon Actie Netwerk (FAN) willen geen tijdelijke gesstelt dat voor als je weet dat Buffetts vermogens op 50 miljard dollar geschat wordt? Als Ons Recht: Etienne Davignon, een bekende tes van superrijken maar een permanente verhij nu eens twee procent op dat vermogen vertegenwoordiger van de ‘haute finance’, zegt mogensbelasting?

12 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

“Klopt helemaal. Om vermogens te kunnen belasten hebben we een kadaster van roerende goederen als spaargeld, aandelen en obligaties nodig. De kadastrale inkomens moeten worden herzien. En het bankgeheim moet helemaal verdwijnen, wat nog altijd niet gebeurd is. Wij pleiten voor een progressieve belasting op alle vermogens boven de 1 miljoen euro, de eigen en enige woning niet meegerekend; voor die woning rekenen we een waarde van maximaal 500.000 euro, toch een heel flink bedrag.”

“Met een vermogensbelasting lossen we niet alle problemen op maar bezorgen we de overheid wel veel extra inkomsten. De tien rijkste families in België bezitten samen ruim 32 miljard euro. En de tien procent rijkste Belgen hebben de helft van al het vermogen in ons land in handen. Het fortuin van de familie De Spoelberch, grootaandeelhouder in de bierbrouwer AB InBev, is volgens sommige bronnen even groot als de jaarlijkse begroting van de RVA. Als we de één procent rijkste Belgen belasten, verdienen we jaarlijks al bijna zeven miljard euro.”

Guido:

Verkeerd signaal

De ‘nota’ van Elio di Rupo sprak over een mogelijke tijdelijke heffing van 0,5 procent op vermogens vanaf 1,25 miljoen euro?

Guido: “Spreken van een tijdelijke vermogensheffing is een verkeerd signaal geven.

Mensen met grote vermogens werden gedurende vele jaren met rust gelaten. Dus is het nu zeer verantwoord om een permanente vermogensbelasting in te voeren.”

Ons Recht:

Een vermogensbelasting zal veel kapitaal het land uit jagen, zeggen critici?

Guido: “In Frankrijk is er al langer een progressieve vermogensbelasting. De ervaring leert dat er daar amper kapitaal naar het buitenland wegvluchtte. Zowel in Europa als binnen de OESO werden al schuchtere maatregelen tegen belastingparadijzen genomen. Die beperkte maatregelen sorteerden al een zeker effect. We zagen daardoor ook al kapitaal naar België terugkeren.

In heel wat Europese landen komen er nu maatregelen om mensen met veel vermogen of grootverdieners zwaarder te belasten.

Bij onze noorderburen is er een vermogensrendementsheffing. Daar word je belast op het rendement dat je uit je vermogen haalt.”

Ons Recht:

Dat heeft niets met communisme te maken, zoals tegenstrevers wel eens beweren. Het Politici is gewoon een kwestie van rechtvaardigheid. Als je het opneemt voor herverdeling, Ons Recht: Veel politici uit onze diverse parlemoet je je niet in een ideologisch hoekje menten zijn niet bepaald arme mensen. Hoe ga je die mensen overtuigen om de rijksten meer laten duwen.” belasting te laten betalen?

Ons Recht: Heb je het gevoel dat de FAN- Guido: “Daar heb je een punt. Ik vind het campagne rond ‘Het Grote Geld’ effect heeft? prima dat parlementsleden goed hun brood Guido: “In de jaren negentig sprak bijna nie- verdienen en een zekere bescherming geniemand over het thema rechtvaardige fisca- ten. Zolang het maar niet de spuigaten uitliteit. Tegenwoordig is dat heel anders. De loopt. Maar net als syndicalisten moeten LBC-NVK en een tijdschrift als Ons Recht politici in de eerste plaats uit overtuiging doen veel om de campagne te steunen. Veel en uit engagement hun werk doen. Ze moeleden van de LBC-NVK staan erg positief ten het algemeen belang behartigen en voor tegenover de campagne. Als ik nu naar een positieve veranderingen ijveren. En niet de gespreksavond ga, ondervind ik veel minder belangen verdedigen van het rijkste deel weerstand dan vroeger. Heel wat bekwame van de bevolking zoals de liberalen bijvoormensen, ook ambtenaren, werken mee aan beeld doen.” de strijd voor een rechtvaardige fiscaliteit. “Er woedt nu een debat over de nood om Een bijkomend voordeel is dat we nu niet langer te werken. Maar hoe kunnen paralleen met het ACV campagne voeren maar lementairen daar geloofwaardig over meemet een breed netwerk van organisaties.” praten als ze zelf na 20 jaar in het parlement op hun 52ste een volwaardig pensioen Ons Recht: De kleine PvdA ijvert al lang voor krijgen? Hoe geloofwaardig zijn politici als een ‘miljonairstaks’. Hoe zit het met de andere Jean-Luc Dehaene en Luc Van den Bossche politieke partijen? die, ondanks hun ideologische adelbrieven, Guido: “De sp.a laat zich door Nederland nu handenvol geld oprapen? Iemand als inspireren en pleit voor een vermogens- Dehaene verdient honderdduizenden euro’s winstbelasting. Bij Groen! wordt daaraan per jaar, terwijl mijn zoon – met ernstige toegevoegd dat ze de vermogenswinst pro- gezondheidsproblemen – amper 933 euro gressief willen belasten. Open VLD, N-VA en per maand krijgt. Zoiets is ronduit wraakCD&V moeten niets weten van een vermo- roepend.” gensbelasting. In het geval van CD&V met “Laten we ons echter niet blindstaren op uitzondering van de ACW’ers natuurlijk.” de politiek. Als we grote maatschappelijke “Er zijn ook mensen die de roerende voorhef- veranderingen willen afdwingen, moeten we fing willen optrekken. In een ideale wereld ook genoeg druk van onderuit creëren. Ik zouden we alle inkomsten moeten ‘globali- ben ervan overtuigd dat een betere samenseren’. Dat komt erop neer dat je alle inkom- leving mét een rechtvaardige fiscaliteit sten onder de personenbelasting laat val- mogelijk is. Laten we daar de mensen van len en dat daarop dan een progressief tarief bewust maken en er met zijn allen onze wordt betaald.” schouders onder zetten.”

Middenklasse

Bij ons huivert de goegemeente voor het idee van een vermogensbelasting. Ze vreest dat zo’n belasting de middenklasse zal treffen.

Guido: “Die vrees is volkomen ongegrond want de vermogensbelasting viseert uitsluitend de superrijke bovenlaag van de bevolking. Wie heel veel bezit, mag best een stukje daarvan aan de gemeenschap afstaan.

Ons Recht:

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

13

RUBRIEKSNAAM over

de grenzen

annick aerts

Vakbondswerk in gevaar op Fiji Fiji is een archipel die bekend is om zijn palmbomen, hagelwitte stranden en een groenblauwe zee. Het vakbondsklimaat in het land is minder feeëriek. Sinds 2009 beroept het militaire regime zich op noodmaatregelen zoals een samenscholingsverbod om de veiligheid van het land te garanderen. Die toestand wordt misbruikt om systematisch de rechten van de mens te schenden.

De internationale vakbondswereld, Amnesty International en de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) zijn erg ongerust over de ontwikkelingen op Fiji. Een recent uitgevaardigd decreet beperkt drastisch de werknemersrechten en het werk van vakbonden. Alle collectieve onderhandelingsrechten worden ontnomen. Het stakingsrecht is zwaar uitgehold. Overuren moeten niet meer worden uitbetaald. Bestaande cao’s in de suikerindustrie en het toerisme worden onderuit gehaald. Volgens de overheid gebeurt dit alles om duurzame ontwikkeling te realiseren en de industrie levensvatbaar te houden.

Tegelijkertijd heerst er al maanden een klimaat van zware repressie tegen vakbondsleiders. Op 22 juni werd Mohammed Khalil, de voorzitter van de suikervakbond, aangevallen door militairen. En op 2 september moesten Daniel Urai en Nitin Goundra van de vakbond voor de toeristische sector voor de rechtbank verschijnen omdat ze ‘illegale bijeenkomsten’ hadden georganiseerd. Hun enige ‘misdaad’ was dat ze leden hadden geadviseerd over lopende collectieve onderhandelingsrondes in een hotel.

Amnesty International en de internationale vakbondswereld roepen de regering van Fiji dringend op om het decreet in te trekken. www.labourstart.org

Repressie in Bahrein

worden geviseerd. In totaal werden dit jaar al 2.600 werknemers ontslagen wegens de Bahrein is een eilandenstaat in het onrust.

Midden-Oosten, ingeklemd tussen Saudi- De internationale vakbondsconfederatie Arabië en Qatar. De overheid onderdrukt ITUC roept de overheid op om de gevaner de bevolking erg brutaal. Willekeurige gen genomen vakbondsleiders vrij te laten. aanhoudingen, massale ontslagen van ITUC wil ook dat de overheid sociaal overwerknemers, oneerlijke processen zijn hier leg aanknoopt met de Bahreinse vakbond enkele voorbeelden van.

GFBTU. De situatie leidde in februari tot mas- Meer informatie: www.ituc-csi.org sale pro-democratiebetogingen op het of www.ei-ie.org ‘Parelplein’ in de hoofdstad Manama. De leerkrachtenvakbond maakte van de opstand gebruik om 14 maart uit te roepen als actiedag om de fysieke onveiligheid van leerkrachten, studenten en academici aan te kaarten. Het gevolg was een gewelddadige repressie en vervolging. Er werden 132 leerkrachten ontslagen. Zowat 100 studenten werden gearresteerd. De voorzitter en ondervoorzitter van de vakbond zitten gevangen. Zij moeten voor een militaire rechtbank verschijnen hoewel ze gewone burgers zijn. Ook andere ambtenaren die standpunten innemen tegen het regime

tussen de 14 en 16 jaar in de katoenoogst.

Onder zware omstandigheden moeten ze twee maanden lang katoen plukken. Elke dag werken ze van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat, en dat voor een hongerloon.

Naar school gaan kan niet. Honger en uitputting zijn niet ongewoon.

Meer dan 60 bekende bedrijven en kledingmerken uit de VS en Europa hebben beloofd geen katoen te kopen dat geoogst werd door kinderen in Oezbekistan. Adidas, Burberry, H&M en tientallen anderen zeggen hun belofte te houden tot de IAO zeker is dat er geen kinderen meer worden ingezet. De bedrijven hebben samen een groot marktaandeel en geven hiermee een belangrijk signaal aan de Oezbeekse regering.

Het ‘Responsible Sourcing Network’ zal Kinderarbeid er op toezien dat de belofte waargemaakt wordt.

Dat netwerk gaat ook praten met in Oezbekistan de bedrijven die de kleding maken en de Oezbekistan is een land in Centraal-Azië katoenhandelaren. De druk op de regering dat voor 1991 deel uitmaakte van de Sovjet- moet worden volgehouden.

Unie. Human Rights Watch maakt zich zor- www.sourcingnetwork.org gen over het totale gebrek aan respect voor de mensenrechten. Onafhankelijk onderzoek hiernaar wordt niet geduld. In juni Mobiele telefonie in India dwong de overheid HRW om zijn lokaal MakeITfair wil jongeren informeren over kantoor te sluiten.

Waarnemers van de Internationale arbeidsvoorwaarden en milieuproblemen Arbeidsorganisatie (IAO) waren evenmin in de elektronica-industrie, meer bepaald welkom. Sinds 2008 tekende de overheid bij de productie van gsm’s, laptops en MP3de IAO-verdragen over het verbod op kin- spelers. Er wordt niet alleen gesensibiliseerd derarbeid. De toepassing hiervan controle- maar ook opgeroepen tot actie om misbruiren is niet mogelijk. Volgens HRW werken ken aan te klagen. elk jaar anderhalf tot twee miljoen kinderen In een recent onderzoek wordt de aandacht

14 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

gevestigd op de arbeidsvoorwaarden bij vier gsm-producenten in India, Nokia, Salcomp, Flextronics en Foxconn. Die bedrijven zijn actief in één van de vele vrijhandelszones in Chennai. In die zones zijn er andere regels op het vlak van administratieve procedures en belastingvoordelen. Tal van wettelijke regels rond arbeidsvoorwaarden en het recht op staken moeten daar niet worden nageleefd.

In totaal stellen de vier bedrijven 23.000 werknemers te werk met een gemiddelde leeftijd van 22 jaar. Als ze trouwen of kinderen krijgen, verliezen veel werknemers hun job. Ze werken er onder hun kwalificaties omdat er in de regio niet veel werk is. Vaak zijn het migranten die vele uren pendelen om op het werk te geraken. Het aantal werknemers met een tijdelijk contract varieert tussen 10 procent bij Salcomp en 60 procent bij Flextronics. Een tijdelijk contract betekent slechtere arbeidsvoorwaarden en minder kans op carrière. Heel wat werknemers beginnen als stagiair en blijven dat soms wel 15 maanden. Ze krijgen maar één maand training.

Nokia en Foxconn betalen hogere lonen, wat te danken is aan het bestaan van vakbonden. Maar de lonen volstaan niet om te overleven.

MakeITfair vraagt alle producenten om de lonen te verhogen zonder verhoging van het aantal werkuren per week (48uur). De vakbonden moeten kunnen functioneren en collectieve onderhandelingen kunnen voeren.

Meer informatie: www.makeitfair.org

welzijn

Jeugdbewegingen zoomen in op armoede “Fenomeen beter leren kennen”

© foto: wouter van espen

Denis Bouwen

Zeven jeugdbewegingen hebben afgesproken om hun nieuwe werkjaar in het teken te stellen van het armoedethema. “Armoede is een belangrijke kwestie omdat er veel sociale uitsluiting mee gepaard gaat”, zegt Jan Vansantvoet van Scouts en Gidsen Vlaanderen. “De cijfers in Vlaanderen en Brussel zijn onthutsend. Eén kind op vijf leeft in een gezin met problemen op het vlak van wonen, werken, scholing en gezondheid en komt in een gevaarlijke vicieuze cirkel terecht.”

Scouts en Gidsen Vlaanderen is één van de jeugdbewegingen die hun schouders zetten onder het gemeenschappelijke jaarthema.

De anderen zijn Chiro, KLJ, KSJ-KSA-VKSJ, FOS Open Scouting, Jeugd Rode Kruis en Wel Jong Niet Hetero.

“De jeugdbewegingen hebben zeker al De jeugdbewegingen zetten allerlei spelmateriaal in om de achterban bewust te maken rond de getracht zo toegankelijk mogelijk te wor- impact van armoede. den voor alle kinderen en jongeren”, vertelt Vansantvoet. “Maar in de praktijk bereiken in het teken van armoede in elkaar kunnen kan de leiding in een groep nu al beslissen we nog altijd vooral de blanke middenklasse steken. “Tijdens dat weekend kunnen groe- om het lidgeld voor een kind of jongere te en leerlingen uit het ASO of TSO.” pen samenwerken met organisaties die wer- verlagen. “Maar het is niet altijd makkelijk Bij Scouts en Gidsen Vlaanderen worden ken rond armoede. Het weekend moet een te achterhalen of een gezin in financiële nood verkeert.” Op overkoepelend niveau al een jaar of tien ‘open kampen’ georgani- soort climax worden.” seerd in de zomer. Op die kampen zijn alle Vansantvoet sluit niet uit dat het jaarthema hebben ze bij Scouts en Gidsen Vlaanderen mogelijke kinderen en jongeren welkom. sommige groepen méér zal aanspreken dan ook een potje om acties voor kansarme kin“We springen daar wat flexibeler om met andere. “Maar we laten ons daardoor niet deren te steunen. onze regels en gewoonten, maar het blij- afschrikken. Onze leiders en leidsters wor- Vansantvoet beseft dat niet alle kinderen ven wel scoutingkampen.” den vaak al sterk bevraagd. We willen de zitten te wachten op het klassieke jeugdgroepen vooral de ruimte geven om de klas- werk. “Misschien wilden we in het verleden sieke activiteiten af en toe opzij te schuiven op dat punt wat te snel gaan. We moeten Lied en actie nog meer moeite doen om kansarme kindeen iets te ondernemen rond armoede.”

Voor het nieuwe werkjaar, dat in september De jeugdbewegingen zijn niet meteen van ren en hun achtergrond beter te leren kenvan start ging, kozen de zeven jeugdbewe- plan om grote politieke eisen naar voren nen. Méér experimenteren en de klassieke gingen de slogan ‘Armoede is een onrecht. te schuiven. “We willen wel nagaan welke paden durven te verlaten is de boodschap.

Maak er spel van!’. “We zetten armoede in voorzieningen er lokaal bestaan voor kin- Het is goed mogelijk dat een kind helemaal de schijnwerpers en onderstrepen dat we deren en jongeren en hoe die kunnen wor- niet wil leren sjorren of door de bossen hoser ook willen zijn voor kinderen uit min- den verbeterd. Sommige gemeenten hebben sen. Misschien volstaat het al om af en toe der bemiddelde huishoudens. Lennert Maes een speelpas die activiteiten toegankelijker samen voetbal te spelen om het ijs te breschreef een speciaal lied rond armoede. Met moet maken. We zien in Vlaanderen wel ken.” dat lied willen we al onze acties kracht bij- de tendens dat gemeenten meer en meer Zeker in de steden moet er nog veel gebeuzetten. Er is ook een website, www.maaker- autonoom kunnen beslissen over budget- ren om alle kinderen goed te informeren, spelvan.be, waar onze leiding een pak inspi- ten. Een evolutie die ons enigszins veront- luidt het. “Niet alleen kinderen maar ook ratie kan opdoen.” rust: wat zal dat voor gevolgen hebben voor ouders hebben soms een clichébeeld. Dat De jeugdbewegingen zetten allerlei spelma- het jeugdwerk?” beeld moeten we trachten te doorbreken. teriaal in om de achterban bewust te maken We willen dan ook meer contacten legrond de impact van armoede. Ze maakten Lidgeld gen met het jeugdwelzijnswerk en samen ook een draaiboek waarmee lokale groepen nagaan op welke punten we iets kunnen op 17 en 18 maart 2012 een heel weekend Als ouders het financieel niet breed hebben, betekenen voor elkaar.”

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

15

service

Sterk starten is een weldaad voor je hele loopbaan Vakbond geeft gratis degelijk loonadvies Sandra Vercammen

Een belangrijke service die de LBC-NVK aan nieuwkomers op de arbeidsmarkt aanbiedt, is de berekening van hun loon als starter. Hoeveel ben je waard en wat mag je vragen voor een bepaalde job? Geen gemakkelijke vraag. Informatie op tal van websites zet je dikwijls op het verkeerde been. Soms hebben jongeren te hoge verwachtingen of weten ze niet wat het gangbare loon is voor de functie waarvoor ze solliciteren. Het komt ook voor dat ze geen idee hebben wat ze over loon mogen vragen tijdens een sollicitatiegesprek.

Je hoeft niet lang op Google te zoeken of je vindt al snel meer dan één website met informatie over werkaanbiedingen, loon en werk. Naar webtools om na te gaan of je werkgever jou genoeg betaalt hoef je evenmin lang te zoeken. Elk jaar pakken diverse enquêtebureaus en sociale secretariaten uit met ‘exclusieve’ loononderzoeken met vragen over wie je bent, waar je werkt, hoeveel je verdient, of je daarmee tevreden bent.

De resultaten van die enquêtes krijg je verpakt in een blits promosausje en gepresenteerd in magazines als Jobat en Vacature, gesponsord door ettelijke bedrijven. Wat er verschijnt wordt gelardeerd met de visie van loonspecialisten uit diverse adviesbureaus.

Loon en werk zijn ‘big business’ geworden waar veel geld mee te verdienen valt. Maar word ook jij er beter van?

Jongeren beter adviseren

Wat er ook van zij, loon is belangrijk.

Allemaal willen we graag weten of we

16 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

correct verloond worden. Want loon is wat wij in ruil krijgen voor het gepresteerde werk. Ja, toch? Maar loon is ook een erg delicaat thema. Velen praten er niet graag over en toch word je overstelpt met informatie. Je zal dan maar een jonge starter zijn, pas afgestudeerd, net van de schoolbanken en binnenkort een sollicitatiegesprek voor de boeg. Als starter zit je met tal van vragen over hoe het nu met dat loon zit. Of je bent al even aan het werk en je vraagt je af hoeveel iemand verdient in een gelijkaardige functie uit een ander bedrijf of sector omdat je uitkijkt naar een andere job.

Met het loonadvies van de LBC-NVK krijg je zicht op de marktwaarde van een geambieerde job in een bepaalde sector of op basis van een afstudeerrichting. Tegelijkertijd geven wij informatie op maat om de cijfers in het juiste kader te kunnen plaatsen. De vakbond geeft de nodige duiding over de relatie tussen dit marktconforme loon en de reële loonschalen of barema’s die mogelijk op sector- en/of ondernemingsvlak worden

sectoroverleg

Eindelijk akkoord in verzekeringssector (PC 306)

© foto: imageglobe

Bieke vertelt over haar ervaringen met het loonadvies: “De werking rond loonadvies, ‘wat mag ik vragen?’, ‘wat is de hoogte van mijn loon vergeleken met mijn profiel?’ is interessant en nuttig. Soms vragen ze je bij een sollicitatie wat je zou willen verdienen, terwijl je geen idee hebt wat je moet antwoorden.

“Informatie zoals ‘onderhandelen over je eerste loon’, ‘vol vertrouwen naar een sollicitatiegesprek’, ‘hoe bereid je een interview voor?’ spreekt me echt wel aan.”

gebrek aan middelen om zelfs reeds aangegane engagementen te kunnen nakomen.

In de verzekeringssector (pariLoopbaanbegeleiding, de opstelling van een persoonlijke & professionele balans, eindetair comité 306) werd op maanloopbaanprojecten zullen eindelijk de ruimte dag 19 september een ontwerpkrijgen waar de LBC-NVK sinds geruime tijd akkoord bereikt. Op donderdag voor knokt.

De financiering door de werk22 september werd die tekst gevers wordt verhoogd van 0,10 procent van goedgekeurd door de Nationale de loonmassa naar 0,15 procent. Een stijging Belangengroep Verzekeringen. met maar liefst 50 procent. Voor de LBC-NVK Daarmee is de financiële sector is dat één van de ijzersterke punten in het klaar met de cao-ronde 2011-2012. akkoord.

Het vormingskrediet wordt collectief beZoals andere financiële sectoren raakte de rekend op basis van vier dagen per jaar verzekeringssector erg moeilijk uit de start- per werknemer. Dat vormingskrediet kan blokken. Het lukte dan ook niet om vóór de gebruikt worden voor opleidingen op de vakantie tot een akkoord te komen. Gelukkig werkplaats en voor externe opleidingen. is er nu dus eindelijk een akkoord. Een tekst met daarin evenwichtige afspraken rond de Jongeren koopkracht en erg goede afspraken op het Er werd getracht om het lot van jongeren gebied van vorming en opleiding. met opeenvolgende contracten van bepaalde duur te verbeteren, onder meer door extraleWat biedt dit akkoord? gale voordelen te voorzien. Uiteindelijk werd dit doorverwezen naar een werkgroep die Koopkracht in de komende maanden moet onderzoeken Als gevolg van de loonnorm was er maar wat er op dat vlak mogelijk is. Een voorzicheen krappe koopkrachtmarge van 0,3 pro- tige stap dus, maar misschien een belangcent. Die marge werd maximaal benut om rijke want vóór eind 2012 moet de oefening iedereen wat te bieden. resulteren in concrete afspraken.

Voor 2011 wordt voor iedereen 150 euro aan ecocheques voorzien en dit uiterlijk tegen Kwalitatieve elementen 31 december 2011.

Vanaf 1 januari 2012 worden de sectorale In de komende maanden zal het sociaal overminimumbarema’s verhoogd met 16 euro. leg in de sector zich toespitsen op stresspreWie niet van die baremaverhoging geniet, ventie, het mobiliteitsprobleem, de uitbouw krijgt uiterlijk op 31 maart van elk jaar 190 van een competentiebeleid als proactief antwoord op de stijgende leeftijdspiramide in de euro aan ecocheques.

Ondernemingen kunnen via een cao andere sector en een evaluatie van de outplacementafspraken maken. Als er geen andere afspraken. Werk genoeg dus en redenen te afspraken in het bedrijf gemaakt worden, over om er zo snel mogelijk aan te beginnen. gelden de koopkrachtafspraken van de sector.

Elke Maes

Je bent werknemer, moeder of vader van een studerende zoon of dochter, van een schoolverlater, of pas afgestudeerd? Of je buurjongen, buurmeisje, kennis is misschien geïnteresseerd in dit aanbod? Via www.startersloon.be kan hij of zij een startersloon laten berekenen. Maak onze service mee bekend.

Je behoort zelf tot de groep van jonge starters? Aarzel niet. Wil je meer info op maat? In een aparte rubriek op www.startersloon.be kan je persoonlijke vragen stellen. Een medewerker van de LBC-NVK staat klaar om je te woord te staan.

gehanteerd. Een ‘all-in-benadering’ dus die je nergens anders terugvindt.

Meerwaarde

De loonservice is niet nieuw. Sinds enkele jaren heeft de LBC-NVK een aanvullende dienstverlening op het vlak van loonadvies. Omdat jonge werknemers ons geregeld laten weten dat zij deze dienstverlening sterk waarderen, werd recent beslist om deze ledenservice voort uit te breiden en te verbeteren. Daarom werd van start gegaan met een proefproject loonadvisering. De LBC-NVK is het aanspreekpunt voor jonge werknemers en schoolverlaters met vragen over loon en werk. Op jobbeurzen hebben studenten (ook niet-leden) de kans om gratis te proeven van ons loonadvies.

Bij de secretariaten van de LBC-NVK kan je niet alleen terecht voor loonadvies. Je kan er ook aankloppen met al je andere vragen over je werksituatie. Bijvoorbeeld vragen over studentencontracten, uitzendarbeid, arbeidsduur, vakantiedagen, vakantiegeld, tijdkrediet en loopbaanvermindering. Of over educatief verlof, ontslag, brugpensioen en noem maar op.

Brugpensioen Meer geld voor vorming

De werkgevers willen een verlenging van het De paritaire vormingsinstelling in de ver- brugpensioen en de precieze details ervan zekeringssector (FOPAS) levert al jaren momenteel niet bespreken. De huidige cao oerdegelijk werk op het vlak van vorming brugpensioen op 58 jaar loopt immers nog voor personeelsleden uit de branche. FOPAS tot 31 december 2013. kampte echter al geruime tijd met een Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

17

Sociaal

Mismanagement en conflicten doen TBP Electronics struikelen

© foto: imageglobe

Trieste teloorgang van vroeger onderdeel van Alcatel-Lucent

sofie diels

Er was eens een mooi middelgroot bedrijf in de Kempen… In Geel is het doek gevallen voor TBP Electronics, een vroeger onderdeel van Alcatel-Lucent. De curatoren vonden geen overnemer voor een stuk van de industriële activiteit bij het bedrijf. Het faillissement van TBP doet 335 jobs sneuvelen. De onderneming maakte printplaten die bijvoorbeeld werden gebruikt voor schermen en modems.

Ooit werkten bij het bedrijf in Geel nog duizenden mensen. Maar er werd duchtig geautomatiseerd en gemoderniseerd zodat het aantal jobs zeer gevoelig verminderde.

Uiteindelijk had TBP nog 220 arbeiders en 115 bedienden in dienst.

In 2007 verkocht Alcatel-Lucent TBP Electronics aan het management en de TBP Holding. De TBP Holding was een vehikel van de Nederlandse ondernemer Ton Plooij, die in Nederland ook elektronica assembleert.

Toen TBP van eigenaar veranderde, verklaarde Alcatel-Lucent zich bereid om vier jaar lang nog genoeg bestellingen te plaatsen. Zo kreeg het bedrijf tijd om andere klanten te zoeken. De vakbonden onderhandelden over een behoorlijk vangnet voor het personeel voor het geval dat de plannen niet zouden uitkomen.

Ongerustheid

Na de buy-out nam de ongerustheid onder de werknemers en de vakbondsmilitanten 18 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

gestadig toe. Er werden immers niet genoeg nieuwe klanten gemaakt. De economische crisis eiste ook haar tol en leidde tot tijdelijke werkloosheid voor de arbeiders en ‘crisisschorsingen’ voor de bedienden. Stilaan werd de situatie onhoudbaar.

In februari van dit jaar kondigde de directie na lang aarzelen een herstructurering aan.

Met veel pijn in het hart schoven de bonden rond de onderhandelingstafel aan. In de bestaande vorm had TBP een te kleine overlevingskans. Alle billijke voorstellen van de bonden leverden niet de gezochte besparingen op. Binnen het management waren er ook ernstige meningsverschillen. Elk van de vijf managers had zijn eigen ideeën en verwoordde eigen bezwaren tegen de voorstellen die op tafel kwamen.

Het gemeenschappelijk vakbondsfront

voortaan uitoefenden vanuit eigen bvba’s.

Om nog meer te besparen werd aangekondigd dat de activiteiten zouden worden verhuisd naar een leegstaand naburig gebouw.

Een gebouw dat veel te klein was. Tot slot werd de verplichte rapportering over financiële en economische informatie (EFI) uitgesteld omdat de Nederlandse aandeelhouder en het management het niet eens raakten over een aantal cijfers. Het enige lichtpunt in de chaos was het werkvolume dat plotseling weer een behoorlijk peil bereikte.

Koude douche

Na de collectieve sluiting kregen de werknemers een koude douche. De directie besliste begin augustus een beroep te doen op een laatste redmiddel: de Wet op de Continuïteit van de Onderneming (WCO). Dat werd de ultieme doodsteek. Een crisismanager, aangesteld door de hoofdaandeelhouder, wees Na twee dagen hield het management de deur. Maar na twee de crisismanager dagen hield de man het zelf voor bekeken.

Het bedrijf was niet meer te redden. Op 2 het voor bekeken. september besliste de rechtbank van koophandel in Turnhout om TBP Electronics failliet te verklaren. lanceerde een ultiem voorstel om uit de Wat in 2007 zo mooi en veelbelovend van impasse te raken. Maar helaas slaagde het start gegaan was, werd in vijf jaar teniet management er niet in daar eensgezind een gedaan. Een gevolg van mismanagement, antwoord op te formuleren. Tot grote verba- het ontbreken van een duidelijke toekomstzing van de bonden besloot de directie dan visie, het uitblijven van doortastende maatmaar om het aangekondigde collectief ont- regelen, verkeerde strategische keuzes en slag voor de arbeiders in te trekken en de een aandeelhouder en management die onderhandelingen voor de bedienden op te openlijk conflicten uitvochten.

Met het personeel in de rol van slachtoffer. schorten tot midden september.

En toen ging het van kwaad naar erger. Om het met de woorden van de werknemers De vakbondsafgevaardigden kregen te te zeggen: “Na jaren van trouwe dienst zijn horen dat het management zichzelf ont- wij als vuilniszakken op straat gezet”. slagen had en dat de managers hun taken

campagne

Vakbondswerk in contact centers is broodnodig!

“Wij nemen het op voor jou!”

Jos Van Hout

Klare afspraken over flexibele werktijden, een degelijke opleiding en blijvende vorming, duidelijkheid omtrent monitoring, uitzicht op vast werk, goede communicatie, een vakbondspremie,… Dat zijn maar enkele positieve verwezenlijkingen van de LBC-NVK in de ‘contact centers’. Maar je kan alleen iets verwezenlijken dankzij degelijk, volgehouden vakbondswerk.

Samen met vakbondsafgevaardigden uit de sector wordt voort gesleuteld aan de verbetering van de loon- en arbeidsvoorwaarden. Een campagne en een nieuwe website ondersteunen dat streven.

Campagne

De voorbije maand lanceerde de LBC-NVK de campagne ‘Wij nemen het op voor jou’. Vakbondsafgevaardigden bezochten diverse contact centers en deelden folders en post-its uit. Ze trokken op pad om werknemers het belang van een goede vakbondswerking uit te leggen. Tegelijkertijd werd een speciale website voor medewerkers van de contact centers gelanceerd:

LBC-NVK ondersteunt UNI-campagne 2011 Oktober is traditiegetrouw de maand waarin UNI, de internationale dienstenvakbond, actie voert rond de contact centers. Bij deze editie is ‘Quality Jobs = Quality Service’ de slogan.

Kwaliteitsvolle dienstverlening is belangrijk voor werkgever en werknemer. De werknemers in de sector moeten dan ook hun werk kunnen doen in optimale omstandigheden.

Het is bekend dat het in veel landen niet vanzelfsprekend is om aan vakbondswerk te doen. Onder druk van politici en werkgevers is het vaak bijzonder moeilijk om te vechten voor betere loonen arbeidsvoorwaarden. De LBC-NVK ondersteunt dan ook de inspanningen van vakbondsmilitanten om overeenkomsten af te sluiten met overheden en werkgevers. In ons land is er gelukkig een overlegcultuur in de grotere

http://contactcenters.lbc-nvk.be. vakbondswerk daadwerkelijk loont, startte De LBC-NVK neemt deze sector seri- de LBC-NVK met de al genoemde campagne eus. Binnen de LBC-NVK is een werk- ‘Wij nemen het op voor jou’ . Werknemers groep contact centers actief. LBC-NVK- moeten vlot contact kunnen leggen met vakbondsafgevaardigden volgen via hun vakbond. Vandaar de nieuwe website: regelmatige bijeenkomsten de ontwikke- http://contactcenters.lbc-nvk.be. lingen in de sector, wisselen ervaringen uit, diepen studiethema’s uit en doen zo ook nieuwe ideeën op.

Nood aan overleg

De LBC-NVK is voorstander van (sub)sectoraal overleg tussen vakbonden en werkgevers in de sector. Zo wordt het mogelijk om samen het imago van de contact centerwereld nog verder te verbeteren. Voor de goede orde, de facilitaire contact centers zitten nu nog verstoken in het grote aanvullend nationaal paritair comité (PC 218).

Er is dus zeker nog werk aan de winkel. De hoge werkdruk, de lage lonen en de grote stress blijven heikele thema’s. Vele operatoren van contact centers werken bovendien in een omgeving waar de vakbond nog niet vertegenwoordigd is. En ook daar is er nood aan informatie en goede afspraken.

Om aan de medewerkers duidelijk te maken dat ondernemingen. Maar ook hier is nog veel voor verbetering vatbaar.

De LBC-NVK engageert zich om samen met de andere vakbonden in de ondernemingsraden, comités voor preventie en vakbondsafvaardigingen de pijnpunten in hun contact center aan te kaarten.

Zo worden stapjes vooruit gezet in de richting van meer kwalitatieve tewerkstelling. Daarbij zal de solidariteit met onze collega’s in kleinere ondernemingen hier en in buitenlandse ondernemingen in onderdrukte landen op de agenda worden gezet. UNI wijst ook op de noodzaak om onderzoek te doen naar arbeidsomstandigheden in de contact centers.

Momenteel roept de LBC-NVK alle contact centermedewerkers op om actief deel te nemen aan het ‘onderzoek naar welzijn op het werk in callcenters’, uitgevoerd door universitaire onderzoekers in opdracht van de federale overheid.

Om een goed beeld te krijgen van de toestand in de sector is het noodzakelijk

De campagne werd officieel gelanceerd met een actie in Mechelen.

dat de werknemers uit de contact centers de online enquête invullen. Op naar kwalitatief betere jobs.

Meer info lees je op http://contactcenters.lbc-nvk.be en www.callcentreaction.org.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

19

arbeids-gericht marc weyns

Ook tijdens opzegtermijn geen concurrentie Een bediende bij een notariskantoor wordt ontslagen. Tijdens de opzegtermijn moet hij geen arbeidsprestaties leveren. De man gaat op zoek naar een nieuwe baan en kan na korte tijd in dienst treden bij een andere notaris in hetzelfde arrondissement. De eerste werkgever komt dat snel te weten en maakt om dringende reden een einde aan de arbeidsovereenkomst.

Het arbeidshof van Gent vindt in het arrest van11 februari 2011 dat de bediende zwaar in de fout ging. De eerste arbeidsovereenkomst was dan wel opgezegd en de werknemer was vrijgesteld van prestaties, maar dat neemt niet weg dat de arbeidsovereenkomst nog steeds bestond. De werknemer had dus nog niet zijn ‘volledige vrijheid herwonnen om zich op de arbeidsmarkt aan te bieden’.

Kortom, de dringende reden werd door de rechter bevestigd.

Opletten voor discriminatie Een psychiatrische kliniek heeft een nachttoezichter van 52 jaar in dienst. De man doet zijn job prima maar wordt toch in de loop van 2007 opgezegd. Zijn werkgever wil immers gebruik maken van een maatregel uit het Generatiepact waarmee de overheid door aantrekkelijke subsidies bedrijven en organisaties aanmoedigt om lagergeschoolde werknemers in dienst te nemen. De werkgever wil dat financieel voordeel niet aan zijn neus voorbij laten gaan. De vijftiger moet dus weg, om hem te vervangen door een jongere die nog geen 30 jaar oud is.

De oudere werknemer voelt zich onheus behandeld. Hij vraagt om opnieuw aan

het werk te kunnen gaan, maar de werkgever gaat daar niet op in. De zaak draait uit op een procedure voor de arbeidsrechtbank waarbij een schadevergoeding wordt geëist wegens discriminatie.

Op 20 september 2010 veroordeelt de arbeidsrechtbank van Gent de werkgever ertoe om een schadevergoeding van zes maanden loon te betalen wegens discriminatie. De werknemer werd alleen maar ontslagen wegens zijn leeftijd en de tewerkstellingsmaatregel uit het Generatiepact was helemaal niet bedoeld om oudere werknemers te vervangen door jongeren. Werknemers ongelijk behandelen op grond van hun leeftijd, zonder dat daar een gegronde rechtvaardiging voor bestaat, is in strijd met de antidiscriminatiewet.

Ontbinding arbeidsovereenkomst Een werkneemster voelt zich gepest door verantwoordelijken in haar bedrijf. Haar klacht wordt grondig onderzocht, maar de preventieadviseur besluit dat er niet werd gepest. De werkneemster neemt daarmee geen genoegen. Ze vraagt aan de arbeidsrechtbank om de arbeidsovereenkomst te ontbinden en wil dat de werkgever veroordeeld wordt tot een schadevergoeding.

De werkneemster kiest voor deze procedure omdat ze moeilijk zelf ontslag kan nemen.

Als ze zelf om dringende reden ontslag neemt, loopt ze een groot risico. Krijgt ze van de rechter ongelijk, dan riskeert ze een sanctie van de RVA en moet ze misschien ook een ontslagvergoeding betalen aan de werkgever.

Het arbeidshof van Brussel legt de regels voor de gerechtelijke ontbinding goed uit in het arrest van 8 april 2011. Een wederkerig contract, zoals een arbeidsovereenkomst, kan gerechtelijk worden ontbonden. Wel is vereist dat één van de beide partijen haar verbintenissen in vrij belangrijke mate niet nakomt. Een arbeidsovereenkomst kan niet worden ontbonden bij een eerder onbelangrijke fout. De fout moet ernstig zijn en moet schade berokkenen aan de belangen van de medecontractant.

In dit geval oordeelde de rechter dat er geen ernstige tekortkoming was. De eis werd afgewezen en de arbeidsovereenkomst bleef bestaan.

20 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Uitzendkantoor op de vingers getikt Kort voor de zomervakantie maakte Federgon, de federatie van uitzendkantoren, bekend dat liefst 28 procent van de uitzendkantoren nog altijd discriminerende opdrachten van klanten aanvaardt. De federatie doet wel inspanningen om die discriminatie te bestrijden, maar het is alleszins meer dan nuttig dat er ook een rechterlijke veroordeling kwam van één van die uitzendkantoren.

Diverse klanten van het uitzendbureau Adecco vroegen heel uitdrukkelijk geen uitzendkrachten van Arabische, Marokkaanse of Turkse origine ter beschikking te stellen. Heel wat medewerkers van het uitzendkantoor gingen daarop in en brachten daartoe codes aan op de opdrachtfiches.

De belangenorganisatie SOS Racisme en het ABVV trokken naar de rechtbank met een eis tot schadevergoeding. Adecco dacht zich aan een veroordeling te kunnen onttrekken door zich van de domme te houden.

De rechtbank van eerste aanleg in Brussel oordeelde op 31 mei van dit jaar dat niet werd bewezen dat het bedrijf een heuse politiek voerde van rassendiscriminatie. Er werd niet aangetoond dat het uitzendbureau richtlijnen met een racistische inslag gegeven had aan het personeel. Tot op het niveau van het bestuur was het bedrijf er echter wel van op de hoogte dat de wensen van meerdere klanten met een racistische inslag werden ingewilligd. Om meer omzet te boeken werd de wetgeving tegen racisme even aan de kant geschoven. Adecco werd aansprakelijk geacht en veroordeeld om een ferme schadevergoeding te betalen.

inbox

Directie Auto 5 dumpt bekwame vakbondsafgevaardigde Tina De Greef

Bij de auto-onderhoudsketen Auto 5 werden onlangs vier mensen, onder wie een vakbondsafgevaardigde van CNE, ontslagen. De directie gebruikte alle mogelijke middelen om te doen geloven dat de ontslagen werknemers betrokken waren bij een pestdossier.

Toch betaalde Auto 5 iedereen meteen uit.

De directie volgde de afgesproken procedure niet en vermeed een rechtszaak door de vier onmiddellijk uit te betalen. Een overduidelijk bewijs dat ze niet recht in haar schoenen stond. In werkelijkheid was maar één van de vier personeelsleden betrokken bij het pestdossier. De drie anderen, onder wie de vakbondsmilitant, werden erin meegesleurd. Het bedrijf misbruikte de kwestie handig om een erg bekwame vakbondsafgevaardigde te dumpen.

Wat was er gebeurd? In december 2010 ging een nieuw personeelslid aan de slag bij Auto 5 in Waterloo. Al snel bleek de man niet goed te aarden in de groep en was er sprake van pesterijen. Op zeker ogenblik liet één van zijn collega’s een plastic fles ontploffen nabij de plek waar de nieuwkomer lag te slapen. Zoiets valt niet goed te praten.

De LBC-NVK en CNE kanten zich sterk tegen elke vorm van pestgedrag.

Waarschuwing

Het incident deed de nieuwkomer een officiële klacht indienen. De directie informeerde de CNE-afgevaardigde in de hoop samen een oplossing te vinden. In juli van dit jaar werd onderling afgesproken dat de pester een ernstige waarschuwing zou krijgen. Daarmee zou het dossier worden afgesloten. Maar op 24 augustus werd de pester plotseling aan de deur gezet, samen met twee collega’s en de CNE-afgevaardigde.

De handelwijze van Auto 5 deed een spontane staking losbarsten. Logisch, want de vakbondsafgevaardigde was intern erg bekend en geliefd, ook buiten Waterloo.

Na het ontslag voerde CNE vele keren actie bij Auto 5 in Wallonië en Brussel; de directie gebruikte eenzijdige verzoekschriften om die acties te breken. In Vlaanderen informeerde de LBC-NVK het personeel door pamfletten uit te delen in een aantal vestigingen. Anders zouden de Vlaamse werknemers alleen de versie van de directie gekend hebben.

De bonden eisten dat de vier hun job zouden terugkrijgen. Maar in een dossier van deze aard is het erg moeilijk een compromis te bereiken.

Op 7 september waren er gesprekken maar die verliepen erg moeizaam. CNE kon niet anders dan een oplossing te aanvaarden waarbij het ‘ontslag om dringende reden’ werd omgezet in een gewoon ontslag, met nog een kleine bijkomende vergoeding. Een oplossing die hoe dan ook ontnuchterend is, nadat het bij sommige andere bedrijven (zoals BRC) wel lukte ontslagen werknemers weer in dienst te laten nemen.

monique bra am

Sectorinfo online Als je wil weten hoe het met de loon- en arbeidsvoorwaarden in jouw sector is gesteld, surf dan even naar www.lbc-nvk.be. Via de rubriek sectoren kan je op het paritair comité van jouw keuze klikken voor meer informatie. Het nummer van je paritair comité vind je terug op je loonbriefje dat je elke maand van je werkgever krijgt.

Werk je toevallig in paritair comité 218 of 226? Dan word je extra verwend.

Die twee grote sectoren hebben een eigen website binnen www.lbc-nvk.be.

Je vindt er extra sector- en bedrijfsinformatie, aangevuld met een uitgebreide rubriek ‘je rechten’. De moeite. http://218.lbc-nvk.be | http://226.lbc-nvk.be

Publicaties online Op www.lbc-nvk.be vind je een schat aan publicaties die je meestal gratis kunt downloaden en/of bestellen. Kennismakingsfolders, jaarverslagen, sectorbrochures en de handige infogids ‘Van start tot landing’ die je kort en bondig door het arbeidsrecht loodst. Daarnaast kan je als lid Ons Recht downloaden of virtueel doorbladeren (daarvoor moet je wel inloggen op de site). Ook vind je er het tijdschrift Kader, bedoeld voor hoger opgeleiden en kaderpersoneel. En ere wie ere toe komt, via www.acv-online.be kan je ook een ruim aanbod aan themafolders en -brochures raadplegen. Bijvoorbeeld rond tijdkrediet, vakantie, zwangerschap en deeltijds werken.

Vergeet niet om je via www.lbc-nvk.be in te schrijven voor ons (maandelijks) e-zine. Een digitale nieuwsbrief vol actuele vakbondsnieuwtjes.

Alles over mijn loon Op www.lbc-nvk.be vind je ook allesovermijnloon.be. Een initiatief van het ACV over alles wat met loon en inkomen te maken heeft. Je kunt deelnemen aan de grote ACV-loonenquête of het loon uit jouw sector vergelijken met het loon uit andere sectoren. In de rubriek ‘alles over je loon’ lees je meer over de samenstelling van je loon, de eindejaarspremie of dertiende maand, de functieclassificatie, de bedrijfswagen, het verschil tussen bruto en netto, wat bij ziekte of zwangerschap en alternatieve beloningssystemen. Handig en informatief. www.allesovermijnloon.be

LBC-NVK en sociale media Deel de webpagina’s van www.lbc-nvk.be met je vrienden op facebook, twitter of via e-mail middels de ‘delen’-knop. Je vindt die knop bovenaan iedere webpagina. Door erop te klikken kan je artikelen die op www.lbc-nvk.be staan delen met anderen: vrienden, collega’s, maar je kan de artikelen ook op je eigen facebook, twitter of Linkedln-profiel plaatsen. Zo help je mee om onze vakbondsboodschap breed te verspreiden. Doen dus!

Verder vind je de LBC-NVK op: • Facebook: www.fbook.me/lbcnvk: onze vriendenpagina speelt kort op de bal, veel aandacht voor de actualiteit, met aanvullingen van oplettende ‘vrienden’.

• Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk: sinds dit jaar heeft de LBC-NVK een eigen Youtubekanaal. We zetten er videoboodschappen en reportages op. Neem eens een kijkje en laat je commentaar achter.

• Picasa: http://picasaweb.google.com/lbcnvkfoto: voeren we actie, dan maken we foto’s. En zetten we een selectie op picasa, onze fotodatabank.

• Twitter: http://www.twitter.com/lbcnvk: twitteren doen we ook, meestal om onze acties en aanwezigheid ten velde aan te kondigen.

• Blog: het maandelijkse standpunt van onze algemeen secretaris online, aangevuld met andere meningen en ideeën: http://lbc-nvk.blogspot.com.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

21

RUBRIEKSNAAM

In België is zowat één derde van alle rusthuizen in commerciële handen.

22 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

non-profit

Affaire Southern Cross toont risico’s commercialisering zorg Grootste Britse rusthuisuitbater net niet failliet betrekkelijk snel mooie winsten verwezenlijken voor de investeerders en Southern Cross, de grootste verkocht daarom de gebouwen van de rusthuizen aan andere groepen. De Britse rusthuisuitbater, heeft oorspronkelijke aandeelhouder van deze zomer op de rand van Southern Cross, de groep Blackstone, een faillissement gebalanceerd. kon zijn aandelen in 2006 verkopen Om een faillissement te vermijmet een winst van maar liefst 389 milden wordt de groep met meer joen euro. dan 750 rusthuizen dit najaar Southern Cross bleef de rusthuizen in stukken opgesplitst en verexploiteren en betaalde huur voor de kocht aan andere uitbaters. gebouwen. De aanpak doet denken aan de ‘sale and lease back’-operatie De stijgende huurkosten en dalende die de Belgische spoorwegmaatschapinkomsten door de economische cri- pij NMBS in de jaren ’80 uitvoerde en sis werden Southern Cross bijna fataal. waarbij treinstellen werden verkocht Na maanden onderhandelen met zijn om ze daarna te huren. Bij Southern schuldeisers werd besloten om de 750 rusthuizen, met meer dan 31.000 oudere bewoners en 44.000 personeelsleden, te verkopen aan geïnteres- Er wordt bespaard seerde investeerders. De Britse overheid moest garanderen dat ze zo nodig op personeel maar zou tussenkomen om te vermijden dat de directies krijgen rusthuisbewoners op straat zouden wel hogere lonen belanden.

Rusthuizen en de ouderenzorg in het en bonussen. algemeen zijn een groeisector door de vergrijzing van de bevolking. Het aantal zorgbehoevende ouderen zal in de komende dertig jaar sterk stijgen door Cross bleken de huurprijzen de voorde toenemende levensduur. bije jaren sterk te zijn gestegen. Ieder Onder invloed van het neoliberale jaar moesten de rusthuizen drie tot gedachtegoed van de vroegere premier vier procent meer huur betalen voor Margaret Thatcher trok de Britse over- hun gebouwen. Bij de reddingsoperaheid zich de voorbije dertig jaar terug tie die zich nu opdringt om de rusthuiuit een aantal activiteiten van de zorg- zen open te houden worden de activien welzijnssector. Daardoor komt het teiten overgedragen aan de eigenaars dat de Britse rusthuizen tegenwoordig van de gebouwen. voor twee derde in handen zijn van de Mee als gevolg van de economische privé-sector. crisis begonnen de lokale overheden Aan werk zal het in de komende minder geld op tafel te leggen voor de decennia niet ontbreken voor rusthui- bewoners van rusthuizen in hun regio. zen. Hoe is het dan mogelijk dat een Door de matige kwaliteit van sommige groep als Southern Cross zijn facturen instellingen was de bezettingsgraad in niet meer kon betalen en de deuren sommige rusthuizen sinds een aanmoest sluiten? De Britse vakbonden tal jaar te laag. De combinatie van Unison en GMB en specialisten zien dalende inkomsten en stijgende huurhiervoor verschillende oorzaken. prijzen werd Southern Cross fataal.

Olivier Remy

© foto: daniël rys

Investeerder

Winstbejag

Om te beginnen was Southern Cross Rusthuizen hebben als eerste taak in eerste instantie geen zorgverlener zorg te verlenen. Maar die taak wordt maar een investeringsmaatschap- naar de achtergrond geduwd wanneer pij die honderden rusthuizen over- investeerders als Southern Cross zich nam en sinds 2006 op de beurs geno- ermee bemoeien. Zij redeneren in teerd werd. Southern Cross wilde termen van financiële transacties en

winstbejag. Privé-investeerders willen eerst en vooral veel geld verdienen. Zorg verlenen die van hoge kwaliteit en toegankelijk is, vinden zij van ondergeschikt belang.

De Britse vakbonden GMB en Unison klagen de slechte arbeidsomstandigheden bij een groep als Southern Cross aan. Het management in zo’n privé-groep is niet aangepast aan de zorgsector. De lonen in de rusthuizen van Southern Cross liggen lager dan die in andere, niet-commerciële rusthuizen. Er wordt ook bespaard op personeel zodat de werknemers veel overuren moeten presteren en overwerkt geraken. Tegelijkertijd mogen de directies wel rekenen op hogere lonen en bonussen, constateren de bonden.

Belgische situatie

In België is zowat één derde van alle rusthuizen in commerciële handen.

De meeste commerciële rusthuizen vind je in Wallonië. In Vlaanderen vertegenwoordigen de commerciële instellingen ongeveer 17 procent.

Sinds een jaar of vijf zijn grote groepen in ons land kleinere commerciële rusthuizen aan het overnemen.

Groepen als Senior Living Group, Armonea of Senior Assist hebben elk tussen de 3.000 en de 5.000 plaatsen voor ouderen en tussen de 2.000 en de 3.000 werknemers.

In ons land is de financiering vanuit de overheid veel stabieler dan in Groot-Brittannië. Maar toch zijn er ook gelijkenissen tussen de ontwikkelingen in beide landen. Ook bij ons verkopen de grote privé-groepen hun rusthuisgebouwen aan investeerders als Cofinimmo en Aedifica. Met als gevolg dat de rusthuizen huur moeten betalen aan de nieuwe eigenaars van de gebouwen.

Over het Kanaal leidt de affaire Southern Cross ertoe dat de controle op de ouderenzorg in Schotland en Wales zal worden opgevoerd. Ook in België is er nood aan meer transparantie en aan controle van de overheid op de financiële transacties en structuren van commerciële groepen. Beter niet wachten tot er problemen opduiken om actie te ondernemen.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

23

non-profit Denis Bouwen

In de Vlaamse non-profit is na erg moeizame onderhandelingen een ontwerp van meerjarenakkoord bereikt. Het zogeheten Vlaamse Intersectorale Akkoord (VIA) slaat op zowat 130.000 werknemers. Drie partijen zaten rond de tafel, de vakbonden, de werkgevers en de Vlaamse overheid.

Ontwerpakkoord voor 130.000 werknemers uit Vlaamse non-profit Afspraken over 210 miljoen euro aan middelen

De ontwerptekst is van toepassing op de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector.

Hieronder vallen onder meer de gezinszorg (paritair comité 318) en de opvoedingsinstellingen (PC 319). De gezinszorg is een service die verstrekt wordt door organisaties zoals Familiehulp. Het gaat niet om de thuisverpleging (denk aan het Wit-Gele Kruis), die een federale materie is. Tot de opvoedingsinstellingen behoren de gehandicaptenzorg, de bijzondere jeugdzorg en het algemeen welzijnswerk.

Er zijn nog andere sectoren die onder het VIA-akkoord vallen. De beschutte en sociale werkplaatsen (PC 327) en de lokale diensteneconomie bijvoorbeeld. En ook de socioculturele sector (PC 329). Of nog, de kinderopvang, de centra geestelijke gezondheidszorg en andere Vlaamse gezondheidsdiensten die behoren tot PC 331.

“De tekst die nu op tafel ligt, is een ontwerpakkoord”, beklemtoont Mark Selleslach, nationaal secretaris voor de non-profit bij de LBC-NVK. “In de komende dagen buigen alle sociale partners zich over het ontwerp.”

Het gaat om een meerjarenakkoord van 2011 Gedurende anderhalf jaar werd er betoogd en actie gevoerd om een nieuw meerjarenakkoord af te tot 2015. “Er is een totaal bedrag van 210 dwingen voor de Vlaamse non-profit. miljoen euro mee gemoeid”, zegt Selleslach.

“Aanvankelijk ging het maar om 140 miljoen.” ontwerp te kunnen maken moest er wel verlichten. De sociale partners zullen verbinnen de Vlaamse regering een akkoord der werk maken van een nieuwe, intersecgevonden worden. De meest betrokken torale functieclassificatie. “Alle functies zulMoeilijke omstandigheden minister was Jo Vandeurzen, de minister len daarin hun juiste plaats krijgen.”

Gedurende anderhalf jaar werd er betoogd van Welzijn.”

Aan werkgeverskant werd toegezegd om en actie gevoerd om een akkoord af te dwinzoveel mogelijk tijdelijke contracten om te gen. De nationaal secretaris onderstreept Koopkracht zetten in vaste arbeidsovereenkomsten. Er dat het ontwerpakkoord tot stand kwam zullen ook betere cao’s rond tijdkrediet worin ‘uitermate moeilijke omstandigheden’. Wat staat er concreet in het ontwerpak- den afgesloten.

In de laatste fase van de gesprekken zaten koord? Mark Selleslach licht er een reeks Selleslach citeert nog wat punten: “De de onderhandelaars nog eens 73 uur lang punten uit. onthaalouders zijn mee opgenomen in de rond de tafel. Soms werd er tot een gat in “Om te beginnen wordt zowat 60 miljoen ontwerptekst. Voor die groep wordt een euro uitgetrokken voor koopkrachtmaat- bepaald bedrag begroot. Er worden ook de nacht gepraat.

“Wij hadden onze eisenbundel al op 1 febru- regelen. Volgens het ontwerpakkoord zul- nieuwe opleidingsinspanningen gepland ari 2010 bezorgd aan de Vlaamse rege- len de werknemers een bijna volledige voor wie al in de sector werkzaam is.” ring. Het vorige meerjarenakkoord liep af dertiende maand krijgen, een flinke stap De vakbonden maken zich zorgen over de in oktober vorig jaar. Vanuit budgettair vooruit. We versterken ook het aanvullend mogelijke commercialisering van de zorg. oogpunt was het moeilijk om een nieuw pensioen (Tweede Pijler). In het vorige VIA- “In de tekst wordt gestreefd naar een ‘verakkoord rond te krijgen. Bovendien woog akkoord was een eerste, bescheiden stap antwoorde inzet van gemeenschapsmiddede politieke impasse op federaal niveau op gezet naar zo’n aanvullend pensioen. Bij len’. Winst mag niet het doel zijn.” de onderhandelingen in de Vlaamse non- het nieuwe akkoord wordt hierop voortge- Volgens de LBC-NVK moet er nu ook voor bouwd.” profit.” de federale non-profit dringend een meer“Heel wat sectoren waren betrokken bij de Er zullen in de sector bijna 3.600 jobs bij- jarenakkoord komen. “We zullen niet aanonderhandelingen. Dat maakte het behoor- komen. Ongeveer 3.080 jobs in het kader vaarden dat dit deel van de non-profit in de lijk ingewikkeld. We zochten naar een aan- van het uitbreidingsbeleid. En 500 banen kou blijft staan.” tal evenwichten en vonden die ook. Om een om de werkdruk op specifieke plekken te 24 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

in de marge

Eerste magazine rond ‘gender’ in Vlaanderen Vlaanderen heeft sinds 1 september een magazine rond het genderthema, G-magazine.

Dikwijls hoor je dat er in onze samenleving toch geen probleem meer is tussen mannen en vrouwen en dat iedereen toch gelijke kansen krijgt.

Maar in werkelijkheid zijn er nog altijd grote verschillen tussen mannen en vrouwen. Die verschillen zijn geen probleem, op voorwaarde dat ze niet leiden tot ongelijke behandeling. Jammer genoeg zijn er nog veel gevallen van ongelijke behandeling.

Tv-figuur Frieda Van Wijck praat in het eerste nummer van G-magazine over haar schooltijd en is moedig genoeg om ondanks alle tegenspraak toch op te komen voor quota. Mannen worden toch al vele jaren positief behandeld? De aanzet tot een goed genderbeleid moet worden gegeven in het onderwijs. Hoe gaan we om met onze kinderen? Wat leren zij over gelijkheid, over de rollen van vrouwen en mannen? Kleuteronderwijzer Nils is één van de weinige mannelijke kleuterleiders. Hij toont hoe hij daarmee omgaat. Minister Pascal Smet zet gender ook hoog op zijn agenda en wil het ‘hokjesdenken’ tegengaan.

In het eerste nummer van G-magazine kunnen leerkrachten ook hun genderv r i e n d e l i j k h e i d te s te n .

Theoloog Jürgen Mettepenningen is de columnist van dienst. Het blad blikt terug in de tijd met ‘tips om vrouwelijke werknemers efficiënter te laten werken’.

Er is ook een rubriek met juridisch advies (Vraag het aan Nathalie). En in de rubriek ‘workwatchers’ wordt aandacht besteed aan toffe activiteiten voor vrouwen die zich bij de vakbond engageren.

G-magazine is een niet-commercieel magazine dat tot stand kwam met de steun van de Vlaamse overheid. De redactie is in handen van het ACV. De G in G-magazine verwijst naar gender, een begrip dat verwijst naar de gedrags- en identiteitsverschillen tussen mannen en vrouwen. G-magazine is een roldoorbrekend magazine dat stereotiepe denkbeelden over mannen en vrouwen wil doorbreken én de typische mannen- en vrouwenrollen relativeert. Hopelijk levert het lezen van G-magazine je enkele discussies op rond gender met collega’s of huisgenoten. Laat het vooral weten. Reacties zijn welkom op de facebookpagina (www.facebook.com/ gendermagazine) of via de website www.g-magazine.be.

G-magazine is gratis verkrijgbaar. Je kan het bestellen via de afhaalpunten op www.g-magazine.be.

Op www.g-magazine.be kan je ook g-tv zien. In de eerste reportage op g-tv rond gender in het onderwijs komt onder meer de Vlaamse minister van Onderwijs, Pascal Smet, aan het woord. Op de site kan je ook de agenda raadplegen met de plezierige activiteiten van ‘Workwatchers’.

wf

Boycot

Boycot, het lijkt hoe langer hoe meer op een oud-strijdersbegrip. Zuid-Afrika werd wegens zijn rigide apartheidssysteem jarenlang, zelfs zo goed als officieel, geboycot. Ik herinner me ook wel – zij het minder algemene en al helemaal minder officiële – boycotacties tegen Israëlisch citrusfruit.

Het effect van de Zuid-Afrikaanse boycot staat ontegensprekelijk vast. Apartheid was niet langer ethisch te verkopen, maar het werd vooral duidelijk dat Zuid-Afrika in een mondiaal isolement was terechtgekomen; de economische gevolgen gingen de ethische consequenties sterk beïnvloeden, precies waarvoor boycotacties dienen.

Sportboycots zijn er wel meer geweest. De Olympische Spelen in Moskou in 1990 resulteerden in een vertekende medaillelijst, onder andere omdat een aantal landen niet wilde meedoen. Met hun actie ‘Bloed aan de paal’ wilde ‘Neerlands Hoop’ (Freek de Jonghe en Bram Vermeulen) in 1978 een Nederlandse voetbalboycot tegen het wereldkampioenschap voetbal in Argentinië afdwingen, met slechts relatief succes overigens.

Maar in onze ‘wereld zonder grenzen’ is het boycotten een hooguit marginale activiteit geworden. Nochtans zijn er zeker regimes en landen denkbaar die niet zouden misstaan in een boycot top-vijf. In Libië hebben de verzetsstrijders hun eigen boycotantwoord gegeven, zoals dat voor een reeks andere landen in de regio geldt. De mensenrechten in China worden weggemasseerd door de lokroep van de gigantische markt die zich daar ontwikkelt. Wie hier wil boycotten snijdt – als het solo gebeurt – ongenadig hard in eigen vinger.

En ook Saudi-Arabië wordt bijna nooit in een zin vermeld waar het woord boycot ook in voorkomt. Het grote geld lijkt daar de rechten van de mens te reduceren tot een wat pijnlijke bijzaak. Qua executies (door onthoofding) prijkt dit land mee vooraan in de tabellen. Vrouwen die een wagen besturen lopen er geen boete maar zweepslagen op. De Saudi’s overwegen nu wel om vrouwen stemrecht te gunnen maar er is daar toch nog werk aan de winkel qua ‘finetuning’ van mensenrechten. Het zijn maar details dat Besix ginder een sportstadion mag bouwen en dat Solvay er een enorme fabriek zal neerpoten.

Het lijstje met mogelijk te boycotten landen kan nog worden uitgebreid. Maar in een beschaafd land als het onze gaan we ervan uit dat we onze bezorgdheid ook via diplomatieke contacten kunnen verwoorden. Dat was – vroeger – ook de teneur in Libië. Wat erg navrante foto’s opleverde van vriendelijke regeringsleiders die vrolijk – alleen voor de foto hoor! – handjes schudden met dictators.

Misschien toch eens een ‘denktank boycot’ op het nieuwe ministerie van Buitenlandse Zaken installeren. Wij houden ons aanbevolen.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

25

film k arin seberechts

We need to talk about Kevin

Brydon en Coogan op culinaire doortocht: bijzonder geestig verbaal spierballengerol

The Trip “De consistentie is redelijk snotachtig, maar het smaakt heerlijk” of “Over gekookte eieren gesproken: ik heb geen pyjamabroek aan”… Dit soort kletskoek kolkt bij beken uit ‘The Trip’, een goeddeels geïmproviseerd hoogstandje van de Britse komieken Steve Coogan en Rob Brydon.

Binnen het kader van een rijdende Range Rover (met klimijzers en bijl in de koffer), een tafel in een fijn restaurant of een indrukwekkend stuk natuurschoon zitten Coogan en Brydon elkaar met machistische na-ijver op de lip. Over wie de meest correcte Michael Caineof James Bond-interpretatie in petto heeft, over het mysterie van de premier cru, over het tijdsbestek van historische veldslagen, over de dramatiek achter ‘The Winner takes it all’ van ABBA, over het gezinsleven van Wordsworth en Coleridge, over hun eigen carrières. De onderweg geserveerde delicatessen kunnen aanvankelijk nog op inventieve schimpscheuten rekenen, naar het einde van de week toe worden ze grotendeels commentaarloos verorberd.

Misschien laat de zesdelige tvreeks waaruit Winterbottom ‘The Trip’ puurde zichzelf nog beter smaken dan deze iets te omstandige cinemaversie. Dat zien we dan wel als ze op de kabel verschijnt. Ondertussen levert dit overigens bijzonder subtiel in toon verschuivende duet één van de kostelijkste partijen verbaal armworstelen op die je dit jaar in de bioscoop te zien krijgt. Overdadig of niet.

Coogan maakt op vraag van The Observer Magazine een week lang een gastronomische rondreis door het noordwesten van Engeland. Niet met zijn Amerikaanse vriendin – helaas – maar met Brydon. Bij gebrek aan beter. Van The Trough of Bowland over Cartmel naar weer andere pittoreske oorden met Michelinsterdragende eetgelegenheden.

Eigenlijk kunnen ze elkaar niet luchten: de één is een zelfvoldane scharrelaar met Hollywoodambities en Ben Stiller-dromen, de ander een grijnzende huisvader/imitator die aangebrande telefoontjes pleegt met zijn echtgenote.

Hun tweespalt wordt heerlijk in scène én in de verf gezet door Michael Winterbottom. Die laatste laat zijn hoofdrolspelers, die fictieve versies van zichzelf ‘The Trip’ reist sinds 28 sepvertolken, naar believen free- tember langs de Belgische cinema’s. wheelen.

26 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Het modelmoederschap wordt niet iedereen – met excuus voor de woordspeling – zomaar in de schoot geworpen. In één van de meest sprekende scènes uit Lynne Ramsay’s ‘We need to talk about Kevin’ parkeert Eve Khatchadourian haar kinderwagen pal naast een straatarbeider met een drilboor. Kwestie van het gedrein van haar huilbaby heel even door andere herrie te laten overstemmen. En het liep ook al niet zo lekker bij de prenatale gymles, die zij radeloos doorstond terwijl de andere meiden met bolle buiken lekker wegkletsten.

to talk about Kevin’, gebaseerd op de gelijknamige roman van schrijfster Lionel Shriver, is pas haar derde film in twaalf jaar. Ramsay is er overigens niet minder zelfbewust om.

Haar film laat zich in eerste instantie bekijken als een dwingende stijloefening met knappe maar nogal opzichtige metaforen (het tomatenfestival!), evidente kleurensymboliek en een bij momenten bijzonder ironische soundtrack.

En toch slaagt dit in de tijd uiteengespat verhaal, dat elke genster emotie of empathie bits uittrapt, er wonderwel in om de kijker van meet af aan mee te voeren. Ramsay legt scènes van een gedoemd familiebestaan en aangekondigd onheil in elkaar tot een intrigerende puzzel, die schippert tussen psychothriller en onbehaaglijk relatiedrama. Met de wezenlijke inbreng van een zonderlinge, in vertwijfeling uitblinkende Tilda Swinton ontpopt deze gezamenlijke vrouwenarbeid zich tot tegendraadse cinema van hoog niveau.

‘We need to talk about Kevin’ is een mokerslag van een film die grimmig afstand neemt van een zelf opgeworpen twistpunt (‘nature or nurture’). Een ijselijke film die niet koud laat.

De succesvolle reisauteur verteert ook amper de verhuizing van New York naar de ‘suburbs’, hoe riant de woonst ook is die zij daar met liefhebbende echtgenoot en kind betrekt. Maar of Eve’s sputterende relatie met haar zoon ten grondslag ligt aan diens naargeestige gedrag en de koelbloedige moordpartij die hij als adolescent aanricht, is een vraag die Lynne Ramsay halsstarrig in het midden houdt.

Je kunt een onmiskenbaar ‘We need to talk about Kevin’ talent als Ramsay alvast geen is vanaf 19 oktober te zien in veelfilmerij verwijten. ‘We need de Belgische zalen.

Moederliefde: geen vanzelfsprekendheid.

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

De magie achter de Michelinster Paul Van Craenenbroeck Om het eens toepasselijk te zeggen: in zijn boek over de werking van het culinaire Michelinimperium bijt Paul Van Craenenbroeck, ex-hoofdinspecteur van de Rode Gids Benelux, de hand die hem 22 jaar lang voedde.

Van Craenenbroeck, een volbloed Vlaming uit de streek van Hoeilaart, had in Brussel een goedlopende traiteurszaak opgebouwd toen zijn vrouw ziek werd en hij naar een andere baan moest uitkijken. Hij was 38 jaar toen hij in 1983 een annonce las in Le Soir: de Michelingids had nieuwe mensen nodig.

Van Craen – zoals ze hem bij Michelin-Parijs al gauw gingen noemen – kreeg de job.

Samen met twee collega’s werd hij verantwoordelijk voor het keuren van alle 3.500 hotels en restaurants uit de Rode Beneluxgids van Michelin. Daarenboven werd van hem verwacht dat hij in België, Nederland en Luxemburg nieuwe, bekroonbare horecazaken zou ontdekken, afgaande op de enthousiaste aanbevelingen van hun klanten, zo’n 20.000 per jaar. Eén en ander kwam erop neer dat de meeste restaurants hooguit één keer om de twee jaar werden bezocht.

Moordend ritme

zich even gaan, als hij met heimwee terugdenkt aan de godenmaaltijden die hij in zijn lange carrière mocht proeven. Ik citeer: de tongfilet met Riesling en grijze garnalen van Pierre Wynants, de houtsnip met geflambeerde hersentjes van Pierre Romeyer, de truffel in bladerdeeg van ‘t Oud Konijntje, de canard à la presse bij Willy Vermeulen in Bijgaarden, de oesters bij Maartje Boudeling in Zeeland. Een sappige jonge duif in het Hof van Cleve brengt de eigenaar een tweede Michelinster op en door zijn stimulerende werkbezoeken aan Nederland slaagt Van Craenenbroeck er zelfs in ‘deze gastronomische woestijn’ beetje bij beetje in te polderen. Tot in 1995 stonden onze noorderburen bekend als ‘deelnemers aan het blikopenerfestival’.

Ambitieuze restaurateurs dachten dat de Michelinsterren vanzelf wel zouden volgen als hun zaak maar luxueus genoeg was. Van Craenenbroeck verloste de Nederlanders van hun culinaire minderwaardigheidscomplex. In 2002 geeft hij restaurant Parkheuvel in Rotterdam drie Michelinsterren, als eerste eetgelegenheid in Nederland.

“Tegenwoordig”, schrijft hij, “kunnen (sommige) Nederlandse koks zich meten met de internationale top”, maar het blijft volgens hem een jammerlijk feit dat buitenlandse restaurateurs veel harder moeten knokken dan hun collega’s uit het moederland.

“Een Michelinster in België moet minstens de waarde hebben van twee in Frankrijk”, schrijft hij, en “Michelin wordt geregeerd door Frans chauvinisme en vriendjespolitiek. Inspecteurs houden bevriende koks de hand boven het hoofd”.

de gids. Het enige probleem was een vertraging in de verbouwingswerken, waardoor de Ostend Queen zijn deuren pas kon openen na het verschijnen van de gids.” Michelin nam meteen de 50.000 exemplaren van de Rode Beneluxgids uit de handel. Hun officiële commentaar: “Dit is niet de manier van werken bij Michelin.”

Van Craenenbroeck heeft zijn vervroegde pensionering nog niet helemaal verwerkt.

In zijn boek schopt hij warrig om zich heen: tegen de onverschilligheid en de gierigheid van het Michelin-hoofdkwartier, tegen onbekwame collega’s, nieuwe managers en dwingende statistieken. Maar het is duidelijk dat hij als kenner en smulpaap de maag op de juiste plaats heeft zitten.

Met plezier heb ik zijn schampere uitvallen gelezen tegen fusionkeuken en modeproducten (groene peper, frambozenazijn, aardperen en pastinaak). En de ‘moleculaire keuken’ van El Bulli, zogenaamd het beste restaurant van de wereld, noemt hij als het Brusselse ketje dat hij altijd gebleven is: ‘ne scheit in een fles’.

Toch was Van Craens werkritme in die dagen bijna moordend. Drie weken lang moest hij om tien voor zeven op om de laatste rapporten te schrijven van de vorige dag, ontbijten en uitchecken om half negen, om halftien het eerste van vier geplande hotels bezoeken, om halfeen lunchen en quoteren, weer Ostend Queen DE MAGIE ACHTER DE MICHELINSTER vier hotelbezoeken, terug naar het hotel om rapporten te schrijven, om acht uur Een apart hoofdstukje in zijn boek wijdt Paul Van Craenenbroeck dineren en quoteren, om tien uur naar bed, Paul Van Craenenbroeck aan de flater die Uitgeverij Maarten Muntinga met alles samen zo’n 60 uur per week. Veel jonge Michelin in 2005 een barst in zijn reputa- Uitgeverij Van Halewijck inspecteurs, schrijft Van Craen, gaven er na tie kostte: de affaire met de ‘Ostend Queen’, 223 blz. zes maanden de brui aan. Ze werden ziek of het gloednieuwe restaurant van het Casino eenzaam, zagen hun gezinsleven verpiete- van Oostende. Van Craenenbroeck verderen of pleegden in uitzonderlijke gevallen digt zich: “Ik had kennis genomen van de menu’s en de kaarten. De invulling was zelfs zelfmoord. toevertrouwd aan een voormalige ‘chef de partie’ van een driesterrenrestaurant. De Godenmaaltijden keuken was eenvoudig, Belgisch, met kustNatuurlijk waren er de compensaties. Op gerechten tegen scherpe prijzen. Ik heb geen bladzijde 100 van zijn boek laat de auteur moment getwijfeld: dit restaurant moest in

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

27

sociaal

ICT-bedrijf Devoteam neemt zijn werknemers in de tang Het lijkt wel een slechte B-film Joeri Saenen

Bij het ICT-bedrijf Devoteam in Herentals wordt een deel van het personeel gegijzeld door de directie. Het gaat om werknemers die hun job willen blijven doen ondanks zware druk om van functie te veranderen. De directie weigert ernstig sociaal overleg. Ze doet ook alles om een procedure collectief ontslag te vermijden.

De naam Devoteam zal weinigen bekend in de oren klinken, maar Nokia Siemens doet waarschijnlijk wel een belletje rinkelen. Nokia

Siemens Networks (NSN) ontstond op 1 april 2007 uit een joint venture tussen de afdeling ‘publieke communicatie’ van Siemens en de netwerkdivisie van het Finse Nokia. De groep had ook in België een vestiging, meer bepaald in Herentals.

Op 19 september 2007 kondigde NSN aan dat het zijn afdeling onderzoek & ontwikkeling (R&D) overgelaten had aan het Franse Devoteam, dat al een eigen vestiging in Brussel had. De ontmanteling van NSN was ingezet en het einde van het Siemenstijdperk in Herentals was een feit. De medewerkers van NSN die de overstap maakten naar Devoteam, kwamen in een slechte B-film terecht. Maar dat zouden ze pas later merken. Een treurig verhaal, maar dan niet

Het personeel van Devoteam voerde actie tegen de aangekondigde ontslagen.

28 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

uit Colombia of de Filipijnen maar uit onze eigen achtertuin, in Herentals.

Werkgarantie

Toen NSN zijn R&D overdroeg aan Devoteam, werd er een raamakkoord bedisseld. Volgens dat akkoord zou NSN nog drie jaar lang opdrachten geven aan de afdeling. Er werd ook een financiële compensatie beloofd omdat Devoteam voor NSN werk onder de marktprijs zou doen en omdat de overnemer een eigen ‘back office’ wilde uitbouwen.

Devoteam wilde in de driehoek AntwerpenEindhoven-Hasselt genoeg onderzoeksen ontwikkelingswerk creëren zodat de vroegere medewerkers van NSN in Herentals

konden blijven werken. Daarnaast zouden nog adviesopdrachten worden uitgevoerd bij externe klanten.

Al snel bleken de beloftes niet te kunnen worden ingelost. De directie veranderde het geweer van schouder en gaf te kennen dat ze wou inzetten op een verdere ontwikkeling van de adviesopdrachten. Wat dan met medewerkers die sinds jaren in Herentals werkten en daar hun sociale leven hadden op afgestemd? Daar lag de werkgever niet wakker van.

Na een moeizaam overleg bereikten vakbonden en werkgever midden 2009 een akkoord om de loon- en arbeidsvoorwaarden te harmoniseren. In het akkoord stond onder meer dat werknemers zelf konden kiezen: in Herentals blijven werken of consultant bij externe klanten worden. Aan beide jobs hingen verschillende loon- en arbeidsvoorwaarden.

Devoteam bewoog hemel en aarde om zoveel mogelijk vroegere NSN’ers te overtuigen om consultant te worden. Consultants kregen een bedrijfswagen maar moesten in ruil anciënniteitsverlof inleveren.

Elke dag in de file

laconieke antwoord dat er niemand ontslagen is. De directie wil alleen een voorbeeld stellen voor de andere R&D-medewerkers en hen zo onder druk zetten om alsnog consultant te worden.

Iets meer dan drie maanden later barst de bom. De directie plaatst nog eens negen mensen van R&D in opzeg. Ze wil niet praten over begeleidingsmaatregelen voor de ontslagen medewerkers. Dat wordt nog eens pijnlijk duidelijk als de directie zelfs op een officiële uitnodiging van de vakbonden weigert in te gaan. Nochtans heeft de vakbondsafvaardiging het recht om gehoord te worden als ze daarom vraagt.

Uiteindelijk komt het tot een conflict. Er volgt een ‘Père Lachaise-actie’ – een verwijzing naar het beroemde kerkhof in Parijs – waarbij de getroffen medewerkers op het grasperk voor het bedrijf twaalf symbolische kruisen plaatsen, één voor elk ontslag. Bij de overheid wordt een verzoeningsvergadering aangevraagd. Maar op die vergadering voert de directie een ongezien stukje toneel op. Algemeen directeur Dirk De Bosscher noemt de R&D-medewerkers ‘saboteurs en onruststokers die niet passen binnen de strategie van Devoteam’. Wie geen consultant wil worden, moet eruit. En moet vooral niet denken om ‘langs de kassa te passeren’.

Ondanks diverse overnames bleven de mensen van R&D hun bedrijf trouw. Vaak hebben ze 20 tot 30 jaar dienst. Maar dat is van geen tel voor Devoteam.

De directie wil tot iedere prijs haar opvattingen doordrukken. Ze blijft R&D-medewerkers onder druk zetten om consultant te worden.

Het vertrouwen in de directie wordt zo gering dat de meeste medewerkers blijven weigeren.

Van enig sociaal overleg is al lang geen sprake meer. De vakbond is een doorn in het oog van de directie. Het gaat zelfs zo ver dat bij een personeelsvergadering iemand van de personeelsdienst aan de deur staat te luistervinken en foto’s komt maken van de aanwezige medewerkers. De kruisen van de ‘Père Lachaise-actie’ worden weggehaald in opdracht van de directie. En als toetje krijgen de vakbonden van een advocaat van het bedrijf een brief dat ze het personeel niet meer mogen informeren via de mail.

Pakweg 40 medewerkers wilden geen consultancy doen, vooral om sociale redenen. Zij hadden geen zin om vanuit de Kempen elke dag in de file te staan richting Brussel. Ze wilden geen anciënniteitsverlof prijsgeven.

Of ze vonden de werkzekerheid als consultant heel betrekkelijk. De werknemers die aan hun oude job vasthielden, werden in zekere zin opgejaagd wild.

Het sociaal overleg bij Devoteam loopt niet van een leien dakje. Geregeld botsen de werknemersvertegenwoordigers op de grillen van de directie. De topman van het bedrijf tracht constant zijn stempel op het overleg te drukken. Verslagen raken maar moeilijk goedgekeurd. Opmerkingen van de vakbondsafgevaardigden mogen niet mee in het verslag opgenomen worden, een regelrechte aanfluiting van het sociaal overleg.

Maar ook terugkoppelen naar het personeel is lastig. Hoewel vakbondsafgevaardigden het recht hebben om met hun achterban te communiceren, doet de directie er alles aan om dit te verhinderen. Een prikbord om de Terreur duurt voort verslagen op te hangen is onbespreekbaar en infoblaadjes voor het personeel worden van De terreur duurt voort. In juli worden nog de tafels gehaald. Er is wel één rode draad eens zes medewerkers in opzeg gezet. Het is in het overleg. De directie komt steeds weer nu glashelder dat de werkgever elk sociaal terug op de R&D-medewerkers. Blijkbaar valt overleg uit de weg wil gaan. Devoteam wil een het de directie moeilijk om zich neer te leggen procedure collectief ontslag omzeilen door de ontslagen in de tijd te spreiden. bij een eerder gesloten akkoord.

Om van een collectief ontslag te kunnen spreken moeten binnen een termijn van Père Lachaise in Herentals 60 dagen minstens tien werknemers worEind 2010 gaat de directie een stap verder. den afgedankt. Bij een procedure collectief Drie medewerkers van R&D worden in opzeg ontslag moet de werkgever de werknemersgeplaatst. Wanneer de afgevaardigden ver- vertegenwoordiging informeren en de getrofhaal gaan halen bij de directie, krijgen ze het fen medewerkers een extra vergoeding geven

bovenop hun werkloosheidsuitkering. Zo’n procedure houdt ook in dat er een tewerkstellingscel moet worden opgericht om de ontslagen mensen te helpen ander werk te vinden.

Gegijzeld

Nu worden tientallen werknemers gegijzeld bij Devoteam. Het is een raadsel waarom de directie sociaal overleg blijft van de hand wijzen. De vakbond eist gewoon een begeleidingsplan. Enerzijds om de ontslagen medewerkers binnen een redelijke termijn opnieuw beschikbaar te maken voor de arbeidsmarkt en anderzijds om de overblijvers op R&D een toekomstperspectief te bezorgen.

In de ICT schreeuwen ze trouwens om mensen met ervaring. De R&D’ers hebben allemaal een knelpuntjob en voelen zich allerminst afgeschreven op de arbeidsmarkt.

Wie hen wel afschrijft, is de directie van Devoteam. Sommigen worden letterlijk ziek van die situatie.

De vakbond is bang dat Devoteam dit soort ‘management’ ook zal loslaten op de collega’s in de consultancypoot. Maar zover willen de LBC-NVK-afgevaardigden het niet laten komen. Zij blijven zich verzetten tegen de manier waarop Devoteam met zijn personeel solt.

Nieuw loopbaanprogramma voor werkenden en werkzoekenden Het Centr um voor L oopbaan­ ontwikkeling (CLO) van de LBC-NVK heeft een nieuw loopbaanprogramma voor werkenden en werkzoekenden: • groepsmomenten loopbaanbegeleiding in Antwerpen (Sudermanstraat 5): op vrijdag 9 december, 16 december en 23 december, van 9.30u tot 16.30u.

Thema’s: inzicht in jezelf, je competenties benoemen, arbeidsmarkt verkennen, netwerken, sollicitatietechnieken…

• aansluitend een individueel traject met twee gesprekken: om, onder begeleiding van een coach, antwoorden te vinden op persoonlijke loopbaanvragen.

Graag inschrijven via e-mail naar loopbaancentrum@acv-csc.be met vermelding van je naam, contactgegevens en lidnummer van het ACV. Telefonisch inschrijven kan via het nummer 03 / 220.89.50.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 |

29

de lezer schrijft

uitbetaling vakbondspremie

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

PENSIOENEN

BELASTINGEN

J.M. - BRUGGE

M.S. - KONTICH

Gilbert De Swert neemt het in Ons Recht van september op voor de hogere ambtenarenpensioenen. Zijn argumenten kunnen mij niet overtuigen.

Wie in een privé-onderneming werkt als verpleegkundige, verzorgende of paramedicus, valt onder dezelfde loonschaal als de collega-ambtenaar in een overheidsinstelling van dezelfde aard.

Eerstgenoemde doet gelijkaardig werk maar heeft geen levenslange werk- of inkomenszekerheid en valt bij langdurige ziekte terug op een ziekte-uitkering, dit in tegenstelling tot de collegaambtenaar. Bovendien is er in de privé-gezondheidszorg evenmin sprake van een groepsverzekering of aanvullend pensioen.

Onlangs kreeg ik, op 55 jaar, een berekening van mijn toekomstig pensioen in de bus. Na een voltijdse loopbaan van 44 jaar kan ik rekenen op een pensioen van 1.550 euro. Mijn collega-ambtenaar uit de gezondheidssector zal dan voor dezelfde loopbaan 2.200 euro – het gemiddelde pensioen voor een ambtenaar – of meer vangen. Kan Gilbert De Swert of een andere expert mij een zinnige uitleg geven voor dit maandelijkse verschil van 650 euro?

Met veel aandacht en stijgende ergernis heb ik in Ons Recht het gesprek met belastinginspecteur Daniël Bruggeman gelezen. Het is wraakroepend dat de rijkere bovenlaag van onze maatschappij erin slaagt om dankzij allerlei legale en semi-legale constructies vrijwel géén belastingen te betalen. Professor Jozef Pacolet (KU Leuven) berekende dat er zo vermoedelijk 38 miljard oude franken (ruim 940 miljoen euro) worden ontdoken.

Het is hemeltergend dat onze politici perfect weten welke gaten in de wetgeving moeten worden gedicht en welke controles effectief moeten worden georganiseerd om deze misdadige toestanden een halt toe te roepen. Zij vertikken het om hier ernstig werk van te maken.

Onze vakbonden pleiten vaak voor rechtvaardige belastingen en een daadwerkelijke bestrijding van belastingfraude. Als ze echt willen opkomen voor de belangen van hun leden, moeten zij de druk op de politici gestaag opvoeren door betogingen, algemene stakingen en acties van burgerlijke gehoorzaamheid.

Voor deze strijd wil ik wat graag de straat op trekken.

indexaanpassing september 2011 201.00 202.01

207.00 216.00 226.00

308.00

309.00 310.00 312.00

zelfstandige kleinhandel middelgrote levensmiddelenbedrijven scheikundige nijverheid notarisbedienden internationale handel, vervoer en logistiek maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie beursvennootschappen banken warenhuizen

30 | OKTOBER 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,0133 vorige lonen x 1,014 vorige lonen x 1,0047 vorige lonen x 1,004662 vorige lonen x 1,0047 vorige lonen x 1,02

Verzekeringen In de sector van de verzekeringsmaatschappijen (paritair comité 306) wordt de vakbondspremie uitgekeerd tussen 15 september en 15 november 2011.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBCNVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald. Je moet in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2010.

Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2010 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Ook wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie.

De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening.

Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen.

Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde. Als je geen attest hebt gekregen, kan je er één vragen bij je plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.

Spaarbanken In alle spaarbanken (paritair comité 308) kunnen LBC-NVKleden een stukje van hun vakbondsbijdrage terugbetaald krijgen. Het gaat om een vakbondspremie van 30 euro.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je aan diverse voorwaarden voldoen. Zo moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbondspremie wordt uitbetaald.

Je moet ook minstens zes maanden in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2010.

Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de premie als je in 2010 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Ook wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbondspremie.

De vakbondspremie wordt uitgekeerd tussen 15 september en 15 november 2011. Het bedrag wordt gestort op je bankrekening.

Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen.

Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde. Als je geen attest hebt gekregen, kan je er één vragen bij je je plaatselijke LBCNVK-secretariaat.

Kleding en confectie In de sector kleding en confectie (paritair comité 215) wordt de vakbondspremie uitgekeerd tussen 15 september en 20 december 2011. De premie bedraagt 135 euro.

Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens sinds 30 september 2010 aangesloten zijn bij de LBC-NVK. Je moet ook in orde zijn met de betaling van het lidgeld.

De premie is er ook voor wie met pensioen gaat tussen 31 maart 2011 en 31 maart 2012. Er is verder een premie ‘eerste jaar werkloos’. Die bedraagt 135 euro.

De premie ‘tweede of derde jaar werkloos’ beloopt 37,18 euro.

De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening.

Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieattest kloppen.

Bezorg het ondertekende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVKafgevaardigde. Als je geen attest hebt gekregen, kan je er één vragen bij je plaatselijke LBC-NVKsecretariaat.

achterklap

ons recht

walter

Verwarmingsketel Soms heb ik een vage heimwee naar een manier van leven die ik nooit heb gekend: het communisme. Ik zeg dit niet omdat het kapitalistische systeem door domheid en hebzucht aan het instorten is maar omdat ik stilaan toe ben aan een nieuwe verwarmingsketel. De radiator in mijn werkkamer, waar ik elke maand voor u een stukje schrijf, verwarmt me in de winter slechts voor een deel (het bovenste) en dat ben ik beu.

Ik keek dus in de Gids en ontbood Beëdigd Verwarmer nummer 1.

Het was een vrolijke, middelbare man in korte broek, de baas van een goedboerend familiebedrijf. We gingen samen kijken in mijn bureau, we daalden eendrachtig af tot in de kelder. Meneer 1 betastte hier en daar een leiding en deelde me dan triomfantelijk zijn vonnis mee. Het water van de chauffage dat normaal slaafs naar boven moest klimmen, kon halfweg niet verder door een foute buis. Hij krabde in zijn haar, zette een zorgelijk gezicht op en stelde voor een pomp te installeren op een strategische plaats.

Daarenboven, zei hij, werd het tijd dat ik aan een nieuwe verwarmingsketel dacht.

De oude was gaandeweg onwettig geworden en ik stookte me arm. Als ik bij hem een up-to-date-modelletje kocht, een koperen combi van een Hollands merk, waren mijn zorgen in één klap voorbij.

Ik dankte mijn weldoener hartelijk, wachtte op zijn bestek, schrok me een driekwartduimse verwarmingsbuis en belde Kenner nummer 2. Deze was me aanbevolen door een vriend. Het was een kleine, efficiënte meneer met een snor, die overal foto’s van nam en zwijgend naar mijn klachten luisterde. Toen ik enthousiast over de dikte van de leidingen begon, schudde hij zijn hoofd.

Nee, zei hij, dat van die buizen was onzin. Ze waren allemaal even dik en zo’n pompje was zijn geld niet waard. Zijn plan was om twee leidingen te verwisselen en de boiler in de wc weg te hakken. Waar ik volgens hem natuurlijk ook mijn voordeel mee zou doen, was

een nieuw verwarmingsapparaat. Zo’n ketel was duur, dat gaf hij toe, maar ik kon zowel de parochie als de gemeente als de Verenigde Naties voor subsidies tillen, zodat ik uiteindelijk nog een aardige winst zou maken ook.

Een koperen ketel kon hij me echter niet aanraden. Tegenwoordig was roestvrij staal geweldig in de mode. Als ik wilde, maakte hij een keurige schatting voor me op.

In gedachten had ik mijn lot al in de handen gelegd van meneer 2, toen mijn vriendin onverwacht haar eigen, hoogstpersoonlijke installateur naar voren schoof. Aan de telefoon had hij geklonken als een schuchtere beginneling, maar toen hij voor me stond, met zijn bakkebaarden en zijn imposante buik, zag hij eruit als iemand die weinig tegenstand verdroeg. Honend lachte hij de suggesties van zijn voorgangers weg. Er was niets fouts met de buizen in mijn kelder, zei hij, het was allemaal een kwestie van kranen. Thermostatische kranen en verluchten op zijn tijd: dat was het geheim van de smid.

Natuurlijk moest dat oude, dwaze keteltje wel weg, maar dat had ik zelf ook al wel begrepen. Als de ketelinspectie bij me binnenviel, zouden ze niet alleen mijn kelder afkeuren, maar tegelijk mijn hele huis verbeurd verklaren, plus dat ik een boete kon krijgen voor onrechtmatig warmteverlies.

Koper? Roestvrij staal? Welke beunhaas had me zoiets aangepraat? Voor een prutshuis als het mijne was een Japannertje goed genoeg en dan stookte ik nog altijd voordeliger dan tevoren. Hij moest dan wel een gat boren in de kruipkelder en de leidingen doortrekken tot in de schouw, maar waar gehakt wordt, vallen spaanders.

Voor me op tafel liggen dus drie bestekken met drie verschillende bedragen. Ik kan natuurlijk een vierde man sommeren – de Gouden Gids staat vol met getalenteerde specialisten – maar Frank De Boosere heeft geloof ik een redelijke winter voorspeld en dan red ik het voorlopig nog wel met mijn oude brol.

Intussen denk ik af en toe eens na over de weldaden van het communisme. Eén merk, één kelder, één ketel. Alleen zou ik dan natuurlijk iemand op het Ministerie van Kilte en Verwarming moeten kennen. Brrr.

Roeselare en Ieper Tot eind oktober kunt u de vestigingen in Roeselare en Ieper nog bellen via de respectieve nummers 051/26.55.44 en 059/34.26.40.

Faxen kan via respectievelijk 03/220.88.17 en 03/220.88.10. Vanaf 1 november gelden de nummers zoals in de lijst vermeld bij LBC-NVK Kortrijk-Roeselare-Ieper.

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten en -steunpunten • LBC-NVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 lbc-nvk.brugge-oostende@acv-csc.be • LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • LBC-NVK DENDERMONDE Oude Vest 146 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • LBC-NVK GENT-EEKLO-ZELZATE Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk-roeselare-ieper@acv-csc.be • LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • LBC-NVK OUDENAARDE Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • LBC-NVK SINT-NIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat Sudermanstraat 5 - 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 lbc-nvk@acv-csc.be | www.lbc-nvk.be Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 115de jaargang | OKTOBER 2011 | 31