Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 115de jaargang | nummer 6 | juni 2011
Š foto: imageglobe
4-5 Weinig glamour bij Brussels Airlines
7 ONVREDE BIJ DUPONT
12-13 S C H O O LV E R L AT E R S E N J O B ST U D E N T E N
RUBRIEKSNAAM inhoud
Standpunt Luchtvaart Campagne Industrie IPA Industrie In de marge Jobstudenten Schoolverlaters Over de grenzen Actie
Inbox Sociaal Arbeids-gericht Film Film Boek De lezer schrijft Uitbetaling vakbondspremie Indexaanpassing Achterklap Vanmol
3 4 6 7 8 9 10 11 11 12 13 14 15 15 16 16 17 17 18 19 20 20 21 22 22 22 22 23 24
De economen Stewardessen Brussels Airlines kennen weinig glamour 'Tax Justice Day' brengt nuance in debat over fiscaliteit "Arbeiders en bedienden DuPont trekken aan zelfde zeel" Nieuwe ontslagregeling vanaf 2012 Accountantsvereniging LBC-NVK neemt unieke positie in Werknemers Philips Brugge voelen zich bedrogen Marc Leemans wordt nieuwe ACV-voorzitter Wegwijs voor jobstudenten Schoolverlater, hier jouw gids Colruyt treedt repressief op tegen zieke werknemers Dexia moet korte metten maken met bonuscultuur Vakbond behaalt belangrijke principiële overwinning Recht op ecocheques in paritair comité 218 Wet Continuïteit Ondernemingen is een miskleun Sjoemelend Atos Origin maakt zich meester van SIS Nader and Simin: A Separation Get Low Een zoektocht naar waarheid
Loopbaanprogramma voor werkenden en werkzoekenden
Het Financieel Actie Netwerk (FAN) heeft op 31 mei de allereerste editie gehouden van de ‘Tax Justice Day’. Anders gezegd, de Dag van de Rechtvaardige Fiscaliteit. Het FAN wil zo weerwerk bieden aan iedereen die pleit voor minder inkomsten voor de overheid. De overheid moet de belastingen correct innen en grote vermogens meer laten bijdragen. Lees meer over de actie op p. 6.
2 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
© foto: DANIËL RYS
De economen ferre w yckmans
standpunt.
algemeen secretaris
Even citeren uit De Standaard van 21 mei: “In de periode van de crisis gingen de werkloosheidsuitkeringen drie keer omhoog door een indexaanpassing en kreeg een aantal uitkeringen daarbovenop nog een verhoging van twee procent. Wat al een zwak punt was in België en Vlaanderen, de ‘mobiliteit’ van werknemers, hun neiging om een andere job aan te nemen, werd op die manier nog verder afgezwakt. De economen zien de onbeperktheid in duur van de werkloosheidsuitkeringen in België ook als een zware handicap.”
De ‘economen’ aan het woord zijn de denktankers van vzw Vives. En nog concreter Joep Konings, professor van de KU Leuven en eminent lid van de denkgroep Vives. Deze compacte formulering heeft het voordeel van de duidelijkheid. Duidelijk is ook dat dit sociaaleconomisch rechts discours via Vives een zogenaamd wetenschappelijk en onafhankelijk karakter krijgt. Even duidelijk is dat Vives en anderen hun boodschap gratis en voor niks gesleten krijgen en daarbij op weinig journalistiek weerwerk mogen rekenen. We analyseren kort even wat de essentie is van de stellingname van de denktank. Omdat werkloosheidsuitkeringen geïndexeerd en verhoogd worden (een eis van onder meer het ACV), blijven mensen werkloos in plaats van te werken. Ze zouden zich met die werkloosheidsuitkeringen, die bovendien zogenaamd onbeperkt zijn in de tijd, nestelen in een fauteuil van gigantisch hoge werkloosheidsuitkeringen. Dat durven professoren, behoorlijk goed betaald door de gemeenschap, zomaar te vertellen. En er zijn journalisten die elke kritische vraag bij deze uitspraken gewoon achterwege laten. Toogpraat
De werkloosheidsuitkeringen beperken is zowat het 'nec plus ultra' van alle werkgeversorganisaties.
Wij zijn grote voorstanders van de vrije meningsuiting en een vrije pers. We zijn ook voorstanders van wetenschappelijk onderzoek. Maar dat onderzoek moet wel de gemiddelde toogpraat overstijgen. Wat is de wetenschappelijke waarde van de stelling dat een werkloosheidsuitkering te hoog is? De hoogste werkloosheidsuitkering – voor wie voordien werkte, voor alle duidelijkheid – bedraagt 1.394,46 euro per maand, een bedrag dat onherroepelijk zakt na verloop van tijd. De minimale
werkloosheidsuitkering bedraagt 465,14 euro per maand. Dat is het bedrag dat verhoogd en geïndexeerd is en waar onze professor Konings zenuwachtig van wordt. Niet omdat het te laag zou zijn, en volgens andere deskundigen daardoor geen garantie biedt tegen armoede, maar omdat het te hoog is. Selectieve verontwaardiging heet zoiets. Het ergerlijke is dat die stelling en boodschap politiek vertaald wordt. De werkloosheidsuitkeringen beperken is zowat het ‘nec plus ultra’ van alle werkgeversorganisaties. Zij staven dit met ‘wetenschappelijke studies’ die de noodzakelijkheid hiervan zouden aantonen. De vrienden van Vives zijn zowat alles behalve wetenschappelijk, zij verkondigen meningen. Ze rijden voor de werkgevers en hun politieke aanhang. Hun analyses vinden haast zonder nuance de weg naar programma’s van politieke partijen. In Vlaanderen dreigen die standpunten weldra gewoon werkelijkheid te worden. Overtuigingskracht
Vakbonden hebben het historisch vaderschap van onze sociale bescherming in het algemeen en de sociale zekerheid in het bijzonder. We doen er dus goed aan om op alle fronten en ondubbelzinnig de uitbouw en niet de afbraak ervan te verzekeren. Hiervoor hebben we, meer dan in het verleden, overtuigingskracht nodig. Er dreigt immers een sluipende ontmanteling van de mechanismen van solidariteit. Nochtans de basis waarop de werknemersbeweging geënt is en waardoor ze zo’n aantrekkingskracht had. Het risico van dat sluipend gif van afbouw en ontmanteling is juist dat het zo sluipend is en haast onzichtbaar zijn werk doet. Zij die de sociale zekerheid willen ontmantelen, verpakken hun boodschap slim in ‘bewijzen’ die zogenaamd wetenschappelijk zijn. Gelukkig zijn er ook anderen, ernstige wetenschappers en denkers. Hun deskundigheid is niet geringer, wel integendeel. Zij worden wel tegengewerkt en zelden gepromoot als ze hun wat tegendraadse analyses aan de man en vrouw willen brengen. Wat zij zeggen, beweren, bewijzen, moet telkens weer worden verantwoord. Kritische vragen en bedenkingen zijn wel hun part. Dat is de ongelijke strijd die gevoerd wordt op het sociale terrein. Die ongelijkheid is ons niet onbekend, ze hindert ook ons. De vakbond heeft dus eigen publicaties en communicatiemiddelen nodig. In een blad als Ons Recht willen we andere wetenswaardigheden aan bod laten komen. We willen en zullen dus nog intenser dan voorheen onze boodschap – die ook de uwe is – in de kijker moeten zetten. Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
3
Wie als steward of stewardess werkt, heeft in de ogen van velen een droomberoep. Een mooi uniform, voortdurend de halve wereld afreizen, het oogt allemaal erg glamoureus. Toch is het cabinepersoneel bij Brussels Airlines niet gelukkig. “Brussels Airlines wil zich graag distantiëren van de lowcostmaatschappijen”, zegt Lode Verschingel, secretaris van ACV-CSC Aviation, het nieuwe samenwerkingsverband van ACV-CSC in de luchtvaartsector. “Maar de werkomstandigheden van het cabinepersoneel zijn verre van schitterend.”
Brussels Airlines ontstond op het puin van het legendarische Sabena. De onderneming werd in 2006 gevormd door het samengaan van SN Brussels Airlines en Virgin Express. Het Duitse Lufthansa heeft 45 procent van de aandelen in Brussels Airlines in handen. Bij Brussels Airlines zijn er drie vakbondsafvaardigingen. Eén voor het cabinepersoneel, één voor het grondpersoneel en één voor de piloten. Die situatie komt het management wel eens goed uit en maakt het mogelijk een verdeel-en-heers-politiek te voeren. “Wie steward of stewardess is, doet dat werk doorgaans heel graag”, weet Lode Verschingel. “Maar de werkdruk is erg zwaar. De mensen raken zwaar vermoeid maar ze zijn bereid om veel te verdragen. Nogal wat stewards en stewardessen vragen deeltijds tijdkrediet aan om het moordende tempo toch enigszins aan te kunnen. De hoge werkdruk is een bijzonder zwaar en acuut probleem. Bij de piloten stelt zich dit probleem even scherp. De werknemers worden gedwongen oneigenlijk gebruik te maken van tijdkrediet. Om uit te rusten en dus niet om werk en gezin zo goed mogelijk met elkaar te verzoenen. Maar zo wordt de druk op de collega’s nog groter. Een perverse spiraal.” Schamele vergoeding
© foto: photonews
Denis Bouwen
Brussels Airlines werkt in een moeilijke branche met lage winstmarges, hoge brandstofkosten en veel concurrentie.
4 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
Voor het grote geld moet je niet gaan werken als ‘cabin crew’. Wie voltijds als stewardess aan de slag gaat, verdient in het eerste jaar bruto welgeteld 1.463,99 euro per maand. Een bedrag in de buurt van het minimumloon. Na twintig jaar dienst zit je aan het ‘riante’ bedrag van 1.882,27 euro. “Zelfs een beginnende hulppostbode krijgt meer dan een startende stewardess.” Maar ook co-piloten halen nauwelijks de 2.000 euro bruto als beginnend maandsalaris. Wie piloot wil worden, moet geld lenen om de dure basisopleiding (80.000 euro) te kunnen betalen. “De piloten
luchtvaart
Stewardessen Brussels Airlines kennen weinig glamour Cabinepersoneel vraagt beter loon en minder werkdruk moeten kunst- en vliegwerk uithalen om hun lening te kunnen aflossen. Vaak gaan ze snel samenwonen om financieel het hoofd boven water te houden.” Piloten die als commandant op een vliegtuig werken, verdienen veel betere lonen. Ook al zijn er genoeg luchtvaartmaatschappijen die beter betalen. “Sommige piloten vliegen liever voor een lowcostmaatschappij als Ryanair omdat ze daar een vast werkregime krijgen. Bij Brussels Airlines wisselt het werkregime erg vaak, wat het sociaal leven onderuithaalt.” Terug naar het cabinepersoneel. Hun schamele basisloon wordt nog aangevuld met een variabel loon per vlieguur of ‘blokuur’. En wie een ‘night stop’ doet – een overnachting op een buitenlandse luchthaven – krijgt daarvoor een onkostenvergoeding. “Het management beslist wel wie welke night stops zal maken. De verdeling daarvan gebeurt met de nodige willekeur, ook al beweert het bedrijf van niet.” Volgens de vakbonden is er sprake is van vriendjespolitiek. Zij dringen aan op een eerlijker systeem. Fundamenteel eist ACV-CSC Aviation dat er een aantrekkelijker loonbarema komt zodat de stewards en stewardessen niet langer financieel afhankelijk zijn van het aantal night stops. “De vaste brutolonen moeten stijgen. Het pensioen wordt alleen berekend op het baremaloon. Wie niet op tijd spaart, riskeert op zijn oude dag in armoede te belanden. Een dertiende maand is er overigens ook niet. Zo kom je tot de paradoxale en perverse situatie dat het personeel hengelt naar flexibele en dus minder sociale werkomstandigheden om via het daardoor verdiende variabele loon boven de armoedegrens te komen.” Hoge eisen
een vergoeding voor de kosten die ze maken op buitenlandse luchthavens. En als compensatie voor het ongezonde, wisselende leven dat ze moeten accepteren.” Samen met bedrijven als CityJet/VLM, Thomas Cook Air en Jetairfly valt Brussels Airlines als Belgische luchtvaartmaatschappij onder het paritair comité 315.02. Alles wat de algemene arbeidswetgeving niet regelt – vooral grote delen van de wet op de arbeidsduur – wordt in de praktijk door het management van Brussels Airlines zelf ingevuld. “Het management wil absoluut dat de stewardessen telkens vijf dagen werken en twee dagen vrij zijn. Wat verre van vanzelfsprekend is voor vliegend personeel. Ze verplichten de mensen om erg veel uren te vliegen en buiten de mogelijkheden van het systeem maximaal uit. Met overuren wordt helemaal niet correct omgesprongen.” Waarschuwingsactie
Eerder dit jaar deelde het gemeenschappelijk vakbondsfront pamfletten uit aan passagiers in Zaventem. Met die actie wilden de vakbonden de passagiers confronteren met de wantoestanden bij Brussels Airlines. “De actievoerders wilden de passagiers niet gijzelen maar wel de problemen aanklagen. De directie kon niet lachen met de actie. Zij vond dat het imago van het bedrijf werd besmeurd. Brussels Airlines vergist zich schromelijk als het denkt dat de stewards en stewardessen vrede nemen met hun mooie uniformpje. Als de directie niet bijdraait, volgen waarschijnlijk nieuwe acties.” De afgevaardigden van ACV-CSC Aviation bij Brussels Airlines zijn sterk gemotiveerd om de situatie van het personeel te verbeteren. Die vakbondswerking kan trouwens een beroep doen op de ondersteuning van de bediendebonden LBC-NVK en CNE. De studie- en vormingsdiensten, financieeleconomische experts en de juridische dienst steken een tandje bij om de militanten in de luchtvaart te ondersteunen. De dringendste kwesties zijn de ‘flight & duty time’, zeg maar de arbeidstijdregeling, en het pensioendossier van het vliegend personeel. Voor het grondpersoneel wordt dringend een analytische functieclassificatie geëist.
Een job bij het cabinepersoneel veronderstelt dat je minstens twee- of drietalig bent. De stewards en stewardessen moeten menselijke en diplomatieke vaardigheden en commerciële feeling hebben, charmant kunnen omgaan met de passagiers en ‘safetyminded’ zijn. Op het vlak van de flexibiliteit moeten ze grote offers brengen. Vakantieperiodes kiezen is er niet echt bij. Een normaal sociaal leven uitbouwen is uitermate moeilijk. Speciale momenten Rendabiliteit met de familie meemaken evenzeer. “En dat allemaal voor een al te bescheiden loon”, In 2010 realiseerde de holding boven bedenkt Verschingel. “Brussels Airlines Brussels Airlines, SN Airholding, volgens de wijst graag op de variabele vergoedingen. pers ‘een kleine winst’. De rendabiliteit van Maar de stewardessen zien die vooral als de maatschappij lijkt erg broos. “Brussels
Airlines werkt natuurlijk in een moeilijke branche met lage winstmarges en brandstofkosten die momenteel hoge toppen scheren. Er is ook zware concurrentie, niet in het minst van de niet altijd correct concurrerende lowcostmaatschappijen”, zegt Verschingel. “In vergelijking met anderen heeft het bedrijf zeker niet overdreven veel personeel. Lufthansa verdiende trouwens al 60 miljoen euro door de synergie met Brussels Airlines. En Brussels Airlines is ook geld aan het investeren in Korongo Airlines, een nieuwe luchtvaartmaatschappij in de DR Congo.” Volgens waarnemers werkt Brussels Airlines veel goedkoper dan de Duitse aandeelhouder Lufthansa. “De vakbonden bij Lufthansa beseffen dat maar al te goed.” Op termijn kunnen de Duitsers hun greep op Brussels Airlines nog versterken. Ze hebben een optie om de resterende 55 procent ook te verwerven. In de praktijk laat Lufthansa momenteel alle dochters erg zelfstandig werken. “Een verstandige keuze”, zo denken waarnemers. “Brussels Airlines heeft veel expertise op de Afrikaanse markt, iets wat Lufthansa mist.” Zonder de erg lucratieve verbindingen met Afrika zou Brussels Airlines wellicht een roemloze dood sterven. Quod non, voor alle duidelijkheid.
Brief aan de passagiers Via een ‘brief aan de passagiers’ informeerde het gemeenschappelijk vakbondsfront in het voorjaar de klanten van Brussels Airlines over de loon- en arbeidsvoorwaarden van het cabinepersoneel. De flyer werd heel even uitgedeeld op de luchthaven van Zaventem. De brief haalt bijvoorbeeld aan dat een beginnende stewardess bruto nauwelijks meer dan 1.460 euro per maand verdient. En dat ze soms wel 16 uur per dag moet werken, zonder onderbreking. Soms is er amper acht uur tijd om te rusten tussen twee werkdagen. Elk jaar moet het cabinepersoneel cursussen volgen en examens afleggen om de veiligheid aan boord van de vliegtuigen te bevorderen. Als een stewardess verlof neemt of ziek of zwanger is, speelt ze een groot deel van haar onkostenvergoeding of variabel loon kwijt. Soms moet ze vier keer per dag opstijgen en landen. Op zaterdagen, zondagen, feestdagen en ’s nachts wordt voor hetzelfde loon gewerkt.
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
5
campagne
‘Tax Justice Day’ brengt nuance in debat over fiscaliteit Belastingen maken tal van collectieve diensten mogelijk Renilde De Busschop
Populisme
Het Financieel Actie Netwerk (FAN) heeft op 31 mei de allereerste editie gehouden van de ‘Tax Justice Day’. Anders gezegd, de Dag van de Rechtvaardige Fiscaliteit. Het FAN, dat uitdrukkelijke steun krijgt van de LBC-NVK, wil zo weerwerk bieden aan iedereen die pleit voor minder inkomsten voor de overheid.
Maar de vakbond en het FAN zijn het grondig oneens met de boodschap van PwC. Die boodschap is populistisch en ongenuanceerd. Zo vertelt de berekening niets over de belastingdruk in de enge zin van het woord omdat de socialezekerheidsbijdragen – betaald door werknemers, werkgevers en zelfstandigen – worden meegeteld. De berekening van PwC zegt al evenmin iets over de erg ongelijke verdeling van de belastingdruk. Arbeid wordt zwaar belast, kapitaal en vermogen veel minder. Stel dat we alleen kijken naar de vennootschappen. Die blijken op basis van hun gemiddelde effectieve aanslag al op 18 februari de Tax Freedom Day te mogen ‘vieren’. Wie veel vermogen heeft, doet het nog beter. Voor hen valt de Tax Freedom Day al op de tweede dag van het jaar. PwC pakt het erg populistisch aan met de boodschap dat de (para-) fiscale lasten in België te hoog zijn in vergelijking met andere landen. Die lasten moeten ‘dringend naar omlaag’. Wel te verstaan, in de eerste plaats voor de klanten van het bureau, multinationals en mensen met grote vermogens. Het bedrijf rept met geen woord over het feit dat belastingen dienen om overheidsuitgaven te financieren en inkomens te herverdelen.
PricewaterhouseCoopers (PwC), een bekende internationale accountant en belastingadviseur, berekent ieder jaar wanneer de ‘Tax Freedom Day’ valt. Dat is dan de dag waarop de Belg al zijn belastingen voor dat jaar heeft betaald. Pas vanaf de dag nadien werkt hij voor eigen rekening, is de gedachte. De nieuwe Tax Justice Day van het FAN wil onderstrepen hoe belangrijk het wel is om belastingen te innen. Belastingen zijn een grote bron van inkomsten voor de overheid, die daarmee haar collectieve dienstverlening kan financieren, in het belang van de hele bevolking. PwC telt elk jaar alle belastingen en sociale bijdragen op die de Belgische overheid int. Dat bedrag wordt dan gedeeld door het bruto binnenlands product (BBP). In 2010 leverde dat het cijfer van 43,3 procent op. PwC leidde daaruit af dat de Belgen tot 8 juni niets voor zichzelf verdienen. De Andere kant inkomsten die ze verdienen tussen 1 januari en 8 juni, belanden in de vorm van belas- De nieuwe Tax Justice Day toont de andere tingen en sociale bijdragen bij de overheid. kant van het verhaal. Die andere kant is
6 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
dat de Belgische belastingbetaler vanaf 1 januari op allerlei collectieve diensten kan rekenen. Degelijk en goedkoop onderwijs voor de kinderen, wegen, openbaar vervoer, bescherming enzovoort. Zonder genoeg belastinginkomsten kan de overheid nooit al die dienstverlening organiseren. De overheid moet ervoor zorgen dat iedereen naar draagkracht bijdraagt voor de collectieve diensten. Beter begoeden moeten meer bijdragen dan anderen. Op dat punt schort er nog wel wat aan ons belastingstelsel. Inkomsten uit arbeid worden veel sterker belast dan inkomsten uit vermogen. Terwijl de inkomsten uit vermogen natuurlijk geconcentreerd zitten bij de hogere inkomensgroepen. Er bestaan tal van aftrekken, belastingverminderingen, vrijstellingen, uitzonderingsregimes en constructies voor mensen en bedrijven die gespecialiseerd advies kunnen betalen om zo min mogelijk af te dragen. De overheid talmt met het treffen van de juiste maatregelen om de sociale en fiscale fraude in te dijken. Het Belgische overheidstekort moet tegen 2015 worden weggewerkt. De politici willen dat bereiken door te besparen. Het FAN wil met zijn campagne voor een rechtvaardige fiscaliteit beklemtonen dat er langs de inkomstenkant nog heel wat mogelijk is. De overheid moet de belastingen correct innen en grote vermogens meer laten bijdragen. Lees alle eisen van het Financieel Actie Netwerk op www.hetgrotegeld.be.
industrie
“Arbeiders en bedienden DuPont trekken aan zelfde zeel”
© foto: DANIËL RYS
Chemiebedrijf morrelt aan statuut werknemers
Het chemiebedrijf DuPont heeft geen grote traditie op het vlak van actievoeren. Maar deze keer was het toch flink prijs.
morrelen aan het werknemersstatuut: 23 bedienden zouden een arbeidersstatuut Het chemiebedrijf DuPont is gerekrijgen. Voor de bedienden kan het loonverlies daarmee oplopen van 400 tot 1.200 euro geld in het nieuws geweest door bruto per maand. En wat gebeurt er met de het aanslepende sociaal conflict groepsverzekering van alle werknemers als over de omschakeling van vier de lonen erop achteruit gaan?” naar drie ploegen en de aanpasSander is een van de 23 technische bediensing van het werknemersstatuut den. “Ruim tien jaar geleden werd ik in één van de productieafdelingevraagd om deel uit te maken van een gen. Volgens het bedrijf moeten proefproject met zelfregulerende teams”, 23 van de 47 technisch bedienden vertelt hij. “Ons arbeidersstatuut werd het statuut van arbeider krijgen. omgezet in een bediendestatuut omdat we extra taken kregen. Daar stond een loonsNa wekenlange onderhandelingen, prikac- verhoging tegenover. Je kunt van deze ties en een verzoening trok de werkgever groep van 23 bedienden nu niet verlangen zijn plan in. Althans voor heel even. Op een dat ze een stap achteruit zetten of kiezen recente Europese ondernemingsraad bleek voor een arbeidersstatuut.” DuPont toch niet te willen wijken. De LBCNVK-militanten Tony Mommers en Sander Spontane acties Krijgsman en LBC-NVK-secretaris Koen De Ons Recht: Hoe reageerde het personeel? Kinder geven toelichting. Bij DuPont in Mechelen werken zowat Tony: “De werknemers pikten de plannen 1.300 mensen. Er zijn 14 productielijnen. niet. Toen zij het nieuws te horen kregen, De herstructurering in de plasticafdeling kwamen er spontane werkonderbrekingen. Performance Polymers treft 130 werkne- Het personeel moest al te vaak het gelag betalen. De werknemers hielden hun acties mers, onder wie 47 bedienden. een maand lang vol. Opmerkelijk, want er Ons Recht: Wat zijn de gevolgen van de voor- is bij DuPont geen traditie van actievoeren.” Sander: “Geen wonder dat de mensen in gestelde aanpassingen? Tony: “De werkgever wil de concurrentie- actie schoten. Er leefden heel wat frustrapositie verbeteren. Het bedrijf wil van een ties. De jongste jaren werden voortdurend vierploegensysteem in zeven dagen naar beloftes gedaan en werden veranderingen een drieploegensysteem in vijf dagen. Dat doorgevoerd. Velen geloven het managebetekent het einde van de weekendshifts. ment niet langer.” Zoiets voelen de werknemers in hun portemonnee. Arbeiders gaan er gemiddeld Ons Recht: Hoe verliep de samenwerking met zo’n 400 tot 500 euro bruto op achter- de andere vakbonden? uit. Tegelijkertijd wil de directie opnieuw Tony: “Arbeiders en bedienden trekken aan Monique Bra am
hetzelfde zeel. Alle vakbonden werken heel goed samen. Het hele bedrijfsleven kijkt naar ons. Wordt bij DuPont al dan niet een precedent gecreëerd? De LBC-NVK blijft weigeren om een cao te tekenen die voorstelt om van bedienden (opnieuw) arbeiders te maken.” Keuze
Op de Europese ondernemingsraad kregen de vakbondsafgevaardigden de keuze: het plan voor de plasticafdeling in Mechelen aanvaarden of ondervinden dat de divisie in de vergeetput zou worden gestoken. “Die onaangename boodschap hebben we heel duidelijk en droog meegedeeld aan de werknemers”, vertelt Tony. “Mensen moeten voor zichzelf uitmaken wat voor hen persoonlijk belangrijk is”, zegt Sander. “Wil ik nog een job bij DuPont of ga ik liever op zoek naar ander werk? Wij zullen via een schriftelijke enquête peilen naar de meningen. Maar DuPont wil zijn plan al op 1 januari 2012 laten ingaan.” secretaris koen de kinder: “Wij hebben nooit gezegd dat we tegen een drieploegensysteem zijn. Maar er moet een degelijke en geleidelijke afbouw van vier naar drie ploegen komen. Zodat mensen zich kunnen aanpassen aan de veranderingen en het redelijk grote loonverlies. De werknemers moeten een keuze kunnen maken: blijven of vertrekken. Willen ze tegen de huidige voorwaarden verder of niet? Tot hiertoe werd de mensen geen keuze gegund. En uiteraard is het aan de vakbonden om binnen die twee pistes over een goed sociaal plan te onderhandelen.” Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
7
ipa
Nieuwe ontslagregeling vanaf 2012 Verhaal van gemiste kansen Peter Tierens
Voor werknemers van wie de arbeidsovereenkomst ten vroegste begint op 1 januari 2012 geldt een nieuwe ontslagregeling. De nieuwe regels zijn een gevolg van het fel omstreden ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) 2011-2012.
Terwijl voor de ‘oude’ arbeiders niets verandert, gaan voor de ‘nieuwe’ arbeiders de opzegtermijnen in principe met 15 procent omhoog. Dat lijkt enorm, maar voor opzegtermijnen die variëren tussen 28 en 112 dagen gaat het in absolute cijfers slechts om een eerder symbolische geste. Bovendien blijft de regel gelden dat de opzegtermijn gepresteerd moet worden. Dat komt erop neer dat de beruchte ontslagkosten voor de
werkgever in wezen niet veel voorstellen. Tenzij de werkgever zelf kiest voor verbreking en de daaruit voortvloeiende kosten. De opzegtermijnen voor arbeiders blijven dus veel te kort, ook in het licht van de internationale normen. Enige nuance is wel op zijn plaats. De ontslagregeling voor arbeiders omvat meer dan de component opzegtermijn alleen: er zijn ook de bijkomende vergoeding voor willekeurige
OPZEGTERMIJNEN WERKNEMERS Begin uitvoering overeenkomst voor 1/1/2012
Begin uitvoering overeenkomst ten vroegste op 1/1/2012
Opzeg door werkgever
Opzeg door werknemer
Opzeg door werkgever
Opzeg door werknemer
< 6 m: 28 d1 6m-5j: 35 d 5-10 j: 42 d 10-15j: 56 d 15-20j: 84 d Vanaf 20j: 112 d
Tot 20j: 14 d Vanaf 20j: 28 d
< 6 m: 28 d1 6m-5j: 40 d 5-10 j: 48 d 10-15j: 64 d 15-20j: 97 d Vanaf 20j: 129 d
Tot 20j: 14 d Vanaf 20j: 28d
1. ARBEIDERS2 Opzegtermijnen
Heel wat sectorale afwijkingen in cao, KB of wet Netto ontslaguitkering
Heel wat sectorale afwijkingen in cao, KB of wet
< 5 j: 1.250 ¤ 5-10 j: 2.500 ¤ >10 j: 3.750 ¤
/
1.250 ¤
/
3 m per begonnen schijf van 5 j
Helft van opzeg werkgever (max. 3 m)
3 m per begonnen schijf van 5 j
Helft van opzeg werkgever (max. 3 m)
2. BEDIENDEN2 Jaarloon maximum 30.535 ¤/j
Jaarloon hoger dan 30.535 ¤/j Te bepalen bij overeenkomst na ontslag of door rechter (meestal formule Claeys)
Te bepalen bij overeenkomst na ontslag of door rechter (max. 4,5 m; 6 m als loon >61.071 ¤/j)
Opzeg voor 1/1/2014
Opzeg vanaf 1/1/2014
<3 j: 91 d 3-4j: 120 d 4-5 j: 150 d 5-6 j: 182 d Vanaf 6 j: 30 dagen per begonnen jaar anciënniteit
<3 j: 91 d 3-4j: 116 d 4-5 j: 145 d 5-6 j: 182 d Vanaf 6 j: 29 dagen per begonnen jaar anciënniteit
<5 j: 45 d 5-10 j: 90 d > 10 j: 135 d > 15 j én > 61.071 ¤/j: 180 d
Geen afwijkingen mogelijk via sectorale cao Als loon > 61.071 ¤: opzegtermijn bepaalbaar bij indiensttreding (minstens 3 m per begonnen 5j)
Als loon > 61.071 ¤: opzegtermijn bepaalbaar bij indiensttreding (minstens 3 m per begonnen 5 j)
1. in arbeidsovereenkomst kan kortere opzegtermijn voorzien worden (minimum 7 d). De door de werknemer te respecteren opzegtermijn bedraagt in dit geval de helft van de opzegtermijn van de werkgever. 2. De omvang van de opzegtermijn is afhankelijk van de anciënniteit in de onderneming. Een vroegere tewerkstelling als uitzendkracht bij dezelfde onderneming kan voor maximum één jaar in aanmerking worden genomen.
8 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
ontslagen, de door de overheid gefinan- door de rechtbanken plaats maakt voor duicierde netto ontslaguitkering, de beloofde delijke wettelijke termijnen. belastingvrijstelling voor de eerste 600 euro Als de bediende zelf zijn ontslag geeft, zal van de ontslagvergoeding (1.200 euro vanaf hij voortaan rekening moeten houden met 2014) en de conventionele stelsels van aan- vaste opzegtermijnen, afhankelijk van de vullende bestaanszekerheid. anciënniteit. Bedraagt de anciënniteit meer dan tien jaar, dan zal de opzegtermijn oplopen tot 4,5 of zelfs zes maanden. De mobiliBedienden teit op de arbeidsmarkt voor hogere bedienVoor de nieuwe bedienden (in dienst vanaf den wordt hierdoor flink gehypothekeerd. 2012) met een jaarsalaris van meer dan De nieuwe ontslagregeling heeft bepaalde 30.535 euro vallen enkele minder positieve verdiensten. Maar het valt evenmin te ontveranderingen op. kennen dat ze een aantal gebreken vertoont. Zo leidde het streven naar meer eenheid tot een nooit geziene veelheid aan ontslagstatuten. De werkgevers deden weinig inspanDe nieuwe ningen om de extreem korte opzegtermijnen voor arbeiders te verlengen, terwijl de ontslagregeling heeft bedienden voor de ‘toenadering’ een veel te bepaalde verdiensten. hoge prijs moesten betalen: kortere opzegtermijnen en economische werkloosheid. Maar het valt evenmin Die situatie mag geenszins een precedent te ontkennen dat ze vormen voor verdere onderhandelingen over één algemeen werknemersstatuut. een aantal gebreken Met de nieuwe regeling wordt de kans vertoont. gemist om historische ongelijkheden weg te werken. Maar ook en vooral om een globaal en sluitend concept te ontwikkelen voor De door de werkgever na te leven opzegter- meer contractzekerheid, zowel voor oude mijnen gaan er tegen 2014 gemiddeld met als voor nieuwe werknemers, zowel bij ontzes procent op achteruit, zij het met uit- slag als bij de uitvoering van de arbeidsoverschieters naar boven en naar beneden. Die eenkomst. Bij deze dus meteen een warme inlevering wordt in zekere mate gecompen- oproep om de oefening nog eens over te seerd door de beloofde belastingvrijstelling doen. Maar deze keer iets meer doordacht, op de eerste 600 euro van de ontslagver- iets meer diepgaand en iets meer uitgebagoeding (1.200 euro vanaf 2014). Bovendien lanceerd. neemt de rechtszekerheid toe nu de vaak wat arbitraire bepaling van de opzegtermijn Bron: Wet van 12 april 2011
Accountantsvereniging LBC-NVK neemt unieke positie in De Accountantsvereniging LBC-NVK is ontstaan vanuit de vakbond LBC-NVK en zijn centrum voor volwassenenonderwijs (vroeger bekend als de LBCavondscholen). De vereniging wil de belangen van de ‘cijferberoepen’ behartigen. Accountants, revisoren, boekhouders, belastingconsulenten enzovoort. De organisatie werkt niet als een gewone beroepsvereniging voor zelfstandige accountants. Meer dan andere verenigingen toont ze aandacht voor wie in loondienst werkt. Daarnaast is de transparantie van economisch financiële informatie voor werknemers en hun vertegenwoordigers in bedrijven en instellingen voor de vereniging van belang. De unieke mix van opdrachten en bekommernissen bezorgt de Accountantsvereniging LBC-NVK een erg specifieke positie in het veld van de cijferaars. Rechtstreeks of via een ACV-mandaat zetelen we in diverse adviesorganen en kunnen we wegen op de besluitvorming en het wetgevend werk. Eén van de doelstellingen is om het beroep van interne boekhouder te laten erkennen. Het aanbod van de vereniging is breed. Er is een kwartaaltijdschrift (Activa) met informatieve bijdragen. Er zijn regionale studieavonden over diverse thema’s (zowat 45 per jaar). En er is een informatieve website met uitgebreide databanken voor onze leden. Jaarlijkse ledenbijdrage voor gesyndiceerden 55 euro en voor niet-gesyndiceerden 110 euro en een éénmalig dossierrecht van 25 euro. Aansluiten kan via een bericht aan de voorzitter (firmin.bauters@skynet.be). Of via een e-mailtje naar greta.vanhul@acv-csc.be. Meer informatie op de website www.acclbcnvk.be. Studenten kunnen tijdens hun studietijd gratis aansluiten.
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
9
Werknemers Philips Brugge voelen zich bedrogen TV-afdeling gaat naar joint venture met Chinezen
© foto: PHOTONEWS
industrie
Philips neemt de belangen van het personeel niet altijd ter harte wanneer het activiteiten verkoopt of in een joint venture steekt. Denis Bouwen
Het elektronicaconcern Philips gaat zijn verlieslatende tv-afdeling afstoten. De afdeling wordt ondergebracht in een joint venture met TPV Technology, dat werd opgericht door Chinese en Taiwanese investeerders. Bij Philips Brugge voelen de vakbonden zich bedrogen. Wordt dit geen kroniek van een aangekondigde dood?
De nieuwe topman van Philips, Frans Van Houten, wil dit jaar de overeenkomst met TPV Technology in kannen en kruiken hebben. Het nieuwe tv-bedrijf zal wereldwijd 3.600 mensen tewerkstellen. De Chinezen participeren voor 70 procent in de joint venture, Philips behoudt 30 procent. TPV heeft grote fabrieken in China en twee ontwikkelingscentra in Taiwan. “TPV Technology mag de nieuwe onderneming financieren”, zegt het gemeenschappelijk vakbondsfront bij Philips Brugge. “Als compensatie krijgt TPV de ontwikkelingskennis van Philips, het gebruik van de patenten, de productie-eenheden, de distributie- en verkoopcentra en al het personeel. Het management van Philips TV toonde zich dolenthousiast en verklaarde mee de overstap te zullen maken. Die managers zullen de leiding in handen nemen.” Bij Philips Brugge zijn er nog 290 vaste personeelsleden, bijna allemaal ingenieurs. Er werken ook 76 ingehuurde krachten, vooral om software te schrijven. 10 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
Voor de LBC-NVK en de andere bonden blijven heel wat vragen onbeantwoord. Wat is precies de bedoeling van de joint venture? Waarom neemt TPV niet alle aandelen over? Moeten er in de joint venture ook geen managers van TPV komen? En waarom blijft het nieuwe bedrijf opgescheept met Philips-managers die er niets van bakten? ‘Ongeloofwaardig’
“De hele operatie komt erg ongeloofwaardig over”, zeggen de bonden. “Eerder dit jaar kregen we op de Europese ondernemingsraad te horen dat Philips, ondanks de verliezen, zijn knowhow op het vlak van tv’s nooit zou afstoten. De ontwikkeling in Brugge werd omschreven als het kroonjuweel van de tv-poot. Philips zou dat kroonjuweel nooit te grabbel gooien, beweerde de top.” Het is niet de eerste keer dat de multinational fabeltjes verkoopt. Zo ontkende Philips nog in 2008 dat het de tv-fabriek in Brugge wilde opdoeken. Een jaar later was het echter zover. Alleen het ontwikkelingscentrum bleef over. In 2002 verkocht het concern zijn printplatendivisie aan het Amerikaanse Jabil Circuit. Vier jaar later werd Jabil Brugge gesloten. De bonden leerden in de loop der jaren dat Philips de belangen van het personeel niet altijd ter harte neemt wanneer het activiteiten verkoopt of in een joint venture steekt. “Het akkoord met TPV Technology mag pas worden uitgevoerd als Philips het personeel in Brugge een aantal jaren werk garandeert en financiële waarborgen geeft voor de opgebouwde dienstjaren”, vinden de bonden.
Waarborg
Hoe dat praktisch moet gebeuren? Op die vraag hebben de vakbonden al een antwoord. In de holding Philips België zit nu 1,6 miljard euro eigen kapitaal, deels om van de notionele intrestaftrek te kunnen profiteren. Met die centen wordt weinig ondernomen. Een deel ervan wordt uitgeleend aan Amerikaanse vestigingen. “Waarom kan Philips een deel van die centen niet blokkeren voor de werknemers in Brugge, bijvoorbeeld in de eerste zes jaar van de samenwerking met TPV?”, opperen de bonden. “Dat geld kan dan dienen als waarborg tegen een ontslag. Als Philips dit voorstel aanvaardt, kunnen wij met een gerust hart de joint venture tegemoet zien en naar een andere plek verhuizen.” Volgens de bonden kan Philips het voorstel van de bonden moeiteloos accepteren als het inderdaad eerlijke bedoelingen heeft. “Na zes jaar hebben ze de centen met intrest terug.” In 2010 richtte Philips een werkgroep op om een nieuwe locatie te zoeken voor de Brugse vestiging. Voor die nieuwe plek wordt gemikt op de as Brugge-Gent-Antwerpen. Het Brugse stadsbestuur doet er uiteraard alles aan om het bedrijf niet te zien vertrekken en stelt diverse mogelijke plekken in Brugge voor. “Wij zijn een sterke kandidaat maar ook Antwerpen en Gent hebben sterke troeven die ze kunnen uitspelen”, zei de Brugse burgemeester Patrick Moenaert in de pers.
in de marge
Marc Leemans wordt nieuwe ACV-voorzitter
© foto: MICHAEL DE LAUSNAY
De Algemene Raad van het ACV heeft nieuwe functie als voorzitter van het op 24 mei bij geheime stemming ACV opneemt, is hij nog onder meer Marc Leemans verkozen als nieuwe de woordvoerder van het ACV in de voorzitter van het ACV. Marc zal Nationale Arbeidsraad. Als woordeind 2011 Luc Cortebeeck opvolgen voerder bepaalde hij mee de lijn in als voorzitter van de grootste vak- belangrijke interprofessionele dosbond van België, het ACV. siers. Marc Leemans verdiende zijn syn- De LBC-NVK wenst de nieuwe voordicale sporen bij de vroegere cen- zitter nu reeds alle succes en zegt trale van Mijnwerkers, Energie en alle steun toe bij de uitvoering van Chemie en nadien als nationaal deze zware opdracht. secretaris van het ACV. Tot hij zijn
wf
Integratie en taalonderwijs
Er bestaan lange wachtlijsten voor mensen die Nederlands willen leren. Op zich een goede zaak, dit duidt op de bereidwilligheid van velen om onze taal te leren. Een wat ander verhaal dus dan de boodschap van diegenen die beweren dat ‘men’ geen Nederlands wil leren. De Vlaamse meerderheidspartijen CD&V, sp.a en N-VA en de Vlaamse minister van Onderwijs, Pascal Smet (sp.a), willen iets doen aan die lange wachtlijsten voor de lessen Nederlands Tweede Taal (NT2) voor nieuwkomers. Niet door het cursusaanbod in het volwassenenonderwijs of de centra voor basiseducatie uit te breiden of extra middelen te regelen. Neen, juist door te besparen. Centra die ‘mensen zonder papieren’ inschrijven voor zulke cursussen zullen daarvoor geen subsidie meer krijgen. Dus geen extra subsidiëring, maar juist de subsidiekraan dicht. Het valt te vrezen dat dit een bijzonder efficiënte manier zal zijn om dat verderfelijke doel te bereiken. Scholen zullen met hun zeer beperkte eigen middelen kunnen kiezen om deze cursisten op eigen kosten les te geven. Maar weinig centra zullen daar financieel toe in staat zijn. De centra voor volwassenenonderwijs of basiseducatie die dat wel doen, zullen een enorme aantrekkingskracht uitoefenen en dus ‘concentraties’ van mensen zonder papieren verzamelen. Het reguliere onderwijs toonde al voldoende aan wat de onvolkomenheden van zulke regimes zijn. En wij maar altijd denken dat de kennis van de Nederlandse taal iemands integratie in een stroomversnelling kon brengen. De redenering die de geciteerde politieke partijen volgen is even krom als betwistbaar. “Als je mensen de taal leert, zullen ze denken dat ze kunnen blijven. Dat moeten we te allen prijze vermijden.” Met diezelfde redenering kunnen we ook meteen zeggen dat mensen zonder papieren geen onderdak en geen eten moeten krijgen… dat worden ze immers gewoon. We krijgen zo een voorschot op wat het Vlaamse autonome integratiebeleid aan fraais in petto heeft. Daar is geen plaats voor bescherming. De zogenaamde Vlaamse warmte is kil als de winter. De Raad van State vond dit Vlaams politiek werk redelijk gebrekkig. Volgens de Raad is er geen wettig doel en kan je niet het recht van de ene categorie garanderen door het recht van de andere categorie te beperken. Ook is de maatregel niet evenredig met de geformuleerde doelstelling: de betrokken mensen worden niet alleen geweerd uit de lessen Nederlands, ze mogen ook geen enkele opleiding in het volwassenenonderwijs volgen. Ten slotte oordeelt de Raad dat je het doel op een andere manier kan bereiken, namelijk door het aanbod van de lessen Nederlands uit te breiden. Zo horen we het nog eens graag van de Raad van State.
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
11
jobstudenten
Wegwijs voor jobstudenten Nieuwe regeling start pas op 1 januari 2012 acht procent aan sociale lasten. Je kan ook meer dan 46 dagen werken of Het kernkabinet heeft een plan meteen al een contract sluiten voor bijvoorbeeld één jaar. In dat geval wordt er 13,07 op tafel gelegd waardoor studenprocent afgehouden. Veel uitzendkantoren ten maximaal 50 dagen per jaar spreken dan van ‘werkstudenten’ maar in mogen werken. De nieuwe regewerkelijkheid blijft het gaan om gewone ling geldt pas vanaf 1 januari 2012. jobstudenten. In 2011 is de oude regeling dus nog Alle dagen die een jobstudent werkt, tellen van kracht. Ons Recht geeft antmee om te kijken of de 23 dagen niet worwoord op een aantal kernvragen. den overschreden. Zodra de jobstudent in één van de twee blokken de 23 werkdagen Wie het juiste antwoord op elk van deze vra- overschrijdt, worden in principe alle gepresgen kent, verdient meer dan een bloemetje. teerde dagen onderworpen aan de volledige Hij of zij kan zelfs solliciteren voor de job socialezekerheidsbijdragen. Gelukkig wordt van minister van Werk. De informatie in dit elk kalenderjaar de teller weer op nul gezet. artikel schetst de grote lijnen en zwijgt over Het is de taak van de werkgever om de juiste de uitzonderingsgevallen. bijdrage af te houden. Elke gewerkte dag telt als een dag, ook als je maar een contract van enkele uurtjes hebt. Ook feestdagen tijdens Wat kan ik verdienen als de tewerkstellingsperiode tellen mee. jobstudent? Elke Oeyen
Een jobstudent heeft recht op het loon dat voor zijn functie en zijn leeftijd afgesproken is in het paritair comité van de sector waarin hij werkt. Dit loon kan ook zijn afgesproken in een ondernemingsakkoord. Het is mogelijk dat de student ook recht heeft op maaltijdcheques wanneer die aan de vaste werknemers worden toegekend. Hetzelfde geldt voor weerverlet- en getrouwheidszegels in de bouwsector. Is er in het bedrijf of de sector geen specifieke loonregeling? Dan heeft de jobstudent recht op het gewaarborgd minimumloon, weliswaar in verhouding tot zijn leeftijd en op voorwaarde dat hij minstens één maand werkt. Tabel 1 geeft een overzicht van de wettelijke bruto minimum maand- en uurlonen die gelden sinds 1 september 2010. Werkstudent of jobstudent?
betalen? Hou dan rekening met een forfaitaire onkostenvergoeding van 28,7 procent. Wie als student heel veel geld verdient, kan natuurlijk wel in een hogere belastingschaal belanden. De term netto belastbaar inkomen (of netto bestaansmiddelen) is jargon van de belastingen. Dit is niet hetzelfde als het nettoloon. De netto bestaansmiddelen bereken je zo: Brutojaarloon - Solidariteitsbijdrage en/of RSZ-bijdrage (2,5 procent, 4,5 procent of 13,07 procent) - forfaitaire onkostenvergoeding (20 procent of minstens 400 euro) __________________________________ Netto belastbaar inkomen Alimentatiegeld en thuis nog ten laste?
Wat met de belastingen?
Om thuis fiscaal ten laste te kunnen zijn, geldt voor het kind een maximumbedrag aan eigen inkomsten (netto belastbaar inkomen of netto bestaansmiddelen). Voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012) gaat het om deze netto bestaansmiddelen: voor een kind van een gehuwd koppel 2.890 euro, voor een kind van een alleenstaande 4.170 euro en voor een gehandicapt kind van een alleenstaande 5.290 euro. Wanneer die maxima worden overschreden, is het kind niet langer fiscaal ten laste en betalen de ouders hierdoor meer belastingen. Zelf moet een jobstudent pas belastingen betalen wanneer zijn netto bestaansmiddelen op jaarbasis hoger liggen dan 6.830 euro (bruto 8.612,5 euro). Wil je je netto bestaansmiddelen op jaarbasis becijferen om te weten of je zelf belastingen moet
Krijgt de jobstudent alimentatiegeld omdat de ouders gescheiden zijn, dan wordt het deel van de alimentatie boven de 2.890 euro beschouwd als inkomsten. Tachtig procent van het alimentatiegeld moet dan worden opgeteld bij de netto bestaansmiddelen. Om te berekenen of je zelf belastingen moet betalen moet je jouw netto bestaansmiddelen verhogen met 80 procent van je alimentatie. Kom je aan een som die hoger ligt dan 6.830 euro netto (8.612,5 euro bruto)? Dan betaal je zelf belastingen. En de kinderbijslag?
Als de jobstudent nog geen 18 jaar oud is, dan heeft hij een onvoorwaardelijk recht op kinderbijslag tot 31 augustus van het kalenderjaar waarin hij 18 jaar wordt. Is de jobstudent 18 jaar of ouder en student, maar
Twee keer 23 dagen In de zomervakantie (juli, augustus en sep- Tabel 1 tember) kan je als jobstudent 23 werkdaLeeftijd % Maandloon Uurloon (38u/week) gen werken tegen een verlaagd socialeze21 100% 1.415,24 euro 8,5946 euro kerheidstarief. Van je loon als jobstudent 20 94% 1.330,33 euro 8,0789 euro wordt dan 2,5 procent aan socialezeker19 88% 1.245,41 euro 7,5632 euro heidsbijdrage afgehouden. De werkgever 18 82% 1.160,50 euro 7,0476 euro betaalt vijf procent sociale lasten. Je moet 17 76% 1.075,58 euro 6,5310 euro wel aangeworven zijn met een ‘overeen16 70% 990,67 euro 6,0162 euro komst voor tewerkstelling van studenten’ Tip: Bekijk de loonbarema’s van je bedrijf en nog niet meer gewerkt hebben dan 23 dagen buiten de zomervakantie van dit Tabel 2 kalenderjaar (ongeacht welke afhouding 1ste kwartaal (januari, februari, maart) max. 240 uren sociale zekerheid). Buiten de zomervakantie kan je nog eens 23 2de kwartaal (april, mei, juni) max. 240 uren werkdagen werken tegen een verlaagd sociade 3 kwartaal (juli, augustus, september) geen uurbeperking lezekerheidstarief. Voor een student wil dat zeggen dat er dan 4,5 procent wordt afge4de kwartaal (oktober, november, december) max. 240 uren houden van het loon. De werkgever betaalt 12 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
schoolverlaters studeert hij niet in het hoger of universitair onderwijs? Dan heeft de jobstudent ook recht op kinderbijslag als hij regelmatig de lessen blijft volgen en als die opleiding deel uitmaakt van het secundair onderwijs. Of als die studierichting minstens 17 lesuren van zestig minuten vertegenwoordigt. Studeert de jobstudent in het hoger of universitair onderwijs, dan zijn er voorwaarden om de kinderbijslag te behouden: je bent nog geen 25 jaar en je bent ten laatste op 30 november ingeschreven in het hoger onderwijs voor minstens 27 studiepunten per academiejaar. Dit mag bij één of meer onderwijsinstellingen zijn. Wat is dan de invloed van studentenarbeid op de kinderbijslag?
(zie tabel 2) Tussen twee academiejaren mag je als jobstudent de hele zomervakantie (juli, augustus en september) werken zonder uur- en inkomstenbeperking. Gedurende het academiejaar mag je maximaal 240 uren per kwartaal werken. Om recht te hebben op kinderbijslag voor het derde kalenderkwartaal (de zomervakantie) moet de jobstudent recht op kinderbijslag gehad hebben in het tweede kalenderkwartaal. Overschrijdt de jobstudent binnen een kwartaal de 240 uren? Dan is hij de kinderbijslag voor het hele kwartaal kwijt (drie maanden!). Als de jobstudent in het tweede kwartaal meer dan 240 uren werkt, dan verliest hij de kinderbijslag voor het tweede én het derde kwartaal. In dat geval krijgt de jobstudent dus zes maanden lang geen kinderbijslag. Meer informatie vind je op www.acv-enter.be. Aanraders zijn ook de folders ‘Lonend studentenwerk’ en ‘Gids voor schoolverlaters’.
Schoolverlater, hier jouw gids Elke Oeyen
Inschrijven bij het ziekenfonds
Voor heel wat jongeren gaat op 30 juni 2011 voor de laatste keer de schoolbel. Vanaf dan staan ze op eigen benen. Het ‘echte leven’ kan beginnen. Maar wat moet je allemaal doen om in orde te zijn? Kan een schoolverlater meteen ‘stempelen’? Wordt er nog kinderbijslag betaald? Hoeveel bedraagt de wachtuitkering? Ons Recht tracht te antwoorden op enkele van de meest gestelde vragen waarmee schoolverlaters en hun ouders nogal eens worstelen.
Zolang de wachttijd loopt en voor zover de schoolverlater nog niet aan het werk is, blijft hij voor de ziekteverzekering ten laste van zijn ouders. Inschrijven bij het ziekenfonds moet gebeuren op het ogenblik dat je begint te werken of op het ogenblik dat je wachtuitkeringen ontvangt. Werken tijdens de wachttijd
Werken tijdens de wachttijd is perfect mogelijk. Ben je een schoolverlater en werk je in juli, augustus of september als jobstudent (met een arbeidsovereenkomst voor studenten, maximaal 23 werkdagen, niet onderhevig aan de volledige RSZ-bijdrage)? Dan wordt de wachttijd Inschrijven bij de VDAB verlengd met de periode dat je als jobstuAls een schoolverlater zich als werkzoe- dent werkt. Als je dagen werkte die volledig kende inschrijft bij de Vlaamse Dienst voor onderworpen waren aan de sociale zekerArbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding heid, dan maken die je wachttijd niet langer. (VDAB) of de Brusselse tegenhanger (Actiris), Je wachttijd kan ook worden verkort met kan hij aanspraak maken op wachtuit alle dagen die je hebt gewerkt sinds 1 oktokeringen na een wachttijd van 155 dagen ber 2005 en waarvoor 4,5 procent of 13,07 (voor -18-jarigen), 233 dagen (18-26 jaar) of procent van je loon werd afgetrokken. Je 310 dagen (+26 jaar). kan je wachttijd zo laten inkorten met 78 Maar er zijn nog andere redenen om zich in te dagen. schrijven bij de VDAB. Wie dat doet, kan een beroep doen op VDAB-diensten als Jobclub Kinderbijslag en Jobservice. Ingeschreven zijn is ook een voorwaarde om in aanmerking te komen De jobstudent-schoolverlater behoudt het voor sommige tewerkstellingsmaatregelen. recht op kinderbijslag tijdens de laatste Ten slotte blijven bepaalde sociale rechten zomervakantie (juli, augustus, september) gevrijwaard (werkloosheid, ziekteverzeke- als hij niet meer dan 240 uren werkt. Na de zomervakantie kan hij gedurende de ring, kinderbijslag). Als de schoolverlater jonger is dan 18 jaar, wachttijd voor de werkloosheid nog studenmoet de inschrijving uiterlijk op 9 juli tenarbeid doen zonder zijn recht op kindergebeuren. De wachttijd loopt dan vanaf 1 bijslag te verliezen. Maar in dat geval mag juli. Is de schoolverlater op 1 juli van dit jaar hij niet meer verdienen dan 490,09 euro per 18 jaar of ouder? Dan moet hij zich uiter- maand. lijk op 9 augustus inschrijven. De wachttijd loopt dan vanaf 1 augustus. Uitkeringen Schrijft de schoolverlater zich later in? Dan Na het verstrijken van de wachttijd kan de begint de wachttijd pas schoolverlater aanspraak maken op wachtte lopen op de datum van uitkeringen. Maar dat zijn géén werkloosinschrijving. Het zal dan heiduitkeringen. Om werkloosheidsgeld te ook langer duren voor er kunnen krijgen moet je, afhankelijk van de wachtuitkeringen worden leeftijd, een bepaalde periode van tewerkstelling bewijzen. Je moet ook ingeschreven ontvangen. Jongeren die er tijdens zijn als werkzoekende en de wachttijd hebhet schooljaar de brui aan ben doorlopen. geven, schrijven zich best In de eerste week (binnen de acht dagen) meteen in als werkzoe- na het voltooien van de wachttijd moet de kende bij de VDAB. Voor schoolverlater opnieuw bij de VDAB langs hen begint de wachttijd gaan. Daar krijgt hij dan een inschrijvingste lopen vanaf de dag van stempel. Tegelijkertijd moet hij een werkloosheidsdossier laten opstellen. Daarvoor inschrijving. kan de schoolverlater terecht bij het ACVdienstencentrum in zijn buurt.
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
13
RUBRIEKSNAAM over
de grenzen
annick aerts
In het Italiaanse Turijn was er op 6 december 2007 een tragisch ongeval bij de multinational ThyssenKrupp. Bij een brand in de plaatselijke vestiging kwamen zeven werknemers om het leven. Het bedrijf toonde al geruime tijd geen interesse meer in de arbeidsomstandigheden bij het filiaal. Begin 2008 moest de vestiging namelijk gesloten worden. Het ongeval deed in Italië een debat losbarsten over veiligheid op de werkvloer. Bovendien kwam er een rechtszaak tegen het bedrijf, de Italiaanse ‘ceo’ en vijf vertegenwoordigers van het management. Op 15 april 2011 leidde dit tot een historische uitspraak waarbij de ceo een zware straf kreeg opgelegd. Hij werd volledig verantwoordelijk gesteld voor de dood van de zeven werknemers. De rechter was van oordeel dat de ceo op de hoogte was van de bestaande risico’s. Bovendien had hij besloten de minimale veiligheidswetgeving niet na te leven. De ceo werd veroordeeld tot 16,5 jaar gevangenis. De andere managers kregen een gevangenisstraf van 13,5 jaar voor hun aandeel in het ongeval. Het bedrijf zelf kreeg een boete van 1 miljoen euro. Bijkomend krijgt het een half jaar lang geen staatssubsidies meer. De onderneming mag geen reclame maken voor haar producten in Italië. De Italiaanse aanklager hoopt dat met deze uitspraak het duidelijk wordt voor alle bedrijven dat veiligheid en gezondheid op de werkplaats een basisrecht is.
maatschappij moet worden gestreefd naar een gelijke behandeling van vrouwen. Om de vrijheid van vereniging en het recht op collectieve onderhandelingen mogelijk te maken is er dringend nood aan sterke, onafhankelijke vakbonden, geleid door de leden. Verder is het recht op een kwaliteitsvolle openbare dienstverlening een belangrijk element voor goed bestuur, democratie en ontwikkeling. Vakbonden moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en vechten tegen een dictatuur. Automatisch betekent dit dat alle bonden die steun genieten van dictators en tegen de wil van hun leden handelen verworpen moeten worden. Een vakbond is maar legitiem als hij de steun van de werknemers krijgt. De 77 Arabische bonden willen ook voortbouwen aan onderlinge solidariteit en gezamenlijke actie om dit waar te maken. De internationale vakbondswereld zal hen hierbij steunen. www.global-unions.org
Holcim India respecteert personeel niet Holcim is een Zwitserse multinational en de op één na grootste producent van cement in de wereld. In India nam het bedrijf ACC en Ambuja Cement over. Die twee bedrijven volgden voor de overname de nationale afspraken in de sector.
www.imfmetal.org
Vraag naar nieuwe energiepolitiek
Nieuwe wind voor Arabische bonden
Met veel interesse volgde de internationale vakbondswereld de ontwikkelingen na de ramp in de kerncentrale van Fukushima. In eerste instantie was er grote bezorgdheid om de Japanse bevolking en de werknemers die in de radioactieve zone werken. Veel van deze werknemers zijn medewerkers of actieve leden van de Japanse energievakbond Denryoku Soren. Met man en macht proberen ze de kernreactor te helpen stilleggen. Denryoku Soren vindt het van groot belang om bij andere Japanse kernreactoren op basis van de huidige bevindingen na te gaan of de beveiligingsmaatregelen werken. De Japanse vakbond wil een betere controle op werknemers die blootgesteld zijn aan bestraling. Het is heel belangrijk dat er gewerkt wordt aan een betere verspreiding van informatie over de productie van nucleaire energie. Verder moet er dringend objectieve en eenvoudige informatie komen over de effecten van kernenergie op het dagelijkse leven. De mondiale
De Arabische lente gaf in veel landen de gewone burger hoop en moed om te vechten tegen het politieke bestel en sociale onrechtvaardigheid. Onafhankelijke en vrije vakbonden hebben een belangrijke rol te spelen om fundamentele veranderingen te laten plaatsvinden. Zullen vakbondsrechten automatisch worden gerespecteerd? De Arabische vakbonden maken zich daarover geen illusies en weten dat ze zullen moeten knokken. Met steun van de mondiale vakbonden stelden 77 Arabische bonden een verklaring op waarin ze verwoorden wat democratie en sociale rechtvaardigheid voor hen betekent. Die verklaring moet mee druk zetten op het veranderingsproces dat aan de gang is. Ze roepen overheden op om respect te hebben voor het recht op vakbondsactie. Alle vormen van geweld en repressie moeten worden veroordeeld. Zowel bij de vakbonden als in de hele 14 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
In februari 2011 maakten de sociale partners in de sector erg goede loonafspraken. Elke werknemer krijgt een maandelijkse loonsverhoging van 54 euro. Beide bedrijven namen via hun werkgeversfederatie actief deel aan het sectoraal overleg van de cement. Door de overname is de houding van het management radicaal omgedraaid, tot grote spijt van de werknemers. Holcim volgt niet langer de afspraken. Alle collectief overleg wordt geblokkeerd. De Indiase vakbond INCWF voert een actieve campagne rond Holcim. Ze ijveren voor gelijke rechten, arbeidsvoorwaarden en lonen voor werknemers van onderaannemers. Hiervoor verwijzen ze naar de Indiase wetgeving die Holcim weigert te volgen. De rechtbank geeft de vakbond gelijk en veroordeelde het bedrijf al. Alle betrokken werknemers dienden te worden geregulariseerd. Holcim moet het vonnis nog naleven. Om extra druk op het bedrijf te zetten stuurden de mondiale vakbonden ICEM en BWI een brief naar het management. Ze riepen op om respect te hebben voor het vonnis en vroegen ook de naleving van de sectorale afspraken. Het collectief overleg moeten dringend heropgebouwd worden in de twee vestigingen. De werkgever moet opnieuw aan tafel zitten met INCWF. www.icem.org
energievakbond ICEM wil de Japanners de nodige ondersteuning geven om dit te bereiken (www.icem.org). Ook bij de Europese energievakbond EMCEF bracht de ramp een heel debat op gang. Drie zaken moeten voor hen gebeuren: versneld investeren in alternatieve energieprogramma’s, de nodige veiligheidsmaatregelen ontwikkelen om kernrampen als in Tsjernobyl en Fukushima te vermijden en een open debat voeren over de toekomst van de energiepolitiek, inclusief de plaats daarin van kernenergie, en dit met alle spelers uit de samenleving. www.emcef.org
© foto: imageglobe
Hoge boete voor ThyssenKrupp
actie
Colruyt treedt repressief op tegen zieke werknemers Actie aan winkel in Liedekerke
Dexia moet korte metten maken met bonuscultuur Vakbond laat van zich horen op aandeelhoudersvergadering
Ook klanten van Colruyt werden geïnformeerd over de manier waarop de supermarktketen haar zieke werknemers behandelt. Veerle Verleyen
Bij de Colruyt in Liedekerke werd op 25 februari 2011 een personeelslid ontslagen. De werkneemster was enkele dagen gewettigd afwezig wegens ziekte. Ondanks een contact tussen een LBC-NVKvakbondsafgevaardigde en de regiomanager werd de vrouw toch ontslagen.
In diverse beoordelingen verklaarde het management dat de werkneemster teveel afwezig was wegens ziekte. Colruyt blijkt heel moeilijk te verdragen dat personeelsleden ziek worden. Wie te vaak ziek is, vliegt eruit. In het geval van de vrouw uit Liedekerke was een deel van de afwezigheid overigens te wijten aan een arbeidsongeval. De LBC-NVK pikt het niet dat de supermarktketen zo meedogen loos omspringt met ziek personeel. Op 10 mei verdeelden de LBC-NVK-militanten van Colruyt symbolische beterschapskaarten en groene appelen onder
de werknemers in Liedekerke. Ook de klanten werden geïnformeerd over de gang van zaken. Zij kregen een pamflet. Als Colruyt het niet vertrouwt wanneer een werknemer ziek is, kan het bedrijf perfect een controlearts langs sturen. Maar de keten stuurt geen controlearts. Ze zet werknemers gewoon aan de deur als ze vindt dat mensen ‘teveel’ ziek zijn. De militanten van de LBC-NVK kaartten de kwestie herhaaldelijk aan in de vakbondsafvaardiging en het comité voor preventie en bescherming op het werk. Jammer genoeg zonder resultaat. Voor de vakbond moet er een preventief ziektebeleid komen. De werkdruk moet naar omlaag. De bond vraagt om controleartsen in te schakelen. Het is niet de taak van iemands chef om een ziekte in te schatten of te controleren. De vakbond vraagt om een globale, preventieve aanpak. Het gaat niet op puur repressief te werk te gaan en zieke werknemers met de vinger te wijzen.
groot geworden. Sinds de crisis van 2008 is het loonbeleid De LBC-NVK kan er mee van Dexia totaal uit balans geraakt. De medewerkers werleven dat er loonverken heel hard maar er is ‘geen schillen bestaan en dat budget’ om op basis van preser een zekere mate van taties hun beloning te verbete‘variabiliteit’ is. Maar het ren of om promoties te geven. beloningssysteem moet Voor de LBC-NVK moet de koek wel billijk, proportioneel, fair worden verdeeld onder alle transparant en rechtmedewerkers. De redding van vaardig zijn. Toplui van Dexia is niet alleen het werk van ondernemingen moeten de top. Ook de gewone medevolgens dezelfde systewerkers leveren hiervoor grote matiek worden beoorinspanningen. De LBC-NVK vraagt om korte deeld als hun medewermetten te maken met de bonuskers. En de variabele cultuur en over te schakelen beloning moet worden naar een transparant beloningsbeperkt tot maximaal tien beleid, met ruimte voor loon procent van het loon. naar werken, met correcte lonen Bij de bank Dexia, die veel steun als basis en met collectief ondervan de overheid kreeg, is sprake handelde beoordelingscriteria. van een onaanvaardbare situa- Als de banken het echt zo goed tie. Militanten van de LBC-NVK menen met ethiek en rechtvaarklaagden die situatie aan op de digheid, staat niets de realisatie algemene aandeelhoudersverga- van een transparant loonbeleid dering van Dexia op 11 mei. in de weg. Daarom vraagt de De loonspanning tussen de top LBC-NVK om een duidelijke en en de basis is bij Dexia veel te duurzame koers te volgen. Elke Maes
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
15
Vakbond behaalt belangrijke principiële overwinning Werkgevers dreigen al te vaak met dwangsommen Peter Tierens
bevelschrift maar gewoon moest slikken, zonder enige mogelijkheid op juridisch verzet. De vakbondssecretaris gaf niet op en vroeg aan het Hof van Cassatie om zijn vaste rechtspraak te herzien. Het toeval wil dat ongeveer rond hetzelfde tijdstip een Weerwerk gelijkaardige oproep werd gelanceerd door Met steun van de LBC-NVK vocht Etienne vooraanstaande Franstalige professoren. Claes de beslissing van de rechtbank aan. In een arrest van 4 april 2011 erkende het Aanvankelijk kreeg hij gelijk maar daarna Hof van Cassatie het recht om de wettigving hij bot bij het hof van beroep in Gent. heid van beschikkingen op eenzijdig verVolgens het hof konden bevelschriften zoekschrift te laten toetsen. Een principiële alleen worden aangevochten tijdens hun overwinning voor de vakbonden. Voortaan looptijd, in dit geval van 7 november tot 8 zijn beschikkingen op eenzijdig verzoekdecember 2008. De hele beroepsprocedure schrift geen vrijgeleide meer om het recht De supermarktketen Carrefour werd in het moest binnen die termijn afgerond zijn. aan de kant te schuiven. Ondernemers, najaar van 2008 over het hele land gecon- Jammer genoeg voor de vakbondsman is het deurwaarders, adviseurs en ‘ordehandhafronteerd met hevige vakbondsacties. Inzet gerecht maar zelden echt gehaast. Toen het vers’ die er al te voortvarend gebruik van waren de loon- en arbeidsvoorwaarden in de hof van beroep zich op 11 mei 2009 – in kort willen maken, zullen rekening moeten hounieuwe Brugse hypermarkt ‘Blauwe Toren’. geding! – uitsprak over de zaak, was het den met de mogelijke gevolgen wanneer Carrefour trachtte het protest van de werk- actieverbod al meer dan een half jaar ver- onwettige bevelschriften worden ingetroknemers in de kiem te smoren en kreeg van streken. Het hof was dan ook van oordeel ken. vele rechters in het hele land bevelschriften dat Claes te laat kwam om het bevelschrift Het verhaal is hiermee waarschijnlijk nog waarbij nagenoeg elke actievorm werd ver- nog te laten hervormen. niet rond. De LBC-NVK blijft gekant tegen boden. Werknemers die zich daar niet aan het gebruik van eenzijdige verzoekschriften hielden, riskeerden dwangsommen van Wrang om collectieve acties te breken. 1.000 euro en meer. Net als vele andere actievoerders kreeg ook Het oordeel liet een wrange nasmaak na. LBC-NVK-vakbondssecretaris Etienne Claes In wezen kreeg Claes te horen dat hij het Ondernemers maken almaar vaker misbruik van ‘beschikkingen op eenzijdig verzoekschrift’ om vakbondsacties te dwarsbomen. Dat blijkt bijzonder efficiënt. Maar de praktijken van werkgevers zijn een smet op het blazoen van de rechtsstaat. In een arrest van 4 april 2011 erkende het Hof van Cassatie dat werknemers het recht hebben om te laten toetsen of de beschikkingen wel wettig zijn.
een actieverbod onder de neus geduwd door een deurwaarder. Claes mocht zelfs één maand lang niet binnen in de Carrefourvestigingen in zijn regio.
Recht op ecocheques in paritair comité 218 Voordeel van 250 euro in juni Als je werkgever onder het paritair comité 218 valt, heb je in juni 2011 recht op ecocheques. Dat is de algemene regel. De ecocheques konden in 2009 worden omgezet in een gelijkwaardig voordeel. Als dat toen gebeurde, moet jouw onderneming in 2011 hetzelfde voordeel toekennen. Ecocheques in verhouding tot arbeidsduur 38u voltijds Vanaf 4/5 Vanaf 3/5 Vanaf 1/2 Minder dan 1/2
250 euro 250 euro 200 euro 150 euro 100 euro
16 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
Hoeveel ecocheques bij onvolledige prestaties?
Werknemers die niet de hele referteperiode (juni 2010 - mei 2011) bij het bedrijf hebben gewerkt, hebben recht op cheques in verhouding tot de gewerkte periode. Bij een schorsing van het contract wordt het aantal dagen met loon in rekening gebracht. Dat is niet hetzelfde als het aantal gewerkte dagen. Bij schorsing is er geen verlies voor ziektedagen met gewaarborgd loon, moederschapsverlof en dagen gedekt door het vakantiegeld. Meer informatie over de ecocheques is te vinden op de ACV-site www.ecocheques.be en voor sectornieuws uit de eerste hand kan je altijd terecht op http://218.lbc-nvk.be.
inbox
Wet Continuïteit Ondernemingen is een miskleun Recht op het dwaalspoor marc we yns
Ondernemingen die door tegenslag tijdelijk in financiële of economische moeilijkheden verkeren, verdienen een steuntje in de rug. Niemand heeft er baat bij dat ondernemingen al te gemakkelijk voor de bijl gaan. Bedrijven in problemen moeten de mogelijkheid krijgen om hun schulden redelijk te herschikken in het kader van een reorganisatieplan.
De wet op de continuïteit van de ondernemingen (WCO) biedt die mogelijkheid maar de toepassing van die wet leidt in de praktijk tot erg grote onrechtvaardigheden. Hoewel de wet amper twee jaar oud is, zijn er helaas al heel veel voorbeelden te geven van wraakroepende scheeftrekkingen. Een grondige bijsturing van de wet dringt zich op. In Antwerpen was er onlangs opnieuw een schrijnend dossier dat pijnlijk illustreert wat er mis kan gaan. De NV Arcade bracht de helft van de schuldeisers bijeen die samen ook meer dan de helft van de schuldvorderingen tegen de NV bezaten. Zij keurden een reorganisatieplan goed en de onderneming legde dat plan nadien voor aan de rechtbank van koophandel met een eenzijdig verzoekschrift. Voor de NV ongewenste pottenkijkers werden dus geweerd. Een procedure op eenzijdig verzoekschrift is een haast occulte procedure; er is geen tegenpartij en de rechter hoort dus maar één klokje luiden. Omdat het allemaal erg snel moet
Nieuwe plek in Leuven In Leuven verhuist het secretariaat van de LBC-NVK, samen met de rest van het plaatselijke ACV, naar een nieuwe plek. Vanaf
gaan, heeft de rechter ook erg weinig tijd om zelfs goed naar dat eenzijdig klokkengelui te luisteren. Zo gebeurde het ook bij de NV Arcade. De rechtbank keurde het reorganisatieplan goed en daarmee was de kous af. Een bijzonder gortig reorganisatieplan, zo bleek: de zaakvoerder had zelf een schuldvordering van 278.000 euro en die werd in het plan volledig gewaarborgd. Daarnaast was er een andere vennootschap betrokken met een schuldvordering van 428.000 euro; ook die vordering werd voor 100 procent gewaarborgd. Een werkneemster die nog heel wat te goed had – veel voor de werkneemster, maar borrelnootjes in vergelijking met de vorderingen van de zaakvoerder en de andere vennootschap – zag haar schuldvordering met liefst 85 procent verminderd. Zij had 20.500 euro te goed maar door het plan bleef daarvan nog maar 3.000 euro over. De motivering van de rechter was zonder meer stuitend: “Dat ook fiscale en sociale schulden in het raam van een gerechtelijke reorganisatie kunnen worden herleid, wordt aanvaard en is overigens het gevolg van de Wet Continuïteit Ondernemingen zelf die daartoe de wettelijke basis verschaft.” Dossier afgesloten, voor de rechter toch. De werkneemster en de fiscus kunnen naar hun centen fluiten. Het klopt wel dat een rechtbank van koophandel niet zoveel mogelijkheden heeft om scheve reorganisatieplannen te corrigeren. Dat is precies één van de punten die in de wet moeten worden aangepast. Daarnaast zijn er nog enkele andere punten die grondig moeten worden bijgestuurd. Werk aan de winkel dus voor het parlement.
dinsdag 21 juni kan je terecht op het nieuwe adres: Martelarenlaan 8, 3010 Kessel-Lo (Leuven). Het telefoonnummer (016/21.94.30) en het faxnummer (03/220.88.13) veranderen niet. E-mailen kan naar lbc-nvk.leuven@acv-csc.be.
monique bra am
Belastingen 2011 Naar jaarlijkse gewoonte kan je op www.lbc-nvk.be weer de nodige informatie vinden over de regels en afspraken rond de aangifte in de personenbelasting. Enerzijds kan je de LBC-NVK-Belastinggids downloaden en raadplegen. Anderzijds kan je via de website contact maken met TaxWeb en online je belastingen berekenen. Alleen leden van het ACV kunnen de Belastinggids downloaden. Zorg er dus voor dat je bent ingelogd op www.lbc-nvk.be. Nog niet geregistreerd? Een goede reden om dat alsnog te doen. Hou je lidnummer bij de hand en surf naar www.lbc-nvk.be. Daar vind je rechtsboven de nodige info om je registratie vlot te laten verlopen.
Sectorinformatie Op www.lbc-nvk.be vind je ook sectorale informatie. De LBC-NVK is verantwoordelijk voor zo’n 40 paritaire comités. Vooral grote paritaire comités zoals PC 218 en PC 226 hebben een uitgebreid luik rond ‘je rechten’. Je vindt er up-to-date informatie over de hoogte van je loon, je functie, arbeidstijd, brugpensioen, tijdkrediet… Verder vind je per paritair comité de indexaanpassingen. Surf naar de rubriek sectoren of gebruik de volgende verkorte url’s: http://218.lbc-nvk.be http://226.lbc-nvk.be http://diensten.lbc-nvk.be http://industrie.lbc-nvk.be http://distributie.lbc-nvk.be http://financien.lbc-nvk.be http://non-profit.lbc-nvk.be
Cao-onderhandelingen online De cao-onderhandelingen zijn volop bezig. En het loopt niet overal even vlot. Surf naar www.lbc-nvk.be en volg de onderhandelingen in jouw sector op de voet. Klik op het paritair comité naar keuze. En volg je ons al op facebook? Want via www.fbook.me/lbcnvk brengen we de jongste nieuwtjes meteen online (met links naar onze website). Laat gerust je mening achter op deze facebookpagina.
Het Grote Geld Het Financieel Actie Netwerk (FAN) voert intensief campagne voor een betere en vooral rechtvaardige fiscaliteit. Een eigen website www.hetgrotegeld.be, de spoken op affiches, buttons en stickers en vooral ook de campagnefilms verspreiden met succes de boodschap. De film ‘De Fortuinjagers’ werd onlangs vertaald in het Engels en werd prompt geselecteerd voor het kortfilmfestival ‘Unions in Motion’ dat in het Duitse Duisburg door de Europese Metaalvakbond werd georganiseerd. Dit festival toont de beste syndicale kortfilms uit de hele wereld. Maar je hoeft niet naar Duisburg om de film te bekijken. Surf naar: www.hetgrotegeld.be, http://hetgrotegeld.lbc-nvk.be. Of bekijk de film via ons Youtube-kanaal: www.youtube.com/vakbondlbcnvk.
Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
17
SOCIAAL
Sjoemelend Atos Origin maakt zich meester van SIS Informaticabedrijf stoort zich weinig aan arbeidswetgeving Koen Dries
Het Frans-Nederlandse IT-bedrijf Atos Origin heeft al enkele keren Ons Recht gehaald als één van de grootste zondaars tegen de arbeidswetgeving. Siemens IT Solutions and Services, de IT-dochter van het Duitse Siemens, is minder bekend. Over SIS vloeit veel minder inkt omdat die onderneming wel de spelregels volgt.
Als we de IT-bedrijven in België rangschikken volgens de mate waarin ze de sociale wetgeving juist naleven, gaapt er een wijde kloof tussen Atos Origin en SIS. Maar uitgerekend die twee bedrijven gaan nu fusioneren. Siemens stoot al langer activiteiten af. Met wisselend succes, vooral ook voor de kopers. Dat de IT-poot nu de deur uit gaat, is niet echt een verrassing. In de Belgische context is het voor de doorsnee medewerker van SIS wel erg slecht nieuws dat uitgerekend Atos Origin per 1 juli de controle in handen krijgt. De onderneming SIS was één van de eersten in de IT die na 2000 de wettelijke regels begonnen te respecteren. Destijds heette ze nog SBS. In bedrijfscao’s werden afspraken gemaakt over flexibiliteit, vorming, werkzekerheid en een betere sociale dialoog. Niet dat er geen problemen meer zijn. SIS heeft 18 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
flink wat geherstructureerd. En de wetgeving naleven wil nog niet zeggen dat het bedrijf een paradijs op aarde is. Wel is er daar een goede vertrekbasis om volwassen om te gaan met bedienden en kaderleden. Duistere aanpak
Atos Origin situeert zich eerder ‘in duistere sferen’. In 2007 werd daar de voorzitter van de ‘bijzondere onderhandelingsgroep’ en secretaris van de ondernemingsraad op staande voet ontslagen. Wekenlang voerden de LBC-NVK en CNE actie voor zijn herin-
dienstneming. Spijtig genoeg zonder steun van de andere vakbond. Volgens Atos Origin was het ‘louter toeval’ dat de LBC-NVK en CNE enkele maanden voordien de onwettelijkheid van de arbeidsorganisatie en de onderbetaling van het personeel aan de kaak hadden gesteld. Het was ook ‘toevallig’ dat de ontslagen vakbondsman destijds als woordvoerder was opgetreden. Eveneens ‘toevallig’ was het dat de gereduceerde LBC-NVK/CNE-werking geen meerderheid meer had. Atos Origin misbruikt die situatie om fluitend zijn laars te lappen aan de wet. De verantwoordelijke manager – een gewezen Siemens-man, oh ironie – zei het recht te hebben om elke afgevaardigde om het even wanneer buiten te smijten. Hij klom nadien op tot hoogste directeur in België.
Vernietigend arrest
Begin mei doorprikte het Arbeidshof al die praatjes. In een voor Atos Origin vernietigend arrest stelde het Hof dat de vakbondsafgevaardigde inderdaad werd ontslagen omdat hij de onwettelijkheid bij het bedrijf aangeklaagd had. De rechters maakten brandhout van de spitsvondigheden die Atos Origin verzonnen had om de sociale inspectie en de arbeidsrechtbank te misleiden. Het Hof veegde de vloer aan met de praktijk om mensen ‘vrijwillig’ overuren te laten doen, die te factureren aan de klant en niets
te gunnen aan de werknemer. Atos Origin beweerde niemand overloon te moeten betalen. Maar ook die stelling vond geen genade. Voor andere inbreuken – illegaal nachtwerk, zondagwerk, te weinig rusttijden – verdedigt het bedrijf zich buiten de rechtbank met dezelfde krakkemikkige argumenten. Het is duidelijk wat we daar moeten van denken. Maar de onderneming voelt zich nog altijd boven de wet verheven. Hopelijk pikt de sociale inspectie het arrest op en wordt er eindelijk eens opgetreden. Het belang van de zaak is groter dan ooit. Dé vraag voor de sector is nu wat het resultaat zal zijn van de integratie van yin en yang, van SIS en Atos Origin. Verdwijnt SIS in de vergeetput van de illegaliteit? Of zullen het duidelijke oordeel van het Arbeidshof en de cao’s van SIS het halen en krijgen de bedienden en kaderleden van Atos Origin eindelijk waar ze al jaren recht op hebben? Wordt de concurrentie in de IT-sector voortaan met iets nettere wapens gestreden of krijgen de sjoemelaars meer ruimte? Het wordt ook tijd dat de gebruikers, meestal grote bedrijven en overheidsdiensten, rekening houden met de al dan niet wettelijke manier waarop zij diensten krijgen aangeboden, niet alleen met de prijs. Waardig werk, ook in België?
arbeids-gericht marc weyns
Bewijs van de proefperiode
Zaken- en fabrieksgeheimen
Wanneer een arbeidsovereenkomst wordt Een werknemer doet ervaring en bijkoafgesloten, is er niet automatisch ook mende kennis op terwijl hij zijn werk doet. een proefperiode. Die proefperiode moet Na enkele jaren wordt de arbeidsovereenschriftelijk worden vastgesteld, afzonderkomst beëindigd volgens de normale spellijk voor elke werknemer en ten laatste op regels. De werknemer treedt in dienst van het moment waarop de werknemer in dienst een ander bedrijf en dan gaan de poppen treedt. Is er geen geschrift dat aan die vooraan het dansen. waarden voldoet, dan is er geen proefperiHet tweede bedrijf doet mee aan een openode. bare aanbesteding. Om de opdrachtgever Een werkgever maakt een eind aan de te overtuigen, wordt ook verwezen naar arbeidsovereenkomst van een bediende en de ervaring die de werknemer opdeed bij betaalt een opzegvergoeding van slechts het eerste bedrijf. De opdracht wordt aan zeven dagen loon. Dat is de vergoeding het tweede bedrijf toegekend. De vroegere bij ontslag tijdens de proeftijd. Maar de werkgever is daarover bijzonder kwaad en bediende betwist dat er een proefperieist van de ex-werknemer een schadeverode overeengekomen was. Daarop legt de goeding van 500.000 euro. Het bedrijf is werkgever een fotokopie voor van een document waarop ook de handtekening van de bediende staat. Die betwist echter dat hij ooit zo’n document tekende; hij vraagt om het origineel voor te leggen, maar dat kan de werkgever niet. Het arbeidshof van Brussel beslist op 14 juni 2010 dat het bewijs van de proefperiode niet werd geleverd. De werkgever werd veroordeeld om de normale opzegvergoeding te betalen. Maar de rechter bevestigt ook dat een proefperiode niet noodzakelijk in de arbeidsovereenkomst zelf moet staan; ook uit andere geschriften kan blijken dat een proefperiode overeengekomen werd. Een fotokopie geldt alleen als bewijs voor zover de partij tegen wie ze gebruikt wordt niet betwist dat de kopie een getrouwe weergave is van een origineel. Verder oordeelt de rechter dat er in dit concrete geval ook geen andere elementen zijn die doen vermoeden dat er toch wel zo’n origineel moet De werkgever had zich beter moeten orgazijn geweest. niseren om hulp te kunnen bieden aan een terminale patiënte. Bovendien krijgt ook de Onterecht ontslag arts een veeg uit de pan: hij maakte er zich wat al te gemakkelijk vanaf door aan een wegens dringende reden hulpverpleegkundige de opdracht te geven Een hulpverpleegkundige werkt al acht jaar medische zorgen te verlenen die ze zelf niet in een bejaardentehuis en heeft een vlekke- mocht uitvoeren. loze loopbaan. Op een dag waarop de direc- Het arbeidshof vindt dat het ontslag comtie afwezig is vraagt een arts aan de hulpver- pleet buiten alle verhouding staat en dat het pleegkundige om morfine toe te dienen aan daardoor een misbruik uitmaakt. De hulpeen terminale patiënte. De hulpverpleeg- verpleegkundige heeft – naast de gewone kundige mag die handeling niet zelf uit- opzegvergoeding – ook recht op een morele voeren. Ze besluit te wachten tot de komst schadevergoeding. van een verpleegkundige, die normaal zowat een uur later moet arriveren. Op de dag waarop de directie die feiten ver- Recht op premie neemt, wordt de hulpverpleegkundige metHet loon is de tegenprestatie voor het werk een ontslagen wegens dringende reden. Het arbeidshof van Luik beslist op 9 novem- dat de werknemer presteert. De algemene ber 2010 dat de hulpverpleegkundige hele- regel is dan ook dat het loon verschuldigd is maal geen fout maakte die een ontslag op basis van de gepresteerde arbeid. Als de wegens dringende reden rechtvaardigde. arbeidsovereenkomst een einde neemt in de
immers van mening dat de werknemer zijn vertrouwelijkheidsplicht schond: een werknemer moet onder alle omstandigheden de zaken- en fabrieksgeheimen bewaren en dat is hier niet gebeurd. Als de ex-werknemer de geheimhouding had gerespecteerd, dan was de opdracht ongetwijfeld aan het eerste en niet aan het tweede bedrijf toegewezen. Dat vindt althans de eerste onderneming. De rechter is heel duidelijk in zijn arrest. Het loutere feit dat een werknemer zijn cv meedeelt aan een mogelijke andere werkgever of zijn beroepservaring vermeldt bij een openbare aanbesteding, schendt de vertrouwelijkheidsplicht helemaal niet. Het arbeidshof van Luik wees de vordering van het eerste bedrijf op 2 september 2010 ondubbelzinnig af.
helft van een maand, moet ook de helft van een maandloon worden betaald. Het loon is immers ‘deelbaar’ in verhouding tot de prestaties. Die regel geldt ook voor premies die niet maandelijks maar bijvoorbeeld jaarlijks worden betaald. Wie negen maanden werkte, heeft recht op 9/12 van de jaarlijkse premie. Het Hof van Cassatie besliste al verschillende keren dat van deze ‘deelbaarheid’ kan worden afgeweken bij premies. Zo kan in een cao of een arbeidsovereenkomst worden bepaald dat een premie uitsluitend verschuldigd is als de werknemer nog in dienst is op het moment waarop die premie werkelijk wordt betaald. Het arbeidshof van Brussel bevestigde dat een verkoopmanager geen recht had op een stuk van een omzetpremie: de werkgever leverde het bewijs dat het de gewoonte was de premie alleen toe te kennen aan de werknemers die nog in dienst waren op het eind van het jaar. Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
19
film k arin seberechts
Get Low
Ontwapenend humanistisch drama (Peiman Ma’adi en Leila Hatami)
Nader and Simin: A Separation De Islamitische Republiek Iran ligt ver van ons bed. Daar hebben ayatollahs en de media van hun westerse opponenten één en ander mee te maken. En toch openen de beste Iraanse filmmakers, de opgesloten en gemuilkorfde Jafar Panahi op kop, in hun werk telkens opnieuw deuren naar zeer herkenbare levens. ‘Nader and Simin: A Separation’, de nieuwe film van Panahi’s vriend Asghar Farhadi, smijt de kijker zonder omhaal binnen in de huwelijkscrisis van Nader en Simin, een modern, goed opgeleid Teheraans stel. Simin wil scheiden omdat haar man hun plannen voor emigratie heeft opgeborgen om voor zijn dementerende vader te zorgen. Nader stemt wel toe in een scheiding, maar wil hun dochter Termeh niet loslaten. Simin trekt dan maar opnieuw bij haar moeder in en laat manlief in zijn eigen sop gaarkoken. Die neemt een dame in huis om overdag op zijn vader te passen. De vrome Razieh, die uit een lagere klasse komt en een dochtertje meezeult, kan het werk niet aan. Ze durft Naders vader niet verschonen en is bang om haar driftige, werkloze echtgenoot te vertellen dat ze bij een gescheiden man werkt. Haar zwangerschap leidt bovendien tot een incident met omvangrijke gevolgen… 20 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
Nader and Simin: A Separation deed mij meer dan eens denken aan ‘onze’ Dardennes. Ook hier gaat het om zo’n dicht op de huid gefilmde cascade, die ontspringt bij een turbulent familiedrama, de maatschappelijke realiteit in een slipstream meesleurt en uitwaaiert tot een universele morele fabel. Farhadi’s trefzekere ‘constructie’ culmineert in de vaststelling dat mensen, voor hun eigen gelijk, bijzonder verraderlijk uit de hoek kunnen komen, en als het moet zelfs hun kinderen in de waagschaal gooien. In die zin dwingt A Separation evenveel tot inleving als tot reflectie. Maar het zijn de puur menselijke, ‘gestolen’ momenten – de huilende Nader leunend op zijn demente vader, de kinderfoto’s op de koelkast, de blikken van verstandhouding tussen de twee kinderen van de rivaliserende ‘kampen’, Termeh die haar ouders achter zich laat om voor de vrederechter te getuigen – die het meest tot de verbeelding spreken. En die van deze veellagige fabel een ontwapenend humanistisch drama maken. ‘Nader and Simin: A Separation’ komt op 15 juni in de Belgische zalen.
“Boy, are you in luck.” Met deze laconieke repliek leidt begrafenisondernemer Frank Quinn wouldbecliënt Felix Bush zijn ‘parlour’ met pompeuze lijkkisten binnen. Bush wil namelijk een uitvaart waar hij zelf bij is. In levenden lijve nog wel.
lang worden aangehouden; je maakt het niet meer alle dagen mee. Debuterend cineast Aaron Schneider is dan ook van huize uit ‘director of photography’. Eentje met een zichtbare voorliefde voor William Faulkners zuidelijke Depressiedrama’s bovendien. Schneider tekent met ‘Get Low’ voor een heerlijk klassiek verteld en in beeld gezet louteDe barse heremiet, die al veer- ringsdrama, met puntige dialotig jaar diep in de bossen van gen die verrukkelijk van ernst Tennessee woont en in het in nuchterheid (en terug) duinaburige dorp al even lang over kelen. Schneiders tempo is misde tongen gaat, wil iedereen op schien af en toe iets té gezapig zijn afscheidsfeest uitnodigen. en de film ontkomt niet aan Als ze maar aanrukken met alle enige voorspelbaarheid – het smeuïge verhalen die over hem scenario geeft tussen de lijnen de ronde doen. Hij voorziet zelfs door al grote flarden van Felix’ een tombola, met zijn eigen schimmige verleden prijs. Maar huis als hoofdprijs. Het is uit- de interacties tussen de met kijken of Bush tijdens zijn eigen minzaamheid en een tikkel rouwdienst ook de oorzaak van meewarigheid omgeven perzijn decennialange zelfverban- sonages zijn zo delicieus dat ning kond zal doen. je er zowaar lessen in gezapigU mag het van mij aannemen: heid voor zou nemen. Robert ik weet woelig camerawerk te Duvall, Bill Murray, Lucas Black appreciëren. Zelfs het flukse en (long time no see!) Sissy en sexy ‘Snabba Cash’, dat Spacek lijken op papier dan wel wel door een dronkenlap lijkt een ongerijmd gezelschap, het is gefilmd, vond ik een snoepje. een soort ongerijmdheid die je Maar verademen mag ook al graag koestert. En die alleszins eens, en daar biedt het koppig een innemend en harmonieus clair obscure ‘Get Low’ ruim filmpje oplevert. de kans toe. Zorgvuldig geconstrueerde beeldkaders, die wel ‘Get Low’ is vanaf 1 juni te zien meer dan een halve seconde in de Belgische zalen. Verademend en delicieus louteringsdrama (Bill Murray, Lucas Black en Robert Duvall)
boek
RUBRIEKSNAAM
gutenberg
Een zoektocht naar waarheid Dirk Verhofstadt in gesprek met Etienne Vermeersch Dirk Verhofstadt en Etienne Vermeersch reisden in de zomer van 2010 samen naar Toscane. Tien dagen lang ondervroeg Verhofstadt de hoogleraar-met-rust er over een wereld-in-beweging. Hij verwerkte hun gesprekken in een dik boek van 470 bladzijden. Het resultaat is een grandioze beginselverklaring van een rasintellectueel over God, moraal, atheïsme en het verleden, heden en toekomst van de wereld.
Krasse taal
Laat ik u een paar voorbeelden geven van krasse conclusies, de uiterste consequentie van principes waarvoor de professor een lans breekt in zijn boek. Misschien bent u het niet met al zijn uitspraken eens, maar Vermeersch zal de eerste zijn om een tegensprekelijk debat te verwelkomen. Hij neemt geen blad voor de mond en heeft zichtbaar veel plezier in redeneren en argumenteren.
Vraag: “Neem dat een alleenstaande vrouw het erg vindt dat haar kind vroegtijdig kaal leven als nu. (...) Ik zou voorstellen om elke Ik zou Etienne Vermeersch graag een ‘vrij- zou worden. Mag dat een reden tot abor- vrouw die reeds twee kinderen heeft, duigestelde’ noemen, iemand die zijn hele leven tus zijn?” zend dollar te betalen als ze zich vrijwillig door de gemeenschap is in staat gesteld om Antwoord van Vermeersch: “Als zij dat wil, laat steriliseren.” te lezen, te studeren en te denken voor het moet dat kunnen. Dat is volkomen legaal. nut van ons allemaal. Niet voor niets riep Volgens onze huidige wetgeving beslist de Vraag: “Hebben we het recht een land binhet weekblad Knack hem in 2008 uit tot de moeder of die zwangerschap binnen de eer- nen te vallen als het manifest en op grote invloedrijkste intellectueel van Vlaanderen. ste twaalf weken voor haar draaglijk is of schaal de mensenrechten schendt?” De kijk van Vermeersch op de wereld is ide- niet.” Antwoord: “(...) Op sommige momenten alistisch en verre van cynisch. Hier en daar hebben we de plicht om onmiddellijk in te in het boek is hij verontwaardigd, af en toe Vraag: “Waartoe dienst kunst eigenlijk? grijpen. Zo was het volkomen verkeerd van is hij ontroerd, vaak is hij streng als hij met Antwoord: “Kunst is in essentie niet nuttig. onder meer België om zich hals over kop klinkklare onzin of moedwil wordt gecon- Ze verschaft wel genot, zowel aan de maker terug te trekken toen de massamoorden in fronteerd (‘Dat is complete nonsens!’), maar als aan de kijker of luisteraar. Toch heeft Rwanda begonnen. (...) We hadden er nog vooral is hij ernstig en begaan met het wel- kunst als onderdeel van de cultuur en uit- duizenden bijkomende soldaten naartoe zijn van mens en dier. gerekend door die ‘nutteloosheid’ een maat- moeten sturen om die enorme slachting te In de regel zitten beide gesprekspartners schappelijk belang.” voorkomen.” op dezelfde lijn. Ze verwerpen een eeuwig leven en een allesziende, oppermachtige Vraag: “Wat moeten we geloven van die Graf God, ze hebben hun twijfels over de intrin- miraculeuze genezingen die in Lourdes zouEr wordt weinig gelachen op zoek naar de sieke goedheid van de mens, ze zien het den gebeurd zijn?” belang in van kennis en wetenschap en ze Antwoord: “(...) Mocht Maria echt met waarheid. Pas in de allerlaatste alinea, als hopen op een betere, meer rechtvaardige bovennatuurlijke middelen mensen kun- Dirk Verhofstadt aan Vermeersch vraagt of wereld met een maximum aan vrijheid voor nen genezen, dan zou ze even goed een hij aan zijn graf op een lofrede hoopt, antelk individu. Misschien leggen de gespreks- afgerukte arm kunnen herstellen als een woordt hij: “Ik zou het liefst hebben dat een aantal mensen zegt dat ze mij een goed partners wegens Vermeersch’ verleden hysterische verlamming genezen.” mens vonden. En het zou me plezier doen, als uitgetreden jezuïet in het boek teveel mochten enkele vrouwen huilen. (hilarinadruk op het belang en de historiek van Arabische cultuur teit)” Als Verhofstadt doorvraagt over zijn de katholieke kerk, maar er wordt ook uitvoerig gepraat over kunst, over de opmars Vraag: “Ik heb de indruk dat de hele grafschrift, antwoordt hij: “Waar men mijn Arabische cultuur een achterstand kent op as strooit, kan me absoluut niet schelen. van de islam en over de Big Bang. En mochten sympathisanten op een onbeNaast dat alles had ik graag geweten wat de het Westen?” professor te zeggen heeft over het al dan niet Antwoord: “De hedendaagse Europese cul- staand gedenkteken toch iets willen schrijbestaan van de vrije wil en over het merk- tuur is in hoge mate superieur ten aanzien ven, dan verkies ik de tekst: Non fui, fui, non waardige fenomeen van de mystiek, maar van de Arabische. Om maar een idee te sum, non curo. Ik was er niet, ik was er wel, nu er staat genoeg in dit boek om dankbaar geven, de Arabische cultuur kende tot diep ben ik er niet meer, ‘t zal me een zorg zijn.” voor te zijn. Van uitweidingen over voetbal, in de 19de eeuw niet eens de boekdrukkunst.” EEN ZOEKTOCHT NAAR WAARHEID binnenlandse politiek en popmuziek heeft Vraag: “Hoe kunnen we de mondiale bevol- Dirk Verhofstadt in gesprek Vermeersch zich gelukkig onthouden. met Etienne Vermeersch king doen stagneren of verminderen?” Antwoord: “(...) In Haïti zullen binnen twin- Uitgeverij Houtekiet tig of dertig jaar twee keer zoveel mensen 470 blz. Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
21
de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.
DE GELUKSFABRIEK
uitbetaling vakbondspremie Distributie
wie een beperkte vakbondsbijdrage betaalt. Wie op 15 juni De vakbondspremie in de distri- 2011 met volledige loopbaanonbutie komt eraan. Je hebt recht derbreking is, krijgt de premie op een premie als je aangesloten niet. was bij een vakbond vóór 1 januari 2011 en als je op 15 juni 2011 Bezorg het premieattest zo vlug in dienst bent bij een werkge- mogelijk aan je vakbondsafgever van de paritaire comités 202, vaardigde of aan het plaatselijke 311 of 312 (of met brugpensioen LBC-NVK-secretariaat. bent en de wettelijke pensioen- De premie wordt tussen 15 juni leeftijd nog niet bereikte). en 30 september overgeschreVoldoe je aan deze voorwaar- ven naar je rekeningnummer. den, dan heb je recht op een vak- Hoe sneller je jouw attest doorbondspremie van 135 euro. De speelt, des te vlugger wordt de premie bedraagt 67,5 euro voor premie uitgekeerd.
vakbonden voor een hopeloze taak staan. Het gaat hier om een Europees en internationaal proKarin Schaerlaekens schreef in het bleem. Ik werkte zelf al in lagemeinummer van Ons Recht een loonlanden. De westerse economie boeiende bijdrage over Coca-Cola, kan daar niet tegen op. Toppunt indexaanpassing mei 2011 ‘de Geluksfabriek’. Ik ben geen syn- van ironie is dat de overheden en dicalist maar elke letter van het de communistische vakbonden 202.00 kleinhandel in voedingswaren vorige lonen x 1,01 artikel is wel juist. Dat weet ik op daar de grootste vijanden van de 210.00 ijzernijverheid vorige lonen x 1,02 basis van de ervaringen van een werknemers zijn. Mensen werken 211.00 petroleumnijverheid en -handel vorige lonen x 1,02 familielid, die bij de Geluksfabriek zich er te pletter voor een honger216.00 notarisbedienden vorige lonen x 1,0107 werkt. Spijtig genoeg gaat het niet loon en transport kost er niets. 224.00 non-ferrometalen vorige lonen x 1,0283 om een alleenstaand geval. Het Westen kan niet concurreren 226.00 internationale handel, De meeste naamloze vennoot- met ongelijke wapens. het vervoer en de logistiek vorige lonen x 1,014 schappen zijn inderdaad naam- Ik zie maar één praktische oplos308.00 maatschappijen voor hypothecaire loos geworden. Ze worden geleid sing: onze markten dichtgooien leningen, sparen en kapitalisatie vorige lonen 1,0078 door boekhouders, niet door tot de arbeidsvoorwaarden overal 309.00 beursvennootschappen vorige lonen x 1,007793 bedrijfsleiders met een visie. min of meer gelijk zijn. Hoe kun310.00 banken vorige lonen x 1,0078 Komt daarbij dat de beslissings- nen we hier voor werk betogen als 311.00 grote kleinhandelszaken vorige lonen x 1,02 centra meestal in het buitenland we rijden met een Dacia Logan en 327.00 beschutte werkplaatsen liggen. Grote bedrijven hebben kleren dragen die ‘made in China’ en sociale werkplaatsen vorige lonen x 1,02 geen continuïteit in hun beleid, zijn? Zelfs onze luxeartikelen 330.00 gezondheidsinrichtingen ook niet qua personeel. Zelfs niet worden tegenwoordig in lageloon en –diensten vorige lonen x 1,02 bij de hoogste kaderleden, zeg landen geproduceerd. maar zij die bonussen incasseren. De enige zekerheid die een gewone werknemer nog heeft is dat hij bij zijn huidige werkgever niet de BONUSSEN A.J. - LIER pensioenleeftijd zal halen. De talloze uitzendkantoren spelen een perverse rol in dit hele Over de bonussen en de toplonen verhaal. Zij maken handig veel in het bedrijfsleven wordt veel winst en zetten het arbeidsrecht geschreven maar weinig ondernonetjes buitenspel. Een normale men. In het ACW-blad Visie wordt Het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van werkaanbieding is nog nauwelijks bijna elke week reclame gemaakt de LBC-NVK heeft een nieuw loopbaanprote vinden. ‘Dynamisch arbeids- voor de bank Dexia, die zoveel in gramma voor werkenden en werkzoekenden: marktbeleid’ heet dat dan. In het nieuws was door haar extreem werkelijkheid worden de kwets- hoge bonussen. Zoiets stuit tegen · groepsmomenten loopbaanbegeleiding in Gent (Poel 7): baarste werkzoekenden, jonge- de borst bij elke rechtgeaarde vak- maandag 20 juni, 27 juni en 4 juli, van 10.00u tot 16.00 u. Thema’s: inzicht in jezelf, je competenties benoemen, arbeidsren en ouderen, op de arbeids- bondsman en –vrouw. markt verkennen, netwerken, sollicitatietechnieken; markt behandeld als vee. Ook de Zulke bonussen en toplonen zijn VDAB doet zijn duit in het zakje. voor mij een vorm van corruptie. · aansluitend een individueel traject van twee gesprekken: je eigen persoonlijke loopbaanvragen worden beantwoord onder begeleiHooggeschoolden vinden zelf En dus een vorm van misbruik van ding van een coach. wel hun weg, voor laaggeschool- financiële middelen. De betrokken den en ouderen doet de VDAB ‘heren’ hebben er zelf voor gezorgd gewoon niks. Trajectbegeleiding? dat ze hun praktijken binnen een Inschrijven kan door een e-mailtje naar loopbaancentrum@acv-csc.be met vermelding van je volledige naam, contactgegevens en lidOpleidingen? In de praktijk komt wettelijk kader kunnen organisenummer van het ACV. Telefonisch inschrijven kan via het nummer ren. Door hun financiële macht daar niets van terecht. 03 / 220 89 50. Mijn vrees is dat de Belgische ondergraven zij de democratie. J.V. - PER E-MAIL
Loopbaanprogramma voor werkenden en werkzoekenden
22 | JUNI 2011 | 115de jaargang | Ons Recht
achterklap
ons recht verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be
walter
Gewoonte Ik zie niet in hoe het u kan interesseren, maar ze zijn erachter gekomen dat ik een gewoontemens ben. Het was een vriendin die het ontdekte. Ze had me bezig gezien tijdens het tv-journaal. “Ik? Een gewoontemens? Hoe kom je erbij?”. Ik dacht dat ik mijn sporen goed had uitgewist, maar blijkbaar had ik hier en daar iets over het hoofd gezien. “Omdat je om twee voor zeven altijd in dezelfde fauteuil gaat zitten”, zei mijn vriendin met een geïrriteerde ondertoon in haar stem. “Je gooit je rechterbeen over de leuning, je wrijft in je handen alsof er iets lekkers staat te gebeuren en je zegt: ‘En laat nu de ellende maar beginnen’.” Het was waar. Dat van die handen wist ik niet, maar van dat been had ze gelijk. Ik zit altijd zo bij het nieuws. “Zeg ik iedere keer ‘ellende’? Heb ik ooit eens niet een keer ‘de rampspoed’ gezegd?” “Niet dat ik weet.” “In de zomer zeg ik ‘ellende’. In de winter zeg ik ‘de rampspoed’. Het varieert. Ik wissel af.” “En waarom doe je dat?” Tja, daar vroeg ze me iets. Dat groeit zo in de loop der jaren. Wat kan een mens anders zeggen bij het journaal van zeven uur? “Je moet opletten dat het geen obsessie wordt, zoals bij een autist. Als ze bij een autist zijn zetel tien centimeter verplaatsen, wordt hij gek. Sta eens recht.” “Ik denk er niet aan. Ik zit hier goed.” “Quod erat demonstrandum.”
mocht iemand de dreef tien centimeter verplaatsen, maar zelf houden zij van afwisseling en avontuur. Ik ken zelfs mensen die bergen beklimmen, altijd een andere berg. Soms komen ze daarbij vast te zitten op een richel van dertig centimeter en moeten ze gered worden door een helikopter. Wandel naar de dreef, roep ik altijd naar de televisie, als er weer eens een idioot in een vulkaan is gevallen en het leger moet uitrukken om hem op te vissen. Wees een gewoontemens, doe gewoon. En toch... Vanmorgen was ik zo vroeg wakker tegen mijn gewoonte in, dat durf ik rustig zeggen - dat ik om halfnegen uur het huis al uit was. Het was even wennen omdat het licht een beetje anders viel, maar na een kleine aarzeling herkende ik mijn vertrouwde parcours. Op het eind van de straat stapte een echtpaar in hun auto. Het zagen er geschikte mensen uit, ik had hen nog nooit eerder gezien. In de bocht liep ik de postbode op het lijf. Het bleek een vrouw te zijn met afgebleekt haar, we keken elkaar aan alsof we elkaar op de maan waren tegengekomen. Op de terugweg liep ik met opzet aan de verkeerde kant van de straat. Dat was best spannend, want bij nummer 42 hadden merels hun nest gemaakt in de brievenbus. Er hing een briefje bij met een dt-fout in. Merels broedden. Post in nummer 40 a.u.b. Roekeloosheid
Ik weet niet wat het was, maar ineens kwam er een overweldigend gevoel van vrijheid over mij, van roekeloosheid ook, alsof ik mijn ketens had verbroken en vandaag letterlijk àlles kon gebeuren. Zo moest Columbus zich Eerst de stripverhalen hebben gevoeld toen hij Amerika ontdekte. Mijn vriendin had gelijk. Ik heb het niet zo erg Toen ik bij de lagere school kwam, was de als die andere grote filosoof, Immanuel Kant, speeltijd aan de gang. Een juffrouw van de op wie de inwoners van Koningsbergen in de tweede of de derde klas zat op haar hurken achttiende eeuw tijdens zijn dagelijkse tochtje bij een schreiend jongetje. Ze had een paardenhun klok konden afstellen, maar toch. Scheren staart en sproeten en een allerliefst gezicht. Ik begint bij mij altijd onderaan rechts, ik lees keek op mijn horloge: vijftig minuten voor op het eerst de stripverhalen in de krant, elke schema. Verbluffend toch hoe gul het leven zaterdag los ik het kruiswoordraadsel van De met geschenken is als je eenmaal de platgeStandaard op, ik smeer al heel mijn leven Allure treden paden durft te verlaten. van Chanel aan mijn kin. En als ik ga wandelen De juffrouw stond op en riep haar kinderen is het altijd langs de ditstraat en de datstraat bijeen. Beeldde ik het me maar in of lachte ze tot aan de dreef en terug. Het is een gewoonte. naar mij? Ik lachte terug, twee avonturiers in Vooral dat laatste, dat wandelen, werkt mijn een wereld vol conventies en schablonen. kennissen op hun zenuwen. “Word je dat niet Ja, dat vroeger opstaan was gewaagd geweest, beu?”, vragen ze dan. “Zo altijd hetzelfde tra- maar het was de moeite waard. ject, dat is toch stomvervelend?” Ik heb er hele- Daar moest ik maar eens een gewoonte van maal geen moeite mee, ik zou het erg vinden maken. Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.
LBC-NVK-secretariaten • 9300 AALST, Hopmarkt 45 Tel. 053/73.45.20, Fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • 2000 ANTWERPEN, Nationalestraat 111-113, Tel. 03/222.70.00, Fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • 8000 BRUGGE, Oude Burg 17 Tel. 050/44.41.66, Fax 03/220.88.04 lbc-nvk.brugge@acv-csc.be • 1000 BRUSSEL, Pletinckxstraat 19 Tel. 02/557.86.40, Fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • 9200 DENDERMONDE, Oude Vest 146 Tel. 03/765.23.71, Fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • 9000 GENT-EEKLO-ZELZATE, Poel 7 Tel. 09/265.43.00, Fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • 1500 HALLE, Vanden Eeckhoudtstraat 11 Tel. 02/557.86.70, Fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • 3500 HASSELT, Mgr. Broekxplein 6 Tel. 011/29.09.61, Fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • 8900 IEPER, St. Jacobsstraat 34 Tel. 059/34.26.40, Fax 03/220.88.10 lbc-nvk.ieper@acv-csc.be • 8500 KORTRIJK, President Kennedypark 16D Tel. 056/23.55.61, Fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk@acv-csc.be • 3010 LEUVEN, Martelarenlaan 8 Tel. 016/21.94.30, Fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • 2800 MECHELEN-RUPEL, Onder den Toren 5 Tel. 015/71.85.00, Fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • 8400 OOSTENDE, Kan. dr. L. Colensstraat 7 Tel. 059/55.25.54, Fax 03/220.88.15 lbc-nvk.oostende@acv-csc.be • 9700 OUDENAARDE, Koningsstraat 5 Tel. 053/73.45.25, Fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • 8800 ROESELARE, H. Horriestraat 31 Tel. 051/26.55.44, Fax 03/220.88.17 lbc-nvk.roeselare@acv-csc.be • 9100 SINT-NIKLAAS, H. Heymanplein 7 Tel. 03/765.23.70, Fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • 2300 TURNHOUT, Korte Begijnenstraat 20 Tel. 014/44.61.55, Fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • 1800 VILVOORDE, Toekomststraat 17 Tel: 02/557.86.80, Fax: 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be
algemeen secretariaat 2000 ANTWERPEN, Sudermanstraat 5 Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 e-mail: lbc-nvk@acv-csc.be www.lbc-nvk.be
Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. Ons Recht | 115de jaargang | JUNI 2011 |
23
harde tijden in hellas