Ons Recht juli-augustus 2011

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 115de jaargang | nummer 7 | juli-augustus 2011

10-11 Non-profit vraagt schot in de zaak

8-9 TO E S L AG N O D I G I N D I ST R I B U T I E

13-15 S EC TO RA K KO O R D E N

RUBRIEKSNAAM inhoud

Standpunt Sociaal Industrie Sociaal Industrie Distributie Actie Vorming Sectoroverleg In de marge Arbeidsmarkt Over de grenzen Sociaal overleg Arbeids-gericht Inbox Welzijn Luchtvaart

© foto: IMAGEGLOBE

Internationaal Film Film Boek De lezer schrijft Indexaanpassingen Achterklap Vanmol

3 4 5 6 7 8 10 12 13 15 16 18 19 20 21 21 22 24 25 26 28 28 29 30 30 31 32

Aardgas en elektriciteit zijn flink duurder geworden, dat is algemeen geweten. Maar de peperdure energie duwt mensen in armoede nog meer de put in. En niet iedereen met een laag inkomen heeft recht op een sociaal tarief. Mieke Clymans van Samenlevingsopbouw vindt dat energie een grondrecht voor iedereen moet zijn. Zij vertelt over de knelpunten op p. 22-23.

2 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Kiezen in Europa én hier Waakzaamheid geboden in telecomsector Sociaal plan bij AB InBev na stroeve onderhandelingen Wantoestanden bij heel wat ambassades en consulaten Hansen Transmissions is doof voor terechte eisen personeel Werknemers in winkels eisen late urentoeslag voor iedereen Non-profit mobiliseert massaal voor nieuw sociaal akkoord Jorien, Hilde, Chantal en Vera zijn actief als ‘learning mentor’ Hoog bezoek Werk zoeken met arbeidshandicap is forse uitdaging Nieuwe regels voor Europese ondernemingsraden Grootscheepse actie tegen Europees economisch bestuur “Energie moet grondrecht voor iedereen zijn” Asociaal personeelsbeleid is handelsmerk van Ryanair LBC-NVK steunt ‘Tax Justice Day’ Metaalcongres in teken van investeren, rechtvaardigheid en solidariteit Hanna Drei Dag Vlaanderen

Gemiste penalty

© foto: imageglobe

Kiezen in Europa én hier ferre w yckmans

standpunt.

algemeen secretaris

Sommigen kiezen voor rechtvaardig verdelen. Anderen kiezen ervoor om mensen te verdelen, ze tegen elkaar op te zetten.

Liefhebben doe je onvoorwaardelijk. Maar liefhebber van Europa zijn vraagt in deze tijden toch wel zwaar amoureuze blindheid en buitengewone inspanningen. Als je ook maar één scheef woord zegt over Europa, krijg je de stempel van euroscepticus opgeplakt. Waardoor je meteen in het weinig fraaie gezelschap van de voormalige Britse premier Margaret Thatcher en de Tsjechische president Vaclav Klaus terechtkomt. Daar wil je eigenlijk zelfs niet mee op de bus worden gezien, laat staan dat je ermee vereenzelvigd wil worden.

De leden van de Europese Commissie zijn al helemaal ongenaakbaar, geen Europese kiezer die daar iets over te zeggen heeft. Op 7 juni pakte de Europese Commissie uit met ondubbelzinnige aanbevelingen voor België.

Aanbevelingen

Wat lezen we in dit Europese standaardwerk? De wettelijke pensioenleeftijd moet worden aangepast aan de leeftijdsverwachting, lees: de pensioenleeftijd moet naar omhoog. Het loonoverleg moet worden hervormd zodat het beter aansluit bij het concurrentievermogen, lees: de lonen moeten zakken en er moet alleen nog op ondernemingsniveau worden onderhandeld. Ook het indexeringssysteem moet worden hervormd, lees: de koopkracht zal worden verminderd.

En er is meer. De werkgeversbijdragen op arbeid, de sociale zekerheidsbijdragen, moeten worden vervangen door belasting op consumptie, lees: we Een beetje verstandig politiek bedrijven betekent zullen via BTW-aanpassingen meer betalen om de populisme aan de kant schuiven. Maar ook zon- werkgevers op hun wenken te bedienen. De uitkeder populisme pleiten we nog niet voor telkens ringen voor werklozen moeten verminderen en ze nieuwe beslissingen die met elkaar wedijveren qua moeten ook minder lang die uitkeringen ontvanantipopulariteit. ‘Politieke durf’ is niet hetzelfde gen. Wat natuurlijk neerkomt op een verarming. als mensen treiteren. Wat bezielt de Europese Verder moeten er langere openingstijden komen voor de winkels. Dat wil zeggen dat de sociale beleidsmakers toch om, met een tergende overbescherming in de distributie eraan moet geloven. tuiging betere zaken waardig, zo driest tekeer te gaan? Want veel aardigheid aan resultaten komt er niet uit de Brusselse, Straatsburgse of Slecht voor werknemers Luxemburgse vergaderzalen.

Niet één van al die maatregelen is in het voordeel van de werknemers of de sociaal verzekerden. Qua Boeman keuze tegen de werknemersbelangen kent dit pakket aan maatregelen zijn gelijke niet. Het is veelZo slaagt Europa er perfect in om zich de sta- betekenend dat de fractieleider van de N-VA in tus van onmiskenbare boeman toe te eigenen. de Kamer, Jan Jambon, meteen en zonder enige Een constructie die de nationale bewindslie- nuance verkondigde dat de Europese Commissie den overigens goed uitkomt. “We moeten van goed bezig is vermits ze het volledige sociaalecoEuropa”, is het legitieme alibi dat regeringslei- nomische programma van de N-VA wil uitvoeren. ders zichzelf met graagte en overtuiging gunnen. Volgens onze lopende minister van Begroting, Daarbij worden ze op hun wenken bediend door Guy Vanhengel (Open VLD), liggen deze Europese Europarlementsleden die, wat de Belgische dele- aanbevelingen volledig in de lijn van wat experts gatie betreft, met Dehaene, Verhofstadt, Michel, al lang zeggen. Bedoeld wordt dat het overal Thyssen, Van Brempt en Sterckx toch geen spe- opduikende trio van zogenaamde topeconomen lers van tweede garnituur zijn. Al vermoed ik – Geert Noels, Ivan Van De Cloot en Peter Vanden dat alleen specialisten in staat zijn om een rede- Houtte – als extra munitie wordt gebruikt als boelijk aantal andere namen van de 22 Belgische man Europa alleen niet zou volstaan.

Europarlementairen voor de vuist te kunnen Kiezen is delen. Sommigen kiezen voor rechtciteren. vaardig verdelen. Anderen kiezen ervoor om Een vijfjarig mandaat is perfect te verantwoorden mensen te verdelen, ze tegen elkaar op te zetten. voor wie efficiëntie nastreeft. Wie op Europees Solidariteit van wie het beter heeft met wie het niveau wetten moet maken, heeft nogal wat tech- minder voor de wind gaat. Dat is onze nadrukkenische deskundigheid nodig. Maar zou het kun- lijke keuze, al 125 jaar lang. Maar het is duidelijk nen dat de democratische beoordeling door de kie- niet de keuze van Europa. En zo te horen ook niet zer – een volgende keer in 2014 – zelden een echte de keuze van alle Belgische of Vlaamse politieke beoordeling is van het Europese doen en laten? En verantwoordelijken. Zij dragen dus een immense dat dus een echte inhoudelijke beleidsafrekening verantwoordelijkheid. We zullen het niet vergeten door de kiezer amper te vrezen is? en al evenmin lijdzaam toekijken.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

3

© foto: DANIËL RYS

sociaal

Waakzaamheid geboden in telecomsector

Zal France Télécom zijn dochter Mobistar van de hand doen? De directie van Mobistar laat niet in haar kaarten kijken.

Diverse signalen zetten aan tot voorzichtigheid van hun ‘contactcenter’ door naar externe callcenters. Vooral om op de kosten te De Belgische telecommarkt is al besparen. Spijtig genoeg niet om de eigen medewerkers betere loon- en arbeidsvoorlang verzadigd. Wie heeft er vanwaarden te bezorgen. daag nog geen telefoon, internet Bij Base liet het moederbedrijf KPN of digitale tv thuis? Maar de aanNederland onlangs weten dat er bij onze deelhouders van de telecombenoorderburen 5.000 jobs moeten sneuvelen. drijven nemen geen genoegen Volgens KPN zouden de klanten hun mobielmet gematigde winsten. Zij verlantje almaar minder gebruiken om te bellen en gen nog altijd dat hun investering sms’en. De klanten surfen almaar vaker naar royaal rendeert. Het gevolg is dat socialenetwerksites, waardoor KPN heel wat de bedrijven op zoek gaan naar inkomsten misloopt. andere structuren en producten.

Voorlopig zijn er nog geen rechtstreekse effecten op de tewerkstelling in België. Maar In de afgelopen drie jaar trokken de belang- sinds begin dit jaar verdwenen toch al twee rijkste spelers, Belgacom, Mobistar, Telenet hooggeplaatste managers van de loonlijst en Base allemaal met ‘totaalpakketten’ naar bij Base. Begin juni raakte bekend dat de de consument. Proximus werd geïntegreerd baas van Base, Libor Voncina, het schip verin Belgacom, wat met veel gewoel gepaard liet. Is er misschien meer aan de hand? ging. Belgacom nam ook Scarlet over, een operatie die circa 60 ontslagen veroorzaakte. Mobistar Net voor de zomer van 2010 werd KPN Ook Mobistar ging al over de tongen. Eind Belgium verdeeld over Mobistar en Base.

De vakbond wil zeker niet nodeloos paniek april werd er druk gespeculeerd over de zaaien. Maar de jongste maanden waren er vraag of France Télécom zijn dochter toch signalen die de nodige aandacht opeis- Mobistar van de hand zou doen ‘wegens geen mogelijkheden om door te groeien’. De ten. directie bij Mobistar liet de vakbondsafgevaardigden niet echt in haar kaarten kijken.

Outsourcing Er werden speciale ondernemingsraden bijEén van de opvallende ontwikkelingen is eengeroepen maar die leverden bitter weide trend naar outsourcing op grote schaal. nig informatie op.

Steeds vaker zoeken de telecomspelers Volgens Mobistar is er momenteel niet metbedrijven waaraan ze diensten kunnen uit- een reden tot ongerustheid. Spijtig genoeg besteden. Belgacom, Mobistar, Telenet en leert de geschiedenis dat het management Base schoven allemaal een erg groot deel bij Mobistar altijd wacht tot het allerlaatste Robert Veekman

4 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

moment om de werknemers op de hoogte te brengen van belangrijke gebeurtenissen.

In de komende weken en maanden zal de vakbond erg op zijn hoede moeten zijn. De recente signalen versterken de overtuiging dat de banden met bevriende bonden in Nederland, Frankrijk en andere EU-landen moeten worden aangehaald.

Samen met de Franstalige collega’s van CNE en de vrienden van ACV-Transcom volgt de LBC-NVK de gebeurtenissen in de sector op de voet. Goed scoren bij de sociale verkiezingen in 2012 is van groot belang. Want zo zijn er genoeg vakbondsafgevaardigden om de belangen van het personeel te blijven verdedigen.

Met het oog op de sociale verkiezingen wil de LBC-NVK in de telecommunicatie zo sterk mogelijke militantenkernen op de been brengen. Wie zin heeft om mee aan de kar te trekken, kan e-mailen naar rveekman@acv-csc.be.

Belgacom, Mobistar, Telenet en Base schoven allemaal een erg groot deel van hun ‘contactcenter’ door naar externe callcenters.

industrie

Sociaal plan bij AB InBev na stroeve onderhandelingen Bonden beperken schade bij bierbrouwer Annemie Plessers

De bierbrouwer AB InBev maakte zich begin 2010 erg onsympathiek door een zoveelste herstructureringsplan aan te kondigen. Het concern moest zijn plan intrekken maar uitstel bleek geen afstel. AB InBev pikte in het voorjaar de draad weer op. Na moeizame onderhandelingen bereikten bonden en directie op 9 juni dan toch een akkoord.

voorwaarden uit de bus dan bij gelijkaardige onderhandelingen twee jaar terug. Heel bijzonder is dat de arbeiders hierbij voorwaarden krijgen die gelijkwaardig zijn met wat aan de bedienden wordt geboden.

Solidaire opstelling

Echte garanties

Sinds mei waren er herhaaldelijk gesprekken tussen bonden en directie. Als AB InBev tot iedere prijs opnieuw wil herstructureren, moet dat gebeuren zonder gedwongen ontslagen, oordeelden de vakbonden. De bonden wilden alleen praten over vrijwillig brugpensioen en vrijwillig vertrek. Op voorwaarde dat er genoeg waarborgen zouden zijn voor de achterblijvers. Er was nood aan een ernstig toekomstplan en echte werkzekerheid.

De vraag om arbeiders en bedienden gelijk te behandelen was een andere heikele kwestie bij de onderhandelingen. Als het voor de werkgever duurder wordt om mensen te ontslaan, zal hij langer aarzelen om jobs te schrappen, redeneerden de bonden.

Na stroeve onderhandelingen werd uiteindelijk op 9 juni een overeenkomst bereikt over een nieuw sociaal plan. De directie beloofde geen gedwongen ontslagen door te voeren en verklaarde zich bereid afspraken te maken over een minimale personeelsbezetting. Werknemers die naar een andere site worden overgeheveld, krijgen een gepaste compensatie voor de langere reistijd.

Op het vlak van vrijwillig brugpensioen en vrijwillig vertrek kwamen er betere

Voor de bedienden waren het vooral solidaire onderhandelingen. De verkregen tewerkstellingsgarantie en de hogere kostprijs voor het vertrek van arbeiders zijn erg belangrijk voor de toekomst van het bedrijf.

Het was essentieel om de lat min of meer gelijk te leggen. Als een werkgever meer geld moet uitgeven om personeel te ontslaan, zal hij wel twee keer nadenken alvorens tot actie over te gaan.

De diverse vakbonden, Vlamingen en Franstaligen, arbeiders en bedienden werkten prima samen. Hun gezamenlijke inspanningen beperkten het jobverlies gevoelig en leverden betere voorwaarden op. Er zullen nu nog 167 banen sneuvelen. Oorspronkelijk wilde AB InBev 264 jobs schrappen.

De riant vergoede topman Carlos Brito maakt zich ondertussen wel op om honderden miljoenen dollars te investeren in Brazilië. Ook China is een belangrijke groeimarkt.

De vakbonden vinden het goed dat AB InBev wil investeren en innoveren. Maar in Brazilië blijken werknemers wel te moeten functioneren in een omgeving met weinig of geen sociale voorzieningen. In China zal het er zeker niet beter aan toe gaan. De bonden houden dan ook hun hart vast voor de toekomst.

De drieste saneringsplannen van AB InBev leidden in 2010 tot pittige acties in Leuven en Jupille.

Acties die veel sympathie genoten bij het grote publiek.

© foto: imageglobe

Begin vorig jaar liet AB InBev koudweg weten dat het bijna 300 jobs wilde schrappen in België. Dat leidde tot pittige acties in Leuven en Jupille die op veel sympathie van het grote publiek konden rekenen. Tot drie keer toe trachtte een sociaal bemiddelaar vakbonden en directie met elkaar te verzoenen. Zonder resultaat. Uiteindelijk slikte AB InBev zijn plan in. Maar dat was maar tijdelijk.

Bij de werknemers stuitten de plannen van de brouwer sterk tegen de borst omdat er al zo vaak was gesaneerd. Het plan dat begin 2010 werd aangekondigd, was de druppel die de emmer deed overlopen.

Na een grote herstructurering in 2006 werden voor de bedienden nieuwe sociale plannen afgesloten in 2007 en 2009. Mannen en vrouwen met 20 of 25 jaar dienst werden moeiteloos aan de deur gezet. Voor de achterblijvers werd de werkdruk onhoudbaar.

En het hoofdkantoor, dat voordien te klein was, bleek plots ‘te groot’.

Ondanks een ‘cao werkzekerheid’ tot 2017 zette de brouwer toch personeel op straat.

Het bedrijf betaalde een extra vergoeding

en daarmee was de kous af. De vakbonden willen waardig werk bij AB InBev. Er moeten genoeg hoofden en handen zijn om al het werk te kunnen doen. De mensen hebben recht op optimale werkomstandigheden en werkzekerheid.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

5

sociaal

Wantoestanden bij heel wat ambassades en consulaten LBC-NVK en CNE leggen mee basis voor vakbondswerking Chris Terlaeken

Brussel is de hoofdstad van België en van Europa. Hier huizen het hoofdkwartier van de NAVO en nog vele andere internationale organisaties. Ettelijke duizenden mensen, vaak buitenlanders, werken dan ook bij ambassades, consulaten en buitenlandse missies.

Denk je nu spontaan aan diplomaten die zich met dure auto’s en speciale nummerplaten verplaatsen, mensen die diplomatiek onschendbaar zijn en zich weinig hoeven aan te trekken van de verkeersregels of andere voorschriften? Vergis je niet. Dat is maar een klein stukje van de realiteit in de wereld van ambassades en missies.

Verreweg de meeste medewerkers bij deze structuren en organisaties hebben geen bevoorrecht statuut. Dikwijls werken ze in veel minder riante omstandigheden. Nogal wat ambassades gunnen hun personeel zelfs de elementairste rechten niet. Diplomaten al voor dat een werknemer met ontslag zijn onschendbaar en kunnen zich zo veel bedreigd werd omdat hij bij de gemeentepermitteren zonder dat ze hiervoor worden raadsverkiezingen kandidaat was op een verkeerde, anti-westerse lijst. bestraft.

Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat de normale arbeidstijden niet worden nageleefd. Normale barema’s op basis van anciNogal wat ambassades ënniteit bestaan in de meeste ambassades niet. De lonen zijn in veel gevallen te laag gunnen hun om een fatsoenlijk leven te kunnen leiden.

Bedrijfsvoorheffing wordt vaak niet afge- personeel zelfs de houden en er worden ook geen socialeze- elementairste rechten kerheidsbijdragen betaald, met alle gevolgen vandien. De werknemers hebben geen niet. Diplomaten zijn pensioen of werkloosheidsgeld, vallen niet onschendbaar en onder de ziekteverzekering, hebben geen kunnen zich zo veel recht op kinderbijslag.

De Belgische overheidsdiensten kunnen permitteren zonder dat alleen maar lijdzaam toekijken. Ze kunnen proberen te bemiddelen maar hebben ze hiervoor worden geen enkel dwangmiddel. De diplomatieke bestraft. onschendbaarheid blijkt een groot obstakel.

ambassades, consulaten en missies te organiseren. De bonden willen gesprekspartners worden bij de ministeries van Buitenlandse Zaken en Arbeid en bij de ambassades zelf.

Beter statuut

De initiatiefnemers willen samen met het personeel eisen op papier zetten. Ze willen ook voorstellen doen om een beter statuut voor niet-diplomatiek personeel af te dwingen. Diplomaten mogen hun positie niet misbruiken om de rechten van hun medewerkers met voeten te treden.

Volgens de bonden moet er ook een paritair overlegorgaan worden opgericht dat afdwingbare cao’s kan afsluiten. De Belgische overheid moet in dit verband actie ondernemen.

Het gaat natuurlijk om een sector met een specifiek karakter. Binnen internationale organisaties zijn er ook heel wat belemmeringen. Hoe dan ook begint vakbondswerk dikwijls op een moment dat het nog onmoGrillen De LBC-NVK en CNE willen in actie schieten. gelijk lijkt om bepaalde ideeën te verwezenAl naargelang het uitkomt, past een ambas- Daarom brachten ze, samen met BBTK, op lijken. Dat neemt niet weg dat de bonden al sade de Belgische regels of de wetgeving 17 maart werknemers van diverse ambas- in vele sectoren grote resultaten boekten. van het eigen land toe. De grillen van de sades bijeen om een vakbondswerking te diplomaat wegens soms ook zwaar door. kunnen uitbouwen. Medewerkers van 30 Werk je op een ambassade, consulaat of Zo kreeg een werkneemster van de ambas- ambassades namen aan de meeting deel. buitenlandse missie? En wil je graag meesade van een Zuid-Amerikaans land geluk- Een bewijs dat vakbondswerk in de sector werken aan dit vakbondsinitiatief?

Stuur dan een e-mailtje naar wensen toen ze zwanger bleek te zijn. Maar dringend nodig is. de vrouw moest wel begrijpen dat ze niet In de komende maanden zullen de bonden cterlaeken@acv-csc.be langer in dienst kon blijven. Het kwam ook stappen ondernemen om het personeel van of bel naar het nummer 02 / 557 86 70.

6 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

industrie

Hansen Transmissions is doof voor terechte eisen personeel

© foto: DANIËL RYS

Nieuwe acties denkbaar bij tandwielkastenmaker

Het conflict bij Hansen Transmissions sleept al erg lang aan.

Sofie Michiels

“Sociaal overleg krijgt geen kansen bij Hansen.” Met die slogan voerde de LBC-NVK op 23 mei actie aan het hoofdkantoor van Hansen Transmissions International in Kontich (nabij Antwerpen). Het bedrijf ontwikkelt en produceert tandwielkasten voor windmolens en heeft nog andere vestigingen in Lommel en Gent. In alle Belgische vestigingen samen werken 410 bedienden en kaderleden en 500 arbeiders.

Het conflict bij de tandwielkastenproducent sleept al erg lang aan. Maandenlang werd geprobeerd om overleg te voeren over de loon- en arbeidsvoorwaarden.

Een belangrijk dossier gaat over de recuperatie of betaling voor meerprestaties en overuren. Hansen ontwikkelt nieuwe technologie voor tandwielkasten, wat vaak gepaard gaat met projectwerk. In het kader van projecten is het geregeld noodzakelijk om meer te presteren of overuren te doen.

Op zich geen probleem voor de werknemers.

Maar de werkgever erkent de meerprestaties niet en verloont ze ook niet. Meer zelfs, de registratie van deze uren werd verborgen gehouden voor de individuele werknemer en de vakbonden. In de productiegebonden afdelingen gebeurde hetzelfde in drukke periodes. De werknemers zijn deze

praktijk beu en willen dat Hansen de wetge- Ecocheques ving naleeft en extra inspanningen verloont.

Last but not least besliste Hansen ook eenzijdig dat een aantal werknemers niet lanFunctieclassificatie ger ecocheques zou krijgen. Dit voordeel Bij Hansen werd ook een ‘bandingsysteem’ was ingevoerd op basis van de cao voor de ontwikkeld. Zeg maar een soort functieclas- metaalsector. Vooral de werknemers met sificatiesysteem. Ook op dit vlak doet het een bedrijfswagen bleken de ecocheques bedrijf rare dingen. kwijt te spelen. Geen ernstig criterium dus.

Bij een normaal functieclassificatiesys- Ook deze beslissing lokte veel protest uit. teem wordt uitgegaan van functiebeschrij- Het overleg over de diverse heikele punten vingen die de werknemers en hun leiding- vlotte van geen kanten. De vakbonden vroegevende zelf opstellen en goedkeuren. Een gen daarom een verzoening aan bij de FOD externe consultant waakt over de objecti- Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. viteit wanneer de diverse functies worden Maar om minister van Staat Johan Vande ‘gewogen’. Het eindresultaat is een indeling Lanotte te citeren: “Je kan een paard wel van functies in klassen, waarbij de werkne- naar het water brengen, maar je kan het niet mer beroep kan aantekenen. In een verdere dwingen om te drinken.” fase kan dan werk worden gemaakt van een Vijf maanden lang werd geprobeerd om doordacht beleid qua lonen en extralegale constructief sociaal overleg te voeren. voordelen.

Personeelsvergaderingen en ludieke acties In het geval van Hansen stelde de werkge- bleven zonder resultaat. Dus was een harde ver de functiebeschrijvingen op. En was het actie onvermijdelijk. ook de werkgever die de functies in ‘banden’ Door de geslaagde actie van 23 mei bleek de indeelde en die daar loon- en arbeidsvoor- directie meer bereid om te onderhandelen. waarden aan koppelde. De werknemer heeft De vakbonden schortten nieuwe acties op. geen zicht op zijn eigen functiebeschrijving Maar een maand na de stakingsactie was er en heeft ze dus ook niet kunnen goedkeuren. nog geen overeenstemming. Hansen wilde Een consultant komt er niet aan te pas. De op bepaalde punten de spons niet vegen werknemer moet het systeem maar aanvaar- over het verleden. den en kan niet in beroep gaan. Maar zijn De directie blijft dus de wetgeving naast loon- en arbeidsvoorwaarden hangen wel zich neerleggen. Ze blijft doof voor gerechtvolledig af van de eenzijdig opgelegde inde- vaardigde eisen van het personeel. Als de ling. En de vakbond? Die werd nergens bij onderneming niet zwicht, zijn nieuwe acties dit proces betrokken. Logisch dus dat het zeker niet uit te sluiten. personeel niet warm loopt voor deze aanpak.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

7

© foto: DANIËL RYS

distributie

Werknemers in winkels eisen late urentoeslag voor iedereen Geharmoniseerde loon- en arbeidsvoorwaarden zijn noodzakelijk Denis Bouwen

In sommige winkelketens krijgen werknemers een ‘toeslag’ wanneer ze laat moeten werken. De LBCNVK ijvert voor een veralgemeende late urentoeslag en voor een grotere harmonisering van de loon- en arbeidsvoorwaarden in de distributie. Zowel in de grootdistributie als in de zelfstandige kleinhandel. Maar de werkgevers liggen dwars. In de zelfstandige kleinhandel geven ze zelfs aan dat er voor hen ‘altijd een verschil zal moeten blijven met de afspraken in de grootdistributie’.

Ons Recht polste hoe het zit met de regeling voor late uren in een aantal ketens.

Vakbondsmilitanten bij Decathlon, Brico Plan-It, Hubo, Gamma, WE en C&A geven hun kijk.

Kelly Pollet werkt in de winkel van Decathlon in Roeselare. Ze is daar kassierster en onthaalhostess.

“Wij hebben geen regeling voor werk op late uren”, vertelt Kelly. “Bij ons moeten we werken tot 20.00u zonder dat er vanaf 18.00u een extra vergoeding is.”

De huidige werkomstandigheden wegen sterk op het privé-leven van de werknemers, klinkt het. “Wie kleine kinderen heeft, moet opvang tot 20.30u regelen omdat de partner meestal ook laat werkt. Zo’n kinderopvang vinden is niet gemakkelijk, het kost ook veel geld. Lang niet iedereen heeft oma’s of opa’s die op de kinderen kunnen letten.”

“Zoals we nu bij Decathlon moeten werken, brengen we te weinig tijd met onze kinderen door. Als we thuiskomen, zitten zij al in bed. In de weekends moeten we ’s zaterdags altijd werken en blijft alleen de zondag over.

Decathlon wil dat we minstens zes zondagen per jaar komen werken. Als de werkgever zoveel verlangt, is het toch maar normaal dat hij daarvoor een extra vergoeding betaalt?”

8 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Kelly vindt ook dat de loon- en arbeidsvoor- zal zo toenemen. Is het niet schandalig dat waarden in de branche moeten worden ver- iemand minder verdient dan een collega algemeend. “Of het nu in een Decathlon, onder hetzelfde label, alleen maar omdat hij een Carrefour, een Delhaize of een Hans bij een franchisewinkel werkt? Gelijk loon Anders is, we doen toch allemaal hetzelfde voor gelijk werk. De discriminatie moet de werk? Dus is het logisch dat we allemaal wereld uit.” dezelfde voorwaarden verdienen. We leven toch in een land waar iedereen gelijk voor Hubo de wet hoort te zijn?”

Brico Plan-It

In de Hubo van Rijkevorsel engageert Lieve Verachtert zich voor haar collega’s. Lieve begon vijftien jaar geleden als kassierster.

Tegenwoordig houdt ze zich vooral bezig met herstellingen en teruggebrachte artikelen. Soms zit ze nog aan de kassa. Maar ze pakt ook geleverde goederen uit en bouwt mee ‘schappenplannen’ op.

De winkels van Hubo sluiten normaal gezien om 18.30u. Er is dan ook geen regeling voor werk tijdens late uren. “Een avondopening hebben we nog nooit gehad.”

Volgens Lieve zou het alleszins positief zijn om in de hele sector afspraken te hebben rond werk tijdens late uren. “Bij concurrerende winkelketens zijn er wel laatavondopeningen. Om de collega’s daar te steunen mag er best een algemene regeling komen.”

De militante bij Hubo is ook voorstander van geharmoniseerde loon- en arbeidsvoorwaarden. “Voor zover dat betekent dat de loonbarema’s naar omhoog gaan. Het is ook wenselijk om de functiecategorieën inhoudelijk duidelijk te omschrijven.”

Bij Hubo zijn er ook franchisewinkels, zaken die door zelfstandigen worden uitgebaat.

Op de omstandigheden bij die winkels heeft de vakbond weinig of geen vat. In die zaken is het de zelfstandige uitbater die beslist over de lonen van zijn personeel.

Valérie Vandenbussche heeft een baan bij de doe-het-zelf-winkel Brico Plan-It in Kortrijk. Ze deed daar al vanalles, van verkoopadviseur tot commerciële assistente en van kassahostess tot medewerkster in de ‘afhaalzone klantendienst’.

“Ook wij missen nog een regeling voor werk op late uren”, legt Valérie uit. “Maar we willen heel graag dat die er komt. De toeslag voor late uren moet absoluut worden veralgemeend.”

De vestiging in Kortrijk sluit al om 19.00u maar andere winkels doen pas hun deuren dicht om 20.00u. “Wie laat moet werken, mist maar al te vaak momenten met de familie en heeft minder vrije tijd. Als we op onregelmatige uren moeten werken, verdienen we daarvoor ook gecompenseerd te worden. In vele winkels uit de distributie is er geen vakbondswerking die een toeslag kan afdwingen. Daarom is het zo belangrijk dat we een algemene afspraak maken voor iedereen. Gelijke rechten en plichten voor iedereen.”

Ook de militante van Brico Plan-It wil dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden in de hele branche. “Directies zoeken altijd naar de goedkoopste verloningsformules.

Kijk maar hoe Carrefour misbruik maakt van franchising. We moeten voorkomen Gamma dat werkgevers nog achterpoortjes kunnen Ronny Scheltiens is verantwoordelijke bij de gebruiken om werknemers te benadelen.”

“Als alles wordt geharmoniseerd, ver- Gamma-winkel in Kampenhout. Daar hebdwijnen de verschillen tussen winkels en ben ze zes koopavonden en een toeslag voor ketens. De tevredenheid van het personeel prestaties buiten de normale openingsuren.

RUBRIEKSNAAM

“Prestaties na de diensturen worden normaal binnen het uurrooster van de week gerecupereerd. We zijn ook zes keer per jaar op zondag open. Dat zondagwerk wordt tegen 250 procent vergoed.”

Volgens Ronny moeten werknemers overal een toeslag krijgen voor prestaties op koopavonden en zondagen. “Zoniet dreigen we binnenkort overal voor hetzelfde karige loon te moeten werken tijdens de avonduren en op zondagen.”

“Als we de loon- en arbeidsvoorwaarden in onze sector harmoniseren, creëren we een eerlijke concurrentie onder de diverse ketens en vermijden we discussies. Wat mij betreft moet de lat ook gelijk gelegd worden voor de openings- en sluitingstijden.”

WE Jorien De Meyer werkt als verkoopster in de WE-kledingwinkel op de Meir in Antwerpen.

“Bij ons zijn er alleen late werkuren als we de inventaris opstellen. Of bij speciale evenementen, tijdens de eerste soldenperiode en soms ook op koopavonden. De late uren vallen altijd binnen de contracturen. Het gebeurt wel eens dat je meer dan negen uur op één dag presteert. Als dat voorkomt, wordt elk uur extra tegen 150 procent betaald of gerecupereerd.”

“Als de toeslag voor late uren kan worden veralgemeend, hebben we in de hele sector een duidelijke regeling. De werkgevers weten dan waaraan ze zich te houden hebben. En de motivatie van de werknemers zal verbeteren.”

Ook de ruimere loon- en arbeidsvoorwaarden moeten worden gelijkgetrokken, vindt Jorien. “Er zijn nu teveel verschillen tussen de ketens. De franchisewinkels schieten als paddenstoelen uit de grond. Om allerlei redenen is de concurrentie bikkelhard geworden. De werkgevers trachten de grens almaar meer te verleggen op het vlak van flexibiliteit. Als we de hele sector dezelfde spelregels doen volgen, wordt het voor elk bedrijf en voor elke werknemer een stuk duidelijker en is er minder ruimte voor discussie en interpretatie.”

Waaier aan contracten bij kledingketen C&A ‘Algemene regeling moet misbruiken tegengaan’ Agnes Huwel werkt al 32 jaar als ver- dienst is. In dat geval is er ook een toeslag van 50 procent op het uurloon voor preskoopassistente in een winkel van de taties na 21.00u, vanaf een half uur. kledingketen C&A in Oostende. Bij “C&A schakelt dikwijls studenten met een C&A zijn er diverse soorten arbeidsuitzendcontract in voor enkele uren. Of ze contracten. De A- en B-contracten gebruiken gratis stagiaires uit scholen. Zo bij de winkels van het C&A-label. De zijn er vaak geen bijkomende kosten”, verS-contracten in winkels die werden telt Agnes. overgenomen van Superconfex. En De LBC-NVK-ploeg bij C&A wil dat de toede M-contracten in vestigingen die slag voor late uren wordt veralgemeend. vroeger de naam Marca droegen.

“Het kan toch niet dat sommige van onze Wie een A-contract heeft, krijgt voor elk werkuur na 18.00u een premie. Tijdens de eerste vijf dagen van de week bedraagt die premie 50 procent van het uurloon. Op zaterdag is de premie goed voor 100 procent van het uurloon.

Van maandag tot en met vrijdag komt de premie alleen op de proppen van zodra er een vol uur na 18.00u wordt gewerkt. Gaat het om een winkel die op die dagen tot 18.30u open is, dan is er geen premie. Op zaterdagen is er een premie van zodra je minstens een half uur presteert na 18.00u.

Als een winkel op zaterdag tot 18.30u open is, verdient de werknemer daar dus een toeslag voor een half uur.

Er zijn ook werknemers met een B-contract. Als zij minstens één maand ononderbroken anciënniteit hebben, krijgen ze voor prestaties na 21.00u – vanaf minstens een half uur – een toeslag van 50 procent op het uurloon.

Heeft de werknemer een S-contract, dan worden de prestaties na 19.00u tegen 150 procent vergoed of gerecupereerd wanneer de winkel uitzonderlijk open is na 19.00u. Als zo’n werknemer minstens één maand ononderbroken in dienst is, krijgt hij voor de prestaties na 21.00u – vanaf minstens een half uur – een toeslag van 50 procent op het uurloon.

Wie het met een M-contract moet stellen, krijgt geen extra vergoeding. Tenzij hij minstens één maand ononderbroken in

collega’s hetzelfde werk doen maar minder verdienen omdat ze een ander contract hebben of in een ander filiaal werken.

We moeten in de distributie naar een algemene regeling om misbruiken tegen te gaan. In de individuele bedrijven willen directies liefst niets veranderen en verwijzen ze naar de sector.”

Franchiseprobleem Volgens Agnes moeten er op sectorniveau afspraken komen om de loon- en arbeidsvoorwaarden te harmoniseren. “Ook op dit punt zijn de bedrijven weinig geneigd om toegevingen te doen. Grote ketens vermenigvuldigen zich als ratten en ondermijnen de voorwaarden door franchisewinkels op te richten. In die franchisezaken doen mensen hetzelfde werk als in grote winkels, maar dan wel in een ongelooflijk regime. De ketens gaan met het grote geld aan de haal.”

“We moeten via de sector de citroenpersers tot inkeer brengen en hen doen inzien dat verkooppersoneel geen wegwerpartikel is. Zonder inzet van de werknemers kan het bedrijf niet floreren.”

Agnes wil dat er een ‘basis’ komt voor de onderhandelingen in de bedrijven en dat de werkgevers zich aan bepaalde minima moeten houden. “Als de baas goed is voor het personeel, zullen de werknemers ook goed zijn voor hem. Een situatie waar iedereen beter van wordt.”

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

9

RUBRIEKSNAAM Mark Selleslach

Meer dan 16.000 werknemers uit de non-profit hebben op 9 juni gevolg gegeven aan de oproep voor de nationale betoging ‘Luid alarm, waar blijft ons nieuw akkoord?’.

Dat lees je in officiële cijfers van de politie. De betogers kwamen uit alle sectoren van zorg, welzijn en cultuur en uit alle hoeken van het land. Betogers van alle leeftijden, maar ook de aanwezigheid van vele jongere werknemers viel op.

De indrukwekkende opkomst bij deze vijfde nationale betoging op rij geeft aan dat de non-profitwerknemers zich niet gewonnen geven. Nog maar eens moet de sector knokken voor een legitiem meerjarenakkoord. De werknemers in alle sectoren hebben recht op een degelijk sectorakkoord, ook de werknemers van de non-profit.

Het vorige non-profitakkoord liep af in oktober 2010. Maar de LBC-NVK was bij de pinken. Al in februari 2010 bezorgde ze haar programma voor een nieuw meerjarenakkoord aan de federale en Vlaamse overheden. Zou het, voor één keer in de geschiedenis, lukken om geen langdurige acties te moeten voeren? Die hoop bleek tevergeefs.

Sinds maanden geeft de politiek gewoon niet thuis. De werknemers worden in de kou gezet. Stel dat zij zelf even lang geen zorg zouden geven aan de bevolking: er zouden nationale rampen gebeuren.

Begin mei van dit jaar begon de Vlaamse regering eindelijk met gesprekken over de werknemers van de non-profitsectoren waarvoor zij bevoegd is. Bij het ter perse gaan is niet duidelijk of voor de zomer al een akkoord kon worden bereikt. Op de nationale betoging bleek duidelijk dat de weg naar een redelijk akkoord nog lang kon zijn. Druk op de ketel blijft dus noodzakelijk.

Lopende zaken

Aan ‘de Wetstraat 16’ bracht de nationale betoging vooral een duidelijke boodschap aan de federale regering. Sinds meer dan een jaar is het refrein dat de federale regering in lopende zaken geen verplichtingen kan aangaan voor meerdere jaren. Voor 2011 maakte het federale niveau een beperkt overgangsakkoord. Wat tot op zekere hoogte nog te begrijpen valt.

Maar de regering in lopende zaken neemt wel degelijk beslissingen die gewild of

Ook in een periode van lopende zaken kunnen politieke partijen zich uitspreken over het toekomstperspectief van een akkoord voor de zorgsector. Nu alles op zijn beloop laten veroorzaakt alleen maar verder tijdverlies.

10 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

actie

Non-profit mobiliseert massaal voor nieuw sociaal akkoord Stilstand is niet langer te verantwoorden ongewild verstrekkende gevolgen hebben voor vele jaren. België is nu de onbetwiste recordhouder op het vlak van de vorming van een nieuwe regering. De klok tikt genadeloos voort. Hoe lang kan de overheid het nodige toekomstperspectief voor de zorgsector blijven verwaarlozen? De verantwoordelijkheid van de politieke klasse is verpletterend.

Probeer maar eens in de ouderenzorg om met 120 extra jobs de toenemende vergrijzing op te lossen. Om nog niet te spreken van enig antwoord op de sterk gestegen werkdruk in vele zorg- en welzijnsinstellingen? Tracht maar eens uit te leggen waarom werknemers in sommige delen van de zorg tien jaar lang geen loonsverhoging kregen.

Probeer maar eens te begrijpen dat de politieke overheid niet het minste plan heeft om in de komende jaren tienduizenden jobs in te vullen. Zonder maatregelen kan je de zorg niet op een hoog niveau handhaven. Vele duizenden werknemers die met pensioen gaan moeten worden vervangen.

Alles uit de kast halen

Zelfs kibbelen over het exacte aantal nieuwe werknemers is een absurde bezigheid geworden. Want ook de meest voorzichtige schatting maakt gewag van vele tienduizenden.

Als we een ramp willen vermijden, moet nu alles uit de kast worden gehaald. Maar de politici hebben zowel inhoudelijk als budgettair geen plannen.

Het is weinig waarschijnlijk dat enkele reclamespotjes of wat peptalk van politici of ‘zorgambassadeurs’ soelaas kunnen brengen.

Integendeel zelfs. Pogingen om de knelpunten te verbloemen of te verzwijgen leverden nog nooit oplossingen op.

Ook in budgettair moeilijke tijden is een zorgakkoord mogelijk en noodzakelijk. Wat is het alternatief? Wil de politiek de situatie zonder toekomstperspectief voor zorg en welzijn eens uitleggen aan de bevolking? Een evenwichtig begrotingsbeleid moet besparingen combineren met doordachte sociale investeringen. Niet voor niets steunt de LBC-NVK de campagne ‘Laat het grote geld niet ontsnappen’. Een campagne die ijvert voor een rechtvaardige fiscaliteit.

Ook aan de inkomstenkant moet er worden hervormd, als basis voor een sociaal verantwoord beleid. Er is geen alternatief.

De demonstranten van 9 juni konden praten met het kabinet van ontslagnemend premier Yves Leterme en met de

voor de zorgsector. Nu alles op zijn beloop laten veroorzaakt alleen maar verder tijdverlies. Trouwens, met kortdurende overgangsakkoorden kan je de ernst van de situatie niet meer keren.

Lopende zaken of niet, overgangsregering of niet, nieuwe regering of niet, in om het even welk scenario moet er worden gehandeld. Zoniet, dan loopt het fout met zorg en welzijn.

Als er na maanden van acties geen perspecGeen verder tijdverlies tief en geen plan komt, dan wordt staken Ook in een periode van lopende zaken kun- onvermijdelijk. Niemand moet na de opeennen politieke partijen zich uitspreken over volgende massale betogingen komen zeggen het toekomstperspectief van een akkoord dat er te weinig signalen waren.

ministers Laurette Onkelinx (Sociale Zaken en Volksgezondheid) en Joëlle Milquet (Werk). Ze gaven een niet mis te verstane boodschap aan de bewindslieden. De ‘lopende zaken’ zijn geen aanvaardbaar alibi om niets te ondernemen. Er moeten op zijn minst technische voorbereidingen worden getroffen voor een nieuw meerjarenakkoord.

De stilstand is niet langer te verantwoorden.

Betogers aan het woord:

“Ik werk in een rust- en verzorgingstehuis en ik ben hier wegens de werkdruk bij ons. Zieke collega’s worden niet vervangen. Ik wil goede en menselijke verzorging kunnen blijven geven. En een redelijk inkomen voor mijn werk krijgen, is dat zo abnormaal?”

“Als bloedtransfusiecentrum zijn we een kleiner onderdeel van de zorgsector, maar we willen absoluut vandaag aanwezig zijn. Bij ons zijn er teveel overuren. De solidariteit hier op de betoging is heel groot. We blijven samen doorgaan tot ze ons eindelijk zullen horen.”

“Ik ben al 15 jaar onthaalouder en wij hebben niet eens een werknemersstatuut. We vechten daar nu al meer dan tien jaar voor, veel beloftes van de politiek, dat wel, maar er kwam nooit iets van in huis. Maar opgeven? Neen hoor, wij houden vol.”

“In het psychiatrisch centrum bij ons lijkt het wel of we altijd op minimumdienst moeten draaien. Als zorgverleners vinden we het toch erg dat we altijd maar weer op straat moeten komen voor er iets gebeurt voor ons. Ik vind dat er ook een toekomst moet zijn voor de jongere werknemers. Nu hebben die bijvoorbeeld veel te lang alleen maar tijdelijke contracten.”

“In de kinderopvang worden hoge eisen gesteld aan de kwaliteit van de opvoeding. Wij moeten dan zelf toch niet beschaamd zijn als we eisen stellen aan de kwaliteit van onze werkomstandigheden en van ons loon.”

“Ik werk in de socioculturele sector en ik ben naar hier gekomen om ervoor te zorgen dat wij niet vergeten worden door de politiek. Dat gebeurt al meer dan genoeg. We moeten meer voor onze sector opkomen en de collega’s daarvan overtuigen.”

“Ik ben verpleegkundige op de spoeddienst van een ziekenhuis. De politiek heeft geen excuus meer om ons zo lang op een sectorakkoord te laten wachten. Het is echt nodig dat ons werk aantrekkelijk blijft. We moeten blijven buiten komen tot de politiek ons hoort.”

“Er moet in de sector een dertiende maand komen. In de komende jaren kunnen wij toch niet zomaar achterblijven zonder te weten wat er gaat gebeuren. Als er niets uit de bus komt, zullen we blijven terugkomen.”

“Vandaag zijn veel van mijn collega’s meegekomen en daar ben ik fier op.

Ook in het onderhoud bij ons is het zwaar werk. Als we niets doen, gebeurt er ook niets. Dat weet ik al twintig jaar.

Vanzelf gaat het niet gebeuren en zonder actie staan we in de kou.”

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

11

vorming

Jorien, Hilde, Chantal en Vera zijn actief als 'learning mentor' LBC-NVK doet mee aan project in Europees verband Annick Druy ts

Vakbonden en opleidingsinstituten uit vijf landen lanceerden anderhalf jaar geleden een project rond de ‘Learning Mentor’.

De learning mentor is een collega, een mentor, bij ons een vakbondsafgevaardigde, die je helpt bij opleidings- en loopbaanvragen in de onderneming. Daarnaast ondersteunt hij ook bij ontwikkelingskansen buiten het bedrijf.

Learning mentors kunnen werknemers helpen om meer bewust om te gaan met hun loopbaan, een persoonlijk ontwikkelingsplan op te stellen of antwoorden te vinden op loopbaanvragen. Ze kunnen adviseren over het bedrijfsbeleid rond loopbaankansen en ontwikkelingsmogelijkheden en over het opleidingsaanbod binnen en buiten de Learning mentors kunnen werknemers helpen om meer bewust om te gaan met hun loopbaan. arbeidstijd.

In het voorjaar van 2011 organiseerde de op opleidingen die alleen bruikbaar zijn in mijn schoenen. Zeker op de arbeidsmarkt, LBC-NVK een eerste vorming. Jorien is de huidige job. Het kan voor elke werkne- maar vooral ook voor mezelf.”

LBC-NVK-militante bij de kledingketen WE. mer belangrijk zijn om dit patroon te helZij nam deel aan de vorming. Ook Hilde pen doorbreken. Dat is één van de redenen Stap voor stap (Touring), Chantal (Dexia) en Vera (ZNA- waarom ik hieraan mee doe. Je loopbaan vorm geven wordt heel belangrijk. Veel Vera is actief bij ZNA: “De vorming die ziekenhuizen) deden mee. mensen blijven niet altijd bij dezelfde werk- we kregen van de LBC-NVK ging van start Jorien: “In de distributiesector is het erg gever. Er is meer mobiliteit op de arbeids- in februari. In de voorbije maanden kon moeilijk om opleidingskansen te krijgen. markt. Als vakbond moeten we ons nog ik al enkele collega’s met loopbaanvragen Bij WE vindt de directie het vaak niet nodig meer bezighouden met vorming dan nu al helpen. Met de andere vakbondsafgevaarom te investeren in werknemers. Ik zou dat het geval is.” digden praatte ik over het idee om meer graag anders zien. Maar het zal nog veel “We moeten loopbaanvragen beter in kaart werknemers te steunen met opleidings- en werk vergen om de werkgever te overtui- brengen en inspelen op vragen van collega’s. loopbaanvragen. Ook zij sturen nu vragen gen. We moeten samenwerken en collega’s Ook in de banksector. Persoonlijke vorming door. We zitten nog maar in het beginstamotiveren om zich binnen hun interesse- op maat moet een recht worden voor ieder- dium maar het voelt goed aan.” veld voort te ontplooien.” een, niet alleen voor een selecte groep. Een “Verder wil ik stap voor stap werken. Op “Misschien moeten we laagdrempelig begin- uitdaging die ik zeker wil opnemen.” sommige afdelingen en ondersteunende nen en stap per stap van onderuit de inte- Hilde werkt bij Touring: “Het zal ook diensten moet de vraag vooral van onderresse in ‘leren’ laten groeien. Wij zullen veel overtuigingskracht van ons vragen. uit groeien. Initiatieven die verder gaan dan zeker bekijken of we niet meer werk kun- Veel van mijn rechtstreekse collega’s hebben functionele vorming zijn ook belangrijk.” nen maken van betaald educatief verlof. het naar hun zin en vragen niet naar veran- Jorien: “De manier waarop we dit willen Misschien kunnen we ook de opleidings- deringen in hun loopbaan. Dat is natuurlijk aanpakken spreekt zeker ook jongeren aan. cheques promoten zodat werknemers alvast hun volste recht en erg valabel. Ik moet de We werken aan een heel positief verhaal. buiten hun onderneming zelf initiatieven collega’s wel wijzen op de mogelijkheden en Elke werkgever die een beetje langetermijnkunnen nemen. We gaan dit eerst in de zorgen dat iedereen het aanbod binnen en visie heeft, zou zich moeten aangesproken onderneming met de hele ploeg bespreken. buiten ons bedrijf kent. Zo kunnen mensen voelen. We geven ondersteuning voor er een probleem is. Het zou het beeld van de vakAls learning mentor wil ik collega’s daarin bewust en geïnformeerd kiezen.” het spreekwoordelijke ruggensteuntje “Het zou tof zijn als collega’s aan den lijve bondsafgevaardigde ten goede komen als konden ondervinden hoe verrijkend bij- meer mensen een beroep op ons zouden geven.” scholing soms is. Zelf heb ik dat al ervaren. doen. Ook als er geen problemen zijn.”

Via bijscholing heb ik mijn horizon verbreed Vera: “Ja, werken aan je loopbaan, niet op Mobiliteit, een keuze waardoor ik geruster ben over de toekomst. basis van tekortkomingen maar gestoeld op Chantal: “Bij Dexia wordt wel geïnvesteerd Als de toekomst binnen het bedrijf minder kansen om je te ontwikkelen. Zo moet het in vorming. Vaak te veel met de klemtoon gunstig zou zijn, dan sta ik nu al steviger in zijn.”

12 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

sectoroverleg sectoroverleg

Akkoord in de maak bij verzekeringsmakelaars

Alle personeelsleden krijgen vanaf 2013 een volledige dertiende maand.

Luc De Lentacker

Vormingsfonds

Voor de bedienden bij de verzekeringsmakelaars (paritair comité 307) is een sectorakkoord in de maak. Op 24 mei verklaarden vakbonden en werkgevers zich akkoord om over een reeks principes hun achterban te raadplegen. De LBC-NVK keurde die principes op 8 juni goed.

Naar alle waarschijnlijkheid zal er een definitief akkoord uit de bus komen. Maar dat was nog niet helemaal duidelijk bij het ter perse gaan.

Eén van de afgesproken principes heeft te maken met de werkzekerheid. In de ontslagprocedure zal worden voorzien dat er bij een individueel of meervoudig ontslag eerst individueel moet worden gepraat over de motieven voor de maatregel.

Op het vlak van de koopkracht zal 125 euro aan ecocheques worden uitgekeerd voor eind 2012. Maar de ecocheques kunnen worden vervangen door een evenwaardig voordeel op bedrijfsniveau.

De minimumbarema’s zullen vanaf 1 januari 2012 met 15 euro per maand worden verhoogd. Terwijl de reële lonen alleen stijgen als ze lager zijn dan de nieuwe minimumlonen.

In de principes staan ook afspraken over vorming en opleiding. Vanaf 2012 zal er een apart vormingsfonds voor de werknemersorganisaties komen. De werkgevers storten elk jaar 50.000 euro in dat nieuwe fonds.

Opleidingstijd wordt ondubbelzinnig gelijkgesteld met arbeidstijd. Er zullen ook nieuwe cao’s worden afgesloten over inspanningen om mensen uit risicogroepen bij te scholen.

Werknemers vanaf 40 jaar kunnen gebruik maken van de outplacementregelingen van het sociaal vormingsfonds van de sector.

Dat is een aanvulling op de outplacementmogelijkheden die al bestaan voor werknemers vanaf 45 jaar.

Over de sectoriële functieclassificatie zal voort worden onderhandeld. Bedoeling is die gesprekken af te ronden voor eind 2012.

Voor de brugpensioenen wordt de bestaande regeling (cao) verlengd tot 31 december 2013.

Zonder dat er nieuwe voorwaarden worden opgelegd.

En wat de vakbondsmandaten betreft, wordt een werkgroep samengesteld. Die werkgroep moet de bestaande bepalingen onderzoeken en aanpassen.

Over paritair comité 218 en democratie In het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden (ANPCB of paritair comité 218) werd het voorstel van de sociaal bemiddelaar verworpen door de achterban van het ACV. Tel daar de neen-stemmen bij van de andere bonden en je komt aan pakweg 75 procent van de bedienden in de sector dat het voorstel van tafel veegt.

Wat moeten vakbonden dan doen? De democratie aan hun laars lappen en het sectorakkoord toch tekenen? Dat is niet de keuze van de LBC-NVK. Aan de sociaal bemiddelaar is gevraagd om een nieuw initiatief te nemen.

Tot nu toe zonder resultaat, wat ons verplicht tot ‘overzomeren’, want acties tijdens de vakantie-uittocht zijn zinloos.

De LBC-NVK blijft aandringen op een verbeterd sectorakkoord. De werknemers zijn de mini-akkoorden van PC 218 beu. Die miniakkoorden resulteerden in een grote achterstand. Tot 45 procent bij de startlonen en tot 60 procent bij einde barema. Ook de werknemers die beter worden betaald zijn het meer dan beu.

PC 218 is bevoegd voor 400.000 bedienden uit 30 sectoren zoals groothandel, ICT, uitgeverijen, bouwbedrijf. Het ACV haalde er met de sociale verkiezingen 60 procent van de stemmen.

Nieuwe afspraken in sector non-ferrometalen

In de sector van de non-ferrometalen werd op 15 juni een akkoord bereikt. Vanaf januari 2012 wordt de koopkracht met 0,3 procent verhoogd. Over de precieze invulling van die 0,3 procent kan in de ondernemingen voort worden onderhandeld. De bestaande ecocheques (250 euro per jaar) kunnen worden omgezet in een ander loonvoordeel.

Het akkoord bepaalt verder dat het aandeel in de winst zal worden opgetrokken in de bedrijven die het beste presteren. Vanaf januari 2013 wordt een budget van 0,2 procent ter beschikking gesteld dat in de ondernemingen kan dienen om het aanvullend pensioen, de hospitalisatieverzekering of een ander, gelijkwaardig voordeel te verhogen. Als er geen bedrijfsakkoord wordt bereikt, dan komt er in januari 2013 een loonsverhoging van 0,17 procent.

De bestaande akkoorden rond werkzekerheid, brugpensioen en tijdkrediet worden verlengd. Nieuw voor de sector is dat er (eenmalig) een bijkomende verlofdag komt voor werknemers vanaf 59 jaar. Jaarlijks komen er ook twee extra verlofdagen vanaf 60 jaar. Voor meer informatie kan je terecht op www.lbc-nvk.be en in de secretariaten van de LBC-NVK.

© foto: DANIËL RYS

Erik Van den Heede

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

13

sectoroverleg

Meer loon en behoud index in paritair comité 226 Lode Verschingel

In paritair comité 226 (internationale handel, vervoer en logistiek) werd eind mei een sectorakkoord afgesloten voor 2011 en 2012.

Dat akkoord bevat de nieuwe afspraken op het vlak van koopkracht, tijdkrediet, vorming, brugpensioen en andere elementen.

De vakbondspremie stijgt gevoelig.

Op het vlak van extra koopkracht was er maar 0,3 procent marge om de lonen te verhogen. Een gevolg van het nieuwe interprofessioneel akkoord (IPA). De vakbonden verlangden meer marge maar zij moesten zich houden aan de IPA-wet. In PC 226 wordt de beschikbare marge maximaal ingevuld.

De reële lonen en de baremalonen stijgen op 1 april 2012 met tien euro. Op 1 oktober 2012 komt er nogmaals tien euro bij. In december krijgen zowel voltijdse als deeltijdse werknemers 250 euro aan ecocheques.

Wie in de loop van het jaar de onderneming verlaat, krijgt het overeenkomstige deel van de ecocheques. De regeling van 2010 wordt dus voortgezet. In sommige bedrijven kan dit voordeel worden omgezet in een ander, evenwaardig voordeel.

Het lukte de bonden om de index volledig te vrijwaren. Op dit punt is er dus geen aanpassing of afbouw. De boodschap van de bonden werd duidelijk opgepikt door de werkgevers.

De regeling rond tijdkrediet, met inbegrip van de premies van het 50plus-stelsel, blijft bestaan. Het aantal collectief voorziene vormingsdagen stijgt van vijf naar 5,5 dagen per werknemer en per bedrijf. Er zal moeten

Gunstige kentering in voedingsindustrie

worden gerapporteerd en de overlegorganen moeten een globaal opleidingsplan opstellen.

Het paritair comité beveelt de bedrijven aan om de kwaliteit van de arbeid te verbeteren, met name op het vlak van niet-discriminatie en diversiteit. Gelijkekansenplannen moeten worden bevorderd. Er komt ook een aanbeveling om vijftigplussers in aangepaste en minder belastende omstandigheden aan het werk te houden. De bestaande regeling rond mobiliteit wordt verlengd.

De akkoorden over brugpensionering verlengen was deze keer niet vanzelfsprekend.

Toch lukte het de bestaande akkoorden te verlengen. Tot eind 2013 kan je nog altijd vanaf 58 jaar met brugpensioen gaan. En tot eind 2012 is halftijds brugpensioen mogelijk vanaf 55 jaar. Tot eind 2012 blijft het ook mogelijk om in zware beroepen brugpensioen te krijgen of om op 56 jaar met brugpensioen te vertrekken (met 33 jaar loopbaan waarvan 20 jaar nachtwerk).

Wie bij de vakbond aangesloten is, ziet zijn vakbondspremie stijgen. In de onderhandelingen werd ruimte gecreëerd om de premie (nu 110 euro) gevoelig te verhogen. Dat element moet nog concreet worden uitgewerkt.

De sectorale regeling rond ontslagbescherming – via het outplacementbureau Right Management – blijft behouden. Ook de aanwervingspremie van 2.500 euro voor voltijdse werknemers blijft bestaan.

Voor de LBC-NVK was dit resultaat mogelijk dankzij de harde inzet van de vakbondsafgevaardigden. Een akkoord van dit niveau realiseren is in de huidige omstandigheden niet zo makkelijk. Iets om aan te denken bij de sociale verkiezingen in mei 2012.

Overeenkomst in kleding en confectie Voor de bedienden van de kleding- en confectiesector (paritair comité 215) werd op maandag 20 juni een akkoord ondertekend.

Het akkoord geldt voor 2011-2012. Ondanks een beperkte onderhandelingsmarge lukte het toch een positief resultaat te bereiken, meldt de LBC-NVK. Aan de koopkracht wordt niet geraakt. De lonen worden op 1 oktober en op 1 april geïndexeerd. En de maaltijdcheques worden op 1 april 2012 met 0,80 euro verhoogd. Bedrijven die in de periode 2009-2010 de maaltijdcheques al met 0,30 euro verhoogden, moeten op 1 april 2012 de waarde ervan optrekken met 0,50 procent; zij moeten ook de lonen verhogen met 4,9 euro per maand of de jaarlijkse werkgeverstoelage voor de groepsverzekering optrekken met 80,55 euro.

Als het nieuwe akkoord tot gevolg heeft dat bedrijven het maximum per maaltijdcheque (zeven euro) overschrijden, moeten ze de waarde van de cheque verhogen tot zeven euro en het verschil tot de 0,80 euro die erbij komt compenseren.

De vakbondspremie in de sector blijft 135 euro bedragen, het maximale bedrag. Alle bestaande systemen van brugpensioen worden verlengd. En het loonplafond voor de terugbetaling van vervoerskosten (privévervoer) wordt verhoogd van 24.000 naar 30.000 euro.

Op een reeks andere punten worden de bestaande afspraken behouden. De sociale partners zullen ook de functieclassificatie in de sector actualiseren.

aangevuld met een deel van de nieuwe Daarnaast zullen alle terugbetalingstarieven ieder jaar worden aangepast aan de stijmarge voor 2013-2014.

Ondernemingen die al een eigen pensioen- ging van het treintarief. Tot nu toe gebeurde Piet Foulon plan hebben voor al hun bedienden ten dat maar om de twee jaar. bedrage van minstens 0,6 procent van de Eind juni kwam PC 220 opnieuw bijeen. Bij Voor de bedienden van de voedingsnijver- loonkosten moeten niet bijdragen tot het het ter perse gaan was nog niet bekend of heid (paritair comité 220) werd eind mei een sectoraal pensioenfonds. Zij moeten wel de ontwerptekst was omgezet in een defiontwerp van sociaal akkoord bereikt. De in juli een jaarlijkse premie betalen van nitief akkoord. afspraken gelden voor 2011 en 2012. In het 4,18 procent van het maandloon. Die pre- Als het definitief akkoord er komt, beteontwerpakkoord vind je een aantal nieuwe mie stemt overeen met 0,3 procent van het kent dat een echte kentering in het sociaal voordelen. overleg in de voedingsnijverheid. In de vijf totale jaarsalaris.

De bestaande regelingen rond brugpensioen eerdere cao-rondes lukte het nauwelijks worden verlengd. Het gewone brugpensioen Ondernemingsakkoord om sociale akkoorden af te sluiten voor de vanaf 58 jaar wordt verlengd tot eind 2013. bedienden. En de twee keren dat er toch een Terwijl het brugpensioen vanaf 56 jaar – na De premie kan worden omgezet in een akkoord tot stand kwam, was dat telkens op 20 jaar nachtwerk of na een loopbaan van 40 ander, minstens gelijkwaardig voordeel via het laatste nippertje en na lang aanslepende een ondernemingscao in bedrijven waar er en moeizame onderhandelingen. jaar – wordt verlengd tot eind 2012.

Vanaf januari 2013 wordt een sectoraal pen- een vakbondsafvaardiging is. Of via een Hopelijk effenen de afspraken voor 2011sioenplan gelanceerd, de zogeheten tweede schriftelijk akkoord met iedere bediende 2012 opnieuw het pad voor normale sociale pensioenpijler. Dit plan komt volledig ten als een vakbondsafvaardiging ontbreekt. verhoudingen en onderhandelingen voor de laste van de werkgever. Het gaat om 0,6 Vanaf februari 2012 moet de tussenkomst bedienden van de voedingsindustrie. procent van de loonkosten. Vanaf 2014 ligt in de kosten van het eigen vervoer betaald de werkgeversbijdrage vast op 0,3 procent worden vanaf één kilometer en niet langer van de loonkosten, maar dat zal worden vanaf vijf kilometer.

14 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

sectoroverleg

in de marge wf

Erik Van den Heede

Er is een nieuwe sectorovereenkomst voor de 65.000 bedienden en kaderleden in de metaalsector. De regering had een erg krappe loonmarge van 0,3 procent opgelegd. Het was erg moeilijk onderhandelen binnen die marge.

De economische situatie verbeterde gevoelig in de metaalsector. Het aantal jobs nam nauwelijks toe, de werkdruk des te meer. Met een loonmarge van 0,3 procent krijgen de werknemers niet waarop ze recht hebben. Ondertussen swingen de bonussen van de ceo’s en de dividenden van de aandeelhouders weer de pan uit.

Hoe dan ook werd op 6 juni toch een akkoord bereikt voor de jaren 2011 en 2012. Op 1 april 2012 worden de lonen met 0,3 procent opgetrokken. De vakbondsafvaardiging kan onderhandelen over de manier waarop die verhoging van de koopkracht wordt ingevuld. Wordt er niet onderhandeld of wordt er geen akkoord bereikt? Dan worden de lonen

op 1 april 2012 automatisch met 0,3 procent verhoogd.

De sector zal het aanvullend pensioen met 0,2 procent laten stijgen. Hierdoor zal het aanvullend pensioen op 1 januari 2013 voor iedereen minstens 1,97 procent bedragen. In ondernemingen met een aanvullend pensioen dat hoger ligt dan dit sectorale minimumpensioen kan over een andere invulling van de 0,2 procent worden onderhandeld. Bedrijven krijgen ook de mogelijkheid om de ecocheques van 250 euro om te zetten in een ander gelijkwaardig voordeel.

Door een verhoging van het loonplafond zullen meer bedienden recht hebben op een werkgeverstussenkomst in de kosten voor woon-werkverkeer als ze gebruik maken van een privé-vervoermiddel.

Verder worden belangrijke afspraken op het vlak van werkzekerheid, brugpensioen en tijdkrediet verlengd. Er zal meer arbeidstijd vrijgemaakt worden voor vorming. De vakbondspremie gaat naar omhoog.

De definitieve tekst van het akkoord is te vinden op www.lbc-nvk.be. Je kan de tekst ook krijgen bij het gewestelijke secretariaat van de LBC-NVK.

© foto: DANIËL RYS

Nieuwe overeenkomst in metaalsector

Hoog bezoek

De actie rond de genetisch gemanipuleerde aardappelen in Wetteren heeft heel wat blootgelegd. En het debat ten gronde is zeker nog niet ten einde. Een immense reeks aan commentaren pro of contra deze proeven werd ons deel. Een minstens even omvangrijke golf van steun of afkeuring voor de actie kwam er bovenop.

Aan de KU Leuven werd een onderzoekster aan de deur gezet. Want onderzoeken – ook in opdracht en met geld van wereldconcerns – kan, mag en moet. Maar actievoeren of acties goedkeuren strookt niet met de waardevrijheid die de universiteit claimt. Qua kromredenering is het Leuvense rectoraat geslaagd cum laude.

Maar het opmerkelijkste optreden in dit verhaal was dat van onze Vlaamse minister-president Kris Peeters. De dag na de feiten stond die, mét gevolg en pers, op het bewuste proefveld om zich ervan te vergewissen hoe de vierkante meter met te vroeg gerooide aardappelen er nu precies bij lag. Enkele tientallen geknakte aardappelstruiken volstaan om alle politieke besognes aan de kant te schuiven en linea recta de ‘scene of the crime’ te bezoeken. Wat het bepalen van prioriteiten betreft kan dat tellen, veldonderzoek staat duidelijk bovenaan de politieke agenda.

De vraag kan dus worden gesteld wat het soortelijk gewicht is van gebeurtenissen die zich voortaan aan ministerpresidentieel bezoek mogen verwachten. Is het zo fout om te zeggen dat het ontslag van één, twee, drie of veel meer werknemers ook zeker een bezoek verdient van onze Vlaamse eerste minister? Of op zijn minst publieke aandacht van de man? Weegt het leed van sociaaleconomische slachtoffers lichter op de schaal van Peeters dan een omgewroet patattenveld?

Volgens de ijzersterke Vlaamse logica zal een onderneming voortaan misschien ministerieel bezoek krijgen zodra de stakerspiketten en andere actievoerders plaats hebben geruimd. Is een stukje bewerkte grond meer waard dan een door actievoerders getergd bedrijf?

Ik waag het niet de vergelijking te maken met ander menselijk leed dat burgers te beurt kan vallen, zoals ziekte en dood. Met het oog op een efficiënt beleid en met respect voor de agenda van onze bestuurders mag ik hopen dat niemand van u voortaan verwacht dat bij elke calamiteit Kris Peeters langskomt. Die heeft echt wel wat anders aan het hoofd. Wij danken u voor uw begrip.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

15

© foto: DANIËL RYS

RUBRIEKSNAAM

Werk zoeken met arbeidshandicap is forse uitdaging Nathalie Van Hasselt laat schouders niet zakken Nathalie Van Hasselt: “Ik hoop zo snel mogelijk een stageplaats te vinden die kan uitmonden in een echte baan.”

Denis Bouwen

“Blijven vechten. De moed nooit opgeven. Die houding heeft me heel hard geholpen.” Aan het woord is Nathalie Van Hasselt. De jonge vrouw is al behoorlijk hersteld van diverse hersenletsels. Na een aantal stages maakt ze zich nu op om een echte baan te vinden. “Halftijds, omdat ik voorlopig niet meer mag werken van de arts”, legt Nathalie uit.

Nathalie Van Hasselt wordt dit jaar 25. In 2008 behaalde ze haar diploma maatschappelijk werk aan de Antwerpse Karel de Grote Hogeschool. Ze is één van de vele mensen die door een ‘arbeidshandicap’ moeite hebben om professioneel aan de bak te komen.

“Als jong meisje wist ik al dat ik graag een beroep wilde uitoefenen waarbij ik veel met mensen kon bezig zijn”, vertelt Nathalie.

“Toen ik op de middelbare school zat, had ik een gesprek met het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). Al snel kwamen ze daar tot de conclusie dat ik best kon kiezen voor een opleiding maatschappelijk werk.”

Nadat ze haar hogere studies had voltooid, nam Nathalie eerst enkele maanden vakantie. Daarna begon ze te solliciteren. “Eind 2008 had ik nog altijd geen werk gevonden.

16 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Maar bij een kledingwinkel in mijn streek werd meteen naar het plaatselijke ziekenkon ik wel aan de slag. Dus deed ik dat maar.” huis verwezen. In het ziekenhuis leken ze te denken dat ik anorexia had maar daar was natuurlijk niets van aan. Bij aankomst in het Heel mager ziekenhuis moesten we uren wachten voor Nathalie kampte al geruime tijd met gezond- ik uiteindelijk een bed toegewezen kreeg. heidsproblemen zonder dat ze daar verder Toen ik op het bed ging liggen, werd alles veel bij stilstond. Ze at normaal maar ver- zwart voor mijn ogen.” magerde zienderogen. Nathalie voelde zich Bijna een maand lang was Nathalie van de vaak erg moe. En ze kampte voortdurend wereld. Ze was zelfs een tijdje subcomateus. met zware hoofdpijn.

Auto-immuunziekte

“Ik weet heel zeker wat ik niet wil: een kantoorbaantje waar ik weinig contacten heb met mensen.”

“Zelfs als ik twaalf uur lang sliep, stond ik nog uitgeput op”, herinnert ze zich. “Het werk in de kledingzaak bleek dan ook boven mijn krachten. In overleg met de werkgever hield ik het daar voor bekeken.”

Uiteindelijk stapte Nathalie met haar klachten naar de huisarts. De arts liet haar bloed grondig onderzoeken. “De resultaten van dat onderzoek waren erg verontrustend. Ik

Verder onderzoek wees uit dat Nathalie aan een auto-immuunziekte leed, het zogeheten anti-phospholipidensyndroom. Een ziekte die erg nadelige effecten heeft op het menselijke lichaam. “Heel wat van mijn organen, ook mijn hart, waren aangetast.”

Tot overmaat van ramp bleek Nathalie ook een vorm van lupus te hebben. Lupus is een ziekte waarbij het afweersysteem de eigen cellen aanvalt. “Een gevolg van die ziekte is dat ik niet onbeschermd in de zon mag komen. Het kan wel als ik me heel goed insmeer. Gewoon rondlopen in een kort rokje en een topje kan ik beter niet doen.

Best frustrerend.”

In het ziekenhuis werd ook vastgesteld dat Nathalie diverse hersenletsels had opgelopen. Verbazing alom. Nathalie raakte verlamd aan de linkerkant van haar lichaam.

“Een tijdlang kon ik op eigen kracht niet meer mijn bed uit”, klinkt het. “Ik moest

arbeidsmarkt opnieuw leren lezen, schrijven, eten, stappen en naar het toilet gaan.”

Dankzij intensieve revalidatie lukte het om veel van de aangerichte schade te herstellen. Voor haar hart moest Nathalie in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) worden geopereerd.

De gezondheidsproblemen leidden uiteraard tot diverse langdurige passages in het ziekenhuis. Toen Nathalie lichamelijk hersteld was, moest ze nog op andere vlakken een inhaalbeweging maken. Dat kon bij het Centrum voor Epilepsie en PsychoOrganische Stoornissen (CEPOS) in Duffel.

“Gedurende vele maanden ging ik elke dag naar CEPOS. Daar werkten ze aan mijn geheugen. Er ging ook veel aandacht naar schrijfvaardigheid en inzicht krijgen in de dingen. En ik kreeg kinesitherapie.”

Grote vorderingen

Alle inspanningen wierpen vruchten af.

Nathalie maakte grote vorderingen. Haar handschrift bleef wel lelijk. “Maar dat was vroeger ook al zo”, lacht ze. “Heel vlot of heel snel schrijven lukt nog niet zo goed.

De linkerkant van mijn lichaam is opnieuw even sterk als de rechterkant. Aan enkele van mijn vingertopjes heb ik nog wel een voos gevoel.”

Nathalie ging ook in zee met de vzw De Ploeg, een gespecialiseerde opleidingsen begeleidingsdienst die erkend is door

de VDAB. Bij De Ploeg belandde ze in een groepje van mensen die allemaal een nietaangeboren hersenletsel hadden. Personen met een arbeidshandicap zoals Nathalie vormen één van de doelgroepen van De Ploeg.

Bij De Ploeg evalueerden ze de mogelijkheden van Nathalie om in het normale arbeidscircuit mee te draaien. Zelf wilde Nathalie heel graag iets doen in het maatschappelijk werk. “Ik had tenslotte keihard moeten knokken om dat diploma te krijgen.”

Stages

Vanuit De Ploeg ging Nathalie stage lopen op een aantal plaatsen. Eerst draaide ze drie maanden mee in een psychiatrisch centrum in Zoersel. “Ik moest daar vooral logistiek werk doen. Er was ook wel een beetje maatschappelijk werk bij.” Een tweede stage deed Nathalie in een rusthuis terechtkomen. Daar kreeg ze al meer maatschappelijk werk voor de kiezen. Een derde stage speelde zich af bij een CLB, waar Nathalie een tandem vormde met een andere maatschappelijk assistente. In het kader van de operatie ‘Duodag’, opgezet door de organisatie GTB, draaide ze ook een dag mee bij de LBC-NVK. “In principe duurt de begeleiding van De Ploeg één jaar. Maar De Ploeg bleek bereid om me drie maanden langer te volgen. Die extra tijd gaan we gebruiken om echt te zoeken naar geschikte werkaanbiedingen.

Ik hoop zo snel mogelijk een stageplaats te vinden die kan uitmonden in een echte baan.”

Van de artsen mag Nathalie voorlopig alleen halftijds werken. “Sommige werkgevers zullen dat misschien raar vinden. Maar ik kan het perfect uitleggen omdat er medische redenen voor te geven zijn. Méér werken is nu niet haalbaar door wat ik allemaal meemaakte.”

Nathalie heeft nog geen definitief rijbewijs. “Maar dat zal niet lang meer duren”, zegt ze. “Door mijn ervaringen werk ik wel trager dan de gemiddelde mens. Dat is een beperking. Werken onder tijdsdruk kan een probleem zijn. Het schrijven gaat goed, al is het nog wat haperend.”

Hoe dan ook hoopt Nathalie werk te vinden dat in de lijn van haar opleiding ligt. “Ik weet heel zeker wat ik niet wil: een kantoorbaantje waar ik weinig contacten heb met mensen.”

Nu ze terugblikt, beseft Nathalie pas goed dat ze meermaals door het oog van de naald kroop. “Maar tijdens mijn stage in de psychiatrie zag ik dat sommige mensen nog veel slechter af waren. In die zin hoor je mij niet klagen.”

Of alle miserie met haar gezondheid ook haar kijk op het leven veranderde? “Vroeger was ik soms heel braaf en zei ik niet snel mijn gedacht. Nu kom ik sneller voor mijn mening uit. Dat was wel even wennen voor mijn ouders.”

Trajectbegeleiders GTB helpen naar werk te zoeken Eén van de organisaties die Nathalie Van Hasselt begeleiden is GTB. “Onze dienst wil mensen met een arbeidshandicap begeleiden naar werk”, vertelt medewerkster Sara Van Crombrugge.

Wie een arbeidshandicap heeft, ondervindt problemen om aan het arbeidsleven deel te nemen. Dat is te wijten aan mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke functiestoornissen, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren.

Voor mensen met een arbeidshandicap bestaan diverse ‘tewerkstellingsondersteunende maatregelen’.

GTB zoekt in de eerste plaats naar betaald werk op de open arbeidsmarkt of in een beschutte of sociale werkplaats. Als dat niet haalbaar is, kijkt de dienst uit naar een passend alternatief, bijvoorbeeld arbeidszorg.”

Dit jaar hoopt GTB alleen al in de provincie Antwerpen voor meer dan 1.600 personen een dossier te beginnen. In 2009 waren er in de provincie Antwerpen 3.380 lopende trajectbegeleidingen waarvan er 1.918 afgesloten werden. Zo’n 43 procent werd afgerond omdat de persoon in kwestie één of andere vorm van werk vond. Op de open arbeidsmarkt of in een beschutte werkplaats.

Duodag Mensen met een arbeidshandicap op de arbeidsmarkt plaatsen blijft een zware uitdaging. Daarom werd op 24 maart van dit jaar in heel Vlaanderen een ‘Duodag’ georganiseerd om bruggen te bouwen tussen werkzoekenden en werkgevers. Telkens vormde een werkzoekende met een arbeidshandicap een duo met een werknemer.

“De reacties van de werkgevers waren over het algemeen erg positief”, zegt Sara Van Crombrugge. “Het foute beeld van personen met een arbeidshandicap werd rechtgezet. De kandidaten werden zeer positief ervaren. Heel wat deelnemende bedrijven zeggen nu dat ze open staan voor het idee om iemand met een arbeidshandicap in dienst te nemen.”

Meer over de dienstverlening van GTB vind je op http://www.gtb-vlaanderen.be.

En op de website www.duodag.be kom je veel meer te weten over de Duodag.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

17

RUBRIEKSNAAM over

de grenzen

annick aerts

De Play Fair Alliantie ziet deze overeenkomst als een belangrijke stap om de situDe Iraanse overheid arresteerde op 10 juli atie van duizenden werknemers in de sport2007 voor de derde keer Osanloo, een voor- kledingindustrie te verbeteren. Uiteraard man van de vakbond voor buschauffeurs komt het er nu op aan om ze in de prakSherkat-e Vahed. In 2007 reisde Osanloo in tijk toe te passen. In de aanloop naar de Europa rond om instituten en vakbonden Olympische Spelen van Londen 2012 zal de toe te spreken. Hij sprak er openlijk over Play Fair Alliantie andere sportmerken aanmisbruiken op de arbeidsmarkt en beper- moedigen om de overeenkomst te ondertekingen van de vrijheid van vereniging in kenen en toezien op de uitvoering ervan.

Iran. Bij zijn thuiskomst werd hij meteen www.playfair2012.org aangehouden. Sindsdien zat hij in de gevan- en www.schonekleren.be genis omdat hij ‘de staatsveiligheid in gevaar bracht en propaganda tegen de staat voerde’.

In mei 2005 raakte de vakbondsleider Mondiaal netwerk gewond aan zijn ogen toen Iraanse veilig- bij Caterpillar heidsofficieren hem sloegen. Door slechte medische verzorging bleef hij last hebben Caterpillar is wereldwijd de grootste producent van bouw- en mijnbouwmaterieel. van een zwakke gezondheid.

Op 2 juni kwam het verlossende bericht Voor de tweede keer kwamen vakbondsdat Osanloo na een gevangenisstraf van vertegenwoordigers uit Duitsland, België, vier jaar werd vrijgelaten. Zijn vrijlating Frankrijk, de Verenigde Staten, Brazilië was wel voorwaardelijk. De vakbondsman en het Verenigd Koninkrijk bijeen om hun moest een borg betalen en ‘goed gedrag’ blij- samenwerking te versterken. Dat willen ze doen door een mondiaal vakbondsnetwerk ven vertonen.

De Internationale transportvakbond ITF, uit te bouwen onder de koepel van de interdie voor zijn vrijlating ijverde, is blij omdat nationale metaalvakbond IMF. internationale vakbondsdruk effect had. Via het netwerk willen ze ervaringen Osanloo kan eindelijk naar zijn familie toe. ITF betreurt wel dat de vrijlating voorMeer veiligheid voor waardelijk is. Bovendien leven twee van Osanloo’s collega’s nog altijd in gevangentextielfabrieken in schap.

Historisch akkoord met sportmerken Bij Adidas, Nike en Puma tekenden de vakbonden en het management op 7 juni een historische overeenkomst over vakbondsvrijheid in de Indonesische fabrieken. Dat gebeurde in Jakarta.

Uit recent onderzoek bij 18 textielfabrieken bleek dat er overal anti-vakbondsmaatregelen getroffen werden. Het akkoord zou een einde moeten maken aan die praktijk en zou de onderhandelingspositie van de werknemers moeten versterken. Eindelijk willen de sportmerken inspanningen doen om de vakbondsrechten te doen naleven bij hun toeleveranciers.

Dit engagement kwam er na jarenlang actie voeren van de ‘Play Fair Alliantie’. Die alliantie van ngo’s en vakbonden riep de sportmerken op om de arbeidsomstandigheden in hun toeleveringsketen te verbeteren.

Bij de ondertekening van de overeenkomst werd de alliantie vertegenwoordigd door Oxfam Australië, de internationale federatie van Textiel- en Kledingvakbonden en de internationale Schone Kleren Campagne.

18 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

www.imfmetal.org

Bangladesh

In Bangladesh stortte op 11 april 2005 de Spectrumfabriek in. Hierbij kwamen 64 arbeiders om en vielen er 80 gewonden.

Minstens 200 arbeiders in de textielsector werden sindsdien het slachtoffer van branden op de werkvloer. De betrokken fabrieken produceren vooral voor grote Europese en Amerikaanse merken.

Samen met de mondiale textielvakbond zette de Schone Kleren Campagne zich consequent in om deze onveilige arbeidsomstandigheden aan te klagen.

Consumenten en vakbonden gaven gehoor aan de solidariteitsoproepen. Na jarenlange actie begint er iets te bewegen. Een aantal kledingmerken ziet eindelijk in dat ze hun verantwoordelijkheid niet kunnen ontlopen.

Op 16 april 2011 kregen de gezinnen van de overleden en gewonde Spectrumarbeiders hun volledige schadevergoeding. Een dag later kwamen verschillende belanghebbenden bijeen om de veiligheid in de kledingindustrie en een dringende veiligheidsac- een onafhankelijke inspectie van de tie in de kledingateliers te bespreken. Dat fabrieksgebouwen, veiligheidsopleiding in sloot aan bij een ruimer actieplan dat vak- de fabrieken, overleg in de fabrieken tusbonden en ngo’s afdwongen. sen werkgever en arbeiders en een versterIn dit plan staan afspraken over een herzie- king van de inspectiediensten. ning van de wettelijke veiligheidsnormen, www.schonekleren.be © foto: imageglobe

www.itfglobal.org

uitwisselen. Op de vergadering zelf werd al informatie verspreid over hun lokale onderhandelingsresultaten en het verloop van het sociaal overleg.

Verder zal er in de toekomst een bevraging komen over de contracten die in de groep gebruikt worden. Op basis van die gegevens willen de vakbonden vechten tegen precair werk. Op het vlak van veiligheid en gezondheid willen ze leren uit goede praktijken in hun bedrijf en een gezamenlijke aanpak en visie ontwikkelen. Ze willen ook elkaar ondersteunen en samen acties ondernemen.

De vergadering vond plaats kort nadat de Amerikaanse vakbond UAW collectieve afspraken bereikt had voor de 9.500 werknemers in de VS. De onderhandelaars denken dat dit mogelijk was omdat de oprichting van het netwerk de druk op het management vergrootte.

Het netwerk wil zich ook uitbreiden naar een land als India waar momenteel nog geen vakbondscontacten zijn. De deelnemers willen verder het netwerk erkend zien door het management. Ze hopen wereldwijd een constructieve dialoog met Caterpillar op te zetten.

© foto: IMAGEGLOBE

Iraanse vakbondsleider vrij

sociaal overleg

© foto: IMAGEGLOBE

Praktijk bij Deutsche Bahn, GDF Suez en Dexia

Nieuwe regels voor Europese ondernemingsraden Commissie tracht beter overleg te bevorderen

Annick Aerts

De financiële en economische crisis heeft in veel bedrijven een effect gehad op de tewerkstelling en de arbeidsvoorwaarden. Dat gaat zeker op voor filialen van multinationals. Voor werknemers is het erg belangrijk om via hun werkgever degelijke informatie te krijgen en geraadpleegd te worden, zowel lokaal als Europees. De Europese Commissie vindt dat zoiets best gebeurt via de bestaande Europese ondernemingsraden.

Sinds 6 juni zijn er nieuwe regels voor de Europese ondernemingsraden. De Commissie wil het overleg op Europees niveau beter doen werken en meer bedrijven ertoe aansporen om een Europese ondernemingsraad op te richten.

Er is al sinds september 1994 een wettelijk kader waardoor Europees overleg op bedrijfsniveau mogelijk is in ondernemingen met minstens 1.000 werknemers in Europa en vestigingen in minstens twee EU-lidstaten. In de praktijk werden zo al 969 Europese ondernemingsraden opgericht, goed voor 16 miljoen werknemers. Via de overlegorganen ontmoeten het centrale management en werknemersvertegenwoordigers elkaar gemiddeld twee keer per jaar.

Ze praten over de bedrijfsstrategie en het effect hiervan op de jobs in Europa.

Het gaat om een belangrijke vorm van

inspraak, ook al loopt het niet overal even vlot. Bij de beste leerlingen uit de klas worden via de Europese ondernemingsraden kaderakkoorden afgesloten met Europese en nationale vakbonden. In die bedrijven worden voor alle Europese werknemers afspraken gemaakt over het recht op vorming, gelijke kansen, maatregelen rond herstructureringen.

‘Postbus’

Maar er zijn ook Europese ondernemingsraden die alleen maar als ‘postbus’ dienen als er slecht nieuws moet worden aangekondigd. Als de werking puur symbolisch is, kan dat met uiteenlopende factoren te maken hebben. Door cultuur- en taalverschillen is het misschien moeilijk voor een Belgische vertegenwoordiger om een goede band op te bouwen met zijn collega in Spanje. Soms geven werkgevers het overlegorgaan niet de nodige middelen. In bepaalde gevallen worden alleen nationale belangen verdedigd en wordt de concurrentie onder vestigingen aangewakkerd. Terwijl het natuurlijk net de bedoeling is om werknemers in Europees verband te verenigen en samen actie te laten voeren.

In de nieuwe regels staan bijvoorbeeld bepalingen over vorming voor de vertegenwoordigers, de plicht om lokale werknemers te informeren en de erkenning van de rol van de vakbonden. De Europese bonden zijn blij dat de nieuwe regels extra mogelijkheden bieden om deze vorm van sociaal overleg voort uit te bouwen.

Dany De Borger is LBC-NVKmilitant bij de logistieke dienstverlener Schenker, een dochter van Deutsche Bahn, een groep met 270.000 werknemers in de EU. Bij Deutsche Bahn is er sinds 2005 een Europese ondernemingsraad. Het overlegorgaan telt 30 leden uit 19 landen.

“Dankzij het Europees overleg kennen en begrijpen we de problemen van de werknemers in andere landen en divisies beter”, vertelt Dany.

“We leren met en van elkaar.”

“Deutsche Bahn is een groep die maar blijft groeien. Als werknemersafgevaardigden kunnen we ons niet langer alleen maar op nationale strategieën beroepen.”

Robert Van Passen is militant bij GDF Suez, goed voor 195.000 werknemers in de EU. Bij die groep is er sinds oktober 2009 een Europese ondernemingsraad en zijn er 64 leden uit 22 landen.

“We zijn volop aan het onderhandelen over een Europees afsprakenkader rond gelijke rechten van mannen en vrouwen”, legt Robert uit. “Het gaat over gelijk loon voor gelijk werk, toegang tot alle jobs, de aanwezigheid van vrouwen op alle beslissingsniveaus.”

“GDF Suez groeit snel. De werknemersvertegenwoordigers moeten de veranderingen nauwgezet opvolgen. Wij willen dat de tewerkstelling blijft groeien en dat er geen ontslagen vallen bij overnames of uitbreidingen.”

Katia Demaertelaere werkt bij de bank Dexia, die bijna 31.000 werknemers in de EU telt. De Europese ondernemingsraad bestaat sinds 1998 en telt 30 leden uit vier landen.

“Wij maakten al afspraken over het sociaal overleg op Europees en nationaal niveau”, stelt Katia. “We ijveren ook voor de gelijke behandeling van werknemers in Europa.

Er kwamen al afspraken rond mobiliteit, vaardigheden en opleiding.”

“In het kader van de financiële crisis dwong de Europese Commissie Dexia om veranderingen door te voeren. Onze Europese ondernemingsraad moet die transformatie goed begeleiden.”

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

19

arbeids-gericht marc weyns

Concurrentiebeding De werkgever en de werknemer kunnen soms een concurrentiebeding overeenkomen. Als dat gebeurt, mag de werknemer die zelf een einde maakt aan zijn arbeidscontract, een tijdlang niet bij een concurrerend bedrijf werken en zelf ook geen concurrerende activiteit starten. Omdat zo’n overeenkomst de arbeidsvrijheid van de werknemer beperkt, is het concurrentiebeding aan strikte voorwaarden onderworpen.

Als het concurrentiebeding geldig is en als de werknemer het schendt, dan moet hij een fikse schadevergoeding betalen aan zijn ex-werkgever. Als de werkgever afstand doet van het concurrentiebeding, herwint de werknemer zijn vrijheid van arbeid.

Aan het arbeidshof van Brussel werd hierover een geschil voorgelegd. De uitspraak viel in februari 2011. De werknemer vertrok uit het bedrijf om bij een concurrent aan de slag te gaan. De ex-werkgever eiste een schadevergoeding van de werknemer. De werknemer voerde aan dat de personeelsdirecteur er mondeling mee akkoord was gegaan om het concurrentiebeding niet toe te passen. De rechter vond dat er ook mondeling kon worden afgesproken om het beding niet te laten gelden.

De personeelsdirecteur werd als getuige opgeroepen. Hij verklaarde onder eed dat hij in een telefoongesprek met de werknemer had bevestigd dat ‘het bedrijf hem geen strobreed in de weg wilde leggen, de toekomst van de werknemer niet wilde hypothekeren en geen beroep wilde doen op het concurrentiebeding’. De rechter besloot dat de onderneming wel degelijk afstand had gedaan van het beding.

Uitzendarbeid mag niet altijd

Akkoord onder druk

afgedwongen door ‘geweld’. Bovendien gebruikte de werkgever bewijsmateriaal Een werknemer surft er tijdens de werk- dat hij illegaal verkregen had. uren op los en dat gebeurt lang niet alle- Het arbeidshof van Gent wijst de vordemaal voor het werk. Wanneer hij bestanden ring van de werknemer af in een arrest downloadt voor privé-gebruik, duiken er van 28 juni 2010. Dat de werkgever enige technische problemen op voor het bedrijf. druk uitoefende betekent nog niet dat hij De werkgever komt erachter wat er precies ‘geweld’ gebruikte. Bovendien was er volgebeurde en dreigt ermee de werknemer gens de rechter misschien ook echt een te ontslaan wegens dringende reden. De dringende reden in het spel. Dat de werkwerknemer buigt voor dat argument en gever het bewijsmateriaal niet helemaal sluit met de werkgever een overeenkomst conform de privacyregels verkreeg,vond over de stopzetting van het contract. Hij de rechter al evenmin een probleem: de krijgt daarbij nog een kleine vergoeding. betrouwbaarheid van het bewijs was niet Nadien betwist hij de geldigheid van die aangetast en de werknemer kreeg een eerovereenkomst. Ze is volgens de werknemer lijk proces.

koffiebedrijf. De nadien bepaalde proef- opzegtermijn geen rekening worden gehouperiode was ongeldig; die afspraak werd den met de leeftijd. Dat is immers discrite laat gemaakt en bovendien ging het om minerend.

Een werknemer werkt een tijdje als uit- een tweede proefbeding omdat er ook al In zijn vonnis van 14 maart 2011 motizendkracht bij een koffiebedrijf. Meteen na een proeftijd stond in het uitzendcontract. veert de arbeidsrechtbank van Turnhout de uitzendjob treedt hij vast in dienst van Twee proefperiodes is van het goede teveel. heel duidelijk waarom de argumenten van het bedrijf. In het contract van onbepaalde De werknemer kreeg van het arbeidshof van de werkgever niet kloppen. De lijst van de duur is wel een proefperiode voorzien. Net Antwerpen op 15 maart 2011 een opzegver- knelpuntberoepen werd alleen opgesteld voor het einde van die periode wordt de goeding van drie maanden loon. om de arbeidsmarkt te kunnen beïnvloewerknemer bedankt voor bewezen diensten. den. Er mogen geen conclusies uit getrokDe werknemer betwist de geldigheid van ken worden over de kansen van een werkneInvloed van dat proefbeding en stapt naar de rechter. mer om een gelijkwaardige baan te vinden.

Uitzendarbeid is niet altijd toegestaan. Een knelpuntberoep Bovendien, zo merkt de rechter fijntjes op, werkgever mag bijvoorbeeld een uitzendwerd de werknemer ontslagen wegens ‘overkracht inhuren om een vaste werknemer te De werkgever ontslaat een werknemer met bezetting van de dienst’. vervangen. Volgens het koffiebedrijf was dat een minimale opzegtermijn. De werknemer Dat de opzegtermijn langer is voor een hier het geval. Maar de onderneming kon is het daarmee niet eens en eist een aanvul- oudere werknemer is niet discriminatoir. De niet aantonen dat er een vaste werknemer lende opzegvergoeding. De werkgever ver- realiteit is immers dat oudere werknemers werd vervangen. Vermits er ten onrechte weert zich met twee argumenten. Het ging veel moeilijker een nieuw job vinden. De een uitzendkracht was ingeschakeld, ont- om een knelpuntberoep en dus zou de werk- rechter kende dus een aanvullende opzegstond van bij het begin een arbeidsover- nemer wel heel snel een andere baan vin- vergoeding toe aan de werknemer. eenkomst voor onbepaalde tijd met het den. Bovendien mag bij de bepaling van de 20 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

inbox

Grootscheepse actie tegen Europees economisch bestuur

monique bra am

Hooggeschoolden en kaderpersoneel De LBC-NVK biedt hooggeschoolden en kaderpersoneel een NVK-netwerk aan. Het NVK staat voor Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel. Netwerken, collega’s ontmoeten en uitwisselen, daar draait het om bij het NVK. Het NVK organiseert workshops, infodagen en seminaries voor kaderleden. Voor jonge starters en professionals, maar ook voor ervaren en doorgewinterde kaderleden en werknemers met een leidinggevende job.

Ben je vers op de arbeidsmarkt, nog op zoek of startend?

Sluit je dan aan bij Sensor, het jongerennetwerk van het NVK en schrijf je online in voor de Sensor-Nieuwsbrief die je op de hoogte houdt van NVK-activiteiten op de leest van jongeren.

En laat je startersloon berekenen: weet jij hoeveel je waard bent op de arbeidsmarkt? www.nvk.be

Cao-onderhandelingen online De eerste sectorakkoorden zijn afgesloten. Je leest er elders in dit blad meer over. Maar in een aantal sectoren lopen de onderhandelingen minder vlot. Via www.lbc-nvk.be en onze facebookpagina www.fbook.me/lbcnvk volg je de onderhandelingen op de voet. En de ondertekende cao’s krijgen een plaatsje op onze website. Bekijk een en ander en laat gerust via facebook je mening bij ons achter! www.lbc-nvk.be en www.fbook.me/lbcnvk

Enter, vakbond voor jongeren

Het Europees Vakverbond (EVV) heeft op dinsdag 21 juni in Luxemburg-stad actie gevoerd tegen de plannen voor een ‘Europees economisch bestuur’. Vele duizenden vakbondsmilitanten namen deel aan de actie, die werd gecoördineerd door de Belgische, Franse, Duitse en Luxemburgse bonden. Ook heel wat LBCNVK’ers en andere ACV’ers waren van de partij.

In de week van de actie moesten het Europese Parlement en de Europese Raad zich uitspreken over een pakket van maatregelen in het kader van een Europees economisch bestuur.

Het zogeheten Europluspact zal gelden in de eurolanden en in Bulgarije, Denemarken, Letland, Litouwen, Polen en Roemenië. De gevolgen van dit pact voor de lonen, de sociale

Enter is het ACV-lidmaatschap voor jongeren, studenten en schoolverlaters in wachttijd, vanaf 15 jaar tot en met bescherming en de structuur van col- 25 jaar. En dit volledig gratis. Wat zijn de regels rond joblectieve onderhandelingen zijn niet te studenten? Waar moet ik als schoolverlater allemaal op letten? Hoe zit het met de afspraken rond jeugdvakanonderschatten.

In het pact krijgen de betrokken tie? Hoe start ik mijn zoektocht naar een nieuwe job?

EU-lidstaten tal van aanbevelingen. Wat is het verschil tussen bruto- en nettoloon? En hoe Zo wordt ervoor gepleit om eenheids- zit het met de wachttijd en de wachtuitkering? Surf naar kosten van arbeidskrachten onderling de Enter-website voor meer informatie. te vergelijken. Het pact staat vijandig www.acv-enter.be tegenover de indexering van lonen en gecentraliseerde onderhandelingen.

Lonen en productiviteit worden aan Workshops solliciteren, elkaar gekoppeld zonder rekening te loopbaanbegeleiding, burn-out houden met de inflatie. Het pact wil druk zetten op de lonen in de open- Samen met het Centrum voor Loopbaanontwikkeling bare sector en in sommige gevallen organiseert de LBC-NVK voor haar leden een reeks workook op de minimumlonen. En zo gaat shops over thema’s die belangrijk zijn voor je loopbaan.

Van solliciteren, over je cv tot de valkuilen van burndat maar door.

Het ACV pakte al in maart uit met de out en hoe je daar het beste tegen te wapenen. Waar ‘Help Heinrich’-campagne om te pro- let je op bij je sollicitatie? Hoe speel je jouw kwaliteiten testeren tegen bepaalde plannen op maximaal uit? Voor welke valkuilen moet je opletten?

Europees niveau. Op 24 maart werd Welke dingen motiveren jou in je werk? Hoe bereid je je er gemanifesteerd aan het Atomium voor om vol zelfvertrouwen een sollicitatiegesprek aan in Brussel. En op 9 april was er een te gaan? Wat doe je bij een burn-out? En hoe vermijd Europese betoging in Boedapest. De je zoiets? Een greep uit de thema’s die in de workshops vakbond geeft zich dus geenszins aan bod komen.

Meer info en online inschrijven op www.lbc-nvk.be gewonnen.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

21

RUBRIEKSNAAM

“Energie moet grondrecht voor iedereen zijn” Wetten vrije markt gijzelen mensen in armoede aan leefloontrekkers en gehandicapten met een uitkering. Wie binnen de lijntjes van Over de energieprijzen is de die categorieën valt, kan genieten van het verminderd tarief en betaalt minstens 30 afgelopen maanden al veel inkt procent minder dan de gewone prijs. In gevloeid. Dat energie flink duurveel gevallen gebeurt de toekenning tegender werd, is dus algemeen gewewoordig automatisch. Daar zijn we heel blij ten. Minder bekend is dat dit vaak om, al loopt dit helaas niet altijd van een uitzichtloze problemen veroorleien dakje.” zaakt bij mensen met een krappe “Maar erger is dat de categorieën te beperkt portemonnee. Er is toch zoiets zijn. Lang niet alle mensen in armoede pasals een sociaal tarief voor mensen in de strikte vakjes. Het systeem van sen met een laag inkomen? de sociale maximumprijzen moet dus dringend worden uitgebreid. De categorieën zijn Verkeerd. Niet alle mensen met een te beperkt.” laag inkomen hebben recht op een laag tarief. Mieke Clymans wijst met de vzw Vlaamse maatregelen Samenlevingsopbouw sinds jaren op knelpunten in de wetgeving. En de voorbije Die uitbreiding is ook belangrijk voor de jaren zijn die er helaas niet minder op Vlaamse maatregelen. Op Vlaams niveau geworden. Op vraag van de Vlaamse over- is er een regeling voor ‘beschermde afneheid legt Samenlevingsopbouw, samen met mers’, die op ‘milderingsmaatregelen’ kunmensen in armoede, dit jaar de bestaande nen rekenen. Voor die beschermde afnemers sociale maatregelen onder de microscoop. mogen geen extra kosten worden aangereVolstaan die maatregelen om energiear- kend voor aanmaningen en herinneringen. moede te voorkomen? En hoe kunnen ze Ze kunnen ook premies krijgen om energiezuinige toestellen te kopen. worden verbeterd?

Zoals wel vaker in dit land bestaan er fede- Maar die regeling is inmiddels afgebouwd, rale en Vlaamse maatregelen. Zo is bijvoor- merkt Mieke op. “Ze gold in het verleden beeld het sociaal tarief een federale kwestie. voor veel meer mensen dan de strikte cateIn strikte zin dus niet het onderwerp van gorieën die worden gehanteerd voor het socihet onderzoek door Samenlevingsopbouw, aal tarief. Zo konden bijvoorbeeld mensen maar het is natuurlijk onmogelijk om die in een systeem van budgetbeheer of -begeleiding of met een verhoogde tegemoetkomaatregel buiten beschouwing te laten. ming van het ziekenfonds terugvallen op het systeem. Maar in 2009 schrapte de Vlaamse Sociaal tarief overheid zowat de helft van de rechthebben“Het sociaal tarief is niet gekoppeld aan je den. Ze gebruikt nu dezelfde categorieën als inkomen, maar aan specifieke categorieën”, de federale overheid. Een reden temeer om legt Mieke Clymans uit. “Denk bijvoorbeeld die categorieën te herbekijken.”

Jan Deceunynck

22 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Budgetmeters

Nogal wat armen worden dus overgeleverd aan de wetten van de vrije energiemarkt.

Slechte betalers worden door de energieleveranciers ‘gedumpt’ en kunnen aankloppen bij de noodleverancier. Maar het is opletten geblazen. “Daar liggen de prijzen zo’n 10 tot 15 procent hoger dan op de vrije markt”, weet Mieke. Het systeem is er immers op gericht om iedereen zo snel mogelijk terug naar de ‘gewone’ markt te krijgen. Maar ook dat blijkt niet vanzelfsprekend. “Wie het stempel van wanbetaler draagt en van leverancier wil veranderen, moet al meteen een waarborg ophoesten van drie keer het maandelijks te betalen bedrag.”

Maar bij de noodleverancier blijven is evenmin een optie. Niet alleen is die een pak duurder, bovendien ben je daar ook niet zeker van een gegarandeerde levering.

Slechte betalers worden er ‘geholpen’ met budgetmeters voor elektriciteit, aardgas of de twee samen. De budgetmeter voor elektriciteit geeft een minimale levering van tien ampère, weliswaar te betalen door de (sociale) klanten. Hij wordt al geplaatst sinds het begin van de liberalisering, in juli 2003. De budgetmeter voor aardgas wordt pas geïnstalleerd sinds oktober 2009, tegen een tempo van 1.600 stuks per maand in Vlaanderen, het gaat dus snel. Die meter voorziet geen minimumlevering . Geen geld betekent geen gas. Mensen sluiten zichzelf dus af en dat leidt tot verdoken armoede.

Betalen gebeurt met vooraf opgeladen betaalkaarten. Maar ook dat systeem rammelt. “Een eerste probleem is dat er veel te weinig oplaadpunten zijn. Vaak maar één per gemeente, sommige van de punten zijn

welzijn

© foto: PHOTONEWS

niet. Als de oplaadkaart leeg is, tja, dan is het gedaan met stoken… Ik las onlangs dat de verkoop van Zibro-Kamin-kacheltjes de voorbije winter gevoelig steeg. Het verbaast me niks.”

Een ander probleem is dat de oplaadkaarten ook worden gebruikt om de schulden aan de noodleverancier terug te betalen. Er bestaan diverse systemen voor schuldafbouw. Die maken van de budgetmeter, zeker voor mensen met weinig centen, eerder een ‘afbetalingsmeter’ dan een sociale maatregel. De budgetmeters zorgen er eerder voor dat de schulden aan de leverancier worden terugbetaald dan dat ze de toevoer van energie garanderen voor mensen in armoede.

niet elke dag bereikbaar. In een landelijke omgeving kan moet je dan soms aanzienlijke afstanden afleggen. Nogal wat ouderen en zieken kunnen dat in de winter gewoon

Armoedebarometer voorspelt weinig goeds Twaalf Vlaamse sociale organisaties zetten in 2007 hun schouders onder ‘Decenniumdoelen 2017’. Het was hun ambitie om de armoede tegen 2017 flink terug te dringen. Vier jaar later is die ambitie nog verre van waargemaakt. De ‘Armoedebarometer’, die elk jaar de evolutie aangeeft, toont aan dat één van de rijkste regio’s van de wereld er niet in slaagt om armoede weg te werken. De cijfers zijn ronduit onrustwekkend, niet in het minst als het om kinderen gaat. · Het aantal mensen die de eigen gezondheid als slecht tot erg slecht ervaren is gestegen. Lager geschoolden leven nog altijd minder lang in goede gezondheid dan hoger geschoolden. En 29,2 procent van de eenoudergezinnen moet gezondheidszorg uitstellen om financiële redenen; · De gevolgen van de crisis zijn ongelijk verdeeld. Kansengroepen hebben meer risico om langdurig werkloos te zijn. Vooral ouderen, jongeren en

Bij het OCMW worden ook de Lokale Adviescommissies of LAC’s georganiseerd.

Die moeten in overleg met alle betrokkenen een oplossing vinden als mensen dreigen te worden afgesloten. “Wij willen een kwalitatieve verbetering van dat systeem, onder controle van de Vlaamse overheid. Zo kan ervoor worden gezorgd dat elke LAC in Vlaanderen op dezelfde manier werkt. Want nu hangt dat altijd af van de visie van het OCMW. Het creëert nauwelijks rechten.”

Samenlevingsopbouw dringt eens temeer aan op een wettelijke regeling die betaalbare energie voor iedereen waarborgt. “Om menswaardig te leven heb je energie absoluut nodig”, stelt Mieke. “Energie moet een grondrecht zijn voor iedereen. De energiesector moet daar de nodige garanties voor Wettelijke garanties geven in plaats van de bal door te spelen Het OCMW wordt dan de laatste strohalm. naar de hulpverleners. We kennen verhalen “De OCMW’s kunnen altijd financiële steun van mensen die al jarenlang geen energie toekennen. Voor mensen met een aardgas- meer krijgen. Een heraansluiting regelen is budgetmeter werd de voorbije winter een vaak een lange lijdensweg. En de budgetmespecifieke regeling uitgedokterd voor een ters blijken in de praktijk niet te voldoen als minimale levering. Omdat de budgetme- hulpmiddel, zeker niet om energiearmoede ter zelf dat niet voorziet. Maar de regeling te voorkomen. Er is nu ook al sprake van is niet echt geslaagd. Wie hulp nodig heeft, budgetmeters voor waterverbruik. Ik hou kan het niet ‘als recht’ opeisen, er werd geen mijn hart vast…” informatie over verspreid en elk OCMW kan zelf beslissen of het de minimale levering daadwerkelijk wil toekennen.”

laaggeschoolden ondervinden meer schade door de crisis. Bij de jongeren is 15,7 procent werkloos. Zes procent van de kinderen groeit op in een gezin zonder inkomen uit betaalde arbeid; · De druk op het inkomen is erg groot.

Iets meer dan tien procent van de Vlaamse bevolking heeft een inkomen onder de armoedegrens. En 22,3 procent van de eenoudergezinnen leeft met een verhoogd armoederisico.

Terwijl 18,6 procent van de kinderen leeft in een huishouden dat zegt het moeilijk te hebben om rond te komen; · Veertig procent van de huurders woont in een woning van ontoereikende kwaliteit of met te weinig comfort. Van de kinderen woont 25,4 procent in een woning zonder bad, toilet, centrale verwarming of warm en stromend water; · In het onderwijs blijkt 13,4 procent van de 15-jarigen laaggeletterd te zijn; · Hoe zit het met vakanties? De cijfers wijzen uit dat 17,4 procent van de mensen kan zich niet één week vakantie weg van thuis veroorloven.

Bij de kinderen is dat 18,9 procent.

De resultaten dwingen de overheid ertoe om werk te maken van een

samenhangend en structureel armoedebeleid. Op alle beleidsdomeinen moet het effect van beslissingen op mensen in armoede worden getoetst.

Als eerste prioriteit schuiven de Decenniumdoelen een menswaardig inkomen voor iedereen naar voren. Een leefbaar en zeker inkomen is de beste garantie op een menswaardig bestaan.

Maar ook de uitkeringen moeten worden opgetrokken.

Kinderarmoede bestrijden vergt maatregelen op diverse terreinen. Willen we een zo goed mogelijke gezondheidszorg van kindsbeen af garanderen, dan is er nood aan een algemene derdebetalersregeling in de eerstelijnszorg, ook voor kinderen. De wijkgezondheidscentra moeten worden uitgebreid. Om kinderen te laten opgroeien in een leefbare omgeving moeten er meer degelijke, betaalbare en bereikbare sociale woningen komen.

De hulpverlening bij schuldproblemen moet worden uitgebreid. In de procedures moet daarbij rekening worden gehouden met de kinderen in de getroffen gezinnen.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

23

luchtvaart

Asociaal personeelsbeleid is handelsmerk van Ryanair Lagekostenmaatschappij negeert Belgische regels compleet Denis Bouwen

Op de luchthaven van Charleroi schuiven elk jaar vele duizenden toeristen aan om voor spotprijzen met Ryanair naar hun vakantiebestemming te vliegen. Achter dit ogenschijnlijke ‘feest voor de consument’ gaat wel een extreem asociaal personeelsbeleid schuil. Ryanair is een onderneming die het Belgische arbeidsrecht aan haar laars veegt en die een gruwelijke hekel heeft aan vakbonden en aan werknemers die lid willen zijn van een vakbond.

De vakbond CNE is zinnens om voor eind augustus een blokkeringsactie te voeren op de luchthaven van Charleroi. Een actie tegen Ryanair. De vakbond pikt het niet dat de baas van Ryanair, Michael O’Leary, zich eens temeer provocerend opstelde. O’Leary stuurde tien rozen naar de vakbond bij de Portugese luchtvaartmaatschappij TAP. Hij wilde zo ‘de bond bedanken’ omdat Ryanair extra klanten won door stakingsacties in Hij kent als geen ander de wanpraktijken Portugal. O’Leary haalde dezelfde stunt ook bij Ryanair. “CNE telt nog een beperkt aanal eens uit met een Britse vakbond. tal leden bij het bedrijf. Maar die mensen CNE is van plan om met een welgemikte actie houden hun lidmaatschap van de vakbond Ryanair in Charleroi van antwoord te dienen. angstvallig geheim. Voor Ryanair is het de De bond bekijkt zelfs de mogelijkheden om gewoonste zaak van de wereld om werknehet bedrijf in Europees verband aan te pak- mers te ontslaan als blijkt dat ze bij de vakken. bond zijn.

in de commissie sociale zaken van het parlement.”

Voor de vakbond is het onbegrijpelijk dat de meeste politieke partijen niet de minste moeite doen om Ryanair de normale regels te doen respecteren. “In wezen zouden alle luchtvaartmaatschappijen en alle luchthavens dezelfde regels moeten toepassen.”

Drugs

Iers arbeidsrecht

Chantage

In mei ging Ryanair ook al over de tongen.

De reden? Het personeel in Charleroi krijgt geregeld bezoek van een Ierse verpleegster die plukjes haart afscheert om te controleren of de werknemers geen drugs gebruiken.

Zijn er mannen bij die al hun haar afschoren?

Geen probleem, dan neemt de verpleegster wel een speekseltest af.

De praktijk is symptomatisch voor de Ierse lagekostenmaatschappij. Ryanair laat zijn passagiers tegen goedkope tarieven door Europa reizen maar geeft in ruil wel een zeer minimale service. Wie bij Ryanair wil werken, moet tegen een flinke stoot kunnen want sociaal en ethisch verantwoord kan je het personeelsbeleid zeker niet noemen.

In Charleroi zijn er nu zowat 270 mensen die voor Ryanair werken. Een kleine minderheid van hen zijn Belgen. Veel medewerkers zijn Spanjaarden, Portugezen of Polen.

Tony Demonté is vakbondssecretaris bij CNE, de Franstalige tegenhanger van de LBC-NVK.

De vakbondssecretaris kan nog begrijpen dat Ryanair in een kapitalistische context al het mogelijke verzint om zo groot mogelijke winsten binnen te rijven. “Maar alle werknemers in Charleroi vallen onder het Ierse arbeidsrecht en de Ierse sociale zekerheid.

Het is onaanvaardbaar dat Ryanair daar niet het Belgische arbeidsrecht toepast.”

CNE eist dat alle lagekostenmaatschappijen, Ryanair op kop, de conventies 87 en 98 van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) naleven. “De bedrijven moeten de vakbondsrechten van de werknemers erkennen en collectieve onderhandelingen accepteren.”

Frankrijk zorgde ervoor dat alle werknemers op Franse luchthavens onder het nationale arbeidsrecht vallen. “België moet wettelijke stappen ondernemen om hier hetzelfde resultaat te bereiken”, stelt Demonté. “De partijen Ecolo en Groen! dienden al in november 2007 een wetsvoorstel in deze zin in. Maar dat voorstel ligt te beschimmelen

In Charleroi stoelt het succes van de plaatselijke luchthaven in grote mate op de aanwezigheid van Ryanair. Het bedrijf kreeg trouwens veel subsidies en voordelen van het Waalse Gewest. Alles wijst erop dat veel politici aarzelen om Ryanair aan te pakken omdat het zo belangrijk is voor Charleroi.

Zelf doet de onderneming al het mogelijke om nieuwe concurrenten in Charleroi te weren. “Op die manier kan ze de plaatselijke politiek nog meer chanteren”, weet Demonté.

CNE wil uiteraard niet dat de luchthaven van Charleroi verdwijnt. “Maar moet de Waalse regering echt elk jaar 30 miljoen euro investeren in het luchthaventoerisme? Zo’n houding is toch erg merkwaardig, zeker als je kijkt naar de link tussen het luchtvaartverkeer en de klimaatopwarming. Met zoveel geld zouden we misschien heel andere, hoogwaardige jobs kunnen creëren.”

Zou het niet beter zijn dat zoveel mogelijk consumenten Ryanair zouden boycotten?

24 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

“Eigenlijk wel”, denkt Demonté. “Maar in de praktijk haalt het weinig uit om op te roepen tot zo’n boycot. Enerzijds wil elke mens graag fatsoenlijke loon- en arbeidsvoorwaarden, anderzijds wil hij zijn producten – ook vliegtuigtickets – zo goedkoop mogelijk kopen. Persoonlijk zou ik het nooit in mijn hoofd halen om met Ryanair te vliegen.”

Ondraaglijk

Marie-Louise (*) werkt al enkele jaren als stewardess bij Ryanair. Ze wil graag getuigen over haar ervaringen bij de maatschappij. Momenteel is ze in ziekteverlof maar ze wil hoe dan ook breken met de onderneming omdat ze de arbeidsverhoudingen ondraaglijk vindt.

“Als werkneemster in Charleroi val ik onder de Ierse sociale zekerheid”, vertelt MarieLouise. “Bij ziekte moet ik meer dan 20 dagen lang ziek zijn om 80 procent van mijn loon te kunnen krijgen. Op een Belgisch ziekenfonds kan ik alleen een beroep doen voor consultaties bij de dokter en voor aankopen van geneesmiddelen.”

Net als haar collega’s wordt de stewardess af en toe op drugs getest. “Er werden al enkele mensen ontslagen omdat ze drugs hadden gebruikt. Maar het gebeurde ook al dat werknemers hun ontslag kregen omdat ze volgens een chef naar alcohol roken.”

Marie-Louise heeft een arbeidscontract met Crewlink, een Iers uitzendbureau dat nauw verbonden is met Ryanair. “Per vluchtuur verdienen we 6,20 euro”, zegt de stewardess.

“Elke dag moeten we 45 minuten van tevoren op de luchthaven zijn. Rusttijden worden niet vergoed. De tijd dat het vliegtuig volgetankt wordt, is evenzeer onbetaald.”

Er zijn maanden dat leden van het cabinepersoneel amper 800 euro verdienen. In de zomer kan het maandloon oplopen tot 1.800 euro als er veel uren worden gepresteerd. “Over een periode van één jaar mogen we maximaal 900 uur vliegen. Per 28 dagen gaat het om maximaal 100 uur.”

Premies of maaltijdcheques bestaan niet voor het personeel van Ryanair. Het cabinepersoneel kan wel maandelijks 40 tot 250 euro aan commissies verdienen op de verkoop van levensmiddelen, dranken, parfums of krasbiljetten aan boord. “Over die commissies is er wel weinig transparantie.”

Wie thuis ‘stand-by’ moet zijn, krijgt daarvoor geen vergoeding. Je kan ook op de luchthaven stand-by zijn. In dat geval krijg je een vergoeding van 30 euro. “Als we op de luchthaven zitten te wachten, moeten we wel alle klusjes doen die ons worden opgedragen.”

“Veel personeelsleden hebben een contract met Crewlink”, weet Marie-Louise. “Een echt Ryanair-contract is minder slecht maar het is erg moeilijk om dat vast te krijgen. Ik zou cabinechef moeten worden om aan zo’n contract te geraken.”

Beter niet ziek

Te vaak ziek zijn is af te raden bij Ryanair.

“Als je ziek wordt, moet je eerst de ‘crew control’ in Dublin bellen. Daarna moet je

de bazen in Charleroi bellen en de nodige uitleg geven. De dag nadien moet je naar de luchthaven komen, daar een ziektecertificaat invullen en bij je chef passeren. Per jaar mag je niet meer dan drie ziekteperiodes hebben.

Ben je vaker ziek, dan is er een meeting om de situatie te bespreken en naar je historiek te kijken.”

Dure opleiding

Om stewardess bij Ryanair te worden moet je een zes weken durende opleiding volgen die al gauw 3.000 euro kost, logies inbegrepen.

Dat geld moet door de kandidate worden opgehoest, desnoods met steun van familie.

“Voor nieuwe medewerkers zijn er financiële extra’s maar die moet je terugbetalen als je minder dan één jaar in dienst blijft. In het eerste jaar moeten we ook betalen voor ons uniform en onze badge.”

De asociale praktijken van Ryanair doen de vraag rijzen waarom er überhaupt nog mensen bereid worden gevonden om bij het bedrijf in dienst te treden. “Het grote personeelsverloop spreekt boekdelen”, reageert Marie-Louise. “Ryanair moet voortdurend nieuw volk aanwerven. Maar veel jongeren vinden het nu eenmaal fantastisch om via hun job te reizen, ook al is het dan bij een werkgever die je zo slecht behandelt. Het is nog altijd iets anders dan een saaie baan op kantoor.” (*) De getuige kreeg een schuilnaam om haar te beschermen.

LBC-NVK steunt ‘Tax Justice Day’ De LBC-NVK heeft, samen met het Financieel Actie Netwerk (FAN), op 31 mei een lans gebroken voor een ‘Tax Justice Day’. Die dag is de sociale tegenhanger van de ‘Tax Freedom Day ‘die in liberale kringen wordt gevierd als ‘de dag waarop we geen belastingen meer betalen’.

Voor de LBC-NVK en alle organisaties die het FAN steunen zijn belastingen wel degelijk zinvol maar loopt het scheef met de eerlijke verdeling van de belastingen. Werknemers worden veel zwaarder belast dan ondernemingen en grote vermogens.

Als we de fiscale lasten eerlijker verdelen, kunnen we niet alleen het gat in de staatsbegroting gevoelig verkleinen maar ook de belasting op arbeid milderen.

Op de foto betuigen alvast acteur Dirk Tuypens (rechts op de foto) en filmmaker Luc Dardenne hun steun aan de ‘Tax Justice Day’.

Zelf de petitie ondertekenen kan op www.hetgrotegeld.be.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

25

RUBRIEKSNAAM

Metaalcongres in teken van investeren, rechtvaardigheid en solidariteit Weinig bijval voor neoliberaal gedachtegoed

Monique Bra am

De Europese Metaalfederatie (EMF) heeft de voorbije maand 40 kaarsjes uitgeblazen. Tegelijkertijd congresseerde de federatie op 9 en 10 juni in Duisburg, het hart van de Duitse metaalindustrie. De LBCNVK telt in eigen land 20.000 leden in deze sector en participeert actief in de EMF. Een delegatie van de bediende- en kadervakbond nam dan ook deel aan het congres dat draaide rond de slogan ‘Investeren – rechtvaardigheid – solidariteit nu’.

Het congres vond plaats in het ‘Landschaftspark’, een vroegere industriële site van hoogovens en ijzersmelterijen in 26 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

Duisburg, midden in het Ruhrgebied. De oude fabrieken werden na de sluiting halverwege de jaren tachtig cultureel en sportief leven ingeblazen. Jong en oud kan zich in het park vermaken, er zijn sportvoorzieningen en wandel- en fietsmogelijkheden en de oude panden doen nu dienst als restaurant, concertzaal of expositieruimte. De oude gascentrale is omgetoverd tot een congreszaal. Kortom, een passend decor voor een metaalcongres.

Sociale dialoog

De Europese Metaalfederatie is een grote en zichtbare speler in Europa. Ze is de spreekbuis voor 75 vakbonden uit 34 landen. De EMF participeert erg actief aan de sociale dialoog met gesprekspartners als de Europese Unie, het Europees Parlement en de Europese werkgeversorganisaties. Er

wordt rond diverse thema’s gewerkt bij de EMF. Precaire jobs, bijvoorbeeld. De voorbije jaren vind je in de sector veel uitzendarbeid en kortlopende contracten. Andere thema’s zijn een betaalbare en toegankelijke

Volgens de vakbond POEM zullen de richtlijnen van de EU en het Internationaal Monetair Fonds de situatie in Griekenland alleen maar erger maken.

internationaal De congresgangers in Duisburg pleitten voor meer solidariteit onder de werknemers, binnen en buiten de landsgrenzen.

zonneklaar tijdens een tussenkomst van de Griekse vakbond POEM. In Griekenland ben je als werknemer nu een minderheid: nog geen 50 procent van de beroepsbevolking is er aan het werk, gemiddeld zakten de lonen sinds de financiële crisis met 30 procent, jongeren vinden geen baan en op de schamele pensioenen van de ouderen wordt extra bespaard. Een negatieve spiraal.

Volgens POEM zullen de richtlijnen van de EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de situatie in Griekenland alleen maar erger maken. Het land zal nog meer verarmen. POEM riep op tot solidariteit. Een motie die op veel applaus onthaald werd.

De congresgangers pleitten voor meer solidariteit onder de werknemers, binnen en buiten de landsgrenzen. Er werd in Duisburg ook onderstreept hoe belangrijk het wel is dat Europese ondernemingsraden goed werken.

Renzo Ambrosetti, de voorzitter van de EMF, vertelde dat Europa alleen maar kan overleven als de sociale ongelijkheid wordt teruggedrongen. “Dat betekent dat de sterke regio’s de zwakke regio’s moeten bijstaan.

Europa is immers zo sterk als de zwakste schakel. Wij blijven opkomen voor een sociaal Europa”, verklaarde Ambrosetti.

Fusie

grondstoffenpolitiek, de overgang van ‘zware’ industrie naar een duurzame en groene economie en de noodzaak van innovatie en nieuwe investeringen.

Het congres stond in het teken van de slogan ‘Investeren, rechtvaardigheid en solidariteit nu’. Met investeren doelt de EMF vooral op investeren in mensen, het recht op vorming van werknemers zodat ze zich bijvoorbeeld kunnen voorbereiden op de overgang naar een groene economie.

Rechtvaardigheid staat in eerste instantie voor sociale rechtvaardigheid: nog nooit was de kloof tussen arm en rijk in Europa zo groot. De rijkdom moet eerlijker, lees socialer, verdeeld worden.

Griekenland

Op het congres was er weinig bijval voor het neoliberale gedachtegoed. Dat bleek

Het is daarbij belangrijk om met één stem te spreken. De 40ste verjaardag van de EMF werd dan ook aangegrepen om de geplande fusie met de Europese Chemiefederatie (EMCEF) en de Europese Textielfederatie (ETUF-TCL) te bekrachtigen. In de loop van 2012 zullen de drie vakbondsfederaties samensmelten tot één grote industriefederatie. Volgens de partners is er nood aan een sterk Europees industrieel beleid. Een nieuwe sterke en representatieve vakbond kan nog zwaarder wegen op de Europese onderhandelingen.

Ulrich Eckelmann, kersvers algemeen secretaris van de EMF, beklemtoonde het belang van een nieuw sociaal en duurzaam Europa: “Er is nood aan een Europese langetermijnstrategie die zich kant tegen precaire jobs, ingaat tegen de sociaaleconomische ongelijkheid en opkomt voor meer en betere jobs, een actieve loonpolitiek en een solide sociale zekerheid en pensioenstelsels.” Aan werk zal er voor de nieuwe federatie geen gebrek zijn in de komende jaren.

Wil je meer info? Lees dan het verslag over het congres op onze blog: http://lbcnvk.blogspot.com.

Of surf naar de website van de EMF, www.efm-fem.org.

Jongeren verdienen aandacht Op het congres in Duisburg was er opvallend veel aandacht voor jongeren. Veel sprekers wezen op de moeilijke positie van de Europese jongeren. Vooral zij worden geconfronteerd met kwetsbare jobs. Uitzendwerk en tijdelijke contracten maken het voor jonge werknemers moeilijk om een stabiel (gezins-) leven uit te bouwen.

Huisvesting is te duur en in veel landen swingen de kosten van goed onderwijs en gezondheidszorg de pan uit.

Vakbonden zetten campagnes op om jongeren bij het vakbondswerk te betrekken. Onder het motto ‘Jongeren leren jongeren kennen’ organiseert OS KOVO uit de Tsjechische Republiek geregeld ontmoetingen tussen aangesloten jongeren en jongeren die net van school komen of aan het werk zijn.

OS KOVO gaat de straat op en zet zijn stand op het marktplein of in de winkelstraat van de stad. Jonge vakbondsafgevaardigden spreken jonge mensen aan. Ze peilen naar hun verwachtingen over de toekomst, hun werk, hun leven. Aansluitend worden de jongeren uitgenodigd voor een drankje bij het kampvuur of een barbecue diezelfde avond of enige tijd later. Daar wordt de discussie in een losse sfeer voortgezet.

Zulke initiatieven blijken goed te werken. Jongeren vinden opnieuw de weg naar OS KOVO. Ook het Duitse IG Metall probeert jonge mensen bij het vakbondswerk te betrekken. Met de website www.jungegeneration.de, de sociale media en straat- en bedrijfsacties wil IG Metall duidelijk maken dat ze er ook voor jonge werknemers is. Tussen mei en oktober reist een ‘roadshow’ door heel Duitsland om contacten te leggen met de jongeren en te luisteren naar hun problemen en verzuchtingen. De campagne ‘Werk: zeker en fair’ geeft deze jonge mensen een duidelijke stem. Jonge mensen worden opgeroepen om samen werk te maken van een charter. Kortom, een campagne voor en door de jonge mensen zelf.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

27

film k arin seberechts

Drei

IJl, sfeervol achtervolgingsverhaal met een feeërieke heldin (Saoirse Ronan)

Hanna Met de tv-reeks ‘Charles II’ (met zijn fraaie evenbeeld Rufus Sewell) en innemende films als ‘Pride & Prejudice’ en ‘Atonement’ achter de kiezen, laat de Brit Joe Wright het periodedrama even voor wat het is. Alhoewel. In het begin van zijn nieuwste film lijken we ergens in een ver verleden verzeild. Toen de mensen nog in berenvellen door de wouden struinden en op elanden joegen.

Een film die je mondhoeken een halve dag de hoogte instuurt, bij weer en wind nota bene: daar wil je weinig slechts over zeggen. Dat gaan we dan ook niet doen. Na internationale omzwervingen met wisselend succes (Perfume, The International…) keert Duits talent Tom Tykwer met ‘Drei’ terug naar de heimat. Naar het Berlijn van ‘Lola rennt’, om precies te zijn.

poëtische, bijna abstracte passage langs spoorweglijnen en een choreografie met drie dansers. Daarin zet Tykwer meteen zijn hele film in schema.

Vervolgens veegt de Duitser de 110 resterende minuten grandioos zijn voeten aan Goethes wijze raad. Tykwer, die zich al in ‘Lola rennt’ boog over toeval en lotsbestemming, gaat zich in deze genereuze tragikomedie heerlijk te buiten aan stilistische invallen en filosofische uitweidingen. Tykwer speelt met splitscreens, animatie en voice-overs en laat zijn personages lekker doorkleppen over leven, vruchtbaarheid en sterfelijkheid, over ethische besognes en – uiteraard – over toeval. Dat hij daarbij zijn drie geliefden en zijn gevoel voor humor nooit over het hoofd ziet, maakt het allemaal bijzonder behapbaar.

Tykwer breekt met een immense vanzelfsprekendheid seksuele barrières op en zet ons een kostelijke zedenschets voor die speels laveert tussen pretentie en zelfrelativering. Samen met zijn maatjes Johnny Klimek en Reinhold Heil gooit hij er bovendien ook nog eens een voortreffelijke soundtrack tegenaan.

Aan de uiteinden van deze lichtvoetige ode aan de relatie met drie zit Bowies ‘Space Oddity’.

Zeg nu zelf: is de zomer niet mooi begonnen?

We stuiten er op een kinderloos stel veertigers – Hanna en Simon – die hun zaakjes dik metteur-en-scène Wright doet in voor elkaar hebben. Zowel in de ‘Hanna’ wat hij opperbest kan: liefde als op professioneel vlak secuur en met veel oog (én oor) loopt één en ander op wieltjes. voor ambiance, locatie en geluid Zij presenteert een highbrow scènes opbouwen. Hij verhult cultuurprogramma op tv, hij jammer genoeg niet helemaal voert grote kunstprojecten uit. wat hij minder goed kan, uit een En toch ‘herbronnen’ ze zich dun verhaal met behoorlijk wat allebei buiten het echtelijk bed. magere personages een beklij- Wat ze niet van elkaar weten, is dat zij in dat uitgestrekte vend drama putten.

Meisjesfilmer Wright laadt zijn Berlijn uitgerekend op dezelfde onvolkomen vertelling evenwel man ‘von Kopf bis Fuss auf in volle vertouwen op de schou- Liebe eingestellt’ zijn: genbiodertjes van de frêle, hoogblonde loog Adam, die een snuitje heeft Saoirse (zeg: siersje) Ronan. De van een tienjarig joch, maar 16-jarige Ierse met de blauwe voor de rest onmiskenbaar een kijkers heeft daar weinig moeite heuse – en zeer bezige – kerel is. mee. Ronan draaft de gaten in Wie iets over beperking en de scenariokaas dicht en sleept meesterschap wil weten, bekijke ondertussen zonder omzien de twee omvattende openings- ‘Drei’ loopt in de Belgische de kijker mee. Enige aandacht sequenties van ‘Drei’: een bioscopen sinds 29 juni. voor de nevenacteurs had geen kwaad gekund; Eric Bana, Kate Ontwapenende ode aan liefde met zijn drietjes Blanchett en Tom Hollander lij- (de mannen: Devid Striesow en Sebastian Schipper) ken wel stripfiguren.

‘Hanna’ is alles bij elkaar genomen een erg behoorlijk kijkstuk, dat drijft op een intrigerend klankpalet van The Chemical Brothers. In zijn beste momenten lijkt het een zonderlinge melange van ‘The Bourne Identity’ en iets onbestemds van Jean-Pierre Jeunet.

Een fabelachtig achtervolgingsplaatje met een feeërieke heldin.

Titelfiguur Hanna Heller woont met haar vader Erik diep in de besneeuwde Finse flora. Hij leert haar jagen en knokken en brengt haar in een resem talen encyclopedische kennis bij. Maar bij de Hellers thuis verraden vuurwapens, fotootjes en zendapparatuur de 21ste eeuw. Vader Heller is namelijk een CIA-banneling die zijn dochter al jaren uit de klauwen houdt van de moordenaars van zijn vrouw. Maar wraakgevoelens en vooral nieuwsgierigheid lokken de tiener terug de moderne tijd in. Ze mag meteen half Europa en Noord-Afrika door om een legertje ongeregeld ‘Hanna’ komt op 7 juli uit in de van zich af te schudden…

S fe e r f i l m e r e n g e d e g e n Belgische filmzalen.

28 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Dag Vlaanderen Christophe Deborsu

Hoe slim van uitgevers Borgerhoff & Lamberigts om de sympathieke Waal Christophe Deborsu te vragen een bestseller (zesde druk!) over Wallonië voor hen te schrijven! Wie beter dan hij had dit kunnen doen?

Deborsu is grappig en wijs en hij heeft oog voor details. Hij is journalist en heeft een vlotte pen. Hij heeft in Leuven gestudeerd, woont in Namen en is perfect tweetalig.

Hij houdt van de Vlamingen, maar evenmin verloochent hij zijn roots.

fabrieken heeft, is er geen verschil in productiviteitsgraad tussen Noord en Zuid.

Vlaamse werknemers zijn bijna net zo vaak ziek als Waalse en in Wallonië wordt zelfs minder gestaakt dan bij ons.

Zijn Walen minder ondernemend dan Vlamingen? Nee, de jongste drie jaar zijn in het Zuiden zelfs vijf procent méér bedrijven opgestart dan in Vlaanderen. In het verleden was dat anders, maar op de wereldlijst van nieuwe ondernemingen bungelen Vlamingen en Walen eendrachtig onderaan.

Werkt heel Wallonië voor de Staat? Nee, van de Vlaamse bevolking werkt 10,08 procent in openbare dienst, in het Zuiden 9,94 proMocht koning Albert ooit een koninklijke cent.

Nobelprijs willen uitreiken voor het behoud Kan je zeggen dat heel Brussel Franstalig van de vrede in dit land, dan ging de eerste is? Nee. Wetenschappers van de ULB hebpalm gegarandeerd naar de milde verzoe- ben berekend dat in 2010 inderdaad slechts ningspogingen van Christophe Deborsu. De 5,3 procent van de Brusselaars Nederlands prijs voor de eerste Waal die een boek in het praatte en 66,5 procent Frans, maar het Nederlands schrijft, heeft hij in elk geval derde derde van Brussel spreekt alle talen met ‘Dag Vlaanderen!’ al op zak. van de wereld.

Deborsu werd in Vlaanderen bekend toen Snoepen de Walen al het geld van de ziektehij premier Leterme de Marseillaise liet en invaliditeitsverzekering op? Nee, niet zingen voor de camera’s van de RTBF. In meer. Sinds 1990 is het tij gekeerd. Volgens ‘De slimste mens ter wereld’ verloor hij het Riziv bedraagt de kost per Waal nu 1.730 tegen Freek Braeckman en samen met zijn euro per jaar en kost een Vlaming hen 1.737 broer was hij een tijdlang te zien in ‘De euro.

Zevende Dag’. Al meer dan twintig jaar Hebben de Vlaamse republikeinen er voorspeelt Vlaanderen een belangrijke rol in deel bij mocht prins Filip geen koning worhet leven van de auteur en dus probeert hij den? Nee, want dan zou de kroon naar zijn nu in zijn boek de meest courante vragen dochter Elisabeth gaan. Die is minderjarig over Wallonië te beantwoorden, zoals die tot 2019. Er zou een regent worden aangehem onder meer door het publiek worden steld en tijdens de duur van een regentschap gesteld als hij bij ons komt vertellen over mogen essentiële delen van de Belgische hoe Walen écht leven en denken. Die vra- grondwet niet worden gewijzigd. gen variëren van triviaal (“Waarom presteren Walen beter op het Eurosongfestival?”) Periferie over serieus (“Waarom zijn Vlamingen in onze ogen nazi’s?”) tot zeer serieus, zelfs De gevaarlijkste hoofdstukken houdt verontrustend (“Waarom wordt Brussel- Deborsu voor het laatst. Voor het antwoord Halle-Vilvoorde nooit gesplitst?”, “Komt er op de vraag “Wordt BHV ooit gesplitst?” laat hij een Franstalige partijvoorzitter aan het ooit een Belgische burgeroorlog?”).

Sommige vragen zijn niet meer dan woord van wie hij de naam niet wil onthulWaalshatende clichés. De auteur haast zich len. Die houdt er wel degelijk rekening mee dan om ze met harde cijfers en statistieken dat Vlaanderen eenzijdig zijn onafhankelijkheid zal uitroepen: “In dat geval zullen uit de wereld te helpen. er staatsgrenzen worden vastgelegd. Voor ons bestaat dan het gevaar dat de huidige ‘Luie Walen’ taalgrens zomaar staatsgrens wordt.” Hij Zijn Walen echt lui? Nee, zegt Deborsu, gaat verder: “Als we BHV en de faciliteiten volgens Luc De Bruyckere, voorzitter van laten varen, kunnen we geen aanspraak de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka, meer maken op de periferie. Brussel wordt die zowel in Vlaanderen als in Wallonië door het ooit onafhankelijke Vlaanderen

omsingeld en vroeg of laat opgeslorpt. Een ramp voor Wallonië, dat zich niet kan veroorloven een troef als Brussel kwijt te spelen. En geen prettig vooruitzicht voor de Franstalige Brusselaars.”

Deborsu zet dan nog even de puntjes op de i: “De Vlaamse Rand (rond Brussel) is heel relatief: 52 procent van de inwoners van ‘de zes’ beschouwt het Frans als eerste taal en slechts 22 procent het Nederlands.

Voor die Franstalige meerderheid maakt ‘de Rand rond Brussel’ deel uit van Brussel en alleszins niet van Vlaanderen.”

Burgeroorlog

Het laatste hoofdstuk gaat ernstig in op de mogelijkheid van een burgeroorlog. De Vlaamse VRT-radioreporter Nina Verhaege werd onlangs in Namen door Waalse omstanders uitgejouwd. “Ik kan me vergissen”, zegt ze, “maar mijn indruk is dat de Franstalige opinie aan het keren is. Er is het gevoel ‘dat het genoeg is geweest.’ Dat ‘wij, de Walen, de Vlamingen op dezelfde manier zullen behandelen als zij ons.’”

Deborsu heeft genoteerd dat Wallonië het bij een boedelscheiding met 15 tot 20 procent minder geld zal moeten doen en dat de Vlaamse welvaart met ruwweg tien procent zou stijgen. Misschien, zo laat hij verstaan, hebben de Walen het er stilaan wel voor over.

DAG VLAANDEREN! Hoe Walen écht leven en denken Christophe Deborsu Borgerhoff & Lamberigts 400 blz.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

29

de lezer schrijft RYANAIR E.C. - VIA E-MAIL

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be

nuanceren: 55,4 procent van de inkomsten van werknemers gaat naar belastingen en socialezekerheidsbijdragen. De 500 vennootschappen met de grootste winsten betalen amper 3,76 procent belastingen. Gemiddeld betalen alle vennootschappen 13,6 procent belastingen. Belastingdruk te hoog? Voor sommigen wel maar voor anderen is er nog heel wat ruimte.

Volgens begrotingsminister Guy Vanhengel ‘is iedereen het erover eens’ dat we moeten inleveren en langer werken. Eigenlijk bedoelt hij dan economen als Geert Noels, de OESO, de Europese Commissie, het IMF, de Wereldbank en consoorten. Maar Vanhengel vergeet dat al die personen en instellingen niet democratisch verkozen zijn. Het is toch raar dat vakbonden, met hun miljoenen leden, minder in te brengen hebben dan Geert Noels, die alleen voor eigen rekening rijdt.

De PS-kiezers hebben ‘het’ volgens Guy Vanhengel nog niet begrepen. Maar de PS is, net als Open VLD, wel een democratische partij met verkozenen.

Veel internationale instellingen voeren een ultraliberale politiek zonder enig draagvlak van de EU-bevolking. En daar ligt het kalf gebonden. De patroons kunnen hun programma niet democratisch verwezenlijken en doen het dan maar in de achterkamertjes van de Commissie, het IMF en dergelijke. We zouden beter onze democratie beschermen tegen deze ondemocratische instellingen.

De vakbond CNE, de Franstalige tegenhanger van de LBC-NVK, wil voor het eind van de zomerAnonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van vakantie een actie opzetten tegen de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel Ryanair. Ik kan begrijpen dat de gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats vakbond niet kan lachen met van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen sommige anti-syndicale stunts worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te van deze lagekostenmaatschaplange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat pij. Maar voor veel mensen die de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan. hard werken voor een schamel loon is het bestaan van Ryanair wel belangrijk. Zo kunnen ze voor weinig geld met vakantie gaan De betrokken partijen leggen niet dienen om de gaatjes te vullen in naar Spanje of Italië. de minste nuance. Als zij hun zin de meerjarenbegroting tot 2015.

Deze reizigers hebben geen grote krijgen, worden mensen na twee De campagne van het FAN toont lonen. Ze kunnen zich geen tic- jaar werkloosheid naar het OCMW aan dat de overheid langs de kets van Brussels Airlines, KLM doorverwezen voor een aalmoes. inkomstenkant nog veel kan doen. of Lufthansa veroorloven.

Ook al werkten ze gedurende vele Het is toch niet meer dan normaal Ik hoop van harte dat CNE zal jaren en droegen ze zo een fortuin om te verlangen dat de overheid afzien van zijn actie tegen af aan de gemeenschap. de belastingen correct int. Er is Ryanair, die niet in verhouding Sommige kiezers lijken wel lem- alleszins nog veel werk aan de is met de stunts van het bedrijf. mingen die zich van de rotsen winkel als we willen komen tot Als er toch een actie komt, hoop ik storten. Ze kiezen vrijwillig voor een rechtvaardige fiscaliteit. dat die minstens 48 uur van tevo- de afschaffing van het sociale ren zal worden aangekondigd via vangnet waarvoor ze jarenlang EUROPESE de media. Uit respect voor de rei- afdroegen. Alleen spraakvaar- AANBEVELINGEN zigers. dige politici kunnen zoveel men- P.D. - EEKLO sen opzwepen en misleiden. We De Europese Commissie controN.v.d.r. mogen hen niet laten doen want leert de Belgische begroting en De manier waarop Ryanair dan stelen ze de levensstandaard geeft daar aanbevelingen over.

Volgens de Commissie moet België zijn werknemers behandelt is van een heel land. werkelijk onwaarschijnlijk. Op Veel landen benijden ons om een geen 17 miljard euro maar 22 milp. 24-25 lees je hoe dit bedrijf systeem dat sommigen nu op de jard bezuinigen, moet de index met zijn personeel omgaat. De helling willen zetten. Hopelijk zal worden herbekeken (lees: gemavakbond kan in geen geval het iedereen beseffen dat bij de vol- nipuleerd in het nadeel van de asociale personeelsbeleid van gende verkiezingen de persoon- werknemers) en is ons werkloosheidssyteem te royaal (hoewel 40 Ryanair aanvaarden. Op lange lijke welvaart op het spel staat. procent van de werkzoekenden termijn zijn ook de klanten in armoede leeft). Ons land moet ermee gebaat dat deze onder- RECHTVAARDIGE besparingen doorvoeren en geen neming haar werknemers cor- FISCALITEIT J.C. - KUURNE nieuwe inkomsten zoeken ‘omdat rect en fatsoenlijk behandelt.

Het Financieel Actie Netwerk de belastingdruk al te hoog is’.

(FAN) en het Réseau pour la Maar de Commissie smijt alles SOCIAAL VANGNET F.S. - BRECHT Justice Fiscale (RJF) hebben op op één hoop. Het is nodig te Hoe kan je mensen overtuigen 31 mei de eerste ‘Tax Justice Day’ om, tegen hun eigen belangen gevierd in Brussel. Een evenein, te kiezen voor een partij die ment dat ook aan bod kwam op de indexaanpassing JUNI 2011 hen nadeel zal berokkenen? In de Raad van de LBC-NVK op 29 mei. jaren 1930 kon Hitler het naïeve Als lid van de LBC-NVK onder318.02 diensten voor gezins- en bejaardenDuitsland warm krijgen voor een schrijf ik ten volle dat onze soci hulp van de Vlaamse Gemeenschap Vorige lonen x 1,02 fascistische dictatuur. We zagen ale welvaartsstaat niet overeind 319.01 opvoedings- en huisvestingswelke desastreuze gevolgen dat kan blijven zonder fiscale recht inrichtingen en –diensten van de had. vaardigheid. Het is inderdaad zo

Vlaamse Gemeenschap Vorige lonen x 1,02 Partijen als N-VA, Vlaams Belang dat vooral gewone mensen nog 322.01 erkende ondernemingen die en Open VLD hanteren nu opzwe- belastingen betalen in ons land

buurtwerken of –diensten leveren Vorige lonen 1,02 pende, haatdragende slogans om en dat nieuwe besparingen de 327.01 sociale werkplaatsen – de mensen in het harnas te jagen levenskwaliteit en bestaanszeker Vlaamse Gemeenschap Vorige lonen x 1,02 tegen huidige of toekomstige heid van velen bedreigen. Ik deel 329.00 socioculturele sector van de werklozen, tegen de Walen en de overtuiging dat het eerlijker en

Vlaamse Gemeenschap + voor de tegen onze sociale maatschappij. socialer is om te kiezen voor een

federale en bicommunautaire Waarom zouden werknemers, aanpak waarbij iedereen werke organisaties Vorige lonen x 1,02 arbeiders of bedienden, en werk- lijk naar draagkracht bijdraagt.

331.00 Vlaamse welzijns- en gezondheidszoekenden nog stemmen op par- Uitspraken van politici in de

sector o.a. kinderopvang en tijen die de werkloosheidsvergoe- media maken duidelijk dat fis geestelijke gezondheidszorg Vorige lonen x 1,02 ding willen beperken in de tijd? cale fraude opsporen eerder moet

30 | JULI-AUGUSTUS 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

achterklap

ons recht

walter

Gemiste penalty Ik weet het wel, als u dit leest is het alweer lang geleden en er komen nog andere matchen en België is nog niet helemaal uitgeschakeld voor het EK, maar ik heb toch wat zitten nadenken over die gemiste strafschop van Axel Witsel.

U herinnert zich de situatie nog? Vrijdag 3 juni in het Koning Boudewijnstadion. BelgiëTurkije, de stand is 1-1, de Rode Duivels modderen maar wat aan. Een kwartier voor tijd gaat Mertens onderuit in de rechthoek. België krijgt een strafschop mee. Witsel legt de bal op de stip, schiet hem over en zegt: “Ja, die dingen kunnen gebeuren. Messi heeft ook al wel eens een penalty gemist.”

De volgende dag is trainer Leekens teleurgesteld maar niet kwaad. De kranten zijn ontgoocheld maar begrijpend. De supporters zeggen ‘Het is jammer’ en het leven gaat voort. Voetbal is tenslotte maar een spel. Volwassen mannen lopen achter een bal aan en als ze hem hebben, trappen ze hem weer weg, nietwaar? We moeten de zaken relativeren. Er zijn erger dingen dan een gemiste penalty. Een mens zou maar eens de vliegende tering moeten krijgen.

En toch... Wacht eens even. Relativeren?

Hoeveel verdient die Axel Witsel eigenlijk?

Volgens de kenners is hij tien miljoen euro waard. AC Milaan zou bijzonder geïnteresseerd zijn om hem over te kopen, dus voor minder dan 10.000 euro per match zal zo’n jongen wel niet buitenkomen. Twee miljoen Belgen hebben die vrijdagavond in de langste lente van de eeuw ruzie gemaakt met hun vrouw om naar de match te kunnen kijken. In het stadion zaten 40.000 dolgedraaide fans. Door twee punten te verliezen, verspilt België een serieuze kans om in 2012 in Polen mee te mogen doen. En dan zegt zo’n jonge krullenbol: “Ik heb mijn verantwoordelijkheid genomen, maar jammer genoeg miste ik.”

Tranen Hoorde ik daar: “Sorry voor mijn flater, mijn miskleun, mijn uitglijder, mijn zeperd, mijn enormiteit?” Nee, dat dacht ik niet. Is Axel Witsel in tranen uitgebarsten? Is hij in zak en as het stadion uitgevlucht? Heeft hij zich teruggetrokken in een Trappistenklooster? Niets van gemerkt, ook niet in de herhaling.

Kijk, op zo’n moment word ik een stuk chagrijn.

Er is niemand in de wereld die 50.000 euro per

maand verdient en zo gemakkelijk wegkomt met een stommiteit.

Een penalty nemen zou voor een beroepsvoetballer een makkie moeten zijn. Een goal is 7,32 meter breed en 2,44 meter hoog. Een goed getrapte bal haalt makkelijk 100 km per uur.

Niet voor niets heet een toneelstuk van Peter Handke ‘De angst van de doelman voor de strafschop’. Een beroepsvoetballer moet alleen maar kunnen sjotten. Hij moet geen vijf talen kennen of een bedrijf leiden of een zieke genezen of een computerprogramma opstellen. Hij zou zo lang en zo hard hebben moeten trainen dat hij een penalty kan nemen met zijn ogen dicht. Oké, af en toe heeft zo’n keeper sjans en dan duikelt hij naar de juiste hoek, maar een beetje speler zou toch minstens een bal tussen de palen moeten kunnen trappen?

Was Witsel die avond een tikje zenuwachtig?

Stond er te veel volk naar hem te kijken in het stadion? Hadden de mensen zich misschien moeten omdraaien toen hij zijn aanloop nam?

En Timmy Simons, moest die eigenlijk niet eerst...? Wat zei die ook al weer? “Neem jij de penalty maar, mijn been doet wat pijn.” Jaja, ik zie het een chirurg nog niet zeggen in een legerhospitaal. Of één van die arbeiders in de kerncentrale van Fukushima: “Sorry, ik kom niet werken, ik voel me een beetje bestraald vandaag.”

Geprivilegieerd Voetballers... Zou er een meer geprivilegieerde mensensoort bestaan dan zij? “We hebben lang moeten wachten, dames en heren, maar dit was weer een van die geweldige flitsen van Messi (Torres, Ronaldo, Fabregas).” Flitsen?

Flitsen? Die gasten moeten potverdorie maximum anderhalf uur presteren per week en als we geluk hebben, tonen ze ons een van hun flitsen?

Zelf neem ik tegenwoordig alle voetbalmatchen op de harde schijf op. Als je ze daarna afspeelt tegen dubbele snelheid, zit er af en toe een aardig kwartiertje in. Anders voel ik me toch maar zoals in Monty Python: “What was that? Your life, mate. Oh... Can I have another one? Sorry.”

P.S. Nu ik mijn stukje overlees, schieten me nog een paar mensen te binnen die teveel verdienen naargelang hun stommiteiten. De Europese experts die Griekenland moesten screenen voor het EU-lidmaatschap, bijvoorbeeld. Zijn dat dezelfde kenners nu over Kroatië moeten beslissen? Mogen we af en toe misschien een geweldige flits van hen verwachten?

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LBC-NVK-secretariaten • 9300 AALST, Hopmarkt 45 Tel. 053/73.45.20, Fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • 2000 ANTWERPEN, Nationalestraat 111-113, Tel. 03/222.70.00, Fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • 8000 BRUGGE, Oude Burg 17 Tel. 050/44.41.66, Fax 03/220.88.04 lbc-nvk.brugge@acv-csc.be • 1000 BRUSSEL, Pletinckxstraat 19 Tel. 02/557.86.40, Fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • 9200 DENDERMONDE, Oude Vest 146 Tel. 03/765.23.71, Fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • 9000 GENT-EEKLO-ZELZATE, Poel 7 Tel. 09/265.43.00, Fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • 1500 HALLE, Vanden Eeckhoudtstraat 11 Tel. 02/557.86.70, Fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • 3500 HASSELT, Mgr. Broekxplein 6 Tel. 011/29.09.61, Fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • 8900 IEPER, St. Jacobsstraat 34 Tel. 059/34.26.40, Fax 03/220.88.10 lbc-nvk.ieper@acv-csc.be • 8500 KORTRIJK, President Kennedypark 16D Tel. 056/23.55.61, Fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk@acv-csc.be • 3000 LEUVEN, L. Vanderkelenstraat 32 Tel. 016/21.94.30, Fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • 2800 MECHELEN-RUPEL, Onder den Toren 5 Tel. 015/71.85.00, Fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • 8400 OOSTENDE, Kan. dr. L. Colensstraat 7 Tel. 059/55.25.54, Fax 03/220.88.15 lbc-nvk.oostende@acv-csc.be • 9700 OUDENAARDE, Koningsstraat 5 Tel. 053/73.45.25, Fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • 8800 ROESELARE, H. Horriestraat 31 Tel. 051/26.55.44, Fax 03/220.88.17 lbc-nvk.roeselare@acv-csc.be • 9100 SINT-NIKLAAS, H. Heymanplein 7 Tel. 03/765.23.70, Fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • 2300 TURNHOUT, Korte Begijnenstraat 20 Tel. 014/44.61.55, Fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • 1800 VILVOORDE, Toekomststraat 17 Tel: 02/557.86.80, Fax: 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat 2000 ANTWERPEN, Sudermanstraat 5 Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 e-mail: lbc-nvk@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 115de jaargang | JULI-AUGUSTUS 2011 |

31