Ons Recht

Page 1

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 114DE JAARGANG | NUMMER 9 | OKTOBER 2010

6-7 Op de bres voor rechtvaardige ďŹ scaliteit

10-11 H A N D E L I N B U I T E N L A N DS E V E R P L E EG KU N D I G E N

18-19 SOCIALE ZEKERHEID: W E L O F N I E T S P L I TS E N


inhoud

standpunt financiën distributie Campagne distributie non-profit internationaal internationaal over de grenzen Arbeids-gericht Congres staatshervorming tot je dienst non-profit distributie sociaal vakbondswerk in de marge film film boek inbox

© foto: DaNIËl RYS

industrie de lezer schrijft uitbetaling vakbondspremie indexaanpassingen Achterklap vanmol

3 4 5 6 8 10 12 14 15 16 17 18 20 21 22 23 24 25 25 26 26 27 28 28 29 30 30 30 31 32

Staatshervorming moet sociaal zijn Bankier Dexia zet opnieuw hakbijl in personeelsbestand Self-scanning helpt winkels op personeel te besparen Huidig belastingsysteem verdeelt lasten niet eerlijk Mysterieus herstelplan bij Gifi roept niets dan vragen op Als een koe op het vliegtuig - een Roemeense verpleegkundige vertelt “Palestijnen zijn murw geslagen volk” Pakistaanse vakbond staat klaar voor heropbouw

Congres ACV slaat spijkers met koppen Sociale zekerheid splitsen is een verhaal met vele haken en ogen Lid zijn van LBC-NVK loont Sandy, Marijke en Karina studeren alsnog voor verpleegkundige UNI neemt standpunt in over zondagwerk in Europese winkels Einde aan lijdensweg voor postbedrijf Link2Biz Vrijheid van meningsuiting is het verdedigen waard Vakbonden steunen strijd tegen armoede Vrije meningsgaring Les amours imaginaires Five minutes of heaven De 50 grootste misvattingen in de psychologie Ecologisch fi lmfestival in Gent Philips zet tal van activiteiten in uitverkoop

Spreken van ‘goeden’ en ‘slechten’ in het Palestijns-Israëlisch confl ict is erg gewaagd. Maar een kind ziet wel dat de Palestijnen in dit confl ict de underdog zijn. “Veel Palestijnen zijn murw geslagen”, vertellen Veerle Verleyen en Robert Schuermans. Zij namen deel aan een vakbondsreis naar Israël en de Westelijke Jordaanoever. Die reis leverde bijzonder beklijvende beelden en indrukken op. Je vindt het hele verhaal op p. 12-13. 2 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht


staatshervorming moet sociaal zijn stelsel is een bewust solidaire regeling. En het bewees de afgelopen 60 jaar zijn deugdelijkheid. ons land heeft een ingewikkelde staatsGezonden en zieken, jongeren en ouderen, werkenden en niet-werkenden tonen zich in zo’n structuur. het resultaat van opeenvolsysteem solidair. gende staatshervormingen. De verkieEr is echt geen reden om dit systeem plots te laten zingen van 13 juni 2010 stonden mee in afhangen van iemands taal. Daar wordt niemand het teken van nieuwe aanpassingen aan beter van. Niet op korte termijn en niet op lange de staatsstructuur. het dossier ‘Brusseltermijn. Een Vlaamse werkloze mag meer hebben. halle-Vilvoorde’ is maar een stukje van Maar niet ten koste van zijn Waalse of Brusselse de puzzel. Zoveel is wel duidelijk. lotgenoot. En is er één goede reden te bedenken waarom er een inkomensverschil zou moeten zijn Sinds de verkiezingen bleek dat eenvoudige bood- tussen een Waalse, Vlaamse of Brusselse zieke, schappen niet automatisch leiden tot eenvoudige gepensioneerde of bruggepensioneerde? oplossingen. Bevoegdheden overhevelen bete- Wie stelt dat het met minder en dus ‘zuiniger’ kent ook dat je voor middelen moet zorgen. Dus Vlaamse, Brusselse of Waalse bijdragen beter zal moet je kunnen aangeven vanwaar die middelen gaan, wil alleen maar de sociale zekerheid afbremoeten komen. Bevoegdheden herschikken wil ken. Minder bijdragen leiden altijd tot minder niet automatisch zeggen dat ‘alles beter wordt’. bescherming. Niet onze keuze. Uiteraard kan je de huidige structuur verbeteren. Waarvoor kiest de LBC-NVK? Vennootschapsbelasting Een nieuwe staatsstructuur uitbroeden is niet de allereerste zorg voor de LBC-NVK. Voor de vak- De vennootschapsbelasting laten variëren van bond primeert een dubbele vraag. Hoe organi- regio tot regio is ook al niet wat de vakbond voorseer je een zo goed mogelijke solidariteit tussen staat. Lagere vennootschapsbelastingen in de ene burgers? En aan welke ‘gemeenschap’ denken we? regio zullen vrij snel bedrijven doen wegtrekken naar de regio met de minste vennootschapsbeBelgië, of Vlaanderen-Wallonië-Brussel? lasting. Dat leidt dan tot jobverlies in de regio met hogere belastingen. Of tot helemaal niets qua Werkgevers tewerkstelling. Vlaanderen onafhankelijk maken? Dat is een erg Kijk maar wat de Belgische ‘notionele intrestafsimpel en vooral erg vaag antwoord. Wat brengt trek’ opleverde. Ondernemingen vestigen hier een onafhankelijk Vlaanderen op voor de werk- hun maatschappelijke zetel (brievenbus), betanemers? Het onafhankelijke Vlaanderen waar len nog amper belasting (elk jaar kost de maatrewerkgeversorganisaties als Voka en Unizo voor gel vier miljard euro aan inkomsten) en creëren pleiten is in de allereerste plaats een werknemer- geen enkele baan extra. Je zou veronderstellen sonvriendelijk Vlaanderen. Vlaamse onafhanke- dat we ons lesje al geleerd hebben. Als je de venlijkheid leidt in hun visie tot minder rechten voor nootschapsbelasting vermindert, krijg je minder werknemers. Dat gaat ook op voor Wallonië en overheidsinkomsten. En dus minder centen om voor Brussel. een sociaal beleid te voeren. Neen dus aan een regio waar de eisen van de werk- De staat hervormen is bij uitstek een klus voor de gevers zwaarder wegen dan de verwachtingen van politiek. Maar de vakbond eist dat het sociale voor de werknemers. De vakbond wil geen Vlaanderen alles gaat. Op welk niveau dan ook. of België waar de werkgevers de lakens uitdelen. Van het niveau waarop beslissingen worden genomen, liggen we niet zozeer wakker. Wel van de keuzes die gemaakt worden. Kiest het beleid alleen voor de sterksten of tellen zwakkeren ook mee? Kiezen we voor een egoïstische regio of voor een solidaire samenleving? Dat zijn de sleutelvragen. Maar daarover hoor je weinig. Een apart arbeidsrecht voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel is evenmin wat we willen. Bij zo’n splitsing trekken werknemers altijd aan het kortste eind.

Er is echt geen reden om de sociale zekerheid plots te laten afhangen van iemands taal.

Sociale zekerheid

De sociale zekerheid wordt grotendeels gefinancierd uit bijdragen op het loon. Diezelfde sociale zekerheid is dus ‘van ons’, de werknemers. Het

© foto: belga

standpunt.

FeRRe W yckMaNS | alGeMeeN SecRetaRiS

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

3


finAnCiËn

bankier dexia zet opnieuw hakbijl in personeelsbestand Slecht management breekt werknemers zuur op luc Soete eN elke MaeS

Bij Dexia barstte de crisis in volle hevigheid los op 30 september 2008. half september kondigde het management een nieuw besparingsplan aan in het kader van een ‘transformatieplan’. De FransBelgische bankgroep wordt meegesleurd in een neerwaartse spiraal van besparingen en afvloeiingen.

In de afgelopen twee jaar werd het personeelsbestand al met 1.517 voltijdse eenheden ingekrompen, waarvan 794 in België. Nu schrapt Dexia nog eens 685 jobs. Ook dit keer betaalt België de zwaarste tol met 385 banen die verdwijnen. De LBC-NVK wees er uitdrukkelijk op dat Dexia van de Europese Commissie tot 2013 de tijd kreeg om de kosten met 15 procent terug te schroeven. Uiteindelijk besloot de bankier om het banenverlies over de drie komende jaren uit te smeren. Volgens de directie zijn de afvloeiingen ‘sociaal beheersbaar’. “Wij zullen alles doen om het aantal gedwongen ontslagen te beperken”, klinkt het. Maar voor de LBC-NVK is dat niet genoeg. Het personeel mag niet nog eens het slachtoffer worden van de managementblunders uit het verleden. De LBC-NVK wil geen gedwongen ontslagen en verlangt op dit punt spijkerharde garanties. En er is meer. Het ‘jobcenter’ van Dexia moet de interne mobiliteit aanmoedigen maar dient niet om werknemers vervroegd te doen vertrekken. Werknemers moeten vrijwillig kunnen kiezen voor de maatregelen uit het sociaal plan. Maar zullen de nieuwe besparingen Dexia voorgoed naar rustiger vaarwater loodsen? Dat is dé vraag voor de vakbond. Altijd opnieuw saneren is geen oplossing. Dexia moet een duurzaam toekomstperspectief geven aan zijn personeel. De tijd is rijp om het pure crisismanagement stop te zetten en werk te maken van nieuwe ontwikkelingen.

Algemeen directeur Pierre Mariani beweert dat Dexia ‘uit de gevarenzone is’. Opmerkelijk, met een krakkemikkig ‘businessmodel’ in Frankrijk. Of juist niet, want de Belgische Dexia Bank moet het noodlijdende Dexia Crédit Local in Frankrijk voortdurend depanneren. Hierdoor wordt de Belgische poot met te hoge financieringskosten opgescheept. Dexia Bank wordt zo gedwongen in eigen vlees te snijden. Wie is hiervoor verantwoordelijk? Het overwegend Franse topmanagement deelt de lakens uit en duldt geen tegenspraak, zeker niet van ‘les petits Belges’. De top krijgt de volle steun van de Franse minderheidsaandeelhouders. De Belgische aandeelhouders kunnen daar niet tegenop. Nochtans hebben die oud-premier Jean-Luc Dehaene als voorzitter in hun rangen. Probeert Dehaene voor de onderling verdeelde Belgische aandeelhouders de kerk in het midden te houden? Dan speelt hij met deze tamme strategie in de kaart van het Elysée. De huidige gang van zaken gaat ten koste van het personeel. Enerzijds draaien de werknemers op voor de managementfouten, anderzijds moeten ze in grote onzekerheid hun werk doen bij gebrek aan

perspectief. Zoiets is nefast voor de motivatie. Nog nooit was de ontevredenheid zo groot als nu. Wat doet het Belgische management eraan? De erfenis van een gespleten bank, met twee ver uit elkaar liggende statuten, weegt zwaar door. Ook hier is het inertie troef. Van ‘goed leiderschap’ is niets te merken, laat staan dat er al over gepraat zou worden. In zo’n bedrijfsklimaat is het erg moeilijk om pijnlijke maatregelen uit te voeren. Voor de LBC-NVK is de maat vol. Waarom nog meer besparen als er toch geen duurzaam perspectief is? Het gaat er niet meer om of deze nieuwe besparingsplannen beheersbaar zijn. Wel over de vraag of Dexia, dat zwaar te lijden had van de crisis, levensvatbaar is. Zeker nu de bank vasthoudt aan het manke commerciële model in Frankrijk. De Belgische Dexia Bank draait voor alles op en moet dan ook nog eens de zwaarste besparingsinspanningen leveren. Fraai is anders.

Dexia Bank investeert in een nieuw ‘distributiemodel’. Hiervoor worden de agentschappen massaal verbouwd. In de agentschappen kreunen de werknemers onder de torenhoge werkdruk. Waarom investeert Dexia niet meer in mensen en middelen in plaats van in bakstenen? Hoe zal het nieuwe Dexia eruit zien?

4 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

Jean-Luc Dehaene moet mee de Belgische belangen bij Dexia verdedigen. Maar de vakbond is niet echt wild van zijn tamme strategie. een

© foto: PHotoNeWS

Werkdruk


distributie

self-scanning helpt winkels op personeel te besparen “ogen op je gat hebben om alles te controleren” DeNiS BouWeN

klanten die zelf hun artikelen inscannen. Je ziet het almaar vaker in allerlei winkels. Selfscanningsystemen vernietigen heel wat jobs. en voor de klant zijn er ook niet alleen maar voordelen aan verbonden. Vakbondsmensen bij Decathlon, ikea en Delhaize doen hun verhaal.

In de banksector en bij de spoorwegen blijkt maar al te goed hoe de toenemende automatisering jobs doet teloorgaan. De distributie blijft zeker niet achter, zo blijkt. Kelly Pollet werkt als kassierster, onthaalhostess en verkoopster bij Decathlon in Roeselare. Ze is ook vakbondsafgevaardigde van de LBC-NVK. In Roeselare verhuisde Decathlon eind september naar een nieuw gebouw met de modernste snufjes. Ook met kassa’s waar klanten zelf kunnen scannen. “Per twee self-scanningkassa’s voorziet Decathlon één hostess die moet bijspringen als de klant een probleem heeft”, zegt Pollet. “Die kassa’s kunnen indien nodig worden omgebouwd tot bemande kassa’s. Het systeem bestond al in onze winkels in Antwerpen en Bergen. Op lange termijn wordt het in alle vestigingen ingevoerd.” Als er geen te lange rijen ontstaan aan de self-scanningkassa’s, kan het systeem voordelig zijn voor de klant, denkt Kelly Pollet. “Op voorwaarde dat de hostess snel kan helpen als er een probleem is. Wanneer er aan beide self-scanningkassa’s iets misloopt, wordt het lastig. Meer stress voor de klant en meer werkdruk voor de hostess.” “De hostess zal ook ogen op haar gat moeten hebben om alles te controleren. Ze moet twee kassalijnen controleren in plaats van één. En het sociaal contact met de klant gaat deels verloren. Als vakbond zien wij dan ook weinig voordelen aan de self-scanning.” “Hostessen die niet aan de self-scanning willen meedoen, krijgen tot nu toe ander werk in de winkel. Als die andere job niet bevalt, kan de werknemer ontslagen worden.” Pollet verwacht dat de technologische evolutie zal voortduren. “Sinds een aantal maanden kan je online producten kopen. En Decathlon laat ook aan huis leveren.”

verkoper bij de Ikea in Zaventem. Daar is er één werknemer per vier self-scanningkassa’s. “Wij spreken niet van self-scanning maar van ‘de ecokassa’. Zowat twee jaar geleden voerde de directie het systeem in zonder kaderakkoord op de ondernemingsraad. Uiteindelijk kwam er toch een akkoord met de bonden. Een werknemer mag nu maximaal 2,5 uur per dag worden ingezet aan de ecokassa en er moet een stoel staan zodat hij kan neerzitten. Op drukke dagen worden aan de ecokassa’s twee mensen ingezet in plaats van één persoon.” Peeters vindt het op zich ‘gezond’ dat een onderneming de nieuwste snufjes gebruikt. “Klanten hebben het gevoel dat het sneller gaat aan de ecokassa. Maar uit metingen blijkt dat er geen verschil is. Door bezig te zijn denkt de klant alleen dat hij vlugger buiten is. Het is grappig om te zien hoe Ikea klanten aanklampt om toch maar de ecokassa’s te gebruiken. Als er veel volk is, sturen ze nog liever klanten naar de ecokassa’s in plaats van een bijkomende gewone kassa te openen.” “Zelf ga ik als klant principieel nooit langs de ecokassa. Ook niet in andere winkels. Je betaalt tenslotte voor service. En als vakbond moet je de tewerkstelling verdedigen. Tot nu toe hebben de ecokassa’s nog geen ontslagen veroorzaakt. Maar sommige mensen worden niet vervangen als ze vertrekken of met pensioen gaan.” Ikea gebruikt ook ‘aanraakschermen’ die klanten veel uitleg geven. “Op termijn zal je Ikea artikelen uit het depot kunnen bestellen en LBC-NVK-afgevaardigde Kris Peeters is een die betalen en meenemen zonder nog langs

een verkoper te passeren. In het buitenland bestaan al concepten waarbij een winkel kan draaien op één persoon. Angstaanjagend. Er zijn ook systemen die de job van ‘clarckist’ vernietigen. Ikea werkt verder aan een computersysteem dat de ideale uurroosters opstelt.” Delhaize

Ook bij Delhaize bestaat self-scanning. “Wij zijn al bezig met een verbeterde generatie ‘selfpay’-kassa’s”, vertellen LBC-NVKmilitanten bij de supermarktketen. “In veel van onze winkels staan nu vier kassa’s waar klanten zelf kunnen inscannen. Met maar één kassierster die kan inspringen. Het systeem vernietigt jobs maar de klanten zijn tevreden.” De vakbondsmilitanten stellen vast dat de controle lang niet altijd optimaal is wanneer met self-scanning gewerkt wordt. “Het gebeurt bijvoorbeeld wel eens dat een klant tracht te sjoemelen met kortingbonnen.” Een andere bedenking is dat self-scanning klanten ten onrechte laat denken dat ze vlugger de winkel buiten zijn. “Uiteindelijk doen ze zelf het werk van de bediende aan de kassa. Wanneer er toch controle is, reageert de klant vaak geërgerd omdat hij zo tijd verliest. Zeker in de weekends zien we veel ergernis aan de selfpay-kassa’s. Het personeel kan daar weinig aan doen.” “Delhaize wil hoe dan ook besparen op personeelskosten, zoveel is duidelijk. Die trend zal zeker aanhouden. Hoever de keten daarin wil gaan, valt af te wachten.” Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

5


CAMpAGne

huidig belastingsysteem verdeelt lasten niet eerlijk Rijkste gezinnen mogen dans niet ontspringen Een voorbeeldje? Als een bedrijf winst realiseert op de verkoop van aandelen van De volgende federale regering zal een andere vennootschap, moet het op die meerwaarde geen vennootschapsbelasting op zoek moeten gaan naar ettebetalen. Zo’n meerwaarde is dus volledig lijke miljarden euro’s om de overen onvoorwaardelijk vrijgesteld. Die vrijheidsfinanciën in evenwicht te stelling bestaat sinds het aanslagjaar 1992. brengen. opnieuw de werkneDoor deze maatregel liep de staat alleen al mers en uitkeringstrekkers de voor het aanslagjaar 2007 bijna 12,9 miljard rekening laten betalen en kapieuro aan inkomsten mis. taalkrachtigen ontzien? Dat ziet Via een koninklijk besluit van 1982 bedacht de vakbond zeker niet zitten. de staat de zogenaamde coördinatiecentra met een erg gunstig belastingregime. Werknemers worden zwaar belast op wat ze De staat wilde hoofdkwartieren van grote met hun arbeid verdienen. Andere mensen internationale groepen naar België lokken puren uit hun vermogen een inkomen dat door speciale belastingvoordelen toe te kenmisschien een veelvoud is van het gemid- nen. Uit een studienota van de Nationale delde werknemersloon. Maar zij betalen Bank van België blijkt dat de coördinatieveel minder belasting of gebruiken technie- centra in 1989 een gezamenlijke winst voor ken om de fiscus helemaal te ontlopen. Het belasting van 36,2 miljard oude franken reahuidige belastingsysteem zorgt niet voor liseerden. Op dat bedrag werd amper 300 een eerlijke verdeling van de lasten. Die miljoen frank aan belasting betaald. Minder situatie moet dringend veranderen, vindt dan één procent dus. de LBC-NVK. Voor het aanslagjaar 2007 incasseerde de Laten we even kijken naar vroegere beslis- staat 1,33 miljard euro minder aan inkomsingen die vooral voor ondernemingen, hun sten uit de vennootschapsbelasting als aandeelhouders en kapitaalkrachtigen gevolg van het cadeau aan de een enorm belastingvoordeel opleverden. ReNilDe De BuSSchoP

Vennootschapsbelasting

Als een onderneming minder vennootschapsbelasting moet betalen, kan ze op korte of lange termijn meer geld uitkeren aan haar aandeelhouders. Een lagere vennootschapsbelasting betekent dus goed nieuws voor wie aandeelhouder is. Het nominale tarief van de vennootschapsbelasting bedraagt nu 33,99 procent (33 procent, verhoogd met drie procent aanvullende crisisbijdrage). In het verleden lag het percentage veel hoger. Voor het aanslagjaar 1982 was er nog een vennootschapsbelasting van 48 procent. Je mag je niet blindstaren op het officiële tarief van deze belasting. In de praktijk betaalt een bedrijf geen vennootschapsbelasting op de werkelijke winst maar op een veel lager bedrag. Van de werkelijke winst mogen immers tal van posten worden afgetrokken. Als gevolg daarvan ligt het echte belastingpercentage een stuk lager.

6 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

coördinatiecentra. De Europese Commissie bestempelde het systeem als ‘illegale staatssteun’ zodat België de maatregel uiteindelijk moest intrekken. Op 31 december 2010 is het gedaan met dit belastingvoordeel. Maar geen nood, de regering-Verhofstadt II bedacht een nieuwe maatregel om het bedrijfsleven te paaien. De notionele intrestaftrek. Notionele intrestaftrek

De nieuwe maatregel komt erop neer dat vennootschappen zonder enige voorwaarde een percentage van hun eigen vermogen mogen aftrekken van de werkelijke winst. Voor het aanslagjaar 2010 gaat het om 4,473 procent van de eigen middelen. Door de notionele intrestaftrek zakte de winst aanzienlijk waarop nog vennootschapsbelasting wordt betaald. Vooral grote bedrijven met veel eigen kapitaal profiteren van de maatregel. In 2006 betaalden de bedrijven dankzij de maatregel 2,6 miljard euro minder vennootschapsbelasting. In 2008 was dat bedrag al opgelopen tot 4,4 miljard euro. Alle ondernemingen samen betaalden in 2001 gemiddeld 19,9 procent vennootschapsbelasting op hun winst. In 2008 was dat geslonken tot 13,6 procent. Die sterke daling was voor een belangrijk deel te wijten aan de notionele intrestaftrek. Naast het normale officiële tarief van 33,99 procent heb je een ‘verlaagd opklimmend tarief’ voor vennootschappen met een belastbare winst die niet hoger is dan 322.500 euro per jaar. Dit lagere tarief wordt toegepast op bepaalde schijven van de winst en bedraagt respectievelijk 24,97 procent, 31,93 procent en 35,53 procent (inclusief aanvullende crisisbijdrage). Vermits deze tarieven veel lager liggen dan het tarief van de personenbelasting, richten heel wat particulieren om louter fiscale redenen een vennootschap op. Wie een vennootschap opricht, kan allerlei fiscale spitsvondigheden gebruiken. Een doorsnee werknemer gaat natuurlijk niet die toer op. Wel de goedbetaalde manager of de beoefenaar van een vrij beroep.


Roerende voorheffi ng

Fiscale amnestie

Successierechten

De roerende voorheffing was vroeger een echte voorheffing, met nadien een aangifte in de personenbelasting en een gezamenlijke taxatie met de andere inkomsten. Maar tegenwoordig is het een ‘bevrijdende belasting’. Als de roerende voorheffing al is afgehouden, moeten de bewuste inkomsten niet langer in de belastingaangifte vermeld worden. Toen de roerende voorheffing in 1984 ‘bevrijdend’ gemaakt werd, steeg het tarief van 20 naar 25 procent. Ondertussen werd het tarief wel verminderd tot 15 procent. Op opbrengsten uit aandelen moet je soms nog 25 procent roerende voorheffing betalen. Je kan ook geld beleggen in een beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal, een ‘bevek’. Zo kan je de roerende voorheffing ontwijken. Opbrengsten uit beleggingen in een bevek worden omgezet in meerwaarden die vrijgesteld zijn van belasting. De heel grote vermogens zoeken hun toevlucht tot nog andere technieken om inkomsten uit hun vermogen te kunnen opstrijken zonder er inkomstenbelasting op te betalen.

In 1984 deed de staat een eerste poging om zwart geld dat in het buitenland geparkeerd was terug te brengen naar België. Wie intekende op schatkistbons met een looptijd van vijf jaar, kon zwart geld wit maken. Niet zo lang geleden kregen fraudeurs een tweede kans om met de fiscus in het reine te komen en een minieme boete te betalen. In de loop van 2004 konden belastingontduikers in het buitenland verstopt geld naar België terugbrengen. Met een eenmalige boete van zes procent op het gerepatrieerde kapitaal als het geld werd geïnvesteerd. Of met een boete van negen procent als het geld gewoon op een rekening werd gezet. De operatie gold alleen voor natuurlijke personen, niet voor vennootschappen of rechtspersonen. Ze leverde 496 miljoen euro op voor de Schatkist en er keerde 5,7 miljard naar ons land terug. Op dat moment stond naar schatting 170 miljard euro op buitenlandse rekeningen. In 2006 kwam er een tweede amnestie, deze keer onder de naam ‘fiscale regularisatie’. Opnieuw kregen belastingontduikers de kans om hun toestand in orde te brengen. Deze operatie was er zowel voor natuurlijke personen als voor bedrijven. Op de maatregel uit 2006 staat geen einddatum maar de belastingontduiker kan er wel maar één keer een beroep op doen. Hij moet dus in één keer met al zijn zwarte inkomsten voor de dag komen. Gaat het om zwarte beroepsinkomsten, dan betaalt de ontduiker het normale belastingtarief dat van toepassing was op het ogenblik dat de belasting betaald had moeten worden. Wie zwarte beroepsinkomsten op buitenlandse rekeningen heeft staan, kan die dus op dit moment zonder bijkomende boete repatriëren. Voor andere zwarte inkomsten, bijvoorbeeld inkomsten uit beleggingen, moet je wel een milde boete betalen. Zo wordt voor kapitaalinkomsten die pas vanaf 1 januari 2007 worden geregulariseerd, het normale tarief verhoogd met een boete van tien procentpunten. Als het normale tarief 15 procent bedraagt, zal dus 25 in plaats van 15 procent aangerekend worden. De tweede amnestie bracht tussen 2006 en eind 2009 een bedrag van 145 miljoen euro op voor de Schatkist. Een ‘magere’ opbrengst, mogelijk omdat de sjoemelaars te weinig garanties kregen dat ze niet strafrechtelijk zouden worden vervolgd. Meer en meer worden belastingzondaars in het nauw gedreven. Door internationale verdragen worden almaar vaker bankgegevens tussen staten uitgewisseld. Geen wonder dus dat liberalen graag pleiten voor een nieuwe vorm van fiscale amnestie.

Wie graag roerend vermogen wilde doorgeven aan het nageslacht, kon jarenlang effecten aan toonder gebruiken om de fiscus te ontlopen en de betaling van successierechten te vermijden. Bij een effect aan toonder wordt aangenomen dat de persoon die het aandeel, de kasbon of de obligatie toont er ook de eigenaar van is. Sinds 1 januari 2008 mogen Belgische banken geen aandelen of obligaties aan toonder meer afleveren. Ook niet wanneer het om buitenlandse effecten gaat. Effectentransacties moeten sindsdien altijd via een ‘effectenrekening’ gebeuren. En effecten aan toonder, uitgegeven voor 2008, moeten op een effectenrekening gezet worden. Door de vorige staatshervormingen kregen de gewesten een verregaande autonomie op het vlak van onder meer successie- en schenkingsrechten. Zij maakten daarvan gebruik om de tarieven te verlagen.

BTW

De belasting op de toegevoegde waarde (BTW) werd hervormd in 1992. Er werd afgestapt van diverse tarieven die tot dan van kracht waren: 17 procent, 25 procent en 33 procent (dat laatste percentage sloeg op wagens, juwelen en andere luxeproducten). Het normale tarief van 19 procent werd opgetrokken naar 19,5 procent. Het verlaagde tarief van zes procent werd behouden. En er werd een tweede verlaagd tarief van twaalf procent ingevoerd. De hervorming van de BTW hing samen met de harmonisering van de indirecte belastingen in Europees verband. Maar de operatie leidde tot een averechtse herverdeling: wie veel uitgaf of kon uitgeven, profiteerde van de hervorming. En wie krap leefde, kreeg het nog iets moeilijker. In 1993 werd het normale BTW-tarief verhoogd van 19,5 naar 20,5 procent. Dat gebeurde in het kader van het Globaal Plan van de toenmalige regering-Dehaene. Het was één van de ingrepen die gebeurden om het gat in de sociale zekerheid te dichten. Die put was er gekomen omdat de staat bepaalde RSZ-bijdragen voor de werkgevers verlaagd had. In 1996 werd het normale BTW-tarief nog maar eens opgetrokken, deze keer naar 21 procent. Toen gebeurde dat om het overheidstekort te beperken tot drie procent van het bruto binnenlands product (BBP). Verbruiksbelastingen als de BTW houden geen rekening met de hoogte van het inkomen en met de gezinstoestand van de belastingplichtige. Ze wegen het zwaarst voor de laagste inkomens.

Eerlijker belasting op vermogens

Dit alles toont aan dat de diverse regeringen en overheden van dit land ferme cadeaus gaven aan ondernemingen en kapitaalkrachtigen. De overheid verzuimde om de fiscale fraude en de belastingontwijking streng aan te pakken. Ze was wel bijzonder vergevingsgezind voor berouwvolle belastingzondaars. Een regelrechte discriminatie van de eerlijke belastingbetaler. Recent wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat de Belgische overheid jaarlijks 16 tot 20 miljard euro aan belastingontvangsten misloopt door fraude. Er zijn dus dringend maatregelen nodig om dit te stoppen. Zo zou het bankgeheim volledig moeten worden opgeheven. De overheid moet verder dringend werk maken van een eerlijker vermogensfiscaliteit zodat ook de rijkste gezinnen, bij wie het gros van het vermogen geconcentreerd zit, belasting betalen naar draagkracht. Nationale, Europese en internationale maatregelen moeten ertoe leiden dat deze groep de dans niet blijft ontspringen.

www.hetgrotegeld.be

De gloednieuwe website www.hetgrotegeld.be is sinds 28 september operationeel. Dit wordt een informatieve en interactieve website met allerlei informatie over de Campagne Rechtvaardige Fiscaliteit. De site bevat onder meer ‘fiches’ rond diverse onderwerpen. In de loop van de campagne zullen alle mogelijke acties en initiatieven op de site worden aangekondigd. De website zal zo actueel mogelijk gehouden worden.

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

7


distributie

Mysterieus herstelplan bij Gifi roept niets dan vragen op Werknemers mogen geen blanco cheque tekenen overblijft, zou terechtkomen bij franchisenemers die nog altijd niet gevonden zijn. De Gifi-winkels vallen nu nog onder paritair comité 311 (grote kleinhandelszaken). Hierdoor hebben de werknemers betere loon- en arbeidsvoorwaarden waarvoor vroeger fel gestreden werd. Die verworvenheden staan nu op het spel.

aantal jaar lang beleefde de keten gouden tijden. Niet zolang na de overname door De Franse winkelgroep Gifi wil de de Fransen kantelde de situatie. De nieuwe meesters gooiden zonder veel omhaal gorvolgende maanden nog vier windijnstoffen en behangpapier uit het aanbod. kels opdoeken in Vlaanderen. Gifi Producten waarmee de vroegere uitbaters zette eerder al een kruis over enorme omzetten gedraaid hadden. Na de twee andere Vlaamse vestigingen. overname werd het personeel opgezadeld De winkels die overblijven, moemet goedkope Aziatische spullen van bedenten flink besparen. De opeenvolkelijke kwaliteit. De omzetcijfers van de winFransen gende directies bij Gifi voerden kels namen een flinke duik. jarenlang een wanbeleid. Nu flirt Alle ellende begon toen het Franse Gifi in Rudi Knuts is vakbondsmilitant van de de keten met een faillissement. 2003 de hand legde op IDE Belgium, de ven- LBC-NVK bij Gifi in Hasselt: “De werknenootschap die juridisch nog altijd de eige- mers spraken ons uiteraard aan over wat In de 19 winkels van Gifi werken ‘maar’ 140 naar is van de Belgische winkels. Zolang de er gebeurde. Op de ondernemingsraad stelmensen. Maar het parcours van deze onder- Belgische winkels nog in handen waren van den wij talloze keren de onbegrijpelijke comneming doet erg sterk denken aan wat er de beursgenoteerde investeerder Mitiska, merciële ommezwaai aan de kaak. Dat blijkt bij de grote supermarktgroep Carrefour in ging het de keten voor de wind. Gifi had trouwens uit de verslagen van de vergadeBelgië gebeurde. een breed assortiment aan producten in ringen. Op geen enkel moment trok de direcGifi wil vestigingen schrappen en de res- zijn winkelrekken liggen. De prijs-kwali- tie zich iets aan van de opmerkingen van de terende winkels onderbrengen bij paritair teitsverhouding oogde goed. Administratie werknemersvertegenwoordigers.” comité 201 (zelfstandige kleinhandel). Wat en logistiek werkten naar behoren. Een Pol Schats

8 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht


wil er nu winkelen in aftandse panden waar vooral producten van bedenkelijk allooi in de rekken liggen? Geen krediet meer

© foto: DaNIËl RYS

Eind 2009 sloten de bankiers alle kredietlijnen af wegens de erg zware verliezen en het negatieve eigen vermogen van het bedrijf. Pas toen ontwaakte het Franse moederbedrijf uit zijn wel erg lange winterslaap. De Fransen zuiverden de rekeningen bij de banken aan en werden zo de enige schuldeiser. Begin dit jaar huurden ze een externe auditor in om de activiteiten door te lichten. De vakbondsafgevaardigden drongen er geregeld op aan om de resultaten van de doorlichting te mogen inkijken. Het duurde tot eind juni voor de vakbonden op een bijzondere ondernemingsraad geïnformeerd werden over de bevindingen. In mei was er nog

Na de overname werd het personeel opgezadeld met goedkope Aziatische spullen van bedenkelijke kwaliteit.

Schandalig

Ook Nadia Gils, een militante bij Gifi in Merksem, is diep verontwaardigd. “Het stuit tegen de borst dat de nieuwe bazen de logistiek zo schandalig slecht aanpakten”, zegt ze. “De goederen werden slordig en ondoordacht gestapeld. Hierdoor moesten wij de voorbije jaren voor enorme bedragen aan producten wegsmijten. Het is al lang niet meer te tellen hoe dikwijls goederen twee of drie keer van winkel A naar winkel B of C werden vervoerd om enkele weken of maanden later opnieuw in vestiging A op te duiken. Heel recent arriveerden in Hasselt zelfs drie paletten waarop telkens één minuscuul doosje stond. Die grap kostte zo’n slordige 300 euro. Als we dat aanklaagden bij de directie, kon die alleen zeggen dat het probleem in de eerstvolgende zes maanden zeker niet zou worden opgelost.” Een desastreus commercieel beleid deed vanzelfsprekend de verkopen ineenstuiken. Met als gevolg dat de financiële resultaten van de winkels dieprood kleurden. Daardoor ging de neerwaartse spiraal gewoon voort. Door de slechtere resultaten gaf de directie geen geld meer uit om de winkels te vernieuwen of zelfs maar op te frissen. Als gevolg daarvan haakten nog meer klanten af. Wie

enige opwinding toen de algemeen directeur in België bedankt werd voor (niet) bewezen diensten. De nieuwe baas in België werd de auditor die de winkels had doorgelicht. Voor de vakbondsmilitanten bij Gifi leverde de voorstelling van de audit geen verrassingen op. Bijna alle vastgestelde problemen waren feiten die de militanten al tot vervelens toe hadden aangekaart op de ondernemingsraad. Ingrepen

De nieuwe baas pakte eind juni niet alleen met de audit uit maar ook met een ‘herstelplan’. Het plan kwam neer op een stapel papier. Maar in essentie draaide het om twee grote ingrepen. Enerzijds zou Gifi tegen eind april 2011 de winkels sluiten in Hoboken en Merksem. Over sluitingen in Mechelen en Ronse was al eerder een besluit genomen. Anderzijds wilde Gifi de vijftien overblijvende vestigingen toevertrouwen aan één of meer franchisenemers. De werknemers die hun job behouden, moeten overstappen naar PC 201. Zij moeten aanvullende vakantiedagen opgeven en tegen hetzelfde loon 38 uur per week werken in plaats van 35 uur. “We vragen niemand om op het loon in te

leveren”, verklaarde de directie fijntjes. “En we passen uiteraard cao 32bis toe.” Cao 32bis is de collectieve arbeidsovereenkomst die de rechten van werknemers regelt wanneer hun bedrijf aan een nieuwe eigenaar verkocht wordt. Na de aankondiging van het herstelplan waren er nog vier bijzondere ondernemingsraden en een verzoeningsvergadering in PC 311. Maar in al die tijd ondernam de nieuwe Belgische baas geen enkele inspanning om aan te tonen dat het herstelplan, samen met commerciële veranderingen, het tij zou kunnen keren. Gifi legde geen gedetailleerd financieel plan op tafel. “Ik geloof in het plan”, zegt de nieuwe bedrijfsleider. Het personeel moet daar genoegen mee nemen en de gevraagde inleveringen gewoon slikken. De LBC-NVK ziet de toestand bij Gifi toch ‘iets’ genuanceerder. Momenteel sleept de winkelketen een opgestapeld verlies van zo’n 25 miljoen euro met zich mee. Aan het eind van dit boekjaar zal daar nog eens twee miljoen euro bovenop komen. Gifi wil vijftien vestigingen behouden en die verdelen over drie of vier vennootschappen, klaar om overgenomen te worden door één of meer zelfstandige ondernemers. Maar op dit ogenblik zijn er geen kandidaat-overnemers die staan te trappelen. Vakbondsvisie

Volgens de vakbond zal het nooit lukken om overnemers te vinden zolang er niet meer duidelijkheid komt over de geplande strategische veranderingen. De Belgische poot van Gifi wil zijn activiteiten voor eind dit jaar verdelen over diverse vennootschappen. Wie die nieuwe vennootschappen zal leiden, is een mysterie. Welke rol zal de huidige overkoepelende structuur nog spelen? Wie zal de algemene leiding voor zijn rekening nemen? Allemaal vragen waarop een antwoord ontbreekt. Eén zekerheid is er wel. Vanaf dag één zal het personeel langer moeten werken voor hetzelfde loon. De huidige baas liet zich nog ontglippen dat hij het herstelplan over drie jaar wil uitvoeren. Maar hoe wil Gifi België 25 procent meer omzet binnenrijven? Wanneer zullen de winkels het break even bereiken? Hoe zullen de verkoopmarges eruit zien? Daarover krijgen de bonden geen informatie. Als de werknemers ja zeggen tegen het herstelplan, tekenen ze een blanco cheque, vinden de bonden. Na zeven jaar van voortdurend wanbeheer gaat het niet op om het personeel als eerste te laten opdraaien voor het financiële debacle. De nieuwe directie moet eerst bewijzen dat ze een nieuwe commerciële wind kan laten waaien. Zij moet de werknemers na alle jaren van ellende eindelijk weer een langetermijnperspectief bezorgen. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

9


non-profit

Als een koe op het vliegtuig Roemeense Beatrice werkt als verpleegster in België Denis Bouwen

Een koe die op het vliegtuig gezet wordt om daarna in een ander land zoveel mogelijk te renderen. Dat is het beeld dat de Roemeense verpleegster Beatrice-Roxana Balacianu overhoudt aan haar eerste maanden in België. De vrouw hoopte met hulp van het rekruteringsbureau Moving People een betere toekomst op te bouwen in een West-Europees land. Dat werd dus een koude douche. Totdat ze aanklopte bij de vakbond.

Als inwoner van een EU-lidstaat kon Beatrice zonder al te veel problemen in België komen werken. België was niet het enige land dat voor haar in aanmerking kwam. Een job in Frankrijk, Italië of Spanje had net zo goed gekund. Nogal wat Roemenen praten een mondje Frans. Maar Beatrice wilde het liefst in Vlaanderen terecht komen. “Omdat ik daar niet veel andere Roemenen zou tegenkomen”, vertelt ze. “Roemenen wantrouwen elkaar nogal vlug. Een erfenis van het Ceaucescu-tijdperk.” Moving People

Roemeense verpleegkundigen die een toekomst in België ambiëren, komen meestal De vraag naar verpleegkundigen en ander terecht bij het rekruteringsbureau Moving medisch personeel is zo groot dat heel wat People. Ook Beatrice-Roxana Balacianu rusthuizen en ziekenhuizen extra werk- klopte aan bij Moving People. Via dat bureau krachten proberen te vinden in landen als tekende ze op 22 maart van dit jaar een Roemenië, Polen, Bulgarije en zelfs Libanon arbeidscontract met een vertegenwoordien de Filipijnen. Het verhaal van de 28-jarige ger van het rust- en verzorgingstehuis De Beatrice-Roxana Balacianu illustreert wat Vlaamse Ardennen. Op 17 mei arriveerde ze sommige van deze ‘ingevoerde’ werkkrach- samen met haar echtgenoot in België. De ten meemaken als ze niet uitkijken. twee werden tijdelijk ondergebracht in een

duplex die ze moesten delen met een ander Roemeens koppel. “Moving People is een bureau van een Belg die samenwerkt met een Roemeense partner”, vertelt Beatrice. “Ze doen vooral zaken met rusthuizen. En in mindere mate ook met ziekenhuizen.” Als ik er nu op terug kijk, behandelen ze je als een koe of een stuk koopwaar. Je wordt uitvoerig gekeurd en krijgt uiteindelijk een contract aangeboden. Dan word je op het vliegtuig gezet. Moving People zet je op strategische plaatsen in de hoop er zoveel mogelijk geld uit te slaan. Geld verdienen is uiteraard hun hoofddoel.” Volgens de Roemeense weet het bureau maar al te goed welke mensen gedroomde kandidaten zijn om in te schakelen. “Als je veel financiële problemen hebt, zal je zowat alles doen om in België te kunnen blijven. Moving People heeft graag dat je alleen naar het buitenland reist omdat je je dan hulpeloos voelt en aan hen bent overgeleverd. Als je de regels in een land niet goed kent, ben je bereid veel normaal te vinden.” Beatrice wilde hoe dan ook met haar man naar België. Op dat punt kreeg ze uiteindelijk haar zin. Via internet had ze al een cursus Nederlands gevolgd.

© foto: belga

Afhankelijke positie

10 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

“Bij Moving People gebruiken ze diverse technieken om kandidaten zo afhankelijk mogelijk te maken”, stelt Beatrice. “In het algemeen proberen ze je zo dom mogelijk te houden, want dan ben je op het bureau aangewezen. Ze vragen ook originele diploma’s en andere documenten, geen gelegaliseerde kopieën. Op die manier word je als het ware gegijzeld. Moving People houdt de mensen voor dat ze zonder hun hulp niets kunnen ondernemen in België, maar dat is flagrant onjuist. Ik regel nu veel zelf in België.” In de praktijk duurt het soms een jaar voor een ingeschreven kandidaat op interview mag komen bij het rekruteringsbureau. “Ze halen allerlei uitvluchten uit de kast om te verantwoorden waarom het soms zo lang duurt. Een vriendin van me tekende al in 2008 een contract bij Moving People maar ze geraakte maar niet in België. Uiteindelijk tekende ze zelfs twee contracten. Wie geld op tafel legt, krijgt een goede job in België aangeboden. Maar wie dat niet doet, moet genoegen nemen met de minder interessante banen.” Het rekruteringsbureau heeft er alle belang bij dat een uitgezonden verpleegkundige lang genoeg bij de werkgever in dienst blijft. Wanneer het arbeidscontract wordt afgesloten, krijgt het bureau meteen een


deel van zijn commissie. Een ander deel volgt na een proeftijd van zes maanden. “Ik heb horen zeggen dat de commissie 10.000 euro bedraagt, maar bewijzen kan ik het niet”, vertelt Beatrice. “In beginsel moet je als werknemer 30 maanden bij de werkgever blijven. Maar in die periode ben je in wezen een soort slaaf. Zo zie ik het toch.” Zwaar werk

Bij haar indiensttreding in het Vlaamse rusthuis kruiste Beatrice twee andere Roemeense verpleegkundigen die er net vertrokken. Eén van die vrouwen waarschuwde haar dat ze bij een slechte werkgever terechtgekomen was. “Ze had gelijk. Als Roemeense werd ik in het rusthuis met een scheef oog bekeken. In vergelijking met mijn Vlaamse collega’s moest ik meer dagen werken voor ik rusttijd kreeg. En met de loonfiches was er ook iets mis. Op papier was ik daar een verpleegster, maar in werkelijkheid deed ik vooral het werk van een zorgkundige. Ik waste bewoners en ververste pampers. Het rusthuis had me vooral nodig om zwaar werk te doen.” In Roemenië studeerde Beatrice af met een bachelordiploma. “Een A2-verpleegkundige kennen we daar niet. Maar in Vlaanderen werd mijn diploma alleen erkend als A2.” Vakbond

De Roemeense bleef niet met haar frustraties zitten maar zocht naar een organisatie die haar kon helpen. Zo kwam ze terecht bij de LBC-NVK (ACV). “De vakbondssecretaris in Oudenaarde vertelde me dat ik zeker niet gek was en dat ik terecht ontevreden was.” Beatrice is erg te spreken over de dienstverlening van de vakbond. “Ik vond er een antwoord op al mijn vragen. De vakbond kent de Belgische wetten en regels prima. En de secretaris ging praten met mijn werkgever, ook al was ik dan geen Belgische.” Onder invloed van de vakbond veranderde de jobinhoud van de Roemeense toch een beetje. Zodat ze bijvoorbeeld toch al één keer per week een injectie mocht toedienen. Beatrice verbrak uiteindelijk haar contract met Moving People. Het bureau begon haar ook als ‘een bedreiging’ te beschouwen. Als iemand die lotgenoten kon waarschuwen. “Veel mensen hebben schrik en durven niet zo vlug naar de vakbond te stappen. Maar ik ben niet bang en ook niet dom. Ondertussen heb ik al ander werk gevonden, maar dan als nachtverpleegster. Zo heb ik tijd om mijn kennis van het Nederlands op te krikken.” Terug naar Roemenië wil Beatrice niet. “Na alles wat ik meemaakte, blijf ik hier tot aan mijn laatste snik. Dit is het land waar ik kinderen wil krijgen.” En haar man? “Die heeft veel ervaring als chauffeur. Maar op dit ogenblik is hij nog volop Nederlands aan het leren.”

“ik was het systeem in mijn land beu” Ondanks de val van het communisme Beatrice was niet berooid in haar vaderin 1989 is Roemenië nog altijd een land land. Als medisch vertegenwoordigster waar het moeilijk leven is voor een groot van een farmaceutische onderneming deel van de bevolking. “Belgen denken had ze een goed loon, een firmawagen, dat Roemenië nog altijd een land is waar een gsm van het bedrijf en veel intereshet aan alles ontbreekt. Maar je kan er sante kennissen. Ze was ook eigenaar van alles kopen als je geld hebt”, legt Beatrice- een appartement dat ze nu verhuurt. Roxana Balacianu uit. “Het verschil tus- “Wegens geldgebrek wilde ik dus zeker niet sen de middenklasse en de rijke boven- weg. Maar ik was ‘het systeem’ en de menlaag is er wel erg groot. En er heerst veel taliteit echt beu. In de gezondheidszorg corruptie, wat het leven erg hard maakt.” bijvoorbeeld krijg je alleen een degelijke service als je extra betaalt. Er is veel zwart Beatrice is best trots op haar land, en dat geld in omloop in Roemenië. Als je je arts merk je. “Het Witte Huis in Boekarest is smeergeld geeft, zorgt die goed voor je. één van de grootste gebouwen ter wereld. En anders niet.” En de Dacia’s die nu zo populair zijn, wor- Het kwetst Beatrice dat West-Europeanen den in Roemenië geassembleerd. Heel wat Roemenen vaak zien als werkschuwe Roemenen volgden hoger onderwijs. Zo mensen en profiteurs. “Veel Roemenen zijn er bijvoorbeeld veel die nu als IT’er in werken juist heel hard om hun kinderen het buitenland aan de slag zijn.” op te voeden en te overleven. Maar wie Roemenen die hun land verlaten, doen slim is en de kans krijgt, trekt weg uit dat meestal om materiële redenen. Maar Roemenië.”

olivier remy: “duidelijke regels zijn nodig” Het tekort aan verpleegkundig personeel zet sommige ziekenhuizen en rusthuizen in België en andere Europese landen ertoe aan om elders verpleegkundigen en artsen te rekruteren. Privé-bedrijven, al dan niet filialen van uitzendbureaus, trachten die trend commercieel te exploiteren. “Wij vinden dat buitenlandse verpleegkundigen perfect hier moeten kunnen werken”, zegt LBC-NVK-secretaris Olivier Remy. “Maar er zijn wel duidelijke regels nodig, op zijn minst op Belgisch niveau.” De vakbond verzet zich bijvoorbeeld tegen een ‘braindrain’ als die problemen oplevert voor de bevolking in het land waar de verpleegkundigen vandaan komen. “Verpleegkundigen uit andere EU-landen of van buiten de Europese Unie hebben zeker het recht om hier te komen werken. Maar er moet wel een kader zijn dat de regels goed omschrijft.” Buitenlanders die hier in de verpleegkunde komen werken, zijn vaak kwetsbaar. De overheid en de non-profitsector moeten dan ook toezicht uitoefenen op deze internationale arbeidsmigratie. Olivier Remy: “Erkenningsnormen, controles en sancties zijn nodig om onethische praktijken te vermijden. Er is toezicht nodig op de werking van de rekruteringsbureaus. Sommige rekruteringsbureaus rekenen zowat 13.000 euro aan voor hun dienstverlening, zo blijkt. Als vergoeding voor de rekrutering, de selectie en de reis van de werknemer. Het gaat zeker niet op om een deel van de factuur door te schuiven naar de betrokken werknemer.”

Als een ziekenhuis of rusthuis buitenlanders in dienst wil nemen, moet het investeren in taalcursussen en bijscholing. Er moet ook een diversiteitsplan opgesteld worden. Normaal contract

Buitenlands personeel heeft recht op een normale arbeidsovereenkomst, de normale loon- en arbeidsvoorwaarden en de erkenning van de anciënniteit uit het thuisland, stelt de LBC-NVK. Er mag geen discriminatie zijn in vergelijking met andere werknemers. De buitenlanders hebben recht op een degelijke huisvesting en moeten in België met hun gezin kunnen samenwonen. In de praktijk blijken er geen grote aantallen verpleegkundigen of verzorgenden naar België af te zakken. De LBC-NVK is van mening dat er meer geld moet gaan naar opleidingsprojecten voor werkzoekenden in ons land. “Dat is veel doeltreffender om het personeelstekort terug te dringen”, aldus Remy. “Er zijn heel wat werkzoekenden die interesse hebben om in de zorg te werken.” Een zorgkundige of kinderverzorgster opleiden duurt ongeveer één jaar. Voor een verpleegkundige duurt de opleiding drie jaar. Wie verpleegkundige wil worden, kan een bacheloropleiding volgen aan een hogeschool. Of kiezen voor een opleiding tot gegradueerde in het hoger beroepsonderwijs (de vroegere A2).

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

11


INTERNATIONAAL

“Palestijnen zijn murw geslagen volk” Vakbondsdelegatie hoort schrijnende verhalen uit eerste hand Denis Bouwen

Het conflict tussen Palestijnen en Israëli’s is geen verhaal van goeden tegen slechten. Daarvoor is het verhaal te ingewikkeld. Maar je kan de Palestijnen wel gerust een vertrapt en geknecht volk noemen. Militanten en secretarissen van het ACV ondervonden dit jaar aan den lijve hoe de Israëlische overheid de Palestijnen vernedert en discrimineert. “Veel Palestijnen zijn murw geslagen”, zeggen ze.

Een dozijn vakbondsmensen van de LBC-NVK, CNE en andere ACV-centrales reisde in mei naar Israël en de Westelijke Jordaanoever. Ze spraken daar niet alleen met veel Palestijnen maar ook met Israëli’s die wel geloven in een duurzaam samenleven. “We zagen erg beklijvende beelden die veel emoties losmaakten”, getuigen Veerle Verleyen en Robert Schuermans, enkele van de reizigers. Veerle Verleyen is vakbondssecretaris van de LBC-NVK. Ze engageert zich voor Palestijnen die opkomen voor een betere, meer rechtvaardige toekomst. Robert Schuermans is de voorzitter van de LBC-NVK. Hij is ook vakbondsmilitant bij het persdistributiebedrijf AMP. De interesse voor Palestina is niet nieuw bij het ACV en de LBC-NVK. Bij het ACVverbond Brussel is er al lang een werkgroep

12 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

van Palestijnse huizen. Op diverse momenten verbleven we in kampen voor Palestijnse vluchtelingen.” “In Hebron zagen we hoe de Palestijnen zoveel mogelijk van de oude stad trachten te redden. We luisterden er naar het erg aangrijpende verhaal van een plaatselijke Palestijnse familie. De beruchte ‘checkpoints’, waarlangs de Palestijnen moeten passeren, stonden ook op het reisprogramma. In de buurt van Ramallah, de administratieve hoofdstad van de Palestijnen, bezochten we enkele dorpen. Daar zagen we hoe Israël steeds meer grond probeert in te palmen.” “Een Palestijnse ingenieur vertelde ons over de oorlog om water tussen Israëli’s en Palestijnen. En in de stad Nablus ervaarden Ook Israëli’s we hoe sterk het verzet van de Palestijnen Ons Recht: Jullie reis duurde zowat zeven tegen de bezetting wel is.” dagen. Wat stond er zoal op het programma? internationale solidariteit die veel aandacht besteedt aan het lot van de Palestijnen en de situatie in Irak. De LBC-NVK heeft een partnerschap met Sawt el-Amel, een organisatie die het opneemt voor Palestijnse werknemers. Die samenwerking groeide uit een eerdere inleefreis naar de regio. Robert Schuermans heeft geen seconde spijt dat hij dit jaar meereisde. “Als vakbondsmilitant focus je vooral op je eigen onderneming of bedrijfstak. Door zo’n vakbondsreis krijg je een veel bredere kijk. Ook in het bedrijf waar ik werk is er veel nieuwsgierigheid naar de ervaringen die ik opdeed in Israël en op de Westelijke Jordaanoever.

Veerle

Verleyen

en

Robert

“Belangrijk is dat we niet alleen met Palestijnen hebben gepraat maar ook met vertegenwoordigers van Israëlische organisaties die zich vooruitstrevend opstellen en de mensenrechten verdedigen. We babbelden zelfs met een joodse kolonist die in één van de omstreden nederzettingen woonde.” “Op onze eerste dag, in Nazareth, gingen we op bezoek bij de vrienden van Sawt elAmel. Dag twee speelde zich af in Jeruzalem. Daar hadden we gesprekken met een mensenrechtenvereniging en met een Israëlisch comité dat opkomt tegen de verwoesting

Sawt el-Amel

Schuermans:

Sawt el-Amel is de Palestijnse partner van de LBC-NVK. De organisatie heeft niet enorm veel middelen maar boekt toch mooie resultaten? Veerle: “Sawt el-Amel kan diverse pluimen op zijn hoed steken. Om maar één voorbeeld te noemen: ze verzetten zich met succes tegen het ‘Wisconsinplan’, dat erop gericht was om de begeleiding van werkzoekenden te privatiseren. Er is nu wel een nieuw plan in die zin in de maak, hoorden we. Enkele Nederlandse bedrijven zouden in dat plan een rol spelen.” Ons Recht:


“De Palestijnse organisatie mag dan weinig middelen hebben, toch slaagt ze erin zo’n privatiseringsoperatie te blokkeren. Iets waar wij als grote vakbond niet altijd in slagen. Een nieuw bezoek aan Sawt elAmel zou zeker interessant zijn om de banden voort uit te diepen.” RoBeRt: “Ik vertelde bij Sawt el-Amel over mijn werk als vakbondsmilitant in België. Zo’n verhaal vonden de Palestijnse collega’s uitermate interessant.”

sterk mee te gaan in de sfeer van haat die er heerst. Al snap ik wel dat mensen erg kwaad worden als je ziet hoe Israël op een geraffineerde manier de segregatie of Apartheid organiseert.” VeeRle: “Een Palestijnse hydroloog legde in Ramallah uit hoe Israël de watervoorraden gebruikt om de Palestijnen te manipuleren. In een mum van tijd kunnen ze de bevolking van een hele streek droogleggen. Er is trouwens veel grond ingenomen door Israëlische citrusboeren. De Palestijnen worden voortoNS Recht: De LBC-NVK steunt Sawt el-Amel. durend vernederd. In zekere zin sterven ze Hoe belangrijk is die steun voor hen? een stille dood.” VeeRle eN RoBeRt: “Alleen op basis van lidgelden kan zo’n Palestijnse organisatie Nederzettingen niet draaien. Daarvoor heeft de achterban te weinig financiële draagkracht. Financiële oNS Recht: Veel Palestijnen werden verjaagd steun uit België is voor Sawt el-Amel dus uit hun huizen? belangrijk. Maar ze hebben ook veel aan de VeeRle eN RoBeRt: “Klopt. Israël gebruikt uitwisseling met onze militanten en secreta- bruut geweld en duistere wetten om zijn rissen. Voor de Palestijnen betekent het erg slag thuis te halen. Het land respecteert ook de Groene Lijn niet. Dat is de internationaal veel dat wij concrete solidariteit tonen.” erkende grens tussen Israël en de bezette Palestijnse gebieden. Israël lapt allerlei Checkpoint internationale afspraken en VN-resoluties oNS Recht: Welke momenten tijdens de reis aan zijn laars en blijft fluks nieuwe joodse lieten een zeer diepe indruk na? nederzettingen bijbouwen. Ook al is er offiRoBeRt: “In Betlehem bezochten we bij cieel een bouwstop afgekondigd.” (Die forhet vroege ochtendgloren het checkpoint mele bouwstop verstreek onlangs, nvdr). waar Palestijnse werknemers moeten passeren om naar hun werk te gaan. Duizenden oNS Recht: Jullie waren ook in Kalkylia, een Palestijnen stonden daar als beesten aan te klein Palestijns stadje nabij Tel Aviv dat bijna schuiven om door te mogen. Als ze ’s avonds helemaal omsingeld is door ‘de Muur’ die de niet op tijd terugkeren, verliezen ze hun Israëli’s optrokken? werkvergunning. Kortom, mensonwaar- RoBeRt: “De mensen uit Kalkylia hebben dige toestanden. Soms lopen de frustaties heel weinig bewegingsvrijheid. Ze kunaan zo’n checkpoint hoog op en ontstaan nen bijvoorbeeld niet naar de zee of naar er gevechten. Maar veel mensen blijven Jeruzalem reizen. Een Palestijn uit het stadje vertelde ons met veel verdriet over vreemd genoeg goedgehumeurd.” VeeRle: “Veel van die Palestijnen hebben een lap grond die zijn vader hem had nagewerk in de bouwsector. Maar je ziet ook laten. Hij had aan zijn vader beloofd dat hij bejaarden, zowel mannen als vrouwen, aan- die grond zou koesteren. Maar in de praktijk schuiven. De onmenselijke behandeling van kan hij er niet naartoe omdat de Israëli’s de de Palestijnen aan zo’n checkpoint is een zone afsluiten.” aantasting van hun waardigheid. Die mensen zijn helemaal geen terroristen maar oNS Recht: Een sterk militair apparaat houdt doodgewone burgers zoals jij en ik. Ze vin- blijkbaar de Apartheid in Israël in stand? den het erg belangrijk dat het beschamende VeeRle: “In Israël zie je veel militairen rondverhaal van de checkpoints in het buiten- lopen. Zelfs aan de beroemde Klaagmuur in Jeruzalem. De militaire wetten staan land verteld wordt.” RoBeRt: “In Hebron ontmoetten we een er boven alle andere wetten en regels. Een Palestijn wiens woning onder een aantal 16-jarige kan er perfect in de gevangenis huizen van joodse kolonisten lag. Die man worden opgesloten. En Palestijnen kunnen en zijn familie werden stelselmatig gepest ook voor de militaire rechter gebracht wordoor hun joodse buren. De vrouw des hui- den. Wie in de gevangenis belandt, dreigt zes had al enkele miskramen meegemaakt. het slachtoffer te worden van psychische En de druivelaars in de tuin waren gewoon terreur. De folterpraktijken van de beruchte kapotgezaagd. De joodse kolonisten lopen gevangenis van Abu Ghraib (Irak) zouden zwaarbewapend rond in Hebron.” zelfs in Israël bedacht zijn.” “De haat van de kolonisten tegen de Palestijnen is ongelooflijk groot. Bij conflic- Het ACV houdt van  tot  oktober zijn conten laten leger en politie gewoon betijen. De gres ‘Morgen mee maken’ in Oostende. Op dat Palestijnen leken me lang niet altijd vervuld congres zal ook een resolutie worden voorgevan haat tegen de Israëli’s. Velen van hen legd die moet leiden tot een actieplan rond kwamen eerder over als geslagen honden.” Palestina. “Zelf moet je ervoor opletten om niet te

“bewoners vluchtelingenkampen zijn doodmoe” De LBC-NVK’ers en andere ACV’ers gingen ook poolshoogte nemen in diverse Palestijnse vluchtelingenkampen. “Die kampen zijn een soort van getto’s geworden”, leggen Veerle Verleyen en Robert Schuermans uit. “Hun bewoners zijn doodmoe van de vele tientallen jaren ellende.” Heel wat Palestijnen weken naar het buitenland uit. “Maar zij die bleven, willen wat graag naar hun vroegere huis terug. Ook al is dat in de huidige omstandigheden weinig waarschijnlijk.” “De vluchtelingenkampen zijn eigenlijk voorzieningen van de Verenigde Naties die een permanent karakter kregen. De tenten maakten er plaats voor stenen gebouwen. De Palestijnse vluchtelingen wonen daar dicht opeengepakt, wat de nodige spanningen veroorzaakt. Schoon water is er schaars of duur. Kinderen zwerven doelloos rond. Op muren zie je talloze affiches over ‘martelaren’ hangen. Geen wonder dat de bewoners van de kampen hun toekomst niet rooskleurig zien.” Elke vergelijking loopt mank, maar toch. Zijn er gelijkenissen tussen het PalestijnsIsraëlische conflict en de communautaire loopgravenoorlog in België? “Als mensen hun buren niet willen begrijpen en de geschiedenis selectief kennen, heb je een prachtige voedingsbodem voor politici die tweedracht willen zaaien”, zegt Veerle. “Zowel Israëli’s als Palestijnen geven hun eigen draai aan de historische feiten. Ze moeten elkaars geschiedenis en cultuur beter leren kennen.” “Ik woon niet ver van de taalgrens en zie in mijn streek ook hoe je gevoelens van haat kan opwekken. In Vlaanderen gebeurt dat door Walen als ‘profiteurs’ te bestempelen.” “Het communautaire gebakkelei in de Belgische politiek geeft toch een vertekend beeld van de werkelijkheid”, vindt Robert. “Mijn bedrijf, AMP, ligt in Anderlecht en daar werken Vlamingen en Franstaligen goed samen. In ons bedrijf is van tweedracht weinig of niets te merken. En gelukkig maar.” Veerle ziet nog andere gelijkenissen tussen België en Israël. “In Israël trachten ze bepaalde overheidsdiensten of voorzieningen te privatiseren. Bij ons zijn er ook genoeg politici die wat graag delen van de sociale zekerheid aan de privé-sector willen toevertrouwen.”

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

13


internAtionAAL

Pakistan werd in augustus getroffen door grote overstromingen. in heel wat delen van het land deed de zware regenval het waterpeil in de rivieren meters stijgen. het consortium 12-12, een samenwerkingsverband van ngo’s, zamelde geld in voor snelle noodhulp. ook Wereldsolidariteit, de ontwikkelingsorganisatie van de christelijke arbeidersbeweging, en het acV riepen op om te storten op het rekeningnummer 12-12 voor Pakistan.

© foto: belga

JaN DeceuNyNck

pakistaanse vakbond staat klaar voor heropbouw Watersnood vernielt wegen, scholen en ziekenhuizen Maar de bekommernis stopt niet bij nood- oNS Recht: Wat doet APTUC in het kader van hulp. Eens het water weggetrokken is, de ramp? begint de heropbouw. En daarin hebben StiJN: “Onze partner is vooral actief in het vakbonden een cruciale rol te spelen, legt zuiden van Pakistan. Dat gebied was in eerStijn Sintubin van de Internationale Dienst ste instantie niet zo erg getroffen door de van het ACV uit. “Het sociaaleconomische watersnood maar intussen zijn de rivieren leven moet weer worden opgebouwd”, ver- ook daar buiten hun oevers getreden. APTUC telt Stijn. “Via onze lokale partner APTUC probeert nu bij zijn leden in niet getroffen gebieden goederen en centen in te zamewillen wij ons steentje bijdragen.” len om de eerste nood te lenigen. Ook in de oNS Recht: Wat is APTUC? kampen probeert APTUC te doen wat mogeStiJN: “APTUC is een Pakistaanse vakbond lijk is. Zo probeert de lerarenbond in inforwaarmee het ACV al langer samenwerkt. Het mele schooltjes onderwijs te geven.” is een relatief kleine vakbond met ongeveer 350.000 leden, van wie er 150.000 lidgeld Van nul beginnen betalen. Het ACV ondersteunt APTUC vooral financieel maar er zijn ook uitwisselingspro- oNS Recht: Ten tijde van de tsunami en de jecten. APTUC is net als het ACV onderver- aardbeving op Haïti hield de christelijke arbeideeld in beroepscentrales. Ook tussen die dersbeweging een eigen inzamelactie. Deze keer centrales en de onze is er contact. APTUC steunt ze uitdrukkelijk -. tracht zoveel mogelijk te realiseren door StiJN: “De belangrijkste reden is dat APTUC te onderhandelen, wat in de smaak valt bij geen concrete vraag om noodhulp stelde. de Pakistaanse overheid en werkgevers. Zo Daarom scharen we ons graag achter de wint APTUC aan invloed. Hun studiedienst acties van het consortium, dat de inspantracht de wetgeving te beïnvloeden en hun ningen vanuit België in Pakistan coördivormingswerkers informeren de leden over neert. Als het water is weggetrokken, zal hun rechten. Daarnaast hebben ze een het echte werk pas beginnen. Er zijn geen sterke vrouwenwerking. Ze proberen ook wegen, scholen en ziekenhuizen meer. emigranten en immigranten te begeleiden Miljoenen mensen zijn hun huis en werk kwijt. Ze moeten letterlijk van nul beginen te informeren over hun rechten.” nen. Opnieuw jobs creëren, dat is de grote uitdaging voor Pakistan. Op dat punt heeft

14 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

APTUC een belangrijke rol te spelen. Wij willen hen graag steunen, ook financieel.” De hulpacties kwamen aanvankelijk moeizaam van de grond. In de media lazen we dat de Belgische betrokkenheid bij de ellende in Pakistan klein zou zijn. StiJN: “Het klopt dat het moeizaam op gang kwam, maar intussen is toch al een aardig bedrag bijeengebracht. We moeten de mensen in Pakistan laten voelen dat we voor hen klaarstaan. Pakistan is een jonge en fragiele democratie die onze steun best kan gebruiken. Sinds het verdwijnen van Musharraf en de eerste democratische presidentsverkiezingen kwam er meer openheid. Ook op het vlak van de vakbonden worden stappen vooruit gezet. In erg veel sectoren is er nog geen vakbondswerk en arbeidswetgeving. Sinds vorig jaar kunnen de transportchauffeurs wel volledig gebruik maken van de sociale zekerheid.” “Op dit moment hebben de Pakistanen het gevoel dat de buitenlandse hulp erg traag op gang komt. De taliban daarentegen zijn wel sterk aanwezig in het rampgebied en winnen daardoor terrein. Wij moeten helpen om het verhaal van democratie daar tegenover te stellen. In de praktijk laten zien dat we er ook zijn. Ook na deze humanitaire ramp mogen we de Pakistanen niet in de steek laten.” oNS Recht:


over de grenzen annick aerts

Stakingsgolf in Egypte Egypte is één van de 25 landen die de rechten van werknemers het zwaarst schenden. Zo oordeelde de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) in juni. De mondiale vakbondsconfederatie IVV vindt het jammer dat Egypte maar één vakbondsconfederatie wettelijk erkent. Andere vakbondscentrales zijn verplicht onder deze koepel te werken. Dat ondergraaft de vrijheid van vereniging. Stakers worden in Egypte met de regelmaat van de klok bedreigd en geïntimideerd. Wettelijk hebben vakbonden weinig mogelijkheden om actie te voeren. Eind augustus veroordeelde een militaire rechtbank zelfs acht arbeiders die actie hadden gevoerd in een fabriek die in handen is van het leger. Die actie kwam er na een ontploffing die het leven gekost had aan een collega. Werknemers van het bedrijf hadden de leiding herhaaldelijk aangesproken over de veiligheidsvoorschriften maar vonden geen gehoor. Mensenrechtenactivisten zeggen dat het proces tegen de arbeiders nooit had mogen plaatsvinden. En al helemaal niet voor een militaire rechtbank. Ondanks het anti-vakbondsklimaat blijft het aantal acties van Egyptische werknemers stijgen. Alleen al in juni waren er 49 arbeidsconflicten. Het ging om 14 sit-ins, 14 stakingen en 21 demonstraties. De acties hadden te maken met loonconflicten, massale ontslagen of onveilige arbeidsomstandigheden.

voor vakbondswerk. Maar een studie van de mensenrechtenvereniging Human Rights Watch (HRW) bewijst het tegendeel. Europese bedrijven maken gebruik van het anti-vakbondsklimaat in de VS om de vrijheid van vereniging en collectieve onderhandelingen te belemmeren. Amerikaanse en Europese werknemers worden dus niet gelijk behandeld. Dat gaat vaak lijnrecht in tegen de mooie verklaringen die de bedrijven afleggen over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Neem het voorbeeld van het Duitse Siemens. Dat concern is naar eigen zeggen sterk begaan met de mensenrechten en arbeidsrechten. Maar in 2003 weigerde Siemens met de vakbond rond de tafel te zitten toen er een bedrijf werd overgenomen. Drie jaar later concludeerde de rechtwww.itfglobal.org bank dat Siemens de werknemersrechten geschonden had. Een andere Duitse groep, Robert Bosch, Europese multinationals zegt ook respect te hebben voor de internationale arbeidsnormen. Toch zet Bosch in Amerika zijn Amerikaanse werknemers zwaar onder Amerikaanse ondernemingen kantten zich druk om niet te staken. in het verleden vaak tegen het beleid van Volgens de onderzoekers is het van groot de Europese Unie op het vlak van werkne- belang dat Europese ondernemingen invesmersparticipatie. Hierdoor is het Europees teren in een fatsoenlijk toezicht op de sociaal overleg (informatie en consultatie) arbeidsrelaties in hun Amerikaanse vestiin zulke ondernemingen van minder hoge gingen. En de Amerikaanse overheid moet kwaliteit dan bij multinationals uit landen dringend de internationale arbeidsnormen als Duitsland en Zweden. onderschrijven. De EU gaat beslist niet vrijJe zou dus verwachten dat Europese uit, want ook hier is meer toezicht nodig. ondernemingen in de VS positief denken www.hrw.org over sociaal overleg en respect opbrengen

De internationale transportvakbond ITF trachtte te bemiddelen, maar zonder succes. Het plaatselijke UPS-management, de premier van Turkije en de topman van UPS reageerden niet op een vraag om overleg te voeren. Samen met de ontslagen werknemers en hun families blijft Tumtis actie voeren bij UPS. Begin september kregen ze daarbij steun van vakbonden op alle continenten. Zo waren er bijvoorbeeld acties in Nederland, Noorwegen, Zuid-Afrika, India, Jordanië, Thailand, Zuid-Korea en Australië. Telkens aan het lokale UPS-filiaal. Bij de Belgische dochter in Diegem circuleerde met groot succes een petitie om de Turkse collega’s te steunen. Voorlopig toont UPS zich niet inschikkelijker. ITF is bang dat nieuwe acties nodig zijn.

www.ituc-csi.org

UPS in Turkije Vakbonden voerden op 1 september wereldwijd actie om hun solidariteit te tonen met de vakbond Tumtis, actief bij het koerierbedrijf UPS in Turkije. Al maanden zijn er pogingen om een vakbondsafvaardiging op te richten bij het Turkse filiaal van UPS. De directie reageerde door 150 werknemers af te danken. Allemaal mensen met een lidkaart van de vakbond. UPS volgde de wettelijke ontslagprocedures niet. Het Turkse UPS-filiaal behaalt grote winsten maar misbruikt toch de financiële crisis als excuus om de ontslagen te rechtvaardigen. De directie intimideert de mensen die nog in dienst zijn om te vermijden dat ze zich aansluiten bij de vakbond. Sommigen worden zelfs gedwongen om ontslag te nemen. Op 2 juli escaleerde het conflict. In de stad Izmir haalde de manager van een onderaannemingsbedrijf een wapen boven en schoot hij op medewerkers van de vakbond Umtis. De vakbondsmensen hadden geprobeerd om te praten met het personeel.

Minimumloon in Cambodja

Volgens de bonden moest het minimumloon stijgen naar 74 euro per maand. Maar de werkgevers steigerden. Zij schortten de onderhandelingen op zonder een tegenvoorstel te doen. Eind juni stelde de Cambodjaanse eerste minister Hun Sen voor het minimumloon met drie euro op te trekken. De vakbond kondigde meteen een algemene staking af. In de aanloop naar de staking waren er talrijke gewelddadige incidenten. Vakbondsleiders werden bedreigd en geïntimideerd. Toch ging de staking door. Maar na enkele dagen werd de algemene staking opgeschort. De minister van Werk en Sociale Zaken nodigde de vakbonden uit voor een onderhandelingsgesprek. Met internationale organisaties als waarnemers. De Schone Klerencampagne, de mondiale dienstenbond UNI en de LBCNVK roepen de betrokken kledingketens op om mee te bemiddelen in het conflict.

De discussie over hogere minimumlonen in de textielsector doet in Cambodja de spanningen hoog oplopen tussen werkgevers en vakbonden. Nu is er een minimumloon van 40 euro per maand. De jongste vijf jaar bleef dat minimumloon onveranderd. De loon- en arbeidsvoorwaarden staan zwaar onder druk door de moordende concurrentie tussen de fabrieken die kleding maken voor merken als Nike, GAP en Levi’s. Volgens onderzoekers kan je met het huidige minimumloon niet echt overleven. Werkneemsters zijn genoodzaakt almaar meer uren te kloppen met alle gevolgen van dien voor hun familiale en sociale leven. Anderen zitten voortdurend in de schulden want ze moeten lenen om rond te komen. Veel families besparen op gezonde voeding en gezondheidszorg. www.schonekleren.be

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010  |

15


arbeids-gericht marc weyns

Solliciteren zonder juist diploma Een werknemer wordt aangeworven als muziekleraar. Een tijd later komt de werkgever erachter dat de werknemer niet het gevraagde diploma heeft voor de job. Er volgt een onmiddellijk ontslag wegens dringende reden. Het arbeidshof in Luik was het op 20 april 2010 niet eens met het ontslag. De werknemer solliciteerde inderdaad voor een baan waarvoor hij niet het juiste diploma had. Maar hij beweerde nooit dat hij dat diploma wel had. Er was geen sprake van manoeuvres, valsheid of bedrog. Als het voor de werkgever werkelijk zo belangrijk was dat de muziekleraar gediplomeerd was, had hij er zelf maar naar moeten vragen bij de sollicitatie. Die nalatigheid mag de werknemer niet aangewreven worden.

Werk verlaten zonder toestemming Een werknemer verlaat het werk zonder dat hij daarvoor de toestemming heeft. Nadien geeft de man er geen enkele verklaring voor. De werkgever vindt zoiets onaanvaardbaar en ontslaat de werknemer wegens dringende reden. De arbeidsrechtbank van Turnhout boog zich op 23 februari 2009 over dit geschil.

Plotseling het werk verlaten zonder enige uitleg kan een dringende reden vormen. Maar in dit geval bevond de werknemer zich volgens de rechter ‘in een staat van ontreddering’. Zijn huwelijk beleefde immers een acute crisis. Het gedrag van de werknemer viel niet goed te praten. Maar toch was er geen dringende reden in het spel omdat de samenwerking tussen werknemer en werkgever niet onmiddellijk en definitief onmogelijk was geworden.

Miskraam is geen bevalling Een werkneemster die nog niet lang zwanger is maakt een miskraam mee. Hierdoor is ze een tijdlang arbeidsongeschikt. Tijdens haar arbeidsongeschiktheid raakt ze opnieuw zwanger. Ook die tweede zwangerschap eindigt na een korte tijd met een miskraam. Vijf dagen later ontslaat de werkgever de vrouw en betaalt hij de gewone opzegvergoeding. De werkneemster voelt zich sterk gekwetst. Ze vindt ook dat de werkgever de regels over de zwangerschaps- en moederschapsbescherming overtreedt. De vrouw eist de wettelijke forfaitaire beschermingsvergoeding. Het arbeidshof van Brussel wijst die eis op 16 juni 2009 af. Op het ogenblik van het ontslag was de vrouw niet zwanger. Een miskraam is geen geboorte en dus is er al evenmin een beschermde periode van postnatale rust. Op het moment van het ontslag was de zwangerschaps- of moederschapsbescherming helemaal niet van toepassing, besluit de rechter. Toch komt de werkgever daarmee niet zomaar weg. De rechter is van mening dat de werkgever discrimineerde op basis van het geslacht. Op die grond veroordeelt hij de werkgever om een schadevergoeding te betalen.

16 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

Knoeien met rapporten Een handelsvertegenwoordiger ligt in de clinch met zijn werkgever, een verdeler van sterke dranken. Hij wordt op de vingers getikt omdat hij iets te gul geschenken aan klanten uitdeelde. Het geschil is voor de werkgever de aanleiding om de dagrapporten van de werknemer wat grondiger tegen het licht te houden. Zo komen enkele onregelmatigheden aan het licht. De handelsvertegenwoordiger knoeide en beweerde veel meer bezoeken te hebben afgelegd dat hij werkelijk deed. Van negen klanten die hij op zijn verslag vermeldde, bezocht hij er maar twee. De man wordt ontslagen wegens dringende reden. De feiten kwamen pas aan het licht door een geschil. En de werkgever viseerde mogelijk de handelsvertegenwoordiger. Maar dat verandert niets aan de ernst van de feiten, besloot het arbeidshof van Brussel in een arrest van 6 januari 2009. Knoeien met rapporten kan niet. Het ontslag wegens dringende reden was dus terecht.

Verjaringstermijn en aanvullend pensioen Als er een jaar is verstreken na het einde van de arbeidsovereenkomst, kunnen de werkgever of de werknemer niets meer van elkaar eisen. Dat is toch de algemene regel. Die korte termijn geldt ook bij vorderingen over aanvullende pensioenen. Maar vaak kan een werknemer zijn rechten op het aanvullend pensioen pas een hele tijd na het einde van de arbeidsovereenkomst laten gelden. De verjaringstermijn begint daarom pas te lopen vanaf het moment waarop het aanvullend pensioen opeisbaar is. Zo oordeelde het arbeidshof van Brussel op 5 mei 2009.


rubrieKsnAAM

FeRRe W yckMaNS

het acV houdt van 21 tot 23 oktober zijn vierjaarlijkse congres in oostende. honderden afgevaardigden, secretarissen en andere medewerkers van de vakbond zullen daar resoluties en krachtlijnen analyseren en bespreken. Met het congres wil het acV zo concreet mogelijk de koers voor de toekomst uitzetten.

Congres ACv slaat spijkers met koppen Deelnemers in oostende praten over vergrijzing, globalisering en groene economie

link maken tussen de betaalbaarheid van de pensioenen – nu en later – en waardig werk nu. Het ACV heeft geen boodschap aan doemscenario’s. Die koers hangt nauw samen met de visie Door de jongerenwerkloosheid nu aan en met formele engagementen. In de aan- te pakken, sla je twee vliegen in één klap. loop naar het congres discussiëren verbon- Enerzijds geef je inkomensgaranties aan den en centrales over eerste ontwerpen van jongeren. Anderzijds help je het solidairste resoluties en krachtlijnen. Oostende wordt systeem te financieren dat ons land heeft: de finale confrontatie van alle ideeën. Het de sociale zekerheid. Migratie is in de plancongres moet resulteren in een leidraad nen van het ACV een perspectief en iets voor het ACV. wat om een menswaardige aanpak vraagt. Een organisatie met 1,6 miljoen leden kan Sociale dumping, zeg maar migranten inzethet zich niet veroorloven om als een onge- ten tegen lagere lonen, helpt niemand verleid projectiel alle richtingen uit te vliegen. der. Via het congres wordt het in eigen rangen en voor de buitenwereld nog duidelijker waar Hard kapitalisme het ACV voor staat. Zeggen wat we willen en Ook het thema van de globalisering mag doen wat we zeggen, dat is de boodschap. niet ontbreken. Op een perverse manier leggen financiële markten en economische Andere toekomst hoofdrolspelers hun spelregels op aan natioDe congresdeelnemers bespreken resoluties nale staten en burgers. Er is een globaal antover de actualiteit en de activiteiten van de woord nodig. De financiële machtshonger vakbond. Het eigenlijke thema van het con- van de kapitalisten ‘pur sang’ moet worden gres luidt ‘Morgen mee maken: een andere ingeperkt. Zoniet blijven we van de ene critoekomst is mogelijk’. Voor het ACV moet er sis in de andere rollen. In een crisis betalen heel wat veranderen. De vakbond wil niet de zwakkeren altijd de rekening. aan de kant blijven staan terwijl anderen De globalisering op zich is het probleem de toekomst invullen. ‘Noblesse oblige’. Het niet. Wel de onwil of het onvermogen om ACV is één van de grootste ledenorganisaties op een correcte manier een economie te in België. De organisatie wil een vakbond organiseren die mens en samenleving dient. voor de toekomst zijn. Dus denkt ze ook op De zwakkeren zijn werknemers, overal ter lange termijn. wereld. Het zijn ook de ontwikkelingslanden. Geen wonder dat het congres van wal steekt Een mondiale, sociale democratie is het antmet het thema vergrijzing. We willen geen woord van de vakbond. Om die te verwezengeneraties tegen elkaar opzetten. Wel de lijken zijn inspanningen en samenwerking

nodig. Maar eerst moeten we bewust kiezen voor deze ambitie. Klimaatopwarming

Het is voor iedereen duidelijk dat ook de klimaatopwarming grote gevolgen zal hebben. Op het congres worden de krijtlijnen bedacht en uitgetekend waarmee je de economie duurzamer kan maken en kan ‘vergroenen’. Bij zo’n omschakeling moet er veel aandacht gaan naar specifieke verzuchtingen van de werknemers. De economie willen vergroenen zonder stil te staan bij reconversie en bij het dreigende verlies van traditionele jobs is verkeerd. Op het gebied van vorming en opleiding moeten de werknemers echte rechten krijgen. Het congres praat ook over maatregelen om het autoverkeer terug te dringen. Dat belooft nu al een boeiend debat te worden. Over een ‘groene fiscaliteit’ is ook een gevarieerde discussie te verwachten. Als belastingmaatregelen goed doordacht zijn, kunnen ze het gedrag veranderen. Maar zulke maatregelen moeten ook rekening houden met mensen met kleinere inkomens. De voorbereiding van het congres is zo goed als klaar. Het debat in Oostende wordt de kers op de taart. Typerend voor congressen van het ACV is dat er veel moeite wordt gedaan om de congresgangers actief te betrekken. Zo krijg je een confrontatie van meningen. De deelnemers luisteren naar elkaar en trachten anderen te overtuigen. En dat staat borg voor solide congresbesluiten. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

17


staatshervorming

Sociale zekerheid splitsen is een verhaal met vele haken en ogen Waarom mensen anders behandelen omdat ze in een andere regio wonen?

Chris Van Zeghbroeck

Een nieuwe federale regering vormen blijkt een erg moeilijke opgave. De onderhandelaars moeten dan ook heel wat heikele punten beslechten. Sommigen zijn in de ban van het idee om de sociale zekerheid helemaal of gedeeltelijk te splitsen. Dat zou dan de enige uitweg zijn om de impasse te doorbreken. Een Vlaamse of Waalse sociale zekerheid, wordt een werknemer daar werkelijk beter van?

18 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

Onze sociale zekerheid is in essentie een stelsel van solidariteit tussen personen, waar deze zich geografisch ook mogen bevinden. Het stelsel regelt transfers van gezonden naar zieken, van actieven naar niet-actieven, van jong naar oud, van gezinnen zonder kinderen naar gezinnen met kinderen. Ieders vermogen om bij te dragen waarborgt dat de sociale zekerheid gefinancierd wordt. Dat geldt ook voor de regio’s. Een economisch welvarende regio draagt een stukje van de lasten van een regio die het moeilijker heeft. Door de hogere werkgelegenheidsgraad en het hoger gemiddeld inkomen draagt Vlaanderen vandaag meer bij dan Wallonië. Vlaanderen vergrijst dan weer sneller dan Wallonië, waardoor er voor het eerst meer pensioenuitkeringen naar Vlaanderen vloeien dan naar Wallonië. Of we daarom de sociale zekerheid moeten opsplitsen, is een andere kwestie. De verschillen tussen Limburg en West-Vlaanderen of tussen Luik en Waals-Brabant leiden toch ook niet tot een verdere opsplitsing? Draagvlak

Bovendien zal onze sociale zekerheid als verzekeringsstelsel des te efficiënter werken naarmate ze op een groot aantal mensen steunt. Hoe meer de solidariteit verdeeld wordt, des te beter de risico’s gedekt worden. De sociale zekerheid splitsen zal het draagvlak ervoor verkleinen. En dat kan je alleen compenseren door hogere bijdragen of lagere uitkeringen. Niet de keuze die de


vakbond maakt. Onze sociale zekerheid is dé waarborg tegen bestaansonzekerheid. Ze moet dan ook een systeem van nationale solidariteit blijven. Als we spreken over transfers, denkt iedereen meteen aan de eenzijdige geldstroom die vandaag van Vlaanderen richting Wallonië gaat. Dat cliché is niet helemaal fout. Het is wel een simplistische weergave van een werkelijkheid die veel genuanceerder is. Niet heel Vlaanderen financiert in dezelfde mate mee. En de spreiding van de uitgaven verschilt naargelang de tak van de sociale zekerheid. Dat blijkt uit een onderzoek van het Antwerpse Centrum voor Sociaal Beleid. Het rijke en dichtbevolkte gebied tussen Gent, Antwerpen, Leuven, Brussel en Waals-Brabant draagt het meeste bij tot de sociale zekerheid. Achtergestelde gebieden zijn de oude Waalse industriële as, de Ardennen, maar ook grote delen van WestVlaanderen en Limburg.

De sociale zekerheid splitsen zal het draagvlak ervoor verkleinen. En dat kan je alleen compenseren door hogere bijdragen of lagere uitkeringen. Uitkeringen

Wat met de uitkeringen? Elke tak van de sociale zekerheid heeft een eigen geografisch ‘spreidingspatroon’. De spreiding van de werkloosheidsuitkeringen leunt het meeste aan bij het clichébeeld over de transfers. De werkenden zijn oververtegenwoordigd in Vlaanderen, de werklozen in Wallonië. De kaart van de gepensioneerden toont een totaal ander beeld. De bevolking veroudert sterk aan de kust, in de Vlaamse stedelijke regio’s, in de Dendervallei en in de streek van Dinant en Chimay. De pensioenuitkeringen concentreren zich vooral in die gebieden. Meer kinderbijslag gaat er naar het zuidoosten van Wallonië en de Kempen, waar er gemeenten met een jongere bevolking zijn. Een strikte opdeling tussen Noord en Zuid gaat hier dus niet meer op. Dit beeld is niet statisch. Vlaanderen wordt globaal sneller ouder dan Wallonië, zal daardoor minder bijdragen tot de sociale zekerheid en zal meer gebruik maken van pensioengeld en gezondheidszorg. De term transfers zal mettertijd een heel andere invulling krijgen dan nu het geval is.

Alleen een federaal georganiseerde sociale zekerheid kan zulke toekomstige veranderingen op het vlak van uitkeringen en bijdragen opvangen. Absurde situaties

De Vlaamse zorgverzekering is een schoolvoorbeeld om aan te tonen hoe regionalisering tot absurde situaties kan leiden. Dit stelsel werd in 2001 in Vlaanderen gelanceerd. Het neemt voor een deel de kosten voor niet-medische hulp en dienstverlening ten laste van de zorgbehoevende. Maar alle basisprincipes van de sociale zekerheid worden wel met voeten getreden. Het geld voor de zorgverzekering komt van Vlaamse dotaties en forfaitaire bijdragen van wie aangesloten is. Los van het inkomen. Met uitzondering van de allerlaagste inkomens betalen veel- en weinigverdieners evenveel. Solidair? Bovendien was er over het decreet rond de zorgverzekering voortdurend juridisch gekibbel. Wat leidde tot procedures bij het Grondwettelijk Hof en het Europese Hof van Justitie. Met eigenaardige gevolgen. Een Fransman die in Vlaanderen werkt en woont in Wallonië, kan een beroep doen op de Vlaamse zorgverzekering, maar een Waal die over de taalgrens komt werken niet. Of nog: neem het voorbeeld van een bedrijf in Vlaanderen dat Vlaamse, Brusselse en Waalse werknemers heeft. De Vlaamse werknemers zijn verplicht aangesloten, de Brusselse mogen zich vrijwillig aansluiten en de Waalse werknemers willen wel meedoen, maar kunnen dat niet. Juridisch beslecht, maar rechtvaardig? Kinderbijslag

De kinderbijslag lijkt een makkelijke prooi voor regionalisten. De vergoeding zal dan afhankelijk worden van wisselende politieke getijden en de begroting van de betrokken regio. Vandaag zou het Vlaamse kind een fikse uitkering krijgen en het Waalse wat borrelnootjes. En morgen andersom? Voor ons is elk kind gelijk. Vlaams, Waals of Brussels. Eenzelfde verhaal voor de werkloosheidsuitkeringen. De hoogte van de uitkering en de voorwaarden zullen voor Vlaamse en Waalse werknemers verschillen. Politieke accenten en budgetten zullen bepalen wie wat krijgt. Als morgen de vergrijzing in Vlaanderen haar hoogtepunt bereikt, zal de werkloze Vlaming misschien de kruimels krijgen omdat de pensioenen geen marge meer laten voor andere uitkeringen. Kunnen we nog spreken van een democratisch land als inwoners in dezelfde omstandigheden anders behandeld worden omdat ze in een bepaalde streek wonen?

Actie voor waardig minimumpensioen Zowat 3.000 mensen namen op woensdag 15 september in Brussel deel aan een opgemerkte actie rond het recht op een minimumpensioen waarmee je waardig kan leven. De actie werd georganiseerd door de vakbonden ACV, ABVV en ACLVB en de Europese federatie van gepensioneerden en ouderen, FERPA. Aan Vlaamse kant was ook OKRA van de partij. Het was geen toeval dat de actie kort voor een top van de Europese ministers van Sociale Zaken plaatsvond. De actievoerders eisten een minimumpensioen van minstens 1.150 euro netto per maand en de correcte toepassing van de wet op de welvaartsvastheid van uitkeringen. Ze kwamen ook op voor een inhaalbeweging voor de oudste pensioenen en een berekeningsplafond voor loontrekkenden dat gelijk is aan dat voor zelfstandigen. Een pensioen zou in Europa minimaal 75 procent van het gemiddelde loon moeten vertegenwoordigen. Van een privatisering van de pensioenstelsels wilden de actievoerders niet weten. Ze verzetten zich ook tegen hogere pensioen- en brugpensioenleeftijden en tegen een verlenging van de loopbaan.

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

19


tot RUBRIEKSNAAM je dienst

Lid zijn van LBC-NVK loont Vakbond werkt voor collectieve en individuele belangen

Marc Weyns

Even stilstaan bij deze stellingen. Alle werknemers werken in optimale omstandigheden. Wie werkt, krijgt het respect dat hij of zij daarvoor verdient. De werknemers krijgen allemaal hun rechtmatige deel van de opbrengsten van hun bedrijf. Het is weinig of niet waarschijnlijk dat deze beweringen volmondig worden beaamd. Het beste bewijs dat vakbonden ook in de 21ste eeuw absoluut hun reden van bestaan hebben.

De LBC-NVK is een grote vakbond met als kernopdracht de belangen van de werknemers – en in de eerste plaats die van de leden – te verdedigen. Dat gebeurt via collectief vakbondswerk en door individuele belangen van leden te behartigen. Het collectieve vakbondswerk van de LBCNVK is heel sterk uitgebouwd. Militanten nemen in ondernemingen en instellingen deel aan het sociaal overleg. In ondernemingsraden, in preventiecomités en via vakbondsafvaardigingen. Dat gebeurt in Vlaanderen en Brussel, federaal, Europees en internationaal. De LBC-NVK tracht goede cao’s af te sluiten die behoorlijke loon- en arbeidsvoorwaarden waarborgen. Ze gebruikt haar invloed om bestaande wetgeving te verdedigen en waar nodig bij te sturen. Eenvoudig is het allemaal niet. Volgehouden inzet is noodzakelijk. Om invloed te kunnen uitoefenen moet de vakbond sterk staan. Dat kan alleen als veel werknemers zich solidair opstellen door lid

20 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

verbonden. De diensten van die verbonden zijn in alle regio’s aanwezig. Met vragen over pensioen kunnen onze leden terecht bij de pensioendiensten van het ziekenfonds CM. Alle dienstverlening van het ACV en het ACW opsommen is hier niet mogelijk. Achttien secretariaten Meer informatie lees je daarover geregeld Voor de LBC-NVK is het even belangrijk om in het blad Visie. op te komen voor individuele belangen van De beroepsloopbaan van de meeste werkde leden. Op 18 secretariaten in Vlaanderen nemers verloopt niet langer op één mooie en Brussel kunnen de leden terecht voor rechte lijn. Geregeld staan werknemers op informatie. Als er problemen zijn op het een kruispunt waarbij ze niet altijd goed werk, kunnen ze daar advies en onder- weten welke weg ze moeten inslaan. Soms steuning krijgen van deskundige juridische wil een werknemer wel eens grondiger dienstverleners. Op de voorlaatste pagina nadenken over zijn professionele toekomst. van Ons Recht vind je alle adressen, tele- Misschien kan hij zijn talenten niet genoeg foonnummers en e-mailadressen. ontplooien in zijn baan. Soms is hij de conWat houdt die dienstverlening van de LBC- trole wat kwijt of is het evenwicht tussen NVK precies in? Op elk secretariaat kan je werk en privé zoek. aankloppen met vragen over je werksituatie. Over studentencontracten, uitzendarbeid, Loopbaanbegeleiding lonen, arbeidsduur, vakantiedagen, vakantiegeld, tijdkrediet en loopbaanverminde- Het Centrum voor Loopbaanontwikkeling ring. Of over educatief verlof, ontslag, brug- (CLO) geeft gratis professionele begeleiding aan werknemers in zo’n situatie. Meer pensioen en noem maar op. Zijn er problemen met je werkgever? Dan informatie vind je op www.loopbaanontwikheb je als lid recht op bijstand van een keling.be. Bellen kan naar 03 / 220 89 50. klachtenbehandelaar of een vakbondsse- En e-mailen doe je naar loopbaancentrum@ cretaris. Indien nodig komt de LBC-NVK acv-csc.be. tussenbeide bij de werkgever. Als het moet, Digitale dienstverlening is er ook. Op www. volgt een procedure bij de arbeidsrecht- lbc-nvk.be staat veel informatie met tal van berekeningsprogramma’s (bruto- en nettobank. loon, tijdkrediet, belastingen, opzegtermijnen enzovoort). Soms is er alleen informatie Taakverdeling voor onze leden. Die moeten zich dan wel De LBC-NVK verdeelde met het ACV en het even registreren. Op de website lees je hoe ACW de taken. Als het erom gaat belangen dat heel eenvoudig kan. Nu al kan je via de van leden te verdedigen in de arbeidsrelatie website een persoonlijk loonadvies vragen. met hun werkgever, is dat werk weggelegd Heel binnenkort breiden we die dienst flink voor de LBC-NVK. Vragen over de sociale uit. Ongetwijfeld lees je er dan meer over in zekerheid zijn eerder bestemd voor de ACV- Ons Recht of op de website. te zijn. De LBC-NVK telt ruim 315.000 leden in Vlaanderen en Brussel. De kracht van dat getal is belangrijk om onze opdrachten te kunnen waarmaken.


non-profit

sandy, Marijke en Karina studeren alsnog voor verpleegkundige kans om door te groeien in zorgsector MaRk SelleSlach

‘Project 600’. Zo heet het unieke opleidingsproject dat werknemers uit de zorgsector de mogelijkheid biedt om een diploma verpleegkunde te behalen. in het schooljaar 2010-2011 wordt het project gelukkig voortgezet. Drie jaar lang ruilen 360 enthousiaste cursisten hun werkplek voor de schoolbanken. hun jobs moeten worden ingevuld zodat evenveel nieuwe mensen hun weg vinden naar de sector.

De deelnemers aan Project 600 zijn mensen die vroeger niet de kans hadden om verpleegkundige te worden. Onlangs vierde het project zijn tiende verjaardag. Sinds de start zijn al 2.400 verzorgenden, administratieve krachten en logistieke medewerkers afgestudeerd als verpleegkundige. Een resultaat waar de LBC-NVK, als drijvende kracht achter Project 600, bijzonder trots op is. Tijd voor een praatje met drie kersverse studenten. De 31-jarige Sandy werkt als verzorgende op een dienst geriatrie. Marijke (28) zorgt al vijf jaar voor dementerende ouderen in een rusthuis. Karina (46) werkt sinds tien jaar als ondersteunende hulp in de operatiezaal van een ziekenhuis. Alle drie willen ze erg graag verpleegkundige worden.

rusthuis en dat werk lag me enorm goed. Net als bij Karina groeide de passie voor het werk door het te leren kennen. Vroeger dacht ik dat werken met bejaarden niets voor mij zou zijn.” SaNDy: “Na mijn humaniora ging ik voor kleuterleidster studeren. Maar dat bleek mijn ding niet te zijn. In de vakantie deed ik een studentenjob in het ziekenhuis en dat werk beviel me. Ik begon te twijfelen aan mijn studiekeuze. Maar omdat we het thuis niet zo breed hadden, ging ik uiteindelijk maar werken. Zo kwam ik in de zorgsector terecht. En daar ontwikkelde ik de motivatie om verpleegkundige te worden.”

doenbaar. Met een dagopleiding kan je je beter toeleggen op de studies. Het zou erg moeilijk zijn om te werken, avondschool te volgen en dan nog eens voor je gezin te zorgen.” MaRiJke: “Ons voordeel is dat wij al heel wat ervaring opdeden door in de zorg te werken. Sommige leerstof snap je sneller door die praktijkervaring.” Familie

Wat vinden jullie partner en kinderen ervan dat jullie opnieuw gaan studeren? kaRiNa: “Die vinden dat geweldig. Mijn zoon van tweeëntwintig studeert nog en kijkt er naar uit om samen met zijn moeder Beetje bang ‘in de blok’ te zitten.” oNS Recht: De studies duren drie jaar. Wat SaNDy: “Bij mij thuis zijn ze heel enthousiverwachten jullie ervan? ast. Mijn dochtertje gaat naar het tweede MaRiJke: “Het zal zwaar worden, denk ik. Ik leerjaar en haar mama gaat ook naar het heb er een beetje schrik voor.” tweede jaar (Sandy volgde al een eerste jaar kaRiNa: “Opnieuw op de schoolbanken zit- in avondschool, nvdr). We kunnen samen ten zal niet meevallen. Ik merk nu al dat ik een boekentas kopen.” bij lange vergaderingen soms moeite heb om geconcentreerd te blijven. Het is voor mij al oNS Recht: Hoe reageren de collega’s? MaRiJke: “Die zijn blij voor mij en de kans zo lang geleden dat ik nog les volgde.” MaRiJke: “Het is nog maar acht jaar geleden die ik krijg, maar ze zullen me wel missen dat ik op school zat. Maar ik ben toch ook denk ik.” kaRiNa: “Zolang zullen de collega’s mij niet een beetje bang.” SaNDy: “Ik volgde vorig jaar al een eerste jaar moeten missen. Zodra ik mijn diploma heb, avondschool. Misschien valt het best mee. wil ik terug naar het operatiekwartier. Mijn In het begin is het wat aanpassen maar als collega’s zullen me dus wel terugzien. Het zal je de leerstof regelmatig bijhoudt is het wel alleen in een andere functie zijn.” oNS Recht:

Motivatie

Dames, waarom kozen jullie voor dit opleidingsproject? kaRiNa: “Als verzorgende mag ik maar beperkte taken doen in het operatiekwartier. Ik wil wat graag verpleegkundige worden en meer verantwoordelijkheid dragen.” “Toen ik 18 jaar oud was, dacht ik er helemaal niet aan om in de zorgsector te werken. Samen met mijn vriend wilde ik toen een eigen zaak beginnen. Maar nu werk ik al 23 jaar in de zorg. Mijn interesse voor het werk nam aanzienlijk toe.” MaRiJke: “Na de middelbare school had ik mijn buik vol van studeren. Ik moest trouwens twee keer bissen. Maar ik deed voort om toch maar een diploma te halen. Eerder toevallig werd het de gehandicaptenzorg. Daarna stapte ik over naar de bejaardenzorg.” “Omdat ik geen rijbewijs had, moest ik dichtbij huis werk zoeken en er waren geen vacatures voor opvoeders. Ik solliciteerde in het oNS Recht:

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

21


distributie

uni neemt standpunt in over zondagwerk in europese winkels “Geen maatschappij die alleen draait rond consumeren” sneuvelen ook in andere departementen de strikte regels. Door de recente uitbreiding van de In Duitsland is er geen regeling op federaal niveau. Ook daar lossen de Länder (deeleuropese unie zijn er nu heel wat staten) één na één de teugels. Vooral kerlidstaten met een arbeidswetgekelijke kringen en vakbonden gaan in het ving die lang niet het niveau haalt tegenoffensief. Sinds 2007 doen ze dat via van die bij de traditionele leden. in de ‘Allianz für den Freien Sonntag’. oost-europa heerst nog vaak de Finland regelde vroeger de openingstijden wet van de economische jungle. bij wet (6.00u-18.00u). Maar de openingstijalles kan en mag. De wetgeving den werden uit de wet gehaald. Op zondag kan er niet op tegen zoveel ecois er geen beperking meer voor winkels met nomisch geweld. De dienstenbond een oppervlakte kleiner dan 400 vierkante uNi europa, waarvan de lBc-NVk meter. Grote winkels mogen nu open zijn op lid is, kijkt zeker niet lijdzaam toe. alle zondagen in november en december en op alle feestdagen. In een aantal Oost-Europese landen zijn er Italië beperkt het aantal zondagopeningen geen regels over de winkelopeningstijden. voorlopig nog tot acht. Maar ook daar heb Een winkel kan er 24 uur op 24 open zijn. je uitzonderingsregels voor de toeristische Zeven dagen op zeven, feestdagen inbegre- gebieden. pen. In de traditionele EU-lidstaten veranderde Kwaliteit jobs ook heel wat aan de openingstijden. België schakelde in 2007 over van drie zondagope- De regels worden versoepeld en er komen ningen naar zes. Tegelijk werd de wetgeving almaar meer uitzonderingen. En met de op de erkenning van de toeristische gebie- voorziene uitzonderingen wordt almaar den aangepast. De bonden waren bang dat soepeler omgegaan. Meer en meer winkels het aantal steden en gemeenten met een zijn steeds langer open, zowel door de week erkenning als toeristisch gebied sterk zou als op zon- en feestdagen. stijgen. Tot nu toe gebeurde dat niet. Het Overal in Europa gaat dit ten koste van werd wel veel gemakkelijker een erkenning de kwaliteit van de jobs. Almaar vaker te krijgen. Het aantal handelszaken in fran- moet winkelpersoneel op atypische uren – chise neemt voort toe. Hierdoor zijn almaar ’s morgens vroeg, ’s avonds laat of op zonmeer winkels open op zondag. Meer en meer en feestdagen – werken. Dat maakt het moeilijker om werk en privé-leven te compersoneel moet ’s zondags werken. Nederland schafte op zaterdag de verplichte bineren. Winkelmedewerkers zijn dikwijls sluiting om 17.00u af. De zondagsluiting niet thuis wanneer de partner en kindewerd er stevig uitgehold. Luxemburgse ren thuis zijn. En winkelpersoneel kan niet winkels sluiten op zaterdag nog altijd om deelnemen aan het klassieke sociale leven 18.00u. Maar op zondag kan elke winkel op zondagen, feestdagen en weekavonden. daar tussen 8.00u en 13.00u open zijn. Voor Ze moeten zich erg flexibel opstellen, een een pak winkels zijn er uitzonderingen zodat ze ook na 13.00u open blijven. chRiS VaN DRooGeNBRoeck

Frankrijk

Frankrijk hief alle beperkingen op de openingstijden tijdens de week op. En vorig jaar protesteerden de vakbonden er tegen de regeling die de ‘prefect’ in elk ‘département’ zelfstandig laat beslissen over afwijkingen op de zondagsluiting. Vooral in de grensdepartementen willen prefecten met veel zondagopeningen klanten uit het buitenland lokken. Daardoor

22 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

automatisch gevolg van de ruime openingstijden. Bijna nergens zijn goede afspraken gemaakt over de werkvoorwaarden of een aangepaste verloning. UNI Europa keurde onlangs een resolutie over zondag- en laatavondwerk goed. De vakbond wil geen maatschappij die alleen maar draait rond ‘consumeren’. Werknemers uit de distributie hebben dikwijls moeilijke werktijden, werken vaak deeltijds en staan onder druk van werkgevers en klanten. Ook zij hebben recht op een evenwicht tussen werk en privé-leven. Volgens UNI moeten de EU-instellingen en de nationale overheden het principe van de vrije zondag erkennen en zorgzaam omspringen met laatavondopeningen. De EU-instellingen en de nationale autoriteiten moeten maatregelen treffen om de werknemers te beschermen. Regelingen over de openingstijden moeten altijd het resultaat zijn van overleg tussen de sociale partners, vindt UNI. Werknemers mogen nooit worden gedwongen om op zondagen, op feestdagen of laat op de avond te werken. Zondag- en laatavondwerk moet degelijk worden gecompenseerd, in eerste instantie met genoeg inhaalrust tijdens de normale werktijden. Werken op ‘atypische momenten’ moet ook genoeg worden beloond. Acties

Samen met zijn leden maakte UNI een databank met informatie over werk- en openingstijden in de Europese winkels. UNI speelt ook zijn rol bij de ‘Retail Market Monitoring’, een waakhond voor de distributie die afhangt van de Europese Commissie. UNI interpelleert de Europese werkgeversorganisatie Eurocommerce over de openingstijden. De bond wil met de werkgevers een kaderafspraak maken. Europa wil over igens zi jn Arbeidstijdenrichtlijnen aanpassen. UNI vraagt in dat verband aandacht voor de bescherming van de vrije zon- en feestdagen en een degelijke omkadering van laatavondwerk. Samen met de nationale partners werkt UNI Europa ook aan een campagne die mikt op nationale politici en Europarlementariërs. Die campagne onderstreept de nadelige gevolgen van zondag- en laatavondwerk.


soCiAAL

JaN DeReyMaekeR

Voor de 58 personeelsleden is het klontjesklaar dat Link2Biz door wanbeleid in het zand beet. Een groot deel van de werknemers staat nu op straat. Link2Biz sorteert en verstuurt poststukken. Tot 2002 was het eigendom van Belgavia. Na enkele overnames vond een management buy-out plaats. Op dat moment waren er nog 80 personeelsleden. Aanvankelijk leek het goed te gaan, maar na verloop van tijd begon Link2Biz veel klanten te verliezen omdat de service verslechterde. De directie liet betijen. In 2009 werd een oplossing voor de kasproblemen gezocht door de Groep Rossel (Le Soir) in het kapitaal te laten stappen. Er kwam een kapitaalverhoging van 800.000 euro. Rossel leverde hiervan 600.000 euro. Link2Biz hield op 17 mei van dit jaar een bijzondere ondernemingsraad. De directie kondigde aan dat ze eind juni bijna alle activiteiten wilde stopzetten. En dat het hoofdkantoor al naar Nijvel werd verhuisd. Vier mensen mochten in dienst blijven.

© foto: DaNIËl RYS

er is een einde gekomen aan de lijdensweg van de bijna 60 werknemers van link2Biz international, het postbedrijf uit kortenberg. op 13 september werd het faillissement uitgesproken. Jarenlang werd de onderneming slecht gerund. in de aanloop naar de sluiting werd ze helemaal leeggemolken.

einde aan lijdensweg voor postbedrijf Link2biz Nederlands aBc Mail neemt klein deel activiteiten over 32bis worden alle verworvenheden gehandhaafd bij een overname. Op basis van de WCO kan een overnemer wel afspraken maken over nieuwe, meestal slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden. De WCO staat hiermee haaks op de Europese regels en laat bovendien heel wat onduidelijkheid bestaan over de gevolgen van de overdracht. Een niet nader genoemd Amerikaans bedrijf toonde sterke interesse voor Link2Biz. Maar midden augustus sprong de deal af omdat de kandidaat-overnemer met liquiditeitsproblemen kampte. Daarna werden werknemers en bonden elke dag opnieuw geconfronteerd met vergaderingen, nieuwe wendingen, ultimatums en juridische spelletjes.

Groep Rossel

Kandidaten

De arbeiders- en bediendenbonden verzetten zich tegen de georchestreerde sluiting. Voor Rossel moest Link2Biz dicht met een minimale vergoeding voor het personeel. Rossel wilde de machines, databanken en afdelingen verkopen. Vermits de vakbonden hun veto hadden gesteld, kwam er een ‘procedure van gerechtelijke reorganisatie’ in het kader van de nieuwe Wet Continuïteit Ondernemingen (WCO). Er werd een gerechtsmandataris aangeduid die een overnemer moest zoeken. Het was een Franstalige omdat Link2Biz zijn hoofdkantoor naar Nijvel overgebracht had. In de WCO staat dat de overnemer niet verplicht is cao 32bis te respecteren. Volgens cao

Op vrijdag 27 augustus deelde de gerechtsmandataris mee dat er twee of drie nieuwe kandidaat-overnemers waren. Drie dagen later kregen de bonden twee onvolledige overnamedossiers. Eén kandidaat-overnemer bleek vooral uit op het klantenbestand en het machinepark. Dat bod werd dan ook meteen afgewezen. Het Nederlandse ABC Mail wilde een vestiging oprichten in België. Sommige jobs konden hierdoor worden gered maar de ‘gelukkigen’ moesten wel 15 procent loon inleveren en sommige verworvenheden prijsgeven. De bonden vergaderden met de werknemers die door ABC Mail zouden worden overgenomen. Er waren veel vragen en twijfels. ABC

Mail wilde de twee directeurs in dienst houden die volgens het personeel aan de basis lagen van alle miserie. Na het overleg met het personeel trokken de vakbonden naar de arbeidsrechtbank. Daar vond een erg verwarrende zitting plaats. De gerechtsmandataris, de advocaten van ABC Mail en de rechters maakten een onzekere indruk. Uiteindelijk werd beslist dat ABC Mail een deel van de activiteiten mocht overnemen. Veertien mensen konden zo aan de slag blijven. Op 10 september werden de boeken neergelegd. Drie dagen later was het faillissement een feit. De curator moet nu de meeste werknemers ontslaan of met brugpensioen sturen. Emoties

Het afscheid was emotioneel. Nogal wat mensen hadden bijna hun hele loopbaan bij Link2Biz doorgebracht. De werknemers moesten met lede ogen aanzien hoe het bedrijf werd verknoeid. Schokkend is dat sommige ex-werknemers bestookt werden met telefoontjes van directeurs. Die hadden nog allerlei vragen over procedures en over de behandeling van sommige klanten. Een onderneming verpatsen kan iedereen. Maar een bedrijf op een menselijke manier naar zijn einde brengen is veel moeilijker. Dat is nog maar eens gebleken. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

23


vAKbondsWerK

vrijheid van meningsuiting is het verdedigen waard uitspraak hasseltse rechter doet wenkbrauwen fronsen MaRc WeyNS

Je mening kunnen zeggen en schrijven en stevige kritiek geven op wat er misloopt. het lijkt vanzelfsprekend, maar lang niet iedereen kan kritiek verdragen. Meer dan eens wordt bij de rechtbank aangeklopt voor een schadevergoeding of een andere sanctie tegen wie luid of scherp zijn gedacht zegde. De vrijheid van meningsuiting is een hoeksteen van onze samenleving. Dat hoort ook zo te blijven.

De Hasseltse burgerlijke rechtbank veroordeelde eerder dit jaar de verantwoordelijke uitgever van de Limburgse editie van het ACV-blad Visie tot de betaling van 1 euro schadevergoeding aan drie vroegere aandeelhouders van GMO, een bedrijf dat failliet gegaan was. De rechter vond het ongepast dat de namen van die aandeelhouders waren genoemd in een kritisch interview met een vakbondssecretaris. Toen GMO failliet ging, leken diverse feiten erop te wijzen dat er kwaad opzet in het spel was. Die inschatting was geen loze veronderstelling van een al te voortvarende vakbondssecretaris. Voordien had ook de bedrijfsrevisor al indringende vragen gesteld over de financiële toestand van het bedrijf, dat matrijzen maakte voor het spuitgieten van kunststofonderdelen voor de autoindustrie. De curator kreeg nooit een antwoord op zijn vragen. Verdacht

Na het faillissement ontdekte de curator elementen die uiteindelijk leidden tot een opsporingsonderzoek. De rechter-commissaris vond de facturen voor sommige managementvergoedingen hoogst verdacht. Tot een echte strafzaak voor de rechtbank kwam het niet. Maar toen het artikel in Visie verscheen, behoorde dat zeker tot de mogelijkheden. De feiten in het artikel waren juist en werden niet eens betwist. Dat schrijft de rechter klaar en duidelijk in zijn vonnis. Toch vond hij het niet nodig dat de namen van de drie vroegere aandeelhouders werden genoemd. In zijn commentaar onderstreept de rechtbank met verve het belang van de persvrijheid en het recht op vrije meningsuiting. Die rechten staan in de grondwet en in het Europees Verdrag voor de Rechten van de

24 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

Mens. De berichtgeving in Visie sloot aan Uitschuiver bij het werk van de vakbond. In zo’n context is het normaal en aanvaardbaar dat de In zijn beoordeling maakt de rechter toch belangen van de werknemers worden verde- wel een uitschuiver. De feiten in het artidigd en dat onduidelijkheden en mogelijke kel klopten. En de opinie die werd uitgewantoestanden bij een faillissement aan de sproken, was niet uit de lucht gegrepen. De identiteit van de vroegere aandeelhouders werd beperkt weergegeven: geen foto, adres of andere gegevens, maar alleen de naam. Bovendien was er een algemeen maatschapNet zoals de pers is de pelijk belang mee gemoeid: door het faillisvakbond een waakhond sement verloren de werknemers hun baan en werden heel wat schulden afgewenteld op in een democratische de gemeenschap. Als diverse feiten erop wijzen dat het faillissement heel waarschijnlijk samenleving, is te mee veroorzaakt werd door de vroegere aanlezen in het vonnis. deelhouders, is het niet verkeerd hun namen te citeren. Het is toch relevant om man en paard te noemen in een artikel over de vraag wie alle ellende veroorzaakte? kaak worden gesteld. Net zoals de pers is de Ook de Vlaamse Vereniging van Journalisten vakbond een waakhond in een democrati- (VVJ) vindt dat de rechter de vrijheid van sche samenleving, is te lezen in het vonnis. meningsuiting hier te eng interpreteerde. Binnen het bedrijfsgebeuren behartigt de Voor de vakbond maakte de rechter een vakbond de werknemersbelangen. onjuiste afweging tussen enerzijds de vrijVolgens de rechter had het geen meerwaarde heid van meningsuiting en het recht op om de namen van de vroegere aandeelhou- informatie en anderzijds het recht op priders te vermelden. Visie mocht kritische vacy. bedenkingen geven over die aandeelhou- Vooral verontrustend is dat rechters wel ders, maar het was ‘volstrekt overbodig’ vaker zulke uitspraken doen. Niet massaal, hun namen af te drukken. De privacy werd maar toch. De jongste jaren waren er, ook op nodeloos geschonden en dat valt niet te rij- Europees vlak, wel meer vonnissen en arresmen met de zorgvuldigheidsnorm van de ten die de grenzen van de vrije meningsuiting inperkten. journalist.


rubrieKsnAAM in de MArGe

vakbonden steunen strijd tegen armoede

WF

vrije meningsgaring

kRiStel De VoS

Bijna 15 procent procent van de Belgische bevolking leeft onder de europese armoederisicogrens. Voor een alleenstaande ligt die grens op 899 euro per maand. en voor een gezin met twee volwassenen en twee kinderen op 1.888 euro.

Armoede is complex. Het is geen zaak van inkomen alleen. Arm zijn heeft invloed op alle levensdomeinen, op gezondheid, huisvesting, onderwijs en ga zo maar door. Armoede moet je daarom op vele fronten bestrijden. Dertien organisaties willen daar iets aan doen. Onder de noemer ‘Decenniumdoelen 2017’ bundelden ze hun krachten. ‘Decenniumdoelen 2017’ verwoordde zes concrete en realistische doelstellingen die tegen 2017 gehaald moeten worden. Die doelstellingen hebben te maken met gezondheidszorg, arbeid, inkomen, wonen, onderwijs en samenleven. Elk jaar wordt de vooruitgang op deze vlakken gemeten en gepubliceerd onder de vorm van een ‘Armoedebarometer’. Om de leefsituatie van de mensen in armoede te verbeteren moeten politici en overheden hun verantwoordelijkheid nemen. Het samenwerkingsplatform wil hen helpen door armoede voortdurend onder de aandacht te brengen en beleidsvoorstellen te formuleren. In het Europese jaar tegen armoede en sociale uitsluiting mag de Wereldarmoededag, op 17 oktober, zeker niet ongemerkt voorbijgaan. Wie arm is, moet leven – of overleven – met een te klein inkomen. Naar aanleiding van 17 oktober brengen de vakbonden ACV, ABVV en ACLVB, en de andere partners in Decenniumdoelen 2017, samen met het ‘Belgisch Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen’ de inkomensproblematiek onder

de aandacht van de politiek en de publieke opinie. Ze doen dat met een persactie op 11 oktober. Het aantal mensen dat aangeeft het moeilijk te hebben om de eindjes aan elkaar te knopen met hun beschikbaar inkomen, steeg van 9,6 naar 14,8 procent. Dat bleek uit de jongste Armoedebarometer van Decenniumdoelen 2017, die in april werd voorgesteld. De ‘subjectieve armoede’ blijft dus stijgen. Het aantal mensen met schuldenlast en het aantal dossiers rond schuldbemiddeling nemen ook toe. Van de groep die schuldbemiddeling aanvraagt, heeft 44 procent een job. Werken helpt om uit armoede te blijven. Maar lang niet iedereen die werkt, wordt gespaard van een leven in armoede. Decenniumdoelen 2017 wil dat de overheid haar verantwoordelijkheid neemt. Ondanks de geplande grote besparingen moet de overheid erover waken dat iedereen een volwaardig inkomen heeft en een fatsoenlijk bestaan kan leiden. www.decenniumdoelen.be

Ons gerechtelijk apparaat verdient waarschijnlijk geen blindelings vertrouwen. De zogenaamde ‘guerre des juges’ komt daarvoor net iets te vaak lelijk in beeld. Zijn er überhaupt instellingen die nog een onwankelbaar geloof verdienen? Nu is er tussen ‘geen vertrouwen’ en ‘blindelings vertrouwen’ nog wel wat ruimte voor nuancering. De kerk in het midden houden is altijd wijs. Zelfs in deze donkere tijden voor het instituut Kerk. In veel debatten dreigt de zin voor nuancering te wijken voor extremistische opvattingen, al dan niet gebaseerd op alles behalve redelijkheid en alleen op emotie. Lees in kranten en op nieuwssites maar eens wat de ‘vox populi’ te verkondigen heeft. Meningen met enige nuance zijn dikwijls ver te zoeken. Eén enkele keer is het grappig. Heel vaak zijn de reacties kwetsend. Bijna nooit overstijgen ze het niveau van cafépraat. Voorlopig hoogtepunt in de ziekmakende zoektocht naar de stem van de lezer of luisteraar was een vraag van ‘Het Belang van Limburg’ over de veelbesproken ‘parachutemoord’. In een poll kregen de lezers de vraag voorgeschoteld of ze dachten dat de verdachte al dan niet de parachute van het slachtoffer gesaboteerd had. Een fl agrante schending van wat je als ‘gemeenschappelijke fatsoensnorm’ zou mogen beschouwen. Zo’n vraag fl irt niet met de grens van het oorbare, ze overschrijdt ze gigantisch. De Limburgse invulling van het begrip volksjury verdient niet anders dan afgrijzen en afwijzing. Op zo’n redactie moet er toch iemand geweest zijn die aanvoelde of wist dat zo’n vraag stellen niet één maar een hele reeks bruggen te ver was? Of zou een voltallige redactie kunnen worden verblind door de drang om ‘mensen hun gedacht te vragen’? Feit is dat er externe druk nodig was om de vraag van de website te halen. Vrije meningsuiting is een groot goed. Je moet dan ook vrij naar meningen kunnen vragen. Maar een mening is wel een standpunt, een opinie, een opvatting, een visie. Niet de vraag of mensen denken dat iemand iets al dan niet op zijn kerfstok heeft. ‘Het Belangske’ nam dan ook een fl ink loopje met de journalistieke deontologie.

Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

25


film k arin seberechts

Five minutes of heaven

Tumult, twijfels en hartstocht in slowmotion, met Bach en Dalida (Xavier Dolan, Niels Schneider en Monia Chokri)

Les amours imaginaires Verliefd zijn is zwoegen en afzien. Daar hoef je geen tekeningetje bij te maken. Dat doet acteurcineast Xavier Dolan uiteraard wel, want dat is nu eenmaal zijn job. De piepjonge Canadees laat een homo-bi-vriendenpaar van dolverliefdheid over hun eigen en elkaars voeten struikelen. Francis en Marie dingen namelijk onverdroten en in verspreide slagorde naar de gunsten van Nicolas, een adonis die als een verleidelijk kwelduiveltje door hun leven dwarrelt… Heel erg diep gaat hij niet, deze prille en meesmuilende overpeinzing over hartstocht en het tumult en de twijfels die zij zaait. Maar Xavier Dolan, die misschien nog geen volleerde meester is maar beslist een begenadigde pupil, heeft meer dan genoeg aan een iel thema om fraaie momenten op het scherm te toveren. Iedereen wordt uitgenodigd om Dolans aaneenrijging van smachtende ‘tête-à-têtes’ en smeulende rivaliteit niét sensueel te vinden. Elke scepticus mag proberen om ongevoelig te blijven voor zijn royaal gebruik van slowmotion en Bachs smartelijke cellosuite nr. 1. Je hoéft echt niet breeduit te glunderen met de intieme

ontboezemingen die Dolan als interludia tussen zijn eigenwijze melo smijt. In heerlijk Québéqois no less. Maar zeg nu zelf: die ongehoord sexy Italiaanse versie van ‘Bang Bang’ door Dalida, daar kan toch niemand aan weerstaan… De 21-jarige ‘chouchou’ van Cannes en wijde omstreken grabbelt speels in de trukendoos van collega’s en zielsgenoten. Hij lonkt dat het een lieve lust is. Naar Ozon, naar Wong Kar-wai, naar Almodovar. Kortom naar andere filmmakers die graag mogen turen naar het onnavolgbare gedrag van de ene mens die de andere begeert. Met een heuse oerkreet trekt Francis een streep onder de episode Nicolas en zijn ‘amours imagiaires’. Afijn, tot de volgende adonis in het vizier komt. Een weinig prétentieux is hij wel, dit jongmens dat wel tien keer op de generiek van ‘Les amours imaginaires’ prijkt. Maar wie zo bekoorlijk filmt, acteert, monteert en kostumeert als deze ijdeltuit, komt daar terecht mee weg.

Jeugdtrauma’s. Ze laten zich niet geruisloos tussen de plooien van de tijd schuiven. Zoveel is ons de jongste maanden meer dan duidelijk geworden. Het trauma van de Ierse Joe Griffin in ‘Five Minutes of Heaven’ is niet van seksuele aard. Maar het blijft net zo goed al meer dan dertig jaar aan zijn lijf, leden en gemoed kleven. Je zal het ook maar meemaken dat je broer voor je ogen drie kogels in zijn kop krijgt, terwijl jij een balletje staat te trappen. Dat je gezin bijgevolg verkruimelt en je eigen moeder jou levenslang verwijt niets ondernomen te hebben. Dertig jaar na dit ‘incident’ is Joe bereid tot een confrontatie met de dader. Eén en ander is opgezet door een televisiestation. Of de ontmoeting het verhoopte smakelijke tv-moment zal opleveren, is nog maar de vraag. Er zijn over de Ierse kwestie al kilometers pellicule door de projectoren gegaan. Oliver Hirschbiegel (‘Der Untergang’) lijkt als Duitser van dienst geknipt om een ander, ‘neutraal’ licht te laten schijnen over de ‘troubles’. De cineast gebruikt de zowat met de Ierse genen versmolten tweedracht tussen katholieken en protestanten

weliswaar als significant decor, maar weidt er nauwelijks over uit. Hirschbiegel laat zijn licht namelijk meer schijnen op de impact van die ene misstap op een mensenleven. Niet alleen dat van Griffin, maar evengoed dat van Alastair Little, de toen 17-jarige schutter. De één droomt briesend van vergelding, de ander wacht wanhopig op vergeving. ‘Five Minutes of Heaven’ is een stug kleinood dat last heeft van theatraliteit en dramatisch een beetje zwalpt. Maar Hirschbiegels minzame observatie van twee mensen die al een leven lang pijn, woede en spijt verbijten, laat niet onbewogen. Door zijn eigen confrontatie tussen de opgedraaide Griffin en de verstijfde Little heen schemert de bittere vaststelling dat wonden soms nooit genezen, dat oprecht berouw niet noodzakelijk tot verschoning leidt en dat verzoening nog meer overgave vergt dan vergelding. Een korzelige oefening in loutering, gepast en innemend ingevuld door James Nesbitt en Liam Neeson. ‘Five minutes of heaven’ komt op 20 oktober in de Belgische zalen

Verzoening of vergelding: pijnlijke confrontatie tussen dader en ‘getuige’ (James Nesbitt en Liam Neeson)

‘Les amours imaginaires’ is vanaf 6 oktober te zien in de Belgische zalen.

26 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht


boeK

rubrieKsnAAM

GuteNBeRG

de 50 grootste misvattingen in de psychologie Prof. Dr. Scott 0. lilienfeld e.a. het is nu bewezen: maagzweren worden veroorzaakt door een bacterie en niet door stress. Zelfmoord komt niet vaker voor in de donkere wintermaanden, maar integendeel veel meer in de zomer. ons karakter is niet af te lezen uit ons handschrift. en de meeste vrouwen worden niet slechter gehumeurd in de dagen die vooraf gaan aan hun menstruatie.

Een team van vier Amerikaanse hoogleraren psychologie ergerde zich al jaren aan al die zogenaamde ‘idées reçues’ waarmee redacteurs van damesbladen en andere zogenaamde kenners van de menselijke ziel hun publiek onophoudelijk om de oren slaan. Zij verzamelden de vijftig hardnekkigste mythes uit hun vakgebied en vergeleken die met betrouwbare universitaire onderzoeken uit de hele wereld. Hun conclusies waren ontluisterend. Enkele voorbeelden. Iedereen kent de bewering dat de meeste mensen rond hun veertigste of vijftigste een midlifecrisis krijgen. Middelbare mannen kopen een Porsche en nemen een nieuwe, jonge vrouw. Vrouwen gaan cursussen volgen of kopen zelfhulpboeken. Professor Lilienfeld en zijn collega’s sloegen er de vakliteratuur op na en wat bleek? Een onderzoek uit 2004 bij meer dan 3.000 mensen op middelbare leeftijd wees uit dat mensen tussen hun 40ste en 60ste over het algemeen vonden dat ze hun leven beter onder controle hadden dan ooit tevoren. Het is waar dat sommige mensen op middelbare leeftijd aan zichzelf gaan twijfelen. Maar er zijn geen bewijzen dat die periode zwaarder of moeilijker zou zijn dan een andere levensfase. Tegenpolen

Nog een voorbeeld. Tegenpolen zouden elkaar aantrekken. We zouden ons het meest aangetrokken voelen tot mensen die anders zijn dan wij. Fout, zegt professor Lilienfeld, soort zoekt soort. Onderzoeken met duizenden proefpersonen hebben bewezen dat

mensen met gelijksoortige karaktertrekken meer kans hebben om zich tot elkaar aangetrokken te voelen dan mensen die niet op elkaar lijken. Niet alleen wat het karakter betreft, maar ook op het gebied van standpunten en waarden blijken we meer waardering te hebben voor iemand die het eens is met ons. Nog één? Een positieve instelling zou een remmende invloed op kanker hebben. Het is jammer voor Marie-Rose Morel, maar tot nu toe hebben wetenschappers geen enkel verband gevonden tussen een positieve ingesteldheid en het overleven van kanker. wetenschappelijk bewijs voor het bestaan Negen jaar lang werden duizend kankerpa- van de g-plek, kleine klassen doen leerlintiënten met hoofd- en nekkanker gevolgd. gen niet altijd beter presteren. Patiënten die toegaven dat ze de strijd hadden opgegeven, hadden net zomin kans om Seksueel misbruik langer te leven dan anderen die zich positieEn, misschien nog de meest confronterende ver hadden opgesteld. vaststelling van allemaal: maar twaalf procent van de mannen die als kind seksueel misbruikt zijn, bezondigt zich als volwassene zelf aan seksueel misbruik. De meeste Er zijn geen bewijzen kinderen die misbruikt werden in hun jeugd, dat sint-janskruid zijn weerbaar genoeg om daar later weinig of geen psychopathologische gevolgen van effi ciënter is dan te ondervinden. gewone antidepressiva. Stuk voor stuk verrassende beweringen, waarop sommige lezers vaak zelfs ongelovig zullen reageren, maar we kunnen er niet Elektroshocks onderuit. Keer op keer citeren de auteurs Een laatste voorbeeld. Het toedienen van namen, jaartallen en conclusies van gereelektroshocks zou wreed en fysiek gevaar- nommeerde onderzoeken. Er is maar weinig lijk zijn. Nee, zeggen de auteurs, elektro- ruimte voor gefundeerd protest. shocks zijn zeker niet onschadelijk, maar Wie het eerste hoofdstuk van het boek leest, de behandeling is lang niet zo psychisch en zal trouwens begrijpen waarom al onze vastfysiek gevaarlijk als veel mensen denken. geroeste ideeën zo hardnekkig standhielden. Bijna alle patiënten die met shocks behan- Professor Lilienfeld en zijn collega’s zien tien deld werden, zeiden dat ze de therapie weer mogelijke verklaringen. Een ervan is dat we zouden ondergaan als hun depressie zou naar simpele antwoorden en snelle oplossinterugkeren. gen verlangen. Dit boek neemt de tijd om De vlekkentest van Rorschach is waarde- die oplossingen eens een keertje zorgvuldig loos, opnames in psychiatrische ziekenhui- tegen het licht te houden. zen nemen niet toe bij volle maan, er zijn geen bewijzen dat sint-janskruid efficiënter DE 50 GROOTSTE MISVATTINGEN IN DE is dan gewone antidepressiva, dromen heb- PSYCHOLOGIE ben geen symbolische betekenis, vrouwen Scott O. Lilienfeld, Steven Jay Lynn, John hebben geen betere sociale intuïtie dan man- Ruscio en Barry L. Beyerstein nen, mannen denken niet gemiddeld elke Uitgeverij Bert Bakker zeven seconden aan seks, er bestaat geen 393 blz. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

27


inbox monique bra am

www.allesovermijnloon.be

oriënterend advies. Vul een aantal parame- kopiëren en vermenigvuldigen, hoe liever. ters in en een paar dagen later ontvang je Op de site vind je een uitgebreid aanbod aan Op de websites van het ACV en de LBC-NVK het advies in je mailbox. Daarnaast heeft nieuws. Belgisch nieuws, wereldnieuws, ecovind je de uitgebreide subsite allesovermijn- het NVK nog een andere service in petto. De nomie, cultuur, Derde Wereld, noem maar loon.be . Hoe zit het met de hoogte van mijn kadervakbond heeft loonschalen uitgewerkt op. Artikelen, blogs, opiniestukken, interloon? Heb ik recht op een eindejaarspremie? voor kaderleden die al een tijdje aan de slag views en video’s. Maak zelf mee het nieuws. En hoe zit het met mijn bedrijfswagen? Wat zijn. Vul het online formulier in zodat we je Bezoek de site en reageer. bij ziekte en zwangerschap? En verdienen een richtinggevend advies kunnen bezorgen. mannen en vrouwen eigenlijk wel evenveel Let wel op. Dit laatste instrument is alleen of is er nog altijd sprake van een loonkloof? online toegankelijk voor vakbondsleden. Je LBC-NVK Naast uitgebreide info vind je op deze site moet dus lid zijn van de LBC-NVK en gere- in sociale media middelen om zelf één en ander te berekenen, gistreerd zijn op de website. Je vindt ons ook op: bijvoorbeeld het verschil tussen je bruto- Facebook: www.fbook.me/lbcnvk: onze en nettoloon. En doe mee aan de salaris- www.dewereldmorgen.be vriendenpagina speelt kort op de bal, veel check. Via deze online enquête wil het ACV aandacht voor de actualiteit, met aanvulproberen om het gemiddelde loon te bere- De LBC-NVK steunt volop De Wereld Morgen. lingen van oplettende ‘vrienden’. kenen voor diverse beroepen. Ontdek of je Een welkome aanvulling op het sterk gecombij een andere werkgever meer kan verdie- mercialiseerde medialandschap van van- - Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk: sinds dit jaar heeft de LBC-NVK een eigen nen voor hetzelfde werk. Als je de enquête daag. De Wereld Morgen is het gezamenYoutubekanaal. We zetten er videoboodinvult, maak je kans om een plezierig week- lijk werk van (burger-) journalisten, lezers schappen en reportages op. Neem eens een endje aan de kust of de Ardennen te winnen. en vrijwilligers. De website wil een stem kijkje en laat je commentaar achter. Neem eens een kijkje op allesovermijnloon. geven aan alle mensen die niet of minder aan bod komen in de traditionele media. - Picasa: http://picasaweb.google.com/lbcnvkbe. De Wereld Morgen krijgt financiële steun foto : voeren we actie, dan maken we foto’s. www.startersloon.be van een flink aantal middenveldorganisaEn zetten we een selectie op picasa, onze ties waaronder de vakbonden, milieuorgafotodatabank. Op picasa vind je een mooi Zijn je studies afgerond en ben je druk aan nisaties en ngo’s voor ontwikkelingssamenoverzicht in beeld. het solliciteren? Lonkt de eerste job? Welk werking. DeWereldMorgen.be trekt voluit - Twitter: http://www.twitter.com/lbcnvk: loon mag je vragen bij je sollicitatiegesprek? de kaart van het gratis kwaliteitsnieuws. twitteren doen we ook, meestal om onze Het NVK, de werking voor kaderleden bin- Nieuws moet vrij kunnen bewegen en iederacties en aanwezigheid ten velde aan te nen de LBC-NVK, kan je daarbij helpen. Via een bereiken die er behoefte aan heeft. Hoe kondigen. startersloon.be kan je online vragen om een vaker lezers artikels van De Wereld Morgen

Ecologisch filmfestival in Gent Franse prent ‘Le Couperet’ op zaterdag 20 november ACV Gent-Eeklo en het Gents Milieufront organiseren van zaterdag 20 november tot en met vrijdag 26 november voor de tweede keer een ecologisch filmfestival. Het festival vindt onder de noemer ‘de Groene Loper’ plaats in De Centrale in Gent.

Tijdens deze filmweek brengen talrijke ‘dagpartners’ uit het sociale en ‘groene’ middenveld via een film diverse facetten van duurzaamheid in hun werking onder de aandacht. De dagpartners zijn onder meer Natuurpunt, Netwerk Vlaanderen, Kringwinkel, Oxfam, EVA, Greenpeace en Ecolife. Ook de LBC-NVK doet mee. Bij deze editie openen de LBC-NVK en het ACV samen het festival met een film op zaterdag 20 november (begin 20.00u). De prent ‘ Le Couperet’ is gekoppeld aan het thema ‘duurzame tewerkstelling, ook voor oudere werknemers’. Als inleiding is er een

28 |  OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

kort interview met Ferre Wyckmans, de algemeen secretaris van de LBC-NVK. De interviewer van dienst is Steven Vromman, alias de ‘Low Impact Man’. Na de film volgt een receptie met stemmige muziek. ‘Le Couperet’ is een film die de Fransen graag omschrijven als ‘un polar social’, een thriller met sociale implicaties. Waarover gaat de prent? Bruno D. is een belangrijk

kaderlid in een papierfabriek. Na 15 jaar trouwe dienst wordt hij afgedankt. Op basis van zijn ervaring en jonge leeftijd (40 jaar) denkt Bruno heel snel ander werk te kunnen vinden. Maar drie jaar later is hij nog altijd werkloos. Bruno realiseert zich dat hij onvrijwillig verwikkeld is in een ‘oorlog’ met maar één enkele missie, ervoor zorgen dat zijn gezin comfortabel kan blijven leven. Hij beseft ook dat zijn eigen mentale gezondheid, de relatie met zijn vrouw en de toekomst van zijn kinderen volledig afhankelijk zijn van het welslagen van die missie. Bruno wapent zich en zet zijn offensief in. Op een weloverwogen, pragmatische manier liquideert hij de concurrentie voor hij zich stort op het laatste obstakel dat tussen hem en de begeerde job staat. Leden van de LBC-NVK en het ACV betalen de hele week lang maar 2 euro per film. Niet-leden betalen 4 euro. Het hele filmprogramma vind je op www.groeneloper.be.


industrie

© foto: belga

phiLips zet tal van activiteiten in uitverkoop Strategie ondermijnt vakbondswerking leo lauWeRySeN

Bij het elektronicaconcern Philips is niet meer te overzien welke afdelingen allemaal worden uitbesteed. het gaat niet om losse flodders maar om een doelbewuste strategie. Philips wil alle ‘ballast’ overboord gooien om zich te kunnen toespitsen op zijn ‘kernactiviteiten’. alleen, de strategie van de groep werkt lang niet altijd goed. De service en de interne werking hebben er zwaar van te lijden.

In andere ondernemingen zagen de vakbonden precies hetzelfde gebeuren. Werken met externe bedrijven werkt vaak veel stroever dan een beroep doen op eigen personeel. Als je met eigen personeel werkt, verlopen de interne contacten veel vlotter en zal ook vlugger een goede oplossing voor ieder probleem gevonden worden. Zo’n aanpak werkt veel soepeler. Heel wat ondernemingen komen terug op vroegere beslissingen en halen bepaalde activiteiten opnieuw binnen. ‘Insourcing’, heet zoiets in managementjargon. Bij Philips moeten de geesten duidelijk nog rijpen op dit punt. Het hoofdkwartier besloot om wereldwijd bepaalde afdelingen en interne diensten af te stoten, met personeel en al. De groep bedacht lyrische namen voor al die operaties. Opio, River 1, River 2, Shape, TFM, Sun/Euronet, Crocus, noem maar op. Het concern wil bijvoorbeeld zijn ondersteunende diensten uitbesteden aan het Amerikaanse Johnson Controls

International. De eigen bewakingsdienst, voor zover die nog bestaat, moet mee de deur uit. Op het vlak van informatica (hardware en ondersteuning) moeten de activiteiten verhuizen naar HP. Bedienden in de software worden gegroepeerd en blijven niet meer in dienst van één vestiging maar moeten overgaan naar de hoofdzetel. De magazijnen van de verlichtingsdivisie (Philips Lighting) en de logistiek van het vroegere Massive staan in de etalage. Wie die activiteiten zal overnemen, is onduidelijk. Maar weg moeten ze. De onderdelenopslag staat ook te koop. “Waar zal dit eindigen?”, vragen de vakbonden zich af.

Garanties

De LBC-NVK drong er bij de nationale directie van Philips op aan om elke overheveling van activiteiten te koppelen aan een overeenkomst met garanties voor het personeel. Dit leidde tot een akkoord met de directie. Het akkoord geeft de mensen bepaalde garanties en verzekert dat de globale arbeidsvoorwaarden nooit slechter mogen zijn dan bij Philips. Voor lokale aangelegenheden kan de tekst per vestiging met een cao worden aangevuld. Een probleem is en blijft dat Philips de grote veranderingen internationaal op de agenda zet zonder verder perspectief. Maandenlang verkeren de betrokken werknemers in onzekerheid over hun toekomst. Vermits de ene In fases ‘outsourcing’ de andere opvolgt, weet nieDe overgang naar de nieuwe situatie gebeurt mand nog goed wat de toekomst brengt. Zo in de diverse vestigingen van Philips in fases. ontstaat een ongunstig werkklimaat. Binnen Aanvankelijk kreeg het personeel de gerust- Philips krijg je een allegaartje van werkgevers stellende boodschap dat er geen vuiltje aan en verdeeldheid onder het personeel. de lucht was. We vangen alles wel op via cao 32bis, die de overgang van ondernemingen Verdeel en heers en afdelingen regelt, zei Philips. Maar het blijkt allemaal niet zo goed geregeld, mer- Probeer zo maar eens een goede, solidaire vakbondswerking uit te bouwen. Verdeel en ken de bonden. Wanneer een activiteit wordt uitbesteed, heers. Misschien is dat precies wat Philips worden het aantal dienstjaren en de loon- wil? De directie van Philips België tast ook voorwaarden overgenomen. Maar na in het duister. Zij moet gewoon uitvoeren de overgang is er geen enkele garantie. wat hogerop beslist wordt. Hoe kan je nu Bovendien zijn extralegale voorwaarden ruzie maken met iemand die eigenlijk niet als de groepsverzekering en de hospitalisa- de beslissingen neemt? tiepolis niet beschermd. Maar zelden heeft De vraag rijst wat de vakbond kan doen om de nieuwe werkgever dezelfde regels op het hier een antwoord op te geven. Gemakkelijk vlak van arbeidsduur en plaats van tewerk- is het niet. En elke situatie is weer anders. De stelling. De betrokken werknemers kunnen overheveling van activiteiten tegenhouden lukt niet. Gelukkig lukt het wel cao’s af te zich aanpassen of opstappen. sluiten en zo bepaalde waarborgen voor de gedupeerde werknemers af te dwingen. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

29


de Lezer sChrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

KINDEROPVANG R.L. - GLABBEEK

Als zaakvoerder van een bvba voor kinderopvang en trouw lid van de LBC-NVK wil ik graag reageren op het artikel over kinderopvang dat in het septembernummer van Ons Recht verscheen. Het klopt dat de kinderopvang momenteel niet logisch georganiseerd is. En dat het kaderdecreet de kinderopvang eenvormig maakt. Des te beter. Ik deel ook de mening dat ieder kind op dezelfde kwaliteit moet kunnen rekenen, ongeacht de plaats waar het wordt opgevangen. Maar als iedereen aan dezelfde kwaliteitseisen moet voldoen, verwacht ik als aanbieder uit de zelfstandige opvang dat de financiering ook voor iedereen gelijk is. Als zelfstandige opvang vragen wij  euro

per dag per kind. Dat is nodig om geen verlies te lijden. Een gesubsidieerde dagopvang krijgt van Kind en Gezin zo’n  euro per dag, ongeacht of er al dan niet kinderen zijn. Een verschil van  euro per dag. Als de zelfstandige opvang volgens de inkomens moet werken, doen wij morgen gewoon onze boeken toe. Ik ben graag bereid om in functie van de inkomens te werken als we dezelfde financiële steun krijgen als de gesubsidieerde kinderopvang. In de zelfstandige opvang nemen personeelsleden er bepaalde taken gewoon bij, na hun werkuren. Economisch-commerciële initiatieven met winstoogmerk horen niet thuis in de kinderopvang, las ik in het artikel. Ik kan u geruststellen: in onze bvba zullen de zaakvoerders zich niet rijk maken ten koste van

Accountantsvereniging LbCnvK neemt unieke positie in De unieke mix van opdrachten en bekommernissen bezorgt de Accountantsvereniging LBC-NVK een erg specifieke positie in het veld van de cijferaars. Rechtstreeks of via een ACVmandaat zetelen we in diverse adviesorganen en kunnen we wegen op de besluitvorming en het wetgevend werk. Het aanbod van de vereniging is breed. Er is een kwartaaltijdschrift (Activa) met informatieve bijdragen. Er zijn regionale studieavonden over diverse theDe organisatie werkt niet als ma’s. En er is een informatieve een gewone beroepsvereniging website. voor zelfstandige accountants. Aansluiten kan via een bericht firmin.bauMeer dan andere verenigingen aan de voorzitter (firmin.bau). Of via een toont ze aandacht voor wie in ters@skynet.be). loondienst werkt. Daarnaast e-mailtje naar greta.vanhul@ is de transparantie van eco- acv-csc.be.. Meer informatie op e. nomisch financiële informatie de website www.acclbc-nvk.be. voor werknemers en hun verte- Studenten kunnen tijdens hun genwoordigers in bedrijven en studietijd gratis aansluiten. instellingen voor de vereniging van belang.

De accountantsvereniging lBc-NVk is ontstaan vanuit de vakbond lBcNVk en zijn centrum voor volwassenenonderwijs (vroeger bekend als de lBc-avondscholen). De vereniging wil de belangen van de ‘cijferberoepen’ behartigen. accountants, revisoren, boekhouders, belastingconsulenten enzovoort.

30 | OKTOBER 2010 | 114de jaargang | Ons Recht

de kinderopvang. Als er al winst is, dan wordt die geïnvesteerd in de opvang. De LBC-NVK heeft gelijk als ze ijvert voor vier kinderen per onthaalmoeder. Maar momenteel moeten wij ook voldoen aan de normen van Kind en Gezin. Ik wil overigens altijd graag meedenken met de LBC-NVK over de kinderopvang. N.v.d.r. Het LBC-NVK-standpunt over de subsidiëring van economischcommerciële initiatieven is niet alleen geïnspireerd door het beginsel dat winst niet mag primeren bij zorg (en welzijn). Het Raadgevend Comité van Kind en Gezin, waarin de zelfstandige sector ook vertegenwoordigd is, deelt deze opvatting. Initiatieven die een vergunning krijgen om kinderopvang te organiseren en die hiervoor gesubsidieerd worden, moeten volgens ons een non profit-statuut aannemen. Dat is de enige garantie om wantoestanden zoals in Nederland, Australië en Nieuw-Zeeland te vermijden. In die landen worden grote winsten verdiend in de kinderopvang, geld dat wordt uitgekeerd aan aandeelhouders en dat niet naar de opvang terugvloeit. De aanbieders daar krijgen vrij spel op het vlak van prijszetting

maar worden wel op dezelfde manier gesubsidieerd als nonprofitorganisaties. In Nederland stortte het bedrijf Zeeman zich onlangs op de markt voor kinderopvang. Zeeman doet dat niet uit idealistische motieven. Overdreven? In België zie je al gelijkaardige ontwikkelingen in de ouderenzorg. Het is juist dat heel wat zelfstandige initiatieven in de kinderopvang keihard moeten knokken om het hoofd boven water te houden. De werknemers daar werken tegen een veel lager barema dan hun collega’s in de erkende opvang. Er moet nog veel gebeuren om dit recht te trekken. Met een nieuw kaderdecreet willen we de toekomst van de kinderopvang verzekeren. We vragen nieuwe regels voor alle opvanginitiatieven, ook nieuwe subsidieregels. Als vakbond kunnen we niet aanvaarden dat commerciële initiatieven à la Zeeman de kinderopvang om zeep helpen. De briefschrijver moet zich niet geviseerd voelen. Als hij in de nieuwe situatie een vergunning krijgt, op basis van dezelfde financiering werkt en een sociaal ondernemer is, stelt zich geen enkel probleem. We zijn altijd graag bereid tot overleg.

uitbetALinG vAKbondspreMie Opvoedings- en huisvestings instellingen In de sector van de opvoedingsen huisvestingsinstellingen krijgen de leden van de vakbond in de maanden oktober, november en december 2010 hun vakbondspremie uitbetaald. De premie bedraagt 37,18 euro voor leden die de volledige vakbondsbijdrage betalen en 18,59 euro voor wie de bijdrage voor deeltijdsen betaalt. Je kan de premie ontvangen als je voor 1 oktober 2009 lid was en als je in orde bent met je bijdrage op het moment van uitbetaling. Je moet ook in het refertejaar effectieve

arbeidsprestaties geleverd hebben in een instelling die erkend is door de Vlaamse overheid. De premies worden gestort op de rekening van de rechthebbende. Wie de premie wil krijgen, moet het lichtblauwe formulier als attest gebruiken. De werkgever moet dit attest samen met de loonstrook van september 2010 afleveren. Het attest moet ondertekend worden teruggestuurd naar de dienst vakbondspremies van de LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen.

indexAAnpAssinGen sept 2010 308.00 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie 309.00 beursvennootschappen 310.00 banken 327.00 beschutte werkplaatsen en de sociale werkplaatsen 330.00 gezondheidsinrichtingen en -diensten

vorige lonen x 1,003 vorige lonen x 1,003023 vorige lonen x 1,003 vorige lonen x 1,02 vorige lonen x 1,02


AChterKLAp

ons reCht VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:

WalteR

Kloppen Meestal klopt het niet. als alles klopte, zouden we allemaal hoogbegaafd geboren worden uit liefhebbende ouders. We zouden een onbekommerde jeugd doorbrengen in een kasteelpark met bloemen en paarden. afstuderen met grote onderscheiding en van de ene goedbetaalde, zinvolle job naar de andere hoppen. Bij toeval zouden we die ene partner tegenkomen die ons begrijpt, bemint en bewondert. en net na onze honderdste verjaardag zouden we sterven, in onze slaap, omringd door allen die ons dierbaar zijn.

Als alles klopte, bestond er zelfs een hemel, waar we daarna tot in de eeuwigheid nog een groter geluk zouden beleven, van een orde die we ons nu nog niet eens kunnen voorstellen. Ik hoef u niet uit te leggen wat er allemaal fout kan gaan met zo’n ambitieus project. Maar ook in het klein kloppen de dingen heel vaak niet. Tracht maar eens de agenda van de loodgieter en de tegellegger op elkaar af te stemmen bij het verbouwen van een badkamer. Hoe vermijdt u dat uw computer crasht net wanneer dat belangrijke rapport moet binnen zijn? En heeft u al eens een tuinfeest georganiseerd voor vijftig man, zonder afzeggingen, te weinig wijn, burenruzie, een wespenplaag, een foute dj en een zondvloed?

U heeft uw auto voor alle veiligheid al uit de garage gehaald, want u verwacht dat de chauffeur a) zich heeft overslapen b) uw adres niet heeft genoteerd c) een passagier met een acute blindedarmontsteking naar het ziekenhuis heeft moeten brengen. Maar nee, stipt om drie voor zes belt hij bij u aan. Het is een sterke, rustige man die zijn weg naar Zaventem kent. Er is geen opstopping ter hoogte van Zemst. De auto krijgt geen enkele lekke band. In de luchthaven is de balie van Alitalia al actief. U heeft uw tickets niet op het dressoir laten liggen. De juffrouw van de boekingen kijkt niet verrast op als ze uw naam opzoekt op haar computer. Uw handbagage weegt vijftig gram minder dan officieel is toegestaan. De douanebeambten vinden niet dat u lijkt op een internationaal geseinde terrorist. De metaaldetector laat u ongemoeid passeren, zonder dat u zich moet laten fouilleren door een seksueel geobsedeerde veiligheidsagent. Geen vertraging

Het vliegtuig heeft geen vertraging. Het wordt niet gekaapt en het boort zich niet met geweld in een groot appartementsgebouw. Bij aankomst in Napels is het stralend weer. Uw bagage is met u meegereisd en moet dus niet worden nagestuurd vanuit Port-au-Prince. De lijnbussen naar Sorrento staken die dag niet. De taxichauffeur probeert u niet te rollen. In het hotel krijgt u de gevraagde kamer met zeezicht en balkon. De kraan met het warme water werkt. U laat bubbels naar boven brengen. Het glas is koud en de champagne parelt. U bekijkt de menukaart en u zucht tevreden. Zo zou Shit happens het leven altijd moeten zijn. Er is een wet die zegt: als er iets fout kan Dan gaat de telefoon. Een dierbare tante is gaan, zal het ook fout gaan. Uw rij aan de overleden, maar niet zo dierbaar dat ze u kassa is altijd de traagste, zeker als u uw haar fortuin heeft nagelaten. U kucht en auto dubbel heeft geparkeerd. Het sterre- slikt, de eerste symptomen van een nijdige tje in uw voorruit zit gegarandeerd op de keelontsteking. De Vesuvius barst uit. duurste plek. Regenwater sijpelt pas door Jammer, het had zo mooi kunnen zijn. Maar het dak als u het behang in de slaapkamer even, heel even toch, heeft het allemaal heeft vernieuwd. ‘Shit happens’ en daar is geklopt. nu eenmaal niets aan te doen. Daarom is het ook zo ongelooflijk verheuHet LBC-NVK-secretariaat Mechelen-Rupel gend als eens in de zoveel jaar, onaangekon(Onder den Toren 5 in Mechelen) heeft digd en tegen alle verwachtingen in, iets van vanaf 18 oktober een nieuw telefoonnumbegin tot einde klopt. mer: 015/71.85.00. Het oude telefoonnumU heeft een najaarsvakantie geboekt naar mer geldt nog tot 17 oktober. Sorrento. Om zes uur ‘s morgens zal u bij Het faxnummer blijft ongewijzigd. u thuis door het busje worden opgehaald. MISSIE VAN DE LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen HOOFDREDACTEUR: Denis Bouwen REDACTIESECRETARIS: Jan Deceunynck VORMGEVING: Peer De Maeyer & Gramma DRUKKERIJ: Corelio Printing REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

LbC-nvK-seCretAriAten • 9300 AALST, Hopmarkt 45 Tel. 053/73.45.20, Fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • 2000 ANTWERPEN, Nationalestraat 111-113, Tel. 03/222.70.00, Fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • 8000 BRUGGE, Oude Burg 17 Tel. 050/44.41.66, Fax 03/220.88.04 lbc-nvk.brugge@acv-csc.be • 1000 BRUSSEL, Pletinckxstraat 19 Tel. 02/557.86.40, Fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • 9200 DENDERMONDE, Oude Vest 146 Tel. 052/25.95.60, Fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • 9000 GENT-EEKLO-ZELZATE, Poel 7 Tel. 09/265.43.00, Fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • 1500 HALLE, Vanden Eeckhoudtstraat 11 Tel. 02/557.86.70, Fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • 3500 HASSELT, Mgr. Broekxplein 6 Tel. 011/29.09.61, Fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • 8900 IEPER, St. Jacobsstraat 34 Tel. 059/34.26.40, Fax 03/220.88.10 lbc-nvk.ieper@acv-csc.be • 8500 KORTRIJK, President Kennedypark 16D Tel. 056/23.55.61, Fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk@acv-csc.be • 3000 LEUVEN, L. Vanderkelenstraat 32 Tel. 016/21.94.30, Fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • 2800 MECHELEN-RUPEL, Onder den Toren 5 Tel. 015/28.85.65, Fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • 8400 OOSTENDE, Kan. dr. L. Colensstraat 7 Tel. 059/55.25.54, Fax 03/220.88.15 lbc-nvk.oostende@acv-csc.be • 9700 OUDENAARDE, Koningsstraat 5 Tel. 053/73.45.25, Fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • 8800 ROESELARE, H. Horriestraat 31 Tel. 051/26.55.44, Fax 03/220.88.17 lbc-nvk.roeselare@acv-csc.be • 9100 SINT-NIKLAAS, H. Heymanplein 7 Tel. 03/760.13.40, Fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • 2300 TURNHOUT, Korte Begijnenstraat 20 Tel. 014/44.61.55, Fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • 1800 VILVOORDE, Toekomststraat 17 Tel: 02/557.86.80, Fax: 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

ALGeMeen seCretAriAAt 2000 ANTWERPEN, Sudermanstraat 5 Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 e-mail: lbc-nvk@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal. Ons Recht | 114de jaargang | OKTOBER 2010 |

31



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.