Ons Recht april 2011

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 115de jaargang | nummer 4 | april 2011

Š foto: imageglobe

16-17 Sociale zekerheid valt niet te splitsen

6-7 VERMOGENS DIENEN M E E R B E L AST

14 ER IS WEL RUIMTE OM LO N E N T E V E R H O G E N

RUBRIEKSNAAM inhoud

Standpunt Industrie Industrie Campagne Non-profit Financiën

Distributie Festival Arbeids-gericht Sectoroverleg Actie Staatshervorming Samenwerking Internationaal Over de grenzen In de marge Internationaal Internationaal Film Film Boek Welzijn Inbox De lezer schrijft Uitbetaling vakbondspremie Indexaanpassingen Achterklap Vanmol

Zowat twintig ACV’ers, onder wie ook vertegenwoordigers van de LBC-NVK, zijn begin februari naar het Wereld Sociaal Forum in Dakar gereisd. Tegelijkertijd maakten ze tijd om partnerprojecten te bezoeken in Mauritanië, Guinée en Togo. In een land als Togo bleek duidelijk dat de vakbonden er waar pionierswerk aan het leveren zijn.

Hun inzet verdient dan ook alle steun. Lees er meer over op p. 20 en 21.

2 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

3 4 5 6 8 9 10 10 11 12 13 14 15 16 18 20 21 22 23 23 24 25 26 26 27 28 29 30 30 30 31 32

Geen enkel werknemersrecht is veilig Respect voor personeel is soms ver te zoeken bij Janssen Pharma Sanofi-Aventis werkt ruim 1.200 mensen de deur uit in Europa Bonden en politici willen belastingdruk niet verhogen maar verschuiven “Sta eens een dag in onze schoenen!”

LBC-NVK tekent akkoord over risicobeleid in banksector Wantoestanden bij transportbedrijf Paris France Porteur Europese ondernemingsraad in de maak bij Adecco CLO helpt winkelbedienden alles op een rijtje te zetten Filmfestival Open Doek slaat zijn vleugels uit Op veel plaatsen is er wel ruimte om lonen op te trekken Europese politiek zit op asociaal spoor “Sociale zekerheid splitsen is een illusie” Arab Workers Union knokt voor waardig werk in Israël Vakbonden in Togo leveren pionierswerk Dag van de solidariteit op zaterdag 7 mei Herstructurering Vlaams Woningfonds in stroomversnelling Haïti krabbelt moeizaam overeind na aardbeving “Naar Tondo ga je om te sterven” In a Better World (Hævnen) Route Irish Serge Gainsbourg Enquête helpt Photo Hall stress te verminderen

Klarissima

Geen enkel werknemersrecht is veilig ferre w yckmans

standpunt.

algemeen secretaris

Als de lonen niet aan de levensduurte worden aangepast, verliezen mensen koopkracht. Dat verstaat iedere werknemer, ook als die geen universitair diploma op zak heeft.

Het verhaal is ondertussen bekend.

Begin februari werd via een, vermoedelijk fijn geplande, maar zogenaamde ‘uitschuiver’ van Merkel en Sarkozy een aanval op de automatische loonindexering aangekondigd. Premier Leterme formuleerde meteen zijn, naar we hopen, eerlijke verontwaardiging over deze Frans-Duitse aanslag op het Belgische indexeringssysteem. Van Rompuy en Barroso zouden de kwestie ontmijnen en een eigen voorstel uitwerken.

Woordbreuk

In de praktijk was in de aangepaste teksten eerst sprake van ‘een verbetering van de indexeringssystemen’. Alleen onvervalste naïevelingen verstonden daaronder dat het Belgische systeem in Europa zou worden veralgemeend.

Een volgende versie van de teksten stelde dat ‘de indexeringssystemen zullen worden aangepast… indien nodig’. Dat heeft veel weg van Europese codetaal waarmee eigenlijk wordt bedoeld dat ze het Belgische systeem wel degelijk willen onderuit halen.

We zouden wel willen, maar we zijn dus helemaal niet gerustgesteld. Wel integendeel. Eerdere ervaringen met technocratische wartaal leert dat je goed moet uitkijken wanneer Europa komt aandraven met spitsvondige bewoordingen.

Media

Niet alleen Europese teksten zijn verontrustend.

Al maandenlang is in de media een ware campagne bezig om ons in te prenten dat de automatische loonindexering ‘economisch onhoudbaar’ is. Geen grafiek wordt ons bespaard. Geen voorspelling is te boud. Geen echte of vermeende specialist of het bewijs wordt geleverd dat de loonindexering op termijn de koopkracht ondergraaft. Zo moeilijk is het nochtans allemaal niet: als de lonen niet aan de levensduurte worden aangepast, verliezen mensen koopkracht. Een kind kan de was doen.

Dat verstaat iedere werknemer, ook als die geen universitair diploma op zak heeft.

Een extra reden tot ongerustheid komt uit werkgevershoek. De werkgeversorganisaties keurden eerder dit jaar het interprofessioneel akkoord (IPA) goed. Het akkoord sprak van een vermaledijde studie over de invloed van de energieprijzen op de index. En niet over een onderzoek naar de bizarre Belgische energieprijzen zelf. Er stond ook in het akkoord dat er niet zou worden geraakt aan de index.

Wat blijkt nu? Unizo, de organisatie van de zelfstandige ondernemers, wil dat we een indexsprong maken. In gewonemensentaal: dat we twee procent koopkrachtverlies aanvaarden.

Fraai staaltje van woordbreuk. Een belofte van Karel Van Eetvelt is evenveel waard als een product waarvan de versheiddatum is overschreden.

Betoogde Unizo niet dat de koopkracht handhaven gigantisch belangrijk is voor de binnenlandse consumptie en dus voor de kleine bedrijven?

Niet alleen het gegeven woord blijkt erg labiel bij Unizo. Ook de argumentatie van deze club staat op wankele benen.

De index aanvallen is vaste prik geworden. Niet alleen in België, ook internationaal. Op Europees niveau staat de afschaffing van de index officieel niet meer op de agenda. Maar een aandachtige waarnemer weet wel beter. De vakbonden zijn nog altijd de beste garantie voor al wie deze extreem belangrijke vorm van inkomenswaarborg en koopkrachtbehoud wil handhaven. In geen geval mogen de bonden zich nu in slaap laten wiegen.

Er is veel druk om te raken aan de index. De media doen hier gretig aan mee. Met deze aanvallen wordt een groot werknemersrecht ondermijnd.

Werknemersrechten zijn nooit veilig. Die staan altijd onder druk.

‘Handen af van de index!’ is een slogan die we in volle heftigheid moeten blijven scanderen. Wie de index op losse schroeven zet, effent het pad voor nog meer sociale afbraak. Voor de Belgische werknemersbeweging zijn er weinig verwezenlijkingen die, letterlijk en symbolisch, nog meer waarde hebben dan de automatische indexering van de lonen. Als er aan de index wordt geprutst, gaan werknemers en sociaal verzekerden erop achteruit. Wie het tegenovergestelde beweert, verkoopt pure leugens.

Al wie het waagt om aan de index te komen, speelt met een essentiële pijler van onze sociale bescherming. Niemand heeft het recht dat te doen. Niet in België en niet op Europees niveau.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

3

industrie

Respect voor personeel is soms ver te zoeken bij Janssen Pharma Imago veel belangrijker dan welzijn werknemers Werner Sels

Paniek alom bij de directie van Janssen Pharmaceutica. De aanleiding was een pamflet waarin het gemeenschappelijk vakbondsfront een ‘serene actie’ aankondigde. Toen de directie het pamflet kon inkijken, sloeg de paniek om in bijna hysterische dreigementen aan het adres van de vakbondsafgevaardigden.

© foto: imageglobe

Blijkbaar hadden de bonden een gevoelige snaar geraakt met hun oproep aan het personeel om een ‘register voor respect’ te tekenen.

Het register zat de directie niet zozeer dwars.

Wel de schrik dat de werknemers misschien een halve dag konden staken. Nog maar eens negatief in de pers komen en zich opnieuw moeten verantwoorden bij de Amerikaanse moeder Johnson & Johnson? Dat zag de directie niet goed zitten. Spijtig genoeg ligt ze meer wakker van het bedrijfsimago dan van het welzijn van de werknemers.

De diverse reorganisaties sinds 2007 veroorzaakten groot ongenoegen onder het personeel. In september 2007 moesten 688 arbeiders en bedienden opkrassen. Eind 2009 werd bekend dat nog eens 558 werknemers weg moesten over een periode van drie jaar. Janssen Pharma wees daarbij op

het ‘dure’ onderzoek naar nieuwe genees- ‘vervallende patenten’, een ‘te belastende en middelen en op het feit dat er belangrijke te trage overheid’ en ‘de wereldwijde economische crisis’. Maar het concern geeft giganpatenten vervielen. tisch veel geld uit aan reclame. In 2009 ging 11,3 procent van de omzet naar onderzoek Financiële steun & ontwikkeling, tegenover 32 procent naar Duur onderzoek? Sinds 2008 kreeg het marketing en administratie. bedrijf van de Belgische en Vlaamse overheden op allerlei manieren financiële steun. Torenhoge winsten Lagere sociale en fiscale lasten op de salarissen van onderzoekers, een belastingvrijstel- Ondanks de lagere verkoop van geneesmidling voor innovatiepremies, een notionele delen verdiende J&J in 2009 nog 12,3 miljard dollar nettowinst. Het blijft één van de rendabelste ondernemingen ter wereld. In 2009 steeg het dividend opnieuw, het 47ste Krijgen de arbeiders jaar op rij. De groep is zinnens de jaarlijkse dividenden te blijven verhogen. William en bedienden uit de C. Weldon, de algemeen directeur van het getroffen afdelingen concern, incasseerde in 2009 een bedrag van 30,8 miljoen dollar (+5,5 procent). de kans om één van Kort na de afsluiting van een sociaal plan de nieuwe vacatures in viel er in het voorjaar van 2010 een geschenk uit de hemel voor Janssen Pharma. Een de wacht te slepen?

Amerikaanse dochter van J&J werd door de Food & Drug Administration (FDA) gedwongen om haar producten uit de rekintrestaftrek (202,5 miljoen euro), investe- ken te halen en de productie stop te zetten. ringsaftrekken en belastingkredieten (bijna Janssen was het enige bedrijf van de groep 197 miljoen euro) en ga zo maar door. Waar dat de productie snel kon overnemen. Heel is al dat geld naartoe? wat middelen werden sindsdien ingezet om Johnson & Johnson wil wereldwijd elk jaar deze productie in Beerse mogelijk te maken.

1,7 miljard dollar besparen. Dat wordt ver- Op zich is dat goed nieuws want extra proantwoord door ‘hogere onderzoekskosten’, ductie betekent ook nieuwe jobs. Jammer genoeg loopt er tot eind 2013 een reorganisatie die elk jaar een aantal werknemers doet vertrekken. Krijgen de arbeiders en bedienden uit de getroffen afdelingen de kans om één van de nieuwe vacatures in de wacht te slepen? Of zijn ze te duur en plukt Janssen liever jongere, goedkopere mensen van straat? Sommige bedienden weten dat ze over twee jaar weg moeten maar kunnen nu nog niet worden gemist. Zij kunnen niet solliciteren voor nieuwe vacatures.

Geen wonder dat sommige werknemers het niet langer zien zitten. De hoge werkdruk, de werkonzekerheid en de aanpak van het management knagen aan mensen. Meer dan je soms zou vermoeden.

Op de ondernemingsraad vertaalden de werknemersvertegenwoordigers het probleem als volgt: “Als een gezondheidsbedrijf zijn medewerkers ziek maakt, dan is de crisis in dat gezondheidsbedrijf compleet.

En als een gezondheidsbedrijf hoort dat zijn medewerkers mee door het gevoerde beleid ziek worden, dan moet zo’n bedrijf een soort alarmbelprocedure kunnen starten”.

4 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

industrie

© foto: daniël rys

Sanofi-Aventis werkt ruim 1.200 mensen de deur uit in Europa Farmagroep steekt wel miljarden euro’s in grote overname Paul Buekenhout

Clusters

Het Belgische management van Sanofi-Aventis heeft begin februari het ontslag van minstens 87 werknemers aangekondigd. De vierde herstructurering al sinds 2006. In heel Europa moeten ruim 1.200 mensen vertrekken. “We verloren omzet door de komst van generische geneesmiddelen en slaagden er niet in dit genoeg te compenseren door nieuwe medicijnen te ontwikkelen”, klinkt het.

De nieuwe herstructurering zal consequenties hebben in heel Europa. Het farmabedrijf wil meer met clusters van landen werken. In het kader van zogenaamde ‘multi country organizations’ of MCO’s zullen diensten als personeelsbeleid, vorming en boekhouding worden gegroepeerd. Elk land blijft een bepaalde identiteit behouden maar er wordt wel flink bespaard op de interne diensten en het verkoopapparaat. De productieeenheden worden afgeslankt of, zoals in het geval van Frankrijk, opgedoekt.

‘Ordesa’ (Organizational Design Europe Sanofi-Aventis) heet het project waarmee Sanofi-Aventis zijn activiteiten herverdeelt.

Zo ontstaan organisaties voor de Benelux, Scandinavië, Duitsland en Oostenrijk, het Iberisch schiereiland en Midden- en OostEuropa. In Duitsland, Spanje en Portugal vielen er al ontslagen. Nu is de Benelux aan de beurt. In België zullen minstens 87 van de 250 jobs verdwijnen. Nederland ziet 100 van de 250 medewerkers vertrekken.

Tijdens een buitengewone Europese ondernemingsraad op 23 februari trok de voltallige werknemersvertegenwoordiging aan de alarmbel. Zij eiste uitdrukkelijk dat de informatie- en consultatieprocedures op Europees niveau zouden worden gevolgd.

Als het bedrijf dat niet deed, zouden juridische stappen worden ondernomen.

Momenteel is er nog veel onduidelijkheid over de plannen van Sanofi-Aventis.

Ondertussen veranderde de groep het geweer van schouder. Nieuwe medicijnen ontwikkelen vindt de onderneming niet

Sanofi-Aventis is de op drie na grootste farmaceutische groep ter wereld. In Europa is de Franse onderneming zelfs de nummer één, met een topproduct als Plavix, dat het risico op hartaanvallen en beroertes moet verminderen.

Bij de Belgische poot wordt nu dus opnieuw gereorganiseerd. Vijf jaar geleden waren er daar nog 473 personeelsleden. Met de jongste saneringsronde dreigt de organisatie voort in te krimpen tot 163 medewerkers.

Dat er opnieuw jobs zouden sneuvelen in ons land, stond in de sterren geschreven.

Generische geneesmiddelen zijn aan een steile opmars bezig, wat aanzienlijk vreet aan de grote winsten van Sanofi-Aventis. De fabrikant heeft niet genoeg nieuwe producten in ontwikkeling.

langer interessant omdat het succes daarvan teveel afhangt van de vraag of lokale overheden de producten willen terugbetalen. Grote winsten zijn dus niet langer gegarandeerd. Diverse patenten lopen in 2011 of 2012 af. Het bedrijf verkiest nu nicheproducten die veel minder ondersteuning vergen.

Biotechbedrijf

Gevolg van de nieuwe strategie is wel dat er voor veel mensen geen werk meer is.

Tegelijkertijd meldt Sanofi-Aventis zonder te blozen dat het een slordige 15 miljard euro veil heeft om Genzyme te kopen.

Het Amerikaanse biotechnologiebedrijf Genzyme is de wereldleider in geneesmiddelen tegen zeldzame ziektes. Volgens internationale media won Sanofi-Aventis het pokerspel om de overname van Genzyme.

Heel wat werknemers van Sanofi-Aventis dreigen nu wel op de straatkeien te belanden. Bovendien zullen de Belgen in de nieuwe Benelux-structuur worden uitgespeeld tegen hun Nederlandse collega’s.

Dat zoiets veel stress en wrijvingen zal veroorzaken, ligt voor de hand. Dank je wel, management van Sanofi-Aventis.

De LBC-NVK en CNE willen, samen met de andere Belgische en Europese vakbonden, zoveel mogelijk jobs behouden bij SanofiAventis. Er moet meer vorming komen zodat de werknemers hun kennis en vaardigheden kunnen ontwikkelen. Het bedrijf moet ook genoeg investeren in onderzoek en innovatie. En voor wie dan toch moet vertrekken, is er absoluut nood aan een volwaardig en aanvaardbaar sociaal plan.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

5

© foto: imageglobe

Bonden en politici willen belastingdruk niet verhogen maar verschuiven Diverse mogelijkheden om vermogens meer te belasten Jan Deceunynck

Het Grote Geld ontsnapt nog al te vaak aan de fiscus. Daarover waren alle genodigden het eens op het debat dat het Financieel Actie Netwerk (FAN) op 22 februari bij de LBC-NVK in Antwerpen organiseerde. Hoe maak je fiscaliteit een stuk rechtvaardiger? Daarover liepen de meningen lichtjes uiteen. Er is nog werk aan de winkel om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. En om die fiscale remedie dan ook politiek te realiseren.

De jaarlijkse studiedag van het FAN stond helemaal in het teken van de campagne ‘Laat het grote geld niet ontsnappen’, waarover Ons Recht elke maand bericht. Dirk Van der Maelen (sp.a), Meyrem Almaci (Groen!), Peter Mertens (PVDA), Ann Van Laer (ACV), Eddy Van Lancker (ABVV) en Caroline Jonckheere (ACLVB) legden tijdens een panelgesprek diverse pistes en voorstellen op tafel. De nuance zat in de manier waarop vermogens moeten worden belast.

De verzamelde vakbonden en de PVDA pleitten voor een belasting op vermogen. Terwijl de politieke partijen sp.a en Groen! kozen voor een belasting op winsten uit vermogens.

Akkoord over bankgeheim is maat voor niets De Kamercommissie Financiën en Begroting heeft begin maart het akkoord goedgekeurd over de opheffing van het bankgeheim en de daaraan gekoppelde minnelijke schikking. Het akkoord kreeg de steun van PS, MR, CDH, Open Vld en CD&V. Ecolo-Groen! onthield zich. En sp.a, N-VA en Vlaams Belang stemden tegen. Voor sp.a ging het compromis niet ver genoeg. Terwijl N-VA en VB niet aan het bankgeheim wilden laten raken.

Het Financieel Actie Netwerk (FAN), dat opkomt voor een rechtvaardige fiscaliteit, is niet gelukkig met het compromis en vindt dat het bankgeheim helemaal moet verdwijnen. Banken

6 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

moeten worden verplicht om automatisch inlichtingen te geven aan de fiscus. Aantonen dat er aanwijzingen van fraude zijn, blijkt in de praktijk erg lastig. Het akkoord schaft het bankgeheim niet af maar resulteert alleen in een beperkte versoepeling.

Alleen als het bankgeheim volledig sneuvelt, kan de fiscus eindelijk werk maken van een rechtvaardige fiscaliteit.

In de ruimste betekenis van het woord is er nu jaarlijks 30 miljard euro fraude in België. Als het zou lukken de fraude terug te dringen tot de percentages die Frankrijk, Nederland en Duitsland optekenen, kan dat elk jaar tien miljard euro opleveren voor de overheid.

Vermogenswinst

“Neem twee gezinnen. Het eerste haalt zijn inkomen uit arbeid. Van elke 100 verdiende euro’s gaan er 48 naar de fiscus. Het tweede gezin haalt zijn inkomen uit vermogen. Dat gezin betaalt maar 15 euro belastingen op elke 100 verdiende euro’s. Zoiets is onrechtvaardig”, stelt Dirk Van der Maelen. “Zeker als je weet dat meer dan de helft van de nationale rijkdom geconcentreerd zit bij nauwelijks tien procent van de Belgische bevolking.”

Van der Maelen becijferde dat het aandeel van de inkomens uit arbeid in het bruto nationaal product (BNP) daalt, terwijl het aandeel van de inkomens uit vermogen stijgt.

Almaar meer mensen halen hun inkomen volledig of gedeeltelijk uit vermogens, terwijl die nauwelijks belast worden. De overheid ziet zo met lede ogen haar inkomsten afkalven. Van der Maelen vindt de belasting op vermogen ‘ondermaats’ en ‘ondoorzichtig’. “Voor de belasting op arbeid is er een duidelijk en samenhangend systeem met progressieve aanslagvoeten, aftrekposten en verminderingen. Maar vermogens worden heel onduidelijk belast. Wie een beetje de weg kent, wordt daardoor vaak helemaal niet belast. Die ziet de aanslagvoet herleid tot nul procent.”

Nederland

De sp.a’er pleit ervoor een samenhangend belastingsysteem voor vermogens te organiseren. Hij haalt de mosterd in Nederland.

Daar is aan het begin van de jaren 2000 een ‘vermogensrendementsbelasting’ ingevoerd.

campagne

‘De Fortuinjagers’, een prent die veel duidelijk maakt

De verzamelde vakbonden en sommige politieke partijen vinden dat mensen die in luxe en geld baden best meer belastingen kunnen betalen. Het gaat om een beperkt deel van de bevolking dat nu vaak veel te weinig aan de fiscus afdraagt. Onrechtvaardig natuurlijk.

De LBC-NVK lanceerde eind februari ‘De Fortuinjagers’, een prent van de jonge filmmaker Pieter De Vos. Deze documentaire film legt in een kwartiertje uit wat particulieren en bedrijven allemaal bedenken en doen om te voorkomen dat het ‘Grote Geld’ eerlijk wordt belast. Er wordt ook in verteld wat de overheid kan ondernemen om achterpoortjes te sluiten en zo meer inkomsten te hebben.

De Fortuinjagers is een stevig onderbouwd pamflet over hoe de Belgische overheid miljarden aan mogelijke inkomsten laat liggen om daarna vast te stellen dat de overheidsrekening in

het rood gaat. Professoren, journalisten en politici antwoorden in de film op de vraag waar het misloopt met onze fiscaliteit.

Er is geen evenwicht tussen de belastingen op inkomsten uit arbeid en die op vermogens. Wettelijke sluipwegen als de notionele intrestaftrek kosten de gemeenschap veel geld. Met als resultaat dat giganten als AB InBev en Electrabel nauwelijks belastingen betalen op hun megawinsten.

Je vindt De Fortuinjagers op YouTube (zoek naar ‘Fortuinjagers’), op www.lbc-nvk.be en op www.hetgrotegeld.be.

en Groen! treffen één vijfde tot één zesde Pragmatisch van de bevolking. Dat is teveel. Als we niet de vermogenswinsten maar de vermogens Van der Maelen en Almaci pleiten voor een zelf belasten, kunnen we ervoor zorgen pragmatische aanpak. “Voorstellen voor een dat slechts twee procent van de bevolking vermogensbelasting maken geen schijn van Op een vermogen wordt een forfaitair ren- getroffen wordt.” kans in het parlement”, ondervond Van der dement van vier procent verondersteld. Dat Maelen in het verleden. “Ze worden zelfs niet rendement wordt dan belast tegen 30 pro- Eerste stap besproken in de commissies. Daarom pleit ik cent, wat overeenkomt met de gemiddelde ervoor om de principes van de belasting op belastingvoet op inkomsten uit arbeid. Met dat standpunt staat de PVDA dicht bij arbeid door te trekken naar het rendement “Uiteraard met de nodige sociale correcties”, de vakbonden, die ook principieel voorstan- op vermogens: progressieve belastingvoelegt Van der Maelen uit. “Zo wordt bijvoor- der zijn van een vermogensbelasting, al kan ten, met vrijstellingen en aftrekposten. We beeld de eigen woning vrijgesteld. Het is niet een vermogenswinstbelasting wel een goede moeten inkomsten uit arbeid en inkomsten de bedoeling de modale spaarder te treffen. eerste stap zijn om vermogens solidair te uit vermogen op eenzelfde manier behandeIn Nederland betaalt maar één op vijf de ver- laten bijdragen tot de welvaart van ons land. len. In Europees perspectief wordt inkomen “Als vakbond maken we ons zorgen over de uit arbeid in ons land heel zwaar belast en mogensrendementsheffing.”

Groen! pakte in het parlement met gelijkaar- financiële uitdagingen waar we voor staan”, wordt inkomen uit vermogen heel weinig dige voorstellen uit. “Wij vragen een pro- stelt Ann Van Laer van het ACV. “Om de belast. Dat is het probleem dat we moeten gressieve belasting op vermogenswinst”, sociale zekerheid en de publieke dienstver- aankaarten. Met dat verhaal maken we meer zegt Meyrem Almaci. “We schaffen de hui- lening te kunnen blijven betalen, zal het kans in het parlement.” dige vormen van vermogensbelasting af: de kapitaal ook een inspanning moeten doen. Peter Mertens ziet het anders. “We moeroerende voorheffing voor privé-personen, Die inspanning moet vergelijkbaar zijn met ten de maatschappelijke druk opvoeren. de onroerende voorheffing voor natuurlijke wat we vragen aan de werknemers. Wij wil- Daarvoor is het belangrijk dat gewone menpersonen, de registratierechten en de suc- len geen extra belasting op inkomsten uit sen beseffen dat zij niet geviseerd worden, cessierechten. In de plaats daarvan komt er arbeid.” dat het slechts gaat om de twee procent rijkeen progressieve heffing op vermogenswinst. Eddy Van Lancker van het ABVV zit op sten. En niet om de 15 of 20 procent rijksten, We hebben berekend dat dit voor 75 procent dezelfde lijn. “We willen geen verhoging van die getroffen worden door de voorstellen van van de bevolking neerkomt op lagere lasten. de fiscale druk op inkomens en geen bespa- Groen! en sp.a. Als we de vermogens genoeg Voor nog eens tien procent maakt het geen ringen in de openbare dienstverlening of de belasten, blijft de rest buiten schot en kunverschil. Alleen de 15 procent allerrijksten sociale zekerheid. De belastingdruk moet nen we veel meer mensen warm maken voor zullen meer worden belast. Als zij een half verschuiven in de richting van inkomens ons voorstel.” tot één procent meer bijdragen aan de fiscus, die vandaag niet genoeg belastingen beta- “Laten we vooral stoppen met bekvechten”, behoudt de schatkist haar huidige niveau len. Dankzij een verbreding van de belas- stelt Ann Van Laer voor. “We moeten stappen tingbasis – naar inkomens uit vermogen en vooruit zetten. Een belasting op het rendevan inkomsten.” kapitaal – moet de personenbelasting pro- ment van het vermogen kan een eerste stap gressiever gemaakt worden in het voordeel zijn.” Van Laer maakt een vergelijking met de Doelgroep beperken van de lagere inkomens.” discussie over de dienstencheques. “Iedereen Peter Mertens (PVDA) zit op een ietwat Ook het ACLVB denkt in dezelfde richting. weet dat die financieel niet houdbaar zijn. Ze ander spoor. “We moeten goed de doel- “De belasting op arbeid zit aan het plafond”, kosten de overheid te veel. Maar niemand wil groep afbakenen die we voor ogen heb- bedenkt Caroline Jonckheere. “Het wordt eraan raken, want dan raak je de middenben en ervoor zorgen dat de vermogensbe- tijd dat ook de institutionele beleggers klasse. Met fiscaliteit is het precies hetzelfde. lasting genoeg opbrengt. Een symbolisch bijdragen. Een vermogensbelasting moet We moeten opletten dat we niet opnieuw bij gebaar volstaat niet. De voorstellen van sp.a focussen op de kleine groep rijksten.” dezelfde groep aankloppen.”

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

7

non-profit

Mark Selleslach

De LBC-NVK non-profit heeft op dinsdag 29 maart een nationale betoging gehouden in Brussel.

Duizenden werknemers uit zorg, welzijn en cultuur waren woedend omdat er nog altijd geen goede meerjarenakkoorden zijn in de nonprofit. Massaal brachten ze hun versleten schoenen mee naar Brussel.

De boodschap aan de politici was duidelijk. “Sta eens een dag in onze schoenen, dan zal je weten wat het is om onze job te doen.”

Na het verstrijken van de vorige meerjarenakkoorden was het zwoegen voor de Vlaamse regering in februari eindelijk een voorstel op tafel legde. Vlaanderen wilde 147 miljoen euro vrijmaken tegen 2015. In de praktijk ging het niet om een nieuw budget. Slechts 29 miljoen euro zou dienen om de koopkracht te verbeteren van 150.000 werknemers. En dat voor een periode van vijf jaar. Vergeet dus maar gerechtvaardigde eisen als een dertiende maand. De werknemers blijven in de kou staan. Het voorstel is ontoereikend en onwerkbaar.

Voor de werknemers uit de federale nonprofit ziet het er niet veel beter uit. Er zijn alleen voorlopige maatregelen voor 2011.

Voor de periode 2012-2015 is er geen enkel voorstel of plan. De politieke impasse sleurt de non-profit mee in een zwart gat zonder toekomstperspectief. Ondertussen maakt de regering in lopende zaken een meerjarenbegroting op. Met de actie van eind maart wilden de werknemers uit de federale nonprofit bereiken dat de overheid de zorgsector niet in de kou zou laten staan.

Als de loon- en arbeidsvoorwaarden niet verbeteren, wordt het nog moeilijker om nieuwe 8 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

“Sta eens een dag in onze schoenen!”

Non-profit geeft politiek niet mis te verstane boodschap werknemers aan te trekken in de non-profit. werken op momenten waarop je normaal Wie zal de werknemers vervangen die met eens bij je gezin moet kunnen zijn. Dat is pensioen gaan? Wat met de te hoge werk- niet vol te houden tot je zestigste.” druk? En wat met de stijgende zorgnoden? “Omdat wij alleen maar deeltijdse werkkrachten hebben, is het zeer moeilijk om jonge mensen aan te trekken”, zegt Lut. Riet, Els en Lut “Waarom zouden jongeren kiezen voor een Riet Henneco, opvoedster in het Koninklijk halftijdse job met onderbroken diensten, Instituut Woluwe, getuigt wat het perso- veel kinderen onder hun hoede, en dan nog neelstekort in haar instelling betekent. eens slecht betaald ook?”

“Wij werken met twee opvoeders voor een leefgroep van acht tot twaalf jongeren. We Oplossingen graag draaien diensten van twintig uur. Als er iemand ziek wordt, moeten wij dat opvan- Volgens Lut Cromphout kunnen mobiele gen. Je begint dan bijvoorbeeld op zondag- equipes een oplossing bieden voor werkavond te werken en kan pas dinsdag weer druk als gevolg van afwezige collega’s. Zij naar huis. Door het tekort aan personeel maakt al vier jaar deel uit van zo’n equipe kunnen we onmogelijk intensief bezig zijn in het ziekenhuis Jan Portaels in Vilvoorde. met de kinderen. Er zijn continu crisissitu- “Wij springen tijdelijk in als er iemand ziek aties. Dan moeten we onze eigen groep ach- is of plots wegvalt. Het is een goed systeem dat ervoor zorgt dat het sociale leven van terlaten om een collega bij te staan.”

Els Martinet is animatrice in het rusthuis een collega minder snel wordt overhoop De Zavel in Antwerpen. “Ook wij zijn met gehaald als er bijvoorbeeld een late shift veel te weinig. Verpleegkundigen en verzor- wegvalt. Het zou goed zijn om dit uit te breigenden krijgen hun werk niet rond. Ze heb- den naar andere sectoren in de non-profit. ben te weinig tijd voor echt contact met de Zo kan je de werkdruk verlichten.” bejaarden. Animatoren en kinesisten moe- Een nieuw akkoord met perspectief voor alle ten almaar meer extra werk overnemen. werknemers van de non-profit is géén buiDat gaat van wassen van de bejaarden tot tensporige eis. De werknemers hebben recht op een werkbare job, een werkbaar leven, poetsen.”

Ook Lut Kennis, coördinatrice bij buiten- meer personeel, minder werkdruk en een schoolse kinderopvang Stekelbees, vindt rechtvaardig inkomen. het frustrerend. “Wij staan alleen voor veertien kinderen, onder wie veel kleuters. Heb jij ook een verhaal over je werk in Bovendien werken wij telkens met een zorg en welzijn? Deel het ochtend- en een avonddienst. Altijd maar op www.wittewoede.be

financiën

LBC-NVK tekent akkoord over risicobeleid in banksector Nieuwe afspraken over informatie die werkgevers moeten geven Stefa an Decock

In België doet de LBC-NVK er alles aan om de banken afspraken te laten maken die de sector veiliger, transparanter en duurzamer maken. Via sectoronderhandelingen richt de vakbond zich in de eerste plaats tot de banken. Daarnaast wil de LBC-NVK graag rond de tafel zitten met de Nationale Bank van België (NBB) en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA) want zij gaan over de controle en de financiële stabiliteit. Bij de financiële crisis werden Toen de financiële crisis eind 2008 los- de werknemers flink voor schut gezet. Er barstte, raakten zowel de werknemers als werd op een schandalige manier met hun de klanten van de banken danig getrauma- lot gespeeld. De vakbond heeft recht van tiseerd. In maart 2009 pakten de vakbon- spreken en wil zijn zeg krijgen. den uit met een ‘Charter voor een nieuwe financiële toekomst’. De bonden trachten Speciale werkgroep het Charter dag na dag om te zetten in conIn eigen rangen richtte de LBC-NVK een crete afspraken.

Voor de LBC-NVK behoren ‘transparantie’ werkgroep op die zich buigt over alles wat te en ‘eerlijke informatie’ tot de kernbegrip- maken heeft met de economische en finanpen van de vakbondsactie. Internationaal ciële informatie (EFI) die in de ondernetimmert de LBC-NVK mee aan de weg door mingsraden gegeven wordt. De werkgroep UNI Finance te steunen in zijn inspanningen bestaat uit vakbondsmilitanten die zich om nieuwe regels af te dwingen in de finan- specialiseerden in de EFI en die samen met ciële sector. Het ontbreekt de internationale de studiedienst van de LBC-NVK en externe politiek nog altijd aan genoeg moed om spe- deskundigen hun kennis verdiepen. Deze culanten en belastingparadijzen aan te pak- club bereidde het nieuwe akkoord over het ken. De financiële lobby maalt traag maar risicobeleid van de banken voor. Dankzij erg grondig. Zij waakt erover dat de grote een betere EFI willen de werknemers nooit financiële spelers de eigen spelregels blijven meer onaangenaam verrast worden. bepalen. Er zijn verwezenlijkingen maar die Voor de LBC-NVK was de nieuwe cao een zijn te weinig dwingend en komen veel te absolute must in de nasleep van de crisis. traag tot stand. Zolang Davos de besluiten Het akkoord zet het risicobeleid extra in de dicteert in plaats van Brussel, zijn we er nog kijker. Minstens één keer per jaar zal elke ondernemingsraad het moeten hebben over lang niet.

dit thema. Elke bank moet haar risicobeleid op een aantal punten verduidelijken.

Ze moet uitgebreide informatie geven over de kredietrisico’s, het renterisico, het liquiditeitsrisico, het marktrisico en het beheer van het kernkapitaal. Er moet ook uitleg gegeven worden over de werking van de interne audit- en risicocomités. Relevante punten uit hun rapporten moeten worden gemeld.

De vakbond wil dat werknemers vlugger en duidelijker geïnformeerd worden over de precieze risicopositie van hun bank. Het personeel moet informatie krijgen over zowel de balans als de buitenbalansproducten. Telkens wanneer de regels veranderen, moet ook de informatie aan de ondernemingsraden evolueren.

Toepassing

Het is nu afwachten hoe de nieuwe cao zal worden toegepast. Hoe dan ook zal de informatie aan de werknemersvertegenwoordigers erop vooruitgaan.

De cao is maar een eerste stap. Met de controle-instanties moeten ook heldere afspraken worden gemaakt. Daar zal zeker nog politieke druk en moed voor nodig zijn.

Er is dus nog een lange weg te gaan. Maar de LBC-NVK blijft vastberaden op dezelfde nagels kloppen.

De volledige tekst van de nieuwe cao vind je op www.lbc-nvk.be. Je kan ook surfen naar http://financien.lbc-nvk.be.

© foto: daniël rys

In de financiële sector werd, na ruim een jaar onderhandelen, op 24 februari een nieuwe cao afgesloten over het risicobeleid van de banken. De cao gaat over de informatie die werkgevers moeten geven aan de ondernemingsraden.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

9

Jan Dereymaeker

Het rommelt al enige tijd bij Paris France Porteur, een transportbedrijf in Vilvoorde dat wordt gerund door Philippe Fossé. Aan wantoestanden ontbreekt het niet bij het bedrijf. Maar de feiten komen niet in de media omdat werknemers bang zijn om te getuigen.

Bij Paris France Porteur (PFP) kan het gebeuren dat lonen niet worden uitbetaald.

Werknemers die vertrekken krijgen de nodige papieren niet. Zoals loonfiches, het administratief document ‘C4’ of het vertrekvakantiegeld. Er lopen al heel wat gerechtelijke procedures. Soms slepen die wel een jaar aan. De sociale inspectie is op de hoogte van de gang van zaken.

Maar de wanpraktijken halen de media niet omdat de werknemers schrik hebben om te praten. Ze hebben ook nog heel wat tegoed van het bedrijf. Allemaal vragen ze zich wel af hoe het kan dat een zakenman als Philippe Fossé nog bedrijven kan opkopen om ze enkele jaren later failliet te laten gaan.

Fossé maakt er zijn handelsmerk van om ondernemingen in moeilijkheden te kopen, te reorganiseren en door te verkopen. Van de bedrijven opnieuw gezond maken is weinig sprake. Het gaat eerder om bedenkelijke praktijken die meestal neerkomen op een Robert Veekman

De uitzendsector lijkt zich wereldwijd meer dan behoorlijk te herstellen van de jongste crisis.

Ironisch genoeg was het diezelfde crisis die de Europese vakbonden deed beseffen dat de sector nood had aan grensoverschrijdend overleg. Drie jaar geleden werden op een wereldbijeenkomst de grondslagen gelegd voor een hecht vakbondsnetwerk.

Wantoestanden bij transportbedrijf Paris France Porteur Eigenaar lapt regels aan zijn laars liquidatie. Bedrijven sluiten zonder veel te moeten betalen aan opzegvergoedingen. De zakenman tracht het personeel door te sluizen naar een andere vennootschap. Hij ontslaat mensen om dringende redenen. En het liefst van al ziet hij werknemers uit eigen beweging opstappen.

In december 2005 kwam de firma Taxipak wel in de media. De laatste drie personeelsleden hielden dat bedrijf nog aan de waggel. Ze hadden al drie maanden geen loon meer gezien. Drie weken lang werd Taxipak bezet. Uiteindelijk kwam het tot een faillissement, wat het imago van Philippe Fossé geen goed deed.

Maar de man krabbelde weer overeind en begon met een nieuw bedrijf, PFP. Wat blijkt? Vijf jaar is het weer van hetzelfde.

Zelfstandige chauffeurs worden niet uitbetaald. Wie vrijwillig vertrekt, krijgt zijn laatste loon, vakantiegeld of vakantieattest niet. Tal van mensen dreigen in financiële moeilijkheden te belanden.

Europese ondernemingsraad in de maak bij Adecco Internationaal overleg ook voor werknemers belangrijk de locomotief bij het uitbouwen van een Europese ondernemingsraad. De LBC-NVKmilitanten kunnen voor hun internationale vakbondswerk gelukkig steunen op de ruime ervaring die ze op lokaal vlak opdeden.

Op 23 en 24 februari kwamen vakbondsafgevaardigden van Adecco bijeen in Parijs. De deelnemers kwamen uit Frankrijk, België, Italië, Spanje, Duitsland en Polen. Op de meeting werd de laatste hand gelegd aan een ontwerptekst. Die tekst werd ondertussen bezorgd aan het hoofdkwartier van Adecco in het Zwitserse Zürich. Bedoeling is nu dat directie en bonden zo snel mogelijk een akkoord sluiten over een finale tekst.

UNI Europa besloot dit nieuwe netwerk te coördineren. In de voorbije twee jaar organiseerde de vakbond diverse bijeenkomsten.

Bij de Europese Unie werd een project ingediend en goedgekeurd zodat vakbondsmensen uit diverse Europese landen onder de best mogelijke omstandigheden konden werken.

In de schaduw van dit project maakten de LBC-NVK-afgevaardigden bij het bedrijf Adecco kennis met de regels voor de oprichting van een Europese ondernemingsraad. Samen met collega’s van vakbonden uit Frankrijk, Spanje en Italië werden ze Verschillen opgenomen in de groep die onderhandelt over zo’n structuur bij Adecco. De groep Waarom is zo’n Europese ondernemingsraad onderhandelaars is langs vakbondskant belangrijk? In deze tijden van globalisering 10 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

“In de maand januari kreeg ik maar een voorschot van 1.000 euro”, getuigt Myriam.

“Voor februari zag ik helemaal niets.”

Myriam kan haar leningen niet meer aflossen. “Dat leidt tot moeilijkheden in het gezin.”

De sociale inspectie kwam onlangs op bezoek bij PFP. “Maar de directie was op de hoogte. Ik moest snel een bijvoegsel aan mijn contract tekenen waarin stond dat ik ook thuiswerk presteerde.”

Eén van Myriams kinderen doet dit jaar zijn communie. “Het voorschot van de feestzaal kon ik niet betalen. Ik weet nu zelfs niet of ik wel een communiefeest kan betalen.”

De gang van zaken bij PFP roept vragen op.

Enerzijds worden werknemers gauw ontslagen als ze iets uitspoken. Anderzijds kunnen werkgevers zoals Philippe Fossé eindeloos alle wetten aan hun laars lappen. Is er geen strengere wetgeving nodig om paal en perk te stellen aan de avonturen van zulke zakenlui?

is het noodzakelijk om werknemers over de landsgrenzen heen te organiseren. Als vakbondsmilitanten uit diverse landen bijeenkomen, valt het altijd opnieuw op hoeveel verschillen er zijn op het vlak van vakbondsrechten en overlegmogelijkheden. In OostEuropa ligt nog erg veel terrein braak voor de vakbond.

Werknemers hebben er ook alle belang bij dat niet alleen directies en hun medestanders internationaal overleg plegen. Als vakbonden een internationaal netwerk hebben dat sterk genoeg is, kunnen ze zo druk uitoefenen op plaatselijke managers die over de schreef gaan.

Bij het ter perse gaan van Ons Recht bekijken de Europese bonden trouwens een ernstig incident dat zich afspeelde in Noorwegen. In dat Scandinavische land werden de basisafspraken blijkbaar flink met voeten getreden.

distributie

CLO helpt winkelbedienden alles op een rijtje te zetten Niet te missen aanbod van loopbaanbegeleiding Saskia de Bondt

Erika werkt al vijftien jaar lang in een grote kledingzaak. Maar de jongste tijd heeft ze er meer dan genoeg van. Ze moet opletten voor haar gezondheid maar het werk maakt dat niet altijd even gemakkelijk.

tijd over voor jezelf. Vandaar ook het voortdurende gevoel van stress.

Genieten

De eerste stap in de loopbaanbegeleiding kwam erop neer om op dit punt een andere aanpak te zoeken. “Waar kan jij van genieten, Erika? Wat heb je zelf nodig op dit moment?” Het antwoord liet niet lang op In de winkel wordt Erika geconfronteerd zich wachten: “Had ik maar wat tijd om eens met sterk wisselende werkuren, veeleisende te gaan winkelen, zwemmen, een boek te klanten, een gebrek aan genoeg personeel. lezen, wat rustig in de tuin te werken”. Met Geregeld zit ze ziek thuis en heeft ze tijd de coach werd er gepraat over hoge verwachnodig om uit te rusten. Ze is dan ook best tingen en over de strenge eisen die Erika bang om de bons te krijgen. Angst en gepie- aan zichzelf stelde. Was dat wel echt nodig ker helpen niet om uitgerust weer aan de in alle omstandigheden? slag te kunnen.

Erika leerde stilaan de eisen te relativeren Erika is ook bang dat de collega’s over haar en meer te genieten van fijne momenten. roddelen omdat ze geregeld ziek thuis is. Dat gaf haar meer moed en hielp haar met Sinds jaren is de sfeer op de werkvloer niet de stress om te gaan. Stilaan kon ze zich al te best. Nieuwe collega’s krijgen haast beter handhaven op haar werk. De werkgenooit een vast contract. Hierdoor heerst er ver veranderde niet veel maar de situatie verdeeldheid onder het personeel en zijn voelde toch anders aan voor haar. De verer spanningen. Het lijkt een kringetje zon- andering kwam vanuit Erika zelf. der einde, een spiraal waarin Erika gevan- Haar motivatie vond Erika niet meteen gen zit. terug. De sfeer op de werkvloer blijft onderHe r ke n b a a r? He t Ce n t r u m vo o r maats. Maar Erika windt zich daarover veel Loopbaanontwikkeling van de LBC-NVK minder op dan vroeger. Het haalt haar niet biedt aan de leden kosteloos een traject meer onderuit. Ze kijkt nu rustig uit naar loopbaanbegeleiding aan. In mei start een ander werk in de verkoop dat haar op terspecifiek aanbod voor personeel uit de grote mijn misschien gelukkiger kan maken. kleinhandelszaken (paritair comité 311).

Aanbod voor werknemers uit PC 311 · dinsdag 10 mei in de voormiddag: competenties, kwaliteiten en interesses · maandag 23 mei in de voormiddag: cv en jobdoelwit · dinsdag 14 juni in de voormiddag: arbeidsmarkt verkennen, op naar een gesprek De bijeenkomsten vinden plaats bij de LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen.

Inschrijven doe je door te e-mailen naar pc311@acv-csc.be. Het aantal plaatsen is beperkt. Wie zich inschrijft voor het hele aanbod, krijgt voorrang. Al een bezoekje gebracht aan www.pc311.be overigens?

Wil je meer informatie over loopbaanontwikkeling in het algemeen?

Bel dan met het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBCNVK (03/220 89 50) of e-mail naar loopbaanontwikkeling@acv-csc.be.

Of surf naar www.loopbaanontwikkeling.be.

Erika greep de kans op loopbaanontwikkeling met twee handen. Hoe het haar verging? Samen met haar coach zette ze eerst alles eens op een rijtje. Ze stelde zichzelf twee vragen. “Hoe kan ik me op mijn werk weer goed in mijn vel voelen?” en “Blijf ik verkoopster? Of kan ik ook iets anders aan?”

Op zich werkte Erika eigenlijk wel graag als verkoopster. Ze vond het fijn om klanten te helpen en goede raad te geven.

Door de loopbaanbegeleiding leerde ze dat ze ook veel sterke kanten had die ze in haar werk kon gebruiken. In de winkel waardeerden ze haar zin voor verantwoordelijkheid.

Erika is altijd netjes en stipt. En ze zorgt graag voor klanten, collega’s, haar familie.

Er is ook een mààr. Erika geeft zichzelf voor 200 procent in haar werk, terwijl 80 procent misschien ook al genoeg is. Té hard je best doen, altijd voor iedereen willen zorgen, andermans zin willen doen, dat kan natuurlijk geen mens aan. Er blijft dan nog amper

© foto: daniël rys

Vragen

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

11

festival

Filmfestival Open Doek slaat zijn vleugels uit Nu ook vertoningen in Lier, Koersel en Roeselare Leo Lauwerysen

Het filmfestival Open Doek vindt dit jaar in Turnhout plaats van 29 april tot 8 mei. Naast de traditionele filmvertoningen in Turnhout zijn er nu ook activiteiten in Lier, Koersel en Roeselare. Met de negentiende editie slaat Open Doek dus zijn vleugels uit. Het festival geniet al langer de steun van de LBC-NVK.

Door de uitbreiding naar Lier, Koersel en Roeselare vergroot Open Doek aanzienlijk de schermcapaciteit voor de broze wereldcinema. Turnhout blijft de uitvalsbasis.

Negentien jaar geleden werd daar de basis gelegd voor het festival dat nu al meer dan 300 filmvoorstellingen telt en 40.000 bezoekers trekt. Open Doek is het op één na grootste filmfestival van Vlaanderen.

In de steden die er nu bijkomen zijn er enthousiaste, geëngageerde mensen uit de filmsector, de cultuur, sociale organisaties en de politieke wereld die willen meewerken.

Of bestaat het potentieel om die te vinden.

Op termijn wil de vzw Open Doek het aantal locaties nog uitbreiden.

Open Doek brengt films van hoge kwaliteit die op eigen kracht maar moeilijk de weg naar een groot publiek vinden. Dat heeft te maken met een gebrek aan grote vedetten, kleine marketingbudgetten en het ontbreken van veel traditie in Vlaanderen voor dit soort cinema.

In Turnhout verpakt Open Doek zijn aanbod in een festivalformule, en met succes.

Met een gebalde campagne kan je wel een groot publiek aanspreken. Een festival staat borg voor sfeer en openheid en schept een gevoel van urgentie en exclusiviteit bij de bezoeker. Open Doek ziet het festival als ‘een cinefiele ontmoetingsplek’.

Het succes in de Kempen moet nu worden overgedaan in Lier, Koersel en Roeselare.

Open Doek wil ook daar de festivalaanpak laten wortel schieten.

De LBC-NVK ondersteunt het festival graag.

De vakbond kant zich tegen elke vorm van bekrompenheid en promoot de openheid 12 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

van geest. De LBC-NVK focust vooral op de belangen van werknemers hier maar is niet blind voor alles wat er in de wereld gebeurt.

Elk jaar stuurt de vakbond vertegenwoordigers naar het Wereld Sociaal Forum, een evenement waar vakbondsmensen en anderen met sociaal engagement elkaar zien.

Veel variatie

Open Doek 2011 behoudt de indeling die vorig jaar werd ingevoerd. ‘Stories’ zijn films die door hun verhaal of onderwerp een plaats verdienen op het festival.

Meestal wint één van deze prenten trouwens de prijs van het publiek. ‘Discoveries’ zijn ontdekkingen of uitdagingen, films die door hun stijl, tempo, lengte of beeldtaal niet zo vanzelfsprekend zijn maar wel erg boeiend. De ‘competitie’ draait rond tien films die nog nergens in Vlaanderen vertoond zijn. Voor de winnaar is er een distributiepremie van 15.000 euro.

In de rubriek ‘Documentaires’ komt het engagement van Open Doek tot uiting. Het gaat om films met een sociale, mondiale of ecologische inslag. De categorie ‘Kidz’ groepeert een gevarieerd filmaanbod voor kinderen. Kortfilmpjes voor de allerkleinsten, lieve avonturen voor beginnende lezertjes en moedige, stoere verhalen voor 10-plussers.

Heel wat films gaan in première op het festival, bij sommigen is de releasedatum nog niet bekend, anderen worden nog niet in België verdeeld en zijn dus exclusief te zien.

Gratis kaarten op vier locaties Voor leden van de LBC-NVK hebben we voor elke locatie (Turnhout, Koersel, Lier, Roeselare) telkens 25 gratis toegangstickets ter beschikking voor een film naar keuze.

Geïnteresseerden e-mailen voor 22 april hun naam, adres, lidnummer en gewenste filmlocatie naar lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be, graag met de vermelding ‘gratis tickets Open Doek + locatie’.

Praktisch: Turnhout van 29 april tot 8 mei in Utopolis, Graatakker 99 Koersel van 6 mei tot 13 mei in The Roxy Theatre, Pieter Vanhoudtstraat 39 Lier van 10 mei tot 15 mei in LOC Den Bril, Ciné Variété, Bril 1 Roeselare van 30 april tot 3 mei in De Spil, H. Spilleboutdreef 1 Alle informatie over het festival vind je op www.opendoek.be.

arbeids-gericht marc weyns

Contract vroegtijdig verbreken Wie een arbeidsovereenkomst sluit, is gebonden door die overeenkomst. Als één van de partijen de overeenkomst eenzijdig verbreekt, moet ze een vergoeding betalen aan de tegenpartij. Dat geldt ook wanneer een bediende een arbeidsovereenkomst met een proefperiode verbreekt vóór de uitvoering ervan is begonnen. De vergoeding die hij moet betalen is gelijk aan het loon voor één maand en zeven dagen. Het arbeidshof van Brussel besliste op 10 maart 2010 dat de vergoeding bestaat uit het brutoloon en niet ‘slechts’ het nettoloon.

Loonbehoud bij sollicitatieverlof In de nasleep van een reorganisatie van een onderneming wordt een werknemer ontslagen met een opzegtermijn. De werknemer moet op zoek naar een nieuwe baan en neemt af en toe sollicitatieverlof. Maar de werkgever stelt zich heel kleintjes op en trapt bij de eindafrekening nog even na: de eindejaarspremie wordt verminderd

in verhouding tot het aantal (halve) dagen dat de werknemer sollicitatieverlof nam.

Het gaat niet om hele grote bedragen maar de zaak wordt om principiële redenen toch juridisch uitgevochten. Het arbeidshof van Gent geeft de werkgever op 16 februari 2011 ongelijk: er is geen rechtsgrond die hem de mogelijkheid geeft om de eindejaarspremie te verminderen. De werknemer kreeg dus een klein saldo aan achterstallige premie toegewezen.

Een werknemer mag geen fabrieks- of zakengeheimen bekendmaken die hij kent omdat hij in een bedrijf werkt of werkte.

Bedrijven willen die begrippen wel eens heel breed interpreteren, maar lang niet alles wat zich achter de bedrijfsmuren afspeelt is een ‘geheim’. In een arrest van 19 januari 2010 omschreef het arbeidshof van Luik het fabricagegeheim als volgt: ‘Het is een technisch feit dat bijdraagt aan de verwezenlijking van de operaties die in een fabriek worden uitgevoerd om een bepaald product te verkrijgen en dat van die aard is dat het de fabrikant technische voordelen verschaft en hem verzekert van een zodanige superioriteit tegenover zijn concurrenten dat hij er economisch voordeel bij heeft dat zijn concurrenten het niet kennen’. Zakengeheimen zijn ‘het geheel van de originele informatie waarover de werkgever beschikt en waarvan moeilijk kennis zou kunnen worden geno- deel van de opleidingskosten terugbetalen.

Een scholingsbeding kan alleen geldig wormen door een derde’.

Als er geen geheim is, kan er ook geen schen- den gesloten voor een opleiding van minding zijn van de geheimhoudingsplicht, stelt stens 80 uur en voor zover de opleidingskosten meer bedragen dan twee keer het het arbeidshof. gewaarborgd minimummaandloon.

In ons voorbeeld volgde een werknemer Scholingsbeding twee opleidingen, de eerste op 10 en 11 maart en de tweede op 12, 13 en 14 maart Vorming is voor veel werknemers erg 2008. De kostprijs van beide opleidingen belangrijk. Wie wil bijblijven in zijn werk, samen bedroeg iets meer dan het gewaarheeft vorming of bijscholing nodig. Heel wat borgd minimum maandloon. Voor die twee bedrijven geven werknemers de mogelijk- opleidingen werd twee keer een scholingsheid om vorming te volgen tijdens de werk- beding afgesloten. uren en op kosten van het bedrijf. Maar de De arbeidsrechtbank van Gent kwam op werkgever wil van die vorming ook wel de 21 oktober 2010 tot het besluit dat beide vruchten plukken. Daarom sluit hij vaak scholingsbedingen ongeldig waren. De een ‘scholingsbeding’ af met de werknemer. opleidingen waren niet onlosmakelijk verDat is een afspraak waardoor de werknemer bonden met elkaar en dus mocht de werkgezich ertoe verbindt om, na de vorming, een ver de kostprijs ervan ook niet samentellen. tijdlang in dienst te blijven van het bedrijf. Bovendien ging de vorming in beide gevalVerlaat hij het bedrijf vóór het eind van de len over minder dan 80 uur. De werkgever overeengekomen periode, dan moet hij een die de opleidingskosten had ingehouden op

© foto: daniël rys

Fabrieks- of zakengeheimen

het loon van de werknemer, moest het geld terugbetalen.

Overdracht onderneming Het Hof van Cassatie bevestigt in een arrest van 13 september 2010 nog een belangrijke rechtsregel bij de overdracht van een onderneming. Als een onderneming of een deel ervan overgedragen wordt aan een andere onderneming, gaan alle werknemers die op het moment van de overgang in dienst zijn of werken in de afdeling die overgedragen wordt, automatisch mee over naar het nieuwe bedrijf. Hun arbeidsovereenkomsten, met de rechten en verplichtingen die daaruit voortvloeien, moeten door het nieuwe bedrijf worden gerespecteerd.

Dat geldt ook wanneer de overdrager of de overnemer dat helemaal niet willen. Deze regeling steunt op een Europese richtlijn en geldt dus voor de hele EU. Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

13

sectoroverleg

Op veel plaatsen is er wel ruimte om lonen op te trekken Vakbonden stellen zich erg redelijk op Frans Geerts

Als de vakbonden genoeg koopkracht eisen voor de werknemers, krijgen ze het verwijt dat ze zich onredelijk opstellen. Maar is er wel sprake van onredelijke eisen?

In het ontwerp van interprofessioneel akkoord, overgenomen door de federale regering, was sprake van een maximale loonsverhoging van welgeteld nul procent in 2011. Voor 2012 werd gemikt op amper 0,3 procent maximale loonsverhoging. Per werknemer praat je over gemiddeld 60 euro per jaar.

De voorbije jaren gingen de onderhandelingen over een interprofessioneel akkoord (IPA) telkens gepaard met een klaagzang van de werkgevers over de ‘te hoge lonen’.

Bij elke onderhandelingsronde dreunden de werkgevers hun mantra af: de eis dat de lonen moesten worden gematigd. Wie het daarmee oneens was, stelde zich onredelijk op of snapte het niet.

landen baseren de auteurs van het rapport zich grotendeels op schattingen. Toch blijft het CRB-rapport dé basis om beslissingen te nemen.

“De loonnormwet is een optelsom van gemiddelden en het gemiddelde is de optelsom van uitersten.” Zo verwoordde algemeen secretaris Ferre Wyckmans het op de LBC-NVK-Raad van 27 februari 2011. Maar een gemiddelde is niet de werkelijkheid. De realiteit is veel genuanceerder.

Het is maar de vraag of werkgevers iets hebben aan een loonnorm als ze actief zijn in sectoren die echt slechte prestaties optekenen.

De ervaring leert dat werknemers wel degelijk begrip opbrengen voor de situatie en hun eisen automatisch temperen wanneer het slecht gaat in een onderneming.

Frustraties

Loonnormwet

De zogeheten loonnormwet bestaat sinds 1996. Volgens deze wet moeten de sociale partners op basis van een rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) de loonsverhogingen voor de komende twee jaar bepalen. Als ze er niet uit geraken, dan moet de regering haar rol spelen en een voorstel op tafel leggen. Blijft er dan nog onenigheid, dan hakt de politiek de knoop door.

Al van bij het ontstaan is er discussie over de loonnormwet.

Wie de opeenvolgende rapporten van de CRB met elkaar vergelijkt, ziet dat het document steeds meer de allures aannam van een ‘politiek’ rapport. Voor de tekst wordt gepubliceerd, moeit zowat iedereen zich met de bevindingen die erin zullen komen. Dat merk je al aan de lijst met namen van al wie mee dacht over het rapport. Hoe kan je dan spreken van ‘een neutraal, wetenschappelijk verantwoord rapport’, wat toch de bedoeling is?

Kan je trouwens nog wel goed vergelijkingen in de tijd maken als je weet dat Duitsland onlangs zijn meetmethodes grondig veranderde? Om te vergelijken tussen de 14 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

In goed presterende bedrijven en sectoren is het dan weer frustratie alom.

Grote namen als Arcelor Mittal, AB InBev, GDF Suez, BNP Paribas Fortis, Colruyt, Telenet, Umicore, Bekaert en KBC realiseren stuk voor stuk weer flinke winsten. Hoe leg je daar uit dat de werknemers hun deel van de koek niet krijgen terwijl de aandeelhouders een mooi extra dividend op zak steken?

Het is ook goed om te weten dat er met ons belastinggeld heel wat cadeaus aan bedrijven worden gegeven. Denk aan allerhande subsidies, de omstreden notionele intrestaftrek, maatregelen op het vlak van innovatie en onderzoek & ontwikkeling.

Als je al die overwegingen combineert, is het niet verbazingwekkend dat er in sommige ondernemingen veel kans bestaat op een grote krachtmeting. De LBC-NVK vindt het niet logisch dat werknemers uit bedrijven met grote winsten genoegen moeten nemen met wat kruimels. In bedrijven en sectoren zal nog serieus moeten worden onderhandeld om betere afspraken te maken over de koopkracht.

‘Index verbeteren’

Het is positief dat het IPA de automatische indexering van de lonen behoudt. De index kan zeker nog worden verbeterd.

Zowel de werkgevers als de Nationale Bank van België pleiten voor ‘een studie over de index’. Of ze daarmee het systeem willen beter maken, valt sterk te betwijfelen.

Door allerlei manipulaties is het indexsysteem al fel afgezwakt. De bonden kunnen niet aanvaarden dat de index nog meer wordt ondermijnd.

Uiteindelijk dient het systeem alleen om de koopkracht te beschermen.

Als bedrijven hun winsten enorm zien stijgen, is het maar normaal dat ook de werknemers hun deel krijgen. Sommigen zullen het jammer vinden, maar er zijn nog altijd werknemers nodig om rijkdom te produceren. De werknemers verdienen dan ook hun stuk van de taart. In heel wat bedrijven is er nog ruimte om de lonen op te trekken.

actie Denis Bouwen

Het ACV heeft op donderdag 24 maart, aan de vooravond van een Europese Top, een Europese happening gehouden aan het Atomium in Brussel. Volgens de vakbonden gaat het de verkeerde kant op met Europa. Niet alleen de automatische indexering van de lonen is in gevaar. Ook de werkloosheidsuitkeringen en de brugpensioenen liggen onder vuur.

De happening was bitter noodzakelijk.

Het ACV wilde de Europese Commissie, de Europese Raad en het Europees Parlement diets maken dat er geen sprake van kan zijn om te raken aan de verworvenheden van de werknemers.

Begin februari probeerden de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy op een Europese Top in Brussel radicale hervormingen door te drukken. Ogenschijnlijk moesten ze gas terugnemen.

De Europese leiders Herman Van Rompuy en José Manuel Barroso kondigden een alternatief plan aan. Maar ook dat plan houdt ernstige risico’s in. Zo zou er een systeem kunnen komen dat de EU-lidstaten verplicht de lonen te matigen als de arbeidskosten gevoelig stijgen. Europa wil het loonoverleg alleen nog individueel of in bedrijven en sectoren laten plaatsvinden, niet langer interprofessioneel. Een slechte zaak voor de solidariteit tussen zwakke en sterke sectoren en voor bedrijven waar de vakbonden zwak staan.

Europese politiek zit op asociaal spoor Werknemersbelangen dreigen ernstig te worden geschaad

Het ACV protesteerde op de Heizel tegen de verwerpelijke ontwikkelingen in de Europese politiek.

Vakbonden uit de buurlanden waren ook van de partij.

de overheid werkloosheidsuitkeringen kan verminderen en beperken in de tijd.

Duitsland deed al goed zijn best op het Index vlak van flexicurity. Met als resultaat dat De Europese leiders hebben het over een het aantal ‘werkende armen’ daar toenam ‘verbetering van het indexeringsmecha- van 4,8 procent in 2005 naar 6,8 procent in nisme’. Of ze werkelijk op een verbetering 2009. Het aantal armen steeg er in dezelfde mikken, valt te betwijfelen. Zo willen ze wat periode met maar liefst 26 procent. Ook in graag de energieprijzen uit de index weren. België neemt de armoede nu al toe.

En de automatische indexering van de lonen, die de koopkracht van werknemers en uit- Brugpensioen keringstrekkers beschermt, zou moeten De Europese leiders vinden ook dat Europa sneuvelen.

Voor de vakbond kan er geen sprake van zijn zijn concurrentiekracht moet versterken om zoveel mogelijk te besparen op de lonen. door een kruis te zetten over alle systemen De Europese leiders schuiven de veranderin- waardoor werknemers met vervroegd pensigen in Duitsland graag als model naar voren. oen kunnen vertrekken. Het Belgische brugMaar tussen 2000 en 2009 verminderden pensioen staat dus op de helling. De penside lonen daar met gemiddeld 4,5 procent. oenleeftijd zou moeten worden verhoogd, in functie van de langere levensverwachting.

Terwijl de prijzen wel drastisch stegen.

‘Brussel’ heeft nog meer ‘lekkers’ op het menu staan. Meer koopzondagen en ruiWerkloosheidsgeld mere openingstijden in de distributie. In de Europa zegt de werkgelegenheid te wil- openbare sector en de non-profit moeten de len aanzwengelen door middel van ‘flexi- lonen aan banden worden gelegd, als signaal curity’. Fraaie woorden die in de praktijk voor de lonen in de privé-sector. De loonerop neerkomen dat werkgevers hun per- lasten zouden moeten dalen door de BTW soneel makkelijker kunnen ontslaan. En dat te verhogen.

Het ACV ziet de plannen van Europa niet zitten. Handen af van de index, waarschuwt de vakbond. Werknemers hebben recht op een eerlijk deel van de koek. Overal in Europa moeten er fatsoenlijke minimumlonen komen. Wie lang zonder werk zit, heeft recht op een behoorlijke uitkering.

Werknemers hebben nood aan zo zeker mogelijke contracten.

De pensioenleeftijd optrekken is niet wat de bonden willen. Meer mensen tussen 18 en 64 jaar moeten aan de bak kunnen komen.

De strijd tegen de jongerenwerkloosheid verdient bijzondere aandacht.

Leefbare pensioenen zijn een andere eis van de vakbonden. Al te veel mensen in België moeten het nu stellen met een schamel pensioen.

De besparingsdrift in de EU-lidstaten mag ook niet dienen om blindelings te bezuinigen in de sociale zekerheid en op collectieve voorzieningen. Vermogens moeten zwaarder worden belast. En belastingfraude kan veel doortastender worden aangepakt.

Alleen door druk uit te oefenen op Europarlementariërs en Belgische beleidsmakers zal het mogelijk zijn om de plannen een andere richting te doen uitgaan.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

15

© foto: imageglobe

Een sterke sociale zekerheid is van levensbelang, ook voor de volwassenen van morgen.

Denis Bouwen

Het moeizame debat over de staatshervorming is van groot belang voor de werknemers en uitkeringstrekkers in ons land. De uitkomst van dat debat kan grote veranderingen op sociaaleconomisch vlak teweegbrengen. Eén van de cruciale thema’s is de discussie over een mogelijke splitsing van de sociale zekerheid. “Het is een illusie om te denken dat je de sociale zekerheid kan opsplitsen”, zegt Bea Cantillon. “Een federale sociale zekerheid blijft noodzakelijk.”

Cantillon is de directeur van het ‘Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck’ aan de Universiteit Antwerpen. Op de LBC-NVKRaad van zondag 27 februari gaf zij haar nuchtere kijk op de staatshervorming.

Wie de media volgt, dreigt de indruk te krijgen dat de waarheid erg zwart-wit is. Maar Cantillon brengt als onderzoekster belangrijke nuances aan. “Het financiële draagvlak voor onze sociale zekerheid is vooral te vinden in het centrum van het land en in de grote steden”, constateert ze. “Vooral in Vlaanderen en bepaalde delen van Wallonië zijn er veel (brug-) gepensioneerden. Terwijl er een grote concentratie van jongeren – en kinderbijslagen – is in het zuiden van het land. De beroepsziektes zijn vooral geconcentreerd in de oude industriegebieden.

16 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

“Sociale zekerheid splitsen is een illusie” Onderzoekster Bea Cantillon pleit voor meer nuchterheid en minder emotie En loopbaanonderbreking wordt vooral in Vlaanderen toegepast.”

Transfers

Sommige politieke partijen hameren voortdurend op de strijd tegen de ‘transfers naar Wallonië’. “Die transfers zullen niet opdrogen maar wel kleiner worden. Er zijn objectieve verklaringen voor de transfers. Zonder die geldstromen zou de armoede in Wallonië flink stijgen. Ook binnen Vlaanderen zijn er trouwens transfers.”

De Vlaamse overheid onderneemt sinds 1999 pogingen om een eigen vorm van sociale zekerheid uit te bouwen. Eén voorbeeld hiervan was de Vlaamse zorgverzekering. Onder druk van het Europese Hof van Justitie moest Vlaanderen de zorgverzekering bijsturen. “Europa dwong de Vlaamse overheid om die verzekering open te stellen voor alle Europeanen die in Vlaanderen werken. Vreemd genoeg kunnen Walen die in Vlaanderen werken er nog altijd niet van genieten.”

Cantillon merkt dat plannen rond de sociale zekerheid nu worden gebruikt – of

misbruikt – om bevoegdheden af te dwingen. “Door de strijd om bevoegdheden is er een kostenverhogende dynamiek. In een federaal land als Canada zag je net hetzelfde.

Een ander effect is dat hervormingen worden tegengehouden, immobilisme dus.”

Als onze politieke klasse de juiste oplossingen wil bedenken, moet ze eerst de juiste vragen stellen, onderstreept de onderzoekster. “We moeten ons bevrijden van de obsessie om alles te willen splitsen. Meer redelijkheid en minder emotie graag.”

Voor Cantillon staat het vast dat de sociale zekerheid niet te splitsen valt. “Als we de boel splitsen, dreigt er fiscale en sociale concurrentie tussen de regio’s. In Brussel ontbreekt het financiële draagvlak voor een eigen sociale zekerheid. En een Europees sociaal model is ook niet meteen een oplossing: zoiets is zeker niet voor morgen.”

Lasagne

De experte is van mening dat de diverse landsdelen wel meer autonomie moeten krijgen. “Omdat er nu eenmaal verschillende beleidsvoorkeuren zijn. En omdat je

staatshervorming zo de gewesten en gemeenschappen beter kan responsabiliseren.” De sociale zekerheid is een zaak van de federatie, de gewesten en de gemeenschappen, stelt Cantillon, die het graag heeft over de ‘gelaagde welvaartsstaat’. Het lasagnemodel, zeg maar.

Cantillon vindt ook dat het noodzakelijk is en blijft om onze sociale zekerheid ‘efficiënter en doelmatiger te organiseren’. Dat het hele verhaal ingewikkeld is, ziet ze als onvermijdelijk. “In Canada en andere federale staten is dat niet anders. De Canadezen hebben het in dat verband wel eens over the mess of federalism.”

Het discours over een splitsing van de sociale zekerheid is dus flauwekul. Volgens Cantillon moeten we wel ons gezond verstand laten spreken om het systeem beter te maken. “Op zich was het natuurlijk flauw dat Wallonië probeerde de Vlaamse zorgverzekering te blokkeren. Maar het is even flauw dat die zorgverzekering nu niet geldt voor Walen die in Vlaanderen een job hebben.”

van de LBC-NVK. Hij legde op de LBC-NVKRaad uit waarom het verstandig is om het arbeidsrecht federaal te houden.

“Het arbeidsrecht is bedoeld om werknemers een reeks rechten te geven en zo het machtsonevenwicht tussen werkgever en werknemer te herstellen”, zegt Tierens.

“Natuurlijk is het huidige arbeidsrecht in België nog voor verbetering vatbaar. Er zitten nog altijd leemtes in. De ervaring leert dat het arbeidsrecht de voorbije jaren vooral werd afgebouwd en ondermijnd. Er wordt op dit vlak nog maar weinig opgebouwd.”

Als het arbeidsrecht geregionaliseerd zou worden, zouden er nieuwe verschillen ontstaan, waarschuwt de jurist. “Je zou op die manier zeker een sociale concurrentie op gang brengen. Stel dat het arbeidsrecht onder de hoede komt van een Vlaamse regering die gedomineerd wordt door vroegere toplui van de werkgeversorganisaties Voka en Unizo: zullen de belangen van de werknemers dan centraal staan? Dat lijkt me weinig waarschijnlijk.”

“Bij een regionalisering van het arbeidsrecht wordt alles opnieuw onderhandelbaar.

Arbeidsrecht Het risico is reëel dat de werknemers dan Jurist Peter Tierens werkt op de studiedienst bepaalde rechten zullen kwijtspelen.”

Vlaamse regering

Marijke Persoone, adjunct-algemeen secretaris bij de LBC-NVK, overliep op de Raad de prestaties van de huidige Vlaamse regering.

Die regering lag recent onder vuur omdat haar plan ‘Vlaanderen in Actie’ (VIA) niet bepaald grote indruk maakt. “Moeten we niet eerder spreken van Vlaanderen in Afwachting”, vraagt Persoone zich af. “Na vijf jaar VIA zijn er in Vlaanderen nog altijd 230.000 werklozen. De Vlaamse overheid wijst graag op de individuele verantwoordelijkheid van wie zonder werk zit. Philippe Muyters, de Vlaamse minister van Werk (N-VA en ex-Voka), wil het activeringsbeleid graag uitbreiden tot 58 jaar. En hij popelt ook om de werkloosheidsuitkeringen in de tijd te beperken.”

De Vlaamse werkgevers (Voka) willen wat graag de vennootschapsbelasting regionaliseren om ze in Vlaanderen te kunnen verlagen. “Als dat ervan komt, zal de overheid minder inkomsten hebben. En dus ook minder middelen voor haar beleid. Nu al zegt de Vlaamse regering dat ze geen centen heeft voor de toenemende noden in de welzijnssector.”

Met Vlaamse vakbondslui op bezoek in Luik Uitwisseling kan vooroordelen doorprikken Over ‘de Walen’ circuleren in Vlaanderen veel clichés. En het omgekeerde geldt ongetwijfeld net zo goed. Het ACV tracht door onderlinge uitwisselingen de clichés op losse schroeven te zetten en het begrip voor ‘de anderen’ te vergroten. Fatiha Dahmani, secretaris bij de LBC-NVK, maakte het mee vanop de eerste rij.

Een uitwisseling met Waalse vakbondscollega’s, is dat wel iets voor mij? Fatiha Dahmani vroeg het zich eerst toch even af. Als vakbondssecretaris werkt ze vanuit het secretariaat in Leuven. Meer dan 17 jaar lang woonde ze in Brussel.

“Vooroordelen over mijn Waalse of Franstalige medemens zijn mij volkomen vreemd”, zegt Fatiha. “Van enige aversie is evenmin sprake. Ik woon nu al drie jaar in Vlaams-Brabant en merk dat veel alledaagse problemen daar dikwijls worden herleid tot communautaire verschillen. Misschien miste ik wel iets waardoor ik de commanautaire verschillen niet zie? Ben ik dan blind?”

Afijn, samen met andere LBC-NVK’ers en ACV’ers besloot de secretaris om toch maar ‘op inleefreis te trekken’ naar

de collega’s van CSC in Luik. Het bezoek aan de Vurige Stede vond plaats op 1 februari. “Beetje raar misschien om in eigen land op inleefreis te gaan. Maar mijn nieuwsgierigheid haalde toch de bovenhand. Ik wilde wel eens nagaan of er echt zulke grote verschillen zijn.”

In Luik nam Fatiha deel aan een gespreksgroep en deed ze boeiende ervaringen op. “Wat hebben jullie toch tegen de Walen?”, wierp een jonge Waalse militant in de gespreksgroep op.

“Denken de Vlamingen echt dat ze beter af zijn zonder de Walen? Welk beeld hebben ze eigenlijk van de Walen?”

“Ook in Wallonië zijn er dus veralgemeningen en clichés”, stelt Fatiha. “Lang niet elke Vlaming wil België opsplitsen.

En natuurlijk willen wij veel liever de sociale zekerheid versterken dan ze uiteen te trekken.”

Beeld gecorrigeerd De CSC’ers wilden ook graag weten waarom die N-VA eigenlijk zoveel stemmen haalde in Vlaanderen. Geen gemakkelijke discussie. Maar uiteindelijk kon bij de Waalse vrienden het beeld van Vlaanderen wel wat worden gecorrigeerd. De Vlaamse deelnemers leerden

uit het gesprek dat ‘dé Vlaming’ niet bestaat.

Vlaamse en Waalse vakbondsmensen kregen ook de vraag voorgelegd welke problemen hen bezig hielden. “Allemaal wilden ze vooral werkzekerheid”, aldus Fatiha. “Een toekomst kunnen uitbouwen. Goede werkomstandigheden want de werknemers gaan allemaal gebukt onder veel te veel stress. Alles moet sneller, beter en goedkoper. Er moet met minder volk meer werk worden verzet. Werkgevers blijven de verworvenheden van werknemers onder vuur nemen.”

De uitwisseling leerde alleszins dat de vakbond langs beide kanten van de taalgrens elke dag opnieuw hetzelfde gevecht levert. Als werknemers zich laten verdelen, worden alleen de werkgevers daar beter van.

In Luik bleek ook dat er over zoveel andere thema’s nog zou kunnen worden gepraat. Over identiteit en cultuur, de strijdbaarheid van de vakbond, het interprofessioneel akkoord (IPA). Maar er was veel te weinig tijd om al die punten de revue te laten passeren.

De uitwisseling met de Luikenaars was zeker een schot in de roos. Met dit evenement werd een belangrijke brug geslagen.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

17

samenwerking

Arab Workers Union knokt voor waardig werk in Israël Partner van LBC-NVK heeft nu statuut van vakbond

Annick Aerts (LBC-NVK) nam al in 2008 deel aan een vrouwenconferentie van Sawt-el-Amel (nu Arab Workers Union).

Sawt-el-Amel het klaar om dat plan te laten afvoeren door de Israëlische regering. Dat Een kleine delegatie van de LBCresultaat was niet zo makkelijk te bereiken.

Het was alleen maar mogelijk dankzij vele NVK heeft in februari een nieuw acties, gerechtelijke procedures en internabezoek gebracht aan Sawt-el-Amel tionale steun.” in Nazareth. De partnerorganisaSeA diende eind vorig jaar ook een aanvraag tie in Israël veranderde onlangs in om zich tot vakbond te mogen omvorhaar naam in Arab Workers Union. men. ‘Arab Workers Union’ is de naam van Voortaan is de organisatie een de nieuwe vakbond, die dit jaar werd erkend heuse vakbond. De vrijwilligers door het Israëlische ministerie van Justitie. van AWU hebben goede hoop dat Voortaan kan deze partner van de LBC-NVK ze nu nog beter kunnen opkomen dus werknemers organiseren, in bedrijven voor de rechten en belangen van onderhandelen en cao’s afsluiten. In het verArabische werknemers in Israël. leden legde SeA vooral de klemtoon op de behartiging van individuele belangen. Als De niet-gouvernementele organisatie Sawt- vakbond zal de Arab Workers Union vooral el-Amel (SeA) kwam tussen 2000 en 2010 werknemers en werklozen collectief verdeop voor de belangen van Arabische werk- digen. nemers en werklozen in Israël. Eén van de grote wapenfeiten was de strijd tegen het Vrijwilligers ‘Wisconsinplan’, dat de begeleiding van werklozen wilde privatiseren om te bespa- Je wordt toch even stil als je luistert naar ren op de uitkeringen. Sinds 2007 is Sawt- getuigenissen van vrijwilligers van AWU. el-Amel een partnerorganisatie van de LBC- Die vrijwilligers bezoeken mensen thuis en geven voordrachten om werknemers NVK. Annick Aerts, stafmedewerkster bij de LBC- en werkzoekenden te informeren over hun NVK, nam al in 2008 deel aan een vrouwen- rechten. Ze luisteren ook naar de problemen conferentie van SeA. Ze was ook van de par- en bekommernissen van de achterban. Die tij toen de eerste beweging van Arabische bekommernissen vertalen de vrijwilligers werkneemsters in Israël werd opgericht. wanneer ze onderhandelen met werkgevers.

“Vooral Arabische vrouwen en mannen Zowel in België als in Israël kan je alleen dreigden het slachtoffer te worden van het maar bij de vakbond werken als je een luisWisconsinplan, dat de armoede deed toe- terend oor hebt en veel belang hecht aan nemen”, vertelt Annick. “Eind 2010 speelde solidariteit. Vakbondsmilitanten moeten Veerle Verleyen

18 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

naar de mensen gaan en hen aanspreken om het vertrouwen op te winnen. Ze moeten oog hebben voor de problemen van collegawerknemers en die zoveel mogelijk vertalen in collectieve eisen. Die vertaalslag kunnen maken is erg belangrijk.

Emancipatie

Een vrijwilligster van AWU, Nazeera, vertelde aan de Belgische bezoekers dat ze een echt emancipatieproces doormaakte binnen haar eigen gezin en relatie. Opmerkelijk, want gelijkaardige verhalen hoor je van vrouwen die militante zijn bij de LBC-NVK. Ook zij werden, zowel thuis als op de werkvloer, een stuk mondiger. Door hun vakbondswerk moesten ze leren hun standpunten te verdedigen. Als vrouwen zo’n evolutie doormaken, is het ook altijd even wennen voor de familie.

Annick Aerts is erg te spreken over de samenwerking en uitwisseling met AWU. Zij heeft het over ‘een ware kruisbestuiving’.

“De Palestijnse collega’s vochten tegen de plannen om de begeleiding van werklozen te privatiseren. Wij ontdekten dat de bedrijven die daarbij betrokken waren ook actief zijn op de Belgische arbeidsmarkt. De strijd van AWU zette voor ons extra in de verf hoe gevaarlijk privatisering en liberalisering wel kunnen zijn. Net als AWU willen wij niet dat werklozen alleen maar ‘geactiveerd’ worden om kosten te besparen, zonder dat er oog is voor de creatie van genoeg jobs.”

Werknemers in kwetsbare positie

Fadwa is een sportlerares die woont en werkt in de dorpen rond Nazareth. Zij is sinds 2000 actief.

Veel werknemers worden tewerkgesteld door ‘workforce companies’. In België zouden we spreken van uitzendbureaus. Wie zo’n bedrijf wil runnen, moet een vergunning aanvragen bij het Israëlische ministerie van Werk. De aanvrager moet alleen bewijzen dat de werknemers niet worden uitgebuit.

Maar controle hierop is er nauwelijks.

Een ‘workforce company’ sluit een akkoord met werkgevers en levert werkkrachten in ruil voor een percentage op het loon. Te vergelijken met wat uitzendbureaus in België doen. Het systeem van de workforce companies bestaat nu een jaar of drie.

De werknemer krijgt in dit systeem zijn loon cash in de hand uitbetaald. In ruil

voor het loon wordt acht uur per dag gewerkt. Aanvankelijk was de uitbater van de workforce company verantwoordelijk voor de werknemer, niet de baas van het bedrijf dat de werkkracht inschakelt. Nu zijn ze allebei verantwoordelijk.

De praktijk leert dat vrouwelijke werknemers bij een workforce company dikwijls een verklaring moeten tekenen waarmee ze afstand doen van hun rechten. In de streek van Nazareth werken ruim 1.200 vrouwen via zo’n onderneming. Ze hebben vooral werk in de textielsector. Meer dan 200 werkneemsters in de textielfabrieken slaagden er toch in om rechten af te dwingen.

Wie via een workforce company werk vindt, zit doorgaans in een zeer kwetsbare positie. Te vergelijken met de situatie van uitzendkrachten bij ons. In Israël zijn de sociale verhoudingen nog wel een stuk scherper.

Het ACV voert momenteel campagne om uitzendkrachten te verdedigen.

AWU kan daaruit inspiratie putten in zijn strijd voor een waardig werknemersstatuut.

“Nieuwe generatie van werknemers die hun rechten kennen”

De 26-jarige Sultan uit Arrabe is maar één van de vele Arabische jongeren die zonder werk zitten. Samen met een stuk of twintig vrienden stampte hij een garage uit de grond. Op die manier creëerden ze hun eigen job.

Sultan werkt tien uur per dag. ’s Avonds en in de weekends bezoekt hij werknemers thuis en trekt hij naar fabrieken om problemen op te lossen. Veel van de bezochte werknemers zijn boeren die in een Israëlische ‘kibboets’ werken.

Anderen werken dan weer in restaurants, garages, textielfabrieken en kleine ateliers of hebben een job via de plaatselijke variant van ons uitzendbureau.

De vakbondsmilitant vertelt dat Arabische werknemers die bij Israëlische ondernemingen werken tien uur per dag presteren. Maar ze krijgen maar acht uur betaald. Een minimumloon bestaat

niet. Als ze tien maanden in dienst zijn, krijgen ze hun ontslag. In Israël heb je pas na twaalf maanden ononderbroken tewerkstelling recht op een vast contract. Als je na twaalf maanden ontslagen wordt, heb je recht op een vergoeding. De Arab Workers Union tracht de situatie op dit punt te verbeteren.

Maar er zijn nog meer problemen. Soms worden werknemers aan de deur gezet zonder dat de werkgever enige uitleg geeft. Bij een ontslag om medische redenen wordt de ontslagvergoeding soms niet uitgekeerd. Het komt ook voor dat winkelmedewerkers worden ontslagen als ze Arabisch praten met klanten.

Sultan zet zich sinds juni 2010 in voor AWU. In zijn regio maakte hij al 167 leden. Een mooie prestatie als je weet dat werknemers bang zijn om lid te worden van de vakbond. Ze zijn vooral bang dat hun werkgever dit te weten komt.

Vrijwilligers als Sultan geven voordrachten en krijgen daarbij hulp van bevriende specialisten en advocaten.

Een eigen lokaal is er niet, dus moeten zulke activiteiten bij mensen thuis gebeuren. Niet iedereen heeft de middelen om het lidgeld van AWU te betalen.

Op de bres voor vrouwen

Zaheera is sinds 2005 vrijwilligster bij Sawt-el-Amel, nu dus de Arab Workers Union. Ze was altijd actief in het vrouwenplatform. In de strijd tegen het ‘Wisconsinplan’ stond zij mee vooraan.

Als werkloze vrouw behoorde Zaheera zelf tot de doelgroep van het plan. De problemen die ze hierdoor meemaakte, motiveerden haar om vrijwilligster te worden. Ze wilde banden opbouwen met andere vrouwen en hen bijeenbrengen voor voordrachten en andere activiteiten. Samen maakten ze pamfletten en brochures om vrouwen sterker en bewuster te maken.

De vrouwen waren erg trots toen ze op straat gingen betogen. Zo toonden ze aan de gemeenschap dat ook vrouwen naar buiten konden treden.

Het lag niet voor de hand om dat te doen. Maar het gebeurde wel.

In 2008 oogstten de vrouwen veel succes toen ze een vrouwenconferentie organiseerden. Er namen toen 500 vrouwen deel aan de conferentie. En 260 vrouwen sloten zich aan bij SeA. Het succes was mee het gevolg van de demonstraties.

In zulke gevallen mogen mensen toch de voordrachten bijwonen als ze de beginselen van de vakbond onderschrijven.

Door werknemers te verenigen en te onderhandelen boekte AWU toch al successen. Als werkgevers merken dat hun personeel gesteund wordt door een vakbond, blijken ze sneller bereid om te onderhandelen. In één onderneming lukte het AWU bijvoorbeeld om een cao te sluiten over verplichte rustpauzes tussen twee shiften.

Sultan hoopt nog meer leden te werven voor AWU, meer bewustzijn te creëren en de uitbuiting door werkgevers een halt toe te roepen. Hij droomt ervan de vakbond nog groter en sterker te zien worden. “Wij willen een nieuwe generatie van werknemers die hun rechten kennen”, zegt hij. “Dit is het begin van verandering.”

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

19

internationaal Fleur Nuyens en Frank De Vos

Een groep van zowat twintig ACV’ers heeft begin februari deelgenomen aan het Wereld Sociaal Forum in de Senegalese hoofdstad Dakar. De leden van de delegatie hadden ook de kans om Afrikaanse partnervakbonden te bezoeken en ondersteunen. Sommige ACV’ers bezochten de partnerprojecten in Mauritanië. Anderen uit de delegatie trokken naar Guinée en Togo.

Onder de ACV’ers waren er ook vertegenwoordigers van de LBC-NVK. Zij behoorden tot het groepje dat poolshoogte ging nemen in Togo.

Het West-Afrikaanse land Togo telt rond de zes miljoen inwoners. De buurlanden zijn Ghana, Benin en Burkina Faso. In de jaren negentig beleefde Togo een woelige periode met aanslagen en zelfs een staatsgreep.

Sinds 2006 kwam er voorzichtig een democratiseringsproces op gang.

Economisch maakt Togo moeilijke tijden mee. De werkloosheid in het land is groot.

Veel mensen moeten zich uit de slag trekken door te werken in de informele economie. De gemiddelde levensverwachting van de Togolezen bedraagt maar 57 jaar. En één derde van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

Vakbonden in Togo leveren pionierswerk Groot deel bevolking is aangewezen op informele jobs

Schoolklassen in Togo tellen veel te veel leerlingen.

Partnervakbond

De Togolese partner van het ACV is de Confédération Syndicale des Travailleurs du Togo (CSTT), die 79.000 leden telt. Die confederatie overkoepelt vakbonden bij de overheid, in het onderwijs en in de industrie. En bonden die actief zijn in havens, de landbouw en de informele sector. De transportfederatie is met 20.000 leden veruit de Hoge werkloosheid grootste vakbond die aangesloten is.

Wie in Togo werk wil vinden, is vooral aan- Op nationaal niveau is de CSTT één van de gewezen op de informele economie en de partners in het sociaal overleg met de regelandbouw. De formele economie stelt er nog ring. Vakbondsmensen moeten in Togo heel niet veel voor. Als gevolg van een economi- veel werk aan de basis doen. De bonden lobsche crisis komen er in de formele sector byen bij de overheid en helpen om gezondsinds jaren geen jobs meer bij. De werk- heidscentra en ziekenfondsen op te richten. loosheid blijft maar stijgen. In de hoofdstad Lomé zouden meer dan twee miljoen Vissers Togolezen aan de slag zijn in de informele De collega’s van de CSTT brachten de economie.

De impact van de informele sector is goed Belgische bezoekers met hun witte vakte merken als je door de straten van Lomé bondsbusje naar een aantal sectorale vakloopt. Voor zover je nog van echte straten bonden. Eén van de bezochte organisakunt spreken. De overgrote meerderheid ties was de vissersvakbond Synapeto. Bij van de inwoners leeft en woont op straat. de vissers gaf een enthousiaste secretaris Talloze standjes met eten illustreren hoe uitleg onder een geïmproviseerd tentzeil. belangrijk de informele economie wel is. Die Synapeto verenigt niet alleen vissers maar sector ‘boomt’, maar helaas in zeer armoe- ook hun vrouwen die de producten verkopen. dige omstandigheden. In barakjes met golf- Met een ‘visseridentiteitskaart’ kan je het platen worden fruit, groenten en tweede- havengebied binnen zonder tol te betalen.

Een handig voordeel als je weet dat iederhands materiaal verkocht.

In de straten van Lomé vallen ook de talrijke een zonder vakbondslidmaatschap wel moet taximoto’s met hun verstikkende uitlaatgas- betalen om dat gebied binnen te mogen. sen op. Rijden met een taximoto is voor heel Ook een recyclagecentrum stond op het wat mensen een manier om te overleven. De programma van de bezoekers. Veel auto’s hoge werkloosheid dwingt veel universitai- en elektrische toestellen krijgen een tweede ren om na hun studies chauffeur te worden leven in Afrika.

De reizigers maakten verder kennis met van een taximoto. diverse scholen. Ook in het Togolese onderwijs moet nog veel werk worden

20 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

verzet. Leerkrachten worden weinig of niet betaald, klassen tellen gemiddeld 40 leerlingen, scholen hebben geen drinkbaar water, toiletten of didactisch materiaal. Een schrijnende situatie anno 2011.

Vrijhandelszone

De laatste dag van het verblijf in Togo speelde zich af in de vrijhandelszone van Lomé. In die ‘zone franche’ kunnen buitenlandse bedrijven zich vestigen tegen gunstige voorwaarden. Ze worden er niet onderworpen aan regels, betalen nauwelijks belastingen en produceren bijna uitsluitend voor de export.

Positief aan zo’n vrijhandelszone is dat ze jobs creëert. Maar de werknemers hebben er weinig bescherming van een vakbond. Het minimumloon bedraagt er ongeveer 28.000 CFA-frank per maand, omgerekend net geen 43 euro. Een brood kost in Lomé zowat 200 CFA-frank. Dat betekent dat een werknemer voor de prijs van zes broden acht tot tien uur moet werken.

Aan de werkomstandigheden in de vrijhandelszone schort heel wat. Werknemers hebben geen vast contract en kunnen van de ene dag op de andere op straat staan. Als een vrouw zwanger wordt, raakt ze vaak haar job kwijt. Overuren worden dikwijls niet uitbetaald.

Vakbondswerk doen is in zo’n vrijhandelszone buitengewoon moeilijk. Toch tracht de plaatselijke vakbond voet aan de grond te krijgen in bedrijven door vakbondsafvaardigingen op te richten.

Voor de ACV’ers was het overduidelijk dat de collega’s in Togo onvervalst pionierswerk aan het leveren zijn. Hun inspanningen verdienen dan ook alle steun.

Samenhorigheid op Wereld Sociaal Forum maakt diepe indruk De reis van Lomé naar Dakar liep niet echt van een leien dakje. Maar in Dakar had iedereen wel meteen hetzelfde gevoel. De overgang van het ene naar het andere Afrikaanse land had veel weg van een cultuurschok. In Dakar zagen de levensomstandigheden er beter uit. Of was dat maar schijn?

Heel Dakar leek in de ban te zijn van het Wereld Sociaal Forum. Overal zag je spandoeken, borden en manifestaties.

De hoofdstad van Togo, Lomé, deed eerder denken aan een groot dorp.

Dakar is echt wel een stad. Met grote gebouwen, fatsoenlijke wegen, winkels en hotels. Maar net zo goed met sloppenwijken.

Een WSF start altijd met een betoging. In Dakar legden ongeveer 50.000 deelnemers een parcours van acht kilometer af. Ronduit indrukwekkend. De demonstranten trokken gelukkig niet door de mooie hoofdstraten van de stad maar door wijken waar ook de werkelijkheid achter de façade duidelijk werd. Wie zich bij de vakbond engageert, haalt zijn hartje op tijdens een betoging als die in Dakar. Veel kleur, muziek en dans. Ambiance, jong en oud, deelnemers uit alle werelddelen.

Het forum zelf vond plaats op de universiteitscampus. Terwijl de studenten volop in de examens waren ondergedompeld. De combinatie leidde toch tot enige chaos. Onder geïmproviseerde tenten volgden de deelnemers interessante workshops over sociale economie, zonne-energie, rechten van huishoudpersoneel, de crisis en de impact daarvan op Afrika.

Een WSF blijft hoe dan ook de ‘place to be’ voor sociale organisaties en andersglobalisten uit de hele wereld. Ze kunnen er discussiëren, acties ontwikkelen, contacten leggen en samenhorigheid ervaren.

Vooral de geest van samenhorigheid is erg beklijvend. Lang niet iedereen denkt alleen maar aan kapitaal en winst. Een andere wereld is écht mogelijk.

Dag van de solidariteit

op zaterdag 7 mei LBC-NVK steunt ‘Niet in onze naam’

© foto: photonews

Van Lomé naar Dakar

Ferre W yckmans

Het platform ‘Niet in onze naam’ houdt op zaterdag 7 mei de ‘Dag van de solidariteit’ in Brussel. En daar zijn goede redenen voor. Het initiatief geniet de steun van de LBC-NVK.

In naam van alle Vlamingen, alle Brusselaars of alle Walen wordt er een splitsingslogica geproclameerd dat het een lieve lust is. Alsof plots iedereen in dit land zo maar staat te springen voor een opsplitsing van de bevolking, louter op basis van taal of woonplaats.

Het platform ‘Niet in onze naam’ werd op 21 januari 2011 boven de doopvont gehouden in de Brusselse KVS. Op die bijeenkomst zetten honderden Vlaamse kunstenaars zich samen met de vakbonden ACV en ABVV af tegen een gesloten en enge cultuur, tegen de onderlinge concurrentie en tegen de idee van een splitsing als oplossing voor alles.

‘Niet in onze naam’ kiest voor een nieuw, open verhaal van solidariteit en sociale rechtvaardigheid. Eigenlijk is dat geen ‘nieuw’ verhaal, voor ons als vakbond is het een stevig en al lang bekend verhaal. We hebben nooit anders gekend en al zeker nooit anders gewild.

De komende maanden zijn cruciaal. Een staat is een levend geheel. Je kan perfect aan de werking en organisatie van een staat sleutelen om hem aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Maar er zijn omstandigheden die ten gronde niet wijzigen.

Geen onderscheid

Werknemersrechten verdragen geen onderscheid op basis van taal of woonplaats. Wie werkloos wordt, moet niet beter of slechter

af zijn in het ene gewest dan in het andere.

Als iemand met pensioen gaat, gebeurt dat niet op basis van de taal die hij spreekt maar op basis van gelijke rechten. Wie werkt, heeft recht op een volwaardig loon en goede werkomstandigheden. Er zijn al genoeg verschillen tussen sectoren zonder dat we er nog eens regionale variaties op moeten krijgen.

Een vakbond moet in de eerste plaats vechten voor federale solidariteitsmechanismen via één sociale zekerheid, één arbeidsrecht en de nationale en interprofessionele cao’s. Maar een vakbond moet net zo goed aansluiting zoeken bij de studenten die de geslaagde ‘Shame’-betoging organiseerden.

Aansluiting ook bij diegenen die niet slaafs en blindelings meegaan in de strategie van al wie bevolkingsgroepen tegen elkaar opzet. Of gelooft er iemand dat Vlaamse werknemers dezelfde belangen hebben als de Vlaamse werkgevers en andere belangen hebben dan de Waalse of Brusselse werknemers?

De LBC-NVK wil haar volle steun geven aan het nieuwste initiatief, de ‘Niet in onze naam’-actiedag op zaterdag 7 mei in Brussel (vanaf 13.00u). Het moet een grote, volkse massahappening worden. Een mix van festival en manifestatie met fanfares, speakers’ corners, frituren, hapjes en drankjes.

De happening wil de culturele veelzijdigheid van onze Belgische samenleving weerspiegelen. Er zullen ook muziekoptredens zijn.

Als het nog nodig is, wordt zelfs voor een ‘alternatieve regering’ gezorgd.

Talrijke organisaties onderschreven de platformtekst al. Meer praktische informatie over de Dag van de Solidariteit vind je op www.nietinonzenaam.be. Een brede maatschappelijke beweging die ieders steun ten volle verdient. Niet in onze naam! Pas en notre nom!

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

21

RUBRIEKSNAAM over

de grenzen

annick aerts

Met een verouderende Europese bevolking wint de gezondheidszorg aan sociaaleconomisch belang. In 2009 werkten 21,5 miljoen Europese werknemers in deze sector.

Vrouwen nemen hiervan 78 procent voor hun rekening.

De vraag naar gezondheidswerkers zal in de toekomst alleen maar toenemen. Dat werkt zowel in de EU als daarbuiten de mobiliteit van arbeidskrachten in de hand. Moeilijke arbeidsomstandigheden en de relatief lage lonen helpen niet om de sector aantrekkelijker te maken. Voor de EU is het van groot belang om voor al deze uitdagingen aandacht te hebben. Dat zal een impact hebben op de algemene gezondheid en het welzijn van de beroepsbevolking en de maatschappij in het algemeen.

Een studie van het Europees onderzoeksbureau Eurofound toont aan dat sociale partners in belangrijke mate kunnen helpen om de aantrekkelijkheid van deze sector te bevorderen. Acties van vakbonden en werkgevers leiden er in vele landen toe dat de loon- en arbeidsvoorwaarden op diverse punten verbeteren. Als de loon- en arbeidsvoorwaarden niet beter worden, heeft dat te maken met te kleine budgetten en een toenemende decentralisatie of versnippering van het collectief overleg.

De studie beveelt aan om meer werk te maken van een goede balans tussen werk en gezin in deze vrouwelijke sector. Er is meer aandacht nodig voor de nood om buitenlandse werknemers met succes te integreren. Verder moet worden onderzocht wat de impact is van maatregelen om nieuw personeel te rekruteren. Het Europees sociaal overleg zal nog aan belang winnen in de sector.

Meer info: www.eurofound.europa.eu

Britten doen meer overuren De Britse vakbondsconfederatie TUC stelde vast dat 5,26 miljoen werknemers vorig jaar onbetaalde overuren presteerden. Hiermee brak de Britse beroepsbevolking het record van 1992. Eenentwintig procent klopt geregeld onbetaalde overuren. Gemiddeld gaat het om zeven uren en twaalf minuten extra per week. De economie wint zo afgerond 33,6 miljoen euro.

Vooral werknemers in de openbare sector blijken vaak onbetaald overwerk te presteren. Ook in Londen zijn er grote pieken aan overuren.

TUC verklaart de situatie door de harde economische omstandigheden. Er wordt 22 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

publiekelijk dat hij binnen de 90 dagen de veiligheidsregels voor de mijnsector zou verbeteren. Zes maanden later wachten de Chileense mijnwerkers nog altijd op concrete maatregelen op het terrein.

Het ministerie van mijnbouw boog zich wel over de mijnramp. Volgens het ministerie zijn de eigenaars en managers van mijnen verantwoordelijk wanneer het misloopt. Zij moeten waken over de veiligheid in hun onderneming.

De mondiale vakbonden van de mijnbouw, IMF en ICEM, vinden dat ook de overheid een rol heeft te spelen op het vlak van veiligheid in de mijnen. Chili is een land met veel grondstoffen en met veel mijnbouw en aanverwante bedrijven. De industrie speelt mee op de mondiale markten maar veel kleine Geen strengere regels na en middelgrote ondernemingen werken in verschrikkelijke omstandigheden, zonder Chileense mijnramp enige controle.

De hele wereld kon op 13 oktober 2010 via de Essentieel is dat Chili conventie 176 van media mee volgen hoe 33 Chileense mijnwer- de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) kers na 69 dagen gered werden uit een koper- over veiligheid en gezondheid in de mijnmijn. Op precies dezelfde dag verkondigde bouw ratificeert en in de praktijk omzet. de Chileense president Sebastian Piñera dat Via een internationale online-actie willen hij lessen getrokken had uit de ramp. Er was de vakbondsfederaties de Chileense overnood aan meer veiligheid en een beter toe- heid onder druk zetten. Surf naar www. zicht in de mijnbouw. De president beloofde labourstart.org en verstuur ook een email.

minder aangeworven, de werkloosheid is groot en werknemers moeten taken van ontslagen collega’s overnemen. In de openbare sector worden nog veel ontslagen verwacht. Hierdoor dreigt het probleem met de overuren nog te vergroten.

Werknemers zullen meer en meer met stressgevoelens te kampen krijgen door de stijgende werkdruk, de bevriezing van de lonen en hogere bijdragen voor pensioenen.

TUC wil dat de werkgevers de overuren erkennen voor al hun werknemers, ook voor managers. Werknemers hebben recht op fatsoenlijke werkuren en de nodige pauzes.

Lees meer over de campagne van TUC op www.worksmart.org.uk

Aanval op vakbondsrechten in VS

Gouverneur Walker gebruikte allerlei manoeuvres om zijn plan op 11 maart te laten goedkeuren. Een dag later verzamelIn Wisconsin, Ohio, Indiana en andere den meer dan 185.000 mensen om hiertedeelstaten van de VS proberen conserva- gen te protesteren. tieve politici vakbondsrechten te onder- De Amerikaanse vakbondsconfederatie graven. Het lukte de vakbonden op veel AFL-CIO vindt het van groot belang om plaatsen om werknemers op de been te tegen de plannen te blijven knokken. In brengen en te vechten tegen de plannen. de hele VS werden op 4 april bijeenkomDe staat Wisconsin wordt met argusogen sten georganiseerd onder de slogan ‘We bekeken. Gouverneur Scott Walker grijpt are one – respect our rights’. De vrees daar een begrotingstekort aan om de bestaat dat andere staten het voorbeeld overheidsvakbonden te kortwieken. Met van Wisconsin zullen volgen. zijn plan wil hij collectieve onderhande- www.aflcio.org lingen over loon- en arbeidsvoorwaarden afschaffen. De gouverneur wil ook de gezondheidszorg voor gezinnen met lage inkomens schrappen en ervoor zorgen dat openbare diensten gemakkelijker kunnen worden geprivatiseerd.

Wisconsin zou dit jaar nochtans een begrotingsoverschot van omgerekend 86 miljoen euro voorleggen. Gouverneur Walker stelde de situatie zo slecht mogelijk voor.

De vakbonden uit de openbare sector verklaarden zich bereid te praten over besparingen op de lonen. Rechtsgezinde media beweren dat ambtenaren in Wisconsin te veel rechten hebben en hopen zo de werknemers uit de privé-sector achter zich te krijgen. © foto: imageglobe

Sociaal overleg in gezondheidszorg

RUBRIEKSNAAM in de marge

Herstructurering Vlaams Woningfonds in stroomversnelling LBC-NVK praat met bevoegde minister

Het was op 3 maart even schrikken bij het ontbijt toen er in de pers berichten opdoken over een nakend faillissement van het Vlaams Woningfonds. De vakbond wist wel dat het niet goed ging met het Woningfonds. Sinds geruime tijd circuleerden er geruchten over een vernietigende financiële audit.

Het Woningfonds heeft als opdracht om goedkope hypotheekleningen te geven. Dankzij Vlaamse subsidies kan het fonds zijn herverdelende rol spelen.

Vooral gezinnen met lagere inkomens en met kinderen doen een beroep op de organisatie.

Lang bleef het onduidelijk wat er allemaal precies gebeurde achter de schermen. In de ondernemingsraad kregen de werknemers nauwelijks informatie over de financiële toestand van de onderneming. De directie maakt het sociaal overleg al jarenlang onmogelijk en draait de personeelsvertegenwoordigers een rad voor de ogen.

De Vlaamse regering besliste om het Vlaams Woningfonds samen te voegen met de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en zo één

Fukushima

De technische beoordelingen en allerhande minder complexe analyses over het incident in de kerncentrale in Fukushima vielen nog amper te volgen. Specialisten en mindere goden ventileerden meer averechtse onderlinge beoordelingen dan er liters afkoelwater werden gedropt op de kapotte bunkers.

Het verhaal werd er voor de gemiddelde leek niet eenvoudiger op. Onduidelijkheid troef. In zo’n context dreigt de hardste roeper met de winst aan de haal te gaan.

Ondertussen is alleszins duidelijk dat je misschien wel de gevolgen van incidenten of rampen met kerncentrales kan voorspellen maar dat de ernst daarvan veel moeilijker in te schatten is. De theorie van een model is nog wat anders dan de werkelijkheid.

Aardbevingen en tsunami’s bewijzen dat de natuur niet echt helemaal door mensenhanden te beheersen of te begeleiden is. Een door mensenhanden gestarte kernsplitsing is niet door diezelfde mensenhanden in toom te houden als de omstandigheden wat tegen zitten. Eigenlijk is dat wat ik er ondertussen van begreep, zeg maar voor een stuk bevestigd zag.

© foto: imageglobe

Luc De Lentacker

wf

vennootschap te creëren voor sociale leningen. Misschien is dat wel een goed idee, vindt de vakbond. Toch er is een gesprek geweest met de Vlaamse minister van Wonen, Freya Van den Bossche.

Wat met de werkzekerheid van de mensen die bij het Woningfonds werken?

En wat met hun personeelsstatuut?

Op het kabinet van de minister kreeg de vakbond zonder veel problemen de financiële audit, die al een half jaar oud bleek te zijn. De directie van het Woningfonds had die audit nooit willen geven. Minister Van den Bossche gaf ook uitleg over de geplande fusie.

Ze beloofde mondeling dat er geen personeel zou worden ontslagen en dat de loon- en arbeidsvoorwaarden zouden worden behouden. De minister ziet de LBC-NVK als een belangrijke partner en wil de vakbond betrekken bij het besluitvormingsproces in deze zaak.

In de komende weken en maanden zal nog heel wat moeten gebeuren. De Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen is een overheidsinstelling. Hoe valt dat te verzoenen met het privékarakter van het Vlaams Woningfonds?

Dat is nog lang niet duidelijk.

Uit de jongste berichten blijkt niet meteen dat de directie van het fonds nu wel bereid zou zijn om in alle openheid overleg te voeren. De LBC-NVK zal er alles aan doen om de belangen van het personeel te verdedigen.

Het is niet de vraag of er ook hier aardbevingen of tsunami’s kunnen komen die in Doel of Tihange onze eigen versie van Fukushima zullen uitlokken. De kernvraag is of wij, als de omstandigheden tegen zitten, in staat zijn om rampen te voorkomen. En als we daartoe niet in staat zijn, wat dan de gevolgen kunnen zijn.

De gevolgen van een kernramp kan je niet afzetten tegen een kansberekening of een statistische tabel. Je kan de Lotto winnen, maar meestal gebeurt dat niet. Wat de gevolgen zijn van wel of niet de Lotto winnen, is redelijk goed in te schatten. Een kerncentrale kan wel of niet in problemen komen. Meestal gebeurt dat niet, maar als het zich wel voordoet zijn de gevolgen eigenlijk niet te overzien. Zelfs het kleinste risico kan dus uitmonden in de grootste gevolgen.

Wie nu vragen durft te stellen over de gevaren van kernenergie, is volgens N-VAfractieleider Jan Jambon te kwader trouw.

“Omdat het leed van de Japanners misbruikt wordt.” Jambon is niet de enige die zo’n merkwaardige kronkel maakt. Een kronkel inderdaad, want wat moeten we dan doen?

De Japanners in hun leed laten, de ogen sluiten, de boel de boel laten? Zowel in het leven als in de politiek moet je lessen kunnen trekken uit ervaringen. Dat heet vooruitgang, geen misbruik.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

23

RUBRIEKSNAAM

Haïti krabbelt moeizaam overeind na aardbeving

© foto: imageglobe

Kans om het land heruit te vinden

Met de steun van Wereldsolidariteit brengt Mosctha vers water en medische hulp naar de vluchtelingenkampen.

Jan Deceunynck

De aardbeving en de tsunami in Japan hebben de voorbije weken veel aandacht van de media opgeëist. Je zou bijna vergeten dat het straatarme Haïti op 12 januari 2010 ook werd getroffen door een geweldige aardschok. Een ramp die 220.000 slachtoffers maakte.

Wereldsolidariteit (WS), de ngo van de christelijke arbeidersbeweging, heeft een lange traditie van hulpprogramma’s op Haïti. Na de ramp van 2010 dreef het zijn inspanningen stevig op en trok het ruim 800.000 euro uit voor de heropbouw van het land.

De centen gingen niet alleen naar noodhulp maar ook en vooral naar organisaties uit het Haïtiaanse middenveld. “Zij moeten de aardbeving niet alleen aangrijpen om huizen herop te bouwen maar ook om hun samenleving opnieuw op poten te zetten”, legt Nancy Govaert van WS uit.

Nancy Govaert trok begin februari samen met Ellen Verryt naar Haïti om de lokale bevolking met raad en daad bij te staan. Een confronterend bezoek, want meer dan een 24 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

jaar na de ramp ligt het land nog altijd grotendeels in puin. “Er is geen sprake van een grote georkestreerde opruim in Haïti”, vertelt Nancy. “Nog altijd wonen één miljoen Haïtianen, tien procent van de bevolking, in geïmproviseerde tentenkampen.” De reden daarvoor is niet ver te zoeken: “Haïti was ook voor de aardbeving al een straatarm land, dat bovendien nog erg verzwakt en verdeeld was door de verkiezingsstrijd. De overheid slaagt er niet in om de heropbouw gestructureerd aan te pakken.”

Het zijn de Haïtianen zelf die hun toekomst moeten uitbouwen.

De internationale gemeenschap moet erop toezien dat de Haïtianen gehoord worden door de eigen machthebbers.

Ook de talloze ngo’s en hulporganisaties konden nog niet voor de grote schoonmaak zorgen. Na de aardbeving steeg het aantal ngo’s van 700 naar 12.000. Lopen de hulpverleners elkaar dan niet voor de voeten? “Een moeilijke vraag,” vindt Nancy.

“Artsen zonder Grenzen zou het liefst zo gauw mogelijk vertrekken, maar daarvoor moet de situatie eerst verbeteren. Zij zijn nog onmisbaar. Dat geldt vermoedelijk ook voor heel wat andere noodhulporganisaties.”

De nieuwe Haïtiaanse regering zal ongetwijfeld moeten schiften in de hulporganisaties. “Het zijn de Haïtianen zelf die hun toekomst moeten uitbouwen. De internationale gemeenschap moet erop toezien dat de Haïtianen gehoord worden door de eigen machthebbers.”

Hoopvolle signalen

Nancy zag toch hoopvolle tekenen op Haïti.

“De mensen in de kampen proberen hun situatie weer leefbaar te maken. Op hun manier proberen ze hun leven weer op te bouwen. Ze komen samen in comitévergaderingen en bespreken hoe ze het leven kunnen organiseren.”

De vrouw van WS verwijst naar een kamp

internationaal waar de bewoners, heel primitief en precair, sanitair aanlegden. “En toen we daar waren nam Mosctha, samen met een lerares, het initiatief om onderwijs op te zetten in het kamp. Ze maakten een lijst van de aanwezige kinderen en stelden plannen op voor een schoolgebouw. Uiteraard is daarmee de kous niet af. Ze hebben onze hulp nodig om de school effectief te bouwen. Maar het is belangrijk dat zij het initiatief namen.”

WS ondersteunt graag de werking van lokale organisaties. Concreet werkte de ngo een driejarenprogramma uit met de lokale partners Mosctha, CTH en JOC Haïti.

Moschta biedt eerstelijnsgezondheidszorg en investeerde het voorbije jaar onder meer in mobiele klinieken en watervoorziening.

Daarnaast ontwikkelde de organisatie preventiecampagnes rond cholera en vormde ze 50 vrijwilligers in eerstelijnsgezondheidszorg en 25 gezondheidspromotoren.

CTH tracht als lokale vakbond vooral syndicale comités te hergroeperen en heeft een sociale keuken die betaalbare maaltijden aanbiedt en tegelijkertijd jobs creëert. JOC Haïti is een organisatie die jongeren in de getroffen gebieden bijeenbrengt en hen op die manier helpt om de trauma’s te verwerken.

De heropbouw verloopt langzaam. Maar als het aan WS ligt, ook duurzaam. “De Haïtianen moeten de aardbeving aangrijpen om hun lot in eigen handen te nemen.

Maar dat betekent niet dat wij daar geen rol in kunnen spelen. We moeten hen helpen bij de heropbouw. Maar zij moeten het heft in handen nemen.”

Meer info vind je op www.wereldsolidariteit.be.

‘Kom op voor gezondheid, wereldwijd’ Elke dag sterven wereldwijd 30.000 kinderen aan ziekten die te voorkomen zijn zoals diarree, malaria en mazelen. Ouders kunnen de arts of geneesmiddelen niet betalen. Gezondheidscentra zijn te veraf.

Regeringen doen te weinig voor de gezondheid van de bevolking.

Wereldsolidariteit voert campagne en steunt organisaties in het Zuiden zoals de Alliance of Health Workers in de Filipijnen.

Meer info: www.wereldsolidariteit.be.

Steun via het rekeningnummer BE96-7995-5000-0005 met als mededeling ‘LBC-NVK-Filipijnen’.

“Naar Tondo ga je om te sterven” Emma Manuel (AHW) vecht voor goede gezondheidszorg in Filipijnen Claudine Najera en Jaklien Broek x

Het openbare ziekenhuis Tondo Medical Centre, in de Filipijnse hoofdstad Manilla, is een plek die de Filipino’s zo lang mogelijk mijden. “Naar Tondo ga je om te sterven”, klinkt het in de thuishaven van fietstaxichauffeurs en afvalverzamelaars. Hier werkt Emma Manuel sinds 35 jaar op de afdeling radiologie. Emma is de voorzitster van de Alliance of Health Workers (AHW), een vakbond van gezondheidswerkers en een gerespecteerde partner van de LBC-NVK en Wereldsolidariteit.

“Iemand van een regeringsgezinde vakbond, een zogenaamde gele vakbond, probeert te infiltreren in onze organisatie”, vertelt Emma. “Onze leden worden misleid om een petitie te tekenen die extra loonsvoordelen zou opleveren. Zo willen ze AHW onderuit halen.”

Emma begon 35 jaar geleden in Tondo.

Haar man werkte in het buitenland zodat zij alleen voor de drie kleine kinderen moest zorgen. “Toen de kinderen ouder werden, kreeg ik meer tijd om de vakbond uit de grond te stampen. Gelukkig heb ik heel onafhankelijke kinderen die begrijpen

Emma Manuel, de voorzitster van de Alliance of Health Workers

dat ik nauwelijks thuis ben.” Onder de vorige Filipijnse regering werd Emma ernstig bedreigd. “Er waren dagen dat ik de raad kreeg om niet naar huis te gaan omdat ik zou worden ontvoerd of vermoord. Twee of drie keer kwamen mensen van de overheid mij hier ondervragen. Ik zei tegen mezelf niet bang te zijn, maar wel voorzichtig. Ik had gekozen voor dit leven en moest dus verder.”

Chronisch tekort

Volgens Emma investeert de overheid veel te weinig in de gezondheidszorg. “Er is een voortdurend gevaar van privatisering. We zitten met een chronisch tekort aan geneesmiddelen, technische uitrusting en personeel. De ziekenhuizen moeten almaar meer zelf voor hun inkomsten zorgen. Daardoor worden almaar meer kosten doorgerekend aan de patiënten. Voor elk stukje verband moet je betalen. Op sommige plaatsen moet je tegenwoordig zelfs betalen wanneer je het toilet gebruikt. Alleen de in- en uitgang van het ziekenhuis zijn gratis. Veel families steken zich in de schulden. Ik ken zelfs een ziekenhuis waar ze patiënten opsluiten in een ‘cel’ als ze niet kunnen betalen.”

Gelukkig ligt AHW wel aan de basis van wetten die gezondheidswerkers beschermen, een gevolg van media-acties en ons politiek lobbywerk in het parlement. “We voerden met succes campagne voor meer loon en het behoud van extralegale voordelen.

Werknemers bewust maken van hun rechten, dat is de grootste overwinning voor mij.”

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

25

film k arin seberechts

Route Irish Niet alle mensen worden milder met de jaren.

Ken Loach (74), drie maand geleden nog in de bres voor WikiLeaksboegbeeld Julian Assange, wordt alleen maar nijdiger. Je hoeft niet eens hard op te letten om hem te horen briesen, zo tussen de regels van ‘Route Irish’ door. Voor de rest komen zijn oprispingen over Brits gekonkel in Irak ons driftig aanwaaien via de al even opgenaaide Fergus (Mark Womack).

geen bij jobgebonden ‘accident de parcours’ was, baant Fergus zich hardhandig een weg naar de waarheid.

Een heftige maar ongemakkelijke thriller over het wedervaren van private security contractors (lees: huurlingen): daar valt iets moeilijker in te komen dan in het lot van de meeste volkse stervelingen uit het oeuvre Overladen maar zinderend relatiedrama (Mikael Persbrandt, midden) van Loach. De meester van het maatschappelijk schotschrift spartelt in dit hem vreemde genre soms als een vis op het droge. En je kan niet blind zijn voor de zwaarwichtige momenten die af en toe de boel verlamNa haar Hollywoodgenoeg voor drie films. Het is men. Maar ze laat nooit koud, bijna drummen voor al die op deze striemende hekeling van uitstap met ‘Things we zich krachtige verhaallijnen Te zien aan zijn Rolex, Audi, het uitbesteden van het miliLost in the Fire’, een om tot een overtuigend geheel Yamamoto gear en – weliswaar tair bestel aan louche corpodunne wassing van haar samen te smelten. Net vóór je Spartaans bemeubelde – luxeflat raties, die poen verdienen op vroeger werk, staat begint te vrezen dat je tegen een met zicht op de Mersey, heeft de rug van iedereen die hun Susanne Bier weer met briljant geacteerde, maar nogal de gewezen SAS’er zijn zaakjes dure vrachtjes (olierakkers met beide voeten op Deense gechargeerde themafilm zit aan dik voor mekaar. Maar met zijn name) in de weg loopt. bodem. Klaar voor alweer te kijken, schuift Bier haar esca- gemoedsrust zit het minder Net als in ‘It’s a Free World’ een van pathos doorlerend pestverhaal behendig in snor. Fergus is namelijk deels getuigt de weigering om het trokken drama over een bredere overpeinzing over verantwoordelijk voor de dood voetvolk aan het kruis te nagemensen met kwetsuren. geweld en de uiteenlopende ant- van zijn beste vriend Frankie len van onvervalst humanisme.

Anders Thomas Jensen (stand-up comedian en geboren En werkt ze ook nog eens aanwoorden erop.

De innemende Zweed Mikael Scouser John Bishop). stekelijk. schudde opnieuw de Persbrandt incarneert op een Frankie liet zich door hem over- Loach tekent met ‘Route Irish’ verhaalstof uit zijn pen. bezwerende manier de naar halen om menselijke konvooien voor een demonstratief, maar Spilfiguur in ‘In a Better World’ geweldloosheid strevende mens. te begeleiden op ‘Route Irish’, smeulend pamflet dat drijft is Anton (Mikael Persbrandt), Maar meer nog dan een moreel de weg tussen de green zone op bezielde vertolkingen en een spoedarts die in een kompas, is hij een imposante en de luchthaven van Bagdad. oprecht gramschap. Laat ons Afrikaans vluchtelingenkamp man van vlees en bloed. Bier blijft Tienduizend pond sterling per hopen dat deze man nog lang gruwelijk gemolesteerde meisjes ook in haar meest filosofische maand: dat tikt flukser aan dan kwaad mag blijven… opkalefatert en in Denemarken film tot nog toe op haar best in jezelf als gasmeteropnemer door andere brokken moet lijmen. fragiele blijken van genegenheid: pitbulls in de kont te laten bij- ‘Route Irish’ komt op 20 april Met zijn vrouw Marianne (Trine in de lege stoel tussen moeder en ten. Als blijkt dat Frankies dood in de Belgische zalen.

Dyrholm) namelijk, die na een vader tijdens een oudercontact, op Iraks meest belegerde route scheve schaats zijnentwege niet in de behoedende arm van een meer samen verder wil. Het vader rond zijn kinderen, in de Demonstratief maar smeulend pamflet over gekonkel in Irak paar vormt wel nog een solide knarsende confrontaties tussen (Mark Womack) blok als het op hun zoon Elias een treurend vader-zoon-paar. aankomt. Die wordt op school De tandem Bier/Jensen had al gekoeioneerd omdat hij klein veel eerder een Oscar mogen en Zweeds is, en omdat hij een krijgen: voor ‘Open Hearts’ bijbeugel draagt. De bekommer- voorbeeld, voor ‘Brothers’ of nis van Elias’ ouders is oprecht, voor ‘After the wedding’. Ze maar het doortastende optre- deden het uiteindelijk met dit den van zijn nieuwe klasgenoot lichtjes overbelaste maar zindeChristian zet meer zoden aan de rende relatiedrama. Daar kundijk. Dit naargeestige kind, dat nen we ons probleemloos bij nét zijn moeder heeft verloren neerleggen. en niet met zijn vader overweg kan, weet in zijn wraakoefe- ‘In a Better World’ komt op ningetjes niet van ophouden. 13 april uit in de Belgische ‘In a Better World’ bevat stof cinema’s.

In a Better World (Hævnen)

26 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

boek

RUBRIEKSNAAM

gutenberg

Serge Gainsbourg Sylvie Simmons Serge Gainsbourg is twintig jaar geleden gestorven. Naar aanleiding daarvan verschijnen er diverse publicaties in het Nederlands, waaronder een fotoboek bij Lannoo en een vertaling van de Gainsbourg-biografie van de gereputeerde Engelse muziekjournaliste Sylvie Simmons.

vijf pakjes Gitanes per dag en zijn carrière was eindelijk van start gegaan. Toen Yves Montand hem vroeg wat hij eigenlijk wilde zijn (liedjesschrijver, zanger of componist), antwoordde Gainsbourg op zijn gebruikelijke bescheiden manier: “Je veux tout”.

Dat viel tegen. In 1965 (Gainsbourg had intussen als slechterik opgetreden in een aantal minderwaardige films) vroeg Barbara, ‘la grande dame de la chanson’, hem in haar voorprogramma. Onder het Gainsbourg vertelde graag dat hij zijn leven ongenadige licht van de schijnwerpers te danken had aan vuiligheid. Toen zijn moe- hoonde het publiek hem van het podium. der in 1927 in Parijs de troep zag in het ach- Het zou dertien jaar duren eer hij opnieuw terkamertje waar ze een abortus wilde laten een stap op de planken zou durven te zetuitvoeren, ging ze terug naar huis. Zeven ten. Gelukkig was er datzelfde jaar het maanden later beviel ze van een tweeling, Eurovisie Songfestival. France Gall won Liliane en Lucien, een lelijke jongen met voor Luxemburg met een van zijn numflaporen en een grote neus, die later zijn mers: ‘Poupée de cire, poupée de son’. Zoals naam zou veranderen in Serge Gainsbourg.

De Ginsburgs waren Russisch-joodse vluchtelingen uit de Oekraïne. Vader was Op zijn 62ste overlijdt een getalenteerd pianist, maar in het antijoodse Frankrijk van de jaren ‘30 en ‘40 kre- Serge Gainsbourg, gen hij en zijn gezin een jodenster opgespeld alleen in zijn huis in de en ontsnapten ze met moeite aan de vervolgingen. Na de oorlog wilde Serge schilder Rue de Verneuil, aan worden. Tegelijk kocht hij een gitaar, om zijn derde hartaanval. wat bij te verdienen op bruiloften en bar mitswa’s. Hij trouwde, gaf een poosje kunstonderwijs aan kinderen van mensen die de Gainsbourg later zei: “France Gall heeft mijn Holocaust hadden overleefd en begon in te leven gered. In één klap bestond ik weer”. zien dat hij nooit een eersterangssschilder Hij begon liedjes te schrijven ‘zoals een zou worden. negerin kinderen baart’, zei hij zelf, snel In 1954, na een paar zomers als barpianist te en makkelijk, voor Sacha Distel, Dalida, hebben gewerkt in Le Touquet, schreef hij Françoise Hardy, Catherine Deneuve, Petula zijn eerste zes liedjes. Hij was dodelijk ver- Clark en... voor Brigitte Bardot. legen en bloednerveus toen hij ze zelf voor het voetlicht bracht, maar hij had Boris Vian Lelijke zonderling gehoord in de nachtclub Milord en ‘hij had begrepen dat een chanson niet per se een Het moet voor Gainsbourg een geweldige minderwaardige uitingsvorm hoefde te zijn’. voldoening zijn geweest: hij, de lelijke, joodse zonderling die met zijn nummers het hart steelt van de meest begeerde Alcohol en snelle auto’s vrouw ter wereld. Bardot en hij worden minGainsbourgs eerste plaat kwam in 1958 naars. Ze zingen het bekende duet ‘Bonny uit. ‘Du chant à la une!’, met negen nieuwe and Clyde’ en Brigitte maakt een hit van nummers. Er stond het beroemde ‘Le poin- ‘Comic Strip’ en ‘Harley Davidson’. Als boeçonneur des Lilas’ op, over een kaartjes- tedoening voor een mislukte liefdesavond knipper in een metrostation (‘Des petits bedenkt Gainsbourg nog een ander liedje trous, des petits trous, toujours des petits voor haar. Het wordt het beroemdste erotrous’), maar de meeste liedjes gingen over tische nummer uit de popgeschiedenis: ‘Je alcohol, snelle auto’s, overspel en meisjes t’aime, moi non plus’. Gainsbourg en Bardot en getuigden van een diepgewortelde vrou- nemen de song op in een schaars verlichte wenhaat. De plaat was geen succes, maar studio in Parijs, tijdens een intieme seshij had intussen een paar nummers kun- sie van twee uur. Als de journalisten lucht nen verkopen aan de legendarische Juliette krijgen van het verhaal, bellen ze met B.B.’s Greco. Hij was dertig jaar, hij rookte drie tot ex, de Duitse miljonair Gunther Sachs. Die

is woedend. Omdat Brigitte haar huwelijk nog een kans wil geven, smeekt ze Serge ‘Je t’aime’ niet uit te brengen. Op één dag is hij een tophit en zijn grote liefde kwijt.

Maar ook nu is het een vrouw die hem ter hulp zal komen. Gainsbourg ontmoet Jane Birkin in Parijs waar ze een auditie doet voor een film. Zij is 20, hij 38. Hij laat haar het nachtleven zien, neemt haar mee naar een hotel (‘Zelfde kamer als altijd, meneer Gainsbourg?’) maar valt in slaap voor ze kunnen vrijen. Vanaf die nacht zijn ze onafscheidelijk. De twaalf jaar dat ze zullen samenwonen, worden voor allebei de gelukkigste van hun leven. Als ze in 1980 uit elkaar gaan, heeft Jane hem een wereldhit en een dochter geschonken, Charlotte, maar is Gainsbourg door drank, sigaretten en wanhopige arrogantie veranderd in de provocateur Gainsbarre, die op tv bankbriefjes verbrandt en ‘I want to fuck you’ zegt tegen Whitney Houston.

Op zijn 62ste overlijdt hij, alleen in zijn huis in de Rue de Verneuil, aan zijn derde hartaanval. Hij laat een oeuvre na van honderden liedjes en de soundtrack voor meer dan veertig films. Op het kerkhof van Montparnasse leggen fans nog alle dagen metrotickets met een gaatje in op zijn graf en pakjes Gitanes in het beroemde blauwe doosje.

SERGE GAINSBOURG Sylvie Simmons Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar 239 blz.

Bij uitgeverij Lannoo verscheen het prachtige fotoboek ‘Gainsbourg Inside’ van Yannick Ribeaut, waarin ons een intieme blik gegund wordt op het dagelijkse leven van de artiest, aan de hand van kattebelletjes aan zijn butler.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

27

welzijn

Enquête helpt Photo Hall stress te verminderen LBC-NVK maakt dankbaar gebruik van QuickScan

Kurt Leën is gerant van een winkel van Photo Hall. Maar hij engageert zich ook bij de vakbond.

Monique Bra am

Fluitend naar je werk gaan, dat willen we toch allemaal? Toch moeten veel werknemers presteren onder een te hoge werkdruk, met veel stress als gevolg. En teveel stress leidt tot vermoeidheid, depressiviteit en andere mentale en fysieke kwalen. Kurt Leën, LBCNVK-afgevaardigde bij de winkelketen Photo Hall, wilde ‘stress’ zichtbaar maken om zo gerichter naar oplossingen te kunnen zoeken.

Want stress is een fenomeen dat door iedereen anders beleefd wordt.

Kurt Leën organiseerde een stressenquête bij Photo Hall.

Hoe pakte hij dat aan? En wat waren de resultaten? Dat wilde Ons Recht graag weten.

Negen jaar geleden ging Kurt aan de slag bij Photo Hall. De 28 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

jonge, geëngageerde vakbondsmilitant is in zijn branche eigenlijk al een ‘ancien’ omdat er zoveel personeelsverloop is in de winkelsector. Kurt is nu al acht jaar gerant van een vestiging. Die job combineert hij met zijn vakbondswerk ten bate van het personeel.

Kurt Leën: “Ik heb in 2009 besloten om onder het personeel een enquête over stress te houden. Photo Hall is een tweetalig bedrijf met 92 winkels in België, waarvan 37 in Vlaanderen. Als Nederlandstalige vakbondsafgevaardigde probeerde ik twee keer per jaar alle winkels in het Vlaamse landsdeel te bezoeken.

Tijdens die bezoeken hoorde ik veel collega’s praten over stress.

Maar wat bedoelden ze precies? Hoe konden we de stress meten?”

Werkdruk

De ‘QuickScan werkdruk’ bleek een uitstekend hulpmiddel om de enquête bij Photo Hall goed uit te voeren. Het is een

‘applicatie’ waarmee je de werk- ‘districten’ vulde zelfs meer dan druk in ondernemingen kan 60 procent van het personeel de meten. Dit instrument brengt enquête in. Vooral verkopers en niet alleen de werkdruk in geranten deden eraan mee.” kaart maar geeft ook een idee van oorzaken en gevolgen. De Ons Recht: Wat waren de voorQuickScan levert verder sug- naamste bevindingen? gesties op om de toestand te Kurt: “De enquête toonde aan dat er niet overal dezelfde proverbeteren. blemen waren als gevolg van Ons Recht: Hoe kwam jij in aan- teveel werkdruk en stress. Aan raking met de QuickScan? de enquête meedoen gebeurde Kurt: “De LBC-NVK bood me anoniem, maar ik peilde wel aan om de QuickScan te gebrui- naar de regio van tewerkstelling. ken en dat bleek een goede Zo kwamen er duidelijke regiokeuze. Maar in 2009 bestond nale verschillen aan het daglicht. het instrument nog niet online. In de streek van Brussel bijvoorDaarom knutselde ik, samen beeld werd de stress zeer duidemet een collega, buiten onze lijk gekoppeld aan een toenewerkuren een mooie website in mend gevoel van onveiligheid. elkaar. Via die website konden De winkels in die regio werden de werknemers dan de stressen- veel meer dan andere vestiginquête invullen.” gen geconfronteerd met agres“Alle personeelsleden kregen van sie en diefstal. In een andere mij een brief met een unieke regio bleek het gebrek aan percode. Met die code konden soneel dan weer veel werkstress ze naar de website surfen om te veroorzaken.” anoniem mee te doen aan de enquête. In totaal vulden 164 Actieplan van de 349 medewerkers de vragenlijst in. Een respons van 47 Ons Recht: Hoe reageerde de procent. In sommige van onze werkgever op de resultaten?

inbox monique bra am

“De resultaten werden gebundeld in een rapport, aangevuld met een actieplan voor Photo Hall. Het rapport werd besproken op een vergadering van het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Ook de preventieadviseur werd erbij betrokken.”

“Het valt mij op dat de ‘districtmanagers’ erg doortastend reageerden. Zij namen de aanbevelingen uit het rapport echt ter harte. Zo werd bijvoorbeeld een lijst van risicowinkels opgesteld. Winkels waar minstens twee werknemers samen aan het werk zijn om zo tegemoet te komen aan de problemen rond veiligheid.”

“In mijn regio is ingespeeld op het tekort aan personeel. Er is veel aandacht besteed aan betere planningen. Werknemers weten graag ruim op voorhand waar ze aan toe zijn, hoe hun uurroosters eruit zien, wanneer ze vakantie kunnen nemen. De managers begrepen dat en pasten de planningen aan. Hierdoor kwam er minder werkdruk en stress.”

“Misschien beseft de directie nog niet genoeg dat de werknemers ruim een derde van hun tijd doorbrengen bij Photo Hall.

Als je de werkomstandigheden wat aangenamer maakt, heeft dat ook een positief effect op de bedrijfsresultaten. Kortom, een win-winsituatie.”

Kurt:

Ons Recht: En hoe kijken de men-

sen twee jaar later tegen de vakbond aan?

Kurt: “De enquête hielp zeker om het imago van de vakbond te verbeteren. Een paar jaar geleden wisten veel collega’s amper dat er een vakbond was bij Photo Hall. Mijn werkbezoeken aan de winkels en de enquête hielpen duidelijk om de vakbond een gezicht te geven. Dat blijkt ook uit het feit dat ik almaar meer e-mails en telefoontjes krijg. En ook uit het stijgende aantal leden van de LBC-NVK. Dat is fijn en werkt heel motiverend.”

De werknemers van Photo Hall vallen onder paritair comité 311 (grote kleinhandelszaken). In februari lanceerde de LBC-NVK een heuse campagne in die sector. Lees er alles over op www. pc311.be.

QuickScan in een notendop Vakbondsafgevaardigden van de LBC-NVK kunnen het online-instrument ‘QuickScan’ gebruiken om in hun bedrijf een enquête over de werkdruk op te zetten. Het instrument is erg gebruiksvriendelijk. Kurt Leën van Photo Hall moest nog een eigen website in elkaar steken, maar sinds dit jaar werkt de QuickScan via het web. Alles wordt nu online, via internet, georganiseerd.

Werken met de QuickScan is dus handig en gemakkelijk. Een papieren versie bestaat ook nog altijd.

De QuickScan meet in de eerste plaats of medewerkers werkdruk ervaren en in welke mate dat het geval is. Daarnaast meet de QuickScan de factoren die bepalen of de werkdruk tot lichamelijke of psychische klachten leidt.

Het instrument is geschikt voor alle sectoren en bedrijven. Je kunt het systeem ook vertalen naar de specifieke noden en kenmerken van jouw bedrijf.

De resultaten worden in een overzichtelijk rapport gegoten.

De QuickScan is ontwikkeld door Humatix in samenwerking met de Nederlandse vakbond FNV Bondgenoten.

Meer lezen? Surf naar http://militanten.lbc-nvk.be.

Daar word je doorverwezen naar een speciale website waar je een ‘demoaccount’ kunt aanvragen om een goed beeld te krijgen van het systeem.

Jongeren en de vakbond

Zodat je beslagen op het ijs kunt verschijnen.

Online inschrijven voor de De LBC-NVK heeft een aan- workshops kan via www.nvk. bod ontwikkeld voor bijna en be of www.lbc-nvk.be pas afgestudeerden en jonge, hooggeschoolde werknemers.

Daarnaast is er Enter, het gra- Sensor-Nieuwsbrief tis jongerenlidmaatschap van Binnen het NVK heb je Sensor, het ACV. het jongerennetwerk van de kadervakbond NVK. Jonge Workshops rond werknemers, pas afgestudeersolliciteren en je cv den: jullie verdienen extra aandacht. Ben je vers op de arbeidsAls je solliciteert, heb je een goed markt, nog op zoek of startend cv nodig. Maar een cv opstellen met een eerste job? Sluit je aan is voor velen een flinke opgave. bij Sensor, het jongerennetwerk Soms is de drempel zo groot dat van het NVK en schrijf je online mensen uiteindelijk maar niet in voor de Sensor-Nieuwsbrief reageren op een toffe vacature. die je informeert over NVKIn de workshop ’Aantrekkelijk activiteiten op de leest van jonsolliciteren: cv en begeleidende geren... brief en mail’ leer je hoe je jouw Inschrijven via www.nvk.be cv en brief/mail op een eenvoudige en gestructureerde manier kan opstellen. Deze workshop Startersloon wordt op 29 april in Antwerpen Je studies zijn afgerond en de gegeven.

Roept een sollicitatiegesprek eerste job lonkt... Welk starbij jou dezelfde gevoelens op tersloon mag je vragen bij je solals een mondeling examen licitatiegesprek? Raadpleeg de afleggen? Dan is er een work- module startersloon. Vul het shop die je een blik gunt achter online formulier in en wij bezorde schermen van de intervie- gen je een oriënterend advies wer. Waar houden deze mensen over de hoogte van het salaris rekening mee, hoe bereiden zij dat je bij je eerste sollicitatiegejouw gesprek voor, hoe kan je sprek kunt vragen. ze overtuigen en waarop base- www.startersloon.be ren zij hun beoordeling? Leer er meer over tijdens de workshop ‘Vol zelfvertrouwen op een sol- Enter licitatiegesprek: hoe bereid ik een interview voor?’. Afspraak Enter is het gratis ACVlidmaatschap voor jongeren, in Mechelen op 6 mei.

Bij solliciteren komt nog heel studenten en schoolverlaters wat kijken. Het loon is een niet in wachttijd, vanaf 15 jaar tot onbelangrijk thema bij een en met 25 jaar. Door dit gratis sollicitatiegesprek. Maar hoe lidmaatschap krijgen jongeren breng je de factor ‘loon’ tijdens informatie om niet ongewapend een sollicitatie ter sprake? Mag hun eerste centen te gaan verje vragen waar je recht op hebt dienen. Op de Entersite vind je als sollicitant? Hoe weet je of uitgebreide info over jobstudenje loon redelijk is? Op 16 mei ten en schoolverlaters en wat te leer je in Antwerpen tijdens de doen als werkzoekende. Verder workshop ‘Onderhandelen over ook handige tools over de bereje (eerste) loon’ meer over wat kening van de jeugdvakantie en loon is, de verschillende vormen het verschil tussen het netto- en van loon, de elementen die de brutoloon. hoogte van je loon bepalen en www.acv-enter.be hoe het loon tot stand komt.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

29

de lezer schrijft Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: Redactie Ons Recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

VANDEN BORRE

een rechtvaardige fiscaliteit. Niet alleen Electrabel maar alle grote Het januarinummer van Ons bedrijven moeten op een eerlijke Recht bracht een verhaal over manier belastingen betalen. Eén de winkelketen Media Markt. van de speerpunten is de invoeEén van de vakbondsmilitantes ring van een taks op de superwindie aan het woord kwamen was sten van Electrabel. een vroegere werkneemster van Elke lezer van Ons Recht kan dit Vanden Borre. Zij vertelde over initiatief gemakkelijk steunen. de negatieve ervaringen die ze bij Surf gewoon naar www.hetgroVanden Borre opdeed. Deze dame tegeld.be en steun de campagne werkt sinds geruime tijd niet meer door de petitie te tekenen. Je kan bij Vanden Borre. Namens de LBC- nog meer helpen door deze rechtNVK-interzetel bij Vanden Borre vaardige boodschap te verspreiden wil ik toch graag reageren om het via e-mail. En door familie, vrienbeeld van onze keten te nuanceren. den en collega’s te vragen om de Uiteraard heeft iedereen recht op petitie mee te tekenen. Via de zijn of haar eigen mening, geba- petitiekaarten of online. seerd op eigen ervaringen. Als Omdat een betere wereld écht vakbondsmilitanten bij Vanden mogelijk is. Tenminste, als iederBorre willen we opmerken dat een duidelijk maakt zo’n betere het wel aangenaam werken is bij wereld ook te willen. Maak er de keten. De mensen verdienen even één minuutje tijd voor vrij. goed hun brood, krijgen geregeld Soms is het echt zo simpel. informatie en kunnen persoonlijk met iedereen communiceren. Naar N.v.d.r. onze mening is werken bij Vanden In Ons Recht kan je sinds een Borre zeker de moeite waard. aantal maanden in elk nummer Er werken nu al 1.200 mensen een bijdrage lezen over de cambij onze keten. In 2003 waren het pagne voor een rechtvaardige er nog maar 550. Vanden Borre fiscaliteit. Aanbevolen lectuur. is dus een onderneming in volle groei, met veel kansen.

KERNENERGIE T.L. - VIA E-MAIL

P.D. - EEKLO

HET GROTE GELD

Telkens wanneer er een ongeluk in I.D.V. - AALST een kerncentrale gebeurt, staat de Lezer A.D.P. uit Geraardsbergen kernlobby klaar om te verkondiergerde zich in Ons Recht van gen dat het allemaal zo erg niet februari aan de superwinsten van is en dat zoiets ‘nooit bij ons kan Electrabel. Iedereen zal zich zeker gebeuren’. Dat zien we nu ook met kunnen vinden in deze gevoelens de gebeurtenissen in Japan. van ergernis.

Toen het misging in Tsjernobyl, De lezer stelde zich ook de vraag werd ons verteld dat de Russische waarom een machtige vakbond centrales sterk verouderd waren als het ACV niets onderneemt en dat de installaties in Europa, tegen de praktijken van Electrabel. Japan en Amerika veel moderner Maar daar slaat hij de bal mis. waren. Hierbij werd gemakshalve Het ACV en de LBC-NVK steunen vergeten dat het Westen ook al immers voluit de campagne ‘Laat ongelukken of bijna-rampen meehet grote geld niet ontsnappen’ maakte in Harrisburg (1979) en van het Financieel Actie Netwerk Sellafield (1957). Lobbyisten slaan (FAN). Zo ijveren ze mee voor wel vaker de bal mis. Het zijn nu

30 | APRIL 2011 | 115de jaargang | Ons Recht

uitbetaling vakbondspremie Metaal In de metaalsector wordt dit jaar een vakbondspremie van 90 euro uitbetaald. De uitbetalingsperiode loopt van 15 april tot 31 juli.

De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2010 werkten in de metaalsector (paritair comité 209). Onder het PC 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen werken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaalhandel of de erkende controleinstellingen.

Om recht te hebben op de premie moet de bediende of het kaderlid in 2010 ten minste één maand effectief gewerkt hebben in een metaalbedrijf en lid zijn van de LBC-NVK sinds ten minste 1 oktober 2010. Ook moet de bediende aangesloten zijn

bij een vakbond op het moment van uitbetaling.

Werkloze bedienden en bruggepensioneerden hebben nog recht op deze vakbondspremie wanneer zij in 2010 nog minstens één maand werkten en effectief prestaties leverden in een metaalbedrijf (en aan de voorwaarden qua lidmaatschap voldoen). Hetzelfde geldt voor wie in 2010 in volledige loopbaanonderbreking/tijdkrediet ging of in 2010 langdurig ziek werd.

Bedienden en kaderleden in de metaalsector, aangesloten bij de LBC-NVK, krijgen een formulier. Dat formulier moeten ze ingevuld terugbezorgen aan hun vakbondsafgevaardigde of aan het gewestelijke LBC-NVKsecretariaat van hun woonplaats. Wie geen formulier kreeg, kan contact opnemen met zijn LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaling gebeurt via overschrijving op de individuele bankrekening.

indexaanpassing maart 2011 201.00 202.01 207.00 308.00

309.00 310.00 312.00

zelfstandige kleinhandel Vorige lonen x 1,02 middelgrote levensmiddelenbedrijven Vorige lonen x 1,02 scheikundige nijverheid Vorige lonen x 1,02 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie Vorige lonen x 1,0059 beursvennootschappen Vorige lonen x 1,005901 banken Vorige lonen x 1,0059 warenhuizen Vorige lonen x 1,02

eenmaal niet altijd specialisten. honderdduizend jaar en meer In België hebben we afgeschreven opzadelen met zwaar radioactief kerncentrales die woekerwinsten afval? En als we dat afval in de opleveren voor Electrabel. De Kempense kleilagen opslaan, kan vraag of die centrales wel veilig onze regering dan garanderen zijn wordt zelfs niet meer gesteld. dat we daar in de komende honEerst het geld. Sommigen willen derdduizend jaar niet geconfronniet langer uit kernenergie stap- teerd zullen worden met natuurpen. Wellicht zijn er goede argu- rampen of terreuraanslagen? menten pro en contra te geven. Willen we zulke risico’s nemen?

Het lijkt me wel veiliger een Of maken we een plan om op beroep te doen op het advies van termijn onafhankelijk te worspecialisten en niet op inzichten den van kernenergie en fossiele van lobbyisten. Die laatsten wor- brandstoffen? Denemarken wil den betaald om bepaalde stand- tegen 2020 meer dan 60 propunten te vertolken. cent van zijn elektriciteit halen Onze regering zou haar beslis- uit hernieuwbare energie. Keuze singen over kernenergie moeten genoeg dus. kunnen baseren op onafhankelijk onderzoek. Niet op studies die betaald zijn door de kernlobby.

Willen we onze nazaten voor

achterklap

ons recht

walter

Klarissima Ik denk dat ik de oplossing heb gevonden voor de regeringscrisis. Ik kwam er toevallig op, hoewel de conclusie al een tijdje onder mijn neus lag te sudderen.

Klara.

Bij de Vlaamse radiozender Klara verzamelen ze zonder dat ze er erg in hebben, de slimste, nobelste, hoffelijkste mensen om zich heen, zowel bij hun medewerkers, de mensen die ze interviewen als – ik kan jammer genoeg niet voor mezelf spreken –hun luisteraars.

Eerst dacht ik dat het toeval was. Een vriendelijke mevrouw sprak op een ochtend met een meneer die een koor had opgericht. Ik geloof in het Brabantse maar het kan ook in West-Vlaanderen zijn geweest, je hoort het nooit aan hun stemmen waar ze wonen, zo mooi praten ze daar bij Klara.

Zij vroeg iets over hun repertoire en hij antwoordde over Byzantijnse Kozakken en Noordelijke polyfonisten en ik dacht: wat een geweldige man. Echt waar, hij had een zachte stem maar was niet flauw, hij sprak met bezieling over de Kozakken, hij vertelde hoe het allemaal was begonnen en waar hij naartoe wou met zijn koor (Sint Petersburg).

De hele tijd ademden die twee aimabele mensen op de radio elkaars welwillendheid in, met kleine lachjes en bescheiden grapjes en dat vanzelfsprekende gevoel voor beschaving dat je pas krijgt als je sinds je zesde door je ouders op vioolles bent gestuurd.

Wauw, dacht ik. En meteen daarna: zoals die twee over Noordelijke polyfonisten praten, zo zal ik het nooit van mijn leven kunnen.

En nog wat later: hoe zou het ook, ik weet niet eens wat het is, een polyfonist.

een kalme zonder lelijke a- of i-klanken in zijn stem en ik vervloekte mezelf om mijn onwetendheid. Oké, ik had een cd’tje van Vivaldi en iets van Mozart uit de reeks Klassieke Componisten, maar tenzij ik vanaf morgen in een vleugelpiano ging wonen en nooit meer iets anders deed dan naar Klara luisteren, zou ik nooit het verschil kennen tussen Brahms’ drie strijkkwartetten: opus 51 nr. 1 in c, opus 51 nr. 2 in a en opus 67 in Bes, waarvan het tweede blijkbaar het meest wordt gespeeld.

Vanaf toen begon ik erop te letten. Iedere dag – ik overdrijf niet – hadden ze op Klara wel weer een interessante, bescheiden man of een vrouw die doordrenkt was van de klavierwerken van Haydn of de opera’s van Strauss.

Bij Strauss dacht ik even dat ik hem kende van de Radetzkymars op Nieuwjaarsochtend, maar het was een andere Strauss, die zelfs geen familie bleek te zijn. Ontmoedigd gaf ik mijn nederlaag toe.

Tournedos

Wat ik van Beethoven wist, had ik onthouden uit de films over de gelijknamige hond.

Rossini kende ik alleen van de tournedos.

Ik had verkeerd gegokt in mijn leven. Ik had gekozen voor oppervlakkigheid en Amerikaanse feuilletons en de voetbaluitslagen op Radio 1. Ik had me aangesloten bij de botte meerderheid in plaats van bij de zachtzinnige, verfijnde twee procent van de Vlaamse luisteraars die al die vriendelijke koorleiders en polyfonisten waarschijnlijk persoonlijk kenden, misschien zelfs af en toe naast hen zaten, in een loge in de Singel of in de Bozar.

En toen kreeg ik mijn inval over het Nut van ‘t Algemeen. Als we de besprekingen over een nieuwe regering nu eens zouden laten voeren door het puikje van onze nationale klassieke muziek, de innemende dames en heren die het altijd eens zijn met elkaar en hoogstens zachtzinnig van mening Brahms verschillen over een interpretatie van ‘Le Een paar dagen later was het weer zo ver. Sacre du Printemps’. Ik ken ze alleen uit Deze keer ging het over Johannes Brahms, Vlaanderen, door Klara, maar er moeten er de derde van de drie grote B’s. Voor mij ook in Brussel zijn en in Wallonië. We zetwaren de grote B’s tot dan toe: bier, ten hen rond een tafel en we laten hen prabasketbal en blote billen, maar die middag, ten, nee converseren, tot alles gesplitst is wat op Klara, begreep ik dat er meer was in het gesplitst moet worden en alles betaald waar leven dan onnozel vermaak. er geld voor is.

Brahms gaf op zijn vijftiende al zijn eerste U zult het zien: binnen de veertien dagen concert. Hij had een lange baard, was naïef legt de regering Bart Stouten 1 de eed af eerlijk en stapte in de verkeerde trein toen bij de koning. In drie talen, op muziek van hij naar de begrafenis van Clara Schumann Camille Saint-Saëns of Esterhazy. Let op reed. Ik zat te luisteren naar de meneer die mijn woorden. Het kan niet anders. Tot in dat allemaal vertelde, een andere, maar ook de krochten van uw ziel.

Missie van de LBC-NVK De Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en internationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmiddel. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

verantwoordelijke uitgever: Marc Weyns Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen hoofdredacteur: Denis Bouwen redactiesecretaris: Jan Deceunynck vormgeving: Peer De Maeyer & Gramma drukkerij: Corelio Printing redactie en administratie: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/220.89.83 lbc-nvk.persdienst@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

lbc-nvk-secretariaten • 9300 AALST, Hopmarkt 45 Tel. 053/73.45.20, Fax 03/220.88.01 lbc-nvk.aalst@acv-csc.be • 2000 ANTWERPEN, Nationalestraat 111-113, Tel. 03/222.70.00, Fax 03/220.88.02 lbc-nvk.antwerpen@acv-csc.be • 8000 BRUGGE, Oude Burg 17 Tel. 050/44.41.66, Fax 03/220.88.04 lbc-nvk.brugge@acv-csc.be • 1000 BRUSSEL, Pletinckxstraat 19 Tel. 02/557.86.40, Fax 03/220.88.05 lbc-nvk.brussel@acv-csc.be • 9200 DENDERMONDE, Oude Vest 146 Tel. 03/765.23.71, Fax 03/220.88.19 lbc-nvk.dendermonde@acv-csc.be • 9000 GENT-EEKLO-ZELZATE, Poel 7 Tel. 09/265.43.00, Fax 03/220.88.08 lbc-nvk.gent@acv-csc.be • 1500 HALLE, Vanden Eeckhoudtstraat 11 Tel. 02/557.86.70, Fax 03/220.88.06 lbc-nvk.halle@acv-csc.be • 3500 HASSELT, Mgr. Broekxplein 6 Tel. 011/29.09.61, Fax 03/220.88.09 lbc-nvk.hasselt@acv-csc.be • 8900 IEPER, St. Jacobsstraat 34 Tel. 059/34.26.40, Fax 03/220.88.10 lbc-nvk.ieper@acv-csc.be • 8500 KORTRIJK, President Kennedypark 16D Tel. 056/23.55.61, Fax 03/220.88.12 lbc-nvk.kortrijk@acv-csc.be • 3000 LEUVEN, L. Vanderkelenstraat 32 Tel. 016/21.94.30, Fax 03/220.88.13 lbc-nvk.leuven@acv-csc.be • 2800 MECHELEN-RUPEL, Onder den Toren 5 Tel. 015/71.85.00, Fax 03/220.88.14 lbc-nvk.mechelen@acv-csc.be • 8400 OOSTENDE, Kan. dr. L. Colensstraat 7 Tel. 059/55.25.54, Fax 03/220.88.15 lbc-nvk.oostende@acv-csc.be • 9700 OUDENAARDE, Koningsstraat 5 Tel. 053/73.45.25, Fax 03/220.88.03 lbc-nvk.oudenaarde@acv-csc.be • 8800 ROESELARE, H. Horriestraat 31 Tel. 051/26.55.44, Fax 03/220.88.17 lbc-nvk.roeselare@acv-csc.be • 9100 SINT-NIKLAAS, H. Heymanplein 7 Tel. 03/765.23.70, Fax 03/220.88.18 lbc-nvk.sint-niklaas@acv-csc.be • 2300 TURNHOUT, Korte Begijnenstraat 20 Tel. 014/44.61.55, Fax 03/220.88.20 lbc-nvk.turnhout@acv-csc.be • 1800 VILVOORDE, Toekomststraat 17 Tel: 02/557.86.80, Fax: 03/220.88.07 lbc-nvk.vilvoorde@acv-csc.be

algemeen secretariaat 2000 ANTWERPEN, Sudermanstraat 5 Tel. 03/220.87.11, Fax 03/220.89.83 e-mail: lbc-nvk@acv-csc.be www.lbc-nvk.be

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

Ons Recht | 115de jaargang | APRIL 2011 |

31