De rekentoets
Geschreven door: Alicja Mikolajczyk & Dineke Krol Sector: Economie Inleverdatum: 12-02-15
Voorwoord Wij willen als alle eerst de leraren en leraressen die ons geholpen hebben met het sectorwerkstuk vriendelijk bedanken. De geweldige wiskunde leraar Meneer Goeree, lieve mevrouw Mulder, fantastische mevrouw Muskita, awesome meneer Brandt, intelligente mevrouw Veenstra, coole meneer Baars en onze lieve mentor mevrouw van der Werf. We willen de mensen bedanken die tijd voor ons hebben gemaakt om het rekentestje te maken voor ons eigen onderzoek. We willen ook Anne van Streun bedanken voor zijn tijd die hij in ons heeft gestoken om het interview te beantwoorden. Tot slot willen we natuurlijk de bezoekers van harte bedanken voor het luisteren naar onze presentatie over de rekentoets. Wij hopen dat ze veel te weten zijn gekomen over dit onderwerp.
2
Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................... 4 Deelvragen .............................................................................................................................................. 5 Hoe is de rekentoets ontstaan? .......................................................................................................... 5 Wat houdt de rekentoets in? .............................................................................................................. 6 Wat zijn de bezwaren van de rekentoets? .......................................................................................... 7 Is het waar dat leerlingen tegenwoordig slecht rekenen? .................................................................. 8 Waarom moeten leerlingen slagen voor de rekentoets? ................................................................... 9 Het eigen onderzoek ............................................................................................................................. 10 Rekentest eigen onderzoek ............................................................................................................... 11 Rekentest deel 2 ................................................................................................................................ 12 Uitkomsten eigen onderzoek ............................................................................................................ 12 Conclusie ............................................................................................................................................... 14 Bronnenlijst ........................................................................................................................................... 16
3
Inleiding We hebben dit onderwerp gekozen omdat het een belangrijk is voor de toekomst van de economie, want ten eerste verwachten scholen van leerlingen dat ze de eindtermen van het basisonderwijs hebben gehaald, vervolgens het ook in het 1e jaar en het 2e jaar verder kunnen ontwikkelen, zodat de leerlingen in het verdere jaar zelfstandig problemen kunnen oplossen bij het vak economie. Bijvoorbeeld bij het berekenen van het percentage van iets. Tegenwoordig heb je bij veel beroepen rekenen nodig, ook bij beroepen wat alles met economie te maken heeft zoals import en export. De hoofdvraag is: Is het terecht dat leerlingen op de middelbare school kunnen zakken of slagen op de ingevoerde rekentoets? De 5 deelvragen zijn: 1. Hoe is de rekentoets ontstaan? 2. Wat houdt de rekentoets in? 3. Wat zijn de bezwaren tegen de rekentoets? 4. Is het waar dat leerlingen tegenwoordig slecht rekenen? 5. Waarom moeten leerlingen slagen op de rekentoets? Verwachting van de uitkomst van de hoofdvraag van Dineke Krol: Ik vind het niet terecht dat je kunt zakken op de rekentoets. Ik vind wel dat we nog het vak rekenen moeten hebben, omdat we het nodig hebben voor de meeste vervolgopleidingen we zouden er wel een toets van moeten maken, zodat je kunt zien dat je de stof beheerst, als dat niet het geval is zou je meer moeten oefenen. De toets moet niet gelden voor het zak – slaag regeling. Verwachting van de uitkomst van de hoofdvraag van Alicja Mikolajczyk: Ik vind het wel terecht, want rekenen blijf je nodig hebben in de toekomst. Het rekenen opzich is niet lastig want elk kind heeft het gehad op de basisschool, maar voor ons is dit geen puur rekenen meer maar begrijpend lezen. Als dat verandert zou worden naar het echte rekenen kan er prima een rekentoets komen. Er zal sowieso een aangepaste rekentoets komen voor kinderen met rekenproblemen. Bovendien slaag je al met een 4,5. Ons eigen onderzoek was een rekentest. De rekentest had 2 onderdelen, het eerste onderdeel waren de kale rekensommen zoals 6+7=13. Het tweede onderdeel waren verhaalsommen van het niveau 2F. We hebben de rekentest 5 keer uitgedeeld aan 3 leerlingen van klas 4 VMBO 1 leerling klas 5 HAVO en onze rekenleraar meneer Rozendal. De uitkomsten op het eerste deel waren zeer positief, het 2e deel was bagger. Bijlage de testen van de 5 personen We zijn op dit onderwerp gekomen, omdat in eerste instantie Alicja haar moeder veel vertelde aan ons over de rekentoets wat ze had gelezen in de krant, daardoor kregen wij het idee om ons sectorwerkstuk over de rekentoets te doen. Eerst gingen we kijken of de rekentoets bij onze sector paste. Dat was zo, want rekenen heeft heel veel met de economie te maken zoals je hebt gelezen in de inleiding. In dit werkstuk kom je de uitwerking van de deelonderwerpen tegen, het eigen onderzoek, een interview met Anne van Streun en de conclusie.
4
Deelvragen Hoe is de rekentoets ontstaan? In de prehistorie was men al aan het tellen met kerfstokken en het bestudeerden van patronen en structuren. Dit is de oorsprong van het begrip natuurlijke getallen. De BabyloniĂŤrs waren het eerste volk dat zich met rekenen bezig hielt, doormiddel van problemen op te lossen in de landbouw, handel, sterrenkunde en scheepvaart. Zij waren de eerste mensen die de stelling van Pythagoras toepaste en waren in staat om vierkant vergelijkingen (kwadratische vergelijking) op te lossen. In de loop van de geschiedenis hebben verschillende volkeren formules uitgevonden zoals een scherpe hoek en een rechthoekige driehoek. Dus vroeger waren ze al bezig met rekenen, daar uit is het rekenen ontstaan. In de prehistorie schreven ze al die gegevens op de grotmuren en kerfstokken. Mensen hebben dat ontdekt en zijn zo begonnen met het verder ontwikkelen van het rekenen en het ontcijferen van de tekens van de volkeren van de geschiedenis.
Kerfstokken
In 2000 heeft het miniserie aangegeven dat ze het taal – en rekenonderwijs willen verbeteren Dit wil het ministerie, omdat er steeds grotere zorgen waren in het onderwijs en de samenleving over de rekenvaardigheden van leerlingen en leraren.
5
Wat houdt de rekentoets in? De rekentoets is een test waarin je rekenvaardigheden worden getoetst. Je hebt verschillende rekenniveau ’s. 1F moet je halen op de basisschool, 2F moet je halen op het VMBO en 3F moet je halen op HAVO/VWO. Tegenwoordig is het rekenen voornamelijk met verhaalsommen en er zitten ook kale sommen tussen ( dat zijn + - x en : ). De rekentoets is 2 jaar geldig. Er komt een aangepaste rekentoets voor leerlingen met ernstige rekenproblemen of dyscalculie. Die toets heet de ER-toets. Met deze toets mag je een rekenmachine toepassen met alle opgaven. Voordat de leerlingen de ER-toets willen maken moeten ze aan DUO worden opgegeven. Een dyscalculieverklaring is niet verplicht, de school waar de leerling op zit bepaalt of je die toets mag doen. Bij ons op school wordt de ER-toets geadviseerd als je onder de 50% zit met het rekenprogramma Got-it. De rekentoets duurt op het 2F-niveau 120 minuten en op het 3F niveau 150 minuten. De rekentoets wordt digitaal gemaakt zonder rekenmachine, alleen als het bij de opgave staat mag je de digitale rekenmachine gebruiken, dus voor de duidelijkheid niet je eigen rekenmachine meenemen! Je hebt met de rekentoets 1 herkansing. Voorlopig zijn er 51 vragen op de rekentoets, 15 kale sommen en 36 verhaalsommen. Vanaf schooljaar 2015-2016 telt de rekentoets mee voor de zak – en slaagregeling.
6
Wat zijn de bezwaren van de rekentoets? Er zijn veel klachten over de ingevoerde rekentoets, zoals De minister van Bon (beter onderwijs nl) is er op tegen, hij vindt dat de rekentoets geen consequenties mag hebben op het slagen van de leerlingen. Hij vindt het onzin dat de leerlingen opnieuw getoetst moeten worden op de middelbare school, terwijl je het op de basisschool al hebt afgerond. Sectororganistaties, scholierenorganisaties LAKS en onderwijsbonden vinden dat als je zakt voor je rekentoets je wel gewoon kunt slagen voor je eindexamen. De 2e kamer: SP, D66, Groen links, CDA zijn ook tegen de rekentoets, want ze willen niet dat de resultaten op de diploma’s van de leerlingen komen te staan, eerst moet alles op de orde zijn. Ze willen eerst 2 jaar om de toets voor te bereiden en in 2016 het cijfer van de rekentoets op het diploma zetten. 80% van de wiskundeleraren zijn tegen de rekentoets. De meerderheid van de leerlingen zijn tegen de rekentoets vooral, omdat ze ertegen op kijken en bang zijn dat ze zakken. De bezwaren van de leerlingen waren dat ze op de rekentoets niet de opgaven weer terug konden zien als ze van hun gedachte veranderden, daarnaast vonden ze dat er te veel verhaalsommen waren, waardoor ze de rekentoets lang niet af kregen en minder goed presteerden. Eerst waren het namelijk 48 verhaalsommen en dat is gedaald naar 36 verhaalsommen en 15 kale sommen.
7
Is het waar dat leerlingen tegenwoordig slecht rekenen? Doordat leerlingen binnen komen met een gebrekkig instroomniveau betekent het niet dat ze slecht rekenen, maar doordat basisschoolleraren nooit echt bezig zijn geweest met het rekenen en dus de basis niet goed beheersen, kunnen ze de leerlingen moeilijk rekenen uitleggen. De rekentoets bestaat uit 51 vragen waarvan 15 kale vragen en 36 verhaalsommen. Je hebt dus ook veel begrijpend lezen nodig, terwijl dat niet veel met rekenen te maken heeft. Als je de toets op 2F of op 3F maakt heb je daar 120 of 150 minuten voor, maar als de rekentoets dan heel veel begrijpend lezen is en je snapt niet wat je uit moet rekenen maak je dus heel veel fouten en ben je gezakt voor de rekentoets. Bij ons op school hebben leerlingen per week één uurtje les om te rekenen. Dat is eigenlijk veel te weinig om alle stof te behandelen. Als je wilt slagen voor de rekentoets moet je wel meer oefenen om de toets te kunnen halen. Er zijn ook scholen die geen rekenlessen hebben, maar moeten wel de rekentoets moeten maken. Oefening is dus heel belangrijk. Dinsdag 10 februari hebben 5 leden van de Vaste Commissie Onderwijs een aantal opgaven gemaakt van de rekentoets voor scholieren. Daaruit bleek dat ze alle 5 volgens het LAKS zijn gezakt. Er zat zelfs een oud – wiskundeleraar bij! Er waren zelfs twee 1en behaalt. Zo zie je maar dat je zonder voorbereiding de toets moeilijk kunt halen en is Het is dus niet waar dat leerlingen tegenwoordig slechter rekenen.
8
Waarom moeten leerlingen slagen voor de rekentoets? De leerlingen moeten slagen voor de rekentoets, omdat ze hierdoor betere rekenvaardigheden krijgen wat ze nodig hebben in de toekomst. De meerderheid van de leerlingen weten niet dat je met heel veel opleidingen rekenen nodig hebt. Leerlingen komen daar pas achter als ze een tijdje met de opleiding bezig zijn. Als je bijvoorbeeld apotheker wilt worden heb je ook rekenen nodig. Als je een stof moet mengen met een andere stof en het medicijn niet uit een kant en klare fles komt is het dodelijk voor de patiĂŤnt. Dat noem je geen foutje meer wat je kan terugdraaien. Dat is een super grote fout die je nooit meer terug zou kunnen draaien. Dus dit is een groot risico vak. Ook in het dagelijks leven heb je rekenen nodig. Als je bijvoorbeeld eten gaat koken en je hebt 300 ml water nodig en op je meetkan staat alleen in cl gegeven, dan moet je het kunnen omrekenen. Als je nooit de basis van rekenen hebt gehad is het lastig om de goede inhoud te kunnen inschatten. Er zullen betere doorlopende leerlijnen ontstaan voor rekenen en meer eenduidigheid in het rekenonderwijs in de gehele onderwijskolom, ook zal de beheersing van het rekenen voor zowel de leerling als de leraar beter worden. Het is van toepassing dat de leerlingen van tegenwoordig kunnen rekenen, want veel leraren en ouderen hebben nooit rekenen op de middelbare school gehad. We hebben het niet over de kale sommen, maar vooral over de context vragen. Het is logisch dat veel ouderen wel kunnen rekenen met kale sommen. Het ministerie van het onderwijs wil dat het percentage van het rekenen van Nederland omhoog gaat, wij staan in de top 10 landen van het beste reken en taal onderwijs. De laatste jaren zijn de cijfers gedaald.
9
Het eigen onderzoek 15 februari 2015
Interview Rekentoets Anne van Streun Wij hebben een interview gehad met Anne van Streun. Hij is zo vriendelijk geweest om zijn antwoorden voor ons te mailen. Dit interview is in zijn woorden geciteerd.
Wat is uw naam? Anne van Streun Wat voor functie heeft u? Ik ben een wiskundedidacticus, emeritus hoogleraar Education of mathematics and natural sciences aan de rijksuniversiteit Groningen. Hoe kan het dat u zo veel over de rekentoets weet? In het voorjaar van 2014 was ik lid van de commissie Bosker die de staatssecretaris moest adviseren over de ontstane chaos. Mijn kritiek in de Tweede Kamer is in haar geheel door deze commissie overgenomen. Wat is de aanleiding dat er een rekentoets komt? Ruim vijf jaar geleden bleek dat een groot deel van de eerstejaars studenten van de PABO slechter presteerden op taal en rekenen dan veel van de leerlingen van groep 8 op de basisschool. Dat gold speciaal voor de instroom uit het MBO, de helft van het aantal eerstejaars. Geen wonder want deze studenten hadden op het MBO vier jaar lang niets gedaan aan taal en rekenen, omdat daar die algemeen vormende vakken waren afgeschaft. Het HBO eiste voor alle instromende studenten een betere kennis en vaardigheid in rekenen en taal. Het MBO wilde daar wel weer aan gaan werken, maar dan moest hun instroom van het VMBO ook beter zijn en het VMBO klaagde vervolgens over het niveau van rekenen en taal van de leerlingen die vanuit de basisschool bij hen binnen kwamen. Wat zijn de rekenniveau’s? Zo’n vijf jaar geleden stelde de minister een commissie Meijerink (de algemene voorzitter) van experts in die moest vaststellen wat er aan deze problemen moest worden gedaan. Zelf was ik voorzitter van de werkgroep rekenen. Wij constateerden dat eigenlijk alleen in het MBO een groot probleem was en dat daar weer werk gemaakt moest worden van tenminste het op peil houden en voor MBO-4 uitbreiden van de rekenvaardigheid, referentieniveau 3F. Eind VMBO moesten volgens ons over de rekenvaardigheid beschikken die al in de examenprogramma’s wiskunde vmbo basis en kader is vastgelegd en op de examens wordt getoetst. Dat heet sindsdien referentieniveau 2F. Dus alleen voor de 20% van de vmboleerlingen die geen wiskunde kiezen, zou aanvullend onderwijs moeten worden gegeven om 2F te halen. In het advies aan de minister is uitdrukkelijk aangegeven dat er alleen diagnostisch getoetst moest worden en dat alleen de tekortschietende scholen en niet de leerlingen op blijvend slechte resultaten moesten worden aangesproken. Verder vonden wij dat leerlingen van havo-vwo en deels ook vmbo TL andere rekeninhouden en dus ook andere toetsen moesten maken. 10
Rekentest eigen onderzoek
8+7 43+67 234+167 1340+1250
= = = =
8x7 6x50 40x20 99x1000
= = = =
8-5 40-23 245-145 1200-1157
= = = =
24:3 20:5 400:8 540:9
= = = =
1/2 deel is hoeveel % = 1/3 deel is hoeveel % = 1/5 deel is hoeveel % =
Antwoorden deel 1 : 15 110 401 2590
56 300 800 99000
3 17 100 43
8 4 50 60
50% 33,33% 20%
Antwoorden deel 2: 556
15,45
700 70 7000 20 2
7/20
11
Rekentest deel 2 !Bij deze opgave mag je een rekenmachine gebruiken!
De afstand tussen de goals op een voetbalveld is 100 meter. Raul maakt een tekening op schaal van het voetbalveld. De afstand tussen zijn goals is 18 cm. Wat is de schaal van de tekening? Rond af op een geheel getal. De tekening is op schaal 1: …………….getekend.
Reken uit(zonder rekenmachine): Een kaart heeft schaal 1: 10.000
7 cm op de kaart is 0,7 cm op de kaart is 70 cm op de kaart is 2000 m in werkelijkheid is 200 m in werkelijkheid is
m in werkelijkheid. m in werkelijkheid. m in werkelijkheid. cm op de kaart. cm op de kaart.
Maureen en Joost schatten allebei wat een zak appels weegt. Daarna gaan ze wegen. Het gewicht van de appels zit precies tussen de 2 schattingen in. Hoeveel kg weegt de zak appels (zonder rekenmachine) ? De zak appels weegt………………kg.
!Bij deze opgave mag je een rekenmachine gebruiken! Anne en Boy eten een appeltaart. Boy eet 1/4 van de taart Anne eet 2/5 van de taart Hoeveel is er nog over van de taart? omcirkel het juiste antwoord. 3/4 7/20 3/5 13/20
!!!!!! Geef je mening over het eerste en het tweede deel van deze rekentest !!!!!!
12
Uitkomsten eigen onderzoek 120,00%
100,00%
80,00% deel 1
60,00%
deel 2 40,00%
20,00%
0,00%
Nogmaals deel 1: Kale rekensommen Deel 2: context vragen
M= MAVO 4 H= HAVO 5 D= leraar
De conclusie is dat het eerste deel gemiddeld veel beter gemaakt is en op het tweede deel behoorlijk laag op gescoord is. We hebben express leerlingen uit klas 4 gevraagd omdat zij dit jaar de rekentoets moeten maken. De meningen van de mensen op volgorde die de test gemaakt hebben: Geeft weer of iemand wat kan rekenen. Is geen maatstof om de beoordelen of iemand op 2F niveau zit. Te weinig opgaven, onderdelen missen. Het eerste deel was makkelijk en het tweede was moeilijk , ik ben voor de rekentoets. Het eerste deel was makkelijk, maar het tweede deel was pittiger maar niet chili peper pittig. Ik ben voor de rekentoets, want dat heb je nodig voor de toekomst. Heel mooi gemaakt! Ik vind dat de rekentoets een goed initiatief is. Deel 1 is saai en deel 2 leuk. Eerste gedeelte was makkelijk en het tweede deel was super mooi gemaakt! Wij vinden dat het eerste deel erg makkelijk was. Het tweede deel was moeilijk ondanks wij zelfs 3F doen. 13
Conclusie Wij zijn 3 dagen op school bezig geweest met het sectorwerkstuk. We hebben het super gezellig gehad met medeleerlingen en het was leuk om te zien hoe leerlingen er mee bezig zijn geweest, heel fanatiek en dat geeft je zelf ook weer energie. De eerste dag hebben we de deelvragen gemaakt en die zijn goedgekeurd. Het onderwerp en de hoofdvraag waren al eerder goedgekeurd, dus daar hoefden we niet meer tijd in de besteden. De tweede dag hebben we alle informatie gezocht om zo de deelvragen te kunnen beantwoorden. We hadden zelf ook al 2 a4tjes vol met informatie, dat konden we goed gebruiken. Door die informatie waren we ook aardig snel klaar met het beantwoorden van de deelvragen. De laatste dag hebben we de puntjes op de i gezet en geknutseld voor onze stand.
Het antwoord van de hoofdvraag: Het is terecht dat leerlingen op de middelbare school kunnen zakken voor de rekentoets, want Sander Dekker heeft het vastgesteld. Ondanks het is vastgesteld en is ingevoerd zijn er veel bezwaren tegen. Er kwamen klachtbrieven bij de tweede kamer, maar Sander Dekker negeerde al het commentaar aldus Jasper van Dijk (SP).
Conclusie onderzoek: De conclusie is dat het eerste deel gemiddeld veel beter gemaakt is en op het tweede deel behoorlijk laag op gescoord is. Wij hebben veel geleerd over dit onderwerp, want je bent heel gericht met een onderwerp bezig. Wanneer je dat doet, kom je onbewust veel te weten.
Leerproces van Alicja: Wat mij opviel over de rekentoets was dat de rekentoets maar 2 jaar telt. Dat vind ik behoorlijk onzin, want je VMBO diploma telt toch ook niet 2 jaar? of je rijbewijs diploma? Als je je diploma hebt, heb je hem en is die niet geldig voor een paar jaar. Waar ontzettend om moest lachen was dat onze rekenleraar 8-5 fout had, natuurlijk was dat een domme fout en wist hij wel wat het was. Wat ik een toppunt van Dineke vind, is dat zij altijd heel nauwkeurig gaat na lezen en eerst gaat kijken of ze alles snapt en vervolgens pas in het werkstuk plaatst. Het tweede toppunt vind ik dat zij heeft geregeld om een interview te doen met Anne van Streun. We hebben namelijk veel informatie gekregen hoe het er nu voor staat met de rekentoets. 14
Leerproces Dineke: Het viel mij op dat de 5 leden van de Vaste Commissie Onderwijs alle vijf gezakt zijn, terwijl er een oud – leraar wiskunde bij zat! Hoe zouden wij de rekentoets dan maken? Ook vond ik het grappig dat 4 van de 5 mensen die het rekentestje hadden gemaakt bij de eerste verhaalsom allemaal hetzelfde antwoord hadden, maar tegelijkertijd ook fout. Wat ik een toppunt van Alicja vind is dat ze altijd enthousiast er mee bezig was. We zijn van te voren namelijk al begonnen om de versiering te maken. We hadden daar veel plezier bij. Nog een toppunt van Alicja vind ik dat ze altijd het initiatief nam om mensen netjes te vragen of ze het rekentestje wilden maken. Ook heeft ze geprobeerd om de telegraaf te bellen, maar helaas was er een super lange wachtlijn.
15
Bronnenlijst http://www.steunpunttaalenrekenenvo.nl/nieuws, informatie www.google.nl, afbeeldingen www.telegraaf.nl, contact www.ocw.nl Anne van Streun, wiskundedidacticus, emeritus hoogleraar Education of mathematics and natural sciences aan de rijksuniversiteit Groningen. Illustraties en krantenartikelen van de telegraaf: Rekentoets misbaksel Rekentoets gaat door ondanks felle kritiek Protest tegen ‘onnozele’ rekentest zwelt aan
16