Sociale media
1
Inleiding Wij doen ons sectorwerkstuk over de sociale media. In ons werkstuk lees je over verschillende soorten sociale media en over hoe de sociale media’s werken en wat voor sociale media’s er zijn. Je leert het nut en alle positieve kanten van de sociale media kennen, want zeg nou zelf wie heeft nu geen smartphone of wie heeft nu geen laptop tegenwoordig. De sociale media is tegenwoordig niet meer weg te denken. Bijna alles loopt nu via de sociale media. Denk maar eens aan waar mensen hun informatie vandaan halen, huiswerk en cijfers staan ook op internet, iedereen appt nu via WhatsApp en lang niet meer via sms’jes, ook zijn er online winkels en worden er online reclames verspreid. Niet alleen is het handig, maar het is ook een deel geworden van vermaak zoals de games die erop staan. Leuk en makkelijk he, al dat sociale media? Toch hebben de sociale media ook erg vervelende nadelen. Je kunt gepest worden via sociale media of sterker nog gestalkt worden en afgeperst en je kunt er ook erg verslaafd aan raken. Al die negatieve dingen kunnen zwaar uit de hand lopen. Vroeger was sociale media nog niet erg aan de orde, de mensen spraken af in het echt en waren nog niet zo ver in de ontwikkeling, dat is nu anders. Ook komen er criminelen, hackers, bangalijsten en kinderlokkers voor op de sociale media. Hoe kun je ze het best herkennen? En hoe moet je nou voorzichtig en verstandig hiermee omgaan? Dat lees je in dit werkstuk. Veel plezier met lezen en we hopen dat u/jij/je nu een beter beeld hebt wat er zo al in de sociale media voorkomt. Veel lees plezier alvast.
2
3
Inhoudsopgave Onderdeel Bladzijde Voorpagina Fotocollage 1 Inleiding 2 Inhoudsopgave 3,4 Vraag 1: Wat zijn de populairste sociale media? 1.1 WhatsApp 5 1.2 Facebook (Messenger) 6 1.3 Kik Meggenger 7 1.4 Twitter 8 1.5 Snapchat 9 1.6 Instagram 10 1.7 Welke wordt het meest gebruikt? 11 Vraag 2: Wat zijn de voordelen en de nadelen van sociale media? 2.1 Voordelen van sociale media? 12,13 2.2 Nadelen van sociale media? 14,15 Vraag 3: Wat zijn de meest actuele nieuwsberichten met daarin gevaren en gevolgen van sociale media? 3.1 Pesten 16 3.2 Hacken 17 3.3 De bangalijst 18 3.4 Actuele nieuwsberichten 19,20 3.5 Het verhaal van Amanda Todd (het 21,22 bekendste nieuwsbericht van de sociale media rond deze tijd)
4
Vraag 4: Wat zijn onze uitwerkingen? 4.1 Wat waren de doelen van de 23,24 uitwerkingen? 4.2 Folder 25,26 4.3 Interview 27,28 4.4 EnquĂŞte 29,30 4.5 Facebook uitwerking 31 Vraag 5: Waarvoor gebruiken we sociale media en welke doelgroepen maken er gebruik van? 5.1 Waarvoor gebruiken we sociale media? 32,33 5.2 Welke doelgroepen maken er gebruik 34 van? Vraag 6: Waarin verschilt sociale media van vroeger? 6.1 Vroeger 35 6.2 Nu 36 Informatie achter het werkstuk Bronnen 37 Logboek Nienke 38 Logboek Ankelien 39 Logboek Ammie 40 Nawoord 41
5
Vraag 1: Wat zijn de populairste sociale media’s? 1.1 WhatsApp WhatsApp is zoals de naam ook al zegt, een app. Je kan via WhatsApp heel gemakkelijk een berichtje naar iemand sturen, een leuke en toepasselijke smileys toevoegen, foto’s of video’s meesturen of je kan een groepsgesprek starten. WhatsApp Messenger is een app voor op je mobiel die op elke smartphone werkt. Je kunt via WhatsApp sms-berichten versturen zonder er voor te betalen. Omdat WhatsApp van internet gebruik maakt hoef je niet te betalen voor de berichten de je verstuurd en/of binnen krijgt.
W-tje: Er worden ongeveer 1 miljard appjes verstuurd op 1 dag via WhatsApp. Als al die berichtjes via sms werden verzonden, zou dat de telefoonmaatschappijen heel veel geld opleveren.
6
1.2 Facebook (Messenger) Facebook is in 2004 opgericht door de Amerikaan Mark Zuckerberg. Facebook is inmiddels het grootste sociale netwerk met bijna 1,3 miljard gebruikers per maand. Van die 1,3 miljard gebruikers maakt ongeveer 1 miljard van de gebruikers gebruik van een mobiel apparaat. Facebook is een leuke site, je kan praten met mensen over de hele wereld. Je kan berichten posten met leuke of grappige foto’s. Facebook valt onder sociale netwerken, maar wordt ook deels gebruikt als microblog. Mensen zetten op hun tijdlijn wat ze op dat moment aan het doen zijn, of wat ze hebben gedaan.
W-tje: Als Facebook een land was, dan was dat het 3e grootste land van de wereld.
7
1.3 Kik Messenger 185 miljoen mensen houden van Kik! Kik zorgt ervoor dat je je contacten kan onderhouden, het maakt niet uit hoe je ze hebt ontmoet, op school of je favoriete app. Je hoeft ze alleen maar te vragen, wat is je kik?
Laat je persoonlijkheid zien. Je gebruikersnaam is uniek en je hoeft je telefoonnummer nooit te delen. Je kan er meer mee dan chatten alleen, je kan games spelen met je Kik contacten, muziek delen. Je kan veel meer dan chatten, je kan spelletjes spelen met je Kik contacten en je kan muziek delen met je Kik contacten.
W-tje Kik Messenger is net als WhatsApp één van de vele sociale netwerken, en is samen met WhatsApp de meest populaire gratis berichtendienst over de hele wereld.
8
1.4 Twitter Twitter is een gratis website / app waarmee je in contact kan komen met mensen, je kan plaatsen wat je op dit moment aan het doen bent.
Je kan je tweets delen met andere apps zoals Facebook, WhatsApp, Kik, e-mail en sms. Je kan met Twitter jezelf uiten door leuke foto’s, video’s, smileys en nog veel meer leuks toe te voegen. Via Twitter kan je een gesprek starten met personen die je kent, of met bekende personen, hopelijk reageren ze dan op jou. Op Twitter kan je kan je gebruik maken van een hashtag. Op deze manier kan je meer tweets vinden over het onderwerp dat je leuk vind.
W-tje: De 3 landen waar het meest wordt getwitterd: USA, Brazillië en Japan.
9
1.5 Snapchat Snapchat is een app waarmee je snel en gemakkelijk foto’s met je Snapchat contacten kan delen. Je kan je eigen foto’s en korte video’s snel en gemakkelijk opslaan, zodat je de foto’s in je galerij hebt staan.
Je kan de Snap die jij hebt gemaakt in Mijn Verhaal zetten. Dan kunnen al je Snapchat contacten die foto of video 24 uur lang bekijken. Als je met iemand afspreekt om face to face te gaan chatten, dan ga je allebei naar het gesprek toe, en klik je op de blauwe knop onder in beeld. Dan kan je face to face chatten, maar ook laten zien wat er voor je gebeurt. Je kan ook Snapsave downloaden
Het nadeel van Snapchat is wel dat de persoon naar wie je de Snap stuurt, een screenshot kan maken en de foto opslaat in zijn / haar galerij.
W-tje: Snapchat wordt veel gebruikt om heel uitdagende foto’s te versturen. Veel mensen doen dat omdat de foto na 10 seconden helemaal weg is. Tenzij je een screenshot maakt.
10
1.6 Instagram Instagram is een leuke gratis app waar je foto’s en video’s op een leuke manier kan bewerken en delen met je vrienden. Als je de foto zo leuk vindt, kan je de foto voordat je hem op instagram zet, nog delen met andere social media zoals Facebook en Twitter. Als je een foto plaatst met je vrienden er op, dan kan je hen taggen. Voordat je de foto plaatst, klik je op de persoon en typ je hun instagram naam erbij, dan staat de foto ook op hun profiel. Als je een foto ziet en denkt, daar moet ik de naam van een vriend bij schrijven, dan kan je ze linken. Je schijft dan bij de reacties hun instagram naam, zo kan de persoon zien dat jij zijn/haar naam hebt gebruikt.
W-tje: Ikea is het eerste bedrijf dat een website heeft gebouwd in Instagram.
11
1.7 Welke wordt het meest gebruikt? Welke van deze apps wordt er nu het meeste gebruikt? Facebook is de meest gebruikte app op dit moment, WhatsApp komt pas op de tweede plaats. Veel oudere mensen die geen telefoon of tablet hebben, hebben dus geen WhatsApp maar gaan Facebooken. Via Facebook kan je contact maken met bijvoorbeeld familie die in Amerika woont, dat is handig voor oudere mensen zonder WhatsApp. Mensen die een smartphone hebben, sturen sneller even een berichtje via WhatsApp. Je kan dan meteen kijken of het appje is aangekomen. Het voordeel van deze beide apps is dat ze gratis zijn.
12
Vraag 2: Wat zijn de voordelen en de nadelen van sociale media? 2.1 Voordelen van sociale media Er zijn veel voordelen van de sociale media. Je kan heel snel en makkelijk contact maken met mensen. Bijvoorbeeld via WhatsApp. Even snel een appje versturen gaat heel makkelijk. Sociale media zijn dus heel toegankelijk. Je maakt een account aan en je kunt chatten met iedereen. Er komt steeds meer open Wi-Fi op verschillende plaatsen. Denk aan winkelcentrums en scholen. Of je neemt een abonnement met internet. Je kan dan overal waar je wilt chatten met mensen of informatie delen. Informatie over mensen is makkelijk te vinden. Als je hebt gesolliciteerd dan kan je baas even op Facebook kijken wat voor persoon jij bent. Ook doe je dat bij je collega’s. Je weet alvast iets over je collega’s zoals: wat voor hobby’s hij/ zij heeft. Heeft je collega een relatie of kinderen? Als je dit weet praat het een stuk makkelijker. Als je een vriend of vriendin hebt die te ver weg woont voor een bezoekje kan je toch contact hebben. Door Skype of andere sociale media. Je kan elkaar zien via Skype en chatten via bijvoorbeeld Facebook. Door steeds meer mogelijkheden in de sociale media is er versterking van de bedrijfscultuur. Dat houdt in dat bedrijven ook meedoen aan alle vernieuwingen en zo gaat het werk sneller en misschien wel beter. Collega’s kunnen elkaar snel informeren, ze kunnen informatie en ideeën opdoen op het internet. Een bedrijf kan hun naamsbekendheid opbouwen. Een bedrijf kan reclame plaatsen op internet. Zo kunnen ze meer klanten aantrekken. Wil je graag iemand beter leren kennen maar je durft niet naar diegene toe? Of wil je graag even over je problemen praten maar je durft het niet aan iemand te vertellen? Dan zijn sociale media de oplossing. Je kan iemand beter leren kennen door te gaan chatten, er vallen geen ongemakkelijke stiltes en je durft meer te zeggen dan in het echt. Als je ergens mee zit of als je problemen hebt dan hoef je dan niet tegen een bekende te zeggen. Je kan bijvoorbeeld naar chatroom.nl gaan. Daar chat je met een onbekende. Het lucht op als je even alles aan iemand kwijt kan. Op deze manier wordt alles heel aantrekkelijk. Even op Twitter en Facebook zetten wat je doet en waar je bent. Je leest even je tijdlijn en je komt erachter wat al je vrienden aan het
13
doen zijn. Je maakt makkelijk contact met bekenden of onbekenden. Als je het moeilijk vindt vrienden te maken dan ga je het op sociaal media proberen. Je verstuurt makkelijk foto’s en filmpjes. Je kan snel het weer checken. Waar regent het en waar schijnt de zon? Je kunt rekening houden met het weer. Er zijn apps waarmee je binnen een paar seconden het weer kunt bekijken op de plaats waar je op dat moment bent. Maar natuurlijk kan je het weer bekijken over de hele wereld. Ook kan je snel het verkeer checken. Even kijken waar er files zijn. Dit is heel gemakkelijk en handig.
14
2.2 Nadelen van sociale media Maar is dit allemaal wel zo positief? Er zijn heel veel positieve kanten van sociaal media. Maar bij elk voordeel zijn zeker wel een paar nadelen. Door snel en makkelijk contact kan je heel snel iemand die je niet kent een appje sturen. Je raakt in contact met een onbekende en onbewust krijgt die onbekende veel gegevens van je. Sociaal media is heel toegankelijk. Je hebt op veel plaatsen Wi-Fi en daardoor ben je op veel plaatsen te traceren. Hier tegenover staat dat je onbewust gegevens aan die onbekende kan geven. Die onbekende kan dus ook weten waar jij op welk moment dat ook maar bent. Hij/zij kan je opzoeken en komt heel veel over jou te weten. Informatie over mensen is makkelijk te vinden. Zonder dat je dat misschien doorhebt of wilt is er veel informatie over jou te vinden op het internet. Typ je naam maar eens in op Google. Je kan bijvoorbeeld vinden welke sport je doet en hoe laat je moet sporten. Ook als je gaat solliciteren zoekt je baas naar gegevens op Google of Facebook. Als je rare filmpjes of foto’s op je profiel hebt staan is dat een kans dat je niet wordt aangenomen. Met Skype kan je elkaar zien. Super leuk toch? Ja, heel erg leuk als je met een goede vriendin aan het Skypen bent. Maar stel je komt in contact met een ‘leuke’ jongen/meisje op een chatsite. Dan geef je je naam van Skype want dan kan je elkaar zien. Maar dat leuke jongen/meisje wil en kan nooit Skypen. Er is altijd wel iets waardoor het niet kan. Webcam kapot, te druk enz. hij/zij wil wel graag dat jij je webcam aandoet. Na een tijdje vraagt hij/zij of je je kleding uit wilt doen en zo gaat het verder. Hij/zij kan zonder dat je het doorhebt foto’s van jou maken. Jouw naaktfoto’s belanden op het internet en je komt in de problemen. Dit allemaal begon met een leuk gesprek op een chatsite. Doe nooit dingen die je niet wilt voor de webcam en geef nooit je Skype naam aan een onbekende! Versterking van de bedrijfscultuur. Het kost tijd om sociale media te leren kennen en klachten zijn openbaar. Je kan een website maken voor je bedrijf. Maar daar moet je wel berichten op plaatsen. Je kan teveel/ te weinig/ oninteressante berichten plaatsen. Klanten kunnen dit als negatief ervaren. Klanten zullen hun klachten eerder via sociale media bekend maken dan gewoon via de telefoon. Op deze manier zijn alle klachten wel openbaar. Als je iets wilt kopen en je leest de klachten koop je het misschien niet. Ook dit is negatief voor het bedrijf. Cyberpesten Helaas komt dit veel voor. Het verschil tussen cyberpesten en ‘gewoon pesten’ is dat de pester vaak anoniem is. Cyberpesten is dat de pester herhaaldelijk gebruik maakt van sociale media om iemand kwetsend materiaal te versturen of kwetsende dingen over iemand verspreiden om macht over de persoon te krijgen. Dit gaat vaak veel te ver. De gepeste persoon durft niet tegen de
15
pester in te gaan en doet dus alles wat hij/zij zegt. Het is belangrijk dat de gepeste persoon hulp zoekt anders gaat de pester alleen maar verder. Verslaving Je kan verslaafd raken aan sociale media. Je hebt het misschien niet altijd door. Maar iedereen is met sociale media bezig. Je doet veel met sociale media, dat is niet erg. Het word pas problematisch als het andere taken in de weg gaan staan. Of als je paniekerig wordt als je een tijdje niet op Twitter of Facebook hebt gekeken. Je gaat niet meer met vrienden afspreken maar je ziet elkaar en praat met elkaar via de sociale media. Het is verstandig om dan hulp te zoeken. Praat met je huisarts of neem contact op met een instelling speciaal voor deze verslaving. Hacken Hacken is proberen toegang te krijgen tot de gegevens van iemand anders, het is strafbaar als er geen toestemming is van de eigenaar. Dit kan op verschillende manieren: door het achterhalen van iemands inlog gegevens, dat kan door het te raden of door bijvoorbeeld chantage. Je dwingt diegene om het te zeggen. Of door phising. Je lokt dan iemand naar een neppe banksite (je zou zeggen dat de site’s van een bank betrouwbaar is) dan voert diegene zijn inlog gegevens in en je kunt de gegevens van die persoon nalezen. Een andere vorm van hacken is via de webcam. Het is verstandig om je webcam altijd af te plakken. Want een hacker kan ‘in’ je computer komen en als jij een webcam hebt kan de hacker alles door webcam zien. Dit is gevaarlijk want hij kan foto’s maken van alles wat jij doet en dat kan op internet worden geplaatst. Verkeer Iedereen herkend het vast wel. Even een berichtje of het laatste nieuws checken op de fiets of in de auto. Je let op dat moment even niet op de weg. Dat is gevaarlijk voor jou en voor de andere weggebruikers. In het ergste geval is er een ongeluk en komt er iemand om. Dit is door jou veroorzaakt omdat jij even je berichtje las. Het is heel verleidelijk om even een berichtje te versturen tijdens het fietsen of rijden en het gebeurt te veel.
16
Vraag 3: Wat zijn de meest actuele nieuwsberichten met daarin gevaren en gevolgen van sociale media? 3.1 Pesten Wordt er bij jullie op school gepest? Wie zien dat dan? Gebeurt dat onopgemerkt? Of wordt er juist wat tegen het pesten gedaan? Ook op sociale media word er vaak gepest. Op het nieuws is dat 1 van de meest voorkomende nieuwsberichten op de sociale media. Vooral wordt er veel gepest op: Facebook, Twitter, WhatsApp of Instagram. Het pesten op sociale media kan op veel manieren. Zoals: haat/dreig mails sturen, het verspreiden van beeldmateriaal, uitsluiting in WhatsApp groepen en natuurlijk achter zijn of haar rug om haat accounts aanmaken. Het meest vervelende van digitaal pesten is dat als je bijvoorbeeld een nieuwe laptop of mobiel hebt, dat niemand het merkt. Je ouders gunnen je privacy dus die zullen waarschijnlijk niet in je laptop of mobiel kijken. Als er iemand gepest word via sociale media, ligt het meestal aan jezelf of je het vertelt en er mee geholpen kan worden of niet. Is het echt zo? Kunnen ouders echt niks doen aan het online pesten? Natuurlijk kunnen ze er wat aan doen! De ouders kunnen het beste online pesten voorkomen door duidelijke afspraken te maken met het kind. Zoals: zet nooit privé gegevens op het internet, scherm je profiel zoveel mogelijk af (bv. Alleen voor vrienden), plaats alleen neutrale foto’s of helemaal geen foto’s op internet, accepteer alleen mensen die je echt goed en ook persoonlijk kent, houdt wachtwoorden en inloggegevens altijd geheim, zet geen dingen onder foto’s of berichten van een ander die je zelf ook niet zou willen en als het toch uit de hand loopt of er is een foutje gebeurd vertel het aan iemand die je vertrouwt.
17
18
3.2 Hacken Niet alleen pesten komt veel voor in het nieuws over de sociale media maar je hebt ook steeds meer te maken met hackers. Hackers kunnen op allemaal bepaalde manieren werken. Ze kunnen in hun eentje werken of in een heel netwerk. Ze kunnen op verschillende manieren aan je gegevens komen. Zo doen ze zich bijvoorbeeld voor als een bepaald programma waarvoor je jouw gegevens in moet voeren. Dat noem je Phishing hacken. (Phishing hacken is mensen worden opgelicht door ze te lokken naar een valse website, die een kopie is van de echte website waar de mensen gebruik van maken. en waar ze zonder iets te weten hun inlogcode/gebruikersnaam en wachtwoord invoeren. Nu heeft de hacker eigenlijk vrij spel. Hij heeft nu je persoonlijke inlogcodes). Kijk dus eerst goed naar waar jij je persoonlijke gegevens invoert voor je het verstuurt. Ook kunnen er hackers zijn die met internetbanieren hacken, dan laten ze het lijken alsof je een berichtje krijgt van je bank, maar in werkelijkheid zijn het de hackers. De mensen die erin trappen zouden wel eens heel wat geld op deze manier kunnen verliezen, doordat ze het geloven en hun pincode of bankrekening nummer versturen naar “de bank”. Alleen weten ze niet dat het de hackers zijn. Als je iets niet vertrouwt kun je het allerbeste eerst even bellen of vragen aan het bedrijf zelf of het wel klopt. Ook kunnen hackers op WhatsApp vervelende dingen doen. Ze kunnen bijvoorbeeld filmpjes of een programmaatje sturen waarin een virus zit. Sommige jongere hackers vinden hacken van sites, profielen of laptops niet leuk, daarom gaan ze nog een stapje verder. Als ze je gebruikersnaam en wachtwoord hebben gehackt kunnen ze in de bestanden of je profiel komen. Zo kunnen hackers vervelende dingen doen met je profiel. Ze kunnen bijvoorbeeld rare berichten naar je vrienden sturen met daarin bijvoorbeeld dat je ze haat of nog ergere dingen. Zo lijkt het net of je dat zelf doet. Ze kunnen ook nu zomaar in je privé gegevens kijken zonder dat je er van af weet. Filmpjes en foto’s kunnen ze erop zetten en natuurlijk al je berichtjes lezen en beantwoorden. Er zijn niet alleen hackers die je willen pesten of je een virus willen sturen, maar er zijn ook hackers die illegale dingen op je laptop willen downloaden of illegale dingen willen versturen, en dat via jou laptop zonder dat je iets door hebt. Het beste wat je er tegen kunt doen is zoveel mogelijk proberen je profiel of bestanden af te schermen en je kunt ook nog een virus programma downloaden.
19
3.3 De bangalijst De bangalijst is een lijst met namen van meisjes uit een bepaalde buurt, plaats of regio. Op die lijsten staan niet alleen meisjes namen die volgens jongens de top 10 grootste sletten zijn, maar ze zetten er ook vaak nog een extra omschrijving bij zoals bijvoorbeeld: deze stuurt makkelijk naakt foto’s of doet makkelijk wat voor een drankje. Jongeren (met name jongens) versturen elkaar die lijsten, via sociale media toe, zo sturen ook die jongeren weer die lijst naar anderen door. Nu is de vraag natuurlijk.. Wat heeft de bangalijst nu te maken met de sociale media? Je zou zeggen dat de sociale media er niet veel mee te maken zouden hebben, maar ze hebben er wel degelijk mee te maken. De bangalijst is ontstaan door de sociale media. Er waren eerst nooit van zulke lijsten. Misschien waren die er wel maar dan bij jongeren onderling. Dat is natuurlijk verschrikkelijk, maar wat nog erger is, is dat het op internet staat. Sindsdien word het alsmaar gekker. Er zijn nu ook websites waaraan je kunt deelnemen vanaf een bepaalde leeftijd en daar kun je een filmpje of foto op plaatsen. Dan oordelen jongens of ze je leuk vinden of niet. Persoonlijk vind ik het niet normaal dat je jezelf nu gewoon voor zoiets kan opgeven. Op de bangalijst staan is niet iets om erg trots op te zijn. Je wordt niet meer door de jongeren serieus genomen. De meeste jongeren vinden je dan niet leuk om hoe je bent maar gewoon omdat je bepaalde handelingen of uitvoeringen doet of toelaat. Hiernaast zie je een voorbeeld van een bangalijst. Dan kun je even zien hoe erg sommige bijschriften kunnen zijn.
20
3.4 Actuele nieuwsberichten -
Cyberpesten treft twaalf kinderen per jaar in Olst-Wijhe (4 september 2014) “OLST-WIJHE - Van de 116 ondervraagde jongeren in de gemeente Olst-Wijhe zijn in het afgelopen jaar twaalf kinderen wel eens gepest via het internet, het zogenoemde cyberpesten.”
-
Langs veel wegen is dit reclamebord te zien. Met dit bord wordt bedoeld dat je geen sociale media moet gebruiken als je onderweg bent. Dat doe je alleen op een parkeerplaats. Er staat onder: ‘daar kun je mee THUIS komen’. Als je sociale media gebruikt in het verkeer kunnen er ongelukken gebeuren en in het ergste geval kom je niet meer thuis…
-
‘20 november 2014, Internet en social media vormen voor fotografen een onuitputtelijke bron van informatie en inspiratie. Hoe vind je als (beginnend) fotograaf de informatie die voor jou interessant is? En op welke manieren kun je jouw foto's en de artikelen die jij leuk vindt, delen met vrienden en volgers?’ Bekend worden via sociale media. Inspiratie opdoen
-
Pepernoten, kerststollen en social media ‘Er zullen ook dit jaar weer genoeg (of beter gezegd: meer) social campagnes worden bedacht rondom de feestdagen. Inspelen op de gekte en zoveel mogelijk acties bedenken waarbij de consument in aanraking komt met jouw product of merk. Online je schoen zetten en de inhoud winnen, kans maken op je complete verlanglijstje of een hashtag in het leven roepen en één van de gebruikers belonen. Er wordt weer volop met cadeaus gestrooid. Maar is dit wel de juiste manier om op social media in te spelen op de feestdagen? Is het geen tijd voor een meer creatieve invulling van de laatste maand van het jaar waarbij geen groot weggeef-festijn wordt gecreëerd, maar het gezellige decembersfeertje wordt overgebracht?’
-
Wetenschappers trekken te snel conclusies uit sociale media "Veel onderzoekers denken - of hopen - dat als ze maar genoeg data verzamelen, ze alle onregelmatigheden er wel uit selecteren", schrijven ze. "Maar het oude adagium van de sociale wetenschap geldt nog steeds: weet wat u meet."
-
Charles Barkley: social media voor idioten
21
Charles Barkley wil niets met social media te maken hebben. De excentrieke exbasketballer zegt bij TMZ dat hij geen enkele behoefte heeft om 'met iedere idioot in Amerika' te praten. "Wat anderen van mij vinden, interesseert me ook al helemaal niets. Iedereen heeft wel ergens een mening over", aldus de voormalige power forward van de Phoenix Suns, Houston Rockets en Philadelphia 76ers. -
Amanda Todd In 3.5 vind je het verhaal van Amanda Todd
22
3.5 Het verhaal van Amanda Todd (het bekendste nieuwsbericht van de sociale media van rond deze tijd)
Amanda Todd Amanda Todd was 12 jaar oud toen ze zich liet verleiden door de Nederlandse Aydin C. van 36 jaar oud. Amanda dacht dat Aydin C. Een jongen was van haar leeftijd en liet zich door zijn praatjes verleiden. Dit verhaal liep nogal erg uit de hand en koste Amanda het leven. Hoe het gebeurde: Voor de tijd dat amanda haar naaktfoto op het internet kwam liet ze haar vriendin Vickey haarzelf opnemen, terwijl ze aan het zingen was. Volgens Vickey wilde Amanda beroemd worden en nam ze daarom die opnames van zichzelf. Na een poosje leerde ze de webcam kennen en nam zichzelf op door de webcam. Op een gegeven moment begon ze steeds strakkere shirtjes te dragen en kortere broekjes. Ook danste ze nu regelmatig voor de webcam. Vickey, haar vriendin, vond dit al wel te ver gaan. Vickey zegt tegen de pers: Amanda vertelde mij dat ze een jongen had leren kennen via internet. Ze vertelde dat hij van onze leeftijd was, maar ik vertelde haar dat ik het niet vertrouwde. Alles ging via de chat en zijn stem hoorde ze nooit. Dat klopt toch niet? Door die man liet Amanda zich verleiden om haar shirtje uit te trekken voor de webcam. De man nam een screenshot van de opnames en vroeg om meer. Amanda wilde dat niet en weigerde. De man dreigde nu die foto door te sturen naar haar contacten. Toen Amanda nog steeds weigerde stuurde hij de foto naar bekende contacten van Amanda. Dus ook naar haar ouders, familie en vriendinnen. De man treiterde Amanda hier jarenlang mee. Haar moeder zei tegen de pers: Ik kreeg een linkje in mijn postvak. Toen ik erop klikte werd ik doorverwezen naar een pornosite met een naakt foto van mijn dochter erop. Ik stond verbijsterd. Amanda werd er erg mee gepest en ze noemden haar zelfs camerahoer en slet. Ook werd Amanda steeds weer geconfronteerd met haar actie. Amanda ging naar een nieuwe school. Haar moeder verbood haar om nog te internetten. De verleiding om een Facebook profiel aan te maken voor haar nieuwe vriendinnen was te groot. Alleen ook toen sloeg de cyber pester weer toe. Hij stuurde via Facebook naar alle mensen op haar nieuwe school de naakt foto van Amanda met de tekst “Kijk, zij komt naar jullie toe. Ze is een slet, een hoer� .
23
Amanda bereikte uiteindelijk een dieptepunt in haar leven. Ze greep naar alcohol en drugs. Volgens de moeder van Amanda had ze geen vrienden, geen vertrouwen en zag ze geen uitweg meer. Op een dag zei ze tegen haar moeder dat ze aan een bijzonder project wilde werken. Haar idee was dat ze haar verhaal in een filmpje kon uiten. In haar filmpjes filmde ze briefjes met een tekst erop. Al die stukjes tekst vormden haar verhaal of gevoelens. Ze zei tegen haar moeder dat het erg opluchtte, tegen de publicatie zei ze dat ze zich er wel overheen zou kunnen zetten uiteindelijk. Op 10 oktober 2012 meldde Amanda zich ziek op school, terwijl haar moeder dacht dat er niks aan de hand was. Toen haar moeder thuis kwam die middag trof ze Amanda dood aan op de grond. De moeder van Amanda zegt tegen de pers: Dat was een enorme klap, ik had die ochtend nog met mijn dochter gesproken en had geen idee dat ze dit van plan was. Amanda liet een afscheidsbrief achter die voor haar zus Kelsey was bedoeld. Daarin stond dat ze zelfmoord pleegde, omdat ze vond dat ze een hele erge fout had gemaakt en omdat haar moeder alcoholist was en haar vader zat zwaar aan de drugs. Ook staat er in de brief dat haar zus een vriendin was voor haar. Ook stond er nog in geschreven dat haar zus Kelsey tegen haar ouders moest zeggen dat alcohol en drugs erg slecht waren en dat ze er mee moesten stoppen. De moeder zei tegen de pers: Ik vind naaktfoto’s op internet zetten een erg misdrijf. Het is namelijk het begin van het einde voor iemand. Dit bewijst hoe klein de wereld is geworden door internet en dus sociale media. Het verbaasde me dan ook dat een man van duizenden kilometers verderop werd aangehouden. Amanda was Canadees en kwam dus uit Canada. De cyber pester was Nederlands. Van zo ver kunnen de criminelen dus komen via het sociale media.
24
Zo ging het verhaal van Amanda Todd. Haar moeder zet zich nu in voor de The Amanda Todd Legacy Society. Die stichting geeft bekendheid aan alles waar Amanda Todd over sprak in haar video’s. Amanda Todd werd ook het gezicht van sextortion (afpersingen via internet met naaktfoto’s). Omdat haar video’s miljoenen keer bekeken werden, kwamen er wetten voor het tegengaan van cyberpesten.
Vraag 4: Wat zijn onze uitwerkingen? 4.1 Wat waren de doelen van de uitwerkingen? Folder Wij hebben een folder gemaakt over sociale media dat het erg leuk kan zijn en ook erg handig. (die folder zie je in deelvraag 4.2 blz. … ) Maar dat je wel moet oppassen voor wat er kan gebeuren. Ook maken we duidelijk in onze folder waarmee je te maken kan hebben op internet. Het duimpje met like erin geeft aan dat sociale media niet alleen negatief is. Met de “pas op” maken we duidelijk dat het soms fout kan gaan zonder dat mensen het door hebben. De tips onder “probeer het te voorkomen” zijn punten waarop je kunt letten als je niet met deze gevaren in aanraking wil komen. Natuurlijk is de kans er nog wel, alleen door die dingen te doen word de kans wel minder groot. Met het jongetje op de folder willen we de aandacht trekken. Het doel van de folder is dat mensen de folder mee kunnen nemen naar huis en de tips gaan uitvoeren die wij op de folder hebben gezet. Zo verklein je de kans op gevaren via internet, voor het geval dat. Wij zijn van plan de folder uit te delen aan mensen op de presentatie, zodat ze de folder nog thuis ook goed kunnen bekijken. Dus eigenlijk is ons slot doel om gevaren op het sociale media tegen te gaan met deze folder.
Enquête Wij hebben een enquête gemaakt die wij rond lieten gaan op onze school. We hebben van de volgende vragen een klein onderzoek gedaan. Na de vraag komt het doel te staan wat we uit de vraag wilden afleiden. 1) Hoeveel uur per dag gebruik jij sociale media? Met vraag 1 wilden wij graag weten wat het gemiddelde gebruik van het sociale media was. 2) Heb je ooit wel eens een onbekende toegevoegd op je account? Met vraag 2 wilden wij graag weten hoeveel mensen wel eens een mogelijk onbetrouwbaar persoon aan hun account hebben toegevoegd. 3) Voeg jij je ouders toe op je account? Met vraag 3 wilden we graag weten of de meerderheid of minderheid hun ouders toevoegden op hun account, omdat sommige jongeren dat niet willen wilden wij graag weten hoe dat zat op deze school. Hebben ouders zicht op wat hun kinderen doen? 4) Heb jij wel eens een nepprofiel aangemaakt?
25
Met vraag 4 wilden wij weten of dat veel gebeurde op onze school, omdat nepprofielen vaak worden gemaakt om gewoon lekker gek te doen op de sociale media, maar ook wel om zo anoniem te blijven als zij iemand treiteren via sociale media. 5) Ben jij je bewust van de gevaren van de sociale media? Met vraag 5 wilden we er graag achter komen of kinderen van onze school weten wat er voor erge dingen kunnen gebeuren op het sociale media. 6) Neem jij je mobiel ‘s avonds mee naar je slaapkamer? Met vraag 6 wilden wij weten hoeveel mensen van onze school dat deden, omdat het eigenlijk best slecht voor je is en omdat het vaak tot slaaptekort kan leiden als je er te lang mee doorgaat. 7) Hoe oud was je ongeveer toen jij je eerste account aanmaakte? Met vraag 7 wilden we graag weten wat de gemiddelde leeftijd was van hun eerste account, omdat de leeftijd van het aanmaken van hun eerste accounts steeds lager wordt. 8) Ken je iemand die gepest is via sociale media? Met vraag 8 wilden wij graag weten of dat erg van toepassing was op onze school, zo konden wij kijken of het erg dichtbij lag allemaal of dat het juist wel mee viel. 9) Heb je tips voor mensen die gepest worden via sociale media? Met vraag 9 wilden wij graag weten of ze oplossingen wisten voor de gepeste en of ze zich er van bewust waren hoe ze het kunnen tegengaan.
Interview Mevrouw Melenhorst gaf ons het e-mail adres van Ester Oskam. Ester Oskam was namelijk bekend op het gebied van loverboys/lovergirls, (kinder)lokkers, hackers en over Phishing mails. Hierover geeft mevrouw Oskam presentaties op scholen hoe je daar veilig mee om moet gaan. En ze geeft hierover tips aan mensen. Dus we hebben haar gemaild of we met haar daarover konden praten, ze heeft geantwoord dat het wel even kon. Op een donderdag middag zijn we naar haar toegegaan in Oosterwolde in de bibliotheek. We hadden een paar vragen voorbereid om te kunnen verwerken in ons sectorwerkstuk. Ze wist veel op onze vragen te antwoorden en ze had veel tips voor ons werkstuk, maar ook voor onze presentatie. Wij kregen nu veel meer duidelijkheid over hoe het eraan toe ging met Phishing mails. Verder wist ze ook veel te vertellen over loverboys en lovergirls en over kinderlokkers en hackers. We hebben veel op papier geschreven over het interview, en verder verwerkt in deelvraag 4.3. Ons doel was om meer informatie over dit onderwerp te weten te komen. Het heeft goed uitgepakt en we hebben er veel van opgestoken.
Facebook Wij waren erg benieuwd hoe snel onbekenden nou worden toegevoegd op accounts, dus waren wij van plan dat uit te gaan zoeken. Eerst zochten we een geschikte site waar we ons onderzoek uit zouden voeren en welke mensen we zouden uitnodigen. We hebben Facebook gekozen als site en wij kozen leerlingen van onze eigen school als onderzoek personen. Zo konden wij zien wie ons negeerde of juist toch accepteerde ondanks dat wij een totaal onbekende waren. De profiel afbeelding hebben wij van internet afgehaald. We hebben 2 nep profielen aangemaakt met als eerste profiel een meisje genaamd: Sara de Vries (17 jaar) en een jongen genaamd: Tim Laurens (17 jaar). We wilden er ook achter komen wie nou de meeste vrienden heeft op het eind. Ook hebben we sommige kinderen
26
even uitgetest. Sommigen begonnen zelf tegen ons te praten. Dit wordt verder uitgewerkt in deelvraag 4.5. Het belangrijkste doel van dit onderzoek was om te kijken hoe snel kinderen onbekenden toevoegen aan hun profiel of juist niet. Zo kunnen we kijken of het moeilijk gemaakt word voor kinderlokkers die via sociale media hun gang gaan of juist dat het gemakkelijker word gemaakt voor hen doordat ze hem/haar al toevoegen. Ook de resultaten zijn te vinden in deelvraag 4.5.
27
4.2 Folder Op bladzijde 26 is de folder te vinden.
28
Social media
Social media is leuk! Vermakend! Snel en makkelijk! En gewoon erg handig.
Ze slaan hun slag via social media zonder dat je doorhebt. Probeer dit te voorkomen: - Scherm je profiel af - Voeg geen onbekenden toe - Zet nooit je nummer op internet - Praat niet met onbekenden - Weet wat je op internet zet - Plak je webcam af - Beperk je tijd voor social media - Controleer al je mails op een slotje
29
4.3 Interview
Één kleine fout word één groot probleem! Met Esther Oskam hebben we een interview gehad over kinderlokkers, loverboys en lovergirls, hackers en over eventuele gevaren en tips. Dit is het verslag wat we hiervan hebben gemaakt: Het belangrijkste wat lokkers willen hebben is macht. Lokkers gebruiken sociale media om hun macht te vergroten. De lokker zoekt jongens of meisjes, hij zoekt niet speciaal naar zwakke jongens/meisjes. Iedereen kan reageren op zijn berichten. Je hoort meestal dat dit met meisjes gebeurt maar het kan zeker ook met jongens. Wij hebben dit geschreven in de vorm van een meisje maar bij een jongen gaat het hetzelfde. Als de lokker iemand heeft gevonden gaat hij met haar praten, complimentjes geven, dit gaat een langere periode door. Hoe langer de periode hoe meer macht de lokker krijgt. Het meisje wordt verliefd, en de lokker zegt dat ze verkering hebben. Dat ze zijn meisje is en dat hij haar nooit meer kwijt wil. De lokker wil steeds meer van het meisje. Uiteindelijk vraagt hij haar om zich uit te kleden voor de webcam. Natuurlijk wil het meisje dat liever niet, maar als ze zegt dat ze het niet wil wordt de lokker boos. Dan zegt hij dat ze hem dan gaat kwijtraken. Dat wil het meisje natuurlijk niet dus doet ze het toch maar. Als ze zich heeft uitgekleed voor de webcam legt de lokker (zonder dat ze het weet) de beelden vast. De lokker vraagt vaker aan het meisje dit te doen. Het meisje doet het maar want anders raakt ze haar ‘vriendje’ kwijt. Als het meisje probeert af te spreken met haar ‘vriendje’ heeft hij steeds geen tijd. Er is altijd wel een reden dat het niet kan. Het meisje moet het accepteren anders word de lokker boos. De lokker chanteert het meisje eigenlijk. Als het meisje zich niet wil uitkleden voor de webcam, of als het meisje graag wil afspreken en vraagt waarom hij niet kan word de lokker kwaad en zegt hij allemaal kwetsende dingen. Uiteindelijk heeft hij natuurlijk veel naaktfoto’s van het meisje. Ook dit kan hij gebruiken, het is chantagemateriaal. Het meisje schrikt hiervan, ze vind het niet leuk dat hij die beelden heeft. Maar het is nog erger als hij het op internet zal zetten dus ze luistert voortaan weer naar hem. Meestal heeft het meisje uiteindelijk wel door dat deze man fout is. De beste manier om hieruit te komen is door het te vertellen aan iemand. Je ouders, politie, leerkracht of wie dan ook. Want deze man heeft gedaan is strafbaar dus jij hebt eigenlijk niks fout gedaan. Natuurlijk is het niet slim om je uit te kleden voor de webcam, maar het is niet gek want de man chanteert je.
30
Hackers gaan niet persoonlijk te werk. Ze sturen mails naar miljoenen mensen. In die mail staat bijvoorbeeld een link waar mensen op kunnen klikken. Dat wordt verleidelijk gemaakt door bijvoorbeeld erbij te zetten: als u hier op klikt kunt u ₏10.000,- winnen! Als er iemand op die mail klikt komt er een virus op die computer. Via dat virus kan de hacker in de computer van die persoon komen. Nog een manier om in een computer te komen is een link van een banksite sturen. Een site van de bank vertrouwen mensen snel dus klikken ze er wel op. Je moet altijd controleren of er in die link een slotje staat. Staat er geen slotje dan is de site nep! En dus zit een hacker achter deze mail. Op die site moeten mensen allemaal bankgegevens invullen. De mensen hebben geen idee dat het nep is. Een andere manier is een phishingmail sturen. Je kan zo’n mail herkennen aan dat het meestal makkelijke taal is en er zitten vaak typfouten in. De tips: In de URL van een bankmail staat een slotje als de site veilig is. Staat er geen slotje dan is de site niet veilig. In phishingmail staan vaak typfouten en de taal is makkelijk en eenvoudig. Op meldknop.nl staan tips en andere waarschuwingen. Klik niet zomaar op een link want dan komt er meestal een virus op je computer. Laat je niet verleiden door bijvoorbeeld: als je hier op klikt kan je een miljoen winnen! Wat opvalt is dat het gespreksonderwerp de laatste jaren steeds meer over sociale media gaat. En eigenlijk bestaat internet nog helemaal niet zo lang. De mobiele telefoon bestaat sinds 1999. De jongeren van nu zijn ermee opgegroeid maar hun ouders niet. En die moeten alles nog leren. Je kunt zien dat de sociale media voor hen moeilijk te begrijpen zijn. De ontwikkelingen van de sociale media zijn heel erg snel gegaan en dat zal zo blijven.
31
4.4 EnquĂŞte Wij hebben een enquĂŞte gemaakt en die laten invullen op school. De uitslagen zijn gebaseerd op jongens en meisjes. 1) Hoeveel uur per dag gebruik jij sociale media? 0-1 uur per dag: Jongens: 23% Meisjes: 0% 1-2 uur per dag: Jongens: 37% Meisjes: 26% 2-3 uur per dag: Jongens: 24% Meisjes: 26% 3-4 uur per dag: Jongens: 5% Meisjes: 5% 4 uur of meer: Jongens: 11% Meisjes: 43% 2) Heb je ooit wel eens een onbekende toegevoegd op je account? Ja: Jongens: 48% Meisjes: 51% Nee: Jongens: 52% Meisjes: 49% 3) Voeg jij je ouders toe op je account? Ja: Jongens: 43% Meisjes: 59% Nee: Jongens: 52% Meisjes: 41% 4) Heb je wel eens een nepprofiel aangemaakt? Ja: Jongens: 21% Meisjes: 7% Nee: Jongens: 79% Meisjes: 93% 5) Ben je je bewust van de gevaren van sociale media? Ja: Jongens: 72% Meisjes: 81% Nee: Jongens: 28% Meisjes: 19% 6) Neem jij je mobiel 's avonds mee naar je slaapkamer? Ja: Jongens: 70% Meisjes: 71% Nee: Jongens: 30% Meisjes: 29% 7) Hoe oud was je ongeveer toen je je eerste account aanmaakte? Jongens: De jongens waren gemiddeld 9,7 jaar oud toen ze hun eerste account aanmaakten.
32
Meisjes:
De meisjes waren gemiddeld 10 jaar oud toen ze hun eerste account aanmaakten.
8) Ken je iemand die gepest is via sociale media? Ja: Jongens: 9% Meisjes: 28 % Nee: Jongens: 91% Meisjes: 72% 9) Heb je tips voor mensen die gepest worden via sociale media? Jongens: -Blokkeer de persoon die jou pest. -Verwijder je account. -Zeg het tegen iemand die je vertrouwt. -Gebruik het gewoon niet meer. -Ga naar je ouders of je mentor en praat er over. -Negeer de persoon die jou pest. Meisjes:
-Blokkeer de persoon die jou pest. -Negeer de persoon die jou pest. -Maak foto's van het gesprek en bewaar die als bewijs. -Rapporteer het. -Vraag de persoon die jou pest of hij/zij wil stoppen. -Zeg het tegen iemand die je vertrouwt. -Trek je er niks van aan. -Scherm je profiel af. -Doe aangifte bij de politie. -Verwijder je account. -Vraag iemand om hulp.
33
4.5 Facebook De foto naast de eerste alinea was de profielfoto van de jongen (Tim Laurens) Uit het onderzoek is gebleken dat de jongen door meer meisjes is toegevoegd en wel 115 vrienden heeft gekregen, waaronder mensen die wij zelf niet eens kennen en mensen van onze school. Er begonnen veel meisjes te vragen wie hij was, maar niet alleen dat hoor. Ook begonnen meisjes erg te flirten met deze jongen die ze eigenlijk niet eens kennen. We hebben een meisje zelfs zo ver gekregen dat ze zonder aarzelen haar nummer heeft gegeven. Toen we hebben gevraagd of ze eens wat wilde afspreken zei zo ook direct ja. Zo gaat een kinderlokker nu ook te werk een leuk gesprekje en een profiel foto kunnen al genoeg zijn om meisjes over te halen. De foto naast de tweede alinea was de profielfoto van het meisje (Sara de Vries) Ook het meisje heeft een hoop vrienden binnen gehaald dat waren er 77. Tegen het meisje begon zelfs een jongen ook met haar te flirten, wij gingen meepraten om te kijken wat er zou gebeuren. Dit was wat anders dan wanneer een meisje met de jongen praatte. Uiteindelijk vroeg hij of het meisje “Sara de Vries� dus of ze hem wilde appen en heeft zijn nummer daarbij gegeven. Dit hebben hem natuurlijk niet geappt, dit was natuurlijk maar een onderzoek, maar zo makkelijk gaat dat dus in het echte leven ook. De conclusie uit dit onderzoek was dus eigenlijk dat kinderlokkers erg makkelijk meisjes kunnen verleiden. Ze hoeven er zelfs niet veel voor te doen: een profielfoto en een leuk praatje kunnen soms al genoeg zijn. Ook bleek er dus uit dit onderzoek dat meisjes sneller een onbekende jongen toevoegen en hem sneller aanspreken dan dat jongens een onbekend meisje toevoegen en haar aanspreken. Misschien komt dat, omdat meisjes het kwaad er niet van inzien. Jongens voegen knappe meisjes ook wel toe alleen ze spreken deze meisjes niet snel aan. Na de eerste 5 minuten hadden we al 6 vrienden en er waren zelfs mensen die ons juist als vriend wilden.
34
Vraag 5: Waarvoor gebruiken we sociale media en welke doelgroepen maken er gebruik van? 5.1 Waarvoor gebruiken we sociale media? We gebruiken sociale media eigenlijk voor 3 dingen: - Contact - Fun (vermaak) - Informatie - Kuddegedrag 1. Contact Je wilt in contact blijven met mensen. En via sociale media gaat dat heel erg gemakkelijk. Je stuurt even een appje. Of chatten of bijvoorbeeld Facebook. Je durft meer te zeggen tegen mensen. Dus contact maken via sociale media lijkt veel makkelijker dan praten in het ‘echt’. Ook kan je oude contacten en oude vrienden terug vinden op de sociale media. Je kan weer even ‘praten’ met je oude klasgenoot van de basisschool of je oude collega. Heel erg leuk om te weten wat voor werk hij of zij nu doet! 2. Fun (vermaak) We moeten niet vergeten dat sociale media ook heel erg leuk en vermakend is! Een filmpje kijken op YouTube, moppen/grappige plaatjes kijken op Twitter en Facebook en gewoon leuke nieuwtjes lezen! Je vermaakt jezelf en ook anderen. Door sociale media zijn er allemaal nieuwe vormen van vermaak gekomen. Dat is heel erg leuk, je kan bijvoorbeeld altijd spelletjes spelen, alleen of samen. 3. Informatie Informatie vinden, wat is het laatste nieuws (over de hele wereld) en wat is gebeurd bij je vrienden/familie? Dat kan je allemaal vinden op de sociale media! Op Facebook en Twitter vind je dat allemaal. Als je een nieuwe baan zoekt dan zoek je dat op de sociale media. Ook kan je via sociale media laten zien wie je bent en wat je kunt. Anderen lezen dat en hebben meer informatie over jou. 4. Kuddegedrag
35
Als er tien mensen uit het raam kijken, doe jij dat ook. In de tijd dat (bijna) iedereen een account aanmaakte op Hyves moest je sterk in je schoenen staan als je dat niet deed. Dit is kuddegedrag. Op sociale media gebeurt dat veel. Of eigenlijk zijn de hele sociale media kuddegedrag. Er komen steeds meer sociale media en iedereen gaat dat gebruiken. Conclusie: Sociale media zijn heel erg verleidelijk. Het is verleidelijk om contact te houden met mensen, het is verleidelijk om spelletjes te spelen op Facebook, het is verleidelijk om informatie over andere mensen op te zoeken. Ook is het verleidelijk om iets te doen wat (de meeste) anderen ook doen. Dan komt het kuddegedrag weer naar voren.
36
5.2 Welke doelgroepen maken er gebruik van? De jongere doelgroep maakt het allermeest gebruik van sociale media. Kinderen maken in verhouding veel gebruik van sociale media. Steeds meer kinderen hebben Facebook of Twitter. Maar lang niet iedereen. Ze kijken bijvoorbeeld wel veel filmpjes op YouTube en dat telt zeker mee. Als je ook gaat kijken naar hoeveel en hoe vaak ze spelletjes doen op het internet is het zeker veel. Maar zeker ook volwassenen maken er gebruik van. En zelfs ouderen/bejaarden maken gebruik van sociale media. De jongeren zijn met sociale media opgegroeid. Voor hun is het allemaal heel normaal en ze weten hoe alles werkt. Maar voor volwassenen is dat anders. Sociale media is ‘nieuw’ voor de meesten. Ze leren het gebruik van sociale media van de jongeren. En voor de ouderen/bejaarden is de hele sociale media nieuw en als ze er gebruik van willen maken moeten ze het leren. Op een website over welke leeftijdscategorieën gebruik van maken Facebook en Twitter stonden deze tabellen: Leeftijdscategorie 15 t/m 19 20 t/m 39 40 t/m 64 65 t/m 79 80+
Percentage aanwezig op Facebook 94 87 63 44 28
Leeftijdscategorie 15 t/m 19 20 t/m 39 40 t/m 64 65 t/m 79 80+
Percentage aanwezig op Twitter 50 37 24 8 4
Conclusie: van de leeftijdscategorie 15 t/m 19 is het grootste percentage aanwezig op Facebook en Twitter. En het kleinste percentage van beide tabellen is van de leeftijdscategorie 80+. Het percentage van de leeftijdscategorie 20 t/m 39 verschilt heel erg. Er zijn veel meer aanwezig op Facebook dan op Twitter. Hetzelfde is bij de leeftijdscategorie 40 t/m 64, 65 t/m 79 en 80+. Bij de leeftijdscategorie 20 t/m 39 is het verschil het grootst tussen Twitter en Facebook. Die verschillen zijn er omdat er veel meer jongeren aanwezig zijn op Twitter en meer volwassenen op Facebook. Er komt dan kuddegedrag voor. Een volwassene gaat niet snel een account aanmaken op Twitter als er bijna alleen maar jongeren aanwezig zijn op Twitter.
Vraag 6: Waarin verschilt sociale media van vroeger met dat van nu?
37
6.1 Vroeger Heel vroeger hadden ze nog niet de social media zoals wij die kennen, 100 jaar ook nog niet. Toen werd een belangrijk bericht uitgezonden met andere hulpmiddelen. Zo zonden de Indianen rooksignalen uit, de Afrikanen zonden geluidsignalen uit door middel van een tamtam, dat is een Afrikaanse trommel en de mensen in het leger gebruikten geweerschoten om contact met elkaar te maken. In de negentiende eeuw is er een speciaal seinvlag-alfabet gemaakt, deze werden gebruikt door mensen die op zee werkten. Vroeger werd er natuurlijk ook gewoon gebruik gemaakt van sociale media door middel van brieven. Die brieven werden gewoon via de post gestuurd, maar ze werden ook doormiddel van postduiven verzonden. In 1854 is men begonnen met het idee van de telefoon te bedenken tot het jaar 1892 toen er uiteindelijk echt een werkende telefoon was. Je kon in die tijd wel bellen, alleen als je iets zei, duurde het een poosje voor dat aankwam en dat er een antwoord weer terug kwam. Een gesprek gewoon gesprek voeren duurde dus al snel vrij lang. Later werden de mogelijkheden van de telefoon verbeterd en uiteindelijk is de telefoon zo geworden zoals wij die nu kennen. Je kan gewoon een gesprek voeren, sms-en, appjes versturen, spelletjes spelen en nog heel veel meer. Na de tweede wereldoorlog is de opkomst van de computer begonnen. In het begin werden ze vooral gebruikt als een machine voor de wetenschap. Het bedrijf IBM kwam in 1981 de eerste Personal Computer, die kennen wij als de PC. Omdat de PC is uitgevonden hebben wij nu internet, mobiele telefoons of e-mail en hadden wij elk werkstuk met de hand of typmachine moet maken.
38
6.2 Nu De ontwikkelingen van de elektronica is heel snel gegaan de afgelopen jaren. Je zou al bijna niet meer weten wat er nog verbeterd kan worden aan bijvoorbeeld een mobieltje, moet hij nou groter of kleiner, moet er toch weer een toetsenbord op of niet, moeten we de camera nog meer pixels geven dat de foto’s nog scherper worden of juist 3 dimensionale foto’s.
In deze tijd kunnen we niet meer zonder de computer of telefoon. Als je mobieltje ook maar een beetje traag wordt of hij is niet meer van deze tijd wil je al snel een nieuw mobieltje. Er zijn dan vast en zeker wel ouders die zeggen, “Nou jongen, vroeger konden we er ook zonder, dus waarom nu niet. En als je nog kan bellen dan is er toch helemaal niks aan de hand, die mobieltjes zijn loei duur, waar wil je dat ooit van betalen. Zoek eerst maar eens werk, dan weet je wat je ervoor moet doen om dat mobieltje te kunnen betalen.” en die ouders hebben gelijk. Een mobieltje wordt steeds duurder. Drie jaar terug was een mobiel al duur als hij 150 euro kostte. Als je nu een smartphone voor 150 euro kan kopen, denk je al snel, waarom is hij zo goedkoop, er is vast iets mis mee. Of dat je denkt, een smartphone voor 150 euro, dan komt hij zeker uit de middeleeuwen. Wil je nu een goede smartphone, dan ligt de prijs al snel tussen de €200,- of €300,-.
Een pc is leuk, alleen is het nadeel dat je op de plaats moet gaan zitten waar de pc staat. Een laptop geeft niet dat probleem, die neem je even op schoot en je gaat even lekker op de bank zitten bij de kachel. Je zit niet meer vast aan al die draden. Een laptop kan je handig meenemen voor je werk, zo heb je altijd je administratie enz. bij de hand. Super handig!
39
Bronnen Vraag 1: http://www.androidplanet.nl/64770/whatsapp-alternatief-android/ http://www.whatsapp.com/?l=nl http://www.dutchcowboys.nl/facebook http://instagram.com/# http://www.dutchcowboys.nl/marketing/ikea-bouwt-s-werelds-eerste-website-ininstagram-het-concept-is-briljant Vraag 3: http://www.nu.nl/internet/3575457/gedrag-leerlingen-sociale-media-gecheckt-.html http://www.mediawijsheid.nl/online-pesten/ http://plazilla.com/page/4295006216/hoe-gaan-hackers-te-werk-en-hoe-hou-je-ze-tegen http://nl.wikipedia.org/wiki/Phishing http://www.vraaghetdepolitie.nl/sf.mcgi?1500 google nieuws Vraag 5: http://www.frankwatching.com/archive/2011/08/24/social-media-contact-fun-eninformatie/ http://digitalebijbaan.nl/doelgroepen-per-social-media-platform/ http://pc-en-internet.infonu.nl/communicatie/107777-communicatie-van-rooksignalentot-social-media.html Vraag 6: http://pc-en-internet.infonu.nl/communicatie/107777-communicatie-van-rooksignalentot-social-media.html We hebben met ons drieĂŤn een interview met Ester Oskam gehad. Van haar hebben we ook informatie gekregen.
40
Logboek Nienke: 28-8-14
2 uur
2-9-14
3 uur
9-9-14
2 uur
18-9-14
2 uur
22-9-14
2 uur 30 min.
25-9-14
2 uur
02-10-14
2 uur
05-10-14
2 uur
09-10-14 15-10-14
2 uur 2 uur
27-11-14 27-11-14
2 uur 1 uur
04-12-14
3 uur
5-12-14 6-12-14 6-12-14
2 uur 1 uur 1uur en 30 min.
9-12-14 10-12-14 11-12-14 11-12-14
2 uur en 30 min. 2 uur 1 uur 2 uur
Hoofdstukken bedenken, verdelen en nep Facebook accounts aanmaken. Van hoofdstuk 3.1, 3.2 en 3.3 Informatie opzoeken en gedeeltelijk uitwerken. Mensen toevoegen op nep account. Hoofdstukken verdelen en bespreken met begeleiders. Hoofdstuk 3.1, 3.2 en 3.3 verder tot 1 geheel uitwerken. Hoofdstukken bespreken en verder gemaakt, informatie opzoeken Alles wat we hebben bij elkaar gevoegd en kijken wat er nog bij kan. + mailen naar mevrouw Oskam. Van hoofdstuk 3.5 informatie zoeken. Interview mevrouw Oskam Hoofdstuk 3.5 verder uitwerken. EnquĂŞtes rondgebracht. Inleiding maken + plaatjes zoeken voor collage Bespreken wat we tot nu toe hebben, bedenken wat er nog bij moet, tips geven aan elkaar, foto collage en voorpagina gemaakt 4.1 gedeeltelijk maken 4.1 afmaken Folder maken + collage afgemaakt. Verder gaan met facebook. 4.5 maken Logboek maken. Alles even overkijken en bijwerken.
41
Ankelien: Wanneer? 28-8-2014
Hoelang? 2 uur
09-9-2014
1 uur
18-9-2014
2 uren
22-9-2014 23-9-2014 25-9-2014
1 uur 1 uur 3 uur
02-10-2014
2 uur
07-10-2014 09-10-2014
1 uur 2 uur
27-11-2014
4 en half uur
30-11-14 03-12-14
1 uur 2 uur
04-12-2014
3 uur
09-12-2014 10-12-2014 11-12-2014
1 uur 1 uur en 30 min 1 uur
Wat? Hoofdstukken bedenken, verdelen en nep Facebook accounts aanmaken. Tijdelijk logboek maken, info zoeken (1.1) Hoofdstukken bespreken met begeleiders, hoofdstukken bedenken, informatie zoeken (1.2) Informatie zoeken (1.3) Informatie zoeken (1.4) Hoofdstukken bespreken en verder gemaakt, informatie opzoeken Alles wat we hebben bij elkaar gevoegd en kijken wat er nog bij kan Informatie zoeken (1.5) Interview met Mevrouw Oskam In kwt 1 uur informatie zoeken (1.6/1.7), sectormiddag op school van 2 uur, thuis anderhalf uur bezig met enquêtes tellen De overige enquêtes tellen De enquêtes berekend en uitgewerkt op Excel (4.4) Bespreken wat we tot nu toe hebben, bedenken wat er nog bij moet, tips geven aan elkaar, foto collage en voorpagina gemaakt Informatie zoeken (6.1) Informatie zoeken (6.1/6.2) Logboek maken, informatie zoeken (6.2) en nawoord gemaakt
42
Ammie: Wanneer? 28-8-14
Hoelang? 2 uren
10-9-14 18-9-14
1 uur en 30 min 2 uren
25-9-14
2 uren
02-10-14
2 uren
06-10-14
1 uur
09-10-14
2 uren
11-11-14
1 uur
18-11-14
1 uur en 30 min
28-11-14 30-11-14 2-12-14 4-12-14
1 uur 1 uur en 30 min 1 uur 3 uren
6-12-14 11-12-2014
2 uren 2 uren
Wat? Hoofdstukken bedenken, verdelen en nep Facebook accounts aanmaken Hoofdstuk 2 gemaakt Hoofdstukken bespreken met begeleiders, hoofdstukken bedenken, informatie zoeken Hoofdstukken bespreken en verder gemaakt, informatie opzoeken Alles wat we hebben bij elkaar gevoegd en kijken wat er nog bij kan Hoofdstuk 2 verder afgemaakt Interview met mevrouw Oskam Meer onderwerpen bedacht, alles wat we hebben bij elkaar gevoegd en inhoudsopgave erbij gemaakt 3.4 gemaakt en begonnen met uitwerken interview Interview uitgewerkt (4.3) 5.1 gemaakt 5.2 gemaakt Bespreken wat we tot nu toe hebben, bedenken wat er nog bij moet, tips geven aan elkaar, foto collage en voorpagina gemaakt Folder gemaakt (4.2) Bronnen, logboek uitgewerkt en nawoord gemaakt
43
Nawoord Nienke: Ik vind dit onderzoek erg leuk. Ik kan goed werken met Ammie en Ankelien dus dat ging wel goed. We hebben de taken goed verdeeld. Ik heb veel meer geleerd over het sociale media. Veel wist ik ook al zelf te vertellen, dus ik had niet al teveel bronnen nodig. Ook vond ik het een erg boeiend en interessant onderwerp. Ik vond het ook erg leuk om te maken, omdat dit onderwerp erg aan de orde is. Het was ook echt interessant. Ik heb zelf ook heus wel eens een onbekende toegevoegd. Nu weet ik ook wat voor gevolgen eraan vast zitten. Het leukste hoofdstuk om te maken vond ik hoofdstuk 3. Dat onderdeel boeide me het allermeest. Ook het verhaal van Amanda Todd was erg bijzonder heftig. Dat sprak me ook erg aan. De uitwerkingen waren ook leuk om te doen. De leukste uitwerkingsopdracht vond ik de nepprofielen aanmaken op Facebook en mensen uittesten. Ik had nooit zulke resultaten verwacht. Het was erg leuk met Ankelien en Ammie om dit te maken. Ik ben erg trots op ons dat wij dit met ons drieën en onze begeleiders (mevrouw Adema en mevrouw Melenhorst) hebben bereikt.
Ankelien: Ik vond het erg leuk om dit werkstuk te maken. Ik heb veel geleerd over sociale media. De onderdelen die ik moest maken heb ik goed en netjes gemaakt. Het uitwerken van de enquêtes vond ik het leukste om te doen. Het kostte wel veel tijd, maar nu is het ook goed en netjes. De praktische opdrachten waren leuk om te maken. Vooral het Facebook was leuk om te doen. Ik ben blij dat het werkstuk zo mooi is geworden. We hebben het even gefikst met z’n drieën en onze begeleiders!
Ammie: Ik vond het een hele leuke ervaring om dit werkstuk te maken. Ik heb heel erg veel geleerd over sociale media. Door het maken van dit werkstuk kijk ik niet alleen maar naar de voordelen. Ik wist wel een paar nadelen, maar je ziet daar vaak de ernst niet van in. Ik kijk nu veel beter uit voor de gevaren. Hier wil ik ook veel anderen voor waarschuwen. De hoofdstukken die ik gemaakt heb vond ik heel erg leuk en interessant om te maken. Ook de hoofdstukken die gemaakt zijn door Ankelien en Nienke vond ik interessant om te lezen. Ook de praktische opdrachten die we hebben uitgevoerd vond ik leuk om te doen. Het was ook heel erg leerzaam. In de folder hebben we eigenlijk even kort samengevat wat de voordelen en nadelen zijn en van het interview hebben we ook veel geleerd. We kregen nieuwe informatie die we anders niet zouden weten. En dan de praktische opdracht van Facebook. Dat was ook zeker heel erg leuk. Daar konden we zien hoe onze eigen omgeving hierop reageerde. Ik heb heel erg veel tijd in dit werkstuk gestoken en dat was zeker de moeite waard!
44