Sevenwolden pws verschillen bij zelfstandig leren tussen finland en nederland sanne meijer, mariska

Profielwerkstuk Verschillen bij het zelfstandig leren in twee landen

International Business College

Naam: Sanne Meijer, Mariska Vermaning en Britta de Groot Klas: H5IBC Profiel: IBC (E&M) School: OSG Sevenwolden Fedde Schurer

Voorwoord Ons PWS gaat over de verschillen in het zelfstandig leren in de landen Nederland (IBC op het OSG Sevenwolden Fedde Schurer) en Finland (Lumon Lukio).

Wij zijn op dit onderwerp gekomen doordat wij mee deden aan een project genaamd: student 2020. Hierbij zijn wij op 31 mei 2016 naar Utrecht gegaan, hier heeft onze mentor, de heer Van Noord, gesproken met de heer Hofman. Nadat wij met het gesprek hadden mee geluisterd en de opmerking hadden laten vallen dat wij ook wel graag naar Finland wilden is het balletje gaan rollen want hierop antwoordde de heer Hofman dat we wel mee konden.

Met veel inzet, veel teamoverleg en natuurlijk ook een paar tegenslagen is het ons uiteindelijk gelukt om onze reis naar Finland waar te maken. Deze reis hebben wij gemaakt van 25 september 2016 tot en met 28 september 2016.

De resultaten van onze reis naar Finland en het onderzoek hier in Heerenveen zijn te lezen in dit PWS.

2

Inhoudsopgave HOOFDVRAAG

6

DEELVRAGEN

6

ZELFSTANDIG LEREN

7

ZELFSTANDIG WERKEN ZELFSTANDIG LEREN

7 7

ONDERWIJS IN NEDERLAND

8

BASISONDERWIJS MIDDELBAARONDERWIJS

8 8

ONDERWIJS IN FINLAND

9

VOORSCHOOLSE KINDEROPVANG BASISONDERWIJS PLAATS VAN DE LERAAR VERTROUWEN EISEN OP SCHOOL BESTE ONDERWIJS

9 9 9 10 10 10

HET IBC

11

1. ONDERWIJSOMGEVING

12

1.1 NEDERLAND 1.1.1 OVERVOLLE KLASSEN EN DE INDELING 1.1.2 REGELS 1.1.3 IBC LOKAAL 1.1.4 INTERVIEWS 1.2 FINLAND 1.2.1 EEN HUISKAMER ALS KLASLOKAAL? 1.2.2 INTERVIEWS MET LEERLINGEN EN EEN DOCENTE 1.3 CONCLUSIE

12 12 13 13 14 15 15 16 16

2. LESMETHODE

17

1.1 NEDERLAND 1.1.1 GRATIS SCHOOLBOEKEN EN LESMATERIALEN 1.1.2 IBC PRINCIPE 1.1.3 21ST CENTURY SKILLS 1.1.4 INTERVIEWS 1.2 FINLAND 1.2.1 TOETSING 1.2.2 INTERVIEWS 1.2 CONCLUSIE

17 17 17 18 18 19 19 19 20

3

3. LESTIJD

21

3.1 NEDERLAND 3.1.1 IBC 3.1.2 INTERVIEWS 3.2 FINLAND 3.2.1 INTERVIEWS 3.3 CONCLUSIE

21 21 21 22 22 23

4. KLASGROOTTE EN SAMENSTELLING

24

4.1 NEDERLAND 4.1.1 INTERVIEWS 4.2 FINLAND 4.2.1 INTERVIEWS 4.3 CONCLUSIE

24 24 25 25 26

5. BEGELEIDING

27

5.1 NEDERLAND 5.1.1 INTERVIEWS 5.2 FINLAND 5.3 CONCLUSIE

27 27 27 28

6. VERSCHILLEN

29

6.1 BEGELEIDING 6.2 KLASSEN 6.3 LESMETHODE 6.4 LOKAALINDELING 6.5 LESTIJDEN

29 29 29 30 31

CONCLUSIE

32

NAWOORD

33

REISVERSLAG

34

ZONDAG 25 SEPTEMBER 2016 MAANDAG 26 SEPTEMBER 2016 DINSDAG 27 SEPTEMBER WOENSDAG 28 SEPTEMBER

34 35 36 37

TAAKVERDELING

39

PLANNING EN LOGBOEK

40

INTERVIEW VRAGEN

46

BRONNENLIJST

48

4

Inleiding In ons PWS is te lezen hoe wij van een toevallig uitje ons PWS hebben kunnen maken. Wij hebben onderzocht wat nou het verschil in zelfstandig leren in het onderwijs is tussen Finland en Nederland (het IBC): Is het onderwijs in Finland zo goed als er altijd beweerd wordt? Zouden wij als Nederland er een voorbeeld aan moeten nemen? Zouden wij iets op het IBC kunnen implementeren?

Dit hebben wij onderzocht aan de hand van een hoofdvraag met zeven deelvragen.

Om antwoord te krijgen op onze vraag zijn wij naar Finland gevlogen om te kijken hoe alles daar gaat en daarna hebben we terug in Nederland gekeken hoe het er op het IBC aan toe gaat.

We hebben in beide landen zowel docenten als studenten geĂŻnterviewd. Ook hebben we internet geraadpleegd en hebben we boeken gelezen om ook zo tot ons antwoord te komen.

5

Hoofdvraag Welke elementen met betrekking tot zelfstandig leren op Lumon Lukio kunnen geĂŻmplementeerd worden op het IBC?

Deelvragen 1.Welke rol speelt de onderwijsomgeving in zelfstandig leren?

- Klas - Werkruimtes -Indeling van school (Finland aparte ruimte voor talen) 2. Wat is de leermethode (digitaal/ boeken) en hoe wordt daar gebruik van gemaakt?

- Opsplitsen in culturele- en economische vakken 3. Wat voor invloed heeft lestijd op zelfstandig leren?

-Pauze 4. Wat voor invloed heeft de klasgrootte en samenstelling op zelfstandig leren?

5. Hoe begeleiden leraren leerlingen in zelfstandig leren?

6. Wat zijn de verschillen tussen IBC en Lumon Lukio?

6

Zelfstandig leren Bij het zelfstandig bezig zijn maken we onderscheid in zelfstandig werken en zelfstandig leren.

Zelfstandig werken We praten over zelfstandig werken als leerlingen een gedeelte van de les individueel werken. Het gaat dus om een of meerdere momenten waarbij de leerlingen zonder docent aan het werk gaat. Hierdoor is er meer afwisseling in de les en heeft de docent een moment waarin hij of zij tijd heeft om leerlingen extra uitleg te geven. Kort gezegd is er tijdens het zelfstandig werken een leerkracht-gebonden les met een aantal momenten waarbij de leerling zelfstandig bezig is.

Zelfstandig leren Zelfstandig leren is iets anders. Bij zelfstandig leren is het doel dat de leerlingen hun leerdoelen behalen afhankelijk van een docent. Dit kan individueel of samen, de rol van de docent blijft alleen altijd hetzelfde; begeleidend Hiermee zijn er hoge verwachtingen van de leerling bij het zelfstandig leren. De docent is er niet meer continu om de student aan te sturen in alles wat hij of zij doet maar helpt alleen daar waar nodig is.

Bij zelfstandig leren kun je dus individueel of samen leren. Zelfstandig betekent namelijk niet meteen ‘alleen’. Aan beide manieren zitten voor- en nadelen.

Als leerlingen individueel aan de slag gaan is er minder overlast in het lokaal, hoeven er geen groepjes gemaakt te worden en hoeft de docent niet de samenwerking te verbeteren als het niet goed gaat.

Samenwerken kan, als er afspraken zijn, wel meer toevoegen. De leerlingen geven elkaar uitleg, kunnen met en/of van elkaar meer leren en het is leuker om te doen.

Voor een docent kan een samenwerkende opstelling moeilijk zijn. Niet alle klassen werken goed en doelgericht samen. Hoe groter de groepen worden hoe meer het doelgericht leren afneemt daarom wordt er meestal gewerkt in tweetallen of individueel.

In ons PWS hebben wij gekozen om voor het zelfstandig leren te gaan in plaats van het zelfstandig werken.

7

Onderwijs in Nederland Basisonderwijs In Nederland hebben wij een ander systeem dan in Finland. In Nederland ben je leerplichtig vanaf vijf jaar. Vanaf vier tot en met twaalf jaar gaan kinderen naar de basisschool. Op de basisschool heb je acht groepen. Je begint met groep ĂŠĂŠn en naarmate je ouder wordt ga je naar de volgende groep en uiteindelijk eindig je in groep acht. Zodra je in groep acht komt ga je bezig met het voorbereiden op het middelbaar onderwijs. Je krijgt aan het eind van groep acht advies van je docent naar welk niveau je zou moeten gaan op de middelbare school. Dat niveau kan verschillen van vmbo-basis tot en met gymnasium en alles wat er tussen zit.

Middelbaaronderwijs De middelbare school bestaat uit drie niveaus: vmbo, havo en vwo. Binnen die drie niveaus heb je verschillende leerwegen.

Het vmbo duurt vier jaar en bereidt leerlingen voor op het mbo. Binnen het vmbo heb je verschillende niveaus: basis, kader, gemengd en theoretisch. Voor leerlingen binnen het vmbo die nog extra begeleiding nodig hebben is er het lwoo. Daar krijgen leerlingen bijvoorbeeld bijlessen en huiswerkbegeleiding. Aan het eind van het tweede jaar kunnen leerlingen een sector kiezen. Ze kunnen kiezen uit zorg en welzijn, techniek of economie en landbouw. Binnen het sector kunnen leerlingen ook weer verschillende specialisaties kiezen.

De havo duurt vijf jaar en bereidt leerlingen voor op het hbo. Aan het eind van het derde jaar kies je een profiel. Je kunt kiezen tussen deze verschillende pakketten: natuur en techniek, natuur en gezondheid, economie en maatschappij of cultuur en maatschappij.

Binnen het vwo zijn er twee verschillende richtingen: het atheneum en het gymnasium. Het vwo duurt zes jaar. Het grootste verschil tussen het atheneum en het gymnasium is dat op het gymnasium Grieks en Latijn extra vakken zijn. Op het atheneum heb je die vakken niet. Hetzelfde bij het vwo is dat je net zoals bij de havo aan het eind van het derde jaar een profiel moet kiezen. Je hebt daarbij de keuze uit dezelfde profielen als bij de havo.

Als de middelbare school is afgerond kunnen leerlingen gaan studeren. Dat kan aan het mbo,hbo of de universiteit. Een opleiding duurt gemiddeld vier jaar. Na de opleiding is het mogelijk om je master te halen. Met een masteropleiding kan je jezelf nog meer specialiseren. Een masteropleiding duurt 1 tot 2 jaar.

8

Onderwijs in Finland Voorschoolse kinderopvang Voorafgaand aan de basisschool gaan veel kinderen naar de voorschoolse kinderopvang waar ze leren door spelen, spelletjes, liedjes en gesprek. De kinderen leren zo langzaam om te leren omgaan met samenwerken, luisteren naar anderen etc.

Basisonderwijs In Finland wonen 5,4 miljoen mensen. Er zijn twee officiĂŤle talen die gesproken worden, namelijk Fins en Zweeds. Het basisonderwijs is kosteloos in Finland. Zo heeft iedereen gelijke kansen en geeft dit het kind de gelegenheid zich te ontwikkelen ongeacht de economische situatie. Kinderen in Finland gaan vanaf zeven jaar naar de basisschool (peruskoulu) die negen jaar duurt.

De schooluren zijn kort en er is weinig huiswerk. Na elk lesuur hebben de kinderen vijftien minuten pauze waarin ze verplicht naar buiten moeten. Vanaf de basisschool wordt er veel nadruk op het aanleren van vreemde talen gelegd. In klas wordt de slechtst presterende leerling aan de best presterende leerling gekoppeld om zo van elkaar te leren.

Als de kinderen na negen jaar de basisschool hebben afgerond zijn zij zestien jaar en mogen ze gaan werken. De meeste kiezen er echter voor om een vervolgopleiding te doen. Ze moeten daarbij een keuze maken tussen beroepsonderwijs of algemeen vormend onderwijs. Beide opleidingen duren drie jaar en bereiden voor op het hoger beroepsonderwijs of de universiteit.

Plaats van de leraar Naast artsen zijn docenten de meest vertrouwde en bewonderde professionals, dat komt gedeeltelijk omdat zij verplicht zijn een master’s degree te behalen. Scholen stellen hele hoge eisen aan de docenten waardoor het noodzakelijk is je te onderscheiden van de rest om een baan te krijgen, daarom zijn de docenten zo hoog opgeleid. De meeste docenten kiezen er voor zich te specialiceren in meerdere vakken en zo op meerdere plekken inzetbaar te kunnen zijn.

9

Vertrouwen Vanaf de basisschool wordt er gewerkt in een sfeer van wederzijds vertrouwen.

Leerlingen trekken bij binnenkomst op school ’s ochtends hun schoenen uit en lopen vervolgens de rest van de dag op sokken rond door de school. Leraren worden bij hun voornaam genoemd. Ouders worden actief bij de school betrokken en hebben een grote inbreng in de school. Het doel hiervan is dat de school van iedereen is. Het lijkt dan wel allemaal heel relaxt maar er wordt wel degelijk hard en serieus gewerkt.

Eisen op school Het is uitermate belangrijk dat het kind zich veilig voelt op school. Als dit niet het geval zou zijn zou dit een negatief effect kunnen hebben op het leerproces van de leerling. Op alle Finse scholen wordt het middageten verzorgd, dit is kosteloos. De gedachte hierachter is dat de leerling niet goed kan leren met het gevoel van honger, dit leidt af. De lunch moet aan verschillende eisen voldoen. Meestal bestaat het middageten uit typisch Fins eten; een warm hoofdgerecht, groenten, brood en iets van crackers, toetje als iets van yoghurt, een drankje en water.

Beste onderwijs In Finland is de tijd waarin er uitleg wordt gegeven relatief kort. De verantwoordelijkheid ligt bij de leerlingen en zeker niet bij de docenten. Zo ontdekken de leerlingen dat ze naar school gaan voor zichzelf. Als ze geen tijd besteden aan bijvoorbeeld huiswerk waardoor ze een slecht cijfer behalen kunnen ze zichzelf alleen de schuld geven en er zelf voor zorgen dat het de volgende keer niet meer zal gebeuren als ze het streven hebben om bijvoorbeeld naar de universiteit te gaan later. De docenten zijn er echter altijd om te helpen en begeleiden alleen ligt het initiatief bij de leerling zelf. Er wordt al vroeg aandacht besteed aan leerproblemen bij leerlingen, er wordt extra hulp aangeboden en er kunnen ook meerdere docenten in de klas aanwezig zijn. Het gaat echter meer om het leerproces dan de toetsing. Het gaat er om dat je de stof uiteindelijk beheerst.

Op de basisschool vindt er geen differentiatie plaats. De klassen zijn opgebouwd op leeftijd. Alle achtjarigen zitten bijvoorbeeld bij elkaar en alle twaalfjarigen zitten bij elkaar in een klas. Zo voorkom je dat je op jonge leeftijd al moet gaan kiezen wat je later wilt gaan doen en gaat het niet om een prestatie op een moment maar om de langere termijn.

Als er toetsen worden gemaakt en er een onvoldoende uitkomt mag de leerling deze nog een keer over doen. Wanneer de toets nog steeds niet voldoende is gemaakt krijgt de leerling extra lessen tot de toets wel met een voldoende wordt afgesloten en de leerling de stof volledig beheerst.

10

Het IBC IBC staat voor International Business College. Dit is een profiel binnen het havotraject, je zou kunnen zeggen dat het een economie&maatschappij (E&M)-plus profiel is. Met het profiel IBC heb je de standaardvakken die ze ook in een E&M pakket hebben, alleen doe jij dit niet in vijf dagen zoals regulier havo dat doet maar jij doet dit in vier dagen. Met een beetje rekenwerk komen er twee gedachten bij je op.

A) Dan blijft er dus een dag over.

B) Dat gaat toch nooit passen in vier dagen?

Laten we bij A beginnen. Dat klopt, er blijft inderdaad één dag over. Deze dag blijft natuurlijk niet oningevuld. Deze dag wordt gevuld met bedrijfsbezoeken, gastsprekers, trainingen en het starten van een eigen bedrijf, ook wel Junior Company genoemd (JC) Dit gaat natuurlijk volledig in stijl en daarom kun je de studenten van het IBC herkennen aan de netjes uitziende pakken, rokken, blousejes en laten we de stropdassen niet vergeten.

Dan over naar vraag B. Ook dit is zeker waar, je kunt alle lessen niet in vier dagen stoppen daarom hebben ze op het IBC van een aantal vakken een les minder. Of dit moeilijker is? De leerlingen vinden van niet. “Het is niet per definitie moeilijk, het is gewoon anders.” En zo is het maar net, het is je aanpassen aan de lesmethode.

Jij krijgt namelijk niet alleen minder les maar ook op een andere manier. Alles slaat weer terug op het IBC. Zo krijg jij bij Duits niet zomaar woorden als: school, fiets, bloem maar krijg je nu woorden als: solliciteren, opleiding, zakenvrouw. Ook de vakken economie en management & organisatie sluiten perfect aan met wat jij doet.

Ben jij met management & organisatie bij het gedeelte waar we het hebben over ondernemingsplannen? Dat komt goed uit want die moet je ook gaan maken voor je Junior Company.

De IBC-lessen zijn niet meer zo ingevuld dat iedereen hetzelfde doet op hetzelfde niveau, maar dat de leerling naar school gaat voor zichzelf. Bij een groot aantal vakken zul je werken op je eigen niveau, in je eigen tempo. Er zal altijd begonnen worden met een klassikale uitleg, daarna wordt verteld wanneer de toets is en dan is het aan de leerlingen om zelf zijn voorbereidingen te treffen.

11

1. Onderwijsomgeving Het indelen van een lokaal is een vak apart. Het plaatsen van kasten, tafels en stoelen geeft geen garantie voor een functionele en vooral werkbare inrichting. Het aantal leerlingen in de klas is uiteraard ook van belang. Ook kan het lokaal te klein zijn of te veel ramen hebben waardoor de digiborden niet goed zichtbaar zijn.

Wanddecoratie heeft vaak een functioneel doel maar ziet er al snel rommelig uit.

Kortom bij de indeling van een lokaal komt veel kijken. Wat vinden de leerlingen bijvoorbeeld van de indeling en schenken ze daar wel aandacht aan? In dit deelonderwerp is te lezen welke invloed de onderwijsomgeving op het zelfstandig leren heeft.

1.1 Nederland

We maken in Nederland het onderscheid tussen theorielokalen en praktijklokalen. In de theorielokalen worden talen gegeven maar ook economische vakken en culturele vakken. De creatieve vakken en zaakvakken worden gegeven in een praktijklokaal.

1.1.1 Overvolle klassen en de indeling In Nederland zijn de lokalen meestal niet ruim en dat heeft gevolgen op de grootte van de klassen. Er zitten gemiddeld 26,3 leerlingen in een klas, vooral bij scholen boven de 500 leerlingen komt het vaak voor dat de klassen overvol zijn. 1 In alle lokalen is de plek van de leraar vooraan in de klas en is er naast de plek van de leraar een digibord of iets dergelijks aanwezig. De meest gangbare indelingen zijn hieronder weergegeven.

U-vorm

Naast elkaar

1

http://www.nu.nl/binnenland/3592410/een-zes-schoolklassen-overvol.html 12

De zelfstandigen

Groepjes2

Een lokaal is een werkplek en tegelijkertijd een leermiddel. Een passende inrichting en goede uitrusting dragen bij aan een goede werk- en leeromgeving en dus aan werkplezier en leerrendement.

1.1.2 Regels Het indelen van een lokaal klinkt als iets heel eenvoudigs, je zet een aantal stoelen en tafels in een lokaal, hangt een schoolbord op en klaar. Echter zijn er een aantal regels opgesteld waar een lokaal in Nederland aan moet voldoen, hierbij kijken we naar de theorielokalen.

De norm luidt: ‘Theorielokalen moeten voldoende groot zijn voor het aantal aanwezigen en zodanig zijn ingericht dat de kans op ongelukken zo gering mogelijk is. In geval van een noodsituatie moet de ruimte snel ontruimd kunnen worden.’3 Er is minimaal 2 m2 aan ruimte in het lokaal per leerling en 3,5 m2 voor de docent.

1.1.3 IBC lokaal Toen IBC bij ons op school werd geïntroduceerd was er nog geen lokaal voor, het zag er uit zoals alle andere. Een tijd geleden is het helemaal veranderd naar een IBC- lokaal met een zakelijke sfeer. De tafels en stoelen zijn anders dan in andere lokalen. Als decoratie is de achterwand behangen met de Brooklyn Bridge in New York, staat er een inspirerende quote op de muur en zijn er een aantal klokken opgehangen met tijden uit verschillende landen.

2

http://teacher.scholastic.com/tools/class_setup/ http://www.arbocatalogus-vo.nl/lokalen/theorielokaal-algemene-eisen/

3

13

De tafels hebben een multifunctionele werking aangezien er een grote vergadertafel kan worden gecreĂŤerd wanneer de tafels bij elkaar worden geschoven. Wanneer je het lokaal binnen stapt geeft het meteen een heel ander gevoel. Aangezien IBC grotendeels in het teken staat van ondernemen is het belangrijk dat je ook die drive krijgt wanneer je aan je ondernemingsplan zit te werken. Ook de leerlingen die niet voor IBC hebben gekozen ervaren het als een prettig lokaal.

1.1.4 Interviews Om er achter te komen hoe de leerlingen denken over deze kwestie zijn er een aantal interviews afgenomen.

Sanne Rozema vertelde dat ze het liefst in het IBC-lokaal les heeft aangezien ze de indeling van de klas prettig vindt en de stoelen lekkerder zitten. Ook de sfeer in dit lokaal ervaart ze als prettig, het heeft een vrij gevoel en creĂŤert daarmee een fijne werksfeer. Echter staan de stoelen redelijk dicht bij elkaar en is er niet voldoende loopruimte. Als ze zelf een lokaal zou mogen inrichten zou ze kiezen voor de indeling van het IBC-lokaal.

De meeste leerlingen verkiezen het werken in een spreekkamer boven werken op het OLC (open leercentrum) aangezien het vaak luidruchtig is op het OLC. Dit is voornamelijk het geval tijdens leswisselingen en pauzes.

Irina Khudoyan is van mening dat er een IBC -okaal gemaakt is om de leerlingen over te halen om IBC te gaan doen. De kleuren op de muur en de overige decoratie maken het geheel tot een gezellige sfeer. Het liefst werkt ze in een normaal lokaal aangezien het beter is voor haar concentratie. Als Irina zelf haar lokaal zou mogen inrichten zouden de leerlingen in hangstoelen zitten, er zou een Apple schoolbord hangen omdat het past bij IBC. De indeling van een klas is volgens Irina erg van belang, je moet het lokaal voor Engels van het lokaal voor Duits kunnen onderscheiden.

Meneer Groenbroek vertelde dat het IBC-lokaal er anders uit ziet omdat het lokaal meer gericht is op samenwerken. Net als Sanne is meneer Groenbroek ook van mening dat er in 101 (het IBC-lokaal) een prettige sfeer hangt, de omschrijving ervan is ondernemend en flexibel. In het ideale lokaal van meneer Groenbroek heeft hij zelf geen bureau meer en wordt het grote whiteboard vervangen door een kleinere en wordt er daarnaast een touchscreen opgehangen. De indeling is van de klas afhankelijk, maar ook van de opdracht die gegeven is.

14

1.2 Finland

Op Lumon Lukio zijn we in verschillende lokalen geweest. Zoals op de foto te zien is zijn er veel verschillende soorten plekken om te werken. Vooraan in de klas was het bureau van de leraar, daarnaast was een whiteboard, ook was er een beamer aanwezig. Het verbaasde ons dat er geen digiborden waren. Vooraan stonden ronde tafels met stoelen op wielen er onder. Aan de rechterkant van het lokaal stonden computers met krukken.

In meerdere lokalen zagen we dat er verschillende plekken waren voor leerlingen om te zitten. Zo kunnen de leerlingen zelf bepalen waar ze het liefst zitten en dus goed kunnen werken.

Toen we een rondleiding kregen door de school hebben we verschillende lokalen bekeken. Zo zitten alle lokalen waar talen worden gegeven bij elkaar, hetzelfde geldt voor praktijklokalen. Het muzieklokaal was best een stukje lopen aangezien het helemaal afgelegen lag. Dit was zo gedaan omdat de rest van de school zo geen overlast ondervond van al het geluid.

1.2.1 Een huiskamer als klaslokaal?

In een aantal van de lokalen werd een soort huiskamersfeer gecreĂŤerd, zoals we net al beschreven hierboven, door middel van een tapijt op de vloer, lekkere banken of zitzakken en grote kussens. Overal werd aan gedacht om voor de leerlingen een zo ontspannen mogelijke leeromgeving te maken en zo positief de leerprestaties te beĂŻnvloeden.

Achterin het lokaal was er een soort huiskamer gecreĂŤerd met hangstoelen, een relaxte bank met kussens en een tapijtje. Ook moesten de leerlingen eerst de schoenen uittrekken om plaats te nemen op de bank.

15

1.2.2 Interviews met leerlingen en een docente Docente Kiira Veltheim vertelde dat zij de lokalen met ronde tafels het prettigst vindt, zo kunnen leerlingen goed overleggen wanneer ze samen een project moeten doen.

Mevrouw Veltheim geeft slechts twee maanden les op Lumon Lukio en heeft zo haar eigen idee over het ideale klaslokaal, ze zou de werkplekken het liefst in hoogte verstelbaar zien omdat het belangrijk is dat de leerlingen niet de hele dag zitten maar ook geregeld even staan. Mevrouw Veltheim geeft de vakken geschiedenis en godsdienst en vertelde dat het per vak verschillend is hoe en in welke opstelling de les het best verloopt. Zo werkt het bijvoorbeeld bij godsdienst beter om de tafels allemaal gericht naar de leraar te hebben staan omdat de leerlingen veel luisteren naar verhalen.

Evita Kolvonen vertelde dat er na elke les tien minuten pauze is waarin de leerlingen naar het volgende lokaal lopen. Niet alleen de leerlingen wisselen van lokaal maar ook de leraren lopen regelmatig naar een ander lokaal. Evita vertelde dat zij het fijn vindt om te werken in de klasopstelling waarin de tafels in een u-vorm staan. De leraren gebruiken de beamers vaak om te laten zien hoe de opdrachten er uit zien en het op deze manier duidelijker te maken. In haar ideale klaslokaal zouden veel grote ramen zitten, om zo veel mogelijk daglicht het lokaal in te laten schijnen.

De meeste leerlingen vinden de klaslokaalwisseling niet prettig en daar is Ria Aliroth een van. Zij zou de leraren vaker laten wisselen behalve als het niet anders kan zoals bij handvaardigheid of scheikunde. In haar ideale klaslokaal zouden veel planten staan en de tafels in rijen.

1.3 Conclusie

We hebben gezien dat er grote verschillen zijn in de meningen van docenten maar ook tussen leerlingen. De ene leerling uit Finland hecht een hele andere waarde aan het lokaal dan de andere leerling.

Ook hebben we gezien dat in de inrichting van het lokaal grote verschillen zijn tussen Nederland en Finland. Zo proberen we in Nederland een zakelijke sfeer te maken terwijl er in Finland juist moeite wordt gedaan om de leerlingen zo veel mogelijk te laten onspannen en zelf te kunnen kiezen wat voor hun de beste leeromgeving is.Wij vinden dat er een gulden middenweg moet zijn.

16

2. Lesmethode De leermiddelenmarkt is volop in beweging. Digitaal lesmateriaal en het gebruik van verschillende devices wordt steeds belangrijker.4 Dit leidt tot nieuwe mogelijkheden maar ook tot nieuwe vraagstukken. Werken leerlingen liever met een device in plaats van dat ze met hun neus in de boeken zitten? Wat vinden leraren eigenlijk van deze ontwikkeling, kunnen ze het wel bijhouden en in de praktijk brengen?

1.1 Nederland In Nederland is deze ontwikkeling al duidelijk te merken. Er gaat bijna geen dag voorbij dat we geen laptop nodig hebben op school. Op sommige scholen zijn de schoolboeken zelfs vervangen door IPad’s. Het is echter niet nodig om zelf een device aan te schaffen voor school. Bij ons op school zijn er laptops te leen.

1.1.1 Gratis schoolboeken en lesmaterialen Verschillende soorten studieboeken en lesmaterialen zijn gratis voor leerlingen op het voortgezet onderwijs. De middelbare school zorgt voor de gratis boeken en materialen en informeert ouders over welke lesmaterialen zij zelf nog moeten kopen, bijvoorbeeld een atlas, rekenmachine of gymspullen. 5 Om digitale leermiddelen te kunnen gebruiken is een device nodig; een laptop, tablet, smartphone of digibord bijvooorbeeld. 6 1.1.2 IBC-principe Bij IBC volgen we een ander programma dan in de reguliere havo-vier en -vijf klassen. We hebben voor een aantal vakken een andere lesmethode. De stof bij Duits is toegespitst op het ondernemen. Digitaal lesmateriaal is niet voor alle vakken mogelijk. Bij wiskunde hebben we enkel een andere planning en bij economie gaan we op een andere manier door de stof heen.

Bij Engels is de gehele lesmethode digitaal. Elke leerling heeft eigen inloggegevens gekregen voor dit online platform. Je kan zo veel mogelijk oefenen met waar jij moeite mee hebt. Zo zijn er leerlingen die bijvoorbeeld alleen met lezen en spreken oefenen omdat ze al goed kunnen schrijven en luisteren. Het is mogelijk om zelf een niveau te kiezen. Zo kan er per leerling goed worden gekeken waar hij of zij mee kan oefenen om het niveau te verbeteren. Wanneer je een opdracht hebt gemaakt kijk je het zelf na en lever je het in. De docent kijkt het ook na en stuurt het daarna naar je terug met feedback. Door middel van deze methode is het mogelijk voor elke leerling 4

http://resultaten.leerling2020.nl/1474-2/ https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voortgezet-onderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-zit-het-met-gratisschoolboeken-in-het-voortgezet-onderwijs 6 http://wij-leren.nl/differentieren-digitale-leermiddelen.php 5

17

onderwijs op maat te creĂŤren. De leerling heeft het zelf in de hand of en hoeveel hij zich zou willen verbeteren en is daarmee eigenaar over zijn leren.

1.1.3 21st Century Skills Vroeger was het belangrijk om hoge cijfers te behalen, dat is nu nog zo maar het opbouwen van vaardigheden is misschien nog wel belangrijker. Er wordt gedacht dat leerlingen die een diploma behaald hebben bijvoorbeeld een Engelse brief kunnen schrijven of een gesprek kunnen voeren in het Engels, ook luisteren is een belangrijke vaardigheid. Verder wordt er van je verwacht dat je goed kan samenwerken, op jezelf kan reflecteren en dat je een gesprek kunt voeren.7 1.1.4 Interviews Om er achter te komen hoe leerlingen en leraren denken over de leermethode hebben we er een aantal geĂŻnterviewd.

Lior Bar vindt het prettiger om uit boeken te leren in plaats van digitaal. Volgens haar heeft digitaal leren een negatief effect op de leerresultaten van de leerlingen aangezien je snel afgeleid raakt en spelletjes gaat spelen. Het is volgens Lior noodzakelijk om les te krijgen van een leraar aangezien hij uitleg geeft over de stof en het hiermee duidelijker maakt. Ook kan de leraar je helpen en ondersteunen als je moeite hebt met het vak. Op internet staat veel informatie en het kan lastig zijn om een duidelijk antwoord te krijgen op je vragen. Volgens Lior zou leren door middel van liedjes een goede derde zijn. Ook denkt ze dat de boeken in de toekomst compleet vervangen zullen worden door laptops.

Claudia Lankman vertelde dat zij net als Lior liever uit boeken leert dan digitaal.

Volgens haar is het vermoeiend om lang naar een beeldscherm te kijken, ook heb je grote kans dat je laptop kan vastlopen of dat hij snel leeg gaat. Waneer het gaat om woordje leren en samenvatten kan digitaal leren een positief effect hebben op de leerresultaten van leerlingen. De onderwijstijd van leraren kan verkort worden door bepaalde documenten online te zetten waardoor het tijd zal besparen in de les. Uitleg van de leraar vindt Claudia belangrijk, ook is het volgens haar handig dat de leraar hulp kan bieden waar nodig. Claudia denkt dat een andere manier van leren via spreken zou kunnen zijn. In de toekomst zullen kinderen via een IPad les krijgen volgens Claudia, er onstaan namelijk al steeds meer IPad-scholen.

Meneer Van Noord, docent Engels, is groot voorstander van zelfstandig leren. Bij digitaal leren is volgens Van Noord veel meer mogelijk, boeken beperken en zijn na een aantal jaren niet meer actueel. Ook wordt het bij digitaal leren, voor een leraar inzichtelijker wat de leerlingen doen, het is namelijk makkelijker te controleren.

Digitaal leren heeft zeker een positief effect op de leerresultaten van de leerlingen aangezien er in minder tijd meer werk verzet kan worden, zo wordt het mogelijk om meer te oefenen. Er is minder uitleg nodig en dus heeft de leraar meer tijd om 7

https://www.simulise.com/21st-century-skills 18

leerlingen met vragen te helpen. Op OSG Sevenwolden heeft IBC een digitaal lesprogramma en het is aan de resultaten te zien dat het wel degelijk resultaat heeft, het gemiddelde ligt namelijk hoger dan in de andere havo-klassen.

Het is echter per vak verschillend wat goed werkt aangezien het bij Engels, en talen in het algemeen gaat om het ontwikkelen van vaardigheden. Bij exacte vakken zal het makkelijker zijn om boeken te gebruiken aangezien het daar om veel stof gaat.

Een andere lesmethode zou zijn om veel in projecten te werken. Je hebt bijvoorbeeld per periode een onderwerp dat je uit gaat werken, daar heb je dan bepaalde vakken bij die hierop aansluiten.

Meneer Van Noord denkt dat het onderwijs in de toekomst adaptief zal zijn. Adaptief onderwijs houdt in dat er meer afwisseling zal zijn tussen de lessen en dat het vooral voldoet aan de behoefte van de leerling, dit kan per leerling verschillen.

1.2 Finland Op Lumon Lukio heeft de directeur ons verteld dat de leerlingen voornamelijk leren uit boeken maar vaak een tablet gebruiken als ondersteuning en om oefenmateriaal op te maken.

1.2.1 Toetsing De leerlingen behandelen tijdens de lessen steeds een stuk van de stof en werken zo naar de toets toe. In Finland geldt dat het niet gaat om het hoogste cijfer, dat je op een bepaald moment hebt behaald door de stof in je hoofd te stampen. De opzet van de lessen is erop gebaseerd dat de leerling de stof begrijpt, onthoudt en later kan toepassen. Er gaat meer tijd overheen want de leerlingen mogen zelf bepalen met welke vakken ze wanneer bezig zijn. Ze kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om in de eerste periode Fins te volgen en wanneer ze dit al in de eerste periode afgesloten hebben hoeven ze daar de rest van het jaar niet meer mee bezig te zijn.

Als ze toe zijn aan de toets mogen ze deze maken en daarna krijgen ze een onvoldoende of een voldoende, geen cijfer. Wanneer de leerling de toets voldoende heeft gemaakt mag hij of zij door met de volgende stof om zich opnieuw voor te bereiden op de volgende toets. Wanneer de leerling een onvoldoende heeft behaald mag dezelfde toets een keer herkanst worden. Wanneer er dan weer een onvoldoende uitrolt moet de leerlingen alle lessen van dat vak voor die toets opnieuw volgen. Pas als je op de toets laat zien dat je het echt begrijpt mag je het afronden.

1.2.2 Interviews Muziekdocente Suri vertelde dat haar lessen meestal dezelfde opbouw hebben. De les begint met het luisteren naar muziek, ze kiest een liedje dat ze vervolgens met de hele klas zingen. De leerlingen worden verdeeld over verschillende muziekinstrumenten, spelen eerst hun eigen deel solo en daarna voeren ze alles 19

tegelijk uit. De theorie wordt aan de leerlingen gepresenteerd via de beamer, ook worden er muziekfragmenten afgespeeld via Youtube. Veel oefenen heeft een positief effect op het zelfstandig leren volgens Suri.

De manier van lesgeven hangt af van het vak dat gegeven wordt, ze vergelijkt muziek met scheikunde. De leerlingen hebben vaak haar hulp nodig in de lessen aangezien er veel geen noten kunnen lezen. Een andere manier van leren buiten boeken of digitaal is leren door oefenen volgens Suri. In de toekomst zullen de boeken door digitale middelen worden vervangen volgens haar.

Maarja Lurich vertelde dat de lessen meestal op elkaar lijken. Iedereen luistert naar de leraar en maakt aantekeningen. Volgens Maarja werkt het makkelijker op een computer maar vindt ze het prettiger om vanuit het boek te werken aangezien je dat er gemakkelijk bij kunt pakken. Bovendien hoef je geen rekening te houden om in te loggen of te kijken naar de capaciteit van de batterij van je laptop.

Ze weet niet of deze manier van leren een positief effect heeft op de leerresultaten aangezien ze nog niet zo heel erg lang met dit systeem werken. Volgens Maarja verschilt het per vak hoe de les verloopt omdat de leraar Fins anders uitlegt dan de handvaardigheid docent. Ook al geven twee docenten hetzelfde vak, het verschilt per persoon hoe hij het prettig vindt om les te geven. Les krijgen van een docent vindt Maarja erg prettig aangezien hij uitlegt wat je moet doen. Als dit eenmaal duidelijk is kan ze zelf aan het werk en heeft ze zelden nog vragen.

1.2 Conclusie

In dit deelonderwerp hebben we gekeken naar de verschillen van leermethodes van verschillende landen en wat de leerlingen en docenten daar van vonden.

Het was opvallend dat het gebruik van zowel boeken als digitale lesmaterialen ongeveer gelijk verdeeld is. In Nederland wordt er meer gebruik gemaakt van digitale leermiddelen dan in Finland maar ook daar gebruiken ze het zeer regelmatig.

Ook verbaasde het ons dat de leerlingen het zelf vaak prettiger vinden om uit een boek te werken. Het kan zijn dat dit komt omdat ze het niet gewend zijn om te leren van een beeldscherm of omdat het niet prettig is om lang naar een beeldscherm te kijken.

Vaak zijn het de leraren die de leermiddelen willen veranderen en niet zo zeer de leerlingen.

20

3. Lestijd 3.1 Nederland Op het IBC hebben wij andere lestijden en pauzetijden dan in Finland. Wij hebben verscheidene docenten en studenten in beide landen geïnterviewd om te onderzoeken wat nou het beste is en wat hun mening is over de lestijden en pauzes.

8Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat pauzes heel erg belangrijk zijn voor je productiviteit. Wij zijn er achter gekomen dat de pauzes en de lestijden in Finland heel anders zijn dan in Nederland. Het was dan ook erg interessant om ieder zijn mening en ervaringen over dit onderwerp te horen.

3.1.1 IBC Op het IBC duurt een les 50 minuten. Het is gebruikelijk dat om de twee à drie lessen er een pauze is. Op een dag heb je twee kleine pauzes en een grote pauze. De kleine pauzes duren 10-15 minuten en de grote pauze duurt 25 minuten. Het verschilt per rooster van een student hoelang de lesdag duurt, hoeveel pauzes en de begin- en eindtijden. Het kan per school verschillen hoelang de lessen duren, maar op het IBC duren ze 50 minuten. 9Er zijn geen voorschriften van de overheid hoelang de pauzes en de lesuren duren. Dat bepaalt de school zelf. Een standaardles op het IBC ziet er als volgt uit: de les begint met uitleg, dan een paar opdrachten nakijken en de laatste tien minuten mag er nog zelfstandig worden gewerkt aan het huiswerk.

Is er met die les rekening gehouden met de concentratie? Zouden er meer pauzes moeten zijn? Om antwoord te krijgen op de hoofdvraag heb ik drie studenten en twee docenten van het IBC geïnterviewd.

3.1.2 Interviews De meningen zijn verschillend over dit onderwerp. De ene vindt 50 minuten al veel te lang duren en de andere zou liever langere lessen hebben. Wessel Cuperus student van havo 5 IBC: “ Ik zou liever kortere lessen hebben. Ik raak vaak snel mijn concentratie kwijt. Als de lessen korter zouden zijn zou dat beter te doen zijn voor mij”. Daan Jepma van Havo 5 IBC denkt daar weer anders over: “Ik zou graag langere lessen willen hebben. Zo kan een leraar meer uitleggen en heb ik meer tijd om zelfstandig te leren en met het huiswerk bezig te zijn”. Docent Engels meneer van Noord: “Mijn voorkeur gaat naar langere lessen. Dan kan je grotere opdrachten geven zodat de student meer leert”. Met de les Engels wordt er zelfstandig geleerd, dat betekent dat de student zelf z’n tijd mag indelen zolang er maar progressie wordt geboekt. Dat duurt altijd een blokuur. Door zowel de studenten als de docenten wordt dat als fijn ervaren.

8

https://timemanagement.nl/productiever-door-effectieve-pauze-7-bewezen-tips/ https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/schooltijden-en-onderwijstijd/vraag-en-antwoord/hoe-regelenbasisscholen-de-schooltijden-en-lesuren 9

21

Ze zijn gemiddeld zo’n 70% van de tijd echt aan het werk. Wel wordt er van ze verwacht dat ze zelf initiatief nemen. Sommigen denken dat ze dat niet de hele dag zouden vol zouden kunnen houden. Meneer van Noord: “Door de leerling eigen verantwoordelijkheid te geven en hun eigen keuzes te laten maken, is het denk ik mogelijk om leerlingen de hele dag zelfstandig te laten werken. Concentratie zal minder een probleem worden omdat leerlingen zich veel meer verantwoordelijk voelen”.

De pauzes helpen studenten en docenten om op te laden zodat ze na de pauze weer goed aan het werk kunnen. Over het algemeen is iedereen maar al te blij met de pauzes. Sommigen zouden zelfs een langere pauze willen of vaker een pauze. In Finland heb je na elke les 15 minuten pauze. De studenten en de docent zien dat ook wel zitten. Daan Jepma: “Ik zou het fijn vinden om na elke les 15 minuten pauze te hebben. Ik denk dat ik mij dan veel beter zou kunnen concentreren”. Ook meneer van Noord zou dat heel fijn vinden. “Ik zou het heerlijk vinden. Dan kan je je hoofd weer leeg maken zodat je weer fris aan de volgende les kan beginnen”. Iedereen is het er mee eens dat de pauzes hun erg helpen om de dag door te komen.

3.2 Finland In Finland duurt een les 75 minuten. Na elke les heb je 15 minuten pauze. Tussen de middag heb je daar nog een grote pauze van 30 minuten. Het verschilt per student hoeveel lessen je op een dag hebt maar de gemiddelde student heeft 5-7 lessen op een dag. De eerste les begint om 8.30 en de dag eindigt om 16.00. Een les op de school Lumon Lukio ziet er anders uit dan op het IBC. Ze leren op de school meer zelfstandig dan in Nederland. Daar voelen de leerlingen zich veel meer verantwoordelijk voor zichzelf. Tijdens de les zijn ze vooral voor zichzelf bezig of helpen ze andere studenten. De docenten proberen met elke student te praten gedurende een les. Zo kunnen ze goed zien hoe het met de student gaat en waar ze eventueel hulp bij nodig hebben. In Finland hebben wij vier studenten en twee docenten geïnterviewd. Ook hebben wij een presentatie/vragenrondje bijgewoond waarin drie studenten en twee docenten aan het woord waren.

3.2.1 Interviews Wat ons erg opviel was dat zowel de docenten als de studenten heel erg tevreden zijn over hun school. Zoals al eerder gezegd is duurt een les 75 minuten. De lessen duren zo lang omdat ze in Finland kortere lessen te kort vinden. In 75 minuten kunnen de studenten veel meer doen dan als ze vaker kortere lessen zouden hebben. Dat wordt door iedereen als prettig ervaren. Wij hebben gemerkt dat op het IBC veel studenten vrij snel hun concentratie verliezen. Wij vroegen ons dan ook af hoe de docenten daar in Finland mee omgaan. Docente geschiedenis en Evangelische-Lutheraans godsdienst Marlene Leppasalko had daar antwoord op: “Ik zorg dat ik de les zo indeel dat ze hun focus blijven behouden. Vaak zorg ik in het midden van de les dat we even wat anders gaan doen. De studenten moeten dan bijvoorbeeld oefeningen doen met audio, muziek of een oefening op het web”.

22

Student Sanna vertelde mij hoelang zij van de tijd in een les zelfstandig aan het werk is: “Ik ben in een les meestal 60 minuten zelfstandig aan het werk”. Studenten Henri Lahtinen en Timo Tran hebben hetzelfde.

Op Lumon Lukio hebben ze veel vaker pauzes dan op het IBC. De studenten merken heel erg dat de pauze positieve invloed op ze heeft.Wij vroegen aan Timo en Henri wat voor invloed de pauze op hun heeft. Timo: “Vaak ga ik met vrienden chillen. Dat zorgt er voor dat ik kan relaxen en weer nieuwe energie krijg”. Henri: “In de pauzes ga ik meestal eten en met vrienden chillen. Ook haal ik in de grote pauzes wel eens een pizza. Dat zorgt ervoor dat ik even kan ontspannen en zo kan ik mij weer opladen. Ik heb de pauzes echt nodig om de dag door te komen”. Een andere docent zei ook: “Ik praat in de pauzes vaak ook nog wel met studenten. Ook bereid ik de volgende les voor. Een kwartier is dan eigenlijk te kort. Ik zou graag nog langere pauzes willen”.

3.3 Conclusie

Zoals blijkt zijn er op het IBC een aantal leerlingen die last hebben van hun concentratie. In Finland hebben wij daar niemand over gehoord. Zouden die pauzes dan zoveel effect hebben op het concentratievermogen van de leerlingen? Wij denken dat het heel veel uitmaakt hoeveel pauzes een leerling heeft. In Finland gaven de leerlingen aan dat ze die pauzes allemaal heel erg prettig vinden. De lessen duren daar dan wel langer, maar de docent weet het zo in te delen dat de leerlingen zo goed als de gehele les productief blijven.

Op de deelvraag wat voor invloed lestijd heeft op het zelfstandig leren, hebben wij inmiddels een antwoord. Wij denken dat de lestijden heel veel invloed hebben op hoe je zelfstandig kan leren. Op het IBC gaven leerlingen aan dat een les vaak net iets te kort duurt. Zodra de student net lekker bezig is met school kunnen ze alweer stoppen omdat de les om is. De lange lessen zoals in Finland vergt wat motivatie van de student maar ze hebben alle tijd. Zo is er ook tijd om wat dieper op de stof in te gaan.

23

4. Klasgrootte en samenstelling 4.1 Nederland

Wetten over de klassenindeling en/of klassengrootte kennen wij niet in het huidige onderwijssysteem.

In december 2013 deed de staatssecretaris de uitspraak: “Ik voel er niets voor om vanuit Den Haag een bovengrens te stellen aan het aantal leerlingen in een klas.”

Zelf heeft hij een onderzoek gedaan in de klassengrootte en klassenindeling in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Zelf is hij van mening dat hij dit niet bepaalt maar de school zelf, ze krijgen er immers middelen voor.10 Een jaar later in april 2014 kwam er een artikel online te staan waarin stond dat er geen grens zou komen. Dit is besloten uit een debat, de meeste partijen en staatssecretaris Dekker voelen weinig voor het invoeren van een nieuwe wet. 11 Een paar jaar later in september 2016 laaide deze discussie weer op. Opnieuw is er naar gekeken, hoe groot zijn die klassen eigenlijk? Zijn ze echt te groot? Hoeveel gaat dit kosten? 12

4.1.1 Interviews Maar hoe denken ze hierover op het IBC? In Nederland spraken wij met twee leerlingen uit het vijfde jaar van het IBC, Sanne Rozema (15 jaar) en Wessel Cuperus (16 jaar) Als zij kijken naar de jaren dat ze op het IBC les hebben gehad, komen beide meteen uit op 23/24 leerlingen. Zij zouden beide de klassen wel kleiner willen zien. “Minder mensen betekent gerichter lesgeven. Grote groepen betekent meer kans op verschil.” Aldus Wessel Cuperus. Ook Sanne Rozema is het hier mee eens, als er meer mensen in een klas zitten heb je meer kans op rumoer. Volgens de twee leerlingen zouden de klassen kleiner moeten tot een aantal rond de 20.

De verhouding op het IBC vinden ze wel prettig, ook al vindt Wessel dat er meer meiden dan jongens zijn. Beide vinden ze de indeling wel prima en heeft het geen invloed op het zelfstandig leren.

Als wij ze de vraag stellen wat hun ideale klas zou zijn, zouden ze dat niet weten maar de tip die Sanne mee geeft is dat de docenten meer moeten gaan luisteren naar de leerlingen.

10

http://www.avs.nl/artikelen/dekkersteltgeengrensaanklassengrootte

11

http://www.nu.nl/politiek/3742044/geen-landelijke-grens-klassengrootte-scholen.html

12

https://www.poraad.nl/nieuws-en-achtergronden/discussie-over-kleinere-klassen-laait-weer-op

24

Ook Peter Groenbroek, docent economie en management & organisatie, vindt dat de groepen beperkt moeten worden tot 20 leerlingen. Hij is al vier jaar bezig om het project IBC op te zetten en zegt dat hij klassen rond de 28 leerlingen lesgeeft en dat dit echt te veel is. Zelf vindt hij dat er mee jongens dan eiden zijn maar dat dit geen invloed heeft op het zelfstandig leren.

4.2 Finland

Net zoals in Nederland hebben ze in Finland ook geen wet over de klassenindeling en/of klassengrootte in het huidige schoolsysteem. In tegendeel, de Finnen zijn heel erg gesteld op gelijkheid. Waar kinderen in Nederland al gesplitst worden op hun twaalfde, blijven Finse kinderen in dezelfde klas tot ze zestien jaar zijn.

Maar hoe vinden ze dit zelf in Finland?

4.2.1 Interviews In Finland hebben we gesproken met Ria Aniroth (18 jaar) en Ville Vesteriner (18 jaar) zij vertellen beide dat ze in klassen zitten die verschillen van 20 tot 25 leerlingen. Zelf hebben ze hier geen probleem mee. “Het enige wat je samen met je klas doet is informatie krijgen van de docent, je courses doe je allemaal alleen” aldus Ria Aniroth. Zij zien de klassenverdeling en klassengrootte als iets waar je geen invloed op hebt maar wat ook niet erg is want je gaat niet voor anderen naar school maar voor jezelf. Volgens hen waren niet alleen zij zo makkelijk over de klassen maar de hele school wel.

Toch is er wel een verschil in klassenindeling te vinden, dit komt niet zozeer voor bij de lessen zelf maar bij courses (lessen die je zelf kiest) Hierbij merkt Ville op dat er bij ‘art’ veel meer meiden zijn dan jongens maar dat was het dan ook wel weer. Als wij ze de vraag gaven wat hun ideale klas zou zijn was het antwoord dat de indeling niet zozeer uit maakte maar de grootte hadden ze het liefst van minimaal 25 tot maximaal 40 leerlingen.

Ook docent Katja Asikainen, docent Fins als tweede taal, hebben we geïnterviewd.

Zij vertelde dat het als docent wel degelijk uitmaakt wat voor grootte je hebt.

Mevrouw Asikainen werkt het meest met groepen van 30 leerlingen of groter met één uitzondering van de ‘special class’. Dit zijn buitenlandse leerlingen van wie het Fins nog niet goed genoeg is. Zij kiezen er helemaal zelf voor om eerst een jaar Fins te volgen voor ze met hun studie beginnen, deze klas bestaat op dit moment uit elf leerlingen.

Zij zou de groepen graag kleiner zien, rond de 20 leerlingen, op deze manier heeft de docent meer tijd voor zijn of haar leerlingen want dat hebben leerlingen nodig volgens mevrouw Asikainen. Zij is van mening dat het leerlingen wel degelijk uitmaakt in wat voor klas ze zitten, immers als je in een grote klas werkt is er weinig focus.

25

Net zoals bij de leerlingen vertelde Katja Asikainen dat de klassenindeling helemaal niet zoveel uitmaakt. Ze heeft er eigenlijk nog nooit aan gedacht, toch denkt ze dat het de leerlingen wel uitmaakt.

4.3 Conclusie

Er valt op dat leerlingen en leraren vaak niet dezelfde mening vormen, toch zitten ze er in Nederland het dichtst bij elkaar. Dit komt doordat het lijkt alsof de Finse docenten geen vertrouwen hebben in de leerlingen.

Daar waar docenten in Nederland vinden dat de verhouding en indeling niet uitmaakt (net zoals de leerlingen) is op dat punt geen overeenkomst bij de Finnen. De docenten denken dat het voor de leerlingen zeer veel uitmaakt terwijl de leerling er niet om maalt. Ook de ideale klassen zitten bij Nederland wel op ĂŠĂŠn lijn, rond de 20 leerlingen. Daar sluiten Finse docenten zich bij aan maar Finse leerlingen hebben het liefst een klas van minimaal 25 tot maximaal 40 leerlingen. Toch merk je in beide landen dat docenten vaak voor veel grotere klassen staan vinden ze zelf terwijl de leerling dat helemaal niet vindt. In beide landen scheelt het vijf leerlingen.

26

5. Begeleiding 5.1 Nederland

Zelfstandig leren - hebben we gezegd - is het behalen van leerdoelen onafhankelijk van een docent. Dit doe jij natuurlijk niet alleen. Je behaalt je leerdoelen wel zelf maar je krijgt hier begeleiding in van je docent, je ouders of van een vriend(in) Deze begeleiding kan op verschillende manieren en het is maar net wat je zelf het prettigst vindt. Maar geven de docenten nou wel de begeleiding die de leerling graag wil?

5.1.1 Interviews In Nederland hebben we gesproken met Peter Groenbroek, docent Economie en management&organisatie. Tevens is hij ook docent op het IBC. Meneer Groenbroek geeft zelf ook begeleiding in het zelfstandig leren, dit doet hij door middel van verschillende rollen, korte instructie en coaching. Deze coaching bestaat uit: motiveren, aanpakken, deadlines stellen en goede sfeer. Vooral deze laatste is volgens hem zeer belangrijk. De reden dat hij coachend begeleidt in plaats van sturend is omdat de leerling daar zelf meer aan heeft. “Sturend is een rechte lijn van A naar B, de leerling kan hierdoor niks zelf kiezen. Coachend werkt op dezelfde manier alleen nu kiest de leerling zelf hoe hij van A naar B gaat, hier heeft hij of zij veel meer aan.” aldus Peter Gert Groenbroek. Persoonlijk geeft hij liever begeleiding per persoon, dit geeft een beter resultaat want je geeft maatwerk en anders begeleidt je een groep en ga je uit van het gemiddelde.

Ook hebben wij gesproken met Tim van Houtum (18 jaar) en Claudia Lankman (17 jaar) Zij zitten in hun eindexamenjaar van het IBC (havo) en hebben beide een verschillende mening met punten van overlapping. Zo vertelt Tim dat hij alleen hulp wil bij moeilijke vakken, terwijl Claudia niet alleen uitleg wil maar ook bijvoorbeeld bij het maken van een planning of als de docenten zelf merkt dat het niet goed gaat.

Toch vinden beide dat ze veel begeleiding krijgen, dit vinden ze erg prettig.

Ook denken de beide leerlingen dat de prestaties omhoog gaan als je begeleid wordt in het zelfstandig leren, hierdoor zul je een fout niet steeds opnieuw maken. De vorm die de twee het liefst hebben is individuele begeleiding. “Niemand is hetzelfde en iedereen vindt weer wat anders moeilijk.” Aldus de twee studenten op het IBC.

5.2 Finland Ook in Finland wordt er gedaan aan begeleid zelfstandig leren. In Finland hebben we gesproken met Ina Mäkilä, docent biologie en aardrijkskunde. Mevrouw Mäkilä geeft

27

altijd begeleiding, dit doet ze door alle stof aan het begin of het einde van haar les gezamenlijk door te nemen.

Zo krijgen haar leerlingen een goed beeld van het onderwerp. Naar mate we over dit onderwerp doorgaan merk je het doel op Lumon Lukio weer, het leren van elkaar. Ze vertelde ons dat er veel andere manieren zijn dan die van haar, het liefst heeft ze dat ze het van elkaar overnemen. Elkaar helpen daar waar het nodig is. Toch vindt mevrouw Mäkilä wel dat leerlingen veel begeleiding hebben, omdat ze anders niet goed leren en de motivatie ontbreekt. Zij geeft eerst begeleiding aan een groep en als iemand het niet goed begrijpt of moeilijk vindt dan krijgt die extra begeleiding.

In Finland hebben we ook een leerling aangesproken, Mico Baumgorther (18 jaar).

Hij vertelde dat hij geen hulp wil in het begeleid leren en anders zo weinig mogelijk.

Volgens hem voegt het geen waarde toe, leren op Lumon Lukio is veel makkelijker.

Als hij toch begeleiding krijgt, maakt het hem niet zo zeer uit of hij nu begeleiding krijgt in een groep of individueel. “Soms begrijp je het best goed en is begeleiding in een groep prettig en als je het niet zo goed begrijpt is individuele begeleiding prettig.”

Deze begeleiding krijgt hij het liefst van dezelfde docent die hem het vak ook geeft, die leraar geeft jou immers je huiswerk.

5.3 Conclusie In eerste instantie lijkt het alsof de leraar en leerlingen hier ook niet op dezelfde lijn zitten in Finland maar als je dan merkt hoe gedemotiveerd mensen reageren op begeleiding is dit wel te begrijpen. Leerlingen willen geen begeleiding omdat ze denken dat ze het wel kunnen en omdat het makkelijk is. Leraren daarentegen hebben dat door of denken zelf dat het niet zo is en geven daarom veel begeleiding in het zelfstandig leren.

In Nederland ligt dit anders. Ook hier denkt de docent dat de leerling begeleiding nodig heeft maar niet omdat de leerling het anders zelf niet doet. De leerling kan zelf aangeven wanneer hij of zij begeleiding wil. De leerlingen zelf vinden het ook zeer prettig om deze begeleiding te krijgen. Zij vinden dat hun prestaties hierdoor omhoog gaan.

28

6. Verschillen Wij hebben veel opgestoken in Finland. Het systeem is zoals eerder uitgelegd erg verschillend van dat in Nederland. Er zijn zo veel verschillen dat het zonde zou zijn om er niet wat mee te doen. In dit deelonderwerp wordt daarom ook uitgelegd wat eventueel implementeerbaar zou kunnen zijn op het IBC. 6.1 Begeleiding

In Finland vinden de leerlingen dat ze veel te veel begeleiding krijgen. De docenten denken daarentegen dat leerlingen niet zelfstandig kunnen werken. Zij geven daarom de leerlingen veel begeleiding terwijl de leerlingen daar geen behoefte aan hebben.

Op het IBC hebben wij het idee dat de docenten en de leerlingen veel meer op een lijn zitten.

De begeleiding die de docent geeft, is precies wat de leerling wil. De leerling in Nederland wil ook meer begeleiding, wij gaan naar onze docent toe als we vast lopen, dat idee hebben wij niet in Finland.

6.2 Klassen

De klassenindeling is in beide landen ongeveer gelijk. Op het IBC zitten er rond de 24 leerlingen in een klas. In Finland tussen de 20 en de 25 leerlingen per klas. De klassengrootte is dus zo goed als gelijk. Wel is het grote verschil tussen Finland en het IBC dat op het IBC de leerlingen het wel degelijk uit maakt hoe groot de klassen zijn en dat in Finland de studenten daar niet om lijken te geven.

De docenten in Finland zouden wel graag kleinere klassen hebben. Op het IBC zouden zowel de docenten als de leerlingen kleinere klassen willen hebben. Het verschil qua klassengrootte is niet zoveel anders als op het IBC. Het is daarom lastig om iets te implementeren als het al hetzelfde is als in Finland.

De leerlingen van het IBC hebben wel aangegeven dat zij graag klassen rond de 20 leerlingen zouden hebben. Zo kan de docent gerichter en persoonlijker lesgeven. Dat staat zowel de docenten als de leerlingen aan.

6.3 Lesmethode

De lesmethode in Finland is ongeveer gelijk aan het IBC. Er wordt voornamelijk uit boeken gewerkt en laptops of IPad’s worden er naast gebruikt. Wat verwonderlijk is, is dat de leerlingen hun voorkeur vaak uitgaat naar boeken. Schijnbaar vinden ze dat toch fijner werken dan een laptop o.i.d. Ze zijn sneller afgeleid dan en dat vinden ze vervelend leren.

Wel iets wat Finland heel mooi doet en het IBC minder is dat ze in Finland een toets perse voldoende moeten halen. Ze hebben een tijdje les in een bepaald vak, maken de toets en als ze de toets voldoende halen is er niks aan de hand, maar maken ze de toets onvoldoende dan hebben ze nog een kans om de toets voldoende te maken. Maken ze de toets dan nog niet voldoende dan krijgen ze extra les en mogen ze de toets net zolang maken totdat ze de toets voldoende hebben gemaakt.

Het mooie aan dat systeem is dat het er echt om gaat dat je de stof beheerst. Niet dat als je een onvoldoende hebt gehaald, je pech hebt gehad en je zelf maar moet gaan uitzoeken hoe je dat gaat ophalen. Dat onderdeel wat je dan niet beheerst zal je dan ook niet beheersen aangezien je na die toets verder gaat met andere onderdelen.

Het gaat er toch om dat als je van school af gaat je een x aantal onderdelen beheerst? Heb je in Finland op school gezeten, dan beheers je die onderdelen zeker.

Heb je op het IBC of in Nederland op school gezeten dan hoeft het niet zo te zijn dat je die onderdelen beheerst. Vaak halen de studenten dat slechte cijfer weer op door heel erg hun best te doen op een onderdeel zoals bijvoorbeeld woordjes leren. Dan slaagt de leerling wel, maar dan kan het best zijn dat zij alsnog bepaalde onderdelen niet beheersen.

Dat onderdeel van het Finse schoolsysteem kan het IBC zeker overnemen.

6.4 Lokaalindeling

In Finland zijn de lokalen ingericht zodat het er meer uitziet als een huiskamer dan als “normaal� klaslokaal. Er zijn erg veel mogelijkheden waar je kunt werken en hoe je wilt werken. Wil je in een groepje werken, dan kan je aan een ronde tafel zitten. Wil je liever alleen werken? Dan kan je comfortabel achterin op een bank gaan zitten of aan een tafel aan de zijkant.

Dit spreekt ons erg aan. Iedereen leert anders en iedereen heeft andere behoeftes.

Zo is het fijn dat je samen kan werken als dat nodig is, maar als je even voor jezelf bezig wilt zijn is dat ook mogelijk.

Of het IBC dit ook moet implementeren weten wij niet. Aan de ene kant lijkt het ons heel erg handig aangezien je ergens kan gaan zitten werken waar je op dat moment behoefte aan hebt (alleen/samen). Aan de andere kant functioneren deze lokalen ook prima. Wel is het zo dat je niet veel vrijheid hebt om te bepalen hoe je wil gaan leren. Als je met veel mensen bent omringd terwijl je alleen wilt werken zou het lastig kunnen zijn om je te kunnen concentreren. In dat opzicht zijn de Finse lokalen dan weer handig.

Zoals sommige Finse docenten al aangaven werkt het soms niet altijd even goed als een docent voor langere tijd iets op het digibord wil laten zien of iets wil uitleggen.

30

Zoals ook in het eerdere deelonderwerp van de lokaalindeling werd gezegd zou het het beste werken als er een gulden middenweg wordt gezocht. De lokalen zouden dan minder zakelijk en standaard worden maar wel zo dat het niet te gezellig wordt zodat iedereen inclusief de docent goed kan functioneren.

6.5 Lestijden In Finland duurt een les 75 minuten. Op het IBC duurt een les 50 minuten. Daar zit best wel een groot verschil tussen. In Finland heb je na elke les 15 minuten pauze.

Zo kan je even bijkomen en weer opnieuw opladen voor de volgende les. Op het IBC heb je na elke 2 Ă 3 uren een pauze van 10-15 minuten. Tussen de middag is er ook nog een grote pauze van 25 minuten.

Op dit gebied verschilt het IBC duidelijk erg met Finland. Uit onderzoek is gebleken dat pauzes erg bevorderlijk zijn voor de productiviteit. Zowel studenten als docenten in Finland hebben aangegeven dat ze de pauzes erg op prijs stellen. Leerlingen en docenten op het IBC geven ook aan dat ze het heerlijk zouden vinden. Na een tijdje is de concentratie weg en een pauze zou erg helpen om weer gefocust aan het werk te kunnen. Vaker pauzes zouden een verbeterpuntje kunnen zijn.

De lessen in Finland duren langer dan op het IBC. Veel leerlingen op het IBC hebben aangegeven dat 50 minuten net iets te kort is. Sommige studenten zijn bang dat ze 75 minuten niet zouden volhouden. In dit geval zou een middenweg goed zijn.

Dat de lessen niet 50 minuten zouden duren maar bijvoorbeeld 60 minuten.

31

Conclusie Dit was nogal wat. Er is veel informatie langs gekomen in dit PWS en dat gaan we nog even allemaal op een rijtje zetten. Zo hebben we informatie gehad over: de begeleiding, klassenindeling, lesmethode, lokaalindeling en de lestijden. In dit laatste stukje vertellen wij wat we graag zouden implementeren.

Begeleiding Wij vinden de begeleiding in Nederland beter dan in Finland en willen dit dan graag zo houden. Niet alleen de mate waarin begeleiding gegeven wordt maar ook de manier. Zelf zouden wij het niet prettig vinden om alleen de stof aan het begin of einde van een les door te bespreken, dit is voor ons niet genoeg.

Klassenindeling Hier zijn eigenlijk niet zoveel verschillen tussen de beide landen. De leerlingen zitten nu in klassen van ongeveer 24 of meer en in beide landen willen ze dit rond de 20 hebben. Hier valt niet zoveel te implementeren omdat ze beide hetzelfde hebben en beide hetzelfde willen.

Lesmethode Op de lesmethode hebben wij niet zoveel op aan te merken, het gaat daar niet veel anders dan bij ons maar over de toetsmethode hebben wij wel het een of ander te vertellen. Dit zouden wij namelijk met alle liefde willen implementeren, hoe het daar in Finland gaat vinden wij echt geweldig. Het gaat niet om een momentopname maar het gaat erom of jij de stof wel of niet beheerst. Jij maakt een toets en als die niet voldoende is ga je net zolang door tot je een voldoende hebt gehaald.

Lokaalindeling Dit zouden wij voor 50% wel willen implementeren en voor 50% niet willen implementeren. Aan de ene kant denken wij dat het iets toevoegen kan, je kunt bijvoorbeeld alleen gaan zitten zonder dat er anderen bij komen zitten maar je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om samen met anderen te gaan zitten. Waar je echter wel rekening mee moet houden is dat je nog wel steeds gewoon op een school zit.

Het moet natuurlijk wel een leeromgeving blijven.

Lestijden Over de lestijd hebben wij allemaal een andere mening. Sanne zou wel graag een pauze na elke les willen, haar concentratie is niet geweldig en met die pauze na elke les kan ze weer even opladen. Britta en Mariska vinden het wel goed zoals het nu is, zij hoeven geen pauze na elke les. “Als je dan al iets wilt veranderen, doe dan lessen van 60 in plaats van 50 minuten.� Aldus Mariska maar dit vindt ze niet noodzakelijk.

32

Nawoord Dit was dan ons PWS. Wij hopen dat u er net zo erg van genoten heeft om hem te lezen dan dat wij ervan genoten hebben om hem te maken. Voor we gaan vertellen wat we ervan vonden willen we deze kans even pakken om nu iedereen te bedanken voor deze kans:  Meneer van Noord  Mevrouw van Tatenhove  Meneer de Vries  Meneer Hofman  Meneer Koivisto  Onze gastgezinnen  Iedereen die geholpen heeft het geld bij elkaar te krijgen  Onze ouders Zonder deze mensen was dit nooit gelukt en hadden wij nooit zo’n mooi PWS in elkaar kunnen zetten. Dus van ons alle drie: “Bedankt” Het begon al bij de voorbereiding, zelfs daar hadden we het al leuk. Het regelen van de reis, de financiën, de ideeën, etc.

Toen de reis dan eindelijk daar was en we naar Finland vlogen om daar te kijken was het natuurlijk werkelijkheid geworden. Weer terug in Nederland hadden we veel zin om aan ons PWS te beginnen, met veel ideeën in ons hoofd zijn we er hard aan begonnen te werken. Dit zou een top-PWS gaan worden. Elke keer als we dan weer bezig waren kwamen de herinneringen weer naar boven, het ene moment waren we druk bezig en het andere moment lachten we om alles wat we beleefd hadden. En dat maakte het ook zo leuk om meer informatie erover op te zoeken. Wij zouden er niet aan moeten denken hoe ons PWS was geworden als wij niet naar Finland hadden gekund.

De samenwerking ging goed. Alle drie wilden we een zo hoog mogelijk cijfer halen en dat hield de spirit er wel in. Met een kleine tegenslag, die zitten er natuurlijk altijd wel in, tijdens de toetsweek maar voor de rest zaten we op 120%. Wat zeg ik? 900% Wij zijn allemaal zeer nerveus en zitten in een soort van spanning om iedereen te gaan vertellen wat precies de uitslag van ons PWS is. Wat deze reis ons nu gebracht heeft. Wat we zeker weten is dat de reis ons wel aan het denken heeft gezet over hoe wij dingen op school aanpakken. Niet alle dingen kun je zelf veranderen maar er zijn wel mogelijkheden om je gedrag aan te passen.

Hiermee sluiten wij ons PWS af. Er is veel tijd in gaan zitten maar dan hebben we ook wat neer gezet.

Sanne Meijer Britta de Groot Mariska Vermaning 33

Reisverslag Zondag 25 september 2016 Vandaag moesten wij al vroeg opstaan want om klokslag zes uur werden wij verwacht op het station in Heerenveen. Na het afscheid nemen van onze moeders, weg brengen is toch wel een moeder taak, zijn we in de auto gestapt richting Schiphol. De heer Nanninga was zo vriendelijk geweest om ons te willen brengen.

Rond half negen zijn we begonnen alles in te checken. Onze koffers gingen zonder moeite maar onze handbagage was toch iets anders. Nadat Mariska was aangehouden en mevrouw Van Tatenhove en Britta waren gefouilleerd konden we verder. De vliegreis was geweldig. De snelheid, het opstijgen, het gevoel van zweven door de lucht. Kortom alleen het vliegen was al een unieke ervaring. Na een vliegreis van twee uren kwamen we aan op het vliegveld in Vantaa. Toen we gezamenlijk het vliegtuig uit liepen en weer op vaste grond stonden, was het besef er nog niet helemaal. Nadat we onze tassen hadden gepakt, wat ons kennende natuurlijk ook niet zonder moeite ging, werden we opgepikt door onze gastgezinnen. Daar zijn onze wegen gescheiden voor die dag. Het was een mooi begin van onze reis.

Maandag 26 september 2016 Om negen uur (Finse tijd) werden wij verwacht op Lumon Lukio. De dag zijn we gestart met een bakje thee. Toen we onze bakje thee ophadden werden wij mee genomen voor de principal van de school. Hij heeft ons het bibliotheekgedeelte laten zien, wat overigens echt prachtig was. Met de hele groep zijn we toen naar boven gelopen waar ons werd verteld dat we naar een elementary school gingen om daar lessen te volgen. Dit was geen optie op Lumon Lukio in verband met de toetsweek die daar was. Op die school zijn we rondgeleid door een docent en een Nederlandse jongen. Wat wij natuurlijk leuk vonden, ons eerste stukje Nederlands van de reis. We hebben gezien dat het er anders toe gaat dan bij ons. Om 12 uur kwam de principal ons weer ophalen, wat wij niet super erg vonden want de kinderen daar waren best druk. Gelukkig hebben we een goed beeld gekregen over de Finse manier van lesgeven. Terug op Lumon Lukio stond een lunch op ons te wachten.

Nadat we de zeer lekkere lunch ophadden zijn we met de hele groep naar een lokaal gegaan. Dit was niet een normaal, standaardlokaal zoals wij die kennen maar dit lokaal had hangstoelen, zitstoelen, krukken en noem maar op.

Hier hebben wij een presentatie bijgewoond door drie studenten en twee docenten.

Dit was erg leerzaam. De hele presentatie duurde ongeveer 1 Ă 1,5 uur. Na de presentatie hebben wij nog een klein begin gemaakt met ons PWS.

35

Dinsdag 27 september Vandaag ook weer negen uur bij Lumon Lukio. Vandaag was een beetje een andere dag want de groep docenten had op de planning staan om een andere school te bezoeken en wij hadden het ochtenddeel op Lumon Lukio. We zijn meteen hard aan de slag gegaan met ons PWS. Zo hebben we docenten en leerlingen geïnterviewd, hebben we met de ‘social worker’ gesproken en hebben we een les muziek mee gemaakt. Je leert erg veel als je met de mensen zelf praat en over hun eigen ervaringen. Tevens maak je ook mee hoe ze over ons Nederlanders denken, wat ook leuk is om te horen. Het ochtenddeel was voor ons erg vermoeiend geweest, iedereen wil natuurlijk aandacht van jou. Rond één uur hebben we afscheid genomen van de principal, hebben we hem hartelijk bedankt en zijn we op de trein gestapt richting Helsinki. Daar stond mevrouw Van Tatenhove op ons te wachten. En samen met de groep docenten liepen we eerst in een rustig tempo naar de boot maar toen werd bekend bekend dat we het niet helemaal zouden redden met dit tempo, zijn we de laatste meters gaan rennen. Het was een korte maar zeer ontspannende boottocht. Eenmaal op het eiland (Suamenlinna) stond een gids al op ons te wachten. Zij heeft ons het hele eiland laten zien en heeft ons de geschiedenis verteld.

We kwamen weer in Helsinki aan rond een uur of vijf. De groep docenten zijn nog met ons meegelopen tot het station en zelf zijn we weer terug gereisd naar Vantaa.

36

Woensdag 28 september Ons laatste dagje in Finland. Vandaag iets later dan normaal, om negen uur verzamelen op het station vlakbij de school. Wat uiteindelijk kwart voor tien werd maar goed, we zaten in ieder geval in de trein naar Helsinki. Het afscheid was wel raar geweest, iedereen had toch wel een band opgebouwd met haar gastgezin en het is raar om zo opeens achter te laten, wetend dat je niet meer terug komt. Veel tijd om na te denken hadden we niet want de stad Helsinki lag op ons te wachten. We hadden tot half drie om alles te doen wat we maar wilden‌. maar voordat dat zover was hebben we eerst maar eens de tassen gedropt in het hotel. Om nou met je weekendtas door Helsinki te gaan sjouwen is natuurlijk ook niks. Als eerst zijn we naar de rock church geweest. Wat was het daar prachtig en de ervaring werd alleen maar mooier toen een man piano begon te spelen.

Nadat we de rock church gezien hadden zijn we naar een groot winkelcentrum geweest. Echt geshopt hebben we hier niet, ook al waren de kleren geweldig. Britta had een thriftshop gevonden (toen ze nog thuis was) en daar zijn we toen heen geparadeerd. De hele winkel was een ervaring apart. Ondanks het er een beetje raar rook en het er niet 100% prettig voelde, heeft Mariska er een leuk shirtje gekocht. Ondertussen hadden we wel honger gekregen en zijn we wat gaan eten.

De white church was de volgende op het programma.

Helaas werd deze net verbouwd toen wij in Finland waren, gelukkig konden we nog wel naar binnen.

Het was er echt prachtig maar de tijd begon nu al wel te dringen en we hadden nog geen cadeau voor onze familie dus zijn we in een snel tempo naar Rockmann gelopen want Britta wilde daar heen. Tuurlijk moesten wij weer helemaal naar de vijfde (!!) verdieping en waren er alleen roltrappen. Yes! We hebben wat gevonden, snel afrekenen en terug naar het hotel. Bleek dat Bob tegen de docenten had gezegd tussen half drie en kwart voor drie maar ach we waren op tijd. Helaas hebben we door al het gehaast geen magneet voor Sanne kunnen halen dus zijn Britta, Sanne, Mariska en mevrouw Van Tatenhove iets eerder vertrokken. Sanne haar tas was erg zwaar dus hebben Mariska en Sanne een prachtige constructie gemaakt (deze hebben ze volgehouden tot in het vliegtuig terug naar Nederland) 37

Op het station in Helsinki hebben we een magneet voor Sanne gekocht en toen moesten we ons haasten want onze trein vertrok al bijna.

De treinreis naar Vantaa duurde een halfuur en dat mocht ook wel want onze voeten deden pijn. Op het vliegveld hadden we even stress maar we kwamen er al snel achter dat we al ingecheckt waren en dus niks hoefden te doen (wat wij wel mooi vonden) met de hele constructie vervolgens naar de gate. Wij zijn erachter gekomen dat Sanne & Mariska met hun constructie en roltrappen niet samen gaan maar de roltrap was zeker vet. Zeer stijl en lang. Een klein hapje gegeten en toen konden we ook al boarden. De vliegreis terug was natuurlijk ook weer twee uur.

Daar stonden we dan, weer terug in ons eigen landje. We konden de borden weer lezen, we konden de taal weer verstaan en we waren natuurlijk weer thuis. Helaas zat rustig aan doen er niet 100% in want de eerste trein hadden we al gemist en toen zijn we snel naar de tweede trein gelopen. Deze treinreis zou ook weer twee uur gaan duren en iedereen was wel een beetje gaar‌ tot we dertig minuten onderweg waren want toen begon het lachen en het giebelen. En ja ook mevrouw Van Tatenhove deed vrolijk mee. Als ik terugdenk heb ik nog steeds medelijden met de mensen die bij ons in de coupe zaten want echt stil waren we ook niet. Half elf weer terug in Heerenveen en toen weer heerlijk naar huis.

Wij hebben zeer genoten van deze trip en willen iedereen bedanken die ons geholpen heeft deze trip waar te maken.

Met een speciaal bedankje naar: - Bob Hofman - Nieske van Tatenhove - Gelmer van Noord Zonder jullie hulp hadden we dit nooit voor elkaar gekregen. We zijn een unieke ervaring rijker. Dank jullie wel.

38

Taakverdeling Mariska: - Deelvraag hoe groot zijn de klassen en hoe zijn deze ingedeeld?

- Deelvraag hoe begeleiden de docenten de leerlingen in het zelfstandig leren?

- Verantwoordelijk voor het logboek - Verantwoordelijk voor de informatie over zelfstandig leren en het IBC - Controle verslag op spelling, grammatica en zinsbouwfouten - Brainstormen over de hoofd- en deelvragen - Nawoord verzorgen - Bronnen bijhouden - Interviews afnemen op Lumon Lukio en deze in het verslag verwerken - Informatie behalen om de deelvragen te beantwoorden - Conclusie maken - Inleiding verzorgen - Presentatie maken en presenteren Sanne: - Deelvraag hoe lang zijn de lesuren en waarom duren ze die bepaalde tijd?

- Deelvraag over de verschillen tussen Nederland en Finland.

- Verantwoordelijk voor de taakverdeling - Verantwoordelijk voor de informatie over onderwijs in Nederland - Brainstormen over de hoofd- en deelvragen - Bronnenlijst bijhouden - Interviews afnemen op Lumon Lukio en deze in het verslag verwerken - Informatie behalen om de deelvragen te beantwoorden - Presentatie maken en presenteren - Conclusie maken Britta: - Deelvraag hoe en waarom zien de lokalen er zo uit zoals ze er uitzien?

- Deelvraag wat is de leermethode (digitaal/boeken)en hoe wordt daar gebruik van gemaakt?

- Brainstormen over de hoofd- en deelvragen - Verantwoordelijk voor de planning en de taakverdeling - Verantwoordelijk voor informatie over onderwijs in Finland - Opzet PWS verslag maken - Interviews afnemen opLumon Lukio en deze in het verslag verwerken - Informatie behalen om de deelvragen te beantwoorden - Bronnenlijst bijhouden - Titelpagina en inhoudsopgave maken - Conclusie maken - Lay out maken - Presentatie maken en presenteren

Planning en logboek Britta Week Data 35 1/9 36

6/9 8/9

37

13/9 15/9 22/9 23/9

38

39 40 41

Planning Hoofd- en deelvragen formuleren Opzet maken voor verslag Interviews maken

Opzet verslag en planning Mail principal Jari Koivisto Interviews maken en PWS klaarmaken voor eerste beoordelingsmoment 26/9 Interviews afnemen op 27/9 Lumon Lukio 6/10 PWS verbeteren 13/10 Aan hoofdstuk ‘onderwijs in Finland’ beginnen

42

23/10 Aan hoofdstuk ‘onderwijs in Finland’ werken

43

44

25/10 Logboek + planning in een 26/10 maken 27/10 3/11 Feedback verwerken

45 46

Focussen op toetsweek 18/11 Beide deelonderwerpen af

47

24/11 Conclusie etc maken en 25/11 puntjes op de i zetten 27/11 28/11 3e beoordelingsmoment 29/11 30/11 Feedback verwerken Goede verdeling maken voor presentatie en informatie uit PWS verzamelen Presentatie maken Tekst uitkiezen Eventueel nog aanpassingen aan presentatie, oefenen, voorbereiding met tekst etc Laatste beoordelingsmoment

48

49 50

51 52 1

2

Logboek Hoofd- en deelvragen formuleren, taakverdeling en planning Begonnen aan de opzet Begonnen aan interviews en verder gegaan met opzet voor verslag Precies wat er in de planning stond gedaan Interviews af maken, printen, PWS klaar maken voor 1e beoordeling en alles voorbereiden voor Finland Interviews afgenomen en informatie voor pws verzameld PWS verbeterd Aan dat hoofdstuk gewerkt, verslag helemaal up to date gemaakt Dat hoofdstuk af gemaakt en gewerkt aan PWS voor 2e deadline Logboek + planning in een gemaakt, hoofdstukken in verslag gezet, deelonderwerpen Feedback verwerkt en opzet eerste deelonderwerp Aan eerste deelonderwerp gewerkt en opzet voor het tweede deelonderwerp gemaakt Interviews IBC leerlingen Interviews verwerken in beide deelonderwerpen Deelonderwerp 1 afgerond Deelonderwerp 2 afgerond Deelonderwerp

Uren 2 4

4 3

11 2 3

2

4

1 0 2

5

13

Sanne Week

Data

Planning

Logboek

uren

35

1/9

taakverdeling+hoofd/deelvragen

Taakverdeling gemaakt

2

36

6/9

Eigen deelvragen + voorbereiden Utrecht Deelvragen uitgewerkt + Utrecht voorbereiden

3

37

13/9

Deelvragen uitwerken

Deelvragen uitgewerkt

2

38

22/9

Interviews Finland bedenken

Interviews voorbereidt

2

39

25/9-28/9

In Finland interviews afnemen, informatie verzamelen

Informatie verzamelen, met docenten en studenten praten

11

40

4/10+

Taakverdeling aanpassen, interviews uitwerken

Taakverdeling aangepast, overleg op school

3

Onderzoek deelvragen

Informatie verzameld, overleg op school

2

6/10

41

11/10+ 13/10

42

------

VAKANTIE

43

24/10+

Schema’s gemaakt, interviews uitwerken

27/10

44

---

45

---

46

Interviews houden IBC

0 Schema’s gemaakt, interviews uitgewerkt

3

---

0

41

47

26/11+28/ 11

Opzet deelonderwerpen maken

Interviews+ opzetje

6

48

28/11+29/ 11+30/ 11+1/12

Alle puntjes op de i zetten

Alles af gemaakt!

11

49

----

50

Afspraken presentatie maken + begin maken

1

Opzet presentatie

2

Puntjes op de i presentatie

42

Mariska Week Data 35 1/9 36

6/9 9/9

37 38

15/9 22/9

39

2528/9 6/10

40 41 42 43

13/10 27/10

44 45

46

17/11

47

23/11 27/11 28/11 29/11 30/11

48

49 50 1

Planning Logboek + hoofd/deelvragen pws uren finland bijeenkomst utrecht Voorbereiding Finland, 1e deadline in finland interviews uitwerken onderzoek doen Vakantie 2e deadline voorbereiden Feedback verwerken Informatie zoeken deelonderwerpen deelonderwerpen uitwerken Inleiding perfectioneren 3e deadline

Logboek Logboek + hoofd/deel vragen

Uren 2

Eigen deelvragen Bijeenkomst

7

Logboek, mail principal Voorwoord maken, logboek

3 2

Interviews, lessen, etc

11

Interviews uitwerken, logboek

4

Onderzoek doen naar deelvragen

2

Alles voorbereiden

6

Begin eerste deelonderwerp

6

IBC stukje + deelonderwerp Deelonderwerp Deelonderwerp 2 Nawoord + laatste check deelonderwerp Puntjes op de i zetten

4 4 5 3 4

Presentatie opzet Presentatie doornemen Presentatie oefenen

43

Havo 4 31 mei 2016 Mee gedaan aan een project genaamd: student 2020. Hier hebben wij het idee opgedaan om naar Finland te kunnen.

2 juni 2016 Meneer Hofman voor het eerst gemaild. In deze mail hebben wij geschreven dat we na overleg met het thuisfront mee mochten naar Finland. Ook hebben wij verdere stappen ondernomen.

7 juni 2016 Een motivatiebrief geschreven naar principal Koivisto om gastgezinnen te regelen in Finland. Tevens hebben wij deze brieven ook gestuurd.

10 juni 2016 Positief bericht gekregen van principal Koivisto dat de gastgezinnen goedkomen.

13 juni 2016 Beginselen gelegd voor het geld inzamelen voor onze reis.

29 juni 2016 Gesprek met meneer Hofman en mevrouw Van Tatenhove om de laatste punten op de i te zetten over onze reis.

4 juli 2016 Ons ingeschreven op de site ICT&E waarmee eindelijk voor 100% werd bevestigd dat we naar Finland gingen.

7 en 8 juli 2016 Auto’s gewassen om geld op te halen voor onze reis.

44

Gezamelijk logboek week Data 35 30/08 01/09

Logboek Met meneer van Noord gekeken naar hoe ons PWS eruit zou moeten zien Brainstormen over ons PWS

36

09/09

Bijeenkomst in Utrecht over onze reis naar Finland

37

13/09

Principal Jari gemaild

15/09

Gastgezinnen terug gemaild

38

22/09

Aan onze eerste deadline gewerkt

39 40

06/10

Werken aan PWS

41

13/10

Werken aan pws

42 43 44 45

10/11

Werken aan pws

46

17/11

Deadlines stellen voor de laatste deadline

47

24/11

Eerste deadline voor de laatste deadline controleren

Uren 1 uur pp 1 uur pp 4/5 uur pp 0,5 uur pp 0,5 uur pp 1 uur pp 2 uur pp 2 uur pp

HERFSTVAKANTIE

2 uur pp 1 uur pp 2 uur pp

48 49 50 1 2

45

Interview vragen Lestijd

-Waarom duren de lessen 75 minuten?

-Hoe ziet een les er normaal uit.

-Is er met de lestijd rekening gehouden dat een leerling maar een beperkte concentratie heeft?

-Als je zelfstandig leert in een les, hoelang ben je van die tijd ook echt aan het werk?

-Hoe lang duurt uw ideale schooldag?

-Wat vindt u goed aan uw schoolsysteem?

-Wat denkt u dat beter kan?

-Waarom duurt een pauze een kwartier?

-Zou u ze liever korter of langer hebben?

Lesmethode -Hoe ziet een les er uit?

-Leer je liever uit een boek of via de computer?

-Denk je dat zelfstandig leren een positief effect heeft op je leer resultaten?

-Verschilt de manier van lesgeven aan het vak?

-Heb je altijd instructies nodig van de leraar of werk je meestal zelfstandig?

-Denk je dat er meerdere manieren van leren zijn behalve via de computer of uit boeken?

-Welke manier vindt je fijner, digitaal of uit een boek?

-Hoe denk je dat onderwijs er in de toekomst uit zal zien?

Onderwijsomgeving -Heeft ieder vak zijn eigen klaslokaal?

-Wat is je favoriete klaslokaal?

-Moet je van lokaal wisselen na elke les of blijf je in een lokaal de hele dag?

46

-Hoe is de klas indeling?

-Gebruiken de leraren de digi borden vaak?

-Als je je eigen klaslokaal zou mogen ontwerpen, hoe zou deze er dan uit zien?

-Is het mogelijk om ergens in stilte te werken om bijvoorbeeld je huiswerk te maken?

-Kan je de sfeer in de klas beschrijven?

-Hoe denk je dat kinderen les zullen krijgen in tien jaar tijd?

Klassenindeling -Hoe groot zijn gemiddeld de klassen waar je ingezeten hebt?

-Denk je dat de grote van de klassen invloed heeft op het zelfstandig leren?

-Zouden de klassen volgens jou groter of kleiner moeten om beter zelfstandig te -Hoe is de jongens-meiden verhouding in de klassen waar je ingezeten hebt?

-Wat is volgens jou de ideale klas?

Begeleiding -Geeft u zelf begeleiding aan leerlingen in het zelfstandig leren?

-Als u moet omschrijven hoe die begeleiding eruit ziet, hoe ziet dat eruit?

-Zijn er verbeteringen? Zo ja, welke?

-Wat voor begeleiding heeft een leerling volgens u nodig in het zelfstandig leren?

-Denkt u dat het de prestatie bevordert als leerlingen begeleiding krijgen bij het zelfstandig leren?

-Geeft het verschil als je begeleiding geeft per persoon of per groep?

-Denkt u dat als je begeleiding krijgt van iemand anders dan de docent die het vak geeft, dit bevorderlijker is dan wanneer de betreffende docent dat doet.

47

Bronnenlijst https://translate.google.nl/translate?hl=nl&sl=fi&u=http://lumonlukio.fi/&prev=search http://www.smh.com.au/national/this-is-why-finland-has-the-best-schools-20160324gnqv9l.html https://docs.google.com/document/d/1R4Sxpfo47x4gx5vyhyicEk63FjI0uMsdcHIh8Oh tMA/edit http://www.oph.fi/download/175015_education_in_Finland.pdf http://www.oph.fi/download/146428_Finnish_Education_in_a_Nutshell.pdf https://www.youtube.com/watch?v=V9U-pbawCXM http://useclark.com/introductie-training/sanny http://wiki.uva.nl/ontwikkelaar/index.php/Finland,_Finland,_Finland:_de_trend_van_v andaag,_hĂŠt_onderwijsland https://www.onderwijsconsument.nl/niveaus-voortgezet-onderwijs/ https://nl.wikipedia.org/wiki/Voortgezet_onderwijs https://www.han.nl/start/bachelor-opleidingen/studie-kiezen/bachelor-master/ http://www.rug.nl/education/find-out-more/studying-at-university/the-masters-degree http://www.thuisinonderwijs.nl/grotere-klassen-hoe-erg-is-dat-eigenlijk/ http://www.arbocatalogus-vo.nl/lokalen/praktijklokaal-algemene-eisen/ http://www.onderwijsvanmorgen.nl/een-goed-begin-de-inrichting-van-het-klaslokaal/

https://www.leraar24.nl/leraar24-portlets/servlet/document?id=0f6c2254f835...

http://www.ehow.com/how_4460550_decorate-high-school-classroom.html

48

Interviews afgenomen bij de volgende personen: Sanne Rozema, Wessel Cuperus, Dhr Groenbroek, Dhr Van Noord, Claudia Lankman, Irina Khudoyan, Daan Jepma, Jelle Brongers, Lior Bar, Katja Asikainen, Ria Aniroth,Ville Vesteriner, Kirra Veltheim, Suri, Evira Kolvoren, Maarja Lurich, Ria Aulroten.

Boeken: - Hoe coach ik mijn klas, Danny Wyffels.

- Vaardigheden voor zelfstandig leren, Tanja Janssen, Geert ten Dam, Bernadette van Hout Wolters.

- Slimmer Leren, Drost & Verra.

- Lesgeven en zelfstandig leren, Titus Geerligs & Tjipke van der Veen Krantenartikel: - Financieel Dagblad 20-08-2018, onderwijsverniewing, Claire Boonstra.

49