EEN PLAN VOOR HET OVERLEIE VAN MORGEN
Jordi-Farrando-publicatie.indd 1
MAAT WERK 24/06/14 14:37
2
Een plan voor het Overleie van morgen
INHOUD
Jordi-Farrando-publicatie.indd 2
Voorwoord
3
Een buurt met de blik op de toekomst
5
Overleie erkend als Vlaams stadsvernieuwingsproject
6
OverLeie Morgen
9
Een plan op mensenmaat
14
De inrichtingsplannen per deelzone
16
Overleie Centrum
18
Guldensporencampus
23
Nieuw Overleie
27
Site Museum
29
De Kien
33
Eandis
37
Beluiken
41
Astridpark – Warande
47
V W
24/06/14 14:37
Maatwerk
3
VOOR WOORD
Overleie en het gebied ten noorden van de Leie staan de komende jaren voor een gigantisch veranderingsproces. In 2012 werd Overleie door de Vlaamse Regering erkend als Vlaams stadsvernieuwingsproject. Het is een belangrijke motor om Overleie te ontwikkelen tot een aantrekkelijke en levendige stadsbuurt. Een buurt in relatie met haar omgeving. Een buurt tussen stad en dorp. Met nieuwe linken tussen het Astridpark en de Leieboorden. In 2011 werd het Toekomstplan ‘Overleie MORGEN’ uitgetekend. Het plan legt de krijtlijnen waar we met het gebied naar toe willen. Om dit proces verder aan te wakkeren, maar vooral om concrete stappen te zetten richting uitvoering, werd beslist om een workshopreeks te organiseren onder deskundige leiding van de architect-stedenbouwkundige Jordi Farrando. Samen met een gedreven team medewerkers uit de stadsadministratie en Leiedal werd nagedacht, bestudeerd, gebrainstormd, gewikt en gewogen. Maar dit bleef geen intern proces. Ook grondeigenaars, ontwikkelaars, de school, Waterwegen en Zeekanalen,… werden intensief in het proces betrokken. Ook de Overleienaars tekenden van bij de start mee aan het plan op de druk bijgewoonde Overleiecafés. Het resultaat is een uitvoeringsgericht inrichtingsplan van de publieke ruimte. Een plan dat rekening houdt met verschillende ambities. Een plan dat bovendien realistisch en faseerbaar is. Het plan zet iedere ontwikkeling in relatie met de andere. Zo ontstaan interessante linken en worden individuele projecten versterkt. Het is een plan op mensenmaat. Een plan waar we de komende maanden en jaren mee aan de slag gaan. Hierdoor kan de wijk haar verdiende tweede adem vinden. Een wijk waar ruimte is voor extra groen, fietsers en wandelaars,… Waar spelende kinderen ruimte krijgen. Kortom: een aangename woonomgeving vol dynamiek, sfeer en beleving. Door dit plan en deze aanpak schrijven we een mooi toekomstverhaal voor Overleie. Samen bouwen we de stad. Wout Maddens Schepen van bouwen en wonen Kortrijk
Jordi-Farrando-publicatie.indd 3
24/06/14 14:37
E M O T Jordi-Farrando-publicatie.indd 4
24/06/14 14:37
Maatwerk
5
EEN BUURT MET DE BLIK OP DE TOEKOMST In 2011 werd een Toekomstplan voor de wijk Overleie opgemaakt. Dit plan leidt de vele ontwikkelingen die zich aandienen in goede banen. Het vormt de leidraad hoe de wijk zich de komende jaren kan ontwikkelen en waarop de stad inzet, samen met de buurtbewoners, ondernemers en investeerders. Overleie heeft heel wat troeven: een divers woningpatrimonium, een eigenzinnig karakter, de ligging aan de vernieuwde Leieboorden, talrijke voorzieningen, het dorpskarakter, het Astridpark,‌ Dit zijn de basiselementen om op voort te bouwen. Met de blik op de toekomst!
Jordi-Farrando-publicatie.indd 5
24/06/14 14:37
6
Een plan voor het Overleie van morgen
OVERLEIE ERKEND ALS VLAAMS STADSVERNIEUWINGSPROJECT Nu de Leiewerken in de eindfase zitten, is de tijd rijp om voluit in te zetten op de revitalisering van Overleie. Na het Budaeiland en K in Kortrijk is Overleie het 3e grote stadsproject dat een erkenning krijgt van Vlaanderen. De Vlaamse Regering voorziet 2,5 miljoen euro steun, bovenop de 10 miljoen euro geplande investeringen door de Stad Kortrijk. Daarnaast is er een aanzienlijke investering vanuit het Guldensporencollege en diverse private partijen. Hierdoor kan Overleie de komende jaren een echte impuls krijgen en verder uitgroeien tot een aantrekkelijke en levendige stadsbuurt. Het stadsvernieuwingsproject steunt op 5 elementen:
GULDENSPORENCOLLEGE De komende jaren zal het Guldensporencollege een grondige metamorfose ondergaan. Door de fusieoperatie van een aantal scholen in het centrum van de stad, zal de campus op termijn meer leerlingen gaan tellen. Daarom zal de school investeren in de renovatie van de
Jordi-Farrando-publicatie.indd 6
bestaande historische schoolgebouwen en komt er een nieuw schoolgebouw op het huidige voetbalveld aan de kant van de Proosdijstraat. De bestaande St-Amandstoren wordt afgebroken tot op de sokkel. Daarnaast komt een nieuwe woontoren van ongeveer 66 meter hoog. Er komen nieuwe verbindingen voor fietsers en voetgangers en sportfaciliteiten in een groen-recreatieve zone aan de kant van de Collegebrug. Hierdoor wordt de campus meer dan vandaag een onderdeel van de wijk en de stad.
EEN GROENE VERBINDING RICHTING HEULEBEEKVALLEI Het historische Astridpark vormt de groene long van de wijk. De afgelopen jaren werd reeds heel wat geïnvesteerd in het park, de speelvoorzieningen en het minigolfterrein. Toch kan dit park nog meer dan vandaag dé groene ontmoetingsplek worden voor de wijk. Nieuwe activiteiten kunnen dit levendige imago versterken. Recent werd de
centrale fietsas heraangelegd en wordt de komende jaren gewerkt aan een nieuwe veilige en groene fietsverbinding richting het open landschap van de Heulebeekvallei en het speeldomein de Warande.
EANDIS – DE KIEN – MUSEUM In deze omgeving wordt geïnvesteerd in meer dan 250 nieuwe woningen en appartementen. Een ondergrondse parking zal parkeerruimte bieden aan bewoners en bezoekers. Tussen de nieuwe gebouwen komen kleine groenzones en pleintjes. Zo ontstaat een aangename woonomgeving gecombineerd met een nieuwe zachte verbinding tussen de Leie en het Astridpark. In deze omgeving bevindt zich ook Texture, het museum van vlas en Leie, dat mee de trekker is in de revitalisering van de wijk.
HET CENTRUM VAN OVERLEIE VERSTERKEN Via renovatiepremies en begeleiding wordt ingezet op de opwaardering
24/06/14 14:37
Maatwerk
7
van het bestaande verouderd woningpatrimonium en van de 5 beluiken. Naast renovatie zijn er ook een aantal nieuwbouwprojecten voorzien. Ook de heraanleg van de Overleiestraat en de opfrissing van het St-Amandsplein dragen bij tot de verfraaing van de kern van Overleie.
CREATIEF ONDERNEMEN Overleie is altijd al een ondernemende en creatieve buurt geweest. Door de vele grootschalige werken en het wegtrekken van bepaalde activiteiten hadden de ondernemers in de wijk het niet altijd gemakkelijk. De stad wil samen met de handelaars en ondernemers acties opzetten. De nabijheid van de Budafabriek geeft Overleie een sterke basis op vlak van creatief ondernemerschap en innovatie. De komende jaren worden diverse projecten opgezet om het ondernemerschap in deze buurt te stimuleren.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 7
24/06/14 14:37
Jordi-Farrando-publicatie.indd 8
24/06/14 14:37
Maatwerk
9
OVERLEIE MORGEN
VERBONDEN MET DE LEIE Op vandaag is het duidelijk welke fantastische kwaliteiten de heraangelegde Leieboorden bieden. Er is de mooie fietsen wandelboulevard, nieuwe groene rustpunten zijn aangelegd en moderne bruggen leggen de link tussen beide oevers. De stad wil deze kwaliteiten zoveel als mogelijk binnentrekken in de wijk. Niet alleen zullen nieuwe bouwprojecten langs de Leie zich maximaal moeten inschakelen in het bestaande wijkweefsel. Ook nieuwe verbindingen moeten de relatie tussen de wijk en de Leie versterken. Het museum Texture benadrukt de visie van de stad op dit vlak.
BUURT MET KARAKTER Overleie is een buurt met karakter. Historisch gezien is Overleie altijd een buitenbeentje geweest. Net aan de overkant van de Leie en buiten de stadsmuren ontwikkelde Overleie zich onafhankelijk en vrij. Dit eigenzinnige karakter heeft de buurt tot op vandaag kunnen bewaren. Overleie is ook een
Jordi-Farrando-publicatie.indd 9
levendige buurt. Er zijn heel wat verenigingen en culturele spelers actief in de buurt. Denk hierbij maar aan De Spatjes, Wit.h, Theater Antigone, Mozaïek,… Een pak evenementen zorgt ervoor dat er het hele jaar door wat te beleven valt.
OVERLEIE ALS STADSDORP Overleie behoort tot de stad, maar heeft ook de sfeer van een dorp weten te bewaren. Overleie moet zich de komende jaren op dit vlak verder profileren: als een buurt die het beste uit twee werelden weet te combineren. Overleie biedt scholen, crèches, culturele activiteiten, winkels,… Op wandelafstand bevindt zich de Grote Markt, aan de andere zijde van de wijk kan je naar hartenlust gaan sporten. Het zijn die dingen die het wonen in de stad aangenaam en boeiend maken. Overleie is door haar schaal een beetje een dorp: buurtbewoners kennen elkaar, er zijn tal van buurtverenigingen, typische volkscafés,… Dit maakt de buurt warm en gezellig.
24/06/14 14:37
10
Een plan voor het Overleie van morgen
DIVERSE EN AANTREKKELIJKE WOONBUURT
GROEN EN EXTRA ZUURSTOF GEVEN AAN DE WIJK
Overleie is een zeer diverse buurt. Mooie karaktervolle woningen wisselen af met oude kleine woningen. Wie wat verder kijkt, ontdekt achter de steegjes de beluiken die Overleie haar typische karakter geven. Elders in de wijk zijn woningen verweven met ateliers en oude industriĂŤle panden. De wijk bezit mooie groene lanen met historische rijwoningen. Dit diverse woningaanbod biedt voor jong en oud heel wat mogelijkheden. Zowel kleine ateliers als grote panden bieden voor creatieve beroepen een ideaal onderkomen. Omdat het bestaande woningaanbod vaak verouderd is wil de stad de komende jaren extra inspanningen leveren door ondersteuning te bieden bij renovatiewerken. Daarnaast worden binnenkort heel wat nieuwe woningen en appartementen gebouwd. Samen met de bestaande en nieuwe bewoners wordt zo gewerkt aan een betere woonkwaliteit.
Bij het ontwikkelen van al deze nieuwe woonzones wil de stad Kortrijk zoveel mogelijk zuurstof en extra groen toevoegen aan de wijk. Zo kiest het Guldensporencollege resoluut voor een groene omgeving waaraan nieuwe gebouwen kunnen worden toegevoegd. Bij de verdere uitbouw van de schoolcampus zal ook voorzien worden in nieuwe verbindingen. Zo wordt de band tussen de school en de wijk in de toekomst nauwer dan vandaag. Bij de toekomstige ontwikkeling van de sites De Kien, Eandis en bij het museum, wil de stad kleine groenzones toevoegen tussen de nieuwe woningen. Zo ontstaat niet alleen een aangename woonomgeving, maar wordt ook een nieuwe verbinding gemaakt tussen de Leie en het Astridpark.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 10
24/06/14 14:37
Jordi-Farrando-publicatie.indd 11
24/06/14 14:37
12
Een plan voor het Overleie van morgen
EXTRA RUIMTE VOOR FIETSERS EN VOETGANGERS
EEN DYNAMISCHE EN CREATIEVE OMGEVING
In de groene zones krijgen voetgangers en fietsers alle voorrang. Hier worden nieuwe fiets- en wandelpaden gerealiseerd. Ze vormen aangename verbindingen tussen de Leieboorden en het Astridpark en zelfs verder richting Heule. Ook elders in de wijk zal de stad investeren in een beter openbaar domein. Zo zal de komende jaren stap voor stap gewerkt worden aan een kwalitatieve heraanleg van de omgeving van het St-Amandsplein. Gerichte ingrepen moeten ervoor zorgen dat dit plein nog meer dan nu het kloppende hart wordt van de hele wijk.
Overleie is altijd al een ondernemende en creatieve buurt geweest. De stad wil samen met de handelaars en ondernemers in de buurt acties opzetten om het ondernemen in de buurt te behouden en te versterken. De nabijheid van het Buda-eiland biedt kansen voor jonge en creatieve ondernemers om zich in deze omgeving te vestigen. We geloven sterk in deze wisselwerking.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 12
24/06/14 14:37
Maatwerk
Jordi-Farrando-publicatie.indd 13
13
24/06/14 14:37
14
Een plan voor het Overleie van morgen
EEN PLAN OP MENSENMAAT Het Toekomstplan uit 2011 geeft de richting aan waar we met Overleie naar toe willen. Deze doelstellingen blijven onverkort overeind en vormen de basis binnen ieder deelproject. Bij het verder uitwerken van de diverse deelprojecten bleek al snel de nood aan een meer verfijnd plan. Een plan waarbij ook praktische, juridische en technische elementen van nabij bekeken worden. De Stad Kortrijk gaf de opdracht aan Intercommunale Leiedal om via een workshopreeks diverse inrichtingsplannen voor Overleie op te maken. Leiedal deed hierbij beroep op de Spaanse stedenbouwkundige Jordi Farrando om het werk te ondersteunen. Door deze workshopreeks kan een belangrijke stap richting uitvoering worden gezet.
WORKSHOPS ALS KRACHTIGE METHODIEK De workshop is een heel krachtig methode om op korte termijn een grote hoeveelheid informatie en inzichten te ontwikkelen en deze te toetsen aan dromen en realiteit. Het resultaat van een workshop is steeds een ontwerpvoorstel dat de verschillende opvattingen samenbrengt tot één concreet stedenbouwkundig project. Een project dat nauw blijft aansluiten op de ambities van het Toekomstplan.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 14
SAMEN ROND DE ONTWERPTAFEL Aan de workshop neemt een vaste groep ontwerpers deel. Zij worden gekozen omwille van hun specifieke terreinkennis en ontwerpvaardigheden. Een sleutelfiguur in alle workshops is de extern deskundige Jordi Farrando. De rol van deze extern deskundige is veelzijdig. Hij heeft de capaciteit om uit de veelheid van vragen de essentie te halen en klare lijnen te trekken. Hij stuurt de verschillende ontwerpers in een gekozen ontwerprichting. De deskundige zet ook het discours uit die de resultaten van de workshop bundelt. De externe deskundige is een mentor, professor, atelierbegeleider, manager en communicatieverantwoordelijke in één. Daarnaast bestaat het vaste team uit de coördinator van het stadsvernieuwingsproject (Dries Baekelandt) en de procesbegeleider vanuit Leiedal (Maarten Gheysen). Doordat deze drie personen het volledige traject volgen, kunnen cruciale linken gelegd worden die noodzakelijk zijn voor het uitwerken en bewaken van een globaal kader. Deze groep wordt naargelang de focus aangevuld met personen uit de stadsadministratie (experten openbaar domein, groen, kindvriendelijkheid,…), grondeigenaars, Waterwegen en Zeekanaal, de schooldirectie,… Zij brengen net die
kennis en inzichten aan waarover de kernploeg niet beschikt. Opdrachtgevers en beleidsmakers zijn rechtstreeks in het proces betrokken. Ze volgen de redenering van het ontwerp van nabij. Rond bepaalde elementen (bv. Overleiestraat, St-Amandsplein,…) werden ook de bewoners en gebruikers van de wijk geconsulteerd. Dit gebeurde op de Overleiecafés en via de infomagazines. Feedback zorgt voor het verder verfijnen van de plannen.
RESULTATEN BOEKEN Om tot goede resultaten te komen worden de deelnemers letterlijk één week afgezonderd om gefocust aan het project te werken. Geen vergaderingen, geen e-mail. Enkel ontwerpen. De workshop creëert een dynamiek. Door het strakke weekformaat moet het daar en dan gebeuren. Op het einde van de week ligt het resultaat op tafel. De betrokkenheid van Jordi Farrando bleek cruciaal. Zijn ervaring en blik als ‘buitenstaander’ hebben een duidelijke stempel op het proces gedrukt. Met werkbare en evenwichtige inrichtingsplannen als resultaat. De resultaten van de verschillende workshops zijn gebundeld in een eindrapport. De inrichtingsplannen vormen een duidelijk referentiedocument voor alle komende ontwikkelingen in het gebied.
24/06/14 14:37
Maatwerk
15
JORDI FARRANDO Jordi Farrando is een Spaanse stedenbouwkundige die jarenlang meewerkte aan de vernieuwing van Barcelona. Maar ook Kortrijk is geen onbekend terrein voor hem. De afgelopen jaren ontwierp hij de heraanleg van de winkelstraten en de Leiestraat. Hij zat mee aan de tekentafel bij het uitwerken van ideeĂŤn voor Buda Beach en de Diksmuidekaai. In de komende jaren zal hij ook nauw betrokken zijn bij het stationsproject in Kortrijk. Kortrijk, de Leieboorden en Overleie zijn dus vertrouwd terrein voor hem.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 15
24/06/14 14:37
DE DEELZONES
7
5
1
Overleie Centrum
2
Guldensporencollege
3
Site Museum
4
De Kien
5
Eandis
6
Beluiken
7
Astridpark-N50c-Warande
Jordi-Farrando-publicatie.indd 16
4 3
24/06/14 14:37
6
2
1
Jordi-Farrando-publicatie.indd 17
24/06/14 14:38
18
Een plan voor het Overleie van morgen
OVERLEIE CENTRUM Het stadsvernieuwingsproject Overleie zet volop in op het revitaliseren en verbeteren van de kern van Overleie. Hierbij investeert de stad Kortrijk in het verbeteren van het openbaar domein. Dit willen we op een oordeelkundige en kwalitatieve manier doen. Bij de opmaak van het inrichtingsplan werd in eerste instantie gefocust op de Overleiestraat. Een heraanleg drong zich op omdat zowel de straat als de rioleringen in slechte staat verkeren. Het inrichtingsplan wil zich echter niet beperken tot de Overleiestraat, maar wil meteen ook een visie meegeven voor het Sint-Amandsplein en alle omliggende straten. Belangrijk bij deze visie is dat de Overleiestraat gezien wordt als een belangrijke noord-zuid-verbinding tussen de Grote Markt en het Astridpark. Deze straat wordt prioritair aangepakt (2014). Aansluitend wordt het Sint-Amandsplein opgefrist. Op langere termijn komen de omliggende straten aan bod. Maar misschien kunnen kleine ingrepen samen met de buurtbewoners op korte termijn al een verschil maken.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 18
HERAANLEG OVERLEIESTRAAT
OPFRISSING ST-AMANDSPLEIN
In het kader van het stadsvernieuwingsproject Overleie wordt de Overleiestraat als eerste heraangelegd. Deze straat, de centrale handels-as van Overleie, vormt het ontbrekende deel van de noord-zuid-as. De Overleiestraat wordt aangepakt naar een concept uitgewerkt door Jordi Farrando in 1995.
Het Sint-Amandsplein, hoewel nog maar 20 jaar heraangelegd, verdient een grondige opfrissingsbeurt. Gerichte ingrepen moeten het plein een 2e leven geven. Zo kan het plein terug haar rol als centraal plein binnen de wijk opnemen.
Basisprincipes hierbij zijn: • De Overleiestraat blijft een 2-richtingsweg. • De rijwegbreedte wordt beperkt tot ca. 6m. Overbodige asfaltvlaktes worden zo vermeden. • Door de rijwegbreedte te beperken wordt de zone 30 ondersteund. • De continuïteit van de boordsteen versterkt het as-gevoel. • Brede en obstakelvrije voetpaden. • Vlotte fietsverbinding richting Astridpark • Materialen sluiten aan bij deze in de Leiestraat en Budastraat.
1. Speelpleintje De speeltuigen worden vervangen. Binnen het plan wordt de speelzone verruimd. Hierdoor kan het plein meer dan vandaag een plek worden om te spelen. Hierbij wordt vooral gemikt op de jongste kinderen. 2. Omgeving van de plataan De mooie en grote plataan is de blikvanger van het plein en dit blijft ook zo. De wortels van de boom zitten gekneld en verdienen wat extra ruimte. Een natuurlijker aanleg lijkt aangewezen. De zone onder de boom kan mee een onderdeel gaan vormen van het speelpleintje. De kant aan de Overleiestraat is op vandaag een bonte verzameling van allerlei straatmeubilair, verkeersborden, fietsrekken,... Deze omgeving oogt daarom niet alleen rommelig, ook looplijnen worden onderbroken. Wat niet echt nodig is op het plein kan weg of krijgt een betere plek in de omgeving. Een nieuwe fietsstalling kan bv. beter voorzien worden aan de kant van de St-Amandslaan.
24/06/14 14:38
Maatwerk
3. Groen Naast de bestaande grote plataan en de andere bomen kan er misschien wel wat extra groen komen op het plein. Bomen aanplanten zonder een volledige heraanleg is niet eenvoudig. De aanleg van plantvakken, gebruik van plantbakken of zelfs grote bloempotten met bloemen of kruiden kunnen het plein al een groener karakter geven.
19
5. In de vrijgekomen ruimte Door het herschikken van de parking ontstaat er extra ruimte. Ruimte die kan ingevuld worden met extra groen, zitelementen,‌ Of misschien zelfs een luifel waaronder de wekelijkse markt en optredens kunnen doorgaan.
4. Parking Op vandaag neemt het parkeren een groot deel van het plein in. Dit gebeurt op een weinig efficiĂŤnte manier waardoor heel wat ongebruikte restzones ontstaan. Door het herschikken en beperkt reduceren van het aantal parkeerplaatsen kan de algemene kwaliteit en beleving van het plein versterkt worden. Zo kan toch een evenwicht gevonden worden tussen verschillende verlangens.
3 1 2
Jordi-Farrando-publicatie.indd 19
5
4
24/06/14 14:38
20
Een plan voor het Overleie van morgen
STELSELMATIG WERKEN AAN GROENE, LEEFBARE EN KINDVRIENDELIJKE CENTRUMSTRATEN De omliggende straten worden niet meteen aangepakt. Deze bevinden zich nog in een relatief goede staat. In de toekomst is het de bedoeling om het woonkarakter van deze straten meer te versterken. Voetpaden worden verbreed en er komt ruimte voor bomen in het straatbeeld. Materialen sluiten aan bij de rest van het openbaar domein op Overleie. Zo wordt de wijk stelselmatig groener en wordt de buurt aangenamer om te wonen. Door verkeersstromen beter te organiseren ontstaat ook een veiliger leefomgeving. Dit draagt bij tot de kindvriendelijkheid van de wijk.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 20
24/06/14 14:38
Maatwerk
21
ACTIES OP KORTE TERMIJN De meeste straten op Overleie worden pas op langere termijn aangepakt. Maar misschien kunnen acties op korte termijn reeds het verschil maken. Zo worden de inwoners en handelaars van Overleie meer dan vandaag echte gebruiker van het openbaar domein. De wijk vergroent en er ontstaan leuke initiatieven waardoor kinderen terug de straat als speelomgeving ontdekken. Op vandaag zijn er al een aantal initiatieven, maar misschien zetten deze inspirerende voorbeelden aan tot acties op korte termijn‌
Jordi-Farrando-publicatie.indd 21
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 22
24/06/14 14:38
Maatwerk
23
GULDENSPORENCAMPUS Door de fusieoperatie binnen de scholengroep staat de campus de komende jaren voor een grondige metamorfose. De campus op Overleie zal op termijn tot 1.500 leerlingen tellen. Nu is dit een 900-tal. Daarom zal de school investeren in nieuwbouw en de renovatie van de bestaande historische schoolgebouwen. Bepaalde gebouwen worden gesloopt om plaats te maken voor nieuwe klaslokalen. Ook de bestaande internaattoren wordt afgebroken. Het sokkelgebouw blijft. Op de plaats van het Priesterkwartier komt een nieuwe woontoren. De voorbereidende werken zijn reeds gestart. Het is de bedoeling de grootste werken achter de rug te hebben tegen ca. 2017. Hierdoor wordt de campus meer dan vandaag een onderdeel van de wijk en de stad. Naast alle bouwprojecten is er ook ruimte voor nieuwe verbindingen voor fietsers en voetgangers, groen en een sport- en recreatieruimte. Deze worden aansluitend op de bouwprojecten gerealiseerd.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 23
24/06/14 14:38
24
Een plan voor het Overleie van morgen
EEN GROENE SCHOOLCAMPUS VERBONDEN MET DE WIJK 1. Nieuw schoolgebouw Waar nu het voetbalveld ligt, aan de kant van de Burgemeester Vercruysselaan, komt een volledig nieuw schoolgebouw voor de 2e en 3e graad van het middelbaar. Bij het gebouw komt ook een nieuwe turnzaal. Naast deze zaal is ruimte voor een extra buitensportveld. 2. Extra tuinruimte De eigenaars van de woningen aan de kant van de Proosdijstraat konden extra tuinruimte aankopen van de school. Hierdoor kan de woonkwaliteit sterk verbeterd worden. 3. Centrale groene ruimte Het huidige schoolgebouw in deze zone zal aansluitend op de nieuwbouw gesloopt worden. In deze zone komt dan ruimte vrij. Hierdoor kan centraal op de campus een groene zone gecreĂŤerd worden. De groene zone verbindt de verschillende campusonderdelen. Een nieuw pad legt de verbinding tussen de Proosdijstraat en de basketzaal.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 24
4. Basketzaal en St-Maartensziekenhuis De huidige basketzaal blijft . Het St-Maartensziekenhuis sluit binnen enkele jaren haar deuren en verhuist naar Hoog Kortrijk. Of het gebouw een nieuwe invulling krijgt of plaats maakt voor een nieuwe ontwikkeling is nog niet bepaald. 5. Renovatie en nieuwbouw centraal gedeelte In dit centraal gedeelte van de campus worden de waardevolle gebouwen gerenoveerd. Ze geven de schoolcampus mee haar identiteit. Deze gebouwen bieden onderdak aan de klassen van de lagere school en de 1e graad middelbaar onderwijs. In de mooie gebouwen aan de kant van de groen-recreatieve zone komt een moderne keuken en refter. 6. Internaattoren en woontoren De bestaande internaattoren, die 58 meter hoog is, wordt gesloopt. Het sokkelgebouw blijft en biedt onderdak voor de kleuterklassen, vergaderlokalen en studiezalen. Waar zich momenteel het Priesterkwartier bevindt komt een nieuwe woontoren van ongeveer 66 meter hoog.
7. Noord-zuid verbinding Eenmaal de grote werken achter de rug zijn, zal werk gemaakt worden van een nieuwe fiets- en wandelverbinding tussen de Collegebrug en de Brugsepoort. Dit pad vormt een belangrijke schakel in de noord-zuidfietsverbinding. Centraal op het fietspad wordt een plein gecreĂŤerd dat als verzamelpunt voor de leerlingen dient. Het plein geeft toegang tot verschillende schoolgebouwen. 8. Groen-recreatieve zone Het bestaande voetbalveld kant Collegebrug blijft een open en groene ruimte en zal gebruikt worden voor sport en recreatie. Op het terrein wordt ruimte voorzien voor 2 omnisportvelden en 2 mini-voetbalvelden. De school en de stad zullen de nodige afspraken maken om deze zone gemeenschappelijk te beheren. Zo kunnen de terreinen buiten de schooluren gebruikt worden door de buurtbewoners.
24/06/14 14:38
Maatwerk
1 2
25
4 3
8 5
7 6
Autoparkeren De school investeert in het verbeteren en uitbreiden van de parkeercapaciteit voor wagens. Er wordt bewust gekozen om het parkeren op vier plaatsen te organiseren, nl. Kollegestraat, Proosdijstraat, in en aan het sokkelgebouw en de Burgemeester Vercruysselaan. De 150 parkeerplaatsen staan zo functioneel
Jordi-Farrando-publicatie.indd 25
in relatie met de verschillende campusonderdelen. Zo wordt vermeden dat centraal op de campus ĂŠĂŠn grote parking komt. Dit ten koste van groen. In de Kollegestraat en de Burgemeester Vercruysselaan komen een aantal kortparkeerplaatsen om het afzetten en ophalen van leerlingen veiliger te organiseren.
Fietsstallingen Net als de stad Kortrijk wil de school het fietsen aanmoedigen. Daarom wordt voorzien in drie kwalitatieve overdekte fietsstallingen: omgeving Proosdijstraat, naast de basketzaal en onder het sokkelgebouw
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 26
24/06/14 14:38
Maatwerk
27
‘NIEUW OVERLEIE’ De komende jaren staat de omgeving van site Eandis, site De Kien en de omgeving van het museum voor een gigantisch veranderingsproces. Zoals voorzien in het Toekomstplan Overleie, wordt deze zone ontwikkeld als onderdeel van de ‘O’ van Overleie. Dit betekent dat gekozen wordt voor een bebouwing waartussen kleine groene zones en pleintjes worden gerealiseerd. In dit deel van Overleie zal een 250-tal nieuwe wooneenheden gerealiseerd worden. Binnen alle woonontwikkelingen in deze cluster worden ondergrondse parkings voorzien. Het gebied wordt autoluw gemaakt waardoor interessante nieuwe verbindingen ontstaan voor voetgangers en fietsers. Dit zowel tussen de sites onderling als tussen het Astridpark en de Leie. Zo ontstaan aangename en kindvriendelijke openbare ruimtes. Groene ruimtes waar de nieuwe en bestaande bewoners van kunnen genieten.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 27
24/06/14 14:38
28
Een plan voor het Overleie van morgen
Jordi-Farrando-publicatie.indd 28
24/06/14 14:38
Maatwerk
29
SITE MUSEUM Het nieuwe museum ‘Texture’ krijgt een stek in de vroegere gebouwen van de Euroshop. Nog vroeger was dit de ‘Linen Thread Company’, een verzendhuis waar vlasgarens werden verzameld vooraleer ze naar de Engelse spinnerijen werden verstuurd. Het museum zal innoverend en hedendaags zijn. Het belicht niet alleen het vlasverleden, maar vertelt ook het verhaal over de typische manier van ondernemen in deze streek. Voor de verbouwing van de vroegere Euroshop tot een museum werd een wedstrijd uitgeschreven. Het architectenbureau NOA, dat vroeger reeds de verbouwing van het nieuwe stadhuis realiseerde, staat garant voor het mooie ontwerp met haar unieke ‘gouden’
Jordi-Farrando-publicatie.indd 29
dakverdieping. Hiermee wordt verwezen naar de Golden River. Voor de inrichting en senografie van het museum wordt samengewerkt met het gespecialiseerd bureau Madoc. Het museum wil zich volop inbedden in de buurt en wil daarom tal van initiatieven ontwikkelen van en voor de buurt en haar scholen. In de zone tussen het museum en de Leie is nog ruimte voor nieuwe woongebouwen. Tussen deze nieuwe gebouwen is ruimte voor voetgangers en fietsers zodat vlot de verbinding tussen Noordstraat en de Gasstraat kan worden gemaakt. In de toekomst wordt een nieuw plein aangelegd tussen het museum en de kade.
24/06/14 14:38
30
Een plan voor het Overleie van morgen
INRICHTINGSPLAN VOOR HET NIEUWE PLEIN (OP LANGERE TERMIJN) 1. Museum Texture Het nieuwe museum vertelt het verhaal over Vlas en Leie. Het museum vormt een belangrijke trekker in de revitalisering van Overleie en de Leieboorden. Aan de kant van de Noordstraat bevindt zich de museumbistro. Op het plein is er plaats voor een terras. 2. Private ontwikkeling Op de braakliggende gronden aan de kant van de kade en op de plaats van de loodsen in de Gasstraat is ruimte voor een nieuwe woonontwikkeling. Het project wordt noord-zuid ingeplant en krijgt 4 volwaardige gevels die uitkijken op de Leie, de bomenrij in de Gasstraat, het museum of de nieuwe groenzone aan de Noordstraat. 3. Verhard plein In de toekomst wordt de steeg die de verbinding maakt naar de Gasstraat verbreed. Hierdoor ontstaat een nieuwe verbinding voor voetgangers en fietsers tussen de Noordstraat en de Gasstraat. De vorm van het gebouw van de private ontwikkeling wordt doorgetrokken in het plein. Hier wordt gekozen voor een verharding. Het plein fungeert immers als verzamelpunt voor bezoekers aan het museum. In deze zone worden ook fietsstallingen voorzien.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 30
1 3 4
2 5
24/06/14 14:38
Maatwerk
31
4. Groen plein Op vandaag zorgt het profiel van het terrein ervoor dat er geen rechtstreeks zicht van het museum op de Leie is. Bij de aanleg van de groene omgeving wordt het profiel aangepast zodat een zachte helling ontstaat tussen het museum en de kade. Hierdoor wordt het contact tussen museum en Leie sterker. In dit deel wordt een nieuwe groene zone gecreĂŤerd waarbinnen 3 houten platforms worden aangelegd. Op deze platforms komen lange picknickbanken. Ze kunnen gebruikt worden door buurtbewoners, bezoekers aan het museum of passanten langs de Leie. 5. Verbinding tussen kade en Leie De bestaande verbindingsweg tussen de kade en de Noordstraat wordt in een eerste fase autovrij gemaakt. Hierdoor verhoogt het comfort en de veiligheid voor fietsers en voetgangers. Wanneer het plein definitief wordt aangelegd, wordt de bestaande weg opgebroken. Naast de nieuwe private ontwikkeling komt een nieuwe verbinding voor fietsers en voetgangers. Een zachte helling legt een vlotte relatie tussen kade en museum.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 31
EEN TIJDELIJK PLEIN VOOR MUSEUM EN BUURT De definitieve heraanleg van deze omgeving wordt gekoppeld aan de private ontwikkeling op de site. In afwachting werd de vroegere parking bij de Euroshop met beperkte middelen omgevormd tot verblijfsplein voor bezoekers van het museum en de buurt. Het concept werd uitgewerkt door Studio Basta. In de bestaande asfaltverharding werden plantvakken uitgeslepen. De plantvakken vormen vanuit de lucht een QR-code over het museum. De vrijgekomen vakken worden beplant met hoge grassen. Hierdoor ontstaat een doolhof voor kinderen. Binnenin de groene ruimte worden bankjes voorzien waar het mogelijk wordt te picknicken of gewoon een babbeltje te slaan. Het plein werd gerealiseerd in nauwe samenwerking met de buurt.
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 32
24/06/14 14:38
Maatwerk
33
DE KIEN De Kien is een voormalige industriële site. Het terrein was deels onteigend als werfterrein voor de Leiewerken. Nu deze werken achter de rug zijn kan de site opnieuw ontwikkeld worden. Ook de gebouwen van de aanpalende drankencentrale staan leeg en komen in aanmerking voor herontwikkeling. Hierdoor ontstaat een ruime en coherent ontwikkelbare site. De site vormt een cruciale schakel binnen de cluster ‘nieuw Overleie’. Ze legt de link tussen de site Eandis en de Leie en geeft vorm aan de verbinding tussen het nieuwe museum en het centrum van Overleie. Bij de herontwikkeling van de site wordt resoluut de kaart getrokken voor een verkeersluwe omgeving. Parkeren wordt centraal georganiseerd in een ondergrondse parking. Door het oordeelkundig inplanten van de nieuwe gebouwen ontstaan nieuwe zachte verbindingen en kleine groene zones en pleintjes.
REEPBRUG LEGT DE LINK MET DE TIP VAN HET BUDAEILAND De Reepbrug maakt de verbinding tussen Overleie, het Buda-eiland en de binnenstad. Hoewel deze brug vandaag misschien als niet noodzakelijk wordt gezien, zal deze in de toekomst zeer belangrijk worden. In de omgeving van ‘nieuw Overleie’ worden naast ca. 250 woningen ook heel wat nieuwe kantoren en diensten ontwikkeld. Ook de komst van het nieuwe Museum ‘Texture’ en de publieke parking duiden op het toenemende belang van dit gebied. Daarnaast biedt de tip van het Buda-eiland in de toekomst mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen. Een nieuwe link richting binnenstad wordt dan ook meer dan cruciaal.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 33
24/06/14 14:38
34
Een plan voor het Overleie van morgen
VERBONDEN AAN DE LEIE 1. Fabriekspand De Kien Het oude fabriekspand werd reeds in ere hersteld. Moderne kantoren en lofts werden in het geheel ingepast. In de toekomst kan nog extra volume ontwikkeld worden aan de kant van de Gasstraat en aan de noordzijde van het gebouw. 2. Appartementen op de middenzone Centraal op het terrein is ruimte voor 3 losstaande appartementsgebouwen. De gebouwen delen de ruimte zodanig op dat nieuwe pleintjes en groene ruimtes ontstaan. Het gebied wordt ingericht als woonerf. Voetgangers en fietsers hebben er alle ruimte. Onder deze zone wordt een ruime parking gerealiseerd met parkeermogelijkheden voor de gehele site ĂŠn de bezoekers van het museum. 3. Frontgebouw Een nieuw gebouw aan de kant van de Leie geeft de site een front. Onderaan het gebouw komt ruimte voor kantoren en/of horeca. Erboven komen appartementen. Het gebouw begeleidt de bezoeker tot aan de Reepbrug. 4. Reepbrug Een nieuwe voetgangersbrug legt de link met de tip van het Buda-eiland.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 34
5. Verbindend plein Een verhard plein legt de link tussen het bestaande fabriekspand, de appartementen in de middenzone en het frontgebouw. Door gebruik te maken van hetzelfde materiaal als op de kade wordt de sfeer van de Leieoevers het gebied binnengetrokken. 6. Woningen In deze zone worden nieuwe rijwoningen met tuin gerealiseerd. Deze bouwen voort op de bestaande structuur van rijwoningen in de Rekollettenstraat. Het geheel wordt opgedeeld in 2 kleinere bouwblokken. Hierdoor wordt de schaal bewust klein gehouden en ontstaat een verbinding richting Eandis. De hoekpercelen worden afgewerkt met appartementen. Centraal in het bouwblok is ruimte voor tuinen en groen. Een pad geeft toegang tot de tuinen en fietsstallingen.
7. Link naar Site Eandis Er wordt een toegang tot de site gerealiseerd aan de kant van de Rekollettenstraat. De verbindende steeg legt tevens de relatie met site Eandis. 8. Link tussen Gasstraat en Burg. Schinkelstraat Een fiets- en voetgangersverbinding legt een nieuwe link tussen het museum en de Burg. Schinkelstraat. 9. Toegang ondergrondse parking GeĂŻntegreerd binnen de noordelijke annex bij het fabriekspand komt de toegang tot de ondergrondse parking. 10. Bomenrij Gasstraat De bestaande bomenrij in de Gasstraat wordt behouden en in ere hersteld. Op termijn wordt de omgeving onder de bomen aangepakt waardoor deze omgeving nog groener wordt.
24/06/14 14:38
Maatwerk
35
7 6 10
8
6 2 9
3
1
4
5
Jordi-Farrando-publicatie.indd 35
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 36
24/06/14 14:38
Maatwerk
37
EANDIS VAN GASFABRIEK NAAR GROENE WOONOMGEVING Bij de herontwikkeling van de site wordt volop de kaart getrokken van wonen. Er komt ruimte voor ongeveer 110 woningen en appartementen. De site wordt quasi verkeersvrij. Het parkeren wordt centraal in een ondergrondse parking georganiseerd. Zo ontstaat een aangename woonomgeving met ruimte voor groen en een centraal plein. Tussen 2014 en 2016 zal in eerste instantie ingezet worden op het aanpakken van de technische installaties en de sanering. Hiervoor zullen ook een aantal gebouwen gesloopt worden. In deze periode zal ook een ontwikkelaar voor de site geselecteerd worden. Daarna wordt het inrichtingsplan uitgewerkt tot een concreet architectuurplan met het oog op het verkrijgen van een bouwvergunning.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 37
EEN TECHNISCH MOEILIJKE KLUS Op de site zijn diverse historische vervuilingszones vastgesteld. Ook in een deel van de Gasstraat is vervuiling aanwezig. In het kader van de herontwikkeling moet eerst alles gesaneerd worden. Zo moet de zone naast de gasdrukcabine grondig aangepakt worden. Ter hoogte van de Gasstraat en centraal op de site zijn tevens een aantal ingrepen noodzakelijk. Mogelijks moeten in het meest noordelijk deel van de Gasstraat saneringswerken gebeuren. Verder onderzoek is hiervoor aan de orde. Hiervoor zal samengewerkt worden met OVAM. In combinatie met de sanering en in functie van de herontwikkeling moeten ook heel wat leidingen en technische installaties aangepast of verplaatst worden. Zo bevindt zich op de site een regionale gasdrukcabine die moet aangepast worden. Ook de gasleidingen die toekomen en vertrekken uit de cabine moeten vernieuwd worden. Daarnaast bevinden zich ook knooppunten met datakabels en elektriciteitsleidingen op de site. Ook deze leidingen zullen omgeleid moeten worden. Eind 2014 wordt gestart met deze werken. Binnen de 2 jaar zou deze technisch moeilijke klus achter de rug moeten zijn. Vervolgens kan met de eigenlijke herontwikkeling van de site gestart worden.
24/06/14 14:38
38
Een plan voor het Overleie van morgen
VAN GASFABRIEK TOT GROENE WOONOMGEVING 1. ECO-life project Goedkope Woning Op dit deel van de site werden 28 duurzame sociale appartementen gerealiseerd met een boekhandel en ruimte voor de evangelische kerk op de benedenverdieping. 2. Appartementen en woningen Aansluitend op het gerealiseerde sociaal woonproject kunnen bijkomend appartementen ontwikkeld worden die verderop overgaan in woningen met een tuin. 3. Centraal appartementsblok Centraal op de site is ruimte voor een appartementsblok tot 4 bouwlagen met semi-private binnentuin. Onder dit appartementsblok wordt een centrale ondergrondse parking voorzien met parkeermogelijkheid voor de gehele site. 4. Groene link Door het appartementsblok wat verder van de stadsring te plaatsen ontstaat de mogelijkheid om een kleine groene ruimte te realiseren. Door het verbeteren van de oversteek naar het Astridpark wordt de link met deze groene long versterkt.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 38
5. Gasdrukstation Het Gasdrukstation en de in- en uitgaande leidingen dienen vernieuwd te worden. Ook een grondige sanering in deze zone is aan de orde. De aanpalende gebouwen kunnen nadien opnieuw ingevuld worden met bv. lofts. 6. Benzinestation Het benzinestation valt buiten de herontwikkeling van de site en wordt behouden. 7. Gasstraat Door het verplaatsen van gasleidingen en bij eventuele sanering van bepaalde delen in de Gasstraat dient wellicht een deel van de straat heraangelegd te worden. Dit biedt de kans om bomen aan te planten. Hierdoor kan een sterkere groene link gelegd worden met de bomenrij verder in de Gasstraat richting Leie. 8. Centraal plein Midden op de site is er voldoende plaats voor een nieuw plein. Het vormt de centrale ontmoetingsplek met groen en speelruimte voor de toekomstige bewoners van de site.
9. Woningen kant Rekollettenstraat Aan de kant van de Rekollettenstraat komen rijwoningen. De tuinen van deze nieuwe woningen sluiten aan op de tuinen van de reeds bestaande woningen in de Rekollettenstraat. De bestaande ingang tot de site aan de Rekollettenstraat wordt open gehouden en legt de verbinding met de toekomstige ontwikkelingen op site Drankencentrale en De Kien waar ook een doorsteek wordt voorzien. Hiermee wordt een link richting Leie een feit. 10. Datacentrale Het gebouw waarbinnen een datacentrale is gevestigd blijft behouden op deze positie.
24/06/14 14:38
Maatwerk
9
39
10
8 7
2
1
3 4
Jordi-Farrando-publicatie.indd 39
6 5
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 40
24/06/14 14:38
Maatwerk
41
BELUIKEN De beluiken op Overleie vormen mee de identiteit van de wijk. De stad Kortrijk kiest er bewust voor om de beluiken en de collectieve ruimtes op te waarderen en in relatie met de wijk te plaatsen. Met het project ‘Overleie Renoveert’ wordt ingezet op de algemene verbetering van de woonkwaliteit op Overleie. Ook voor de opwaardering van de beluikwoningen wordt ondersteuning voorzien. Voor de beluiken is echter een meer structurele aanpak aan de orde. Voor 3 beluiken (nl. Vandammebeluik, St-Annabeluik en Meensesteenweg) werden insteken gegeven om de omgeving van de beluiken en de collectieve ruimtes te verbeteren. Voor 2 beluiken (Amsterdams Poortje en het Vercruysses Poortje) is een grondige aanpak aan de orde. Een aanpak die ook een ruimere omgeving omvat.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 41
24/06/14 14:38
42
Een plan voor het Overleie van morgen
ADEMRUIMTE BINNEN HET BOUWBLOK Voor het Amsterdams Poortje en Vercruysses Poortje is een structurele ingreep nodig. Deze beluiken zijn deels onbewoonbaar, hebben een laag comfortniveau, hebben geen collectieve ruimtes en groen,‌ Grondige interventies zijn hier nodig, waarbij ook nagedacht moet worden over de ruimere structuur van het bouwblok waarbinnen deze beluiken zich bevinden. Zo is de opwaardering van het Vercruysses Poortje in sterke mate verbonden aan de ontwikkeling van het braakliggende perceel van de sociale huisvestingsmaatschappij in de Proosdijstraat. De ontwikkeling daar bepaalt in grote mate de mogelijkheden en kansen voor de aanliggende gebouwen en percelen. Deze ontwikkeling werd daarom mee onder de loep genomen. Op het terrein van de sociale huisvestingsmaatschappij bevonden zich tot voor enige jaren schoolpaviljoenen. De gebouwen zijn ondertussen gesloopt. Op het braakliggend terrein bevinden zich heel wat bomen. De bomenrij aan de kant van de Proosdijstraat geeft de straat haar groen karakter. Het perceel is eigendom van de sociale bouwmaatschappij die er een nieuwbouwproject wil ontwikkelen. Er werd een inrichtingsplan uitgewerkt dat mogelijkheden
Jordi-Farrando-publicatie.indd 42
voorziet om kwalitatieve woningen te realiseren. Daarnaast krijgt de binnenzijde van het bouwblok ademruimte, ontstaan nieuwe kleine verbindingen en is er ruimte voor extra groen. 1. Amsterdams Poortje De 3 panden aan de straatzijde worden gesloopt en vervangen door 3 nieuwe kwalitatieve woningen. De toegang tot het beluik wordt niet langer via een kleine onderdoorgang georganiseerd, maar maakt gebruik van de ruimte naast de kerk. De beluikwoningen worden gerenoveerd (samengevoegd of uitgebreid) waardoor kwalitatieve woningen ontstaan. De collectieve ruimte wordt groener. Op termijn kan een pad de verbinding maken met de schutterstoren. 2. St-Elooiskerk 3. Schutterstoren 4. Project Sociale huisvestingsmaatschappij Het nieuwbouwproject voorziet in 6 woningen met tuin gekoppeld aan een klein appartementsgebouw. Aan de zijde van het atelier van Superba komen een zestal patiowoningen. De omgeving wordt ingericht als een woonerf en maakt de connectie met de gronden De Pauw en het Vercruysses Poortje.
5. Bomenrij Proosdijstraat De bestaande bomenrij kant Proosdijstraat wordt behouden. Ze geeft de straat een groen karakter. Door de nieuwe ontwikkeling wat achteruit te zetten van de straatkant blijft hier ruimte voor een groene omgeving. 6. De Bolster Het pand De Bolster werd door de stad aangekocht. De voorzijde krijgt opnieuw een woonfunctie. De gebouwen aan de achterzijde worden gesloopt waardoor ademruimte ontstaat. Nieuwe toegangen kunnen genomen worden tot het Vercruysses Poortje. 7. Vercruysses Poortje In overleg met de bewoners wordt gezocht naar een efficiĂŤnter organiseren van de bergruimtes. Zo kan mogelijks extra collectieve ruimte ontstaan binnen het beluik en kan een betere relatie gelegd worden met de nieuwe groene omgeving bij De Bolster. 8. St-Annabeluik
24/06/14 14:38
Maatwerk
43
6 5 4 7
3
1
8 2
Jordi-Farrando-publicatie.indd 43
24/06/14 14:38
44
Een plan voor het Overleie van morgen
Jordi-Farrando-publicatie.indd 44
24/06/14 14:38
Maatwerk
Jordi-Farrando-publicatie.indd 45
45
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 46
24/06/14 14:38
Maatwerk
47
ASTRIDPARK DE WARANDE Het stadspark Astridpark en de sportrecreatieve zone ‘Stade’ vormen een scharnierpunt tussen de stadskern / wijk Overleie en het noordelijk deel van de stad richting Heule. Ze vervullen een belangrijke rol op wijkniveau (ademruimte, groen, spelen, sport,…). Binnen het stadsvernieuwingsproject wordt de komende jaren ingezet op het wegwerken van de barrière die de stadsring vormt. Gerichte ingrepen moeten de oversteekbaarheid verbeteren. De centrale as in het park wordt gezien als de aanzet
Jordi-Farrando-publicatie.indd 47
van een comfortabel, veilig en leesbaar fietspad richting de Heulebeek en de Warande. Daarom wordt stelselmatig geïnvesteerd in de diverse deelzones: groen krijgt meer ruimte, parkeren wordt efficiënter georganiseerd en nieuwe fietspaden worden aangelegd. Door de reservatiestrook van de N50c om te vormen tot een groene verbinding ontstaat een nieuwe en waardevolle groene omgeving in het verstedelijkt gebied. De strook is ongeveer 60m breed en biedt ruimte om groen,
natuurlijke speelzones,… te realiseren. Een fietspad met dubbelrichtingsverkeer takt ter hoogte van de Heulebeek aan op bestaande paden. Met een brug over de Heulebeek kan aangesloten worden op het nieuwe fietspad op De Warande. Het inrichtingsplan geeft een totaalvisie voor deze belangrijke groene fietsverbinding die gefaseerd zal worden aangelegd. Hierdoor krijgt het noordelijk deel van de stad er een belangrijke publieke ruimte bij.
24/06/14 14:38
48
Een plan voor het Overleie van morgen
EEN NIEUWE LINK TUSSEN OVERLEIE EN HEULE 1. Barrière stadsring verminderen Ter hoogte van site Eandis, de Overleiestraat en de schoolcampus worden de oversteekplaatsen voor fietsers en voetgangers verbeterd. Dit verhoogt de veiligheid en werkt de harde barrière van de ring weg. Op termijn wordt de ring groener. 2. Centrale as Astridpark Het centrale fiets- en wandelpad tussen de ring en de De Smet de Naeyerlaan werd recent heraangelegd. Vanaf de De Smet de Naeyerlaan tot de Koninginnelaan liggen de paden niet in het verlengde van de centrale as waardoor de verbindingen richting noorden moeilijk leesbaar zijn. De centrale as wordt daarom doorgetrokken tot de Koninginnelaan. De noordelijke lob van het Astridpark wordt uitgebreid door de overmaatse weginfrastructuur te reduceren. Hierdoor ontstaat extra groene ruimte. 3. De Koninginnelaan De Koninginnelaan kan in de toekomst voorzien worden van bomen. Via specifieke maatregelen wordt ruimte geboden aan de fietsers. Sluipverkeer wordt vermeden door het invoeren van eenrichtingsverkeer.
Jordi-Farrando-publicatie.indd 48
4. Parking Stade De parking aan het sportdomein Stade kan efficiënter worden ingericht. Hierdoor stijgt de capaciteit en daalt de parkeerdruk op de omgeving. Een fietspad met dubbelrichtingsverkeer deelt de parkeerzone in tweeën en sluit aan op de J. Vandervaertstraat. De parking wordt op termijn groener. 5. J. Vandervaertstraat Aan de oostzijde van de J. Vandervaertstraat wordt een fietspad met dubbelrichtingsverkeer voorzien dat verderop aansluit op het tracé in de N50c. Door het invoeren van eenrichtingsverkeer vermindert het sluitverkeer en rest voldoende ruimte voor parkeren en het voorzien van bomen tussen de parkeervakken. 6. N50c De reservatiestrook N50c was voorzien om een nieuwe weg te realiseren richting de R8. Ondertussen zijn deze plannen verlaten en wordt de optie genomen om deze reservatiestrook om te vormen tot een groene verbinding richting Heulebeek. Binnen het tracé is ruimte voor een fietspad met dubbelrichtingsverkeer. Binnen het tracé kunnen stelselmatig nieuwe elementen toegevoegd worden. Denk maar aan groenelementen, een joggingpad, een natuurlijke speelzone, een uitkijkpunt, ruimte voor
stadslandbouw,… Hierdoor wordt voor de directe omgeving een leuke groene ruimte gerealiseerd. Daarnaast verhoogt dit de aantrekkelijkheid voor de passanten op het tracé. 7. Heulebeek Ter hoogte van de Heulebeek wordt de kwetsbare natuur maximaal gerespecteerd. De natuurlijke meanders en de overstromingszones van de beek worden bewaard. Een passerelle maakt de verbinding naar de overkant van de Heulebeek mogelijk. Op de brug kunnen uitkijkpunten worden voorzien. Verderop sluit het pad aan op het rondpunt om aan te takken op het recent gerealiseerde fietspad op de Warande.
24/06/14 14:38
Maatwerk
49
7
6
5 4
3 2 1
Jordi-Farrando-publicatie.indd 49
24/06/14 14:38
Jordi-Farrando-publicatie.indd 50
24/06/14 14:38
Maatwerk
51
INFO Het integrale eindrapport van de workshopreeks Overleie is terug te vinden op: www.kortrijk.be/overleie Bijkomende info over de wijk en de partners die meewerkten in de work-shopreeks: overleie@kortrijk.be www.facebook.com/overleie www.leiedal.be www.farrando.com
COLOFON Een realisatie van de Stad Kortrijk i.s.m. Intercommunale Leiedal Teksten Dries Baekelandt i.s.m. Maarten Gheysen, Bart Noels, Frans Van Den Bossche, Tim Hautekeete Fotografie en visualisaties Davy De Pauw, Stad Kortrijk, Dries Baekelandt, Leiedal, Ruben D’haene, Maarten Gheysen, Abscis Architecten, Noa Architecten, Velt vzw Vormgeving Yves Debaes en Connie Janssens (Stad Kortrijk)
Jordi-Farrando-publicatie.indd 51
24/06/14 14:38
“HET RESULTAAT VAN DE WORKSHOPREEKS OVERLEIE BUNDELT DE VERLANGENS VAN EEN HELE GEMEENSCHAP. ALLEN DIE AAN DIT PROCES HEBBEN MEEGEWERKT WENSEN DAT DIT MAG DIENEN ALS LEIDRAAD BIJ DE ONTWIKKELING VAN OVERLEIE.” Jordi Farrando Barcelona, mei 2014
Jordi-Farrando-publicatie.indd 52
24/06/14 14:38