nummer 0 winter 2011
boekenmagazine voor en door jongeren!
special:
Simone van der Vlugt
boekenmagazine voor en door jongeren!
2
inhoudsopgave
voorwoord
02 In beeld… 03 Voorwoord 05 Een geboren schrijfster 07 8 vragen aan… 09 Zwarte sneeuw 12 Abonnementsinfo
Nulnummer – op naar de honderd!
in beeld …
Kijk eens! Voor je ligt de 8. Tenminste, zo noemen we dit magazine voor nu. Je bent welkom om mee te denken over de naam – over allerlei dingen, eigenlijk. Dit is namelijk niet het eerste echte nummer van de opvolger van de Lemniscaatkrant, maar het nulnummer – een soort proef uitgave waarin we nog spelen met de mogelijkheden. Denk je met ons mee? Met het 100e nummer bestaat de Lemniscaatkrant 25 jaar, de oudste jongerenboekenkrant van Nederland. Dat is niet alleen een felicitatie waard (dank je, dank je) maar eigenlijk ook een vernieuwing. Daar zijn wij namelijk wel aan toe. De nieuwe Lemniscaatkrant is geen krant, maar een tijdschrift. Een tijdschrift bij een boekenabonnement: abonnees van 8 krijgen vier keer per jaar een boek. Niet zomaar een boek, maar een mooi Lemniscaatboek, een klassieker met een nieuw uiterlijk. Boeken om te lezen en een ereplekje in je boekenkast te geven. Het tijdschrift gaat over het boek. Over het onderwerp, over de schrijver, over boeken die erbij passen – altijd een selectie van leuke, interessante artikelen, nog steeds geschreven voor en door jongeren. En natuurlijk mag een pagina met de nieuwste boeken niet ontbreken!
Foto © Mariëlle van Gelderen
Foto © Merlijn Doomernik
Het eerste echte nummer verschijnt in maart, en gaat over het debuut van een heel bijzondere auteur: Het Grote Misschien van John Green. Verwacht dus artikelen over kostscholen, practical jokes, Nerdfighters, natuurlijk een interview met John Green en een fragment uit Een weeffout in onze sterren, zijn nieuwste boek dat die maand
boekenmagazine voor en door jongeren!
uitkomt. Wat de andere drie boeken van 2012 zijn, is nog geheim! Klinkt je dat allemaal goed in de oren? Schrijf je dan meteen in voor 8 op onze website, www.8-magazine.nl. Als je dat vóór 15 februari doet, krijg je van ons Zwarte sneeuw van Simone van der Vlugt, het boek bij dit nul nummer. Gratis. Want zo zijn we dan ook wel weer. En oh ja, over dat meedenken: je doet ons een groot plezier als je de 8 vragen van bladzijde 7 invult. Dan zorgen wij ervoor dat het eerste echte nummer in maart geweldig is! Tot ziens in maart! Kelly Roos Hoofdredacteur 8
3
interview
4
Simone van der Vlugt, bekend en geliefd door haar jeugdboeken en thrillers voor volwassenen, is een geboren schrijfster. Al op haar achtste maakte ze boekjes, geïllustreerd met viltstift. Als kind werkte ze op de typemachine van de buren of haar opa, met een standaarduitrusting van een zak Chipitos en een glas Seven-Up met een scheutje limonade. In dit interview vertelt ze hoe ze van viltstiften via kostschool- en detectiveverhalen een échte schrijfster werd.
Een geboren schrijfster
Mijn eerste manuscript
‘Ik was dertien toen ik voor het eerst een manuscript naar een uitgever stuurde. Het was in de tijd dat ik meisjesboeken verslond. Ik had een kostschoolboekje geschreven, Een nieuwe op de Beukenhorst. Op dat eerste manuscript kreeg ik een reactie terug die als volgt luidde: “Beste Simone, je hebt zeker talent en fantasie, maar je bent nog wel een beetje jong, dus maak eerst je school maar af.” Dat vind ik ach teraf geen goed advies. Als iemand zo graag schrijft, moet je dat niet ontmoedigen. Zelf had ik daar geen last van: tegen de tijd dat ik die afwijzingsbrief kreeg had ik allang een nieuw verhaal in mijn hoofd, dus ik dacht: ik schrijf gewoon lekker verder.’
Van alles wat
‘Toen ik Kruistocht in spijkerbroek uit had gelezen, dacht ik: iets wat zo leuk is om te lezen, is vast ook heel leuk om te schrijven. Ik was veertien en niet gehinderd door enige histo
rische kennis begon ik maar meteen. Dat werd Vlucht naar de vrijheid, het boekje dat later de basis zou vormen voor De amulet. Toen ik vijftien was werd ik heel erg verliefd en schreef ik daar een boekje over. Op mijn zestiende ont dekte ik Agatha Christie. Dat leek me ook leuk, een thriller schrijven. Het werd een volstrekt onwaarschijnlijk verhaal, maar Agatha Christie had óók boeken die nogal onwaarschijn lijk waren, dus ach... als die werden
‘
Zodra ik
afgestudeerd was, begon ik
’
te schrijven.
boekenmagazine voor en door jongeren!
gepubliceerd, waarom die van mij dan niet? Ik vond het wel raar dat die uitgevers mijn werk steeds weer terugstuurden. Toch heb ik nooit gedacht: ik stop ermee.’
Uitstel
‘Toen ik negentien was, moest ik over een ander beroep gaan na denken. Omdat ik van vreemde talen hield en goed was in Frans, besloot ik aan de Lerarenopleiding in Amsterdam Nederlands en Frans te volgen. We kregen daar ook Historische Letterkunde, en tijdens dat college ontdekte ik hoe leuk ik geschiedenis vond. Nog tijdens mijn opleiding kwam ik op het idee om het boekje dat ik op mijn veertiende had geschreven, Vlucht naar de vrijheid, te herschrijven. Het was een leuk verhaal waar meer in zat. Ik realiseerde me wel dat ik veel histo risch onderzoek zou moeten doen, dus ik zette het plan in de wacht. Ik beloofde mezelf: zodra je je diploma hebt, mag je dat boek gaan schrij ven.’
5
6 niet zou bellen als daar niet een speciale reden voor was. Monique zei: “We hebben je manus cript gelezen en we vonden het een mooi verhaal. We willen je er graag over spreken.”
Vol gas
‘Zodra ik afgestudeerd was, begon ik te schrijven. Ik had een baan aan genomen bij de Crédit Lyonnais, op het hoofdkantoor in Amsterdam. Dat was niets voor mij, de hele dag op kantoor. Ik dacht dat ik daar lek ker Frans kon praten, maar dat was helemaal niet zo. Toen de computer zijn intrede deed, vroeg ik aan mijn baas of ik na werktijd de computer mocht gebruiken om er mijn boek op te schrijven. Uiteindelijk ben ik er weggegaan. Ik was zesentwintig jaar en had de keuze tussen een baan zoeken in het onderwijs en gaan doen wat ik écht graag wilde: schrij ven. Ik ben vol gas aan mijn eerste historische jeugdboek begonnen.’
Een uitgeverij als een (t)huis
‘Ik had de eerste versie van De amulet ingediend bij Querido, Lemniscaat en nog een andere uitgeverij. Op een dag zat ik wat grieperig thuis toen Monique (Postma, redacteur jeugdboeken bij Lemniscaat) belde. Mijn hart ging als een razende tekeer, want ik begreep heel goed dat ze me
Ik was best zenuwach tig toen ik eindelijk aanbelde bij Lemnis caat. Ik verwachtte dat ik me bij de receptie moest melden en dan in een wachtkamer zou plaats nemen. In plaats daarvan deed een man in een grijze trui open, die riep: “Hé, hallo, ik ben Jean Christophe, kom erin.” Dat zal de portier wel zijn, dacht ik. Het was niet de portier, het was de uitgever. Op dat moment was ik niet zenuwachtig meer. Ik voelde me meteen thuis.’
Een leerproces
‘Daar zaten ze dan, Monique en Jean Christophe, achter een stapel papier. Míjn stapel papier, het manuscript dat ik hoopvol had ingestuurd. Ik zal nooit vergeten dat Monique zei:
‘
Mijn hart
ging als een razende tekeer.
’
“Het is een mooi opgebouwd ver haal. Tien hoofdstukken. We vonden de eerste drie goed.” Vervolgens legden ze uit dat ik hal verwege het verhaal van toon veran derde en dat de rest van het verhaal meer een volwassenenroman was. We spraken erover hoe ik dat zou kunnen oplossen en over nog veel meer. Terug in de trein kristalliseer den al die adviezen zich uit tot een nieuw boek, dat kant en klaar in mijn hoofd zat toen ik thuiskwam. Na drie maanden leverde ik het boek weer in en was het gelukkig een stuk beter, maar nog niet goed genoeg. Iedere keer als ik het inleverde was er weer iets wat opnieuw moest, tot ik er een beetje moedeloos van werd. Maar Monique, met wie ik toen nauw samenwerkte, drukte me aldoor op het hart dat ze in me ge loofde, dat het prachtig werd en dat ze mijn schrijftalent optimaal wilde benutten. Dat ze met minder geen genoegen nam is iets waar ik haar heel dankbaar voor ben. In feite heb ik bij Lemniscaat een uitgebreide schrijfopleiding gekregen, en het eindresultaat was een boek: De amulet.
Jou!
We zijn nog druk bezig om 8 perfect te maken, en we kunnen je hulp daar goed bij gebruiken – onder andere door (een aantal van) deze vragen te beantwoorden. Je kunt je antwoorden mailen naar kelly@lemniscaat.nl
of digitaal beantwoorden op www.8-magazine.nl. Onder de inzenders verloten we een Lemniscaatboek naar keuze. We zijn je eeuwig dankbaar!
8 vragen aan …
7
Iedere 8 stellen we acht vragen aan een schrijver, een illustrator of een ander interessant figuur. In dit nulnummer is de geïnterviewde wel een heel bijzonder persoon, namelijk…
jijzelf, de lezer! 1 Wat is je leeftijd? 2 Ben je een jongen of een meisje? 3 Welke rubriek móét echt in de 8? 4 Welke rubrieken kunnen echt niet meer? 5 Wat vind je van de opmaak van dit nulnummer? Wat vind je mooi, wat zou beter kunnen? 6 Van wie zou je graag een interview lezen in de 8? 7 Wat vind je van de naam van dit magazine, 8? Hoe zou jij dit magazine noemen? 8 Lijkt het je leuk om mee te schrijven aan 8?
boeken van simone van der vlugt verschenen bij lemniscaat
Ik had geen idee wat ik moest verwachten toen mijn boek in mei 1995 uitkwam. In ieder geval niet dat het meteen zo’n succes zou wor den. Het kreeg goede besprekingen, werd genomineerd door de Kinder jury en het jaar daarop ook door de Jonge Jury. Vanaf dat moment was mijn naam als jeugdboekenauteur gevestigd. Ik ging lezingen geven op middelbare scholen, gaf interviews en werkte intussen aan een volgend boek, Bloedgeld.’
boekenmagazine voor en door jongeren!
zwarte sneeuw
8
Het boek Zwarte sneeuw speelt zich af in ZuidLimburg, 1845. De veertienjarige Emma is met haar familie verhuisd naar Kerkrade, waar veel mensen werken in de kolenmijn. Ook Emma, haar vader en twee oudste broertjes worden er aan het werk gezet. Maar 200 meter onder de grond is het werk zwaar en gevaarlijk…
Zwarte sneeuw Kriebels
‘
Ik was blij toen ik
weer boven het
’
zonlicht instapte.
Foto © Ton Koene
Simone van der Vlugt kwam op het idee van Zwarte sneeuw na een bezoek aan een steenkolenmijn in de Belgische Ardennen. ‘Jaren geleden ben ik in de Belgische Ardennen afge daald in een steenkolenmijn. Je kreeg een helm op, stapte in een roestig uitziende lift en stortte in een duizelingwekkende vaart naar beneden. Diep onder de grond stapte het hele gezelschap bezoekers uit en bekeek een uur lang het donkere gangenstelsel, onder begeleiding van een gids. Het bezoek maakte indruk op me. Om tweehonderd meter onder de grond te zitten, met niets dan steen, zand en aarde boven je! Het gaf me de kriebels en ik was blij toen ik weer boven het zonlicht instapte. Toch kon je eigenlijk niets gebeuren in die mijn: de gangen waren goed gestut met ijzeren constructies en door de ventilatieschachten hoefde je je over mijn gas geen zorgen te maken. Dat was vroeger wel even anders…’
boekenmagazine voor en door jongeren!
Vijftien uur per dag
‘Zoals op iedere historische plek vroeg ik me af: hoe zou het er hier vroeger hebben uitgezien? Wat voor tafere len hebben zich hier in die gangen afgespeeld? Ik kreeg beelden voor me van uitgebuite kinderen die vijftien uur per dag veel te zware manden steenkool achter zich aan sleepten. Liften hadden ze nog niet halverwege de negentiende eeuw, dus die steenkool moest over steile ladders naar boven worden gesjouwd. Een zware klim…’ ‘Ik wist dat ik op een aangrijpend onderwerp voor een boek was gestuit maar het heeft nog jaren geduurd voor ik er echt aan begon. Je kan een onderwerp voor een boek hebben, maar daarmee heb je nog geen verhaal. Dat verhaal ontstond op vakantie in Zuid-Limburg. Het dorp Kerkrade was vroeger een echt mijnwerkersdorp en het archief van rond 1850 leverde me heel veel infor matie op. De plaatselijke middenstand die ik in Zwarte sneeuw beschrijf heeft echt geleefd, maar de hoofd
9
10
11 personen uit het boek heb ik verzonnen. Ze zijn echter gebaseerd op de levens van de mensen waar ik in het archief over heb gelezen.’
‘s Nachts
‘Grote stukken van het boek heb ik ’s nachts geschreven, om me beter te kunnen inbeelden dat ik in die donkere mijngangen zat. Als ik overdag schreef trok ik het gordijn op mijn werkkamer dicht. Iedere keer viel er een last van me af als ik mijn computer afsloot en lekker naar buiten, het licht in, stapte. De mijnwerkersgezinnen van rond 1850 hadden minder geluk. Zij brachten het grootste deel van hun leven in het donker door.’
Historische jeugdboeken Zwarte sneeuw is één van de vele historische jeugdboeken die zijn geschreven. Smaakt dat naar meer? Lees dan…
Zwarte sneeuw
‘Er wordt me vaak gevraagd waarom ik het boek Zwarte sneeuw heb genoemd. Zwart is wel duidelijk natuurlijk, maar die sneeuw? Het is heel eenvoudig: als je een gat graaft krijg je een berg ernaast. Als je een heel diep gat graaft krijg je een heel hoge berg. Naast de schachten verrezen enorme steenkoolafvalbergen, waarvan het zwarte kolenstof door de wind over de hele omgeving verspreid werd. Als het gesneeuwd had bleef de sneeuw maar heel even wit. Daarnaast is er de uitdrukking ‘zwarte sneeuw zien’. Als iemand in zijn leven veel zwarte sneeuw heeft gezien, heeft hij een ellendig leven gehad. En dat is op een groot aantal hoofdpersonen uit dit boek zeker van toepassing.’
Alle boeken van Thea Beckman
emma Deze foto had Simone van der Vlugt tijdens het schrijven van Zwarte sneeuw boven haar bureau hangen: ze stelde zich voor dat Emma er zo uitzag.
simone
Thea Beckman wordt door velen de grande dame van de jeugdliteratuur genoemd, en van de historische jeugdboeken is ze zeker de koningin. Zij stelde ons voor aan de vrijgevochten Hasse Simonsdochter en de heldhaftige Fransman Du Guesclin, en vele bekende en onbekende helden die het verleden tot leven brachten. Thea Beck man schreef in totaal vijftien historische jeugdboeken waarvan het bekendste boek, Kruistocht in spijkerbroek, door de lezers van de Volkskrant werd uitgeroepen tot het mooiste kinderboek aller tijden.
Een heleboel andere boeken van Simone van der Vlugt
Simone van der Vlugt, volgens velen de opvolgster van de grand dame, liet ons naast Jeanne d’Arc kennismaken met helden uit de Franse Revolutie en de Romeinse tijd. Ze schreef in totaal tien historische jeugdboeken, en naast haar thrillers voor volwasse nen verscheen er ook nog eens een historische roman voor volwassenen.
Boeken van de Schrijvers van de Ronde Tafel
Als je echt niet genoeg kan krijgen van historische verhalen, moet je eens de website www.schrijversvanderondetafel.nl bezoeken. Maar liefst zestien schrijvers van histo rische jeugdboeken hebben zich verenigd in de Schrijvers van de Ronde Tafel. Eén keer per jaar, in het derde weekend van september, organiseren ze een weekend in het Ar cheon, waar je de auteurs kunt ontmoeten én de Thea Beckmanprijs wordt uitgereikt: de prijs voor het beste historische jeugdboek. Tussen de Schrijvers van de Ronde Tafel vind je onder andere de veelbekroonde schrijver Rob Ruggenberg en de getalenteerde Anna Woltz. Voormalige leden van de Schrijvers van de Ronde Tafel zijn onze eigen Simone van der Vlugt en natuurlijk Thea Beckman.
10
boekenmagazine voor en door jongeren!
12
8terpagina
Word lid van 8 ! Vier prachtige jeugdboeken per jaar, zomaar in de brievenbus. Wie wil dat nou niet? Vanaf maart 2012 valt er bij de abonnees van 8 vier keer per jaar een jeugdboek op de deurmat. Niet zomaar een boek, maar een mooi Lemniscaatboek, om te lezen en te houden. En dat niet alleen: eromheen zit een magazine, vol interviews met schrijvers,
Oproep
Kun je goed schrijven en interviewen? Ben je niet bang om op bekende schrijvers af te stappen? Barst je zelf van de creatieve ideeën over nieuwe artikelen? En houd je van lezen? Dan zijn we naar jou op zoek! Wij zoeken nog nieuwe redacteuren voor de 8!
artikelen over nieuwe boeken en trends, activiteiten en een heleboel mooie aanbie dingen. En dat voor maar 15 euro per jaar! Je kunt je opgeven op
www.8-magazine.nl .
Als je je opgeeft vóór 15 februari, ontvang je gratis het boek Zwarte sneeuw van Simone van der Vlugt.
Colofon
Redactie nulnummer 8: Jesse Goossens
Kelly Roos (kelly@lemniscaat.nl) Simone van der Vlugt Vormgeving:
Bold Characters
Wat heb je daaraan? Ervaring en een plek om nu al artikelen te kunnen publiceren en je te kunnen ontwikkelen als begin nend journalist (journalisten bij onder andere NRC Handelsblad, Trouw, Sevendays en het Parool gingen je voor), gratis mooie nieuwe boeken (soms nog voordat ze zijn verschenen), de kans om je jeugdboekenhelden te ontmoeten en natuurlijk eeuwige roem!
Eindredactie:
Interesse? Bij een vacature voor journalist hoort natuurlijk wel een proefopdracht. Schrijf een stuk van max. 400 woorden naar aanleiding van een Lemniscaatboek naar keuze. Dat mag van alles zijn: een stuk over Middeleeuwse kruistochten, een recensie van boeken met hetzelfde onderwerp, een column over je liefde voor Simone van der Vlugt, een interview, enz. Zolang het maar interessant is!
Voor de overige foto’s is geprobeerd de
Stuur je stuk met een brief over jezelf op naar kelly@lemniscaat.nl. Wij laten je zo snel mogelijk iets weten. Succes!
Marleen Louter Foto omslag:
© Merlijn Doomernik
Andere foto’s Simone – tenzij anders ver meld – zijn afkomstig uit het persoon lijke archief van Simone van der Vlugt.
herkomst te achterhalen. Rechthebben
den kunnen zich bij de uitgeverij melden. Redactieadres 8: Postbus 4428
3006 AK Rotterdam
kelly@lemniscaat.nl Ledenadministratie 8: Ger Stok
Postbus 190
2920 AD Krimpen aan den IJssel
admin.lemniscaatclub@planet.nl T: 0180 59 02 06