KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

SVTH: LÊ NHƯ BẢO MSSV: A174048 LỚP: K23A01 KHÓA: 2017-2022 GVHD: NGUYỄN THỊ LAN ANH

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

MỤC LỤC GIỚI THIỆU LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ĐẶT VẤN ĐỀ HƯỚNG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CONCEPT THIẾT KẾ

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

2

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

Sưu tầm: vietnam.net

GIỚI THIỆU

Đề tài phân tầng xã hội là một đề tài có thể nhìn thấy rõ nhưng ít ai quan tâm và có hướng giải quyết cụ thể THỐNG KÊ DÂN SỐ NGHÈO Theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2016-2020, hiện nay trên cả nước có hơn 1,3 triệu hộ nghèo (chiếm tỷ lệ 5,23% so với tổng số hộ dân cư toàn quốc) và hơn 1,23 triệu hộ cận nghèo (chiếm tỷ lệ 4,95%). Đây là những hộ gia đình đang cần được giúp đỡ nhằm ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo. Ở Việt Nam, bức tranh tổng quan về bất bình đẳng nói chung trong thời kỳ đổi mới cho thấy khoảng cách giữa các nhóm hộ từ giàu đến nghèo ngày càng doãng ra và bất bình đẳng đang gia tăng. Cụ thể, qua 7 cuộc Khảo sát Mức sống (KSMS) dân cư Việt Nam các năm 2002, 2004, 2006, 2008, 2010, 2012, 2014 đã cho biết hệ số chênh lệch về thu nhập bình quân 1 người 1 tháng giữa nhóm hộ giàu nhất và nhóm hộ nghèo nhất lần lượt tăng lên qua 7 lần KSMS (12 năm) tương ứng như sau: 8,1 lần → 8,3 lần → 8,4 lần → 8,9 lần → 9,2 lần → 9,4 lần LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

→ 9,7 lần (Tổng cục Thống kê, 2016:19, 303).

Tình trạng bất bình đẳng xã hội đang gia tăng cũng thường xuất hiện qua báo chí, những người quản lý xã hội và các học giả ở Việt Nam. Phân tích các bộ số liệu KSMS, tác giả Đỗ Thiên Kính đã đưa ra nhận định khái quát về bất bình đẳng qua 20 năm đổi mới (1992-2012) Tình trạng bất bình đẳng mức sống ở Việt Nam là hiện tượng biểu hiện trên bề mặt xã hội, mà bản chất của nó là do cấu trúc phân tầng xã hội quy định: “Sở dĩ như vậy, bởi vì bất bình đẳng trong hệ thống phân tầng xã hội thuộc về cấu trúc xã hội, nó nằm ở tầng bên dưới quy định hiện tượng phân hóa giàu nghèo trên bề mặt cuộc sống (Đỗ Thiên Kính, 2018:45). Như thế, bất bình đẳng mức sống có nguồn gốc sâu sa từ phân tầng xã hội.

Nguồn: vietnamnet.vn

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

3

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

lý do chọn đề tài

Nhìn thấy được những khó khăn trong đời sống sinh hoạt của người dân Sài Gòn nói riêng và toàn đất nước Việt Nam nói chung

BẤT BÌNH ĐẲNG MỨC SỐNG TRONG XÃ HỘI

KIẾN TRÚC Ở ĐÂU TRONG XÃ HỘI HIỆN NAY?

Quá trình bất bình đẳng tăng lên ở Việt Nam […] đã thể hiện thành sự phân cực xã hội. Một cực là nhóm giàu có mức sống cao nhất, cực kia là các nhóm còn lại (trong đó nhóm nghèo là thấp nhất). Như vậy, có thể nhận định rằng sự bất bình đẳng hiện nay ở Việt Nam có xu hướng phân hóa thành hai cực (tương phản) giàu nghèo về mức sống (sự phân cực về mức sống). Đây là nhận định mới và tổng kết khái quát về xu hướng bất bình đẳng mức sống ở Việt Nam trong thời kỳ đổi mới.

Đối với một người làm Kiến Trúc thì qua các nhận định thì cho thấy được việc thiết kế Kiến Trúc chỉ có thể tiếp cận được với người có mức thu nhập khá và cao. Vậy còn những người có mức thu nhập thấp thì làm sao để họ có thể tiếp cận được với các Kiến Trúc mới để nâng cao đời sống người dân.

Và đây cũng là một trong những số lý do để có thể lựa chọn đề tài phù hợp với các vấn đề về xã hội hiện nay.

Sưu tầm: thanhnien.vn

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

4

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

ĐẶT VẤN ĐỀ

Sưu tầm: vnexpress.net Phút chợp mắt của một lao động nghèo trên đường phố.

Theo như hiện nay tại Sài Gòn số người vô gia cư sinh sống rất nhiều.

CÁC CHỈ BÁO ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU VỀ PTXH THEO THU NHẬP VÀ MỨC SỐNG Với hướng tiếp cận nói trên, các nghiên cứu về PTXH vừa qua đã cố gắng sử dụng những hệ chỉ báo khá linh hoạt và đa dạng để đo lường và phân loại các nhóm, tầng xã hội theo thu nhập và mức sống. Trong cuộc nghiên cứu về những biến đổi xã hội trong thời kỳ Đổi mới tại Hà Nội vào năm 1992 (lần đầu tiên, khái niệm PTXH được sử dụng), các tác giả đã đề xuất ý tưởng sử dụng khái niệm PTXH theo mức sống, gồm 4 chỉ báo “khách quan” và 1 chỉ báo “chủ quan” để xét sự phân tầng các hộ gia đình theo mức sống:

Sưu tầm: vnexpress.net Chiếc bánh mì 0 đồng từ nhóm thiện nguyện bổ sung thêm khẩu phần ăn cho những người lao động nghèo.

Điều kiện nhà ở bao gồm các yếu tố: sở hữu, diện tích và loại nhà, khu phụ, vị trí, hoạt động cải tạo nâng cấp trong 5 năm qua, chất lượng nhà và đánh giá.

Tiện nghi trong nhà bao gồm 12 loại tiện nghi chủ yếu, đa số mới xuất hiện trong đời sống của các gia đình trong 5 năm vừa qua.

Ví dụ: tivi màu, xe máy, đầu Video, máy giặt, máy điều hoà nhiệt độ

Sưu tầm: vnexpress.net Người đàn ông nằm ngủ bên vỉa hè đường Phan Đình Phùng.

Chi tiêu, bao gồm các yếu tố: thói quen dùng năng lượng đun nấu, tiền điện hàng tháng, thói quen ăn sáng, ăn trưa, chi cho việc học của con cái, các chi tiêu cho nhu cầu văn hoá…

Thu nhập, bao gồm các yếu tố: nguồn thu nhập, mức độ ổn định, bất ổn định của thu nhập, tổng thu nhập và thu nhập bình quân trong gia đình (theo kê khai của chủ hộ).

Nguồn: thongtinphapluatdansu.edu.vn

Sưu tầm: vnexpress.net mưu sinh bằng nghề bán vé số ở góc đường Hai Bà Trưng - Điện Biên Phủ, TP HCM

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

5

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

Sưu tầm: Pinterest.com - Các mẫu nhà tham khảo

HƯỚNG GIẢI QUYẾT VẤN VỀ THỐNG KÊ HỘ DÂN HỘ DÂN KHÔNG CÓ NHÀ Ở

ĐỀ XUẤT CÔNG TRÌNH CỘNG ĐỒNG

an Chỉ đạo tổng điều tra dân số và nhà ở Trung ương cũng cho biết, tính đến thời điểm 0 giờ ngày 1.4.2019, cả nước có 26.870.079 hộ dân, tăng 1,4 triệu hộ dân so với 0 giờ ngày 1.4.2009. Trong số hơn 26,87 triệu hộ dân trên có đến 4.800 hộ dân không có nhà ở. Như vậy, trung bình cứ 10.000 hộ dân thì có khoảng 1,8 hộ dân không có nhà ở.

Hiện số hộ dân sống trong những căn nhà kiên cố và bán kiên cố chiếm 93,1%. Trong đó khu vực thành thị, nhà ở kiên cố và bán kiên cố chiếm 98,2%, còn nông thôn chiếm 90,3%. Trong vòng 20 năm qua, kể từ năm 1999 tỷ lệ hộ dân sống trong nhà ở kiên cố và bán kiên cố đã tăng nhanh, từ 63,2% vào năm 1999 tăng lên 84,2% năm 2009 và lên 93,1% vào năm 2019 này. Diện tích nhà ở bình quân đầu người hiện nay là 23,5m2/người, cao hơn 6,8m2/người vào năm 2009.

hững vấn đề của xã hội hiện nay thì tình trạng người vô gia cư trên toàn đất nước Việt Nam còn rất là cao. Với mong muốn tạo ra một môi trường sống và cải thiện đời sống cho những người vô gia cư để đời sống của họ được cảm thấy no đủ hơn và giúp cho xã hội ngày càng phát triển hơn nữa.

Khu nhà cộng đồng là công trình có nhu cầu thiết yếu để đáp ứng nơi ăn chốn ở cho người dân vô gia cư. Để cùng chia sẻ các giá trị tinh thần lẫn vật chất đến những người dân.

B

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

N

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

6

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

Phối cảnh 3D khu nhà

concept

Ý tưởng kèm theo đó là sự thấu hiểu về nhu cầu của người vô gia cư

Phối cảnh 3D khu nhà

BẮT ĐẦU NGUỒN CẢM HỨNG TỪ ĐÂU? Ý tưởng được lấy từ các chung cư cũ của Sài Gòn và sử dụng các vật liệu gần gũi giúp tạo ra các không gian thân thiện với người dân sống ở đây. Tạo ra môi trường sống cộng đồng, có những khoảng không gian sinh hoạt chung. Ở mỗi block đều có 1 khoảng sân trong để người dân có thể sinh hoạt tại đó. Mỗi căn hộ diện tích vừa để người dân sinh sống tại đây và tất cả căn hộ đều có ban công nhỏ giúp cho không gian thoáng mát hơn tránh ẩm móc. Đây là một công trình lấy ý tưởng từ chung cũ của Sài Gòn được bổ sung thêm nhiều cây xanh và các khoảng công viên lớn nhỏ khác nhau.

Khu nhà cộng đồng gồm 4 block, mỗi block có 5 tầng và mỗi tầng 20 căn hộ nhỏ tầm khoảng 25-36m2. Tổng số căn hộ toàn khu nhà là 400 căn hộ, số dân ở tất cả căn hộ khoảng ~1200 dân.

Con số không quá lớn nhưng đâu đó có thể giúp đỡ được một phần cho người dân vô gia cư có nơi chốn để trở về.

Phối cảnh 3D khu nhà

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

7

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

Công viên giữa các khu nhà tăng khoảng xanh cho công trình

Lối vào từng khu nhà, mỗi hướng một lối vào

Các khu nhà nằm đối diện nhau tăng tính tương tác cộng động

GIÁ TRỊ KIẾN TRÚC Kiến trúc cộng đồng ngoài tính thẩm mỹ, tiện nghi thì đi kèm với cả giá trị về văn hóa và xã hội để tạo nên kiến trúc có giá trị lâu đời CÁC GIÁ TRỊ MÀ KIẾN TRÚC CỘNG ĐỒNG MANG LẠI CHO NGƯỜI DÂN VÔ GIA CƯ Với những mong muốn cưu mang những mảnh đời cơ cực. Một công trình kiến trúc khởi công có thể giải quyết cho được nhiều vấn đề của xã hội, có thể được gọi là công trình phúc lợi. Kiến trúc không chỉ mang lại giá trị về tính thẩm mỹ nhưng còn mang lại nhiều giá trị xã hội. Sự chia sẻ, sự đồng cảm của con người qua các giá trị mà kiến trúc mang lại để gửi gắm đến những người vô gia cư ở các khu vực.

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

Hàng lang các căn hộ đủ để người dân có thể sinh hoạt ở đây.

Thang bộ lên các tầng của khu nhà

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

8

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

SÂN TRONG KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

Khoảng sân trong giúp lấy sáng, lấy gió cho các căn hộ và cũng tạo được khoảng không gian sinh hoạt cộng đồng.

Một đề tài về một dự án khu nhà cộng đồng có thể đã, đang và trong tương lai sẽ có. Chúng ta thường nghe câu nói: “Sài Gòn hoa lệ. Nhưng hoa cho người giàu, còn lệ cho người nghèo”. Có lẽ không đâu nhiều người vô gia cư bằng ở Sài Gòn. Vì Sài Gòn chính là một trong những trung tâm kinh tế văn hóa lớn bậc nhất Việt Nam, cũng là nơi khắc họa hai bức tranh giàu sang và nghèo khó sâu sắc nhất. Cũng dễ hiểu vì sao Sài Gòn lại có thể thu hút người vô gia cư đến vậy.

Với những mong muốn tuy lớn nhưng cần lắm những tấm lòng lớn hơn nữa để có thể sẻ chia yêu thương với những mảnh đời cơ cực hơn bản thân mình đang có.

Nguồn: quytrangkhuyet.com

LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

9

KHU NHÀ CỘNG ĐỒNG

https://thongtinphapluatdansu.edu.vn/2010/04/14/21/48/4747-2/ http://vanhoanghean.com.vn/component/k2/30-nhung-goc-nhin-van-hoa/13713-tinh-trang-phan-tang-xa-hoihai-cuc-o-viet-nam-hien-nay https://1thegioi.vn/gan-5-000-ho-gia-dinh-o-viet-nam-dang-vo-gia-cu-57547.html https://thanhnien.vn/doi-song/nhung-nguoi-khong-nha-co-ro-le-duong-trong-dem-sai-gon-tro-lanh-ky-luc-19do-1328739.html https://quytrangkhuyet.com/tin-tuc/chung-tay-gay-quy-xay-dung-ngoi-nha-cong-dong-cho-nguoi-vo-gia-cu-taisai-gon.html LÊ NHƯ BẢO - A174048 - K23A01

XÃ HỘI HỌC KIẾN TRÚC

10