Err|or : in[architectural] medias res_ by Lenia St

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΌ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ _ [ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΑΙΧΜΉΣ : ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ ΚΑΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΌΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΌ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌ] ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΌΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΉΣ

Ευχαριστίες : Στο παρόν σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τους επιβλέποντες μου Εμμανουήλ Ζαρούκα και Σπυρίδων Παπαδημητρίου για τις πολύτιμες συμβουλές τους κατά την έκβαση της παρούσας διατριβής, καθώς και το σύνολο της διδακτικής ομάδας μαζί με την κ. Δήμητρα Χατζησάββα για τον εποικοδομητικό διάλογο, κατά την παρουσίαση της έρευνας την 28η Ιανουαρίου 2017 στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Σχεδιασμός Αιχμής : Καινοτομία και διεπιστημονικότητα στον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Τίτλος: Λάθος : In [ architectural ] medias res. Η παρούσα διατριβή παρουσιάστηκε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα “Σχεδιασμός Αιχμής : Καινοτομία και Διεπιστημονικότητα στον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό”, του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ως μερική εκπλήρωση των απαιτήσεων για την απόκτηση Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στην Αρχιτεκτονική.

Δήλωση Πρωτοτυπίας: Τα πνευματικά δικαιώματα της παρούσας εργασίας ανήκουν στην Στέλιου Σπυριδούλα και στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών ‘Σχεδιασμός Αιχμής: Καινοτομία και Διεπιστημονικότητα στον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό’, Α.Π.Θ.

Θεσσαλονίκη: Ιανουάριος 2017

[ ΠΕΡΊΛΗΨΗ ] Ανέκαθεν, η φιλοσοφική θεώρηση και δράση πραγματεύεται τη σχέση υποκειμένου και αντικειμένου. Η παρούσα διατριβή βασιζόμενη σε θεωρητικούς των μέσων όπως οι Alexander R. Galloway, MacKenzie Wark, Eugine Thacker καθώς και στο φιλοσοφικό έργο του Michel Serres έχει σκοπό να διερευνήσει την αρχιτεκτονική υπό το πρίσμα της διαμεσολάβησης. Σε ένα αφαιρετικό επίπεδο σκέψης η αρχιτεκτονική ορίζεται ως η κατάσταση επικοινωνίας υποκειμένου και αντικειμένου. Έτσι εφόσον το πλαίσιο μελέτης είναι αυτό που ορίζει την αρχιτεκτονική ως επικοινωνία, η παρούσα έρευνα έχει σκοπό να εξετάσει την έννοια του λάθους κατά την κατάσταση αυτή. Με ποίον τρόπο το υποκείμενο προσεγγίζει την αρχιτεκτονική έκφραση με τα αντικείμενα-μέσα που χρησιμοποιεί ; Με ποίον τρόπο το υποκείμενο και τα αντικείμενα-μέσα, συν- ποιούν συν-δημιουργούν και συν πορεύονται προς την έκφραση του δυνητικού αρχιτεκτονικού αντικειμένου ; Ποία είναι τα σημεία όπου εντοπίζεται το λάθος κατά την αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση υποκειμένου και αντικειμένων σε συσχετισμό ; Οφείλεται στις εκφραστικές ικανότητες του υποκειμένου, στα μέσα που το υποκείμενο διαθέτει ή στη μεταξύ τους αλληλεπίδραση ; Με ποίον τρόπο προσεγγίζεται η έννοια του λάθους φιλοσοφικά από τα μέσα του 20 ου αι. μέχρι τη σημερινή συνθήκη ; Μπορεί το λάθος να νοηθεί ως καίριο (σχεδιαστικό) μέσο το οποίο ενεργοποιεί και εξελίσσει τη αρχιτεκτονική έκφραση ; Και τέλος, πως νοείται το σύγχρονο αρχιτεκτονικό υποκείμενο ; Title: Err|or : In [ architectural ] medias res. [ ABSTRACT ] Philosophical discourse and action, historically, addresses the relationship between the subject and the object. The following thesis, based on media theorists, such as Alexander R. Galloway, MacKenzie Wark, Eugine Thacker and the philosophical practice of Michel Serres, aims to explore architecture in the light of the mediation. In an abstract context of thinking, architecture is defined as the communication mode among subject and objects. So this research aims to examine the notion of the error during this mode of architectural mediation. In what way does the subject approach the architectural expression, of objects and means? In what way does the subject and media objects, co- notify, cocreate and correlate towards the virtual architectural object? How and where the error is detected during the architectural mediation? Do errors occur due to the limited subject’s expressive abilities or, do meas themselves cease to mediate or malfunction? Is it possible to perceive error as a critical [design] tool or moyen, which activates and develops the architectural expression? And finally, how can the modern architectural subject be constructed?

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

ΔΟΜΉ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΎ | ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ [ 0.0 ] ΕΙΣΑΓΩΓΉ | ΥΠΌΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΊΑΣ |ΕΡΏΤΗΜΑ [ 0.1. ] Η ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΘΉΚΗ

1.α _ Το Υποκείμενο 1.β _ Αναπαράστασή | προς μια μορφή έκφρασης

[ 0.2. ] ΔΙΑΜΕΣΟΛΆΒΗΣΗ ΚΑΙ ΣΦΆΛΜΑ 2.α_ Εx_communication στα πλαίσια της επικοινωνίας 2.α.i_Ερμηνευτική 2.α.ii_Iridescence 2.α.iii_ Infuriation

2.β_ [ To_sabotage ]

2.γ_Παρασιτισμός στη δομή της επικοινωνίας | παρά- | δια- | εν – μέσω.

2.δ_ [ O Θόρυβος ] 2.ε_ [ To_glitch ]

[ 0. 3. ] ΤΟ ΜΈΣΟ

3.α_ Τι κάνουν τα μέσα; | Πώς και γιατί λειτουργούν; Υπάρχει σφάλμα στη λειτουργία των μέσων; | [ Η συνθήκη των Dark_media ]

3.β _ Το αντικείμενο | το πράγμα [ objects and things ] 3.γ _ Η Διεπιφάνεια |επικοινωνία με το μέσο [the_ Interface]

[ 0.4. ] Η ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΣΥΝΘΉΚΗ

4.α_ To_hack 4.β_ O αρχιτέκτονας hacker | Επαναπροσδιορίζοντας το υποκείμενο της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης . 4.γ_ Προς μια νέα συνθήκη της αρχιτεκτονικής έκφρασης | Το κενό και το καινό.

[ 0.5. ] ΕΠΊΛΟΓΟΣ - ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ [ 0.6. ] ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ ΕΙΣΑΓΩΓΉ ] Εναρκτήρια σκέψη στην παρούσα ερευνητική εργασία είναι ο εντοπισμός του “λάθους” κατά τη διαδικασία της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης. Αρχικό πλαίσιο αναφοράς είναι αυτό που καθιστά την αρχιτεκτονική ως επικοινωνία. Σε ένα αφαιρετικό πλαίσιο η αρχιτεκτονική νοείται ως η κατάσταση επικοινωνίας υποκειμένου και αντικειμένων. Το αρχιτεκτονικό υποκείμενο ορίζεται ως το ον που επιθυμεί και δρα προς αναζήτηση του αρχιτεκτονικού αντικειμένου. Στην παρούσα ερευνητική εργασία γίνεται ένας διαχωρισμός ανάμεσα σε [δυνητικό αντικείμενο] δηλαδή το αντικείμενο που αναζητά το υποκείμενο με το πέρας της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης, το αντικείμενο προς εύρεση, καθώς και το [πραγματικό αντικείμενο - μέσο] το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα σε υποκείμενο και δυνητικό αντικείμενο. To [πραγματικά] αντικείμενα – μέσα είναι τα μέσα που χρησιμοποιεί το υποκείμενο, και έχει στη διάθεσή του συν τω χρόνω, και καθίσταται ικανά ανάλογα με τη φύση τους να τροποποιούν τη σκέψη και αντίληψη του υποκειμένου. Το αντικείμενο- μέσο καθώς και το υποκείμενο συνποιούν, συν-δημιουργούν και εκφράζουν το δυνητικό αντικείμενο/καταληκτικό της αρχιτεκτονικής έκφρασης. Σκοπός της αρχιτεκτονικής πρακτικής ανέκαθεν ήταν η αναζήτηση και επιθυμία του δυνητικού αρχιτεκτονικού αντικειμένου. Έτσι ως υπόθεση εργασίας θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι το λάθος είναι καίριο μέσο που συμβάλει στην εξέλιξη της αρχιτεκτονική θεώρησης, επικοινωνίας και έκφρασης. Οπότε, η παρούσα εργασία έχει σκοπό να διερευνήσει τον τρόπο και τα σημεία στα οποία εντοπίζεται λάθος (σχεδιαστικό ή μη) κατά την αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση. Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με το υποκείμενο της αρχιτεκτονικής πράξης, θα μπορούσε να είναι έγκυρος και έγκαιρος, ο ισχυρισμός ότι το λάθος έγκειται στις εκφραστικές ικανότητες του υποκειμένου που σχεδιάζει (και κατ΄ επέκταση στα αντιληπτικά μέσα που το υποκείμενο έχει στην διάθεσή του ; _Επιπροσθέτως, αναφορικά με τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεσή του, μπορεί να είναι ορθός ο συλλογισμός ότι το λάθος έγκειται στην δυσλειτουργία των μέσων και στις φυσικές τους ιδιότητες; _(ή) Και τέλος, μπορεί το λάθος να εντοπίζεται στην διαμεσολάβηση μεταξύ υποκειμένου και μέσου;

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Προς αναζήτηση της απάντησης των παραπάνω ερωτημάτων, η παρούσα ερευνητική εργασία βασίζεται στην φιλοσοφική προσέγγιση του Michel Serres, και σε θεωρητικούς των μέσων όπως ο McKenzie Wark, o Eugine Thacker και ο Alexander R. Galloway οι οποίοι προσεγγίζουν την έννοια της διαμεσολάβησης ως μια μη ανθρωποκεντρική κατάσταση ή οποία διαθέτει αυτοποιητικά χαρακτηριστικά και σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι αντιληπτή από το υποκείμενο. Η διαμεσολάβηση σε ένα πρωτόλειο στάδιο θα μπορούσε να νοηθεί ως η κατάσταση επικοινωνίας οντοτήτων προς συσχετισμό, είτε αυτά είναι υποκείμενα, είτε αντικείμενα, είτε τέλος, ο συσχετισμός εντοπίζεται ανάμεσα στο υποκείμενα και το αντικείμενο που στο συγκεκριμένο πλαίσιο ορίζεται ως η μηχανή/συσκευή (ή μηχανισμός), επί της ουσίας το αντικείμενο-μέσο ( στοχαστικό τεχνούργημα) της αρχιτεκτονικής επικοινωνίας. Προς κατανόηση της έννοιας της διαμεσολάβησης, σε αδρές γραμμές, ο Galloway στο έργο του Excommunication διερωτάται τι ακριβώς ορίζεται με τον όρο διαμεσολάβηση ποια είναι η λειτουργία των μέσων και τέλος εάν μπορούν τα μέσα να εκλείψουν. Έτσι, καθιστά σαφές εξ αρχής, ότι υπάρχουν “κενά σημεία” κατά την κατάσταση της διαμεσολάβησης, διαφοροποιητικά, αλλά ταυτόχρονα αναγκαία και αναπόσπαστα για την ύπαρξη της επικοινωνίας. Κομμάτια της επικοινωνίας χωρίς στοιχεία να επικοινωνηθούν, κενά μηνύματα και σήματα που ορίζουν ότι δεν θα υπάρξει πλέον επικοινωνία. Την κατάσταση αυτή ο Galloway την ορίζει ως τον αφορισμό της επικοινωνίας ή αλλιώς ως “excommunication”. Λογικά ορμώμενοι μπορεί η έννοια του “excommunication”, ή αλλιώς τα κενά αυτά στίγματα να συσχετιστούν με την έννοια του λάθους ως αναγκαίο και ακλόνητο στοιχείο της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης ; Μπορεί το λάθος να συσχετιστεί με την έννοια της αφαίρεσης και την έννοια του “κενού”; Μπορεί η αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση /επικοινωνία / έκφραση να βασιστεί στην συνθήκη του λάθους με απώτερο σκοπό την προσέγγιση μια συνεχούς κατάστασης γίγνεσθαι και την εφεύρεση νέων οικολογιών; Μπορεί το λάθος, τέλος, ως σχεδιαστικό εργαλείο να “σαμποτάρει” μια αρχιτεκτονική ολότητα (ένα υπάρχον ακλόνητο αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα, έναν παγιωμένο μύθο) ή έχει περισσότερο ενδιαφέρον να νοηθεί ως η συνεχής αλλοποιητική κατάσταση του “hack”, της συνεχούς “αποκοπής” και “επανασύνδεσης” τρόπον τινά, όπως εισάγεται από τον McKenzie Wark στο “ Hackers_manifesto”;

Αναφορικά με την δομή της παρούσας έρευνας: Η δομή της παρούσας διατριβής απαρτίζεται από τέσσερα κεφάλαια. Αρχικά γίνεται μια σύντομη χαρτογράφηση του υποκειμένου αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο εγγράφεται στον αντικειμενικό κόσμο και με τον τρόπο με τον οποίο συσχετίζεται με τα αντικείμενα γενικότερα. Έπειτα, γίνεται μια σύντομη αναφορά στην αναπαράστασή ως μια συνθήκη κατά την οποία το υποκείμενο προσεγγίζει τα αντικείμενα και πιο συγκεκριμένα το δυνητικό αρχιτεκτονικό αντικείμενο. Στο δεύτερο κεφάλαιο χαρτογραφείται η έννοια της διαμεσολάβησης από τα μέσα του 20 ου αι. μέχρι και την σημερινή συνθήκη, και πιο συγκεκριμένα παρατίθεται μια κατηγοριοποίηση της από τον Alexander R. Galloway σε Ερμηνευτική, Iridescence και Infuriation. Στις επόμενες υποενότητες του δευτέρου μέρους, παρατίθενται με την σειρά οι έννοιες του sabotage,του παρασιτικού συστήματος, του θορύβου, και τέλος του glitch (όπως κατηγοριοποιούνται από τον συγγραφέα της παρούσας έρευνας) , με σκοπό να γίνει μια ιστορική, τρόπον τινά, χαρτογράφηση του “λάθους” κατά την κατάσταση της διαμεσολάβησης, από την δεκαετία του 1970 μέχρι και την σημερινή συνθήκη. Στο τρίτο μέρος της παρούσας έρευνας γίνεται μια εκτενής αναφορά στα μέσα και τις ιδιότητες τους έτσι ώστε να διαφανούν λανθάνουσες καταστάσεις εντός τους, κατά τις οποίες στις περισσότερες των περιπτώσεων, το υποκείμενο δεν ελέγχει. Η δεύτερη υποενότητα διευρύνεται ώστε να εξετάσει τα πράγματα και τα αντικείμενα όπως αυτά έχουν προσεγγιστεί από την φιλοσοφική κατεύθυνση της Οντολογίας, με σκοπό να εξετάσει εάν όλα τα μέσα είναι αντικείμενα. Ενώ η τελευταία υποενότητα εξετάζει την συνθήκη της διεπιφάνειας ως μια ιδιαίτερη συνθήκη διαμεσολάβησης αρχιτεκτονικού υποκειμένου και αντικειμένου -μέσου. Η δομή των τριών παραπάνω κεφαλαίων, καταληκτικά οδηγεί στην σύνθεση του τετάρτου κεφαλαίου, το οποίο έρχεται συμπληρωματικά να περιγράψει τη νέα συνθήκη κατασκευής του νέου αρχιτεκτονικού υποκειμένου, του αρχιτέκτοναχάκερ, αλλά και την νέα συνθήκη προσέγγισης του δυνητικού αρχιτεκτονικού αντικειμένου, μέσω της κατάστασης του χάκ. Η έρευνα καταλήγει συνθέτοντας τη νέα συνθήκη εν είδει ανακεφαλαιώνοντας την έρευνα στην τελευταία υποενότητα του κεφαλαίου, κάνοντας μια σύντομη αναφορά για την παραγωγή αρχιτεκτονικής οικολογίας. Ενώ τέλος, παρατίθεται το πέμπτο και κεφάλαιο των συμπερασμάτων.

επιλόγου, τετάρτου της νέας τελευταίο

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Αναφορικά με τις στιλιστικές παραδοχές : _Με πλάγια γραμματοσειρά και εντός αγκύλων [ “” ] παρατίθενται αυτούσια οι ρήσεις των θεωρητικών και φιλοσόφων στους οποίους στηρίχθηκε η παρούσα έρευνα. _ Σε αγκύλες [ ] και με λατινικούς χαρακτήρες σημειώνονται οι έννοιες οι οποίες συμπληρωματικά συνοδεύουν τα αντίστοιχά ελληνικά λήμματα, τα οποία έχουν μεταφραστεί από τον συγγραφέα εν είδει συγγραφής και ομοιογένειας της παρούσας έρευνας.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Η ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

[ 0.1. Η ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΉ ΣΥΝΘΉΚΗ ]

Η αρχιτεκτονική επικοινωνία αρχικά θα μπορούσε να χαρτογραφηθεί η σχέση ανταλλαγής (όπως θα ορίζονταν από τον Serres) αρχιτεκτονικού υποκειμένου με αρχιτεκτονικό αντικείμενο [ το μέσο ] και κατ΄ επέκταση το δυνητικό αντικείμενο. Θα μπορούσε να νοηθεί ως μια σχέση αναγκαιότητας [ necessity], μια σχέση επιθυμίας ( κατά Kant ή κατά Deleuze και Guattari ) ; ή ως μια σχέση πραγμάτωσης του δυνητικού [ virtual ] ; Εν αρχή είναι η δυνητικότητα. Παρ' όλα αυτά είναι μια σχέση μη γραμμική, μια σχέση πολύπλοκη, χωρίς κέντρο, μια σχέση ριζωματική, μια σχέση διαμεσολαβήσεων και μετασχηματισμών. Η παρούσα ερευνητική εργασία συν τις άλλοις έχει σκοπό να εξετάσει τον όρο “επικοινωνία” διότι ίσως αυτή η έννοια, ενέχει το ενδεχόμενο αναγκαιότητας. Μπορεί ο παραπάνω ορισμός να μεταγραφεί σε κάποιο άλλο ; Μπορεί παραδείγματος χάριν να γίνει λόγος για την αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση ή την αρχιτεκτονική έκφραση ; 1.α _ Το Υποκείμενο | Στην πραγματεία του “Α hacker's manifesto” o McKenzie Wark επισημαίνει ότι η εμπειρία του υποκειμένου δεν είναι καθολική. Το υποκείμενο δεν είναι τίποτα περισσότερο από το στοιχειωμένο κατάλοιπο ενός διαχωρισμού. Το υποκείμενο στερείται την σχέση κατά ένα τρόπο με τον αντικειμενικό κόσμο και γι αυτό τον τρόπο μοχθεί να οικειοποιηθεί τη φύση του καθώς και την ύπαρξη του αντικειμένου που επιθυμεί. Το υποκείμενο, κατά τον Wark, έρχεται να αναγνωρίσει την ύπαρξή του μέσω της έλλειψης του αντικειμένου, έλλειψη η οποία δεν ικανοποιείται ποτέ αρκετά οπό οποιοδήποτε αντικείμενο. Το αφηρημένο υποκείμενο αναπτύσσεται σταδιακά, αλλά αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς κατά την αντικειμενοποίηση του κόσμου. Ο κόσμος παράγεται ως πράγμα και κατά αυτό τον τρόπο παράγεται και το υποκείμενο. Η ιδιοκτησία εισβάλει στο χώρο και στο χρόνο. Η έννοια της έλλειψης του αντικειμένου υποκειμενοποιεί τη επιθυμία και αντικειμενοποιεί τα μέσα για την ικανοποίηση της. Κατ΄ αυτό τον τρόπο το επιθυμητό μοιάζει να είναι πάντα αντικείμενο και όλα τα αντικείμενα γίνονται αντικείμενα προς κατάκτηση χάριν της υποκειμενικής επιθυμίας. Είναι η διάδοση [propagation] του μύθου της έλλειψης [scarcity] η οποία δημιουργεί την αφαίρεση των υποκειμενικών |υποκειμενοποιημένων [subjectified] αναγκών και των υποκειμενικών επιθυμιών οι οποίες μπορούν να ικανοποιηθούν σε εμπορευματοποιημένη μορφή. Αλλά ποια είναι η αληθινή επιθυμία και κατ επέκταση η αρχιτεκτονική επιθυμία εάν δεν είναι η επιθυμία του δυνητικού ;

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

“True desire is desire of the virtual not the actual” “McKenzie Wark, 2004”

Η παραγωγικότητα είναι επιθυμία, επιθυμία “γίγνεσθαι” στον κόσμο. Ο Deleuze αναφέρει ότι όλα τα πράγματα συνιστούν, αυτό που αποκαλεί, “ δικαίωμα στην επιθυμία”. Το υποκείμενο είναι τόσο παραγωγός όσο και καταναλωτής της αναγκαιότητας που έχει το ίδιο δημιουργήσει. Έτσι η επιθυμία του αντικειμένου καθίσταται ως πληγή. H επιθυμία εκφράζεται ως η έλλειψη του υποκειμένου προς το αντικείμενο το οποίο δεν κατέχει. Είναι μία σχέση ιδιοκτησίας και μη- κατοχής. Ποιος είναι ο τρόπος ο ο ποίος θα μετατρέψει το διάνυσμα της επιθυμίας προς την αντίρροπη φορά και θα μετατρέψει την έλλειψη σε πλεόνασμα; Ποια είναι η αληθινή επιθυμία εάν δεν είναι η επιθυμία η οποία θα απελευθερώσει το δυνητικό από το πραγματικό; Η επιθυμία καθαυτή επιζητεί την δύναμη η οποία θα την απελευθερώσει από την αναπαράσταση και την έλλειψη που η ίδια δημιουργεί. Οπότε ο Wark υπογραμμίζει την ύπαρξη του διανύσματος εκείνου που θα απελευθερώσει την παραγωγή της υποκειμενικότητας η οποία με την σειρά της θα αποδεσμεύσει τόσο το υποκείμενο από την επιθυμία του αντικειμένου, αλλά και το υποκείμενο από την ίδια του τη φύση. Η δύναμη η οποία θα καταστήσει την υποκειμενικότητα ως έκφραση και όχι ως αναπαράσταση. [ State of becoming as an expression not as a representation ]

Τα υποκείμενα συνεχώς απελευθερώνουν τον εαυτό τους από συγκεκριμένα αντικείμενα επιθυμίας, και επίσης απελευθερώνονται από τις υποκειμενικότητες εκείνες οι οποίες εναποθέτουν τον ενδιαφέρον τους σε τέτοιες ανάγκες και κατά αυτό τον τρόπο γίνονται δέσμιοι των επιθυμιών τους. Οι δυνάμεις αυτές, αξίζει να ανταποκρίνονται περιοδικά στην επιτακτικότητα της επιθυμίας εκφρασμένη ως υπεραξία και πλεόνασμα πάρα ως αδυναμία και έλλειψη. [ SURPLUS OF EXPRESSION RATHER THAN THE LACK OF REPRESENTATION ]

Υπάρχουν διανυσματικές δυνάμεις οι οποίες συνδέουν υποκείμενα και αντικείμενα μεταξύ τους. Η ανυσματοκρατική τάξη, κατά Wark, εμπορευματοποιεί την πληροφορία και την διαχειρίζεται ως αντικείμενο επιθυμίας, υπό το πρίσμα της έλλειψης. Έτσι, αυτό έχει κατ’ επέκταση την δημιουργία νέων αφαιρέσεων κάτω από το μανδύα της αρνητικά φορτισμένης έλλειψης. Μπορεί να υποβοηθούν την γέννεση νέων επιθυμιών αλλά είναι στο τέλος είναι η κατάσταση της έλλειψης, η οποία καλλιεργείται. Η μόνη έλλειψη που θα πρέπει να επιζητείται είναι η έλλειψη της αναγκαιότητας. Η μόνη αναγκαιότητα που θα πρέπει να επιζητείται είναι η υπερνίκηση της αναγκαιότητας. Η μόνη έλλειψη που θα πρέπει να νοείται κατά Wark, είναι η έλλειψη καθεαυτή.

Η ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

Οπότε, συμπερασματικά τίθενται τα εξής ερωτήματα: Πως μπορεί να εκφραστεί η δυνητικότητα της επιθυμίας; Με ποιον τρόπο αναδιπλώνεται το υποκείμενο έχοντας ως αυτοσκοπό την φυγή από την αναγκαιότητα της επιθυμίας και την στροφή προς την υποκειμενική έκφραση ; Πως δύναται να απελευθερωθεί το διάνυσμα της αναπαράστασης προς την αντίρροπη κατεύθυνση της έκφρασης ;

[ ΑΝΑΠΑΡΆΣΤΑΣΗ

ΈΚΦΡΑΣΗ ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

1.β Αναπαράσταση | Η αναπαράσταση, ένας αμφιλεγόμενος όρος, ανέκαθεν αποτελούσε ένα μέσο επικοινωνίας του αρχιτεκτονικού αντικειμένου και υποκειμένου. Στην παρούσα ενότητα εξετάζεται η αναγκαιότητα και χρησιμότητα της ως η διαμεσολαβημένη κατάσταση η οποία συσχετίζει το υποκείμενο και αντικείμενο της αρχιτεκτονικής πράξης. Λαμβάνει την αξία του χώρου μετασχηματισμού, ως το το μέσο [milieu] ή ως το μέσον [moyen] της αρχιτεκτονικής επικοινωνίας. Θα μπορούσε διαφορετικά η αναπαράσταση να νοηθεί ως μια ανάγκη του υποκειμένου, η ανάγκη σύνδεσης με το αρχιτεκτονικό αντικείμενο, το διάγραμμα ή το μοντέλο. Θα μπορούσε να νοηθεί ως μαι ανάγκη έκφρασης αυτής της δυνητικότητας του αρχιτεκτονικού αντικειμένου ; Πρόκειται όντως για αναπαράσταση ; Μπορεί η αναπαράσταση να μεταγραφεί σε κάποιον άλλο ορισμό ; Ο McKenzie Wark απαντά λέγοντας ότι οποιαδήποτε μορφή αναπαράστασης είναι λάθος. [ all representation is false ]. Ένα ομοίωμα, συνεχίζει, πάντα διαφέρει από την αναγκαιότητα που αυτό αναπαριστά. Εάν δεν το έκανε θα ήταν αυτό ακριβώς που αναπαριστά και ως εκ τούτου δεν θα ήταν αναπαράσταση. Η μοναδική αληθινά ψευδής αναπαράσταση είναι ο ισχυρισμός ότι υπάρχει πιθανότητα για αληθινή αναπαράσταση. (Wark, 2004). Το υποκείμενο κατέχει το διάνυσμα της αναπαράστασης, είναι μια σχέση ιδιοκτησίας ή μια σχέση ανταλλαγής. Και ως σχέση ανταλλαγής ενέχει εντός της το παράσιτο, το λάθος. Όταν οι δυνάμεις του λάθους συνωμοτούν στην παραγωγή του πραγματικού, ισχυρίζεται ο Wark, τότε το χάκ της πραγματικότητας είναι υπόθεση της χρήσης των αληθινών δυνάμεων του λάθους, στην παραγωγή του λάθους ως την αληθινή δύναμη. Αυτή είναι η δύναμη η οποία διαψεύδει την σχέση ιδιοκτησίας, παραποιεί αυτή τη νομιμοποίηση, πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες της καθώς μετατοπίζει το υποκείμενο από την ψευδή αναγκαιότητα. Το λάθος της αναπαράστασης αποτελεί κατά αυτό τον τρόπο το πραγματικό διάνυσμα, την πραγματική δύναμη μετασχηματισμού. Η κριτική της αναπαράστασης διατηρεί πάντα μια τεχνητή έλλειψη της αληθούς ερμηνείας. [ true method of deconstructing the false exes]. Το πρόβλημα που ανάγεται είναι πάντα ο τρόπος με τον οποίο θα μετασχηματιστεί η νέα παραγωγή του αρχιτεκτονικού αντικειμένου, μια δυνητική και όχι κριτική παραγωγή. Μερικές φορές,τονίζει ο Wark, αυτό που έχει αξία να αναγνωριστεί στην πολιτική της αναπαράστασης είναι η συνειδητοποίηση του νέου υποκειμένου. Όμως λόγω του γεγονότος ότι η αναπαράσταση εσωκλείει την αναγκαιότητα , πως δύναται να νοηθεί χωρίς αυτή ; H αναγκαιότητα είναι πάντα και παντού αναγκαιότητα. Η έκφραση και κατ’ επέκταση η αρχιτεκτονική έκφραση θα μπορούσε να είναι ο αντίποδας ;

Η ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

Η έκφραση κατά τον Wark, είναι ένα συμβάν το οποίο διασχίζει το χώρο και το χρόνο, μπορεί να μετασχηματίσει την εμπειρία και να απελευθερώσει το δυνητικό. [representation: the event in its singularity is over]. Εν αρχή, λοιπόν ην η έκφραση.

[ Εικόνα 1_Πειραματισμός: μελάνι σε γάλα, προσωπικό αρχείο. ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ 0.2. ΔΙΑΜΕΣΟΛΆΒΗΣΗ ΚΑΙ ΣΦΆΛΜΑ ]

2.α_Excommunication στα πλαίσια της επικοινωνίας _ Hermeneutics / Iridescence / Infuriation | Στην παρούσα ενότητα θα γίνει μια προσπάθεια απάντησης των ερωτημάτων περί διαμεσολάβησης και σφάλματος. Τι είναι διαμεσολάβηση και πως έχει οριστεί από τους θεωρητικούς των μέσων συν τω χρόνω; Υπάρχουν αλλοποιητικά στοιχεία τα οποία μπορούν να παραλληλιστούν με την έννοια του λάθους ; Πως αυτά νοούνται και ορίζονται ; Η παρούσα ενότητα βασίζεται στον διαχωρισμό του Alexander R. Galloway ο οποίος εξετάζει την έννοια αυτή από τις αρχές του 21ου αι. μέχρι την σημερινή συνθήκη. Υπάρχουν καταστάσεις διαμεσολάβησης οι οποίες προδιαθέτουν την αίρεση την απαγόρευση και την μη- επικοινωνία. Οπότε για κάθε είδους επικοινωνίας αναφέρει ο Galloway, υπάρχει μια συγκεκριμένη συνθήκη η οποία είναι σε άμεση συνάρτηση με αυτή, η μη- επικοινωνία [ excommunication ], ένας αφορισμός. Κάθε μορφή επικοινωνίας υποδηλώνει αμυδρά την μη -επικοινωνία, η οποία, είναι η πρότερη συνθήκη που την προϋποθέτει και την καθιστά ακόμη πιο φυσική. Η κατάσταση του excommunication υποδηλώνεται με δυο χρονικές συνθήκες : _ εμφανίζεται στην απαρχή κάθε είδους επικοινωνίας και, _ στο τέλος για να δηλώσει ότι δεν υπάρχει κανένα άλλο μήνυμα να επικοινωνηθεί. Η σωκρατική θεωρία περί μέσων, αναφέρει ο Galloway στην πραγματεία του “Excommunication” ορίζει ότι κάθε είδους επικοινωνία συμπορεύεται πάντα με την ιδέα της αλήθειας [ truth], του νοήματος [ meaning ], καθώς και της αμοιβαιότητας [reciprocity]. Στην περίοδο του Martin Heidegger γίνεται μια ερμηνευτική προσέγγιση και στροφή των μέσων. Ενώ, ο Habermas δηλώνει ότι η διαμεσολάβηση είναι ο διάλογος [ discourse ]. Στο Φαίδρο του Πλάτωνα ο όρος excommunication ισχυρίζεται ο Galloway, εκφράζονταν πάντα με τη μορφή του όρκου σιωπής ή μέσω της προσευχής και πάντα δήλωνε τη συνθήκη κατά την οποία “δεν θα υπάρξουν επιπλέον μηνύματα”. Όμως τι είναι η διαμεσολάβηση τι είναι το μέσο και η επικοινωνία ; Σύμφωνα με τον McLuhan το φως είναι το μέσο όλων των μέσων. Το φως είναι αγνή πληροφορία. Είναι το μέσο χωρίς το μήνυμα. Είναι το μέσο το οποίο ορίζει τη δράση και την ύπαρξη του υποκειμένου. [ association and action ]. Τα μέσα είναι η πλήρης παρουσία κατά τον McLuhan, είναι η πλήρης θετικότητα. Παρ' όλα αυτό το φως και κατ' επέκταση όλα τα μέσα δεν είναι ποτέ παρόντα. Εν αρχή ην η διαμεσολάβηση.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Εικόνα 2_Galloway, A., Thacker, E., Wark, M. (2014). Excommunication.]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Ερμηνευτική : Σύμφωνα, με την ερμηνευτική προσέγγιση, η διαμεσολάβηση εμπεριέχει ασάφεια [obscurity] και εξαπάτηση/ πλάνη [ deception ]. Κύριος εκφραστής της, ο Ερμής. Η διαμεσολάβηση απαιτεί ένα μακρινό ταξίδι προς έναν ξένο τόπο. Η ερμηνευτική είναι μια βασανιστική επιστημολογία, όπου το νόημα βρίσκεται σε απρόσμενα μέρη. Πραγματεύεται το γνωστικό, το λεκτικό. Ο Galloway αναφέρει ότι είναι η επιστημολογία του φετιχισμού καθώς θέτει σχέσεις ανάμεσα σε δυο απόλυτα αντιφατικά αντικείμενα, μετατρέποντας το πρώτο σε ένα κρυμμένο νόημα, ενώ το δεύτερο σε μια παράξενη μηχανή η οποία έχει σκοπό να αποκαλύψει το πρώτο. Ο ερμηνευτικός τρόπος δεν μπορεί ποτέ να αρθρωθεί ως ένα αυστηρό μάθημα λογικής, ενώ η μορφή της είναι πάντα η κριτική και το μέσο το κείμενο. Το κείμενο νοείται ως το πρόβλημα προς επίλυση. Η ερμηνευτική βλέπει τα μέσα, (οποιαδήποτε μορφή κι αν αυτό κατέχει κείμενο εικόνα ή ήχος), ως κειμενικά προβλήματα που χρίζουν επίλυσης. Σύμφωνα με τον Langston το (κειμενικό) τεχνούργημα [artifact] μπορεί να είναι αληθές ως προς την αυθύπαρξή του, αλλά η αλήθεια αυτή είναι εκτεθειμένη προς εξωτερικούς παράγοντες. Το σύμπτωμα κατά την αποδομητική ανάγνωση είναι το “άλλον”κατά τον Πλάτωνα. Οι αποδομηστές ψάχνουν τα στοιχεία (τα συμπτώματα) στο κείμενο, τα οποία αποκαλύπτουν δομικές απώλειες, αντιθέσεις, αντιφάσεις και λανθάνοντα νοήματα. Ο όρος “επιστημολογικό άλλο” είναι αυτός ο όρος ο ο οποίος δεν λέγεται ποτέ. Σύμφωνα με την Donna Harraway στη κειμενική δομή εξήγηση- ερμηνείασυμπτωματική [ exegesis – hermeneutics -symptomatic ], η πρώτη εξηγεί, η δεύτερη ερμηνεύει ενώ η τρίτη περιπλέκει.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Iridescence : Κύρια εκφραστής της η Ίριδα. Εκφράζει τη διαμεσολάβηση του παρόντος χώρου και χρόνου. Αλλά, εν αντιθέσει με την ερμηνευτική, η διαμεσολάβηση αυτού του τύπου [ iridescence ] υποδηλώνει ότι το νόημα βρίσκεται επί του πρακτέου στην αμεσότητα. Το απτό είναι το πραγματικό και έχει τη δική του εμπειρία. Η θέση αυτή είναι μια θέση εμμένειας [ immanence ], δεν είναι ούτε συστημική ούτε δομική. Εάν όντως η ερμηνευτική, ισχυρίζεται ο Galloway, είναι μια βάρβαρη επιστημολογία, η iridescence εκφράζεται με μια κυματοειδή και ευμετάβλητη μορφή. Δηλώνει το εκστατικό πλεόνασμα, ενώ η ερμηνευτική το στείρο νόημα. Σύμφωνα με τον Galloway, επιπλέον, αυτού του είδους η διαμεσολάβηση βασίζεται στην αφέλεια, την ενσυναίσθηση [ affective relation ], διαθέτει μια πορνογραφική διάσταση καθώς αποκαλύπτει τα πάντα, στον υπερθετικό βαθμό.

“ Iridescence has nothing to say”. “R. Barthes”

Η διαμεσολάβηση αυτού του τύπου είναι η ενόραση και η διαίσθηση ενώ η κύρια έκφραση και μορφή της είναι η εικόνα. Η εικόνα η οποία νοείται ως μια ποιητική ενότητα. Η διαμεσολάβηση ορίζει το πρόβλημα καθώς και το ίδιο το μέσο ως ποιητικές εικόνες οι οποίες αναμένουν προς εξερεύνηση.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Infuriation : Στην πραγματεία του “Excommunication” ο Alexander Galloway, κάνει λόγο για τον τρίτο τύπο διαμεσολάβησης που αποκαλεί infuriation. Πιο συγκεκριμένα, ο Daniel Bell χαρακτηρίζει τον τύπο αυτό ως το τέλος της ιδεολογίας ενώ ο Francis Fukuyama,ως το τέλος της ιστορίας. Οι Deleuze και Guattari κάνουν λόγο για μια ριζωματική δομή. Ενώ η ερμηνευτική πραγματεύεται την κριτική αφήγηση και η Iridescence σχετίζεται με την φαινομενολογία, ο τρίτος τύπος διαμεσολάβησης [Infuriation] σχετίζεται άμεσα με το διανεμημένο δίκτυο [distributed network], κονιορτοποιημένο σωματίδιο προς σωματίδιο. Αυτός ο τρίτος τύπος διαμεσολάβησης χαρακτηρίζεται από ετερογένεια, παραλληλία, ριζωματικές δομές, οριζόντια τοπολογία, πολυπλοκότητα και τέλος, μη γραμμικά συστήματα. Οι Ερινύες, συνεχίζει ο Galloway είναι κύριες εκφραστές της. Είναι προϊστορικά όντα, έχουν ζωώδη χαρακτηριστικά και οργανώνονται σε αγέλες. Ο Αισχύλος τις αποκαλεί αιμοβόρα όντα. Ακαθόριστες σε αριθμό, οι Ερινύες, είναι οι θεότητες της απροσδιόριστης μορφής. Ο Vernant γράφει ότι οι Ερινύες είναι το κακό του μη εξατομικευμένου μυαλού. Διακηρύττουν την ισότητα. Ο Deleuze αναφέρει ότι τόσο η Iridescence όσο και η Infuriation δεν είναι ολιστικά μοτίβα, είναι θραύσματα και ίχνη όπου λαμβάνει χώρα η επικοινωνία μέσω εξωτερικών συσχετισμών. Οι Ερινύες συνεχίζει ο Galloway, είναι τα αντί- μέσα [anti-media]. Εάν το μέσο της ερμηνευτικής είναι το κείμενο και το μέσο της Ίριδος είναι η εικόνα, το μέσο των Ερινύων είναι το σύστημα. Γι αυτόν τον τρίτο τύπο διαμεσολάβησης, ισχυρίζεται ο Galloway, πρέπει να γίνει στροφή στην πολιτική, καθώς η τελευταία ως κλάδος της φιλοσοφίας, εξετάζει πιο συγκεκριμένα τις δυνάμεις, τα διανύσματα και τον φυσικό τους μετασχηματισμό. Το παράδοξο της ερμηνευτικής προσέγγισης : Επισημαίνει ότι πάντα τα μέσα μας εξαπατούν καθώς υπάρχουν εξωγενή στοιχεία τα οποία πάντα θα διαφεύγουν του γνωστικού και αντιληπτικού πεδίου του υποκειμένου. Τα αντικείμενα- μέσα συνεχίζει ο Galloway εξορίζονται από το συνειδητό του υποκειμένου και κατ΄ αυτό τον τρόπο μεταφέρουν την σκέψη σε άγνωστους τόπους. Το παράδοξο του δεύτερου τύπου διαμεσολάβησης [ iridescence ], δεν έγκειται στο εξωγήινο “άλλο”, αλλά η σχέση αμεσότητας των διαμεσολαβούντων όντων. Η υπέρ- επικοινωνία όπως ορίζεται κατά Wark κατά την οποία η επικοινωνία γίνεται απροσπέλαστη στο σημείο που περατώνεται για την δική της κατανάλωση. Η επικοινωνία για την επικοινωνία.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Το τρίτο και τελευταίο παράδοξο, τέλος, [ infuriation mode ], έγκειται στο ότι ενσαρκώνουν μια μη-ανθρώπινη μορφή, μέσω του σμήνους, και του συστήματος. Απειλούν την ιερότητα του ανθρώπινου σε μεγαλύτερο βαθμό από τα αντικείμενα ή τα όντα γενικότερα. Και στις τρεις περιπτώσεις υπάρχει ένα παράδοξο, μια αλλοποιητική κατάσταση, η οποία καθιστά την διαμεσολάβηση απρόσιτη σε σημεία, μια πράξη αποκλεισμού, μια πράξη αφορισμού η οποία δυσχεραίνει την σχέση μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου και κατ’ επέκταση αρχιτεκτονικού υποκειμένου και αντικειμένου. Παρ’ όλα αυτά αυτός ο αφορισμός, αυτό το σφάλμα στην επικοινωνία, όντως είναι μια εξοργιστική απόκλιση ή μια δημιουργική εσώκλιση ;

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

2.β To sabotage |

“Το διάνυσμα είναι ιογενές. Σύμφωνα με τον Burroughs ο κόσμος είναι πλέον ένας ιός.” “McKenzie Wark, 2004”

Εξετάζοντας πιο εκτεταμένα την τρίτη συνθήκη όπου το μέσο πλέον γίνεται το σύστημα και το δίκτυο, θα γίνει μια προσπάθεια ιστορικής χαρτογράφησης της έννοιας του λάθους, όπως έχει αυτή οριστεί κατά καιρούς από φιλοσόφους και θεωρητικούς των μέσων. Αυτό διότι η έννοια έχει λάβει αρκετές μεταλλαγές στον τρόπο που ορίζεται και λειτουργεί. Οπότε στις έννοιες sabotage, ιός, παράσιτο, θόρυβος και glitch που θα αναλυθούν εκτενέστερα, θα γίνει μια προσπάθεια χαρτογράφησης του είδους των αποκλίσεων και συγκλίσεων μεταξύ τους, και σύνδεσης τους με την έννοια του σφάλματος. Ο Parikka αναφέρει ότι σύμφωνα πλαίσιο σκέψης μέχρι και τη δεκαετία του ‘70, η πολιτισμική εξέλιξη βασίζεται πάνω στις έννοιες της αντιγραφής και της μίμησης η οποία καθοδηγείται από τις λογικές του αναλογικού και της φυσικής επιλογής. Η έννοια της επιβίωσης σύμφωνα με την νέο-Δαρβινική εποχή, έγκειται στην πάλη και τον ανταγωνισμό, ως βασικές δυνάμεις για την εξελικτική διαφοροποίηση. Τόσο τα γονίδια όσο και τα μιμίδια λειτουργούν ως ατομικοί αντιγραφείς. Οι νέο-Δαρβινιστές απορρίπτουν συνεργατικές λογικές ή λογικές συμβίωσης και προάγουν μια αρνητική ροπή της μιμητικής αντιγραφής. Η αναπαραγωγή γίνεται πολύ εύκολα κατανοητή ως ο ανταγωνισμός των μονάδων για την αξιοποίηση περιορισμένων πόρων, και κατ’ επέκταση αγνοούνται πάσης φύσεως αλληλεπιδράσεις ή συμβιωτικές σχέσεις μεταξύ αυτών και του περιβάλλοντός τους.(Speidel, 2000). Πιο συγκεκριμένα, ο Parikka αναφέρει ότι τα αντικείμενα υπό αυτό το πρίσμα λειτουργούν ως επιδημικά αντικείμενα ή διαδικασίες. Ο όρος “επιδημικός” είναι συνυφασμένος με την αρχαία ελληνική λέξη, δηλώνοντας τα επί του δήμου, δηλαδή, τα δρώντα στα υποκείμενα, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο Marc Guillaume. Η επιδημία είναι αλληλοσυνδεδεμένη με τους κοινωνικούς δεσμούς εν είδει επικοινωνίας. Στην “Αυτοκρατορία” οι Michael Hardt και Antonio Negri κάνουν μια εκτενή αναφορά στην παρασιτική/ιική φύση. Παρ’ όλα αυτά το ιικό αυτό σύστημα, ιδωμένο με όρους παρασίτου, ενέχει αρνητική χροιά και χαρακτηρίζεται από αφαιμακτικές λογικές. Και αυτό διότι η αφαιρετική παρασιτική μηχανή τους, νοείται ως μια αυτοποιητική μηχανή η οποία αντιστρέφει όλες τις ροές των διανυσμάτων προς όφελος της δικής της κατανάλωσης ( Parikka, 2007). Η αυτοκρατορία είναι ένα παράσιτο των ειδών που αντλεί πληροφορία από τη ζωτικότητα του πλήθους, την

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

ενεργό δύναμη, με παρόμοιο τρόπο, ισχυρίζεται ο Parikka, όπως ένας ιός συχνά αναλαμβάνει τον κεντρικό υπολογιστή και χρησιμοποιεί τις ενέργειές του ώστε να παράγει επιπλέον αντίγραφα του εαυτού του. Η μόλυνση και η μιμητική διαδικασία βρίσκονται στο μέσο της κοινωνίας της πληροφόρησης. Για τον λόγο αυτό γίνεται επιτακτική η ανάγκη ανάλυσης των σχέσεων σε αυτά τα δίκτυα και τι είδους λογικές συσχετισμού προωθούν τα δίκτυα αυτά. Ανακεφαλαιώνοντας τις παραπάνω απόψεις, για την φιλοσοφική σκέψη μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 ο ιός, η μόλυνση ή το παράσιτο νοούνται ως αυοποιητικές διαδικασίες οι οποίες καταχράζονται τις δομές των συστημάτων που παρασιτούν, σαμποτάροντας την ομαλή λειτουργία τους. Εισβάλουν ως μονάδα/ ολότητα σε μια μονάδα/ ετερότητα με σκοπό την δική τους μιμητική αντιγραφή και χωρίς να υπάρχει δυνατότητα αλληλεπίδρασης με το δεύτερο σύστημα. Η παραπάνω συνθήκη καλείται ως η συνθήκη του sabotage όπου επί της ουσίας το “λάθος” η “ανωμαλία¨ο μολυσματικός παράγοντας δεν διαδρά επ’ ουδενί με το σύστημα στο οποίο φιλοξενείται. Η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να χαρτογραφηθεί ως μια μη παραγωγική συνθήκη του λάθους. [ Sabotage – Virus_ Replication/ Repetition ]

Υπάρχουν διαφορετικές μορφές δικτύου ισχυρίζεται ο Jussi Parikka. Υπάρχουν δίκτυα ιεραρχικά, και δίκτυα ριζωματικά. Υπάρχουν δίκτυα με κέντρο, αποκεντρωμένα και δανεμημένα [ centralized, decentralized, distributed ]. Δεν μπορεί να ληφθεί ως δεδομένο ότι τα δίκτυα είναι δημοκρατικά ή ριζοσπαστικά. Ο Eugine Thacker κάνει λόγο για μη γραμμικές τοπολογικές αλληλοεπικαλύψεις όπου τα δίκτυα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, στην σύγχρονη εποχή. Δεν ισχύουν οι ίδιοι κανόνες για κάθε δίκτυο. Οπότε ένα επιπρόσθετο σχόλιο πάνω στην έννοια του λάθους ως sabotage είναι ο συσχετισμός του με τη δομή του δικτύου πάνω στο οποίο παρουσιάζεται και δρα. Ο ιός/παράσιτο εν προκειμένω πολιορκεί το κέντρο ενός κεντρωμένου δικτύου [ centralized network ]. Το ζήτημα ελέγχου είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την έννοια του κέντρου. Ο Parikka ισχυρίζεται ότι η καλύτερη μέθοδος για τον έλεγχο (του συστήματος) είναι να γίνει κατανοητός ο τρόπος που αυτό λειτουργεί. Και ελέγχοντας το κέντρο [των λειτουργιών] του ο ιός σαμποτάρει όλες τις διαδικασίες έκφρασης του συστήματος. Παρ’ όλα αυτά στις επικείμενες δεκαετίες, με κομβική αυτή του ‘80 και το έργο του Michel Serres “To Παράσιτο”, αρχίζει να γίνεται μια αργή μεταστροφή στην έννοια του ιού και του παρασίτου. Για να φτάσουμε μέχρι την σύγχρονη συνθήκη όπου οι ιοί και η ιική λογική των συστημάτων τους καλλιεργείται σε ένα τέτοιο τρόπο ώστε η εκθετική μαθηματικές λογικές τους να χρησιμοποιούνται ως ένα ισχυρό μοντέλο υπολογισμού και διανομής.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Με την βοήθεια του Dawkins και την πραγματεία του “The Selfish Gene” to 1977 υποβοηθάται μια εκτενής ανάλυση και ιστορική μεταγραφή του τρόπου με τον οποίο προσεγγίζεται το γονίδιο ως μονάδα αντιγραφής και μίμησης, αναφέρει ο Parikka. Αυτού του είδους τα αντικείμενα μίμησης σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία μετατρέπονται από μολυσματικά αντικείμενα σε κανονικά αντικείμενα. Αποτελούν κομβικό στοιχείο οργάνωσης της δομής του δικτύου. Αυτά τα μολυσματικά αντικείμενα όπως οι ιοί ή τα μιμίδια εικονογραφούν πως πλέον η μεταστατικόητα δεν αποτελεί μια ανωμαλία του συστήματος, αλλά ένα στοιχείο σύνθεσης και μέρος της κουλτούρας του δικτύου. Σε αυτό το πλαίσιο τα “μολυσματικά” αντικείμενα νοούνται ως μεταστατικές οντότητες, χαρακτηριστικά των μη-γραμμικών συστημάτων.

“Virality as it roots in Latin suggest, is a vector of both poison but also force and virility. it is not merely a form of sabotage and non-communication but also a key concept with which to grasp the qualities of network.” “Parikka, 2007”

Η μόλυνση ως έννοια ξεφεύγει πέραν του τετρημένου της ορισμού και καθίσταται ως ορισμός κλειδί για την μελέτη χαρακτηριστικών των δικτύων, απεδαφικοιποιημένης από την κατάσταση του βιολογικού σώματος. Σύμφωνα με τον Jussi Parikka, ένα από τα βασικότερα σχήματα τέτοιον ανωμαλιών καθίσταται το σχήμα του ιού, είτε βιολογικός είτε ψηφιακός είτε γλωσσικός. Το συγκεκριμένο σχήμα μπορεί να νοηθεί ως μια διαγραμματική αναπαράσταση η οποία εκφράζει τις ροπές ενός δικτύου εν είδει επικοινωνίας, αναπαραγωγής, μετάδοσης, από- και επαν- εδαφικοποίησης. Το σχήμα το ιού, έχει επιβληθεί ως μία ισχυρή αλληγορία, αλλά η λογική του δεν είναι μόνο αναγώγιμη σε μια μεταφορική χρήση της γλώσσας. Αντ’ αυτού το ιογενές, στη σημερινή συνθήκη, μπορεί να θεωρηθεί ως συγκεκριμένος τρόπος δράσης, ως λογική της μετάδοσης και της επανάληψης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο αμφισβήτησης των συσχετισμών και των συναθροίσεων [assemblages] του αντικειμένου και της πολύπλοκης οντολογίας στην σύγχρονη εποχή. Το ιογενές δίκτυο μπορεί, τέλος, να νοηθεί ως ένα μοτίβο δράσης το οποίο συνδέεται εγγενώς με την πολυσύνθετη μη-γραμμική τάξη του δικτύου που χαρακτηρίζεται από τις εγκάρσιες συνδέσεις και παρασιτικές σχέσεις. Στην πραγματεία του “Connected or What it Means to Live in the Network Society” ο Steven Shaviro χαρτογραφεί την οντολογία της σύνδεσης στην εποχή του δικτύου. O Shaviro, αντλώντας από τους Deleuze και William S. Burroughs, την έννοια του ιού η οποία συσχετίζεται με την έννοια των μιμιδίων, ισχυρίζεται ότι είναι παραδειγματική η δράση τους της σύγχρονής εποχής του δικτύου. Η αίσθηση του

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

εαυτού [selfood] όλο και περισσότερο απεικονίζεται ως ένα πρότυπο πληροφοριών, όπου το “ατομικό” γίνεται απλώς μια σειρά παρασιτικών εισβολών πληροφορίας στα πλαίσια της επανάληψης. (Parikka, 2007). Ποια σώματα όμως παρουσιάζουν μολυσματική συμπεριφορά; Αυτό υποδηλώνει μια υλική στροφή στον σχηματισμό αυτών των “σωμάτων” όπως ισχυρίζεται ο Parikka, τα οποία επηρεάζουν μια μη-ανθρώπινη φύση. Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως μια οικολογία των όντων δυναμική και ενεργή διαφορετικών τύπων οι οποίες τέμνονται εγκάρσια και παρασιτούν η μια στην άλλη. Συμπερασματικά, ο τρόπος αντίληψης του ιού ή του παρασίτου, και της έννοιας του λάθους συμπληρωματικά, έχει κάνει με μια σημαντική μεταστροφή από την έννοια του sabotage και της μιμητικής αντιγραφής και επανάληψης στην δημιουργική έκφραση του παρασίτου, την δυνητική αναπαραγωγή του και έκφραση και στην συνθήκη του hack όπως θα οριστεί στη συνέχεια.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

2.γ O παρασιτισμός στη δομή της επικοινωνίας / παρά- / δια- / εν – μέσω | Εναρκτήριος προβληματισμός της παρούσας ενότητας είναι ο παράγοντας που καθιστά ένα σύστημα παρασιτικό. Θα μπορούσε ένα αρχιτεκτονικό σύστημα να έχει παράσιτα / σφάλματα εντός του ; Ο όρος παράσιτο είναι δανεισμένος από το έργο του Γάλλου φιλοσόφου Michel Serres “ Το παράσιτο”, το έτος 1980.

παράσιτος, -η,-ο 1. αυτός που τρέφεται και αναπτύσσεται εις βάρος άλλων απομυζώντας τους : ~οργανισμός 2. (το) βλ.λ. [ΕΤΥΜ. Αρχ., αρχική σημ., “αυτός που τρώει στο τραπέζι άλλου και προσπαθεί να ανταποδώσει με με κολακείες και υπερβολικούς επαίνους”, < παρα- + σίτος]. (Μπαμπινιώτη, Γ., (2002),Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα : Κέντρο Λεξικολογίας,σελ. 1336).

“Παρασιτώ σημαίνει κατά λέξη: σιτίζομαι δίπλα σε κάποιον. Το βασικό είναι η σχέση τους, ομοιότητα ή διαφορά. Αυτός που τρώει δίπλα σε κάποιον άλλον μεμιάς τρώει σε βάρος του και τρέφεται πάντοτε με τον ίδιο, έχει πλέον εγκατασταθεί για τα καλά εκείνος που δίνει είναι πάντοτε ο ίδιος μέχρι εξάντλησης, ενίοτε μέχρι θανάτου. Αυτός ο ίδιος δεν είναι θήραμα, είναι ξενιστής. Ο άλλος δεν είναι αρπακτικό, είναι παράσιτο, ποτέ δεν έπαψε να είναι παράσιτο.” “Το πρόθεμα παρά- είναι λογαριασμένο, υπολογισμένο, ως προς το απόβαρο του, την απόκλιση του από τη ισορροπία. Αλλά είναι επίσης τοποθετημένο, εγκείμενο. Το παράσιτο δεν έχει καμία σχέση με το σταθμό έχει με τη σχέση. Σε μια λέξη, ούτε καν λέξη, σε ένα μόνο πρόθεμα, όλο το κείμενο και όλη η ιστορία. Πρέπει να καταλάβουμε λοιπόν ότι είναι μια προέλευση της μνημοτεχνικής. Ο λόγος [discours], η διαδρομή [parcours] έχει μαι κανονική, ορθόδοξη απλότητα: είναι απαγωγική, κατασκευάζει την πραγματικότητα, κατασκευάζει το πραγματικό αρχής γενομένης από την απόκλιση. Σε μια διάσπαρτη ποικιλία απλών βελών, η απόκλιση επέχει θέση κλίσης [inclination].” “ Michel Serres,1980”

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Εικόνα 3_ Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite.]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Το νόημα του προθέματος παρά- στη λέξη παράσιτο έγκειται στο εξής: είναι παράμερα, είναι δίπλα, είναι μετατοπισμένο, δεν βρίσκεται πάνω στο πράγμα αλλά πάνω στη σχέση. Έχει σχέσεις κατά το κοινώς λεγόμενο, και σχηματίζει με αυτές ένα σύστημα . Είναι πάντα έμμεσο, ποτέ άμεσο. Έχει σχέση με τη σχέση, συσχετίζεται προς το συσχετισμό, είναι διακλαδωμένο στο κανάλι. Εισαγωγικά, ο Serres αναφέρει ότι οποιαδήποτε σχέση είναι σχέση ανταλλαγής και αυτό έχει ως αντίκρυσμα η κάθε σχέση ανταλλαγής να είναι παρασιτική σχέση. Αντίστοιχα κάθε σχέση επικοινωνίας υποκειμένων ή αντικειμένων, των όντων γενικότερα, εμπεριέχει στοιχεία τα οποία τρόπον τινά δεν μπορούν να επικοινωνηθούν. Πως δύναται η σχέση αρχιτεκτονικού υποκειμένου και αντικειμένου να είναι διασπαρμένη με παράσιτα; Μπορούν τα παράσιτα να εκλείψουν; Σταθμοί και τροχιές αποτελούν ένα σύστημα. Σημεία και γραμμές, όντα και σχέσεις. Μπορεί να μας ενδιαφέρει η κατασκευή του συστήματος, ο αριθμός, η διάταξη αυτών των σταθμών, η διάταξη αυτών των τροχιών. Μπορεί να μας ενδιαφέρει επίσης η ροή της επικοινωνίας, μπορεί να έχουμε περιγράψει τυπικά ένα πολύπλοκο σύστημα, για παράδειγμα αυτό του Leibniz, έπειτα τι εστί εν γένει ένα σύστημα. Μπορεί να έχουμε αντιληφθεί τι διακινείται στο εσωτερικό τους και να καλούμε αυτή τη μεταβίβαση με το κύριο όνομα Ερμής. Θα πρέπει ωστόσο να καταγράψουμε και υποκλοπές, ατυχήματα της ροής ανάμεσα στους σταθμούς, των μεταβολών και των μεταμορφώσεων του. Αυτό που διακινείται μπορεί να είναι μήνυμα, κάποια παράσιτα το εμποδίζουν να ακουστεί και ενίοτε το εμποδίζουν την εκπομπή του. Κάτι σαν τρύπα στον δίαυλο έχει ως συνέπεια τα νερό να χυθεί στο χώρο ολόγυρα. Υπάρχουν διαφυγές, απώλειες, εμπόδια, αδιαφάνειες. Ίσως υπάρχει κάποιος εν μέσω που εκτρέπει. Υπάρχει κάποιος τρίτος; Δεν τίθεται θέμα λογισμικού, αλλά υλικού. [matériel] [...] Υπάρχουν παντού υποκλοπές που εργάζονται κόποις και εξόδοις για να εκτρέψουν το διακινούμενο υλικό, να το κάνουν να παρεκκλίνει από την πορεία του. Παρασιτισμός είναι το όνομα που δίνεται συνήθως σε αυτές τις πολλές και διάφορες δραστηριότητες, οι οποίες, πολύ φοβάμαι, είναι το πιο συνηθισμένο πράγμα του κόσμου. ( Serres, 1980 ) Σύστημα θα μπορούσε να οριστεί ένα δίκτυο από αλληλεπιδρούσες μεταβλητές. Αυτό σημαίνει ότι όταν οι κόμβοι του συστήματος υπόκεινται σε αλλαγές τότε αυτές θα συμβούν και σε οποιαδήποτε άλλη μεταβλητή του συστήματος, χωρίς όμως οι αλλαγές αυτές να είναι πάντα προβλέψιμες. Επίσης το σύστημα στην ολότητα του, μέσω των στοιχείων του, μπορεί να αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του. Κατά αυτή την αλληλεπίδραση είναι ικανό να δέχεται δευτερεύουσες επιδράσεις ως δεδομένα, να τις επεξεργάζεται και τελικά να εξάγει τα αποτελέσματα της επεξεργασίας πίσω στο περιβάλλον. Η διαδικασία αυτή είναι δυνατόν να συμβαίνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σε ένα σύστημα το αποτέλεσμα των διεργασιών των πιθανών

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

υποσυστημάτων του των στοιχείων δηλαδή που το απαρτίζουν, είναι χαμηλότερης δομικής πολυπλοκότητας, απ’ ότι η αυτόνομη λειτουργία του ίδιου. Το σύστημα είναι μια σύνθετη πληροφοριακή δομή, με αυτό το πληροφοριακό περιεχόμενο δυνητικά να εκφράζεται υλικά και χωρικά, αποτελούμενο από πολλαπλά δομικά μέρη τα οποία είναι αυτόνομα, με ατομική ταυτότητα και συμπεριφορές, αλλά αλληλεπιδρούν στενά μεταξύ τους (Πασίσης, Ριζοπούλου 2012). Τι παρεμβάλλεται στις διάφορες ροές ; θα μπορούσε το σύστημα και κατ’ επέκταση το αρχιτεκτονικό σύστημα να εννοηθεί ως το μαύρο κουτί ; Παρεμβάλλεται το παράσιτο εντός του ; Ο Serres διερωτάται εάν προστίθεται σε ένα σύστημα ένα σύνολο μεσολαβήσεων/ υποκλοπών [interceptions], διαφυγών, με άλλα λόγια ένα παθολογικό έκφυμα σε ένα ορισμένο σημείο ή εάν είναι το ίδιο το σύστημα παρασιτικό εν γένει. Πρόκειται για την σκοτεινή ανάστροφη όψη του συστήματος ; Πρόκειται για μια παθολογική εξαίρεση ή για την ίδια του την δημιουργία ; Δεν υπάρχει σύστημα χωρίς παράσιτο. Αυτή η σταθερά είναι νόμος: αλλά πως είναι νόμος, ιδού η απορία. Θέλω να σκεφτώ χωρίς λάθος, να επικοινωνήσω χωρίς παράσιτο. Βάζω λοιπόν φωτιά στο πατρικό μου. Αφού γίνουν όλα όπως πρέπει να γίνουν, το ξαναχτίζω χωρίς ποντικούς. [...] Είναι μέρος της οικοδομής. Το λάθος, το τρέμουλο, το σκοτάδι, η σύγχυση είναι μέρος της γνώσης, ο θόρυβος είναι της επικοινωνίας, ο θόρυβος είναι του σπιτιού. Όμως, επιπλέον, μήπως είναι το ίδιο το σπίτι; ( ibid. σελ. 37 )

[ Σχήμα 1_ κατ' αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Τόσο στη φιλοσοφία όσο και στην αρχιτεκτονική κατ’ επέκταση πάντα ένα σύστημα περιγράφεται συχνά ως σύνθεση ή αρμονία, ως ισορροπία ή λειτουργικότητα. Ωστόσο ο Serres επισημαίνει ότι δεν υπάρχει σύστημα που να λειτουργεί στην εντέλεια, δηλαδή χωρίς απώλειες, διαφυγές, διάβρωση, λάθη, ατυχήματα, αδιαφάνεια. Που η απόδοσή του να ισούται με τη μονάδα, όπου η ακρόαση, να είναι στο μέγιστο. Η ιστορία συνεχίζει είναι η κυμαινόμενη απόκλιση από την ισότητα, από την τέλεια συμφωνία. Όλα συμβαίνουν σαν να είναι αληθής η εξής πρόταση: το πράγμα λειτουργεί επειδή δεν λειτουργεί.( ibid. σελ.38 ) Ένα σύστημα διατηρεί ενδιαφέρουσες σχέσεις με οτιδήποτε κρίνεται ως αστοχία ή ως ελάττωμα του συστήματος. Μπορεί το σύστημα υπό αυτές τις συνθήκες να επανεδαφικοποιηθεί, να πτυχωθεί και να νοηθεί ως ένα σύστημα πολύπλοκο, διακλαδωμένο, κατέχοντας τον “αλλοποιητικό” παράγοντα του παρασίτου όχι ως το περιττό αλλά ως το χρήσιμο εκείνο στοιχείο της γέννησης και εξέλιξής του ; Όχι πια με το βλέμμα στραμμένο σε εκείνη την ισορροπία στην οποία του άρεσε να αναφέρεται, όπως ισχυρίζεται ο Serres, αλλά στις δονήσεις της και τις αποκλίσεις της κατά την πορεία. Το παράσιτο, συνεχίζει ο Serres, είναι στην πλάτη του, πίσω του, λίγο-πολύ στη σκιά του ή στο μαύρο σκοτάδι της παραγνώρισης του συστήματος. Τα πάντα ανασχηματίζονται. Ο θόρυβος καταλύει προσωρινά το σύστημα, το κάνει να ταλαντώνεται επ’ αόριστον. Το παρασιτικό σύστημα διακλαδώνεται αέναα δεν θα μπορούσε να διαφέρει από ένα συνηθισμένο σύστημα. Εάν ήταν ορθός ο συλλογισμός ότι το παρασιτικό σύστημα αποτελεί μαι ριζωματική δομή που βρίσκεται σε κατάσταση απεδαφικοποίησης [deterritorialization] τότε το παράσιτο υπό αυτό το πλαίσιο θα νοούνταν ως εμπόδιο ή λακούνα του συστήματος ή ως η ίδια του η δυναμική. Η απάντηση που καλούνται τα υποκείμενα να δώσουν είναι βαθιά πολιτική και σίγουρα έχει και προεκτάσεις ακόμη και στην ίδια την αρχιτεκτονική, διότι η αντιστροφή αυτή δίνει το έναυσμα προς μια νέα αντιμετώπιση του αρχιτεκτονικού αντικειμένου. Άραγε το σύστημα είναι ένα σύνολο περιορισμών που καθίσταται εμπόδιο για την βελτιστοποίησης τα χαρακτηριστικά αυτά ευνοούν την περαιτέρω εξέλιξη του ;

“Το παράσιτο έχει ριζώσει για τα καλά στη θέση του. Δεν μπορούμε πια να κάνουμε χωρίς αυτόν, είναι το ίδιο με μας το σύστημα, δίνει εντολές, έχει την εξουσία.” “Michel Serres,1980”

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Ένα σύστημα σχηματίζεται μόνο και μόνο λόγω των κόκκων, των σημείων, των ενοτήτων, των στοιχείων. Δεν πρόκειται ακόμη για σύστημα. Πως να κάνουμε αυτές τις μονάδες να επικοινωνήσουν ; Το σύστημα που είναι τέλειο, είναι εξ’ ολοκλήρου μαθηματικοποιήσιμο. Αυτά τα μαθηματικά είναι αντιστρόφως τα μαθηματικά της βέλτιστης επικοινωνίας. Το πρόβλημα του κακού ανάγεται στην αρμονία μέσω του λογισμού της βελτιστοποίησης. [...] Το δεύτερο γνωστό σύστημα επικοινωνίας είναι αυτό του Ερμή. Είναι πολυθεϊστικό και πολύκεντρο. Θεοί ή δαίμονες, κατέχουν τα σταυροδρόμια ( το πολλαπλό καταλήγει σε ένα) (κόμβοι).Το σύστημα του Leibniz είναι ένα όριο του συστήματος του Ερμή.[...] Το πυρ επαναφέρει την αταξία. Δεν ακούμε πια παρά μόνο θόρυβο. Και αυτή η νέα αρχή είναι η κατανομή.[...] Το τρίτο σύστημα συνάπτει το πολλαπλό με το πολλαπλό. Το πολλαπλό αυτορρυθμίζεται. Στο πρώτο όλα συμβαίνουν οριακά. (Serres,1980) Επικοινωνώ σημαίνει υπολογίζω σημαίνει κωδικοποιώ. Είναι ο λογισμός που, καθώς σχηματίζεται, σχηματίζει τον κόσμο. Το ζήτημα συνεχίζει ο Serres, είναι βεβαίως εάν μπορεί να κατασκευαστεί ένα δίκτυο χωρίς περιορισμούς διασταυρώσεων, χωρίς ανταλλάκτη, χωρίς διεπαφή όπου θα διακλαδώνονται τα παράσιτα. Ένα δίκτυο όπου ένα οποιοδήποτε στοιχείο μπορεί αν αντιπαρίσταται προς κάποιο άλλο στοιχείο χωρίς περιορισμό μεσίτευσης. Σύμφωνα με τον Bergson, τα συστήματα υφίστανται μιθριδατισμό καθώς γίνονται ακόμη πιο πολύπλοκα. Ενισχύονται αφού γίνονται πιο ανθεκτικά. Έχουν εγκλιματιστεί στην επαναστατικότητα, στην παρέκκλιση, στους τρελούς, στους αντιφρονούντες [...] Ένας οργανισμός ζει πολύ καλά με τα μικρόβια του, ζει μάλιστα ακόμη καλύτερα, σκληραγωγείται χάρη σ΄ αυτά. Εκτός από την ωμότητα των συστημάτων όπου θεσπίζεται ένας μόνο κανόνας και λαμβάνουν χώρα αποκλεισμοί, θα πρέπει να προσθέσουμε την ανελέητη δυνατότητα τους να τηρούν πλήθος κανόνων, πλήθος μεταβλητών που ομαδοποιούν εκάστοτε έναν κανόνα και τον αντικανόνα του, καθώς επίσης και τη λειτουργία εσώκλεισής τους. Από τη μια μεριά σκοτώνουν, από την άλλη ευνουχίζουν. Από τη μια πλευρά φυλακίζουν, και από την άλλη διακοσμούν. Η ανοχή είναι η πανοπλία της δυσανεξίας. Η ιδιοφυΐα, λοιπόν, δεν καταλύει ποτέ το σύστημα, το γενικεύει, εισάγει σ΄ αυτό μια συμπληρωματική μεταβλητή που διαθέτει και την αντιμεταβλητή της. Δεν θέτει ποτέ υπό διερώτηση την επιστήμη, αλλά ένα από τα παραδείγματα της ή τις μετασκευές [ avatar]. (Serres, 1980) O αντικανόνας ο αποκλεισμός αυτός ως ένα βαθμό μετασχηματίζει το ίδιο το σύστημα, το ενισχύει, εν ολίγοις. Προσεγγίζει το όριο του συστήματος, είναι σε μια μεταιχμιακή κατάσταση γίγνεσθαι. Βρίσκεται στο κατώφλι αντιστροφής. Ο Serres,

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

υπογραμμίζει ότι το σύνορο είναι πλατύ, είναι στέμμα, ο τόρος της αντιστροφής. Πηγαίνει από το μήνυμα με τον απωθημένο θόρυβο στο θόρυβο με το απωθημένο μήνυμα. Πρόκειται για νέο σύστημα, νέο τόρο, νέα φιάλη του Klein, πρόκειται για νέο χώρος μετασχηματισμού. Τα συστήματα ασκούν παρεμβολές το ένα στο άλλο. Στην πραγματικότητα τα συστήματα είναι όλα τους εξαιρετικά πολύπλοκα, στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλά συστήματα. (Serres,1980). Στο πλαίσιο λοιπόν της διαμεσολάβησης μπορεί να στηριχθεί ο ισχυρισμός ότι το σύστημα δεν διαφέρει και τόσο από το μέσον [milieu] ; Μπορεί το μέσον να είναι ο χώρος, ο υποδοχέας του συστήματος που ευνοεί την επιμέρους εξέλιξή του ; Μπορεί το μέσον να είναι η προέκταση και η προένταση του συστήματος ; O Serres απαντά λέγοντας ότι, το υπερβατολογικό είναι η προέκταση των όρων δυνατότητας ενός συστήματος ενικοτήτων. Μπορούμε να εφαρμόσουμε στο υπερβατολογικό μια ανάλυση του χώρου βύθισης. Ο χώρος των όρων δυνατότητας δεν διαφέρει και τόσο πολύ από τον χώρο του συστήματος. Και είναι εξίσου σχετικός. Σύστημα = μέσον[Milieu] // μέσον = προέκταση

[ Σχήμα 2_ κατ' αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. ]

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

2 δ. Ο Θόρυβος |

“Εν αρχή ην ο Θόρυβος.” “Michel Serres, 1980”

Σύμφωνα με το Serres, ο θόρυβος παράγει ένα νέο σύστημα, μια τάξη πιο πολύπλοκη από μια απλή αλυσίδα. Εκ πρώτης όψεως ένα παράσιτο διακόπτει το σύστημα, όμως, ο επιτελεστικός του ρόλος είναι να το κάνει πιο στέρεο. Μπορεί να ζήσει σε αλυσίδες που είναι όλες απλές και εύκολες, ωστόσο το πολύπλοκο του προκαλεί φρίκη. Δεν καταλαβαίνει ότι ακόμη και το τυχαίο, ο κίνδυνος, το άγχος, η αταξία καταλύει την τάξη, και αυτό ανέκαθεν. [...] Πόσα και πόσα τέτοια ομοιογενή και βάναυσα συστήματα δεν χτίστηκαν πάνω στη φρίκη για την αταξία και το θόρυβο. Είμαστε περιβαλλόμενοι από το θόρυβο. Είμαστε ο θόρυβος του κόσμου, και δεν μπορούμε να κλείσουμε τα αυτιά στην πρόσληψή του. Η πραγματικότητα μοιάζει να είναι κανονική. Ο J. Crocker μελετώντας τους Serres και Agamben για να προσεγγίσει την έννοια του θορύβου εκκινεί από τα βασικά ερωτήματα περί διαμεσολάβησης και μέσου. Αυτό που χρειάζεται η ανθρωπότητα είναι μια εντατική διερεύνηση της ταυτότητας του μέσου και της δυναμικής του. Τι εννοούν τα μέσα ; [ what do means mean? ] όπως συνήθιζε να διερωτάται ο Claude Levi-Strauss. Τι γίνεται εν μέσω της κίνησης της πληροφορίας ; Ερωτήματα τα οποία δεν αφορούν μόνο την πολιτική των μέσων αλλά ταυτόχρονα τα μέσα της πολιτικής πράξης. Η διαμεσολάβηση εν γένει, είναι πράξη πολιτική. Είναι ένας τρόπος για να κατανοήσουμε το λάθος στην έκβαση της επικοινωνίας η κατάσταση της διαμεσολάβησης ; Στον αντίποδα, μιας αιτιοκρατικής προσέγγισης, ο Walter Benjamin επισημαίνει για τα μέσα ότι ενώ πάντα τελεολογικά μεταπηδούν για την επιτέλεση μιας πράξης, καμιά στιγμή του γεγονότος δεν έχει αξία. Ενώ ο Fedric Jameson συνοψίζει λέγοντας οτιδήποτε, γίνεται μέσο, της δικής του προσωπικής κατανάλωσης. Ο Horheimer τονίζει ότι στη σημερινή συνθήκη θα πρέπει να ανησυχεί το υποκείμενο, τόσο η αμεσότητα της διαμεσολάβησης, όσο επίσης και το χάος. Για τον Georgio Agamben η διαμεσολάβηση βρίσκεται στο κέντρο της πολιτικής θεωρίας. Η πολιτική εξάλλου είναι η σφαίρα των μέσων, ως μέσα δίχως σκοπό. Στον Serres είναι εμφανής η παρασιτική φύση των μέσων, ενώ στον Agamben η

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

βίαιη τους φύση. Για τον τελευταίο, η διαμεσολάβηση νοείται ως η διαδικασία φανέρωσης του μέσου και της υπόστασης του. Πως όμως επιτυγχάνεται αυτή η φανέρωση ; Μέσω του θορύβου. Στην γαλλική γλώσσα η λέξη παράσιτο [ parasite ] ορίζει τον ανεπιθύμητο θόρυβο στην επικοινωνία. Ο Cocker επισημαίνει ότι η φανέρωση θορύβου του μέσου αναγκάζει κάθε οργανωμένο σύστημα, είτε να προσαρμοστεί στην παρουσία του, είτε να τον φανερώσει. Οπότε μπορεί ο θόρυβος να νοηθεί ως σφάλμα της διαμεσολάβησης ; Για τον McLuhan το μέσο εμφανίζεται όχι μόνο ως αγωγός [ conduit ] αλλά και ως ένας χώρος μεταμόρφωσης όπου κάτι τροποποιεί το μήνυμα. Ο θόρυβος είναι η παρουσία του μέσου από τον οποίο πρέπει να περάσει το μήνυμα, άρα να φορτιστεί. Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας οπότε είναι εύλογο να υπάρχει και θόρυβος, ο ανεπιθύμητος τρίτος κατά Serres, ο οποίος κάνει παρεμβολές [ interferes ]. Για τον Crocker ο θόρυβος είναι μια παραγωγική δύναμη γύρω από την απόκλιση κατά την οποία το σύστημα οργανώνεται. Επιστρέφοντας, στην επιστήμη της πληροφορίας ο Claude Shannon θεωρεί τον θόρυβο ως απαραίτητη προϋπόθεση στη μετάδοση ενός μηνύματος. Το σήμα πλέον έχει μια αμφιλογία, δύο μηνύματα περνούν δια μέσου του ίδιου καναλιού. Ο αποστολέας μπορεί να μην έχει αρχικά αυτή την πρόθεση, άλλα ο παραλήπτης δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά από να το αποδεχτεί. Για τον Serres ο θόρυβος δεν αποτελεί μια έλλειψη αλλά ένα πλεόνασμα μια υπεραξία πληροφορίας. Το μέσο δρα πάνω στο σήμα, είναι μια αμφίδρομη σχέση, μια αμφιλογία. Το μέσο δρα πάνω στο μήνυμα, όσο και το υποκείμενο δρα πάνω στο μέσο. “Ο θόρυβος. Το ένα παράσιτο κυνηγά το άλλο. Ένα παράσιτο με την έννοια της θεωρίας της πληροφορίας εκδιώκει ένα άλλο παράσιτο με την έννοια της ανθρωπολογίας. Η θεωρία των επικοινωνιών είναι η κύρια του συστήματος, μπορεί να το καταλύσει ή να το αφήσει να λειτουργεί, δίνοντας το προσυμφωνημένο σήμα. Πρόκειται για ένα παράσιτο με την έννοια της φυσικής, της ακουστικής ή της πληροφορικής, με την έννοια της τάξης και της αταξίας, μια νέα φωνή, φωνή σπουδαία, που έρχεται σαν αντίστιξη. Αυτοί είναι ο θόρυβος του κόσμου, η φασαρία των τοκετών και των μετασχηματισμών. Παίζω με τη θέση, παίζω με τον τόπο, σημαίνει κυριαρχώ στη σχέση. Σημαίνει έχω σχέση με την ίδια τη σχέση και μόνο με αυτή. Δεν έχω ποτέ σχέση με τους σταθμούς., δεν έχω σχέση με την προέλευση ούτε με την έλευση ούτε με τη διέλευση. Δεν έχω ποτέ σχέση με τα αντικείμενα αυτά καθαυτά και, αναμφίβολα, δεν έχω ποτέ σχέση με τα υποκείμενα αυτά καθαυτά. Ή μάλλον με αυτά τα σημεία ως τελεστές, ως πηγές σχέσεων. “ Michel Serres, 1980”

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Σύμφωνα λοιπόν με τον Serres, η τάξη απορρυθμίζεται, ο ρυθμός και το νόημα σπάνε, το μήνυμα εκτρέπεται από το παράσιτο. Ένα νέο νόημα γεννιέται και κατανέμεται εν μέσω του θορύβου. Μπορεί ο θόρυβος να παραχθεί τοπικά, παρ’ όλα αυτά σύντομα γεμίζει το σύστημα. Ο θόρυβος είναι αρκετά εντροπικός, ελάχιστα προβλέψιμος, περνάει από το τοπικό στο σφαιρικό. Αρχικά μπορεί να ήταν το συμβάν του συστήματος, αλλά γρήγορα αναδιατάσσεται, και εξαπλώνεται εντός του. Ο θόρυβος είναι κάτι τυχαίο, μια αταξία , μια απροσδιόριστη ροή. Αυτό που αρχικά ήταν μια διασπορά μια διαίρεση μια κατανομή ξαφνικά διχαλώνεται και πτυχώνεται προς την απόκλιση. Αυτή είναι η απαρχή του μετασχηματισμού του συστήματος. Ο θόρυβος ανατρέπει, μετασχηματίζει το σύστημα, το αντικαθιστά με ένα νέο. Σε μια σχέση παρασίτου και ξενιστή, ισχυρίζεται ο Serres πάντα διαμεσολαβεί ένας τρίτος. Αυτός ο τρίτος είναι η προσωποποίηση του θορύβου. Ο τρίτος κάνει τη σχέση να σταματήσει. Είναι μια δόση ανατροφοδότηση, το μηδενίζει και το ισοπεδώνει. Το σήμα και το πράγμα πάντα βρίσκονται σε αλληλεπίδραση. Ο θόρυβος, λοιπόν, σταματάει κάποια στιγμή, είναι σε συνάρτηση με το χρόνο. Ένα σήμα που δεν θα σταματούσε θα έπαυε να φαίνεται σήμα. Άρα ο τρίτος αποσύρεται. Το σύστημα ανασυστήνεται.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Σχήμα 3_ κατ' αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Με τον πρώτο θόρυβο το σύστημα εκμηδενίζεται, αν όμως ο θόρυβος εκμηδενιστεί, τα πάντα ξαναέρχονται στη θέση τους. Αυτό δείχνει τουλάχιστον ότι τα παράσιτα είναι πάντοτε εκεί, ακόμη και όταν απουσιάζει ο θόρυβος. Είναι αναπόφευκτα, όπως και ο θόρυβος στο φόντο. Ο θόρυβος στο φόντο είναι ο θόρυβος του Είναι, ο παρασιτισμός είναι το φόντο της σχέσης. Ο θόρυβος στο φόντο είναι ο χώρος του φόντου, το παράσιτο είναι το φόντο του διαύλου που περνά μέσα από αυτόν το χώρο. Ο παρασιτισμός είναι απλώς ένας γραμμικός θόρυβος. Το σύστημα ταλαντώνεται, μπορούμε να το κατασκευάσουμε με ευκολία. Υπάρχει στο ακέραιο, επιστρέφει στο μηδέν ανάλογα με τον θόρυβο, το μήκος του και τον χρόνο του. Ο θόρυβος, με την παρουσία και την απουσία του, η αναλαμπή του σήματος, παράγει το νέο σύστημα, δηλαδή την ταλάντωση. Υπάρχει όμως ένας όρος σε αυτή τη μεταβλητή σταθερότητα, αυτή τη μη μεταβλητότητα μέσω ασταθειών. Το παράσιτο έχει συνεχή σχέση με τις διακοπές, του είναι οικείες. Ο τρίτος είναι δεύτερος, δεύτερος είναι τρίτος. Το σύστημα ταλαντωνόταν, τώρα ακόμη και το μοντάρισμα του αλλάζει. (ibid. σελ. 114) [ Βρόχος – κόμβος – διακλάδωση – διακόπτης ]

[ Σχήμα 4_ κατ' αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. ]

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Κάθε σύστημα επικοινωνίας, επισημαίνει ο Serres δεν είναι δυαδικό αλλά τριχοτομημένο. Σε κάθε μορφή επικοινωνίας δεν υπάρχει καμιά συζήτηση χωρίς εμπόδιο, παράσιτο ή αναβολικό. Το παράσιτο δεν αποφασίζει, τριχοτομείται. Και καθένας από τους κλάδους μπορεί να λάβει και τις τρεις τιμές. Αυτοί οι άτακτοι θόρυβοι πρόκειται να εισαγάγουν μια αποδιοργάνωση στο διατεταγμένο σύστημα και ύστερα μια νέα τάξη. Κάθε σχέση στο τριαδικό σχήμα είναι, ad libitum [κατά βούληση], παρασιτική. Ποιος είναι ο τρίτος ; Το απρόσωπο “κάποιος” [on]. Ο θόρυβος σταματάει, κάποιος αποσύρεται. Κάποιος [on], συγχρόνως με την τυπική έννοια και με την έννοια του τυχάρπαστου. (ibid. σελ. 118) Περί τίνος πρόκειται ; Περί αποκλεισμού ή εσώκλεισής του τρίτου ; Εάν τρίτος είναι αποκλεισμένος, ο δίαυλος λειτουργεί σωστά, εάν όμως ο δίαυλος δυσλειτουργεί, τότε ο τρίτος όρος της επικοινωνίας είναι και ο κυρίαρχος του συστήματος. Η σχέση επικοινωνίας υποκειμένου αντικειμένου δεν είναι ποτέ δυαδική, η διαλεκτική έχει εκλείψει. Όπως το υποκείμενο μπορεί να γίνει αντικείμενο, έτσι και ο τρίτος όρος της τρίπτυχης σχέσης μπορεί να λάβει οποιαδήποτε από τις τρεις θέσεις. Αυτή, ίσως θα μπορούσε τότε να χαρακτηριστεί η πρωταρχική ευμετάβλητη δομή, η πιο απλοϊκή δομή και βάση κάθε σχήματος επικοινωνίας. Υποκείμενο – παράσιτο – αντικείμενο και κατ’ επέκταση Υποκείμενο [ αρχιτεκτονικής επικοινωνίας ] | παράσιτο – αντικείμενο [ μέσο ] | παράσιτο - δυνητικό αντικείμενα

“Και μεμιάς δεν ξέρω πια αν κατασκευάσαμε ένα σχήμα, αν φτιάξαμε με ξύλο ή με βούρλα ένα μοντέλο σχέσεων, ή αν ανακαλύψαμε μέσω αυτής της πρακτικής την προέλευση της τεχνικής, του εργαλείου, του μέσου, αυτού του τόσο εκτραπέντος μέσου. Αυτών των μέσων που μπαίνουν ανέκαθεν ανάμεσα μας.” “Michel Serres, 1980”

[ Κατανομή – σήμα – σύστημα ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Η ισορροπία του συστήματος υπογραμμίζει ο Serres είναι ιδεατή, αφηρημένη και δεν προσεγγίζεται ποτέ. Αυτό είναι το παράδοξο του παρασίτου, είναι απλούστατο, αλλά επιφέρει μεγάλες συνέπειες. Το παράσιτο είναι το Είναι της σχέσης. Είναι το απαραίτητο για τη σχέση, αναπότρεπτο από το αντίστροφο της δύναμης που προσπαθεί να το αποκλείσει. Κι όμως, αυτή η σχέση είναι μη σχέση. Το παράσιτο είναι συγχρόνως Είναι και μη Είναι. Το “ δεν είναι” και το “μη είναι” είναι ονόματα (ή μη ονόματα) σταθμών, αλλά εδώ έχουμε: βέλος και μη βέλος, σχέση και μη σχέση. Εξ ου και οι μεταμορφώσεις του, εξ ου και η δυσκολία να το συλλάβουμε. (ibid., σελ. 161) [ χάος – παράσιτο – αταξία – εντροπία – τάξη -------> δεύτερη φύση κατά Wark]

[...] “ και όλα αυτά συνιστούν μια κακοφωνία, όλα αυτά κάνουν θόρυβο. Ο Leibniz είχε δίκιο, οι μονάδες είναι κλεισμένες, ούτε συνεννοούνται ούτε ακούγονται μεταξύ τους. Κι όμως μερικές φορές υπάρχει μια συγχορδία. Το πιο εκπληκτικό πράγμα του κόσμου είναι ότι υπάρχει μερικές φορές συνωδία [ concert ]. Της συνεννόησης, της αρμονίας. Ο Leibniz προϋπέθετε τον θεό γι’ αυτό το νόημα θαύμα. ”“Michel Serres, 1980”

θα μπορούσαμε, εν κατακλείδι, να ισχυριστούμε ότι η αρμονία του συστήματος, και κατ’ επέκταση του αρχιτεκτονικού συστήματος είναι ισχνή, δεδομένης της πολλαπλής κατανομής των παρασίτων ; Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η αρχιτεκτονική επικοινωνία μεταξύ υποκειμένου και αντικείμενου [ μέσου ] είναι αρνητικά εντροπική ότι τείνει προς μια ισορροπία δυνητική ; Η πιθανότητα της αρμονίας είναι ισχνή ισχυρίζεται ο Michel Serres, με δεδομένη την πολλαπλή κατανομή των πομπών και τη χαμηλή ποιότητα λήψης. Η αρμονία δεν είναι νόμος είναι αυτή καθαυτή σπάνις. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε τέλος ότι η αρχιτεκτονική επικοινωνία ως σύνθεση, είναι παραγωγική, είναι όπως αυτή καθαυτή η παραγωγή ως προς τον ορισμό της και δυναμισμό της ; Σε κάθε περίπτωση, επανάληψη σημαίνει θάνατος. Είναι η πτώση στο όμοιο, σαν την παγιωμένη ταυτότητα του πασίγνωστου. Το παράσιτο της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης εργάζεται προς το αντίθετο. Για την αρχιτεκτονική σύνθεση μάλλον δεν γνωρίζουμε τίποτα.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Σχήμα 5_ Δίαυλος αρχιτεκτονικής επικοινωνίας]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Εικόνα 4 _ author: unknown, abstract wallpapers_glitch art ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

2 ε. To glitch | Τι θα μπορούσε να νοηθεί ως glitch ; Μια δυσλειτουργία δεν θα μπορούσε να προέρχεται μόνο από ένα ψηφιακό μέσο. Ο John Glenn εφευρίσκει τον όρο glitch για να περιγράψει την αλλαγή τάσης του ηλεκτρικού ρεύματος. Ωστόσο, ορισμένοι μελετητές αναφέρει η Rebecca Jackson στο “ The Glitch Aesthetic” ότι ο όρος προέρχεται από τη γερμανική gleiten λέξη που σημαίνει “γλιστρώ- ολισθαίνω”, ή glitschig, ενώ στην γερμανοεβραϊκή διάλεκτο δηλώνει την ολίσθηση. Η βασική ιδέα της δυσλειτουργίες των μέσων είναι προγενέστερη ακόμη και του κινηματογράφου και της τηλεόρασης και μπορεί έλκουν την καταγωγή τους ακόμη και από την εποχή του τυπογραφείου . Ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι τυπογραφικά λάθη είναι οι πρώτες μορφές του αναλογικού glitch. Στην πραγματικότητα, η εξέλιξη στηρίζεται στο εσωτερικό του γενετικού κώδικα΄. Το αυθόρμητο glitch είναι, αποτέλεσμα ενός θορύβου, ενός παρασίτου, ενός λάθος ή μιας δυσλειτουργίας του μέσου και διαχωρίζεται στο ψηφιακό και το αναλογικό glitch. Το αναλογικό glitch όπως είναι εύλογο παρατηρείται σε μια φυσική ανωμαλία του μέσου. Η παρουσία του ψηφιακού glitch προέρχεται από το θόρυβο στους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ πομπού και δέκτη, χωρίς αυτό να σημαίνει τη φυσική παραμόρφωση του μέσου επικοινωνίας. Στην κατάσταση του glitch τα δεδομένα φθείρονται και τροποποιούνται, στην οθόνη του υπολογιστή εμφανίζονται pixels με μετατοπισμένη τη θέση τους. Το σύστημα αναδιατάσσεται ώστε να καλύψει το κενό, ίσως να επαναλαμβάνει ακολουθίες pixel. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Η εικόνα μετασχηματίζεται, παραμορφώνεται και μετατρέπεται σε μια νέα συνθήκη. Το λογισμικό δεν μπορεί να διακρίνει το glitch και έτσι το (παρασιτικό) σύστημα ακολουθεί διαφορετική πορεία αναπροσαρμόζεται, θέτει σε λειτουργία τον κώδικα της επιδιόρθωσης. Σύμφωνα με τον Serres σε μια διάθεση να συνδεθεί το glitch με την έννοια του παρασίτου, το παράσιτο όπως και το glitch εκτρέπει. Αλλά εκτρέπει μια ροή σύμφωνα με τους συνήθεις του κανόνες συμπεριφοράς. Το παράσιτο εκτρέπει και την δική του πορεία .

“Ταξίδι, ναι, περίπατος, ήδη, είναι η απαρχή της περιδιάβασης { randonée ]. Οι κανόνες της περιδιάβασης είναι κανόνες αταξίας: ποτέ δεν παίρνεις τον πιο σύντομο δρόμο. Αφήνεσαι στην τύχη, στην περιπέτεια.” “Michel Serres, 1980”

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

Το παράσιτο κερδίζει την εξουσία, λιγότερο γιατί κρατάει το κέντρο και περισσότερο γιατί γεμίζει τον ενδιάμεσο χώρο [ milieu] . Τα μέσα ανήκουν στην ιδιοκτησία του, με την έννοια ότι ο ιδιοκτήτης εκπέμπει κάτι που επεκτείνεται τοπικά. Τα συστήματα λειτουργούν επειδή δεν λειτουργούν αναφέρει ο Serres. Η δυσλειτουργία παραμένει ουσιώδης για τη λειτουργία. Και αυτό μπορεί να τυποποιηθεί. Έστω δυο σταθμοί και ένας δίαυλος. Ανταλλάσσουν, μηνύματα. Αν η σχέση πετύχει, γίνει τέλεια, άριστη, άμεση, εκμηδενίζεται ως σχέση. Αν υπάρχει, αν υφίσταται, είναι γιατί έχει αποτύχει. Είναι μια μεσίτευση και τίποτα παραπάνω. Η σχέση είναι η μη σχέση. Και αυτό είναι το παράσιτο. Έστω εν προκειμένω το υποκείμενο της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης [σταθμός Α] και το αντικείμενο [μέσο ] [ σταθμός Β ] της αρχιτεκτονικής διαδικασίας. Η σχέση υφίσταται διότι έχει αποτύχει, διότι ενεργοποιείται πάντα από το παράσιτο του διαύλου. Όταν στο σύστημα παρουσιαστεί το φαινόμενο του glitch, μια τοπική βλάβη, η πληροφορία που αναδιατάσσεται είναι αυτή η οποία δεν μπορεί να ελεγχθεί από κάποιο μηχανισμό για την ασφαλή μεταφορά της. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το σύστημα δεν επηρεάζεται συνολικά αλλά τοπικά, το σύστημα δεν παύει να λειτουργεί, αλλά μια νέα συνθήκη το αναγκάζει να συμπεριφερθεί με διαφορετικό τρόπο, λόγο της αβεβαιότητας και του υψηλού βαθμού εντροπίας. Η έννοια της εντροπίας είναι δανειζόμενη από το επιστημολογικό πεδίο της πληροφορίας και ισοδυναμεί με την ποσότητα της πληροφορίας που λαμβάνουμε από ένα σύστημα. Στην παρούσα φάση πληροφορία ορίζεται από τον Claude Shannon ως αυτό το οποίο δεν γνωρίζει κάποιος. Η πληροφορία μετράει τον βαθμό της τάξης μέσα στη δομή του μηνύματος και συνδέεται με την αβεβαιότητα. To μήνυμα που διαθέτει υψηλό πληροφοριακό περιεχόμενο, διαθέτει χαμηλή προβλέψιμη δομή και κατά συνέπεια η εντροπία του συστήματος είναι χαμηλή. Διαφορετικά, όσο μικρότερη είναι η εντροπία τόσο περισσότερη είναι η πληροφορία άρα και η αβεβαιότητα. Βλάβη υπάρχει στο σύστημα, αναφέρει ο Βλαχάβας, όταν υπάρχει αβεβαιότητα. Η αβεβαιότητα στη ροή μιας πληροφορίας αναγκάζει τον κώδικα να ανασυνταχθεί και αυτή η ανασύνταξη ισοδυναμεί με την παραγωγή αλγορίθμων. Με τον όρο αβεβαιότητα [uncertainty] εννοείται η έλλειψη ακριβούς πληροφορίας σε μία συλλογιστική διαδικασία. Η αβεβαιότητα μπορεί να πηγάζει από ανακριβή δεδομένα [imprecise data], ελλιπή δεδομένα, ελλείψεις στην περιγραφή μιας γνώσης από κάθε είδους περιορισμό, που μπορεί να κάνει το πλαίσιο μιας απόφασης ατελές (Βλαχάβας, 2006).

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Συνεπώς, ασαφείς μεταβλητές, αριθμοί, προτάσεις, κανόνες και σύνολα εισάγονται σε αλγοριθμικές αλληλουχίες για τον χειρισμό της ασάφειας και τη συνέχιση της ομαλής λειτουργίας. Η ασάφεια [fuzziness] είναι μία έννοια που σχετίζεται με την ποσοτικοποίηση της ποιοτικής πληροφορίας και οφείλεται κυρίως σε μη ακριβή δεδομένα. Στην περίπτωση, λοιπόν, της ασάφειας, το σύστημα λειτουργεί βάσει μίας ασαφούς συλλογιστικής [ fuzzy reasoning ] που χρησιμοποιεί ασαφείς κανόνες για να εξάγει συμπεράσματα, ενδεχομένως με ασαφή μορφή και περιλαμβάνει τα εξής στάδια: [α] Υπολογισμό της συνάρτησης συνεπαγωγής για κάθε εμπλεκόμενο κανόνα [β] Παραγωγή επιμέρους αποτελεσμάτων μέσω κάποιας συλλογιστικής διαδικασίας [γ] Συνάθροιση των επιμέρους αποτελεσμάτων [δ] Αποσαφήνιση των αποτελεσμάτων Κατά την αποσαφήνιση [ defuzzification ], το ασαφές αποτέλεσμα του βήματος της συνάθροισης μετατρέπεται σε πραγματική [ crisp ] τιμή”(Βλαχάβας, 2006)

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ

[ Εικόνα 5 _ author: unknown, abstract wallpapers_glitch art ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Το σύστημα λοιπόν βρίσκεται εν μέσω μετασχηματισμού. Πασχίζει να μεταγράψει την ασάφεια σε σαφήνεια. Το λάθος, τοπικά του συστήματος, αντιμετωπίζεται με μια λάθος συλλογιστική πορεία ώστε το σύστημα να λειτουργήσει, να επιβιώσει και να ανασχηματιστεί. Το ατύχημα προέρχεται από την αβεβαιότητα και την απροσδιοριστία. Σε ψηφιακό επίπεδο, ο αλγόριθμος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια στοχαστική μηχανή, ένας νοητικός μηχανισμός που επαναπροσδιορίζεται γνωρίζοντας και αναγνωρίζοντας το σφάλμα εντός του. Το σύστημα αυταπατάται αλλά αυτού του είδους η εξαπάτηση γίνεται αντιληπτή μόνο εάν εκφραστεί στην οθόνη ως μια αισθητική παραμόρφωση. Στην πραγματικότητα υπάρχει ένα πλήθος επιδιορθώσεων που λαμβάνει χώρα εντός του λογισμικού η οποία δεν είναι ορατή από το υποκείμενο, καθώς δεν έχει μορφή και κατά συνέπεια υπόσταση. Η διαδικασία γραφής του κώδικα είναι τρόπος σκέψης με δομή και συντακτικό. Ο κώδικας οφείλει να λειτουργήσει ακόμη και όταν δεν λειτουργεί. Οφείλει να λειτουργήσει ακόμα και αν η μέθοδος είναι λάθος ή ατελής. Αναδιατυπώνοντας το Serres, ο κώδικας λειτουργεί επειδή δεν λειτουργεί. Ο ψηφιακοί αλγόριθμοι καλούνται να αντιμετωπίσουν τον θόρυβο. Ο θόρυβος κατά τον Serres είναι η εντροπία του συστήματος. Οι προγραμματιστές ονομάζουν την αβεβαιότητα, την αταξία του συστήματος ως αποδόμηση του λογισμικού [software rot], αναφέρουν οι Parisi και Portanova στο “ Soft thought”. Το glitch μετατοπίζει το αντικείμενο εκτός ροής. Η ροή είναι χαρακτηριστικό μιας μηχανής. Η ιστορία δεν είναι τίποτα παραπάνω από διακοπή και συνέχιση των ροών της μηχανής. Το σώμα δίχως όργανα που θα ονόμαζαν οι Deleuze και Guattari. H στιγμή του glitch είναι η στιγμή που το υποκείμενο έρχεται σε επαφή με το αντικείμενο, έρχεται σε επαφή με το μέσο [ milieu ], η στιγμή που ο υπολογιστής ως μέσο, επικοινωνεί, χρησιμοποιώντας ως γλώσσα το λάθος, με το υποκείμενο - αρχιτέκτονα. Όταν φυσικά δεδομένα φορτίζονται στη μεταφορά τους, τότε οι αλγόριθμοι αναγκάζονται να χτίσουν πολλαπλά, ετερογενή και αντιφατικά σενάρια. Για να μην φορτιστεί το μήνυμα ισχυρίζεται ο Serres πρέπει ο παραλήπτης να γίνει ένα με τον πομπό.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ 0. 3.ΤΟ ΜΈΣΟ ]

Η αρχιτεκτονική από τις απαρχές της ιστορίας της θα μπορούσε να νοηθεί ως η κατάσταση διαμεσολάβησης του υποκειμένου που σκέφτεται/σχεδιάζει και του αντικειμένου [ μέσου] , είτε αυτό είναι το χαρτί είτε το μολύβι είτε τα υλικά που έχει ο αρχιτέκτονας στη διάθεση του είτε τέλος, στη σημερινή συνθήκη, ο κώδικας. Η σχέση υποκειμένου – αντικείμενου στην δυτική φιλοσοφική σκέψη ήταν ανέκαθεν μια σχέση επιθυμίας. Τι θα μπορούσε να νοηθεί ως το αρχιτεκτονικό μέσο ; Σίγουρα η απάντηση αυτή θα είχε αρκετές προεκτάσεις. Εν προκειμένω, το μέσο νοείται ως το αντικείμενο-μέσο, η στοχαστική μηχανή ή το τεχνούργημα (π.χ. Τρισδιάστατο μοντέλο ή μακέτα) που έχει το υποκείμενο στην διάθεση του, ο αλγόριθμός ή τα σχεδιαστικά μέσα, προς αναζήτηση του δυνητικού αντικειμένου της αρχιτεκτονικής έκφρασης. Νοείται ως το μέσο εν μέσω. Το μέσου του μέσου. Η όπως ο Serres θα όριζε the milieu of the moyen. 3.α Τι κάνουν τα μέσα; Πώς και γιατί λειτουργούν; Υπάρχει σφάλμα στη λειτουργία των μέσων; Η συνθήκη των Dark_media | Τι θα μπορούσε να νοηθεί ως μέσο; Ο Alexander Galloway στο “ Excommunication” ορίζει δυο προεκτάσεις της έννοιας του μέσου. Αρχικά, τα μέσα θα μπορούσαν να οριστούν ως μηχανές [devices]. Ενώ, σε ένα δεύτερο επίπεδο, βασικό χαρακτηριστικό τους είναι η απροσδιοριστία [determinacy] καθώς τα μέσα, είτε προσδιορίζουν ένα καθορισμένο κοινωνικό ή πολιτικό πλαίσιο, είτε τα μέσα καθεαυτά καθορίζονται από το πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι. Τα υποκείμενα εκφράζουν τις προσωπικές τους επιθυμίες μέσω των μέσων, καθώς αυτά αποτελούν σε ένα βαθμό στοχαστικά εργαλεία. Για τις επιστήμες των μέσων, τα μέσα, εν ολίγοις θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως προσδιοριστικές μηχανές [determinative devices] και κατ’ αυτό τον τρόπο αξιολογούνται κανονιστικά, έχοντας, είτε θετικές, είτε αρνητικές προεκτάσεις. Ο Walter Benjamin τονίζει όχι μόνο την αρχική μορφή των μέσων ως εμπόρευμα (αρχική κατάσταση) αλλά την τεχνική μορφή της αναπαραγωγής κατά την οποία τα μέσα ξεφεύγουν της “κατάστασης” κατοχής/ιδιοκτησίας και γίνονται αντιληπτικές συσκευές [perceptual apparatuses] κατάλληλες για τα επαναστατικά καθήκοντα της εργατικής τάξης. Από την άλλη πλευρά, ο Harold Inn τονίζει ότι τα μέσα σε ένα βαθμό προδιαθέτουν μια κατάσταση που τα καθιστούν είτε να βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με το

ΤΟ ΜΕΣΟ

χώρο, είτε με το χρόνο. Ενώ, αντίθετα, η ύπαρξη πολλών μέσων καθορίζει τη χρονική και την χωρική ακεραιότητα σε ένα βαθμό. Υπάρχει κάποιο σφάλμα στη λειτουργία των μέσων καθαυτή ; Σύμφωνα με τον Galloway η απάντηση είναι μάλλον αποφατική καθώς τα μέσα λειτουργούν, σε βαθμό υπερβολής, σωστά. Άρα μήπως το σφάλμα στην επικοινωνία έγκειται στις προεκτάσεις της νόησης και της αντίληψης του υποκειμένου;

F. Brown_ “the last man on earth sat alone in a room. There was a knock in the door. Paraphrasing: “the last man on earth sat alone in a room. There was a lock in the door” “Eugine Thacker, 2014”

Παρ’ όλα αυτά υπάρχει μια υπερβατική κατάσταση κατά την οποία η λειτουργία των μέσων δεν είναι αντιληπτή από το υποκείμενο. Ο Eugine Thacker κατονομάζει τα μέσα με τις ιδιότητες αυτές ως σκοτεινά μέσα [ dark media ]. Τα εν λόγω μέσα, επί της ουσίας εσωκλείουν την αδυνατότητα της επικοινωνίας η όποια είναι εγγενής στην κατάσταση της επικοινωνίας εξ ορισμού. Ενώ από τη μια πλευρά υπάρχει μια επιτακτική ανάγκη επικοινωνίας, από την άλλη σε κάθε μορφή επικοινωνίας διαφαίνεται μια “άλλη” κατάσταση, εντός της, που την καθιστά αδύνατη. Στο σημείο αυτό ανακύπτει το παράδοξο της κατάστασης της διαμεσολάβησης όπου στην κατάσταση επικοινωνίας των υποκειμένων και των αντικειμένων υπάρχει εν γένη, ένα στοιχείο αδυνατότητας. Το αίνιγμα που αναδύεται στη περίπτωση αυτή είναι να διερωτηθούμε τι γίνεται στην περίπτωση όπου η κατάσταση της διαμεσολάβησης εν γένει δεν μπορεί να διαμεσολαβηθεί ή να αντιληφθεί ως τέτοια. Τα σκοτεινά μέσα, όπως αναφέρει ο Thacker, ωστόσο είναι απόρροια της κατάστασης της αδυνατότητας της επικοινωνίας [excommunication] όπως αυτή ορίζεται κατά Galloway. Και αν ο αποκλεισμός [excommunication] αυτός προηγείται ή προϋποθέτει κάθε μορφή επικοινωνίας θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι τα σκοτεινά μέσα προηγούνται και προϋποθέτουν κάθε κατάσταση διαμεσολάβησης; Κατά το Thacker σε όλα τα μέσα μπορεί ναι διαφανεί το λανθάνον. Αρχικά, είτε πρόκειται για μηχανές μηχανισμούς ή συσκευές υπάρχει μια χρονική περατότητα όπου το μέσο μπορεί να χαλάσει, προς όφελος της δικής του προσωπικής κατανάλωσης. Εάν πρόκειται για το μέσο ως ένα σύστημα κανόνων τους οποίους

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

έχει θέσει το υποκείμενο, τότε σε αυτή την περίπτωση υπάρχει πιθανότητα, του μη ελέγχου των κανόνων. Σε κάθε περίπτωση ανακύπτει η συνθήκη κατά την οποία τα μέσα δεν είναι απολύτως ελέγξιμα από τα υποκείμενα και ίσως κάπου εκεί βρίσκεται το λανθάνον στην μεταξύ τους σχέση. Με άλλα λόγια οι δυνατότητες των μέσων και τα μέσα καθεαυτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν από τον υπερβατικό τους ρόλο. Και όλα αυτά ανακύπτουν από τα εξής ερωτήματα που τίθενται από τον Thacker: _ Πως καθιστούν την ύπαρξη από το τίποτα; _ Πως καθιστούν κάτι παρών από τη απουσία του; _ Πως καθιστούν κάτι ζωντανό ενώ είναι νεκρό; Η μηχανή μας υποδεικνύει περισσότερη αλήθεια απ’ ότι είμαστε προετοιμασμένοι να δεχτούμε. Υποδεικνύει δυνάμεις εκτός της ανθρώπινης κατανόησης και της καθημερινής κατανόησης ενός αόρατου δικτύου αιτιότητας, υπό το πέπλο αυτού που μπορεί να ιδωθεί, να ακουστεί ή να αισθανθεί. Ο Thacker επίσης υποστηρίζει ότι σε οποιοδήποτε σημείο της διαμεσολάβησης υπάρχει ένας ελάχιστος διαχωρισμός, μια διαφορική κατάσταση, ένα κενό, μια λακούνα, ή ένα τυφλό σημείο το οποία συνθηκολογεί την διαμεσολάβηση εξ ορισμού. Αυτός είναι ο λόγος που καθιστά τα μέσα επιτυχημένα αλλά και αποτυχημένα. Στον αντίποδα όμως διαμέσου ενός μέσου και των ιδιοτήτων του, μπορεί κανείς να αναλογιστεί των πραγμάτων που δεν μπορούν να διαμεσολαβηθούν.

ΤΟ ΜΕΣΟ

Τα σκοτεινά μέσα λοιπόν, πτυχώνονται και υιοθετούν αυτή την κατάσταση κατά την οποία ανασύρουν κάτι από το τίποτα, ενώ καταδεικνύουν το τίποτα στο κάτι. Ως συνθήκη τα σκοτεινά μέσα έχουν λόγω των τεχνολογικών τους προεκτάσεων, θεολογικές προεκτάσεις, καθώς αναδεικνύεται η σχέση του ανθρώπινου με το μη -ανθρώπινο. H διαμεσολάβηση και τα μέσα καθεαυτά επισημαίνει ο Thacker έχουν φιλοσοφικές προεκτάσεις και είναι καίρια στη δυτική φιλοσοφική παράδοση, είτε πραγματεύονται τις σχέσεις μεταξύ του εαυτού με τον κόσμο,(ο μεταφυσικός μονισμός ο οποίος εντοπίζεται στους προσωκρατικούς στοχαστές όπως ο Παρμενίδης ο Αναξαγόρας και ο Ηράκλειτος), είτε τις σχέσεις μεταξύ του εαυτού και των άλλων υποκειμένων, (η ηθική ανθρωποκεντρική προσέγγιση του Σωκράτη και των συνεχιστών του), είτε τη σχέση της σκέψης με τη νοητή/νοητική πραγματικότητα ανεξάρτητα εάν αυτή η πραγματικότητα είναι εμφανής στις αισθήσεις ( έμφαση στη γλώσσα και τη ρητορική στον Πλάτωνα, έμφαση στη λογική κατά Αριστοτέλη). ( Thacker, 2014) Ο Claude Shannon παράλληλα με τον Galloway διακρίνει αυτό το πρωταρχικό στάδιο του διαχωρισμού και της αποσύνδεσης, κατά την επικοινωνία, στο πεδίο της επιστήμης της πληροφορίας και της κυβερνητικής, παραθέτοντας τον απλό συλλογισμό: “ I am who I am because I am not you, my body does not occupy the same space as your body and I am point A while you are point B.”

Πρωταρχικό, λοιπόν, χαρακτηριστικό της επικοινωνίας και εδώ, είναι η προϋπόθεση της αδυνατότητας της, της μη επικοινωνίας, της αποσύνδεσης πομπού με δέκτη. Η σύνδεση προδιαγράφει εξ ορισμού την αποσύνδεση. Παρόλα αυτά τι συμβαίνει όταν τα μέσα παύουν να μεσολαβούν, παύουν να λειτουργούν, όταν τα μέσα αυτονομούνται; Με τα μέσα και τη διαμεσολάβηση όλα συμβαίνουν στο ενδιάμεσο. Είναι ο τόπος όπου όλα βαίνουν ομαλά ή αποτυγχάνουν να επικοινωνήσουν. Είναι ο τόπος όπου όχι μόνο κανείς εντοπίζει την πληροφορία αλλά και τον θόρυβο καθεαυτό. (Thacker, 2014). Αναμφισβήτητα, σύμφωνα με τον H.P. Lovecraft πλέον δεν πιστεύουμε ότι τα μέσα μπορούν να μας ξεγελάσουν, εάν πότε υπήρχε μια τέτοια διάθεση. Από την άλλη πλευρά βρίσκουμε ευχαρίστηση στη σκέψη των μέσων να συμπεριφέρονται με ανορθόδοξους τρόπους, συνδέοντάς μας με την κοσμική πραγματικότητα. Παραδόξως, η διαμεσολάβηση φτάνει στο τέλος της μόλις γίνει απόλυτη, όταν δηλαδή, δεν υπάρχει πλέον τίποτα για να διαμεσολαβηθεί, εκτός από την ύπαρξη

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

της καθαρής μορφής της ίδιας της διαμεσολάβησης. Τα μέσα μετατοπίζονται από τη σύνδεση δύο σημείων, σε μια ενιαία πραγματικότητα, σε μια αινιγματική και αμφίσημη σχέση με ένα ακαθόριστο «μετά-». Ξεκινάμε με τα μέσα, στην καθομιλουμένη έννοια των τεχνολογικών συσκευών, και καταλήγουμε με τη διαμεσολάβηση ως ισοδύναμη προς τη σκέψη και την ύπαρξη καθεαυτή.(ibid. σελ.95). Η λειτουργία των μέσων πλέον δεν σχετίζεται με την μετατόπιση της μηπροσβασιμότητας σε προσβασιμότητα ή της σύνδεσης του απομονωμένου, αντίθετα τα μέσα αποκαλύπτουν τη μη πρόσβαση, καθιστούν προσβάσιμο το μη προσβάσιμο στα πλαίσιο της μη πρόσβασης. Αποκαλύπτουν αυτό το οποίο δεν υπάρχει. Επίσης, αυτό δεν σχετίζεται με την οπτικοποίηση δεδομένων ούτε με την κατασκευή επαυξημένων πραγματικοτήτων αλλά με μια υπερβατική παρόρμηση. Η συγκεκριμένη τοποθέτηση είναι εύλογο να έχει θεολογικές προεκτάσεις καθώς τα αδιαφανή στοιχεία κατά την κατάσταση της διαμεσολάβησης συνδέονται τρόπον τινά με τον θεό. Σύμφωνα λοιπόν με τον Peters το πρόβλημα έγκειται στην αδιαφάνεια της θεϊκής υπόστασης καθώς και της αναγκαιότητας αναζήτησης κάποιας μορφής διαμεσολάβησης. Όλα συνοψίζονται στη παρακάτω ρήση του: “I can’t see what I believe or I don’t believe what I am seeing”.

ΤΟ ΜΕΣΟ

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

3.β Το αντικείμενο [ objects and things ]

“The concept of the supernatural is here not simply oriented toward a subject, as a locus of unmediated and authentic experience. It is also oriented toward the many objects that themselves embody or mediate the supernatural, objects that elusively slide between the everyday and the exceptional, between the artificial transparency and their strange aura of opacity, question, then, is whether it would make sense to think about the supernatural less in terms of an object-oriented -approach – and what such an object-oriented – approach might mean for us, as subjects” “Eugine Thacker, 2014”

Τα μέσα μεταξύ τους, ως αντικείμενα, σύμφωνα με το Thacker βρίσκονται σε κατάσταση υπέρ- διαμεσολάβησης [hyper- mediation], δεν παύουν ποτέ να λειτουργούν σωστά. Δηλαδή επικοινωνούν σε τέτοιο βαθμό που συνεχώς αγγίζουν τα όρια της υπέρ - επικοινωνίας και της πτύχωσης. Σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, υπάρχει το παράδειγμα του μεταγενέστερου Heidegger, που στοχάζεται επί μακρόν για “Το πράγμα” (das Ding) ως οντολογική κατηγορία, με αποτέλεσμα να εμμένει στη φράση “ the thingness of the thing” [η πραγματοσύνη του πράγματός]. O Heidegger ισχυρίζεται ότι «το πράγμα» ορίζεται από χαρακτηριστικά όπως η αυθύπαρξή του πέρα από κάθε άλλη δυναμική ύπαρξης μεταξύ αυτού και των άλλων πραγμάτων. Μιλάει λιγότερο για το πράγμα ως εργαλείο ή ως αντικείμενο γνώσης και περισσότερο για μια δυναμική διαδικασία πραγμάτωσης, για μια ιδεολογία του πράγματος, για μια δυναμική υλικότητα που συνοψίζεται στη φράση του : ”the thing things”. (Thacker, 2014). Πιο πρόσφατα, στο έργο του Bruno Latour έχει διερευνηθεί η διεπαφή μεταξύ των υποκειμένων και των αντικειμένων, ιδιαίτερα στην ιστορία του επιστημονικού πειραματισμού, όπου ένα σύνολο αντικειμένων είναι υπεύθυνο για την παραγωγή της γνώσης. Τα αντικείμενα επιδρούν στα υποκείμενα στο βαθμό που τα υποκείμενα επιδρούν στα αντικείμενα αντίστοιχα. Διερευνώντας το ενδιάμεσο του υποκειμένου και του αντικείμενα ο Latour χρησιμοποιεί τον όρο του “μη-ανθρώπινου παράγοντα” [non-human actant]. Όπως σημειώνει τα αντικείμενα συγκεντρώνουν γύρο του ένα σύνολο διαφορετικών δυναμικών παραγόντων [different assembly of relevant parties ]. Η συνθήκη αυτή δηλώνει ότι δεν είναι παθητικοί παρανομαστές που αναμένουν τη επίδραση των υποκειμένων σε αυτά. (ibid. σελ.114). [ HUMAN – NON_HUMAN_ACTANTS – OBJECTS ]

ΤΟ ΜΕΣΟ

“Back to things!” “Eugine Thacker, 2014”

Οπότε πώς προκύπτουν οι συσχετισμοί; Διότι για κάθε αντικείμενο υπάρχει κάτι εντελώς πέρα από την ανθρώπινη προσβασιμότητα. Το αντικείμενο επιπρόσθετα είναι διαφορετική οντότητα από το πράγμα. Και επίσης δεν είναι όλα τα μέσα αντικείμενα ή πράγματα. (ibid. σελ.119). Στην Καντιανή φιλοσοφία το αντικείμενο [object] δεν είναι ποτέ απλά ένα αντικείμενο. Ο Kant κάνει τον διαχωρισμό σε object και objekt όπου το τελευταίο δηλώνει το αντικείμενο της εμπειρίας που έχει καταστεί αντικείμενο γνώσης εν μέσω της παρουσίας του. O Kant αναλύει διεξοδικά το δίπολο πράγμα – αντικείμενο [gegestand/ding object/objekt] καταλήγοντας λέγοντας ότι το πράγμα εξυπηρετεί μια υπερβατική λειτουργία καθώς δεν μπορούμε ποτέ να έχουμε επίγνωση της κατάστασης του πράγματος καθεαυτού. Πρόκειται για μια πραγματικότητα ανεξάρτητη του υπαρκτού κόσμου και ο άνθρωπος ως αντικείμενο δεν μπορεί ποτέ να γνωρίζει την ανεξάρτητη ύπαρξη του πράγματος. [“ding as sich” or thing -in- itself]. Για τον Kant λοιπόν, τα αντικείμενα μπορούν να είναι αντικείμενα εμπειρίας του υποκειμένου σε αντίθεση με τα πράγματα. Το δίπολο αντικείμενο- πράγμα έχει άμεση σχέση κατ’ αυτό τον τρόπο με το δίπολο φαινόμενο- νοούμενο.

[ Phenomena – Νooumena ]

Σε άμεσο συσχετισμό με τον Kant, ο Schopenhauer κατονομάζει τις ιδιότητες αυτές του πράγματος, μυστηριώδεις ιδιότητες [Qualitas occulta] διότι περιγράφει μια παράδοξη μορφή κατά την οποία το πράγμα καθεαυτό είναι μια δύναμη η οποία είτε μπορεί να διαμεσολαβηθεί είτε όχι. Δεν μπορεί να αποκαλυφθεί ποτέ το περιεχόμενο του, δεν μπορεί να αποκομιστεί κανενός είδους γνώση, ενώ τέλος δεν μπορεί να κατασκευαστεί γι αυτό κανένα φιλοσοφικό σχήμα. Είναι δηλαδή μια εσωτερική μορφή διαμεσολάβησης. Αυτός είναι ο λόγος που σύμφωνα με τον Thacker το πράγμα είναι σε ένα βαθμό αλληλένδετο με τα σκοτεινά μέσα [dark media] όπως ο ίδιος ορίζει.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Εάν το αντικείμενο είναι πάντα το αντικείμενο επιθυμίας του υποκειμένου τότε το πράγμα είναι το αδύνατο αντικείμενο, η μη πρόσβαση, ή με άλλα λόγια το αποφατικό αντικείμενο, ολοκληρωτικά αποσυρμένο από τον υπαρκτό κόσμο, αφήνοντας πάντα μια αδιαφανή αίσθηση της ταυτότητάς του. ( Thacker, 2014). Ανακεφαλαιώνοντας, πως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η σχέση υποκειμένουαντικειμένου, υποκειμένου- πράγματος ή υποκειμένου [σκοτεινού] μέσου; Υπάρχουν κενά σημεία στην μεταξύ τους σχέση ; Το σφάλμα σε αυτή τη σχέση έγκειται στις ιδιότητες του αντικειμένου ή στον αντιληπτικό μηχανισμό του υποκειμένου ; Το κενό υφίσταται και μαζί του και η αστοχία επικοινωνίας.

ΤΟ ΜΕΣΟ

[ Εικόνα 6_ author: unknown, (1977),Popular Science, vol.211,No.4]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

3.γ _ Η Διεπιφάνεια [the_ Interface] _επικοινωνία με το μέσο | Ο Alexander R. Galloway στην πραγματεία του “The Interface effect” αναφέρει ότι οι διεπιφάνειες [interfaces] έχουν επιστρέψει στον διάλογο αναφορικά με τα μέσα. Το οικείο σωκρατικό ευφυολόγημα, ότι η επικοινωνία είναι η διαδικασία εγγραφής απευθείας στην ψυχή του άλλου, από τις απαρχές της δεκαετίας του ‘80 και του ‘90 επέστρεψε στο κέντρο του διαλόγου των μέσων. Η κατοπτρική κατάσταση της κοινωνίας του θεάματος, μετατρέπεται στην διοπτρική κατάσταση της κοινωνίας του ελέγχου. Οι αντανακλαστικές επιφάνειες αντικαθίστανται από τα διαφανή κατώφλια [transparent thresholds]. ( Galloway, 2012). Πλαίσια, παράθυρα, πόρτες ή άλλου είδους κατώφλια είναι εκείνες οι διαφανείς συσκευές οι οποίες επιτυγχάνουν περισσότερα με τις ελάχιστες αποδόσεις. Για κάθε κατάσταση δεξιοτεχνικής καταβύθισης και συσχετισμού, το κατώφλι τείνει λίγο περισσότερο στην αδιαφάνεια και τον μη χειρισμό [being Inoperable]. Οι τεχνολογικές συσκευές, οι απόλυτες διοπτρικές συσκευές, εξαλείφουν τα ίχνη της δικής τους λειτουργίας, όσο περισσότερο προσεγγίζουν τον απόλυτο λειτουργικό τους έλεγχο. Όσο περισσότερο έξυπνη ή διαισθητική γίνεται μια συσκευή ή ένας μηχανισμός, τόσο περισσότερο κινδυνεύει η πτώση της από το σύνολο των μέσων στην πλήρη εξάλειψη της φύσης τους. Να εξαϋλωθεί, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Galloway. Για να επιτύχει λοιπόν μια μηχανή, πρέπει να αποτύχει. Στη καλύτερη περίπτωση πρέπει να εξαπατήσει τον ίδιο της τον εαυτό. Όπως αντίστοιχα, αναφέρει ο Michel Serres, τα συστήματα λειτουργούν επειδή δεν λειτουργούν. Η μη λειτουργικότητα παραμένει θεμελιώδης για την λειτουργικότητα, διότι στην αντίθετη περίπτωση η σχέση υποκειμένου και μέσου θα γινόταν άριστη, το υποκείμενο θα ταυτίζονταν με το μέσο, και έτσι η σχέση θα έπαυε να είναι σχέση. Θα ήταν μια ταυτολογία υποκειμένου και μέσου, πράγμα αδύνατο. Ξανά, η σχέση είναι μη σχέση. Η διεπιφάνεια, επιπλέον, δεν νοείται ως επιφάνεια, αλλά ως σύνδεση, ως κατώφλι ή ως μετάβαση. Δεν είναι μια κατάσταση η οποία εμφανίζεται πριν το υποκείμενο, αλλά ο δίαυλος ο οποίος επιτρέπει την διέλευση προς μια νέα κατάσταση. Η διεπιφάνεια καλείται ως ο τόπος στον οποίο η πληροφορία κινείται από τον ένα φορέα στον άλλον, εντός του ίδιου συστήματος. Συχνά, οι διεπιφάνειες ταυτίζονται με τα ίδια τα μέσα. Όμως τι νόημα θα είχε μια τέτοιου είδους ταυτολογία ; Η απάντηση, ισχυρίζεται o Galloway έγκειται στην έννοια την επαναδιαμεσολάβησης [remediation]. Η διεπιφάνεια σε αυτή την περίπτωση, νοείται ως το μέσο εντός του μέσου, όπου τα μέσα δεν είναι τίποτε περισσότερο από υποδοχείς άλλων μέσων. Έτσι, η διεπιφάνεια, δεν είναι τίποτα λιγότερο από το σημείο μετασχηματισμού,

ΤΟ ΜΕΣΟ

όπου διαφορετικά μεσολαβητικά [mediatic] στρώματα υποβόσκουν εντός του ίδιου συστήματος. Η διεπιφάνεια αποτελεί επί της ουσίας μια χώρα επιλογής. Διαχωρίζει και περιπλέκει δυο διαφορετικούς κόσμους που συναντιούνται εκεί, στο κατώφλι. Μετατρέπεται σε ένα γόνιμο πεδίο διαλόγου. Ο Galloway διερωτάται που νοείται το κέντρο της. Απαντά λέγοντας ότι η διεπιφάνεια είναι η κατάσταση κατά την οποία προσεγγίζεται το όριο. Επομένως, δεν είναι ένα αντικείμενο, αλλά μάλλον μια δράση, μια ενέργεια [effect], είναι πάντα μια κατάσταση μετάφρασης. Δεν σχετίζεται τόσο με το μέσο, όσο με την εγγενή ουσία της διαμεσολάβησης. Κανείς μπορεί να διερωτηθεί πως τοπικές δυνάμεις εντός της διεπιφάνειας δημιουργούν μια δυναμική εξωτερίκευση, μια προσέγγιση του ορίου, ή τη μησυνοχή. Ή αντιστρόφως, πως οι ίδιες αυτές δυνάμεις εντός του πεδίου, δημιουργούν μια τοπικότητα, συνιστούν τον συνεκτικό ιστό του συστήματος. Σε κάθε περίπτωση ο παρατηρητής δεν καταστέλλεται από το να βγει εκτός αυτού το εσωτερικού συστήματος αναφέρει χαρακτηριστικά ο Galloway. Η λογική της διεπιφάνειας περιπλέκεται γύρω από τις καταστάσεις συνοχής και μη-συνοχής, από τις καταστάσεις όπου το κέντρο δημιουργεί αυτόνομες λογικές, σε καταστάσεις όπου το περιθώριο καταλύοντας τες, δημιουργεί δυναμικές ροές, μετασχηματισμούς και διαδικασίες μετάφρασης. Όμως ποια είναι τα όρια των διεπιφανειών ; Η έννοια του κατωφλιού τρόπον τινά υπόσχεται τις καταστάσεις εσώκλισης και απόκλισης. Κάποια χρονική συνθήκη η πόρτα κλείνει. Αυτός ο έλεγχός του κατωφλιού προϋποθέτει ότι κάποιος ελέγχει αέναα την τέλεια μετάδοση [openness] ή αποτρέπει την διέλευση [ideological blockages ] του μηνύματος. Η διεπιφάνεια, τέλος, ισχυρίζεται ο Galloway είναι εκείνη η έννοια που υποδηλώνει τον φανταστικό διάλογο ανάμεσα σε αυτό που μπορεί να περατωθεί και σε αυτό που δεν μπορεί να περατωθεί [workable – unworkable]. H κατάσταση της ενδό- επιφάνειας [intraface], δηλαδή, η διεπιφάνεια εντός της ίδιας της διεπιφάνειας. Εν αρχή λοιπόν ην η πτύχωση. Ο Gérard Genette στην πραγματεία του “Thresholds”, εύστοχα την χαρακτηρίζει ο χώρος αναποφασιστικότητας μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Ποίος ελέγχει το κατώφλι ; Πρόκειται όντως για έλεγχο ; Η συνθήκη της επαναδιαμεσολάβησης μάλλον ενέχει μερικώς την απάντηση. Η κυκλική ροή πληροφορίας ανάμεσα σε υποκείμενο και αντικείμενο- μέσο, διακόπτεται και ανατροφοδοτείται. Η κατάσταση της επαναδιαμεσολάβησης δηλώνει τρόπον τινά ότι κάποιος εκκινεί ξανά την σχέση επικοινωνίας. Θα μπορούσε να νοηθεί ότι ο διακόπτης της σχέσης είναι το υποκείμενο -hacker που θα χαρτογραφηθεί στη συνέχεια ; Μήπως η έννοια του hack νοείται ως η ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ της αυτονομίας της διεπιφάνειας ( και κατ’ επέκταση του αντικειμένου – μέσου), και της ετερογένειας του υποκειμένου, που μαζί συνδιαμορφώνουν εν προκειμένω το δυνητικό αρχιτεκτονικό αντικείμενο ; Ίσως η εναλλαγή ταυτότητας και ετερότητας να δηλώνει εγγενώς την κατάσταση του hack.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ 0.4. Η ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΣΥΝΘΉΚΗ ]

o4 α.To Hack | “It is through the abstract that the virtual is identified, produced and released. The virtual is not just the potential latent in matter, it is the potential of potential. Tho hack is to produce or apply the abstract to information and express the possibility of new worlds, beyond necessity.” “McKenzie Wark ,2004”

Τι θα μπορούσε να νοηθεί ως το hack ; Σίγουρα πρόκειται για έναν κοινωνικά κατασκευασμένο όρο, μια αμφιλογία. Πως το hack συνδέεται με την αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση ; Στις απαρχές εμφάνισης του όρου, αυτός κατείχε μια μάλλον αρνητικά φορτισμένη θέση. Κατά τον McKenzie Wark o όρος αυτός ήταν ανέκαθεν αμφιλεγόμενος και αυτό είναι που του προσδίδει ενδιαφέρον. Αρχικά, ο όρος δηλώνει παραβίαση με δεξιοτεχνία ενός υπολογιστικού συστήματος, το σπάσιμο [crack] του κώδικα. Θα μπορούσε να νοηθεί ως μια βίαιη αποκοπή πληροφορίας, μια ξαφνική και απρόσμενη αλλαγή κατάστασης, μια διακοπή ροής ; Μια στρατηγική κατάσταση μετασχηματισμού ; χάκερ (ο) [ακλ.] ο δικτυοπειρατής (βλ.λ.) ΣΥΝ. Κυβερνοπειρατής. [ΕΤΥΜ. < αγγλ. Hacker < hack “σπάζω – αποκτώ παράνομα πρόσβαση (σε σύστημα)” ]. χάκινγκ (το) [ακλ.] ελλην. Δικτυοπειρατεία, κυβερνοπειρατεία ΄ η παράνομη πρόσβαση ενός ατόμου σε στοιχεία ενός υπολογιστή. (Μπαμπινιώτη, Γ., (2002),Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα : Κέντρο Λεξικολογίας,σελ. 1926).

to hack : verb

[with object] Cut with rough or heavy blows Kick wildly or roughly [no object] Gain unauthorized access to data in a system or compute Program quickly and roughly

noun A rough cut, blow, or stroke A tool for rough striking or cutting, e.g. a mattock or a miner’s picκ A piece of computer code providing a quick or inelegant solution to a particular problem A strategy or technique for managing one’s time or activities more efficiently

English Oxford Dictionaries, <https://en.oxforddictionaries.com/definition/hack>, [τελευταία επίσκεψη : 9/1/17 ]

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Είναι η ίδια η αφαίρεση, ισχυρίζεται ο Wark, η οποία ταυτοποιεί το δυνητικό, το παράγει και το απελευθερώνει. Το δυνητικό δεν είναι απλώς ένα ενδεχόμενο λανθάνον της ύλης αλλά ένα δυναμικό ενδεχόμενο. Το χάκ [ hack ] είναι η παραγωγή ή η εφαρμογή της αφαίρεσης στο σύνολο της πληροφορίας και η έκφραση της δυνατότητας νέων κόσμων, πέρα από την αναγκαιότητα. “And yet abstraction relies on the material world's most curious quality – information. Information cane exist independently of a given material form, but cannot exist without any material form. It is at once material and immaterial. The hack depends on the material qualities of nature, and yet discovers something independent of a given material form. It is at once material and immaterial. It discovers the immaterial virtuality of the material., its qualities of information.” “McKenzie Wark ,2004”

Ακόμη, η αφαίρεση, συνεχίζει ο Wark, στηρίζεται σε μια πολύ περίεργη ποιότητα του κόσμου, την πληροφορία. Η πληροφορία μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητα μιας δοσμένης και προσδιορισμένης υλικής μορφής. Είναι ταυτόχρονα τόσο υλική όσο και άυλη. Η διακοπή της ροής [ hack ] βασίζεται στις υλικά ποιοτικά χαρακτηριστικά της φύσης, ενώ ακόμη φανερώνει κάτι ανεξάρτητο μιας προκαθορισμένης υλικής μορφής. Ανακαλύπτει την αυλή δυνητικότητα του υλικού και τις ποιότητες της πληροφορίας. Οι χάκερς παλεύουν να απελευθερώσουν την παραγωγή της αφαίρεσης [ The struggle to free the production of abstraction] (Wark, 2004). “Abstractions explain nothing, they themselves need to be explained.” “Gilles, Deleuze, 1968”

Το να αφαιρείς σημαίνει να δημιουργείς το επίπεδο πάνω στο οποίο διαφορετικά και μη συσχετισμένα στοιχεία μεταξύ τους θα συσχετιστούν. [to manifest the manifold]. Η ιστορία είναι η παραγωγή των αφαιρέσεων και δημιουργία της παραγωγής. Αυτό που κάνει τη ζωή να διαφέρει συν των χρόνω είναι η δημιουργία νέων μέσων αφαίρεσης [modes of abstraction] πάνω στην συνθήκη της πάλης μεταξύ ελευθερίας και αναγκαιότητας. Η ιστορία είναι το δυνητικό το οποίο μετατρέπεται σε πραγματικό [one hack after another]. Η ιστορία είναι το άθροισμα των ποιοτικών διαφοροποιήσεων της φύσης η οποία παραβιάζεται [hacked]. Η τάξη των χάκερ, αποτελεί στο κοινωνικό σύνολο μια διακριτή ενότητα

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

αλλά ταυτοχρόνως θραυσματοποιημένη [ together we form a class, a class as yet to hack itself into existence as itself and for itself ] – η τάξη η οποία οφείλει να παραβιάσει τον ίδιο της τον εαυτό για χάριν του ίδιου της του εαυτού. (Wark, 2004). Μέσω της αφαίρεσης ταυτοποιείται το ίδιο το δυνητικό, προσδιορίζεται, αναπαράγεται και απελευθερώνεται. Το δυνητικό δεν είναι το λανθάνον ενδεχόμενο αλλά το εν δυνάμει. Παραβιάζοντας σπάζοντας τις ροές μέσω της αφαίρεσης, παράγεται το σύνολο της πληροφορίας η οποία θα εκφράσει την δυνατότητα νέων κόσμων πέρα από την ανάγκη για νέους κόσμους, την έκφραση νέων πραγματικοτήτων. Όλα ανάγονται σε πληροφορία. Είναι η αντιγραφή της αντιγραφής ή διαφορετικά η επανεγγραφή η αναδίπλωση, η διαδικασία γίγνεσθαι [state of becoming], μέσα από την απόσπαση της ροής , εν μέσω [milieu], μέσα σε ένα χώρο μετασχηματισμού κατά τον Serres. Προς την κατασκευή μιας νέας δυνητικότητας. Η διαφορά, η οποία σχηματοποιεί το bricolage, την ευρεσιτεχνία, το έργο των χάκερ. Η τάξη των χάκερ ασχολείται με αυτό που αποκαλεί και ο Bateson : “η διαφορά η οποία ποιεί τη διαφορά”. η διαφορά η οποία κινητοποιεί την αφαίρεση στον κόσμο. Το χάκ ως συνθήκη, συνεχίζει ο Wark, λαμβάνει την πληροφορία η οποία έχει υποτιμηθεί [redundant] μέσω της επαναληψημότητας (επανάληψη και διαφορά) ως μέσα επικοινωνίας και ενεργοποιεί τη διαδικασία παραγωγής νέων πληροφοριών. Ο χάκερ ανάγει το δυνητικό σε ιστορικό καθώς πραγματώνει μια μορφή επιθυμίας. Η διαδικασία του χάκ είναι διαδικασία αφαίρεσης. Όμως τι αφαιρείται ; Μήπως θα ήταν η αφαίρεση του πλεονάσματος της πληροφορίας προς αναζήτηση του παρασίτου, προς αναζήτηση του λάθους του συστήματος ; προς αναζήτηση του “άλλου” κατά τον Πλάτωνα. Θα ήταν σωστός ο ισχυρισμός ότι η αφαίρεση τείνει προς μια δυναμική ισορροπία και συνέργεια του παρασίτου και ξενιστή του συστήματος ; Η διαδικασία της αφαίρεσης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η παραγωγή της επιφάνειας ιδιαίτερα μάλιστα όταν την συναρτάται με την έννοια της “αίσθησης” [sense] σύμφωνα με τον Deleuze στην πραγματεία του “The logic of things”. (Τεντοκάλη,2014). Η παραγωγή του χώρου μετασχηματισμού, του μέσου, ή του πλαισίου πάνω στο οποίο θα συνδιαμορφωθούν και θα συσχετιστούν διαφορετικές διακριτότητες. [creative and productive abstraction].

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ Σχήμα 6_ H συνθήκη του hck ]

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

4 β. Ο αρχιτέκτονας - hacker | Επαναπροσδιορίζοντας το υποκείμενο της αρχιτεκτονικής διαμεσολάβησης |

“We do not lack communication on the contrary we have too much of it, we lack creation. We lack persistence to present.” “Gilles Deleuze , Felix Guattari, 1994”

Ο Wark υπογραμμίζει είναι στη φύση του χάκερ να διαφέρει από τους άλλους, να διαφέρει από την ίδια του τη φύση συν τω χρόνω. [To hack is to differ]. Η αφαίρεση είναι η παραγωγή της διαφοράς. Η αφαίρεση είναι η διαφωρά όπως αυτή θα ορίζονταν από το Γάλλο φιλόσοφο Jacques Derrida. Το μανιφέστο του χάκερ δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι αρνείται να αναπαραστήσει αυτό το οποίο αρνείται να αναπαρασταθεί. Οι χάκερ ενεργοποιούν το ενδεχόμενο νέων πραγμάτων στον κόσμο. Όπως οι χάκερ έτσι και ο αρχιτέκτονας- χάκερ αναζητά την αναπαράσταση ως μέσο για να κατανοήσει τη θέση του ανάμεσα στις άλλες τάξεις και κατ' επέκταση στον κόσμο. Δεν διαθέτει η τάξη αυτή συνειδητό και δεν είναι ικανή να αναγνωρίσει τη δική της δυνητικότητα. Η τάξη των χάκερ είναι διασκορπισμένη ανάμεσα σε άλλες τάξεις, είναι φράξια. Σύμφωνα με τον Ross, η γνώση των χάκερ είναι ικανή να διεισδύει στα υπάρχοντα ορθολογιστικά συστήματα (ολότητες) τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αλάθητα. Είναι ικανή να επαναπροσδιορίσει τις δεξιότητες και να επανεγγράψει τα πολιτισμικά δεδομένα και να επαναπρογραμματίσει τις κοινωνικές αξίες. Η τάξη των χάκερ δεν επιζητεί ενότητα στην ταυτότητα αλλά πολλαπλότητα στην διαφορά. Παράγει διακριτότητες αλλά ταυτόχρονα και συσχετισμούς, παλεύει ενάντια στις διακριτότητες της ποίησης του εαυτού της ώστε να τον επαναπροσδιορίσει και να τον επανεφεύρει. [Self-finding: adopting and differentiation]. Στο “Α hacker's manifesto” ο Wark αναφέρει ότι ενώ δεν είναι όλοι χάκερ, όλοι έχουν την ικανότητα του χάκ. Η προσέγγιση του δυνητικού είναι μια κοινή εμπειρία διότι είναι εμπειρία όλων των υποκειμένων. Αυτό που απομένει να επαναπροσδιοριστεί είναι μια νέα αναγωγή στην έκφραση, μια νέα επιθυμία πέρα από τα όρια της αναπαράστασης του αντικειμένου για τα υποκείμενα, που ίσως αργά ή γρήγορα οδηγήσει σε απογοήτευση ή ανία.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Η πληροφορία πασχίζει να απελευθερωθεί αλλά είναι εγκλωβισμένη παντού. Η πληροφορία αναδύεται ως ιδέα όταν επιτυγχάνει μια αφαιρετική σχέση με την υλικότητα. Όταν είναι δέσμια απελευθερώνει τις λανθάνουσες ικανότητες όλων των πραγμάτων των υποκειμένων και των αντικειμένων. Είναι η κατάσταση όπου η δυνητικότητα επανέρχεται στην επιφάνεια. Η πληροφορία υπερβαίνει την επικοινωνία. Σκοπός που αρχιτέκτονα – χάκερ είναι η απελευθέρωση του διανύσματος της πληροφορίας, ώστε να εφευρεθεί το νέο αρχιτεκτονικό αντικείμενο. H πληροφορία είναι ταυτόχρονα η αντίσταση και αυτό στο οποίο αντιστέκεται είναι η νεκρή της μορφή – η επικοινωνία. Η πληροφορία είναι ταυτόχρονα επανεγγραφή επανάληψη και διαφωρά. Η πληροφορία είναι η αναπαράσταση κατά την οποία η διαφωρά είναι το όριο της επανάληψης. Αλλά η πληροφορία είναι ταυτόχρονα έκφραση κατά την οποία η διαφωρά υπερβαίνει την επανάληψη. Ο αρχιτέκτοναςχάκερ οφείλει να μεταβεί από την αναπαράσταση στην έκφραση μέσω της διαφοράς. Το χάκ μετατρέπει την αναπαράσταση σε έκφραση, την επανάληψη σε διαφωρά και την επικοινωνία σε πληροφορία. Η άπειρη δυνητικότητα των μελλοντικών ενδεχόμενων εξαρτάται από την παραγωγή και αναπαράστασή των ενδεχόμενων μελλοντικών πραγματικοτήτων ( Wark, 2004 ). Η υποταγή (subordination) των πληροφοριών χάριν της επανάληψης της επικοινωνίας σημαίνει την υποδούλωση των παραγωγικών της δυνάμεων. Θα μπορούσαμε να ορίσουμε δυο είδη της επανάληψης της πληροφορίας η άκριτη αναπαραγωγή και η δημιουργική διαφωρά ; [repetition without purpose | repetition by differentiation]. Η δημιουργική διαφωρά όπως ορίζεται από τον Γάλλο φιλόσοφο Jacques Derrida, είναι αυτοσκοπός του αρχιτέκτονα- χάκερ.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

[ Εικόνα 7_ Wark, M. ( 2004). A hacker Manifesto. ]

Παράγω σημαίνει επαναλαμβάνω, χακάρω, διαφοροποιούμαι. Εάν παραγωγή είναι το χάκ το οποίο στιγματίζεται από την ιδιοκτησία και επαναλαμβάνεται, τότε το χάκ καλείται ως κάτι το οποίο είναι διαφορετικό από την ίδια του την ουσία.( Wark, 2004). Ο αρχιτέκτονας - χάκερ, κλείνοντας, είναι ο διαφοροποιητικός παράγοντας ο οποίος είναι σε θέση να μιλήσει για μια νέα οικολογία πραγμάτων, τη διαφορική αρχιτεκτονική, την αρχιτεκτονική επικοινωνία υποκειμένων και αντικειμένων προς συσχετισμό.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

“The hack as pure hack, as pure production of production, expresses as a singular instance the multiplicity of the nature out of which and within which it moves as an event. Out of the singular event of the hack comes the possibility of its representation, and out of its representation comes the possibility of its repetition as production and its production as repetition.” “McKenzie Wark, 2004”

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

[ Εικόνα 8_( collage βασισμένο στην εικόνα : Strati, R., (2013), Creating civilizations ]

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

4.γ Προς μια νέα συνθήκη της αρχιτεκτονικής έκφρασης | το κενό και το καινό |

θα μπορούσε το λάθος να νοηθεί ως ο τρίτος παράγοντας, μεταξύ αρχιτεκτονικού υποκειμένου και δυνάμει αρχιτεκτονικού αντικειμένου; θα μπορούσε το λάθος να νοηθεί ως μια μονομέρεια / ενικότητα [ singularity ], το μη- ον το οποίο τροποποιεί και μετασχηματίζει το ον. Αρχικά, στις θετικές επιστήμες, το λάθος χαρτογραφείται ως η διαφορά μεταξύ μιας μετρήσιμης και υπολογισμένης τιμής σε αντίστιξη με την πραγματική τιμή. Η παραπάνω ρήση υποδηλώνει ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ του πραγματικού αποτελέσματος και της υποκειμενικής πρόβλεψης για το αποτέλεσμα καθαυτό. Η έννοια του λάθους δεν μπορεί να νοηθεί και να ταυτοποιηθεί χωρίς την σύμπραξη της με την έννοια της πρόβλεψης. Η πρόβλεψη καθαυτή συνεπάγεται την υπόθεση, την αναμονή, και προπάντων όλων την πίστη με όρους μεταφυσικής. Κατά κάποιο τρόπο κάτι θα συμβεί. Μόνο σύμφωνα με αυτή τη συνθήκη μπορεί να γίνει αντιληπτό το λάθος. Και κατ' επέκταση αυτή είναι η συνθήκη που καθιστά το λάθος ως τον ενεργοποιητικό παράγοντα ο οποίος θα κινητοποιήσει την αρχιτεκτονική έκφραση προς νέες κατευθύνσεις. Το λάθος, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Michel Serres, είναι η δυαδικότητα η οποία αντιδιαστέλλει τα μέλη μιας διδυμίας. Ο Leibniz είναι βυθισμένος μέσα της: όντως, δεν χρειάζεται κάποια μεγάλη κλίση [inclination] για να υπάρξει μετάβαση από το ένα δίδυμο στο άλλο ή από το καλό στο κακό.[...] Τα δίδυμα είναι μάλλον ίδια μεταξύ τους παρά διαφορετικά, είναι σχεδόν διπλότυπα. Όπου κυκλοφορεί η λογική των κλίσεων [inclinations] ή περιστάσεων. Ένας κόκκος θορύβου, ένα μικρό στοιχείο, ένα μικρό στοιχείο αρκεί ώστε,κατά τύχη, να μετασχηματιστεί το ένα σύστημα σε άλλο, η μια τάξη σε άλλη. Το λάθος είναι απόκλιση η οποία εσωκλείεται. Ανάμεσα στη λέξη και στο πράγμα, συνεχίζει ο Serres, ένα παράσιτο μας κάνει να σταθούμε παράμερα. Το πραγματικό μου φαίνεται πιθανολογικά κανονικό, όπως είναι και η ομοιότητα ή η ομοιογένεια, ερριμμένες κατά τύχη. Ωστόσο η λύση του Leibniz , μέσα από ένα αναπάντεχο παράδοξο, είναι τα μέγιστα φτωχή για να ελαχιστοποιήσει την αταξία. Η τάξη έχει κυριέψει τα πάντα, παραμένει ο κόκκος άλατος των εβδόμων μπροστά στη ροή της αρμονίας. Η δαπάνη δεν είναι βεβαίως μεγάλη, αλλά η ποικιλία παραμένει αδύναμη. [...] Αυτή η τάξη, της οποίας καταδιώκουμε την παράσιτη δυσαρμονία, αυτή την ομοιογένεια, αυτό το όμοιο ρεύμα προς την ταυτότητα, αυτή η επανάληψη, αυτή η βέλτιστα βραχεία ευθεία γραμμή, αυτό το ισόπεδο δεν είναι άραγε εκείνο στο οποίο γλιστράμε όταν χάνουμε την οξυδέρκειά μας, τη συνείδηση

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

μας, τη ζωή μας; Φοβάμαι ότι η τέλεια αρμονία δεν είναι παρά μια βαριά επωδός για ένα μυαλό που έχει όρεξη μονάχα να επαναλαμβάνει. Ο κόσμος γύρω μας αμύνεται νικηφόρα εναντίον αυτής της βλακείας μέσω του θαυμαστού χειμάρρου του αναπάντεχου. ( ibid. Σελ. 257 ) Η τάξη και η ισόπεδη επανάληψη γειτνιάζουν με το θάνατο. Ο θόρυβος, το παράσιτο, [το λάθος], τροφοδοτούν μια νέα τάξη. Η οργάνωση, η ζωή, και η νοήμων σκέψη κατοικούν στην πρόσφυση ανάμεσα στην τάξη και το θόρυβο, ανάμεσα στην αταξία και την τέλεια αρμονία. [...] Είμαστε, ζούμε σκεφτόμαστε στις παρυφές, στο πιθανό που τροφοδοτείται από το αναπάντεχο, στο νομοτελειακό που τροφοδοτείται από την πληροφορία. Η νοημοσύνη παραμένει αναπάντεχη. (ibid. Σελ. 258-259)

“Που είμαστε αυτή τη στιγμή; Βρήκα επακριβώς μια ζώνη όπου με μια ασθενέστατη δόνηση, από μια ή την άλλη πλευρά της κορυφογραμμής, οι θόρυβοι γίνονται μηνύματα και τα μηνύματα θόρυβοι. Η κορυφογραμμή είναι τυχαία, δαντελωτή, προϊόν πιθανοτήτων. Καθοδηγούμαι από τον ήχο. Όχι στην ηχώ στο κέντρο των πάντων σαν να πρόκειται για αντίλαλο, αλλά στα περιθώρια των μηνυμάτων, στα γεννοφάσκια των θορύβων.” “Michel Serres, 1980”

Όταν μια κλειστή μονάδα εισακούει μια κλειστή μονάδα, συμβαίνει να παράγουν μαζί κάτι ολοκαίνουριο, κάτι ζωντανό, που δεν είναι ποτέ επανάληψη. Αυτή η γέννηση είναι μια απόδειξη. Η εκ γενετής αφέλεια μας, εννοώ το νεογέννητο που έρχεται στο φως, είναι μια απόδειξη μια κρίσιμη απόδειξη της φανταστικής αρνητικής εντροπίας. Το ίδιο μεμιάς ισχύει και για την παραγωγή. Δεν υπάρχει τίποτε νέο εκτός από την εκ γενετής αφέλειά μας. (ibid. σελ. 249). Εν αρχή είναι η διαφοροποίηση. Το απολύτως απλούστερο ανάμεσα τους είναι το κενό, το κενό στο οποίο πέφτουν τα άτομα, όπου μονομιάς ηχεί ακαριαία η αστραπή του climamen : είτε μια τάξη η οποία έχει αχθεί στη στοιχειώδη της κατάσταση, στοιχεία κατανομής έναντι ενός στοιχείου τάξης, ένα κενό καθαρμένο από κάθε καθαρισμό, είτε ένας ελάχιστος τελεστής, η διαφορική μιας γωνίας, η μικρότερη αλλαγή φοράς. Και τότε εμφανίζεται μια δεύτερη τάξη, από τον πάταγο του φόντου αναδύεται ένας όγκος με δόλωμα μια μικρότατη έλικα στο αγκίστρι μιας σπίθας αστραπής της τύχης. Ο χώρος μετασχηματισμού έχει εν προκειμένω αναχθεί στα πρώτα απλά μεγέθη, σχεδόν μηδενική κατάσταση, τόσο εντός της θεωρίας όσο και επί του πρακτέου, ως εκ τούτου όμως, σχηματίζεται ένα νέο σφαιρικό σύστημα, κόσμος εν μέσω του σύμπαντος του κόσμου.(ibid. Σελ. 149).

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

“Μια απλή διακύμανση, μια σπίθα κινδύνου, μια περίσταση, ένας θόρυβος, η βροχή, το τρίξιμο των σανίδων ή της πόρτας τρέπει το σύστημα αντικέφαλα και ο ξενιστής αλλάζει λειτουργία.” “Michel Serres, 1980”

Παρήγαγαν ένα νέο σύστημα, που στην προκειμένη περίπτωση είναι αντίστροφο ή αντιφατικό, όμως μπορεί γενικά να είναι πέρα για πέρα διαφορετικό από εκείνο που διακόπηκε. Αυτή η λογική είναι νέα και κραταιή. Διανοίγει χώρους μετασχηματισμού, όπου τα μέρη μεταμορφικών συστημάτων χωρίζονται από κόκκους θορύβου. Νησίδες που χωρίζονται από κόκκους στην τύχη. Ο παράσιτος, αναφέρει ο Serres επινοεί κάτι νέο. Επειδή δεν τρώει όπως όλοι οι άλλοι καταστρώνει μια νέα λογική. Διασταυρώνει, διαγωνιοποιεί την ανταλλαγή. ( δια- ). Το παράσιτο , το λανθάνον, το σφάλμα, εξαπατά το υποκείμενο, αλλά επινοεί κάτι νέο. Για παράδειγμα, εάν η αρχική δομή απαρτίζεται από μονάδες οργανωμένες σε ένα συγκεκριμένο σύστημα ή διέπονται από συγκεκριμένους κανόνες, τότε ακόμη και η ελάχιστη αλλαγή μέρους του συστήματος μπορεί να αποφέρει αλλαγή της δομής του συνόλου, οδηγώντας κατ’ αυτό τον τρόπο σε νέες δομές. Τα στοιχεία που τις απαρτίζουν είναι τα ίδια αλλά ορισμένα σε διαφορετικό πλαίσιο με άλλους κανόνες και συστοιχίες. Ίσως μια τέτοια ανοίκεια δομή θα μπορούσε να αποτελέσει μια καινοφανή ή “νέα” δομή. Το παράσιτο επινοεί κάτι νέο. Κινητοποιεί μία ενέργεια και την ενισχύει με πληροφορίες. Συντάσσει το νέο. Μιλάει με μια λογική ανορθολογική, μια νέα επιστημολογία, μια άλλη θεωρία περί ισορροπίας. Διαγωνιοποίηση τις τάξεις των πραγμάτων, τις καταστάσεις των πραγμάτων, στερεό και αέριο. Αξιολογεί την πληροφορία. Έχουμε εν προκειμένω περισσότερα λεπτά ισοζύγια. Κατά πρώτον, δεν αξίζουν ως πληροφορία όλες οι φωνές, δεν φέρνουν μαντάτα όλοι οι άνεμοι. (ibid. Σελ. 84- 85). Το ισοζύγιο της σπάνεως λειτουργεί στην εντέλεια μέσα σ’ έναν χώρο ή περιβάλλον κενό από πληροφορίες. Ο Serres προτρέπει την εκκίνηση από το μαύρο κουτί, τη νύχτα, την τύφλωση. Ο χειρώνακτας πρέπει να είναι τυφλός σε σχέση με τον παράλυτο διανοούμενο. Ο ένας παρέχει την ενέργεια, ο άλλος την πληροφορία. Η υπόσταση και η φωνή. Αυτή η ανταλλαγή είναι και πάλι άνιση , αλλά λειτουργεί μέσα στην ιστορία. (παρασιτικοί διαγώνιοι). Ο παραγωγός [το υποκείμενο εν προκειμένω] παίζει με το περιεχόμενο, το παράσιτο παίζει με τη θέση. Όποιος παίζει με τη θέση, νικά πάντοτε όποιον παίζει με το περιεχόμενο, επισημαίνει ο Serres. Όποιος παίζει με το περιεχόμενο παίζει με το αντικείμενο. Είναι χειροτέχνης, είναι επιστήμονας επίσης, είναι ή δεν είναι ο κυρίαρχος του κόσμου, λεπτεπίλεπτος, πολυμήχανος, όχι όμως απατεώνας.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΣΥΝΘΗΚΗ

Όποιος παίζει με τις σχέσεις των υποκειμένων, κερδίζει λοιπόν την κυριαρχία των ανθρώπων. Και ο κύριος των ανθρώπων είναι ο κύριος των κυρίων του κόσμου. (ibid. σελ. 89- 90).

“Υπάρχει κάτι νέο μόνο μέσω της έκχυσης του τυχαίου στον κανόνα,μέσω της εισαγωγής νόμου στην αταξία. Μια οργάνωση γεννά περιστάσεις με τον ίδιο τρόπο που η Αφροδίτη αναδύεται από τον αφρό του κύματος” “Michel Serres, 1980”

Μια άλλη μεταφορά του παρασίτου που εκτρέπει και δημιουργεί το νεωτερικό, θα μπορούσε να νοηθεί το “παίγνιο” όπως αυτό ορίζεται στο φιλοσοφικό έργο του Γάλλου φιλοσόφου Jacques Derrida. Το παίγνιο, που εισάγεται από τον Derrida στο έργο του “Η γραφή και η διαφωρά”, ενέχει άπειρες αντικαταστάσεις μέσα στα όρια ενός πεπερασμένου συνόλου, δηλαδή επειδή αντί να είναι ένα ανεξάρτητο πεδίο, αντί να είναι πολύ μεγάλο, στερείται κάποιου πράγματος, του λείπει ένα κέντρο ικανό να σταματά να θεμελιώνει το παίγνιο των αντικαταστάσεων. Η έλλειψη κέντρου είναι μια κίνηση αναπληρωματικότητας. Το παίγνιο είναι η διάρρηξη της παρουσίας, η παρουσία ενός γεγονότος είναι πάντοτε μια σημαίνουσα και υποκαταστατικού χαρακτήρα αναφορά εγγεγραμμένη σε ένα σύστημα αναφορών και στην κίνηση μιας ακολουθίας. Το παίγνιο είναι πάντα παίγνιο παρουσίας ή απουσίας. Εν προκειμένω, το νέο ανανεώνει και ανανεώνεται αντικαθύσταται και επαναλλαμβάνεται επ άπειρον, χωρίς όμως αυτή η επανεγγραφή του να είναι η ίδια με προγενέστερες επανεγγραφές. To παίγνιο είναι μία διαφορετική μετάφρασή του παρασίτου το οποίο καθίσταται ικανό για την παραγωγή μιας νέας αρχιτεκτονικής συνθήκης.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

“Αντίο, Επανάσταση. Να είστε εκ γενετής αφελείς και θα είστε το τέκνο του νεωτερισμού. Να που έφτασε η τεκνογονία μέσα στην ομορφιά, εν μέσω [ milieu].” “Michel Serres, 1980”

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ 05. ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΑΤΑ ]

Θα μπορούσε το λάθος να νοηθεί ως το ενδιάμεσο, το μέσο [milieu] η το μέσον [ moyen ] ανάμεσα στο δυνητικό αντικείμενο του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού [ το μοντέλο ] και το πραγματικό αντικείμενο [ μέσο ]; Οι άτακτοι θόρυβοι κατά Serres, εισαγάγουν μια αποδιοργάνωση στο διατεταγμένο σύστημα και ύστερα μια νέα τάξη. Κάθε σχέση στο τριαδικό σχήμα είναι, ad libitum [κατά βούληση], παρασιτική. Ποιος είναι ο τρίτος; Το απρόσωπο “κάποιος” [on]. Ο θόρυβος σταματάει, κάποιος αποσύρεται. Προς την επιθυμία του δυνητικού αντικειμένου, υπάρχει πάντοτε ένας τρίτος. Το υποκείμενο επικοινωνεί με το αντικείμενο-μέσο και και ταυτόχρονα εκφράζουν το δυνητικό αρχιτεκτονικό αντικείμενο. Το υποκείμενο δεν είναι το Είναι της σχέση και ομοίως και το αντικείμενο. Το Είναι της σχέσης είναι η σχέση καθαυτή. Η σχέση αλλοιωμένη και a priori παρασιτική. Το λάθος, το παράσιτο, το glitch, ο ιός ή ο θόρυβος είναι εκείνες οι συνθήκες οι οποίες προϋποθέτουν την αρχιτεκτονική έκφραση και κατασκευάζουν το δυνητικό αρχιτεκτονικό αντικείμενο. Το δυνητικό αυτό αντικείμενο που πολύ σύντομα καθίσταται ιστορικό και έτσι εμφανίζεται η δεύτερη φύση του κόσμου όπως αυτή ορίζεται από τον McKenzie Wark. Το λάθος προϋποθέτει και συνθηκολογεί την φύση της ιστορίας εν γένει. Το λάθος δεν μπορεί να νοηθεί ως εκφραστικό εργαλείο διότι εκφράζει την αναγκαιότητα κατασκευής της νέας συνθήκης και αυτομάτως μηδενίζει την φύση του. Το λάθος είναι το μέσο το περιεχόμενο η η σχέση που οδηγεί στην έκφραση. Το λάθος βρίσκεται πτυχωμένο και ριζωματικό στην σχέση επικοινωνίας μεταξύ υποκειμένου και αρχιτεκτονικού αντικειμένου-μέσου. Είναι ο διακόπτης της σχέσης που επανατροφοδοτεί και εκτρέπει τα διανύσματα έκφρασης. Παράγει το νέο. Διαθέτει τόσο χωρικές ποιότητες όσο και χρονικές. Συνοψίζοντας, υπάρχουν διακριτές καταστάσεις λάθους εντός του συστήματος που εκφράζονται τοπικά, τοπικές διακριτότητες, που εάν κατέλυαν το σύστημα θα έπαυαν να είναι, και θα αποτελούσαν τον ισχύοντα κανόνα. Εκφράζεται στα κενά μέρη του συστήματος, αποτελεί το κενό σημείο θέασης του συστήματος που το επαναπροσδιορίζει. Παρ' όλα αυτά το λάθος αποτελεί και χρονική διακριτότητα, διότι ως σήμα και όχι ως συνεχές, επαναπροσδιορίζεται μέσα από την εξαφάνιση και τη επανεμφάνηση του.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το λάθος επαναπροσδιορίζει και επανεγγράφει τόσο το υποκείμενο όσο και το αντικείμενο- μέσο. Ενεργοποιεί μια κατάσταση “γίγνεσθαι” στον κόσμο παραφράζοντας τον Deleuze. Είναι στοιχείο νόησης της ταυτότητας του υποκειμένου και αντικειμένου, που τα εκτρέπει σε μια κατάσταση επαναπροσδιορισμού. Το λάθος ήταν a priori κατάσταση του συστήματος, είναι εγγενές χαρακτηριστικό του. Είναι ο μετασχηματισμός του συστήματος και η εξέλιξη του. Κατά μια έννοια η έννοια του λάθους είναι μια κοινωνικά κατασκευασμένη ή υποκειμενικά κατασκευασμένη έννοια, ώστε να παρατηρηθούν τα χαρακτηριστικά του που εάν συνάδουν με την πρόβλεψη του υποκειμένου , είναι αληθής η πρόβλεψη, εάν όχι το λάθος κάνει την εμφάνιση του. Είναι τρόπον τινά παράλληλο με τον παρατηρητή του. Είναι μια σχέση ανάδυσης και καταβύθισης , εξαφάνισης και επανεμφάνισης, ένα σήμα ασθενές και ισχυρό εν είδει επικοινωνίας. “Τι θα ήταν οι μύθοι χωρίς τη μεταμόρφωση; Πρέπει βεβαίως μ' ένα μαγικό ραβδί να μεταβάλλουμε τους ανθρώπους σε ζώα. Πως μπορεί να γίνει; η μεταμόρφωση στον μύθο, ιδού το μυστικό του μύθου. Πρόκειται για ένα θαύμα της φιλοξενίας. Ή της απειρίας των παρασιτικών σχέσεων.” Εν κατακλείδι, το λάθος είναι επιτακτικό στη λειτουργία οποιουδήποτε συστήματος, το οποίο έπειτα μπορεί να κατατμηθεί και να επικοινωνηθεί με όρους μαθηματικούς, φιλοσοφικούς, κοινωνικούς ή επιστημονικούς. Κρίνεται επιτακτική η ανάγκη εσώκλισης του λάθους το οποίο αποκτά αισθητική αξία στην αρχιτεκτονική διαμεσολάβηση, διότι είναι μια δυνητικότητα η οποία επιτρέπει την παραγωγή του νέου. Μια αποτυχία σε μια μηχανή, επιστρέφει ένα λανθάνον σήμα, μια λάθος εικόνα ή ένα λάθος ηχητικό κύμα, το οποίο σε καμία άλλη περίπτωση θα μπορούσε να νοηθεί ως τέτοιο. Τα όρια καθίστανται συγκεχυμένα, και το υποκείμενο έρχεται αντιμέτωπο με την αλήθεια του, αλλά και με την αλήθεια του μέσου χωρίς πλεονεξία και προσχήματα. Το υποκείμενο λαμβάνει δεδομένα και γενικότερα πληροφορία με τη βοήθεια ενός τεχνητού μηχανισμού ο οποίος αέναα επαναπροσδιορίζει τον εαυτό του μέσα από το ΄λάθος. Αυτό καθιστά το λάθος μοναδικό, επαναστατικό, εκεί έγκειται η όλη του αξία. Ένα λάθος κύκλωμα, το οποίο, μετασχηματίζεται προς την κατασκευή μιας νέας πραγματικότητας στην ήδη υπάρχουσα πραγματικότητα.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

“There are other worlds, and there are in this one” “McKenzie Wark, 2014”

Παρά-φράζοντας τον Wark, υπάρχει η νέα αρχιτεκτονική οικολογία, και υπάρχει εντός της ίδιας της αρχιτεκτονικής έκφρασης.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

[ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ ]

ελληνική | Βλαχάβας Ι., Κεφάλας Π., Βασιλειάδης Ν., Κόκκορας Φ., Σακελλαρίου Η., (2006). Τεχνητή Νοημοσύνη. Έκδοση: Β.Γκιούρδας. ξενόγλωσση | Agamben, G. (1996). Means without End. trns. V. Binetti, C. Casarino, University of Minnesota Press: Minneapolis, London. Deleuze, G., Guattari, F., Hurley, R., Seem, M., Lane, H.R., Deleuze, P.G., Gilles Deleuze & Felix Guattari and translated from the French by Robert Hurley (1977). Anti-Oedipus: Capitalism and schizophrenia. 2nd edn. New York: Viking Press. Deleuze, G., Patton, P. and Deleuze (2001). Difference and repetition. New York: Mansell Publishing. Deleuze G., Guattari F., 1994. What Is Philosophy? . London: Verso. Galloway, A.R. and R, er (2012).The interface effect. Cambridge: John Wiley & Sons. Galloway, A., Thacker, E., Wark, M. (2014). Excommunication. The university of Chicago press: Chicago and London. Hardt, M. and A. Negri (2000). Empire. Cambridge, MA: Harvard University Press, 361. Hardt, M. and A. Negri (2004). Multitude: War and Democracy in the Age of Empire,.New York: Penguin, 115. Gunkel D. J., 2001. Hacking Cyberspace. Colorado: Westview Press.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

Menkman R., 2010.Glitch Studies Manifesto. Amsterdam/Cologne. Menkman, R., 2011.The Glitch Moment(u)m. Amsterdam: Institute of Network Cultures. Moradi, I.,( 2004). Glitch Aesthetics. UK: The University of Huddersfield. North, M. (2013). Novelty, A history of the New. Chicago and London : The university of Chicago Press. Shaviro, S. (2003). Connected, or What it Means to Live in the Network Society. Minneapolis: University of Minnesota Press, 13. Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Shannon C., Weaver W., 1964.The Mathematical Theory of Communication. (10η εκδ.). Urbana: University of Illinois Press. Wark, M. ( 2004). A hacker Manifesto. England, Massachusetts, and London.

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

διαδικτυακή | ελληνική | Μανουσέλης, Σ. (2016). Μεταξύ επιστήμης και τεχνολογίας του νου. < https://www.efsyn.gr/arthro/metaxy-epistimis-kai-tehnologias-toy-noy>,

[ τελευταία επίσκεψη 8/1/17 ].

ξενόγλωσση | Courting Vectoralists, (2013). An interview with McKenzie Wark on the 10 year anniversary of ‘A hacker manifesto’ .- Los Angeles Review of books, <https://lareviewof books.org/article/courting-vectoralists-interview-mckenzie-wark-10-yearanniversary-hacker-manifesto>,

[τελευταία επίσκεψη :9/1/17 ]. Crocker, S. (2007). Noises and Exceptions: Pure mediality in Serres and Agamben. < www.ctheory.net/articles.aspx?id=574>, [ τελευταία επίσκεψη:18/10/2016 ]. Debord, G., (1994).The society of the spectacle. trns.,D. NicholsonSmith, Zone Books. <https://www.google.gr/search?q=society+of+the+spectacle&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-bab&gfe_rd=cr&ei=oTwWWP-8GKnY8AeRi7XAAg>,

[ τελευταία επίσκεψη 30/10/16 ].

Deleuze, G. (1992). Postscripts on the societies of control. MIT Press: Massachusetts, <http://links.jstor.org/sici?sici=0162-2870%28199224%2959%3C3%3APOTSOC%3E2.0.CO%3B2-T>, [ τελευταία επίσκεψη: 9?11/2016 ]. Jackson, R. (2011).‘The glitch aesthetic’.

<http://scholarworks.gsu.edu/communication_theses/80/>,

[ τελευταία επίσκεψη 8/1/17 ].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

Parikka,J.,(2016). Contagion and repetition.

<https://www.google.gr/search?q=contagion+and+repetition&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-bab&gfe_rd=cr&ei=T4SAWP3yBZLH8AfjlZDoAQ>,

[τελευταία επίσκεψη : 19/01/17].

Parisi L. and Portanova, Stamatia, (2012).Soft Thought (in architecture and choreography). [Άρθρο] Computational Culture (1), ISSN 2047-2390. Birkbeck Institutional Research Online. < http://eprints.bbk.ac.uk/6230/ >,

[τελευταία επίσκεψη 9/1/17]. Pasquinelli, Μ. (2008).The ideology of free culture: And the grammar of sabotage.

<https://w w w.google.gr/search?q=The+Ideolog y+of+Free+Culture%3A+and+the+gramm ar+of+sabotagenot+by+Matteo+Pasquinelli&ie=utf-8&oe=utf-8&client=f irefox-b-ab&gfe_ rd=cr&ei=eU56WPufEqWo8wfphZSYCQ >,

[τελευταία επίσκεψη 14/01/17 ].

Roussel, M. (2016). The brain without the body? Virtual reality, Neuroscience and the living flesh. <http://angles.saesfrance.org/index.php?id=412>, [ τελευταία επίσκεψη 8/1/17 ]. Silva, C.A. and Arch, B. (2005). Liquid Architectures: Marcos Novak’s territory of information. <http://etd.lsu.edu/docs/available/etd-01202005-102411 unrestricted/Silva_thesis.pdf>, [τελευταία επίσκεψη 8/1/17 ]. Weissman, J. (2007), Warning, hive meltdown imminent: Serres, Negarestani and Deleuze on noise, pestilence and darkness. <https://fractalontology.wordpress.com/2007/10/19/warning-hive-meltdown-imminent-serresnegrestani-and-deleuze-on-noise-pestilence-and-depth/>,

[ τελευταία επίσκεψη 8/1/17 ].

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

ορισμοί | παράσιτο : Μπαμπινιώτη, Γ., (2002). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα :Κέντρο Λεξικολογίας,σελ.1336. χάκερ / χάκινγκ : Μπαμπινιώτη, Γ., (2002). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα : Κέντρο Λεξικολογίας,σελ. 1926. to hack : English Oxford Dictionaries,

<https://en.oxforddictionaries.com/definition/hack>,

[ τελευταία επίσκεψη : 9/1/17 ].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

πηγές εικόνων | διαγράμματα | Εικόνα 1 [σελ. 21] ,πειραματισμός: μελάνι σε γάλα, προσωπικό αρχείο. Εικόνα 2 [σελ 25] ,Galloway, A., Thacker, E., Wark, M. (2014). Excommunication. The university of Chicago press: Chicago and London. Εικόνα 3 [σελ. 37], Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Εικόνα 4 [σελ.52], author: unknown, abstract wallpapers_glitch art, <http://wallup.net/glitch-art-4/>, [τελευταία επίσκεψη: 02/02/2017]. Εικόνα 5 [σελ. 57], author: unknown, abstract wallpapers_glitch art, <http://wallup.net/glitch-art-4/>, [τελευταία επίσκεψη: 02/02/2017]. Εικόνα 6 [σελ. 69], author: unknown, (1977),Popular Science, vol.211,No.4, <https://gr.pinterest.com/pin/268738302738373655/>, [τελευταία επίσκεψη : 25/01/2017]. Εικόνα 7, [ σελ. 81], Wark, M. ( 2004). A hacker Manifesto. England, Massachusetts, and London. Εικόνα 8, [σελ 83],( collage βασισμένο στην εικόνα : Strati, R., (2013), Creating civilizations, <http://socks-studio.com/2013/04/12/creating-civilizations-by-robert-strati/>, [τελευταία επίσκεψη: 25/01/2017].)

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

Σχήμα 1 [σελ. 39 ], κατ’ αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Σχήμα 2 [ σελ. 42] , κατ’ αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Σχήμα 3 [ σελ. 47] , κατ’ αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Σχήμα 4 [ σελ. 48] , κατ’ αντιστοιχία με όμοιο σχήμα του βιβλίου :Serres, M., Schehr, L.R. and Wolfe, C. (2007). The parasite. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. Σχήμα 5 [ σελ.51], προσωπικό σχεδιάγραμμα, δίαυλος αρχιτεκτονικής επικοινωνίας. Σχήμα 6 [ σελ.78], προσωπικό σχεδιάγραμμα, η κατάσταση του hack.

100

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

101

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

102

103

Λάθος : Ιn [architectural] medias res

104