1 ༄༅།།འཛམ་གླིང་ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོ་ངོ་སྤྲོད།
༄༅། །ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ གྱི་གལ་ཆེའི་རྒྱུན་ཤེས།
ལྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང།
Lha Charitable Trust
Institute For Social Work and Education
ལྷ་སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཞབས་ཞུ་དང་ཤེ ས ་ཡོ ན ་ལྟེ ་ གནས་ཁང་གི ་ ཁོ ར ་ ཡུག་སྲུང་སྐྱོ བ ་ཀྱི ་ ལས་གཞི ་ འོག ་བོ ད ་ཀྱི ་ རང་བྱུང་ཁོ ར ་ཡུག་ སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་དྲ་བས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༥ཉིན་ འཛམ་གླིང་ཁོར་ཡུག་གི་ཉིན་མོར་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།
www.tibetnature.net www.lhasocialwork.org www.contactmagazine.net
འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོ་ (World Environment Day) ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༧༢ལོའ་ི ཟླ་བ་༡༠པའི་ནང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ ཚོགས་ཆེན་སྐབས་༢༧པ་ཚོགས་སྐབས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོག་བགྲོ་ གླེང་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བར་བརྟེན་ལོ་ལྟར་ཕྱི་ཟླ་༦པའི་ཚེས་༥ཉིན་༼དྲུག་ལྔ་ ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོ་༽ཞེས་འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོར་སྲུང་བརྩི་བྱ་ རྒྱུར་གཏན་འབེབས་དང། ཕྱི་ལོ་༡༩༧༣ ལོར་ཆེས་ཐོག་མའི་ཁོར་ཡུག་ གི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱས། ཕྱི་ལོ་༡༩༧༤ལོ་ནས་བཟུང་། ལོ་ལྟར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་འཆར་འགོད་ལྷན་ཁང་གིས་འཛམ་གླིང་སྟེང་ཁོར་ ཡུག་གི་གནད་དོན་ལ་གཞིག་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་འབོད་ཚིག་ཅིག་གཏན་ འབེབས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ༡༩༨༦ ལོར་ཞི་བདེའི་ཤིང་ སྡོང་རྐང་གཅིག་དང་། (A Tree for Peace) ༡༩༩༤ ལོར་ས་གཞི་ གཅིག་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་ (One Earth One Family) ལྟ་བུ། ༡༩༨༧ ལོ་ནས་ལོ་ལྟར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གལ་ཆེའི་གྲོང་ ཁྱེར་གཅིག་བདམས་ཏེ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་ སྐྱོབ་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་སུ་གོ་སྒྲིག་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ པ་དང་། ཉིན་དེར་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་ཏེ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ གཙོས་སྲོག་ལྡན་ཚང་མའི་འཚོ་སྡོད་བྱེད་སའི་ཁོར་ཡུག་འདི་སྲུང་སྐྱོབ་ དང་། བདག་སྐྱོང་། ལེགས་བཅོས་སོགས་གཏོང་དགོས་པའི་དྲིལ་ བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་༡༩༩༣ལོར་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་ པེ་ཅིང་དང་། ༢༠༡༡ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་གསར་པ་བཅས་ལ་ གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད། འདིར་ལོ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའ ི་འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་ཉིན་མོ་ འདི་བཞིན་སོག་ཡུལ་ནང་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འདི་ལོ་མཉམ་ འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པས་བསམ་ཤེས། ཟ་བ། གྲོན་ཆུང་། (Think.Eat.Save) ཞེས་ཁྱེད་རང་གི་རྗེས་ཤུལ་ཆེད་བཟའ་ བཅའ་གྲོན་ཆུང་དགོས་པའི་འབོད་ཚིག་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་ རེད། ཉིན་འདིར་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པས་འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་གནས་སྟངས་ཐད་ལོ་འཁོར་ སྙན་ཐོ་བཏོན་པ་མ་ཟད། ལོ་ལྟར་འཛམ་གླིང་སྟེང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ བྱེད་མཁན་ཕུལ་བྱུང་གི་མི་སྣ་དང་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ ཀྱང་འབུལ་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལོའ་ི སྙན་ཐོ་ནང་སྙིང་བསྡུས་བྱེད་ན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ བཟའ་བཅའ་དང་ཞི ང ་ལས་ཚན་པས་ལོ ་ ལྟར་འཛམ་གླི ང ་ སྟེང་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཟའ་བཅའ་ཏུན་ཐེར་འབུམ་ ༡ དང་གྲངས་ཆུང་ ༣
2
3
འཕྲོ་བརླག་གཏོང་གིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་འཛམ་གླིང་གི་ མི་ ༧ ནང་ནས་ ༡ བཀྲེས་ལྟོག་གིས་ཉལ་སར་ལྷུང་བ་དང་། ཉིན་ལྟར་ ཉུང་མཐར་ཡང་འཛམ་གླིང་ནང་ལོ་ན་ ༥ མན་གྱི་བྱིས་པ་ ༢༠༠༠༠ ཙམ་ ལྟོགས་ཤི་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་བཀོད་འདུག དེར་བརྟེན། ཚང་ མས་མ་བཟས་སྔོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ནས་ང་ཚོའི་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་ སྐྱོབ་བྱེད་པར་མཉམ་རུབ་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ། (Think
ས་ཁྱོན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་བདུན་ཅུ་ཙམ་རྩྭ་ཐང་ཡིན་པ་དང། ད ་ དུ ང ་ བོད་ནང་དྭངས་ཤིང་གཙང་ལ་གཡུ་ལྟར་སྔོ་བའི་མཚོ་དང་མཚེའུ་གྲངས་ ༢༥༠༠ ཙམ་དང༌། དེ་བཞིན་ཆུ་ཕྲན། རྒྱུག་ཆུ། གཙང་པོ་སོགས་བརྒྱ་ ཕྲག་མང་པོ་མཆིས་ཤིང༌། བོད་ཀྱི་མཚོ་དང་མཚེའུ་གྲངས་ ༢༥༠༠ ཙམ་ ཡོད་པས་དེ་དག་གི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ ༣༥༠༠༠ ལྷག་ཙམ་ ཟིན་གྱི་ཡོད་ཅིང༌། གླིང་ཆེན་ཨེ་ཤི་ཡའི་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་ཆགས་ཡོད་ པ་དང༌། བོད་མཐོ་སྒང་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་གཞི་རྒྱ་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་གཏན་ ཆགས་འཁྱགས་རོམ་མམ་གོ་ལའི་སྣེ་མོ་གཉིས་ཕུད་འཛམ་གླིང་ནང་ ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། གོ་ལའི་སྣེ་མོ་ གསུམ་པ་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་དུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་རྗེས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ དཀའ་ངལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བོད་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ ཀ་ལ་ཉམ་ཆགས་ཚབ་ཆེན་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་དང། དཔེར་ན་ གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་།ཤིག་ནག་གཅོད་འབྲེག རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ རྔོན་རྒྱག རྩི་ཤིང་དང་སྨན་སྣ་འཐུ་བ། ལྕགས་ལམ་དང། གཞུང་ལམ། གློ་ཁང་། དེ་བཞིན་རྡུལ་ཕྲན་བཟོ་བསྐྲུན་དང་སྙིག་རོ་དོར་ས་གསར་རྒྱག་ སོགས་ཀྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལའང་གཏོར་བཤིག་ ཚབ་ཆེན་ཐེབས་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་རང་ བྱུང་ཁམས་ཀྱི ་ གོ ད ་ཆགས་ཚབ་ཆེ ན ་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞི ན ་པ་རེ ད ། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དང། ཚ་དྲོད་ཇེ་ཆེར། རྩ་ཐང་བྱེ་སར་ འགྱུར་བ། ཆུ་ལོག་དང། ཐན་པ། གངས་རུད། ས་ཡོམས། ཐལ་ འཚུབ་བཅས་ཀྱིས་རྐྱེན་པས་བོད་མིའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་གནས་ལ་གནོད་ སྐྱོན་དང་ལྡོགས་ཕྱོགས་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་ཅིང། བོད་ནང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་གིས་རྐྱེན་པས། བོད་ཀྱི་སྲིད་པའི་ འཁྱགས་རོམ་དང་གངས་རི་རྣམས་ཞུ་རྗེས་གཙང་པོ་རྣམ་རྒྱས་ཏེ་གཙང་ པོ ་ བཞུར་ཡུལ་ལྷོ ་ཤར་ཨེ ་ཤ་ཡའི ་ རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུར་ལོ ་ ལྟར་ གི་ཆུ་ལོག་གིས་རྐྱེན་པས་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའ་ི ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་ དང་ས་ཡ་མང་པོའ་ི ཁང་ཁྱིམ་དང་ས་ཞིང་སོགས་ལ་གནོད་རྐྱེན་ཆེན་ པོ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་གློག་ཁང་དང་བཟོ་གྲྭ་གསར་རྒྱག། གཞི་རྒྱ་ཆེའི་བའི་འཛུགས་བསྐྲུན་ལས་གཞི་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་གཙང་ པོ་དང་རྒྱུག་ཆུ་འབག་བཙོག་ཆགས་པ། གཙང་པོའ ི་ཁ་ཕྱོགས་བསྒྱུར་ རྒྱུའི་ལས་གཞི་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་འཛམ་གླིང་ནང་ཆུའི་དམག་འཁྲུག་ བརྒྱབ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མི་རྣམས་གྱིས་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ ཡོད་ལ། དེ་སྔོན་འཛམ་གླིང་ནང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་དབར་ས་ཁུལ་ གྱི ས ་བདག་དབང་དང་བརྩོ ད ་གཞི ་ ཆེ ད ་དམག་འཁྲུག་བརྒྱབ་པ་དང། དེ ་ རྗེ ས ་རྫས་རི ག ས་ཐོ ག ་འཁྲུག་རྕོ ད ་གྱི་ དོ ན ་རྐྱེ ན ་མང་པོ ་ ལྷགས་དང་ ལྷག་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
before you Eat and help Save our environment!)
༄༅།།བོད་མཐོ་སྒང་གི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག
བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་གནས་སྟངས་དང་གྲུབ་ཆ་དེ་འཛམ་ གླིང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་ཁོར་ཡུག་དང་འདྲ་བའི་དར་རྒུད་དང་ཆགས་ འཇིག་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ ལས་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གི་སྐམ་སའི་ཐོན་ཁུངས་བཟང་བ་དང༌། འབྱུང་ ཁམས་གཙང་མ་ཡོད་པ་མ་ཟད། གནོད་སྐྱོན་གྱི་ཉེན་ཚབས་ཅུང་ཆུང་ བ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གནས་སྟངས་སྐོར་རགས་ཙམ་ གླེང་ན་འཛམ་གླིང་སའི་ཡང་ཐོག་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཞེས་པ་འདི་དབྱར་ དགུན་སྟོན་དཔྱིད་སོགས་དུས་བཞིའི་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་ཞིང༌། བསིལ་ དྲོད་སྙོམས་ལ་ནམ་མཁའི་གཡའ་དྭངས་བ། མཛེས་སྡུག་ཉམས་དགའི་ དགེ་བཅུ་ཚང་བའི་ཡུལ་ལྗོངས་ཤིག་ཡིན་པ་དང༌། སྣོད་བཅུད་བཀོད་པ་ ནི་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ཆེས་མཐོ་བའི་བརྗིད་ཉམས་ལྡན་པའི་རི་ བོ་མང་པོས་བསྐོར་ཞིང༌། དེ་དག་ནི་སྲིད་པའི་གངས་རི་དང༌། འཁྱག་ རོམ། རྫ་རི། སྤང་རི། ནགས་རི། བྲག་རི་སོགས་ལས་གྲུབ་ཅིང༌། མུ་ མཐའ་མེད་པའི་སྔོ་ལྗང་ཅན་གྱི་རྩྭ་ཐང་དང་སྤང་ལྗོངས་རྣམས་སུ་དྲི་ཞིམ་ སྨན་རྩྭ་དང༌། རྩི་ཤིང༌། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཀྲ་བ། རོ་བརྒྱ་ དང་བཅུད་ལྡན་གྱི་འབྲུ་སྲན་སྣ་ལྔ་དང༌། ཤ་མར་ཐུད་གསུམ། ཤིང་ཐོག་ དང་རང་བྱུང་སྔོ་ཚལ་རིགས་སོགས་སྣ་མང་འཛོམས་པའི་ཟས་བཅུད་ཀྱི་ ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ པའི་ནགས་ཚལ་མང་ཞིང་ཤིང་སྣ་འདྲ་མིན་གྱི་ཐོན་ཁུངས་ལྡན་པ། རིན་ བྲལ་གྱི་གཏེར་དངོས་ཐོན་ཁུངས་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་ཁྱད་དུ་ འཕགས་པ། དྭངས་གཙང་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་གཙང་པོ་དང༌། ཆུ་ བོ། རྒྱུག་ཆུ། མཚོ། མཚེའུ་སོགས་གྲངས་ལས་འདས་ཤིང༌། རི་ཀླུང་དེ་ དག་ལ་གནས་པའི་གཅན་གཟན་རི་དྭགས་དང༌། འདབ་ཆགས་སོགས་ སྲོག་ཆགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཆེས་མང་པོ་རང་འདོད་ཅི་གར་རོལ་བས། བོ ད ་ཀྱི ་ ས་མཐོ འ་ི ཐང་ཆེ ན ་ནི ་ འཛམ་གླི ང ་ནང་གཞི ་ རྒྱ་ཆེ ་ ལ་དམི ག ས་ བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨེ་ཤ་ཡའི་མཁའ་རླུང་གི་རྒྱུག་ ཚད་དང་གནམ་གཤིས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང༌། བོད་ཀྱི་
4 ༄༅། །བོད་མཐོ་སྒང་ནི་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་མོ་གསུམ་པ།
བོད་མཐོ་སྒང་ནི་སྲིད་པའི་གངས་རི་དང་གཏན་ཆགས་འཁྱགས་ རོམ་གྱི་གཞི་རྒྱ་ཧ་ཅང་ཆེ་ཞིང་། ཨེ་ཤ ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ རྒྱུགས་ཆུའི་མགོ་ཁུངས་དང་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། འཛམ་ གླིང་ནང་གཏན་འཇགས་ཁྱགས་རོ མ ་རྟེ ན་གཞི་ བྱེ ད ་ས་གོ ་ ལའི་ སྣེ ་ མོ ་ གཞན་གཉིས་ཕུད། གལ་ཆེ་བའི་གོ་ལའི་སྣེ་མོ་གསུམ་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་ སྟབས། ཡོངས་གྲགས་སུ་བོད་མཐོ་སྒང་ལ་གོ་ལའི་སྣེ་མོ་གསུམ་པ་ཞེས་ འབོད་ཀྱི་ཡོད། བོད་མཐོ་སྒང་ལ་ཉེ་དུས་གོ་ལའི་སྣེ་མོ་གསུམ་པ་དང་ཨེ་ཤ་ ཡའི་ཆུ་མཛོད་ཅེས་པའི་མིང་བཏགས་པ་དེས་བོད་ཀྱི་གངས་རི་དང་ཆུའི་ འབྱུང་ཁུངས་རྣམས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཇི་ཡིན་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད། བོད་ མཐོ་སྒང་ལ་འཁྱགས་རོམ་ ༤༦་༠༠༠ ལྷག་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་རྒྱ་ཁྱོན་ སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ ༡༠༥་༠༠༠ གྱི་ས་ཁྱོན་ལ་ཁྱབ་ཡོད། འདི་ནི་ས་གཞི་ རིལ་མོའ ི་ཐོག་གི་འཁྱགས་རོམ་མང་ཤ ོས་ཀྱི་ས་ཁུལ་དེ་ཡིན། གོ ་ ལའི ་ སྣེ ་ མོ ་ གསུམ་པ་འདི ་ ཨེ ་ཤ་ཡའི ་ ཆུ་བོ ་ ཆེ ་ཤོ ས ་སེ ང ་ གེ་ཁ་འབབ་དང་། ཡར་ཀླུང་གཙང་པོ། རྫ་ཆུ། འབྲི་ཆུ། རྨ་ཆུ། རྒྱལ་མོ་ རྔུལ་ཆུ་བཅས་ཀྱི་རྩ་བའི་འབྱུང་ཁུངས་ཙམ་མ་ཟད། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་ འབོར་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ཙམ་གྱི་ཆུའི་དགོས་མཁོ་ཕལ་མོ་ཆེར་བསྐྲུན་མཁན་ ཞིག་ཆགས་ཡོད། དཔེར་ན། བོད་ནས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ ༡༠ ཙམ་ལྷོ་ཤ ར་ཨེ་ ཤ་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༥ ལྷག་ཙམ་ནང་ཐད་ཀར་འབབ་ཏེ་ཡུལ་དེ་དག་གི་ མི་མང་གི་འཐུང་ཆུ་དང༌། སོ་ནམ་ཞིང་ལས། གློག་ཤུགས་མཁོ་འདོན། བཟོ་ལས་ཚན་རྩལ་སོགས་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱ་ཆེར་ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་ ཟད། མི་མང་ས་ཡ་མང་པོར་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་གནས་སྦྱིན་ཐུབ་གྱི་ཡོད། བོད་ཀྱི་གངས་རི་དང་འཁྱགས་རོམ་དེ་དག་ལས་དབྱར་དུས་གངྒའི་ཆུའི་ བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ཙམ་དང་། གཙང་ཆུ་གཞན་གྱི་ཆུའི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ནས་ ༦༠ བར་ཟིན་གྱི་ཡོད། འ བྲི་ ཆུ ས ་ རྒྱ ་ ནག ་ གི་ འ ཐུ ང་ ཆུ འི་ ཐོ ན ་ ཁུ ངས ་ བ རྒྱ ་ ཆ ་ ༤༠ ཟིན་གྱི་ཡོད་ཅིང་། ད་དུང་འབྲས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ལྷག་དང་། འབྲུ་རིགས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠། དེ་བཞིན་ ཉ་ཚོང་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ལྷག་དང་། མདོར་ན་རྒྱ་ནག་ ནང་གི་ཐོན་སྐྱེད་རྩ་འབོར་ (GDP) གྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༤༠ འབྲི་ཆུར་ བརྟེན་གྱི་ཡོད། བོད་མཐོ་སྒང་ནས་བབས་པའི་ཨེ་ཤ ་ཡའི་ཆུ་ཆེན་ཁག་དང་དེ་ དག་གི་བཞུར་བརྒྱུད་ས་ཁུལ་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ས་ ཡ་ལྔ་དང་བཞི་འབུམ་བདུན་ཁྲི་ ༥་༤༧༧་༧༠༠ ལྷག་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་ འདིས་གོ་ལའི་ས་ཁྱོན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་༣ཟིན་གྱི་ཡོད།