Librairie de Péra 75. Müzayede by Librairie de Péra

ANTİKA VE NADİR KİTAPLAR, HARİTA VE GRAVÜRLER, KARTPOSTAL VE FOTOĞRAFLAR, RESİMLER, SANAT ESERLERİ 75. MÜZAYEDE 22 Ekim 2016 Cumartesi Saat:14.30

Salon: Pera II Asmalımescit Mah. Meşrutiyet Cad. No. 93, 34430 Tepebaşı-Beyoğlu/İstanbul

Tanıtım ve Sergi: The Marmara Pera Salon Pera III 20 Ekim Perşembe 11:00 - 20:30 21 Ekim Cuma 11:00 - 20:30 Müzayede öncesi ulaşılabilecek telefonlar: 0850 346 7870 0850 339 4151 0555 435 07 05 Müzayede günü ulaşılabilecek telefonlar: 0555 435 0705 Teslimat ve muhasebe: Müzayede günü teslim alınamayan eserlerin teslimat ve mahasebe işlemleri 17 Ekim Pazartesi gününden itibaren aşağıdaki adreste yapılacaktır. Mühürdar Caddesi Kınaytürk Apt. No. 58/8 Kat. 2 Kadıköy - İstanbul Ön kapak resmi: No: 41 Arka kapak resmi: No: 862

GENEL YÖNETİM

Uğur Güracar

GENEL KOORDİNASYON

Çetin Tükek

KATALOGLAMA

SOSYAL MEDYA YÖNETİMİ

ARAŞTIRMA, VE BİLGİ YÖNETİMİ

MÜŞTERİ VE MALSAHİBİ HESAPLARI

FOTOĞRAF VE GÖRSEL MALZEME YÖNETİMİ

KATALOG TASARIMI

Nilgün Aktaş, Alp Tükek Uğur Güracar

Alp Tükek, Serhan Nisanoğlu SALON YÖNETİMİ

Atilla Topçuoğlu PEY YÖNETİMİ

Ayşim Aktaş

SATIŞ KAYIT YÖNETİMİ

Yılmaz Uyar

SERGİ YÖNETİMİ

Yeşim Aktaş

POWER POINT

Rıfat Behar

WEB YÖNETİMİ

Ömer Güracar

Ali Güracar

Nilgün Aktaş

Uğur Güracar

TASARIM - UYGULAMA VE RENK YÖNETİMİ

Didem Gürkan BASKI

Bay Grafik MALİ İŞLER

YMM Orhan Bardakcı HUKUK İŞLERİ

Av. Rana Şekerci Öz & Murat Öz LOJİSTİK

Sezai Nalbant; Osman Ünsal

Konu Başlıkları

Katalog sırasına göre

İstanbul ve Doğu Seyahat Rehberleri 1 — 7 İstanbul / Constantinopolitana 8 — 110 Bizans ve Bizans İstanbul’u 111 — 119 Fatih ve Fetih Dönemi 120 — 122 Osmanlı Öncesi 123 — 125 Osmanlılar ve Osmanlı Dünyası / Ottomana 126 — 227 İstanbul’u da İçine Alan Genel Osmanlı Ülkesi Seyahatnameleri 228 — 243 Abdülhamit ve İttihat ve Terakki 244 — 259 Balkanlar, Balkan Savaşları ve Rumeli 260 — 276 Birinci Dünya Savaşı 277 — 295 Kurtuluş Savaşı, Atatürk ve Atatürk Dönemi 296 — 318 Cumhuriyet 319 — 330 İmzalı Kitaplar 331 — 351 İlk Baskılar 352 — 395 Sıra Dışı Baskılar 396 — 398 Edebiyat 399 — 405 Türkçe / Turcologia 406 — 413 Yabancı Dillerde Türkçe 414 — 415 Türk ve Doğu Dilleri ve Edebiyatları 416 — 419 Bilim 420 — 426 Anadolu 427 - 511 İzmir 512 — 513 Arkeoloji 514 — 525 Nümismatik 526 — 529 Mimarlık 530 — 551 Türk Plastik Sanatları 552 — 580 Sanat ve Koleksiyon Başvuru Kitapları 581 - 594 Türk ve İslam Sanatları 595 — 634 Sahne Sanatları 635 — 647 Okullar 648 — 661 Dernekler 662 — 666 Demiryolları 667 — 673 Deniz ve Denizcilik 674 — 680 Ticaret Tarihi ve Şirketler 681 — 695 Tıp ve Eczacılık 696 — 707 İslam 708 — 737 Kadın / Femina 738 — 777 Erotica 778 — 782 Yahudi Dünyası ve Kültürü / Judaica 783 — 797 Sol 798 — 812 Gastronomi ve Mutfak Kültürü 813 — 854 Kitap Bilgisi ve Kitap Kültürü 855 — 862 Sanat - Art 863 — 891

NADİR KİTAPLAR HARİTALAR, GRAVÜRLER, KARTPOSTALLAR, FOTOĞRAFLAR

No. 65

e İSTANBUL VE DOĞU ŞEHİR VE SEYAHAT REHBERLERİ f

No. 1

No. 2

No. 3

No. 4

No. 5

No. 7 No. 6

İSTANBUL VE DOĞU ŞEHİR VE SEYAHAT REHBERLERİ

1 - STORMONT, M. W. Korfu Athen und Konstantinopel Trieste: Lloyd, Lloyd Triestino Presse Büro, 1928. 24 s. 23x15,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 65 (€ 20)

Stambul,: John A. Rizzo, Rizzo, 1930. ilk Almanca basım. 476 s., m.i. bir çok s/b fotoğraf ve çizimlerle, [1] katlı panorama, [3] katlı harita, 20 x 12 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

[1890].. İlk baskı. 272 s., 261 s/b gravür. 29x20 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 225 (€ 70)

Nadir bir İstanbul seyahat rehberi

Paris’ten İstanbul’a farklı güzergahlarda yapılabilecek seyahatler için hazırlanmış olan Ernest Mamboury’nin yıllarca çalışarak gravürlü bir rehber kitaptır. Yazar öncelikle hazırladığı kitaptır. İlk kez 1925’te “İstanbul trenle seyahat etmek isteyenler için Fransa, Touristique” adıyla Fransızca olarak yayımAlmanya, Avusturya, Macaristan, Sırbistan, 2 - AMERICAN EXPRESS, lanan bu rehber, 20’nci yüzyılın ilk yarısında Bulgaristan, Rumeli, Türkiye hattını ele alır. Constantinople İstanbul’da yaşayan ecnebilerin ve Fransızca Bu bölgelerin tarih ve coğrafyasına ait bilgiler England: American Express, 1929. bilen zariflerin ellerinden düşürmediği bir verir. Daha sonra denizden ve karadan diğer 16 s. resimli. 18 x 12 cm. kitap oldu. İstanbullular tarafından da Yayıncısının karton cildinde. aranmaya başlayınca aynı sene içerisinde bir ulaşım yollarını anlatır. İstanbul, Boğaziçi, Haliç, Karadeniz, Marmara Denizi, Bursa ve de Osmanlıca baskısı yapıldı. Türk Seyyahin TL 80 (€ 25) Cemiyeti ile İstanbul Belediyesi’nin desteğiyle Uludağ’a 100 sayfa ayıran Tours, Osmanlı American Express tarafından yayın- yayınlanan kitap daha sonra Fransızca olarak Sarayı için de bir bölüm eklemiştir. Kitap lanmış olan son derece nadir ve 1929, 1934 ve 1951’de üç defa daha basıldı. ondokuzuncu yüzyılın sonlarında hareketle“aykırı” bir İstanbul seyahat rehberi 1930’da Almanca ve 1953’de de İngilizce nen Doğu seyahatleri için farklı seçenekler birer baskı yapan rehber, sadece yerli ve sunan, çok güzel gravürlerle süslü bir rehber yabancı turistler ve amatör şehir tarihçileri niteliğindedir. 3 - MAMBOURY, ERNEST için değil, bir çok bilim adamı için de yayınLes Iles des Princes. Banlieue maritime landığından beri İstanbul’un tarihi, coğrafd’Istanbul. yası, etnografyası, sanatı ile ilgili önemli 7 - ZELLICH, HENRI İstanbul: Publication touristiques éditées kaynaklardan biri olmuştur. Guide Du Voyageur. Illustré. Description İtalyan Lloyd’u tarafından yayınlanmış çok nadir bir Levant ve İstanbul seyahat rehberi.

par la Direction Génerale du Bureau de la Presse de la Présidence du Conseil., Maarif Matbaası, 1943 . 7, [1], 94 s., m.d. [5] katlanan renkli harita ve [1] katlanan plan, m.i. 40 fotoğraf. 22.5x11.5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 120 (€ 38)

İstanbul Adaları rehberi

İstanbul adaları hakkında Cumhuriyet döneminde yazılan en derli toplu eserlerden biridir. Rehberin yazarı Ernest Mamboury, Galatasaray Lisesi’nde 27 yıl süreyle hocalık yapmış ünlü bir Bizantologdur. İstanbul adalarının tarihî ve coğrafî özellikleri, idarî veriler, demografik bilgiler ve gemi seferlerinin karşılaştırmalı tablolarının yer aldığı eserde, İstanbul adalarında bulunan tüm kalıntılar ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Büyükada, Heybeli, Burgaz ve Kınalıada’nın haritalarını da içeren bu küçük fakat eşsiz eser çok sayıda fotoğrafla zenginleştirilmiştir.

4 - MAMBOURY, ERNEST. Stambul Reisefuhrer. Sehr seltener Reiseführer über Istanbul, offiziell von der Stadtpräfektur und dem Türkischen Touring Club. Seiten, 300 Abbildungen, Karten und Panoramen Çeviren: Johs. Ahlers

İstanbul’un en ünlü rehberi.

5 - LOKMANOĞLU, HAYRETTİN Haritalı şehir rehberi. İstanbul. İstanbul: İstanbul Halk Basımevi, 1955. [6], 263 s., [9] yayıncı ilanı, 2 özel cepte [17] adet katlanan harita, 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

Sokak sokak İstanbul 1955

İstanbul Belediyesinin eski Zat İşleri Müdürü ve Teftiş Kontrol Dairesi amiri Hayrettin Lokmanoğlu’nun ilçe belediyeleri esasına göre düzenlenmiş olduğu bu rehberi, İstanbul şehri belediye sınırları dahilindeki cadde, sokak ve meydan isimleriyle haritalarını içermektedir. “Turistik İstanbul Rehberi” adlı bir eseri daha bulunan Hayrettin Lokmanoğlu, İstanbul’un bütün sokaklarının dökümünü yapmakla kalmamış, çalışmasını kapaklara yerleştirilmiş olan ve gerektiğinde tek başına kullanılabilecek haritalarla da desteklemiştir.

de Constantinople et des plus importantes Villes de la Turquie, de l’Egypte et de la Gréce, avec leurs principaux monuments, Constantinople,: Henri Zellich, [1908]. 323 s., m.d. katlanan [2] renkli harita, baştan sona resimli, 17.5 x 12.5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 300 (€ 94)

Constantinople, “Zelliç” baskısı nadir bir turistik İstanbul kılavuzu

Kılavuz aslında tam anlamıyla İstanbul ve çevresini tanıtmaktadır. Nitekim kitabı oluşturan 7 bölümden sadece 2’si Yunanistan ve Mısır’a ayrılmış olup, çok kısa tutulmuştur.1. bölümde Pera tiyatroları, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul’da bulunan konsolosluklar, şehrin önemli yerleri, iklimi ve suları gibi konular ele alınmıştır. 2. bölüm şehrin tarihî yer ve eserlerine; 3. bölüm ise İstanbul çevresine yapılabilecek turlara ayrılmıştır. 4. bölümde demiyollarıyla ulaşım ve trenle ulaşılabilen belli başlı yerler ele alınmış; 5. bölümde ise “Doğu”nun ilginç kentleri tanıtılmıştır. 6. bölüm Yunanistan, 7. bölüm Mısır’a 6 - TOURS, CONSTANT DE Le Train d’Orient et les voyages par terre ayrılmıştır. 20. yüzyıl başındaki İmparatorluk başkenti hakkında oldukça kapsamlı ve çok et par mer de Paris à Constantinople. Paris: Société Française d’Editions d’Art, nadir bir kılavuzdur.

e İSTANBUL / CONSTANTINOPOLITANA f 8 - BAYRAK, M. ORHAN İstanbul’da gömülü meşhur adamlar (1453 - 1978). İstanbul: Türkiye Anıtlar Derneği İstanbul şubesi Yayını, Aksüt Matbaası, 1979. 275 s., m.i. s/b resimler, 23,5x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

“Mezar taşları müzeye benzer, dikkatle bakmak ve korumak gerekir.” Türkiye tarihinde gerek görevleri, gerek eserleriyle hizmet etmiş olan kişilerden, İstanbul’da gömülü olanlarının, biyografileriyle mezar yerlerinin açıklandığı önemli bir çalışma.

No. 8

9 - ÇEÇENER, BESİM İstanbul’un kültür ve imar sorunları. İstanbul: Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent şubesi, 1995.. ix, 284 s., resimli. 23x16,5 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 35 (€ 11) 10 - JASTRUN, MIECZYSLAV Adam Mickiewicz. Varsovie: 1955.. 91 s., [1] s., metin dışında [13] levha resim. 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 10

11 - BERK, NURULLAH Türk ve yabancı resminde İstanbul = İstanbul chez les peintres Turcs et etrangers İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, 1977. ii, 61 s. ve metin dışında 35 levha [resim]. 24 x 16,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13) şehre hayran olup resmini çizmiş olan yerli ve yabancı ressamların fırçalarından İstanbul‘un tanıtıldığı eser, Nurullah Berk tarafından kaleme alınan Türkçe ve Fransızca metinlerle açıklanmaktadır.

Adam Mickiewicz 1855 yılında İstanbul’a

12 - TÜRK YÜKSEK MİMARLAR BİRLİĞİ İSTANBUL ŞUBESİ, İmar talimatnamesi-İmar Kanunu, imar nizamnamesi ve İstanbul şehrine ait muaddel. İstanbul: İsmail Akgün Matbaası, 1959. 135 s. 17x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 11

No. 12

Polonya’da doğup İstanbul’da ölen şair Adam Mickiewicz No. 9

geldi. Amacı1848 yılında Osmanlı Devleti’ne sığınan Polonyalıların durumunu incelemek ve 1853 yılında başlayan Kırım Savaşı’nda onların Türkiye safında aldıkları yeri güçlendirmek idi. 26 Kasım 1855 günü Pera’da vefat etti. Ölmüş olduğu binada Adam Mickiewicz Müzesi’ni kurma düşüncesi şairin ve vefatının 100. yıldönümünde, 1955 senesinde gerçekleştirilmiştir.

İSTANBUL

“şehirli” olmak yolundaki ilk adım- 15 - YERASİMOS, STÉPHANE lar ... İstanbul’un ilk imar talimat- Istanbul 1914-1923. Capitale d’un namesi monde illusoire ou l’agonie des vieux 228 maddeden oluşan bu talimatname çeşitli ekler ve genişletmelerle günümüzde de uygulanan İstanbul İmar Yönetmeliği’nin başlangıcıdır.

Kaynak: Sinan Genim İstanbul’un iskanı ve zaman içindeki yenilenmeler (http:// www.sinangenim.com) 13 - CUDDON, J. A. The Owl’s Watchsong. A Study of Istanbul. New York: Horizon Press, 1962. xi, [3], 242 s., m.d. 23 levha, m.i. 2 harita, 22 x 14.5 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 70 (€ 22)

1950’lerde istanbul

şehri “yaşayarak anlamak” isteyen yazar, yaşadıklarını Haliç, Bağaziçi, Pera ve Galata, Saray ve şehir başlıkları altında toplamış, yaşayan bir kent monografisi çizmiştir.

14 - KELCH, EGON Zur See von Hamburg nach Konstantinopel Berlin: 1908. 31s. 23x15,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Hamburg’dan İstanbul’a bir yolculuk

empires Paris: 230, [2] s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 25x17cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Savaş, mütareke, işgal ve kurtuluş dönemlerinde İstanbul. Eski imparatorlukların ızdırabını taşıyan hayali bir dünya başkenti. 16 - VAKA, DEMETRA (Mrs. KENNETH BROWN) A Child of the Orient. Boston and New York: Houghton Mifflin Company, MDCCCCXIV [1914] . vii, [1], 298, [10] s., 19 x 13 cm. Döneminin bez cildinde TL 100 (€ 31)

No. 13

İstanbullu bir Rum kadın yazarın anılarında yüzyıl başında Türkiye

Çocukluğunun bir kısmı İstanbul’da, Girit ayaklanmasında Yunan ordusunda Osmanlılara karşı savaşan büyük amcasının yanında geçen Türkiyeli bir Rum olan Demetra Vaka, kendi ailesinin yanında yaşamaya başlayana dek, Türk düşmanlığı aşılanarak büyütülmüş. Ancak babası, sağduyu sahibi ve barışçı yapıda bir insan olarak, kızına olaylara farklı boyutta bakmayı ve ayrımcılık yapmadan insanları sevmeyi öğretmiş. Yukarıdaki kitap Demetra Vaka’nın, çocukluğunu ve gençliğini gayet sürükleyici bir dilde kaleme almış olduğu özyaşam öyküsüdür. 19. yüzyıl sonu - 20. yüzyıl başlarında Türkler ve Türkiye’deki Rumlarla arasındaki ilişkileri, yaşadığı olaylar çerçevesinde yansıtan eser ilginç anılarla doludur.

No. 14

17 - BARTH, H[ERMANN] Constantinople Paris: Librairie Renouard, 1913. [4], 180 s. resimli. 26x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 110 (€ 34)

No. 15

Barth’ın yukarıdaki eseri, Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupa devletleri arasında siyasî ilişki ve işbirliğinin yoğunlaştığı

No. 16

e İSTANBUL

dönemde çıkan, İstanbul hakkındaki en ilginç kitaplardan biridir. Fotoğrafların çoğu Foto Sebah tarafından çekilmiştir. Yüzyılın başındaki İstanbul’u, tarihî eserleri, insan tipleri ve gündelik hayatı ile yansıtan bir eser olarak dikkat çekmektedir.

18 - [LINDBERG - DOVLETTE, ELSA] (PRINZESSIN MIRZA RIZA KHAN ARFA sic.) Der gesang der dunklen wasser ein buch von konstantinopel Tübingen: Alexander Fischer, 1929. 225, [1] s. 19,5 x 13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 110 (€ 34) No. 17

İran prensi Arfa Mirza Rıza Han’ın karısı olan İsveç’li bir yazarın kaleminden dönemin İstanbul’u.

Prenses Mirza Rıza Han Arfa, (1874-1944) İsviçreli yazar Elsa Lindberg’in eserlerinde kullandığı diğer adıdır. Lindberg, dönemin Stockholm İran elçisi olan Prens Mirza Rıza Han Arfa ile evlenerek Elsa Lindberg-Dovlette adını alır. Ayrıca Prenses Mirza Rıza Han olarak da anılmaktadır. Kocasının 1900’lü yılların hemen başında İstanbul’a İran elçisi olarak gelmesi dolayısıyla 8 yıl kadar İstanbul’da yaşar. Bu eserde yaşadığı İstanbul’u tasvir etmektedir.

No. 18

No. 19

İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi, Kağıt ve Basım İşleri A.Ş., 1962. 24 s. ve 6 s/b resim. metin içinde 2 katlanan plan ve metin dışında 2 katlanan plan, 32 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

Tarihi yarımadanın jeolojisi 20 - WINKLER, JOHANNES Durch Griechenland nach Konstantinopel, Reiseskizzen. Linz: Druck und Verlag des Kathol. Presvereines, 1905. [2], 64 s. ve metin içinde birçok tahta klişe gravür ve fotoğraf. 26 x 19cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 175 (€ 55)

Resimleri ile dikkat çeken Yunanistan’dan İstanbul’a nadir bir yolculuk kitabı

21 - BEAUREGARD, J. DE Aux rives du Bosphore. Illustrations de O’Netty. Lyon: Librairie Generale Catholique et Classique Emmanuel Vitte, 1896. vii, 324 s., resimli, 23.5x14.5 cm. Sırtı deri, kapakları ebrulu. Dönemin 19 - SAYAR, MALİK VE CAZİBE cildinde. İstanbul’un surlar içindeki kısmının jeolo- TL 200 (€ 63) jisi = The geology of the area within the 19. yüzyıl sonlarında İstanbul ancient walls of İstanbul, Turkey. Balkanlar ve Ermeni olayları.

No. 20

İSTANBUL

Lion’dan yola çıkan yazar, Venedik üzerinden Belgrad’a, Sofya’ya Filibe’ye ve Edirne üzerinden Osmanlı topraklarına ulaşmıştır. İstanbul’da nisbeten uzun bir süre geçirmiş ve şehri tarihsel mekanlarından gündelik yaşamına, ünlü kişilerinden sokaktaki sıradan insanlarına, doğal güzelliklerinden idari ve beşeri çirkinliklerine dek olanca ayrıntısıyla betimlemiştir. Eserin ilginç bir bölümü Ermeni olaylarına ayrılmış olup, bu olayların esas sorumlusu olarak İngiltere gösterilmektedir. Beauregard’ın savına göre, İngiltere Ortadoğu’daki egemenliği için “Müslüman fanatizmini” kışkırtmakta ve katliam zeminini hazırlamaktadır. İstanbul ve yakın çevresindeki gezilerinden sonra yazar, bu kez Karadeniz kıyıları ve Romanya üzerinden Balkanları geçerek Avrupa’ya döner. Beauregard’ın “Parthénon, Pyramides, SaintSépulcre (Grèce, Egypte, Palestine). Lyon. Vitte, 1899.” ve “ Le circulaire 94 : De Paris à Vienne par Oberammergau. Lyon, Emmanuel Vitte, 1891” adlı kitapları da vardır.

zamanda Pera’nın ve İmparatorluğun Batılılaşma girişimlerinin değişik bir tarihi sayılır. İmparatorluğun ve Cumhuriyet’in bürokrat beşiği kabul edilen mektebin merkezinde, yaşanan deişimler günümüz mikro-tarihçiliği anlayışına yakın bir bakışla incelenmiştir. Yabancı gezginlerin seyahatnamelerinden, Osmanlı tarih yazarlarının eserlerine ve arşiv belgelerine kadar yığınla malzemenin kullanıldığı bu eser, başlı başına bir kaynaktır. 4 cilt olarak tasarlanmış olan eser, ne yazık ki yazarının ölümü üzerine sadece bir cilt yayımlanabilmiştir.

24 - DE AMICIS, EDMONDO Constantinople. Ouvrage traduit de l’Italien avec l’autorisation de l’Auteur par Mme. J. Colomb, et illustre de 183 reproductions de dessins pris sur nature par C. Biseo. Paris: Librairie Hachette et Cie., Typ. et Stér. Crété, 1883. Resimleyen: C. Biseo. 452 s. ve metin dışında 1 gravür, metin içinde 183 tahta klişe baskı gravür (54’ü tam sayfa), 28 x 20 cm. 22 - EGEMEN, AFFAN İstanbul’un çeşme ve sebilleri. (resimleri Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 250 (€ 78) ve kitabeleri ile 1165 çeşme ve sebil) İstanbul: Arıtan Yayıncılık, 1993. 860, “İstanbul, önünde şair ile arkeoloğun, sefir [1] s. Metin içerisinde bir çok resim ile ile tacirin, prenses ile gemicinin, kuzeyli birlikte 30 x 22 cm. ile güneylinin aynı hayranlık duygusu ile Yayıncısının karton cildinde. haykırdığı evrensel ve son derece büyük bir TL 200 (€ 63)

No. 21

güzelliktir...” Bu satırlar, yazarın İstanbul’a varışındaki heyecanını dile getirdiği satırlardır. Artık çoğu yerinde olmayan 1165 Çeşme ve Sebil’i1323 fotoğrafla bel- Amicis, 1874 yılında 28 yaşında iken büyük bir heyecanla İstanbul’a gelmiş ve heyecanını geleyen dev bir envanter bu ünlü seyahatnamesinde canlı ve renkli bir No. 22 üslupla satırlara dökmüştür. Dünyaca ünlü bir İtalyan edibi olan yazarın bu eseri, İstanbul 23 - İSFENDİYAROĞLU, FETHİ ile ilgili seyahatnameler arasında önemli bir Galatasaray Tarihi. Cilt 1. yer işgal eder. Üslup incelikleri bir yana, baktıİstanbul,: Doğan Kardeş Yayınları A.Ş. ğı yeri gören ve göstermesini bilen bir sanatçı Basımevi, 1952 . 583, m.i. 562 belge olarak Amicis, konularını ustalıkla seçmiş ve (tıpkı basım, gravür, harita, fotoğraf), geçen yüzyılın İstanbul’unun sanki bir tablom.d. [1] katlanan levha, 27 x 20 cm. sunu yapmıştır. Eserde, Galata’dan Hasköy’e, Yazarı tarafından “Pek faziletli ve Tatavla’dan Çamlıca’ya kadar bütün İstanbul pek değerli mütefekkirlerimizden asil semtleri, kayıklar, kuşlar, Kapalıçarşı, ramaruhlu oğlumuz sayın İhsan Babalı’ya zan, dervişler, Boğaziçi, kadınlar, tiyatrolar, sevgi,saygı ve minnetlerimle takdim.28-IV- yangınlar adeta bir tiyatro tablosu oluşturur1963”ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. lar. Yazarın diğer eserleri gibi bu eser de bütün Yayıncısının karton cildinde. dünya dillerine çevrilmiş olup, müzayedeye TL 220 (€ 69) sunduğumuz bu nüsha, Fransızca baskısıdır ve Biseo’nun nefis gravürleri ile süslenmiştir. Galatasaray ve Beyoğlu tarihi Bu gravürler gündelik hayat ve insan tiplerini Fethi İsfendiyaroğlu’nun bu anıtsal eseri, yansıtması bakımından başlı başına bir tarih sadece Galatasaray mektebinin değil, aynı vesikası sayılır.

No. 24

e İSTANBUL

25 - PALAZZO, P. BENEDETTO L’Arap Djami ou Eglise Saint Paul à Galata. Préface par E. Mamboury, Professeur au Lyceé de Galata Saray. Plans et dessins dressés par MISN İstanbul: Hachette, Üniversite Matbaası, MCMXLVI [1946]. xv, 95 s. 13 levha, [2]’si katlanan [3] harita, 28.5 x 20.5 cm. 500 adet sınırlı baskının 414. nüshası. Yayıncısının karton cildinde. TL 350 (€ 109)

27 - DEVEDJIAN, KAREKIN Pêche et Pêcheries en Turquie. Constantinople: Imprimerie De L’Administration De La Dette Publique, 1926. vii, 480 s.,169 s., [metin içinde 208 figür, 28 x 20 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları bez cildinde. TL 380 (€ 119)

Türkiye balıkları üzerine en mükemmel kaynak

İstanbul’lu rahip Palazzo’nun yazdı- İstanbul balıkhanesi müdürü olan Karakin ğı sınırlı baskı “Arap Camii” kitabı Deveciyan’ın bu eseri, deniz ve tatlısu balık-

No. 25

No. 26

No. 27

larının bilimsel tanım ve sınıflandırmaları ile başlar. Ele alınan balıklar bilimsel isimleri yanında yerel isimleri ile de tanımlanırlar. Ayrıca kabuklu deniz hayvanlarından yumuşakçalara ve basit yapılı organizmalara kadar suda yaşayan bütün canlılar kitapta belirtilir. Bütün bu türler, yaşama, beslenme, üreme ve avlanma koşulları bakımından tek tek ve şekillerle anlatıldıktan sonra, balıkçılık bahsine geçilir. Önce balıkçılık ile ilgili ağlar, oltalar, kepçeler, iğneler, yemler, zıpkınlar v.s. gibi aletler tanıtılır. Sonra bunların kullanılış yerleri, zamanları ve usulleri açıklanır. Bu arada balıkçı sandalları, farşlarından küreklerine kadar resimlerle tanıtılır. Sıra balıkçıların sırlarının açık edildiği bölümlere gelmiştir: Boğaziçi’nde ve Marmara’da bulunan dalyanlarla voli yerlerinin cetvelleri, özel isimleri, sınırları, mevkileri, ne vakitler kurulduğu, ne cins balık tutulduğu tek tek anlatılır. Benzer şeyler kısmen Karadeniz için de tekrarlanır. Eser, balıkçılık sektörünün yan kuruluşları (tuzlayıcılar, konserveciler v.s.) ve idari organizasyonuna ilişkin bölümlerle son bulur. İlk olarak 1915’te türkçe olarak yayınlanan kitabın bu fransızca baskısı birçok ilave ve değişikliklerle çıkmıştır. Türkçe kitabın sonundaki mesleki sözlük kısmı, kitabın içinde verilen bilgiler nedeniyle gereksiz kaldığı için, kaldırılmıştır. Kitabın sonuna yapılan 26 - PR VOST, A. 169 sayfalık bir ekte, beş istatistik tablo L’Orpheline du Bosphore yer almaktadır. Bu tablolarda son onbeş yıl Limoges: Eugene Ardan, 1880. 185, [1] s. içinde İstanbul balıkhanesinde satılan deniz metin içinde [4] tahta klişe gravür. 22,5 ürünlerinin cins, miktar ve fiatları, Osmanlı x 14cm. İmparatorluğu sınırları içindeki tüm göllerin Yayıncısının dekoratif desenli bez yerleri, sularının cinsi ve derinlikleri, buralarcildinde. daki balıklar hakkında bilgiler, Türkiye’nin TL 350 (€ 109) akarsuları ve balıkları gösterilmiştir. Kitabın Boğaziçi’nde bir yetim kız... bu Fransızca baskısında, Türkçe baskısında Konusu İstanbul’da geçen ve kadın olmayan bir İstanbul Boğazı haritası vardır. bir yazarın kaleminden tarihi bir Bu haritada İstanbul’daki bütün dalyan ve voli yerleri numara ile işaretlenmiştir. roman Rahip Benedetto Palazzo 1925’de misyoner olarak İstanbul’a geldi. Yedikule, Bakırköy ve Galata Latin kiliselerinde rahiplik yaptı. 1938-1945 yılları arasında İstanbul Dominiken tarikatının başında bulundu.Arap Camii, VI. yüzyıla ait olması muhtemel bir Bizans harabesidir (belki Agia Eirene). Bir süre Ceneviz mezarlığı olarak kullanıldıktan sonra, aynı yerde Saint Paul adına bir Latin kilisesi inşa edilmiş ve 1323-1327 yılları arasında, burası Saint Dominique adına büyük bir Dominiken manastırı ve kilisesi olmuştur. Bina fetihten sonra Fatih Sultan Mehmed tarafından cami haline çevrilmiştir. Binanın kuruluşunu Arapların VIII. yüzyıldaki İstanbul kuşatması ile ilgili gören ve 716’da yapıldığnı öngören iddianın hiçbir esasa dayanmadığı artık anlaşılmıştır. Bu efsaneyi bildiren XIX. yüzyıla aid manzum bir kitabe halen camiin içindedir. Bir başka görüşe göre camiin bu adı almasının başlıca nedeni XVI - XVII. yüzyıllarda Endülüs’ten hicret eden Arapların buraya iskân edilmesidir. Arap Camii hakkında yapılmış ciddî bir araştırma olan bu eserin kitabelerle ilgili levhaları kitabevimizin kurucularından Miltiadis Nomidis tarafından hazırlanmıştır.

İSTANBUL

28 - SCHLUMBERGER, GUSTAVE Les iles des Princes, le palais et l’eglise des Blachernes la grande muraille de Byzance Paris: 1925. ikinci baskı. [4], 395, [3] s. 17x11cm. Yeni meşin cildinde TL 400 (€ 125)

Tezleriyle Hıristiyan dünyasında tartışmalar yaratmış olan ünlü bizantolog Gustave Schlumberger’in Adalar’ın tarihi ve “tarih”le ilişkisi üzerine yazdıkları

Gustave Schlumberger, (17 Ekim 1844 Guebwiller, Alsace - 9 Mayis 1929 Paris) Çok eski bir sanayici aileye mensuptu. Tip egitimi gördü. Bizans arkeolojisine merak sardi. Bizans ve Latin Dogu incelemelerine, önem tasiyan eserler birakti. Çesitli zamanlarda Istanbul’da bulundu. Yasadigi çagin politik olaylarini Bizans hayranligi çerçevesinde degerlendiren Schlumberger, koyu bir Yunan taraftaridir. 1879’da tekrar Istanbul’a gelen tarihçi yazar, Tarabya’da Petala Oteli’nde 6 ay kalmis, çevrede geziler yapmis, Istanbullu Rumlardan Antoine Psychari’nin rehberliginde Adalar’da incelemelerde bulunmustur. Schlumberger’in Istanbul adalarini tanitan yukaridaki eseri ilk olarak 1884’de Paris’te yayinlanmis, 1925’de ikinci baskisi yapilmistir. Bizans dönemini de içeren bir çerçeve içerisinde Istanbul adalarini tarihî, cografî yönleriyle inceleyen, eski eserlerini tanitan kitapta yazar, adalardaki yasami ve insanlarini kendi gözlemlerine dayanarak son derece akici bir uslûpla Istanbul’da kaleme almistir.

29 - PERVİTİTCH, JACQUES Jacques Pervititich sigorta haritalarına İstanbul. İstanbul: AXA Oyak, Mas Matbaası, 337 s. 38x32 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 450 (€ 141)

Jacques Pervititch tarafından 1922-1945 yılları arasında 230’un üzerinde harita yapılmıştır. Haritaların kentin sosyo-ekonomik konumunu ortaya koymaları ve çok çeşitli şekillerde okunabilmesi ve yorumlanabilmesi onları kent tarihi araştırmacılarının başvuru kaynağı haline getirmiştir

30 - DE MARSANGY, LOUIS BONNEVILLE Le Chevalier de Vergennes. Son Ambassade à Constantinople. Paris: Librairie Plon, 1894. 2 Cilt (viii , 397 s. ; 402, [1] s.), 23 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 575 (€ 180)

Fransız Dışişleri kaynaklarına göre 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu Comte de Vergennes, 1755-1769 yılları arasında Fransa’nın İstanbul Elçisi olarak görev yapmıştır. Bu yıllar III. Osman ve III. Mustafa’nın saltanat dönemlerini kapsar. Comte de Vergennes sıradan bir devlet memuru olmayıp, kişiliği ve insiyatifi ile dönemin diplomasisini etkilemiştir. Örneğin Comte de Vergennes’in Sadrazam Koca Ragıp Paşa’nın üzerinde büyük bir etkisi vardı ve Büyük Frederick’in Bâb-ı Âlî ile yapmak istediği ittifaka engel olmaktaydı. Eser, Louis Bonnevillede Marsagny tarafından Fransız hariciyesi arşivinin Türkiye bölümünde bulunan belgelere dayanılarak hazırlanmış olup, Vergennes ailesinin kökeni, kontun diplomat olarak hayat hikayesi ve İstanbul’daki günleri ayrıntılarıyla anlatılmaktadır. Osmanlı Devleti ile Fransa arasındaki ilişkilerin çerçevesinde dönemin diplomasisini yansıtan önemli bir kaynak olan eser, ayrıca Batılı bir diplomatın gözüyle 18. yüzyıl Türkiye’sinden ilginç olaylar, çarpıcı sahneler sunmaktadır.

No. 28

No. 29

31 - VIMERCATI, CESAR Constantinople et l’Égypte. Paris: Henri et Charles Noblet, 1856 . 3 şehir yaşamının ve topografyasının baskı. 374 s., m.d. 1 levha, hiçbir zaman ölmeyecek olan hafıza- 1 katlanan renkli harita, 22.5 x 14 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu sı: Sigorta haritaları cildinde. İstanbul’un çok önemli haritalarından biri TL 700 (€ 219) Hırvat asıllı topograf mühendis Jacques Pervititch’in hazırladığı sigorta planlarıdır. Bu haritalar 1920’li yıllarda başlayıp 1940’lı Bir İtalyan deniz subayının yıllara kadar uzanan bir süreçte oluşmuştur. gözlemlerinde Osmanlı İstanbul’u Türkiye Sigortacılar Daire-i Merkeziyesi adına Mısır reformları

No. 30

e İSTANBUL

eser, İstanbul tarihi için birinci elden ve değerli bir kaynaktır.

No. 31

No. 32

Vimercati, 1840 yılında Suriye’de Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya karşı girişilen seferberlikte, Avusturya Arşidükü Frederik kumandasındaki topçu kuvvetlerine dahildi. Daha sonra Sultan II. Mahmud döneminde İzmir, Ege adaları, İstanbul ve Mısır’ı ziyaret eden yazar, kitabının birinci bölümünde, İstanbul’u, Türkler’i ve etnik gruplarını anlatır. İstanbul’un çeşitli semtlerini gezen Vimercati, Rumlar, Ermeniler, Musevîler ve Beyoğlu’ndaki Frenkler hakkında ilginç bilgiler verir. Bu arada II. Mahmud’un reformları ve Sultan Abdülmecid’in yönetimi konusunda tarafsız gözlem ve değerlendirmelerde bulunur. Eserin ikinci bölümünde Mısır ve Mehmed Ali Paşa’nın reformlar ayrıntılı olarak anlatılmaktadır.

32 - VILLE-HARDOUIN, GEOFFROI DE ve HENRIE VALENCIENNES De la Conquête de Constantinoble. Notlar ve yormlar: M. Paulin. Paris: Chez Jules Re, 1838. xLviii, 403 s., m.d. 23 x 15 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 750 (€ 234)

33 - ALMAN MAVİLERİ: 1913 - 1914 I. DÜNYASAVAŞI ÖNCESİ İSTANBUL HARİTALARI, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlığı Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Başkanlığı, 2006. 3 cilt viii, 203 renkli plan,36 s. 32 x 46 cm. TL 950 (€ 297)

İstanbul’un kent planlamasına temel oluşturacak haritalar İstanbul şehremaneti’nce, 1910-11 yıllarında önce Fransız Topoğrafya Cemiyeti’ne sonra da 1913 yılında “Deutsch Syindikat für Staebaliche Arbeiten” firmasına ihale edilmiştir. Ölçümlerden elde edilen bilgilerin çizimleri Almanya’da gerçekleştirilmiş, Türkiye’ye geldikten sonra da Osmanlıca İstanbul’un Latinler tarafından kopyaları yapılmıştır. bu haritalarda mahalle istilâsının tarihi ya da Haçlılar tara- veya semt adları, sokak ve cadde, yapı adları, fından karartılan bir medeniyetin saraylar, elçilik binaları, karakol, itfaiye, beleTürklerce yeniden parlatılmasının diye v.b resmi binalar; cami, tekke, medrese, tarihsel kanıtı mezarlık, hazire, türbe, kilise, sinagog v.b IV. Haçlı Seferinin en etkin kişilerinden dini yapılar; kule, duvar, sur, kışla, jandarma biri olan Ville-Hardouin, haçlıların Zara ve karakolu, tersane, atölye, levazım deposu v.b İstanbul fetihlerine katılmış ve fetih sonrası askeri yapılar; hastahane, iskele, demiryolu, olayları da kapsayan bu ünlü kroniğini kale- garistasyon türü kamu yapıları; adları ve me almıştır. Elyazması aslı Fransız Kraliyet gabarileriyle gösterilmiştir. 1925 yılında Kitaplığında bulunan bu eser, Natalis de Harita ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün Wailly tarafından yayınlanmıştır. Villekurulmasıyla İstanbul’un kadastral hariHardouin’in yazdığı bu kronik tarafsız değil- taları yapılmaya başlanıldığında “Alman Mavileri” baz olarak kullanılmıştır. 3 cilt dir. Haçlı davasını haklı göstermek amacını olarak tasarlanmıştır. 1. ciltte Üsküdar, gütmektedir. Ama satır aralarından Latin Kadıköy, Beşiktaş’ın bir kısmı yer almaktadır. istilåsının gerçek yüzü hakkında oldukça geniş bir bilgi edinmek mümkündür. Örneğin, 2. ciltte Beyoğlu, Eminönü ve Fatih’in çok az Haçlı ordularının İstanbul’da yaptığı yağma- bir bölümü yer almaktadır. 3. cilt ise Fatih, Eyüpsultan bölgelerini kapsamaktadır. yı anlatırken “... dünya yaratılalı beri, hiçbir Planlarda aranılan yerleri rahat bulabilmek kentten bu kadar ganimet sağlanmamıştı” için kitabın başına bir anahtar pafta konuldemesi bile taraflı bir görgü tanığı için bir muştur. Ayrıca cilt ve pafta numaralarının itiraf gibidir. Batı, Türkleri, hep İstanbul’un yer aldığı yaklaşık 14.000 adet semt, cadde, parlaklığına son vermekle suçlamıştır. sokak ve bina dizini yer almaktadır. Alman Ancak bu kitap, İstanbul’daki medeniyetin Türkler tarafından yok edildiğinin değil, tam Mavileri mimarlar, şehir plancıları, avukatlar, tarihçiler ve diğer araştırmacılar için çok tersine Haçlılar tarafından karartılan bir medeniyetin Türklerce yeniden parlatılmış önemli bir kaynaktır. olduğunun ispatıdır. Fetihten sonra kurulan Latin İmparatorluğu‘nun ve başa geçen Fransız imparatorların tarihini de kapsayan

İSTANBUL

No. 34

34 - MÉRY, [FRANÇOIS JOSEPH PIERRE] Constantinople et la Mer Noire. Illustrations de MM. Roargue Frères. Paris: Belin-Leprieur et Morizot, 1855. 1. baskı. xi, 495, [2] s., [2] s. yayın listesi ve metin dışında 21 çelik baskı gravür (6’sı renkli), 27.5 x 18.5 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları bez cildinde. TL 1.500 (€ 469)

Gravürlü bir İstanbul ve Karadeniz seyahatnamesi

Dönemin tanınmış bir hikâye ve oyun yazarı olan Méry, 1822’de İstanbul’a gelmiştir. Varna, Trabzon ve Sinop gibi Karadeniz’in önemli limanlarını da gezen Méry, izlenimlerini bu eserinde toplamıştır. Kitap esas olarak iki kısımdan oluşmaktadır. İlk kısım İstanbul tarihine ayrılmıştır. Bizans dönemi için Bizans’lı Phrantzès ve diğer Yunanlı tarihçilerden yararlanan Méry, Osmanlı dönemi için de ünlü tarihçi Hammer’i kaynak olarak almıştır. Yazarın sanatçı kişiliğine uygun bir biçimde kaleme almış olduğu ikinci bölümde ise, kitaplardan uzak, başka türlü bir şehir tarihi anlatılmak-

tadır. Anıtlar, günlük yaşam kesitleri, sokak köpekleri, hamamlar, kentteki yabancılar, kahveler, efsaneler, meddah ve karagöz gibi yabancıları şaşırtan her şey bu bölümde ele alınmaktadır. Dönemin ünlü taşbaskı sanatçıları ve hakkâklarından Rouarge kardeşler tarafından yapılmış olan nefis çelik baskı gravürleri, bu nadir esere ayrıca değer katmaktadır. Gravürlerden bazıları, döneminde renklendirilmiş olup, çeşitli kent, insan ve toplumsal yaşam sahnelerini içermektedir.

e İSTANBUL

No. 35

35 - CRAVEN, ELIZABETH (Lady) A journey through the Crimea to Constantinople. In a series of letters from the Right Honourable Elizabeth Lady Craven, to his Serene Highness the Margrave of Brandebourg, Anspach, and Bareith. Written in the year M DCC LXXXVI [1786]. London: G. G. J. and J. Robinson, M DCC LXXXIX [1789].. İlk baskı. [4], 327, [1] s., 1 katlanan bakır baskı harita, 1’i katlanan 6 bakır baskı gravür levha 28x22 cm. Atabey 297; Weber II 614; Blackmer 424. Sırtı ve köşeleri deri, kapakları ebrulu yeni cildinde. TL 1.500 (€ 469)

Türkiye’yi gezen ilk kadın seyyahlardan Lady Craven’ın mektupları 1783’te eşinden ayrılan Lady Elizabeth Craven, aynı yıl başladığı gezileri sonunda İstanbul’a ulaşmıştır. Sonradan evleneceği erkeğe hitaben mektup tarzında kaleme almış olduğu seyahatnamesi, 15 Haziran 1785 ile 30 Ağustos 1786 tarihleri arasını kapsar. Fransa, İtalya ve Rusya üzerinden Kırım’a ulaşmış ve oradan da İstanbul’a gelmiştir. Kırım ve İstanbul, seyahatnamenin asıl eksenini oluşturur. Lady Craven, İstanbul’da dönemin Fransa elçisi olan ünlü gezgin ve araştırmacı Choiseul-Gouffier ile birlikte ikamet etmiş olduğu için, mektupları bu ünlü kişinin faaliyetleri hakkında birçok ilginç tesbit ve yorum içermektedir. Lady Craven’ın bu seyahatnamesi, oldukça erken sayılabilecek bir tarihte Osmanlı ülkesini gezen ilk kadın gezginlerden biri olması dolayısıyla, seyahatname edebiyatı içinde özel bir yer işgal eder. Ayrıca eser, dönemin Türkiye’sinin toplumsal ve siyasal tarihi için önemli bir kaynak olarak dikkat çekmektedir.

İSTANBUL

36 - PARDOE, Miss JULIA, The Beauties of Bosphorus. Views of Constantinople and its Environs, from Original Drawings by W. H. Bartlett. London: Printed for the Proprietors, and sold by George Virtue Publisher, 1838 . 164, [8] s., m.d. 75 çelik kalıp baskısı gravür ve 1 harita, 29 x 23 cm. Döneminin bez cildinde TL 2.750 (€ 859)

Ünlü gravür ressamı Bartlett’la birlikte İstanbul’u gezen Miss. Julia Pardoe’nun kaleme aldığı bu eser, İngilizlerin 19. yüzyılın sonlarında geliştirmiş oldukları “gravürlü kitap” geleneğinin en güzel ve tipik örneklerindendir.

İlk baskısı 1838 yılında yapılan ve özellikle Kırım harbinden sonra tekrar basılan bu eser, İstanbul hakkında yayınlanmış gravürlü kitapların en meşhurlarından biridir. İstanbul ve çevresindeki tarihi yapıları ve şehir hayatındaki ilginç mekânları aslına son derece uygun olarak resimleyen Bartlett’in çizimleri esas alınarak basılan gravürlerin yanı sıra, Julia Pardoe’nun ayrıntılı biçimde anlattığı İstanbul’daki gündelik hayat, bu kitabın değerini arttıran unsurlardır.

e İSTANBUL

-Gravürleri ile ünlü bir İstanbul seyahatnamesi-

Ülkemizde yaklaşık otuz yıl kalan İngiliz rahibi Robert Walsh’un, İstanbul ve Anadolu’daki tarihi yerler hakkındaki eseri... Walsh’un Türkiye macerası 1820 yılında İstanbul’da başlar ve II. Mahmud’un saltanat yıllarının sonuna kadar devam eder. Walsh, bu yıllarda sadece İstanbul’u tanımakla kalmaz, İzmir, Manisa, Anadolu ve Balkanlardaki tüm önemli merkezleri ziyaret eder. Gezip gördüğü arkeolojik kalıntıları bir tarihçi ciddiyeti ile tasvir eden Walsh, çevresine sadece bir rahip olarak değil, bazen bir arkeolog, bazen bir seyyah, zaman zaman da bir antropolog gözlüğü ile bakar. Kitap, İstanbul’un tarihî bir çerçeve içersinde verilmesiyle başlar. Haliç, Beyoğlu, Rumeli ve Anadolu Hisarları, camiler, kiliseler, çeşmeler, Padişah sarayları, Yedikule zindanları, Kapalı Çarşı, Bursa ve Olympus dağı (Uludağ), İzmir, Efes harabeleri, v.b. önemli yerler, çizimlerin çoğunu Thomas Allom’un yaptığı çok güzel çelik baskı gravürlerle süslenerek tasvir edilmiştir. Yalnız Thomas Allom’un adının geçmesine rağmen, çizimlerin bir kısmı, aralarında F. Hervé’nin de bulunduğu başka sanatçılar tarafından gerçekleştirilmiştir.

No. 37

37 - [WALSH ROBERT THOMAS ALLOM (resimleyen)], Fisher’s illustratios of Constantinople and its environs. London: Peter Jackson, c 1840. 2 cilt bir arada (94 s., metin dışında 2’si harita olmak üzere [48] çelik baskı gravür; 84 s., metin dışında [49] çelik baskı gravür, 28.5 x 22.5 cm. Döneminin sırtı ve köşeleri deri, kapakları bez orijinal cildinde. TL 2.900 (€ 906) 18

İSTANBUL

Bir İstanbul aşığı ve Türk dostu Fransız romancı Pierre Loti’nin eserleri 1850-1923 yılları arasında yaşamış ünlü Fransız yazarı Pierre Loti ülkemize birkaç defa gelmiş ve Türk/Osmanlı karakterlerinin son derece hoş biçimde canlandırıldığı romanlar yazmıştır. şark’ın gizemli yapısına vurgun olan Loti için eski İstanbul sürekli olarak bir esin kaynağı olmuştur.

No. 38

No. 39

No. 40

38 - LOTI, PIERRE Le désert. Paris: Carlman Levy, tarihsiz. ii, 258 s. 17.5 x 12 cm Döneminin bez cildinde. TL 70 (€ 22)

39 - LOTI, PIERRE Vers Ispahan. Paris: Calmann Lévy, 317 s. 18 x 12 cm. Döneminin bez cildinde TL 150 (€ 47)

Loti’nin Filistin ve Kutsal Topraklar (Holy land)’a yaptığı gezinin ürünü olan ve “Ramuncho” ve “Jerusalem” ile birlikte Kutsal topraklar üçlemesinin ilk kitabı

İran’da deve katarıyla yapılan maceralı bir seyahat ve Batılı’nın gözüyle Doğu’nun gizem- Loti’nin subay olarak bulunduğu li hayatı işlenmiştir. Fransız yardımcıları ve Kamboçya’nın Angkor şehrine dair Acem uşakları eşliğinde at sırtındaki Loti önce yazıları... bir hafta kaldiği şiraz’a, oradan da İsfahan’a ulaşır. Burada ne bir kervansarayda yer bulabilir, ne de şehrin sakinleri tarafından misafir edilir. Sonunda bir Rus prensinin evinde kalır. Gezdiği yerleri başarıyla anlatan Loti’nin seyahatinde kadınlara önemli bir yer ayrılmıştır.

Deve katarıyla İran!a yolculuk

40 - LOTI, PIERRE Un pélerin d’angkor. Paris: Calmann-Levy, 1912. Birinci basım. 234 s. 19x12 cm. Döneminin sırtı ve köşeleri deri, kapakları bez cildinde. TL 150 (€ 47)

e İSTANBUL

41 - LOTI, PIERRE [JULIEN VIAUD] Aziyadé. Illustration d’Aguste Leroux. Paris: Calmann-Lévy, 1936. [2], 247, [1] s., m.i. Auguste Leroux tarafından gerçekleştirilmiş 21 renkli levha, 22.5 x 17.5 cm. Vélin kağıdına basılmış “Edition original” nüsha. Yayıncısının karton cildinde. TL 750 (€ 234)

Auguste Leroux’nun nefis tabloları ile Aziyade’nin resimli ve özel bir baskısı

Aziyade, 1876 yılında İslâm Bey adı ile Türk ordusuna gönüllü yazılarak 1877’de Kars istihkâmlarında şehit olmuş bir İngiliz deniz subayının romanıdır. Bu kişi gerçekte, deniz subayı olarak Türkiye’de bulunmuş olan Loti’nin bizzat kendisidir. Ünlü Fransız yazarı Pierre Loti, Gladiateur adlı gemiyle ilk kez Selânik’e geldiğinde Aziyade adlı 19 yaşında Çerkes asıllı bir Türk kadınına aşık olarak Aziyade’nin peşinden İstanbul’a gelir. Aziyade (Leyla - Azize Ayşe) ile birlikte Eyüp’te günümüzde şark Kahvesi olarak işletilen evde yaşayan Loti, Türkçe’yi, Türk geleneklerini öğrenerek benimsemiş ve Türkleri içten sevmiştir. Aziyade, aslında bir yandan Loti’nin aşk serüveni, diğer yandan da yazarı büyüleyen İstanbul şehrinin övgüsüdür. Aziyade, Loti’nin Doğu medeniyetine bakışı, Doğuyu tanımaya çalışmasıdır.

No. 41

İSTANBUL

No. 42

42 - LALLEMAND, C. Ram-fighting at the Persian khan, Constantinople. Tahta klişe gravür (Wood engraving). 26 x 35 cm. [1866]. Çıktığı yer: [The Illustrated London News] Paspartu içinde. TL 50 (€ 16)

İstanbul’da bir koç dövüşü 43 - İSTANBUL YANGIN GRAVÜRÜ, Burning of the old Seraglio, Constantinople. Tahta klişe gravür (Wood engraving). 18 x 24 cm. London: 1863. Çıktığı yer: Illustrated London News, 5 September 1863. Paspartu içinde. TL 50 (€ 16)

No. 44

Tarihi İstanbul’un büyük kısmını harap eden yangınlar, özellikle 20’nci yüzyılın başlarında peş peşe gelmiştir. Genellikle poyraz rüzgarıyla Haliç kıyısında başlayan yangınlar, hızla ilerleyerek İstanbul’un tamamına yakınını kül etmiştir.. Öyle ki, halk arasında “İstanbul’un yangınları olmasa evlerinin eşikleri altından olurdu” sözü yayılmıştır.

45 - [KAĞITHANE - CENDERE VADİSİ GRAVÜRÜ], Courses a Constantinople dans la vallee Djendereh - Boghaz (Voir de Bulletin) Ağaç klişe (Wood engraving). Siyah beyaz. 16 x 24 cm. 186?. Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

44 - İSTANBUL SOKAK SATICILARI, İstanbul’da Cendere Vadisi’nde binicilik dersleri Tahta klişe gravür (Wood engraving). Sonradan renklendirilmiş. 24 x 18 cm. 18??. Çerçeveli. TL 75 (€ 23)

No. 43

No. 45

e İSTANBUL

No. 46

No. 47

No. 49 No. 48

48 - BLACKWOOD, LADY ALICIA (1818 - 1913) Scutari. Bosphorus. Crimea. Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 55 x 37 cm. Bristol: [1857]. Çıktığı yer: Blackwood, Lady Alicia, Scutari, the Bosphorus, and the Crimea; The Crimea (Volume I); Baskı sanatçısı: Joanne Lavars. Kazıma sanatçısı: [Blackwood, Lady Alicia]. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63)

46 - GOING TO A MINISTER’S BALL AT CONSTANTINOPLE, Going to a Minister’s ball at Constantinople: Sketch by our special artist. Tahta klişe gravür (Wood engraving). Orijinal renkli. 175 x 24 cm. 18??. Çıktığı yer: ILN Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

Tahtırvanla resmi bir gece davetine gidiş.

Tahtırevan ya da sedan, genelde insanların omuzlarında, bazen de deve, fil, at gibi hayvanlara yüklenerek götürülen, üstü örtülü, insan taşınan, tekerleksiz araçtır.

Üsküdar Selimiye’deki İngiliz Mezarlığı

Lady Alicia Blackwood, 1855 ve 1856 yıllarında doktor olan eşi ile birlikte Kırım’da bulunmuş bir yazar ve ressamdır. 1857’de “Scutari, The Bosphorus And The Crimea” adlı kitabı, 1881’de de “A Narrative of Personal Experiences & Impressions During A Residence on the Bosphorus throughout the Crimean War” adlı kitabı yazmıştır. Her ikisi de bir kez basılmış çok nadir kitaplardır.

47 - GIRARDET, R. Der Atmeidanplaz in Constantinopel. Tahta klişe gravür (Wood engraving). Siyah beyaz. 15 x 235 cm. 18??. Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

Sultan Ahmet meydanı

İSTANBUL

No. 51

No. 50

49 - COCHIN, C[HARLES]-N[ICOLAS] Chapelle Sepulchrale de Mohammed II, Chapelle Sepulchrale de la Validé Sultane Gul Bahhar Khatunn mére de Bayézid II. Bakır gravür (Copper engraving). 34 x 52 cm. 1787. Levha No:34-35. Baskı sanatçısı: Chenu. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63)

Fatih Sultan Mehmet’in ve annesi Gülbahar Hatun’un türbelerinin içi 50 - COCHIN, C[HARLES]-N[ICOLAS] Mausolee du grand vezir Raghib Pascha. Bakır gravür . Siyah beyaz. 41 x 28 cm. [175?]. Levha No:24. Kazıma sanatçısı: C. L. Lingee. Çerçevesiz. TL 225 (€ 70)

No. 52

52 - [DE BRUIN, CORNELIUS ] Boğaz’dan Karadeniz’e Çıkış ve Bahçeköy’de Su Kemerleri. 3 parçalı gravür. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 29 x 37 cm. [1698]. Levha No:32. Çerçevesiz. TL 400 (€ 125)

Koca Mehmed Ragıp Paşa’nın türbesi 51 - CONSTANTINOPLE MARCHANDS TURCS, BUCHERONS TURCS, BOSPHORE, EAU DOUCE D’ASIE, 3 adet: Türk tüccarlar, Türk oduncular ve Göksu. Fotogravür (Photo engraving). Siyah beyaz. 23 x 32 cm. Çerçevesiz. TL 225 (€ 70) 23

e İSTANBUL

53 - [CHATELAIN, HENRI ABRAHAM] (1684 - 1743) Etat abregé de la Maison du Grand Seigneur, de ses revenus et le gouvernement civil, militaire et ecclesiastique de cet Empire. Vue du Serrail de Constantinople; Vue de Constantinople; Vue de Sainte Sophie. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 34 x 45 cm. Amsterdam: [1714]. Çıktığı yer: Atlas Historique. Tome 4. Levha No:39. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141) Gravürde Topkapı Sarayı, Tarihî Yarımada ve Ayasofya Camii resmedilmiştir. Metin kısmında İstanbul; Padişah ve üst düzey saray görevlileri; Osmanlı İmparatorluğu’nun sivil, askerî ve dinî yönetimi, sancaklar ve gelirleri; devlet giderleri; Türklerin dinî inançları ve dinî yapıları hakkında bilgiler verilmiştir.

No. 53

54 - [PROBST, GEORG BALTASAR] (1732 - 1801) Vue du superbe temple de S.te Sophie aujourd’huy mosquee principales a Constantinople. Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 27 x 44 cm. Paris: c [1750]. Atölyesi: Mondhare. Kazıma sanatçısı: Georg Matth€us Probst.. Çerçeveli. TL 600 (€ 188) No. 54

Özellikle dünyadaki önemli mimari eserlerin optik görünümlerinin gravürlerini yapmak konusunda dünya çapında ün yapmış olan Augsburg’lu hakkâk ve yayıncı George Balthasar Probst’un Ayasofya’yı resmettiği eseri 55 - PRÉAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [DOLMABAHÇE GRAVÜRÜ] Vue de la Vallée de Dolma-Baktché. Akuatint (Acquatint). 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle, 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du

No. 55

İSTANBUL

Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Yeni çerçevesi içinde. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188) 56 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] (1787 - 1827) [EYÜP GRAVÜRÜ] Vue du Fond du Port et du Bourg d’Eyub. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 265 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

No. 56

19. yüzyıl başında Eyüp görünümü... Sahil sarayları... 57 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [KAĞITHANE KASIRLARI GRAVÜRÜ] Vue de la maison impériale des eaux douces d’Europe. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

No. 57

Denizden doğru Göksu sahiline ve çayırına bakış 58 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [YEDİKULE GRAVÜRÜ] Vue de la porte dorée. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 265 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

Yedikule’de Bizans’ın Altın Kapı’sı...

No. 58

e İSTANBUL

59 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [TOPHANE MEYDANI ] Vue de la place de Top Khané. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

Tophane Meydanı, Tophane Çeşmesi ve Mimar Sinan’ın Kılıç Ali Paşa Camii

No. 59

60 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [FENERBAHÇE GRAVÜRÜ] Vue de Fener-Bakcthé et de la Campagne de Chalcédoine Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. TL 600 (€ 188)

Fener’den Kadıköy’e doğru bakış

No. 60

61 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [KANUNİ’NİN TÜRBESİ] Vue du tombeau du Sultan Suleîman. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

No. 61

İSTANBUL

62 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [ANADOLU HİSARI] Vue D’anadolihissar Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188) 63 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] [GÖKSU] Vue du kiosk des eaux douces D’Asie Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 27 x 43 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188) 64 - [CHATELAIN, HENRI ABRAHAM] Bosphore de Thrace. 1- Vue de Constantinople du côté du Bosphore. 2Aqueduc de Constantinople. 3- Colomne de Pompée. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 38 x 44 cm. Amsterdam: 1714. Çıktığı yer: Atlas Historique. Levha No:Tom: V, No. 9, P. 22.. Çerçevesiz. TL 650 (€ 203) Henri Chatelain’in 1705-1720 yıllarında Amsterdam’da yayınlanan 7 ciltlik eseri “Atlas Historique”ten alınmıştır. Metinler Nicholas Gueudeville, haritalar Chatelain tarafından hazırlanmıştır. “İstanbul Boğazı’nın Trakya Yakası” adlı levha, 3 gravürden oluşmaktadır. 1 numaralı gravür, Üsküdar’dan bakışla, tarihî yarımadayı tasvir etmekte, 2 numaralı olan “Aqueduc de Constantinople” yani İstanbul su kemerlerinden birini, 3. gravür de, Karadeniz girişinde, Boğaz’ın en dar olduğu kısımda bir zamanlar var olan, ve Pompeus’un Mitridat’ı yenip zafer abidesi olarak yaptırdığı Pompeus kolonunu resmetmektedir.

No. 62

No. 63

No. 64

e İSTANBUL

65 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Les Dervichs dans leur Temple de Péra, achevant de tourner. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 44 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: J. B. Scotin.. Çerçevesiz. TL 750 (€ 234)

Galata Mevlevihanesi’nde bir sema ayini No. 65

No. 66

66 - LAURENS, J[ULES] Stamboul. Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 21 x 29 cm. Levha No:146. Atölyesi: Imp. Bertauts. Çerçevesiz. TL 750 (€ 234)

gelir. 1845’te tarihsel konularda yapılmış manzara resimlerinin katıldığı yarışmada başarısız oluşu cesaretini kırsa da, coğrafyacı ve biliminsanı Xavier Hommaire de Hell ile tanışması hayatını değiştirir. Fransız hükümeti De Hell’e Karadeniz, Hazar Denizi ve bu denizleri çevreleyen ülkelerde coğrafya ve tarih alanlarında bilimsel araştırmalar yapma görevini vermiştir. Bir yıllık ön araştırma ve inceleme devresinden sonra, Anadolu ve İran yolculuğu için 18 Mayıs 1846’da Toulon’dan yola çıkan De Hell ve eşinin yanında 21 yaşındaki ressam Jules Laurens da vardır.Laurens, yol arkadaşlarıyla birlikte önce İstanbul’un her tarafını dolaşarak; surların, camilerin, çeşmelerin, mezarların resimlerini yapar.

Ünlü Oryantalist ressam,desinatör, gravürcü Jules Laurens’in çok nadir bir acquatint İstanbul gravürü

Sanatçı bir ailenin çocuğu olan Jules-Joseph-Augustin Laurens (1825-1901), resim eğitimi aldıktan sonra, on yedi yaşında Paris’e

İSTANBUL

No. 67

67 - GUDENUS (Baron), PHLIPP FERDINAND VON Vue de Ters-Hana et Kassim - Pacha faubourgs de Constantinople. De la leurs Environs situes a l’Occident de la ville principale. Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 30 x 39 cm. Augsbourg - Vienne: Académie Impériale, [1740]. Çıktığı yer: “Collections de Prospects et Habillements en Turquie, desinés aprés Nature par le B. de G. et dediés, á ses Excellences Messeigneurs Les Ambassadeurs, qui sont, et qui ont eté á Constantinople” Kazıma sanatçısı: J[ohann] G[ottfried] Thelott. Çerçeveli. TL 950 (€ 297)

ve üzerinde Fransa Kralına ithaf yazısı olan çizim Sarayburnu ndan başlayarak Eyüp e kadar uzanmaktadır. Gudenus bu çizimleri yaparken Seigneur de Riben in İstanbul planından yararlandığını belirtir. Çizimlerin şehir planı ile çakıştırılması ve bu nedenle de konumlarının doğru olarak belirlenmesi bu gravürlerin büyük başarısıdır. Eser, yan yana getirilmesi durumunda Péra’daki İsveç Sarayı ile Okmeydanı arasındaki bölgeyi gösteren 3.8 m uzunluğunda 180 derecelik kesintisiz bir panoramanın levhalarından biridir. Bu gravürlerinin herbirinde olduğu gibi bu gravürde de önemli semt ve binalar numara ile işaretlenmiş ve gravürün alt kısmında bunların Fransızca ve Osmanlıca olarak açıklamaları verilmiştir. Gravürler Alman gravür sanatçısı Johann Gottfried Thelott (1711-1775) tarafından Philipp Ferdinand von Gudenus’un (1710-1783) çizdiği resimler kullanılarak kazınmıştır. Belgrad antlaşması görüşmelerinde Baron de Gudenus’un çadır arkadaşı olan Fransız elçisi M. de Villeneuve’ün sekreteri M. de 1700’lü yılların İstanbul’unu gözler önüne seren Baron Peyssonnel, Gudenus’un resimlerini şöyle takdir ediyor: “Gudenus Gudenus’un panoramasından bir gravür mükemmel desen çiziyor ve bu ülkedeki yaşam tarzı üzerine ne bu Osmanlı İstanbul’u hakkındaki objektif bilgiler, batılı gezgin ve reskadar çok sayıda, ne de bu kadar doğru desen görülmedi, manzara samların yapmış oldukları gravür karelerinden oluşan panoramalarla resimleri de olabildiğince kesinlikle çizilmiş. ” Baron de Gudenus’un bugüne taşınabilmiştir. Bu panoramalar arasında özellikle von Türkiye’de kaldığı sürece yaptığı resimler ve gravür için hazırladığı Gudenus un çizimi, detayları ve paftaların altına yaptığı açıklamalar levhalar, Gudenus ailesi tarafından Gratz yakınlarındaki Tannhausen nedeniyle önemlidir. Beyoğlu ndaki İsveç Elçiliği bahçesinden çizilen şatosunda korunmaktadır.

e İSTANBUL

68 - VEDUTA DELLA CITTA DI COSTANTINOPOLI, Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 225 x 335 cm. 175?. Çıktığı yer: Münferit baskı Çerçeveli. TL 950 (€ 297)

İtalyan bir sanatçının gözünden Lale devrinde Bağlarbaşı tepelerinden Üsküdar ve İstanbul’un görünümü

Gerek ön planda resmedilen insanların kıyafetlerinden, gerek bugün Üsküdar Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi’nde yer alan ve 26. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından 1758’de yapımına başlanarak 1760 yılında ibadete açılan Ayazma Camii’nin resimde yer almamış olmasından dolayı bu gravür 1750’li yılların ortalarına tarihlenebilmiştir.

No. 68

No. 69

No. 70

İSTANBUL

No. 71

69 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] Vue des etablissemens de la marine Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 31 x 76 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. TL 1.000 (€ 313)

Kasımpaşa Haliç Tershanesi

70 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] Vue de Constantinople, depuis la pointe du sérail jusqu’ala tour du janissaire aga Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 31 x 76 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. TL 1.000 (€ 313)

71 - PREAULT, [MICHEL FRANÇOIS] Vue de la partie méridionale de Constantinople Akuatint (Acquatint). Siyah beyaz. 31 x 76 cm. Paris: H. Nicolle , 1817. Çıktığı yer: CHARLES PERTUSIER Promenades Pittoresques dans Constantinople et sur les Rives du Bosphore. Kazıma sanatçısı: B. Piringer. TL 1.000 (€ 313)

Sarayburnu’ndan Ağa Kapısı’na kadar bir perspektiften İstanbul

Salacak’tan Sarayburnu’nun görünümü

Michel-François Preault, bir Fransız mimardır. 1796’da Osmanlı ordu ve donanmasına iş yapan bir Fransız mühendislik şirketi ile birlikte İstanbul’a gelmiştir.Preault, 1827 yılı sonlarına kadar İstanbul’da kalmış ve bu süre zarfında çeşitli yönleriyle İstanbul’u konu alan birçok tablo yapmıştır. Eserlerine Andréossy ve Clarke’ınkiler gibi ünlü seyahatnamelerde de rastlanmasına rağmen genellikle Charles Pertusier için çizimler yapmıştır. Topçu subayı olan Pertusier (1779-1836) İstanbul’da Fransız sefiri Comte Andréossy’nin yanında 1811-1814 yılları arasında askeri ataşe olarak bulundu. Bu dönemde şehri semt semt gezen Pertusier, gezilerini belli bölüm başlıkları halinde kaleme alarak İstanbul tarihi için belge değerinde olan bu eserini yazmıştır. Yukarıdaki gravürler, Charles Pertusier’nin “Promenades Pittoresques dans Constantinople, (1815) “ adlı eserinin son derece nadir bulunan atlasından çıkmıştır. Gayet usta bir ressam olan Preault’un çizimleri Melling’in gravürleri gibi eski istanbul’u ebedîleştiren belgelerdir. Gravürlerden biri bugün tamamen ortadan kalkmış olan Kâğıthane kasrını, diğeri ise İstanbul Boğazı’nın girişini göstermektedir.Siyah ve beyaz arasındaki bütün tonların ustaca yansıtılabilmesine olanak veren akuatint baskı tekniğinin en iyi örneklerinden biri olan bu gravürlerin kalıpları ise B. Pringer tarafından yapılmış ve Fransa Kralına iş yapan bir matbaada basılmıştır.

e İSTANBUL

72 - PICART, B[ERNARD] (1673 - 1733) Enterrement des Turcs de Constantinople. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 35 x 42 cm. [Paris]: 1729. Çıktığı yer: Histoire générale des cérémonies, moeurs et coutumes religieuses de tous les peuples du monde ... Levha No:Tom. V. No. 10. Kazıma sanatçısı: J[acob]. Folkema. Çerçevesiz. TL 250 (€ 78)

İstanbul’da bir cenaze töreni

No. 72

No. 73

73 - PICART, B[ERNARD] [JEAN BAPTISTE VAN MOUR’dan] (1673 1673 - 1733 1733) La danse des deruis. Bakır gravür (Copper engraving). 33 x 42 cm. [Paris]: 1731. Çıktığı yer: Jean Frederic Bernard’ Picart” Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde” 1723-43 Kazıma sanatçısı: J. Folkema, [Fobje]. Metal çerçeveli. TL 950 (€ 297)

Galata Mevlevihanesinde dans eden dervişler

Ünlü Fransız gravürcü Bernard Picart, kendisi de gravürcü olan bir babanın (Etienne Picart) oğludur. Paris’te doğdu ve Amsterdam’da öldü.

Eserlerinin çoğu kitap resimlemeleridir. İncil ve Ovid resimleri bilinen iyi örneklerdir. Picart’ın en ünlü eseri 1723 - 1743 yıllarında muhtelif baskıları yapılan “Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde,” adlı butun dunyadaki insanlarin seremonileri, gelenekleri ve dinlerini anlatan ansiklopedik eseridir. Bu eseri Jean-Frederick Bernard yazmış, Picart resimlemiştir. Çok ciltli olan bu eserin son cildi Osmanli imparatorluguna ayrılmıştır. Bu dev projenin sonunu gormeye omru vefa etmemis olsa da eserdeki sayisiz gravurü bizzat resmetmiş ve kazımıştır. Bazi gravurler olumunden sonra Picart’nin çizimlerine sadik kalarak ogrencileri tarafindan yapılmıştır. Aydınlanma çağının ilginç entelektüel kişiliklerinden biri olan Picart, gravurun sanatsal olarak resimden değersiz kabul edilmesine karşı çıkan yazılarıyla henüz embriyo devrindeki grafik sanatının en eski ve iyi temsilcilerinden biridir

İSTANBUL

74 - TAŞBASKISI HALK RESMİ, Galata’dan Sarayburnu’na doğru İstanbul Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 37 x 49 cm. 193?. Çerçevesiz. TL 350 (€ 109)

No. 74

75 - TAŞBASKISI HALK RESMİ, İstanbul Ayasofya Camii Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 33 x 49 cm. 193?. Çerçevesiz. TL 700 (€ 219)

No. 75

76 - TAŞBASKISI HALK RESMİ, İstanbul Ayasofya Camii [2] Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 37 x 49 cm. 193?. Çerçevesiz. TL 700 (€ 219)

Türk Özgün Baskıresim sanatının primitif ve özgün örneklerinden

No. 76

e İSTANBUL

77 - TAŞBASKISI HARİTA, Bosphorus / Dardanellen. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 23 x 15 cm. [1888]. Paspartu içinde. TL 75 (€ 23)

78 - OSMANLI DÖNEMİ PETNAHOR AKPINAR [İSTANBUL - GÖKTÜRK VE KEMERBURGAZ] CİVARI HARİTASI, Ölçek: 1:25.000. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 45 x 50 cm. İstanbul: 1330 mali [1914]. Atölyesi: Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Matbaası. TL 100 (€ 31)

No. 77

1958 yılına kadar adı Petnahor olan Göktürk Belde’si ismi bu tarihte devlet tarafından “Göktürk” olarak değiştirilmiştir. Petnahor ismi Rumca kökenli olup, “Horozlu Köy ” anlamına gelmektedir.

79 - OSMANLI DÖNEMİ ÇAMLICA VE CİVARI [İSTANBUL] HARİTASI, Ölçek: 1:25.000. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 47 x 52 cm. İstanbul: 1333 mali [1915-16]. Atölyesi: Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Matbaası. TL 100 (€ 31)

Çamlıca’dan Marmara sahiline kadar olan bölgenin haritası: Kısıklı, Bulgurlu, Caddebostan, Erenköy, Bostancı, Maltepe, Kozyatağı, İç Erenköy...

No. 78

1877-1878 Osmanlı-Rus harbinden sonra, 1880 yılında, Erkan-ı Harbiye Umumi Reisliği (Genelkurmay Başkanlığı) bünyesindeki Beşinci şube, harita ve fen işleriyle görevlendirilmiştir. İstanbul ağırlıklı olmak üzere, Osmanlı İmparatorluğu’nun bazı vilayetleri ile Türkiye’nin çeşitli şehirlerinin fiziki, kadastral veya idari yapılanmalarını gösteren plan koleksiyonu, birbirleriyle devamlılıkları açısından incelendiğinde, şehir mekanlarının Osmanlı’dan cumhuriyete geçirdiği değişim irdelenebilir. Pek çok amaçla çizilen harita ve planlar, şehircilik tarihi, askeri, sosyal, ekonomik, idari tarih gibi pek çok konunun aydınlanmasında kaynak teşkil edebilir. Ayrıca içinde yaşadığımız kentlerin güncel yapısını tarihsel bir perspektif içinde anlamlandırmamızı, şehirlerdeki tarihsel miras ve dokunun korunması konusunda hassasiyetlerin geliştirilmesini ve böylece daha sağlıklı şehir planlamalarının oluşturulmasını sağlayabilir.

Kaynak: http://www.obarsiv.com/ No. 79

İSTANBUL

80 - OSMANLI DÖNEMİ TRAKYA HARİTASI (BURGAZ, KIRKKİLİSE (KIRKLARELİ), İSLİMYE, EDİRNE], Ölçek: 1:210,000 Mebde-i Tul Paris’ten itibar olunmuştur. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 63 x 71 cm. İstanbul: TL 100 (€ 31)

No. 80

81 - FAYARD, ARTHEME (Yayıncı) Plan de Constantinople. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 26 x 42 cm. [Bruxelles]: Fayard, [1877]. Çıktığı yer: Atlas Universel Levha No:59. Atölyesi: Imp. Becquet. Kazıma sanatçısı: R. Hausermann. Çerçevesiz. TL 150 (€ 47)

Üzerinde eski yazı ile “İslambol” yazan Brüksel baskısı bir İstanbul haritası No. 81

82 - BERNARD THULLIERS ATLAS, [İSTANBUL BOĞAZI HARİTASI] Bosphore de thrace ou canal de la mer noire. Lieues de France de 2500 toises [1 : 27 000]. 5000toises Francaises. Bakır gravür (Copper engraving). 26 x 41 cm. [Paris]: [1801]. Çıktığı yer: [Bernard Thulliers Atlas pour servir au voyage dans l’Empire Othoman l’Egypte et la Perse] Levha No:2. Kazıma sanatçısı: Sampierdarena. Çerçevesiz. TL 500 (€ 156) No. 82

e İSTANBUL

83 - NIEBUHR UND VON HAMMER, [İSTANBUL HARİTASI] Grundrisse von Constantinople Galata und Scutari Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 33 x 43 cm. Coblenz [Almanya]: C. V. Sommerlatt , Lahr, [1828]. Çıktığı yer: Zrecin, J.; Kloß, Wilhelm: Beschreibung der Kaiserstadt Constantinopel, ihrer Umgebungen, der Sitten und Gebr€uche daselbst. 1828 Baskı sanatçısı: Gebr. Becker. TL 750 (€ 234)

Zrecin’in İstanbul’u anlatan nadir eserinin içindeki İstanbul haritası: Hammer ve Niebuhr’a göre İstanbul, Galata ve Üsküdar 84 - [GRELOT], [GUILLAUME JOSEPH] (1630 - 168?) La ville et le port de Constantinople. Le Blond Cum Privil. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 25 x 44 cm. [Paris]: [1680]. Çıktığı yer: Guillaume-Joseph Grelot Relation d’un voyage de Constantinople Çerçevesiz. TL 1.000 (€ 313)

No. 83

Grelot’un 1680 ve 1689 arasında sadece 3 kez basılmış olan Fransızca edisyonundan bir İstanbul gravürü

Orijinal adı “Relation Nouvelle d’un Voyage á Constantinople” olan seyahatname kitabı ile tanınan Fransız seyyah ve bilim adamı Grelot, 1671 - 1676 yılları arasında Jean Chardin ile birlikte Doğu Akdeniz ve İran’ı dolaştı. İstanbul’un Ayasofya ve benzeri önemli anıtlarının ilk olarak planını çıkaran Grelot İstanbul’da bir süre kalmıştır. 1830’lu yıllarda Texier ve Fossati’nin Ayasofya hakkındaki kitaplarının yayımlanmasına kadar Grelot’un yaptığı Ayasofya planı bu konuda en temel referans olarak geçerliliğini korumuştur. Ayrıntılı İstanbul panoraması çizimleriyle tanınan Grelot, Ayasofya ve Süleymaniye Camii’nin planlarını ilk defa çizen ve bunları batı’ya tanıtan ressam olarak da bilinmektedir. Grelot eserini Kral XIV. Louis’e ithaf ederken şöyle demektedir: “Ben Krala inciler ve elmaslar getirmedim, sadece resimler ve çizimler getirdim”

No. 84

85 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ [İSTANBUL HARİTASI], İstanbul 1:100.000. 3. basılış Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 60 x 60 cm. Ankara: Harita Genel Müdürlüğü, 1941. TL 150 (€ 47)

1895 yılında Türkiye’de haritalar yapmak üzere Erkan-ı Harbiye’nin (Genel Kurmay Başkanlığı) 5.nci şubesine No. 85

İSTANBUL

bağlı Harita Komisyonu kurulmuştur. Bu komisyon Birinci Dünya Savaşı’nda (1914) Başkomutanlık Karargahına bağlı “Karargah Umumi 14’ncü Harita şubesi Müdürlüğü” ne dönüştürülmüş, daha sonra 1918 yılında Harbiye Nezareti’ne bağlı Harita Dairesi haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra 2 Mayıs 1925 (1341) yılında 657 sayılı kanunla Harita Genel Müdürlüğü adıyla yeniden teşkilatlandırılmış, nihayet Harita Genel Müdürlüğü’nün adı 22 Eylül 1983 tarihli ve 2895 sayılı kanunla Harita Genel Komutanlığı adını almıştır. Harita Genel Komutanlığı, TC Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olup, Türkiye’nin savunma ve kalkınma amaçlı tüm haritacılık ihtiyaçlarına başarıyla cevap veren köklü bir kuruluştur.

86 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. İSTANBUL, İİstanbul 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 59 cm. 1941. TL 150 (€ 47)

No. 86

87 - KALAMIŞ ve FENERBAHÇE FOTOĞRAFLARI, 1970’lerde çekilmiş fotoğraflar Fotoğraf (Photograph). TL 100 (€ 31)

88 - ABDULLAH FRERES, La Sublime Porte. [Bab-ı Ali] Albümin baskı. Orijinal sepya. 19 x 25.5 cm. İstanbul: TL 275 (€ 86) Abdullah Biraderler veya “Abdullah Frères” Türkiye’de fotoğrafçılık sanatının kurucuları olarak tanınan ve her üçü de Ermeni asıllı olan Viçen (1820—1902), Hovsep Abdullahyan (1830—1908) ve Kevork (1839—1918) kardeşlerin ticari adıdır. İstanbul’da Tünel yakınlarında 1858’de bir fotoğrafçı dükkânı açtılar. Abdülaziz ve II. Abdülhamit tarafından ressam-ı hazreti şehriyari (padişah hazretlerinin ressamı) unvanıyla ödüllendirildiler. Abdullah Biraderler 40 yıl boyunca İstanbul’daki insan tiplerini ve manzaraları saptayan fotoğraflar çektiler, çeşitli siyasal ve toplumsal olayları, tarihsel ve kültürel değerleri, yapıları gösteren albümler hazırladılar. Zamanın Britanya kralı, Alman ve Avusturya-Macaristan imparatorları gibi devlet adamları ile birçok tanınmış kişinin fotoğraflarını çekmişlerdir.

No. 87

No. 88

e İSTANBUL

89 - ABDULLAH FRERES, Colonne brulée. [Çemberlitaş] Albümin baskı. Orijinal sepya. 26 x 205 cm. İstanbul: Levha No:No:190. TL 350 (€ 109)

90 - CONSTANTINOPLE PANORAMA, Albümin baskı. Orijinal sepya. 24 x 150 cm. TL 2.000 (€ 625) No. 89

Galata Kulesinden çekilmiş ve tek parçadan oluşan nadir bir panorama.

No. 90

91 - STEREOSKOPİK FOTOĞRAFLAR, M. E. WRIGHT; FRANK M. GOOD; B. K. EDITEUR; L. L. PARIS; B. W. KILBURN; B. L. LINGLEY; KEYSTONE; UNDERWOOD AND UNDERWOOD; PERFEC STEREOGRAPH Fotoğraf (Photograph). Siyah beyaz.ve sepya TL 2.450 (€ 766) Her biri fotoğraf sanatının öncülerinden olan atölyelerin ürünü olan bu stereoskopik fotoğraflar, önemli birer koleksiyon parçasıdırlar. 1800 sonları ve 1900 başlarına tarihlenebilen koleksiyon tamamen İstanbul’un görüntülerinden oluşmaktadır No. 91

İSTANBUL

No. 92

No. 93

No. 94

92 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, 5 Adet. 1970’lerin İstanbulu Renkli TL 25 (€ 8)

96 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Cérémonie du sélamlik. Berlin: O.P.F, Siyah beyaz taşbaskı. No:60 TL 35 (€ 11)

No. 95

93 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Ste. Sophie autre porte d’entrée. Salut de Constantinople. Siyah beyaz taşbaskı. No: 229 TL 35 (€ 11)

No. 96

No. 97

94 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Constantinople. Rue Yuksek Kaldirim. Galata. Constantinople: Max Fruchtermann, Siyah beyaz taşbaskı. No: 1233. Photogr. Sébah & Joaillier. TL 35 (€ 11)

95 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Iles des Princes. Constantinople: Max Fruchtermann, Siyah beyaz taşbaskı. Photogr. Abdullah. 1203 TL 35 (€ 11) 39

No. 98

97 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Prairie de Bouyukdere. Constantinople: Georges Papantoine, Siyah beyaz taşbaskı. Postadan geçmiş. No.105 TL 35 (€ 11) 98 - FOTOKART- İSTANBUL, Beyoğlu İstiklal Caddesi. Siyah beyaaz.İstanbul 16. TL 35 (€ 11)

e Ä°STANBUL

No. 99

No. 100

No. 101

No. 102

No. 103

No. 104

No. 105

No. 106

İSTANBUL

No. 107

No. 108

99 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Ambassade France a Pera. Pera: Au Bon Marche, Siyah beyaaz taşbaskı. No:167 TL 35 (€ 11)

103 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Constantinople Marchand de fleurs. Pera: Editeurs Au Bon Marche, Siyah beyaz taşbaskı. No: 239 TL 35 (€ 11)

107 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, 1. Beyazıt meydanı; 2. Dolmabahçe Sarayı anıtsal kapısı. 3. Fındıklı Othmar [Pferschy], 3 Adet. Siyah beyaz. TL 105 (€ 33)

Othmar Pferschy (d. 16 Ekim 1898, Graz - ö. 7 Nisan 1984, Münih) Cumhuriyet Türkiyesi’ni fotoğraflarıyla ilk kez çok yönlü olarak belgeleyen ve tanıtan Avusturyalı fotoğrafçıdır. “Türkiye fotografçıları denilebilir ki, manzaraya bakmasını Othmar’dan öğrenmiştir. Othmar Pferschy Cumhuriyet’in ilk yıllarında 105 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Türkiye’de manzara fotografçılığına öncülük etmiştir.” (Ozan Sağdıç) 101 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Fontaine Guillaume II

100 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Vue de la Corne d’or Pera: Au Bon Marche, Siyah beyaaz taşbaskı. No: 253 TL 35 (€ 11)

104 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Palais Dolma-Bagtche. Pera: Editeurs Au Bon Marche, Siyah beyaz taşbaskı. No: 239 TL 35 (€ 11)

Sepya taşbaskı. Postadan geçmiş. Jardin de Dolma Baktche Constantinople: Georges Papantoine, Siyah TL 35 (€ 11) beyaz taşbaskı. No: 77 TL 35 (€ 11) 106 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Marche de Yeni Djami, Stamboul, Constantinople. 102 - FOTOKART - İSTANBUL, Constantinople: Max Fruchtermann, Edirne Kapı-La porte d’Andrinople Siyah beyaz taş baskı. Photogr. Sebah & Siyah beyaz. Joaillier. Postadan geçmiş. TL 35 (€ 11) TL 35 (€ 11) 41

108 - KARTPOSTAL - İSTANBUL, Panorama du Bosphore. F.A.C., Sepya renkli taşbaskı. 10,5x112 cm. TL 175 (€ 55)

e İSTANBUL

No. 109

3- The Constantinople Telephone company Specifications for the construction of underground conduits at Constantinople. 4- The Constantinople Telephone company, Specifications for the installation of cable overhead at Constantinopole. (2 kitap) 5- International standard electric corporation. (5 adet kitap) 6- handbook of outside plant engineering practices general. (1 adet kitap)

No. 110

110 - MODA CADDESİ, Cadde tabelası Emaye malzemeden üretilmiş 24 x 30 cm. YTL 800 (€ 250)

7- İndex (1 dosya) 1912. 15 kitap, 50 pafta ve 5 dosya. TL 4.000 (€ 1250) Amerikan, İngiliz ve Fransız ortak sermayesiyle kurulmuş olan İstanbul Telefon şirketi’ ‘“Postahane-i Amirane”’’ ismiyle faaliyetlerine başlayan günümüzün Türk Telekom’udur. 50 hatlık ilk manuel telefon santralini 1909 yılında ‘’İstanbul Büyük Postane’’ binasında kurmuş ve 1935 yılında devletleştirilinceye kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.

No. 110 bis

109 - THE CONSTANTINOPLE TELEPHONE COMPANY [İSTANBUL TELEFON ŞİRKETİ], İstanbul telefon ve telgraf şebekesi proje dosyaları. 1- International standart electric corporation. (4adet kitap) (5 adet dosya) 2- Comite consultatif international des communications telephoniques a grande distance. (2 adet kitap)

110 bis - [MAYER, LUIGI] Ponte Piccolo. Akuatint (Acquatint). Orijinal renkli. 29 x 365 cm. London: W. Watts, 1802. Çıktığı yer: MAYER, LUIGI Interesting views in Turkey, selected from the original drawings, taken for Sir Robert Ainslie. Levha No:9. Çerçeveli. TL 600 (€ 188)

İtalyan ressam Luigi Mayer’in yaptığı Küçükçekmece köprüsü gravürü. 42

BİZANS VE BİZANS İSTANBUL’U

No. 111

No. 112

111 - STACTON, DAVID [DEREK] Der schwarze deinstag. Der fall von Byzanz. Wien - Hamburg: Paul Zsolnay Verlag, 1967. 368 s. 21 x 13 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13)

113 - KOÇGÜNDÜZ, MES’UT İstanbul’da Bizans devrine ait anıt ve yapılar. İstanbul: Kendi yayını, Güven Basımevi, 1951. 158, [2] s., m.i. s/b resimli. 16 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Bizans’ın son günleri

Bizans İstanbul’una dair nadir Türkçe ilk yayınlardan biri

Bir roman diliyle yazılan eserde sadece Bizans değil, Türkler, Avrupalı hükümdarlar ve Bizans kilisesinin de hikayesi anlatılıyor.

112 - BAYNES, NORMAN H[EPBURN] The Byzantine Empire. London New York Toronto: Oxford University Press, 1952. 7. basım. 256 s. 17 x 10,5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 60 (€ 19)

No. 113

114 - HILD, FRIEDRICH Das byzantinische Strasensysem in Kappadokien Wien: Verlag der Österreichen Akademie der Wisenschaften, 158 s. ve m.d. ve 52 levhada 114 fotoğraf. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 114

Kapadokya’daki Bizans yolları

115 - JACOBS, DAVID Constantinople, City on the Golden Horn Latin istilasına kadar Bizans ve New York: American Heritage Publishing İstanbul Co., 1969. 153 s. Metin içerisinde birçok İstanbul’un1204’te Haçlılar tarafından zapt resim ile birlikte. 26x18,5cm. edilmesi arasındaki dönemi anlatan yazar, Yayıncısının dekoratif desenli bez Bizans’ın başarısının temel nedeninin Anadolu cildinde. topraklarına sahip olmak olduğunu savunTL 75 (€ 23) maktadır. Anadolu doğal kaynaklar açısından Altın Boynuz üzerindeki şehir: zengindir ve böylece kalabalık ve nitelikli bir Bizans’tan Osmanlı’ya İstanbul nüfusu barındırmaktadır.

No. 115

 BİZANS VE BİZANS İSTANBUL’U

116 - BECKWITH, JOHN The Art of Constantinople. An Introduction to Byzantine Art (330-1453) London: Phaidon, 1961. viii, 184, [1] s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 25x18,5cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 90 (€ 28)

İstanbul’daki Bizans sanatı

No. 116

117 - WESSEL, KLAUS Byzantine enamels from the 5th to the 13th century Recklinghausen: Verlag Aurel Bongers, 1967. 211 s. 28x23 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

Olağanüstü örnekleri ile Avrupa sanatını sürekli etkilemiş olan Bizans mineciliği üzerine... 5 - 13 yüzyıllarda Bizans mineciliği

Jean Tzimiscés. Les jeunes années de Basile II, le tueur de Bulgares (969-989) Paris: E. de Boccard, 1925. 700 s. Yazarından imzalı nüsha Yayıncısının karton cildinde. TL 250 (€ 78)

Bizans’ın yükselme dönemi: Bizanslıların destansı mücadeleleri.

Bizans, 867-1056 arasında imparatorluğu yöneten Makedonya hanedanı döneminde altın çağını yaşadı. Makedonya hanedanının kurucusu I. Basileios (867-886), daha önce yitirilmiş olan Anadolu’daki toprakları yeniden imparatorluk sınırlarına kattı. I. Basileios ve ardılı VI. Leo (886-912) dönemlerinde, imparatorluğun hukuk sistemi yeniden düzenlendi. II. Nikeforos Fokas (963-969), Girit ve Kıbrıs’ı yeniden imparatorluğa kattı, Suriye ve Balkanlar’da yeni topraklar ele geçirdi. II. Basileios (976-1025), 1001’de Araplarla yaptığı anlaşmayla Kuzey Suriye’yi egemenliği altına aldı. 1018’de Bulgar topraklarını ve Anadolu’daki eski Bizans topraklarını imparatorluğa kattı.

118 - EBERSOLT, JEAN Constantinople. Recueil d’études d’archéologie et d’histoire. Préface de A. Grabar. Paris: Andrien-Maisonneuve, 1951.. [2], 158, [3], 128, [1], 7 s., resimli. 25x16 cm. Yeni bez cildinde. TL 240 (€ 75)

No. 117

Bizans sanatı ve arkeolojisi için önemli bir eser

Jean Ebersolt (1879-1933), Charles Diehl’in de öğrencisi olmuş ünlü bir Fransız Bizans sanatı uzmanıdır. 1908’de İstanbul’daki Rus Arkeoloji Enstitüsü’nün muhabir üyesi seçilmiş, İstanbul’daki çalışmaları sırasında Osman Hamdi Bey ve onun kardeşi Halil Edhem [Eldem]’le dostluk kurmuştur. Yukarıdaki kitap Bizans sanatı ve arkeolojisi için önemli bir kaynak eserdir.

119 - SCHLUMBERGER, GUSTAVE L’épopée byzantine à la fin du dixième siècle: guerres contre les Russes, les Arabes, les Allemands, les Bulgares. Luttes civiles contre les deux Bardas. No. 118

No. 119

FATİH VE FETİH DÖNEMİ

No. 120

No. 121

120 - ATABİNEN, REŞİT SAFFET Les Turcs à Constantinople du Ve au XVe Siècle. İstanbul, : T.A.C.T., 1954. 66, [1] s, 19.5 x 13.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

121 - TANSEL, SELÂHADDİN Osmanlı kaynaklarına göre Fatih Sultan Mehmed’in siyasî ve askerî faaliyeti. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1953. xix, 356 s. 24.5 x 17.5 cm. Döneminin bez cildinde TL 40 (€ 13)

Fetih’ten önce Konstantinopolis’te Türkler

Topkapı Sarayı Müzesi arşivinden yararlanılarak hazırlanmış olup Fatih Sultan Mehmet hakkında yazılmış ilk derli toplu eserdir.

No. 122

122 - OKURER, CAHİD Büyük fetih. İstanbul: İstanbul Fethi Derneği, 1953. 146, [1] s. 25 x 17 cm. Yayıncısının şömizli karton cildinde. TL 50 (€ 16)

İstanbul’un fethinin hamasi bir öyküsü

e OSMANLI ÖNCESİ

123 - BARTHOLD, WILHELM Zwölf vorlesungen über die geschichte der türken mittelasiens. Hildesheim: Georg Olms Verlagsbuchhandlung, 1962. 278 s., 23x16 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13)

124 - RIZA NOUR (Dr.) = DOKTOR RIZA NUR, Oughouz-name epopee Turque = Oğuz Name. Türk destanı. transcription en lettres phone´tiques, notes, traduction franc¸aise, texte en turc de Turquie, facsimile´. Alexandrie [İskenderiye]: Societe de Publications Egyptiennes, 1928. 64 s. ve Rus ve Sovyet doğubilimci ve tarihçi m.d. [2] levha (faksimil) 27 x 20 cm Wilhelm Barthold (veya Vasiliy Yayıncısının karton cildinde. Vladimiroviç Bartold)’un Orta Asya TL 350 (€ 109)

Türk tariihi üzerine oniki konuşması No. 123

Türklerin kimlik belgesi olan esas metnin ilk toplu yayını

e OSMANLI ÖNCESİ

tir. 1890’da Radloff bu metnin sekiz sayfasını tıpkıbasım olarak verir, sonra 1891’de 42 sayfanın tamamını Uygurca transkripsiyon ve Almanca çevirisi ile birlikte yayınlar. Radloff metni 1893’te Rusçaya çevirir. Rodloff’un yayınladığı metni gören Dr. Rıza Nur bu metne büyük önem vererek destanın başka versiyonları ile zenginleştirerek 6100 mısralık bir manzum eser meydana getirdi. “Oğuz Kağan’ın Duası” olarak bilinen metin başta olmak üzere daha sonraları Oğuz Kağan Destanı’nın bir parçası olarak tanınmaya başlanan kimi metinler, Rıza Nur’un kaleme aldığı bu Oğuzname’de yayınlanan metinleridir. Dr. Rıza Nur’un kaleme aldığı bu Oğuzname, 1928 de Mısır İskenderiye’de “Oughouzname, epopee turque” ismiyle yayınlanan bu eserdir. Dr. Rıza Nur’un çalışmasında Fransızca No. 124 önsöz, metnini transkripsiyonu, metinle ilgili Fransızca yazılmış notlar, metnin Fransızcaya tercümesi, Arap harfleriyle Türkiye Türkçesine artarılmış şekli ve faksimilesi bulunmaktadır. Büyük Fransız Sinolog Paul Pelliot, Radloff ve Rıza Nur’un çalışmalarını değerlendiren ve metnin tekrar sağlam bir şekilde okunmasına büyük katkısı bulunan bir makaleyi 1930’da yayınlar. Metin 1932’de Berlin’de Almanca olarak, 1936’da İstanbul’da metin ve Türkiye Türkçesine aktarılması, kelime incelemeleri ve sözlük olarak W. Bang ve Reşit Rahmeti Arat tarafından yayınlanır. 1950’de Moskava’da A. M. Şerbak tarafından yayınlanmışır Eseri dil özellikleri bakımından değerlendiren Paul Pelliot, eserin Turfan’da 1300 yıllarına doğru Uygurca olarak kaleme alındığını belirtir. Bu parça Müslüman olmamış Uygurlar No. 125 tarafından kaleme alınmıştır, destan epizotu değildir ve Eski Oğuz Destanı hakkında bize sağlam bilgi veren özet bir bilgidir. Bu parça Oğuzname, ya da Oğuz Kağan Destanı, insa- üzerinde bir çok araştırmacı değerlendirmede noğlunun yaratıldığı günden itibaren bütün bulunmuştur. El yazmasında metnin bir Türklerin uzak tarihini, atalarını, nesillerini, başlığı olmamasına rağmen Rıza Nur bu toplum yapısını, özellikle devlet yapısını, dili- esere “Uğuzname” başlığını uygun görür. Rıza ni, hukukunu, geleneklerini ve yaşayış tarzını Nur’a göre bu eser Türk edebiyatının en eski daha çok rivayetlere dayanarak anlatan anıtıdır. Prof. Dr. Bahaeddin Ögel bu parçayı eserdir. Dolayısıyla Oğuzname, özellikle, Oğuz “Oğuz destanlarının en güzeli ve en değerlisi” Türklerinin kimlik belgesidir Oğuz Kağan’ı ve olarak görür. Pertev Naili Boratav ise destan maceralarını anlatan bilinen en eski metin, epizotu olmayan bu parçaya gereğinden Charles Schefer’in kitapları arasında bulunfazla önem verildiği düşüncesindedir. Prof. muş, Uygur yazısıyla yazılmış, 21 yapraktan Dr. Mehmet Kaplan bu esere büyük değer oluşan eski bir el yazmasında bulunmuştur. vermekte ve bu parçayı tarihi bir hadiseden Zamanımızda bu yazma Paris Bibliotheque ziyade Türklerin Atlı Göçebe Medeniyeti devNationale Supplt. turc 1001’no’da saklanresinde hayat karşısında aldıkları tavrı, hayat maktadır. Bu metin farkedildikten sonra felsefesini ve ideal insan tipini en iyi anlatan Türkologlar tarafından büyük önem verilmiş- eser olarak görmektedir.

125 - RIZA NOUR (Prof. Dr.), Réponse a` un article de M. Paul Pelliot sur l’oughouz-name´. Alexandrie [İskenderiye]: Librairie Otto Harrassonitz, Societe de Publications Egyptiennes, 1931. 41 s. 27 x 20 cm. TL 350 (€ 109)

Rıza Nur’un Paul Pelliot’nun Oğuzname üzerine monografisini tanıttığı eseri.

Paul Pelliot, (d. 28 Mayıs 1878, ö. 26 Ekim 1945), özellikle dil çalışmalarına ve çeşitli din ve Orta Asya kültürlerinin tarihçesine katkıda bulunmuş bir Fransız doğubilimcisidir. Ünlü Sylvain Lévi’nin öğrecisidir. Pelliot, Orta Asya’da arkeolojik araştırmalar yapmıştır. Büyük Fransız Sinolog Paul Pelliot, Oğuz Kağan’ı ve maceralarını anlatan bilinen en eski metin, Charles Schefer’in kitapları arasında bulunduktan sonra metin üzerindeki Radloff ve Rıza Nur’un çalışmalarını değerlendiren ve metnin tekrar sağlam bir şekilde okunmasına büyük katkısı bulunan bir makaleyi 1930’da yayınlar. Paul Pelliot, eserin Turfan’da 1300 yıllarına doğru Uygurca olarak kaleme alındığını belirtir. Bu parça Müslüman olmamış Uygurlar tarafından kaleme alınmıştır, destan epizotu değildir ve Eski Oğuz Destanı hakkında bize sağlam bilgi veren özet bir bilgidir. Bu parça üzerinde bir çok araştırmacı değerlendirmede bulunmuştur. El yazmasında metnin bir başlığı olmamasına rağmen Rıza Nur bu esere “Uğuzname” başlığını uygun görür. Rıza Nur’a göre bu eser Türk edebiyatının en eski anıtıdır. Prof. Dr. Bahaeddin Ögel bu parçayı “Oğuz destanlarının en güzeli ve en değerlisi” olarak görür. Pertev Naili Boratav ise destan epizotu olmayan bu parçaya gereğinden fazla önem verildiği düşüncesindedir. Prof. Dr. Mehmet Kaplan bu esere büyük değer vermekte ve bu parçayı tarihi bir hadiseden ziyade Türklerin AtlıGöçebe Medeniyeti devresinde hayat karşısında aldıkları tavrı, hayat felsefesini ve ideal insan tipini en iyi anlatan eser olarak görmektedir. Bu metinde Oğuz’un doğuşu, evlenmesi, çocuklarının doğması kısaca verilirken, biraz daha geniş olarak fetihleri, boylara ad vermesi, yurdunu oğulları arasında töreye göre taksimi, vasiyeti ve töresi anlatılmıştır.

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI f

126 - BOSNAVİ, ÖMER Tarih-i Bosna der zaman-ı Hekimoğlu Ali Paşa Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, Meteksan ltd, 1979. 144, [18] s. 19,5x13,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Yunan efsanesini temelinden çatırdatıyor ve uyanın diye haykırıyor bize. Yunanperestlik, Truva’ya sokulan at. İlmin sesiydi bu, haysiyetin, şuurun sesiydi. Devleştirilen Yunan-ı Kadim’i hakiki buutlarına irca ediyor ve bütün bir husumet dünyasına karşı hakkın müdaafasını yapıyordu; hakkın, yani Osmanlının. Her Türk aydınının dikkat, ibret ve hürmetle okuması gereken bu eserin adı: Les Grecs a Venedikli mühtedilerden Hekimbaşı Toutes les Epoques , 1870’de 3. baskısı yapılmış. Kim yazmış, bilmiyoruz. Kendini “eski bir Nuh Efendinin oğlu olduğu için diplomat” olarak tanıtan bir vicdan. Kitabın Hekimbaşı lakabı ile anılan Vezir ayırıcı vasıfları: cihanşümul bir kültür, mutlak Hekimoğlu Ali Paşa (1689-1758) bir tarafsızlık... (Cemil Meriç)

dönemi Bosna tarihi.

129 - KUTAY, CEMAL Tarih Sohbetleri 127 - THOMAS, LEWIS İstanbul: Kendi yayını, İstanbul Halk A Study of Naima. Editor-Norman Matbaası, 1966. 2 cilt bir arada, (323, Itzkowitz [1] adet yayıncının ilanı; 316, [5], 1 adet New York:: New York University Press, yayıncının ilanı ile birlikte) 19,5x14cm. 1972.. xii,163 s. 24 x 16 cm. Yazarından “Saygıdeğer Emser Çimkılıç Yayıncısının şömizli bez cildinde. Beyefendiye sağlık ve saadet duaları ile TL 40 (€ 13) 22.xi.1972” ibaresiyle imzalı ve ithaflıdır. Yayıncısının bez cildinde. Naîmâ ve Vekayinamesi üzerine aka- TL 40 (€ 13)

No. 126

demik seviyede yapılan ilk çalışma

Naîmâ’nın hayatı, iki mukaddimesi ve tarihi- Bedirhan Bey’in torunu ve Tahir nin genel yapısının tahlili, düşünceleri üzerine Muhlis Kutay’ın oğlu olan tarihçi bir deneme ve kaynakları hakkındaki bir bilgi Cemal Kutay’la tarih sohbetleri.. dökümü . Kutay’ın Tarih Sohbetleri’nin lki 1966 yılının Nisan ayında 9.’su Ağustos 1968’de yayınlandı. Her biri 320 sayfa olarak toplam 2880 128 - DENTU, EDWARD sayfayı bulan bu kitapları da öncekiler gibi Les Grecs à toutes les époques depuis les bayilere ve kitapçılara verilmemiştir.

temps les plus reculés jusqu’à l’Affaire de Marathon en 1870. Par un ancien diplomate en Orient. Dossier a consulter pour la question d’Orient. [Reprint edition]. yayın yeri yok: yayın yılı yok. Paris:E. Dentu, Libraire-Editeur, 1870 edisyonunun TIPKIBASIMI 436 p. 23 x 15 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 127

Şark Meselesi için incelenmesi gereken bir dosya: En eski zamanlardan 1870’deki Marathon olayına kadar her devirde Yunanlılar. 1855-1857 yılları arasında Fransa’nın Atina büyükelçisi Edward Dentu tarafından yazılan eser.

İhtiyar bir medeniyet, düşmanlarının tasviyesine uyup intihara hazırlanırken dost bir ses No. 129

No. 128

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

130 - İNALCIK, HALİL The Ottoman Empire, The Classical Age 1300-1600 London: Weidenfeld and Nicolson, 1973. İlk basım. xii, 357, [1] s. 32 resim ile birlikte. 24,5 x 16cm Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 60 (€ 19)

22,5x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

Polonezköy’ün kurucusu Czartoryski üzerine...

Prens Adam Jerzy Czartoryski (d. 14 Ocak 1770 - ö. 15 Temmuz 1861) Polonyalı devlet adamı ve siyasetçi. 1841 yılında İstanbul’da Halil İnalcık’ı dünya bilim çevrele- şark Misyonu Başajansı’nı kurdurdu. Polonya rinde meşhur eden yapıtın ilk basımı kolonisinin kurulması için lazaryenlerle yapılan görüşmeleri himayesi altına aldı. Onun anısına bugünkü Polonezköy’e Adampol adı verildi. 131 - ÖZTUNCAY, BAHATTİN

No. 130

Vasiliki Kargopulo, Hazreti Pâdişâhî’nin serfotoğrafı İstanbul: Mas Matbaacılık, 2000. 311, [1] s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 32x24cm. Orjinal şömizli karton cildinde TL 60 (€ 19)

Türkiye’ de fotoğraf tarihi araştırmalarının öncü isimlerinden Bahattin Öztuncay’ın 1850-1912 tarihinde faaliyet göstermiş olan Saray fotoğrafçısı Vassilaki Kargopoulo üzerine monografisi.

132 - HANDELSMAN, MARCELI Czartoryski, Nicolas 1er et la Question du Proche Orient Paris: Librairie de la Cour D’appel et de L’ordre des Avocats, 1934. 151, [1] s.

133 - BARBER, NOEL The Sultans. New York: Simon and Schuster, 1973.. 304 s ve metin içinde birçok fotoğraf ve harita 24 x 16 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 75 (€ 23)

İngiliz romancı ve gazeteci Noel Barber (1909 — 1988) ‘ın kaleminden Osmanlı Sultanları

Yetmişli yaşlarında “Tanamera” adlı kitabıyla en iyi satanlar listesine girmiş romancıdan Osmanlı Sultanlarının entrikalarla dolu hikayelerine yer verilen bu kitapta, sultanların ellerindeki güçleri, bu güçle verdikleri acımasızca kararları, hayatları ve icraatlarıyla Osmanlı İmparatorluğu’na dair genel bir bakış.

No. 131

No. 132

No. 133

No. 134

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

134 - PALMER, ALAN The decline and fall of the Ottoman Empire New York: Barnes & Noble, 1992. ix, [4], 306 s. 23x16 cm. Yayıncısının şömizli karton cildinde TL 75 (€ 23)

1683 Viyana Kuşatması’ndan, 1922’de saltanatın kaldırılmasına kadar geçen yaklaşık üç yüz yılda Osmanlı İmparatorluğu’nda olup bitenlerin öyküsü 135 - KOBER, AUGUST HEINRICH Europ€ische Fürstenhofe - Damals Zmischen Donau und Bosporus. Frankfurt, : Societ€ts-Berlag Frankfurt, 1939. 174, [2] s., m.d. [32] levhada [103] fotoğraf, 24 x 17.5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Ingiliz antropolog ve tarihçinin kaleminden Bizans’tan itibaren Türkiye

Ingiliz antropolog ve tarihçi Edson L. Clark (1827-1913) Özellikle Osmanli Imparatorlugu’nun etnik yapisi üzerine çalismalariyla taninir. Bizans’tan itibaren ele aldığı bir tarihsel süreçte Osmanli Devletinin son dönemlerinde Rumeli’de yasayan farkli etnik gruplarin ayrintili bir biçimde incelenmesinden oluşmaktadır

138 - WHEATCROFT, ANDREW The Ottomans London: Viking, 1993. xxix, 322 s. 24x16 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 80 (€ 25)

No. 135

Osmanlılar: Avrupalılar için “öteki”ler

Daha on dördüncü yüzyılda Trakya’ya ayak bastıktan sonra Avrupalılar için Osmanlılar “öteki” olup çıktılar. Aradan geçen yüzyıllar Osmanlı, Bulgar, Sırp ve Rumen bu imajı değiştirmediği gibi pekiştirmekten hanedanlarının resimli yaşam başka bir şey yapmadı.Batı’nın ve Doğu’nun öyküleri karşı karşıya gelmesi Orta Avrupa’ya kadar Avrupa’daki hanedanların biyografilerini ve ailelerini ele alan bir dizinin İstanbul ve Tuna ilerleyen Müslüman Osmanlı ile Hıristiyan boyundaki ülkeleri kapsayan kitabı. Osmanlı, Avrupa devletinin çatışmasıydı. Bulgar, Sırp ve Rumen hanedanlarının yer aldığı eser, içerdiği 103 fotogravürün netliği ve güzelliği ile dikkat çekmektedir.

136 - MARDEN, PHILIP SANFORD Greece and the Aegean Islands New York: The Chautauqua Press, 1921. ix, [7], 386, [1] s. 20x13 cm Döneminin bez cildinde. TL 80 (€ 25)

No. 136

Osmanlı yıkılmadan kısa süre önce Yunanistan ve Ege Adaları

137 - CLARK, EDSON L[YMAN] Turkey New York: Peter Fenelon Collier, 1898. vi, [2], 550s. 20x14,5 cm. Döneminin bez cildinde TL 80 (€ 25) No. 138

No. 137

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

139 - HOWE, SAMUEL G[RIDLEY] An Historical sketch of the Greek revolution. Austin: Center For Neo-hellenic Studies, 1966. xxxii, 251 s. 25x17 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 85 (€ 27)

Amerikalı bir doktorun kaleminden Yunan ayaklanması...

No. 139

Samuel Gridley Howe (1801-1876), ABD’li hekim, militan bir kölelik karşıtı ve kör eğitimi öncüsüdür Brown’da eğitimini tamamladıktan sonra, 1824 yılında Harvard’dan tıp diplomasını aldı. Osmanlılara karşı Yunan ayaklanmasından çok etkilendi ve Türklere karşı Kurtuluş Savaşına katılmak için Yunanistan’a gitti. Orada asker ve cerrah olarak hizmet verdi. Amerikan yardım sevkiyatlarına ve Rum çabalarına yardımcı olmak için 6 yıl Yunanistan’da kaldı. 1831 yılında döndüğünde körlerin eğitiminin tekniklerini öğrenmek için Paris Prusya ve Polonya’da bulundu. 1832 yılında Boston Körler Perkins Okulunu kurdu

141 - DEMİRHAN, PERTEV Hayatımın hatıraları, Rus-Japon harbi 1904-1905, İstanbuldan ayrılışımdan Port Arthur Muhasarasına kadar. İstanbul: İkbal Kitabevi, Matbaai Ebüzziya, 1943. 134, [2] s. 22,5x15cm. Metin içerisinde muhtelif resimler ile birlikte. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

31 Mart ayaklanmasını bastıran Hareket Ordusu başkanı Pertev Demirhan’ın Rus Japon Savaşı döneminde Osmanlı ataşemiliteri ve askeri murahhası olarak bulunduğu Mançurya’dan yazdıkları... Japonların Rusları yenmesinin Osmanlı toplumundaki yankıları.

142 - DIMAKIS, JEAN La presse Française face a la chute de missolonghi et a la bataille navale de navarin. Thessaloniki: İnstitute For Balkan Studies, 1976. 477, [1] s. 25x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

140 - KAYMAKAM HULUSİ , Topçu tabiyesi notları, I. sene 19331934 Maçka Topçu ve Nakliye Z. Mektebi: Navarin deniz savaşında 1933. 208,[40]s. [1] Levha ve 1934 Maçka Taşlık orjinal fotoğrafı ile birlikte. Misolongi’nin düşüşünde Fransız basınının gün be gün yazdıkları 22x16cm. Karton kapaklı orijinal hali ile. TL 100 (€ 31) No. 140

No. 141

No. 142

No. 143

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

d’après le Chéri et le droit byzantin : avec tableaux de succession graduels et un appendice contenant des extraits des réglements generaux du patriarcat Oecumenique; des Bérats des Patriarches et des Métropolitains; des Firmans Impériaux sur la succession des Moines; des lois spéciales; des circulaires Grand Vizirielles et Ministérielles; ainsi qu’une table alphabétique du contenu et comparative des droits Musulman et Byzantin II. Osman (Genç Osman) dönemin- Constantinople: Aristovoulos & Cie, 1898. de (1618-1622) Osmanlı Yemen’i... [4], 213, [3] s. ve [2] katlanmış levha. 20 Osmanlı Devleti’nin, Arabistan Yarımadası’nın x 14 cm. Yazarından imzalıdır. güneyindeki toprakları kapsayan yönetim Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu birimi olan Yemen 1539’da Osmanlı topcildinde. TL 250 (€ 78)

143 - SOUDAN, FREDERIQUE VE ABD AL-SAMAD İBN İSMAİLİ MAWZA’İ Le Yemen Ottoman d’apres la chronique d’al-mawza’i : “al-ihsanfi duhul mamlakat al-yaman taht zill adalat al-utman” Caire: Institut Français D’archéologie Orientale., 1999. 438 s. fransızca, 171 s. arapça. 27,5x20cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 130 (€ 41)

raklarına katıldı. Bu eser, dönemin Yemen’li tarihçisi Mavza’i tarafından kaleme alınan bir İçerik ve kaynakları bakımından yazmanın kritik edisyonudur.

144 - MULINEN, E[BERHARD] GRAF VON Die lateinische Kirche im Türkischen Reiche. Berlin: K. Hoffmann, 1903. 64 s., 24 x 16 cm. Karton kapaklı orijinal hali ile. TL 250 (€ 78)

karşılaştırmalı Bizans ve İslam hukuku çerçevesinde Osmanlı İmparatorluğunda miras hukuku ve mirastan doğan haklar... Karşılaştırmalı tablolarla Padişah fermanları, fetvalar, sadaret kararları, beratlar, Bizans hukuku ve kaynakları, Patrikhane düzenlemeleri, papazların hak ve yetkileri...

Osmanlı toplumunda “Magnifica Comunità”’nın tarihi

Fatih Sultan Mehmet Bizans İmparatorluğu’nun başkentini ele geçirdiğinde farklı etnik ve dini grupların bir arada yaşadığı bir şehri miras almıştı. şehrin mozaiğini oluşturan sayısız gruptan biri de Latin Kilisesi Hıristiyanlarıydı. ve şehrin önemli ve dinamik gruplarından birini oluşturuyordu. Sultanın Latin Kilisesi tebaası daha sonra Magnifica Comunità olarak bilinecek olan cemaatin esasını teşkil ediyordu. Magnifica Comunità, sayısal anlamda küçük bir topluluk olsa da, giderek büyüyen ve canlanan İstanbul’da, başkent yaşantısının belirli kesimlerinde oldukça önemli ve büyük bir rol oynamıştır

Kaynak: Eric Dursteler Latin-Rite Christians in Early Modern Istanbul 145 - CARAVOKYRO, MILTIADE G. M. Le droit successoral en Turquie ab intestat & par testament : codifié

No. 145

No. 144

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

146 - PALLA, E. Histoire abrégée de l’Empire Ottoman, depuis son origine jusqu’à nos jours. Paris: Chez Raymond, 1825. xxxvj, 348, [2] s., 18 x 10 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 300 (€ 94)

Kuruluşundan Sultan II. Mahmud dönemine dek Osmanlı tarihi.

Eser Osmanlı İmparatorluğu’nun coğrafyası, dini, politik ve sivil sistemi, padişah ve halkın yasal hakları, sivil ve ceza hukuku, imparatorluğun belli başlı memurları, ordusu, deniz kuvvetleri, gelirleri, örf ve gelenekleri, edebiyat, bilim ve sanatı ve fethedilen ulusların organizasyonu hakkında kısa bilgilerle başlamaktadır. Daha sonra, I. Osman’dan II. Mahmud’a kadar olan dönem, padişah adları başlıkları altında incelenmiştir.

No. 146

147 - NOUR, RIZA L’ histoire du croissant. Alex[andrie] Egypte: Revue de turcologie., Imp. Al-Bassir, [Türk Bilik Revüsü] Revue de turcologie. Tome I Livre 3. No.3 Fevrier 1933. 181 [3] s. ve metin dışında 35 levha. Yayıncısının karton cildinde. TL 320 (€ 100)

Rıza Nur’un yayınladığı süreli yayın olan 8 ciltlik Türk Bilik Revüsü’nün Hilal simgesi ve Türk Bayrağı özel sayısıdır

No. 147

148 - LAMARTINE, ALPHONSE DE Histoire de la Turquie. Paris Victor Lecou: Librairie Du Constitutionnel, 1854. 8 cilt (400 s.; 424 s; 420 s.; 450 s.; 400 s; 446 s.; 413 s.; 403 s.) 22.5x15 cm. Döneminin sırtı bez, kapakları ebrulu cildinde. TL 350 (€ 109)

Osmanlı İmpatorluğu’nun tarafsız bir tarihi

No. 148

Fransız romantik şiirinin öncüsü olan yazar, 1830 ihtilalinden sonra siyasi hayata atılmış ve Cumhurbaşkanlığı adaylığına kadar yükselmiştir. Daha sonra sonra, hayatını kalemiyle kazanmak zorunda kalmış ve çeşitli tarihi ve siyasi yazılar yazmaya başlamıştır. Histoire de la Turquie, Osmanlı İmparatorluğu’nun tarafsız bir tarihidir. Eğitimi nedeniyle Yunan eğilimli iken, Kırım Harbi dolayısıyla Rus düşmanı-Osmanlı taraftarı olmuş, görüşlerini gözden geçirmiş ve Yunanistan’ın Osmanlı’dan ayrılmadan yaşayabileceğini savunmuştur.

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

149 - MITCHELL, JAMES The history of the maritime wars of the Turks. New York: Johnson Reprint Corporation, 1968. London 1831 basımının tıpkıbasımı. 80 s. 26 x 18 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 350 (€ 109)

Türk denizcilik tarihine ilişkin önemli bir kaynak eser olan Katip Çelebi’nin “Tuhfetü’l-Kibâr fî Esfâri’l-Bihâr “adlı kitabının İngiilzcesi

1645 yılında başlayan Girit seferi dolayısıyle yazılan eser, başlangıçtan 1656 yılına kadar geçen deniz savaşlarını, ünlü Türk denizcilerini, destanımsı korsanlara verilen kırk öğüdü içermektedir. Eserin yazarı onyedinci yüzyıl Osmanlı bilim adamlarından Kâtib Çelebi (1609-1658), Hacı Kalfa ya da Hacı Musta diye de bilinir. Tuhfetü’l-Kibâr fî Esfâri’l-Bihâr (Deniz Savaşları Hakkında Büyüklere Armağan) ilk kez Türk matbaacılığının babası İbrahim Müteferrika tarafından basılmıştı (1729).

No. 149

150 - POUQUEVILLE, [FRANÇOIS CHARLES HUGUES LAURENT] Grèce. Paris: Firmin Didot Frères , 1835. 447 s, [104] çelik baskı gravür levha, [2] katlanan çelik baskı harita. 21 x 13 cm. cm. (l’Univers. Histoire et Description de tous les peuples) Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 450 (€ 141)

düşünür tavrıyla Yunan kültür ve mekânını inceleyerek ülkenin jeomorfolojisi ile ilgili ayrıntılı bir eser ortaya koymuştur. Antik yunan metinlerinde sözü No. 150 geçen yerleri tam olarak tesbit ve teşhis etmiş, kilise metropolleri ve osmanlı kazaları hakkında yazmış, savaşları tarafsız bir biçimde aktarmış ve yörelerin ekonomik Pouqeville’in seyahatnamesi: Yunanistan anakarasının boyutları hakkında bilgiler aktarmıştır. Anlatı biçiminde olan metinde tarihsel olarak derinliğine irdelendiği gravürlü bir eser Pouqueville mitolojik çağlardan yola çıkıp antik yunan kaynaklarından bildiğimiz savaş olayları, seferler, ve ayrıca tapınma usulleri ve Fransız asıllı doktor, diplomat, yazar ve coşkulu bir Yunan dostu örfler hakkında da birçok ayrıntılı bilgi verir. Tarih çağlarına gelince olan François-Charles-Hugues-Laurent Pouqueville (1770-1838) antik çağlardan helenistik devre kadar uzanan zaman kısmında Pers 1798 yılında Napolyon’un Mısır’a yolladığı Bilim Ekibi seferine katılır. Avrupa’ya dönerken korsanlar tarafından rehin alınır ve öteki Savaşları, Perikles devri, felsefe, tiyatro hakkında bölümler okuyoruz. Ayrıca Tesalya, Epir ve Makedonya tarihlerine de yer ayırıyor. Savaş yurttaşlarıyla birlikte Navarin’de terkedilir. Türklerin savaş rehini olarak Peloponez’de Tripoliçe’ye götürülür. bundan sonra İstanbul’a taktikleri, askerî donanım, anıtlar, hatta ev ve mutfak eşyaları, kıyafetler ve saç modelleri, özel yaşam (düğün, doğum adetleri, şölenler), Yedikule zindanına getirilip burada öteki Fransızlarla birlikte 25 ay müzik ve dans gibi antik Yunanlıların kültürüyle içiçe olan şeyler yatar. 1801 yılında Fransa’ya dönüp birkaç yıl sonra üç ciltlik ilk eserini yayınlar. Pouqueville’in Yunanistan’la ikinci uzun süreli teması hakkında da ilginç bölümler var. Kitabın görselliği i L. Dupré, F. Didot, 1805’ten 1816’ya dek sürer. Beş ciltlik Voyage dans la Grèce (1820- W. Gel, J. Stuart, Ed. Dodwell’den desenler ve Choiseul-Gouffier ile 21) başlıklı eseri ve birkaç yıl sonra altı cilt olarak Voyage de la Grèce Expédition Scientifique de Morée kitaplarından temalarla tamam(1826-27) başlığıyla zenginleştirilmiş halde yayınlananır. Yazar bir lanıyor.

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

151 - MAZAS, ALEXANDRE Les Hommes Illustres de L’Orient, ranges par ordre chronologique. Depuis l’etablissement de l’Islamisme jusqu’a Mahomet II, le conquerant de Constantinople. Paris: Jacques Lecoffre, 1847. 2 cilt (viii, 456 s.; 468 s.) 22 x 14 cm. TL 750 (€ 234)

İslamiyetin kuruluşundan İstanbul’un fethine kadar Doğu’nun tarihi

No. 151

152 - HISTOIRE UNIVERSELLE DEPUIS LE COMMENCEMENT DU MONDE JUSQU’A PRÉSENT;, Tome dix-neuvième. Contenant une partie de l’Histoire de l’Empire Ottoman Paris,: Chez Moutard, MDCCLXXXIII[1783]. xxiij, 600 s., m.d. [1] katlanan harita; 21 x 13 cm. Tümüyle deri yeni cildinde. TL 750 (€ 234)

Dünya uluslarının tarihini ele alan bir dizinin, Osmanlıları konu eden cildi. 15. yüzyıl Osmanlı tarihi

Bu kapsamlı eser İngilizce olarak basılmış, daha sonra Fransızcaya çevrilmiştir. Yukarıdaki ciltler, tamamı 70 cilt olarak öngörülen Fransızca edisyona aittir. 19 ve 20. ciltler Osmanlı Türklerini, tarihlerinin başlangıcından itibaren Kanunî Sultan Süleyman’ın ölümüne dek olan zaman dilimi içerisinde ayrıntılı olarak ele almaktadır.

No. 152

153 - DESTRILHES, M. Confidences sur la Turquie. Paris,: E. Dentu, Librairie-Éditeurs, 1855. Gözden geçirilmiş ve ilavelerle genişletilmiş 2 baskı xli, [1], 251 s., 22.5 x 14 cm. Yeni bez cildinde. TL 1.000 (€ 313)

Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılın ilk yarısındaki siyasal durumu

Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılın ilk yarısındaki siyasal durumu ve uluslararası ilişkilerdeki konumunun uzun bir önsözle analiz edildiği eserde, son yıllarda yapılan reformlar, imparatorluğu oluşturan unsurların siyasî talepleri ve isyanları ele alınmıştır. Mustafa Reşit Paşa, Mehmet Ali Paşa, milliyetçilik akımlarının filizlenmesi, Balkanlar’ın hareketlenmesi, Osmanlı ordusu ve donanması, devletin finansal sistemi, reformlara direnen ulema, Ermeni ve Museviler, büyükelçilikler ve idarî reformlar ayrıntılı biçimde kaleme alınmıştır.

No. 153

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

154 - TOTT, DE BARON [FRANÇOIS] Mémoires du Baron de Tott sur les Turcs et les Tartares. Amsterdam: MDCCLXXXV [1785].. 3 bölüm (xL, 187 s.; 286 s.; 248 s.). 17 x 10 cm. Atabey 1227. Döneminin sırtı deri, kapakları kağıt cildinde. TL 1.000 (€ 313)

Osmanlı modernleşme tarihinin önemli kaynaklarından biri

No. 154

1755 yılında, dönemin Fransız Elçisi Comte de Vergennes ile birlikte Türkiye’ye gelen Baron de Tott, Fransız hükümeti adına çalışan bir Macardır. Önceleri Türkçe öğrenme ve Kırım ile ilgili bilgi toplama işi ile görevlendirilmiştir. Fakat 1769 yılında Sultan III. Mustafa’nın emri ile Çanakkale Boğazı’nı savunacak topçu istihkâmlarını kurmakla vazifelendirilmiştir. 1768-1774 yılları arasında, OsmanlıRus Savaşı sırasında Fransız askerî heyetinde bulunan Baron de Tott, anılarının üçüncü bölümünde Çanakkale istihkâmlarının kuruluşunu en ince ayrıntılarına kadar anlatır. Daha sonra, Comte de Bonneval (Humbaracı Ahmet Paşa) tarafından kurulmasına başlanmış olan “Mühendishane” mektebinin geliştirilmesinde çalışır. Baron anılarında medrese kökenli hocaların cehaletinden uzun uzun bahseder. Herold’un “Bonapart Mısır’da” adlı kitabında yazdığına göre de Tott aslında Fransız gizli servisinin bir ajanıydı ve asıl görevi Fransızlar’ın Mısır’ı ele geçirebilmeleri için bilgi toplamaktı. Osmanlı modernleşme hareketlerinin kavranması açısından son derece önemli bir belge niteliğinde olan bu eser, yayınlandığı dönemde büyük ilgi görmüş olup, aynı zamanda Osmanlıların emrinde çalışan bir yabancı subayın içinde yaşadığı dönemi anlatması açısından çok ilginç bir kaynaktır.

155 - HAMMER, [JOSEPH VON] Histoire de l’Empire Ottoman, depuis son origine jusqu’a nos jours. Almanca ikinci baskısından çeviren: M. Dochez. Paris: Imprimerie de Béthune et Plon, 1844. 3 cilt (516 s., 1 katlanan harita; 603 s.; 672 s.), 27.5x18 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları baskılı bez cildinde. TL 1.200 (€ 375)

Osmanlı İmparatorluğu tarihlerinin en ünlülerinden biri

19. yüzyılın büyük düşünürlerinden Engels, Hammer’i şöyle tanımlıyordu: “Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihi ve bu halk hakkında hiçbir sağlam bilgiye sahip değiliz. Bu ülkede hizmet gören aylak diplomatların arasında saygıdeğer tek istisna, Alman tarihçi Joseph Hammer’dir” Doğu dilleri tahsil ederek diplomasi mesleğine giren Hammer, 1799’da İstanbul’da Avusturya elçiliğinde bir göreve atandı. Bu yıllarda imparatorluğun çeşitli yerlerinde bulundu ve birçok tarih malzemesi topladı. Kendi yetenekleri ile yolunu çizerek kendi kendisini yetiştiren tipik 19. yüzyıl burjuva aydını olan Hammer’in kaleme aldığı ve Rus Çarı 1. Nikola’ya ithaf ettiği “Osmanlı Devleti Tarihi”, Osmanlı İmparatorluğu üzerine üzerine yazılan ilk modern tarih sentezi sayılır. Hammer, arşiv ve kaynakları geniş ve karşılaştırmalı olarak taramış ilk Osmanlı tarihçisidir. Eserinde İslam ve Doğu geleneğini padişah ve vezirlerin insiyatiflerinin üzerinde tutarak, Osmanlı asırlarının akışını etkileyen en önemli yapı olarak ele aldı ve inceledi. Avrupa’nın Osmanlı’yı görüşünü Osmanlılara, Osmanlı’nın Avrupa’yı görüşünü Avrupalılara aktardı. Osmanlı Encümen-i Dâniş’ine üye seçilen, nişanlarla onurlandırılan, mezarını İslâm usulü yaptırarak üzerine “Yusuf Hammer” yazdıracak kadar Doğu geleneklerinden etkilenmiş olan Hammer’in yayınlanmış ve yayınlanmamış eserleri, yer yer hataları olsa da, çağdaşları kadar bugünün tarihçilerinin de erişilmez olarak niteledikleri ürünlerdir. O’nun pozitivist tarihçi yöntemle ve zengin malzeme kullanımıyla kalmeme aldığı başlangıçtan 1744’e kadarki dönemi kapsayan bu tarih, günümüze kadar değerini korumuştur.

No. 155

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 156

156 - MORGAN, J. A complete history of Algiers. To which is prefixed, an epitome of the general history of Barbary, from the earliest times: interspersed with many curious remarks and passages, not touched on by any writer whatever. London: J. Bettenham for A. Bettesworth and C. Hitch, MDCCXXXI [1731]. [30], 680, [24] s., 26 x20,5 cm. Döneminin tümüyle deri, cildinde. TL 1.200 (€ 375)

Fatımi Devleti’ nin hakimiyetine girdi. 10. yüzyıl sonlarında Berberiler Cezayir’de yeniden küçük ve kısa ömürlü devletçikler kurmaya başladılar. Ziriler ve Hammadiler (1015-1152) devletleri kuruldu. Bu sırada Murabıtlar Tilimsan, Ténès ve Cezayir’e kadar Kuzey Afrika’yı hakimiyetleri altına aldı (1062). 1130-1269 tarihleri arasında hüküm süren Muvahhidler Hammâdî ve Murabıt Devleti’ne son vererek Cezayir ve bütün Kuzey Afrika’yı ele geçirdi. Muvahhidler’den sonra Doğu Cezayir, Tunus’taki Hafsi Devleti’nin (1228-1574)topraklarına katıldı. Orta ve Batı Cezayir ise Tlemsen merkezli Abdülvadiler’in (12351550) idaresine girdi. Abdülvadiler’ in zayıflamasıyla Bedevi kabileler isyan ederek bir çok şehirde kendi emirliklerini kurdular. İspanyollar’ Fenikelilerden ve Kartacalılardan Romalılara, Bizans’a da 1505-1513 arasında sahildeki önemli şehirleri ele geçirdiler. Oruç ve Emevilere, Berberi Prensliklerinden Korsanlara, Reis ve kardeşi Hızır Reis Cezayir’e gelip İspanyollar’a karşı mücadeOsmanlılara ve Osmanlı Korsanlarına, Cezayirli Hasan leye giriştiler. Cerbe adasına yerleşen ve Yavuz Sultan Selim’in himayesi altına giren kardeşler, Cezayir ve şerşel’i ele geçirdiler. şerşel ve Paşa ve Barbaros Kardeşlere kadar bütün çağların Cezayir sultanı ilan edilen Oruç Reis, Ténès ve Tlemsen’i ele geçirmiş Cezayir tarihi. ancak 1518’de Tlemsen’i geri almak isteyen İspanyollar’la yaptığı Cezayir tarihi, genellikle Mağrip denilen Kuzey Afrika’nın verimli savaşta hayatını kaybettikten sonra. Onun yerine geçen Hızır Reis kıyı ovalarının tarihidir. Tarih boyunca bir geçiş bölgesi olan Kuzey Afrika’da yaşayan halklar, diğer bölgelerden gelen halklarla karışmış Osmanlılar’ın desteğini sağlamaya çalıştı ve 1519 da Yavuz Sultan Selim’den yardım istedi. Yavuz Sultan Selim “Hayreddin” lakabıyla ve bu karışımdan Cezayir’in otokton halkı olan Berberiler ortaya andığı Hızır’ı Cezayir hakimi olarak tanıyarak askeri destek yolladı. çıkmıştır. M.Ö. 1000 yıllarında Fenikeli tüccarlar Cezayir’in Akdeniz kıyılarına yerleşime başlamıştır. Kartaca Krallığının M.Ö. 146 yılında Bu şekilde hutbenin padişah adına okunmaya başlandığı Cezayir, Romalılar tarafından yıkmasıyla Cezayir, “Mauretania Caesariensis” Osmanlı nüfuzu altına girdi. 1534 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın Barbaros Hayreddin’i İstanbul’a davet edip Cezayir beylerbeyi sıfatı adıyla imparatorluğun bir eyaleti haline geldi. Antik Yunanistan ile onu Osmanlı donanmasının başına getirmesiyle Cezayir doğrudan ve Roma İmparatorluğu’nda Numidya olarak bilinen yörenin adı, doğruya bir Osmanlı beylerbeyiliği haline geldi. Cezayir’deki Osmanlı Yunanca “göçebe” anlamındaki nomados kelimesinden gelir. Roma egemenliği 1830 yılına kadar devam etmiştir. Bu dönemde Cezayir, İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla Cezayir’ de sırasıyla Vandallar ve Tunus ve Trablusgarp’ la birlikte “Garp Ocakları” şeklinde adlandıBizans’ın hakimiyeti altına girdi. 7. yüzyılın ortalarından itibaren Emevi akınlarına uğrayan Cezayir’ deki Berberi kabilelerinde yüzyılın rılmış ve ayrı bir statü ile idare edilmiştir. Bu özel statü kapsamında Osmanlı hakimiyetinde olan Cezayir, idari bakımdan Beylerbeyler sonuna doğru İslamiyet yayılmaya başladı. Emevî hakimiyetindeki uygulamalara isyan eden Berberi kabileleri yerel emirlikler kurmuştur. Devri (1518-1587), Paşalar Devri (1587-1659), Ağalar Devri (1659777-909 yılları arasında hüküm süren Rüstemiler Devleti Cezayir’deki 1671) ve Dayılar Devri (1671-1830) olmak üzere dört farklı dönem yaşanmıştır. 5 Temmuz 1830’ de Cezayir şehrinin Fransızlar tarafınMüslümanların kurduğu ilk bağımsız devlettir. Batı Cezayir Fas’ta dan ele geçirilmesiyle Fransızlar’ ın Cezayir’ deki sömürge dönemi hüküm süren İdrisiler’in , Doğu Cezayir Aglebiler idaresine girdi. başlamıştır. 909 yılında Rüstemiler Devleti ve Aglebiler’ in yıkılmasıyla Cezayir

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 157

157 - LAVALLÉE, THÉOPHILE Histoire de l’Empire Ottoman. Depuis les Temps anciens jusqu’à nos jours. Paris: Garnier Frères, 1855.. vii, 528 s., metin dışında 18 çelik baskı gravür, (Gravürlerden biri kenarından bir miktar kopuktur. Birinde hafif yırtık vardır. Bazı sayfalarda sarı lekeler ve bazı notlar vardır). 28.5x19 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 1.750 (€ 547)

Thomas Allom’un gravürleri ile bir Osmanlı tarihi

Teophile Lavallée’nin bu kapsamlı tarih çalışması, Batı dünyasında Tanzimat sonrasında Türkiye hakkında artan ilgiye cevap vermek amacıyla kaleme alınmış bir eserdir. Beş bölümden meydana gelen kitabın ilk bölümünde Osmanlı İmparatorluğu’nun coğrafî tasvirini yapan yazar, daha sonraki kısımlarda İslamiyetin doğuşundan 1852’ye kadar olan önemli olayları kronolojik olarak inceler. Eser, Thomas Allom’un çizmiş olduğu karakalem resimlerden gravür tekniği ile basılmış 18 adet çelik baskı gravürle bezenmiştir.

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 158

158 - MOURADJA D’OHSSON, [IGNACE de] Tableau Général de l’Empire Othoman, Divisé en deux Parties, dont l’une Comprend la Législation Mahométane; l’autre, l’Histoire de l’Empire Othoman. Dédié au Roi de Suède, par M. De M*** d’Ohsson, Chevalier de l’Orde Royal de Wasa, Secrétaire de S.M. le Roi de Suède, ci-devant son Interprète, et chargé d’affaires à la Cour de Constantinople. Paris, de l’Imprimerie de Monsieur,: MDCCLXXXVIII (1788), MDCCXCI (1791). 2-3-4. ciltler. (1. cilt eksik.) (413 s. giriş sayfasında bakır baskı gravür; 426 s., giriş sayfasında bakır baskı gravür; 4.cilt iki ayrı bölümden oluşmakta.762 s., giriş sayfasında bakır baskı katlı Sultan Ahmet Camii gravürü;) 20x13 cm. Döneminin tümüyle deri, orijinal cildinde. TL 2.500 (€ 781)

Osmanlı imparatorluğun çehresini değiştirecek” yeni bir Muhteşem Süleyman arayışında yirmi iki yıllık çalışmanın ürünü olan anıtsal bir kitap: Osmanlı İmparatorluğu’nun toplumsal tarihi konusundaki en önemli bilgi kaynaklarından biri

Ignatius Mouradgea d’Ohsson 1740’ta zengin bir Ermeni Katolik ailenin oğlu olarak İstanbul’da doğmuştur. Babasının esas ismi Muradcan

Tosunyan’dır. Büyükbabasının portresi de Feriol’un “Les Cent Estampes” adlı eserinde yer almaktadır. Muradcan Tosunyan İzmir’de İsveç Konsolosluğu’nda uzun yıllar tercüman olarak çalışmıştır. Babasının elçilikte tercüman olarak çalışmış olması genç Mouradja d’Ohsson’un aynı mesleğe geçmesini kolaylaştırmıştır. Böylece Mouradja d’Ohsson 1763 yılında İstanbul’daki İsveç Elçiliği’nde tercüman olarak göreve başlamış ve 1768 yılında da Baştercümanlığa yükselmiştir. İslam dünyasının tarih ve medeniyetine büyük ilgi duyan d’Ohsson bu konuda orijinal malzeme toplamaya başlamış ve tercümanlık dışındaki tüm mesaisini Osmanlı kaynaklarının ve vak’anüvis tarihlerinin incelenmesine ayırmıştır. Türkçe ve Arapça bilgisi ve Türk yetkililerle olan, çoğu dostluk derecesine varan yakın ilişkileri, onun birçok Müslüman kaynağa kolaylıkla ulaşmasını sağlamış. bu sayede Osmanlı toplumunun ve Müslüman halkların uygarlığının, özellikle de hukuk sistemlerinin canlı bir tasvirini yapabilmiştir. Mouradgea eski harem sakinlerinin kocalarıyla söyleşiler yapmış ve İmparatorluk haremi hakkında birinci elden bilgiler derleyebilmiştir. Dönemin İsveç Elçisi Ulric de Celsing’in yüreklendirmesi sonucunda Osmanlı dünyası hakkında genel bir eser yazmaya karar vermiş ve yaklaşık 22 yıl malzeme ve bilgi topladıktan sonra yukarıdaki eseri kaleme almıştır. Almanca, İngilizce ve Rusça’ya çevrilen kitap, ve bugün de Osmanlı İmparatorluğu’nun toplumsal tarihi konusundaki en önemli bilgi kaynaklarından biridir.

Kaynak: Blackmer 1164; Weber 776; Brunet III.1932; Cohende Ricci 763; Boppe pp. 151ff, 215 58

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 159

159 - HANWAY, JONAS An Historical Account of the British Trade over the Caspian Sea: With the Author’s Journal of Travels from England Through Russia into Persia; and back trough Russia, Germany and Holland. To which are added the revolutions of Persia during the present century, with the particular history of the great usurper Nadir Kouli London: MDCCLIV (1754). 3 cilt (xxvii, [1], 460 s, [10] s, index, [8] harita, [9] levha ; (xx, 460, [14] s. index, [6] s, [7] levha ve [1] harita. 28,5 x 23cm.); (vii, [27], 680, [23] s.) 25,5x21cm. Döneminin tümüyle deri, cildinde. TL 2.500 (€ 781)

bir İngiliz Ticaret evinde çalışmak üzere Petersburg’a gitti. Özellikle İran onun müşterileriyle doluydu. Çok para kazandı. İngiltere’ye döndü. Yaşamının geriye kalan zamanını insanlara yardıma adadı. Hazar civarındaki deniz ticareti genellikle müslümanların elindeydi Ruslar’ın Hazar’a asıl girişleri Büyük (Deli) Petro zamanında olmuştur. 1722-1735 yılları arasında Derbend, Bakü ve Gîlân’ın işgali, Rus kaptanlarına denizin güney kısımlarını ve İran kıyılarını tanıma fırsatı verdi. Rus ve Ermeni tüccarlarına ait gemiler o tarihten sonra Gîlân ile düzenli bir ticarî ilişki içinde oldular. Bütün bu denizcilik faaliyetleri Hazar ticaretine tekrar giren İngilizler tarafından yeterli görülmüyordu. 1734 yılında Çariçe Anna Ivanovna’nın verdiği izinle İngilizler Hazar’da yeniden deniz ticaretini ihya etmek için teşebbüse geçtiler ve Gîlân’da kurdukları şirket vasıtasıyla 1741’de aktif ticarete başladılar. Fakat ertesi yıl ortaklarıyla anlaşmazlığa düşen İngiliz tüccarlarından John Elton Nâdir şah’ın hizmetine girdi ve bir filo meydana getirme görevini üstlendi; bu hamle, İranlılar tarafından Avrupa’da şemsiyeye popülerlik kazandıran ve erkekler Hazar’da bir deniz gücü kurmak için yapılan son ciddi teşebbüstü. arasında da yaygın bir şekilde kullanılmasını sağlayan Rusya’dan kaçanların da yardımıyla Elton biri yirmi üç topla donakişi gezgin Hanway’in seyahatnamesi... XVII. Yüzyılda tılmış birkaç gemi inşa etti; aynı zamanda kendisi gibi İngiliz olan İdil-Hazar Ticaret Yolu, Dağıstan ve Kafkasya kaptan Woodroofe ile de Hazar’ın güneydoğusu üzerine bir haritacılık Jonas Hanway (1712 12 Ağustos-5 Eylül 1786) İngiliz gezgin çalışması yaptı. Bu faaliyetler Moskova’da huzursuzluğa yol açtı ve ve hayırseverdir. Fukara evlerinin Kurucusu olan Jonas Hanwey 1746’da Ruslar İngilizler’in Hazar’daki ticarî faaliyetlerini yasakladıPortmouth’da bir işçi ailesinin çocuğu olarak 1712 de doğdu. Erken lar. Bunun üzerine Gîlân’da bulunan İngiliz tüccarları bu işten tamayaşında babasını kaybetti. Annesi Londra’ya getirip, okula yerleştirdi. men çekildiler. 1747’de Nâdir şah’ın ölümü ve Elton’un 1751 isyaOn yedi yaşındayken Lizbon’da bir tüccarın yanında çalışmaya başla- nında öldürülmesiyle de İranlılar’ın Hazar’daki beklentileri sona erdi. dı. Dürüst ve becerikliydi. İspanya’dan sonra tekrar Londra’ya döndü. Böylece Ruslar rakipsiz kaldılar ve üstünlükleri özellikle Kafkasya’nın işgali üzerine iyice pekişti. Özellikle Hazar sahillerinde İngiliz kumaşlarını tanıtıp onları satan

 OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 160

160 - FERRIERES-SAUVEBOUF, LOUIS-FRANC, Comte de Mémoires historiques, politiques et geographiques des voyages du comte de Ferrieres-Sauveboeuf : faits en Turquie, en Perse et en Arabie, depuis 1782, jusqu’en 1789 : avec ses observations sur la religion, les mœurs, le caracte`re et le commerce de ces trois nations: suivies de de´tails tre`sexacts sur la guerre des Turcs avec les deux cours impe´riales, d’Autriche et de Russie, les dispositions des trois arme´es, et les resultats de leurs campagnes. Paris: Chez Buisson, 1790. 2 cilt (xxiv, 298 s. ve 1 s. errata.; x, 303 s. ve 1 s. errata) 20,5 x 12,5 cm. Sırtı ve köşeleri deri döneminin cildinde. TL 3.000 (€ 938)

Aristokrat bir ailenin mensubu olanFerrières-Sauvebeuf Kontu (Louis - François compte de Ferrières-Sauvebeuf) ünlü yazar Mirabeau’nun kuzeni idi. 1762’de doğdu ve 1814’te bir suikast sonucunda öldürüldü. Hayatı entrika içinde geçti. Dönemin Fransa dış işleri bakanı Chevalier Vergennes tarafından gizli ajan olarak önce İtalya’ya sonra Yakın Doğuya yani Osmanlı topraklarına gönderildi. Özellikle Suriye’de Latakya’da, sonra Isfahan ve Bağdat’ta görev yaptı. 1788’de İstanbul’da Fransız elçisi Choiseul Gouffier’in maiyetine girdi ancak elçi ile anlaşamadığı için ayağını kaydırmak amacıyla türlü entrikalar düzenledi. Ferrières-Sauvebeu Kontu’nun tüm yaşamı zaman içinde türlü değişimler ve fraksiyonlar halinde seyreden Fransız “derin devleti” ile entrikalarla dolu bir iş ve görev birliği doğrultusunda akmış ve sonunda bir suikast ile son bulmuştur. FerrièresSauvebeuf Kontu’nun kaleme aldığı bu anıları dönemin Osmanlı Fransız ajanı Ferrières-Sauvebeuf Kontu’nun gözlemleri İmparatorluğunu ve İstanbul hayatını son derece canlı ve nesnel ile I. Abdülhamid ve III. Selim döneminde Osmanlı gözlemlerle betimlemesi bakımından çok önemlidir. Bu anılar ayrıca İmparatorluğu, İstanbul, Rus ve Avusturya savaşları ve III Selim dönemindeki Rus ve Avusturya savaşlarının diplomatik arka diplomatik entrikalar. planı üzerine kaynak değerindedir.

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 161

161 - [DE LA CROIX, JEAN - FRANCOIS] (M. de la Croix sic.) Abbrégé chronologique de l’histoire Ottomane. Paris: Chez Vincent, , MDCCLXVIII [1768]. 2 cilt (xxiii, 694, parçası olduğu tesbitinden yola çıkarak, Osmanlı-Türk gerçeğinin [9] s.; 786 s.). 17x11 cm. anlaşılmasının bu açıdan önemini vurgulamaktadır. Eserin en ilginç Döneminin tümüyle deri cildinde. yanı, kullanılmış olan karşılaştırmalı yöntemdir. Kitabın sol sayfalaTL 3.000 (€ 938)

rında Osmanlı Sultanlarının her birinin dönemlerindeki olaylar kronolojik olarak anlatılırken, sağ sayfalarında aynı dönemlerde Asya’daki ve Avrupa’daki Hükümdarlıkların tarihleri verilmekte ve bu şekilde Osmanlı tarihi, dönemin dünya ve diplomasi tarihi içine oturtulmakJean-François de La Croix tarafından yazılan bu kitap, başlangıtadır. Eserin başında Osmanlı-Türk tarihi, devlet düzeni ve İslam dini cından I. Mahmut dönemine kadar Osmanlı tarihini kronolojik ve ile ilgili birtakım kavram ve deyimleri içeren bir terminolojik sözlük karşılaştırmalı olarak ele alan ilginç bir eserdir. La Croix, bu eserini bulunmaktadır. Kitabın sonuna ise İran ve Arap kökenliler de dahil yazarken Batılı tarihçilerden Sagredo, Vénitien ve Cantemir’den olmak üzere ünlü kişiler ve ilim adamları hakkında bir bölüm eklenyararlandığını söylemektedir. Giriş bölümünde Selçuklular başta miştir. Osmanlı tarihi ile ilgili literatürün nadir örneklerinden olan bu olmak üzere Tatar ve Kırım Hanları, İran, Mısır ve Moğol hükümkitap bir kez basılmış olup, 1769’da Almanca’ya da çevrilmiştir. darlıklarından bahisle, Osmanlılar’dan önceki dönemlerdeki Türk Kaynak: Yahya Erdem, “Üç Nesil Türkolog: Pétis de la Croix hükümdarlıkları hakkında tarihî bir arka plan çizilmektedir. Yazar, Macaristan, Bohemya, Polonya ve Rusya’daki saltanatların da tarihte Ailesi ve Eserleri”, Müteferrika, No. 10, İstanbul 1996, s. 95 Hunlar’ın Avrupa içlerine kadar uzayan büyük egemenliklerinin birer Dipnot:33

Tarihi anekdotlar yazarı bir Fransız’ın kaleme aldığı kronolojik bir Osmanlı tarihi.

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 162

162 - RICAUT, PAUL Histoire de l’Etat Present de l’Empire Ottoman: Contenant les Maximes Politiques des Turcs; les principaux Points de la Religion Mahometane, les Sectes, les Herésies, & les diverses sortes de Religieux; leur Discipline Militaire, avec une supputation exacte de leurs Forces par mer & par terre, & du revenu de l’Etat. Traduite de l’Anglois de M. Ricaut, Esceyer, Secretaire de M. le Comte de Winchelsey Ambassadeur extraordinaire du Roy de la Grand’ Bretagne Charles II. vers Sultan Mahomet Han Quatrième du nom, qui regne à present. Par Monsieur Briot.

ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde dönemin Osmanlı Devlet yapısı hakkında ayrıntılı bilgi verilmekte, ikinci bölümde ise Osmanlı toplumsal sistemi içinde din-devlet etkileşiminin esasları incelenmektedir. Eserin üçüncü bölümü ise tamamen Yeniçerilerin örgütlenmesine ayrılmıştır. Kitapta Osmanlı saray görevlilerinin, askerlerin ve tarikatlara mensup bazı dervişlerin gravürleri, dönemin kıyafetlerini göstermesi bakımından çok 17. yüzyıldan gravürlü Osmanlı ilginçtir. Kitabın ilk baskısının 1667 yılında İmparatorluğu tarihi. yapıldığı biliniyor. Fakat Büyük Londra 1628-1700 yılları arasında yaşamış olan Paul yangınında eserin ilk baskısının çoğu yandığı Ricaut, ilk olarak 1661 yılında İstanbul’a için kitap meraklıları arasında kitabın ikinci geldi ve İngiliz elçiliğinde kâtip olarak baskısı esas alınır. Eser yayımlandıktan sonra çalışmaya başladı. 1667 yılında İngiliz hemen Fransızca, İtalyanca, Almanca ve İmparatorluğu’nun Doğu ticaret tekelini elin- Lehçe dillerine çevrilmiştir. Yukarıdaki nüshade tutan Levant Company tarafından İzmir’e nın levhaları eksiksizdir ve kondisyonu çok iyi konsolos olarak atandı. Ricaut’un eseri üç durumdadır.

Paris: Chez Sebastian Mabre - Cramoisy, MDCLXX [1670]. [1] alegorik gravüllü başlık sayfası, [1], [8], 382, [2] s. metin içinde birçok bakır baskı gravür 28x21.5 cm. Döneminin tümüyle deri cildinde (kapak menteşelerinde ve köşelerinde aşınma vardır) TL 5.000 (€ 1563)

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

163 - ÇARK, Y. Türk Devleti Hizmetinde Ermeniler 1453-1953 İstanbul: Yeni Matbaa, 1953. xvi, 302, [2]s. 21 x 14,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 163

164 - BARTON, JAMES L[EVI] Daybreak in Turkey. Boston: The Pilgrim Press, c1908 . 2. baskı 306 s., metin dışında 6 levhada 9 resim. 21 x 14 cm Yayıncısının resimli, orijinal bez cildinde. TL 200 (€ 63)

Anadolu’da misyoner faaliyetleri

II. Meşrutiyet’in ilanının hemen ertesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik, sosyal ve siyasal durumunu gözler önüne seren bu eser, özellikle Osmanlı ülkesinde faaliyette bulunan misyonerlerin çalışmalarını yansıtması bakımından önem taşımaktadır. Türkiye’nin siyasî dengesizliği ve İmparatorluğun dinî ve etnik yapısı, ondokuzuncu yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’yu misyonerlerin kaynaştığı bir alan haline getirmişti. Misyonerlerin Türkiye’nin kültürel yönden kalkınmasında katkıları olmakla birlikte azınlıklar arasında ayrılık fikirlerini körüklemeleri ve batı âdet ve kurumlarını ideal olarak tanıtmaları Padişahın otokratik iktidarını zayıflatıyordu. Eser, misyoner faaliyetlerinin geliştiği ortamın yapısını, Anadolu’daki önemli misyonerleri ve merkezlerini, yayın faaliyetlerini, kurdukları okulları ele almakta ve Meşrutiyet idaresi altında bu faaliyetlerin ne yönde gelişebileceğinin değerlendirmesini yapmaktadır. Osmanlı ülkesinde yaşayan birtakım ırklar ve ırk sorunları, Ermeniler, Türkiyenin tarihi, kaynakları, yönetim şekli, genel siyasî durumu, sosyal, manevî ve dinî koşulları, Makedonya sorunu da ele alınan konular arasındadır.

No. 164

165 - WOODS, H[ENRY] CHARLES La Turquie et ses voisins. İngilizceden çeviren Jacques Duroy. Paris: Librairie Orientale & Americaine. E. Guilmoto, Editeur, önsöz 1911. xxiv, 355 s., 1 m.d. harita, 1 m.i.harita, [1] s. 20 x 13 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 200 (€ 63)

1910’da Adana’da konsolos yardımcılığı yapan bir İngiliz gazetecinin kaleminden Meşrutiyet sonrası Türkiye: Arnavutluk ve Bulgar ayaklanmaları, Adana ve Tarsus’taki Ermeni olayları... Bir gazeteci ve yazar olan Henry Charles Woods, 1910’da Adana’da konsolos yardımcılığı görevinde bulunmuştur. Balkan Savaşı sırasında the Times ve the Evening News’ün muhabirliğini, 1914-1915 tarihlerinde the Evening News’ün askeri ve diplomasi muhabirliğini, 1927-1928 tarihleri arasında the Daily Telegraph’ın özel muhabirliğini yürüten Woods böylece Yakın Doğuyu gezme imkanını elde etmiştir.

No. 165

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

166 - BARTLETT, WILLIAM HENRY Jerusalem revisited. London: T. Nelson and Sons, 1862. viii, [4], 202 s. metin dışında 22 çelik baskı gravür (1’i katlanan Kudüs panoraması) ve metin içinde [18] tahta klişe gravür. 21,5 x 15 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 275 (€ 86)

Ünlü ressamın “son yolculuğu”

Levant dünyasına ilk seyahatini 1834-1835 yıllarında yapan ünlü İngiliz ressam William Henry Bartlett, döneminde yayınlanan pekçok gravürlü seyahatnameyi resimlemiştir. 1837-1839 yılları arasında ise Miss Pardoe’nun “Beauties of the Bosphorus” adlı eserini resimlemek için tekrar İstanbul ve Anadoluyu gezmiştir. Doğu’yu toplam beş kez ziyaret etmiş ve bunların sonucunda bine yakın resim derlemiştir. 1854 te son olarak çıktığı bu Kudüs yolculuğundan dönerken yolculuk yaptığı gemide ölmüştür.

No. 166

167 - MAHMOUD CHEVKET PACHA, L’Organisation et les uniformes de l’armée Ottomanne. (Depuis sa création jusqu’a nos jours) Premiere partie. Depuis1326 jusq’ua nos jours. Avec 247 gravures coloriéen. Osmanli teskilat ve kiyafet-i askeriyyesi. İstanbul: Mekteb-i Harbiye Matbaası, 1325 (1909). [8], 92 s. Metin dışında [19 ] taşbaskısı levha, Ozege 16005 Döneminin bez cildinde TL 750 (€ 234)

Osmanlı askeri kıyafetleri üzerine nadir yerli kaynaklardan biri.

Son devir harbiye nazırı, Osmanlı sadrâzamı ve Hareket Ordusu kumandanı Mahmud şevket Paşa’nın Osmanlı askerî teşkilâtını askerî kıyafetlerle birlikte ele alan bu eserinde Kapukulu, Eyâlet Askeri ve Bahriye teşkilâtı hakkında bilgi verildikten sonra bu teşkilâtlara mensup askerlerin kıyafetleri, resimleriyle birlikte sergilenmektedir. Resimlere dair açıklamalar Osmanlı ordusunda görev yapan bütün askerî sınıfları kapsamaktadır.

No. 167

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 168

No. 169

No. 170

168 - MONASTEREV, N. Dans la mer noire (1912 - 1924) Paris: Payot, 1928. 247, [8] s. 23x14,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 85 (€ 27)

Banse, Doğu’da ve Afrika’da epeyce seyahat edip 1907’den 1953 yılına dek otuza yakın coğrafya eseri, yirmiye yakın edebi türden eser yayınlamıştır. Bütün “doğulu” halkların tümden avrupalılaştırılması hatta yokedilmesi taraftarıydı.

Rus donanma subaylarından denizaltıcı olan yazarın Türklere karşı savaşla başlayan macerası “Kızılların” Sovyet devriminden sonra “Beyaz” Denikin ve Wrangel’in saflarına uzanır... Eser birçok anı ve belge içeren ilginç bir kaynaktır.

Tripolitania e cirenaica. Dal mediterraneo al sahara. Milano: Societa Editoriale İtaliana, 1912. 216 s. 3 harita, resimli. 26x20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 120 (€ 38)

Osmanlı Rus Savaşlarından Sovyet İhtilaline ve Türk Kurtuluş Savaşından Türkiye Cumhuriyeti’ne uzanan Türk - Rus ilişkileri tarihi. 170 - GHISLERI, ARCANGELO

No. 171

169 - BANSE, EWALD Tripolis. Weimar: Alexander Duncker Verlag, 1912. 158 s.ve 45 levha ve metin dışında 1 harita. 22,5 x 15,5 cm. Yayıncısının desenli bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Osmanlı İtalyan savaşı... Trablusgarp ve Bingazi

171 - ROZET, [P], [E] CARETTE; FERD. HOEFER; LOUIS FRANK L’univers. Histoire et description de tous les peuples. Algerie. Etats Tripolitains. Tunis. İtalyanlarla Trablusgarp savaParis: Firmin Didot Freres, Editeurs, şı döneminde Osmanlı Kuzey 1850. ii, 32; 347; 128; 228 s. [2] harita, Afrika’sı: Trablusgarp ve Bingazi [6] levha. 21x13 cm Alman asıllı coğrafyacı Ewald Banse (18831953) Alman Ulusal Devletinin (Reich) yayıl- Yayıncısının karton cildinde. masının ateşli bir savunucusuydu. Nazi rejimi TL 150 (€ 47) ve Hitler lehine birçok makale yayınlamıştı ve Mustafa Kemal Atatürk’ün hayranıydı. Birçok 19. yüzyılda zengin gravürlerle üniversitede coğrafya profesörlüğü yapan Osmanlı Afrikası...

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

172 - LALAISSE, H. Le grand Seigneur allant à la mosquee (vers 1788) Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 115 x 165 cm. Paris:: Firmin Didot Frères, 1840. Çıktığı yer: JOUANNIN, JOSEPH MARIE & JULES VAN GAVER Turquie. Levha No:37. Atölyesi: Firmin Didot Frères,. Kazıma sanatçısı: Lemaitre Chaillot. Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

Padişahın Cuma selamlığına camiye gidişi 173 - DEFEND, S. Costantinopoli. Partenza di artigliera e cavalleria per Varna dalla Caserna Al-Takim Ağaç kalıp gravür (Woodcut). Siyah beyaz. 18 x 23 cm. [1877]. Çıktığı yer: L’Illustazione Italiana Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

No. 172

Süvarilerin Varna’ya doğru gitmek üzere Taksim Kışlası’nan çıkışı. 174 - AYDIN VİLAYETİNİN EFELERİNDEN OLUŞAN ZEYBEK ALAYI İSTANBUL’DA, Zeibech, truppe irregolari della provincia di Aidin, Costantinopoli. Ağaç klişe (Wood engraving). 18 x 25 cm. Çıktığı yer: La Guerra D’oriente Paspartu içinde. TL 80 (€ 25)

No. 173

Zeybek Alayı İstanbul’da...

Zeybekliğin asıl kökeni 16.yüzyıl sonu ile 17.yüzyıl ortalarına tarihlenen Celali Ayaklanmalarına dayanır. Bunlar haksızlığa karşı çıkan köylü gençler ve zenginden topladığını fakire dağıtan, gençleri evlendiren, köprüleri onaran gönlü tok eşkıyalardır. Bunun yanında bir çok efe de devletle işbirliği yapmış, teslim olmuş, hatta eşkıya takibinde devlete yardımcı da olmuştur. En son 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşına efelerden oluşan bir Zeybek Alayı katılmıştır. Bunların arasında meşhur Çakıcı Mehmet Efe’nin babası Çakırcalı Ahmet Efe de vardır. Aydın’dan getirilen Zeybek Alayı İstanbul’da bir müddet eğitilmiştir. No. 174

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

175 - OSMANLI - MACAR SAVAŞLARI İLE İLGİLİ GRAVÜRLER., Arad Kalesi, Borosjeno Kalesi ve diğer (?) 3 Adet Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 32 x 42 cm. 16??. Çerçevesiz. TL 150 (€ 47) 176 - VİYANA KUŞATMASI İLE İLGİLİ GRAVÜRLER., 3 Adet Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 31 x 39 cm. 16??. Çerçevesiz. TL 150 (€ 47)

No. 175

Eğri, Kanije ve Haçova kuşatmalarının gravürleri

I. Viyana Kuşatması, 27 Eylül-16 Ekim 1529 tarihlerinde Avusturya Arşidüklüğü’nün başkenti Viyana’nın I. Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır. Başarısız olan kuşatma sonucunda kale alınamamış ve Osmanlı ordusu İstanbul’a geri dönmüştür.

177 - VOLAIRE, J. A. Galeres de malthe attaquantero une sultane sur les cotes de leur isle Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 27 x 37 cm. 18??. Paspartu içinde. TL 200 (€ 63)

Malta Kuşatmasından bir sahne...

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier şövalyeleri tarafından savunulması sürecidir. Tarih boyunca yaşanan en şiddetli savaşlardan biri olan kuşatma, Hospitalier şövalyeleri’nin galibiyeti ile sonuçlanmış ve bu olay 16. yüzyıl Avrupa’sında büyük ses getirmiştir. Böylece Osmanlı ordularının yenilmezliği algısı değişerek yerini Akdeniz’deki İspanyol hakimiyetine bırakmıştır. Kuşatma, Akdeniz’i kontrol etme adına Osmanlı İmparatorluğu ve Hristiyan Birliği arasında arasındaki rekabetin doruk noktası olarak tanımlanır. Bu savaşın nedenleri arasında Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan’ın 107 yaşındaki sütannesinin de aralarında bulunduğu ve hacca gitmekte olan Osmanlı bandıralı bir kalyonun şövalyeler tarafından kaçırılıp Malta adasına götürülmesi olayı da vardır.

No. 176

No. 177

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

178 - [CHOISEUL-GOUFFIER, MARIE GABRIEL FLORENT AUGUSTE] [Osmanlı Yeniçeri tiplemeleri] Le Koul - Kiaisi; Le Bach - Tchauch.; Le Sakka.; Le Sakka Bachi. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 375 x 25 cm. [Paris]: [1882]. Çıktığı yer: CHOISEUL-GOUFFIER Voyage Pittoresque de la Grece Levha No:Tome2 No: 4, 5, 6, 7. Kazıma sanatçısı: L. M. Halbou. Paspartu içinde. TL 200 (€ 63)

Kul Kahyası, Baş Çavuş, Saka ve Saka Başı

179 - 1593-1606 OSMANLI AVUSTURYA SAVAŞI İLE İLGİLİ GRAVÜRLER., Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 31 x 20 cm. Çıktığı yer: Historicher Chronichen Çerçevesiz. TL 200 (€ 63)

No. 178

Eğri, Kanije ve Haçova kuşatmalarının gravürleri

III. Mehmet dönemi 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı Devleti’nın Macaristan Seferi’ne çıkması sonucu çıkan Avusturya ve diğer Balkan ülkeleriyle yaptığı bir savaşlar dizisidir. Savaş, Eğri, Haçova ve Kanije kuşatmaları ile sürmüş ve1606 yılında yapılan Zitvatorok Antlaşmasıyla son bulmuştur.

180 - BLACKWOOD, LADY ALICIA (1818 - 1913) Valley of Inkerman, Tchermaya Valley Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 33 x 91 cm. Bristol: [1857]. Çıktığı yer: Blackwood, Lady Alicia, Scutari, the Bosphorus, and the Crimea; The Crimea (Volume I); Baskı sanatçısı: Joanne Lavars. Çerçevesiz. TL 400 (€ 125)

No. 179

Kırım Savaşında Çernaya Muharebesi’nin geçtiği yerlerin gravürü

No. 180

Çernaya Muharebesi Sivastopol kırsalında Osmanlı ve müttefik orduların Rusları yendiği ünlü muharebedir.

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

181 - BLACKWOOD, LADY ALICIA (1818 - 1913) Batchhiserai / The Castle Hospital Balaclava / Tchoufout Kaleh from the Road to Mangush / A Russian Encampment at the Balbec. 4 adet. Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 28 x 40 cm. Bristol: [1857]. Çıktığı yer: Blackwood, Lady Alicia, Scutari, the Bosphorus, and the Crimea; The Crimea (Volume I); Baskı sanatçısı: Joanne Lavars. Kazıma sanatçısı: B[lackwood], Lady A[licia] . Çerçevesiz. TL 1.200 (€ 375)

Kırım Harbi’nin geçtiği yerleri gösteren taşbaskısı resimler.

No. 181

No. 182

182 - MAHOMET IV TÜRKISCHER LENSER, Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 285 cm. 17??. Metal çerçeveli. TL 1.250 (€ 391)

IV. Mehmed (Avcı) gravürü. 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam halifesi, Padişah İbrahim’in Turhan Sultan’dan olan oğlu, 7 yaşında tahta çıkan en genç padişah, 39 yıllık saltanatıyla I. Süleyman’dan sonra en uzun süre hükümdarlık yapan Osmanlı padişahı IV. Mehmed (Avcı) 69

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

183 - MARTIN, PIERRE - DENIS (1663 - 1742) Osmanlı’da elçi kabulü merasimi. (2 adet) Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 22 x 30 cm. 17??. Çerçeveli. TL 2.400 (€ 750) “Sortie de l’ambassadeur (Elçinin Ayrılması 1721) -Yirmisekiz Mehmed Çelebi Tuileries Saray Bahçesi önünde Fransa Kralı XV. Louis huzurundan ayrılmakta iken- adlı tablonun ressamı olan Pierre - Denis Martin’in gravürleri

No. 183

184 - MAYER, LUIGI Pillar to which was affixed the sentence passed on our Saviour Akuatint (Acquatint). Orijinal renkli. 28 x 42 cm. London: R. Bowyer, 1803. Çıktığı yer: “Views in Egypt, Palestine and Other Parts of the Ottoman Empire” Baskı sanatçısı: T. Milton.. Çerçeveli. TL 600 (€ 188)

Bethlehem (Bettülhayim)’in ana caddesinden bir görünüm

Luigi Mayer, İtalyan asıllı ünlü bir ressamdır. Roma’da doğmuş, dönemin en ünlü gravür ressamlarından Piranesi ile birlikte çalışmıştır. Napoli Kralı Ferdinand tarafından Sicilya’dan görüntüler tedarik etmekle görevlendirildiği biliniyor. Mayer 1776-1794 yılları arasında İstanbul’da yaşamış olan İngiliz elçisi Sir Robert Ainslie’nin hizmetinde bulunmuş ve onunla birlikte Osmanlı topraklarında geziler yapmıştır. Ainslie ve Mayer, bu gezilerinde özellikle Anadolu’nun ve Filistin’in antik devir yerleşimlerini araştırıp resimlemişlerdi.

No. 184

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

185 - PICART, B[ERNARD] (1673 - 1733) JEAN BAPTISTE VAN MOUR’dan Amant Turc-qui se cicatrise le bras deyant sa Maitresse pour preuvé de son Amour . Enfant Turc - que l’on mene a’ la Circoncision. Tchingui -Danceur Turc Tchinguis - ou Danseuse Turque Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 33 x 22 cm. Çıktığı yer: Jean Frederic Bernard’ Picart” Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde” 1723-43 Levha No:Tome V no. 5. Baskı sanatçısı: B. Picart. Çerçevesiz. TL 250 (€ 78)

Osmanlı dünyasından tiplemeler: “Aşık Türk”, “sünnet çocuğu”, “çengi” ve “dansöz”

No. 185

186 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE Amant Turc qui se cicatrise le bras devant sa Maitresse pour preuve de son amour. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714 - 1715. Çıktığı yer: Charles de Ferriol - Le Hay - Van Mour: Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No: 43. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Aşkını kanıtlamak için kolunu kanatan Türk aşık

Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708’de gerçekleştirdiği tabloları, Fransız Elçisi De Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e kitap olarak bastırtmıştır. Akdeniz ülkelerinin farklı uluslarını ve özellikle Osmanlı halkını oluşturan türlü ırk, din ve etnik kökenden kişileri temsil eden gravürler ve açıklamaları içeren bu eser, uzun süre ve yaygın bir şekilde, referans kitabı olarak kulanılmıştır. Zamanın en gözde ve tanınmış Türk kıyafetlerini içermesi bakımından ayrı bir değer taşır. Yukarıdaki gravür aşkını kanıtlamak için kolunu kanatan Türk aşığı tasvir etmektedir.

No. 186

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

187 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Enfant Turc que l’on mene a la circoncision. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No:44. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: J. Haussard. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Bir “Sünnet çocuğu”

No. 187

188 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Zulufli-Baltadji. Page destine pour la garde des princes enfermes Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:10. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. maj. sculp. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Zülüflü Baltacılar, saray hizmetlerinde ve Harem’ in odun ihtiyacının temininde kullanılan saray hizmetlileri ve kapıkulu mensuplarıdır.

Zülüflü Baltacılar Ocağı, 15. yüzyılda ordunun yolunu açmak üzere kurulmuştur. Zülüflü Baltacılar sarayda harem ve selamlık kısmının temizlenmesi, padişahın güvenli ve hızlı haberleşme işleri, cülus ve bayram törenlerinde tahtın taşınarak kurulması, eşyaların taşınması, padişah ve ailesinden kişilerin cenazelerinin taşınması gibi işlerden sorumlu olmuşlardır. Ocak mensuplarına verilen “Zülüflü” terimi, başlarına giydikleri sivri serpuşun iki yanından sarkan saç örgüsü benzeri zülüflerden gelmektedir. Giysilerinin geniş kalkık yakaları ve iki yandan sarkan zülüfleri, Harem içi hizmetlerde etrafı görmelerini engellerdi. Zülüflü Baltacı Kethüdası bu ocağın en yetkili amiridir. Bu odanın mensupları yaptıkları işe göre; baş baltacı, divanhaneci, kilerci başı baltacısı, bölükbaşı, odabaşı, yemişçi, suyolcu, koşucu gibi isimler almışlardır. Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır. No. 188

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

189 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Dervich ou moine Turc qui tourne par devotion. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:25. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. maj. sculp. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Bir Mevlevi dervişi...ya da Fransızların kendi kavramları ile “ Özveri ile dönen bir Türk keşiş”

No. 189

190 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Le Grand Seigneur en habit de ceremonie le jour du beiram. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:1. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. maj. sculp. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Osmanlı Padişahı bayram töreninde...

No. 190

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

191 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Ich-Oglan. Page destine pour le service du Grand Seigneur dans le Serrail. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:8. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

İç Oğlanı... Padişahın özel ve sadık hizmetkarı

No. 191

Sultanın sadık hizmetkarları olan içoğlanlar, ailelerinden koparılarak bizzat sultanın huzuruna çıkarılan ve imparatorluğun gelecekteki yöneticileri olmak üzere yetiştirilen topluluktu. eğitim dönemleri boyunca Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda hapis hayatı yaşarlar ve saray dışındaki nihai görevlerine törenle uğurlanırlardı. Kulluklarının bir sembolü olarak başlıklarının iki yanından sarkan ve tutsaklık yıllarında yusuf’un bıraktığı uzun saç lülelerinden esinlendiği söylenen zülüfler bırakırlardı. bir özgürlük sembolü olarak kabul edilen sakal bırakmaları kesinlikle yasaktı. Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır.

192 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Tchelebi jeune seigneur Turc. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:40. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Çelebi... Osmanlılarda “beyzade” ya da yer yer “şehzade” anlamında kullanılan bir kavramdır Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır. No. 192

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

193 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Tchingui. Danceur Turc. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:55. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Çengi... erkek dansçı

No. 193

194 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Peik, page du Grand Seigneur, qui le suit a pied quand il sort. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:9. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: P. Simonneau . TL 450 (€ 141)

Padişahın iletişimini sağlayan bir asker sınıfı: Peyk:

Peyk Osmanlı Devleti’nin ilk döneminde postacılık, kuryelik ve muhafızlık yapan bir asker sınıfıdır olağanüstü koşma yetenekleriyle tanınmış postacı sınıfını oluşturup, hükümdarların buyruklarını ilgililere tebliğ ederlerdi. Zamanla, gösterişli giysileri, başlarındaki süslü sorguçlarıyla Osmanlı sarayının görkemini ve gösterişini simgeleyen birer görevli durumuna geldiler saltanat alaylarında, padişahın yakın çevresinde yer almalarını öngördü. Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır. No. 194

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

195 - VAN MOUR], [JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) [KAPTAN PAŞA] Le Capitan - Pacha, ou le grand Amiral en habit de ceremonie. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: Charles de Ferriol (Marquis) & Jean Baptiste Van Mour: Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No:36. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçeveli. TL 450 (€ 141)

Kaptan Paşa ya da Kaptan-ı derya (Osmanlıca: Kapitan-i Derya), Osmanlı İmparatorluğu’nda donanma komutanlarına verilen addır.

16. yüzyılın ortalarına kadar beylerbeyi rütbesi, o tarihlerden sonra vezir kaptan-ı deryaların (kaptanpaşa da denir) önemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun denizaşırı topraklarının genişlemesiyle ve Akdeniz kıyılarındaki fetihler çoğaldıkça arttı. Divan-ı Hümayun’a üye olarak katılır, Osmanlı İmparatorluğu’nun “deniz eyaletleri” diye adlandırılan eyaletlerini (Cezayir, Tunus, Trablusgarp, Akdeniz adaları) doğrudan ya da denizci paşalar aracılığıyla denetimleri altında tutarlardı. Başlangıçta Gelibolu’da daha sonraları İstanbul’da Kasımpaşa’da oturan ve semt ile tersanenin güvenliğinden sorumlu olan kaptanıderyaların unvanı Tanzimat döneminde kaldırıldı. No. 195

196 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Dergoumidas, Prestre Armenien codamné par le Grand Visir Ali Pacha, mourut Martir le 5. Novembre 1707. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15.. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No:85. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: J. Haussard. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Katolik mezhebine geçen Ermeni din adamı Dergomidas’ın 5 Kasım 1707’de Sadrazam Çorlulu Ali Paşa tarafından idama mahkum edilmesi

No. 196

Ermeniler arasında hızla yayılan Katolik inancı, 17. ve 18. yüzyıllarda cemaatin başlıca iç sorunu haline dönüştü. Mezhep değiştirmeler nedeniyle aileler parçalandı, cemaat içinde derin çatlaklar oluştu. Örneğin Ermeni bir din adamının oğlu olan Eremya Çelebi, ana kilisede kalıp kilise işlerinde aktif roller üstlenirken, kardeşi Gomidas Katolik mezhebine geçip Pera’daki Diloğlanları okulunda dersler veriyordu. Ermenilerden gelen şikâyetler üzerine Samatya’daki Sulumanastır kilisesi vaizi Gomidas Kömürcüyan Babıâli’ye çağrıldı ve Sadrazam Çorlulu Ali Paşa’nın huzuruna çıkarıldı. Ali Paşa ona yapılan suçlamaların tamamının dini meselelerden kaynaklandığını anlayınca beraatına karar verdi. Kömürcüyan’ın kurtulduğunu gören İstanbul Ermeni patriği bu kez adı geçen papazın Frenk olduğunu ve yabancılar hesabına çalıştığını ihbar ederek onu tekrar yakalattırdı. Gomidas Kömürcüyan ve onunla beraber dokuz Katolik Ermeni rahip

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 197

Ermeni milleti mahkemesine çıkartıldı. Milletin huzurunu bozmak ve Sultan III. Ahmet?e muhalif olmakla suçlandılar. Kömürcüyan, tutukluların tercümanı olarak konuştu ve: “Biz Katoliğiz, fakat Frenk değiliz.”dedi. Daha sonra bu kişiler kadı huzuruna çıkarıldılar. Aralarından sekizi Müslüman oldu ve hayatını kurtardı. Kömürcüyan ise Katolik inancında kalacağını ısrarla belirtti. Bu arada Kömürcüyan mahkeme huzurunda iken orada toplanan Ermeniler, “Onun kanı bizim ve evlatlarımızın üzerine aksın.” diye bağrışarak isteklerinin yerine getirilmesini istediler. İki grup arasındaki kargaşa bir türlü bitmediğinden devlet tarafından Gomidas’ın 1707’de idam edilmesine karar verildi. Gomidas Kömürcüyan, Papa XI. Pie tarafından 23 Haziran 1929 yılında Kutlu Ter Gomidas olarak aziz mertebesine yükseltilmiştir Gomidas’ın idama mahkum ediliş sahnesi Van Mour gibi başka oryantalist ressamların da işlediği bir konu olmuş, Örneğin Giovanni Antonio Guardi’nin yorumu Avrupa sanatında “Türk zulmü” nü temsil eden ikonolojiden biri olmuştur.

197 - PICART, B[ERNARD] (1673 - 1733) Eglise des Armeniens Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 33 x 22 cm. [Amsterdam]: [1733]. Çıktığı yer: Jean Frederic Bernard’ Picart” Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde” 1723-43 Levha No:192. TL 150 (€ 47)

Ermeni kilisesi gravürü

Ünlü Fransız gravürcü Bernard Picart, kendisi de gravürcü olan bir babanın (Etienne Picart) oğludur. Paris’te doğdu ve Amsterdam’da öldü. Eserlerinin çoğu kitap resimlemeleridir. İncil ve Ovid resimleri bilinen iyi örneklerdir. Picart’ın en ünlü eseri 1723 - 1743 yıllarında Kaynak: Saro Dadyan Ermenilerin Katolikleşme Süreci Frédéric muhtelif baskıları yapılan “Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde,” adlı butun dunyadaki insanlarin seremoHitzel Enfant de Langue et Drogamans, 1995, s. 105, 111). Ahmet Türkan İstanbul’da Ermeni cemaatler arasındaki dini ve nileri, gelenekleri ve dinlerini anlatan ansiklopedik eseridir. Bu eseri Jean-Frederick Bernard yazmış, Picart resimlemiştir. Çok ciltli olan bu idari itilaflar ve tartışmalar. (Doktora tezi) Selçuk Ün. 2011 eserin son cildi Osmanli imparatorluguna ayrılmıştır. Bu dev projenin sonunu gormeye omru vefa etmemis olsa da eserdeki sayisiz gravurü bizzat resmetmiş ve kazımıştır. Bazi gravurler olumunden sonra Picart’nin çizimlerine sadik kalarak ogrencileri tarafindan yapılmıştır. Aydınlanma çağının ilginç entelektüel kişiliklerinden biri olan Picart, gravurun sanatsal olarak resimden değersiz kabul edilmesine karşı çıkan yazılarıyla henüz embriyo devrindeki grafik sanatının en eski ve iyi temsilcilerinden biridir

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

198 - PICART, B[ERNARD] (1673 - 1733) Mariage Turc. 34 x 425 cm. Çerçevesiz. TL 150 (€ 47)

Türk düğünü

No. 198

199 - [PICART, BERNARD] (1673 - 1733) Solak, Peik ou valet de pied Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 20 x 16 cm. Çıktığı yer: “Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde,” Tom IV. Levha No:38-39. Kazıma sanatçısı: F.M.La Care. Paspartu içinde. TL 75 (€ 23)37848

No. 199

monileri, gelenekleri ve dinlerini anlatan ansiklopedik eseridir. Bu eseri Jean-Frederick Bernard yazmış, Picart resimlemiştir. Çok ciltli olan bu eserin son cildi Osmanli imparatorluguna ayrılmıştır. Bu dev projenin sonunu gormeye omru vefa etmemis olsa da eserdeki sayisiz gravurü bizzat resmetmiş ve kazımıştır. Bazi gravurler olumunden sonra Picart’nin çizimlerine sadik kalarak ogrencileri tarafindan yapılmıştır. Aydınlanma çağının ilginç entelektüel kişiliklerinden biri olan Picart, gravurun sanatsal olarak resimden değersiz kabul edilmesine karşı çıkan yazılarıyla henüz embriyo devrindeki grafik sanatının en eski ve iyi temsilcilerinden biridir

Peykler ve solaklar, mevkib-i hümayun denen saltanat alaylarında, padişahın yakın çevresinde yer alan ve hizmetini gören bir asker sınıfı idi. Ünlü Fransız gravürcü Bernard Picart, kendisi de gravürcü olan bir babanın (Etienne Picart) oğludur. Paris’te doğdu ve Amsterdam’da öldü. Eserlerinin çoğu kitap resimlemeleridir. İncil ve Ovid resimleri bilinen iyi örneklerdir. Picart’ın en ünlü eseri 1723 - 1743 yıllarında muhtelif baskıları yapılan “Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde,” adlı butun dunyadaki insanlarin sere-

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

200 - MAHMUD ŞEVKET PAŞA (Ed.), Taşbaskısı Osmanlı kıyafet resimleri (6 adet) Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 17 x 25 cm. İstanbul: 1907 [1325]. Çıktığı yer: Osmanlı teşkilat ve kıyafet-i askeriyesi : (Osmanli Ordusunun bedayit-i tesisinden zamanimiza kadar) = L’organisation et les uniformes de L’ armee Ottomanne : depuis sa creation jusqou’a nos jours. Atölyesi: Mekteb-i Harbiye Matbaası. Paspartu içinde. TL 240 (€ 75) Osmanlı Üçüncü Ordu Kumandanı Mahmud şevket Paşa’nın (18561913) Osmanlı askerî teşkilâtını askerî kıyafetlerle birlikte ele alan bu eseri eski Kapukulu, Eyâlet Askeri ve Bahriye teşkilâtı hakkında bilgi verildikten sonra bu teşkilâtlara mensup askerlerin kıyafetleri, resimleriyle birlikte sergilenmektedir. Resimlere dair açıklamalar Osmanlı ordusunda görev yapan bütün askerî sınıfları kapsamaktadır.

No. 200

201 - [TAŞBASKISI] OSMANLI SAVAŞ TABLOSU, Taş baskısı (Litography). 27 x 37 cm. Çerçeveli. TL 600 (€ 188) No. 201

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

202 - TAŞBASKISI LEVHA [GİRİT SORUNU], “Sana benim fesimden başka serpuş yakışmaz” = La meilleure coiffure que vous ira c’est encore la mienne Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 40 x 52 cm. Dersaadet = Constantinople: [1909]. Çıktığı yer: Musavver Papağan No:36 = Papaghan No 36 Année 1 Çerçeveli. TL 700 (€ 219)

Ünlü haftalık Osmanlı mizah gazetesi Papağan’da Girit meselesine ilişkin bir karikatür. Girit, 1908’de Yunanistan’a katıldığını ilân etti. Osmanlı Hükümeti bunu protesto etti ve kamuoyunun tepkisi “Ya Girit Ya Ölüm” sloganına dönüştü.1908’de Meşrutiyet’in yeniden ilânı ve İttihat ve Terakki’nin yönetimde etkin olması ile Girit Meselesi yoğun bir şekilde gündeme taşınmıştır. Başta İngiltere olmak üzere diğer devletler ilhaka karşı çıktılar. Yunanistan ise bir taraftan Osmanlı Devleti öte yandan Avrupa Devletleri’nin baskısından olayı ilhakı tanımadığını ilân etmiştir. Bu tarihten itibaren Girit için belirsizlik yılları da başlamış oldu.

No. 202

Kaynak: Melek Öksüz Girit meselesinin belirsizlik yılları (1908-1913) Karadeniz Araştırmaları Bahar 2010 sayı 25: 93-114

203 - BOWEN, EMAN[UEL] (1694 ? - 1767) A new & accurate map of Turky in Europe, with the adjacent countries of Hungary, Little Tartary &c. Collected from the best authorities. The whole being regulated by astronl. observations. [1: 3,900,000} Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 345 x 42 cm. [London]: William Innys [et al.], [1747]. Çıktığı yer: [ A complete system of geography...} Levha No:[31]. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

No. 203

No. 204

204 - MORTIER, PIETER [PIERRE i.e.] (1661 - 1711) Byzondere Kaart van de Landen daar de Apostelen het Evangelium Gepredikt Hebben, Van de Vermaardset Plaatsen, van Hunne Reyzen, En van denWeg van Paulus na Rome, Opgesteld om de H. Histoire wel te verstaan . . . 80

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 42 x 49 cm. Amsterdam: [1725]. Kazıma sanatçısı: J. van Luchtenburg. Çerçevesiz. TL 900 (€ 281)

Mortier’in atlasının ilk baskısından çıkan bu haritada havarilerin seyahatlerinin geçtiği tüm bir coğrafya resmedilmiştir.

Pieter (Pierre) Mortier, Fransız haritacı, gravürcü ve baskı satıcısıdır. Ailesinin mülteci olarak eskiden Hollanda’ya göç etmiş olması dolayısıyla Amsterdam’da faaliyet göstermiştir. De L’Isle, Sanson, Jaillot, de Fer and De Wit gibi önde gelen Fransız haritacılarının izlediği yoldan ilerlemiş, Hollanda’nın basım teknolojisi ile Fransız haritacılık bilgisinin üstün sentezlerini yaratmıştır.

No. 205

205 - KIEPERT, HENRI (1818 - 1899) Carte générale de l’Empire Ottoman en Europe et en Asie. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 90 x 125 cm. Berlin: D. Reimer, 1867. Atölyesi: Ferd. Barth.. Kazıma sanatçısı: C. L. Ohmann. Çerçevesiz. TL 1.200 (€ 375)

Osmanlı Devleti haritası

Alman coğrafyacı Johann Samuel Heinrich Kiepert (31 Temmuz 1818-21 Nisan 1889) 20. yüzyılın en büyük haritacılarındandır. Berlin’de doğdu ve Berlin üniversitesinde özellikle tarih, dilbilim ve coğrafya tahsil etti. 1840’ta ilk eseri olan “ Atlas von Hellas und den hellenischen Kolonien” i Karl Ritter ile birlikte yayınladı. Bu çalışma yayınlanır yayınlanmaz kendisine antik tarih ve haritacılık alanında yüksek bir mevki kazandırdı. Kiepert’in genel çalışmaları arasında “Neuer Handatlas über alle Teile der Erde” (1855 ve devamı) mükemmelliği ile özel bir yer tutar. Birçok harita yapan Kiepert in özel ilgi alanı Anadolu olmuştur. 1841-48 yılları arasında dört kez Türkiye’ye geldi ve Anadolu’da geziler yaptı. Önce Anadolu’nun kuzey batısında

altı paftalık 1:400 000 ölçekli haritasını yapmıştır. 1854 yılında tekrar bu bölgede çalışmalar yapılarak bu haritalar basılmış ve diğer ölçekte haritalar üretilmiştir. 1843-46 tarihli İlk haritası “ Karte von Kleinasien “, “Karte des osmanischen Reiches in Asien (1844 -1869)” ile birlkte Anadolu coğrafyasının en yetkin haritası kabul edilir. Kiepert 1854’ten itibaren Berlin Üniversitesinde profesörlük yapmıştır. 21 Nisan 1889’da Berlin’de öldüğünde ardında hatırı sayılır sayıda yayınlanmamış çalışma ve müsvedde bıraktı. Oğlu Richard Kiepert (1846-?), babasının çalışmalarını devam ettirmiş ve babasının ünlü 24 paftalık 1:400,000 ölçekli olan ve batıdan orta Anadolu’ya kadar olan bölgenin haritasını yayımlamıştır. 1902-06 arası yayınlanan bu haritanın Anadolu haritaları içinde özel bir yeri vardır. Bütün bu çalışmaların sonucu olarak Anadolu topografyasının ana hatları ortaya çıkmış ve bu haritalardan 1:200 000 ölçekli haritalarımız çıkıncaya kadar yararlanılmıştır

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 206

206 - JANSSONIUS, JOHANNES [Jr] (1588 - 1664) Turcicum Imperium. Bakır gravür (Copper engraving). Hatları renklendirilmiş. 41 x 52 cm. [Amsterdam]: [1636-1652]. Çerçevesiz. TL 1.200 (€ 375)

rını yaptı. Önce Frankfurt’ta sonra Danzig, Stockholm, Copenhagen, Berlin, Königsberg, Geneva ve Lyon’da kitapçı dükkanları açtı. Eşinin ölümünden sonra yine ünlü bir haritacı olan kayın biraderi Henricus Hondius ile ortaklık yaparak Hondius’un Mercator’dan aldığı ve Mercator-Hondius olarak yayınladığı haritaları birlikte Mercator/ Hondius/Jansson serileri olarak yayınladılar. Janssonius öncülüğünde bu atlas sürekli genişleyerek “Atlas Novus” oldu. Ortağı Henricus Hondius’un ölümünden sonra bu atlası Blaeu’dan da oldukça harita kopyalayarak daha da geliştirmiş ve 11 ciltlik “Atlas Major”u yayınlamıştır.

Johannes Janssonius (Jr) Hollanda’da Arnhem şehrinde kendisi ile aynı adı taşıyan kitapçı ve yayıncı bir babanın (Jan Janszoon the Elder) oğlu olarak dünyaya geldi. 1616 da ünlü Hollandalı haritacı Kaynak: Koeman/Van der Krogt. Atlantes Jodocus Hondius’un kızı ile evlendi. İlk defa Fransa ve İtalya haritala- Neerlandici,1,[8100:1B.2]

207 - [CHATELAIN, HENRI] Carte De L’Empire Des Turcs En Asie & En Afrique, divise dans toutes ses papties Bakır gravür (Copper engraving). 41 x 52 cm. [Paris]: [1710]. Çıktığı yer: [Atlas Historique], Tom: v. no:13 s: 29 Çerçevesiz. TL 1.400 (€ 438)

No. 207

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 208

208 - ALİ RIZA EFENDİ (Topçu Kolağası), Anadolu şahane’nin hattı Dar’ül Harekât haritası: Saye-i marifet vaye-i hazreti hilafet penahi-i azamide Meclis-i Maarif-i Askeriye’nin tensip ve kararıyla Binbaşı Enver ve Mekteb-i Fünun-u Harbiye-i şahane muallimlerinden Erkân-ı Harp Kolağası Refik Beyler tarafından bittercüme Mekteb-i Mezkur Matbaası ressamlarından Topçu Kolağası Ali Rıza Efendi tarafından tersim olunarak Matbaa-i Mezkure de tab ve temsil olunmuştur.. Mikyas: 1 / 840.000

Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 68 x 102 cm. [İstanbul]: 1321. Levha No:Münferit baskı. Atölyesi: Mekteb-i Fünun-u Harbiye-i Şahane Matbaası. Çerçeveli. TL 1.200 (€ 375)

Çok nadir bir Osmanlı demiryolları haritası

Kaynak: İ.Ü. NAdir Eserler Kütüphanesi IUNEK93598 / 93598

209 - [FOTOĞRAF] BİR OSMANLI PAŞASI, Siyah beyaz. 14.5 x 9.5 cm. Atelyesinin orijinal paspartusunda. TL 50 (€ 16)

210 - FOTOKARTOSMANLI DÖNEMİ, 4 adet osmanlı dönemi şahıslara ait fotoğraflar. TL 80 (€ 25) No. 209

No. 210



e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 211

No. 212

No. 213

No. 214

211 - [FOTOĞRAF] Osmanlı gelin - damat., Albümin baskı. Orijinal sepya. 25 x 17 cm. Atelyesinin orijinal paspartusunda. TL 100 (€ 31)

213 - [FOTOĞRAF ALBÜMÜ], Yavuz Zırhlısı, Topkapı Sarayı, çeşitli yerlerin manzaraları ve şahısların bulunduğu 89 adet fotoğraftan oluşmuş bir albüm. TL 300 (€ 94)

212 - [FOTOĞRAF] OSMANLI POLİSLERİ, Atelyesinin orijinal paspartusunda. TL 250 (€ 78)

214 - [OSMANLI DÖNEMİ BELGE] ASKER YOKLAMA CETVELİ, Asakir-i hassa-i Hazret-i şahane ordu-i hümayunu. 1265 (1849) - 30 Mart - yevm-i çarşanba günü Miralay tarafından onaylı mevcut raporu. 1 yaprak. 39x31 cm TL 100 (€ 31) 84

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

No. 217

No. 215

No. 216

215 - [OSMANLI DÖNEMİ BELGE], Veraset ilamı. 66x21 cm. TL 200 (€ 63)

216 - [OSMANLI DÖNEMİ BELGE] ÖDEME EMRİ, Hac Emin’i Salih’ten şam Hazinesi’ne: Mehmed Efendi El İzmirli’nin ikibuçuk kuruş olan gündeliğine yarım kuruş zam yapıldığı ve üç kuruşa çıkarıldığı bildirilerek ödemenin her gün edası emri. 1238 [1821]. [1] yaprak. 32x21 cm. TL 200 (€ 63)

Lahor Kadılığı’nca mu’ta ve tasdiklidir. Hindistan’da ingiliz valisi tarafından uygunluğu onaylı Mirza Muhammed İslam Bey bin Mirza Muhammed Ekber Bey’in adına 1900 tarihinde düzenlenmiş veraset ilamı ve eşya listesi.

No. 218

217 - YENİÇERİLERE AİT BELGELER, [3] yaprak 42,5x30 cm., [1] yaprak arka 85

sayfası mühürlü.16,5x11 cm., [6] yaprak 46x33,5 cm., [1] yaprak, ön sayfa mühürlü, 60x41,5 cm. TL 1.500 (€ 469)

Çok kültürlü bir imparatorluğun kağıt buluntularından.... 218 - TAKVİM YAPRAĞI, 2 adedi Fransızca, Türkçe, Rumca; 1 adedi ermenice, Osmanlıca, İbranice, Rusça, Fransızca olan 3 adet takvim yaprağı. TL 25 (€ 8)

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

219 - OSMANLI DÖNEMİ LUNAPARK RUHSATI, Çengelköy’de lunapark ruhsatı 1911 senesi [1] yaprak, 36X23 cm. TL 100 (€ 31)

No. 219

220 - FES ETİKETİ, Renkli resimli taşbaskısı. TL 40 (€ 13)

No. 220

221 - FES ETİKETİ, [Galata Köprüsü] 12 x 14 cm. Renkli taşbaskısı. TL 50 (€ 16)

No. 221

222 - FES ETİKETİ, [Galata Köprüsü] 12 x 14 cm. Renkli taşbaskısı. TL 50 (€ 16)

No. 222

OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

223 - FES ETİKETİ, 4 adet. 10,5 x 23,5 cm. Renkli resimli taşbaskısı. TL 100 (€ 31)

No. 223

224 - FES ETİKETİ, 4 adet. Renkli resimli taşbaskısı. TL 125 (€ 39)

225 - FES ETİKETİ, 5 adet. Renkli resimli taşbaskısı. TL 125 (€ 39)

No. 224

Fes, II. Mahmud devrinde resmi başlık olarak kabul edilmiş, Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar Osmanlı erkeğinin kimliğini oluşturmuştu. Her ne kadar Feshane’de yerli fes üretilmişse de çoğu Avusturya’dan ithal ediliyordu. Osmanlı’nın son döneminde 7 Ekim 1908’deki Avusturya mallarına karşı yapılan fes boykotu ünlüdür. Servet-i Fünun gazetesinin başı çektiği kampanya ‘harb-i iktisadi’ diye anılıyordu. İzleri Cumhuriyet dönemine de yansıyan ‘yerli malı’ kavramı böyle ortaya çıktı. Fes boykotu bir dönemi sona erdirdi ve Fes’in yerini kalpak aldı. Yukarıdaki etiket, Avusturya’dan ithal edilen feslere ait renkli taşbaskısı bir ürün etiketi olup, Karaköy’den Eminönü’ne doğru bir bakışla dönemin Galata Köprüsü’nü resmeden zevkli bir görsel malzemedir. No. 225

e OSMANLILAR VE OSMANLI DÜNYASI

226 - TUĞRALI VE AY - YILDIZLI TEL KIRMA İŞLEME ÖRTÜ, 48 x 46 cm. TL 750 (€ 234)

No. 226

227 - OSMANLI TAKVİM [RUZNAME-İ CEDİD], “Daruttibaatul amire fi belde-i İslambol”ibareli Muvakkitci tarafından yazılmış. Baş kısmındaki tezhip kısmı eksik. 100x11cm. TL 1.100 (€ 344) 88

İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ f SEYAHATNAMELERİ

228 - GRILLPARZER, FRANZ Tagebuch auf der Reise nach Konstantinopel und Griechenland. Salzburg & Wien: Residenz Verlag, 1988. 47 s.. 22.5 X 14.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

auf ihn setzt. . Ueberarbeitet von David Traugott Kopf. Hildesheim (Germany): Georg Olms, 1995 - 1998. Berlin 1825 yayınının tıpkıbasımı. xx, 261 s. Yayıncısının karton cildinde. TL 85 (€ 27)

İstanbul’da bir Avusturyalı... Ünlü Avusturyalı oyun yazarı Grillparzer’in 1843 yılında İstanbul ve Yunanistan’a yaptığı yolculuğun günlüğü

Beş parasız yola koyulan Alman bir seyyahın İstanbul, Filistin ve Mısır seyahatleri

Feldbergenli bir terzi olan Johann Friedrich Julius Borsum (1797-?) Cebinde para olmadan çıktığı yolda yedi yıl seyahat etmiştir. Fanz Grillparzer (1791-1872) Goethe ve Schiller’den sonra en büyük Alman İstanbul, Filistin ve Mısır’da gördüklerini Avusturya’lı tiyatro yazarı olarak kabul edilir. detaylı bir şekilde anlatan Borsum eserinde Yapıtları büyük ilgi görmüş, kendisine birçok temas ettiği sıradan insanların hayatı ile ilgili sanlar verilmiştir. Viyana bilim akademisi bilgiler vermektedir. No. 228 1875’ten beri her üç yılda bir en güzel sahne yapıtını yazana Grillparzer ödülü vermektedir.

229 - MAUNDEVILLE, JOHN The voiage and travayle of Syr John Maundeville knight. With the journall of frier odoricus. London & Toronto: J. M. Dent & Sons Ltd, önsöz: 1928. xviii, 278 s. ve [8] s. yayıncı kataloğu. 17 x 11 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 85 (€ 27)

Seyahatname türünün İngiliz Edebiyatı’ndaki ilk örneğinde İstanbul, Anadolu ve doğu ile ilgili notlar

231 - VON KEPPLER, PAUL WILHELM Wanderfahrten und Wallfahrten im Orient. Freiburg: Herder & co Verlagshandlung, 1922. [ix], 575 s., iç kapak içinde yazarın 1 heliogravür portresi, metin içinde 195 fotoğraf ve çizim, ve metin dışında 2 katlanan harita ve 1 İstanbul panoraması 24 x 17 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 100 (€ 31)

Bir Alman piskoposunun Ortadoğu ve İstanbul seyahati

Almanya’nın Rottenburg Piskoposu von Bir çok yazması bulunan ve seyahatname Keppler’in kutsal topraklara yapmış olduğu türünün İngiliz Edebiyatı’nda ilk örneği “hac ziyareti” Mısır’dan başlayarak Kudüs, olan The Voyage of Sir John Mandeville, XV. yüzyılın ilk yarısında yazılmıştır. Sir John Mandeville’nin kim olduğu bilinmez, belki de gerçekte hiçbir zaman yaşamamış olan Sir John Mandeville adlı bir şövalye sözde hacca gitmiş, İstanbul’u görmüş, Marmara Denizi’ni aşmış, Anadolu’dan geçmiş; İstanköy’e, Rodos’a, Kıbrıs’a uğramıştır. Yolculuğunu daha da uzatarak İran’a, Mısır’a, Hindistan’a, Çin’e ve başka yerlere de giden Mandeville’in İstanbul, Anadolu ve şark ile ilgili notları ilgi çekicidir.

230 - BORSUM, J[OHANN] F[RIEDRICH] J[ULIUS] J. F. J. Borsums Reise nach Constantinopel, Palästina und Egypten, oder lebendiger Beweis, wie gn€dig Gott dem durchhilft, der seine Hoffnung

No. 231

No. 229

No. 230

e İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

No. 232

Yunanistan üzerinden İstanbul’da son bulmaktadır. Son derece ayrıntılı ve bilimsel gözlemlere dayanan bu seyahatnamenin güzergâhı üzerindeki özellikle günlük yaşama ilişkin nadir fotoğraflar kitabı ayrıca ilginç kılmaktadır.

Osmanlı İmparatorluğundaki American Board üyesi olan Maria West ‘in (1827-1894) Ermenistan’a yaptığı yolculuk Bardizag (Bahçecik), Adapazarı, İznik, İstanbul, Harput, Diyarbakır, İncilde “Eden” olarak nitelenen Doğu ve Güney doğu Anadolu bölgesinin büyük kısmını içermektedir.

232 - VON DER RIVIERA ZUM BOSPORUS UND ZU DEN NILFALLEN, Nörgelnde Reiseskizzen eines Weltbummlers Leipzig: Woerl’s Reisebücher - Verlag, [1907]. v, 198 s. ve metin içinde resimler. Döneminin tümüyle deri, cildinde. (Özgün kapakları üzerine yapıştırılmış) TL 110 (€ 34)

234 - ENDRISS, WILHELM Streifzüge durch die Türkei. Wien,Leipzig: A. Hartlebens Verlag, [1919]. viii, 262, [1] s., 81 illüstrasyon, metin dışında [1] renkli katlanan harita, 21,5x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 200 (€ 63)36094

20. yüzyıl başında gemiyle Adriyatik’ten İstanbul’a oradan Kahire, İskenderiye ve Nil’e yolculuk 233 - WEST, MARIA A. [MARIA ABIGAIL] The romance of missions or inside views of life and labor in the land of Ararat New York: Anson D. F. Randolph & Co., 1875. 2. baskı. xi, 710, [4] s. 19x13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 233

Amerikalı bir misyoner kadının 19. yüzyılda İstanbul’dan Ermenistan’a yaptığı yolculuk.. Dönemin Anadolu’su, Ermenilerin konum ve durumları

20. yüzyıl başlarında İstanbul ve Anadolu’da gezintiler.

Dr. Wilhelm Endriss, 1900’lü yıllarda yaklaşık altı yıl İstanbul Alman Lisesi’nde Doğa Bilgileri Öğretmeni olarak görevliydi. Bu süre içinde zaman buldukça İstanbul’un ve Anadolu’nun değişik yerlerini gezdi. Çeşitli fotoğraflar çekti. Karakalem resimler çizdi. Gezdiği bölgelerin coğrafi özelliklerini araştırdı. Anadolu halkının yaşam şeklini, bölgelerin jeolojik oluşumlarını, bitki örtüsünü ve iklim özelliklerini inceleyerek çeşitli notlar aldı. Yaptığı geziler sırasında yaşadıklarını, gözlem ve düşüncelerini yazıya döktü. Kitaptaki kahvehane, muhallebici, ayakkabı boyacıları, simitçi gibi fotoğraflar birer belge niteliğindedir.

235 - [HOPE], [THOMAS] Anastase, ou Mémoires d’un Grec, écrits à la fin du XVIII.e siècle; traduits de l’Anglais par l’auteur de Londres en 1819. Paris: Gide Fils; H. Nicolle, 1820. 2 cilt (499 s.; 525 s., [1] katlanan bakır baskı Osmanlı İmparatorluğu haritası), 20.5 x 13 cm. Sırtı bez kapakları ebrulu yeni cildinde TL 250 (€ 78)6870

Kendi yazamamış olduğu için, Byron’u ağlatan seyahatname-

İlk kez 1819’da anonim olarak İngilizce yayımlanan eserin, bu ilk baskıdan yapılan Fransızca çevirisi. 1820’de ikinci ve üçüncü baskıları yapılan kitap aslında çok daha önce yazılmıştır. “Anastasius” çok önemli ve son derece ilginç bir eserdir. Sekiz yıl boyunca sürekli seyahat eden ve İstanbul’da bir sene kalan Hope bu eserinde Balkanlar, Yunanistan ve Levant’a yaptığı bu yolculuklarını yansıtmaktadır. Byron’un kitabı okuyunca No. 234

No. 235

İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

iki kez ağladığı rivayet edilir: ilk kez, kitabın yazarının kendisi olmadığı, ikincisi de yazarın Hope olduğu için. Anastasius’un Fransızca çevirisini yayımlayan Ortaçağ Yunanistan’ı bilimcisi J.A. Bouchon kitap için şunları söylemiştir: “Osmanlı İmparatorluğunun politik ve sosyal konumunun ve imparatorluğu oluşturan farklı elemanların 19. yüzyıl başındaki durumlarının en sadık portresi” Anonim olarak çıktığı için eseri Byron’a mâletmek isteyen “Blackwood Magazine”in editörüne yazdığı mektupta Hope, kitabın yazarının kendisi olduğunu, ve burada ayrıntılı bir şekilde tasvir ettiği bütün yerleri şahsen gezmiş ve incelemiş olduğunu belirtmiştir.

bu coğrafyadaki misyoner etkinliklerine ilişkin bilgiler aktaran nadir bir Yunanistan, Türkiye, Rusya ve Polonya seyahatnamesi

John Lloyd Stephens 1805 - 1852 yılları arasında yaşamış çok ünlü bir Amerikalı gezgin ve yazardır. Amerikalı denemeci ve eleştirmen Van Wyck ondan “Amerikan gezi yazarlarının en büyüğü” olarak söz eder. 1834’te A.B.D.den ayrılan Stephens, 1835’te Yunanistan ve Anadolu’yu gezmiştir. 1836’da Mısır ve Kutsal Topraklar’a gitmiş ve gezdiği yerlere ait gözlemlerini yayımlamıştır. Eser büyük ilgi görmüş ve aynı yıl içinde birçok baskısı yapılmıştır. Yukarıdaki ciltler 1838’de yayımlanan ve nadir bulunan ilk baskıdır. İzmir ve İstanbul gibi kentlerden manzaralar sunan, gezdiği ülkelerin görülmeye değer antik ve yeni yerlerini yönetim şekillerinden bahsederek tasvir eden; insanlarının görünümlerini ve yaşayış tarzlarını, araya hoş aşk hikâyeleri ve başından geçen ilginç olayları da katarak anlatan Stephens’in kitabı, hem aydınlatıcı hem de keyifle okunan bir güncedir.

236 - [STEPHENS], [JOHN LLOYD] Incidents of Travel in Greece, Turkey, Russia, and Poland. New York: Harper & Brothers, 1838 1 baskı. 2 cilt (268 s., m.d. 1 katlanan harita, m.i. tahta klişe baskı gravürler; 275 s., m.i. tahta klişe baskı gravürler), 19.5 x 12 cm. Döneminin bez cildinde TL 350 (€ 109) Kaynak: Blakmer 1607, 1608; Webster Biographical Dictionary.

İzmir ve Anadolu’yu içine alan ve

237 - LAMARTINE, ALPHONSE DE Voyage en Orient. Paris: Hachette, MDCCCXLV [1855]. 2 cilt (480 s ve 6 gravür; 512 s. ve 5 gravür)., 23 x 15 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 400 (€ 125)

Fransız romantik şiirinin öncüsünün İstanbul ve doğu izlenimleri Fransız romantik şiirinin öncülüğünü yapmış olan Alfonse de Lamartine’nin (1790-1869) Doğu’ya yaptığı seyahatinin anlatısıdır. Marsilya’dan yola çıkan yazar Atina, Beyrut, Suriye, Kudüs, Ürdün, Lübnan ve Türkiye’yi ziyaret eder. Lamartine’in gemisi 20 Mayıs 1833’te İstanbul’a varır ve o an yazar İstanbul’a âşık olur. “... Marmara Denizi’nin İstanbul Boğazı ve Haliç’le kesiştiği yer Tanrı’nın ve insanın, tabiatın ve sanatın elele vererek yarattıkları ve insanın yeryüzünde görebileceği en olağanüstü manzarayı sunuyordu. İstemeden bir çığlık attım, Napoli Körfezi’ni ve bütün büyüsünü bir daha hiç hatırlamamak üzere unuttum; herhangi bir şeyi bu muhteşem ve zarif görüntüyle kıyaslamak, yaradılışa hakaret etmek olurdu...” Pera, Üsküdar, Yedikule, Eyüp ve kentin diğer semtlerini, kiliselerini gezerken, çok iyi bildiği Osmanlı İmparatorluğu tarihinden örnekler veren yazar daha sonra Edirne ve Çanakkale’yi de ziyaret eder ve yoluna devam eder. Kitabın sonunda Fransız krallarının Suriye Katolikleri olan Marunî liderlerine yazdıkları mektuplar yer almaktadır. Yer yer şiirlerin serpiştirildiği bu seyahatnamenin tümü şiirsel bir anlatımla yazılmıştır.

No. 236

No. 237

e İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

238 - DE LA PORTE, [JOSEPH] Le voyageur François, ou la connoissance de l’ancien et du nouveau monde. Paris: Chez Moutard, 1793. 2 cilt. (439 s.; 498, [1] s.) 17 x 10 cm. Döneminin tümüyle deri, cildinde. TL 450 (€ 141)

Fransız din adamı, eleştirmen, şair ve oyun yazarı Joseph de La Porte’un (1714 - 1779) gezilerinin Türkiye bölümü. 1765 - 1795 yılları arasında 42 cilt olarak yayınlanmış olan kitabın Türkiye’yi kapsayan cildi olup, koleksiyon veya literatür açısından fırsattır.

No. 238

239 - F[ANTON - PAVY], IOANNA Mond grand voyage a dix ans de Londres a Constantinople. Paris: Societé de Saint-Augustin / Desclée, de Brouwer et Cie, 1896. 238 s.[2] 24x15 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 500 (€ 156)

1870 tarihinde Londra’da baslayan ve Istanbul’da sonlanan nadir bir seyahatname.

No. 239

İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

240 - FORBIN, COMTE [LOUIS NICOLAS PHILIPPE AUGUSTE] Voyage dans le Levant en 1817 et 1818. Paris: Imprimerie Royale, 1819. [8], 460 s., ve metin dışında 1 bakır baskı katlanan plan, 20x13 cm. (Yalnız metin cildi.) Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 900 (€ 281)

Anadolu ve Yakın Doğu üzerine yazılmış en önemli seyahatnamelerden biri

Ressam, eski eser uzmanı ve Fransa müzeleri direktörü Comte de Forbin (1779-1841) Louvre sarayı için antika eşya ve eski eser toplamak amacıyla 1817-1818 yılları arasında Doğu Akdeniz ülkelerine bir seyahat yapmıştır. Yolculuğunda sanatçı Prevost ve mühendis de Bellefonds kendisine eşlik etmiştir. Bu eser, yazarın Milos Adası, Atina, İstanbul, Anadolu, Suriye ve Filistin’e yaptığı seyahatin notlarından oluşmaktadır. Bu seyahatte yapmış olduğu resimler ayrıca yayınlanmıştır. Eser, Anadolu ve yakın doğu hakkında yayınlanmış en önemli seyahatnamelerden biridir. Antik yerleşimlerin son derece ayrıntılı biçimde tasvir edilmiş olmasının yanısıra, o günlerin bütünsel ve gerçekçi bir tablosunu çizer. Yukarıdaki kitap , “Taşbaskıyı büyük boyutlarda kullanan ilk önemli Fransız eserlerinden biri” olarak bilinen bu eserin metin kısmıdır. Levhalardan oluşan diğer kısmında Yunanistan, İstanbul, Akra, Yafa, Betlehem, Jeriko, Ölü Deniz, Kudüs, Rama, Gaza, Kahire ve Mısır görüntüleri bulunur.

No. 240

241 - BERTON, L’ABBÉ CHARLES Quatre années en Orient et en Italie, ou Constantinople, Jérusalem et Rome en 1848, 1849, 1850, 1851. Paris: Louis Vivès, 1854. 472 s., 22 x 14 cm. Sırtı deri, kapakları bez cildinde. TL 1.400 (€ 438)

Fransa’daki Amiens Katedrali papazı Charles Berton’un İstanbul, Kudüs ve Roma’da geçirdiği dört yıl boyunca edindiği izlenimleri, yaptığı araştırma ve incelemeleri. Kitap İstanbul’u ve İstanbulluların geleneklerini, yaşam tarzlarını, giyim-kuşamlarını, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki çeşitli ırkları ele almaktadır. Yazar Türklerin dillerini de incelemiş ve bu dille İbranice, Arapça, Farsça ve Ermenice arasındaki paralellikleri ve farkları okuyucuya aktarmıştır. Bir başka bölümde Türkiye üzerine yazılan eserlerin eleştirisini yapmaktadır. Daha sonra İzmir, Beyrut, Kudüs, Betlehem, Filistin, Suriye, Lübnan, Mısır ve Roma’ya giden yazar, gezdiği yerler hakkında bilgiler vermektedir.

No. 241

e İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

No. 242

242 - PITTON DE TOURNEFORT, [JOSEPH] (Aix-en-Provence 1656 - Paris 1708) Relation d’un voyage du Levant, fait par ordre du Roy. Contenant l’histoire ancienne & moderne de plusieurs isles de l’archipel, de Constantinople, des côtes de la mer Noire, de l’Arménie, de la Georgie, des frontieres de Perse & de l’Asie mineure. Avec les plans des villes et des lieux considerables ; le genie, les moeurs, le commerce et la religion des differens peuples qui les habitent ; et l’explication des médailles et des monumens antiques. Enrichie de descriptions & de figures d’un grand nombre de plantes rares, de divers animaux ; et de plusieurs observations touchant l’histoire naturelle. Paris : L’Imprimerie Royale, M DCC XVII [1717]. Birinci baskı. 2 cilt. ([16],544 s. ve 88 gravür (biri metin dışı) ; [2], 526, [40] s. ve 64 gravür) 24.5x 19 cm. Döneminin armalı orijinal tüm deri cildinde. TL 4.500 (€ 1406)

yöneticileri ile ilk kez açık seçik gözler önüne serer. İkinci ciltte önce uzun uzun İstanbul’u anlatır. Sonra da Anadolu’ya boydan boya aşarak okuyucuyu 18. yüzyılın hemen başlaÜnlü Fransız botanikçisi Pitton de Tournefort rındaki Tokat, Trabzon, Kars, Ağrı, Amasya, Ankara, Erzurum, Bursa ve İzmir ile yüzlerce (Aix en Provence 5 Haziran 1656 - Paris 28 Osmanlı kasabasına götürür. Tournefort Aralık 1708) XIV. Louis’nin emriyle 1700’de kendini Osmanlı topraklarıyla da sınırlamaz, bitkileri, eski ve yeni coğrafyası, burada yaşayan halkların gelenek ve görenekleri, dini Tiflis ve Erivan’a (Revan) kadar gider. Gezileri sırasında İran’ı Batıya bağlayan ve Anadolu adetleri, ticaretleri hakkında bilgi toplamak boyunca uzayıp giden büyük kervan yollaiçin Doğu’ya gönderildi. Kendisine Alman hekimlerinden Dr. Gundelsheimer ile dönemin rını kullanır, ilk bakışta birbirine karşıt gibi görünen, ama aslında hep birbirine bağımlı tanınmış ressamlarından Claude Aubriet olan ve birbirini tamamlayan Doğu ve Batı de katıldı. Gezisine Ege Denizi adalarından dünyaları arasındaki bağların önemini başlayarak Gelibolu üzerinden İstanbu’a vurgular. Eserin resimleri, Aubriet’nin çizimlegeldi. Karadeniz kıyı şeridini izleyerek İran rinden oluşmuştur. Bunlar kostümler, bitki ve sınırına kadar gitti. Orta Anadolu’yu dolahayvan örnekleri, manzarala ve haritalardır. şarak 1702’de Parise döndü. Gezdiği yerTournefort , eserinin ikinci cildini göremeden lerden 1356 yeni bitki topladı. Gözlemlerini 1708’de öldü. Tournefort, yalnızca bitkibilimbu gezinin kaynağını sağlayan Jérome cilik görevini yapmakla yetinmemiş, doğmakPontehartrain’e 22 mektup halinde sundu. Birinci cilt, Ege adalarını kapsar. Tournefort ta olan Aydınlanma Çağının Doğu insanları ve toplumlarına yönelik yeni bakışını da bu adalarda rüzgarların ve korsanların biçimlendirmiştir. kemirdiği bir toplumu, salgın hastalıkları, batıl inançları, günlük yaşamları ve acımasız Kaynak: Navari, 1318

Doğmakta olan Aydınlanma Çağının Doğu insanları ve toplumlarına yönelik yeni bakışını biçimlendiren Tournefort’nun seyahatnamesi

İSTANBUL’U DA İÇİNE ALAN GENEL OSMANLI ÜLKESİ SEYAHATNAMELERİ

243 - HOBHOUSE, J[OHN] C[AM] A Journey through Albania and other Provinces of Turkey in Europe and Asia, to Constantinople, during the Years 1809 and 1810. London: James Cawthorn, 1813. (2. basım) 2 cilt (xv, 1152 s ve metin dışında 22 levha (2 katlanan harita, 7 katlanan levha) 27 x 22 cm. Döneminin sırtı ve köşeleri deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 6.500 (€ 2.031)

1810’da Rumeli ve İstanbul.

İngiliz yazar ve devlet adamı Broughton de Gyfford Baronu John Cam Hobhouse (1786 - 1869) yakın dostu Lord Byron ile birlikte 1809 1810 yıllarında bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Doğu Rumeli ve İstanbul’u gezmiş ve izlenimlerini son derece ayrıntılı mektuplar halinde yazarak kitaplaştırmıştır. O dönemde Osmanlı ülkesi olan bölgedeki izlenimleri, Osmanlı toplumunun 19. yüzyılın başındaki etnik ve kültürel yapısı, toplumsal ve ekonomik hayatı, arkeolojik zenginlikleri ile ilgili araştırmalar da belge değeri taşır. 1810’da İngiltere’ye geri dönen Hobhouse siyasi alanda çalışmalarda bulunmuş, 1823’de Londra’da Greek Committe’nin faaliyetlerine aktif olarak katılmıştır. No. 243

ABDÜLHAMİT VE ITTIHAT VE TERAKKI f 244 - ALİ (Basiretçi), İstanbul’da elli yıllık önemli olaylar. İstanbul : Sander Yayınları, 1976. 109 s. 18 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

23 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Osmanlı padişahlarından Sultan Abdülmecit’in torunu, V. Murat, II. Abdülhamit, V. Mehmet, ve VI. Ali Bey, 1866 yılında İstanbul’da Basiret adlı Mehmed’in yeğeni olan ilk Türk bir günlük gazetenin imtiyazını almış ve üç sosyoloğu ve ilk Türk “merkez sağyıl süreyle yayınlamış olan bir Türk gazetecicısı” Prens Sabahattin. sidir. Meslek yaşamında üç padişah dönemi geçirmiştir. 50 yılda başından geçen acı tatlı olayları çekici bir üslupla anlatmaktadır. İlk olarak 1909 yılında yayınlanan bu kitap 67 yıl sonra dili günümüze uyarlanarak tekrar yayınlanmıştır. Kitabın önsözü Tarık Zafer Tunaya’nındır.

No. 244

247 - CEMAL PAşA, Hatıralar. (İttihat-Terakki ve Birinci Dünya Harbi) İstanbul: Selek Yayınları, M.Sıralar Matbaası, 1959. Latin harfleri ile ilk baskı. 383, [1] s. 20x13,5cm. 245 - TUNAYA, TARIK ZAFER Yayıncısının karton cildinde. Hürriyetin ilânı. İkinci Meşrutiyetin siya- TL 50 (€ 16) si hayatına bakışlar. İstanbul: Baha Matbaası, 1959. 112 s., İttihat ve Terakki’nin üç büyük 20 x 14 cm. paşasından Cemal Paşa (1872-1922) Yayıncısının karton cildinde. tarihe tanıklığı TL 50 (€ 16)

Tarık Zafer Tunaya’nın daha sonra yazacağı eserlerin nüvesi olması bakımından önem taşıyan kitabı.

No. 245

No. 246

246 - TÜTENGİL, CAVİT ORHAN Prens Sabahattin. İstanbul: Geçit Yayınevi, İstanbul Matbaası, 1954. 72 s. ve m.d. 2 levha.

248 - [SOKU], ZİYA ŞAKİR Yarım asır evvel bizi idare edenler. İstanbul: Muallim Fuat Gücüyener Anadolu Türk Kitap Deposu, Ahmet Sait Matbaası, 1943. 2 cilt, (1. cilt: 271 s. [1]; 2. cilt: 303 s. [1]), 20 x 14 cm. Muallim Fuat Gücüyener’in Tarihi Eserler Serisi: 12 Döneminin bez cildinde. TL 80 (€ 25)

No. 247

No. 248

ABDÜLHAMİT VE ITTIHAT VE TERAKKI

251 - AHMED NİYAZİ [RESNELİ], Hatırat-ı Niyazi yahut Tarihçe-i İnkılâb-ı Kebir-i Osmaniden Bir Sahifa. İstanbul: Sabah Matbaası, 1326 [19089]. 1. baskı 240 s., m.i. [49] resim, 24.5 x 16.5 cm. Resneli Niyazi Bey ‘in “Ahmed 249 - BERTRAND, LOUIS Niazi de Resne 23 Julliet 1908” ibareli Le mirage Oriental. La débâcle de la couleur locale. Mirage et réalité. L’Orient özel kütüphane mühürünü taşımaktadır. Yayıncısının dekoratif desenli bez cildinde. qui bouge: La plèbe, la misère, le traTL 250 (€ 78) vail. Jeunes-Turcs, Jeunes-Égyptiens, Chrétiens et Juifs. Nationalisme, Resneli Niyazi Bey’in kendi mühüséparatisme et révolution. Les écoles. rünü taşıyan ilk baskı hatıratı La mêlée des religions. L’Orient contre Resneli Niyazi Bey (1873-1913) Osmanlı l’Europe. Paris: Perrin et cie, 1910. xii, 452 s., 17 tarihinin çok önemli bir askeridir. Askerî İdadî ve Harbiye Mektebi’ni bitirdikten sonra Türkx 11 cm. Yunan savaşına katıldı. Balkanlar’da Sırp ve Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu Bulgar komitacılarıyla yapılan savaşlarda cildinde. cesaretiyle ünlendi. Dönemin gizli İttihat ve TL 120 (€ 38)

Abdülhamid, Said Paşa ve Fuat Paşa...Halifelik, jurnaller ve bir padişahın ruh portresi

No. 249

Terakki Cemiyeti’ne katıldı. Genel Merkezin

Doğu serabı. Yerel renklerin çöküşü. onayıyla “meşrutiyet” hareketini başlatmak Louis Bertrand’ın Doğu’da 1 yıl yaşadıktan sonra ‘Revue des Deux-Mondes’da 1908-1909 yılında yayınladığı makalelerden oluşan kitap, Önemli başlıklar altında “Doğu yanılsamasını” ortaya çıkarıyor. 20. yüzyıl başında Doğu üzerine yazılmış ve peş peşe pek çok kere basılmış önemli bir kitap. Jön Türkler, Genç Mısırlılar, Hıristiyanlar ve Yahudiler. Milliyetçilik, bölücülük ve devrim. Okullar. dinlerin meydan savaşı,. Doğu Avrupa’ya karşı...

250 - BÉRARD, VICTOR La révolution Turque. Paris: Librairie Arman Colin, 1909.. 352, [1] s. 19x12 cm. Döneminde sonradan yapılmış bez cildinde TL 200 (€ 63) Victor Bérard’ın Osmanlı Devleti’nin son dönemiyle ilgili birçok kitabı bulunmaktadır. Yazar yukarıdaki eserinde tarihimizin önemli köşe taşlarından olan 1908 Devrimini incelemiştir. Kitapta önce yapılan reformlar ele alınmış, daha sonra 30 yıl öncesine gidilerek Osmanlı-Rus Savaşı incelenmiş ve AvusturyaRusya ittifakı irdelenmiştir. Kitabın sonunda II. Meşrutiyet’in öncesi ve arka planı araştırılmış ve sonucunda oluşan yeni Avrupa dengesi yorumlanmıştır.

üzere askerleriyle birlikte 1908’de dağa çıkıp ayaklanma bayrağını açtı. Kendisini Enver Paşa ve Eyüp Sabri (Akgöl) izledi. Baskılara dayanamayan II. Abdülhamit, Meşrutiyet’i yeniden kabul etti. Kurulan hükümet Niyazi ve Enver beyleri “Kahraman-ı Hürriyet” ilân etti; adlarına marşlar bestelenip türküler yakıldı. 31 Mart ayaklanmasını bastıran Hareket Ordusu’yla birlikte İstanbul’a geldi. Sonrasında askerlik ve siyasetten ayrıldı. Balkan Savaşı başlayınca ön saflarda çarpıştı. Savaştan sonra İstanbul’a dönmek için Avlonya’da vapur beklerken Arnavut ayrılıkçılar tarafından sırtından vurularak öldürüldü. Niyazi Bey kısa süren yaşamını ve anılarını İttihat ve Terakki’nin onayını alarak No. 250 yukarıdaki kitapta kaleme almıştır. Az sayıda basılmış olan kitap belge niteliğindedir ve 1975 yılında İhsan Ilgar tarafından dili sadeleştirilerek “Resneli Niyazi Bey’in Anıları” başlığıyla yayımlanmıştır.

252 - MEHMED KAMİL PAŞA, Hatırat-ı Sadr-ı Esbak Kâmil Paşa : cild-i evvel, Hatırat-ı siyasiyat, dar ahd-i Sultan Abdülhamit Han-ı Sani. Kostantiniye [İstanbul]: Matbaa-i Ebüzziya, 1329 [1913]. 198, 2 s. 24.5 x 14.5 cm. Osmanlıca (Özege 7036). Yeni bez cildinde. TL 250 (€ 78) 97

No. 251

e ABDÜLHAMİT VE İTTİHAT VE TERAKKİ

No. 252

No. 253

İkinci Meşrutiyet’in önemli siyaset adamı Kamil Paşa’nın hatıratı yayınlandığı dönemde çok tartışılmış ve pekçok polemiğe sebep olmuştur. Dönemin Osmanlı siyasetini değerlendirmek için vazgeçilmez bir kitaptır.

253 - BAREILLES, BERTRAND Les Turcs. Ce que fut leur empire; Leurs Comédies Politiques. préface de J. de Morgan. Paris: Librairie Académique Perrin et Cie., 1917.. xvi, 313 s.,20 x 13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 275 (€ 86)

No. 254

ve Doğu kiliselerini ele almaktadır. İkinci kısım Modern Türkiye adını taşımaktadır ve 1807-1914 yılları arasındaki önemli iç ve dış olayları, Berlin Kongresini, panislamizm hareketini ve Jön Türkleri konu etmektedir. Kitabın son bölümü, İstanbul’un 1914’teki durumuna ayrılmıştır. Bu bölümde Mareşal Moltke’nin açıklamaları, Balkan Savaşı’nın amaçları, Liman von Sanders, Ermeni bir mebusun ifşaatı, ve “Sozial Demokratie”nin Ermeni olayları ile ilgili çekimser tutumu yer almaktadır.

254 - KNIGHT, E. F. Turkey. The awakening of Turkey. The Turkish revolution of 1908. Boston and Tokyo: J. B. Millet Company, c 1910. x, 324 s., ve metin dışında. 6 levha, 24 x16.5 cm. Sırtı ve köşeleri deri yeni cildinde. TL 300 (€ 94)

Uzun bir süre Pera’da Kalyoncu Kulluğu (Colliondji-Coulouk) sokağında yaşayan ve İstanbul’u çok seven Bertrand Bareilles’in -haklarında pek olumlu şeyler düşünmediğiTürkleri anlattığı kitabı

Konunun uzmanı bir İngiliz gazeteciden II. Meşrutiyet’in ayrıntılı öyküsü

Bertrand Bareilles, (1859-1933) kendine has o çok sürükleyici üslubuyla -haklarında pek olumlu şeyler düşünmediği- Türkleri, Osmanlı İmparatorluğu’nu ve Modern Türkiyeyi olayların nedenlerini açıklamaya çalışarak anlatmaktadır. İki kısımdan oluşan kitabın ilk bölümü İstanbul’un fethinden 19. yüzyıl başına dek Osmanlı İmparatorluğunun siyasî, hukukî ve idarî yapısını, Türklerin örf ve geleneklerini, dinin ülkedeki konumunu

II. Meşrutiyet’in “sıcağı sıcağına” yazılmış tarihi. Edward F. Knight Londra’nın ileri gelen gazetelerinden birinin özel muhabiridir. 1895’ten itibaren Güney Amerika, Afrika ve Asya’daki tüm savaşları takip etmiş, 1908’de de yeni Türk devrimini ayrıntılı olarak araştırmak üzere Türkiye’ye gönderilmiştir. Yukarıdaki kitap, bu derinlemesine araştırmanın ürünüdür. No. 255

ABDÜLHAMİT VE ITTIHAT VE TERAKKI

II. Meşrutiyet’i Türkiye’nin “uyanmaya” başlaması olarak kabul eden yazar, bu tarihî olayın hazırlanışı, bu gidişi hazırlayan şartlar ve kişiler üzerinde durmakta, dönüşümün ulusal ve uluslararası koşullarını tartışmaktadır. Eser, özellikle İstibdad idaresine karşı Jön-Türk örgütlenişinin ve yeni rejimin oluşturulması hakkında Jön Türk hareketinin liderlerinin tartışmalarını ele alarak, o günlerin politik gündeminin perde arkasını aralamaktadır. İlk kez 1909’da Londra’da yayımlanan ve konu ile ilgili temel kaynaklardan biri olan eserin Amerikan baskısıdır.

255 - TINAYRE, MARCELLE Notes d’une voyageuse en Turquie. Jours de bataille et de révolution. Choses et gens de province. Premiers jours d’un nouveau règne. La vie au Harem. Paris: Carlman - Levy , c [192?] . 394 s, [2] s. 18 x 12 cm. Döneminin sırtı bez, kapakları ebrulu cildinde. TL 300 (€ 94)

İmparatorluğu’nun yapısını ve halklarını incelemektedir.

257 - OSMANLI İTTİHAD VE TERAKKİ CEMİYETİ, Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti Nizamnamesi. Nizamu Cemiyyet İl-ittihad Vet-terakki Yül-osmaniye. y.y.: 19??. 30 s., 16x12cm., 13x9cm., Türkce-Arabca. özege 25371., Tümüyle deri yeni cildinde. TL 600 (€ 188)

Bir siyasi tarih belgesi: Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasî hayatı ve bu yeni yapı içerisinde siyasî teamüllerin teşekkülü üzerindeki etkisi tartışılmaz olan, 1908 İhtilâli’ni düzenleyen ve bu tarihten itibaren 1918’e kadar devletin yönetiminde birinci derecede rol oynayan siyasî cemiyet İttihat ve Terakkî’nin nizamnamesi.

No. 256

Bir kadın seyyahın kaleminden 31 Mart ayaklanması döneminde Türkiye ve Jön Türkler

Marcelle Tinayre, Jön Türk’lerin en önemli liderlerinden Ahmed Rıza’nın ve diğer Jön Türkler’in Abdülhamid’in baskısından dolayı bir süre sürgünde yaşamış oldukları Paris’ten arkadaşlarıdır. Tinayre, arkadaşlarını ziyaret için geldiği İstanbul’da kendisini 31 Mart ayaklanmasının içinde bulur. 31 Mart dönemini ve sonrasını Jön Türk liderleriyle ilişkileri dolayısıyla yakından izleyen yazarın bu eseri, o günlerin siyasi atmosferini, kişiliklerini ve toplumun günlük yaşamını dile getirdiği önemli hatıratıdır. Kitap, “Savaş günleri”, “Taşrada Olaylar ve İnsanlar”, “Yeni Yönetimin İlk Günleri” ve “Haremde Yaşam”.gibi başlıklardan oluşmaktadır

256 - RÉGLA, PAUL DE La Turquie Officielle. Constantinople, son gouvernement, ses habitants, son présent et son avenir. Paris: Ancienne Maison Quantin, , 1891 2 baskı. xix, 442 s., 18 x 11.5 cm. Tümüyle deri yeni cildinde. TL 350 (€ 109)

II. Abdülhamid’in Veziri Kâmil Paşa’nın gadrine uğradığından yakınan Paul de Régla’dan “Resmî Türkiye” Önsözünden anlaşıldığı kadarıyla, Paul de Régla bir haksızlığı uğramış ve Sultan Adülhamid’in iki iradesi, vezir Kâmil Paşa tarafından kâle alınmadığı için yazar mağdur olmuş. Bu haksızlığı Kâmil Paşa’nın Yahudi asıllı olmasına bağlayan Régla, yukarıdaki kitabında Batılı ülkelerin “Hasta Adam” olarak nitelendirdikleri Osmanlı

No. 257

e ABDÜLHAMİT VE İTTİHAT VE TERAKKİ

258 - ABDULLAH FRERES, Les evenements d’orient, Constantinople. La salle de la chambre des deputes, au dar-el-funoun: Premiére Séance. Tahta klişe gravür (Wood engraving). 265 x 40 cm. 1877. Çıktığı yer: L’Illustration No:1780 page:213 Çerçevesiz. TL 60 (€ 19)

Dar-ul Funun binasında toplanan Osmanlı Parlamentosunun (Meclis-i Mebusan) ilk oturumu.

Meclis-i Mebusan (Parlamenterler Meclisi), Osmanlı İmparatorluğu’nda, 23 Aralık 1876 tarihli Anayasa’ya (Kanuni Esasi) göre kurulmuş ve I. Meşrutiyet ve II. Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış yasama organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan (daha az sayıdaki) üst kamara üyelerinin oluşturduğu Soylular Meclisi (Ayan Meclisi) ile birlikte, Genel Parlamentoyu (Meclis-i Umumî) oluşturmaktaydı. Parlamenterler Meclisi (Meclis-i Mebusan) 7 dönemde faaliyet göstermiştir: 31 Mart 1877’de çalışmalarına başlayan 1. Meclis-i Mebusan üyeleri, geçici bir talimatla il, liva ve kazaların yönetim meclisi üyeleri arasından seçilmiş, İstanbul için ayrı bir seçim yapılmıştı. 80 Müslüman ve 50 gayrimüslim milletvekilinden oluşan ilk Osmanlı Parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde padişahın huzurunda ilk oturumunu yapmıştı. Bu meclis 28 Haziran 1877 tarihine kadar birinci dönem çalışmalarını devam ettirmiştir.

No. 258

“Enver Bey” sigara markasının promosyon ürünü bir kül tablası.

No. 259

259 - KÜL TABLASI, Enver Bey Zigaretten. “CT Altwasser Germany “damgalı porselen. Üç köşeli. Çap: 11,5 cm. TL 300 (€ 94) 1909-1912 yıllarında Enver Paşa Berlin’’e askeri ataşe olarak atandıktan sonra Almanlar Dresden`de kurulan Yenice tütün fabrikasında üretilen sigaraları “Enver Bey” ve “Salem” (Selamün-aleyküm anlamında) markasıyla üretittiler ve sigara üzerine Enver Paşa’’nın II. Napolyon’’a benzetildiği resimleri koydular. Yenidze (Yenice) tütün fabrikası Dresden`de mevcudiyetni hâlâ korumaktadır.

100

e BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ f 260 - MILCINOVIC, ANDREAS VE JOHANN KREK Kroaten und Slowenen. Zwei Darstellungen. (Schriften zum Verst€ndnis der Völker) Jena: Eugen Diederichs, 1916. [2], 107, [5] s. 20x13cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Hırvatistan ve Slovakya 261 - STAVRIANOS, L[EFTEN] S. The Balkans since 1453 İllinois: Dryden Press, 1958. xxi, 970 s, [17] levha. 24x16 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Balkan tarihçiliğinin en önemli kaynaklarından biri

Stavrianos, Batılı kaynakların yoğunlukta olduğu çalışmasındaki amacın genel bir Balkan tarihi kitabı yazmak olduğunu ve Osmanlı’nın bölgeye gelişinden II. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar geçen dönemdeki gelişmeleri, uluslararası alandaki, milliyetçilik, emperyalizm gibi yaklaşımları da gözardı etmeden incelemek olduğunu vurgulamıştır. Osmanlı gerilemesini, merkezî idarenin zayıflaması, tımarın yerini çiftlik sistemine bırakması ve kentleşme sürecindeki sorunlarla anlatan Stavrianos, Osmanlı’nın çöküşündeki temel nedeni ise, Batı’ya ayak uyduramamak olarak açıklamaktadır. XIX. Yüzyıldan sonraki gelişmeleri genel bir çerçevede tartışan Stavrianos, kitabın son kısmında, komünist idare ile Osmanlı’nın bölgeye gelişi ve Müslümanlığın yayılması arasında ilginç bir karşılaştırma yapmaktadır. Balkan Ülkelerinin coğrafi, siyasi, ekonomik , kültürel ve tarihsel gelişiminin oldukça ayrıntılı bir şekilde incelendiği eserde , Osmanlı İmparatorluğu ve balkanlardaki Türk ve müslüman varlığı 1402 - 1947 yılları arasında ele alınmıştır

İstanbul’da Arnavutça basılan ilginç bir kitap, ilginç bir konu ve ilginç bir insan...

Esad Paşa Toptani (d. 1863, Tiran, Osmanlı - ö. 13 Haziran 1920, Paris, Fransa), Osmanlı Arnavut asker ve siyasetçi. Balkan Savaşları’ndan sonra Balkan Birliği’ne destek vererek, özellikle Sırbistan yardımıyla orta Arnavutluk’ta Dıraç merkezli Merkezi Arnavutluk Cumhuriyeti adi verilen bir devlet kurdu

263 - LEFFEN, LUDWİG Kreuz und Quer durch den Balkan Reisebilder von Ludwig Lessen Mit Federzeichnungen von Ilse SchützeSchur Berlin: Budhandlung Bormârts Paul Singer G.m.b.h., 1914. 144 s. ve metin içinde [ 17] ahşap klişe gravür.20x14cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 90 (€ 28)

No. 260

Balkanlarda trenle ve gemi ile yapılan bir seyahat: Saraybosna, Mostar, Korfu, Patras, Atina, , Belgrad, Filibe , Sofya, Bükreş Üsküp, Selanik, İstanbul, (Galata, Kağıthane, Üsküdar v.s.,) İzmit

No. 261

262 - KOLGJİNİ, TAHİR Esat Pashé toptani dhe Akuzat, qi Bahen. İstanbul: Gençlik Basımevi, 1977. 240 s. 23,5 x 15,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28) No. 263

101

No. 262

e BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ

No. 264

264 - JAMES, LIONEL With the Conquered Turk. The Story of a Latter-day Adventurer. London: Thomas Nelson and Sons, [1913]. 370, xiii, [1] s., m.d. 9 levha, 19 x 13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 160 (€ 50)5463

No. 265

No. 266

265 - AULNEAU, J. La Turquie et la guerre. Préface de Stephen Pichon. Paris: Librairie Felix Alcan, 1915.. vii, 346 s. 19x12 cm. İlk baskı. Chahine 211. Yayıncısının sırtı tamirli orijinal karton kapağında. İyi durumda. TL 180 (€ 56)

Bir İngiliz istihbarat subayının kale- Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da minden Balkan Savaşı tutunma çabaları Eserin yazarı bir İngiliz istihbarat subayıdır. Balkan Savaşı’nı yakından takip etmiş, birçok olayın içinde yaşamış, tarihin o dönemine şekil veren kişilerle aynı mekânları paylaşmıştır. Anılar ve izlenimlerden oluşan eser, birinci elden bir tanığın gözünden Balkan Savaşı’nı anlatan önemli bir hatırattır. Trakya topraklarında meydana gelen olayları bütün çıplaklığıyla ele alan kitap, daha önce “The Illustrated London News”da yayımlanan fotoğraf ve resimlerle zenginleştirilmiştir.

1. Dünya Savaşı’nın başında kaleme alınan kitapta Osmanlı Devleti’nin Avrupa topraklarındaki gerileyişi, Balkanlar’daki milliyetçi ayaklanmalar, Sırbistan’ın bağımsızlığı, Karadağ, Doğu’da Cermen ve Slavlar, Bulgar, Rumen ve Yunan Devletlerinin oluşumu, kayıpları önlemek için yapılan Osmanlı reformları, bu reformların başarısızlığa uğraması ve Balkan savaşları incelenmiştir. Nihayetinde Dünya Savaşı’na yol açan “Doğu Sorunu” incelenmiş olup; Boğazlar, İstanbul ve Anadolu’nun geleceği hakkında tahmilerde bulunulmuştur.

102

266 - POUJADE, EUGENE Chrétiens et Turcs. Scènes et souvenirs de la vie politique, militaire et religieuse en Orient. Paris: Didier et Cie., 1859.. İlk baskı. iii, [1], 556 s. 22x15 cm. Atabey 980. Döneminin sırtı deri cildinde. Sırtı aşınmış. İyi durumda. TL 250 (€ 78)

Doğu Sorunu, Rumeli ve Türkler

Doğu’daki siyasal, askerî ve dinî yaşamı yansıtan bir eser. Osmanlı İmparatorluğu’nun dinî ve etnik sorunlarını inceleyen kitabın içindeki bir takım çalışmalar daha önce “Revue des Deux Mondes” dergisinde yayımlanmıştır. Özellikle Avrupa Türkiye’sinde cereyan eden olaylar, Doğu halklarını etkileyen tutkular, çıkarlar ve beklentiler ele alınmıştır. Yazarın eserini kaleme almaktaki başlıca amacı, çok karamsar bir bakış açısıyla gördüğü “Doğu Sorunu” ile ilgili olarak Türklere yararlı bir çözüm üretebilmektir. Eserin bölüm başlıkları şöyledir: Fransa, İngiltere, Rusya ve Müslüman halklar; Dinler ve Irklar; Arnavutluk ve Yunanistan; Valakya’da (Dağlık Tesalya - Büyük Eflak) Türkler; Tuna nehri üzerindeki savaş; Tuna üzerinde ve Prensliklerdeki Türkler, Ruslar; Savaştan önce ve sonra Prenslikler.

BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ

267 - BALDWIN, HERBERT F. A War Photographer in Thrace. An account of personal experiences during the Turco-Balkan War, 1912. London: T. Fisher Unwin, 1913. 311, [1] s., metin dışında 36 adet fotoğraf, 22x13 cm. Tümüyle deri yeni cildinde. TL 700 (€ 219)

Bir savaş fotoğrafçısının kaleminden ve objektifinden Balkan Savaşı.

Savaş fotoğrafçısı Baldwin’in Balkan savaşı izlenimlerini aktaran kitap filigranlı kâğıda en güzel şekilde basılmış ve yazarın çektiği fotoğraflarla süslenmiştir. En nadir ve en güzel Balkan harbi izlenimleri kitabıdır.

268 - TUNALI HİLMİ, Makedonya mazi, hâl, istikbâl. Mısır el-Kahire : Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti , Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti Matbaası , 1316 [1898-1899] . 1. Baskı. 47 s., 19 x 13 cm. (15 x 9.5 cm.) Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti neşriyatından Özege 12011. Yayıncısının kabında TL 1.000 (€ 313)

Tunalı Himi Bey’in Kahire’de İttihat ve Terakki tarafından yayınlanan “Makedonya kahramanlarına bir armağan”ı

No. 267

19. yüzyılda ortaya çıkan milliyetçilik anlayışı devletlerin sınırlarını değiştirdiği gibi ana kiliselerin yargısal yetki alanlarını da büyük oranda etkilemiştir. Bunlardan biri de yoğun bir Bulgar nüfusun yer aldığı Makedonya’dır. Bu risalede, Mazi başlığı altında Makedonya’nın dinî, coğrafi ve tarihi bir takım özellikleri, Hâli başlığı altında esas Bulgar Kilisesinin gelişimi ve Makedonya’daki Bulgar Kilisesinden bahsedilmekte, istikbali başlığı altında ise Makedonya’daki kilise tartışmalarının ileride nerelere varabileceğine dair öngörülerde bulunulmaktadır. Tunalı Hilmi risalesini Makedonya kahramanlarına bir armağan” olarak niteleler.

Kaynak: Ahmet TÜRKAN Makedonya’da Bulgar ve Latin Kilisesinin Gelişimi (Tunalı Hilmi’nin Makedonya Risalesi) Milel ve Nihal inanç, kültür ve mitoloji araştırmaları dergisi cilt: 9 sayı: 2 Mayıs — Ağustos 2012 içinde No. 268

103

e BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ

No. 270

270 - RAPKIN, J. Turkey in Europe Çelik gravür (Steel engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 27 x 33 cm. London & New York: John Tallis & co, [1851]. Çıktığı yer: [John Tallis’s Illustrated Atlas] Kazıma sanatçısı: J. Rapkin. Çerçevesiz. TL 175 (€ 55)

271 - HANDTKE, F.[RIEDRICH] Die Türkisch- Griechischen Grenzgebiete. Ölçek: 1: 600000 Taş baskısı (Litography). 70 x 86 cm. Glogau [Poland]: C. Flemming, [1897]. Çerçevesiz. TL 250 (€ 78)

1897 Osmanlı - Yunan Savaşında Türk Yunan sınır bölgeleri

1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, 1897 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan arasında meydana gelen savaştır. Yaklaşık bir ay süren savaş Osmanlı Ordusu’nun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.

No. 271

104

BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ

272 - GIRARD ET BARR RE (Yayıncı), Balkans. Politique et Physique. Ölçek: 1:2.000.000 Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 92 x 79 cm. Paris: Girard et Barrere, Géographes Editeurs, Çıktığı yer: Série ‘’Les Nations’’ Çerçevesiz. TL 275 (€ 86)

No. 272

273 - [BAYLY, JOHN] A new map of Turkey in Europe. Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 285 x 225 cm. Harrison & Co, [1784]. Çıktığı yer: The Geographical Magazine Çerçevesiz. TL 300 (€ 94)

John Bayly 1755-1794 yılları arasında ürün vermiş olan bir İngiliz haritacıdır

No. 273

105

e BALKANLAR, BALKAN SAVAŞLARI VE RUMELİ

274 - HOMANN, JOHANN BAPTISTE Danubii Fluminis (hic ab urbe Belgrado, per Mare Nigrum usq. Constantinoplim. defluentis exhibiti) Pars Infima, in qua Transylvania, Walachia, Moldavia, Bulgaria, Servia, Romania et Bessarabia cum vicinis Regionibus ostenduntur a Ioh. Bapt. Homanno S. C. M. Gegr. Norimbergae. Bakır gravür (Copper engraving). 49 x 59 cm. Nürnberg: [172?]. Levha No:155. Çerçevesiz. TL 1.250 (€ 391)

No. 274

275 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. BELGRAD, Belgrad. 1/800.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 51 x 67 cm.1943. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

No. 275

276 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ATİNA, Atina. 1/800.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 52 x 66 cm. 1943. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

No. 276

106

Johann Baptist Homann, (1663-1724) 18. yüzyılda Almanya’nın en önemli harita yayıncılarından olan Homann ailesinin bu işi başlatan büyüğüdür. 1702’de Nürnberg’de işi kuran J. B. Homann, 1707’de ilk atlasını yayımladıktan sonra Berlin İlimler Akademisi üyesi olmuş, 1715’te de İmparatorluk Haritacılığına getirilmiştir. Haritalarının dekoratif güzellikleri ve kaliteleri, Homann haritalarını koleksiyonerlerin vazgeçilmez parçaları haline getirmiştir.

e 277 - HISTOIRE RESUMEE DE LA GUERRE Aout 1914 - Avril 1917. Paris: Librairie Hachette Et C, 1917. 62 s. [2] 18 x 12 cm, metin içinde resimler. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Birinci Dünya Savaşı’nın sıcağı sıcağına özet tarihi

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI f İstanbuL’a sığınmaları olayı Anılar, çalışmalar, belgeler.

Goeben ve Breslau’nun takibi, Goeben (Yavuz) ve Breslau (Midilli) kruvazörlerinin İngiliz Akdeniz Donanması’ndan kaçarak Çanakkale Boğazı’nı geçerek İstanbul’a sığınması olayıdır. Bu gemilerin İstanbul’a sığınması Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşına girmesinde önemli etkisi olmuştur.

279 - THOMAZI, A. La marine française dans la grange 278 - JOUAN, R. guerre (1914-1918). La guerre navale Le “Goeben” et le “Breslau”. Collection dans la mediterranee de mémoires, études et documents our Paris: Payot, 1929. 254 s. 23x14 cm. servin a l’histoire de la Guerre Mondiale. Yayıncısının karton cildinde. La Guerre Navale 1914-1918 D’aprés le TL 75 (€ 23) service historique de la marine allemande. L’échappée du Goeben et du Breslau Birinci Dünya Savaşında Fransız les opérations navales des Dardanelles donanması le combat D’Imbros Paris: 1930. 174, [2] s. Metin içerisinde muhtelif resimler ile birlikte. 23x14,5cm. 280 - WEYER, B. Yayıncısının karton cildinde. Taschenbuch der Kriegsflotten XVII. TL 60 (€ 19) Jahrgang 1916.Mit teilweise Benutzung amtlicher Quellen. “Yavuz ve Midilli olayı”... “Goeben” München: J. F. Lechmann Verlag, 1916. ve “Breslau” yani “Yavuz” ve 600 s. ve [16] s. ilan. 17 x 12 cm “Midilli” nin Birinci Dünya Yayıncısının desenli bez cildinde. Savaşı’ndaki rolleri, İngilizlerden TL 350 (€ 109)

No. 277

Çanakkale ve İmroz’a kaçışları ve

1916 yılı dünya savaş gemileri... Birinci Dünya Savaşına katılan bütün ülkelerin donanmalarını içermektedir. No. 278

No. 280

107

No. 279

e BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

281 - HERSING, OTTO U21 rettet Die Dardanellen Wien: Hase & Koehler, 1932. [1], 151, [3] s. 19x13,5cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 90 (€ 28)

Çanakkale savaşında U-21 denizaltısı kaptanının savaş anıları.

No. 281

SM U-21, Alman İmparatorluğu deniz kuvvetleri olan Kaiserliche Marine’e ait, I. Dünya Savaşı yıllarında kullanılan bir U-bot’tur. İki İngiliz zırhlısı Triumph ve Majestic’i Gelibolu Yarımadası batı sahillerinde torpilleyip batırmakla ünlenmiştir. Bu zırhlıları batıran Alman denizaltısı U21’in kaptanının anılarından oluşan bu kitap, Çanakkale Savaşlarının ve Birinci Dünya Savaşı’nın az bilinen sualtı cephesine bir pencere açıyor.

282 - MACKENZIE, COMPTON Gallipoli Memories. London : Cassell, 1930. x, 406 s. ve 1 harita. 20 x 13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 282

No. 283

Birinci Dünya savaşının en kanlı savaşları Çanakkale’de gerçekleşmiştir. İtilaf devletleri açısından tam anlamıyla bir mağlubiyet olan Çanakkale savaşlarının etkisi özellikle İngiliz kamuoyunda son derece yıkıcı olmuştur. Bu başarısızlığın sebepleri hayli tartışılmış ve savaşa katılanların anıları yayınlanmıştır. Müzayedeye sunduğumuz ilk eser “Beyaz Tilki” lakabıyla

No. 284

108

tanınan John Hargrave’in Çanakkale savaşı anılarıdır. 7 Ağustos 1915 günü İngiliz Ordusuna ait 10. Tümenin Sulva koyuna yaptığı çıkartma harekatına Sıhhiye Çavuşu olarak katılan Hargrave, Anafartalar, Sarı Bayır ve Kapanca Sırtı’ndaki savaşlara katılır. Çıkartma anında 25.000 mevcutlu tümenden üç ay sonra sadece 6.000 kişi kalmıştır. Müzayedeye sunulan ikinci kitap ise Compton Mackenzie’nin anılarıdır. Mackenzie anılarında savaş yönetiminin ayrıntılarını itilaf devletlerinin kara ve deniz subaylarının çatışmalarını ve Çanakkale harekatının tüm evrelerini son derece hoş bir üslupla anlatmaktadır.

283 - SERMAN, E[MIL] Mit den Türken an der Front. Berlin: A. Scherl, [1915]. 138 s. ve [6] s. yayıncı ilanı. 19 x 13 cm. Orijinal karton kapakları cilt yüzüne yapıştırılarak ciltlenmiş. TL 150 (€ 47)

Alman müttefiklerimizin kaleminden Türklerle Çanakkale’de cephede...

1883 - 1945 yılları arasında yayınlanmış olan Berliner Lokal - Anzeigers adlı bir günlük Alman gazetesinin savaş muhabiri olan E. Serman’ın kaleminden Çanakkale Savaşlarının güncesi.

284 - NORTH, JOHN Gallipoli. The fading vision. London: Faber and Faber, MCMXXXVI

No. 285

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

[1936]. 20 resim, 7 harita (1’ katlı), 390 s. 14.5 x 22.5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 350 (€ 109)

Ayaklanma” ya da Arapların Birinci Alman yazar Richard Euringer (Nisan 4, 1891 — Ağustos 29, 1953) 1916’da Sina yarım Dünya Savaşındaki mücadeleleri

İngiliz arkeolog, asker ve yazarı T. E. Lawrence 1888 ile 1935 yılları arasında yaşadı. I. Dünya Harbi sırasında General Wintgate Birinci Dünya savaşının en kanlı ve acımasız ile General Allenby’nin maiyetinde Türklere muharebelerinin yer aldığı Çanakkale cephesi karşı Arap isyanının örgütlenmesinde aktif İngiliz ve Avustralya savaş tarihi açısından olarak çalıştı. Ülkemizde daha çok casusluk son derece önemli bir dönüm noktasıdır. faaliyeti açısından tanınan Lawrence, aynı Anzac adı verilen müttefik güçlerinin uzun zamanda bir dil bilgini ve çok iyi bir yazardır. süre zorladıkları, fakat yenemedikleri Osmanlı Lawrence Birinci Cihan Savaşı başladığı sıraordusu için ise Çanakkale savaşları Birinci larda Mısır’da İntelligence Service’te görev Dünya savaşının kaderini belirleyen bir alarak Osmanlı Devleti aleyhine casusluğa savaştır. Müzayedeye sunulan John North’un başlamıştı. Heyecana ve felsefeye ilgi duydueseri 1936’da yayınlanmıştır. 1918 yılından ğu, kendi anlatılarından ve maceralarla dolu hemen sonra Çanakkale savaşları hakkında geçen yaşantısından açıkca anlaşılmaktadır. yazılan tüm eserleri okuyan ve bazı eksiklikle- Lawrence Arapları Osmanlılara karşı ayaklanrini gören North, katılmış olduğu Çanakkale dırma projesini ve bu projenin senaryosunu savaşların bir anlamda alternatif tarihini çok iyi düzenlemiştir. Yukarıdaki kitap işte yazmıştır. Son derece ilginç bir eser. bu senaryo’nun mucidi ve uygulayıcısı olan yazarın anlattıklarıdır.

285 - LAWRENCE, T[HOMAS] E[DWARD] Revolt in the desert. New York: Garden City Publishing, 1927 (?). xii, [4], 335 s. ve metin dışında [1] katlanan harita. Yayıncısının bez cildinde. TL 75 (€ 23)

Araplardan kurduğu düzensiz çetelerin başında, Osmanlı birliklerine karşı çarpışmış, Arapların Osmanlı yönetiminden çıkmalarında belirleyici bir rol oynamış olan Lawrence’ın kaleminden “Çöldeki

286 - EURINGER, RICHARD Vortrupp “Pascha” Roman der ersten Expedition deutscher Flieger in die Wüste. Hamburg: Deutsche Hausbücherei, 1937. 396 s. ve 1 levha. 19 x 12 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 95 (€ 30)

Daha sonra tarihe “kitap yakıcısı” olarak geçen Nazi “kütüphane müdürü”nün romansı anlatımıyla birinci dünya savaşında OrtaDoğu’da Alman pilotları.

adası ve Filistin’de teğmen rütbesiyle pilot olarak görev yapmış ve Kut-El Amara’da İngilizlere karşı savaşan Osmanlı kuvvetlerine destek olmuştur. “Vortrupp “Pascha” bu olayların roman tarzında kaleme alınmasından oluşan bir kitaptır. Euringer, 1933’te Gobbels’in dikkatini çekerek Nazilerin hizmetine girmiş, Essen Kütüphanesinin müdürü olmuş ve Nazilerin ilk kitap yakma “etkinliğini” gerçekleştirerek tarihe geçmiştir.

287 - REICHSARCHIV “Jildirim”, Deutsche Streiter auf heiligem Boden. Oldenburg Berlin: Gerhard Stalling, 1926.. 2. baskı. 174 s., 8 levha, arka kapak içinde katlanan 3 harita, 2 şema. 22 x 15.5 cm. Yayıncısının dekoratif desenli bez cildinde. TL 100 (€ 31)

I. Dünya Savaşı’nda Alman ve Türk ordularının Ürdün-Şam Cephesi’ndeki ortak “Yıldırım Harekâtı”

I. Dünya Savaşı yenilgisinden sonra Berlin’de Reichsarchiv kaynaklarından ve bizzat savaşa katılan ordu mensuplarının kişisel tutanaklarından derlenen “Schlachten des Weltkrieges - In Einzeldarstellungen bearbeitet” (Ayrıntılarla irdelenmiş Dünya Savaşı muharebeleri) adlı bir dizi yayının bir tanesi de Alman ordularının müttefiki Türklerle birlikteki Doğu Cephesi’ndeki ortak mağlubiyetleri üzerinedir. Bu kitapta İngiliz ordusuna karşı Ürdün-Şam Cephesi’ndeki “Yıldırım Harekâtı” adlı muharebenin ayrıntıları, fotoğraflar, şemalar ve haritalarla belgelenmektedir. Almanya İmparatoru II. Wilhelm, 5 Haziran 1917’de Genelkurmay Başkanı olan General Erich von Falkenhein’ın Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’na tayinine ait kararı imzaladı. Falkenhein’a ayda 200.000 Türk altını tahsis eden Almanya, Yıldırım Harekatı için 5 milyon altın lira harcamaya hazırdı. Tabii bütün bu paralar Türkiye’nin hesabına borç olarak yazılıyordu.

288 - VAN HORNE, DAVID Tent and saddle life in the Holy Land Philadelphia: The American SundayNo. 286

No. 287

109

e BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

Birinci Dünya Savaşında Osmanlı İmparatorluğu’nun ülkesi ve halkları üzerine...

No. 288

Ewald Banse, Doğu araştırmalarının aşinâ bir ismidir. 1914’te 1. Dünya Savaşı başlamadan, başka bir deyişle Almanya diğer Batı Avrupa ülkelerine imrenip kendine uygun koloniler ararken, Ewald Banse tarafından konu ile ilgili kitaplar politik ve teknik çalışmalar yayınlanmaktadır. ve Alman ve Avusturya basını, kendisine övgüler yağdırmaktadır. Dönemin Almanya-Rusya egemenlik mücadelesine uygun olarak “Ermeni sorununu ortadan kaldırmak için Ermenileri ortadan kaldırmak gerekir” sözü ile tarih sayfalarına geçen Banse, bu kez savaşın ikinci yılında Almanya’nın büyük kader ortağı, üç kıta üzerinde yayılmış Osmanlı Devleti ve ülkesini, kısa tarihçesi ve kültürel geçmişiyle ele almakta, Osmanlı halkının etnik ve coğrafî yerleşim ilişkilerini göz önüne alan bölgeler hâlinde tanıtmaktadır.

No. 289

School Union, 1885. 352 s. ve metin içinde [66] resim.19 x 13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

Osmanlı topraklarındaki cephelerde savaşan Alman askerlerinin TV dizisi 291 - DELAGRAVE, CH[ARLES] tadınaki romanı

289 - HOOGE, GERD Deutsche Söhne auf fernem Posten Ein Kriegsroman aus der Türkei Rostock: Carl Hinstorffs Verlag, 1933. 415 s., (metin içinde resimli)1 9 x 13 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 100 (€ 31)

290 - BANSE, EWALD Die Lander und völker der Turkei. Eine kleine aesthetische geographie. Berlin, Hamburg: George Westermann, 1916. 126, [2] s. 24,5 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 290

No. 291

Birinci dünya savaşında Osmanlı-Alman ittifakı döneminde vatanlarından binlerce kilometre Kutsal topraklarda çadır ve at sırtın- uzakta savaşan Alman askerlerinin dramatik öykülerinden oluşan ilginç bir tarihi romandır. da bir yolculuk

110

Carte des operations en Turquie D’Europe.1915 Dardanelles. Bosphore Ölçek: 1:500 000 Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 56 x 76 cm. Paris: Librairie Ch. Delagrave, Çerçevesiz. TL 295 (€ 92)

1915’te Çanakkale başta olmak üzere İstanbul’u da içine alan tüm Trakya daki savaş durumları, müstahkem mevkiler, cepheler...

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

292 - [FOTOĞRAF ALBÜMÜ] ESİR KAMPI Kut-ül Amare’de İngilizlere esir düşüp Hindistan esir kamplarında tutulan Edremit’li mülazım Kadri Bey’e ait esaret fotoğrafları. Siyah beyaz. 16 x 13 cm. TL 1.500 (€ 469)

No. 292

293 - KARTPOSTAL İTTİFAK 4 adet ittifak kartpostalı Constantinople: Georges Papantoine, Renkli taşbaskı. ikisi postadan geçmiş. TL 140 (€ 44) No. 293

111

e BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

294 - ELİŞİ DANTEL - ÇANAKKALE Üzerinde “Dardanelles 1915 Our heroes” yazısı var. 60x60 cm. TL 175 (€ 55)

Bir Çanakkale Savaşı hatırası

295 - İTTİFAK TEMALI İŞLEMELİ HATIRA ÇERÇEVE Zur erinnerung. an das grosse Völkerringen 1914 - 1917 [Ulusların büyük mücadelesinin anısı 1914 - 1917] 38 x 28 TL 600 (€ 188)

Osmanlı, Alman, Bulgar ve Belçika hükümdararının fotoğrafıyla ve ülke bayrakları ile bezenmiş bir “İttifak hatırası” No. 294

No. 295

112

KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ f

296 - YETKİN, G. VE M. NURETTİN YÜKSEL Türk düşmanı kanlı papazlar. Ankara: Yüksel Yayınları, 1964. 224 s. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

204 s. 22.5 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Bir levanten’in kaleminden Atatürk

Willy Sperco, Birinci Dünya Savaşının son günlerinde yerleştiği İzmir’de, bir ulusal direnişin doğuşuna tanıklık etmiş; Mustafa Kemal ile Yazarlar kendilerine göre özellikle Rum Papazlarının Türklere karşı olan saldırganlılıkla- arkadaşlarının bu direnişi nasıl başarılı bir kurrını yörumlamaya ve bunun terihi evreler içinde tuluş savaşına dönüştürdüğünü ve yeni Türkiye sıra ile inceliyonlar. Başlangıçtan bugüne hatta Cumhuriyeti’nin kuruluşu için gösterdikleri çabayı Kıbrıs’a kadar geliyorlar. İstiklal Savaşı sırasın- yakından izlemiştir. Kitap, Willy Sperco’nun anılarıyla örülü bir araştırma kitabı olsa da, birçok da İstanbul da özellikle Pera ve Kadıköydeki ulusa örnek oluşturan Kurtuluş Savaşımızın ve teşkilatlanmayı da kendi düşünceleri içinde onun kahramanlarının, Avrupalı bir gazetecianlatıyorlar. yazar gözünden yazılmış hikayesidir Aslen İstanbul’lu Levanten bir aileye mensup olan Willy Sperco İtalyan liyakat nişanının Komandör, 297 - PRICE, M. PHILIPS Fransız Légion d’honneur nişanının Şövalye, Die Türkei. Vergangenheit und Hollanda Orange-Nassau nişanının Officier rütNo. 296 Gegenwart. belerine sahip olup, ayrıca İstanbul’la ilgili çeşitli Nürnberg: Hans Carl, 1958. 216 s., dillerde birçok kitabı yayınlanmıştır. Eserlerinden bazıları şunlardır: “L’Orient qui s’éteint”, “Le 19,5x12 cm. Domaine de Lamartine en Turquie”, “Istanbul, Yayıncısının bez cildinde. Paysage Littéraire”. TL 40 (€ 13)

Orta Doğu uzmanı bir İngiliz diplomat olan Price’ın Türkiye anıları: İmparatorluktan cumhuriyete... geçmiş ve bugün...

299 - SELÇUK, HAMDİ Bütün yönlerile Hatay’ın o günleri. İstanbul: Kendi yayını, M. Sucuoğlu “... Atatürk hakkında diktatör derken açıkçası Matbaası, 1972. 2. baskı, 151 s., metin bu kelime üzerinde çok düşünmüş değildim. içinde bir çok s/b fotoğraf, 20x14 cm. İfade etmek istediğim, TBMM’nin ilk günlerinde Yazarı tarafından imzalı ve ithaflıdır. meclis hem yasama, hem de yürütme yetkilerini Yayıncısının karton cildinde. elinde tutuyordu. Bu devrimi gerçekleştirme TL 50 (€ 16) maksadını güdüyordu ve lider, muhalefeti engellemek için baskı uygulamak mecburiyetinde idi....”

298 - SPERCO, WILLY Moustapha Kemal Ataturk: Créateur de la Turquie Moderne 1882-1938. Paris: Nouvelle Editions Latines, c 1958.

300 - ULUĞ, NAŞİT HAKKI Halifeliğin sonu İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, Baha Matbaası, 1975. 221 s. 23,5x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

No. 300

No. 299

113

No. 297

No. 298

e KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

301 - HALK EVLERİ 1932 - 1935 103 Halkevi geçen yıllarda nasıl çalıştı. [Ankara]: [1935]. 135, [5] s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 27x20cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 65 (€ 20)

Halkevlerinin ilk üç yılı

No. 301

1931 yılında gerçekleştirilen Cumhuriyet Halk Partisi üçüncü kurultayında altı okun tüzüğe alınması ardından, Halkevleri, partinin halkçılık ilkesinin uygulanması ve halkla bütünleşmenin kuruluşları olarak tasarlandı. Dr.Reşit Galip liderliğinde.19 Şubat 1932 günü başta Ankara olmak üzere 14 il merkezinde Halkevleri açıldı. Halkevlerinin temel amacı Cumhuriyetin getirdiği değerlerin laik ve çağdaş bir toplum kurulması ve örgütlenmesi için halka anlatılması ve benimsetilmesi olarak görülmüştür. Açılışını takiben, yüzbinlerce kişi Halkevleri okuyucusu olmuş, ve oradaki toplantılara katılmıştır. 1950 yılına gelindiğinde, Türkiye genelinde 478 tane Halkevi, 4322 tane Halkodası bulunmaktaydı. Demokrat Parti’nin, iktidara gelmesi ile, 11 Ağustos 1951 tarihinde Türkiye genelindeki bütün Halkevleri kapatılarak malları hazineye devredilmiş ve kapatılmıştır.

302 - ROEBENBECK, GEORG Das Türkische Reich. Ein Brennpunkt politischen Geschehens Berlin: 1939. 100s. 21,5x15,5cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 75 (€ 23) No. 302

No. 303

Siyasal olayların odak noktası olarak Osmanlı İmparatorluğu

No. 304

114

303 - CONKER, ORHAN Redressement economique et industrialisation de la Nouvelle Turquie. Preface de S. E. Ismet İnönü Paris: Librairie du Recueil Sirey, 1937. 345 s. ve 1 harita. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Genç Cumhuriyette ekonomik iyileşme ve sanayileşme. 304 - RONART, STEPHAN Turkey To-day. Translated by Josémée M. Greenwood. London: Robert Hale Limited, MCMXXXVIII [1938]. 251 s., m.i. s/b resimli. 23 x 15cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

1936’nın Türkiye’si

Dr. Stephan Ronart, Atatürk döneminde Türkiye’de bulunmuş, Anadolu’yu baştan başa gezip incelemiş, Atatürk’ün önderliğinde başarılanlara hayran kalmış, bu hayranlığını coşkulu bir anlatımla dile getirmiş saygın ve tanınmış bir bilim adamıdır. Ronart, bu kitabında Atatürk ilke ve devrimlerini, Türk tarihinin gelişim aşamaları ile karşılaştırarak ele alıyor. Atatürk’ün Batı kapitalist emperyalizmini nasıl dize getirdiğini ve Türk ulusunun geleceğini nasıl güvence altına almak istediğini anlatıyor.

No. 305

KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

No. 306

305 - BOURGOIN, MARGUERITE La Turquie d’Atatürk. Paris: Eugène Rey, 1936. xii, 269, [2] s. Yayıncısının karton cildinde. TL 120 (€ 38)

Atatürk’ün Türkiyesi

Kitapta İstanbul’un fethi, İstanbul üzerine bazı seyyahların gözlemleri, Osmanlı sonlarında şehrin genel durumu ile Galata, Pera, Eyüp, Üsküdar, Boğaz ve Fener gibi semtler hakkında bilgiler verildikten sonra, Atatürk ve yeni Türkiye’ye dair doğrudan izlenimler anlatılmıştır.

306 - HALLI, REŞAT Türkiye Cumhuriyetinde ayaklanmalar. (1924 - 1938) Ankara: ATASE, 1972. 498 s. 16 x 24 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

Erken dönem Cumhuriyet tarihinin “derin” konularından biri.

Bu kitap, Cumhuriyetin ilânından sonraki yıllarda Türkiyede meydana gelen ayaklanmalar ile bunlann tedip ve tenkillenİ kapsar. Eserde, Cumhuriyetin ilk yıllarında Devletçe doğu illerinin sosyal, kültürel ve ekonomik sorunlanna eğilinmiş olunrnasına rağmen, bu illerde yaşayan Şeyh ve ağalann, dış etkilerle Devlete karşı ayaklanmaları, Devlet otritesine silâhlı saldın veya direniş şeklinde davranışları ve bu ayaklanmaların bastırılması için ordunun nasıl kullanıldığı incelenmiştir. (Önsòzden)

307 - REİSİCÜMHUR ATATÜRK’ÜN KAMUTAYI AÇIŞ NUTUKLARI Reisicümhur Atatürk’ün Kamutay’ı açış nutukları 1. XI. 1937. Başvekil Celâl Bayar’ın program-nutku 8. XI. 1937. Ankara: Ulus Basımevi, [1937]. 18, 11, 11, 24, 24 s., çift kolon, Türkçe, İngilizce ve Fransızca, oblong, 18.5 x 27 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Atatürk’ün son meclis konuşması: Muhaliflerinin Atatürk’ü din düşmanı olarak nitelemek için kurguladıkları metin.

No. 307

308 - LINKE, LILO Allah dethroned. A journey through modern Turkey. London: Constable and Co., 1938. xvi, 341 s., xlvi levhada 81 illüstrasyon, [1] katlı harita, 22.5 x 15 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 125 (€ 39)

Bir Alman kadın yazarın Nietsche’ye gönderme yapan başlığına yakışan çarpıcı gözlemleriyle “Atatürk mucizesi”nin Anadolu’daki görünümleri.

Lilo Linke (31. Ekim 1906 Berlin - 27. Nisan 1963 Londra) Alman kadın gazeteci yazar ve sosyal hizmetler görevlisidir. Sol görüşlerinden dolayı Hitler’in iktidara gelmesinden sonra Almanya’yı terketmiştir. 1935-36 yıllarında Türk Savunma Bakanlığının özel izinlerinin de yardımıyla bütün bir Anadoluyu gezmiş ve Atatürk Türkiyesinin

115

No. 308

e KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

İstanbul, Ankara gibi büyük şehirler dışındaki değişimi üzerine çarpıcı gözlemlerde bulunduğu bu eserini yayınlamıştır. Türk modernleşmesinin en önemli organizasyonlarından biri olan Halkevlerini gezen Linke, örneğin Samsun Halkevi’nin bir haftalık faaliyet izlencesini şöyle kaydetmiştir: Pazartesi: kadınların iğneişi sınıfı, futbol kulübü toplantısı, tiyatro grubu, yetişkinler okuma-yazma sınıfı, (bedava) avukatlık hizmeti; Salı: Türk tarihi grubu, satranç oynama, parti üyeleri toplantısı, kitap ciltleme ve elişleri sınıfı; Çarşamba: çeşitli komitelerin toplantıları, kadınların biçki-dikiş sınıfı, oda müziği sınıfı, Türk tarihi ve sanatı grubu; Perşembe: askerî bando takımı çalışması, okuma ve yazma sınıfı, kızların jimnastik grubu, müze ve sergi topluluğu; Cuma: orkestra çalışması, (bedava) sağlık yardımı, köy grubu toplantısı; Cumartesi: spor kulüpleri, dil sınıfları (ing., fra., alm.) No. 309

309 - ROHDE, HANS Asya İçin Mücadele-I: Şark Meselesi Hans Rohde, [Çeviren: Binbaşı Nihat] İstanbul: B. E. Rs X. Şube., 1932. 238 s. 25,5 x 18,5 cm. Yeni bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Şark Meselesi ve Lozan’la çözülüşü.

No. 310

No. 311

Şark Meselesi, politika terimidir. İlk defa 1815’te Viyana Kongresi’nde kullanıldı. 19. yüzyılın ilk yarısında Şark Meselesi, genel olarak, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğünün korunması, ikinci yarısında Türklerin Avrupa’daki topraklarının paylaşılması, yirminci yüzyılda da imparatorluğun bütün topraklarının bölüşülmesi manasında kullanıldı. Osmanlı Devleti’nin tarihe gömülmesiyle ortadan kalktı. Başlangıcından ortadan kalkmasına kadar Şark Meselesi Türkler için bir ‘Garp Meselesi’dir.

No. 312

116

Kaynak: Cemil Koçak, “Hans Rohde’nin Üç Kitabı”, Târih ve Toplum, Sayı: 48, (Aralık 1987), s. 63-64. 310 - GEORGES-GAULIS, BERTHE Le Nationalisme Turc. Paris: Librairie Plon, 1921. 145 s. 20 x 13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

Ulusal Bağımsızlık Savaşı ve Cumhuriyet’in ilk yılları

Yunan işgalinden Ankara’nın yükselişine pek çok konuya değinen kitap, yazarın Eylül 1919-Ağustos 1921 arasında yükselen Türk milliyetçiliği üzerine yaptığı gözlemlerin bir özetini oluşturur. Yazar araştırmaları sırasında üç kez İstanbul’a iki kez de Anadolu’ya gelerek Mustafa Kemal Paşa’nın İngiliz emperyalizmine karşı gerçekleştirdiği mücadeleyi yakın izleme fırsatını bulmuştur.

311 - [ATATÜRK] Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 46 x 36 cm. Paspartu içinde. TL 350 (€ 109) 312 - FOTOĞRAF - CELAL BAYAR, ŞÜKRÜ KAYA Celal Bayar ve Şükrü Kaya’nın 5 Haziran 1938 Çankırı ziyaretine ait 17 adet fotoğrafın bulunduğu albüm. TL 250 (€ 78)

KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

313 - TÜRK HAVA KUVVETLERİ - ZEKİ DOĞAN Türkiye’nin ilk hava kuvvetleri komutanı Orgeneral Zeki Doğan’a ait 104 adet muhtelif boyutlarda fotoğraflar TL 400 (€ 125)

14. Süvari Alayı ile birlikte İzmir’e giren ilk Türk komutanlarından biri ve Türkiye’nin ilk hava kuvvetleri komutanı Zeki Doğan’ın fotoğrafları. Türkiye’nin ilk hava kuvvetleri komutanı olan Zeki Doğan, (1895, İstanbul - 17 Mart 1961), Harp Okulu’nun 2. sınıfında, 1914 yılında I. Dünya Savaşı çıkınca savaş şartları sebebiyle Süvari Asteğmen rütbesine terfi etti. 19141918 yılları arasında çeşitli süvari birliklerinde takım komutanlığı yaptı. Sina Cephesinde 4. Ordu emrinde iken 18 Eylül 1918 - 25 Mayıs 1919 tarihleri arasında esir düştü. Esaretten sonra İstanbul’a döndü. 1919 yılında Anadolu’ya geçerek Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Büyük Taarruz sırasında komutası altındaki 14. Süvari Alayı ile birlikte İzmir’e giren ilk Türk komutanlarından biri oldu. 15 Mayıs 1924 tarihinde hava sınıfına geçti. 1940 yılında Tuğgeneral olarak 1. Tayyare Tugay Komutanlığı, Millî Savunma Bakanlığı Hava Müsteşarlığı görevlerini yürüttü. 1942 yılında Tümgeneral ve 4 Şubat 1944 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk komutanı olarak atandı. Gümüş Liyakat Madalyası, Harp Madalyası, Alman Harp Madalyası, İftihar Madalyası, 5. Rütbeden Kılınçlı Mecidi Nişanı, 2. Rütbeden Alman Demir Haç, Kılıçlı İmtiyaz Madalyası ve Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası’na sahipti.

No. 313

314 - FEHMİ (?) “Atatürk” Türk ve Türkiye’nin büyük ve ebedi halaskarı. Tipografik baskı.. Siyah beyaz. 42 x 30 cm. Kalıpta imzalı. [İstanbul]: 192?. Çıktığı yer: Münferit baskı Atölyesi: Necm-i İstikbal Matbaası. TL 450 (€ 141)

No. 314

117

e KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

315 - ATABİNEN, REŞİT SAFFET Muhtelif mektup, belge ve fotoğraflar. TL 380 (€ 119)

Lozan Barış Konferansı’nda Türk Heyeti’nin Genel Sekreterliği’ni yapan, Turing Kulübü kuran, Reşit Saffet Atabinen’in evrakları

Reşit Saffet Atabinen (1884 - 1965) İstanbul Sarıyer’de doğar. Küçük yaşlardan itibaren mürebbiye ve özel öğretmenlerden ders alır. 1900 yılında Saint Joseph Koleji’nden ve 1904 yılında Paris Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olur. Ülkeye dönünce Tütün Rejisi Komiserliği Kalemi Mütercimliği’ne atanır. Daha sonra 15 Ocak 1903 - 22 Temmuz 1908 tarihleri arasında görev yapmış Sadrazam Avlonyalı Mehmet Ferit Paşa’nın Özel Kalem Müdürü olur. 1907 Türkiye-Romanya Karma Komisyonu Başkatibi, 1908’de ise Bükreş Sefareti Başkatip Vekili olur. Daha sonra Washington, Madrid ve Tahran Sefaretleri Başkatibi olarak çalışır. 1912’de Büyükelçilik Müsteşarı olur. 1913 yılında bizzat İçişleri Bakanı Talat Bey tarafından Edirne Kurtuluş Heyeti Reisi olarak Londra ve Romanya’yadaki toplantılara gönderilir. 1914-1918 yılları arasında Maliye Bakanı Mehmed Cavit Bey yanında Viyana ve Berlin’deki mali konferanslara katılır. İsviçre’de Türk ulusal bağımsızlık hareketinin ve mücadelesinin tanıtılması için kitaplar yayınlar. 1921 yılında Danıştay üyesi olur. Lozan Barış Konferansı’nda Türk Heyeti’nin Genel Sekreterliği’ni yapar. TBMM’de 3. ve 4. dönemlerinde Kocaeli Milletvekilli olarak yer alır. Dr. Rıza Nur’un bacanağı olan Reşit Saffet Bey, Atatürk’ün Akaretler’den komşusudur. Mütakere ve Cumhuriyet yıllarında aralarındaki yakınlık artarak devam etmiştir. Kurtuluş Savaşı sonrası 1923 yılında önce Türk Seyyahim Cemiyeti daha sonra 1926 yılında aldığı bugünkü ismiyle Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu bizzat Atatürk’ün talimatıyla Reşit Saffet Bey tarafından kurulmuştur. Reşit Saffet Bey ölüm tarihi olan 2 Şubat 1965’e kadar Kurum başkanı olarak kalır. Ayrıca 19331955 yılları arasında yine Atatürk’ün isteği ile Milli Olimpiyat Komitesi Başkanlığı ve Uluslararası Olimpiyat Komitesi Türkiye Temsilcisi görevlerini yapmıştır.

No. 315

118

KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

316 - [DÜRRİZADE FETVASI] Fetevayı Şerife Sureti - Hatt-ı Hümayun Suret-i Menfesi - Hükümetin Beyannamesi 56 x 27 cm. TL 1.750 (€ 547)

Milli Mücadele’ye karşı Halife Fetvası: “Mustafa Kemal’e karşı savaşanlar ölürse şehit olacak” ! Şeyhülislam Dürrizade Abdullah’a ait olan ve tarihe “Dürrizade Fetvası” olarak geçen 11 Nisan 1920 tarihli bu fetvada; Kurtuluş Savaşına katılan herkes halifeye isyan ile suçlanmış olup bağımsızlıktan yana olanlar din düşmanı olarak gösterilmiştir. Kurtuluş savaşı döneminde İstanbul’un işgali sırasında Haydarizâde İbrahim Efendi (1863-1933) Kuva-yı Milliye aleyhindeki fetvâya imza atmamak için dördüncü Damat Ferit hükümetinde yer almamıştır. Damat Ferit Paşa, bu kabinesine istediği kadar Nazır (Bakan) bulabilmesine rağmen, Şeyhülislâm bulmakta sıkıntı çekmiştir. Dinî hayatta yüce yeri olması gereken Şeyhülislam makamını, kendilerine teklif edilenlerden, bu yere hakîkaten lâyık olanlar istisnasız reddetmişlerdir. 3 Nisan 1920’de kurulması gereken hükümet, bu yüzden iki gün gecikme ile 5 Nisan’da, Dürrizâde Abdullah Efendi’nin bu görevi kabul etmesiyle teşkil edebilmiştir. Hükümetin göreve başlamasıyla birlikte, İtilâf güçlerinin özellikle İngilizlerin baskısı ve desteğiyle Damat Ferit Paşa’nın en kanlı, en azılı tahrikleri de birbirini kovaladı. Meclis-i Mebusan’ın 11 Nisan’da resmen kapatılması, Damat Ferit’in bu iktidarı zamanına rastlar. Mustafa Kemal Paşa ve Anadolu harekatı hakkındaki fetvâların çıkarılması da bu devrede hızlandı. Dürrizâde Abdullah Efendi, ilk fetvasını da 11 Nisan’da yayımladı. Kuva-yı Milliye, Şeyhülislâm’ın kaleminde Kuva-yı Bağıye yani eşkiya kuvvetleri olarak tanımlanıyordu. Hükümet başkanı Damat Ferit, bu fetvâya dayanarak Mustafa Kemal Paşa ve ulusal harekat aleyhinde bir beyanname neşretti. İstanbul’da basılan gazetelerde de yayınlanan bu fetvalardan, çok miktarda Anadolu’nun her tarafına çeşitli vasıtalarla (postayla, Anadolu’ya geçen kimseler aracılığıyla vs.) hatta İngiliz ve Yunan uçaklarıyla dağıtılmıştı. Bu arada İngiliz konsolosları, İngiliz torpidoları, Rum ve Ermeni teşkilatları ile Yunan kuvvetleri de Fetvâ’nın dağıtımında görev aldılar. Bu yıkıcı fetvalar ve Bab-ı Ali’nin beyannameleri ile aldatılan halk, yer yer vatan kurtarıcılarının önüne dikilmişti. Anadolu’nun muhtelif yerlerinde ayaklanmalar baş göstermişti. Türk Milli Mücadelesi için zor günler yaşanıyordu.Durum her geçen gün daha tehlikeli bir hal aldı. Böyle bir anda başta Ankara Müftüsü Mehmet Rifat Efendi (Börekçi) olmak üzere pek çok din bilgini vazifeye koştu. Anadolu’da sağduyu ve vatansever ulemayı harekete geçirerek karşı fetvalar çıkardı. Bu yönüyle Milli Mücadele’de fetvalar savaşına da tanık olunmuştur. Hemen belirtelim ki, bu savaşta 152’yi aşkın Anadolu ulemasınca tasdik edilen Ankara Fetvası, Dürrizâde Abdullah’ın imzasını taşıyan İstanbul Fetvası’na üstün gelmiştir.

No. 316

Kaynak: https://bpakman.wordpress.com/turk-dunyasi/eski-turkdevletleri-turk-yurtlari-turk-topluluklari/eski-turk-devletleri/ osmanli-devleti/osmanlinin-milli-mucadeleye-ihaneti/durrizadefetvasi/ 119

e KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

317 - [LOZAN BARIŞ KONFERANSI MAZBATALARI [TUTANAKLARI], 1- PROJET DE TRAITE DE PAIX; 2- PROJET DE CONVENTION CONCERNANT LE REGIME DES DETRITS (22/1/1923) ; 3PROJET DE CONVENTION CONCERNANT LES FRONTIERES DE THRACE ( 26 Janvier 1923) ;4- PROJET DE CONVENTION RELATIVE AU REGIME DES ETRANGERS EN TURQUIE (27 Janvier 1923) ; 5- PROJET DE DECLARATION RELATIVE A L’ADMINISTRATION DE LA JUSTICE EN TURQUIE (27 Janvier 1923) ;6- PROJET DE CONVENTION RELATIVE A LA PARTICIPATION DE L’ALBANIE AU PARLEMENT DE LA DETTE PUBLIQUE OTTOMANE (27 Janvier 1923) ; 7- PROJET DE CONVENTION RELATIVE AU REGIME DU

COMMERCE AVEC LE TURQUIE (27/1/1923) ; 8- PROJET DE DECLARATION RELATIVE A L’AMNESTIE (27 Janvier 1923); 9- PROJET D’ACTE FINAL; 10- ERRATA AU PROJET DE TRAITE DE PAIX 1923. Teksir. 1- [100] yaprak, [1] katlanan levha; 2- [12] yaprak; 3- [5] yaprak; 4- Mazbataların tümü “Delegation du Gouvernement de la Grande Assamblée Nationale de Turquie” mühürlüdür 33 x 20,5 cm a) Hasan Saka’nın Lozan’da kulandığı evrak çantası b) 4 adet fotoğrafı, ve c) kutusu içinde karvizitleri ile birlikte Orijinal dosyası ile. TL 15.000 (€ 4.688 )

I. dönem Lozan Barış Konferansı mazbataları: Lozan Antlaşmasna giden yolun belgeleri... Lozan Barış Konferansında İsmat Paşa ve Dr. Rıza Nur ile birlikte “Tam yetkili delege” olarak Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Hasan Saka’nın arşivinden Lozan Barış Konferansı Mazbataları... Lozan Barış Konferansı (11 Kasım 1922— 1923) Lausanne, (İsviçre), şehrinde 8 ay sürmüş ve Türk tarafının kayıtsız şartsız bağımsızlık talebi nedeniyle çetin geçmiştir. Görüşmelerde Türkiye’yi temsil eden İsmet Paşa başkanlığında Hasan Saka ve Rıza Nur’dan oluşan delege heyeti temsil etmiştir. Lozan Konferansının daha ilk günlerinde Türk heyeti, Fransa ise kapitülasyonlar ve imtiyazlar, İngiltere ile Musul ve Boğazlar sorunu, İtalyan tarafı ile ise

kapitülasyonlar ve kabotaj konularında büyük bir çatışma içine girmiştir. Özellikle Yunanistan ile nüfus mübadelesi ve savaş tazminatı hakkında anlaşmazlıklar ortaya çıkmıştı. Boğazlar konusunda bazı ayrıcalıklar haricinde diğer tüm konularda çatışmalardan bir sonuç alınamamış ve bunun sonucunda 4 şubat 1923 tarihinde görüşmeler kesilmiştir. Konferansın son bulmasının ardından Türk Heyeti Lozan’dan ayrılmıştır. ABD Delegesi John Grew’un,

120

“Atatürk ve İnönü — İlk ABD Büyükelçisinin Türkiye Hatıraları” adı ile Türkçeleştirilen ve bir kısmı Grew’un Lozan günlüklerini kapsayan notlarında konferansa ilişkin ayrıntılı anlatımlar bulunmaktadır. Grew bu notlarında, konferansın bütün katılımcıları açısından geçerli olan gerilim ve sıkışma anları ile işgalci güçlerin özellikle de İngiltere Dışişleri Bakanı Curzon’un tutumunu ve İsmet Paşa’nın direnişini de yansıtmaktadır. Aşağıdaki alıntılar, Grew’un bu

KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

No: 317 günlüğünden aktarılmaktadır. .... 3 şubat 1923 “(...) Curzon bugün İsmet’e, yarın öğleden sonra antlaşma metninin masaya konulacağını, eğer isterse gelip imzalamasını, bunun kendisine verilmiş son şans olduğunu söylemiş. Curzon, Bombard ve Garroni [İngiltere, Fransa, İtalya temsilcileri] ile birlikte yaptıkları toplantıda Müttefiklerin son fedakârlıklarını da içine alan kesin antlaşma hükümleri İsmet Paşa’ya verildi. “Böylece, bekledik ve her an antlaşmanın imza törenini görmek için davet edilmeyi umduk. Ansızın saat tam 20’de yukarıda bir kapının açıldığı duyuldu. Herkes kalktı ve merdivene doğru ilerledi. Bir an içinde Paşa göründü, arkasında delege arkadaşları olduğu halde merdivenden inmeye başladı. “Son basamaklara gelince melon şapkasını çıkardı, neşeli bir insan tavrı ile gülerek ve başını sağa sola çevirerek, nezaketle salondaki kalabalığı selamladı ve otelden çıkıp gitti. Bu sahneyi ömrüm oldukça unutmayacağım. Konferans bitmişti. Hiçbir imzalama olmayacaktı böyle bir sonuçla karşılaşacağımızı hatıra bile getirmiyorduk. Bir anda Curzon göründü, kızgın bir boğa gibi odaya hücum etti, durmadan ter döküyor ve içeridekilerin yüzüne bakıyordu. Birden bağırdı: “Dört korkunç saatten beri burada oturduk ve İsmet her sözümüze şu bayat ve adi kelimelerle cevap verdi: ‘Bağımsızlık ve ulusal egemenlik.’

“Her şey bitmişti. Curzon ızdırap ve korku içinde idi.” Lozan Konferansındaki bu tıkanmayı Erdal İnönü “Lozan Telgrafları”nda şöyle anlatır: “şubat başında Lord Curzon’un önderlik ettiği müttefik devlet delegeleri kendi isteklerine göre hazırladıkları bir antlaşma taslağını İsmet Paşa’nın önüne koyup imzalamasını öneriyor, aksi halde Konferansın dağılacağını söylüyorlar. Kapitülasyonları kaldırmayan, yeni Türkiye devletinin öteki bağımsız devletlerle eşit haklara sahip olmasını kabul etmeyen bu oldu bitti’ye babam boyun eğmiyor ve delegeler bir sonuca varmadan Lozan’dan ayrılıyorlar.” Ali Naci Karacan da bu ayrılışın arka planına ilişkin, Curzon’un “Türkiye’nin imza edeceği en iyi antlaşma budur. Eğer imza etmezse, Türkiye düşünsün! Asya’nın görünmez derinliklerinde kaybolur!” sözlerine karşılık İsmet Paşa’nın: “Memleketimi esarete mahkum eden bir vesikaya imza koyamam!” diyerek, Lozan’dan ayrıldığını aktarmaktadır. İsmet Paşa Başkanlığındaki Lozan Heyeti Türkiye’ye dönerken, Gazi Mustafa Kemal de, İzmir’de Lozan heyetinin tutumunu destekleyen şu konuşmayı yapıyordu: “Biz memleketimizi esirler ülkesi yapamayız. Lozan Konferansının son müzakeresi bu nokta ile ilgilidir. (…) Ordularımız en büyük bir zaferi kazanmışlardı. Kendilerini durduracak hiç bir engel yoktu. Böyle bir zamanda İtilaf

121

devletleri haklarımızı görüşmeler ile onaylayacaklarını söylediler ve bizi konferansa davet ettiler. Barış taraftarı olduğumuz için ordularımızı durdurduk, delegasyonumuzu Lozan’a gönderdik. Aylardan beri, görüşmeler, tartışmalar cereyan etti. Fakat muhataplarımız bizimle üç dört senelik bir hesap görmüyorlar. Üç dört yüz senelik bir hesabı görmeye başlıyorlar. Hâlâ muhataplarımız, eski Osmanlı devletinin tarihe mal olduğunu ve bugün yeni bir Türkiye devletinin kurulduğunu ve bu yeni Türkiye devletini kuran milletin çok azimkâr bulunduğunu ve artık bu milletin tam bağımsızlığından ve ulusal egemenliğinden zerre kadar fedakârlık yapamayacağını anlamamışlardır. (…) Arkadaşlar, ulus kesin kararını vermiştir; bu ulus için tereddüt devirleri çoktan geçmiştir. (…) Ancak bütün ulus ve bütün dünya bilsin ki en nihayet ve en nihayet bu millet tam bağımsızlığın sağlandığını görmedikçe yürümeye başladığı yolda bir an durmayacaktır. 4 şubat’da antlaşmazlık yüzünden kesilmiş olan konferans, 23 Nisan 1923’te ikinci defa toplanarak, 24 Temmuz 1923’te Barış Antlaşması imza edilmiştir. Lozan Barışı sekiz aylık çetin ve uzun bir müzakere devresinden sonra, Lozan Üniversitesi’nin tören salonunda imzalanmıştır.

e KURTULUŞ SAVAŞI, ATATÜRK VE ATATÜRK DÖNEMİ

No: 318

318 - STARKEY, DONALD Savarona’nın restorasyon planları 15 pafta (ozalit) TL 250 (€ 78)

Atatürk’ün yatı Savarona’nın planları

Savarona bugüne kadar inşa edilen kraliyete ait olmayan en büyük yattır. Toplam uzunluğu 136 metre, direği 16 metre, iskeleti 6.1 metre ve en yüksek hızı 18 deniz mili, gezinti hızı ise 16 deniz milidir. Ana süitin yanı sıra 17 lüks süitin alanı ortalama 50 metre karedir. Savarona, Brooklyn Köprüsü’nü inşa eden mühendis John Roebling’in kızı Emily Roebling Cadwallader tarafından hizmete sokuldu. Bayan Cadwallader Savarona’yı 1931’de Hamburg’da Blohm ve Voss tersanelerinde 4 milyon dolara mal

etti. Savarona Atlantik, Akdeniz ve Kuzey Afrika sularını geçti fakat Cadwallader onu yüksek dışalım vergisinden dolayı Amerika Birleşik Devletleri’ne sokamadı. Yatı satmaya karar verdi ve 1938 yılında Savarona Türk Hükümeti tarafından satın alındı. Bu satış sırasındaki olaylar zinciri şaşırtıcıdır. 1938 yılında Kral VII. Edward İstanbul’u ziyaret etti ve o zamanki devlet yatı Ertuğrul’da Mustafa Kemal Atatürk’ün konuğu oldu. Bacadan dökülen kurum Majestelerinin beyaz pazenlerini öylesine kirletti ki Atatürk Ertuğrul’u hurdaya gönderdi ve yeni bir cumhurbaşkanlığı yatı araştırılması için emir verdi. Savarona’ya Mart 1938’de Southampton’da Türk bayrağı çekildi. Yat, iki ay sonra bazı döşemeleri yenilendikten sonra Atatürk’ün ölümcül hasta olduğu sırada İstanbul’a geldi. Atatürk’ün Savarona’da

122

geçirdiği altı hafta boyunca kabine toplantıları düzenlendi, Romanya Kralı Carol da dahil olmak üzere önemli konuklar, devlet başkanları ağırlandı. Savarona, II. Dünya Savaşı sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri’nin onu eğitim gemisi olarak kullanmasına kadar bir daha yelken açmadı. 1989 yılında Savarona’yı hurdaya çıkarma kararı alındı; ancak Kahraman Sadıkoğlu son dakika kararıyla yatı 49 yıllığına kiraladı ve Savarona’yı önceki görkeminden daha iyi bir hale kavuşturmak için çok çaba isteyen yeniden döşeme işine başladı. İçi Donald Starkey tarafından tasarlanan yatı yenilemek için 425 işçi yaklaşık üç yıl çalıştı. Savarona, bugün yolcusu olma ayrıcalığı kazananlara zarafeti ve lüksü yaşatarak bir kez daha dünya sularında seyretmektedir.

No. 319

CUMHURİYET f

No. 320

No. 323

Türkleri anlatırken, çarpıcı ve açık betimlemelerle ülkenin tarihi, kültürel ve toplumsal panoramasını çiziyor.

No. 321

No. 322

319 - GÖKTÜRK, HAKKI 27 Mayıs ergenekonu. yayın yeri yok: kendi yayını, tarihsiz.. 42 s., 16x12 cm. Orijinal karton kapakları cilt yüzüne yapıştırılarak ciltlenmiş. TL 30 (€ 9)

Usta’nın karikatür albümü

27 Mayıs “devrimi” döneminde yayınlamış olan ilginç bir broşür. 320 - [GÜLER], CEMAL NADİR Gülünç adamlar. Karikatür albümü. İstanbul: Akşam Matbaası, 1936. 1, 15 levha karikatürler. 23x15,2 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

Akşam gazetesinin karikatür yarışmasına katılanlara hediye etmek için hazırladığı kitapçıkta, büyük karikatürcümüz Cemal Nadir’in yazısız karikatürleri bulunmaktadır.

321 - DUHAMEL, GEORGES La Turquie nouvelle. Puissance d’Occident. Paris, Mercure de France,: MCMLIV [1954]. 125, [1] s., 19 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

322 - KELLY, MARIE NOELE Turkish delights. London: Country Life Ltd., Hazell Watson & Viney Ltd, 1951. 172, [1] s. Metin içerisinde bir çok fotoğraf ve harita. 22x14,5 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Fransız büyükelçisinin esi, Marie Noele Kelly’nin modern Türkiye izlenimleri

Duhamel, İzmir’den başladığı ve her anından büyük zevk aldığı Türkiye gezisini aktarırken, 323 - T.B.M.M. genç Türkiye Cumhuriyeti’nin batılılaşma Albüm. Devre XI. İçtima: 1 kararlılığını ve çabalarını değişik örneklerle anlatıyor. “Enerjik ve cesur” olarak nitelediği Ankara: T.B.M.M. Matbaası, 1958.

123

e CUMHURİYET

No. 324

No. 325

No. 326

[2],165 s. Metin içerisinde resimleriyle birlikte. 16,5x12cm. Yayıncısının deri cildi içinde TL 50 (€ 16)

levha. 23,5x16 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Atatürk’ün silah arkadaşı Liman Paşa’nın Türkiye anıları

324 - IVES, VERNON Turkey. ilüstrasyonlar: Rafaello Busoni New York: Holiday House, 1945. 25 s. 23x16 cm Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Modern Cumhuriyet Türkiyesine kısa bir bakış 325 - HOSTLER, CHARLES WARREN Turkism and the soviets. The turks of the world and their political objectives London: George Allen and Unwin Ltd, 1957. xiv, 244 s. 22x15 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 75 (€ 23)

Otto Liman von Sanders (1855 - 1929), Türk ordusunun yeniden yapılanması doğrultuModern Türkiye - Osmanlı mirası ve sunda yapılan anlaşma uyarınca 1913’te Almanya’dan ülkemize gelen askerî kurulun Türkiye’den seyahat deneyimleri başkanıydı. General von Sanders (ya da Türk Ordusundaki ismi ile Mareşal Liman Paşa) I. Dünya Savaşı patlayınca Türkiye’de 327 - VON SANDERS, LIMAN kalmış, Çanakkale muharebelerinde 5. Ordu Cinq Ans de Turquie. Almancadan Kumandanlığında bulunmuş ve Filistin çeviren Binbaşı Mabille. muharebelerinde Yıldırım Ordular Grubu Paris: Payot, 1923. 1 baskı. 378 s., [4] s. Kumandanlığı yapmıştır. Türklerin yenilgisi yayıncı ilânı, m.i. 16 harita, 23 x 14 cm. üzerine bu görevini Mustafa Kemal Paşa’ya Döneminin kapakları ebrulu ve miklepli devreden General, Türkiye’de bulunduğu beş yılın hatıralarını içeren yukarıdaki kitabını, Osmanlı tarzı cildi içinde tutuklu olarak bulunduğu Malta adasında TL 250 (€ 78) yazmıştır. Eser, yakın tarihimizin en önemli

Bir dönem Türkiye’deki radikal politik alanlarının dış etkenlerinden biri: Sovyet sistemi içinde Türkçülük cereyanları, Dünya Türkleri ve siyasal hedefleri... 326 - SCHWEIGER, HARALD Modern Türkei - Osmanisches Erbe. Reisen und Reiseerlebnisse Wien: Wollzeilen Verlag, 1966. 223 s. 59

No. 330

124

CUMHURİYET

dönemlerinden birini (1913 - 1918) ilginç yönleriyle anlatmaktadır. Balkan Harbi bozgunundan I. Dünya Savaşı yenilgisine kadar süren bu beş yıl boyunca Sanders, memleketimizin iç ve dış politikasını ilgilendiren birçok meseleye tanık olmuştur. Zamanın padişahları Sultan Reşad’ı, Sultan Vahdettin’i, Sadrazam Sait Halim Paşa’yı, Talat Paşa’yı, Enver Paşa’yı yakından tanıma fırsatı bulan General, Türk Ordusunun ünlü kumandanlarıyla, bu arada Mustafa Kemal ile cephelerde silah arkadaşlığı yapmıştır.

No. 327

328 - MASON, VAN WYCK Dardanelles derelict. A major north story. New York: Doubleday & Company, 1949. viii, 275 s. 21x14 cm Döneminin bez cildinde TL 90 (€ 28)

No. 328

Konusu 2. Dünya Savaşından sonra Türkiye’de Çanakkale’de geçen bir polisiye roman. 329 - TÜRK SUBAYLARININ JAPONYA’DAKİ GEZİLERİNİN ALBÜMÜ TL 1.000 (€ 313)

2. Dünya Savaşı öncesinde Türk subayları tarafından Japonya’ya yapılan bir askeri ziyaret.

1937 de Japonya’ya giden Türk askerleri heyeti ve Japon askerleri ve askeri bölgelerinde ziyaret hatıraları.

Time dergisinde Price Boss Henderson kapağı.

No. 329

330 - TIME Kapaklarda; İnönü; Şükrü Saraçoğlu; Recep Tayyip Erdoğan. 3 adet. 19 Mayıs 1941, xxxvii; 12 Temmuz 1943, xlii, 28 Kasım 2011, 28 x 21 cm. Yayıncısının karton cildinde.. TL 60 (€ 19)

125

İMZALI KİTAPLAR f 331 - AHMAD, FEROZ İttihat ve Terakki. Çeviren: Nuran Yavuz. İstanbul: Kaynak Yayınları, Yelken Matbaası, 1984. 380 s. ve [4] s. yayıncı ilanıYazarı tarafından “Mustafa Tükek’e sevgilerimle 26 Haziran 1992” ibaresi ile ithaflı ve imzalıdır. Yeni bez cildinde. TL 50 (€ 16)

İttihat ve Terakk üzerine yazılan en iyi tarih araştırmalarından birisi

Hint kökenli ABD’li Türk tarihçisi Feroz Ahmad, bu kitabında, şu soruların yanıtlarını araştırmaktadır: Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde gelişen hangi süreçler İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni bir iktidar odağı haline getirdi?İttihat ve Terakki’nin homojen bir ideolojisi var mıydı?İttihat ve Terakki’nin siyaseti, “ıslahat” anlayışı neydi ve bu anlayışın daha sonraki Batıcı-Cumhuriyetçi gelişme açısından nasıl bir önemi vardı?

No. 331

332 - ASAF, ÖZDEMİR Nasılsın. İstanbul: Yuvarlak Masa Yayınları, Gün Matbaası, 1970. 91, [5] s. 20 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) No. 332

Yazarı tarafından imzalı ve ithaflı

333 - ASAF, ÖZDEMİR Sen sen sen. İstanbul: Yuvarlak Msa Yayınları, Sanat Basımevi, 1956. 71, [7] s. 19,5 x 12 cm. Yayıncısının şömizli orijinal bez c ildinde. TL 50 (€ 16)

Yazarı tarafından imzalı ve ithaflı

Yazar tarafından Günaysu’lara “ Sayın Günaysu’lar için 28.7.1956” imzalı ve ithaflı nüsha. No. 333

126

İMZALI KİTAPLAR

334 - ATAY, OĞUZ Topoğrafya 1 İstanbul: İDMMA, Akşam İnşaat Bölümü Öğrenci ÖrğütüTeknik Yayınları, Arı Kitapevi Matbaası, 1970. İlk basım. vııı, 328 s. ve metin içinde 296 şekil ve 10 tablo Yayıncısının karton cildinde. TL 200 (€ 63)

Türk romanının “tutunamayan” büyük ustası Oğuz Atay’ın ilk kitabı ve tek ders kitabı.

“Yazdığım ilk kitabın adı “Topoğrafya“dır. Sonra “Tutunamayanlar” romanını yazdım. Edebiyatçılar, vitrinlerde ilk kitabımı gördükleri zaman çok gülüyorlar; akademideki bazı hocalar da roman yazdığımı duyunca, acıma duygularını (buna biraz istihza da karışıyor) gizleyemiyorlar. “

No. 334

Kaynak: OĞUZ ATAY,“Başka çalışmalarıyla ün kazanmış arkadaşlarımız” Teknik Güç dergisi 1 Ekim 1972

335 - ATAY, OĞUZ ‘DAN BEKİR YILDIZ’A İMZALI [İLK BASKI] Tutunamayanlar İstanbul: Sinan Yayınları, Evren Ofset, 1971. İlk baskı. 306, [1] s. 19,5x13,5cm. Yazarı tarafından “Yazar arkadaş Bekir Yıldız’a sevgiler ve iyi dileklerle.” ibaresiyle imzalı ve ithaflı. Yayıncısının karton cildinde. TL 2.000 (€ 625)

No. 335

127

e İMZALI KİTAPLAR

336 - BETİ, MONGO Zavallı İsa. Çev.: Sema Bulutsuz İstanbul: Kaynak Yayınları, Sistem Ofset Matbaası, 1985. 246, [2] s. 19x13cm. 15 yazar tarafından imzalıdır; Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Kamerun’lu yazar Mongo Beti’nin Türkçe çevirisinin aralarında Nazlı Eray, Cahit Külebi, Talip Apaydın, Orhan Asena, Mahmut Tali Öngören, Anıl Çeçen, Jülide Gülizar, Turhan Timuçin’in de bulunduğu onbeş yazarın imzaladığı bir nüshası

Romancı ve siyasal deneme yazarı Beti’nin ilk önemli romanı Le Pauvre Christ de Bomba (1956)’nın Türkçe çevirisi olan eser, misyonerliğin Kamerun’daki yıkıcı etkilerini eleştirir.

No. 336

337 - BOZARSLAN, MEHMET EMİN İslamiyet açısından şeyhlik ağalık. Ankara: Toplum Yayınevi, 1964. Yazarı tarafından “Sayın Ahmet Zihni Akın beye saygılarımla 16-08-1964” ibaresi ile imzalı. 172 s. [4] s., 19x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19) 338 - ÇAĞLAR, BEHÇET KEMAL Benden içeri. Şiirler. Ankara: Ajans-Türk Matbaası, tarihsiz.. 420 s., 13x19 cm. Behçet Kemal’den “ Sevgili..... Gürcan’a -Mısralarımı sesinden dinledikçe seveceğini umarak- sevgilerle 19.7.1966” ibaresi ile imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 337

Behçet Kemal Çağlar’ın imzalı şiir kitabı

1908 yılında Erzincan’da doğan şair, 1969 yılında vefat etti. Zonguldak Yüksek Maden Mühendis Mektebi’ni bitirdikten sonra, mesleğiyle ilgili çalışmak üzere Fransa’ya gönderildi. Dönüşünde İktisat Bakanlığı’nda görev yaptı. 1935 - 1939 yılları arasında Erzincandan milletvekili seçildi. Hayat, Muhit, Varlık, Yedigün, Ülkü, Yücel, İnkılapçı Gençlik, Millet, Doğu, Şadırvan ve Türk Dili dergilerinde (1928 - 1968) yayınlanan şiirlerinde halk şiiri estetiğine bağlı kaldı. No. 338

128

İMZALI KİTAPLAR

No. 339

No. 340

No. 341

339 - EPİKMAN, REFİK MELİH CEVDET ANDAY’A Tiziano Vecellio’nun sanatı. Ankara: M.E.B., 1947. 23 s., [11] m.d. levha. 29.5 x 21 cm. Yazarı tarafından “Melih Cevdet Anday’a sevgilerle Temmuz 1949” ibaresiyle ithaflı ve iMZALI NÜSHA Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

[2] s., 20x14 cm. Kapak resmi: Ferit Öngören, m.i. desenler: Balaban ve F. Öngören. Sanatçı tarafından “Dostum Lütfi’ye sevgilerimle 25.8.59” ibaresi ile ithaflı ve imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 70 (€ 22)

Bir ressam’dan bir şair’e... Refik Epikman’dan Melih Cevdet Anday’a.

342 - ORHAN KEMAL [İMZALI NÜSHA] Bereketli topraklar üzerinde İstanbul: Remzi Kitabevi, Yükselen Matbaası, 1964. 427, [3], [2 yayıncının ilanı] s. 20x14cm. Yazarından “Bn.Bahar No. 342 Salman’a iyi günler dileği ile. 12/5/966” ibaresiyle imzalı ve ithaflıdır. Yayıncısının karton cildinde. olur. Bütün anlattıkların doğru. Eksik bile. TL 100 (€ 31)

340 - KARAOSMANOĞLU, YAKUP KADRİ [İLK BASKI VE İMZALI NÜSHA] Alp Dağlarından ve Miss Chalfrin’in albümünden İstanbul: Remzi Kitapevi, Ülkü Matbaası, 1942. [İlk baskı. 6], 121, [5] s. 20x14cm. Yazarı tarafından imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Batı ve Batılılaşmaya dair... “şarklı gözüyle” Avrupa’ ve “garplı gözüyle” şarkın resmi... 341 - [MERİÇBOYU], A[BDUL] KADİR Hoş geldin Halil İbrahim. İstanbul: İstanbul Matbaası, 1959. 62,

A. Kadir’den Melih Cevdet’e imzalı

Çukurova’nın bereketli topraklarında öyle işler olur ki, aklın durur. Sana anlatsak, bir Orta Anadolu köylerinden, geçim değil beş roman çıkarırsın...” demişti. Roman, derdi sebebiyle Çukurova tarlalarına 1979 yılında Erden Kıral tarafından filme ve fabrikalarına çalışmaya giden uyarlandı.

insanların ve buralarda çalışan işçi ve ırgatların öyküleri

Orhan Kemal, roman hakkında “Bu kitap, kendi bilgi ve görgülerim dışında, bir lokma ekmek için kötü iş şartları içinde zehir gibi bir hayatı yaşayanlardan derlenmiş malzemeyle meydana gelmiştir. Yayımlanmadan önce, çeşitli ırgat, usta, usta yardımcısını toplayarak bir gece sabaha kadar okudum onlara. Dinlediler. ‘Pardon,’ dediler, ‘bu bu kadar

129

e İMZALI KİTAPLAR

343 - ÖZYALÇINER, ADNAN’dan YILMAZ GÜNEY’E [İLK BASKI] Panayır (Yedi hikaye, iki sonuç) İstanbul: A Dergisi Yayınları, Büyük Kervan Matbaası, 1960. Birinci basım, 98, [2]s. 16,5x12cm. Yazarı tarafından “Yılmaz Pütün[Yılmaz Güney] için En içten sevgilerimle” ibaresi ile ithaflı ve imzalıdır. A dergisi yayınları:6 Yayıncısının karton cildinde. TL 500 (€ 156)

No. 343

344 - RUHSELMAN, BEDRİ [İMZALI NÜSHA] Allah İstanbul: Gayret Kitabevi, 1951. İlk baskı. 124, [4] s. 24x16,5cm. Yazar tarafından eski Türkçe imzalı ve ithaflıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 750 (€ 234) Bedri Ruhselman (1898 - 1960) Türkiye’ de modern spiritualizmin kurucusudur

No. 344

345 - SABA, ZİYA OSMAN [İLK BASKI] Geçen Zaman. Şiirler. 1928 - 1946. İstanbul, : Varlık Yayınları, Ülkü Basımevi, 1947. 120 s., 18.5 x 11.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31) Şair Ziya Osman Saba (İstanbul 1910-İst. 1957) edebiyat dünyasına Yedi Meşale topluluğunun üyesi olarak girmiştir. Bu topluluğun, şiir çalışmalarını yaşamının sonuna dek sürdüren tek üyesidir. Şiirlerinde çocukluk ve ilk gençlik anılarına bağlılık, yaşamın küçük mutluluklarından sevinç, acıma duygusu, iyilik düşüncesi, İstanbul sevgisi, Tanrı’ya şükran, ölüm gerçeğini kabulleniş gibi konular işlenir. No. 345

130

İMZALI KİTAPLAR

346 - SABAHATTİN ALİ’den NAHİT SIRRI ÖRİK’E İçimizdeki şeytan. İstanbul : Remzi Kitabevi, Güven Basımevi, 1940. 302, [2] s.Yazarı tarafından “Kıymetli Sanatkar Nahid Sirri’ya muhabbet ve hürmetle. 22. XII.39” ithaflı ve imzalı. 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 750 (€ 234)

Sabahattin Ali’den Nahit Sırrı Örik’e imzalı kitap

No. 346

347 - SÜREYA, CEMAL’den CEVAT ÇAPAN’A [İLK BASKI] Göçebe. İstanbul: De Yayınevi, Çeltüt Matbaacılık, 1965. Birinci basım. 43, [5] s. 19,5x13,5cm. Türk Şiiri Dizisi:3 Yazarı tarafından “ Cevat Çapan’a sevgi,saygı” ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 500 (€ 156)

No. 347

348 - TANPINAR, AHMET HAMDİ [İLK BASKI] Şiirler. İstanbul: Yeditepe Yayınları, Yeni Matbaası, 1961. 76, [4] s., 19.5 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Ahmet Hamdi Tanpınar’dan “Şiirler”

Ahmet Hamdi Tanpınar, şiirleri, romanları, “Beş Şehir” adlı eseri ve edebiyat tarihi çalışmaları ile ün kazanmış sanat adamı ve öğretim üyesidir.

131

No. 348

e İMZALI KİTAPLAR

349 - TONGUÇ, İ[SMAİL] HAKKI’DAN CEMAL KUTAY’A İMZALI Canlandırılacak Köy İstanbul: Remzi Kitapevi, 1939. vi, 233, [6] s. metin içinde resimler mevcuttur. 20x14 cm. Yazardan “Kardeşim Cemal Kutay’a 15.VIII.1939” ibaresiyle imzalı ve ithaflıdır. Yeni meşin cildinde TL 300 (€ 94) Köy Enstitülerindeki eğitimin en önemli amacı köylünün kul olmaktan çıkarılmasıdır. Tonguç, “Canlandırılacak Köy” adlı bu kitabında şöyle der: “Köy meselesi bazılarının zannettikleri gibi, mihaniki bir surette (mekanik olarak) ‘köy kalkınması’ değil manalı ve şuurlu bir şekilde köyün içten canlandırılmasıdır. Köyü öylesine canlandırmalı ve şuurlandırmalı ki, hiçbir kuvvet, yalnız kendi hesabına ve insafsızca istismar edemesin. Ona esir ve uşak muamelesi yapamasın. Köylüler şuursuz ve bedava çalışan birer iş hayvanı haline gelmesinler. Onlar da her vatandaş gibi, her zaman haklarına kavuşabilsinler… Köy meselesi bu demektir.” (İsmail Hakkı Tonguç, Canlandırılacak Köy, 1939, s. 88)

No. 349

350 - YAVUZ, HİLMİ Bedreddin üzerine şiirler. İstanbul: Cem Yayınevi, 1979. 87 s., 19 x 13 cm. Şair tarafından “Feryal’e sevgiyle” ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 350

351 - YAVUZ, HİLMİ [NERMİ UYGUR’A İMZALI] Bakış kuşu. Şiirler. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 1969. 42 [5] s. 20 x 14 cm. Şairi tarafından “Sayın Profesör Nermi Uygur’a saygıyla 28.11.69” ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 351

132

e 352 - [KISAKÜREK], NECİP FAZIL [İLK BASKI] Ben ve Ötesi. İstanbul: Suhulet Kütüphanesi, MCMXXXII [1932]. İlk basım. 157, [1] s. 20x13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

İLK BASKILAR f

Yayıncısının karton cildinde. TL 85 (€ 27)

Milli Eğitim Bakanlığı 9. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı’nda kitaba adını veren şiirin ilk kıtasının son dizesinin sansürlendiği eserin ilk baskısı.

‘’Melih Cevdet `Rahatı Kaçan Ağaç’ adlı şiirinde mesut bir ağaçtan bahsediyor. 0 ağaç mesuttur; çünkü saadet kelimesini bilmiyor. Sadece, tabiat içinde yaşıyor. Tabiatsa güzeldir, sevilir; tabiat içinde, ancak mesut olunur. Halbuki insanlar içinde yaşayan, insanlardan 353 - ANDAY, MELİH CEVDET gönül çekmeyi, dert çekmeyi öğrenen insan [İLK BASKI] Yanyana kolay kolay mesut olamaz. Ağacı, kuşu, karınİstanbul: Yeditepe Yayınevi, Ekspress Basımevi, 1956. Birinci basım. 54, [10] s. cayı kıskanır. Melih Cevdet de aynı kıskançlığı duyuyor.” (Orhan Veli Kanık 1 Kasım 1946) 16,5x12cm. Resimler: Oktay Günday

Necip Fazıl’ı ününün zirvesine taşıyan üçüncü şiir kitabı.

Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

354 - ANDAY, MELİH CEVDET [İLK BASKI] Kolları bağlı Odysseus İstanbul: Yeditepe, Yeni Matbaa, 1962. Birinci basım. 47, [1]s. 19,5x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23) 355 - ANDAY, MELİH CEVDET [İLK BASKI] Rahatı kaçan ağaç. Resimler: Abidin Dino ve Bedri Rahmi Eyüboğlu. [İstanbul]: Ölmez Eserler, Işıl Matbaası, 1946. İlk basım. 40, [2], 20,5x14 cm.

No. 356

No. 352

356 - ARİF, AHMED [İLK BASKI] Hasretinden prangalar eskittim Ankara: Bilgi Yayınevi, Bilgi Basımevi, 1968. 79, [3] s. 19x11 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25) Ahmed Arif, Hasretinden Prangalar Eskittim kitabının ilk aşamasında kitabın adını Dört Yanım Puşt Zulası koymak ister ancak bir dostunun uyarısı sonrası bundan vazgeçer kitabın adını Hasretinden Prangalar Eskittim koyar. Bunda da bir değişiklik vardır, zira Hasretinden Prangalar Eskittim değil çürüttüm olmalıdır ancak şair çürüttüm kelimesini kulak tırmalayıcı bulur ve bunu kullanmaz.

No. 355

133

No. 353

No. 354

e İLK BASKILAR

No. 358 No. 357

No. 359

Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Türk edebiyatında düzyazı şiirin doruk noktalarından biri 360 - AYHAN, ECE [İLK BASKI] Çok eski adıyladır. İstanbul: Adam Yayıncılık ve Matbaa, 1982. Birinci basım. 62, [2] s. 19x13,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Şairin en güçlü yapıtı olarak değerlendirdiği bir İstanbul mitologyası. 361 - AYHAN, ECE [İLK BASKI] Ortodoksluklar İstanbul: De Yayınevi, Gün Basımevi, 1968. 31 [1] s. 19,5x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 360

No. 361

357 - ASAF, ÖZDEMİR [İLK BASKI] Bir kapı önünde. İstanbul: Yuvarlak Masa Yayınları, Sanat Basımevi, 1957. İlk basım. 79, [7] s., 19x11 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Özdemir Asaf’ın 1940-1960 yılları arasında topladığı ve 1961’de “yuvalağın köşeleri” adlı bu kitapta toplayıp yayımladığı etika türündeki özdeyişleri Bizans ve özellikle Bizans’ın baş“Aşka gönül ile düşersen yanarsın. Zekâ kenti Constantinopolis’e tarihsel ile düşersen çıldırırsın. Duygu ile düşersen gönderme yapan şiirler gülünç olursun. Aşka düşmezsen kalabalığa

358 - ASAF, ÖZDEMİR [İLK BASKI] Yuvarlağın köşeleri İstanbul: Yuvarlak Masa Yayınları, Sanat Basımevi, 1961. 117, [3] s. 19,5x11,5 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

karışırsın ezilirsin. Sersem sersem bakınıp durma bir yol seç.”

362 - BERK, İLHAN (Manisa 1918 - ) [İLK BASKI] Çivi yazısı. 359 - AYHAN, ECE İstanbul: Ataç Kitabevi, Ekin Basımevi, [İLK BASKI] Bakışsız bir kedi kara İstanbul: De Yayınevi, Çeltüt Matbaacılık, 1960. İlk basım. 46 [2] s. 17 x 12 cm. 1965. İlk basım. 23, [1] s. 19,5x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 134

İLK BASKILAR

No. 363

No. 362

No. 364

No. 365

No. 366

363 - BERK, İLHAN [MELİH CEVDET’E İMZALI] (Manisa 1918 - ) [İLK BASKI] Otağ. İstanbul: Gergedan Yayınları, Yeni Matbaa, 1961. Birinci basım. 31 [1] s. 19.5 x 13.5 cm. Kapak tasarımı: Sait Maden. Şiir Kitapları: 1. Gergedan Yayınları:1 Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

bi olduğu Gergedan Yayınları’nın 1. Yayıncısının karton cildinde. kitabı. İlhan Berk’in “ballad”ları TL 50 (€ 16)

Edebiyatın yıldızının parladığı bir an: İlhan Berk’in ilk baskısı, Melih Cevdet’e imzalı nüsha, Kapak tasarımı Sait Maden, Ülkü Tamer’in sahi-

No. 367

364 - BERK, İLHAN [İLK BASKI] Günaydın yeryüzü İstanbul: Yeditepe, Yeni Matbaa, 1952. 68, [4] s. 17x12 cm. Resimler: Fethi Karakaş Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 365 - BERK, İLHAN [İLK BASKI] Aşıkhane. İstanbul: De Yayınevi, Gün basımevi, 1968. 46, [2] s 19x13,5 cm 135

366 - BİRSEL, SALAH [İLK BASKI] Dünya işleri İstanbul: Yirminci Asır Yayınları, Milli Mecmua Basımevi, 1947. 47, [1] s. 20x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 367 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Petrol İstanbul: İstanbul Matbaası, 1959.

e İLK BASKILAR

No. 368

No. 369

No. 370

370 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Çağrılmayan yakup İstanbul: De Yayınevi, Gün Matbaası, 1966. İlk baskı. 62, [2]s 20x13,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23) 371 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Dirlik Düzenlik İstanbul: Yeditepe, Sanat Basımevi, 1954. İlk baskı 76, [4] s. 17x12 cm. Resimler: Sabri Berkel Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Edip Cansever’in “Edip Cansever” olarak çıkardığı ilk şiir kitabının ilk baskısı.

No. 371

No. 372

Birinci basım 31, [1] s. 19,5x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

369 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Nerde Antigone İstanbul: Yeditepe, Yeni Matbaa, 1961. İlk baskı. 44, [4] 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Resimler: Ferit Öngören

368 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Yer çekimli karanfil. İstanbul: Yeditepe Yayınevi, Ekspres Basımevi, 1957. Birinci basım. 61, [3] s. 16,5x12cm. Kapak kompozisyonu: Orhan Peker Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

“Kitabın ilk baskısındaki bazı bölümler daha sonraki baskılarda Cansever tarafından çıkarılıp yeni bölümler eklenmiş.. Cemal Süreya’ya göre bunlar büyük değişikliklermiş.. sanırım artık ilk basımını bulmanın mümkünatı yok ama cemal süreya der ki: “edebiyat tarihçisine uyarı: Cansever’in Nerede Antigone’sinin ilk baskısını edineceksin! ondan bakacaksın Cansever’e ve kuşağına.” (ekşi sözlük)

136

372 - CANSEVER, EDİP [İLK BASKI] Dirlik düzenlik İstanbul: Yeditepe, Sanat Basımevi, 1954. 76, [4] s. 17x12 cm. Resimler: Sabri Berkel Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25) 373 - ÇELEBİ, ASAF HÂLET [İLK BASKI] Om mani padme hum. (Resimler: Fahrünnisa Zeid, Selim Turan, Arif Kaptan, Fikret Ürgüp) İstanbul: Yeditepe, Yeni Matbaa, 1953. İlk basım. 74, [6] s. 15,5x11,5 cm. Resimli.

İLK BASKILAR

No. 373

No. 374

No. 375

No. 376

No. 377

Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

374 - DAĞLARCA, FAZIL HÜSNÜ [İLK BASKI] Yedi Memetler. İstanbul: Kitap Yayınları, Ekin Basımevi, 1964. İlk basım. 59, [5] s., 16x12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

376 - ELOĞLU, METİN [İLK BASKI] Düdüklü tencere İstanbul: Yeditepe, İstanbul Matbaası, 1951. [48] s. 20,5x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Türk şiirinin gizemci şairlerinden Asaf Halet’in bütün şiirleri

“Asaf Hâlet Çelebi çocukluk, erginlik çağının duyu ve içgüdülerine, masalların, tekerlemelerin gerçek dışı havasına bağlı temelar işledi. Şiirin hayata olduğu gibi somut araçlarla soyut bir âlem yarattığı düşüncesiyle sözcükler üzerinde durdu. Denebilir ki, soyut şiir anlayışının edebiyatımızda ilk geniş tanımlarını yaptı.” - Şükran Kurdakul

375 - ELOĞLU, METİN [İLK BASKI] Türkiye’nin adresi. Şiirler İstanbul: Yeditepe Yayınları, Oya Basımevi, 1965. Birinci basım. 4 3, [5] s. 20x14cm. Kapak ve desenler: Metin Eloğlu Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 137

377 - İLHAN, ATTİLA [İLK BASKI] Ben sana mecburum İstanbul: Ataç Kitabevi Yayınları, Ekin Basımevi, 1960. 109, [3]s. 17x12 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

e İLK BASKILAR

No. 378

No. 379

No. 380

378 - KARAKOÇ, SEZAİ [İLK BASKI] Körfez İstanbul: Kül Yayını, Alparslan Matbaası, 1959. 48s. 16,5x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19) 379 - KEMAL, YAŞAR [İLK BASKI] Yanan ormanlarda 50 gün. Ankara, Türkiye Ormancılar Cemiyeti,: 1955. İlk basım. 100 s. 19.5 x 13.5 cm. Yayıncılarının orijinal karton cildlerinde. TL 50 (€ 16)

tesadüfen yanımda bulunanlar tarafından not edilen bu dağınık sözlerde, asla mutlak bir hikmet olduğunu kabul etmiyorum” demektedir. Eserde Neyzen’in kaleme aldığı “Çoban Armağanını Sunarken” başlıklı bir giriş yazısı ile Mukaddime, yine Neyzen’in kaleminden çıkan “Önceden Söylemiş Olayım!..” başlıklı 1919 tarihli bir başka yazı ve eseri hazırlayan İhsan Ada’nın Neyzen Tevfik hakkındaki değinmeleri yer almaktadır. Kitap, Ahmet Rasim, Salahattin Enis, Refi Cevad Ulunay gibi önemli yazarların Neyzen hakkındaki değerlendirmelerini de içermektedir. “Türk’e Birinci Öğüt” isimli şiirdeki “...” kısımları, şiirin ruhuna uygun argo kelimerle elyazısı ile doldurulmuştur.

Bu Diyar Baştanbaşa dörtlüsünün ikinci kitabı Yanan Ormanlarda Elli Gün “Doğuda İnanılmaz Şeyler Gördüm” başlıklı bir röportajla başlar. İnanılmaz ve acı şeyler Yaşar Kemal’in satırlarında masalsı bir güzelliğe bürünür, içimize işler. Hayat kaynağımız doğaya yaptığımız kötülüklerle bizi yüzleştirir.

380 - [KOLAYLI], NEYZEN TEVFİK [İLK BASKI] Azab-ı mukaddes. İstanbul: Onan Yayınevi, 1949. [16], 304s 20,5x14,5cm Seri A-No:1 Hazırlayan: İhsan Ada Yayıncısının karton cildinde. TL 130 (€ 41) Yergi ve taşlama ustası Neyzen’in (Bodrum 1879 - İstanbul 1953) en önemli eseri olan ‘Azab-ı Mukaddes’in imzalı ve ilk baskı bu nüshasının giriş yazısında, ünlü şair, “Memleketçe bilindiği üzere bu yazıların hemen pek çoğu hastahanelerde,diğer kısmı meyhanelerde, baştan çıktığım perişanlık devirlerinde yazılmış ve sayıklanmıştır. Bersami hamlelerin tufan ve girdapları ortasında dönerken, şuraya buraya veya hastahane duvarlarına karalanan veya mırıldandığım sıralarda

138

No. 381

İLK BASKILAR

381 - NECİB FAZIL (KISAKÜREK) [İLK BASKI] Kaldırımlar. İstanbul: İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin, Nümune Matbaası, [1928]. İlk ve tek baskı. 61, 1 s. 19x11 cm. 13.5x5 cm. Özege 9950 Tümüyle deri yeni cildinde. TL 800 (€ 250)

384 - RIFAT, OKTAY [İLK BASKI] Aşağı yukarı İstanbul: Yeditepe, Tan Basımevi, 1952. 69 s [3] 17x12 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

385 - RIFAT, OKTAY [İLK BASKI] Elleri var özgürlüğün Necip Fazıl’ın, değişiminden evvel yazdığı İstanbul: De Yayınları, Gün Matbaası, şiiridir. üstadın daha sonraki yıllarda yazdığı 1966. [3] 63 s. [1] 19,5x13,5 cm. nice şiirinin; -ki siyasi duruşunu da yansıtır bu Yayıncısının karton cildinde. dönem- bir nevi isyanın, aşkın, bohem hayat TL 75 (€ 23) tarzının simgesi haline gelen “kaldırımlar” gölgesinde kalması da tarihin bir cilvesidir.

382 - ÖZEL, İSMET [İLK BASKI] Geceleyin bir koşu Ankara: Başnur Matbaası, 1966. Birinci basım, 31, [1] s. Kapak: Abdi 19,5x13,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

386 - RIFAT, OKTAY [İLK BASKI] Aşık merdiveni İstanbul: Yeditepe Yayınları, Yeni Matbaa, 1958. İlk baskı. 46, [2] s 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 382

387 - RIFAT, OKTAY [İLK BASKI] Yaşayıp ölmek aşk ve avare383 - NAZIM HİKMET, [RAN] lik üzerine şiirler [İLK BASKI] Kafatası. Facia 3 kısım 15 bap. İstanbul: Marmara kitabevi, Marmara [İstanbul]: Semih Lütfü, Sühulet Basımevi, 1946. 79, [3] s. 20,5x14 cm. Kütüpanesi, Orhaniye Matbaası, 1932. Resimler: Nurullah Berk. [Kapak: Emin 1. baskı, 103 s. ve [9] s. yayıncı ilanı ile. Barın] 20x14 cm. Kapak kompozisyonu: Ali Süavi. Yayıncısının karton cildinde. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25) TL 150 (€ 47) Nazım Hikmet’in bu oyunu ilk kez 1932 yılında Darülbedayi’de sahnelenmiştir.

Oktay Rıfat’ın ilk şiir kitabının ikinci birinci baskısı !

Oktay Rifat Kitabı adlı kitapta yer alan ve şaiNo. 383

No. 386

No. 385

139

No. 384

e İLK BASKILAR

No. 387

No. 388

No. 389

rin oğlu Samih Rifat tarafından düzenlenen eser listesinde kitabın ilk kez 1946’da yayımlandığı belirtilmiş olmasına karşın Oktay Rifat’ Yaşayıp Ölmek Aşk ve Avarelik Üzerine Şiirler adlı kitabının ilk baskısını imha ettirip ikinci bir ‘birinci baskı’ yaptırmıştır.

389 - [SEDES], SELAMİ İZZET [İLK BASKI] Canım Ayşe. Kapak resmi: Cemal Nadir İstanbul: Remzi Kitabevi, Bürhaneddin Matbaası, 1933. 206 s. 20,5x14 cm. TL 60 (€ 19)

391 - TAMER, ÜLKÜ [İLK BASKI] Soğuk otların altında. Desenler: L. Baskin. İstanbul : A Dergisi Yayınları, Büyük Kervan Matbaası, 1959. İlk basım. 61, [3] s. 20 x 14 cm. A Dergisi Yayınları:1. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

388 - SAINT - EXUPERY, ANTOINE DE [İLK TÜRKÇE BASKI] Küçük Prens. Çeviren:Salih S. Uygur, Önsöz:Bedii Faik İstanbul: Hüsnütabiat Matbaası, 1953. [96 ]s. 22x15,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

390 - SÜREYA, CEMAL [İLK BASKI] Beni öp sonra doğur beni İstanbul: E Yayınları, Murat Matbaası, 1973. 118 [2] s. 19,5x11,5 Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

büyükler için çocuk gözü romanı “Küçük Prens”in ilk türkçe çevirisi

Küçük Prens kitabı 1943 yılında New York’ta Fransızca ve İngilizce yayınlandıktan tam 10 yıl sonra Türkçesi basıldı. İlk olarak 1953 yılında Çocuk Esirgeme Kurumu yayını olan Çocuk ve Yuva Dergisi’nde Ahmet Muhip Dıranas çevirisi ile tefrika edildi. Derginin ilk sayısında başlayan ve 1954 yılındaki 3. sayısında tamamlanan bu tefrikada kitabın tamamı çizimleriyle birlikte yer aldı. 1953 yılında Hüsnütabiat Matbaası (Çeviren: Salih S. Uygur) ve Doğan Kardeş Yayınları (Çeviren: Ayşe Nur müstearıyla Azra Erhat) kitabın ayrı ayrı baskılarını yaptı. Küçük Prens’in Türkçemizde 198 farklı çeviri baskısı bulunmaktadır.

No. 390

140

No. 391

İLK BASKILAR

No. 392

No. 393

392 - [TARANCI], CAHİT SITKI [İLK BASKI] Ömrümde Sükût İstanbul: Sühulet Yayınevi, [1932], 62, [2] s. 19,5x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

393 - UYAR, TURGUT [İLK BASKI] Türkiyem (Nurullah Ataç’ın Önsözü’ile) İstanbul: Varlık Yayınları, Cumhuriyet Matbaası, 1952. 95, [1] s. 16x12cm. TL 65 (€ 20)

Cahit Sıtkı’nın ilk şiir kitabının ilk baskısı

Cahit Sıtkı’nın ilk şiir kitabı ‘Ömrümde Sükût’ 1932 yılında Semih Lütfi: Sühulet Kitabevi yayınları arasında çıktığınfda daha Tarancı soyadını almamıştır.Bu, 64 sayfa, ince bir kitaptır. Şiirler yedi ara başlıkta bir araya gelmiştir: Ömrümde Sükût, Maziyi Yâda Daldığım Zaman, Yatak, Aynalar, Bir Yaz Günü, Gece Bir Neticedir ve Güneşe Âşık Çocuk... O sıralarda Peyami Safa, Cumhuriyet gazetesinde Cahit Sıtkı’nın şiirini öven üç makale yazacaktır. Cahit Sıtkı da bunun karşılığı olarak ‘Ömrümde Sükût’ kitabını ‘Büyük Dostum’ dediği Peyami Safa’ya ithaf edecektir. Yakın arkadaşı Ziya Osman Saba’ya göre, ‘Ömrümde Sükût’ kitabının çıkmasında Peyami Safa’nın büyük yardımları olmuştur. Bir başka deyişle Cahit Sıtkı, kitabın baskı giderlerini ödemeyecek, telif hakkından ise vazgeçecektir. Bu arada kitabevi sahibi Semih Lütfi, ‘Ömrümde Sükût’tan üç-beş taneden fazla vermeyecek, Cahit Sıtkı da arkadaşlarına armağan edeceği kitapları satış fiyatı olan 30 kuruştan almak zorunda kalacaktır (Refik Durbaş “İlk kitaplar” Birgün 08.10.2015)

No. 394

394 - UYAR, TURGUT [İLK BASKI] Tütünler ıslak. Ankara: Dost Yayınları, Doğuş Matbaası, 1962. İlk basım. 37, [3]s 20 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23) 395 - UYAR, TURGUT [İLK BASKI] Dünyanın en güzel Arabistanı Ankara: Açık Oturum Yayınları, Kültür Matbaası, 1959. İlk basım. [4], 76 s. 20x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Turgut Uyar’ın bireyin iç dünyasına ve birey-toplum ilişkisine yöneldiği ilk şiir kitabının ilk basımı.

141

No. 395

SIRA DIŞI BASKILAR f 396 - N[ICOLAS] M[URAD] (Pretre de la Mission), [1838-1929] Nouvelle methode pour apprendre rapidement et facilement la langue Française. = Nea metodos Gallo-Elliniki. Constantinople: S[aint] B[enoit], M. Minasse, 1891. 143 s. 19 x 13.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

Bir St Benoit baskısı: Fransızcayı hızlı ve kolay öğrenebilmek için yeni bir yöntem.

Nicolas Murad (1838 - 1929) 19. yüztıldaki Maruni patriği olup, aynı zamanda hıristiyanlığın yedi kutsal kilisesinden Laodikya’nın (Denizli civarı) misyon başkanıdır. Maruni tarihi ve organizasyonu üzerine yayınlanmış araştırmaları ve bazı bibliyografya çalışmaları vardır. Nicolas Murad Marunilerle eski Fenikelilerin arasında tarihsel bir bağ olduğunu öne sürmekte, Lübnanlılık düşüncesine vurgu yapılmakta ve Lübnan’da ayrı bağımsız bir Hıristiyan devleti kurulması gerektiğini savunmaktaydı

No. 396

397 - ALİYAKİZOĞLU, SAVAS Mükemmel Yerusalim tarihi. İstanbul: Yazarın kendi yayını, Hanımlara Mahsus Gazete Matbaası, 1903. [6], 441 s. ve metin dışında [6] levha (fotoğraf) metin içinde birçok resim. 20 x 13,5 cm. (Öncü 16682) Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 250 (€ 78)

Karamanlıca bir Kudüs tarihi.

Yüzyıllarca Orta Asya’dan Orta Avrupa’ya kadar konuşulan Türkçe’nin, tarih boyunca kullandığı alfabeler, Göktürk Alfabesi, sonra Uygur Alfabesi, ardından Arap Alfabesi, Hindistan Babür Devleti’nde Hint Alfabesi, Sovyet Rusya döneminde Orta Asya Türki Devletlerde Kril Alfabesi ve XVIII. Yüzyıldan sonra Karamanlıca’da Yunan Alfabesi, Cumhuriyetle birlikte Latin alfabesi ve şimdilerde Sovyet Rusya’nın dağılmasıyla bağımsızlığa kavuşan Türki Cumhuriyetlerde de Latin Alfabesi olmuştur. Karamanlıca ya da Karamanlı Türkçesi olarak da bilinen, Türkçenin bu ağzını Karamanlı ve Kapadokyalı Ortodoks Hristiyanlar konuşur. Bu dili konuşan Karamanlılar, bazılarına göre Türkleşmiş Rumlar; bazılarına göre ise, Selçuklular döneminde Bizansla yakın ilişki sonucu Hristiyanlığı benimsemiş Türklerdir. Osmanlı belgelerinde “Zımmiyan-ı Karaman”, ya da “Karamanian” adıyla anılan bu Karamanlılar, bazı değişikliklerle Yunan alfabesini kullanmış ve Grek harfleriyle Türkçe olarak yayımlardır. 18. yüzyıldan başlayarak Türkiye ve Avrupa’da bazı kitaplar yayınlamışlardır. Patrikhane No. 397

142

SIRA DIŞI BASKILAR

dahi buna karşı çıkmaz, Rum alfabesi ile yazılmış Türkçe metinlere “Karamanlıca” adı verilir. Bölgede halen çok sayıda Karamanlıca mezar taşı ve kilise yazıtlarına rastlanmaktadır. İstanbulYedikule’deki cemaatten kaynaklanan Karamanlıca elyazmaları 15. yüzyıldan itibaren görülür. Karamanlıca ilk matbu eserler 1718’den itibaren İstanbul’da basılmıştır. 18. yüzyılda basılan eserlerin çoğu dini nitelikte iken, 19. yüzyılda basıldığı tesbit edilebilen 500’ü aşkın Karamanlıca kitap arasında ise tarih kitapları, romanlar ve diğer dünyevi konular yer tutar. Kula’lı gazeteci-yazar Evangelinos Misailidis’in 1871’de Rum harfleriyle yayımladığı Temaşa-i Dünya ve Cefakâr u Cefakeş adlı romanı Türkçenin seyahat-macera türündeki ilk romanı sayılmaktadır. 20. yüzyıl başlarında Karamanlıca günlük gazeteler de yayımlanmıştır.Dilbilimcilere göre, Karamanlıca Rumcadan çok Türkçeye ayak uydurmuş ve Yunan yayılmacı etkilerinden çok, bir arada uyumlu yaşamanın destekçisi olmuştur. 1923 Lozan Antlaşmasına ekli protokol hükümlerince Türkiye’de yaşayan Karamanlılar Rum sayılarak zorunlu nüfus değişimine tabi tutulmuşlardır. Büyük bir bölümü hiç Rumca bilmeyen Karamanlılar Yunanistan’daki yaşama kültürel uyum sağlamakta ciddi zorluklarla karşılaşmışlar ve yakın yıllara kadar evlerinde Türkçe konuşmaya devam etmişlerdir. Karamanlıca ölü bir dil olarak eski belgelerde var şimdi yalnızca. Karamanlıca eserler, son yıllarda araştırmacıların büyük ilgisini uyandıran, sahaflarda ısrarla aranan kitaplardır. 1903 yılındaİstanbul’da basılmış olan bu Karamanlıca kitap, Kudüs’ün tarihi ve hristiyanlar için önemi, bölgenin genel coğrafi özellikleri ile o bölgede görev yapmış papazlar ve Kudüs’te yapılmış olan savaşlar hakkında bilgileri içermektedir. Bu eser üzerinde iki yüksek lisans tezi yapılmıştır. Eser aynı tarihte (Stambol’da : Impr. A. Coromila, 1903) Osmanlı Tükçesi ile de basılmıştır.

olarak “Karamanlı” ifadesini ilk kullanan 1553 yılında Kanuni Sultan Süleyman’la görüşmek üzere Viyana’dan İstanbul’a gelen elçilik heyeti mensuplarından Alman Hans Dernschwam’dır. Karamanlıların kökeniyle ilgili iki görüş vardır. İlk görüşe göre Karamanlılar, sosyal, ekonomik ve siyasi şartları nedeniyle zamanla Türkleşmiş Rumlardır. İkinci görüşe göre Selçuklular zamanında Bizans ordusunda görev alan ve zamanla Hristiyanlığı benimseyen Türklerin torunlarıdırlar. Karamanlıların kökeni konusunda halen fikir birliğine varılmamıştır. 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan “Türk-Yunan Ahali Mübadelesi”ne ilişkin protokol gereği İstanbul dışında yaşayan diğer Ortodoks Hristiyanlar gibi Karamanlı Türkleri de Rum sayılarak, Yunanistan’a gönderilmişlerdir.

Kaynak: Pelin EKŞİ, KARAMANLI TÜRKLERİNİN DİL VE EDEBİYATLARI HAKKINDA AÇIKLAMALI BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/8 Spring 2015, p. 965-986

Kaynak: Salaville, S., & Dalleggio, E. (1958). Karamanlidika: bibliographie analytique d’ouvrages en langue turque imprimés en caractères grecs. I, 1584-1850. Athens: Center for Asia Minor Studies.

398 - [KARAMANLICA KİTAB-I MUKADDES] Kitab-i Mukaddes, yahut, Ahdi Atik ile Ahdi Cedit : yani, Palaia ve Nea Diatheke : an asıl muharrer bulunduğu Ibrani ve Kildani ve Yunani lisanlarından bit terceme. İstanbul: Mateosyan Matbaası, 1911. 828, [4], 261, [1] s. 23 x 16 cm TL 400 (€ 125)

Yakın bir geçmişte yeryüzünden silinmiş olan bir halkın “Karamanlıların” kendi dil ve alfabeleri ile basılan son kutsal kitabı... “Pax Ottomana” ya dair bir tarih ve uygarlık belgesi: Ermeni matbaasında Yunan harfleriyle Türkçe basılmış olan Tevrat ve İncil. Basılan “son” Karamanlıca Kitab-ı Mukaddes Karamanlılar Anadolu’da yaşayan, Türkçe konuşan Ortodoks Hristiyanlardı. Karamanlılar yoğun olarak bilhassa Kayseri, Nevşehir, Niğde, Konya bölgesinde, Karadeniz’in sahil mıntıkasında, İstanbul’da ve başka yerlerde dağınık olarak oturmakta idi. Tarihte Hristiyanlık inancını benimsemiş Türkçe konuşan bir topluluğun ismi

143

No. 398

EDEBİYAT f

399 - SAFA, PEYAMİ 9-uncu hariciye koğuşu. Nazım Hikmet’e ithaf İstanbul: İstanbul Yayınevi, Resimli Ay Matbaası, 1937. İlk baskı. 151, [1]s. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

20’lerin Türkiyesinde bir öykü

Peyami Safa’nın bu önemli eserinin ilk baskılarından birisi

400 - ÜLKEN, HİLMİ ZİYA Şeytanla konuşmalar İstanbul: Ülkü Matbaası, 1942. 219 [1] s. 20x14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) No. 399

Yazarla şeytanla diyalogları etrafında şekillendiği bu sıra dışı denemesi Fazilet, telif ve tercüme, aşk, dünya düzeni, nesir, şiir, tiyatro, övünme, fikir ve hareket, iştikak(kökenbilim), roman, kitap ve hayat, resim, tembellik, tenkit, geçmiş zaman, akl-ı selim (sağduyu) olmak üzere tam on yedi konu üzerinde gelişmektedir.

401 - NAZIM HİKMET Nazım Hikmet Bütün Eserleri. [Sofya]: 1967. 1; 2; 3; 5. ciltleri (430 [1]; 518 [2]; 476 [9]; 449 [6]) s. Metin içerisinde muhtelif resimler ile. Resimler : Abidin Dino Yayıncısının bez cildinde. TL 200 (€ 63)

Nazım’ın Moskova’da yardımcısı, dostu Azeri asıllı Türkolog Ekber Babayev’in derlediği ve Sofya’da basılan Nazım Hikmet eserleri 402 - [ERSOY], MEHMED ÂKİF Safahât. (1 - 7 kitaplar birlikte tam) İstanbul - Kahire: Muhtelif matbaalar., 1343 - 1352. 7 Kitap (191,1 s.; 46 s.; 88 s.; No. 400

87 s.; 139 s.; 95,1 s) 19 x 14 cm. Döneminin bez cildinde. TL 350 (€ 109)

Mehmet Akif’in tüm şiirleri

İstiklâl Marşı’nın şairi Mehmed Âkif Ersoy (1873-1936) şiirlerini “Safahât” adı altında yedi kitapta toplamış, ancak her kitaba ayrı adlar da vermiştir. Safahat’ın tüm kitaplar ıyla birlikte bulunması oldukça zordur. Özellikle Şair Mısır’dayken Arap harfleriyle basılan son eseri, o yıllarda Türkiye’de Latin harfleri kullanlmaya başlandığı için basın-yayın tarihi bakımından da ilginçtir. No. 401

No. 402

144

EDEBİYAT

403 - OVIDE Les Metamorphoses d’Ovide: avec des explications a` la fin de chaque Fable; traduction nouvelle par Monsieur l’Abbe´ de Bellegarde. Paris: Jean Françoise Broncart, MDCCXII [1712]. 2 cilt 1 ciltbirliğinde ([14], 456 s.; [6], 488 s.) 16,5 x 11 cm Döneminin tümüyle deri, cildinde. TL 1.200 (€ 375)

Latin edebiyatının altın çağının şaheseri

Dönüşümler Romalı şair Ovid tarafından MS 8 yılında tamamlanan ve 15 kitaptan oluşan öyküsel şiir türünde bir edebiyat eseridir. Yunan ve Roma efsanelerine konu olan kahramanların mucizevî dönüşüm (başkalaşım) hikâyelerini anlatır. Latin edebiyatının altın çağının şaheseri olarak kabul edilen eser, Ortaçağ Avrupa Edebiyatı ve edebiyatçıları üzerine derin etkiler bırakmıştır.

No. 403

404 - İNAL, İBNÜLEMİN MAHMUT KEMAL “Edib-i Ekrem”e (?) El yazısı ile mektup. 9 Mayıs 1325. [1] yaprak 20x12 cm. TL 300 (€ 94) İbnülemin Mahmut Kemal İnal (d. 17 Kasım 1870- ö. 24 Mayıs 1957), Türk yazar, tarihçi, edebiyat tarihçisi, müzeci ve mutasavvıf. Osmanlı Devleti’ne 33 yıl boyunca çeşitli görevlerde hizmet eden İbnülemin, II. Abdülhamit devrinde Yıldız Sarayı arşivinde görev yapmış ve cumhuriyet devrinde ise arşivin tasnif edilerek Başbakanlığa devredilmesine başkanlık etmişti. 1913 yılında Süleymaniye Camii külliyesinde “Evkaf-ı İslâmiye Müzesi” adıyla kurulan Türk ve İslâm Eserleri Müzesi’nin kurucusudur. Benzer bir kurumu Kahire’de de kurmuştur. Toplumsal hayatta çok hızlı ve büyük değişimlerin yaşandığı bir dönemde yaşaması ve pek çok tanınmış kimse ile şahsen bir arada bulunması onu biyografi alanında pek çok eser vermeye yöneltti. Son dönem Osmanlı şairleri, müzisyenleri, sadrazamları, hattatları hakkındaki eserleri ile bu kişilerin unutulmalarını önlemeye çalıştı. Şiir, roman, hikaye gibi alanlarda da eser verdi.

145

No. 404

e EDEBİYAT

No. 405

405 - TARHAN, ABDÜLHAK HAMİT İmzalı mektupları, müsveddeleri, el yazısı notları 1 adet Abdülhak Hamit Kartvizit; 5 adet Abdülhak Hamit imzalı mektup; 1 adet Abdülhak Hamitin kız kardeşi Mihrünnisa hanımın maaşına zam için padişaha yazdığı mektup; 1 adet Abdülhak Hamitin kız kardeşi Mihrünnisa hanımın yazdığı hatıra defteri (10 sayfa); 1 adet Abdülhak Hamit ve eşi adına gönderilmiş davetiye; 1 adet Osmanlı hanedanı armalı Fransızca mektup; 11 adet Abdülhak Hamitin yazdığı mektup bir kısmı müsvedde; 15 adet Abdülhak Hamite gelen mektup içinde kardeşi Nasuhi bey’e gelen de olabilir; 80 adet (genelde her adet 1 yaprak) kendi el yazısı ile Abdülhak Hamitin eserlerinden müsveddeler çalışmalar notlar vesaire TL 3.000 (€ 938)

bulunmuş, dünyanın birçok yerini görme fırsatı yakalamış, çağının büyük ve güçlü bir sanatçısı sayılmıştır. Tanzimatı, Birinci ve İkinci Meşrutiyetleri ve Cumhuriyeti gören; bu devirlerdeki Tanzimat, Edebiyat-ı Cedide, Milli Edebiyat ve Cumhuriyet devri edebiyatlarını yakından tanıyan sanatçı Türk edebiyatında Şair’i Azam (Büyük Şair) sıfatı ile anılır Uzun seneler diplomat olarak hem doğu hem de batı ülkelerinde bulunması nedeniyle iki edebiyatı da tanımış; Türk şiirine batıdan yeni konular, serbest düşünce ve şekiller getirirken; batı yazarlarından etkilenerek yazdığı oyunlarla Türk tiyatrosuna felsefi düşünceyi sokmuştur. Türk edebiyatının en büyük eserlerinden birisi kabul edilen Makber’in şairidir. TBMM III., IV. ve V. dönemlerde İstanbul milletvekili olarak görev yapmıştır. Tanzimat şiirinde Batılılaşma hareketinin ve yeniliklerin asıl öncüsüdür. • Divan edebiyatını bitiren kişidir. Şiirin kurallarını değiştirmiştir. Hem Doğu’ya hem de Fransız şiirine ait biçimleri ustaca kullanmıştır. Hiçbir kurala bağlı olmayan şiirleri de vardır. •Hamit, tam bir tezatlar şairidir. Şiirlerinde ince, karmaşık Süleyman Nazif’in deyişiyle Türk duygu ve düşüncelerin yanında, basit duygu şiirinin “Şair-i Azamı” ve yeni Türk ve düşüncelere de yer vermiştir. Düzensizlik şiirinde mistik duyarlığın öncüsü ve karışıklık onun şiirlerinin ve kişiliğinin olan Abdülhak Hamit Tarhan’ın belirgin özelliğidir. Söyleyişinde tezat vardır. •Türk edebiyatında “şiire metafizik ürpertiyi evrakları getiren şair” olarak da bilinir. •Sanat sanat Abdülhak Hamit Tarhan (d. 2 Ocak 1852; Bebek, Beşiktaş - ö. 12 Nisan 1937, İstanbul), içindir anlayışını benimsemiştir. •İlk şiir Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde kitabı olan Sahra’da pastoral nitelikli şiirleri yer alır. Bu eseri Batılı anlamda, Türk edeve Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk yıllarında biyatında ilk pastoral şiir örneklerini içerir. eserler vermiş, modern edebiyatın doğuGözleme dayanmayan kır ve köy hayatının şunda etkin bir isimdir. Köklü ve eski bir ulema ailesinin ferdi olarak dünyaya gelmiş, övgüsü vardır. •Doğa sevgisinde ve doğaya hayatının her döneminde yüksek mevkilerde açılmasında J.J. Rousseau’nun etkisi vardır.

146

Mutluluğun kaynağını doğada bulur. •İlk eşi Fatma Hanım’ın ölümü üzerine yazdığı ağıt niteliğindeki Makber adlı uzun şiiri, Türk şiirinde metafizik düşünmenin başlangıcı sayılır. •Heceyle yazdığı birkaç şiiri dışında aruz ölçüsünü kullanmıştır. •Belde adlı şiir kitabında şehir hayatını, Paris’teki sanat ve eğlence yaşamını anlatmıştır. •Hamit’in belirli bir dil anlayışı yoktur. Bazı şiirlerinde yalın ve sade bir dil bazılarında ise Arapça, Farsça sözcük ve tamlamaları yoğun bir biçimde kullanmıştır. •Şiirde yaptığı yeniliklerle Servet-i Fünun şairleri üzerinde etkili olmuştur. •Türk edebiyatında ilk uyaksız şiiri yazmıştır. (Validem) •Tiyatro türünde yirmi bir eseri vardır. Bunların bir bölümü mensur, bir bölümü de manzum-mensur karışıktır. Şiir şeklindeki manzum tiyatrolarının bazılarını aruz, bazılarını hece ölçüsüyle yazmıştır. •Tiyatro eserlerini sahnelemek için değil, okunmak için yazmıştır; bu nedenle bu eserleri sahne tekniğine ve diline uygun değildir. •Tiyatro eserlerinde romantizm akımının etkisi görülür. Tiyatrolarının tümü dramdır. Shakespeare ve Victor Hugo’dan etkilenmiştir. Yer yer Corneille’in de etkisi vardır. Tiyatro eserlerinde ağır ve süslü bir dil kullanmıştır. •Sabr u Sebat ve İçli Kız adlı tiyatro eserlerinde konuyu günlük hayattan, diğerlerinde ise konularını tarihten ya da yabancı toplumların yaşamından almıştır. Ona göre, yerli hayatı konu alan bir eser, bilineni tekrarlamaktan başka bir şey yapamaz. •Tiyatro eserlerinde konu genellikle uzak ülkelerde geçer. •Tiyatrolarında karakter tahlillerinde başarılıdır. Bireyin çeşitli tutkularını ele almıştır.

TÜRKÇE f

406 - WEIL, GOTTHOLD Grammatik der Osmanisch-türkischen Sprache. Berlin: Georg Reimer, 1917. 258 s., 22 x 14.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Yahudi asıllı ünlü Alman Türkolog Weill’in yazdığı Osmanlı Türkçesi grameri

No. 406

407 - DENY, JEAN Türk dili grameri (Osmanlı lehçesi). Tercüme eden Ali Ulvi Elöve İstanbul: Maarif Vekaleti, Maarif Matbaası, 1941. xxi, xxii, 1142, xliv s. 24 x 17cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 190 (€ 59) Jean Deny Türk dili hakkındaki çalışmaları ile tanınmış bir Fransız dilbilimcidir. Paris Şark Dilleri Okulu’nda uzun seneler Türk dilini okutmuş ve Osmanlı lehçesi hakkındaki incelemelerini türk dilinin grameri (osmanlı lehçesi) isimli bu önemli eserinde yayınlamıştır. k onusunda klâsik olmuş bu eser, Ali Ulvi Elöve tarafından ilâveler, eleştirmeler ve notlarla basılmıştır. Jean DenyTtürk Dili Kurumu’nun 1936’daki 3. kurultayı’na katılmıştır.

147

No. 407

e TÜRKÇE

No. 408

408 - MENINSKI, FRANCISCI à MESGNIEN Linguarum Orientalium Turcicæ, Arabicæ, Persicæ institutiones seu Grammatica Turcica, in qua ortographia, etymologia, syntaxis, prosodia, & reliqua eò spectantia exacte tractantur, exemplisque perspicuis illustantur & cujus singulis capitibus præcepta linguarum Arabicæ et Persicæ subjiciuntur. Viennæ Austriæ (Viyana), : MDCLXXX [1680]. [6], 216, [48] s.index ile. 35 x 23 cm. Tümüyle deri, döneminin orijinal cildinde. TL 1.800 (€ 563)

Francisci Mesgnien Meninski, (1623-1698) Fransız asıllı Polonyalı şarkiyatçı ve gramer uzmanıdır. Meninski, 1653 yılında Polonya büyükelçisi ile birlikte İstanbul’a gelerek birkaç yıl içinde Türkçe ve diğer Doğu dillerini öğrendi.1661’de Avusturya İmparatoru Leopold’un hizmetine girerek saray tercümanlığına atanan Meninski’nin asıl ünü Türkoloji alanında yapmış olduğu Türkçe (Osmanlıca) sözlük ve gramer çalışmalarından kaynaklanır. Meninski’nin çalışmaları, Türk dili ve grameri hakkında dünyada yapılan ilk çalışmalardandır. “Thesaurus Linguarum Orientalum, Turcicae Arabicae, Persicae (Viyana, 1660) adlı sözlüğü, yabancı dillerde Türkçe’ye dair yayınlanan ilk sözlüktür. Aynı şekilde, müzayedeye sunduğumuz “Linguarum, orientalum, Turcicae, Arabicae, Persicae, Institute ones seu grammatica Turcica” (Viyana 1680) adlı eseri de Türkçe’nin ilk kapsamlı gramer kitabıdır. Bu eserler, dünyada Arap hurufatı ile yapılan ilk Türkçe baskılardan olarak Türk ve Dünya matbaacılık tarihinin de belgeleridir. Yukarıdaki eser, Meninski’nin gramer kitabının ilk baskısıdır.

148

TÜRKÇE

No. 409

409 - VIGUIER, [PIERRE FRANÇOIS] Elemens de la langue Turque ou tables analytiques de la langue Turque usuelle avec leur developpement, de´die´s au Roi, sous les auspie´s de M. le Comte de Choiseul-Gouffier, Ambassadeur de Sa Maje´ste´ tres-chretiene pres la Porte Ottomane Constantinople : Del’ Imprimerie Du Palais de France, 1790. xxxii, 462, [2] s. 26 x 20 cm. Döneminin tümüyle deri cildinde. TL 4.200 (€ 1313)

1783 yılında İstanbul’a gelen oryantalist bilgin Viguier (1745 - 1821) yazdığı “ Türk Dilinin Elemanları” Choiseul-Gouffier tarafından Fransa Büyükelçiliği Sarayı içinde kurulan matbaada basılmıştır. Kitap dil oğlanlarına, ticaret yapacak Fransız tüccarlarına Türkçe öğretmek için basılmıştır. 1745 yılında İbrahim Müteferrika’nın ölümüyle kapanmış olan ilk müslüman matbaanın hurufat, alet, edevatını satın almaya kalkışan Fransa Elçisi Gouffier, Türklere matbaanın önemini tekrar hatırlatmış ve I. Abdülhamit’in fermanıyla Müteferrika matbaasının tekrar faliyete geçmesini sağlamıştır. Osmanlı’da ilk gazetenin de yayınlandığı Elçilik matbaasında 4 eser basılmıştır. Bu eserlerin nadiratı oldukça yüksektir

Kaynak: Stanislavv STACHOVVSKI (2002) LEXIQUE TURC DANS LEVOCABULAIRE DE P. F. VIGUIER (1790), Krakövv: KsiçgarniaAkademicka, 322 s 149

e TÜRKÇE

410 - BOYD, CHARLES, (Major) Türk tercümanı ya Türk lisanın sarf cedid. [Türkçe tercüman ya da Türkl isanının sarf-ı cedidi (yeni grameri)] / The Turkish interpreter or a new grammar of the Turkish language : respectfully inscribed to the Right Honorable the Earl of Aberdeen K. T. Paris, London: yazarın kendi yayını, Firmin Didot Fre`res & Smith Elder and Co, 1842. [6], vi, 319 s., 21.5x14 cm. Sırtı ve köşeleri deri, kapakları ebrulu yeni cildinde. TL 200 (€ 63)

Eski ve son derece nadir bir Türkçe dilbilgisi kitabı. Davids’in “gramer”inden (1832) sonraki en eski eser.

1820’lerde Türkiye’de yaşayan, binbaşı Charles Boyd’un Türkçe’yi anlamak için tuttuğu notlar bu kitabın başlangıcını oluşturmuş. Dönemin İngiliz dış işleri bakanı Aberdeen Kont’una ithaf ettiği ve kendisinin bastırdığı kitabında Binbaşı Boyd üç bölümde ele aldığı kitabına Türkçe’ye ek olarak oldukça geniş bir sözlük ve pratik konuşma kılavuzunu da eklemiş. Kelimeleri anlamlarına göre gruplayarak vermiş. Bu gibi kitaplar yayımlandıkları yıllarda Türkçede kullanılan kelimeleri belgeledikleri için dilbilim açısından çok önemlidir. Boyd’un yukardaki listesinden 1842 yılında biraya “arpa suyu”, liköre “amberiye” denildiğini öğreniyoruz. Boyd kitabının sonuna kısa hikayeler de koymuş. Bunların arasında biraz bozuk Türkçesiyle çevirdiği Aesop’un “Çayır kuşu yavruları ile” adlı masalı var. içinde kullanılan arap harflerinin güzelliği dikkat çekmektedir.

No. 410

411 - REDHOUSE., JAMES [WILLIAM] = CEYMİS REDHOUS EL İNGİLİZİ Kitab-i lehcet ül-maani = A Lexicon, English and Turkish; shewing, the literal, incidental, figurative, colloquial, and technical sinifications of the English terms, indicating their pronunciation in a new and systematic manner; and preceded by a sketch of english etymology, to facilitate to Turkish student the acquisition of the english language. London: Bernard Quaritch., W. M. Watts, 1861.. ii, [14] s., 827 s., 24 x 16 cm. Döneminin tümüyle deri, cildinde. TL 150 (€ 47)

Osmanlı Türkçesi’nin çok değerli ve en önemli sözlüklerinden birisi James Redhouse tarafından hazırlanan bu eserdir.

Redhouse Sözlüğü olarak bilinen bu sözlük, aslında Türkçe-İngilizce bir sözlük olmakla beraber, Türkçe’nin kelime haznesi içindeki bütün unsurlar dikkate alınarak hazırlandığı ve hemen hemen bütün kelimeleri içerdiği için önem taşımaktadır. Ayrıca, Osmanlıca’ya ait çok zor bulunabilen birçok yerel deyimi ifade etmesi ve tarihi tabirleri içermesi açısından da değerlidir. Bu açıdan, uzun süre bu esere denk bir yapıt ortaya çıkarılamamıştır. Ancak, daha sonraları hazırlanan Şemseddin Sami’nin “Kâmûs-ı Türkî” si böyle bir niteliğe sahip olabilmiştir. James Redhouse, 30 Aralık 1811 yılında Londra’da doğmuştur. Çocuk yaşta anne ve babasını kaybeden Redhouse, 1819’da Christ’s Hospital adlı yardım ve eğitim kuruNo. 411

150

TÜRKÇE

muna yerleştirilmiştir. Burada denizcilik, haritacılık, teknik resim, trigonometri gibi konularda öğrenim görmüştür. 1826’da disiplinsizlik nedeniyle okuldan çıkarılınca, Akdeniz’e açılan bir gemi ile İstanbul’a gelmiştir. İstanbul’da Mühendishane-i Berri-i Hümayunda teknik ressam olarak çalışmıştır. İstanbul’da kaldığı 8 yıllık sürede Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenmiştir. Londra’ya döndükten sonra, bir yandan Londra’da Osmanlı Elçilerine çevirmenlik yaparken, diğer yandan Türkçe-Fransızca-İngilizce bir sözlük hazırlama girişiminde bulunmuş, ancak o sırada Bianchi’nin Türkçe-Fransızca sözlüğü yayınlaması üzerine kendi hazırladığı sözlüğü yayınlamaktan vazgeçmiştir. 1838’de tekrar Türkiye’ye gelen Redhouse, önce sadrazama, daha sonra da hariciye nâzırına tercüman tayin edilmiştir. Görevi, 1840’da Bahriye Nezaretine nakledilmiş, 1843’te İngiliz Sefarethanesi ile Osmanlı Devleti arasında irtibat tercümanı olmuş ve on yıl bu görevde kalmıştır. Görevinin ilk yıllarını 1847’ye kadar Erzurum’da geçiren Redhouse, Osmanlı Devleti ile İran arasındaki barış görüşmelerine de katılmıştır. 1841’de Sultan Abdülmecid tarafından “Nişân-ı İftihar”, 1847’de de İran Şahı tarafından “Arslan ve Güneş Nişânı” ile ödüllendirilmiştir. 1851’de Encümen-i Daniş Üyeliğine seçilmiştir. 1853’te, Londra’ya dönerek Dışişleri Bakanlığı’nda ve Kraliyet Asya Derneği’nde çalışmıştır. 1855’te, Kırım Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’ne geri dönen Redhouse, İngiliz kara ve deniz birlikleri için Türkçe el kitabı niteliğinde olan “The Turkish Campaigner’s Vade-Mecum of Ottoman Colloguial Language” (Osmanlıca Konuşma Dili Cep Klavuzu) adlı küçük bir kitap hazırlamıştır. Redhouse, daha sonra İngilizce-Türkçe ve Türkçe-İngilizce küçük bir sözlük hazırlamış ve eser, tek cilt halinde 1856-1857’de yayınlanmıştır. 1860’da kurulan, mali bakımdan Amerikalı şahıs ve kuruluşlarca desteklenen bir komitenin isteği üzerine, 47.000 kelimeden oluşan “A Lexicon, English and Turkish” (İngilizce Türkçe Sözlük), adlı bu sözlüğü hazırlamış ve yayınlanmıştır.

412 - ALİ SEYDİ BEY Resimli kamus-ı Osmani. Lisan-ı Osmanide müstamel Türki, Arabi, Farisi ve ecnebi (40.000) kelimeyi ve ilmi, fenni, edebi, sınai ve ticari izahatı ve (2.500= kadar resmi ve mutemed renkli elvahı muhtevidir. Darül Hilafe-i Aliye [İstanbul]: Matbaa ve Kütüphane-i Cihan Sahibi Mihran, Matbaa-i Kütüphane-i Cihan, 1330

[1914]. İlk ve tek baskı. 3 cilt birarada. 1132, 1 s., (resimli). 25 x 19 cm. 25x18 cm. 21x13.5 cm. Özege 16763 Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 300 (€ 94) Ali Seydi Bey bir dil uzmanı ve tarih yazarıdır (Erzincan 1870 - 1933). Memurluk, müfettişlik, valilik ve öğretmenlik yapmıştır. Osmanlı Tarih Encümeni’ne üye seçilmiştir. Cumhuriyet’ten sonra Trabzon Milletvekili olarak T.B.M.M.’de bulunmuştur. 90’dan fazla eseri vardır. Kitapları ile fikir hayatımıza önemli katkıda bulunmuştur. Müzayedeye sunduğumuz eser, resimli Osmanlıca bir sözlüktür. Sözlüğün yazımında Davut Efendi, Mehmet Ali Bey, Dr. Rıza Nur, Cemal Bey ve İsmail Faik Bey’lerin katkıları olmuştur. 1930’lu yıllarda sözlüğün yeni harfli ikinci baskısı yapılmıştır.

No. 412

413 - ŞEMSETTİN SAMİ FRAŞERİ Kamus-ı Türki. Kafe-i lugat-ı türki ile lisan-ı türkide müstamel kelimat ve ıstılahat-ı garbiye ve farisiye ve ecnebiyeyi cami olarak lisanımızın mükemmel lugat kitabıdır. İstanbul: İkdam Matbaası, 1317 - 1318 [1899 - 1900].. İlk ve tek baskı. 2 cilt (2, 796 s.; 797-1574, 1 s.). 25x17 cm. Osmanlıca. Özege 9997. Yayıncısının sırtı deri kapakları baskılı bez cildinde. TL 350 (€ 109) Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’ın ilanından (3 Kasım 1839) sonra aydınlar arasında tartışılmaya başlanan millet-meşrutiyet-hürriyet kavramları millî dili de gündeme getirmiştir. Tanzimat döneminde yeşermeye başlayan bu halk dili ile edebiyat yapma düşüncesi kısa bir zaman sonra yazılan Türkçe gramer ve sözlüklerle bilimsel temellerini de bulmaya başlamıştır. Özellikle Ahmet Cevdet Paşa’nın Medhal-i Kava’id (İst. 1851) adlı Türkçe grameri, Ahmet Vefik Paşa’nın Lehçe-i Osmani (İst. 1293), Şeyh Süleyman Efendi’nin Lügat-i Çağatay ve Türkî Osmanî (İst. 1298), Mehmed Sadık’ın Üss-i Lisan-i Türkî (İst. 1313), Muallim Naci’nin Lügat-i Naci, Şemseddin Sami’nin Kamus-ı Türki (İst. 1900) adlı sözlükleri devrin Türk dili alanındaki önemli çalışmalardır. Şemseddin Sami’nin 1899’da fasiküller halinde yayımlamaya başladığı ve o zamana kadar hâkim olan “Osmanlıca Sözlük” adı verme eğilimine uymayarak “Türkçe Sözlük” (Kamus-i Türki) adını tercih ettiği çalışması Türk dilinin en olgun çalışmalarından birini oluşturur.

151

No. 413

YABANCI DİLLERDE TÜRKÇE f 414 - HİSAR, ABDÜLHAK ŞİNASİ Unser guter Fahim Bey. [Fahim Bey Ve Biz]. Den Haag: Mouton und Co. Verlag, 1954. 3. baskı, 175 s., 21x12 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Marcel Proust’un “Yitik Zamanın Peşinde” romanına bir gönderme ya da Türk romanında zamanın ardına düşen ilk metin.

No. 414

Abdülhak Şinasi Hisar, (1883 - 1963) İstanbul’da doğdu, Kendisi de hikaye yazarı olan babası Mahmud Celaleddin Bey, adını Şinasi ve Abdülhak Hamid’in isimlerinin birleşimden oluşturmuştur. Abdülhalk Şinasi; Galatasaray’ı bitirdi, Yüksek öğrenimini Paris’te, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde(1905-1908) tamamlarken, Paris bohemine, edebiyat çevrelerine ve Jön Türk hareketine de katıldı. Cumhuriyet’in ilanına kadar çeşitli şirketlerde çalıştı, 1928’de Ankara’ya geçti ve Dışişlerinde görev yaptı. 1963 yılındaki ölümüne kadar sürdürdüğü yüksek düzey bürokratlık görevlerinin yanı sıra sessiz sedasız bir biçimde edebiyatla da uğraşan Hisar, üç romanın yanı sıra bir çok inceleme kitabı ve şiir de yayınlamıştır. Yazarın ilk romanı “Fahim Bey ve Biz”, değişen, yozlaşan, eskinin güzelliklerini hızla yitiren bir toplumla uyuşamayan kültürlü bir adamın hayatını, genç bir çocuğun bakış açısından anlatır. 1941 yılında Hilmi yayınevi tarafından yayımlanan roman,19.yüzyılın ikinci yarısından Cuhuriyetin ilk yıllarına kadar uzanan bir zaman diliminde geçer. “Fahim Bey ve Biz” romanında, Abdülhak Şinasi Hisar’ın bütün meselesi “geçip giden zaman”ın şiirini yakalamak olmuş. Bu anlamda ustası kabul ettiği Marcel Proust’un “Yitik Zamanın Peşinde” romanına bir gönderme yaptığı da söylenebilir. “Fahim Bey ve Biz”, Türk romanında zamanın ardına düşen ilk metindir

415 - KEMAL TAHİR - AZİZ NESİN- ORHAN KEMAL HALDUN TANER - BURHAN ARPAD - YAŞAR KEMAL Die Pforte des Glücks. Die Türkei in Erzählungen ihrer besten zeitgenössischen Autoren. Auswahl v. W. A. Oerley. Stuttgart: Erdmann/Europ. Buchklub, 1963. 343 s. 20,5 x 13,5 cm. Bütün yazarları tarafından imzalı Yayıncısının dekoratif desenli bez cildinde. TL 1.000 (€ 313) No. 415

6 yazardan İmzalı 38 hikayeden oluşan bir eser 152

DOĞU DİLLERİ VE EDEBİYATLARI f

416 - MORITZ, PAUL Die schönsten M€rchen aus tausend und einer Nacht. Für die Jugend bearbeitet von Paul Moritz. Stuttgart: K. Thienemann, [192?]. 312 s. ve metin dışında 16 renkli levha ve sayfa numarası takip ederek metin dışında 27 levha. Yayıncısının bez cildinde. TL 60 (€ 19)

1001 Gece öykülerinin en güzellerinden yapılmış bir seçki

de Les Pléiades yada Joseph Arthur Comte de Gobineau) (d. 14 Temmuz 1816, Villed’Avray, Paris; ö. 13 Ekim 1882, Torino) Fransız diplomat ve yazar. Ari Aryan ırkına dair Irkçılık teorisinin geliştirilmesiyle ünlü olan “İnsan Irklarının Farklılığı Üzerine Denemeler” isimli eseri ile tanınmıştır.

419 - HASAN, HADİ Falaki-i Shirwani: His times, life, and works. London: The Royal Asiatic Society, 1929. [2], 96 s., 24x16 cm. James G. Forlong Fund. Vol. vi. Kütüphane cildinde TL 150 (€ 47)

417 - WEHR, HANS Wunderbare Erlebnisse, seltsame Begebnisse. Arabische Erzählungen. Ünlü İran şairi Falaki Şirvani Hattingen: Hundt-Verlag, 1959. 295 s. üzerine 20 x 12 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 416

Harika ve tuhaf eski Arap hikayeleri Hans Wehr (1909 - 1981) Alman oryantalist ve sözlük yazarıdır. Öğrencilik yıllarında Türkçe ve Farsça’nın yanı sıra Roman filolojisine de ilgi duydu. Modern Arapça üzerine doktora yaptı ve uluslararası bir şöhret kazandı. Bu kitabı Arap anlatılarına dayalı hikayelerden oluşmaktadır. “el-Hikâyâtü’l’acîbe ve’l-ahbârü’l-garîbe” adlı bir derlemenin yayımıdır Eserin neşredilmesini Wehr’e Hellmut Ritter tavsiye etmiş ve bir nüshasını Enno Littmann’a bırakmıştı. Wehr bu kopyadan hareketle eser üzerinde çalışırken Ritter ve Littmann’dan yardım almıştır.

No. 417

Kaynak: İsmail Güler TDV İslam Ansiklopedisi WEHR, Hans

418 - GOBINEAU (GRAF), [ARTHUR DE] Asiatische Novellen, Fransızcadan çeviren Ernst Klarwill Wien: Kunstverlag Anton Schroll, 296 s., metin dışında 10 sayfa renkli desen, 23 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Ari Aryan ırkına dair Irkçılık teorisinin geliştirilmesiyle ünlü Kont Gobineau’dan bir Asya çeşitlemesi

Arthur de Gobineau, (Joseph Arthur, comte

No. 419

153

No. 418

No. 420

BİLİM f

420 - TÜRKER, ŞEFİK Takvim ve Tarihi Kayseri: Sumer Basımevi, 1940. 108, [2] s. 22x14,5cm. Orijinal hali ile. TL 30 (€ 9)

siecles de l’ Hegire : Commencant le 16 Juillet 622 et finissant le 20 Novembre 1979. Tunis: Emprimerie Française, B.Borrel, 1897. 34, [4], 58 23,5 x 15,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 85 (€ 27)

421 - TOGAN, A.ZEKİ VELİDİ Scientific collaboration of the islamic orient and the occident. İstanbul: Çituri Biraderler Basımevi, 1951. 26 s. 19x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

Hicretten ondört yüzyıl sonrasına kadar hıristiyan ve müslüman dünyanın gün be gün takvim karşılıkları. Eser arapça ve fransızcadır.

Batı ve müslüman doğu arasındaki bilimsel işbirlikleri 422 - BEL-KHODJA, M’HAMED Concordance des eres musulmane et chretienne pour les quatorze premiers

423 - FERHENG-İ COĞRAFYA-YI İRAN 1328. 324 s. ve metin dışında [3] katlanan renkli harite 29 x 22 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 150 (€ 47)

İran coğrafyasının sözlüğü

No. 421

No. 423 No. 422

154

BİLİM

424 - DELAMARCHE, C[HARLES] F[RANCOIS], [ ROBERT DE VAUGONDY HALEFİ] (1740 - 1817) Europe divisee en ses differens etats suivant les nouveaux changemens Bakır gravür (Copper engraving). Hatları renklendirilmiş. 50 x 68 cm. Paris: 1813. Çerçevesiz. TL 1.200 (€ 375) Robert de Vaugondy, Bonne ve Sanson’un varisi ya da halefi olan Delamarche, Fransız haritacı ve coğrafyacıdır. No. 424

425 - [GUSSELFELD, F[RANZ] L[UDWIG] [HOMANN [HEIRS] = HOMANN VARİSLERİNDEN] (1744 - 1807) Charte von Asien nach den bewâhrtesten astronomischen Beobachtungen, den neuesten Reis en, und den vorzüglichsten Charten in fonderheit aber der Geopraphie des Hrn. I. C. Gatterers gemâß stereographisch entworfen von F. L. Güssefeld 1793. Bakır gravür (Copper engraving). 52 x 62 cm. Nürnberg : 1793. Çerçevesiz. TL 1.400 (€ 438) Ünlü haritacı J. B. Homann’ın varislerinden Franz Ludwig Güssefeld tarafından 1793’de yapılmış ve Nuremberg’de basılmış olan nadir bir Asya haritasıdır.

No. 425

426 - HARİTA-İ SEMAVİ Harita-i semavi. Nısıf kürre-i cenubi. Hareket -i yevmiyyenin cihet ve istikameti. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 51 x 38 cm. 18??. Osmanlı tarzında mükafat cildi içinde. TL 1.500 (€ 469)

Son serece nadir bir Osmanlıca gökyüzü haritası.

Bu güne kadar bilinmeyen, ve ilk defa görülen, ne Seyfettin Özege’nin “Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Katalogu”nda ne de Dünyanın çoğu kütüphane koleksiyonlarının internetteki toplu kataloğu olan OCLC WoldCat’te rastlanılmamış olan bu nadir harita, Kuzey yarım küredeki günlük hareketleri göstermektedir. No. 426

155

ANADOLU f

427 - UYKUCU, K.EKREM Marmaris tarihi. Coğrafyası ve sosyal yapısı. The history and geograhpy of Marmaris. İstanbul: As Matbaası, 1970. 1.baskı, 120 s., m.i. resimli, 19x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

İlk çağdan buyana Marmaris

No. 427

428 - SAKAOĞLU, NECDET Çeşm-i cihan. Amasra. İstanbul: Latin Matbaası, 1966. 312 s. 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 429 - [KARAY], REFİK HALİD Bir içim su. Halep: Araks Matbaası, 1931. İlk ve tek baskı. 160 s., 23 x 15 cm. (17 x 9.5 cm.) Özege 2321. Yazar tarafından “Pek muhterem Rauf Maanoğlu beyefendiye hürmetlerimle 1 Haziran 1954” ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. Sırtı deri, kapakları bez yeni cildinde. TL 100 (€ 31)

dıktan sonra yaşadığı Beyrut ve Halep’te iken, orada çıkmakta olan Doğru Yol ve Vahdet gibi Türkçe gazete ve dergilerde yayınladığı yazılarından oluşan seçmelerdir. Sadece 1000 adet basılan eserin ilk 75 tanesi kalın parlak kâğıda basılmış olup, içinde yazarın imzasını taşımaktadır.

430 - BENJAMIN, S[AMUEL] G[EORGE] WEELER] The life and adventures of a free lance. Berlington: Free Press Company, 1914. 430 s. TL 250 (€ 78)

Bir Amerika’lı misyonerin İstanbul, Trabzon, İzmir ve yakın doğu anıları 431 - ERTEN, SÜLEYMAN FİKRİ Antalya vilayeti tarihi İstanbul: Tan Matbaası, 1940. [4], 142 s., resimli, 18 levha. 24x16 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Antalya tarihinin nadir Türkçe kaynaklarından biri

No. 428

Süleyman Fikri Erten, 1876 yılında Avusturya’nın Bosna Vilayeti, Tuzla Sancağı, Briçka’ya bağlı Rahiç kasabasında doğmuşRefik Halit’in Hatay’ı da içeren tur. Tahsilini müteakip 1908 yılında Antalya Fransız mandası altındaki Suriye’de İdâdisi Resim ve Türkçe öğretmenliğine kaldığı yıllarda yurduna duyduğu atanmış olan Süleyman Fikri, şgal yıllarında İtalyanların Antalya’yı işgal edip bölgeözlemi dile getirdiği yazıları deki eski eserleri toplamaya başlamaları Tanınmış Türk hikâye ve romancısı Refik Halid Karay’ın (1888-1965) Türkiye’den ayrıl- üzerine harekete geçerek Antalya’da bir

No. 429

No. 430

156

ANADOLU

müze kurulmasını sağlamış, 1919 yılında fahrî, Âsâr-ı Atîka (eski eserler) memuru olarak görevlendirilmiş olup, 1923 yılında Müze Memurluğu’na, 1924 yılında Müze Müdürlüğüne atanmıştır. Antalya Müzesi’nin kurucusu olan Erten, 1962 de vefat etmiştir. Antalya Vilayeti ile ilgili yazdığı tarih kitapları üç cilttir. Birinci Kitap, Antalya Livası Tarihi’dir. (İstanbul, 1340) İkinci kitap buradaki Antalya Vilayeti Tarihi’dir. Üçüncüsünün adı ise Antalya tarihidir. Eserde Antalya’nın antik dönem tarihi ile ilgili bilgilerin yanı sıra, Antalya’ya yapılan Arap akınlarından, Selçuklu Beyliklerinden, Osmanlı imparatorluğu dönemi Antalya’sından ve eserlerinden bilgiler verilmektedir. Ayrıca Antalya ilinde oturan Tahtacılardan, Göçerlerden ve Antalya esnafının geleneklerinden söz edilmektedir. Yine kitabın sonunda ildeki camilerin, mescitlerin, hanların, türbelerin, kitabelerin resimleri ve planlarının yanı sıra, Antalya göçerlerinin kıyafetlerini gösteren resimler de vardır

432 - ERLER, ŞEREF Bursa’da eski eserler eski şöhretler ve turistik Bursa. Bursa: Öz Kardeşler Matbaası, 1972-73. 64 s., m.i. plan ve resimler,5x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

fotoğraflar. 20x13,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13) 434 - AKBULUT, RÜKNETTİN Herşeyi ile Bursa. İstanbul: Kendi Yayını, Sulhi Garan Matbaası, 1957. 240 s. ve metin dışında [48] s. ilan 23,5 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 435 - LOCHER, A. With Star and Crescent. A Full and authentic account of a recent journey with a caravan from Bombay to Constantinople, comprising a description of the country, the people, and interesting adventures with the natives. Philadelphia : Ætna Publishing Company, 1889. 634 s., [3] çelik baskı gravür levha, 13 fotoğraf levha. 20 x 14 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 431

Doğu Anadolu üzerine kaynak kitaplardan biridir. Basra, Bağdat, Kuzey Irak, Erbil, Nizip, Mardin, Diyarbakır, Halep ve İskenderun’u içine alan bir kervan yolculuğu.

433 - BURSA Ankara: Direction Générale de la Presse, de la Radiodiffusion et du Tourisme, 1942. 29, [3] s. Metin içerisinde muhtelif

Kitap, Bombay’dan Doğu ve Güney Doğu Anadolu’ya kervanla yapılan ve İstanbul’da sona eren bir seyahatin ilginç öyküsüdür. Yazar, seyahati sırasında geçtiği ülkeler hakkında bilgiler vermekte, buralarda yaşayan

No. 432

No. 435

No. 434

No. 433

157

e ANADOLU

halkları, farklı kültürleri çarpıcı gözlemlerle anlatmaktadır. Bombay’dan yola çıkan Locher; Basra, Bağdat, Kuzey Irak, Erbil üzerinden Nizip’e gelir. Nizip’ten Mardin ve Diyarbakır üzerinden Güneydoğu’nun dağlarını aşarak Halep’e oradan da İskenderun’a ulaşır Yolculuğunu kervanla yaptığı için yerli halkla çok yakın teması olan yazarın bu eseri konakladığı her yere ait izlenimleri ve kervanda geçen olayları yansıttığından, Doğu Anadolu üzerine kaynak kitaplardan biridir.

No. 436

436 - KIRZIOĞLU, M. FAHRETTİN Kars’ın Kurtuluşunun 50. Yıldönümü Dolayısıyla: Kars İli ve Çevresinde Ermeni Mezâlimi (1918-1920) “Sonsöz” ile Notları ekliyen ve Sadeleştiren: Kırzıoğlu M. Fahrettin. Ankara: Kars Turizm ve Tanıma Derneği Yayınları, Kardeş Matbaası, 1970. 135, [1] s. 19x13,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 437 - TEKİN, MEHMET Hıdırellez ve Hatay’da Hızır inancı (konferans) Antakya: Kültür Ofset Basımevi, 1990. 22, [2] s. 21x15cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

438 - EYUBOĞLU, İSMET ZEKİ Anadolu kuvvet macunları. Macunlar, alıştırıcılar, bitkiler, içecekler, tatlılar, yemekler, kızlık bozulmasını gidericiler, doğurtucular, gebeliği önleyiciler, sürünmelikler. İstanbul: Seçme Kitaplar Yayınevi, Güryay Matbaacılık, 1976. 293, [10] s., 18x10 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Anadolu halkının çağların süzgecinden süzülegelen gelenekleri, görenekleri... Bir halkbilim hazinesi.: “macunun tarihi, toplumun, onu bütünlüğe kavuşturan insanın tarihidir” 439 - SAKİOĞLU, Ş. MEHMET Gaziantep’in ünlü simaları (Kapakta; Sembolik şahıslar, saygın şahıslar, bilgin deliler ve erişmiş babalar, Antep Harbi kahramanları) Ankara: Kendi yayını, Cem Ofset, 1997. 620 s. (resimli) 27.5 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 440 - GOLOĞLU, MAHMUT Trabzon tarihi. Fetihten kurtuluşa kadar. Ankara: Kalite Matbaası, 1975. xxxxvi, 307 s. 19x12,5 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 437

No. 438

No. 439

158

No. 440

ANADOLU

441 - ANGORA [ANKARA] Bakır gravür (Copper engraving). 105 x 165 cm. 17??. Çıktığı yer: Joseph Pitton de Tournefort: “Relation D’Un Voyage au Levant” Levha No:137. Çerçevesiz. TL 300 (€ 94) 442 - HILAIR, J[EAN] B[APTISTE] Vue des ruines de Milet et du cours du Méandre Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 25 x 38 cm. [Paris]: [1782]. Levha No:5. Baskı sanatçısı: C. N. Varin. Çerçevesiz. TL 350 (€ 109)

No. 441

Milet gravürü 443 - KARA FATIMA HANOUN, WITH HER KURD CAVALCADE AT CONSTANTINOPLE Tahta klişe gravür (Wood engraving). 245 x 40 cm. 1854. Çıktığı yer: The Illustrated London News, 22 April 1854. TL 75 (€ 23)

“Kürt Amazonu” Kara Fatma. (Fate Reş)

Namık Kemal’e ilham olan Silistre’nin bir kahramanı vardı ki, resmi tarihçiler ‘Kara Fatma’ No. 442 yı Türk diye lanse etmişlerdir. Oysa, zamanın batı gazetelerinin manşetinde yukarıdaki gravürle birlikte şu başlıklar kullanılmıştı: Kürt Amazon İstanbul’da’ ‘Kürt Aşiret Reisi Kadın 300 Amazonla İstanbul’da’ ‘Kürt Prensesi Savaş’ta’ The Illustrated London News adlı İngiliz dergisinin 22 Nisan 1854 tarihli baskısı, Maraşlı aşiret reisi Fata Reş in İstanbul ziyaretine geniş yer ayırdı. Haberde bu Kürt kadınının 300 savaşçısıyla birlikte İstanbul’a Osmanlı sultanlığına bağlılığını bildirmek üzere I. Abdülmecid ile görüşmek için geldiği belirtiliyordu. Habere göre Fata Reş, ilgiyle karşılanmış ve sultan tarafından sarayda ağırlanmıştı. Haberde Fata Reş’in kocasının daha önce sultanla uyuşmazlık yaşadığı ve Kandiya Zindanı’na atılmış olduğu da belirtiliyordu. Kürt kadın tarihinde önemli bir yer tutan Fata Reş ’in hayatı ile ilgili çeşitli rivaNo. 443

159

e ANADOLU

yetler bulunmaktadır. Dönemin Avrupa gazeteleri onu “Kürt Prensesi”, “Kürdistanlı Kara Fatma” ve “Kürt Amazonu” olarak tanıtırlar. Osmanlı’da ise 1853-1856 yılları arasında katıldığı Osmanlı - Rus savaşlarından dolayı “Kürd Mücahidini” olarak bilinmesine rağmen İttihat ve Terakki yönetimiyle birlikte bir Türk kadın kahramanı olarak sunulmaya çalışılır. Çukurova bölgesinden olduğu ve savaş zamanı Mustafa Kemal ile görüştüğü söylenir. 1956 yılında hayatı da filme çekilen ‘Kara Fatma’nın Türk milli mücadelesinin önemli bir yüzü olduğu savunulur. 1800’lü yılların sonunda ölmüştür.

Kaynak: Mehmet Bayrak Osmanlı’da Kürt Kadını (Özge Yayınları, 2002) 444 - ALLOM, T[HOMAS] (1804 - 1872) Installation of the Bishop in the Metropolitan Church at Magnesia. Asia Minor. Çelik gravür (Steel engraving). Siyah beyaz. 16 x 19 cm. London & Paris: Fisher, Son, & Co., 1838. Çıktığı yer: Robert Walsh: Constantinople and the Scenery of the Seven Churches of Asia Minor. Illustrated in a series of drawings from nature by Thomas Allom. Atölyesi: Fisher, Son, & Co.. Kazıma sanatçısı: G. Presbury. Paspartu içinde. TL 100 (€ 31)

No. 444

Manisa’da kilise

Kaynak: Navari, 1766

No. 445

445 - STACKELBERG Pays de Magnesie. Taş baskısı (Litography). 26 x 42 cm. Atölyesi: Chez L. Letronne. Baskı sanatçısı: Viard. Paspartu içinde. TL 150 (€ 47)

Yunanistan’ın Tesalya bölgesindeki Magnisia

No. 446

446 - TREBISONDE [TRABZON] Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 105 x 165 cm. 17??. Çıktığı yer: Joseph Pitton de Tournefort: “Relation D’Un Voyage au Levant” Levha No:99. Çerçevesiz. TL 300 (€ 94) 160

ANADOLU

447 - FLANDIN, EUG[ÈNE NAPOLEON] Khan ou halte de djevizlik. Pachalik de Trebizonde Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 18 x 165 cm. Paris: L. Guerin, Levha No:12. Baskı sanatçısı: Eug. Flandin. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

Trabzon’da Cevizlik Hanı 448 - REY, E[TIENNE] Plaine d’ephese vue prise de la prison de st. paul. Taş baskısı (Litography). Siyah beyaz. 22 x 34 cm. Lyon: 1867. Çıktığı yer: A.M. Chenavard, Voyage Pittoresque en Grèce et dans le Levant fait en 1843-1844, Lyon, Louis Perrin, 1867 Levha No:10. Baskı sanatçısı: C. Bonnavial. Paspartu içinde. TL 175 (€ 55)

No. 447

Aziz Paul’ün hapsedildiği yerden bakışla panoramik Efes görünümü

Fransız asıllı ressam Etienne Rey (1789-1867) 1843 yılında, ileri bir yaşta, kendisi gibi ressam olan meslekdaşı A. Chenavard ve mimar J.M. Dalgabio ile birlikte Doğu’ya seyahat eder. Marsilya’dan yola çıkarlar, İtalya ve Malta’dan geçip beş ay boyunca Yunanistan, Anadolu ve kısa bir süre için Mısır’ı ziyaret ederler. Atina, Peloponez, Rumeli Siros adası, İstanbul, Truva ve İzmir yörelerinden görünümler içeren Rey’in çizimleri ölümünden No. 448 sonra A.M. Chenavard’ın Voyage Pittoresque en Grèce et dans le Levant isimli seyahatnamesi içinde basılmıştır. Kitap, Rey’in yolculuğundan 20 yıla yakın bir süre sonra yayınlanmıştır. Bunun nedeni Rey’in kendi eskizlerinin gravürlerini kendisinin kazımak istemesidir.

449 - JEHOTTE, CH. [JEAN BAPTISTE HILAIR’DEN ] Route de Melassoa Boudroun. Tebeşir baskısı (Calcographie). 47 x 33 cm. Bruxelles: J. Gaubaund, 183?. Levha No:74-75. Atölyesi: Litographie a la Calcographie Royal. Çerçevesiz. TL 400 (€ 125)

Bodrum’a ilişkin bir gravür No. 449

161

e ANADOLU

Jean Baptiste Hilair’in Choiseul-Gouffier, ile yaptığı Anadolu seyahatinde Bodrum yolu üzerinde kafile ile birlikte dinlendikleri anı yansıttığı resminden yapılmış olan bir gravür. I. Abdulhamit (1774-1789) döneminde, 1783’te İstanbul’a gelen Jean Baptiste Hilair (1753-1822) dünyaca ünlü bir oryantalist sanatçıdır. Langlois, Malbeste, Lienard, Jehott gibi gravürcüler, Hilair’in oryantal figür ve manzaralarını gravürlere aktarmış sanatçılardır. Hilair’in eserlerinden bazıları Paris’te Louvre Müzesinde bulunmaktadır.

450 - BERTIN, EDOUARD Mosquée d’Amurat. (Brousse) taşbaskı.. Orijinal sepya. 31 x 205 cm. Paris: Atölyesi: Lemercier. Kazıma sanatçısı: J[ules] Laurens. Çerçevesiz. TL 150 (€ 47) Sanatçı tarafından “Souvenirs D’artistes” damgalı.

451 - FLANDIN, EUG[ÈNE NAPOLEON] (Napoli 1803 - Paris 1876) Place et Mosquée Iskander - Pacha a Trébizonde. Taş baskısı (Litography). Orijinal Sepya 22 x 265 cm. Paris,: L. Guerin, 1853. Çıktığı yer: L’Orient Levha No:10. Atölyesi: Imp. Bertauts. Baskı sanatçısı: Eugéne Flandin. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

No. 450

Galata Çeşmesi.

No. 451

Horace Vernet’in öğrencisi olan Flandin (18031876), arkeoloji ve mimarî doku ressamı olarak ün kazanmıştır. Paris Salonu’nda 1836’da ilk kez iki Venedik tablosuyla yer aldı. Ertesi yıl Fransız ordusununun Cezayir seferine katıldı. “Prise de Constantine” başlıklı tablosu Kral Louis-Philippe tarafından satın alındı. 1839 Salonu’nda sergilediği “Entrée de l’Armée Française à Alger” tablosu ise şu anda Versaille Müzesi’ndedir. 1840’ta Fransa’nın İran Elçiliği’nde görev alan Flandin, antik Pers ve Med heykelleri üzerine kapsamlı bir çalışma yürüttü. 1844’te Musul’a giderek Fransız arkeoloğu Botta’nın sürdürdüğü kazı çalışmalarına katıldı ve Ninova Sarayı’nın mimarî yapısını ve sarayı süsleyen kabartmaları çizdi; bu desenlerden oluşan bir albüm 1850’de Paris’te “Monument de Ninive” adıyla basıldı. Bu titiz çalışmasıyla büyük bir başarı sağlayan Flandin, aynı yıl Karadeniz yöresini gezdi ve çizdi. Bir süre sonra, resim koleksiyonunu tamamlamak üzere İzmir’i ve İstanbul’u ziyaret etti. Gezileri sırasında çizdiği kent görünümlerini, 1853’te Paris’te “L’Orient” adlı bir yapıtta topladı.

162

ANADOLU

452 - FLANDIN, EUG[ÈNE NAPOLEON] (Napoli 1803 - Paris 1876) Pont de Djevizlik. Taş baskısı (Litography). Orijinal Sepya 22 x 265 cm. Paris,: L. Guerin, 1853. Çıktığı yer: L’Orient Levha No:11. Atölyesi: Imp. Bertauts. Baskı sanatçısı: Eugéne Flandin. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

Galata Çeşmesi.

Horace Vernet’in öğrencisi olan Flandin (1803-1876), arkeoloji ve mimarî doku ressamı olarak ün kazanmıştır. Paris Salonu’nda 1836’da ilk kez iki Venedik tablosuyla yer aldı. Ertesi yıl Fransız ordusununun Cezayir seferine katıldı. “Prise de Constantine” başNo. 452 lıklı tablosu Kral Louis-Philippe tarafından satın alındı. 1839 Salonu’nda sergilediği “Entrée de l’Armée Française à Alger” tablosu ise şu anda Versaille Müzesi’ndedir. 1840’ta Fransa’nın İran Elçiliği’nde görev alan Flandin, antik Pers ve Med heykelleri üzerine kapsamlı bir çalışma yürüttü. 1844’te Musul’a giderek Fransız arkeoloğu Botta’nın sürdürdüğü kazı çalışmalarına katıldı ve Ninova Sarayı’nın mimarî yapısını ve sarayı süsleyen kabartmaları çizdi; bu desenlerden oluşan bir albüm 1850’de Paris’te “Monument de Ninive” adıyla basıldı. Bu titiz çalışmasıyla büyük bir başarı sağlayan Flandin, aynı yıl Karadeniz yöresini gezdi ve çizdi. Bir süre sonra, resim koleksiyonunu tamamlamak üzere İzmir’i ve İstanbul’u ziyaret etti. Gezileri sırasında çizdiği kent görünümlerini, 1853’te Paris’te “L’Orient” adlı bir yapıtta topladı.

453 - ARCHER, J[OSHUA] (1841 - 1861) Turkey in Asia. Çelik gravür (Steel engraving). Orijinal renkli. 265 x 32 cm. London: [London: Gratton & Gilbert, [c.1840]], [1845]. Çıktığı yer: [Gilbert’s Modern Atlas of the Earth] Levha No:11. Kazıma sanatçısı: J.Archer. TL 150 (€ 47) İngilterenin en üretken harita gravürcülerinden biri olan Archer, British Magazin, Curiosities of Great Britain gibi harita setlerini üretmiştir. No. 453

163

e ANADOLU

454 - [MALLET, ALAIN MANESSON ] (1603 - 1706) Les Isles de l’Archipel qui sont vers l’Asie. - Die Inseln des Archipelagi so bey Asia liegen / Les Isles de l’Archipel qui sont vers l’Asie Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 17 x 11 cm. [Frankfurt]: [1685]. Çıktığı yer: ‘Description de l’Univers’, Levha No:118. Çerçevesiz. TL 175 (€ 55)

17. Yüzyılın ünlü minyatür haritalarından

Fransız haritacı ve mühendis Alain Manesson Mallet, Asker olarak başladığı kariyerinde Fransa Kıralı XIV. Louis ve Portekiz Kıralına hizmet etti. En önemli eserleri 5 ciltlik “Description de L’Univers (1683)” ve 3 ciltlik “Les Travaux de Mars ou l’Art de la Guerre (1684)” dir. Bu eser “Description de l’Univers” in 1685 Frankfurt edisyonundan çıkmıştır.

Kaynak: Zacharakis 1982, entry 1273.

No. 454

455 - WILKINSON, R[OBERT] Asia minor. Antiqua. Ölçek: 1: 4,400,000 Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 24 x 30 cm. London: 1804. Çıktığı yer: Wilkinson’s Atlas Kazıma sanatçısı: E. Bourne. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63) Robert Wilkinson 1785 - 1825 yıllarında Londra’da faaliyet göstermiş olan bir harita yayıncısıdır. Bu harita renkleri ve tasarımıyla işlerinin tipik özelliklerini taşımaktadır.

No. 455

456 - [MONIN, CHARLES V.] (18?? - 1880) Carte de l’Asie Mineure et des Contrees Adjacentes Contenant la Traite des Dix Mille d’apres Reichard. Ölçek: 4,400,000 Taş baskısı (Litography). Hatları renklendirilmiş. 29 x 42 cm. [Paris]: Librairie Classique De Perisse Freres, [1839]. Çıktığı yer: Atlas Classique De La Geographie Ancienne, Du Moyen Age Et Moderne... Levha No:s.30. Atölyesi: Imprimerie De Decourchant. Baskı sanatçısı: [Decourchant]. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63) No. 456

164

ANADOLU

457 - CHARTIER, A. T. [MIGEON OLARAK DA BİLİNİR] Turquie d’Asie et les provinces du Caucase. Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 305 x 37 cm. Paris: 1878. Çıktığı yer: Migeon, J., Geographie Universelle (Paris) 1878. Levha No:28. Baskı sanatçısı: Migeon. Kazıma sanatçısı: Sengteller. Çerçevesiz. TL 225 (€ 70)

Migeon Atlası’ndaki Anadolu haritası

No. 457

458 - AK-HISSAR HARITASI Ak-hissar Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 45 x 38 cm. 1933. Çerçevesiz. TL 225 (€ 70)

Akhisar merkezli tütün üretim ve dağıtım haritası

No. 458

165

e ANADOLU

459 - [BRION DE LA TOUR], [LOUIS] (1756 - 1823) Carte de L’Anadoli, et autres Provinces de la Turquie Asiatique; dont une parlie portoit jadis le nom D’Asie Mineure. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 27 x 39 cm. [1760]. Çıktığı yer: Hist[oire Uniuerselle] Çerçevesiz. TL 250 (€ 78) Ressam ve gravürcü Louis Brion de la Tour “Ingenieur-Geographe du Roi”. sıfatı ile Fransa Kıralının haritacısıdır. Kendi adına birçok önemli atlas üretmiştir. Danimarka Kıralı’nın haritacısı Louis Charles Desnos (fl. 1750 - 1790) ile birlikte çalışmalar yapan La Tour’un en önemli eseri “Atlas General”dir No. 459

460 - PASS, J. Turkey in Asia. Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 21 x 25 cm. 1828. Çıktığı yer: Encyclopedia Londinensis Çerçevesiz. TL 275 (€ 86)

No. 460

461 - RAPKIN, J. Asia Minor. Bakır gravür (Copper engraving). S iyah beyaz. 26 x 34 cm. London & New York: John Tallis & co, [1851]. Çıktığı yer: [John Tallis’s Illustrated Atlas] Kazıma sanatçısı: J. Rapkin. Çerçeveli. TL 400 (€ 125)

No. 461

166

ANADOLU

462 - BOWEN, EMAN[UEL] (1694 ? - 1767) A New and accurate map of Anatolia or Asia Minor, with Syria and such other provinces of the Turkish Empire as border thereupon. Laid down according to the best authorities & regulated by Astronomical Observations. [Ölçek: 1: 3,780,000] Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 345 x 425 cm. London: William Innys [et al.], 1747. Çıktığı yer: A complete system of geography. Being a description of all the countries, islands, cities... Vol:1 Levha No:Sayfa: 35. Çerçevesiz. TL 475 (€ 148)

Anadolu’nun gerek eski gerek o günkü yerleşim yerlerini ve topografik rölyefini gösteren ayrıntılı bir harita

No. 462

İngiliz harita gravürcüsü Emanuel Bowen, İngiltere Kralı II. George ve Fransa Kıralı XV. Louis’nin haritacısı olarak çalıştı. Yaşadığı yüzyılın en çekici haritalarını yapmıştır. Bowen’in yayınladığı başlıca eserler şunlardır: “A Complete System of Geography, (1744-7); ‘English Atlas, with a new set of maps,’ (1745(?)); ‘Complete Atlas... in sixty-eight Maps,’ (1752); ‘Atlas Minimus; or a new set of Pocket Maps,’ (1758); ve İngiltere, Almanya, Anadolu ve İran’ın muhtelif haritaları (1736 - 1776)

463 - SUTTON, ROBERT [Anadolu Haritası] Nobilissimo D’no Roberto Sutton Eq. aur. Regi mag Brito Consiliis & Hanc Tabul. Humilime inseribil A. de la Motraye Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 35 x 38 cm. [J. Johnson & J. Von Duren], [1727]. Çıktığı yer: Voyages du Sr. A. de La Motraye, en Europe, Asie & Afrique. Kazıma sanatçısı: Roberto Sutton. Çerçevesiz. TL 500 (€ 156)

Aubry de La Motraye’in seyahatnamesinin haritalarından biri. No. 463

167

e ANADOLU

464 - BONNE, [RIGOBERT (1727 - 1794) Carte de la Turquie d’Asie. Presque entiere contenant l’Anatolie, la Georgie, l’Armenie, le Curdistan, l’Algezira, l’Irak-Arabi, la Syrie &c. Projettee et assujettie aux observations celestes. Par M. Bonne, Hydrographe du Roi. A Paris, chez Lattre. Avec priv. du Roi. (1791) Ölçek 1: 7,100,000 Bakır gravür (Copper engraving). Hatları renklendirilmiş. 32 x 46 cm. [Paris]: 1791. Çıktığı yer: Atlas moderne ou collection de cartes sur toutes les parties du globe terrestre ar plusieurs auteurs. Kazıma sanatçısı: Prevost. Çerçevesiz. TL 650 (€ 203)

No. 464

Rigobert Bonne bir Fransız askeri mühendistir. Aynı zamanda Kraliyet Denizbilimcisi de olan Bonne, haritacılıkta kendi geliştirdiği ve kendi adıyla anılan Pseudoconic projeksiyonu ile tanınır.

Kaynak: Cf. Phillips, 664; National Maritime Museum, 215; British Library. World, col. 384-385 (17621785 eds.)

465 - [DELISLE DE SALES, JEAN BAPTISTE CLAUDE, (HENRI ALEXIS FREDERIC SOEHNEE, VE DAMIEN TAMIZIER ile ] Carte de l’Asie Mineure, Pour servir a` l’Histoire de la Gréce Bakır gravür (Copper engraving). Hatları renklendirilmiş. 21.5 x 32.5 cm. [Paris]: Damien Tamizier, [1782]. Çıktığı yer: Histoire des Hommes. Partie ancienne Çerçevesiz. TL 750 (€ 234) Fransız aydınlanmacı filozoflarından JeanBaptiste-Claude Delisle de Sales (1739?1816) tarafından yazılmış olan “Histoire des hommes, ou Histoire nouvelle de tous les peuples du monde, avec Louis-Sébastien Mercier et Charles-Joseph de Mayer, 52 vol., 1780-1785” kitabın haritalarından biri olduğu için genellikle “Delisle de Salle” haritası olarak bilinir.

No. 465

168

ANADOLU

466 - D’ANVILLE, JEAN BAPTISTE BOURGUIGNON (1697 - 1782) Orbis Romani, pars orientalis. Auspiciis Serenissimi Principis Ludovici Philippi, Aurelianorum Ducis publici juris facta. Auctor d’Anville, Regiae Humaniorium Litterarum Academiae, et Scientiarum Petropolitanae Socius, Celsitudinique Serenissimae a Secretis. MDCCLXXXII. öLÇEK: 4,300,000 Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 51 x 39 cm. London: 1790. Çıktığı yer: Drawn and engraved for J. Harrison Baskı sanatçısı: Guillaume Delahaye. Kazıma sanatçısı: Guillaume Delahaye. TL 750 (€ 234)

Doğu Roma (Anadolu) haritası

Kaynak: Rumsey, 2603.040 ; cf P571, 572, 599; NMM 200; Philip, Lee Phillips, A List of Maps of America in the Library of Congress,1090. No. 466

467 - WEIGEL, CHRISTOPHER (1654 - 1725) Asiae Peninsula sive Asia intro Taurum. Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 31 x 39 cm. [Nuremberg]: [1718]. Levha No:26. TL 750 (€ 234)

Homann’ın proje ortağı Weigel’in yapıp bastığı bir Anadolu haritası

Christoph Weigel Nuremberg merkezli çalışmış olan Alman haritacı, matbaacı, kuyumcu ve gravürcüdür. Önce bir yayıncılık merkezi olan Aubsburg’da bir süre çıraklık yapmış, daha sonra Viyana ve Frankfurt’ta çeşitli işlerde çalışmış ve sonunda 18. yüzyılın matbaacılığının “Mekke”si olan Nuremberg’e gelmiş (1698) ve iş yerini kurmuştur. Haritaları güney Almanya haritacılık ekolünün tipik örneklerindendir. Nuremberg’de ünlü haritacı Johann B. Homann ile birlikte çalışmıştır. Yaptığı haritaları Kardeşi Johann Christoph Weigel (1654 - 1726) ve Koehler ile birlikte kendi matbaasında basmış ve elle boyamıştır. Ölümünden sonra işe varisi olarak dul eşi devam etmiş, daha sonra oğlu Johann Christoph Weigel’e (?? - 1746) devretmiş, O da Schneider ile ortaklık kurarak firmayı devam ettirmiştir. Schneider-Weigel ortaklığı 19. yüzyıl başlarına kadar faaliyetini sürdürmüştür. No. 467

169

e ANADOLU

468 - [JANSSONIUS, JOHANNES [Jr] Alexandri Magni Macedonis Expeditio Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 37 x 46 cm. Ca 1658. Çerçevesiz. TL 950 (€ 297)

Büyük İskender’in Makedonya’dan Hindistan’a kadar uzanan yakın doğu coğrafyasında yaptığı fetihlerin haritası. 469 - DEZAUCHE, A. G. [Fills] Carte de l’asie mineure. Pour le voyage d’olivier membre de l’institut national de france. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 40 x 56 cm. [Paris]: 1806. Çıktığı yer: CORANCEZ Louis-AlexandreOlivier de); Itinéraire d’une partie peu connue de l’Asie Mineure,.... Levha No:48. Çerçevesiz. TL 1.000 (€ 313)

No. 468

Seyyah Olivier’in Anadolu seyahatnamesinin haritası

Dezauche (Fils) Fransız devriminin 13. yılında (1805) Donanma hidrografi mühendisi olan bir Fransız haritacıdır. Lamarck ve Candolle’nin “Flore française” ine yaptığı çizimlerle tanınmıştır.

No. 469

170

ANADOLU

470 - SCHENK, PETRUM [PETER] (The Elder) (1660 - 1719) Natolia quiae olim Asia Minor. Ölçek: 1:3,578,000 Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 38 x 50 cm. Amstelodami : Petrum Schenk, et Gerardum Valk, [1700]. Çıktığı yer: Atlas Major TL 1.000 (€ 313)

Ünlü Alman haritacı Baba Peter Schenk’in Anadolu haritası.

Alman haritacı Peter Schenk, 1675’te Amsterdam’a taşındı ve mezzotint baskı tekniğini öğrenmek için Gerrard Valk’ın öğrencisi oldu. Valk, Amsterdam’ın ünlü gravürcüsü Abraham Bloteling’in kız kardeşi ile evli idi. Schenk de bir süre sonra Valk’ın kız kardeşi ile evlendi. Johannes Janssonius’un gravür kalıplarını satın alarak Valk ve Bloteling ile birlikte özellikle İngiliz piyasası için haritalar ürettiler. 1700’den sonra Leipzig’e taşınarak harita ve sanat ticaretine başladı.

471 - VISSCHER, NICOLAES (I) (1618 - 1679) Geographische beschryvinge, Van De Wandeling Der Apostelen ende de Reysen Pauli : Mitsgaders de Landen ende Rycken daer sij het Evangelium

No. 471

No. 470

eerst hebben vercondicht. Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 32 x 45 cm. [Amsterdam]: [1645]. Çıktığı yer: “Dese Kaerte wert gestelt voor de Handeling der Apostelen” Çerçeveli. TL 1.500 (€ 469)

Visscher ailesi Hollandalı çok önemli bir harita yapımcısı ailedir. Dede, baba ve oğul silsilesi, Claes Janszoon Visscher, Nicolaes Visscher I. ve Nicolaes Visscher II. olarak devam etmiştir. Bu harita Nicolaes Visscher I. yani “baba” Visscher’in haritasıdır. Harita, milattan sonra 1. yüzyılın jeo politik bölgelerini, yerleşim yerlerini büyük bir ayrıntı ve yoğunlukla gösterBaba” Visscher’in yaptığı ve İsa mesi bakımından önem taşımaktadır. Harita peygamberin havarilerinden Aziz ayrıca Memphi,s İskenderiye Jerusalem Babil Paul’ün Filistin’den Roma’ya yolcu- Tripoli Constantinople Atina ve Roma’nın luklarını gösteren antika bir harita. vinyet gravürleri ile bezenmiştir.

171

e ANADOLU

472 - HAAS, JOHANN MATTHIAS [HOMANN [HEIRS] = HOMANN VARİSLERİNDEN] (1684 - 1742) Carte de l’Asie Mineure ou de la Natolie et du Pont Euxin, tiree des Voyages et des Observations des Anciens et Modernes. = Asiae Minoris Veteris et Novae, itemque Ponti Euxini et Paludis Maeotidis Mappa val Tabula. Bakır gravür (Copper engraving). Döneminde elle renklendirilmiş. 52.5 x 63 cm. [Nuremberg]: [1743]. Çerçevesiz. TL 1.600 (€ 500) Ünlü haritacı J. B. Homann’ın varislerinden Johann Matthias Haas tarafından 1743’de yapılmış olan nadir bir Anadolu haritasıdır. Anadolu’nun antik dönemdeki taksimatına göre renklendirilmiştir.

No. 472

No. 473

Covens & Corneille Mortier, sur le Vygendam. Levha No:73. TL 1.900 (€ 594)

Fransız haritacılığını etkilemiş olan büyük haritacı De L’Isle’nin Batı Anadolu ve Ege haritası. 473 - DE L’ISLE, GUILLAUME (1675 - 1726) Carte de la Grece. Dressee sur un grand nombre de memoires anciens et nouveaux, sur ceux de Mrs. Wheler et Tournefort, sur les observations astronomiques de Mr. Vernon du P. Feuillee, Minime &c. Par G. de l’Isle de l’Academie Rle. des Sciences et 1er. Geog. du Roy. A Amsterdam, Chez Jean Covens et Corneille Mortier, Geographes. (Üst marjdaki başlık:

Accurata totius Archipelagi et Graeciae universae tabula. Ölçek: 1: 2,500,000 Bakır gravür (Copper engraving). Hatları renklendirilmiş. 46.5 x 59 cm. Amsterdam: Covens & Mortier, 1742. Çıktığı yer: Atlas nouveau, contenant toutes les parties su Monde, ou sont exactement remarquees les empires, monarchies, royaumes, etats, republiques, &c. Par Guillaume de l’Isle. Premier Geographe de sa Majeste. A Amsterdam, Chez Jean 172

De L’Isle, ailesi Sanson ailesi gibi önemli bir haritacı ailedir. İlk haritasını 9 yaşında çizen, 27 yaşında Academie Royale des Sciences üyesi seçilen, kısa zaman içinde ‘Premier Geographe du Roi’ (Kralın Birinci Coğrafyacısı) olan, Gullaume De L’Isle, Fransız haritacılığının “ilk bilimsel haritacısı”dır. İki kardeşi Çar II. Petro zamanında Rusya’daki astronomi okulunu kurup uzun yıllar hizmet etmiştir.

Kaynak: cf P596; cf Koeman C&M 6; Tooley, Mapping of America p. 4-11; NMM 227, 228.

ANADOLU

474 - LE CHEVALIER, JEAN- BAPTISTE (1752 - 1836) Carte de la Ville de Brousse et de ses Environs. Echelle de 4000 toises. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 32 x 37 cm. [Paris]: 1786. Çıktığı yer: Voyage de la Propontide et du Pont-Euxin,... Cilt1. Kazıma sanatçısı: Thuillier. Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

Bursa’nın ilk ayrıntılı haritalarından biri...

Fransız arkeolog, gökbilimci, ve gezgin Jean-Baptiste Lechevalier Paris’in çeşitli kolejlerinde profesörlük yaptıktan sonra, Anadolu’da Truva kentini keşfetmek amacıyla arkeolojik araştırmalar yapmış, İstanbul’da Choiseul-Gouffier’nin elçiliği sırasında elçinin sekreteri olmuştur. Bu süre içinde, Karadeniz kıyılarını gezme fırsatını bulur ve Çanakkale, antik Bithynia (Kadıköy, Kocaeli, Bolu vs.) ve Marmara denizi etrafındaki yöreleri, Boğaziçi’ni, İstanbul’daki Roma Bizans ve Osmanlı devirlerine ait anıtları ve Karadeniz (Pontos Euxeinos) coğrafyası hakkında mühendis Lafitte ve Monnier’nin derlemiş olduğu verilerin ışığındaki gözlemleri ve ayrıntılı topoğrafya bilgileri ile “Voyage de la Propontide et du Pont-Euxin “ adlı kitabında toplar. Bu kitabın içindeki haritalar, bu yörelerin ilk ayrıntılı haritalarıdır.

No. 474

475 - [GRELOT], [GUILLAUME - JOSEPH] (1630 - ) Vue de l’Hellespont et de la Propontide. Bakır gravür (Copper engraving). 25 x 33 cm. Paris: Pierre Rocolet, [1680]. Çıktığı yer: [Relation nouvelle d’un voyage de Constantinople] Çerçevesiz. TL 700 (€ 219)

Çanakkale’den İstanbul’a doğru hayali bir bakışla Çanakkale Boğazı, Marmara Denizi ve İstanbul

No. 475

173

e ANADOLU

476 - BERNARD THULLIERS ATLAS [ÇANAKKALE BOĞAZI HARİTASI] L’Hellespont ou Canal Des Dardanelles. Lieues de France de 2500 toises [1 : 27 000], 5000 Toises Francaises Bakır gravür (Copper engraving). 26 x 41 cm. [Paris]: [1801]. Çıktığı yer: [Bernard Thulliers Atlas pour servir au voyage dans l’Empire Othoman l’Egypte et la Perse] Levha No:4. Kazıma sanatçısı: Perrier. Çerçevesiz. TL 700 (€ 219)

No. 476

477 - OSMANLI DÖNEMİ ERZİNCAN VE CİVARI HARİTASI Erzincan, Bayburt, Gümüşhane ve civarı. Ölçek: 1:200.000 “Mebde-i Tûl Dersaadet” Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 41 x 52 cm. İstanbul: TL 100 (€ 31)

Greenwich yerine Ayasofya’yı referans alan bir harita.

İstanbul, daha 130 yıl öncesine kadar dünyanın merkezi olarak kabul ediliyordu. Haritalar buna göre yapılır, saatler İstanbul’a göre ayarlanırdı. 1884 yılında Washington’da yapılan konferansta Osmanlı delegelerinin de onaylarıyla Greenwich’in başlangıç meridyeni olarak kabulünden sonra hazırlanan haritalarda bir dönem büyük devletlerin kendi başkentlerinden geçen meridyenleri esas alan haritalar hazırladıkları görülür. Nitekim Osmanlı Devleti’nin hazırladığı haritalarda da başlangıç meridyeni İstanbul’dan, Ayasofya’nın kubbesinden geçiyordu. Bu gibi haritaların bazılarının üzerinde “Mebde-i Tûl Dersaadet” yani başlangıç boylamının İstanbul olduğu belirtiliyordu. Hatta 1940’lı yıllarda bile “Tul Ayasofya’dan başlar” ibareli haritalar kullanılmıştır. No. 477

478 - OSMANLI DÖNEMİ ERİVAN VE TİFLİS CİVARI HARİTASI Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 67 x 42 cm. İstanbul: TL 100 (€ 31)

174

No. 478

ANADOLU

No. 479

No. 481

No. 480

No. 482

479 - OSMANLI DÖNEMİ KUTAYS [KUTAİSİ GÜRCİSTAN RUS SINIRI] HARİTASI Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 66 x 42 cm. İstanbul: TL 100 (€ 31)

481 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. SİVAS Sivas. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 60 cm. 1947. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

480 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BANDIRMA Bandırma 1/200.000 Tipografik baskı. 49 x 60 cm. 1940. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

482 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. MURADİYE (BARGİRİ) Muradiye. Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 58 cm. 1946. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

175

483 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. MARAŞ Maraş. 1/200.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 58 cm. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

No. 483

e ANADOLU

No. 484

No. 485

No. 486

No. 487

484 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ERZİNCAN Erzincan. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 59 cm. 1947. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

487 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ANKARA Ankara. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 60 cm. 1942. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

485 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. AKDAĞMADENİ Akdağmadeni. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 48 x 60 cm. 1948. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

488 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. HOZAT(DERSİM) Hozat (Dersim). 1/200.000 Bakır gravür (Copper engraving). Orijinal renkli. 48 x 60 cm. 1951. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

486 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. GÜRÜN Gürün. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 48 x 60 cm. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

489 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ELBİSTAN Elbistan. 1/200.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 50 x 60 cm. 1948. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28) 176

ANADOLU

No. 488

No. 489

No. 490

490 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ÇORUM Çorum. 1/200.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 60 cm. 1946. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28) No. 491

491 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ [ÇANAKKALE HARİTASI] Çanakkale - 28 (Saraycık) 1:25.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 60 x 50 cm. Ankara: Harita Genel Müdürlüğü, 1940. TL 90 (€ 28) 1895 yılında Türkiye’de haritalar yapmak üzere Erkan-ı Harbiye’nin (Genel Kurmay Başkanlığı) 5.nci Şubesine bağlı Harita Komisyonu kurulmuştur. Bu komisyon Birinci Dünya Savaşı’nda (1914) Başkomutanlık Karargahına bağlı “Karargah Umumi 14’ncü Harita Şubesi Müdürlüğü” ne dönüştürülmüş, daha sonra 1918 yılında Harbiye Nezareti’ne bağlı Harita Dairesi haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra 2 Mayıs 1925 (1341) yılında 657

177

e ANADOLU

No. 492

No. 493

No. 494

sayılı kanunla Harita Genel Müdürlüğü adıyla yeniden teşkilatlandırılmış, nihayet Harita Genel Müdürlüğü’nün adı 22 Eylül 1983 tarihli ve 2895 sayılı kanunla Harita Genel Komutanlığı adını almıştır. Harita Genel Komutanlığı, TC Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olup, Türkiye’nin savunma ve kalkınma amaçlı tüm haritacılık ihtiyaçlarına başarıyla cevap veren köklü bir kuruluştur.

No. 495

492 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ÇANAKKALE Çanakkale. 1/200.00 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 49 x 60 cm. 1941. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

493 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ÇANAKKALE-27 Çanakkale-27. 1/25.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 60 x 49 cm. 1939. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28) 178

ANADOLU

No. 496

No. 497

494 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ÇANAKKALE-19 Çanakkale-19. 1/25.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 60 x 49 cm. 1938. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28) 495 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. ÇANAKKALE - 20 Çanakkale 20. 1/25.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 60 x 495 cm. 1939. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28)

No. 498

498 - FOTOĞRAF - BODRUM 3 adet 1970’lerde çekilmiş Bodrum fotoğraflarI. TL 60 (€ 19)

496 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ [EDİRNE HARİTASI] Edirne Yenizağra 1:200.000. Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 50 x 60 cm. Ankara: Harita Genel Müdürlüğü, 1944. TL 90 (€ 28) 1895 yılında Türkiye’de haritalar yapmak üzere Erkan-ı Harbiye’nin (Genel Kurmay Başkanlığı) 5.nci Şubesine bağlı Harita Komisyonu kurulmuştur. Bu komisyon Birinci Dünya Savaşı’nda (1914) Başkomutanlık Karargahına bağlı “Karargah Umumi 14’ncü Harita Şubesi Müdürlüğü” ne dönüştürülmüş, daha sonra 1918 yılında Harbiye Nezareti’ne bağlı Harita Dairesi haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra 2 Mayıs 1925 (1341) yılında 657 sayılı kanunla Harita Genel Müdürlüğü adıyla yeniden teşkilatlandırılmış, nihayet Harita Genel Müdürlüğü’nün adı 22 Eylül 1983 tarihli ve 2895 sayılı kanunla Harita Genel Komutanlığı adını almıştır. Harita Genel Komutanlığı, TC Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olup, Türkiye’nin savunma ve kalkınma amaçlı tüm haritacılık ihtiyaçlarına başarıyla cevap veren köklü bir kuruluştur.

499 - [FOTOĞRAF] ISPARTA CEZAEVİNDE HALICILIK ŞUBESİNİN AÇILMA TÖRENİ 22.3 938. 12.5 x 18 cm. Atelyesinin orijinal paspartusunda. TL 80 (€ 25)

497 - HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. UZUNKÖPRÜ [EDİRNE] Uzunköprü. 1/200.000 Tipografik baskı.. Orijinal renkli. 495 x 595 cm. 1944. Çerçevesiz. TL 90 (€ 28) 179

No. 499

e ANADOLU

No. 500

No. 501

No. 502

500 - [FOTOKART] HASAN - KALE Kapliçe. siyah beyaz, 8x13 cm. TL 50 (€ 16)

504 - KARTPOSTAL - BALIKESİR Balıkesir hatırası. Muvakkithane. Fotokart., s/b. TL 35 (€ 11)

501 - [FOTOKART] HARPUT 2 adet. Harput kasabasının manzara-i umumisi. Harput kasabası menazırından. Siyah beyaz. 8,5 x 14 cm. TL 100 (€ 31) 502 - KARTPOSTAL - ANADOLU 20 adet.1970’lerde Anadolu şehirleri Renkli. Bazıları postadan geçmiş. TL 100 (€ 31) 503 - FOTOKART - AFYON 2 adet Afyon fotokartı. Afyon Garı, Afyon’a kuşbakışı Siyah beyaz. TL 35 (€ 11)

No. 503

180

ANADOLU

No. 505

505 - KARTPOSTAL ÇANAKKALE Heldenmütige verteidigung der Dardanellen. Renkli taşbaskı. TL 35 (€ 11) 506 - [FOTOKART] ELAZIĞ 2 adet. 1- Elaziz: Manzarai Umumiyesi. 2- Elaziz caddeden bir manzara TL 100 (€ 31) 507 - KARTPOSTAL GİRESUN Resmi geçit Gireson: Fotokart., s/b. Foto Güzin. A. Cevat İzzet TL 35 (€ 11) 508 - FOTOKART SAMSUN Siyah beyaz. TL 35 (€ 11)

No. 509

No. 506

509 - [FOTOKART] TOKAT Tokat’tan kuşbakışı genel görünüm. TL 50 (€ 16)

Ziya Gökalp tarafından yayınlanan önemli düşünce dergisi Yeni Mecmua’nın çıkardığı iki özel sayıdan biri. 510 - BURSA İÇİN FEVKALADE NÜSHA Yeni Mecmua Sayı: 9-75; Cilt: 4 Yıl: 1 Mayıs 1923 - [1]339 (154 - 200) s. ve [8] s. dönem ilanları. 32 x 24 cm. Yayıncısının kabında. TL 150 (€ 47)

No. 508

511 - ERİNANÇ, MİTHAT Bursa’dan sesler. İki tango bir vals. Bursa: Zeki Mumcu Kitap Evi, Aysan Basımevi, 2 yaprak nota. TL 20 (€ 6)

No. 510

181

İZMİR f ise 1840’lı yıllarda faaliyette bulunan üç Ermeni matbaacıdan biri olan Tatikyan, o devir için oldukça yeni bir teknikle, yani taş baskısı (litografi) ile kıyafet resimleri basıp, bunları elle ve suluboya olarak renklendirip satmakta idi. Tatikyan, İstanbul’daki resim atölyelerinden farklı olarak, saray erkânı kıyafetlerinden ziyade günlük hayatta rastlanan insanların, ev kadınlarının, değişik esnaf ve tüccar tiplerinin kıyafetlerini litografi olarak basmıştır. Tatikyan baskıları genelde naif bir stilde olup, kullanılan suluboya renkler çok canlı ve gözalıcıdır. Teknik ve artistik bakımlardan Avrupa emsallerini aratmayan bu renkli kıyafetleri İzmir’de basan Tatikyan matbaası 1840 yılından önce Boğos Tatikyan tarafından kuruldu. Daha sonra kardeşi Bedros Tatikyan da bu işe dahil oldu. Tatikyan kardeşlerin ölümlerinden sonra dayılarının çocukları tarafından işletilen bu ünlü matbaa, değişik dillerde birçok kitaplar basmıştır. Tatikyan litografileri en çok 20-25 senelik bir dönemi kapsar. Çünkü 1870’lerden sonra suluboya ve renkli taşbaskısı kıyafetlerin yerini fotoğraf ve kartpostallar almıştır. Eski kartpostal ve fotoğrafların bile bugün önemli bir kısmının yok olduğu düşünülürse, çoğu seyyah valizlerinde Avrupa’ya taşınarak oralarda dağılıp yok olan bu cazip renkli taş baskısı kıyafetlerin neden dolayı bugün aranılan bir koleksiyon konusu olduğu kolayca anlaşılabilir. Osmanlı halkının 1850’lerdeki yaşam ve kıyafetlerini tespit eden bu cazip litografilerin meraklıları son senelerde oldukça artmıştır. Gerek koleksiyoncuların gerekse dekoratif gravür ve resim meraklılarının peşinde koştukları Tatikyan baskılarına son derece nadir olarak rastlanmaktadır.

No. 512

512 - KELEŞ, RUŞEN İzmir mahalleleri (bir tipleştirme örneği) Ankara: Türk Sosyal Birimler Derneği, 1972. xii, 40 s. [7] harita. 24x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23) 513 - TATIKIAN, [BOGOS] [Renkli taşbaskı] Cavafs of the Consulates of Smyrna Taş baskısı (Litography). Döneminde elle renklendirilmiş. 135 x 12 cm. [İzmir]: [185?]. Çıktığı yer: Collection of coloured lithographs depicting costumes of Constantinople, Smyrna and the Levant. Atölyesi: Tatikian. Paspartu içinde. TL 60 (€ 19) 18. yüzyılın sonuna doğru Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret eden gezginler, hatıra eşya ihtiyaçlarını çoğu İstanbul’da bulunan resim atölyelerinden sağlarlardı. Zamanın dini anlayışı Müslüman Türkleri genelde bu faaliyetten uzak tuttuğu için İstanbul’daki resim atölyeleri, Avrupalı ve özellikle İtalyan asıllı ressamların idaresindeydi. Osmanlı İmparatorluğu’nun en işlek ihracat limanı olan İzmir’de

182

No. 513

ARKEOLOJİ f

1936. 15 s, ve [11] levha. 16,5x12cm. 514 - İŞCAN, NEJAT. Yayıncısının karton cildinde. Pessinus “Bâlâhisar” Ballıhisar. Eskişehir: 1996. [34] s.(resimli) 25 x17 cm. TL 50 (€ 16) Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6) 518 - KARAGEORGHIS, VASSOS The white slip ware of late bronze age Cyprus 515 - İSTANBUL MÜZELERİ Asarıatika Müzesi Tunç Eserler Rehberi. Wien: Verlag der Österreichischen Musée Des Antiquites Guide İllustre Des Akademie der Wissenschaften, 2001. 244 s, [3] s. 30x23 cm. Bronzes Yayıncısının karton cildinde. İstanbul: Devlet Basımevi, 1937. 50 s, TL 75 (€ 23) ve xxvi levha. 18x14cm. Yayıncısının karton cildinde. Kıbrıs’ın geç bronz çağındaki beyaz TL 20 (€ 6)

astarlı çanak çömlekleri

516 - GROUSSET, RENE The civilizations of the East. The Near and Middle East New York-London: Alfred A. Knopf, 1931. [10], 404 s. Metin içinde bazıları tam sayfa 297 resim.23,5 x 17 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Dünyaca ünlü tarihçi R Grousset’in neolitik’ten eski Mezopotamya uygarlıklarına, İslam öncesinden Arap-İran İslam uygarlıklarına uzanan kapsamlı bir uygarlık tarihi.

519 - MACURDY, GRACE HARRIET Troy and Paeonia with glimpses of ancient balkan history and religion New York: Columbia University Press, 1925. xi, 259 s. 24x16 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 80 (€ 25)

No. 514

Antik Balkan tarihinin içinden Truva ve Şakayık çiçeğine (Paeonia) bakış.

Şakayık, Truva savaşlarında tıbbi amaçla kullanıldığı bilinen, otsu ve odunsu formu bulunan, “çok yıllık” bir bitkidir Şakayık çiçeğine Paeonia ismi Truva savaşları sırasında 517 - KANDEMİR, SELÂHATTİN konulmuştur. Homeros’a göre Pluton’un Tarihi eserlerimizi sevelim ve koruyalım Herakles’ten aldığı yarayı Yunan hekimi Paeon bu bitkiyle tedavi etmiştir. Yayın yeri yok: İstanbul Halk Basımevi,

No. 515

No. 518

No. 517

183

No. 516

e ARKEOLOJİ

No. 520

No. 521

No. 523

520 - BENNDORF, OTTO Vorlâufiger Bericht über zwei Oesterreichhische Archeologische Expenditionen Nach Kleinasien Wien: Carl Gerold’s Sohn, 1883. [1], 101 s. 2 adet levha ve 2 adet harita ile birlikte. 24x16cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 90 (€ 28)

522 - RAMSAY, W[ILLIAM] M[ITCHELL] Anadolu’nun tarihi coğrafyası. Dilimize çeviren: Mihri Pektaş. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı, 1960. vi, [2], 560 s., 10 katlanan renkli harita, 6 katlanan tablo. 23.5x16.5 cm. Yeni bez cildinde. TL 150 (€ 47)

Efes kazısının ve Avusturya Arkeoloji Enstitüsünün tarihsel belgelerinden biri: Efes’i ilk kazan Otto Benndorf’un başkanlığındaki Anadolu ‘daki Avusturya Arkeoloji Ekspedisyonunun iki raporu

Ünlü arkeologun kaleminden Anadolu’nun tarihi coğrafyası

523 - HILAIR, J[EAN] B[APTISTE] Plan du Port et du Théâtre, et Antiquités a’ Alexandria-Troas./ Vue de deux Massifs et d’un Ouvrage réticulaire prés d’Alexandria-Troas/Vue du Village de Ieni-Cheher. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 38 x 25 cm. Paris: 1842. Çıktığı yer: Choiseul-Gouffier “Voyage Pittoresque dans l’Empire Ottomane”. Levha No:44-45-46. Kazıma sanatçısı: M.A.Benoist. Çerçevesiz. TL 225 (€ 70)

Hıristiyanlığın ilk dönemlerine dair araştırmaları ile tanınan ve Anadolu topraklarında Yunan ve İran uygarlıklarından daha eski medeniyetlerin varlığına vurgu yapan arkeolog Sir William Mitchell Ramsay, yuka1893 yılında Efes’teki kazıların yeniden başlarıdaki eserini yazabilmek için 1883 ile 1888 ması için Viyana Üniversitesi Klasik Arkeoloji yıllarının özellikle yaz aylarında Anadolu’da Bölümü öğretim üyesi Ordinarius Prof. Dr. çalışmıştır. Ramsay’e göre Anadolu yarımaOtto Bendorf, başvuruda bulundu ve bu dası tarihin başlangıcından itibaren doğu sayede Türkiye’nin en geniş kapsamlı arkeile batının savaş alanı olmuştur. Onu cenk olojik araştırması başladı. Bu tarihten sonra alanı yapan, ülkenin doğal konumudur. yapılan arazi araştırmalarında adım adım Anadolu’nun dili, dini ve yönetimi en sonunilerlenerek antik kentin çeşitli bölümlerine da yaradılışının eğilimindeki doğulu hedefe ulaşıldı. 1898 yılında da Efes’teki arkeolojik varmıştır.” Ramsay’ın Anadolu’nun bütün kazıları yürütebilmek amacıyla Avusturya bir tarihine ilişkin kalın çizgilerle yaptığı Arkeoloji Enstitüsü kuruldu. ilginç çözümleme ve ulaştığı sentez, bir tarih tezi olmaktan çıkarak tümüyle gerçeklik kazanmış ve giderek daha güçlü bir biçimde 521 - DE LANTSHEERE, LEON doğrulanmıştır. Kitap ve içindeki haritalar, De la race et de la langue des Hittites Anadolu’nun tarihsel evrimini gözler önüne Bruxelles: J. Goemaere, Imprimeur du Roi, sermekte, Anadolu’nun topografyasını ve 1891. viii, 152 s. 24x16 cm Anadolu yollarının tarihsel gelişimini aktarYayıncısının karton cildinde. maktadır.

Alexandria Troas Antik Kenti

Truva antik şehrine yaklaşık 15, assos’a ise 60 km mesafede bulunan antik şehir Aleksandria Troas, kapsadığı şehir alanıyla Anadolu’nun en büyük kentlerinden biridir. Alexandria Troas’ın simgesi olan Herodes Attikus Hamamının cephesi yaklaşık 100 m. olup, Anadolu’da bugüne değin bilinen en büyük hamam yapısıdır.

TL 120 (€ 38)

Hititlerin ırkı ve dili

No. 522

184

ARKEOLOJİ

524 - ALLAN, J. H. Tombs at Telmysus. Lycia Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 19 x 28 cm. Metal çerçeveli. TL 100 (€ 31)

Fethiye Telmessos antik kentinden...

No. 524

525 - MAYER, LUIGI Imp(erator) Caesar T(itus) Aelius / Aug(ustus) Pius co(n)s(ul) III trib(unicia) pot(estate) II(!) p(ater) p(atriae) aquaeductum / in novis /consummavit (IMP CAESAR T AELIVS AVG PIVS COS III TRIB POT II P P AQVAEDVCTVM IN NOVIS CONSVMMAVIT) sic. Akuatint (Acquatint). Orijinal renkli. 28 x 42 cm. [London]: 18??. Çerçeveli. TL 600 (€ 188)

Hadrianus’a ait bir kitabenin bulunduğu bir Roma kalıntısının civarında 19. yüzyıl başlarında Osmanlı Atina’sından bir görünüm...

Kaynak: DODWELL, Edward. A classical and topographical tour through Greece, during the years 1801, 1805, and 1806, London, Rodwell and Martin, 1819.

185

No. 525

NÜSMİSMATİK f

No. 526

No. 527

526 - KLAWANS, ZANDER H. Reading and Dating Roman Imperial Coins Wisconsin: Whitman Publishing Company, 1953. 125, [5] s. 20x13cm. Metin içerisinde bir çok resim bile birlikte. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13)

Karton kapaklı orijinal hali ile. TL 135 (€ 42)

Roma sikkeleri 527 - İZMİRLİER, YILMAZ Hamidoğulları Beyliği paraları. İstanbul: Yazır Matbaası, 1999. 194 s. ve metin dışında 20 levha. 25 x 17 cm. Yazar tarafından Rüksan Günaysu’ya “ Sayın Rüksan Günaysu’ya sevgilerimizle 21.02.2006 “ imzalı ve ithaflı nüsha. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Sikkeler hakkında temel kitaplardan Türk müzeciliğinin en önemli nümizmatlarından olan İbrahim Artuk ve Cevriye Artuk’un birlikte hazırladıkları kitapta, çeşitli Müslüman devletlerine ait 2574 adet sikke incelenmiş ve tanımı yapılmıştır. Koleksiyoncular için vazgeçilmez bir referans kitabıdır.

529 - PERE, NURİ Osmanlılarda Madenî Paralar. Yapı ve Kredi Bankasının Osmanlı Madenî Paraları Koleksiyonu.

İstanbul: Yapı ve Kredi Bankası, Doğan Kardeş, 1968. x, 309 s. ve metin dışında [97]levha, 25 x 18 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 185 (€ 58)

Yapı ve Kredi Bankası’nın Osmanlı madenî paralar koleksiyonunun kataloğu

Yapı ve Kredi Bankası’nın Osmanlı madenî paralar koleksiyonunun kataloğu. Kitap paranın doğuşu ve gelişmesi; Osmanlılar’da ilk madenî, gümüş, bakır, nikel, altın paralar; bunların basıldığı yerler ve üzerlerindeki yazılar; Osmanlılar’da ağırlık ölçüleri, paralarda kullanılan rakamlar, süsler ve Osmanlı padişahları gibi konu başlıkları altında hazırlanmıştır. Son bölümde yer alan 96 levhadaki para örnekleriyle zenginleştirilmiş olan eser, koleksiyoncular için vazgeçilmez bir referans kaynağıdır.

Yazarı tarafından imzalı ve ithaflı Hamidoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonra Eğirdir ve Isparta bölgesinde kurulan II. Dönem Anadolu Beylikleri’ndendir.

528 - ARTUK İBRAHİM CEVRİYE ARTUK İstanbul Arkeoloji Müzeleri teşhirdeki İslâmî sikkeler kataloğu. İstanbul Milli Eğitim Basımevi,: 1971. 2 cilt (lvi, 431, iv s., lviii levha; vii, 453972, s., lix-cvii levha. 24 x 17 cm.

No. 528

186

No. 529

No. 530

MİMARLIK f

No. 531

No. 532

No. 533

No. 534

530 - GENÇER, NEŞİDE Akşehir eski evleri Ankara: Dizayn Ofset, 1995. [1], 48s. 27x20cm. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

XVI. yy.’ın sonlarında Osmanlı hayatına giren saat kulesi yapma geleneği, XVIII ve XIX. yy.’da batıdan doğuya doğru giderek artmıştır. Saat kulelerinin Anadolu’nun içlerine kadar yayılmasının en kuvvetli sebebi ise, II. Abdülhamit’in tahta çıkışının 25. seneyi devriyesinde (1901), valilere saat kulesi yapımıyla ilgili gönderdiği fermandır

533 - DEMİRALP, YEKTA Akşehir ve köylerindeki Türk anıtları. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1996.. ix, [2], 188 s. 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

531 - ACUN, HAKKI Anadolu saat kuleleri. Ankara: AKM, 1994.. 63 s. ve metin dışındaki levhalarda 83 renkli resim. 24 x 16 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

532 - RÖLÖVE SERGİSİ Türk mimari eserlerine ait rölöve sergisi. Resim ve Heykel Müzesinde. İstanbul: Maarif Vekaleti, Maarif Basımevi, 1956. 9 s. ve metin dışında 13 levhada resim ve planlar. 24 x 17 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

534 - TUNÇEL, GÜL Batı Anadolu bölgesinde cami tasvirli mezartaşları Ankara: Kültür Bakanlığı, Mas Matbaacılık, 1989. 1. basım 256 s. metin içinde 270 s/b resim 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

187

e MİMARLIK

535 - KONYALI, İBRAHİM HAKKI Fatih’in mimarlarından Azadlı Sinan (Sinan-ı Atik) Vakfiyeleri, eserleri, hayatı, mezarı. İstanbul: İstanbul Fetih Derneği, Halk Basımevi, 1953. 110, xiii s. ve 1 s. düzeltme. (resimli) 25 x 17 cm TL 50 (€ 16) 536 - ÖGEL, SEMRA Anadolu Selçukluları’nın taş tezyinatı. Ankara: TTK, 1987. viii, 192 s., metin dışında 74 levha. 27,5 x 21,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) No. 535

yumurta ve yaprak süslemeleri ve Anadolu’daki örnekleri. 538 - KÖMÜRCÜOĞLU, EYÜP ASIM Das Alttürkishce Wohnhaus Wiesbaden: 1966. [4], 61, [3]s. 30x23cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Eski Türk evi

539 - AKTÜRE, SEVGİ 19. yüzyıl sonunda Anadolu kenti. Mekansal yapı çözümlemesi. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Türkler, Anadolu’ya yerleşmeleriyle birlikte, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği, kendi kültür, sanat ve birikimlerini, yerli gele- 1981. 2. basım. xi, 334 s. (metin içinde neklerle birleştirerek pek çok alanda çeşitli birçok resim ve çizim) 23,5 x 16 cm. eserler vermişlerdir. Selçuklular Anadolu’ya Yayıncısının karton cildinde. geldiklerinde karşılaştıkları taş malzemeyi kullanarak, Orta Asya’da uyguladıkları tezyini TL 60 (€ 19) geleneği burada taşa uygulamışlardır.

537 - ERDER, CEVAT Hellenistik devir Anadolu mimarisinde kyma rekta - kyma reversa. Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi, 1967.. ix, [1], 207 s., ve metin dışında birçoğu katlanan 43 levha. 27 x 20 cm., yayın no:8 Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

540 - ELDEM, SEDAD H[AKKI] (Paris 1910 - ) Türk evi plan tipleri. İstanbul: İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, Pulhan Matbaası, 1955. 236 s., ve metin dışında [3] katlanan levha. 31 x 23 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

No. 536

Antik mimarinin temel motifi olan

20. yüzyıl Türk mimarlığının en önemli temsilcilerinden biri olarak İstanbul Türk evinin sofa gibi

No. 537

No. 538

No. 539

188

MİMARLIK

plan öğelerini, çıkma, saçak, kafes, vb çeşitli ayrıntılarını yeni yaşam biçimine uyarlayan Sedat Eldem’in Türk sivil mimarlığı üzerine yaptığı araştırmaları ve ulusal mimarlık kavramına getirdiği yeni bakışı. 541 - KUBAN, DOĞAN Osmanlı dini mimarisinde iç mekan teşekkülü (Rönesansla bir mukayese) İstanbul: İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, Güven Basım ve Yayınevi, 1958. 165 s. 30x23cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28)

543 - DOĞAN, AHMET IŞIK Osmanlı mimarisinde tarikat yapıları, tekkeler, zaviyeler ve benzer nitelikteki fütuvvet yapıları. İstanbul: İTÜ Mimarlık Mühendislik Fakültesi, 1977. x, 336 s., resimli. 24x17 cm. (Yazarı tarafından imza ve ithaflı nüsha) Yayıncısının karton cildinde. TL 120 (€ 38)

Osmanlı mimarisinin en erken ve özgün örnekleri: “Tarikat ve Fütüvvet yapıları” ya da yaşam, zihniyet ve mekan ilişkisi üzerine...

Doğan Kuban’ın yönettiği, Semra Ögel ve Metin Sözen’in jüri üyeliği yaptığı bu son derece önemli doktora tezinin önsözünde, Ahmet Doğan şöyle diyor: “Ele alınan yapı Bu çalışmada, Akdeniz Bölgesinde paralel gelişmelere sahne olan kubbeli yapı ve mekan türlerinde ağırlık bu yapıların Osmanlı mima- No. 540 probleminin, başka şartlar altındaki tezahür- risindeki gelişmesine verilmiş olmakla birlikte, lerini karşılaştırırken ampirik bir metot kulla- gerek Osmanlı İmparatorluğu kurulmadan nılmıştır. İstanbul’da ve İtalya’daki dini yapı- önceki Anadolu-Türk topraklarında uygulanlar ayrı ayrı incelenmiş, sonra mukeyese edi- mış olan örneklere, gerekse de Türk-İslam lerek bu mukayeseden Osmanlı Monümantal kültürünün Anadolu’ya girmeden önceki devirlerdeki uygulamalarına değinilerek, Mimarisinin karakteristikleri hakkında bazı yapıların ve ilgili oldukları kurumların kökenneticelere varılmıştır. Başlangıçta, Osmanlı leri gösterilmeye çalışılmıştır”. Türünün tek Camilerinde Ayasofya tesirinin mahiyeti de örneği olması yanısıra çok az basılmış olan karşılaştırmalarla açıklanmaya çalışılmıştır. nadir bir kitaptır. (Önsözden)

542 - BAYHAN, İRFAN H. Mesken tipleri ve yerleşme formları. İstanbul: İ.T.O. Yayınları, 1961. viii, 194 s. 25x24cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 100 (€ 31)

544 - EMİR, SEDAT Erken Osmanlı mimarlığında çok-işlevli yapılar: Kentsel kolonizasyon yapıları olarak zaviyeler. 1: Öncül yapılar: Tokat zaviyeleri. II: Orhan Gazi dönemi yapıları. İzmir: Akademi Kitabevi Yayınları, 1994.. 2 cilt. (83 s. ve metin dışındaki No. 541

No. 544

No. 543

189

No. 542

e MİMARLIK

XI. yüzyıldan itibaren Türk göçlerine sahne olan Anadolu’da, Büyük Selçukluların İran’da gerçekleştirdikleri Türk-İslâm mimarisiyle, Anadolu kültürünün kaynaşmasından oluşan yeni bir sanat anlayışının ürünü olan kıymetli eserler vücuda getirilmiştir. Bu eserler daha sonraki Beylikler ve Osmanlı mimarisine temel teşkil edecektir. Anadolu Türk kültürünün önemli temel taşlarından olan bu kıymetli eserlerden birisi de medreselerdir İslâm 545 - KURAN, APDULLAH eğitim sisteminin temel kurumu olan medrese Anadolu Medreseleri Osmanlılar döneminde fizikî şartları, mimari Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi, özellikleri, programı ve temsil ettiği zihniyetle Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1969. önemli gelişmeler göstermiştir. Medrese bu 1.cilt. (bu kadar çıkmıştır) x, 159 s.,[180] dönemde sıbyan mektebinden sonra orta, adet levhada 307 resim ve [1] katlı harita lise, yüksek okul ve üniversite eğitimine tekabül eden, İslâmî kimliği sebebiyle sadece ile. 31,5 x 24cm. Döneminin sırtı ve köşeleri bez, kapakları müslümanların devam ettiği bir eğitim kurumu özelliği taşır. mukavva cildinde.

levhalarda 147 resim, [1] katlanan plan [20] renkli resim; 71 s. ve metin dışındaki levhalarda [5] i katlanan 169 resim ve plan ve [6] renkli resim. 500 adet sınırlı sayıda basılmıştır. 22,5x15 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

No. 545

TL 150 (€ 47)

Edhem Paşa

Osmanlı mimarisinin anııtsal eseri, Osmanlı-Türk mimarlık tarihi yazımının miladı ve Osmanlı’nın kendi mimarisi hakkında bir söylem yarattığı ilk kitap

546 - DE LAUNAY, MARIE VE EDHEM PAŞA

No. 546

Usûl-i mimari-î Osmanî = L’Architecture Ottomane. Ouvrage autorisé par Iradé Imperial et publié sous le Patronage de son Excellence Edhem Pacha, Ministre des Travaux Publics, Président de la Commision Impériale Ottomane pour l’Exposition Universelle de 1873, à Vienne. Texte français par Marie de Launay. Dessins par Montani Effendi; Boghoz Effendi Chachian et Maillard. Documents techniques par Montani Effendi. Exécution matérielle par Sebah = Die Ottomanische baukunst.

Constantinople,: Imprimerie et Lithographie Centrale, 1873. viii + 86, [1] s. Fransızca-Almanca metin, 174 siyah beyaz planş, 14 renkli planş ve 28 yaprak (58 s. olarak numaralandırılmış) Osmanlıca taşbaskı metin. Folio boy. 51 x 39 cm. Özege 22215. Döneminin tamir görmüş orijinal cildinde. TL 6.800 (€ 2125)

190

MİMARLIK

Ünlü Türk ressamı Osman Hamdi Bey’in babası, sadrazam ve büyük devlet adamı Edhem Paşa’nın Nafia nazırlığı sırasında 1873 yılında Viyana’da düzenlenen Dünya sergisi için hazırlanan ve Osmanlı mimarisi ve süsleme sanatları için hâlâ temel eser sayılan kitaptır. Kitabın önsözü Mehmed Şevki Efendi tarafından yazılmış, desenler Montani, Boğos Efendiler ve Mösyö Maillard tarafından çizilmiştir. Osmanlı mimarisinin bu temel kitabındaki teknik detayların çoğu Montani Efendi tarafından hazırlanmıştır. Eserde, Yeni Cami, Süleymaniye, Selimiye, III. Ahmed Çeşmesi gibi önemli yapıların çizimlerinin ve analitik çözümlemelerinin yanısıra, Osmanlı mimarisinde çiçek süslemelerinin evrimi, vitraylar ve çiniler de incelenmiştir. Osmanlı hükümeti mimarisini, özellikle anıtlarını Viyana Sergisi içerisinde yeterli görkemde ve örnekle tanıtamadığını düşünerek sergideki temsilini üç kitapla desteklemişti: “Les Costumes populaires de la Turquie en 1872” (İstanbul, 1873), Usul-u mimari-i Osmani L’Architecture Ottomane (İstanbul, 1873) ve Le Bosphore et Constantinople (Vienna, 1873) Batılı formatlarda hazırlanan bu kitapların ortak amacı, Osmanlı kültürünü ve mimarlığını Batıya tanıtmaktı. Kitabın hazırlanması fikri, Viyana Dünya Sergisi’ndeki Osmanlı varlığını güçlendirmek düşüncesiyle, dönemin İç İşleri Bakanı ve Sergi için kurulan İmparatorluk Komisyonunun Başkanı olan İbrahim Ethem Paşa’dan gelmiştir. Ethem Paşa’nın kitabın hazırlanışındaki önemli rolü sadece fikri öne sürmesinde değil aynı zamanda kitapta görev alan hemen herkesin onun yakın çevresinden gelmesinde de görülür. Bu yazar ve çizerlerin hepsi Ethem Paşa ve oğlu Osman Hamdi Bey’in ilişkide oldukları kişilerdir Kitabın orijinal Fransızca metninin neredeyse tamamı Osmanlı Komisyonu’nun resmi olarak yazışmalarından sorumlu olan Marie de Launay tarafından

yazılmıştır. Osmanlı Mimarlığıyla ilgili teknik bilgi ve dökümanlara yer verilen I. Bölümün III. Başlığı olan “Technische Documente von Montani Effendi - Von den Bauordnungen bey den Ottomanen” (Fenn-i Mimarı-i Osmani) ise Osmanlı’nın Viyana Dünya Sergisi’ndeki yapılarını da tasarlayan Pietro Montani tarafından kaleme alınmıştır. De Launay’in bir kaç planı dışında kitapta yer alan çizimlerin çoğu Montani ve Maillard’ın elinden çıkmıştır. Kitapta yazar ve çizer olarak görev alanların hepsi, Maillard dışında Ethem Paşa’nın Bakan olarak görev aldığı Ticaret ve İç İşleri Bakanlık’ı altında kalıcı görevlere sahiplerdi Ethem Paşa, “Tanzimat modernleşmesinin saf bir ürünü ve reform döneminin model bir bürokratı” olarak tanımlanabilir. Osman Hamdi Bey’in babası İbrahim Ethem Paşa aslen Sakızlı’dır. Osmanlı Devleti’nde devşirme olarak adlandırılan Hıristiyan asıllı oğlan çocuklarından biridir. Fransa’da Paris Maden Okulu’ndan mezun olmuştur. Daha sonra askeri hizmete girmiş, sarayda görev almış ve Sultan Abdülmecid’e Fransızca hocalığı yapmıştır. 1856 yılından itibaren pek çok nazırlık görevlerinde bulunmuş, 1876’da Berlin sefirliğine tayin edilmiştir. Sultan Abdülhamit’in hanedanlığı sırasında da sadrazamlık ve Viyana Sefirliği yapar. Ticaret ve İç İşleri Bakanı olduğu dönemde bir çok Osmanlı anıtının restorasyonunu yaptırdığı, İslam tarihi hakkında kitap çevirisi olduğu da bilinmektedir. Bunların dışında Tanzimatın savunduğu fikirlerin içinde bulunan eğitimin laikleştirilmesi ve Osmanlı Türkçesinin basitleştirilmesi ve standardize edilmesi gibi konularda da ön saflarda yer almıştır. Bu kitabın Türkçe bir çevirisinin yapılmış olması bile Tanzimat’ın popüler eğitim inancının bir uzantısı olarak görülmelidir. Aslında yabancı okurlar için hazırlanmış bu kitap Osmanlı okurları için daha rahat okunabilmesi için Türkçe de yazılmıştır. Usul-i Mimari-i Osmani’de

191

e MİMARLIK

çizimlerine yer verilen ve 1873 Viyana Dünya Sergisi’ndeki Osmanlı yapılarında Montani ile beraber çalıştığı bilinen Eugène Maillard, 1857 yılında İstanbul’a gelmiş ve Sultan’ın Ermeni Mimarı Serkis Balyan’la beraber çalışmıştır Maillard Viyana Dünya Sergisinden önce de Osmanlı sergilerinde çalışmıştır. Usul-i Mimari-i Osmani’deki çizimlerinin çoğu yapıların süslemeleri üzerinedir. Kitabın önsözünü yazdığını Fransızca ve Almanca metinlerden öğrendiğimiz Mehmet Şevki Efendi muhtemelen İç İşleri Konseyinin Baş Katibidir. Bu önsöz, Usul-i Mimari-i Osmani’nin bütün çizgisini belirler ve gelen Osmanlı Rönesansını haber verir.Arapça, Farsça, Fransızca, Almanca ve İngilizce bilen Mehmet Şevki’nin Türkçe ve Almanca çevirileri de yapmış olması da mümkündür Usul-i Mimari-i Osmani’nin metnini kaleme alan Victor Marie de Launay Osmanlı Sergi Komisyonunun Baş Katibi olarak Montani’nin bölümü de dahil olmak üzere bütün kitabın editörlüğünü yapmıştır. De Launay Kırım savaşıyla beraber Osmanlı Devletine gelmiş ve Bahriye Nezareti’nde görev almıştır Resmi kariyeri boyunca Osmanlı’nın sergilerdeki temsili ile ilgili çalışmış olan De Launay, bu sergilerde yazar, organizatör olarak çalışmış; ayrıca kendi resimlerini, Osmanlı tarzı illüstrasyonlarını, el yapımı obje koleksiyonlarını sergilemiştir. De Launay Osmanlı sanatı hakkındaki metinlerinde Osmanlı hanedanını övmüş, Osmanlı sanatındaki Bizans etkisi iddialarını yalanlamıştır. De Launay’ye göre Osmanlı sanatının içindeki “derin ve saf ruh” resim ve heykellerde değil “zanaatçinin sıkı kurallar arasından oyuna kattığı fantazisiyle” ortaya çıkan günlük eşyalarda görülebilir. Usul-i Mimari-i Osmani’nin hazırlanışında büyük bir rol oynayan, 1867 Paris Dünya Sergisi’ne çizimleriyle katılan ve 1873 Viyana Dünya Sergisi Osmanlı yapılarının tasarımını yapan Pietro

Montani ise Galata’nın Latin mahallelerinde yaşamış bir Levanten’dir. Aksaray Pertevniyal Valide Sultan Camisi’nin mimarı olan Montani, mimar, ressam ve İmparatorluk köşklerinin dekoratörüdür. Ethem Paşa O’nu Çırağan Sarayı’nın “baş ressamı” olarak tanıtır Montani de Tanzimatın diğer entelektüelleri gibi bir çok meslekle ilgilenen biridir. Usul-i Mimari-i Osmani’de katkısı olan diğer iki isimden Biri Boğos Şaşiyan’dır. Hukuk eğitimi görmüş ve genelde bu alanda çalışmış, fakat resim de yapan bu bürokrat, hiç bir teknik veya artistik eğitim almamış olmasına rağmen kitapta süslemelerin çizimlerinde çalışmıştır. Diğeri ise adı kitapta geçmese de Ethem Paşa’nın toplantılarına katılarak konuyla ilgili fikirlerini paylaşan Köçeoğlu Krikor Efendi’dir. Usul-i Mimari-i Osmani’nin arkasındaki kadroyu böyle özetledikten sonra, bu topluluğa tekrar bakılırsa görülecek olan, birbirinden çok farklı eğitimlerden gelen ve bilindiği kadarıyla hiç biri mimarlık eğitimi almamış olan bir grup bürokrat olduklarıdır. Tanzimat döneminin bütün entelektüelleri gibi onlar da bir çok konuda bilgili insanlardır. Hepsi Tanzimatın ilkelerine, toplumun eğitimine ve Osmanlı’nın refahının sağlanmasına inanan bireylerdir. Bu kitap ise bütün bu düşüncelerin, Tanzimatın, Osmanlı mimarisi ve kimliği üzerine söylemidir. Sedat Hakkı Eldem “1865 senelerinden başlayan millileşme ve Türkleşme temayüllerini bu eserin toparladığı” fikrindedir. Usul-i Mimari-i Osmani, Osmanlı’nın kendi mimarisi hakkında bir söylem yarattığı ilk kitaptır Eserin hazırlanışından ve onu hazırlayanlardan bahsedildikten sonra, Osmanlı sanat tarihi yazımında önemli bir yer tutan bu eserin düzenlenişine ve içeriğine bakılacak olursa, Eser dönemin batılı mimarlık kitapları gibi düzenlenmiştir ve bu düzen içinde bölümler ve içerikleri şöyledir: I. Önsöz Mehmet Şevki

192

MİMARLIK

Efendi’nin önsözü kitabın içeriğini özetleyen bir giriş gibidir. “Bismillahirrahmanirrahim” Duasıyla başlayan giriş, Allah ve Peygamber’e bir sunuşla devam eder. Bu noktada Mehmet Şevki kitabın ana fikrini ilk olarak kaleme alır: Süleymaniye Camisi, Yeni Cami ve Yeşil Cami gibi anıtlar Osmanlı Mimarisinin düzenleri ve kuralları olduğunun kanıtlarıdır. Önsöz Usul-i Mimari-i Osmani’nin basım kararının sebepleri Ethem Paşa, Başvezir ve Padişahın rolleri açıklanarak noktalanır: II. Tarihe Genel bir Bakış İlk bölümün bu ikinci başlığında Osmanlı Devleti’nin tarihi ve bu tarih içinde sanatının gelişimi özetlenmiştir. Osmanlı mimarisinin gelişimi Mimar Sinan ile beraber ulaştığı zirve ve ondan sonra yaşadığı düşüş anlatılmış, III. Ahmet’in tahta geçişi ve İstanbul içinde gerçekleştirilen büyük inşaat faaliyetleriyle beraber tekrar Osmanlı Sanatının saf özüne dönüşü açıklanmıştır. Fakat daha sonra Fransa’dan gelen mimar ve mühendislerle bu saf sanat ve Sinan’ın okulu yerini “ünlü sanatçı Rafael ve onun talebeleri”ne bırakmıştır Son dönemde, Sultan Abdulaziz hükümdarlığında yapılan Aksaray Camisi, Çırağan Sarayı gibi yapıların ise mimari olarak olmasa bile süslemeleriyle yeni bir stile, yeni-Türk stiline ait oldukları ve Osmanlı sanatının dönüşünü gösterdikleri söylenir. III. Montani Efendi’nin hazırladığı Teknik Belgeler - Osmanlı’da Yapı Düzenleri Bu bölüm Montani’nin yazdığı ve Osmanlı mimarisinde Yunan mimarisi gibi düzenler ve kurallar olduğunu kanıtlama amaçlı olan bölümdür. Osmanlı mimarisi, Yeşil Cami’nin mimarı İlyas Ali, Sultan Beyazıt Camisi’nin mimarı Hayreddin ve Mimar Sinan tarafından zaman içinde geliştirilmiştir. İlyas Ali, ulusal bir stil yaratmış, Hayreddin, sütun başlıklarını tasarlamış, Mimar Sinan ise hem düzenler arasındaki ilişkileri belirlemiş, hem de mimariyi yeni formlarla zenginleştirilmiştir. Sütunların farklı düzenlerdeki oranları, yükseklikleri, sütun başlıkları arasındaki uzaklıkları gibi teknik, matematiksel bilgilere de bu bölümde yer verilir. Osmanlı mimarisinin dikey bir düzeni olduğu söylenir. Bu nedenle yatay çizgilerin geri planda bırakılmalarının gerekliliği, fakat dikey bölümlendirmelerle oynanarak bir çok farklı ifade yakalanabileceğinin üzerinde durulur. Düzenlere gelindiğinde, bunlar, eğik köşeli, breş biçimli ve kristal biçimli olarak adlandırılmışlardır. Vitruvius’un Yunan düzenlerinde kullandığı yöntemle bu düzenlerin seçildiği yapı tipleri, aynı binada kullanılmaları gerekirse hangi sırayla, hangi katlarda kullanılacakları anlatılmıştır. Eğik köşeli sütunların tekke ve ambar gibi basit yapılarda; breş biçimli sütunların türbe, dış galerilerde, eğer gerekirse kristal biçimli sütunların altında; kristal biçimli sütunların ise görkem aranan her yerde ve dünyevi yapılarda kullanıldıkları yazılır. Deste (Bündel) diye adlandırılan dördüncü bir biçim, kristal biçimli sütunların üzerinde kullanılmıştır. Süslemelerin mimarideki yerine gelindiğinde, Osmanlı mimarisinde kural olarak dekorasyonların mimari formların biçimini bozmayacağı ve ön plana çıkan süslemelerin “ayıplanacağı” yazılır. Süslemelerin boyanması ve altınla kaplanması sıkça kullanılsalar da renkler mimarı formların önüne geçmeyecek şekilde seçilmelidir. Montani, bölümü Osmanlı Mimarisine bir katkı olduğu umuduyla noktalar” İKİNCİ BÖLÜM Bu bölüm bazı Osmanlı anıtlarının betimlemelerini içerir. Monografiler binaların mimarilerini ve yapılışlarını anlatır. Kitabın arkasındaki çizimlerde de bu yapıların plan, kesit ve görünüşleri yer alır.. I. Bursa Yeşil Cami’nin Monografisi II. İstanbul Süleymaniye’nin Monografisi III. Edirne Selimiye Camisinin Monografisi IV. İstanbul Eminönü’deki Yeni Cami’nin Monografisi V. Kanuni Sultan Süleyman Türbesinin Monografisi VI. Şehzade Türbesinin Monografisi VII. İstanbul Bab-ı-Humayun’daki Sultan III. Ahmet Çeşmesinin Monografisi VIII. Azap Kapı Çeşmesinin Monografisi ÜÇÜNCÜ BÖLÜM I. Bitkisel Süslemeler ve Değişim (Metamorphosen) Kitabın en önemli amaçlarından biri olan, Osmanlı sanatçılarının Batı dünyasına tanıtımı, bu bölümü biçimlendirir.

Osmanlı sanatında, geçmişte ve 19. yüzyılda kullanılan süslemeler içindeki bitkisel öğeler, çiçek ve meyve motifleri, bunların arasında en çok tercih edilenler detaylı olarak anlatılır. II. Osmanlı Süslemeleri Hakkında Notlar Bu ikinci bölüm ise bitkisel olmayan süslemeleri ele alır. Özellikle Abdülaziz döneminde ortaya çıkan stilden bahsedilir. Bu stil Montani’nin Çırağan Sarayı’nın ve sergide Türk Evi’nin dekorasyonunda kullandığı stil olmalıdır. Osmanlı sanatının III. Ahmet dönemi, İtalya’nın Michealangelo zamanındaki durumuna benzetilerek, bu zirveye ulaştıktan sonra düşüşün kaçınılmaz olduğu söylenir. III. Ünlü Osmanlı mimarı Mimar Sinan’ın Eserlerinin Listesidir. Mimar Sinan’ın eserlerine yapı tiplerine ayrılmış bir şekilde yer verir. FİGÜRLER Kitap bu açıklamalardan sonra 250 kadar çizime yer verir. Teknik mimarı çizimler olan bu tablolarda, birinci bölümdeki teknik kurallar ve sütun düzenlerinin oranlarını açıklayan çizimler, ikinci bölümde geçen yapıların plan, kesit ve görünüşleri ve üçüncü bölümde anlatılan süslemelerin detaylı çizimleri yer alır.

Kaynak: Göğüş, Ceren, “19 yy. Avusturya gazeteleri ışığında Osmanlı İmparatorluğunun 1873 Viyana Dünya Sergisi’ne katılımı.” Yüksek Lisans Tezi. İTÜ Mimarlık Anabilim Dalı İstanbul, Aralık 2006 Ersoy, Ahmet A., “On the Sources of the Otoman Renaissance: Architectural Revival and its Discourse During the Abdülaziz Era (1861-76)”, Doktora Tezi, Harvard University, Cambridge, Massachusetts 2000

193

e MİMARLIK

547 - [CHATELAIN, HENRI] Description de la Celebre Mosquee de Com, Des Tombeaux Des Deux Derniers Rois de Perse qu’elle Renferme & du Grand Caravan-Serai De La Ville De Cachan Le Puls Magnifique de Tout L’Orient Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 44 x 52 cm. [Amsterdam]: [1719]. Çıktığı yer: [Atlas Historique] Levha No:86. Çerçevesiz. TL 250 (€ 78)

İslam mimarisinin önemli örnekleri

Decorative series of views showing the interior of the Mosquek, including the Sepulchre of Abas the Second and Sefy the First, along with the Tomb of these two kings and the Caravan-Seray de Cachan. No. 547

548 - 1894 OSMANLI TAPULARI 1311 [1893/1894 ]. 2 adet tapu evrak grubu. [5] ve [4] yaprak. Raporlar, krokiler, Sened-i Hakani belgeleri, pullu ve mühürlü makbuzlar TL 600 (€ 188)

No. 548

549 - GORODOVOY, İ. D. Mimari Proje: Batum’da Ahmet Paşa Köşkü. 1881. Bez üzerine çini mürekkebi ile. Rusça ve Osmanlıca yazılı. 32 x 69 cm TL 300 (€ 94)

No. 549

194

MİMARLIK

550 - ALİ TALAT Kagir inşaat proje paftaları 19 adet pafta. 42x30 cm. 43x34 cm. Orijinal metal kuburunda. TL 900 (€ 281)

Boğaziçi’nin neo-klâsik üsluptaki vapur iskelelerini yapan Ali Talat Bey’in kagir inşaat

Ali Talat Bey (1869-1922) İstanbul Şehremaneti kalemi başkâtibi A.Şefik Bey’in oğlu olan Ali Talat Bey, Tokat’ta doğmuş, ancak küçük yaşta İstanbul’a gelmiştir. İlk ve Ortaöğrenimini Eyüp Sultan İptidai mektebi ile Kocamustafapaşa askeri rüştiyesinde tamamlamış, Sanayii Nefise’nin resim bölümüne devam etmiştir. 1888 yılında da Hendese-i Mülkiye Mektebine girmiş, 1895 yılında da birincilikle mezun olmuştur.Öğrencilik yıllarında çalışkanlığı, bilgisi ile hocalarının dikkatini çekmiş, bu nedenle de köprücülük, kârgir ve ahşap inşaat dersleri hocalığına tayin edilmiştir. Ali Talat No. 550 Bey, öğretim üyeliği görevinin yanı sıra Meclisi Maliye istinaf muhammimliğinde, Şehremaneti Heyeti fenniye mimarlığı görevlerinde de bulunmuştur. Klâsik Türk yapı sanatı üzerinde çalışmayı istediğinden Evkaf Nezaretine girmiş, heyeti Fenniye Müdür Yardımcısı olmuş, 1919 yılında da Evkaf Nezareti Fenniye Reisliğine getirilmiştir. Evkaf Nezaretinde Mimar Kemalettin Bey ile çalışmış, Türk yapı sanatını etkileyen yabancı mimarlardan kurtarma uğraşına girişmiştir. Ali Talat Bey, İstanbul’da bazı türbeleri restore etmiş, Boğaziçi’ndeki neo-klâsik üsluptaki vapur iskelelerini yapmıştır. Beşiktaş, üsküdar ve Kuzguncuk İskeleleri Ali Talat Bey’in projelerine göre yapılmıştır. Ali Talat Bey, Mimar Kemalettin bey ile birlikte Fennî Mimari isimli bir eser kaleme almış, ayrıca “İnşaat ve İmalatta İşçilik” ismi altında dört ciltlik bir diğerini daha yazmıştır. Ölümünden sonra yayınlanan Sanayii İnşaiye ve Mimariye’de doğramacılık, marangozluk, silicilik gibi bir eseri daha bulunmaktadır.

551 - OSMANLI MİMAR ŞECERESİ Bağdat’ta Haydar mimar sülalesinin el Seyyid el Hac Mustafa. [1] yaprak 54x26,5 cm. [1] yaprak 17,5x17,5 cm. [1] yaprak 61x42 cm. [1] yaprak 24x29 cm. TL 3.000 (€ 938)

Bağdat’ta bir mimar sülalesine ait şecere ve şecerenin doğruluğunu onaylayan tutanak ve dilekçeler. No. 551

195

TÜRK PLASTİK SANATLARI f 552 - AKSEL, MALİK Sanat ve Folklor. İstanbul: Devlet Milli Eğitim Bakanlığı, Millì Eğitim Basımevi, 1971. Birinci baskı. v, 378, [6]s. 19,5x13,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

yansıtmıştır. Şevket Dağ’ın teşvikiyle resme yönelen Aksel, CHP’nin düzenlediği yurt gezileri programına katılmış ve Anadolu’nun çeşitli yörelerinde resim yapmıştır. Resim çalışmalarının yanısıra halkbilim ve halk resmi konularında da araştırmalar yapmış, sanatın teori ve eleştiri yönüyle ilgilenmiştir. Yukarıdaki eserinde, 1941 yılında Ankara’da Üçüncü Devlet Resim ve Heykel Sergisine katılan ressamları anlatmakta ve sanatçıların sergi öncesi ve sonrası içinde bulundukları ruh hallerini ustalıkla yansıtmaktadır.

Malik Aksel’in 1933’ten beri çeşitli dergi ve gazetelerde çıkan yazılarından bir derleme olan kitap üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sanatçının sanat hayatımızdaki değişimleri ele alan incelemeleri yer almaktadır. İkinci bölümde folklor ve geçmiş günler işlenmiştir. Üçüncü bölümse çeşitli ressam ve 554 - ARSLAN, YÜKSEL sanatçıların düşüncelerine ayrılmıştır.

No. 552

[SERGİ KATALOĞU] 7 Mart-5 Nisan 2002. Dirimart Sanat Galerisi. İstanbul: Dirimart Sanat Galerisi, 2002. 553 - AKSEL, MALİK Sanat hayatı. Resim sergisinde otuz gün. 38 s. 29 x 21 cm. Yayıncısının karton cildinde. Ankara,: Alâeddin Kıral Basımevi, 1943 1 baskı. 147, [1] s., m.i. resimler, TL 50 (€ 16) 25 x 17 cm. Yeni bez cildinde. 555 - ATAÖV, TÜRKKAYA TL 75 (€ 23) Turkish painter Fikret Moualla Türk halk resmi üzerine araştırmala- İstanbul: Dost Yayınları, Şahinler rıyla ün kazanmış olan ressam Malik Matbaası, 1992. 88s. metin içerisinde bir Aksel tarafından yazılmış olan kitap- çok resim ile birlikte. 22x23cm. Yayıncısının karton cildinde. ta, 1941 yılında Ankara’da Üçüncü TL 20 (€ 6) Devlet Resim Sergisi adıyla açılan

bir resim sergisine katılan ressamlar anlatılmakta ve sanatçıların sergi öncesi ve sonrası içinde bulundukları 556 - BOPPE, A[UGUSTE] Les Peintres du Bosphore au dixruh hali ustalıkla yansıtılmaktadır.

No. 553

Ressam Malik Aksel (1903 - 1987) yöresel konulardan yola çıkarak yerel renkleri ve folklorik özellikleri izlenimci bir yaklaşımla

huitième siècle. Paris: Librairie Hachette et Cie., 1911. 1. basım. vii, 231, [1] s., 19 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

No. 555 No. 554

196

TÜRK PLASTİK SANATLARI

Türkiye’yi resmeden 18. yüzyıl oryantalist ressamları ile ilgili en önemli kaynak

XVIII. yüzyılda Türkler Avrupa’yı yalnızca siyasette değil, edebiyat ve sanat alanlarında da etkilemişlerdir. Pekçok ressam hiç görmedikleri Türkiye’den insan ve mekân manzaraları çizip “Türklerin ressamı” sıfatı ile tanınmışlardır. A. Boppe yukarıdaki çalışmasında XVIII. yy.da Türkiye’yi ziyaret etmiş ressamları eserleri ile ele almakta; “Türklerin ressamları” başlığı altında da bu ülkeye hiç gelmemiş ama resmetmiş olanları tanıtmaktadır. Kitabının sonundaki “XVIII. yy.da Fransız ve yabancı ressamlar tarafından Türkiye’de yapılmış tablo ve desenler kataloğu denemesi” adlı kısımda Armand-Charles Caraffe, Comidas de Carbognana, L.-F. Cassas, Castellan, Choiseul-Gouffier, A. de Favray, Fauvel, Baron de Gudenus, Hilair, Hunglinger von Yngue, Jean-Etienne Liotard, Luciari, Manzoni, L. Mayer, Melling, G. Mercati, M. F Préaulx [Préault], W. Reveley, F. Rivière, François-Marie Rosset, Joseph-Ernest Schmidt, J. Semler, Serguiew, F. Smith, F. Tonioli, Baron de Tott ve Van Mour’un eserlerindeki levhalar adlarıyla verilmiş, tasvir edilmiş, çoğunun hakkakları da belirtilmiştir. Gravür koleksiyoncuları için vazgeçilemeyecek bir kaynak.

Nakşiye kolleksiyonlarından, askerî ve umumî salnamelerden, birçok yayından ve ressamların evlerindeki özel arşivlerden yararlanmıştır.

558 - FOTOĞRAF - SERGİ AÇILIŞI 3 adet sergi açılışı fotoğrafı. Hikmet Onat, Necdet Kalay ve diğer leri... TL 120 (€ 38) 559 - GÜREL, HAŞİM NUR “Resimler II” 1997 - 1998. İstanbul: Sevimce Sanat Galerisi, 1998. 64 s. metin içi tamamı resim. 20 x 14 cm. Haşim Nur Gürel tarafından Ertan Mestçi’ye “Ertan Mestçi saygı ve sevgilerimle. 23 11.1998” tarihli ve imzalı nüsha. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 556

Kitapta Filiz Özdem’in Haşim Nur Gürel ile 1998 Nisanında yaptığı bir röportajın türkçe ve ingilizce yazımı mevcuttur. Sanatçı tarafından imzalı ve ithaflı

560 - HAMİT KINAYTÜRK ARŞİVİNDEN MUHTELİF SANATÇI VE SERGİ 557 - BOYAR, S[ELİM] PERTEV FOTOĞRAFLARI (İstanbul 1897 - İstanbul 1981) Muhtelif boyutlarda 18 adet siyah Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye beyaz fotoğraf. Cumhuriyeti devirlerinde Türk ressamla- TL 190 (€ 59) rı. hayatları ve eserleri. Ankara: Jandarma Basımevi, 1948. vii, 255 s. ve metin dışında [45] levha (resim), m.i. resimler. 23 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 557

Resim öğretmeni Pertev Boyar’ın, bütün Türk Ressamlarının hayatlarını ve eserlerini içeren, ressamların eserlerinden örneklerle zenginleştirilmiş bir başvuru kitabıdır. Türkiye’de resmin başlangıcı ve dünyadaki resim akımları hakkında da bilgiler veren eser, 256 ressamı kapsamaktadır. Ressam Sami Yetik’in çıkarmayı hedeflediği iki ciltlik eserinin, ölümü dolayısıyla ancakilk cildi yayınlanabilince, Pertev Boyar, O’nun başladığı bu işi tamamlamayı üzerine almıştır. Bunun içn Mir’at-ı Mühendishane ve Mir’at-ı Harbiye ve Elvahı No. 559

197

No. 558

e TÜRK PLASTİK SANATLARI

No. 560

No. 562

No. 561

No. 563

Güzel Sanatlar Akademisi hocaları, Aliye Berger Sergisi, Elif Naci gibi sanatçıların çeşitli mekanlarda teşhis edilebildiği fotoğraflar 561 - ÖZŞEN, FERİT Heykel Sanatında Ritm ve Çağdaş Uygulamaların getirdiği boyutlar

562 - İPŞİROĞLU M[AZHAR] Ş[EVKET] - S[ABAHATTİN] EYÜBOĞLU Fatih albumuna bir bakış. Sur l’album du Conquerant. İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi, xxi, 153 s. Metin içinde çok sayıda fotoğraf. 23.5 x 17,5 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 85 (€ 27)

ma. İki ustanın elinden çıkmış, Türkçe ve Fransızca olarak hazırlanmış önemli bir eser.

563 - İSLİMYELİ, BALKAN NACİ Katalog Aksanat, 1994. 31s. 29x23cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

Yayın yeri yok: 1976. [14] s.+ 63 yaprak+70 yaprak fotoğraf ve cizim 23x30cm. Yeni bez cildinde. Topkapı Sarayı Müzesi’ndeki Fatih Albümünü 564 - İSLİMYELİ, NÜZHET Asker Ressamlar ve Ekoller. TL 250 (€ 78) tanıtan ve bunu yaparken, Fatih dönemin Yeterlik Tezi kültür ve sanat ortamını irdeleyen bir çalışAnkara: Asker Ressamlar Sanat Derneği, 198

TÜRK PLASTİK SANATLARI

1965. 156 s., [10] s. yayıncı ilânı, baştan sona resimli, 23.5 x 16.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) Nüzhet İslimyeli (Mudanya 1913), Işıklar Askerî Lisesi’nde ve Harbiye’de okumuş, Mehmet Ali Laga ve Celal Esat Arseven’den ders almış, Çallı’nın atölyesine devam etmiştir. 1960 yılında albay rütbesiyle emekli olduktan sonra Asker Ressamlar Sanat Derneği’ne girmiş, Ankara Sanat Dergisini kurarak sanat yazıları yazmıştır. Yukarıdaki eser, özellikle erken dönem Türk resminde özel bir yer işgal eden asker kökenli ressamların tanıtıldıkları bir başvuru kaynağıdır. Eserde 128 ressam, biyografileri ve eserleri ile, bazılarından örnekler verilerek tanıtılmaktadır. Ayrıca belli başlı resim ekollerine kısaca değinilmiş ve sanat üzerine birtakım özdeyişlere yer verilmiştir.

1942’deki 4. ve 1957’deki 18. DRHS’de birincilik ödülleri kazanmıştır. 1971’de gittiği Fransa’da 1983’e kadar yaşamıştır. 1983’te Akademinin 100. kuruluş nedeniyle Osman Hamdi onur ödülü’nü almıştır. Zeki Faik İzer’in 1930’lu yıllarda çıplak konulu resimlerle figür deformasyonuna dayalı biçim analizleri düzeyindebaşlattığı sanat çalışmaları 1950 ve sonrasında non-figüratif bir yönde, soyut verilere bağlı olarak gelişmiştir. Resimden halı düzenlemelerine kadar uzanan bu etkinlik, çizgi, renk ve leke bağlamında kararlı bir kişisel biçim izler. Yukarıdaki eser, sanatçının Aralık 1986’da Ankara Artisan Sanat Galerisi’ndeki sergisi dolayısıyla 500 adet basılmış olup numaralanmıştır

566 - LA PEINTURE EN TURQUIE [SERGİ KATALOĞU] Le choix des collectionneurs. 13 Mai 1983 Exposition organisée a l’Ambassade de France au 565 - İZER, ZEKİ FAİK bénéfice de S.O.S. villages d’enfants. (İstanbul 1905 - İstanbul 1988) Ankara: Meteksan, 1983. 88 s. 24 x 17 cm. Dans ve desen. Yayıncısının karton cildinde. Ankara: Artisan, Meteksan, 1986. [6], 30 TL 50 (€ 16) s., 42 x 34 cm. 500 sınırlı basının 370 numaralısı. Fransa Konsolosluğunda Türk Yayıncısının karton cildinde. koleksiyoncuların koleksiyonlarınTL 350 (€ 109) dan yapılan bir seçki ile hazırlanan Zeki Faik İzer (1905 - 1988) Çallı’nın talebesi olmuş, Paris’te sanat öğrenimini pekiştirmiş ve 1933 yılında “D” Grubu’nu kurmuş olan tanınmış ressam ve fotoğrafçıdır. Bu gruba daha sonra Nurullah Berk, Cemal Tollu, Abidin Dino, Elif Naci ve Zühtü Miridoğlu da katılmış ve 1947 yılına dek grup sergileri açmışlardır. İzer ilk kişisel sergisini 1945’te açmış ve aynı yıl Çanakçı ödülünü almıştır.

No. 564

“Türk Resmi Sergisi”

567 - MUHTELİF SERGİ DAVETİYELERİ VE KATALOGLARI Devrim Erbil, Turan Erol, Adnan Çoker, Cevat Dereli, Sabri Berkel, Zeki Faik İzer vs.

No. 565

No. 567

199

No. 566

e TÜRK PLASTİK SANATLARI

36 adet. Muhtelif boyutlarda davetiye ve kataloglar. Orijinal hali ile. TL 720 (€ 225)

1960 lı yıllardan 1980 li yıllara uzanan bir zaman diliminde düzenlenmiş olan sergilerle ilgili olarak basılmış ve Hikmet Onat, Fethi Arda, Nüzhet İslimyeli, Ertuğrul Oğuz Fırat gibi ünlü sanatçıların da bulunduğu bir davetiye ve broşür koleksiyonu.

No. 568

No. 569

No. 570

568 - OYGAR, İ[SMAİL] H[AKKI] Seramik sergisi Aralık 15 - 30 1964. Ankara Fransız kültür merkezi [Sergi kataloğu] Ankara: Fransız Kültür Merkezi, 1964. 42 sayfa, s/b resimli, Türkçe / fransızca / ingilizce, 20 x 14 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

570 - TANSUĞ, SEZER Örneklerle Türk resim ve heykel sanatı İstanbul: Reyo Basımevi, 1979. [76]s. 27x19,5cm. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6) 571 - TAYLAN, ORHAN Desenler / Drawings. İstanbul: 1981.. 24 s., resimli. 18 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8) 572 - TOLLU, CEMAL Şeker Ahmet Paşa. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı, 1967. 8 s., m.d. [8] levha s/b ve renkli resim. 33x24 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Şeker Ahmet Paşa hakkında temel eser

Önemli ressamlarımızdan Cemal Tollu’nun, Şeker Ahmet Paşa konulu bu monografik 569 - SERGİ KATALOĞU çalışması beş bin adet basılmıştır. Eserinde Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nden Güzel Şeker Ahmet Paşa’nın hayat öyküsü ve sanat anlayışının yanısıra önemli çalışmalarına da Sanatlar Birliğin’e 1909-1991 İstanbul: Alarko Eğitim Kültür Vakfı, Alaş yer veren Tollu, ünlü ressam için “Nesli içinde Matbaası, 1991. 129, [3] s. 27x24,5cm. zamanın sanat anlayışına göre bir varlık göstermek az bir şey değildir. Meşrutiyet Yayıncısının şömizli karton cildinde devrinde yetişen ve aşırı fırça darbelerine TL 50 (€ 16) meftun bir neslin insafsızca tenkit ettikleri Şeker Ahmet Paşa’ya bu açıdan bakılacak Türkiye güzel sanatlar tarihinden olursa Türk sanatı içindeki yeri büyüktür” bir kesit demektedir.

No. 571

200

No. 572

TÜRK PLASTİK SANATLARI

573 - TURAN, SELİM [SERGİ KATALOĞU] Nisan 1992. Tuğray Sanat Galerisi. İstanbul: Tuğray Sanat Galerisi, 1992. 73 s. 27 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 574 - TURAN, SELİM [SERGİ KATALOĞU] Ocak 1996.Yapı Kredi Kültür Merkezi. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Merkezi, 1996. 71 s. 33 x 29 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

575 - TURANİ, ADNAN (İstanbul 1925 - ) Türkiye İş Bankası koleksiyonundan örneklerle batı anlayışına dönük türk resim sanatı = Towards Turkish art. İngilizceye çeviren: Christine Kuruç. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Doğuş Matbaacılık, 1977. xxxii, [3], s. metin, 150 renkli levha resim. 30x23 cm. Türkçe ve İngilizce. Yayıncısının karton cildinde. TL 85 (€ 27)

yararlanılması ve bu alandaki eğitim ve öğretimde değerlendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır.”

576 - TUTANT, CELAL Mektuplar ve şahsi notlar. TL 200 (€ 63) 577 - TÜRKISCHE KUNST HEUTE [SERGİ KATALOĞU] Paris, Bruxelles, Berlin, Vienne, Rome. Metin: Suut Kemal Yetkin, Nurullah Berk. İstanbul: Güzel Sanatlar Matbaası, c. 1963. [66] s., s/b resimli. 18x18 cm. Almanca metin. Yayıncısının orijinal karton kapağında. TL 50 (€ 16)

No. 573

Çağdaş Türk sanatı Avrupa sahnesinde... Paris, Brüksel, Berlin, Viyana ve, Roma’daki Türk Sanatı sergileri

19. yy. sonrası Türk resim sanatı üzerine bir inceleme

“Bu yapıt, batı anlayışına dönük Türk resim sanatı ile ilgili, önemli örnekleri bir araya toplayan Türkiye İş Bankası Koleksiyonu’ndan

No. 574

No. 577

No. 576

201

No. 575

e TÜRK PLASTİK SANATLARI

No. 579

578 - ÜNVER, A. [AHMET] SÜHEYL Ressam Akil Muhtar Özden. 1877 1949. İstanbul: İ.Ü. Tıp Tarihi Enstitüsü, 1952. 13, [1] s. ve [8] levha fotoğraf. 24 x 17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 70 (€ 22)

Doktorluğu kadar ressamlığı ile de 579 - YAPI VE KREDİ BANKASI tanınan Akil Muhtar Özden’i ölüSERGİLERİ münden 3 yıl sonra anmak amacıyla [1964 - 1981 sergi katalogları.] 39 adet hazırlanan bir kitap TL 550 (€ 172)

Yapı Kredi Bankası’nın “Kültür ve Sanat Hizmetlerinden” başlığı altında yapılmış olan ve çpğu geleneksel sanatlarla ilgili 39 adet sergi broşürü. Türk sergicilik tarihinin erken ve ilginç dönemlerinden belgeler. 580 - ZEREN, ZEKİ Latince-Türkçe-Osmanlıca, Anatomi sözlüğü ve Türk anatomi terimleri İstanbul: Hüsnütabiat Basımevi, 1946. 285, [3] s. 17x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 578

No. 580

202

SANAT VE KOLEKSİYON BAŞVURU KİTAPLARI f

581 - HİSSELİ HARİKALAR KUMPANYASI, MERAKLILARINDAN SIRADIŞI OBJELER, VARIETY SHOW, CURİOUSİTİES FROM COLLECTORS [Sergi Kataloğu] Editör: Ömer Faruk Şerifoğlu, Proje Koordinatörü: Şennur Şentürk İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, Promat, 2002. 151, [1] s. metin içerisinde bir çok resim ile birlikte 29x23cm. Yayıncısının şömizli karton cildinde TL 30 (€ 9)

Nesnelerin dünyası, koleksiyon ve koleksiyoncuya dair fikirler... 582 - WARE, GEORGE W. German and Austian porcelain Frankfurt: Lothar Woeller Press, Lothar Woeller, 1959. 244 s. 25x19 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 110 (€ 34)

Alman ve Avusturya porselenleri 583 - PAPAGEORGIOU, ATHANASİUS Icons of Cyprus Genava: Negal, 1969. 131, [1] s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 34 x 25,5cm.

Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 140 (€ 44)

Kıbrıs ikonaları 584 - CHAFFERS, WILLIAM The collector’s handbook to keramics of the renaissance and modern periods; selected from his larger work, entitled “The Keramic Gallery” with 350 illustrations London: Reeves & Turner, XCMXI [1911]. xxi, 316 s. ve m.d. [16] s. ilan. (metin içinde 349 numaralı resimli) 19,5 x 13 cm. Yayıncısının dekoratif desenli bez cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 581

Seramik koleksiyoncularının temel başvuru kaynaklarından biri. 585 - MACLER, FREDERIC Trois conférences sur l’Armenie faites a la fondation Carol I a Bucarest (Roumanie) Paris: Paul Geuthner, 1929. 290, [2] s. ve ix levha 19 x 12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 150 (€ 47)

Ermeni minyatür sanatı

Yazar Ermeni filolojisi ve tarihi ile ilgili çalışmaları için yaptığı seyahatler esnasında Ermeni minyatür sanatı ile tanışır. Meliten ve No. 582

No. 585

No. 584

203

No. 583

e SANAT VE KOLEKSİYON BAŞVURU KİTAPLARI

Van okulu minyatürlere özel önem atfeden Macler, dünyanın belli başlı kütüphanelerinde ve Ermeni kiliselerinde bulunan yazmaları tarar. Bunları İsa’nı hayatı, dinsel bezemeler ve ciltler olarak tasnif ederek yayımlar.

589 - CHEWON, KIM Korean Arts Ceramics, Volume 2 Great Britain: The Ministry of Foreign Affairs, 1961. 222s. 30x21,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

586 - BACCI, MINA European porcelain Yayın yeri yok: Paul Hamlyn, 1969. 157s. 19x14cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Kore seramik sanatı

Avrupa porselenleri

No. 586

587 - TAIT, HUGH Porcelain London: Spring Books, Svoboda, Prague, 1966. 42, [1] s. 48 levha. 27,5x24cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 50 (€ 16) 588 - PALMER, J.P. Jade Prague: Spring Books, 1968. 44, [50]s. 27x24 Yayıncısının bez cildinde. TL 60 (€ 19)

Binlerce yıldır mücevherat ve küçük heykel yapımında kullanılan sert, kıymetli taş olan yeşim taşının kitabı.

590 - POCHE, EMANUEL Böhmisches Porzellan Prag: Artia, 1956. 273, [3]s. 30,5x23cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 120 (€ 38)

Ünlü Çek porselen markası 591 - ZIMMERMANN, ERNST Meissner Porzellan Leipzig: 1926. xv, 369, [3]s. 61 Levha 25x19cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 120 (€ 38)

Dünyaca ünlü Meissen porseleni

Meissen porseleni, (Dresden porseleni ya da Saksonya porseleni olarak da bilinir), 1710’dan beri Saksonya’da, Dresden yakınlarındaki Meissen fabrikasında üretilmekte olan sert hamurlu Alman porselenidir. Meissen porseleni, Avrupa’da yapılan ilk başarılı sert hamurlu porselendi ve yaklaşık 1756’ya değin Avrupa porselenlerinin en önde geleni oldu. Bu tarihten sonra üstünlük Fransız Sèvres porselenine geçti.

No. 587

No. 588

No. 589

204

No. 590

SANAT VE KOLEKSİYON BAŞVURU KİTAPLARI

No. 593

No. 591

No. 592

592 - NOVASCONI, ARMANDO VE DİĞERLERİ La Ceramica Lodigiana Milano: Görlich, 1964. 314 s. 34x24cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 120 (€ 38)

593 - BÖTTGER, J.F. Meissen, la decouverte de la porcelaine europeenne en saxe Paris: Pygmalion, 1984. 371, [1] s. 27,5x24,5cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 120 (€ 38)

15. yy.dan itibaren sanatkar seramikçilerin yetiştiği bir merkez olan İtalya’nın Lodi şehrinin seramikleri

No. 594

Meissen porseleni üzerine

205

594 - DEN KONGELIGE Porcelainsfabrik Kobenhavn Yayın yeri yok: 216 levha. 28x33cm. Döneminin bez cildinde. TL 300 (€ 94)

Danimarka porselenleri: Kopenhag’daki kraliyet porselen fabrikasının ürün kataloğu.

e TÜRK VE İSLAM SANATLARI f 595 - ÇULPAN, CEVDET Türk - İslâm tahta oymacılık san‘atından Selçuk deri bir Kur’an rahlesi. İstanbul: İsmail Akgün matbaası, 1962.. Kapak ve 1 katlanmış sayfa 24 x 17 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. TL 20 (€ 6)

599 - KÜHNEL, ERNST Die Arabeske. Sinn und Wandlung eines Ornaments Wiesbaden: 1949. Yayıncısının şömizli karton cildinde TL 50 (€ 16)

Anlamı ve çeşitli dönüşümleri ile Rahleler hakkında önemli bir rehber. oryantal dekorasyonun temel tasarımlarından arabesk tasarımı 596 - TAYANÇ, MUİN MEMDUH Fatih ve güzel sanatlar. İstanbul: Kemal Matbaası, 1953. 10 s., [6] resim, 24 x 16.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) No. 595

600 - SANAT TARİHİNDE DOĞUDAN BATIYA Ünsal Yücel anısına sempozyum bildirileri (1987, Istanbul) İstanbul: Sandoz Kültür Yayınları, Güzel Sanatlar Matbaası, 1989. 106 s. resimli 27,5x19 cm 597 - MUSEE D’ART ISLAMIQUE Yayıncısının karton cildinde. Quand les sciences parlent arabe, viii-xv TL 50 (€ 16) siecle ap. J.C./ ii-ix siecle H. Caire: 2003. 163 s., resimli, 29,5x23 cm. Yayıncısının karton cildinde. 601 - ARNOLD, THOMAS TL 30 (€ 9) W[ALKER] Bihzat and his paintings in the zafar namah ms. 598 - DİEZ, ERNST London: Bernard Quaritch Limited, 1930. Türk Sanatı - Başlangıcından günümüze 25 s. [2] levha 28x20 cm. kadar. Çeviren: Oktay Aslanapa. TL 50 (€ 16) İstanbul: İstanbul üniversitesi edebiyat Fakültesi, 1946. 322 s. İngiliz Oryantalist ve islam sanaYayıncısının karton cildinde. tı tarihçisi Thomas Arnold’un TL 50 (€ 16) Zafername resimleri incelemesi.

No. 596

No. 597

No. 598

206

No. 599

TÜRK VE İSLAM SANATLARI

602 - KERAMETLİ, CAN Türk ve doğu sanatları. Emevi-AbbasiSelçuklular dönemleri İstanbul: 1980. 227 s. 31x23 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

Türk sanatının tarihsel kaynakları üzerine 603 - BAYRAMOĞLU, FUAT Türk Cam Sanatı ve Beykoz işleri. İstanbul : İş Bankası Kültür Yayınları, 1974. 42 s., metin ve fotograflar, çizimler, 48 s. renkli fotograf. 24 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 70 (€ 22)

605 - ASLANAPA, OKTAY Osmanlılar devrinde Kütahya çinileri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, Üçler Basımevi, 1949. viii, [1], 118, [2] s., m.d. [2] renkli levha, m.i. 107 resim, 24 x 17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Kütahya çinileri üzerine bir başvuru kibabı

Anadolu’nun İznik’le birlikte en önemli çini üretim merkezi olan Kütahya’nın çinileri üzerine yapılan ilk yerli araştırmadır. Kütahya çinileri, 15. yüzyıldan başlayan bir tarihî süreç içinde, tarihsel, teknik, estetik ve kültürel koşullar çerçevesinde örnekler ve belgelere dayanılarak incelenmekte, İznik çinileriyle karşılaştırılmaktadır.

No. 600

Eski bir Türk sanatı olarak “Beykoz” cam işçiliğinin tanıtıldığı kitap, Türk camcılık tarihiyle ilgili pek çok kaynaktan toplanan bilgileri biraraya getiriyor ve görsel destekle sunuyor. Konusunda bir kaynak kitap olma niteliğinde.

604 - İNAL, GÜNER Başlangıcından 14. yüzyıla kadar Türkİslam tasvir sanatı Yayın yeri yok: 1978. 200, 164 s. resimli 32x21 Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28) Doktora tezi

No. 601

No. 602

No. 605

No. 604

207

No. 603

e TÜRK VE İSLAM SANATLARI

606 - BÜNGÜL, NUREDDİN RÜŞTÜ Eski Eserler Ansiklopedisi. İstanbul: Çituri Biraderler, 1939. 269, [1] s., m.d. [1] levha, m.i. birçok fotoğraf, resim ve çizim, 28 x 20 cm. Yeni bez cildinde. TL 125 (€ 39)

Antika ve sanat eserleri meraklılarının başvuru kaynaklarından biri

No. 606

No. 607

No. 608

Nureddin Rüştü Büngül (1882 - 1951) uzun yıllar gazetecilik yapmış, ikinci Meşrutiyet’in ilânından sonra ünlü “Cadaloz” adlı mizah gazetesini çıkarmış, daha sonra antikacılık yapmış ve eski eser uzmanı olarak gerçek bir şöhret kazanmıştır. 1930’lu yıllar, bugün antika piyasalarında fiyat rekorları kıran Selçuklu - Osmanlı sanat eserlerinin müşteri bulamayıp ziyan olduğu ya da ucuz fiyatlarla yurt dışına satıldığı bir dönemdir. N. R. Büngül, bu durum karşısında tek çıkar yolun, halkı eski eserler konusunda aydınlatmak olduğunu düşünerek bu eserini meydana getirmiştir. Yazar önsözde eserini şöyle tanıtıyor: “...bu aşk ile çalışarak tam döryüz kardar san’at eseri buldum... iyisini ve kötüsünü, kıymetlisini ve kıymetsizini ayırdım; geçer akçe ile kıymet takdirine çalıştım; An’anemize, tarihimize, edebiyatımıza geçen bu eserleri müessirlerile bildirmeye özendim. Bir eserin adını, cinsini, nevini, kenmiyet ve keyfiyetini, yapılış tarihini, yapanı ve üstadını ve sanat derecesini ve hatta mümkün olduğu kadar yapılışındaki maksadı anlatmaya çalıştım, resimlerini koydum ve hatta bu eserlerin alınıp satıldığı Eski Bedesteni ve Kapalıçarşı’yı da an’aneleriyle beraber yazdım. Eserimi seve seve okutabilmek emeliyle zemin ve zamana uygun beyitler, hikayeler de karıştırdım... küçük bir ansiklopedi meydana geldi.” Alfabetik olarak hazırlanmış olan bu başvuru kitabı, Osmanlı - Türk antika eserleri için hazırlanmış ilk derli toplu çalışmadır. Tanıtılan eserlerin çoğunun 1939 yılının rayicine göre fiyatlandırılmış olması, eserin diğer ilgi çekici yönünü oluşturmaktadır.

Mevleviler resim sanatını hoşgörü ile kabul etmişler, vahdet-i vücud’a resim, müzik ve şiirle gitmek yolunu bulmuşlar, dolayısıyla bulundukları yerlerde bir sanat çevresi oluşturmuşlar, böylelikle içlerinden birçok hattat, müzisyen, mimar, şair ve ressam çıkarmışlardır. Mevlanâ’nın 700. Doğum Yıldönümü dolayısıyla yayınlanan bu eserde, XIII. yüzyıldan itibaren, Selçuklu ve Osmanlı devirlerinde faaliyet gösteren mevlevî ressamlar, dünyadaki belli başlı koleksiyonlarda bulunan Mevlanâ resimleri, Avrupa resminde mevlevîler ele alınarak Rembrand, Van Moor, Brindisi, Zonaro gibi ünlü ressamların yaptığı mevlevî konulu tablo ve gravürler tanıtılır. Eser konuyla ilgili yegâne kaynaktır.

608 - ARSEVEN, CELAL ESAT Les arts decoratifs Turcs. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, tarihsiz.. 360, [4] s. m.i. 717 resim, çizim ve plan, m.d. 2’si katlanan 34 renkli levha. 34x25 cm. Yazarından “Sevgili kardeşim Bülend’e sevgilerimle 25.x.1953” ibaresiyle imzalı ve ithaflıdır. Döneminin sırtı deri, kapakları kağıt orijinal cildinde. TL 200 (€ 63)

Türk dekoratif sanatlarının prestij kitabı

Sadrazam Müşir Ahmed Paşa’nın oğlu olan Celal Esat Arseven, Kalem dergisinde yazarlık, Güzel Sanatlar Akademisi’nde profesörlük, Darülbedâyi müdürlüğü, milletvekilliği ve belediye başkanlığı yapmıştır. Aynı zamanda iyi bir ressam olan Arseven, Osmanlı resim sanatını inceleyen ilk sanat tarihi araştırmacılarından biridir. Yazarın bu eserinin konusu, tekstil, mimarî, metal ve taş işçiliği, çinicilik, cam ve vitray, hat ve cilt, halı, ahşap oymacılığı gibi alanlarda Türk zevkinin ve yaratıcılığının ulaştığı sentezlerdir. Eserde tüm bu yaratımlar, sistematik ve tarihî süreç içinde bilimsel olarak ele alınır. Bu alanlarda uygulanan dekoratif formlar tek tek çizimlerle ve tarih içindeki değişimleriyle anlatılır. Kullanılan araçlar, malzemeler ve yapım 607 - UZLUK, ŞAHABETTİN teknikleri açıklanır. Özetle eser, Türk dekoratif Mevlevilikte resim, resimde mevleviler. sanatlarını bilimsel esaslarla tanıtan en Ankara: [Türkiye İş Bankası Kültür derli toplu çalışmadır. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları], Türk Tarih Kurumu Basımevi, tarafından tanıtım amacı ile az sayıda 1957. 165, [113]s. 22x16cm. bastırılmış ve çoğu yurtdışındaki temsilcilikleYeni bez cildinde. rimize yollanmış olduğundan, nadir bulunur. TL 140 (€ 44) Yüzlerce renkli, siyah-beyaz resim ve şekil ile zenginleştirilmiş olup, konu ile ilgili amatör ve Türk resminin çok ilginç bir kesiti profesyonellerin başvuru kitabıdır.

208

TÜRK VE İSLAM SANATLARI

609 - ARSEVEN, CELAL ESAD L’Art Turc depuis son origine jusqu’a nos jours. İstanbul: Publication de la Direction Générale de la Presse - Ministère de l’Intérieur, Devlet Basımevi, 1939. 305 s., m.i. 503 resim, çizim ve plan, md. 1’i çift sayfa 18 renkli levha, 34 x 25 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 200 (€ 63)

Tüm yönleriyle Türk sanatının evrimi

Sanat tarihçileri Türk sanatını, genellikle İslâm sanatının bir ekolü olarak ele alırlar. Bunun nedeni Avrupa’nın, Orta-Asya, İran, Mısır ve Müslüman Suriye yapıtlarının çoğunda yaklaşık aynı mimarî ve süsleme unsurlarını görmesiydi. Ancak, aralarında benzerlikler göstermelerine rağmen, İslâm ülkelerinin sanatlarının kendilerine özgü farklılıkları da olmuştur. Orta-Asya’da doğan Türk Sanatı, çağlar boyunca aynı sanat duygusundan gelen belirgin bir karakteri korumuştur. Ancak sürekli değişen şartların, ortamın ve yaşam tarzının etkisiyle bu sanat, diğer sanatların da etkisinde kalmış ve yüzyıllar boyunca ülkelere göre farklılıklar göstermiştir. Düşüncelerini kısaca yukarıda özetlediğimiz sanat tarihi araştırmacısı, ressam ve akademisyen Arseven, eserinde Orta-Asya ve Anadolu’daki Türk Sanatını ilk çağlardan başlayarak, İslamiyet’ten önce ve İslamiyet’ten sonra olmak üzere zaman dilimlerine göre üç bölümde incelemiştir. Yazar İslâmiyet sonrası dönemi de Selçuklular ve Osmanlılar dönemi Türk sanatları olarak iki bölümde ele almıştır

minde küçük kap olup, Osmanlı cam ve çini sanatının seçkin örneklerini verdiği bir uğraşı alanı olmuştur 612 - ÖZ, TAHSİN Turkish ceramics. [İstanbul]: Turkish Press Broadcasting And Tourist Department, [1953]. xiii, [3], 49, [3] s., metin dışında 75 levhada 144 resim (85’i renkli, [3]’ü katlanan), 35 x 25 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Türk çiniciliğinin prestij kitabı

Tahsin Öz, güzel sanatlar ve müzecilik ihtisası ve eserleri ile tanınmış fikir adamlarımızdandır. İstanbul’da doğmuş, hukuk eğitimi almıştır. Türk ve İslâm eserleri üzerine çalış- No. 609 mış, Topkapı Sarayı müzeye dönüştürülünce, 1928’de müze müdürlüğüne getirilmiştir. Uzun yıllar Türk çiniciliği üzerine tek kaynak olan yukarıdaki eser, 20 yıllık bir çalışma ve araştırma ürünüdür. Renkli resimlerin Süheyl Ünver, Mihriban Sözeri ve talebeleri tarafından hazırlanmış olması bakımından ayrı bir önem taşır. Kitapta Türk çiniciliği iki ana başlık altında incelenmiştir: Selçuklu döneminin çinili binaları ve Osmanlı döneminden kalma eserler. Türk çömlekçiliğinin de ele alındığı eser, her döneme ait yapıları, resimleri ve açıklamaları ile tanıtan değerli bir başvuru kitabıdır.

No. 610

610 - SANAT TARİHİ YILLIĞI İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Enstitüsü, Baha Matbaası, 1964-1988. No: 1-13 sayı. (12. sayı eksik.) Yayıncısının karton cildinde. TL 250 (€ 78) 611 - GÜLABDAN BÜYÜLÜ ÇEŞME Neslihan ve Ahmet Keskiner Koleksiyonu İstanbul: Alif art, 2006. 199 s. 27x22 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Gülabdan, gül suyu serpmek için kullanılan, ağzı emzikli, armut biçiNo. 612

209

No. 611

e TÜRK VE İSLAM SANATLARI

613 - TÜRK CİLT SANATI SERGİSİ (25 Kasım - 1 Aralık 1968) Süleymaniye Kütüphanesi koleksiyonlarından seçilmiş yazma eserler Ankara: M.E.B Kütüphaneler Genel Yayınları, 1968. 40s. 23x16cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

zervarakçılık, rıhçılık, kalemkeşlik ve mürekkepçilik. 6- Türk kültür ve medeniyetinin bir buluşu olan matbaacılığın tarihçesi. 7- Türkiye’ye matbaanın geç girişinin sosyalpsikolojik sebepleri. 8- Eski devrin kitapçıları sahhaflar.

616 - VAN REGEMORTER, BERTHE Some oriental bindings in the Chester Beatty Library. 614 - TÜRK CİLT SANATI Dublin : Hodges Figgis & Co Ltd., 1961. Ankara: Milli Kütüphane Yayınları, 29 s., 71 levhada renkli ve s/b resimlerle. Ayyıldız Matbaası, 1968. [6] s. 18x17cm. 31 x 23 cm. Yayıncısının karton cildinde. Yayıncısının bez cildinde. TL 20 (€ 6) TL 100 (€ 31)

No. 613

615 - BİNARK, İSMET Eski kitapçılık sanatlarımız. Ankara: Kazan Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yayınları, 1975. xiv, 162 s., m.i. çok sayıda resim. 24x16,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

İslam el yazmaları ile ünlü İrlanda’daki Chester Beatty Library’de bulunan bazı doğu ciltleri üzerine...

617 - ERDMANN, KURT Der Türkische Teppich des 15. Jahrhunderts. 15. Asır Türk Halısı. Kitap sanatımız hakkında yazarın- İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi, Maarif dan imzalı nadir bir eser Basımevi, tarihsiz. xii, 134 s. (83 - 134 Günümüz Türk arşiv ve kütüphaneciliğinin Türkçe). Fotoğraflı. 24 x 17 cm. önemli isimlerinden İsmet Binark’ın hazırYayıncısının şömizli orijinal bez cildinde. ladığı kitap, Türk kitap sanatını şu başlıklar altında ele alıyor: 1- Türk kitapçılık tarihinde TL 65 (€ 20) No. 614

No. 615

cilt sanatı. 2- Türk kitapçılık tarihinde hat sanatı. 3- Türk kitapçılık tarihinde tezhip sanatı ve Fâtih devri tezhipleri. 4- Türklerde resim ve minyatür sanatı. 5- Kağıt aharcılığı, ebruculuk, kağıt makascılığı, kalemtraşçılık,

No. 616

210

Türk halıcılığı hakkında önemli bir çalışma Prof. Dr. Kurt Erdmann dünyaca ünlü bir İslam sanatları uzmanıdır. Bir süre İstanbul

No. 617

TÜRK VE İSLAM SANATLARI

Üniversitesinde görev yapmıştır. Anadolu Selçuklu dönemi kervansarayları konusunda ilk toplu çalışmayı gerçekleştiren Kurt Erdmann, yayınladığı çok sayıdaki makale ve kitap ile Türk halı sanatının düntaca tanınmasını sağlamıştır. Erdmann’ın bu eseri Türk halıcılığının özel bir dönemi olan 15. yüzyılı incelemektedir. 15. yüzyıl Türk halıcılığında bir duraklama ve tekdüzelik dönemi gibi görünse de, gerçekte 13 ve 16. yüzyıllar arasında bir köprü işlevi görmüştür. Yukarıdaki eser, Türk halıcılığının iki parlak dönemini birbirine bağlayan 15. yüzyılı ve Türk halıcılığındaki Avrupa ve İran etkileri ve bunun motiflere yansımaları üzerine yapılmış bilimsel bir araştırmadır.

618 - AYVERDİ, EKREM HAKKI Fâtih Devri Hattatları ve Hat Sanatı. İstanbul: İstanbul Fethi Derneği Neşriyatı, 1953. 56 s., metin içinde 32 resim, 24.5 x 17 cm. Yayıncısının şömizli karton cildinde. TL 50 (€ 16) Mimar, mühendis ve mimarlık tarihçisi E. H. Ayverdi, eserlerinde Türk mimarlık tarihi ve özellikle de Fatih dönemi mimarlığı üzerinde yoğunlaşmıştır. İstanbul, Bursa ve Edirne gibi önemli Osmanlı sehirlerindeki tarihî yapıların onarımını gerçekleştirmiş olan Ayverdi yukarıdaki çalışmasında uzmanlaştığı Fatih döneminin hat sanatını, hattatlarını ve eserlerini ele almıştır.

619 - MELEK CELAL [LAMPE] Reisülhattatin Kâmil Akdik.

No. 621

İstanbul: Kenan Basımevi ve Klişe Fabrikası, 1938. 15, [1] s., m. d. [31] levha, 24.5 x 16.5 cm. Karton kapaklı orijinal hali ile. TL 55 (€ 17) Hat sanatı meraklıları ve koleksiyoncuları için önemli bir kaynaktır.

620 - İNAL, İBNÜLEMİN MAHMUD KEMAL Son hattatlar. İstanbul: Maarif Vekaleti, 1955. 839 s., baştan sona resimli, 23.5x16.5 cm. Karton kapaklı orijinal hali ile. Yorgun. TL 200 (€ 63)

Türk hat sanatının temel kaynaklarından biri

No. 618

19. yüzyılda yaşamış olan toplam üçyüzotuzbir hattat, ürün vermiş oldukları yazı stillerinin başlıkları altında tanıtılmıştır. Eserde her bir hattatın fotoğraflı yaşam öyküsü ve yazdığı yazılardan önemli örneklerin tıpkıbasımları yer almaktadır. Türk hat sanatı için güvenilir ve iyi hazırlanmış bir başvuru kaynağıdır.

621 - ÜNVER, AHMET SÜHEYL 1- Hattat İsmail Zühdü Efendi (1953); 3- Hattat Mustafa Rakım Efendi (1953); 4- Hattat Mahmud Celâleddin Efendi (1953); 5- Fatih’in oğlu Sultan Cem resmi (1953) 6- Hattat Mehmed Şevki (1953); 7- İstanbul’un 500 üncü yılında Çinili Köşk tavan göbeği. (1953)

211

No. 619

No. 620

e TÜRK VE İSLAM SANATLARI

No. 622

8- Çiçek ressamı Mehmed (1953); 9Ğ Hattat Kazasker Mustafa İzzet (1953); 10- Eski Fatih Camii bir çini pano (1953) 11- Hattat Karahisârî Ahmed Efendi ve altunlu besmelesi. (1953) 12- Hattat ve tuğrakeş İsmail Hakkı Altunbezer (1955); 14- Mehmed Esad Yesarî (1955); 15- Hattat Şefik Bey (1956); 17- Türkİslam tahta oymacılık sanatından: Selçuk devri bir Kur’an rahlesi (1960); 18- Vefatının 50, yıldönümünde hattat Sami Efendi 1838-1912 hayatı ve eserleri (1962); 20- Hattat Mustafa Halim Özyazıcı (1898-1964) hayatı ve eserleri; 21- Hattat “Hacı Arif”ler 1. Çarşambalı Arif Bey 2. Bakkal Arif Efendi İstanbul: Kemal Matbaası, 19. 17 broşür. 25 x 17 cm. Orijinal karton kapaklarında. TL 450 (€ 141)

Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 623 - SÜSLÜ, ÖZDEN Tasvirlere göre Anadolu Selçuklu kıyafetleri. Ankara: AKM, 1989. vi, [2], 262, [2] s., [110] levhada 287 resim ve 271 desen. 24 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) Yazar, Selçukluların Anadolu’ya geliş tarihi olan 1071 ile yıkılışları olan 1308 tarihleri arasında elde edebildiği yada görebildiği figürlerdeki giyimler ve bunlara ait motifler üzerindeki yaptığı araştırmayı yazıya döküyor. Bu dönemler arasında tasvirlere örneğin minyatürlere de bakarak o dönem giyim kuşamları inceliyor.

Prof. Dr. A. Süheyl Ünver’in Cevdet Çulpan ve Uğur Derman’ın yazdık- 624 - ERGİNSOY, ÜLKER ları ve “50 Sanat sever” dizisini oluş- İslam maden sanatının gelişmesi (Başlangıcından Anadolu Selçuklularının turan broşürlerin büyük bir kısmı Türk hat sanatı hakkında her biri ayrı bir başvuru kaynağı olan bu eserlerin toplu bir biçimde bulunması oldukça zordur. Hat sanatı meraklıları ve koleksiyoncuları için vazgeçilmez bir kaynak.

No. 623

622 - BEYZAT (ÇAĞLAYAN), ESEN Tokat bölgesi geleneksel kıyafetleri. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1990.. vi, 82 s. 24 x 17 cm. Kültür Bakanlığı halk kültürünü araştırma dairesi yayınları: 135 Maddi kültür dizisi: 3

sonuna kadar). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1978. vi, [6], 559 s., resimli, 28.5 x 20.5 cm. Karton kapaklı orijinal hali ile. TL 50 (€ 16)

625 - HABSBURG FELDMAN INC. MÜZAYEDE KATALOĞU Fine Islamic Work of Art. An important group of 175 Qajar works of art: oil paintings, qalamdans, mirror-cases, miniatures and watercolors - Qur’ans, calligraphy, Safavid miniatures, pottery and metalwork - Ottoman Qur’ans, calligraphy and miniatures New York, June 19th 1990 New York: 1990. 374 eser. Renkli ve resimli 18 x 21 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13) 626 - ARIK, REMZİ OĞUZ Türk müzeciliğine bir bakış = L’Histoire et l’organisation des musees Turcs İstanbul: M.E.B, Milli Eğitim Basımevi, 1953. vii, 129 s, metin dışında [90] levha Yeni bez cildinde. TL 60 (€ 19)

No. 624

No. 625

212

TÜRK VE İSLAM SANATLARI

Türk müzecilik literatürünün ilk kaynaklarından biri 627 - YATMAN, NURETTİN Eski Türk çinileri. Ankara,: Çankaya MAtbaası, 1942. 100, [4] s. Resimli. 20 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Çinilerle ilgili kitaplar

Batılıların İslam uygarlığını incelemeye başladıkları devirden beri müslüman halkların sanatlarını birbirine karıştırmış olduklarını ve genellikle bir ayrım yapmaksızın birlikte düşündükleri saptamasından yola çıkan yazar, Çiniciliğin tamamen Türklere özgü bir sanat olduğunu ispat etmeğe çalışmakta, ve çeşitli dönemleri örnekleri ile tanıtmaktadır.

628 - KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN SERGİSİ [SERGİ KATALOĞU] Topkapı Sarayı Müzesi. İstanbul: Topkapı Sarayı Müzesi Yayınları, Şehir Matbaası, 1958. [4], 49 s. metin içinde birçok resim.19x13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

Staatliche Kunstsammlungen Dresden. Albertinum, 20 August bis 12 November 1995. Kunst und Austellungshalle der Bundesrepublik Deutschland. Bonn, 15 Dezember 1995 bis Marz 1996 Dresden: 1995. 412 s. tamamen resimli. 28 x 25 cm.. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

1995 ve 1996 yıllarında Almanya’da Dresden ve Bonn’da “Hilal’in Işığı” adıyla düzenlenen ve Batı dünyası ile Osmanlılar arasındaki ilişki ve etkileşimler konusunu işleyen kapsamlı bir serginin aynı kapsamdaki kataloğu No. 626

630 - KOÇU, REŞAD EKREM Türk giyim kuşam ve süslenme sözlüğü. Ankara: Sümerbank Kültür Yayınları, 1967.. 255 s., m.i. 218 resim, 27.5 x 20.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Türk moda tarihi

Reşad Ekrem Koçu, bir anlamda “Türk Moda Tarihi” olarak da algılanabilecek kitabı için şunları söylüyor: “... şu anda elinizdeki bu kitap, yıllar boyunca güç toplanmış notların alfabetik tasnifi ile vücud bulmuştur... 629 - IM LICHTE DES Kemâl-i Hicap ile arzederim, kalemime güve HALBMONDS nebilirsiniz”. Kendi sahasında ilk olan sözlük, Das Abendland und der türkische Orient. resimli ve alfabetik olarak düzenlenmiştir. No. 627

No. 630

No. 629

213

No. 628

e TÜRK VE İSLAM SANATLARI

631 - ÖZ, TAHSİN Türk kumaş ve kadifeleri. I- XIV - XVI. yüzyıl. II- XVII - XIX. yüzyıl ve kumaş süslemesi. İstanbul: Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı, Millî Eğitim Basımevi, 1946 - 1951. 2 cilt (vi, 125 s., m.i. 12’si renkli 36 resim; vi, [2], 263 s., m.i. 27’si renkli 101 resim), 34 x 25 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez ciltlerinde TL 300 (€ 94)

Türk kumaş ve dokumalarının kaynak eseri

No. 631

İki cilt halinde hazırlanan bu eserin basımı II. Dünya savaşına denk geldiğinden dolayı, 2. cildi 1951’de yayınlanabilmiştir ve bir arada bulunması zordur. Türbelerde tabutların üstüne örtülen çok kıymetli kaftanlar ya da ipek ve kadifeler değersiz eşya addedilerek satılmışlardır. Arşivlerde bulunan 200.000 belgenin ve binlerce yazma ve minyatürün incelenmesi sonucunda, konu hakkında bilinmeyen birçok gerçek ortaya çıkarılmıştır.

Bir dönem büyük boşluk doldurmuş olan Türk geleneksel sanatları ile ilgili kaynak bir derginin koleksiyonu.

No. 632

632 - LÂLE Sayı: 1-8 Yıl: 1982-1992 8 sayı takım. (36; 36; 34,[1]; 34, [1]; 35; 36, [3]; 34, [1]; 34, [1]) s. Metin içerisinde birçok resim ile birlikte. 33,5x24,5cm. Yayıncısının bez cildinde.. TL 180 (€ 56)

No. 633

633 - TOPKAPI SARAYI MÜZESİ Yıllık 1-5 5 cilt. (272; 200; 214 [1]; 219; 250 [1]) s. Metin içerisinde bir çok resim ile birlikte. 24x16 cm. Yayıncısının karton cildinde.. TL 350 (€ 109) 634 - MEŞK - KARALAMA Kağıt üzerine mürekkep 26 x 18 cm. ketebesiz TL 300 (€ 94)

No. 634

214

SAHNE SANATLARI f

635 - GAZİMİHAL, MAHMUT R[AGIP] Musiki sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1961. vii, 288 s. 27x20 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

taşımış ve. özellikle çılgın reklamlarıyla büyük bir başarı sağlayarak, kısa zamanda İzmir’de yedi kışlık ve bir yazlık salonunun işletmeciliğini yapmaya başlamıştır. Sessiz sinemanın yerini yavaş yavaş seslisine terkettiği, sinemanın toplumsal bir tutku halini aldığı yıllarda ise, Paramount, Columbia ve Warner Bros. gibi dünyanın en büyük film şirketlerinin Türkiye dağıtıcılığını alarak işlerini son derece Türkçe ilk musıki sözlüğü. Türkçe büyütmüştür. Cemil Filmer’in kurduğu ve müzik literatürünün nadir eserlerin- sahibi olduğu Lale Film İşletmesi, bir yandan film ithalatı ve dağıtıcılığı yaparken, diğer den biri Mahmut R. Gazimihal çalışmasının önsözün- yandan İzmir, İstanbul ve hatta Paris’te birçok de şunları söylüyor:“Bu kitap, kendi çerçevesi sinema salonunu büyük bir başarı ile işletmiş ve böylece Türkiye’de sinemacılığın öncülerindairesinde çıkan ilk türkçe ‘Musiki Sözlüğü’ den biri olmuştur. Müzayedeye sunduğumuz oluyor. Başka meslek dillerindeki tanınmış film katalogları, Lâle Film’in 1936 ile 1952 sözlüklere bakarak tertiplendi. Büyük sanat yılları arasını kapsayan dağıtım katalogları musıkisinin iddiasız ve kadrolu bir sözlüolup, bir dönemin sinema zevkini ve bir öncü ğüdür. Tarihi veya mahalli musıkiler kendi erbabının himmetine ve bir meslek ansiklope- sinemacı’nın çalışma tarzını yansıtmaları bakımından Türk sinema tarihinin belgeleridir. disinin ihatasına bırakılmıştır”.

No. 635

636 - AKTAY, SALİH ZEKİ Hallac-ı Mansur. Manzum ve mensur. Facia: Beş perde. İstanbul: Türkiye Yayınevi, 1944. 111 s. Yazarı tarafından “Kıymetli oğlumuz mimar Mehmed Türkmenoğlu’na 5.XI. 962 “ ibaresiyle ithaflı ve imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 637 - [FOTOĞRAF] SEMİHA BERKSOY Semiha Berksoy 1930’da Fikirtepe’ de arkadaşlarıyla. TL 50 (€ 16)

İlk Türk kadın opera sanatçısı Semiha Berksoy (d. 1910, İstanbul ö. 15 Ağustos 2004)’un albümünden

No. 638

No. 636

638 - LÂLE FİLM KATALOĞU VE FİLM REKLAM BROŞÜRLERİ 3 adet. 1) 1940 - 41 Lalefilm reklam kataloğu;2) [1]953 yılının filmleri, kapakta “İnsanlık suçu”; 3) “Yavuz Sultan Selim ağlıyor. Tarihe şan veren Türk” 25x17 cm. Orijinal karton kapaklarında. TL 50 (€ 16) Bir dönem, Türkiye’nin en büyük sinema işletmelerinden biri olan Lâle Film, Türkiye’de sinemacılığın öncülerinden Cemil Filmer tarafından kurulmuştur. Sinemacılığa ilk kez 1920’de İstanbul’da başlayan Cemil Filmer, Kurtuluş Savaşı’ndan sonra faaliyetini İzmir’e

No. 637

215

e SAHNE SANATLARI

No. 639

No. 640

No. 641

No. 642

No. 643

No. 644

No. 645

No. 646

639 - MERRIL, BOB Mambo Italiano. Türkçe sözler: Sezai Dumrul. İstanbul: Andre Jorjevic, [2] yaprak, 31x24 cm. TL 20 (€ 6) 640 - BEKER, P.N. Buseler. Söz: S. K. Hamparsumyan Türkçe sözler: V. Dolar. İstanbul: A. Jorjoviç Basımevi, [2] yaprak, 31x21 cm. TL 20 (€ 6) 641 - CLYNSEN, J. DE La Jolie Bohemienne. Söz: E. Duhem ve J. Bonin Constantinople: S.Christidis, [3] yaprak,

32.5x25.5 cm. TL 20 (€ 6) 642 - EGE, F.[EHMİ] Issız bir gece. İstanbul: Jorj D. Papajorjiu, 2 yaprak. 31x23,5 cm. TL 20 (€ 6) 643 - CELAL, NECİP Tango. Ayrılık = Separation Istambul: Andre Jorjoviç, 2 yaprak. 31x23,5 cm. TL 20 (€ 6) 644 - KOYUTÜRK, NECDET Özlediğim tango İstanbul: İskender Kutmani Müzik Evi, 2 yaprak. 31x23,5 cm. TL 20 (€ 6) 645 - KÖKTÜRK, HÜSEYİN Mehtaptan güzel yüzün. İstanbul: H. Köktürk, 2 yaprak. 31x23,5 cm. TL 20 (€ 6) No. 647

216

646 - ANDEL, NECİP CELAL Kimse sevgimi bilmez. Niemand kennt meine liebe. Tango. Söz: Bedri Noyan İstanbul: Şamlı İskender Kutman, Şafak Basımevi, Op.: 9. [2] yaprak. Taşbaskısı. 34 x 25 cm. TL 60 (€ 19)

“Geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer”. Necip Celal Andel, (d. 1908 - ö. 29 Kasım 1957), Türk kemancı ve besteci.İlk Türk tango bestecisidir. Bestelediği 11 tango, Türk tango dağarcığının en önemli eserlerindendir. Mazi, Özleyiş (Kemanımla Ona Bir Ses...) gibi tango parçaları en tanınmış eserleridir. İlk besteleri Sarı Yapıncak ve Daktilo adlı fokstrot (dört tempolu bir dans) parçaları idi.Meşhur “Geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer”. dizeleri Necip Celal Andel e aittir.

647 - [NOTA] CONSTANTINOPLE BASKISI Altı adet S. Christidis, J. D’andria, A. Comendinger, Edition Orientale baskısı nota. TL 100 (€ 31)

OKULLAR f

648 - [GALATASARAY] MEKTEB-İ SULTANİ nin ellinci sene-i devriye-i tesisi münasebetiyle neşr olunmuşdur. Dersaadet Galata Saray Sene-i tesisi: 1284 - 1868. Sene-i tahsili: 1334-1918 İstanbul: Matbaa-i Amire, 1334. [1918]. İlk ve tek baskı. 148 s. ve 3 s. Galatasaray Marşı, ve metin dışında 24 levha (fotoğraf). (23 x 15 cm. (18.5 x 11.5 cm.) Osmanlıca ve Fransızca. Özege 12893. Yayıncısının karton cildinde. TL 800 (€ 250)

Modern Türkiye’nin oluşmasında büyük rolü olan Galatasaray Lisesi’nin kuruluşunun 50. yılı dolayısıyla yayınlanmış olan çok nadir bir “Galatasaray Salnamesi”

1 Eylül 1868 yılında sultan Abdülaziz tarafından kurulan Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi’nin (Lycée Imperial Ottoman Galata Sérail) iki önemli amacı vardı. Bunlardan birincisi devlete liyakatli memur yetiştirmek ve Tanzimat programının uygulanması sırasında ihtiyaç duyulan seçkin zümreyi oluşturmaktı. Bu amaç istendiği gibi gerçekleşti. Bu okuldan mezun olan pek çok kişi devletin önemli kademelerinde görev aldı. Bilhassa hariciyede ve devletin diğer kademelerinde Galatasaraylılar önemli yer almaktaydıı. Genellikle İstanbul’un zengin müslüman çocuklarının devam ettiği bu okul, öğretim dilinin Fransızca oluşu sebebiyle Fransız kültürünün yayılmasında da öncülük ediyordu. Başta futbol olmak üzere tiyatro, folklor vb. faaliyetler bu okul kanalıyla Türkiye’ye girdi. Böylece modern Türkiye’nin oluşmasında Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi’nin büyük rolü oldu. Mektebin ikinci amacı ise Osmanlı toplumunu oluşturan unsurları birbirleriyle kaynaştırmaktı. Fransız devlet adamı ve eğitimcilerine göre okulda uygulanacak eğitim programıyla din ve ırklar arasındaki düşmanlık azalacak, çeşitli din ve ırklara mensup unsurlar Osmanlı milliyetçiliği etrafında birleşecekti. Fakat milliyetçiliğin ve ulus devlet projelerinin en azgın çağında bu amaç gerçekleşmedi.

Kaynak: Adnan Şişman, Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi. TDV İslam Ansiklopedisi. cilt: 13; sayfa: 326

No. 649

649 - DARÜŞŞAFAKA 1969 İstanbul: Yenilik Basımevi, 1969. 28 x 20 cm. Tamamen resimli. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13) Yetim ve yoksul müslüman çocukların yetiştirilmeleri amacıyla 28 Haziran 1873’te açılan parasız yatılı ve özel statülü ilk okul olan Darüşşafaka’nın yıllıklarından biri. Öncülüğünü Yusuf Ziya Paşa’nın yaptığı Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye adlı hayır derneğince İstanbul’a kazandırılan bu eğitim kurumunun ilk adı Darüşşafakatü’lİslamiye’dir.

650 - HARPOKULU TARİHÇESİ 1834-1945 Yüzüncü sınıfını subay çıkarmak şerefine erişmesi dolayısiyle. Ankara: Harp Okulu, Harp Okulu Matbaası, 1945.. 54 s., ve 217

No. 648

e OKULLAR

No. 650

No. 651

No. 652

metin dışında [68] levha. (fotoğraflar) ve 1 katlanan levha. 23 x 17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

mezunlar rehberi. Okulun kısa tari- Dönemin Türkçülük akımının etkihini de kapsayan önemli bir eğitim si ile Robert Kolej ve Arnavutköy belgesi Kız Koleji’nin Türk öğrencilerinin yayınladığı bir edebiyat dergisi.

Türk modernleşme tarihinin kilometre taşı, Türk modernleşmesinin ilk kurumu... II. Mahmud zamanında Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından (1826) sonra 1835’te subay yetiştirmek üzere açılan askerî okulun tarihi

652 - İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İstanbul Teknik Üniversitesi açılış dergisi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, 1965. [24] s. metin içerisinde resimleri ile birlikte. 16,5x24,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

651 - İSTANBUL ERKEK LİSELİLER DERNEĞİ İstanbul Erkek Liseliler.Kim kimdir. İstanbul: İstanbul erkek lisesi., 1992.. Resimli. 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Kuruluşundan itibaren tüm İEL’lileri kapsayan resimli bir

No. 653

No. 654

653 - ROBERT COLLEGE İzlerimiz. Birinci kitap. Arnavutköy Amerikan Kız Koleci ve Robert Kolec Türk talebeleri tarafından neşrolunur. Şubat 1930 İstanbul: Arnavutköy Amerikan Kız Koleji / Robert Kolej, Matbaai Ebüzziya, 1930. 76, [4] s., resimli, 27.5x19 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 655

218

654 - ROBERT COLLEGE Record 1961. Cilt 37. İstanbul Amerikan Koleji Kız ve Erkek Kısımları 1961 yıllğı. Tertip edenler: Marusyo Ksido, Mehmet Rona İstanbul: Students of Robert College, Çituri Biraderler, 1961. renkli ve s/b resimli, 27x 21 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 50 (€ 16) 655 - [ROBERT COLLEGE] İSTANBUL AMERİKAN KOLEJİ Robert Kolej Record 1941. Cilt 18. İstanbul: Çituri Biraderler, 1941. 271, [1] s., resimli, 27x19 cm. Yayıncısının yorgun bez cildinde. TL 70 (€ 22)

No. 656

OKULLAR

No. 657

No. 658

656 - ROBERT COLLEGE Record 1950. Cilt 26. İstanbul Amerikan Koleji 1950 Yıllığı. Tertip eden: Uluer Bilgen İstanbul: Students of Robert College, Çituri Biraderler, 1950. renkli ve s/b resimli, 28 x 21 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 70 (€ 22)

No. 659

659 - ÜSKÜDAR AMERİKAN KIZ LİSESİ ‘62 Memoranda. Üsküdar Amerikan Kız Lisesi - American Academy for Girls İstanbul: Çituri Biraderler Basımevi, 1962. Tamamen siyah-beyaz resimli, 28,5 x 21 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 75 (€ 23)

No. 660

23 x 15 cm. Ex libris:Olive Holbrook Palmer Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 300 (€ 94)

19. yüzyılın sonunda Balkanlar, Robert Kolej ve misyoner okulları

The Chicago Record - Herald gazetesinin muhabiri olarak İstanbul, Bulgaristan, Sırbistan, Bosna ve Yunanistan’ı gezen Üsküdar Amerikan Kız Lisesi’nin William Eleroy Curtis’in anıları ve pekçok 1962‘de ki mezuniyet yıllığı. 657 - ROBERT COLLEGE fotoğrafla süslediği gezi izlenimleri.... Record 1953. Cilt 29. İstanbul Amerikan Amerikan kamuoyunu aydınlatmak amaKoleji 1953 Yıllığı. Tertip edenler / cıyla yazılmış olan bu eser, önce Osmanlı 660 - CURTIS, WILLIAM Edited by Cevat Çapan, Bilge Ergen. başkentindeki siyasal havayı, Sultan II. ELEROY İstanbul: Students of Robert College, Abdülhamid rejiminin yapısını, padişahın The Turk and His Lost Provinces. Greece, yaşantısını, İstanbul’dan manzaraları, Robert Çituri Biraderler, 1953. renkli ve s/b Bulgaria, Servia, Bosnia. resimli, 28 x 20 cm. Kolej’i ve misyonerleri anlatıyor. Daha sonra Chicago, N.Y., Toronto, London & Yayıncısının bez cildinde. Balkanlar‘da kurulan tampon devletleri ve Edinburgh: Fleming H. Revell Co., 1903.. Balkan yarımadasının politik geleceğini tarTL 70 (€ 22) 396 s., metin dışında 29 levha, tışan Curtis bir bakıma 19. yüzyılın sonunda Balkanlar‘ın fotoğrafını çekmiştir.

658 - ROBERT COLLEGE Record 1956. Cilt 32. İstanbul Amerikan Koleji Kız ve Erkek Kısımları 1956 yıllğı. Tertip eden: Ergun Avunduk, Esin Atman İstanbul: Students of Robert College, Çituri Biraderler, 1956. renkli ve s/b resimli, 27x 21 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 70 (€ 22)

661 - [FOTOĞRAF] OSMANLI DÖNEMİ İLKOKUL ÖĞRETMENLERİ VE ÖĞRENCİLER 12.5 x 17 cm. Atölyesi: Foto Resna. Atelyesinin orijinal paspartusunda. TL 50 (€ 16)

No. 661

219

No. 662

DERNEKLER f

No. 663

662 - KIZILAY YILLIĞI Türkiye Gençlik Kızılay Kurumu neşriyatından. No:1 Yıllık Ankara: Kızılay, Ekspres Basımevi Galata, 1936. [2], 138 s. ve metin dışında [72] levha (bazıları renkli fotoğraf ve resim) 24 x 17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 200 (€ 63)

No. 664

Hilal-i Ahmer Cemiyeti’ne, 29 Kasım 1922’de Türkiye Hilal-i Ahmer Cemiyeti’ne, 28 Nisan 1935’te Türkiye Kızılay Cemiyeti, 22 Eylül 1947’de Türkiye Kızılay Derneği olarak adı değişen Kızılay’ı bir Cumhuriyet kurumu olarak tanıtan nadir bir yıllık.

663 - VAN DER HORST, ALEX. D. Religion. Bir Cumhuriyet kurumu olarak Anvers: Lutte, 15 s. 21,5 x 13,5 cm. Kızılay... Yayıncısının karton cildinde. 11 Haziran 1868 tarihinde kurulan Mecruhin TL 30 (€ 9) ve Marza-yı Askeriyeye İmdat ve Muavenet Cemiyeti’nden,14 Nisan 1877’de Osmanlı

664 - IŞINDAĞ, SELAMİ Masonluktan esinlenmeler. İstanbul: Mason Derneği, 1977. 286 s. 24x16 cm. yazarından imzalı. mason derneği yayınları: 1 Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Büyük Üstat Semali Işındağ’ın masonluğa ilişikin yaklaşımları

Din olgusuna masonik yaklaşım

Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemi masonluğuna ait bazı dökümanlar

665 1 - MAŞRIK-I ÂZAM-I OSMANİ Maşrık-ı Âzam-ı Osmani Üstad Derecesine Mahsus Rehber-i Mesaisi. [İstanbul], Maşrık-ı Âzam-ı Osmani,: tarihsiz. 39 s., 19.5 x 13 cm. Osmanlıca. Özege 12297. Orijinal karton kapakları cilt yüzüne yapıştırılarak ciltlenmiş.

Osmanlı masonluğuna ait nadir bir belge

Dünyanın en eski derneği olan masonluk, batıda özellikle Fransız ihtilalinden sonra su yüzüne çıkmış ve kapitalizmin gelişmesi ile birlikte sermayenin uluslararası dayanışmasının önemli araçlarından biri olarak burju-

va sınıfının gelişimi doğrultusunda gelişip yayılmıştır. Osmanlı İmparatorluğunda da batılılaşma dönemi ile birlikte ilk mason locası görülür. İlk mason locası Lale devrinde Galata’da Perşembe Pazarı’nda Arap Camii civarında kurulmuştur. Bu locanın o dönemde buralarda oturan Levantenler tarafından yönetildiği kuvvetle muhtemeldir. Osmanlı Devleti üzerinde siyasi emelleri olan çeşitli sermaye grupları arasındaki rekabet, zamanla mason örgütlerine de yansıyarak farklı çıkarların temsilcisi olan locaların kurulmasına yol açmıştır. Böylece 19. yüzyıldan itibaren Türkiye’de de yayılan masonluk, özellikle II. Abdülhamid’in devrilişi ile başlayan siyasi gelişmelerden sorumlu tutulmuştur. Bundan dolayı yakın tarihimizin önemli bir konusu olmaktadır.

220

665 2 - S... A... N...Ş... C... İkinci dereceye ait talimat İstanbul: Fazilet Matbaası, 1927. İlk ve tek baskı. 31 s. 19x13 cm. 15.5x8.5 cm. Özege 8636 Tümüyle deri yeni cildinde. 665 3 - TÜRKİYE MAŞRIK-I AZAMI. MAŞ.: DERSAADET = GRAND ORIENT DE TURQUIE OR.: CONSTANTINOPLE Türkiya maş. a.’nın alelumum maha.. hakkında cari nizamnâme-i umumiyesi. İkinci tabı ve 1931 Müfettişler talimatnamesi.

DERNEKLER

665 6 - MAŞ Â O NİN 1ALEL’UMUM MAHA HAKKINDA CARİ NİZAMNAME-İ UMUMİSİDİR Yayın yeri belli değil: Matbaa belli değil, Yayın yılı belli değil. 1. Baskı. 77, 3 s., 20 x 14 cm. (15.5 x 9.5 cm.) Özege 12291. Yayıncısının orijinal kabında TL 2.500 (€ 781) Maşrık-ı âzam ya da Büyük Doğu bir ülkedeki mason mahfellerinin en büyüğüdür. 1909 dan 1923e dek Anadolu’da, Sivas, Malatya, Elazığ, Bursa, Gaziantep, Manisa illeri de dahil olmak üzere değişik illerde 40 Loca kurulmuş, Ulusal Kurtuluş Savaşı döeminde bazı localar kapanmış ve kimi localar ise daha sonra Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışında kalmıştır. 1923’teki loca sayısı 8’dir, üye sayısı ise 2000 civarındadır.

No. 665

Dersaadet [İstanbul]: Murikides Matbaası, 1339 [1923]. 66, [2] s. 19,5 x 14 cm. ve “ 1931 Müfettişler talimatnamesi.” (4 s. 14 x 9 cm. latin harfli Özege 21693 Yayıncısının orijinal kabında

Türk Masonluğunun altın çağlarından bir yayın: 1935’te “uykuya geçme” öncesine ait son çırak ritüeli. Masonluğun esas düsturları. Kalfalık derecesine yükselmek için yapılacak imtihanın nizamnamesi ve Cumhuriyetten sonraki ilk Mason çırağın bilmesi gerekenler hakkında, dernekleşmesine dair bir yayın Masonluğun teşkilat ve teşrifatıyla Maşrık-ı âzam ya da Büyük Doğu bir ülkedeki ilgili orijinal bir kaynak. mason mahfellerinin en büyüğüdür. 1909 dan 1923e dek Anadolu’da, Sivas, Malatya, Elazığ, Bursa, Gaziantep, Manisa illeri de dahil olmak üzere değişik illerde 40 Loca kurulmuş, Ulusal Kurtuluş Savaşı döeminde bazı localar kapanmış ve kimi localar ise daha sonra Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışında kalmıştır. 1923’teki loca sayısı 8’dir, üye sayısı ise 2000 civarındadır.

665 4 - TÜMAŞ A İ [TÜRKİYE MAŞRIK-I AZAMI] Çırak derecesine mahsus talimat. [İstanbul]: Matbaa-i Fazilet , 1926. 50,1 s. 19x13 cm. 16.5 x8.5 cm. Yeni tabı. Özege 21366 Yayıncısının karton cildinde.

666 - ŞAKUL GİBİ Masonlar için dergi. Cilt 2, Sayı 10-11-12-13. (31, [4] s. karikatür ; 34,[1] s. karikatür ; 30, 3, [5] s; 34,[1] s. karikatür) 19,5 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde.. TL 30 (€ 9)

665 5 - MAŞ.. A.. U [MAŞRIK-I A’ZAM-I OSMANİ] Refik derecesi tarz-ı ayini. Maş.. a.. u..ye tabi maha.. a..ye mahsustur İstanbul : Matbaa belli değil, [1912]. İlk ve tek baskı. 27 s. 19x13 cm. Özege 16563; Öncü 13215 Son sayfasında yer alan “aslına mutabıktır. Katib-i A’zam ve İdare Memuru Fuad Süreyya” ibaresi nedeniyle Büyük Sekreter Fuad Süreyya’nın görev dönemi göz önüne alındığında 1912 yılına tarihlenebilir.

221

No. 666

DEMİRYOLLARI f

667 - T. C. D. D. YOLCU REHBERİ. = Indicateur des chemins de fer de l’Etat Turc. 3,6,1973 den muteberdir. = a partir du 3. juin 1973 İzmir: TCDD Matbaası, 1973. [6] levha (kuşe kağıda tek taraflı), [12] levha fotoğraf, [4] levha harita ve grafik, [2] levha fotoğraf, [2] s. ilan, 241 s., [2] katlanan harita, [7] s. ilan, (metin içinde ve dışında birçok fotoğraf ve ilan) ve. 19 x 11 cm. Yayıncısının kabında TL 50 (€ 16)

669 - EARLE, EDWARD MEAD Turkey, the great powers, and the Bagdad railway. A study in imperialism New York: Russell & Russel, 1966. xiii, 364 s. 22x15 cm. Döneminin bez cildinde TL 55 (€ 17)

Osmanlı için I. Dünya Savaşı’nın temel sebeplerinden biri olan Bağdat Demiryolu ve emperyalizmin Türkiye’ye girişi. Osmanlı İmparatorluğu’nun coğrafî durumu,

topraklarının zenginliği ve saray yönetimiTürkiye demiryollarının “altın çağı”ndan nadir bir yolculuk rehberi nin dengesizliği, Bağdat Demiryolu’nu 20.

No. 667

Türkiye demiryolu tarihinde hem yük hem de insan taşımacılığında hizmet etmiş buharlı trenlerle ilgili referans kitap.

yüzyılın en önemli dünya meselelerinden biri yapmıştır. Emperyalizmin ekonomik, politik ve askerî stratejileri açısından Bağdat Demiryolu’nun geçtiği topraklar, dünyanın en önemli bölgelerinden biridir. Dolayısıyla Almanya’nın Yakındoğu’da yaptığı ekonomik ve diplomatik girişimler, Kayzer ve Sultan arasındaki askerî işbirliği sonucunda Türkiye’nin güç kazanması, Avrupa devletlerinin görmezlikten gelebilecekleri hareketler değildi. Böylece Bağdat Demiryolu Türk Alman ilişkilerinin sınırlarını aşıyor ve “Doğu Sorunu” diye adlandırılan uluslararası sorunun belli başlı nedenlerinden biri oluyordu. Gerçekten, Karl Radek’in deyişiyle “Bağdat Demiryolu, Alman emperyalizminin ilk büyük zaferi” ve Birinci Dünya Savaşı’nın temel nedenlerinden biri olmuştur. Yukarıdaki kitap, Bağdat Demiryolu’nun hikâyesi çerçevesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünün tarihine de ışık tutmaktadır.

No. 670

No. 671

668 - SCHNELL R. ve U. SCHWEIN (fotoğraflar) ve CLAUDE JEANMARIE Turkish Steam - Under the Star and Cescent Moon: Steam Locomotives in Turkey. Unter Stern und Halbmond. Dampflokomotiven in der Türkei Villingen (Schweiz) : Verlag Eisenbahn, 1976. 24, xii s. ve metin dışında [72] levha (130 fotoğraf) 21.5 x 21.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28)

No. 668

No. 669

222

DEMİRYOLLARI

672 - SAMSUN - SIVAS DEMİRYOLU HATTI İNŞAATI FOTOĞRAFLARI 2 adet: 28. ve 41. kilometreler. Fotoğraf (Photograph). Siyah beyaz. 18 x 24 cm. 15 Mayıs 1341 [1923]. Atölyesi: Maison Photo Abel Taxim. TL 400 (€ 125)

Türkiye’nin “Demir ağlarla örülüşünün” belgelerinden... İsmet İnönü, Nafıa Vekili Sırrı Bey, İnşaat Müdürü Cevdet Bey, Samsun valisi, Mühendisler ve mülki erkanı birlikte gösteren fotoğraflar No. 672

673 - FOTOKART MESUDİYE Bahnhof Mesudiye (Mit Herodesberg) Sepya TL 35 (€ 11)

670 - PARFIT, J. T. The romance of the Baghdad railway and the gates of the Orient London: J. B. Shears & Sons, 1933. 67, [2] s. 19x13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 65 (€ 20)

Sultan II. Abdülhamid tarafından 1900-1908 yıllarında Şam ile Medine arasında inşa ettirilen Hicaz Demiryolu’nun, Filistin sınırlarında yer alan Nablus’taki kolu olan El-Mesudiye

671 - PERSICH, WALTER Bagdadbahn 1893 Berlin: Schaffer Verlag, 1941. 285, [3] s. 19x12 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

Bağdat Demiryolu’nun yapımı sırasındaki diplomatik entrikaları konu alan TV dizisi tadında bir tarihi roman

No. 673

223

DENİZ VE DENİZCİLİK f

No. 674

674 - HECK, G. Yelkenli gravürleri Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 21 x 26 cm. Levha No:389 ve 390. Kazıma sanatçısı: Henry Winkles. TL 75 (€ 23)

No. 675

675 - YAVUZ ZIRHLISI Yavuz Zırhlısı kaptanlarından Amiral Talat Bey’e ait şahsi ve zırhlıdaki yaşamı gösteren fotoğraflar TL 390 (€ 122)

İtalyan ve Balkan Savaşlarına katılmış ve 1913 yılında emekliye ayrılmış deniz subaylarının listesi.

No. 677

677 - [TAHVİL] CHARGEURS REUNIS Societe Anonyme Compagnie Française de Navigation a Vapeur. Obligation de 1.000 francs 5Ω % au porteur Paris: 1939. 36.5 x 47 cm. TL 80 (€ 25)

676 - OSMANLI BAHRİYE SUBAYLARI LİSTESİ Ordu teknik elemanları. Deftere Osmanlıca el yazısı ile. 37x25 cm. TL 1.000 (€ 313)

No. 676

224

DENİZ VE DENİZCİLİK

İttihad Seyr-ü Sefain Anonim Şirket-i Osmaniyesi’nin 22 Haziran 1911 tarihinde Selanik’te çıkarılmış hisse senedi. Şirket 1911 yılında Selanik’te kurulmuştur. Kurucuları Eyüp Sabri, İsmailbeyzade Fuad Bey, Selanikli Kerimbeyzade Tevfik Bey, Giritli Ali Vafi ile İbrahim Fikri ve İhsan Nami Beylerdir. Amacı, yerli ve yabancı iskeleler arasında gemilerle yolcu ve eşya taşımak ve her türlü deniz ticareti yapmaktır. Sermayesi 1er Liralık hisselerden oluşan 250.000 TL.dır. 150.000 hisse yalnızca Osmanlı uyruğu kimselere ve isme yazılı olarak, 1, 2, 5, ve 10’luk hisse senetleri halinde; 100.000 hisse de taşıyana ait olmak üzere ve yine aynı dilimler halinde satılmıştır.

No. 678

No. 679

678 - [HİSSE SENEDİ] İTTİHAD SEYR-Ü SEFAİN ANONİM ŞİRKET-İ OSMANİYESİ / “ITTIHAD” SOCIÉTÉ ANONYME DE NAVIGATION OTTOMANE Fondés par Iradé Impérial en date du 9 Mai 1327 v.s. Siège Social: Salonique. Selanik, : Imp. Arnaud (Lyon, Paris Caire), 1911. 1 Osmanlı lirası. Renk: Yeşil. 46.5 x 23 cm. Yeni çerçevesi içinde. TL 200 (€ 63)

679 - [HİSSE SENEDİ] İTTİHAD SEYR-Ü SEFAİN ANONİM ŞİRKET-İ OSMANİYESİ / “ITTIHAD” SOCIÉTÉ ANONYME DE NAVIGATION OTTOMANE Fondés par Iradé Impérial en date du 9 Mai 1327 v.s. Siège Social: Salonique. Selanik, : Imp. Arnaud (Lyon, Paris Caire), 1911. 2 Osmanlı lirası. Renk: Pembe 46.5 x 23 cm. Yeni çerçevesi içinde. TL 350 (€ 109)

İttihad Seyr-ü Sefain Anonim Şirket-i Osmaniyesi’nin 22 Haziran 1911 tarihinde Selanik’te çıkarılmış hisse senedi.

Şirket 1911 yılında Selanik’te kurulmuştur. Kurucuları Eyüp Sabri, İsmailbeyzade Fuad Bey, Selanikli Kerimbeyzade Tevfik Bey, Giritli Ali Vafi ile İbrahim Fikri ve İhsan Nami Beylerdir. Amacı, yerli ve yabancı iskeleler arasında gemilerle yolcu ve eşya taşımak ve her türlü deniz ticareti yapmaktır. Sermayesi 1er Liralık hisselerden oluşan 250.000 TL.dır. 150.000 hisse yalnızca Osmanlı uyruğu kimselere ve isme yazılı olarak, 1, 2, 5, ve 10’luk hisse senetleri halinde; 100.000 hisse de taşıyana ait olmak üzere ve yine aynı dilimler halinde satılmıştır. No. 680

225

680 - TS SAARLAND GEMİSİ SEYİR HATIRASI Ts Saarland April 1930 Peter Brummer. Zur erinnerung an meine reise Inden Chine Japan Kumaş üzerine işleme 48 x 40 cm TL 750 (€ 234)

1930 yılında Avrupa’dan uzak doğuya yapılan bir gezinin seyir hatırası 1930 yılında Avrupa’dan uzak doğuya yapılan bir gemi seyahati yapılır. Geminin adı Saarland ve kaptanı Peter Brummer’dir. Gemi uzak doğu’da Hint, Cin ve Japon denizlerinde seyreder. Bu arada aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok karasularından geçer. Bu işleme, geminin ve büyük olasılıkla kaptanın resimlerinin bulunduğu bir hatıradır. Etrafı seyahatin geçtiği oniki ülkelerin bayrakları ile süslenmiştir

No. 681

TİCARET TARİHİ VE ŞİRKETLER f

No. 682

681 - KÜTAHYA ŞEKER FABRİKASI A.Ş. Açılış hatırası, Kasım 1954. Ankara: Güzel sanatlar matbaası, [1954]. 1. baskı, [32] s., m.i. fotoğraflar, 28x20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 683

682 - ADAPAZARI ŞEKER FABRİKASI A.Ş. Açılış töreni hatırası - 11 Ekim 1953. Ankara: Güzel Sanatlar Matbaası, 1953. 1. baskı, [32] s., m.i. fotoğraflı, 28x19 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 683 - SUSURLUK ŞEKER FABRİKASI Susurluk Şeker Fabrikası açılış hatırası, Eylül 1955. Ankara: [1955]. 1. baskı, [22] s., m.i. fotoğraflar, 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 684

684 - MALATYA ŞEKER FABRİKASI Malatya Şeker Fabrikası açılış hatırası. Eylül 1956. Ankara: [1956]. 1. baskı, [20 ] s., m.i. fotoğraflar, 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 685 - BURDUR ŞEKER FABRİKASI Burdur Şeker Fabrikası açılış hatırası, Eylül 1955. Ankara: [1955 ]. 1. baskı, [22 ] s., m.i. fotoğraflar, 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 685

226

TİCARET TARİHİ VE ŞİRKETLER

No. 686

686 - ELAZIĞ ŞEKER FABRİKASI Elazığ Şeker Fabrikası açılış hatırası. Eylül 1956. Ankara: 1956. 1. baskı, [22] s., m.i. fotoğraflar, 28 x 20 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) Türkiye de şeker sanayii Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş olarak bilinen 34 adet fabrikadır. Bu fabrikaların 25’i şeker, 6 sı makina, 1’i tohum üretir. 3‘ü de tarım işletmesidir. Bu fabrikalar Nisan 2005 verilerine göre 13.747 kişi istihdam etmesinin yanısıra şeker pancarı tarımıyla uğraşan 480.000 ailenin geçim kapısı olarak Türk ekonomisinin temel direklerinden birini oluştururlar. Yukarıdaki albümler bu şeker fabrikalarının açılış hatıraları olup, ilginç birer koleksiyon parçası olmalarının yanısıra DP dönemi sanayi yatırımlarının belgelerinden biridir.

No. 687

687 - İSTANBUL TİCARET VE SANAYİ ODASI İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası tarafından Ticaret Vekalet-i Celilesine takdim olunan Ticaret ve Sanayi Odaları nizamnamesi projesi. İstanbul: Sanayi-i Nefise Matbaası, [1925]. İlk ve tek baskı. 23 s., 5 le., 29x21cm., 24.5x17.5cm., Özege 24784. Yayıncısının kabında TL 150 (€ 47)

Türkiye ticaret tarihinin belgelerinden biri.

Dersaadet Ticaret Odasının Cumhuriyetten sonra tekrar kurulmasından hemen sonra dahili nizamnamesi (iç tüzüğü) hazırlanacak ve onaylanmak için Ticaret Nezareti’ne sunulacaktı. Bu tüzükte ilk Ticaret Odası’nın statüsü devletin tam egemenliği esasına göre düzenlenmiş ve bu statü, önemli bir değişikliğe uğramadan, 1950 yılına kadar devam etmiştir.

688 - [İSTANBUL BORSASI] La Bourse. Préparé” par les soins du Conseil de la Bourse des Changes et des Valeurs d’Istanbul. İstanbul: Imprimerie Hilal, 1933. 1. Baskı, 566 s. Yayıncısının bez cildinde. TL 200 (€ 63)

İstanbul borsası 1933 227

No. 688

e TİCARET TARİHİ VE ŞİRKETLER

No. 690

691 - ÇEK YAPRAĞI 1 adet Çorum Ambarı 1934 senesi. 1 adet 192? lerden Osmanlıca İş Bankası çek yaprağı. TL 40 (€ 13)

No. 689

689 - MADRABAZLIK SÖZLEŞMESİ 1936 senesi madrabazlık sözleşmesi. 31x20,5 cm. TL 100 (€ 31) Hayvan, balık, sebze, meyve vb. yiyecekleri yerinden getirerek toptan satan kimselere “madrabaz” denir. Özellikle balık ticaretinde çok yaygın bir iş koludur.

690 - [BELGE] İZMİR PALAMUT FABRİKASI Palamut fabrikası noter tasdikli yazışmaların kopya defteri. 1937-38-39-40. TL 450 (€ 141)

No. 691

692 - MİLLİ İKTİSAT VE TASARRUF CEMİYETİ Hessabını bilenin defteri. 1930. Son 6 ay için. [30] s. 23x15 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

228

No. 692

TİCARET TARİHİ VE ŞİRKETLER

No. 693

No. 695

693 - [OSMANLI DÖNEMİ] FATURA Hadji Vassiliou, İplikdji Husni - zade Rıza & Co, Toganlarlı Halil & Mehmed, K. Agopian’a ait toplam beş adet Rumca, Osmanlıca ve Fransızca antetli fatura. TL 200 (€ 63)

695 - T.C. İZMİR TİCARET VE SANAYİ ODASI MECMUASI İki cilt. 24 sayı (1928 yıl: 3, 12 sayı. Osmanlıca, Fransızca ve Türkçe metin. 1929 yıl.4, 12 sayı. Türkçe metin.) Döneminin sırtı ve köşeleri deri, kapakları bez cildinde. TL 1.500 (€ 469)

694 - TÜRK TİCARET BANKASI Türk Ticaret Bankası ile ilgili fotoğraf, değişik şehirlerden şube açılışları, banka çekiliş ve kampanyaları ile ilgili broşür, özel gün kutlamaları ve düzenlenen sergi ve şenlik davetiyeleri. Toplamda yaklaşık 250 adet. TL 1.200 (€ 375)

No. 694

229

TIP VE ECZACILIK f

696 - GÜRKAN, KÅZIM İSMAİL Türkiye’ de hekimliğin Batıya dönüşü. İstanbul: Yenilik Basımevi, 1967. 38 s., resimli, 24 x 17 cm. Yazarı tarafından imzalı. Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

No. 696

No. 697

No. 698

697 - TERZİOĞLU, ARSLAN VE ERWIN LUCIUS Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane ve bizde modern tıp eğitiminin gelişmesine katkıları. Kuruluşunun 150. yıldönümü anısına 18 Eylül 1989’da yapılan simpozyuma sunulan bildiriler. = Die Hohe Medizinschule Galatasaray und Ihre Bedeutung Für Die Moderne Türkische Medizine. Berichte des Symposions am 18.9.1989 anlaesslich des150. Gründungsjahres. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, Kanaat Matbaası, 1993. 143 s. (resimli) 23,5 x 16,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) Osmanlı İmparatorluğu’nda Avrupa’daki bilimsel ve teknik alandaki ilerlemelere ayak uydurmak için 17. yüzyıl sonunda başlayan batılılaşma çabaları III. Selim (1761 - 1808) devrinde büyük bir hız kazanmış ve II. Mahmud döneminde de daha verimli bir safhaya ulaşmıştı. Buna en güzel örnek 1839’da Sultan II. Mahmud’un Galatasaray’da tesis ettiği Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhâne’dir. II. Mahmud’un arzusu üzerine, Viyana’dan

No. 699

230

getirtilen Dr. K. A. Bernard’ın yönetiminde Viyana’daki Josephinum örnek alınarak öğrenime başlayan tıbbiye, Türk tıbbının batılılaşmasında bir dönüm noktası olmuştu. Bu kitap, tıbbıyenin kuruluşunun 150. yılı dolayısıyla 18 Eylül 1989’da yapılan sempozyumda sunulan bildirileri içermektedir.

698 - BEKMAN, MUZAFFER Veteriner hekimliğimizin büyükleri İstanbul: Marifet Basımevi, 1945. 149, [2] s, 23 x 16 cm. Orijinal karton kapakları cilt yüzüne yapıştırılarak ciltlenmiş. TL 50 (€ 16)

Türk bilim ve veteriner hekimliği tarihi için vazgeçilmez bir kaynak 699 - ÜNVER, A. SÜHEYL Abdülvahab’ın Çelebi Mehmed’e müntehabı. A medical book in Turkish written for Çelebi Sultan Mehmed in 1420. İstanbul: İÜ Tıp Fak., İsmail Akgün Matbaası, 1950. 14 s. 24x17 cm., İÜ Tıp Fakültesi Mecmuası No:2 1950 ayrı baskı Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)31829

Bir Osmanlı padişahına ithaf edilmiş ilk tıp kitabı Kitabu’l-Müntehab, Abdülvehhab bin Yusuf bin Ahmed el-Mârdânî tarafından 1420 yılında Osmanlı padişahı Yıldırım Bâyezid’in oğlu Çelebi Mehmed’e ithaf edilmiş Osmanlı

No. 700

TIP VE ECZACILIK

tıp kitabı. Eski Anadolu Türkçesi ile kaleme alınan eser ilk defe 1949 yılında Mesut Koman tarafından Konya İzzet Koyunoğlu kitapları arasında tespit edilmiştir. Müntehab’ın Köprülü Kütüphanesi, Tire Necip Paşa Kütüphanesi ve İstanbul Fatih-Millet Kütüphanesinde nüshaları bulunmaktadır.

700 - ŞEHSUVAROĞLU, BEDİ N. ve H. CAHİT ÖZEN Dünyada ve yurdumuzda adli tıbbın tarihçesi ve gelişmesi = History and development of legal medicine in the world and in Turkey. İstanbul: İ.Ü. Tıp Fakültesi, Sermet Matbaası, 1974. v, 123 s. (resimli) 24x16 cm İ.Ü. Tıp Fakültesi Mecmuası cilt 36 Supplementum 60 Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

antik çağın bilgilerini toplayarak gelişmesinde büyük rol oynadığını gösterir. Tiryaklar ve Mithridatikum gibi çeşitli deyimlerin kullanılmasından ziyade bizi ilgilendiren, bu İstanbul’daki elyazma eserde, hiç değilse her ikisinin farkının, içindeki hayvansal maddelerin çeşitli olmasından dolayı olduğunun belirtilmesidir. “ (Önsöz’den)

703 - MUSTAFA FEYZİ, HAYATİZADE Yabani bitkiler sözlüğü. Çeviren: Hadiye Tuncer. Ankara TC Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanılğı,: 1978. 2 cilt. (xxxii, 383 s.; xxix, 229 s.) Metin içinde çizimler. 24 x 16.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

No. 701

Yüzyıllar öncesinden alternatif tıp

Dördüncü Sultan Mehmet zamanında yaşamış olan Hayatizade Mustafa Fevzi Efendi’nin “Haza Fihristi Risalei Fevziye Fi Lugatı Müfredatı Et Tıbbıye” isimli eserinin çağdaş Türkçeye çevirisi. Bitkileri ve tıpda kullanım yollarını açıklayan bir kitap. Özellikle günümüzdeki “alternatif tıp” akımı açısından son derece dikkat çekici bir çalışma. Hayyâtîzâde (Terzizâde) Mustafa Lokal anesteziyi bulan ünlü cerrah Fevzî Efendi, Dördüncü Sultan Mehmet zamanı 1641 - 1693 M. 1051 - 1113 H. El Carl Ludwig Schleich’in anıları yazması aslından konuşma dilimize çevirisini Hadiye Tuncer yapmıştır. Ülke genelinde iyice artan huzursuzluğun sorumlusu ola702 - TERZİOĞLU, ARSLAN rak yakalanan Sabatay Sevi yargılandı. (Hazırlayan) No. 702 Helvahane defteri ve Topkapı Sarayında Sevinin sorgulamasında çevirmenliği IV. Mehmet’in doktoru Hayati Zade Mustafa eczacılık. Eine bisher unbekannte Fevzi Efendi yaptı. Gerçek adı Moses Ben Handschrift über die Herstellung Raffael Abrabanel olan Mustafa Fevzi, der Arzneien im Topkapı - Schloss in 1665’li yıllarda Macaristan, 1670’lerde İstanbul und ihre Bedeutung für die Erzurum valiliklerinde bulundu. Torunu Geschichte der Pharmazie. Mehmet Efendi, Osmanlı’da ilk kez Şeyh-ül İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1992. lix, 82 s., metin içi 17 fotoğraf, 33 İslamlığa getirilen bir Yahudi dönmesidir… Ünlü şâir ve hekimlerimizden Şuûri Hasan s. osmanlıca belge tıpkıbasımı. Efendi (? - 1693), mûsikimizde kullanılan Yayıncısının şömizli bez cildinde. makamların hangilerinin ne gibi hastalıklara TL 90 (€ 28) iyi geldiğini ve tedavi yöntemlerini etraflıca yazmıştı. Her ikisinin de yazdıkları aynı yılla... Bu elyazma nüsha, 10 grupta toplanan 186 ilaç reçetesini ihtiva etmektedir ki, bun- ra rastlar. Hekimbaşı Hayati-zâde Mustafa lardan 10’u Tiryak, 70’i Mithridatikum gru- Feyzi Efendi’nin yazıp da yarı bıraktığı ve buna dahildir. Bu, uygar Avrupa’da eskiçağ- Şaban Şifâi’nin (? — 1704) tamamladığı “Tedbirû’l-Mevlûd isimli eserde bunlara bendan ortaçağa kadar kullanılan bu ilaçların zeyen açıklamalar vardır. önemini vurgular ve İslam Tababetinin de

701 - SCHLEICH, CARL LUDWIG Besonnte Bergangenheit. Lebenserinnerungen 1859-1919. Berlin: Ernst Romohlt Berlag, 1922. 232 s. 22 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

231

No. 703

e TIP VE ECZACILIK

No. 705

No. 704

704 - İZMİR VEREM MÜCADELE CEMİYETİ Sıhhat ve iktisat mücadele almanağı 1930-1931 Yayın yeri yok: Sebat Matbaası, [1931]. 128, [96] s. (96 sayfa reklam) 19x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 120 (€ 38)

705 - JAHIER, HENRI ve ABDELKADER NOUREDDINE Avicenne. Poème de la médecine. Al-Husayn ibn Abd Allah ibn Sina. eUreguza fi t-tibbe, Cantica Avicennae. Texte arabe, traduction française, traduction latine du XIIIe siècle avec introductions, notes et index. Établi et présenté par Henri Jahier,.. Abdelkader Nourreddine = El-Urcûze fi’t-Tıb İzmir’in kurtuluşunun ardından, 18.2.1923 tarihinde Dr. Behçet Salih Paris: Sciete Edition “Les Belles Lettres”, 1956. xii, 209 s. öncülüğünde verem hastalığı ile mücadeleye gönül veren bir ekip tara- TL 200 (€ 63) fından kurulan İzmir Verem Mücadele Cemiyeti cumhuriyet döneminin ilk verem savaş derneğidir. Yeni kurulan bu derneğin, başından itibaren en çok önem verdiği konulardan biri de, kamuoyuna yönelik eğitim ve propaganda çalışmalarıdır. 1930 yılında, içeriğinde derneğin tarihçesi, verem hastalığı hakkında bilgiler, zmir ve çevresine ilişkin verilere yer verilen bu almanak yayımlanmıştır. Verem Mücadele Cemiyeti bu almanağı yayımlayarak, verem mücadelesi düşüncesini ülkenin Türkiye’nin her tarafına, en uzak köyüne ve en uzaktaki köylüsüne kadar ulaştırmayı; ayrıca milli ürünlerimizin reklâmını yaparak, tüccar ve esnafımızın ticari ve ekonomik ekonomik gücüne katkıda bulunmayı hedeflediğini belirtmiştir

İbn-i Sina’nın “Urcuze” olarak bilinen bu kitabı dünyaca meşhur olan manzum tıp kitabıdır. 1326 beyitten oluşur. Bu yayın, sağ sayfada Arapçası, sol sayfada Fransızcası ve Latincesi verilerek ve metinde geçen sözlerin açıklamaları ile yapılmıştır.

232

TIP VE ECZACILIK

706 - GLADBACHIO, JOH[AN] BERNHARDO [Gladbach, Johann Bernhard] Praxeos medicae idea novissima: in qua secundum solidiora verae physicae & sanioris medicinae fundamenta, omnium morborum origo ex quatuor cardinalibus concatenatâ serie deducitur, eorumque succincta ac perspicua medendi methodus explanatur Herbornae [Herborn (Almanya)]: Typis & sumptibus Jo. Nicolai Andreae, MDCXCIV [1 Ocak 1694]. İlk basım [22], 499, [29] s. 17 X 9,5 cm Döneminin sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 1.500 (€ 469)

17. yüzyılda Tıbbi pratik uygulamalar üzerine düşünceler, tüm hastalıkların kökeni ve iyileştirmek için ilaçlar.

Çok nadir bir tıp kitabıdır. 1694 yılındaki bu ilk basımından başka 1711 ve 1731 yılında da basılmıştır. Bir kez de Fransızca çevirisi yayınlanmıştır. Bu birinci baskısı dünyada sadece iki yerde Bibliothèque nationale de France (BNF) ve Bibliothèque interuniversitaire de santé’ de bulunmaktadır.

No. 706

No. 707

707 - HASAN BİN ALİ [Müstensihi] Letaif-i Tıb 1134 [. 189 varak. Aharlı nohudi kağıt üzerine yer yer kırmızı, genellikle siyah mürekkeple. 17 satır. Sayfaları kırmızı mürekkeple cedvellenmiştir. 21 x 14 cm. Döneminin tümüyle deri ve miklepli Osmanlı tarzı cildi içinde TL 2.200 (€ 688)

233

İSLAM f

708 - NECMÜDDİN-İ KÜBRA Şerh ul-usül-i aşere. İstanbul: Matbaa-i Amire, 1291 [1875]. 3. Baskı. 120 s. 18x12 cm. 12.5x7.5 cm. Özege 18870 Döneminin sırtı bez, kapakları ebrulu cildinde. TL 40 (€ 13)

710 - MUHAMMED SABİR-İ TEBRİZİ Câferî mezhebine göre dinî ameller. (Hususiyle namaz). Translated by Y. Necefzâde, H. P. Hâtemî. İstanbul: İbrahim Ertem Matbaası, 1965. 80 s. resimli. 16,5x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Necmüddin Kübra’nın tarikatteki on usulü anlattığı ve İsmail Hakkı Bursevî tarafından şerhi yapılmış olan tarikat kitabı

711 - YILMAZ, HÜSNÜ Kurban risalesi ve faziletli dualar. Balıkesir: Memleket Pazarı Matbaası, Tarikat esasları 1. Tevbe, 2. Zühd, 3. Teveklül, 1963. 29, [1] s. 16x12cm. Yayıncısının karton cildinde. 4. Kanaat, 5. Uzlet, 6. Zikre mülâzemet, TL 40 (€ 13) 7. Tamamiyle Hakk’a dönmek, 8. Sabır, 9. Murâkabe 10. Rıza’dır. Bu ilkeler islam tasavvufunun ruhunu oluşturur. No. 708

709 - MUHAMMMED İBN’İL MEHDİYY’İL HUSEYNİYY’ÜŞ-ŞİRAZİ Caferiler kimlerdir? Çeviren Abdülbaki Gölpınarlı. İstanbul: Garanti Matbaası, 1969. 23 s.16x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

“Kurbanlar günahları sildirir, sahibini bağlardan kurtarır” şeklinde birçok rivayet bulunan bir konu 712 - KÜÇÜKAHMET, A. OSMAN Dört hak mezhep ve ihtilâf sebepleri. İstanbul: İrfan Matbaası, 1973. 328s. 19,5x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Şiîlerin çoğunluğunun mensup olduğu fıkhî mezhep olan Caferilik üzerine

713 - HÂTEMÎ, HÜSEYİN İslâm hukuku’nda devlet yapısı İstanbul: Hareket Yayınları, Ahmet Sait Matbaası, 1970. Birinci baskı. 120, [8] s. 20x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 711

No. 712

No. 709

No. 710

234

İSLAM

714 - BİLGE, ARİF Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması tarihi. Konya: Yazarın kendi yayını, Ülkü Basımevi, 1974. 2. baskı. 176, [4] s., [10] s. yayıncının ilanı, 23x16 cm. Yazarından “Sn. M. Sami Onat’a iyi dileklerimle, 26.9.1975” ibaresi ile imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

etmiştir. Medîne’de 85 (m. 740) doğmuştur. Abbasilerin kuruluş dönemini müşahede eden kişidir. Hicretten sonra 153 yılında vefat eden İbni İshak Hz. Muhammed’i görmüş, onunla konuşmuş, arkadaşlık etmiş ve ona inanmış olan Eshâb-ı kiramdan birçok kişi ile görüşmüş, bir çok hadîs âliminden hadîs öğrenmiştir. Yaşadığı dönemde “emîrü’l-mü’minîn” unvanıyla anılan muhaddislerden olan İbn İshak’tan pek çok kişi hadis ve megâzî rivayet etmiştir. Örneğin İmâm-ı Ahmed bin Hanbel (rahmetullahi aleyh); “İbni İshak’ın Yazarından M. S. Onat’a imzalı rivayet ettiği hadîsler hasendir” demiş, Şu’be bin Haccâc ise; İbn-i İshâk’ın “hadîsde kitap mü’minlerin emîri” olduğunu söylemştir. Keza İmâm-ı Buhârî, İmâm-ı Şafiî; Yahya bin Sa’îd el-Kettânİmâm-ı Müslim, İbn-i Şihâb ez-Zührî 715 - BİLGEGİL, M. KAYA eserlerinde İbn-i İshâk’ı referans göstermişAbdülhak Hamid’in şiirlerinde ledünni lerdir. Bilinen eseri “El meb’aşüvel megazi”dir. mes’elelerden Allah 1: Allah ve O’nun Eser aslen Meğazi kitabı olmasına rağmen No. 713 vücudunu ifade eden isimler - Mevzuun siyer ile alakalı tüm konuların işlenmesi sebefiloloji bakımından tedkiki bi ile siyer kitabı kabul edilir. Siyer, İslam dini İstanbul: Ankara Üni. İlahiyat Fakültesi literatüründe peygamberlerin, din büyükleriYayınları, Orhan Yalçın Matbaası, 1959. nin ve halifelerin hayat hikâyesidir. “Siratu 240 s. 1 levha 24x16,5 cm. İbn İshâk” veya “es-Sîre” veya “Kitabûl Döneminin bez cildinde Meğazi” ya da “Sîret-i Resûl” diye bilinen bu TL 60 (€ 19) eser siyer alanındaki ilk eser olmasıdolayısıyla İslam tarihçiliği açısından çok önemlidir. Bu kitabı İbni Hişâm “Tehzîb-i siyer-i İbni İshâk” Çok sevdiği eşini kendisinden ayırdığı için adıyla şerh etmiş ve bu şerh ile Almanca’ya Allah’ı inkâr eşiğine kadar gidebilen Hâmid, çevrilmiştir. Zaman içinde Sîret-i Resûl kitabirbirine zıt duygular içinde bocalanıp durbını pek çok kimse şerh etmiştir. Bunlardan muştur. Hâmid teslimiyet ile isyan arasında Aynî ve Süheylî en ünlüleridir. Ancak eser, İbn gidip gelirken bazen ölümü trajik olarak İshâk’ın kişiliği ve eserde yer alan birkaç rivagörüp isyan eder, bazen de kaza ve kaderin yet sebebi ile eleştirilir. Dedesinin Hıristiyan bir tecellisi olduğuna inanarak çaresizce olması sebebiyle İncil ve Tevrat’taki esasları Allah’a yönelir. Hâmid’i isyana götüren bir diğer sebep de ölümün Allah’tan gelip gelme- ve efsaneleri nakletmekle Özellikle İmam diğidir. Ölümün tabiat kanunlarının bir gereği Malik ve sonrasında eleştirilmiştir . olarak düşündüğü anda mustarip; Allah’tan geldiğine inandığında ise huzurlu olmaktadır. No. 714

716 - MOHAMMED IBN ISHAK - ABD EL MALIK IBN HISHAM Das leben Mohammeds. Berlin und Wien: Verlag Ullstein, [191?]. 157, [2] s. 16 x 11 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25)

Siyer ilminin en önemli eseri. “Tehzîb-i siyer-i İbni İshâk” ın Almanca tercümesi.

İbni İshak ya da asıl adıyla Muhammed bin İshak, Meğazi (Muhammed’in savaşları) ilminin kurucusu olarak kabul edilen ilk İslam tarihçisidir. Birçok tarih ve siyer alimi onun kitabını temel olarak kabul No. 716

235

No. 715

e İSLAM

717 - ADIL, MUHAMMAD, DU MOULIN, SCHMITZ Im haram oder beit-ul mukadis d.h. im heiligen Tempel zu Jerusalem. Leipzig: Rudolf Uhlig, c. 1905. 304 s., 19x13 cm. Döneminin bez cildinde. TL 100 (€ 31)

Kudüs’te bulunan Beyt-ül Mukaddes yani Mescit-i Aksa üzerine Tarihçiler Mescid-i Aksa’yı ilk defa inşa edenin kim olduğu hususunda hemfikir değildirler. Bazıları bunun melekler olduğunu söylerken, diğer bazıları Adem, oğulları Şît ve Nuh, İbrahim gibi isimleri tercih etmiştir. Bununla birlikte Hz. Muhammed’den nakledilen hadislerde bu mescidin, Kâbe inşa edildikten kırk sene sonra inşa edildiği ifade edilir.Mescid-i Aksa’ya farklı birçok isim verilmiştir. el-Mescidu’l-Aksâ: “el-Aksâ” kelimesi “en uzak” anlamına gelir. Mescid-i Haram’dan uzaklığına nispetle ve Mekke’ye en uzak mescit olması itibariyle bu adı almıştır. el-Beytu’l-Mukaddes: “bereketli kılınmış, temiz ve kutsal” anlamlarına gelir. İslam dünyasından birçok bilgin ve şair bu kelimeyi sıkça kullanmıştır.

No. 717

718 - SALE, GEORGE The Koran, commonly called Al Koran of Mohammed Translated from the Original Arabic. New York: Hurst & Company, [18??]. xii, 13-336 s. 19 x 13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 100 (€ 31)

Kur’ân-ı Kerîm’in ilk tam İngilizce tercümesi.

Kur’ân-ı Kerîm’in ilk tam İngilizce tercümesini hazırlayan İngiliz şarkiyatçısı George Sale (1697-1736) Arapçanın birçok lehçesini ve İbaniceyi bilen bir alimdir. Bugün birçok yazar, misyoner ve din adamı bu tercüme ile mukaddimeden halen yararlandıklarını ve Kur’an’la ilgili en temel kaynaklarının Sale’in bu çalışmaları olduğunu ifade etmektedir.

236

No. 718

İSLAM

719 - VEHBİ, SÜNBÜL ZADE (ŞERH EDEN: AHMED HAYATİ SEYYİD) Tuhfe şerhi hayati. [Şerh-i Hayati ; Şerh-i tuhfe-i Vehbi] İstanbul : Dar Üt-tıbaat Üs-sultaniye, 1237 [1822] . 2. basım. 511 s. 23x17 cm. 18.5x10 cm. Özege 21228 TL 150 (€ 47)

Manzum Farsça-Türkçe sözlüklerin en önemlilerinden biri.

Tuhfe-i Vehbi, XVIII. yüzyılın önemli şairlerinden Sünbül-zade Vehbi (ö. 1224/1809) tarafından nazmedilmiştir. Farsça kelimelere çağa uygun Türkçe karşılıklar verilmesi, Farsça deyimler ile bazı kelimelerin özel anlamlarına yer verilmesi ve nazımdaki başarısıyla Türk edebiyatında haklı bir şöhret kazanmış olan Tuhfe-i Vehbi, muhtelif zamanlarda şerhedilmiş ve kendisine nazireler yazılmıştır. Tuhfe-i Vehbi şerhlerinin en ünlüsü Hayati’nin bu eseridir. Elbistanlı Ahmed Hayati tarafından yazılan bu şerh, Tuhfe-i Vehbi’nin edebiyat, şiir, aruz, edebi sanatlar ve gramere dair bilgiler içeren geniş ve ayrıntılı bir şerhidir. Şerhin önsözünde verilen bilgilere göre Sünbül-zade Vehbi, Tuhfe-i Vehbi’yi nazmettikten sonra Ahmed Hayati’ye bir mektup göndererek ondan eserini şerh etmesini rica etmiştir.

No. 719

720 - SALE, GEORGE The Koran: Commonly called the Alcoran of Mohammed; Translated into English immediatley from the original Arabic with explanatory notes, taken from the most approved commentators. To which is prefixed a preliminary discourse. Philadelphia: Thomas Wardle, James Kay, 1833. 2 cilt (406 s.; 423 s.) 22 x 14 cm Döneminin sırtı ve köşeleri deri, kapakları ebrulu cildinde. TL 600 (€ 188)

Kur’an’ın İngilizceye ilk tam çevirisi.

George Sale Kur’ân-ı Kerîm’in ilk tam İngilizce tercümesini hazırlayan İngiliz şarkiyatçısıdır. Sale’in bilinen en önemli çalışması, The Koran Commonly Called the Alcoran of Mohammed adlı bu Kur’an tercümesiyle bu tercümeye giriş mahiyetinde yazdığı A Preliminary Discourse adlı eseridir. Bu tercüme batı’daki Kur’an araştırmaları için önemli bir aşama olarak övülür. Sale’in Araplar ve Hz. Muhammed hakkında açık bir fikrin oluşmasında, XVII. yüzyılın sonları ile XVIII. yüzyılın başlarında İslâm ve İslâm peygamberine dair yeni bir bakış açısının ortaya çıkmasında önemli rol oynamıştır. Yazarlar, misyonerlerin ve din adamlarının bu tercüme ile mukaddimeden halen yararlandıklarını ve Kur’an’la ilgili en temel kaynaklarının Sale’in bu çalışmaları olduğunu ifade etmektedir.

237

No. 720

e İSLAM

721 - VELİKAHYAOĞLU, NAZİF Sümbüliye tarikatı ve Kocamustafapaşa Külliyesi İstanbul: Çağrı Yayınları, 1999. 384 s. 24 x 16 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

No. 721

722 - BALCIOĞLU, TAHİR HARİMİ Türk tarihinde mezhep cereyanları. Önsöz ve notlar Hilmi Ziya Ülken. İstanbul: Kanaat Kitabevi, 1940 (Önsöz). 271 s., 18 x 12.5 cm., Ankara Kütüphanesi: XLIII. Türk İslam filozofları: IV Yayıncısının desenli bez cildinde. TL 70 (€ 22)

No. 722

İslami mezhepler üzerine kitaplar

723 - [GÖLPINARLI], ABDÜLBAKİ Melâmilik ve Melamiler. İstanbul: Devlet Matbaası, 1931. [8], 381 s. metin dışında [12] levhada xx (20) adet fotoğraf, [4] levhada harita ve [6] levhada viii (8) nota. 17 x 25cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 160 (€ 50)

“Protestan” müslümanlar... Müslümanlığı dünya kaygısından da ahiret korkusundan da uzak biçimde yaşamanın yolu

No. 723

Melamîler 8. yüzyılda Samanîler devrinde Horasan, İran’ında fa’aliyet gösteren bir sufi topluluktur. Melâmet ve Melamîlik protestanlık gibi ortaya çıkmış olup mezhep veya tarikât değildir. Melamîlik bugünkü modern tarzda tüm dünyada yaşanan dini anlayışı asırlar öncesinde savunan düşünce akımıdır, aynı zamanda bir duruş, felsefe ve anlayıştır.Melamîlik günümüzdeki lâik anlayışta olan dini tavrı bünyesinde bulundurmaktaydı. Modern dünyanın özgür inançsal tavrını sergiler. “Melâmîler” tarihte ve özellikle Osmanlı’nın son dönemlerinde hurafeci, durağan tarikât ve din anlayışına karşı mücadele içinde olmuşlardır. Niyâzî-i Mısrî Osmanlı tarihindeki Kadızade ekolüyle açıktan mücadele edip görüşlerine karşı çıktığı için Limni adasına sürgün edilmiş ve orada vefat etmiştir Melamiler kaçınılması mümkün olmayan cemaatle namaz dışındaki ibadetlerini ve Allah´a yakınlıkla ilgili hallerini halktan gizlerler. Bunları açığa çıkarırlarsa kendilerini kınarlar. Görünüş ve gösterişe değer vermezler. En hoşlanmadıkları şey, kibir ve gösteriştir. Özel giysileri ve tekkeleri yoktur. Melamiler kimseye dertlerini açmazlar. Çünkü kula ihtiyacı bildirmek, muhtaçtan yardım istemektir. Birbirlerinin yardımına koşarlar. “Mümin, kardeşi için gece kandil, gündüz asa olmalıdır” derler. Melamilik bir nevi felsefi görüş ve bu görüşle hayatı yorumlayış ve yorumladıkları bu hayatı yaşama çabalarıdır. Bu açıdan Melami, her türlü gösterişten ve dünya malından yüz çeviren, dervişliği, rindçe yaşamayı kendine ilke edinen kişidir. Dünya kaygısından, ahiret korkusundan uzak kalmak, kendini Allah’a vermek O’nun başlıca düşüncesidir...

238

İSLAM

No. 724

No. 725

No. 726

724 - ERTUĞRUL, MUSTAFA Büyük Mutasavvuf Abdülkadir Geylani. İstanbul: Gayret Kitabevi, Işıl Kitap ve Basımevi, 1948. 62, [2] s. 21.5 x 15.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Tasavvuf felsefesinde mükemmel insan olmak sorunsalı

İstanbul: 1975. [5], 38, [1]s. 13 adet eki ile birlikte. 30x23cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 30 (€ 9)

725 - CEM, İBNÜTTAYYAR SEMAHADDİN İnsan-ı kamil ve tasavvuf. Ankara: İslam Neşriyat Evi, 1960. 12mo., 64 s. 16x12cm. Yazarından “Muhteşem Şevket Karadeniz Bf.ye kabul ricasıyla 21/5/1963” ibaresiyle imzalı ve ithaflıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

No. 727

726 - BAYRAM, MİKAİL Ahi evren. Tasavvufi düşüncenin esasları. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, Türkiye Diyanet Vakfı, 1995. xi, 212s. 18x10,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 727 - BİLGE, SUHEYLA KURTULMUŞ Osmanlı İmparatorluğunda Bektaşi Tekkeleri

No. 728

239

728 - ELOĞLU, METİN VE OĞUZ TANSEL Bektaşi dedikleri İstanbul: Sander Yayınları, 1977. 155, [5]s. 18x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Tanrı ile insan arasında, efendi-kul ilişkisi yerine, birbirine nazı gecen, birbiriyle rahatça konuşabilecek iki dost varlığın alışverişini getiren Bektaşi fıkraları

e İSLAM

No. 729

No. 730

No. 731

729 - ÇALIKOĞLU, M. ASIM İkinci Bayezid ile Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman devirlerinin en büyük mutasavvıflarından Sünbül Efendi ve Merkez Efendi’nin resimli hayatı ve hüviyetleri. İstanbul: İstanbul Nurgök Matbaası, 1957. 47 s. Metin içinde fotograflar, [8] levha (4’ü renkli) fotoğraf. 24 x 17 cm. Orijinal hali ile. TL 50 (€ 16)

Efendi’nin yaşamları hakkında yapılmış ilk çalışmalardan

731 - GÖLPINARLI, ABDÜLBÂKİ Mevlânâ’dan sonra Mevlevilik İstanbul: İnkılâp Kitapevi, İstanbul Matbaası, 1953. [3], 571, [60] s. 730 - GÖLPINARLI, ABDÜLBAKİ 16x24cm. Yunus Emre. Hayatı. içinde ayrıca Barak Yeni bez cildinde. TL 60 (€ 19) Baba risalesile şerhi, Yunus muakkip“Eserimiz, yalnız bir tarikatin hal tercemesi lerile Sait Emre ve Kasım’ın şiirleri ve değil, bir yandan da vesikalar topluluğudur. 17 tane resim, 8 tane nota ve 1 şecere Böylece tarihe malolan bir tarikatin kuruvardır. luşundan beri geçirdiği safhaları, tarihten İstanbul: İkbal Kitabevi sahibi Hüseyin aldığımız vesikalarla meraklılara, tarih ve Kitapçı, Bozkurt Basımevi, 1936. 339 s., tasavvuf ehline, tek sözle tarihe sunuyoruz.” (Abdülbâki Gölpınarlı) İstanbul’un manevî sultanlarından 24x16 cm. ve Türk mutasavvıflarının en önem- Sonradan yapılan karton kabında lilerinden Sümbül Efendi ve Merkez TL 50 (€ 16) 732 - SUNAR, CAVİT Melâmilik ve Bektaşîlik Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi, 1975. 196 s. 24x16cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19) Melamiliğin mahiyeti, usulü, tevhitler, ittihat makamları; bektaşilik ve felsefesi, bektaşilik merasimleri, bektaşilik desturu ve düsturu, bektaşi nefesleri örnekler ve açıklama notlarıyla işlenmektedir

No. 732

733 - ERGİN, OSMAN [NURİ] Balıkesirli Abdülaziz Mecdi Tolun Hayatı ve Şahsiyeti. İstanbul,: Kenan Basımevi, 1942. iv, 340 s., m.i. [8 ] resim, 24 x 17 cm. Yeni bez cildinde. TL 150 (€ 47)

No. 733

240

İSLAM

Önemli bir tasavvuf kaynağı... Bir mutasavvıfın hayatı

Vilayet mektupçusu Osman Nuri Ergin özellikle belediyeler ve belediyecilikle ilgili eserler vermiş, bu konudaki kitapları her zaman aranan ve zor bulunan kaynaklar arasına girmiştir. Yukarıdaki eseri mutasavvıf, şair ve siyaset adamı Balıkesirli Abdülaziz Mecdi Tolun hakkındaki ünlü bibliyografya klasiği ve tasavvuf erbabının özellikle aradığı bir çalışmadır.

734 - [DECOURDEMANCHE, JEAN - ADOLPHE] OSMAN BEY - MAJOR VLADIMIR ANDREJEVICH (sic) Les Imams et les Derviches. Pratiques, superstitions et mœurs des Turcs, par Osman-Bey Paris: E. Dentu, 1881. [4], 265 s., 18 x 12 cm. Tümüyle deri yeni cildinde. TL 300 (€ 94)

Türklerin gelenekleri, örf ve âdetleri ve bâtıl inançları ile ilgili ilginç bir kitap.

Beş bölümden oluşan eserde Türk din kurumu ve yapısı; Dervişler (şeyhler, dedeler, müritler, tekkeler, devişlik kurumu ve etkileri, bektaşiler); Müslüman bâtıl inançları (sünnet, cinler, nazar, mucizeler, kıyafetname, falname, tabirname, saatname); Tahta geçme kuralları ve çekişmeler ele alınmıştır. Son bölümde ise onyedi eğlendirici Türk anekdotu yer almaktadır. JeanAdolphe Decourdemanche (1844-1916) Fransyz oryantalistidir. Kitaplarynda Osman-Bey, Osman-Bey Kibrizli-Zadé, Major, Kibrizli-Zadé, Major Osman-Bey,

No. 734

Kadiyânîliğin Lahor kolunun kurucusu ve Osmanlı hilâfetini desteklemiş olan Hintli din bigini Muhammed Ali Lahuri’nin (1874-1951) yazmış olduğu Hz. Muhammed üzerine bir monografi.

736 - MEVLÂNA MUHAMMED ALİ [LAHURİ] İslam dini. İstanbul: Ebuzziya Matbaası, 1942. 337, [1], xiv, [2] 20x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) No. 735

Vladimir Andrejevich ve Frederick Millingen gibi müstear isimler kullanmır. Bu eserinden başka “Les Femmes en Turquie”, “Grammaire du Tchingané, ou Langue des Bohémiens errants”, “Pratiques, Superstitions et Mœurs des Turcs” gibi başka kitaplary ve Türkçe’den çevirileri vardır.

Kaynak: Bibliyografya: Blackmer 1132, Atabey’de yok

No. 736

735 - MAULANA MUHAMMAD ALI, [JAUHAR] [MUHAMMED ALİ LAHURİ] Muhammad the prophet Lahore: Ahmadiyya Anjuman, 1933. xv, 314 s., 18’5x13cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13) 241

Kâdiyânîlik (Ahmedîlik) adlı dinî hareketin bir kolu olan Lahor Ahmedîliğinin lideri Mevlana Muhammed Ali’nin eseri

e İSLAM

737 - PICARD], [BERNARD (1673 - 1733) Le temple de la Mecque. Bakır gravür (Copper engraving). 30 x 53 cm. Amsterdam: 1723-1743. Çıktığı yer: “Religious ceremonies and customs of all the peoples of the world.” Cilt v. Levha No:2. Çerçeveli. TL 1.550 (€ 484)

No. 737

242

e 738 - ORAL, FUAT SÜREYYA Hazreti Muhammed niçin çok evlendi. Sebep ve hikmetleri. Ankara: Karınca Matbaası, 1957. 71, [1] s., 24x16 cm. Yazarından “Sevgili kardeşim, ruhdaşım Muvaffak’a” ibaresi ile imzalıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

KADIN f

741 - SAİD NURSİ, Bediüzzaman Hanımlar rehberi. İstanbul: 1977. 142, [2] s. 16x10,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Bediüzzaman’a göre kadın

“Şefkat” ve “Hakikî İhlâs”, kadınlarda bozulmadan nasıl inkişaf eder... Kadınlara fıtratlarını muhafaza ettiren düsturlar... Hazreti Üstad’ın Hanım Nur Talebeleri İle Güncelliğini hala koruyan bir Olan Sohbet ve Konuşmaları... Hanım Nur “meselemiz” “... asla unutulmaması gereken konu; efendi- Talebelerinin Ütad’a olan sevgi ve muhabbetmizin 51-52 yaşına değin, yani tüm gençliğin- leri... Hanımlar, iman ve Kur’ân hizmetinde eşlerini geçebilirler mi? Bu hususta avantajları de tek eşli bir hayat sürdüğüdür.” nedir? Hanımların, Risale-i Nur hizmetinde çok müstesna yeri var. Hz. Üstad’a göre o nedir?

739 - SAVCI, KEMAL Cumhuriyetin 50. yılında Türk kadını. Ankara: Cihan Matbaası, 1973. 239 s. 20 x 14 cm. İMZALI NÜSHA Yeni bez cildinde. TL 30 (€ 9) 740 - AL-QAZZAZ, AYAD Women in the Middle East and North Africa. An annotated bibliography. Texas: Universitiy of Texas at Austin Center for Middle Eastern Studies, 1977. 178 s. 21,5 x 144 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

742 - AĞAOĞLU, AHMET İslâmlıkta kadın. Önsöz: Samet Ağaoğlu. İstanbul: Nebioğlu Yayınevi, 1959. 53, [3] s. 24 x 16,5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Türk dünyasının ünlü siması, bilim ve eylem adamı Ağaoğlu Ahmet Bey’in İlk defa 1901 yılında Rusça olarak Tiflis’te yayınlanmış olan kitabı: İslamiyet açısından kadın meselesi

Türkçeye Hasan Ali Ediz tarafından çevrilrmiştir. Oğlu Samet Ağaoğlu yazdığı önsözde kitabı şöyle tanıtıyor: “... bu küçük kitap, Türk ve İslam milletlerinin silkinip kalkınması Orta Doğu ve Kuzey Afrika kadınla- yolunda Atatürk’ün kudretli, azimli yüzü kenrı üzerine kitaplar dini gösterinceye kadar geçen mücadelenin bir vesikası olarak da değerlidir.”

No. 742

No. 738

No. 741

243

No. 739

No. 740

e KADIN

No. 743

No. 744

No. 745

No. 746

No. 747

No. 748

No. 749

No. 750

No. 751

244

KADIN

743 - CUNBUR, MÜJGAN Türk kadın yazarların eserleri. “ Bibliyografya ” (1928 - 1955) Ankara: Kadının Sosyal Hayatını Tetkik Kurumu Yayınları, Son Havadis Matbaası, 1955. 255 s. 24 x 17 cm., Kadının Sosyal Hayatını Tetkik Kurumu Yayınları sayı: 3 Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Türkiye’de kadın yazınının ilk bibliyografyası 744 - ÖNAL, CEMAL ZEKİ Evlilik ve mahremiyetleri. Sevmek, sevilmek... Aşkın fizyolojisi. İstanbul: 1972. 6. basım. 824 s., resimli, 3 levha resim. 20x14 cm. Kapak: İhap Hulusi Yeni bez cildinde. TL 40 (€ 13) Kemal Salih Sel 31 Mart 1944 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde kitabı şöyle tanıtıyor: “Kitap, yedi fasıla ayrılmıştır: Evvela cinsi terbiye meselesini ele alır. Sonra Ovidius’un ‘Aşkın bir sanat olduğu’ sözünü işliyen ’sevmek ve sevilmek’ bahsine sıra gelir. ‘Aşk oyunları’ ve ‘Aşkın fizyolojisi’ bahisleri üçüncü dördüncü fasılları teşkil eder. Beşinci fasıl gebelik ve sürprizlerini, altıncı fasıl gizli hastalıkları anlatır. Son fasılda ortaya atılan mesele ‘soy güzelliği’, kimler evlenebilir ve kimler evlenemez... Mevzular cazib, ve yazılış güzeldir”.

745 - TÜRKENT, MÜNİR Kadın ruhu ve kadında cinsî hayat. Psychanalyse’e dayanan ilmi araştırmalardan derlenmiştir. İstanbul: Nurgök Matbaası, 1955. 310, [6] s. ilan, metin içinde birçok fotoğraf ve çizim, 24 x 17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

gerektiren bu işi başarmıştır. Batıda yayınlanmış Psikolojik, pskiyatrik, jinekolojik ve cinsel konulardaki çeşitli araştırma eserlerinden yararlanarak oluşturduğu bu kitabında, kadında sevgi ve cinsel arzu, ruhsal bakımdan farklı kadın tipleri, eşler arasındaki uyumsuzluk nedenleri ve anormal cinsel davranışlar konularını incelemiştir.

746 - BAYKAL, BEKİR SITKI Milli Mücadele’de Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti. Ankara: AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, 1986. 80, [12] s. 23 x 17 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Paris: Librairie Philosophique, 1936. 254 s. 25x16 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23)

1936 yılında kurulan İstanbul Pedagoji Enstitüsü’nün hocalarından Refia Uğurel Şemin’in Atatürk Türkiye’sinde kadınların eğitimi üzerine araştırması

Refia Uğurel Şemin, 1936 yılında Cenevre Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde tahsilini bitirerek dönmüş ve aynı yıl kurulan İstanbul Pedagoji Enstitüsü’nde göreve başlamıştır. Enstitünün kuruluşunda ve gelişiminde önemli katkıları olmuştur. TecrübÎ Psikoloji Laboratuarında Prof. Peters’le birlikte çalışmış, lise ve üniversitelerde zeka testlerini Milli Mücadele döneminde Sivas`ta, uygulamıştır. Cenevre’de bulunduğu süreçte, Piérre Bovet, Ed. Claparéde ve Jean Piaget’in vali Reşit Paşa`nın eşi Melek Reşit yanında yetişmiştir

Hanım ve arkadaşları tarafından kurulmuş olan müdafaa cemiyeti.

747 - YÜCESOY, CEVAT Ev kadını bilgileri. İstanbul: Ahmet Halit Kitapevi, 1944. 2. baskı. 198, [2] s., resimli. 24.5x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 748 - BEYSANOĞLU, ŞEVKET Kadın şairlerimizden Sırrî ve divançesi. Ankara: Diyarbakır Halkevi, İş Matbaacılık ve Ticaret, 1969. viii, 116, [2] s., 19.5 x 13.5 cm., Diyarbakır Halkevi Yayınları No: 14 Yayıncısının karton cildinde. TL 75 (€ 23) 1814’te Diyarbakır’da dünyaya geldi, 1877’de öldü. Edirnekapı Otakcılar Mahallesi’nde Kadiri Dergahı kabristanına defnedildi. Asıl adı Rahile. Diyarbakır Hanedanı’ndan Ahmed Bey’in kızı. Kültürlü bir ailede büyüdü. Divan kültürüyle yetişti. Tahir Zade Bekir Ağa ile ilk evliliğini yaptı. Bir süre Bağdat’ta yaşadı. Daha sonra İstanbul’a geldi. Yusuf Kâmil Paşa konağının şiir-edebiyat sohbetlerine katıldı, paşanın eşi Prenses Zeynep ile dost oldu. Kâmil Paşa ile evlendiği söylentisi de var. Kızının ölümü üzerine yazdığı içli bir mersiye ile tanınır. Bir divan oluşturacak kadar şiiri vardır

Cinsellikle ilgili konular, öteden beri tabu, ayıp, gizli kalması gereken konular olagelmişlerdir. Bu durum, dinî, sosyal ve ahlakî kural ve yasaklar, yaptırımlar ya da imâlara süregelmiştir. 1950’li yıllarda da, Türk toplumunda özellikle kadında cinsel hayatı irdeleyebilmek hala cesaret isteyen bir işti. Bir 749 - UGUREL - [ŞEMİN], REFİA akademisyen olan Doç. Dr. Münir Türkkent, yukarıdaki eseriyle gayet ince bir denge L’education de la femme en turquie

245

750 - KISCH, HEINRICH Kadın. Seksüel hayatı ve evliliğe sadakatsizliği. Çevirenler: Şevket Dilmaç ve Ayet Altuğ Ankara: Berkalp Kitapevi, J.Gn.K. Matbaası, 1944. Birinci baskı. 140, [5] s. 20x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 80 (€ 25) Eser ilmi olduğu kadar da ahlakidir, derece derece her ferdi alakalandırmakla beraber hasseten annelere, babalara, terbiyecilere, ruhiyatçılara, nizam ve ahlakı koruyan ve bekleyenlere hitap eder ve onları dünkü, bugünkü ve hatta yarınki sosyal nizam ve ahlak hakkında hakkile tenvir eder. Eser her ne kadar bizim milli duygu, anane ve ahlakımızdan bahis açmamakla beraber bir çok yeri bunu örnek tutmuş hissini vermektedir. (Sunuştan)

751 - SCHMITZ DU MOULIN, M. A. Die Wahrheit über orientalisches Frauenleben. Leipzig: [Eden] Teutonia Verlag, tarihsiz. 314, [14] s., 19x13 cm. Yazarından ithaflıdır. Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28)

Doğulu kadınların yaşamlarından bir kesit

e KADIN

752 - KADIN - EV Önsöz Hasan Ali Yücel Ankara: 1943, 68 s. Metin içinde birçok renkli, s/b resim ve çizimler Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31) No. 752

753 - CANAL, ŞÜKRÜ Hocasız Şapkacılık, Kadın ve Çocuk Başlık ve Şapkalarının Nasıl Yapılacağını Öğretir. Cumhuriyet Matbaası, 1948. 56 s. Yayıncısının karton cildinde. TL 100 (€ 31)

Bir “Şapka Devrimi” hatırası...

No. 753

754 - FORESTIER - WALKER, CLARENCE (çeviren) Romance of a Harem. New York: Hogarth Press, tarihsiz. [4], 271 s., metin dışında 10 levha, 24.5 x 16.5 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 110 (€ 34)

19. yüzyılda Osmanlı ve Hidiv haremlerinde yaşam ve aşk

1860’lardan 1878 Rus Savaşına kadar Osmanlı Hanedanı ve vezirleri ile Mısır Hidivlerinin haremlerindeki kadın erkek ilişkilerini, gelenekleri ve siyasal olayları sürükleyici bir öykü tarzında anlatan eser. Çevirmen, yazarın Fransız hükümeti tarafından görevlendirilen babası ve annesi ile küçük yaşta İstanbul’a gelip Türkçe öğrendiğini, ileri gelen bütün Türk ailelerinin haremine girebilen nadir Avrupalılardan olduğunu belirtmektedir. Yani öykü gerçektir. Hatta Padişah, haremlere Avrupalı mürebbiye atanmasını yasaklayan iradesini, bu kitabı okuduktan sonra çıkarmıştır. No. 754

246

KADIN

755 - STERN, BERNHARD The Scented Garden. Anthropology of the Sex Life in the Levant. Çeviren: David Berger. New York: American Ethnological Press, 1934. vii, 443 s, m.i. 34 fotoğraf, 23 x 15 cm. Yayıncısının orijinal desenli bez cildinde. TL 150 (€ 47)

Doğu’da cinsellik ve kadın üzerine sınırlı sayıda basılmış antropolojik bir çalışma Bu kitap, “Geschlechtsleben in der Türkei: mit Beruecksichtigung der Muslemischen Nachbarlaender und der ehemaligen Vasallenstaaten” isimli Almanca eserin çevirisidir. Sınırlı sayıda, sadece 600 adet basılan bu eserin her biri numaralanmıştır. Doğunun değişmezliği temasını işleyen yazar, dinî metinlerden de hareket ederek Yakındoğu’daki kadın-erkek ilişkilerine ışık tutmaya çalışmaktadır. Ortadoğu ve Balkan halklarında aşk ve çekicilik, baştan çıkarma, evlilik, sadakat, fahişelik, doğum ve emzirme gibi cinsel kültüre ilişkin birçok konuyu, özellikle İslâm dünyası, müslümanın evliliğe ve cinselliğe ilişkin ilmihali ve Osmanlı padişahlarının evliliklerini ve haremi ele alan eser, çıplak kadın fotoğraflarıyla bezenmiş olup, yabancı yazarların zihinlerinde canlandırdıkları harem ve Doğulu kadın imajlarını ortaya koyması bakımından çok ilginçtir. Kitapta, İstanbul’daki fuhuş hayatı üzerine bir bölüm de bulunmaktadır.

No. 755

756 - LORRAIN, JEAN La Dame Turque. Paris: Librairie Nilsson - Per Lamm, Succr, 19??. 141 s., metin içinde birçok renkli ve renksiz fotoğraf, 16.5 x 13.5 cm Yayıncısının karton cildinde. TL 350 (€ 109) Marsilya’dan Libya yoluyla Malta’ya giderken gemide rastladığı kocası yaşlı genç bir Türk kadınına vurulan yazar, bir yolculuk aşkının hikâyesini anlatmakta. Libya’nın henüz bir “Türk” kenti olduğu dönemde, Asya adlı gemiyle Akdeniz’in ortasında Beyrutlu bir paşanın eşiyle oryantal bir sevda. No. 756

247

e KADIN

757 - PENZER, N[ORMAN] M[OSLEY] The Harem. An account of the instıtution as it existed in the palace of the Turkish Sultans with a history of the grand seraglio from it is foundation to the present time. London: George G. Harrap & Co., R. Clark Ltd. Edinburg, 1936. İlk Baskı. İlk sayfada Mehmed II portresi, 276, 1 s., metin dışındaki levhalarda birçok s/b resim, [6] adet katlanan s/b gravür, [1] adet katlanan harita ve [1] adet plan ile. 25x18 cm. Döneminin sırtı deri, kapakları bez cildinde. TL 375 (€ 117) Eser, Topkapı Sarayı’nı ve harem olgusunu, dörtyüzelli yıllık bir zaman dilimi içinde incelemektedir. Penzer kitabını, çok yakın zamana dek son derece gizemli kalmış ve bilinmezlerle dolu olan harem ve saray yaşantısını belgeler ve resimlerle, donatıp kaleme almıştır. Topkapı Sarayı’ndaki avlular şebekesini, sarayın bölümlerini, davet salonlarını, mutfak ve ambarları, hamamları, camileri, saraydaki hiyerarşiyi, tekdüzelikle entrikaların birbirine geçtiği günlük yaşamı inceleyen bu sürükleyici ve aydınlatıcı eser, bu çerçeve içinde yeniçerileri, haremağalarını ve kudretli kadın sultanları konu etmektedir.

No. 757

758 - LA MODE FEMININE de 1490 - 1645; 1645 - 1720 ; 1720 - 1775; 1775 1795; 1820 - 1845; 1900 - 1905, 1905 - 1910; 1910 - 1915; 1915 - 1920. Paris: Nelson, 1920. 9 Föy. 19,5 x 14,2 cm. Yayıncısının kabında TL 950 (€ 297)

Orta çağlardan moderniteye kadar kadın modası... Renkli taş baskısı levhalarla dünya kadın modası tarihi

No. 758

248

KADIN

759 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Femme Juive, courtier qui porte ses marchandises aux Jeunes Dames Turques qui ne peuvent sortir. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No:65. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: P. Simonneau Fil. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Sokağa çıkma konusunda kısıtları olan Türk kadınlarına evlerinde satış yapan bir Musevi kadın

Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmış olup, İstanbullu bir Musevi kadınını tiplemektedir. Gravürün altında bu hanımın, genç Türk kadınları için giysi türünde çeşitli ihtiyaç malları sattığı belirtilmektedir.

No. 759

760 - OSMANLI DÜNYASINDAN HIRİSTİYAN KADIN GRAVÜRLERİ Bakır gravür üzerine füzen ile. Döneminde elle renklendirilmiş. 23.5 x 17.5 cm. 17??. Çerçeveli. TL 950 (€ 297)

Biri Karamanlı Rum köylü, diğeri Levanten şehirli kadın tipini tasvir eden, füzen kalemle desen çizilerek müdahale edilmiş iki adet gravür.

No. 760

249

e KADIN

No. 761

761 - PASINI, A. [LBERTO] Turkish women. From the original painting by A.Pasini Fotogravür (Photo engraving). 23 x 31 cm. Gebbie & Co, Çerçevesiz. TL 1.100 (€ 344)

Ünlü oryantalist ressam Alberto Pasini’nin 1870’li yıllarda yaptığıTürk kadınları serisinden bir fotogravür. 762 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) La Sultane Asseki, ou Sultane Reine. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:3. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. maj. sculp. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

No. 762

Osmanlı’nın “ Ana Kraliçe”si: Veliahtın annesi olan Haseki Sultan... veya Valide Sultan 250

KADIN

Haseki Sultan Osmanlı padişahlarının cariyeleri arasında çocuk doğuranların ulaştığı unvandı. Padişahların birden fazla hasekisi olabiliyordu. Bu hasekilerden en gözdesi genellikle en büyük erkek çocuğun, yani veliahtın annesi oluyordu. Haseki’nin anlamı padişah’ın en gözdesi anlamına geliyordu. Yani şehzade doğurmayan cariyeler de haseki olabiliyordu. Kanuni Sultan Süleyman, I. Ahmed ve Sultan İbrahim’in hasekileri Hürrem Sultan, Kösem Sultan veTurhan Sultan Hasekiler arasında en meşhur olanlarıdır. Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır.

763 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Filles Turques qui jouent au mangala. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:53. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

“Mangala” oynayan Türk kızları

No. 763

Mangala, bir tür Türk zeka oyunu olan Köçürme ya da dünyadaki yaygın adıyla Mankala oyunudur. Gaziantep, Urfa, Hatay gibi illede oynanan Köçürme oyununun adıdır. Türkiye’de son yıllarda türetilen Köçürme oyunu Mangala adıyla piyasaya sürülmüştür. Irak’ta oynanan Halusa, Filistin’de oynanan El-mankala ve bir Baltık Alman oyunu olan Bohnenspiel ile çok benzerlik gösterir Fransa Kralı’nın Ressamı Jean Baptiste van Mour’un 1707-1708 de gerçekleştirdiği tabloları Fransız Elçisi de Feriol, gravür tekniği ile Le Hay’e bastırtmış ve bu eser Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant başlığı ile Paris’te yayınlamıştır. Yukarıdaki gravür bu eserin içinden alınmıştır.

764 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Filles Turques qui brode Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:52. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: C. Du Bose. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141) No. 764

251

e KADIN

Nakış işleyen Türk kızları

765 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Filles Turque a qui l’on tresse les cheveux au bain. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:49. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: C. Du Bose. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Hamamda saçlarını ördüren bir Türk kızı.

766 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Femme Turque qui fume sur le sopha. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant Levha No:45. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Sedirde çubukla tütün içen bir türk kadını

767 - VAN MOUR], [JEAN BAPTISTE Dame Grecque, dans son apartment Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714- 15. Çıktığı yer: Charles de Ferriol (Marquis) & Jean Baptiste Van Mour: Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No. 766

252

KADIN

No:68. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin maj. sculp. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141)

Ev hali ile bir Rum kadını

768 - VAN MOUR, JEAN BAPTISTE (1671 - 1737) Femme Juive, en habit de cérémonie. Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant. Levha No:64. Atölyesi: Des Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. Kazıma sanatçısı: G. Scotin. TL 450 (€ 141)

Tören kıyafetiyle bir Musevi kadın 769 - [TATIKIAN] Donna che piange il morto. Taş baskısı (Litography). Döneminde elle renklendirilmiş. 175 x 145 cm. Paspartu içinde. TL 60 (€ 19)

No. 767

Yas tutan kadın.

No. 769

No. 768

253

e KADIN

No. 770

770 - PICASSO, PABLO Femme a la vesta Turque. The Turkish shawl. Taş baskısı (Litography). Orijinal renkli. 655 x 50 cm. Sol üst köşede Paris: Éditions Braun et cie, [196?]. Çıktığı yer: Galerie Louise Leiris, Soho Gallery Londres Levha No:39206. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63)

No. 771

771 - KARTPOSTAL - ÇOCUK 3 adet. Sonradan elle renklendirilmiş. TL 20 (€ 6)

773 - [KARTPOSTAL] 8 adet karışık (çocuk, çiçek, ve kadın temalı) kartpostal. s/b, sonradan elle renklendirilmiş. TL 50 (€ 16)

772 - FOTOKART - KERİMAN HALİS 18.11.932 Dünya güzeli Alsancak stadyumunda. İzmir: Siyah beyaz. Foto: Salih. Picasso’nun şallı Türk kadını soyut- TL 30 (€ 9)

laması

No. 773 No. 772

254

KADIN

No. 774

No. 775

No. 777

774 - KARTPOSTAL - KADIN 3 adet oryantal kadın. Constantinople: Georges Papantoine, Renkli taşbaskı. Orientale serisinden No.20, 34,35 TL 100 (€ 31) 775 - [KARTPOSTAL] KADIN 17 adet değişik kadın kartpostalı. s/b, çoğu sonradan elle renklendirilmiş. TL 200 (€ 63) 776 - KARTPOSTAL - KADIN 24 Adet nü. Siyah beyaz. TL 600 (€ 188)

Magazin dergiciliği tarihinden... 777 - GEÇİT REVIEW Sahibi ve sorumlu direktörü Münire B. Çelebi. Mevcut sayılar: (3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13) 19,5 x 15 cm. Özgün kapakları korunarak sonradan yapılmış bez cildinde, TL 60 (€ 19)

No. 776

255

e EROTICA f

No. 778

778 - GÜNDÜZ, AKA Çapraz delikanlı. [İstanbul]: Semih Lutfi Kitabevi, tarihsiz. 2. baskı, 160 s., 19x13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Ankara: AÜ Tıp Fakültesi, 1952. v, [2],155 s. 24 x 17 cm. A.Ü. Tıp Fak. Yay. No:26. İmzalı nüsha. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Yerli bir Don Juan öyküsü...

780 - MARCAD, JEAN Roma Amor Genava: Nagel, 1968. 131, [5] s. ve metin içinde birçok resim. 34 x 26cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 140 (€ 44)

Ankara marşının söz yazarı ve yaşadığı devrin üretken hikaye ve romancılarından Aka Gündüz 1885 yılında Manastır yakınlarında bir köyde doğmuştur. ilkokulu Selanik’te, klasik eğitimini Galatasaray’’da tamamlamıştır. yüksek tahsil için Paris’e gidip bitiremeden yurda dönen Aka Gündüz, Hariciye Gümrüğü’ne tayin edilir. Dönem Abdülhamit dönemidir. Siyasi ilgileri nedeniyle Selanik’e sürülür, 31 Mart Olayı üzerine Hareket Ordusu’na katılarak İstanbul’a gelir. Bu yıllarda ilk hikayelerini yayımlar. İstanbul’un müttefikler tarafından işgalinden sonra İttihatçılarla birlikte bu kez Malta’ya sürülür. Cumhuriyetin ilanından sonra Kemalist saflarda yer alan ve birbiri ardına yayımladığı romanlarıyla dikkati çeken Aka Gündüz, 1932-1946 yılları arasında Ankara milletvekilliği de yapmış, 6 Kasım 1958’de hayata gözlerini yummuştur. Aka Gündüz, bir dönemin en alt kesimlerinin hayatlarını gözlemlemiş, onlardan yana bir bakış açısıyla yazmış, yazdığı yıllarda çok sayıda okuyucuya ulaşmış ve romanları Yeşilçam’a ilham vermiştir. Nitekim bir “Don Juan” öyküsü olan Çapraz Delikanlı, aynı adla Özdemir Birsel’in senaryosu ve Nejat Saydam’ın yönetiminde Orhan Günşiray, Leyla Sayar, Muhterem Nur, Yılmaz Duru’nun oynadıkları 1963 tarihli bir Yeşilçam yapımı da olmuştur.

No. 779

779 - KAMAY, BEHÇET TAHSİN Cinsi terbiye ve tedavi. Exhibiitionism. (Tenasül uzvu teşhirciliği)

No. 780

No. 781

256

Antik Roma’da aşk... 781 - MARCAD , JEAN Eros kalos: essay on erotic elements in Greek art. Geneva : Nagel, 1962. 170 s. ve metin içinde birçok resim. 34 x 26cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 140 (€ 44)

Yunan sanatında erotik unsurlar 782 - YAKILACAK KİTAPLAR Haftalık dergi. Her hafta perşembe günleri çıkar. İstanbul: Yakılacak Kitaplar Yayınevi, Alp Matbaası, Gazeteciler Matbaası, Arel Matbaası, [1959]. 1 cilt birliğinde 26 kitap bir arada. Her biri 18 s. Döneminin bez cildinde. TL 150 (€ 47)

Bir zamanların “edepsiz” yayını

No. 782

YAHUDİ DÜNYASI VE YAHUDİ KÜLTÜRÜ f

783 - NOVAK, WILLIAM VE MOCHE WALDOKS (Yayınlayanlar) Das große Buch des jüdischen Humors. Königstein: Jüdischer Verlag bei Athen€um, 1986. 333, [1] s. 26.5 x18.5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 25 (€ 8)

Tarih boyunca Yahudi mizahı 784 - BEHAR, NISIM La istorya cudia para los eskolaryos: partida. Dizde el reyno de Şelome asta el egzilo de Bavel İstanbul: [Kendi yayını], Güler Basımevi, 1962-5722. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Yahudi tarihi üzerine İstanbul’da basılmış nadir bir Judeo-Espanyol (Ladino) yayın.

“Rabbi Nisim Behar, elinizdeki Tevrat kaynaklı İbrani tarihini ‘La İstorya Cudia’ adı altında 1957 yılında üç bölümde yayımlamış, 1969 yılında da bu kitapları yine üç bölümde Türkçe olarak yayımladıktan sonra birleştirerek tek kitapta toplamış. İbraniler’in Tevrat kaynaklı geçmişini, öğrencileri için kaleme almış olan hocaların hocası Rabbi Nisim Behar’ı değişik dillerde yayımlanan birçok kitabı yanında Türkçe olarak yayımlanan bu kitabı İbrani tarihinin en azından tanıtımını yapmaktadır. Bu konuda dilimizda yayımlanmış tek kitaptır.” (Moşe Grosman Zvi-Geyik Yayınları, Etnik Kültürlerin Dinsel Kaynakları Serisi 3)

yılında doğdu. Alliance İsraelit okulunda okuduktan sonra Musevi Lisesi’ni bitirdi. Uzun yıllar Musevi okullarında öğretmenlik yaptı. Araştırmacı kişiliği onu büyük ilgi duyduğu din ve ahlak konularında yaşam boyu araştırmalar yapmasını sağladı. Çeşitli gazetelerde yazıları yayımlandı. 1969 yılında İsrail’e göç etti. Araştırmalarını orada da sürdürdü. İstanbul ve İsrail’de yayımlanan kitapları İspanyolca, Fransızca ve İngilizce’ye çevrildi. Latin Amerika ülkelerinde örnek yapıtlar olarak varsayılan Rabbi Nisim Behar’ın kitaplarının yirmi tanesi İstanbul’da, yirmi tanesi de İsrail’de yayımlandı. Rabbi Nisim Behar, 24 Eylül 1990 tarihinde öldü.

786 - FRESCO, M[OISE] Syllabaire et premier livre de lecture pour tous les pays où l’on parle une autre langue que le français. Constantinople: [Marcel Fresco], Société Anonyme De Papeterie Et D’Imprimerie Constatinople, 1922. 80, [2] s. 18x12cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

No. 783

Osmanlı İmparatorluğunda yaşayan Yahudilerin 19. yüzyılda en büyük aydınlanma atılımlarından biri olan Alliance Israélite Universelle okullarının hocalarından Moise Fresco’nun yazdığı ve bu alanın ilk eseri olan yeni başlayanlar için Fransızce okuma kitabı. Oğlu Marcel Fresco tarafından yapılan yayını: No. 784

785 - BEHAR, NISIM El gid para el pratikante : Livro de denim sovre las tefilot de entresemana şabatot i fyestas i de todas las preskripsyones relijyozas. Primera partida. İstanbul: [Kendi yayını], 5719-1959. İlk baksı. 143 s. 19x14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Rabbi Nesim Behar’ın yazdığı ve İstanbul’da Judeo - Espanyol (Ladino) dilinde yayınlanmış olan bir tür ibadet rehberi.

Rabbi Nisim Behar İstanbul, Hasköy’de 1913 No. 786

257

No. 785

e YAHUDİ DÜNYASI VE YAHUDİ KÜLTÜRÜ

Moise Fresco 1884’te İstanbul’da doğdu ve 1912’de İstanbul’da öldü. Şam, Tanca ve İzmir’de (1884-1886) İstanbul’da Hasköy ve Galata’da (1888-1900) bulunan Alliance Israelite Universelle okullarında öğretmenlik yaptı. Yaşamı boyunca birçoğu Aliance okullarına okunmak üzere olmak üzere kitaplar yazdı. Yazdığı kitaplar Fransa tarafından tanındı, akademik ödüller aldı. Ölümünden sonra kitaplarının basım ve dağıtımını Paris’te bir kitabevi sahibi olan oğlu Marcel Fresco (d. İstanbul 1899) yaptı.

No. 787

Kaynak: Danielle OMER Le premier manuel d’apprentissage de la lecture de Moïse Fresco, auteur et éditeur de livres scolaires en français à Istanbul (fin du XIXemilieu du XXe siècle) Le français langue des “élites” dans le bassin méditerranéen et les pays balkaniques (XVIIIe siècle-moitié du XXe siècle) Actes du colloque tenu à l’université de Galatasaray, Istanbul, les 7-8-9 novembre 2006 787 - BEN-YEHUDAH, HEMDA (JONES) VE DİĞELERİ Jerusalem; its redemption and future; the great drama of deliverance described by eyewitnesses New York: The Christian Herald, 1918. v, 227s, [14] levha. 19x13 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 80 (€ 25)

788 - ÜLKEN, HİLMİ ZİYA Yahudi meselesi. İstanbul: Üniversite Kitabevi, Raşit Bütün Matbaası, 1944. 244 s. 4 s. fotoğraf 20 x 14,5 cm. Döneminin bez cildinde TL 90 (€ 28)

İkinci dünya savaşı’nın ortasında, anti-semitizme Türkiye’de verilen ilk bilimsel cevaplardan biri... Özetle, Ülken’e göre “yahudi meselesi” sahte bir sorundur.

“Merhum Hilmi Ziya Ülken’in 1944 basımlı “Yahudi Meselesi” adlı kitabını okuyunca zihnim açıldı... Ortaçağ toplumunda Yahudiler tuhaf fikirler söyleyen, zenginleşen esrarengiz cemaatler gibi görülüyordu. Haklarında bir yığın efsane oluştu: Sonra ırkçı ve ‘sosyal Darwinci’ zırvalar bu ilkel efsanelere “bilimsel” kılıf giydirdi, “antisemitik” teoriler sökün etti...” Taha Akyol Yahudi düşmanlığı (Milliyet 07.02.2009)

789 - 500.YIL VAKFI Osmanlı padişahları ve Musevi tebaları. Ottoman sultans and their Jewish subjects Yayın yeri yok: A Basım ve Reklam Hizmetleri, 1999. 204 s. ve metin içinde bir çok resim 29,5x 21cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 90 (€ 28)

“Kazananların” gözünden Birinci Dünya Savaşında Kudüs... Kudüs’ün “geri alınması”, görgü tanıklarının 790 - TRAGER, HANNAH Pioneers in Palestine. Stories of the first anlattıkları “kurtuluş” öyküleri settlers in Petach Tikvah London: George Routledge & Sons ltd, 192?. xx, 208 s. 144 levha. 19x12 cm Yayıncısının bez cildinde. TL 90 (€ 28)

No. 788

Filistin’deki öncü Yahudi yerleşimcileri, İsrail’in ilk sakinleri

No. 789

No. 790

258

YAHUDİ DÜNYASI VE YAHUDİ KÜLTÜRÜ

Ünlü İngiliz yazar ve gez791 - HICHENS, ROBERT gin Hichens’tan Osmanlı [SMYTHE] The Holy Land. İlüstrasyonlar: Jules Filistin’ine tanıdık bir bakış Guerin. New York: The Century Co., 1910. x, 302 s., metin içinde 58 adet levha, 27 x 18 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 125 (€ 39)

No. 791

792 - BENE-BERITH Bulletin de la troisieme asemblée générale des délégues es loges I.O.B.B. du district XXI, tenue a Constantinople les 24, 25, 26, 27 et 29 decémbre 1929. Juin 1924-Décembre 1929 Constantinople: Societe Anonyme de Papeterie et d’Imprimerie, 1930. 184, [2], s. ve metin dışına [1] levha (fotoğraf) 24 x 17cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 125 (€ 39)

B’nai B’rith XI. Bölge (Constantinople ve Yakın Doğu) Büyük Locası bülteni.

Kaynak: Rıfat Bali “Bir Yahudi dayanisma ve yardimlasma kurumu: B’nai B’rith XI. Bölge Büyük Locasi tarihçesi ve yayin organi Hamenora dergisi”, s. 41-60 Müteferrika Sayi 8-9, Bahar-Yaz 1996

No. 792

793 - HARLAND, MARION [ASIL ADI MARY VIRGINIA HAWES TERHUNE] Home of the Bible. A woman’s vision of the master’s land. An account of the sacred places, battle scenes, miracle-haunted hamlets and holy homes of the country of David and the Christ, together with sketches of historcal events, tragedies, and romance, marvelous legends, customs and characteristics, hopes and promise of the race of Israel. No. 793

259

Baltimore: R. H. Woodward Co., 1895. 24 - 414 s. 23x18 cm. Döneminin bez cildinde. TL 145 (€ 45)

Amerikalı bir kadın gezgin - yazarın gözünden kutsal topraklar, adetler ve karakteristik özellikler, mucizeli, perili, kutsal yerler, evler, İsrailoğullarına vadedilmiş topraklar, Davut ve İsa peygamberlerin evleri, kimi trajik kimi romantik tarihi olaylar, efsaneler

e YAHUDİ DÜNYASI VE YAHUDİ KÜLTÜRÜ

794 - SADIK Dönmelerin hakikatı. Dersaadet [İstanbul] : Karabet Matbaası, 1335 [1919]. İlk ve tek baskı. 32 s. 20x14 cm. 16x9.5 cm. Özege 4375 Yayıncısının kabında TL 200 (€ 63)

arasında fesat yayan bir topluluk olarak nitelendiririlir ve pek çok kötü olayın sebebi olarak gösterilir. Buna cevap, ‘Dönme’ olduğu kuvvetle muhtemel, Binbaşılıktan emekli Sadık Bey tarafından, “Dönmelerin Hakikati” adlı bu risaleyle gelir. Binbaşı Sadık, eserini dönmeler aleyhinde yazılan isimsiz bir risaleye karşı kaleme almıştır. Savaştan dönen yorgun ve yaralı bir subay olduğu belirtilen Binbaşı Sadık Bey bu Dönme bir Osmanlı binbaşısının risalesinde dönme olarak anılan insanları dönme olarak nitelenen insanları savunmuştur. Sabatay Sevi’nin Sultan 4. Mehmet tarafından “Aziz” olarak ünvansavunmak üzere kaleme aldığı landırıldığını ve inanmış bir mümin oldurisalesi. Sabetaycılık tartışmaları 1919’da imzasız ğunu vurgulamış, öteki risalede yer alan olarak yayımlanan “Dönmeler” isimli imza- ithamları bir bir cevaplamıştır. sız bir broşürde yer alan aleyhtar iddialar Kaynak: Abdullah Muradoğlu nedeniyle başlar Risalenin adı, “Dönmeler, ‘Dönmeler’ yahut ‘Sabetaycılık’ tartışHoniyas, Kavayros, Sazan”dır, İstanbul’da malarına bir katkı denemesi - I Şems Matbaası tarafından basılan 16 sayfalık risalede Dönmeler müslüman toplum No. 794

795 - [KUTSAL TOPRAKLAR VE KUDÜS ALBÜMÜ] Flowers and views of the Holy Land = Blumen und ansichtenaus dem Heiligen Land. 12 adet kartpostal ve 12 adet kurutulmuş çiçek ile birlikte. 10 x 16 cm Zeytin ağacı cilt içinde TL 400 (€ 125)

Üc semavi dinin ortak baş kenti Kudüs’ün ve kutsal toprakların kurutulmuş çiçekleri ve görünümleri.

No. 795

İzmir’li Yahudi Ganon ve Tazartes ailelerinin porselen imalat atölyelerinin bir ürümü.

796 - GANON & TAZARTES İzmir damgalı Porselen servis tabağı. Porselen malzemeden yapılmış, sır altında “Ganon & Tazartes “imalat damgalı 278 x 33,5 cm. TL 500 (€ 156) No. 796

260

YAHUDİ DÜNYASI VE YAHUDİ KÜLTÜRÜ

No. 797

797 - ALTINBAŞ, MEHMED VAMIK ŞÜKRÜ Dönmeler. [Yazma] İstanbul - Yeşilköy: 7 Ramazan 1266 /25 Temmuz 1947. [1] yaprak. başlık sayfası, [1] yaprak mukaddeme, 24 yaprak metin. 28,5 x 20 cm. “Biletlik” kağıda mürekkepli kalemle yazılmış. Yazarın kendi elyazısı ile unicum nüsha Yeni bez cildinde. TL 1.200 (€ 375)

“Fetvâ Eminleri” makalesi ile tanınan yazarın dönmelik üzerine ve yayınlanmamış olan “unicum” bir yazma eseri 261

SOL f

Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin ilk muhalif ve sosyalist yayınları Türkiye’de toplumcu yayınlar toplumcu düşüncelerin ve eylem adamlarının kaderini paylaştılar. Uzun bir dönem yasaklandılar, kovuşturuldular, engellendiler ve baskı altında tutuldular. Yargı kararlarıyla kapatıldığı ve toplatıldığı gibi keyfi uygulamalarla ve farkli düşünen kimi para militer inisiyatiflerle de engellendiler. Bu baskılardan öncelikle ve en çok etkilenendiler ve telef oldular. Toplumcu yayınları kütüphanelerinde bulunduran kişiler, özellikle sikiyönetim dönemlerinde önce kitaplarını bizzat “imha etmek” zorunda kalıp sonra başlarının çaresine bakmaya çalıştılar. Oysa bu yayınların ortaya çıkması bir tür “mucize” gibiydi. Savunulan düşüncelerin özellikle o dönemlerde toplumdaki karşılığı dağınık ve muğlakti. Üretim ve dağıtımı çıkaran kişilerin ya da örgütlerin şahsi ve sınırlı imkanlarına dayanmaktaydı. Türkiye’de toplumcu yayınlar üretilmeleri, dağıtılmaları ve muhafaza edilmeleri, yani kendilerini var eden koşullar bakımından son derece “engelli “dir. Son derece nadir bulunur ama bir o kadar da “çağının tanığı’’ ve Türkiye’nin sosyal ve kültürel tarihinin parçalarıdır.

No. 798

No. 799

798 - TOK, ŞÜKRİYE İşte milliyetçi cephe. İstanbul: CHP, Güryay, 1976. 31 s., 18,5 x 13 cm. Yayın no: 1. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

Türkiye sosyalist hareketinin son derece özgün ve yerli bir siması...

799 - [CERRAHOĞLU, AHMET NEVZAT] KERİM SADİ takma adıyla Osmanlı İmparatorluğunun Dağılma Devri ve tarihi maddecilik. İstanbul: Doğan Kitabevi, 1962. 54 s. 19 x 13 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 800

800 - MARKS, KARL Gündelikçi iş ile sermaye, Çeviren: “Yakın tarihimizin en önemli münekkidlerin- Hikmet Kıvılcımlı. den bu zâtın risalelerine başvurmadıkça,... İstanbul: Kader Matbaası, 1935. 1. baskı, nice sanat ve düşünce adamı hakkında 55 s., 16x12 cm. yapılacak tedkikat eksiklerle ma’lul olacaktır; Yayıncısının karton cildinde. üstelik, yerli bir sosyalist olması sebebiyle, TL 50 (€ 16) Kerim Sadi’nin eleştirileri, yapılacak yorumların başka alanlara taşınmasını, yeniden gözden geçirilmesini, hiç değilse sıkı bir münekkidle ciddi ciddi hesaplaşılmasını sağlayacaktır.” (Dücane Cündioğlu Yeni Şafak 2 Temmuz 2006)

262

H. Kıvılcımlı’nın yayınladığı “Marksizm Bibliyoteği” serisinin ilk kitabı. Kıvılcımlının türçesiyle dil çevirgeni kendisi.

SOL

801 - UZUNHASAN, SEMİHA Kadın gücü. İstanbul: Bozkurt Matbaası, 1936. 1. baskı, 16 s., 20,5x14,5 cm. (İnsaniyet Kütüphanesi No: 24) Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

Bir sosyalist kadın

İlk adıyla Sıdıka Özdoğu diğer bilinen adıyla Semiha Uzunhasan Birinci Dünya Savaşı yıllarında Moskova’da bulundu ve Türkiye Komünist Partisi’ne katıldı. Parti No. 801 kapanınca yurda döndü. Kerim Sadi ile evlendi. Kerim Sadi’nin evinde Kızıl İstanbul, Orak Çekiç dergilerini yayımladı. Bursa, Turhal, Nevşehir, Konya, İzmir, Bolu’da sürgün yaşadı. Aralık 1947’de İstanbul’a döndü.1950’de Kemal Tahir ile evlendi. Kadın Gücü isimli bu kitabının yanı sıra “Çin’de İhtilal Hareketleri” isimli kitabının yayımlanacağı belirtilmiş fakat basılıp basılmadığı belli değildir.

No. 802

802 - RUSYA LENİNCİ KOMUNİST GENÇLER İTTİFAKI Rusya leninci komunist gençler ittifakının nizamname ve meramnamesi. Bütün ülkelerin yoksulları birleşiniz ! Leninci Komünist Gençler İttifakının 6 ncı umum Rusya Kurultayında kabul edilmiş tebdilat ve tekmilat ile. Baku: “Baku Amelesi” Kooperatif Neşriyatı, A. K. F. B. K Nezdinde Baku Fealesi Kooperatifi Matbaası, 1925. lk ve tek baskı. 88 s. 13 x 8,3 cm (10,8 x 6,5 cm) ÖZEGE’DE YOK ! Yayıncısının karton cildinde. TL 300 (€ 94)

Türkçe ilk komünist yayınlardan bibliyografyalarda hiç görülmeyen bir broşür.

803 - LEV TROTSKY Rusyada hakiki vaziyet. Leo Troçki’nin almanca neşrolunan eserinden tercüme. Berlin: Sonne Matbaası, 1929. İlk ve tek baskı. 54 s. 20x14 cm. 16x10 cm. Özege 17174 Yayıncısının karton cildinde. TL 500 (€ 156)

Troçkist literatürün Türk dilindeki “ilk”, Osmanlı literatüründeki “tek” kitabı... bir Berlin baskısı.

263

No. 803

e SOL

804 - LENİN, N. Karl Marks tercüme-i halinin Marksizm i lavesiyle muhtasar kısası. Baku: 1924. İlk ve tek baskı. 26 s. 23x15 cm (19 x 11,5 cm) Yayıncısının kabında TL 600 (€ 188)

İlk ve tek baskı

805 - KIVILCIMLI, HİKMET [İMZALI İLK BASKI] Tarih Devrim Sosyalizm. İstanbul: Tarihi Maddecilik Yayınları, Sontelgraf Matbaası, 1965. İlk baskı. 265, [1] s. 20 x 13,5cm. Yazar tarafından imzalı nüsha Yayıncısının karton cildinde. TL 500 (€ 156) No. 804

Yazarın kendi tanımıyla “Medeniyetlerin kuruluş ve yıkılış kanunları!..”

Deniz Gezmiş’in, Hikmet Kıvılcımlı ile tanışmasına vesile olan kitaptır. Deniz Gezmiş kitabı okur, beğenir, kitabın arkasında yazılı olan

No. 805

“eleştirilerinizi ve görüşlerinizi şu adrese gelerek bildirebilirsiniz, birlikte tartışabiliriz” yazısını görür, birkaç arkadaşıyla doktor’un muayenehanesine gider. Bu ilk tanışmadan sonra da sık sık Hikmet Kıvılcımlı’yı ziyaret etmiştir.

806 - OSMANLI SOSYALİST FIRKASI Osmanlı Sosyalist Fırkası Hatt-ı hareket beyannamesi, ıslahat programı, Belediye programı. Paris: Osmanlı Sosyalist Fırkası, 10 Şubat 1912. lk ve tek baskı 12 s., ve 1 boş 22 x 15 cm. (20 x 12 cm.) Özege 15987. Yayıncısının kabında TL 1.500 (€ 469)

II. Meşrutiyet döneminde İstanbul’da Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist parti olan Osmanlı Sosyalist Fırkası’nın programı

Osmanlı topraklarında yaşayan Bulgar, Rum ve Ermeniler arasında yaygın olan sosyalist düşünceler Meşrutiyetin İlanı’ndan (1908) sonra Türk aydınları arasında da gelişme olanağı buldu. Şubat 1910’da İştirak dergisini yayınlamaya başlayan Hüseyin Hilmi ‘nin girişimleri sonunda Eylül 1910’da Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu. Osmanlı Sosyalist Fırkası bilinen anlamda bir sosyalist parti değildi; yayın organlarında sosyalist kuramla ilgili yazılardan çok, muhalefetteki Prens Sabahaddin’in bireysel girişimciliği savunan tezlerine yakın yazılar yer alıyordu. Partinin çalışmalarından hoşnut olmayan İttihat ve Terakki’ye karşı bütün muhalefeti bünyesinde bulundurmaya çalışan Hürriyet ve İtilaf Fırkası ile dayanışma içine girdi. Daha sonra Paris şubesini kurdu (Eylül 1911) Ancak çalışmaları oldukça sınırlı kaldı. Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesinden (1913) sonra İttihat ve Terakki bütün muhalefeti sindirmeye yöneldi ve bu dönemde partinin çalışmaları da kesintiye uğradı. Mütarekeden sonra sürgünden İstanbul’a dönen Hüseyin Hilmi 1919’da Osmanlı Sosyalist Fırkası’nın devamı niteliğinde Türkiye Sosyalist Fırkası’nı kurdu.

264

No. 806

SOL

807 - ENGELS, F[RIEDRICH] Cemiyet’in menşeleri. Aile, mülkiyet-i hususiye ve devlet hakkında tedkikat. Mütercimi: Muhiddin Baku : Fealesi Kooperatif Neşriyatı Matbaası, 1924. İlk ve tek baskı. 207 s. 23x15 cm. 19.5x11.5 cm. Özege 2924 Çevirmeni tarafından Memduh Şevket Esendal’a “Tahran büyükelçisi çok muhterem M. ŞevketBey’e “ ibaresi ile ithaflı ve imzalıdır Yayıncısının karton cildinde. TL 1.500 (€ 469)

Mahmut Şevket Esendal’a imzalı Engels’in “Ailenin özel mülkiyetin ve devletin kökeni” adlı eserinin ilk ve tek Osmanlıca baskısı. 808 - REFİK NEVZAD DR. Siyaset-i hazıra-i meş’ume. Paris: Yazarın kendi yayını, 1911. lk ve tek baskı. 46 s. 25x17 cm. 23.5x14 cm. Özege 18160; Öncü 10129. Üzerinde “Osmanlı Sosyalist Fırkası Paris Şubesi” mühürü vardır Tümüyle deri yeni cildinde. TL 2.500 (€ 781)

İlk Türk Sosyalist partisi Osmanlı Sosyalist Fırkası’nın Paris şubesini kuran eski Jön Türklerden Dr. Refik Nevzat ‘ın yayınladığı üç sosyalist risaleden biri. No. 807

809 - 1906 TİFLİS KONGRESİ DELEGELERİ FOTOĞRAFI Siyah beyaz. 24 x 38 cm. TL 300 (€ 94)

Çarlık Rusya’sında bastırılan 1905 devrimi sonrası yapılan 1906 kongresinin delegeleri tolu halde...

No. 809 No. 808

265

e SOL

No. 810

810 - KURTULUŞ Sosyalizmden bahseder ilim ve sanat mecmuası. Say: 2 ve 3. 25 Teşrini evvel 1919 - 25 Teşrini sani 1919. Yayıncısının kabında. TL 500 (€ 156) II. Meşrutiyet yıllarında ilk belirtileri görülen sosyalizm ve sosyal demokrasi hareketleri Mütareke’yle birlikte hız kazanır. “Sosyalizmden bahseder ilim ve sanat mecmuası” Kurtuluş Eylül 1919’da yayımlanmaya başlar. 1920 Şubatı’na kadar beş sayı çıkar. Kurtuluş’a göre, sola yönelme Türkiye’nin Avrupa ülkelerinin gelişmelerini izleyerek gerçekleşebilir. Türkiye’nin gündeminde ekonomik gelişme vardır. Ekonomik gelişmeyle birlikte sol düşünce de güçlenecektir. Ancak, İslam sosyalizmine açılan yazılar da dergi sayfalarında görülür: No. 811

811 - CEM KARACA, DERVİŞAN Mutlaka yavrum. Kavga 45’lik plak TL 60 (€ 19) 812 - CEM KARACA, DERVİŞAN 1 Mayıs, Durduramayacaklar halkın coşkun akan sesini 45’lik Plak TL 60 (€ 19) 266

No. 812

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ f

813 - CANDAŞ, GÖNÜL Bereketli olsun Ankara: 1984. 272 s. 20x14cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) Bugüne kadar büyükanneden toruna üç kuşağın mutfağında ve sofrasında yetkinliğini kanıtlamış; besin değerleri, kolay uygulanabilirlik ve lezzet kriterleri göz önüne alınarak hazırlanmış Türk ve Dünya mutfağından yemek tariflerini bir araya getiren Bereketli Olsun, hemen hemen her ailenin mutfağına girmeyi başarmış yemek, tatlı, pasta, bisküvi ve içeçek tarifleridir. Birçok uluslararası yemek kitapları yarışmasında ödüller almıştır.

814 - ZÜLFİKAR BÜLENT, GÜRAY ÖVAT, UĞUR MUAMMER Ekmek üreticisinin el kitabı İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık Daire Başkanlığı Yayınları, Umut Matbaası, xi, 76s. 19,5x13cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 815 - ÖCAL, MEHMET H. Özellikleri ve güzellikleriyle çiğköftemiz. Urfa: Özlem Kitabevi, Plaka Matbaacılık A.Ş., 1997. Birinci basım. 158, [2] s. 21,5x15cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

816 - FONTANA, SILVIO RAKIM ZİYAOĞLU Sofra ve salon bilgileri. İstanbul: Kenan Matbaası, 1948. 176 s., resimli, 24 x 17 cm. Döneminin bez cildinde TL 40 (€ 13)

Çankaya Köşkü’nde Atatürk’e uzun yıllar hizmet vermiş duayen bir yöneticinin kaleminden sofra adabı...

Cumhuriyetin ilk büyük lokantacısı Karpiç ve servis duayeni Silvio Fontana’nın İstanbul’dan yeni başkent Ankara’ya giderek devlet erkânının eğlence ve resepsiyon ihtiyacını karşılayacak altyapıyı kurması önemli bir tarihsel dönüşümdür.

No. 813

817 - HALICI, FEYZİ (Hazırlayan) Geleneksel Türk Mutfağı Sempozyumu bildirileri 10 - 11 Eylül 1982. Geleneksel Türk yemekleri ve beslenme. Konya: Konya Turizm Derneği, 1982. 270 s. 19.5x13 cm Yayıncısının orijinal karton kapağında. İyi durumda. TL 40 (€ 13) Konya’da ilk kez düzenlenen Geleneksel Türk Mutfağı Sempozyumu’na onsekiz bilim adamı, yemek uzmanı ve tarihçi katılmıştır. Kitap, Tarihi Konya Yemekleri Yarışması’na ilave olarak yapılan bu sempozyumun bildirilerinden oluşmaktadır. No. 814

No. 817

No. 816

267

No. 815

e GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

818 - AFİTAP Dondurma kitabı. İstanbul: Afitap, yy yok. 48 s. 20 x 13.5 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13) 819 - NEDİM, FAHRİYE 1001 çeşit yemek reçetesi alaturka ve alafranga. Mükemmel yemek, tatlı, pasta, komposto, reçel ve soğuk mezeler, salata ve turşular İstanbul: İnkılâp Kitapevi, Kenan Matbaası, 1947. 318s. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13) No. 818

Türk mutfağının büyük klasiği Fahriye Hanım

822 - [HADİYE] FAHRİYE Ev Kadını. Tab-ı sâni. İstanbul: Yeni Şark Kütüphanesi, Mahmut Bey Matbaası, 1310 [1892]. 2. baskı. 22, 400 s., ve metin dışında 5 levha. resim. Osmanlıca. Özege 23030. “Selanik Kütüphanesi” baskılı dekoratif özel bez cildi içinde. TL 125 (€ 39)

Türk gastronomi literatürünün en önemli ve bilinen eserlerinden biri

Orta-Doğu mutfağı,.dünyanın en zengin mutfaklarından biridir ve Osmanlı mutfağı da bu mutfağın esas eksenlerinden biri sayılır. 820 - TOSUN, FAHRİYE, DANİŞ Osmanlılar egemenlikleri altına aldıkları birçok ulusun yemek adetlerinden etkilenmişler R[EMZİ] KOROK ve 19. yüzyıldan itibaren de Batı uygarlığı Alaturka ve alafranga ev kadınının ile kurdukları yakın ilişkiler sonucunda yemek kitabı. kendileri, özellikle Fransız mutfağının tesiri İstanbul: Semih Lütfi Kitabevi, 1942. 256 altında kalmışlardır. Öte yandan Saray da bu s., 20 x 14 cm. mutfağın zenginleşip incelmesinde önemli rol Orijinal karton kapakları cilt yüzüne oynamıştır. Eseri Osmanlı gastronomi kültürünün bilinen ilk yazılı belgesi olan Melce *üt yapıştırılarak ciltlenmiş. Tabbahin’in devamı olup arap harfleriyle 4 TL 60 (€ 19) kez basılmıştır ve çok nadir bulunur. Yemek pişirme usulleri ve sofra düzenine dair bölümlerden oluşmakta olup Türk gastronomi lite821 - DENGİZER, NECDET ratürünün en önemli ve bilinen eserlerinden Alaturka ve alafranga ev kadının yemek biridir.

kitabı. No. 819

No. 821 No. 820

İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1956. 3. baskı. 144 s., 24x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

268

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

823 - [ŞEN], K. ÂDİL Aşçı ve Aşhane, Mükemmel Yemek Kitabı İstanbul: Tefeyyüz Kitaphanesi, Ankara Matbaası, 1933. 540, [20] s. 22,5x14,5cm. Metinle beraber bir çok resim ile Yayıncısının karton cildinde. TL 185 (€ 58)

Harf devrimi sonrasında basılan ilk yemek kitaplarından

Gerçekte Ayşe Fahriye’nin Ev Kadını adlı eserinin yeni harflere aktarılmış halidir ancak gerçek yazarı Ayşe Fahriye’den bahsedilmemiştir (Turgut Kut 1927’ye kadarki Türk Yemek Kitapları Bibliyografyası)

824 - KÂMİL, MEHMED Melceü’t-tabbahin (Aşçıların sığınağı). Haz. Cüneyt Kut İstanbul: Duran Ofset, 1997. 101, [13], 82 ingilizce, 132 s. osmanlıca 29x23cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 300 (€ 94) 1997 basılmış Türkçe derlemesi.

No. 823

No. 824

269

No. 822

e GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

825 - TÜRKİYE’DE BİRA SANAYİİ Ankara: Türkiye Ticaret Odaları ve Sanayi Borsaları Birliği, 1958. viii, 35, [1] s., resimli. 23x16 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. Çok iyi durumda. TL 20 (€ 6)

larda yapılan malt ve biralar üzerinde araştırmalar. Ankara: AÜ Ziraat Fakültesi Yayınları, 1965. iv, 64 s., 6 katlanan levha. 25x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

Bu araştırma Amerika’da Madison’daki arpa ve malt laboratuarlarında yapılmıştır. Kitapta Kitapta Türkiye ve dünyada biranın tarihçesi, araştırmanın sonuçları arpa, malt, şıra ve bira Türkiye’deki bira üretimi, bira ihcatı ve itha- başlıkları altında ayrıntılı olarak anlatılmıştır. latı, kamu ve özel sektörün bira üretimindeki yeri, biracılığın geliştirilmesi için yapılması gerekenler hakkında bilgiler bulunmaktadır. 829 - KUTLUK, HALİL

No. 825

(Ormancı), (Çaycı) Zihni Derin ve Memleket Çaycılığı’nın gelişmesindeki payı. 826 - UHLMANN, WULF Ankara: Ongun Kardeşler Matbaası, JURGEN 1966. 60 s., resimli. 23 x 17 cm. Bira ve sağlık. Çeviren İnci Elboğa, M. Yayıncısının orijinal karton kapağında. Çetin Erti İyi durumda. İstanbul: Bilka Bilim - Kültür - Araştırma TL 30 (€ 9) ve Yayıncılık, Tekofset Basım, 1983. İlk basım. v, 108 s. n. 24 x 16 cm. Bu küçük kitapta Türkiye çaycılığının kurucu Yayıncısının karton cildinde. isimlerinden Zihni Derin’in biyografyası TL 20 (€ 6) verilirken, çay ve özellikleri ile tekniği ve ziraatinden değil, Türkiye’de çaycılığın seyri ve bu konuda Zihni Derin’in rolü üzerinde durulmuştur.

827 - BRAVERY, H. E. The complate book of home winemaking. London: Pan Books, 1973. 173, [3] s. 18 x 11 cm. 830 - ARER, RAHMİ Yayıncısının karton cildinde. Türkiye’de çaycılık ve turistik, sosyal, TL 20 (€ 6) kültürel, ekonomik Rize. İstanbul: Çoker Matbaası, 1969. 262, [1] s., resimli. 24 x 16 cm. Yayıncısının karton cildinde. 828 - TÜRKER, İSMET Memleketimiz arpalarından mikro cihaz- TL 40 (€ 13) No. 826

No. 827

No. 828

270

No. 829

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

No. 830

No. 831

831 - ULUĞTUĞ, NİMET TURGUN Kımız. Ankara: Ankara Halkevi, 1939. 25 s., resimli, metin dışında [7] levhada [1] harita resimlerle. 24x16.5 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. İyi durumda. TL 70 (€ 22)

Kısrak sütünden yapılan en eski Türk içkisi

“Kımız, kısrak sütünden yapılan en eski Türk içkisidir. Kımız, kutsal bakımdan da en eski Türklerin Tanrılara sundukları ve hala bazı Türkboylarının aynı adeti muhafaza etmekte oldukları, Tanrılar içkisidir. Ortaasya Türklerine göre kımız, beşikten mezara kadar herkesin içkisi, ihtiyarlık, dermansızlık v.s. birçok hastalıkların hakiki ve tabii ilacıdır”.

832 - LEMAIRE, GERARD - GEORGES L’Orient des cafés Paris: Eric Koehler, 1990. 87 s. resimli Yayıncısının karton cildinde. TL 60 (€ 19)

Türk sanatçı Selma Gürbüz’ün de eserleri ile iştirak ettiği önemli bir serginin kataloğu: “Kahvelerin doğusu”

271

No. 832

e GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

No. 833

No. 834

833 - HOCA ALİ RIZA, (İstanbul, 1858 - İstanbul 1930) Kahvehane eşyalarından: Kahve taburesi. Kağıt üzerine Taşbaskı 24 x 16 cm. Sol alt köşede İmzalı Paspartu içinde. TL 150 (€ 47)

834 - HOCA ALİ RIZA Kahvehane eşyalarından: Kahve ocağı taşbaskı. 24 x 16 cm. Sol alt köşede kalıpta imzalı. Paspartu içinde. TL 150 (€ 47)

Osmanlı İstanbul’unun kahvehane eşyalarından. seyyar kahve ocağı ve kahve taburesi

Hoca Ali Rıza Bey’in yaşadığı 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılının başında yer alan kıraathane ya da içerisinde yer alan cezve, fincan, değirmen, kahve kutusu, şekerliklere ait çizimler, zamana yenik düşen pek çok maddi kültür unsurunun varlığının kanıtıdır. Hoca Ali Rıza Bey, Türk Resim Sanat Tarihi’nin çok önemli bir peyzaj ressamıdır. Asker Ressam Kuşağı’nın bir üyesi olan sanatçı, 1914 Kuşağı ressamlarının hocası olmuştur. Üsküdar‘da doğan, hayatı boyunca Üsküdar’da yaşayan ressam; Üsküdar ve Karacaahmet’in sessiz köşelerini, kıyı kahvelerini ve güneşli kayalıklarını resmetti; “Üsküdarlı Hoca Ali Rıza” olarak tanındı. Saray bahçelerinden çıkıp bir empresyonist gibi kırlarda ve sahillerde resim yapan ilk Türk ressamıdır. Karakalem ile suluboya tekniğindeki yetkinliği ve hızlı çalışma temposuyla binlerce eser üretmiştir. Eserlerinin sayısının beş bin kadar resmi olduğu tahmin edilir[1] Sanatçı, 1909-1912 arasında Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nde başkanlık yapmıştır. Sanatçı, dönemin kahvehanelerini ve buralardaki eşyaları resmederek, kahvehane kültürünü geçmişten bugüne taşıyan sayılı kişilerden biridir.

Kaynak: Ünver, A. Süheyl (1967). İstanbul Risaleleri 5, Ressam Ali Rıza Bey’e Göre Yarım Asır Önce Kahvehanelerimiz ve Eşyası. Ankara: Ankara Sanat Yayınları. s. 416 272

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

835 - İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MEDİKO-SOSYAL MERKEZİ Yeterli ve dengeli beslenme Rehberi İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası, 1983. 48 s. 20x14,5cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6) 836 - D’HEMMERDINGER, [ARMAND] Midenizi koruyunuz - (Neler yemeli, nasıl yemeli?). Çeviren: Cevat Bilge İstanbul: Varlık Yayınları, 1947. 95 s., 21x15 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

technical guide to wine. Including wine types, how wine is grown, wine quality, the history of wine, the industry today and a glossary of wine terms. U.S.A.: 1964. 49 s. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

Şarap üzerine teknik olmayan bir kılavuz kitap 839 - ALLEN, H. WARNER The wines of France. London: T.Fisher Unwin Ltd., 1924. 261, [5] s. 23x15cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13)

No. 835

837 - TISSANDIER, GASTON L’eau Paris: Librairie Hachette, 1873. 356 s., 86 adet tahta klişe baskı, 6 adet harita. 18x12 cm. Yayıncısının desenli bez cildinde. TL 50 (€ 16)

Ünlü Fransız kimyacı, meteoroloji ve havacılık uzmanı yazarın su üzerine bir eseri 838 - THE WINE INSTITUTE FOR THE WINE ADVISORY BOARD The story of wine and its uses. A nonNo. 836

No. 837

No. 838

273

No. 839

e GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

840 - LICHINE, ALEXIS Wines of France. London: Cassel & Company Ltd., 1958. 314, [1] s., resimli. 22x15 cm. Yayıncısının şömizli bez cildinde. TL 40 (€ 13) 841 - VENTRE, JULES Traite de vinification I Montpellier: Librairie Coulet, Montpellier, xvi,507, [1] s. (resimli) 22 x 15 cm. Yayıncısının bez cildinde. TL 40 (€ 13)

Şarap imalatı

842 - TÜRKİYE TİCARET ODALARI SANAYİ ODALARI VE TİCARET BORSALARI BİRLİĞİ Türkiye’de şarap sanayii 1957. Ankara: 1957. 62, [4] s., 23x16 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16) 843 - ORAMAN, M. NAİL Sebze ilmi. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 1968. xiv, 256 s., resimli. 25x17 cm. Döneminin bez cildinde TL 40 (€ 13)

No. 840

844 - BOZKAYA, ESAT AHMET Anadolunun pamuk - çeltik - mısır - fındık - afyon - ve bağcılık bölgelerinde kullanılan ziraat alet ve düzenleri üzerinde araştırmalar = Untersuchungen der Landwirtschaftlichen Geraete und Anlagen in den baumwoll - reis - mais - haselnuss - mohn - und weinbau - gebieten Anatoliens. Ankara: Yüksek Ziraat Enstitüsü, 1936. [4], 70 s., [8], 74 p., [64] levhada çizim ve resimlerle. Yayıncısının karton cildinde. TL 70 (€ 22)

No. 841

No. 842

No. 843

No. 844

274

No. 845

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

845 - FAHRİ, CAFER Tavukları çok yumurtlatmak için ne, ne zaman, nasıl, ne kadar yedirmeli? İstanbul: Akşam matbaası, 1934. 80 s., 20 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 846 - FAHRİ, CAFER Tavukçulukta muvaffakiyetin sırrı cins tavuk beslemektir. İstanbul: Matbaai Ebüzziya, 1933. 93 s., 20 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 847 - FAHRİ, CAFER Nasıl tavukçuluk yapmalıdır. İstanbul: Matbaai Ebüzziya, 1931. 45 s., 20 x 14 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9) 848 - THASSITIS, BASIL Greek tobacco Kapniki Epitheorissis, 1954. 99 s. TL 70 (€ 22)

Yunan tütünleri üzerine

849 - THE TURKISH STATE MONOPOLIES Tobacco in Turkey. İstanbul: Turkish State Monopolies, 1965. 123, [2] s., [26] renkli levha. 24.5 x 18 cm. Yayıncısının şömizli orijinal bez cildinde. TL 80 (€ 25)

Türkiye’de tütün

A. Edreva, D. Bajlov, S. Nikolov’un “Invesitgation of the necrosis formation ‘sharilka’ on the leaves of field-grown tobacco. 1: On the causes of the phenomenon. 2: Biochemical changes in ‘sharilka’ affected leaves. 3: The isozyme composition of peroxidase, malatedehydrogenase and glutamatedehydrogenase” ayrıbasımları ile birlikte.

850 1 - TÜRKİYE TİCARET ODALARI SANAYİ ODALARI VE TİCARET BORSALARI BİRLİĞİ Türkiye ekonomisinde tütün. Ankara: Ajans - Türk Matbaası, 1957. 36 s., 1 katlanan levha. 23x17 cm. Yayıncısının karton cildinde.

No. 846

“Bu etüd, tütünün memleket ekonomisindeki hususi mevkiini belirttikten sonra, ihracatında karşılaşılan arızaları teşrih eyliyerek gerektirdiği tedbirlere dikkati çekmeye ve ilgililerin Türk tütüncülüğünün kaderi üzerinde daha tesirli bir işbirliği yapmaları lüzumunu anlatmaya çalışacaktır”.

No. 847

No. 848

No. 849

275

No. 850--3

 GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

851/4 - TEKEL ENSTİTÜLERİ Tekel Enstitüleri raporları. 1951. İstanbul: 1951., Tekel Basımevi, viii, [1], 221 s., resimli. 27x20 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. İyi durumda.

Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 36 x 25 cm. Paris: Le Hay, 1714-15. Çıktığı yer: CHARLES DE FERRIOL (Marquis) - LE HAY - [VAN MOUR]. Recueil de Cent Estampes Représentant Différentes Nations du Levant 851/5 - TEKEL ENSTİTÜLERİ Levha No:6. Atölyesi: Des Caracteres Tekel Enstitüleri raporları. 1954. & de l’Imprimerie de Jacques Collombat. İstanbul: Tekel Basımevi, 1954. vii, 223- Kazıma: G. Scotin. maj.sculp. 418 s., resimli. 27 x 20 cm. Çerçevesiz. TL 450 (€ 141) Yayıncısının orijinal karton kapağında. İyi durumda. Padişahın sofra hizmetlerine bakan TL 150 (€ 47) sınıftan bir görevli: İbriktar Ağası

No. 851-5

852 - VAN MOUR, JEAN 850/2 - YAPI VE KREDİ BANKASI BAPTISTE (1671 - 1737) Türkiye’de tütün. Kasım 1964. L’Ibriktar Agassi. Officier qui donne a İstanbul: 1965. 22, [1] s. 19.5 x 13.5 cm. laver au Grand Seigneur. Yayıncısının karton cildinde.

Osmanlı Padişahı Hasoda’da veya teras ve bahçelerde yalnız başına yemek yer, yemek için kaşık ve parmaklarını kullanır daha sonra ellerini sabunla yıkardı. Yemek sonrası ve öncesi padişahın ellerini yıkamak için İbrik Gulamı ve İbriktar görevlendirilmişti. Bütün

850/3 - ÜNAL, AYLA Marmara Bölgesinde tütünlerde zarar yapan böcekler, tanınmaları, yayılışları ve ekonomik önemleri üzerinde araştırmalar. İstanbul: Tekel Genel Müdürlüğü, 1981. vii, 146 s., resimli, 1 katlanan levha. 24x17 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. Temiz durumda. 3 kitap birlikte. TL 100 (€ 31) 851/1 - TEKEL ENSTİTÜLERİ Tekel Enstitüleri raporları. 1963. İstanbul: 1963., Tekel Basımevi, Cild:ix, [4], 106 s., resimli. 27 x 20 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. İyi durumda. 851/2 - TEKEL ENSTİTÜLERİ İnhisarlar Tütün İnstitüsü raporları. Aralık 1944. İstanbul: Tekel Basımevi, 1944. [2], 99-206 s., resimli. 27 x 20 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. Belirsiz aralıklarla çıkan “Tekel Enstitüleri raporları”, döneminde yurtiçi ve yurtdışındaki ilgili kurumlara ücretsiz olarak gönderilmiş ve dolaşıma girmemiştir; bu yüzden bulunması zordur.

851/3 - TEKEL ENSTİTÜLERİ Tekel Enstitüleri raporları. 1949. İstanbul: Tekel Basımevi, 1949. viii, 167392 s., resimli. 27 x 20 cm. Yayıncısının orijinal karton kapağında. 276

No. 852

GASTRONOMİ VE MUTFAK KÜLTÜRÜ

No. 853

bu görevler Enderun ağaları tarafından gerçekleştirilirdi. Her birinin terfi edeceği görevler belliydi.

Bakır gravür (Copper engraving). Siyah beyaz. 27 x 40 cm. [Paris]: [1790].

Vezir-i Âzâm’ın iftar yemeği

Mouradja d’Ohsson Ermeni asıllı olup 1740 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. 1763’te İstanbul’daki İsveç Elçiliği’nde tercüman Çıktığı yer: Mouradja d’Ohsson: 853 - HILER, [HILAIR JEAN Tableau général de l’Empire Othoman. olarak göreve başlamış, 22 yıl malzeme ve bilgi topladıktan sonra “Tableau Général BAPTISTE], [MOURADJA Levha No:41. Atölyesi: [Des de l’Empire Othoman” adlı eserini ortaya D’OHSSON] Caracteres & de l’Imprimerie de Jacques [Iftar ou Souper du Grand-Vézir avec les Collombat]. Kazıma sanatçısı: Patas. çıkarmıştır. Yukarıdaki gravür, ünlü ressam Hilair tarafından çizilmiştir. Vezir-i Âzam’ı, autres Ministres de la Porte la troisième Çerçeveli. TL 1.500 (€ 469)9000 Ramazan’ın üçüncü günü, diğer vekillerle iftar nuit du Ramazann] yemeği esnasında resmetmektedir.

No. 854

277

854 - BAYLAN’IN ÇİKOLATACILIK DİPLOMASI Comitato Italiano di Propaganda Agricola Industriale e Commerciale Diploma. di Socio Benrmerito e Gran Targa d’Onore. Rilasciato al BAYLAN IMREN - Cioccolateria - Viva Sekerleme T. L. O. Galata - İstanbul per lestesa rinomanza che gode nel accurata e speciale lavorazione di cioccolata marca “Baylan İmren” mentre il suo accreditato nome Viene particolarmente onorato e segnalato al pubblico nella Rassegna del Cipaic. Roma: C. I. P. A. I. C., 22 Ottobre 1950. 50 x 70 cm. TL 500 (€ 156)

KİTAP BİLGİSİ VE KİTAP KÜLTÜRÜ f

No. 855

No. 856

No. 857

855 - KARAYALÇIN, YAŞAR Kütüphanelerimize umumi bir bakış. Ankara: A.Ü. Hukuk Fakültesi, Güney Matbaacılık, 1952. 27 s. 24x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 20 (€ 6)

857 - ALPAY, MERAL, SAFİYE ÖZKAN İstanbul kütüphaneleri İstanbul: Ünal, 1982. xxix, [2], 220 s. 24x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 40 (€ 13)

859 - EBÜLFAZL ABDULLAH (Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi - ö. 1156 / 1743) Behcet ül-fetavâ maan-nükul. Tertib eden: Mehmed Fıkhiy Ül-Ayni İstanbul: Matbaa-i Amire, 1289 [1872]. 2. Baskı. [5], 652 s., 33 x 24 cm. (27.5 x 17.5 cm.) Özege 1777. TL 150 (€ 47)

856 - TÜTENGİL, CAVİT ORHAN Türkiye’de bölge basını ve Diyarbakır gazeteciliği. İstanbul: Türkiye Harsi ve İçtimai Araştırmalar Derneği, Fakülteler Matbaası, 1962. 10 s. 24x17 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 30 (€ 9)

No. 858

858 - TÜRK NEŞRİYAT KONGRESİ 1. Ankara 1-5 Mayıs 1939. Raporlar, teklifler, müzakere zabıtları. Ankara: T.C. Maarif Vekilliği Neşriyat Müdürlüğü, 1939. vii, 412 s. ve metin dışında [3] levha, 24x18 cm. Yayıncısının karton cildinde. TL 50 (€ 16)

No. 859

278

Müteferrika Matbaanın kuruımasına cevaz veren fetvanın sahibi olan şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi’nin matbaaya ilişkin fetvasının da yer aldığı fetva kitabı Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendi’nin (ö. 1156/1743) fetvalarını toplayan eserdir.

KİTAP BİLGİSİ VE KİTAP KÜLTÜRÜ

No. 860

Osmanlılar’ın en önemli fetva mecmualarından biri olan eser tek cilt halinde Behcetü’l-fetâvâ maa’n-nukul adıyla iki defa basılmıştır (İstanbul 1266, 1289). Süleymaniye Kütüphanesi’nde birçok yazma nüshası mevcuttur. Sade bir Osmanlı Türkçesi kullanılmış olup fetvalar soru-cevap şeklinde düzenlenmiştir. Eser günlük hayatta karşılaşılan meselelere verilen fetvaları ihtiva ettiğinden devrinin toplum yapısını ve sosyal hayatını aksettirmesi bakımından önemlidir. Hilmar Krüger, özellikle Behcetü’lfetâvâ’yı esas alarak XVII-XIX. yüzyıl Osmanlı şeyhülislâmlarının milletlerarası hukuka dair verdikleri fetvalar üzerine bir çalışma yapmıştır Şeyhülislam Yenişehirli Abdullah Efendi’nin matbaanın kurulmasına cevaz veren fetvası : Basma san’ atında maharet iddia eden Zeyd, lugat ve mantık ve hikmet ve hey’ et ve bunların emsali ulum-i aliyyede te’lif olunan kitapların huruf ve kelimatının suretlerini birer kalıba nakş idüp evrak üzerine basma ile ol kitapların misillerini tahsil ederem dese, Zeyd’in bu vechile arnel-i kitabete mübaşeretine şer’an ruhsat var mıdır? eı-cevab: Basma san’atında mahareti olan kimesneler bir musahhah kitabın huruf ve kelimatını bir kalıba sahihan nakş idüp evraka basmağla zaman -ı kalilde bila-meşakkat nüsha-i kesire hasıl olup kesret-i kütübe ve rahis baha ile temellüke bais olur. Bu vechile faideyi müstemil olmağla ol kimesneye müsaade olunup birkaç alim kimesneler sureti nakş olacak kitabı tashih içün ta’yin olunup onlar tashih ettikten sonra sureti kalıba naks olunursa bir amel-i müstahsen olur

Kaynak: BİBLİYOGRAFYA: Ahmet Özel, Behcet ül-fetavâ TDV İslam Ansiklopedisi s. 346; Hilmar Krüger, Fetwa und Siyar, Wiesbaden 1978, s. 79

sırasınada kapalı tutulduğu dört yıl hariç, devamlı olarak kırk beş sene ve 2464 sayı yayımlanabilmiş tek dergidir. Baskısının ve bilhassa resimlerinin güzelliği ile Sultan II. Abdülhamid’in de takdirini kaazanmış ve padişah II, Meşrutiyet’e kadar dergiye ayda 3240 altın kuruş yardımda bulunmuştur. 860 - AHMED İHSAN VE 1896’dan sonra edebî bir dergi hüviyeti ŞÜREKASI MATBAACILIK kazanan Servet-i Fünûn, edebiyat tarihimizde OSMANLI ŞİRKETİ Edebiyât-ı Cedîde (1896-1901) ve Fecr-i Atî SERVET-İ FÜNUN (1909-1912) gibi iki edebî topluluğun kurucu Ahmed İhsan ve şürekası matbaacılık yuvası olmuştur. Matbaasını geliştirmek Osmanlı şirketi. Servet-i Fünun. = için 1891’de Avrupa’ya giden Ahmed İhsan Ahmed Ihsan & Co. Societé Ottomane dönüşünde ülkede ilk defa çinkografi ve klişehaneye sahip Türk matbaaasını kurdu. (Bu ou Commandite par actions İstanbul = Constantinople: Ahmed İhsan seyahati hakkındaki inacelemesini Avrupa’da ve Şürekası Matbaası, 1328. [1912]. İlk ne gördüm adıyla yayımladı.) Ahmed ve tek baskı. 20 s., 27 x 20 cm. (20 x 15 İhsan’ın matbaacılık yılları ülkenin en karışık dönemidir. Bu dönemde matabaasının ticarî cm.), resimli. Özege 265. unvanını ve binasını birakaç kere değiştirmiş, Yayıncısının karton cildinde. sırayla Âlem Matbaası Ahmed İhsan ve TL 200 (€ 63) Şürekâsı, Ahmed İhsan Matbaası ve Şürekâsı, Matbaa-i İhsan, Ahmed İhsan ve Şürekâsı Türk yayıncılık, matbaacılık ve Matbaaacılık Osmanlı Şirketi. Matbaa-i kitapçılık tarihinin bir belgesi Ahmed İhsan ve Şürekâsı unvanlarını kullaGazeteci, matbaacı, yayımcı ve siyaset adamı. namış, son olarak Ahmed İhsan Matbaaası Ahmet İhsan (Tokgöz) (1867-1942) yeni ismini Ölümüne kadar korumuştur. Ölümüne bir mecmua çıkarmak için ruhsat alamadıkadar devam ettirdiği matbaaacılık ve yayımğından tercüman olarak çalıştığı Servet’in cılıkta Türk kültürüne kaazandırdığı altmış sahibi Nikolaides Efendi ile analaşarak bu üç eserin kırk dokuazunu kendi matbaasında gazetenin ilâvesiymiş gibi Servet-i Fünûn’u basmıştır. Baasın yayın dünyasına yaptığı çıkarmaya başladı Harf inkılâbı ile ismi 1681. hizmetleraden dolayı, II. Meşrutiyet’te ihdas sayısında Uyanış’a çevrilen Servet-i Fünûn, edialen “Maarif nişanı” ilk defa Ahmed Ahmed İhsan’ın vefatından iki yıl sonraya İhsan’a verilmiştir (1910). kadar (25 Maayıs 1944), II. Abdülhamid devrinde kapaatıldığı kırk üç gün ve Mütareke

279

e KİTAP BİLGİSİ VE KİTAP KÜLTÜRÜ

861 - ZUR WESTEN, WALTER VON Exlibris (Bucheignerzeichen) Bielefeld und Leipzig: Verlag von Velhagen & Klasing, 1901. 103 s. resimli, [6] levha (5’i renkli) ve 164 tane s/b çizim ile. Yayıncısının desenli bez cildinde. TL 295 (€ 92)

Ex Libris: Bir ihtiyaç grafiği olarak doğmasına karşın, estetik kaygılarla yapılan özgün yapıtlar

Ekslibris, kitapseverlerin kitaplarının iç kapağına yapıştırdıkları üzerinde adlarının ve değişik konularda resimlerin yer aldığı küçük boyutlu grafik çalışmalardır. Kitabın kartviziti ya da tapusudur.Ekslibris, kitap sahibini tanıtır, onu yüceltir ve kitabı ödünç alan kişiyi geri getirmesi konusunda uyarır. Bir mülkiyet işareti, sahiplenme göstergesi olmanın yanında kitabın hırsızlığa karşı korunmasını sağlama işlevinin de olduğu söylenebilir. Sözcük olarak...’nın kitabı,...’nın kitaplığına ait veya...’nın kütüphanesinden anlamına gelir. Ekslibris önemli bir iletişim aracıdır. Bir ihtiyaç grafiği olarak doğmasına karşın, estetik kaygılarla yapılan özgün yapıtlardır. Sanatı, insanın elleri arasına, kitapların içine kadar getirir, onun büyüleyici sıcaklığını hissettirir. Çok uzun bir geçmişe sahip bu sanat dalı, yapıldığı döneme ait kültürel, tarihsel özellikleri günümüze taşıması nedeniyle de ilgi çekmekte, sanatçılar ve koleksiyoncular arasında önemli bir değiş tokuş objesi olarak kullanılmaktadır. No. 861

ISI 862 - SANATÇ R TANINMIYO adı) m na nı ta (İmza or türm t Kitap konulu Na ğlıboya. 30 x ya Tuval üzerine şede imzalı kö t al l 44 cm. So Çerçeveli. TL 1.300 (€ 406)

No. 862

280

No. 870

No. 871

No. 872

No. 889

II.

YAĞLIBOYA ve SULU BOYA RESİMLER, SANAT BASKILARI, DESENLER

No. 873

No. 880

No. 877

ART 

No. 863

863 - DİNO, ABİDİN ŞİRKET-İ HAYRİYE HİSSE SENEDİ ÜZERİNE KOMPOZİSYON, (İstanbul 1913 - Paris 1993) Şirket-i Hayriyye-i Hamidiyye. Selânik ve Kasandra Körfezlerinde... vapur işletmek üzere teşekkül eden Osmanlı anonim şirketi./ ChirketiHaïriéi- Hamidié. Société Anonyme Ottomane privilégiée de navigation a vapeur. A Salonique et dans les Golfes de Salonique et de Kassandra avec faculté d’extension en dehors et au-dela des dits golfes. 2 Djemaziel - ewel 1324 / 11-24 Juin 1906. Çini mürekkebi. 255 x 40 cm. Çerçeveli TL 1.000 (€ 313) Ünlü Türk ressamlarından Abidin Dino’nun Şirket-i Hayriye’nin eski bir hisse senedi üzerine mürekkebi fırça ile uygulamak suretiyle yaptığı nefis bir illüstrasyon. Resimde, Abdülhamid’i anımsatan fesli bir Osmanlı, Marmara’da seyreden gemileri izlemekte... Ünlü Tanzimat paşaları Âli, Fuat ve Cevdet Paşa’lar tarafından 1851’de kurulan bir deniz ulaşım tekeli olan Şirket-i Hayriye, Osmanlıların ilk anonim şirketidir. İstanbul kentinin ekonomik ve kültürel açıdan bütünleşmesini sağlayan bu şirketin toplum tarihimizdeki önemi büyüktür.

285

e ART

864 - DİNO, ABİDİN Parmaklar Kağıt üzerine çini mürekkebi. 30 x 30 cm. Çerçeveli. TL 700 (€ 219)

No. 864

865 - DİNO, ABİDİN Portreler 1970’ler Kağıt üzerine suluboya. 35 x 25 cm. Resim ortasında “Abidin” imzalı Çerçeveli. TL 1.000 (€ 313) 286

No. 865

ART

866 - BALCIOĞLU, SEMİH (İstanbul 1928 - ) “Güle güle İstanbul” serisinden. 9/20. Kağıt üzerine Çinko gravür (Zinc engraving) 34 x 225 cm. Sağ alt köşede Semih Balcıoğlu ve 1990 Tarihli. Karton kapaklı orijinal halleri ile. 2 kitap birlikte. TL 750 (€ 234)

No. 866

No. 867

867- BERGER, ALİYE (İstanbul 1903 - İstanbul 1974) Soyut çalışma. Resmin arkasında Ferit Edgü’nün el yazısı ile “Aliye Berger gravür ikinci el baskı” ibaresi var. Karton üzerine Çinko gravür (Zinc engraving) 35.5 x 25.5 cm. Çerçeveli. TL 600 (€ 188) 287

e ART

No. 868

868 - BERGER, ALİYE (İstanbul 1903 - İstanbul 1974) Kompozisyon. Resmin arkasında Ferit Edgü’nün el yazısı ile “Aliye Berger gravür ikinci el baskı” ibaresi var. Karton üzerine 22 x 29.5 cm. İmzasız Çerçeveli. TL 600 (€ 188)

869 - BERGER, ALİYE (İstanbul 1903 - İstanbul 1974) Mevlevi. Resmin arkasında Ferit Edgü’nün el yazısı ile “Aliye Berger gravür ikinci el baskı” ibaresi var. Karton üzerine 22 x 29.5 cm. İmzasız Çerçeveli. TL 600 (€ 188) 288

No. 869

ART

870 - EKŞİOĞLU, GÜRBÜZ DOĞAN (Ordu 1954 - ) Natürmort. 8/22 Kağıt üzerine Çinko gravür (Zinc engraving) 35 x 245 cm. Sağ alt köşede Gürbüz Doğan Ekşioğlu imzalı ve 2005 Tarihli. Çerçevesiz. TL 400 (€ 125) Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu Grafik Bölümünde öğrenim gördü. Halen aynı kurumda, yeni adı Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Yrd. Doç. olarak görev yapıyor. 1977 yılından beri karikatür ile ilgilenen sanatçı, şimdiye kadar 23’ü uluslararası olmak üzere toplam 64 ödül kazandı. Ulusal ve uluslararası birçok karma serginin yanı sıra New York’da olmak üzere dokuz kişisel sergi açtı. New Yorker Dergisi’nin kapağında üç kez, The Forbes Dergisi’nin kapağında bir kez, The Atlantic Monthly, The New York Times gibi dergilerde karikatür ve illustrasyonları yer aldı. Sanatçı aynı zamanda 1998 yılı Sedat Simavi Görsel Sanatlar Ödülü’nün sahibidir.

No. 870

No. 871

871 - ESKİZ - NÜ 22 adet 1950’li yıllara ait karakalem, yağlı boya, sulu boya vs. nüler. Kağıt üzerine 30 x 21 cm. İmzasız Çerçevesiz. TL 375 (€ 117) 289

e ART

No. 872

872 - GÜVEMLİ, ZAHİR (Edirne 1913 - İstanbul 2004) Peyzaj Karton üzerine yağlıboya. 315 x 44 cm. İmzasız ve 1966 Tarihli. Çerçeveli. TL 350 (€ 109)

873 - GÜVEMLİ, ZAHİR Kuğular Kontraplak üzerine yağlıboya. 60 x 42 cm. Sağ alt köşede Güvemli 66 ve 1966 Tarihli. Çerçeveli. TL 2.200 (€ 688) 290

No. 873

ART

874 - HOCA ALİ RIZA, (İstanbul, 1858 - İstanbul 1930) Ağaçlar Kağıt üzerine Taşbaskı 16 x 20 cm. Sol alt köşede İmzalı Paspartu içinde. TL 150 (€ 47)

No. 874

875 - İNAN, ERGİN (Malatya 1943 - ) Kompozisyon. 45/52 Kağıt üzerine Etching 34 x 49 cm. Sağ alt köşede ERGİN İNAN imzalı Çerçevesiz. TL 600 (€ 188)

No. 875

No. 876

876 - İNCESU, KEMAL Güvercinler Kağıt üzerine karışık teknik. 15 x 21 cm. Sağ alt köşede Kemal İncesu imzalı Çerçeveli. TL 600 (€ 188) 291

e ART

877 - İNCESU, KEMAL Natürmort Kağıt üzerine karışık teknik. 32 x 22 cm. Sağ alt köşede K.İncesu imzalı Çerçeveli. TL 750 (€ 234)

No. 877

878 - İYEM, NASİP Figürlü, buğday başağı desenli vazo. terra cotta. imzalı TL 1.000 (€ 313)

No. 878

292

ART

879 - MUSTAFA, ASLIER E.A IV. Kağıt üzerine bakır baskı. 33 x 22 cm. Sağ alt köşede “M. Aslıer” imzalı ve 1989 Tarihli. Sanatçının kendi yaptığı ahşap çerçevesinde. TL 550 (€ 172) E.A IV Özgün baskı.

No. 879

880 - LEVINE, LOUIS Peysaj Kağıt üzerine pastel. 37 x 47 cm. Sol alt köşede Louıs Levine imzalı Çerçeveli. TL 1.600 (€ 500)

293

No. 880

e ART

881 - KÖKTEN, BEDRİ İzmir fuar çeşmesi. Kağıt üzerine karışık teknik. 23.5 x 33.5 cm. Sağ alt köşede Bedri Kökten imzalı Çerçevesiz. TL 100 (€ 31)

No. 881

882 - ÖZBEN, MÜNİP (Erzincan 1932 - ) Münip Özben desen albümü. (1951 - 1955) Kağıt üzerine yağlıboya. 19 x 26 cm. Sağ alt köşede imzalı ve 1963 Tarihli. Paspartu içinde. TL 100 (€ 31)

No. 882

No. 883

883 - ÖZAR, ZAHİDE Portre Karton üzerine yağlıboya. 49 x 34 cm. Sağ alt köşede Z.Özar imzalı ve 1944 Tarihli. Çerçeveli. TL 950 (€ 297) 294

ART

884 - SANATÇISI BELLİ DEĞİL (İmzasız) Oryantalist kompozisyon. Kağıt üzerine karışık teknik. 52 x 43 cm. İmzasız Paspartulu ve çerçeveli. TL 700 (€ 219)

No. 884

885 - SANATÇISI TANINMIYOR (İmza tanınamadı) Eyüp Sultan Camii avlusu 49 / 50 Kağıt üzerine Soğuk kazıma (Etching) 25 x 20 cm. Sağ alt köşede imzalı Paspartu içinde. TL 200 (€ 63) 295

No. 885

e ART

886 - SANATÇISI BELLİ DEĞİL (İmzasız) Oryantal figür. Tuval üzerine yağlıboya. 41 x 22 cm. İmzasız Çerçeveli. TL 1.200 (€ 375)

No. 886

887 - VASILIYEVIC, VICTOR 9 adet farklı tekniklerde yapılmış 8’i imzalı eskiz. Kağıt üzerine Çerçevesiz. TL 175 (€ 55)

No. 887

296

ART

889 - YALTI, ÖZCAN Le monument. Kağıt üzerine suluboya. 27 x 36 cm. Sağ alt köşede Yaltı imzalı ve 1974 Tarihli. Çerçevesiz. TL 200 (€ 63)

No. 889

890 - YALTI, ÖZCAN Otoportre. Kağıt üzerine guaş. 32 x 24 cm. Sol alt köşede Yaltı ve IX. 1977 Tarihli. Paspartu içinde. TL 200 (€ 63)

No. 890

No. 891

891 - YALTI, ÖZCAN Tekneler. Kağıt üzerine guaş. 28 x 38 cm. Sağ alt köşede Yaltı ve IV. 1981 Tarihli. Paspartu içinde. TL 200 (€ 63) 297

İndeks

Soyadı veya eser adına göre ABDULLAH FRERES, 88, 89, 258 ACUN, HAKKI, 531 ADAPAZARI ŞEKER FABRİKASI, 682 ADIL, MUHAMMAD, DU MOULIN, , 717 AFİTAP, 818 AĞAOĞLU, AHMET, 742 AHMAD, FEROZ, 331 AHMED İHSAN VE ŞÜREKASI …, 860 AHMED NİYAZİ RESNELİ, 251 AK-HISSAR HARITASI, 458 AKBULUT, RÜKNETTİN, 434 AKSEL, MALİK, 552, 553 AKTAY, SALİH ZEKİ, 636 AKTÜRE, SEVGİ, 539 AL-QAZZAZ, AYAD, 740 ALİ (Basiretçi), 244 ALİ RIZA EFENDİ (Topçu Kolağası), 208 ALİ SEYDİ BEY, 412 ALİ TALAT, 550 ALİYAKİZOĞLU, SAVAS, 397 ALLAN, J. H., 524 ALLEN, H. WARNER, 839 ALLOM, THOMAS,37, 444 ALMAN MAVİLERİ, 33 ALPAY, MERAL, SAFİYE ÖZKAN, 857 ALTINBAŞ, MEHMED VAMIK ŞÜKRÜ, 797 AMERICAN EXPRESS, 2 ANDAY, MELİH CEVDET, 353, 354, 355 ANDEL, NECİP CELAL, 646 ANGORA ANKARA, 441 ARCHER, JOSHUA, 453 ARER, RAHMİ, 830 ARIK, REMZİ OĞUZ, 626 ARİF, AHMED, 356 ARNOLD, THOMAS WALKER, 601 ARSEVEN, CELAL ESAD, 609, 608 ARSLAN, YÜKSEL, 554 ARTUK İBRAHİM - CEVRİYE ARTUK, 528 ASAF, ÖZDEMİR, 332, 333, 357, 358 ASLANAPA, OKTAY, 605 ATABİNEN, REŞİT SAFFET, 120, 315 ATAÖV, TÜRKKAYA, 555 ATATÜRK, 311 ATAY, OĞUZ, 334, 335 AULNEAU, J., 265 AYDIN VİLAYETİNİN EFELERİNDEN …, 174 AYHAN, ECE, 359, 360, 361 AYVERDİ, EKREM HAKKI, 618

BACCI, MINA, 586 BALCIOĞLU, SEMİH, 866 BALDWIN, HERBERT F., 267 BANSE, EWALD, 169, 290 BARBER, NOEL, 133 BAREILLES, BERTRAND, 253 BARTH, HERMANN, 17 BARTHOLD, WILHELM, 123 BARTLETT, WILLIAM HENRY, 166 BARTON, JAMES LEVI, 164 BAYHAN, İRFAN H., 542 BAYKAL, BEKİR SITKI, 746 BAYLAN’IN DİPLOMASI, 854 BAYLY, JOHN, 273 BAYNES, NORMAN HEPBURN, 112 BAYRAK, M. ORHAN, 8 BAYRAM, MİKAİL, 726 BAYRAMOĞLU, FUAT, 603 BEAUREGARD, J. DE, 21 BECKWITH, JOHN, 116 BEHAR, NISIM, 784, 785 BEKER, P.N., 640

BEKMAN, MUZAFFER, 698 BEL-KHODJA, M’HAMED, 422 BEN-YEHUDAH, HEMDA, 787 BENE-BERITH, 792 BENJAMIN, SAMUEL GEORGE WEELER, 430 BENNDORF, OTTO, 520 BÉRARD, VICTOR, 250 BERGER, ALİYE, 867, 868, 869 BERK, İLHAN, 362, 364, 365, 363, BERK, NURULLAH, 11 BERNARD THULLIERS ATLAS, 82, 476 BERTIN, EDOUARD, 450 BERTON, L’ABBÉ CHARLES, 241 BERTRAND, LOUIS, 249 500.YIL VAKFI, 789 BETİ, MONGO, 336 BEYSANOĞLU, ŞEVKET, 748 BEYZAT (ÇAĞLAYAN), ESEN, 622 BİLGE, ARİF, 714, BİLGE, SUHEYLA KURTULMUŞ, 727 BİLGEGİL, M. KAYA, 715 BİNARK, İSMET, 615 BİRİNCİ LOZAN BARIŞ KONFERANSI MAZBATALARI, 317 BİRSEL, SALAH, 366 BLACKWOOD, LADY ALICIA, 48, 180, 181 BONNE, RIGOBERT, 464 BOPPE, AUGUSTE, 556 BORSUM, JOHANN FRIEDRICH JULIUS, 230 BOSNAVİ, ÖMER, 126 BOURGOIN, MARGUERITE, 305 BOWEN, EMANUEL, 203, 462 BOYAR, SELİM PERTEV, 557 BOYD, CHARLES, 410 BOZARSLAN, MEHMET EMİN, 337 BOZKAYA, ESAT AHMET, 844 BÖTTGER, J.F., 593 BRAVERY, H. E., 827 BRION DE LA TOUR, LOUIS, 459 BURDUR ŞEKER FABRİKASI, 685 BURSA, 433 BURSA İÇİN FEVKALADE NÜSHA, 510 BÜNGÜL, NUREDDİN RÜŞTÜ, 606

EARLE, EDWARD MEAD, 669 EBERSOLT, JEAN, 118 EBÜLFAZL ABDULLAH (Şeyhülislam), 859 EGE, F.EHMİ, 642 EGEMEN, AFFAN, 22 EKŞİOĞLU, GÜRBÜZ DOĞAN, 870 EL İŞİ DANTEL ÇANAKKALE ANISI, 294 ELAZIĞ ŞEKER FABRİKASI, 686 ELDEM, SEDAD HAKKI, 540 ELOĞLU, METİN, 375, 376, 728 EMİR, SEDAT, 544 ENDRISS, WILHELM, 234 ENGELS, FRIEDRICH, 807 EPİKMAN, REFİK, 339 ERDER, CEVAT, 537 ERDMANN, KURT, 617 ERGİN, OSMAN NURİ, 733 ERGİNSOY, ÜLKER, 624 ERİNANÇ, MİTHAT, 511 ERLER, ŞEREF, 432 ERSOY, MEHMED ÂKİF, 402 ERTEN, SÜLEYMAN FİKRİ, 431 ERTUĞRUL, MUSTAFA, 724 ESİR KAMPI FOTOĞRAF ALBÜMÜ, 292 ESKİZ - NÜ, 871 EURINGER, RICHARD, 286 EYUBOĞLU, İSMET ZEKİ, 438

CANAL, ŞÜKRÜ, 753 CANDAŞ, GÖNÜL, 813 CANSEVER, EDİP, 367, 368, 369, 370, 371, 372 CARAVOKYRO, MILTIADE G. M., 145 CELAL, NECİP, 643 CEM, İBNÜTTAYYAR SEMAHADDİN, 725 CEM KARACA, DERVİŞAN, 811, 812 CEMAL PAŞA, 247 CERRAHOĞLU, AHMET NEVZAT 799 CHAFFERS, WILLIAM, 584 CHARTIER, A. T. MIGEON OLARAK DA BİLİNİR, 454 CHATELAIN, HENRI, 207, 547, HENRI ABRAHAM, 53, 64 CHEWON, KIM, 589 CHOISEUL-GOUFFIER, MARIE GABRIEL, 178 CLARK, EDSON LYMAN, 137 CLYNSEN, J. DE, 641 COCHIN, CHARLES NICHOLAS, 49, C. N., 50 CONKER, ORHAN, 303 CONSTANTINOPLE MARCHANDS TURCS, 51 CONSTANTINOPLE PANORAMA, 90 CRAVEN, ELIZABETH (Lady), 35 CUDDON, J. A., 13 CUNBUR, MÜJGAN, 743 CURTIS, WILLIAM ELEROY, 660

ÇAĞLAR, BEHÇET KEMAL, 338 ÇALIKOĞLU, M. ASIM, 729 ÇARK, Y., 163 ÇEÇENER, BESİM, 9 ÇEK YAPRAĞI, 691 ÇELEBİ, ASAF HÂLET, 373 ÇULPAN, CEVDET, 595

D’ANVILLE, JEAN BAPTISTE, 466 D’HEMMERDINGER, ARMAND, 836 DAĞLARCA, FAZIL HÜSNÜ, 374 DARÜŞŞAFAKA, 649 DE AMICIS, EDMONDO, 24 DE BRUIN, CORNELIUS, 52 DE L’ISLE, GUILLAUME, 473 DE LA PORTE, JOSEPH, 238 DE LANTSHEERE, LEON, 521 DE LAUNAY, MARIE VE EDHEM PAŞA, 546 DE MARSANGY, LOUIS BONNEVILLE, 30 DECOURDEMANCHE, JEAN, 734 DEFEND, S., 173 DELAGRAVE, CHARLES, 291 DELAMARCHE, CHARLES FRANCOIS, 424 DELISLE DE SALES, JEAN BAPTISTE, 465 DEMİRALP, YEKTA, 533 DEMİRHAN, PERTEV, 141 DEN KONGELIGE, 594 DENGİZER, NECDET, 821 DENTU, EDWARD, 128 DENY, JEAN, 407 DESTRILHES, M., 153 DEVEDJIAN, KAREKIN, 27 DEZAUCHE, A. G. Fills, 469 DIMAKIS, JEAN, 142 DİEZ, ERNST, 598 DİNO, ABİDİN,863, 864, 865 DOĞAN, AHMET IŞIK, 543 DUHAMEL, GEORGES, 321 DÜRRİZADE FETVASI, 316

FANTON - PAVY, IOANNA, 239 FAHRİ, CAFER, 845, 846, 847 FAYARD, ARTHEME (Yayıncı), 81 FEHMİ (?), 314 FERHENG-İ COĞRAFYA-YI İRAN, 423 FERRIERES-SAUVEBOUF, LOUIS-FRANC, 160 FES ETİKETİ, 220, 221, 222, 223, 224, 225 FLANDIN, EUGÈNE NAPOLEON, 447, 451, 452 FONTANA, SILVIO - RAKIM ZİYAOĞLU, 816 FORBIN, COMTE LOUIS NICOLAS PHILIPPE AUGUSTE, 240 FORESTIER - WALKER, CLARENCE 754 FOTOĞRAF ALBÜMÜ, 213 FOTOĞRAF ALBÜMÜ - 1938 ÇANKIRI, 312 FOTOĞRAF BODRUM, 498 FOTOĞRAF ISPARTA CEZAEVİNDE, 499 FOTOĞRAF OSMANLI DÖNEMİ İLKOKUL, 661 FOTOĞRAF OSMANLI GELİN - DAMAT, 211 FOTOĞRAF OSMANLI PAŞASI, 209 FOTOĞRAF OSMANLI POLİSLERİ, 212 FOTOĞRAF SEMİHA BERKSOY, 637 FOTOĞRAF SERGİ AÇILIŞI, 558 FOTOKART AFYON, 503 FOTOKART ELAZIĞ, 506 FOTOKART HARPUT, 501 FOTOKART HASAN - KALE, 500 FOTOKART İSTANBUL, 98, 102 FOTOKART KERİMAN HALİS, 772 FOTOKART MESUDİYE, 673 FOTOKART OSMANLI DÖNEMİ, 210 FOTOKART SAMSUN, 508 FOTOKART TOKAT, 509 FRESCO, MOISE, 786

GALATASARAY, 648 GANON & TAZARTES, 796 GAZİMİHAL, MAHMUT RAGIP, 635 GEÇİT REVIEW, 777 GENÇER, NEŞİDE, 530 GEORGES-GAULIS, BERTHE, 310 GHISLERI, ARCANGELO, 170 GIRARD ET BARRÊRE, 272 GIRARDET, R., 47 GLADBACHIO, JOHAN BERNHARDO, 706 GOBINEAU (GRAF), ARTHUR DE, 418 GOING TO A MINISTER’S BALL AT CONSTANTINOPLE, 46 GOLOĞLU, MAHMUT, 440 GORODOVOY, İ. D., 549 GÖKTÜRK, HAKKI, 319 GÖLPINARLI, ABDÜLBAKİ, 723, 730, 731 GRELOT, GUILLAUME - JOSEPH, 84, 475 GRILLPARZER, FRANZ, 228 GROUSSET, RENE, 516 GUDENUS PHLIPP FERDINAND VON, 67 GUSSELFELD, FRANZ LUDWIG, 425 GÜLABDAN BÜYÜLÜ ÇEŞME, 611 GÜLER, CEMAL NADİR, 320 GÜNDÜZ, AKA, 778 GÜREL, HAŞİM NUR, 559 GÜRKAN, KÅZIM İSMAİL, 696 GÜVEMLİ, ZAHİR, 872, 873

HAAS, JOHANN MATTHIAS, 472 HABSBURG FELDMAN INC., 625 HADİYE FAHRİYE, 822 HALICI, FEYZİ (Hazırlayan), 817 HALK EVLERİ 1932 - 1935, 301 HALLI, REŞAT, 306 HAMİT KINAYTÜRK ARŞİVİNDEN, 560 HAMMER, JOSEPH VON, 155 HANDELSMAN, MARCELI, 132

HANDTKE, F.RIEDRICH, 271 HANWAY, JONAS, 159 HARİTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. (H.G.M.) AKDAĞMADENİ, 485 (H.G.M.) ANKARA, 487 (H.G.M.) ATİNA, 276 (H.G.M.) BANDIRMA, 480 (H.G.M.) BELGRAD, 275 (H.G.M.) ÇANAKKALE, 492 (H.G.M.) . ÇANAKKALE - 20, 495 (H.G.M.) . ÇANAKKALE-19, 494 (H.G.M.) . ÇANAKKALE-27, 493 (H.G.M.) . ÇORUM, 490 (H.G.M.) . EDİRNE HARİTASI, 496 (H.G.M.) . ELBİSTAN, 489 (H.G.M.) . ERZİNCAN, 484 (H.G.M.) . GÜRÜN, 486 (H.G.M.) . HOZAT(DERSİM), 488 (H.G.M.) . İÇANAKKALE HARİTASI, 491 (H.G.M.) İSTANBUL, 86 (H.G.M.) . İSTANBUL HARİTASI, 85 (H.G.M.) MARAŞ, 483 (H.G.M.) MURADİYE (BARGİRİ), 482 (H.G.M.) . SİVAS, 481 (H.G.M.) . UZUNKÖPRÜ EDİRNE, 497 HARİTA-İ SEMAVİ, 426 HARLAND, MARION, 793 HARPOKULU TARİHÇESİ, 650 HASAN, HADİ, 419 HASAN BİN ALİ (Müstensih), 707 HÂTEMÎ, HÜSEYİN, 713 HECK, G., 674 HERSING, OTTO, 281 HICHENS, ROBERT SMYTHE, 791 HILAIR, JEAN BAPTISTE, 442, 523 HILD, FRIEDRICH, 114 HILAIR JEAN BAPTISTE, 853 HISTOIRE RESUMEE DE LA GUERRE, 277 HISTOIRE UNIVERSELLE, 152 HİSSE SENEDİ İTTİHAD 678, 679 HİSAR, ABDÜLHAK ŞİNASİ, 414 HİSSELİ HARİKALAR KUMPANYASI, 581 HOBHOUSE, JOHN CAM, 243 HOCA ALİ RIZA, 833, 834, 874 HOMANN, JOHANN BAPTISTE, 274 HOOGE, GERD, 289 HOPE, THOMAS, 235 HOSTLER, CHARLES WARREN, 325 HOWE, SAMUEL GRIDLEY, 139

IM LICHTE DES HALBMONDS, 629 IŞINDAĞ, SELAMİ, 664 IVES, VERNON, 324

İLHAN, ATTİLA, 377 İNAL, GÜNER, 604, İNAL, İBNÜLEMİN MAHMUD KEMAL, 404, 620 İNALCIK, HALİL, 130 İNAN, ERGİN, 875 İNCESU, KEMAL, 876, 877 İPŞİROĞLU MAZHAR ŞEVKET 562 İSFENDİYAROĞLU, FETHİ, 23 İSLİMYELİ, BALKAN NACİ, 563, İSLİMYELİ, NÜZHET, 564 İSTANBUL BORSASI, 688 İSTANBUL ERKEK LİSELİLER DERNEĞİ, 651 İSTANBUL MÜZELERİ, 515 İSTANBUL SOKAK SATICILARI, 44 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ, 652 İSTANBUL TİCARET VE SANAYİ ODASI, 687 İSTANBUL Ü. MEDİKO-SOSYAL MERKEZİ, 835 İSTANBUL YANGIN GRAVÜRÜ, 43 İŞCAN, NEJAT., 514 İTTİFAK DÖNEM KARTPOSTALLARI, 293

İTTİFAK TEMALI İŞLEMELİ HATIRA, 295 İYEM, NASİP, 878 İZER, ZEKİ FAİK, 565 İZMİR PALAMUT FABRİKASI, 690 İZMİR VEREM MÜCADELE CEMİYETİ, 704 İZMİRLİER, YILMAZ, 527

JACOBS, DAVID, 115 JAHIER, HENRI ve ABDELKADER NOUREDDINE, 705 JAMES, LIONEL, 264 JANSSONIUS, JOHANNES Jr, 206, 468 JASTRUN,, MIECZYSLAV, 10 JEHOTTE, CH., 449 JOUAN, R., 278

KADIN - EV, 752 KAĞITHANE - CENDERE VADİSİ GRAVÜRÜ, 45 KALAMIŞ ve FENERBAHÇE FOTOĞRAFLARI, 87 KAMAY, BEHÇET TAHSİN, 779 KÂMİL, MEHMED, 824 KANDEMİR, SELÂHATTİN, 517 KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN SERGİSİ, 628 KARA FATIMA HANOUN, WITH HER KURD CAVALCADE, 443 KARAGEORGHIS, VASSOS, 518 KARAKOÇ, SEZAİ, 378 KARAMANLICA KİTAB-I MUKADDES, 398 KARAOSMANOĞLU, YAKUP KADRİ, 340 KARAY, REFİK HALİD, 429 KARAYALÇIN, YAŞAR, 855 KARTPOSTAL -MUHTELİF, 773 KARTPOSTAL - ANADOLU, 502 KARTPOSTAL - BALIKESİR, 504 KARTPOSTAL - ÇANAKKALE, 505 KARTPOSTAL - ÇOCUK, 771 KARTPOSTAL - GİRESUN, 507 KARTPOSTAL - İSTANBUL, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 99, 100, 101, 103, 104, 105, 106, 107, 108 KARTPOSTAL - KADIN, 774, 775, 776 KAYMAKAM HULUSİ, 140 KELCH, EGON, 14 KELEŞ, RUŞEN, 512 KELLY, MARIE NOELE, 322 KEMAL, YAŞAR, 379 KEMAL TAHİR - AZİZ NESİN - ORHAN KEMAL - HALDUN TANER - BURHAN ARPAD - YAŞAR KEMAL, 415 KERAMETLİ, CAN, 602 KIEPERT, HENRI, 205 KIRZIOĞLU, M. FAHRETTİN, 436 KISAKÜREK, NECİP FAZIL, 352 KISCH, HEINRICH, 750 KIVILCIMLI, HİKMET, 805 KIZILAY YILLIĞI, 662 KLAWANS, ZANDER H., 526 KNIGHT, E. F., 254 KOBER, AUGUST HEINRICH, 135 KOÇGÜNDÜZ, MES’UT, 113 KOÇU, REŞAD EKREM, 630 KOLAYLI, NEYZEN TEVFİK, 380 KOLGJİNİ, TAHİR, 262 KONYALI, İBRAHİM HAKKI, 535 KOYUTÜRK, NECDET, 644 KÖKTEN, BEDRİ, 881 KÖKTÜRK, HÜSEYİN, 645 KÖMÜRCÜOĞLU, EYÜP ASIM, 538 KUBAN, DOĞAN, 541 KURAN, APDULLAH, 545 KURTULUŞ, 810 KUTAY, CEMAL, 129 KUTLUK, HALİL, 829 KUTSAL TOPRAKLAR VE KUDÜS ALBÜMÜ, 795 KÜÇÜKAHMET, A. OSMAN, 712

KÜHNEL, ERNST, 599 KÜL TABLASI, 259 KÜTAHYA ŞEKER FABRİKASI A.Ş., 681

LA MODE FEMININE, 758 LA PEINTURE EN TURQUIE, 566 LALAISSE, H., 172 LÂLE, 632 LÂLE FİLM KATALOĞU VE BROŞÜRLERİ, 638 LALLEMAND, C., 42 LAMARTINE, ALPHONSE DE, 148, 237 LAURENS, JULES, 66 LAVALLÉE, THÉOPHILE, 157 LAWRENCE, THOMAS EDWARD, 285 LE CHEVALIER, JEAN- BAPTISTE, 474 LEFFEN, LUDWİG, 263 LEMAIRE, GERARD - GEORGES, 832 LENİN, N. , 804 LEV TROTSKY , 803 LEVINE, LOUIS, 880 LICHINE, ALEXIS, 840 LINDBERG - DOVLETTE, ELSA, 18 LINKE, LILO, 308 LOCHER, A., 435 LOKMANOĞLU, HAYRETTİN, 5 LORRAIN, JEAN, 756 LOTI, PIERRE, 38, 39, 40, 41

MACKENZIE, COMPTON, 282 MACLER, FREDERIC, 585 MACURDY, GRACE HARRIET, 519 MADRABAZLIK SÖZLEŞMESİ, 689 MAHMOUD CHEVKET PACHA, 167 MAHMUD ŞEVKET PAŞA, 200 MAHOMET IV TÜRKISCHER LENSER, 182 MALATYA ŞEKER FABRİKASI, 684 MALLET, ALAIN MANESSON, 457 MAMBOURY, ERNEST, 3, 4 MARCADÊ, JEAN, 780, 781 MARDEN, PHILIP SANFORD, 136 MARKS, KARL, 800 MARTIN, PIERRE - DENIS, 183 MASON, VAN WYCK, 328 MAŞRIK-I A’ZAM-I OSMANİ, 665/1, 5, 6 MAUNDEVILLE, JOHN, 229 MAYER, LUIGI, 110, 184, 525 MAZAS, ALEXANDRE, 151 MEHMED KAMİL PAŞA, 252 MELEK CELAL LAMPE, 619 MENINSKI, FRANCISCI à MESGNIEN, 408 MERİÇBOYU, A. KADİR, 341 MERRIL, BOB, 639 MÉRY, FRANÇOIS JOSEPH PIERRE, 34 MEŞK - KARALAMA, 634 MEVLÂNA MUHAMMED ALİ LAHURİ,735, 736 MILCINOVIC, ANDREAS, 260 MITCHELL, JAMES, 149 MİLLİ İKTİSAT VE TASARRUF CEMİYETİ, 692 MODA CADDESİ, 110 MOHAMMED IBN ISHAK - ABD EL MALIK IBN HISHAM, 716 MONASTEREV, N., 168 MONIN, CHARLES V., 456 MORGAN, J., 156 MORITZ, PAUL, 416 MORTIER, PIETER PIERRE, 204 MOURADJA D’OHSSON, IGNACE de, 158 MUHAMMED SABİR-İ TEBRİZİ, 710 MUHAMMMED İBN’İL-MEHDİYY’İL HUSEYNİYY’ÜŞ-ŞİRAZİ, 709 MUHTELİF SERGİ DAVETİYELERİ VE KATALOGLARI, 567 MULINEN, EBERHARD GRAF VON, 144 MUSEE D’ART ISLAMIQUE, 597 MUSTAFA, ASLIER, 879 MUSTAFA FEYZİ, HAYATİZADE, 703

NICOLAS MURAD 396 NAZIM HİKMET (RAN), 383, 401 NECİB FAZIL (KISAKÜREK), 381 NECMÜDDİN-İ KÜBRA , 708 NEDİM, FAHRİYE, 819 NIEBUHR UND VON HAMMER, 83 NORTH, JOHN, 284 NOTA 647 NOUR, RIZA, 147 NOVAK, WILLIAM VE MOCHE WALDOKS, 783 NOVASCONI, ARMANDO VE DİĞERLERİ, 592

OKURER, CAHİD, 122 ORAL, FUAT SÜREYYA, 738 ORAMAN, M. NAİL, 843 ORHAN KEMAL, 342 OSMANLI - AVUSTURYA SAVAŞI İLE İLGİLİ GRAVÜRLER., 179 OSMANLI BAHRİYE SUBAYLARI LİSTESİ, 676 OSMANLI DÖNEMİ BELGE, 215 OSMANLI DÖNEMİ BELGE ASKER YOKLAMA CETVELİ, 214 OSMANLI DÖNEMİ BELGE ÖDEME EMRİ, 216 OSMANLI DÖNEMİ ÇAMLICA VE CİVARI İSTANBUL HARİTASI, 79 OSMANLI DÖNEMİ ERİVAN VE TİFLİS CİVARI HARİTASI, 478 OSMANLI DÖNEMİ ERZİNCAN VE CİVARI HARİTASI, 477 OSMANLI DÖNEMİ FATURA, 693 OSMANLI DÖNEMİ KUTAYS KUTAİSİ GÜRCİSTAN RUS SINIRI HARİTASI, 479 OSMANLI DÖNEMİ LUNAPARK RUHSATI, 219 OSMANLI DÖNEMİ PETNAHOR - AKPINAR İSTANBUL - GÖKTÜRK VE KEMERBURGAZ CİVARI HARİTASI, 78 OSMANLI DÖNEMİ TRAKYA HARİTASI 80 OSMANLI DÜNYASINDAN HIRİSTİYAN KADIN GRAVÜRLERİ, 760 OSMANLI İTTİHAD VE TERAKKİ CEMİYETİ, 257 OSMANLI - MACAR SAVAŞLARI İLE İLGİLİ GRAVÜRLER., 175 OSMANLI MİMAR ŞECERESİ, 551 OSMANLI SOSYALİST FIRKASI, 806 OSMANLI TAKVİM RUZNAME-İ CEDİD, 227 OSMANLI TAPULARI, 548 OVIDE, 403 OYGAR, İSMAİL HAKKI, 568

ÖCAL, MEHMET H., 815 ÖGEL, SEMRA, 536 ÖNAL, CEMAL ZEKİ, 744 ÖZ, TAHSİN, 612, 631 ÖZAR, ZAHİDE, 883 ÖZBEN, MÜNİP, 882 ÖZEL, İSMET, 382 ÖZŞEN, FERİT, 561 ÖZTUNCAY, BAHATTİN, 131 ÖZYALÇINER, ADNAN’ 343

PALAZZO, P. BENEDETTO, 25 PALLA, E., 146 PALMER, ALAN, 134, J.P., 588 PAPAGEORGIOU, ATHANASİUS, 583 PARDOE, Miss JULIA, 36 PARFIT, J. T., 670 PASINI, A. LBERTO, 761 PASS, J., 460 PENZER, NORMAN MOSLEY, 757 PERE, NURİ, 529 PERSICH, WALTER, 671 PERVİTİTCH, JACQUES, 29 PETIT DE LA CROIX, 161

PICART, BERNARD, 72, 73, 197/1, 198, 199, 737 PICASSO, PABLO, 770 PITTON DE TOURNEFORT, JOSEPH, 242 POCHE, EMANUEL, 590 POUJADE, EUGENE, 266 POUQUEVILLE, FRANÇOIS, 150 PRÉAULT, MICHEL FRANÇOIS, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 69, 70, 71 PRÊVOST, A., 26 PRICE, M. PHILIPS, 297 PROBST, GEORG BALTASAR, 54

RAMSAY, WILLIAM MITCHELL, 522 RAPKIN, J., 270, 461 REDHOUSE., JAMES WILLIAM = CEYMİS REDHOUS EL İNGİLİZİ, 411 REFİK NEVZAD DR., 808 RÉGLA, PAUL DE, 256 REICHSARCHIV, 287 REİSİCÜMHUR ATATÜRK’ÜN KAMUTAYI AÇIŞ NUTUKLARI, 307 REY, ETIENNE, 448 RICAUT, PAUL, 162 RIFAT, OKTAY, 384, 385, 386, 387 RIZA NOUR, 124, 125 ROBERT COLLEGE, 653, 654,655, 656, 657, 658 ROEBENBECK, GEORG, 302 ROHDE, HANS, 309 RONART, STEPHAN, 304 ROZET, P, E CARETTE; , 171 RÖLÖVE SERGİSİ, 532 RUHSELMAN, BEDRİ, 344 RUSYA LENİNCİ KOMUNİST GENÇLER İTTİFAKI, 802

S... A... N...Ş ... C ... , 665/2 SABA, ZİYA OSMAN, 345 SABAHATTİN ALİ, 346 SADIK, 794 SAFA, PEYAMİ, 399 SAINT - EXUPERY, ANTOINE DE, 388 SAİD NURSİ, Bediüzzaman, 741 SAKAOĞLU, NECDET, 428 SAKİOĞLU, Ş. MEHMET, 439 SALE, GEORGE, 718, 720 SAMSUN - SIVAS DEMİRYOLU FOTOĞRAFLARI, 672 SANAT TARİHİ YILLIĞI, 610 SANAT TARİHİNDE DOĞUDAN BATIYA, 600 SANATÇISI BELLİ DEĞİL (İmzasız), 884, 886 SANATÇISI TANINMIYOR 862, 885 SAVCI, KEMAL, 739 SAYAR, MALİK VE CAZİBE, 19 SCHENK, PETRUM PETER (The Elder), 470 SCHLEICH, CARL LUDWIG, 701 SCHLUMBERGER, GUSTAVE, 28, 119 SCHMITZ DU MOULIN, M. A., 751 SCHNELL R. ve U. SCHWEIN (fotoğraflar) ve CLAUDE JEANMARIE, 668 SCHWEIGER, HARALD, 326 SEDES, SELAMİ İZZET, 389 SELÇUK, HAMDİ, 299 SERGİ KATALOĞU, 569 SERMAN, EMIL, 283 SOKU, ZİYA ŞAKİR, 248 SOUDAN, FREDERIQUE, 143 SPERCO, WILLY, 298 STACKELBERG, 445 STACTON, DAVID DEREK, 111 STARKEY, DONALD, 318 STAVRIANOS, LEFTEN S., 261 STEPHENS, JOHN LLOYD, 236 STEREOSKOPİK FOTOĞRAFLAR, 91 STERN, BERNHARD, 755 STORMONT, M. W., 1 SUNAR, CAVİT, 732

SUSURLUK ŞEKER FABRİKASI, 683 SUTTON, ROBERT, 463 SÜREYA, CEMAL, 347, 390 SÜSLÜ, ÖZDEN, 623

TÜRKISCHE KUNST HEUTE, 577 TÜRKİYE MAŞRIK-I AZAMI.:665/3 TÜRKİYE TİCARET ODALARI SANAYİ ODALARI VE TİCARET BORSALARI BİRLİĞİ, 842, 850/1 TÜRKİYE’DE BİRA SANAYİİ, 825 TÜTENGİL, CAVİT ORHAN, 246, 856

ŞAKUL GİBİ, 666 ŞEHSUVAROĞLU, BEDİ N. ve CAHİT ÖZEN, 700 U UGUREL - ŞEMİN, REFİA, 749 ŞEMSETTİN SAMİ FRAŞERİ, 413 UHLMANN, WULF JURGEN, 826 ŞEN, K. ÂDİL, 823 ULUĞ, NAŞİT HAKKI, 300 T ULUĞTUĞ, NİMET TURGUN, 831 T.B.M.M., 323 UYAR, TURGUT, 393, 394, 395 T. C. D. D., 667 UYKUCU, K.EKREM, 427 T.C. İZMİR TİCARET VE SANAYİ ODASI UZLUK, ŞAHABETTİN, 607 MECMUASI, 695 UZUNHASAN, SEMİHA, 801 TAHİR HARİMİ, 722 Ü TAHVİL CHARGEURS REUNIS, 677 ÜLKEN, HİLMİ ZİYA, 400, 788 TAIT, HUGH, 587 ÜNAL, AYLA, 850/3 TAKVİM YAPRAĞI, 218 ÜNVER, A.AHMET SÜHEYL, 578, 621, TAMER, ÜLKÜ, 391 ÜSKÜDAR AMERİKAN KIZ LİSESİ, 659 TANPINAR, AHMET HAMDİ, 348 TANSEL, SELÂHADDİN, 121 TANSUĞ, SEZER, 570 V TARANCI, CAHİT SITKI, 392 VAKA, DEMETRA, 16 TARHAN, ABDÜLHAK HAMİT, 405 VAN DER HORST, ALEX. D., 663 TAŞBASKISI HALK RESMİ, 74, 75, 76 VAN HORNE, DAVID, 288 TAŞBASKISI HARİTA, 77 VAN MOUR, JEAN BAPTISTE, 65, 185, 186, 187, TAŞBASKISI LEVHA GİRİT SORUNU, 202 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 759, TAŞBASKISI OSMANLI SAVAŞ TABLOSU, 201 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 852 TATIKIAN, BOGOS, 513, 769 VAN REGEMORTER, BERTHE, 616 TAYANÇ, MUİN MEMDUH, 596 VASILIYEVIC, VICTOR, 887 TAYLAN, ORHAN, 571 VEDUTA DELLA CITTA DI COSTANTINOP. 68 TEKEL ENSTİTÜLERİ, 851/1 VEHBİ, SÜNBÜL ZADE, 719 TEKİN, MEHMET, 437 VELİKAHYAOĞLU, NAZİF, 721 TERZİOĞLU, ARSLAN 702, TERZİOĞLU, ARSLAN VE ERWIN LUCIUS, 697 VENTRE, JULES, 841 VIGUIER, PIERRE FRANÇOIS, 409 THASSITIS, BASIL, 848 VILLE-HARDOUIN, GEOFFROI DE, 32 THE CONSTANTINOPLE TELEPHONE VIMERCATI, CESAR, 31 COMPANY İSTANBUL TELEFON ŞİRKETİ, 109 VISSCHER, NICOLAES (I), 471 THE TURKISH STATE MONOPOLIES, 849 VİYANA KUŞATMASI GRAVÜRLERİ., 176 THE WINE INSTITUTE FOR THE WINE VOLAIRE, J. A., 177 ADVISORY BOARD, 838 VON DER RIVIERA ZUM BOSPORUS UND ZU THOMAS, LEWIS, 127 DEN NILFALLEN, 232 THOMAZI, A., 279 VON KEPPLER, PAUL WILHELM, 231 TIME, 330 VON SANDERS, LIMAN, 327 TINAYRE, MARCELLE, 255 TISSANDIER, GASTON, 837 W TİFLİS KONGRESİ FOTOĞRAFI 1906, 809 WALSH ROBERT, 37 TOGAN, A.ZEKİ VELİDİ, 421 WARE, GEORGE W., 582 TOK, ŞÜKRİYE, 798 WEHR, HANS, 417 TOLLU, CEMAL, 572 WEIGEL, CHRISTOPHER, 467 TONGUÇ, İSMAİL HAKKI, 349 WEIL, GOTTHOLD, 406 TOPKAPI SARAYI MÜZESİ, 633 TOSUN, FAHRİYE, DANİŞ REMZİ KOROK, 820 WESSEL, KLAUS, 117 WEST, MARIA A.233 TOTT, DE BARON FRANÇOIS, 154 WEYER, B., 280 TOURS, CONSTANT DE, 6 WHEATCROFT, ANDREW, 138 TRAGER, HANNAH, 790 WILKINSON, ROBERT, 455 TREBISONDE TRABZON, 446 WINKLER, JOHANNES, 20 TS SAARLAND GEMİSİ SEYİR HATIRASI, 680 WOODS, HENRY CHARLES, 165 TUĞRALI VE AY - YILDIZLI ÖRTÜ, 226 TUNALI HİLMİ, 268 Y TUNAYA, TARIK ZAFER, 245 YAKILACAK KİTAPLAR, 782 TUNÇEL, GÜL, 534 YALTI, ÖZCAN, 889, 890, 891 TURAN, SELİM, 573, 574 YAPI VE KREDİ BANKASI,579, 850/2 TURANİ, ADNAN, 575 YATMAN, NURETTİN, 627 TUTANT, CELAL, 576 YAVUZ, HİLMİ, 350, 351 TÜRKİYE MAŞRIK-I AZAMI, 665/4 YAVUZ ZIRHLISI, 675 TÜRK CİLT SANATI, 614 YENİÇERİLERE AİT BELGELER, 217 TÜRK CİLT SANATI SERGİSİ, 613 TÜRK HAVA KUVVETLERİ - ZEKİ DOĞAN, 313 YERASİMOS, STÊPHANE, 15 YETKİN, G. VE M. NURETTİN YÜKSEL, 296 TÜRK NEŞRİYAT KONGRESİ 1., 858 YILMAZ, HÜSNÜ, 711 TÜRK SUBAYLARININ JAPONYA’DAKİ YÜCESOY, CEVAT, 747 GEZİLERİNİN ALBÜMÜ, 329 TÜRK TİCARET BANKASI, 694 Z TÜRK YÜKSEK MİMARLAR BİRLİĞİ, 12 ZELLICH, HENRI, 7 TÜRKENT, MÜNİR, 745 ZEREN, ZEKİ, 580 TÜRKER, İSMET, 828, ŞEFİK, 420

ZIMMERMANN, ERNST, 591 ZUR WESTEN, WALTER VON, 861 ZÜLFİKAR BÜLENT, GÜRAY ÖVAT,UĞUR MUAMMER, 814

Kitap Dışındaki Eser İndeksi AFİŞ - AFFICHE 314, 215, 214, 318, 216, 689, 690, 405, 315, 317, 316, 109, 550, 404, 551, 548, 217, 676, 549, 854 DERGİ - PERIODICAL 666, 777, 633, 632, 695, 510, 810, 330 DESEN - SKETCH 882 EFEMERA - EPMEHERA 692, 638, 694, 219, 693, 218, 691, 221, 222, 223, 224, 225, 220 FOTOĞRAF - PHOTOGRAPH 672, 89, 88, 211, 809, 499, 661, 292, 209, 213, 212, 637, 498, 87, 210, 558, 312, 675, 313, 560, 91, 329, 90 GRAVÜR - ENGRAVING 45, 767, 197, 180, 172, 72, 53, 65, 768, 759, 196, 54, 55, 56, 173, 674, 44, 444, 64, 186, 853, 187, 852, 188, 762, 189, 190, 763, 764, 765, 766, 191, 192, 193, 194, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 42, 69, 70, 71, 43, 443, 258, 198, 46, 199, 445, 47, 174, 760, 182, 68, 73, 195, 177, 110, 447, 761, 66, 523, 52, 442, 181, 178, 547, 48, 50, 185, 49, 311, 51, 446, 441, 737, 184, 183, 67, 179, 175, 176 HARİTA – MAP, 462, 454, 205, 468, 77, 461, 496, 85, 491, 203, 207, 81, 480, 86, 492, 481, 482, 483, 484, 485, 465, 486, 275, 276, 487, 493, 494, 270, 455, 453, 273, 457, 272, 291, 458, 460, 204, 274, 469, 459, 456, 495, 497, 488, 472, 489, 490, 425, 477, 478, 271, 479, 78, 475, 463, 79, 80, 83, 476, 82, 474, 84, 471, 466, 206, 467, 464, 473, 470, 424, 208, 426 HAT - ISLAMIC CALLIGRAPHY 634 HEYKEL - SCULPTURE 878 HİSSE SENEDİ - TAHVİL - OLD BONDS 677, 678, 679, 795. KARTPOSTAL – POSTCART 108, 93, 504, 507, 94, 500, 501, 506, 509, 775, 773, 505, 95, 96, 97, 774, 293, 98, 99, 100, 101, 503, 102, 508, 103, 104, 673, 105, 502, 776, 107, 92, 772, 106, 771 MEKTUP - AUTOGRAPH LETTERS 576 NOTA - MUSICAL SCORE 639, 640, 641, 647, 642, 643, 644, 645, 646, 511 OBJE-OBJECT 110, 259, 796 PLAK - RECORD 811, 812 RESİM - PAINTING 863, 876, 877, 880, 884, 864, 891, 890, 881, 871, 887, 865, 889 RESİM (YAĞLIBOYA) - PAINTING (OIL) 862, 883, 873, 872, 886 SANAT BASKISI - ART PRINT 885, 875, 866, 870, 867, 868, 869, 833, 874, 879 TAŞBASKI - LITOGRAPHY 450, 451, 452, 513, 769, 200, 524, 525, 448, 74, 75, 76, 449, 201, 202, 770, 834 TEKSTİL - TEXTILE 680, 226, 294, 295 YAZMA - MANUSCRIPT 227, 707, 797

Müzayede günü salonda bulunamayacaksanız uzaktan da katılabilirsiniz*… * Alıcıların müzayedede bulunmaları tavsiye edilir. Librairie de Pera olası aksaklık ve hatalardan dolayı sorumluluk kabul etmez.

Telefon üzerinden canlı bağlantı ile katılabilirsiniz Müzayedelerimize telefonla katılmak için ilgilendiğiniz parçalarla ilgili olarak arkada bulunan “pey listesi”ni doldurarak posta, faks ya da e-mail ile adresimize göndermeniz yeterlidir. Gönderdiğiniz belgenin elimize geçtiği, belgedeki peyler ve diğer bilgileriniz telefonla teyid edilecektir. Müzayedenin akışı içinde sıra ilgilendiğiniz parçaya yaklaştığı zaman yetkili kişiler salondan sizi telefonla arayarak temas kuracak ve talimatınız doğrultusunda sizin adınıza pey sürmek suretiyle uzaktan katılmanızı sağlayacaktır. Ayrıntılar için lütfen temas kurunuz.

Telefon görüşmeleri için: Müzayede öncesi: +90 850 346 78 70 +90 850 339 41 51 Müzayede günü +90 555 435 0705

Skype üzerinden canlı bağlantı ile katılabilirsiniz

Müzayedelerimize Skype üzerinden katılmak için lütfen önceden irtibat kurunuz.

Yazılı pey vererek katılabilirsiniz Müzayedelerimize yazılı peyle katılmak için arkada bulunan “pey listesi”ni doldurarak posta, faks ya da e mail ile adresimize göndermeniz yeterlidir. Gönderdiğiniz belgedeki peyler ve diğer bilgileriniz telefonla teyid edilecektir. Librairie de Pera’nın pey yetkilileri müzayede koşulları çerçevesinde, belirttiğiniz fiyat limitleri dahilinde kalmak koşulu ile sizin adınıza pey sürmek suretiyle müzayedemize katılmanızı sağ-

layacaktır. Aynı eser için iki veya daha fazla kişi aynı miktar pey sürmüşse, eser, bu eşit peyleri ilk veren kişiye satılır. Arttırımın seyri doğrultusunda salondaki pey bu fiyat sınırına önce ulaşmışsa eser salonda bulunan alıcıya satılır. Limit gözetmeksizin verilen “al” talimatları açış fiyatının 6 misli ile sınırlıdır. Asla “sonsuz” pey kabul edilmez. Verilen nihai pey ne kadar yüksek olursa olsun diğer yazılı peylerin ve eğer varsa fiyat rezervinin bir kademe üstü olarak değerlendirilir. Böylece eser için açış fiyatının çok üzerinde bir pey verilmiş olsa bile karşısında sürülen herhangi bir pey yoksa, yazılı pey veren kişi bu eseri açış fiyatına alır. Bu biçimde müzayedeye katılanlar müzayede şartlarını otomatik olarak kabul etmiş sayılırlar. Ayrıntılar için lütfen temas kurunuz.

Yazılı pey göndermek için:

Müzayede günü saat 12:00’ye kadar Faks: +90 212 909 27 56 E mail 1: info@LibrairieDePera.com E mail 2: LibrairieDePera@Gmail.com Posta: Mühürdar Caddesi Kınaytürk Apt. No: 58 / 8 Kat 2 - Kadıköy - İstanbul

Web sitemiz üzerinden online pey gönderebilirsiniz İnternetteki web sitemizden satışa sunulan tüm eserleri tüm ayrıntıları ile inceleyebilir, incelerken pey gönderebilirsiniz. Pey göndermeniz için web sitemiz sizi yönlendirecektir.

Online pey göndermek için: www.LibrairieDePera.com

MÜZAYEDEYE GELEMEYECEKLER İÇİN YAZILI / TELEFON PEY FORMU ABSENTEE / TELEPHONE BIDDING FORM Satış No : 75

Tarih : 22 Ekim 2016

ADI SOYADI: ADRES:

E MAIL: TELEFON 1:

TELEFON 2:,

CEP TEL:

FAKS:

Librairie de Pera, müzayede koşulları çerçevesinde ve herhangi bir kanuni taahhüde girmeden, aşağıdaki kalemler için belirttiğim limitlere kadar / telefonda verdiğim talimatlar doğrultusunda adıma pey sürmeye yetkilidir. İMZA:

TARİH:

KAT. NO

ESER VEYA YAZAR ADI / AÇIKLAMA

NİHAİ PEY

MÜZAYEDE KOŞULLARI 1 Librairie de Pera, düzenlemiş olduğu müzayedelerde malsahipleri ve müşteriler aeasında sadece bir aracıdır. Müzayede satışlarını aracı ve komisyoncu olarak ifa eder. Bu katalogda satışa sunulan eserler, malsahibi gerçek ya da tüzel kişiler tarafından müzayede yani açık arttırma sureti ile satılmak üzere şirkete emaneten bırakılmış olan mallardır.

Satışa sunulan tüm eserler, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca T.C. Kültür Bakanlığı’nın yetkili kıldığı müze ve kütüphane uzmanlarınca kontrol edilmekte ve gerek görülenlere belge verilmektedir.

Müzayedeye bilfiil iştirak etmek ve fiyat artırımında bulunmak bayrak kaldırmak suretiyle yapılır. Bayrağın her kaldırılışı yaklaşık olarak o an seyreden fiyatın %10 civarında bir artışa tekabül edebilir. Ancak bayrağın her kaldırılışının ne kadar ne kadar değer artışını ifade ettiğini belirlemeye ve bu belirlenen değerleri gerektiğinde değiştirmeye yetkilidir.

Müzayedede arttırmalar sarih şekilde bayrak kaldırmak suretiyle yapılır. Alıcı, bayrak kaldırmak sureti ile yapmış olduğu teklif ile bağlıdır. Müzayede esnasında bayrak kaldıranların, arttırmayı idare eden müzayede yöneticisinin, münadinin zikrettiği badeleri kabul ederek arttırmaya katıldıkları kabul edilecektir. Bayrak kaldırmak sureti ile bir kez pey süren, kendisini meşru biçimde aşan bir diğer pey kabul edilene kadar kendi peyinden sorumludur. Satış, münadinin son çekiç darbesi ile münakıt olur. Alıcı, her ne sebeple olursa olsun müzayedenin butlanını dermeyan edemez.

uygulanmasından peşinen feragat ettiğini kabul ve taahhüt eder. Her malın yanında “hali ile” yazmak zorunluluğu yoktur. Satın alan bu durumu peşinen kabul eder. Librairie de Pera satılan malın tekeffülü ile mükellef değildir.

KDV kitaplarda %8,diğer parça ve hizmetlerde %18 dir. Satın alınan parçaların bedeli , çekiç fiyatı, KDV, satış komisyonu (Resimlerde ve sanat eserlerinde %10, diğer mal kategorilerinde %15’dir)ve komisyon KDV sinin toplamından ibarettir. Bu bedel, en geç 7 (yedi) gün içinde def’aten ödenir. Bu süre zarfında ödeme yapılmadığı takdirde, şirket, hukuki yollara başvurarak yukarıda zikredilen ödeme gününden itibaren işleyecek gecikme faizi talep etmek hakkına sahiptir. Ödemeler, nakit, banka havalesi, günlük keşide edilmiş kişisel çek veya kredi kartı ile yapılabilir. Eserler, bedelleri tamamen ödendikten sonra satın alana teslim edilir.

Satın alınan eserlerin faturası müzayede günü itibarı ile kesilir. Faturalar, özel olarak farklı bir gerçek ya da tüzel kişi belirtilmedikçe, bayrak alırken beyan edilen isim ve adreslere düzenlenir.

10 11

Müzayedeye sunulan tüm parçalar, satıştan önce teşhir edilmiştir. Bu nedenle müzayedeye katılanların satışa sunulmuş eserler hakkında tamamiyle bilgi sahibi olduğu kabul edilecektir. Satış gerçekleştikten sonra eserlerin incelenmiş oldukları varsayılarak herhangi bir ayıp ya da kusur itirazında bulunulamaz. Taraflar, bu sözleşmenin 4077 sayılı Tüketicinin korunması kanunu hükümlerine tabi olmadığını peşinen beyan ederler. Şirket, hiçbir mazeret göstermeksizin dilediği kişileri müzayedeye kabul etmeme, müzayedeye koyduğu malı geri çekme, başka mallarla birlikte satma, birbirinden ayırma ve gerekirse müzayedeyi katalog sıra numarasını izlemeden yapma yetkisine sahiptir. Tüm malların “hali ile” satışa sunulduğunu, alıcının, satılan malı pey sürmeden evvel yeterince muayene ettiğini ve Borçlar Kanunu’nun 198. Hükmünün

Müzayedede satılmayan parçaların müzayede sonrası satışında katalogdaki açış fiyatı bağlayıcı değildir. Fiyat, malsahibinin tercihleri doğrultusunda değişebilir. Müzayedeye katılacak olanlar, müzayede günü, müzayedenin başlayacağı saatten 2 saat öncesinden itibaren kayıt masasındaki görevliye başvurmak suretiyle kimlik ve adres kaydı yaptırarak arttırma bayraklarını alabileceklerdir. Müzayede açık olarak yapılır. Bayrak alıp kayıt yaptırmak veya arttırmada bulunup, müzayedeye katılmak demek; yukarıda belirtilen şartların tümünü ve ayrıca bunlara ilişkin kurumumuza ait diğer hak ve vecibeleri peşinen kabul etmek anlamına gelir.(Satış gerçekleştikten sonra eserde herhangi bir kusur itirazında bulunulamaz) Müzayedede satın alınan eserlerin teslimatı ve tahsilatı prensip olarak adresimizde yapılır. Teslimatın adreslerine yapılmasını isteyen müşterilere eserleri bedelin ödenmesini takiben kargo ile alıcı ödemeli olarak gönderilir. Kargo bedeli alıcıya aittir Satışlardan doğan ihtilaflarda şirketin bilgisayar kayıtları, müzayede tutanakları ve ticari defterleri münhasır ve yemin gerektirmeyen kesin delildir.