13.zenbakia Bermeon, 2009ko urtarrilaren 30ean
Trailer baten zamaren zati bat itsasora erori da portuan. Kamioia zamarekin kargatuta zegoela , maniobra bat egiten hasi eta , atzez zihoala , uretara erori da. Bermeoko portuan zama jaso berri zuela, maniobrak egiten ari zen eta atzeraka bota eta konturatu gabe itsasora erori zitzaion atzealdea. Horrekin batera , gainera, zamaren zati bat ere erori zen. Garraio zaileko prentsa zerbitzuak esan duenez <<trailerraren kutxa apurtu eta horren ondorioz , zamaren zati bat , pixka bat behintzat , uretara erori da >> Garraioa zailak ez du zehaztu , ordea , zein zama zeraman kamioiak.
AGURRA Kaixo lagunok : Gu Xabier Goitia , Nerea Garay , Naroa Rivas, Alex Quintana , Amaru Olaetxea eta Leire San Nikolas gara. Aldizkari hau zuentzako prestatu dugu eta espero dugu asko gustatzea. Ondo pasa aldizkari honekin eta hurrengora arte.
Busturialdeko Hitza
A U R K I B I D E A
1-Agurra. 2-Inkesta. 3-Argazki bilduma. 4-5-Agenda 21. 6-7-Txiki-txoko. 8-Lumaren kilima. 9-Amara Berri Sarea. 10-Enretenigarriak. 11-Bermeoko toponimia. 12-Asteburoko agenda eta esaera zaharrak.
ERREDAKTOREAK
Pasa den igandean VI. Bermeoko Herri Lasterketa ospatu zen. Gure eskolako hainbat umek parte hartu zuten. Oso eguraldi txarra izan zen eta euripean egin behar zuten lasterketa. Parte hartu zuten korrikalari batzuei egin diegu inkesta hau . 1.
Lehenengo aldiz da Herri Lasterketa parte hartzen duzula ? Bai : 1 Ez : 5
2.
Gusta zaizu esperientzia? Bai :6 Ez : 0
3.
Nekatu egin al zara ? Bai (apur bat):4 Ez : 2
4. Hotza pasatu al duzu ? Bai (apur bat): 4 Ez : 2 5. Asko busti al zara ? Bai : 6 Ez : 0 6. Zein postuan gelditu zara ? -Lehenengo postuan : 1 - Lehenengo bosten artean :1 - Lehenengo hamarren artean :1 - Ondorengo postuan : 3 7. Zer jaso duzu amaitutakoan? Yogurra , kamiseta , edaria eta â&#x20AC;&#x153; huesitosâ&#x20AC;?. 8. Datorren urtean parte hartzeko asmoa duzu? Bai : 6 Ez : 0 2
Gure ikastetxean hondakinen gaia lantzen ari gara eta bazenekin zenbat denboran desagertuko da zure zabor poltsa.
Deskonposatzeko Hondakin-mota behar duen denbora Hondar organikoa
Egun batzuk
Fruta-azala
3-6 hilabete
Egunkaria
3-12 hilabete
Zigarro-punta
Iragazki gabekoak 3-4 hilabete iragazkidunak 1-2 urte.
4
Altzairu-zatia
100 urte
Aluminiozko lata
200-500 urte
Plastikozko poltsa
450 urte
Plastikozko bilgarria
100-1.000 urte
Telefono-txartela
1.000 urte
Beirazko botila
4.000 urte
Nahi baduzu eskolarako berziklontzi hirukotz hau lortu, bete ezazu gelan banatutako eskain orria.
5
Urtarrilaren 15ean, â&#x20AC;&#x153;Urdaibai Ezagutzenâ&#x20AC;? Busturiara joan ginen. Goizeko 9:00etan tren geltokian geratu ginen lehenengo zikloko C-D gelak. Trena hartu eta Axpe-Busturiara joan ginen. Han bi irakasle zeuden gure zain. Bi talde egin genituen azalpenak hobeto entzuteko eta fruituak ezagutzen hari ginen : Haritza, gaztainondoa, eukaliptoa, pinua... Ibiltzen eta ibiltzen, Sukarrietako parkean amaitu genuen ibilaldia. Han hamaiketakoa jan ondoren, berriz trena hartu genuen eta eskolara itzuli ginen. Oso ondo pasatu genuen, gainera egun eguzkitsua izan zen.
6
Iker Benguria 2.maila
Nerea Luzarraga 2.maila
7
Bazen behin mutil bat Patxi deitzen zena. Landare bat zeukan, basoan aurkitu zuena. Egunero ureztatzen zuen. Patxiren gurasoak mutilaren jokaeraz oso pozik zeuden. Udako oporrak heldu ziren eta Patxik ez zekien bere oporraldian landarea non utzi. Asko pentsatu ondoren, aititaren ortura eramatea erabaki zuen. Oporrak amaitu ziren eta Patxi bere landarea ikusteko irrikatzen zegoen. Horregatik, korrika, denbora galdu barik, ortura abiatu zen. Ailegatu zenean, arbola bat ikusi zuen eta ikaragarri ederra zen. Hasiera batean, aho zabalik geratu zen. Ez zekien zer esan. Aitonak, bere ilobaren aurpegia ikusita, gertatutakoa azaldu zion : - Zure landarea, oporretan egon zaren bitartean, izugarri hazi da. Orain zuhaitz bat da eta bere azpian gu biok, nahi duzun une guztietan eseriko gara. Hemendik aurrera, gure leku sekretua izango da. Patxi, poz-pozik jarri zen eta aititaren eskutik, sendo helduta, biek etxerako bidea hartu zuten.
8 4
Unai Arenal Imatz 3. maila
9
GOITIK BHERA 1.-Arrantzan aritzen dena.
EZKERRETIK ESKUINERA 1.â&#x20AC;&#x201C; Jantziak kendu. 2.-Zikinik ez duena. Arnasa hartu ezinik hiltzen (alderantziz). 3.-Animaliak harrapatzen dituena . 4.â&#x20AC;&#x201C; Geneukan zerbait nahigabe nonbait utzi. Mintzatzeko ahalmena galdu duena.
Xavier Olaeta 3. maila
Medikuak gaixoari esaten dio: -Sendatu nahi baduzu , botilatxo honetatik hamabost tanta hartu behar dituzu goizero. -Ezinezkoa, jauna ! Hamarreraino bakarrik dakit zenbatzen eta. Xavier Olaeta 3. maila 10
3
P ortuzarretik , pasarte estu batetik gora , Gaztelura egiten duten eskillarak dira . 1860an ,<<escaleras de Fuerza>> izena ipini zitzaion toki honi eta XX. mendearen amaieran izena euskaratuz “Indar eskillarak” . Gaztelukoek Arrizko eskillarak izenez ezagutzen dute , Burdinezko eskillarak modernoagoetatik bereizteko .
Portuzarreko bokaletik Gazteluko begiralekura igotzen dira . Gaur egun burdinezkoak ez diren arren , izena mantentzen dute mendebaldeago dauden Arrizko eskillaretatik bereizteko.
AHOZKOA -”Arrisko eskillárak” -”Arriskúe” -”Eskaleras de fuérsa” -”Gasteluko eskillárak” -”Gaztelureko eskillárak” Irune Allikak eta Bitor Uriartek idatzitako “BERMEOKO TOPONIMIA” liburutik hartuta.
11
Marmokarraiñe molda bakue da.
Una Amistad Inolvidable
Los Niños De Huang Shi
— Frantzia. —Abentura. —Zuzendaria:Luc Jacquet. —Aktoreak:Bertille Noël Bruneau.
—Australia, Txina eta Alemania . Drama. —Zuzendaria:Roger Spottiswode. —Aktoreak:Jonathan Rhys Meyers, Radha Mithcell, Chow Yun Fat.
Ezertarako trebezia “marmokarrañe baño dela dinotsagu.
baño
ez daukanari molda bakue”
“Itsosupeteko berbetie”liburuxkatik hartuta
30,OSTIRALA -Ipuin kontalaria : Lau urtetik gorako umeentzat, ANA MEAME Udal Liburutegian arratsaldeko 6:00etan. Antolatzailea Udal Liburutegia . -Euskaraz kantari: Lameran , Andeko tabernaren aurrean, iluntzeko 8:00etan Antolatzailea: Euzkeraz Berbetan taldea 31 LARUNBATA -Saskibaloia :Gizonezko seniorrak Bermeo - Gordexola , Areneko kiroldegian arratsaldeko 6:00etan
Kandelario bero, negua dugu bero , kalendario hotz , negua joan da motz. 12
10