Energieverbruik en besparingen in de Nederlandse woningvoorraad Analyse van “Performance gap” en bewonersgedrag
Daša Majcen
OTB – Research for the Built Environment, Delft University of technology Challenge the future 1 of Geneva Energy Efficiency group, Institue for Environmental Science, University
Energie-efficiëntie van de Nederlandse woningvoorraad
100
Energie-efficiëntie -index van huishoudelijke ruimteverwarming , Nederland
350
80
300
60
250 2000
2010
ODYSSEE-MURE (Netherlands), Intelligent Energy Europe programme, 2012
Totale gasverbruik van Nederlandse huishoudens [PJ] – gecorrigeerd voor graaddagen
2000
2010
Centraal Bureau voor de Statistieks, 2012
Challenge the future
2
Achtergrond
Energie verbruik [MJ/m2]
Werkelijk en theoretisch energie verbruik voor verwarming 600 500 400 300 200 100 0,7
0,9
1,1 EPC value
Actual energy for heating
1,3
1,5
Expected energy for heating
Olivia Guerra Santin, 2010
Challenge the future
3
Wat zijn de kenmerken en de gevolgen van de verschillen tussen de werkelijke en theoretische gebruik van energie voor verwarming in Nederlandse woningen ?
BELEIDSEFFECT
OORZAKEN VOOR VERSCHILLEN
DATA EN METHODEN
KWANTIFICERING VAN VERSCHILLEN
WERKELIJKE BESPARINGEN IN GERENOVEERDE WONINGEN
Challenge the future
4
Data
1.
2.
Bron
AgenschapNL
Rekenkamer AEDES Amsterdam
WOON
Omvang dataset
200.000
1000
4.000
2011/12
3.
2014
Referentie
5.000.000
2015
2012
Challenge the future
5
Methoden
Label data - basic Label en theoretische energiegebruik Installatie, woningtype, adres, vloeroppervlak, bouwjaar
Gekoppeld aan actuele energiegegevens (adres) Klimaat standaardisatie
Label data - verrijkt Filteren van ouliers Gelijk aan basic maar historische gegevens
Statistische analyse
Inclusief U-waarden, ventilatie en type warm water opwekker Challenge the future
6
The performance gap
Gemiddelde jaarlijkse gas verbruik per m2 woning [m3/m2]
Werkelijke en theoretisch gas verbruik per m2 woning per energie label 60 50 40 30 20 10 0 A
B
C
Actual consumption
D
E
F
G
Theoretical consumption
Challenge the future
7
Beleidseffect
Doelstellingen voor de bouwsector 1. EC Action Plan for Energy Efficiency 2006 - 27% reductie in 2020 2. De SERPEC-CC rapport - 19% onder de 2005 uitstoot in 2020
3. EU projekt IDEAL – kosteneffectieve besparing van 10% in 2020 4. Nationaal doel (covenant) <20-30% reductie door verbetering van de woningen met 2 label stappen
Realisatie gebaseerd op de huidige beleid scenario 1. Theoretische uitgangswaarde – we bereiken 30% 2. Werkelijke uitgangswaarde– we bereiken 13%
Challenge the future
8
Challenge the future
9
Gevolgen voor de gerenoveerde woningen
G tot F G tot E G tot D G tot C G tot B G tot A G tot A F tot A E tot A D tot A C tot A B tot A
Werkelijke Theoretische besparing per besparing per jaar jaar [m3] [m3] 133 508 153 846 215 1415 301 1742 354 1871 446 2075 446 510 392 318 137 129
2075 1688 1107 718 310 125
Challenge the future
10
Wat zijn de oorzaken van de verschillen? REGRESSIE ANALYSE - CBS GEGEVENS
Woning, huishouden en bewonerskenmerken Woning kenmerken
Huishouden en bewonerskenm erken
Vloeroppervlak Leeftijd Energie label Woning type Installatie type
Waarde Eigendom type Huishoud type Salaris Vrije capaciteit
R2=42%
R2=44% van de variatie verklaard
Challenge the future
11
Welke huihoudens faktoren correleren met werkelijke gas verbruik? REGRESSIE ANALYSE - CBS GEGEVENS
Challenge the future
12
Wat zijn de oorzaken van de verschillen? GEVOELIGHEIDSANALYSE VAN REFERENTIE WONING
Verschill tussen theoretisch en werkelijk verbruik[m3]
T Binnen standaard [oC]
T Binnen werkelijk [oC]
U waarde standaard [W/m²K]
U waarde werkelijk [W/m²K]
A B
-232 -116
18 18
2.7 1.1
0.2 0.36
0.09 0.08
C
72
18
-0.5
0.5
-0.07
G
1816
18
-5.6
2.4
-6.88*
Label
Challenge the future
13
Wat zijn de oorzaken van de verschillen? GEVOELIGHEIDSANALYSE â&#x20AC;&#x201C; SCENARIO ANALYSE
Challenge the future
14
Wat zijn de oorzaken van de verschillen?
Huishoud kenmerken
Woning kenmerken
RESULTATEN VAN AMSTERDAM ENQUETE Vloeroppervlak Aantal kamers Leeftijd gebouw Label Type woning Type verwarming Elektrische boiler aanwezig Verwarming van de hal Type ventilatie Warm water opwekker Programmeerbare thermostaat aanwezig Koop/huurwoning Leeftijd bewoners Salaris Aantal bewoners Samenstelling huishouden Onderwijs Makkelijk rekening te betalen Challenge the future
15
Wat zijn de oorzaken van de verschillen?
Comfort
Bewoner kenmerken
RESULTATEN VAN AMSTERDAM ENQUETE Aantal weekdagen thuis Gemiddelde temperatuur Douches per week Perceptie van energieprestatie Ventilatie â&#x20AC;&#x201C; woonkamer/keuken/badkamer/slaapkamers Perceptie van eigen energie gedrag Waterbesparende douchekop Thermostaat niet te hoog zetten Niet ventileren wanneer verwarming aan Geen energiebesparende maatregelen genomen Vaak te warm Vaak te koud Vaak droge lucht Vaak vochtige lucht Lange wachttijd voor warm water
Challenge the future
16
Wat zijn de oorzaken van de verschillen? RESULTATEN VAN AMSTERDAM ENQUETE â&#x20AC;&#x201C; REGRESSIE ANALYSE
Challenge the future
17
Wat zijn de oorzaken van de verschillen? MODEL VERBETERING - COMBINATIE VAN WERKELIJKE VERBRUIKSGEGEVENS MET EEN REGRESSIE MODEL
(Constant) Theoreticsche gas verbruik per m2 woning Vloeroppervlak Programeerbare thermostaat Water besparende douche
B 12,75 0,94
-0,08 -5,25
Std. Error 3,84 0,11
0,04 1,87
Beta
0,66
-0,14 -0,19
Gas vernruik[m3/m2]
R2=60,0%
Gas verbruik voor woningen waar theoretisch verbruik lager was dan werklelijk verbruik 40 30 20 10
0 A
4,01
1,43
0,19
B
C
D
Actual gas use Theoretical gas use Theoretical gas use modified
Challenge the future
18
Conclusies Grote verschillen Misleidend - voor beleidsmakers en iedereen die betrokken is bij renovatie Oorzaken - woning en gedrags parameters Methodologische verbetering is mogelijk
Label methodologie Input parameters Inspectie Theoretisch verbruik op certificaten? Reductiepotentieel Stimuleer het gebruik van feitelijke gegevens Moedig maatregelen die in werkelijkheid effectief blijken
Challenge the future
19
Bedankt!
Challenge the future
20