Predoctor Koninklijk

Page 1

Prins pils Hersendood Koninklijke incest


-ADVERTENTIE-

WIJ ZOEKEN JOU! JOU

Voor diverse geneesmiddelonderzoeken zoeken wij: ● ● ● ●

mannen en vrouwen 18 - 88 jaar gezond, geen medicatie zeer interessante vergoeding

Kijk voor meer informatie en/of aanmelden op:

U kunt ook mailen naar recruit@chdr.nl of bellen met 071-5246464 Geneesmiddelonderzoek, je doet het niet voor niets! A4_advertentie_predoctor.indd 1

4/25/2016 2:49:58 PM


J N !

COLOFON Voorwoord

Beste lezers,

Het jaar vliegt weer voorbij: we zijn inmiddels aanbeland bij de voorlaatste Predoctor van dit studiejaar! Onze huidige koning heeft aan de Universiteit Leiden gestudeerd en wij vinden dat wij daar in Leiden best trots op mogen zijn. Koningsdag staat alweer voor de deur, daarom dit keer een Predoctor met een zeer koninklijke (lees: oranje) lay-out. Ook de artikelen zullen deze editie een koninklijk tintje hebben: er blijkt op medisch gebied namelijk verrassend veel te ontdekken bij de koningshuizen. Voor degenen die niet zoveel met het koningshuis hebben is er ook genoeg te ontdekken deze editie. Zo hebben Josif en Lieke het stokje van Irma overgenomen voor de VGT-hulp; zij zullen jullie als duo de komende edities door deze beruchte toetsen loodsen. Veel lees- en koningsdagfeestplezier gewenst! Namens de Predoctorcommissie, Sietse Terpstra, Voorzitter 2016-2017 Inhoudsopgave

wij:

s!

49:58 PM

Strip 4 (Toe)Standje K1-69 5 Onderwijsupdate 6 Co-Lumn Ernest: Tentamenstof 7 Kraakzinnige koningen en lijpe leiders 8 Interview: Willem Alexander Kinderziekenhuis 10 Extra 21 op de troon 11 Prins Pils 12 Ouderengeneeskunde casus: osteoporose 14 VGT-Hulp: Shock 15 Fotopagina 16 Koning Toetanchamon 18 Onderwijsprijzen en Gezondheidsdag 19 Hé, het is oké... 20 Column Student-Assessor: Abdullah Khawar 21 Vermaakpagina 22 Alumni: Marlous Rotman 24 Koning der verschrikking 25 De prijs van zuiver bloed 26 Forestus 28 IFMSA 29 Activiteiten en agenda 30 Medische Faculteit der Leidse Studenten

Colofon

Predoctor is een driemaandelijkse uitgave van de Medische Faculteit der Leidse Studenten (M.F.L.S.) De eindredactie behoudt zich ten alle tijde het recht voor ingezonden artikelen of mededelingen niet te plaatsen of indien nodig geacht in te korten. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, of door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.

Correspondentieadres

M.F.L.S. K1-69 Postbus 9600, 2300 RC Leiden 071-5264484 | info@mfls.nl | www.mfls.nl

Predoctorcommissie

Redactie: Debby van Steenderen, Sietse Terpstra, Manon Boot, Joanne Simons, Alexander Broux, Eline Keur, Vera Broek, Inge Verkouter Lay-out: Wingchi Cheng, Esther Kort, Anneloes Overmars, Esmée Dekker, Mathanhy Logendran Drukker Drukkerij HEGA, oplage 2800 Abonnementen Jaarabonnement €5,Een abonnement geldt voor vijf nummers en kan niet tussentijds worden opgezegd. Een abonnement geldt tot wederopzegging en wordt zonder tegenbericht automatisch verlengd. Het opzeggen dient schriftelijk te gebeuren en ten minste twee maanden voor het afloop van het academisch jaar. Adverteren Bent u geïnteresseerd in adverteren in de Predoctor? Mail voor meer informatie naar lidextern@mfls.nl

3


STRIP/ALUMNI LUMC Alumni vereniging presenteert op vrijdag 19 mei 18:30

Het Dertigersdilemma Deze avond staat in het teken van “Het Dertigersdilemma.” Werk combineren met een opleiding, de wens om te settelen of misschien een hele andere kant op te gaan na de studie. Is er een dilemma en wat houdt dit eigenlijk in? Veroorzaken al die keuzes stress en wat voor effect heeft dat op jouw lichaam en de keuzes die je maakt. op 19 mei nemen een drietal gerenommeerde sprekers neemt je mee langs de keuzes in het leven. De avond begint om 18:30 met een inloop waarna de lezing om 19:00 start. Dit duur tot 21:45 met na afloop een borrel in HePatho. Aanmelden kan via www.lumc.nl/alumni Spreker: Menno de Bree

Menno de Bree studeerde filosofie en werkte als filosoof achtereenvolgens bij Heineken en Nyenrode. Sinds 2003 is hij verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (nu als docent medische ethiek en filosofie), en verzorgt daarnaast filosofische lezingen en workshops voor professionals. Sinds 2016 is hij tevens docent aan the School of Life Amsterdam. ARTS EN

KO

Spreker: Nienke Wijnants

www.lumc.nl/alumni

Nienke Wijnants is psycholoog en loopbaanadviseur. Ze werd bekend met Het dertigersdilemma, haar veelgeprezen bestseller over de loopbaan- en levensvragen van jonge hoogopgeleide 30-ers, waarvan inmiddels meer dan 45.000 exemplaren zijn verkocht. Spreker: Ron de Kloet

Ron de Kloet is akademiehoogleraar bij de KNAW op basis van zijn uitmuntende bijdragen op het gebied van stressbiologie, emeritus hoogleraar Medische Farmacologie en nauw verbonden bij de afdeling Endocrinologie binnen het LUMC. Ron de Kloet is gekend vanwege zijn ontdekkingen in de wetenschap van de stress en de hersenen.

: “IJSKONINGIN”

DOOR ESTHER KORT

Oh goedemorgen! Ik ben de nieuwe keuze-coassistent. Ik zal me even voorstellen. Ik ben D-

Ik weet wie je bent. Je bent “DE KO”, degene waar zelfs Dr. Arts soms met lof over spreekt. Tevens ben je mijn opvolger, aangezien ik al klaar ben met het coschap. Ik ben hier dus niet om jou het hof te maken, maar om de belangrijkste informatie te geven en dan op vakantie te gaan. Laten we opschieten, de patienten wachten. Klant is koning. Arbeid adelt, etc. etc.

Ehm.. Oke?

Mooi. Ik heb je een mail gestuurd waar de patientenlijst en andere belangrijke dingen opstaan. Print die uit en kom dan terug.

Jemig, dat spant de kroon qua eerste begroetingen. Ze doet alsof ik haar van de troon afstoot!

Eens zien... inloggen. Mail. Hoe koud ze ook doet, ze maak echt goede overzichten. Wacht eens even...

I.J.S.Koningin? Dat is goud waard! Dat spant pas echt de kroon!

EINDE

4

Predoctor | April 2017| Jaargang 29


(TOE)STANDJE K1-69

De koning van de BK Update vanuit de bestuurskamer

Lieve Lezer, via deze rubriek wil het Bestuur je graag een kijkje laten nemen in wat er allemaal speelt in de BestuursKamer van de M.F.L.S., K1-69. Inmiddels is het alweer de derde Predoctor van het jaar en is aan mij de eer om uit te pluizen wie nou de BK-Koning is. Daar sta je dan; de vrijdagmiddag die je wist dat zou komen is eindelijk hier. De Geld-playlist staat weer op en naast mij zit Laurens, de penningmeester van het LIMSC. Terwijl de telefoon voor de zoveelste keer gaat, doet een gezamenlijke lach een ronde door de BK en hoor ik de “Hello, I am calling for the LIMSC!” nog voor ik opneem. Spontaan doet Eva haar hoofdtelefoon op, in de hoop dat zij de onmogelijke vragen niet hoeft te beantwoorden. Functioneel delegeren: een koninklijke eigenschap, die Eva als geen ander beheerst. En daar komt grote leider Lidewij met haar zweep binnengelopen, uiteraard vanuit haar functie al de BK-Koning. Ik kijk of het nog haalbaar is om te doen alsof ik bezig was met mijn opruimtaak, maar helaas is het heen- en weerschuiven van losse papiertjes op mijn bureau niet voldoende. Gelukkig waren Laurens en ik toch al bezig met een meer favoriete hobby dan opruimen: Geldzaken. Een royaler gevoel dan het penningmeesterschap is er niet: wie betaalt, bepaalt immers. Ook Laurens ziet in hoe vet het is om kluizen te maken en LISMC-vlaggen bij het station te kunnen zetten. Om nog maar te zwijgen over de zitzakken, LED-lampballonnen en de photobooth. Op deze manier zullen alle internationale gasten zien dat Leidse studenten echte koningen zijn. Deze verhevenheid komt uiteraard niet uit de lucht gevallen, want zonder de vele sponsorgesprekken valt er weinig te betalen. Ook vandaag heb ik de karakteristieke “daag” van Alexander menigmaal mogen horen, dus ook daar zal het wel snor zitten. Zou de man die het geld binnenhaalt dan degene zijn die de BK regeert? De terugreizen na een succesvol sponsorgesprek doen denken van wel.

Dan is daar altijd nog het secretariaat, bestaande uit de Secretaris Menthe en de altijd geliefde secretaresse Heleen. Deze twee dames heersen over alle notulen, het archief en vele mails per dag. Als dat geen echte BK-Koningen zijn. Daarnaast zorgt het secretariaat ook voor de beste koffie aller tijden, voor zover dat te krijgen is met filterkoffie. Dan als laatste is daar altijd nog het enige echte Lid Biomedische Wetenschappen Marleen; zij heerst over een kleinere groep: de BW’ers. Je zou denken dat deze groep onopgemerkt blijft, maar niks is minder waar. Gevraagd en ongevraagd laten zij hun aanwezigheid blijken. Ook dit is een manier om in de BK te domineren. Al met al (over)heerst iedereen op zijn eigen speciale, soms onbegrepen manier. Dat maakt de dagen in de BK gezellig, met onverwachte momenten en (volgens ons) hilarische grappen. Het is een bijzondere ervaring om een dag iedereen in de BK te observeren, allemaal in hun eigen vertrouwde leefomgeving. Kom dit vooral doen en misschien kom jij er dan achter wie de échte BK-koning is! Anders moeten er maar gewone verkiezingen komen, wel zo democratisch.

Vriendelijke groet, Als het gaat over macht, gaat het natuurlijk ook om meneerRvB-himself: Abdullah. Geen dag gaat voorbij zonder de Kanishk Kaushik vrolijke begroetingen, koffie of grappen van onze Assessor. Penningmeester M.F.L.S. 2016-2017 Wetend dat hij altijd open staat voor een goede discussie, vraag ik hem wat hij nou vindt van de relevantie en de positie van koning Willem Alexander in deze tijd; een vraag die rond de verkiezingen en kabinetsvorming altijd weer in meer of mindere mate terugkomt. De komende tijd kan ik nog wel wat artikelen verwachten om de discussie voort te zetten. Maar goed, drie koffie later en ik weet nog steeds niet wie nou de BK-Koning is. Er zijn natuurlijk ook zoveel mensen die hier vele uren van ons koninkrijk genieten. Er is altijd nog Wingchi die regeert over alle commissies. Daarnaast heeft deze vorstin ook nog contact met de beveiliging; echte macht dus. Medische Faculteit der Leidse Studenten


M.F.L.S.

Onderwijsupdate

Eva Klaase & Marleen Gerretsen

Het lijkt pas gisteren dat de vorige Predoctor uitkwam, maar er is inmiddels alweer veel gebeurd in onderwijsland! We zijn inmiddels halverwege het jaar en nog altijd druk bezig met het evalueren en verbeteren van jullie onderwijs. Laat het ons dus ook altijd weten als je ergens mee zit of verbeterpunten hebt! Geneeskunde

Algemeen

Onderwijsprijzen Op dinsdag 6 juni vinden de Onderwijsprijzen in HePatho plaats! De Onderwijsprijzen worden georganiseerd in samenwerking met de Raad van Bestuur om docenten en studenten die zich inzetten voor het onderwijs in het zonnetje te zetten. De beste docent zal de Prof. dr. Tammelingprijs in ontvangst mogen nemen, waarnaast de beste studenten van Geneeskunde en Biomedische wetenschappen de LUMC Student Research Award kunnen winnen. Daarnaast wordt van alle studies in het LUMC het beste blok verkozen, alsmede het beste coschap, allen genomineerd door de JVT’s. We verwelkomen jullie graag op dit feestelijke evenement om de genomineerde docenten en studenten aan te moedigen. Wet versterking bestuurskracht Vanaf 1 september 2017 gaat de Wet Versterking Bestuurskracht (WVB) in werking. Deze wetswijziging houdt in dat alle opleidingscommissies meer bevoegdheden krijgen, met name een instemmingsrecht betreffende het Onderwijsen Examenregelement (OER) in plaats van een adviesrecht. Halve minoren Op donderdag 30 maart heeft de minorenmarkt plaatsgevonden voor alle aankomend derdejaars studenten van Geneeskunde en Biomedische wetenschappen, waar de halve minoren werden gepresenteerd door studenten en minorcoördinatoren. Voor de minoren in het buitenland was de aanmeldingsdeadline midden februari. Daarnaast zijn de evaluaties van de halve minoren van dit collegejaar afgerond. Studenten waren over het algemeen tevreden over het verloop van de halve minoren. Als verbeterpunten gaven studenten aan dat de minoren niet altijd in het Engels werden gegeven, er meer aandacht zou moeten komen voor internationalisering en de halve minoren klinischer zouden moeten zijn. De verbeterpunten worden opgepakt door de betrokken minorcoördinatoren. Houd voor actuele informatie de Blackboardpagina ‘Half Minors 20172018’ nauwlettend in de gaten! 6

Coschappen Voor 31 januari hebben alle studenten die in collegejaar 20172018 met hun coschappen willen beginnen zich opgegeven. Op 27 februari werd de indeling bekend gemaakt, 326 studenten hebben zich ingeschreven voor 312 beschikbare plaatsen. Op 7 maart is een college gegeven voor studenten die in hun wachttijd hun wetenschapsstage willen volgen. Meer informatie staat op de Blackboard pagina “Algemene informatie over coschappen”, voor vragen kan altijd gemaild worden naar leidsecoraad@mfls.nl of coschappen@lumc.nl. Biomedische wetenschappen

Uitwisseling Karolinska Institutet Ieder jaar krijgen tien studenten Biomedische wetenschappen de kans om het eerste semester van jaar 2 te volgen aan het Karolinska Institutet in Stockholm. De procedure voor de selectie van kandidaten is herzien om deze voor de kandidaten zo eerlijk en transparant mogelijk te maken. Zo worden de selectiecriteria van tevoren duidelijk gemaakt en zo objectief mogelijk gehanteerd tijdens de procedure. Bovendien worden de onderwerpen en weegfactoren waar op wordt gescoord transparanter gemaakt. Farmacie

Vanaf aankomend collegejaar 2017-2018 kunnen 50 studenten zich aanmelden voor de master Farmacie, de aanmeldingsdeadline is 1 april. In maart was de Masterdag, waarbij de master is gepromoot onder aankomende masterstudenten. In samenwerking met Aesculapius is op 10 maart een plenair debat georganiseerd omtrent gemeenschappelijke problematiek tussen Farmacie en Geneeskunde. Vitality and Ageing

De studenten Vitality and Ageing hebben inmiddels alle tentamens van de Master afgerond en volgen momenteel de laatste bestuurskundige colleges in Den Haag. Binnenkort zullen zij beginnen aan hun stage. De multidisciplinariteit van de studenten en de stagemogelijkheden bij allerlei verschillende soorten bedrijven en afdelingen levert een divers scala aan stageplekken op. Bovendien wordt actieve promotie gemaakt voor de werving van studenten voor volgend collegejaar. Het streven is om de Master te laten groeien naar 30-40 studenten.

Predoctor | April 2017| Jaargang 29


CO-LUMN

Tentamenstof Lay-out: Anneloes Overmars

Co-lumn door Ernest le Roy

Je bent er nooit volledig op voorbereid: coschappen. Diensten die urenlang duren, liters koffie, of valt het uiteindelijk toch mee? Ernest le Roy neemt ons mee in de wereld van een co-assistent.

Als ik nu hier in Den Haag in de sportschool sta – in wezen zijn alle sportscholen hetzelfde – zou ik niet eenzelfde antwoord aan een tweedejaars student kunnen geven. Maar het klopt wel dat theorie en praktijk elkaar ontlopen.

belang: ‘Hoe viel die baksteen?’. Bij de internistische casus met hoesten en koorts sluit je je anamnese na 20 minuten af met een vraag naar contact met vogels of buitenlandse sauna’s. Ondertussen stuur je verpleegkundigen aan, bel je de radiologie voor een foto en probeer je de casus te vatten in een status van vier tot vijfentwintig regels lang – afhankelijk van het specialisme waarin je bent beland.

Boron en Boulpaep leerde ons de Kunststoftegels dempten het gebonk fysiologie, in de werkgroepen Snel werken, communiceren en “De van onze stappen en het geluid van bestudeerden we ziektes dat stukje patiëntencontact eerste klinkend metaal klonk uit alle richtingen. en aandoeningen en onze leren we niet in de eerste maanden Tussen de sets door probeerden schriften stonden volgeklad jaren van de opleiding. als ANIOS zijn we een gesprek te voeren. Het ging met lijstjes van symptomen overleven. Maar als Kort en bondig overdragen redelijk. Hij was een dispuutsgenoot, in oplopende ernst. Die co-assistent soms aan een comité van zo’n lange blonde vent die iedere eerste jaren maakten we artsen ook niet. Een scalpel ook” ochtend in blauwwollen pak met de kennis met de borstorganen, de vasthouden? Vooroverbukken stroom forenzen uit station Zuid komt buik en dan langzaam de rest van het zonder dat alle spullen uit de witte gemarcheerd. Het is alweer jaren lijf. Colleges hielpen ons de hoofdzaken jas glijden? Referaten in elkaar klussen? geleden: we stonden samen om van de bijzaken te onderscheiden, al wat gewichten in de sportschool. Ik zat steevast een groot deel van de zaal Nee. Dat was geen tentamenstof. Maar moet bekennen dat het met zijn of haar telefoon te spelen. Het zonder die uitgebreide basis is ons vak een van de weinige waren altijd dezelfde studenten die de niet uit te oefenen. De eerste maanden “Het gesprekken is die ik in vragen stelden. Op die laatste vrijdag als ANIOS zijn overleven. Maar als coklopt wel die troosteloze ruimte dat theorie en van het blok krasten we onszelf een assistent soms ook. Het verhaal van de heb onthouden. praktijk elkaar weg naar de finish. Ik moet toegeven co die zich tijdens zijn coschap interne dat het echte leven af en opsluit in de WC is echt. En ach, als die ontlopen” Hij was net begonnen toe ook wel wat weg co-assistent eruit komt en een paar keer “Zonder met stage lopen op de heeft van een multiple flink op z’n bek gaat komt hij of zij er die Zuidas. Hij had er een tentamen. vast ook. uitgebreide basis choice bachelor en twee Maar had die blonde is ons vak niet uit masters op zitten. vent nu gelijk? Hij te oefenen” Ik vroeg hem ging zelfs zó ver door hoe het ging en te zeggen dat hij het hoe de stage zonder studie ook wel zich verhield tot had gered. zijn uitgebreide studie aan de Een patiënt wordt de rechtenfaculteit. SEH binnengebracht. “Die jaren studeren Je hebt een leeftijd en hebben me weinig geslacht, een warrig verhaal geholpen”, zei hij. “Ik heb het met klachten en met een beetje meeste al werkende geleerd”. Bij geluk een huisartsenbrief geprint op doorvragen hield hij stug vol. We 2 A4’tjes. Je stelt je netjes voor en sportten verder, maar ik was verbaasd. afhankelijk van het probleem begin Ik kon zijn opmerking toen niet goed je met denken. Bij de heelkunde is plaatsen. vooral het traumamechanisme van Medische Faculteit der Leidse Studenten

7


THEMA

Krankzinnige koningen Leipe leiders uit het verleden

De meerderheid van Nederland is nog steeds vóór het behoud van het koningshuis. Er zijn echter momenten waarop diezelfde meerderheid niet zo trots is op onze royalty’s. Zo schaamden veel Nederlanders zich toen onze Koning mee deed aan een potje toiletwerpen en vond men dat Willem de Nederlandse sporters wel erg enthousiast aanmoedigde. Ook komen er zo nu en dan schandalen naar boven over het Nederlandse koningshuis, zoals de omstreden aankoop van een villa in Mozambique en het duistere verleden van de vader van Máxima. Deze gebeurtenissen en schandalen vallen echter in het niet vergeleken met verhalen van koningen en leiders uit het verleden. Door heel Europa vonden er in koningshuizen afschuwelijke, heftige en vooral onvoorstelbare gebeurtenissen plaats. Maak je klaar voor een bizarre reis.

Auteur: Eline Keur Lay-out: Esmée Dekker

Athene

Maar niet alleen in het Romeinse rijk hadden ze gekke leiders; ook in het oude Athene konden ze er wat van. Zo was er de politicus Draco, die een grote voorstander was van zware straffen. Hij besloot de doodstraf in te voeren voor alle vergrijpen, zonder uitzondering. Deze wet is uiteindelijk pas Romeinse Koninkrijk Eerst gaan we ver terug in de tijd, naar de Romeinse na 25 jaar afgeschaft. keizer Caligula, die bekend stond als een van de meest gewelddadige leiders van het Romeinse Rijk. Aan het begin Rusland van zijn regeringstijd was hij nog erg populair, maar na een Een van de bekendere leiders in de geschiedenis is Ivan IV, ernstige zenuwinzinking veranderde zijn persoonlijkheid die ook wel Ivan de Verschrikkelijke wordt genoemd. Na de volledig. Zo liet hij mensen zonder reden executeren en voerde dood van zijn vrouw belandde hij in een depressie en begon hij de leeuwen in het circus met misdadigers. Bovendien gaat zijn 24 jaar durende regeerperiode vol terreur. Zo gaf hij in het gerucht dat hij zijn eigen pleegbroertje vermoordde om er 1570 het bevel om de stad Novgorod volledig uit te moorden, op die manier voor te zorgen dat hij zijn plek op de troon niet waarbij meer dan 40.000 onschuldige burgers om het leven kwamen. Ook zijn eigen familie ontkwam niet aan zijn af kon pakken. agressieve karakter; zo mishandelde hij zijn schoondochter op zo’n ernstige wijze dat zij hierdoor een miskraam kreeg. Toen zijn zoon hem hier vervolgens op aansprak, leidde dit opnieuw tot een woedeaanval, die eindigde toen Ivan zijn zoon dood sloeg. Zweden

Keizer Caligula

Jaren na Caligula werd Nero de keizer van de Romeinen en werd de gekte misschien nog wel groter. Deze genadeloze leider haalde iedereen neer die hem dwars zat, zelfs al waren dit familieleden of vrouwen van hem. Daarnaast lukte het Nero niet om zijn verlangens te onderdrukken tegenover zijn vrouwen en verschillende minnaressen. Het meest bizarre verhaal is toch wel dat Nero op een dag trouwde met een man die hij tegen kwam op straat en hij op zijn vrouw vond lijken (de vrouw die hij eigenhandig had vermoord). Hij liet de man zich kleden en gedragen als een vrouw, maar nam soms zelf ook de rol van vrouw op zich.

8

Zelfs in het meestal brave en gematigde Zweden heeft het koningshuis een bijzonder verleden. Maria Eleonara was een van de opmerkelijke verschijningen in deze bijzondere geschiedenis. Zij was Ze kreeg samen met Koning Gustavus een dochter, maar wees deze onmiddellijk af, noemde haar een monster en probeerde haar meerdere keren te vermoorden. Dit is op zichzelf al behoorlijk gek te noemen, maar na de dood van haar man nam haar waanzin extreme porporties aan. Ze kon geen afstand van haar geliefde nemen, weigerde om zijn lichaam te begraven en sliep onder een hangend kistje met daarin Gustavus’ hart. Ook de voormalige koning van Zweden genaamd Erik XIV was een bijzonder geval. Hij begon zijn regeerperiode als een charmante, knappe en bekwame koning maar na verloop van tijd begon hij zich steeds eigenaardiger te gedragen. Erik begon tekenen van schizofrenie te tonen, een mentale ziekte die gepaard gaat met waanbeelden, hallucinaties en denkstoornissen. De aandoening had hierdoor natuurlijk Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


THEMA ook effect op de beslissingen die Erik als koning nam. Hij veroordeelde sommige van zijn bewakers met de doodstraf omdat zij hem irriteerden en executeerde mensen die fluisterden of lachten in zijn nabijheid. Dit alles omdat hij ervan overtuigd was dat iedereen deel uit maakte van een complot tegen hem. Uiteindelijk vermoordde Erik eigenhandig een belangrijke Zweedse diplomaat en werd hij na veel protesten onttroond en in de gevangenis gegooid.

Spanje

Prins Charles II

Koninklijke families staan erom bekend dat er vaak huwelijken plaatsvinden tussen familieleden (zie pagina 26/27), zo ook bij het Spaanse koningshuis. Na generaties van nichten en neven die samen kinderen baarden, kwam prins Charles II op de wereld in 1661. Hij werd geboren met een misvormd hoofd, mentale achterstand en verscheidene genetische aandoeningen. Charles kon nauwelijks kauwen en praten door een te grote tong en een ernstig vervormde kaak. Daarnaast leed de koning aan een aandoening die destijds misschien wel als grootste schande werd gezien: impotentie. Uiteindelijk stierf Charles op 39-jarige leeftijd, zonder kinderen of erfgenamen.

Denemarken

Christian VII werd al op zijn zestiende koning van het Deense rijk en heeft zich sindsdien nooit een dag ouder gedragen. Hij kampte met een constante drang om te masturberen, volgens zijn dokter op het ongezonde af, en vernielde veel winkels en gebouwen in de omgeving van het paleis. Engeland

Het Britse koninkrijk staat tegenwoordig bekend als een erg beschaafde en voorbeeldige familie. Dit is echter niet altijd het geval geweest, zeker niet in het geval van Koning George III, de langst zittende koning in de Britse geschiedenis. George regeerde in Groot-Brittannië ten tijde van de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog en leed gedurende deze periode aan een agressiestoornis. Door zijn heftige agressieve aanvallen was het soms nodig om hem in een dwangbuis te plaatsen om de veiligheid van hem en de mensen om hem heen te waarborgen. Daarnaast begon de koning op sommige momenten onophoudelijk te praten en hield dit vervolgens uren vol. Uiteindelijk werd George blind, doof en dement en belandde hij in een coma waar hij nooit meer uit ontwaakte. Weetje: jaren na zijn dood is vastgesteld dat deze ogenschijnlijke krankzinnige koning waarschijnlijk leed aan porfyrie. Bij deze erfelijke aandoening functioneren de enzymen die verantwoordelijk zijn voor de synthese van het heemmolecuul niet of zijn deze geheel afwezig. Hierdoor wordt de productie van hemoglobine verstoord en ontstaat er een ophoping van porfyrine, de voorloper van hemoglobine, in het bloed. Dit geeft klachten die lijken op die van een blindedarmontsteking en gaat vaak gecombineerd met neurologische aandoeningen. In de tijd van George III was deze stofwisselingsziekte nog niet bekend, maar ook op de dag van vandaag is porfyrie nog niet te genezen en kunnen alleen de klachten worden bestreden.

Frankrijk

Ook in Frankrijk kennen ze gekke koningen. Zo was er een koning genaamd Charles VI die al op 11-jarige leeftijd de troon betrad en rond zijn twintigste in een psychose raakte. Mentale aandoeningen kwamen in de familie van deze koning vaker voor; zo werd ook zijn moeder, Jeanne de Bourbon, geteisterd door mentale ziektes. Charles leed gedurende zijn verdere leven aan paranoia en had vaak woedeaanvallen. Het bekendste verhaal over deze Fransman is dat hij op momenten leed aan een zogenaamd ‘glas waanbeeld’. Op de momenten dat hij hier last van had liet hij zich niet door ander mensen aanraken en bleef hij uren stil zitten, bang om zijn lichaam te beschadigen. Medische Faculteit der Leidse Studenten

Koning George III

9


INTERVIEW

IC neonatologie Cafeïne laat de premature pasgeborene ademen

Neem een kijkje op de Intensive Care Neonatologie. Janneke Dekker werkt als verpleegkundige én onderzoeker op de afdeling Neonatologie van het Willem Alexander Kinderziekenhuis (WAKZ). Ze is momenteel bezig met een promotietraject, waarin ze onderzoekt hoe de spontane ademhaling van premature pasgeborenen het best gestimuleerd kan worden. “Neonatologie heb ik gekozen omdat het heel mooi is dat je zorgt voor een kindje, maar eigenlijk ook voor de ouders. Je probeert hen vertrouwen te geven in het kind ten tijde van veel onzekerheid; ze hebben geen idee wat hen te wachten staat. Daarnaast spreekt het technische van de intensive care mij aan. Omdat je in acute situaties terecht kunt komen zijn de lijnen tussen de verpleegkundige en de arts kort. Hierdoor werk je veel meer samen dan dat je bij een ander specialisme zou doen.” De meeste kinderen die te vroeg geboren worden ademen zelf, maar hebben te weinig kracht om dat vol te houden. “Mijn promotieonderzoek richt zich op het stimuleren van de spontane ademhaling in de belangrijke eerste 10 minuten na geboorte. Dit doen we op verschillende manieren, bijvoorbeeld door het geven van cafeïne. Dit wordt standaard gegeven aan kinderen met een zwangerschapsduur onder de 30 weken, nadat het kind op de afdeling ligt en een infuus heeft. Met dit onderzoek hebben we gekeken naar het effect van het geven van cafeïne in de navelstrengvene tijdens de opvang direct na de geboorte. Dit gaf een duidelijke verbetering van de ademhaling.”

10

Er zijn ook andere manieren om de ademhaling te stimuleren, zoals tactiele stimulatie; aanraking van de huid. Een voldragen pasgeborene droog je af om warmteverlies te voorkomen en te zorgen dat de ademhaling goed op gang komt. “Bij prematuren is dat niet mogelijk omdat de huid nog te kwetsbaar is. Hoe eerder een kind geboren wordt, hoe minder huidlagen het heeft. Kinderen die onder de 32 weken geboren worden wikkel je daarom in een plastic wrap om een broeikasachtig effect te creëren. Door boven het kind een warmtestraler aan te zetten krijg je verdamping in de plastic wrap en blijft het kind warm. Echter mist hierbij de tactiele stimulatie. Om te beoordelen of tactiele stimulatie ook bij deze premature kinderen effect heeft, zijn we hier een studie naar gestart.” “Momenteel besteed ik de helft van mijn tijd aan onderzoek, de andere tijd werk ik als verpleegkundige op de NICU (Neonatale Intensive Care Unit [red.]). Dit maakt het afwisselend, maar ook nuttig.” In de praktijk komt naar voren wat het effect van het onderzoek is, maar ook wat de valkuilen zijn. “Ik word begeleid door dr. Te Pas, neonatoloog op de NICU. Onderzoek doe je nooit alleen; je bent er nooit 24 uur en je doet

het echt als team. Als er ’s nachts een kindje geboren wordt hoef ik niet zelf te komen. Alle neonatologen en verpleegkundigen zijn ingelicht en getraind in het onderzoek.” Dokter Te Pas maakt deel uit van een samenwerkingsverband van Europese neonatologen, die onderzoek doen naar de opvang van pasgeborenen en premature kinderen. “Ze ontmoeten elkaar regelmatig op congressen. In die bijeenkomsten wordt besproken dat we van plan zijn een nieuwe studie op te zetten en wie er geïnteresseerd zijn. Als meerdere centra uit meerdere landen in een studie worden betrokken, kan je de resultaten meer generaliseren. Het is heel belangrijk dat meerdere centra erbij betrokken zijn, maar het moet ook haalbaar zijn. Soms zijn protocollen heel anders tussen ziekenhuizen waardoor data niet goed vergeleken kunnen worden.” “Je kunt geen onderzoek doen zonder dat je een tegenslag te verwerken krijgt. Je loopt altijd ergens tegenaan waarvan je denkt: volgende keer ga ik dat echt anders doen. Maar daardoor kom je ook verder, en wordt het onderzoek steeds beter. Je moet die ervaring opdoen en soms ergens tegenaan lopen om een volgende keer iets beter te kunnen doen.” -- Interview gehouden door Vera Broek

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


THEMA Auteur: Vera Broek Lay-out: Mathanhy Logendran

Extra 21 op de troon

Kan je een land besturen als je het syndroom van Down hebt? Sterker nog: mág je een land besturen? Er is nog nooit een Koning geweest met drie chromosomen 21. Wel een prinses. De Braziliaanse prinses Cristina Maria Isabel de Ligne e Orléans e Bragança heeft het syndroom van Down. Mensen met downsyndroom hebben een verstandelijke beperking en ondervinden daarnaast vaak lichamelijke afwijkingen en gezondheidsproblemen. Vinden we het oké als iemand met een beperkt verstandelijk vermogen ons land bestuurt? De functie van troonopvolger is alleen te verkrijgen door middel van bloedverwantschap; dus als je ouders ook op de troon zaten. Na overlijden of aftreden van de Koning, zal diens eerstgeborene kind de troon erven. Eigenlijk gaat dit altijd goed. Wat is erop tegen dat de zoon of dochter van de Koning de troon erft? Hoogstens dat deze worden, om te voorkomen dat de oogboldruk te hoog manier van het verkrijgen van macht als niet-democratisch wordt. Maar de kleine Cristina zal door haar hartkwaal deze wordt gezien. operatie waarschijnlijk niet overleven. Een Amerikaanse cardioloog wil haar pas opereren als ze 12 maanden oud Maar toch komt het voor. Soms is de troon overerven via is. Haar ouders zijn de wanhoop nabij, en vinden uiteindelijk bloedverwantschap niet wenselijk. Bijvoorbeeld als de een bevriende Braziliaanse arts die hen wil helpen. Met 7 troonopvolger een verstandelijke of lichamelijke beperking maanden wordt Cristina geopereerd aan haar hart in Brazilië. heeft of een met de belangen van land en volk strijdige Twee maanden later wordt, net op tijd, haar schedel alsnog houding. En wat als de troonopvolger een misdrijf heeft gecorrigeerd in Amerika. gepleegd? Voor dit soort gevallen bestaat een wet. Uitsluiting van troonopvolging is mogelijk, via artikel 29 van de Toentertijd was er nog weinig bekend over het syndroom Nederlandse grondwet. Onder bijzondere omstandigheden van Down. De maatschappij stond er niet voor open en kunnen een of meer personen (bijvoorbeeld troonopvolger en op straat zag je geen gehandicapten. Inmiddels is dat diens erfgenamen) van de erfopvolging worden uitgesloten. beeld bijgedraaid. De ouders van Cristina sloten zich aan Het voorstel tot uitsluiting van erfopvolging wordt normaliter bij een pas opgezette oudervereniging voor patiënten door de Koning ingediend, waarna de Staten-Generaal met downsyndroom. Inmiddels wordt een handicap veel beraadslaagt en besluit. In zeer uitzonderlijke gevallen kan meer geaccepteerd en behoren gehandicapten tot het de regering zelf een wetsvoorstel indienen om een persoon straatbeeld. uit te sluiten van erfopvolging. Dit voorstel moet worden goedgekeurd in een gezamenlijke vergadering van de Met Cristina zelf is het helemaal goed gekomen. Ze heeft Eerste en Tweede Kamer. al twee boeken geschreven en geeft interviews op tv. Ze had kunnen komen te overlijden in haar eerste levensjaar, En dan over de Braziliaanse prinses Cristina Maria Isabel maar heeft alles overleefd. Bovendien houdt Brazilië door de Ligne e Orléans e Bragança. Ze heeft het syndroom haar nu ook van kinderen met een beperking. Zoals haar van Down en is inmiddels 27 jaar oud. Haar moeder had vader zegt: “Haar eigenwaarde reikt tot aan de maan”, en al snel na de geboorte in de gaten dat er iets mis was tot zijn vrouw; “We lachen veel, maar soms huilen we een met de baby. Ze leek niet op Christina’s broertje, die drie beetje, Ana Marie”. jaar eerder geboren is, en ook niet op andere kinderen in de familie. Een arts bevestigt haar vermoeden dat er iets 55% vindt dat een leider geen Syndroom 4% 3% mis is, maar niemand wist wat. Wanneer ze borstvoeding van Down mag hebben, omdat vorsten verstandig moeten leiden. Voor 38% maakt krijgt, loopt Cristina paars aan: het gevolg van een – toen 38% dit echter niet uit. 4% vindt dat je mensen nog niet bekende – hartafwijking. En voor haar ouders met Downsyndroom niet mag benadelen en 55% misschien nog wel het meest zorgelijk: de linkerkant van 3% zijn er over eens dat mensen met Down haar gezicht was groter dan de rechterkant. Een van haar ook alles kunnen bereiken. oogkassen lag niet in, maar óp het aangezicht, waardoor haar oog er bijna uitpuilde. De baby blijkt craniosynostose 1. http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrnc41440yc te hebben, een vergroeiing van gelaat en schedel doordat 2. http://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/kinderhoofdjes/craniosynostose.php de schedelnaden te vroeg sluiten. Ze moet snel geopereerd 3. http://www.annemariehaverkamp.nl/braziliaanse-prinses-met-down-syndroom/ Medische Faculteit der Leidse Studenten

11


WETENSCHAP

Prins Pils

De werking van alcohol in de hersenen

Alcohol en het studentenleven lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Koning Willem-Alexander gedroeg zich als een typische student toen hij in Leiden geschiedenis studeerde en lid werd van studentenvereniging Minerva. Zijn bijnaam destijds was zelfs ‘Prins Pils’. Koning WillemAlexander vormt dus geen uitzondering op de regel. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk precies nadat een biertje het glas verlaat en het lichaam binnenkomt? Waarom kan je je soms niet alles meer herinneren van een feestje als je te veel alcohol hebt gedronken? En hoe komt het dat die vervelende kater de volgende ochtend om de hoek komt kijken?

Auteur: Debby van Steenderen Lay-out: Mathanhy Logendran

Ontdekking over moleculaire werking

Hoe de werking van alcohol op neurotransmittersystemen moleculair gezien plaatsvindt, is nog grotendeels onduidelijk. Onderzoek wijst erop dat alcohol een directe interactie aangaat met de ionkanalen op het celmembraan van hersencellen, die normaal gesproken opengaan wanneer bijbehorende neurotransmitter bindt. Het openen van deze ionkanalen zorgt voor het doorgeven van remmende of stimulerende signalen. Als alcohol daadwerkelijk direct bindt en bepaalde ionkanalen opent, zonder dat neuronen deze opdracht gaven, zou het op deze manier dus de communicatie in de hersenen kunnen manipuleren. Een doorbraak hierin wat betreft de rol van alcohol was Alcohol verstoort de balans de ontdekking van een bindingsplek voor alcohol in Alcohol wordt via de maag en dunne darmen opgenomen zogenaamde GIRK-kanalen (G protein-gated in het bloed en reist vervolgens door het gehele inwardly rectifying potassium kanalen). lichaam. Alcohol steekt zonder problemen de De binding van alcohol aan de GIRKbloed-hersenbarrière over en brengt daar kanalen zorgt voor opening van de zijn (welbekende) effecten teweeg. kanalen. Hierdoor lekt kalium Allereerst tast alcohol het cognitieve uit de cel (hyperpolarisatie) vermogen aan, wat zich kan uiten en neemt de neuronale in bijvoorbeeld verminderde activiteit af. Muizen zonder aandacht of visuele perceptie. Pas een bepaalde subunit later oefent alcohol zijn invloed uit van deze kanalen (GIRK2 op de bewegingsfunctie. Deze subunit) drinken meer volgorde kan verklaren waarom alcohol dan wild-type iemand nog geheel functioneel muizen, wat bevestigt dat kan lijken (motorisch dus), maar alcohol zijn werking onder zich achteraf niets meer kan andere uitoefent via GIRK herinneren. kanalen.2 De werking van alcohol wordt met name gemedieerd door zijn effect op neurotransmittersystemen in ons brein. Neurotransmitters zijn verantwoordelijk voor communicatie in de hersenen middels het doorgeven van signalen tussen neuronen. De balans tussen remmende en stimulerende neurotransmitters bepaalt de aard van de signalen. Alcohol verstoort deze balans. Blootstelling van alcohol op de korte termijn zorgt voor een verschuiving naar remmend. Zo stimuleert alcohol het remmende GABA neurotransmittersysteem, wat resulteert in een verlaagde neuronale activiteit. Dit is waardoor je je kalm en relaxed voelt na een aantal drankjes.

Gaten in het geheugen

De door alcohol geïnduceerde verschoven balans naar remmende neurotransmittersignalen heeft verschillende gevolgen, waaronder een slecht functionerend kortetermijngeheugen. Misschien heb je zelf weleens gemerkt niet veel meer te kunnen herinneren na een avond feesten. Dit fenomeen wordt ook wel een ‘black-out’ genoemd. Zulke gaten in het geheugen hebben alles te maken met de invloed van alcohol op de hippocampus, het hersengebied dat verantwoordelijk is voor het maken van herinneringen. Door verstoring van de neuronale activiteit in de hippocampus zorgt alcohol voor een

Dit remmend effect geldt echter niet voor alle hersengebieden. In bijvoorbeeld het limbische systeem is de hersenactiviteit juist verhoogd na alcoholconsumptie. Hier stimuleert alcohol de afgifte van endorfines, die een korte staat van euforie kunnen veroorzaken. Een verlangen naar meer alcohol kan hier het gevolg van zijn. Daarnaast verhoogt alcohol de afgifte van dopamine, een belangrijke activator van het beloningssysteem. Dit systeem is een essentiële speler bij overdadig gebruik van alcohol.1 12

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


WETENSCHAP onderbreking van het transport van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen. Je hersenen slaan na een aantal drankjes de gebeurtenissen tijdens jouw avond uit dus niet goed op, waardoor je ze de volgende dag niet meer terug kunt halen. Uit onderzoek blijkt dat je meer kans hebt op zo’n black-out wanneer het alcoholpercentage in je bloed erg snel stijgt.3 Dus wil je voorkomen dat je geheugen het af laat weten, drink dan niet te veel alcohol snel achter elkaar. De veroorzaker van een kater

Alcohol oefent niet alleen direct zijn effect uit, maar laat (bij overmatig gebruik) ook de volgende ochtend nog zijn sporen na in de vorm van een hangover, oftewel een kater. Dit is opmerkelijk, aangezien de alcoholconcentratie in het bloed dan al gedaald is naar nul. Een kater lijkt het resultaat van onder andere dehydratatie, gedereguleerde cytokine signalering en de toxische effecten van alcohol en zijn afbraakproducten. Het exacte mechanisme is echter nog niet bekend. Veel onderzoekers suggereren dat acetaldehyde, het afbraakproduct van alcohol, de boosdoener is. Anderen wijzen juist op acetaat, het afbraakproduct van acetaldehyde. Dit is na alcoholconsumptie in aanzienlijk hogere concentraties in het bloed aanwezig dan acetaldehyde, doordat acetaldehyde snel wordt omgezet in acetaat. In een studie met ratten is accumulatie van acetaat aangetoond als de belangrijkste veroorzaker van hoofdpijn tijdens een kater. Acetaat zorgt voor een verhoogde adenosineconcentratie in de hersenen. De neurotransmitter adenosine is betrokken bij pijnperceptie. Cafeïne, een adenosine receptor antagonist, blokkeerde de acetaat-geïnduceerde hoofdpijn in ratten.4 Een kopje koffie zou dus wonderen kunnen verrichten volgens deze studie.

zijn voor grote hoeveelheden alcohol. Onder adolescenten vallen jongeren van ongeveer vijftien tot en met twintig jaar. In deze periode zijn de hersenen nog volop in ontwikkeling, waardoor zij uniek reageren op alcohol en gevoelig zijn voor neurotoxische schade.5 Deze schade lijkt vooral veroorzaakt te worden door oxidatieve stress. De afbraak van alcohol leidt tot de productie van reactive oxygen species (ROS), de veroorzaker van oxidatieve stress. Blootstelling aan alcohol resulteert via ROSproductie in onder andere DNA-schade. Een studie in muizen liet zien dat het adolescente brein een stuk gevoeliger is voor de schadelijke effecten van alcohol. In adolescente muizen zorgde binge drinken namelijk voor een verlaagde expressie van genen betrokken bij herstel en bescherming van oxidatieve DNA-schade. De door alcohol aangerichte schade in hersencellen kan dus niet goed worden opgeruimd, terwijl dat bij volwassenen muizen beter gaat. Bovendien waren proapoptotische genen extra actief in het brein van adolescente muizen. Dit betekent dat binge drinken zorgt dat hersencellen proberen zelfmoord te plegen. Kortom, het adolescente brein (in muizen) kan slecht omgaan met alcohol in de hersenen en is niet goed in staat de neuronen te beschermen.6 Van aangetaste cognitieve functies tot gaten in het geheugen; de effecten van alcohol op de hersenen zijn talrijk. Slechts enkele gevolgen, zowel plezierige als nadelige, zijn voorbij gekomen. Vaak is het precieze werkingsmechanisme nog niet volledig ontrafeld. Schadelijke gevolgen of niet: alcohol lijkt niet weg te denken uit het leven van vele studenten. Ook op Koningsdag zullen de nodige drankjes genuttigd worden. Proost jij 27 april ook op de verjaardag van ‘Prins Pils’? Denk dan ook eens na over wat er gebeurt nadat je je slok bier doorslikt en alcohol de bloed-hersenbarrière oversteekt. 24% van de M.F.L.S.’ers geeft aan nooit alcohol te drinken, terwijl de meerderheid het bij 1-5 glazen alcohol per week houdt. 16% drinkt eerder 5-10 glazen en 14% gaat voor meer dan 10 glazen per week.

Alcohol in het adolescente brein

Gevolgen op korte termijn, zoals moeite bij het vormen van herinneringen en een beroerde kater, zijn snel genoeg weer over. Alcohol in een grote hoeveelheid heeft echter niet alleen tijdelijke, maar ook blijvende gevolgen. Veel onderzoek is gericht op het zogenaamde ‘binge drinken’, wat gedefinieerd is als het drinken van vier (vrouwen) of vijf (mannen) glazen alcohol in een korte tijd. Vooral het adolescente brein, in tegenstelling tot het volwassen brein, blijkt erg gevoelig te Medische Faculteit der Leidse Studenten

1. Zeigler DW et al. The neurocognitive effects of alcohol on adolescents and college students. Prev Med. 2005 Jan;40(1):23-32. 2. Bodhinathan K, Slesinger PA. Alcohol modulation of G-protein-gated inwardly rectifying potassium channels: from binding to therapeutics. Front Physiol. 2014 Feb 25;5:76. 3. Rose ME, Grant JE. Alcohol-induced blackout. Phenomenology, biological basis, and gender differences. J Addict Med. 2010 Jun;4(2):61-73. 4. Maxwell CR et al. Acetate causes alcohol hangover headache in rats. PLoS One. 2010 Dec 31;5(12). 5. Stolle M et al. Binge drinking in childhood and adolescence: epidemiology, consequences, and interventions. Dtsch Arztebl Int. 2009 May;106(19):323-8. 6. Lacaille H. Comparison of the deleterious effects of binge drinking-like alcohol exposure in adolescent and adult mice. J Neurochem. 2015 Mar;132(6):629-41.

13


CASUS

Diagnostiek osteoporose DXA-scan bij ouderen met heupfractuur, noodzakelijk of niet?

De ouderengeneeskunde is een specialisme in opkomst door de vergrijzing, maar nog niet heel bekend. Om meer inzicht te geven in dit specialisme worden er in de komende Predoctoredities verschillende casus toegelicht over de ouderengeneeskunde. Artsen ouderengeneeskunde in het LUMC, helpen jou hiermee. Je wordt bijgespijkerd op deze onderwerpen en leert meteen waar de denkstappen liggen. Dit keer te beginnen met het onderwerp osteoporose, een veel voorkomend probleem bij oudere vrouwen. Bot is een dynamisch orgaan met continue ombouw van botweefsel. Osteoclasten breken beschadigd bot af en osteoblasten maken nieuw botweefsel aan. Bij het stijgen van de leeftijd ontstaat er een disbalans in dit proces, wat leidt tot osteoporose met een verlaging van de botmassa en verstoring van de botstructuur. Het bot is minder sterk en kan makkelijker breken na een val, maar soms ook spontaan. Typische osteoporotische fracturen zijn wervel-, pols- (type colles) en heupfracturen. Omdat de uitgangspositie van bot reeds in de jongere jaren wordt gevormd, is leefstijl vanaf de kinderjaren een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van osteoporose op latere leeftijd. Andere risicofactoren voor het osteoporose zijn tekort aan vitamine D of calcium, leeftijdsgebonden hormonale veranderingen, medicatiegebruik en onvoldoende beweging. Een eerdere osteoporotische fractuur geeft ook verhoogd risico op een volgende fractuur. Het advies is om elke fractuur na het 50e levensjaar te onderzoeken op osteoporose als onderliggende risicofactor voor fracturen. De multidisciplinaire richtlijn osteoporose en fractuurpreventie uit 2011 geeft als advies om bij patiënten met een heupfractuur eerst een Dualenergy X-ray Absorptiometry (DXA) scan uit te voeren, alvorens de diagnose osteoporose te stellen en eventueel medicamenteus te behandelen. Een DXA scan maakt een inschatting van de botdichtheid (BMD) en kijkt hoe deze afwijkt van gezonde jonge mensen (T-score) of van gezonde leeftijdsgenoten (Z-score). Niet bij alle mensen die een ogenschijnlijk osteoporotische fractuur hebben, is er sprake van een afwijkende score. Dat maakt de plaats van de DXA scan soms discutabel. Vooral bij de oudere patiënt met een heupfractuur is het belangrijk om baten en kosten af te wegen ten aanzien van diagnostiek en behandeling. Een heupfractuur gaat gepaard met een verhoogde kans op een slechte uitkomst; een hoge mortaliteit van 25% in het eerste jaar en morbiditeit met slechts 50% kans op herstel in functioneren. Een patiënt met een heupfractuur is gemiddeld 80 jaar, heeft 2 nevendiagnosen en maakt 4 complicaties door na de operatie. Er dient een inschatting te worden gemaakt in welke mate de patiënt waarschijnlijk gaat 14

Auteur: Monica v. Eijk Rutger v. Bezooijen Lay-out: Wingchi Cheng

Casus Auteurs dr. M. van Eijk en dr. R.L. van Bezooijen zijn beiden specialist Ouderengeneeskunde, werkzaam in de Geriatrische Revalidatie, bij respectievelijk Haaglanden Medisch Centrum en Stichting zorggroep Florence, en senior onderzoeker in het LUMC op de afdeling Public Health en EerstelijnsGeneeskunde. Een 79-jarige vrouw wordt aangemeld op de SEH vanwege verdenking van een heupfractuur aan de rechterzijde na een val thuis. Haar voorgeschiedenis vermeldt diabetes mellitus, een totale heupprothese in 2010 vanwege artrose en een polsfractuur in 2014 na een val. In het ziekenhuis wordt besloten een kophalsprothese te plaatsen en mevrouw wordt overgeplaatst voor geriatrische revalidatie naar een verpleeghuis. De specialist ouderengeneeskunde vraagt zich af of de diagnose osteoporose mag worden gesteld en of osteoporose medicatie moet worden overwogen.

herstellen en weer zelfstandig kan functioneren. Factoren, zoals oorzaak van de val, algehele gezondheid, cognitieve vermogens (in staat zijn vaardigheden te herleren) en thuissituatie, spelen hierin een belangrijke rol. Door dit alles mee te nemen is het mogelijk een weloverwogen keuze te maken tussen wel of niet behandelen. Zeker als het gaat om ouderen die een gebroken heup hebben na een laagenergetisch trauma, zoals een val, kunnen we met vrij grote zekerheid zeggen dat er sprake is van osteoporose en een indicatie voor behandeling. Een DXA scan voegt dan niets toe aan de behandelindicatie. Afhankelijk van wensen van de patiënt en de herstelmogelijkheden zullen behandelopties overwogen worden. Het lastige van onderzoeken en richtlijnen, die dokters moeten ondersteunen in het uitvoeren van hun vak, is dat kwetsbare ouderen vaak niet worden meegenomen als specifieke doelgroep. Het strikt volgen van richtlijnen bij ouderen is vaak niet wenselijk en er moet vaak gefundeerd worden afgeweken van richtlijnen. Dit, in combinatie met het in beeld brengen van het gehele plaatje rondom de patiënt, maakt het specialisme ouderengeneeskunde een boeiend vak, het vraagt meer van een dokter dan alleen het volgen van handreikingen en richtlijnen. Vragen betreft de casus? Mail naar soso@lumc.nl!

Botdichtheidmeting van de lumbale wervelkolom

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


M.F.L.S.

VGT-Hulp

Auteurs: Lieke ter Welle Josif Vlaski Lay-out: Anneloes Overmars

Shock

Je hebt nog nauwelijks de resultaten van de vorige bekeken of de volgende staat alweer voor de deur: de Voortgangstoets. De ultieme uithoudingstest voor elke geneeskundestudent. Om het shockeffect dat jij tijdens deze toets ervaart te verkleinen, kent de Predoctor de VGT-Hulp. Een korte opfriscursus die jou elke VGT een paar extra punten oplevert. Vanaf deze editie van de Predoctor zal het Dynamische Duo, onder sommigen ook wel bekend als Lieke en Josif, de VGTHulp overnemen van onze geweldige voorganger Irma Gremmen. Naast de vier uur durende VGT, heeft ook het Koninklijk Huis ons weleens laten shockeren (of zoals de Koning het zou spellen: choqueren). De koninklijke dab van oktober 2016 staat ons allemaal nog bij. Maar wat gebeurt er eigenlijk met het menselijk lichaam als iemand in shock raakt? Schrikeffect? Emotie? Wij medici kennen natuurlijk ook andere typen shock: vier welteverstaan. Deze zijn ook voor de VGT niet onbekend en worden regelmatig bevraagd. Shock wordt gedefinieerd als een verstoring in de algemene circulatie waardoor weefsels niet van voldoende zuurstof worden voorzien (ischemie). Typerende symptomen zijn hypotensie, tachycardie, tachypneu en oligurie. De behandeling wordt bepaald door het mechanisme dat ten grondslag ligt aan het ontstaan van de shock. De algemene richtlijn voor het behandelen van shock zegt het volgende: 1. Opsporing en behandeling van de oorzaak van shock; 2. Herstellen van de weefseloxygenatie; > Ventilatie/O2 toediening > Infusie van vloeistof en herstel van circulerend volume > Pompfunctie van het hart verbeteren (vloeistofinfusie en vasoactieve stoffen) 3. Ondersteunende behandeling: correctie zuur-baseevenwicht en elektrolytenstoornissen, voeding. Er zijn vier verschillende typen shock. In de volgende alinea’s worden deze toegelicht. Hypovolemische shock

Het meest bekende type shock is de hypovolemische shock. Dit treedt op bij een absoluut tekort aan circulerend volume. Globaal kan men drie oorzaken onderscheiden. De eerste oorzaak is bloedverlies (uitwendig of inwendig). De tweede oorzaak is plasmaverlies door onder andere brandwonden, ileus, peritonitis of acute pancreatitis. De derde oorzaak is verlies van water en elektrolyten door braken, diarree, sterk transpireren of renaal bloedverlies. De behandeling bestaat uit het herstellen van het intravasculaire volume door het toedienen van isotoon zout (bij een Hb > 4) of een bloedtransfusie (bij een Hb < 4). Cardiogene shock

Cardiogene shock wordt veroorzaakt door het falen van de pompfunctie van het hart. Hierdoor dalen de ejectiefractie en het hartminuutvolume. Om de bloeddruk op peil te houden zal de vaatweerstand toenemen. Een neveneffect hiervan is dat de Medische Faculteit der Leidse Studenten

linkerkamer nog meer belast wordt, waardoor de ejectie daalt. Er ontstaat een vicieuze cirkel waarbij de weefselperfusie nog verder afneemt. Er zijn diverse oorzaken van een cardiogene shock. Voorbeelden hiervan zijn ischemie, klepdefecten en ritmestoornissen. De behandeling bestaat uit het verbeteren van de pompfunctie van het hart. Obstructieve shock

Zoals de naam al zegt, is bij een obstructieve shock een obstructie de oorzaak van verminderde circulatie. De meest voorkomende oorzaken zijn: longembolie, spanningspneumothorax, harttamponnade en constrictieve pericarditis. De oorzaak van de obstructie moet behandeld worden. Distributieve shock

Bij distributieve shock is er sprake van een verkeerde distributie van bloedvolume over het lichaam. Ten grondslag hieraan liggen veranderingen in het vaatbed, waarbij vasodilatatie op de voorgrond treedt met lage perifere vaatweerstand. Ook in het veneuze systeem treedt vasodilatatie op. Bij de meest voorkomende oorzaken (sepsis, anafylaxie) zorgt de verhoogde vaatpermeabiliteit voor plasmaverlies uit de intravasculaire ruimte. Op die manier is dus ook een (soms sterke) hypovolemische component aanwezig. Oefenvragen

1. Welk type shock ontstaat bij een harttamponnade na een steekwond in de thorax met een smal mes (stiletto)? (vraag 120, december 2016) A. Cardiogene shock B. Distributieve shock C. Hemorragische shock 2. Een fietser die aan is gereden door D. Obstructieve shock een auto wordt binnengebracht op de eerste hulp. Hij heft een shock. Wat is de MINST waarschijnlijke oorzaak voor shock bij deze patiĂŤnt? A. Bloedingsverlies intra- abdominaal B. Harttamponade C. Septische shock D. Spanningspneumothorax > antwoorden te vinden op pagina 31

15


FOTOPAGINA

16

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


FOTOPAGINA

Medische Faculteit der Leidse Studenten

17


THEMA

Koning Toetanchamon

Auteur: Joanne Simons Lay-out: Mathanhy Logendran

Het ware gezicht achter het gouden masker

Farao Toetanchamon (betekenis: ‘Levend evenbeeld van de zonnegod Amon’) is hét icoon van het oude Egypte in deze moderne tijd. Jaarlijks komen duizenden toeristen naar Cairo om het beroemde gouden dodenmasker van de farao te aanschouwen. Maar welke geheimen schuilen er achter dit ogenschijnlijk perfecte gezicht? Was het ‘ware gezicht’ van Toetanchamon daadwerkelijk zo volmaakt als zijn masker doet denken? Lees meer en kom erachter!

Het was het jaar 1915. De Engelsen waren in de ban van de oude wereld en met name Egypte had een uitzonderlijke aantrekkingskracht op fantasierijke avonturiers en ambitieuze archeologen. Een van hen was de egyptoloog Howard Carter. Hij was ervan overtuigd dat de schatkamers van farao Toetanchamon ergens verborgen lagen in de Vallei der Koningen: een dal tussen de bergen waar vele koninklijke tombes waren ontdekt. Na jaren van vruchteloze opgravingen verscheen er in 1922 uit het zand plots een volledig intacte trap die leidde naar een verzegelde deur. Carters droom werd werkelijkheid en hij ontdekte het graf van farao Toetanchamon, dat tot op heden wordt bestempeld als de grootste archeologische schat ter wereld. Het graf was bijna volledig intact, waardoor kostbare sieraden en het gouden meubilair nog steeds aanwezig waren, eveneens de mummie van de farao zelf. Toetanchamon leefde 3300 jaar geleden in een van de gouden eeuwen van het oude Egypte. Hij besteeg de troon op zijn negende, maar stierf als jongvolwassene tien jaar later. De toedracht van zijn dood was altijd open voor speculatie. Sommigen beweerden dat hij om het leven was gekomen door een val van zijn strijdwagen, waarover anderen weer meenden dat hij was vermoord door een jaloerse rivaal. Deze theorieën kwamen naar voren nadat er tijdens een onderzoek een groot gat in de schedel van de farao werd ontdekt. Maar recent onderzoek laat een totaal ander gezicht zien dat schuilgaat achter zijn volmaakte gouden masker. Uit MRI- en CT-scans bleek onder andere dat hij een klompvoet en scoliose (verkromming van de ruggenwervel) had. Wetenschappers speculeerden dat de klompvoet is ontstaan ten gevolge van de ziekte van Köhler, een kinderziekte waarbij botnecrose ontstaat. In Toetanchamons tombe werden tientallen wandelstokken gevonden, wat suggereert dat de jonge farao gedurende zijn regeerperiode inderdaad gehandicapt was. Door zijn deformiteit had hij voortdurend pijn en daarom heeft hij hoogstwaarschijnlijk nooit op een strijdwagen gezeten. Uit de scans bleek verder dat hij een extreme overbeet had, wat karakteristiek was voor de koninklijke familie uit die tijd. Wellicht had dit te maken met het feit dat hij een 18

klein, gespleten verhemelte had. Deze aangeboren aandoening heeft hoogstwaarschijnlijk geleid tot een misvormd gezicht en spraakgebrek. Als een farao stierf, moest het lichaam zo goed mogelijk bewaard gebleven worden, omdat de oude Egyptenaren geloofden dat de ziel van de farao weer één moest worden met de zonnegod Ra, zodat de zon opnieuw geboren kon worden. In hun streven naar perfecte balseming lieten de Egyptenaren uitstekende mummies achter, die zelfs na vierduizend jaar nog menselijk haar en DNA bevatten. Het is vanwege hun eeuwenoude techniek dat wetenschappers hedendaags DNA-onderzoek kunnen verrichten. Zo bevestigde DNA-onderzoek dat de vader van Toetanchamon, farao Achnaton, en Toets moeder broer en zus waren. Hoewel incestueuze familierelaties in koninklijke kringen niet ongewoon waren in Egypte, verklaart dit gegeven wel waarom de jonge koning aan zoveel lichamelijke kwalen leed. Bovendien beperkte de incest zich niet slechts tot Toets ouders; in zijn graf werden ook twee foetussen gevonden. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat deze zijn dochters waren, van wie de moeder Toetanchamons halfzus Ankhensenamun was. De reden waarom Toetanchamon geen succesvolle troonopvolgers had was dus niet zozeer te wijten aan zijn vroege dood, maar wellicht aan zijn incestueuze relatie met zijn eigen halfzus. Alhoewel de Egyptische koning een hele waslijst aan kwalen had, was géén van deze dodelijk. Malaria in combinatie met een femurfractuur is daarentegen een ander verhaal. Onderzoekers hebben DNA gevonden van meerdere malariaparasieten, wat duidt op meerdere infecties. De ziekte kon het immuunsysteem zodanig verzwakken, dat genezing van zijn bovenbeenbreuk niet meer kon worden volbracht. Diverse wetenschappers concluderen dat met de huidige bewijzen dit de meest aannemelijke doodsoorzaak van de jonge farao is. 1. http://news.nationalgeographic.com/news/2010/02/100216-king-tut-malariabones-inbred-tutankhamun/ 2. http://www.medicaldaily.com/king-tuts-feminine-hips-revealed-pharaoh-suffered-several-afflictions-because-his-307548

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29



STUDENT

Hé, het is oké...

Auteur: Predoctorcommissie Lay-out: Anneloes Overmars

Om oranje een ontzettend lelijke kleur te vinden (of juist heel mooi)

Om een crush te hebben op prins Carl Philip van Zweden Om niet te weten dat WimLex in Leiden heeft gestudeerd en bij Minerva zat

Om extra Wilhelminapepermuntjes mee te nemen uit een restaurant

Om nog steeds koningin Beatrix te zeggen Om te wachten op Als je nog steeds de prins(es) op het enthousiast wordt van witte paard Princess Diaries Om niet te weten dat Willem Om in je eentje in Om nog steeds te Alexander in 1988 een kingsize bed te lachen om het WK met zijn auto de slapen toiletpot werpen gracht in reed in Leiden Om af en toe nog Om koningsnacht steeds een prinses te leuker te vinden dan willen zijn koningsdag zelf Om jaloers Om Prins Pils te zijn op de genoemd te mensen die 27 april worden (dat werd jarig zijn, omdat zij Willem Alexander wél met de koning namelijk ook) Om een traantje mogen dineren. Om soms een hele weg te pinken bij dag prinsheerlijk in je een koninklijk bed te Netflixen huwelijk Om je boterham te Om koninklijk te royaal met hagelslag te dineren in het LUMC bestrooien restaurant

Om te laat te komen

20

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


COLUMN

Laat je horen!

Auteur: Abdullah Khawar Lay-out: Wingchi Cheng

Column Student-assessor

Onderwijs! Iedereen is ermee bezig en heeft er een mening over. Deze mening hoort ook overgedragen te worden naar de opleiding. ‘Student-assessor’ zie je vaak voorbij komen, maar de specifieke taak ervan is vaak onbekend. Tijd voor Abdullah om jullie meer inzicht te geven in de wereld van een Student-assessor in de vorm van een column. Een van de taken van Abdullah is het adviseren van de decaan, maar hij kan zijn functie niet uitvoeren zonder de input van de studenten.

Ooit was hij de machtigste vorst in de Oudheid. Hij veroverde grote delen van de oude wereld. De eens zo machtige koning wordt in het schilderij afgebeeld zonder zijn harnas, naakt en kwetsbaar. Philip buigt zich zenuwachtig over een brief, waarin Alexander wordt gewaarschuwd dat Philip door koning Darius II is omgekocht en dat hij hem zou vergiftigen. Alexander heeft op dat moment hevige koorts en Philip heeft het medicijn dat hem kan genezen. Hij heeft geen enkele twijfel en vertrouwt zijn arts, maar toch blijft hij Philip strak aankijken terwijl hij het medicijn opdrinkt. Uiteindelijk herstelt de koning van zijn hoge koorts en blijkt zijn vertrouwen in de kennis, kunde en eerlijkheid van zijn arts volledig gerechtvaardigd. Voor (bio)medici staat de patiënt altijd centraal. Via gedegen academische en wetenschappelijke vorming en patientcentered onderwijs proberen wij in het LUMC de studenten op te leiden

tot maatschappelijk betrokken, vaardige, kritische en op eigen handelen reflecterende professionals. Zodat de patiënt ‘blindelings’ kan vertrouwen op de kennis, kunde en eerlijkheid van de arts. Dit jaar staat in het teken van de visitatie. In oktober en in november van dit jaar worden namelijk de opleidingen Biomedische wetenschappen en Geneeskunde gevisiteerd. De visitatiecommissie, bestaande uit experts, rapporteert onafhankelijk aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). De commissie werkt volgens de NVAO-kaders en kan zo een opleiding beoordelen op zijn kwaliteit. Een opleiding wordt elke zes jaar gevisiteerd. Achter de schermen zijn de opleidingen en de studentvertegenwoordigers dit jaar druk bezig met het voorbereiden op beide visitaties. Input vanuit de vorige NSE en blokevaluaties (via de GOES-enquêtes) wordt gebruikt om blijvend het onderwijs en de faciliteiten te verbeteren. Daarnaast werken de opleidingen hard aan internationalisering, door onder andere contact te leggen met de Universiteit van Leuven. Bij de voorbereiding hebben wij als

‘Alexander van Macedonië vertrouwt zijn lijfarts Philip van Arcadië’ -- Schilderij van Henryk Siemiradzki

Medische Faculteit der Leidse Studenten

studentenvertegenwoordigers ook een belangrijke rol. Samen met het M.F.L.S.bestuur schrijf ik aan een document over hoe studenteninspraak in het LUMC wordt geregeld. Om breed draagvlak te creëren hebben wij de studentenraad, de LCR, de OLC-studentleden, de SAC en de studenten van de JVT’s gevraagd om input te leveren. Alle inspanningen van de verschillende onderwijsgremia zijn erop gericht om het onderwijs (blijvend) te verbeteren, innovatieve middelen en mogelijkheden te exploreren en te implementeren in het onderwijs en om daarmee de komende visitaties in goede banen te leiden. Het is daarom enorm belangrijk dat iedereen zijn bijdrage levert. Voor de individuele student is de taak relatief simpel: vul aan het eind van elk blok de GOES-enquêtes in en geef verbeterpunten door aan de JVT en aan de blokcoördinatoren. Wees kritisch en laat van je horen, maar stel je altijd constructief op. Hier nog een afsluitende quote: “Waarlijk, wie alle successen van Alexander de Grote aan geluk toeschrijft moet wel bedenken dat hij geluk had terwijl hij ondernam, werk verzette en durf toonde, niet terwijl hij op zijn plaats bleef zitten.” -- Demosthenes, Redevoeringen. Over de eenheid van geest, I, 13 ‘Leermeester’ Ook Alexander de Grote had een groot leermeester, namelijk Aristoteles. De M.F.L.S. brengt graag student en docent samen binnen het LUMC, waardoor jij ook jouw leermeester kan leren kennen. Op 22 mei is een VGT-Pubquiz waar ook docenten aan meedoen! 13 juni vindt de laatste StudentDocent borrel plaats van dit collegejaar. 21


STUDENT

Vermaakpagina

Auteur: Predoctor Commissie Lay-out: Anneloes Overmars

Entertainment voor al jullie SOG-momenten The Princess Diaries

Elk meisje droomde ervan om een prinses te zijn toen ze klein was; heerlijk al die aandacht. Mia Thermopolis heeft juist het omgekeerde en is juist graag onzichtbaar. Wie had ooit gedacht dat dit ideaal verpest zou worden door een zeer chique vrouw. Deze vrouw blijkt haar oma te zijn, koningin van Genovia. Mia is van de kaart om te horen dat ze een prinses is, laat staan een troonopvolger! Helemaal perplex gaat ze het koninklijk wereldje in en daar hoort ook een make-over bij. Stap in de wereld van Mia en zie haar worden omgetoverd van een lelijk eendje naar een prachtige zwaan. Aangezien de eerste film zo populair was, is er ook een vervolg gemaakt: ‘The Princess Diaries 2’. Om het helemaal af te maken, zijn eerste roddels voor de derde film al aanwezig... The Theory of Everything

Het indrukwekkende leven van de beroemde natuurkundige Stephen Hawking verdient meer aandacht en dat is gegeven in de vorm van de film ‘The Theory of Everything’. De film is gebaseerd op de memoires ‘Travelling to Infinity: My life with Stephen’, geschreven door Jane Hawking. ‘The Theory of Everything’ vertelt het leven van Hawking, hoe hij Jane ontmoet, hoe hij ALS krijgt en hoe hij daarna zijn leven weer probeert op te pakken. Eddie Redmayne heeft de rol van Stephen Hawking, een geniale man die ongeneeslijk ziek wordt, op briljante wijze vertolkt en heeft hier in 2015 ook een Oscar voor gekregen.

Koninklijke nummers voor een swingende koningsnacht!

All the kings – The Editors | No One Knows – Queens of the Stone Age | Dancing Queen – ABBA Royals – Lorde | King – Years & Years | Find me – Kings of Leon Queen of Peace – Florence ft. The Machine | King and Cross – Ásgeir Kings and Queens – Thirty Seconds to Mars

Koninklijke sinaasappel-wortelsoep voor 4-6 personen:

2 grote uien, gesnipperd // olie // 1 kg wortels, geschild en in stukjes // 1 l kippenbouillon // 250 ml verse sinaasappelsap // zout en verse peper

Fruit de ui in de olie. Doe de stukjes wortel erbij en fruit 5 minuten mee. Voeg de bouillon en het sinaasappelsap toe en breng de soep aan de kook. Laat de wortel in 25 minuten zacht worden en pureer de soep dan met een staafmixer. Breng de soep op smaak met zout en peper.

22

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


STUDENT Queen B.

King of Po p The

The Lion King

‘The Lion King’ is misschien wel de bekendste Disneyklassieker en is voor velen echt jeugdsentiment. Maar de film is meer dan dat; hij neemt je mee in een achtbaan aan emoties van blijdschap, intens verdriet, spanning, euforie en hoop. Op sommige momenten lach je hardop mee en op andere momenten kan je de tranen niet bedwingen. Daarbij komen ook nog de mooie liedjes van Elton John die deze emoties versterken. En ook al is het intussen al bijna 23 jaar geleden (!) dat de film werd uitgebracht; hij blijft geniaal. Dit blijkt ook wel uit het succes van de gelijknamige musical en de aankondiging van Disney afgelopen jaar dat er een live-actionfilm gaat komen van de tekenfilm. Het verhaal blijft terecht scoren en zal dat waarschijnlijk nog een lange tijd blijven doen. The King’s Speech

De film die vier Oscars won. Prins Albert George, de zoon van Koning George V, stottert. Hij vindt het moeilijk om toespraken te geven. Zijn vrouw Elizabeth Bowes-Lyon stuurt hem daarom naar Lionel Logue. Deze man, oorspronkelijk aangesteld om Albert van het stotteren af te krijgen, ontpopt zich tot psycholoog en vriend. Na de dood van hun vader volgt Alberts broer Eduard VIII de troon op. Al snel treedt hij af, omdat zijn aanstaande echtgenote niet wettelijk wordt geaccepteerd als koningin. Albert wordt - tegen zijn zin - Koning van Engeland. De Tweede Wereldoorlog staat op het punt van uitbreken. Albert moet een allesbeslissende radiotoespraak geven, waarin hij de Britse troepen en het volk zijn steun verklaart. Zal hij deze toespraak zonder stotteren kunnen voltooien? “The nation believes that when I speak, I speak for them. Well, I can’t speak.” Russisch Blauw – Rascha Peper

De hoofdrolspeler van dit boek, genaamd Lex Grol, lijdt aan de ziekte hemofilie. Als werkloze historicus is hij in de wolken als hij gevraagd wordt een artikel te schrijven over de Romanovs, de laatste tsarenfamilie van Rusland. Al sinds jonge leeftijd is hij geobsedeerd door deze familie, vooral door zoon Aleksej die ook hemofilie had. Tijdens het lezen van oude boeken over de Romanovs, raakt hij er langzaam van overtuigd dat hij wel eens de kleinzoon zou kunnen zijn van tsaar Aleksej, vooral als hij leest dat Aleksejs lichaam nooit gevonden is en hij dus de executie ontvlucht kan zijn. Heeft Lex daadwerkelijk blauw bloed? Medische Faculteit der Leidse Studenten

23


ALUMNI

Marlous Rotman PhD student endocrinologie/orthopedie

Marlous Rotman is een van de nieuwste aanwinsten van de LUMC Alumni Vereniging. In februari is ze begonnen met haar promotietraject bij de afdeling Endocrinologie. Daar doet ze onderzoek naar de zeldzame botziekte Fibreuze Dysplasie. De keuze om in Leiden te studeren was snel gemaakt. “Ik dacht: als ik nou naar Leiden ga, kan ik heel vaak naar het strand, want dat is dichtbij. Maar eigenlijk ga ik nooit naar het strand.” Vooral haar coschappen vond ze leuk. “Je mag overal bij zijn, alles zien en heel veel doen. Als je net begint kan je nog niks, dan is het meer meekijken. Je hebt ook wel dat je ‘s ochtends melk moet gaan kloppen voor alle specialisten en cappuccino’s moet maken. In het tweede jaar coschappen mag je al heel veel zelf doen en dat is heel leuk, met name het contact met patiënten.”

doen. Na haar afstuderen is ze begonnen aan een gecombineerd promotietraject bij de afdelingen Endocrinologie en Orthopedie van het LUMC. “Ik doe nu onderzoek naar Fibreuze Dysplasie. Dat is een ziekte waarbij gezond bot omgezet wordt in zwakker bot, waardoor mensen botbreuken of vervormingen in de botten kunnen oplopen.” Omdat Fibreuze Dysplasie een zeldzame botziekte is, is het erg bijzonder dat Rotman beschikking heeft over een cohort van 300 patiënten. “Hier in Leiden worden al 25 jaar patiënten en hun gegevens geregistreerd. Dit zorgt ervoor dat we een mooie positie hebben binnen de onderzoekswereld. Wij hebben gewoon een schat aan informatie in handen, dat is enorm luxe.”

“Tijdens de bachelor wilde ik elke week iets anders worden. Bij ieder nieuw vak dacht ik: dit is echt heel gaaf, dit wil ik gaan doen. Maar sinds mijn coschappen interne geneeskunde heb ik niets meer zo leuk gevonden Steun! Zelf meelopen met de als dit.” Wat Rotman wel zeker wist, was Leiden Marathon? Ga naar www.bontiusstichting.nl dat ze na haar studie Niet meelopen, maar wel onderzoek wilde gaan onderzoek steunen?

Vooral de combinatie van klinisch en fundamenteel onderzoek vindt Rotman erg leuk. “Ik ben begonnen met onderzoek naar de coping www.botonderzoek.nl van patiënten door middel van vragenlijsten. De volgende stap is het kweken van osteoblasten in het lab om daar medicijnen op te testen, maar daar is meer geld voor nodig. Veel goede doelen en fondsen geven ons geen geld, want Fibreuze Dysplasie is te zeldzaam. Het geld voor het onderzoek dat we nu doen komt van de Bontius Stichting, op dit moment de enige bron van inkomsten.” “Maar ja, je kunt eigenlijk van alles doen om geld op te halen. Ik loop veel hard en dacht: waarom organiseren we niet iets tijdens de Leiden marathon? We zijn nu een team aan het opzetten van lopers die met het FD team kunnen meedoen. Maar aanmoedigen mag natuurlijk ook, of doneren zonder mee te lopen. De marathon is 21 mei.”

24

“Niets zo leuk als interne”

Rotman is sinds dit jaar lid van de LUMC Alumni Vereniging. “Je kan een soort mentorschap aanbieden als je bent afgestudeerd: een dagje meelopen, mailen of telefonisch contact. Dat wilde ik wel doen. Je kan mensen vertellen wat promovendus zijn inhoudt en hoe mijn loopbaan is gegaan na m’n coschappen. Ik denk dat het heel waardevol is. Je kunt in je eerste jaar wel denken; ik word chirurg. Maar er is niemand die jou vertelt hoe moeilijk het is om daar te komen.” “Qua toekomstplannen: ja, eerst maar eens promoveren. Dan in opleiding tot internist. Het lijkt me ook erg leuk om te blijven onderzoeken. Het is mooi als je in een ding heel goed bent en er veel vanaf weet. Wat heel erg motiveert, is het feit dat je ook echt het leven van patiënten kan verbeteren en beïnvloeden, dat is gewoon heel bijzonder.” -- Interview gehouden door: Vera Broek Op vrijdagavond 19 mei is een LUMC Alumni Vereniging gepland over ‘het Dertigersdilemma’ Zie p.4 [red.]

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


ETHISCH

Auteur: Manon Boot Lay-out: Mathanhy Logendran

Koning der verschrikking Is hersendood echt dood?

In februari 2012 raakte Prins Friso na een skiongeluk in het Oostenrijkse Lech in een coma. Tijdens het ongeluk zat hij te lang zonder zuurstof, waardoor hij ernstige hersenschade opliep. Ruim anderhalf jaar later, een tijd waarin hij niet uit zijn coma ontwaakt is, overleed hij. Geruchten gingen dat hij al die tijd hersendood was, maar niemand wist dat zeker. Dat is een beetje het probleem met ‘hersendood’: je weet het nooit helemaal zeker.

Volgens de wet betekent hersendood “het volledig en onherstelbaar verlies van de functies van de hersenen, inclusief de hersenstam en het verlengde merg.”, maar deze zakelijke definitie dekt niet het beladen karakter dat het woord met zich meedraagt. De status hersendood speelt een belangrijke rol bij orgaantransplantaties, maar er gaat ook een gigantische paradox achter schuil. Bij transplantatie moeten artsen zich houden aan de dead donor rule, wat simpelweg inhoudt dat organen alleen uitgenomen mogen worden als de patiënt officieel doodverklaard is. Maar op organen van meer dan een paar uur oud zit niemand te wachten, want deze zijn kwalitatief veel minder. Dus een patiënt moet dood zijn, maar ook weer niet té dood. Dat is dan ook de reden dat in de jaren zestig is besloten om hersendood, net als hartdood (situatie waarbij het hart niet meer klopt), gelijk te stellen aan dood.1

uitgevoerd moeten worden om tot de diagnose te komen, zoals het testen van reflexen en het maken van een hersenscan. Ook wordt gecontroleerd op spontane ademhaling door de patiënt even van de beademingsapparatuur te halen. Het Hersendoodprotocol probeert zoveel mogelijk toevalligheden Voor veel mensen wringt dit. Als iemands hart stopt met uit te sluiten. Zo mag de diagnose hersendood niet gesteld kloppen, is er geen twijfel mogelijk dat diegene dood is. Maar worden als een van de testen niet uitvoerbaar is of als de is iemand wel dood als zijn hart nog klopt en zijn borstkas uitslag niet overeenkomt met hersendood.4 nog op en neer gaat? De wonderlijke verhalen die je af en toe hoort trekken de bekwaamheid van de artsen die de diagnose Er is een situatie denkbaar die het hele begrip hersendood hersendood stellen in twijfel. Zo was er een Zweedse man die, nog een stuk complexer maakt. Wat doe je met de ongeboren vrucht van een zwangere, hersendode vrouw? De moeder dient grof gezegd eigenlijk alleen nog als incubator voor de foetus. Dat is in strijd met haar autonomie en lichaamsintegriteit. Maar hebben deze begrippen nog betekenis als de moeder dood is? In het zeldzame geval dat een zwangere vrouw hersendood raakt, wordt meestal besloten de moeder aan de life support te houden, om de foetus te laten volgroeien. Het langste dat een hersendode zwangere in leven is gehouden is 110 dagen.5 Ook worden na geboorte van het kind, mits met toestemming van de plaatsvervangende beslisser, de organen van de moeder uitgenomen voor transplantatie. totaal verlamd na een ongeluk, zijn dokters hoorde overleggen Levende organen, kunstmatig of niet, zijn immers de beste over het verwijderen van zijn organen. Naar eigen zeggen organen. heeft het verschijnen van een nieuwe arts ervoor gezorgd dat hij niet overleden is.2 Een ander miraculeus verhaal gaat over een 22-jarige studente die precies op het juiste moment met https://www.nrc.nl/nieuws/2016/09/26/wanneer-is-een-donor-doodhaar teen wiebelde, net voor ze van de beademing gehaald 1.4468965-a1523485 zou worden.3 Deze twee voorbeelden illustreren hoe moeilijk 2. http://www.ad.nl/bizar/hersendode-man-hoort-hoe-artsen-organen-willen-wegnemen~a72fbba4/ het kan zijn om iemand te classificeren als hersendood. Toch zouden we niet aan de bekwaamheid van artsen moeten twijfelen, zegt arts Jelle Epker.1 In Nederland moeten alle artsen zich aan het Hersendoodprotocol houden bij het vaststellen van de diagnose hersendood. Er zijn verschillende testen die Medische Faculteit der Leidse Studenten

3. http://www.metronieuws.nl/nieuws/buitenland/2016/09/student-ontwaakt-op-wonderbaarlijke-manier-uit-coma 4. http://wetten.overheid.nl/BWBR0008776/2016-08-01 5. Abuhasna S et al. A brain-dead pregnant woman with prolonged somatic support and successful neonatal outcome: A grand rounds case with a detailed review of literature and ethical considerations. Int J Crit Illn Inj Sci. 2013 Jul-Sep; 3(3): 220–224.

25


THEMA

De prijs van zuiver bloed

Auteurs: Sietse Terpstra Inge Verkouter Lay-out: Esmée Dekker

Koninklijke incest door de jaren heen

Van alle schokkende gebeurtenissen die de afgelopen zes seizoenen van Game of Thrones de revue zijn gepasseerd, is de liefdesrelatie tussen tweelingbroer- en zus Jaime en Cersei Lannister misschien wel het meest besproken. Tegenwoordig is het in het grootste deel van de wereld ondenkbaar om te trouwen met je broer, zus, neef of nicht; daar krijg je immers ‘rare kinderen’ van. Vroeger was dat taboe echter minder groot. Vooral binnen koninklijke families werden incestueuze relaties onder andere gezien als hét middel om geld en macht binnen de familie te houden. Inteelt leidde binnen deze families vaak tot grote gezondheidsproblemen, iets waar ze zich vroeger niet altijd van bewust waren. Inteelt en de gevolgen hiervan zijn ook een groot probleem binnen geïsoleerde populaties, waar alleen binnen de populatie wordt voortgeplant. Een voorbeeld hiervan is IJsland: de inwoners stammen allemaal af van één familie. Aangezien de meeste bewoners ook in IJsland geboren zijn, is de kans vrij groot dat je als IJslandse bedpartners in meer of mindere mate verwant bent aan elkaar. Om serieuze gezondheidsproblemen bij eventuele kinderen te voorkomen is er zelfs een app ontwikkeld. Deze app checkt in hoeverre je geliefde familie van je is en slaat alarm als je te nauw verwant bent aan elkaar.

Waarom leidt inteelt tot afwijkingen?

Meestal is er niks aan de hand als een kind een chromosoom met mutatie krijgt van een van zijn ouders. Het kind erft immers nog een chromosoom van de andere ouder, dat vaak wel het goede, onbeschadigde gen bevat en dus het benodigde eiwit kan produceren. Er ontstaan pas problemen als beide ouders hetzelfde gemuteerde gen bezitten en deze doorgeven aan hun kind. De kans hierop is veel groter als de ouders nabije familie van elkaar zijn. In principe hoeft inteelt dus niet altijd te resulteren in afwijkingen bij het nageslacht, maar de kans is wel aanzienlijk groter dan bij niet-verwante ouders. Onvruchtbaarheid en miskramen zijn veelvoorkomende gevolgen van inteelt, waardoor er weinig kinderen geboren worden uit zo’n relatie. Maar als dat wel gebeurt, zijn de afwijkingen die kinderen uit een incestrelatie kunnen hebben zeer divers. Als je de geschiedenisboeken in duikt, zijn er veel voorbeelden van afwijkingen ten gevolge van inteelt te vinden, vooral binnen oude koningshuizen. Wij zullen de belangrijkste hieronder toelichten. Toetanchamon (1320 v. Chr.)

In het Egyptische koningshuis gebeurde inteelt misschien wel op de grootste schaal. Zo was Toetanchamon getrouwd met zijn halfzus om de simpele reden dat hun bloed op die manier niet vermengd zou raken met dat van ‘gewone mensen’. Zijn (Voor de visualisatie is onderstaand een tijdlijn toegevoegd. ouders hadden het nog bonter gemaakt; zij waren broer en Het gebeurde niet alleen heel vroeger, maar ook het heden zus. De gevolgen hiervan waren enorm voor hem (zie pagina 18). bevat sporen van inteelt.[red.]) T oe ta n

ch a mon

Alb

er t

a tr

a

en

p Cleo

Vi

cto

ri a

Heden

2000 v Chr.

Ra

m

as

I va n Sp a rta

Ka

V

re l

ng

a

II

Ko ni

on

id

Le

26

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


den

THEMA Leonidas I van Sparta (5e eeuw v. Chr.)

Ook bij de oude Grieken kwam incest zeer veelvuldig voor. Dit is niet zo verrassend, aangezien bijna alle Griekse goden, waaronder Zeus, Kronos en Gaia, getrouwd waren met hun broer of zus. De Grieken waren echter wel op de hoogte dat incest slechte gevolgen had voor hun nageslacht, waardoor dit bij de wet verboden was. Koning Leonidas I werd echter gezien als halfgod, waardoor deze regel waarschijnlijk niet voor hem opging. Hij heeft relaties met meerdere familieleden gehad en een kind gekregen met zijn halfzus Cleomenes. Dit kind is erg jong overleden. Ptolemaeus en Cleopatra (1e eeuw v. Chr.)

Iemand uit de Egyptische oudheid die misschien nog wel beroemder is dan Toetanchamon, is Cleopatra. Deze oudEgyptische koningin was getrouwd met haar broer Ptolemaeus om dezelfde reden als Toetanchamon, namelijk om het bloed in de familie zuiver te houden. Toen haar broer stierf, trouwde ze met haar andere jongere broer, die ook Ptolemaeus heette. Tot kinderen met haar broers is het nooit gekomen, maar het is niet bekend of dit het gevolg van inteelt was. Wel heeft zij als minnares één kind met Julius Caesar gekregen en kreeg zij drie kinderen uit haar huwelijk met Marcus Antonius. Toen hun Egyptische rijk binnengevallen werd door de legers van de Romeinse keizer Octavianus, pleegden Cleopatra en Marcus Antonius beide zelfmoord. Karel II van Spanje (1661-1700)

Karel II was koning van Spanje in de zeventiende eeuw. Hij was een opvallende verschijning, met een enorme onderkaak en -lip en had als gevolg hiervan een aparte spraak. Deze afwijking van het gelaat werd later ook wel de Habsburger jaw genoemd, omdat deze vaker voorkwam binnen de Habsburger dynastie, waar Karel II deel van uitmaakte. Karel II kon pas lopen en praten op zijn achtste en werd door zijn familie weg van het publiek gehouden. Zijn ouders, Filips IV van Spanje en Maria Anna van Oostenrijk, waren oom en nicht van elkaar. Na zijn dertigste ging het snel bergafwaarts met Karel; op 35-jarige leeftijd was hij verlamd, epileptisch, kaal, vrijwel tandeloos en slechtziend en werd hij ook nog eens doof. Om deze redenen droeg hij de bijnaam ‘de behekste’. Hij stierf uiteindelijk vlak voor zijn 39e verjaardag, zonder een troonopvolger te hebben verwekt. Victoria & Albert (19e eeuw)

In het vroegere Engelse koninkrijk was het lange tijd gebruikelijk om met een neef of nicht te trouwen. Gevolg hiervan was dat een groot deel van het Engelse koningshuis en vele verdere generaties drager waren van hemofilie of aan deze ziekte leden. Hemofilie is een erfelijke aandoening die leidt tot bloedingen door een tekort aan stollingsfactoren. Victoria was waarschijnlijk draagster van het allel, maar omdat de afwijking X-chromosomaal is, kwam het bij haar niet tot uiting. Haar zoons en kleinzoons kregen wel hemofilie. Medische Faculteit der Leidse Studenten

Normaal gesproken is deze ziekte vrij zeldzaam, maar omdat het binnen het koningshuis frequent voorkwam, heeft deze ziekte zelfs de naam ‘koninklijke ziekte’ gekregen. Koning Rama V van Thailand (1853-1910)

Koning Phra Bat Somdet Phra Poraminthra Maha Chulalongkorn Phra Chunla Chom Klao Chao Yu Hua, voor het gemak afgekort tot Rama V, maakte het wel heel bont. Hij heeft ongeveer 77 kinderen verwekt en is daarmee een van de personen met de meeste kinderen ter wereld. Het grootste deel van de kinderen is verwekt bij vier van zijn halfzussen. Een groot deel van de kinderen was gehandicapt of is op jonge leeftijd overleden, door uiteenlopende oorzaken. Een ander Koningshuis

Als koningen willen zorgen dat hun kinderen ook van koninklijk bloed zijn, kunnen ze er dan niet voor kiezen om met leden van het koningshuis van andere landen te trouwen? Ook dat blijkt geen oplossing, omdat ze hier al enkele generaties eerder mee zijn begonnen. Gevolg hiervan is dat nu ook kinderen uit huwelijken tussen leiders van verschillende landen opvallend vaak trekjes van incest hebben. Uit recent onderzoek is gebleken dat bijna alle koningshuizen binnen Europa, op een paar generaties afstand met elkaar verwant zijn. Burgers

Tegenwoordig trouwen leden van het koningshuis vaker met ‘gewone’ burgers, waardoor de genetische diversiteit binnen de koninklijke families weer vergroot wordt. Dit wordt ook wel outbreeding genoemd. Inmiddels is het in de westerse wereld al lange tijd verboden om met directe verwanten te trouwen, waardoor er gelukkig weinig kinderen meer geboren worden als slachtoffer hiervan. Inteelt binnen koningshuizen heeft niet alleen maar negatieve gevolgen gehad: het heeft namelijk tot veel wetenschappelijke ontdekkingen geleid op het gebied van erfelijke ziekten en is ook nog eens een waarschuwing geweest voor ‘gewone mensen’ om hier niet aan te beginnen. 18% 16% 66%

66% van de M.F.L.S.’ers vindt dat incest met de wet verboden zou moeten worden. 16% is van mening dat het niet veel nut zal hebben, omdat het niet te controleren is. 18% van de M.F.L.S.’ers zegt dat dit mensen zelf moeten weten wat zij doen.

http://www.allday.com/inbreeding-ruined-these-royal-families-2180817154.html https://motherboard.vice.com/nl/article/hoe-adelijke-families-misvormd-raakten-door-generaties-lang-inteelt https://owlcation.com/humanities/The-Habsburg-Jaw-And-Other-Royal-Inbreeding-Deformities-and-Disorders https://www.psychologytoday.com/blog/animals-and-us/201210/the-problem-incest http://www.historien.nl/11-incestueuze-relaties-uit-de-geschiedenis/ http://scienceblogs.com/notrocketscience/2009/04/14/how-inbreeding-killed-off-a-lineof-kings/ http://www.mlahanas.de/Greeks/Bios/Elpinice.html

27


L.M.D. Forestus

Mededeling

Waarde M.F.L.S.-leden, Nu het weer steeds beter wordt en de laatste maanden van het jaar dichterbij kruipen, lijkt de drukte en bedrijvigheid die hoort bij het einde van het jaar ook toe te nemen. Deze drukte kan natuurlijk van toepassing zijn op de studie en alles wat daarbij hoort, maar voor Forestus betreft dit natuurlijk alle activiteiten die op royale wijze over de komende maanden zijn verdeeld. Zo staan onder andere de Koninklijke Lustrumweek en het befaamde, dan wel beruchte Forestusweekend op de planning. Eerst hebben we nog een Gildedansborrel en een leuke Activiteit van de Actie na de meivakantie op de planning staan voordat het daadwerkelijke Lustrum losbarst. Op 27 mei wordt Forestus namelijk 25 jaar oud. Dit zal op grootse wijze gevierd worden in de vorm van een Lustrumgala, waar iedereen zich prinselijk zal kleden en zal feesten als Koningen en Koninginnen. De hierop volgende week zal ook in het teken staan van het Lustrum. Zo zal er elke dag minstens ĂŠĂŠn sensationele activiteit plaatsvinden, zodat het onvergetelijk wordt. In de weken daarna zal het jaar op gepaste wijze worden afgesloten. Hiertoe zullen nog een Dansborrel en het eerder genoemde Forestusweekend georganiseerd worden. Op het Weekend zal extra groots uitgepakt worden met onder andere een prachtige locatie. Kortom, er staat nog genoeg adellijk amusement op de planning. Natuurlijk betekent dit niet dat we de afgelopen tijd stil hebben gezeten. Zo hebben we de laatste tijd een aantal geslaagde en originele Gildedansborrels gehad. Tevens is het voorjaar zoals gebruikelijk ingewijd met een Cantus, waarbij goed is gezongen en gezopen. Ook hebben we een avontuurlijke Activiteit gehad van de LusCie, die ons meenam door het hele land om gewaagde opdrachten uit te voeren. Ten slotte heeft de SjaCie met hun Activiteit de innerlijke krijger in ons naar boven weten te halen.

Forestusagenda

11 april: SjaCie-activiteit 18 april: SD-dansborrel 16 mei FD-dansborrel 18 mei Actie-activiteit 27 mei Lustrumgala

29 mei t/m 2 juni Lustrumweek 13 juni Oud-besturendansborrel 20 juni SjaCie-dansborrel 23 t/m 25 juni Forestusweekend

Zoals u uit dit stuk heeft kunnen opmaken is er bij Forestus altijd iets te doen. Al deze activiteiten en evenementen faciliteren de goede sfeer binnen het Dispuut. Daarom kunnen we op een tot nu toe mooi jaar terugkijken en vooruitkijken naar een spetterende afsluiting ervan. Met een fier Welterusten, Namens het 36e Bestuur des L.M.D. Forestus B.D. Verloop h.t. Assessor externus

forestusbestuur@mfls.nl | www.forestus.nl | 071-526 45 27 | Bestuurskamer is geopend op werkdagen van 12:30 - 15:30 28

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


IFMSA-Leiden

IFMSA - L EIDEN International Federation of Medical Students’ Associations - Leiden

IFMSA-Leiden staat niet stil en is nog altijd druk bezig. Een paar bekende activiteiten van de IFMSA zijn ook weer geweest en hierbij een update! Bakesale: Nacht van de Vluchteling

Circa 65,3 miljoen mensen wereldwijd zijn gedwongen op de vlucht. Om aandacht te geven aan dit feit en geld in te zamelen voor deze vluchtelingen, zal dit jaar de derde editie van de Nacht van de Vluchteling plaatsvinden. Meer dan 1000 vrijwilligers zullen in de nacht van 17 op 18 juni op diverse locaties in Nederland een route van 40 kilometer lopen. Na het succes van vorig jaar zetten de vrijwilligers van IFMSALeiden zich ook in 2017 hard in voor dit goede doel. Dit doen ze door mee te lopen, sponsorgeld in te zamelen en/of de lopers te sponsoren. Een van de manieren om sponsoring op te halen was door in februari en april gedurende enkele dagen een bakesale te houden in HePatho. Deze bakesales waren iedere dag volledig uitverkocht! Wij willen iedereen bedanken voor hun bijdrage en hopen dat iedereen heeft genoten van de verschillende lekkernijen!

Zwangerschapsproject. Eén van de deelnemers beschreef haar ervaring als volgt: “Dit project leek mij een unieke kans om het medisch traject vanuit een patiënt te zien. In die zes à zeven maanden dat ik met deze moeder heb meegelopen, heb ik een goede band opgebouwd. Die band was zelfs zo goed dat ik bij de bevalling mocht zijn!” Ik kan toch wel zeggen dat dit echt een heel leerzame en leuke ervaring was, waar ik met plezier op terugkijk. Ik kan dit project echt iedereen aanraden!” Het Zwangerschapsproject biedt dus op een unieke manier inzicht in het traject dat een zwangere doorloopt. Aanmelden voor dit project is het hele jaar door mogelijk door een mailtje te sturen naar zwangerschap.leiden@ifmsa.nl. Het Teddy Bear Hospital

Ook dit jaar openden de deuren van het Teddy Bear Hospital van IFMSA-Leiden zich weer. Met behulp van het LUMC en de vele Berenspecialisten heeft het Teddy Bear Hospital dit jaar meer dan 1100 kleuters en knuffels mogen verwelkomen. Zoals ieder jaar staat het Teddy Bear Hospital in het teken van het verminderen van de angst voor het ziekenhuis, ziekte en ‘witte jassen’. Traditiegetrouw doorlopen de kleuters samen met hun zieke knuffel een uitgebreid traject in het Teddy Bear Hospital. Zo bezoeken ze onder andere de huisarts, de chirurg en de apotheek. De kleuters spelen zelf de rol van arts en worden hierin bijgestaan door een bijzonder sterk team Berenspecialisten. Dit team is multidisciplinair en bestaat uit studenten van verschillende studies. Dankzij het enthousiasme en harde werk van alle deelnemers is het Het zwangerschapsproject Teddy Bear Hospital dit jaar wederom een enorm succes Koningsdag: de dag dat onze Koning der Nederlanden als klein geworden. prinsje ter wereld kwam. Maar niet alleen in het koningshuis worden er ‘prinsjes’ of ‘prinsesjes’ geboren. Jaarlijks worden er circa 160.000 kinderen geboren in Nederland. Iedere geneeskundestudent weet uit de boeken of de colleges hoe een zwangerschapstraject verloopt, maar vrij weinig studenten hebben in persoon kunnen zien hoe zwangeren door dit traject heen gaan. Met het Zwangerschapsproject proberen we dit op te lossen. Het Zwangerschapsproject koppelt een medische student aan een zwangere en biedt de student de gelegenheid om samen met de zwangere het zwangerschapstraject in het LUMC te doorlopen. De student kan dus aanwezig zijn bij bijvoorbeeld het maken van de echo, de consulten en zelfs de bevalling! Het afgelopen jaar hebben meerdere studenten deelgenomen aan het

Think Globally, Act Locally Medische Faculteit der Leidse Studenten

29


M.F.L.S.

Activiteiten

Auteur: Alexander Broux Lay-out: Wingchi Cheng

Op deze pagina vind je een overzicht van een aantal activiteiten bij de studievereniging M.F.L.S. van de afgelopen tijd. Wij bemoeien ons met onderwijs, maar maken het leven van (bio)medische studenten ook op andere vlakken leuker. Om even terug te blikken naar deze momenten zie je hieronder een overzicht van de afgelopen activiteiten in de maanden februari en maart 2017. HePathoweek 6 t/m 10 februari 2017

Ook HePatho verjaart elk jaar! Tijdens de HePathoweek vieren wij het bestaan van HePatho. Deze week is gevuld met verschillende activiteiten die georganiseerd zijn door de Barcommissie. Neem een kijkje in zo’n legendarische week met het onderstaande overzicht. Beerpongtoernooi, bierproeverij, Club van 100 & karaokeavond, M.F.LS.-feest en een uitbrakmiddag filmmarathon. Dit jaar gemist? Zorg ervoor dat je er volgend jaar wel bij kan zijn!

de omgeving? Het feest zorgde er wel voor dat je je thuis voelde. HePatho werd gehuld in blacklightballonnen en de flitsende BarCie-broeken waren dit keer nog opvallender als het blacklight licht erop viel. De wilde opmaak van het Bestuur zorgde voor een fantastische sfeer al aan de deur.

Beerpongtoernooi

De week werd afgetrapt door het beerpongtoernooi in HePatho waar tafels met oranje gekleurde beerpongbekers zijn versierd. Verschillende teams streden voor de titel ‘Beste Beerpongteam van het jaar’. De gelukkigen dit jaar waren twee eerstejaars Geneeskunde. Filmmarathon Na een feest de dag van tevoren is het hoogste tijd om uit te brakken op de banken in HePatho. HePatho werd omgetoverd tot een bioscoop waar een filmmarathon is gehouden. Drie films werden achter elkaar getoond, zodat er genoeg vermaak was tijdens het nagenieten van de HePathoweek. Mooie afsluiter en tijd om uit te kijken naar volgend jaar! Thema-avond zorg MeCC Bierproeverij

Terwijl het bier op maandag door de keeltjes vloeide, werd het op dinsdag wat luxer aangepakt. Een speciaalbierkenner kwam langs in HePatho om het publiek te voorzien van de nodige bierkennis. Met een hoop nieuwe tips over het schenken van een biertje en het verschil tussen bepaalde biersoorten. Weet jij dit bijvoorbeeld? Wat is het verschil tussen een witbiertje en een Weizen?

In samenwerking met de commissie binnenland van SPIL (Studievereniging Politicologen in Leiden) heeft de Maatschappij en Cultuurcommissie van de M.F.L.S. de aandacht getrokken naar discussies binnen de politiek tijdens de verkiezingen. Hot topics zoals voltooid leven en het eigen risico werden besproken. Experts en politicologen gingen met elkaar in discussie en beantwoordden de brandende vragen van de zaal.

Club van 100 en Karaokeavond

Strijd der strijden, het legendarische evenement van HePatho! Namelijk de Club van 100. 100 shotjes bier in 100 minuten. Alleen gemaakt voor de echte bikkels. Verschillende M.F.L.S.’ers, maar ook non-M.F.L.S.’ers gingen deze strijd aan. Uiteindelijk hebben van de 30+ kandidaten maar 8 de eindstreep gehaald. Na een goed begin van de avond werd het geheel afgesloten met karaoke. Kroegentocht ActCie Veel activiteiten van de M.F.L.S. vinden plaats in HePatho. Tijd M.F.L.S.-feest ‘HePatho Wonderland’ om een keer de buitenwereld op te zoeken en Leiden te gaan Als er iets is wat terugkeert en altijd weer legendarisch is, verkennen! De Activiteitencommissie heeft een kroegentocht is natuurlijk het M.F.L.S.-feest! Dit keer vond het plaats in georganiseerd door heel Leiden. Met een grote groep is Wonderland HePatho met de nodige special effects, zoals gestart in HePatho en uiteindelijk is de tocht geëindigd in de blacklight. Verdwaald in wonderland of juist betoverd door NEXT met verrassende muzikale begeleiding. 30

Predoctor | April 2017 | Jaargang 29


M.F.L.S. Leiden International (Bio)medical Students Conference

Met 600 internationale studenten uit maar liefst 63 verschillende landen was LIMSC weer een gigantisch succes! De winnaars van de poster sessions en oral sessions mochten hun prijzen op zaterdag in ontvangst nemen. Deze liepen op tot 1000 euro! Het congres werd afgesloten met een fantastisch groot feest! Als de internationale studenten nog niet genoeg hadden, dan konden ze ook nog mee op de post conference tour in onze eigen hoofdstad Amsterdam.

Speeddaten Leidse Co-raad

Met 34 specialismen was er ruim keuze voor de 72 aanwezige coassistenten in het LUMC. Alle vragen die de coassistenten hadden konden worden gesteld aan specialisten en AIOSsen. Daarnaast werden nog inspirerende praatjes gegeven door dr. Sarton en dr. Netten. Na het speeddaten was er nog tijd om te borrelen en de laatste vragen te stellen.

Actieve Leden Weekend

Zoals traditie ging het Bestuur samen met vijftig actieve leden een weekendje weg. Vanaf het begin van de busreis in de richting van de Ardennen was het al groot feest. Het weekend werd nog beter door het prachtige weer in Luik. De legendarische ALW-veiling was ook dit jaar weer fenomenaal. Een weekend waarin nieuwe vriendschappen zijn gesloten en M.F.L.S.-pooltoernooi mooie verhalen zijn ontstaan. Kortom, een weekend om nooit Wat was het weer spannend dit jaar. Wie zou de winnaar meer te vergeten. van het M.F.L.S-pooltoernooi worden? De felbegeerde beker stond blinkend op de tafel. De finalisten Sander Sandkuyl en Marco Wouters speelden een spannende wedstrijd. Het scheelde niks, maar Marco kwam uiteindelijk als winnaar uit de strijd. VriMiBo’s

Met de thema’s ‘Carnaval’ en ‘Spring break’ waren de VriMiBo’s van februari en maart weer een groot succes! Rustig borrelen met je vrienden om de tentamenstress even te vergeten.

Agenda

Woensdag 19 april 19:00 LUMC Carrièreavond Maandag 24 april 18:30 CZ6 M.F.L.S.-symposium ‘Artifical Intelligence’ Vrijdag 28 april 12:30 HePatho VriMiBo 28 - 30 april weekend Nijmegen Batavierenrace 15 - 19 MEI GEHELE WEEK M.F.L.S.-WEEK Maandag 15 mei 12:30 HePatho Krokettenloop Maandag 15 mei 18:00 HePatho M.F.L.S.- activiteit Dinsdag 16 mei 17:00 Boerhaaveplein Benefietdiner en -concert Woensdag 17 mei 18:00 HePatho ActCie activiteit Donderdag 18 mei 20:00 n.t.b. Open Podium M.F.L.S. Vrijdag 19 mei 12:30 HePatho M.F.L.S.-loterij en VriMiBo Maandag 22 mei 19:00 HePatho VGT-Pubquiz Zaterdag 3 juni 8:30 LUMC Ouderdag eerstejaarsstudenten Zondag 4 juni n.v.t. n.v.t. Bekendmaking 105e Kandidaatsbestuur Dinsdag 6 juni 17:00 HePatho Onderwijsprijzen Donderdag 8 juni 16:00 LUMC LUMC BBQ Donderdag 15 juni 19:30 HePatho Instemmings-A.L.V. Zaterdag 17 juni gehele dag Hooglandse kerk Gezondheidsdag ‘Leiden Leeft’ Donderdag 22 juni 22:00 HePatho M.F.L.S.-feest Antwoorden VGT-hulp: 1.D, 2.C Medische Faculteit der Leidse Studenten

31


Antwoord op je financiële vragen

tijdens én na je studie.

Maak kennis met de adviseurs van de Medicidesk Als student Geneeskunde of Biomedische Wetenschap werk je hard om patiënten wetenschappen werk je hard om patiënten beter te kunnen maken. Maar hoe staat het met jouw eigen financiële gezondheid? De adviseurs van onze Medicidesk geven antwoord op jouw financiële vragen.

rabobank.nl/leidenkatwijk Een aandeel in elkaar


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.