Predoctor Oktober 2012 M.F.L.S. by Medische Faculteit der Leidse Studenten

Medische Faculteit der Leidse Studenten

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Inhoudsopgave 4. Mededelingen 5. (Toe)Standje K1-69 6. Introductie 100ste M.F.L.S.-bestuur 8. Predoctor Commissie 10. OnderwijsUpdate 11. CO-Lumn 12. IC-dagen en weekend 14. Wissel A.L.V. 15. Weetjes: eet je huid gezond! 16. Fotopagina 18. Lustrum 20. Column 21. Forestus 22. IFMSA-Leiden 24. Verouderingsproces 25. De huid 26. De (on)zin van veroudering 28. JVTs & Cies 30. Agenda

Colofon Predoctor is een tweemaandelijkse uitgave van de Medische Faculteit der Leidse Studenten (M.F.L.S.) De eindredactie behoudt zich te allen tijde het recht voor ingezonden artikelen of mededelingen niet te plaatsen of indien nodig geacht in te korten. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, of door fotokopieĂŤn, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie. Correspondentieadres M.F.L.S. K1-R Postbus 9600, 2300 RC Leiden Telefoon 071 5264484 E-Mail info@mfls.nl Internet www.mfls.nl Redactie Dilek Yilmaz Li Shan van Poelgeest Lisa de Pont Lay Out Charlotte Zwetsloot Stephanie Feleus Esther Kort Maaike de Koff Sabine Bezstarosti Druk Hega. Drukkerij, De Bruyn Kopsstraat 6 2288 EC Rijswijk (Den Haag Zuid) Abonnementen Jaarabonnement* â&#x201A;Ź5,(*LUMC docenten gratis) Abonnementsvoorwaarden Een abonnement geldt voor zes nummers en kan niet tussentijds worden opgezegd. Een abonnement geldt tot wederopzegging en wordt zonder tegenbericht automatisch verlengd. Het opzeggen van uw abonnement dient schriftelijk te gebeuren en ten minste twee maanden voor het afloop van het academisch jaar. Oplage: 2700

Medische Faculteit der Leidse Studenten

Mededelingen MEDEDELINGEN

door Li Shan van Poelgeest

Hij is er weer! Je zult wel verbaasd zijn dat er twee Predoctors zo kort na elkaar op de mat liggen, maar dat is een foutje van onze kant. De augustuseditie heeft wat vertraging opgelopen vanwege vakantie en wat probleempjes. Excuses hiervoor. Maar aan de andere kant: nu hoefde je tenminste niet zo lang smachtend uit te kijken naar de volgende Predoctor! In dit gloednieuwe oktobernummer staat het verouderingsproces centraal. Uitgaande van het 100-jarig bestaan van de M.F.L.S. zijn we hierop gekomen. Het is ook een klein eerbetoon aan de leukste studievereniging van Leiden. Over de M.F.L.S. zelf kun je trouwens ook genoeg lezen: naast de gebruikelijke rubrieken over de laatste activiteiten (ditmaal de Wissel A.L.V., de IC-dagen en het IC-weekend) zijn er ook twee pagina’s gewijd aan de introductie van het gloednieuwe 100ste Bestuur. We nemen ook afscheid. Van de huidige Predoctorcommissie, welteverstaan. Er zijn twee pagina’s gereserveerd voor een bedankje aan de leden van het afgelopen jaar, die een grote bijdrage aan het maken van de Predoctor hebben geleverd. Een deel van de commissie blijft zitten en zal zich ook komend jaar weer inzetten voor het produceren van een mooie, leerzame en tikkeltje gekke Predoctor. Daarnaast hebben we twee interessante artikelen over veroudering. Het ene vertelt hoe veroudering ontstaat en wat ertegen te doen is, het andere gaat dieper in op het evolutionaire aspect van veroudering. Ook is er een licht filosofische column en een stukje over voedingsmiddelen die de huid jeugdig en gezond houden. Kortom; er staat weer genoeg leuks in deze Predoctor. Veel plezier ermee!

VACATURES

Li Shan van Poelgeest | Hoofdredacteur

Vacatures Almanak

Aangezien de M.F.L.S. dit jaar honderd jaar bestaat en het Lustrum gedurende de hele maand november plaatsvindt, zijn we op zoek naar enthousiastelingen die het leuk vinden een reportage te maken van deze viering. Ben jij creatief en wil jij het 100ste jaar van de M.F.L.S. weergeven in de almanak van 2013? Mail dan naar lidintern@mfls.nl en solliciteer voor de AlmanakCommissie 2013!

PaparazCie

Denk jij dat je het in je hebt om de meest fantastische foto’s te maken? Of vind je fotograferen simpelweg ontzettend leuk? Dan zijn wij op zoek naar jou! Voor de PaparazCie zijn wij op zoek naar studenten die het leuk vinden om tijdens activiteiten van de Vereniging foto’s te maken. Denk hierbij aan feesten, lezingen, sportdagen, uitreikingen en alles waar je leuke, grappige en ontroerende fotomomenten kan verwachten. Interesse? Kom dan langs de Bestuurskamer of stuur een mailtje naar lidintern@mfls.nl.

LIMSC

Wil jij in van 13 t/m 17 maart 2013 helpen om het grootste tweejaarlijkse internationale congres voor medische en biomedische studenten TER WERELD in goede banen te leiden? Meld je dan nu aan als LIMSC CREW! Stuur een mail naar limsc@lumc.nl.

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

(Toe)standje K1-69

Verhuizen en reizen zit ingebed in het wezen van de mens. In het onderzoeken van de grote migratiepatronen van de mensheid wordt gezocht naar verklaringen voor huidige geopolitieke situaties. Weten waar je vandaan komt helpt in het verklaren van waar je bent en geeft richting in het bepalen waar je naartoe wilt. Dit extra bijzondere Lustrumjaar geeft nog meer reden tot zowel reflectie als prospectie. In honderd jaar heeft de M.F.L.S. zich steeds verder ontwikkeld en is inmiddels niet meer weg te denken uit de onderwijsstructuur in het LUMC. Maar na honderd jaar zijn de roerige tijden nog niet voorbij.

We zijn nu al een tijdje bezig en hebben met elkaar al vele avonturen meegemaakt. Op de paden die wij dit jaar bewandelen, maken we hilarische dingen mee. De muzikale talenten van Patrick en Kevin die de bestuurskamer omtoveren tot ware studio, spontane dansclinics in de trein, dansen op tafels en de practical jokes. Ik heb al een keer 6 uien in mijn bureau gevonden. Verdwenen beeldschermen. Een bureau versieren met 100 post-its.

(Toe)standje K1-69

de plek te zitten van zoveel mensen, die zich een jaar hebben ingezet voor het belang van de studenten in het LUMC. En met nieuwe mensen hoort natuurlijk ook een nieuwe indeling van de ruimte. Acht nieuwe, nog frisse gezichten bemanden de kamer en begonnen de verbouwing. We zijn natuurlijk erg trots op het resultaat. Gelukkig voor mijn vitamine D spiegel heb ik een plek bij het raam kunnen bemachtigen.

Ja, er is gelukkig ook tijd voor gezelligheid. Kom het ervaren en maak je eigen avontuurlijke reis naar K1-69 voor een kopje koffie, thee, een meet & greet met een van de bestuursleden, vragen, opmerkingen, klachten, suggesties of inspiratie.

Ramzi Khalil Voorzitter 100ste M.F.L.S.-bestuur

Grootse veranderingen voor zowel het onderwijs als de zorgsector staan voor de boeg en de studenten in het LUMC zullen deze invloeden van de landelijke politiek gaan voelen. Dus hier in K1-69 wordt iedere dag, en ook al enkele nachten, hard gewerkt om jullie belangen te behartigen. De stand van zaken in K1-69 stond zeker de afgelopen weken in het teken van de richting die de M.F.L.S. het komende jaar en daarna zal bewegen. Na vele discussies en serieuze debatten zijn wij tot een beleidsplan gekomen dat op 25 oktober tijdens de beleids-A.L.V. gepresenteerd werd. Ook op minder abstract vlak blijft de Vereniging in beweging. Door de jaren heen heeft het bestuur van de M.F.L.S. zich van een nomadisch bestaan verplaatst naar een salonwagen, vervolgens het paviljoen en van daaruit naar de huidige locatie: K1-69, een kamer die al vele besturen heeft meegemaakt. Nadat wij op 6 september waren gewisseld, konden wij als nieuw bestuur op 10 september onze rol vervullen in het migratiepatroon van de M.F.L.S.-besturen. Het was een vreemde gewaarwording om op

Medische Faculteit der Leidse Studenten

INTRODUCTIE

Introductie 100ste

v.l.n.r.: Serge Bleijenburg, Kevin de Regt, Maartje Eekman, Sabine Bezstarosti, Patrick van der Zande, Lisa de Pont, Niels Brouwer en Ramzi Khalil. Naam: Ramzi Khalil Functie: Voorzitter Leeftijd: 21 Studie: GNK jaar 4 Vereniging: Medische Faculteit der Leidse Studenten Geboorteplaats: Leiden Quote: ‘Dat is geen argument. Dit eigenlijk ook niet’ Gekste moment in de BK: Uien uit mijn bureau halen. Ik weet het ook niet. Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Serge, dan kunnen we het eiland optimaal exploiteren. Wie zal het later het verst schoppen? Niels, beheert nu al een miljoen. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Patrick, die kan er liedjes op maken. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Roestende stekkers en geen mos vergarende gezonken koeien. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Maartje, die klimt altijd bovenop dingen om te dansen. En wie als laatste? Ik. Moet eerst nog een deadlineschema maken. Naam: Lisa de Pont Functie: Secretaris Leeftijd: 21 Studie: GNK jaar 4 Vereniging: L.V.V.S. Augustinus en M.F.L.S. Geboorteplaats: Eindhoven Quote: ‘Ik zou willen dat ik van die kattenpootjes had, met van die dikke kussentjes aan de onderkant.’

Gekste moment in de BK: Met Sabine dansen op gangnam style! Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Met Niels, dan is er in ieder geval genoeg prosecco. Wie zal het later het verst schoppen? Kevin, die kan heel ver schoppen. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Ramzi, die zit hier regelmatig tot 3 uur ‘s nachts. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Maartje, die kan echt wel goed flirten. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Sabine, zij regelt wel even een gast die haar naar boven tilt. En wie als laatste? Kevin, die ligt nog te slapen als de rest al boven is. Naam: Niels Brouwer Functie: Penningmeester Leeftijd: 21 Studie: GNK jaar 4 Vereniging: M.F.L.S. en Augustinus Geboorteplaats: Den Haag Quote: ‘Proseccoboom!’ Gekste moment in de BK: je bureau en computer onder een paar honderd post-its vinden. Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Maartje en Patty, dan is in elk geval het onderwijs goed geregeld op dat eiland. Wie zal het later het verst schoppen? Sabine: peutert wel ergens een contractje lost. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Ramzi, ik denk dat

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

M.F.L.S.-Bestuur

Naam: Maartje Eekman Functie: Lid Onderwijs Geneeskunde Leeftijd: 22 jaar Studie: GNK jaar 4 Vereniging: M.F.L.S. Geboorteplaats: Hilversum Quote:“FIRE IN THE HOLE!” [Met geweerschot-geluiden] Gekste moment in de BK: De omkleed-momenten met de deur dicht zorgen altijd voor verrassende momenten. Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Met Patty, dat is immers ons Lid onBeWoond eiland. Wie zal het later het verst schoppen? Niels, zijn proseccoboom-worp is fenomenaal, dus met zijn schop-kwaliteiten zit het ook wel goed. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Lisa, en dat is maar goed ook, anders zouden we een ongeregeld zooitje worden. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Kevin, die zet nog steeds maar één wekker ‘s ochtends. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Sabine staat al bovenaan onze punten-berg. En wie als laatste? Serge, die staat beneden nog te roken. Naam: Patrick “Patty” van der Zande Functie: Lid Onderwijs Biomedische wetenschappen Leeftijd: 20 lentes jong ‘de baby van het bestuur’. Studie: BW jaar 4 Vereniging: M.F.L.S. en A.L.S.V. Quintus Geboorteplaats: Dordrecht Quote: Kevin met een pakje Goedemorgen: “Hey Pat, moet ik hier nou ook nog brood bij eten? Want er zitten natuurlijk moeilijk veel vezels in, maar is dit wel genoeg?”. Patty: “Gozer, natuurlijk niet. Hier ga je brood van kakken”. Gekste moment in de BK: Mijn computerscherm in de secretariskast vinden... Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Maartje: iets met onderwijs en hoog enzo. Wie zal het later het verst schoppen? Ramzi: de Obama van Nederland. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? “SERGE, GA NOU NAAR HUIS!” Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Niels: hij kan echt wel FIFA’en.. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Ramzi: Die kan zichzelf in bochten wringen die tegen de wetten van de fysica ingaan. En wie als laatste? Lisa, die roept dan alleen maar: “Ik kan er niet bij!” Naam: Kevin de Regt Functie: Lid Intern Leeftijd: 22, ‘de opa van het bestuur’. Studie: BW jaar 5 Vereniging: L.V.V.S. Augustinus en M.F.L.S. Geboorteplaats: Rotterdam Quote: ’Ik wil geen vergaderingen meer’.

Medische Faculteit der Leidse Studenten

Gekste moment in de BK: Erachter komen dat er een gat in mijn broek zat, vlakbij mijn kruis, terwijl je in vergadering met de decaan zit. Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Niels, knalt met zijn kennis over knopen binnen no-time een vlot in elkaar. Wie zal het later het verst schoppen? Patty, zijn voetbalcarrière heeft hem een fraaie vrije trap opgeleverd. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Maartje, als je computer steeds gesaboteerd wordt, schiet het gewoon niet op. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Lisa, weet niet half hoe grappig ze is. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Serge, aan doorzettingsvermogen geen gebrek! En wie als laatste? Ikzelf, waarschijnlijk verslaap ik me voor de klim.

INTRODUCTIE

hij gewoon zonder slaap kan. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Lisa, de awkward whale is niet awkward joh… Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Maartje, als er tenminste een BKO boven op de berg ligt. En wie als laatste? Serge: staat ergens te roken.

Naam: Serge Bleijenburg Functie: Lid Exploitatie Leeftijd: 21 Studie: BW jaar 5 Vereniging: M.F.L.S. en LVVS Augustinus Geboorteplaats: Voorburg Quote: ‘Fair enough…’ Gekste moment in de BK: Om half 1 ‘s nachts, net teruggekomen van een feestje in Rotterdam met Niels uien verstoppen in Ramzi’s bureaula, Patricks computerbeeldscherm verstoppen, Maartjes ladekasten achterstevoren plaatsen en internetkabels verwijderen. M.a.w., slechte Jisketfet kantoorhumor! Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Kevin, lekker alle dagen uitslapen! Wie zal het later het verst schoppen? Patrick, voetballer Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Niels Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Maartje, die denkt dat ze normaal is ;) Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Ramzi, op zijn handen. En wie als laatste? Patrick, die stopt onderweg overal om te drummen. Naam: Sabine Bezstarosti Functie: Lid Extern Leeftijd: 22, ‘de mama van het bestuur’. Studie: GNK jaar 5 Vereniging: M.F.L.S. en L.M.D. Forestus Geboorteplaats: Dordrecht Quote: ‘s ochtends om 10.00: ‘Jongens, ik denk dat ik nog een beetje dronken ben.’ Gekste moment in de BK: Als het nummer ‘Gangnam style’ voorbij komt, kijken Lisa en ik elkaar aan en weten we dat het tijd is. Tijd voor het dansje! Met wie zou je het liefst op een onbewoond eiland vast komen te zitten? Ramzi, hier komt hij in contact met zijn ‘roots’ en kunnen we met een zelfgemaakt vlot wegkomen. Wie zal het later het verst schoppen? Niels, met zijn geneeskunde kennis en boekhoud skills, moet het helemaal goed komen. Wie spendeert de meeste tijd achter zijn pc? Ramzi, hij slaapt zelfs op zijn computer. Welk bestuursgenootje beschikt over de minste zelfkennis? Maartje, die kan echt wel dansen op een tafel. Als jullie een berg zouden beklimmen, wie zou er als eerste boven zijn? Serge, die heeft alle klimspullen van de rest verstopt en kan zelf rustig omhoog klimmen. En wie als laatste? Lisa, die kan er niet bij.

PREDOCTOR

Bedankt Predoctor

Predoctor Times Predoctor als Krant? Hot or Not?

Het Sprookje Facebook in van de Vijf V’s het onderwijs JAKOB DE MOL SCHRIJFT OVER DE VIJF V’S PAG 7

JVT 2 GENEESKUNDE DOET HIER UITSPRAAK OVER PAG 11

Studenten als Atleten?

IS HET MOGELIJK, SUZANNE VAN WIJCK? PAG 26

De PredoctorCommissie 2011-2012 heeft afgelopen jaar hard gewerkt om 6 edities uit te brengen, die bij jullie op de deurmat zijn verschenen. Bedankt hiervoor! Weten jullie eigenlijk wel wie er afgelopen jaar in de PredoctorCommissie hebben gezeten? Leer de commissieleden hieronder kennen! Naam: Li Shan van Poelgeest Functie: voorheen redactioneel lid, nu hoofdredacteur Leeftijd: 20 Geboorteplaats: Yiyang studie/jaar: GNK, jaar 4 Vereniging: M.F.L.S. en Forestus Gedachte onder de douche: ik kon vanochtend niet douchen omdat ik me, na een nacht van anderhalf uur en mijn ouders om 4 uur ‘s morgens naar het vliegveld brengen, behoorlijk had verslapen voor de Predoctorvergadering. Maar toen ik dan eindelijk op de fiets zat dacht ik toch wel: getver, ik durf me eigenlijk niet te vertonen met dit walgelijk vette haar...

Naam: Dilek Yilmaz Functie: ex-hoofdredacteur, redactie lid Leeftijd: 22 Geboorteplaats: Den Haag Studie/jaar: GNK, jaar 5 Vereniging: geen Gedachte onder de douche: KUT ik kom te laat voor de overdracht!

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Commissie 2011-2012

Naam: Charlotte Zwetsloot Functie: Lid Lay-out Leeftijd: 21 Geboorteplaats: Leiden Studie/jaar: BW, Jaar 3 Vereniging: M.F.L.S. en L.M.D. Forestus, gilde QQ Gedachte onder de douche: Mmm, lekker dat warme water! Hoe lang bij Predoctor: sinds januari 2011.

Medische Faculteit der Leidse Studenten

Naam: Stephanie Feleus Functie: Lid-Lay-out Leeftijd: 20 Geboorteplaats: Schore, Zeeland Studie/jaar: GNK jaar 3 Vereniging: M.F.L.S. & Njord Gedachte onder de douche stond? O ja, die lay-out deadline.. Hoe lang bij Predoctor: sinds begin 2011

PREDOCTOR

Naam: Maaike de Koff Functie: Lid Lay-out (en een beetje redactie nu) Leeftijd: 20 Geboorteplaats: Schipluiden Studie/jaar: GNK jaar 3 Vereniging: M.F.L.S. Gedachte onder de douche stond? Volgens mij regent het zo hard, dat ik beter nog een half uurtje had kunnen slapen in plaats van nu (om 6 uur!!) onder de douche te staan… Hoe lang bij predoctor: sinds m’n 2e jaar

Naam: Esther Kort Functie: Lay-out Leeftijd: 19 Vereniging: M.F.L.S. Geboorteplaats: Zoetermeer Quote: “Zeg nooit nooit.” Gedachte onder de douche: “Brrr... koud! Goede manier om wakker te worden!”

Onderwijsupdate ONDERWIJSUPDATE

Elke editie geven de Leden Onderwijs Maartje Eekman en Patrick van der Zande samen een korte samenvatting van het laatste nieuws uit onderwijsland. Voor vragen of opmerkingen kan je altijd terecht bij de JVT of in de bestuurskamer (K1-69). ONDERWIJS UPDATE 2012-2013: een spannend collegejaar! Gaat het nieuwe geneeskunde curriculum op rolletjes verlopen? Dit jaar wordt de M.F.L.S. 100, of zijn we nog lang niet jarig? Belangrijke dingen staan te gebeuren in onderwijsland, en dat terwijl zich juist net twee nieuwe officieren hebben aangemeld. Maartje Eekman, 22 lentes jong, het nieuwe Lid Onderwijs Geneeskunde, en Patrick van der Zande, 20 lentes jong, het nieuwe Lid Onderwijs Biomedische Wetenschappen. Samen gaan wij de strijd aan tegen errata in het onderwijs, en gebruiken onze kracht om het onderwijs naar een hoger niveau te tillen. AlGEMEEN JVT’s Alle JVT’s zijn gevormd en gestart. Met goede moed zijn zij begonnen aan een jaar waarin zij de grootste steun en toeverlaat van de leden Onderwijs zijn. Zij verzorgen de mooiste pijler waar de M.F.L.S. op gebouwd is: het onderwijs. Maar, Geneeskunde of Biomedische wetenschappen studenten, we hebben wel jullie hulp nodig. Zonder jullie input staan wij niet sterk bij evaluaties, en zal er nooit wat veranderen. Ventileer daarom je mening! Dit kan niet alleen door ons direct aan te spreken, maar ook door de GOESenquête in te vullen! Voorlichting De Universiteit Leiden wil toe naar ander systeem van voorlichting. Het voormalig “Studiefestival” zal nu “Bachelorwervingsdag” gaan heten, en zowel deze “Bachelorwervingsdagen” als de Open Dagen zullen een andere invulling gaan krijgen. Op die manier hoopt men in te spelen op het studentenprofiel wat het LUMC zoekt. Aan de precieze invulling wordt op dit moment gewerkt.

Bachelorboekje Dit jaar heeft de oude JVT van jaar BW jaar 3 een nieuw item voor de Bacheloruitreiking verzorgd: het Bachelorboekje. De boekjes waren dan wel niet op tijd binnen zodat ze bij het Bachelordiploma uitgereikt konden worden, maar ze zijn af te halen in BK! Dus ben je BW’er en heb je je Bachelor diploma net binnen: kom snel, want ze gaan als warme boekjes over het bureau van lid BW! GENEESKUNDE Nieuw Curriculum Na een lange en intensieve periode van voor bereiding is in jaar 1 het herziene curriculum van start gegaan. De eerstejaars zijn begonnen met het vak ‘Van start tot arts’, een zesweeks blok waarin meteen een grote verandering ten opzichte van het oude curriculum te zien is: de studenten gaan op zorgstage na anderhalve week onderwijs. Het volgende blok, ‘van mens tot cel’, zal van start gaan op 22 oktober. Zoals al eerder genoemd is het dit jaar zo mogelijk nog belangrijker om alle aspecten van het onderwijs goed te evalueren, en we zullen daarbij dus ook een groot beroep doen op alle eerstejaars studenten, en vooral op de kersverse JVT1! Decentrale Selectie In 2014 zullen we in het LUMC overgaan op decentrale selectie. Om tot een zo goed mogelijk invulling van die decentrale selectie te komen is er een werkgroep gestart met daarin docenten en studenten. Zij zullen samen onderzoek doen naar de beste manieren van decentraal selecteren en de uitvoering daarvan.

BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN Studentmentoraat Bij geneeskunde bestond het al, maar nu heeft ook BW een studentmentoraat. Vijf studentmentoren en een senior studentmentor zijn al goed van start. De doelstelling is een laagdrempelig mentorschap voor betere begeleiding van eerstejaars studenten. Lieve eerstejaarsstudenten, maak gebruik van je mentor. Zij is er voor je!

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Geriatrie

V rijdagmiddag, 16.35 op de SEH. Moe, versuft,

Coschap-les 1: Over de zin ‘misschien is het leuk als’. Deze zin kan, uitgesproken door arts of arts-assistent, op meerdere manieren geïnterpreteerd worden (zie tabel 1). Natuurlijk ga je met al je goede bedoelingen op de verse patiënt af. Soms kom je echter van een koude kermis thuis als blijkt dat deze patiënt helemaal niet meer zo vers is. De gemiddelde levensverwachting voor pasgeborenen ligt nu rond de 80; verbazingwekkend hoeveel mensen van bijna 100 jaar in het ziekenhuis belanden. Soms aandoenlijk, maar meestal… laten we zeggen: een uitdaging. Want wat leer je naast de qua geneeskunde vaak complexe gevallen nou van de ouderen? Allereerst hoef je geen arts te zijn om op te merken dat, waar ze ook gaan, ouderen ALTIJD hun leeftijd erbij halen. De grens ligt ongeveer rond de 80 jaar. ‘Ja want ik ben nou 83.....’ Ja? Dus? Het enige wat ik hieruit kan concluderen is dat u in het jaar 1929 geboren bent; enige andere relevantie ontbreekt volgens mij op dit moment. En mijn gyri zijn nog niet gedegenereerd! Ook lijken sommige ouderen altijd het idee te hebben dat ze alles mogen alleen omdat ze oud zijn. En schaamte? Ho maar! Even een voorbeeld van de poli oogheelkunde. Ik: (vanuit de onderzoekskamer) ‘Mevrouw Moll!’ Patiënt komt binnen schuifelen. ‘Hallo, Jakob de Mol’ Zij: ‘Oh wat grappig, ik heet ook Moll. Ja met dubbel l, want dat zijn de Mollen van hoge afkomst. De Mollen met één l dat waren de arme arbeiders.’ Bedankt, oude en wijze mevrouw die zich totaal niet geneert over het feit dat ze mijn familie paupers noemt! Gelukkig heb ik als co geleerd om mijn professionaliteit te behouden, je hebt immers maar twee ogen.

delirante bejaarde. Lekker de hele tijd aan je piemel zitten. De vrouwelijke collega’s vragen ‘of ze ernaast komen liggen’ of om drie zoenen vragen wanneer de dokter de zaal verlaat. Schreeuwen, hallucineren, boos worden… ik kijk nu al uit naar de komende 6 weken op de psychiatrie! Maar wat hebben we nu geleerd van deze ‘rant’ (zo heet dat toch)? Afgezien van het feit dat de columnist niet de geriatrie in wil gaan, vrij weinig. Ik hoop dat we nu nog maar lang van onze gezondheid mogen genieten en later als oude besjes het goede voorbeeld zullen geven! Op naar de 100 jaar!

CO-LUMN

na een 100-urige werkweek zit het er dan eindelijk op. Of toch niet? De assistent van de avonddienst is inmiddels gearriveerd, maar zij heeft het te druk met huilen over het niet aangenomen worden voor de opleiding. ‘Misschien is het leuk als jij die nog even gaat zien?’ (zie tabel 1)

Door Jacob de Mol

PS. Al het bovenstaande is fictie gebaseerd op waargebeurde ervaringen van de columnist, die overigens veel van zijn oma houdt en respectvol met ouderen omgaat in het dagelijks leven.

Betekenis ‘Misschien is het leuk als...’ ...je deze patiënt nog even ‘Ik heb geen zin om deze patiënt gaat zien? te zien, ga jij maar.’ ...jij de ontslagbrief schrijft?

‘Schrijf jij de ontslagbrief maar, ik heb nooit een baan als secretaresse geambieerd.’

...jij je praatje over dit onderwerp doet?

‘Ik heb echt geen zin om een halve literatuurstudie over dit veel te ingewikkelde onderwerp te doen, doe jij dat maar.’

...jij dat infuus gaat prikken?

‘Probeer jij eerst maar een paar keer een infuus te prikken, ik kan het allang niet meer.’

...jij het buisje bloed meteen naar het lab brengt?

‘Breng jij dit buisje maar weg; ik heb geen zin om zo ver te lopen en ik durf het toch niet aan de verpleging te vragen want we liggen al een tijdje op verkeerde voet.’

...jij alvast maar naar huis gaat, je hebt al zo’n lange dag achter de rug

‘Misschien is het leuk als jij alvast maar naar huis gaat, je hebt al zo’n lange dag achter de rug.’

Tabel 1. Wat artsen zeggen, maar eigenlijk bedoelen

Ouderen zijn vaak gewoon minder geremd. Maar als er iets geen remmen heeft, dan is het wel een

Medische Faculteit der Leidse Studenten

IC-dage Waarde

lezer,

n en we ekend. Doo

r Serge B Hier zit leijenbu ik dan. Licht no commis rg stalgisch sieuitjes, . Acht m waaron dagelijk aanden der één sp lang, w in de C HePatho lezier met mijn ekelijks razy Pia , onze st commis vergade no’s (to siegenoo udenten maand ren. Vijf f idee Pa tj en werk bar, op e s w a n tricia!). neer ik , tien m de gang afgelope Bijna z a e n o te f in een n. Maar aan de genkwa bak, vie m in wat was of ande r dagen r drank het moo resultaa lokaal. i! Het bego Acht t en toen n natuu w as het w rlijk op d werden eer e voorav geprint ond van en schuivin de intro gen in d klaar gelegd, duc la e gebroke n de volg werkgroepruim atste powerpoin tiedagen. Laats tes geda ts afgem te papie ende oc van ons ren htend o aakt en het bed p. Na 6 u an. Lichtelijk o la uit en b toren. G atste ve ndersch ur slape egaf zic relukkig at, dus n ging d h naar stond d Foyer va redelijk e wekker HePatho e koffie n gebou , ro voor het klaar, d w 3 voor (met na opvange lde een ieder us met d het opva me van n van d ampend ngen va mensen os, bega e mene ko n die zich f iedere niet had de eerstejaars. N ppen koffie naa en zich informa r de d a n e aa de eerst n ingesc tie e registr hreven) studente praatjes. De dec r de collegezaa a e tie n a nleven e l voor d dus de e e gebru n het no an, prof. Dr. Ho erste cha komend ikelijke gendoor minaal e jaren opening n, verteld te vervu volbreng uit zijn sllen, de e e e n hoofd, o n d v a an je stu t voorzitte ver de p het LUM die de m een rijk gevuld r van de ijlers va C, dhr. V anier w M.F.L.S., n de M.F an Egm van het as om d R .L.S. en ond, ver LUMC. D e het hoofd amzi Khalil, v telde ov aarnaa de IFMS ertelde, e v r a st d n A aan b e k d w to e a b d m e o veiligin en de ve ’s and n od. g van rschillen o de comm t to do’s in de g Na de o angen issies, L.M peninge .D. Forest n volgen ruikelijk us en de het r e rondle o u la id snijzaal tieprogr ing (inc (Yes! ge a l. m b ma. Dez roodje k en flauw die dat e bevatt nakwor gevallen wa e dit jaa st!), een mensen besprekin ren vergeten ( r de geb m ooie dem ) , Halleluja de twee g van e onstrati de rond en dr. H , wat w drie bea e in de e registr aren he ouse afl deming atie voo t er vee evering smogeli wisselen l) en ee r zij jkheden door dr d midd n fanta . Willem tegelijke agprogr opening stische s (Onzin rtijd heb amma, van het dat op d ben). Al , je kan a lijk slap e voet w met al d g end van cademisch jaar erd gevo us een le een (er viel zijn stoe altijd a lg u d k en e door de l af). Ge fge lukkig w en paar stoelen traditio er!). Voo sloten met een n v o e r ele r d borrel m r ons, d der iem t de bor e introd and lett et uitste rel van can-eat u e h k rc e e ti m nd t acade ecommis misch ja lange en enu bij de Lux sie, werd e bitterballen a or op d ( r her en d e de dag e statio er hectisc of Sand afgeslote cht een aanrad n sw er te ete n h e g e m . dag. Eve et een a n krijgt, n een ko Even rustig on ll-yousla héél tspanne rt advie veel eten n na ee De dinsd s voor ie in (en kan n dereen: ag bego goeroeb als je Ja n, na he jaarcoö iefstuk is cco t verzam rdinato niet lekk ren elen, me ger, doc er). t de mee h soms se over de studie r inform het kom rieuze v lijn met atieve p end jaa erhalen de deca raatjes v r, gevolg an van de moet wo an d door bachelo rden tuss , sterk aan bod d r e wat lu de e k e n maste wam, is en hale n het ’s a chtirstuden n. dat er e vo ten. Wa en goed de opera Deze praatjes w nds zuipen (en t, in e verhoud tie van erden g dus ’s oc ing gezo Bonsing evolgd htends b Ondank cht d . r oor een Dit jaar s h ak zijn) klein ja was te z en je pu weinig m et vroege uur, n a ie tm r n lijks hoo ensen on aar verm hoe een gtepuntj de opera passelijk galblaa oedelijk e tie. en hebb : s d w ankzij e en velen en rustig erd verwijderd. genoten e avond, van de a De midd werden nderha ag werd lf uur d vervolgd naar ee urenn kunsth met een serie wo art tot b Geneesk rkshops. loedprik unde en Van ken va zoek voo r studen n een college ov en een rondleid een college over er medis ten Biom ing op d onderzo e SEH vo che gesc ek edische or stude hiedenis Wetensc nten happen. tot een m Na dit in adenon formati dereve 12

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

dan iet anders n k ij rl u enten, n natu slotte stud n dagen ko te e n id e e jv b li n a eb derdeel v ginnen (w teerde on edeelte be la g re e e jk g li ie e d st stu n fee t nnende e irectoraa het ontspa orden). w van het D st e rs fe g e e n g rk ri t e e w te o e a ec , med dus er m n er bij d docenten waren, ko . Het dinwaar ook ig d z l, g e e le w e rr n o g a b n a e n n e rd a n o a n c w a e tsp zman, ond de d Na een on van de av Emilio Gu ingen en st n id e re le k e p d ic O r tr o n e et het m vo an Pa Onderwijs HePatho m oor oede bode ke show v g in u n d le e e r ig e d ie d z in n beë was v bijzo door de Ea r moeilijk vond werd door een e a e d z e lg d a o a m rv e e rn uit te zien waa het th er werd v er gepast anks dat medians, o d m c n o p O n . -u a st d a e n d fe e twee sta troductie hun best g epische In n toch erg se n e m jaarlijkse l e e , hebben v derom aakte. een outfit nd, die we e avond m a k b u .le .S .L rg e .F n n op de en M wat het ee zat, ginge y, onze eig a in D r e a k k le p le p bezoekers er er An A aal de sfe end door Toen alle p m r. o e n e e s, g lo e v n rd e e e d o tbeten wa es van den. T Het feest w er flink on estje bouw ht de voetj s, c fe a m a o g w n ti rc e d h a d c de b eruim at in een pra missie en on en opg e DJ tot la o m d o h c sc n e a r ti v e c e s u e od deuntj min of m n, de intr , HePatho ige besture z e w n weg waren a a k de beide en we rolden oo ons hoofd in . g in d ru e te b n erde kwam het missie hu de rust ke ar dagen , a n p e p n e lo e e a en tweede ar n n afg gen ware or naar e ervoor. Ma a o g d d e je a n ti d e c e u n d d e m zou je k van ppakk De intro en (waaro rk weer o g rd nog bra e e a w W in . jv n ra e e n ri k a it h k u de insc omt era waren n vertro t k e e t e e m d r le in p u e e m k z rd o e e wee huif en g de groep c laats en w besef: het a veel gesc ropping p s eindelijk nN d a a w e t. r d n e )” ? e u d v e p e n d te g o hoog omst v van on weekein k g n ’n n a o a z li e r a d o n k o n v uzie op Kort en wa afmelden Drenthe. n en de m den. Na e e in p re o e ie g g n in in lo g s K p r (1 uitt bo naar de aan: de ta lden mensen elkaa karren he n if e u r p h e t e ro g m e reg nd een uu eerste de groep r en daar geld”.) Ro amen de ie re w h e k g n r e u rd u e st w n derhalf ker geda e niet, ik r werd lek olgen. – “Ik regeld ie voor rs a ja te volume. E rs altocht d nge dag v e e iv la , rv e n e m su e a n g D e o g– barbeijt e ou n zonderin ën. Na de want er z a het ontb o N n jd . a ti it k d u e t b e r e h t e we en otionele of 3 was h vlotvaren ur het bed ker het em u e t e Z 9 . h d m ij le o b il s h werd gec ng bij ’s Ochtend at vochtig zongen en mes nog la 12 e w a g d n r e e se k n ig k e z e le r , enkele m vele aanw kampvuu stisch feest er bij het ick zal de een fanta tr ar (Niet t a e a P d m n n n a e v te cue werd r o d ie sl n h e a h fg n e a e n d g kopan e da at zoe de brakke nummer v en!) en w n werd het d n te jk n h e li c k e o d n m e in ite dag renz dan de blijven. U volgende (Leer je g rder viel e a rs D a a . w !) ja z n te e n e rs e ee tastisch de e zen h kotsende as een fan er je gren veld, wat w v rt o t o e p H sp a . t st n e r, h te p p zo onzeke Leiden sta roberen o ijk bus naar og even p e n d t e ! k h in o n behoorl s n o e ie p jk jullie we sam hebben ee li a e in n p rn e t o a h m n , a o e n w k g Je da note ander, van deze aanrader. hebben ge n n ij n a te e W v e o . t n e n e ie d ij g n z e in weeke n en g hebben missies a ij v m o w ik C , . rs ru n b a e e g nn teja . Maak er r leren ke Lieve eers el veel van jullie bete e h n r a eel veel e v l rt e ta aan g graag h ht en le e c w re e te z e n d e p e via .S. te paleuke gro n de M.F.L ) opvolgers a e n. v d s re n n e e ja si k e e is b d m n com missie aa g niet de kome en je com e mooiste onze (no d lf e n z ik a je s v n p e o n é w ijn Verder , je hebt é zal trots z niet ervan issie te werk en je r a a b k succes. Ge ijn comm n m a d m r o e p n e is su nem al ging kken. Het legenheid aar meest e m t. g e ri r, e d e d ig n e st n v a t la blij dat og e het eind v was het wa er genoten en ben eze plek n s d m p o so s, ik e il tj w enoo r zek issiefeestje Tenslotte ommissieg een comm elopen jaa c g fg e o v a n ie b L e rt . h o n enk bedanke n dakje. Ik n we binn en lei(d)e nen. Late n e k r! n a re ja het van e le pen beter) heb het afgelo ClassICs” ik jullie ( ank voor d jk li e “Ditch the rt 2 a 1 H 0 . 2 n e e si n mis plan ductiecom itter Intro rz o o V | enburg Serge Bleij

Medische Faculteit der Leidse Studenten

M.F.L.S. Wissel-A.L.V. WISSEL-A.L.V.

donderdag 6 september 2012

Door Merlin Weeda

De IC-dagen waren net achter de rug, en nu was het tijd voor wat serieuzere zaken: de wissel van het M.F.L.S.-bestuur. Om half 8 stonden er koekjes en warme drankjes voor de leden klaar. Om 8 uur kroop het 99e voor de laatste keer achter de tafel die al doorweekt was tijdens de mededelingen, omdat Raphaël niet zo goed kon omgaan met de (kapotte) waterkan. De notulen van de instemmings-A.L.V. werden doorgenomen en onder voorbehoud van een wijziging goedgekeurd. Na een onderwijsupdate werd de agenda doorgenomen. Het 99e was kennelijk niet erg aanwezig bij het opstellen van de agenda, gezien er “instemmings-A.L.V. dd 5 juli 2012” op stond. We hebben dit maar beschouwd als een “spelfout”. Het financieel beleid van de band werd besproken. Er kwam een nieuwe constructie voor de verdeling van het geld tevoorschijn, waar de A.L.V. zeer over te spreken was. Hierna werd het eindverslag van HePatho gepresenteerd, gevolgd door het eindverslag van de M.F.L.S.. Hierbij werden de beleidspunten van het 99e doorgenomen en in hoeverre deze punten wel of niet bereikt waren. Tijdens het doornemen van dit verslag werd goed duidelijk hoe hard het 99e gewerkt heeft en wat zij afgelopen jaar (vaak achter de schermen) allemaal uitgevoerd heeft. We gingen verder met de financiële eindverslagen van de M.F.L.S. en HePatho. Raphaël was in staat geweest om de financiën volledig recht te trekken en gaf duidelijke uitleg bij de vragen die er van de A.L.V. kwamen. Ook waren er complimenten voor Vincent, die bij de vorige A.L.V. nogal onder vuur kwam te staan bij het gebrek aan sponsoren. Uit de financiën bleek dat hij dit volledig had ingehaald door zelfs nog meer binnen te halen dan voorgaande jaren! Ook de financiën van HePatho waren volledig op orde gebracht en werden duidelijk toegelicht door Niels. De A.L.V. was tevreden en een applaus was dan ook zeker terecht. Na deze heftige kost werden het Barmanagement en de Kascie gedéchargeerd, waarna het tijd was voor de exaugurele rede van Nelleke. Tranen kwamen als eerste bij Suzanne, maar ook de rest volgde snel. Nelleke kreeg het zelf aan het eind ook moeilijk. Het was een mooie rede waarin ze de hoogtepunten en dieptepunten van het jaar wist te noemen, en vervolgens nog bij iedereen iets persoonlijks vertelde. Het was hartverwarmend om te zien hoe hecht de groep geworden is. Na een luid applaus voor Nelleke kwam Jacco nog aan het woord om Nelleke toe te spreken. Ook dit leidde tot hevige huilbuien. Toen was het moment daar: de wisseling van het 99e bestuur naar het 100e bestuur der M.F.L.S. en natuurlijk de act van het nieuwe bestuur! Hilarisch was het om te zien hoe Ramzi een perfecte Nelleke neerzette, hoe Lisa met het petje op Jacco leek, hoe verschrikkelijk Niels eruit zag met haar van Raphaël, hoe Maartje perfect kon nadoen hoe Lisette altijd en overal haar tanden poetste, hoe Patrick Suzanne neerzette als drankorgel, hoe Kevin liet zien hoe Hans altijd met de band bezig is, hoe Serge kon uitbeelden hoe vermoeid en sociaal-bezet Niels is, en hoe de nonchalante houding (en vooral de baard!) van Vincent ook erg goed stonden bij Sabine. Na het lachen volgde de inaugurele rede van Ramzi die hij knap genoeg helemaal uit zijn hoofd deed. Hij haalde de geschiedenis van de M.F.L.S. aan en het maatschappelijk belang dat de vereniging heeft. Na deze motivatie vervolgde de A.L.V. onder leiding van het 100e. Het Barmanagement en de KasCo werden geïnstalleerd en tot slot volgden de 99 w.v.t.t.k.’tjes van het 99e, waar de A.L.V. weinig van begreep, maar de twee besturen de grootste lol mee hadden. Na een hoop bedankjes en succeswensen in de rondvraag was het tijd voor bier en werd er heftig gedanst en gesjanst (denk aan vrouwen dansend op de tafel, mannen zonder shirt, en knetterblauwe bestuursleden). Gelukkig hebben we de foto’s nog…

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

u h e j t Ee

! d n o z id ge

Vis

Door Li Shan van Poelgeest

Elders in deze Predoctor heb je enkele verklaringen voor het ontstaan van veroudering kunnen lezen, zoals de vorming van vrije radicalen of het verkorten van telomeren. Het meest zichtbare resultaat van dit proces is huidveroudering. Gelukkig is hier iets aan te doen! Van bepaalde voedingsmiddelen wordt beweerd dat hun bestanddelen helpen je huid jong en gezond te houden. Of dit echt werkt is nog maar de vraag, maar het is het proberen waard… Pompoenzaden

Een belangrijk bestanddeel van pompoenzaadjes is zink. Deze stof helpt om een beschadigde huid te herstellen. Bovendien bevatten de zaden proteïne, magnesium, ijzer en vetzuren. Een handjevol per dag doet wonderen!

Asperges

Een wekelijkse portie asperges helpt tegen een droge huid, kloofjes en ontstekingen. De vitamine B in asperges helpt ook nog eens om de huid goed gehydrateerd te houden. Maar hoe gezond ook, begin niet meteen grote hoeveelheden asperges te eten: je urine gaat ervan stinken…

Kiwi

De kiwi staat bekend als het zogenaamde ‘superfruit’. Hij bevat meer vitamine C dan de meeste andere fruitsoorten: één kiwi is goed voor 166% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid! Ook helpt de kiwi tegen donkere kringen onder de ogen, en gaan ze rimpels tegen. Dankzij het stofje fenol vermindert de kiwi ook huidirritaties. Een terechte superheld onder het fruit.

Pure chocola

Voor chocoladeliefhebbers goed nieuws: pure chocola is gezond! Het bevat het zeer krachtige antioxidant flavonoïde, wat zorgt voor een gladde huid, bescherming tegen vrije radicalen en de zon, en bovendien een gunstige werking heeft op het hart-en-vaatstelsel.

WEETJES

Zalm, makreel, tonijn en andere vette vissoorten zijn ook goed voor je huid. Ze bevatten veel omega-3-vetzuren, essentiële vetten die ons lichaam niet zelf kan aanmaken. Ze zijn dus niet alleen gezond; ze zijn onmisbaar! Daarnaast helpt de vis je poriën goed schoon te houden (hoe dat kan, begrijp ik zelf ook niet).

Aardbeien

Het ellaginezuur in aardbeien is een antioxidant die je huid beschermt tegen schadelijke UV-stralen, de voornaamste veroorzaker van huidveroudering. Bovendien worden je tanden witter als je 2 à 3 keer per week met een gepureerde aardbei je tanden poetst. Echt waar!

Heb jij al een opleidingsplaats? Je kunt je specialiseren... dichterbij dan je denkt! Meld je aan voor de Open dag Duitsland op 9 november 2012

Neem contact op

Medische Faculteit der Leidse Studenten

+31 888 - 22 55 88 of info@bkv-groep.nl

15 Kijk voor alle vacatures van BKV op: www.vacaturesvoorartsen.nl

[16]

Predoctor Oktober 2012 2012 |jaargang Jaargang 25 Predoctor oktober 25jaargang 25

Medische MedischeFaculteit Faculteitder derLeidse LeidseStudenten Studenten

[17]

M.F.L.S. is 100 jaar

LUSTRUM

Lieve Lustrumganger, Zoals jullie hebben gemerkt aan de filmpjes in de collegezalen, de posters, de flyers, de kekke gouden zonnebrillen en onze glimmende vestje, komt het 20ste Lustrum van de M.F.L.S. er nu echt aan! Daarom wil ik jullie, als voorzitter van de 20ste Lustrumcommissie, hierbij een korte update geven van alle mooie dingen die staan te gebeuren gedurende deze maand. 100% Soepel – 1 november Allereerst de officiële opening: Op 1 november 2012 is het honderd jaar geleden dat onze mooie vereniging is opgericht. Bij een verjaardag mag taart natuurlijk niet ontbreken en dit is niet zomaar een taart: het is een speciaal voor het Lustrum ontworpen taart voor vijfhonderd man. Voor de liefhebber, waarschijnlijk iedereen, schenken we er ook nog een glaasje prosecco bij. De lustrummaand zal worden geopend door verschillende gastsprekers, namelijk: Prof. Dr. Hogendoorn (decaan van het LUMC), Prof. Dr. Buitendijk (Vice-Rector Magnificus van de Universiteit Leiden) en Drs. Lenferink (burgemeester van Leiden). Ook worden videoboodschappen van enkele BN’ers en onze zusjes getoond waarop zij hun felicitaties aan de vereniging overbrengen. Bij deze gelegenheid zal ook de presentatie van de lustrumalmanak, die als thema ‘Vereeuwigd’ heeft, plaatsvinden. Dit is een zeer speciale en extra dikke lustrumalmanak waar al ruim een jaar hard aan gewerkt is door de Almanakcommissie. Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: Het complete verhaal van 100 jaar M.F.L.S.. Dus wees erbij en bemachtig als eerste zo’n fantastisch mooie lustrumalmanak! 100% Tijdloos – 2 november Vervolgens zal de dag erna, op vrijdagmiddag 2 november, de officiële verjaardag worden gevierd, de Dies Natalis. Omdat het natuurlijk een bijzondere Dies is, zal deze extra groots worden gevierd. De invulling van de dag: Marijke Helwegen (wie kent haar niet?), de bekende mental coach Emile Ratelband, de natuurkundige Vincent Icke (bekend van programma’s als ‘De wereld draait door’) en Prof. Dr. Rudi Westendorp. Als afsluiter van het symposium zal er een bierproeverij plaatsvinden in HePatho. Naast een gratis lunch is er ook de mogelijkheid een hapje mee te eten ’s avonds waarna de preparty voor het openingsfeest gehouden zal worden. 100% Uit je plaat – 2 november Na een fantastische dag vol activiteiten kunnen we pas echt zeggen dat het Lustrum is ingeluid als het feest is begonnen. Daarom zal op vrijdagavond 2 november de Stadsgehoorzaal van Leiden zijn omgetoverd tot een ware feestlocatie: een grootser, spectaculairder en vetter feest kun je je niet indenken. Ga vanaf 22.00 uur tot in de vroege uurtjes 100% uit je plaat met Galaxy Child (onder andere Lowlands, Dance Valley en North Sea Jazz), Kraak & Smaak (Leids DJ-trio), An Apple a Day (de M.F.L.S.-band) en de bekende DJ’s van de M.F.L.S.. Niet alleen (bio)medische studenten zijn welkom, ook introducés met een maximum van vier per M.F.L.S.-er. 100% Allround – 5 november Test je kennis tijdens de student-docent-Pubquiz op maandag 5 november onder genot van een drankje. Laat zien dat jij het meest allround bent als het gaat over (bio)medische onderwerpen, muziek, geschiedenis en algemene kennis. De docenten zullen door ons worden toebedeeld aan de verschillende teams. Verover jij die felbegeerde beker? Geef je dan nu op in je eentje, met studiegenootjes of met een compleet team. 100% Nostalgie – 10 november Op zaterdag 10 november zijn alle oud-besturen van de M.F.L.S. uitgenodigd om hun nostalgie de vrije loop te laten en hun herinneringen aan de mooiste periode van hun studentenleven op te halen. Het programma zal onder ander bestaan uit een lunch, een foto-expositie met 100 jaar archiefmateriaal van de M.F.L.S, een interactief symposium onder leiding van David van Bodegom (arts, historicus en schrijver, werkzaam bij de Leyden Academy on Vitality and Ageing) en natuurlijk een afsluitende borrel in HePatho. 100% Talent – 12 en 13 november Op 12 november gaat de eerste M.F.L.S.-musical ooit in première; ‘Ja huisbaas, Nee huisfeest’. Deze musical is een speciaal voor het lustrum geschreven bewerking van het stuk ‘Ja zuster, Nee zuster’, door Ferenc Alexander Zavaros. Het verhaal speelt zich af in een studentenhuis wat vroeger een rusthuis was en inmiddels 100 jaar oud is. Nu, met het oog op het 100-jarig bestaan, wordt er een feest georganiseerd door de studenten. Door de organisatie komen de studenten steeds meer te weten over de geschiedenis van hun huis en over de vroegere bewoners, wat zorgt voor grappige situaties en mooie momenten. De 23-koppige cast van de musical, onder leiding van Karina Bes, is al een lange tijd bezig met repeteren en heeft ontzettend veel zin om voor jullie een knallende voorstelling neer te zetten. De voorstellingen zullen worden opgevoerd in het geheel vernieuwde theater Ins Blau in Leiden. De musical zal alleen tijdens het lustrum worden opgevoerd, dus mis deze unieke voorstelling niet. 100% Bruut – 13 november Op dinsdag 13 november zijn we alweer halverwege de Lustrummaand. Voor degenen die nog steeds niet lustrummoe zijn, hebben we nog een superbrute activiteit in petto. In samenwerking met TimTom Events heeft de Lustrumcommissie een WipeOut-baan geregeld (met onderdelen als de Stormbaan en de ‘Multi Sky Wing’) die voor jullie klaar zal staan in de grote

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Lustrum 1912-2012

sporthal van het Universitair Sportcentrum. Omdat het november is en de temperatuur niet bijster hoog zal zijn, zul je op luchtkussens vallen in plaats van in het water. Bij deze droge variant van Wipe Out gaat het niet alleen om spierkracht, actie en uitdagende hindernissen maar vooral ook om teamwork en lef. Heb jij het in je? Geef je op, alleen of met een team van maximaal 10 personen en ga de uitdaging aan. Niet voor watjes!

LUSTRUM

100% Betrokken – 14 november Na de succesvolle actie voor het glazen huis vorig jaar voor Serious Request, kon ook voor het lustrum geen maatschappelijk gerelateerde activiteit achter blijven. In samenwerking met Stichting Present organiseert de M.F.L.S. dan ook ‘100% Betrokken’, een maatschappelijke activiteit waaraan 150 M.F.L.S.-ers kunnen deelnemen. Stichting Present heeft veel ervaring met het organiseren van maatschappelijke projecten. De projecten die zij organiseren zijn zowel sociale als praktische projecten. Sociale projecten zijn bedoeld om mensen die van zorg afhankelijk zijn en meestal in een instelling wonen, afleiding en gezelligheid te bieden om zo de dagelijkse sleur te doorbreken. Bij praktische projecten gaat het erom mensen die zelf geen geld, geen sociaal netwerk of een gebrekkige gezondheid hebben en die vanwege specifieke problematiek begeleid worden door een hulpverlener, een handje te kunnen helpen. De hulpverlener loopt in het begeleidingstraject aan tegen een obstakel dat hij/zij niet alleen uit de weg kan ruimen en vraagt dan aan ‘Stichting Present’ of die hulp kan bieden. En daar komen wij dan in beeld! Stichting Present heeft voor ons een paar prachtige projecten uitgezocht om aan deel te nemen. Dus zet je drukke agenda aan de kant, laat zien dat je voor de medemens iets kan betekenen en hou woensdag 14 november in je agenda vrij om mee te helpen! Inschrijven kan via de site www.lustrummfls.nl waarbij ook je voorkeur voor bepaalde soorten projecten aangegeven kan worden. 100% De weg kwijt – 16 november Op vrijdag 16 november hebben we voor jullie een rally georganiseerd, ‘100% de weg kwijt’. Het gaat bij deze rally niet puur en alleen om de route die je aanhoudt en de afstand die je aflegt, tegelijkertijd wordt je ook getest in de vorm van ‘Crazy 88’-opdrachten. Voor deze grappige en cryptische opdrachten kun je punten verdienen. Tijdens het crossen door Leiden en omgeving is jullie doel dus een combinatie van zowel zoveel mogelijk punten binnenhalen als zo min mogelijk kilometers maken. Na de rally zal er in HePatho een diner klaar staan waarna het winnende team bekend zal worden gemaakt. Wil jij met je team de hoofdprijs winnen? Schrijf je dan in met je cordial, jaarclub, commissie, sub, studiegenootjes, huisgenootjes of vrienden (minimaal 1 M.F.L.S.-lid per auto) en strijd om te titel! Nodig: een auto, drie andere teamgenootjes, een flinke dosis creativiteit, goed samenspel en een smartphone. 100% Extreem – 23 november Hoe overleef je in de wildernis? Wat te doen als je geen hechtdaad hebt wanneer een wond toch echt gehecht moet worden? Hoe spalk je een gebroken been met een rugzak vol troep? Wie help je als eerst wanneer vier gewonde soldaten op je pad komen? Op dit soort vragen zul je antwoord krijgen tijdens onze educatieve activiteit op 23 november. Dan zullen Mykel Hawke (bekend van het Discovery-programma’s ‘Man, Woman, Wild’ en ‘One man army’) en Kolonel-arts Dr. M.G. Luiting hun verhaal vertellen en zal Outdoor Medicine een workshop verzorgen. Mykel Hawke zal zijn visie en ideeën over ‘survival medicine’ delen. Daarnaast zal dr. Luiting aan de hand van zijn vele eigen ervaringen en beeldmateriaal vertellen over uitzendingen naar oorlogsgebieden. Hierna zal er de mogelijkheid zijn om of een borrel te gaan drinken in HePatho, of een workshop te volgen georganiseerd door Outdoor Medicine. Geef je op en droom één middag weg uit de reguliere geneeskunde. Mykel Hawke is een U.S. Army Special Forces “Green Beret”-veteraan, met meer dan twintig jaar gecombineerde militaireen survivalervaring. Hij is bedenker en ster van de hitprogramma’s op Discovery Channel: ‘Man, Woman, Wild’ en ‘One Man Army’. Hawke is daarnaast de auteur van onder andere twee alom geprezen survivalhandleidingen, waaronder ‘Hawke’s Special Forces Survival Handbook’. MFLaShback the golden age – 24 november Op zaterdag 24 november zal de M.F.L.S. met het LUMC het Lustrum groots afsluiten met het Lustrumgala in Sociëteit de Witte in Den Haag. De Nieuwe of Littéraire Sociëteit De Witte te Den Haag zal haar deuren voor maar liefst 850 gasten, zowel studenten als medewerkers van het LUMC, openen. Het zal moeilijk worden de voetjes aan de vloer te houden met de verscheidene muzikanten die in de twee monumentale danszalen zullen optreden. Ter vermaak biedt het casino uitkomst of kan de avond worden vastgelegd bij de fotograaf. Het belooft een legendarische en onvergetelijke avond te worden! Het belooft dus een druk, afwisselend en fantastisch mooi lustrum te worden waar we als lustrumcommissie al ruim anderhalf jaar met veel plezier mee bezig zijn. Ik hoop dat jullie een beetje zin hebben gekregen in de aankomende maand, wij zijn er in ieder geval klaar voor! We hopen zoveel mogelijk (bio)medische studenten te verwelkomen op elke activiteit om het 20ste lustrum tot een zo groot mogelijk succes te maken! Tot de 1e allemaal!

Lustrumgroetjes,

Charlotte Verbeek 20ste Lustrumcommissie der M.F.L.S.

Medische Faculteit der Leidse Studenten

COLUMN

Veroudering is verschrikkelijk: een vooroordeel Door Dilek Yilmaz

De mensheid vreest veroudering, want veroudering is gevoelsmatig synoniem voor de naderende dood. Logisch dat we daarom vurig het eeuwige leven nastreven en investeren in technieken die het leven zo veel mogelijk verlengen. Leven is ook erg leuk, vooral als je jong en vitaal bent. Ik denk niet dat er veel mensen zijn die zich daarom verheugen op ouderdom. De wereld zit ook vol vernieuwingen. In no-time zijn we van de koelkast-sized telefoons overgestapt op de iPhone 5, om maar een voorbeeld te noemen. Nieuw zijn is hélemaal in. Het jonge leven is hip. Maar we zouden niet uit het oog moeten verliezen dat wat het leven zo mooi maakt, eigenlijk hartstikke oud is. Veel van de waardevolle dingen in het leven worden alleen maar beter naarmate de jaren verstrijken. Een simpel voorbeeld is wijn, maar minder vanzelfsprekende voorbeelden bestaan ook. Denk maar eens aan monumenten en gebouwen. Hoe langer deze blijven bestaan, hoe waardevoller zij worden. Niet alleen qua fiscale waarde, maar ook de toegevoegde waarde aan de maatschappij en het cultureel erfgoed. Zulk erfgoed dient onderhouden te worden, wil je dat het blijft voortbestaan. Mensen zullen niet oud worden als zij niet de juiste medische onderhoud krijgen. Voor het cultureel erfgoed geldt hetzelfde: als het niet onderhouden en verzorgd wordt, zal het snel in het ongewisse geraken. Het voornoemde, tastbare erfgoed in de vorm van monumenten en gebouwen, kan nog wel een tijdje standhouden. Maar de gedachte erachter zal, net als niet-tastbaar erfgoed zoals cultuur, snel vergaan indien er geen moeite wordt gedaan om het in stand te houden. Hoe vanzelfsprekend het vandaag de dag ook klinkt, ooit heeft iemand de beslissing moeten nemen dat om het niet-tastbare te conserveren, het tastbaar gemaakt moest worden: schrijven. Want kennis, de kennis die wij bezitten, is oud. Hoe nieuw het topje van deze ijsberg ook mag zijn, het grootste gros is oud. De mensheid heeft ooit erg veel moeite gedaan om kennis in manu-

scripten vast te leggen. Al in de oudheid werden grote archieven en bibliotheken samengesteld, in een poging alle kennis van de wereld te verzamelen en te preserveren. Veel is helaas alsnog verloren gegaan. Maar veel is dankzij alle moeite ook blijven bestaan. Anders zouden wij telkens het wiel opnieuw moeten uitvinden. Dat we tegenwoordig een iPhone 5 hebben, is te danken aan het feit dat oude kennis voortbestaat. Want hoe hip en modern alles ook is, het fundament is oud. Zoals Newton ooit zou hebben gezegd: “Ik heb ver kunnen zien, omdat ik op de schouders van reuzen stond”. Zeer oude reuzen zal hij bedoeld hebben. Hoe dan ook, ons leven borduurt voort op wat ons voor is geweest. Samen met iedereen schrijven ook wij geschiedenis. Al het hippe en nieuwe is daarom ook erg leuk, en voorlopig splinternieuw, maar eigenlijk is het een stukje ‘oud’ dat gemaakt wordt. Want alleen dat wat goed genoeg is en het waard is om te blijven voortbestaan, zal oud worden. Oud worden is zo gezegd eigenlijk wel een privilege. Eigenlijk kan ik wel stellen dat jong zijn niet hip is. Oud worden, oud mogen worden, dat is pas hip. Ter illustratie is een mooie greep uit de oudheid de verwoording van de Romeinse Plinius Minor (Gaius Plinius Caecilius Secundus) (61 na Chr. – ca. 112 na Chr.). Plinius Minor verwoordt hier de privilege van het schrijven van geschiedenis, letterlijk en figuurlijk, in een brief aan Tacitus: “Equidem beatos puto, quibus deorum munere datum est aut facere scribenda aut scribere legenda, beatissimos vero, quibus utrumque.” Vertaling: “Ik acht hen gelukkig, zij die door de goden geprezen zijn met de mogelijkheid of dingen te doen die waardig zijn om op te schrijven, of dingen op te schrijven, die lezenswaardig zijn; de meest gelukkigen echter, zijn zij die beiden beheersen.” [Epistula LXV Plinius Tacito Suo S.] En hoe hip en waardig moet je dan wel niet zijn als je 100 jaar wordt…? Daarom wil ik, tot slot, de M.F.L.S. feliciteren met deze topprestatie: proficiat!

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Forestus Leids Medisch Dispuut

Programma:

Mededeling Waarde M.F.L.S.-leden, Allereerst wil ik graag ons nieuwe jaar, het jaar 2012, feliciteren. Een flitsende en vooral ook gezellige F.I.Cie-periode, met een geslaagd Schuimfeest, een druk bezochte Kroegentocht en natuurlijk de onvergetelijke Poolparty, hebben ervoor gezorgd dat we ook dit jaar weer een hoop gezellige Forestianen rijker zijn. Onze nieuwe Forestianen hebben het onvergetelijke Weekend gelopen en zijn aansluitend hieraan ge誰naugureerd. De komende periode staat in het teken van de IntegraCie, waar ons nieuwe Jaar middels een aantal mooie activiteiten zal kunnen integreren met de ouderejaars Forestianen. De IntegraCie is hard bezig geweest een spetterend programma samen te stellen, waardoor deze periode niet ongemerkt voorbij zal gaan. Aansluitend op de activiteiten van de IntegraCie zal de Gilde-periode gaan beginnen, hier kunnen onze nieuwe Eerstejaars kennis maken met de Gildes die Forestus rijk is. De Gildes zullen hiervoor een aantal leuke activiteiten neer zetten.

30 oktober IntegraCieactiviteit 1

6 november IntegraCieactiviteit 2

13 november IntegraCieactiviteit 3

20 november IntegraCieactiviteit 4

22 november Intergildeborrel 26 november t/m 28 januari Gildeperiode

Dit alles gezegd hebbende wens ik u verder nog heel veel leesplezier toe, Met een fier Welterusten, Namens het 32e Bestuur des L.M.D. Forestus, J. Tas, h.t. Assessor externus.

forestusbestuur@mfls.nl Medische Faculteit der Leidse Studenten

| http://www.forestus.nl | 071-526 45 27 De Bestuurskamer is geopend op werkdagen tussen 12.30 en 15.30 uur.

IFMSA-Leiden

International Federation of Medical Studentsâ&#x20AC;&#x2122; Associations Leiden

k e e w d AIDS

l e r e W

! r e b m dece

t! 7 s e e m F 3 t/ mber: e

6 dec

Het lijkt nog ver weg, maar de organisatie van de WERELD AIDS WEEK (WAD) is alweer in volle gang. Het belooft weer een fantastische week te worden (3-7 december) waarin we alles op alles zetten om weer zo veel mogelijk geld in te zamelen voor Stop AIDS Now!. Stop AIDS Now! is een non-profit organisatie die zich inzet om wereldwijd het verspreiden van aids te helpen voorkomen door middel van zorg, behandeling, preventie en voorlichting. Alle Geneeskunde studenten uit, niet alleen Leiden, maar uit heel Nederland zullen ook dit jaar feestend en etend een steentje bijdragen. Zo zullen de peniskoekjes, artbags en de condoompot zeker weer aanwezig zijn en is er donderdag 6 december zoals vanouds een feest in de HePatho met de seksspeeltjesloterij en nog veel meer verleidelijke verrassingen. Houd de posters goed in de gaten voor de exacte tijden en locaties!

Movies &Medicine

21 november

Er komt weer een nieuwe "Movies and Medicine" aan! Op een M&M wordt een film met een medisch gerelateerd thema vertoond. Na afloop wordt de film besproken en bediscussieerd met een specialist op dat vakgebied. De film die woensdag 21 november om 19.00u zal wordenvertoond is 'Mar Adentro' (The Sea Inside). Dit biografische drama gaat over RamĂłn Sampedro, die 26 jaar geleden na een ongeluk vanaf zijn nek verlamd is geraakt en nu euthanasie wenst. Aangezien dit in het conservatieve Spanje een absolute no-go is, probeert hij met juridische steun en aandacht van de media toch het zelfbeschikkingsrecht te verkrijgen. Zijn familie, die hem al jaren liefdevol verzorgt, staat ook niet achter deze plannen. Wil jij weten hoe dit verhaal afloopt? Zorg dan dat je erbij bent! Kaartjes zijn vanaf november te koop tijdens DC-tijden in Hepatho of te reserveren via moviesandmedicine.leiden@ifmsa.nl.

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Think Globally Act Locally

EMSA-GA

Zwangerschapsproject Bij het zwangerschapsproject van IFMSA-Leiden wordt je als student gekoppeld aan een zwangere vrouw. Met deze zwangere vrouw ga je samen naar de afspraken op de polikliniek verloskunde. Hieronder kun je het verslag lezen van een van de deelnemers van de pilot, Eveline. “Mijn eerste ontmoeting met de zwangere vrouw begon met een kopje thee in het LUMC Restaurant. Dit werd een traditie, voor of na de afspraak haalden we thee. We bespraken hoe het de afgelopen tijd was gegaan; of ze veel last had van zwangerschapskwaaltjes, of ze nog werkte, of het moeilijk was te stoppen met roken. Ze vertelde veel over haar privé leven en de dingen die haar bezig hielden. Het leukste was om na de afspraak te bespreken hoe ze de arts, coassistent of verloskundige vond die haar onderzocht tijdens de afspraak, daaruit werd voor mij heel erg duidelijk wat voor een patiënt belangrijk is in de arts-patiënt relatie. De zwangerschap verliep probleemloos en op en gegeven moment heb ik gevraagd wat ze ervan vond als ik bij de bevalling was. Dat was geen probleem voor haar, maar helaas kon ik er uiteindelijk niet bij zijn. Bij andere studenten van de pilot kwam dat echter wel uit: een hele bijzondere ervaring! Sommige studenten hebben nog goed contact met de vrouw die ze ongeveer negen maanden hebben gevolgd. Heel Zwangerschapsproject is een prachtige kans om te zien wat een zwangere vrouw allemaal te wachten staat. Heel erg leuk om eens mee te maken en een heel leerzame ervaring!”

Contact

Heb je vragen, opmerkingen of leuke tips? Neem contact op met IFMSA-Leiden door een e-mail te sturen naar leiden@ifmsa.nl

Medische Faculteit der je Leidse Studenten Meld aan op onze blackboardmodule om op de hoogte te blijven van alle projecten!

Door Maaike de Koff

ARTIKEL

Het verouderingsproces es

Ouder worden is een natuurlijk proces, dat in principe bij iedereen hetzelfde gaat. De conditie gaat wat achteruit, evenals het geheugen, er verschijnen grijze haren en rimpels… Het gebeurt bij de meesten. Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen, waarbij het proces anders verloopt; denk aan ouderdomsziekten, die regelmatig voorkomen. Alzheimer, kanker of vaatziekten bijvoorbeeld beïnvloeden het verouderingsproces negatief. Een andere uitzondering vormen mensen die ‘makkelijk’ de honderd jaar halen. Zoals Hendrikje van Andel-Schipper die zes jaar geleden met haar 115 jaar overleed als oudste mens ter wereld. Na onderzoek bleek dat zij zeldzame veranderingen had in haar DNA, waardoor ze beschermd was tegen bepaalde ouderdomsziekten. Wat zijn er nu voor factoren die de veroudering beïnvloeden, en kan je hier wat aan doen? Zoals in de inleiding gezegd worden we allemaal ouder en hierbij horen ook gebreken en kwalen. Er zijn heel veel theorieën over de oorzaak van veroudering, zoals o.a. de ‘telomeren theorie’, inflammatie (ontsteking), de ‘vrije-radicalen-theorie’, mutaties in het DNA en vervuiling van de lichaamscellen. Maar uiteindelijk zal de oorzaak een samenspel van verschillende factoren zijn. Hier zal worden ingegaan op de ‘telomeren theorie’. Allereerst, wat zijn telomeren? Telomeren zijn stukjes DNA aan de uiteinden van een chromosoom. Ze zijn het best te vergelijken met een malie, het stukje plastic aan het einde van een schoenveter. Telomeren beschermen het DNA, net als de malie de veter beschermt. Ook zorgen ze ervoor dat het chromosoom door de cel als lichaamseigen chromosoom herkend wordt, en niet afgebroken hoeft te worden. Bij iedere celdeling worden de telomeren ietsje korter, ze ‘slijten bij gebruik’. Als de telomeren te kort worden, zal het DNA schade oplopen; net zoals je veter gaat rafelen als de malie eraf gesleten is. Bij teveel DNA-schade kan de cel zich niet meer delen en gaat dan dood. Menselijke cellen delen zo’n 50 tot 60 keer voordat ze ‘overlijden’. Als de telomeren dus op gelijke lengte zouden blijven, zou het DNA minder schade ondervinden en zouden we eeuwig kunnen leven. Bij andere organismen is dit al het geval. Bacteriën hebben circulaire DNA-strengen als chromosomen, bij deling gaat er dus geen DNA verloren. En eukaryoten, levensvormen waarvan de cellen een kern bezitten, hebben het enzym ‘telomerase’ tot hun beschikking. Kort gezegd zorgt telomerase ervoor dat de bij elke celdeling verloren stukjes DNA weer worden vervangen door een nieuw stukje DNA, zodat de telomeren dan niet korter worden. Mensen hebben dit enzym alleen in geslachtscellen, en dat is maar goed ook. Als we dit niet zouden hebben, zo ons nageslacht met steeds kortere telomeren geboren worden en zouden we snel uitsterven. Ook kankercellen en stamcellen hebben telomerase, waardoor ze oneindig kunnen delen.

De steeds kortere telomeerlengte zorgt er niet alleen voor dat cellen op een gegeven moment dood gaan, maar hebben ook te maken met ziekten. Dit is onderzocht in vele studies en inmiddels ook bewezen. De kans op overlijden aan een hartziekte is 3x zo groot bij korte telomeren en de kans op overlijden door een infectieziekte is 7x zo groot. Uit onderzoek is gebleken dat kortere telomeren in leukocyten (= witte bloedcellen) worden veroorzaakt door celdelingen en ontstekingsprocessen. Ontsteking op zich gaat ook gepaard met veroudering. Bij veroudering en verouderingsziekten zijn de pro-inflammatoire cytokinen verhoogd. Veroudering gaat dus samen met laaggradige ontsteking. Veel ziektes worden ook gekenmerkt door inflammatoire activiteit, zoals kanker, diabetes, depressies, artritis, vaatziekten en Alzheimer. Als veroudering dus komt door het korter worden van telomeren, kunnen we dan veroudering tegengaan door telomeren op lengte te houden? Er bestaan helaas nog geen pillen, drankjes of spuitjes die telomeren lang houden, maar je kunt hun lengte toch wel een beetje beïnvloeden. Volgens een recent onderzoek houd je telomeren op lengte door lichaamsbeweging, sporten houdt de telomeren langer, maar extreme duursport maakt ze juist korter. Ook roken, overgewicht, ontstekingen en oxidatie, stress en een laag vitamine D gehalte verkorten de telomeren. Polyfenolen en xanthonen zijn zeer goede anti-oxidanten en ontstekingsremmers; deze zitten in bijvoorbeeld thee. Veel thee drinken conserveert dus je telomeren. Het klinkt allemaal cliché, maar: veel bewegen, gezond eten, niet roken en voldoende ontspannen zijn de ingrediënten voor een langer leven!

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

d i u h e D

Botox

Antiverouderingscrèmes

ARTIKEL

Er zijn tegenwoordig ontelbaar veel antirimpelcrèmes beschikbaar, met de meest veelbelovende resultaten; ‘Rimpels met wel 80% verminderd, in maar 2 weken!’. Dit effect is met vrijwel alle middelen onbereikbaar. Maar met de technologie van vandaag is de werking van bepaalde crèmes wel degelijk bewezen. Crèmes met een juiste concentratie en combinatie van stoffen kunnen tekenen van veroudering wel tegengaan. De werking hangt ook erg af van het huidtype en van genetische- en omgevingsfactoren. Je kent natuurlijk vast wel een aantal ‘beroemde’ ingrediënten van anti-verouderingscrèmes; hyaluronzuur, Q10, collageen en vitamines bijvoorbeeld. Waar berust de werking van deze stofjes op? En werken deze dus echt? Hyaluronzuur: Hyaluronzuur is een lichaamseigen stof, het zit in het bindweefsel en kan tot 30x zijn eigen gewicht aan water vasthouden. Het hyaluronzuurgehalte neemt af met de leeftijd, de huid wordt hierdoor droger en slapper. Het is dus een nuttig ingrediënt in cosmetica, want het helpt de huid om het vochtgehalte te reguleren. Co-enzym Q10: Q10 zit in iedere lichaamscel en helpt bij de energievorming in die cellen. Het is ook een krachtig antioxidant en radicaalvanger. Het is van belang voor de vitaliteit van weefsels en organen. Collageen: Collageen is een lichaamseigen stof die zorgt voor elasticiteit en versteviging van bindweefsel, en dus ook de huid. Een ideaal stofje om in een crème te stoppen, zou je denken. Maar helaas, na onderzoek is gebleken dat collageenmoleculen veel te groot zijn om de huid te doordringen. Het smeren van collageen heeft dus totaal geen zin; je wast het er later gewoon weer af. Vitamines: Crèmes met vitamine A hebben een aangetoond positief effect op de vermindering van rimpels. Het is geregistreerd als geneesmiddel en mag dus niet aan cosmetica worden toegevoegd. Het is ook een vrij agressief middel met veel bijwerkingen en is daarom alleen verkrijgbaar in de apotheek. Vitamine A stimuleert de deling van nieuwe cellen en vernieuwt zo het stratum corneum (= bovenste huidlaag) beter. Ook zorgt het dat oude cellen sneller verdwijnen.

Botulinetoxi eiwit van de ne, beter bekend als bo Doordat botobacterie Clostridium Botox, is een op spier bele x de prikkeloverdracht tulinum. spannen. Bo mmert zullen spieren zi van zenuw gebruikt wo tox kan voor tal van aan ch onten overmati rden, zoals spasmen, oo doeningen toepassing isg zweten. Naast deze m rsuizen in de cosme het ook een veelgebruedische behandelingtische wereld. Bij een anikt product botox in de o wordt er een kleine ho tirimpelgespoten, w nderhuidse aangezichtseveelheid meer (volledaardoor deze spiertjes zi spiertjes glad blijft. N ig) kunnen aanspannen ch nu niet ling herhaalda 3-6 maanden moet de en de huid zich herstell worden, omdat de zen behandeen u verslaving o . Er bestaat wel een gevwcellen mdat het oo k ontspanne aar voor nd werkt.

Wat gebeurt er bij veroudering?

Met de leeftijd neemt de intrinsieke veroudering toe. Intrinsieke veroudering van de huid heeft een aantal kenmerken: de ontwikkelingssnelheid van keratinocyten (huidcellen) neemt af, de oude cellen op het stratum corneum blijven langer liggen, het aantal melanocyten (pigmentcellen) en Langerhans cellen (immuuncellen van de huid) neemt af, evenals de hoeveelheid elastine en collageen. Dit alles zorgt ervoor dat de huid dunner, stijver en kwetsbaarder voor schade wordt, ook voor zonnestraling. Naast de intrinsieke veroudering, die géén rimpels geeft, is er ook ‘photoaging’. Deze verergert de intrinsieke veroudering en geeft wél rimpels. Photoaging komt met name door de zon, maar wordt ook veroorzaakt door zaken als lachen, fronsen, centrale verwarming, airco en luchtvervuiling.

r doen?

ete Wat kan je dus b

- Rimpels komen voornamelijk door de zon (photoaging). Wil je minder rimpels, dan is het dus aan te raden om zo weinig mogelijk in de zon te komen. Maar het smeren van zonnebrandcrème mét UVA en UVB filter zal de meeste schadelijke straling ook weren. - Het is ook belangrijk om je huid goed schoon te houden; elke avond en ochtend even goed je gezicht wassen dus! - En schoonheid van binnen in is ook van belang. Gezonde voeding, genoeg bewegen, niet roken en niet (teveel) alcohol gebruiken is ook aan te raden, en niet alleen tegen de rimpels natuurlijk.

Medische Faculteit der Leidse Studenten

De (on)zin van veroudering

ARTIKEL

door Li-Shan van Poelgeest

Gerontologie is de tak van de wetenschap die het ouder worden bestudeert. Zo is al jaren bekend dat het normale verouderingsproces gepaard gaat met vele kwaaltjes en pijnen, zoals botontkalking, slechter gehoor en afnemende spiermassa. Bij dieren die in het wild leven komt veroudering echter nauwelijks voor. De meeste dieren worden niet oud genoeg om af te takelen en sterven voor ze merkbaar verouderd zijn. Toch worden veel uiteenlopende leeftijden bereikt door de verschillende diersoorten. Zo rijst de vraag: wat betekent veroudering voor de soort? Heeft het nut, of is veroudering bij de mens alleen een bijwerking van onze beschermde manier van leven? Is veroudering dus puur slijtage of is er meer aan de hand? Om die vraag te beantwoorden, moeten we ons eerst afvragen waar lichamelijke veroudering precies door wordt veroorzaakt. Hier zijn de geleerden het nog steeds niet over eens. Wel is min of meer algemeen aangenomen dat veroudering een stochastisch proces is, dat wil zeggen, van toeval afhankelijk. Het wordt bepaald door de interactie tussen genen, omgevingsfactoren en toeval. De levensduur van levende wezens loopt sterk uiteen tussen verschillende soorten planten en dieren, wat een aanzienlijke genetische controle impliceert. Maar ook binnen soorten en zelfs populaties zijn behoorlijk wat verschillen in levensduur, wat suggereert dat het verouderingsproces ook gestuurd wordt door omgevingsfactoren. Zo wordt een bijenkoningin bijvoorbeeld twee tot drie jaar oud, terwijl de werksters, die hetzelfde genoom hebben, maximaal vier maanden overleven. Vanaf het begin van de twintigste eeuw werden verscheidene theorieën geformuleerd om het ontstaan van veroudering te verklaren. Toen in 1990 een overzicht werd gemaakt van al deze hypothesen, bleek dat er meer dan 300 verouderingstheorieën waren! De lijst is inmiddels alweer behoorlijk opgeschort omdat onze kennis nog steeds toeneemt, zodat we ook hypothesen kunnen ontkrachten. Wat overblijft is een kortere lijst met theorieën waarvan het tegendeel nog niet is bewezen. Deze zijn onder te verdelen in twee groepen: de mechanistische en evolutieve theorieën. De mechanistische theorie zoekt de verklaring vooral in moleculen, terwijl de evolutieve theorie uitgaat van een selectieve druk op een organisme. Een zeer populaire mechanistische theorie is op dit moment de ‘vrije-radicaaltheorie’, die erg lijkt op de ‘rate-of-living’ theorie. Rate-of-living gaat uit van het principe dat er bij de geboorte een vitale component (energie) in een bepaalde hoeveelheid aanwezig is in het lichaam. Deze ‘vitale adem’ wordt verbruikt tijdens het leven van een organisme, en de snelheid waarmee dit gebeurt is bepalend voor zijn levensduur. De hypothese

werd opgesteld na de waarneming dat dieren met een hogere metabole snelheid een kortere levensduur hebben. De vrije-radicaaltheorie sluit hier mooi op aan, door te veronderstellen dat een lagere metabole snelheid ook een lagere productie vrije radicalen oplevert. Vrije radicalen zijn stoffen die in het lichaam veel schade kunnen aanrichten, en mogelijk zelfs het lichaam laten verouderen. Iedere lichaamscel produceert vrije radicalen, waarvan de schade accumuleert en op den duur zichtbare gevolgen zal hebben. Er zijn aanwijzingen dat vrije radicalen inderdaad huidveroudering veroorzaken. De evolutieve theorieën zijn iets ingewikkelder. Omdat veroudering een verslechtering van het individu is, is het moeilijk dit proces in de evolutieleer te passen. Aanvankelijk werd gedacht dat veroudering een universeel fenomeen was en dat alle levende wezens dus vroeg of laat zouden verouderen. Inmiddels is bekend dat dit niet voor alle organismen geldt. Koralen kunnen tot ruim 20.000 jaar oud worden zonder te verouderen, en ook kankercellen lijken te ontsnappen aan het verouderingsproces. Eerst werd gedacht dat veroudering een geprogrammeerd proces was, vastgelegd in het genetisch materiaal. Maar uitgaande van de evolutietheorie en bijbehorende natuurwetten weten we dat het zeer onwaarschijnlijk is dat er specifieke verouderingsgenen zijn ontstaan. Ten eerste krijgen organismen die in het wild leven zelden de kans oud genoeg te worden om tekenen van veroudering te vertonen. Ten tweede zouden organismen met een mutatie in dit gen een evolutionair voordeel hebben, omdat zij fitter zouden zijn dan de rest van de populatie en een langere reproductieve periode hebben. Dit zou de verspreiding van de mutatie juist in de hand werken. Bij de rondworm C. elegans zijn inderdaad veel mutaties gevonden die de levensduur kunnen verlengen, maar geen enkele was voldoende om het verouderingsproces volledig stil te leggen. Indirect spelen genetische factoren dus wel een rol bij de veroudering, maar er moet nog een andere speler in het veld zijn. Veroudering lijkt een neveneffect van iets anders te zijn. Het is dus absoluut niet alleen slijtage, maar een proces dat meerdere factoren van invloed kent. Maar als veroudering slechts deels een genetisch proces is, hoe is het dan geëvolueerd? De opstap naar het ant-

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Voortbordurend op de evolutieve theorie is er een vuistregel af te leiden: hoe sneller een diersoort vruchtbaar is, hoe sneller die soort veroudert. Kort door de bocht zijn lichamen alleen verpakkingen van de kostbare en onsterfelijke genen. Deze genen gebruiken het lichaam om via seks van het ene naar het andere lichaam over te springen. Maar in de natuur is een beperkte hoeveelheid voedingsstoffen aanwezig, die verdeeld moet worden tussen onderhoud van het lichaam en voortplanting. Als dieren in een milieu leven met een hoge selectiedruk (bijvoorbeeld een omgeving met veel predatie) kost alleen al het overleven en daarmee bewaren van de genen veel energie. Het doorgeven kan dus maar beter snel gebeuren, voor het te laat is. Deze dieren besteden dus relatief veel van hun energie aan de voortplanting, zodat er minder overblijft voor het onderhouden van hun lichamen. Het heeft dan geen enkele zin om genen te bezitten die de levensduur verlengen, omdat ze in een vijandige omgeving leven. Een gen dat maakt dat een muis twintig jaar oud kan worden heeft geen enkel nut, omdat muizen na gemiddeld drie jaar opgegeten worden. Een muis die twintig jaar kan worden en zich pas na tien jaar voort kan planten, zou dus snel weggeselecteerd worden. Vandaar dat muizen zo vlot zijn met het maken van kleine muisjes. Een wel heel extreem voorbeeld van hoe het voortplantingsgedrag de veroude-

Medische Faculteit der Leidse Studenten

ringssnelheid kan bepalen, is de pacifische zalm. Deze zalm leeft in de Stille Oceaan, maar wordt geboren in een rivier in het binnenland. Op een bepaald moment in zijn volwassen leven zal de zalm terugzwemmen naar zijn geboorterivier, waarvoor hij vaak kilometers het land in moet. De zalm zwemt stroomopwaarts tot hij zijn bestemming bereikt heeft, alwaar hij kuit schiet (eitjes legt) en direct daarna sterft. Een zalm kan zich maar één keer in zijn leven voortplanten en zorgt bovendien niet voor de nakomelingen. Een mutatie die maakt dat hij kan blijven leven na het kuitschieten heeft voor de soort geen nut, omdat hij zich toch niet meer voorplant. Zo’n mutatie zou dus direct weer verloren gaan. Maar waarom blijft de mens dan nog zo lang leven ná de vruchtbare periode? Ook over dit vraagstuk hebben vele geleerden zich gebogen, en ze zijn er nog steeds niet uit. Sommigen zijn aanhangers van de ‘grootmoeder-hypothese’, anderen geloven meer in de ‘oude-vader-theorie’. De grootmoeder-hypothese luidt in het kort als volgt: vrouwen worden ouder dan mannen, omdat zij als oude vrouw nog steeds voor de (klein)kinderen kunnen zorgen, terwijl mannen die zorg doorgaans niet op zich nemen. Mannen kunnen zich langer voortplanten, maar als hun vruchtbaarheid eenmaal opgedroogd is zit hun tijd er al snel op. De grootmoeder-hypothese sluit wel mooi aan bij de eerdergenoemde vuistregel: het duurt zo lang voor onze kinderen geslachtsrijp zijn, dat we een lang leven moeten hebben om niet uit te sterven. Daarbij heeft onze toenemende intelligentie ervoor gezorgd dat we manieren vonden om langer in leven te blijven, zodat levensverlengende genen hun invloed konden uitoefenen. De Leidse arts en wetenschapper David van Bodegom promoveerde op zijn onderzoek naar deze hypothese. Hij trok zeven keer naar het oosten van Ghana, om te onderzoeken of het inderdaad uitmaakt als de oma aanwezig is in grote gezinnen. Het antwoord was verrassend: er was geen verschil in overlevingskansen tussen kinderen met en zonder oma. De aanwezigheid van een oma in het gezin maakte het verschil dus niet. Waarom worden we dan toch zo oud? Volgens Van Bodegom moeten we het probleem omdraaien en het antwoord zoeken bij de vaders. Mannen kunnen tot op hoge leeftijd kinderen verwekken, en bezitten dus genen die hun een lange levensduur verschaffen. Vrouwen zouden niet zo oud worden omdat ze zulke nuttige oma’s zijn, maar omdat ze dezelfde ‘lange-levensgenen’ hebben als mannen. Eigenlijk liften ze dus mee met de mannen, want hún nut op hoge leeftijd is niet nodig gebleken. Toch is op deze theorie ook kritiek te leveren. Vrouwen worden significant ouder dan mannen, terwijl volgens Van Bodegom juist de vrouwen geen nut meer hebben na de menopauze. Ze consumeren echter wel voedsel waar de jonge, nog vruchtbare generatie ook van had kunnen eten. Waarom heeft de natuur dit niet gecorrigeerd? Welke theorie het bij het rechte eind heeft, is vooralsnog niet zeker. In ieder geval mogen we blij zijn dat het ons niet zo vergaat als die arme zalmen!

ARTIKEL

woord kwam naar aanleiding van een observatie van de Brits-Indiase evolutiebioloog J.B.S. Haldane (1941). Hij bestudeerde de ziekte van Huntington, een autosomaal dominant overervende neurodegeneratieve aandoening die uiteindelijk tot de dood leidt. Hoewel de mutatie dominant was, bleek deze toch relatief veel in de populatie voor te komen. Dit werd veroorzaakt door het feit dat de gevolgen van de ziekte pas zichtbaar werden na het beëindigen van reproductie, als de selectiedruk sterk verminderd was. Met andere woorden: Huntington-patiënten beseften pas dat ze ziek waren nadat ze de mutatie al hadden doorgegeven aan het nageslacht. Zo kwam Haldane op het idee dat veroudering een gevolg moest zijn van mutaties met effecten op latere leeftijd, waardoor zij ontsnappen aan natuurlijke selectie. Deze theorie heeft tot vandaag de dag standgehouden en is het fundament voor een heel scala aan uitgebreidere en gedetailleerdere theorieën.

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

Medische Faculteit der Leidse Studenten

i k s i d Me

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525

r o o v n j i t s e f i k Het s ten n e d u t s h c s i (para)med ke ie n u e z e d is M ! t ie n g in v le e winterspor tb 2013 uari 8 t/m 27 jan 1 : k e e w n é •E n studentlede A A v V r o o v l • Speciaa rtes du Soleil o P s Le : d ie isch skigeb • Een fantast rankrijk e: Avoriaz, F • Eén locati orp • Eén VvA A d experience! e m ti e if -l -a n • Een once-i

Kijk op www.vvaa.nl/mediski voor alle ins & outs

QualityTime Medische Faculteit der Leidse Studenten

KIES NU VOOR HET MEDISCH STUDENTEN PAKKET VAN ABN AMRO En krijg een Littmann Stethoscoop cadeau*

Benn je medisch student, dan hebben we een speciaal aanbod: nu een Littmann Stethoscoop bij afsluiten van een Medisch Studenten Pakket. abnamro.nl/medischestudent *V Vraag naar de voorwaarden

Predoctor Oktober 2012 |jaargang Jaargang 2525