JAARGANG 28, NR 2, Januari 2016
predoctor
VERENIGINGSBLAD VAN DE MEDISCHE FACULTEIT DER LEIDSE STUDENTEN
Verlangen PANDAPUNTEN
in deze editie o.a. GEORGE CLOONEY PETER KUPPEN
COLOFON Voorwoord
Lieve lezers,
Oud en Nieuw is inmiddels al een tijdje geleden, maar ik wil jullie toch een gelukkig nieuwjaar wensen! Het jaar begint voor mij al goed, omdat dit de eerste editie is waarbij ik de eer heb om een voorwoord te schrijven voor de Predoctor. Waar sommige mensen nog steeds stiekem hopen op sneeuw, zijn er genoeg tegenstanders die verlangen naar de zomer(vakantie). Vooral het laatste zal geen onbekende gedachte zijn voor studenten. In deze Predoctor staan daarom allerlei soorten verlangens centraal. Verlangens naar de liefde, maar ook naar betere of nieuwe behandelmethoden. En wat als mensen doorslaan is hun verlangens? Is dat dan gezond of niet? Na de kerstvakantie staat februari alweer voor de deur, en winkels spelen dan ook weer mooi in op het menselijke verlangen naar liefde. De winkels kleuren langzaam weer roze en rood met allerlei cadeaus voor jouw grote liefde. Stiekem verlang ik naar een non-realistische liefdesscène uit films, waar een jongeheer mij mee op date vraagt, maar helaas staat er voor mij nu alleen een tandartsafspraak gepland voor februari. We hebben onze hersens laten kraken en hebben het thema van zo veel mogelijk kanten proberen te belichten. Een nieuwe editie met een reeks spannende en interessante onderwerpen, waardoor er mij nu niets rest te zeggen dan: veel leesplezier! Wingchi Cheng Voorzitter Predoctorcommissie 2015-2016 Inhoudsopgave
(Toe)Standje K1-69 5 Onderwijsupdate 6 Co-Lumn Ernest: een doodgewone e-mail 7 Chemisch Goedje 8 Strip 10 Interview Peter Kuppen 11 Gedwongen euthanasie 12 Ongezond gezond leven 13 (Panda)punt bij paaltje 14 VGT Hulp: psychiatrie 15 Fotopagina 16 Autisme: verlangen naar diagnose 19 Hé, het is oké... 20 Column Daniel: George Clooney 21 Obsessieve Verlangens 22 Alumni: LAG scriptieprijs 24 Kinderwens na een gehandicapt kind 25 Hypo-actieve seksueel verlangen aandoening 26 Forestus 28 IFMSA 29 Activiteiten M.F.L.S. 30 Vacatures en Agenda 32
Medische Faculteit der Leidse Studenten
Colofon
Predoctor is een driemaandelijkse uitgave van de Medische Faculteit der Leidse Studenten (M.F.L.S.) De eindredactie behoudt zich te alle tijde het recht voor ingezonden artikelen of mededelingen niet te plaatsen of indien nodig geacht in te korten. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, of door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredactie.
Correspondentieadres
M.F.L.S. K1-69 Postbus 9600, 2300 RC Leiden 071-5264484 | info@mfls.nl | www.mfls.nl
Predoctorcommissie
Redactie: Bianca Prinse, Bouchra Eddounassi, Boudewijn Sweep, Fazira Kasiem, Sietse Terpstra, Manon Boot, Stijn van Weegberg, Joanne Simons, Sander Sandkuyl Lay-out: Wingchi Cheng, Esther Kort, Esther Huybens, Natascha Kwee, Anneloes Overmars, Fleur van Velthoven Drukker Drukkerij HEGA, oplage 2800 Abonnementen Jaarabonnement €5,Een abonnement geldt voor vijf nummers en kan niet tussentijds worden opgezegd. Een abonnement geldt tot wederopzegging en wordt zonder tegenbericht automatisch verlengd. Het opzeggen dient schriftelijk te gebeuren en ten minste twee maanden voor het afloop van het academisch jaar. Adverteren Bent u geïnteresseerd in adverteren in de Predoctor? Mail voor meer informatie naar lidextern@mfls.nl
3
ADVERTENTIE
Een onvergetelijke buitenlandervaring tijdens je studie geneeskunde met Work the World
Een van de meest waardevolle en leerzame ervaringen die je kunt hebben: leven en werken in een ander land. Binnen een andere cultuur krijg je een breder perspectief op de wereld. Omdat – vooral in de samenwerking met anderen – je competenties en karakter op de proef gesteld worden, krijg je dieper zelfinzicht, meer zelfvertrouwen en word je creatiever, vindingrijker en empathischer. Meelopen in de zorg in een ontwikkelingsland biedt je een fantastische kans om je kennis en vaardigheden te gebruiken, te ontwikkelen en te delen, terwijl je tegelijkertijd ervaring opdoet met overdraagbare aandoeningen en vergevorderde ziektebeelden die in de westerse wereld nauwelijks nog voorkomen. Meekijken met buitenlandse professionals geeft je ook de kans om te ervaren hoe medische zorg wordt aangeboden in een compleet andere omgeving dan je gewend bent en waar de middelen schaars zijn. Zulke ervaringen zijn goud waard voor je persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Stiekem kom je meer te weten dan je denkt en het voelt niet eens als studeren
Via Work the World gingen Ingrid Bugter en Tania Sluckin beide een paar weken op reis. Ingrid Bugter ging aan het eind van haar tweede jaar geneeskunde vier weken naar Ghana. In het ziekenhuis waar zij mee mocht lopen, heeft ze het gevoel gehad dat ze echt iets heeft geleerd: “Ik werd mee gevraagd op visite en moest heel pro-actief zijn. Af en toe naar een patiënt lopen, even een praatje maken en vertellen wat de arts had besloten. Communicatie gaat daar heel anders.” De heel ervaring in Ghana heeft Ingrid erg veel gebracht. “Denk niet dat je niet moet gaan omdat je pas tweedejaars bent. Ik heb ook niet de kennis om mensen te behandelen, maar met de dokters meelopen en daar alleen al zijn, leert je al genoeg. Gewoon veel observeren, dat is zeker niet saai. Stiekem kom je meer te weten dan je denkt en het voelt niet eens als studeren.” Tania, studente geneeskunde van de Vrije Universiteit in Amsterdam, was drie weken in Arusha, Tanzania. Zij vond het indrukwekkend dat de arts-patiënt relatie in Tanzania zo anders is dan in Nederland. “Wij krijgen les in communiceren en dat de patiënt een mening mag hebben. Het is in Nederland vanzelfsprekend dat je als arts overlegt via het shared decision model. In Tanzania weet de patiënt niks en de arts alles. De arts legt niet per se iets uit, maar doet gewoon wat er moet gebeuren.” Theoretisch heeft Tania heel veel geleerd. “Ik bedacht me vaak aan het eind van de dag dat ik echt iets geleerd had die dag.”
Work the World
Bij Work the World kun je terecht als je tijdens je medische studie een (extra curriculaire) stage of keuze coschap in Afrika, Azië en Zuid-Amerika wilt volgen. Wij hebben al meer dan tien jaar ervaring en al zo’n 5000 studenten als Iris en Tania begeleid in het buitenland. We nemen alles rondom de organisatie en voorbereiding uit handen en ook ter plekke staat een lokaal team 24/7 voor je klaar. Sinds kort werken wij bovendien samen met VvAA. Jullie kunnen hierdoor direct de juiste verzekeringen, vliegtickets en zelfs de visumaanvraag, een eventuele reisverlenging regelen, en je dus 100% focussen op deze onvergetelijke ervaring. Kijk voor meer informatie op www.worktheworld.nl
(TOE)STANDJE K1-69
Iedereen heeft verlangens Update vanuit de bestuurskamer
Lieve lezer, Met dit (toe)standje K1-69 proberen wij aan jou te laten zien wat er in onze geliefde bestuurskamer zo nu en dan allemaal gebeurt. Dit keer ben ik de gelukkige die een stukje mag schrijven in deze bijzonder mooie editie van de PreDoctor met als thema “verlangen”. Verlangen is het begrip wat ieder mens minstens een minuut van elke dag aan denkt. Al is het alleen al het verlangen naar het toetje wanneer je de eerste hap van je voorgerecht neemt. Of het verlangen naar het einde van het college wanneer je docent drieënnegentig slides heeft meegenomen naar het laatste uur voor de middagpauze. Het verlangen groeit nog meer wanneer je ziet dat de docent alleen maar slides laat zien vol met letters in lettertype 12. Ook in K1-69 groeien er regelmatig verlangens. Dit begint bij mij vaak met het verlangen naar koffie wanneer ik in de ochtend achter mijn computer duik. Dit verlangen blijft eigenlijk zo’n beetje de hele dag hangen, hoeveel koffie ik ook drink. Bij anderen is het een verlangen naar kipfilet op een bruine boterham of een gekookt eitje uit onze veelgebruikte eierkoker. In onze bestuurskamer neemt het verlangen ook wel eens extremere vormen aan, wanneer iemand even zijn of haar momentje pakt en in onze YvLo duikt. De plek waar je moet zijn als je even wilt wegdromen in je verlangen naar een plek met heel veel zon, zee en zand. De plek waar onze felbegeerde zitzak ligt, namelijk onder het bureau van Yvonne en Lotte.
dit waar is. Een week lijkt net een dag en een dag lijkt net een uur. Na dit studiejaar is het besturen weer voorbij en begin ik waarschijnlijk aan mijn coschappen. Het moment waarop je alle theorie, die zo verschrikkelijk droog leek in de afgelopen drie jaar, in de praktijk mag brengen. Een moment om zeker naar te verlangen, maar toch ook wel een moment waarbij ik een paar keer bij moet slikken. Natuurlijk mag ik eerst nog een aantal mooie maanden hier in deze mooie bestuurskamer doorbrengen. In deze maand van het jaar spelen ook de goede voornemens voor 2016 een grote rol. Deze voornemens zijn als het ware niets anders dan het verlangen naar het beteren van je leven. De beruchte Blue Monday is inmiddels voorbij. De meest deprimerende dag van het jaar waarop de meeste mensen wederom achter de waarheid komen en beseffen dat het nemen van voornemens een hoop negatieve gevoelens met zich mee brengt. Denken in mogelijkheden is de sleutel tot succes. Niet teveel blijven hangen in het louter verlangen is de kunst. Dat is mijn goede voornemen voor dit jaar.
Dit jaar zetten wij ons als bestuur van de M.F.L.S. met z’n zevenen in om onze studievereniging draaiende te houden. Belangrijker vinden wij het om, naast de vereniging draaiende te houden, de tandwielen te smeren en te zorgen dat de vereniging nog veel beter gaat draaien. Hiervoor hebben we in het begin van dit wervelende jaar onze ideeën op papier gezet en een plan gemaakt, het welgenoemde beleidsplan. Renee Noten Een plan vol verlangens van ons voor de M.F.L.S. Belangrijk Secretaris 103e M.F.L.S.-Bestuur bij dit plan is dat het dit keer niet blijft bij verlangens. Dit is een plan wat wordt omgezet in acties. Datgene waar wij met veel energie en enthousiasme ons dit jaar voor in zetten. Zo zijn we bijvoorbeeld bezig met het opstarten van een M.F.L.S.musical. Samen met een nieuwe groep enthousiastelingen, de MusCie, wordt dit plan stapje voor stapje steeds verder gerealiseerd. Ik verlang nu al naar het resultaat dat in het nieuwe collegejaar gaat plaatsvinden. Er zijn zoveel mensen die mij hebben verteld dat een bestuursjaar voorbij vliegt, en dat het belangrijk is om af en toe even stil te staan bij de mooie momenten die je allemaal met elkaar beleeft. Ik knikte dan altijd braaf en dacht er verder niet zoveel over na. Ik kan nu alleen maar beamen dat Medische Faculteit der Leidse Studenten
5
M.F.L.S.
Onderwijsupdate
Joren Verhoog en Lotte van Klaveren
De tijd vliegt om; 2015 voelt als een eeuwigheid geleden en de goede voornemens zijn allang vergeten! Hopelijk hebben jullie een heerlijke welverdiende vakantie gehad. Voor de Leden Onderwijs voelt het alsof de vakantie alweer weken geleden is. Ook de ontwikkelingen in Onderwijsland gaan in een stroomversnelling. Lees snel verder over wat er bij Geneeskunde en Biomedische wetenschappen op dit moment ‘hot topic’ is!
Algemeen
Meeloopdagen De eerste ronde meeloopdagen voor 6 VWO-ers zit er alweer op. Tijdens de meeloopdagen waren scholieren gekoppeld aan studenten Geneeskunde of Biomedische wetenschappen. Zo konden ze mee kijken bij colleges, werkgroepen en patiëntdemonstraties. In de rest van dit studiejaar zijn de 5 VWO’ers aan de beurt om een dagje mee te komen lopen. Hopelijk leiden jullie ze dan met net zoveel enthousiasme rond in het LUMC.
Mentoraat in de Master In de master van curriculum 2012 is een mentoraat ingevoerd. Gedurende de drie jaar van de master zijn er 12 mentoraat bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten zijn met acht studenten uit dezelfde cogroep en een arts die geen rol speelt in de beoordelingen en voor de drie jaar de mentor blijft. Tijdens de bijeenkomsten worden er drie hoofdthema’s besproken. Dit zijn loopbaanontwikkeling, ervaringen op de werkvloer (intervisie) en studievoortgang. Biomedische wetenschappen
Midterm Review Een keer in de zes jaar wordt de opleiding Biomedische wetenschappen gevisiteerd door de visitatiecommissie. Deze commissie, bestaande uit onderwijsspecialisten van externe instellingen, heeft de taak de opleiding te beoordelen op alle aspecten van het onderwijs. Tussentijds wordt een zogenoemde Midterm Review uitgevoerd, waarbij de opleiding Master Vitality and Ageing een tussentijdse beoordeling krijgt. Op 27 november jl. vond Vanaf collegejaar 2016-2017 is de Engelstalige eenjarige de Midterm Review bij Biomedische wetenschappen plaats. master opleiding Vitality and Ageing een initiële opleiding Het thema ‘toetsing’ stond dit maal centraal. Het rapport van verbonden aan het LUMC. Dit betekent dat voor deze de Midterm Review wordt medio februari 2016 verwacht. master het standaard collegegeld wordt betaald en niet de ruim 5.000 euro van voorgaande jaren. Alle studenten die Alumnilezingen een geneeskunde of BW bachelor hebben gehaald kunnen De eerste alumnilezing is geweest waarbij twee voormalig deelnemen aan deze master. studenten Biomedische wetenschappen hebben verteld over hun loopbaan na hun studie. De eerste spreker vertelde Evaluatieverslagen op Blackboard over onderzoek met proefdieren bij het Nederlands Kanker Nu hebben niet alleen de leden Onderwijs zich ingezet voor Instituut. De tweede spreekster sprak over haar werk bij het onderwijs. Ook de Jaarvertegenwoordigingen hebben niet het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. De stil gezeten. Met behulp van de door jullie ingevulde GOES volgende alumnilezing is op donderdag 21 januari, waarbij verslagen hebben zij met de blokcoördinatoren het onderwijs de masterrichting communicatie en promoveren na jouw geëvalueerd. Wil je weten wat zij besproken hebben in deze studietijd centraal staan. Aansluitend aan de alumnilezing evaluaties? Lees dan de evaluatieverslagen op Blackboard! vindt de jaarlijkse BwUpNight plaats! Geneeskunde
Nieuwe opleidingscoördinator Vanaf december is Ellis Nieveen de nieuwe opleidingscoördinator voor de bachelor van geneeskunde. Mevrouw Nieveen is daarmee verantwoordelijk voor alle logistieke zaken in de bachelor, zoals de indeling van het curriculum en de logistiek omtrent E-pass.
6
BWubNight Één van de drukst bezochte activiteiten van de M.F.L.S.: de BWubNight. De BWubNight is een avond voor en door BW’ers. Tijdens deze avond strijden BW teams bestaande uit maximaal zes studenten tegen elkaar voor de titel. Op donderdag avond 21 januari wordt de avond om 19.00 uur afgetrapt met pizza’s, gevolgd door onder andere beerpong, het beruchte ‘grondspel’ en een pubquiz. Geef je snel op met jouw BW team bij jouw JVT. Want geloof mij, een BWUbNight vergeet je niet snel! Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
CO-LUMN
Doodgewone e-mail Lay-out: Wingchi Cheng
Co-Lumn door Ernest le Roy
Een nieuw jaar met een nieuwe co-assistent die de Co-Lumns in de Predoctor zal schrijven. De commissie stelt jullie lezers voor aan Ernest le Roy. Zijn CV bevat onder andere een bestuursjaar bij de M.F.L.S. als 101e voorzitter en heeft hij ons geboeid met zijn avonturen door India. Ernest neemt jullie nu mee in het wereldje van een co-assistent. met al hun facetten een podium geven en maak ik jullie deelgenoot van mijn reis naar het doktersschap. Het wordt wat, dat wil ik “Het was een doodgewone jullie en vooral ook mijzelf beloven. De afgelopen jaren e-mail zonder felicitaties of vrolijke heb ik een hoop geleerd en beleefd; binnen de Het hele land rook naar kleurtjes.” geneeskunde maar ook ver zonnebrand. Het was juni of daarbuiten. Al die ervaringen, juli 2010. Het waren de dagen indrukken en verwikkelingen hebben waarop ik mijn middelbareschooltijd van me af schudde en mezelf zo hun effect op de persoon in de witte klaarmaakte voor een nieuwe periode in jas. Het jarenlange hordelopen over een mijn leven. Ik had de examens achter baan vol tentamens is eindelijk voorbij de rug. Die ochtend sliep ik een kater en die Leidse negen is nu niks meer uit die ik een paar uur eerder ergens in om trots op te zijn. De verantwoording voor mijn kennen en kunnen is nu Den Haag had opgelopen. overal, ieder moment en waarschijnlijk Mijn telefoon ging. Ik werd wakker confronterender dan ooit. gebeld door een goede vriend, hij vroeg me of ik het al wist. Ik wist van Het is een fijne gedachte dat ik nu niks en ik had ook geen idee waar hij niets meer voor me uit kan schuiven, het over had. ‘Ben je ingeloot!?’, vroeg ‘next is now’ zoals Samsung met ijver de vriend met zijn 7.8 gemiddeld en verkondigd in hun reclames. Over twee de doktersjas al vroeg in zijn jeugd jaar ben ik arts en ik wil die Eed ingeprent. Ik wist het niet. Vandaag natuurlijk niet voorliegen. Ik schud stond roodgemarkeerd in zijn agenda, mijn studententijd voorzichtig maar voor mij was het een normale dag van me af terwijl de plooien van de witte jas langzaam in een heerlijk lange zomer. om mijn schouders vallen… Ik had hem nog aan de lijn toen ik met kleine ogen mijn mailbox opende. Het Een aantal weken terug nog ongelezen mailtje van DUO stond sprak ik een oudere man bovenaan in het scherm. Het was een in een ziekenhuis in Den doodgewone e-mail, zonder felicitaties Haag. Hij kwam voor een of vrolijke kleurtjes. Ik was ingeloot en die vriend met al zijn motivatie “De wachttijd en dromen kreeg niet waar hij zo op is voorbij. Met de hoopte. nieuw aangeschafte instrumenten nog in het De rest is geschiedenis. Vanaf plastic en een leeg schrift dit nummer ben ik jullie nieuwe stapte ik afgelopen Co-lumnschrijver, in de komende twee maandag de jaar zal ik jullie meenemen naar de lift in.” affiliatieziekenhuizen, zal ik patiënten Medische Faculteit der Leidse Studenten
bloedafname en tijdens de venapunctie leerde ik hem een klein beetje kennen. Zulk contact is waardevol en ik geloof dat wij medici prachtig werk hebben, juist door dat contact. Dit stuk gaat over ontwikkeling en de verschillende fases in het leven; fases die je soms bewust maar vaker onbewust achter je laat. Deze oude man zei mij het volgende: ‘Ik ben blij dat ik het kind in mij niet te vondeling heb gelegd’. Plezier, verwondering en lichtheid is een groot goed, daar moet ik deze man gelijk in geven. De wachttijd is voorbij. Met de nieuw aangeschafte instrumenten nog in het plastic en een leeg schrift stapte ik afgelopen maandag de lift in. Op naar de V-5, op naar het ALCO. Die ochtend rook het naar gloednieuwe beloftes. Een fijne geur.
7
THEMA
Chemisch goedje De geschiedenis en verbetering van chemotherapie
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd door de Amerikaanse legerarts Cornelius Rhoads ontdekt dat soldaten die waren blootgesteld aan mosterdgas een gereduceerd aantal witte bloedcellen in het lichaam hadden. Dit is te verklaren door het feit dat de chemische structuur van mosterdgas ervoor zorgt dat bepaalde eiwitten in het beenmerg, maar ook het DNA zelf, onbruikbaar worden. Als Rhoads toentertijd had geroepen dat deze ontdekking uit zou groeien tot een van de meest gebruikte bestrijdingsmethodes tegen kanker, zou hoogstwaarschijnlijk niemand hem hebben geloofd. Toch is dit gebeurd, maar hoe? Het begon net na de Tweede Wereldoorlog, toen twee farmaceutische wetenschappers, Gilman en Goodman gingen experimenteren met mosterdgas als behandeling tegen lymfomen. Dit was echter niet de eerste keer dat men aan chemicaliën dacht als bestrijding tegen kanker. Begin 1900 waren wetenschappers bezig met het opzetten van een systeem om het effect van chemische stoffen op tumoren efficiënt te testen. Van de drieduizend geteste stoffen kwamen er echter maar twee op de markt, welke beide ook weer werden teruggeroepen door een te hoge giftigheid. Toen de experimenten van Gilman en Goodman met succes de tumorgrootte in muizen wisten te reduceren, begonnen zij met testen op mensen. Omdat mosterdgas veel te gevaarlijk was, werd een minder schadelijke variant, mustine, ontwikkeld en getest. Ook deze proeven bleken een succes en vanaf hier ging het snel. Vanaf 1950 werden er steeds meer stoffen, ook wel cytostatica genoemd, gebruikt om kanker te behandelen, en zo ontstonden er meerdere subcategorieën van cytostatica. Enkele voorbeelden hiervan zijn de alkylerende stoffen, de antimetabolieten en de vinca-alkaloïden.
Auteur: Stijn van Weegberg Lay-out: Natascha Kwee
tumorgroei remden en de tumor zelf lieten krimpen, lukte het in 1956 om een patiënt met een chorio-epithelioom geheel te genezen. Dit was een zeer grote doorbraak, aangezien een tot dusver niet-geneeslijke ziekte werd genezen. Hoewel het wel mogelijk was om sommige kleine lokale tumoren te laten verdwijnen met behulp van radiotherapie en chirurgie, was het echter nog niet gelukt via chemische bestrijding. In het decennium na deze eerste genezing werd het ook mogelijk om zaadbalkanker met succes te bestrijden. Ook lukte het om steeds meer vormen van kanker in toom te houden, mede dankzij snelle opeenvolgende ontdekkingen van stoffen die voor chemotherapie konden worden gebruikt.
Voordat chemotherapie leidde tot genezing van kanker, werd het sterk bekritiseerd binnen de medische wereld. Zo werkte mustine wel tegen kanker, maar slechts voor een zeer korte periode. Omdat de ontwikkelaars van mustine hadden gehoopt op een positiever resultaat, dachten zij al snel dat complete genezing van kanker nooit mogelijk zou worden. Door deze teleurstelling werden zij die enkele jaren daarvoor nog pioniers waren op het gebied van chemotherapie juist de grootste critici. De kritiek begon echter te verminderen nadat de mogelijkheid tot genezing was bewezen, maar ook door een langere remissietijd van bepaalde tumoren, zoals bij leukemie het geval was. Verder was ook steeds meer wetenschappelijk bewijs beschikbaar, waarmee de effectiviteit van chemotherapie werd aangetoond. Zo toonde een onderzoek1 van Skipper uit 1965 aan dat de remissie van leukemie was toegenomen tot 50 procent en dat deze remissies nu gemiddeld langer duurden dan voorheen. Sindsdien werd binnen het onderzoek naar nieuwe bruikbare stoffen vooral gefocust op ‘target therapy’, met als doel zo min mogelijk gezond weefsel te beschadigen. Ook werden er in deze periode steeds meer richtlijnen opgesteld rondom De eerste officiële genezing van kanker werd echter pas het gebruik van chemotherapie, zoals de National Cancer behaald in 1956 door het gebruik van antimetabolliet Act in de Verenigde Staten in 1971. Hiermee begon de methotextraat. Terwijl eerdere experimenten enkel de ‘War on Cancer’ en konden kankermedicijnen op grote schaal worden geproduceerd. Verder werden steeds meer screeningsprogramma’s opgericht, met als doel het testen van nieuwe middelen op muizen, en bij genoeg succes ook op mensen. De afgelopen jaren is de ‘chemopil’ een welbekend begrip geworden. Deze chemotherapie in tabletvorm is makkelijker en sneller in te nemen, en heeft bovendien minder bijwerkingen dan ‘klassieke’ chemotherapie. Een belangrijk voordeel voor patiënten is dat zij deze tabletten vaak thuis in kunnen nemen, en dus niet meerdere keren per maand - of zelfs per week naar het ziekenhuis moeten. Ook niet geheel onbelangrijk is dat deze tabletten vaker, maar in minder hogere dosering, 8
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
THEMA kunnen worden ingenomen, waardoor patiënten minder last hebben van bijwerkingen zoals haaruitval. Daarbij hebben de tabletten een andere samenstelling dan hun liquidewederhelft, waardoor overgevoeligheidsreacties bij patiënten minder vaak voorkomen. Vandaag de dag wordt er nog steeds onderzoek gedaan naar cytostatica die alleen tumorcellen in hun vizier hebben. Men blijft gedreven door de gedachte om patiënten te kunnen genezen of de pijn te kunnen verlichten met zo min mogelijk nevenschade. Hierdoor zullen deze onderzoeken ook in de toekomst van groot belang zijn. Er wordt echter niet alleen gefocust op verbetering binnen het lichaam, maar ook op verbetering rondom de toediening van de therapie. Hoewel de chemopil al voor vergemakkelijking heeft gezorgd, valt ook op dit gebied nog veel winst te behalen. Bovendien zal de focus liggen op de genezing van uitgezaaide kanker, aangezien dit nu nog praktisch onmogelijk is. Zo zijn er al klinische proeven2 geweest voor de genezing van uitgezaaide dikkedarmkanker, waarbij chemotherapie gecombineerd werd met chirurgische ingrepen. Het idee hierachter is om metastasen te laten krimpen via chemotherapie, waarna ze met een operatie worden verwijderd. Bovengenoemd onderzoek focuste hierbij op levermetastasen, waarbij bij een klein deel van de proefpersonen genazen. Hoewel slechts enkele patiënten beter werden, is er een grote mogelijkheid dat hier in de toekomst nog veel winst op behaald zal worden. Over de geschiedenis van chemotherapie valt niet te twisten: van een toevallige ontdekking tot een van de meest belangrijke methoden in de bestrijding van kanker. Door een simpele ontdekking werd de weg voor onderzoekers uit de hele wereld geopend om een mogelijkheid tot genezing, of in ieder geval tot verbetering, te bieden aan patiënten. In onze hedendaagse maatschappij is chemotherapie niet meer weg te denken uit ziekenhuizen. Ook in de toekomst zal de therapie een belangrijke rol blijven spelen, mede dankzij
Medische Faculteit der Leidse Studenten
de nog vele verbeterpuntjes. Hierdoor zal de behandeling hoogstwaarschijnlijk niet alleen beter worden, maar ook een stuk aangenamer voor patiënten. Kortom: zolang nog niet alle vormen van kanker binnen de kortste keren kunnen worden genezen zonder gedoe voor de patiënt, zullen wetenschappers blijven verlangen naar verbetering. Target therapy
Zogeheten ‘target therapy’, of doelgerichte therapie in het Nederlands, is een vorm van kankerbestrijding waarbij de toegediende cytostatica zich specifiek richten op tumorcellen, en niet op de omliggende gezonde cellen. Hierbij wordt gezocht naar stoffen die zich bijvoorbeeld richten op een bepaald eiwit wat wél aanwezig is in tumorcellen maar niét, of in veel mindere mate, in gezonde cellen. Een voorbeeld van het eerstgenoemde is het eiwit BRAF V600E, een gemuteerde vorm van het eiwit BRAF, wat men alleen in tumorcellen van de meeste melanomen aantreft. Door stoffen te ontwikkelen die enkel en alleen cellen met dit gemuteerde eiwit aanpakken blijft gezond weefsel onbeschadigd. Een ander voorbeeld is de stof trastuzumab, die zich specifiek richt op HER-2 eiwit. Dit eiwit wordt in sommige gevallen van onder andere borstkanker in te grote mate geproduceerd, wat bijdraagt aan de groei van de tumor. Trastuzumab bestrijdt de tumor door zich te binden aan HER-2, waardoor deze cellen zich niet meer kunnen repliceren en de tumor dus niet meer kan groeien. 1. http://cancerres.aacrjournals.org/content/25/9_Part_1/1553.full.pdf 2. http://www.cancernetwork.com/colorectal-cancer/can-metastatic-colorectal-cancerbe-cured/page/0/2
9
STRIP te uws to! e i n o e e Onz missief mmissi o m c j co nze ? Wi e en w jij o l i W versterken nieur en en e cteu Kijk zoekofdredaouters! oe je ho e lay- kant h . r w n nieu e achtellicitere d o op kan s
Uitslapen... Koffie... Voldoende geld om leuke dingen te doen... Op de bank kunnen hangen met mijn vriendin...
- om naar Amerika te gaan. En waar verlang jij naar? Mr. de Coassistent? Waar ik onder andere als coassistent naar verlang? Zoveel...
Koffie... Goede gezondheid.... Tevreden patiĂŤnten... Koffie... Goede beoordelingen.... Dr. Arts die eindelijk een echt compliment geeft...
Ik heb nog nooit zo’n goede coassistent gehad die met mij aankon! Goed gedaan Ko! Je kan hier zo komen werken! Ga zo door!
Zzz...
Bedankt voor alle zorgen! Je bent een goede Arts-in-Spe! Je komt er wel! Klinkt... eh goed. En je familie? Weet je, mijn grootste verlangen is dat mijn moeder weer beter wordt. Dat we samen naar Amerika kunnen. Maar ze is te ziek...
Oh, nu hij het zegt...
Later....
Hey Mam. Ik zat de denken. Heb je zin om morgen uit eten te gaan? Nee geen bijzonderheden. Gewoon omdat... het kan.
EINDE 10
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
... ... ke n... en ...
eb uit ee den. ...
DE
INTERVIEW
Peter Kuppen Interview van de maand door: Bianca Prinse
Voor de eerste editie van het nieuwe jaar hebben wij weer een medewerker van het LUMC geïnterviewd. Deze keer was de eer aan Peter Kuppen. Hij werkt al jaren op de afdeling Heelkunde en is betrokken bij de opleidingen geneeskunde, biomedische wetenschappen en klinische technologie.
het researchlab en die functie bekleed hij nog steeds. ,,Wij doen hier onderzoek binnen de oncologie, vaatchirurgie en trauma.’’
In een kamer die is overladen door papieren en promotieboekjes, werkt Peter Kuppen elke dag aan onderzoek binnen de chirurgische oncologie en denkt hij na over manieren om het onderwijs te verbeteren. ,,Het is de perfecte combinatie. Doordat ik betrokken ben bij meerdere onderzoeksprojecten, kan ik studenten kennis bijbrengen vanuit mijn eigen ervaring. Ik zou daarom ook nooit willen kiezen tussen een van beide vakgebieden.’’ Na het even te hebben opgezocht, vertelt hij dat hij al 31 jaar in het LUMC werkt. ,,Ik ben opgeleid tot analist en ben een tijdje vrijwillig aan het werk gegaan omdat ik geen baan kon vinden. Toen kwam ik een advertentie tegen voor een analist binnen de klinische oncologie en sindsdien ben ik hier te vinden.’’ In het begin werkte hij voor een promovendus, maar merkte dat hij dit werk ook zelf kon. ,,Ik ben toen op zoek gegaan naar mogelijkheden om mijzelf te blijven ontwikkelen. Ik wilde doorgroeien.’’ Zo kwam hij op het idee om te promoveren. ,,Er was nog een potje met geld en daarvan kon ik drie maanden aan een projectvoorstel werken. Uiteindelijk heb ik het geld binnengehaald en deed ik voor mijn promotie onderzoek naar immunotherapie in rattenmodellen.’’ Na zijn promotie in 1993, werd hij projectleider op de afdeling heelkunde. ,,En vanaf dat moment ben ik niet meer weggegaan.’’ Later werd hij hoofd van Medische Faculteit der Leidse Studenten
Bovendien is Kuppen betrokken bij het onderwijs van drie opleidingen. ,,Mijn rol is het grootste binnen de bachelor biomedische wetenschappen. Hier ben ik sinds 2006 coördinator van Biomedical Academic Scientific Training.’’ Hij is onder meer verantwoordelijk voor de invoering van jaaropdrachten. ,,We willen hierdoor studenten leren plannen en samenwerken. Zij missen dit als ze alleen van blok naar blok hoppen.’’
Omdat de projectleider geen achtergrond heeft in het onderwijs, volgt hij elk jaar cursussen om meer te leren. ,,Ik ben nog lang niet uitgeleerd. Het is een uitdaging om jezelf blijven te ontwikkelen.’’ Daarnaast vult hij zijn werkdagen met overleggen met promovendi, analisten en studenten. ,,Elke dag is weer anders. Dat is ook het leuke aan mijn werk.’’
Hoewel hij er de laatste tijd weinig tijd voor heeft, vindt Kuppen het leuk te tuinieren, te koken of met zijn handen dingen te creëren. ,,Voor een muurtje metselen, draai ik mijn hand niet voor om. Mijn vader was metselaar en van Hij wil deze academische vorming ook hem heb ik veel geleerd.’’ meer naar voren halen in de blokken binnen de opleiding. ,,We hebben Als hij een ding heeft geleerd van zijn recentelijk ook de cursus ‘Theories of carrière, is dat je moet blijven doen Sciences’ – die berucht is bij studenten wat je leuk vindt. ,,Dat wil ik dan ook – veranderd. Studenten moeten een meegeven aan de huidige studenten. mening ontwikkelen over de nieuwste Je moet wel slimme keuzes maken en technologieën en kunnen deelnemen eigen initiatief tonen, maar het heft in aan discussies. We hopen hierdoor ons eigen handen houden. Laat je leiden steentje bij te dragen.’’ door wat je leuk vindt en dan komt het vanzelf goed.’’ Hij hoopt in de toekomst ook nauw betrokken te blijven bij de ontwikkeling van deze opleiding. ,,Het is belangrijk om het onderwijs aan te passen aan het beeld dat je hebt van je collega’s over tien jaar.’’ In de master is hij medecoördinator van de FOS Biomedical Translational Research in Surgery. ,,Met deze cursus willen we laten zien dat biomedici een brug zijn tussen kennis en nieuwe toepassingen binnen de chirurgie. We hebben er vorig jaar een prijs voor ontvangen, dus de studenten zijn enthousiast. Dat is leuk om te zien.’’ 11
ETHISCH
Gedwongen euthanasie Truus Postma was een huisarts die begin van de jaren 70 voor de rechter moest vanwege ongeoorloofde hulp bij euthanasie. Haar moeder had haar verschillende keren gevraagd om euthanasie te plegen omdat ze verlangde naar de dood. Uiteindelijk stemde ze in om haar te helpen. Wat een familiegeheim had moeten blijven, werd uiteindelijk wereldwijd nieuws. Een klokkenluider kreeg namelijk lucht van de zaak en stapte naar het Openbaar Ministerie. Inmiddels zijn we bijna 50 jaar verder. Nog steeds woedt er een hevige discussie over euthanasie en of het wel of niet moet worden toegestaan. Deze discussie voeren ethici nog steeds. Een van de vragen die in dit filosofische debat behandeld wordt is: kan euthanasie überhaupt wel een vrijwillig verlangen zijn? Dit lijkt in eerste instantie een rare vraag. Het antwoord dat direct in je opkomt is; natuurlijk kan dit. Als een patiënt heel erg pijn lijdt en weet dat hij doodgaat, dan kan hij er toch vrijwillig voor kiezen om eerder dood te willen? Niet iedereen lijkt het hier mee eens te zijn. In 1999 publiceerde Campbell een paper in de Journal of medical ethics waarin hij twijfelde of euthanasie op vrijwillige basis kan zijn. Een groot probleem leek te ontstaan voor voorstanders van euthanasie. Wat was het argument dat Campbell gebruikte om tegenstanders te overtuigen van zijn gelijk? Laten we eerst kijken naar de stand van zaken die hier van belang zijn. In de medisch ethische literatuur wordt het onderscheidt gemaakt tussen twee categorieën euthanasie. De eerste is gedwongen euthanasie en wordt gezien als onethisch en immoreel. Iedereen is het er mee eens dat gedwongen euthanasie - ongeacht de situatie verkeerd is. We nemen dus aan dat dit waar is. De andere categorie is euthanasie op vrijwillige basis. In deze gevallen is het de keuze van de patiënt om uit het leven te stappen en is er geen dwang door andere factoren. Volgens sommigen moet euthanasie in deze gevallen mogelijk zijn. Andere zijn het hier niet mee eens, waaronder Campbell.
Auteur: Boudewijn Sweep Lay-out: Anneloes Overmars
Stel je voor dat je gevangen genomen bent en je wordt gemarteld. Degene die jou aan het martelen is, wilt staatgeheimen die jij hebt. Hij blijft je martelen totdat je toegeeft, omdat je van de pijn af wilt zijn. Maar je doet dit niet vanuit vrijwillig handelen. Dit doe je omdat de pijn je gedwongen heeft om dit te zeggen. Jouw verlangen naar het stoppen van de pijn is groter dan het verlangen om de staatsgeheimen niet af te geven. De pijn overschaduwt dus de verlangens die vanuit het diepst van jezelf komen, in dit geval het niet geven van de staatsgeheimen. Hetzelfde geldt voor euthanasie. Het is de pijn die ons dwingt om te zeggen dat we willen sterven. Wij als personen willen dit helemaal niet, maar het is het verlangen naar het stoppen van de ondragelijke pijn die ons hiertoe dwingt. Euthanasie is dus altijd op gedwongen basis en nooit vanuit de echte wensen van de patiënt. Betekent dit dat euthanasie dan verboden moet worden? Een paper van de Nederlandse filosoof Martin van Hees lijkt hierop in te springen. Hij zegt dat er inderdaad een onderscheidt moet worden gemaakt in het soort verlangen dat iemand heeft. Alleen verlangens die vanuit het diepste van jezelf komen, kunnen verlangens zijn die jij als persoon echt wilt. Verlangens vanwege een bepaalde verworven conditie kunnen die diepste verlangens echter overschaduwen. Dit bleek inderdaad zo te zijn in het voorbeeld van de gemartelde gevangen. Hierop is veel respons gekomen vanuit de medische ethiek en lang niet iedereen is het ermee eens. Sommige zeggen dat het gegeven voorbeeld van Campbell niet deugt omdat er een ander persoon is die jou tot iets dwingt, het is niet de pijn zelf. Wat zeker is, is dat het is wel een andere kijk is op het probleem van euthanasie wat stof heeft doen opwaaien. Na een 50 jaar durend debat lijken er nog steeds genoeg problemen rond euthanasie te bestaan om er nog eens goed over na te denken.
Volgens Campbell bestaat deze laatste categorie helemaal niet en behoren alle euthanasie aanvragen in de categorie van gedwongen euthanasie. Als alle aanvragen inderdaad gedwongen zijn, dan moeten we ook concluderen dat euthanasie altijd immoreel is en dus moet worden verboden. Dit lijkt een harde claim, maar lijkt niet ongefundeerd te zijn. Het voorbeeld dat Campbell geeft om het te verduidelijk gaat als volgt. 12
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
THEMA
Auteur: Manon Boot Lay-out: Anneloes Overmars
Te veel van het goede
Onder het genot van een oliebol en een glas champagne nemen veel van ons het zich op 1 januari voor: gezonder eten en meer sporten. Maar het gros van de mensen is die doelen eind januari alweer vergeten. Voor sommige mensen zijn deze voornemens echter een obsessie geworden. Zij ervaren een constant verlangen naar gezonder eten, meer sporten en vooral meer controle over hun leven, op een ongezond dwangmatige manier. Alles waar “te” voor staat, is verkeerd natuurlijk, maar bestaat “te” gezond leven? En is dat goed voor je?
De Amerikaanse natuurarts Steven Bratman schreef in 1993 voor het eerst over het verschijnsel ‘orthorexia nervosa’. Het wordt formeel niet erkend als een eetstoornis; orthorexia nervosa is niet opgenomen in de DSM-IV: een Amerikaans handboek ter classificering van psychische stoornissen dat ook in Nederland als standaard in de psychiatrische diagnostiek dient. Wel wordt orthorexia nervosa gezien als een risicofactor voor de ontwikkeling van een eetstoornis zoals anorexia nervosa.
Ongezond gezond leven
Dwangmatig
Naast gezond eten, kan sporten ook een obsessie worden. Als je dit doet om af te vallen, heet het anorexia athletica. Het gaat dan om een combinatie van intensief, dwangmatig sporten en daarnaast normaal of gematigd eten. Je verbrandt meer calorieën dan je binnenkrijgt en valt daardoor af. Ook anorexia athletica is niet opgenomen in de DSM-5 en wordt gezien als een subvorm van anorexia nervosa. De aandoening komt voornamelijk voor onder jonge vrouwen tussen de 25 en 35 jaar. Zij hebben vaak een hectisch leven en eisen veel van zichzelf. Het dwangmatige sporten wordt als een manier gezien om controle te krijgen over hun leven. Ook komt het veel voor bij sportsters die een laag gewicht moeten hebben om hun sport op hoog niveau uit te kunnen oefenen, zoals bij turnen, dansen of hardlopen.
Orthorexia nervosa (ortho is Grieks voor juist) is extreem dwangmatig gezond eten. Er worden, naarmate de stoornis vordert, steeds meer voedingsmiddelen geschrapt. Vooral voedingsmiddelen die veel calorieën, vet of suikers bevatten, worden geschrapt, zoals vlees, vis, graan en zuivel. Men denkt dat deze producten niet gezond zijn. Het enige wat er dan overblijft, zijn (rauwe) groenten en fruit. Zo ontstaat er een eenzijdig voedingspatroon, wat kan leiden tot ondervoeding en ondergewicht. Het zelfbeeld van mensen die aan orthorexia lijden, wordt meer en meer bepaald door hun vermogen om zich aan hun eigen regels te houden. Ze blijven met hun extreme gewoontes doorgaan, omdat ze blijven geloven dat alles goed komt als het ze maar zou lukken om “zo gezond mogelijk” te eten, al wordt dat begrip wel steeds verder opgerekt in de extreme richting.
Schwarzenegger
Eetstoornissen komen voornamelijk voor onder meisjes en vrouwen, maar vaak wordt vergeten dat ook mannen een negatief zelfbeeld kunnen hebben. Deze mannen duiken dan vaak de sportschool in om daar te werken aan een gespierd lichaam. Maar als zij in de spiegel kijken, zien zij een lichaam dat nooit gespierd genoeg is, terwijl ze er voor de buitenwereld uit zien als een jeugdige Schwarzenegger. Men spreekt dan van bigorexia. Bigorexia (spierdysmorfie of bigorexia nervosa) is een stoornis waarbij iemand stelselmatig het idee heeft dat zijn of haar eigen lichaam te weinig spiermassa bevat en te veel vetmassa. Zij sporten, soms in combinatie met steroïden, erg veel en in obsessieve mate. Niet alleen volwassen mannen lijden hieraan, maar ook jonge jongens en vrouwen kunnen er last van hebben. Bigorexia is een subvorm van lichaamsdysmorfie en is opgenomen in de DSM-5. Uit bovenstaande stoornissen blijkt dus maar dat gezond doen niet altijd betekent dat iemand gezond is. Ook hier geldt: doe je het met mate, dan kan het allemaal niet zo kwaad.
Medische Faculteit der Leidse Studenten
13
THEMA
(Panda)puntje bij paaltje Panda- , tijger-, en konijnenpunten
Auteur: Boudewijn Sweep Lay-out: Wingchi Cheng
Er komen eind dit jaar pandaberen naar Nederland! Goed nieuws dus voor dierenpark Ouwehands in Rhenen. Pandas zijn grote publiekslievelingen en iedereen houdt van ze. Wie had er vroeger (of nog steeds?) nou geen pandaknuffel thuis in zijn bedje liggen? Zelf houden pandaberen eigenlijk niet zo van naar bed gaan. Paren gaat namelijk vaak erg moeizaam omdat ze vaak geen zin hebben in seks. Onder studenten is dit feitje inmiddels ook breed bekend. Vandaar ook de beruchte naam onder studenten: het hebben van een pandapunt.
De meeste studenten vinden het daarom mooi om veel tijgerpunten te hebben omdat dit naast een leuke avond ook leuke kroegpraat oplevert. Niet elke keer als je bij iemand bent blijven slapen, krijg je een tijgerpunt. Het moet echt een wilde nacht geweest zijn voordat je deze hebt verdiend. Je moet minimaal het derde honk hebben gehaald. Dit betekent Pandapunten dat zoenen of elkaar intiem aanraken alleen niet genoeg is. Wat is het dan precies, het hebben van een pandapunt? Het minimale wat wordt verwacht is dat er orale handelingen Als je pandapunten hebt, hoor je dit liever niet van je zijn verricht. Het mag duidelijk zijn dat coĂŻtus natuurlijk ook de medestudenten. Het laat zien dat je weinig seks hebt gehad, mogelijkheid geeft op een tijgerpunt. terwijl het studentenleventje toch wel bekend staat als losbandig. Het hebben van een pandapunt betekent dat je een week geen seks gehad hebt. Voor niet-studenten geldt een iets soepelere regeling. Een maand zonder seks staat hier gelijk aan een pandapunt. Hoe langer je droog staat, hoe meer pandapunten je hebt opgespaard. Niet getreurd als je al een aantal pandapunten hebt, de volgende keer dat je seks hebt gaat de teller gewoon weer terug naar 0. Wat nou als je een volle spaarkaart aan pandapunten hebt? Bij het aantal van twaalf punten moet je een pandaborrel organiseren. Op deze borrel is het dan de bedoeling dat je iemand ontmoet zodat je van je pandapunten af kan komen. Het is ook mogelijk om meer tijgerpunten te krijgen op Heb je dus een volle spaarkaart? Organiseer een pandaborrel een avond. Als het echt het beste verhaal ooit is, op een voor je medestudenten! exotische plek met iemand waar niemand het van verwacht, kunnen je punten zwaar omhoog schieten. Stel je voor dat je in het ziekenhuis beland bent en er loopt een bloedmooie verpleegkundige rond. Als je haar tegenkomt in de lift en van het een komt het ander, dan kan het zijn dat je in een klap al je vrienden inhaalt met het aantal behaalde tijgerpunten. Het aantal punten wordt helemaal omhoog gekrikt als het ook nog eens in een ziekenhuis in Zuid-Amerika gebeurt, want hierdoor krijg je extra continentenbonus! Wie deze criteria bedacht heeft? Joost mag het weten maar het levert genoeg op om over te praten. Konijnenpunten Tijgerpunten
Ben je eindelijk tevreden dat je teller weer op nul is komen te staan vanwege deze toffe borrel? Nog meer goed nieuws! Het is mogelijk dat je ook een andere punten gescoord heb. Wilde nacht met een medestudent gehad? Dit kan zorgen voor een heus tijgerpunt. Tijgers zijn stoere, wilde en onvermoeibare dieren. Ze jagen vooral ‘s nachts en als ze paren maken ze hierbij een hoop kabaal. Alles wat in de nachtelijke uurtjes te vinden is, verslinden ze met al hun macht.
14
Het is duidelijk dat we er een beestenboel van maken hier. Om daarom af te sluiten is het verstandig om dit te doen met een iets schattiger dier dat wel heel erg veel van paren houdt. Het konijn. Konijnpunten zijn iets minder goed bekend maar zijn toch een vermelding waard. Het geeft aan hoeveel opeen volgende weken een vrijgezel met iemand de koffer in gedoken is. Voor een stelletje geldt een iets andere regeling. Zij moeten dagelijks aan de bak om hun punten te behouden. Ongeacht wat voor punten je hebt, genoeg werk om voor volgend jaar te doen.
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
M.F.L.S.
VGT Hulp
Auteur: David Buis Lay-out: Wingchi Cheng
Psychiatrie
De eerste Voortgangstoets van het jaar zit er weer op! Hopelijk hadden jullie vooraf de VGT hulp in de laatste PreDoctor goed doorgenomen, want hierdoor heb je dan de drie vragen over anemie in ieder geval juist beantwoord. Des te meer reden om ook dit epistel tot je te nemen! Overigens zijn er naast het nauwgezet bestuderen van de VGT hulp in de PreDoctor nog een aantal andere manieren om te oefenen met de Voortgangstoets. Zelf ben ik met name fan van de website van Medisch Contact. Op deze site kun je digitaal oude Voortgangstoetsen maken en is het bovendien mogelijk om bepaalde onderdelen waar je moeite mee hebt specifiek te trainen.
Er zijn een aantal onderwerpen die vrijwel in elke Voortgangstoets terugkomen en dit maakt dat het oefenen met oude vragen wel degelijk nuttig. . De psychiatrische waarnemingsstoornissen zijn hier een voorbeeld van. Het zijn domweg wat definities die je even in de vingers moet hebben, maar het levert je wel weer een paar extra puntjes op als je ze beheerst. Hierbij een korte samenvatting met alles wat je moet weten: Hallucinatie:
Het Leerboek Psychiatrie leert ons dat een hallucinatie “een stoornis in de waarneming, waarbij gewaarwordingen worden ervaren als zintuigelijke waarnemingen, terwijl er in feite geen externe prikkeling van het betrokken zintuig plaatsvindt” is. Dit wil zeggen dat de patiënt iets waarneemt, maar er in werkelijkheid niets is, bijvoorbeeld het horen van stemmen.
Disperceptie:
Dispercepties zijn “stoornissen in de waarneming, gekenmerkt door een afwijkende waarneming of ervaring van een extern object”. Waar het bij de illusoire vervalsing gaat om het foutief interpreteren van een object, zit bij een disperceptie het probleem in de waarneming. Een voorbeeld van een disperceptie is het veel harder waarnemen van een in werkelijkheid zacht geluid. Waan:
Dit is mijn persoonlijke favoriet! Een waan is “een stoornis in de inhoud van het denken, bestaande uit persoonlijke, fundamentele overtuigingen die in strijd met de werkelijkheid en oncorrigeerbaar zijn, ondanks afdoende bewijs van het tegendeel”. Het gaat hierbij dus om mensen die een bepaald waanbeeld in hun hoofd hebben waar ze met geen Illusoire vervalsing: mogelijkheid vanaf kunnen worden gebracht. Zo heb ik het De officiële definitie van luidt als volgt: “een stoornis in de waanidee altijd zeer goed met vrouwen om te gaan dankzij waarneming, meestal onder invloed van emotie of fantasie, mijn grote sociale vaardigheden, terwijl er stapels bewijs zijn gekenmerkt door een kortdurende foutieve zintuiglijke dat dit toch anders ligt. waarneming van een werkelijke externe prikkel”. In normaal Nederlands betekent dit dat een object aangezien wordt Overwaardig denkbeeld: voor iets anders, bijvoorbeeld iemand die een overhemd Het overwaardig denkbeeld lijkt sterk op de waan, maar aanziet voor een spook. Merk op dat er in tegenstelling tot er is een subtiel verschil. Het is “een denkbeeld dat een bij de hallucinatie wél sprake is van een object dat wordt dusdanig onredelijk grote plaats in het denken van de patiënt waargenomen. inneemt dat deze verhinderd wordt normaal te denken en te handelen”. In tegenstelling tot de waan is het overwaardig Derealisatie: denkbeeld niet gebaseerd op onjuiste veronderstellingen. Ik De derealisatie is “een stoornis in de waarneming, gekenmerkt kan dus het overwaardig denkbeeld hebben zeer goed met door een subjectief ervaren gevoel van onwerkelijkheid in de vrouwen om te kunnen gaan, maar dit is bij een overwaardig relatie van de patiënt ten opzichte van de omgeving”. De denkbeeld niet gebaseerd op de onjuiste veronderstelling patiënt heeft het gevoel dat de dingen om hem heen niet echt dat mijn sociale vaardigheden groot zijn. zijn. Oefenvraag Een patiënt heeft de hardnekkige overtuiging dat sommige auto’s speciaal voor hem zijn die in zijn straat staan. Om welke psychiatrische ziekte gaat het? A. Derealisatie B. Overwaardig denkbeeld C. Waan D. Hallucinatie (Antwoord staat op p.30)
Medische Faculteit der Leidse Studenten
15
M.F.L.S.
16
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
M.F.L.S.
Medische Faculteit der Leidse Studenten
17
Zorgverzekering kiezen
Vaccinaties halen
Stage in het buitenland
VAN EEN MEDISCH STUDENT
VvAA zorgverzekering Student. Omdat je zelf aan het roer wilt staan van je zorg. De aanvullende zorgverzekering Student van VvAA is speciaal afgestemd op jouw situatie als (para)medisch student. Ook in 2016 kun je rekenen op dekkingen die jij belangrijk vindt. Zo ben je verzekerd voor geneesmiddelen, anticonceptie, brillen/lenzen en worden vaccinaties buitenland 100% vergoed. En dat tegen een scherpe premie.
Voordelen VvAA zorgverzekering Student scherpe premie dekkingen afgestemd op jouw situatie als student declareren met je mobiel, snelle uitbetaling vrije keuze van zorgverlener en ziekenhuis
Bereken je premie op vvaa.nl/zorgvoorstudent
Maak kans op een fiets Ga gezond en sportief 2016 in! Sluit nu gemakkelijk online de VvAA zorgverzekering Student af en maak kans op een van de vijf fietsen. De premie voor aanvullende zorgverzekering Student 2016 is slechts â‚Ź 10,50. De basisverzekering heb je vanaf â‚Ź 75,05.
kleur naar keuze
Suzanne Greup, medisch student, lid sinds 2012
CBS 2.356 adv 1/1 A&A zorg_student_DEF.indd 1
19-11-15 11:18
t
-15 11:18
THEMA
Auteur: Sietse Terpstra Lay-out: Natascha Kwee
Verlangen naar diagnose Een interview met kinder- en jeugdpsychiater Dr. Marijnissen over autisme
Schuin tegenover het LUMC staat Rijnveste, een nieuw ogend gebouw, dat van buiten weinig weg heeft van een zorginstelling. Maar ook hier wordt de geneeskunde uitgebreid beoefend. De GGZ Leiden, Centrum Eetstoornissen en Centrum Autisme zijn hier onder meer gehuisvest. Eén van de artsen die bij Centrum Autisme werkt, is kinder- en jeugdpsychiater Godfried Marijnissen. Hij is gespecialiseerd in kinder- en jeugdautisme. Met hem ben ik in gesprek gegaan over het beroep van kinderpsychiater, maar ook over het onderwerp ‘verlangen’ dat centraal staat in deze Predoctor. ,,Kunt u wat vertellen over uw werk hier?” Sinds 2009 zit hier het centrum autisme. We hebben voor autisme een kinderafdeling, een jeugdafdeling en een volwassenenafdeling. We doen hier aan diagnostiek en begeleiding. We kijken er dus niet alleen naar of iemand autisme heeft, maar ook naar hoe iemand met autisme goed mee kan doen in de samenleving. In Centrum Autisme vindt multidisciplinaire diagnostiek plaats, dus door verschillende soorten artsen: dat is onder andere van belang omdat autisme veel comorbiditeit heeft, en dus vaak andere aandoeningen met zich meebrengt. Bijzonder aan de diagnostiek bij kinderpsychiatrie is verder het circulair denken: dit houdt vooral in dat je niet alleen in oorzaak-gevolg verbanden denkt, maar je ook denkt in complexe terugkoppelingsmechanismen.
gelegen in individuele omgevingsfactoren. Ook spelen bepaalde genetisch bepaalde syndromen een rol, zoals het Fragiele X-syndroom. Autisme komt meer voor bij jongens en bij vroeg geborenen. Mede hierdoor moet een kinderpsychiater verstand hebben van de hele geneeskunde.
het “vrijetijdsmilieu” vereist om van een stoornis als autisme te kunnen spreken. Ook is het heel belangrijk om te blijven kijken naar het ontwikkelingsaspect bij kinderen, dus of het kind langzamer dan gemiddeld is in de ontwikkeling op bepaalde vlakken, wat zich verder in de ontwikkeling weer kan normaliseren.
,,In deze editie staat het onderwerp ‘verlangen’ centraal. Sommige ouders hebben een sterk verlangen om een diagnose te vinden als hun kind zich afwijkend gedraagt, omdat ze zich dan meer begrepen voelen. Heeft u vaak te maken met ouders die aandringen op een diagnose bij hun kind?” Als een kind zich niet optimaal ontwikkelt, zijn ouders de belangrijkste en doorgaans beste informatiebron daarover. Er bestaan echter ouders die de problemen van hun kind ontkennen, of juist vergroten. Het is van belang alert te zijn hierop. Als de diagnose autisme bij een kind wordt gesteld, kunnen de ouders een persoonsgebonden budget krijgen. Hierdoor zijn sommige ouders er extra op gebrand om een diagnose te krijgen bij hun kind. Kinderen met ouders die de problemen vergroten hebben een grotere kans om bij de dokter terecht te komen. Het is mede hierdoor belangrijk om objectief te blijven kijken naar het kind, zodat er goede diagnostiek plaatsvindt. Een onderdeel van de diagnostiek in Centrum Autisme is dat we het kind laten spelen en daarbij observeren. Verder is disfunctioneren thuis, op school én in
,,Wat zijn de gevolgen als er onterecht autisme wordt gesteld bij een kind?” Dit zorgt ervoor dat het kind geen passende behandeling krijgt: de begeleiding die het kind dan krijgt, past niet bij zijn of haar problemen. Zo’n behandeling, die in het algemeen begint met psychoeducatie, is dan ook niet efficiënt. Er bestaat het gevaar dat er verkeerde medicatie - die vaak vervelende bijwerkingen geeft - wordt gegeven. Methylfenidaat, beter bekend als Ritalin is hier een bekend voorbeeld van. De laatste jaren wordt het vaak door huisartsen voorgeschreven in plaats van door psychiaters. Daardoor gebeurt het steeds vaker dat kinderen voor wie dit medicijn eigenlijk niet geschikt is, het krijgen. ,,Heel erg bedankt voor uw tijd, ik heb er als geneeskundestudent veel van geleerd!” Geen enkel probleem! De Predoctor lijkt mij een leuke manier om meer studenten kennis te laten maken met mijn specialisme, ook omdat ik de kinderpsychiatrie maar weinig terug zie in de leerstof bij geneeskunde.
,,Kunt u wat vertellen over de mensen die autisme hebben?” Bij autisme is er sprake van problemen op vijf vlakken, namelijk die van contact, taalontwikkeling, motoriek, verbeeldend vermogen en flexibiliteit. Flexibiliteit houdt in hoe gemakkelijk je je aanpast aan nieuwe situaties. Psychiatrische stoornissen komen echter bijna nooit geïsoleerd voor: Vaak spelen er bij kinderen met autisme dan ook voedings-, slaap- en zindelijkheidsproblemen. De oorzaak van autisme is vooral Medische Faculteit der Leidse Studenten
19
STUDENT
Hé, het is oké
Auteur: Predoctorcommissie Lay-out: Natascha Kwee
Om te wensen dat dokter Lakke op halve snelheid zou kunnen praten
Om al in september te verlangen naar kruidnoten
Om geld (dat je eigenlijk niet hebt) uit te geven aan eten
Om na een hamburger nog een hamburger te willen... en ook een toetje Als je het onzin
Om te verlangen naar tijgerpunten
vindt om elkaar een gelukkig nieuwjaar te wensen met 3 kleffe Om vroeg naar zoenen
20
Om terug te verlangen naar de basisschool
Om 12 tv-series tegelijkertijd te volgen
Om te verlangen naar een dislike-knop op facebook
bed te willen en daarna toch nog uren op je telefoon te zitten
Als je geen goede voornemens hebt
Om weer te verlangen naar de tijd met stufi
Als je terugverlangt naar de tijd van vóór je goede voornemens
Om naar eten te verlangen tijdens snijzaal
Om te wensen dat alle microscopie preparaten niet precies hetzelfde lijken Om te verlangen naar de tijd dat je niet bij ieder klein kwaaltje dacht een dodelijke ziekte te hebben
Om te SOG-gen, door bijvoorbeeld dit nu te lezen
Om te verlangen naar een goed lichaam terwijl je eigenlijk niet sport
Om na 5 zinnen ‘leren’ al naar pauze te verlangen
Om te verlangen naar een tijd zonder die eeuwige pandapunten!
Om de wekker voor de 3e keer te snoozen op een maandagochtend
Als je vroeger dacht dat ‘verlangen’ met lengte te maken had
Om te verlangen (en stiekem vissen) naar complimentjes
Om te verlangen naar plekken in het LUMC om dutjes te doen
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
COLUMN
George Clooney Lay-out: Wingchi Cheng
Helaas hebben zeker de mannelijke collegae daar alsnog wel eens een handje van -en ze hoeven echt geen Tinderhengst te zijn om “... zulk imbeciel gedrag die ondanks te gaan vertonen.de overdaad aan Dikwijls zijn het ordinaire haartypes die in extensions opvallen als Rotterdam zijn Geert Wilders op een o p g e g r o e i d , reggaetonfeestje.” maar nog nooit iemand van buitenlandse komaf hebben ontmoet. Lui die denken dat een “George Clooney houdt van aanstellerige “gozurrr” een passende kwallen en energydrank” begroeting is in een bibliotheek; het In deze periode voel ik me altijd heel zijn de figuren die alleen met je praten goed over mezelf. Natuurlijk doe ik als er geen been van een hoogleraar in dat altijd wel: als ik mijn Facebook, de ruimte aanwezig is om tegenaan te LinkedIn en Tinder moet geloven, doe rijden. Ze voelen zich God, verheven ik alleen maar de vetste activiteiten boven het plebs. Hoe groot mijn met vrienden, heb ik oneindig veel narcistische persoonlijkheidsstoornis maatschappelijk succes en ben ik ook is (ja, ik heb ook de JoHo’s van het de jongere, grappigere en knappere psychiatrievak doorgelezen), dat zal versie van George Clooney. Nu is die me niet overkomen. Niets is belangrijker eindeloze stroom aan digitale lofzangen dan vriendelijk en beleefd dagelijkse praktijk, zo gaat het als kunnen zijn voor gevierd columnist. Tijdens deze iedereen in de koude wintermaanden echter trilt samenleving; dat mijn mobiele telefoon nog veel noem ik een stukje vaker, omdat er weer een nieuwe opvoeding. like, connectieverzoek of match is “Lui binnengekomen. Ik wijt het aan Soms zijn er echter de hoge tentamendichtheid die denken dat van die momenten dat en dus ‘gesog’ in deze een aanstellerige ik die ijdele dwazen een “gozurrr” een periode, gecombineerd beetje begrijp, vooral passende begroeting als ik bij de bus sta met mijn gewoonlijke is in een fotogeniciteit (zie linksboven) te wachten. Terwijl je bibliotheek.” en een naderend Valentijn, staat te koukleumen komt dat een nieuwjaarszoen-loos er zo’n roedel vrouwelijke Oud&Nieuw-feest moet doen vergeten. vuilniszakjassen aanzetten. Naast de curieuze winterkledij, doorgaans Natuurlijk is het makkelijk om je getooid met een nep-bontkraag, vallen verheven te voelen boven de rest de ‘dames’ op door hun kenmerkende van de wereld als je telefoon push- hoepeloorbellen, die ondanks de notificaties blijft geven met lofuitingen. overdaad aan ordinaire haarextensions Maar dat gebeurt me gelukkig niet. opvallen als Geert Wilders op een Als geneeskundestudent kan je je dat reggaetonfeestje. Mocht je het immers niet veroorloven. Een mens karakteristieke uiterlijk nog niet hebben eigenlijk überhaupt niet, maar met een opgemerkt, bijvoorbeeld omdat je in dergelijke maatschappelijke functie De Kooi bij de bushalte staat en het als arts is het helemaal onvergeeflijk. de norm is, zal de penetrante geur Medische Faculteit der Leidse Studenten
Column door Daniël Kleijn
van een goedkoop MEXX-luchtje alsnog je aandacht trekken. Eenmaal in het vizier zal je een aantal domme, sigarettip uitspugende gezichten zien die een taalgebruik etaleren dat niet zou misstaan in een oncologieboek. Niet dat ze zich daarvoor schamen, nee, iedereen mag weten wat voor een ziekte Jeffrey of Wesley zou moeten krijgen. Had ‘ie maar haar instagramfoto van de gestapelde energiedrankblikjes op zijn scooter moeten liken. Ze gaat nooit meer met ‘m chillen in het park, zweert ze haar vriendinnen. Ondanks de vele afleidende, nietzo-eclatante eigenschappen van de oorbellenbrigade, moeten we één ding niet vergeten: hoewel niet voor de volledige honderd procent –en dat komt slechts door de haarextensions– zijn de bushaltemeisjes ook gewoon mensen. Ze houden zich met dezelfde ziektes bezig, ze vissen naar complimenten op social media en hebben een eigen taaltje. Ze lijken eigenlijk verdomd veel op een willekeurige geneeskundestudent: irritant aanwezig, bezig met zichzelf en een gebrek aan zelfreflectie. De LUMCkwallen en busdozen zijn matches made in heaven: de één leert wat over het leven buiten de singels, de ander kan uitgelegd worden wat ziektes betekenen voor een mens. Ik zou de relatie in ieder geval liken.
“... en ben ik de jongere, grappigere en knappere versie van George Clooney.”
21
THEMA
De controle kwijt Obsessieve verlangens
Verlangens zijn onderdeel van onze meest evolutionaire instincten en geperfectioneerd door de millennia heen. Maar wat als deze verlangens niet meer in ons voordeel is, maar ons juist tegenwerken? Wat als deze verlangens óns onder controle hebben? Verlangen naar liefde: liefde- en seksverslaafden
De liefde. Het woord alleen doet je al denken aan een bijzonder persoon in jouw leven. Wat doet dat liefdesgevoel met je? Krijg je vlinders in je buik? Of een onbeheersbare hunkering naar die persoon wellicht? Verliefd worden kent iedereen en velen beweren dat het verliefd-zijn het mooiste gevoel is wat de mensheid kan ervaren. Maar dat verlangen naar de liefde kan omslaan tot een ware obsessie.
Auteur: Joanne Simons Lay-out: Esther Huybens
behandelingstraject is gericht op het doorbreken van het verslavingsgedrag. Middelen om dit doel te bereiken zijn cognitieve gedragstherapie, groepstherapie en de 12-stappen methodiek (bekend van de AA meetings bij alcoholverslaafden ). Verlangen naar perfectie: Perfectionisme
Het hedendaags leven van een doorsnee student herkent zichzelf zeker in dit verlangen: perfectie. Hoge cijfers, schrijfopdrachten tot in de puntjes uitwerken en lange dagen studeren zonder aandacht voor overige zaken. Onze ouders, docenten en de maatschappij vragen dagelijks van ons te onderscheiden van de ‘doorsnee’ studenten en te ontpoppen tot hun ideaalbeeld. Dit streven naar perfectie is met de paplepel ingegoten en is de drijfveer achter vele successen. Of het nou gaat om de volmaakte muurschilderingen van Michelangelo of de ingewikkelde theorieën van Stephen Hawking: dit verlangen geeft ons meesterwerken van de mensheid. Maar wat als perfectionisme zo ver gaat, dat het schadelijk wordt voor de mentale en zelfs fysieke gezondheid?
Net zoals bij seksverslaafden, zijn patiënten voortdurend op zoek naar bevestiging, kampen met een laag zelfbeeld en hebben een genetisch aanleg voor verslavingshormonen (endorfine en dopamine). Liefdesverslaafden raken volledig in de ban van de zaligheid van het gevoel. Zij idealiseren de liefde en proberen werkelijk alles om die perfecte droom te verwezenlijken. Relaties zijn dan vaak niet weggelegd voor verslaafden, aangezien zij hun interesse in hun partner al snel verliezen wanneer de volmaakte verliefdheid overgaat. Ook familie- en werkrelaties kunnen onder druk komen ten gevolge van de verslaving. Verder is uit onderzoek gebleken dat het verbreken van een relatie dezelfde hersengebieden activeert als wanneer een cocaïneverslaafde afkickt. Het is dan ook van uiterst belang om een liefdesverslaving serieus te nemen, zowel in het stellen van de diagnose als het behandelen van patiënten.
Perfectionisme is al te herkennen in de vroege jeugd: extreme gedrevenheid op school en competitieve gedrag zijn kenmerkend. Deze kinderen leren al snel dat hun waarde wordt bepaald aan de hand van hun prestaties. Gedurende de puberteit raken hun sociale levens achter in vergelijking met leeftijdsgenoten en ervaren steeds meer stress. Ondanks dat perfectionisten dit realiseren, zijn zij vaak van mening dat deze ‘opoffering’ noodzakelijk is om hun ultieme doel te bereiken. Ironisch genoeg, zijn perfectionisten gevoelig voor procrastinatie, oftewel uitstelgedrag. Faalangst, negatief zelfbeeld en perfectionisme gaan vaak hand in hand, waardoor sommigen liever hun werk uitstellen tot het laatste moment. Verdere kenmerken van extreme perfectionisten die voortkomen uit sociale druk zijn vaak schuldgevoelens en een kritische blik naar zichzelf.
Liefdes-en seksverslaafden worden vaak als één verslaving gezien, maar er zijn wel degelijk verschillen. De uitingsvormen van seksverslaafden variëren van excessief fantaseren tot regelmatige bezoeken van een prostituee. Vaak zijn seksverslavingen zodanig ernstig dat huwelijken kapotgaan en seksueel overdraagbare aandoeningen hun gezondheid aantastten. Beide verslavingen zijn effectief en snel te behandelen. Vaak worden behandelingen online aangeboden, vanwege de gepaarde schaamte die verslaafden ervaren. Een 22
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
THEMA Perfectionisme kan zodanig ernstig worden dat zij ook kampen met mentale aandoeningen. Deze verschillen van angststoornissen tot aan eetstoornissen, depressies of neurotische stoornissen. Herken jij ( gedeeltelijk ) jezelf hierin? Er zijn genoeg manieren om de negatieve neveneffecten van het perfectionisme in te tomen. Een veelgebruikte manier in de psychiatrie is cognitieve gedragstherapie, waarbij de irrationele gedachten van de patiënt aan het licht worden gebracht. Vervolgens leren zij de controle uit te oefenen op hun negatieve gedachten en leren hun eigenwaarde niet meer aan prestaties te relateren. Belangrijk om te realiseren, is dat vele perfectionisten relatief trots zijn op hun eigenschap, aangezien zij denken dat perfectionisme de reden is voor de successen in hun leven. Hun eigenschap verliezen is gelijk aan het verliezen van hun enige kans op succes. Echter, wanneer het streven naar succes kantelt tot perfectionisme, zullen de resultaten paradoxaal juist tegenvallen. Grotendeels ligt de oorzaak hiervan dat perfectionisten nauwelijks voldoening ervaren bij het behalen van hun doelen, aangezien hun focus al ligt bij de volgende. Perfectionisten zijn daarom eerder geneigd tot burn – outs, wat hun resultaten aanzienlijk kunnen verminderen. Psychologen adviseren daarom om bij elk behaald doel stil te staan, te genieten van de successen of te leren van de fouten. Verlangen naar geluk: drugsverslaafden
Geluk is een verlangen dat zo oud is als de mensheid en men lijkt hun hele leven toe te wijden aan dat mysterieuze gevoel. Omdat geluk voor velen lastig is om te ervaren, lijken mensen zich daardoor meer te verdiepen in de toegankelijkere vorm van geluk: euforie.
gebruik verslavend voor de cocaïnegebruiker. Om hetzelfde gevoel te ervaren, zal de gebruiker steeds een hogere dosis van cocaïne moeten innemen, aangezien het lichaam nu gewend is geraakt aan de verhoogde aanwezigheid van dopamine in de synapsspleet. Helaas is euforie niet het enige effect dat het lichaam ervaart en door de opbouwende inname van de drug, zullen de langetermijneffecten aanzienlijk verergeren. Diverse neveneffecten zijn angststoornissen, agressiviteit, cardiovasculaire aandoeningen die uiteindelijk kunnen leiden tot hartstilstanden en vroegtijdig overlijden. Omdat cocaïne vaak veel geld kost, raken verslaafden bovendien hun vermogen en baan kwijt, waardoor zij sneller terecht kunnen komen in criminele circuits. Ondanks dat drugsverslaafden euforische momenten kennen, staan deze momenten juist hun langdurige geluk in de weg.
Euforie is een mentale en emotionele toestand waarin de persoon een intense waarneming van geluk, vreugde en algehele zaligheid ervaart. De meest gebruikelijke manieren waarbij mensen euforie ervaren zijn drugs, fysieke activiteiten, muziek en meditatie. Maar wat als mensen zodanig hunkeren naar dat kortstondig gevoel van geluk, dat zij erin doorslaan? Dat de drang naar euforie uiteindelijk ons in de weg staat om geluk te bereiken?
Aangezien drugsverslaafden zich in een neerwaartse spiraal bevinden, hebben zij nauwelijks inzicht in hun denken en doen. Daarom zijn vele verslaafden afhankelijk van hun omgeving om hen uit de verslaving te halen. Ernstig verslaafden worden opgenomen in verslavingsklinieken en worden begeleid door psychologen en dokters gedurende hun ‘afkick-traject’. Tijdens dit proces, krijgen verslaafden medicijnen ( NIDA) om de cocaïne uit hun lichaam te zuiveren en gedragstherapieën om de verslaafden door hun afkickverschijnselen te helpen. Drugsverslaafden zijn hiervan een uitmuntend voorbeeld. Na dit traject, krijgen zij een cocaïne-vaccin, dat er voor Drugs, zoals cocaïne, zijn direct gericht op het zorgt dat bij een toekomstige relapse, de cocaïne niet in de beloningssysteem van de hersenen. In deze hersengebieden hersenen weer wordt opgenomen. wordt de neurotransmitter dopamine geproduceerd in de synapsen om een kortdurend gevoel van geluk te induceren. Diverse verlangens kennen diverse extreme vormen. Het Als dopamine zijn doel heeft bereikt, wordt het vervolgens streven naar het onbereikbare is wat de mens onderscheidt uit de synapsspleet verwijderd door het lichaam. Echter, van alle andere levensvormen en maakt ons tot wat wij zijn. als mensen cocaïne tot zich nemen, remt deze drug de Het toegeven en vervullen van verlangens zijn de grootste verwijdering van dopamine. De neurotransmitter blijft vreugdes in het leven. Enkel wanneer zij de teugels in handen daardoor langer in synapsspleet en induceert een vergroot dreigen te nemen, horen wij de controle te herwinnen. euforisch moment in de hersenen. Het gereproduceerde effect duurt slechts enkele minuten, maar is al na het eerste Medische Faculteit der Leidse Studenten
23
ALUMNI
LAG-scriptieprijs Win €1000,- met jouw stageverslag!
Scriptieprijs voor het beste stageverslag Geneeskunde of Biomedische Wetenschappen. Op 19 april 2016 reikt de Alumnivereniging van het LUMC (Leidse Alumnivereniging Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen (LAG)) voor de tiende maal de scriptieprijs uit aan de student met het beste stageverslag Geneeskunde of Biomedische Wetenschappen (Ba/Ma).
Voldoet je verslag aan de volgende criteria: - origineel qua onderzoek; - maatschappelijk relevant onderwerp; - heeft een kop en een staart; - bevat een heldere hypothese, onderzoeksopzet, methoden, resultaten, discussie, conclusies en aanbeveling(en); - beoordeeld tussen 1 september 2014 en 31 augustus 2015 met een cijfer.
De winnaar ontvangt € 1.000,- en houdt een voordracht van 15 minuten over zijn/ haar onderzoek tijdens de voorjaarsbijeenkomst van de LAG op dinsdag 19 april 2016 (tussen 17.00-21.00 uur in het LUMC). Aanmelden: Stuur je eindverslag (Word of PDF) met het eindcijfer, een motivatiebrief en kort CV naar lag@lumc.nl. Aanmelden kan tot en met zondag 31 januari 2016. Het LAG-bestuur communiceert uiterlijk 20 maart 2016 aan alle inzenders over de uitslag. Postadres: LAG, Postbus 9600, 2300 RC, Leiden, Postzone: J0-P, telefoonnummer 071-5266482. LAG-scriptieprijs winnares 2015
Scriptieprijs 2015 is door Maaike Schilperoort (Biomedische Wetenschappen) gewonnen met haar bachelorscriptie aan de afdeling Endocrinologie van het LUMC. Onder begeleiding van Drs. Andrea van Dam, Dr. Mariëtte Boon en Prof. Dr. Patrick Rensen heeft zij een succesvol resultaat neer kunnen zetten. Het abstract van haar scriptie is hieronder te vinden: The nitric oxide precursors L-arginine and nitrite stimulate lipolysis in brown adipocytes. The increased prevalence of obesity-related disorders has led to a growing need for therapeutic strategies to reverse diet-induced obesity, which can be achieved by increasing the body’s energy expenditure. Brown adipose tissue (BAT) contributes to total energy expenditure by burning fat for thermogenesis. Therefore, interventions that increase BAT activity can be used to reduce obesity. Recent findings suggest that the anti-inflammatory cytokine interleukin-37 (IL-37) and an increased nitric oxide (NO) availability both could increase energy expenditure by acting directly on BAT. In this study, we tested the effect of IL-37 and the NO precursors L-arginine (Arg) and sodium nitrite (NaNO2) in vitro on the T37i brown adipocyte cell line. Our results showed that in contrast to IL-37, the NO precursors Arg and NaNO2 increase lipolysis in brown adipocytes. This was accompanied by altered expression of genes involved in lipid metabolism and protein phosphorylation. These results suggest that increasing NO availability directly activates brown adipocytes and could provide a novel therapeutic strategy to increase energy expenditure and reduce obesity and related disorders.
24
Maaike Schilperoort
Leidse Alumnivereniging voor Geneeskunde en Biomedische wetenschappen
De LAG is een netwerk van personen die in Leiden Geneeskunde of Biomedische wetenschappen hebben gestudeerd, die in Leiden hun specialistenopleiding volg(d)en, of binnen het Leids Universitair Medisch Centrum een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan onderwijs, onderzoek en/of patiëntenzorg. Elk jaar organiseert de LAG een aantal reünies, lezingen en een symposium.
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
WETENSCHAP
Auteur: Bianca Prinse Lay-out: Esther Huybens
Nog een kind, of niet? Onderzoek naar kinderwens bij ouders van een gehandicapt kind
Wanneer vlak na de bevalling blijkt dat een kind een chronische beperking heeft, is dit een grote schik voor de ouders. Hun leven staat compleet op zijn kop. Wat zijn de effecten op hun dagelijks leven? Verlangen ze naar meer kinderen? En wat zijn de gevolgen voor broers en zussen?
Uit eerdere studies is gebleken dat ouders met gehandicapte kinderen meer stress ervaren en een vergrote kans hebben op het ontwikkelen van psychologische ziekten. Ook blijkt dat het krijgen van een kind met een beperking effect heeft op de familiaire en sociale contacten. Bovendien zijn er negatieve Ook de relaties tussen kinderen in het gezin is onderzocht. In gevolgen voor de economische situatie. een kleine 17 procent van de gezinnen gaan de kinderen niet Niet alleen het leven van de ouders verandert, maar ook goed met elkaar om. In 87 gezinnen zijn er geen problemen dat van broers en zussen. Onderzoeken tonen aan dat in de omgang tussen de kinderen. Sommige families geven kinderen in een gezin met een gehandicapt kind meer stress, wel aan dat de ‘gezonde’ kinderen totaal niets te maken willen aanpassingsproblemen en gedragsproblemen ervaren. Ook hebben met het gehandicapte broertje of zusje. hebben zij te maken met onrealistische verwachtingen van Resultaten lieten tevens zien dat het krijgen van een kind met hun opvoeders. een beperking een negatief effect heeft op het toekomstbeeld Studies laten dus zien dat het krijgen van een gehandicapt van de ouders, de hoeveelheid ruzies en de genegenheid kind effecten heeft op het leven van het hele gezin. Echter, het tussen de ouders. Daarentegen gaf ruim 35 procent van is nog niet bekend wat het effect is op de verdere kinderwens de ouders aan dat ze juist naar elkaar waren toegegroeid. van de ouders en hoe de andere gezinsleden zich voelen. Analyses laten ook zien dat het krijgen van een gehandicapt Daarom hebben Turkse onderzoekers van revalidatiecentra kind in 58 procent van de gezinnen geen invloed heeft op het onderzoek naar deze effecten gedaan. sociale leven van het gezin. Voor het onderzoek zijn 45 Turkse families benaderd waarin tenminste een van de kinderen een chronische beperking had. Verder waren er geen exclusie- en inclusiecriteria. Voor het onderzoek zijn demografische gegevens van het gezin verzameld en werden vragenlijsten gebruikt voor het verkrijgen van de overige data.
Hoewel deze studie de kinderwens van ouders en de effecten van een gehandicapt gezinslid heeft onderzocht, zitten er redelijk veel haken en ogen aan deze studie. Een daarvan is dat het onderzoek is uitgevoerd onder gezinnen in Turkije. De leefomstandigheden daar zijn niet te vergelijken met de westerse standaarden rondom het zorgen voor een gehandicapt gezin. Bovendien zijn de vragenlijsten niet Resultaten laten zien dat 91.7 procent van de ouders nog gevalideerd en klopt de methode niet met de vraagstelling steeds een relatie met elkaar hadden aan het begin van de van dit onderzoek. studie. Bij drie gezinnen is een van de ouders overleden en bij eveneens drie gezinnen is een van de ouders vertrokken of De onderzoekers concluderen dat de meeste ouders toch bij zijn de ouders gescheiden. Zoals verwacht zorgde in ruim 97 elkaar blijven ondanks het feit dat veel Turkse gezinnen door procent van de gezinnen de moeder voor het gehandicapte de zorg voor een gehandicapt kind in financiële problemen kind. komen. Omdat in deze studie geen goede vergelijking kan worden gemaakt met de situatie in gezinnen zonder Ongeveer tweederde van de ouders gaf aan dat ze geen gehandicapte kinderen, raden ze een vervolgonderzoek aan kinderen meer wilden na het krijgen van een gehandicapt kind. met een controlegroep. De voornaamste redenen hiervoor waren dat ze waarschijnlijk geen tijd meer hadden voor nog meer kinderen, de angst voor nog een kind wat speciale aandacht nodig heeft of dat ze de financiële middelen niet hadden. De redenen voor de ouders om juist nog wel meer kinderen te krijgen, was dat een broertje of zusje de ontwikkeling van het gehandicapte kind zou ondersteunen of de wens voor een groot gezin. In vele gevallen was er ook sprake dat de ouders geen kinderen Zelf nalezen? Hieronder naam van het onderzoek: meer wilden, maar zij ongepland in verwachting bleken te Simsek T. T., Tasçi M. & Karabulut D. Desire to have other children in families with a chronically disabled child and its effect on the relationship of the parents. zijn. Medische Faculteit der Leidse Studenten
25
THEMA
Wat? Geen zin in seks…? Hypo-actieve seksueel verlangen aandoening (HSDD)
Soms heb je gewoon geen zin. Geen zin in studeren, geen zin om je bed uit te stappen, om gezond te eten en soms heb je geen zin in seks. Zin kun je maken toch? Voor mensen met, door World Health Organisation erkende seksuele aandoening, HSDD is het een ander verhaal. Seks is een complex samenspel tussen lichaam, geest en de omgeving. Zin in seks komt dus niet uit de lucht vallen, al helemaal niet voor mensen met HSDD. HSDD staat voor Hypoactive Sexual Desire Disorder en sinds het nieuwe handboek DSM-5 uit is, in een nieuw jasje gestopt: Female Sexual Interest/Arousal Disorder (FSIAD). Ja, je leest het goed. Er is een diagnose in het leven geroepen voor “geen zin hebben in seks”. Maar bij HSDD is er iets meer aan de hand. Pas wanneer een significante daling of afwezigheid van interesse voor seks zorgt voor stress in het leven, kunnen we het HSDD noemen. Daarbij komt kijken dat het gebrek aan seksueel verlangen zorgt voor negatieve effecten op kwaliteit van het leven, fysieke en emotionele tevredenheid en je algehele geluk. Het is dus meer dan een laag libido en af toe “geen zin hebben” betekent niet dat je HSDD hebt.
Auteur: Bouchra Eddounassi Lay-out: Anneloes Overmars
slachtoffer van misbruik enzovoorts. Bij de fysieke factoren kan je denken aan hormonale fluctuaties, menopauze, vermoeidheid, maar ook ziektes als kanker en diabetes. Ook omgevingsfactoren kunnen een belangrijke rol spelen.
Ondanks dat het niet helemaal duidelijk is wat de oorzaken precies zijn voor HSDD, is ondertussen meer duidelijkheid geschept over wat er in het lichaam gebeurt. De neurobiologische mechanismen zijn inmiddels beter omschreven. Seksueel verlangen wordt geregeld door hormonen en neurotransmitters, die de hypothalamische en limbisch systeem activeren en op hun beurt zorgen voor een stimulatie van seksueel verlangen en opwinding. Voor mensen met HSDD is iets mis met dit mechanisme dat zorgt voor seksueel verlangen. Uit neuro-imaging studies blijkt dat er een ontregeling van serotonine en dopamine in de prefrontale cortex heerst bij HSDD. Men denkt dat hierdoor de seksuele respons en dus het verlangen geblokkeerd wordt. Verder bestaat de aanname dat het systeem ongevoelig is voor de seksuele stimuli.
HSDD komt in verschillende vormen voor. De vier meest bekende subtypen zijn: de algemene, situationele, verworven en levenslange type. Bij de algemene, ook wel general HSDD genoemd, is er sprake van een algemeen gebrek aan seksueel verlangen. Als je nog wel seksueel verlangen hebt, maar het seksueel verlangen tegenover je partner verdwijnt, dan noemen we het situationele HSDD. Bij aangeworven HSDD komt het gebrek aan verlangen na een bepaalde periode nadat je normaal seksueel hebt gefunctioneerd. Heb je altijd een lage of geen verlangen naar seks, dan wordt je gecategoriseerd als de levenslange HSDD. De problemen die komen kijken bij HSDD kunnen bij mannen ontstaan, maar komen het meeste voor bij vrouwen. Het is de meest voorkomende vrouwelijke seksuele aandoening, ongeveer 1 op de 10 vrouwen kan het op elke leeftijd krijgen. Veel vrouwen betrappen zichzelf erop dat ze lijden aan lage seksuele verlangen en meerdere redenen spelen hierbij een rol. Vrouwen hebben het gevoel dat het drukke leven als moeder, carrièrevrouw en huisvrouw veel energie vraagt, en dat seks aan het einde van de dag het laatste is waar ze aan denken. Verder vinden vrouwen het lastig om “on” te zijn. Ooit gehoord van de uitdrukking: ‘vrouwen zijn complexe wezens’. Nou, niets is minder waar als we het hebben over seks. De seksualiteit van vrouwen is dan ook veelzijdig en behoorlijk ingewikkeld. Vrouwen zijn (soort van) de pineut (zeg maar)…
Het is redelijk moeilijk om te zeggen wat de oorzaak van HSDD precies is, aangezien de oorzaken vaak ingewikkeld zijn en bestaan uit meerdere factoren. Soms kunnen zelfs meerdere factoren ten grondslag liggen aan de aandoening. Deze factoren zijn gerelateerd aan psychologische en sociale factoren zoals depressie of angst, stress, laag zelfbeeld of 26
The Adore study
Op het moment zijn er twee behandelingen voor vrouwen met dit soort seksuele klachten op de markt. Aan de ene kant heb je de Eros clitoris stimulator, die in het jaar 2000 door de FDA is goedgekeurd als behandeling voor FSAD. Verder is er in 2008 geconjugeerde oestrogeen goedgekeurd voor vrouwen Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
THEMA met gemiddelde tot hevige pijn tijdens het bedrijven van de liefde. Verder worden vrouwen die naast HSDD ook nog eens in de menopauze zitten oestrogeen voorgeschreven. Hoewel de symptomen van de menopauze goed te bestrijden zijn, zorgt het voor een verergerd effect op HSDD. Momenteel is men op zoek naar nieuwe oplossingen. Een daarvan, die ook al wat langer onder de loep ligt, is behandeling met het mannelijke hormoon: testosteron.
constant over de groep dames die werden behandeld met testosteron. Verder waren er geen klinisch relevante veranderingen in de lab-metingen: estradiol en sekshormoon bindend globuline vertoonde geen veranderingen. De testosteronniveaus waren iets verhoogd ten opzichte van de baseline maar waren nog wel binnen de grenswaarden gebleven.
Zoals bij elke studie was er ook sprake van uitval. Uiteindelijk hebben 207 deelnemers het volgehouden tot het einde. De uitval was gelijk verdeeld over de placebo en behandelingsgroep. Ongeveer 14 procent van de placebogroep en 7 procent van de behandelingsgroep deed niet meer mee vanwege bijwerkingen. Ongeveer 70 procent in beide groepen maakten een of andere vorm van een bijwerking mee hetzij door de pleister, hetzij door het hormoon. Bijvoorbeeld in de testosteron groep kregen 6 vrouwen acne, dat waren er 4 meer dan in de placebogroep. Vrouwen in de menopauze blijken ook nog eens een Verder kregen 24 vrouwen last van haargroei op het gezicht risicogroep te zijn voor HSDD. Het testosterongehalte in tegenover 17 vrouwen in de placebogroep. de vrouw begint rond het einde van haar twintigen jaren te dalen en is ongeveer voor 50 procent verdwenen rond haar De behandeling klinkt veelbelovend. Het zou zomaar alle menopauze. Daarom zijn meerdere studies gericht op vrouwen seksuele dysfuncties van de vrouw kunnen oplossen. Maar die in hun menopauze zitten of er net uit zijn. Onlangs is in laat de groep maar eerst wat verzinnen op die baardgroei. Engeland een klinische studie uitgevoerd waarbij testosteron Menig Nederland zit niet te wachten op vrouwen met als behandeling op effectiviteit en veiligheid werd getest: de baarden. En één vrouw met baard (Conchita Wurst) voor nu is ADORE studie. Australië, Duitsland en Canada deden ook genoeg! mee Men denkt dat lage gehaltes van testosteron wel eens een rol zouden spelen in HSDD. Het hormoon testosteron helpt mee aan de activatie van seksueel gedrag en dat je dit gedrag oké vindt en daarom jezelf loslaat. Voor de vrouwen speelt het ook een rol in de vaginale en clitoris fysiologie. Bij een tekort van testosteron gaat niet alleen het libido naar beneden, maar het zorgt ook voor een verlaagd plezier, vermoeidheid, gebrek aan motivatie en een algehele vermindering in welzijn.
Voor deze studie zijn 272 vrouwen -die op een natuurlijke manier in de menopauze terecht kwamen en die last hebben van HSDD- benaderd. De eis was wel dat zij niet eerder zijn behandeld met een hormonale behandeling. Was dit het geval, dan mochten ze voor zes maanden lang meedoen aan deze gerandomiseerde dubbel blinde, multicenter studie. Zo kreeg de helft van deze vrouwen twee keer in de week een testosteron pleister, ook wel een transdermale testosteron patch, op de buik. De andere helft kreeg een placebo-pleister op dezelfde plek. Elke vier weken werd de werkzaamheid gecontroleerd met behulp van de zogenaamde “satisfying sexual episodes (SSE)”. Deze seksueel bevredigende voorvallen waren gebaseerd op een aantal metingen. Deze bestaan uit: de seksuele activiteit logboek, het bijhouden van het seksueel verlangen, het profiel van de vrouwelijke seksuele functionaliteit en stress met behulp van de persoonlijke stress schaal (Personal Distress Scale). De veiligheid van de pleister werd gecontroleerd door de bijwerkingen zoals haargroei op het gezicht en de hormoon levels goed bij te houden. De resultaten wat betreft de werkzaamheid van de testosteron pleister laten significante verbeteringen in zowel de SSE’s als het verlangen zien. Daarbovenop observeerde ze verlaagde stresslevels wanneer deze werd vergeleken met de placebogroep. Volgens de onderzoekers was dit resultaat Medische Faculteit der Leidse Studenten
©Patrick Chappatte NY Times
Clayton, Anita H., and Dennis H. Kim. “Hypoactive Sexual Desire Disorder: Separating Fact from Fiction.” CNS spectrums (2015): 1-2. Panay, Nick, et al. “Testosterone treatment of HSDD in naturally menopausal women: the ADORE study.” Climacteric 13.2 (2010): 121-131.
27
L.M.D. Forestus
Mededeling
Forestusagenda
Waarde M.F.L.S.-leden, De Gildeperiode van Forestus zit er al weer op. Menig Forestiaan verlangt terug naar de Intergildeborrel waar het allemaal begon. Vanaf dat moment hebben alle Gildes die Forestus rijk is, laten zien wat zij doen en wie zij zijn. Dit heeft tot talkrijke leuke, creatieve en sportieve activiteiten geleid. Je kan hierbij denken aan diners, box gala’s, kroegentochten en nog veel meer wenselijke activiteiten. Het verlangen van Gildes om de geïnteresseerde Eerstejaars beter te leren kennen, was dit jaar ook weer volop aanwezig. Dit heeft er allemaal toe geleid dat de Gildes weer Eerstejaars hebben mogen aannemen en zij dus een nieuwe lichting rijker zijn. Gelukkig draait Forestus niet alleen om de Gildeperiode en hebben er ook nog andere activiteiten plaatsgevonden. Het Kerstballenbal is onze jaarlijkse Activiteit waarbij iedereen verlangt naar een heerlijke maaltijd en deze hebben wij dan ook gekregen. Waar Forestus nog meer naar verlangt, is een nieuw jaar waarin Forestus zich op alle vlakken zal gaan overtreffen. Dit nieuwe jaar begon allemaal op 5 januari tijdens de Nieuwjaarsborrel. Deze Borrel was erg gezellig en druk bezocht. Vervolgens had onze enige Commissie bestaande uit Eerstejaars, namelijk de SjaCie, een heerlijk Diner georganiseerd tijdens de A.B.C.-reünie. Gelukkig konden alle extra kilo’s, die wij allemaal tijdens de feestdagen hebben vergaard, eraf worden gedanst tijdens de Actie Dansborrel. Het thema van deze Dansborrel was Angels en Demons. Een leuke Dansborrel waar menig engeltje toch een demon bleek te zijn.
16 februari Gilde Dansborrel PB 22 februari Halfjaars-D.L.V. 1 maart Gilde Dansborrel M&M 4 maart Voorjaarscantus 10 maart Bierestafette 15 maart Gilde Dansborrel PS en PiPi 19 maart Broertje-en-zusjes-dag
Ons verlangen naar nog meer fantastische toekomstige activiteiten komt ons dan ook ten goede. Commissies zijn heel hard bezig met vergaderen en thema’s bedenken voor de vele mooie activiteiten die ons nog te wachten staan. Voor ons, als Bestuur van L.M.D. Forestus, zit het halve jaar er alweer bijna op. Op 22 februari zullen wij ons Halfjaarsverslag presenteren en laten wij zien wat wij het afgelopen half jaar allemaal hebben uitgespookt. Daarna is er natuurlijk behoefte aan onze goudgele kameraden en deze kunnen wij dan ook weer rijkelijk nuttigen tijdens de Voorjaarscantus en de Bierestafette. Ook gaan wij onze broertjes en zusjes laten zien hoe leuk Forestus is en hun verlangen naar hun studententijd nog meer prikkelen. Forestus het Dispuut wat nooit stil staat, verlangt naar meer, hoopt op meer en behoefte heeft aan alles wat ons ten goede komt. Forestus wenst u veel lees plezier. Met een fier Welterusten, Namens het 35e Bestuur des L.M.D. Forestus, D.C. Maas h.t. Assessor externus
forestusbestuur@mfls.nl | www.forestus.nl | 071-526 45 27 | Bestuurskamer is geopend op werkdagen van 12:30 - 15:30 28
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
IFMSA-Leiden
IFMSA - L EIDEN International Federation of Medical Students’ Associations - Leiden
De afgelopen maanden is IFMSA weer druk bezig geweest met het opzetten van diverse projecten. Er is bijvoorbeeld geld ingezameld voor STOP AIDS NOW! en was er een straatactie in het kader van de Human Rights Day. Tot slot waren er ook landelijke activiteiten, zoals het trainingsweekend met medisch studenten van over heel Nederland.
vaardigheden bij te leren en ook om elkaar te leren kennen. Het weekend begon op de vrijdag met de zogenoemde ‘Working Committees’, afgekort WoCo’s. Bij de WoCo’s komen alle leden van een werkgroep (te vergelijken met commissies) bijeen om met elkaar te vergaderen. Na het serieuze gedeelte van de vrijdagavond werd overgegaan op de borrel. Het leuke van zo’n weekend is dat leden van alle Wereld Aids Dag met IFMSA acht geneeskundefaculteiten aanwezig zijn en je dus veel Op de Wereld Aids Dag staat de strijd tegen Aids centraal. Het mensen kunt leren kennen. afgelopen jaar zijn er ruim een miljoen mensen overleden aan de gevolgen van Aids. De werkgroep Seksuele Gezondheid Na een aantal uurtjes slaap en een stevig ontbijt, gingen van IFMSA zette daarom over heel Nederland vele gave zaterdag de trainingen van start. Er was een scala aan acties neer. In de UMC’s in Leiden, Maastricht, Nijmegen trainingen waarvoor je je kon aanmelden, waaronder project en Amsterdam kon je genieten van Soa-tosti’s, bakesales en management, external representation en compassion for kinky cakejes. Ook ‘s avonds werd aandacht besteed aan care. Ikzelf heb de training ‘Internationalisation’ gevolgd. In de Wereld Aids Dag met onder andere een filmavond, een deze training hebben we het gehad over onder andere global Dr. House-avond en spannende kringgesprekken over sexy health, hoe lokale projecten een grotere internationale impact onderwerpen. kunnen hebben, leiderschap en passie. De training was in het Engels met aanwezigheid van een internationale trainer, wat mooi aansloot op de training. Ik vond de training erg leuk en inspirerend, vooral omdat het internationale aspect mij erg trekt. De trainingen op zaterdag werden afgewisseld met workshops.
Op 10 december was een van de leukste feesten van het jaar; in Leiden natuurlijk. Samen met de M.F.L.S. hebben we een heel tof feest neergezet om aandacht te schenken aan Wereld Aids Dag en daarnaast ook geld opgehaald voor STOP AIDS NOW!. Tijdens deze avond werden lootjes verkocht voor de sexy loterij en kon je speciale shotjes kopen bij onze lieftallige sperm sisters. Daarnaast ging van ieder drankje een deel van de opbrengst naar STOP Aids NOW!. Hoeveel geld we hebben opgehaald, is op het moment van schrijven nog onbekend, omdat er de hele maand december nog heerlijke SOA-tosti’s kunnen worden gekocht in HePatho. Wees gerust! In tegenstelling tot de meeste verleidingen die Leiden te bieden heeft, vereisen deze geen bescherming.
Nadat de workshops en trainingen waren afgesloten voor die dag, werd overgegaan op het diner en een crazy 88 door Someren. Bij de crazy 88 namen alle steden het tegen elkaar op en hoewel Leiden zijn best heeft gedaan, hebben we niet gewonnen. De zaterdag werd afgesloten met een themafeest. Elke stad had een tv-serie als thema en Leiden had als thema ‘That 70’s Show’. Het was heel gezellig en het feest ging door tot de vroege uurtjes. Op de zondag vond de laatste sessie van de training plaats en daarna was het tijd om terug naar huis te gaan. Al met al, was het een enorm leuk weekend. Ik heb er van genoten! Arwine Klompenhouwer - Vice-Voorzitter Extern ‘15-’16
Trainingsweekend
Van 20 tot en met 22 november vond het trainingsweekend georganiseerd door IFMSA-Nederland plaats, in Someren (Brabant). Dit weekend is bedoeld om IFMSA’ers extra
Think Globally, Act Globally Medische Faculteit der Leidse Studenten
29
M.F.L.S.
Activiteiten
Auteur: Sander Sandkuyl Lay-out: Fleur van Velthoven
Een nieuw jaar betekent weer een jaar vol nieuwe activiteiten bij de studievereniging M.F.L.S. We bemoeien ons met het onderwijs, maar we maken het leven van (bio) medische studenten ook op andere vlakken leuker. Hieronder zie je een overzicht van de afgelopen activiteiten in de maanden oktober, november en december 2015.
(Pre)Dies
De 103 verjaardag van de M.F.L.S. werd gevierd op 29 en 30 oktober. Nadat HePatho als ware midgetgolfbaan was gebruikt, werd de dag afgesloten op de aftelborrel met een spetterend optreden van de M.F.L.S. band; A Stitch in Time. Op vrijdag begon de dag met een lekkere en uitgebreide Subway-lunch om vervolgens verder te gaan met interessante workshops en lezingen. Het programma ging verder met een rally waarbij de teams de raarste opdrachten moesten uitvoeren om zich tot winnaar te kronen. Toen de winnaars bekend waren gemaakt, de prijzen uitgereikt en de pizza’s waren genuttigd, verplaatste het feest zich naar Augustinus. Hier vond de unieke M.F.L.S. cantus plaats met vele mooie liederen. Het was een drukbezochte en erg gezellige sluiting van een memorabele Dies! e
Bachelor uitreiking
Op 6 en 13 november organiseerde de M.F.L.S. in samenwerking met de Examencommissie de Bachelor uitreiking voor Geneeskunde. Alle kandidaten werden individueel naar voren geroepen en toegesproken wat zorgde voor een persoonlijk tintje. Tussendoor was er een leuke onderbreking in de vorm van een quiz gegeven door Dr. Lakke. Het was een feestelijke bijeenkomst die in stijl werd afgesloten met een borrel.
International Night
Op een bijzondere locatie boven de Lazaru’s was op 26 november de eerste International Night van dit collegejaar georganiseerd. Voor het eerst was dit evenement opengesteld voor alle Internationals én Nederlandse studenten. Met een pubquiz kwamen de Internationals in aanraking met onze “gekke” Sinterklaastradities. De avond ging verder met Beleids-A.L.V. Op dinsdag 10 november presenteerde het 103e M.F.L.S.- een gezellige borrel en spelletjes met veel interactie tussen bestuur haar beleidsplannen voor het komende jaar. Zoals alle aanwezigen! traditie was het een avond die doorging tot de late uurtjes gevuld met nuttige toevoegingen en ideeën van de leden en hier en daar een discussie over wat het beste is voor onze vereniging. Het bestuur wil haar leden bedanken voor hun bijdrage en zal zich sterk maken om de M.F.L.S. tot nieuwe hoogten te leiden. antwoord VGT vraag: C 30
Predoctor | Januari 2016 | Jaargang 28
M.F.L.S. M.F.L.S. Feest December
Op donderdag 10 december was het tweede M.F.L.S. feest van dit jaar. Het thema was “Musketeers: One for Beer and Beer for All”. Samen met de IFMSA werd er een groots feest neergezet met lekkere hitjes van onze M.F.L.S. DJ’s en is er door alle feestgangers veel geld opgehaald voor het goede doel! HePatho stond de hele nacht bomvol en het M.F.L.S. feest heeft zijn reputatie als één van de mooiste feesten binnen Leiden weer dubbel en dwars waargemaakt! Gala
Dit jaar was het thema “The Great GALAtsby” van het gala op 28 november. Dit prachtige feest vond plaats in de Sir Winston Club te Rijswijk. De mannen verschenen allen in een feilloos rokkostuum en de dames streden in de mooiste jurken om het middelpunt van de avond te zijn. Net zoals tijdens de Roaring Twenties van Jay Gatsby vloeide de drank rijkelijk en was er een flink gehalte van glitter and glamour. De gratis busreis terug naar Leiden Centraal was een erg aangename toevoeging van de galacommissie. Het was een zeer geslaagde avond waar nog lang over werd nagesproken Sinterklaas en we kijken dan ook allemaal uit naar het volgende M.F.L.S. Op maandag 30 november en dinsdag 1 december bracht de enige, echte Sinterklaas een onverwachts bezoek aan gala! alle bachelorstudenten van de M.F.L.S. Samen met zijn twee trouwe pieten wist hij bij menig student een glimlach op het gezicht te toveren. Enkele studenten hadden zelfs het privilege om bij de goedheiligman op schoot plaats te mogen nemen. Als klap op de vuurpijl had Sint dankzij Ricoh ook nog eens vier heuse iPad Mini’s mogen uitdelen. Naast de studenten bezocht de Sint ook nog eens enkele belangrijke afdelingen van het LUMC. Zo werden DOO, de bewaking en zelfs de Raad van Bestuur rijkelijk beloond met pepernoten voor hun harde werk van het afgelopen jaar. We kunnen slechts hopen dat de Sint een oogje dichtknijpt bij de M.F.L.S.-feesten en ons volgend jaar weer trakteren op hun aanwezigheid. ActCie Filmavond
De ActiviteitenCommissie organiseerde op maandag 7 december de Filmavond in HePatho. Lekker languit op de bank werd er genoten van de spannende Bondfilm “Casino Royale”. Om de avond af te maken was er meer dan genoeg gratis popcorn en kon er in echte Bond stijl Wodka Martini’s besteld worden. Het was een erg gezellige avond dat veel goeds belooft voor de volgende activiteiten georganiseerd door de ActCie! Student-Docent Borrel
Dinsdag 1 december was de tweede StuDo van het collegejaar een feit. Vanaf 17:00 uur was HePatho weer opengesteld voor alle studenten en docenten om onder het genot van gratis hapjes en drankjes elkaar beter te leren kennen. De JVT’ers waren in grote getallen aanwezig, evenals de internationale studenten van het LUMC. Het was een erg gezellige avond met een goede opkomst en wij kijken als bestuur dan ook zeer uit naar de volgende StuDo op donderdag 11 februari! Medische Faculteit der Leidse Studenten
31
In februari 2016 zullen er weer een aantal nieuwe commissies opstarten!
Galacommissie
De galacommissie 2015 heeft afgelopen jaar een spetterend gala neergezet in de Sir Winston Club in Rijswijk. Vanaf het begin is de commissie druk bezig geweest met het zoeken naar een geschikte locatie voor zo’n 400 studenten. Naast het regelen van de locatie, ben je ook bezig met het neerzetten van een onvergetelijke avond. Zo regel je onder andere leuke bands, DJ’s en natuurlijk de fotograaf om deze avond vast te leggen. Zorg jij in 2016 voor een onvergetelijk gala? Stuur dan een mailtje naar lidintern@mfls.nl!
Tripcommissie
L.S
De tripcommissie is een commissie waarbij je een weekendje weg organiseert met (bio)medische aspecten en andere leuke activiteiten voor zo’n 50 studenten. In 2015 is de tripcommissie afgereisd naar Wroclaw in Polen en hebben we met Poolse studenten het nachtleven verkend! Overdag hebben we een rondleiding door de stad gekregen, gekeken bij BodyWorlds en zijn we een dag naar Auschwitz geweest. Organiseer jij dit jaar de trip naar een nog nader te bepalen bestemming rond november 2016? Stuur dan een mailtje naar lidintern@mfls.nl!
Predoctorcommissie
De Predoctor heeft versterking nodig! Wij zijn op zoek naar een nieuwe hoofdredacteur en nieuwe lay-outers. Kritisch, schrijven als hobby en stiekeme grammarnazi? Dan is hoofdredacteur jouw ding. Eerder creatief, leergierig en stiekem beetje perfectionistisch? Dan ben je geschikt als lay-outer. Wil jij samen met de commissie Predoctors uitbrengen? Mail dan naar lidextern@mfls.nl voor een sollicitatiegesprek! Diescommissie
De M.F.L.S. viert haar 104e verjaardag! De diescommissie organiseert elk jaar een middag met activiteiten zoals workshops en/of lezingen; dit is helemaal vrij in te delen door de commissie. Daarnaast wordt de ook pre-dies georganiseerd, dit is ook een vrij in te vullen avond voor een leuke activiteit, bijvoorbeeld een lasergame wedstrijd en glow-in-the-dark-midgetgolf in HePatho. Wil jij in 2016 een spetterende dies neerzetten? Stuur dan een mailtje naar lidintern@mfls.nl!
Agenda
Introductiecommissie
De introductiedagen worden elk jaar tot in de puntjes goed geregeld door de introductiecommissie. De IC organiseert twee dagen waarin de eerstejaarsstudenten worden geïnformeerd over, onder andere, alle zaken omtrent studeren door middel van workshops, colleges en lezingen. Daarnaast organiseert de commissie een weekend voor de eerstejaars. Regel jij de IC-dagen tot in de puntjes? Stuur dan een mailtje naar lidintern@mfls.nl!
Dinsdag 19 jan 17:00 uur Foyer Onderwijsdebat Donderdag 21 jan 17:00 uur CZ-5 Alumnilezing Donderdag 21 jan 19:00 uur HePatho BWub-Night Vrijdag 29 jan 12:30 uur HePatho VriMiBo Donderdag 4 feb 20:00 uur HePatho Tussen-A.L.V. Donderdag 11 feb 17:00 uur HePatho StuDo Maandag 15 – 19 feb 12:30 uur HePatho HePathoweek Donderdag 18 feb 22:00 uur HePatho M.F.L.S.-feest Vrijdag 26 feb 12:30 uur HePatho VriMiBo Woensdag 2 mrt 22:00 uur Quintus Interfacultair Feest Vrijdag 11 – 13 mrt 16:30 uur Geheim Actief Leden Weekend Dinsdag 15 mrt 17:00 uur HePatho StuDo Woensdag 16 mrt 10:00 uur Gorlaeus Bètabanenmarkt Donderdag 24 mrt 17:00 uur CZ5 Alumnilezing Donderdag 24 mrt 22:00 uur HePatho BW-feest
.
c a V
m m i s o s c i e s s e r M.F. u t a