çkhu÷e Mku {ËeLkk
A-1
16 rfíkkçk ÃkZLku fe Ëwyk
yÍ : þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e, nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe ËeLke rfíkkçk Þk RM÷k{e Mkçkf ÃkZLku Mku Ãkn÷u Íi÷ {U Ëe nwE Ëwyk ÃkZ ÷ersÞu òu fwA ÃkZUøku ÞkË hnuøkk. Ëwyk Þun ni :
íkhs{k : yi yÕ÷kn
! n{ Ãkh RÕ{ ð rnõ{ík fu ËhðkÍu ¾ku÷ Ëu ykih n{ Ãkh yÃkLke hn{ík LkkrÍ÷ Vh{k ! yi y-Í{ík ykih çkwÍwøkeo ðk÷u !
Lkkux : yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu.
íkkr÷çku øk{u {ËeLkk ð çkfey ð {ÂøVhík 13 þÔðk÷w÷ {wfho{ 1428 rn.
“çkhu ÷ e Mku {ËeLkk”
Þun rhMkk÷k (çkhu÷e Mku {ËeLkk) þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe rÍÞkE Lku WËqo ÍçkkLk {ut íknheh Vh{kÞk ni. {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku RMk rhMkk÷u fku økw s hkíke hM{w ÷ ¾ík {U íkhíkeçk Ëu fh Ãku þ rfÞk ni yki h {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku þkyuy fhðkÞk ni. RMk {U yøkh rfMke søkn f{e çkuþe Ãkkyut íkku {sr÷Mku íkhkrs{ fku (çk Íheyyu {õíkqçk, E-{uR÷ Þk SMS ) {w¥k÷y Vh{k fh Mkðkçk f{kRÞu. hkrçkíkk : {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk rMk÷uõxuz nkWMk, yr÷V fe {ÂMsË fu Mkk{Lku, íkeLk ËhðkÍk, yn{ËykçkkË-1,økwshkík, RÂLzÞk MO. 9374031409
E-mail : translationmaktabhind@dawateislami.net
çkhu÷e Mku {ËeLkk
1
çkhu÷e Mku {ËeLkk þiíkkLk ÷k¾ MkwMíke rË÷kyu {økh çk rLkGÞíku Mkðkçk Þun rhMkk÷k (20 MkVnkík) Ãkqhk ÃkZ fh yÃkLke ËwLÞk ð ykr¾hík fk ¼÷k fersÞu.
ËwYË þheV fe VÍe÷ík
nÍhíku WçkGÞ rçkLk fk’çk
Lku yÍo fe fu {I (Mkkhu rðËo, ðÍeVu Akuz Ëqtøkk ykih) yÃkLkk Mkkhk ðõík ËwYË ÏðkLke {U MkVo fYtøkk. íkku Mkhfkhu {ËeLkk Lku Vh{kÞk : Þun íkwBnkhe rV¢kU fku Ëqh fhLku fu r÷Þu fkVe nkuøkk ykih íkwBnkhu økwLkkn {wykV fh rËÞu òyutøku.
Þun WLk rËLkkU fe çkkík ni sçk {I çkkçkw÷ {ËeLkk fhk[e fu y÷kfu ¾khkËh {U ðkfuy nÍhíku MkÂGÞËwLkk {wnB{Ë þkn ËqÕnk çkw¾khe MkçÍ ðkhe fu {Íkh þheV Mku {wÕnfk niËhe {ÂMsË {U íkksËkhu yn÷u MkwLLkík, þnÍkËyu yk’÷k nÍhík, nwÍqh {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË nÍhíku {ki÷kLkk {wMíkVk hÍk ¾kLk fk {w-íkçkhof R{k{k þheV Mkh Ãkh Mkò fh Lk{kÍu V@ ÃkZkÞk fhíkk
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk hn{íkU ¼usíkk ni.
2 : rsMk Lku {wÍ Ãkh yuf çkkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZk yÕ÷kn
WMk Ãkh ËMk
Úkk. yuf ðr÷GÞu fkr{÷ fk R{k{k þheV çkkhnk {uhu nkÚkkU ykih Mkh Mku {Mk nwðk ni. {uhu nkÚkkU ykih Mkh fku snLLk{ fe ykøk Lknª Aqyuøke. ykih sçk nkÚkkU ykih Mkh fku Lk Mkkhk ne çkËLk {nVqÍ hnuøkk. Ëh yM÷ Aqyuøke íkku çkkík Þun ni fu {w-íkͬhk niËhe {ÂMsË {U yk’÷k nÍhík, yÍe{w÷ çk-h-fík, R{k{u yn÷u MkwLLkík, {wsrÆËu ËeLkku r{Õ÷ík, ykr÷{u þheyík, ðkrfVu yMkhkhu nfefík, Ãkehu íkhefík {ki÷kLkk þkn R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fu ¾÷eVyu {òÍ {Æknw÷ nçkeçk, Mkkrnçku rfçkk÷yu çkÂÏþþ nÍhíku {ki÷kLkk s{e÷whon{kLk fkrËhe h-Íðe fu VhÍLËu yhsw{LË nÍhíku yÕ÷k{k {ki÷kLkk n{eËwhon{kLk fkrËhe h-Íðe R{k{ík Vh{kíku Úku. [qtfu {ÂMsË Mku ykÃk fk Ëki÷ík ¾kLkk íkfheçkLk A Mkkík rf÷ku {exh Ëqh Úkk r÷nkÍk V@ fe R{k{ík fe {wÍu MkykËík r{÷íke Úke ykih WLk fk nwÍqh {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË ðk÷k R{k{k þheV {wÍu LkMkeçk nku òíkk, rsMk Mku {I çk-h-fíkU nkrMk÷ rfÞk fhíkk. yuf çkkh nÍhíku {ki÷kLkk n{eËwhon{kLk Lku fu VÍkR÷ çkÞkLk fhíku nwyu {wÍ Mku yk’÷k nÍhík Vh{kÞk : {I WLk rËLkkU Akuxk çkå[k Úkk ykih {wÍu yåAe íkhn ÞkË ni fu yk’÷k nÍhík {wÍ Mku ¼e ykih nh çkå[u Mku “ykÃk” fn fh ne økw^ík-økq Vh{kíku Úku, zktxLkk, ÍkzLkk ykih íkq íkwfkh ykÃk fu r{Íksu {wçkkhf {U Lk Úkk, yuf sw{k’hkík fku {I fu fkþkLkyu hn{ík çkhu÷e þheV {U yk’÷k nÍhík Ãkh nkrÍh Úkk fu fkuE Mkkrnçk r{÷Lku ykyu ykih ðkun ðõík yk{ {w÷kfkík fk Lknª Úkk ÷urfLk ðkun r{÷Lku Ãkh {wrMkh Úku. [wLkkL[u {I
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk økÞk.
3 : òu þÏMk {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZLkk ¼q÷ økÞk ðkun sLLkík fk hkMíkk ¼q÷
yk’÷k nÍhík fu ¾kMk f{hu {U Ãkiøkk{ ËuLku [÷k økÞk {økh f{hu íkku fwò Ãkqhu {fkLk {U yk’÷k nÍhík fnª LkÍh Lknª ykyu. n{ nihkLk Úku fu ykr¾h fnkt økyu, RMke þþku ÃkLs {U Mkçk ¾zu Úku fu yk’÷k nÍhík y[kLkf yÃkLku fBhyu ¾kMk Mku çkhyk{Ë nwyu, Mkçk nihkLk hn økyu ykih ÃkqALku ÷øku fu sçk n{ Lku ík÷kþ rfÞk íkku ykÃk fnª LkÍh Lk ykyu {økh rVh ykÃk yÃkLku ne f{hu Mku çkknh íkþheV ÷kyu RMk {U õÞk hkÍ ni ? ÷kuøkkU fu Ãkin{ RMkhkh Ãkh RþkoË Vh{kÞk : “ {I nh sw{k’hkík fku RMk ðõík yÃkLku RMke f{hu Þk’Lke çkhu÷e Mku {ËeLkyu {wLkÔðhn nkrÍhe Ëuíkk nqt.” yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. nh{ ni WMku Mkkníku nh Ëku 2 yk÷{ ! òu rË÷ nku [wfk ni rþfkhu {ËeLkk (Íkifu Lkk’ík)
fwíçku {ËeLkk fe økðkne
R{k{u yn÷u MkwLLkík Íçkh ËMík ykrþfu hMkq÷ Úku. WLk Ãkh ykfkyu {ËeLkk fk ¾wMkqMke fh{ Úkk. çkhu÷e þheV Mku {ËeLkyu {wLkÔðhn fe nkrÍhe fk yuf ykih E{kLk yVhkuÍ ðkrfyk {w÷k-nÍk nku.
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk çkËçkÏík nku økÞk.
4 : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwYw Ëu Ãkkf Lk ÃkZk íknfef ðkun
[w L kkL[u MkkrfLku {ËeLkk y÷nks {w n B{Ë ykrhV rÍÞkE fk çkÞkLk ni fu yuf çkkh nwÍqh fwíçku {ËeLkk MkÂGÞËe ð {wŠþËe ð {ki÷kE rÍÞkWÆeLk yn{Ë fkrËhe h-Íðe Lku {wÍ Mku RþkoË Vh{kÞk : Þun WLk rËLkkU fe çkkík ni sçk yk’÷k nÍhík çkfiËu nÞkík Úku, {I yuf çkkh Mkhfkhu Lkk{Ëkh fu {Íkhu VkRÍw÷ yLðkh Ãkh nkrÍh nwðk. Mk÷kíkku Mk÷k{ yÍo fhLku fu çkk’Ë “çkkçkwMMk÷k{” ÃknkU[k, ðnkt Mku y[kLkf {uhe LkÍh MkwLknThe òr÷ÞkU fe íkhV [÷e økE íkku õÞk Ëu¾íkk nqt fu yk’÷k nÍhík þnLþknu rhMkk÷ík fu {wðk-snk þheV fu Mkk{Lku ËMík çkMíkk nkrÍh nI. {wÍu çkzk íkyßswçk nwðk fu Mkhfkhu yk’÷k nÍhík {ËeLkyu íkÂGÞçkk nkrÍh nwyu nI ykih {wÍu {k’÷q{ íkf Lknª. [wLkkL[u {I ðnkt Mku {wðk-snk þheV Ãkh nkrÍh nwðk íkku yk’÷k nÍhík {wÍu LkÍh Lknª ykyu, {I ðnkt Mku rVh “çkkçkwMMk÷k{” fe íkhV ykÞk ykih sçk MkwLknThe òr÷ÞkU fe íkhV Ëu¾k íkku yk’÷k nÍhík {wðk-snk þheV {U nkrÍh Úku, r÷nkÍk {I rVh MkwLknThe òr÷ÞkU fu Y çkY nkrÍh nwðk íkku yk’÷k nÍhík økkRçk Úku. íkeMkhe3 çkkh ¼e RMke íkhn nwðk. {I Mk{Í økÞk fu Þun {nçkqçk ð {wrnçk fk {wyk-{÷k ni, {wÍu RMk {U {wr¾÷ Lknª nkuLkk [krnÞu. yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. Mkøku {ËeLkk
fu {w Š þËu fhe{ fw í çku
çkhu÷e Mku {ËeLkk
5
Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku {wÍ Ãkh ËMk {híkçkk Mkwçn ykih ËMk {híkçkk þk{ ËwwYËu Ãkkf ÃkZk WMku rfÞk{ík fu rËLk {uhe þVkyík r{÷uøke.
{ËeLkk
fe ¼e økðkne nkrMk÷ nku økE fu yk’÷k nÍhík çkkríkLke íkkih Ãkh {ËeLkíkw÷ {wŠþË çkhu÷e þheV Mku {ËeLkíkwhoMkq÷ nkrÍh nwyu Úku. øk{u {wMíkVk rsMk fu MkeLku {U ni
økku fnª ¼e hnu ðkun {ËeLku {U ni
{wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË çkhu÷e Mku {ËeLkk
{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! ykÃk Lku Ëu¾k ? MkwÂLLkÞkU fu R{k{ yk’÷k nÍhík Ãkh n{khu ÃÞkhu ykfk, {eXu rfMk fËh {unhçkkLk Úku fu rçkøkih {eXu {wMíkVk rfMke Íkrnhe Mkwðkhe fu çkhu÷e þheV Mku {ËeLkyu {wLkÔðhn çkw÷k r÷Þk fhíku Úku. yk’÷k nÍhík íkku yk’÷k nÍhík, ykÃk fu þnÍkËu Ãkh ¼e fwA f{ fh{ Lknª Úkk. [wLkkL[u íkksËkhu yn÷u MkwLLkík, þnÍkËyu yk’÷k nÍhík, nwÍqh {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË {ki÷kLkk {wMíkVk hÍk ¾kLk fu yuf {wheË ð rÍB{kËkhu Ëk’ðíku RM÷k{e Lku {wÍu íkksÃkqh þheV (LkkøkÃkqh, rnLË) Mku yuf {õíkqçk fe Vkuxku fkìÃke RhMkk÷ fe WMk {U yuf {wçkÂÕ÷øku Ëk’ðíku RM÷k{e fe fwA RMk íkhn fe íknheh ¼e Úke : 1409 rMk.rn. {U {uhu ðkr÷ËiLk, çkzu ¼kEòLk ykih ¼k¼e Mkkrnçkk fku ns fe MkykËík LkMkeçk nwE, WLk nÍhkík Lku {ËeLkyu {wLkÔðhn {U Ëku çkunË E{kLk yVhkuÍ {LkkrÍh {w÷k-nÍk rfÞu : 1 ðkr÷Ëu {kuníkh{ Lku hkiÍyu yLðh fu fheçk Þun Yn Ãkhðh {LÍh Ëu¾k fu Mkhfkhu {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË {ki÷kLkk {wMíkVk hÍk ¾kLk nMçku {k’{q÷ Mkhu yõËMk Ãkh R{k{k þheV fk íkks
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk Lku sVk fe.
6 : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwwYË þheV Lk ÃkZk WMk
Mkòyu, [ktË Mkk [unhk [{fkíku yÃkLku {ÏMkqMk {-ËLke fkrV÷u fu n{hkn íkþheV Vh{k nI ! çkze nihkLke nwE fu nwÍhq {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË fku rðMkk÷ rfÞu nwyu íkfheçkLk ykX Mkk÷ økwÍh [wfu nI Þnkt fiMku sÕðk Lkw{kE Vh{k hnu nI ! nihík ð {Mkhoík fu r{÷u sw÷u sÍçkkík fu MkkÚk yÃkLku çkzu çkuxu (Þk’Lke {uhu çkzu ¼kE) fku Þun ¾çkh ËuLku Zqzt Lku rLkf÷u, sçk çkzu çkuxu Mku {w÷kfkík nwE íkku Ãkíkk [÷k ðkun ¼e ðkr÷Ë Mkkrnçk fku Zqzt hnu Úku, õÞqft u WLnkU Lku ¼e Þun {LÍh Ëu¾ r÷Þk Úkk, [wLkkL[u yçk ËkuLkkU Ëkuçkkhk WMke {fk{ Ãkh ykyu íkku Mkhfkhu {wÂ^íkÞu yk’Í{u rnLË {y {-ËLke fkrV÷k íkþheV ÷u ò [wfu Úku. yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku.
ykfk fu fË{kU {U {kiík
2 ËqMkhk fkrçk÷u MkË h~f {LÍh Þun Ëu¾k fu yuf ËhkÍ fË, íkLkq
fu ykMíkkLku {LË Lkki sðkLk Mkhfkhu Ëku snkLk yþo rLkþkLk Ãkh nkrÍh Úkk ykih f-Ë{iLku þheViLk {U nkÚk WXk fh Ëwyk {ktøk hnk Úkk fu ÞfkÞf røkhk ykih Mkhfkh fu fË{kU Ãkh rLkMkkh nku økÞk ! ðkr÷Ë Mkkrnçk Lku çkíkkÞk fu ÷kuøkkU fe ¼ez ÷øk økE, {wÏíkr÷VwÂÕ÷MkkLk {wMkÕ{kLk yÃkLke yÃkLke ÍçkkLk {U WMk ¾wþ LkMkeçk Lkki sðkLk fe E{kLk yVhkuÍ {kiík Ãkh h~f fh hnu Úku. ykn fkþ ! Þqt {wÍ fku {kiík ykyu íkku õÞk ÃkqALkk {uhk {I ¾kf Ãkh rLkøkkn Ëhu Þkh fe íkhV
(Íkifu Lkk’ík)
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk þVkyík f\tøkk.
7 : òu {wÍ Ãkh hkuÍu sw{wyk ËwYË þheV ÃkZuøkk {I rfÞk{ík fu rËLk WMk fe
VktMke ½h Mku yÃkLku ½h íkf
yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fu yuf {wheË y{sË y÷e ¾kLk fkrËhe h-Íðe rþfkh fu r÷Þu økyu. WLnkU Lku sçk rþfkh Ãkh økku÷e [÷kE íkku rLkþkLkk ¾íkk nku økÞk ykih økku÷e rfMke hknøkeh fku ÷øke rsMk Mku ðkun n÷kf nku økÞk, Ãkku÷eMk Lku økrh^íkkh fh r÷Þk, fkuxo {U fí÷ Mkkrçkík nku økÞk ykih VktMke fe MkÍk MkwLkk Ëe økE. yÍeÍku yfrhçkk íkkhe¾ Mku Ãkn÷u hkuíku nwyu {w÷kfkík fu r÷Þu ÃknkU[u íkku y{sË y÷e Mkkrnçk fnLku ÷øku : ykÃk Mkçk {wí{RLk hrnÞu {wÍu VktMke Lknª nku Mkfíke õÞqft u {uhu Ãkehku {wŠþË MkÂGÞËe yk’÷k nÍhík Lku Ïðkçk {U yk fh {wÍu Þun rçkþkhík Ëu Ëe ni : “n{ Lku ykÃk fku Akuz rËÞk.” hku Äku fh ÷kuøk [÷u økyu. VktMke fe íkkhe¾ ðk÷u hkuÍ {k{íkk fe {khe {kt hkuíke nwE yÃkLku ÷k÷ fk ykr¾he ËeËkh fhLku ÃknkU[e. yÃkLku {wŠþË Ãkh yu’ríkfkË nku íkku yiMkk ! {kt fe r¾Ë{ík {U ¼e çkzu yu’rík{kË Mku yÍo fh Ëe : “{kt ykÃk hLSËk Lk nkU, ½h òRÞu, yks fk Lkk~íkk {I ½h yk fh ne fYtøkk.” ðkr÷Ëk fu òLku fu çkk’Ë y{sË y÷e fku VktMke fu íkÏíku Ãkh ÷kÞk økÞk, øk÷u {U VLËk zk÷Lku Mku Ãkn÷u nMçku ËMíkqh sçk ykr¾he ykhÍq ÃkqAe økE íkku fnLku ÷øku : “õÞk fhkuøku ÃkqA fh ? y¼e {uhk ðõík Lknª ykÞk.” ðkun ÷kuøk Mk{Íu fu {kiík fe Ënþík Mku rË{køk Vu÷ nku økÞk ni ! [wLkkL[u VktMkeøkh Lku VLËk øk÷u {U ÃknLkk rËÞk fu íkkh yk økÞk : {r÷fk rðõxkurhÞk fe íkksÃkkuþe fe ¾wþe {U RíkLku fkrík÷ ykih RíkLku fiËe Akuz rËÞu òyu.t VkihLk VktMke fk VLËk rLkfk÷ fh WLk fku íkÏíku Mku Wíkkh fh rhnk fh rËÞk økÞk. WÄh ½h Ãkh fkunhk{ {[k nwðk Úkk ykih ÷kþ ÷kLku fk RÂLíkÍk{ nku hnk Úkk fu y{sË y÷e fkrËhe h-Íðe Mkkrnçk VktMke
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk
8 : {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf fe fMkhík fhku çkuþf Þun íkwBnkhu r÷Þu íknkhík ni.
½h Mku MkeÄu yÃkLku ½h yk ÃknkU[u ykih fnLku ÷øku : Lkk~íkk ÷kRÞu ! {I Lku fn òu rËÞk Úkk fu Lkk~íkk ½h yk fh fYtøkk. (íksÂÕ÷Þkíku R{k{ yn{Ë hÍk, Mk. 100, rçk íkMkhworVLk, çk-hfkíke Ãkç÷eþÍo, çkkçkw÷ {ËeLkk fhk[e) yÕ÷kn
fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. yknU rË÷u yMkeh Mku ÷çk íkf Lk ykE Úkª ykih ykÃk Ëkizu ykyu økrh^íkkh fe íkhV (Íkifu Lkk’ík)
{wÂ~f÷ fwþk fk ËeËkh
çkk’Í RM÷k{e ¼kRÞkU fku çkkçkw÷ {ËeLkk fhk[e fu yuf {wyB{h fkríkçk yçËw÷ {krsË rçkLk yçËw÷ {kr÷f Ãke÷e¼eíke Lku Þun E{kLk yVhkuÍ ðkrfyk MkwLkkÞk : {uhe W{ú WMk ðõík íkuhn13 çkhMk Úke, {uhe Mkkuíku÷e ðkr÷Ëk fk ÍunLke íkðkÍwLk ¾hkçk nku økÞk Úkk, WLk fku ÍLShkU {U sfz fh Aík Ãkh h¾k òíkk Úkk, çknwík R÷ks fhðkÞk {økh RVkfk Lk nwðk. rfMke fu {~ðhu Ãkh {I ykih {uhu ðkr÷Ë Mkkrnçk ðkr÷Ëk fku ÍLShkU {U sfz fh sqt íkqt Ãke÷e¼eík Mku çkhu÷e þheV ÷kyu, ðkr÷Ëyu {kun-ík-h{k {wMkÕMk÷ økkr÷Þkt çkfu ò hne Úkª. yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fku Ëu¾íku ne økhs fh fnk : íkw{ fkiLk nku ? Þnkt õÞqt Lku RÂLíknkE Lkh{e Mku Vh{kÞk : ykyu nku ? ykÃk {kun-ík-h{k ! ykÃk fe çkuníkhe fu r÷Þu nkrÍh nwðk nqt. ðkr÷Ëk çk ËMíkqh økhs fh çkku÷ª: çkzu ykyu çkuníkhe fhLku ðk÷u ! òu [kníke nqt ðkun çkuníkhe fh Ëkuøku ? Vh{kÞk : . ðkr÷Ëk Lku fnk :
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk ÃknkU[íkk ni.
9 : íkw{ snkt ¼e nku {wÍ Ãkh ËwwYË ÃkZku fu íkwBnkhk ËwwYË {wÍ íkf
“{ki÷k y÷e {wÂ~f÷ fwþk fk ËeËkh fhðk Ëku !” Þun MkwLkíku ne yk’÷k nÍhík Lku yÃkLku þkLkyu {wçkkhf Mku [kËh þheV Wíkkh fh yÃkLku [unhyu {wçkkhf Ãkh zk÷e ykih {yLk (Þk’Lke VkihLk) nxk ÷e. yçk n{khe LkÍhkU fu Mkk{Lku yk’÷k nÍhík Lknª çkÕfu {ki ÷ k y÷e {w  ~f÷ fw þ k yÃkLkk [unhk [{fkíku ¾zu Úku. n{khe çkqZe ðkr÷Ëk rLknkÞík MkLS-Ëøke fu MkkÚk sÕðkU {U økw{ Úkª, {I Lku ykih ðkr÷Ëu {kuníkh{ Lku ¼e ¾qçk S ¼h fh òøkíke ykt¾kU Mku {ki÷k y÷e {wÂ~f÷ fwþk fe rÍÞkhík fe. rVh {ki÷k y÷e {wÂ~f÷ fwþk Lku yÃkLke [kËhu {wçkkhf yÃkLku [unhu Ãkh zk÷ fh nxkE íkku yçk yk’÷k nÍhík n{khu Mkk{Lku {w-íkçkÂMMk{ (Þk’Lke {wMfhkíku) ¾zu Úku. rVh yk’÷k nÍhík Lku yuf þeþe {U Ëðk yíkk Vh{kE ykih RþkoË Vh{kÞk : Ëku2 ¾qhkf Ëðk ni, yuf ¾qhkf {heÍk fku ËuLkk yøkh ÍYhík {nMkqMk Lk nku íkku ËqMkhe ¾qhkf nhrøkÍ {ík ËuLkk. ! n{khe ðkr÷Ëk rMkVo yuf ¾qhkf (Þk’Lke Dose) {U íkLËwÁMík nku øk# sçk íkf rÍLËk hnª fkuE rË{køke ¾hkçke Lk nwE. yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. rfM{ík {U ÷k¾ Ãku[ nkU Mkku çk÷ nÍkh fs Þun Mkkhe økwÚÚke Rf íkuhe MkeÄe LkÍh fe ni (nËkRfu çkÂÏþþ þheV)
çkhu÷e Mku {ËeLkk
10
Vh{kLku {wMíkVk : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun {wÍ Ãkh ËwwYË þheV Lk ÃkZu íkku ðkun ÷kuøkkU {U Mku fLsqMk íkheLk þÏMk ni.
çkk çk-h-fík [ðLLke
yu f çkkh yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fku nkrsÞkU fu RÂMíkõçkk÷ fu r÷Þu çkLËh økkn òLkk Úkk, íki þwËk Mkwðkhe fku ykLku {U íkk¾eh nku økE íkku yuf RhkËík {LË økw÷k{ Lkçke r{Mºke rçkøkih ÃkqAu íkktøkk ÷uLku [÷u økyu. sçk íkktøkk ÷u fh Ãk÷xu íkku Ëqh Mku Ëu¾k fu Mkwðkhe yk [wfe ni r÷nkÍk íkktøku ðk÷u fku [ðLLke (yuf ÁÃki fk [kiÚkkE rnMMkk) Ëu fh ÁÏMkík rfÞk. RMk ðkrfyu fk rfMke fku RÕ{ Lknª Úkk. [kh4 hkuÍ fu çkk’Ë r{Mºke Mkkrnçk çkkhøkknu yk’÷k nÍhík {U nkrÍh nwyu íkku yk’÷k nÍhík Lku WLnU yuf [ðLLke yíkk Vh{kE. ÃkqAk : fiMke ni ? Vh{kÞk : WMk hkuÍ íkktøku ðk÷u fku ykÃk Lku Ëe Úke. r{Mºke Mkkrnçk nihkLk nku økyu fu {I Lku rfMke Mku RMk çkkík fk {wí÷f íkÍrfhk fku {k’÷q{ nku Lknª rfÞk rVh ¼e yk’÷k nÍhík økÞk. RLnU RMk íkhn Mkku[ {U zqçkk nwðk Ëu¾ fh nkrÍheLk Lku fnk : r{Þkt çkk çk-h-fík [ðLLke õÞqt Akuzíku nku ! íkçkhwof fu íkkih Ãkh h¾ ÷ku. WLnkU Lku h¾ ÷e. sçk íkf ðkun çkk çk-h-fík [ðLLke WLk fu ÃkkMk hne f¼e ÃkiMkkU {U f{e Lk nwE. ({w÷ϾMk yÍ nÞkíku yk’÷k nÍhík, rs. 3, Mk. 260, {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk çkkçkw÷ {ËeLkk fhk[e) yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. nkÚk WXk fh yuf xwfzk yi fhe{ ! nI Mk¾e fu {k÷ {U nfËkh n{ (nËkRfu çkÂÏþþ þheV)
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf Lk ÃkZu.
11 : WMk þÏMk fe Lkkf ¾kf yk÷qË nku rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nku ykih ðkun
fiË Mku Aqx íkku økyu......!
yuf çkwrZÞk òu yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fe {whe-ËLke Úkª. WLk fu þkunh Ãkh fí÷ fk {wfÆ{k ËkRh nku fh MkÍk fk nwõ{ nku økÞk Úkk fu Ãkkt[ nÍkh sw{koLkk ykih çkkhn Mkk÷ fiË. WMk fe yÃke÷ fe økE. sçk Mku yÃke÷ nwE Úke WLk fk çkÞkLk ni fu {I hkuÍkLkk yk’÷k nÍhík fe r¾Ë{ík {U nkrÍh nwðk fhíke Úke. ViMk÷u fe íkkhe¾ Mku [LË hkuÍ fç÷ çkze çke {U VrhÞkË ÃkËuo {U r÷Ãkxe nwE çkkhøkknu yk’÷k nÍhík ÷u fh nkrÍh nw#. Vh{kÞk : fMkhík Mku ÃkrZÞu. ðkun [÷e øk#. Ëhr{ÞkLk {U fE çkkh nkrÍh nw#. ykÃk ðkune Vh{k rËÞk fhíku. Þnkt íkf fu ViMk÷u fe íkkhe¾ yk økE. nkrÍh nku fh yÍo fe : nwÍqh ! yks ViMk÷k nkuLkk ni. Vh{kÞk : “ðkune ÃkrZÞu.” çkze çke ðkune ÃkwhkLkk sðkçk MkwLk fh fwA ¾Vk Mke nku øk# ykih Þun çkwzçkwzkíku nwyu [÷ ˪ fu sçk yÃkLkk Ãkeh ne Lknª MkwLkíkk íkku ËqMkhk fkiLk MkwLkuøkk ! sçk ykÃk Lku Þun firVGÞík Ëu¾e íkku VkihLk ykðkÍ Ëu fh çkze çke fku çkw÷k r÷Þk ykih Vh{kÞk : ÃkkLk ¾k ÷ersÞu, çkze çke Lku yÍo fe : {uhu {wtn {U ÃkkLk {kisqË ni. ykÃk Lku RMkhkh rfÞk ÷urfLk ðkun fwA LkkhkÍ Mke Úkª. rVh ykÃk Lku yÃkLku ËMíku {wçkkhf Mku ÃkkLk çkZkíku nwyu Vh{kÞk : Aqx íkku økyu yçk íkku ÃkkLk ¾k ÷ersÞu ! yçk çkze çke Lku ¾wþ nku fh ÃkkLk ¾k r÷Þk ykih ½h fe íkhV [÷ ˪. sçk ½h fu fheçk ÃknkU[ª íkku çkå[u Ëkizu nwyu ykyu ykih fnLku ÷øku : ykÃk fnkt Úkª ? íkkh ðk÷k Zqtzíkk rVh hnk ni, ¾wþe {U ½h øk# íkkh r÷Þk ykih ÃkZðkÞk íkku {k’÷q{ nwðk þkunh Mkkrnçk çkhe nku økyu nI. (nÞkíku yk’÷k nÍhík, rs. 3, Mk. 202) yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk økwLkkn {wykV nkUøku.
12 : rsMk Lku {wÍ Ãkh hkuÍu sw{wyk Ëku Mkku çkkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZk WMk fu Ëku Mkku Mkk÷ fu
n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. ík{LLkk ni Vh{kRÞu hkuÍu {nþh Þun íkuhe rhnkE fe r[êe r{÷e ni (nËkRfu çkÂÏþþ þheV)
çke{khu çkÏík çkuËkh
MkÂGÞË fLkkyík y÷e þkn Mkkrnçk f{Íkuh rË÷ fu Úku. yuf çkkh rfMke {heÍ fu ¾íkhLkkf ykìÃkhuþLk fe ík^Mke÷ MkwLk fh MkË{u Mku çkunkuþ nku økyu, ÷k¾ síkLk rfÞu økyu ÷urfLk nkuþ Lk ykÞk. yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk fe MkÂGÞË r¾Ë{ík {U Ëh-ÏðkMík Ãkuþ fe økE. ykÃk ÍkËu fu rMkhnkLku íkþheV ÷kyu. rLknkÞík ne þ^fík fu MkkÚk WLk fk Mkh yÃkLke økkuË {U r÷Þk ykih yÃkLkk {wçkkhf Á{k÷ WLk fu [unhu Ãkh zk÷k fu VkihLk nkuþ yk økÞk ykih ykt¾U ¾ku÷ ˪. Í{kLku fu ð÷e fe økkuË {U yÃkLkk Mkh Ëu¾ fh Íq{ økyu íkk’Íe{ fe ¾kríkh WXLkk [knk {økh f{Íkuhe fu Mkçkçk Lk WX Mkfu. yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. Mkhu çkk÷ª RLnU hn{ík fe yËk ÷kE ni nk÷ rçkøkzk ni íkku çke{kh fe çkLk ykE ni (Íkifu Lkk’ík)
rË÷ fe çkkík òLk ÷e
{ËeLkíkw÷ {wŠþË çkhu÷e þheV {U yuf Mkkrnçk Úku òu çkwÍwøkkoLku ËeLk fku ynÂB{GÞík Lk Ëuíku Úku ykih Ãkehe {wheËe fku Ãkux fk ZfkuM÷k
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk
13 : {wÍ Ãkh ËwwYË þheV ÃkZku yÕ÷kn
íkw{ Ãkh hn{ík ¼usuøkk.
fníku Úku. WLk fu ¾kLkËkLk fu fwA yVhkË yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk Mku çkiyík Úku. ðkun ÷kuøk yuf rËLk rfMke íkhn Mku çkn÷k VwMk÷k fh RLk fku yk’÷k nÍhík fe rÍÞkhík fu r÷Þu ÷u [÷u. hkMíku {U yuf n÷ðkE fe ËwfkLk Ãkh øk{o øk{o y{rhríkÞkt ({kþ fu ykxu fe r{XkE òu s÷uçke fu {wþkçkun nkuíke ni) ík÷e ò hne Úkª, Ëu¾ fh RLk Mkkrnçk fu {wtn {U ÃkkLke yk økÞk. fnLku ÷øku : “Þun r¾÷kyku íkku [÷qtøkk.” WLk nÍhkík Lku fnk fu ðkÃkMke {U r¾÷kyutøku Ãkn÷u [÷ku. çknh nk÷ Mkçk ÷kuøk yk’÷k nÍhík fe çkkhøkkn {U nkrÍh nku økyu. RíkLku {U yuf Mkkrnçk øk{o øk{o y{rhríkÞkU fe xkufhe ÷u fh nkrÍh nwyu, Vkríknk fu çkk’Ë Mkçk fku íkõMke{ nw#. Ëhçkkhu yk’÷k nÍhík fk fkRËk Úkk fu MkkËkíku rfhk{ ykih ËkZe ðk÷kU fku ËwøkLkk rnMMkk r{÷íkk Úkk, [qtfu RLk Mkkrnçk fe ËkZe Lknª Úke r÷nkÍk RLk fku yuf ne y{rhíke r{÷e. yk’÷k nÍhík Lku Vh{kÞk fu RLk fku Ëku2 ËersÞu. íkõMke{ fhLku ðk÷u Lku yÍo fe : nwÍqh ! RLk fu ËkZe Lknª ni. ykÃk Lku {wMfhk fh Vh{kÞk : “RLk fk rË÷ [kn hnk ni, yuf ykih ËersÞu.” Þun fhk{ík Ëu¾ fh ðkun yk’÷k nÍhík fu {wheË nku økyu. ykih çkwÍwøkkoLku ËeLk fe íkk’Íe{ fhLku ÷øku. (íksÂÕ÷Þkíku R{k{ yn{Ë fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu hÍk, Mk. 101) yÕ÷kn n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. rË÷ fe òu çkkík òLk ÷u hkuþLk Í{eh ni WMk nÍhíku hÍk fku n{khk Mk÷k{ nku
çkkrhþ çkhMkLku ÷øke
yk’÷k nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk
fe
çkhu÷e Mku {ËeLkk
14
Vh{kLku {wMíkVk : {wÍ Ãkh fMkhík Mku ËwwYËu Ãkkf ÃkZku çkuþf íkwBnkhk {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZLkk íkwBnkhu økwLkknkU fu r÷Þu {økrVhík ni.
r¾Ë{ík {U yuf Lkwsq{e nkrÍh nwðk, ykÃk Lku WMk Mku Vh{kÞk : frnÞu, ykÃk fu rnMkkçk Mku çkkrhþ fçk ykLke [krnÞu ? WMk Lku Íkyu[k çkLkk fh fnk : “RMk {kn {U ÃkkLke Lknª ykÞLËk {kn {U nkuøke.” yk’÷k nÍhík Lku Vh{kÞk : yÕ÷kn nh çkkík Ãkh fkrËh ni ðkun [knu íkku yks ne çkkrhþ çkhMkk Ëu. ykÃk rMkíkkhkU fku Ëu¾ hnu nI ykih {I rMkíkkhkU fu MkkÚk MkkÚk rMkíkkhu çkLkkLku ðk÷u fe fwËhík fku ¼e Ëu¾ hnk nqt. Ëeðkh Ãkh ½ze ÷øke nwE Úke ykÃk Lku Lkwsq{e Mku Vh{kÞk : rfíkLku çksu nI ? yÍo fe : Mkðk øÞkhn. Vh{kÞk : çkkhn12 çksLku {U rfíkLke Ëuh ni ? yÍo fe : ÃkkiLk ½Lxk. Vh{kÞk : ÃkkiLk ½Lxu Mku fç÷ çkkhn12 çks Mkfíku nI Þk Lknª ? yÍo fe : Lknª, Þun MkwLk fh yk’÷k nÍhík WXu ykih ½ze fe MkqE ½w{k Ëe, VkihLk xLk xLk çkkhn12 çksLku ÷øku. Lkwsq{e Mku Vh{kÞk : ykÃk íkku fníku Úku fu ÃkkiLk ½Lxu Mku fç÷ çkkhn12 çks ne Lknª Mkfíku. íkku yçk fiMku çks økyu ? yÍo fe : ykÃk Lku MkqE ½w{k Ëe ðhLkk yÃkLke h^íkkh Mku íkku ÃkkiLk ½Lxu fu çkk’Ë ne çkkhn12 çksíku. yk’÷k nÍhík Lku Vh{kÞk : yÕ÷kn fkrËhu {wí÷f ni fu rsMk rMkíkkhu fku rsMk ðõík [knu snkt [knu ÃknkU[k Ëu. ykÃk ykÞLËk {kn çkkrhþ nkuLku fk fn hnu nI ykih {uhk hçk [knu íkku yks ykih y¼e çkkrhþ nkuLku ÷øku. ÍçkkLku yk’÷k nÍhík Mku RíkLkk rLkf÷Lkk Úkk fu [khkU íkhV Mku ½L½kuh ½xk Ak økE ykih Íq{ Íq{ fh çkkrhþ çkhMkLku ÷øke. (yLðkhu hÍk, Mk. 375, rÍÞkW÷ fwhykLk Ãkç÷efuþLÍ, {foÍw÷ ykir÷Þk ÷knkuh)
yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku.
çkhu÷e Mku {ËeLkk
15
Vh{kLku {wMíkVk : òu {wÍ Ãkh yuf ËwwYË þheV ÃkZíkk ni yÕ÷kn fehkík ysTh r÷¾íkk ni ykih fehkík WnwË Ãknkz rsíkLkk ni.
WMk fu r÷Þu yuf
{kiík LkÍËef økwLkknkU fe íknU {i÷ fu ¾ki÷ yk çkhMk ò fu Lknk Äku ÷u Þun ÃÞkMkk íkuhk (nËkRfu çkÂÏþþ þheV)
{ÍËqh þnÍkËk
{ËeLkíkw÷ {wŠþË çkhu÷e þheV fu rfMke {nÕ÷u {U yk’÷k {ËTQ Úku. RhkËík nÍhík R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk {LËkU Lku yÃkLku Þnkt ÷kLku fu r÷Þu Ãkk÷fe fk yunrík{k{ rfÞk. [wLkkL[u ykÃk Mkwðkh nku økyu ykih [kh4 {ÍËqh Ãkk÷fe fku yÃkLku fLÄkU Ãkh WXk fh [÷ rËÞu. y¼e Úkkuze ne Ëqh økyu Úku fu ÞfkÞf R{k{u yn÷u MkwLLkík Lku Ãkk÷fe {U Mku ykðkÍ Ëe : “Ãkk÷fe hkuf ËersÞu” Ãkk÷fe Áf økE. ykÃk VkihLk çkknh íkþheV ÷kyu ykih ¼hkoE nwE ykðkÍ {U {ÍËqhkU Mku Vh{kÞk : Mk[ Mk[ çkíkkRÞu ykÃk {U MkÂGÞË ÍkËk fkiLk ni ? õÞqtfu {uhk Íkifu E{kLk Mkhðhu Ëku2 snkLk fe ¾w~çkq {nMkqMk fh hnk ni, yuf {ÍËqh Lku ykøku çkZ fh yÍo fe : nwÍqh ! {I MkÂGÞË nqt. y¼e WMk fe çkkík {wfB{÷ ¼e Lk nkuLku ÃkkE Úke fu yk÷{u RM÷k{ fu {wõíkËh Ãkuþðk ykih yÃkLku ðõík fu yÍe{ {wsrÆË Lku yÃkLkk R{k{k þheV WMk MkÂGÞË ÍkËu fu fË{kU {U h¾ rËÞk. R{k{u yn÷u MkwLLkík fe ykt¾kU Mku xÃk xÃk yktMkq røkh hnu nI ykih nkÚk òuz fh RÂÕíkò fh hnu nI : {wyÍTÍÍ þnÍkËu ! {uhe økwMíkk¾e {wykV fh ËersÞu, çku ¾Þk÷e {U {wÍ Mku ¼q÷ nku økE, nkyu økÍçk nku økÞk ! rsLk fe Lkk’÷u Ãkkf {uhu Mkh fk íkksu RÍTÍík ni, WLk (Þk’Lke þnÍkËu) fu fktÄu Ãkh {I Lku Mkwðkhe fe, yøkh çkhkuÍu rfÞk{ík íkksËkhu rhMkk÷ík Lku ÃkqA r÷Þk fu yn{Ë hÍk !
çkhu÷e Mku {ËeLkk
16
Vh{kLku {wMíkVk : rsMk Lku rfíkkçk {U {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf r÷¾k íkku sçk íkf {uhk Lkk{ WMk {U hnuøkk rVrh~íku WMk fu r÷Þu RÂMíkøVkh fhíku hnUøku.
õÞk {uhu VhÍLË fk Ëkuþu LkkÍLkeLk RMk r÷Þu Úkk fu ðkun íkuhe Mkwðkhe fk çkkuÍ WXkyu ? íkku {I õÞk sðkçk Ëqtøkk ! WMk ðõík {iËkLku {nþh {U {uhu Lkk{qMku R~f fe rfíkLke Íçkh ËMík ÁMðkE nkuøke. fE çkkh ÍçkkLk Mku {wykV fh ËuLku fk Rfhkh fhðk ÷uLku fu çkk’Ë R{k{u yn÷u MkwLLkík Lku ykr¾he RÂÕíkòyu þkif Ãkuþ fe : {kuníkh{ þnÍkËu ! RMk ÷k þwQhe {U nkuLku ðk÷e ¾íkk fk f^Vkhk s¼e yËk nkuøkk fu yçk ykÃk Ãkk÷fe {U Mkwðkh nkUøku ykih {I Ãkk÷fe fku fktÄk Ëqtøkk. RMk RÂÕíkò Ãkh ÷kuøkkU fe ykt¾kU Mku yktMkq çknLku ÷øku ykih çkk’Í fe íkku [e¾U ¼e çkw÷LË nku øk#. nÍkh RLfkh fu çkk’Ë ykr¾h fkh {ÍËqh þnÍkËu fku Ãkk÷fe {U Mkwðkh nkuLkk ne Ãkzk. Þun {LÍh rfMk fËh rË÷MkkuÍ ni fu yn÷u MkwLLkík fk s÷e÷w÷ fÿ R{k{ {ÍËqhkU {U þkr{÷ nku fh yÃkLke ¾wËkËkË RÂÕ{GÞík ykih yk÷{økeh þkunhík fk Mkkhk fe ¾kríkh yuf økw{Lkk{ yu’ÍkÍ ¾w~LkqrËÞu {nçkqçk {ÍËqh þnÍkËu fu fË{kU Ãkh rLkMkkh fh hnk ni ! (yLðkhu hÍk, Mk. 415) yÕ÷kn fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. íkuhe LkM÷u Ãkkf {U ni çkå[k çkå[k Lkqh fk íkq ni yiLku Lkqh íkuhk Mkçk ½hkLkk Lkqh fk (nËkRfu çkÂÏþþ þheV)
ËwLÞðe W÷q{ {U {nkhík fe LkkrËh rnfkÞík
{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! rsMk fe WÕVíku yk÷u hMkq÷ fe Þun nk÷ík nku WMk fu R~fu hMkq÷ fk fkiLk yLËkÍk fh snkt yuf ykrþfu hMkq÷ Mkfíkk ni ! R{k{u yn÷u MkwLLkík
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk hn{íkU ¼usíkk ni.
17 : rsMk Lku {wÍ Ãkh yuf çkkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZk yÕ÷kn
WMk Ãkh ËMk
ykih çkk fhk{ík ð÷e Úku ðnª yuf Íçkh ËMík ykr÷{u ËeLk ¼e Úku, f{ku çkuþ Ãk[kMk50 W÷q{ Ãkh ykÃk fku fkr{÷ ËMík-hMk (Þk’Lke {nkhík) nkrMk÷ Úke. ËeLke W÷q{ fe çk-h-fík Mku ËwLÞðe W÷q{ ¾wË ykøku çkZ fh ykÃk fu fË{ [q{íku Úku. RMk rÍBLk {U yuf nihík ytøkuÍ ðkrfyk ÃkrZÞu ykih Íqr{Þu. [wLkkL[u y÷eøkZ {wÂM÷{ ÞqLkeðŠMkxe fu ðkRMk [kLMk÷h zkìõxh Mkh rÍÞkWÆeLk Lku ÞqhkuÃk {U íkk’÷e{ nkrMk÷ fe Úke ykih çkhuo Mkøkeh fu MkVu yÔð÷ fu rhÞkÍe ËkLkkU {U Mku yuf Úku. Rr¥kVkf Mku rhÞkÍe fu yuf {My÷u {U RLk fku {wÂ~f÷ Ãkuþ ykE, çknwíkuhk Mkh ¾ÃkkÞk {økh n÷ Mk{Í {U Lk ykÞk. [wLkkL[u s{oLke ò fh RMk {My÷u fku n÷ fhLku fk fMË rfÞk. nÍhíku yÕ÷k{k MkÂGÞË Mkw÷{ i kLk yþhV Mkkrnçk fkrËhe h-Íðe WMk Ëkih {U ÞqLkeðŠMkxe fu þku’çkyu ËerLkÞkík fu LkkrÍ{ Úku. WLnkU Lku zkìõxh Mkkrnçk fku {~ðhk rËÞk çkÕfu RMkhkh rfÞk fu ykÃk s{oLke òLku fe íkf÷eV WXkLku fu çkòyu Þnkt Mku [LË ½Lxu fk MkVh fh fu çkhu÷e þheV [÷ fh R{k{u yn÷u MkwLLkík nÍhíku {ki÷kLkk R{k{ yn{Ë hÍk ¾kLk Mku yÃkLkk {My÷k n÷ fhðk ÷ersÞu. zkìõxh Mkkrnçk Lku nihík Mku fnk fu ykÃk õÞk fn hnu nI ! õÞk Þun rhÞkÍe fk {My÷k fkuE yiMkk {ki÷kLkk ¼e n÷ fh Mkfíkk ni rsMk Lku f¼e fkì÷s u fk {wnt íkf Lk Ëu¾k nku, Lkk çkkçkk ! çkhu÷e þheV ò fh yÃkLkk ðõík Íkyuy Lknª fh Mkfíkk. fu Ãkin{ RMkhkh Ãkh {økh MkÂGÞË Mkw÷{ i kLk þkn Mkkrnçk ðkun WLk fu MkkÚk {ËeLkíkw÷ {wŠþË çkhu÷e þheV nkrÍh nku økyu. R{k{u yn÷u MkwLLkík fe çkkhøkkn {U nkrÍhe Ëe. ykÃk fe íkçkeyík LkkMkkÍ Úke r÷nkÍk zkìõxh Mkkrnçk Lku yÍo fe : {ki÷kLkk ! {uhk {My÷k çkunË Ãku[eËk ni, yuf Ë{ ËhÞk^ík fhLku siMkk Lknª, Íhk Rí{eLkkLk fe Mkqhík nku íkku yÍo fYt. ykÃk
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk økÞk.
18 : òu þÏMk {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf ÃkZLkk ¼q÷ økÞk ðkun sLLkík fk hkMíkk ¼q÷
Lku Vh{kÞk : ykÃk çkÞkLk fersÞu. zkìõxh Mkkrnçk Lku {My÷k Ãkuþ rfÞk R{k{u yn÷u MkwLLkík Lku VkihLk WMk fk sðkçk RþkoË Vh{k rËÞk, sðkçk MkwLk fh zkìõxh Mkkrnçk Mkõíku {U yk økyu ykih çku RÂÏíkÞkh çkku÷ WXu fu yks íkf RÕ{u ÷ËwLLke (Þk’Lke yÕ÷kn íkyk÷k fe íkhV Mku çkhknu hkMík r{÷Lku ðk÷u RÕ{) fk MkwLkíku íkku Úku {økh yks ykt¾kU Mku Ëu¾ r÷Þk. {I íkku RMk {My÷u fu n÷ fu r÷Þu s{oLke òLku fk yÍT{ rçk÷ sÍT{ fh [wfk Úkk {økh nÍhíku {ki÷kLkk MkÂGÞË Mkw÷{ i kLk yþhV fkrËhe Lku {uhe hnçkhe Vh{kE. R{k{u yn÷u h-Íðe Mkkrnçk MkwLLkík Lku yÃkLkk yuf f-÷{e rhMkk÷k {tøkðkÞk rsMk {U yõMkh {wMkÕ÷MkkU ykih ËkyuhkU fe þõ÷U çkLke nwE Úkª, zkìõxh Mkkrnçk çknThu nihík {U økhf nwyu ò hnu Úku. fnLku ÷øku : {I Lku íkku RMk RÕ{ fku nkrMk÷ fhLku fu r÷Þu {wÕf çk {wÕf MkVh rfÞk, çkzk ÁrÃkÞk ¾[o rfÞk, ÞqhkurÃkÞLk yMkkríkÍk fe sqríkÞkt MkeÄe fª íkçk fwA {k’÷q{kík nwE {økh ykÃk fu RÕ{ fu ykøku íkku {I {nTÍ yuf rík^÷u {õíkçk (Þk’Lke {ÿMku fk çkå[k) nqt. Þun íkku RþkoË Vh{kRÞu, RMk VLk {U ykÃk fk WMíkkË fkiLk ni ? Vh{kÞk : fkuE WMíkkË Lknª. yÃkLku ðkr÷Ëu {krsË Mku [kh fkRËu sBy, íkVhef, Íçko ykih íkõMke{ RMk r÷Þu Mke¾u Úku fu íkfuo (Þk’Lke rðhkMkík) fu {MkkR÷ {U RLk fe ÍYhík Ãkzíke ni. þnuo [wø{eLke Lku Vh{kÞk : õÞqt þwYy ne fe Úke fu ðkr÷Ë Mkkrnçk ðõík Íkyuy fhíku nku Mkhfkhu {ËeLkk fu Ëhçkkh Mku Þun W÷q{ íkw{ fku ¾wË ne rMk¾k rËÞu òyuøt ku. [wLkkL[u ykÃk òu fwA {w÷k-nÍk Vh{k hnu nI Þun Mkçk Mkhfkhu rhMkk÷ík {ykçk ne fk fh{ ni. {MkkR÷ ÍeMík fu rsíkLku ¼e Úku Ãku[eËk Ãku[eËk Lkçke fu R~f Lku n÷ fh rËÞu ÃkkuþeËk ÃkkuþeËk
çkhu÷e Mku {ËeLkk Vh{kLku {wMíkVk ðkun çkËçkÏík nku økÞk.
19 : rsMk fu ÃkkMk {uhk rÍ¢ nwðk ykih WMk Lku {wÍ Ãkh ËwwYËu Ãkkf Lk ÃkZk íknfef
zkìõxh Mkh rÍÞkWÆeLk Mkkrnçk Ãkh R{k{u yn÷u MkwLLkík fe s÷k÷íku RÕ{e ykih ¾wþ ¾wÕfe fk RMk fËh yMkh nwðk fu WLnkU Lku Mkki{ ð Mk÷kík fe ÃkkçkLËe þwYy fh Ëe ykih [unhu Ãkh ËkZe {wçkkhf ¼e Mkò ÷e. ({w÷ϾMk yÍ nÞkíku yk’÷k nÍhík, rs. 1, fe WLk Ãkh hn{ík nku ykih WLk fu MkËfu Mk. 222, 229) yÕ÷kn n{khe çku rnMkkçk {ÂøVhík nku. rLkøkknu ð÷e {U ðkun íkkMkeh Ëu¾e
çkË÷íke nÍkhkU fe íkõËeh Ëu¾e
{Lfçkíku yk’÷k nÍhík íkqLku çkkrík÷ fku r{xkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk ËeLk fk ztfk çkòÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk Ëkihu çkkrík÷ ykih Í÷k÷ík rnLË {U Úkk rsMk ½ze íkq {wsrÆË çkLk fu ykÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk yn÷u MkwLLkík fk [{Lk Mkh MkçÍ Úkk þkËkçk Úkk ykih htøk íkw{ Lku [ZkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk íkqLku çkkrík÷ fku r{xk fh ËeLk fku çkÏþe rs÷k MkwLLkíkkU fku rVh rs÷kÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk yi R{k{u yn÷u MkwLLkík ! LkkRçku þknu W{{ ! fersÞu n{ Ãkh ¼e MkkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk RÕ{ fk [~{k nwðk ni {kusÍLk íknheh {U sçk f÷{ íkqLku WXkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk n~h íkf òhe hnuøkk ViÍ õÞqtfu íkw{ Lku ni ViÍ fk ËrhÞk çknkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk ni çk Ëhøkknu ¾wËk y¥kkhu ykrsÍ fe Ëwyk íkw{ Ãku nku hn{ík fk MkkÞk yi R{k{ yn{Ë hÍk Þun rhMkk÷k ÃkZ fh ËqMkhu fku Ëu ËersÞu þkËe øk{e fe íkfheçkkík, Rsrík{kykík, yk’hkMk ykih sw÷qMku {e÷kË ðøkihk {U {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk fu þkyuy fËko hMkkR÷ ykih {-ËLke Vq÷kU Ãkh {w~íkr{÷ ÃkuBV÷ux íkõMke{ fh fu Mkðkçk f{kRÞu, økknfkU fku çk rLkGÞíku Mkðkçk íkkunVu {U ËuLku fu r÷Þu yÃkLke ËwfkLkkU Ãkh ¼e hMkkR÷ h¾Lku fk {k’{q÷ çkLkkRÞu, yÏçkkh VhkuþkU Þk çkå[kU fu Íheyu yÃkLku {nÕ÷u fu ½h ½h {U {knkLkk f{ yÍ f{ yuf yËË MkwLLkíkkU ¼hk rhMkk÷k Þk {-ËLke Vq÷kU fk ÃkuBV÷ux ÃknkU[k fh Lkufe fe Ëk’ðík fe Äq{U {[kRÞu ykih ¾qçk Mkðkçk f{kRÞu.
íkkr÷çku øk{u {ËeLkk ð çkfey ð {ÂøVhík ð çku rnMkkçk sLLkíkw÷ rVhËkiMk {U ykfk fk ÃkzkuMk 18 Mk-VÁ÷ {wÍ^Vh 1427 rMk.rn. 19-3-2006