In dit nummer:
België – Belgique
Het Hefboomaandeel
P.B.
De eigentijdse dienstverlening van De lub Antwerpen
Brussel X BC 22952 P 908.103
financiering advies aandelen
aandeelhouders Dit is een nieuwsbrief speciaal voor alle aandeelhouders van Hefboom
Editie maart, april, mei 2012
brief
In de schijnwerpers: De financiële crisis en het Hefboomaandeel NR. 11
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X Verschijnt driemaandelijks Hefboom Vooruitgangstraat 333/5 1030 Brussel
Dirk Dalle: ‘Een organisatie als Hefboom is meer dan ooit nodig’ Lessen uit het Arco-debacle December 2011 bracht slecht nieuws voor de Hefboom-aandeelhouders. De waarde van het Hefboom-aandeel zou in waarde dalen van 50 naar 45 euro, zo werd gemeld. Bovendien wordt er voor het eerst in jaren geen dividend uitgekeerd. Een en ander is het gevolg van de vereffening van de cvba’s Arcopar en Arcoplus, waarin Hefboom geïnvesteerd had vanuit het principe van diversificatie én vanuit een historische achtergrond. We vroegen aan gedelegeerd bestuurder Dirk Dalle hoe dit is kunnen gebeuren, wat de gevolgen zijn en hoe dergelijke zaken in de toekomst kunnen worden vermeden.
Daarvan vloeide een deel ook terug naar Hefboom. Bacob werd Dexia en via Dexia Foundation worden werkingskosten van onze afdeling microkredieten gefinancierd. Ook van de mensen van de coöperatieve groep Arco hebben we altijd financiële en technische ondersteuning genoten. Arco gold van oudsher als een zeer betrouwbare en uiterst voorzichtige partner.’
De neergang van het Dexiaaandeel is al sinds 2008 aan de gang. Was het niet mogelijk om eerder uit de participaties in Arcopar en Arcoplus te stappen? ‘In Arcopar had Hefboom cvba geïnvesteerd voor 1,175 miljoen Waarom had Hefboom cvba euro en in Arcoplus voor 1,239 via Arcopar en Arcoplus miljoen euro. In februari-maart in Dexia geïnvesteerd? ‘De vuistregel is altijd geweest dat 2011 hebben we nog diepgaande gesprekken gevoerd met Arco. we zo’n 80% van de beschikbare De Arco-leiding besefte dat Dexia middelen in sociale en duurzame projecten investeren. We verlenen met een probleem zat, maar was voor 21,5 miljoen krediet aan con- ervan overtuigd dat het werd aangepakt en zou worden opgecrete projecten en organisaties. lost. Ook in september bleven de Van de door ons verstrekte kreantwoorden van Arco geruststeldieten zit zowat 80% in sociale lend, overtuigd als men was van ondernemingen en organisaties (sociale economie, gelijke kansen, de doorstart van Dexia. Bovendien welzijn…), 15% in groene energie bleek het niet meer mogelijk om de aandelen te verkopen en uit en 5% in noord-zuidactiviteiten. In de Aandeelhoudersbrief stellen Arcoplus en Arcopar te stappen. Dat wil zeggen: de vraag om uit we telkens zo’n project voor. te stappen werd slechts geZo’n 20% van onze middelen beleggen we vanwege het belang durende zes maanden van het van spreiding en rendabiliteit. Die boekjaar in overweging genomen. De Raad van Bestuur van Arco kon diversificatie zit onder andere bij Ethias, in een belegging deels met bovendien weigeren te verkopen als daardoor de continuïteit van kapitaalsgarantie bij Dexia, een obligatielening bij ING en een par- de vennootschap in het gedrang ticipatie in Triodos bank. Hefboom kwam. En de waarde waaraan je uitstapt is afhankelijk van de heeft een lange historische band boekwaarde van het jaar, zoals met Arcopar, Arcoplus en Dexia. bepaald door de Algemene VerDe geschiedenis van Hefboom gadering van het jaar erna. Een gaat 25 jaar terug. In die tijd zijn hopeloze zaak dus.’ er aantal preferentiële relaties uitgebouwd, onder andere met Was er niet een of andere Bacob, de bank van de christetegemoetkoming mogelijk? lijke arbeidersbeweging, die een ‘Door ons aandringen hebben pionier in ethische fondsen was.
we na verschillende gesprekken in september ons risico finaal nog met 250.000 euro kunnen verminderen. Ik ben ervan overtuigd dat zij te goeder trouw hebben gehandeld. Verder blijft het uitkijken of er nog restwaarde van Arcoplus en Arcopar terugvloeit naar de aandeelhouders. Maar veel zal dat niet zijn. De vereffenaar zal kijken wat er overschiet en dat over de aandeelhouders verdelen. Bij de particulieren zal de staat bijspringen, bij rechtspersonen is dat niet het geval.’
onze participaties onmiddellijk en volledig af te boeken, waardoor de waarde van ons eigen aandeel daalt. Maar dat moet uiteindelijk beslist worden door onze Algemene Vergadering. Het zou ook mogelijk zijn om de nominale waarde te behouden en een overgedragen verlies in onze boeken op te nemen. Dat verlies zal zich allicht geleidelijk aan herstellen, maar in de tussentijd dreigen we dan onze slagkracht te verliezen. Vandaar dat we kiezen voor de korte pijn.’
Was dit debacle te vermijden? ‘Daar heb ik me het hoofd al over gebroken. Wij hebben onze vaste mechanismen gerespecteerd en alles is correct verlopen. Achteraf denk ik dat sommige dingen beter
Welke lessen trekt u voor de toekomst? ‘In de komende maanden, ter voorbereiding van de Algemene Vergadering, moeten we een aantal scenario’s uitstippelen voor onze beleggingsportefeuille. Voor onze eigen kredieten hanteren we een uitgebreide vragenlijst. Ik denk dat we voor onze externe beleggingen ook een volledig draaiboek moeten hebben met de nodige vaste criteria. We moeten nadenken over kapitaalsgarantie en over het ethische aspect van onze beleggingen, al is dat laatste helaas geen garantie voor rendabiliteit. We zullen kritischer moeten worden op het gebied van risicobeheersing en ervoor zorgen dat we indien nodig uit beleggingen kunnen stappen. We hebben te veel gesteund op de algemeen aanvaarde zekerheden uit het verleden en op vertrouwen.’
Nog minder voortgaan op algemeen aanvaarde zekerheden
hadden gekund. Bij een dergelijke grote participatie zouden we vertegenwoordigers moeten hebben in de raden van bestuur van Arcopar en Arcoplus, al had ook dat wellicht niet veel opgeleverd. Achteraf bekeken vind ik onze participatie ook te groot. Arco leverde ons – toen het goed liep – een dividend op van 4,5% tot 6%, wat ons in staat stelde om onze activiteiten te financieren en zelf een dividend van 2% uit te U tilt hier heel zwaar aan, maar valt een waardeverminbetalen.’ dering van 10% al bij al niet mee in het licht van Worden de andere participade bankencrisis? ties van Hefboom opnieuw ‘De Raad van Bestuur van Hefgeëvalueerd? boom ervaart het als een zeer De projecten waar we krediet pijnlijk gebeuren. Het zijn onze aan verlenen, volgen we zeer aandeelhouders die de gevolgen strikt op. Onze bankbeleggingen betalen. Een Hefboomaandeel hebben we laten dubbelchecken. Wat Arcoplus en Arcopar betreft, kocht men vanuit maatschappelijke betrokkenheid en omdat hebben we ervoor gekozen om
het als solide en risicoloos werd gepercipieerd. Maar we hebben deze bladzijde omgedraaid. We zijn op vele fronten goed bezig en we zitten er niet als geslagen honden bij. Een organisatie als Hefboom is meer dan ooit nodig. De overheid bereikt de grenzen van haar kunnen en de sociale noden zijn groter dan ooit. We zullen als maatschappij allerlei noden zelf moeten lenigen.’ Is het geen tijd voor een nieuwe stap? Met andere woorden: de oprichting van een solide coöperatieve bank die zich niet inlaat met speculatie en rommelkredieten. ‘Er zijn allerlei initiatieven gaande, zelfs op Europees niveau. Maar het vergt zeer veel geld en de vraag is wie er in zo’n initiatief zal investeren zonder grote return. In de schoot van FEBEA (Fédération Européenne de Finances et De Aandeelhoudersbrief Banques Ethiques et Alternatives) liever in uw mailbox? wordt sinds twee jaar gewerkt rond een Europese ethische Geef ons een seintje via bank(coöperatieve). Maar het hefboom@hefboom.be. Spreiding middelen Hefboom (31/12/2011) duurt nog wel even voor dat Als u de Aandeelhoudersbrief initiatief concreet vorm krijgt, Kredieten en participaties 21.525.045 euro liever niet meer ontvangt, want het is niet eenvoudig om alle kunt u ons dit laten weten via Beleggingen 1.635.986 euro Europese partners op een lijn te hefboom@hefboom.be krijgen. Op Belgisch niveau hebLiquide middelen 483.597 euro of 02 205 17 20. ben we samen met een aantal anderen een participatie genomen in een onderzoekscoöperatieve die de haalbaarheid van een Belgische ethische bank onderzoekt. Op dit ogenblik is het nog niet duidelijk waar dit toe leidt. We voelen ons goed bij onze samenwerking met VDK spaarbank, een bank die werkt volgens een simpel model: De algemene vergadering van Hefboom cvba gaat door op zaterdag 2 juni a.s. kredieten worden verstrekt met om 10 uur in de zalen van Amazone – Middaglijnstraat 1 te Brussel. Deze vergadering geld van spaarders en daarnaast wordt gevolgd door een buitengewone algemene vergadering, waar een voorstel tot wordt er in veilige obligaties wijziging van de statuten van de cvba zal worden besproken. Alle aandeelhouders belegd. Dexia is ondertussen werden hiervoor reeds schriftelijk uitgenodigd. Belfius Bank geworden met de Belgische Staat als enige aandeelTot 28 mei kan u voor beide vergaderingen nog inschrijven of het u toegezonden houder en is een belangrijke partvolmachtformulier terugsturen. Heeft u een duplicaat nodig van uw inschrijvingsner. Het is uitkijken welke keuzes of volmachtformulier? Dan kan u dit vragen via 02/205.17.20 of email naar daar verder gemaakt worden.’ algemenevergadering@hefboom.be.
Uitnodiging: (buitengewone) algemene vergadering Hefboom
Met uw geld… ... investeert De Kringwinkel Antwerpen in eigentijdse diensten De Kringwinkel Antwerpen heeft een dubbele missie: het hergebruik van goederen organiseren en stimuleren, en daarnaast mensen met minder kansen tewerkstellen en via een intensieve trajectbegeleiding klaarmaken voor het reguliere arbeidscircuit. “Investeringen zijn nodig om deze doelstellingen te realiseren. Als vzw hebben we weinig eigen vermogen. Gelukkig kunnen we regelmatig een beroep doen op de goedkope leningen van Hefboom”, vertelt financieel directeur Leo Van Avermaet. “Onlangs nog hebben we een ladderlift aangekocht. Nu kunnen particulieren en bedrijven ons inschakelen om bovenverdiepingen te komen leeghalen. Ze zijn niet alleen zeker van een professionele ontruiming, maar weten ook dat hun spullen zoveel mogelijk worden gerecycleerd en niet op de afvalberg terechtkomen.”
“Ook investeren we in het werkcomfort van onze medewerkers. Zij moeten in een moderne omgeving kunnen werken, met de nieuwste materialen. Alleen zo zijn ze straks klaar als ze de overstap maken naar de privésector. Wij wachten dus zeker niet om het gereedschap pas te vervangen als het tot op de draad versleten is. Als recyclage-expert kunnen wij de meeste onderdelen van de afgedankte spullen trouwens vakkundig hergebruiken.” “In alle aspecten van ons beleid staan milieubewustzijn en duurzaamheid centraal. Daarom hebben we vorig jaar zonnepanelen geplaatst en kozen we bij de aankoop van een vrachtwagen voor het energiezuinigste model.”
p De Kringwinkel Antwerpen heeft 7 winkels, verspreid over Groot-Antwerpen, Schoten en Kapellen. p Particulieren en bedrijven kunnen gebruikmaken van de gratis ophaaldienst. Daarnaast is er een complete inboedelservice, waarbij het personeel de goederen ook demonteert en verpakt, en indien nodig voor parkeerborden zorgt. p Verder heeft de organisatie een onlineaanbod. Er is de elektronische helpdesk voor wie problemen ondervindt met aangekochte elektrische toestellen. Www.uwkringding.be is de plek waar unieke, speciale goederen te koop worden aangeboden. p De Kringwinkel Antwerpen stelt in zijn sociale werkplaats meer dan 300 mensen tewerk. , www.dekringwinkelantwerpen.be
colofon De Aandeelhoudersbrief wordt uitgegeven door Hefboom cvba – Vooruitgangstraat 333/5, 1030 Brussel – 02 205 17 20 – hefboom@hefboom.be. Verantwoordelijke uitgever: Dirk Dalle, Vooruitgang straat 333/5, 1030 Brussel. Foto’s: Toon Coussement Erkenningsnummer: P 908.103 Concept en redactie: Link Inc, Antwerpen Creatie: www.magelaan.be Drukwerk: Druk in de Weer, Gent